NIE PRZEGAP:
EKSPERT
Pacjentkę trzeba przygotować do hormonoterapii s.12
SPRAWDŹ
Infekcje intymne są powszechnym problemem s.14
WYZWANIA
Leczenie
zakażeń układu moczowego s.16
WIEDZA
Menopauza bez tajemnic s.22
Zdrowie kobiety
04
Prof. dr hab. n. med. Grażyna Rydzewska W IBS leczymy przyczynę, a nie objawy
05
Dr n. med. Monika Czerska Nie lekceważmy problemów ze snem
10
Prof. dr hab. n. med. Violetta Skrzypulec-Plinta
Suplementacja karnityn sposobem na poprawę płodności
19
Prof. dr hab. n. med. Piotr Sieroszewski Nie ma lepszych i gorszych środków antykoncepcyjnych
Business Developer: Iza Bolczak (+48 537 696 500, iza.bolczak@mediaplanet.com) Content and Production Manager: Izabela Krawczyk Managing Director: Krystyna Miłoszewska Skład: Mediaplanet Web Editor & Designer: Tatiana Anusik Opracowanie redakcyjne: Aleksandra Podkówka-Poźniak Fotografie: Marek Zimakiewicz, stock.adobe.com, zasoby własne Kontakt e-mail: pl.info@mediaplanet.com
Adres: MEDIAPLANET PUBLISHING HOUSE SP. Z O.O., ul. Zielna 37, 00-108 Warszawa
Każdy etap życia kobiety przynosi zmiany
Każdy etap życia kobiety wiąże się z unikalnymi wyzwaniami i zmianami fizjologicznymi. Kluczowym elementem w utrzymaniu dobrego zdrowia jest akceptacja naturalnych zmian oraz świadome podejście do pielęgnacji ciała, szczególnie w okresie menopauzy, który wymaga uwzględnienia specyficznych potrzeb skóry i organizmu. zdrowiekobietyPL
Dr n. med. Agnes Frankel Ukończyła studia na Wydziale Lekarskim Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w Katowicach, gdzie również obroniła rozprawę doktorską
dragnesfrankel
Zdrowie psychiczne stanowi fundament zdrowia fizycznego. Akceptacja naturalnych zmian, takich jak starzenie się skóry czy zmiany w sylwetce, sprzyja dbałości o siebie i utrzymaniu zdrowych nawyków. Pozytywne nastawienie do ciała pomaga w redukcji stresu, co z kolei wspiera ogólne zdrowie. Praktyki, takie jak medytacja, regularne ćwiczenia oraz pielegnacja, przyczyniają się do lepszego samopoczucia.
Menopauza z kolei wiąże się z wieloma zmianami hormonalnymi, szczególnie ze spadkiem poziomu estrogenów, co ma wpływ na zdrowie skóry, układu kostnego, sercowo-naczyniowego oraz metabolizm. Estrogeny mają kluczowe znaczenie dla utrzymania gęstości skóry i elastyczności, a ich spadek prowadzi do jej przesuszenia, utraty jędrności i zwiększenia widoczności zmarszczek. Zmiany te mogą również wpływać na strukturę włosów i skórę głowy. Ponadto, obniżony poziom estrogenów zwiększa ryzyko osteoporozy i chorób serca.
W okresie menopauzy szczególne znaczenie ma odpowiedni styl życia, dieta, aktywność fizyczna oraz pielęgnacja skóry. Regularne konsultacje z lekarzem oraz suplementacja mogą pomóc w łagodzeniu objawów menopauzy. Dbanie o równowagę emocjonalną jest równie istotne, ponieważ menopauza często wiąże się z obniżeniem samopoczucia.
Zmiany w strukturze skóry w okresie menopauzy, takie jak suchość, utrata elastyczności i jędrności, wymagają zastosowania odpowiednich dermokosmetyków, które wspierają regenerację i ochronę skóry. Składniki aktywne o udowodnionej skuteczności stanowią fundament skutecznej pielęgnacji.
PEPTYDY KOLAGENOWE
Szczególnie tripeptydy – stymulują syntezę kolagenu, co poprawia jędrność skóry i redukuje widoczność zmarszczek. Peptydy poprawiają nawilżenie skóry i wspomagają jej regenerację na poziomie komórkowym.
KWAS HIALURONOWY
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Skutecznie nawilża skórę i poprawia jej strukturę, przywracając elastyczność
i sprężystość. Niskocząsteczkowy kwas hialuronowy wnika głęboko, natomiast wysokocząsteczkowy działa na powierzchni, zapewniając natychmiastowe nawilżenie.
RETINOL
Stymuluje produkcję kolagenu, zwiększa odnowę komórkową i poprawia strukturę skóry. Pomaga w redukcji zmarszczek, poprawie tekstury skóry i zmniejszeniu przebarwień. Należy jednak pamiętać, że retinol może powodować podrażnienia, dlatego najlepiej stosować go wieczorem, w połączeniu z nawilżającymi produktami.
SPF 50 Niezależnie od pogody to must have zdrowej skóry.
W
okresie menopauzy szczególne znaczenie ma odpowiedni styl życia, dieta, aktywność fizyczna oraz pielęgnacja skóry.
Dobrą inwestycją na każdym etapie życia jest inwestycja w siebie, a co za tym idzie – w pielęgnację skóry, zabiegi regeneracyjnej medycyny estetycznej i anti-aging – dostosowane do zmieniających się potrzeb ciała. Regularne nawilżanie, stosowanie preparatów z peptydami, kwasem hialuronowym, retinolem i SPF oraz dbanie o zdrowy styl życia pozwalają zachować zdrowy i promienny wygląd skóry.
Zdrowie i uroda kobiety w każdym wieku wymagają holistycznego podejścia, uwzględniającego aspekty zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Akceptacja naturalnych zmian i świadoma troska o zdrowie są kluczowe dla utrzymania równowagi i dobrego samopoczucia przez całe życie.
EKSPERT
Zdrowe włosy od wewnątrz
Odpowiednia rutyna pielęgnacyjna, zabiegi trychologiczne oraz dbanie o skórę głowy z zewnątrz są kluczowe, by mieć piękne, zdrowe włosy. Czasem jednak to nie wystarcza i musimy sięgnąć po dodatkowe wsparcie w postaci suplementacji.
Paulina Sobkowiak
Mgr kosmetolog/ trycholog i lic. pielęgniarka, członek Polskiego
Stowarzyszenia
Trychologicznego
trychologpola
W jaki sposób możemy wesprzeć swoje włosy od wewnątrz?
Stosując zdrową, zbilansowaną dietę bogatą w białko (zawarte w jajkach, rybach, mięsie), czyli podstawowy budulec włosów, i żelazo, którego niedobór prowadzi do ich wypadania (czerwone mięso, szpinak, zakwas z buraka). Bardzo ważny jest pomagający zachować zdrowe włosy cynk (pestki dyni) oraz biotyna (jajka, orzechy, awokado). W tym kontekście warto również zwrócić uwagę na dostarczanie organizmowi witamin z grupy B (jajka, mięso), kwasów omega-3 (ryby), witaminy D (tłuste ryby i jaja). Nasze włosy, tak jak i nasze rośliny, potrzebują odpowiedniego nawodnienia, a także dobrego snu i mniejszej dawki stresu. Czynniki te oddziałują na nasz układ hormonalny, a co za tym idzie, również na włosy.
Jakie składniki możemy przyjmować dodatkowo, by móc cieszyć się pięknymi włosami?
Na pewno kolagen, cynk, selen, miedź oraz witaminy z grupy B, oczywiście jeśli występuje ich niedobór. W zależności od rodzaju problemu swoim pacjentom zalecam również suplementację dedykowaną. W jej skład bardzo często wchodzi palma sabałowa hamująca DHT, czyli hormon odpowiedzialny za łysienie androgenowe. Palma wzmacnia cebulki włosowe i ogranicza nadmierne wypadanie włosów.
No właśnie, jakie jeszcze składniki roślinne możemy przyjmować, by poprawić kondycję naszych włosów?
Może to być na przykład bogaty w krzem skrzyp polny, który wzmacnia nasze włosy i paznokcie, poprawia ich elastyczność oraz wspiera regenerację skóry. Możemy go przyjmować w postaci naparów lub
kapsułek. Ważne, aby wybrać sprawdzone produkty. Jednym z najbogatszych źródeł krzemu jest bambus – pomaga w regeneracji, może zapobiegać łamliwości włosów, a także sprawia, że stają się one lśniące. Krzem, ale także żelazo, cynk i witaminy z grupy B zawarte są we wzmacniającej włosy pokrzywie. Dodatkowo działa ona oczyszczająco na nasz organizm, co może poprawić zdrowie skóry głowy oraz regulować nadmierne przetłuszczanie tej strefy. Warto wspomnieć o łagodzącym podrażnienia aloesie oraz stymulującej wzrost włosa kozieradce. Co ciekawe, w ostatnim czasie opublikowano wiele badań na temat pozytywnego wpływu zielonej herbaty na cykl wzrostu włosa. Podobnie jest z ashwagandhą – oddziałuje na redukcję stresu oraz gospodarkę hormonalną, co stanowi podstawę w zachowaniu pięknych, zdrowych włosów.
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Biotyna pomaga zachować zdrowe włosy.
PRODUCENT: Zakłady Farmaceutyczne COLFARM S.A.
ul. Wojska Polskiego 3, 39-300 Mielec infolinia: 800 800 178
W IBS leczymy przyczynę, a nie objawy
Zespół jelita nadwrażliwego to zaburzenie osi mózgowo-trzewnej, które dotyka 11 proc. populacji. Pacjenci mierzą się z ostrymi bólami brzucha, biegunkami, zaparciami i wzdęciami. Ich funkcjonowanie jest znacznie utrudnione.
Prof. dr hab. n. med.
Grażyna Rydzewska
Specjalista chorób
wewnętrznych
i gastroenterologii, prezes Polskiego
Towarzystwa
Gastroenterologicznego
– oddział Warszawa
Jakie są najczęstsze objawy zespołu jelita drażliwego (IBS) i jak odróżnić je od innych problemów trawiennych? W IBS objawy są jednocześnie kryteriami rozpoznania. U każdego pacjenta muszą występować wspólnie ból brzucha i zaburzenia rytmu wypróżnień oraz utrzymywać się przez dłuższy czas – minimum trzy miesiące z początkiem przed minimum pół roku i co najmniej raz w tygodniu. Jeśli nie ma objawów alarmowych i wykluczymy chorobę trzewną, to zaczynamy leczyć IBS. Objawy alarmowe to m.in. niezamierzony spadek masy ciała, krew w stolcu, niedokrwistość czy bóle nocne. Jeśli się pojawiają lub pacjent ma powyżej 50 lat, to pogłębiamy diagnostykę, by wykluczyć np. nowotwór lub nieswoiste zapalenia jelit.
Jak leczyć IBS i jakie znaczenie mają składniki roślinne i naturalne? Zaczynamy od nawiązania kontaktu z pacjentem i uświadomienia mu charakteru choroby. Wyjaśniamy, że jest to zaburzenie funkcjonowania osi mózgowo-trzewnej. Druga sprawa to postępowanie dietetyczne. Na bazie wywiadu wykluczamy poszczególne substancje pokarmowe. Jest też dieta Low FODMAP, czyli tzw. dieta niskofermentująca. Substancje wysokofermentujące wykluczamy na 2-4 tygodnie, a potem je ograniczamy do granic tolerancji. Na tym etapie można też pacjentowi doradzić przebadane preparaty zawierające wyciągi roślinne, które pomagają w łagodzeniu objawów zespołu jelita nadwrażliwego, takich jak biegunki, zaparcia, bóle i skurcze brzucha oraz wzdęcia i gazy. Ważne są również probiotyki
(najlepiej przebadane szczepy to Saccharomyces cerevisiae czy Lactobacillus plantarum 299 V) czy prebiotyki. Jeśli to zawodzi, sięgamy po leki rozkurczowe, ale nie przeciwbólowe. Doraźnie można też stosować leki przeciwbiegunkowe oraz środki na zaparcia czy wzdęcia.
Jakie są najnowsze rekomendacje dotyczące leczenia i zarządzania IBS? W głównych założeniach nasze schematy postepowania są zgodne ze światowymi rekomendacjami. W rekomendacjach amerykańskich pojawiają się np. leki działające na motorykę przewodu pokarmowego, które nie są jeszcze zarejestrowane w Europie. To ostatnie brakujące ogniwo w leczeniu trudnych zaparć. Podejmując leczenie, warto postawić na przebadane, sprawdzone produkty.
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą. 100% składników pochodzenia naturalnego ulga od wielu dolegliwości trawiennych
WYWIAD
Nie lekceważmy problemów ze snem
Prawidłowy sen jest podstawą zdrowia fizycznego i psychicznego. Należy reagować na wszystkie sygnały wysyłane przez organizm, gdyż krótkotrwałe problemy mogą
przerodzić się w bezsenność przewlekłą.
Dr n. med. Monika Czerska Ukończyła akademię medyczną. Z wyróżnieniem obroniła tytuł doktora nauk medycznych w Instytucie Psychologii i Neurologii w Warszawie. Jest również certyfikowanym członkiem Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego. Popularyzatorka wiedzy medycznej. dr.monika.czerska
Dlaczego tak ważna jest odpowiednia jakość i długość snu? Ile powinniśmy spać, aby nasz organizm dobrze funkcjonował?
Sen wpływa na wszystkie obszary organizmu, jest fundamentem zdrowia fizycznego i psychicznego. Większość ludzi, głównie młodych, traktuje sen jako stratę czasu, ale podczas snu regulowane są najważniejsze procesy odpowiadające za układ neurologiczny, odpornościowy, metabolizm czy kwestie hormonalne u kobiet.
Sen ma też ogromny wpływ na mózg, bo to wtedy dochodzi do jego detoksykacji. Badania pokazują, że brak odpowiedniego snu wpływa negatywnie na podejmowanie decyzji życiowych, bo po nieprzespanej nocy organizm funkcjonuje tak, jakby we krwi miał 0,8 promila alkoholu. Dzienna dawka snu krótsza niż 6 godzin znacząco zmniejsza koncentrację, z kolei sen dłuższy niż 9 godzin może być przyczyną chorób neurologicznych czy depresji. Optymalna długość snu w ciągu nocy to dla dzieci 9-11 godzin, dla młodzieży 8-9, dla dorosłych 7-9, a dla seniorów
Czym jest bezsenność i dlaczego nie należy bagatelizować proble -
Bezsenność polega na niedostatecznej ilości i/lub jakości snu. Może się objawiać trudnością w zasypianiu – alarmujący powinien być stan, gdy ten proces przekracza 45-55 minut. O bezsenności mówimy też w przypadku zbyt wczesnego wybudzania się i niemożności dalszego zaśnięcia. To także częste wybudzenia w nocy, łącznie trwające więcej niż 30 minut. Ważne, żeby takich pierwszych sygnałów, które wysyła organizm, nie lekceważyć oraz interweniować
już przy pierwszych problemach ze snem. Epizodyczna, krótkotrwała bezsenność – o której mówimy w przypadku, gdy problemy ze snem trwają krócej niż 3 miesiące – łatwo może się bowiem przerodzić w bezsenność przewlekłą.
Jakie są najczęstsze przyczyny problemów ze snem i jak sobie z nimi radzić? Najczęstsze przyczyny to stres związany np. z problemami w pracy czy w domu oraz niewłaściwy tryb życia, skutkujący np. niewłaściwą dietą, spożywaniem posiłku czy alkoholu tuż przed snem, czy nadmierne nocne patrzenie w ekran telefonu lub telewizora. Przyczyną bezsenności krótkotrwałej mogą być infekcje czy schorzenia powodujące ból. Problemy ze snem może powodować także niewygodne łóżko, sztuczna pościel czy zbyt wysoka temperatura w sypialni. Problemy ze snem dwukrotnie częściej dotyczą kobiet ze względu na układ hormonalny, więc tę grupę społeczną szczególnie uczulam na ten problem.
Jak wspierać nasz organizm, jeżeli cierpimy na bezsenność?
Najważniejsza jest zmiana stylu życia i tzw. higiena snu. Ważne, aby nie lekceważyć pierwszych objawów, nawet w przypadku bezsenności krótkotrwałej, i od razu działać. Można korzystać z różnych preparatów, w tym leków bez recepty. Pomocne mogą być leki zawierające substancje takie jak difenhydramina, która działa nasennie i uspokajająco, a którą można stosować w przypadku krótkotrwałej bezsenności u osób dorosłych. Zalecam również wieczorne techniki relaksacyjne, takie jak mindfullnes, medytacja, krótki spacer, ciepła kąpiel, a nawet moczenie nóg.
Jakie mogą być objawy zaburzeń snu?
TRUDNOŚCI Z ZAŚNIĘCIEM
ZBYT WCZESNE WYBUDZANIE
NIE POZWÓL, ABY POWTARZAJĄCE SIĘ OBJAWY UTRWALIŁY SIĘ.
CO DZIEJE SIĘ
Z TWOIM
ORGANIZMEM, KIEDY ŚPISZ?
Regeneracja tkanek
Zapisywanie wspomnień
DZIAŁAJ JUŻ TERAZ!
Przetwarzanie informacji
Oswojenie nawyków
Regulacja hormonalna
Pomaga zachować równowagę psychiczną
Ile godzin snu potrzebujesz?
wiek:0-3 miesiące
wiek:4-11 miesięcy
14-17h
wiek: 14-18lat
12-15h
wiek: 25-45lat
wiek: 3-5lat
wiek: 6 -13lat
10-13h
wiek: 45-65lat
9-11 h
wiek: 70+lat
8-10 h
7-9 h
7-9 h
6-9 h
Sen jako biohack numer jeden!
Dla mnie zdrowie to coś, co buduję na poziomie komórek – nie chodzi tylko o wygląd, ale o długowieczność i optymalne funkcjonowanie organizmu – mówi nam Anna Skura.
Ania Skura
Podróżniczka, założycielka whatannawears.com
whatannawears
Jak zadbać o odpowiedni sen i rów -
Sen jako biohack numer jeden: minimum 7-8 godzin, ciemność w sypialni, odpowiednia temperatura, magnez, melatonina, ashwaganda przed snem. I uwaga – zegarek analogowy. Dzięki temu udaje mi się od 2 tygodni zostawiać telefon w łazience. Dbam o wieczorne rytuały, ograniczam ekran i otaczam się
Świadome odżywianie – przetestowałam różne sposoby odżywiania, świadomie nie chcę używać słowa „dieta”, bo kojarzy nam się głównie ze zrzucaniem kilogramów, a to nigdy nie było moim celem. Testuję to, co mi służy. To ciekawe,
że coś, co powszechnie uważane jest za zdrowe, może wcale takie nie być, np. mleko owsiane czy płatki owsiane.
W zdrowym ciele zdrowy duch? Jak ważny jest dla ciebie stabilny poziom cukru we krwi czy w ogóle zarządzanie stresem?
Aby zachować stabilny poziom cukru we krwi, unikam skoków insuliny, jem białko oraz zdrowe tłuszcze na śniadanie, zdrowe węglowodany strategicznie (np. po treningu).
Ruch zgodny z cyklem hormonalnym – siłownia i trening siłowy w pierwszej fazie cyklu, więcej regeneracji i spacery pod koniec. Dzięki temu nie walczę z ciałem, tylko współpracuję z nim. Aktywność fizyczna to nie obowiązek, lecz forma spotkania ze sobą.
Świadoma ekspozycja na światło: rano słońce (dla regulacji rytmu dobowego), wieczorem ciepłe światło lub okulary blokujące niebieskie światło.
Zarządzanie stresem – zamiast jedynie unikania stresu pracuję nad swoją reakcją na niego. Ice bath: tylko rano, bo wieczorem podnosi za bardzo kortyzol, ćwiczenia oddechowe (np. box breathing), praca z HRV (zmienność rytmu serca).
Cisza i oddech – w świecie pełnym bodźców dbam o przestrzeń dla siebie. Medytacja, głębokie
oddechy, świadoma obecność tu i teraz… Ale też wyselekcjonowałam osoby, które mają do mnie dostęp. Wybieram towarzystwo, które mnie wzmacnia, a nie wysysa moją życiową siłę.
Wiele osób nie tylko jest zachwyconych twoją wysportowaną sylwetką, ale i twoim pięknym uśmiechem. Jak dbasz o zdrowy oraz promienny uśmiech? Co podpowiedziałabyś naszym czytelniczkom?
Uśmiech to odbicie naszej wewnętrznej harmonii. A ja dbam o niego na kilku poziomach. Fizycznym – na pewno regularne mycie zębów, nici dentystyczne, płukanki, zdrowa dieta. Unikam nadmiaru cukru, piję wodę z cytryną oraz dbam o mikrobiom jamy ustnej. Energetycznym – uśmiech to wibracja. Radość, wdzięczność, pozytywne myśli – to wszystko rozświetla twarz bardziej niż jakikolwiek zabieg kosmetyczny. Naturalnym wsparciem – olejowanie ust, metoda „oil pulling” (np. olej kokosowy rano, 5-10 minut) pomaga usuwać toksyny i poprawia zdrowie dziąseł.
Dieta dla zdrowych zębów, czyli wapń, magnez, witamina K2 oraz D3 Bez nich szkliwo się osłabia.
Unikanie past z fluorem, a wybieranie tych z hydroksyapatytem, które realnie odbudowują szkliwo.
Mobilny gabinet? A co to takiego?
Ida Karpińska
Prezes Ogólnopolskiej
Organizacji
Kwiat Kobiecości
BADABUS to innowacyjny mobilny gabinet medyczny. Bus dociera do każdego zakątka Polski i umożliwia szybką diagnostykę w kierunku raka szyjki macicy, raka jajnika i raka prostaty wszędzie tam, gdzie dostęp do badań jest utrudniony i wymaga wielomiesięcznych oczekiwań. BADABUSA mogą wynająć prywatne firmy czy instytucje, które chcą zainwestować w zdrowie pracowników lub klientów.
W Polsce problem zachorowalności i umieralności zarówno kobiet, jak i mężczyzn na nowotwory narządów płciowych wciąż jest poważny. Każdego roku z powodu zbyt późnego wykrycia nieprawidłowości ponad 2000 kobiet umiera na raka szyjki macicy, ponad 2500 z powodu raka jajnika, a 5500 mężczyzn na raka prostaty.
Odpowiedzią na te problemy jest BADABUS, czyli profesjonalny, w pełni wyposażony i innowacyjny gabinet medyczny na kółkach, który umożliwi uratowanie życia tysiącom kobiet i mężczyzn w całej Polsce. Oprócz standardowego wyposażenia typowego dla gabinetu ginekologicznego w busie znajduje się także wydzielone pomieszczenie z toaletą i bieżącą wodą, zapewniające komfortowe przygotowanie do badań.
Badania przeprowadza wykwalifikowany personel medyczny, w którego skład wchodzą położne i pielęgniarki z odpowiednimi uprawnieniami. Nigdy nie wiemy, kiedy choroba zagości w naszym życiu. Dlatego tak ważne są badania profilaktyczne, aby odpowiednio wcześnie zareagować i dać sobie większe szanse na jej przezwyciężenie. Z tego powodu powstał BADABUS, miejsce, w którym szybko i bezpłatnie można wykonać badania diagnostyczne ratujące życie – mówi Ida Karpińska, prezes Ogólnopolskiej Organizacji Kwiat Kobiecości.
Mobilny gabinet można wynająć na imprezy pracownicze w firmach, święta gminne, pikniki i imprezy dla mieszkańców mniejszych lub większych miejscowości. Badania trwają chwilę, a wyniki zawsze są do odbioru online. Takie akcje prozdrowotne przyczyniają się do rozpowszechniania badań profilaktycznych i postrzegania danej gminy lub firmy jako instytucji/marki dbającej o zdrowie swoich mieszkańców lub pracowników. Dodatkowo jest to oszczędność czasu – nie musimy już tracić całego dnia na dotarcie do ośrodka medycznego.
Z badań mogą skorzystać wszyscy niezależnie od wieku, osoby nieubezpieczone oraz te, które nie posiadają obywatelstwa polskiego.
BADANIA DLA KOBIET:
• Cytologia zwykła lub LBC: pozwala na wykrycie wczesnej postaci raka szyjki macicy w stadium bezobjawowym.
• Test DNA HPV: służy do wykrywania materiału genetycznego tych typów wirusa HPV, które stwarzają wysokie ryzyko zachorowania na raka szyjki macicy.
• Test połączony (cytologia LBC + test HPV): test dający największe szanse na rozpoznanie raka szyjki macicy.
BADANIA DLA MĘŻCZYZN:
• Test PSA z krwi: test wykorzystywany do wykrywania oraz śledzenia przebiegu raka prostaty, a także wykrywania łagodnego przerostu gruczołu krokowego.
BADANIA DLA KOBIET I MĘŻCZYZN:
• Witamina D Total (badanie z krwi): niedobór witaminy D sprawia, że jesteśmy bardziej podatni na infekcje, a także choroby takie jak: cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, choroby serca, a nawet niektóre typy nowotworów, np. prostaty czy piersi. Osoby z niedoborem witaminy D są również bardziej narażone na depresję. Witamina D odgrywa też ważną rolę w leczeniu osteoporozy i jej zapobieganiu, ponieważ wspomaga przyswajanie wapnia: głównego budulca kości.
Żelazo w organizmie – dlaczego warto o nie zadbać?
Miejsca i daty, w których będzie można wykonać bezpłatne badania profilaktyczne w BADABUSIE, można śledzić na stronie internetowej cytobus.pl
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Niedobory żelaza mogą przyczynić się do niedokrwistości i ogólnego osłabienia organizmu.
elazo odgrywa istotną rolę w produkcji czerwonych krwinek, zatem ważne jest, aby zwrócić uwagę na objawy, dokonywać regularnych badań oraz skonsultować się z lekarzem, aby uzupełnić niedobór – mówi mgr inż. Aleksandra Cichocka. Żelazo pełni między innymi następujące funkcje w organizmie człowieka: jest niezbędne do produkcji krwinek czerwonych, wpływa
pozytywnie na naszą odporność, poprawia nasz układ immunologiczny, odpowiednia jego zawartość w diecie pomaga w walce z bakteriami i wirusami, przyczynia się do zmniejszenia uczucia zmęczenia i znużenia, odgrywa rolę w procesie podziału komórek, pomaga w prawidłowym transporcie tlenu w organizmie, przyczynia się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego.
WAŻNE
Suplementacja karnityn sposobem na poprawę płodności
Kobieta w wieku rozrodczym oprócz kwasu foliowego powinna także dostarczyć swojemu organizmowi odpowiednią ilość karnityn, które wpływają na prawidłową regulację aktywności hormonalnej oraz wspierają utrzymywanie prawidłowej płodności.
Skrzypulec-Plinta
Ginekolożka-położniczka, endokrynolożka i seksuolożka, kierowniczka Katedry
Zdrowia Kobiety oraz Zakładu Zdrowia
Reprodukcyjnego i Seksuologii Śląskiego
Uniwersytetu Medycznego w Katowicach
Coraz więcej mówi się o konieczności suplementacji karnityn u kobiet starających się o poczęcie. Dlaczego te substancje są tak ważne w reprodukcji? Karnityny odgrywają kluczową rolę w płodności zarówno mężczyzn, jak i kobiet. L-karnityna jest jedyną molekułą, która transportuje długołańcuchowe kwasy tłuszczowe do wnętrza mitochondrium w celu wytworzenia energii oraz usuwa rodniki acylowe, uszkadzające błony komórkowe i mitochondrialne, które spowalniają procesy energetyczne komórek jajowych. Acetyl-L-karnityna poprawia z kolei metabolizm komórkowy i znacząco zmniejsza poziom reaktywnych form tlenu, zapobiegając jednocześnie stresowi oksydacyjnemu.
Co można zaproponować kobietom, które chciałyby zajść w ciążę?
Kobieta w wieku rozrodczym oprócz kwasu foliowego powinna także dostarczyć swojemu organizmowi odpowiednią ilość karnityn, które wpływają na prawidłową regulację aktywności hormonalnej oraz wspierają utrzymywanie prawidłowej płodności. W badaniach wykazano, że suplementacja karnityn wpływa korzystnie na jakość oocytów oraz zarodków, co może skutkować większym odsetkiem ciąż. Ciąża powinna umożliwić poczęcie zdrowego dziecka, wolnego od wad wrodzonych i zaburzeń genetycznych. Suplementacja karnityn nie tylko zwiększa odsetek ciąż, ale także może chronić embrion przed uszkodzeniami spowodowanymi podwyższonym stężeniem utlenionego DNA.
Co jeszcze oprócz karnityn zalecane jest kobietom starających się o dziecko?
Kompleksowy preparat dla kobiet planujących potomstwo i pragnących zwiększyć swoją płodność powinien posiadać system składników działających synergistycznie, który dzięki zawartym w nim witaminom i minerałom zabezpieczy komórki również przed stresem oksydacyjnym, a dodatkowo zawarte w nim miedź, żelazo i witamina B12 przyczynią się do utrzymania prawidłowego metabolizmu energetycznego. Zawartość cynku pomoże w utrzymaniu prawidłowej płodności i prawidłowych funkcji rozrodczych oraz w ochronie komórek przed stresem oksydacyjnym. Preparat powinien zapewnić także rekomendowaną dawkę kwasu foliowego oraz witaminy D3. Jest to szczególnie istotne dla kobiet, u których występują problemy z zajściem w ciążę.
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Prof. dr hab.
n. med. Violetta
Profilaktyka zdrowia piersi jest kluczowa
Profilaktyka zdrowia piersi jest kluczowa, ponieważ wczesne wykrycie zmian
– zwłaszcza nowotworowych – znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie.
Ania Pałka Influencerka, która dzieli się treściami o macierzyństwie, modzie i pielęgnacji; aktywna na TikToku i YouTubie, inspiruje kobiety poradami z codziennego życia aniapalka
Dlaczego profilaktyka zdrowia piersi w kontekście wczesnego wykrywania zmian w piersiach jest tak ważna? Wiele kobiet nie wie, co zrobić w takiej sytuacji.
Profilaktyka zdrowia piersi jest kluczowa, ponieważ wczesne wykrycie zmian – zwłaszcza nowotworowych – znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie. Rak piersi zdiagnozowany we wczesnym stadium daje bardzo duże szanse na całkowite wyleczenie, a co za tym idzie – na powrót do normalności.
Jak wyglądała twoja droga od momentu wykrycia guzka do podjęcia decyzji o jego usunięciu?
Mojego guzka w piersi odkryłam w wieku 26 lat. To właściwie było moje pierwsze USG piersi. Na tamtym etapie wiele lekarzy miało podzielone zdanie – jedni mówili, aby go natychmiast usunąć, drudzy, że jest to zmiana o charakterze łagodnym i nie ma konieczności usuwania. Problem pojawił się w wieku 33 lat, kiedy chcieliśmy starać się o dziecko. Zaczęłam bardzo wyraźnie odczuwać guza w samobadaniu i miałam wrażenie, że mnie pobolewa. Na USG kontrolnym okazało się, że guz zaczął się zmieniać i drastycznie rośnie. Wtedy zrozumiałam, że już dawno powinnam była go usunąć.
Jak zachęcić kobiety do regularnych badań profilaktycznych?
Moim zdaniem jednym z kluczowych elementów w edukacji kobiet dotyczącej regularnych badań profilaktycznych jest mówienie o tym, że tak naprawdę wiele zmian wykrytych we wczesnym stadium można bez problemu usunąć. Wiele kobiet boi się wyro -
Jakie masz zdanie na temat profilaktyki zakażeń wirusem HPV i czy uważasz, że edukacja w tym zakresie jest istotna dla kobiet? Jakie badania kontrolne uważasz za absolutnie kluczowe dla kobiet i jak często warto je wykonywać?
Profilaktyka zakażeń wirusem HPV jest niezwykle istotna, ponieważ zakażenie tym wirusem może prowadzić do rozwoju raka szyjki macicy. Edukacja w tym zakresie odgrywa kluczową rolę w zwiększeniu świadomości na temat dróg zakażenia, metod zapobiegania oraz dostępnych badań diagnostycznych. Jednym z najważniejszych badań jest regularnie wykonywana cytologia – co najmniej raz w roku. Pozwala na wykrycie zmian w bardzo wczesnym stadium. Z własnego doświadczenia wiem, że edukacja na temat HPV jest obecnie znikoma, a kobiety zmagają się ze swoimi problemami w ciszy, ponieważ wstydzą się lub boją oceny społeczeństwa. Ważne jest, aby poruszać ten temat i normalizować sprawy, które dotyczą wielu z nas.
Jakie są twoje sposoby na zachowanie balansu między dbaniem o siebie, rodzinę i pracę?
Zachowanie takiego balansu jest kluczowe dla mojego zdrowia psychicznego i fizycz nego. Staram się w gorszych momentach skupiać się na tym, co daje mi prawdziwe szczęście – czas z rodziną, ciepła herbata w samotności. Ostatnio zaczęłam uczyć się nowych rzeczy – zapisałam się na naukę pływania, co daje mi ogromną satysfakcję. Dzielę się z bliskimi nie tylko moim szczęściem, ale także rozterkami czy smutkiem.
Pacjentkę trzeba przygotować do hormonoterapii
Nawet co piąta kobieta leczona z powodu hormonozależnego raka piersi odstawia leczenie. Powodem są objawy menopauzy, będące skutkiem terapii hormonalnej, na które pacjentki nie są często gotowe. Jak przygotować je do terapii?
Dr n. med. Małgorzata
Pieniążek
Onkolog kliniczny, absolwentka Akademii
Medycznej we Wrocławiu, starszy asystent w Oddziale
Dziennym Onkologii
Klinicznej Breast Unit w Dolnośląskim Centrum Onkologii, Pulmonologii i Hematologii we Wrocławiu
Leczenie systemowe po operacji pacjentek z hormonozależnym rakiem piersi głównie oparte jest na leczeniu inhibitorami aromatazy lub tamoksifenem. Czy lekarz powinien przygotować pacjentkę na ten czas?
Tak, szczególnie na potencjalne skutki uboczne terapii hormonalnej, takie jak objawy menopauzy. Nawet 20 proc. pacjentek właśnie przez nie odstawia zaleconą hormonoterapię. Chodzi o uderzenia gorąca, nocne poty, suchość pochwy, zmniejszone libido czy wahania nastroju. Wcześniejsze przygotowanie psychiczne i fizyczne może pomóc w ich lepszym zaakceptowaniu i radzeniu sobie z nimi.
Wiele młodych pacjentek w trakcie leczenia raka piersi musi zostać wprowadzonych w stan menopauzy farmakologicznie. Jak z nimi rozmawiać?
To trudne doświadczenie, zarówno fizycznie, jak i emocjonalnie, dlatego kluczowe jest zapewnienie pacjentkom wsparcia i zrozumienia. Pacjentka powinna wiedzieć, dlaczego konieczne jest wprowadzenie menopauzy
farmakologicznej i jakie są tego konsekwencje. U młodych chorych menopauza farmakologiczna jest potencjalnie odwracalna po zakończeniu leczenia, co może być istotną informacją dla pacjentek planujących przyszłą ciążę. Co ciekawe, pierwsze, jeszcze krótkie, bo około 3-letnie obserwacje z badania POSITIVE pokazują, że tymczasowe przerwanie hormonoterapii uzupełniającej w celu podjęcia próby zajścia w ciążę nie wiązało się z większym krótkoterminowym ryzykiem zdarzeń związanych z rakiem piersi, w tym nawrotu odległego.
A czy lekarz prowadzący powinien rozmawiać z pacjentką o jej życiu intymnym? Europejskie Towarzystwo Onkologii (ESMO) wskazuje, że aż 78,1 proc. kobiet ze zdiagnozowanym rakiem piersi zgłosiło co najmniej jeden problem seksualny na przestrzeni czterech lat od diagnozy. Nie jest to związane wyłącznie z naturalnymi zmianami zachodzącymi w organizmie wraz z wiekiem, ale raczej z wpływem choroby i leczenia na zdrowie
seksualne. Po pierwsze, sama lokalizacja choroby nowotworowej, czyli piersi, automatycznie przywodzi na myśl kobiecą zmysłowość. W wielu kulturach piersi są symbolem atrakcyjności seksualnej, intymności fizycznej, popędu i erotyki. Po drugie, diagnoza raka piersi wywołuje ogromny lęk. Dla wielu kobiet jest to pierwszy moment, kiedy muszą zmierzyć się z własną śmiertelnością i realnym zagrożeniem dla życia. Towarzyszy temu smutek, desperacja, poczucie utraty autonomii i kontroli. Dlatego powstał apel ESMO, aby lekarze otwarcie inicjowali rozmowę na temat życia intymnego, oferowali wsparcie i kierowali pacjentki do specjalistów, takich jak seksuolog czy psycholog, jeśli tego potrzebują.
Czy pacjentki oczekują wsparcia w tematach związanych z bliskością? Wśród pacjentek można wyróżnić dwie grupy. Pierwsza to kobiety, które otwarcie podejmują temat bliskości i seksualności. Druga grupa natomiast deklaruje, że nie ma z tym problemu.
Kontynuacja na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Znajdziesz tu wiedzę na temat która pomoże ci funkcjonować w czasie choroby oraz po jej wyleczeniu: POBIERZ
onkologia psychoonkologia rehabilitacja dietetyka seksuologia
BEZPŁATNĄ APLIKACJĘ
Pomoże ci regularnie przyjmować leki
egisczasnalek.pl
Jeślizaobserwowałaś,że:
twoje piersi są nabrzmiałe
pojawiło się wklęśnięcie w piersi
skóra jest napięta lub boli
skóra jest zaczerwieniona lub gorąca
z sutków wycieka wydzielina
na skórze pojawiły się wgłębienia
żyły na piersi są nabrzmiałe
sutki są wklęśnięte
pierś zmieniła swój kształt lub rozmiar
na piersi pojawiła się tzw. pomarańczowa skórka
w piersi wyczuwalny jest guzek
koniecznie idź do lekarza!
Samobadanie piersi
W ciąży i podczas karmienia piersią również należy regularnie badać piersi.
Niestety nie mamy wpływu na to, czy zachorujemy na raka, czy nie, ale możemy złapać go w jak najwcześniejszym stadium. To daje szanse na mniej uciążliwe i szybsze leczenie.
A to już coś!
– prosty nawyk, który może uratować twoje życie
Rak piersi to niezmiernie istotny problem zdrowotny, który dotyka coraz większej liczby kobiet na całym świecie, również w Polsce. W ostatnich latach obserwujemy alarmujący wzrost liczby zachorowań na tę chorobę.
Agnieszka Ford Amazonka, współzałożycielka kampanii #PomacajSie oraz Fundacji Kochasz Dopilnuj
Według danych Narodowego Funduszu Zdrowia w Polsce odnotowano wzrost o 15 proc. liczby przypadków raka piersi w ciągu zaledwie pięciu lat, sięgając w 2023 roku 28 313 nowych przypadków w porównaniu z 24 581 w 2019 roku. W odpowiedzi na tę sytuację powstała kampania społeczna #PomacajSie, której celem jest zwrócenie uwagi na znaczenie samobadania we wczesnym wykrywaniu raka piersi. Jest to szczególnie istotne, gdyż wykrycie choroby we wczesnym stadium znacznie zwiększa szanse na skuteczne leczenie i przeżycie.
#PomacajSie to sztandarowa kampania naszej fundacji Kochasz Dopilnuj, do której zapraszamy kobiety z całej Polski, które chorowały/chorują na raka piersi. Poprzez ich portrety chcemy pokazać, że pomimo choroby i często mastektomii można czuć się pięknie, kobieco, seksownie. Zdjęcia naszych bohaterek dokumentują radość z życia, ale także są wezwaniem do dbania o siebie i pamiętania o regularnych, ratujących życie badaniach. Kampanię prowadzimy od prawie 6 lat, w tym czasie sfotografowałyśmy 303 kobiety.
W obecnych czasach, dzięki postępowi w dziedzinie medycyny, rak piersi wykryty na wczesnym etapie jest prawie całkowicie uleczalny. Dlatego tak istotne jest, aby kobiety wykonywały regularne samobadania, które powinny stać się naszym nawykiem już od 20. roku życia. Kampania #PomacajSie zachęca również do regularnych badań USG i mammografii.
Warto zauważyć, że pomimo postępów w leczeniu statystyki dotyczące śmiertelności z powodu raka piersi w Polsce nadal są gorsze niż w krajach Europy Zachodniej. Dlatego tak ważne jest podnoszenie świadomości na temat profilaktyki i wczesnego wykrywania tej choroby.
Od ponad pięciu lat nasza fundacja próbuje na różne sposoby namawiać do regularnych badań, wykorzystujemy czasami niestandardowe metody, by dotrzeć do jak największej liczby osób. Bo niestety tylko 3 proc. kobiet wykonuje regularnie samobadanie, które może uratować życie.
A absolutną podstawą, którą – jak pokazują badania – niestety zbyt wiele Polek lekceważy, jest regularne samobadanie piersi. Powinnyśmy je wykonywać już od najmłodszych lat,
co miesiąc. Najlepszy moment to kilka dni po miesiączce, kiedy biust przestaje być już tak obrzmiały i tkliwy. Warto się badać zawsze w tej samej fazie cyklu, bo struktura piersi w kolejnych fazach nieco się zmienia. Panie, które już nie miesiączkują lub biorą środki antykoncepcyjne, mogą na samobadanie wyznaczyć sobie jeden konkretny dzień każdego miesiąca (np. dzień urodzin).
Prawidłowo przeprowadzone samobadanie piersi składa się z dwóch części. Pierwsza to uważne oględziny biustu w lustrze, z rękami uniesionymi nad głowę oraz z dłońmi opartymi na biodrach. Drugą zaś jest tzw. badanie palpacyjne, czyli inaczej: dotykowe, które najlepiej przeprowadzać zarówno w pozycji stojącej, jak i leżąc na wznak. W obu wariantach należy umieścić jedną rękę za głową, aby trzema środkowymi palcami drugiej dłoni (ale nie samymi ich czubkami!) zbadać pierś – a następnie zmienić strony. Palce powinno się przesuwać, lekko dociskając i zataczając niewielkie kółka, z góry na dół piersi i z powrotem, a także z zewnątrz w kierunku sutka i odwrotnie. Należy też sprawdzić sutki (czy nic nie wycieka), węzły chłonne, pachy i okolice obojczyków. Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl WAŻNE
PROBLEM
Infekcje intymne są powszechnym problemem
Najczęstszymi przyczynami infekcji są zaburzenia flory bakteryjnej pochwy, obniżona odporność, niewłaściwe praktyki higieny intymnej, takie jak irygacje pochwy, stosowanie antybiotyków, a także częste zmiany partnerów seksualnych w kontekście infekcji przenoszonych drogą płciową.
Barszczewska
Specjalistka ginekologii i położnictwa, w trakcie drugiej specjalizacji lekarskiej z seksuologii, dyplomowana lekarka medycyny estetycznej, szkoleniowiec z ginekologii regeneracyjnej i estetycznej
Objawy infekcji intymnej mogą być różne w zależności od jej rodzaju, ale najczęściej należą do nich świąd, pieczenie, zaczerwienienie okolic intymnych, nieprzyjemny zapach wydzieliny, zmiana jej konsystencji i koloru, a także ból podczas stosunku lub oddawania moczu. Niestety, wiele kobiet bagatelizuje te objawy lub leczy się samodzielnie, co prowadzi do pogorszenia sytuacji. Częstym błędem jest przerywanie leczenia po ustąpieniu pierwszych symptomów, co sprzyja nawrotom choroby. Nieprawidłowe leczenie może również skutkować przejściem infekcji w stan przewlekły, a także prowadzić do poważniejszych powikłań, takich jak zapalenie przydatków czy niepłodność.
Wyróżniamy infekcje bakteryjne, grzybicze oraz te przenoszone lub nieprzenoszone drogą płciową. Infekcje bakteryjne obejmują między innymi bakteryjne tlenowe zapalenie pochwy, chlamydiozę i rzeżączkę. Waginoza bakteryjna nie jest typową infekcją, lecz zaburzeniem mikrobiomu pochwy, w którym dochodzi do zmniejszenia liczby pałeczek kwasu mlekowego i nadmiernego rozwoju bakterii beztlenowych, co prowadzi do charakterystycznego rybiego zapachu i szarej wydzieliny. Chlamydioza i rzeżączka to choroby przenoszone drogą płciową, które mogą przebiegać bezobjawowo lub powodować upławy, pieczenie i ból podczas oddawania moczu. Infekcje grzybicze, najczęściej wywołane przez drożdżaki z rodzaju Candida, objawiają się gęstą, białą wydzieliną, swędzeniem
oraz zaczerwienieniem sromu. Inną infekcją przenoszoną drogą płciową jest rzęsistkowica, która powoduje pienistą, żółto-zieloną wydzielinę i nieprzyjemny zapach. Infekcje intymne to powszechny problem, który może mieć różne przyczyny, a ich objawy często są do siebie podobne, co utrudnia samodzielne rozpoznanie rodzaju zakażenia, dlatego tak ważna jest konsultacja lekarska, a nie leczenie się na własną rękę.
Aby zapobiec nawrotom infekcji, należy wprowadzić kilka istotnych zmian w codziennych nawykach. Przede wszystkim leczenie musi być przeprowadzone do końca, nawet jeśli objawy ustąpią wcześniej. Niedokończona terapia może spowodować nawrót infekcji, często w bardziej uciążliwej formie. Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
EKSPERT
Infekcję
intymną może powodować niewłaściwa bielizna lub dieta
Przyczyny występowania infekcji intymnych są różnorodne, choć na ogół powoduje je brak odpowiedniej higieny kobiety lub jej partnera.
i n.
Profesor UMK, lekarz specjalista położnictwa i ginekologii, ginekologii onkologicznej, perinatologii & MBA in Healthcare Management
Jakie są najczęstsze przyczyny infekcji intymnych u kobiet i jak można im skutecznie zapobiegać? Jakie objawy towarzyszą infekcji intymnej?
Główną przyczyną jest brak odpowiedniej higieny, czym kobiety zaburzają florę bakteryjną okolic intymnych – pochwy, krocza, podbrzusza czy strefy anogenitalnej. To części ciała, gdzie występują dość specyficzne bakterie, zarówno te pożądane, jak i niepożądane. Jeśli przeważają te drugie, to dochodzi do tzw. waginozy bakteryjnej. Infekcje intymne mogą być też wywołane przez źle dobraną bieliznę, intensywną antybiotykoterapię, a nawet niewłaściwą dietę. Najpopularniejsze objawy zaburzeń bakteryjnych, które skłaniają kobiety do wizyty u ginekologa, to świąd pochwy albo nieprawidłowa wydzielina pochwowa, której często towarzyszy bardzo intensywny, nieprzyjemny zapach.
Jakie rodzaje infekcji intymnych występują? Czy dostępne są formy leczenia na wszystkie rodzaje infekcji intymnej?
Po bakteryjnych drugą najczęstszą formą infekcji intymnych są te grzybicze. Symptomy infekcji grzybiczych są dość charakterystyczne, bo towarzyszą im łatwo identyfikowalne upławy, więc pacjentki na ogół bardzo szybko zgłaszają się do ginekologa. Oprócz tego mamy jeszcze m.in. infekcje wirusowe czy przenoszone drogą płciową. Czasami występuje infekcja bakteryjno-grzybicza.
Każda pacjentka powinna wybrać się do lekarza, aby otrzymać właściwą diagnozę i rozpoznać rodzaj infekcji intymnej. Natomiast bywa tak, że wiele kobiet nie ma możliwości odbycia wizyt. W tym przypadku w aptekach dostępne są także leki, które zwalczają infekcje o różnym podłożu – bakteryjnym, wirusowym i grzybiczym.
Jakie preparaty powinny być stosowane w różnych rodzajach infekcji intymnych? Zdarza się, że kobieta nie ma możliwości pójścia do lekarza i rozpoznania typu infekcji. W takich sytuacjach można skorzystać z leku, który działa
na wszystkie typy infekcji grzybiczej, bakteryjnej oraz wirusowej. Zalecam, żeby pacjentki dopochwowo stosowały też środki zawierające kultury bakterii i ewentualnie preparaty doustne. Niekiedy można stosować też preparaty z jodem, w określonych przypadkach jodowany powidon (jodopowidon) okazuje się skuteczny, a przed laty globulki z jodem często stosowało się zarówno leczniczo, jak i profilaktycznie.
Jakie zmiany powinny kobiety wprowadzić, aby infekcje intymne nie powracały? Terapię należy stosować zgodnie z charakterystyką leku i nie wolno jej kończyć wcześniej, niż zaleca producent, nawet jeśli objawy ustąpią. Jedna dawka leku może nie wystarczyć i po konsultacji z ginekologiem należy terapię przedłużyć. Po wyleczeniu infekcji należy zminimalizować ryzyko wystąpienia kolejnej m.in. poprzez zmianę nawyków higienicznych czy zakup bielizny oddychającej.
Dr hab. n. med.
o zdr. Maciej W. Socha
Dr n. med. Karina
INFEKCJA INTYMNA
NIE ZATRZYMA
DZIAŁA JUŻ OD 1. APLIKACJI 1, 2
NA KAŻDY RODZAJ INFEKCJI INTYMNEJ 1, 2
ZAPOBIEGA NAWROTOM 1, 2
Teraz dostępny bez recepty*
Polskie Towarzystwo Ginekologii i Położnictwa rekomenduje ograniczenie stosowania antybiotyków na rzecz miejscowych środków antyseptycznych 2
Betadine® VAG (Polyvidonum iodinatum). Skład, postać i dawka substancji czynnej: Globulki, każda globulka zawiera 200 mg jodowanego powidonu. Jednolita globulka koloru brązowo-czerwonego o kształcie torpedy, długości około 33 mm i średnicy około 12 mm. Wskazania do stosowania: Leczenie zakażeń pochwy. Podmiot odpowiedzialny: Egis Pharmaceuticals PLC, Keresztúri út 30-38, 1106 Budapeszt, Węgry. Lek wydawany bez recepty. Dodatkowych informacji o leku udziela: EGIS Polska Sp. z o.o., ul. Komitetu Obrony Robotników 45D, 02-146 Warszawa, tel. +48 22 41 79 200, faks +48 22 41 79 292. www.egis.pl [06.2023]
Na podstawie: Charakterystyka Produktu Leczniczego: Betadine® VAG
M. Zimmer et al., Rekomendacja Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników odnośnie zastosowania antyseptyków w przypadkach nieswoistych stanów zapalnych pochwy; Grupa Robocza PTGiP; Ginekologia i Perinatologia Praktyczna 2020, tom 5, nr 2, strony 90–97. Decyzja Prezesa URPL, WM i PB lek Betadine® VAG dostępny od 20 czerwca 2023 r. bez recepty. Numer decyzji UR/ZD/0017/2
To jest lek. Dla bezpieczeństwa stosuj go zgodnie z ulotką dołączoną do opakowania i tylko wtedy, gdy jest to konieczne. W przypadku wątpliwości skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą.
Preparaty pochodzenia naturalnego są skuteczne w leczeniu zakażeń układu moczowego
Zakażenia układu moczowego należą do najczęstszych infekcji. Oprócz zakażeń układu oddechowego jest to też druga najczęstsza przyczyna stosowania antybiotyków – mówi prof. dr hab. n. med. Sławomir Poletajew, urolog z Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Jak dodaje, z problemem tym bardzo dobrze radzą sobie składniki pochodzenia naturalnego, takie jak niektóre monosacharydy.
Dr hab. n. med.
Sławomir Poletajew Specjalista urolog, FEBU (Fellow of the European Board of Urology); zajmuje się diagnostyką i leczeniem pacjentów z chorobami układu moczowego i męskiego układu rozrodczego w pełnym zakresie
Jakie są najczęstsze objawy zapalenia pęcherza moczowego?
To przede wszystkim częstsze oddawanie moczu lub nagła, silna potrzeba jego oddania lub stałe parcie na pęcherz. Towarzyszy temu dyskomfort w cewce moczowej, który pacjentki czasem opisują jako ból, a czasem jako pieczenie czy szczypanie. Niejednokrotnie pojawia się ból podbrzusza, a także stan podgorączkowy, czasem też krwiomocz.
Jak wspierać zdrowie układu moczowego i dlaczego warto dbać o profilaktykę?
Zakażenia układu moczowego należą do najczęstszych infekcji. Oprócz zakażeń układu oddechowego jest to też druga najczęstsza przyczyna stosowania antybiotyków. W profilaktyce należy zadbać o zbilansowaną dietę, aktywność fizyczną i odpowiednią ilość snu. Bardzo duże znaczenie będzie miało odpowiednie nawodnienie, czyli przyjmowanie takiej ilości płynów, która poskutkuje wydaleniem przynajmniej 1,5-2 litrów moczu na dobę. Bardzo ważna jest profilaktyka zakażeń, bowiem u osób, u których do nich dochodzi, istnieje bardzo duże ryzyko nawrotu. W ciągu pierwszych sześciu miesięcy mniej więcej u połowy kobiet występuje kolejny epizod zapalenia pęcherza moczowego. Mamy skuteczne opcje postępowania, dzięki
którym to ryzyko zakażeń możemy znacznie ograniczyć.
W jaki sposób składniki aktywne pochodzenia naturalnego mogą skutecznie przeciwdziałać nawrotom infekcji dróg moczowych?
Preparaty pochodzenia naturalnego są bardzo popularne z uwagi na łatwą dostępność i wygodę stosowania (podanie doustne). Przynajmniej część z nich ma udowodnioną skuteczność. W większości wykazują one działanie odkażające, przeciwzapalne i moczopędne, choć niektóre są ukierunkowane na mechanizm działania bakterii. Myślę np. o D-mannozie, która unieszkodliwia bakterie wywołujące zakażenia dróg moczowych. Składnik ten związuje je w moczu i blokuje możliwość interakcji z komórkami nabłonka wyściełającymi drogi moczowe. Tak unieruchomione bakterie są usuwane wraz z moczem, co chroni przed rozwinięciem się stanu zapalnego i zakażenia.
Dlaczego warto rozważyć stosowanie preparatów naturalnego pochodzenia w ZUM?
Oprócz tego, że są łatwo dostępne i skuteczne, cechują się też pełnym bezpieczeństwem stosowania. Ich przyjmowanie nie wiąże się praktycznie z żadnym ryzykiem istotnych działań niepożądanych. Drugi bardzo ważny
argument przemawiający za naturalnymi preparatami to kwestia antybiotykooporności. Stosując antybiotyki, czy też powszechne w Polsce chemioterapeutyki, generujemy narastający wciąż problem obecności szczepów bakterii opornych na działanie leków. Preparaty pochodzenia naturalnego są bardzo dobre w profilaktyce, ale i coraz bardziej przekonujemy się do nich również
Zakażenia układu moczowego należą do najczęstszych infekcji.
w przypadku leczenia rozwiniętej już infekcji. Dotyczy to wybranych środków, bo tylko niektóre z nich mają potwierdzone działanie w leczeniu zakażeń. To chociażby wspomniana D-mannoza, będąca prostym cukrem, wypłukującym bakterie z dróg moczowych. Wybierając odpowiedni preparat, sprawdźmy jednak dawkę. W przypadku D-mannozy w początkowym stadium leczenia zakażenia potrzebujemy dawki aż 6 g na dobę, a na rynku są i takie preparaty, w których jest jej zaledwie 100 mg...
Czytaj
Objawy infekcji pęcherza m cz wego
częste oddawanie moczu
ból i pieczenie przy oddawaniu moczu
nieprzyjemny zapach moczu
bolesne parcie na pęcherz i ból podbrzusza
krwiomocz stany podgorączkowe i gorączka
Bez względu na płeć i wiek, skontaktuj się z lekarzem, jeżeli wystąpią: • gorączka i dreszcze • ból okolicy lędźwiowej • nudności i wymioty • ogólnie złe samopoczucie •
Na pierwsze objawy i nawracające infekcje układu moczowego
EKSPERT
Nie ma lepszych i gorszych środków antykoncepcyjnych
Wybór właściwej metody zapobiegania ciąży jest kwestią indywidualną, ale powinien być poprzedzony serią badań lekarskich, w tym morfologią.
Prof. dr hab. n. med.
Piotr Sieroszewski
Prezes Zarządu
Głównego Polskiego
Towarzystwa
Ginekologów i Położników
Dla wielu kobiet problemem staje się wybór odpowiedniej antykoncepcji. Jakie metody antykoncepcji są dostępne dla pacjentek? Antykoncepcję dzielimy na hormonalną i niehormonalną, czyli mechaniczną. Najczęściej kobiety korzystają jednak z metod z tej pierwszej grupy, gdzie do wyboru mają tabletki jednoskładnikowe, dwuskładnikowe oraz wkładki wewnątrzmaciczne, które uwalniają pochodne progesteronu. Nie ma lepszej czy gorszej metody, wybór konkretnego środka jest sprawą indywidualną. Tabletki dwuskładnikowe uważa się za stabilne i ogólnie dobrze tolerowane, z kolei tabletki jednoskładnikowe rekomendowane są kobietom o zwiększonym ryzyku zakrzepicy. Natomiast wkładka hormonalna umieszczana jest w macicy przez lekarza. System ten stopniowo uwalnia progestagen, który powoduje atrofię błony śluzowej macicy i zagęszcza śluz szyjkowy, utrudniając plemnikom przedostanie się do jajowodów. Wkładka hormonalna działa do pięciu lub ośmiu lat (w zależności od rodzaju) i nie wymaga wykonywania żadnych dodatkowych czynności,
więc stanowi doskonałe rozwiązanie długoterminowe. Po usunięciu wewnątrzmacicznego systemu hormonalnego skutki jego działania szybko ustępują i powraca pierwotny poziom płodności.
Czy w ramach doboru metody antykoncepcyjnej lekarz może zlecić wykonanie dodatkowych badań?
Wizyta u ginekologa powinna rozpocząć się od wywiadu lekarskiego i pytań dotyczących ogólnego zdrowia kobiety, jej nawyków żywieniowych, nałogów czy horyzontu czasowego planowanej antykoncepcji. Lekarz powinien zlecić również badania morfologii, by m.in. sprawdzić krzepliwość krwi. Ponadto konieczna jest kontrola ginekologiczna i pobranie wymazu cytologicznego z szyjki macicy. Zaleca się również przeprowadzenie badania ultrasonograficznego.
Na jakie aspekty kobieta powinna zwrócić uwagę przy wyborze metody antykoncepcji, jeżeli planuje potomstwo w przyszłości?
Chęć zajścia w ciążę w przyszłości nie powoduje żadnych specjalnych ograniczeń czy zaleceń w kwestii bieżącej antykoncepcji. Jeśli chodzi o tabletki, to kobieta może zajść w ciążę od razu po zaprzestaniu ich brania, po pierwszym cyklu miesiączkowym. W przypadku wkładki hormonalnej po usunięciu wewnątrzmacicznego systemu hormonalnego skutki jego działania szybko ustępują, a pierwotny poziom płodności powraca.
Jakie pytania w kontekście wyboru metody antykoncepcji pojawiają się najczęściej podczas wizyty?
Wątpliwości pacjentek dotyczą m.in. tego, czy powinny przyjmować tabletki z przerwą, czy bez – tu odpowiedź jest twierdząca – i czy antykoncepcja nie zmniejszy szans na zajście w ciążę po zakończeniu jej stosowania – nie, nie zmniejszy. Czasami pytają również, dlaczego w trakcie antykoncepcji tyją. Jest to związane z pobudzaniem przez pochodne progesteronu ośrodka głodu.
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Profilaktykę warto traktować jako inwestycję w siebie, nie obowiązek
W codziennym biegu łatwo odkładać troskę o zdrowie „na później”, ale warto spojrzeć na profilaktykę inaczej – nie jako dodatkowy obowiązek, lecz jako inwestycję w siebie. Bo prawda jest taka: jeśli nie zadbamy o siebie teraz, w przyszłości możemy być zmuszeni znaleźć czas na leczenie – mówi aktorka
Sonia Bohosiewicz.
Sonia Bohosiewicz
Polska aktorka, artystka kabaretowa i piosenkarka soniabohosiewicz
Jak zachowuje pani witalność i promienny wygląd?
Inspirującym przykładem, jak zachować energię i promienny wygląd na długie lata, jest dokument „Żyj 100 lat: tajemnice niebieskich stref” dostępny na Netflixie. Film bada społeczności, w których ludzie wyjątkowo długo cieszą się zdrowiem i sprawnością – m.in. na Okinawie w Japonii, Sardynii we Włoszech czy Ikarii w Grecji. Ich sekret? Nie ekstremalne treningi ani drogie superfoods, ale proste, codzienne nawyki. Kluczowe okazują się: naturalny ruch (np. spacery, praca w ogrodzie, wchodzenie po schodach), zdrowa dieta oparta na produktach roślinnych, silne więzi społeczne, które dają poczucie przynależności i wsparcia, oraz cel w życiu – przekonanie, że jest się komuś potrzebnym. Jednym z najważniejszych aspektów długowieczności okazuje się bliskość z innymi ludźmi. W niebieskich strefach starsze osoby nie są izolowane, lecz stanowią naturalną część społeczności. Mieszkają blisko rodziny, uczestniczą
w życiu sąsiedzkim, mają przyjaciół, z którymi regularnie się spotykają. Na Okinawie istnieje tradycja moai – grup wsparcia, które towarzyszą człowiekowi przez całe życie. Taka przynależność daje poczucie bezpieczeństwa i emocjonalnego komfortu, które mają ogromny wpływ na zdrowie.
Dla mnie to holistyczne podejście jest kluczowe. Dbam o ruch, ale nie traktuję go jako obowiązku – to raczej sposób na dobre samopoczucie. Spacery z psem, joga, taniec w kuchni, ćwiczenia oddechowe – to wszystko formy ruchu, które nie obciążają, lecz dodają energii. Dzięki temu nie tylko wzmacniam ciało, ale też redukuję stres, bo aktywność fizyczna to jeden z najlepszych sposobów na zachowanie równowagi psychicznej.
Sen to podstawa – można inwestować w najlepsze kosmetyki, ale jeśli nie zadbamy o regenerację organizmu, nasza skóra i ciało prędzej czy później to pokażą. Staram się spać przynajmniej 7-8 godzin, a jeśli mam trudności z zasypianiem, sięgam po sprawdzone sposoby: ograniczam ekran telefonu przed snem, stosuję techniki oddechowe i piję ziołowe napary.
Dieta? Nie jestem zwolenniczką radykalnych zmian, ale staram się wsłuchiwać w swój organizm, zwłaszcza że w przypadku Hashimoto ważne jest unikanie produktów, które mogą pogarszać stan zdrowia. Czerpię inspirację z niebieskich stref – więcej warzyw, zdrowe tłuszcze, mniej przetworzonej żywności. Nie chodzi o to, by się katować restrykcyjną dietą, ale by traktować jedzenie jako paliwo dla ciała i źródło przyjemności.
nie są samotni. Mają wokół siebie bliskich, którzy ich wspierają i z którymi dzielą życie.
To właśnie te proste, codzienne nawyki sprawiają, że czujemy się dobrze we własnym ciele i emanujemy energią. I jak pokazuje film o niebieskich strefach – to właśnie w nich kryje się sekret długowieczności i prawdziwego zdrowia.
Dla mnie jednym z najpiękniejszych rytuałów związanych z dbaniem o zdrowie jest prezent, który robię sobie co roku przed urodzinami. Jesienią, zanim nadejdzie grudzień i czas świętowania, wykonuję wszystkie potrzebne badania. To mój sposób na okazanie sobie troski i miłości – moment, w którym przypominam sobie, że moje zdrowie jest ważne. A kiedy przychodzi dzień urodzin i zdmuchuję świeczkę na torcie, robię to z poczuciem otulenia i wdzięczności za siebie.
Kiedy już rozpiszę badania w kalendarzu, traktuję je tak samo poważnie, jak spotkania biznesowe. To nie rzeczy do „upchnięcia” między innymi obowiązkami, ale priorytety. Umawiam je z wyprzedzeniem, wpisuję w terminarz
i nie przekładam – bo przecież, gdyby chodziło o ważne spotkanie zawodowe, też bym go nie odwołała bez istotnego powodu. A w końcu idzie o prezent dla mnie samej, czy jest ważniejszy powód?
Jak dba pani o zdrowie psychiczne?
Dla mnie kluczowe w dbaniu o zdrowie psychiczne są małe codzienne rytuały, które pozwalają zachować równowagę emocjonalną. Zaczynam dzień od krótkiej medytacji, która wycisza mój umysł i przygotowuje mnie do wyzwań, które czekają. To zaledwie kilka minut, ale dają mi poczucie spokoju i harmonii na resztę dnia. Często korzystam również z technik oddechowych, które pomagają mi pozbyć się napięcia i utrzymać równowagę. Zaledwie kilka głębokich oddechów sprawia, że czuję się bardziej obecna w chwili i mniej zestresowana. Odpoczynek i przestrzeń na regenerację również mają dla mnie ogromne znaczenie. Czas na książkę, spacer czy chwilę ciszy pozwalają mi oczyścić głowę i odzyskać energię. Te małe chwile dla siebie są jak balsam dla psychiki, szczególnie w natłoku codziennych obowiązków.
Dla mnie kluczowe w dbaniu o zdrowie psychiczne są małe codzienne rytuały, które pozwalają zachować równowagę emocjonalną.
Nie zapominam też o małych rytuałach pielęgnacyjnych, które są dla mnie chwilą relaksu. Wcale nie trzeba wydawać fortuny na kosmetyki – czasem wystarczy olejek do masażu twarzy, kąpiel z solą magnezową czy maseczka z naturalnych składników. Najważniejszy „kosmetyk”?
Uśmiech i pozytywne nastawienie! Żadna pielęgnacja nie zastąpi wewnętrznego blasku, który daje radość z życia, dobre relacje i poczucie wdzięczności.
Ale witalność to nie tylko ciało: to także serce i umysł. Bliskie relacje, poczucie przynależności i bycie częścią społeczności są kluczowe dla zdrowia. Spędzanie czasu z rodziną, rozmowy przy wspólnym stole, śmiech z przyjaciółmi – to wszystko buduje naszą odporność psychiczną i fizyczną. Ludzie, którzy żyją długo i w dobrym zdrowiu,
Menopauza bez tajemnic: jak łagodzić objawy i dbać
o zdrowie na każdym etapie?
Menopauza to naturalny etap w życiu kobiety, jednak jej objawy, takie jak uderzenia gorąca, wahania nastroju czy suchość pochwy, mogą utrudniać codzienne funkcjonowanie. Na szczęście istnieją skuteczne sposoby, które pomagają je łagodzić i wspierać zdrowie na dłużej.
Prof. dr hab. n. med. Wojciech Zgliczyński Prezes Polskiego Towarzystwa Menopauzy i Andropauzy, kierownik Kliniki
Endokrynologii CMKP w Szpitalu Bielańskim w Warszawie, konsultant woj. mazowieckiego ds. endokrynologii
Kiedy zazwyczaj rozpoczyna się menopauza i jak długo może trwać? Menopauza według definicji to ostatnia w życiu kobiety miesiączka, po której przez 12 miesięcy nie następuje żadne krwawienie związane z zaprzestaniem czynności jajników produkujących estrogeny. Średni wiek menopauzy w Polsce to 51. r.ż., ale prawie 10 proc. kobiet doświadcza menopauzy wcześniej, tj. między 40. a 45. r.ż., a dwie kobiety na sto – przed 40. r.ż., co ma niezwykle istotny, negatywny wpływ na zdrowie oraz jakość życia. Pierwsze objawy związane ze stopniowym obniżeniem stężenia estrogenów pojawiają się od 5 do 10 lat przed wystąpieniem menopauzy: okres ten nazywamy perimenopauzą. Objawy związane z niedoborem estrogenów trwają latami, największą ich intensywność obserwujemy w pierwszych latach po ostatniej miesiączce. Niektóre z nich, takie jak uderzenia gorąca i poty, z czasem mogą słabnąć, natomiast objawy z zakresu układu moczowo-płciowego z biegiem lat nasilają się, co w znaczący sposób pogarsza jakość życia kobiet.
Na jakie najczęstsze objawy menopauzy wskazują pana pacjentki? Moje pacjentki najczęściej uskarżają się na uderzenia gorąca i nocne poty, zaburzenia snu, wahania nastroju, problemy z pamięcią i koncentracją, suchość pochwy i spadek libido, a także zwiększenie masy ciała i pogorszenie wyglądu skóry i włosów. Nie każda kobieta doświadcza wszystkich tych objawów, a ich
nasilenie bywa różne. To, na co chciałbym zwrócić uwagę, to fakt, że część tych objawów pojawia się na kilka lat przed wystąpieniem ostatniej miesiączki, czyli w okresie perimenopauzy, w którym także możemy wdrożyć skuteczne leczenie poprawiające komfort i jakość życia kobiety.
Jakie zmiany zachodzą w organizmie kobiety podczas menopauzy i jakie mogą mieć konsekwencje dla zdrowia? Zmiany hormonalne zachodzące w czasie menopauzy związane z gwałtownym spadkiem stężenia estrogenów mają niezwykle istotny wpływ na zdrowie i jakość życia kobiety. Na początku pojawiają się uporczywe objawy naczynioruchowe (wypadowe) w postaci uderzeń gorąca i potów nocnych. Estrogeny mają działanie ochronne dla naczyń krwionośnych, dlatego ich niedobór zwiększa ryzyko wystąpienia chorób sercowo-naczyniowych: zawału serca i udaru mózgu. Dochodzi do wzrostu stężenia tzw. złego cholesterolu (LDL) i obniżenia dobrego (HDL). Zwiększa to ryzyko miażdżycy, choroby wieńcowej oraz nadciśnienia tętniczego.
Brak estrogenów prowadzi do zwiększonego łaknienia, przyrostu masy ciała, odkładania się tkanki tłuszczowej w okolicach brzucha i rozwoju oporności insulinowej, co w konsekwencji potęguje wzrost ryzyka chorób sercowo-naczyniowych. Wiadomo, że po menopauzie gwałtownie wzrasta zachorowalność na zawał serca i udar mózgu.
Niedobór estrogenów jest główną przyczyną utraty gęstości mineralnej
kości prowadzącej do osteoporozy i związanym z nią wzrostem ryzyka złamań kości. Zmniejszona produkcja estrogenów powoduje suchość pochwy i zmiany w błonie śluzowej dróg moczowo-płciowych, prowadząc do bolesności podczas stosunków, częstych infekcji dróg moczowych, nietrzymania moczu i zmniejszenia libido.
Niedobór estrogenów wpływa także na funkcje poznawcze, prowadząc do zaburzeń koncentracji, pamięci i wzrostu ryzyka wystąpienia demencji, a także do zaburzeń snu, wahań nastroju i depresji.
W sytuacji niedoboru estrogenów skóra traci kolagen, elastynę i kwas hialuronowy, przez co staje się cieńsza, wiotka, odwodniona, pojawiają się liczne zmarszczki, a włosy ulegają przerzedzeniu.
Menopauza to zwykle proces fizjologiczny, jednak jej objawy mogą negatywnie wpływać na zdrowie i jakość życia kobiet, dlatego warto jak najszybciej wdrożyć odpowiednie metody łagodzenia tych dolegliwości. Skutecznym sposobem łagodzenia objawów menopauzy oraz wspierania profilaktyki osteoporozy i chorób sercowo-naczyniowych może być zastosowanie odpowiednio dobranej terapii hormonalnej, o ile nie występują przeciwwskazania do jej stosowania. W przypadkach występowania takiego przeciwwskazania pomocne będą naturalne preparaty zawierające fitoestrogeny, a także zmiana stylu życia wspierająca równowagę hormonalną i ogólne samopoczucie.
Menopauzę trzeba przepracować w głowie
Dynamiczne zmiany hormonalne, jakich kobiety doświadczają w okresie perimenopauzalnym, wpływają praktycznie na każdą dziedzinę ich życia. Jak poradzić sobie z tym rollercoasterem?
Emilia Pobiedzińska
Aktorka, aktywistka i edukatorka menopauzalna, trenerka; pomaga kobietom uzyskać MOC w Menopauzie; budowanie świadomości społecznej to jej specjalność spauzowanapl
Co to właściwie jest okres perimenopauzy, kiedy się rozpoczyna oraz jak długo trwa? Kiedy z kolei mówimy o okresie menopauzy?
Perimenopauza to czas, który jest dla kobiet najważniejszy. Ważniejszy niż menopauza, bo to okres poprzedzający ją. Charakteryzuje się mocnymi zmianami hormonalnymi, które przygotowują kobietę na zakończenie cyklu miesiączkowego. Perimenopauza rozpoczyna się zazwyczaj na kilka lat przed samą menopauzą, kiedy jajniki stopniowo zaczynają produkować mniej estrogenu. U większości kobiet perimenopauza zaczyna się między 40. a 50. rokiem życia, choć może rozpocząć się wcześniej lub później i trwać od 2 do nawet 14 lat. W tym czasie hormony ulegają ogromnym wahaniom, co ma bardzo duży wpływ na metabolizm i funkcjonowanie mięśni czy układu sercowo-naczyniowego. Dobrze, gdyby kobiety zrozumiały tę naturalną przemianę i przygotowały się do kolejnych lat i ważnych etapów w życiu. Sama menopauza to tak naprawdę jeden dzień, który symbolicznie zamyka rozdział naszej reprodukcyjnej przeszłości. To okres, kiedy miesiączka nie występuje przez 12 kolejnych miesięcy. Organizm osiąga wtedy pewną równowagę hormonalną i stabilizuje się.
Jakie objawy najczęściej występują u kobiet w okresie menopauzy i które z nich są najbardziej dokuczliwe? Objawy podzieliłabym na dwie grupy: neurologiczne (mózgowe) i somatyczne (cielesne). Doświadczanie perimenopauzy zaczyna się od tych pierwszych. Wiele kobiet skarży się na uderzenia gorąca. Wynikają one z zakłócenia centralnej regulacji temperatury ciała. Często mamy trudności ze snem, uczucie mgły mózgowej, problemy z pamięcią czy wahania nastroju. Kobiety w tym czasie miewają depresję, odczuwają lęk, płaczą. Pojawia się też uczucie dezorientacji. Inne objawy, takie jak zmęczenie
psychiczne, chwilowe zawroty głowy czy szumy uszne, wpływają na efektywność pracy i zakłócają życie. Objawy cielesne obejmują przede wszystkim bóle stawów i mięśni. Mamy ogromną suchość skóry, maleje też jej elastyczność. Pojawiają się suchość oczu, problemy z dziąsłami i pieczenie języka. Kobiety często tyją, zwłaszcza na brzuchu. Kolejne trudne objawy wiążą się z nietrzymaniem moczu, z brakiem libido. To objawy, które zmieniają życie, a kobiety często wstydzą się o tym mówić – zarówno bliskim, jak i lekarzowi. Obecne są też bóle głowy czy zaburzenia trawienia.
Jakie są naturalne sposoby łagodzenia objawów menopauzy? Czy konieczna jest terapia hormonalna zastępcza? Terapia hormonalna na pewno jest pomocna, ale nie musi być konieczna. Sprawdzi się szczególnie u kobiet, które mają bardzo mocne objawy. Trzeba sobie radzić przede wszystkim przez zmianę stylu życia. Każdy pewnie chciałby dostać suplementy albo leki, które pomogą poczuć się lepiej i nie tyć. Tak się nie da. Trzeba po prostu więcej czasu poświęcić sobie. Na pewno warto ćwiczyć. Trzeba też zmienić dietę, bo dotychczasowy sposób żywienia może się skończyć tyciem. Konieczna będzie np. większa podaż białka. Nie do przecenienia jest też higiena snu.
Jak przekonać kobiety, że okres menopauzy to nowy, wcale nie gorszy etap życia?
Trzeba to przepracować w głowie. Pojawia się np. myśl o starości i nie powinno się jej unikać. Trzeba sobie powiedzieć, że kończy się jakiś etap w życiu, i się z tym pogodzić. Nie jest to jednak koniec aktywności, ale wręcz otwarcie na nowe możliwości.
Można się realizować, o ile tylko się w to uwierzy.
Książka Ani Augustyn-Protas „ W pełni. Jak zaprzyjaźnić się z menopauzą i brać od życia to, co najlepsze ” to soczysta, ekspercka i pełna radości opowieść o tym, jak zaprzyjaźnić się z menopauzą.
Jak zaprzyjaźnić się z menopauzą – przewodniki i instrukcje
Mówią, że to przyjaźń trudna. Wymagająca. Plotkują, że zabiera urodę, wyprowadza z domu dzieci, wystawia partnerom walizki na próg. Nie ma co ukrywać – menopauza przyjaciółką łatwą nie jest. Jednak jak mało która – choćby nie wiem, jak zamykać jej usta – wykrzykuje prawdę.
Marzena Michałek
Dziennikarka, psychotraumatolożka, PR-owczyni, współtwórczyni platformy edukacyjnej dla kobiet
okołomenopauzalnych
MAMENO, laureatka
Listy Forbes Women Polska 2024 „50 po 50”
Dlatego dla wielu z nas spotkanie z nią jest przełomem, który potrafi przenicować życie na lewą stronę. Jak nauczyć się żyć od... podszewki – pytają kobiety?
Tkaniny podszewkowe potrafią być dziełami sztuki. Jedwabne, zachwycające detalami: z krytymi szwami i brzegami. Weźmy taki wzór paisley – podłużna łezka z zakręconym ogonkiem. Ileż daje możliwości personalizacji! Można go łączyć w subtelne stylizacje lub odważnie dodawać do awangardowych kreacji w drugiej połowie życia. Czy będzie ono gorsze od czasu sprzed menopauzy, kiedy krępował nas często ciasny garnitur społeczno-kulturowych oczekiwań? Nie sądzę. Jakość życia kobiet dojrzałych nie była do tej pory przedmiotem wielkiego zainteresowania ani nauk o zdrowiu, ani studiów socjologiczno-kulturowych. Teraz na szczęście to się zmienia. Podczas szkoleń i webinariów na temat transformacji menopauzalnej pytana jestem o lektury, które przez ten czas przeprowadzą mądrze, które podpowiedzą, jak radzić sobie z jego licznymi wyzwaniami. Na polskim rynku wciąż niestety nie ma zbyt wielu dobrych opracowań ani porywających narracji na ten temat. Jest jednak kilka, które widzą w tym wszystkim nas – pełnokrwiste i wciąż mające apetyt na życie – kobiety.
Te, które szukają sprawdzonych recept wyrwania się z piekła zdradzającego nas w tym czasie ciała, porwie zapewne „Menopauzing, czyli nowy początek” Daviny McCall. Autentyczne, często dramatyczne historie kobiet opisane przez Davinę, zakończone w większości przypadków sukcesem wyjścia z cierpienia fizycznego i psychicznego, niosą prawdziwe katharsis.
Niezwykle przystępnie i rzeczowo o transformacji menopauzalnej, stylu życia, diecie i świecie hormonów pisze dietetyczka, ale przede wszystkim praktyczka Ania Kopańczyk (Dieta po 40.) w książce „Menopauza. Instrukcja obsługi”.
Targanym pytaniami o tożsamość, poszukującym odpowiedzi, kim kobieta około- i postmenopauzalna jest, z pewnością przypadnie do gustu zbiór pogłębionych wywiadów spisanych przez psychoterapeutkę Alicję Długołęcką „Przypływ. O emocjach i seksualności dojrzałych kobiet”. Menopauzalnym matkom, ale także córkom rekomenduję doskonale napisaną książkę autorstwa Agi Szuścik pt. „GinekoLOGICZNIE”. Ta wyjątkowa pozycja przeprowadza przez cały biologiczny aspekt życia kobiety: od menarche aż po menopauzę. Dla tych, które chciałyby ożywić trupy w swojej sypialni lub wprowadzić do niej powiew nowości, polecam książkę „Najlepsze przed Tobą. O dojrzałej sztuce kochania” autorstwa
terapeutek i seksedukatorek Olgi Żukowicz i Klaudii Latosik.
Jeśli zaś chcecie soczystej, eksperckiej i pełnej radości opowieści o tym, jak zaprzyjaźnić się z menopauzą, to na rynku nie znajdziecie nic lepszego niż książka Ani Augustyn Protas „W pełni. Jak zaprzyjaźnić się z menopauzą i brać od życia to, co najlepsze”.
Jakość życia kobiet dojrzałych nie była do tej pory przedmiotem wielkiego zainteresowania ani nauk o zdrowiu, ani studiów socjologiczno-kulturowych.
To apoteoza życia… po menopauzie, życia przeżywanego wzdłuż i wszerz przez kobietę, pacjentkę, ale przede wszystkim wielką przyjaciółkę wszystkich kobiet. Autorka z menopauzy ma czarny pas – wcześniej napisała równie doskonałą pozycję „O menopauzie. Czego ginekolog Ci nie powie”, która jest zapisem pogłębionej rozmowy z uwielbianym przez panie doktorem Tadeuszem Oleszczukiem.
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
Partnerskie podejście do antykoncepcji – kiedy stanie się standardem?
Przez lata utarło się przekonanie, że to przede wszystkim kobiety odpowiadają za zabezpieczenie przed ciążą. To one przyjmują tabletki hormonalne, zakładają wkładki domaciczne czy korzystają z antykoncepcji awaryjnej, gdy inne metody zawiodą. Mimo to nadal zbyt rzadko mówi się o zapobieganiu ciąży i ochronie zdrowia seksualnego jako o wspólnej odpowiedzialności.
i zdrowotna koordynatorka działań edukacyjnych i poradnictwa Fundacji FEDERA, koordynatorka Grupy PONTON
Antykoncepcja i zdrowie seksualne to kwestia, która dotyczy wszystkich, niezależnie od płci. Choć większość metod jest skierowana do kobiet, mężczyźni również mają dostęp do skutecznych rodzajów zabezpieczenia. Najbardziej powszechne i łatwo dostępne są prezerwatywy na penisa, które – przy prawidłowym stosowaniu – zapewniają wysoką skuteczność i jednocześnie chronią przed infekcjami przenoszonymi drogą płciową. Alternatywą dla tych, którzy szukają trwałego rozwiązania, jest wazektomia – mikrochirurgiczny zabieg przecięcia nasieniowodów, uznawany za jedną z najskuteczniejszych form antykoncepcji. Na horyzoncie pojawiają się także hormonalne środki dla mężczyzn, choć nadal pozostają one na etapie badań klinicznych. Mimo dostępnych opcji temat męskiej antykoncepcji wciąż jest marginalizowany, a jej stosowanie często bagatelizowane – szczególnie w stałych związkach,
gdzie prezerwatywy są porzucane na rzecz metod hormonalnych stosowanych przez partnerkę.
W takich sytuacjach wiele osób zapomina o innym, równie istotnym aspekcie zdrowia seksualnego – profilaktyce infekcji przenoszonych drogą płciową. Warto pamiętać, że niektóre choroby, np. chlamydioza czy rzeżączka, mogą przebiegać bezobjawowo, a ich długofalowe konsekwencje mogą być poważne i prowadzić m.in. do problemów z płodnością. Regularne testowanie się powinno być tak samo naturalną częścią dbania o zdrowie jak wybór metody antykoncepcji, ponieważ pozwala nie tylko wykryć ewentualne infekcje na wczesnym etapie, ale także zapobiega ich nieświadomemu przenoszeniu.
Nie da się ukryć, że większość metod, zwłaszcza hormonalnych, wiąże się z regularnymi wydatkami, które najczęściej ponoszą kobiety. Tabletki, plastry czy wkładki domaciczne mogą być dużym obciążeniem finansowym,
mimo że decyzja o zabezpieczeniu dotyczy obu stron. Coraz więcej par świadomie dzieli te koszty, ale w krótkotrwałych relacjach temat ten bywa pomijany. Niezależnie od charakteru relacji, jeśli obie osoby chcą uniknąć ciąży, powinny również wspólnie ponosić koszty zabezpieczenia. Dopóki antykoncepcja nie będzie powszechnie dostępna bezpłatnie, jej finansowanie powinno być traktowane jako wspólna odpowiedzialność. Bez względu na to, czy jest to długotrwały związek, czy krótkoterminowa relacja, troska o zdrowie seksualne nie powinna spoczywać wyłącznie na jednej osobie. Każda ze stron ma prawo do świadomego wyboru i obowiązek podejmowania odpowiedzialnych decyzji dotyczących zabezpieczenia. Otwartość na rozmowy o antykoncepcji, regularne testowanie się i równe dzielenie kosztów to kluczowe elementy dojrzałego podejścia do własnego zdrowia i zdrowia osoby partnerskiej.
Czytaj więcej na stronie: kobieta-zdrowie.pl
EKSPERT
Żeby leczyć objawy menopauzy, trzeba „przeczytać” pacjentkę
Uderzenia gorąca, problemy ze snem czy drażliwość to typowe objawy menopauzy. Ich pojawienie się jest dla wielu kobiet dużym utrudnieniem w funkcjonowaniu. Jak je łagodzić i dlaczego warto to omówić z lekarzem?
Prof. dr hab.
n. med. Violetta
Skrzypulec-Plinta
Ginekolożka-położniczka, endokrynolożka i seksuolożka, kierowniczka Katedry
Zdrowia Kobiety oraz
Zakładu Zdrowia
Reprodukcyjnego
i Seksuologii Śląskiego
Uniwersytetu Medycznego
w Katowicach
Jak skutecznie łagodzić nieprzyjemne dolegliwości związane z menopauzą?
Jeśli pacjentka nie ma przeciwwskazań, to najlepiej jest stosować hormonalną terapię menopauzalną.
Jeśli przeciwwskazania są, to sięgamy po preparaty pochodzenia roślinnego i wpływające na ośrodkowy układ nerwowy. Jest wiele możliwości. Oczywiście wchodzimy też w aktywność fizyczną, jogę czy medytację. Każda metoda dostosowana do danej pacjentki może być dobra.
Jak kobieta może przygotować się do menopauzy, aby przejść przez ten okres łagodniej?
Do menopauzy przygotowujemy się praktycznie od 43. roku życia, czyli od perimenopauzy, a być może i całe życie. Jeśli żyjemy zdrowo, aktywnie i w miarę prawidłowo się odżywiamy, to menopauza może przejść bez
jakichś silnie wyrażonych objawów. Może być i tak, że uprawiamy sport, jesteśmy aktywne, a uderzenia ciepła i tak nam doskwierają. Na pewno należy zwracać uwagę na kontrole ginekologiczne, badania piersi, badania biochemiczne, sprawdzanie poziomu cukru, morfologię. Jeśli pojawią się niepokojące objawy, to idziemy do ginekologa i on sobie naprawdę z tym poradzi. Internet nie odpowie pacjentce na wszystkie pytania.
Na jakie leczenie warto postawić, aby kompleksowo łagodzić różne objawy menopauzy?
Będę bezwzględna. Tylko kontakt z ginekologiem ma sens, ewentualnie niedługo pomóc nam będą też mogły położne wyspecjalizowane w doradztwie menopauzalnym. Nie można dobierać leczenia na własną rękę, kierując się reklamą. Może się
okazać, że jakiś preparat nie nadaje się dla tej akurat pacjentki. Co więcej, przedawkowanie witaminy D czy innych suplementów odbije się niekorzystnie na zdrowiu. Wizyta u ginekologa i zapytanie go: „Co dla mnie będzie właściwe?” spowoduje, że dobierzemy dany preparat dla danej pacjentki. Terapii hormonalnej nie kupimy w internecie, a sztuczna inteligencja też nam jej nie rozpisze. Żeby wdrożyć jakieś leczenie, trzeba „przeczytać” pacjentkę. Nie musi to być zawsze coś na receptę, ale i raczej nie suplement diety, tylko pewnie lek OTC. Pamiętajmy, że jeśli coś jest zarejestrowane jako lek, to musi być bardzo dobrze przebadane i jest bezpieczne. Taką rejestrację poprzedzają np. wieloletnie badania kliniczne. Skład wielu suplementów diety jest dla nas natomiast zagadką.
Marcelina Kurzyk Edukatorka seksualna
