mediafun magazyn
#miesięcznik #marketing #social media nr 01/2010
www.blog.mediafun.pl
social media: inwazja małego głoda facebook i kupowanie fanów crowdsourcing, czyli potencjał społeczności
e-commerce na facebooku www.mediafunmagazyn.pl
Studencki Produkt Roku 2010 – wyniki plebiscytu Studencki Produkt Roku, Magazyn Studencki „?dlaczegoâ€?, z dnia 02.07.201 U .RQWR SURZDG]RQH MHVW EH]SĂŻDWQLH GR URNX Ä?\FLD 6]F]HJÜï\ RIHUW\ LQIRUPDFMH R RSĂŻDWDFK L SURZL]MDFK GRVWĂšSQH Z RGG]LDĂŻDFK %= :%. OXE SODFĂśZNDFK %= :%. 3DUWQHU Äź RSĂŻDWD ]JRGQD ] WDU\IĂˆ GDQHJR RSHUDWRUD 6WDQ QD 1.08.2010 r.
#gada naczelny mediafunmagazyn
Rany boskie jestem kioskiem!!! Ha!
mediafun magazyn
Redaktor naczelny: Maciej Budzich tel. 502-265-535 e-mail: maciek@mediafun.pl www.blog.mediafun.pl Drużyna mediafun magazynu Adam Przeździęk Agnieszka Kminikowska Anita Wojtaś-Jakubowska Anna Miotk Barbara Jakubek Jakub Górnicki Justyna Dziegieć Kacper Korzeniewski Marek Miller Michal Cortez Michał Lewandowski Monika Bartnik Natialia Hatalska Piotr Mrzygłód Przemysław Żyła Robert Wróbel Sławomir Kicka Tomasz Gruszka Łukasz Kluj KONTAKT Z REDAKCJĄ: magazyn@mediafun.pl
Stało się, drodzy czytelnicy („drogimi czytelnikami” redaktorzy naczelni zawsze wstępniaki zaczynają) – pierwszy numer mediafun magazynu anno domini 2010 jest na ekranach waszych komputerów, laptopów lub innych przenośnych ustrojstwach. Po jaką cholerę magazyn, w dobie nowych mediów, facebooków, blogów i mikroblogów? Jest kilka powodów. Pierwszy to tempo w jakim dzisiaj żyjemy, w jakim przepływają informacje w codziennym streamie newsów. Magazyn w formie pdfa, który można pobrać na dysk i wrócić do niego w dowolnym momencie, jest próbą uchwycenia tych istotniejszych treści, które w ciągu cyklu wydawniczego (mam nadzieję miesięcznego) udało Maciej Budzich – bloger NAM się wyłowić i opisać. No właśnie, NAM – do drugi powód. Do tej pory, ci z Was, którzy znają mnie jako blogera i kojarzyli jako jednoosobowy kombajn multimedialny do zadań specjalnych mogą być zdziwieni formułą MY. Ale w zasięgu moich zainteresowań, w mediach, marketingu, reklamie dzieję się tyle interesujących rzeczy, że nie sposób jednej osobie to wszystko ogarnąć. W czasie swojej blogerskiej działalności poznałem też mnóstwo fantastycznych ludzi, fachowców w swojej branży, pasjonatów, wnikliwych obserwatorów i komentatorów – znajdziecie ich na pasku obok tego tekstu. Mediafun magazyn jest naszym pierwszym, wspólnym projektem... kolejne projekty w przygotowaniu. Mediafun magazyn skierowany jest do wszystkich śledzących trendy w marketingu, kampanie i zmiany zachodzące w mediach, internecie – zarówno dla branży interaktywnej, managerów, studentów kierunków ekonomicznych jak i biznesu (MŚP) budującego swoją markę w sieci i szukających rozwiązań, wiedzy i inspiracji... mówiąc krótko, dla wszystkich którzy mają głowę pełną pomysłów, dostęp do klawiatury poszukują narzędzi jak swoje kreatywne ADHD skutecznie wykorzystać. Jest skierowany do tych wszystkich którzy na liście swoich zainteresowań mogą wymienić: #social media, #nowe media, #blogosfera, #mikroblogi, #technologie, #internet, #biznes, #marketing, #reklama, #marka, #public relations i #edukacja. Mamy nadzieję, że mediafun magazyn będzie można umieścić między magazynami ściśle branżowymi (marketing, reklama) a magazynami biznesowymi czy traktującymi o nowych technologiach (Wired, Fast Company, Forbes). Magazyn będzie dostępny bezpłatnie w formie plików PDF, wersji webowej issuu. com (umożliwiającej umieszczenie całego magazynu na dowolnej stronie internetowej) oraz wkrótce wersji na iPada – teksty, galerie, wzbogacone materiałami video, linkami – pełna interaktywność. Wstępniak zaczynałem sam, ale teraz, wraz z zespołem redakcyjnym ZAPRASZAMY DO LEKTURY! – zespół mediafun magazynu. A jeśli masz ochotę dołączyć do zespołu, podzielić się swoimi doświadczeniami lub skorzystać z naszej wiedzy – daj znać szybko na maila maciek@mediafun.pl Będziemy też wdzięczni za wszelkie opinie o tym numerze oraz informacje, spostrzeżenia i oczekiwania dotyczące przyszłych numerów. Kolejny mediafun magazyn już w listopadzie!
#spis treści mediafunmagazyn
Spis treści paradoks w internecie 30Bankowy – Michał Macierzyński Social media: zarządzanie pełzającym 34kryzysem – Jacek Gadzinowski gaming – Barbara Jakubek 36Social Non profit na Facebooku – Robert Wróbel 40Face Facebook – Błażej Balcerzyk 44Koniectoprasy, internetu, koniec 46wszystkiego...koniec – Marek Miller
#social media #facebook #społeczności kupować fanów? Kilka słów o tym jak 6Jak tego NIE robić – Bartek Brzoskowski Polemika: 7 powodów, aby nie zatrudniać 10 specjalistów social media – Piotr Wrzosiński, Dominik Szarek, Anna Kusak
14
Crowdsourcing, czyli jak wykorzystać twórczy potencjał społeczności – Katarzyna Prus-Malinowska
T
regionach Polski, pokazaliśmy ten fakt
Centrum kampanii był fanpage na Facebooku, posłużyliśmy się również stroną www, serwisem Youtube,
jako inwazję armii klonów Małego Głoda na Pomorze i Podbeskidzie – pokazaliśmy, że inwazja ma przywódcę,
zastępy do boju
Produkt: serek homogenizowany Danio (producent: Danone)
Wyborcza”, “Rzeczpospolita”, “Puls Biznesu”, “Dziennik Gazeta Prawna”,
upowszechnieniu się telewizji, radio
“Express Ilustrowany” i “Dziennik Łódzki”
służących nam do komunikacji przejmują
jest nadal najszybszym i najczęściej
– to dla mnie najważniejsze marki,
coraz częściej rozmaite aplikacje,
towarzyszącym nam w drodze do pracy
których świeżą zawartość mam potrzebę
odrębne środowiska podłączone
medium informacyjnym.
przejrzeć każdego dnia. I tak długo
Nie da się mówić o Internecie bez prasy w podtekście. Prasa będzie istnieć dłużej niż to sobie wyobrażamy, bo bez niej nie byłoby Internetu O budowaniu silnej pozycji Internetu
nie interesuje mnie to, czy przejrzę je do śniadania na iPadzie, w taksówce na iPhonie, w pracy na komputerze czy u fryzjera na papierze.
rolę narzędzia pośredniczącego. Czy
na gruzach leżącej na łopatkach prasy
Blogger
pisał Rafał Oracz w sierpniowym
(www.forum4editors.com),
I to w dodatku ogłaszany przez kogoś,
“Pressie”. W paru zdaniach udowodnił,
współorganizator
kogo biznes zależy od dobrej kondycji
że nie da się mówić o Internecie bez
łódzkiego MediaSzumu,
tego medium?
prasy w podtekście. Prasa będzie
menedżer serwisów
istnieć dłużej niż to sobie wyobrażamy,
internetowych w Polskapresse oraz
bo bez niej nie byłoby Internetu.
rzecznik prasy przy Komisji ds Promocji
A teraz cofnijmy się 5 lat wstecz.
Prasy ZKDP. www.facebook.com/marek.miller
rozwiązywania zagadek i realizowania
narrację, łączącą świat online i offline. Powstał rodzaj gry ARG, Alternate Reality
– kolejne regiony dystrybucji produktu
kolejne sukcesy militarne – Wielki Mały Głód ujawnił swoich
zadań wywiadowczych, mających na celu powstrzymanie inwazji.
46
Game, wciągającej konsumentów w stały
Akcję nazwaliśmy Wielką Inwazją na żywo, na codzień, w podobnym modelu, Światów. Welles posługiwał się głównie radiem, my użyliśmy internetu.
Wykonanie
z maskotką były droższe niż serki bez niej
i uwielbiają być „atakowani“ przez postać
Akcja promocyjna została konsumentom
Głoda.
przedstawiona jako Wielka Inwazja Małego Głoda. Prowadziliśmy długą,
viralami w serwisie Youtube)
czyli starsze nastolatki. Brand hero,
w interakcję „na żywo“, w internecie
sześciotygodniową, skomplikowaną
Klient postawił wysokie cele
Mały Głód, był wykreowany już kilka
i w świecie rzeczywistym.
narrację:
18
19
22Szarpnij i uciekaj – Bartłomiej Piekło 26IKEA po pomorsku, czyli jak działać 28 glokalnie – Marcel Bazydło-Jankowski
47
#edukacja #branża interaktywna
do produktu.
o tej samej gramaturze).
MAREK MILLER
to koniec Internetu, jakim go znamy?
Jest rok 2005. Rupert Murdoch, CEO
Oparliśmy się na powszechnym
Założyliśmy, że chętnie wejdą z nim
pisanego dziennikarstwa. “Gazeta
emocji, których nie otrzymają w kinie. Pomimo wielkich obaw towarzyszących
przestaje być medium. Rolę mediów
planu Wielkiego Małego Głoda i jako jego
jak kiedyś to zrobił Orson Welles z Wojną
Grupa docelowa to youngsters,
Dzisiaj teatr nadal dostarcza widzom
sposób konsumuje informacje? Zdaniem Andersona, Internet się kończy, ponieważ
przeprowadzimy sześciotygodniową
telewizyjnych.
prowadził działań marketingowych poza
odległy styl życia? Ilu z nas w ten właśnie
Informacja w Sieci – oprócz szybkości
i wielokrotnie używany w reklamach
w kanale online (wcześniej marketer nie
– to słowo, jako jedyne z wszystkich mediów jest dla mnie synonimem
dotarcia – musi zaspokajać jeszcze
lat temu przez agencję ATLową klienta
– zbudowanie od podstaw pozycji marki
jestem spokojny o przyszłość prasy
W historii żadne tzw. nowe medium nie zastąpiło w pełni swojego poprzednika.
jednego z największych na świecie
zarówno w handlu nowoczesnym jak
insighcie: konsumenci uwielbiają maskotkę
do potrzebnej mi informacji, jest dziś dla mnie sprawą drugorzędną. Tym samym
dziennikarskich?
z Netflixa“. Czy to dla was tak bardzo
wydawnictw prasowych i nie tylko,
znalazły się w sklepach w całej Polsce,
musiał za maskotkę zapłacić (serki
Narzędzie, którego używam do dotarcia
momencie popularnym narzędziem do przekazywania informacji
jak ufam wiarygodności tych marek,
„Prasa i gazety jako medium są w niebezpieczeństwie”. Gdybym rozpoczął ten artykuł od takiego stwierdzenia, wielu z was zaczęłoby ziewać. Żadna nowość, prawda? Ciekawe jednak, że zaczynają pojawiać się głosy na temat zbliżającego się końca Internetu. Niemożliwe? A jednak...
Mobilizowaliśmy konsumentów
Czy to nie Internet stał się w pewnym
do walki przeciwko dyktatorowi,
sprzedażowe, a serki z maskotkami
i tradycyjnym. W dodatku, konsument
słuchając Pandory, gram chwilę w Xboxa i oglądam filmiki streamowane
Internet czy może korzystam już z jakiegoś zupełnie innego medium?
aplikacji? To przecież też już było.
do organizowania ruchu oporu,
Celem kampanii było:
były maskotki brand hero, Małego Głoda
czy iPadzie czytam prasę, przeglądam
wierzę ani w jedno, ani w drugie. Sieć stająca się narzędziem do działania
pokazywaliśmy jako przemyślane części
Strategia
podczas której do serków dodawane
A teraz niespodzianka. Osobiście nie
do Sieci, która z kolei zaczyna spełniać
Małego Głoda i opowiadaliśmy o tej inwazji
– wsparcie aktywacji sklepowej Danio,
z Internetu czy po prostu czytam prasę? Czy korzystając z ich aplikacji na iPhonie
Kolejne trzy aplikacje.
ze Skypa. Kolejne aplikacje. Pod
Koniec prasy, koniec internetu, koniec wszystkiego...
czy FT w wersji online, korzystam już
a jak bardzo w zmierzch Internetu?
koniec dnia przygotowuję kolację,
MAREK MILLER
kontakt i wymagającej ciągłego powracania
MICHAŁ WOLNIAK
korektorów, redaktorów i na samym końcu – czytelników. Czy czytając WSJ
Jak bardzo wierzycie w kres prasy,
i “New York Times”.
opowiadać spójną, atrakcyjną historię,
Założyliśmy, że na fanpage będziemy
Wielka Inwazja Małego Głoda
dziennikarzy, weryfikowanych przez
to za nim zaczęli powtarzać tę teorię pozostali wydawcy.
przeglądam RSS-y, korzystam
wskazówek w dalekich rejonach
Polski w realu
z wymienionych wcześniej tytułów)? Sprawia to marka, za którą stoi sztab
był pierwszy w wygłoszeniu tej opinii,
łóżka iPadzie. To jedna
Kolejna aplikacja. W biurze
internetu (kilkanaście serwisów użytych do akcji) i w największych miastach
Polski (no chyba, że są to przedruki
roku gazeta drukowana praktycznie przestanie istnieć. Mimo że Murdoch nie
aplikacja. Podczas
Po drodze do pracy słucham
oporu, zdrady, porwanie, poszukiwanie
się butnym dyktatorem, nazywanym Wielkim Małym Głodem i prowadzi swoje
Times”) niż np. z Onetu czy Wirtualnej
konkurencją dla prasy, a do 2016
podcastu na smartfonie.
– scenariusz inwazji obejmował ruch
że jeden z Małych Głodów stał
ufamy informacji z wsj.com (“Wall Street Journal”) czy ft.com (“Financial
w Internecie będzie największą
Facebooka, Twittera
pomocników, sztabowców – byli to m.in.
Googlemaps i kilkunastoma mniejszymi
wiarygodności. Co sprawia, że bardziej
źródeł swoich przychodów. Mimo to wygłasza tezę, że bezpłatna informacja
redaktor naczelny – Chris
śniadania przeglądam
Fidel Gastro i Głodny Harry
kanałami.
prasy drukowanej – jednego z głównych
miesięcznika “Wired” jego
maila na leżącym obok
foto: © Liddy Hansdottir - Fotolia.com
na stałą, dwustronną komunikację z grupą
jedną, bardzo trudno mierzalną potrzebę użytkowników – potrzebę
ezę o końcu Internetu stawia
się rano i sprawdzam
mediafunmagazyn
mediafunmagazyn
serka zaczęły pojawiać się w pierwszych
docelową.
case study
– na początku, kiedy pierwsze partie
wybrała social media, które pozwoliły
w swoim przemówieniu do Światowego Stowarzyszenia Gazet obwieszcza śmierć
w sierpniowym numerze
Anderson. Prześledźmy: “Budzę
#case study #facebook #mały głód
Na ośrodek działań Heureka
Me, myself and brand – Justyna Dziegieć
#media #prasa #technologia
mediafunmagazyn
#case study #facebook #mały głód
#media #prasa #technologia
mediafunmagazyn
16 study: Wielka Inwazja Małego Głoda 18Case – Michał Wolniak Trzy przykazania social media – Anita Wojtaś-Jakubowska
48
Niech Was zobaczą, czyli jak poławiać perły w pracy w branży... – Mateusz Tułecki
50
Edukacja szyta na miarę – Iwona Dynowska
#e-commerce #biznes #startupy na Facebooku... co Cię 52E-commerce ogranicza? – Michał Cortez
#spis treści
#media #krzyż
Kapliczka zamiast bannera
na bazie marki
W budowie świadomości marki pomagały
podstawowej, jaką
ówczesne „nośniki”, takie jak chociażby
jest chrześcijaństwo,
licznie stawiane przy drogach kapliczki
stworzyła wiele wersji
czy też obrazki ilustrujące historie biblijne.
„produktu”. Zapełniała
Te drugie stanowią doskonały przykład
tym samym wiele
dostosowania formy przekazu (obrazy,
nisz rynkowych,
malowidła) do poziomu odbiorców, którzy
a jeśli weźmiemy pod
w dominującej większości nie potrafili
uwagę liczne małe
nawet czytać. Sformalizowane ceremonie
sekty – nawet nisze
religijne pełniły z kolei rolę nośników
bardzo małe. Marka
nieustannie powtarzających ten sam
stawała się coraz
przekaz marketingowy. Swoiste „teatrum”
bardziej dopasowana
związane z nimi – wykorzystując klimat
do indywidualnego
tajemniczości – mocno angażowało
użytkownika, nadal
uczucia wiernych. Nie bez znaczenia było
pozostając jednak
także wsparcie władców. Symbol krzyża
marką globalną.
obowiązkowo pojawiał się we wszelkich oficjalnych miejscach państwowych. Wraz z rozwojem chrześcijaństwa coraz więcej osób zaczęło utożsamiać się z tym
P
odstawowym zadaniem
umieszczenie znaku krzyża na tarczy.
marki jest budowa lojalności oraz tworzenie silnych pozytywnych emocji
konsumentów (vide Ziarno). Jednocześnie
związanych z produktem. Efekt taki można
tworzy wiele „elitarnych” klubów, które
uzyskać poprzez ciekawą, nośną historię
zrzeszają bardzo skrajne i przeciwstawne
opowiadaną przez markę w atrakcyjny
postawy ludzkie. Mowa tutaj chociażby
Odróżnienie i subbrandy
sposób. To powód, dla którego tak
o rodzinie Radia Maryja z jednej strony,
Po zbudowaniu świadomości, często przez
popularne są szopki i kolędy.
a z drugiej o Kościele Łagiewnickim.
podboje militarne i narzucanie „marki” innym siłą, przyszedł czas na odróżnienie.
Świat zawłaszczony przez markę jest wyjątkowy, daje niezwykłą obietnicę.
Taka „segmentacja” marki pozwala zagospodarować bardzo różnorodne
Chrześcijaństwo od początku nie miało
Im prostsza obietnica, tym bardziej
potrzeby szerokich grup społecznych,
z tym większego problemu. W unikalny
chwytliwa. Im bardziej wnika w psychikę
które na co dzień żyją w zupełnie
sposób – w porównaniu do innych religii
ludzką, zaspakajając potrzeby, tym
różnych światach, nie kontaktujących
– przedstawia Boga, szczególnie w relacji
staje się bliższa. Po wzbudzeniu
się wzajemnie. Właśnie tak silna
ADAM Przeździęk
do człowieka. Takie podejście trafiało
pozytywnych i głębokich uczuć w kliencie,
segmentacja i dotarcie do skrajnych, nie
do wielu ludzi i potrzeby wielu osób tym
pozostaje tylko stworzenie elitarnego
nachodzących na siebie nisz pozwala
samym zaspokajało. Jeśli dodamy do tego
klubu zrzeszającego miłośników marki
zachować monopol rynkowy.
jednocześnie marką niezwykle aspirującą.
rosnący gwałtownie „dowód społecznej
i monopolizacja rynku.
przy wprowadzaniu nowej
Obietnicą „marki”, zresztą dotrzymaną,
Identyfikacja z „produktem”, jakim była
słuszności” oraz „dowód z autorytetu”
było zwycięstwo nad wrogiem. Od tego
wizja chrześcijaństwa zaspokajającego
dwóch najsilniejszych klas społecznych,
czasu krzyż jako „logo” chrześcijaństwa
potrzeby całego społeczeństwa, z czasem
kleru i szlachty, sukces był nieunikniony.
niósł ze sobą z jednej strony przesłanie
stała się gwarantem sukcesu i liczne
jej świadomości. Istotnym
krokiem kreowania i kształtowania
zyskiwały krucyfiksy i różańce, które były noszone jako „gadżety” identyfikujące daną
marki na rynek jest budowa
czynnikiem jest tu nazwa, przekaz
Ostatnim i najważniejszym
znakiem, traktując go jako część swojej osobowości. Coraz większą popularność
osobę z grupą.
Słowo „krzyż” odmieniane jest ostatnio w mediach przez wszystkie możliwe przypadki. Spróbujmy spojrzeć na fenomen krzyża z marketingowego punktu widzenia. Na potrzeby tego artykułu przyjmijmy, że krzyż jest „logotypem” identyfikującym „firmę usługową”, jaką będzie szeroko pojęte chrześcijaństwo, mając pełną świadomość, że w założeniach tych jest wiele umowności.
mediafunmagazyn
mediafunmagazyn
Krzyż jako globalne logo
W okresie reformacji powstały
Wydaje się, że proces, o którym tu piszemy nie ominął także gruntu
Skok na monopolistę Tak popularne logo tworzy oczywiście
polskiego. Krzyż jako symbol konkretnej
niemałą pokusę wykorzystania go przez
firmy/produktu/marki zmonopolizował
inne marki. I jak to w marketingu bywa,
marketingowy oraz szeroko pojęta kreacja.
miłości, a z drugiej gwarancję wpływów
modyfikacje krzyża (logotypu pierwotnego)
subbrandy, które lekko modyfikując
przestrzeń publiczną. Nie znajdując źródła
próby te są realizowane mniej lub bardziej
Niezbędne do osiągnięcia świadomości
i zwycięstwa. Przekaz ten, genialny
pojawiały się w heraldyce średniowiecznej.
pierwotne logo dalej komunikowały
wzrostu kategorii broni swojej pozycji
profesjonalnie. W przeważającej jednak
marki są też odpowiednie wskaźniki
w swoim uniwersalizmie, zaspakajał
Pod kątem kreacyjnym krzyż nie był czymś
wartości kategorii (krzyż), a jednocześnie
monopolisty. Z marketingowego punktu
części działania takie osłabiają markę
mediowe, zasięg i częstotliwość.
potrzeby zarówno słabych (miłość
rewolucyjnym. Wiele religii solarnych przed
odróżnienie (inny krzyż). Nie bez przyczyny
widzenia jest to posunięcie zasadne.
chrześcijaństwa, co tłumaczy słuszne
Bodajże pierwszy raz „marketingowo” krzyż wykorzystano podczas bitwy przy
i nagroda po śmierci), jak i możnych
chrześcijaństwem używało jego symboliki.
znaczenia nabrały takie atrybuty marki jak:
Wpływając na regulatora, jakim jest
oburzenie wykorzystania go do celów
tego świata (wpływ, prestiż i gwarancja
Doskonałym zabiegiem marketingowym
dostępność, ograniczana w niektórych
państwo i publiczne media, zapewnia sobie
komercyjnych. Faktem jest bowiem,
Moście Mulwijskim (312 n.e.). Konstantyn
sukcesu). Powstała marka, która z definicji
było natomiast zawłaszczenie sobie
krajach przez władzę, oraz monopolizacja
nie tylko bezpłatne publicity, ale wręcz
że ogromna rozpoznawalność krzyża
Wielki rozkazał wówczas żołnierzom
przeznaczona dla szerokiego odbiorcy, była
symbolu krzyża przez chrześcijaństwo.
rynków przez jedną religię. Reformacja
bezpłatną indoktrynację najmłodszych
wykorzystywana jest przy promocji
78
79
dobrych rad, dla tych którzy chcą o krzyż w internecie 5810podbijać świat – Artur Kurasiński 90Spór – Anna Miotk Finansowanie pomysłów, czyli kasa dla #technologia #gadżety #internet 60startupów – Przemysław Żyła Telefon + telewizor i marketerzy w jednym stali 92– Bartosz Siepracki 62Startupy domu – Krzysztof Kowalczyk Budżet, budżet, budżet... 64– Piotr Mrzygłód me the money! 66Show – Adam Przeździęk Firma B2B w Świecie 2.0 68– Tomasz Gruszka „szukaj” jest przestarzały 71Przycisk – Jan Rychter nie iPad to co? Dotykowe trendy #kreacja #konkursy #festiwale 94Jeśli – Paweł Iwaniuk Nagrodzeni i wyróżnieni w Polskim ABC mobilnych serwisów 72 Konkursie Reklamy KTR 2010 (wybór 96geolokalizacyjnych – Eliza Kruczkowska subiektywny) – Maciej Budzich drugiej stronie, po drugiej stronie #badania #analizy #social media 98PoGoogle’a – Maciej Janas Krzyż jako globalne logo O czym to ja myślałem? 78– Adam Przeździęk, Piotr Mrzygłód 100– Łukasz Kluj analiza wydźwięku jak co dzień w sieci 81Automatyczna – Anna Miotk 103Dzień – Jacek Kotarbiński Social Media Brand Index Stream.Publish 84– Norbert Kilen 104– Dawid Andrzejewski Tracking. Po co i jak to robić? 86Buzz – Albert Hupa, Marcin Krzostek #media #telewizja #interakcja
#media #telewizja #interakcja
telefonu komórkowego do reakcji i wzięcia
znakomite narzędzie do product placement
udziału w programie. Irlandzka firma
i reklam, które mają faktyczny, cyfrowy
Sopranos”, „The Wire”, „The West Wing”,
InTime Media, jeden z pionierów na tym
wymiar interaktywności. Wyobraźmy
które w przeciwieństwie do hollywoodzkich
rynku, stworzyła już aplikacje do jednej
sobie reklamę samochodu, podczas której
produkcji kinowych, są ambitne, oryginalne,
z najpopularniejszych brytyjskich oper
widzowie wyposażeni w aplikację mogą
mają świetne, przykuwające uwagę
mydlanych – serialu „Eastenders”.
wybrać określone parametry, takie jak
Nadawcy telewizyjni próbują odnaleźć
się w Internecie. Z jednej strony oferują
bohaterów, ich wyborów, planów, bądź
reklama wygląda już tak jak życzy sobie
minionych wydarzeń. Pytania są idealnie
tego większość widzów – twierdzi Krzysztof
przed ekranem telewizora, bo właśnie tam
zsynchronizowane z danym epizodem.
Kolski i dodaje, że mobilna interakcja
reklamy przynoszą zyski znacznie większe
Aplikacja i sposób jej działania nie
to przyszłość telewizji. – W końcu, kiedy
się jednak dla nadawców znakomitymi
odciąga widzów od oglądania serialu,
widz trzyma w ręku telefon, za pomocą
jest raczej jego dopełnieniem. Zegar
którego aktywnie uczestniczy w programie,
odlicza sekundy do kolejnej interakcji
to nie trzyma w nim pilota, którym może zmienić kanał – podsumowuje.
mediami do podtrzymywania uwagi widzów
(można skupić się na oglądaniu),
i fanów poszczególnych programów już
przyjazny interfejs zachęca do wybierania odpowiedzi. Aplikacja działa na 90 proc.
Voodoodance we współpracy z InTime
Z
po ich transmisji. Dotyczy to zwłaszcza
programów rozrywkowych i sportowych,
jako medium musi stawić czoła Internetowi
w odpowiedzi na reklamę w telewizji i ich
skierowanych do widza masowego. Wśród
i cyfrowym nagrywarkom, bo te dwa
aplikacji, to tak jakby chcieć porównać
BARTOSZ SIEPRACKI
nich najlepszymi przykładami mogą być:
czynniki mogą obniżać oglądalność
system DOS do Windows 7. Aplikacja
Od prawie 6 lat konsultant zagranicznych
Media, nadawcami i producentami tworzy
daniem „The Economist”,
najbardziej popularnych produkcji,
telefonów, a kolejne modele i platformy
scenariusze interakcji w programach
telewizja jako medium
które dzień po emisji stają się tematami
są portowane. InTime Media twierdzi,
i reklamach. Powstały już pierwsze
ma się zupełnie dobrze.
do rozmów.
że gdyby chcieć porównać możliwości
pilotażowe aplikacje do polskich
zwykłego SMS-a premium wysyłanego
programów.
To przede wszystkim zasługa
Zdaniem „The Economist”, telewizja
„Britan’s Got Talent” oraz tegoroczny
programów o średniej popularności
jest łatwa i intuicyjna w obsłudze, daje
agend rządowych
mecz baseballa New Orleans Saints kontra
i seriali. Odpowiedzią na to wyzwanie jest
nadawcom i producentom telewizyjnym
zajmujących
Indianapolis Colts. Pierwszy z programów
zaangażowanie widzów do aktywnego
potężne narzędzie reklamowe, mogące
się wspieraniem
w szczytowym momencie oglądało
udziału w programach. Dotychczas telewizja
utrzymać dużą oglądalność w blokach
eksportu, R&D
68 proc. brytyjskich telewidzów, drugi
była medium pasywnym, nie dającym
reklamowych, pod warunkiem, że przy
i przedsiębiorczości.
– 106 milionów Amerykanów.
widzom możliwości i narzędzi do interakcji.
jej zastosowaniu reklamy dadzą widzom
Początkowo w fińskiej organizacji Finpro,
Co ciekawe, takie sukcesy oglądalności
BARTOSZ SIEPRACKI
jest samochód. Po głosowaniu następna
płatny dostęp do seriali online. Z drugiej,
Internet i serwisy społecznościowe stały
„90 proc. czasu, kiedy nie śpią, ludzie spędzają patrząc na podświetlone prostokąty” – raportował w 2009 r. satyryczny tygodnik „The Onion”, trafnie opisując współczesny styl życia definiowany przez nieustanne towarzystwo telefonu komórkowego, ekranu komputera i telewizora. Ten zabawny passus przypomniał tygodnik „The Economist” w niedawno opublikowanym raporcie na temat obecnego stanu telewizji, jej przyszłości i wyzwań, przed jakimi stoi.
kolor, otwarty bagażnik, wersja kombi, kierowca, otoczenie, w jakim pokazany
komórkowym na pytania dotyczące
muszą zatrzymać widzów jak najdłużej
niż internetowe mikropłatności.
Telefon + telewizor (?)
Widzowie oglądając serial mogą
jednocześnie odpowiadać na telefonie
To zaczyna się zmieniać. Głosowanie SMS-
możliwość ciekawej interakcji. – Pierwszą
a obecnie w irlandzkiej Enterprise Ireland,
są możliwe pomimo coraz większej liczby
ami w takich formatach jak Idol czy Mam
próbę takiej interakcji podjęła Skoda
gdzie współpracuje przede wszystkim
kanałów telewizyjnych. Co więcej – jak
Talent, czy skuteczne nakłanianie widzów
z Change Integrated, stosując roadblocking
z firmami z sektora TIME (telco, internet,
zauważa „The Economist” – nawet Internet,
do aktywnego udziału w programach
na 1 i 2 programie TVP, gdzie pokazane
media, entertainment). Dublin stał
serwisy społecznościowe i telefonia
informacyjnych przez przysyłanie emailem
były dwie wersje samochodu: z otwartym
się w ostatnich latach europejskim
komórkowa nie zdołały jak na razie
swoich opinii może budować lojalność
i zamkniętym bagażnikiem. Widzowie
hubem dla internetowych gigantów:
zastąpić telewizji. Raczej „wcisnęły się”
widzów, zauważa tygodnik.
zmieniając program z 1 na 2 mogli
Facebooka, Google, Ebay, Linkedin, Zyngi,
„otworzyć” bagażnik, pod warunkiem,
Paypal i pojawia się w związku z tym
Nowy rodzaj interakcji
że mieli odpowiednio ustawione programy.
wiele ciekawych irlandzkich startupów,
Kolejnym krokiem takiej interakcji,
Może to i ciekawy projekt, ale raczej
z którymi Bartek ma obecnie przyjemność
obok tego medium.
W 2009 r. mieszkaniec Tokio spędzał przed
telewizorem średnio 216 minut dziennie, czyli
mediafunmagazyn
mediafunmagazyn
swoich widzów. Zainwestowały więc w produkcję seriali, takich jak: „The
scenariusze i są znakomicie zrealizowane.
92
mediafunmagazyn
#media #krzyż
o 10 minut więcej niż w 2000 r. Jednocześnie
o czym już „The Economist” nie pisze,
jako jednorazowa ciekawostka – mówi
współpracować.
młodzi ludzie korzystają w tym czasie
jest połączenie telefonu komórkowego
Krzysztof Kolski, prezes Voodoodance,
Wcześniej był dziennikarzem i redaktorem
z telefonów komórkowych. Z kolei z raportu
z ekranem telewizyjnym. Istnieją już
polskiego partnera InTime Media. – Dzięki
w tygodniku Teleinfo, pisał też artykuły
Kaiser Family Foundation wynika, że młodzi
na rynku aplikacje na telefony komórkowe
aplikacji InTime Media i rejestrowaniu
i analizy do wydawnictw Migut Media:
Amerykanie oglądają telewizję ponad 4
umożliwiające interakcję z nadawanym
odpowiedzi widzów, możemy dokładnie
Świata Telekomunikacji i IT Resellera.
godziny dziennie. Za te sukcesy frekwencyjne
programem w czasie rzeczywistym.
zmierzyć ich oczekiwania co do dalszego
Wspiera Fundację Przyjaciel, w wolnym
odpowiedzialne są m.in. telewizje płatne,
To klasyczny przykład tzw. „mobile
rozwoju akcji w serialu. Widzowie
czasie gra w badmintona i jest w trakcie
takie jak HBO, które musiały zamiast
engagement”, czyli zachęcenia – lub jak
mogą decydować o losach bohaterów,
budowy biblioteki dzieł wszystkich Spike’a
na reklamodawcach skupić się na utrzymaniu
kto woli – zmobilizowania użytkownika
a co więcej, reklamodawcy zyskują
Milligana.
93
#facebook #marketing #kupowanie fanów mediafunmagazyn
Jak kupować fanów?
Kilka słów o tym jak tego NIE robić
Ten nieco przewrotny tytuł ma swoją rację bytu. Większość marek kupuje fanów. Tylko nieliczne mogą sobie pozwolić na posiadanie społeczności, która działa na fan page’ach, kierując się uwielbieniem tego czy innego produktu. Co ma zrobić reszta – mniej kultowych – firm i marek? Przede wszystkim nie iść na łatwiznę.
T
BARTEK BRZOSKOWSKI
en nieco przewrotny tytuł
Fan i „fan”
znaczną przewagę nad
ma swoją rację bytu. Większość
Oczywiście interpretacja osiągniętego
transakcją z Allegro.
marek kupuje fanów. Tylko
przeze mnie wyniku zależy od wielu
W przypadku
nieliczne mogą sobie pozwolić
różnych „punktów siedzenia”. Nadal
konkursów
na posiadanie społeczności, która działa
uważam jednak, że powinienem żądać
z nagrodami
na fan page’ach, kierując się uwielbieniem
zwrotu pieniędzy – nie kupiłem fanów,
tego czy innego produktu. Co ma zrobić
kupiłem ludzi (oraz instytucje), które
reszta – mniej kultowych – firm i marek?
posiadają swoje profile na Facebooku.
Przede wszystkim nie iść na łatwiznę.
Znalazł się wśród nich… jeden fan – osoba z zakupionego pakietu, która
W czerwcu br. Internet Standard,
raz skomentowała mój status i pojawia
a następnie Jacek Gadzinowski pisali
się co jakiś czas na fan page’u. Rachunek
o kupowaniu fanów na Allegro. O ile IS
jest prosty – za jednego fana zapłaciłem
istnieją
ostro skrytykował ten „proceder”, o tyle
20 PLN! W tym momencie pewnie
znacznie
Jacek podszedł do niego jak badacz
niejeden specjalista – praktyk, zajmujący
większe szanse na zaangażowanie
i przeprowadził test. Kupił fanów
się społecznościami – uśmiechnie
użytkowników – przynajmniej na jakiś
od sprzedawcy i obserwował ich
się pod nosem. I słusznie. Fanów nie
czas – w życie fan page’u. Tak zdobyty
zachowanie na swoim fan page’u – Ś.P.
kupuje się w tak prosty sposób. Fanów
fan, nawet jeśli pojawia się na fan page’u
Komunikacyjnej Trepanacji Czaszki. Wyszło
należy „kupić” za pomocą nieco bardziej
wyłącznie dla konkursu (co często jest
mu na to, że inwestycja była udana,
wysublimowanych mechanizmów.
efektem komunikacyjnego błędu myślenia
ponieważ kupieni fani byli równie aktywni
Na przykład za pomocą nagród.
zarówno po stronie klienta, jak i osób
jak fani „naturalni”. Jako że eksperymenty tego typu warto powtórzyć, ja również
działających w jego imieniu) przynajmniej Nie ma co się oszukiwać, nagrody
kilka razy aktywnie (nie tylko je zobaczy,
kupiłem sobie pakiecik fanów i również ich
to również kupowanie fanów. Niejedna
ale również na nie zareaguje) spotka
obserwowałem. Moje wnioski są jednak
firma i niejedna agencja reklamowa właśnie
się z generowanymi komunikatami. Może
zupełne inne niż te wyciągnięte przez
w ten sposób przyciąga „zwolenników”
nawet zapytać o szczegóły konkursu,
Jacka. Obecnie dodatkowo się w nich
danej marki. Kupowanie użytkowników
terminy rozstrzygnięcia i sposób
utwierdzam.
Facebooka w ten sposób ma jednak
dostarczenia nagród. To już doskonały
#facebook #marketing #kupowanie fanów
zanim została fanami, weszła na stronę
ludzie są zainteresowany, tym co robisz,
to temat na odrębny artykuł.
internetową i zapoznała się z tematyką.
to stracisz pieniądze. Z kolei jeśli oferujesz
Ta była interesująca na tyle, że zasilili
produkty popularne – fani przyjdą sami.
szeregi moich fanów. I nigdy więcej
Trzeba na to nieco pracy (social media
się od dawna. Nie tylko ze względów –
się nie pokazali. Po zakończeniu procesu
nie są za darmo), ale z pewnością jest
nazwijmy to – ideologicznych. Z kupionymi
przybywania fanów, poziom odwiedzin
to bardziej opłacalne niż pakiecik fanów
fanami jest jak z daleką rodziną – odwiedza
strony wrócił do normy (dalej pnie
na Allegro. Zaoszczędzone pieniądze
Cię tylko przy okazji specjalnych wydarzeń.
się pod górę w nieco mozolnym tempie),
lepiej przeznaczyć na zakup wpisów
Zazwyczaj, gdy czegoś potrzebuje lub
aktywność fanów na stronie nie zmieniła
w katalogach lub pozycjonowanie strony.
tuż przed świętami – po prezenty. Lubicie
się. Za zmianą ilościową nie poszła zmiana
taką rodzinę? Przypuszczam, że nie. Więc
jakościowa – tą osiąga się w zupełnie
Co straciłem?
po co mieć takich fanów?
inny sposób. Ale to zależne jest nie
Zakup fanów w moim przypadku
tylko od obranej strategii, lecz również
to nie tylko strata finansowa. Przede
od tematyki.
wszystkim – straciłem kontrolę nad
Kupowaniu fanów sprzeciwiałem
Celem kampanii w social media nie jest kolekcjonerstwo, ale zaangażowanie użytkownika w dialog. Termin ten stał się już nieco wyświechtany za sprawą różnej maści „social media ninja” – nie oznacza to jednak, że stracił na aktualności. Fan to człowiek, a nie kawałek mięsa. Celem gry jest zaspokojenie jego potrzeb z jednej strony i nakłonienie do aktywności po stronie produktu z drugiej. Użytkownicy Facebooka kupieni na potrzeby mojego
mediafunmagazyn
wstęp do głębszego angażowania. Ale
Z kupionymi fanami jest jak z daleką rodziną – odwiedza Cię tylko przy okazji specjalnych wydarzeń. Zazwyczaj, gdy czegoś potrzebuje lub tuż przed świętami – po prezenty. Lubicie taką rodzinę? Przypuszczam, że nie. Więc po co mieć takich fanów?
eksperymentu nie mieli potrzeb, które mógłbym zaspokoić, a tym bardziej nie dali wciągnąć się w dialog. Dlaczego?
foto: MailChimp®
Bo jest bardzo prawdopodobne, że podobnie jak do fanpage’u
Piłka, polityka i social media
własnymi działaniami. Obecnie wszystko
Wszyscy Polacy znają się na polityce,
wraca do normy, ale przez pewien czas
piłce nożnej i medycynie. To określenie
byłem kompletnie zdezorientowany, czy
stosuje się również w przypadku
przyrost fanów ponad zakupioną liczbę
tworzenia społeczności. Zasada jest
to efekt moich działań czy też po prostu
prosta. Im bardziej ogólny temat – tzn. im
„firma” wysłała więcej zaproszeń –
mniej specjalistycznego przygotowania
tak na wszelki wypadek, żeby w 100
wymaga zabranie głosu – na tym więcej
procentach wywiązać się z umowy.
interakcji można liczyć. Zasada ta
Prawdopodobnie wysłała więcej, ale po 3-
sprawdza się wystarczająco często, aby
4 dniach przyrost liczby użytkowników
uznać ją za wartościową. Dlatego też
powrócił do tego samego, regularnego
specjalistyczna tematyka, którą się zajmuję
tempa. Twierdzenie, że kupno fanów „na
była ważnym elementem ograniczającym
początek” przyspiesza dołączanie ludzi
aktywność nowoprzybyłych „fanów”.
do fan page’u u mnie całkowicie się nie
W przypadku Jacka Gadzinowskiego każdy
sprawdziło. Niczego nie przyspieszyło,
Brzoskowski.pl dołączyli również
fan może powiedzieć, czy dana reklama
za to wiele zagmatwało. Nawet jeśli
do dziesiątek innych stron, których
mu się podoba czy nie. W przypadku
po zakończonym „eksperymencie”
prawdopodobnie nigdy nie widzieli
strategii działań w społecznościach już
chciałbym usunąć z listy fanów „z
na oczy. Oddając jednak sprawiedliwość
tak nie jest. Jaki wniosek z tego płynie?
Allegro”, nie jest to możliwe. Po prostu
– przez dwa dni szybkiego przyrostu
Nie myśl o kupowaniu „fanów”, jeśli
nie wiem, którzy z nowicjuszy zostali
fanów na Facebooku również mój blog
produkt czy usługa, którą oferujesz
mi dostarczeni w zakupionym pakiecie,
zarejestrował zwiększoną ilość odwiedzin.
ma charakter specjalistyczny. Powód
a którzy to prawdziwi fani. Najlepszym
Według mnie, ta korelacja świadczy
jest prosty – jeśli nie jesteś w stanie
weryfikatorem okazał się jednak czas.
o tym, że część kupionych fanów,
sprawdzić, czy pozyskani tą drogą
W ciągu dwóch miesięcy od zakupu
#facebook #marketing #kupowanie fanów mediafunmagazyn
fanów zauważyłem dwie fale odejść. Nie wykluczam, że część użytkowników, która opuściła fan page, to ludzie, którzy nie znaleźli tam przydatnych dla nich treści. Ponieważ jednak nadal prowadzę „cykliczny monitoring” bardziej prawdopodobne jest to, że to kupieni fani postanowili się ze mną rozstać. Raz na jakiś czas każdy odkrywa, że część
Podsumowanie eksperymentu: Wzrost ilości osób Dynamika wzrostu ilości fanów Aktywność na fan page’u Utrata kontroli nad skutecznością działań Wzrost ruchu na stronie Rozwój ekosystemu fan page-strona Stracone pieniądze
TAK BEZ ZMIAN BEZ ZMIAN TAK NIE (w dłuższym okresie czasu) BRAK 20 PLN
Jednym słowem, eksperyment zakończył się porażką.
stron, którym fanuje jest co najmniej „dziwna” i zadaje sobie pytanie: „jak
Pepsi, a teraz częstuje fanów przypinkami.
się z wartościowymi technikami
ja mogłem kliknąć >>Lubię to<<”.
Profil Lipton Ice Tea rozdaje parawany
angażowania użytkowników oraz tworzenia
Przypuszczam, że podobnie było i w tym
oraz torby zakupowe Liptona. Mały
taktyk i strategii komunikacji. Kupowanie
przypadku.
Głód częstuje ludzi głodo-maskotkami.
fanów może sprawiać wrażenie, że social
Fan to człowiek, a nie kawałek mięsa. Celem gry jest zaspokojenie jego potrzeb z jednej strony i nakłonienie do aktywności po stronie produktu z drugiej.
media są tanie. Nie są, nawet jeśli nie wynajmujesz agencji czy specjalisty, który zajmie się rozwojem społeczności. Policz wartość zainwestowanego czasu. Angażowanie przynosi pewne zyski, ot chociażby wartościowe opinie o usłudze i produkcie. A te z czasem przełożą się na konkretne pieniądze. Penn Olson, jedna z bardziej znanych osób zajmujących się strategią w social
Model biznesowy?
Wszystkie nagrody mają niewielką wartość
media, w swoim poście poświęconym
Kupowanie fanów jako model biznesowy?
materialną, ale – przy odpowiednim
kupowaniu fanów stwierdziła, że jednym
Jasne, ale wyłącznie dla ludzi, którzy
wykorzystaniu wiedzy i umiejętności –
z powodów, dla których NIE należy
działanie w socialu mierzą tylko
potrafią skutecznie angażować i w stabilny
tego robić jest sprawianie wrażenia
ilością fanów i nie wiedzą, czym jest
sposób powiększać społeczność
desperata. W moim przypadku była
oddziaływanie. To jasne, że zawsze
o nowych fanów. Ale po co komuś
to czysta ciekawość, ale według mnie
znajdą się klienci na tego typu usługi –
główkowanie, skoro „2 tysiaki” wydane
to Olson, a nie polscy eksperci, ma rację.
tak jak na każde inne. Po dwóch dniach
na aukcji załatwią sprawę. Co więcej,
I nie chodzi o to, że kupno fanów to zło,
i wydanych 2 tysiącach PLN będzie można
jeśli się dobrze poszuka, można natrafić
koklusz i dyzenteria – dla mnie jest
cieszyć się swoimi 10 tysiącami fanów
na promocje – super tanich fanów po 10
to po prostu nieopłacalne.
po 20 groszy sztuka. Jasne, że to tanio –
groszy. Tylko po co?
6
prawdziwy fan warty jest kilka razy więcej. Co można zrobić za 2 tys. PLN? Na przykład zainwestować w niewielką aplikację i nieco gadżetów – umiejętnie
BARTEK BRZOSKOWSKI
• Nie wygenerował zasięgu
Teoretyk
• Nie przyciągnął innych użytkowników
i praktyk mediów
zainteresowanych daną treścią
społecznościowych.
rozegrana całość sprawi, że liczba fanów
• Nie wykazał się żadną aktywnością
Jest autorem blogu
będzie bardzo szybko rosła. Dodam,
• Nie spowodował zmiany jakościowej
www.brzoskowski.pl,
fanów, których interesuje to, co piszesz.
• Nie umożliwił nawiązania dialogu
na którym porusza zagadanienia związane
Doskonałym przykładem takiego
W moim przypadku „tani fan”
Jeśli więc chcesz bawić się w social
z szeroko rozumianymi social mediami.
mechanizmu jest fan page serwisu Folk
media – kupuj fanów. Jeśli chcesz
Autor szeregu artykułów o charakterze
24. Wystarczyło rozdać 50 prawdziwych
cieszyć się dużą ilością osób – kupuj
warsztatowym publikowanych
płyt zespołu Beltaine, żeby liczba fanów
fanów. Jeśli jednak chcesz działać
w „Marketingu w Praktyce”. Pracuje
strzeliła w górę jak młody świerk. Bardzo
w social media i wykorzystywać je
jako social media specialist w agencji
umiejętnie z gadżetów korzysta również
w swojej pracy (chociażby po to, żeby
interaktywnej Digital One.
Pepsi, które rozdało swoim fanom m.in.
generować wartościowy ruch na stronie
Strona na Facebooku:
plakaty z piłkarzami – gwiazdami drużyny
docelowej), to najpierw zapoznaj
www.facebook.com/brzoskowskipl
#social media ninja #dyskusja #eksperci mediafunmagazyn
polemika:
7 powodów, aby nie zatrudniać specjalistów social media... PIOTR WRZOSIŃSKI
C
zytając polski Internet
w social media, zostało wywołanych
“eksperymentuje” powtarzając identyczne
trudno nie zauważyć wysypu
nie przez wady produktów, źle
wpisy jako wypowiedzi dwóch różnych
rozmaitych “specjalistów”
wykonane usługi czy nieatrakcyjne
marek.
zajmujących się social
marki. Katastrofy były spowodowane
media. Ba! powstają całe agencje i działy
wynajęciem specjalistów. Często nawet
Jest też bardzo znany specjalista,
w agencjach. Są nawet tacy, co mają
kompetentnych, ale za to nieuczciwych.
skądinąd bardzo pracowicie budujący
specjalny dział do kampanii na Facebooku. Jeśli nie chcesz narazić swojej marki
swoją własną markę, który dziwi się, Social media opiera się na interakcjach społecznych. Interakcje społeczne
niezgodnie z regulaminem Facebooka.
zatrudniaj. Oszczędzisz nerwy i pieniądze.
wymagają zaufania. Zaufanie buduje
Oraz, że musiał czekać kilka godzin
się uczciwością i szczerością.
na odpowiedź na pytanie dlaczego
Wynajęty konsultant nie identyfikuje
zostało ono skasowane. Ten sam zresztą,
narzędzia pozwalające na komunikowanie
się z marką i jego przekaz nie jest
który był przekonany, że blip ma skalę
się i interakcję z użytkownikami
szczery. Użytkownicy Internetu potrafią
podobną do twittera i próbował zdobyć
za pośrednictwem ich znajomych (sieci
szybko zidentyfikować wynajętych
3000 użytkowników obiecując losowanie
społecznych) są modne nie bez powodu.
aktorów, fałszywe “prawdziwe historie”,
iphone’a w maju 2009 roku (do dziś nikt
To naprawdę dobre narzędzie do promocji
niezgodność budowanego wizerunku
tylu nie ma).
marki. Komunikat przekazany lub poparty
z rzeczywistością.
Social media – czyli internetowe
autorytetem znajomego jest bardziej wiarygodny niż zwykła reklama. Nasze ciepłe
Jest też inna agencja, która wczoraj Co gorsza, spora część aktywnych
polecała narzędzie do określenia wpływów
uczucia do przyjaciół mogą opromienić
na rynku specjalistów jest niekompetentna.
w social media, będące w rzeczywistości
reklamowaną markę. W social media mamy
Ich wiedza opiera się na pobieżnym
naciągactwem obśmianym w branżowych
też możliwość dialogu z klientami. Możemy
przeglądaniu zagranicznych blogów.
mediach jakiś miesiąc temu. Dziś zachwyca
tworzyć z nimi pozytywne relacje, budować
W wypadku zdobycia kontraktu testują
się ładną stroną producentów tej katastrofy.
lojalność i zapewniać lepszą obsługę.
swoją wiedzę na koszt Klientów. Zwykle
To ta agencja sprowokowała mnie do wpisu
bezmyślnie kopiując rozwiązania z innych
– dziękuję.
Zatrudnienie fachowców wydaje się być
rynków.
świetnym pomysłem. Wybiorą dla nas
Te przykłady to nie najgorsi, nieznani,
najlepsze sposoby dotarcia do grupy
Kilka przykładów?
początkujący czy inne niezdary. To super
docelowej, zbudują atrakcyjny wizerunek
Jest na przykład dość znana, młoda
modna śmietanka z branżowych magazynów.
marki, wykorzystają wszystkie zalety
i gniewna agencja, która zaleca
To do nich pewnie wysłałbyś brief.
nowych narzędzi.
koncentrowanie się na facebooku, ignorując naszą klasę. Nieważne
Niestety, świat nie jest idealny. Większość katastrof wizerunkowych
10
że skasowano mu konto założone
na nienawiść Internautów, raczej ich nie
Jest więc co najmniej siedem powodów,
gdzie są klienci, ważne co podnieca
aby nie zatrudniać specjalistów social
panów z agencji. Tej samej, która
media:
#social media ninja #dyskusja #eksperci
Oczywiście, są w Polsce ludzie, którzy
mediafunmagazyn
1. Ty najlepiej znasz swoją markę
PIOTR WRZOSIŃSKI
2. Ty najlepiej znasz swoich klientów
naprawdę mogą pomóc w budowie
IPM Digital Marketing
3. Ty najlepiej odpowiesz na pytania
strategii social media. Niektórzy pracują
w Roche. Socjolog,
nawet w agencjach reklamowych.
dziennikarz, bloger
Niektórzy są bardzo dobrzy w tym
i tłumacz mieszkający
co robią. Problem w tym, ze nie jest
w Bazylei. Ma obsesje
łatwo odróżnić ich od tych mniej
na punkcie marketingu i Internetu. Był
się swoimi klientami, a nie wzmiankami
kompetentnych. Niezależnie od tego, czy
pierwszym dyrektorem polskiej wersji
na amerykańskich blogach
i kogo zatrudnisz, prawdziwa interakcja
Softonic.com, współpracował z K2
z klientami leży po Twojej stronie. Dlatego
internet, wydawnictwem Helion, British-
zastanów się, zanim komuś powierzysz
American Tobacco Polska, oraz Money.
klientów 4. Ty najszybciej zareagujesz na prośbę o pomoc dotycząca twojego produktu/usługi 5. Ty będziesz sugerować
6. Ty będziesz szanować swój budżet i reputację 7. Nikt nie zarzuci Ci kłamstwa, co najwyżej niezręczność
swoją reputację i pieniądze.
6
Tekst pochodzi z bloga Wnet.
pl. Współtworzył m.in. strony spinacz.pl, pallmall.pl, mystock.pl. Prowadzi bloga Wnet i często tweetuje.
...czasem są powody do zatrudnienia specjalistów od social media... DOMINIK SZAREK
T
rafiłem dziś na tekst Piotra
drugich jednak nie słychać, bo nie
Wrzosińskiego, w którym
stoją za nimi znane nazwiska i agencje,
pisze on o 7 powodach, aby
a o ewentualnej porażce dowie się 14
nie zatrudniać specjalistów
osób “lubiących” fan page na Facebooku
social mediowego działu agencji
i 20 obserwujących na Blipie.
i podpisywaniu rocznej umowy, bo często
od social media, bo są przereklamowani, wiedzą tylko to, co przeczytają na blogach i generalnie mają małe pojęcie o marce, z którą pracują. Oczywiście sam nigdy nie oddałbym swojej
ten sam i tylko stracisz swój cenny czas? Nie mówię tu o zatrudnianiu całego
sprawę może załatwić kilkugodzinne Nie każdy ma pojęcie w jaki sposób
szkolenie i garść cennych wskazówek.
przenieść swoje relacje z konsumentami
No chyba, że trafi się na agencję, która
do świata wirtualnego. Nagminnym
wyznaje zasadę “po co pokazywać, szkolić
przypadkiem jest przecież mylenie profilu
i usamodzielniać, skoro można samemu
marki/produktu do prowadzenia komuś
osoby z fan pagem, spamowanie tagów
zgarnąć trochę grosza”.
innemu. Też stoję na stanowisku, że jeśli tylko
na mikroblogach itp. Sorry, ale tacy ludzie
potrafisz, powinieneś sam dbać o wizerunek
sami nie odniosą sukcesu na miarę np.
swojej firmy. Powtarzam: jeśli tylko potrafisz…
Małego Głoda.
Tak się składa, że podobnie jak
Co z tego, że “Ty najlepiej znasz swoją
No to udać się po poradę do tych specjalistów, czy nie? TAK, jeśli nie łapiesz internetu, działasz
przykładów na social mediowe porażki
markę”, skoro możesz nie wiedzieć jak ją
w zupełnie innej branży i nie masz w swojej
w wykonaniu agencji można mnożyć,
komunikować, “Ty najlepiej znasz swoich
firmie nikogo, kto to potrafi, nie znasz
tak samo łatwo znaleźć wpadki
klientów”, skoro możesz nie wiedzieć, gdzie
mechanizmów działania popularnych
pojedynczych osób, które zawładnięte
ich szukać w Sieci i jak do nich dotrzeć albo
serwisów społecznościowych (nie, nie we
szałem na Facebooka postanowiły
“Nikt nie zarzuci Ci kłamstwa, co najwyżej
wszystkich chodzi o wrzucanie fotek) i nie
wziąć sprawy w swoje ręce. O tych
niezręczność”, skoro efekt Twojej pracy będzie
wiesz jak się do tego zabrać.
11
#social media ninja #dyskusja #eksperci mediafunmagazyn
na jej wizerunku (tutaj w pełni zgadzam
DOMINIK SZAREK
z internautami, masz w swoim teamie
NIE, jeśli masz pojęcie o sieci i dialogu
się z Piotrem). Ale jeśli nie czujesz bluesa,
Bloger i dziennikarz
maniaków social media, którzy dobrze
sięgnij po wsparcie specjalistów.
internetowy. Autor bloga
znają Twój produkt, sam interesujesz się nowymi kanałami komunikacji i wiesz,
Webowy.pl, jednego Co Wy myślicie na ten temat?
z trzech finalistów
że serwisy społecznościowe nie mają przed
Korzystaliście z usług agencji albo
konkursu Blog Roku
Tobą większych tajemnic.
prywatnych specjalistów social media?
2008 w kategorii profesjonalne. Redaktor
A może sami macie okazję obsługiwać inne
serwisów Webhosting.pl, Interaktywnie.
marki macie coś do powiedzenia w tym
com (Webstar i Grand Webstar 2008) oraz
Jeszcze raz powtarzam: “be your brand” – sam wiesz najwięcej o swojej marce i to Tobie najbardziej zależy
temacie?
6
Tekst pochodzi z bloga Webshake.tv.
vBeta.pl. Współautor kilku poradników dla e-marketerów.
...czy warto zatrudniać specjalistów od Social Media?
O
statnio natknęliśmy
ANNA KUSAK Tak, ale tylko wtedy, jeśli będziesz o nich wiedział. Specjalista wie, jak monitorować
w Twoim imieniu nie będzie oszukiwał, a wręcz
w którym autor – Piotr
sieć i ma na to czas. Specjalista pomoże Ci
będzie prostował wszelkie niejasności.
Wrzosiński – próbował
w poszukiwaniu informacji o Twojej marce,
udowodnić, że nie warto zatrudniać
dzięki temu szybciej zareagujesz na prośbę
specjalistów do Social Media. Ponieważ
internauty o pomoc, dotyczącą twojego
nie zgadzamy się z nim do końca,
produktu/usługi.
postanowiliśmy polemizować. Na 7 argumentów „przeciw”, specjalistom przedstawiamy 7 „za”. Oto one: 1. Ty najlepiej znasz swoją markę. To prawda, ale specjalista pozna opinię
I na koniec wyciągamy wnioski: kontaktować się z specjalistami czy nie? Zgodzimy się z Dominikiem Szarkiem: „TAK, jeśli nie łapiesz internetu, działasz
5. Ty będziesz sugerować
w zupełnie innej branży i nie masz w swojej
się swoimi klientami, a nie wzmiankami
firmie nikogo, kto to potrafi, nie znasz
na amerykańskich blogach.
mechanizmów działania popularnych
Tak, ale specjalista zbada rynek,
serwisów społecznościowych (nie, nie we
o Twojej marce, jaka panuje już w sieci, to,
przeprowadzi research na temat Twojej marki
wszystkich chodzi o wrzucanie fotek) i nie
co naprawdę myślą o niej internauci. Jest
w sieci, znajdzie miejsca, gdzie internauci
wiesz jak się do tego zabrać.”
ona ważniejsza niż Twoja opinia o Twojej
mówią o Twojej marce i sprawdzi, jak mówią,
marce, ponieważ to internauci kupują
jakie są ich problemy. Specjaliści znają lokalny
i zapewniają Ci dochód.
rynek i nie sugerują się tylko amerykańskimi
2. Ty najlepiej znasz swoich klientów. klientów w sieci, także w tych miejscach, o których Ty nie wiesz, że istnieją, a Twoi klienci w nich piszą – opisze Ci konsumentów i ich problemy.
I tu dodamy swoje zdanie: TAK, jeśli wiesz, czym są działania
blogami. Specjaliści wiedzą, że polski rynek
w mediach społecznościowych, wiesz, jak je
różni się bardzo od amerykańskiego.
prowadzić ale… NIE MASZ NA NIE CZASU
Tak, ale specjalista znajdzie Twoich
i nie chcesz tracić swoich fanów, przez 6. Ty będziesz szanować swój budżet i reputację. Tak, ale Specjalista również zadba
zbyt małe zaangażowanie. „NIE, jeśli masz pojęcie o sieci i dialogu z internautami, masz w swoim teamie maniaków social media,
o Twoją reputację, on wie, jak to zrobić.
którzy dobrze znają Twój produkt, sam
On wie, że musi dobrze pracować – jeśli
interesujesz się nowymi kanałami komunikacji
3. Ty najlepiej odpowiesz na pytania klientów.
będziesz niezadowolony, zmienisz go
i wiesz, że serwisy społecznościowe nie mają
Tak, ale jeśli wiesz, gdzie oni zadają
na innego specjalistę.
przed Tobą większych tajemnic.”
pytania. Specjalista znajdzie pytania i pomoże Ci odpowiedzieć na problemy klientów, a w przypadku klienta bardzo wzburzonego pomoże negocjować. 4. Ty najszybciej zareagujesz na prośbę o pomoc, dotyczącą Twojego produktu/usługi.
12
jak ważna jest szczerość, dlatego działając
się na wpis na blogu,
I dodamy swoje: NIE, jeśli masz 7. Nikt nie zarzuci Ci kłamstwa, co najwyżej niezręczność.
na to czas.
6
Tekst pochodzi z bloga NetCenter Solution.
Zależy, jak działasz – jeśli dobrze, według wymagań społeczności, nie
ANNA KUSAK
oskarżą Cię o oszustwo, ale specjalista
Specjalista ds. marketingu i komunikacji
wie, że społeczność nie lubi kłamstw, wie,
w firmie NetCenter Solution.
Miejsce:
MULTIKINO, ZŁOTE TARASY, WARSZAWA Termin:
3 – 4 LISTOPADA 2010
5HQIHYKaPLQ PUZWPY\QǃJH RVUMLYLUJQH L THYRL[PUNV^H YVR\ *aVéV^P WYLSLNLUJP WVSZRPLNV Y`UR\ PU[LYHR[`^ULNV
Seth Godin Najbardziej poczytny bloger świata! Autor światowych bestsellerów marketingowych. Na żywo z Nowego Jorku.
Mike Walsh
Światowy autorytet i keynote speaker w tematach związanych z cyfrową przyszłością.
Blake Chandlee Facebook Chris Dobson BBC Laurent Delaporte Microsoft Kaiser Kuo Baidu.com Roberto Ruju AdMob Juan Senor Innovation Media
4 bloki tematyczne, 40 prelekcji, 1000 uczestników
Bilety na stronie www.forumiab.pl
#crowdsourcing #społeczności mediafunmagazyn
Crowdsourcing, czyli jak wykorzystać twórczy potencjał społeczności Katarzyna Prus-Malinowska
Dla wielu termin „crowdsourcing” stoi wciąż w opozycji do wiedzy wysoce wykwalifikowanej kadry specjalistów, którzy najlepiej potrafią rozpoznać, czego potrzebują odbiorcy ich produktów i usług. Nierzadko można usłyszeć, że czerpanie inspiracji, pomysłów, sugestii i podpowiedzi od klientów jest oznaką słabości i brakiem innowacyjności wewnątrz firmy. Jednocześnie, wbrew powyższym opiniom, rośnie liczba inicjatyw bazujących na przekonaniu, iż pora zejść z brandowych piedestałów i wsłuchać się w głos prosumentów, korzystając z szansy, jaką daje Internet.
W
obecnej fazie rozwoju
konkurencję, lecz przez współpracę.
byłby jednak możliwy, gdyby nie rozważne
Internetu, sieci
Tu dzielenie się wiedzą jest podstawą
ich zaplanowanie. Oto kilka wskazówek
społecznych i narzędzi
aktywności. Dowodzi tego choćby konkurs
jak umiejętnie przygotować się do akcji
Web2.0 każdy ma szansę
firmy Netflix, podczas którego rywalizujące
crowdsourcingowych:
stać się współtwórcą, bazując na swoim
zespoły połączyły się, by wspólnymi siłami
doświadczeniu i kreatywności. Co więcej,
wypracować najlepsze rozwiązanie.
dyskutując i rozwijając pomysły może
14
W ostatnich miesiącach zaobserwować
Wybierz właściwy model Do każdej z akcji należy przypisać właściwe
z innymi tworzyć nową jakość niezależnie
można wzmożone zainteresowanie firm
narzędzia w zależności od potrzeb:
od poziomu wykształcenia, miejsca
wykorzystaniem twórczego potencjału
• IdeaStorm, mystarbuksidea, Bank
zamieszkania, zajmowanej pozycji czy
własnych klientów. PepsiCo, Fiat, Nokia,
Pomysłów – to przykłady serwisów
wykonywanego zawodu. To, co ważne
a nawet brytyjski rząd, udostępniły platformy
do zgłaszania pomysłów, komentowania
sprowadza się do umiejętności ekspresji
wymiany pomysłów i sugestii, dzięki czemu
wizji i argumentów, a także otwartości
w krótkim czasie nie tylko zbudowały
na sugestie społeczności pozostałych
zaangażowaną społeczność, ale także
twórców. W crowdsourcingu priorytetem
zdobyły bardzo cenną informację zwrotną.
jest cel – rozwiązanie problemu nie przez
Sukces wymienionych przedsięwzięć nie
i głosowania • Innocentive – to serwis oparty na modelu ściśle sprecyzowanego zadania do wykonania • Mountain Dew – to przykład akcji, której
#crowdsourcing #społeczności mediafunmagazyn
W crowdsourcingu priorytetem jest cel – rozwiązanie problemu nie przez konkurencję, lecz przez współpracę. Tu dzielenie się wiedzą jest podstawą aktywności. Postaw na jakość
uczestników. Nie zawsze korzyści
W inicjatywach, w których liczą
materialne są najlepszym bodźcem.
się zdolności intelektualne, lepiej
W społeczności crowdsourcingowej
zgromadzić 50 zaangażowanych,
liczą się przede wszystkim satysfakcja
kreatywnych twórców, którzy będą
z wdrożonej propozycji, wyzwanie dla
aktywnie uczestniczyć w akcji niż 500,
kreatywności i docenienie przez samą
którzy przyjdą raz i nic nie wniosą. W takich
społeczność. Pozycja ekspercka zapewnia
wypadkach bowiem nie ma co liczyć
rozpoznawalność i wyróżnia z tłumu.
na komentarze i wymianę spostrzeżeń, a przez to na sukces akcji.
Dotrzymuj obietnic Zrozumienie potrzeb i poznanie
Szukaj potencjału
doświadczeń jest możliwe tylko dzięki
celem był wybór poprzez głosowanie
Wnikliwa obserwacja społeczności
słuchaniu. Ważne jest rozwijanie
jednego rozwiązania z kilku dostępnych
prowadzi do wyłonienia jej liderów. Wejście
narzędzi, które umożliwią jak najbardziej
z nimi w dyskusję często stymuluje ich
efektywną selekcję otrzymanych
do jeszcze głębszego zaangażowania.
komunikatów. Gromadzenie wiedzy jest
Doceniają, gdy są traktowani jak
dopiero początkiem drogi do zmiany,
Precyzyjnie określ zakres działań i grupę
partnerzy, a szczerość i transparentność
jaka ma nastąpić w wyniku akcji
docelową
w dialogu buduje więź, nie tylko
crowdsourcingowej. Niedotrzymanie
Niezwykle ważne jest wskazanie
z marką, ale także z innymi uczestnikami
obietnicy wdrożenia spowoduje
odbiorcom, czego się od nich oczekuje.
społeczności. Niejednokrotnie najlepsze
niezadowolenie i niechęć społeczności
Zakres podejmowanej akcji nie powinien
pomysły pochodzą nie z tłumu ani nie
do zaangażowania się w kolejne inicjatywy,
budzić wątpliwości. Jeśli mają to być
od pojedynczych osób, ale powstają
spełnienie obietnicy wyzwoli dalszy
pomysły dotyczące usprawnień określonej
podczas dyskusji w kilkuosobowej
potencjał.
• Threadless – tu społeczność decyduje o doborze asortymentu sklepu
6
usługi czy produktu, to nie wolno pozwolić na reklamacje czy zażalenia. Należy określić granice dyskusji i sprawować nad nimi kontrolę. Istotne jest także precyzyjne dotarcie do prosumentów i zbudowanie społeczności ekspertów, a nie maruderów. Należy więc zwrócić szczególną uwagę na komunikację, w szczególności na treść komunikatu
W inicjatywach, w których liczą się zdolności intelektualne, lepiej zgromadzić 50 zaangażowanych, kreatywnych twórców, którzy będą aktywnie uczestniczyć w akcji niż 500, którzy przyjdą raz i nic nie wniosą.
i miejsce jego ekspozycji. grupie. Warto przypatrywać się tym Duży problem miało Island Records,
mikrospołecznościom.
gdy w wyniku przeprowadzonej akcji, jej
KATARZYNA PRUS-MALINOWSKA – odpowiedzialna za Bank Pomysłów Banku
uczestnicy postanowili wysłać piosenkarza
Wyeksponuj podmiotowość
Zachodniego WBK
Justina Babier do Korei Północnej.
Zrozumienie motywów, które skłaniają
– serwis internetowy,
Wystarczyłoby wcześniej doprecyzować
do podejmowania działań, wyrażania
który służy zgłaszaniu
listę krajów, do których gwiazda muzyki
opinii, wchodzenia w interakcje, pomoże
pomysłów przez klientów na ulepszenie
pop mogłaby pojechać.
uniknąć stagnacji i zapobiegnie lenistwu
usług bankowych
15
#facebook #społeczności #strategia mediafunmagazyn
Trzy przykazania Social Media Nie ulegaj „modzie na Fejsa”! Nie kopiuj mechanizmów działań prowadzonych przez duże marki! Patrz przez pryzmat celów biznesowych i zacznij od zdefiniowania strategii obecności Twojej marki w społecznościach! Anita Wojtaś-Jakubowska
P
unktem wyjścia do stworzenia
w wybranych kanałach) warto przyjrzeć
strategii obecności marki
się także jakości prowadzonej komunikacji.
pomaga znaleźć odpowiedź na pytania, czy
w społecznościach są…
Należy sprawdzić, co dokładnie jest
to dobry czas na wejście w społeczności,
oczy i uszy szeroko otwarte.
przedmiotem dyskusji konsumentów, jaki
czy pojawiają się jakieś potencjalnie
Nawet jeśli Twoja marka nie prowadziła
wydźwięk mają komunikaty pojawiające
kryzysowe sytuacje dla marki, jakie tematy
do tej pory żadnych działań on-line
się na temat marki, jakie tematy są dla
są najbliższe i najbardziej angażujące
wykraczających poza serwis www,
nich najbardziej angażujące. Przy tej
dla konsumentów, w jakie kanały warto
z wielkim prawdopodobieństwem i tak
okazji warto też uzupełnić research
inwestować. Czas na strategię.
jest obecna w społecznościach. Nie
o informację, czy w towarzystwie marki
z oficjalnym komunikatem, pisanym rękami
pojawia się konkurencja oraz jakie hasła
Nie kopiuj działań innych
PR-owców, ale poprzez opinie klientów,
i sformułowania pojawiają się najczęściej
„Boom na Fejsa” sprawił, że wiele
konsumentów, użytkowników, byłych
w kontekście marki.
firm i marek weszło w społeczności
i obecnych pracowników.
Nie ulegaj „modzie na Fejsa” Warto zacząć od analizy kanałów społecznościowych (serwisów, forów dyskusyjnych, blogów itp.), w których obecna jest Twoja grupa docelowa. Warto sprawdzić, czy konsumenci grupują się wokół
Taką analizę warto przeprowadzić
Dobrze przeprowadzona analiza wstępna
szybko, pochopnie, podążając
Firmie, która raz pojawiła się w społecznościach i nie przewidziała niezbędnego zaangażowania (finansowego, osobowego, czasowego), bardzo trudno bez szkody dla siebie z takich działań się wycofać.
określonego forum dyskusyjnego bądź opiniotwórczego bloga. Przykładem
„ręcznie”. Nawet najbardziej
za modą. Najłatwiejszą i najszybszą
takich naturalnych społeczności jest np.
zaawansowane narzędzia do monitoringu
do wdrożenia „strategią” było
nieoficjalne forum klientów sieci Aster
Internetu (np. NewsPoint, Brandometr) nie
skopiowanie mechanizmów głośnych
bądź szeroka grupa klientów instytucji
są w stanie przeanalizować wszystkiego.
akcji prowadzonych przez duże marki.
finansowych, zgromadzonych wokół
Szybko dostrzeżesz, że pod hasłem „Social
Rozpoczęło się masowe rozdawnictwo
bloga dziennikarza finansowego Macieja
Media” kryje się nie tylko Facebook, ale
(nie tylko kubków) czy wprowadzenie,
Samcika.
bardzo bogaty krajobraz: blogi, mikroblogi,
a nawet tworzenie tylko na potrzeby
Po czysto ilościowej analizie (w których
16
fora dyskusyjne – te samodzielne i te
FB, brand hero marki. Z jakim efektem?
kanałach mówi się najwięcej o marce,
będące częścią większych serwisów,
Często opłakanym. Nie każdy brand
gdzie toczą się najżywsze dyskusje, z jakim
serwisy społecznościowe o różnej
hero reprezentuje osobowość marki
natężeniem konsumenci zabierają głos
tematyce, wiki itp.
spójną z grupą docelową Facebooka
#facebook #społeczności #strategia mediafunmagazyn
Społeczności to nie kanał promocyjny, tylko nowe zasady komunikacji w Internecie. To zanik podziału między nadawcą i odbiorcą, do którego przyzwyczaiły nas tradycyjne media i Internet w pierwszym etapie swojego rozwoju.
w testowanie produktu, w wybór jego ostatecznego kształtu, w tworzenie własnej spersonalizowanej wersji czy otrzymanie lepszych warunków jego zakupu razem z grupą znajomych. Konieczne na etapie strategii jest także zdefiniowanie konkretnych mierników, które pozwolą sprawdzić, czy udało się osiągnąć założone cele ogólne i szczegółowe. Regularna ewaluacja pokaże, czy
i nie każdy kubek jest rozdawany w tym
prowadzących działania. Sformułowane
firma czerpie z prowadzonych działań
samym celu. Czy Maxwell House nie
zasady moderowania społeczności
konkretną wartość, czy przekładają się one
chodziło przypadkiem o nadanie marce
powinny opisywać reakcję na negatywne
na rezultat biznesowy i czy – tym samym
miejskiego, młodzieżowego charakteru
komentarze, wskazywać osoby decyzyjne
– są opłacalne i efektywne.
poprze rozdawanie kubków termicznych?
w razie sytuacji kryzysowej oraz jasno
A jaki był cel wszystkich późniejszych
typować pytania, na które odpowiedź nie
szczególnie istotny – firmie, która raz
naśladowców?
leży w kompetencjach moderatora. Nie
pojawiła się w społecznościach i nie
Społeczności to nie kanał promocyjny,
W przypadku Social Media to etap
można też zapominać o wskazówkach
przewidziała niezbędnego zaangażowania
tylko nowe zasady komunikacji
dla pracowników, którzy niejednokrotnie
(finansowego, osobowego, czasowego),
w Internecie. To zanik podziału między
o wejściu ich firmy w społeczności
bardzo trudno bez szkody dla siebie
nadawcą i odbiorcą, do którego
dowiadują się… rano, z Facebooka.
z takich działań się wycofać.
i Internet w pierwszym etapie swojego
Patrz przez pryzmat celów biznesowych
ANITA WOJTAŚ-JAKUBOWSKA
rozwoju. Teraz każdy z nas może
Dopiero świadomość mechanizmów
Strategy Director
„nadawać” dowolną ilość treści przez
komunikacji, jakimi rządzą
w agencji marketingu
dowolnie wybrane kanały i narzędzia.
się społeczności, pozwala na wejście
społecznościowego
W przypadku marek, społeczności
do nich bez ryzyka porażki i właściwy
Ostryga, w której buduje
to oddanie głosu konsumentom, klientom,
wybór celu prowadzonych działań.
kompleksowe strategie
użytkownikom. I deklaracja, że tego
Może nim być np. sprzedaż nowego
obecności w społecznościach dla marek,
głosu wysłuchamy. Że odpowiemy także
produktu, budowanie wizerunku marki
współpracując m.in. z klientami z branży
na trudne pytania i zmierzymy się nawet
czy zwiększenie ruchu w serwisie www.
finansowej i FMCG.
z najtrudniejszymi komentarzami, nie
Coraz więcej firm docenia także badawcze
Wcześniej przez blisko 7 lat
usuwając ich.
aspekty społeczności i bezpośredni
PR-owiec w branży internetowej: od 2003
dostęp do grupy docelowej, która chętnie
do początku 2010 roku prowadziła
obecności w społecznościach jest ko-
i otwarcie rozmawia, definiując przy tym
działania PR w Grupie Pracuj – firmie
mu-ni-ka-cja, niezwykle istotny – i często
samodzielnie cenne dla marki insighty.
będącej właścicielem kilkudziesięciu
pomijany – jest „czynnik ludzi”. Wpadki
Idąc dalej – celem może być także
serwisów internetowych, w tym portalu
związane z emocjonalnymi reakcjami
zaangażowanie konsumentów w proces
rekrutacyjnego Pracuj.pl. Odpowiadała
moderatora społeczności i usuwaniem
crowdsourcingu i pozyskanie od nich
za stworzenie i realizowanie strategii PR dla
komentarzy zdarzają się największym
opinii np. o nowym serwisie www czy
Grupy Pracuj i wszystkich spółek zależnych
– np. zaogniły one bardzo sytuację
pomysłów na nowy produkt (od kilku lat
w Polsce i za granicą oraz zarządzała
kryzysową dotyczącą batonika KitKat
z siły crowdsourcingu korzysta m.in. Dell
komunikacją wewnętrzną i komunikacją
na globalnym FanPage Nestle. I dlatego
czy Starbucks).
kryzysową.
6
przyzwyczaiły nas tradycyjne media
I właśnie ze względu na to, że podstawą
niezbędne jest sprecyzowanie wszystkich
Oczywiście, niezależnie od wybranego
Jest absolwentką filologii polskiej
ustaleń związanych z kompetencjami
celu, cała strategia działań musi być
na Uniwersytecie Warszawskim. Swoją
poszczególnych osób zaangażowanych
skrojona na miarę społeczności. Jeśli firma
wiedzą z obszaru społeczności dzieli
w proces społecznościowej komunikacji.
stawia sobie cel sprzedażowy, nie zadziała
się prowadząc szkolenia oraz zajęcia dot.
Moderator prowadzący działania mówi
zasypywanie społeczności komunikatami
e-PR na Podyplomowym Studium Public
„ustami” marki, a nie swoimi – należy więc
o nowym produkcie, jego cechach
Relations w Szkole Głównej Handlowej
zminimalizować zakres subiektywnych,
i najnowszych promocjach. Zadziała
w Warszawie, które sama ukończyła.
spontanicznych decyzji osób
za to zaangażowanie społeczności:
a.wojtas@ostryga.pl
17
#case study #facebook #mały głód mediafunmagazyn
case study
Wielka Inwazja Małego Głoda Produkt: serek homogenizowany Danio (producent: Danone) MICHAŁ WOLNIAK
Strategia
sprzedażowe, a serki z maskotkami
lat temu przez agencję ATLową klienta
Celem kampanii było:
znalazły się w sklepach w całej Polsce,
i wielokrotnie używany w reklamach
– wsparcie aktywacji sklepowej Danio,
zarówno w handlu nowoczesnym jak
telewizyjnych.
podczas której do serków dodawane
i tradycyjnym. W dodatku, konsument
były maskotki brand hero, Małego Głoda
musiał za maskotkę zapłacić (serki
insighcie: konsumenci uwielbiają maskotkę
z maskotką były droższe niż serki bez niej
i uwielbiają być „atakowani“ przez postać
o tej samej gramaturze).
Głoda.
– zbudowanie od podstaw pozycji marki w kanale online (wcześniej marketer nie prowadził działań marketingowych poza
18
Grupa docelowa to youngsters,
Oparliśmy się na powszechnym
Założyliśmy, że chętnie wejdą z nim
viralami w serwisie Youtube)
czyli starsze nastolatki. Brand hero,
w interakcję „na żywo“, w internecie
Klient postawił wysokie cele
Mały Głód, był wykreowany już kilka
i w świecie rzeczywistym.
#case study #facebook #mały głód mediafunmagazyn
Na ośrodek działań Heureka
– na początku, kiedy pierwsze partie
pomocników, sztabowców – byli to m.in.
wybrała social media, które pozwoliły
serka zaczęły pojawiać się w pierwszych
na stałą, dwustronną komunikację z grupą
regionach Polski, pokazaliśmy ten fakt
docelową.
jako inwazję armii klonów Małego Głoda
oporu, zdrady, porwanie, poszukiwanie
na Pomorze i Podbeskidzie
wskazówek w dalekich rejonach
Centrum kampanii był fanpage na Facebooku, posłużyliśmy się również
– pokazaliśmy, że inwazja ma przywódcę,
Fidel Gastro i Głodny Harry – scenariusz inwazji obejmował ruch
internetu (kilkanaście serwisów użytych
stroną www, serwisem Youtube,
że jeden z Małych Głodów stał
do akcji) i w największych miastach
Googlemaps i kilkunastoma mniejszymi
się butnym dyktatorem, nazywanym
Polski w realu
kanałami.
Wielkim Małym Głodem i prowadzi swoje zastępy do boju
Założyliśmy, że na fanpage będziemy
– kolejne regiony dystrybucji produktu
Mobilizowaliśmy konsumentów do walki przeciwko dyktatorowi,
opowiadać spójną, atrakcyjną historię,
pokazywaliśmy jako przemyślane części
do organizowania ruchu oporu,
przeprowadzimy sześciotygodniową
planu Wielkiego Małego Głoda i jako jego
rozwiązywania zagadek i realizowania
narrację, łączącą świat online i offline.
kolejne sukcesy militarne
zadań wywiadowczych, mających na celu
Powstał rodzaj gry ARG, Alternate Reality
– Wielki Mały Głód ujawnił swoich
powstrzymanie inwazji.
Game, wciągającej konsumentów w stały kontakt i wymagającej ciągłego powracania do produktu. Akcję nazwaliśmy Wielką Inwazją Małego Głoda i opowiadaliśmy o tej inwazji na żywo, na codzień, w podobnym modelu, jak kiedyś to zrobił Orson Welles z Wojną Światów. Welles posługiwał się głównie radiem, my użyliśmy internetu.
Wykonanie Akcja promocyjna została konsumentom przedstawiona jako Wielka Inwazja Małego Głoda. Prowadziliśmy długą, sześciotygodniową, skomplikowaną narrację:
19
#case study #facebook #mały głód mediafunmagazyn
Podstawowym zadaniem konsumentów
popularność nawet niż marki znane
Badania Millward Brown pokazały,
było wyłapywanie klonów Małego
międzynarodowo jak Cropp czy Reserved.
że kampanie Danio oparte głownie o social
Głoda, czyli w efekcie kupowanie jak
Mały Głód pokonał też Pudzianowskiego,
media spowodowały wzrost konsumpcji
największej ilości produktu z dołączonymi
Wojewódzkiego, Wielką Orkiestrę
w core TG (medium users Danio): +7%,
maskotkami.
Świątecznej Pomocy.
oraz poprawę opinii o marce w core TG (medium users Danio): +15%.
Konsumenci dostawali informacje
Wyniki kampanii były imponujące
codziennie, a nawet kilka razy dziennie
– konieczna była produkcja dodatkowej
w postaci oficjalnych komunikatów
partii maskotek Małego Głoda do promocji
zaangażowania i związku emocjonalnego
Wielkiego Małego Głoda na Facebooku,
on-packowej.
grupy docelowej z marką, a także
plus kilkudziesięciu komentarzy dziennie pod wpisami fanów, które też warto było
zbudowanie na najszybciej rozwijającym W ciągu kampanii fanpage zyskał
się w Polsce serwisie społecznościowym
śledzić. Dzień w dzień, przez 6 tygodni,
57‘000 fanów, co było dopiero
Facebook nowego kanału komunikacji
łącznie z weekendami.
początkiem lawiny popularności Małego
należącego do Klienta, który umożliwił
Głoda online. Po kolejnych akcjach
niskokosztowe (mediowo) adresowanie
prowadzonych przez Heurekę strona
kolejnych kampanii.
Główną motywacją do wzięcia udziału w zabawie była po prostu dobra zabawa.
przekroczyła 100‘000 fanów, potem
Co więcej, konsumenci nie dostali
150‘000 i ustanowiła absolutny rekord
nic za darmo, wręcz musieli dopłacać
pod względem wielkości pośród polskich
kupując maskotki za realne pieniądze
fapage’y brandowych.
(produkt promocyjny był droższy o koszt maskotki).
Dyrektor kreatywny
Kilka liczb:
i prezes zarządu agencji
– Zasięg komunikacji: 1’430’000
Heureka. Z wykształcenia
pojedynczych użytkowników
dziennikarz (UW).
w kampanii nazwy produktu “Danio”! Robili
– 57’000 fanów na Facebooku:
Prowadził projekty
Rezultaty Stworzyliśmy nietypową, angażującą kampanię opartą głównie o social media
największy brandowy fanpage
strategiczne i kreacyjne dla największych
w Polsce maju 2010
marek i agencji reklamowych full service
– rekordowe ilości „lajków”: ponad 1300 pod pojedynczym postem – przeciętny pojedynczy post generował
w Polsce, redagował telewizyjne programy rozrywkowe. W 2001 roku stworzył agencję reklamową full service Heureka.
i wysokiej jakości branded content marki
ponad 200’000 odsłon, a takich postów
Autor pierwszych polskich akcji
Danio.
pojawiało się codziennie 2-3
reklamowych w formule advertainment,
– dalsza (już po zakończeniu Wielkiej
nowatorskich rozwiązań z zakresu
Inwazji) aktywnośc na fanpage dała
marketingu szeptanego i marketingu
się największym markowym fanpage
150’000 fanów po pierwszej połowie
społecznościowego. Wdrażał pierwsze
w polskojęzycznej części Facebooka.
2010 i przeciętną ilość 600’000 odsłon
komercyjne blogi oraz programy
Prześcignął Coca Colę, zdobył większą
pojedynczego wpisu na wallu
marketingowe oparte o branded content.
W krótkim czasie fanpage Głoda stał
6
MICHAŁ WOLNIAK
Co więcej, agencja ANI RAZU nie użyła to sami konsumenci, na skalę masową.
20
Efektem działań było wywołanie silnego
#marka #społeczności #facebook mediafunmagazyn
Me, myself and brand Balansując pomiędzy bazą danych a społecznością, modląc się o lawinowy przyrost liczby wielbicieli naszej marki i użytkowników naszych sajtów
Pomiędzy społecznością a serwisem społecznościowym Justyna Dziegieć
poszukujemy coraz to nowych sposobów „na pozyskanie klienta”. Gdzieś pomiędzy wyprzedażami, promocjami i gratisami marzymy o przywiązaniu do marki, jakie zaskarbił sobie Harley Davidson i przeklinamy dzień, w którym najważniejsza stała się wielkość bazy i sprzedaż. Ile lat trwało zanim radio doczekało się 100 mln użytkowników? A ile czasu zabrało to Facebookowi? Tylko o ile radio jest dziś podstawą w domu, to czy za kilkadziesiąt lat ktoś będzie jeszcze
22
pamiętał, czym był FB? Chociaż coraz
On = Off
Multibranżowe projekty,
Coraz trudniej podzielić
w których do wirtualnego
częściej on = off, a nasz klient nawet jeśli
otaczający nas świat
świata przenosimy rzeczy znane
na kategorie on-line/off-line. I nie
z realu nie robią już na nikim
nie funkcjonuje „worldwide”, to na pewno
mam jedynie na myśli procesów
większego wrażenia (vide EA
komunikacyjnych, sprzedaży
Sims2 i H&M czy Ikea), tak
„webwide” musimy walczyć o realną
poprzez e-commerce i sieci
samo jak możliwość zakupu
stacjonarne czy organizacji
customizowanych produktów,
społeczność skupioną wokół naszej marki.
kampanii reklamowych
projektowanych przez
z wykorzystaniem mediów
klientów na bazie oferowanych
Tylko jak…
tradycyjnych i elektronicznych.
produktów. Internet nosimy
#marka #społeczności #facebook
Setki „komciów”, anonimowe nawet nie
Znany jest mi również przypadek sporej
poprzez portale społecznościowe. Dzięki nim
dyskusje – a jedynie rekomendacje –
grupy hip-hopowych klientów marki
wiemy, co kto jadł, gdzie był, w co wierzy,
z którymi nie ma co dyskutować na forach
Timberland w USA, którzy kupowali
o czym myśli… Zdawać by się mogło, że on-
internetowych toczone przez bandy
i cenili klasyczne Yellow Boots, za ich
line’owa aktywność przełoży się również
praktykantów i stażystów dają piękny
autentyczność, a na umizgi ze strony
na chęć dyskusji o produktach i zwiększenie
raport z komunikacji. Tylko, o czym ci
projektantów zareagowali masową
potencjału sprzedażowego marek.
ludzie pisali, kto to taki, co z tego wynika
ucieczką z salonów. Przykłady akcji
Tymczasem, o ile rzeczywiście informacja
i czy ktoś to jeszcze czyta? Ile można
krótkoterminowych? Rimmel blog
mknie z prędkością światła, a informowanie
przeżyć w pełnym zdrowiu psychicznym
promujący tusz do rzęs MagnifEyes.
przestało być procesem jednostronnie
konwersacji w stylu „Super blogasek. Dałam
Klientki wynagradzane codziennie za swoją
sterowanym przez media, o tyle klienci,
Ci komcia. Teraz Ty napisz mi komcia”?
aktywność produktami marki udzielały
których próbujemy zebrać w podgrupach
„Piękny zapaszek. Jakby pomarańczowy.
się, po zakończeniu pracy agencyjnej
często zamykają przed nam przed nosem
Cudnie. Cium”. Co to daje naszej marce?
„społeczność” zamarła. Innym przykładem
wirtualne drzwi.
I czemu dziwimy się, że niektórzy
będą Sloggi i wirtualny plebiscyt
użytkownicy Internetu po „tłustych” latach
na „najzgrabniejszą pupę świata” (ups! czy
Daj Pan komcia!
pseudomarketingu szeptanego wolą
czegoś Wam to nie przypomina?): “Show
Często budowanie społeczności ogranicza
rozmawiać na FB o zupie pomidorowej,
me Your Sloggi”. Ostatnio w Polsce?
się do najpopularniejszego ostatnio
którą ugotował właśnie Kowalski, niż
Akcje Paczkomaty 24/7 i Maxwell House
o nowych dżinsach czy perfumach, które
na najjaśniejszej gwieździe portali
chce im wcisnąć firma XYZ. (vide grupa
społecznościowych – FB. Czapki z głów
„Kocham spać” na FB – zaledwie ok. 134
za ilość rekordów i doraźne zaangażowanie
000 fanów!).
użytkowników. Tylko ile osób biorących
mediafunmagazyn
w komórce. Ze znajomymi kontaktujemy
udział w konkursie zakupi naszą markę,
Kusimy psa miską ryżu?
poleci ją innym, będzie się o niej
Mylnie interpretowana moda na tworzenie
pozytywnie wypowiadać, skorzysta z jej
społeczności on-line sprawiła,
oferty choćby raz? I kto bierze udział
że zgromadzenie zbioru klientów stało
w konkursach nie wymagających zakupu
się marzeniem każdego… prezesa. Często
produktu? Ci, którzy kochają naszą markę
proces ogranicza się do krótkowzrocznego
czy Ci, którzy polują korzyści i... mają
łowienia danych i zasypywania klientów
czas?
treściami promocyjnymi, które nie do końca ich dotyczą. W dodatku konsumenci coraz mocniej
Niestety zbyt często kusimy psa miską ryżu i liczymy na to, że kiedy ktoś pokaże mu stek – zwierzak odszczeka, że został
przyzwyczajani są do natychmiastowej
wegetarianinem. Na lojalność trzeba sobie
gratyfikacji za swoją aktywność. Nauczyli
zasłużyć, tym bardziej w świecie, gdzie
się nie oddawać za darmo danych
najlepszym mechanizmem handlowym
i czerpać mniejsze lub większe korzyści
staje się wyprzedaż.
ze swojego uczestnictwa w procesie
Z drugiej strony, czy konsument
komunikacji. Klient to żywa reklama marki.
poszukujący wynagrodzenia za zrobienie
Tylko czy na pewno gumowy breloczek,
czegoś w czasie rzeczywistym potrafi być
komunikatora. Portale społecznościowe
kubek termiczny, torba gratis, płyta CD,
lojalny… Odpowiedź jest na tyle oczywista,
zamiast tablicą ogłoszeń, miejscem wymiany
DVD, gumy do żucia, latarka, bon na starą
że nie trzeba o niej wspominać. Dzisiaj ty
informacji i spotkań naszych „lubisiów”, czyli
i kupon na nową kolekcję sprawią,
dajesz kubek, jutro ty dajesz rabat, pojutrze ty
narzędziem, stały się celem. Po szalonej
że będzie bardziej usatysfakcjonowany?
dasz mi spróbować nowego jogurtu. Będzie
modzie na fora internetowe, „marketing
A co jeśli po prostu chciał kupić buty czy
mówił o marce w zamian za coś, ale zamiast
szeptany”, blogach na każdy niemal temat,
T-shirt i był zdecydowany na konkretny
uzależnienia od niej, raczej poszukiwał
próbujemy zaciągnąć wszystkich naszych
produkt. Również w tym przypadku, medal
będzie nowości u konkurencji. Bo to nie
klientów na Facebooka czy Naszą Klasę.
ma dwie strony. Znany jest mi przypadek
uzależnienie od produktu i marki, a co za tym
W taki sposób często wyobrażamy sobie
klienta reklamującego zakupione obuwie
idzie przynależność do świata marki, ale…
komunikację on-line. To, czy osiągnęliśmy
Reeboka za brak plastikowego badge’a
uzależnienie od nowości i bycia wybrańcem,
nasz cel mierzymy w ilości komentarzy…
przypinanego na 20 urodziny linii Pump.
który ma do tych nowości dostęp.
23
#marka #społeczności #facebook mediafunmagazyn
Produkt, idea, wspólnota doświadczeń Zwykło się mówić tworzymy/budujemy społeczność… przesuwając nieco środek ciężkości zaryzykowałabym określenie „zapraszamy do”. Przecież w tej sytuacji komunikacyjnej to klient jest najważniejszy.
Strategię musimy zacząć budować od określenia tożsamości marki, a nie polecenia „wyszukaj serwisy o podobnej tematyce…”
Pozyskiwanie danych chociaż niezwykle istotne, nie powinno być najważniejsze.
w wolontariacie pracownicy i ludzie z całego
Watching). Dla Earthkeepers podstawą
W końcu zapraszamy ludzi do świata
świata związani z ochroną zasobów
stała się wiarygodność. Ekologiczne
naszej marki, żeby go współtworzyli,
naturalnych i pracą na rzecz społeczności
materiały, proces produkcji, salony
dyskutowali, rekomendowali, brali udział
lokalnych. Earthkeepersi to aktywiści,
i produkty. Przyjazne fabryki. Globalny
w proponowanych przez nas wydarzeniach.
którzy chętnie organizują się w przeróżne
program CSR. Pełna gama działań
Żeby chcieli się angażować i mieli w co.
inicjatywy lokalne i globalne. Wszędzie tam,
wewnątrz firmy inicjowana przez Prezesa
Przykładem on-line może być Canon Board
gdzie są potrzebni. Od pomocy ofiarom
Jeffa Swarza, który by chronić środowisko
– forum życzliwych specjalistów, którzy
huraganu Katrina, przez Darfur, Haiti,
zakazał nawet korzystania w obrębie firmy
podzielą się własnymi doświadczeniami
konwencję klimatyczną w Kopenhadze…
z butelkowanej wody! Wszystko to sprawia,
i rozwiewają wszelkie wątpliwości,
Remonty domów dziecka, wydawanie
że nie tylko klienci, ale cała rzesza ludzi
czy Earthkeepers – międzynarodowa
posiłków bezdomnym, Dzień Ziemi. Pod
wierzących w możliwość pozytywnej zmiany
społeczność marki Timberland.
flagą Timberland pojawiają się wszędzie.
otaczającego świata staje się Earthkeepers.
EarthKeepers to jednocześnie nazwa
Co ciekawe, są znacznie aktywniejsi w realu
Podstawą projektu jest czytelna
kolekcji eko-obuwia, do której stworzenia
niż on-line. Czy ta wspólnota ma potencjał
komunikacja odseparowana od przekazów
zastosowano m.in. podeszwy Green Rubber
zakupowy? Tak. Czy powstała by go
reklamowych. Grupa ma odrębny
wykonane w 42 proc. z gumy ponownie
wykorzystać? Nie.
logotyp, swoje profile na portalach, strony
przetworzonej ze starych opon i cały szereg
www. Komunikacja produktowa, z jaką
przyjaznych dla środowiska rozwiązań
Worldwide czy webwide?
się spotykają dotyczy jedynie produktów
i społeczności „strażników Ziemi”.
Timberland stawia na pokolenie G, robiąc
z gamy Earthkeepers i Earthkeepers 2.0.,
Komunikują się ze sobą poprzez specjalną
wszystko, by hojność była flagowym
co zważywszy na ekologiczny charakter
witrynę, bloga, komunikatory i portale
produktem firmy. „Generosity” nie „Greed”
firmy było nieuniknione. Po drugie,
społecznościowe. Do grupy należą nie tylko
to klucz do globalnej komunikacji marki
strategia jest długofalowa i wdrażana
klienci Timberland, ale również działający
(więcej o pokoleniu G w raportach Trend
z niezwykłą dokładnością na każdym etapie i polu działalności firmy. W tej układance wszystko do siebie pasuje. Po trzecie, misja Earthkeepers jest tożsama z celami biznesowymi firmy. Nawet jeśli jej realizacja odbywa się kosztem sprzedaży, poziom której w wielu innych przypadkach determinuje realizację tego typu działań. Po czwarte, globalna firma angażuje się lokalnie, przez co staje się zdecydowanie bliższa uczestnikom procesu komunikacji. Przez aplikację na FB ambasadorzy marki posadzili 500 000 wirtualnych drzew (w realu już więcej niż milion). Pierwszy wpis na blogu pojawił się 8 kwietnia 2008 roku. Teraz rozpoczyna kampanię marketingową pod hasłem „Natura potrzebuje bohaterów”. Pytając, czy to działa pytamy o wpływ tożsamości marki na lojalność wobec niej. Im więcej konsumentów identyfikuje się z marką tym lepsze będą efekty. Zaangażowanie i przywiązanie musimy jednak budować przede wszystkim off-line. Jest jeszcze
24
#marka #społeczności #facebook
„Status quo sucks”
kontroli”. Dlatego wybierają marki, tak jak
bardziej na jakości, a nie ilości uczestników
W digitalowym świecie coraz trudniej
selekcjonują rozmówców, jeśli coś im nie
i że chociaż na chwilę będziemy mogli
uwierzyć, że można zbudować wokół marki
odpowiada – odrzucają to i już.
przestać powtarzać za działem handlowym
społeczność off-line, która w dodatku nie
„pylić, pylić, pylić”… Naprawdę trudno
czerpie z uczestnictwa w niej żadnych
że mylimy „serwisy społecznościowe”
o 5 milionów „komciów” jeśli nie jesteś
korzyści. Z drugiej strony społeczność on-
ze społecznościami. Za wszelką cenę
Forfiterem czy Miss Poland, a twój klient
line tworzona wokół prezentów i rabatów,
staramy się nie dostrzegać, że na serwisach
nie ma 12 lat. Niestety, im poważniejsza
tylko po to, by dorobić się dużej bazy
najważniejsi są ich użytkownicy indywidualni
i bardziej świadoma grupa docelowa tym
danych na zawsze będzie tylko bazą danych
nie korporacyjni. W centrum jest „Ja”
poważniejsze zadanie mamy do wykonania.
(chyba że stać nas na solidną strategię CRM
albo „Moje”, a reszta to tylko dodatek
Z hip-hopowcami o ekologii… Zamach
i wytrwałość). Jeśli chcemy przeprowadzić
do wirtualnego świata. Identyfikacja z marką,
na społeczność czy zamach na markę?
sampling albo zakomunikować promocję
podobnie jak grupą czy organizacją, skutkuje
W przypadku Timberland – tak samo jak
baza wystarczy. Jeśli oczekujemy czegoś
pozytywnymi zachowaniami względem niej.
na pewnym etapie działania Burberry
więcej i myślimy o długofalowej strategii,
Dlatego strategię musimy zacząć budować
czy Umbro – pojawiła się hermetyczna
to zdecydowanie za mało. Zbyt często
od określenia tożsamości marki, a nie
i niezwykle silna społeczność klientów,
w budowie „społeczności” pomijamy
polecenia „wyszukaj serwisy o podobnej
wśród których właśnie te, a nie żadne
zupełnie osobowość marki. Tymczasem
tematyce…”. Nie jest tajemnicą, że kiedy
inne produkty stały się pożądane.
im większa jest jej atrakcyjność, tym
w pierwszej scenie pojawiają się serwisy lub/
Zainteresowanie ze strony hip-hopowców
bardziej przywiązują się do niej klienci,
i wątki na forach o podobnej tematyce, już
było dla marki sporym zaskoczeniem, tym
tym bardziej działa na ich wyobraźnię
w drugiej „anonimowy fan” wrzuca na nie
bardziej, że pomimo znakomitej sprzedaży
i nawołuje do zaangażowania w jej świecie.
swoje wcale nieukryte reklamy. A bajka nigdy
w tej grupie, wszelkie próby komunikacji
Do czego przywiążemy klienta, jeśli marka
nie kończy się „i żyli długo i szczęśliwe”.
kończyły się fiaskiem. Czy potrzebowali
nie ma osobowości? Do breloczka? Jeszcze
specjalnej kampanii reklamowej? Nie. Czy
gorzej, kiedy zapominamy (albo częściej
proces, który w dzisiejszym natłoku
chcieli, żeby marka mówiła ich językiem. Nie.
zleceniodawcy), że nie da się mówić
komunikacji reklamowej i pr-owej
Czy chcieli ją zmieniać? Nie, nie i jeszcze raz
do każdego i powinniśmy skoncentrować
musimy wspomagać. Dajmy naszym
nie. To jeden z tych przykładów, kiedy klient
się na magicznym słowie „target”. Jednym
konsumentom wartość dodaną – której
w poszukiwaniu oferty spełniającej jego
z przykładów precyzyjnego zawężenia
poszukują i potrzebują -wykraczającą
oczekiwania zapuszcza się w zupełnie obce
grup komunikacyjnych może być nowa
daleko poza ramy naszej działalności. Nie
obszary rynku. Nagle pojawił się jednak ktoś
strategia marki Lacoste (chociaż mają
bójmy się eksplorować nowych obszarów
autentyczny i wiarygodny „z tamtej strony”.
1.693.801 „FB-lubisiów”). Produkt
komunikacji. Popatrzmy na nasz projekt
W dodatku wyznający te same ideały,
dopasowano do oczekiwań i możliwości
przez pryzmat wielu lat doświadczeń
co społeczność związana z brandem. Wyclef
odbiorcy, powiązano z miejscem sprzedaży,
innych marek, a nie szybkiego zlecenia. 6
Jean – bo o nim mowa – z uwagi na swoje
podzielono na kategorie. Ta czytelność,
zaangażowanie społeczne i ekologiczne
spójność i pozorna prostota będąca efektem
szybko stał się jednym z EarthKeepers
niekończących się badań i analiz owocuje
Justyna Dziegieć
Heros, jako honorowy ambasador swojej
przywiązaniem do różnych aspektów
Communications
ojczyzny – Haiti i ambasador marki
brandu i wzbudzaniem dyskusji na jego
Manager Grupy MIG.
Timberland jednocześnie. Wniosek jest
temat nawet przez tych, którzy dopiero
Zajmuje się komunikacją
prosty. Nie powinniśmy komplikować
aspirują do posiadania jej produktów.
marek odzieżowych
komunikacji. Jeśli klient wybrał nas
Status quo sucks. Lepiej walczyć o małą
m.in. Timberland,
z jakiegoś powodu zareaguje negatywnie
grupkę lojalsów niż mówić do nikogo. Tym
Lacoste, Bench... i sieci handlowych.
na wszelkie próby podlizywania się. Efektem
bardziej, że jak pokazują badania (choćby
Jako Community Steward TBL odpowiada
współpracy była kolekcja, ze sprzedaży
wiosenny raport Euro RSCG Worldwide
za projekty wolontariatu pracowniczego.
której dochód przeznaczony został
PR na temat amerykańskich nastolatek)
Prowadzi redakcję customa – SI Magazyn
na pomoc dla Haiti i szerokie wsparcie marki
młodzi, wychowani w Internecie konsumenci
Czasu Wolnego, bloga, organizuje eventy.
dla kraju dotkniętego trzęsieniem ziemi.
już są niezwykle czujni, bardzo szybko
Uwielbia pisać i tworzyć nowe słowa,
Na początek 200 000 par butów, później
identyfikują każdą nieszczerość. Nie lubią
co miała okazję udowodnić współpracując
konfekcja. Wyclef pojawił się na sklepowych
nachalności, ale za to bardzo lubią, kiedy
z licznymi redakcjami. Zafascynowana
witrynach. Sprzedaż i społeczność spotkały
coś jest przygotowane „dla nich” i daje
modą i nowymi trendami, chętnie obejrzy
się w walce o wspólny cel.
przynajmniej pozory możliwości „pełnej
dobre piłkarskie widowisko.
mediafunmagazyn
coś. Działa pod warunkiem, że zależy nam
Moda i rankingi doprowadziły do tego,
Wypracowanie lojalności to długotrwały
25
#social media #ROI #facebook mediafunmagazyn
Szarpnij i uciekaj! BARTŁOMIEJ PIEKŁO
26
Dowód na znaczenie trendów a nie
Skąd się to wzięło?
założenia funkcjonuje wiele promocji
narzędzi marketingowych
Teoria szarpnięcia jest bezpośrednio
konsumenckich, np. herbata plus misio
Większość artykułów w tym zestawieniu
związana z teorią okazji znanej
lub jogurt plus magnes na lodówkę.
będzie dotyczyć promocji marki
z socjologii. Odnosi się jednak
Zbieractwo to ogólna pasja nas, ludzi,
w społecznościach internetowych.
do dwóch czynników spoza socjologii.
nie możemy od tego uciec, a marketerzy
Większość analiz czy tekstów
Po pierwsze, ma swoje korzenie
świetnie to wykorzystują. Według badań
eksperckich sprowadzi się do analizy
w prehistorii. Doskonale wiemy, że historia
52 proc. matek deklaruje, że kupuje
case study kampanii, które dotyczyły
gatunku ludzkiego to ostatnie 500
swoim dzieciom produkt tylko dlatego,
Facebooka. Główne rozważania
tysięcy lat, a nowoczesny marketing
że jest do niego dołączony jakiś gadżet,
będą krążyć wokół tematu ROI
i cywilizacja cyfrowa istnieją dopiero
natomiast 76 proc. ludzi zbiera przedmioty
w społecznościach i skuteczności
od kilku dziesięcioleci. Co za tym idzie,
zdobyte w ramach promocji.
kampanii bazujących na rozdawnictwie
mechanizmy funkcjonowania umysłu
oraz licznych kampaniach z rynku
ludzkiego i reagowania na bodźce
„Zdobądź jedzenie i w nogi”
amerykańskiego. Teza, jaka zostanie
ukształtowane przez tysiąclecia w celu
Na tych dwóch filarach jest zbudowana
postawiona, to fakt, że ROI
zapewnienia żywności czy obrony przed
teoria trendu „szarpnij i uciekaj”.
w społecznościach istnieje, ale wylicza
zwierzętami są o wiele silniejsze niż
To współczesna wersja „zdobądź jedzenie
się je inaczej niż w standardowych
humanizm i kultura ostatnich wieków.
i w nogi”. Polski konsultant ekonomiczny
mediach. Że marketing to duży
Mimo że nie zdajemy sobie z tego sprawy
i analityk finansowy, Krzysztof Knapik,
obszar, a Social Media to tylko jedno
lub nie chcemy sobie z tego zdawać
charakteryzuje to zjawisko tak: „Teoria
z narzędzi. Ten tekst nie będzie
sprawy, emocje nakierowane na chęć
okazji jest prosta i rysuje się mniej więcej
o żadnym z tych tematów. Chciałbym
zysku i przetrwanie są w naszym umyśle
tak: idziesz sobie ulicą, przechodzisz
przeanalizować jeden z trendów,
głęboko zakorzenione. Kolejny element,
obok przystanku tramwajowego, gdzie
który przez ostatni rok, rok kryzysu,
bardziej ekonomiczny, sugeruje nam,
na ławce obok oczekującego leży
kierował marketingiem szczególnie
że darmowe przedmioty czy gratisy,
pięć złotych, podnosisz je, pytasz,
w naszym kraju, a na Facebooku
które otrzymujemy przy zakupie, są nam
czy komuś nie wypadło, a jeśli nikt
przybrał swoją szczytową formę.
niezwykle potrzebne. Z pietyzmem
się nie zgłosi, zabierasz znalezisko,
Trendem, który chciałbym w krótki
będziemy je zbierać i nigdy nie wyrzucimy
idąc dalej. Natomiast teoria szarpnięcia
sposób przeanalizować, będzie teoria
– pomimo że na co dzień nie pomyślimy
charakteryzuje się tym, że rzeczony
szarpnięcia.
o nich nawet przez moment. Wedle tego
przechodzień nie trafiłby na to znalezisko
#social media #ROI #facebook mediafunmagazyn foto: © Alena Yakusheva - Fotolia.com
przypadkowo, z premedytacją udałby
raczej jasne założenie: pozyskać dużą
same gadżety można było potem dostać
się na przystanek i przeszukał jego
masę użytkowników w krótkim czasie,
jako gratis do opakowania produktu
okolice w poszukiwaniu pięciozłotówki,
oferując im realny zysk materialny
w osiedlowym markecie, więc jakie
po czym chwyciłby ją szybko i uciekł,
w formie „klikera”, telefonu komórkowego
to docenienie fana.
ciesząc się, że oszukał system”. Taki
w nagrodę czy kubka. Założenie
jest mniej więcej obraz trendu, który
było słuszne, bo nie ma szybszej
I co dalej?
kierował dużą częścią akcji promocyjnych
formy promocji niż rozdawnictwo.
Pytanie, czy czasy, kiedy praca nad
w ubiegłym roku, głównie w krajach
W dalszym etapie miało się rozpocząć
marką i jej wizerunkiem zamieni
rozwijających się. Część marek
zarządzanie społecznością pozyskanych
się z jednorazowych strzałów
postanowiła nie inwestować w budowanie
użytkowników. I tu zaczyna się problem,
w długoterminowe strategie biznesowe
relacji czy emocjonalne przywiązanie
bo ludzie już szarpnęli swoją zdobycz
realizowane w oparciu o fundamentalne
do idei, ale sięgnęła do starego dobrego
i uciekli. Oczywiście z grupy 100
badania eksploracyjne grupy docelowej,
sposobu na promocję: Dodajmy coś
000 znajdzie się promil fanów, którzy
analizy insightów, trendów, modeli
do produktu i zorganizujmy konkurs,
skomentują jakieś wydarzenie. To jednak
biznesowych, komunikacyjnych,
a na pewno go kupią, całą kampanię
efekt skali. Większość nie zaangażowała
touch pointów itd., kiedykolwiek
oprzemy na gratisie. Uzyskamy świetny
się po tym, jak dostała gadżet, który
nastąpią w stosunku do społeczności
wynik, ludzie szarpną swoją zdobycz
wrzuciła do szuflady i nawet nie pomyślała
organizowanych na serwisach zewnętrznych.
i uciekną. W gruncie rzeczy sprowadza
o kupnie dezodorantu, a tak w ogóle
Jeśli nie, to prędko okaże się, że nie
się to do zabiegu: zapłaćmy (gadżetem)
to obciach z tym chodzić po ulicy.
ma po co budować wielkich społeczności,
konsumentom za to, że korzystają
I co się stało dalej? Stado „szarpiących”
przekupując ich gadżetami. Lepiej skupić
z naszego produktu.
krąży po siedzi, żerując na FanPage innych
się na małej grupie liderów opinii, z którymi
marek i pierwsze pytanie, jakie zadają to:
jakość interakcji jest o wiele wyższa.
Gdzie tu Social Media i Facebook?
„co dostanę za like?? Byłem 3000. fanem,
Najbardziej spektakularne akcje polskich
może jakiś gadżecik??”. Roszczenia
BARTŁOMIEJ PIEKŁO
mediów społecznościowych tego roku
są mnożone przez rosnącą społeczność
Strategic Planner w OS3
bazowały na trendzie związanym z teorią
przyzwyczajoną do kiepskiego standardu.
multimedia. Autor bloga
szarpnięcia. Kampanie AXE Klikasz,
Rynek się zepsuł przez pobudzanie
Onlineandmobile.net
Paczkobranie czy Maxwell House
trendu „szarpnij i uciekaj”, a korzyści
przeprowadzane na Facebooku miały
dla marki są chwilowe i punktowe. A te
6
27
#case study #facebook #IKEA mediafunmagazyn
IKEA po pomorsku,
czyli jak działać glokalnie
Facebook to dobre miejsce dla lokalnych działań marketingowych – komunikacja i relacje internautów z brandem mogą bowiem stać się tutaj wyjątkowo zażyłe, niemal sąsiedzkie. Lokalne przedsiębiorstwa – takie jak puby, muzea czy galerie handlowe – mogą więc liczyć na silne zaangażowanie swoich klientów i fanów, którzy regularnie będą je odwiedzać off- i online. A jak to jest w przypadku światowych marek, które nagle znalazły się za naszym e-płotem? mARCEL Bazydło–Jankowski Polub swoją markę, a dowie się, kim
stworzenie głębokiej więzi z użytkownikami
klientów i spełniła ich nienazwaną, ale
jesteś
społecznościówek może być trudne właśnie
co raz wypowiadaną, potrzebę.
To żaden sekret. Komunikacja z klientem
dla marek globalnych. Jeszcze do niedawna
w przestrzeni społecznościówek –
funkcjonowały one wyłącznie w „starych
na pogłębianie relacji z lokalnym klientem
a w szczególności na Facebooku – stała
mediach”, czego naturalną konsekwencją
poprzez adaptację produktu są działania
się totalną rewolucją. Teraz brandy mogą
był komunikacyjny dystans. Razem z social
McDonald’s, który modyfikuje swoje menu
poznawać swojego klienta z imienia
media revolution dystans się zmniejszył,
w zależności od narodowych upodobań
i wiedzieć dokładnie, co lubi i czego
a globalne marki mogą – i chyba powinny
kulinarnych. Będąc w Tel Awiwie mamy
chce. Ta „intymność” relacji działa także
– zrzucać maski celebrytów. Ten proces
na przykład niepowtarzalną okazję
i w drugą stronę. Marki muszą zabiegać
przybliżania relacji jest szczególnie
do skosztowania koszernych hamburgerów.
o względy swoich klientów w zupełnie
efektywny właśnie w działaniach lokalnych.
Najdalej w tego rodzaju adaptowaniu
nowy sposób, bo nie ma już „tylko”
się poszła chyba Lalka Barbie. Sprzedawana
klientów. Są za to znajomi i „przyjaciele”
Barbie w burce
w krajach arabskich, puszcza oko do swoich
marek, którzy chętnie wejdą z nią w relację.
Globalne marki potrafią posunąć się daleko
małych wielbicielek zza burki. Przejście
I jeszcze chętniej – nawet nie pytani –
w procesie adaptacji swoich produktów
Barbie na islam to jednak przykład radykalny.
opowiedzą nam coś o sobie. Facebook
na lokalnych rynkach. Pokazuje to choćby
to nie jest miejsce dla ankieterów.
ciekawy przykład Pepsi, która w Argentynie
Glokalna IKEA
zmieniła nazwę swoich produktów ze
IKEA posiada sklepy w ponad 40 krajach
personifikuje się, zyskuje własną „twarz”.
względu na to, że w języku hiszpańskim,
na całym świecie, lecz o tak wyrazistej
I tak jest też postrzegana – jako jeden
a zwłaszcza w jego argentyńskim dialekcie,
adaptacji swoich produktów, jak np.
z użytkowników, z którym można wejść
wymawia się ją jak „Pecsi”. Marka idealnie
w przypadku McDonald’s, nie może być
w różnorodną relację. Paradoksalnie,
wyczuła „problem” swoich lokalnych
mowy. Globalna marka doskonale radzi
Marka, która pojawia się w socnecie,
28
Innym – i dobrym – przykładem
#case study #facebook #IKEA mediafunmagazyn
przez jak najdłuższy czas wartościowa,
Istnieje jeszcze kilka innych korzyści,
internauci byli zapraszani do kolejnych
jakie przysługują sympatykom lokalnego
konkursów. Przez pierwsze trzy miesiące
profilu IKEA Gdańsk. Na like page’u
opublikowanych zostało sześć aplikacji
marki mają swój album – „galerię
konkursowych. Nagrody były duże i małe,
inspiracji” – gdzie wysyłają zdjęcia swoich
pieniężne i rzeczowe – najważniejsze jednak,
mieszkań, mogą wygrać nagrody i rabaty
że angażowały emocjonalnie i budowały
dedykowane tylko im, pytają i mają wpływ
poczucie lokalnej społeczności. W jednym
na to, co dzieje się w ich sklepie. Obecnie
z konkursów – „Szwedzkim Romansie”
– za pośrednictwem Facebooka i lokalnego
– internauci oświadczali się swoim
radia – uczestniczą w akcji dystrybucji
wybrankom, którymi były… meble IKEA.
nowego katalogu na 2011 r. W ramach
Kreatywny tekst oświadczyn jednak nie
inicjatywy „Weź go na cel!” są na bieżąco,
wystarczał. Na względy ukochanych
a właściwie z jednodniowym wyprzedzeniem,
sobie jednak w budowaniu relacji ze swoimi
trzeba było sobie zasłużyć częstymi
informowani, w której dzielnicy 3 miasta
lokalnymi klientami. Być może brak sklepu
komplementami. Dochodziło nawet do starć
pojawią się dostawcy katalogu.
online – jako konieczność do odwiedzin
o uczucia mebli pomiędzy rywalami. W dniu
offline’owych IKEA – jest wpisany
rozstrzygnięcia uczestnicy konkursu czekali
Made in… IKEA
w strategię działań lokalnych tego brandu.
na decyzje swoich ukochanych. Niejednej
Po co tak rozpoznawalnej na całym świecie
osobie puściły nerwy. Były łzy szczęścia
marce skomplikowane działania lokalne?
i rozpaczy. Było gorzko!
Czy nie wystarczyłby jeden profil tej marki
IKEA Gdańsk pojawiła się na Facebooku w maju tego roku wraz z uruchomieniem kampanii reotwarcia pod hasłem
Kim jest lokalny „likers” dla IKEA
na polskim Facebooku? Istnieje przecież like
„Obiecuję, będzie lepiej”. Sam profil
Gdańsk? To mieszkaniec Gdyni,
page IKEA.pl, który ma się dobrze. Lokalny
powstał w przełomowym momencie –
Sopotu i Gdańska. Albo Pomorzanin,
profil to jednak szybsze docieranie z przekazem
po długotrwałej rozbudowie sklepu. Była
który dojeżdża do sklepu ze swojej
– nie tylko marketingowym – do klienta.
to część strategii promocyjnej, a zarazem
miejscowości. Albo turysta, który przy
To także bezpośrednia i nierzadko emocjonalna
kolejny krok na drodze do budowania
okazji wakacji spędzanych nad morzem,
relacja z sympatykami (przyjaciółmi) marki.
relacji z lokalnym klientem – tym razem
robi zakupy w IKEA. Dlatego ważne
Globalne strony marek są w ich odczuciu
w serwisie społecznościowym Facebook.
okazało się nadawanie przekazom
bardziej oficjalne, „korporacyjne”, często nie
i wartościom szwedzkiej marki IKEA
zawierające pożądanych i dedykowanych
Po sąsiedzku
lokalnego kolorytu. W jednej z aplikacji
informacji. Jak podają statystyki Facebakers,
Podstawą działań na profilu była
dokonano czytelnej lokalizacji marki
poziom zaangażowania facebookowiczów
komunikacja dwutorowa – ta bardziej
w środowisku i wartościach, z którymi
jest trzykrotnie wyższy na regionalnych like
ogólna, dotycząca spraw samego
identyfikują się mieszkańcy Trójmiasta.
page’ach światowych marek, niż na ich
sklepu oraz ta spersonalizowana,
„IKEA urządza 3 miasto” to gra, w której
globalnych wersjach. Taka komunikacja jest
za pośrednictwem której budowano relacje
należało odnaleźć przedmioty IKEA
bardziej atrakcyjna z punktu widzenia klientów.
z poszczególnymi sympatykami profilu IKEA
ukryte w Trójmieście. Konkurs składał
Lokalne działania brandów w socnecie stają
Gdańsk. Dzięki regularnej i bezpośredniej
się z 4 edycji, a gracze mogli sprawdzić
się kolejnym stopniem e-wolucji skutecznego
komunikacji internauci, którzy włączali
swoje siły m.in. na planszy z sopockim
marketingu.
się w aktywności na like page’u, zyskiwali
molo, na Długim Targu w Gdańsku
poczucie, że na każde ich – nawet błahe
i gdyńskim porcie. Gra opierała
MARCEL Bazydło–Jankowski
– pytanie IKEA udzieli odpowiedzi,
się na połączeniu symboli zarówno
Social media & creative
że zainteresuje się ona wszystkim, czym
sklepu IKEA (rozpoznawalne produkty
manager w agencji
zechcą się podzielić. W ten sposób
z asortymentu), jak również Trójmiasta
Trendmaker – zajmuje
rozpoczął się proces zawierania przyjaźni.
(znane miejsca). Sama nazwa aplikacji była
się kreacją i strategią
Po wizycie w IKEA wystarczyło wejść
także swego rodzaju esencją glokalności
komunikacji w mediach
na facebookowy profil, aby poplotkować ze
marki. „IKEA urządza 3 miasto” kojarzy
społecznościowych. Po godzinach –
sklepem i innymi internautami.
się zarówno z oficjalnym brand claim’em
student filologii klasycznej UJ, tłumacz
IKEA w Polsce, jak również – poprzez
łaciny bez licencji, pastafarianin. Interesuje
i nieustanne zaskakiwanie czymś nowym
charakterystyczny zapis graficzny nazwy
się – antycznościami, śródziemnomorskimi
zgromadzonych na profilu internautów
aglomeracji, często spotykany na Pomorzu
kulinariami i społecznościówkami; korzysta
to drugie. Dlatego, aby relacja pozostawała
– lokalnym charakterem sklepu.
z Facebooka w łacińskiej wersji językowej.
Rozmowy i plotki to jedno, a zabawianie
6
29
#bank #social media #internet mediafunmagazyn foto: © gunnar3000 - Fotolia.com
Bankowy paradoks w internecie
MICHAŁ MACIERZYŃSKI
Z bankowości internetowej korzysta w naszym kraju już blisko 10 milionów klientów. Oznacza to, że z około 60 procent wszystkich polskich internautów zarządza swoim rachunkiem przez sieć. Mimo tego banki nie potrafią lub nie chcą z nimi rozmawiać!
O
roli internetu w finansach
powinno wskazywać, że instytucje
kolejne konkursy. Mimo wszystko to wciąż
może świadczyć to, że nie
finansowe są z internetem za pan brat.
podejście narzędziowe, a nie strategiczne,
ma już liczącego się banku
W praktyce okazuje się jednak, że tak nie
a sama aktywność zazwyczaj zamiera wraz
komercyjnego, który nie
jest, a internet jest wciąż zimnym kanałem
z końcem konkursu czy promocji. Dlaczego
służącym do samoobsługi klientów.
się tak dzieje i czy jest szansa, żeby
udostępniałby dostępu do rachunku przez internet. Dotyczy to również
30
Banki owszem – do perfekcji
się to zmieniło? Moim zdaniem szansa
instytucji z sektora consumer finance,
wykorzystują internet jako kanał
jest, ale nie należy się w najbliższym czasie
które swoim klientom oferują podgląd
dystrybucji, ale poza nielicznymi wyjątkami
wiele spodziewać. Pod tym względem
spłacanych kredytów czy kart kredytowych.
nie potrafią skorzystać ze specyficznej
banki cały czas pozostają konserwatywne
W zasadzie trudno wyobrazić sobie
cechy internetu jako medium – możliwości
aż do bólu. Nieliczne wyjątki są raczej
obecnie bank obsługujący klientów
wykorzystania go w komunikacji ze swoimi
potwierdzeniem tej reguły.
detalicznych bez bankowości internetowej.
obecnymi i potencjalnymi klientami.
Byłoby to tak dziwne, jak bank bez
W tym przypadku wciąż jest to etap nauki
Skoro jest tak dobrze, to dlaczego jest
karty płatniczej czy bez możliwości
i obserwacji konkurencji. Wydaje się też,
źle?
wypłaty gotówki z bankomatu. W efekcie
że nie należy liczyć na masową eksplozję
Chociaż internet w bankowości jest tak
bankowość internetową oferują nawet
wykorzystywania internetu do dwustronnej
powszechny, to gdyby bliżej przyjrzeć
instytucje, które celują w klientów raczej
komunikacji z klientem. Nie zmienią tego
się jego dochodowości, to może
mniej zamożnych, czy mieszkających
coraz częstsze przykłady obecności
się okazać, że w wielu przypadkach jest
na wsi. Mowa tu oczywiście o SKOK-ach
banków w mediach społecznościowych,
to kanał nie tylko mało konkurencyjny
i bankach spółdzielczych. To wszystko
czy organizowane w internecie co i rusz
względem tradycyjnej placówki,
#bank #social media #internet
w strategii i proste możliwości, jakie
że z pieniędzmi wędrujemy tam, gdzie
to, że banki dopłacają do klientów
można osiągnąć korzystając w umiejętny
dostaniemy wyższy procent i nie reagujemy
internetowych. Takie stwierdzenie może
sposób z internetu. Odpowiedź w takim
przesadnie panicznie, kiedy na przykład
szokować, jednak kiedy bankowcy
przypadku, jeśli w ogóle się pojawia,
bank zaczyna przynosić straty. I znowu
zaczynają podliczać wszystkie koszty
jest krótka. Z przychodowego punktu
dochodzimy do skutecznej i masowej
związane z wdrożeniem, utrzymaniem,
widzenia to się nie opłaca, a dowodem
reklamy, która ma przyciągnąć klienta.
modernizowaniem systemów, kosztom
na to są liczby. I rzeczywiście. Droga
A jeśli reklama, nawet w internecie,
akwizycji klienta, a w końcu przychodom
do zysków w polskiej bankowości jest
to automatycznie pojawia się marketing.
generowanym przez takiego klienta
prosta. Zwie się dużą siecią dystrybucji
Jego specyfika w bankowej rzeczywistości
w kanale internetowym, to na koniec dnia
i masową reklamą, przede wszystkim
sprawia, że nie jest do końca przygotowany
trzeba się nieźle pogimnastykować, żeby
w telewizji. Postrzeganie świata przez
na komunikację dwustronną. A przecież
móc wskazać potrzebę strategicznego
liderów opinii i dziennikarzy ma się nijak
to jest esencja internetu.
inwestowania w internet. Zwłaszcza
do ostatecznych wyników finansowych.
Marketing bankowy (i nie tylko)
w dużych bankach, gdzie sprzedaż opiera
Zyski przynosi siermiężna lub przeciwnie
ma władzę, ponieważ ma największe
się o „tradycyjne” placówki. Koronnym
bardzo wyrafinowana bankowość, która
budżety. To przecież on zdobywa klientów
argumentem w tym przypadku jest też
internetem za dużo wspólnego nie ma.
poprzez reklamę, to również prowadzi
fakt, że wszystkie wysokomarżowe,
To dlatego mimo eksplozji bankowości
i odpowiada za wielkie kampanie
a zatem i najbardziej zyskowne produkty
internetowej przez ostatnie kilka lat
wizerunkowe. PR posiadając znacząco
i tak sprzedaje się w oddziale. Kredyty
praktycznie wszystkie banki rozwijały
mniejsze budżety, a do tego cały czas
gotówkowe i internet? Może kilka procent
na potęgę sieć oddziałów. Efekty widzimy
mający trudność w udowodnieniu
całej sprzedaży – i to w porywach. Kredyty
w postaci placówek na każdym rogu
swojej większej przydatności,
mieszkaniowe? Tylko jako generator
ulicy większego i mniejszego miasta.
skupia się na prostych narzędziach
leadów, ale wcale nie taki tani. Internet
Liczy się też tu i teraz, a nie wizerunek
z instrumentarium ePR. Zazwyczaj
broni się zatem tylko tym, że skutecznie
i pozycja konkurencyjna za kilka lat.
to po prostu zwykłe media relations, często
rozładowuje ruch w placówkach, a także
Ostatni kryzys finansowy obnażył wiele
nawet bez zrozumienia specyfiki redakcji
dobrze sprawdza się przy zdobywaniu
wygłaszanych teorii, bo tego „za kilka
internetowych. Nie ma się co dziwić. Dla
nowych klientów na RORy. Reszta
lat” w przypadku tych „wyróżniających”
każdego prezesa wciąż najważniejsza
to często tylko głęboka wiara (bo przecież
się komunikacyjnie banków po prostu
jest jedynka w „papierowym”
nie liczby) i konkurencja, która wymusza
nie będzie. Większość finansistów
dzienniku. To na nią potem powołują
ciągły wyścig cenowy i technologiczny.
to doskonale rozumie i jest to pośrednio
się inne media, również te internetowe.
Zdecydowana większość banków
odpowiedź, dlaczego komunikacyjnie
To dokładnie ta sama zasada jak przy
przeznacza zatem miliony złotych rocznie
polska bankowość w internecie jest taka
sprzedaży. Liczą się media tradycyjne,
na obecność w internecie, bo konkurencja
mizerna. Zwłaszcza na tle innych branż.
teoretycznie skazane na wymarcie.
też tak robi i jest to „swego rodzaju
Odpowiedź jest prosta – nie ma takiej
Internet w tym przypadku wciąż jest
inwestycja w przyszłość”. Te spore kwoty
potrzeby, przynajmniej na obecnym etapie
odtwórczy, bo w większości pozbawiony
na całe szczęście łatwiej przełnąć, jeśli
rozwoju rynku, zwłaszcza jeśli chodzi
profesjonalnej, wyspecjalizowanej w danej
zestawi się je z wydatkami na telewizję
o sprzedaż. W przypadku wizerunku, wciąż
tematyce redakcji.
czy inne działania ATLowe. Wówczas nie
jest (niestety) podobnie.
robią już takiego wrażenia. Prosta zasada kontrastu...
Misja specjalna. Znajdź Prezesa banku w sieci! Bankowcy wzruszają często ramionami
mediafunmagazyn
co często wręcz nierentowny. Oznacza
Jeśli przyjąć, że PR powinien być od dwustronnej komunikacji, to w bankowej
Komunikacja w internecie – teoria
codzienności bardzo trudno przebić mu
a specyfika i praktyka
się na taką samodzielność w internecie.
Wizerunek to rzecz złożona. W przypadku
Dlaczego? Żeby się komunikować, trzeba
banków to jeden z najważniejszych
po pierwsze rozumieć specyfikę internetu.
aktywów. Co istotne nie da się go tak
Nawet jeśli już ta wiedza jest, to potem
łatwo kupić, a jednocześnie posiadając
należy przekonać innych, że warto
go, dość łatwo go utracić. Klient może
to robić, akurat w Prze, a nie na przykład
się odwrócić od banku, co w konsekwencji
w marketingu (lub jego webowej
oznacza duże kłopoty z upadkiem
wersji). I znowu można trafić na barierę
włącznie. Tyle teoria. Praktyka pokazuje,
wiedzy – doświadczeni bankowcy
na biadolenie „speców” od ePRu
że i tak najważniejsze są rządowe
mają co robić, dlatego niekoniecznie
i emarketingu, którzy wskazują na braki
gwarancje depozytów. To one sprawiają,
muszą zaczytywać się w blogach, czy
31
#bank #social media #internet mediafunmagazyn
Facebook, mający w naszym kraju blisko 6,5 miliona użytkowników. BZ WBK – 4,6 tysiąca fanów; mBank – trochę ponad 4,5 tysiąca; BNP Paribas Fortis – 2 tysiące; Alior – 1,5 tysiąca; Inteligo – 0,5 tysiąca; Bank Pocztowy – 0,25 tysiąca. Można powiedzieć – jak na polski standard może i w niektórych przypadkach nieźle, ale z drugiej strony – czy skórka warta jest wyprawki? Gdyby nie rozgłos w mediach i wiara, że obserwują nas liderzy opinii byłoby krucho... Przejdźmy do rodzimego klona Twittera, czyli na Blipa. mBank – 1178 obserwujących; BNP Paribas Fortis Inteligo na Facebooku
– 211; ING BSK – 185; Bank Pocztowy – 119; Inteligo 28. Teoretycznie nie jest źle,
korzystać np. z Facebooka lub chociaż
bo najlepszy kominek ma niecałe 2500
mieć profil na Goldenline. Jeśli jednak
Komunikacja w internecie – czy z tego
obserwujących. Czyli taki mBank odnósł
i tutaj trafi się na osobę otwartą na nowe
są pieniądze?
sukces. Ale znowu – o jakich my liczbach
media, to potem zostaje kwestia samej
Pomijając już kwestie otwartości banku
mówimy, kiedy miesięcznie na strony
komunikacji – co komunikować i kto
na zewnątrz, kwestie technologiczne i tzw.
tych banków wchodzą setki tysięcy
ma to robić. Nawet najlepszy PRowiec nie
compliance, słabszą pozycję PR względem
użytkowników, a w niektórych mówimy
poradzi sobie bez wiedzy pochodzącej
marketingu, czy w końcu kwestie
o milionach!!! Warto też wspomnieć,
z biznesu. A ten niekoniecznie chce
finansowe, to na koniec, jak w każdej
że i sam Blip ma RU na poziomie jednego
się nią dzielić – albo nie ma się czym
instytucji komercyjnej, należy się zapytać
miliona…
chwalić, albo przeciwnie – jest, więc nie
– a co ze skutecznością tych działań?
ma co się odkrywać konkurencji. Poza
Można odpowiedzieć – zależy kto pyta.
tym on jest właśnie od biznesu, a nie
PRowcy czy agencje specjalizujące
że social media i aktywna komunikacja w internecie w polskiej bankowości
od „komunikacji”. Do tego jeszcze ktoś go
się w tego rodzaju działaniach będą
(chociaż warto spojrzeć, czy w innych
potem zacznie rozliczać z tego co kiedyś
zachwycone, sprzedając drogo wiedzę
branżach nie jest tak samo) to wciąż
powiedział. I koło się zamyka. Do tego
tajemną. Jednak uczciwie patrząc na nasz
dość daleka przyszłość. Nawet jeśli
dodajmy specyfikę internetu i social
rynek – wciąż dość trudno znaleźć jakiś
bank jakoś sobie poradzi wewnętrznie
media. Proste wpisywanie komunikatów
budujący przykład. Na początek tak modny
i już zaistnieje w sieci, to wyniki nie
to jeszcze PR. Ale już jakiś konkurs, albo jakieś mniej standardowe działania, to już zaczyna być bardziej webmarketing. Czyli zazwyczaj część dużego marketingu, trzymającego w bankowej specyfice znacznie większą kasę niż PR. Czy profil na Facebooku to już PR, czy jeszcze marketing, a w dorozumieniu działania reklamowe? Granice jak wszyscy zdajemy sobie z tego sprawę są bardzo płynne i zaczyna się to wszystko przenikać. Nawet jeśli bank stworzy w takim przypadku osobną komórkę, to natrafia na takie same problemy, jak przy tradycyjnym podziale. Do tego dochodzi brak umocowania w strukturze, podział kompetencji, brak budżetów, etc. Gdyby jeszcze ten internet sprzedawał...
32
Liczby nie kłamią. Pokazują wyraźnie,
mBank na Blipie
#bank #social media #internet mediafunmagazyn
przecież na całym świecie. Jednak prędzej czy później będą musiały zacząć aktywniejsze działania. Wymusi to konkurencja, klienci, a w końcu czas. Za kilka lat po prostu dla każdego bankowca internet nie będzie krył żadnych tajemnic. Z prostej przyczyny – te osoby będą go mieć we krwi. Zanim jednak do tego dojdzie, jeszcze trochę czasu minie. I znowu, patrząc z drugiej strony barykady. Moment masowego Alior Bank zachęca do Facebooka i YouTube na stronie głównej
wykorzystania w komunikacji internetu przez banki nastąpi dopiero w momencie upowszechnienia się możliwości
są spektakularne (no, może YouTube
Po pierwsze coraz większa część
sprzedaży wysokomarżowych
się broni). Dotyczy to nawet banków, dla
klientów po prostu w internecie jest.
produktów wyłącznie przez internet.
których internet to podstawowe medium!
Te 10 milionów osób korzystających
Obecnie jest to utrudnione lub wręcz
Trzeba zatem relatywizować osiągane
z bankowości internetowej, aktywnie używa
niemożliwe – nie tyle ze względów
wyniki, żeby móc w ogóle w jakiś sposób
sieci, a dla części z nich jest to medium
technologicznych, co prawnych. Kiedy
uzasadniać prowadzone działania.
informacyjne pierwszego wyboru. Jeśli
ta przeszkoda zniknie, a powoli zaczyna
Działania, które przecież w banku wcale
tylko ma się odpowiednie know-how,
znikać, pojawią się cyferki, a zaraz
tanie nie są – kosztują pracownicy,
można naprawdę minimalnymi środkami
za nimi konkretne działania, których
tworzone strategie, zewnętrzne agencje,
osiągnąć bardzo dużo. Wszyscy start-
obecnie brakuje. Dopóki się to nie
reklama, konkursy, etc. Po drugiej stronie
upowcy o tym doskonale wiedzą. Kolejna
zmieni, internet będzie służył przede
mówi się o wizerunku, wzmiankach
rzecz. Wszyscy wrośnięci w sieć mają
wszystkim do rozładowywania kolejek
w mediach, dotarciu do liderów opinii.
świadomość, że coraz więcej kryzysów
w placówkach, budowania wizerunku
Jednak dla lubiących cyferki bankowców,
rodzi się, a na pewno rozpowszechnia
nowoczesnej instytucji, sprzedaży kont
to często za mało. Z tego też względu nie
w internecie. Kogo wówczas brakuje, ten
i oczywiście zdobywania leadów dla
ma wewnętrznego parcia, które mogłoby
nie ma głosu... A przecież w internecie
tradycyjnej bankowości. Czy to mało?
odpowiedzieć na zewnętrzne potrzeby.
można doskonale kontrolować
Miliony klientów bankujących przez
przekaz, omijając do tego tradycyjnych
internet wskazuje, że jak na razie
„gatekeeperów”, jakimi są dziennikarze
w zupełności wystarcza.
Social media to wciąż terra incognita dla polskich banków
czy... blogerzy. To chociażby argument za bankowym blogowaniem. Zaczynamy
MICHAŁ MACIERZYŃSKI
przedstawiać swoją wersję wydarzeń,
Head of Innovation,
a nawet kształtować postrzeganą
PKO Bank Polski (ten ze
rzeczywistość. Sami stajemy się medium,
skarbonką)
do tego jak gemiusowe statystyki
Macierzyński
Światełko w tunelu...
bankowych witryn pokazują często
Michał, doktor nauk
Moim zdaniem (jakże by inaczej;) rację
odwiedzanym. Dzięki temu można
ekonomicznych, dyrektor Biura Innowacji
mają wszyscy, którzy stwierdzą, że cyferki
edukować klientów, co z kolei wpływa
w PKO Banku Polskim. Wiceprezes
to nie wszystko, a pewnych rzeczy nie
na sprzedaż.
Fundacji InternetPR.pl. Do maja 2010
da się jednak przeliczyć na pieniądze.
6
Argumentów jest oczywiście
analityk w firmie Bankier.pl SA, członek
Wiadomo natomiast, że kiedy ich zabraknie,
więcej i każdy z czytelników mógłby
zarządu Związku Firm Doradztwa
to ma to ogromny wpływ na zyski, czy
je wymienić. Dlatego nie ma sensu
Finansowego. Założyciel i redaktor
pozyskiwanie nowych klientów. Dlaczego
dyskutować czy to nastąpi. Raczej warto
naczelny wortalu finansowego PRNews.
mimo dotychczas słabych wyników banki
się zastanowić kiedy to będzie. Banki
pl i Przeglądu Finansowego Bankier.
powinny myśleć o aktywnej komunikacji
nie uciekną przed aktywną komunikacją
pl. Jak na internet przystało, zapraszam
w internecie? Moim zdaniem z kilku
w internecie, chociaż bronią się przed
do linkowania w GoldenLine i LinkiedIn.
powodów. Wymienię jednak tylko kilka
tym jak tylko mogą. Nie jest to zresztą
facebook.com/macierzynski
z nich, bez specjalnego rozwijania.
tylko nasz rodzimy przypadek. Tak jest
macierzynski.blip.pl
33
#social media #kryzys #konsument mediafunmagazyn
Social media: zarządzanie pełzającym kryzysem Czy Internet jest nośnikiem permanentnych kryzysów wizerunkowych, czy też jest kanałem ogniskującym trend aktywnego konsumeryzmu? Na pewno wymaga zmiany podejścia w dotychczasowym ekosystemie informacyjnym oraz sposobie komunikacji wewnętrznej i zewnętrznej. JACEK GADZINOWSKI 5 minut dla każdego
planu działań w takich przypadkach.
nachalna. Najlepiej by stała się naturalną
Dzisiaj to konsument, czy nazywa
A takie działanie można krótko opisać
potrzebą rozwiązywania problemów
się Kowalski, Nowak czy Iksiński, czy
– transparentność, szczerość, otwarte
i pomagania innym. Wszakże nowoczesny
jest anonimowy, rozpoznawalny czy jest
intencje, generalnie plan działania oraz
konsument to nie „narzekacz” ale przede
gwiazdą danej branży czy środowiska
bieżący monitoring.
wszystkim człowiek który chce się dzielić
może mieć swoje „5 minut”. Bez
przemyśleniami i pomagać innym.
skrępowania może wygłosić opinię,
Permanentny kryzys
Nawet jeśli nie wyraża tego w sposób
zaadresować swoje przemyślenia na swoim
Zarządzanie komunikacją, z zasady
bezpośredni, wprost.
blogu, w statusie komunikatora czy też
powinno być przygotowane do ciągłej
w komentarzu pod wpisem lub artykułem,
reakcji na otaczające wydarzenia. Czasem
Kto najlepiej skomunikuje
skorzystać z wykopu lub mikrologów,
prewencyjnie uda się zażegnać kryzys,
się z konsumentem?
opublikować status na swoim profilu
innym razem wprost przeciwnie. Często
W rozwiązywaniu kryzysów, bieżącej
na Facebooku. Może zrobić to tak szybko,
wczesna reakcja potrafi wyeliminować
komunikacji najlepiej sprawdzają
że firma czy marka o której wyraża
wyzwania a wręcz doprowadzić do lepszej
się insighter’zy czyli osoby powiązane
zdanie konsument praktycznie może tego
rozpoznawalności (pozytywnej) marki
z firmą, marką lub też pracujące dla
nie zauważyć. Dzieje się to zwłaszcza
czy też produktu. Ale trzeba sobie jasno
niej. Agencja zewnętrzna lub eksperci
wtedy, gdy nie monitoruje na bieżąco
powiedzieć, dzisiaj żadna marka nie
niekoniecznie muszą posiadać wszystkie
tego co dzieje się wokół „świata marki”.
posiada „immunitetu komunikacyjnego”.
informacje lub też identyfikować się w pełni
Przesypia się temat, czasem wręcz
Nawet najbardziej kochane i lubiane marki,
z konsumentami. Aby rozwiązać kryzys
ignorując konsumenta.
wystawione są na spore oczekiwania,
wizerunkowy, jakkolwiek on się zacznie
których świadomy musi być sztab ludzi
i jakkolwiek on się rozwija trzeba znać
Zmiana obiegu informacji
odpowiadających za komunikację.
potrzeby i sposób myślenia konsumenta.
Konsument może skontaktować
Komunikację która z bieżącej często
A tego nie zawsze się dokona, nie znając
się z mediami i urzędami kontrolnymi
musi zamieniać się w kryzysową. Takimi
danej branży, marki czy też produktu.
w ciągu minut, jeszcze szybciej używając
branżami, szczególnie nastawionymi
Wiele razy, kryzysy tego typu, najlepiej
Google i ogólnodostępnych informacji
na kryzys są usługi i produkty masowe.
rozwiązywała organizacja która sięgała
znaleźć odpowiedź na nurtujące go
Dla nich Internet i media społeczne,
do swoich postaw, fundamentów. Niech
pytanie, grupę ludzi o podobnych jak on
to nieustanne pole do wyszukiwania,
i nadal tak będzie, mimo tego że agencje czy
wyzwaniach czy problemach, w końcu
przetwarzania i reagowania na informacje.
eksperci mówić mogą zupełnie co innego. 6
konsumentami) w interakcję. Zmienił
Rozwiązanie: moderacja i aktywacja
JACEK GADZINOWSKI
się obieg informacji, gdy każdy może
Media społeczne nie tylko dają
Ekspert komunikacji
być nadawcą jak i odbiorcą komunikatu,
bezpośrednie i szybkie informacje na temat
zintegrowanej,
gdzie poprzez serwisy alertowe
naszych produktów i marek, ale także
manager ds. sprzedaży
wprost może dotrzeć do głównych
pozwalają bezpośrednio dotrzeć do ludzi,
internetowej Amica S.A,
mediów. W stad już bardzo szybko
fanów zainteresowanych rozmową
doradca zarządu KKS
do pożaru, którego konsekwencje
na ich temat. Sztuką jest dotrzeć do nich
Lech Poznań ds. Internet/e-commerce
bardzo trudno zminimalizować o ile
i zainteresować ich. Nić oczywiście na siłę,
Blog: www.gadzinowski.pl,
nie ma się przygotowanego wcześniej
aktywacja powinna być dobrowolna i nie
Facebook www.facebook.com/gadzinowski.blog
może również wejść z nimi (aktywnymi
34
Studencki Produkt Roku 2010 â&#x20AC;&#x201C; wyniki plebiscytu Studencki Produkt Roku, Magazyn Studencki â&#x20AC;&#x17E;?dlaczegoâ&#x20AC;?, z dnia 02.07.201 U .RQWR SURZDG]RQH MHVW EH]SĂŻDWQLH GR URNX Ä?\FLD 6]F]HJÜï\ RIHUW\ LQIRUPDFMH R RSĂŻDWDFK L SURZL]MDFK GRVWĂ&#x161;SQH Z RGG]LDĂŻDFK %= :%. OXE SODFĂśZNDFK %= :%. 3DUWQHU Äź RSĂŻDWD ]JRGQD ] WDU\IĂ&#x2C6; GDQHJR RSHUDWRUD 6WDQ QD 1.08.2010 r.
#social media #gry społecznościowe mediafunmagazyn
Social gaming Co piąty mieszkaniec USA miał do czynienia z grami społecznościowymi! Na wirtualne dobra w 2009 roku wydaliśmy ponad 2 miliardy dolarów! Prawda jest brutalna. Grają wszyscy, a największe siły Internetu biją się o to, by móc czerpać zyski z rynku gier, które coraz częściej wychodzą poza wirtualny świat... BARBARA JAKUBEK
P
oniżej przedstawiamy 10
gier Zyngi, z drugiej strony gry żywiły
Jeśli spędzamy dzień w biurze, możemy
wybranych faktów z ostatnich
się popularnością tej platformy. Mieliśmy
zainstalować nakładkę na Firefoxa, która
miesięcy, na które powinniście
więc przykład bardzo ścisłej i często
informuje o stanie naszej gry w Farmville.
zwrócić uwagę…
niełatwej symbiozy. Gry Zynga wyróżniały
Na specjalnej listwie możemy cały czas
się zawsze bardzo ekspansywnym
monitorować stan naszych upraw, a także
1. To nie jest kraj dla starych ludzi (ani
charakterem. Ci, którzy grali, zalewali
być informowani o nowych promocjach
dla małych firm)
swoich znajomych zaproszeniami
czy okazjach. Jeśli tylko przyjdzie
Największe firmy produkujące gry
do gry czy prośbami o współpracę. Gdy
nam do głowy wstać od komputera,
społecznościowe pożerają się nawzajem.
Facebook dał swoim użytkownikom
możemy zawsze mieć przy sobie iPhona
Lider rynku, amerykańska firma Zynga
narzędzie do łatwego blokowania tego
z zainstalowaną aplikacją, w której gra
(250 milionów użytkowników miesięcznie),
„spamu”, Zynga już opracowywała metody
toczy się dalej.
która wypłynęła na najprostszych grach
jak spamować mocniej i skuteczniej.
bazujących na platformie Facebook,
Podjęła szereg kroków, by uniezależnić
3. Blizzard też chce na Facebook
w ciągu ostatniego półrocza wykupiła
się od Facebooka. Po uruchomieniu
W maju br. firma Blizzard Entertainment
pięć firm specjalizujących się w tworzeniu
strony Farmville.com, wypuszczeniu gier
rozpoczęła integrację swojej platformy
gier, w tym japoński Unoh i chiński
na platformy Myspace i Yahoo, a także
Battle.net z serwisem Facebook. Twórcy
XPD Media. Po korzyści płynące z gier
wersji na iPhony, zaczęła intensywną
takich przebojów jak World of Warcraft czy
społecznościowych sięgnęły także firmy
ekspansję na rynek azjatycki. W sierpniu
Diablo zaczynają od otwarcia dla członków
Electronic Arts – wykupując Playfish, oraz
premierę miała pierwsza lokalna wersja
społeczności gry StarCraft II: Wings of
Disney, który z kolei kupił Playdom. Google
Texas Hold’em Poker dedykowana
Liberty od lipca 2010. Na razie integracja
wykupiło firmę Slide i krążą pogłoski,
na rynek chiński, w tradycyjnym języku
ta ogranicza się jedynie do możliwości
że nowy produkt, nad którym pracują może
chińskim. Jednocześnie jednak w maju
dodania do swoich współgraczy w Battle.
całkowicie zmienić sytuację na rynku gier.
Facebook i Zynga podpisali pięcioletnią
net znajomych z Facebooka. Potencjał, jaki
To prawdziwa gorączka złota. Gracze płacą
umowę dotyczącą strategicznego
kryją w sobie gry Blizzard pozwala jednak
w grach społecznościowych kwoty, obok
partnerstwa.
przypuszczać, że w przyszłości współpraca
których nikt nie może przejść obojętnie.
36
ta może przynieść nam przeniesienie
2. Gramy bez przerwy
prawdziwych „multiplayer games”
przypomina romans z telenoweli.
Twórcy gier zadbali o to, aby nasza gra
do serwisów społecznościowych.
Trudno rozdzielić ich losy. W pewnym
– nasze wirtualne poletko – towarzyszyła
sensie do sukcesu Facebooka
nam cały czas, nawet wtedy, gdy nie
społecznościowe polegają na współpracy,
przyczyniła się oszałamiająca kariera
mamy czasu logować się na jej stronę.
to nigdy nie miała ona tam takiej skali
Sama historia relacji Zyngi i Facebooka
Warto zauważyć, że chociaż gry
#social media #gry społecznościowe
Definicje konsekwentnie realizuje pomysły inspirowane
mediafunmagazyn
jak w grach Blizzard. Jeśli w Farmville
dużo cierpliwości, aby zarobić na swoje
współpracujemy z kilkoma przyjaciółmi, by wykonać jakieś zadanie, to nigdy
ZadScam (ang. Confidence trick) – działanie polegające na wprowadzeniu kogoś w błąd
nie ma to takiego wymiaru jak w World
poprzez sugestię, że jest on beneficjentem określonego dobra, na ogół finansowego.
of Warcraft, gdzie w jednej bitwie
Celem tego działania jest przeprowadzenie trudnego do udowodnienia oszustwa.
Eli jednocześnie mogło brać udział
Najczęstszą formą scamu jest korespondencja w formie tradycyjnej lub elektronicznej
nawet do kilku tysięcy graczy. Może
– odmiana spamu.
więc w przyszłości, dzięki integracji projektów firmy Blizzard z serwisami
AR – rzeczywistość rozszerzona (ang. Augmented Reality) to system łączący świat
społecznościowymi, złożone akcje wielu
rzeczywisty z generowanym komputerowo. Zazwyczaj wykorzystuje się obraz z kamery,
graczy będą miały miejsce także i tam.
na który nałożona jest generowana w czasie rzeczywistym grafika 3D. Istnieją także zastosowania wspomagające jedynie dźwięk.
4. Przebudzenie w Polsce Gry społecznościowe przez dłuższy czas były kojarzone głównie z serwisem
sprawdzonymi przepisami z Facebooka.
farmy uczciwą grą. Szybszy awans
Facebook. Musimy jednak pamiętać,
W lipcu ruszyło na serwisie pięć gier, w tym
i dodatkowe punkty wolą sobie kupić.
że coraz częściej także i inne serwisy
Happy Harvest, będąca odpowiednikiem
Firmie Zynga w tym roku przyniosło
sięgają po tego typu rozrywkę. Ze
Farmville. W dziesięć dni po premierze grało
to 500 milionów dolarów! I tu właśnie kryje
swoistym przebudzeniem w kwestii gier
już w nią 2 miliony użytkowników! Kluczowym
się potencjał dla reklamy. Pokusa może
mamy do czynienia na polskich serwisach
krokiem ze strony NK.pl jest otwarcie
być bowiem jeszcze większa, gdy dobra,
społecznościowych. Nasza-klasa oraz
API. Podjęcie współpracy z niezależnymi
które kupujemy są markowe. Obecnie
Fotka robią nieśmiałe kroki, by gonić
producentami gier i aplikacji ma szansę
obrandowane wirtualne dobra (BVGs –
kolegów z zachodu.
odmienić losy tego serwisu.
branded virtual goods) przynoszą 1 proc. zysku z całego rynku dóbr wirtualnych. Gracze są gotowi zapłacić średnio 2.5 razy więcej za markowy wirtualny przedmiot niż za zwykły.
6. Gra miesza się z rzeczywistością Firma Cascadian Farms rozpoczęła w tym roku ścisłą współpracę z Zynga, aby przy wykorzystaniu gry Farmville promować swoje produkty i zarazem zdrowy tryb życia. W grze pojawiła się całkowicie obrandowana seria krzaków borówek firmy Cascadian Farms, których gracze wykupili 310 milionów sztuk. Jednocześnie w sklepach pojawiły się produkty farmy – pomidory,
To prawdziwa gorączka złota. Gracze płacą w grach społecznościowych kwoty, obok których nikt nie może przejść obojętnie.
brokuły, selery – przy zakupie których dostawało się 5 „kredytów” do wydania w Farmville. Z kolei punkty Farmville można wymienić na kupony zniżkowe, za które można kupować warzywa Cascadian. W ten sposób granica
5. Przede wszystkim chodzi o wirtualne
między grą a rzeczywistością zaciera się.
wirtualnego miasta, czyli na grę opartą
dobra
Ciekawe, czy któregoś dnia produkty
na pomyśle The Sims czy też Second Life.
To nie na reklamie zarabia się w grach
uprawiane przez nas na wirtualnej farmie
Gracz tworzy swojego awatara, porusza
społecznościowych, ale na sprzedaży
– albo wygrane w wirtualnej walce – będą
się po mieście, spotyka innych i wchodzi
wirtualnych przedmiotów. Blisko
trafiały do nas do domu bez wychodzenia
z nimi w interakcje. Nasza-klasa z kolei
10 proc. graczy nie ma wystarczająco
do sklepu.
Fotka.pl zdecydowała się na zbudowanie
37
#social media #gry społecznościowe mediafunmagazyn 38
7. Wstydliwy problem
8. Bo robienie gier to nie bajka
o zamknięciu tych gier, pomimo że gracze
Do końca 2009 roku gry
Z punktu widzenia mniejszych firm
mogli odzyskać swoje punkty poprzez
społecznościowe były wylęgarnią
zajmujących się tworzeniem gier, milion
przeniesienie ich do innych platform,
scamu, pod którym to pojęciem kryje
użytkowników może być liczbą znaczącą.
wywołała skandal wśród internautów.
się wyłudzanie pieniędzy lub danych
Gdy jednak mamy do czynienia z firmą
poprzez wprowadzenie danej osoby
taką jak Zynga, korzyści i koszty musimy
9. Poszerzamy rzeczywistość
w błąd, często poprzez oferowanie jej
liczyć w inny sposób. W lipcu zapadła
Nie wszystkie gry jednak pomyślane
określonych dóbr. W grach pojawiły
decyzja o zamknięciu dwóch gier –
są jako biznes, którego podstawowym
się transakcje, w których gracz kupował
Roller Coaster Kingdom oraz Ponzi.
celem jest zarobek ich twórców.
wirtualne przedmioty płacąc za nie
Inc. W momencie zamknięcia pierwsza
Powstają również gry szalone,
zupełnie inną cenę niż została podana.
z nich miała 1.2 miliona graczy, druga
innowacyjne, eksperymentujące
Pod pozorem dostarczenia graczowi
220 tysięcy. Okazało się, że taka
z najnowszymi technologiami. W Japonii
np. ebooka wyłudzano od niego numer
liczba graczy, regularnie płacących
wystartowała w lipcu gra o nazwie
telefonu. Beneficjentem tych działań
za wirtualne dobra w grze, to za mało, by
Sekai Yuusha (World Hero), będąca
był często sam serwis gier, a pośrednio
gra pokrywała własne koszty produkcji
połączeniem gry społecznościowej
także serwis społecznościowy. Nagminnie
i promocji. Z drugiej strony, tworząc
opartej o platformę Twitter z grą
łamany był więc regulamin Facebooka,
grę dajemy ludziom świat, w którym oni
miejską wykorzystującą Augmented
który zabraniał tego typu działań.
budują swoją przestrzeń. Odebranie im
Reality i z grą przygodową typu RPG.
Serwis zaostrzył przepisy po tym jak
tego wiąże się z zupełnie innym odbiorem
Gracze wchodzą w role wojowników
sprawa zaczęła być coraz bardziej
emocjonalnym niż w przypadku gry,
i magów, by walczyć z potworami, które
nagłaśniana w mediach. Sama firma
w której po prostu zbiera się punkty.
spotykają w rzeczywistej przestrzeni
Zynga pod koniec 2009 roku podjęła
Jeżeli gracze, którzy zainwestowali
i porozumiewają się przez Twittera, by
kroki, by całkowicie usunąć scam ze
swoje prawdziwe pieniądze w budowanie
zawierać sojusze i toczyć prawdziwe
swoich stron. I chociaż ogłosiła sukces
swojego mienia w wirtualnej grze,
bitwy.
w walce z naciąganiem, to jednak
któregoś dnia widzą, że to wszystko
jeszcze w kwietniu br. gracze raportowali,
zostało skasowane, czują się głęboko
że scam cały czas się pojawia.
oszukani i okradzeni. Decyzja Zyngi
W Europie mamy już dostęp do wszystkich tych technologii, a w Polsce
#social media #gry społecznościowe mediafunmagazyn
to, na co miliony ludzi poświęcają długie godziny swojego życia. Gra Cow Clicker ma obecnie prawie 50 tysięcy użytkowników miesięcznie. Rodzi to pytanie, czy na serwisy społecznościowe możemy spojrzeć jako na gry, w których zachodzą pewne zdarzenia, w których dostajemy punkty za pewne aktywności i w pewnych sytuacjach te punkty tracimy. I odwrotnie – czy możemy spojrzeć na gry jako na świat coraz bardziej realny, w którym spotykamy realnych ludzi, w którym zupełnie realnie tworzymy swój wizerunek.
Podsumowanie Ludzie poświęcają grom coraz więcej czasu i coraz więcej pieniędzy. Praktycznie już sama sprzedaż wirtualnych dóbr wystarczy, by zarabiane na grach kwoty były fenomenalne. Do tego dochodzą jeszcze możliwości reklamowania produktów i usług w ramach gier, w tym reklama wizualna czy product placement. O udział w tych zyskach walcz najwięksi potentaci internetowi. Równie ogromny jest potencjał kreatywny. Coraz więcej jest ciekawych pomysłów łączących gry z rzeczywistością, ze sprzedażą realnych produktów, z AR, z geolokalizacją… Przygodę z grami polskie serwisy dopiero rozpoczynają – jak na razie wykorzystują pomysły proste i sprawdzone. Jeżeli tylko nie damy się zarazić i nie utkniemy w którejś z gier na dobre, możemy wiele działają już serwisy oferujące geolokalizację.
dwuwymiarowych, otrzymują coraz więcej
zyskać uważnie obserwując, co dzieje
Nic nie stoi więc na przeszkodzie, by
możliwości tworzenia coraz bardziej
się na tym rynku i jakie możliwości on
przenieść gry społecznościowe w przestrzeń
skomplikowanych zadań. W ten sposób
stwarza.
miejską.
społeczność wykorzystywana jest do tego,
10. Metagry Dosyć oczywistym rozwinięciem tematu
by ludzie sobie nawzajem zadawali
BARBARA jakubek
zagadki.
Zajmuję się memami i ich
Innym spojrzeniem na metagry
6
ewolucją – szczególnie
gier jest powstawanie metagier, a więc
są parodie gier. I tak np. bloger Ian
interesującą w tak
gier, które polegają na tworzeniu gier
Bogost stworzył grę polegającą
przyjaznym środowisku
lub gier o graniu. Ciekawym przykładem
na ciągłym klikaniu w krowę. Cała istota
jakim jest internet.
jest pomysł zawarty w ostatniej wersji
tej gry leży w tym, że nic więcej się nie
Wcześniej pracowałam w agencji
Little Big Planet. Gracze przechodząc
dzieje. Klikamy w krowę i dostajemy
interaktywnej Tribal DDB, wymyślając
na kolejne poziomy otrzymują coraz
za to punkty. Możemy także płacić, by
co można fajnego stworzyć i kto za to zapłaci.
większe możliwości tworzenia plansz,
móc częściej i efektywniej klikać. Grę
Obecnie buduję serwis przetargów online
przez które potem będą przechodzić ich
możemy traktować jako swoiste dzieło
bizop.pl. Możecie mnie też znaleźć
znajomi. Zaczynając od prostych plansz
sztuki, oddające w najprostszej formie
na www.internetabyss.wordpress.com
39
#non-profit #facebook #social media mediafunmagazyn
Non profit na Facebooku „Czy potrzebne są nam działania na Facebooku?” To pytanie, które najczęściej zadają sobie osoby zajmujące się działalnością non profit. Ci, którzy już tam są znacznie częściej pytają: „Co zrobić, aby pozyskać jeszcze więcej obserwujących?” Na oba pytania, można odpowiedzieć – jak zwykle – „to zależy”. Bez względu jednak na to, czy Wasza organizacja prowadzi już FanPage czy dopiero się nad tym zastanawia, poniższe rady powinny być pomocne w dalszej działalności czy też w podejmowaniu decyzji o rozpoczęciu aktywności w Social Media. ROBERT WRÓBEL
1. Stwórz FanPage nie Grupę Jest kilka dobrych powodów, dla których warto stworzyć FanPage a nie Grupę. Po pierwsze, FanPage pozwala na większy zakres kontroli nad tym, co się na nim znajduje oraz na szerszą dystrybucję treści. Zamieszczane informacje, linki, zdjęcia czy video pokazują się wszystkim „Lubiącym” dany FanPage. Z Grupą jest inaczej. Aby zobaczyć, co na jej profilu się dzieje, trzeba na niego wejść, no chyba że informację zamieścił ktoś z naszych znajomych. Kolejny powód, aby założyć
40
Facebook.com/UNICEF Organizacja z wieloletnią historią i marką rozpoznawalną na całym świecie.
#non-profit #facebook #social media mediafunmagazyn
FanPage to statystyki, które udostępniają wiele cennych informacji o osobach ją obserwujących, ich aktywności w różnych okresach czy inne dane demograficzne.
2. Uczyń FanPage wyjątkowym Jeśli myślisz, że wystarczy na FanPage udostępniać te same informacje, które masz już na stronie internetowej to mijasz się z ideą komunikacji w Social Media. Podstawą jest tworzenie kontentu Facebook.com/NicoleKidman Znana aktorka angażująca się w działania wspierające kobiety na całym świecie w walce o ich prawa szczególnie w krajach trzeciego świata.
dedykowanego dla Social Media w celu budowania społeczności zgromadzonej wokół idei. FanPage oparty tylko na treściach przeniesionych ze strony nie jest ciekawy dla odwiedzających, nie buduje relacji i emocji, nie angażuje, nie zachęca do działania. Niezależnie od tego, czym zajmuje się Twoja organizacja, to dedykowany FanPage oferujący wyjątkowe treści, angażujące i komunikowane naturalnym językiem, na pewno spotka się z zainteresowaniem.
3. Bądź aktywny Traktuj FanPage jako miejsce do przekazywania informacji, które pokazują to, czym żyje organizacja oraz czym się dokładnie zajmuje. Facebook.com/MSF.English Doctors Without Borders. Organizacja lekarzy bez granic działająca w ponad 60 krajach na świecie i niosąca pomoc ludziom, kiedy zagrożone jest ich życie.
Informuj o organizowanych eventach, spotkaniach, nowych sponsorach, akcjach charytatywnych. Pytaj obserwujących o ich zdanie, nie obawiaj się prosić ich o pomoc czy dystrybucję treści informacji wśród swoich znajomych. Wyjście do społeczności i pokazanie wewnętrznego życia organizacji, problemów i obowiązków przybliży i pokaże codzienny trud funkcjonowania.
4. Rozmawiaj Jeśli traktujesz poważnie i długofalowo budowanie społeczności wokół swojej organizacji to takie działanie wymaga konwersacji. Prowadź szczery i nieskrępowany dialog ze społecznością. Bądź otwarty na wszelkie tematy i dyskusje proponowane przez innych. Nie musisz oczywiście odpowiadać Facebook.com/FBSafety Także Facebook prowadzi powyższe działania w zakresie szerzenia wiedzy bezpiecznego użytkowania Facebooka czy Internetu.
na wszystkie publikowane informacje, ale jako organizacja wykazuj zainteresowanie tematami poruszanymi na FanPage.
41
#non-profit #facebook #social media mediafunmagazyn
3. Nie rezerwowanie unikalnej nazwy Po analizie wielu FanPage i linków stwierdzam, że wiele organizacji zapomina o czymś takim lub w ogóle nie wie, że można tworzyć unikalne linki, nazwy. Facebook pozwala – po osiągnięciu poziomu min. 25 obserwujących – na nadanie indywidualnej nazwy dla FanPage w stylu np. www.facebook. com/StopDopalaczom zamiast np. www. facebook.com/id=68842278095#!/pages/ Facebook.com/StopDopalaczom Przykład z naszego „podwórka”. Społeczny FanPage skupiający osoby wokół tematu tzw. dopalaczy, które zawierają substancje niebezpieczne dla zdrowia, a są sprzedawane jako „rzeczy do kolekcjonowania”.
Pressje/122521151112818. Lepiej wygląda, prawda? Widziałem wiele zagranicznych FanPage z grupy non profit, które nie posiadały swojej indywidualnej nazwy. Powinieneś
Udzielanie przemyślanych odpowiedzi
komentarzy na „wallu” to znaczy, że nie
się spieszyć, ponieważ nazwa
pozwala budować wizerunek organizacji
osiągnąłeś odpowiedniego poziomu
na Facebooku jest unikalna, czyli kto
zainteresowanej tym, co mówi jej
komunikacji, który pozwoli na budowanie
pierwszy to ten ją ma.
społeczność. To jest podstawa działań,
dalszych relacji. Facebook nie jest
ponieważ relacje w Social Media buduje
miejscem do jednostronnej komunikacji
się na dialogu.
czy miejscem do wysyłania informacji
komunikacji udostępnia wiele możliwość
bez względu na jej jakość. To jest miejsce
do działania nie tylko w zakresie prywatnych
5. Analizuj informacje zwrotne
interakcji, wymiany opinii, dialogu
relacji czy komunikacji biznesowej.
Istotnym elementem jest ciągłe
i liczenia się z tym, co ma do powiedzenia
Dostarcza także nieocenione narzędzia dla
monitorowanie tego, co dzieje się na Twoim
społeczność. To społeczność w pewnym
organizacji społecznych. Mam nadzieję,
FanPage. Analizuj informacje, aby
sensie komunikuje i nadaje ton temu,
że powyższe informacje okażą się przydatne
zobaczyć, jakim zainteresowaniem
o czym chce rozmawiać, a Twoim
dla tych, którzy już prowadzą podobne
cieszą się materiały, które publikujesz,
zadaniem jest odpowiednio stymulować
działania na Facebooku, natomiast dla
jak angażują do dyskusji ludzi. Sprawdzaj
kierunki takich rozmów. Inaczej mówiąc,
tych organizacji, które dopiero planują
statystyki, aby lepiej poznać swoją
jest to taka forma kontrolowanego dialogu.
będą źródłem informacji motywującym do działania.
społeczność – kim są, ile mają lat, jakiej
42
Facebook jako globalne narzędzie
6
są płci czy skąd pochodzą. Są to cenne
2. Nie publikuj za dużo treści
informacje do planowania dalszych działań.
Jak dużo postów to jest za dużo?
ROBERT WRÓBEL
Jeśli swoje działania planujesz w dłuższej
Doświadczenie podpowiada mi, że jedną
Właściciel FreeGroup::
perspektywie to musisz wiedzieć,
z zasad jest umiejętne wyważenie
Interactive Consulting
co interesuje a co nie Twoją społeczność.
między tym, co chcemy pisać a tym,
– agencji marketingu
co powinniśmy pisać. Odpowiednia
interaktywnego.
Czego nie robić na Facebooku.
proporcja w tym zakresie stanowi
Wcześniej zawodowo
Analizując strony organizacji non profit
podstawę zasad prowadzenia FanPage.
związany m.in. z Pepsi-Cola czy Aquapark
na Facebooku zauważyłem, że wiele z nich
Teoretycznie możemy przyjąć, że średnio
Fala gdzie odpowiadał za marketing.
nadal nie zdaje sobie sprawy z możliwości,
jeden, dwa wpisy dziennie na „wallu”
Twórca wielu strategii dla projektów
jakie daje Facebook. Wiąże się to z wieloma
są bezpieczną i akceptowalną ilością.
realizowanych przez FreeGroup::
błędami, które popełniają prowadząc swoje
Jeśli planujesz więcej wpisów w ciągu
Interactive Consulting. Absolwent London
działania. Poniżej podstawowe rzeczy,
dnia, to rozplanuj je tak, aby nie były
School of Public Relations, którą gorąco
których nie należy robić.
skomasowane w krótkim czasie tylko
poleca jako obowiązkowy element edukacji
rozłożone na przestrzeni dnia. Będzie
związanej z Public Relations. Fascynuje
1. Nie komunikuj jednostronnie
to świadczyć o Twoim stałym a nie
się nowymi technologiami, fotografią a jak
Jeśli w związku ze swoim działaniem
okazjonalnym zainteresowaniu stroną.
ma czas to gra w tenisa ziemnego.
na Facebooku nie przybywa Ci
Pozwoli także na kontrolowanie dyskusji
r.wrobel@freegroup.pl
obserwujących osób ani żadnych
wokół tematów.
www.facebook.com/RobertVVrobel
#facebook #social media mediafunmagazyn
Face to Facebook „Facebook pomaga swoim użytkownikom kontaktować się z innymi osobami i udostępniać im różne informacje i treści”, ale użytkownicy serwisu, którzy lubią profil danej Marki, coraz częściej mogą informacji o jej działaniach i treści z nimi związanych szukać poza Internetem. Wszystko w związku z postępującą facebookizacją offline’u. błażej balcerzyk
W
raz z rosnącą
2010 roku – chcąc dokładnie tego samego
popularnością serwisów
– uruchomiła Diesel Cam, czyli interaktywne
społecznościowych
instalacje w hiszpańskich sklepach Brandu.
rosły zainteresowanie
Komputery były wyposażone w kamerki
oraz inwestycje Marek w social media
internetowe, dzięki czemu pozwalały
marketing i nie trzeba było zbyt długo
Klientom na publikację zdjęć przymierzanych
czekać, by na Facebooku wzrosła także
ubrań na Faceboowych profilach. Zdjęcia
konukurencyjność działań. Powody,
były swoistymi „lustrami na wallu”,
dla których Brandy wkraczały kiedyś
a przedstawieni na nich ludzie żywymi
w przestrzeń social media to, między
reklamami Diesela, które w nieinwazyjny
otrzymywali bransoletkę z wbudowanym
innymi, nieinwazyjność i oryginalność
sposób docierały do znajomych Internautów.
RFID microchipem, podłączonym do ich
tego kanału, możliwość prowadzenia
Ci z kolei mogli je komentować, lubić,
kont w serwisie Facebook. Przy wszystkich
dialogu z Konsumentami i obecność
doradzać zakup, a przy okazji – i chyba
atrakcjach imprezowej wioski umieszczono
w „naturalnym środowisku” Internautów.
przede wszystkim – wszyscy uczestnicy
specjalne czytniki, które pozwalały
Można odnieść wrażenie, że powody, które
„(real) social shopping” mogli dać
na „polubienie” danego przedmiotu lub
pchały ku działaniom w serwisie Facebook
się wciągnąć w ciekawą inicjatywę,
usługi, a „like’i” automatycznie publikowały
– bo do tego najczęściej sprowadza się SM
zwiększającą rozpoznawalność Marki.
się na Tablicy Facebookowicza. Pomysł
marketing – sprawiają teraz, że Marki swoje
Przykład Diesel Cam pokazuje potencjał,
sprawił, że użytkownicy serwisu mogli
profile coraz częściej integrują z działaniami
jaki drzemie w ludzkiej chęci dzielenia
offline’owo i real-time’owo gromadzić
offline.
się contentem (zwłaszcza interesującym)
content na swoich Profilach, a generowany
z członkami swojej sieci społecznej.
buzz angażował przy okazji znajomych
Facebook się przymierza
44
Imprezujący, przy wejściu do miasteczka,
imprezujących z Coca Colą.
Marka Diesel, a raczej hiszpańska Agencja
Facebook imprezuje
FullSIX odpowiedzialna za projekt, wyszła
Coca Cola Village – letnia impreza
Facebook ląduje na ulicy
z założenia, że „(...) wszystkie Marki szukają
w Izraelu – przyciągnęła uwagę nie tylko
T-mobile chciał w tym roku zachęcić Węgrów
najlepszego sposobu na dotarcie do swoich
młodych ludzi, którzy chcieli wziąć w niej
do mobilnego korzystania z Facebooka.
odbiorców na Facebooku...” i w marcu
udział. W celu otrzymania wejściówek
Jak można zmotywować ludzi do odwiedzin
należało zebrać określoną ilość kapsli
serwisu poza domem i nie za pośrednictwem
od butelek, zaangażować 8 znajomych
komputera? Kreatywni z Saatchi & Saatchi
i zarejestrować się w serwisie Facebook.
Budapest pomyśleli, że dobrze byłoby
Ta społecznościówka nie ograniczyła
unaocznić mieszkańcom stolicy zalety takiej
się jednak tylko do roli formularza
mobilności i – tym sposobem – w centrum
zgłoszeniowego, bo dzięki projektowi
Budapesztu pojawiła się 4 metrową
Publicis E-dologic, stała się real-time’owym
ściana – niewirtualna Tablica użytkownika.
dziennikiem każdego z uczestników.
Przechodnie mogli na niej publikować
#facebook #social media
e-kontaktów wolą prawdziwe spotkania.
Marki. Do znudzenia można powtarzać,
swoje namalowane zdjęcia, które potem
Wydarzenie w Mauerpark zostało więc
że Facebook stał się 3. „państwem”
trafiały na Like Page T-Mobile. Przy okazji
oparte o stworzenie i sparodiowanie
na świecie pod względem liczby ludności.
dobrej zabawy – która wygenerowała buzz
serwisu społecznościowego w „realu”.
Zamiast powtarzania truizmów marketerzy
i darmową reklamę w prasie oraz telewizji
Profile były symbolizowały przez tekturowe
i przedstawiciele Marek powinni skupić
– Węgrzy mogli się (namacalnie) przekonać
plansze noszone przez Faceparkowiczów,
się raczej na rosnącej wciąż w socnecie
o przyjemności, jaką jest nieograniczony
którzy mogli publikować statusy, lubić,
konkurencyjności działań.
lokalizacją dostęp do swojego profilu
komentować, a nawet słuchać muzyki
w seriwsie społecznościowym. Przyjemności,
dzięki analogowemu serwisowi YouTube.
oryginalnym kanałem komunikacji,
jaką zapewniają – oczywiście – usługi
com – mogli po prostu korzystać
a uwagę Internautów – rozproszoną
oferowane przez T-Mobile.
z Facebooka, tworząc go jako uczestnicy
liczbą równolegle prowadzonych
Profil Marki nie jest już bowiem
eventu. Wszystko to w imię dystansu
konkursów – coraz trudniej jest
Facebook idzie do parku
do samego siebie, indywidualizmu
przyciągnąć i skupić. Liczba „Lajkersów”
Wydaje się, że najdalej w facebookizacji
oraz odwagi, czyli wartości Marki
danego Brandu i, z drugiej strony,
swoich działań poszedł Diesel, który
Diesel. Facepark został sfilmowany
ilość Profili obserwowanych przez
20 czerwca w berlińskim Mauerpark,
(w serwisie YouTube jest mnóstwo
jednego użytkownika prowadzą powoli
odtworzył w realu strukturę i natywne
nagrań amatorskich), a video służy
do „Facebook blindness” a na pewno
funkcje serwisu Facebook.
do propagowania filozofii „Be stupid”.
nie pozwalają już na prowadzenie
Serwis Facepark.org, pomysł
mediafunmagazyn
ręcznie napisane statusy i dodawać
wartościowego dialogu, na udzielanie
niemieckiego oddziału Agencji DDB,
Facebookizacja offline’u
odpowiedzi na każde z pytań czy
wpisując się w strategię włoskiej Marki
To tylko kilka przykładów na integrowanie
wysłuchanie cennych (przynajmniej
– opartej o kampanię „Be stupid”-
obecności na Facebooku z działaniami
w teorii) opinii „Lubiących to”. Wraz ze
umożliwiał Internautom, między
offline’owymi, a właściwie na facebookizację
stale rosnącą liczbą osób logujących
innymi, pokazanie środkowego palca
tych działań. Nie chodzi bowiem o zwykłe
się do społecznościówek za pomocą
rzeczywistości wirtualnej, napisanie
połączenie kampanii online z działaniami
urządzeń mobilnych, Marki obecne
statusu na FB... pośladkami i skorzystanie
w realu, a uczynienie z FB docelowego
na Facebooku – paradoksalnie – zaczynają
z analogowej wyszukiwarki. Po zwróceniu
miejsca, motoru, reklamy i narzędzia działań
wychodzić poza ramy serwisu. Czy
i przyciągnięciu uwagi Internautów,
marketingowych. Przykładów tego typu akcji
to w czy poszukiwaniu mobilności
zorganizowano Facepark, który jako
jest oczywiście więcej i wydaje się, że eventy,
jako sposobu na publikację ciekawego
event był spotkaniem ludzi – posługując
guerilla marketing czy interaktywne instalacje
contentu, za jaki – póki co – można uznać
się terminologią Diesela – „głupich”.
pozwalające – chociażby – na darmowe
zdjęcie z przymierzalni Diesela, real-
Uczestnicy Faceparku od świata cyfrowego
logowanie się do społecznościówki, czyli
time’owe like’owanie Coca Coli, albo
(preferowanego przez tych „mądrych”)
różnego rodzaju przedsięwzięcia offline’owe
odwzorowanie natywnych funkacji serwisu
wolą rzeczywistość niewirtualną, a od
będą coraz częściej wykorzystywane przez
w berlińskim parku. Póki co.
6
BŁAŻEJ balcerzyk Absolwent studiów I stopnia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Jagiellońskiego, po których trafił do agencji interaktywnej. Obecnie zajmuje się planowaniem obecności Marek w przestrzeni social media oraz moderacją działań w socnecie. Zainteresowany literaturą autobiograficzną oraz różnego rodzaju przejawami ekshibicjonizmu internetowego. blazejbalcerzyk.blip.pl www.blog.trendmaker.pl
45
#media #prasa #technologia
MAREK MILLER
„Prasa i gazety jako medium są w niebezpieczeństwie”. Gdybym rozpoczął ten artykuł od takiego stwierdzenia, wielu z was zaczęłoby ziewać. Żadna nowość, prawda? Ciekawe jednak, że zaczynają pojawiać się głosy na temat zbliżającego się końca Internetu. Niemożliwe? A jednak...
46
foto: © Liddy Hansdottir - Fotolia.com
mediafunmagazyn
Koniec prasy, koniec internetu, koniec wszystkiego...
#media #prasa #technologia
jedną, bardzo trudno mierzalną
Stowarzyszenia Gazet obwieszcza śmierć
potrzebę użytkowników – potrzebę
prasy drukowanej – jednego z głównych
wiarygodności. Co sprawia, że bardziej
ezę o końcu Internetu stawia
źródeł swoich przychodów. Mimo
ufamy informacji z wsj.com (“Wall
w sierpniowym numerze
to wygłasza tezę, że bezpłatna informacja
Street Journal”) czy ft.com (“Financial
miesięcznika “Wired” jego
w Internecie będzie największą
Times”) niż np. z Onetu czy Wirtualnej
redaktor naczelny – Chris
konkurencją dla prasy, a do 2016
Polski (no chyba, że są to przedruki
roku gazeta drukowana praktycznie
z wymienionych wcześniej tytułów)?
Anderson. Prześledźmy: “Budzę się rano i sprawdzam
przestanie istnieć. Mimo że Murdoch nie
Sprawia to marka, za którą stoi sztab
maila na leżącym obok
był pierwszy w wygłoszeniu tej opinii,
dziennikarzy, weryfikowanych przez
łóżka iPadzie. To jedna
to za nim zaczęli powtarzać tę teorię
korektorów, redaktorów i na samym
aplikacja. Podczas
pozostali wydawcy.
końcu – czytelników. Czy czytając WSJ
śniadania przeglądam
mediafunmagazyn
T
w swoim przemówieniu do Światowego
czy FT w wersji online, korzystam już
Jak bardzo wierzycie w kres prasy,
z Internetu czy po prostu czytam prasę?
i “New York Times”.
a jak bardzo w zmierzch Internetu?
Czy korzystając z ich aplikacji na iPhonie
Kolejne trzy aplikacje.
A teraz niespodzianka. Osobiście nie
czy iPadzie czytam prasę, przeglądam
wierzę ani w jedno, ani w drugie. Sieć
Internet czy może korzystam już
stająca się narzędziem do działania
z jakiegoś zupełnie innego medium?
Facebooka, Twittera
Po drodze do pracy słucham podcastu na smartfonie. Kolejna aplikacja. W biurze przeglądam RSS-y, korzystam ze Skypa. Kolejne aplikacje. Pod koniec dnia przygotowuję kolację, słuchając Pandory, gram chwilę w Xboxa i oglądam filmiki streamowane
aplikacji? To przecież też już było. Czy to nie Internet stał się w pewnym
Narzędzie, którego używam do dotarcia
momencie popularnym narzędziem
do potrzebnej mi informacji, jest dziś dla
do przekazywania informacji
mnie sprawą drugorzędną. Tym samym
dziennikarskich?
jestem spokojny o przyszłość prasy
W historii żadne tzw. nowe medium nie
– to słowo, jako jedyne z wszystkich
z Netflixa“. Czy to dla was tak bardzo
zastąpiło w pełni swojego poprzednika.
mediów jest dla mnie synonimem
odległy styl życia? Ilu z nas w ten właśnie
Dzisiaj teatr nadal dostarcza widzom
pisanego dziennikarstwa. “Gazeta
sposób konsumuje informacje? Zdaniem
emocji, których nie otrzymają w kinie.
Wyborcza”, “Rzeczpospolita”, “Puls
Andersona, Internet się kończy, ponieważ
Pomimo wielkich obaw towarzyszących
Biznesu”, “Dziennik Gazeta Prawna”,
przestaje być medium. Rolę mediów
upowszechnieniu się telewizji, radio
“Express Ilustrowany” i “Dziennik Łódzki”
służących nam do komunikacji przejmują
jest nadal najszybszym i najczęściej
– to dla mnie najważniejsze marki,
coraz częściej rozmaite aplikacje,
towarzyszącym nam w drodze do pracy
których świeżą zawartość mam potrzebę
odrębne środowiska podłączone
medium informacyjnym.
przejrzeć każdego dnia. I tak długo jak ufam wiarygodności tych marek,
Nie da się mówić o Internecie bez prasy w podtekście. Prasa będzie istnieć dłużej niż to sobie wyobrażamy, bo bez niej nie byłoby Internetu do Sieci, która z kolei zaczyna spełniać
O budowaniu silnej pozycji Internetu
nie interesuje mnie to, czy przejrzę je do śniadania na iPadzie, w taksówce na iPhonie, w pracy na komputerze czy u fryzjera na papierze.
MAREK MILLER
rolę narzędzia pośredniczącego. Czy
na gruzach leżącej na łopatkach prasy
Blogger
to koniec Internetu, jakim go znamy?
pisał Rafał Oracz w sierpniowym
(www.forum4editors.com),
I to w dodatku ogłaszany przez kogoś,
“Pressie”. W paru zdaniach udowodnił,
współorganizator
kogo biznes zależy od dobrej kondycji
że nie da się mówić o Internecie bez
łódzkiego MediaSzumu,
tego medium?
prasy w podtekście. Prasa będzie
menedżer serwisów
istnieć dłużej niż to sobie wyobrażamy,
internetowych w Polskapresse oraz
Jest rok 2005. Rupert Murdoch, CEO
bo bez niej nie byłoby Internetu.
rzecznik prasy przy Komisji ds Promocji
jednego z największych na świecie
Informacja w Sieci – oprócz szybkości
Prasy ZKDP.
wydawnictw prasowych i nie tylko,
dotarcia – musi zaspokajać jeszcze
www.facebook.com/marek.miller
A teraz cofnijmy się 5 lat wstecz.
6
47
#edukacja #internet mediafunmagazyn
Niech Was zobaczą, czyli jak poławiać perły do pracy w branży… mateusz tułecki
Edukacja przyszłych kadr branży interaktywnej na razie raczkuje. Potrzeba jednak rąk do pracy, ludzi młodych, zdolnych, posiadających już pewną wiedzę. Co zatem robić, żeby najciekawsze jednostki trafiły do branży? Jak poławiać perły?
S 48
tudent rozpoczynając
bardzo często – niestety – na wyższych
wykorzystania w zarządzaniu, marketingu.
naukę na wyższej uczelni
uczelniach przekazywana jest wiedza
Nie wynika to jednak z ich niechęci
nie do końca wie, czego
nieaktualna i zdecydowanie teoretyczna.
do podnoszenia kwalifikacji, lecz bardziej
chce. Najczęściej ma tysiąc
I tutaj jest problem, bo jeśli potraktujemy
z obładowania przeróżnymi dodatkowymi
pomysłów na przyszłą karierę, albo mu
interactive jako branżę, to jest ona chyba
zajęciami na uczelniach. Chociaż sami
tego pomysłu brakuje. Rozmawia ze
najdynamiczniej się zmieniającą, gdzie bycie
profesorowie często czytają z pożółkłych
znajomymi, zaczyna poszukiwać, zainspirują
na bieżąco staje się kluczowe. Pracownicy
kartek wykłady przygotowane wiele lat temu
go może jakieś zajęcia. Zwykle jest
naukowi najczęściej nie mają czasu rozwijać
i wykorzystanie prezentacji traktują jako
zmuszony sam zdobywać wiedzę, gdyż
wiedzy z zakresu nowych technologii i ich
upadek dobrych obyczajów akademickich.
#edukacja #internet mediafunmagazyn
Często świetni branżowi specjaliści nie mogą pochwalić się żadnym tytułem naukowym, a posiadają wiedzę, której mogą im pozazdrościć profesorowie „pożółkłe kartki” w Rzeszowie studia uzupełniające
W przypadku studiów podyplomowych
magisterskie z zakresu marketingu
jest zupełnie inaczej. Ich uczestnicy już
interaktywnego, ale na kierunku
mają pewne doświadczenie zawodowe,
Dziennikarstwo i Komunikacja Społeczna,
są świadomi realiów na rynku pracy,
gdzie większość zajęć wynika z regulacji
są głodni wiedzy. W tym momencie
i standardów kształcenia. Ale na dyplomie
na studia podyplomowe, które stworzyłem
nazwa specjalności będzie i sporo godzin
i którymi się opiekuję na WSE im. ks. J.
z praktykami też się udało się zmieścić
Tischnera jest o wiele więcej chętnych
w programie.
niż miejsc. To samo ze szkoleniami dla przedsiębiorców. Podobne kierunki
No i mamy problem, student musi
powstają także w innych miastach. Kadra
rozwijać wiedzę raczej samodzielnie.
to sami praktycy (przynajmniej u nas)
Internet jest jego naturalnym środowiskiem.
i nie mamy obostrzeń, że prowadzący
Co zatem robić, żeby wyłowić perły?
ma posiadać tytuł magistra czy doktora.
• Współpracować z istniejącymi kołami
Często świetni branżowi specjaliści nie
naukowymi na uczelniach, inspirować
mogą pochwalić się żadnym tytułem
powstawanie kolejnych. Niektóre
naukowym, a posiadają wiedzę, której
agencje czy serwisy stale pomagają
mogą im pozazdrościć profesorowie
w spotkaniach, wyłapując ciekawsze
„pożółkłe kartki”. Na studiach
jednostki, żeby nie trafiały do Asecco czy
podyplomowych zajęcia prowadzić mogą,
innych Comarchów. To przynosi korzyści
na magisterskich i licencjackich już nie.
każdej ze stron: opiekunowi koła, studentom i firmom. • Zapraszać studentów na imprezy branżowe, konferencje. Nieodpłatnie
Jest zatem sporo do zrobienia. Niech nas zobaczą, żebyśmy perły też mogli wyłowić. Piszę już o tym po raz kolejny i będę zapewne pisał jeszcze nie raz.
6
na konferencje płatne, jak będą wolne miejsca. Będą mogli czerpać wiedzę
MATEUSZ TUŁECKI
od najlepszych. Na InternetBeta 2010
Socjolog buszujący
zaprosiłem studentów z całej Polski,
w sieci. Pracuje
licencjackich i magisterskich z tego
oczywiście nie na wszystkie sesje
w Wyższej Szkole
zakresu. Każda uczelnia ma możliwość
i imprezy, ale prawie setka studentów
Informatyki i Zarządzania
kształcenia na kierunkach wybranych
będzie mogła uczestniczyć w 2 i 3 dniu
w Rzeszowie w Katedrze
z listy przygotowywanej przez
konferencji.
Reklamy, Grafiki Komputerowej i Nowych
foto: © Carolina K Smith MD - Fotolia.com
Nie mamy również studiów
ministerstwo, gdzie są z góry
• Barcampy i inne spotkania branżowe
Mediów. Jest opiekunem i koordynatorem
ustalone standardy kształcenia. Jest
tego typu są już nagłaśniane wśród
studiów podyplomowych z zakresu
ekonomia, zarządzanie, dziennikarstwo
studentów, darmowe i zdecydowanie
marketingu w sieci prowadzonych
i komunikacja społeczna, informatyka
nieformalne. Czyli tutaj jest dobrze, choć
na Wyższej Szkole Europejskiej im. ks. J.
i tyle. Uczelnia ma pewną dowolność,
mogłoby być lepiej.
Tischnera. Pomysłodawca i koordynator
jeżeli chodzi o tworzenie specjalności w obrębie kierunków, ale liczba
• Jeszcze więcej spotkań na uczelniach. Dajmy się zapraszać, sami proponujmy.
godzin, która może być przeznaczona
• Staże, praktyki, konkursy dobrze
na zajęcia „specjalnościowe” nie jest
wypromowane na uczelniach.
wystarczająca. Teraz uruchamiamy
konferencji InternetBeta, spotkań XRAII, które odbywają się w Rzeszowie. Poza tym walczy z nielegalnymi wysypiskami na posprzatajmy.pl, podróżuje po Polsce Wschodniej (polskawschodnia.blox.pl/).
49
#edukacja #internet #komunikacja mediafunmagazyn
Edukacja szyta na miarę Projekty edukacyjne Stowarzyszenia Komunikacji Marketingowej SAR to zarówno realizacja misji Stowarzyszenia, jak i odpowiedź na zapotrzebowanie rynku. Co je wyróżnia? Po pierwsze, najwyższy poziom nauczania. Po drugie, precyzyjne dopasowanie zarówno do stopnia zaawansowania zawodowego, jak i do wieku. Zastanawiacie się, która z nich jest dla Was? IWONA DYNOWSKA Akademia Komunikacji Marketingowej
z doświadczeniami specjalistów z innych
projektu edukacyjnego – Szkoły Strategii
Pierwszą Szkołą, która powstała
branż. SSM to branżowe MBA, więc aby
i Planowania Mediów. Powstanie
z myślą o młodych ludziach dopiero
zostać przyjętym, trzeba mieć wiele lat
nowego konceptu edukacyjnego to efekt
poznających specyfikę pracy branży
doświadczenia zawodowego. Start roku
zapotrzebowania rynku, a przecież taki jest
reklamowo-marketingowej jest Akademia
przewidziany jest na 5 listopada.
właśnie cel SAR – zrealizowanie oczekiwań
Komunikacji Marketingowej. Ukończenie
i zapotrzebowania.
jej daje możliwość startu zawodowego
Szkoła Brand Design
popartego solidną wiedzą przekazaną
Najnowszym projektem edukacyjnym
Stowarzyszenia Komunikacji Marketingowej
przez praktyków zawodu w sektorze
Stowarzyszenia Komunikacji Marketingowej
SAR jest na najwyższym poziomie
komunikacji marketingowej. Edukacja
SAR jest Szkoła Brand Design. Profil
edukacyjnym, dorównującym szkołom
w Szkole trwa dziewięć miesięcy
nauczania Szkoły to oferta dla pracowników
międzynarodowym o podobnym profilu.
i kończy się egzaminem testowym.
działów komunikacji marketingowej
Absolwenci Szkół Stowarzyszenia
Wszyscy absolwenci, którzy pozytywnie
– brand managerów, marketing managerów
Komunikacji Marketingowej SAR otrzymują
zaliczą egzamin mają zapewniony staż
i osób zarządzających marką, a także
profesjonalną i praktyczną edukację, którą
zawodowy w renomowanych agencjach
do wszystkich zainteresowanych tematem
mogą następnie twórczo wykorzystać.
i instytutach badawczych. Gwarancją tego
brand design oraz do tych, dla których
są firmy, z inicjatywy których powstała
ważna jest estetyka, jasny przekaz
IWONA DYNOWSKA
AKM, czyli Stowarzyszenie Komunikacji
informacji i efektywność marki. Szkoła uczy
Project Director
Marketingowej SAR, Stowarzyszenie
zarządzania marką poprzez design, a także
w Stowarzyszeniu
Marketingu Bezpośredniego, Polskie
pokazuje obecne trendy panujące na rynku.
Komunikacji
Towarzystwo Badaczy Rynku i Opinii,
W SBD „uczniowie” nie dowiedzą się, jak
6
Marketingowej SAR.
a także Związek Firm Public Relations.
zaprojektować opakowanie czy ogłoszenie
Z wykształcenia
Pierwsze zajęcia stratują 23 października.
prasowe. Szkoła uczy bowiem jak rozwijać
psycholog. Z reklamą związana od 1991 r.
w sobie wrażliwość na design. Zajęcia
Była szefową biura reklamy Radia Zet,
Szkoła Strategii Marki
prowadzone są przez wykładowców,
New Business Dyrektorem w OMD oraz
Projekt edukacyjny o nazwie Szkoła
którzy na co dzień prowadzą Agencję
CEO domu mediowego MPG.Były czlonek
Strategii Marki, obecny na rynku
Brand Design oraz zaproszonych przez
Zarządu SAR, obecnie pracuje w tej
od 5 lat, skierowany jest bezpośrednio
nich gości. Większość z nich tworzyła
organizacji i odpowiada za działalnosc
do pracowników marketingu, ale
pierwsze agencje brandingowe w Polsce.
edukacyjną stowarzyszenia, opiekuje
również do osób zatrudnionych
Pracują zarówno dla marek polskich,
się klubem mediowym, organizuje co roku
w agencjach reklamowych i wszystkich
jak i międzynarodowych. Zajęcia w SBD
w Warszawie pokaz nagrodzonych
zainteresowanych zagadnieniami
rozpoczynają się już 8 października.
prac na Miedzynarodowym Festiwalu Reklamy w Cannes. Współpracuje
strategii marki i komunikacji. Celem SSM
50
Wiedza propagowana w Szkołach
jest edukacja dopasowana do profilu
Szkoła Strategii i Planowania Mediów
z EACA w zakresie rozwijania programów
i doświadczenia zawodowego uczących
W planach Stowarzyszenia Komunikacji
autorskich, dotyczących komunikacji
się. Edukacja w SSM to także doskonała
Marketingowej SAR na najbliższe
marketingowej integrujacych środowisko
okazja do zderzenia własnej wiedzy
półrocze jest uruchomienie kolejnego
naukowe z praktykami marketingu
#e-commerce #facebook #aplikacje mediafunmagazyn
E-commerce na Facebooku ...co Cię ogranicza?
Mam 1500 fanów(*), w pełni funkcjonalny e-sklep w zakładce na fan-page’u i… 4 zamówienia tygodniowo. A miało być tak pięknie… Michał Cortez
R
ok 2010 jest rokiem
– facebookową wersję własnego sklepu
– InFlavo), jak na razie nie przełożyło
przełomowym dla Facebooka
internetowego. Stosunkowo dobrze
się na lawinowy przyrost facebookowych
w Polsce. Abstrahując
medialnie rozegrane wejście pierwszego
e-sklepów. Tuż po FBshop na rynku
od wspinania się po drabince
gracza oferującego utworzenie takiego
pojawiła się oferta IAI S.A (www.iai-
zasięgowej w badaniach Megapanel PBI/
sklepu, czyli firmy Avanti z jej projektem
shop.com/facebook), umożliwiająca
Gemius, migracji użytkowników z innych
FBshop (www.fbshop.pl/aktualna nazwa
otworzenie takiego sklepu wszystkim
serwisów społecznościowych, coraz większej ilości ofert sprzedaży fanów na Allegro, powoływania w agencjach działów „do spraw Facebooka” czy wszędobylskiej, magicznej ikonki „f” na stronach internetowych, Facebook powoli wkracza w świat krajowego ecommerce. Gdyby jednak spisać narzędzia udostępniane przez ten największy serwis społecznościowy świata, a wykorzystywane przez rodzime e-sklepy, co znajdzie się na liście? Like buttony („Lubię to/Poleć to”), Like boxy (wklejki z listą fanów naszego profilu), czasami jakaś aplikacja konkursowa (najczęściej z kodem rabatowym lub kuponem do wydrukowania) czy akcja producenta lub dystrybutora wspierająca sprzedaż określonej grupy produktów w wybranych, tradycyjnych sklepach internetowych i… tyle. Od kilku miesięcy do tej listy możemy dodać prawdziwy „hit sezonu”
52
Multiperfumeria (platforma IAI)
#e-commerce #facebook #aplikacje mediafunmagazyn
Czy otwieranie e-sklepu na Facebooku ma w tym momencie sens? Czy tak małe ilości fanów, jakie mają polskie ikomersy, mogą mieć jakiekolwiek przełożenie na sprzedaż? Mrock (platforma FBshop.pl) korzystającym z oprogramowania IAI.
dokładnego zapoznania się z produktem?
rozwiązania? Potencjalny klient musi
Również w tym przypadku, nie słyszeliśmy
W live feedzie, czyli na stronie głównej
przede wszystkim wiedzieć, że strona
o spektakularnym podboju polskich fanów
użytkownika.
sklepu, którego jest fanem oferuje
przez e-sklepy masowo otwierające się na Facebooku. Obydwie firmy oczywiście zasługują
zintegrowany sklep. Następnie musi Ilu z Was widziało w pełni funkcjonalną
wejść na fan-page’a, przejść do zakładki
aplikację e-commerce w tym miejscu?
i uruchomić aplikację sklepową. Wciąż
Przyjęło się, że sklepy internetowe
jest to pewna przewaga nad całkowitym
na uznanie za trzymanie ręki na pulsie.
powstają albo jako
Ale czy był to dobry wybór? Czy w ogóle
zwykłe aplikacje
otwieranie e-sklepu na Facebooku
(np. FBshop/
ma w tym momencie sens? Czy tak małe
InFlavo czy IAI), albo
ilości fanów, jakie mają polskie ikomersy
aplikacje oparte
mogą mieć jakiekolwiek przełożenie
w całości na Flashu
na sprzedaż w takich sklepach? Czy jest
(np. facebook.
sens inwestowania czasu i pieniędzy
com/weloveheels),
w sklepy w zakładkach, na które mało kto
umieszczane
wchodzi? I jaka może być alternatywa?
są w zakładkach na stronach
Sklep „na żywo”
firmowych
Gdzie spędzacie najwięcej czasu
i wymagają
na Facebooku? Przeglądając
„sprzedania”
powiadomienia? Na stronach firmowych?
kompletu swoich
Na profilach znajomych? W aplikacjach?
danych już na etapie
A może na swojej stronie głównej?
przeglądania samej
Biorąc pod uwagę odpowiedź – gdzie
oferty produktowej.
powinno następować wsparcie sprzedaży
Jakie
i gdzie mogłaby być udostępniona
są podstawowe
możliwość kupna lub przynajmniej
wady takiego
Heels (sklep we Flashu, w zakładce fan-page’a)
53
#e-commerce #facebook #aplikacje mediafunmagazyn
funkcjonalną aplikację sprzedażową. Możliwe jest oglądanie video, przeglądanie produktów, sprawdzanie, który znajomy już skorzystał z tej usługi, czytanie opisów, powiększanie zdjęć i wreszcie – finalizacja zakupów. Wygląd, funkcjonalności i mechanizmy społecznościowe ograniczone są praktycznie jedynie inwencją projektanta. Łatwo wyobrazić sobie wspieranie rozprzestrzeniania się takiej aplikacji przez umożliwienie użytkownikom samodzielnego dobierania produktów w niej prezentowanych i umieszczania na swojej tablicy lub tablicy znajomych. W zależności od ilości i jakości fanów, zachętą do aktywnego korzystania z aplikacji z powodzeniem mógłby być np. system punktów lub kodów rabatowych zwiększających lojalność użytkowników. Takiego rozwiązania użył m.in. Avon dla swojej marki Mark (http://www.facebook.com/ Metal Mulisha (sklep w live feedzie na stronie głównej Facebooka)
apps/application.php?id=315395906122), projektując aplikację dla swoich ambasadorów.
opuszczeniem FB i przejściem do zwykłego
umieszczony przez stronę sklepu lub
e-sklepu, ale ilość czynności niezbędna
marki, czy nawet przez znajomego.
do dokonania zakupu wciąż jest dość duża.
Interesujący tekst, przyciągająca wzrok
oferowanego asortymentu może
grafika z charakterystycznym, niebieskim
inspirować do prowadzenia konkretnych
znaczkiem „play” znanym m.in. z filmów
działań. Amerykański sklep 1-800-
YouTube, które można odgrywać wprost
Flowers korzystał z aplikacji „Virtual
z feeda.
Bouquet”/GiftFeed (http://www.
A teraz wyobraźcie sobie, że na Waszej stronie głównej pojawia się post
Często już sama branża i specyfika
facebook.com/apps/application. Klikacie. Nie tylko dlatego,
The Limited – plansza z podziękowaniem za transakcję (sklep w live feedzie na stronie głównej Facebooka)
54
php?id=142582378572) umożliwiającej
że znacie markę lub ufacie konkretnemu
przesłanie wirtualnego bukietu kwiatów
znajomemu, ale zachęceni nietypową
znajomemu. Bukiet kwiatów tak
formą interakcji ze sklepem internetowym
naprawdę był aplikacją umieszczaną
lub po prostu z czystej ciekawości
na Tablicy wybranej osoby, dzięki której
– „Mogę kupować na Tablicy?
„w kilka klików” można było kupić
Niemożliwe!”, „Filmik ze sklepu? Jaki?”.
prawdziwe kwiaty nie opuszczając przy
Kliknięta grafika zmienia się w pełni
tym Facebooka.
Kto będzie prekursorem i udowodni, że jednak się da? Kto wzorem Marcina Beme, twórcy Audioteka.pl (zintegrowanej z Facebookiem!), postawi tym razem na aplikacje sprzedażowe?
#e-commerce #facebook #aplikacje mediafunmagazyn
Aplikacja „YES Charms” sklepu z biżuterią Yes
Polska aplikacja „Yes Charms” z fanpage’a biżuterii YES (http://www.facebook. com/BizuteriaYes) z powodzeniem mogłaby
Aplikacja sprzedażowa GiftFeed / Virtual Bouquet sklepu 1-800Flowers.com promowaniu aktualnych kodów
lotniczych Delta uruchomiła możliwość
rabatowych.
bookowania biletów bezpośrednio
Live feed Facebooka, podobnie jak
z Facebooka – Alvenda (www.alvenda.
wykorzystywać ten sam mechanizm.
zakładki na stronach firmowych, mają
com). CEO Alvendy, Brant Gerten
Co prawda już w tym momencie aplikacja
swoje wady. Layouty mają ograniczony
w rozmowie dla Practical E-commerce,
umożliwia zakup biżuterii – umieszczony
rozmiar (szczególnie po ostatnim
wskazując na autorskie rozwiązania
na Tablicy znajomego charms posiada
zmniejszeniu szerokości zakładek). Traci
oparte o sprzedaż w live feedzie,
opcję „Zobacz”, z której przechodzimy
na tym przejrzystość i prostota nawigacji,
powiedział: „Offline, shopping is often
do samej aplikacji, stamtąd możemy
a tym samym potencjalny klient może łatwo
a social event. For the first time, we’re
przejść do tradycyjnego e-sklepu YES,
zgubić się w gąszczu kategorii, filtrów
making online shopping social. If you
odnaleźć konkretny model i dokonać
i setek produktów, tym bardziej, gdy nie
can make shopping fun, social, and part
zakupu – ale ścieżka prowadząca
ma dostępnej wyszukiwarki (vide www.
of the user’s environment, you’ll sell
do finalizacji transakcji jest bardzo długa
facebook.com/bestbuy).
a lot more”. Bardzo prawdziwy banał,
i aż się prosi o porzucenie.
prawda?
E-sklepy boją się Facebooka. Nie znają możliwości. Nie są w stanie wyliczyć ROI. Wolą sprawdzone, choć niekoniecznie wyjątkowo skuteczne, narzędzia. Czekają, aż ktoś zrobi pierwszy krok i udowodni, że ten szum wokół Facebooka może przełożyć się na sprzedaż. Przykłady aplikacji sprzedażowych w live
Oprócz dedykowanych aplikacji
feedzie
pisanych pod klienta i sprzedawanych
aplikacje? Ich oferta produktowa jest
Możliwości sprzedaży „w czasie
jako całość, istnieją również tańsze
wyselekcjonowana i ograniczona.
rzeczywistym” można sprawdzić m.in.
rozwiązania oparte na modelu SaaS.
Aplikacja sprzedażowa nie musi,
na stronie sklepu Metal Mulisha (www.
Taką usługę e-sklepu w feedzie oferuje
a nawet nie powinna być kalką
facebook.com/metalmulisha), gdzie
m.in. Resource Interactive (www.
naszego e-sklepu. Zamiast spamować
oprócz wykorzystania standardowej
resource.com) ze swoim projektem „Off
użytkownika setkami czy tysiącami
zakładki sklepowej na fan-page’u,
the Wall” (www.resource.com/offthewall).
SKU, można skupić się na nowościach,
użyto również aplikacji sprzedażowej
W ramach inspiracji, warto przyjrzeć
bestsellerach, edycjach limitowanych,
w live feedzie. Za funkcjonowanie
się sprytnemu rozwiązaniu opartemu
produktach „tylko dla fanów”, towarach
obydwu aplikacji odpowiada ta sama
na przeglądarkowym bookmarklecie,
będących aktualnie w promocji czy np.
firma, która kilka tygodni temu dla linii
które służy do umieszczania
Co wspólnego mają powyższe
55
#e-commerce #facebook #aplikacje mediafunmagazyn
na Facebooku aplikacji z konkretnymi, ręcznie wyselekcjonowanymi produktami.
„Czy naprawdę siedzimy w piwnicy?” W czerwcu 2010 r. ankieta przeprowadzona przez amerykańskich specjalistów z SeeWhy wśród 476 marketerów zwróciła ciekawe wyniki (http://seewhy.com/blog/2010/07/14/ social-commerce-most-marketers-viewfacebook-as-a-source-of-traffic/); 67 proc. z nich planuje wykorzystać Facebooka do zwiększenia ruchu na swoich stronach, a 26 proc. inwestuje w dedykowane aplikacje e-commerce umieszczane w ramach serwisu. Zastanawiam się, jak wyniki takiej ankiety
26% marketerów chce inwestować w aplikacje e-commerce na Facebooku (Badanie SeeWhy.com, czerwiec 2010, USA) klientów, mogłyby bez większych
Kto będzie prekursorem i udowodni,
wyglądałyby w Polsce? Czy Facebook
problemów już z momentem wejścia
że jednak się da? Kto wzorem Marcina
wciąż jest u nas po prostu modny, wypada
na Facebooka osiągnąć „masę
Beme, twórcy Audioteka.pl (www.
się na nim pokazać, inwestować po 20
krytyczną” fanów umożliwiającą
audioteka.pl), który jako jeden z niewielu
000 zł w engagement ads, zbierać tony
jakąkolwiek interakcję – nie robią
e-sklepów w Polsce jest zintegrowany
fanów, ale gdy przychodzi do konkretów,
tego. Nie mają nawet swojego profilu.
z Facebookiem („Logowanie z FB”),
to brakuje nam pomysłów na monetyzację
Albo mają, z oszałamiającą liczbą 500
postawi na aplikacje sprzedażowe
facebookowej działalności? Czy najwięksi
czy 1000 fanów, z którymi prowadzą
wykraczające poza „sklep w zakładce”? 6
gracze w branży e-commerce, zarówno pod względem obrotów jak i jakości
wyjątkowo wciągający monolog. 3. Marki działające w e-commerce i mające
prowadzonych fan-page’y, z jakiegoś
możliwości techniczne (profile, fani),
Michał Cortez
konkretnego powodu unikają prób
przeznaczają budżety na kampanie
E-commerce
sprzedaży w tym kanale?
zasięgowe, na agencje prowadzące
Manager. iKomersiak
profile firmowe w social media
z pasji i powołania.
– i często robiące kardynalne błędy
Uzależniony od serwisów
Norberta Trudzińskiego (Neosport
przy ich obsłudze – na przesadzone
społecznościowych,
– http://www.facebook.com/pages/
nagrody w konkursach i przepłacane
swego czasu jeden z najbardziej aktywnych
NEOSPORTPL/120817114600255)
facebookowe kampanie engagement
forumowiczów w Polsce. Zaczynał
na Flaker.pl – czy polski e-commerce
ads, podczas gdy dobra aplikacja
na demoscenie. Później było już tylko
na Facebooku siedzi w piwnicy?
sprzedażowa stanowiłaby ułamek tych
bardziej digitalowo. Aż w końcu przeczytał
kwot.
cały internet. Żyje równolegle on i off-line.
Parafrazując wypowiedź
…moim zdaniem tak, ponieważ: 1. Marek, które działają w e-commerce
4. E-sklepy się boją. Nie znają
Wcześniej związany m.in. platformami
możliwości. Nie są w stanie wyliczyć
e-commerce Grupy MIG i dystrybutorów
i posiadają więcej niż 10 000 fanów
ROI. Wolą sprawdzone, choć
marek odzieżowych. Współtwórca pierwszej
jest dosłownie kilka (część obecna jest
niekoniecznie wyjątkowo skuteczne,
w Polsce internetowej wersji Nocy Zakupów
w zestawieniu na Facebooker.pl – http://
narzędzia. Zainstalują „Lubię to”,
i jednego z pierwszych w kraju serwisów
strony.facebooker.pl/). I nawet one nie
bo to nic nie kosztuje. Czekają, aż
z informacją imprezową KrakFlava.
wykorzystują potencjału zakupowego
ktoś zrobi pierwszy krok i udowodni,
Facebookowicz, blipowicz, flakerowicz,
drzemiącego w fanach przebywających
że ten szum wokół Facebooka
zajawkowicz. Gdyby był marką, używałby
na Facebooku.
jednak ma sens i rzeczywiście
claimu: hope for the best, plan for the worst;)
2. Tradycyjne e-sklepy, które z uwagi
może przełożyć się na zwiększenie
na rozpoznawalność marki, wieloletnią
sprzedaży.. a przynajmniej bazy
FB: facebook.com/iKomersiak
obecność na rynku i ogromną bazę
klientów.
Blip: ^iKomersiak Flaker: @cortez
56
#startup #biznes mediafunmagazyn
10
dobrych rad dla tych, którzy chcą podbijać świat Dziesięć poniższych punktów przyszło mi na myśl, kiedy zapytałem sam siebie „jakie rady chciałbym przekazać samemu sobie, gdybym mógł cofnąć się w czasie o 10 lat?”. Oczywiście nie są to odkrywcze myśli ani nie zawierają w sobie filozoficznej głębi. Nie dają też w żaden sposób jasnych odpowiedzi na pytania, jakie sobie stawiamy. Cóż, nie powiedziałem, że ta wiedza będzie użyteczna dla każdego. ARTUR KURASIŃSKI
1. Nie można nie wierzyć w to,
zarabianie pieniędzy, tworzenie nowych
4. Nie oczekuj akceptacji.
co się samemu robi.
wartościowych rzeczy byłoby proste,
Żaden z wynalazków czy usług masowych
Nie można wstając rano z łóżka nie
to mielibyśmy na świecie miliardy
na początku nie był doceniany przez
wierzyć, że Twój pomysł wart jest
zamożnych ludzi. Jest dokładnie
większość. Większość reaguje strachem,
każdych pieniędzy, a jego realizacja jest
odwrotnie
nieufnością i odrzuceniem dla nowych
możliwa. Jeśli nie będziesz w stanie sam
58
idei, zachowań i pomysłów. Jeśli masz
się motywować nie licz na to, że zrobią
3. Większość nie ma racji.
coś, co jest przełomowe na pewno
to inni (wrogowie, konkurencja, ludzie,
Żyjąc w społeczeństwie demokratycznym
wdrożenie tego spotka się z agresją,
którym Twoje marzenie wisi i powiewa).
zostałeś wychowany w bojaźni przed
buntem i w najlepszym wypadku próbami
głosem społeczeństwa, wyborców,
ośmieszania Ciebie.
2. Nie możesz poddawać
klientów, konsumentów. Nigdy, przenigdy
się po pierwszych niepowodzeniach.
nie zrobisz nic nowego, jeśli będziesz starał
5. Pieniądze nie powinny być celem.
Nikt nie twierdzi, że dojście do celu
się schlebiać i zaspokajać oczekiwania
Są środkiem do zrealizowania Twojego
jest łatwe. Jeśli robienie biznesów,
wszystkich.
pomysłu. Jeśli budujesz coś po to, aby
#startup #biznes mediafunmagazyn
Dziesięć poniższych punktów przyszło mi na myśl, kiedy zapytałem sam siebie „jakie rady chciałbym przekazać samemu sobie gdybym mógł cofnąć się w czasie o 10 lat?
szybko jak Ty odpisuje na maile i ma tak
10. Czerp radość z życia.
samo dużo wolnego czasu. Nie chciej
Nie odkładaj na dalszy plan korzystania
za dużo na raz i nie oczekuj, że każdy
z owoców Twojego sukcesu. Naucz
rozumie świat i wyznaje takie same
się dawać sobie radość z Twoich
wartości jak Ty.
sukcesów – daj sobie nagrodę za wysiłek i trud włożony w odniesienie sukcesu. 6
7. Nie oceniaj ludzi po pozorach. Naucz się tego, że ludzie są skomplikowanymi organizmami rządzącymi przez emocje. Nie oceniaj
ARTUR KURASIŃSKI
po jednym zdaniu czy po jednej godzinie.
Bloger
Ludzie zachowują się różnie w różnych
(blog.kurasinski.com)
środowiskach.
i przedsiębiorca w branży interaktywnej działający
8. Inne nie oznacza złe.
w obszarze nowych
Ocena Twojego pomysłu niezgodna
mediów ze szczególnym naciskiem
z Twoimi oczekiwaniami nie jest porażką.
na Internet i mobile.
Głos sprzeciwu i wskazanie Twojego
Założyciel wielu serwisów (m.in. Nuta.
błędu nie jest podłością. Staraj się mieć
pl, Szufler.pl, Apteo.pl, Chomiks.com),
w swoim pobliżu zarówno pochlebców, jak
współtwórca serii spotkań środowiska
i zawistników. Stwórz z ich opinii średnią
start-up’ów Aulapolska.pl oraz
i dbaj o to, aby nigdy nie zadowalać
współzałożyciel inicjatywy mającej na celu
się tymi odpowiedziami, które Tobie
wspieranie środowiska freelancerów
pasują i są zgodne z Twoimi poglądami.
w Polsce – PewnaGrupa.pl. Obecnie
stać się sławny przegrasz. Jeśli wymyślasz
9. Nie odrzucaj doświadczenia.
która skupia sklepy związane ze zdrowiem,
coś tylko po to, aby zarobić fortunę
Ucz się, poszukuj nowych wyzwań
sportem i urodą.
przegrasz. Jeśli nie możesz pozbyć
intelektualnych, staraj się być
się drżenia rąk na myśl, że będziesz
otwartym na kulturę i sztukę. Nie
z różnych dziedzin oparte o wspólny
odpowiedzialny za miliony złotych już
każdy technologiczny pomysł rodzi
mianownik – są ciekawe, innowacyjne
przegrałeś. Pieniądze same w sobie jako
się w głowach matematyków czy
i przynoszą zysk. W ramach swojego
środek płatniczy są martwe. Ty i Twoje
programistów. Nie szukaj odpowiedzi
butiku kreatywnego (Revolver Interactive)
pomysły nadają im sens. Ty musisz
w naukach ścisłych. Bądź gotów
konsultuje i tworzy aplikacje na platformy
panować nad pieniędzmi a nie one nad
przyjąć coś na wiarę czy zaufać
mobilne – głównie gry i aplikacje
Tobą.
swojemu przeczuciu. Doświadczenie
rozrywkowe.
foto: © Barbara Helgason - Fotolia.com
koncentruje się na Grupie Naturalniej.pl,
w biznesie nie jest kształtowane tylko
Inicjuje, konsultuje i wdraża pomysły
Zafascynowany jest grami multiplayer
6. Nie bądź za szybki.
przez liczbę napisanych linijek kodu.
(MMO), wirtualnymi światami, rozrywką
Nie podejmuj decyzji z godziny
Wiedza, jaką zdobywasz w swoim życiu
elektroniczną i społecznościami. Prywatnie
na godzinę. Daj sprawom się rozwinąć.
nie jest tylko sumą szkolnych lektur
fan Nowej Zelandii, piłki nożnej i gier RPG.
Nie oczekuj, że Twój partner tak samo
i egzaminów.
Żona Magda, córka Róża
59
#startup #biznes #finansowanie mediafunmagazyn
Finansowanie pomysłów, czyli kasa dla startupów Rynek startupów stale rośnie. Pojawiają się na nim nowe osoby spragnione sukcesu na skalę facebooka czy naszej-klasy. Coraz trudniej być oryginalnym i przebić się do świadomości potencjalnego użytkownika. Coraz trudniej także sfinansować swoją ideę.
D
PRZEMYSŁAW ŻYŁA
ziś chcąc odnieść sukces trzeba
otwierają oferty kredytowe na inwestycje
lub środków trwałych. Dzięki temu łatwo
mieć dobry pomysł, jeszcze
w różnego rodzaju przedsięwzięcia – nawet te,
możemy zwiększyć swoje możliwości
lepszy biznesplan, zgraną
obarczone dużym ryzykiem. W ostateczności
realizowania projektu. Jednak kredyt,
ekipę i do tego wszystkiego
osoba chcąca uruchomić startup może
to zobowiązanie. Trzeba się dobrze do niego
worek pieniędzy. Już nie wystarczy hurra-
spróbować finansowania z własnych
przygotować. Posiadać dobry biznesplan,
optymizm i robienie aplikacji z nadzieją,
oszczędności lub zapłacić wykonawcom
zabezpieczenie kredytowe i lokować
że jakoś to będzie. Użytkownik w Internecie
udziałami.
takie środki w stosunkowo pewny biznes.
jest coraz bardziej świadomy, coraz bardziej
Zdecydowanie odradza się ten sposób
wymagający i... leniwy. Musi mieć dobrą
Finansowanie własne
finansowania dla osób, które nie są pewne
motywację, żeby zrezygnować z rzeczy,
To chyba najprostszy i jeden
powodzenia rynkowego swojego biznesu (nie
z których w danej chwili korzysta i przesiąść
z bezpieczniejszych sposobów na start.
wiedzą jak użytkownicy zareagują na nową,
się do nowych, nieznanych narzędzi.
W najgorszym wypadku straci się swoje
nieznaną usługę).
Szukając odpowiedniego wsparcia
oszczędności, ale pozostanie bez zobowiązań wobec podmiotów trzecich. Niewątpliwą
tego typu finansowania należy uwzględnić
ma ciężki orzech do zgryzienia. Znajduje 2-
zaletą jest również zwiększona racjonalność
koszty kredytu i przekalkulować czy
3 podobne funkcjonalnie platformy i musi
wydatków – to właśnie swoje pieniądze
inwestycja przyniesie nam więcej zysków,
wybrać. Kieruje się wtedy rekomendacjami
wydaje się najtrudniej. W przypadku takiego
niż strat. Oczywiście przeważnie nie warto
znajomych, opiniami znalezionymi w sieci
finansowania można zaoszczędzić (jeśli jest
rozglądać się w kredytach konsumenckich
lub po prostu jakością wykonania. Na każdą
tylko jeden właściciel) zakładając Indywidualną
(mają bardzo wysokie oprocentowanie),
z tych cech duży wpływ ma grupa osób,
Działalność Gospodarczą (IDG) – koszty jej
a raczej w kredytach celowych na rozwój
które stoją za projektem. A usługi dobrych
prowadzenia są zdecydowanie niższe niż
firmy i inwestycyjnych (niestety, te trudniej
specjalistów kosztują.
spółek kapitałowych (szczególnie u osób
otrzymać).
Na szczęście od dawna wiadomo,
korzystających z ulgi na ZUS i u takich,
że ludziom z pomysłami warto pomagać.
które są zatrudnione na etacie w innym
Finansowanie od inwestora: inkubatory
Na rynku pojawiło się wiele narzędzi temu
przedsiębiorstwie, a swój projekt realizują
Inkubatory to idealne narzędzie
dedykowanych. Prywatni inwestorzy
w wolnym czasie). Należy jednak pamiętać,
w rozwiązaniach akademickich.
połączyli się w sieci Aniołów Biznesu,
że prowadząc IDG odpowiada się całym
Zwykle nie wymagają żadnego wkładu
otoczenie akademickie utworzyło Inkubatory
swoim majątkiem za zobowiązania firmy.
finansowego, poza pomysłem. Za udział
Przedsiębiorczości, powstały fundusze
Czasem jednak posiadając gotówkę warto
w nowopowołanej spółce kapitałowej
inwestycyjne typu Venture Capital, Unia
wejść w inny rodzaj finansowania inwestując
przedsiębiorca otrzymuje biuro, sprzęt,
Europejska skierowała dużą część sił
swój kapitał jako część całej inwestycji,
wsparcie specjalistów: księgowych,
w inwestycje bezpośrednie (tworzenie nowych
na przykład wkład własny przy dotacji unijnej.
prawników, czy też project managerów.
biznes startupowy) lub pośrednie (działanie
Finansowanie kredytowe
trzeba być jednak dobrze przygotowanym.
wspierające inkubatory, czy instytucje
Finansowanie kredytowe jest racjonalne
Nabory pomysłów odbywają się poprzez ostrą
otoczenia biznesu). Banki mniej przychylnie,
w przypadku, gdy mamy zdolność kredytową
selekcję lub konkursy na wysoce innowacyjne
ale też próbują ugrać coś dla siebie i powoli
i posiadamy część kapitału w formie gotówki
rozwiązanie. Inkubatory mają za zadanie
przedsiębiorstw, działania POIG wspierające
60
W przypadku tworzenia biznesplanu dla
po stronie elektronicznych narzędzi internauta
W przypadku kontaktu z inkubatorami
#startup #biznes #finansowanie mediafunmagazyn
inwestować w projekty nowe, często
Finansowanie udziałami
do tej pory niedostępne na rynku. Minusem
Rozwiązanie raczej dla entuzjastów, niż
wspieranego funduszami unijnym jest
współpracy z inkubatorami jest to, że często
osób, które chcą realizować projekt (we
bezzwrotna dotacja oraz brak potrzeby
w zamian za pomoc oddaje się dużą część
wczesnym etapie) zgodnie z biznesplanem.
sprzedaży udziałów w spółce. Niestety, jest
udziałów w przedsiębiorstwie, co powoduje
Płacąc współpracownikom udziałami można
również kilka minusów. Pierwszy to potrzeba
różne następstwa. Dla niektórych młodych
zyskać bardzo dużo, ale także wiele stracić.
zainwestowania we wkład własny oraz
przedsiębiorców może być demotywujący
Współpracownicy wkładając swoją pracę
ustawowe podatki (do czasu ich odzyskania),
ciągły nadzór nad pracą firmy i duży
(jeśli nie są grupą naszych przyjaciół) zwykle
na przykład VAT. Drugi to bardzo precyzyjny
udział w decyzyjności osób zewnętrznych,
oczekują wymiernych korzyści w niedługim
harmonogram wydatków, w którym nie
prowadzących inkubator.
czasie. Nie wszyscy decydują się inwestować
ma dowolności realizacji. Wszystkie
swój czas i energię w projekty, które nie
zaplanowane inwestycje muszą być
Finansowanie od inwestora: fundusz Venture
mają zapewnionego 100% powodzenia.
zrealizowane zgodnie z projektem. Kolejny
Capital (i podobne)
Przeważnie osoby, które pracują za udziały
to różnego rodzaju opóźnienia wynikające
Oferta funduszy kapitałowych zwykle
jednocześnie pracują w innych firmach
z dużego skomplikowania rozliczania projektu
skierowana jest do firm, które okres inkubacji
i nie mogą poświęcić się w pełni realizacji
oraz prowadzenia całej dokumentacji.
mają za sobą. Posiadają już produkt,
naszego projektu. Oczywiście, jeśli nie
Jeśli projekt jest bardzo złożony, to może
który zaczyna się sprzedawać/wzbudzać
chcemy oddawać udziałów funduszom
się okazać, że czas i energia potrzebne
zainteresowanie na rynku. Takie fundusze
lub inwestorom, albo mamy problem
do obsługi dokumentacji przekraczają
oprócz biznesplanu opracowują analizy
z przekonaniem ich do swoich racji, to warto
możliwości przedsiębiorcy. Należy również
możliwości zysku i strat w przypadku wejścia
spróbować poszukać wśród freelancerów.
pamiętać o zachowaniu trwałości realizacji.
w inwestycję. Niestety sito selekcji jest jeszcze
Wielu chce/może tak pracować. Gdy projekt
Decydując się na dofinansowanie należy
bardziej gęste, niż w przypadku inkubatorów.
zaskoczy, to każdy z udziałowców staje
pamiętać, że po zakończeniu realizacji
Właściciel produktu musi być dobrym
się przedsiębiorcą i kowalem swojego losu,
projektu musimy utrzymać trwałość
sprzedawcą, negocjatorem i strategiem, żeby
lub odsprzedaje swój udział ze sporym
świadczonych usług – zwykle przez trzy lata.
dogadać się z funduszem. Jeśli chce uzyskać
zyskiem. Dobre rozwiązanie dla osób nie
inwestycję, powinien pokazać, że włożone
lubiących życia w korporacjach.
pieniądze przyniosą żądany procent zwrotu.
Plusem realizacji swojego projektu
Nie ma jednego, idealnego sposobu finansowania. Wszystkie mają swoje wady i zalety, więc warto je łączyć tak, żeby uzyskać
Fundusze kapitałowe mają podobny sposób
Finansowanie z dotacji
jak najwięcej korzyści i zminimalizować
wejścia w inwestycję, co inkubatory –
Jeden z bardziej popularnych sposobów
ryzyko. Każdy biznes i finansowanie jest
wykupują pakiet udziałów. Dla projektów już
finansowania w ostatnich latach
inne, każde ma zarówno przeciwników,
działających jest to maksymalnie kilkadziesiąt
w Polsce. Wszystko dzięki ukierunkowaniu
jak i zwolenników. Najważniejsze jednak
procent. Zdarza się jednak, że fundusze
dofinansowania z Unii Europejskiej poprzez
to próbować i utrzymywać swój zapał, nawet
wchodzą w inwestycje, które są tylko
działania 8.1 i 8.2 Programu Operacyjnego
w sytuacjach, gdy nie do końca idzie tak, jak
“na papierze” w formie pomysłu. W tym
Innowacyjna Gospodarka (ogólnopolskie)
powinno. Należy wtedy siąść, zweryfikować
przypadku właścicielowi pomysłu pozostaje
oraz działań lokalnych (Regionalny Program
biznesplan, przeczytać jeszcze raz ten artykuł
zadowolenie się mniejszościowym pakietem
Operacyjny) skierowanych w inwestycje
i znaleźć inny sposób na realizację swojego
udziałów.
w przedsiębiorstwa.
startupu.
6
W poprzednich naborach (lata 2008-
Finansowanie od inwestora: Aniołowie
2009) działania 8.1 można było rozpisać
PRZEMYSŁAW ŻYŁA
Biznesu
projekt na 1 mln złotych przy wsparciu z Unii
Niezależny ekspert,
Forma ostatnio coraz bardziej popularna
na poziomie 85%. Łatwo policzyć, że 850tyś.
trener działań PO IG 8.1
i podobna do powyższego. Plusem
złotych, które otrzymywało się w formie
i 8.2, redaktor witryny
tego rozwiązania jest zmniejszone
bezzwrotnej dotacji było ogromnym
e-startup.pl. Właściciel
zinstytucjonalizowanie współpracy, gdyż
zastrzykiem dla przedsiębiorstwa. W 2010
firmy konsultingowej
zwykle Aniołem Biznesu jest inwestor
roku maksymalna wartość projektu wynosi
wspierającej pozyskiwanie funduszy
indywidualny posiadający zasoby gotówki,
700tys. zł i poziom wsparcia 70% lub 80%
unijnych na rozwój i e-biznes. Specjalista
które chce ulokować z zyskiem. Przeważnie
(w zależności od rodzaju przedsiębiorcy).
handlowiec, audytor ISO. Przewodniczący
aniołowie biznesu zainteresowani
Odkąd zostały uruchomione powyższe
Komisji Rewizyjnej w KIGEiT. Hobbystycznie
są projektami już działającymi. Jest
działania, kilka tysięcy przedsiębiorców
prowadzi bloga związanego z działaniami
to bardzo dobra alternatywa dla funduszy
złożyło już wnioski, a kilkuset dostało
branży PR: www.blogpr.pl oraz bloga o
kapitałowych.
dofinansowania.
nowych mediach i handlu: www.auditlog.pl.
61
#startup #biznes #finansowanie mediafunmagazyn
Okiem doradcy i inwestora:
Startupy i marketerzy w jednym stali domu Rośnie bańka internetowa 2.0, zasilana funduszami unijnymi. Przybywa nam funduszy VC – a co za tym idzie konkursów dla startupów. Czy młode przedsiębiorstwa wywodzące się ze świata technologii i finansów odniosą sukces na współczesnym rynku? A może warto przyjrzeć się tym, które budowane będą we współpracy z firmami FMCG? krzysztof kowalczyk
D
olina Krzemowa przeżywa
konkursów, w których startupy internetowe
organizowanych przez przedsiębiorstwa
kryzys tradycyjnego
mogą zyskać pierwsze środki na działalność,
spoza branży sieciowej i finansowej,
modelu przedsiębiorczości
czasem w postaci nagrody, a czasem od razu
dla których kontakt z innowacyjnymi
technologicznej. Coraz trudniej
w postaci inwestycji. O ile w 2009 roku poza
przedsięwzięciami internetowymi może być
znaleźć jest niszę, w której dzięki samej
warszawskim MiniSeedcamp i pierwszą
szansą na istotne zwiększenie przewagi
technologii uda się zbudować przełomowe
edycją Startup School nie działo się jeszcze
konkurencyjnej na rynkach ustabilizowanych.
rozwiązania, a w wyniku tego firmę
zbyt wiele, o tyle w 2010 oprócz kolejnej
o globalnym zasięgu. Z powodu kryzysu
edycji Startup School odbył się szczeciński
PepsiCo10
finansowego trudniej jest też zrealizować
Global Startup Challenge, a za chwilę będą
Wiosną tego roku miałem przyjemność
wyjścia z inwestycji poprzez giełdę.
miały miejsce finały konkursów Allegro (E-
brać udział w najpopularniejszej konferencji
W konsekwencji branża funduszy wysokiego
nnovation) i Agory (StartupFest). W planach,
internetowej w USA, czyli w SXSW
ryzyka (VC – venture capital) osiąga niższe niż
objętych niestety klauzulą poufności,
Interactive (organizatorzy na każdym kroku
w przeszłości zyski, a popularność zyskują
są kolejne konkursy i programy inkubatorowe
podkreślają, że nie jest to konferencja, lecz
seryjni aniołowie biznesu (super angels),
– większość przygotowywana przez
festiwal!). Głównym, najbardziej widocznym,
którzy inwestując w ciągu roku w kilkanaście
inwestorów finansowych lub graczy z branży
sponsorem tego festiwalu nie był wcale
podmiotów będących na bardzo wczesnym
internetowej.
gracz internetowy, telekomunikacyjny
etapie zwiększają prawdopodobieństwo
Z jednej strony ten trend cieszy. Każdy konkurs – poza oczywistą korzyścią
jeden z liderów rynku FMCG, firma
zwrot zainwestowanych środków. Działalność
finansową płynącą z ewentualnej wygranej
PepsiCo, która w kilku miejscach centrum
superaniołów i funduszy VC uzupełniają
– jest bowiem dla startupu okazją
konferencyjnego umieściła swoje stoiska.
programy hurtowo inkubujące startupy, takie
do weryfikacji założeń biznesowych,
Przed budynkiem Convention Center
jak Y-Combinator i TechStars. Kolejne edycje
spotkania
tych programów kończą się spotkaniami
doświadczonych
z inwestorami w ramach Demo Days,
ekspertów z branży
będących odpowiednikiem aukcji koni
i zyskania tak
w Janowie Podlaskim.
potrzebnego, szczególnie
62
ani producent oprogramowania – lecz
trafienia w inwestycje, które przyniosą im
Raz nagroda, raz inwestycja…
na początku
W Polsce również widać trend zmniejszania
działalności,
się wielkości pierwszych inwestycji w startupy
rozgłosu. Z drugiej
przy jednoczesnej większej ich liczbie.
strony, cały czas
W ciągu ostatniego roku powstało kilka
brak jest konkursów
#startup #biznes #finansowanie
podążając za migrującymi tam kolejnymi
geolokalizacyjnych mechanizm „meldowania
pod sztucznymi palmami można było
generacjami konsumentów. Tego dokładnie
się” do ulubionych seriali telewizyjnych,
raczyć się napojami różnych marek Pepsi,
szukało PepsiCo organizując PepsiCo10
w celu dzielenia się wrażeniami
łączonymi przez barmanów z darmowym
– innowacyjnych sposobów dotarcia
z przyjaciółmi i angażowania widowni
alkoholem w wymyślne drinki! Towarzyszyły
do konsumenta, zarówno w miejscu
w oglądany program; oraz MotiveCast,
temu ekrany Pepsi Zeitgeist, na których
dokonywania zakupów jak i w cyfrowym domu
mobilną grę umożliwiającą konsumentom
wyświetlany był strumień wiadomości
(digital livingroom).
interakcję z markami.
PepsiCo10 … The winer is….
Czy w Polsce mamy szansę na takie
W kategorii marketingu związanego
inicjatywy?
z miejscem dokonywania zakupów
Wydaje się, że w przypadku globalnych
zwycięzcami są AisleBuyer, który
koncernów, dla których Polska jest jedynie
zamienia nasz telefon (smartfon) w skaner
rynkiem zbytu i to na dodatek marginalnym,
produktów i kanał informacji o nich;
szanse na tak innowacyjne działania
oraz TableTop Media, który poprzez
są niewielkie. Zwiastunem potencjału może
bezprzewodowy tablet umieszczony
być jednak współpraca internetowego
na stolikach restauracyjnych umożliwia
kina iplex.pl z firmą Coca-Cola. Szansy
wygodne przeglądanie interaktywnego
na prawdziwy boom w zakresie
menu i zamawianie napojów.
współpracy startupów internetowych
mediafunmagazyn
zbudowany został plażowy bar, w którym
z social media dotyczących SXSWi.
i marketerów należy za to upatrywać
Wydawało się to świetnym pomysłem na zbudowanie pozytywnego wizerunku
w rodzimych podmiotach, z których część
marki w świecie Internetu – jednak
ma ambicje bycia innowacyjnymi i to nie
jak się niebawem okazało był to tylko
tylko na lokalną skalę. Dlatego należy
wstęp do znacznie ciekawszych działań!
spodziewać się w nadchodzących latach
W czerwcu, w czasie New York Internet
powstania programów wspierających
Week, PepsiCo ogłosiło (wspólnie
startupy, tworzonych nie przez instytucje
z serwisem Mashable jako partnerem medialnym i z funduszem Highland
finansowe, lecz przez rodzimych W kategorii marketingu mobilnego
marketerów. Dzięki temu może zwiększy
Capital Partners jako partnerem VC)
zwyciężyli MyCypher, platforma
się liczba internetowych przedsięwzięć,
konkurs PepsiCo10, w wyniku którego
służąca do tworzenia muzyki w czasie
które trafiać będą w gusta i rzeczywiste
najpierw wyłoniono 20 startupów, które
rzeczywistym, zamieniając każdy telefon
potrzeby grupy, od której finalnie zależy
w finale zaprezentowały się w centrali
komórkowy w mikrofon; oraz Zazu, mobilny
sukces każdego biznesu – konsumentów.6
koncernu zespołom odpowiedzialnym
budzik i kalendarz.
za poszczególne marki Pepsi. Następnie
W kategorii mediów społecznościowych
KRZYSZTOF KOWALCZYK
spośród finałowej 20 PepsiCo wybrało
i komunikacji marketingowej PepsiCo
Przedsiębiorca i konsultant
10 zwycięskich przedsięwzięć, które pod
wyłoniło trzech zwycięzców –
strategiczny. Partner
okiem specjalistów z działu marketingu
BreakoutBand, serwis społecznościowy
zarządzający w UBIK
przygotują wspólne kampanie w sieci
umożliwiający nastolatkom formowanie
Business Consulting, firmie
Internet. W czasie trwania programu
zespołów i tworzenie piosenek;
doradztwa strategicznego
PepsiCo ma wyłączność na współpracę
FanFeedr, platformę dostarczającą
koncentrującej się na rynku TMT i startupach
marketingową z finałową dziesiątką!
w czasie rzeczywistym spersonalizowane
technologicznych. Współtwórca spotkań
wiadomości sportowe; oraz Tongal,
Aula Polska. Inwestował w Macoscope.
liczą właśnie amerykańscy superaniołowie
platformę łączącą firmy z twórcami mediów
net, ORIAQ.com, CubeRoot.pl i Codility.
– w przeciwieństwie do funduszy VC
w modelu crowd-sourcingu.
com. Mentor w Mini Seedcamp Warszawa
Na taki rozwój rynku internetowego
spodziewają się, że w najbliższych latach
W kategorii gier i cyfrowego wideo
2009 i Praga 2010 oraz w czasie finałów
w USA większość przejęć na rynku
również wyłoniono trzech zwycięzców – Evil
Seedcamp 2009. Jeden z jurorów HackFwd.
internetowym dotyczyć będzie serwisów
Genius Designs, dostawcę mobilnych gier
com, nowego europejskiego inkubatora
konsumenckich i dokonywana będzie przez
i rozrywki dla osób czekających w kolejkach
startupów. Juror i mentor w konkursach
nietechnologiczne firmy z tradycyjnych
(np. w parkach rozrywki, konferencjach);
E-nnovation i StartupFest. W social media
branż, potrzebujące w krótkim czasie
Miso, serwis społecznościowy
obecny na blipie jako ^ubik, na Twitterze jako
zyskać istotną obecność w Internecie,
umożliwiający znany z serwisów
@kkowalcz.
63
#finanse #planowanie mediafunmagazyn foto: © Alexander Orlov - Fotolia.com
Budżet, budżet, budżet… Druga połowa roku w większości firm stoi pod hasłem budżetowania. Zazwyczaj to proces sformalizowany, a zasady ustalania budżetu są niezmienne i stałe. Zdarza się jednak – szczególnie przy wprowadzaniu nowego produktu na rynek – że budżetowanie jest bardziej skomplikowane i powiązane z licznymi konfliktami interesu pomiędzy marketingiem, sprzedażą a księgowością. Poniższy artykuł przedstawia przegląd różnych sposobów ustalania wielkości budżetu marketingowego pozwalających na wybór metody najbardziej pasującej do konkretnego przypadku i firmy. PIOTR MRZYGŁÓD
P 64
hilip Kotler wyróżnia cztery
1. Metoda budżetu pozostałego lub
firmy. Najczęściej jest to pewna
główne metody ustalania
dostępnego.
kwota dochodu brutto planowanego
budżetu. Niestety każda z nich
Zazwyczaj jest to kwota uzależniona
w zbliżającym się roku. Rola marketera
obarczona jest istotną wadą.
od kondycji finansowej i ekonomicznej
w takiej sytuacji często ogranicza się do jak
#finanse #planowanie
Metodę tę preferuje większość prezesów
i wyłącznie podłechtanie ego marketera,
najczęściej niewielkiego, budżetu. Wadą
z małą korektą wydatków o 50% w dół
lub komunikacja tzw. „pod prezesa”.
tej metody jest brak ścisłego, możliwego
w stosunku do pierwotnego planu.
W końcu najtrudniejszy etap, analiza
do oszacowania, wpływu inwestycji na sprzedaż. Prawdopodobnie Wasz
mediafunmagazyn
najbardziej sensownego zainwestowania,
marketingowa, zakłada ustalenie jak Zaprezentowane metody
najbardziej precyzyjnych relacji pomiędzy
dyrektor księgowy będzie zachwycony tą
w rzeczywistości skupiają
poszczególnymi elementami miksu
metodą.
się na wskaźnikach finansowych
marketingowego (SOS, promocje, cena,
– podejście lubiane przez księgowych
dystrybucja ważona itp.) a oczekiwanym
2. Metoda procentu od sprzedaży.
i często preferowane przez dział sprzedaży
udziałem rynkowym. Ten etap w uzyskaniu
Prosta w zastosowaniu, nie uwzględniająca
– lub na wskaźnikach marketingu
niezbędnych danych zakłada kluczową
jednak specyfiki rynku i cyklu życia
strategicznego. Przy rozmowach
rolę statystyki i ekonometrii. Być może
produktu. Choć wiąże nakłady
o nakładach na reklamę niezmiennie pada
z punktu widzenia Brand Managera jest
na reklamę z realizowanymi zyskami lub
pytanie o stosunek SOS do SOM. Niektóre
to punkt najmniej „sexy”, bo niezwykle
obrotem traktuje inwestycje w reklamę
szkoły ciągle preferują pochodzący z lat
żmudny. Pozwala on jednak istotnie
jako skutek sprzedaży. W efekcie
60. ubiegłego stulecia wskaźnik Peckhama.
ograniczyć ryzyko błędu. Zestawienie
metoda ta utrudnia wykorzystanie
Peckham w oparciu o badania zalecał
metody finansowej z komunikacyjną
pojawiających się szans rynkowych
marketingowcom, aby procent wydatków
i marketingową istotnie zwiększa
i skupia się na krótkoterminowych celach
na reklamę (SOS) w ciągu pierwszych 2
prawdopodobieństwo obrony zakładanego
sprzedażowych. Metoda często stosowana
lat komunikacji stanowił 1 -1,5-krotność
budżetu i uniknięcia sytuacji, w której
w firmach, w których dominującą rolę
oczekiwanego udziału w rynku (SOM),
plany sprzedaży pozostają pierwotne,
odgrywa dział sprzedaży.
który miała osiągnąć marka. Wskaźnik
a budżet marketingowy obcięty o 30%.
ten jednak nie uwzględnia tak istotnych
Na zakończenie, życząc udanej obrony
3. Metoda ustalania budżetu na poziomie
czynników jak: stopień koncentracji rynku
przyszłorocznego budżetu, przypominam,
konkurencji.
czy intensywność komunikacji całej branży.
że obok standardowych nakładów
Metoda ta choć „bezpieczna”,
na takie media jak prasa, radio, Internet
bo uzależniając nakłady na reklamę
Jak ograniczyć ryzyko błędu?
czy TV marketingowiec z krwi i kości nie
od nakładów konkurencji pozwala
Czy wobec tego istnieje optymalny sposób
zapomni o nakładach na social media.
łatwo wytłumaczyć brak realizacji celów
pozwalających efektywnie oszacować
Bo przecież dobry marketing to nieustanne
zwiększonymi wydatkami konkurencji
niezbędne nakłady na komunikację?
wyprzedzanie o krok konkurencję.
w przeszłości (efekt długotrwałej inwestycji
Bonori i Tassinari proponują podejście
w markę) lub bieżącymi (większy budżet)
holistyczne, które pozwala ograniczyć
ma kilka istotnych wad. Sprawia ona,
ryzyko nieprecyzyjnego oszacowania
że łatwo możemy przeinwestować
budżetu marketingowego. Podejście
nakłady marketingowe, generując
to łączy w sobie trzy metody szacunkowe:
PIOTR MRZYGŁÓD
jednocześnie swoisty „wyścig zbrojeń”
finansową, komunikacyjną i marketingową.
Od 6 lat związany
na silniejszą komunikację. Powyższy
Dopiero wspólny wynik końcowy
z marketingiem, obecnie
sposób szacowania wydatków zakłada,
pozwala oszacować optymalny próg
jako Advertising Manager
że konkurencyjna firma potrafi lepiej od nas
inwestycji. Metoda finansowa polega
w Tesco. Uwielbia
oszacować konieczne nakłady na reklamę,
na oszacowaniu benchmarku nakładów
kreatywne kampanie
co niekoniecznie musi być prawdą.
na reklamę w oparciu o procent
szczególnie jeśli są przy okazji skuteczne.
Ulubiona metoda każdego dyrektora
od sprzedaży wszystkich konkurentów
Zdobył liczne nagrody marketingowe
marketingu.
i całego segmentu. Drugi etap szacowania
min. na Golden Drum w Portorożu (2008):
budżetu, czyli metoda komunikacji
Grand Prix i Złoty Bęben w kategorii media
4. Metoda nastawiona na osiągnięcie
zakłada obliczenie średnich progów
campaigns (dla najlepszej kampanii mediowej),
celu.
nakładu na reklamę na danym rynku
Złoty Zegarek w kategorii advertising
Metoda bardzo czasochłonna i trudna
z uwzględnieniem cyklu życia produktu
campaigns (dla najbardziej kreatywnej
do zrealizowania. Zakłada ona trzy
oraz minimalnego progu wejścia
kampanii), Grand Prix w kategorii interactive
etapy: zdefiniowanie i określenie celów
w dane media. Zmierzenie minimalnego
(dla najlepszej kampanii w Internecie), Golden
komunikacyjnych, stworzenie planu
progu widoczności w danym medium
Winged Nike w kategorii Heath & Beauty, oraz
realizacji tychże celów i oszacowanie
chroni od jakże częstych „kampanii”,
najnowsza na KTR (2010) złoto w kategorii
kosztów niezbędnych do ich realizacji.
których realnym efektem jest tylko
reklama radiowa (Tesco).
6
Na podstawie V. Bonori, G Tassinari „Jak mierzyć zwrot z inwestycji w reklamę”
65
#sport #marketing #sponsoring mediafunmagazyn
Show me the money! „Show me the money!”. To pamiętne zdanie usłyszał w filmie „Jerry Maguire” Tom Cruise, grający managera niepokornej gwiazdy futbolu amerykańskiego. Chodziło oczywiście o przełożenie niemałego talentu zawodnika ze stajni Jerry’ego na konkretną sumę zapisaną na jego bankowym koncie. W sporcie wszystko bowiem kręci się wokół kasy. Bez niej próżno upatrywać sukcesu. To ona stanowi o „być albo nie być” klubu/zawodnika na sportowych arenach. Stąd tak istotną rolę w sporcie odgrywają sponsorzy. ADAM Przeździęk
P
iłka nożna i siatkówka.
więc nasze drużyny klubowe od kilkunastu
z reprezentantami krajów, które na mapie
Na rodzimym podwórku
lat nie potrafią awansować do grupowej
futbolu jawią się jako te egzotyczne.
to dwie wiodące pod względem
fazy Ligi Mistrzów, jaki jest cel ich
Piłkarzom pieniędzy jednak nie brakuje,
popularności dyscypliny.
sponsorowania i inwestowania grubych
bowiem sponsorzy nadal chcą w nich
Pomimo dużego zainteresowania obiema,
milionów? Jaki jest sens pokazania logo
wierzyć i inwestować.
kontrast pomiędzy nimi jest dosyć duży.
na koszulkach zawodników w konfrontacji,
Co je różni? Przede wszystkim poziom
która dla polskiej drużyny i tak skończy
w europejskich pucharach – często także
rozgrywek ligowych, zaangażowanie
się niepowodzeniem? Większość eliminacji
w ścisłych finałach (tzw. Final Four Ligi
zawodników oraz ich miesięczne zarobki.
do jakichkolwiek rozgrywek europejskich
Mistrzów) – przedstawiać nie trzeba.
Różnice widać także w kwestii sponsoringu
kończy się w polskim wykonaniu
To powód, dla którego sponsorzy tytularni
i nakładów finansowych przeznaczanych
rozbrajającymi porażkami, nawet
inwestują w poszczególne kluby w sposób
Z drugiej strony mamy siatkarzy, których
na ten cel. Obie dyscypliny dotowane są przez sponsorów, jednak zysk dużo większy przynosi – mimo znacznie mniejszych inwestycji – siatkówka. Dlaczego?
„First you show me the quality” Gdy myślimy o sponsoringu w sporcie, widzimy prezesa firmy, który przekazuje pieniądze klubom i reprezentacjom, aby przy ich wsparciu rosły w siłę i jednocześnie promowały markę inwestora. Ta książkowa teoria sprawdza się w przypadku siatkówki. W odniesieniu do polskiego futbolu – niekoniecznie. Gdyby Tom Cruise miał zostać managerem któregoś z naszych ligowych piłkarzy lub całej drużyny, na słowa „show me the money!” musiałby odpowiedzieć najpierw „first you show me the quality”. Nie owijajmy w bawełnę. Nasi piłkarze nie są orłami. Nie zahaczają nawet o średnią europejską. Są niemiłosiernie słabi. Jeżeli
66
Polska siatkówka posiada większy potencjał marketingowy niż polski futbol. Według badań Pentagon Research z 2008 roku, sport ten wart jest w Polsce w ujęciu reklamowym około kilkadziesiąt milionów więcej niż piłka nożna i różnica ta stale się zwiększa.
#sport #marketing #sponsoring
tworząc wizerunek sponsora „na dobre i na złe”. Drużyny siatkarskie nie odpadają po pierwszej rundzie. Skra Bełchatów przeważnie dochodzi aż do transmitowanego do wielu krajów finału siatkarskiej Ligi
mediafunmagazyn
długofalowy (np. PGE, JSW, ZAK SA),
Dzięki rozkochanej w sukcesach naszych drużyn publiczności, siatkówka postrzegana jest jako sport rodzinny, a atmosfera na meczach ma zwykle charakter radosnej i kulturalnej zabawy.
Mistrzów. Promując oczywiście tym samym swojego energetycznego sponsora.
Gdzie kryje się większy potencjał
działania mają jeszcze jeden pozytywny
Pozostałe z naszych siatkarskich drużyn
marketingowy?
aspekt. Dzięki rozkochanej w sukcesach
walczą zaciekle w niemniej prestiżowych
Cierpi także reprezentacja narodowa.
naszych drużyn publiczności, siatkówka
europejskich pucharach. Zawodnicy
Od dawna wiadomym bowiem jest, że nasz
postrzegana jest jako sport rodzinny,
występujący w naszej PLS (Polska Liga
proces szkolenia młodych piłkarzy leży
a atmosfera na meczach ma zwykle
Siatkówki) to światowy top. Nie mówiąc już
w gruzach, a perspektyw na zmiany jak
charakter radosnej i kulturalnej zabawy.
nawet o naszych reprezentantach, bo czy
nie było, tak nie ma. W zamian za to trener
Czy nie z takimi wydarzeniami chcą
słabym może być ktoś, kto jest wicemistrzem
Smuda – za pieniądze również sponsorskie,
się utożsamiać włodarze wszystkich
Świata i mistrzem Europy? W tym przypadku
np. takiej dyskontowej Biedronki – jeździ
największych firm inwestujących w polski
chodzi bardziej o zawodników zza granicy.
za granicę błagając o grę niemal każdego
sport?
Abramow, Samica, Redwitz – to nazwiska,
zawodnika, który ma jakiekolwiek tło
które w siatkówce warte są tyle, ile w piłce
historyczne związane z naszym krajem.
że sportem narodowym jest piłka nożna.
nożnej niemal każdy z reklamy Nike, mimo
Boli fakt, że przy tak dużym udziale
To jednak siatkówka posiada większy
że wszyscy oni odpadali w kiepskim
gotówki od sponsorów i państwa, do dziś
potencjał marketingowy. Według badań
stylu z tegorocznych Mistrzostw Świata.
w 40 milionowym kraju nie mamy grupki
Pentagon Research z 2008 roku, sport ten
Siatkarze warci są tyle, gdy patrzymy na ich
przeciętnie choćby grających zawodników.
wart jest w Polsce w ujęciu reklamowym
umiejętności sportowe, bo oczywiście nikt
Musimy wspomagać się importem
około kilkadziesiąt milionów więcej niż
nie płaci im tak kolosalnych pieniędzy jak
zawodników, którzy w kadrze grają często
piłka nożna i różnica ta stale się zwiększa.
gwiazdorom z najsilniejszych reprezentacji
bez zaangażowania, roszcząc sobie jednak
Powodów takiej sytuacji jest wiele. Jednym
piłki nożnej. Takie gwiazdy siatkówki
już na starcie prawo do bycia gwiazdą. Nie
z ważniejszych może być fakt, że coraz
zarabiają mniej więcej tyle, ile nasi chłopcy
jest to pozytywny opis polskiej piłki nożnej.
więcej firm chce promować się poprzez
od piłki nożnej.
Takie są jednak realia i głównie przez brak
sport – szczególnie taki, który oprócz
organizacji oraz chęci dokonania zmian
tego, że jest widowiskiem rozgrywającym
bogatemu sponsorowi zabroni dawać
od podstaw, sytuacja nie zmieni się jeszcze
się w pozytywnej atmosferze, to jeszcze
pieniądze na transfery i gaże – gdyby
przez długi czas. Nie ma co się łudzić –
stoi na światowym poziomie pod względem
w zamian za pieniądze ze sponsoringu, a te
Euro 2012 nie będzie imprezą życia naszych
sportowym.
stanowią kręgosłup budżetów w klubach,
piłkarzy. Wyjście z grupy to na dziś i tak plan
piłkarze dawali z siebie tyle, ile wymaga
optymistyczny.
Nie miałbym nic do tego – bo kto
się od świetnie opłacanego pracownika.
Tymczasem Plus GSM, związany
Przeciętny Kowalski nadal będzie mówił,
6
ADAM Przeździęk
My natomiast na naszych piłkarskich
z polską siatkówką od ponad dziesięciu lat,
Autor bloga o nowych
stadionach – coraz piękniejszych, to fakt
ocenia tę współpracę – oraz około 100 mln
mediach, reklamie i
– widzimy słaniających się staruszków,
złotych wpompowanych w sponsoring
marketingu Medi@ Feed
złowionych za granicą. Ewentualnie
– jako bardzo dobrą z marketingowego
Pasjonat nowych mediów
wylansowanych „playerów”, którzy
punktu widzenia. W ubiegłym roku,
i marketingu. Zawodowo
bardziej niż o strzelaniu goli myślą
po zdobyciu przez nasze drużyny
marketer i specjalista do spraw promocji.
o sobotnim fryzjerze. W ten sposób
(damską i męską) medalów Mistrzostw
Prywatnie miłośnik sportu - siatkówki,
rozdysponowywane są środki finansowe
Europy, logo Plus GSM eksponowane
biegania długodystansowego, jazdy na
w piłce nożnej zdobywane od możnych firm
było na pierwszych stronach wszystkich
łyżwach
z kraju i zagranicy. Cierpią na tym wszyscy.
poczytnych dzienników. Poprzez
Facebook:
Piłkarz – bo musi się męczyć na boisku.
długofalowe wspieranie polskiej siatkówki
www.facebook.com/adam.przezdziek
Kibic – bo chcąc obejrzeć wydarzenie
– także drużyn juniorskich i inwalidzkich
Goldenline:
sportowe musi się zawieść. Sponsor
– Plus GSM (Polkomtel) na dobre wpisał
www.goldenline.pl/adam-przezdziek
– bo na to łoży.
się w krajobraz tego sportu. Wszystkie te
Blog: Medi@ Feed
67
#social media #biznes mediafunmagazyn
Firma B2B w Świecie 2.0 Jak wypromować swoją firmę wśród obcokrajowców z branży? Czy w gąszczu postów, tagów i zaproszeń do znajomych można znaleźć dziś zagranicznego partnera biznesowego? Jak znaleźć nowych odbiorców w międzynarodowej sieci? Każdy, kto ma firmę działającą w branży B2B powinien zdać sobie sprawę z tego, że portale społecznościowe to dziś przyszłość Jego branży! TOMASZ GRUSZKA
W
czasie recesji oraz
się pochwalić 75 mln kont użytkowników
pracowników. Może stać się ciekawą
tuż po niej większość
z ponad 200 krajów, deklarując, że prezesi
alternatywą gdyż twórcy planują
rynków B2B (business
wszystkich spółek z listy Fortune 500
poszerzyć go o narzędzia do zarządzania
to business) kurczy
założyli tu swoje konta członkowskie.
sprzedażą.
się sprawiając, że lokalny popyt
Na wielu międzynarodowych grupach
staje się za mały, a szansy na wzrost
wciąż dominują Amerykanie, ale sporo
Od zera do dwa-zero
sprzedaży doszukujemy się w eksporcie.
jest też Europejczyków i przedstawicieli
Krok 1 i 2 – Własny profil, profil firmy
W przypadku rynku zagranicznego
azjatyckich tygrysów.
Niezależnie, który z powyższych
budowa marki następuje praktycznie
portali wybierzemy do pierwszego
od zera. Kluczowa jest tu promocja,
posiadający jednak nieco większą
eksperymentowania, podstawowym
ale reklama w mediach każdego
przewagę użytkowników z Chin oraz
krokiem jest założenie własnego
z zagranicznych rynków zbytu przekracza
Niemiec (w sumie ponad 9 milionów kont).
profilu. Niby rzecz prosta, a błędy
możliwości przedstawicieli sektora
Sprawdza się doskonale jako platforma
czają się na każdym kroku. Pierwszym
MSP w Polsce. Oczy większości z nas
dla firm, które pragną nawiązywać relacje
i najgorszym grzechem jest grzech
zwracają się zatem do opiewanego
eksportowe – szczególnie przydatny dla
anonimowości – brak zdjęcia (najlepiej
przez wszystkich, jako panaceum
tych z nas, którzy osobiście produkują
w ubraniu i z widoczną twarzą),
ultimum marketingu w portalach
na eksport.
prawdziwego nazwiska czy nazwy
społecznościowych. Ale przecież tekst
Link Your Inc – mniejsza, młodsza
stanowiska i firmy skreśla nas już
wrzucony na Facebooka czy spam
i uproszczona wersja dwóch wyżej
na samym początku. Podobnie sprawa
na Naszej Klasie nie zdadzą egzaminu,
wspomnianych pozycji, większość opcji
ma się z nie udostępnianiem danych
gdy w grę wchodzi klient biznesowy...
– takich jak na przykład zakładanie grup
kontaktowych – brak maila czy telefonu
Networking i reklamę skierowaną
dyskusyjnych czy profilu firmy – jest płatna.
usprawiedliwiany niechęcią do spamu
do przedstawicieli firm zagranicznych
Portal nie chwali się liczbą użytkowników,
zmniejsza znacznie szansę na kontakt
obecnych w Internecie, bo do tego
więc można przypuszczać, że wciąż nie
od potencjalnego klienta.
w zasadzie sprowadza się „social media”
ma ich zbyt wielu. Obserwując go muszę
dla firm B2B średnich i małych, możemy
jednak przyznać, że dynamicznie rośnie,
Nie wolno jednak zapomnieć nam
uprawiać na kilku dostępnych platformach.
choć wciąż przy logotypie widnieje napis
o umieszczeniu tam linka do naszej strony
Do najpopularniejszych – i moim zdaniem
„beta”...
internetowej lub jeśli takowej nie mamy
– jedynych gwarantujących odpowiedni potencjał należą:
Wapr – wciąż jeszcze raczkujący
Profil firmy to dopiero fundament.
to do najpełniejszej wizytówki w jakimś
portal, na którym szefowie mogą założyć
katalogu firm. Tu należy wspomnieć,
profil firmy i przy okazji promować swój
że w dobie wszechobecnego Google
na liście każdego, kto zamierza zdziałać
biznes wśród partnerów zagranicznych,
Translate można się pokusić z braku innej
coś na międzynarodowym rynku przy
ale w przeciwieństwie do poprzednich
możliwości o dodanie strony w języku
użyciu tego rodzaju kanału. Portal może
ma służyć równolegle jako platforma dla
polskim, chociaż dla skomplikowanych
LinkedIn – zdecydowanie numer jeden
68
Xing – portal o podobnym charakterze,
#social media #biznes mediafunmagazyn
sobie życzymy, o czym może świadczyć fragment wypowiedzi sir Michaela Bibby parafrazujący Napoleona: „Mniej boję się 10 gniewnych dziennikarzy, niż 1 zdeterminowanego klienta z dostępem do Internetu”. Skargi takie trzeba kierować na kanał prywatny i z dużo rozwagą udzielać wszelkich wyjaśnień nie usatysfakcjonowanemu klientowi.
Krok 5 – Korespondencja i Newslettery Jeśli nie jesteśmy w stanie poświęcić czasu na odwiedzanie wszystkich naszych grup dyskusyjnych i śledzenie zmian w profilach produktów skierowanych np. do przemysłu
jest, by znaleźć grupy o tematyce
naszych kontaktów (których najczęściej jest
prowadzi to czasem do nieporozumień
odpowiadającej naszym produktom,
między 50 a 400, a jeśli chcemy poważnie
i na dłuższą metę nie rekomenduję takiego
a następnie aktywnie uczestniczyć
zajmować się tematem to jeszcze więcej)
rozwiązania.
w ich życiu, a w przeznaczonych do tego
dobrym rozwiązaniem jest ustawienie
odpowiednich tematach o nazwie „Offers”
w opcjach konta generowania regularnego
Krok 3 – Zdobywanie kontaktów
umieszczać oferty swojej firmy. Dobrym
np. tygodniowego biuletynu, a w przypadku
W tym przypadku technik do dyspozycji
pomysłem mogą okazać się przeznaczone
grup dyskusyjnych Newslettera.
mamy wiele – większość dostępna jest
dla użytkowników konkursy lub promocje.
w książkach poświęconych networkingowi
Należy pamiętać, że jest to klient
poczta wewnętrzna jest integralną częścią
online. Najprostsza z nich polega
biznesowy, który szczególnie na rynkach
wszystkich wspomnianych przeze mnie
na odnalezieniu naszych własnych
zachodnich jest przyzwyczajony
społecznościówek. Dostaniemy na nie
znajomych na danym portalu, a następnie
do pewnych standardów i łatwo zostać
zaproszenia do kontaktów, zapytania
sukcesywnym dodawaniu ich kontaktów,
posądzonym o kicz i śmieszność.
ofertowe, oferty dostawców zagranicznych
które znamy z konferencji, targów,
Kluczem jest aktywność. Równie
Nie wolno też zapomnieć o skrzynce –
(często prowadzące do obniżenia kosztów
wspólnych spotkań etc. W ten sposób,
ważne jest, byśmy nie popadli w drugą
surowców, transportu etc.), dlatego ich
w krótkim czasie mamy do dyspozycji
skrajność, stając się zbyt nachalni.
regularne monitorowanie jest równie
całkiem pokaźną bazę. Powiększać ją
Bezmyślne spamowanie agresywną
istotne, co nagłośnienie na koncercie
można na różne sposoby: zapraszając
reklamą wszystkich wątków jest zazwyczaj
Behemota.
ludzi z grup dyskusyjnych, przedstawicieli
bezlitośnie karane usunięciem grupy przez
firm, które nas interesują etc. Warto
administratorów lub moderatorów. Przy
Lepiej trochę bardziej niż trochę mniej
nad tym stale pracować, bo nasza sieć
bardzo jaskrawych nadużyciach może
Mnie jednak dużo bardziej urzekły mniej
kontaktów to bezcenny zasób, który
dojść do zablokowania naszego konta
popularne wśród polskich firm narzędzia
jest fundamentem dla dalszych działań
za łamanie regulaminu portalu, a to wiążę
dostępne dla użytkowników, które znacznie
opartych o sieć kontaktów, które nabierają
się z ponowny żmudnym odzyskiwaniem
zwiększają wartość dodaną z czasu
sensu po osiągnięciu pewnej „masy
sieci kontaktów.
poświęconego na zabawę tym narzędziem:
krytycznej”.
Naturalne jest także, by poprawnie
a. Rynek pracy – rynek ofert pracy
reagować na negatywne opinie o naszych
to świetne narzędzie do wypełnienia luk
Krok 4 – Grupy Dyskusyjne
produktach/usługach – kłótnia z naszą
w swoim dziale eksportu, alternatywnie
Grupy dyskusyjne to obszar dobrze
marką w tle jest ostatnią rzeczą, jakiej
na założenia takowego – oferty
rozwinięty szczególnie w pierwszych dwóch z wymienionych portali. Porusza się tam rozmaite tematy od bardzo ogólnych i niezmiennych, takich jak „budownictwo” po bardzo szczegółowe i krótkookresowe, jak „:grupa dla uczestników konferencji na temat energii odnawialnej w St. Gallen z 2009”. Ważne
69
#social media #biznes mediafunmagazyn
można umieszczać w prosty sposób,
pytać o opinie, preferencje moderując
czy Virtumart, które pozycjonują
a chętnych nie brakuje. Cóż bardziej
dyskusję, tak by otrzymać jak najpełniejsze
się na portale społecznościowe, będąc
użytecznego niż zatrudnienie osoby,
odpowiedzi na interesujące nas tematy,
w istocie jedynie katalogami firm lub
która mieszkała, pracowała w branży
co więcej takie dyskusje można prowadzić
giełdami ofert. Różnica jest dość
i zna język kraju, do którego zamierzamy
na kilku odrębnych grupach, co pozwala
oczywista dla każdego z nas.
eksportować? Należy tu pamiętać, że nic
na porównywanie wyników i uzyskanie
nie stoi na przeszkodzie, byśmy sami
dużo pełniejszego obrazu badanego
obu narzędzi używa się do konwersji jak
się pobawili w swoisty „head-hunting”
problemu.
największej ilości prospektów na zapytania
i znaleźli pracownika, który swoim profilem oraz wypowiedziami na grupach odpowiada naszym potrzebom. b. Nie wolno zapomnieć, że miejsce takie
Mimo że w przypadku portali B2B
ofertowe, a idealnie na klientów, c. Ostatnią, bardzo ważna funkcjonalnością
to zasadnicza rozbieżność tkwi w tym,
większości takich portali są kampanie
iż w przypadku portali kluczowe jest
targetowane. Pozwalają one zawęzić
słuchanie tego, co potencjalni klienci
jak to jest jedyną w swoim rodzaju
grono odbiorców naszych reklam
mówią, bądź dialog z nimi, o tyle te
kopalnią wiedzy. Nie powinniśmy
zarówno tekstowych (malingów, text-
drugie cechuje standardowy i coraz mniej
zignorować możliwości, jaką jest
boxów), jak i graficznych (banerów)
skuteczny monolog znany nam dobrze
wykorzystanie potencjału wielu tysięcy
przy użyciu kryteriów filtrujących
z klasycznych mediów jak prasa czy
użytkowników, których takie portale
dane zawarte w profilach wszystkich
telewizja.
zostawiają do naszej dyspozycji
użytkowników.
do prowadzenia badań. Mogą być to badania ilościowe i tu z pomocą
Jeśli mielibyśmy kierować się jakąś pojedynczą zasadą w budowaniu relacji
Do takich kryteriów należą między
handlowych z odbiorcami zagranicznych
służą nam krótkie sondy (narzędzie
innymi płeć, kraj, branża, nazwa
to jest to transparentność. Kontakty
do zadawania prostych pytań
zajmowanego obecnie stanowiska
ograniczone wyłącznie do kanałów
zamkniętych) lub zewnętrzne bardziej
i wiele innych, które pozwolą na bardzo
online w świecie B2B nie budzą jeszcze
skomplikowane formularze ankietowe,
efektywne współczynniki cpm naszych
zbyt dużego zaufania, a dodatkowe
które w formie linka możemy rozesłać
kampanii, a co za tym idzie lepszy
niejasności i niedopowiedzenia mogą
do naszej grupy docelowej.
zwrot z takiej reklamowej „inwestycji”.
nam trwale zdruzgotać opinię, która
Ciekawostka: „Jak użyteczna może być
Dodatkową zaletą jest możliwość
w przypadku kluczowych klientów
analiza słów kluczowych dotyczących
personalizacji contentu reklamy, która
(będących naszym przyczółkiem
danego tematu dowodzą niedawno
może zawierać np. imię lub stanowisko
na rynkach eksportowych) stanowi nasze
przeprowadzone na Twitterze badania.
użytkownika. Reklama nabiera dzięki temu
być albo nie być.
Pozwoliły one wypracować modele
pewnych znamion BTL-u, co powinno
ekonometryczne przewidujące obrót
przełożyć się na lepszy współczynnik
na popularności wśród obecnych
przebojów kinowych w pierwszym tygodniu
CPC. Możliwość komunikacji one2one
i przyszłych eksporterów z Polski. Stara jak
po premierze wyłącznie na podstawie
kontaktów z kierownikami działów lub
świat zasada mówi ponadto, że to wcześni
wypowiedzi użytkowników tego mikro
właścicielami spółek jest dość unikalną
naśladowcy danego trendu zyskują
bloga, którzy wyrażali na ich temat opinie
okazją w skali całego marketingu.
najwięcej, dlatego jeśli myślimy poważnie
w ramach swoich „twittów”. Więcej na ten
Obok wspomnianych portali
o rozwoju eksportu to społecznościówek
temat tutaj.” W grę wchodzą również do pewnego
Portale te coraz wyraźniej zyskują
funkcjonują także jeszcze inne strony.
B2B nie może zabraknąć w naszym
Skutkiem tego istota prawdziwych
marketing-mix.
stopnia badania jakościowe, gdzie
portali społecznościowych rozmywana
użytkowników danej grupy można
jest przez twory typu Tradekey, Alibaba
6
TOMASZ GRUSZKA Absolwent SGH, pracuje na co dzień jako dyrektor marketingu w Centrum Klima SA Przez wiele lat działał wolontariacko w organizacjach pożytku publicznego, obecnie w ramach współpracy z Ośrodkiem Pomocy Społecznej wspiera inicjatywę budowy domu opieki dla ofiar przemocy.
70
#e-commerce #wyszukiwarki mediafunmagazyn
Przycisk „szukaj” jest przestarzały Polskie sklepy internetowe mają słabe wyszukiwarki.
T
JAN RYCHTER
en stan rzeczy jest
więc tego nie robić częściej niż dotąd?
zaczęli zastanawiać się, czy w ogóle jest
na tyle powszechnie znany
I po co nam wtedy sugestie, skoro możemy
sens utrzymywać „katalog” z kategoriami
i akceptowany, że klienci
pokazać pełne wyniki?
– może lepiej cały sklep zbudować wokół
sklepów często nawet nie
Po paru tygodniach intensywnej pracy
wyszukiwarki, dodając tylko stronę główną
próbują korzystać z wyszukiwarek,
nad interfejsem użytkownika, mieliśmy
z promocjami? Skoro w wyszukiwarce
bo wiedzą, że odczekawszy kilka
nowy produkt.
daje się szukać, przeglądać kategorie,
sekund dostaną stronę nie zawierającą
Podobnie jak w Google Instant Search,
zawężać do atrybutów, sortować po cenie,
żadnych wyników, lub zawierającą
wyniki Fablo ukazują się natychmiast,
to czemu ma służyć reszta sklepu?
mnóstwo produktów, których nie szukali.
podczas wpisywania pojedynczych
I czy nie będzie wyglądać archaicznie
Klientów zmusza się więc do mozolnego
znaków. Dla wyszukiwania wśród
przy supernowoczesnym działaniu
„nawigowania” przez drzewo kategorii
produktów sklepu ma to głęboki sens
wyszukiwarki?
sklepu i zgadywania, czy ryż będzie
– od razu widać, czy jest to, czego
Okazało się też, że przy tak dobrym
w „artykułach sypkich”, czy też najpierw
szukaliśmy. Można też przeglądać
i sprawnym działaniu wyszukiwania, inne
trzeba znaleźć „spożywcze”.
produkty, stopniowo zawężając ich listę
elementy sklepu stają się przeszkodami.
przez dopisywanie kolejnych słów.
Usprawnienia zaczął wymagać
Jednym z efektów tego jest zmuszenie klientów do robienia ponownych zakupów
Wyniki testów tej funkcjonalności były
przez odtworzenie ostatniego koszyka. Dla
nieoczekiwane nawet dla nas. Okazało się,
bo przy wyszukiwaniu wygląda w tej chwili
sklepu to niedobrze, bo nie rośnie wartość
że można zlikwidować przycisk „Szukaj”,
na archaiczny i powolny. Poprawić często
koszyka. Dla klienta to źle, bo za każdym
bo zanim użytkownik sięgnie po mysz, żeby
trzeba też cały proces finalizowania zakupu.
razem kupuje to samo.
go kliknąć, dawno już będzie miał komplet
W Fablo postanowiliśmy podnieść
sposób dokładania do koszyka,
Wszystko to było dla nas nieoczekiwane.
wyników na ekranie. Okazało się też,
Nie wiemy co będzie dalej – z ciekawością
standard wyszukiwania – znajdywać to,
że nagle wyszukiwarka stała się najlepszym
patrzymy na rozwój wydarzeń, robiąc
czego szukają klienci. Przez rok udało
narzędziem do nawigacji po sklepie: wpisując
kolejne wersje naszego silnika. Wiadomo
się opracować silnik wyszukiwarki
kilka znaków można w czasie pojedynczych
już jednak, że stare wyszukiwarki dalej nie
odporny na literówki, obsługujący
sekund trafić dokładnie do tych produktów,
wystarczą, a „standardy wyszukiwania”
polskie znaki i radzący sobie z odmianą
których się poszukuje. Błyskawiczne działanie
zostały właśnie wywrócone do góry
polskich wyrazów. Wreszcie nie trzeba
zachęca do eksperymentowania, więc znika
nogami.
się zastanawiać, czy sklep ma produkt
powszechny problem za krótkich zapytań,
„cukinia”, czy „cukinie”!
użytkownicy chętnie dopisują kolejne słowa
JAN RYCHTER
do zapytania i patrzą, jak zmieniają się wyniki.
Współzałożyciel Fablo:
Nagle nasi klienci (sklepy internetowe)
start-upu budującego
Niedawno pracowaliśmy nad dodaniem do wyszukiwarki modułu sugestii – miały to być często spotykane
wyszukiwarki dla
zapytania, pojawiające się tuż pod polem
e-commerce. Ma
wyszukiwania. Nagle jednak zauważyliśmy,
15-letnie doświadczenie
że nasza wyszukiwarka jest na tyle
w projektach
szybka, że nie musimy robić sugestii –
informatycznych. W polsko-japońską
stać nas na to, żeby po każdym wpisanym
spółkę, jaką współtworzył jako CTO,
znaku zrobić pełne przeszukiwanie bazy!
zainwestował koncern Sony. Kiedyś
Jesteśmy w stanie przeszukać kompletną
zajmował się superkomputerami i sieciami.
bazę produktów sklepu w czasie
Programuje, pisze felietony, prowadzi bloga
pojedynczych milisekund, dlaczego
Zasada działania wyszukiwarki Fablo (video)
6
jan.rychter.com/blog/
71
#kreacja #KTR #konkurs mediafunmagazyn
Nagrodzeni i wyróżnieni w Polskim Konkursie Reklamy KTR 2010 (wybór subiektywny) MACIEJ BUDZICH
Brązowa statuetka Kategoria: reklama prasowa Tytuł pracy: Czołg Agencja: DDB Warszawa Dyrektor kreatywny: Darek Zatorski Art Director: Józek Dutkiewicz Copywriter: Joanna Mazurek Fotograf: Darek Zatorski Retuszer: Piotr Hołubowicz Klient: Amnesty International
Brązowa statuetka Kategoria: reklama prasowa Tytuł pracy: Wieżowce, Ufo Agencja: YOUNG&RUBICAM BRANDS Dyrektor kreatywny: MICHAŁ IMBIEROWICZ Art Director: MACIEK TWARDOWSKI Copywriter: OLA KOSIK Ilustrator: TOMASZ MARONSKI Klient: POLKOMTEL
72
#kreacja #KTR #konkurs mediafunmagazyn
Srebrna statuetka Kategoria: reklama prasowa Tytuł pracy: Otrivin - aerozol do nosa Przyjemnosc Agencja: Saatchi & Saatchi Poland Dyrektor kreatywny: Max Olech, Blanka Lipinska Art Director: Magdalena Nowakowska, Johan Pasternak Copywriter: Łukasz Gromkowski Fotograf: Jacek Kołodziejski Dom Produkcyjny: ShootMe Retuszer: Jacek Kołodziejski Klient: Novartis Poland
73
#kreacja #KTR #konkurs mediafunmagazyn Brązowa statuetka Kategoria: reklama prasowa Tytuł pracy: Komin Agencja: Euro RSCG Poland Dyrektor kreatywny: Jacek Szulecki Art Director: Mariusz Bruchacki Copywriter: Marcin Królicki Ilustrator: Anna Uhera Klient: Greenpeace
74
#kreacja #KTR #konkurs mediafunmagazyn
Brazowa statuetka: Toster Alpika krem Kategoria: Reklama drukowana Agencja: McCann Erickson Polska Dyrektor kreatywny: Iwona Kluszczynska, Wojtek Dagiel Art Director/Copywriter: Iza Przepiórska-Kotlinska, Łukasz Kotlinski Fotograf: Łukasz Murgrabia / 76 Management Dom Produkcyjny: Summer Production Retuszer: Piotr Karpinski Klient: Polmedica
Złota statuetka: Niewidoczni Kategoria: Reklama drukowana Agencja: BBDO Warszawa Dyrektor kreatywny: Przemek Bogdanowicz Art Director: Agnieszka Wilczek Copywriter: Krzysztof Wacławiak Fotograf: Ben Stockley / PhotoBy Klient: Komenda Główna Policji, PZU, KRBRD
75
#kreacja #KTR #konkurs mediafunmagazyn Brązowa statuetka PZU OC „Przeprosiny” Kategoria: Kampania Agencja: Leo Burnett Dyrektor kreatywny: Paweł Heinze, Krzysztof Iwinski Art Director: Karina Marczak Copywriter: Weronika Zarebska Dom Mediowy: Starlink Klient: Grupa PZU
Srebrna statuetka: Magiczne piersi Kategoria: ACTIVE ADVERTISING Agencja: Change Integrated Dyrektor kreatywny: Jakub Korolczuk, Ryszard Sroka, Rafał Górski Art Director: Sunil Nair Copywriter: Krzysztof Nienałtowski Klient: Wirtualna Polska
Złota statuetka Kategoria: Media interaktywne Agencja: San Markos Agencja Reklamowa Klient: Biuro Promocji Miasta Stołecznego Warszawy produkt: kampania edukacyjna tytuł: KUMPEL Z PRZESZŁOSCI. 1944 LIVE. Dyrektor kreatywny: Michał Berger, Tomasz Chojnacki Copywriter: Agata Grosicka, Artur Klimek Bank zdjec: Getty Images Producent Agencyjny: Jan Kiraga
76
#kreacja #KTR #konkurs mediafunmagazyn
Złota statuetka: Bagażnik Skoda Superb Combi Kategoria: ACTIVE ADVERTISING Agencja: Change Integrated Dyrektor kreatywny: Jakub Korolczuk, Ryszard Sroka Art Director: Andrzej Ratajczyk Copywriter: Jan Majle Dom Produkcyjny: Film Produkcja Klient: Skoda Auto Polska
Nominacja (short lista) Kategoria: Film/Radio Podkategoria: Reklama społeczna i non profit Agencja: BBDO Warszawa Klient: Komenda Główna Policji, PZU, KRBRD Produkt: Kampania społeczna „Użyj wyobrazni” Tytuł: Niewidoczni Dyrektor kreatywny: Przemek Bogdanowicz Art Director: Bartek Grala Copywriter: Daniel Piecka Producent Agencyjny: Bartosz Okólski Dom Produkcyjny: ORKA Studio Postprodukcyjne: ORKA Rezyseria: Przemek Bogdanowicz
77
#media #krzyż mediafunmagazyn
Krzyż jako globalne logo Słowo „krzyż” odmieniane jest ostatnio w mediach przez wszystkie możliwe przypadki. Spróbujmy spojrzeć na fenomen krzyża z marketingowego punktu widzenia. Na potrzeby tego artykułu przyjmijmy, że krzyż jest „logotypem” identyfikującym „firmę usługową”, jaką będzie szeroko pojęte chrześcijaństwo, mając pełną świadomość, że w założeniach tych jest wiele umowności. ADAM Przeździęk
P
odstawowym zadaniem
i zwycięstwa. Przekaz ten, genialny w swoim
Kapliczka zamiast bannera
przy wprowadzaniu nowej
uniwersalizmie, zaspakajał potrzeby zarówno
W budowie świadomości marki pomagały
marki na rynek jest budowa
słabych (miłość i nagroda po śmierci), jak
ówczesne „nośniki”, takie jak chociażby
jej świadomości. Istotnym
i możnych tego świata (wpływ, prestiż
licznie stawiane przy drogach kapliczki
czynnikiem jest tu nazwa, przekaz
i gwarancja sukcesu). Powstała marka, która
czy też obrazki ilustrujące historie biblijne.
marketingowy oraz szeroko pojęta kreacja.
z definicji przeznaczona dla szerokiego
Te drugie stanowią doskonały przykład
Niezbędne do osiągnięcia świadomości
odbiorcy, była jednocześnie marką niezwykle
dostosowania formy przekazu (obrazy,
marki są też odpowiednie wskaźniki
aspirującą. Identyfikacja z „produktem”, jakim
malowidła) do poziomu odbiorców, którzy
mediowe, zasięg i częstotliwość.
była wizja chrześcijaństwa zaspokajającego
w dominującej większości nie potrafili
Bodajże pierwszy raz „marketingowo”
78
PIOTR MRZYGŁÓD
potrzeby całego społeczeństwa, z czasem
nawet czytać. Sformalizowane ceremonie
krzyż wykorzystano podczas bitwy przy
stała się gwarantem sukcesu i liczne
religijne pełniły z kolei rolę nośników
Moście Mulwijskim (312 n.e.). Konstantyn
modyfikacje krzyża (logotypu pierwotnego)
nieustannie powtarzających ten sam
Wielki rozkazał wówczas żołnierzom
pojawiały się w heraldyce średniowiecznej.
przekaz marketingowy. Swoiste „teatrum”
umieszczenie znaku krzyża na tarczy.
Pod kątem kreacyjnym krzyż nie był czymś
związane z nimi – wykorzystując klimat
Obietnicą „marki”, zresztą dotrzymaną,
rewolucyjnym. Wiele religii solarnych przed
tajemniczości – mocno angażowało
było zwycięstwo nad wrogiem. Od tego
chrześcijaństwem używało jego symboliki.
uczucia wiernych. Nie bez znaczenia było
czasu krzyż jako „logo” chrześcijaństwa
Doskonałym zabiegiem marketingowym było
także wsparcie władców. Symbol krzyża
niósł ze sobą z jednej strony przesłanie
natomiast zawłaszczenie sobie symbolu
obowiązkowo pojawiał się we wszelkich
miłości, a z drugiej gwarancję wpływów
krzyża przez chrześcijaństwo.
oficjalnych miejscach państwowych.
#media #krzyż mediafunmagazyn
Wraz z rozwojem chrześcijaństwa coraz
Świat zawłaszczony
więcej osób zaczęło utożsamiać się z tym
przez markę jest
znakiem, traktując go jako część swojej
wyjątkowy, daje
osobowości. Coraz większą popularność
niezwykłą obietnicę.
zyskiwały krucyfiksy i różańce, które były
Im prostsza obietnica,
noszone jako „gadżety” identyfikujące daną
tym bardziej chwytliwa.
osobę z grupą.
Im bardziej wnika w psychikę ludzką,
Odróżnienie i subbrandy
zaspakajając potrzeby,
Po zbudowaniu świadomości, często
tym staje się bliższa.
przez podboje militarne i narzucanie
Po wzbudzeniu
„marki” innym siłą, przyszedł czas
pozytywnych
na odróżnienie. Chrześcijaństwo
i głębokich uczuć
od początku nie miało z tym większego
w kliencie, pozostaje
problemu. W unikalny sposób –
tylko stworzenie
w porównaniu do innych religii –
elitarnego klubu
przedstawia Boga, szczególnie w relacji
zrzeszającego
do człowieka. Takie podejście trafiało
miłośników marki
do wielu ludzi i potrzeby wielu osób tym
i monopolizacja rynku.
samym zaspokajało. Jeśli dodamy do tego
Wydaje się,
rosnący gwałtownie „dowód społecznej
że proces, o którym
słuszności” oraz „dowód z autorytetu”
tu piszemy nie ominął
dwóch najsilniejszych klas społecznych,
także gruntu polskiego.
kleru i szlachty, sukces był nieunikniony.
Krzyż jako symbol konkretnej firmy/
inne marki. I jak to w marketingu bywa,
produktu/marki zmonopolizował przestrzeń
próby te są realizowane mniej lub bardziej
subbrandy, które lekko modyfikując
publiczną. Nie znajdując źródła wzrostu
profesjonalnie. W przeważającej jednak
pierwotne logo dalej komunikowały
kategorii broni swojej pozycji monopolisty.
części działania takie osłabiają markę
wartości kategorii (krzyż), a jednocześnie
Z marketingowego punktu widzenia
chrześcijaństwa, co tłumaczy słuszne
odróżnienie (inny krzyż). Nie bez przyczyny
jest to posunięcie zasadne. Wpływając
oburzenie wykorzystania go do celów
znaczenia nabrały takie atrybuty marki jak:
na regulatora, jakim jest państwo i publiczne
komercyjnych. Faktem jest bowiem,
dostępność, ograniczana w niektórych
media, zapewnia sobie nie tylko bezpłatne
że ogromna rozpoznawalność krzyża
krajach przez władzę, oraz monopolizacja
publicity, ale wręcz bezpłatną indoktrynację
wykorzystywana jest przy promocji
rynków przez jedną religię. Reformacja
najmłodszych konsumentów (vide Ziarno).
marek z segmentów w żaden sposób
na bazie marki podstawowej, jaką jest
Jednocześnie tworzy wiele „elitarnych”
niepowiązanych z chrześcijaństwem.
chrześcijaństwo, stworzyła wiele wersji
klubów, które zrzeszają bardzo skrajne
Dziedziny związane z kulturą i sztuką
„produktu”. Zapełniała tym samym wiele
i przeciwstawne postawy ludzkie. Mowa
znają wiele przypadków użycia symbolu
nisz rynkowych, a jeśli weźmiemy pod
tutaj chociażby o rodzinie Radia Maryja
krzyża jako gwaranta zdobycia
uwagę liczne małe sekty – nawet nisze
z jednej strony, a z drugiej o Kościele
rozgłosu i zaszokowania jego głębokich
bardzo małe. Marka stawała się coraz
Łagiewnickim. Taka „segmentacja”
zwolenników, a przez to zwrócenie
bardziej dopasowana do indywidualnego
marki pozwala zagospodarować
na siebie uwagi szerszej grupy
użytkownika, nadal pozostając jednak
bardzo różnorodne potrzeby szerokich
potencjalnych klientów.
marką globalną.
grup społecznych, które na co dzień
Traktując krzyż jako logotyp, można
żyją w zupełnie różnych światach, nie
zaryzykować stwierdzenie, iż wielokrotnie
kreowania i kształtowania marki jest
kontaktujących się wzajemnie. Właśnie tak
staje się on celem swego rodzaju strategii
budowa lojalności oraz tworzenie
silna segmentacja i dotarcie do skrajnych,
ambush marketingowej. Bo jak inaczej
silnych pozytywnych emocji związanych
nie nachodzących na siebie nisz pozwala
nazwać np. zabawy Madonny z krzyżem,
z produktem. Efekt taki można uzyskać
zachować monopol rynkowy.
która podczas koncertu jeden ze swoich
W okresie reformacji powstały
Ostatnim i najważniejszym krokiem
poprzez ciekawą, nośną historię
utworów wykonuje zawieszona na krucyfiksie?
opowiadaną przez markę w atrakcyjny
Skok na monopolistę
sposób. To powód, dla którego tak
Tak popularne logo tworzy oczywiście
zasłania swoje nagie ciało krzyżem
popularne są szopki i kolędy.
niemałą pokusę wykorzystania go przez
to jedynie odważne wzmocnienie dla
Czy kampania, w której Joanna Krupa
79
#media #krzyż mediafunmagazyn
kampanii organizacji non-profit PETA
młodego, męskiego targetu tej marki.
można się spodziewać to uaktywnienie
walczącej o prawa zwierząt?
Należy sobie jednak zadać pytanie, czy
się grupy postulującej zarezerwowanie
ryzyko związane z takim „eventem” nie
logotypu krzyża dla pierwotnych wartości,
jest zbyt wysokie vs. korzyści.
które on symbolizował. W polskiej
Dwójka francuskich DJ’ów, znanych jako Justice, postanowiła pójść jeszcze dalej i uszczknąć trochę
Wejście na polski rynek telefonii
wielkości monopolisty z tak dobrze
Play także wywołało zainteresowanie
się „marketerów” zarządzających tą
rozpoznawalnym logotypem. W ich
społeczności skupionej wokół firmy
marką na rynku polskim. Na razie
przypadku całość Brand Identity skupiła
posiadającej bodaj najlepiej rozpoznawalne
w kwestii zewnętrznych ataków „firma”
się wyłącznie na symbolu krzyża.
logo na świecie. Telekom musiał tłumaczyć
zabezpieczyła się na wszelkie okoliczności
Widoczny jest w trakcie koncertów jak
się przed Krajową Radą Reklamy, w jaki
negatywnych komentarzy poprzez
również na opakowaniach płyt czy też
sposób krzyż – umieszczony w tle jego
paragraf o obronie uczuć religijnych.
fotografiach w pismach branżowych.
kreacji reklamowej – ma się do sprzedaży
Skutecznie blokuje tym sposobem
Biorąc pod uwagę istnienie na rynku
telefonów komórkowych. Powyższe
wszelkie głosy przeciwne prowadzonej
wspomnianego monopolisty, posunięcie
przykłady pozwalają wnioskować,
strategii marketingowej.
tandemu z Francji można postrzegać jako
iż wykorzystanie logotypu krzyża
silne z nim powiązanie – co prawdą nie
w dzisiejszych czasach może być dobrym
jest, gdyż nie jest to kapela religijna – lub
sposobem na dodatkowe bezpłatne
ADAM Przeździęk
też w kategorii zupełnej głupoty, wszak
publicity, jednak jest to niezwykle
Autor bloga o nowych
podstawą projektowania logotypu zawsze
ryzykowne posunięcie i w żaden sposób
mediach, reklamie i
była jego prostota i niepowtarzalność.
nie gwarantujące sukcesu.
marketingu Medi@ Feed
Gdy sprzedaż produktu maleje wiele
6
Pasjonat nowych mediów
firm decyduje się wykonać ryzykowny
Krzyż a sprawa polska
i marketingu. Zawodowo
„skok na monopolistę”, wykorzystując
Przykładem dosyć ryzykownej gry
marketer i specjalista do spraw promocji.
jego logotyp do wzmocnienia swojej
z logotypem i próbą zawłaszczenia
Prywatnie miłośnik sportu - siatkówki,
pozycji. I tak tygodnik „Wprost” postanowił
go są działania jednej z polskich partii
biegania długodystansowego, jazdy na
w związku z przedziwną sytuacją wokół
politycznych. Dodatkową pokusą
łyżwach
krzyża w Stolicy, umieścić jego symbol
wpisującą się w przekaz tej partii jest
Facebook:
na tzw. jedynce, z przybitym do niego
głęboko zakorzenione skojarzenie
www.facebook.com/adam.przezdziek
orłem. Szokuje? Daje powody do rozmów
„prawdziwego Polaka, patrioty, który
Goldenline:
i zakupu? Jak najbardziej.
w naturalny sposób identyfikuje
www.goldenline.pl/adam-przezdziek
się z krzyżem, bo jest Polakiem
Blog: Medi@ Feed
Nie osądzamy tutaj celowości działań
80
rzeczywistości wiele zależy od zachowania
Kompanii Piwowarskiej eksponującej
i patriotą”. Ta dość karkołomna retoryka
na krakowskim hotelu Forum (naprzeciw
potrzebowała RTB, uwiarygodnienia
Wawelu) mega banner z hasłem
marki. Próbą uwiarygodnienia się jest
PIOTR MRZYGŁÓD
„Spragniony wrażeń? Zimny Lech”.
zawłaszczenie na „rynku polityki” symbolu
Od 6 lat związany
Działania te mogą być jednak powodem
krzyża. Ponieważ wspomniana
z marketingiem, obecnie
darmowego buzz’u marketingowego
partia bazuje głównie na przekazie
jako Advertising Manager
wśród społeczeństwa. Szum ten wynikać
emocjonalnym, pomysł wydaje
w Tesco. Uwielbia
może z narastających komentarzy
się dosyć spójny. W efekcie mamy Event
kreatywne kampanie
zarówno w mediach budujących zasięg,
w Warszawie – czyli historię logotypu
szczególnie jeśli są przy okazji skuteczne.
jak również komentarzy na platformie
piszącą się na naszych oczach. Historia
Zdobył liczne nagrody marketingowe
nieco mniejszej – towarzyskiej. Dotyczą
ta pokazuje nam jak mocne logo potrafi
min. na Golden Drum w Portorożu (2008):
one oczywiście etycznej poprawności
niewyobrażalnie zaangażować w markę
Grand Prix i Złoty Bęben w kategorii media
hasła brandu Lech lub też jej braku.
jej zwolenników, uwalniając przy tym
campaigns (dla najlepszej kampanii mediowej),
Duże wątpliwości może już jednak
ogromne emocje. Czy spieranie się dwóch
Złoty Zegarek w kategorii advertising
budzić wykorzystanie puszek Lecha
obozów pod Pałacem Prezydenckim
campaigns (dla najbardziej kreatywnej
do zbudowania Krzyża. O ile pomysł ten
odbywa się bez szkody dla marki, która
kampanii), Grand Prix w kategorii interactive
był inspirowany przez producenta Lecha
legitymizuje się logotypem krzyża?
(dla najlepszej kampanii w Internecie), Golden
(zapewne do tego nigdy się nie przyzna,
Wydaje się, że logo jako symbol wartości
Winged Nike w kategorii Heath & Beauty, oraz
nawet jeśli tak było) niewątpliwie buduje
oferowanych przez chrześcijaństwo jest
najnowsza na KTR (2010) złoto w kategorii
to darmowe publicity. Szczególnie wśród
w tym sporze bezpieczne. Jedyne czego
reklama radiowa (Tesco).
#social media #monitoring #analiza mediafunmagazyn
Automatyczna analiza wydźwięku Na dużą skalę w Stanach Zjednoczonych i na małą skalę w Polsce, toczy się debata nad sensownością stosowania automatycznej analizy wydźwięku w systemach monitoringu social media. Zwolennicy cieszą się z oszczędności czasu, przeciwnicy krytykują jej nierzetelność. ANNA MIOTK
N
a początku należałoby
Analiza treści przekazów medialnych
w przypadku często wzmiankowanych
uściślić samo pojęcie. Bywa
to z kolei najtańsza i najłatwiejsza metoda
haseł. Jak na przykład szybko
ono błędnie określane
oceny początkowych efektów działań
przeanalizować wydźwięk kilku tysięcy
„analizą sentymentu”,
media relations – dlatego bywa najczęściej
artykułów, jakie pojawiły się w ostatnim
na co składają się dwie rzeczy: kalka
stosowana. Nie tylko w odniesieniu
miesiącu na temat premiera RP Donalda
językowa z angielskiego (słowo
do mediów tradycyjnych, ale również
Tuska?
„sentyment” w polskim oznacza coś
social media, w których internauci toczą
Można to oczywiście zrobić ręcznie,
zupełnie innego, natomiast poprawnym
bezpośrednie dyskusje, także o swoich
czytając każdy artykuł i kwalifikując jego
tłumaczeniem frazy „sentiment analysis”
ulubionych czy znienawidzonych markach.
wydźwięk według wcześniej ustalonej
jest „analiza wydźwięku”) oraz istnienie
Należy jeszcze wspomnieć, że problemem
przez nas skali. Zajmie to jednak dużo
w analizie finansowej metody badawczej
przy analizie treści jest subiektywność
czasu i zasobów ludzkich. Gdyby jednak
nazywanej właśnie „sentiment analysis”
– nawet, jeśli ustalimy gotowe kategorie
ten proces zautomatyzować, teksty
lub „analizą sentymentu” – która polega
kodowania, może się zdarzyć, że każda
publikacji przepuszczając przez specjalny
na identyfikowaniu schematów działań
z kodujących osób przypisze artykuł
program, który sprawdziłby najbardziej
inwestorów opartych na subiektywnych
do zupełnie innych kategorii (rozwiązaniem
charakterystyczne frazy o wydźwięku
odczuciach, przy czym metodą badawczą
tego problemu może być danie koderom
pozytywnym, neutralnym lub negatywnym
jest tutaj sondaż.
tej samej próbki tekstów do kodowania
w poszczególnych tekstach, następnie
i wychwycenie na tym etapie problemu
zaś zaklasyfikował poszczególne artykuły
się określenia „analiza sentymentu”,
z poprawnością kodowania). Wadą
jako pozytywne, neutralne lub negatywne
które ma oznaczać analizę przychylności/
analizy treści jest też jej czasochłonność,
właśnie, a następnie to wszystko podliczył?
nieprzychylności danego tekstu względem
co szczególnie rzuca się w oczy
Albo jeszcze inny pomysł – program
Wszystko to powoduje upowszechnianie
jakiegoś zagadnienia – mimo, iż firmy monitorujące media oraz specjaliści public relations z dawien dawna posługują
ANALIZA SENTYMENTU – RYNKI FINANSOWE
się właśnie terminem „analiza wydźwięku” (ten termin będzie również używany
Sentiment Analysis - jest to sztuka nie podążania za zwycięzcą. Skupia się na
w niniejszym artykule). Analiza wydźwięku
identyfikowaniu schematów działań inwestorów bazujących na subiektywnych
jest bowiem jednym z najczęściej
odczuciach. Teoria mówi, że jeżeli tłum przechyla się zbyt mocno w jedną stronę jest
stosowanych kryteriów analizy treści
to znak nadchodzącej zmiany. Traderzy stosujący analizę sentymentu słuchają o czym
przekazów medialnych, dokonywanych
rozmawiają inwestorzy i jak reagują na rynek. By się dowiedzieć co sądzą traderzy,
przez specjalistów PR i firmy monitorujące
przeprowadzają ankiety, po czym zajmują przeciwne do wyników pozycje.
media.
www.go4x.pl/edukacja/slownik-pojec/analiza-sentymentu
81
#social media #monitoring #analiza mediafunmagazyn
ZNACZENIE SŁOWA SENTYMENT W JĘZYKU POLSKIM
Autorzy raportu Fresh Minds Research przetestowali narzędzia
sentyment uczucie; przywiązanie, skłonność, miłość.
takich firm monitorujących internet, jak
sentymentalizm kierunek lit. europ. 2. poł. XVIII w., wyrażający się w kulcie uczuć, które
Alterian, Biz360, Brandwatch, Nielsen,
przeciwstawiał konwenansom klasycyzmu i racjonalistycznym tendencjom oświecenia;
Radian6, Scoutlabs i Sysomos. Hasłem
uczuciowość, czułostkowość, ckliwość.
wprowadzanym do wszystkich systemów
Etym. - fr. sentimentalisme ‘uczuciowość; sentymentalizm’ (z sentiment ‘(u)czucie;
było „Starbucks”. Wydźwięk znalezionych
sentyment; poczucie; mniemanie’) i łac. sententia ‘czucie; opinia; osąd; maksyma’ od
postów oceniono zarówno automatycznie,
sentire, zob. sens; por. asenterunek.
jak też zakodowano je ręcznie. Okazało się,
Według : www.slownik-online.pl/kopalinski
że po wyłączeniu tekstów o charakterze neutralnym z obszaru analizy i sprawdzeniu, jak miała się sprawa z tekstami o wydźwięku pozytywnym i negatywnym,
sprawdzałby, jakie inne znaczące dla
materiał ekspercki Fresh Minds Research,
że zaledwie średnio 30% wyników zostało
nas słowa są często wzmiankowane
jeden z najnowszych głosów w debacie
skategoryzowanych poprawnie.
w tekstach zawierających na przykład
o automatycznej analizie treści, która
nazwę naszej firmy. Czy jesteśmy
od jakiegoś czasu przetacza się przez
Media Explorer, posługując się narzędziem
„wiodącą w Polsce firmą”, „liderem
amerykańskie blogi na temat monitoringu
Sentiment360. Porównał on wyniki
rynku”, a może „specjalistami w zakresie”.
social media. W Polsce do tej pory ten
automatycznej analizy wydźwięku dla
Oznacza to ogromną wygodę, i dla firmy
wątek był dyskutowany dwukrotnie
jednej z głównych stacji telewizyjnych,
monitorującej media, która nie musi
(na blogu InternetStats czy w profilu
z wynikami uzyskanymi przez człowieka.
zatrudniać zastępów ludzi, i dla firmy-
Facebookowym Bartka Brzoskowskiego)
Rezultaty przedstawił w formie takiego
klienta, który od razu może zorientować
i nie przykuł specjalnej uwagi czytelników
oto wykresu (cytowanego zresztą przez
się, jak jest odbierany przez dziennikarzy
(mniejsza liczba graczy na rynku
Bartka Brzoskowskiego w jego profilu
czy też internautów.
monitoringu internetu i ogólnie, mniejszy
na Facebooku w ramach jednej z polskich
zasięg internetu).
dyskusji o automatycznej analizie treści).
Takie rozwiązania rzecz jasna
Inny test wykonał autor bloga Social
istnieją – W Stanach Zjednoczonych, gdzie rynek monitoringu mediów jest mocno rozwinięty, a samych systemów do monitoringu mediów jest kilkadziesiąt, praktycznie każdy większy dostawca usług monitoringu internetu ma je w swojej ofercie. Niewątpliwą zaletą rozwiązań automatycznych jest oszczędność czasu. Pozwala szybko rozpoznać wydźwięk kilku tysięcy tekstów bez konieczności żmudnego czytania i kodowania większości tekstów. Wyobraźmy sobie, ilu specjalistów monitoringu mediów musiałoby pracować na przykład dla Donalda Tuska i opisywać artykuły na jego temat, których w samych polskich portalach potrafi być 4474 miesięcznie. Automatyczna analiza treści doskonale oszczędza czas przeznaczony na kodowanie. Jednak uważne przyjrzenie się kwalifikacji wydźwięku tekstów przez automat pokazuje, że sytuacja nie wygląda tak różowo, jakby się mogło wydawać. Mówi o tym opublikowany w maju 2010 r.
82
www.socialmediaexplorer.com/2010/04/26/trusting-automated-sentiment-scoring
#social media #monitoring #analiza mediafunmagazyn
Z kolei darmowe rozwiązania
ANALIZA powinno WYDŹWIĘKU wydźwięk, się odbywać
monitorujące internet i również posiadające automatyczną analizę wydźwięku
„Wydźwięk jest myślą, poglądem, postawą, często bazującą raczej na emocjach
artykułów, są też krytykowane przez Katie
niż rozumie. W kontekście monitoringu social media, to określenie, czy konkretna
D. Paine, amerykańską ekspertkę ds.
konwersacja online jest pozytywna lub negatywna. Jest to użyteczne w identyfikowaniu
pomiaru PR. Wskazuje ona, że niemal
tematów i zagadnień, które powodują zarówno dobre jak i złe konwersacje o
połowa wyników z nich jest nierzetelna.
marce. Wydźwięk może pozwolić też na śledzenie całościowego wpływu kampanii
„Gdyby to była księgowość, już dawno
marketingowych lub nowych informacji na temat danej marki”.
siedziałbyś w więzieniu”, pisze ironicznie.
„Turning conversations into insights: a comparison of Social Media Monitoring Tools”,
Natomiast autorzy raportu Fresh Minds
materiał ekspercki Fresh Minds Research, 14 maja 2010
zwracają uwagę na to, że wiele problemów z produktem czy usługą może być przeoczonych przez firmę, gdyż automat
AUTOMATYCZNA ANALIZA WYDŹWIĘKU
każdorazowo dla konkretnego zestawu
z jakiego korzysta, spowoduje zaliczenie negatywnych wypowiedzi do tych
Automatyczna analiza wydźwięku to proces uczenia komputera identyfikowania
o charakterze pozytywnym.
wydźwięku poprzez treści przez Natural Language Processing (NLP). Różne platformy
Z czego wynikają problemy
mierzenia wydźwięku stosują różne techniki i metody statystyczne aby oceniać
z automatami? Przede wszystkim
wydźwięk w internecie. Niektóre polegają na 100% automatycznej analizie wydźwięku,
z ogromnej zmienności języka, zwłaszcza
niektóre korzystają z analityków, a jeszcze inne stosują system łączony.
zaś języka potocznego, którym posługują się internauci. Ledwo tylko dane słowo upowszechni się poza grupę, która
haseł. Język ma różne podzbiory słów,
się nim pierwotnie posługuje, sama ta
dlatego stworzenie jednego poprawnie
grupa wynajduje sobie nowe określenie
działającego automatu do analizy
(przykładem chociażby kariera słowa
wydźwięku dla całego języka (nie zaś
ANNA MIOTK
„cool”, które ze slangu młodzieżowego
na potrzeby konkretnego zestawu haseł)
Dyrektor pionu
weszło do potocznego użycia, tymczasem
jest praktycznie niemożliwe i siłą rzeczy
monitoringu Internetu
w slangu używano już wtedy kolejnego
rozwiązanie takie będzie popełniało
w NetSprint.pl, odpowiada
określenia, bodajże „trendy”).
błędy. Owszem, istnieją na rynku
za rozwiązania NewsPoint
dobre rozwiązania do tworzenia takich
i NewsPoint Social Media
czas w ten sam sposób, a dostosowują
automatów, ale operują one na niewielkich
oraz przygotowywanie raportów i analiz
swoją komunikację do aktualnej sytuacji
zbiorach słów, muszą być „douczane”
medialnych. Ma sześcioletnie doświadczenie
rynkowej. Na przykład dotychczasowa
przez ludzi, którzy kodują próbki tekstów,
w public relations – pracowała w uznanych
„wiodąca firma” zdobywa główny udział
a ich wdrożenia są kosztowne.
polskich i sieciowych agencjach PR,
Same firmy też nie komunikują się cały
w rynku i w związku z tym zaczyna
realizując projekty dla klientów z sektorów
Rozwiązaniem problemów
się w swoich materiałach prasowych
z automatyczną analizą treści może
IT, FMCG oraz healthcare. Z wykształcenia
określać jako „lider”. Język jest też
być półautomat – dany wpis może
magister socjologii (Uniwersytet Gdański),
różnorodny – istnieją w nim słowa, które
być przekodowany przez użytkownika
w lipcu b.r. złożyła rozprawę doktorską
mają wiele różnych znaczeń, często
systemu lub zdecydowanie się na analizę
„Metody oceny i pomiaru rezultatów działań
zależnych od kontekstu wypowiedzi.
dokonywaną przez ludzi (i zlecenie jej
public relations stosowane w Polsce”
Jak automat ma być w stanie poprawnie
na zewnątrz w przypadku braku zasobów
na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk
wychwycić to, z którego kontekstu akurat
we własnej firmie). „Aby móc w pełni
Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.
skorzystał wypowiadający się?
skorzystać z narzędzia monitoringu social
Wykłada na Podyplomowych Studiach
media, kluczowe są uściślanie na bieżąco
PR w SWPS na Wydziale Zamiejscowym
odwrotność wypowiedzi – o czymś,
i interpretowanie wyników”, piszą
w Sopocie, prowadzi szkolenia dotyczące
co potępiamy, mówimy pozytywnie
autorzy materiału Fresh Minds Research.
komunikacji w internecie i badań w public
– i odwrotnie. „Komputery nie rozumieją
Dlatego niektóre systemy monitoringu
relations; jej kompetencje trenerskie
ironii”, mawia Katie Delahaye Paine,
internetu zostawiają sobie otwartą
potwierdza certyfikat Szkoły Trenerów
amerykańska ekspertka ds. badań PR
furtkę – klasyfikację nadaną przez ich
House of Skills. Autorka licznych publikacji
Pozostaje też ironia, czyli zamierzona
Do tego określenie, czy dane słowa mają pozytywny lub negatywny
system, użytkownik zawsze może ręcznie
w mediach branżowych oraz bloga na temat
przeedytować.
badań w PR.
6
83
#social media #badania #marka mediafunmagazyn
Social Media Brand Index NORBERT KILEN
Jak największe marki w Polsce radzą sobie ze społecznościami w Sieci? Na to właśnie pytanie spróbujemy odpowiedzieć zbierając informacje przy okazji realizacji badania Social Media Brand Index. Jego efektem będzie lista z indeksem. Mamy nadzieję, że wyniki skłonią chociaż kilka firm do podjęcia wysiłku i rozpoczęcia działań w serwisach społecznościowych. Być może uda się nawet – powtarzając badanie za rok – określić trendy.
N
84
a początku był pomysł.
(„Co dziś na obiad” prowadzony dla
serwisów społecznościowych w IAB,
„Sprawdźmy jak firmy działają
Knorr). Jeszcze inne – nie ujawniają
doszliśmy do wniosku, że jedynym
w społecznościówkach!”.
się nawet, promując np. rozpoznawalną
wiarygodnym źródłem informacji
Wydawało się proste.
postać związaną z marką („Mały Głód”).
są… brand managerowie. Bez nich
Logujemy się do kilkunastu największych
Bywają też formy aktywności, które
wszystko, co zbierzemy będzie
serwisów i sprawdzamy kto,
trudno jest zidentyfikować – jakieś
po prostu powierzchowną informacją
co i jak. Niestety im bardziej zagłębialiśmy
akcje promocyjne, konkursy. Poza tym
o najbardziej widocznych – ale czy
się w temat, tym bardziej dochodziliśmy
zawsze pozostanie niepewność – czy
najskuteczniejszych? – działaniach
do wniosku, że takie podejście jest
aby na pewno profil jest autentyczny,
wybranych firm. Łatwo będzie kogoś
po prostu niemożliwe. Po pierwsze – firmy
„odfirmowy” czy może został stworzony
pominąć, coś przeoczyć. Od brand
czy marki? Po drugie – co to znaczy
przez fana marki i o jego istnieniu
managerów dowiemy się natomiast,
„działają”? Niektóre prowadzą markowe
firma nawet nie wie. Podobnych pytań
przynajmniej w teorii, wszystkiego.
profile, wchodząc w dialog z grupą
na etapie przygotowania badania
Oczywiście research w serwisach
klientów, inne prowadzą profile związane
pojawiały się dziesiątki. I tak, w toku
wykonać trzeba i tak, obowiązkowo.
z problemem, który rozwiązuje produkt
roboczych spotkań z przedstawicielami
Ale rozmawiając równolegle z ludźmi
#social media #badania #marka mediafunmagazyn
odpowiedzialnymi za komunikację marki
się, że to najprostsza droga do pozyskania
można zapytać o znacznie więcej.
cennych danych. Jednocześnie o pomoc zostali poproszeni „najwięksi” – mieli
„Czy wykorzystujesz w swoich
potwierdzić aktywność. Tym sposobem
działaniach media społecznościowe?...
udało się już uzyskać dane z Fotka.pl. NORBERT KILEN
Prace nad Social Media Brand Index rozpoczęły się od przygotowania
Co dalej
Strategy Director Think
kwestionariusza. Uruchomiony został prosty
Końcowy efekt projektu to raport „Social
Kong (www.thinkkong.pl)
sajt z ankietą – www.socialmediabrand.pl
Media Brand Index 2010”. Ma on stanowić
– agencji marketingu
– i rozpoczęło się zapraszanie ludzi
„fotografię” stanu aktywności firm –
interaktywnego.
do jej wypełnienia. W ścisłym centrum
największych, ale i tych mniejszych, które
Od prawie 14 lat jest
zainteresowań są oczywiście największe
wzięły udział w badaniu – w serwisach
związany z branżą mediów i marketingu.
marki – to na bazie listy top 200 ma bowiem
społecznościwych. Bazą raportu będzie
Przez 6 lat pełnił funkcję dyrektora
powstać indeks. Nie mniej ciekawe –
indeks najsilniejszych marek z informacjami
strategicznego On Board PR. Prowadził
w kontekście badań – są wypowiedzi
na temat ich działań. W ramach raportu
też studio produkcyjne specjalizujące
każdego, kto działa w serwisach
zaprezentowane będą także wyniki
się w oprogramowaniu edutainment
społecznościowych. Po krótkim czasie
ankietowego badania brand managerów.
i produkcji gier, był dziennikarzem IDG.
zbieranie odpowiedzi zostało wsparte
Znajdzie się także w nim próba odpowiedzi
Twórca inicjatyw środowiskowych (m.in.
targetowanym e-mailingiem. Cóż – mimo
na pytania o udział wydatków na marketing
SocialMediaBrand.pl, ZapytajEkspertow.
włożonego wysiłku – efekty były gorsze id
w serwisach społecznościowych
pl), wykładowca współpracujący m.in.
pierwotnych założeń. Do końca sierpnia
w całości budżetów marketingowych,
z UW, SGH, autor dziesiątek publikacji
tą metodą zebrano opinie zaledwie kilku
o cele, które marki realizują przez
popularyzujących nowoczesny marketing.
procent najsilniejszych marek.
obecność w społecznościówkach, o plany
e-mail: nkilen@thinkkong.pl
Pod koniec sierpnia rozpoczęto więc czwartą fazę prac – telefonowanie. Okazuje
na przyszłość. Całość zilustrowana zostanie
FB: www.facebook.com/norbertkilen
najciekawszymi wypowiedziami.
Twitter: www.twitter.com/nkilen
6
85
#social media #monitoring mediafunmagazyn
Buzz Tracking Po co i jak to robić?
ALBERT HUPA marcin krzosek
Jak badać treści w Internecie i jakie ma to praktyczny sens? Na to pytanie odpowiadają autorzy nowego narzędzia buzz trakingowego – IRCenter.
O
d kiedy Internet stał
tutaj wszyscy są nadawcami i odbiorcami
tematy polityczne. Chciał w ten sposób
się jednym z mediów
zarazem, a więc działamy na innych
dowiedzieć się, które problemy jawią
publicznych, zaczęto go
zasadach, niż wydawcy największych
się jako globalne dla całego społeczeństwa
badać na dużą skalę.
polskich dzienników, które zresztą od dawna
amerykańskiego (Internetu jeszcze
Z jednej strony wprowadzono metody
czyta się częściej na ekranie monitora,
wtedy nie było). Zarówno w Polsce,
znane z badań mediów tradycyjnych –
niż w wersji papierowej. Internet badali
jak i na świecie podejmowane już
analizy oglądalności stacji i programów
też naukowcy – ograniczali się jednak
były takie same próby w Internecie
telewizyjnych, z drugiej – metody badań
najczęściej do stron mediów komercyjnych
(m.in. politicosphere.net, napisali.pl
domen internetowych. Ale Internet
i najczęściej pojawiających się tam treści. Ale
[linki]), na podstawie których analizuje
działa na zupełnie innych zasadach niż
– jak to z naukowcami bywa – nie do końca
się popularność polityków i próbuje
mass media, więc efekty tych pomiarów
umieli oni powiedzieć, po co to robią.
przewidywać wyniki wyborów.
są mocno problematyczne. Wiadomo
Po co więc i jak badać treści w Internecie?
bowiem, gdzie wchodzą internauci, nie wiadomo jednak, co widzą. Z kolei, gdy możemy badać treści,
Tyle tylko że liczba wystąpień sama w sobie nie jest wystarczającą informacją.
Po co?
Trzeba ją jeszcze zinterpretować. Być może
Już w latach 50. Harold Laswell dokonał
właśnie dlatego oraz dzięki doświadczeniom
to często musimy ograniczyć się do kilku
pomiaru liczby publikacji zawierających
zebranym w analizach ze sfery politycznej
wybranych forów. Co zresztą oczywiste –
nazwiska polityków i słów określających
pojawiły się w Internecie klasyczne narzędzia PR-owe (znane jako monitoring mediów), których celem jest zebranie i prezentacja treści zawierających nazwiska, a także nazwy marek, produktów i firm. Dzięki nim analitycy wizerunku mogą zapoznać się z publikacjami (jeśli ich nie jest za dużo;) i sporządzić odpowiedni raport. Kiedy jednak treści jest zbyt dużo, przydatne okazują się ilościowe wskaźniki odpowiadające na ważne problemy związane z marką. PR w Internecie powoli jednak zmienia swój charakter. W wielu firmach, obok działów wizerunkowych, pojawiają się osoby odpowiedzialne za komunikację w Social Media, którzy coraz częściej konsultują swoje działania z marketingowcami – to,
86
#social media #monitoring
się strukturze języka potocznego). A to,
domeny posiadają największy potencjał
związane z aktywnymi kampaniami. Dlatego
co jest trudne do zrealizowania przez
opiniotwórczy zarówno w kontekście marki,
też ten „zwykły buzz tracking” musi mieć
informacje automatycznie prezentowane
jak i całego segmentu rynku.
coraz więcej wspólnego z kreowaniem
w ramach takich aplikacjach, możliwe jest
świadomości i zaangażowania w produkt
dzięki dodatkowym analizom.
i markę. A to z kolei jest związane nie tylko
Aby móc odróżnić publikacje pojawiające się w mediach komercyjnych od treści generowanych przez pozostałych
z analizą grup docelowych i segmentacją
Co potrafi narzędzie buzz trackingowe?
użytkowników Internetu, istotna jest
konsumentów, ale i pomiarem efektywności
Podstawową funkcjonalnością narzędzi buzz
również informacja o tym, na jakich
samych kampanii komunikacyjnych.
trackingowych jest podawanie informacji
kategoriach domen pojawiło się najwięcej
o liczbie wystąpień publikacji zawierających
badanych treści. Jest to informacja istotna
kampanii komunikacyjnych jest znacznie
badane słowa. Są to dane pokazywane
zwłaszcza dla osób, które chcą dowiedzieć
bardziej dokładny, niż w przypadku badań
dla dni, tygodni lub miesięcy. Na tej samej
się, ile tak naprawdę było publikacji
realizowanych w innych mediach. Nie
zasadzie umieściliśmy w naszym narzędziu
na forach i portalach społecznościowych,
tylko można zobaczyć, czy rzeczywiście
informację o liczbie domen, na których
gdzie użytkownicy generują najwięcej
działania przewidziane w media planie
pojawiły się te publikacje. Dzięki tym dwóm
spontanicznych treści.
zostały przeprowadzone, ale i możliwe
wskaźnikom możliwe jest prezentowanie
jest sprawdzenie jak duży szum
trendów pokazujących nie tylko, z jakim
jest z kolei prezentowanie informacji
(buzz) został wywołany w związku
nasileniem, ale i w ilu miejscach występują
o sentymencie tzn. liczbie wystąpień
z prowadzoną kampanią przez osoby nie
badane treści. Dowiemy się również czy
pozytywnych i negatywnych publikacji dla
związane bezpośrednio z tą marką lub
dyskusja o danej marce toczy się w jednym
badanych marek i produktów. Daje to nie
produktem. W tym momencie warto sobie
czy wielu miejscach, a co za tym idzie, czy
tylko informację o globalnych trendach,
odpowiedzieć na pytania: które elementy
dociera do wielu mikro-społeczności czy
ale i umożliwia badanie postrzegania
kampanii były najczęściej komentowane,
tylko do kilku.
różnych wydarzeń i analizę ich oddźwięku
W Internecie pomiar efektywności
które strony związane z kampanią
Drugą ważną informacją – istotną
Istotne dla działań komunikacyjnych
w Internecie. Może się bowiem okazać,
były najbardziej widoczne, które treści
zwłaszcza z marketingowego punktu
że podczas gdy media komercyjne prezentują
komunikatów nadawanych w ramach
widzenia – są domeny, na których
pewne informacje w negatywnym świetle,
kampanii były najczęściej powtarzane przez
pojawiło się najwięcej badanych
internauci nie muszą się z nimi zgadzać.
internautów (z czym klasyczne narzędzia
publikacji. Dzięki temu, jeżeli dobrze
PR-owe już sobie nie radzą).
scharakteryzujemy szukane słowa,
W którą stronę zmierza buzz tracking?
Pomiar treści jest również istotny dla
mediafunmagazyn
o czym ma się mówić, jest coraz bardziej
będziemy posiadać informację o tym,
Internet zmienia się szybciej niż narzędzia
przedstawicieli mediów komercyjnych. Te
gdzie najwięcej mówi się o danej marce,
badawcze i szybciej niż sam buzz tracking.
osoby borykają się z kolei z problemem
jej konkurencji i całej branży, w której
Spowodowane jest to nie tylko ewolucją
kradzieży treści, czyli umieszczaniem
się ona znajduje. Odkryjemy również, które
potrzeb internautów, ale również rozwojem
przez inne osoby artykułów przez nich napisanych. Narzędzia śledzące Internet mogą zidentyfikować domeny, na których pojawiły się te artykuły, ale także wskazać, które artykuły cieszyły się największym zainteresowaniem – miały najwięcej linków kierujących do tych artykułów i były najczęściej cytowane. Powyższe zastosowania – jak i wszystkie, których nie wymieniliśmy, bo nie było miejsca, lub których jeszcze nie odkryliśmy – są możliwe do zrealizowania przez wszystkich, którzy mają dostęp do narzędzi monitorujących Internet i aplikacji udostępniających zbierane dane (warto, aby takie narzędzia uwzględniały zmieniające się potrzeby użytkowników buzz trackingu i odpowiadały zmieniającej
87
#social media #monitoring mediafunmagazyn
to sprawdzenie, w jakim sąsiedztwie pojawiały się interesujące nas marki i jakie tematy były z nimi najczęściej związane. Analiza danych semantycznych umożliwia określenie wymiarów marki – czyli określone konteksty ważne z punktu widzenia działań wizerunkowych. Jest to istotne zwłaszcza wtedy, gdy ktoś chciałby porównać kontekst marki w różnych okresach czasu np. przed rozpoczęciem prowadzenia działań komunikacyjnych i po ich zakończeniu. Powyższe funkcjonalności to tylko przykłady możliwości, jakie dają narzędzia buzz trackingowe. W tej dziedzinie twórcy technologicznym i rodzajem dominujących
informacje zbierane na stronach źródłowych,
tego typu narzędzi są ograniczeni własną
treści. Rośnie między innymi rola treści
z których pochodzi materiał video).
wyobraźnią i potrzebami użytkowników
video – coraz częściej postrzeganych
Istotnym kierunkiem rozwoju narzędzi
końcowych.
jako alternatywa dla komunikacji pisanej.
buzz trackingowych jest automatyczna
Dlatego w panelu umieszczono również
analiza semantyczna, tzn. identyfikacja
ALBERT HUPA, MARCIN KRZOSEK
informację o filmach video – pojawiających
słów i liczby ich wystąpień w publikacjach
Albert Hupa
się nie tylko na samych portalach video, ale
dotyczących analizowanej marki. Treści
i Marcin Krzosek
i przeklejanych na innych stronach. Tutaj nie
jest zbyt wiele, aby się z nimi zapoznać.
są współzałożycielami
tylko istotne jest, na ilu domenach pojawiły
To powód, dla którego jedną z propozycji
Interactive Research
się filmy związane z marką, ale i to, ile razy
jest prezentowanie słów najczęściej
Center. Wraz z przyjaciółmi
zostały obejrzane (co badamy analizując
współwystępujących z marką. Umożliwia
w oparciu o projekty akademickie realizowane na Uniwersytecie Warszawskim i PolskoJapońskiej Wyższej Szkole Technik Komputerowych stworzyli ofertę profesjonalnych usług analitycznych w Internecie. Współpracują z domami mediowymi, agencjami marketingowymi i uczelniami wyższymi, łącząc naukę z biznesem. www.ircenter.com buzz.ircenter.com www.facebook.com/IRCenter
88
6
#social media #monitoring #krzyż mediafunmagazyn
Spór o krzyż w internecie O ile portale stały się narzędziem relacjonowania kolejnych etapów konfliktu, social media służyły przede wszystkim wyrażaniu emocji. ANNA MIOTK
K
rzyż przed pałacem
tygodniu sierpnia, mimo orędzia biskupów
debata najbardziej przybrała na sile
prezydenckim został
adresowanego do stron konfliktu pod
w tygodniu, w którym miała miejsce
ustawiony przez harcerzy
krzyżem i dalszych zapowiedzi „obrońców”,
nieudana próba przeniesienia krzyża.
po katastrofie samolotu
że będą kontynuować swoje działania.
Z kolei na mikroblogach najwięcej postów
prezydenckiego pod Smoleńskiem,
Konflikt o krzyż stał się również
pojawiło się w kolejnym tygodniu, gdy
która miała miejsce 10 kwietnia b.r.
interesujący dla social media – forów,
odbywały się demonstracje przeciwników
W pierwszych dniach po katastrofie
blogów i mikroblogów. Na forach i blogach
pozostawienia krzyża pod Pałacem
gromadziły się pod nim osoby chcące upamiętnić tragicznie zmarłych. 3 sierpnia
Tabela – Liczby publikacji na portalach, forach, blogach i mikroblogach w kolejnych
miało się odbyć uroczyste przeniesienie
tygodniach trwania konfliktu o krzyż, źródło danych: NewsPoint 5-11 VII
12-18 VII
19-25 VII
26 VII – 1 VIII
2-8 VIII
9-15 VIII
16-22 VIII
23-29 VIII
portale
15
142
234
115
1315
1937
827
643
pozwoliły jednak osoby nadal gromadzące
fora
47
172
244
99
781
456
205
148
się pod krzyżem, które żądały zbudowania
blogi
17
133
68
40
142
38
144
106
w tym miejscu pomnika ofiar katastrofy.
mikroblogi
5
44
30
10
256
324
166
70
krzyża do kościoła Św. Anny, co zostało uzgodnione między harcerzami, kurią, a politykami. Na przeniesienie krzyża nie
Wobec tego szef Kancelarii Prezydenta zdecydował o pozostawieniu krzyża na obecnym miejscu. Od tego momentu chodnik przed pałacem prezydenckim stał się miejscem spotkań zwolenników
Liczby publikacji na portalach, forach, blogach i mikroblogach w kolejnych tygodniach trwania konfliktu o krzyż, źródło danych: NewsPoint
i przeciwników pozostawienia krzyża w tym miejscu. W mediach rozgorzała debata o zasadność roszczeń zwolenników pozostawienia krzyża przed pałacem. W dniach 2-8 sierpnia czyli tygodniu, w którym krzyż miał być przeniesiony, portale pisały o sprawie aż 1315 razy. W kolejnym tygodniu, 9-15 sierpnia, liczba publikacji wzrosła do 1937. Demonstracje przeciwników pozostawienia krzyża stały się idealnym pretekstem do rozpoczęcia debaty o miejsce symboli religijnych oraz miejsce Kościoła katolickiego w polskim życiu publicznym. W kolejnym tygodniu, 16-22 sierpnia, temat cieszył się mniejszym zainteresowaniem portali, na forach i na mikroblogach, za to pojawiło się więcej komentarzy na blogach. Temat wyraźnie stracił na żywotności w ostatnim
90
Metodologia: W analizie zostały uwzględnione teksty, które ukazały się we wszystkich portalach monitorowanych przez NewsPoint oraz na blogach, forach i mikroblogach monitorowanych przez NewsPoint Social Media, w dniach 1 lipca – 29 sierpnia 2010. Zawierały ono przynajmniej jedną z następujących fraz: „krzyż przed pałacem prezydenckim”, „bitwa o krzyż” „spór o krzyż” „wojna o krzyż”, „obrońcy krzyża”, „walczący z krzyżem”, „przeciwnicy krzyża”, „zwolennicy krzyża”.
#social media #monitoring #krzyż mediafunmagazyn
Andrzej Pągowski Prezydenckim – był to okres, w którym
Pojawiały się też grafiki i obrazki
Marek Raczkowski
sprawa krzyża budziła najgorętsze
autorstwa anonimowych użytkowników
emocje. Pod tym względem mikroblogi
sieci (na przykład projekty pomnika,
osób i dowiodła, że social media stały
zbliżały się do portali – wynika
który miałby stanąć na Krakowskim
się ważnym narzędziem debaty politycznej
to z dwóch czynników: są one najszybszym
Przedmieściu w miejsce krzyża, przeróbka
toczonej przez zwykłych obywateli.
narzędziem do dzielenia się aktualnościami
Pałacu Kultury i Nauki, parodia Naszej-
przez internautów a ponadto
Klasy dla obrońców krzyża).
są często używane przez redakcje portali
Dużą popularnością cieszyły
„Obrońcy krzyża” nie byli w social media aż tak aktywni. Prawdopodobnie wynika to z faktu, że większość z nich, jako
internetowych do popularyzowania
się gry naprędce napisane na Facebooka
przedstawiciele starszej grupy wiekowej,
umieszczonych w nich artykułów. Tak
(Obrońca kryża – w ostatnim miesiącu
korzysta z innych mediów niż internet.
samo, jak na portalach, liczba publikacji
grało w nią 151.909 użytkowników) czy tez
w social media w dwóch ostatnich
umieszczone w prywatnych domenach,
tygodniach sierpnia, sukcesywnie spadała.
w których zadania polegały na ustawieniu
Social media stały się istotnym narzędziem
jak największej liczby krzyży wokół Pałacu
ANNA MIOTK
debaty publicznej, służącym wyrażeniu emocji
Prezydenckiego czy też rzucaniu granatem
Dyrektor pionu
związanych z konfliktem. Szczególnie aktywni
w osoby próbujące zabrać krzyż (Bitwa
monitoringu Internetu
byli w nich przeciwnicy pozostawienia krzyża
o Krzyż).
w NetSprint.pl, odpowiada
na Krakowskim Przedmieściu, którzy wyżywali
Przeciwnicy pozostawienia krzyża
6
za rozwiązania NewsPoint
się satyrycznie. Internauci tworzyli parodie
na Krakowskim Przedmieściu
i NewsPoint Social Media
reklam (na przykład Plus – taryfa Bezendu
zorganizowali również antymanifestację,
oraz przygotowywanie raportów i analiz
czy Danone – Mały Głód), utwory muzyczne
na którą umówili się za pomocą
medialnych. Ma sześcioletnie doświadczenie
(„Gdzie jest krzyż” – Mr Hek, „Gdzie jest
Facebooka („Akcja krzyż”). Do tej pory
w public relations – pracowała w uznanych
krzyż?” – Chris Kross De Mejken, o nurcie
narzędzia społecznościowe nie były aż tak
polskich i sieciowych agencjach PR,
utworów krzyżowych wspomnieli w swojej
silnym kanałem wyrażania niezadowolenia,
realizując projekty dla klientów z sektorów
audycji Wojewódzki i Figurski). Internauci
a demonstracje zwoływane
IT, FMCG oraz healthcare. Z wykształcenia
upowszechniali między sobą komentarze
za ich pośrednictwem (jak demonstracja
magister socjologii (Uniwersytet Gdański),
rysunkowe do sytuacji autorstwa znanych
przeciwko pochówkowi prezydenckiej pary
w lipcu b.r. złożyła rozprawę doktorską
rysowników (m. in. Andrzej Pągowski, Marek
na Wawelu czy demonstracja przeciwko
„Metody oceny i pomiaru rezultatów działań
Raczkowski).
polityce byłego dyrektora Programu III
public relations stosowane w Polsce”
http://nasz-krzyż.pl
Polskiego Radia) nie były
na Wydziale Dziennikarstwa i Nauk
w stanie zgromadzić zbyt
Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego.
dużej liczby uczestników. Tym
Wykłada na Podyplomowych Studiach
razem sytuacja była nieco inna
PR w SWPS na Wydziale Zamiejscowym
– sprawa pozostawienia krzyżu
w Sopocie, prowadzi szkolenia dotyczące
od momentu jego nieudanego
komunikacji w internecie i badań w public
przeniesienia wywołuje silne
relations; jej kompetencje trenerskie
emocje, zwłaszcza wśród
potwierdza certyfikat Szkoły Trenerów
osób, które nie są temu
House of Skills. Autorka licznych publikacji
przychylne. „Akcja krzyż”
w mediach branżowych oraz bloga na temat
zgromadziła znaczącą liczbę
badań w PR.
91
#media #telewizja #interakcja mediafunmagazyn
Z
daniem „The Economist”, telewizja jako medium ma się zupełnie dobrze. To przede wszystkim zasługa
programów rozrywkowych i sportowych, skierowanych do widza masowego. Wśród nich najlepszymi przykładami mogą być: „Britan’s Got Talent” oraz tegoroczny mecz baseballa New Orleans Saints kontra Indianapolis Colts. Pierwszy z programów w szczytowym momencie oglądało 68 proc. brytyjskich telewidzów, drugi – 106 milionów Amerykanów. Co ciekawe, takie sukcesy oglądalności są możliwe pomimo coraz większej liczby
Telefon + telewizor (?) „90 proc. czasu, kiedy nie śpią, ludzie spędzają patrząc na podświetlone prostokąty” – raportował w 2009 r. satyryczny tygodnik „The Onion”, trafnie opisując współczesny styl życia definiowany przez nieustanne towarzystwo telefonu komórkowego, ekranu komputera i telewizora. Ten zabawny passus przypomniał tygodnik „The Economist” w niedawno opublikowanym raporcie na temat obecnego stanu telewizji, jej przyszłości i wyzwań, przed jakimi stoi. BARTOSZ SIEPRACKI
92
kanałów telewizyjnych. Co więcej – jak zauważa „The Economist” – nawet Internet, serwisy społecznościowe i telefonia komórkowa nie zdołały jak na razie zastąpić telewizji. Raczej „wcisnęły się” obok tego medium. W 2009 r. mieszkaniec Tokio spędzał przed telewizorem średnio 216 minut dziennie, czyli o 10 minut więcej niż w 2000 r. Jednocześnie młodzi ludzie korzystają w tym czasie z telefonów komórkowych. Z kolei z raportu Kaiser Family Foundation wynika, że młodzi Amerykanie oglądają telewizję ponad 4 godziny dziennie. Za te sukcesy frekwencyjne odpowiedzialne są m.in. telewizje płatne, takie jak HBO, które musiały zamiast na reklamodawcach skupić się na utrzymaniu
#media #telewizja #interakcja
telefonu komórkowego do reakcji i wzięcia
znakomite narzędzie do product placement
w produkcję seriali, takich jak: „The
udziału w programie. Irlandzka firma
i reklam, które mają faktyczny, cyfrowy
Sopranos”, „The Wire”, „The West Wing”,
InTime Media, jeden z pionierów na tym
wymiar interaktywności. Wyobraźmy
które w przeciwieństwie do hollywoodzkich
rynku, stworzyła już aplikacje do jednej
sobie reklamę samochodu, podczas której
produkcji kinowych, są ambitne, oryginalne,
z najpopularniejszych brytyjskich oper
widzowie wyposażeni w aplikację mogą
mają świetne, przykuwające uwagę
mydlanych – serialu „Eastenders”.
wybrać określone parametry, takie jak
scenariusze i są znakomicie zrealizowane.
Widzowie oglądając serial mogą
kolor, otwarty bagażnik, wersja kombi,
jednocześnie odpowiadać na telefonie
kierowca, otoczenie, w jakim pokazany
się w Internecie. Z jednej strony oferują
komórkowym na pytania dotyczące
jest samochód. Po głosowaniu następna
płatny dostęp do seriali online. Z drugiej,
bohaterów, ich wyborów, planów, bądź
reklama wygląda już tak jak życzy sobie
muszą zatrzymać widzów jak najdłużej
minionych wydarzeń. Pytania są idealnie
tego większość widzów – twierdzi Krzysztof
przed ekranem telewizora, bo właśnie tam
zsynchronizowane z danym epizodem.
Kolski i dodaje, że mobilna interakcja
reklamy przynoszą zyski znacznie większe
Aplikacja i sposób jej działania nie
to przyszłość telewizji. – W końcu, kiedy
niż internetowe mikropłatności.
odciąga widzów od oglądania serialu,
widz trzyma w ręku telefon, za pomocą
Nadawcy telewizyjni próbują odnaleźć
Internet i serwisy społecznościowe stały
jest raczej jego dopełnieniem. Zegar
którego aktywnie uczestniczy w programie,
się jednak dla nadawców znakomitymi
odlicza sekundy do kolejnej interakcji
to nie trzyma w nim pilota, którym może
mediami do podtrzymywania uwagi widzów
(można skupić się na oglądaniu),
zmienić kanał – podsumowuje.
i fanów poszczególnych programów już
przyjazny interfejs zachęca do wybierania
po ich transmisji. Dotyczy to zwłaszcza
odpowiedzi. Aplikacja działa na 90 proc.
Media, nadawcami i producentami tworzy
najbardziej popularnych produkcji,
telefonów, a kolejne modele i platformy
scenariusze interakcji w programach
które dzień po emisji stają się tematami
są portowane. InTime Media twierdzi,
i reklamach. Powstały już pierwsze
do rozmów.
że gdyby chcieć porównać możliwości
pilotażowe aplikacje do polskich
zwykłego SMS-a premium wysyłanego
programów.
Zdaniem „The Economist”, telewizja
mediafunmagazyn
swoich widzów. Zainwestowały więc
Voodoodance we współpracy z InTime
6
jako medium musi stawić czoła Internetowi
w odpowiedzi na reklamę w telewizji i ich
i cyfrowym nagrywarkom, bo te dwa
aplikacji, to tak jakby chcieć porównać
BARTOSZ SIEPRACKI
czynniki mogą obniżać oglądalność
system DOS do Windows 7. Aplikacja
Od prawie 6 lat konsultant zagranicznych
programów o średniej popularności
jest łatwa i intuicyjna w obsłudze, daje
agend rządowych
i seriali. Odpowiedzią na to wyzwanie jest
nadawcom i producentom telewizyjnym
zajmujących
zaangażowanie widzów do aktywnego
potężne narzędzie reklamowe, mogące
się wspieraniem
udziału w programach. Dotychczas telewizja
utrzymać dużą oglądalność w blokach
eksportu, R&D
była medium pasywnym, nie dającym
reklamowych, pod warunkiem, że przy
i przedsiębiorczości.
widzom możliwości i narzędzi do interakcji.
jej zastosowaniu reklamy dadzą widzom
Początkowo w fińskiej organizacji Finpro,
To zaczyna się zmieniać. Głosowanie SMS-
możliwość ciekawej interakcji. – Pierwszą
a obecnie w irlandzkiej Enterprise Ireland,
ami w takich formatach jak Idol czy Mam
próbę takiej interakcji podjęła Skoda
gdzie współpracuje przede wszystkim
Talent, czy skuteczne nakłanianie widzów
z Change Integrated, stosując roadblocking
z firmami z sektora TIME (telco, internet,
do aktywnego udziału w programach
na 1 i 2 programie TVP, gdzie pokazane
media, entertainment). Dublin stał
informacyjnych przez przysyłanie emailem
były dwie wersje samochodu: z otwartym
się w ostatnich latach europejskim
swoich opinii może budować lojalność
i zamkniętym bagażnikiem. Widzowie
hubem dla internetowych gigantów:
widzów, zauważa tygodnik.
zmieniając program z 1 na 2 mogli
Facebooka, Google, Ebay, Linkedin, Zyngi,
„otworzyć” bagażnik, pod warunkiem,
Paypal i pojawia się w związku z tym
Nowy rodzaj interakcji
że mieli odpowiednio ustawione programy.
wiele ciekawych irlandzkich startupów,
Kolejnym krokiem takiej interakcji,
Może to i ciekawy projekt, ale raczej
z którymi Bartek ma obecnie przyjemność
o czym już „The Economist” nie pisze,
jako jednorazowa ciekawostka – mówi
współpracować.
jest połączenie telefonu komórkowego
Krzysztof Kolski, prezes Voodoodance,
Wcześniej był dziennikarzem i redaktorem
z ekranem telewizyjnym. Istnieją już
polskiego partnera InTime Media. – Dzięki
w tygodniku Teleinfo, pisał też artykuły
na rynku aplikacje na telefony komórkowe
aplikacji InTime Media i rejestrowaniu
i analizy do wydawnictw Migut Media:
umożliwiające interakcję z nadawanym
odpowiedzi widzów, możemy dokładnie
Świata Telekomunikacji i IT Resellera.
programem w czasie rzeczywistym.
zmierzyć ich oczekiwania co do dalszego
Wspiera Fundację Przyjaciel, w wolnym
To klasyczny przykład tzw. „mobile
rozwoju akcji w serialu. Widzowie
czasie gra w badmintona i jest w trakcie
engagement”, czyli zachęcenia – lub jak
mogą decydować o losach bohaterów,
budowy biblioteki dzieł wszystkich Spike’a
kto woli – zmobilizowania użytkownika
a co więcej, reklamodawcy zyskują
Milligana.
93
#technologia #iPad #tablety mediafunmagazyn
Jeśli nie iPad to co? Dotykowe trendy PAWEŁ IWANIUK
iPad nie jest pierwszym tabletem jaki kiedykolwiek trafił do sprzedaży. Komputery z dotykowym ekranem istnieją od lat. Gdybyśmy się uparli, pierwsze urządzenia tego typu odnaleźlibyśmy jeszcze w latach 80-tych XX wieku. Pomimo różnych projektów, przez cały ten czas żadne z tych urządzeń nie przebiło się do mainstreamu.
D
opiero iPad odniósł wyraźny
papieru dla naszego wzroku zdaje się mieć
rozwijać swoje tablety, natomiast producenci
sukces i w ciągu kilku miesięcy
coraz mniejsze znaczenie, choć jeszcze
taniej elektroniki będą adaptować wybrane
pociągnął za sobą falę mniej lub
jakiś czas temu był to główny argument
funkcje iPada w swoich urządzeniach.
bardziej podobnych produktów.
przemawiający za takimi rozwiązaniami.
W efekcie, spodziewam się, że wśród całej
Wiele osób obserwując obecną sytuację
Segment tabletów, sam w sobie, nie jest
zadaje sobie pytanie: dlaczego to wszystko
jednak tak jednolity jak mogłoby się nam
dzieje się dopiero teraz? Według mnie
wydawać. Choć powyżej wspominam
w analizach dotyczących tabletów, zbyt
o uniwersalności to zaznaczyć muszę,
często skupiamy się na technologii, która
że stopień tej uniwersalność jest dość
pozwala tworzyć te urządzenia, a zbyt
zróżnicowany. W ciągu ostatnich kilkunastu
rzadko na treści i usługach, które wypełniać
miesięcy na rynku pojawiło bardzo dużo
mają ich ekrany. Odpowiednią technologię
różnorodnych produktów, wśród których
posiadamy od dłuższego czasu. Jednak
znaleźć możemy nie tylko klony iPada, ale
dopiero rozwój i dostępność treści sprawiły,
również autorskie projekty. Na podstawie
że iPad oraz jemu podobne zaczęły mieć
swoich obserwacji postanowiłem wyłonić
praktyczny sens.
kilka najbardziej charakterystycznych
W segmencie tabletów będą również
urządzeń, których wzorce powielane będą
pojawiać się mniejsze urządzenia
w produktach mających dopiero nadejść.
posiadające pełną funkcjonalność
Ewolucja rynku prasowego i wydawniczego oraz jego migracja w stronę cyfrowych publikacji, a także serwisów internetowych. Rozwój wszelkiej
kilka ciekawych modeli.
Dell Streak czyli tablety z telefonem
telefonu komórkowego. Istnieje grupa
iPad
użytkowników, którzy za cenę dużego
maści serwisów społecznościowych,
ekranu, łączności z siecią, możliwość
z którymi zawsze pozostajemy w łączności.
podłączenia zewnętrznej klawiatury oraz
Popularyzacja usług typu VoD. To wszystko
zintegrowanej nawigacji są w stanie nosić
oraz więcej sprawia, że zawsze włączony
w kieszeni duże i ciężkie urządzenie.
i połączony z siecią tablet ma obecnie
W przypadku Della Streak, 5-calowy ekran
całą gamę treści i usług, które sprzyjają
wydaje się górną granicą, do której tablet
urządzeniom o takiej właśnie formie.
mieści się jeszcze w kieszeni oraz pozwala
Paradoksalnie, do tabletowego boomu
94
fali tanich tabletów zobaczymy przynajmniej
na całkiem swobodne użytkowanie
przyczyniła się również popularyzacja e-
Podobnie jak iMac, MacBook, iPod, iPhone,
w podróży. Takich urządzeń będzie więcej.
papieru, czyli urządzeń dedykowanych
również iPad będzie linią produktów
Nie będzie to co prawda zbyt duża grupa,
do czytania książek takich jak Amazon
wyznaczających pewne standardy. Prawie
ze względu na dość specyficzny target tych
Kindle oraz eClicto. W świadomości wielu
10 lat temu, gdy Apple zaprezentowało
produktów, ale będzie ona widoczna.
potencjalnych nabywców, tablet jest
pierwszego iPoda, w ciągu 3 lat, na rynku
zdecydowanie bardziej uniwersalny, dzięki
pojawiła się masa tanich, dostępnych dla
Samsung Galaxy Tab czyli odpowiedniki
czemu pozwala również przeglądać sieć,
każdego odtwarzaczy audio. Choć urządzenia
iPada
odtwarzać multimedia oraz korzystać
tego typu dostępne były już wcześniej,
O tego typu urządzeniach wspominałem
z usług różnych aplikacji. Czytniki e-książek
dopiero iPod pobudził producentów
na początku listy. Muszę jednak zaznaczyć,
są pod tym względem ograniczane przez
do wejścia w ten segment. Według mnie,
że nie chodzi mi o chińskie klony. Podróbki
statyczne ekrany. Kwestia przyjazności e-
podobnie będzie z iPadem. Apple będzie
zostawiamy, gdyż ich żywotność pod
#technologia #iPad #tablety
a wśród nich tablet Adam (o ile jego
rozwiązaniem.
premiera nie zostanie ponownie przesunięta)
mediafunmagazyn
i wyjście do użytkowników z gotowym
firmy Notion Ink, który wyposażony
Pandigital Novel
będzie w hybrydowy ekran. Zdecydowana
czyli tablet
większość tabletów pracować będzie pod
z ekosystemem
kontrolą Androida, gdyż dzisiaj w dobrym
Ostatnim sub
tonie jest produkcja urządzeń, z tym
segmentem jaki
systemem. Nie wróżę natomiast przyszłości
opiszę w tym artykule
dla produktów z Windows 7 w segmencie
względem wsparcia producenta jest
jest tablet będący
tabletów. Co prawda, cały czas pojawiają
dość wątpliwa. Skupimy się natomiast
kanałem dystrybucji
się zapowiedzi dotyczące premier takich
na oficjalnych produktach dużych marek, które
płatnych treści. W tej
urządzeń, ale według mnie Windows oraz
w zamyśle twórców mają być odpowiedzią
chwili do głowy przychodzą mi głównie
jego interfejs powinny przejść totalną zmianę
na iPada. Paradoksalnie, większość firm, które
książki, ze względu na dość dynamicznym
technologii oraz koncepcji zanim tablet z tym
zaoferują takie urządzenia, nie ma zamiaru
rozwój cyfrowych księgarni. Wśród firm, które
systemem będzie naprawdę funkcjonalny.
konkurować z Apple. Chodzi tutaj głównie
zainteresowane są rozpoczęciem sprzedaży
o zadowolenie inwestorów oraz utrzymanie
ebooków, wiele rozważa wprowadzenie
pozycji na giełdzie. Wracając do tabletów-
do swojej oferty tabletu zamiast czytnika z e-
to nie tylko okazja do zysku, ale również
odpowiedników. Będą one pozycjonowane
papierowym wyświetlaczem. Firmy te liczą
ryzyko porażki. Nikomu przypominać nie
jako alternatywy dla netbooków, skierowane
na lepszą sprzedaż tabletu, w związku z jego
trzeba jak zwodnicze bywają szacunki
do masowego odbiorcy, któremu zależy
uniwersalnością oraz szumem medialnym
wartości danego rynku. Wśród firm, które
na możliwości przeglądania sieci, odtwarzaniu
jaki wywołał iPad.
wyprodukują swoje tablety, znajdą się takie,
multimediów, czytaniu książek i prasy
Tabletowy boom zaczął się na dobre.
Nie miejmy jednak złudzeń. Boom
którym z różnych względów powinie
w przenośnym urządzeniu. W przypadku
Już w najbliższych miesiącach na rynku
się noga. W takiej sytuacji pozostaje nam
studentów ważna będzie także zdolność
pojawią się urządzenia największych firm
mieć tylko nadzieję, że nie będziemy
do przeglądania oraz edycji dokumentów.
kojarzonych z technologiami mobilnymi.
nabywcami produktów tych właśnie firm. 6
Ta ostatnia cecha zależeć będzie jednak
Będą to: Samsung (wspomniany powyżej),
od deweloperów oprogramowania, których
Motorola, RIM, LG, HP etc. Zobaczymy
zadaniem będzie „wyczucie momentu”
również produkty firm nieznanych ogółowi,
PAWEŁ IWANIUK Dziecko Czarnobyla,
Komentarz Jana Rychtera
zwane również
Przed Apple I żaden komputer nie miał klawiatury i monitora.
pokoleniem Polsatu.
Po Apple I miały je wszystkie maszyny. Podobną rewolucję
Człowiek, który naprawdę
obserwujemy teraz z tabletami. Myślę, że w najbliższych latach
śni o elektrycznych
większość przenośnych komputerów będzie właśnie takiego formatu.
owcach. W swoim dotychczasowym
Rozwój tabletów był długo hamowany przez Microsoft, które przez ostatnie
życiu miał więcej telefonów komórkowych
dziesięć lat twierdziło, że tradycyjny system operacyjny wystarczy nieco dostosować
niż poznał dziewczyn. Z pamięci cytuje
i będzie się nadawał na tablet. Klienci niestety uparcie odmawiali kupowania takich
„Gwiezdne Wojny” i „Star Treka”.
urządzeń. Dopiero Apple przełamało ten impas – jak się okazuje, pozbawienie tabletu
Z wykształcenia pedagog. Z zamiłowania
wskaźnika (stylus), wyposażenie go w dotykowy ekran i przeniesienie na niego systemu
bloger. Przedsiębiorca z potrzeby.
z telefonu jest znacznie sensowniejszym podejściem. Sam już kilka lat temu używałem
Na co dzień prowadzi własną firmę,
komputera typu tablet. Niestety, o ile do czytania był doskonały, o tyle zrobienie na nim
w ramach której tworzy między innymi blog
czegokolwiek bez podłączonej klawiatury było już problemem. Linux, którego miałem
DailyTECH.pl oraz podcast TECHNOZgredy.
tam zainstalowanego, zakładał że zawsze dostępna jest mysz i klawiatura.
Niegdyś współtworzył Antyweb.pl oraz kilka
Dziś mam iPada, którego uważam za spore osiągnięcie. Nie z powodu specyfikacji
innych projektów tematycznych. Zawsze
technicznych, raczej przeciwnie – dlatego, że używając iPada nie mam wrażenia,
chętny do współpracy oraz podejmowania
że używam iPada, tylko że korzystam z aplikacji. Samo urządzenie jest na tyle
nowych wyzwań.
dyskretne, że zupełnie się o nim nie myśli w codziennym użyciu. Jestem ja i aplikacja
Znajdziesz go na:
za szklanym ekranem. Liczę na konkurencję dla produktu Apple, choć obawiam się,
www.dailytech.pl
że inni producenci nadal za dużo uwagi poświęcają specyfikacjom i tabelkom, a za mało
frostbite.blip.pl
oprogramowaniu i używalności.
www.facebook.com/iwaniuk.pawel
95
#geolokalizacja #komunikacja #gsm mediafunmagazyn
ABC mobilnych serwisów geolokalizacyjnych ELIZA Kruczkowska foto: © Barmaliejus - Fotolia.com
Coraz więcej użytkowników telefonów komórkowych decyduje się na zmianę tradycyjnego sprzętu na smartfony, czyli „inteligentne” telefony wyposażone w system operacyjny. Oferują one szereg funkcji znanych z komputerów, takich jak: poczta elektroniczna, dostęp do stron czy nawigacja GPS, kojarzona dotąd głównie z niezależnymi urządzeniami użytkowanymi tylko w samochodzie.
Fenomen smartfonów, siła aplikacji oraz
popularnej platformy Symbian fińskiej
usług, która narodziła się na styku
transmisji danych
Nokii oraz Windows Mobile i BlackBerry
serwisów społecznościowych, takich jak
Rynkowy ruch w stronę smartfonów
kanadyjskiej firmy RIM.
Facebook i Twitter, oraz opisanych powyżej
wspierają również promocjami operatorzy
aplikacji dla posiadaczy smartfonów
telefonów. Większa liczba mobilnych
sprzedawano w specjalistycznych sklepach
internautów oznacza bowiem nowe źródła
od ponad 10 lat. To jednak właśnie teraz
przychodu, np. z transmisji danych.
można mówić wręcz o eksplozji tego rynku.
Geolokalizacja, czyli Twitter spotyka GPS
Ta ostatnia, dzięki upowszechnieniu
Wśród programistów i internetowych
Po tym jak już nauczyliśmy się za pomocą
technologii 3G, stała się tańsza
twórców zapanowała swego rodzaju
140 lub 160 znaków dzielić ze znajomymi
i wystarczająco szybka, by w niepamięć
„gorączka złota” i wyścig o stworzenie
tym, co w danym momencie robimy
odeszły czasy, gdy Internet w komórce był
najbardziej popularnych i innowacyjnych
(Twitter, Blip), okazuje się, że możemy
tylko modnym „gadżetem.”
aplikacji. Trudno się temu dziwić, skoro
„dzielić się” również naszą lokalizacją.
stworzona przez dwóch braci gra
A dokładnie tym, gdzie w danej chwili
Apple, których liczbę szacuje się w Polsce
Doodle Jump, dostępna na iPhone’a,
się znajdujemy. Wydaje się to trywialne,
na ponad 300 tysięcy, mogą wybierać
uczyniła z nich w ciągu niewiele ponad
ale tylko do momentu, kiedy zastanowimy
spośród tysięcy darmowych i płatnych
roku milionerów. Co prawda jedno
się głębiej nad potencjałem, jaki otwiera
programów w sklepie AppStore. Podobnie
ściągnięcie gry kosztuje w sklepie Apple
interakcja użytkownika z otoczeniem.
potężną ofertę aplikacji mają do dyspozycji
tylko dolara (dokładnie 99 centów), ale
użytkownicy smartfonów opartych
liczba ściągniętych kopii przekroczyła już
Foursquare, Gowalla, Brightkite czy
o system Android w sklepie Android
3,5 miliona!
Google Latitude, stały się pionierami
Posiadacze telefonów iPhone firmy
Market. System Android jest lansowany
96
Aplikacje na urządzenia mobilne
To jednak nie koniec rewolucji
wyposażonych w GPS.
Zachodnie startupy, takie jak
geolokalizacji i możliwości, jakie daje
od blisko dwóch lat przez potentata
mobilnej. Wielu specjalistów dostrzegło
ona nie tylko użytkownikom, a także tym,
internetowego biznesu, firmę Google, jako
jej kolejny etap w tak zwanych serwisach
którzy chcą wykorzystać ją komercyjnie.
alternatywa do rozwiązania Apple, a także
geolokalizacyjnych. Są one nową kategorią
Potencjał nowych narzędzi zauważyli już
#geolokalizacja #komunikacja #gsm
Aplikacja na urządzenia mobilne
kulturalne, w których warto wziąć
oraz właściciele innych biznesów, których
dostępna jest na trzech wiodących
udział. Serwis współtworzą użytkownicy.
byt zależy od umiejętności przyciągnięcia
platformach na amerykańskim rynku, czyli
To oni dodają warte odwiedzenia
klientów. Geolokalizacja zaczyna być
iPhone, Android i BlackBerry. Obecnie
miejsca, a za aktywność promowani
również używana przez inne portale
Foursquare ma ponad 2 mln użytkowników,
są odznakami.
społecznościowe, takie jak np. Facebook,
a niedawno osiągnął liczbę 40 milionów
który ogłosił ostatnio funkcję Places,
meldunków.
z którą wiąże duże nadzieje na przyszłość.
Tego lata powstała aplikacja Lokter na urządzenia mobilne, która z pewnością rozpowszechni serwis wśród Polaków.
A wszystko po to, by umożliwić
Gowalla
Jak mówi pomysłodawca serwisu,
użytkownikom wzajemne odnajdywanie
Gowalla jest amerykańskim
Łukasz Łuczak, „geolokalizacja otwiera
się oraz by stworzyć ich wirtualną mapę.
geolokalizacyjnym portalem
zupełnie nowe możliwości dotarcia
Od dwóch miesięcy również w Polsce
społecznościowym założonym w 2009
do ludzi znajdujących się w okolicy.
funkcjonuje podobny serwis. Lokter.pl,
roku przez Jonathana Carolla. Użytkownicy
Dzięki temu, że aplikacja „wie”,
który – jak głosi hasło i misja zarazem –
(nazywani przyjaciółmi-friends) grają
gdzie znajduje się użytkownik, może
„informuje swoich użytkowników o tym,
z Gowallą w grę, w której punkty zdobywa
zaprezentować mu wszystko to, co jest
co dzieje się w ich okolicy”, umożliwia
się za odwiedzanie konkretnych miejsc
związane z okolicą. I to nie tylko listę
zaznaczenie na wirtualnej mapie ciekawych
na świecie (głównie klubów i kawiarni),
znajomych czy miejsc w okolicy, ale
miejsc i wydarzeń w naszej okolicy. Poniżej
a także dodawanie ich do bazy Gowalli.
także najświeższe informacje czy
przedstawiamy krótkie charakterystyki
Na stronie można znaleźć określone trasy
wydarzenia dziejące się w pobliżu”.
najpopularniejszych serwisów zachodnich
wycieczek – obecnie jest ich 46 – na które
Takie informacje dla każdej firmy to nie
oraz polskiego Loktera.
składają się określone przystanki, miejsca.
lada gratka – potencjalnego klienta mają
Spacerować można np. po campusie
na wciągnięcie ręki. I właśnie Lokter
Uniwersytetu w Ohio.
chce umożliwić taką interakcję między
Foursquare Foursquare, założony w Nowym Jorku
mediafunmagazyn
restauratorzy, właściciele sklepów i klubów
Gdy wejdziemy w zakładkę konkretnego
ludźmi i usługami w okolicy. – Jednak
przez Dennisa Crowleya i Naveena
miejsca możemy zobaczyć, kto wcześniej
oprócz korzyści istnieją również pewne
Selvadurai, stał się jednym z bardziej
się tam pojawił oraz kto ukończył
zagrożenia związane zwłaszcza z ochroną
„gorących” startupów internetowych
daną wycieczkę (trip). Użytkownicy
prywatności. Korzystając z serwisów
ubiegłego roku. Anglojęzyczny serwis
zyskują odznaki (pin’s) za dodanie
geolokalizacynych może się zdarzyć,
działa na prostej zasadzie. Rejestrujesz
10, 25, 50, 100 nowych wycieczek.
że trudno będzie ukryć się przed
się w serwisie i instalujesz odpowiednią
Gowalla korzysta również z innych
znajomymi czy nachalną reklamą. Stąd
aplikację na swoim urządzeniu
portali społecznościowych: Twittera
w Lokterze bardzo uważnie przyglądamy
mobilnym (oczywiście jak zwykle
i Facebook’a (6.492 znajomych). Aplikację
się wszystkim funkcjom, które mogą
faworyzowane są smartfony firmy Apple),
umożliwiającą korzystanie z Gowalli
zakłócić poczucie prywatności
a następnie – po uprzednim połączeniu
można ściągnąć m.in. na iPad’a, iPhone’a
użytkowników korzystających z naszego
się ze swoimi znajomymi w systemie
czy BlackBerry.
serwisu – dodaje Łukasz Łuczak.6
– ruszasz w teren. Foursquare już sam zatroszczy się o wykrycie, gdzie
Lokter
aktualnie się znajdujesz i co ciekawego
Lokter, jak napisał wpływowy
ELIZA Kruczkowska
możesz znaleźć w okolicy. Poruszając
polski bloger Grzegorz Marczak,
Uruchomiła biuro LEWIS
się po mieście i trafiając do lokalizacji –
„pomysłem przypomina miks serwisu
PR w Warszawie w 2008
sklepów, pubów lub czegokolwiek innego
Forsquare z mikroblogiem”. Jednak
roku. Odpowiedzialna
zarejestrowanego w bazie Foursquare
w przeciwieństwie do Foursquare
jest za tworzenie
– dokonujesz tak zwanego „check-
w Lokterze nie jest najważniejsze,
i realizowanie strategii
in”, czyli meldunku. System zlicza je,
gdzie znajdują się Twoi znajomi, ale
PR, budowanie relacji z mediami oraz
a same meldunki mogą następnie zostać
gdzie Ty jesteś i co znajduje się i dzieje
nadzór wybranych projektów PR, w tym
wykorzystane przez właścicieli lokacji
w Twoim otoczeniu. Lokter.pl działa
kilku międzynarodowych kampanii. Przed
do monitorowania odwiedzających
w prosty sposób – zarejestruj się,
przyjściem do LEWIS PR zbierała
i oferowania częstym gościom
odkrywaj i publikuj. Po zarejestrowaniu
doświadczenie jako dziennikarz i specjalista
dodatkowych udogodnień, takich jak
się w serwisie możemy umieszczać
ds. komunikacji posła na Sejm. Prywatnie
choćby stolik poza rezerwacją dla stałego
informacje, gdzie znajdują się ciekawe
fanka gitarowego grania, holenderskich
klienta.
kluby, dobre restauracje czy wydarzenia
rowerów i wszelakich podróży.
97
#seo #google mediafunmagazyn
Po drugiej stronie lustra, po drugiej stronie Google’a To żadna przyjemność brać udział w grze, której zasady znasz tylko pobieżnie, a jeszcze mniejsza, gdy zasady są często zmieniane. Czasem nagrody są jednak zbyt atrakcyjne, by zrezygnować. Przyjrzyjmy się ostatnim zmianom w lukratywnej grze o dobre miejsce twojej witryny w Google. MACIEJ Janas
K
iedy internauta zapyta Google np. o “czerwoną herbatę”, pytanie trafia do serwera, który kierując się zbiorem
reguł zwanych algorytmem PageRank decyduje, którą stronę pokazać internaucie
W sensie biznesowym Google to medium, tak jak telewizja. Jedni i drudzy zarabiają na produkcji. Produkują audytorium dla reklam.
jako pierwszą, drugą itd. Internauta wierzy, że pierwsza strona będzie najlepiej
do końca (poza Larrym Page’m i Siergiejem
Produkują audytorium dla reklam.
odpowiadać jego zapytaniu, a ty – jeśli
Brinem, autorami algorytmu, i być może
Maszynką do produkcji audytorium
jesteś akurat sprzedawcą herbaty –
kilkoma jeszcze pracownikami Google’a).
używaną przez telewizję są ciekawe
chciałbyś, by pierwsza strona to była twoja
Dlaczego Google robi z PageRanku taką
programy; maszynką do produkcji
strona. Niestety, żaden z was nie zna reguł
tajemnicę?
audytorium używaną przez Google
przyznawania miejsc. To nic niezwykłego, bo tych reguł nie zna nikt. A właściwie – nikt nie zna ich
98
są dobre odpowiedzi na pytania W sensie biznesowym Google
internautów. Algorytm wyszukiwarki jest
to medium, tak jak telewizja. Jedni
dla Google’a tak ważny jak dla telewizji
i drudzy zarabiają na produkcji.
wszyscy jej dziennikarze.
#seo #google
treści, ale też niedopuszczanie przekazu reklamowego do treści redakcyjnych. Podobnie kunszt dobrego algorytmu wyszukiwania – to nie tylko tworzenie użytecznych wyników wyszukiwania,
mediafunmagazyn
Kunszt dobrego dziennikarza to nie tylko tworzenie użytecznej dla odbiorcy
SEO to nie jest gra jednych programistów (tworzących PageRank) z innymi programistami (pozycjonującymi). Ta gra jest dużo poważniejsza (...).
ale też niedopuszczanie do nich przekazu reklamowego. Dziennikarze
za użyteczne bardziej niż odpowiedzi
internetowe. Sklepy takie, mając często
bronić się muszą przed piarowcami,
konkurencji.
tysiące produktów, nie są w stanie
sprytnie podpowiadającymi swój punkt widzenia; algorytm bronić się musi przed
opisać każdego z osobna, kopiują 2. Nie pozwalać na zalanie organicznych
więc opisy ze stron producentów.
spamerami, sprytnie wciskającymi swoje
wyników wyszukiwania reklamą
Jeśli internauta pyta wyszukiwarkę o,
linki.
(bo lepiej skasować za wyświetlenie jej
przykładowo, konkretny model buta
w wynikach płatnych – to te po prawej
sportowego, to podstrona owego buta
stronie organicznych).
w sklepie internetowym nadal dobrze
Google polega więc na algorytmie nie tylko w zakresie serwowania użytecznych wyników, ale też kierowania
odpowiada zapytaniu. W wyniku zmian Ad 1. Jeśli redakcja telewizji newsowej
“Mayday”, większą rolę przy ustalaniu
reklamodawców do działu sprzedaży
chce jeszcze szybciej dostarczać
kolejności w rankingu grać zacznie
(zamiast pozwalać im na “darmowe
widzom świeże informacje, kupuje
jakość podstrony, a tę Google ocenia
przejażdżki” w wynikach organicznych).
dziennikarzom helikopter. Google
prosto: “hmm, ten opis już gdzieś
Chodzi więc nie tylko o eeetykę, ale
w podobnym celu wdrożył nowy
widziałem; nie będziemy pokazywać
głównie o eeekonomię.
mechanizm indeksowania treści, który
ludziom plagiatów”.
nazwano Caffeine. Dzięki Caffeine, Jak zatem widać, Google ma solidne
nowoopublikowana gdzieś-tam-w-
Jak zatem widać, zasady gry w SEO,
powody, by zazdrośnie strzec tajemnic
internecie treść szybciej daje się znaleźć
choć mgliste, nabierają konkretniejszych
algorytmu. Paradoksalnie jednak, owe
w Google. Droga każdej nowej treści
kształtów, jeśli tylko popatrzeć na tę grę
powody rzucają sporo światła na ogólne
do wyszukiwarki wygląda w największym
z dystansu. SEO to nie jest gra jednych
kierunki zmian w sposobie funkcjonowania
skrócie tak: (a) publikujesz nową treść,
programistów (tworzących PageRank)
wyszukiwarki. Świetnie widać to – powoli
(b) Google znajduje tę treść, (c) treść ta
z innymi programistami (pozycjonującymi).
przechodzę do rzeczy – na przykładzie
staje się znajdowalna w wyszukiwarce.
Ta gra jest dużo poważniejsza, a jej
ostatnich zmian.
Caffeine skraca czas między etapem
najdrobniejsze szczegóły ustalają przede
(b) i (c). Wdrożenie Caffeine nie zmienia
wszystkim menedżerowie, kierujący
częstotliwości odwiedzin robota
się interesem Google jako medium.
Owszem, Google udziela czasem informacji o algorytmie. Googlarza, który
Google’a. Kiedy już jednak robot
robi to najczęściej, Matta Cuttsa, branża
stronę odwiedzi i znajdzie nowości,
SEO nie nazywa jednak inaczej niż “Matt
stają się one dostępne dla szukających
MACIEJ Janas
Ściemniacz”, na cześć użyteczności
w przeciągu sekund.
Od 2004 w poznańskich agencjach interaktywnych
i szczegółowości przekazywanych przez niego informacji. Do rozwiewania
Ad 2. Jeśli redakcja magazynu dla audiofili
(UX, copy), od 2010
wątpliwości używa się więc dwóch
jest zaniepokojona spadkiem sprzedaży
redaktor poświęconego
narzędzi: testów (metoda prób i błędów)
reklam, bo dziennikarze zbyt mocno
search marketingowi
i zdrowego rozsądku.
ulegają podszeptom przedstawicieli
serwisu SprawnyMarketing.pl. Lubi tropić i
dystrybutorów sprzętu, przeprowadza
opisywać trendy w biznesie internetowym,
z nimi umoralniającą rozmowę (albo
interesuje się interakcjami technologii
– idźmy za motywem: na czym może
przeprowadza umoralniającą rozmowę
z człowiekiem i społeczeństwem oraz
Google’owi zależeć? Wiemy na czym, dla
i podnosi wierszówkę). Google
współczesną polszczyzną.
przypomnienia:
w podobnym celu wdrożył zestaw
www.sprawnymarketing.pl
zmian w algorytmie układania wyników
www.facebook.com/SprawnyMarketing
Zdrowy rozsądek, czyli – jak w kryminale
1. Na zapytania użytkowników odpowiadać tak, by odpowiedzi zostały uznane
6
(zmiany te nazwano “Mayday”). Zmiany uderzą przede wszystkim w duże sklepy
99
#lifehacking #GTD #produktywność mediafunmagazyn
O czym to ja myślałem?
Jesteś w pracy. Siedzisz przed komputerem i piszesz maila do szefa. Przy okazji zerkasz na Onet, co nowego. W tym samym momencie na Skypie atakuje Cię kolega. No tak, miałeś mu odpisać na tablicy na FB. Dzwoni telefon, to Twoja druga połowa chce wiedzieć, czy zapłaciłeś już rachunek za kablówkę. O, właśnie przyszedł nowy mail. To tylko powiadomienie. „KrzysiekW34 zaczął cię śledzić na Blipie”. Super. Eee... To jak to było z tym mailem do szefa?
P 100
ojęcie „Attention Span” (z ang.
bada się przy diagnozowaniu „zespołu
wyrastają często błyskotliwi dorośli, a wiele
dosłownie „rozpiętość uwagi”) nie
nadpobudliwości psychoruchowej” u dzieci.
znanych osób, jak np. Szymon Majewski
doczekało się jeszcze swojego
Wiemy jak to wygląda i współczujemy
czy Krzysztof Skiba twierdzi, że dzięki
wpisu w polskiej Wikipedii.
dzieciom i rodzicom dotkniętym problemem.
swojemu ADHD są tym, kim są. Jak zawsze
Gdyby jednak wpis powstał, to na pewno
„Mały nie chce się uczyć”, „tylko by oglądał
w podobnych sytuacjach, nie słyszymy
linkowałby do hasła „ADHD”. Oba pojęcia
telewizję”, „zupełnie nie może wysiedzieć
raczej głosu tych, którym ADHD przeszkadza
wiążą się ze sobą, a kłopoty z koncentracją
nad książkami”. Czasami dodaje się też
w życiu. A może wystarczy spojrzeć w lustro
to jeden z głównych czynników, które
życzliwie, że z dzieci dotkniętych ADHD
i posłuchać znajomych?
foto: © Scott Hancock - Fotolia.com
Łukasz Kluj
#lifehacking #GTD #produktywność
10wkroków odzyskania koncentracji jest stanie do z całym zaangażowaniem
mediafunmagazyn
Oskarżony komputer
dla naszych przodków do przeżycia
Wielu z dzisiejszych trzydziestolatków pamięta, jak będąc w późnej szkole podstawowej lub w liceum zdarzało im się połykać książki tonami. Ktoś mógł nie lubić lektur szkolnych, ale raczej nie znaczyło to awersji do czytania w ogóle, lecz jedynie inne gusta. Ot „Władca Pierścieni” zamiast „Lalki”. Dzisiaj ci sami ludzie, którzy kiedyś kochali czytać, ze wstydem przyznają się, że bezskutecznie próbują pokonać jedną książkę przez kilka miesięcy. Albo czytają cztery naraz. Albo zaczynają i nie kończą. Im więcej godzin i lat spędzonych przed ekranem
1. Zadbaj o otoczenie. Uprzątnij biurko, zostawiając kilka najpotrzebniejszych przedmiotów. Usuń niepotrzebne ozdoby i drobiazgi. 2. Zadbaj o dobre oświetlenie i możliwość izolacji od dźwięków, jeśli pracujesz w miejscu, gdzie bywa głośno. Nawet niedrogie słuchawki nauszne oferują już niezłą izolację od świata zewnętrznego. 3. Zrób porządek na Pulpicie. Pochowaj pliki i skróty w folderach, wybierz spokojną tapetę, zostaw tylko te rzeczy, nad którymi pracujesz, te skróty, których używasz. 4. Zlikwiduj wszystkie powiadomienia. Nie musisz znać każdego nowego statusu, nie musisz pozwalać, żeby każdy email, który wpadnie do twojej skrzynki odrywał cię od tego, co robisz. 5. Wypisz się z wszystkich newsletterów, których nie otwierasz, a które codziennie zaśmiecają ci skrzynkę. 6. Wybierz te programy, z których naprawdę korzystasz. Wszelkie inne dodatki
komputera, tym większy problem
i udoskonalenia, skasuj lub wyłącz. Nie musisz nawet widzieć ich ikon. Wybierz te
z sięgnięciem po lekturę. Zdaniem
serwisy społecznościowe, które uznajesz za przydatne, i w których chcesz spędzać
niektórych wykładowców akademickich,
czas. Realistycznie odpowiedz sobie na pytanie, ile czasu chcesz im poświęcać.
na uczelniach pojawiło się już pokolenie,
7. Przed przystąpieniem do pracy planuj zadania, grupuj je w bloki podobnych działań
które właściwie nie czyta książek, a w szczególności nie czyta ich w całości.
(maile, telefony itd.) i sukcesywnie odhaczaj. 8. Używaj komunikatora wtedy, kiedy ty chcesz coś powiedzieć albo kiedy świadomie
Nie tyle jest to lenistwo, ile nigdy nie
masz ochotę rozmawiać. Jeśli pracujesz i koncentrujesz się na tym, co robisz,
nabyta umiejętność i nie wykształcona
komunikator jest tylko dodatkowym źródłem rozproszenia.
potrzeba.
9. Stosuj singletasking, myśl o zadaniu, wyłącz lub ukryj te programy, z których nie
„Osobowość on line”
10. Obserwuj siebie i wybieraj taki miks metod, z którymi czujesz się najlepiej. Ludzie
korzystasz. Media społecznościowe, które
są różni i mają różne potrzeby w dziedzinie zarządzania koncentracją.
są głównym tematem Mediafun Magazynu, mają swoje niechlubne miejsce w problematyce kłopotów
śledzić informacji, które zalewają
potrzebne było reagowanie na każdy
z koncentracją. Wystarczy posłuchać
go na Facebooku, Twitterze, Blipie,
bodziec (szmer, ruch, kolor, zapach),
jak wiele osób dookoła skarży się, jak
GoldenLinie i Foursquerze, Lokterze czy
który mógł nieść zagrożenie, ale też
bombardowanie zmianami statusów
gdziekolwiek jeszcze gości „osobowość
nagrodę np. w postaci smacznej
w kolejnych serwisach odwraca ich
online”. Nie wspominam tu nawet
przekąski, także i my tak reagujemy. Czy
uwagę od pracy, przerywa myśli.
o „tradycyjnych” portalach, blogach,
tego chcemy czy też nie, nie potrzeba
Często osoby te nie są nawet do końca
telewizji, radiu czy gazetach, które
niewiele, żeby odwrócić naszą uwagę.
świadome swojego problemu, ale mówią
niektórym zdarza się jeszcze czasem
A media społecznościowe bardzo starają
o tym ich bliscy, którzy np, widzą, że nie
kupować.
się pomóc w tym procesie.
mogą omówić z nimi spokojnie żadnej
Dlaczego więc ludzie na nie w ogóle
sprawy. Mówi o tym też ich wydajność
reagują? Z tych samych powodów, dla
Nikt nie spodziewa się hiszpańskiej
w pracy. Wielu „multitaskerów”
których ludzie jedzą słodycze, choć
inkwizycji
twierdzi, że jest w stanie zrobić więcej
wiedzą, że wcale ich nie potrzebują.
Patrząc historycznie na problem,
wykonując wiele zadań jednocześnie.
Ewolucja. Ewolucja nie przewidziała,
o którym mówimy, można zauważyć,
Twierdzenie to nie wypada jednak dobrze
że cukier stanie się powszechnie
że jest on stosunkowo nowy i właściwie
w konfrontacji z rzeczywistością. Realia
dostępny, że nie będzie wcale
nie był znany naszym przodkom. Bez
są takie, że na każdą utratę koncentracji
pochodził jedynie z owoców i że będzie
wnikania w temat coraz szybszego
wywołaną przez bodźce zewnętrzne
szkodził człowiekowi. Dlatego ludziom
przyrostu wiedzy, możemy zauważyć,
potrzebujemy dodatkowego czasu, aby
smakują słodycze. Podobnie ewolucja
jak różny musiał być sposób obcowania
wrócić do pisanego wcześniej tekstu,
nie stanęła na wysokości zadania
z informacją chociażby w pokoleniu
maila czy innej czynności. Prawda jest
w przypadku naszego zarządzania
naszych dziadków, a jak różny wykształcił
też taka, że przeciętny człowiek nie
uwagą w dzisiejszych czasach. Ponieważ
się dzisiaj. W nieodległej przeszłości
101
#lifehacking #GTD #produktywność mediafunmagazyn
głównym źródłem bieżącej informacji
gdzie podział się jakiś ważny dokument
odzyskiwania utraconej uwagi, czyli
o świecie była codzienna gazeta, którą
czy oferta. W przeszłości taki styl pracy
do odrzucenia multitaskingu. Z badań
w sposób specjalistyczny uzupełniały
nie był obcy również i niżej podpisanemu.
wynika, że człowiek może robić realnie
tygodniki i miesięczniki, a po szybkie
A jednak z czasem przekonałem się,
co najwyżej dwie rzeczy, i to tylko
informacje ludzie kierowali się do radia
że puste, uprzątnięte biurko i przybory
wtedy jeśli nie angażują one w sposób
lub telewizji. Jeśli chcieli wiedzieć więcej
ograniczone do potrzebnego minimum
intensywny tych samych zmysłów.
na jakiś temat to droga wiodła przez
(komputer, notes, długopis, telefon)
Dlatego ludzie, którzy myślą, że np.
kursy, uczelnię, bibliotekę. Człowiek,
faktycznie czynią pracę łatwiejszą.
jednocześnie piszą mail, robią prezentację
który chciał posiąść jakąś wiedzę musiał
Dodatkowo, okazuje się, że jeśli
i sprawdzają Facebooka, muszą przyjąć
dokonać kalkulacji i podjąć decyzję
biurko jest puste, to łatwiej skupić
do wiadomości, że tak naprawdę
o przeznaczeniu swoich zasobów,
się na właściwej pracy. A kiedy już
robią każdą z tych rzeczy osobno, ale
takich jak czas i pieniądze, na zdobycie
na takim biurku pojawia się jakiś papier,
na zmianę, przeskakując bez przerwy
informacji. Wiązało się ono bowiem
którym musimy się zająć, np. wydruk
z tematu na temat.
z wypożyczeniem książki, zapisaniem
z drukarki, to o nasza uwaga nie walczy
się na studia, szukaniem w katalogu
z nim o nic innego.
bibliotecznym lub czasem nawet
Człowiek, który działa w ten sposób jest w większym stresie, a jego rzeczywista
wielotygodniowym oczekiwaniem
Eliminacja chaosu w komputerze
wydajność po prostu spada. Mając
na sprowadzenie konkretnej lektury.
Potężna moc komputera, duża
to na uwadze warto zacząć na nowo
Jakże ekstremalnie różna sytuacja
pamięć RAM i bogactwo darmowego
przyzwyczajać się (nie jest to łatwe, ale
od „informacji na wyciągnięcie ręki”,
oprogramowania zachęca do wiecznego
możliwe) do robienia rzeczy „tu i teraz”,
do której zdążył przyzwyczaić nas
tuningowania maszyny i dodawania
poświęcając im 100% uwagi. W ten
wszystkich Internet.
elementów. Nowa tapeta, uaktualniony
sposób osiągnięty efekt będzie lepszy
Skype czy GG, fajny system powiadomień,
a poziom stresu mniejszy.
Problemy opisane powyżej stawiają problem zarządzania uwagą oraz zdolności
plugin do przeglądarki wyświetlający
do jej skupiania na pracy, nauce czy
update’y Blipa, Facebooka. Można
lekturze tekstu jako jeden z najpilniejszych
powiedzieć, że social media nie tylko
do rozwiązania. Rozwiązać muszę je
zdobyły serca ludzi, ale też ich pulpity.
zarówno jednostki, czyli my, którzy chcemy
Zaśmiecają je elementami, które chociaż
przegląd tematyki zarządzania koncentracją
odzyskać swoją koncentrację i pozbyć
teoretycznie przydatne („od razu wiem,
przy pracy i przy obcowaniu z social media.
się uczucia niepokoju i przekonania,
co do mnie przyszło”, „widzę, kto jest on-
Gdzieś w tle przewija się wątek systemów
że nie nadążamy za wszystkim tym,
line”), to w praktyce raz po raz zabierają
GTD, lifehackingu i wiele innych, które mam
co powinniśmy śledzić. Musi z tym
naszą uwagę. Rozwiązaniem jest
nadzieję będzie jeszcze okazja poruszyć
problemem zmierzyć się też edukacja,
przyjęcie do wiadomości, że odzyskanie
na łamach MFM.
szkoła i miliony rodziców, którzy chcą, żeby
koncentracji wymaga też rezygnacji
ich dzieci zdobyły wykształcenie i dobrą
z takich przeszkadzajek. Za cenę
pracę.
tego, że nasi znajomi nie zawsze będą
666 Powyższe przemyślenia to tylko krótki
6
mogli nas złapać w każdej chwili, my
Czym się strułeś, tym się lecz
odzyskujemy wolność i praktyczną
ŁUKASZ KLUJ
Jak zawsze z pomocą przychodzi
możliwość gospodarowania swoją
Szef polskiego
nam technologia. W sieci, zwłaszcza
uwagą i czasem. Jeżeli pozamykamy
oddziału agencji
anglojęzycznej, bez problemu znajdziemy
komunikatory, ustawimy spokojną gładką
LEWIS PR. Specjalizuje
setki sposobów i porad na taką
tapetę, odrzemy przeglądarkę z pseudo
się w tworzeniu strategii
konfigurację komputera i systemu pracy,
pomocnych dodatków, wymieciemy
PR i w zarządzaniu
która pomaga skupić uwagę i walczyć
z pulpitu widgety, to okaże się, że znowu
rozwojem marki. Wcześniej pracował
z „przeszkdzajkami”.
jesteśmy wolni. A przynajmniej wolna
między innymi w TVN, studiu
jest nasza głowa, kiedy pracujemy
brandingowym Bakalie, Young Digital
z komputerem.
Planet a także w prasie komputerowej.
Eliminacja chaosu w otoczeniu Wielu z nas przez lata przyzwyczaiło
102
Posiadacz kolekcji starych palmtopów,
się pracować przy biurkach zawalonych
Singletasking
papierami i drobiazgami, wiecznie
Powyższe stwierdzenia prowadzą
GoldenLine: www.goldenline.pl/lukasz-kluj
szukając czegoś i zastanawiając się,
nas do ostatniego ważnego punktu
www.lewispr.pl
miłośnik lifehackingu i jazdy na rowerze.
mediafunmagazyn
Dzień jak co dzień w sieci
P
JACEK KOTARBIŃSKI
oranna, elektroniczna prasa,
Jeśli komuś brakuje odrobiny relaksu
trochę newsów ze świata,
i purenonsensu, polecam Schronisko
JACEK KOTARBIŃSKI
branżowe ciekawostki,
dla Słów www.schroniskodlaslow.pl.
Współwłaściciel,
monitoring RSS. Trudno
To tutaj dowiesz się m.in. że „odwieziny”
Euromarketer Poland,
wskazywać te strony jako „ulubione”,
to odwiezienie naszego drogiego
Marketer i praktyk,
ponieważ to obowiązkowy chyba składnik
gościa do domu, połączone z krótką
wiecznie kreatywny
poszerzania swojej wiedzy. I coraz
rewizytą w celu np.: wypicia herbaty.
i niespokojny duch.
częściej obowiązkowa „wisienka na torcie”
Ciekawym uzupełnieniem rozrywki jest
Specjalizuje się w strategicznym
czyli Facebook. W zasadzie z mediów
www.wyciagamykarteczki.pl– nic tak
i operacyjnym marketingu. Koncentruje
społecznościowych, koncentruję się głównie
nie poprawia humoru jak wspomnienie
się na racjonalizacji procesów marketingu
na nim. Dodatkowo Goldenline i LinkedIn.
czasów szkolnych:-) Bywa lepsze
i sprzedaży, controllingu, zarządzaniu
Z mojego punktu widzenia, kontaktowanie
od Demotywatorów:-) Stajnia „Joe
markami i projektami marketingowymi
się z innymi, wymiana informacji czy
Monstera” rządzi polskim humorem.
oraz rozwijaniu innowacyjności. Zajmuje
społecznościowe dyskusje, bywają bardzo
się zagadnieniami efektywnego zarządzania
Lubię wchodzić na blogi inspirujących
inspirujące. Facebook to dodatkowo dla
osobowości światka marketingu: Pawła
kosztami marketingu oraz metodami poprawy
mnie „myślodsiewnia”:-), umożliwiająca
Tkaczyka, Natalii Hatalskiej, Pani Wrony czyli
ich wpływu na zyskowność organizacji.
bieżące komentowanie otaczających nas
Moniki Biedrzyckiej, Marka Staniszewskiego
Pasjonat marketingu terytorialnego
wydarzeń. Niestety, Twitter mnie jakoś nie
czy „Komunikacyjna trepanacja czaszki”
i marketingu wewnętrznego. Współwydawca
uwiódł, podobnie jak Blip:-)
Jacka Gadzinowskiego. A do kawy,
branżowego magazynu „Trade Marketer”.
Wspominam www.iloggo.com– ciekawy serwis, w którym można było w jednym
Trener programów Chartered Institute
oczywiście Marketing przy Kawie. Ostatnio ujęła mnie fantastyczna reklama
of Marketing. Wykładowca na studiach
miejscu zebrać interesujące nas strony www.
z misiem, czyli marki Tipp-Ex. Nie dość,
podyplomowych w Wyższej Szkole
Niestety, dziś serwis jest nieaktywny, a moim
że ciekawy pomysł na reklamę to na dodatek
Bankowej w Toruniu. Trener Instytutu
zdaniem wart ponownego uruchomienia.
wciągający. Ciekaw jestem, jakim
Praktyki Gospodarczej. Autor marketingowej
PIERWSZYM słowem uraczycie misia:-)
gry decyzyjnej „The Quarter” oraz
Niedawno odkryłem serwis www.piekielni.pl. Strona o klientach
I na deser blog Setha Godina.
komputerowych testów kompetencji
z piekła rodem. Prezentacja najlepszych
A ponieważ idzie jesień, przydałby
personelu marketingu i sprzedaży. Autor
(a raczej najgorszych) teksty klientów,
się wirtualny atlas grzybów wraz
wielu publikacji w pismach branżowych.
zanotowanych w sklepach wszelkiej maści.
z aktualizowanymi miejscami ich
Wikipedysta: Jack11 Poland – rozwijający
„Takie po których słuchaniu uszy więdną,
występowania. Sprzężony z Google Maps.
Wikiprojekty dotyczące marketingu, ekonomii
ręce opadają i człowiekowi się odechciewa
Marzenie … Musi wam wystarczyć jedynie
i zarządzania.
wszystkiego” cytując jego twórców.
www.grzyby.pl.
6
103
#facebook #aplikacje mediafunmagazyn
Stream.Publish Darmowa aplikacja do publikowania na Facebooku dawid Andrzejewski
F
acebook to świetne miejsce
Formatowanie wiadomości
{title} – zostanie podmienione na zawartość
do promowania treści z innych
Użytkownicy Facebooka mają coraz
tagu <title> w feedzie. W aplikacji Stream.
stron. Nie udostępnia jednak
więcej znajomych i „lubią” coraz więcej
Publish zadbano o szczegółowe instrukcje
wbudowanych narzędzi, które
stron. Powoduje to, że na ich wall’u
na temat używania tagów).
ułatwiałyby pracę osobom zajmującym
pojawia się bardzo dużo treści – warto
się ich publikacją. Stream.Publish (http://
zatem zadbać o to, by nasze wiadomości
RSS dla Stream.Publish, np. z treściami,
streampublish.com) jest serwisem, który
wyróżniały się w streamie. Podstawowy
które mają wysoką liczbę odsłon. Osoby,
dostarcza kilku rozwiązań przydatnych
edytor wiadomości – ten, który znajduje
które lubią Cię na Facebooku będą
w codziennej pracy z tym największym
się nad „wallem” – nie posiada opcji
dostawać najciekawsze treści, a Ty dzięki
serwisem społecznościowym.
formatowania treści. To powód, dla którego
temu zyskasz większą liczbę „lubiących”
Nazwa Stream.Publish pochodzi od metody
Podpowiedź: Stwórz specjalny kanał
nie mamy wpływu na to jak będzie ona
i konwersję na stronę docelową. Obecnie
do publikowania wiadomości w Facebook
wyglądała na wall’u naszych użytkowników.
największym FanPage korzystającym
API. Idealnie pasuje do tego, do czego
Przy pomocy Stream.Publish możemy
z Stream.Publish są Demotywatory.com.
serwis służy – do publikacji treści na wall’u
jednak dokładnie ją sformatować, dodać
użytkowników i ich FanPages. Początkowo
linki do rejestracji itp. Poniżej prezentujemy
Co dalej?
serwis miał służyć jedynie do importu
przykład wykorzystania aplikacji
Aplikacja publicznie działa dopiero
kanałów RSS do Facebooka. Istniejące
na FanPage „Edukacja Internet Dialog”.
od kilku tygodni. Obecnie skupiamy
aplikacje – naszym zdaniem – miały za dużo
się więc na wyeliminowaniu bugów,
wad, m.in. otwieranie linków w ramce i brak
Planowanie publikacji
na poprawkach usability oraz częścią
wpływu na wygląd wiadomości. Edytor
Jeśli prowadzisz strony firmowe lub
funkcjonalności. Zbieramy także feedback
szablonów, który stworzyliśmy dla naszej
strony dla swoich klientów zapewne
od pierwszych użytkowników – dzięki
aplikacji uznaliśmy jednak za tak przydatny,
często spotkasz się z sytuacją, w której
temu dodaliśmy Facebook Connect,
że udostępniliśmy wersję do publikowania
znasz treść wiadomości, ale czekasz z jej
o którym wcześniej zapomnieliśmy. Stream.
treści przez użytkowników, bez udziału RSS.
wysłaniem, np. żeby nie spamować swoich
Publish z wyżej opisaną funkcjonalnością
użytkowników. Dzięki opcji terminarza
pozostanie darmowy. Mamy ciekawe
możesz zaplanować wysyłkę na dowolną
pomysły na opcje premium – dotyczące
pore dnia. Wystarczy zebrać potrzebne
większej personalizacji, statystyk i pracy
informacje, określić czas publikacji i dodać
grupowej. Wkrótce o nich oficjalnie
wiadomości do Stream.Publish. Nie musisz
poinformujemy. Jeśli macie jakieś pomysły,
myśleć o tym, że „o 14:00” trzeba wysłać
coś zrobilibyście inaczej lub coś się Wam
wiadomość na FanPage X. System zrobi
nie podoba piszcie na pl@streampublish.
to za Ciebie.
com. Za wszystkie uwagi będziemy bardzo wdzięczni.
6
Kanały RSS Podłączenie RSS-ów do FanPage może
104
dodać nam na stronę sporo ruchu.
DAWID Andrzejewski
Zwłaszcza jeśli publikujemy ciekawe treści,
Programista, zajmuje się m.in tworzeniem
które są często” lajkowane”. W edytorze
aplikacji na Facebooka. Na co dzień
systemu bardzo łatwo dodasz swój kanał
współpracuje z Kreativ sp. z o. o.
RSS, a dzięki systemowi tagów podmienisz
Realweb.pl
dynamicznie zmieniającą się treść (np.
kemyd.blip.pl
mediafun magazyn
Podobało się?
Następny numer już w listopadzie. www.mediafunmagazyn.pl