Poradnik rodzica - Q3 2021

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

Wrzesień 2021 | poradnikdlarodziny.pl

Poradnik rodzica Magdalena Różczka

Od dzieci możemy nauczyć się szczerości

NIE PRZEGAP: Sprawdź Jak mieć zdrowe i czyste zęby?

Strona 6

Wyzwania Jak poród zmienia życie kobiety Strona 10

Ekspert Co powinnaś wiedzieć o badaniach prenatalnych Strona 12

2

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WYZWANIA

Mamo, tato, macie dosyć? To może być wypalenie rodzicielskie W WYDANIU

05

Wypalenie rodzicielskie to problem naszych czasów.

Dotyczy ono około 10 proc. rodziców w Polsce i ma wiele negatywnych konsekwencji.

Dr Aleksandra Piotrowska Jak pomóc naszemu dziecku w powrocie do szkoły po nauce zdalnej?

Kogo najczęściej dotyka wypalenie rodzicielskie?

08 Dr Beata Wolska Powrót do szkoły zwiększa ryzyko infekcji

14 Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Jakiel Krążki dopochwowe alternatywą dla tabletek antykoncepcyjnych Project Manager: Karolina Jagodzińska +48 534 618 500, karolina.jagodzinska@mediaplanet.com Senior Business Developer: Karolina Likos Content and Production Manager: Izabela Krawczyk Head of Business Development: Karolina Kukiełka Managing Director: Adam Jabłoński Skład: Michał Ziółkowski Web Editor: Tatiana Anusik Opracowanie redakcyjne: Sonia Młodzianowska, Aleksandra Podkówka-Poźniak Fotografie: stock.adobe.com, zasoby własne Kontakt: e-mail: pl.info@mediaplanet.com MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP Z O.O. ul. Zielna 37, 00-108 Warszawa

facebook.com/poradnikrodzicaPL mediaplanetpl mediaplanet @Mediaplanet_Pol Please Recycle

Partnerzy

Dr Konrad Piotrowski Psycholog rozwoju człowieka, zastępca dyrektora Instytutu Psychologii Uniwersytetu SWPS, kierownik Centrum Badań nad Rozwojem Osobowości

Dotyka ono rodziców, nieco częściej kobiet niż mężczyzn, a także w szczególności osób, które poświęcają na rodzicielstwo znaczną część doby, bo są np. samodzielnymi rodzicami. Wypalenia rodzicielskiego doświadczają także częściej rodzice, którzy mają trudności z radzeniem sobie z emocjami, stresem i napięciem, a także osoby, które nie mają dużego wsparcia w realizowaniu tej roli.

Skąd się bierze wypalenie rodzicielskie i jak się objawia?

Jest ono następstwem nierównowagi pomiędzy zasobami, jakimi rodzic dysponuje, a obciążeniami, jakim podlega jako rodzic (są to m.in. trudności finansowe, poważna choroba dziecka, czynniki osobiste, np. nieumiejętność zarządzania stresem itp.). Głównym symptomem jest bardzo silne wyczerpanie rolą rodziców.

Wypaleni rodzice postrzegają rodzicielstwo jako coś, co pochłania całą ich energię i są już na krawędzi. To z kolei prowadzi do tego, że rodzice próbują się chronić i wycofywać z realizowania roli rodzicielskiej, przez co coraz mniej kontaktują się z dziećmi, ograniczając się do podstawowych, niezbędnych czynności, takich jak karmienie czy zawożenie do szkoły. Ponadto nie czerpią z roli rodzica satysfakcji.

Podczas wypalenia często pojawia się uczucie żałowania decyzji o rodzicielstwie. Jak można sobie pomóc w tym czasie?

Faktycznie jest tak, że wypaleni rodzice częściej zaczynają żałować decyzji, jaką podjęli. Rodzice nie mają już siły realizować tej roli, są wyczerpani i w konsekwencji zastanawiają się nad tym, po co właściwie im to było. Warto wtedy wdrożyć strategie, które przywracają w życiu balans. Można np. poszukać wsparcia u członków rodziny bądź u psychologa,

lub zdecydować się na medytacje, praktykę mindfulness, a także próbować innych technik wyciszenia oraz postarać się spojrzeć na sytuację w inny sposób.

Warto pamiętać, by przygotować się do rodzicielstwa i wyposażyć w kompetencje, które będą potrzebne.

Jak zadbać o siebie, aby uniknąć wypalenia rodzicielskiego? Co jest istotne?

Badania nad wypaleniem rodzicielskim pokazują, że znaczenie mają cechy osobiste rodzica, czyli m.in. to, czy rodzic potrafi radzić sobie ze stresem, czy potrafi podejmować decyzje, czy jest pewny siebie, czy ma ukształtowaną tożsamość rodzicielską, czyli wie, jakim rodzicem chce być i jak to osiągnąć. Natomiast małe znaczenie mają cechy i wiek dziecka. Warto pamiętać, by przygotować się do rodzicielstwa i wyposażyć w kompetencje, które będą potrzebne, bo trzeba mieć na uwadze, że wychowanie dzieci jest bardzo emocjonalne i nie zawsze są to emocje łatwe.

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

3

PROBLEM

Pobyt dziecka w szpitalu – bez rodzica i w jego obecności Dzieci muszą być hospitalizowane z wielu względów. Niezależnie od przyczyny oraz długości pobytu taka sytuacja może wpłynąć negatywnie na ich psychikę. Jak to wygląda w przypadku, gdy dziecko pozostaje w placówce samo? Jak przedstawia się sytuacja, gdy dziecku towarzyszy rodzic? Jak wielką odczuwa ono ulgę?

Z jakim obciążeniem psychicznym dla dziecka wiąże się hospitalizacja bez obecności rodzica? Czym jest trauma wynikająca z rozłąki? Czy może nieodwracalnie zablokować rozwój dziecka?

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

W sytuacji, gdy dziecko musi pozostać w szpitalu bez rodzica, jest to dla nich silnie stresująca sytuacja. Bardzo istotnym czynnikiem w tym przypadku jest wiek dziecka. Dużo prościej jest w sytuacji, gdy dziecko jest już na tyle duże, że jest w stanie zrozumieć, co się dzieje, potrafi poprosić pielęgniarkę lub lekarza, zgłosić swoją potrzebę, zapytać itp. Inaczej jest, gdy mówimy o dzieciach w wieku przedszkolnym i młodszym. Maluszki reagują wtedy wzmożonym lękiem. Ich poczucie bezpieczeństwa i status quo są związane w tym okresie z bliskością rodzica. Jeśli zostawiamy je same w szpitalu, to bezpośrednio narażamy je na przeżycie traumy wynikającej z niezwykle stresującego wydarzenia. Szczególnie jeśli hospitalizacja jest wydłużona w czasie, mogą być to tak duże deficyty bliskości i stres, że zostają one z nim do końca życia. Mózg w doświadczeniu silnego stresu podlega nieodwracalnej

Marta Żysko-Pałuba Psycholog, terapeuta, Pracownia Psychologiczna Nintu

degradacji. Pracując z osobami dorosłymi, spotykam pacjentów, którzy doświadczyli lęku z powodu pozornie bezpiecznej sytuacji – np. pobytu w szpitalu, ale bez rodzica. Jest to związane z nagłym, niezrozumiałym odseparowaniem, które uruchamia wytwarzanie adrenaliny – hormonu stresu, co nie pozostaje obojętne dla rozwoju dziecka. Takie dziecko może mieć później problem z każdym krótszym rozstaniem z rodzicem – może reagować lękowo na pozostanie np. u dziadków lub nawet w przedszkolu. Dotyka to także sfery poczucia własnej wartości dziecka. Nie rozumie, dlaczego zostało samo. Może na przykład pomyśleć, że nie ma na nic wpływu, nie jest warte obecności rodzica.

Wpływa to na każdą dziedzinę jego funkcjonowania, nawet w społeczeństwie.

Jak to wygląda z perspektywy rodzica? Czy dla nich też jest to wyzwanie?

Rodzice również popadają w niemoc.

Widzą, że dziecko cierpi, muszą pozostawić je na noc, wiedząc, że nie mogą mu pomóc. Jest to tak samo stresująca sytuacja dla rodzica, jak i dla dziecka, jednak dorosły jest w lepszej sytuacji, ponieważ ma narzędzia kontroli. Rodzic

może zadzwonić lub podjechać do szpitala, porozmawiać z lekarzem itp.

Rozumie, czym jest upływ czasu, wie, kiedy skończy się pobyt, a małe dzieci nie mają takiej świadomości. Są rzucone w otchłań.

Jaki wpływ na dziecko ma obecność rodzica w placówce medycznej podczas hospitalizacji? Czy obecność rodzica w placówce medycznej może pomóc w skróceniu pobytu dziecka?

Jestem otwarta na myśl, że bliska obecność rodzica może pozytywnie wpłynąć na proces zdrowienia u dziecka. Stres jest czynnikiem dewastującym, destrukcyjnym. W momencie, gdy rodzic jest obok, eliminujemy czynnik stresu. Zdrowienie może nastąpić szybciej także z tego względu, iż dziecko przy rodzicu czuje się bezpieczniej, radośniej, ma zaufanie do otoczenia. Rodzic może dziecko uspokajać, mówić, tłumaczyć, przyspieszać niektóre działania medyczne. Rodzice, znając swoje dziecko, zauważają, że może mu coś dolegać, że czegoś potrzebuje, starają się na bieżąco zgłaszać opiece medycznej stan dziecka.

P

rojekt ma również szerszy wymiar edukacyjny – promuje korzyści emocjonalne i wsparcie procesu leczenia wynikające z uczestnictwa rodziców w opiece nad chorym dzieckiem.

W ramach projektu na oddziałach dziecięcych polskich szpitali wydzielane są specjalne strefy dla rodziców. W zależności od potrzeb i warunków panujących w poszczególnych placówkach może to być zaaranżowanie nieużywanego pomieszczenia, wyposażenie szpitala w odpowiednią liczbę składanych łóżek lub urządzeń sanitarnych czy zorganizowanie miejsca do wypoczynku i zabawy z dziećmi.

W czerwcu br. została przekazana już 36. Strefa Rodzica, tym razem Budimex utworzył ją w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych im. dr. Józefa Bednarza w Świeciu.

Ze Stref Rodzica skorzystało łącznie już blisko 700 tys. dzieci i ich rodziców.

W trosce o bezpieczeństwo

36. Strefa Rodzica w Wojewódzkim Szpitalu dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Świeciu Fot.: Turzynski Fotografia

Fot.: Budim

Ten materiał powstał we współpracy z Budimex

ex

Budimex z myślą o najmłodszych Głównym celem programu społecznego „Strefa Rodzica. Budimex dzieciom” realizowanego przez Budimex SA jest stworzenie rodzicom chorych dzieci bardziej komfortowych warunków do przebywania ze swoimi pociechami w szpitalu, a tym samym poprawa samopoczucia dzieci i ułatwienie im szybszego powrotu do zdrowia.

Z myślą o najmłodszych Budimex realizuje również autorski program Hello ICE mający wyraźnie poprawić bezpieczeństwo dzieci na drogach. Hello ICE odwiedza szkoły i organizuje w nich Dni Bezpieczeństwa, podczas których prowadzone są zajęcia dotyczące właściwych zachowań na drodze. Na stronie internetowej programu zamieszczono także interaktywną mapę, na której można wskazywać miejsca potencjalnie niebezpieczne dla najmłodszych.

Program Hello ICE oraz Domofon ICE (poprzednia formuła) objął już 50 tys. dzieci ze szkół i przedszkoli.

W ramach programu Budimex realizuje również pilotażowy projekt malowania pasów 3D. Powstały one już w 6 miastach: Bartoszycach, Lesznowoli, Miechowie, Sanoku, Częstochowie i Boguszowie-Gorcach. To zyskujące na popularności rozwiązanie poprawiające bezpieczeństwo pieszych. W ostatnim czasie Program Hello ICE pojawił się również na kolejnym kanale w social mediach – TikTok, w którym dostarcza porcję wiedzy na temat zasad w ruchu drogowym. Tygrys Budi, maskotka programu, opublikował już swoje pierwsze filmy, które stały się prawdziwymi hitami.

4

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WYWIAD

Od dzieci możemy nauczyć się szczerości To, czego możemy nauczyć się od naszych dzieci, to szczerość i oddawanie się w stu procentach danej chwili – rozmowa z aktorką Magdaleną Różczką.

Magdalena Różczka Aktorka teatralna, filmowa, telewizyjna i dubbingowa, mama trzech córek, ambasadorka akcji „Dziel się uśmiechem”

Wiele osób, gdy dowiaduje się, że zostanie rodzicami po raz kolejny, czuje się w tej roli pewniej. Czy faktycznie jest tak, że wychowując kolejne dziecko, jesteśmy bardziej przygotowani? Czy może jednak każda kolejna pociecha to zupełnie nowa podróż?

Oba te stwierdzenia są jak najbardziej prawdziwe. Każde dziecko jest nową przygodą i zupełnie innym człowiekiem, do którego należy podejść indywidualnie. Prawdą jest również to, że z każdym kolejnym dzieckiem podejmuje się te wyzwania z większym spokojem.

Jest pani mamą trzech córek. Jaką trzeba być kobietą, by nadążyć za nimi i nie zapomnieć o sobie? Udaje się pani znaleźć czas na chwilę dla siebie?

Bywa różnie – albo bardzo dużo pracuję, albo mam sporo wolnego czasu między zdjęciami. Staram się jednak, by w tym wszystkim najważniejsza była dla mnie rodzina. Istotne jest dla mnie, by w ciągu roku mieć więcej dni wolnych niż tych spędzonych na planie.

Akurat w tym momencie nagrywamy kolejny sezon „Tajemnicy zawodowej”, dlatego też więcej pracuję, ale staram się każdą wolną chwilę spędzać z dziećmi. Oznacza to, że obecnie nie mam żadnego czasu dla siebie. Natomiast gdy następują tygodnie, a nawet miesiące bez zdjęć, to staram się pamiętać także o sobie. Jestem wtedy spokojna, że dla każdego w mojej rodzinie mam sporo czasu, w tym także dla siebie. Zabiegam wtedy o to, by odpoczywać, pobyć sama ze sobą. Dbanie o siebie rozumiem jako np. pielęgnację swojej skóry poprzez nawilżenie. Nie jestem zwolenniczką używania inwazyjnych metod dbania o skórę, dlatego wybieram te naturalne, by wyglądać na swój wiek, a nie na więcej.

Czego możemy nauczyć się od naszych dzieci?

Szczerości i oddawania się w stu procentach temu, co akurat robimy.

Nauczyłam się tego na nowo od moich dzieci, ponieważ zapomniałam o tym,

będąc w ciągłym pędzie. Dzięki nim odłożyłam wielozadaniowość i zabieganie na rzecz skupienia się na jednej rzeczy i danej chwili. Wtedy możemy naprawdę być i cieszyć się chwilą.

Warto wtedy pamiętać o wyłączeniu telefonu.

rozpoznawalna mogę wykorzystać swój wizerunek do tego, by dany problem się zmniejszył, to jak najbardziej chcę to uczynić, np. biorąc udział w akcjach szerzących wśród dzieci świadomość, jak dbać o zdrowie zębów i tym samym zapobiegać próchnicy.

Jakie wartości i nawyki pani zdaniem powinniśmy wpajać naszym dzieciom?

Jakie jest pani stanowisko wobec wyborów dzieci, np. zawodu? Tutaj również daje im pani wolną rękę i pomaga w byciu w zgodzie z samym sobą?

Bardzo dużo rozmawiam z moimi dziećmi. Są one w różnym wieku, dlatego są to niezwykle zróżnicowane rozmowy. Na pewno staram się im wpajać bycie sobą i uczyć szczerości wobec siebie samego. Pozwalam im na emocje, mówienie o nich, a później radzenie sobie z nimi.

A jeśli jesteśmy już przy temacie kształtowania postaw i nawyków – co skłania panią do angażowania się w akcje prozdrowotne?

Najczęściej skłaniają mnie do tego statystyki. Jeśli zatem jako osoba

Od bardzo dawna moim dzieciom powtarzam jedną rzecz – by wybrały sobie taki zawód, który pozwoli im robić to, co kochają. Chciałabym, aby były naprawdę szczęśliwe w pracy, ponieważ spędzą w niej większość swojego życia. Namawiam zatem moje córki do tego, by nie kierowały się w wyborze zawodu żadnymi konwenansami, poradami czy modą. Mówię im, by wybrały wspaniałe zajęcie, które lubią, i by uczyniły z niego sposób na zarabianie pieniędzy.

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

EKSPERT

Jak pomóc dziecku w powrocie do szkoły po nauce zdalnej?

Pandemia wywołana wirusem SARS-CoV-2 przyniosła ze sobą wiele konsekwencji. Jedną z nich są problemy z koncentracją dzieci wywołane nauką zdalną. Jak więc możemy pomóc naszym dzieciom odnaleźć się w nowej rzeczywistości?

Jak pandemia wpłynęła na samopoczucie psychiczne naszych dzieci?

Aleksandra Piotrowska Doktor psychologii, konsultant dla rodziców i nauczycieli

Kondycja psychiczna i fizyczna naszych dzieci w okresie pandemii zdecydowanie się obniżyła. Wskazuje na to wiele źródeł – m.in. przeprowadzane badania czy liczba interwencji kryzysowych za pomocą telefonu zaufania dla dzieci i młodzieży.

Pojawiły się bądź nasiliły różnego rodzaju problemy. Między innymi są to kwestie związane z umiejętnością uczenia się i motywacją do organizacji aktywności szkolnej dziecka.

Z jakimi trudnościami zmagają się obecnie dzieci podczas powrotu do szkoły?

Kilkanaście miesięcy pandemii doprowadziło do znacznego obniżenia motywacji do pracy szkolnej, a także sprawności procesów uwagi. A uwaga to jedna z podstaw niezbędnych do efektywnego postrzegania świata, do myślenia i zapamiętywania.

Uwaga to wrota do procesów poznawczych, które pomagają w sprostaniu obowiązkom szkolnym. W warunkach przedłużającej się nauki zdalnej doszło do wyraźnego pogorszenia koncentracji uwagi.

Wystąpiły także szkody związane z poczuciem osamotnienia dzieci. U sporej części dzieci nastąpiło obniżenie nastroju – rzadsza radość, utrudnione cieszenie się, zarzucanie aktywności, które wcześniej dawały im przyjemność. Rosnąca liczba godzin spędzonych przed ekranem objawiła się u dzieci w postaci drażliwości, łatwości

Twoje dziecko potrzebuje twojej uwagi Ogranicz swojemu dziecku czas spędzony przed monitorem komputera czy smartfona

w irytacji i nieumiejętności radzenia sobie z nią. Nie wspominając o konsekwencjach braku rozładowywania energii i mniejszej aktywności na świeżym powietrzu.

W jaki sposób my, rodzice, możemy pomóc naszym dzieciom, kiedy borykają się z takimi problemami?

Zarówno rodzice, jak i szkoła muszą zrozumieć, że obecnie nie jest najważniejsze nadrabianie zaległości podstawy programowej.

Powinniśmy dążyć do tego, by ograniczyć dzieciom kontakt z ekranem komputera lub smartfonu. Należy sprawiać, by jak najwięcej czasu nasze dzieci spędzały z rówieśnikami. W szkole zadania powinny być realizowane jak najczęściej w grupach.

Kolejną niezwykle ważną kwestią jest inicjowanie aktywności dzieci na świeżym powietrzu. Bez wątpienia ruch na zewnątrz poprawia samopoczucie nie tylko dziecka, ale też dorosłych. Rodzice muszą dawać im przykład – nie tylko o tym mówić i ganić dzieci, ale również organizować im ten czas na powietrzu. Może to być inicjowanie wycieczki rowerowej, zawiezienie dziecka z rówieśnikami na basen itp.

Czy dieta może mieć wpływ na koncentrację i samopoczucie naszego dziecka?

Zbilansowana dieta wpływa pozytywnie na każdy aspekt zdrowotny, także na psychikę, a co za tym idzie, zdolność koncentracji.

Podobnie jest w przypadku tak ważnej aktywności fizycznej.

Zadbaj o to, by jak najwięcej czasu twoje dziecko spędzało z rówieśnikami Ruch poprawia samopoczucie dziecka

Spędzaj ze swoim dzieckiem czas na świeżym powietrzu Zadbaj o odpowiednią suplementację

Suplement diety

Zobacz

Rekomendowany przez Polskie Towarzystwo Neurologów Dziecięcych

5

6

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WAŻNE

najbardziej chłonne wiedzy. Ponadto jest to też czas, w którym dziecko spożywa bardzo dużo pokarmów w postaci papek i – co gorsza – posiłków oraz napojów słodzonych, które obklejają zęby i przyczyniają się do przyspieszenia rozwoju procesu próchnicowego.

Już od najmłodszych lat powinniśmy uczyć dziecko, że należy rozpocząć i zakończyć dzień dbaniem o higienę jamy ustnej.

Na czym polega odpowiednia higiena jamy ustnej i jak zachęcić do niej dzieci?

Jak mieć zdrowe i czyste zęby?

Jak alarmuje PTSD, częstość występowania próchnicy zębów wzrasta od 41,1 proc. w grupie dzieci w wieku 3 lat aż do 93,2 proc. w wieku 18 lat. W okresie uzębienia mlecznego wzrasta dwukrotnie między 3. a 5. rokiem życia.

Największy przyrost próchnicy zębów stałych następuje w wieku 0-10 lat.

Czym tak naprawdę jest próchnica – jakie są jej objawy?

Istotą próchnicy jest odwapnienie szkliwa (demineralizacja) spowodowane przez kwasy produkowane przez bakterie z cukrów dostarczanych w pożywieniu.

Objawem odwapnienia i jednocześnie pierwszym uchwytnym wzrokiem objawem choroby jest biała plama na powierzchni zęba. Jest to jedyne stadium próchnicy, w którym możliwa jest naprawa, czyli remineralizacja. Dalsza utrata minerałów powoduje odsłonięcie białka, z którego zbudowane są tkanki zęba, przez co stają się one dostępne dla bakterii, które mają zdolność ich rozkładu. W ten sposób powstaje ubytek próchnicowy wymagający oczyszczenia i wypełnienia.

Do czego prowadzi nieleczona próchnica?

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Nieleczona próchnica prowadzi do zniszczenia zęba, utraty jego funkcji, a nawet konieczności usunięcia (ekstrakcji).

Bakterie znajdujące się w ubytku powodują zapalenie, a następnie martwicę miazgi zęba. Co ważne, znacznie szybciej

dochodzi do patologii miazgi w zębach mlecznych niż stałych ze względu na ich nieco inną anatomię i niski stopień mineralizacji szkliwa i zębiny. Nieleczone choroby miazgi są przyczyną rozprzestrzeniania się procesu chorobowego poza ząb. Powstają ropnie i przetoki.

Próchnica może stać się przyczyną bólu czy infekcji, które będą wymagały leczenia lub usunięcia zęba, przyjmowania antybiotyków czy nawet hospitalizacji. Infekcje utrudniają rozwój mowy i żucie pokarmów. Ponadto udowodniono związek między obecnością ubytków próchnicowych a obniżonym przyrostem masy ciała i wzrostu czy nawet zaburzeniami snu. Przedwczesna utrata zębów mlecznych spowodowana nieleczoną próchnicą może być także przyczyną wad zgryzu.

Dlaczego tak istotna jest odpowiednia higiena jamy ustnej od najmłodszych lat?

Już od najmłodszych lat powinniśmy uczyć dziecko, że należy rozpocząć i zakończyć dzień dbaniem o higienę jamy ustnej. To właśnie dzieci w wieku 0-3 są

Prof. dr hab. n. med.

Dorota Olczak-Kowalczyk Kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej WUM, inicjator i współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej

Prof. dr hab. Marzena Dominiak Prorektor ds. Strategii Rozwoju Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i członek Komisji Edukacyjnej World Dental Fedreration (FDI)

Prawidłowa higiena jamy ustnej polega na przestrzeganiu kilku prostych kroków: szczotkowaniu zębów, płukaniu jamy ustnej płynem antyseptycznym, nitkowaniu przestrzeni międzyzębowych, szczotkowaniu języka oraz po posiłkach, w czasie kiedy nie możemy wyszczotkować zębów, krótkotrwałym żuciu bezcukrowej gumy do żucia. Oczywiście należy dobrać metody do odpowiedniego wieku dziecka. W wieku 0-3 lata zaczynamy od oswajania dziecka ze szczoteczką do zębów. Kiedy dziecko potrafi już wypluć, dodajemy pastę do zębów. Koniecznie powinna być to pasta dla dzieci, gdyż zawiera ona odpowiednie składniki w odpowiedniej gramaturze. Nawet więc, jeśli dziecko połknie pastę, to nic niepożądanego się nie wydarzy. W wieku szkolnym zaczynamy zwracać uwagę dodatkowo na płukanie jamy ustnej płynami antyseptycznymi oraz, po uzyskaniu pełnego stałego uzębienia, dodajemy nitkowanie zębów. To właśnie w przestrzeniach międzyzębowych najczęściej dochodzi do wytworzenia próchnicy z powodu zalegającej płytki nazębnej.

Ostatnim elementem jest szczotkowanie języka – pomiędzy brodawkami nitkowatymi znajduje się 60 proc. wszystkich bakterii obecnych w jamie ustnej. Niezwykle ważne są tez regularne wizyty kontrolne u stomatologa i ewentualne zabiegi higieniczne w gabinecie.

A co w sytuacji, kiedy nie możemy umyć zębów po posiłku? Jaka jest rola gumy do żucia dla zdrowia zębów dzieci?

Krótkotrwale żucie gumy bezcukrowej jest jednym z elementów higieny jamy ustnej, podobnie jak szczotkowanie i nitkowanie zębów. Żucie jej sprzyja usuwaniu resztek pokarmowych z jamy ustnej oraz zwiększa wydzielanie i przepływ śliny. Ślina zawiera składniki neutralizujące środowisko kwaśne w jamie ustnej, co jest bardzo ważne właśnie po posiłku lub wypiciu napoju o kwaśnym odczynie takim jak np. woda gazowana czy sok. Biorąc pod uwagę częste i słodkie przekąski u dzieci, bardzo dobrze przyczyni się do neutralizacji kwasów, zapobiegając rozwojowi próchnicy lub/i go zmniejszając.

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

7

NOWOŚCI

Akcja Dziel się Uśmiechem – dlaczego jest tak ważna? „Dziel się Uśmiechem” to ogólnopolski program uczący, jak prawidłowo dbać o zdrowe zęby. Właśnie rozpoczęła się jego 9. edycja. Dzięki lekcjom prowadzonym w ramach inicjatywy przez cały rok szkolny aż 70 tys. uczniów dowie się, jak prawidłowo zadbać o uśmiech i zapobiegać próchnicy.

Prof. dr hab. n. med.

Dorota Olczak-Kowalczyk Kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej WUM, inicjator i współzałożyciel Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej Prof. dr hab. Marzena Dominiak Prorektor ds. Strategii Rozwoju Uniwersytetu Medycznego we Wrocławiu, kierownik Katedry i Zakładu Chirurgii Stomatologicznej, prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego i członek Komisji Edukacyjnej World Dental Fedreration (FDI)

Dziel się uśmiechem, czyli dbanie o zęby w 4 krokach

Głównym celem akcji jest realne wpłynięcie na zmniejszenie częstotliwości występowania próchnicy wśród dzieci. Można tego dokonać za sprawą szerzenia wiedzy i świadomości, jak w prosty sposób mogą uniknąć wielu nieprzyjemnych konsekwencji związanych z tą chorobą zębów.

Dlatego też program „Dziel się Uśmiechem” już po raz 9. skupia się w tej kwestii na promowaniu 4 prostych kroków, które są w stanie zapamiętać nawet najmłodsi uczniowie: • szczotkuj – myj dokładnie zęby pastą z fluorem przynajmniej dwa razy dziennie, • czyść – stosuj dodatkowe środki do higieny jamy ustnej, aby oczyścić przestrzenie międzyzębowe, • żuj – żuj bezcukrową gumę po jedzeniu i piciu przez 10 minut, gdy nie możesz umyć zębów, • kontroluj – regularnie odwiedzaj lekarza stomatologa.

Podczas gdy kroki nr 1 i 2 z reguły wydają się dość oczywiste, krok 3. często wymaga dodatkowego objaśnienia. Otóż jak podkreśla prof. dr hab. n. med. Dorota

Olczak-Kowalczyk (kierownik Zakładu Stomatologii Dziecięcej WUM, prezes Polskiego Towarzystwa Stomatologii Dziecięcej), żucie gumy bezcukrowej jest ważne ze względu na to, że stymuluje wydzielanie śliny, a ślina pełni funkcję obronną przed działaniem kwasów wyniszczających szkliwo. Ślina usuwa resztki pokarmowe, bakterie i produkty ich metabolizmu oraz neutralizuje kwasy, ponieważ zawiera systemy buforujące. Dostarcza minerałów niezbędnych do naprawy odwapnienia szkliwa spowodowanego kwasami bakteryjnymi. Ślina wykazuje także działanie przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze” – mówi pani profesor. Dlatego też żucie gumy przyczynia się do utrzymania prawidłowej higieny jamy ustnej, szczególnie gdy dziecko jest poza domem, w szkole lub na innych zajęciach i nie może lub nie potrafi jeszcze dokładnie wyszczotkować zębów.

Dlaczego tak istotne jest zachowanie prawidłowej higieny zębów?

Edukacja w temacie próchnicy jest ważna, ponieważ jest to niezwykle częsta i kłopotliwa choroba zakaźna. Zgodnie z danymi PTSD częstotliwość występowania próchnicy zębów wzrasta od 41,1

proc. w grupie dzieci w wieku 3 lat aż do 93,2 proc. w wieku 18 lat. Dotyczy zatem prawie całego ogółu nastolatków, co przekłada się na późniejsze problemy ze zdrowiem jamy ustnej osób dorosłych.

Profilaktyka jest w stanie przeciwdziałać nie tylko samemu wystąpieniu próchnicy, ale także zaatakowaniu kolejnych przestrzeni zębowych. Jednak zachowanie prawidłowej higieny jamy ustnej nie tylko pomaga w walce z próchnicą. Jak słusznie zauważa prof. dr hab. Marzena Dominiak (prezydent Polskiego Towarzystwa Stomatologicznego), dbając o higienę jamy ustnej od najmłodszych lat, kształtujemy odpowiednie nawyki. Uczymy dziecko, że należy rozpocząć i zakończyć dzień dbaniem o higienę jamy ustnej.

Celowo podkreślam higienę jamy ustnej, a nie tylko szczotkowanie zębów, bo na to hasło u dzieci składa się zarówno szczotkowanie zębów, jak i płukanie jamy ustnej płynem antyseptycznym. Dla pełnej troski o zdrowie zębów należy pamiętać również o żuciu gumy bezcukrowej po jedzeniu i piciu oraz o regularnych kontrolach u lekarza stomatologa.

Warto zatem zadbać o te podstawowe elementy, by cieszyć się zdrowiem i dzielić uśmiechem.

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

8

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

EKSPERT

Powrót do szkoły zwiększa ryzyko infekcji Do przedszkola czy szkoły na pewno nie powinno iść dziecko z gorączką, nasilonym kaszlem, wymiotami lub biegunką, a także z bólami głowy, brzuszka, mięśni czy z wysypką nieznanego pochodzenia.

Jakie widzi pani największe zagrożenia zdrowotne dla dzieci, które po wakacjach wracają do szkoły bądź przedszkola?

Powrót do szkoły i kontakt z dużą grupą rówieśników oznacza duże wyzwanie dla układu odpornościowego. Szczególnie dotyczy to najmłodszych dzieci, które do przedszkola czy szkoły idą po raz pierwszy. Na szczególnie bliski kontakt, często wręcz fizyczny, narażone są dzieci w grupach żłobkowych i przedszkolnych. Ta bliskość może oznaczać stałą wymianę między dziećmi różnorodnej flory drobnoustrojów będących na śluzówkach, na skórze, w drogach oddechowych czy w przewodzie pokarmowym. Z jednej strony może to być źródłem potencjalnych infekcji, ale z drugiej jest to dobry i konieczny trening dla układu odporności dziecka. Pamiętajmy także, że u dzieci z niedojrzałym układem odporności lub obciążonych dodatkowo, np. skłonnością do odczynów alergicznych, początek roku szkolnego może być jednocześnie początkiem długotrwałego okresu katarów i przeziębień.

Jak więc rodzice powinni chronić swoje dziecko w tych pierwszych tygodniach po wakacjach?

Nie ma cudownych środków mogących zapobiec kontaktowi z drobnoustrojami. Można jednak ograniczyć to ryzyko poprzez przestrzeganie kilku podstawowych zasad. Pamiętajmy więc o prawidłowym, pełnowartościowym żywieniu, o aktywnym trybie życia dziecka, a także o higienie osobistej. Tu szczególną uwagę zwracam na mycie rąk przed posiłkami oraz po wizytach w toalecie.

A w jaki sposób przygotować siebie oraz dziecko na jesień? Czy odpowiednie żywienie, ciepła odzież i aktywność fizyczna wystarczą, by nie dać się chorobom?

Tak jak wspomniałam, odporność organizmu możemy zwiększyć przez odpowiednie żywienie oraz ruch. Radziłabym też dbać o warunki, w jakich mieszkamy – nie należy np. przegrzewać mieszkań. Trzeba również dbać o właściwe nawilżenie, co w praktyce oznacza częste wietrzenie. Powinniśmy to robić, nawet jeśli na zewnątrz jest mróz. W kwestii ubrań słuchajmy naszych dzieci – one same czują, czy jest im zimno, czy gorąco. Możemy także wspomagać się suplementami. U zdrowego dziecka, które nie ma ograniczeń w diecie, suplementacji wymaga jedynie witamina D3. Przy naszym klimacie i trybie

Suplement diety

WITAMINA D3

Dr Beata Wolska Instytut „Pomnik – Centrum Zdrowia Dziecka”

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Jakich objawów chorobowych nie należy lekceważyć, a z jakimi można jeszcze bezpiecznie posłać dziecko do szkoły?

Ideałem byłoby, gdyby przy każdej infekcji dziecko mogło pozostać w domu, ale niestety realia na to nie pozwalają. Do przedszkola czy szkoły na pewno nie powinno iść dziecko z gorączką, nasilonym kaszlem, wymiotami lub biegunką, a także z bólami głowy, brzuszka, mięśni czy z wysypką nieznanego pochodzenia. Natomiast infekcja w końcowym stadium, czyli np. niewielki katar czy pokasływanie, nie stanowi już dużego zagrożenia epidemiologicznego dla innych dzieci.

WYZWANIA

Rola witaminy D w rozwoju dziecka Powrót do szkoły i kontakt z dużą grupą rówieśników oznacza duże wyzwanie dla układu odpornościowego. Szczególnie dotyczy to najmłodszych dzieci, które do przedszkola czy szkoły idą po raz pierwszy.

DLA CIEBIE

WWW.ZIOLOLEK.PL

życia tę suplementację polecam dla każdego – od niemowlaka po osoby starsze.

Witamina ta odpowiada m.in. za pozytywny wpływ na mineralizację kości czy za sprawny układ odpornościowy. Przerwy w jej zażywaniu możemy robić jedynie w okresie wakacyjnym, bo to czas, kiedy nasza skóra otrzymuje wystarczającą dawkę promieni słonecznych, aby w sposób naturalny produkować witaminę D3. W okresie jesiennym pamiętajmy również o szczepieniach ochronnych – zarówno tych zalecanych, jak i tych nierefundowanych. Nie bójmy się szczepień i nie narażajmy naszych dzieci na groźne powikłania chorób zakaźnych.

I TWOJEGO DZIECKA

– Witamina D jest niezbędna do wchłaniania wapnia i fosforu w jelicie cienkim, odpowiada za utrzymanie zdrowych kości i zębów, pomaga utrzymać stałe stężenie wapnia we krwi, zapobiegając demineralizacji kości. U dzieci w okresie wzrostu niedobór witaminy D i związana z tym niedostateczna mineralizacja prowadzą do zniekształcenia kośćca, czyli do krzywicy. Według badań w Polsce duży procent dzieci, młodzieży i dorosłych ma niedobry witaminy D – mówi dr n. med. Alicja Karney, pediatra, zastępca dyr. ds. Klinicznych Instytutu Matki i Dziecka.

W okresie jesienno-zimowym konieczne jest codzienne podawanie witaminy D naszym dzieciom ze względu na to, iż wspomaga ona odporność. W pożywieniu nie ma jej w odpowiedniej ilości – zapytajmy lekarza o dawkę właściwą dla naszego dziecka. – Aktualnie zaleca się suplementację witaminą w okresie od września do marca w każdym wieku. U dzieci i młodzieży zalecana jest podaż w dawce 600-1000 IU/d, a przy niedostatecznej ekspozycji na słońce w miesiącach letnich – suplementacja jest zalecana przez cały rok – podpowiada dr Alicja Karney.

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

9

INSPIRACJE

Jakie korzyści przynoszą zakupy online dla dzieci?

Zakupy online zyskały na popularności szczególnie w czasie pandemii, gdy stacjonarne sklepy były zamknięte. Jednak mimo że powoli wracamy do normalności, rodzice (i nie tylko) nadal wybierają wirtualne zakupy. Dlaczego to rozwiązanie jest wygodniejsze i bardziej ekonomiczne?

Jak pandemia wpłynęła na nawyki zakupowe rodziców?

Specjaliści ekonomiczni z roku na rok zauważają coraz większe tendencje do robienia zakupów odzieżowych przez internet. W ostatnim czasie przyczyniły się do tego pandemia oraz to, że coraz więcej sklepów oferuje darmową wysyłkę, kody rabatowe oraz programy lojalnościowe. Mniej osób kupujących, w tym rodziców, obawia się również o niepoprawnie dobrany rozmiar. Teraz, gdy opisy są szczegółowo konstruowane, a zwroty i wymiany bezproblemowe, nie jest to przeszkodą. Szczególnie jeśli oszczędności czasu i pieniędzy są zauważalne w domowym budżecie, a wady

kupowania przez internet na bieżąco niwelowane. Wcześniej przed zakupami przez internet powstrzymywał nas brak bezpośredniego kontaktu ze sprzedawcą i możliwości przymiarki.

Dzisiaj doświadczenie i dostęp do wirtualnej rzeczywistości sprawiają, że zakupy online są tak samo udane jak te stacjonarne, a czasem nawet bardziej.

Dlaczego zakupy przez internet są wygodniejsze dla rodziców?

Każdy z nas marzy o tym, by doba była dłuższa.

Jesteśmy zapracowani i zajęci swoimi codziennymi obowiązkami. Również rodzice, wychowując swoje pociechy od pierwszych dni życia, zauważają kurczący się czas, którego brakuje na regularne uzupełnianie garderoby w sklepach stacjonarnych. Na szczęście mogą to robić online – to idealne rozwiązanie dla mam dzieci w każdym wieku, a już na pewno tych w okresie niemowlęcym. Mamy najczęściej nie mogą pozwolić sobie na zakupy poza domem, nawet z maluszkiem. Wtedy to także pociechy niezwykle szybko wyrastają ze swoich ubranek, a zakupy należy robić z tygodnia na tydzień, z miesiąca na miesiąc. W pierwszych miesiącach życia niełatwo jest nadążyć za wzrostem dziecka, nie nadszarpując domowego budżetu, dlatego też lepiej wybrać zakupy przez internet w konkurencyjnych cenach, a już z pewnością zakupy ubranek z drugiej ręki.

Zakup z drugiej ręki – jakie ma zalety?

Jak już wcześniej wspominaliśmy, dzieci w pierwszych miesiącach swojego życia bardzo szybko zmienią rozmiar ubranek. Nie zdążą

Dzisiaj doświadczenie i dostęp do wirtualnej rzeczywistości sprawiają, że zakupy online są tak samo udane jak te stacjonarne, a czasem nawet bardziej. nawet ich ubrać drugi raz, a już mogą być na nie za małe. Dlatego bardzo prężnie w internecie działają zakupy z drugiej ręki, które gwarantują zakup ubrań dla pociech w bardzo dobrym, a nawet idealnym stanie. Dzisiaj nie jest to już temat tabu, lecz moda – doskonale wpisująca się w trend less waste i szacunku do wyprodukowanych już rzeczy. Dodatkowo kupowanie ubranek z drugiej ręki wcale nie musi oznaczać, że nasze dziecko otrzymuje je w niższej jakości – są one tak samo wartościowe jak te prosto z magazynu sklepowego. Warto się na nie zdecydować, by dbać o naszą planetę i nie przepłacać.

Podsumowując – zakupy online, a już szczególnie ubrań z drugiej ręki od innych rodziców, mogą okazać się bardzo dobrym rozwiązaniem. Dzięki nim rodzice oszczędzają nie tylko pieniądze, ale również czas, który potem mogą poświęcić swoim pociechom.

Kupuj stylowe ubrania dla dzieci z dostawą za złotówkę!

1 zł. Tyle zapłacą użytkownicy serwisu OLX, jeśli zamówią przedmiot z dostawą do paczkomatu lub punktu odbioru.

Ten materiał powstał we współpracy z OLX

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

G

osia z Krakowa kupuje sukienkę dla córki od Marty z Katowic. Jola z Kołobrzegu buty dla synka kupiła od Michała z Poznania. Do tego obie mogą wybrać zabawki i książeczki z drugiego końca Polski. Teraz na OLX za dostawę przedmiotu do paczkomatów lub punktów odbioru zapłacą tylko złotówkę.

- Promocja dotyczy kategorii Moda oraz Dla dzieci, z których miesięcznie korzysta milion użytkowników OLX. Przesyłki za złotówkę to bezpieczna i wygodna opcja, która pozwoli ograniczyć bezpośredni kontakt między użytkownikami i nie

obciąży budżetu – tłumaczy Agnieszka Dąbrowska, program manager w OLX. W ramach usługi Przesyłki OLX kupujący dokonuje zapłaty za przedmiot z góry, sprzedający wysyła paczkę, a po jej odbiorze środki są wypłacane na konto sprzedającego. Wszystko odbywa się za pośrednictwem aplikacji OLX. Żeby skorzystać z promocji, wystarczy przejść procedurę zakupu przedmiotu z wysyłką. Promocja dotyczy przedmiotów zakupionych w trakcie jej trwania, objęte nią zostaną także ogłoszenia z opcją wysyłki dodane przed jej rozpoczęciem.

Szczegóły promocji na pomoc.olx.pl

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Jak to działa krok po kroku?

1. Sprzedający dodaje ogłoszenie i opcję Przesyłki na OLX 2. Kupujący wysyła prośbę zakupu i wpłaca określoną kwotę 3. Sprzedający akceptuje sprzedaż, przechodzi weryfikację i wysyła paczkę 4. Kupujący odbiera paczkę 5. Sprzedający otrzymuje pieniądze 6. Sprawdź, jak działają przesyłki na przesylki.olx.pl

10 Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WAŻNE INSPIRACJE

Jak poród zmienia życie kobiety Ciało po porodzie wraca do formy stopniowo, jeśli wszystko przebiega prawidłowo, to połóg trwa od 6 do 8 tygodni. W tym czasie dochodzi do cofania się zmian, które zaszły podczas ciąży.

W jaki sposób odpowiednio spakować torbę do szpitala, co powinno się w niej znaleźć?

Niezbędne rzeczy dla mamy: • dokumenty: dowód osobisty, karta

ciąży i ew. wyniki badań z okresu ciąży. Warto wspomnieć, że od Doświadczenie porodu jest niepowtarzalne dla każdej kobiety i dziecka. Rodzi się maleństwo, a wraz z nim rodzi się matka.

Ten moment to uwieńczenie 9 miesięcy przygotowań, w literaturze określane jako syndrom lub instynkt wicia gniazda, czyli starań przyszłych rodziców, aby zapewnić optymalne warunki do rozwoju dziecka. Uwarunkowane jest to także hormonalnie, gdyż pod koniec ciąży spada poziom progesteronu, zastępuje go wydzielanie oksytocyny, czyli hormonu, który wywołuje skurcze macicy i poród. Dziecko, które nosisz pod swoim sercem, lada moment zagości w waszym domu, gdzie stworzysz mu godne warunki do rozwoju. Działania te mają na celu uspokojenie mamy, a także pozwalają zapomnieć o stresie związanym ze zbliżającym się porodem. O ile wicie gniazda jest instynktowne, o tyle kobieta o swój własny dobrostan musi zadbać w pełni samodzielnie i świadomie. Wieloletnie doświadczenie w zawodzie położnej uświadamia, że okres połogu jest marginalizowany. Oczywiste jest, że kobieta po porodzie skupia swoją uwagę na dziecku, z drugiej strony nie mniej ważny i istotny jest połóg. Od jego przebiegu będzie zależeć jakość opieki nad noworodkiem. Musimy jednak spojrzeć na ważny aspekt, że prawie 50 proc. porodów w Polsce kończy się cięciem cesarskim, a z roku na rok zwiększa się zainteresowanie porodami domowymi, gdzie z kolei wzrasta potencjalnie szansa na poród drogami natury.

Już w czasie ciąży warto pomyśleć o produktach do szybkiej i skutecznej regeneracji po porodzie, a aby móc w pełni spokojnie przeżyć ostatnie dni oczekiwania na dziecko, zaleca się spakowanie torby szpitalnej z wyprzedzeniem, zaopatrując się w niezbędnik na porodówkę.

Wtedy nie musimy o nic się martwić i możemy w spokoju wyczekiwać upragnionego rozwiązania.

Do jakich zmian w ciele kobiety dochodzi po porodzie?

Podczas porodu kobieta ponosi ogromny wysiłek. Zależy on w dużej mierze od czasu trwania porodu. Organizm potrzebuje natychmiastowej regeneracji, mamy tu na myśli krocze, ono najbardziej cierpi na tym etapie. Właściwe postępowanie polega na ochronie krocza podczas porodu, ocenie stanu krocza po porodzie oraz właściwej pielęgnacji w połogu, odpoczynku, dbałości o wypróżnianie, przewiewnej bieliźnie.

Bardzo ważne jest postępowanie we wczesnym połogu. Obecnie stosowana terapia zimnem zaraz po porodzie jest właściwa. Pamiętać należy jednak, aby proces ten był kontrolowany i nie przekraczał 30 min. Na rynku są już dostępne innowacyjne wkładki chłodzące, które są bezpieczne i zastępują klasyczny okład z lodu. Oprócz częstej higieny krocza korzystne działanie wykazują preparaty, które mają działanie ściągające, kojące i przeciwbakteryjne, takie działanie ma np. oczar wirginijski. Warto zaopatrzyć się np. w piankę intymną z tym składnikiem.

Ciało po porodzie wraca do formy stopniowo, jeśli wszystko przebiega prawidłowo, to połóg trwa od 6 do 8 tygodni. W tym czasie dochodzi do cofania się zmian, które zaszły podczas ciąży. Do takich zmian zaliczamy obkurczanie macicy, odchody połogowe – inaczej mówiąc wydzielina, początkowo krwista później brunatna. Mogą wystąpić obrzęki, które po kilku dniach powinny ustąpić, staraj się dużo odpoczywać w pozycji leżącej. W pierwszych dobach po porodzie może wystąpić lęk przed koniecznością wypróżnienia, ale nie bój się o to, staraj się jednak unikać silnego parcia ze względu na mięśnie dna miednicy. Rozpoczynająca się laktacja, czyli wydzielanie mleka, powoduje powiększenie piersi, co odczuć możesz w 3.-4. dobie po porodzie, bo rozpoczyna się nawał mleczny. Goi się rana po porodzie – krocza lub po cięciu cesarskim.

Mgr Bogumiła Wrońska Położna z wieloletnim doświadczeniem, doradca laktacyjny Lek. Maciej Chojnacki Specjalista położnictwa i ginekologii Mgr Katarzyna Smolarek Położna, edukator ds. laktacji, założycielka portalu Babikon, gdzie dzieli się swoją wiedzą i doświadczeniem z macierzyństwa

niedawna jest potrzeba posiadania dwóch wyników grupy krwi – jeśli posiadasz jeden, to nie martw się, w szpitalu pobiorą drugi • koszula do porodu/do

karmienia po porodzie – najlepiej bawełniana • klapki pod prysznic • ręczniki: mały i duży • kosmetyki codziennego użytku

plus płyn do rany krocza lub cięcia cesarskiego • woda niegazowana w małych

Oczywiste jest, że kobieta po porodzie skupia swoją uwagę na dziecku, z drugiej strony nie mniej ważny i istotny jest połóg.

Na czym polega rekonwalescencja krocza po porodzie? Jak powinna wyglądać jego prawidłowa higiena oraz w jaki sposób przyspieszyć regenerację?

Należy podkreślić, że bez względu na rodzaj porodu prawidłowe gojenie rany poporodowej możliwe jest tylko w czystym i suchym środowisku. Dlatego też kobieta w tym czasie powinna podmywać się po każdej wizycie w toalecie, np. za pomocą prysznica intymnego, oraz zrezygnować z używania gąbki (naturalnego siedliska dla bakterii). Do mycia warto stosować delikatne preparaty myjące, z możliwie najbardziej naturalnym składem.

Trzeba także pamiętać, by bardzo skrupulatnie osuszyć okolice intymne. Z kolei do odkażania rany rekomendowany jest lek odkażający z zawartością substancji, które nie wywołują podrażnień, są bezpieczne i co ważne – działają zarówno na bakterie, jak i grzyby.

Ranę po cięciu cesarskim należy dokładnie myć podczas kąpieli szarym mydłem, następnie również osuszyć. Jeżeli zauważysz, że jest zaczerwieniona, możesz również użyć preparatu dezynfekującego. Najważniejsze w pielęgnacji rany krocza czy po cięciu cesarskim jest zapewnienie dostępu powietrza. W ciągu dnia staraj się jak najwięcej wietrzyć krocze lub bliznę po cięciu. Dostęp powietrza pozwala unikać zakażeń i powikłań. Przy wypisie ze szpitala dowiesz się, kiedy zgłosić się na zdjęcie szwów lub jak postępować w przypadku szwów rozpuszczalnych.

butelkach z dzióbkiem bądź butelka z filtrem • przekąski • pomadka do ust – podczas

porodu bardzo mocno wysychają śluzówki jamy ustnej • ładowarka do telefonu • wkładki laktacyjne • bawełniany stanik do karmienia

(2-3 sztuki), bez drutów, fiszbin – wygodny też do spania, nieuciskający • wkładki higieniczne

poporodowe, także te chłodzące • podkłady poporodowe na łóżko • majtki poporodowe – mogą

być siateczkowe, bawełniane, ale na pewno nie z flizeliny – one nie przepuszczają powietrza!

• nakładki laktacyjne (silikonowe) • lanolinę 100 proc., ze względu na

problemy z początkiem karmienia Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

u niektórych, oraz kompresy na obolałe brodawki sutkowe

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

11

Gotowa do porodu?

Spakowałaś już swoją torbę szpitalną?

Poznaj produkty frida mom dla kobiet w ciąży i w okresie połogu, które zapewnią Ci komfort w szpitalu oraz ułatwią szybką regenerację i powrót do pełni sił po porodzie.

Pomyśleliśmy o wszystkim!

Pomyśleliśmy o wszystkim.

W zestawie znajdziesz: Podkładki kojące Nawilżane podkładki z leczniczym oczarem wirginijskim ukoją ból i przyspieszą gojenie się okolic intymnych.

Kosmetyczka Elegancka i praktyczna kosmetyczka przydatna w szpitalu i podczas podróży.

Pianka kojąca poporodowa Odświeżająca i kojąca pianka z leczniczym oczarem i rumiankiem łagodzi ból, nawilża i przyspiesza gojenie.

Mini prysznic intymny

Jednorazowa bielizna poporodowa typu bokserki Elastyczna, bezszwowa, super wygodna i miękka bielizna bez lateksu.

Wkładki chłodzące

Higiena intymna, dzięki funkcjonalnemu mini prysznicowi, gdziekolwiek potrzebujesz.

Chłonna warstwa absorbuje wilgoć i zapach, a warstwa chłodząca przynosi ukojenie w bólu.

Koszula szpitalna i do karmienia Miękka koszula rozpinana z przodu do karmienia piersią oraz z tyłu, dla ułatwienia zdejmowania.

Oficjalny dystrybutor w Polsce: Profimed sp. z o.o. | www.profimed.com | www.fridababy.pl

Skarpety z podeszwą antypoślizgową Wygodne, miękkie skarpetki zapewniają ciepło stopom, a silikonowe wykończenie zapobiega poślizgom.

12 Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

EKSPERT

Badania prenatalne – co powinnaś wiedzieć?

Badania prenatalne należy rozumieć jako wszystkie badania wykonane w okresie prenatalnym u kobiety ciężarnej oraz u płodu. Wykonuje się je, aby wcześnie rozpoznać choroby płodu lub powikłania ciąży oraz poprawić rokowanie dla dziecka i matki.

Dr hab. n. med.

Przemysław Kosiński Specjalista ginekologii i położnictwa, specjalista perinatolog., Warszawski Uniwersytet Medyczny

W jakim celu wykonuje się badania USG w ciąży?

bezpieczny dla matki i dziecka (ryzyko poronienia związane z wykonaniem testu wynosi 0 proc.), a po drugie – test ma doskonałą skuteczność w wykrywaniu najczęściej występujących wad genetycznych (dla trisomii 21. chromosomu ta skuteczność wynosi ponad 99 proc.). Należy podkreślić, że testy z wolnym płodowym DNA nie są alternatywą dla testu złożonego – to nie jest test zamiast USG i badania krwi. Obydwa badania są komplementarne, ale jedno nie zastępuje drugiego.

Badanie USG w 1. trymetrze to badanie przesiewowe w kierunku najczęściej występujących wad genetycznych płodu (trisomii), ocena ryzyka bardzo poważnej choroby związanej z niewydolnym łożyskiem, ocena ryzyka wystąpienia zaburzeń wzrastania płodu oraz wczesna ocena anatomii płodu. Badanie USG 1. trymestru pozwala także sprawdzić, czy ciąża jest pojedyncza i żywa, czy wiek ciąży jest zgodny z ostatnią miesiączką.

Po 20. tygodniu ciąży wykonuje się drugie badanie USG mające na celu szczegółową ocenę anatomii płodu. Dzięki niemu można wykluczyć między innymi: wady serca, wady ośrodkowego układu nerwowego, rozszczep kręgosłupa, rozszczep górnej wargi, wady kończyn, stopę końsko-szpotawą i wiele, wiele innych wad anatomicznych. Rozpoznanie niektórych wad anatomicznych na tym etapie ciąży może w sposób bezpośredni wpłynąć na dalsze losy dziecka.

Badanie USG trzeciego trymestru to przede wszystkim ocena wzrastania płodu, ilości płynu owodniowego, położenia płodu oraz niektórych elementów anatomii. Ocenia się także strukturę łożyska i jego lokalizację. Badanie ma ogromne znaczenie w kontekście wykluczenia zahamowania wzrastania płodu.

W ciąży lepiej mieć 3 dobre referencyjne badania USG niż na przykład 8 z oglądania buzi płodu dla rozrywki.

Dzięki testom z wolnym płodowym DNA można określić ryzyko wystąpienia wad genetycznych u płodu.

Na czym polega wykorzystanie wolnego płodowego DNA w badaniach prenatalnych?

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Najlepiej przebadany nieinwazyjny test prenatalny już wykonywany w Polsce

Więcej informacji:

harmony@alab.com.pl

WAŻNE Rekomendacje Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników dotyczące wykonywania badań ultrasonograficznych: • 11+0- 13+6

badanie ultrasonograficzne pierwszego trymestru • 18+0- 22+0

badanie ultrasonograficzne drugiego trymestru • 28+0- 32+0

Na co należy zwrócić uwagę przy wyborze testu prenatalnego cffDNA?

Dzięki takim testom można określić ryzyko wystąpienia wad genetycznych u płodu. Testy z wolnym płodowym DNA mają najważniejsze dwie zalety: po pierwsze, test jest całkowicie

Dla Ciebie

płodowego DNA. Musi mieć dobrą walidację naukową, która ma odzwierciedlenie w publikacjach. Wielu producentów nieuczciwie zachęca pacjentki do poddania się testom, które sprawdzają ryzyko ponad 30 chorób genetycznych. Prawda jest taka, że testy z wolnym płodowym DNA są doskonałe dla najczęściej występujących wad genetycznych w populacji (trisomia 21, 13, 18). Nie da się właściwie ocenić skuteczności testu dla wad genetycznych występujących w populacji z częstością 1:100 000 (np. zespół Jacobsena, który w swoim panelu oferują niektóre testy).

Nie zawsze zatem więcej oznacza lepiej!

W przypadku testów z wolnym płodowym DNA należy wybierać te, które pozwalają na ocenę ryzyka najczęściej występujących wad i robią to z ponad 99-proc. skutecznością.

Bardzo ważne jest, aby wynik badania był w języku polskim i aby raportował stężenie

Światowa rozpoznawalność

Udowodniona skuteczność

Pewność wyników

Krótki czas realizacji

www.harmonyalab.pl

Test Harmony jest nieinwazyjnym testem prenatalnym (NIPT) opartym o wolne krążące DNA i jest prenatalnym testem przesiewowym, nie jest testem diagnostycznym. Test Harmony nie bada potencjalnego ryzyka wystąpienia innych zespołów genetycznych niż wymienione w tej ulotce. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji medycznych wyniki testu Harmony muszą zostać skonsultowane z lekarzem prowadzącym pacjentkę, który może zaproponować potwierdzenie odpowiednim testem diagnostycznym. Test prenatalny Harmony został opracowany, a jego skuteczność określona przez Ariosa Diagnostics, laboratorium kliniczne z akredytacją CLIA/CAP mieszczące się w San Jose, CA USA. Usługa wykonania testu nie została zatwierdzona przez Agencję ds. Żywności i Leków (FDA). © 2021 Roche Diagnostics, Inc. Wszelkie prawa zastrzeżone. HARMONY jest znakiem handlowym należącym do firmy Roche.

ultrasonograficzne trzeciego trymestru

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 13

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

INSPIRACJE

Antykoncepcja po porodzie Jest wiele metod antykoncepcji, które można stosować po porodzie. Istnieje jednak wokół nich wiele mitów, przez które kobieta może bardzo szybko zajść ponownie w ciążę. Co warto wiedzieć o antykoncepcji?

Jak zmienia się życie seksualne po porodzie?

Dla kobiety poród jest zwykle bardzo długo wyczekiwanym, pięknym momentem. Jednak jest to też wydarzenie, które wpływa na jej całe życie. Zmienia się również życie seksualne, na które ma wpływ nie tylko zmiana warunków fizycznych, ale również zmiany psychiczne i emocjonalne, a także zmiana trybu codziennego funkcjonowania. Warto też podkreślić, że chociaż ciało jest znacznie zmienione, nie oznacza to, że jest ono gorsze, a współżycie mniej satysfakcjonujące. Ciało kobiety po porodzie jest po prostu inne, jednak życie seksualne może być nawet lepsze niż wcześniej.

Co jest najważniejsze w powrocie do aktywności seksualnej po porodzie?

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Najważniejsze jest słuchanie swojego organizmu, gdyż nie można robić nic na siłę. Ważne jest także to, by do aktywności seksualnej wrócić po konsultacji z ginekologiem, czyli około 6 tygodni po porodzie. Jest to istotne, gdyż przed rozpoczęciem współżycia należy potwierdzić, czy wszystko dobrze się wygoiło i tym samym jest ono w pełni bezpieczne. Warto też podkreślić, że to kobieta po porodzie wie, czy jest gotowa na powrót do aktywności seksualnej. Jeśli po około 6 tygodniach po porodzie uważa, że nie jest gotowa, może porozmawiać o tym

Dr n. med. Anna Fuchs Ginekolożka, wykładowca Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, autorka licznych artykułów naukowych

z lekarzem ginekologiem i rozwiać swoje wątpliwości. Na wizycie połogowej warto ustalić, co jest przeszkodą, i rozwiązać problem.

że pożycie będzie gorsze. Będzie inne, to z pewnością, jednak z doświadczeń pacjentek wiem, że może się okazać nawet lepsze niż przed porodem.

Jakie fakty i mity na temat antykoncepcji po ciąży często słyszy się w gabinecie ginekologa?

Jakie są dostępne metody antykoncepcji i która z nich sprawdzi się najlepiej u świeżo upieczonej mamy?

Najważniejszym faktem jest to, że kobieta karmiąca piersią powinna stosować antykoncepcję hormonalną (z progestagenem) lub niehormonalną. Niestety, nadal bardzo często powtarzanym mitem jest to, że kobiety w tym okresie nie potrzebują żadnej ochrony, gdyż i tak nie zajdą w ciążę, a w rzeczywistości jest ona wtedy możliwa. Częstym mitem jest także to, że kobieta po porodzie nie może stosować żadnej innej metody antykoncepcyjnej niż doustna jednoskładnikowa hormonalna terapia. Trzeba jednak podkreślić, że jest to tylko jedna z opcji, co też jest korzystne dla świeżo upieczonych mam, gdyż doustna jednoskładnikowa terapia hormonalna jest bardzo wymagająca i trzeba ją stosować regularnie, codziennie o konkretnej, wyznaczonej porze. Może to być jednak trudne dla mamy mającej zaburzony tryb życia.

Innym mitem, który także słyszę w gabinecie, jest ten, że życie seksualne po porodzie zawsze jest gorsze. Chociaż kobieta stała się matką i zmieniło się jej ciało, nie jest to równoznaczne z tym,

Nie ma jednej, najlepszej metody, którą warto stosować po porodzie. Każda kobieta jest inna i ma inne potrzeby, dlatego terapię należy dobrać indywidualnie – stąd powiedzenie, że antykoncepcja powinna być jak najlepsza sukienka – szyta na miarę kobiety. Warto wiedzieć, że mamy do wyboru barierowe metody antykoncepcji, takie jak np. wkładka zawierająca złoto, srebro lub miedź czy też popularna prezerwatywa, lub też jednoskładnikową antykoncepcję hormonalną. W drugim przypadku stosuje się niskodawkowe systemy hormonalne zawierające jeden składnik – gestagen tak jak bardzo lubiane przez pacjentki: system domaciczny lub implant lub też jednoskładnikową doustną terapię hormonalną. Jeśli kobieta po porodzie nie karmi piersią, można wprowadzić także dwuskładnikową hormonalną antykoncepcję, która zgodnie z rekomendacjami PTGiP zarówno w formie tabletek, plastrów, jak i krążka dopochwowego zalecana jest jako kolejny wybór po antykoncepcji niskodawkowej.

#MOJAANTYKONCEPCJA POZNAJ SWOJE OPCJE I PRZYGOTUJ SIĘ DO ROZMOWY ZE SWOIM LEKARZEM GINEKOLOGIEM

PP-KYL-PL-0193-1

CZY STOSOWANA METODA ANTYKONCEPCJI JEST DLA CIEBIE ODPOWIEDNIA?

OTWÓRZ APARAT

ZESKANUJ KOD QR

ODPOWIEDZ NA PYTANIA

14 Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

NOWOŚCI

Krążki dopochwowe alternatywą dla tabletek antykoncepcyjnych Sposób działania i skuteczność krążków dopochwowych jako kobiecego środka antykoncepcyjnego są takie same jak tabletek.

Zapewniają bardzo wysoką ochronę przed niechcianą ciążą. Różnicą na korzyść krążków jest to, że nie trzeba pamiętać o ich stosowaniu codziennie, jak w przypadku tabletek.

Jakie alternatywne formy antykoncepcji może stosować kobieta, kiedy nie może lub nie chce przyjmować doustnej antykoncepcji?

Prof. dr hab. n. med. Grzegorz Jakiel Kierownik I Kliniki Położnictwa i Ginekologii Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego i Główny Konsultant ds. Położnictwa i Ginekologii Szpitala św. Zofii w Warszawie

Antykoncepcja doustna, czyli tabletki, jest nadal najpopularniejszą formą kobiecej antykoncepcji. Jednak, po pierwsze, nie każda kobieta może przyjmować terapię hormonalną – a takie jest działanie tabletek – a po drugie, ten rodzaj zapobiegania niechcianej ciąży wymaga od kobiety pełnej świadomości i pamiętania o codziennym połykaniu tabletek.

Alternatywą są wkładki domaciczne lub krążki dopochwowe. Niektóre z tych środków nie bazują na terapii hormonalnej, gdyż zawierają pierwiastki miedzi lub srebra, które działają miejscowo w jamie macicy i chronią przed niechcianą ciążą poprzez np. spowalnianie plemników lub zmienianie charakteru śluzu w pochwie.

W Polsce nadal dominującym środkiem antykoncepcyjnym są tabletki, ale z roku na rok krążki zyskują popularność. Mogą one być stosowane przez kobiety w każdym wieku, choć oczywiście nie jest to wskazana metoda dla kobiet, które jeszcze nie odbyły pierwszego stosunku.

Natomiast aktywna seksualnie 20-letnia kobieta bez problemu może je stosować.

Na czym polega działanie krążków dopochwowych?

2021/8/151/GIN

Krążki dopochwowe dzielą się na dwa typy. Pierwszym są diafragmy, czyli pierścienie wypełnione cienką folią nieprzepuszczającą plemników. To metoda neutralna hormonalnie. Drugim typem antykoncepcji dopochwowej są krążki,

które wydzielają hormony. Ich sposób działania jest więc taki sam jak tabletek, podobnie jak ich skuteczność, która jest bardzo wysoka. Różnica na korzyść krążków jest taka, że o połknięciu tabletek kobieta musi pamiętać codziennie, natomiast krążek aplikuje się jednorazowo na trzy tygodnie i wyjmuje dopiero przed miesiączką. Nie ma więc ryzyka, że kobieta aktywna seksualnie zapomni o terminowym połknięciu tabletki, narażając się na zajście w niechcianą ciążę.

Niższa popularność krążków dopochwowych w Polsce to w dużej mierze kwestie kulturowe, bo np. w Anglii czy Hiszpanii to bardzo popularna metoda zapobiegania ciąży. W zasadzie jedyną barierą przed stosowaniem tej metody jest kwestia strachu kobiety przed noszeniem w sobie ciała obcego, a także obawy partnera seksualnego o swobodę współżycia.

W jaki sposób przebiega aplikacja krążka i jak przekłada się używanie tej metody antykoncepcji na codzienne życie kobiety?

Każda terapia hormonalna – a więc również stosowanie tabletek antykoncepcyjnych czy krążków domacicznych antykoncepcyjnych – musi być konsultowana z lekarzem, który wypisze odpowiednią receptę, a wcześniej potwierdzi, że nie występują przeciwskazania do przyjmowania hormonów. Natomiast sama aplikacja krążka do pochwy jest bardzo prosta i każda kobieta bez problemu poradzi sobie sama w domu. Przy aplikacji należy go delikatnie ścisnąć,

a on już sam odpowiednio ulokuje się w pochwie, opierając się o jej ścianki.

Krążki nie różnią się od siebie rozmiarem czy kształtem, więc ich zakup czy wybór nie będą problematyczne. Krążek jest bardzo elastyczny, dostosowuje się do

Każda terapia hormonalna musi być konsultowana z lekarzem. kształtu każdej pochwy. Ponadto po aplikacji krążek jest dla kobiety zupełnie nieodczuwalny, w zasadzie na trzy tygodnie może ona o nim zupełnie zapomnieć – nie przeszkadza ani we współżyciu, ani w uprawianiu sportu, ani w codziennych czynnościach. Gdyby wystąpiła sytuacja, że kobieta zapomni go usunąć po trzech tygodniach, to przestaje on po prostu funkcjonować jako środek antykoncepcyjny. Uspokajam więc, że zarówno aplikacja krążka, jak i jego noszenie nie powodują u kobiet żadnego dyskomfortu. Oczywiście w przypadku wątpliwości przy pierwszym użyciu należy poprosić o pomoc ginekologa.

Poznaj metody antykoncepcji, wybierz dla siebie najlepszą i bądź bezpieczna na okrągło!

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Kliknij, aby dowiedzieć się więcej

Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl 15

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

PROBLEM

Gdy Twój kot cierpi – czyli choroba zwyrodnieniowa stawów pod lupą Jeżeli jesteś szczęśliwym opiekunem/szczęśliwą opiekunką kota, powinieneś/powinnaś szczególnie uważnie obserwować swojego pupila i odpowiednio szybko reagować, gdy zauważysz objawy mogące świadczyć o jego dyskomforcie i cierpieniu. Choroba zwyrodnieniowa stawów to przewlekłe schorzenie, z którego szczególnie uciążliwym objawem – czyli bólem – można walczyć.

Z

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Każdego kota może dotknąć choroba zwyrodnieniowa stawów Ta lista kontrolna ułatwi Ci identyfikację zachowań zwierzęcia, które mogą świadczyć o bólu stawów.

Zastanów się nad aktywnością swojego kota w ostatnich tygodniach.

Zaznacz wszystkie objawy, które u niego zaobserwowałeś/-aś.

Trudności we wchodzeniu po schodach

wierzak to członek naszej rodziny, za którego bierzemy odpowiedzialność i musimy zdawać sobie sprawę, że jego problemy zdrowotne wpływają na pozostałych członków rodziny. Jesteśmy przyzwyczajeni do kontaktu z wesołym i zawsze skorym do zabawy pupilem, a zmiany w zachowaniu, które mogą być objawem choroby, przypisujemy mylnie zmianie charakteru czy wahaniom nastroju.

Do niedawna nie dostrzegano wagi problemów ortopedycznych u kotów. Utarło się bowiem przekonanie, że kot to stworzenie, które ma siedem żyć i z każdej opresji „spadnie na cztery łapy”. To oczywiście metafora, niemniej nic bardziej mylnego – obserwujemy bowiem postępujące choroby zwyrodnieniowe i problemy ortopedyczne u coraz młodszych zwierząt.

Czas pandemii pozwolił nam uważniej obserwować zachowanie zwierząt – spędzaliśmy w ich towarzystwie tak dużo czasu, jak zapewne nigdy wcześniej i często dostrzegaliśmy pewne odstępstwa od normy w ich zachowaniu. Aktualnie do lecznic weterynaryjnych trafiają pacjenci, których opiekunowie dostrzegli, że ich koty przestały wskakiwać na parapet, są mniej aktywne, więcej śpią.

Zwykle, kiedy mamy do czynienia z psem, któremu coś dolega – „skarży się” on właścicielowi, popiskuje w momentach nasilonego bólu. W przypadku kotów jest zupełnie odwrotnie. Problemy manifestują się brakiem zainteresowania jedzeniem, unikaniem kontaktów, chowaniem się.

Statystycznie już u 60 proc. kotów od 6. roku życia można zdiagnozować problemy związane z zaburzeniami funkcji układu kostno-szkieletowego, zaś w przypadku

zwierząt powyżej 12. roku życia obecność takich schorzeń kształtuje się na poziomie aż 90 proc. Jest to skala, której dotąd nie obserwowano.

Jakie badania diagnostyczne należy wykonać i jakie nowe możliwości terapeutyczne bólu mamy do dyspozycji?

Badania diagnostyczne są oczywiście uzależnione od tego, z czym musimy się zmierzyć, zważywszy na ewentualną przyczynę choroby. Pierwsze badanie odbywa się zwykle organoleptycznie i ma za zadanie określić ruchomość stawów. Oczywiście podstawą diagnostyki powinno być badanie radiologiczne, a za standard pakietu badań należy uznać tomografię komputerową i badanie krwi.

Choroba zwyrodnieniowa prowadzi do powstawania bólu i postępującego zwyrodnienia stawu. Tego rodzaju schorzenie wpływa wysoce niekorzystnie na jakość życia kota – zwierzę traci mobilność, mierzy się z dużym bólem oraz idącymi za tym: zaburzeniami snu, słabszą interakcją z otoczeniem, mniejszą aktywnością i chęcią do życia.

Mimo że choroba zwyrodnieniowa nie jest w pełni wyleczalna, warto wspólnie ze specjalistą pochylić się nad długofalowym planem postępowania dla naszego pupila. Nadrzędnym celem jest tu bowiem przyniesienie ulgi w bólu, co diametralnie poprawi jakość życia naszego kota. Rozpoznanie i leczenie bólu może pomóc przywrócić bliską więź między opiekunami i ich kotami. Aktualnie właściciele zwierzaków dotkniętych zarówno samą chorobą, jak i bólem z nią związanym mają do dyspozycji (po konsultacji ze specjalistą) innowacyjną terapię przeciwciałami monoklonalnymi, która w bezpieczny sposób łagodzi ból w chorobie zwyrodnieniowej stawów u kotów przez cały miesiąc.

Trudności w schodzeniu ze schodów Trudności w gonieniu poruszających się obiektów Trudności w podskakiwaniu Trudności w zeskakiwaniu Trudności w bieganiu Trudności w korzystaniu z kuwety Nadmierne wylizywanie ud i brzucha Jeżeli zaznaczyłeś/-aś którykolwiek z powyższych objawów, to może oznaczać, że u Twojego kota występuje ból związany z chorobą zwyrodnieniową stawów.

Porozmawiaj o tym z lekarzem weterynarii!

Im szybciej dojdzie do prawidłowego rozpoznania i leczenia choroby, tym szybciej Twój kot odzyska sprawność.

Czy Twój kot może mieć chorobę zwyrodnieniową stawów?

Koty zwykle ukrywają swoje cierpienie i nie manifestują bólu.

Jeśli zauważysz, że zwierzę ma trudności w poruszaniu się, skonsultuj to z lekarzem weterynarii.

Podczas wizyty zapytaj o nowoczesną terapię przeciwciałami monoklonalnymi dla kotów z osteoarthritis.

Zoetis Polska Sp. z o.o., ul. Postępu 17b, 02-676 Warszawa, tel. +48 22 223 48 00 (01), www.zoetis.com.pl

MM-16681

16 Czytaj więcej na poradnikdlarodziny.pl

MATERIAŁY PROMOCYJNE PRZYGOTOWANE I POCHODZĄCE OD MEDIAPLANET

WYZWANIA

Gry planszowe jako dodatkowy aspekt edukacyjny w rozwoju dziecka Dzieci, wracając popołudniami ze szkoły, podczas wakacji, ferii lub weekendów, poszukują bardziej zabawy i relaksu niż nauki. Jak zatem mimo wszystko zachęcić je do przyswajania wiedzy w atrakcyjny dla nich sposób? Za pomocą gier planszowych. To świetna zabawa, która ma dodatkowe aspekty edukacyjne. Jakie dokładnie?

Aspekt edukacyjny w planszówkach

Więcej informacji na stronie: poradnikdlarodziny.pl

Gry planszowe to doskonała rozrywka dla całej rodziny, która przy okazji pomaga przyswoić potrzebne w dalszej edukacji i rozwoju informacje. Wiemy doskonale, że dzieci poza szkołą niechętnie garną się do nauki. Jeśli jednak poda się im dawkę wiedzy w atrakcyjnej dla nich formie, same będą do niej zachęcone. Takimi sposobami mogą być np. gry typu quizy, w których w zależności od poziomu intelektualnego graczy odpowiada się na poszczególne pytania, a każda prawidłowa odpowiedź zbliża pionek na planszy do mety. Jedną z kolejnych gier wymagających od naszych dzieci (i nas samych) myślenia jest pudełko z łamigłówkami i zagadkami, które należy jak najszybciej rozwiązać – tutaj liczy się nie tylko wiedza, ale także refleks i spostrzegawczość. Inne gry zachęcają nas i nasze dzieci do pracy zespołowej, gdzie należy np. w określonym czasie wspólnie znaleźć części danego przedmiotu, a następnie uciec z planszy. Większość gier edukacyjnych bądź gier planszowych z elementami edukacyjnymi jest dzielona ze względu na wiek graczy. Dlatego też są one kierowane do najmłodszych, dzieci w wieku szkolnym bądź

nastolatków. Dzięki temu w każdej z nich możemy znaleźć odpowiednie dla nich treści.

podążania po polach planszy i wyrzucania oczek za pomocą kostki.

Edukacja w grach planszowych dla najmłodszych

Planszówki z elementami edukacyjnymi dla starszych dzieci

Bardzo popularnymi grami trenującymi umiejętność zapamiętywania najmłodszych są tzw. memorki (memory, ang. pamięć). To karty z postaciami z bajek, przedmiotami, owocami lub warzywami itp. stanowiącymi pary, które należy odkryć w tym samym czasie. Odkrywanie par na zakrytych kartach doskonale ćwiczy pamięć oraz minimotorykę (podczas samego odkrywania). Warto z naszym przedszkolakiem zagrać także w grę polegającą na opowiadaniu.

Na rynku możemy znaleźć obecnie wiele gier opartych na planszy, po której możemy się poruszać tylko wtedy, gdy opowiemy daną historię.

Tego typu gry dostępne są także w formie kart.

Podobnie jest w przypadku gier polegających na ułożeniu danego wzoru lub motywu, które doprowadzają nas do rozwiązania zagadki. Do gier planszowych dla najmłodszych mogą należeć także te najprostsze, znane z naszego dzieciństwa, pomagające np. w liczeniu podczas

Planszówki edukacyjne dla starszych dzieci, w wieku szkolnym, mają bardziej skomplikowaną, a zarazem angażującą fabułę. Oprócz wielu gier karcianych i z kostkami wspierających naukę języka polskiego i matematyki możemy zauważyć także te oparte na poszerzaniu wiedzy, które wykorzystują poruszanie się po polach planszy. Jedną z nich jest gra planszowa wykorzystująca mapę świata, by przybliżyć naszym dzieciom faunę na danych obszarach kuli ziemskiej. Za pomocą grafik nasze dziecko znacznie szybciej przyswoi ciekawe informacje dotyczące miejsca występowania danych gatunków zwierząt, a nawet ich wagę i cechy charakterystyczne.

Podsumowując – gry z edukacją w tle wcale nie muszą być dla naszych dzieci nudne. W zachęceniu do grania ważna jest także nagroda – ustalcie ją na samym początku i pamiętajcie, by wywiązać się z obietnicy. Należy wspierać i doceniać również każdą podjętą próbę gry – to wzmocni pozytywne emocje związane z samym graniem.

Ten materiał powstał we współpracy z Rebel

O tym, że gry planszowe stanowią wartościową rozrywkę, powiedziano już wiele. Dzięki temu, że zapewniają świetną zabawę, pozwalają nam przemycić ważne lekcje dotyczące przestrzegania zasad, umiejętności społecznych, skutecznej komunikacji i tego, że nie zawsze będziemy wygrywać. Jednak odpowiednio dobrane do wieku i potrzeb naszego dziecka mogą być również wstępem do szkolnej nauki lub jej uzupełnieniem!

Wszystko zależy od tego, na jaką planszówkę się zdecydujemy.

Moje pierwsze opowieści

Jedną z pierwszych umiejętności, jakie opanowuje nasze dziecko, jest komunikacja: poznawanie nowych słów i tworzenie bardziej złożonych form. I choć wszelkie gry kojarzą nam się raczej ze strategicznym myśleniem i planowaniem, są też takie, które wspierają rozwój mowy i kompetencję narracyjną naszych pociech! Na ich czele stoją oczywiście Story Cubes, czyli kości opowieści stworzone, by inspirować do tworzenia własnych historii.

Uczestnicy rzucają 9 kostkami i zaczynając od słów “Dawno, dawno temu…”, snują opowieść luźno nawiązującą do wylosowanych w ten sposób obrazków.

Zabawa ze Story Cubes nie ma jasnych reguł – każdy z nas może stworzyć własną opowieść, możemy też zdanie po zdaniu, skojarzenie po skojarzeniu dokładać cegiełki do jednej, wspólnej historii.

Ogranicza nas jedynie nasza własna wyobraźnia!

Pamięć i spostrzegawczość

Na rynku znajdziemy też gry pozwalające ćwiczyć inną przydatną w szkole umiejętność: zapamiętywanie. To kompetencja kluczowa nie tylko dla osiągania sukcesów na lekcjach, ale dla całego naszego życia, pozwala bowiem szybciej przyswajać informacje i lepiej adaptować się do zmieniającej się sytuacji. Na szczęście tytułów opartych na treningu pamięci jest całe mnóstwo, a wśród nich prym wiedzie Cortex – prawdziwa siłownia dla naszego mózgu! W każdej rundzie na stole będzie pojawiało się zadanie, a uczestnicy będą musieli jak najszybciej znaleźć na nie odpowiedź. Wśród wyzwań znajdą się labirynty, puzzle, zapamiętywanki, a także specjalne karty z fakturą, które należy rozpoznać z zamkniętymi oczami wyłącznie za pomocą dotyku.

Poszerzanie wiedzy

A jeśli oprócz ćwiczenia kluczowych umiejętności chcemy wesprzeć nasze dziecko także w zdobywaniu konkretnych informacji, warto zwrócić uwagę na gry z serii BrainBox. To oparte na schemacie memo karciane zabawy, wśród których znajdziemy pełen przekrój edukacyjnych narzędzi do poszerzania wiedzy z zakresu słownictwa, matematyki, geografii czy wiedzy o świecie.

Każde pudełko to 55 kart, które z jednej strony mają obrazek (należy przyjrzeć mu się przez określony czas), a z drugiej zestaw pytań sprawdzających naszą pamięć i spostrzegawczość. Zapamiętując detale na grafice, mimochodem przyswajamy również najważniejsze pojęcia z zakresu wybranego przedmiotu, dzięki czemu powtórki materiału nie są już żmudnym koszmarem!