¶É˳íáð ÊÙµ³·Çð` èáµ»ðï سð·³ðÛ³Ý îÝûð»Ý` سðï³ ü³ðÙ³Ýáí³ Ð³Ù³Ï³ð·ã³ÛÇÝ ·ð³ß³ðáõÙ ¨ Ó¨³íáðáõÙ òáÕÇÝ» гðáõÃÛáõÝÛ³Ý (è¸, ØáëÏí³) Computer typing and design Coxine Harutunyan (Moscow) ÂÕóÏÇñ` ²ðïÛáÙ ¶¨áð·Û³Ý ( ÐÐ, ºð¨³Ý) Reporter Artyom Gevorgyan (Yerevan) ²Ùë³·ðÇ Ñð³ï³ð³ÏáõÃÛáõÝÁ Çð³Ï³Ý³ñíáõÙ ¿ Ñáí³Ý³íáð ϳ´Ù³Ï»ðåáõÃÛáõÝÝ»ðÇ ýÇݳÝë³Ï³Ý ³ç³ÏñáõÃÛ³Ùµ:
Cleopatra VII Synopsis Cleopatra's family ruled Egypt for more than 100 years before she was born around 69 B.C. The stories and myths surrounding Cleopatra's tragic life inspired a number of books, movies and plays, including Antony and Cleopatra by Shakespeare. Cleopatra has become one of the most well known ancient Egyptians.
Early Years Queen. The last ruler of the Macedonian dynasty, Cleopatra VII Thea Philopator was born around 69 B.C. The line of rule was established in 323 B.C., following the death of Alexander the Great and ended with Egypt's annexation by Rome in 30. The era began when Alexander's general, Ptolemy, took over as ruler of Egypt, becoming King Ptolemy I Soter of Egypt. Over the next three centuries, his descendants would follow in his path. At its height, Ptolemaic Egypt was one of the world's great powers. Cleopatra's father was King Ptolemy XII. Little is known about Cleopatra's mother, but some speculation presumes she may have been her father's sister, Cleopatra V Tryphaena. Debate also surrounds Cleopatra's ethnicity. While it was believed for a long time that she was of Greek descent, some speculate that her lineage may have been black African. In 51 B.C., Ptolemy XII died, leaving the throne to 18-year-old Cleopatra and her brother, the 10-year-old Ptolemy XIII. It is likely that the two siblings married, as was customary at the time. Over the next few years Egypt struggled to face down a number of issues, from an unhealthy economy to floods to famine.
Political turmoil also shaped this period. Soon after they assumed power, complications arose between Cleopatra and Ptolemy XIII. Eventually Cleopatra fled to Syria, where she assembled an army to defeat her rival in order to declare the throne for herself. In 48, she returned to Egypt with her military might and faced her brother at Pelusium, located on the empire's eastern edge. Life With Caesar Around this same time, the civil war between Julius Caesar and Pompey was consuming Rome. Pompey eventually sought refuge in Egypt, but on orders by Ptolemy, was killed. In pursuit of his rival, Julius Caesar followed Pompey into Egypt, where he met and eventually fell in love with Cleopatra. In Caesar, Cleopatra now had access to enough military muscle to dethrone her brother and solidify her grip on Egypt as sole ruler. Following Caesar's defeat of Ptolemy's forces at the Battle of the Nile, Caesar restored Cleopatra to the throne. Soon after, Ptolemy XIII fled and drowned in the Nile. In 47 B.C. Cleopatra bore Caesar a son, whom she named Caesarion. However, Caesar never acknowledged the boy was his offspring, and historical debate continues over whether he was indeed his father. Cleopatra eventually followed Caesar back to Rome, but returned to Egypt in 44 B.C., following his assassination.
Marc Antony
In 41 B.C., Marc Antony, part of the Second Triumvirate that ruled Rome following the murder of Caesar, sent for Cleopatra so that she could answer questions about her allegiance to the empire's fallen leader. Cleopatra agreed to his request and made a lavish entrance into the city of Tarsus. Captivated by her beauty and personality, Antony plunged into a love affair with Cleopatra that would eventually produce three children, including twins named Alexander Helios and Cleopatra Selene. Just like Caesar before him, Antony was embroiled in a battle over Rome's control. His rival was Caesar's own great -nephew, Gaius Octavius, also known as Octavian (who became the future Emperor Caesar Augustus). Gaius Octavius, along with Marcus Aemilius Lepidus, rounded out the Second Triumvirate. Antony, who presided over Rome's eastern areas, detested Gaius Octavius and saw in Cleopatra the chance for financial and military support to secure his own rule over the empire. Cleopatra had her own motivations, as well. In exchange for her help, she sought the return of Egypt's eastern empire, which included large areas of Lebanon and Syria. In the year 34 B.C., Antony returned with Cleopatra to Alexandria with a triumphant flair. Crowds swarmed to the Gymnasium to catch a glimpse of the couple seated on golden thrones that were elevated on silver platforms. Beside them sat their children. Antony antagonized his rival by declaring Caesarion as Caesar’s real son and legal heir, rather than
Octavian, whom the revered Roman leader had adopted. Octavian, however, fought back, declaring he’d seized Antony’s will, and told the Roman people that Antony had turned over Roman possessions to Cleopatra and that there were plans to make Alexandria the Roman capital. In the year 31 B.C., Cleopatra and Antony combined armies to try to defeat Octavian in a raging sea battle at Actium, on Greece’s west coast. The clash, however, proved to be a costly defeat for the Egyptians, forcing Antony and Cleopatra to flee back to Egypt. Antony soon returned to the battlefield, where he was falsely informed that Cleopatra had died. Upon hearing the news, the despondent Roman leader committed suicide by stabbing himself. Cleopatra followed her lover’s demise by ending her life as well by being bitten by an Egyptian cobra. She died on August 12, 30 B.C. The two were buried together, as they had wished, and Egypt became a province of the Roman Empire.
Cleopatra, Last Pharaoh of Egypt Often known simply as Cleopatra, this ruler of Egypt, Cleopatra VII Philopater, was the last Pharaoh of Egypt, last of the Ptolemy dynasty of Egyptian rulers. She is also known for her relationships to Julius Caesar and to Marc Antony. Dates: 69 BCE - August 30, 30 BCE Occupation: Pharaoh of Egypt (ruler) Also Known as: Cleopatra Queen of Egypt, Cleopatra VII Philopater; Cleopatra Philadelphus Philopator Philopatris Thea Neotera FAMILY: Cleopatra VII was the descendant of Macedonians who were established as rulers over Egypt when Alexander the Great conquered Egypt in 323 BCE.
Father: Ptolemy XII Auletes ( - 51 BCE, ruled 80 BCE - 51 BCE except for 58-55 BCE) Mother: Cleopatra V Tryphaina (co-ruler 58-55 BCE with their daughter, Berenice IV, sister of Cleopatra VII) The Ptolemy dynasty was descended from the Greek Macedonian named Ptolemy Soter, whom Alexander the Great installed in Egypt, so much of Cleopatra's ancestry was Macedonian Greek. What about the origins of her mother, or her paternal grandmother? See: Was Cleopatra Black?
MARRIAGES AND PARTNERS, CHILDREN
brother-husband and co-ruler: Ptolemy XIII (died fighting Caesar's forces) brother-husband and co-ruler: Ptolemy XIV (established by Caesar as co-ruler with Cleopatra)
Julius Caesar (no formal or informal marriage; Cleopatra went to Rome with him in 46 BCE; Cleopatra returned to Egypt when he was assassinated in 44 BCE) Ptolemy Caesarion (b. 46 BCE) Marcus Antonius (Marc Antony) (married 36 BCE; both Antony and Cleopatra killed themselves in 31 BCE on defeat by Octavian) twins: Alexander Helios and Cleopatra Selene (born 40 BCE) Ptolemy Philadelphus (born 36 BCE) SOURCES FOR CLEOPATRA'S HISTORY Much of what we know about Cleopatra was written after her death when it was politically expedient to portray her as a threat to Rome and its stability. Thus, some of what we know about Cleopatra may have been exaggerated or misrepresented by those sources. Cassius Dio, one of the ancient sources that tell her story, summarizes her story as "She captivated the two greatest Romans of her day, and because of the third she destroyed herself." CLEOPATRA BIOGRAPHY During Cleopatra's early years, her father tried to maintain his failing power in Egypt by bribing powerful Romans. Ptolemy XII was reportedly the son of a concubine instead of a royal wife. When Ptolemy XII went to Rome in 58 BCE, his wife, Cleopatra VI Tryphaina, and his eldest daughter, Berenice IV, assumed the rulership jointly. When he returned, apparently Cleopatra VI had died, and with the help of Roman forces, Ptolemy XII regained his throne and executed Berenice. Ptolemy then married his son, about 9 years old, to his remaining daughter, Cleopatra, who was by time about eighteen. EARLY RULE
Cleopatra apparently attempted to rule alone, or at least not equally with her much-younger brother. In 48 BCE, Cleopatra was pushed out of power by ministers. At the same time, Pompey -with whom Ptolemy XII had allied himself -- appeared in Egypt, chased by forces of Julius Caesar. Pompey was assassinated by Ptolemy XIII's supporters. A sister of Cleopatra and Ptolemy XIII declared herself ruler as Arsinoe IV. CLEOPATRA AND JULIUS CAESAR Cleopatra, according to the stories, had herself delivered to Julius Caesar's presence in a rug and won his support. Ptolemy XIII died in a battle with Caesar, and Caesar restored Cleopatra to power in Egypt, along with her brother Ptolemy XIV as co-ruler. In 46 BCE, Cleopatra named her newborn son Ptolemy Caesarion, emphasizing that this was the son of Julius Caesar. Caesar never formally accepted paternity, but he did take Cleopatra to Rome that year, also taking her sister, Arsinoe, and displaying her in Rome as a war captive. That he was already married (to Calpurnia) yet Cleopatra claimed to be his wife added to a climate in Rome that ended with Caesar's assassination in 44 BCE. After Caesar's death, Cleopatra returned to Egypt, where her brother and co-ruler Ptolemy XIV died, probably assassinated by Cleopatra. She established her son as her co-ruler Ptolemy XV Caesarion. CLEOPATRA AND MARC ANTONY When the next Roman military governor of the region, Marc Antony, demanded her presence -- along with that of other rulers who were controlled by Rome -- she arrived dramatically in 41 BCE, and managed to convince him of her innocence of charges about her support of Caesar's supporters in Rome, captivated his interest, and gained his support.
Antony spent a winter in Alexandria with Cleopatra (41-40 BCE), and then left. Cleopatra bore twins to Antony. He, meanwhile, went to Athens and, his wife Fulvia having died in 40 BCE, agreed to marry Octavia, the sister of his rival Octavius. They had a daughter in 39 BCE. In 37 BCE Antony returned to Antioch, Cleopatra joined him, and they went through a sort of marriage ceremony in 36 BCE. That same year, another son was born to them, Ptolemy Philadelphus. Marc Antony formally restored to Egypt -- and Cleopatra -- territory which the Ptolemy's had lost control of, including Cyprus and part of what is now Lebanon. Cleopatra returned to Alexandria and Antony joined her in 34 BCE after military victory. He affirmed the joint rulership of Cleopatra and her son, Caesarion, recognizing Caesarion as the son of Julius Caesar. Antony's relationship with Cleopatra -- his supposed marriage and their children, and his granting of territory to her -- was used by Octavian to raise Roman concerns over his loyalties. Antony was able to use Cleopatra's financial support to oppose Octavian in the Battle of Actium (31 BCE), but missteps -- probably attributable to Cleopatra -- led to defeat. Cleopatra tried to get Octavian's support for her children's succession to power, but was unable to come to an agreement with him. In 30 BCE, Marc Antony killed himself, reportedly because he'd been told that Cleopatra had been killed, and when yet another attempt to keep power failed, Cleopatra killed herself. EGYPT AND CLEOPATRA'S CHILDREN AFTER CLEOPATRA'S DEATH Egypt became a province of Rome, ending the rule of the Ptolemies. Cleopatra's children were taken to Rome. Caligula later executed Ptolemy Caesarion, and Cleopatra's other sons simply disappear from history and are assumed to have died. Cleopatra's daughter, Cleopatra Selene, married Juba, king of Numidia and Mauretania.
HUSBANDS AND MATES OF CLEOPATRA 51 B.C. Cleopatra and her brother Ptolemy XIII become Egypt's rulers/siblings/spouses. In 48 B.C. Cleopatra and Julius Caesar became lovers. She became sole ruler when her brother was drowned during the Alexandrian War (47 B.C.). Cleopatra then had to marry another brother for the sake of formality -- Ptolemy XIV. In 44 B.C. Julius Caesar died. Cleopatra had her brother killed and appointed her 4-yearold son Caesarion as co-regent. Mark Antony became her lover in 41 B.C. CAESAR AND CLEOPATRA In 48 B.C. Julius Caesar arrived in Egypt and met a 22-year old Cleopatra -- rolled in a carpet, supposedly. An affair followed, leading to the birth of a son, Caesarion. Caesar and Cleopatra left Alexandria for Rome in 45 B.C. A year later Caesar was assassinated.
ANTONY AND CLEOPATRA When Mark Antony and Octavian (to become the Emperor Augustus) came to power in the aftermath of the assassination of Caesar, Cleopatra took up with Antony and had two children by him. Rome was upset with this dalliance since Antony was giving parts of the Roman Empire back to their client Egypt. Octavian declared war on Cleopatra and Antony. He defeated them at the Battle of Actium. THE DEATH OF CLEOPATRA Cleopatra is thought to have killed herself. The legend is that she killed herself by putting an asp to her breast while sailing on a barge. After Cleopatra, the last pharaoh of Egypt, Egypt became just another province of Rome. FLUENCY IN LANGUAGES Cleopatra is known to have been the first in the family of the Ptolemies of Egypt to have learned to speak the local tongue. She is said to have also spoken: Greek (native language), the languages of the Medes, Parthians, Jews, Arabs, Syrians, Trogodytae, and Ethiopians (Plutarch, according to Goldsworthy in Antony and Cleopatra (2010)). ABOUT CLEOPATRA Cleopatra was the last pharaoh of the Macedonian dynasty that had ruled Egypt since Alexander the Great left his general Ptolemy in charge there in 323 B.C. Cleopatra (actually Cleopatra VII) was the daughter of Ptolemy Auletes (Ptolemy XII) and
the wife of her brother -- as was the custom in Egypt -- Ptolemy XIII, and then, when he died, Ptolemy XIV. Cleopatra paid little attention to her spouses and ruled in her own right. Cleopatra is best known for her relations with leading Romans, Julius Caesar and Mark Antony, and the manner of her death. By the time of Ptolemy Auletes, Egypt was very much under Roman control and obligated financially to Rome. The story is told that Cleopatra arranged to meet the great Roman leader Julius Caesar by being rolled into a carpet, which was presented to Caesar as a gift. From her self-presentation -- however much it may be a fiction -- Cleopatra and Caesar had a relationship that was part political and part sexual. Cleopatra presented Caesar with a male heir, although Caesar didn't see the boy as such. Caesar took Cleopatra to Rome with him. When he was killed on the Ides of March, 44 B.C., it was time for Cleopatra to return home. Soon another powerful Roman leader presented himself in the person of Mark Antony, who with Octavian (soon to become Augustus), had taken control of Rome. Antony and Octavian were related by marriage, but after a short time with Cleopatra, Antony stopped caring about his wife, Octavian's sister. Other jealousies between the two men and concern over the undue influence Egypt and Egyptian interests were having on Antony, led to open conflict. In the end, Octavian won, Antony and Cleopatra died, and Octavian took out his hostility on Cleopatra's reputation. As a result, however popular Cleopatra may be in the arts, we know surprisingly little about her.
STATUE OF CLEOPATRA The famous Cleopatra (Cleopatra VII) ruled Egypt during the final years, not only of Egypt's independence, but, in a sense, Rome's. A single ruler we call the emperor would soon rule both. The man who would become the first Roman emperor, Octavian, later Augustus, took control of Egypt when Cleopatra died. Cleopatra descended from the line of Ptolemies. A Macedonian, Ptolemy, follower of Alexander the Great, started a Macedonian line of pharaohs of Egypt. The Ptolemies were responsible for creating the wonderful museum and library at Alexandria, which was the training grounds for many renowned ancient Greek scientists. [See Scholars at the Library of Alexandria.] It is the same library that features prominently in the story of the pagan woman philosopher Hypatia, who was destroyed viciously under the auspices of the Christian bishop Cyril of Alexandria about four centuries after our Egyptian queen. WE DON'T KNOW WHAT CLEOPATRA REALLY LOOKED LIKE Not too many monuments of Cleopatra remain because, although she captured the heart or at least the fancy of Julius Caesar and Mark Antony, it was Octavian (Augustus) who became the first emperor of Rome following the assassination of Caesar and the suicide of Mark Antony. It was Augustus who sealed the fate of Cleopatra, destroyed her reputation, and took control of Ptolemaic Egypt. Cleopatra did get the last laugh, however, when she managed to commit suicide, instead of letting Augustus lead her as a prisoner through the streets of Rome in a victory parade.
Cleopatra Facts
Կլեոպատրա Կլեոպատրա VII Կլեոպատրա VII Թեա Փիլոպատորան («Աստվածուհի Հայրասեր») Հին Եգիպտոսի նշանավոր թագուհիներից է (մ. թ. ա. 51–30 թթ.), Պտղոմեյանների արքայատոհմի (մ. թ. ա. 350–30 թթ.) վերջին ներկայացուցիչը: Կլեոպատրան Պտղոմեոս XI-ի դուստրն էր, Պտղոմեոս XII Դիոնիսոսի քույրը, կինը և գահակիցը (մ. թ. ա. 51 թ-ից): Իշխանության համար պայքարել է ամուսնու դեմ: Մ. թ. ա. 48 թ-ին աքսորվել է Ասորիք: 48 թ-ի վերջին – 47 թ-ի սկզբին Հուլիոս Կեսարը պարտության է մատնել եգիպտական թագավորական զորքին և Եգիպտոսի թագուհի հռչակել Կլեոպատրա VII-ին: Կլեոպատրան եղել է Կեսարի սիրուհին, նրանից ունեցել է Կեսարիոն որդուն: Կեսարի սպանությունից (մ. թ. ա. 44 թ.) հետո՝ 41 թ-ից դարձել է Մարկոս Անտոնիոսի դաշնակցուհին և սիրուհին, իսկ 37 թ-ին նրանք ամուսնացել են: Մ. թ. ա. 34 թ-ին իր պարթևական և հայկական արշավանքների ժամանակ Անտոնիոսը մտել է Հայաստան և հասել մինչև Արտաշատ: Հայոց Արտավազդ Բ արքան բանակցելու նպատակով ներկայացել է հռոմեական ճամբար, բայց նրան ձերբակալել են և շթղայակապ տարել Անտոնիոսի մոտ: Հռոմեացի պատմիչ Տակիտոսն այդ արարքը բնութագրել է որպես «անբարո վերաբերմունք հայոց Արտավազդի նկատմամբ»: Անտոնիոսը Եգիպտոս է տարել Հայոց արքային և նրա ընտանիքը: Նա իր «հաղթանակի» առթիվ հաղթահանդես է կազմակերպել Ալեքսանդրիայում և հանդիսավորությամբ Կլեոպատրա VII-ին հանձնել ոսկե շղթաներով շղթայված Արտավազդ Բ-ին՝ ընտանիքով: Գերյալներին ազատություն են խոստացել՝ թագուհուն մեծարանքի խոսքեր ասելու պայմանով: Սակայն Հայոց արքան անցել է հպարտորեն ու չի մեծարել թագուհուն, որը ցնցող տպավորություն է թողել հանդիսականների վրա: Հույն ժամանակակից պատմիչը գրում է. «Հայերը ցույց տվեցին իրենց ոգու արիությունը և դրանով փառավոր անուն վաստակեցին»: Վիրավորված Կլեոպատրան Արտավազդ Բ-ին բանտարկել է: Մ. թ. ա. 31 թ-ի սեպտեմբերի 2-ին Հունաստանի արևմտյան ափին՝ Ակտիումի (Ակցիում) հրվանդանի մոտ, ծովային ճակատամարտում Անտոնիոսը պարտություն
Կլեոպատրա է կրել եռապետ Գայոս Օկտավիանոսից և փախել Ալեքսանդրիա: Նույն տարվա հոկտեմբերին Կլեոպատրա VII-ի հրամանով Արտավազդ Բ-ն մահապատժի է ենթարկվել Ալեքսանդրիայում: Օկտավիանոսից գերվելու վտանգն ստիպել է ինքնասպան լինել Անտոնիոսին ու Կլեոպատրա VII-ին: Կլեոպատրա VII-ի կերպարին անդրադարձել են գրողներ Վիլյամ Շեքսպիրը, Բեռնարդ Շոուն, նկարիչներ Ջովաննի Տիեպոլոն, Պիտեր Ռուբենսը և ուրիշներ, հայ գրականության մեջ՝ Արտավազդ Բ-ի ողբերգության հետ կապված` Նաիրի Զարյանը, Վահագն Դավթյանը և ուրիշներ: Նկարահանվել են բազմաթիվ կինոնկարներ, որոնցից հանրահայտ է ռեժիսոր Ջոզեֆ Լեո Մանկևիչի «Կլեոպատրան»:
Կլեոպատրա ԿԼԵՈՊԱՏՐԱ Կլեոպատրա թագուհին աշխարհին հայտնի է իր գեղեցկությամբ, նենգությամբ, վավաշոտությամբ, խորամանկությամբ ու խարդախությամբ: Նրա անունը կապված է նաև հայոց պատմության հետ: Եգիպտոսի թագուհի Կլեոպատրա Է Ֆիլոպատորը ծնվել է մ.թ.ա. 69 թ.: Նա Պտղոմեոս XII Ավլետես թագավորի (որ, ի դեպ, գահ բարձրացավ Տիգրան Մեծի զինական աջակցությամբ) ավագ դուստրն էր: Կլեոպատրայից բացի, Պտղոմեոսն ուներ ևս երկու որդի և երեք դուստր: Պտղոմեոս XII-ի որդիներն իրենից հետո գահ բարձրացան որպես Պտղոմեոս XIII և Պտղոմեոս XIV՝ իրենց գահակից ունենալով քրոջը՝ Կլեոպատրային: Կլեոպատրան սիրում էր հորը, այդ իսկ պատճառով ընտրել էր Ֆիլոպատոր մականունը, որ նշանակում է hայրասեր: Եգիպտոսում տարածված էր «սրբազան ամուսնության» սովորույթը, և Կլեոպատրան ամուսնացավ իր եղբայրների հետ: Սովորույթի նպատակն այն էր, որ արքայական տոհմին այլ արյուն չխառնվի և ուրիշ տոհմերից գահի թեկնածուներ չհայտնվեն: Պտղոմեոս XII-ը, լինելով կիրթ գահակալ, իր պալատ էր հրավիրել ժամանակի շատ ուսյալ այրերի, որոնք զբաղվեցին նաև արքայազնների կրթությամբ: Կլեոպատրան, հռոմեացի պատմիչների հավաստմամբ, ժամանակի
Կլեոպատրա ամենաուսյալ անձանցից էր: Բացի լատիներենից և հունարենից, նա տիրապետում էր նաև ասորերենին, եբրայերենին, արաբերենին, մարերենին, պարսկերենին, հաբեշերենին, ղպտերենին: Նա հմուտ էր նաև մաթեմատիկայի և քիմիայի ասպարեզներում: Մի անգամ թագուհին հայտարարեց, որ կարող է ճաշի ժամանակ ուտել ահռելի գումարի` մեկ միլիոն սեստերցիումի ուտեստ: Վերցնելով այդ արժեքի մարգարիտներ` նա ճաշից առաջ գցեց դրանք խնձորի քացախով լի գավաթի մեջ: Մարգարիտները շուտով տարրալուծվեցին, և նա, խմելով քացախը, կատարեց խոստումը: Կլեոպատրայի առաջին ամուսինն ավագ եղբայրն էր՝ Պտղոմեոս XIII-ը: Նրա մահից հետո թագուհին ամուսնացավ մյուս եղբոր՝ Պտղոմեոս XIVի հետ և լույս աշխարհ բերեց իր առաջնեկին: Հետագայում թագուհին ևս չորս զավակ լույս աշխարհ բերեց՝ մի որդի՝ Հուլիոս Կեսարից, երկու որդի և մեկ դուստր` Անտոնիոսից: Անտոնիոսի և Կլեոպատրայի որդիներից մեկը` 6-ամյա Ալեքսանդր Հելիոսը, հայոց գահի հավակնորդներից էր: Մ.թ.ա. 51 թ. մահանում է Պտղոմեոս XII-ը, և գահն անցնում է Պտղոմեոս XIII-ին ու Կլեոպատրային: Սակայն երիտասարդ ամուսինները չեն կարողանում հաշտ գահակալել, Կլեոպատրան սկսում է դավել եղբորը, որը երկու տարի անց մայրաքաղաքից արտաքսում է Կլեոպատրային: Կլեոպատրան հեռանում է Ալեքսանդրիայից և զորք հավաքում՝ գահին բռնությամբ տիրելու համար: Սակայն բախումը կանխեց Հռոմի կայսր Հուլիոս Կեսարը, որ Եգիպտոս գալով՝ փորձեց հաշտեցնել գահակալներին: Կեսարը մայրաքաղաք հրավիրեց Կլեոպատրային: Վերջինս, չկարողանալով խարդավանքներով և բռնությամբ իր օգտին լուծել գահակալության խնդիրը, որպես զենք օգտագործեց իր հմայքը՝ դառնալով Կեսարի սիրուհին: Նա, ինչպես հաղորդում է Պլուտարքոսը, հրամայեց իրեն փաթաթել սավանների մեջ, ամուր կապել պարաններով և ներկայացնել Կեսարին որպես գերի: Այսպիսով թագուհին նախ շարժեց Կեսարի գթասրտությունը, ապա՝ գերեց նրան իր
Կլեոպատրա հմայքով: Կլեոպատրայի խորհրդով Կեսարը սպանեց ոչ միայն Պտղոմեոս XIII-ին, այլև նրա համակիրներին: Եգիպտական գահ բարձրացավ Կլեոպատրա VII թագուհին՝ կողքին ձևական գահակից և ամուսին ունենալով կրտսեր եղբորը՝ Պտղոմեոս XIV-ին: Դառնալով Կեսարի սիրուհին՝ Եգիպտոսի թագուհին մ.թ.ա. 47 թ. նրան որդի պարգևեց՝ Կեսարիոնին: Նա անգամ Հռոմ այցելեց, ուր, շատ ուսումնասիրողների կարծիքով, Հուլիոս Կեսարն ու Կլեոպատրան անգամ ամուսնացել են: Կլեոպատրան հույս ուներ, որ Կեսարիոնը կդառնա Հուլիոս Կեսարի ժառանգորդը հռոմեական գահին: Կեսարը չէր թաքցնում հայրությունը և Կեսարիոնի նկատմամբ իր գորովանքը, սակայն որդեգրեց իր քրոջ թոռանը՝ Օկտավիանոսին և նշանակեց իր ժառանգորդ: Մ.թ.ա. 44 թ. Հռոմում սպանվեց Հուլիոս Կեսարը: Կլեոպատրան վտանգ զգալով՝ վերադարձավ Եգիպտոս: Մի քանի տարի անց Մարկոս Անտոնիոսը, դառնալով Հռոմի եռապետ և կառավարման ոլորտ ընտրելով Արևելքը, ժամանեց Ալեքսանդրիա: Անտոնիոսը մեծամիտ, գոռոզ տիրակալ էր և ձգտում էր հասնել Ալեքսանդր Մակեդոնացու փառքին, նվաճել ողջ Արևելքը: Նրա փառասիրությանը իր հմայքով ու ոգեշնչմամբ հագուրդ տվեց Կլեոպատրան, որ իր դիրքերն ամրապնդելու համար առանց վարանումի Անտոնիոսի սիրուհին դարձավ, իսկ մ.թ.ա. 37 թ. նրանք ամուսնացան: Անտոնիոսին թագուհին դիմավորեց հատուկ այդ նպատակով կառուցած կարմիր մահուդե առագաստներով մի նավով, որ ամբողջովին ծածկված էր վարդի թերթիկներով: Մ.թ.ա. 36 թ. Անտոնիոսը մեծ արշավանք սկսեց Պարթևստանի դեմ: Հայոց Արտավազդ Բ արքան չկամեցավ մասնակցել այդ արկածախնդրությանն ու չմիացավ Անտոնիոսին:
Կլեոպատրա Վերջինս խայտառակ պարտություն կրեց պարթևներից և զորքի մնացորդներով ճողոպրեց Հայաստան: Հայոց արքան ընդունեց հռոմեացիներին՝ փրկելով նրանց վերջնական կործանումից: Հեռանալով Եգիպտոս՝ Անտոնիոսն ու Կլեոպատրան իրենց խայտառակությունը կոծկելու համար դավաճանության մեջ մեղադրեցին հայոց արքային: Նրանք ծուղակ պատրաստեցին Արտավազդի դեմ: Նախ խնամախոսություն ուղարկեցին Արտաշատ՝ առաջարկելով, որ Արտավազդի 11-ամյա դուստրն ամուսնանա Անտոնիոսի և Կլեոպատրայի 6-ամյա որդու՝ Ալեքսանդրի հետ: Հայոց արքան մերժեց: Անտոնիոսը մեծ բանակով մոտեցավ Հայաստանի սահմաններին: Արտավազդը բանակցելու գնաց նրա ճամբար: Ուխտադրուժ ու նենգ հռոմեացին կալանեց հայոց արքային և իր հետ Ալեքսանդրիա տարավ: Հռոմեացի պատմիչները Անտոնիոսի այդ արարքի մասին ամոթով են գրում: Նրանք վկայում են, որ ոսկյա շղթաներով կալանված հայոց արքան Ալեքսանդրիայի շքահանդեսն անցավ հպարտ՝ գլուխը բարձր: Անտոնիոսը կյանք խոստացավ Արտավազդ արքային, եթե վերջինս համաձայներ գլուխ խոնարհել Կլեոպատրայի առջև: Հայոց հպարտ ինքնակալը հրաժարվեց խոնարհվելուց եգիպտական հարճի առջև և գլխատվեց նրա իսկ հրամանով: Հույն ժամանակակից պատմիչը գրում է. «Հայերը ցույց տվեցին իրենց ոգու արիությունը և դրանով փառավոր անուն վաստակեցին»: Անտոնիոսի արևելյան քաղաքականությունը մեծ դժգոհություն առաջացրեց Հռոմում: Նա նաև փորձեց Հռոմում միանձնյա կայսերական իշխանության հասնել: Բախումը Անտոնիոսի և Օկտավիանոսի միջև անխուսափելի դարձավ: Հանգուցալուծումը տեղի ունեցավ մ.թ.ա. 31 թ. սեպտեմբերի 2-ին Հունաստանի մոտ՝ Ակտիումի ճակատամարտում: Այդ ճակատամարտում Անտոնիոսի և Կլեոպատրայի զորքը թվային առավելություն ուներ Օկտավիանոսի նկատմամբ:
Կլեոպատրա Անտոնիոսի հրամանատարության տակ էին 120 հազար լեգեոնական, 12 հազար հեծյալ, 470 նավ: Օկտավիանոսն ուներ ընդամենը 80 հազար լեգեոնական, 15 հազար հեծյալ և 260 նավ: Սակայն Անտոնիոսի զորքը ջախջախիչ հարված ստացավ: Ճակատամարտի ավարտից հետո Անտոնիոսն ու Կլեոպատրան փախան Ալեքսանդրիա: Ստանալով Օկտավիանոսի բանակի մոտենալու լուրը՝ Անտոնիոսն ինքնասպան եղավ՝ նետվելով իր սրի վրա: Կլեոպատրան դարձյալ դիմեց իր կանացի հմայքին՝ փորձելով գերել Օկտավիանոսին: Սակայն վերջինս թագուհու բանբերին հստակ պատասխանեց, որ Կլեոպատրան կզարդարի Հռոմում կայանալիք Օկտավիանոսի հաղթահանդեսը: Դա մահից էլ վատ էր փառատենչ ու գոռոզ եգիպտուհու համար: Եվ Կլեոպատրան վերջ տվեց իր կյանքին՝ ձեռքը մտցնելով այն սրվակը, որում պահվում էր աշխարհի ամենաթունավոր օձերից մեկը՝ աֆրիկյան նայան: Մինչ ինքնասպանությունը Կլեոպատրան հանգամանորեն նախապատրաստվում էր մահվան. ուսումնասիրում էր հանդերձյալ աշխարհը, անգամ իր ձեռքով դիահերձումներ կատարում, խնջույքներ կազմակերպում ննջեցյալների շիրիմներին: Նա որոնում էր մահվան լավագույն տարբերակը, իր ծառաների, դատապարտյալների վրա փորձեր կատարում: Ի վերջո, կանգ առավ օձի թույնի վրա: Ինքնասպանության օրը նա արթնացավ զվարթ ու կայտառ: Լոգանք ընդունեց էշի կաթով ու մեղրաջրով լցված ավազանում, մարմինն օծեց անուշահոտ յուղերով ու բալզամով, գնաց իր ննջարան, ուր իրեն սպասում էր մահաբեր օձը: Դա մ.թ.ա. 30 թ. օգոստոսի 12-ն էր: Իսկ մահից օրեր առաջ Կլեոպատրան գրել էր իր պատգամը, որում մասնավորապես ասվում է. «Իմ հանգուցյալ թագուհի մորը նույնպես Կլեոպատրա էին կոչում, և ես հպարտությամբ եմ կրում նրա անունը, բայց ես իմ անվամբ հպարտանում եմ բոլոր դեպքերում, քանի որ այն գալիս է մեծն Ալեքսանդրի քրոջ անունից, անունս նշանակում է «փառք նրա նախնիներին»: Ես ապրել և գահակալել եմ` այդ պատգամին հավատարիմ մնալով, իմ
Կլեոպատրա կատարած բոլոր գործերը եղել են հանուն Եգիպտոսի և հանուն նախնիներիս ժառանգության պահպանման»: Իսկ հաղթանակած Օկտավիանոսը, մտնելով Ալեքսանդրիա, չխնայեց անգամ Կլեոպատրայի մանկահասակ զավակին՝ Կեսարիոնին, որը կարող էր Հռոմի կայսերական գահի հավակնորդ հանդիսանալ: Կլեոպատրան պատմությանը հայտնի առաջին խոշոր կին գործիչն է: Նա աշխարհին հայտնի է նաև իր վավաշոտությամբ, տղամարդկանց նկատմամբ անսանձ հակումներով: Ուսումնասիրողները, զննելով Կլեոպատրայի կյանքի մութ կողմերը, հետաքրքիր բացահայտումներ են արել: Նրա կողքով չէր կարող անտարբեր անցնել որևէ տղամարդ: Եվ Կլեոպատրան պատրաստ էր գիշեր անցկացնել կամեցողների հետ՝ պայմանով, որ առավոտյան մահ է նվիրելու նրան: Եվ տարօրինակ է՝ գտնվում էին ցանկացողներ: Նյութերը մասնակի կամ ամբողջությամբ մեջբերելիս ակտիվ` հիպերլինքով հղումը Ankakh.com-ին պարտադիր է:
Կլեոպատրա Կլեոպատրա. կին-լեգենդի 6 գաղտնիքները
Կլեոպատրա