Żyj zdrowo. Zdrowie mężczyzny - Q1 2023

Żyj Zdrowiezdrowo mężczyzny

NIE PRZEGAP:

INSPIRACJE

Profilaktyka zdrowotna: badania krwi u mężczyzn s3

SPRAWDŹ

Dlaczego transplantacja włosów stała się tak popularna? s5

EKSPERT

Zaburzenia metaboliczne to poważny problem s7

WYZWANIA

Przyczyny nadmiernego wypadania włosów s12

Tomasz Ciachorowski

s10-11

Dr hab. n. med. Jarosław Woroń Problemy bólowe – jak sobie z nimi radzić?

Co to znaczy żyć zdrowo ?

Statystycznie mężczyźni rzadziej chodzą do lekarza oraz przykładają mniejszą wagę do zdrowego stylu życia.

Iwona Schymalla

Prezes Fundacji Żyjmy Zdrowo

Prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz Profilaktyka kardiologiczna a ryzyko zachorowania na miażdżycę

Jak ważna jest odpowiednia dieta u współczesnych ludzi? Na co zwrócić uwagę przy wyborze środków żywności?

procesy neurodegeneracyjne. Może to mieć potencjalnie ogromne znaczenie dla opóźnienia progresji choroby Alzheimera, Parkinsona czy demencji.

Jarosław Cyrynger Życie po przeszczepieniu serca z perspektywy pacjenta

Project Manager: Krzysztof Nazarewicz +48 575 291 500, krzysztof.nazarewicz@mediaplanet.com

Business Developer: Magdalena Nędza

Content and Production Manager: Izabela Krawczyk

Managing Director: Karolina Kukiełka

Skład: Mediaplanet

Web Editor & Designer: Tatiana Anusik

Opracowanie redakcyjne: Aleksandra Podkówka-Poźniak

Fotografie: Eryk Dobrychłop, Marcin Stróż, Sebastian Mintus, stock.adobe.com, zasoby własne

Kontakt: e-mail: pl.info@mediaplanet.com

MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP. Z O.O. ul. Zielna 37, 00-108 Warszawa

facebook.com/byczdrowymPL

mediaplanetpl

mediaplanet

@Mediaplanet_Pol

Partnerzy

Kontynuacja materiału na stronie: byczdrowym.info

Jesteśmy tym, co jemy. Może to truizm, ale przecież tak właśnie jest. Dieta jest podstawą naszego funkcjonowania i od tego, na jakie pokarmy będziemy się decydowali, zależy to, czy i jak długo będziemy się cieszyć dobrym zdrowiem. Niestety w diecie współczesnych ludzi bardzo dużo jest żywności przetworzonej, konserwantów, sztucznych barwników i wzmacniaczy smaku. Bardzo często idziemy na skróty i zamiast poświęcić chwilę na przygotowanie zdrowego posiłku, wybieramy fast food czy zjedzenie czegoś na szybko na mieście. Skutki tego widzimy chociażby w statystykach. Zespół metaboliczny występuje już u co czwartego dorosłego Polaka, co piąty ośmiolatek jest natomiast otyły. Ponad 2 mln mieszkańców naszego kraju ma cukrzycę typu 2. U coraz większej liczby ludzi diagnozuje się też na przykład nieswoiste choroby zapalne jelit, a zostało już udowodnione naukowo, że ryzyko ich wystąpienia rośnie u osób regularnie wybierających żywność wysoko przetworzoną nawet o ponad 80 proc.

Aktywność fizyczna a zdrowie organizmu – dlaczego warto ćwiczyć?

Rekreacyjne uprawianie sportu jest jednym z podstawowych zachowań prozdrowotnych. Regularna aktywność fizyczna nie tylko wpływa na wzmocnienie mięśni, ale i zwiększa wydolność narządów wewnętrznych. Podczas uprawiania sportu nasz organizm zwiększa produkuję endorfin, czyli hormonów szczęścia. Dzięki temu lepiej radzimy sobie ze stresem, zmniejsza się napięcie nerwowe. W efekcie aktywności fizycznej spada produkcja kortyzolu, co również ma niebagatelny wpływ na odczuwanie stresu, ale i korzystnie wpływa na działanie układu odpornościowego. Uprawianie sportu pomaga poprawić ukrwienie mózgu, więc szybciej się uczymy i jesteśmy bardziej wydajni w pracy. Naukowcy dowiedli też, że kilkuminutowy, intensywny wysiłek fizyczny przyczynia się do produkcji białka opóźniającego

Reprezentuje pani fundację Żyj Zdrowo. Proszę powiedzieć, na czym skupiają się państwa działania – w jaki sposób wpływacie państwo na zdrowe życie Polaków? Przede wszystkim staramy się edukować. Służą temu organizowane przez naszą fundację wydarzenia, takie jak Kongres Zdrowia Kobiet czy Kongres Zdrowia Mężczyzn. Są one świetną okazją do porozmawiania o tym, na ile zdajemy sobie sprawę z roli profilaktyki zdrowotnej i na ile korzystamy z programów, które są dla nas dostępne. Podczas rozmów panelowych, w których uczestniczą zarówno medyczne autorytety, decydenci, jak i członkowie organizacji pacjenckich, mówimy o potrzebach pacjentów i wyzwaniach, jakie stoją przed systemem ochrony zdrowia. Podejmujemy też ważne inicjatywy na rzecz poprawy sytuacji. Najświeższym takim działaniem są nabierające już coraz większego tempa prace nad Narodową Strategią Zdrowia Kobiet. Postanowiliśmy skupić się właśnie na paniach, ponieważ to na ich barkach spoczywa odpowiedzialność za zdrowie bliskich, a jednocześnie często zapominają one o tym, by zadbać o własne zdrowie.

Jakie ma pani wskazówki dla osób, które chcą zmienić nawyki i pragną dbać o swoje zdrowie? Najważniejszy jest pierwszy krok – zrozumienie, że to ważne i potrzebne. To już połowa sukcesu, co nie oznacza wcale, że ta druga połowa przyjdzie z łatwością. Warto jednak wyznaczyć sobie jasny cel i konsekwentnie go realizować. Do jego osiągnięcia doprowadzą nas małe sukcesy, a to, że je będziemy odnosić, pomoże pokonać chwile zwątpienia. Ostatecznie stawką jest przecież nasze życie i zdrowie. Warto też pamiętać, że robimy to nie tylko dla siebie. Każdy z nas ma kogoś, dla kogo warto żyć jak najdłużej i jak najlepiej. Statystycznie mężczyźni rzadziej chodzą do lekarza oraz przykładają mniejszą wagę do zdrowego stylu życia.

Molekularna diagnostyka alergii

Za pomocą molekularnej diagnostyki alergii możemy zmierzyć poziom przeciwciał klasy IgE oraz odpowiedzieć na pytanie, które konkretnie alergeny mogą wywoływać u pacjenta objawy.

Dr n. med. Piotr

Dąbrowiecki Klinika Chorób

Infekcyjnych i Alergologii

WIM, członek zarządu głównego Polskiego

Towarzystwa Alergologicznego

Podstawą diagnostyki alergologicznej są testy naskórkowe. Czasami, gdy chory przyjmuje leki antyalergiczne, nie możemy ich wykonać. Mogą one wykazać atopię nawet u pacjentów, którzy nie mają objawów klinicznych. Na rynku istnieją testy, które różnicują jakość uczulenia, biorąc pod uwagę prawie 300 parametrów. Ustalamy w ten sposób, który pacjent pozytywnie odpowie na immunoterapię swoistą, czyli jeden ze sposobów leczenia alergii. Takie kompleksowe testy molekularne można wykonać praktycznie w każdej chwili, gdy pacjent ma podejrzenie alergii. Jeśli przyjmuje on leki, należy skonsultować ich odstawienie przed testem z lekarzem prowadzącym.

WAŻNE

Badania laboratoryjne a  świadomość pacjentów na ich temat

Dzięki postępowi w medycynie jesteśmy w stanie skutecznie rozpoznawać wiele chorób na wczesnym ich etapie. Kluczową rolę w tej kwestii odgrywają badania laboratoryjne oraz wiedza pacjenta, w jaki sposób należy się do nich odpowiednio przygotować.

Dr n. farm. Dariusz Duma, prof. UML

Członek Krajowej Rady Diagnostów Laboratoryjnych, Zakład Diagnostyki Laboratoryjnej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie

Jak ważne w kontekście profilaktyki są badania laboratoryjne?

Według wyników dotychczasowych badań diagnostyka laboratoryjna, a dokładniej badania laboratoryjne, stanowi podstawę 60-70 proc. wszystkich diagnoz lekarskich. Ich rola w kontekście profilaktyki jest niezwykle ważna, ponieważ przebieg wielu chorób (m.in. cukrzycy, chorób nerek), szczególnie na początku, jest praktycznie bezobjawowy. Bez wyników badań laboratoryjnych lekarz nie jest w stanie podjąć decyzji zarówno o diagnozie, jak i o dalszym postępowaniu terapeutycznym.

Jak wygląda sytuacja w Polsce, jeśli chodzi o świadomość dotyczącą wykonywania badań laboratoryjnych?

Obecnie świadomość na temat potrzeby wykonywania badań laboratoryjnych w porównaniu z poprzednimi latami wzrosła. Niemniej, patrząc na program profilaktyka 40+, który oferuje NFZ, w tym aspekcie jest jeszcze wiele do zrobienia. NFZ co chwilę go przedłuża, ponieważ Polacy mimo wszystko nie chcą z niego korzystać.

Jakie badania są niezbędne do wykonywania w laboratoriach analitycznych?

W skład podstawowego panelu badań profilaktycznych powinna wchodzić: morfologia krwi odwodowej z wykonaniem rozmazu odsetkowego krwinek białych, oznaczenie stężenia glukozy na czczo oraz cholesterolu całkowitego lub lepiej – pełnego profilu lipidowego.

Warto też w przypadku wczesnego występowania wśród naszych bliskich chorób sercowo-naczyniowych rozważyć oznaczenie lipoproteiny (a), której wysokie stężenia są uwarunkowane genetycznie. Ponadto zaleca się wykonanie tzw. prób wątrobowych, oznaczenie stężenia kreatyniny, kwasu moczowego, TSH oraz badanie ogólne moczu. W tym miejscu chciałbym zaznaczyć, że wiarygodność wyników badań laboratoryjnych w dużym stopniu zależy od prawidłowego przygotowania się pacjenta do ich wykonania. Informację o tym, jak to zrobić, możemy uzyskać w każdym medycznym laboratorium diagnostycznym.

Czy pandemia COVID-19 zwiększyła według pana świadomość dotyczącą ochrony zdrowia i wykonywania badań? Czy przekłada się to na większą liczbę badań diagnostycznych?

Profilaktyka zdrowotna: badania krwi u mężczyzn

Badania profilaktyczne u mężczyzn powinny rozpocząć się jeszcze przed 40. rokiem życia.

Badania laboratoryjne odgrywają ogromnie ważną rolę we współczesnej medycynie, dostarczając obiektywnych danych wyrażonych jako wartości liczbowe. Badania laboratoryjne wykorzystywane są w procesie oceny stanu zdrowia, rozpoznawaniu chorób i monitorowaniu ich leczenia, a także są kluczowym narzędziem w szeroko rozumianej profilaktyce zdrowotnej.

Profilaktyka zdrowotna powinna być dostosowana do danej grupy wiekowej i płci pacjenta oraz warunków życia i środowiska, a także do konkretnej populacji. Inne działania podejmowane będą u kobiet i mężczyzn, a także inne w Europie Centralnej, Afryce czy południowej Azji. Mężczyźni w Polsce narażeni są na ryzyko rozwoju chorób układu krążenia (np. nadciśnienie tętnicze, choroba niedokrwienna serca), chorób metabolicznych (np. cukrzyca i hiperlipidemia) oraz chorób nowotworowych (np. rak prostaty, rak jelita grubego, rak płuca). Nie można zapominać także o przewlekłej niewydolności nerek i uszkodzeniu wątroby, które stanowią coraz częściej występujący, chociaż niekoniecznie w pełni rozpoznany problem.

Badania profilaktyczne u mężczyzn powinny rozpocząć się jeszcze przed 40. rokiem życia. Wprawdzie ryzyko wystąpienia wymienionych powyżej schorzeń w tym wieku jest stosunkowo niskie, ale ważnym efektem takich badań może być potwierdzenie dobrego stanu zdrowia oraz wyznaczenie punktu odniesienia dla badań wykonywanych w późniejszym wieku. Pamiętajmy, że badania profilaktyczne muszą być powtarzane regularnie, aby w sposób ciągły monitorować ryzyko wystąpienia najczęściej pojawiających się chorób i problemów zdrowotnych.

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

Tak, pandemia mogła przyczynić się do zwiększenia wykonywania badań diagnostycznych. Przyczyny upatruję jednak głównie w utrudnionym w tym czasie dostępie do opieki zdrowotnej, co sprawiło, że wiele chorób niewykrytych w ich wczesnym stadium jest diagnozowanych dopiero teraz.

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

Podstawowy pakiet badań profilaktycznych dla mężczyzn powinien objąć: badanie morfologii krwi, badanie ogólne moczu, badanie stolca na krew utajoną (ocena ryzyka wystąpienia raka jelita grubego), stężenie glukozy we krwi na czczo (cukrzyca), lipidogram, stężenie kreatyniny z wyliczeniem wskaźnika eGFR (ocena wydolności nerek), enzymy wątrobowe, stężenie kwasu moczowego (ryzyko rozwoju chorób układu krążenia), a u mężczyzn po 40. roku życia także oznaczenie PSA (ryzyko raka prostaty). Oprócz badań laboratoryjnych należy także sprawdzić ciśnienie tętnicze krwi oraz masę ciała, najlepiej wyliczając wskaźnik BMI.

Dr n. med. Tomasz Anyszek Internista, specjalista diagnostyki laboratoryjnej i zdrowia publicznego, wykładowca uczelni medycznych

Wypadanie włosów – co możemy zrobić, aby znów poczuć się pewnie?

Główną przyczyną wypadania włosów u mężczyzn i kobiet jest choroba genetyczna zwana również łysieniem androgenowym. Ponad 70 proc. mężczyzn i prawie połowa kobiet mierzy się z problemem znacznej utraty włosów. U wielu osób pierwsze objawy przerzedzania się włosów zaczynają pojawiać się jeszcze przed osiągnięciem wieku średniego.

Skąd bierze się problem wypadania włosów? Dlaczego łysienie dotyczy głównie mężczyzn i jaka jest epidemiologia tego zjawiska?

Czym charakteryzuje się technologia transplantacji mieszków włosowych minimalizująca ryzyko ich uszkodzenia?

pewność siebie i nareszcie zaczyna czuć się komfortowo.

MD, Dr Levent Acar Chirurg transplantacji włosów, założyciel i główny lekarz Cosmedica Clinic; uważnie śledzi innowacje i rozwój w dziedzinie transplantacji włosów, bierze udział we wszystkich kongresach i seminariach na najwyższym poziomie na całym świecie

Główną przyczyną wypadania włosów u mężczyzn i kobiet jest choroba genetyczna zwana również łysieniem androgenowym. Ponad 70 proc. mężczyzn i prawie połowa kobiet mierzy się z problemem znacznej utraty włosów. U wielu osób pierwsze objawy przerzedzania się włosów zaczynają pojawiać się jeszcze przed osiągnięciem wieku średniego. Mogą mieć na to wpływ takie czynniki jak chociażby zbyt duży stres, pielęgnacja włosów nieodpowiednimi kosmetykami czy niezdrowe jedzenie. Jednak utrata włosów może być również spowodowana różnymi chorobami, w tym np. łysieniem plackowatym. W tych szczególnych przypadkach przeszczep włosów powinien być wykonany dopiero po wyleczeniu pacjenta.

Jakie są dostępne metody uzupełniania włosów? Komu zalecany jest przeszczep włosów?

Na pewno pomocne mogą okazać się produkty przeciwko wypadaniu włosów. Dostępnych jest wiele metod, jak chociażby tabletki, spraye czy zastrzyki. Są one skuteczne głównie we wczesnym stadium utraty włosów – przy zaawansowanej postaci problemu nie są już w stanie wpłynąć na tworzenie się nowych mieszków włosowych.

Jeśli łysienie jest już w zaawansowanym, widocznym stadium, rozważyć należy chirurgiczną transplantację włosów.

Kluczowe jest zadbanie o pacjenta w taki sposób, by w jak najmniejszym stopniu odczuwał ewentualne skutki leczenia.

Dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych technologii, za pomocą bardzo cienkich ostrzy w kształcie strzałek, tworzone są małe nacięcia na skórze głowy (tam, gdzie występuje problem łysienia). Im mniejsza ingerencja w tkankę i naczynia krwionośne, tym lepszy efekt. Transplantacja mieszków włosowych bez ich uszkodzenia jest naprawdę trudnym zadaniem – umożliwiają to najnowocześniejsze technologie.

Przeszczep bardziej tradycyjną metodą za pomocą kleszczy może niestety uszkodzić mieszki włosowe, w konsekwencji czego włosy nie będą rosły. Metoda ta jest często stosowana u osób z grubymi mieszkami włosowymi – włosy o fakturze afro są grubsze niż włosy europejskie i ryzyko uszkodzenia mieszków jest w tym wypadku mniejsze. Jednak w większości przypadków, z uwagi na strukturę włosów, to metoda minimalizująca uszkodzenie mieszków włosowych będzie właściwym wyborem.

Jakich rezultatów można się spodziewać po transplantacji? Jak długo trzeba czekać, aby zobaczyć efekty?

Doświadczenie specjalistów przekłada się na zadowolenie pacjentów i bardzo naturalny efekt, który utrzymuje się już na stałe. Przez 8-18 miesięcy po zabiegu występuje okres porostu włosów – wiele osób odzyskuje wtedy

Podczas konsultacji lekarz powinien przewidzieć, w którym miejscu może nastąpić utrata włosów w przyszłości, i zaplanować, jaki obszar będzie można w takim wypadku poddać zabiegowi. W związku z tym już podczas pierwszego przeszczepu powinno zadbać się o pozostawienie mieszków włosowych umożliwiających wykonanie ewentualnego drugiego przeszczepu włosów.

Okres po przeszczepie włosów jest bardzo ważny. Prawidłowa

pielęgnacja pozabiegowa pozwala uzyskać najlepsze rezultaty.

Jakie są zalecenia po przeszczepie – czy pacjenci powinni przyjmować specjalne preparaty?

Okres po przeszczepie włosów jest bardzo ważny. Prawidłowa pielęgnacja pozabiegowa pozwala uzyskać najlepsze rezultaty – należy używać specjalnych szamponów oraz balsamów. Zespół specjalistów opiekujących się pacjentem po zabiegu powinien wykonywać regularną dokumentację fotograficzną gojenia skóry głowy oraz wzrostu włosów. Dodatkowo lekarz może polecić przyjmowanie leków przeciwko wypadaniu włosów.

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

Dlaczego transplantacja włosów stała się tak popularna?

Wybierając miejsce, w którym

zamierzamy poddać się

procedurze przeszczepu

włosów, skupmy się m.in. na doświadczeniu danej jednostki.

MD, Dr Levent Acar Chirurg transplantacji włosów, założyciel i główny lekarz Cosmedica Clinic; uważnie śledzi innowacje i rozwój w dziedzinie transplantacji włosów, bierze udział we wszystkich kongresach i seminariach na najwyższym poziomie na całym świecie

Dlaczego transplantacja włosów stała się w niektórych miejscach na świecie tak popularna?

Na przestrzeni lat specjaliści wykonujcy transplantacje włosów zdobyli bardzo duże doświadczenie w swojej dziedzinie. Do niektórych krajów każdego roku przyjeżdża na zabiegi ponad 300 tys. osób i jest bardzo zadowolonych z ogólnej obsługi. Pięciogwiazdkowe hotele, komfortowy transport, profesjonalny zespół specjalistów w klinice czy moż-

liwość odbycia konsultacji w ojczystym języku to w tej chwili pożądany standard najwyższej jakości ośrodków dla osób,

INFOGRAFIKA

Główną przyczyną wypadania włosów u mężczyzn i kobiet jest choroba genetyczna zwana również łysieniem androgenowym

którym zależy na transplantacji włosów w przystępnej cenie.

Co może pan powiedzieć o opatentowanym urządzeniu wykorzystywanym do transplantacji włosów?

Jest to pierwsze urządzenie medyczne wykorzystywane w dziedzinie przeszczepu włosów. Zostało zaprojektowane specjalnie do tworzenia małych nacięć na obszarze objętym utratą włosów. Precyzyjne oprogramowanie kontroluje moc, głębokość czy liczbę nacięć, co minimalizuje efekty uboczne zabiegu oraz zdecydowanie ułatwia pracę lekarzom. Kiedyś takie urządzenie pozostawało w strefie naszych marzeń.

Jak w wyżej wspomnianych klinikach wygląda cały proces zaopiekowania się pacjentem?

Pacjent jest zaopiekowany długofalowo – od pierwszej konsultacji, aż do omówienia efektów. Na początku udzielana jest konsultacja online, co jest dla podopiecznych bardzo ważne – w czasie

jej trwania przedstawiany jest cały plan leczenia. Przed zabiegiem i po zabiegu pacjenci otrzymują wsparcie, by uzyskane efekty spełniły ich oczekiwania.

Jak długo trwa zabieg przeszczepu włosów i czy jest bezpieczny? Czy pacjenci otrzymują gwarancję dotyczącą efektów? Oczywiście zależy to od tego, jak duży obszar objęty jest utratą włosów – średni czas zabiegu to 6-9 godzin.

Jeśli utrata włosów jest już bardzo zaawansowana, procedura jest rozpisana na dwa dni. Pacjent otrzymuje gwarancję na omawiane, przewidywane efekty oraz duże wsparcie w całym procesie. Bardzo ważne jest ustalenie możliwych do osiągnięcia rezultatów i omówienie ewentualnych medycznych ograniczeń.

Wybierając miejsce, w którym zamierzamy poddać się procedurze przeszczepu włosów, warto skupić się na doświadczeniu danej jednostki, kwalifikacjach kadry oraz wykorzystywanych w danym miejscu technologiach.

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

Ponad 70 proc. mężczyzn i prawie połowa kobiet mierzy się z problemem znacznej utraty włosów

U wielu osób pierwsze objawy przerzedzania się włosów zaczynają pojawiać się jeszcze przed osiągnięciem wieku średniego

Mogą mieć na to wpływ takie czynniki

jak chociażby:

• zbyt duży stres ,

• pielęgnacja włosów nieodpowiednimi kosmetykami ,

• niezdrowe jedzenie

Sposoby użytkowania rowerów w Polsce – jak zmieniły się na przestrzeni lat?

Postrzeganie roweru jako jednego ze sposobów przemieszczania się w przestrzeni miejskiej staje się coraz bardziej powszechne. Coraz częściej wielu z nas traktuje rower jako główny środek transportu do pracy, niezależnie od pogody i nie tylko w sezonie letnim. Jakie jeszcze rowerowe trendy obecnie obowiązują?

Jak wyglądają statystyki dotyczące użytkowników rowerów w Polsce?

Nie prowadzimy statystyk dotyczących samych użytkowników rowerów w Polsce, natomiast możemy wskazać trendy oraz zmiany sposobów użytkowania roweru. W przeszłości rower był głównie środkiem komunikacji w małych miejscowościach. Potem mieliśmy do czynienia z falą użytkowania rowerów w celach rekreacyjnych – podczas wycieczek w trakcie weekendów, w wakacje itp. Dzisiaj wachlarz użytkowania rowerów jest bardzo szeroki, ponieważ możemy mówić o rowerach zarówno crossowych, szosowych, trekkingowych, gravelowych, MTB jak i typowo miejskich. Coraz bardziej upowszechnia się również zjawisko wykorzystywania roweru jako środka transportu w miastach. Coraz częściej możemy spotkać osoby dojeżdżające do pracy rowerem.

Jak wygląda infrastruktura rowerowa – czy mamy czym się pochwalić? Czy miasta inwestują w rozwój ścieżek rowerowych?

napraw itp.). Żadne nowe ścieżki rowerowe nie są budowane z przypadku. Oczywiście zdarzają się miejsca, gdzie jeden samorząd może sobie pozwolić na wybudowanie trasy do swojej granicy, a drugi nie ma niestety na to środków i mamy trasę kończącą się w środku pola... Natomiast rzadziej już słychać o błędach przy budowaniu ścieżek. Należy również wspomnieć o świetnych polskich szlakach rowerowych, np. Green Velo, który z drobnymi wyjątkami jest znakomitą trasą.

Dlaczego jazda na rowerze jest ważna – w kontekście środowiska i zdrowia?

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

Coraz częściej mamy się czym pochwalić, choć jest jeszcze wiele do zrobienia. Szczególnie w dużych miastach w tej kwestii jest coraz lepiej – samorządy się o to starają. Przybywa ścieżek rowerowych oraz infrastruktury (miejsc postoju, miejsc do drobnych

Jako stowarzyszenie prowadziliśmy akcję medialną Rowerowa Rewolucja, w której pokazywaliśmy, jak doskonałym rozwiązaniem w czasie pandemii jest jazda na rowerze. Dzięki niej można przemieszczać się, zachowując dystans, pomaga utrzymać nas w zdrowiu oraz nie wpływa negatywnie na środowisko. Co więcej – w wielu krajach jazda na rowerze jest przepisywana na receptę jako forma leczenia chorób cywilizacyjnych, czyli tych związanych z brakiem ruchu. Rower pozytywnie wpływa na kondycję naszego organizmu oraz psychikę. Badania pokazują, że już czterdzieści minut jazdy na rowerze pobudza wytwarzanie endorfin, czyli hormonu szczęścia.

EKSPERT

Czym zajmuje się Polskie Stowarzyszenie Rowerowe? Działamy na rzecz szeroko rozumianej branży. Jesteśmy reprezentantem producentów, dystrybutorów, dealerów, sklepów, serwisów i mediów branżowych. Staramy się działać przede wszystkim w kwestii popularyzacji użytkowania rowerów. Jako jedyny podmiot na rynku przeprowadzamy różnego rodzaju badania statystyczne branży, a także liczne sondaże. Gromadzimy te dane od wielu lat, mając dobry materiał porównawczy. Mamy także dane z rynków europejskich i światowych. Uczestniczymy w pracach nad europejskimi i polskimi aktami legislacyjnymi, w tym nad normami, jakie muszą spełniać rowery. W zeszłym roku przeprowadziliśmy kolejną kampanię medialną, tym razem mającą na celu popularyzację rowerów elektrycznych.

Rowery elektryczne – przyszłość czy niepotrzebny wynalazek? Do kogo są skierowane?

Rower elektryczny jest wspomagany elektrycznie. Oznacza to, że wymaga od nas pedałowania i rozpędzenia się do pewnej prędkości. Rower elektryczny poprzez wsparcie pozwala nam dojechać dalej, szybciej i łatwiej, zatem jest on skierowany do każdego, kto pragnie za pomocą roweru przemieszczać się, nieco mniej się forsując na tych samych dystansach.

Problemy bólowe

Ból mięśni jest częstą dolegliwością Polaków. Jakie są najczęstsze przyczyny jego powstawania?

Dr hab. n. med. Jarosław Woroń, prof. UJ Zakład Farmakologii Klinicznej Katedry Farmakologii Collegium Medicum UJ

Bóle mięśni mają wiele przyczyn. Mogą być to bóle związane z chorobami reumatycznymi, infekcyjnymi, wirusowymi (w grypie, COVID-19), wynikające z przetrenowania, czyli nieodpowiednio dobranej formy ruchu, oraz te spowodowane przyjmowaniem niektórych leków (m.in. w chemioterapii, leczeniu przeciwbakteryjnym, po niektórych lekach obniżających poziom cholesterolu, jako niepożądane działanie po szczepieniach). Jest to bardzo szerokie spektrum przyczyn. Jakie są główne metody radzenia sobie z częstym bólem mięśni? Terapia jest zależna od przyczyny. Jeśli mamy do czynienia z chorobą, która wywołuje bóle mięśni, należy skupić się przede wszystkim na leczeniu głównego schorzenia. Przykładowo: jeśli cierpimy z powodu bólu mięśni przez reumatyzm, musimy rozpocząć terapię od leczenia tej choroby. W przeciążeniach terapią będzie przede wszystkim odpoczynek, by nie dochodziło do nadwyrężeń danych mięśni i zmęczenia. Możemy stosować tutaj oprócz różnego rodzaju leków doustnych także leki miejscowe. Gama substancji, które mogą być stosowane, będzie zależna nie tylko od tego, dlaczego boli i jak często, ale także od samego pacjenta. Jest to kwestia niezwykle indywidualna. Warto podkreślić, że bardzo istotna jest również pomoc fizjoterapeuty.

Kontynuacja materiału na stronie: byczdrowym.info

Jak należy leczyć ból w trakcie aktywności fizycznej? Jeśli w trakcie aktywności fizycznej pojawia się ból, jest to sygnał, że z narządem ruchu dzieje się coś niepokojącego. Ból pełni funkcję ostrzegawczą. Powinno się zacząć od odpoczynku i nieforsowania tej części ciała. W przypadku samego łagodzenia bólu warto wiedzieć, jaki jest jego powód. Gdy dochodzi np. do zapalenia, nie można tego miejsca rozgrzewać, za to niezwykle cenne będzie ochładzanie, w tym np. krioterapia. Mamy do dyspozycji także laseroterapię biostymulującą, masaże, ćwiczenia z fizjoterapeutą – wszystkie te metody mają swoje zastosowanie w konkretnej sytuacji, w danym przypadku. Musimy zatem znać pełne spektrum problemu i na tej podstawie dobierać najlepszą strategię terapeutyczną dla danego pacjenta.

Mateusz Pytko Prezes Polskiego Stowarzyszenia Rowerowego

Uwaga na zaburzenia metaboliczne

Zawał serca to częsta przyczyna zaburzeń metabolicznych.

Nieprawidłowe stężenie cholesterolu, tzw. hipercholesterolemia , występuje u 20 mln Polaków. Dotyczy około 70,3% mężczyzn i 64,3% kobiet

Zaburzenia

metaboliczne to poważny problem

Pacjent, u którego stwierdza się zespół metaboliczny, jest pacjentem wysokiego ryzyka zachorowania na zawał serca.

Co to są zaburzenia metaboliczne?

W medycynie funkcjonuje pojęcie zespołu metabolicznego. Jeśli chorujesz na otyłość i dodatkowo masz dwie z poniższych chorób, czyli np. cukrzycę, nadciśnienie tętnicze lub zwiększone stężenie cholesterolu, to możemy go rozpoznać. Nieprawidłowe stężenie cholesterolu, tzw. hipercholesterolemia, występuje u 20 mln Polaków. Dotyczy ok. 70,3 proc. mężczyzn i 64,3 proc. kobiet.

Jak objawia się hipercholesterolemia i jak ją rozpoznajemy?

Powiem przewrotnie, że wielu pacjentów dowiaduje się o nieprawidłowym stężeniu cholesterolu w trakcie zawału serca czy udaru mózgu. 60 proc. populacji polskiej nie wie, jakie ma stężenie cholesterolu, gdyż nie wykonuje regularnie badań. Żeby ocenić stężenie cholesterolu, należy wykonać badanie krwi z oceną profilu lipidowego (cholesterol całkowity, LDL-cholesterol, HDL-cholesterol, nie-HDL cholesterol, triglicerydy).

W jaki sposób możemy uregulować poziom cholesterolu, do czego może doprowadzić nieleczona dyslipidemia?

Nieprawidłowe stężenie cholesterolu prowadzi do tworzenia blaszek miażdżycowych w tętnicach naszego ciała, które mogą doprowadzić do całkowitego zamknięcia tętnicy i np. zawału serca. Żeby obniżyć stężenie cholesterolu, konieczna jest zmiana stylu życia. Musimy ograniczyć spożycie tłuszczów zwierzęcych, zwiększyć spożycie warzyw i owoców, dodać błonnik i garść niesolonych orzechów dziennie. W naszej diecie 1-2 razy w tygodniu muszą się znaleźć ryby. Oczywiście konieczna jest również regularna aktywność fizyczna, a w wielu przypadkach stosowanie leków obniżających stężenie cholesterolu, tzw. statyn.

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

Jaka jest rola monakoliny K w utrzymaniu odpowiedniego stężenia cholesterolu? U pacjentów, którzy mają zwiększone stężenie cholesterolu, ale jeszcze nie kwalifikują się do leczenia lekami, tzw. statynami, lub u pacjentów, którzy ich nie tolerują, monakolina K jest pewnego rodzaju alternatywą. Należy do grupy tzw. nutraceutyków w leczeniu zaburzeń lipidowych i jest obecna w czerwonym ryżu. Może obniżyć stężenie cholesterolu nawet o 25 proc. Bardzo ważna jest jednak jej odpowiednia dawka dzienna (do 3 mg/dobę) i regularne stosowanie. Inne nutraceutyki przydatne w obniżaniu stężenia cholesterolu to berberyna, bergamota, wielonienasycone kwasy omega-3, spirulina, kurkumina, błonnik, sterole itp. Bergamota jest nutraceutykiem, który spośród przebadanych naukowo preparatów pochodzenia roślinnego ma najsilniejsze właściwości obniżania LDL-cholesterolu. W grupie 230 chorych po miesiącu jej stosowania LDL-cholesterol zmniejszył się o 25-40 proc. Bergamota rośnie prawie wyłącznie we włoskiej Kalabrii, a za jej działanie obniżające stężenie cholesterolu odpowiadają zawarte w jej miąższu polifenole.

Dr Agnieszka Graczyk-Szuster Kardiolożka DoktorOdSerca

miażdżycy

Profilaktyka kardiologiczna a ryzyko zachorowania na miażdżycę

W Polsce niemal 46 proc. wszystkich zgonów jest spowodowanych przez choroby kardiologiczne. Czy można tego uniknąć?

Dlaczego regularna profilaktyka kardiologiczna jest tak ważna? Profilaktyka jest kluczowa, by nie zachorować. Jeśli dbamy o zachowania prozdrowotne, w dużym stopniu zmniejszamy ryzyko zachorowania na miażdżycę oraz jej powikłania – zawały i udary. Wobec tego należy we właściwy sposób się odżywiać, dbać o należną masę ciała, nie palić papierosów, być aktywnym fizycznie, pamiętać o odpowiedniej ilości snu i budowaniu dobrych relacji z ludźmi. Dodatkowo należy się szczepić oraz wykonywać badania profilaktyczne. Są to podstawy, o których pacjenci często zapominają.

Jakie są objawy nieprawidłowego krążenia krwi, czy są dla pacjenta odczuwalne?

Dopóki pacjent nie ma zaawansowanej miażdżycy, nie odczuwa objawów. Symptomy miażdżycy, czyli zwężenia tętnic wieńcowych, przejawiają się jako bóle w klatce piersiowej wynikające z niedokrwienia. Jest to zaawansowany etap choroby, dlatego tak wiele uwagi poświęca się profilaktyce, by unikać takich sytuacji.

• należy wykonywać regularne badania profilaktyczne

• należy odpowiednio się odżywiać , nie palić papierosów

• należy pamiętać o odpowiedniej długości snu i szczepieniach

Na czym polega agregacja płytek krwi?

Gdy proces miażdżycowy jest zaawansowany, dochodzi do trombozy, czyli zakrzepicy – zlepiania się – płytek krwi, które zmiany w naczyniu krwionośnym odczytują jako uszkodzenie, skaleczenie. Chcąc ją zalepić, tworzą zakrzep. Przyczyniają się tym do zamknięcia światła naczynia, a co za tym idzie – do niedokrwienia.

Jakie alternatywne substancje można stosować u osób, które nie mogą przyjmować kwasu acetylosalicylowego?

Kwas acetylosalicylowy nadal jest podstawowym lekiem u pacjentów chorujących na miażdżycę, choć w ostatnich latach zmienia się podejście do stosowania go w prewencji pierwotnej chorób sercowo-naczyniowych.

Na rynku pojawiły się rozwiązania pozareceptowe w postaci tzw. Fruitflow – wyciągu z żelowych pestek pomidorów, które mają budowę polifenolową. Wpływają na procesy krzepnięcia, czyli działają przeciwpłytkowo i przeciwagregacyjnie. Jednak ciągle dowody na to, że jest to substancja, którą można przepisywać zamiast aspiryny, nie są duże. Wiele prac pokazuje, że związki te są skuteczne w niezaawansowanych przypadkach. Specjaliści powinni znać tę substancję.

Prof. dr hab. n. med. Artur Mamcarz Kierownik III Kliniki Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WL WUM

Transplantacja serca – ile osób oczekuje na przeszczepienie serca?

Życie po przeszczepieniu serca z perspektywy pacjenta

Jarosław Cyrynger Prezes Zarządu Głównego Stowarzyszenia Transplantacji Serca

Transplantacja serca jest przeprowadzana w celu uratowania życia pacjenta, który cierpi na chorobę serca w zaawansowanym stadium, a inne metody leczenia okazały się nieskuteczne.

Od 20 lat liczba osób oczekujących na przeszczepienie serca niespecjalnie się zmienia – co roku jest to 200-400 pacjentów. Stan na marzec 2023 to 381 chorych oczekujących na drugie serce. Podobnie było 15 lat temu, gdy ja znalazłem się w sytuacji wymagającej tego zabiegu. Niektórzy pacjenci niestety nie doczekują przeszczepienia bądź korzystają z innego rozwiązania, jakim jest np. pompa wspomagająca lewą komorę serca. Dwa lata temu w Polsce przekroczono próg 200 zabiegów. W ubiegłym roku było ich ponad 170.

Jakie są przyczyny, które kwalifikują pacjenta do przeszczepienia serca?

Transplantacja serca jest przeprowadzana w celu uratowania życia pacjenta, który cierpi na chorobę serca w zaawansowanym stadium, a inne metody leczenia okazały się nieskuteczne. Niektórymi z powodów są: choroby zastawek, choroby mięśnia sercowego, jak kardiomiopatia prowadząca do osłabienia funkcji serca i niewydolności, a także wady wrodzone i inne. W każdym przypadku decyzja o zabiegu jest podejmowana indywidualnie, po dokładnej ocenie stanu zdrowia pacjenta. W moim przypadku była to niewydolność związana z przebytą grypą. W przebiegu tej choroby wirus grypy może się zagnieździć w każdym narządzie – również w sercu. Spowodowało to znaczne upośledzenie kurczliwości serca i wydolność na poziomie ok. 12 proc.

Prewencja kardiologiczna to kluczowy element

zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym.

Jak wygląda życie pacjenta po przeszczepieniu serca?

Tak naprawdę życie pacjenta po transplantacji, oprócz systematycznego przyjmowania leków immunosupresyjnych i kontroli ich stężenia, nie różni się od życia innych osób. Należy jednak zaznaczyć, że leki immunosupresyjne powodują osłabienie układu odpornościowego i zwiększone ryzyko infekcji. Chociaż po przeszczepieniu serca można otrzymać orzeczenie o niepełnosprawności, to jednak jeśli przed przeszczepem byliśmy aktywni i nie istnieją inne schorzenia lub powody ograniczające aktywność, to powinniśmy ją kontynuować. Staramy się aktywizować osoby po transplantacjach. Wielu pacjentów z naszego stowarzyszenia uczestniczy w wędrówkach górskich, uprawia nordic walking lub jeździ na rowerze. Bierzemy również udział w akcjach społecznych i biegowych, takich jak Bieg po nowe życie, Warszawska Triada Biegowa lub inne lokalne aktywności.

Jak ważna jest profilaktyka w tej kwestii? Jakie badania należy wykonywać, aby w porę zauważyć problemy kardiologiczne? Prewencja kardiologiczna to kluczowy element zapobiegania chorobom sercowo-naczyniowym. Wymaga regularnych badań, prowadzenia zdrowego stylu życia i leczenia chorób współistniejących. Warto pamiętać, że wczesne wykrycie i leczenie chorób sercowo-naczyniowych może znacznie zmniejszyć ryzyko powikłań i poprawić jakość życia. Zaleca się unikanie palenia tytoniu, regularną aktywność fizyczną, ograniczenie spożycia alkoholu i zdrowe odżywianie. Zaleca się również regularne badania poziomu cholesterolu, ciśnienia krwi i cukru we krwi, EKG i echokardiografii. Nadwaga i otyłość to również jedne z ważnych czynników ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Do 40. roku życia nie miałem świadomości, że mogę mieć kłopoty z sercem, jednak przebyta grypa i brak dbałości o własne zdrowie doprowadziły do tak poważnej choroby. Obecnie jedną z możliwości wczesnego wykrycia choroby jest program 40+, w którym można przeprowadzić szczegółowy wywiad na temat własnego samopoczucia i wykonać zestaw badań diagnostycznych, również z zakresu kardiologii.

Szacunek do mojego ciała sprawia, że żyję zdrowiej

Zdrowy styl życia to niezwykle szerokie

pojęcie, które dla każdego z nas może oznaczać

inne wartości. Czym

zatem zdrowy styl życia

jest dla aktora Tomasza Ciachorowskiego?

Czym jest dla pana zdrowy styl życia? Jaka jest pana definicja życia zdrowo?

Zdrowy styl życia to dla mnie przede wszystkim uważne wsłuchiwanie się w siebie, rozpoznawanie potrzeb swojego organizmu oraz należyte reagowanie na komunikaty, jakie wysyła nasze ciało. Im jestem starszy, tym bardziej szanuję swoje ciało, a ten szacunek sprawia, że żyję zdrowiej, higieniczniej. Z pewnością pomaga mi w tym praktykowanie od lat tzw. świeckiej medytacji. Jest to nic innego jak „skanowanie” swojego ciała, jego świadoma obserwacja, której towarzyszy kierowanie swojej uwagi na oddech. Moja uważność przejawia się również na co dzień. Przykładowo, wczoraj miałem zaplanowany trening, lecz z niego zrezygnowałem, ponieważ nie czułem się na siłach, by przez godzinę z okładem machać sztangą. Miałem ostatnio sporo pracy i oczywiście mogłem pójść na siłownię i zlekceważyć ten sygnał, ale poczułem, że to nie jest po prostu dobry czas na dodatkowy wysiłek. Pewnie spowodowałby, że nie mógłbym zasnąć, co z kolei spotęgowałoby moje zmęczenie, a to wpłynęłoby negatywnie na moją odporność itd. Sen jest dla mnie bardzo ważny i obiecałem sobie, że gdy tylko będę miał ochotę i możliwość, żeby uciąć sobie drzemkę, to nie będę żałować sobie ani minuty z czasu wydatkowanego na sen. Tym bardziej że zdrowy sen jest również warunkiem efektywnego uprawiania sportu. Podstawą w treningu jest przecież właściwa regeneracja.

SYLWETKA

Tomasz Ciachorowski

Aktor znany m.in. z serialu „Na dobre i na złe”, na deskach teatralnych występuje w spektaklach takich jak: „Miłosna pułapka”, „Sielska wpadka”, „Ciemno”, „Seks, miłość i podatki”

FOT.: MARCIN STRÓŻ

Więcej informacji na stronie:

byczdrowym.info

Dlaczego jest to dla pana tak ważne? Czy chodzi o to, że kondycja i odpowiednia estetyka ciała są tak ważne dla aktora? W jaki sposób zachowuje pan tak młodzieńczy wygląd?

Moje ciało jest przecież instrumentem, który wykorzystuję w pracy. Musi być w związku z tym sprawne. Jesienią dokuczał mi bardzo ból pleców i przez parę miesięcy co parę dni odwiedzałem fizjoterapeutę, żeby na scenie – pomimo tego dyskomfortu – móc dawać z siebie tyle, ile wymaga ode mnie dana rola. Codziennie rano wykonuję kilka ćwiczeń na kręgosłup, które pozwalają mi normalnie funkcjonować. Wiem, jaką trudność sprawiało mi granie spektakli z taką kontuzją i uświadomiło mi to po raz kolejny, jak ważna w moim zawodzie jest kondycja i sprawność mojego ciała.

Co do estetyki, staram się po prostu mieć zadbaną cerę i utrzymywać jak najniższy poziom tkanki tłuszczowej. Jeśli chodzi o młodzieńczy wygląd, to faktycznie, wiele osób daje mi mniej niż 40 lat, ale myślę, że to przede wszystkim zasługa dobrych genów. Moje siostry również wydają się młodsze, niż wskazywałby na to ich PESEL.

W jaki sposób dba pan o swoje samopoczucie fizyczne i psychiczne? Jak wygląda taki spokojniejszy dzień Tomasza Ciachorowskiego?

W dni, kiedy nie muszę iść do pracy, lub w te, gdy mogę wstać później, jestem szczęśliwy, że nie muszę nastawiać budzika, ale i tak zazwyczaj jeszcze przed godziną 8 budzi mnie Rejczel, czyli mój pies. Zaczynam zatem dzień od długiego spaceru z moim pupilem, po czym wracamy do domu – Rejczel dostaje leki, a ja wypijam pół szklanki wody z dwiema łyżkami soku z aloesu, co przygotowuje mój układ pokarmowy na dalsze posiłki w ciągu dnia. Niezależnie od tego, czy jest to spokojniejszy dzień, czy też pełen obowiązków, codziennie rano wykonuję ćwiczenia usprawniające mój kręgosłup. Są to ćwiczenia zawierające elementy jogi, które pozwalają mi lepiej funkcjonować w ciągu dnia. Po śniadaniu energię daje mi kawa z mlekiem roślinnym. Mimo że jako wegetarianin spożywam nabiał, to zauważyłem, że mleko krowie mi nie służy. Gdy mam więcej czasu, to zamiast kawy przyrządzam sobie kakao na bazie mleka migdałowego, z łyżką miodu i chili, które daje mi potężny zastrzyk energii

i błyskawicznie poprawia nastrój (tzw. kakao ceremonialne).

Każdego dnia staram się również poświęcać trochę czasu na aktywność fizyczną. Obecnie preferuję trening siłowy, ale gdy robi się cieplej, to jazda na rowerze staje się moją główną formą aktywnego spędzania czasu.

Czy regularnie wykonuje pan badania profilaktyczne? Jakie ma pan osobiście do tego podejście?

Poddaję się takim badaniom co jakiś czas, choć pewnie mógłbym to robić częściej. Zazwyczaj udaję się jednak na badania, kiedy coś mi doskwiera. Wtedy od razu chcę się upewnić, że to nic poważnego. Nie od dziś wiadomo, że mężczyźni rzadziej od kobiet odwiedzają lekarzy, ignorując pierwsze symptomy rozwijających się chorób. Dlatego też biorę udział w wielu kampaniach promujących badania profilaktyczne wśród mężczyzn, np. w listopadowej akcji Movember, podczas której zachęca się panów do badań prostaty, szczególnie po 40. roku życia, oraz jąder, co dotyczy przede wszystkim młodszych mężczyzn. Nie jest to nic wstydliwego – sam bywam co jakiś czas u urologa. Warto też mieć swojego zaufanego lekarza pierwszego kontaktu, który dobrze nas zna i sprawnie pokieruje naszą diagnostyką oraz ewentualnym leczeniem.

Jakie rady ma pan dla osób, które chciałyby żyć zdrowo?

Zacząłbym od odwiedzenia dobrego dietetyka, który na podstawie wyników badań wskaże, co powinniśmy jeść lub czego unikać w swojej diecie. Aktywność fizyczna jest tutaj niezwykle ważna, ale należy pamiętać, by się nie forsować i zacząć od małych rzeczy – częstszych, dłuższych spacerów, a nie od katorżniczych treningów.

Zdrowy styl życia to dla mnie przede wszystkim uważne wsłuchiwanie się w siebie.

Przyczyny i skutki nadmiernego wypadania włosów

Nadmierne wypadanie włosów jest problemem, z którym najczęściej pacjenci zgłaszają się do trychologa. Brak akceptacji dla utraty gęstości włosów dotyczy nie tylko kobiet.

Zroku na rok wzrasta liczba mężczyzn, którzy przychodzą po pomoc. Włosy od wieków były symbolem siły, władzy i piękna. Dzisiaj są oznaką zdrowia i witalności oraz symbolem młodości, a dla większości z nas są najważniejszym elementem wyglądu. Między innymi z tego względu utrata włosów silnie wpływa na naszą samoocenę, sprawia, że możemy czuć się mniej atrakcyjni od innych. Takie zaniżone poczucie własnej wartości może nasilać stres. Część moich klientów odcina się od życia towarzyskiego, ma problemy z nawiązywaniem relacji, choruje na depresje. Taki stan może mieć wpływ na nasilenie wypadania włosów i wpadamy w błędne koło. Jedną z najczęstszych przyczyn łysienia jest utrata włosów na tle genetycznym – tzw. łysienie androgenowe. Jest ono

o tyle niebezpieczne, że najczęściej nie wią-

że się z intensywnym wypadaniem włosów

– raczej z roku na rok wyrasta ich coraz

Więcej informacji na stronie: byczdrowym.info

mniej i są coraz cieńsze. Z tego względu bardzo często klienci reagują dopiero

w momencie, kiedy przerzedzenia są już bardzo widoczne.

Czym charakteryzuje się łysienie androgenowe, jak je rozpoznać? Na co powinniśmy zwrócić uwagę?

Jak sama nazwa wskazuje, nie bez znaczenia są geny. Powinniśmy zwrócić uwagę na włosy naszych rodziców, dziadków. Jeżeli u któregoś z nich obserwujemy powiększające się zakola lub poszerzający się przedziałek, to może znaczyć, że my też będziemy mieć podobny problem.

Gen łysienia dziedziczymy po tym z rodziców, który prezentuje silniejsze geny. To znaczy, że możemy dziedziczyć po rodzinie ze strony zarówno mamy, jak i taty. W laboratoriach genetycznych można wykonać nieinwazyjne badanie na obecność genu AR. Badanie nie wymaga pobierania krwi – pobiera się wymaz i bada się ślinę pacjenta.

Jakie są metody leczenia i pielęgnacji w przypadku łysienia androgenowego?

Najbardziej praktycznym rozwiązaniem będzie wizyta u trychologa lub dermatologa. Specjalista na podstawie obrazu klinicznego, wywiadu i badania trichoskopowego jest w stanie rozpoznać łysienie androgenowe oraz wdrożyć właściwe kuracje i zalecenia. Jeżeli problem ten diagnozujemy u mężczyzn lub kobiet po okresie menopauzy,

koncentrujemy się na właściwej pielęgnacji – tutaj bardzo ważna jest właściwa pielęgnacja skóry. Łojotok, rzadkie mycie głowy będzie nasilać łysienie androgenowe. Łysienie androgenowe jest procesem fizjologicznym u młodych mężczyzn i kobiet po okresie menopauzy. To znaczy, że wynika z dziedziczonego genu oraz poziomu męskich hormonów.

Co bardzo ważne, jeżeli łysienie androgenowe, przerzedzenie szczytu głowy pojawia się u młodej kobiety, to nie jest proces fizjologiczny – nawet jeżeli oboje rodziców ma ten sam problem. W takim przypadku jakaś dysfunkcja, choroba, którą należy zdiagnozować, powoduje przyspieszenie procesu, który nastąpiłby prawdopodobnie dopiero za kilkanaście czy kilkadziesiąt lat.

Podsumowując, problem łysienia genetycznego z całą pewnością wpływa na nasz komfort życia. Jednak badania i nowoczesne technologie pozwalają na skuteczne radzenie sobie z tą przypadłością. Kluczem jest profilaktyka i szybka reakcja na niepokojące nas objawy. Zamiast zadręczać się i testować internetowe produkty, zachęcam do wizyty u dobrego trychologa, dermatologa. Pod okiem specjalisty i systematyczną pracą doskonale zadbamy o gęstość naszych włosów.

Alergie skórne w okresie wiosenno-letnim –na co powinniśmy uważać?

W kontekście alergii sezon ten kojarzy nam się przede wszystkim z alergiami powietrzno-pochodnymi. Jest to jednak czas, w którym mogą pojawiać się lub nasilać też objawy chorób alergicznych skóry.

Sezon wiosenno-letni to okres, w którym reakcje alergiczne się nasilają. Co w tym okresie stanowi największe zagrożenie dla osób, które mają predyspozycje do alergii?

Wiosna i lato to czas pylenia drzew, np. brzozy, traw, zbóż i chwastów. U pacjentów uczulonych na te alergeny mogą one wywoływać objawy chorobowe – w obrębie zarówno dróg oddechowych, jak i oczu oraz skóry. To także czas, gdy robi się ciepło, zatem łatwo o spocenie z powodu nieadekwatnego ubioru lub wzrostu temperatury powietrza. Pocenie jest czynnikiem zaostrzającym objawy AZS, w tym m.in. świąd. Latem częściej myjemy skórę. AZS charakteryzuje pierwotny, tzn. warunkowany m.in. genetycznie, defekt bariery naskórkowej. Łatwo tu o jego wtórne pogłębienie poprzez nieprawidłową pielęgnację i/lub niesprzyjające warunki środowiskowo-pogodowe. Dlatego osoby chorujące na AZS czy wyprysk kontaktowy powinny używać odpowiednich produktów emolientowych do mycia i regularnej pielęgnacji skóry, aby m.in. regenerować barierę skórną – formuł niedrażniących, bez konserwantów, zapachów, barwników. Innym przykładem wpływu temperatury i słońca na wywołanie objawów chorób skóry zaliczanych zwyczajowo do alergicznych chorób skóry są niektóre pokrzywki fizykalne.

Magdalena Trzeciak

Profesor GUMed, specjalista dermatolog-wenerolog, specjalista alergolog, Gdański Uniwersytet Medyczny, Katedra i Klinika Dermatologii, Wenerologii i Alergologii

Wzrost temperatury u chorego na pokrzywkę cieplną powoduje wystąpienie swędzących bąbli pokrzywkowych. Samo promieniowanie słoneczne może wywołać rzadką pokrzywkę słoneczną. Latem naturalnie zażywamy kąpieli wodnych w morzu, jeziorach. U chorych na pokrzywkę z zimna ochłodzenie powoduje wystąpienie objawów skórnych pod postacią bąbli pokrzywkowych, a nawet może prowadzić do stanu zagrożenia życia – wstrząsu anafilaktycznego.

Z jakimi objawami skórnymi spowodowanymi alergiami mamy głównie do czynienia?

Wśród objawów obiektywnych zobaczymy na skórze klasyczne wykwity skórne, takie jak grudki, grudki wysiękowe, pęcherzyki, przeczosy, bąble pokrzywkowe. Występują też rumienie i obrzęki skóry. Subiektywnie najcześciej pojawia się świąd.

Czy każdej alergii towarzyszą objawy skórne?

Nie każdej. Alergie pokarmowe i powietrzno-pochodne mogą objawiać się na skórze, ale nie muszą. Ich narządami docelowymi są odpowiednio przewód pokarmowy i oddechowy. Osobnym tematem są alergie kontaktowe, w których objawy skórne są dominującymi.

Objawy kliniczne ze strony skóry będą z kolei charakterystyczne dla chorób alergicznych skóry, do których podręcznikowo zaliczamy m.in. atopowe zapalenie skóry, alergiczne kontaktowe zapalenie skóry i zwyczajowo pokrzywkę.

Jakie są sposoby leczenia oraz łagodzenia objawów alergii skórnych?

Zasadą numer jeden w każdej alergii jest unikanie klinicznie istotnego alergenu oraz, jak w każdej chorobie, stosowanie się do zaleceń lekarskich. Samo leczenie i łagodzenie objawów jest zależne od zdiagnozowanej choroby, jej nasilenia i potrzeb pacjenta.

Przykładowo: u chorych na AZS podstawą piramidy terapeutycznej jest emolientoterapia, a w zaostrzeniu włącza się miejscowe leki przeciwzapalne, fototerapię, leki ogólnoustrojowe, immunosupresyjne i immunomodulujące, w tym nowoczesne leki biologiczne i drobnocząsteczkowe. W pokrzywce stosuje się standardowo doustne leki przeciwhistaminowe drugiej generacji, przy braku efektu lek biologiczny. Kontaktowe zapalenie skóry wymaga emolientów, a w zaostrzeniach miejscowych leków przeciwzapalnych, fototerapii czy też leków immunosupresyjnych. Dzisiejsza medycyna dąży do personalizowania terapii.

Dr hab. n. med.