Jak ograniczyć koszty działalności

Możliwości ograniczenia kosztów dla właścicieli sklepów

Obecna inflacja wymusza stałe podnoszenie stóp procentowych. To z kolei sprawia, że raty kredytów osiągają niespotykany dotąd poziom. Dla wielu konsumentów i przedsiębiorców – kwoty do spłaty każdego miesiąca nie tylko znacząco nadszarpują dostępny budżet, ale wręcz niekiedy go przekraczają. Jak sobie z tym poradzić? Na ratunek może przyjść instytucja zawieszenia spłaty kredytu, zwana potocznie wakacjami kredytowymi.

Damian Mazanowski

Radca prawny

Paweł Żujewski

Prawnik Wojarska, Aleksiejuk i Wspólnicy

Wakacje kredytowe – oferta banków

W związku z obecną trudną sytuacją polskich kredytobiorców, która spowodowana jest przede wszystkim wysokim poziomem inflacji oraz ciągle rosnącymi stopami procentowymi, wartą rozważenia jest możliwość skorzystania z instytucji zawieszania spłaty kredytu, popularnie nazywanej „wakacjami kredytowymi”. Niezależnie od rozwiązań ustawowych, także same banki adresują do kredytobiorców swoją ofertę w tym zakresie.

Możliwość skorzystania z zawieszenia spłaty kredytu na warunkach proponowanych przez banki odbywa się na wniosek kredytobiorcy, który występuje do banku o zgodę na zawieszenie spłaty rat kapitałowo-odsetkowych bądź wyłącznie rat kapitałowych na określony czas. Szczegółowa procedura złożenia wspomnianego wniosku oraz okres zawieszenia spłaty kredytu na jaki bank może wyrazić zgodę jest kwestią ustalaną indywidualnie w przypadku każdego kredytobiorcy. Jest uzależniona od wewnętrznej polityki banku i treści podpisanej umowy kredytu. Dlatego też, przed złożeniem wniosku warto zapoznać się z postanowieniami swojej umowy kredytu, w części w jakiej odnosi się ona do zawieszenia spłaty. Należy zaznaczyć, że wstrzymanie rat sprawia, iż okres spłaty kredytu ulegnie wydłużeniu bądź też

pozostałej do spłaty części pożyczonej kwoty zostaną powiększone o wysokość rat z okresu zawieszenia.

Wakacje kredytowe – istniejące rozwiązania ustawowe

Kredytobiorcy mogą również skorzystać z zawieszenia umowy kredytu, która została wprowadzona ustawą z dnia 19 czerwca 2020 r. o dopłatach do oprocentowania kredytów bankowych udzielanych przedsiębiorcom dotkniętym skutkami COVID-19 oraz o uproszczonym postępowaniu o zatwierdzenie układu w związku z wystąpieniem COVID-19 (t.j. Dz. U. z 2020 r., poz.1086), tzw. tarczą antykryzysową 4.0. Możliwość skorzystania z zawieszenia umowy kredytu na mocy ww. ustawy przysługuje jednak tylko konsumentom, którzy po dniu 13 marca 2020 r. na skutek pandemii stracili pracę lub inne główne źródło dochodu. Dodać należy, że wniosek o zawieszenie wykonania umowy kredytu, złożony na podstawie omawianej ustawy, może dotyczyć wyłącznie jednej umowy kredytu. Maksymalny czas trwania zawieszenia spłaty wynosi do trzech miesięcy, podczas których bank nie może pobierać z tego tytułu dodatkowych opłat, z wyjątkiem tych z tytułu ubezpieczeń.

W odróżnieniu od zawieszenia spłaty rat kredytów oferowanego przez banki, ustawowe wakacje kredytowe wprowadzone w tarczy antykryzysowej 4.0, nie wymagają zgody banku, a kredytobiorca musi jedynie spełnić ustawowe przesłanki opisane powyżej. Co więcej, zawieszenie umowy dotyczy zarówno wstrzymania spłaty raty kapitałowej jak i odsetkowej, które nie powiększają kolejnych rat kredytu, lecz wydłużają okres kredytowania.

Wakacje kredytowe na nowo i (prawie) dla każdego – projektowane rozwiązanie

Obecnie rząd pracuje nad nowymi rozwiązaniami, które mają wspomóc kredytobiorców w spłacie kredytów. 17 maja 2022 r. rząd przyjął projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych oraz o pomocy kredytobiorcom. Projekt zakłada możliwość zawieszenia wykonywania wyłącznie jednej umowy kredytu udzielonej w walucie polskiej dla konsumenta, której celem jest nabycie nieruchomości przeznaczonej na zaspokojenie własnych potrzeb mieszkaniowych. W związku z tym, z możliwości skorzystania z nowych rozwiązań zostałyby wyłączone wszelkie zobowiązania zaciągnięte pod zakup nieruchomości z przeznaczeniem pod wynajem lub inny cel, który nie służy zaspokojeniu własnych potrzeb. Weryfikacja celu umowy kredytu miałaby odbywać się na etapie składania wniosku, do którego kredytobiorca miałby dołączyć oświadczenie, iż nieruchomość której dotyczy wniosek zaspokaja jego własne potrzeby mieszkaniowe. Osoba zaciągająca zobowiązanie finansowe miałaby przy tym ponosić odpowiedzialność karną w sytuacji złożenia fałszywego oświadczenia. Projekt przewiduje, iż łącznie kredytobiorca mógłby wnioskować o zawieszenie płatności kredytu na okres do ośmiu miesięcy (łącznie cztery miesiące w drugim półroczu 2022 r. oraz łącznie cztery miesiące w całym 2023 r.). Podobnie jak w przypadku regulacji zawartych w tarczy antykryzysowej 4.0, proponowany projekt ustawy określa, iż zawieszenie spłaty kredytu ma dotyczyć zarówno rat kapitałowych jak i odsetkowych. Natomiast w okresie trwania zawieszenia nie będą pobierane żadne opłaty z wyjątkiem tych wynikających z ubezpieczenia. Sam okres zawieszenia nie będzie wliczany do okresu kredytowania, co oznacza, że zawieszone raty wydłużą wyłącznie czas trwania samej umowy kredytu. Co jednak najistotniejsze, rząd w przyjętym projekcie ustawy nie przewiduje żadnego kryterium dochodowego, czy obowiązku wykazywania przez kredytobiorcę trudnej sytuacji finansowej, co powoduje, że z proponowanych rozwiązań będzie mogło skorzystać bardzo wielu kredytobiorców bez względu na ich sytuację finansową. Omawiany projekt jest obecnie na etapie legislacyjnym i nie stanowi jeszcze obowiązującego prawa.

A już w sierpniowym Poradniku prawnym:

Wsparcie finansowe dla właścicieli sklepów