Poradnik rodzica
JAK WYCHOWAĆ
PEWNEGO SIEBIE
CZŁOWIEKA?
NIE PRZEGAP:
EKSPERT Jak możemy pobudzić kreatywność u dziecka? s2
SPRAWDŹ Przyjmowanie witaminy D wśród dzieci i nastolatków s3
MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET poradnikdlarodziny.pl
W WYDANIU
Dr Aleksandra Piotrowska
Jak wychować pewnego siebie człowieka?
Jak pobudzić kreatywność u dziecka?
Bycie kreatywnym przydaje się w życiu, gdyż pomaga rozwiązywać problemy i radzić sobie w różnych sytuacjach.
Dr n. med. Alicja Karney Chrońmy zdrowie i budujmy odporność na napojach mlecznych
Czy uważa pani, że kreatywność u dzieci da się „wytrenować”?
Ewa Wojtan Pedagożka, plastyczka, autorka bloga i książki „Dziennik zabaw”, na co dzień mama i kreatywna żona
Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Jakiel
Jak we wczesnym stadium rozpoznać ciążę?
Senior Project Manager: Magdalena Nowicka
Tel.: +48 537 647 500
E-mail: magdalena.nowicka@mediaplanet.com
Senior Business Developer: Karolina Likos
Tel.: +48 574 712 500
E-mail: karolina.likos@mediaplanet.com
Content and Production Manager: Izabela Krawczyk
Managing Director: Karolina Kukiełka
Mediaplanet
Skład:
Web Editor & Designer: Tatiana Anusik
Opracowanie redakcyjne: Aleksandra Podkówka-Poźniak
Fotografie: stock.adobe.com, zasoby własne
Kontakt: e-mail: pl.info@mediaplanet.com
MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP. Z O.O.
ul. Zielna 37, 00-108 Warszawa
facebook.com/poradnikrodzicaPL
mediaplanetpl
mediaplanet
Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl
Uważam, że dzieci kreatywność mają w sobie od urodzenia, dlatego warto dać temu pole do rozwoju. Niestety nowe technologie, telewizja i telefony zabijają dziecięcą kreatywność, bo podczas korzystania z nich nie ma czasu na nudę i wymyślanie sobie samemu aktywności. Raczej wykonuje się wtedy konkretne czynności automatycznie, zgodnie z jakimś schematem działania. Jeśli jednak dajemy dziecku przestrzeń do zabawy, to kreatywność zaczyna się pojawiać i dziecko nagle zaczyna coś tworzyć – sklejać, wycinać, rysować itd. Dlatego gdy moi synowie byli młodsi, podsuwałam im różne pomysły na zabawy, a oni potrafili nad nimi spędzać dużo czasu. Jeśli jednak nie dajemy tej przestrzeni i dziecko samo szuka ciekawych aktywności, np. w nowych technologiach, to trudno o kreatywność… Dlatego też rolą rodzica jest to, by znaleźć taką przestrzeń do zabawy. Oczywiście warto wziąć pod uwagę, jaki ten maluch jest – niektórym dzieciom wystarczą materiały i same zaczynają tworzyć, inne potrzebują wskazówek i będą czekały na podpowiedzi, co mogą zrobić, zanim rozpoczną kreatywne zabawy. Istotne jest przy tym też to, by nie przymuszać dziecka, lecz stopniowo je zachęcać. Pozwólmy również maluchom na kreatywny bałagan, gdyż właśnie to nierzadko decyduje, że dzieci mają większą chęć do tego typu działań.
Jaki wpływ na relację rodzic – dziecko ma wspólne spędzanie czasu?
Myślę, że spędzanie czasu we dwoje buduje między nami a młodym człowiekiem niezwykłą więź. Właśnie wtedy mamy możliwość podjęcia z dzieckiem rozmowy, dzięki czemu może się ono przed nami otworzyć, pokazać swój punkt widzenia, a to z kolei pozwala nam się lepiej poznać, zbliżyć się do siebie. Wspólny czas daje nam także możliwość budowania wspólnych pasji i zainteresowań, których realizacja pozwala nam być blisko siebie. Według mnie to właśnie takie momenty budują i scalają rodzinę. I oczywiście zdaję sobie sprawę, że obecnie mamy wiele obowiązków, przez które, gdy już się z nimi uporamy, jesteśmy zmęczeni. Znam to z doświadczenia, gdyż przez wiele lat łączyłam pracę zawodową z wychowywaniem dzieci. Nauczyło mnie to jednak również tego, że czasami 15-20 minut rzeczywistej zabawy z dzieckiem
– takiej na 100 proc. – okazuje się bardziej wartościowe niż spędzanie z nim całego dnia, ale obok siebie.
Co uznaje pani za największe wyzwanie, jeśli chodzi o macierzyństwo i wychowywanie dzieci?
Według mnie jest nim znalezienie balansu między tym, żeby dziecka nie przytłoczyć i nie podcinać mu skrzydeł, a daniem mu możliwości jego rozwoju i odkrycia pasji oraz zainteresowań. Takie znalezienie złotego środka jest bardzo trudne, szczególnie w dzisiejszych czasach, gdy jesteśmy otoczeni nowymi technologiami.
Czasami 15-20 minut
A jeśli chodzi o kwestie wychowania dzieci i samospełnienia – jakich rad może pani udzielić, by pogodzić te dwie sfery życia? Zawsze musiałam sobie radzić na różne sposoby, żeby jednocześnie samorealizować się, a także wychowywać i spędzać czas z dziećmi. Nie mam złotej rady, bo doskonale zdaję sobie sprawę, że czasem jest to trudne. I tak np., gdy moje dzieci były bardzo małe, nie byłam w stanie tego godzić i musiałam zrezygnować z pewnych aktywności zawodowych. Wiem też jednak, że na późniejszych etapach pomagało mi to, że potrafiłam prosić o pomoc i np. zatrudnić nianię lub umówić dzieci na zajęcia w świetlicy. Istotne jest jednak, by jasno ustalić swoje priorytety. Trzeba pamiętać, że dzieci kiedyś dorosną, dlatego szkoda, abyśmy zostali później z niespełnionymi celami. Zachęcam mocno do łączenia tych dwóch sfer życia.
Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 2 MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET WYZWANIA
04
05
06
@Mediaplanet_Pol
rzeczywistej zabawy z dzieckiem – takiej na 100 proc. – okazuje się bardziej wartościowe niż spędzanie z nim całego dnia, ale obok siebie.
07
Jak się przygotować do jazdy na rowerze?
Jakie dawki witaminy D powinny przyjmować dzieci i nastolatki?
Witamina D jest konieczna do prawidłowego rozwoju. Niestety w Polsce w grupie dzieci i młodzieży jej niedobór jest powszechny. W jaki sposób szybko go uzupełnić?
Czy witamina D 3 powinna być stosowana u dzieci od pierwszych dni życia? Jakie są jej zalecane dawki?
Dr n. med. Alicja
Karney
Specjalista pediatra II stopnia, kierownik
Oddziału Hospitalizacji
Jednego Dnia w Instytucie Matki i Dziecka w Warszawie, członek Polskiego Towarzystwa Pediatrycznego
Jak często występują niedobory witaminy D 3* u dzieci – jak wyglądają statystyki? Niestety w naszym kraju niedobór tej witaminy jest bardzo częsty. Z danych wynika, że – oprócz dorosłych – najczęściej dotyka dzieci w wieku przedszkolnym, szkolnym i nastolatków. Jak podają statystyki, niedobór witaminy D3 występuje nawet u ponad 50 proc. dzieci w wieku szkolnym i 80 proc. młodzieży. Według badania przeprowadzonego przez Instytut Matki i Dziecka w 2016 r. („Kompleksowa ocena sposobu żywienia dzieci w wieku od 5. do 36. miesiąca życia”) aż 75 proc. niemowląt i 94 proc. dzieci po 1. roku życia otrzymuje niewystarczającą ilość witaminy D wraz z dietą. Niedobory u najmłodszych dzieci, czyli noworodków i niemowląt, zdarzają się rzadziej w porównaniu z pozostałymi grupami wiekowymi. Warto podkreślić, że witaminę D3 pozyskujemy poprzez ekspozycję na promieniowanie słoneczne oraz z produktów spożywczych, takich jak: tłuste ryby morskie, produkty nabiałowe czy jajka. Dlatego ze względu na położenie Polski i niewystarczające nasłonecznienie, szczególnie w okresie wrzesień-maj, a także konieczność unikania ekspozycji słonecznej ze względu na profilaktykę przeciwnowotworową oraz dietę ubogą w produkty spożywcze zawierające witaminę D3, rekomendowana jest jej całoroczna suplementacja, co dotyczy zarówno dzieci, jak i dorosłych.
Zdecydowanie tak – rekomendujemy suplementację już u najmłodszych dzieci, czyli u noworodków. Dawki witaminy D3 na tym etapie są różne i zależne m.in. od tego, czy dziecko urodziło się o czasie, czy przedwcześnie, czy jest karmione mlekiem mamy, czy mlekiem modyfikowanym, a także w jaki sposób zmienia się jego masa ciała. Zwykle jednak dzieci do 6. miesiąca życia powinny otrzymywać 400 j.m. na dobę, a od 6. do 12. miesiąca życia – 400-600 j.m. na dobę (zależnie od tego, ile otrzymują jej w pożywieniu). To istotne, aby przez cały rok suplementować witaminę D3 u dzieci i młodzieży w odpowiednich dawkach.
samym umożliwia m.in. kształtowanie się kości oraz pomaga w utrzymaniu zdrowych zębów.
Jakie inne procesy organizmu wspomaga witamina D? Jak wpływa na układ odpornościowy dzieci?
Witamina D, czyli cholekalcyferol, jest hormonem steroidowym, należy do witamin rozpuszczalnych w tłuszczach. Oprócz regulacji gospodarki wapniowo-fosforanowej, wspiera także prawidłowe funkcjonowanie układu odpornościowego.
Jaka jest zależność pomiędzy witaminą D 3 a rozwojem kości?
Witamina odpowiada za zdrowe kości. Dzieje się tak dlatego, że ma wpływ na regulację gospodarki wapniowo-fosforanowej – poprawne funkcjonowanie układu kostnego. Warto pamiętać, że to właśnie dzięki niej m.in. zwiększa się wchłanialność wapnia i fosforanów. Dlatego też witamina D3 umożliwia prawidłowy rozwój układu kostno-szkieletowego. Tym
Witamina D ma również niebagatelny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego. Dlatego też u dzieci, u których stwierdza się niedobór witaminy D, mogą pojawić się takie objawy jak: nawracające infekcje, zmęczenie, osłabienie, trudności w koncentracji, senność, bóle mięśni, stawów i kości. Niedobór witaminy D może wpływać na zwiększoną zapadalność na nowotwory, choroby o podłożu immunologicznym, zaburzenia odporności i nawracające infekcje, miażdżycę oraz zaburzenia psychiatryczne.
Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 3 MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET Dowiedz się więcej
WITAMINA D3 TWOJEGO MALUSZKA* Witamina D3 w olejach roślinnych w buteleczce z wygodną pompką 200 j.m. witaminy D3 w 1 pełnym naciśnięciu pompki Najczęściej wybierany suplement diety z witaminą D3 w kroplach** Bezpieczeństwo i higiena podania 200 Juvit Baby D3, krople doustne z pompką dozującą Skład: 1 naciśnięcie pompki dozującej zawiera 5 µg Colecalciferolum (cholekalcyferolu), co odpowiada 200 j.m. witaminy D3 Zastosowanie: Juvit Baby D3 polecany jest jako uzupełnienie codziennej diety ubogiej w witaminę D3 Suplementację witaminą D3 w dawce 10 µg (400 j.m.)/dobę rozpoczyna się od pierwszych dni życia, niezależnie od sposobu karmienia. Przeciwwskazania: Nadwrażliwość na którykolwiek ze składników produktu. Producent: PRZEDSIĘBIORSTWO PRODUKCJI FARMACEUTYCZNEJ HASCO-LEK S.A. 51-131 Wrocław, ul. Żmigrodzka 242 E. Suplement diety. Preparat nie może być stosowany jako substytut zróżnicowanej diety. | *Produkt odpowiedni do stosowania od 1. dnia życia. ** Dane sprzedażowe PEX, MAT022023. suplement diety
PIERWSZA
Witamina D ma niebagatelny wpływ na prawidłowe funkcjonowanie układu immunologicznego.
* Witamina D 3 to jedna z najważniejszych form witaminy D
EKSPERT
Jak wychować pewnego siebie człowieka?
Dziecko chłonie komunikaty rodziców – zarówno te słowne, jak i niewerbalne. O czym warto pamiętać, wychowując je, by myślało dobrze o sobie samym?
Dlaczego wiele dzieci ma problem z samoakceptacją, szczególnie w okresie dojrzewania?
Te problemy wynikają przede wszystkim z wychowania. Rodzice różnie realizują funkcję wychowawczą, jednak opiekunów łączy to, że postrzegają dzieciństwo jako okres realizacji konkretnych zadań, które zaowocują, gdy dziecko osiągnie dorosłość. Niestety, to z kolei bardzo często przekłada się na wzrost presji, gdyż np. rodzice uważają, że w określonym wieku dziecko powinno robić to i tamto, zachowywać się tak i tak itd. Duże oczekiwania i ich trudności w realizacji przez dziecko wiążą się natomiast z tym, że dziecko często jest krytykowane, a także ma poczucie, że jest niewystarczająco dobre, przez co ma trudności z samoakceptacją. Z kolei u sporej części dzieci problemy te mogą nasilać się w okresie dojrzewania ze względów rozwojowych, gdyż właśnie wtedy w życiu młodego człowieka wiele się dzieje – kształtuje się osobowość, rozwija emocjonalność, a także zmieniają się jego układy społeczne, co również może skutkować obniżeniem akceptacji samego siebie.
Więcej informacji na stronie:
poradnikdlarodziny.pl
Co szczególnie sprzyja temu, że percepcja samego siebie jest zakrzywiona?
Wskazałabym dwa elementy dotyczące postępowania ze strony otoczenia. Z jednej
strony ciągłe wysłuchiwanie przez dziecko komunikatów, że coś zrobiło źle, poprawianie przez rodziców, wytykanie niedoskonałości oraz zwracanie uwagi na to, czego młody człowiek nie potrafi. Rodzice zapominają w tym wszystkim, że błędy są potrzebne, bo właśnie w taki sposób dziecko się uczy. A z drugiej strony odbieranie możliwości – niestwarzanie sytuacji lub niewykorzystywanie tych, które zaistniały – by dziecko nabierało zaufania do własnych kompetencji.
Jak budować poczucie własnej wartości u dziecka? Co rodzic może zrobić w tej kwestii? Ogromną wagę przywiązywałabym do tego, żeby dziecko mogło często doświadczać tego, że coś zrobiło, dało sobie radę z czymś, czego jeszcze niedawno nie potrafiło. Warto traktować dziecko w poważny sposób – pomimo skromnych sił i możliwości, ono jest sprawcze i wiele może zrobić w każdym wieku. Trzeba mieć na uwadze, że dziecko do akceptacji siebie potrzebuje widzieć siebie jako sprawcę, czyli osobę, która potrafi wiele zrobić we własnym otoczeniu. A zobaczmy, jak często nawet proste obowiązki domowe wolimy wykonać samodzielnie, zamiast zauważyć okazję, która zbuduje pewność
siebie w dziecku, i zaangażować je do tego. Istotne jest także to, by w tym wszystkim koncentrować się na włożonej pracy, a nie – jak często się zdarza – na uzyskanym efekcie. Czy naprawdę musimy natychmiast poprawiać nieco krzywo rozłożone przez dziecko sztućce lub talerze?
Jak można uchronić dziecko przed negatywnym wpływem mediów na jego pewność siebie? Przede wszystkim istotna jest edukacja medialna, która przygotuje dziecko do wkroczenia w ten świat. Należy je oswajać i rozmawiać z nim o tym, że to, co tam zobaczy, jest kreacją. Młody człowiek musi wiedzieć, że w mediach bardzo łatwo np. upiększać swój wizerunek. Warto też tłumaczyć najmłodszym, że w wirtualnym świecie łatwiej jest wydawać kategoryczne, niekoniecznie miłe osądy, niż ma to miejsce w rzeczywistości. Ponadto rodzice powinni jednak robić wszystko, by opóźnić wejście dziecka do internetu. Oczywiście nie jestem za tym, by dziecko do 10 r.ż. nie mogło w ogóle korzystać z telefonu, bo można wiele dobrego wyciągnąć z tych aktywności, jednak powinniśmy stawiać zdrowe granice – kontrolować, ile czasu dzieci spędzają w wirtualnym świecie i co konkretnie tam robią.
Wspólna zabawa to okazja do budowania bezpiecznej przestrzeni
Zabawa jest niezwykle ważnym aspektem w życiu każdego dziecka. Nie należy jej ograniczać, ponieważ stanowi kluczowy element w rozwoju na wielu płaszczyznach. Szczególnie gdy w zabawę zaangażowana jest cała rodzina.
Dlaczego tak ważne jest, abyśmy angażowali dzieci do wspólnej zabawy z całą rodziną?
Magdalena Adler
Psycholożka, pedagożka i specjalistka
psychoterapii
dzieci i młodzieży, Katowicki Instytut Psychoterapii, Poradnia
Psychologiczno-Pedagogiczna w Chorzowie
Dzięki wspólnej zabawie dziecko czuje się dostrzeżone, zauważone, a co za tym idzie, wzmacnia się jego poczucie wartości. Poprzez zabawę może wyrazić i poznać siebie – czy lubi tańczyć, śpiewać, biegać, rysować czy opiekować się innymi itp. Jest to też świetna przestrzeń do budowania więzi rodzinnych poprzez tworzenie wspólnych doświadczeń i wspomnień. Dziecko w zabawie ma szansę na bycie autentycznym, jest to dla niego ważna przestrzeń regulacji emocji – może je regulować zarówno w ruchu, jak i w zabawach z rodzicami, np. w lekarza, gdzie odgrywają scenki i pokazują tym samym, co najbardziej je w danym momencie emocjonuje. We wspólnej zabawie z dzieckiem możemy przy okazji porozmawiać na wiele nurtujących dziecko tematów, poznać jego wewnętrzny świat. W końcu zabawa może mieć również aspekt edukacyjny.
Jak istotne w tym kontekście mogą być np. gry planszowe?
Idea gier planszowych jest również świetnym rozwiązaniem na wspólne
spędzanie czasu. Gry tak naprawdę mogą towarzyszyć nam przez całe życie. Za ich sprawą możemy poruszać wiele obszarów – uczyć dziecko
Dzięki wspólnej
zabawie dziecko
czuje się dostrzeżone, zauważone, a co za
tym idzie, wzmacnia
się jego poczucie wartości.
logicznego myślenia, wyobraźni przestrzennej, kreatywności, przedsiębiorczości, szukania rozwiązań, wyobraźni, a nawet liczenia czy asertywności. Gdy gramy w gry całą rodziną, tworzymy niepowtarzalny klimat i budujemy więź.
Daje nam to poczucie bezpieczeństwa i wzajemnej akceptacji. Gry motywują do wzajemnej rywalizacji, ale też wspólnego działania. Ćwiczą również koncentrację uwagi, cierpliwość, uważność. Dzięki graniu dzieci nabywają też odporności psychicznej, radząc sobie z porażką.
Jakie gry, zabawy wybierać, aby rozwijały one nasze dzieci? Podczas wyboru powinniśmy pamiętać o tym, by gra była przede wszystkim atrakcyjna zarówno dla naszego dziecka, jak i dla nas, rodziców. W tym celu możemy kierować się np. opiniami, opisami, które będą odzwierciedlały, czego możemy się spodziewać w danej grze. Oczywiście aspekt edukacyjny jest tutaj bardzo ważny, jednak jeśli gra nas nie zainteresuje, nie będziemy po nią tak często sięgać. Gdy dziecko jest młodsze, warto stawiać na gry kooperacyjne lub zgodne z jego zainteresowaniami. W późniejszym wieku możemy wybierać np. gry wymagające użycia wyobraźni, logicznego myślenia, liczenia. Na rynku obecnie istnieje wiele bardzo ciekawych gier, które zarówno bawią, jak i uczą.
Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl
Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 4 MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
Dr Aleksandra Piotrowska Psycholożka dziecięca, Uniwersytet Warszawski
INSPIRACJE
WAŻNE
Chrońmy zdrowie i budujmy odporność na napojach mlecznych
Mleko i jego pochodne – a szczególnie produkty sfermentowane, czyli maślanka, jogurt czy kefir – mają daleko idący pozytywny wpływ na zdrowie, odporność i rozwój ludzkiego organizmu. Napoje mleczne są też naturalnym środowiskiem dla priobotyków, czyli prozdrowotnych bakterii.
Jaki jest wpływ żywych kultur bakterii na mikroflorę jelitową oraz jaka jest rola probiotyków dla organizmu człowieka?
Mikroflora jelitowa, zwana również mikrobiotą, to wszystkie mikroorganizmy zasiedlające organizm człowieka, w tym głównie przewód pokarmowy. Od kilku lat obserwuje się wzrastające zainteresowanie żywnością o specjalnych właściwościach – tzw. żywnością funkcjonalną. Przykładem takiego produktu jest żywność probiotyczna, zawierająca żywe kultury bakterii jelitowych, mające zdolność trwałej lub przejściowej kolonizacji przewodu pokarmowego. Olbrzymią rolę wśród drobnoustrojów naturalnej mikroflory zajmują bakterie o właściwościach probiotycznych, zwane probiotykami. Są to żywe mikroorganizmy, które – o ile są podane we właściwej ilości – mają pozytywny wpływ na zdrowie człowieka. Probiotyki znajdują się we wszystkich sfermentowanych produktach, choćby w napojach mlecznych, takich jak kwaśne mleko, kefir, jogurt czy maślanka. Bakterie te wykazują wielokierunkowe, korzystne oddziaływanie na funkcjonowanie organizmu człowieka, zarówno miejscowe, jak i ogólnoustrojowe. Dodam, że słowo probiotyk pochodzi z języka greckiego „pro bios”, co oznacza „dla życia”.
Dr n. med. Alicja
Karney
Specjalista pediatra
II stopnia, kierownik
Oddziału Hospitalizacji
Jednego Dnia
w Instytucie Matki
i Dziecka w Warszawie, członek Polskiego
Towarzystwa
Pediatrycznego
To znaczy, że produkty mleczne sprzyjają budowaniu odporności? Tak. Produkty mleczne są najkorzystniejszym nośnikiem bakterii probiotycznych. Jest to naturalne środowisko występowania bakterii fermentacji mlekowej i jest z nimi skojarzone ekologicznie. Dodatkowo obecność w produktach mlecznych cukru laktozy, która jest substratem wzrostowym dla bakterii mlekowych, stymuluje ich rozwój. Zgodnie z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia mleko i przetwory mleczne powinno się spożywać codziennie ze względu na ich wysoką wartość odżywczą i korzystny wpływ na zdrowie. Pamiętajmy bowiem, że nabiał – oprócz walorów smakowych – ma prozdrowotny wpływ na organizm. Fermentowane produkty mleczne, zwłaszcza jogurt i kefir, powinny być istotnym składnikiem naszej diety, w tym szczególnie przy żywieniu dzieci.
Dlaczego tak istotną rolę w rozwoju dziecka odgrywa wapń?
Wapń jest podstawowym materiałem budulcowym kości i zębów. Poza tworzeniem układu szkieletowego wapń bierze udział w przewodnictwie bodźców nerwowych, kurczliwości mięśni, aktywacji niektórych enzymów, regulacji hormonalnej oraz w krzepnięciu krwi. Jest też niezbędny do prawidłowej pracy serca i układu naczyniowego. Wskazuje się że obecność w diecie odpowiedniej ilości wapnia jest niezbędna w zapobieganiu i leczeniu chorób, takich jak otyłość, cukrzyca typu 2 oraz niektórych nowotworów.
Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl
W porównaniu z mlekiem napoje mleczne fermentowane, a zwłaszcza jogurt, są bardziej odżywcze i stanowią doskonałe źródło białka, wapnia, fosforu, ryboflawiny, tiaminy, witaminy B12, kwasu foliowego, niacyny, magnezu czy cynku. Zawierają także bioaktywne peptydy, tłuszcze, kwasy organiczne i oligosacharydy. Jako lekarza cieszy mnie, że mleko i produkty mleczne fermentowane są dość popularnym składnikiem polskiej diety.
Dzienne zapotrzebowanie na wapń u dzieci wynosi w pierwszym półroczu życia 200 mg, a w drugim 260 mg. Dzieci w wieku 1-3 lata powinny przyjmować dziennie 500-700 mg wapnia, w wieku 7-9 lat już 800-1000 mg, zaś nastolatkowie 1000-1300 mg. Aby jednak wapń mógł być prawidłowo przyswojony przez organizm, niezbędna jest witamina D, która w pożywieniu występuje w znikomej ilości. Organizm jest wprawdzie w stanie sam wytworzyć witaminę D, jednak wyłącznie przy dużym nasłonecznieniu, czyli w okresie letnim. Dlatego zalecanym sposobem na dostarczenie witaminy D jest suplementacja lub podawanie dziecku produktów wzbogaconych w ten składnik.
Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 5 MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
WYZWANIA
Jak we wczesnym stadium rozpoznać ciążę?
Obserwacja swojego ciała nie zawsze wystarcza, by rozpoznać pierwsze objawy ciąży. Potrzebna jest podstawowa wiedza na temat procesów zachodzących w organizmie w tym okresie. Jak je zatem rozróżnić?
Jakie objawy, poza spóźniającą się miesiączką, mogą wskazywać na ciążę? W pierwszym momencie, gdy miesiączka się spóźnia, te objawy są znikome. Mniej więcej po tygodniu od planowanej, jednak niepojawiającej się miesiączki pacjentki mogą odczuwać senność, niewielkie mdłości, poczucie ogólnego rozbicia mylonego z infekcją. To jest moment, gdy ciąża jest już do wykrycia w sensie klinicznym, czyli da się ją potwierdzić podczas badania. Oczywiście potem pojawiają się klasyczne objawy ciąży – wzmożone mdłości, wymioty. U ok. 70 proc. kobiet są to dolegliwości bólowe w okolicy podbrzusza. Często identyfikują to jako ból jajników – błędnie, ponieważ jest to ból wzrostowy macicy.
Objawy nietypowe – co jeszcze może wzbudzić podejrzenia pacjentki?
Objawy ciąży są w dużej mierze związane ze zmianami hormonalnymi. Pojawia się znacznie wyższy poziom progesteronu, estrogenów, hCG (w związku z pojawieniem się trofoblastu), które w tym czasie w organizmie oddziałują na wiele sfer. Dodatkowo rozwijające łożysko
produkuje laktogen wpływający na gospodarkę węglowodanową, co stymuluje produkcję hormonów głodu, czyli m.in. leptyny i jego całego szlaku metabolicznego. Zwiększony poziom progesteronu sprawia, że ciężarna może doświadczać bólu piersi. Podłożem innych objawów są zmiany fizjologiczne macicy – zaczyna ona rosnąć, a czasem zmieniać pozycję względem innych narządów, co może dawać poczucie ciągnięcia lub bólu. Zazwyczaj objawy w każdej ciąży przebiegają podobnie. Zdarzają się patologie ciąży, które potrafią być bardzo nieprzyjemne, np. mdłości przez całą ciążę – aż do porodu. Nietypowym i wskazującym na patologię ciąży objawem jest także ślinotok. Zdarza się on niezwykle rzadko. Na pewno w prawidłowo rozwijającej się ciąży nie powinny pojawiać się krwawienia.
Co pacjentka powinna zrobić w pierwszej kolejności, gdy podejrzewa ciążę? Pacjentka, gdy podejrzewa, że jest w ciąży, jak najszybciej powinna ją potwierdzić, by unikać ryzykownych zachowań. Można to zrobić za pomocą prostego testu ciążowego
dostępnego w aptece. Należy pamiętać o wykonaniu testu rano, gdy poziom hormonu hCG w moczu jest najwyższy. Drugim sposobem jest wykonanie badania ilościowego hCG z surowicy krwi. Do 8. tygodnia ciąży poziom tego hormonu w surowicy krwi wyraźnie wzrasta, podwajając się średnio co 48 godzin. Jest to jednak wartość orientacyjna i odchylenia od niej nie zawsze świadczą o kłopotach. Przy okazji chciałbym podkreślić, jak ważne jest suplementowanie kwasu foliowego. Jeśli planujemy ciążę, należy to robić na 3 miesiące przed. Jeśli ciąży nie planowaliśmy – już od pierwszego dnia, gdy tylko otrzymamy potwierdzenie ciąży.
Kiedy sprawdzić, czy jestem w ciąży?
Kiedy test ciążowy jest wiarygodny? Hormon hCG oznaczamy m.in. przez test. Hormon pojawia się wraz z trofoblastem, czyli tkanką implantującą się w macicy. Daje to czas ok. 10 dni po zapłodnieniu. Zaleca się zatem wykonanie testu ciążowego po upływie 10 dni od zapłodnienia. Wtedy hormon ten będzie już wykrywalny w moczu, zatem test ciążowy w wersji dostępnej w aptece będzie dodatni.
Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Jakiel I Klinika Położnictwa i Ginekologii CMKP w Warszawie, Szpital Św. Zofii w Warszawie
Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl
Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 6 MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
EKSPERT
JAK SIĘ PRZYGOTOWAĆ?
KASK
Należy z niego korzystać za każdym razem , nie tylko podczas wycieczki, ale również jadąc do sklepu. Sami, mając na głowie kask, dajemy przykład naszym dzieciom .
OŚWIETLENIE
Zamontuj lampkę z przodu i z tyłu. Najlepiej sprawdzi się lampka na baterie
BEZPIECZEŃSTWO
Dzieci powinny jechać przed dorosłymi , żebyśmy mogli je widzieć oraz by nas dobrze słyszały. Gdy jeździmy z przyczepkami dla dzieci , warto zainstalować na nich chorągiewki , aby kierowcy aut widzieli , że za naszym rowerem jest także wózek.
Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 7 MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET
INFOGRAFIKA