Magazyn
BEZPŁATNY
www.ekspertbudowlany.pl
1/2020 (85)
W NĘTRZA
.
B U DO WA
.
IN STA L A C J E
.
O G R O DY
AKCJA
AKCJA AKCJA
AKCJA
AKCJA
ISSN 1730-1904
W NUMERZE WNĘTRZA Metamorfoza mieszkania z lat 60.
8
Beton we wnętrzach – porady i inspiracje
12
Winylowe panele podłogowe – prosty sposób na odnowienie podłogi
16
OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE Luksusowy penthouse w zabytkowej części Wiednia
18
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Przegląd energooszczędnych okien dachowych
20
Jak dobrze zaizolować poddasze
22
Przegląd wełny mineralnej do izolacji dachów skośnych
26
Ocieplasz dom, chronisz klimat
28
Dlaczego warto ocieplić dom
32
Co zrobić, aby ocieplenie służyło długie lata
34
Tynk silikonowy TYNKSIL QS PLUS – szybkość prac tynkarskich daje wymierne korzyści
37
Przegląd materiałów do ociepleń
38
Energooszczędne ogrzewanie domów
42
Wpływ jakości paliwa na sprawność komina i komfort cieplny
44
Wpływ technologii „chłodnego dachu” Soprema na komfort życia w budynku i środowisko
46
Beton we wnętrzach – porady i inspiracje
BUDOWA Jak poprawnie zaprojektować i wykonać dach płaski
48
Dachówka Aarhus IBF – sposób na nowoczesny dach
52
Płyty kamienne na tarasach i balkonach – co warto wiedzieć przed zakupem
54
Fundamenty – rodzaje, materiały, etapy prac
64
Zagrożenia izolacji części podziemnych budynków
69
Energooszczędne ogrzewanie domów
INSTALACJE Zasilacze UPS w zastosowaniach domowych
72
OGRODY Ogrodzenie na lata
78
*** Warto wiedzieć, Indeks firm
82
Fundamenty – rodzaje, materiały, etapy prac
Wejdź na
EKSPERTBUDOWLANY.PL
PRZECZYTAJ E-BOOKI pobierz bezpłatnie i przeczytaj
4
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
PORÓWNAJ PRODUKTY
przeglądaj, porównuj i zapoznaj się ze specyfikacją techniczną wybranych produktów
www.ekspertbudowlany.pl
SPRAWDŹ NOWOŚCI
co nowego na rynku budowlanym i wnętrzarskim
Dachówka ceramiczna
RÖBEN PIEMONT nagrodzona Złotym Medalem MTP – BUDMA 2020
Dachówka ceramiczna PIEMONT firmy Röben została wyróżniona za innowacyjność Złotym Medalem Międzynarodowych Targów Poznańskich BUDMA 2020. Rokrocznie do tego konkursu zgłaszanych jest niemal 500 produktów, jednak tylko te z nich, które spełnią regulaminowe kryteria i zyskają pozytywne rekomendacje profesjonalnego jury, otrzymują to prestiżowe wyróżnienie.
– Złoty Medal MTP BUDMA jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych nagród przyznawanych innowacyjnym produktom najwyższej jakości, dlatego bardzo się cieszymy, że to właśnie dachówka ceramiczna PIEMONT zdobyła uznanie Ekspertów Sądu Konkursowego. Nagroda jest potwierdzeniem, że nasz produkt jest nie tylko nowoczesny, ale również godny zaufania – mówi Agnieszka Spychała, kierownik działu marketingu firmy Röben. Cechą charakterystyczną dachówki ceramicznej PIEMONT, dzięki której zdobyła ona to prestiżowe wyróżnienie, jest przesuwność – wynosząca aż 38 mm. Taka tolerancja między maksymalnym zsuwem a rozsuwem sprawia, że dachówki te doskona-
ść
wo
no
le sprawdzą się nie tylko na nowych dachach, ale również na remontowanych, w których warunkiem koniecznym jest dostosowanie pokrycia do zastanej więźby. Co więcej, jest to produkt w pełni naturalny, ekologiczny i bezpieczny – zarówno dla środowiska, jak i dla zdrowia domowników. Dachówki PIEMONT dostępne są w trzech wariantach wykończeniowych: naturalnym, ango-
www.roben.pl
bowanym i glazurowanym oraz w szerokiej gamie kolorystycznej, m.in. miedzianej, antracytowej i grafitowej. Nawet najbardziej wymagający inwestorzy z łatwością dopasują je zatem do swoich projektów. Szczegółowe informacje o produkcie znajdują się nagrodzona na stronie producenta: https://roben.pl/dach/produkty-na-dach/piemont.
RÖBEN POLSKA SP. Z O.O. I WSPÓLNICY SP. K. tel. 71 39 78 100 biuro@roben.pl
WNĘTRZA
METAMORFOZA mieszkania z lat 60. Ponure i niewygodne mieszkania w blokach z czasów PRL mogą – mimo wielu ograniczeń – przemienić się w nowoczesne i funkcjonalne wnętrza, przytulne i pełne światła. A przykładem takiej niecodziennej metamorfozy jest 39-metrowe mieszkanie na parterze budynku wzniesionego w latach 60. Autorką tej metamorfozy jest Magda Knappe z pracowni MKdezere.
się im podobało. Zanim jednak powstał projekt przebudowy mieszkania, projektantka spędziła wiele godzin na rozmowach z jego właścicielami. Chodziło bowiem o to, aby efekt spełniał ich potrzeby i jednocześnie, aby wydatki mieściły się w zaplanowanym budżecie. Dlatego ten etap współpracy był niezwykle ważny
Stan zastany
Drzwi na wprost wejścia prowadziły do
i decydował o powodzeniu całego przedsięwzięcia.
Młode małżeństwo odziedziczyło prezento-
niefunkcjonalnego, ciemnego salonu, z któ-
wane mieszkanie po dziadkach. Składało się
rego wchodziło się do bardzo nieustawnej
Oczekiwania właścicieli prezentowanego
ono z ciasnego przedpokoju, salonu, malut-
kuchni. Jej wyposażenie składało się jedynie
mieszkania były jednoznaczne – chcieli za-
kiego pokoiku, kuchni i łazienki.
z kuchenki gazowej z piekarnikiem i zlewo
mieszkać w funkcjonalnym, jasnym i nowo-
W przedpokoju obok drzwi wejściowych
zmywaka zamontowanego na szafce. Nie
cześnie urządzonym wnętrzu. Zależało im
znajdowała się szafa, wbudowana na stałe,
było blatów roboczych ani szafek na naczy-
również na tym, aby mimo niewielkiego me-
ale nie sięgała sufitu. Przestrzeń nad nią nie
nia. A ciasnotę kuchni i komunikację w niej
trażu sprawiało wrażenie przestronnego. I te
była więc wykorzystana. Z kolei na przeciw-
dodatkowo pogłębiały drzwi otwierane do
właśnie preferencje projektantka uwzględniła
ległej ścianie ukryto w płytkiej, ale wysokiej
wewnątrz.
w ostatecznym projekcie, zaakceptowanym
szafce liczniki prądu i gazu. Nie pełniła ona
Całe mieszkanie było bardzo zniszczone
innych funkcji, a zabierała sporo cennego
i ciemne. Stara instalacja elektryczna nie
miejsca.
nadawała się do użytkowania, a piony c.o.
przez klientów.
Prace remontowe
Drzwi z prawej strony prowadziły do nie-
i instalacje wodne biegły na zewnątrz ścian.
Projekt zakładał m.in. wyburzenie ścianek
wielkiego pokoju. Miał on pełnić funkcję sy-
Mieszkanie wymagało więc generalnego re-
działowych, a na to musiała być wydana zgo-
pialni, ale nie mieściło się w nim dwuosobo-
montu.
da wydziału architektury urzędu gminy. Aby
we łóżko, bo zatarasowałoby wejście.
ją uzyskać, konieczna była opinia uprawnio-
Natomiast z lewej strony przedpokoju
Wspólna praca nad projektem
znajdowała się łazienka, wyposażona je-
O pomoc w przystosowaniu mieszkania do
jąca, że zburzenie ścianek działowych nie
dynie w wannę i WC – umywalki nie było.
swoich potrzeb inwestorzy zwrócili się do
zagrozi bezpieczeństwu budynku. Niestety,
Nie było też miejsca na półki czy szafki do
projektantki wnętrz, Magdy Knappe z pra-
załatwianie tych formalności pochłonęło spo-
przechowywania
cowni MKdezere. A do wyboru tej projek-
ro czasu, ale bez zgody urzędu gminy roboty
tantki skłoniło ich mieszkanie znajomych,
nie mogły ruszyć.
przyborów
toaletowych
i kosmetyków.
PRZED
8
urządzone według jej projektu, które bardzo
EKSPERT BUDOWLANY
PO
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
nego konstruktora budownictwa, stwierdza-
WNĘTRZA W planach była też rezygnacja z kuchenki
Układ pomieszczeń zyskał na przejrzysto-
współpracuje od wielu lat. A po wymianie
gazowej i zastąpienie jej elektryczną płytą in-
ści, a przestrzeń wnętrza optycznie się po
drzwi wejściowych i do łazienki oraz wsta-
dukcyjną. Okazało się to jednak niemożliwe,
większyła.
wieniu drzwi przesuwnych oddzielających
bo moc elektryczna przydzielona na mieszka-
Po tych robotach przyszła kolej na wymia-
sypialnię od salonu nastąpił etap wyposa-
nie jest zbyt mała. Rury doprowadzające gaz
nę instalacji elektrycznej, usunięcie starej
żania mieszkania w niezbędne meble, które
musiały więc pozostać.
podłogi, zrobienie wylewek, położenie pły-
zakupiono w popularnych salonach sieci me-
Ponadto administracja budynku nie wyra-
tek w łazience i drewnopodobnych płytek
blowych.
ziła zgody na wymianę pionowych rur wod-
na podłodze. Aby wyrównać krzywe sufity,
no-kanalizacyjnych. Pozostało więc zasłonię-
zamontowano na nich płyty gipsowo-karto-
wszystkie niezbędne sprzęty: lodówkę, ku-
cie ich ściankami, które – w razie potrzeby
nowe na minimalnej możliwej do wykonania
chenkę gazową, okap, zlewozmywak, zmy-
– można łatwo zdemontować.
wysokości.
warkę, blaty robocze i szafki na naczynia.
Wszystkimi pracami remontowymi zajęła
Następnie ekipa wyrównała ściany gła-
się ekipa polecona przez projektantkę. Naj-
dzią. Niektóre ściany pokryte zostały cegłą,
pierw zburzono ściankę oddzielającą kuchnię
a całość została pomalowana białą farbą.
od salonu i fragment ścianki między salonem
Ścianę w aneksie kuchennym ozdobiono de-
i sypialnią. Następny krok to zamurowanie
koracyjną płytką ceramiczną.
W aneksie
kuchennym
zamontowano
A całość zamyka barek z wygodnym miejscem do jedzenia.
Efekty metamorfozy Porównując zdjęcia sprzed remontu mieszka-
wejścia do sypialni prowadzącego z przed-
Montażem elementów stałej zabudowy
nia z tymi po remoncie, trudno uwierzyć, że
pokoju, dzięki czemu powstało miejsce na
w kuchni, łazience i przedpokoju zajął się
to to samo wnętrze. Z ponurego, ciemnego
wbudowanie pojemnej szafy (długości 2 m).
stolarz polecony przez projektantkę, z którym
i niewygodnego przemieniło się w rozświetlo-
PRZED
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
9
WNĘTRZA PO
Magda Knappe, właścicielka pracowni MKdezere w Warszawie, jest projektantką wszechstronną. Tworzy wnętrza w różnych stylach – zarówno nowoczesnym, minimalistycznym, jak i skandynawskim czy loftowym. Wszystkie projekty są szyte na miarę. Powstają w odpowiedzi na precyzyjnie zidentyfikowane potrzeby klienta. Projektantka tworzy zarówno niewielkie, przytulne mieszkania, jak i duże przestrzenie w nowoczesnych apartamentowcach czy domach jednorodzinnych. Ceni dobre i fachowe wykonawstwo, dlatego od lat współpracuje z najlepszymi fachowcami. Są wśród nich stolarze, ekipy ogólnobudowlane, kamieniarze, szklarze, parkieciarze i inni. Dzięki temu inwestor może liczyć również na kompleksowe i fachowe wykonawstwo w trakcie realizacji projektu. Projektantka ma na swoim koncie już ponad 150 projektów, na przeszło 14 000 metrów kwadratowych.
ne, przestronne i funkcjonalne. Zniknął przy-
dzielającej go od kuchni. Dobry efekt prze-
ści w całym wnętrzu i jednocześnie stwarzają
gnębiający nastrój. A przecież powierzchnia
strzenny autorka projektu uzyskała również,
możliwość budowania nastroju w wybranych
mieszkania jest taka sama. Liczba okien i ich
przenosząc wejście do sypialni z przedpokoju
zakątkach mieszkania.
powierzchnia też. Był za to trafiony projekt
do salonu. Dzięki temu, że w nowym wejściu
Wszystkie te zabiegi sprawiły, że miesz-
przebudowy, remontu i zmiany wyposażenia.
zamontowano drzwi przesuwne chowane
kanie ma nowoczesny charakter, wpisujący
I wreszcie polecona przez projektantkę ekipa
w ścianie (w kasecie teleskopowej), w sypial-
się w obecne trendy wnętrzarskie. Spokojna,
fachowców, która zadbała o wysoką jakość
ni bez problemu zmieściło się wygodne, dwu-
stonowana kolorystka i oszczędne formy me-
wszystkich prac.
osobowe łóżko. Drzwi te sięgają do sufitu, co
bli podkreślają jego minimalistyczny klimat,
dodatkowo powiększyło przestrzeń.
niezakłócony zbędnymi dekoracjami i drobia-
Po wejściu do mieszkania uderza jasna
10
kolorystyka wnętrza. To m.in. za jej sprawą
Kolejnym rozwiązaniem projektowym cał-
zgami. Wszystko co się w nim znajduje, pełni
wydaje się ono większe niż jest w rzeczywi-
kowicie zmieniającym klimat wnętrza jest
z góry określoną funkcję i ma swoje miejsce.
stości. A wrażenie to potęgują lustra zamon-
nowe oświetlenie. Przy czym nie chodzi tu
Dzięki temu prezentowane mieszkanie jest
towane na całej powierzchni szafy w przed-
tylko o efektowne oprawy, ale też o przemy-
funkcjonalnym i wygodnym miejscem do ży-
pokoju, sięgającej do sufitu. Likwidacja drzwi
ślane rozmieszczenie punktów świetlnych.
cia dla młodego małżeństwa. A przy tym jego
do salonu otworzyła widok na to pomiesz-
Zapewniają one bowiem dobre światło do
estetyka jest ponadczasowa i z pewnością nie
czenie, powiększone po zburzeniu ściany od-
wykonywania wszystkich domowych czynno-
znudzi się zbyt szybko.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Zdjęcia: MKdezere
stelaże podtynkowe
MISTRZOWSKIE ROZWIĄZANIA poleca
Adam Piotrowski
Mistrz Polski Instalatorów www.cersanit.com.pl
WNĘTRZA
Magdalena Ćwikła
Beton strukturalny, potocznie nazywany betonem architektonicznym, świetnie nadaje się jako materiał wykończeniowy. Daje wiele ciekawych możliwości. To znakomity materiał dekoracyjny dla osób, które nie chcą co kilka lat przeprowadzać generalnego remontu.
Fot. MKdezere Magda Knappe
BETON WE WNĘTRZACH Porady i inspiracje B
eton strukturalny jest pochodną be-
Ma wiele zastosowań. Może służyć do wy-
wystarczającej twardości i wytrzymałości.
tonu konstrukcyjnego, którego naj-
kańczania posadzek, obudowy kominków,
Stąd zabetonowane elementy utrzymuje się
ważniejszą funkcją jest wygląd. Choć
elewacji, a nawet do wyrobu mebli. Najczę-
w szalunkach w stanie wilgotnym. Można je
ściej jednak dekoruje się nim ściany.
okrywać wilgotnymi foliami lub matami.
nie bez znaczenia jest także jakość. Taki beton musi spełniać bowiem szereg wymo-
gów. Z powodzeniem można go stosować w mieszkaniu jako materiał wykończeniowy.
Zalety betonu Jest to materiał wytrzymały, trwały i odpor-
jesteśmy w stanie nadać mu fakturę. Zanim
ny na uszkodzenia mechaniczne. Jest łatwy
zabierzemy się do pracy, warto potrenować
w utrzymaniu i praktycznie się nie starzeje.
nakładanie betonu oraz nadanie mu struktu-
Poza tym nie trzeba go tynkować ani malo-
ry, np. na kawałku płyty OSB.
wać jak zwykłe ściany. Projektanci wnętrz pokochali go za elastyczność i funkcjonal-
12
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Płyty betonowe
ność. Doceniają jego surowe piękno. Jest
Interesującym i popularnym produktem są
zaskakująco efektowny. Niedoceniany przez
gotowe płyty betonowe. To bardzo wygodna
lata stał się modny, a inne tworzywa zaczęły
propozycja, ponieważ już przed zakupem
się do niego upodabniać. Beton strukturalny
znamy wzór i rozmiary, a sam montaż płyt
daje wiele możliwości. Występuje w różnych
nie jest skomplikowany. Może być skutecz-
formach i odmianach.
nie, szybko i relatywnie tanio zamontowany,
Wykonanie
Fot. MKdezere Magda Knappe
Co ważne, beton nakładamy tylko na takiej powierzchni, na jakiej za jednym razem
bez konieczności stosowania specjalistycznych rozwiązań i zatrudniania specjalnie
Beton strukturalny można nabyć w formie
przeszkolonej ekipy. Takie płyty wystarczy
specjalistycznej mieszanki betonowej. For-
przykleić np. do ściany klejem jednoskładni-
muje się go w postaci wylewki. Nakładamy
kowym lub przymocować za pomocą kotew.
ją równomiernie, aby nie pojawiały się pust-
Mogą to być standardowe kotwy kamieniar-
ki powietrzne albo pęcherze. Prace powinny
skie niewidoczne lub kotwy dekoracyjne wi-
być prowadzone przy temperaturze powy-
doczne, zamieszczane między dylatacje. Pły-
żej 5°C. Świeży beton dość szybko schnie,
ty betonowe dostępne są w różnych wzorach,
dlatego należy zapewnić mu ochronę przed
kolorach i rozmiarach. Najbardziej popularne
zbyt szybkim wysychaniem, aż do uzyskania
są te o wymiarach np. 120×60, 100×50,
www.ekspertbudowlany.pl
WNĘTRZA
Fot. Luxum
60×30, 60×60 i 80×80 cm. Trzeba jednak
Fot. Luxum
Materiały alternatywne
Fot. Luxum
brać łatwiejsze w nakładaniu zamienniki.
mieć na uwadze, że takie płyty będą dosyć
Jeżeli nie jesteśmy do końca przekonani do
Może to być np. tynk strukturalny imitują-
ciężkie.
zastosowania w domu betonu, można wy-
cy beton dekoracyjny lub farba strukturalna
JAK DBAĆ O ŚCIANĘ WYŁOŻONĄ BETONEM ARCHITEKTONICZNYM? Beton architektoniczny jest jednym z najmodniejszych materiałów wykończeniowych. Płyty z betonu architektonicznego, pomimo że w porównaniu z piaskowcem czy panelami gipsowymi są dużo trwalsze, to aby zachować na trwałe ich piękno, należy pamiętać o prawidłowym zabezpieczeniu i czyszczeniu. Ważnym aspektem jest dobór odpowiednich impregnatów. Warto wybrać profesjonalne rozwiązania, przeznaczone do płyt betonowych. Na przykład impregnat do Rafał Łukawski, ekspert Luxum betonu architektonicznego od Luxum skutecznie zmniejsza chłonność betonu, wzmacnia jego powierzchnię i w razie zabrudzenia pozwala na łatwiejsze usunięcie plamy, nie zmieniając jego kolorystyki. Chroni powierzchnię betonu przed czynnikami atmosferycznymi oraz promieniowaniem UV. Zastosowanie impregnatu do betonu architektonicznego Luxum zapobiega ewentualnemu pyleniu czy żółknięciu powierzchni i dodatkowo umożliwia zmywanie wodą. W przypadku, kiedy chcemy zmienić estetykę powierzchni płyt betonowych, możemy je zaimpregnować specjalnymi preparatami, które ingerują w powierzchnię, zmieniając jej odcień lub barwę. Nowoczesne preparaty do ochrony betonu architektonicznego mogą być także zamówione w formie specjalnych farb. Dzięki temu można dowolnie zmieniać kolor i odcień płyt betonowych. Takie rozwiązanie umożliwia całkowitą zmianę aranżacji pomieszczenia, bez potrzeby skuwania betonu architektonicznego. W sprawie czyszczenia i zabezpieczenia powierzchni z betonu architektonicznego warto skontaktować się ze specjalistami, np. z firmy Luxum, którzy odpowiedzą na wszystkie pytania.
Fot. Stegu
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
o takim samym efekcie. Oba produkty nie wymagają zbytniego przygotowania oraz doświadczenia.
Beton a styl Beton to idealny materiał do wykończenia mieszkania w stylu industrialnym czy przestrzeni futurystycznych. Świetnie wpisuje się również w surowe, nowoczesne wnętrza. Ale nie tylko. Dzięki neutralnemu kolorowi, beton świetnie odnajduje się w mieszkaniach urządzonych w stylu retro oraz we wnętrzach o charakterze eklektycznym czy glamour. Ważny jest przemyślany projekt z wykorzystaniem betonu, żeby materiał ten nie przytłaczał, a podkreślał wybrane strefy we wnętrzu.
Dobre połączenia Beton jest bardzo tolerancyjny, dobrze bowiem współgra z różnymi materiałami. Choć
Fot. Stegu
13
WNĘTRZA może wydawać się zaskakujące, bardzo udane kompozycje dekoracyjne uzyskuje się, łącząc ze sobą materiały kojarzone intuicyjnie z zimnem i ciepłem. W naturalny sposób dopełniają się. Stąd beton świetnie komponuje się z drewnem czy naturalnymi tkaninami i puszystymi dywanami typu shaggy. Z kolei połączenie go ze szkłem i metalem postrzegane jest niemal jako naturalne. Beton pasuje zarówno do barw ciepłych, jak i chłodnych. Zespala ze sobą kolory kontrastujące. Ważne jest, aby dobrać odpowiednie proporcje, zwłaszcza jeżeli wnętrza mają być ciepłe w odbiorze.
SPOSÓB WYKOŃCZENIA Fot. Luxum
Ze względu na strukturę wykończenia, możemy uzyskać: »»beton gładki – tworzy jednolitą, gładką powierzchnię, »»beton z fakturą – o bardzo różnorodnej, dekoracyjnej strukturze, »»beton z regularnym wzorem – taki beton charakteryzuje się regularnym wzorem na całej powierzchni. W taki sposób można uzyskać np. efekt łupka, »»beton do tworzenia form trójwymiarowych – za jego pomocą można tworzyć np. płaskorzeźby.
Udane kompozycje Beton to materiał, który może być z powodzeniem stosowany w każdym pomieszczeniu. Niezależnie, czy będzie to kuchnia,
Fot. Luxum
salon czy przedpokój. Można go stosować nawet w łazience, ale w pomieszczeniach,
jąc ich charakter. To idealne tło np. dla dzieł
ponowanie kominka czy sprzętu elektronicz-
w których panuje zwiększona wilgotność,
sztuki. Jego szary kolor pozwoli na skupienie
nego.
powinien zostać zabezpieczony specjalnymi
uwagi wyłącznie na obrazach. Wspaniale je
środkami, np. impregnatem hydrofobizują-
wyeksponuje.
cym. Najczęściej jednak wykorzystywany jest do wykańczania ścian w salonie.
To samo dotyczy pięknych i wyjątkowych
także wykorzystać do wyrobu mebli czy bla-
mebli, np. efektownej sofy czy komody.
tów. Takie elementy we wnętrzu z pewnością
Stanowi tło o wyjątkowych właściwo-
Szczególnie ładnie zaprezentują się meble
będą stanowiły niepowtarzalny i oryginalny
ściach, ponieważ łączy stylistycznie inne
w intensywnych i nasyconych barwach.
element wystroju, który zawładnie całą prze-
elementy wnętrza, jednocześnie podkreśla-
Beton to również dobry sposób na wyeks-
strzenią.
Fot. Luxum
14
To jednak nie wszystkie możliwości zastosowania betonu. Z powodzeniem można go
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Luxum
EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ
WINYLOWE
PANELE PODŁOGOWE Prosty sposób na odnowienie podłogi
Winylowe panele podłogowe przebojem wkraczają do naszych domów i mieszkań. Są wyjątkowo trwałe, estetyczne, łatwe do ułożenia i utrzymania w czystości. Można je układać na każdym podłożu bez użycia specjalistycznych narzędzi. Są więc doskonałym rozwiązaniem w sytuacji, gdy chcemy szybko i niewielkim kosztem odświeżyć mieszkanie.
dzenia, np. w kuchni, łazience czy przedpokoju oraz w domach, w których są zwierzęta. Można ją zastosować także w pokojach dziecięcych – jest bowiem miękka i łatwa w utrzymaniu czystości. Nie szkodzi jej rozlana woda, kawa, detergenty, kosmetyki czy farby. Bez większego problemu można ją wytrzeć na mokro, łatwo też usunąć plamy
W
z błota lub piasek. inylowe panele podłogowe ofe-
płytki, betonowe i metalowe powierzchnie,
W najnowszej kolekcji Leroy Merlin 2020
rowane są w wielu wzorach
a także kamień itp. Podłoga z paneli winylo-
znajduje się ponad 80 wzorów winylowych
i kolorach, doskonale imitują
wych sprawdzi się zarówno w pokojach, jak
paneli podłogowych, pasujących do różnych
kolorystykę i usłojenie drewna, ceramiczne
i w pomieszczeniach narażonych na zabru-
aranżacji i stylistyki wnętrz zarówno miesz-
Panele podłogowe winylowe doskonale imitują kolorystykę i usłojenie drewna. Wymiary: 18×90 cm, 23×120 cm. Ceny: od 19,98 zł/m2 do 129 zł/m2
16
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ kalnych, jak i przeznaczonych do obiektów
i tłumi dźwięki. Jest odporny na wilgoć,
padku paneli winylowych trzeba zwrócić
użyteczności publicznej.
dzięki czemu można je stosować bez dyla-
szczególną uwagę na oznaczenia dotyczące
tacji w pomieszczeniach o powierzchni do
ich trwałości i w ten sposób dostosować
400 m2, a do ich codziennej pielęgnacji
podłogę do naszych wymagań i charakteru
wystarczy woda z niewielkim dodatkiem
pomieszczenia.
Zalety podłogi winylowej
»»Panele
winylowe można położyć na ist-
niejącej podłodze (betonie, podłodze ce-
Klasyfikacja użyteczności paneli podło-
detergentu.
»»Podłogi
winylowe są ciepłe i elastyczne,
gowych świadczy o ich odporności i po-
konieczności jej zrywania. Oznacza to, że
co znacznie podnosi komfort użytkowania.
maga w doborze odpowiedniej podłogi do
możliwa jest szybka metamorfoza łazienki
Odgłos kroków jest zdecydowanie cichszy
pomieszczenia. Ten podział jest istotny,
lub kuchni w jeden dzień, bez czasochłon-
niż w przypadku innych podłóg.
gdyż panele są poddane dużej ilości te-
ramicznej, przyklejonym parkiecie), bez
nego i kosztownego remontu, a co najważniejsze bez pomocy profesjonalnej ekipy.
»»Pokryte są cienką warstwą winylową, dzięki czemu są elastyczne i wytrzymałe oraz odporne na uderzenie i ścieranie.
»»Można
»»Panele winylowe ze względu na swoje pa-
stów: odporności na wodę, żar z papiero-
rametry techniczne są niezastąpione w do-
sa, plamy, uszkodzenia mechaniczne oraz
mach, w których mieszkają osoby przewle-
uderzenia. Podczas testów ocenia się cały
kle chore lub alergicy.
panel, a nie tylko jego warstwę wierzchnią.
»»Winylowe panele podłogowe znajdujące się
Klasa użyteczności dzieli panele winylowe
je stosować w pomieszczeniach,
w asortymencie sklepów Leroy Merlin są
na stosowane w pomieszczeniach miesz-
w których zastosowano ogrzewanie pod-
produkowane przez renomowanych pro-
kalnych i w obiektach o dużym natężeniu
łogowe wodne. Są przy tym w 100%
ducentów i objęte 12-letnią gwarancją od
ruchu, np. w pomieszczeniach biurowych.
antystatyczne. Nie gromadzą na swojej
daty zakupu.
Wyróżnia się sześć klas: 21, 22, 23, 31,
powierzchni ładunków elektrycznych, co zapobiega powstawaniu przepięć i ewentualnych uszkodzeń sprzętu elektronicznego.
Jak wybrać odpowiednie panele winylowe?
32, 33. Pierwsza cyfra symbolizuje rodzaj pomieszczenia: 2 – do pomieszczeń mieszkalnych, a 3 – do obiektów użyteczności
Zapobiega to również zbieraniu się kurzu
Zazwyczaj największą uwagę zwracamy na
publicznej. Druga cyfra określa natomiast
na powierzchni podłogi.
walory estetyczne podłogi: jej wzór i kolory-
stopień natężenia ruchu: 1 – niski, 2 – śred-
z którego wykonuje się panele
stykę. Zastanawiamy się, czy będzie pasowa-
ni, 3 – wysoki.
winylowe, dobrze izoluje pomieszczenie
ła do istniejącego wystroju wnętrza. W przy-
»»Materiał,
Więcej informacji na www.leroymerlin.pl
Panele podłogowe imitujące kamień, beton, marmur mają wymiary: 30×30 cm, 60×60 cm, 45×90 cm. Ceny: od 19,98 zł/m2 do 129 zł/m2
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
17
OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE
LUKSUSOWY PENTHOUSE W ZABYTKOWEJ CZĘŚCI WIEDNIA
Nowoczesne okna dachowe mają za zadanie nie tylko doświetlać pomieszczenia i dostarczać mieszkańcom jak najwięcej dziennego światła, ale wpływają również na kształtowanie bryły budynku. W nowym cyklu prezentujemy ciekawe budynki z oknami dachowymi.
L
uksusowa
nieruchomość
o nazwie
mi z szybami refleksyjnymi. Dzięki temu
dobę i podziemny parking dla mieszkańców.
N°10 to nowy punkt orientacyjny w hi-
można odnieść wrażenie, że pasmo świetl-
Apartamenty z efektywnymi planami pięter
storycznym sercu Wiednia. Sterowane
ne stanowi ciągłą powierzchnię okna. Firma
o powierzchni od 50 do 240 m2 wykonane
elektrycznie okna dachowe wypełniają apar-
dekarska i wykonawca elementów drewnia-
są z materiałów najwyższej jakości. Ta ek-
tamenty na poddaszu dużą ilością naturalne-
nych zainstalowali specjalne okna dachowe,
skluzywność jest szczególnie widoczna na
go światła, stanowiąc podkreślenie efektow-
w których markizy zewnętrzne kończą się na
poddaszu, gdzie apartamenty typu penthouse
nej architektury.
tym samym poziomie co panele elewacyjne.
mają bezpośredni dostęp do tarasu na dachu
N°10 znajduje się w pierwszej dzielnicy
W celu zapewnienia szczelności dachu pro-
z jacuzzi i zapierającą dech w piersiach pa-
Wiednia, znanej ze wspaniałej historii i bo-
file ościeżnic okiennych zostały wyposażone
noramą Wiednia. Rozwiązania w zakresie
gatego życia kulturalnego. W otoczeniu za-
w trzy poziomy uszczelek obwodowych.
okien i ich połączenia zostały specjalnie do-
bytkowych budynków, zaledwie kilka minut spacerem od katedry świętego Szczepana, architekci
stworzyli
luksusowy
budynek
Poddasze z niestandardowymi oknami
pracy z konstruktorami producenta okien dachowych.
Energooszczędne i sterowane
mieszkalno-biurowy N°10 o imponującej
Budynek N°10 obejmuje również jadalnię, bi-
elektrycznie niestandardowe okna dachowe
elewacji. Symetrycznie zakrzywiona fasada
bliotekę, siłownię, konsjerża dostępnego całą
FAKRO FTW P5 Z-Wave i FPW P5 Z-Wave
z panelami w kolorze brązowym i złotym od dołu do góry nadaje budynkowi żywy wygląd i wyraża jego tożsamość.
Design na najwyższym poziomie Szczególną cechą estetyczną architektury są klasyczne skośne stropy na poddaszu prowadzące przez dwie kondygnacje. Niestandardowe, energooszczędne i sterowane elektrycznie okna dachowe tworzą pasma świetlne na całej wysokości połaci. Część pomiędzy oknami dachowymi została na zewnątrz wypełniona nieotwieranymi okna-
18
stosowane do nieruchomości w ścisłej współ-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE
oraz markizy AMZ Z-Wave i AMZ Solar są zintegrowane z nowoczesnym systemem inteligentnego domu (Smart Home) i tym samym oferują mieszkańcom maksymalny komfort. Okna dachowe zapewniają dużo naturalnego światła i tworzą wyjątkową atmosferę wewnątrz pomieszczeń.
Zdjęcia: FAKRO
ZASTOSOWANE PRODUKTY DACHOWE FAKRO: »»64 energooszczędne i sterowane elektrycznie obrotowe okna dachowe FTW P5 Z-Wave »»90 energooszczędnych i sterowanych elektrycznie uchylno-obrotowych okien dachowych FPW P5 Z-Wave
»»26 energooszczędnych nieotwieranych okien FXW P5 »»24 nieotwierane okna z szybą refleksyjną FNP P2/H5 »»2 okna oddymiające FSW P2 »»158 markiz zewnętrznych sterowanych elektrycznie AMZ Z-Wave »»26 markiz zewnętrznych AMZ Solar
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
19
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – ENERGOOSZCZĘDNE OKNA DACHOWE WWW.FAKRO.PL INFOLINIA 800 100 052 Zobacz więcej
OKNO FTT U8 THERMO Opis produktu: okno dachowe FTT U8 Thermo to nowatorskie, superenergooszczędne okno przeznaczone do budownictwa energooszczędnego oraz pasywnego. Jest to najbardziej energooszczędne okno dachowe dostępne na rynku z pojedynczym pakietem szybowym. Cechy szczególne: konstrukcja okna zapewnia dużą oszczędność energii cieplnej. Współczynnik przenikania ciepła okna wynosi Uw = 0,58 W/(m2 · K). Okno FTT U8 Thermo sprzedawane jest w komplecie z kołnierzem uszczelniającym z dodatkową termoizolacją EHV-AT Thermo. Trzykomorowy pakiet szybowy osadzony jest w specjalnie zaprojektowanej ramie skrzydła. Dodatkowa uszczelka przyszybowa zapewnia dodatkową szczelność w ekstremalnych warunkach pogodowych. Okno ma specjalny system wzmocnienia konstrukcji okna topSafe, który znacznie podnosi odporność okien dachowych na włamanie. Technologia thermoPro podnosi jakość i parametry okien dachowych, czego wynikiem jest wyższa ich energooszczędność, zwiększona trwałość, doskonała szczelność oraz łatwiejszy montaż.
OKNO DACHOWE PRESELECT MAX Opis produktu: nowe okno uchylno-obrotowe, w którym skrzydło uchylane jest aż do kąta 45° – prawie o 30% więcej niż w poprzednim modelu. Taki zakres otwarcia umożliwia jeszcze pełniejsze wykorzystanie stworzonej na poddaszu dodatkowej przestrzeni. Funkcja obrotowa pozwala na obrót skrzydła o 180°. W nowatorskim systemie okuć funkcja uchylna oddzielona jest od obrotowej, co gwarantuje realizację tylko wybranego sposobu otwierania oraz pełną stabilność skrzydła. Cechy szczególne: okno dostępne z trzyszybowym, superenergooszczędnym pakietem U5 – Uw = 0,93 W/(m2·K) – spełnia wymogi Warunków Technicznych na rok 2021. W oknie zastosowano system topSafe podnoszący bezpieczeństwo użytkowe i antywłamaniowe okna. Automatyczny nawiewnik V40P zapewnia zdrowy mikroklimat na poddaszu. Technologia thermoPro podnosi jakość i parametry okien dachowych, czego wynikiem jest wyższa ich energooszczędność, zwiększona trwałość, doskonała szczelność oraz łatwiejszy montaż.
OKNO DACHOWE FTW-V U5 Opis produktu: okno ma konstrukcję obrotową z zawiasem umieszczonym w połowie wysokości ościeżnicy. Malowane jest dwukrotnie ekologicznym lakierem akrylowym w kolorze białym dzięki czemu ma minimalnie zarysowane słoje drewna. Okno otwierane jest za pomocą klamki umieszczonej w dolnej części skrzydła. Tego typu produkty zdobywają uznanie w oczach osób ceniących minimalizm i nowoczesne trendy oraz poszerzają możliwości aranżacyjne podczas projektowania wyjątkowych wnętrz na poddaszu. Cechy szczególne: okno dostępne z trzyszybowym, superenergooszczędnym pakietem U5 – Uw = 0,97 W/(m2·K) – spełnia wymogi Warunków Technicznych na rok 2021. W oknie zastosowano system topSafe podnoszący bezpieczeństwo użytkowe i antywłamaniowe okna. Automatyczny nawiewnik V40P zapewnia zdrowy mikroklimat na poddaszu. Technologia thermoPro podnosi jakość i parametry okien dachowych, czego wynikiem jest wyższa ich energooszczędność, zwiększona trwałość, doskonała szczelność oraz łatwiejszy montaż.
OKNA DO DACHÓW PŁASKICH DEF Opis produktu: nowatorskie okno do dachów płaskich, które umożliwia napływ światła do wnętrza pomieszczenia, okno ma innowacyjny pakiet szybowy, który charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami energooszczędnymi i nowoczesnym wyglądem. Może być ono wykonane w dowolnym rozmiarze w zakresie od 60×60 do 120×220 cm. Pozwala to na wymianę istniejących naświetli, często o niestandardowych wymiarach, które nie spełniają obecnych wymagań termoizolacyjnych. Cechy szczególne: okno dostępne jest z trzyszybowym pakietem DU6 lub czteroszybowym, pasywnym pakietem DU8. Współczynnik przenikania ciepła U dla okna z pakietem DU8 wynosi 0,64 W/(m2 · K) wg PN-EN 14351-1, co pozwala na stosowanie go w budynkach energooszczędnych i pasywnych. Dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili, okna do płaskich dachów charakteryzują się do 16% większą powierzchnią przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych rozwiązań, zapewniając odpowiednią ilość naturalnego światła w pomieszczeniu.
20
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – ENERGOOSZCZĘDNE OKNA DACHOWE WWW.VELUX.PL KONTAKT@VELUX.PL Zobacz więcej
VELUX GLL 1061 Opis produktu: energooszczędne, trzyszybowe okno dachowe. Jego wytrzymały i ciepły profil okienny wykonano w konstrukcji ThermoTechnology™ z klejonego, impregnowanego i lakierowanego drewna sosnowego, połączonego z wysokoizolacyjnym tworzywem EPS. Posiada doskonały współczynnik przenikania ciepła, który gwarantuje ochronę przed chłodem i stratami ciepła. Konstrukcja szyby dodatkowo zapewnia wysoki stopień pozyskania energii słonecznej, gwarantujący korzystny bilans energetyczny. Przeznaczone do montażu w dachach o nachyleniu 15–90°, w każdym rodzaju pokrycia, samodzielnie lub w zestawach. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Okno ma dwie wersje otwierania: u góry aluminiowy uchwyt otwierający lub w dolnej części skrzydła ocynkowana klamka otwierająca (typ B). Okno z górnym systemem otwierania fabrycznie przygotowane do montażu nowoczesnego sterowania elektrycznego, niewidocznego po zamknięciu. 4. klasa przepuszczalności powietrza okna chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem, dzięki systemowi dodatkowych uszczelek. Wyposażone w wydajny system wentylacji oraz wymienny filtr powietrza zapobiegający przedostawaniu się do domu kurzu i owadów. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. Do wyboru dwa poziomy montażu: standardowy lub obniżony. 20-letnia gwarancja przy montażu z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Cechy szczególne: współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,1 W/(m2 · K), który już teraz spełnia wymagania zawarte w przepisach na 2021 rok. Wysoki stopień pozyskania energii słonecznej z otoczenia, gwarantujący korzystny bilans energetyczny – współczynnik przepuszczalności energii całkowitej g=0,55. Wytrzymała hartowana szyba zewnętrzna chroni przed żywiołami, wysoka 3. klasa odporności na uderzenie zabezpiecza przed niezamierzonym otwarciem okna przy uderzeniu od zewnątrz.
VELUX GLU 0061 Opis produktu: drewniano-poliuretanowe okno dachowe całowicie odporne na wilgoć. Energooszczędny pakiet szybowy składa się z trzech tafli szkła i dwóch komór wypełnionych argonem. Idealnie sprawdza się w łazience, kuchni oraz innych pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności. Profil okienny wykonany w technologii ThermoTechnology™ – rdzeń z drewna modyfikowanego termicznie pokryty ciśnieniowo odpornym na wodę poliuretanem pomalowanym na biało. Naroża okna są gładkie i bez połączeń, dzięki czemu nie gromadzi się na nich kurz i brud. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Okno ma dwie wersje otwierania: u góry aluminiowy uchwyt otwierający lub w dolnej części skrzydła ocynkowana klamka otwierająca (typ B). Okno z górnym systemem otwierania fabrycznie przygotowane do montażu nowoczesnego sterowania elektrycznego, niewidocznego po zamknięciu. Wyposażone w wydajny system wentylacji oraz wymienny filtr powietrza zapobiegający przedostawaniu się do domu kurzu i owadów. 4. klasa przepuszczalności powietrza okna chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem dzięki systemowi dodatkowych uszczelek. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. Do wyboru dwa poziomy montażu: standardowy lub obniżony. 20-letnia gwarancja przy montażu wraz z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Cechy szczególne: konstrukcja rdzenia drewnianego pokrytego ciśnieniowo malowanym na biało poliuretanem, zapewniająca całkowitą odporność na wilgoć i trwałość na wiele lat. Świetne parametry izolacyjne – współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,1 W/(m2 · K). Wysoki stopień pozyskania energii słonecznej z otoczenia – współczynnik przepuszczalności energii całkowitej g=0,55. Wytrzymała hartowana szyba zewnętrzna chroni przed żywiołami, wysoka 3. klasa odporności na uderzenie zabezpiecza przed niezamierzonym otwarciem okna przy uderzeniu od zewnątrz.
VELUX VFE Opis produktu: drewniane okno z energooszczędną szybą będące przedłużeniem okna dachowego VELUX. Przeznaczone do montażu w pionie w pomieszczeniach ze ścianką kolankową. Wykonane z wysokiej jakości drewna sosnowego klejonego warstwowo, pokrytego impregnatem i bezbarwnym lakierem. Możliwość wietrzenia i mycia szyby zewnętrznej od wewnątrz dzięki funkcji uchylnej. Posiada blokadę przed przypadkowym otwarciem przez dzieci. Najwyższa 4. klasa przepuszczalności powietrza chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem, a hartowana i laminowana szyba o klasie odporności antywłamaniowej P2A przed odłamkami szkła w czasie stłuczenia i hałasem zewnętrznym. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. 20-letnia gwarancja przy montażu z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Cechy szczególne: dostępne w wielu rozmiarach, umożliwia wpuszczenie wiekszej ilości światła i zyskanie atrakcyjnych widoków w pomieszczeniach ze ścianką kolankową. Nie może być stosowane samodzielnie. Możliwość zakupu w promocyjnym pakiecie z oknami trzyszybowymi VELUX GLL – www.velux.pl/zestawy-okien.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
21
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
JAK DOBRZE ZAIZOLOWAĆ PODDASZE Prawidłowe ocieplenie dachu i poddasza ma równie duże znaczenie, jak odpowiednia izolacja termiczna ścian. Nie wszyscy bowiem wiedzą, że ciepło ucieka przez niezaizolowany dach nawet łatwiej i szybciej niż przez ściany, dlatego wymagania dotyczące tej przegrody są ostrzejsze.
własnym zakresie, to zawsze musimy przestrzegać kilku podstawowych zasad:
»»Przed podjęciem prac należy sprawdzić,
jak ocieplić każdy element dachu.
»»Szczególną uwagę należy zwrócić na ta-
kie detale dachu, jak gzymsy, wypusty czy połączenia z kominem – one też powinny być starannie ocieplone. Nie można pozwolić na jakiekolwiek przerwy w materiale izolacyjnym. Musimy mieć pewność, że każdy element dachu będzie prawidłowo zaizolowany. Wszelkie niedoróbki mogą powodować straty ciepła.
»»Poddasze
ocieplamy wełną mineralną
dwuwarstwowo – pierwszą warstwę kładziemy pomiędzy krokwiami, zaś drugą prostopadle do niej pod krokwiami. Dwuwarstwowy Fot. Knauf Insulation
J
mostki termiczne. Ważne jest, aby zachować ciągłość izolacji.
aka zatem powinna być skuteczna
wykraplaniu się pary wodnej, która może
izolacja dachu i poddasza? W skró-
powodować zagrzybienie drewnianej kon-
»»Trzeba pamiętać, że dach zawsze powi-
cie można powiedzieć, że zawsze
strukcji więźby, a tym samym pogorszenie jej
nien być wentylowany. Wloty i wyloty powie-
szczelna, dobrze zabezpieczona przed wodą
właściwości konstrukcyjnych, nie wspomina-
trza znajdują się w kalenicy i przy okapie da-
deszczową oraz przed parą wodną, a także
jąc o aspekcie zdrowotnym.
chu. Jeśli nie uwzględnimy wentylacji dachu,
stwarzająca wystarczający wysoki opór przewodzenia ciepła. Podstawą dobrej izolacji jest jej właści-
to w domu może pojawić się grzyb i pleśń.
Fachowe wykonanie to podstawa
Dlatego pod materiałem izolacyjnym należy stosować paroizolację, a nad nim wiatroizo-
we zaprojektowanie i dobranie do konkret-
Wykonanie ocieplenia poddasza najlepiej
lację lub membranę wysokoparoprzepusz-
nej przegrody, fachowe wykonawstwo oraz
powierzyć sprawdzonym specjalistom, ale
czalną.
odpowiedzialność projektanta i wykonawcy
nawet jeśli zdecydujemy się zrobić to we
»»Należy dążyć do tego, aby paroizolacja
na każdym etapie wykonania izolacji. War-
była idealnie szczelna. Ma ona zminimalizo-
to w tym miejscu zwrócić uwagę, że zmiany
wać ilość pary wodnej przenikającej do weł-
projektowanej izolacji cieplnej dokonywane
ny w dachu. Jednocześnie para wodna ulega
samodzielnie przez inwestorów, bez konsul-
skropleniu po zimnej stronie połaci dachu,
tacji z projektantem, mogą potem wpłynąć
co może doprowadzić do zawilgocenia izola-
na zwiększenie opłat za ogrzewanie.
cji. Żeby tego uniknąć, zewnętrzne warstwy
Bardzo dobrym materiałem do izolacji
dachu muszą umożliwić odprowadzenie pary
poddasza, który skutecznie chroni przed
wodnej. Dlatego stosuje się paroprzepusz-
ucieczką ciepła oraz dobrze izoluje od ha-
czalne folie dachowe i pozostawia szczeliny
łasu, jest wełna mineralna. Najczęściej sto-
wentylacyjne.
sowanym sposobem izolacji poddasza jest
Dobre materiały – dlaczego wełna mineralna?
dwuwarstwowe ułożenie wełny mineralnej.
Dla trwałości domu
Wełna mineralna od lat jest powszechnie sto-
Dobre ocieplenie dachu i poddasza jest
sowana w Polsce jako sprawdzony materiał
warunkiem nie tylko oszczędnego gospoda-
do ocieplania połaci dachowych. Jest niedro-
rowania energią, ale także trwałości domu.
ga i łatwa do ułożenia. Jako materiał sprężysty świetnie wypełnia przestrzenie pomiędzy
Właściwie zaprojektowana i poprawnie wyFot. Isover
konana izolacja dachu skośnego zapobiega
22
układ izolacji dachu pozwala wyeliminować
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
i pod krokwiami więźby dachowej, zachowu-
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA jąc swój kształt, wymiary i co najważniejsze
temu izolacja skutecznie wycisza hałasy po-
zmniejszyć ilość generowanych przez nie
parametry cieplne przez cały okres użytko-
chodzące z zewnątrz, na przykład odgłosy
szkodliwych substancji. Wówczas tak sze-
wania liczony dekadami lat.
bębniącego o dach deszczu, co jest szcze-
roko promowana wymiana pieców byłaby
gólnie dokuczliwe, gdy dach pokryty jest
tańsza i bardziej skuteczna. Dzięki solidne-
blachą.
mu ociepleniu ścian i dachów wystarczy bo-
Łatwość docinania materiału połączona z dużą elastycznością sprawia, że izolację można zawsze ułożyć szczelnie. Warto podkreślić, że wełna mineralna pozostaje trwale elastyczna, co nie jest bez znaczenia, gdyż dach „pracuje”, a nie jest sztywną powierzch-
Jaka powinna być grubość izolacji?
wiem niewielka ilość paliwa, aby zapewnić w domu ciepło. Dlatego tak ważna jest kolejność działań
Planując izolację dachu – skośnego lub pła-
modernizacyjnych. Pierwszym etapem mo-
skiego – i wybierając rodzaj izolacji termicz-
dernizacji powinna być analiza energetyczna
nej, trzeba się upewnić, że ocieplenie zagwa-
budynku, następnie termomodernizacja jego
rantuje uzyskanie współczynnika przenikania
przegród zewnętrznych, a dopiero w następ-
ciepła nie większego niż U= 0,15 W/(m2 · K).
nej kolejności wymiana źródeł ciepła i popra-
Od stycznia 2021 roku będzie to obowiązu-
wa sprawności instalacji ogrzewczej. Tylko
jące wymaganie. Przyjmuje się, że grubość
taka kolejność działań gwarantuje ogranicze-
izolacji dachu powinna wynosić minimum
nie smogu w Polsce oraz obniżenie kosztów
30 cm, a dla domów energooszczędnych
ogrzewania budynków jednorodzinnych dla
40 cm, przy czym każdą przegrodę budowla-
ich właścicieli. Kolejność odwrotna, czyli naj-
nią. W sztywnym materiale mogą powstawać
ną należy najpierw sprawdzić pod względem
pierw wymiana pieca, a następnie izolacja
szczeliny na styku z więźbą dachową.
termiczno-wilgotnościowym z uwzględnie-
przegród zewnętrznych, oznacza przewymia-
Fot. Rockwool
Prawidłowe ocieplenie poddasza wełną
niem jej pełnej charakterystyki materiałowej.
rowanie źródeł ciepła, ich późniejszą nieefek-
mineralną, poza skuteczną izolacją termicz-
Warto zaizolować dach lepiej niż jest to obec-
tywną pracę oraz wzrost kosztów ogrzewa-
ną, zapewnia także wiele innych korzyści.
nie wymagane prawem, ponieważ przyniesie
nia. Wydajność urządzeń grzewczych jest
Dzięki paroprzepuszczalnej, niepalnej izola-
to znaczne korzyści przez lata eksploatacji
bowiem ściśle uzależniona od właściwości
cji cieplnej można zapewnić w mieszkaniach
budynku zarówno pod względem komfortu
izolacyjnych budynku.
większy
użytkowania budynku, jak i rachunków za
komfort
cieplno-wilgotnościowy
i jednocześnie ograniczyć ryzyko pożarowe. Pamiętajmy, że wełna mineralna jest klasyfikowana jako materiał niepalny (euroklasa A1). Na poddaszu, w którym cała konstrukcja więźby jest drewniana, izolacja niepalną wełną mineralną może mieć ogromne znaczenie podczas pożaru, gdyż nie będzie powodować szybszego rozprzestrzeniania się
Dobrze
wykonana
termomodernizacja
domu to korzyści na kilkadziesiąt lat i są
jego ogrzewanie. Uwaga! Zwiększając grubość izolacji o 10 centymetrów, poprawiamy izolacyjność cieplną o około 40 procent!
Izolacja a smog
one widoczne od razu. To inwestycja, która mieszkańcom domów jednorodzinnych zwróci się na dwa sposoby. Po pierwsze, będą odczuwać w domu komfort – ciepło w zimie, a chłód latem, po drugie – każdy rok przyniesie im oszczędności związane z ogrzewaniem. Ponadto w skali kraju termomoder-
ognia na inne elementy budynku, do czego
Jak już powszechnie wiadomo, głównym
nizacja zmniejsza występowanie zjawiska
mogą się przyczynić palne wyroby izolacyjne.
źródłem zanieczyszczenia powietrza w Pol-
ubóstwa energetycznego, a także poprawia
Budynek należy konstruować tak, żeby
sce jest indywidualne ogrzewanie budynków
bezpieczeństwo energetyczne niezależnie od
para wodna mogła bez przeszkód zostać
mieszkalnych. Za niemal 90% zanieczysz-
rodzaju paliw stosowanych do ogrzewania
usunięta na zewnątrz. Służy temu przede
czeń pyłem zawieszonym PM10 i PM2,5
budynków jednorodzinnych. Właściwie wy-
wszystkim dobra wentylacja. Jednak nie
i prawie za 100% przekroczeń poziomu ben-
konane docieplenie przegród zewnętrznych
wolno zapominać, że przegrody zewnętrzne –
zo(a)pirenu są odpowiedzialne budynki.
budynków to również poprawa komfortu ich
ściany czy dach – też mają wpływ na właści-
Jak można to zmienić? Rozwiązaniem
użytkowania, izolacyjności akustycznej prze-
we zarządzanie wilgocią wewnątrz budynku.
jest systemowa termomodernizacja domów
gród, bezpieczeństwa pożarowego oraz po-
Dlatego też najlepszym rozwiązaniem jest
jednorodzinnych, co pozwoliłoby znacznie
prawa ich stanu technicznego i wizualnego.
stosowanie materiałów, które przepuszczają parę wodną. Takim materiałem izolacyjnym jest wełna mineralna. Ma ona doskonałe parametry paroprzepuszczalności. Współczynnik oporu dyfuzyjnego dla wełny mineralnej wynosi μ = 1. Przyjmuje się, że opór dyfuzyjny (μ) na poziomie 1 to pełna paroprzepuszczalność, a każda wyższa wartość to coraz większy opór dla przenikającej pary wodnej. Izolacja z wełny mineralnej – szklanej lub skalnej – pozwala zapewnić w mieszkaniach również wysoki komfort akustyczny. Włóknista struktura wełny mineralnej ma bardzo Fot. URSA
dobre właściwości tłumiące dźwięk. Dzięki
24
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – DACHY SKOŚNE TEL. 22 369 59 00 BIURO@KNAUFINSULATION.COM WWW.KNAUFINSULATION.PL Zobacz więcej
UNIFIT 037 NOWOŚĆ! Opis produktu: wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (układana pomiędzy i pod krokwiami), a także podłóg na legarach i stropów oraz ścian w konstrukcjach szkieletowych. Podwyższona sztywność materiału przyspiesza montaż, a specjalne oznaczenie linii cięcia na rolce ułatwia kształtowanie wełny do wymaganych wymiarów. Produkt o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych. Cechy szczególne: ECOSE® Technology to technologia wolna od dodatku formaldehydu, fenoli i akryli. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Wełna miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Opakowanie skompresowane, co ułatwia transport. Doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. Grubość mat: 50–200 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,037 W/(m · K). Klasa reakcji na ogień: A1.
UNIFIT 033 Opis produktu: wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do zastosowania w dachach skośnych, w przestrzeniach pomiędzy krokwiami połaci dachowej, jak również jako dodatkowa izolacja podkrokwiowa. Możliwość wypełnienia wełną mineralną całej wysokości przestrzeni między krokwiami zależy od rodza® ju zastosowanej membrany dachowej. Cechy szczególne: ECOSE Technology to technologia wolna od dodatku formaldehydu, fenoli i akryli. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Wełna miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Opakowanie skompresowane, co ułatwia transport. Doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. Grubość mat: 50–200 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,033 W/(m·K). Klasa reakcji na ogień: A1.
UNIFIT 035 Opis produktu: wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do zastosowania w dachach skośnych, w przestrzeniach pomiędzy krokwiami połaci dachowej, jak również jako dodatkowa izolacja podkrokwiowa. Możliwość wypełnienia wełną mineralną całej wysokości przestrzeni między krokwiami zależy od rodzaju zastosowanej membrany dachowej. Cechy szczególne: ECOSE® Technology to technologia wolna od dodatku formaldehydu, fenoli i akryli. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Wełna miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Opakowanie skompresowane, co ułatwia transport. Doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. Grubość mat: 60–240 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λ D = 0,035 W/(m·K). Klasa reakcji na ogień: A1.
WWW.CLIMOWOOL.PL
Zobacz więcej
CLIMOWOOL DF33 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 2500–9000×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: produkt mający jeden z najlepszych współczynników przewodzenia ciepła w Polsce λD = 0,033 W/(m · K); opór cieplny RD: 1,50–6,05 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).
CLIMOWOOL DF1
CLIMOWOOL DF35 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 3100–6200×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: opór cieplny RD: 1,40–5,70 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).
26
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 3200–6500×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: opór cieplny RD: 1,25–5,10 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).
REKLAMA
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – DACHY SKOŚNE BIURO DORADZTWA TECHNICZNEGO ISOVER TEL. 800 163 121 (bezpłatna infolinia) KONSULTANCI.ISOVER@SAINT-GOBAIN.COM WWW.ISOVER.PL
Zobacz więcej
SYSTEM VARIO® I SUPER-MATA Opis produktów: ISOVER VARIO® to innowacyjny system zapewniający szczelność przegrody budowlanej, który razem z odpowiednią termoizolacją ISOVER zapewnia optymalną temperaturę i wilgotność w pomieszczeniach przez cały rok. W skład kompletnego systemu wchodzą, oprócz inteligentnej paroizolacji (ISOVER VARIO® KM DUPLEX), również odpowiednio dobrane produkty uszczelniające (ISOVER VARIO® DoubleFit, ISOVER VARIO® Multitape, ISOVER VARIO® KB1). Do systemu rekomendowana jest wełna mineralna ISOVER SUPER-MATA – mata z wełny mineralnej szklanej o doskonałych właściwościach izolacyjnych. SUPER-MATA przeznaczona jest do stosowania wszędzie tam, gdzie najważniejsze są parametry izolacyjne (termiczne i akustyczne) przegrody: dachy skośne, poddasza użytkowe i nieużytkowe, stropodachy wentylowane oraz drewniane i stalowe konstrukcje szkieletowe. Cechy szczególne: SUPER-MATA: współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/(m · K), wymiary (dł.×szer.): 2200–9500×1200 mm, grubość: 30–230 mm, klasa reakcji na ogień: A1 w edług EN 13501-1.
UNI-MATA I STOPAIR 1140 Opis produktów: UNI-MATA to uniwersalna mata z wełny mineralnej szklanej do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych, a także poddaszy użytkowych i nieużytkowych, stropodachów wentylowanych, podłóg i stropów pomiędzy legarami oraz drewnianych i stalowych konstrukcji szkieletowych. STOPAIR 1140 to wysokiej jakości wytrzymała polietylenowa (PE) folia paroizolacyjna do ścian, stropów i dachów. Zabezpieczy przegrody budowlane przed powstawaniem zawilgoceń wywołanych wykraplaniem się od strony wnętrza pary wodnej – chroni konstrukcję przed wilgocią, przeciwdziała powstawaniu grzybów i pleśni. Cechy szczególne: UNI-MATA: współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/(m · K), wymiary (dł.×szer.): 3300–8000×1200 mm, grubość: 50–250 mm, klasa reakcji na ogień: A1 według EN 13501-1.
WWW.URSA.PL
Zobacz więcej
URSA PLATINUM 32 Opis produktu: mata z wełny mineralnej do izolacji cieplnej, ogniochronnej i akustycznej poddaszy, dachów skośnych, ścian działowych, szkieletu drewnianego i metalowego, a także sufitów podwieszanych. Wytrasowane linie ułatwiają docinanie materiału. Materiał niepalny, dźwiękochłonny, paroprzepuszczalny, kompresowany, odporny na pleśń i grzyby, wykonany z włókien sprężystych – materiał skutecznie klinuje się bez podwiązywania, w zależności od rozstawu krokwi. Najlepszy produkt na rynku wśród rolek. Cechy szczególne: doskonałe własności izolacyjne wełny utrzymują ciepło w pomieszczeniu w okresie zimowym oraz zapewniają przyjemny chłód w okresie upałów. URSA GLASSWOOL PLATINUM 32 chroni również przed niechcianym hałasem, a jako materiał niepalny, o klasie reakcji na ogień (euroklasa) A1, skutecznie redukuje ryzyko wystąpienia i rozwoju pożaru; Współczynnik przewodzenia ciepła λ: 0,032 W/(m · K).
URSA SILVER 39 Opis produktu: mata z wełny mineralnej do izolacji cieplnej, ogniochronnej i akustycznej poddaszy, dachów skośnych, ścian działowych, szkieletu drewnianego i metalowego, a także sufitów podwieszanych. Wytrasowane linie ułatwiają docinanie materiału. Materiał niepalny, dźwiękochłonny, paroprzepuszczalny, kompresowany, odporny na pleśń i grzyby, wykonany z włókien sprężystych. Cechy szczególne: doskonałe własności izolacyjne wełny utrzymują ciepło w pomieszczeniu w okresie zimowym oraz zapewniają przyjemny chłód w okresie upałów. URSA GLASSWOOL SILVER 39 chroni również przed niechcianym hałasem, a jako materiał niepalny, o klasie reakcji na ogień (euroklasa) A1, skutecznie redukuje ryzyko wystąpienia i rozwoju pożaru; Współczynnik przewodzenia ciepła λ: 0,039 W/(m · K).
URSA SILENTIO 38 Opis produktu: płyta z wełny mineralnej o najwyższych parametrach akustycznych do izolacji akustycznej, ogniowej i termicznej ścian działowych, stropów, dachów skośnych i poddaszy. Materiał niepalny, dźwiękochłonny, paroprzepuszczalny, kompresowany, odporny na pleśń i grzyby, wykonany z włókien sprężystych. Cechy szczególne: doskonałe własności izolacyjne wełny utrzymują ciepło w pomieszczeniu w okresie zimowym oraz zapewniają przyjemny chłód w okresie upałów. URSA GLASSWOOL SILENTIO 38 chroni również przed niechcianym hałasem, a jako materiał niepalny, o klasie reakcji na ogień (euroklasa) A1, skutecznie redukuje ryzyko wystąpienia i rozwoju pożaru. Współczynnik przewodzenia ciepła λ: 0,038 W/(m · K).
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
27
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
OCIEPLASZ DOM, CHRONISZ KLIMAT
Bartosz Polaczyk, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO)
izolacyjność ścian to także mniejsze zużycie
Ocieplenie klimatu to już nie wizja czy też, jak sądzono, wymysł naukowców, ale rzeczywistość, z którą musimy się zmierzyć. I w tym kontekście każde działanie, choćby najmniejsze, ma sens. Ocieplając dom, zmniejszamy zapotrzebowanie na energię, a mniejsze zużycie energii to zredukowanie emisji CO2 oraz niższe koszty ogrzewania. Ponadto im mniejsza emisja gazów, tym mniej pyłu zawieszonego w powietrzu, a więc smogu. A im mniej smogu, tym lepszym zdrowiem i samopoczuciem mogą się cieszyć mieszkańcy.
energii latem, gdy pracują klimatyzatory.
»» Ochrona
najbliższego otoczenia. Do-
konując termomodernizacji i wymieniając nieefektywne urządzenie grzewcze, polepszamy komfort życia własnego i swoich sąsiadów. Przyczyniamy się też do eliminowania smogu. Spalając niewłaściwej jakości opał lub wykorzystując do tego celu stare nieefektywne urządzenia, zawsze trzeba pamiętać, że truje się nie tylko otoczenie, ale także siebie.
»» Ochrona klimatu. Zmniejszenie energo-
Kolejność prac termomodernizacyjnych
różnica temperatur między powierzchnią ze-
ponieważ zmniejszamy wydzielanie CO2 do
wnętrzną a wewnętrzną wynosi 1 stopień
atmosfery.
Przy termomodernizacji budynku bardzo
Kelvina. Im wartość tego współczynnika
»» Poprawa estetyki budynku. Ocieplając
istotna jest kolejność działań, które będą
jest mniejsza, tym większa jest oszczędność
dom, wymieniając okna, zmieniamy wygląd
podejmowane, ponieważ wymiana pieca
energii. Obecnie wymagana wielkość wyno-
elewacji. Dzięki szerokiemu wachlarzowi
nie będzie mieć sensu, jeśli nie zaczniemy
si 0,23, ale już od 1 stycznia 2021 roku
wypraw tynkarskich i bogatej kolorystyce,
od ocieplenia ścian domu. Budynek przed
wartość ta się zmniejszy do 0,20. Jeżeli
każdy może wybrać system ociepleń, który
ociepleniem jest bowiem nieefektywny ener-
przed termomodernizacją przegrody mają
spełni jego oczekiwania. A coraz powszech-
getycznie, co oznacza, że do jego ogrzania
współczynnik U = 0,5 W/(m2 · K), to wyko-
niejsze dodatkowe elementy dekoracyjne,
trzeba wybrać piec o większej mocy, który
nując ocieplenie metodą ETICS, redukujemy
takie jak deski, imitacja betonu czy płytki
będzie pracował na wyższych obrotach, aby
ucieczkę ciepła o około 50%. Systemy ocie-
pozwalają na przełamanie standardowych
utrzymać zadowalający poziom temperatury
pleń są najtańszym i najlepszym sposobem
rozwiązań. Każdy może czymś urozmaicić
w pomieszczeniach. Dlatego tak ważne jest
poprawienia termoizolacyjności ścian ze-
system ociepleń i zindywidualizować swój
kompleksowe podejście do termomoderni-
wnętrznych.
dom. Wykonując ocieplenie, możemy stary
zacji. Warto to prześledzić na przykładzie. Podstawowy
parametr
charakteryzujący
energooszczędność ścian to współczynnik
28
chłonności budynku pozwala chronić klimat,
Korzyści z ocieplenia domu
nieestetyczny budynek zamienić w elegancki dom, co dodatkowo podniesie jego wartość r ynkową.
przenikania ciepła U. Jest on podawany
»» Mniejsze zużycie energii. Lepiej zaizo-
w W/(m2 · K) i określa wielkość przepływu
lowane ściany dają możliwość doboru bar-
ne ściany chronią ściany zewnętrzne przed
ciepła przez jednostkową powierzchnię, gdy
dziej oszczędnego pieca. Dodatkowo dobra
niszczącym działaniem czynników atmosfe-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
»» Wydłużenie
życia budynku. Ocieplo-
SYSTEMY OCIEPLEŃ ATLAS ELEWACJA GOTOWA NA WSZYSTKO EKSTREMALNA ODPORNOŚĆ
EKSTREMALNA ODPORNOŚĆ
NA ZABRUDZENIE
NA GRADOBICIE
uderzenie kulą gradową o średnicy 5 cm z prędkością ponad 100 km/h
wysoka hydrofobizacja powierzchni oraz niska nasiąkliwość
UDARNOŚĆ
POTWIERDZONA BADANIAMI
Odporność na uderzenie min. 140 J
na porażenie biologiczne
WIELOSEZONOWOŚĆ
SZYBKOŚĆ REALIZACJI
NIEWIARYGODNA TRWAŁOŚĆ OCIEPLENIA
możliwość aplikacji w temperaturach od 0–35°C
EKSTREMALNA ODPORNOŚĆ
+ 35°C 0°C
możliwość aplikacji produktów za pomocą agregatów atlas.com.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA rycznych (opady, mróz, promieniowanie UV).
welizacja ustawy wprowadzającej ulgę we-
Stosując ocieplenie, sprawiamy, że ściana
szła w życie 1 stycznia 2019 roku).
Ocieplanie tak, ale systemowe
nośna będzie pełnić tylko funkcje przeno-
Program „Czyste Powietrze” obejmuje
Na koniec warto dodać, że jeśli mówi-
szenia obciążeń. Funkcja termoizolacji zo-
przede wszystkim wymianę pieców, kotłów
my o zastosowaniu systemu ociepleń, to
staje bowiem przeniesiona na ocieplenie.
na paliwa stałe oraz szerzej rozumianą ter-
mamy oczywiście na myśli system objęty
Dzięki temu ocieplenie wpływa na trwałość
momodernizację, w skład której wchodzi
określonym dokumentem odniesienia, czyli
budowli.
ocieplenie ścian, poddasza czy wymiana
najczęściej europejską lub krajową oceną
stolarki okiennej. Program skierowany jest
techniczną czy obowiązującą jeszcze apro-
do osób fizycznych, które są właściciela-
batą techniczną danego producenta. Często
Trzeba przyjąć, że wykonanie termomoder-
mi nieruchomości. Łącznie można uzyskać
się bowiem zdarza, szczególnie przy małych
nizacji ściany, czyli montaż ocieplenia, to
nawet do 53 tysięcy złotych dotacji. Z pie-
inwestycjach, że chęć naprawdę niewielkich
spora inwestycja. 1 m2 wraz z robocizną
niędzy tych można sfinansować na przykład
oszczędności przewyższa zdrowy rozsądek
kosztuje około 150 zł netto (są to dane dość
wymianę całej instalacji grzewczej w domu
i stosuje się do ocieplania produkty pocho-
orientacyjne, ponieważ zależą od wielkości
jednorodzinnym, ale nie starczą już one na
dzące od różnych producentów, z różnych
budynku, jego lokalizacji, rodzaju materiału
ocieplenie domu i na odwrót. A tylko kom-
systemów ociepleń. W takim przypadku
termoizolacyjnego czy wykończenia systemu
pleksowe
termomodernizacyjne
dobry wykonawca może się okazać niewy-
ociepleniowego itp.). Zważywszy, że śred-
dają wymierne oszczędności i poprawiają
starczającym gwarantem bezawaryjnej eks-
niej wielkości dom ma powierzchnię około
komfort życia.
ploatacji. Każdy systemodawca gwarantuje
Koszty termomodernizacji
200 m2, finalna kwota nie jest bez znaczenia
działania
W podjęciu decyzji o wykonaniu ocieplenia
bowiem, że proponowane przez niego roz-
może pomóc dodatkowo ulga podatkowa na
wiązanie jest przetestowane, przebadane
termomodernizację domów jednorodzinnych.
i posiada wymaganą dokumentację. Sto-
Z tego rozwiązania mogą skorzystać właści-
sując cały system, producent może także
ciele lub współwłaściciele domów jednoro-
wystawić odpowiednią kartę gwarancyjną
W Polsce istnieją rządowe programy wspar-
dzinnych, którzy są płatnikami podatku do-
(jeżeli przewiduje taką możliwość).
cia na prace termomodernizacyjne, a miano-
chodowego od osób fizycznych oraz ci, którzy
wicie program „Czyste Powietrze” oraz ulga
rozliczają się zgodnie z ustawą o zryczałto-
podatkowa na termomodernizację domu (no-
wanym podatku dochodowym.
dla domowego budżetu.
Termomodernizacja z dotacją
* * * Na zdjęciach pokazano wybrane etapy prac ociepleniowych metodą ETICS.
Zdjęcia: SSO
30
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Akcja Akcjaspołeczna społeczna www.termomodernizacja.org PARTNER STRATEGICZNY AKCJI
PATRONI AKCJI
WSPIERAJĄ NAS
ORGANIZATOR AKCJI
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
DLACZEGO WARTO OCIEPLIĆ DOM Przy obecnym poziomie cen nośników energii i prognozowanym ich wzroście coraz większego znaczenia nabiera kontrolowanie ilości zużycia energii w gospodarstwach domowych. Koniecznością staje się minimalizowanie strat ciepła.
O
najcieplejsze styropiany mają lambdę wynoszącą 0,031–0,033 W/(m· K ), a te o najgorszej izolacyjności na poziomie 0,044–0,045 W/(m · K). Te ostatnie charakteryzują się dodatkowo zaniżonym współczynnikiem TR.
Styropian na ścianę – ważne lambda i TR
cieplenie domu pomaga zredukować
no współczynnik przenikania ciepła materia-
koszty konsumowanej energii, a co
łu, z którego może być zbudowany mur, oraz
również istotne – utrzymać przytulne
wielkość współczynnika (U) całej przegrody
Jeśli kupujemy styropian w celu termoizola-
wymaganej przez prawo.
cji ściany, trzeba zwrócić uwagę na współ-
ciepło w jego wnętrzu.
Termoizolacja działa jak parasol przeciwsłoneczny latem i puchowa kurtka w mroźne dni
Wiesz już, że warto ocieplić dom, teraz wybierz właściwy styropian
czynnik przewodzenia ciepła lambda (λ). Od niego zależy, jaką grubość płyt styropianowych musimy zastosować, aby uzyskać zgodny z przepisami i zarazem najlepszy
Aby termoizolacja spełniała swoje zadania,
opór cieplny przegrody (U). Doskonale w tym
W upalny dzień, w okresie od maja do wrze-
a nasz dom był ciepły, należy do prac ter-
zadaniu sprawdzi się grafitowy styropian no-
śnia, dach wystawiony jest na mocne dzia-
moizolacyjnych użyć styropianu najlepszej
wej generacji Austrotherm EPS FASSADA
łanie słońca. Bez odpowiedniej termoizolacji
jakości w odpowiedniej odmianie.
PREMIUM o λD ≤ 0,031 W/(m · K). Jego
pochłania ciepło i nagrzewa się. Staje się na
Skuteczność termoizolacji zależy od wielu
użycie pozwala redukować grubość warstwy
tyle gorący, że zaczyna emitować ciepło do
czynników. W branży budowlanej do opi-
termoizolacji nawet o 40% w porównaniu
wnętrza obiektu. To powoduje nieprzyjem-
sania jakości materiałów do dociepleń uży-
z białym, tanim styropianem o lambdzie
ny wzrost temperatury w całym budynku.
wa się m.in. współczynnika przewodzenia
równej 0,045 W/(m · K). Dodatkowo przy
Podobne zjawisko zachodzi w przypadku
ciepła lambda (λ). Im lambda jest bliższa
dociepleniu ścian trzeba zwrócić uwagę na
nieocieplonych ścian betonowych czy cera-
zeru, tym styropian lepiej izoluje. Jej wartość
parametr TR, który określa wytrzymałość
micznych. Ze względu na dużą pojemność
oraz grubość warstwy styropianu powinny
na rozciąganie prostopadłe do powierzchni
cieplną betonu i cegieł ściany zostają ciepłe
być podane w projekcie budowlanym. Od
czołowej płyty. Jego wartość powinna być
w nocy, więc wnętrze budynku bardzo mocno
tych wielkości będzie zależała skuteczność
równa co najmniej 80 kPa, a najlepiej by
się nagrzewa.
prowadzonych działań termoizolacyjnych.
wynosiła 100 kPa, jak w przypadku produk-
Obecnie dzięki postępowi technologicznemu
tu Austrotherm EPS FASSADA PREMIUM.
Odwrotnie dzieje się w zimie, kiedy ciepło emitowane z domu pochłaniane jest przez dach i ściany, a następnie wyprowadzane na zewnątrz. Im niższa temperatura na zewnątrz, tym szybciej temperatura wnętrza budynku dopasowuje się do tej panującej za oknem. Dzieje się tak dlatego, gdyż ciepło zawsze przemieszcza się w kierunku chłodniejszego obszaru. Jedynym sposobem na zatrzymanie tego procesu jest dobra termoizolacja. Zapora, jaką tworzy termoizolacja, pozwala na stworzenie komfortu cieplnego zarówno latem, jak i zimą.
Izolacyjność cieplna i oszczędności Uzyskanie oszczędności energii na etapie użytkowania budynku wymaga wiedzy i właściwych rozwiązań w zakresie izolacyjności cieplnej przegród. Od tego zależy, jakiej grubości i jakiego styropianu należy użyć. Istotne są tu nie tylko wymagania stawiane przez inwestorów i użytkowników, ale także przez Prawo budowlane. Na rys. 3 zaprezentowa-
32
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Rys. 1. Stosując styropian, można w zimie zaoszczędzić na kosztach ogrzewania, a latem na kosztach klimatyzacji
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
Współczynnik przenikania ciepła U [W/(m2·K)]
2,4 2,2 2,0 1,8
Mur kamienny mieszany 60 cm Pustak ceramiczny 25 cm
1,6 1,4
Cegła pełna 40 cm
1,2 1,0 0,8
Gazobeton 30 cm
0,6 0,4 0,2 0
Wartość U dla przegrody obowiązująca od 2017 roku Planowana wartość U dla przegród w 2021 roku
Rys. 3. Współczynnik przenikania ciepła materiału oraz wielkość współczynnika Rys. Drogi ucieczkiwymaganej ciepła w domu U dla1.całej przegrody przezjednorodzinnym prawo w 2017 i 2021 roku
Rys. 2. Drogi ucieczki ciepła w domu jednorodzinnym
Styropian to oszczędność pieniędzy i środowiska naturalnego
towy, czyli takie, które pochodzi z podkładu podłogowego, ścianek działowych czy mebli. Tutaj sprawdza się klasyczny biały styropian Austrotherm EPS 038 DACH/PODŁOGA lub
Podczas ekstremalnych temperatur używanie
szary Austrotherm EPS DACH/PODŁOGA
grzejników i klimatyzatorów w domach bez
PREMIUM.
izolacji nie jest efektywne. Z powodu wyso-
Warto dodać, że na stropie pomiędzy po-
kiej straty bądź zysku ciepła, urządzenia, aby
mieszczeniami ogrzewanymi ważna będzie
utrzymywać komfortową temperaturę, muszą
nie tyle termoizolacja, ile zdolność styropia-
pracować stale i blisko maksymalnej mocy.
nu do tłumienia dźwięków, dlatego warto
To tak jak lodówka podłączona do gniazdka
rozważyć zakup płyt Austrotherm STK EPS T,
elektrycznego, która musi działać przy otwar-
które sprawdzą się jako izolacja akustyczna
tych na oścież drzwiach. Chłodne powietrze
stropu od dźwięków uderzeniowych w ukła-
w środku nie utrzyma się przez długi czas,
dzie podłogi pływającej.
a sprężarka będzie musiała pracować stale,
Styropian na dach – ważne lambda i CS Szacunkowe oszczędności związane z termoizolacją
»»termoizolacja dachu: 15–30% »»termoizolacja ścian: 20–50% »»wymiana okien: 10–25% »»termoizolacja piwnicy: 10–20% »»modernizacja układu grzewczego: 10–50%
aby obniżać temperaturę. Kiedy jednak drzwi lodówki są zamknięte, powstaje bariera, która zapobiega ucieczce chłodnego powietrza
Do ocieplenia dachu należy użyć styropia-
i przedostawaniu się ciepła do wnętrza urzą-
nu o dobrej lambdzie. Tutaj właśnie współ-
dzenia.
czynnik przewodzenia ciepła jest kluczowy.
W izolowanym domu grzejniki nie muszą
Oczywiście w przypadku dachów skośnych
być tak gorące ani tak długo pracować, aby
stosowanie styropianu nie jest popularne,
temperatura wzrosła do komfortowego pozio-
ze względu na jego obróbkę potrzebną do
mu, ponieważ termoizolacja utrzymuje cie-
umieszczenia go między krokwiami, jednak
pło. To samo dotyczy klimatyzacji w upalne
jest to materiał, który i tutaj się sprawdzi.
dni – nie jest wymagane, aby działała przez
W przypadku stosowania termoizolacji styro-
cały czas.
Dość często producenci systemów dociepleń
pianowej jako izolacji nakrokwiowej, układa
nie gwarantują trwałości elewacji wykończo-
się ją na pełnym deskowaniu i należy zwró-
nej tynkiem cienkowarstwowym, jeśli styro-
cić uwagę na parametr styropianu związany
Dobrze przeprowadzona termoizolacja to niż-
pian nie spełnia tego parametru.
z wytrzymałością na ściskanie CS(10), który
sze zużycie energii, mniejsze koszty utrzyma-
powinien wynosić wtedy minimum 80 kPa.
nia budynków oraz zmniejszone obciążenie
Styropian na podłogę – ważne CS i lambda
Jednak współczynnik przewodzenia ciepła leży się kierować, podejmując decyzję zaku-
związanych z izolacją podłogi na gruncie na-
powe. Wiedząc, że styropian stanowi jedynie
leży wybierać styropian, który jest odporny
około 15% kosztów związanych z pracami
na ściskanie oraz ma dobre walory termoizo-
dociepleniowymi, błędem jest szukanie naj-
lacyjne. Taki styropian ma wysoką gęstość,
tańszego styropianu. Inwestor podejmują-
czyli zawiera „więcej styropianu w styropia-
cy racjonalne decyzje weźmie pod uwagę
nie”. Już styropiany o parametrze CS(10) na
całość kosztów związanych z ociepleniem,
poziomie 70 kPa są w stanie wytrzymać ob-
a w tym robociznę, bezpieczeństwo i jakość
ciążenie w granicach 2 ton na metr kwadra-
produktów.
nr 1/2020
środowiska naturalnego.
lambda (λ) to nie jedyny czynnik, którym na-
Podłoga musi być wytrzymała. Do zadań
EKSPERT BUDOWLANY
Podsumowanie
www.ekspertbudowlany.pl
Austrotherm Sp. z o.o. ul. Chemików 1, 32-600 Oświęcim tel. 33 844 70 33-36, fax 33 844 70 43 www.austrotherm.pl/serce
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
33
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Co zrobić, aby ocieplenie służyło długie lata mgr inż. Piotr Idzikowski
Trwałość ocieplonej elewacji związana jest przede wszystkim z przestrzeganiem technologii wykonania robót. Jeśli prace przebiegały zgodnie z wytycznymi producenta, czyli stosowano systemowe produkty zgodnie z zapisami w ich kartach technicznych i właściwie je dobrano do warunków użytkowania, to ocieploną elewacją można będzie się cieszyć przez kilkadziesiąt lat. Warunkami niezbędnym takiego stanu rzeczy są jednak okresowe kontrole i naprawy.
Ż
Ocena konieczności przeprowadzenia robót naprawczych lub konserwacyjnych powinna być podjęta na podstawie corocznych kontroli elewacji, przeprowadzanych wiosną, bezpośrednio po okresie zimowym, np. w maju. Podczas oględzin warto sporządzić
dokumentację
fotograficzną
wy-
glądu elewacji. Na podstawie oceny stanu technicznego,
stwierdzonych
uszkodzeń
lub zużycia poszczególnych warstw systemu ycie systemu ociepleń ścian zewnętrz-
z nich wynikają z prowadzenia robót w nie-
ociepleń, można podjąć właściwe decyzje
nych budynków ocieplonych syste-
stabilnych
atmosferycznych,
dotyczące dalszego postępowania, zakresu
mem ETICS może trwać tyle, ile czasu
to praktycznie na każdym etapie mogą wy-
prac oraz kolejności ich wykonania. Uwaga!
funkcjonuje najstarsze istniejące na świecie
stąpić sytuacje mające negatywny wpływ
Podczas diagnostyki szczególnej uwagi wy-
ocieplenie, a więc ponad 50 lat. Formalnie
na trwałość systemu. Winnymi usterek mogą
magają budynki wielkopłytowe, wykonane
trwałość tego typu systemów oceniana jest
być projektant ocieplenia, wykonawca, ale
z prefabrykowanych elementów montowa-
na 30 lat (według wymagań krajowych).
również czynniki zewnętrzne, np. trudne wa-
nych na budowie. W takich przypadkach
W tym okresie ocieplone elewacje są narażo-
runki eksploatacji lub uszkodzenia mecha-
należy zapoznać się również z odpowiednimi
ne na uszkodzenia mechaniczne oraz natural-
niczne.
instrukcjami, dotyczącymi problematyki eks-
ne procesy starzenia i degradacji. Aby czyn-
warunkach
Najsłabsze ogniwo
niki te nie doprowadziły do nieodwracalnych
ploatacji budynków tego typu.
Konserwacja systemów ociepleń
zmian, niezbędne jest wykonywanie okreso-
Najsłabszym elementem systemu ETICS jest
wych przeglądów i bieżących prac konser-
wyprawa tynkarska. Jej minimalną trwa-
wacyjnych lub naprawczych. Szczegółowe,
łość wspomniana wyżej instrukcja określa
Konserwacja systemów ociepleń obejmuje
krajowe wymagania dotyczące trwałości sys-
na 5 lat. Wymóg trwałości dotyczy braku
działania, pozwalające wydłużyć okres eks-
temów ociepleń opisane są w Instrukcji ITB
rys, spękań i odprysków tynku. W tym okre-
ploatacji ocieplenia. Do konserwacji należy
nr 447/2009 „Złożone systemy izolacji ciepl-
sie dopuszczalne są natomiast niewielkie
przystąpić, gdy elewacja traci swój pierwot-
nej ścian zewnętrznych budynków ETICS:
zmiany odcienia barwy wypraw tynkarskich.
ny wygląd, ale nie traci parametrów użytko-
Zasady projektowania i wykonywania” [1].
Zgodnie z zasadą „kropla drąży skałę”, spę-
wych. Powody, dla których elewacja wymaga
Nieprawidłowości w funkcjonowaniu sys-
kania i odpryski tynku pozostawione bez na-
temów ETICS mogą pojawić się na każdym
prawy najprawdopodobniej pociągną za sobą
etapie życia ocieplenia: podczas wykonywa-
uszkodzenia całej warstwy wykończeniowej
1. Wystąpienie zabrudzeń w wyniku na-
nia prac, tuż po ich zakończeniu, a czasami
oraz spodnich warstw sytemu ociepleń,
turalnego osiadania kurzu, brudu, spalin
dopiero po kilku latach. I choć najczęstsze
zwłaszcza warstwy zbrojonej.
lub innych zanieczyszczeń – w tym przy-
konserwacji:
padku prace konserwacyjne będą polegały
Zakres kontroli ocieplonej elewacji Zakres kontroli
na umyciu elewacji za pomocą myjek ciśnieniowych, zapewniających możliwość regu-
Wystąpienie zabrudzeń nieorganicznych (kurz, spaliny, popiół, brud, błoto itp.)
lacji ciśnienia roboczego oraz zastosowania
Wystąpienie zabrudzeń i nalotu o charakterze organicznym (grzyby, porosty, glony, mchy)
dysz ze spłaszczoną końcówką. Dodatkowo
Stopień odbarwienia, wyblaknięcia i utraty koloru Obecność mikropeknięć na tynku
można użyć specjalistycznych detergentów lub środków czyszczących. Zagrożeniem w tej technologii jest wielkość ciśnienia – na-
Obecność lokalnych spękań tynku
leży je dobrać tak, aby nie uszkodzić tynku,
Odspojenia tynku
najlepiej na podstawie próby przeprowadzo-
Wystąpienie spękań tynku i warstwy zbrojonej
nej indywidualnie dla danego podłoża.
Wystąpienie mechanicznych uszkodzeń tynku, warstwy zbrojonej i izolacji cieplnej
34
Kontrola stanu technicznego ocieplenia
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
2. Wystąpienie
skażenia
biologicznego
w postaci rozwoju grzybów, porostów, glo-
AKCJA TERMOMODERNIZACJA nów lub mchów – likwiduje się je w trzech
uszkodzeń mechanicznych, spowodowanych
w obrębie spękań nie jest odspojony od pod-
krokach: diagnostyka, usunięcie skażenia
czynnikami eksploatacyjnymi.
łoża. Prace malarskie należy prowadzić zgod-
i zabezpieczenie powierzchni. W ramach diagnostyki w miejscu występowania skażeń biologicznych należy ustalić przyczyny zawilgocenia i usunąć je. W razie konieczności trzeba wymienić obróbki blacharskie, uszczelnić lub wymienić rynny i rury spustowe, a także wykonać dodatkowe prace zabezpieczające. Następnie, na ile jest to możliwe, zainfekowaną powierzchnię należy oczyścić z nalotów (ręcznie lub mechanicznie – za pomocą
Powody, dla których elewacja wymaga renowacji:
»»wystąpienie spękań warstwy wykończeniowej (mikrospękania lub większe rysy),
»»wystąpienie spękań tynku i warstwy zbrojonej,
»»odspojenia tynku, »»uszkodzenie tynku
nie z zalecaniami producenta wybranej farby mostkującej rysy.
Miejscowe spękania wyprawy elewacyjnej Uszkodzenie polega na pojawieniu się miejscowych, pojedynczych spękań tynku o roz-
warstwy
zbrojonej
wartości powyżej 0,2 mm. Może być ono wynikiem zarówno warunków eksploatacji
i materiału termoizolacyjnego.
budynku i ocieplenia, jak i błędów wyko-
Mikrospękania
nawczych. Przed przystąpieniem do napraw
myjki ciśnieniowej). W przypadku bardzo sil-
Uszkodzenia w postaci mikrospękań spo-
należy określić przyczynę powstania niepra-
nych nalotów konieczne jest ich mechanicz-
wodowane mogą być działaniem czynników
widłowości, wyeliminować możliwość jej po-
nie usunięcie. Jeśli zagrzybienie powierzchni
atmosferycznych,
tynku
nownego wystąpienia. Uwaga! Napraw spę-
jest lekkie, naloty można zdrapać szczotką
o zbyt ciemnym kolorze, prowadzeniem prac
kań można dokonywać tylko wówczas, gdy
na mokro i odkurzyć podłoże z pyłu. Po tych
tynkarskich w niewłaściwych warunkach ze-
mają one ustabilizowany charakter.
czynnościach należy nanieść preparat grzy-
wnętrznych itp. Charakterystyczne dla tego
Naprawę należy rozpocząć od pogłębie-
bobójczy (zgodnie z instrukcją jego produ-
typu spękań jest ich nieregularne rozmiesz-
nia i poszerzenia spękań, uważając by nie
centa).
zastosowaniem
czenie. W takim przypadku do renowacji wy-
uszkodzić warstwy zbrojonej. Do ich wypeł-
Ostatnim krokiem jest zabezpieczenie po-
starczy zastosować farby elewacyjne zdolne
niania zalecane jest użycie specjalistycznych
wierzchni poprzez malowanie lub impregna-
mostkować rysy podłoża. Diagnostyka nie-
uszczelniaczy, w postaci materiałów trwale
cję. W tym celu zaleca się stosowanie farb si-
prawidłowości sprowadza się do oględzin
elastycznych. Po ich wyschnięciu całość po-
likonowych. Powierzchnia pomalowana tego
powierzchni elewacji, celem potwierdzenia
malować farbami o wysokiej sile krycia.
typu farbą nie posiada właściwości elektro-
rozwartości rys oraz sprawdzenia, czy tynk
statycznych, a tym samym utrudnia przyleganie cząstek kurzu, pyłu, popiołów, pyłków
Odspojenie tynku cienkowarstwowego
roślin i zarodników grzybów oraz oczysz-
Najczęstszą przyczyną odspojenia tynku
cza się wraz ze spływającymi po fasadzie
cienkowarstwowego jest brak właściwego
opadami atmosferycznymi.
gruntowania warstwy zbrojącej. Tynki cien-
3. Naturalne procesy związane ze sta-
kowarstwowe z reguły wymagają zastosowa-
rzeniem tynków i powłok malarskich, dzia-
nia systemowego gruntu (chyba że producent
łanie promieniowania UV oraz czynników
systemu dysponuje technologią w postaci
związanych z zanieczyszczeniem powietrza.
klejów niewymagających gruntowania). Bez
Przez lata użytkowania tynk może się odbar-
gruntu mają one zbyt małą przyczepność
wić, zwłaszcza na elewacjach wyekspono-
do warstwy zbrojonej.
wanych na działanie promieni słonecznych. W tym przypadku konserwacja polegać będzie na malowaniu powierzchni. Przede
Wystąpienie skażenia biologicznego w postaci rozwoju grzybów, porostów, glonów lub mchów Fot. autor
Prace naprawcze należy rozpocząć od zlokalizowania wszystkich miejsc, w których tynk odspaja się od podłoża. W miarę moż-
wszystkim należy ustalić rodzaj tynku, któ-
liwości należy ustalić, jaki rodzaj tynku był
ry pokrywa ścianę, a do malowania wybrać
pierwotnie zastosowany na elewacji oraz ja-
farbę, która jest mu najbliższa, np. tynk
kiej jest gramatury. Następnie należy usunąć
akrylowy malować farbą akrylową. Należy
odspojone fragmenty tynku, zeszlifować tynk
też ustalić, czy powierzchnia tynku była już
o wątpliwej przyczepności do podłoża, uwa-
wcześniej malowana, a jeśli tak, to trzeba
żając by nie uszkodzić warstwy zbrojonej.
ocenić stan zachowania powłoki. Trzeba
W przypadku napraw miejscowych w stre-
też mieć na uwadze, że zabrudzenia na po-
fie ubytku tynku nanieść podkładową masę
wierzchni tynku wpływają na obniżenie przy-
tynkarską i pozostawić do wyschnięcia. Na-
czepności powłoki malarskiej, utrudniają
łożyć tynk cienkowarstwowy tego samego
malowanie i zwiększają zużycie farby. Dla-
rodzaju i tej samej gramatury, co zastoso-
tego w tym przypadku również zaleca się
wany pierwotnie na elewacji. Powierzchnię
czyszczenie opisane w punkcie 1.
tynku zatrzeć, starając się zminimalizować różnice w fakturze tynku w miejscu połącze-
Naprawy systemów ociepleń Naprawy bieżące systemów ociepleń obejmują prace zapobiegające skutkom naturalnego zużycia elementów elewacji lub naprawę EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Naturalne procesy związane ze starzeniem tynków i powłok malarskich, działanie promieniowania UV oraz czynników związanych z zanieczyszczeniem powietrza Fot. autor
www.ekspertbudowlany.pl
nia nowej i starej warstwy tynku. Całą powierzchnię elewacji pomalować w celu scalenia kolorystycznego. W przypadku licznych odspojeń tynku zlokalizowanych w różnych
35
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA partiach elewacji zasadne jest wykonanie
necznienie, bezwietrzna pogoda oraz wysoka
jedynie wymiana uszkodzonego fragmentu
na uszkodzonej powierzchni warstwy zbrojo-
temperatura mogą doprowadzić do defor-
układu ociepleniowego, łącznie z materiałem
nej oraz ponowne nałożenie nowego tynku.
macji styropianu grafitowego składowanego
do izolacji cieplnej. Fragment uszkodzonego
na budowie lub zamocowanego do ściany,
ocieplenia należy wyciąć np. szlifierką kąto-
a nie pokrytego jeszcze warstwami wykoń-
wą z odpowiednią tarczą, łącznie z warstwą
Spękania tynku i warstwy zbrojonej
czeniowymi. Niestety dodatki atermiczne,
izolacji cieplnej, odsłaniając podłoże. W ob-
Tego typu uszkodzenia mogą mieć regularny
dzięki którym istnieje niepodważalna zale-
rębie około 10–15 cm od krawędzi usunię-
lub nieregularny przebieg. Mogą występować
ta styropianu grafitowego, czyli lepsza izo-
tego fragmentu należy również usunąć (ze-
pojedynczo lub na całej powierzchni elewa-
lacyjność cieplna przegrody, zmniejszają
szlifować) tynk oraz klej stanowiący otulenie
cji. Z reguły ich źródłem są błędy wykonaw-
temperaturę mięknienia polistyrenu o kilka
siatki. Samą siatkę należy pozostawić i oczy-
stopni Celsjusza. Oznacza to, że tego rodzaju
ścić z resztek kleju. Pozostały na elewacji
materiał może się uplastyczniać już w tem-
tynk należy zabezpieczyć przed zabrudzenia-
peraturze około 85–90°C. A jak się okazuje
mi, przyklejając wzdłuż krawędzi wycięcia
w praktyce, takie temperatury mogą wystą-
szeroką taśmę malarską. Następnie należy
pić w wyniku niekorzystnego oddziaływania
uzupełnić warstwę termoizolacji, wklejając
kilku wspomnianych wyżej czynników jedno-
docięty na wymiar element z materiału do izo-
cześnie, co miało miejsce na przykład w cza-
lacji cieplnej (tego samego, którego użyto
sie ubiegłorocznych czerwcowych bardzo
pierwotnie do ocieplenia ścian). Klej powi-
dokuczliwych upałów.
nien w 100% pokrywać spód wklejanego
Wystąpienie spękań warstwy wykończeniowej (mikrospękania lub większe rysy) Fot. autor
Wystąpienie spękań tynku i warstwy zbrojonej Fot. autor
elementu. Po związaniu kleju, tj. po około 24
zbrojącej polega na określeniu przyczyn ich
godzinach, na wklejony element nanosi się
pojawienia i określeniu zakresu uszkodzeń
zaprawę klejącą, a następnie zatapia w niej
lub odspojeń tynku od podłoża w ich obrę-
docięty pasek siatki zbrojącej, zachowując jej
bie. Spękania regularne, pokrywające się
zakład ze starą siatką pozostawioną w miej-
z układem płyt izolacji cieplnej czy miej-
scu wycięcia. Całość wygładza się, dążąc
scami łączenia pasów siatki zbrojącej mogą
do zlicowania świeżej powierzchni z napra-
świadczyć o błędach wykonawczych. Spęka-
wianą warstwą zbrojącą. Po około 3 dniach
nia o nieregularnym przebiegu, zlokalizowa-
można przystąpić do nałożenia podkładowej
ne w różnych miejscach elewacji wymagają
masy tynkarskiej (właściwej dla przewidzia-
indywidualnego
Szczególnej
nego tynku) oraz tynku cienkowarstwowego
uwagi podczas diagnostyki wymagają budyn-
o takim samym kolorze i uziarnieniu, jak za-
ki wielkopłytowe, wykonane z prefabrykowa-
stosowany pierwotnie. Po ułożeniu i zatarciu
nych elementów montowanych na budowie.
tynku, na świeżo, usuwa się taśmę malarską,
Jeżeli warstwa zbrojona jest uszkodzo-
starając się np. gąbką zatuszować krawędzie
na, jednak zachowana jest ciągłość siat-
połączenia starego i nowego tynku. Po okre-
ki, przygotowanie do naprawy sprowa-
sie sezonowania, zalecane jest pomalowanie
dza się do umycia i odłuszczenia powierzchni
całej powierzchni elewacji w celu scalenia
oraz usunięcia osypliwych lub odspojonych
kolorystyki.
rozpoznania.
cze, np. zbyt cienka warstwa zbrojona, brak
fragmentów tynku. Jeżeli siatka jest przerwa-
zakładów siatki zbrojącej. Przyczyny tego
na, konieczne jest usunięcie tynku w obrębie
typu spękań mogą też pochodzić od mate-
spękania (zeszlifowanie), odsłonięcie siatki
Bywają sytuacje, kiedy ani konserwacja,
riałów użytych przez wykonawców, np. złej
i umieszczenie wzdłuż uszkodzenia dodat-
ani renowacja nie przyniosą żadnej popra-
jakości siatki zbrojącej. Inną przyczyną, wy-
kowego paska siatki zbrojącej o szerokości
wy. Wówczas należy podjąć decyzję o usu-
magającą nieco szerszego omówienia, jest
około 30 cm, zatopionej w zaprawie klejącej.
nięciu ocieplenia z elewacji i wykonaniu go
nieumiejętne zastosowanie styropianu gra-
Jeżeli uszkodzenia występują na całej
od początku lub zastosowaniu dodatkowego
fitowego. Podkreślam: nieumiejętne, gdyż
powierzchni ściany, wówczas zasadne jest
ocieplenia na już istniejącym. W tym drugim
prawidłowo użyty styropian grafitowy nie po-
wykonanie nowej warstwy zbrojącej jak
przypadku należy stosować systemy ociepleń
woduje problemów. W odróżnieniu od styro-
przy
budynku.
posiadające stosowne Aprobaty Techniczne
pianu białego charakterystyczną cechą jego
Również kolejne warstwy ocieplenia (tynk
lub Krajowe Oceny Techniczne, uwzglednia-
grafitowego odpowiednika są powstające
i ewentualnie farba) należy wykonać zgonie
jące takie działanie. Takie dodatkowe ocie-
w nim odkształcenia, wywoływane zmiana-
z systemowym rozwiązaniem ETICS.
plenie warto jest zastosować również wtedy,
mi temperatur. To sprawia, że wykonawcy, traktujący na budowie styropian grafitowy tak samo jak biały, popełniają (bardzo często nieświadomie) spory błąd. Okazuje się
36
Diagnostyka spękań tynku i warstwy
wykonywaniu
ocieplenia
Uszkodzenie tynku, warstwy zbrojonej i materiału do izolacji cieplnej
Dodatkowe ocieplenie
gdy istniejące nie spełnia aktualnie obowiązujących wymagań izolacyjności cieplnej.
Literatura
bowiem, że zewnętrzna powierzchnia tego
Jest to najczęściej uszkodzenie mechanicz-
1. I nstrukcja ITB nr 447/2009 „Złożone systemy izo-
rodzaju termoizolacji jest bardzo wrażliwa
ne, spowodowane czynnikiem zewnętrznym,
lacji cieplnej ścian zewnętrznych budynków ETICS:
na promieniowanie słoneczne. Silne nasło-
np. uderzeniem. Najczęściej w grę wchodzi
Zasady projektowania i wykonywania”.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
TYNK SILIKONOWY TYNKSIL QS PLUS
– szybkość prac tynkarskich daje wymierne korzyści Problemy związane z małą liczbą wykwalifikowanych pracowników budowlanych, w tym również w zakresie ocieplania systemami ETICS, często powodują opóźnienia na budowach, a także skłaniają do podwyżek cen za usługi budowlane, czego konsekwencją są np. wzrosty cen mieszkań. Problem braku pracowników jest jednak o wiele bardziej złożony, a przyczyn tej sytuacji można szukać m.in. w likwidacji szkół zawodowych, a co za tym idzie – zmniejszeniu zainteresowania tego typu kwalifikacjami. Innymi ważnymi czynnikami są też niskie zarobki w tej branży i związana z nimi coraz łatwiejsza emigracja. Deficyt w zawodzie spowodował, iż firmy budowlane poszukują przyszłych pracowników już na etapie studiów, ale też licznie zatrudniają robotników zza granicy, głównie wschodniej.
O
wymaga już żmudnego i czasochłonnego zacierania. Dzięki zastosowaniu tej metody możemy w łatwy sposób dotrzeć także do trudno dostępnych miejsc, a tynkowanie
mawiany problem zauważyła rów-
do kilku zazębiających się czynników, takich
np. stropów czy sufitów nie będzie stanowiło
nież firma LAKMA, polski producent
jak np. grubość i równość warstwy zbroją-
już problemu. Tynkując tą metodą, musimy
chemii budowlanej, w tym systemów
cej, odpowiednia pogoda zarówno podczas
jednak pamiętać o kilku żelaznych zasadach,
ETICS, która postanowiła dorzucić swoją ce-
prac tynkarskich, jak i wysychania tynku,
takich jak równo przygotowane i zagruntowa-
giełkę w celu zniwelowania ewentualnych
ale też jakość samego tynku i doświadcze-
ne pod kolor tynku podłoże, dobrze zabez-
opóźnień, a wręcz przyspieszeniu prac ocie-
nie fachowca. Receptura tynku silikonowe-
pieczone nietynkowane elementy budynku,
pleniowych przy zachowaniu wymaganej
go TYNKSIL QS plus została opracowana
bezwietrzna pogoda podczas pracy oraz od-
jakości i estetyki. Antidotum na ograniczoną
w taki sposób, aby nie tylko przyspieszyć,
powiedni agregat i tynk.
liczbę fachowców może okazać się cienko-
ale też ułatwić prace tynkarskie, zwłaszcza
Tynk silikonowy TYNKSIL QS plus, oprócz
warstwowy tynk silikonowy TYNKSIL QS
tym mniej doświadczonym pracownikom.
możliwości tynkowania zarówno pacą, jak
plus, który dzięki specjalnie opracowanej
Bezproblemowe i gładkie rozciąganie tyn-
i metodą natryskową, wykazuje też po-
formulacji można w szybki sposób nakładać
ku na grubość ziarna, a następnie szybkie
nadprzeciętne
na ścianę, a następnie zacierać, uzyskując
zacieranie bez efektu smug daje wymierne
i zabezpiecza przed porostem pleśni i grzy-
i realne oszczędności czasu nawet do 20%,
bów, dzięki czemu tynkowane powierzchnie
strukturę tzw. baranka. Tynkowanie to co prawda ostatni etap prac ociepleniowych, ale często przysparzający
właściwości
hydrofobowe
przy zachowaniu wysokiej wydajności tynku,
przez długi okres zachowają czysty i świeży
tj. 2,3 kg/m2 dla grubości ziarna 1,5 mm.
wygląd. Dzięki wysokim parametrom wytrzymałościowym (najwyższa I klasa udarności)
najwięcej trudności. Aby jakość i estetyka
TYNKSIL QS plus, oprócz klasycznej me-
końcowej wyprawy tynkarskiej były na od-
tody aplikacji pacą, można nakładać również
oraz odporności na warunki atmosferyczne,
powiednio wysokim poziomie, musi dojść
metodą natryskową, za pomocą agregatów
produkt polecany jest jako końcowa warstwa
tynkarskich rekomendowanych przez firmę
dekoracyjno-ochronna
LAKMA. System natryskowy LAKMA TERM
systemów ociepleń metodą ETICS, w któ-
jest sprawdzonym i praktykowanym już
rych warstwę dociepleniową stanowią płyty
od wielu lat i przez setki wykonawców rozwią-
styropianowe lub płyty z wełny mineralnej,
przy
wykonywaniu
zaniem, umożliwiającym ultraszybkie nałoże-
co potwierdzone zostało Europejskimi Apro-
nie tynku, które nie wymaga już zacierania.
batami Technicznymi.
Tynkując natryskowo, minimalizujemy straty materiału związane ze wstępnym odpadaniem tynku podczas aplikacji, dzięki czemu wydajność tynku wzrasta do ok. 1,9 kg/m2, zyskując przy tym sporą oszczędność czasu – nawet do 50% w stosunku do nakładania tynku za pomocą pacy. Do tynkowania „natryskiem” potrzebujemy też mniejszej liczby pracowników, gdyż nałożony tynk nie EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
LAKMA SAT Sp. z o.o. ul. Frysztacka 173, 43-400 Cieszyn www.lakma.pl, www.lakmaterm.pl, www.fguardi.com.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
37
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ BOLIX S.A. UL. STOLARSKA 8, 34-300 ŻYWIEC WWW.BOLIX.PL Zobacz więcej
BOLIX HD EXTREME Opis produktu: system ociepleń na styropianie wykończony tynkiem silikonowym BOLIX SIT-P. Jest to najbardziej zaawansowany technologicznie zestaw produktów w ramach systemu BOLIX HD. Dzięki zastosowaniu nowatorskiego kleju dyspersyjnego, system BOLIX HD EXTREME uzyskuje parametry dotychczas nieosiągalne. BOLIX HD EXTREME charakteryzuje się ekstremalną odpornością na uderzenia powyżej 130 J, najwyższą przyczepnością do styropianu oraz niespotykaną do tej pory na rynku elastycznością. Cechy szczególne: jego ekstremalna wytrzymałość udarnościowa predysponuje go do stosowania w miejscach szczególnie narażonych na uszkodzenia mechaniczne, takich jak: skupiska bloków, budynki przemysłowe, szkoły oraz części elewacji, np. cokoły, klatki itp. Charakteryzuje się ekstremalną odpornością mechaniczną, obniżoną wodochłonnością, najwyższą przyczepnością do styropianu oraz elastycznością. Posiada zdolność do samoczyszczenia, tzw. efekt perlenia – dzięki niskiej zwilżalności wyprawy tynkarskiej oraz jej wysokiej hydrofobowości. Cechuje się wysoką odpornością na skażenia mikrobiologiczne, paroprzepuszczalnością i trwałością kolorów (tynk zawiera absorbery UV). Nadzwyczajna wytrzymałość na uderzenia została osiągnięta dzięki wykorzystaniu podwójnej siatki w warstwie zbrojonej oraz wykorzystaniu, niewymagającego gruntowania, dyspersyjnego kleju.
BOLIX COMPLEX RENOWACJE USUWANIE SKAŻENIA MIKROBIOLOGICZNEGO I ZABEZPIECZENIE ELEWACJI BUDYNKU SYSTEMEM BOLIX COMPLEX System ochrony mikrobiologicznej budynków BOLIX Complex jest to zestaw specjalistycznych materiałów przeznaczonych do zwalczania powierzchniowego skażenia mikrobiologicznego (wywołanego przez glony, grzyby, porosty lub mchy) na zewnętrznych powierzchniach budynku oraz do zabezpieczania elewacji przed wystąpieniem agresji mikrobiologicznej. System ten, w zależności od zakresu jego działania, można zastosować w dwóch układach – profilaktycznym i kompleksowym. W układzie profilaktycznym przeznaczenie systemu sprowadza się do ochrony powierzchni przed jego powstaniem. Natomiast w układzie kompleksowym stosowany jest przed ponownym jego wystąpieniem. Zabezpieczenie podłoża zapewnia zewnętrzna warstwa systemu którą można wykonać przy użyciu preparatu powłokowego, farby lub tynków z grupy akrylowych materiałów BOLIX Complex. Farba oferowana jest w szerokiej gamie kolorów, a masy tynkarskie dostępne są w różnych kolorach i fakturach, dzięki czemu zastosowanie tych produktów umożliwia dekoracyjne wykończenie elewacji. Użycie bezbarwnego preparatu pozwala na zabezpieczenie powierzchni budynku bez dużych zmian barwy i estetyki obiektu Zalety zastosowania systemu BOLIX Complex: Wysoka skuteczność. Szerokie spektrum działania. Długotrwała ochrona mikrobiologiczna budynku. Działanie doraźne i profilaktyczne. Łatwość stosowania. Różnorodność materiałów do zabezpieczenia powierzchni. Bezpieczeństwo zastosowania eksploatacji. Możliwość uzyskania nawet do 10 lat gwarancji (na ochronę
mikrobiologiczną elewacji).
SYSTEM OCIEPLEŃ WYKOŃCZONY TYNKIEM SILIKONOWYM Opis produktu: to system ociepleń budynków na styropianie lub wełnie wykończony tynkiem o wysokiej przepuszczalności pary wodnej i odporności na zmienne warunki atmosferyczne. Ze względu na swój mineralny charakter, często jest używany przy ochronie i renowacji obiektów zabytkowych. Cechy szczególne: system charakteryzuje się bardzo niską nasiąkliwością powierzchniową, podwyższoną elastycznością oraz paroprzepuszczalnością. Wysoka odporność na oddziaływanie czynników atmosferycznych, obniżona wodochłonność, bardzo dobra elastyczność i paroprzepuszczalność to główne zalety ocieplenia wykończonego tynkiem silikonowym BOLIX SIT. Dzięki zastosowaniu tynku silikonowego BOLIX SIT cały system uzyskuje powłokę o wysokiej hydrofobowości, skutecznie zabezpieczającej system ociepleń przed wnikaniem wilgoci do warstw ociepleń. Dodatkowo elewacja posiada zdolności do samooczyszczenia wraz z wysoką odpornością na promieniowanie UV oraz na porastanie przez glony i grzyby.
38
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ BEATA.RADACKA@DRYVIT.PL TEL. +48 506 000 509 WWW.DRYVIT.PL
Zobacz więcej
SYSTEM OCIEPLEŃ DRYSULATION Opis produktu: system mineralno-polimerowy o wysokiej paroprzepuszczalności. System, oprócz klasycznej warstwy bazowej Dryvit (szary klej do zatapiania siatki i niebieska siatka zbrojąca), uwzględnia również zastosowanie białego kleju do zatapiania siatki (Primus M White) i białej siatki zbrojącej Standard Plus 160. Taki układ pozwala na uzyskanie optymalnej odporności na uderzenie, a dodatkowo, dzięki właściwościom tych produktów, ma zwiększoną odporność na wysolenia. Cechy szczególne: wieloletnia trwałość ETICS, system „oddychający”, możliwa aplikacja na istniejącym systemie ociepleń (system na system), umożliwia uzyskanie niestandardowych efektów estetycznych, m.in. efektu granitu,
piaskowca, cegły, drewna, betonu architektonicznego.
1
5 3
Schemat systemu DRYSULATION: 1 – zewnętrzna ściana budynku, 2 – listwa startowa, 3 – klej do styropianu – Dryhesive Plus, 4 – płyta EPS, 5 – łącznik mechaniczny (dodatkowe mocowanie), 6 – klej do zatapiania siatki – Drycoat, Primus M, Primus M White, 7 – siatka zbrojąca – Standard Plus: 150, 160, Panzer 260, 8 – klej do zatapiania siatki – Drycoat, Primus M, Primus M White, 9 – preparat gruntujący – Color Prime, Color Prime S, Ultra Tex PG, Primesil, 10 – warstwa wykończeniowa – tynki:
4 6
7
8 9 10
Drytex (mineralne), PMR (akrylowe), FD PMR (akrylowe), TR (silikonowe), HDP (hydrofobowe), Ameristone (efekt kamienia), Ameristone T (efekt granitu), Stone Mist (efekt kamienia), Stone Mist T (efekt kamienia z miką), Ultra Tex (efekt cegły), Drytex Wood (efekt drewna), farby: Silstar, Demandit, Colorsil, HyDroPhobic (nowość).
2
SYSTEM OCIEPLEŃ OUTSULATION Opis produktu: system akrylowy o wysokiej elastyczności, odporności na zabrudzenia i uderzenia. Jedna z wersji systemu tj. OUTSULATION NCB, dzięki temu, że składa się z produktów bezcementowych, umożliwia prostszą i szybszą aplikację, gwarantując przy tym wysoką trwałość systemu. Cechy szczególne: wieloletnia trwałość ETICS, wysoka elastyczność,
1
szybka aplikacja. umożliwia uzyskanie niestandardowych efektów estetycznych m.in. efektu granitu, piaskowca,
5 3
cegły, betonu architektonicznego, powłok metalicznych.
4
Schemat systemu OUTSULATION: 1 – zewnętrzna ściana budynku, 2 – listwa startowa, 3 – klej do styropianu – Dryhesive Plus, Genesis, 4 – płyta EPS, 5 – łącznik mechaniczny (dodatkowe mocowanie), 6 – klej do zatapiania siatki – Genesis, NCB, 7 – siatka zbrojąca – Standard Plus: 150, 160, 200, Panzer 260, 8 – klej do zatapiania siatki – Genesis, NCB, 9 – preparat gruntujący – Color Prime, Color Prime S, Ultra Tex PG, 10 – warstwa wykończeniowa – tynki: PMR (akrylowe), FD PMR (akrylowe),
Weatherlastic (akrylowe – nowość), TR (silikonowe), HDP (hydrofobowe), Ameristone (efekt kamienia), Ameristone T (efekt granitu), Stone Mist (efekt kamienia), Stone Mist T (efekt kamienia z miką), Ultra Tex (efekt cegły), gładź Skimit, farby: Demandit, Demandit Metallic, bejce: Tusca Glaze i Art Glaze.
6
7
8 9 10
2
SYSTEM OCIEPLEŃ ROXSULATION PRO Opis produktu: niepalny system mineralno-polimerowy z izolacją cieplną z wełny mineralnej. System z podwyższoną odpornością na uderzenia. Idealny do zastosowania w budownictwie o wysokich wymaganiach przeciwpożarowych. System ROXSULATION PRO umożliwia zastosowanie zarówno wykończenia mineralnego, silikonowego, jak i akrylowego. Cechy szczególne: szeroka gama rozwiązań estetycznych, bardzo wysoka odporność na uderzenia przy zastosowaniu siatki standardowej (I kategoria), wysoka klasa reakcji na ogień, A2-s1, d0, wysoka paroprzepuszczalność (prawie 7-krotnie powyżej normy), zbrojone włókna podnoszą odporność systemu na niekorzystne oddziaływania, takie jak ssanie wiatru i rozszerzalność termiczna, brak rys nawet przy grubej warstwie zaprawy klejącej, łatwy i szybki w aplikacji.
5 1 3 4
Schemat systemu ROXSULATION PRO: 1 – zewnętrzna ściana budynku, 2 – listwa startowa, 3 – klej do wełny – Fibercoat (nowość), Roxhesive, Genesis DM Plus, 4 – wełna mineralna, 5 – łącznik mechaniczny, 6 – klej do zatapiania siatki – Fibercoat (nowość), 7 – siatka zbrojąca – Standard Plus 150, Standard Plus 160, 8 – klej do zatapiania siatki – Fibercoat (nowość), 9 – preparat gruntujący – Color Prime Plus, Demandit, Wood Prime, 10 – warstwa wykończeniowa – tynki: Drytex (mineralne),
Drytex Wood (efekt drewna), PMR (akrylowe), FD PMR (akrylowe), TR (silikonowe), HDP (hydrofobowe), HYBRID (hybrydowe; nowość), Ameristone (efekt kamienia), Ameristone T (efekt granitu), Stone Mist (efekt kamienia), Stone Mist T (efekt kamienia z miką), Custom Brick (efekt cegły), farby: Demandit, Silstar, Silstar Pro, HyDroPhobic, bejca: Wood Glaze.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
6
7
8
9
10
2
39
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ TEL. 71 32 60 100, 71 37 26 111 WWW.RAWPLUG.COM, INFO@RAWLPLUG.COM Zobacz więcej
KOŁEK FASADOWY Z WBIJANYM TRZPIENIEM METALOWYM R-TFIX-8M Opis produktu: uniwersalny kołek fasadowy wbijany z trzpieniem stalowym polecany do systemów ociepleń ETICS. Cechy szczególne: łatwy i szybki montaż we wszystkich kategoriach podłoży (A, B, C, D, E). Unikalna strefa kompresji kołka zapewnia precyzyjną aplikację produktu. Zredukowana punktowa przenikalność termiczna do 0,001 W/K, dzięki zastosowaniu wysokiego obtrysku trzpienia stalowego, ogranicza straty ciepła na elewacji. Najwyższe dopuszczalne obciążenia przy skróconej strefie kotwienia do 25 m. Wysoka sztywność talerza (1,0 kN/mm) zapewnia stabilność układu ociepleniowego, przeciwdziałając drganiom wywołanym przez siły ssące wiatru. Zwiększona średnica łba ułatwiająca wbijanie trzpienia, zwiększająca komfort montażu. Wstępnie zmontowany trzpień i kołek rozporowy dla zapewnienia komfortu i szybkości pracy.
cegły silikatowej otworowej
(Kategoria użytkowa C),
cegły dziurawki, betonu lekkiego, betonu komórkowego
(Kategoria użytkowa D),
bloczków otworowych z betonu
lekkiego (Kategoria użytkowa D),
Aplikacja do projektowania i optymalizacji zamocowań EasyFix
bloczków z betonu lekkiego.
Zastosowanie: systemy ociepleń elewacji (ETICS), płyty styropianowe, płyty z wełny mineralnej, płyty poliuretanowe, korek, płyty z wełny drzewnej.
Atesty, certyfikaty Certyfikowane do:
MONTAŻ POWIERZCHNIOWY
betonu C12/15-C50/60, betonowego panelu osłonowego
Styropian lub wełna mineralna
rec
mend om
ed
C16/20-50/60, cegły ceramicznej pełnej (Kategoria użytkowa B), cegły silikatowej pełnej (Kategoria użytkowa B),
so
l u ti o n
R-TFIX-TOOL-RED końcówka dokręcająca
KOŁEK FASADOWY WKRĘCANY R-TFIX-8S
MONTAŻ ZAGŁĘBIONY
MONTAŻ POWIERZCHNIOWY
Styropian
Styropian lub wełna mineralna
rec
Cechy szczególne: łatwy i szybki montaż we wszystkich kategoriach podłoży (A, B, C, D, E). Unikalna strefa kompresji kołka zapewnia precyzyjną aplikację produktu. Zredukowana punktowa przenikalność łącznika TFIX-8S (0,001–0,002 W/K) dzięki zastosowaniu wysokiego obtrysku trzpienia stalowego ogranicza straty ciepła na elewacji. Wysoka sztywność talerza (0,6 kN/mm) zapewnia stabilność układu ociepleniowego, przeciwdziałając drganiom wywołanym przez siły ssące wiatru. Wstępnie zmontowane elementy łącznika pozwalają na oszczędność czasu i pracy. Unikalna konstrukcja strefy kotwienia pozwala na przenoszenie wysokich obciążeń, ograniczając ilość zakotwień zalecanych na m2. Najlepsze parametry przy zastosowaniu zredukowanej do 25 mm strefy kotwienia.
so
R-KWX-63 talerz perforujący ø63m R-TFIX-TOOL-GREEN końcówka dokręcająca
R-TFIX-TOOL-RED końcówka dokręcająca R-TFIX-CAP-63 zatyczka
MONTAŻ ZAGŁĘBIONY Styropian
R-KWX-63 talerz perforujący ø63m
R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 110mm
R-TFIX-TOOL-GREEN R-TFIX-CAP-63 zatyczka
końcówka Aplikacja dokręcająca do projektowania i optymalizacji zamocowań EasyFix Wełna mineralna
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
l u ti o n
Wełna mineralna
R-TFIX-TOOL-GREEN końcówka dokręcająca
40
mend om
ed
Opis produktu: najszybszy kołek fasadowy do montażu powierzchniowego z możliwością montażu zagłębionego.
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 110mm
R-TFIX-CAP-63 zatyczka
MONTAŻ POWIERZCHNIOWY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ Styropian lub wełna mineralna TEL. 71 32 60 100, 71 37 26 111 WWW.RAWPLUG.COM, INFO@RAWLPLUG.COM
R- TFIX-TOOL-GREY końcówka dokręcająca
MONTAŻ ZAGŁĘBIONY Styropian
Styropian lub wełna mineralna
rec
mend om
ed
Opis produktu: najefektywniejszy kołek fasadowy do montażu zagłębionego w płytach termoizolacyjnych z możliwością montażu powierzchniowego.
so
l u ti o n
R- TFIX-TOOL-CS narzędzie perforujące do zagłębienia kołka w styropianie i zakotwienia w podłożu
R- TFIX-TOOL-GREY końcówka dokręcająca
R-TFIX-CAP-63 zatyczka 63 mm
R-TFIX-CAP-15 zatyczka 15 mm
MONTAŻ ZAGŁĘBIONY Styropian
mend om
mend om
ed
rec
Wełna mineralna
ed
so so
l u ti o n
R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 10mm R-TFIX-TOOL-BLACK końcówka dokręcająca
R-TFIX-CAP-63 zatyczka
l u ti o n
R- TFIX-TOOL-CS Aplikacja narzędzie perforujące do zagłębienia kołka do projektowania w styropianie i zakotwienia w podłożu
i optymalizacji R-TFIX-CAP-63 zamocowań zatyczka 63 mm EasyFix
rec
Wełna mineralna
mend om
ed
Cechy szczególne: łatwy i szybki montaż we wszystkich kategoriach podłoży (A, B, C, D, E). Montaż z zatyczkami termoizolacyjnymi R-TFIX-CAP pozwala na uzyskanie jednorodnej powierzchni elewacji oraz redukcję punktowej przenikalności termicznej (0,001–0,002 W/K). Wysoka sztywność talerza (0,6 kN/mm) zapewnia stabilność układu ociepleniowego, przeciwdziałając drganiom wywołanym przez siły ssące wiatru. Unikalna konstrukcja strefy kotwienia pozwala na przenoszenie wysokich obciążeń, ograniczając ilość zakotwień zalecanych na m2. Najlepsze parametry przy zastosowaniu zredukowanej do 25 mm strefy kotwienia. Montaż zagłębiony w warstwie termoizolacji możliwy przy zastosowaniu końcówki montażowej R-TFIX-TOOL-CS lub dodatkowego zestawu złożonego z talerza R-KWX-063, zatyczki termoizolacyjnej R-TFIX-CAP63 oraz dokręcającego grota R-TFIX-TOOL-BLACK. Montaż powierzchniowy na warstwach termoizolacji możliwy przy zastosowaniu końcówki systemowej R-TFIX-TOOL-GREY oraz zatyczki termoizolacyjnej R-TFIX-CAP15. Wstępnie zmontowane elementy łącznika pozwalają na oszczędność czasu i pracy. Unikalna strefa kompresji kołka zapewnia precyzyjną aplikację produktu.
MONTAŻ POWIERZCHNIOWY
rec
KOŁEK FASADOWY WKRĘCANY R-TFIX-8SX
Zobacz więcej
R-TFIX-CAP-15 zatyczka 15 mm
so
INFOLINIA 801 477 477 WWW.WKRET-MET.COM
l u ti o n
R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 10mm R-TFIX-TOOL-BLACK Zobacz więcej końcówka dokręcająca
R-TFIX-CAP-63 zatyczka
FIXPLUG Opis produktu: łącznik wbijany z trzpieniem tworzywowym z przesuwnym talerzykiem dociskowym, z czterokierunkową strefą rozpierania. Łącznik ma innowacyjną, teleskopową konstrukcję zapewniającą szybki i niezawodny montaż oraz gwarantującą właściwe osadzenie łącznika w podłożu i prawidłowe zlicowanie się talerzyka dociskowego z powierzchnią styropianu. Łącznik przeznaczony do montażu styropianu we wszystkich podłożach wg ETAG 014. Cechy szczególne: trzpień tworzywowy łącznika wzmocniony jest włóknem szklanym, dzięki czemu odznacza się dużą wytrzymałością i nie pęka podczas montażu – nawet przy próbie silnego dobijania. Trzpień ma główkę o większej średnicy ułatwiającą montaż. Duża ilość kieszeni klejowych na powierzchni talerzyka łącznika zwiększa przyczepność zaprawy klejowej. Dzięki specjalnej konstrukcji strefy rozpierania oraz wzmocnionemu trzpieniowi, nośności są porównywalne z łącznikami posiadającymi stalowy trzpień. Łącznik dostarczany w komplecie (wstępnie zmontowany).
WKTHERM Opis produktu: łącznik w wersji wbijanej (WKTHERM 8) lub wkręcanej (WKTHERM S 8) z trzpieniem stalowym i ultrakrótką strefą rozpierania, która pozwala na uzyskanie maksymalnych wytrzymałości łącznika przy minimalnym nakładzie pracy i kosztów. Łącznik przeznaczony do mocowania styropianu i wełny mineralnej we wszystkich podłożach wg ETAG 014 dla wersji wkręcanej oraz w betonie, cegle pełnej i pustakach dla wersji wbijanej. Cechy szczególne: główka trzpienia stalowego pokryta jest tworzywem na długości 40 mm, tworząc strefę izolującą. Łącznik zapewnia niską punktową przewodność cieplną (0,002 W/K) i poprawia współczynnik przenikania ciepła całej przegrody. Warstwa tworzywa dodatkowo zabezpiecza trzpień przed korozją. Duża ilość kieszeni klejowych na talerzyku dociskowym zwiększa przyczepność zaprawy klejowej. Łączniki WKTHERM S 8 szczególnie dobrze sprawdzają się w podłożach słabych i lekkich. Wkręcanie trzpienia zapobiega rozbiciu struktury podłoża i gwarantuje uzyskanie najwyższych parametrów w ytrzymałościowych. Łącznik dostarczany w komplecie (wstępnie zmontowany). Stanowi to dodatkową gwarancję prawidłowego doboru elementów.
ECO-DRIVE Opis produktu: uniwersalny łącznik wkręcany z trzpieniem stalowym i samonacinającym talerzykiem dociskowym do mocowania styropianu (lub wełny mineralnej – wersja ECO-DRIVE W) we wszystkich materiałach, takich jak beton, cegła pełna, pustak ceramiczny, beton lekki czy gazobeton wg ETAG 014. Poprzez połączenie konstrukcji teleskopowej z talerzykiem nacinającym skrócony został czas montażu. W trosce o środowisko produkt nie wymaga dodatkowego oddzielnego frezowania – eliminuje to zanieczyszczenie pyłem styropianowym. Cechy szczególne: łącznik służy do montażu zagłębionego. Wyposażony jest w krążek styropianowy. Eliminuje to powstawanie mostków cieplnych, a także podnosi estetykę wykonania warstwy zewnętrznej ocieplenia. Łącznik dostarczany w komplecie (wstępnie zmontowany).
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
41
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
ENERGOOSZCZĘDNE
OGRZEWANIE DOMÓW Klimakonwektory i grzejniki niskotemperaturowe we współpracy z pompą ciepła Joanna Ryńska
Niektóre grzejniki wyposażone są w mie-
W instalacjach z pompą ciepła, czyli niskotemperaturowych, bardzo dobrze sprawdza się ogrzewanie płaszczyznowe. Nie jest to jednak jedyne rozwiązanie. Przy zachowaniu odpowiednich zasad projektowania, doboru, wykonawstwa i użytkowania instalacja może być bowiem oparta także na grzejnikach niskotemperaturowych. W instalacjach grzewczych niskotemperaturowych coraz ważniejsze miejsce zajmują również klimakonwektory.
dziane układy wodne i aluminiowe wymien-
O
w instalacjach niskotemperaturowych.
niki. Układ oddawania ciepła zbudowany jest z lamel z blachy aluminiowej osadzonych pionowo na rurach grzejnych układu wodnego. Odpowiednio wygięte krawędzie lamel ciasno do siebie przylegają i tworzą przednią oraz tylną ścianę grzejnika. Takie rozwiązanie przyczynia się do efektywnego oddawania energii przez konwekcję i promieniowanie
grzewanie niskotemperaturowe (low
ciepła można stosować zarówno specjalne
temperature heating) to ogrzewanie
grzejniki niskotemperaturowe, jak i uniwer-
wodne, w którym woda grzewcza (za-
salne urządzenia płytowe, pod warunkiem
Niskotemperaturowa instalacja grzejnikowa
prawidłowego doboru wielkości.
wymaga zastosowania odpowiedniego sys-
silająca) ma temperaturę 30–55°C, zamiast
Ważna rola rozdzielaczy
charakterystycznej dla systemów wysokotemperaturowych 70–80°C. Ogrzewanie takie dobrze sprawdza się w budynkach (nowych lub po termomodernizacji), w których zapotrzebowanie na ciepło jest niższe od 40 W/m2. We współczesnych budynkach mieszkalnych, przy prawidłowo i zgodnie z prawem wykonanej izolacji, nie jest to niczym niezwykłym. Źródłem niskotemperaturowej wody grzewczej może być gazowy kocioł kondensacyjny,
Fot. Hewalex
kocioł na biomasę, a nawet pompa ciepła – pod warunkiem prawidłowego doboru grzej-
Sam układ grzewczy, w który wyposażony
temu rozdzielaczowego, z podłączeniem do
ników niskotemperaturowych (inaczej grzej-
jest grzejnik niskotemperaturowy, powinien
rozdzielacza każdego obiegu oddzielnie. Dla
ników LTH lub grzejników dużego formatu).
mieć możliwie małą masę, co przekłada się
instalacji niskotemperaturowej warto wybrać
na niską bezwładność cieplną. Umożliwia
rozdzielacz z materiału odpornego na tworze-
ona szybką reakcję urządzenia na zmiany
nie biofilmu (a wtórnie osadzanie kamienia
zapotrzebowania na ciepło, szczególnie te
kotłowego i korozję), ponieważ jest ona podat-
gwałtowne (np. wietrzenie, nagły wzrost na-
na na zarastanie biofilmem. Szczególną od-
Grzejniki niskotemperaturowe muszą mieć
słonecznienia, dodatkowe zyski ciepła itp.).
pornością wyróżniają się tu poliamid (PA 66)
jak
Pozwala to na efektywną pracę układu grzew-
i stal nierdzewna. Rozdzielacze wykonuje się
czego i jego skuteczną regulację.
także ze stali i mosiądzu, a rzadziej z polifluor-
Grzejniki niskotemperaturowe – co warto o nich wiedzieć? największą
efektywną
powierzchnię
wymiany ciepła. Jak wskazuje jeden z pro-
42
ducentów, powierzchnia kontaktu grzejnika
Grzejnik niskotemperaturowy, w porówna-
ku winylidenu (PVDF) czy polikarbonatu (PC).
niskotemperaturowego z ogrzewanym powie-
niu z wysokotemperaturowym, cechuje się
Rozdzielacz powinien być wyposażony
trzem może być nawet o połowę większa niż
mniejszym zużyciem energii (o około 30%),
w odpowiednie komponenty regulacyjne,
dla tej samej wielkości grzejnika płytowego.
bardziej równomiernym rozprowadzaniem
czyli wskaźniki przepływu (przepływomie-
Wymianę ciepła usprawnia też odpowiednie
ciepła w pomieszczeniu i mniejszym unosze-
rze lub rotametry) i wkładki termostatyczne.
fałdowanie płyty grzejnika. Grzejniki w in-
niem kurzu. W porównaniu z ogrzewaniem
Dzięki wskaźnikowi przepływu można wy-
stalacji niskotemperaturowej są większe od
podłogowym grzejnik niskotemperaturowy
regulować nastawy przepływu, precyzyjnie
grzejników tradycyjnych – dla nowych urzą-
zapewnia mniejszy komfort cieplny, ale dużo
ustawiając jego wielkości na każdym obiegu.
dzeń, dzięki ewolucji techniki grzewczej, nie
szybciej reaguje na wahania temperatury
Natomiast wkładki termostatyczne niezależ-
są to znaczne różnice. W instalacji z pompą
(ma mniejszą bezwładność cieplną).
ne od ciśnienia mają za zadanie utrzymanie
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA ustawionego przepływu w danym obiegu bez
je w wybranych pomieszczeniach z uwagi
w osiach otworów) można łatwo dopasować
względu na zachowanie pozostałych. Wkład-
na komfort (np. sypialnia, pokój dziecka);
do istniejącego układu przewodów.
ki są przygotowane do montażu sterowników termoelektrycznych,
które
»»ogrzewanie podłogowe dominuje, a grzej-
Klimakonwektory przypodłogowe
współpracując
niki wspomagają dostarczanie ciepła do
z termostatami pokojowymi, będą reagowały
pomieszczeń w okresach szczytowego
na zmianę temperatury w pomieszczeniach
zapotrzebowania na ciepło – rozwiązanie
W połączeniu z niskotemperaturowym źró-
poprzez zamykanie lub otwieranie obiegów.
to sprawdzi się np. przy zastosowaniu
dłem ciepła dobrze sprawdzają się też kli-
Zaleca się zastosowanie gotowych rozdzie-
na podłogach naturalnego drewna, które
makonwektory (fan coils), zwane czasem
laczy. W takim rozwiązaniu belki, uchwyty,
w pewnych warunkach może nadmiernie
grzejnikami rewersyjnymi. Przewagą tych
elementy regulacyjne i pomiarowe, zestaw
izolować ogrzewanie podłogowe od po-
urządzeń nad klasycznymi grzejnikami jest
mieszczenia;
możliwość ich wykorzystania do chłodzenia
odpowietrzająco-spustowy (kurki i odpowietrzniki) pochodzą od jednego producenta
»»ogrzewanie
podłogowe ustawione jest na
pomieszczeń latem. Warunkiem jest zasto-
i stanowią gotowy zespół przygotowany do
stałą temperaturę podstawową, a ogrze-
sowanie jako źródła ciepła tzw. rewersyjnej
montażu w szafce rozdzielaczowej. Dzięki
wanie grzejnikowe zapewnia dogrzanie do
pompy ciepła, która będzie pracować rów-
temu gwarancja dotyczy całego urządzenia,
optymalnej temperatury 20°C. Rozwiąza-
nież latem, jednak w odwróconym obiegu,
a nie poszczególnych elementów.
nie to dobrze sprawdzi się np. między se-
jako źródło wody lodowej. W ofercie rynkowej
zonami, kiedy jest za ciepło na uruchomie-
producentów rewersyjne pompy ciepła nie są
nie ogrzewania podłogowego, ale podczas
niczym nietypowym – jeśli nawet nie są takie
Z użytkowego punktu widzenia ważne jest od-
chłodnych nocy warto uruchomić szybko
w standardzie, jest to dodatkowa opcja.
mienne niż w przypadku wysokotemperaturo-
nagrzewające się grzejniki.
Sterowanie ogrzewaniem
wych źródeł ciepła sterowanie ogrzewaniem. Stosuje się regulatory pogodowe i pokojowe.
Praktyczne rozwiązania
W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się klimakonwektory przypodłogowe montowane pionowo, które przypominają
Te pierwsze dostosowują temperaturę wody
Ciekawym, ale droższym od typowego roz-
nieco modernistyczną wersję tradycyjnego
grzewczej do warunków panujących na ze-
wiązaniem praktycznym jest grzejnik płytowy
grzejnika. Producenci dążą do wysmuklania
wnątrz, zwiększając temperaturę wody dopro-
z oddolnym podejściem środkowym. Dzięki
urządzeń, aby głębokość klimakonwektora
wadzanej do grzejników, kiedy temperatura
temu przyłącze można wykonać na etapie sta-
była jak najmniejsza (np. około 12 cm). Smu-
zewnętrzna spada. Regulator pogodowy nie
nu surowego, np. w osi okna – jego położenie
kłość obudowy zwiększa wymagania wobec
uwzględnia jednak warunków panujących
już się nie zmieni, niezależnie od wielkości
komponentów klimakonwektora, więc wersja
w konkretnym pomieszczeniu ani preferencji
i typu grzejnika, który zostanie w pomiesz-
slim może być droższa od podstawowej.
użytkowników, ponieważ zapewnia zachowa-
czeniu rzeczywiście zamontowany. Rozwią-
W klimakonwektorze woda grzewcza prze-
nie optymalnej temperatury ustawionej dla
zanie to ułatwi pracę instalatorom, a także
pływa przez wymiennik złożony z rur mie-
całej instalacji grzewczej. Natomiast regulator
oszczędzi dodatkowych nakładów finanso-
dzianych i lamel aluminiowych, co zapewnia
pokojowy, obsługujący konkretne pomiesz-
wych inwestorom w przypadku, gdy grzejnik
szybkie ogrzanie lub schłodzenie powietrza
czenie, daje możliwość zmiany temperatury
okaże się za mały. Może się to zdarzyć, jeśli
w pomieszczeniu. W domach jednorodzin-
o różnych porach doby, zależnie np. od aktyw-
na przykład zmienią się warunki projektowe,
nych zwykle stosuje się klimakonwektory
ności czy przeznaczenia pomieszczenia (np.
choćby izolacja, i zapotrzebowanie danego
dwururowe, w których wymiennik sezonowo
niższa temperatura w garażu czy sypialni).
pomieszczenia na ciepło będzie większe niż
(ręcznie lub automatycznie – w oparciu o za-
Można oczywiście łączyć walory pracy obu
zakładane – grzejnik można łatwo wymienić
daną temperaturę) przełącza się z trybu grza-
regulatorów.
bez konieczności przeróbek instalacji. Grzej-
nia w tryb chłodzenia lub odwrotnie.
Konieczne jest też zapewnienie oczekiwa-
niki z podłączeniem środkowym mają zwykle
Klimakonwektory mogą być wyposażo-
nego przepływu w pompie ciepła poprzez
w nazwie konkretne wyróżnienie (np. dodat-
ne w wentylator o sprężu 30–70 Pa, który
odpowiednie rozwiązanie pracy instalacji
kowe oznaczenie literowe).
odpowiada za nawiewanie powietrza na wy-
grzewczej. Rozwiązania są różne – od kilku
Ścienny grzejnik niskotemperaturowy może
miennik i przetłaczanie go do pomieszczenia.
grzejników otwartych na stałe, przez zbiornik
być też wspomagany wentylatorem, uspraw-
W trybie grzania fan coile wykorzystują dwa
buforujący lub układ równoważący współpra-
niającym cyrkulację powietrza, konwekcję
sposoby przepływu ciepła – nawiew ciepłego
cujący z pompą ciepła, po rozwiązanie bufo-
czy wydajność grzejnika. Wentylatora moż-
powietrza wymuszony działaniem wentylato-
rujące zintegrowane z pompą ciepła. Wybór
na także użyć planując modernizację źródła
ra oraz promieniowanie do wnętrza panelu
konkretnego rozwiązania zależy od zasobno-
ciepła. Grzejnik bez wentylatora pracuje jako
czołowego, który następnie ogrzewa pomiesz-
ści portfela inwestora i jego świadomości.
wysokotemperaturowy, a po wymianie źró-
czenie na drodze konwekcji. Standardem
dła ciepła (np. na pompę ciepła) przecho-
staje się wentylator z silnikiem EC z płynną
dzi na pracę niskotemperaturową i pracuje
regulacją obrotów. Zapewnia to mniejsze zu-
już z wentylatorem. Jeśli w remontowanym
życie energii, cichą pracę oraz szybką reak-
W instalacjach grzewczych można też łą-
budynku nie są wymieniane przewody insta-
cję na wahania temperatury w pomieszcze-
czyć grzejniki niskotemperaturowe z ogrze-
lacji grzewczej, nadal można użyć grzejnika
niu czy zmienne warunki pracy urządzenia
waniem podłogowym. Rozwiązania mogą
niskotemperaturowego. Należy wówczas się-
(np. zmiana wielkości przepływu). Fan coile
być różne:
Współpraca instalacji niskotemperaturowych
gnąć po tzw. grzejniki modernizacyjne, które
wyposaża się też w filtr oraz – opcjonalnie –
są dominującym emiterem cie-
dzięki rozstawowi otworów przyłączeniowych
rozwiązania poprawiające jakość powietrza
pła, a ogrzewanie podłogowe wspomaga
dostosowanemu do starej instalacji (500 mm
(np. powłoki antybakteryjne).
»»grzejniki
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
43
AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE
Wpływ jakości paliwa
na sprawność komina i komfort cieplny
Komin odgrywa niezwykle ważną rolę w każdym domu. Ze względu na zachowanie jego wysokiej efektywności i długiej żywotności, istotny okazuje się odpowiedni dobór paliwa. Spalanie drewna czy peletu wydaje się bardzo bezpieczne i ekologiczne. Niestety, tego samego nie można powiedzieć o ekogroszku, który w destrukcyjny sposób oddziałuje na komin, często z winy użytkowników. Czym i w jaki sposób ogrzewać dom, aby osiągnąć w nim optymalny komfort cieplny? żej mierze wynika to również ze statystyk,
kamienia. Ten ostatni odbywa się w kąpie-
ponieważ tego typu paliwo jest najczęściej
li wodnej z udziałem różnych środków che-
wybierane przez użytkowników. Podstawowy
micznych, których zadaniem jest utrzymanie
błąd przez nich popełniany to zastosowanie
węgla na powierzchni wody, zaś kamienia
do kominów wkładów stalowych żaroodpor-
na dnie. Najmniejsze frakcje oddziela się
nych. Klienci sugerują się tu wysoką tempe-
poprzez łączenie węgla z pęcherzami powie-
raturą spalania węgla. Jednak proces spala-
trza, utworzonymi na powierzchni cieczy fil-
nia ekogroszku wygląda inaczej. W kotłach
trującej. Część związków chemicznych może
z podajnikiem automatycznym spala się
pozostawać w węglu (ekogroszku), tworząc
niewielka ilość paliwa (w zależności od ro-
w procesie spalania agresywny kondensat,
dzaju kotła), temperatura spalin na jego wy-
który niszczy wkłady stalowe. Z tego względu
locie wynosi ~70ºC i dochodzi wówczas do
producenci stosunkowo rzadko udzielają gwa-
kondensacji w kominie. Cały proces spalania
rancji na komin do tego paliwa. Jeśli mimo to
w tego typu kotłach, a szczególnie tych kla-
użytkownik zdecyduje się na tego typu paliwo,
akość paliwa jest regulowana przez
sy 5, przypomina pracę kotła kondensacyj-
warto wybrać komin z materiałów najbardziej
normy i odpowiednie przepisy. Kupu-
nego. Z tego względu najodpowiedniejszym
odpornych na działanie spalin. Niewątpliwie
jąc gaz czy olej opałowy, użytkownik
materiałem składowym wkładu stalowego
można do nich zaliczyć ceramikę prasowaną
otrzymuje odpowiednią deklarację zgod-
stanowi
izostatycznie, która wyróżnia się niską nasią-
ności, dającą pewność w zakresie procesu
o grubości min. 0,8–1 mm.
J
blacha
kwasoodporna
1,4404,
kliwością, dzięki mniejszej porowatości niż
spalania paliwa, ale i żywotności komina.
Dodatkowo warto zwrócić uwagę na jeszcze
tradycyjna ceramika plastyczna. Tym samym
Na ten ostatni element w sposób destruk-
jeden element – w produkcji węgla występuje
zapewnia ona odporność na szoki termiczne,
cyjny działa nie tylko słabej klasy paliwo,
proces segregacji poszczególnych ziaren oraz
a także agresywny kondensat.
ale i błędy popełniane przez użytkowników. Jednym z nich jest nieodpowiednia adaptacja kotłowni. W przypadku kotłów atmosferycznych powietrze zaciągane jest do kotła z kotłowni. Użytkownicy często przechowują tam różnego rodzaju środki chemiczne czy detergenty, które powodują korozję wżerową i niszczenie instalacji kominowej.
Które paliwo przysparza najwięcej problemów? Najwięcej negatywnych opinii w zakresie efektywności komina ma ekogroszek. W du-
44
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Dariusz Pilitowski, dyrektor ds. rozwoju w firmie Jawar
JAK ROZPOZNAĆ WADLIWY PELET? W workach zauważalna jest widocznie oddzielająca się duża ilość trocin drobnych i małe cząstki laminatu, a same ziarna łatwo się kruszą. Warto unikać stosowania paliw o niskiej jakości, których nieodłącznym elementem jest zwykle niska cena. Odpady zagospodarowane w postaci peletu lub brykietu z zakładów produkujących wyroby z litego drewna, charakteryzują się najwyższą jakością i kalorycznością oraz są praktycznie w całości sprzedawane na eksport. W biomasie zdarzają się podwyższone ilości materiałów nieorganicznych, jest to głównie piasek, który obniża wartość opałową i tworzy spieki w komorze spalania, czym zwiększa udział popiołów. Na rynku występuje także pelet produkowany ze słomy, używany również jako ściółka, pelet z łusek słonecznika czy pestek innych roślin. Jest to jednak produkcja niszowa o mało znanym wpływie na komin.
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Paliwa bezpieczne dla komina
spalania takich paliw osiadają na ich ściankach, ograniczając średnice. Są one nie tylko
Zarówno drewno, jak i pelet okazują się bar-
trudne do usunięcia, ale i grożą pożarem sa-
dzo bezpieczne oraz ekologiczne. Drewno
dzy, uszkadzającym całkowicie komin.
odpowiednio sezonowane jest doskonałym
W trosce o żywotność i efektywność ko-
materiałem, pozytywnie wpływającym nie
mina w domu warto w pierwszej kolejności
tylko na żywotność komina, ale i środowisko. Czy to samo można
powiedzieć
o pelecie? Tak powinno być w przypadku dobrej jakości tego paliwa,
pozyskane-
Korozja wżerowa na zakończeniu wkładu stalowego odprowadzającego spaliny z kotła na ekogroszek
go od sprawdzonego
często jednak są to małe lub średnie firmy
producenta.
Jakość
z branży stolarskiej, które zagospodarowują
peletu, podobnie jak
w ten sposób odpady. W takich sytuacjach
innych paliw, regu-
konieczne jest dokładne zapoznanie ze źró-
lują normy (PN-EN
dłem pochodzenia tego paliwa. Jeśli takie
14961:2011).
Bio-
paliwo wytwarzane jest na bazie elementów
masa, czyli inaczej
z produkcji mebli lub obróbki, np. sklejki,
pelet, powinna cha-
płyt MDF, OSB, wówczas taki materiał nie
sprawdzić pochodzenie paliwa, a także jego
rakteryzować się od-
może być stosowany do spalania w domach
producenta. Do dobrej jakości paliwa niewąt-
powiednimi parame-
jednorodzinnych, a wyłącznie, w nielicznych
pliwie można zaliczyć drewno czy pelet, któ-
trami, takimi jak: rodzaj materiału, z którego
przypadkach, w urządzeniach przemysło-
ry można określić paliwem przyszłości. Jest
jest zrobiona, wielkość, wilgotność, skład
wych, wyposażonych w odpowiednie filtry.
ekologiczny, odnawialny, generuje bardzo
pierwiastków, ilość materiałów nieorganicz-
Takie paliwo zawiera bowiem kleje, okleiny
mało popiołu (5 kg/1 tonę) oraz pozwala za-
nych, ilość popiołu itp. Na rynku istnieje
czy lakiery, które są toksyczne i agresywne
gospodarować odpady drewniane i nie tylko.
wielu niewielkich producentów biomasy,
dla komina oraz kotła. Związki powstałe ze
Zdjęcia: JAWAR
Korozja wżerowa na nieocieplonym wkładzie kominowym
Owalny komin stalowy zakończony daszkiem – efekty niewłaściwego doboru materiału i działania spalin z kotła na ekogroszek
promocja
ź Odwied portal
ARTYKUŁY MERYTORYCZNE NA TEMAT BUDOWY, REMONTU I WYPOSAŻENIA DOMU ORAZ JEGO OTOCZENIA
INSPIRUJĄCE
NOWOŚCI GALERIE PRODUKTOWE ZDJĘĆ
RYNKOWE
PRZEGLĄDY PRODUKTÓW NAJNOWSZE WYDANIA
EKSPERTA BUDOWLANEGO DO BEZPŁATNEGO POBRANIA
FILMY PORADNIKOWE
W WYGODNYM FORMACIE PDF
PORADY EKSPERTÓW Z RÓŻNYCH DZIEDZIN
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
KATALOG FIRM
BEZPŁATNE
E-BOOKI
45
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA Budynek referencyjny SOPREMA: lodowisko Arena Bill‑Durnan w Montrealu, Kanada
WPŁYW TECHNOLOGII
„CHŁODNEGO DACHU” SOPREMA
na komfort życia w budynku i środowisko Nagrzewanie się dachów budynków, dróg i placów sprzyja akumulacji ciepła, powodując zwiększone promieniowanie do atmosfery. Za niepożądane efekty należy także uznać pogorszenie zdolności do wymiany powietrza, co potęguje efekt smogu, a także zmniejszenie wilgotności powietrza. Zgodnie z szacunkami, na zmiany szczególnie narażone są miasta o populacji przekraczającej 100 tys. mieszkańców.
P
ostępujący proces urbanizacji prowa-
gę na wpływ odbicia promieniowania na na-
zwrócić uwagę na standard projektowania
dzi do zmian w środowisku człowieka.
grzewanie się wnętrza budynków oraz emisję
budynków nie tylko pod kątem ograniczenia
Gęsta zabudowa miejska, eliminująca
zakumulowanego ciepła w wyniku działania
emisji ciepła.
z otoczenia zieleń, otwartą przestrzeń uła-
promieniowania słonecznego. W świetle
Zgodnie z opracowaniami analizującymi
twiającą wymianę powietrza, cieki i zbiorniki
aktualnych badań optymalnym rozwiąza-
zmianę charakterystyki miejskiej wyspy ciepła
wodne ma bardzo duży wpływ na postępują-
niem jest kombinacja współczynnika odbicia
obszaru Warszawy, w przyszłości znacząco
ce ocieplanie klimatu w miastach i przyspie-
SR powyżej 70% i emisji termicznej TE po-
będzie wzrastać zarówno liczba stopniodni
szone oddziaływanie wtórne na środowisko
wyżej 75%, co w połączeniu z odpowiednio
chłodzenia pomieszczeń (o 185–190%), jak
człowieka. Obecnie obserwujemy, że środo-
dobraną termoizolacją ma ograniczyć na-
i podwoi się (do około 76) liczba dni w roku,
wisko miejskie (m.in. budynki, drogi, tere-
grzewanie wnętrza budynku i konieczność
kiedy konieczne będzie wykorzystanie kli-
ny utwardzone) spowodowało zwiększenie
emisji tego ciepła do atmosfery.
matyzacji. Najnowsze badania dowodzą,
średniej temperatury powietrza w miastach o 3–5°C.
Miejskie wyspy ciepła a zmiany klimatu
Należy zwrócić uwagę, że obserwowane
że w Polsce temperatura, do jakiej nagrzewa-
globalne zmiany klimatyczne w niewielkim
ją się pokrycia dachowe, przekracza niejed-
stopniu mają powiązanie z miejskimi wy-
nokrotnie 70°C. Wysoka temperatura dachu
spami ciepła, jednak równoczesne zmiany
ma ogromne znaczenie zarówno dla trwałości
klimatu globalnego w powiązaniu ze zmia-
samego pokrycia, budynku, jak i jego efektyw-
Budynki w mieście odpowiadają za około
nami klimatu lokalnego mają istotny wpływ
ności energetycznej. Zmniejszając temperatu-
24% całkowitej emisji ciepła do atmosfery.
na środowisko miejskie człowieka. Ostatnie
rę pokrycia dachowego z 70 do około 45°C,
Obecnie jest kładziony coraz większy nacisk
lata, gdy średnia, ale też maksymalna tem-
w dużym stopniu ograniczamy zużycie energii
na ograniczenie przenikania ciepła, a jedno-
peratura w Polsce znacznie wzrosła, wska-
na utrzymanie komfortu cieplnego w budyn-
cześnie w niewielkim stopniu zwraca się uwa-
zują, że w dużo większym stopniu należy
kach, zużycie energii na pracę klimatyzacji
Wymagania dotyczące „cool roof” zgodnie z wytycznymi Energy Star oraz LEED v.4 Rodzaj regulacji
w aglomeracji miejskiej, a także wydłużamy czas życia hydroizolacji oraz jej mechaniczne
Nazwa
Wymogi
Początkowe SR
SR po starzeniu
Energy Star
opcjonalne
65%
50%
ki zastosowaniu np. „cool roof” – „chłodnego
opcjonalne
SRI 84 SR 68%
SRI 64 SR 53%
dachu” (pokrycia o jasnej barwie), zamiast
LEED v.4
46
Dach płaski
i minimalizujemy powstawanie wysp ciepła
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
obciążenie. Cele te można to osiągnąć dzię-
pokryć ciemnych, np. czarnych.
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA ROZWIĄZANIA SOPREMA NA „CHŁODNE DACHY” – BUDYNKI REFERENCYJNE: »» Biurowiec Villa Metro Business House, ul. Puławska 145, Warszawa – inwestycja Reform Company 3 »» Eurocentrum Office Complex, Aleje Jerozolimskie 136, Warszawa – inwestycja Capital Park »» Biurowiec City Forum, ul. Traugutta 45, Wrocław – inwestycja Archicom »» Centrum Logistyczne H&M, Chlebnia koło Grodziska Mazowieckiego – inwestycja Panattoni Europe
Idea „chłodnego dachu” SOPREMA Specjaliści z firmy SOPREMA przeprowadzili badania, które wykazały, że temperatura papy
»»wydłużenie
trwałości pokrycia dacho
lub membrany TPO (FPO) FLAGON EP PR
wego,
ENERGY PLUS, o SRI 99,
wania pokrycia w warunkach letnich,
nego poprzez zastosowanie specjalnego
»»poprawę stabilności wymiarowej pokrycia, »»poprawę parametrów używanego dachu bitumicznego, żelbetowego lub syntetycz»»zapewnienie możliwości montażu i użytko»»zmniejszenie
szczytowego zapotrzebowa-
»»zmniejszenie
zestawu żywic płynnych ALSAN produkcji SOPREMA, specyfikacji indywidualnie do-
nie na energię elektryczną, wydatków na klimatyzację
i przedłużenie żywotności urządzeń klima-
branej po audycie obiektu przez specjalistów SOPREMA.
tyzacyjnych,
»»zmniejszanie się miejskich wysp ciepła, »»obniżenie temperatury powietrza i lokalna poprawa jakości powietrza,
»»ograniczenie efektu cieplarnianego, »»zmniejszenie emisji zanieczyszczeń
Podsumowanie Uzyskanie „chłodnego dachu” wiąże się z koniecznością zastosowania odpowiednich materiałów, pozwalających utrzymać
i ga-
niską temperaturę powierzchni dachu, ale również ich właściwą żywotność. Powin-
zów cieplarnianych.
ny się one charakteryzować odpowiednią
ratura papy refleksyjnej SOPRASTAR® FLAM
Rozwiązania dachowe SOPREMA poprawiające komfort życia w budynkach
WF w analogicznych warunkach – 33,6°C.
Firma SOPREMA od wielu lat pracuje nad
zmieniać w czasie, ale ich utrzymanie w du-
Porównanie tych wartości pokazuje efektyw-
pokryciami, które mogą poprawić komfort
żym stopniu zależy od dbałości użytkownika
ność technologii „chłodnego dachu”.
życia w budynku i ograniczyć jego niekorzyst-
budynku oraz doboru systemu do konkretnej
ny wpływ na środowisko. Opracowała i ciągle
sytuacji, m.in. lokalizacji budynku, jego oto-
opracowuje rozwiązania, które gwarantują:
czenia, konstrukcji dachu, a także planów
bitumicznej pokrytej czarnym łupkiem po nagrzaniu na dachu wynosi 76,6°C, a tempe-
W Stanach Zjednoczonych różne standardy w różny sposób uwzględniają elementy
»»poprawę
refleksyjnością początkową i emisyjnością termiczną początkową, a także właściwą stabilnością tych parametrów. Mogą się one
funkcjonowania dachu z papy
inwestora dotyczących zastosowania innych
świetli, instalacje HVAC i oświetlenie), jeśli
bitumicznej, modyfikowanej SBS powodu-
elementów, jak np. panele fotowoltaiczne,
chodzi o określenie wymagań, które należy
jącą obniżenie temperatury dachu bez uzy-
które także mogą być częścią systemowej do-
spełniać, aby uzyskać pozwolenie na budo-
skania SRI – poprzez zastosowanie papy
stawy SOPREMA. Warto przy tym pamiętać,
budynku (np. rodzaj ścian, dachu, liczbę na-
Papa bitumiczna SOPRASTAR® FLAM spełnia wymagania klasyfikacji LEED i ENERGY STAR
Budynek referencyjny SOPREMA: biurowiec City Forum we Wrocławiu
wę. Inne są także parametry wpływające
SOPRALENE FLAM 180 AR CHAGALL
że najlepsze jest zastosowanie kilku rozwią-
na ocenę efektywności energetycznej budyn-
z białym łupkiem,
zań poprawiających efektywność energetycz-
ku niż w Europie. W przypadku oceny jakości
»»uzyskanie
dachu refleksyjnego, z papy
„cool roof” – „chłodnego dachu” – wprowa-
bitumicznej,
dzono na przykład pojęcie SRI, czyli kombi-
Energy Star – poprzez zastosowanie papy
nację współczynnika odbicia i emisyjności
SOPRASTAR® FLAM HD GR z białymi gra-
termicznej (tabela).
nulkami, o SRI 82,
Zalety „chłodnego dachu” W przypadku, gdy „chłodny dach” w danym obiekcie nie stanowi znaczącego udziału
»»uzyskanie
spełniającego
klasyfikację
oraz efektywnego ogrzewania i klimatyzacji.
dachu refleksyjnego z papy bi-
– poprzez zastosowanie papy SOPRASTAR® FLAM WF z białą folią, o SRI 96,
»»uzyskanie dachu refleksyjnego z membra-
pod uwagę omawiane już wcześniej kwestie
ny syntetycznej spełniającego klasyfikację
użytkowe i ekologiczne, do których należy
LEED – poprzez zastosowanie membrany
zaliczyć:
PVC FLAGON SR ENERGY PLUS, o SRI 97 nr 1/2020
dachów zielonych, instalacji fotowoltaicznej
tumicznej spełniającego klasyfikację LEED
w optymalizacji zużycia energii, warto wziąć
EKSPERT BUDOWLANY
ną w budynku, np. systemów refleksyjnych,
www.ekspertbudowlany.pl
Soprema Polska Sp. z o.o. ul. Stefana Batorego 7, Pass, 05-870 Błonie tel. 22 436 93 00 biuro@soprema.pl, www.soprema.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
47
BUDOWA Witold Okoński, ekspert DAFA, Stowarzyszenia Wykonawców Dachów Płaskich i Fasad
Fot. APK Dachy Zielone, Optigruen International AG
Dachy płaskie przeżywają swój renesans w architekturze, chociaż ich budowa jest bardziej skomplikowana i wymaga większej wiedzy i doświadczenia od wykonawców niż wznoszenie dachów skośnych. Specjaliści z DAFA opracowali wytyczne dla wykonawców, które pomogą podnieść standard jakości robót budowlanych. Warto skorzystać z ich ogromnej wiedzy i doświadczenia. Prezentujemy najważniejsze zagadnienia dotyczące projektowania i wykonywania dachów z izolacją wodochronną.
Jak poprawnie zaprojektować
I WYKONAĆ DACH PŁASKI W
ytyczne zawierają informacje na
ruch samochodowy lub jako powierzchnie
klejona do podłoża. Połączenia zakładkowe
temat projektowania i wykona-
dachów zielonych. Jedyne obciążenia (poza
muszą być w pełni sklejone (uszczelnione).
nia izolacji dachów z materiałów
ciężarem własnym elementów pokrycia oraz
W przypadku stosowania do wykonania pa-
bitumicznych, z tworzyw sztucznych (PVC,
oddziaływaniami od wiatru, śniegu itp.)
roizolacji folii PE, połączenia zakładkowe
TPO, EPDM i inne) oraz folii płynnych.
ograniczone są do obciążeń spowodowanych
muszą być w pełni uszczelnione z zastoso-
wykonywaniem czynności konserwacyjnych
waniem odpowiedniej taśmy klejącej.
Zakres wytycznych obejmuje następujące zagadnienia:
»»podstawowe informacje oraz definicje, »»podstawowe zasady technik izolacji wodochronnej,
»»konstrukcja stropów, »»elementy izolacji wodochronnej, wymagania i stosowanie,
»»instrukcje
techniczne dotyczące wykony-
wania izolacji przeciwwodnych,
»»zabezpieczenie
izolacji wodochronnej da-
chu przeciwko siłom ssącym wiatru,
»»zabezpieczenie
pokrycia i powierzchni
użytkowych,
»»detale dachowe – wykończenia i obróbki, dylatacje itd.,
»»remonty oraz utrzymanie dachów, »»rysunki rozwiązań detali. Wytyczne dotyczą wykonywania oraz projektowania izolacji wodochronnych na dachach płaskich i pochylonych (np. dachy, tarasy, przejścia, chodniki, balkony, dachy zielone) ze wszystkimi elementami niezbęd-
Dachy użytkowe
niż 1 m2 w przypadku klejonych syste-
chodniki; powierzchnie przeznaczone na
mów dachowych. Długość każdej z kra-
dachy zielone lub jakiekolwiek inne typy da-
wędzi sztywnych piankowych płyt termo-
chów pokryte zielenią; powierzchnie obciążone wyposażeniem, takim jak np. kolektory słoneczne, ogniwa słoneczne, urządzenia dźwigowe lub inne wyposażenie eksploatacyjne budynku zlokalizowane na dachu.
Stropy stalowe (z blachy) Ewentualnie nagromadzona woda w dolnej części stropu z blachy trapezowej może być odprowadzona poprzez uprzednio wykonane otwory odwadniające.
Warstwa do regulacji przepływu pary wodnej (paroizolacja) nej powodującej uszkodzenie całego układu warstw dachowych (oraz obniżenie przede wszystkim ich właściwości termoizolacyjnych).
ne jako powierzchnie nieprzeznaczone do
Warstwa paroizolacji może być luźno ukła-
ciągłego użytkowania przez pieszych, przez
dana lub częściowo albo całkowicie przy-
nr 1/2020
piankowe płyty termoizolacyjne
przez pieszych, np. tarasy, balkony, przejścia,
Paroizolacja zapobiega dyfuzji pary wod-
EKSPERT BUDOWLANY
»»Sztywne
nie powinny mieć powierzchni większej
krycia dachowego.
Dachy nieobciążone ruchem są projektowa-
Izolacja cieplna
Powierzchnie przeznaczone do użytkowania
nymi do prawidłowego funkcjonowania po-
Dachy nieużytkowe
48
i naprawczych.
www.ekspertbudowlany.pl
Rys. 1. P ołączenie izolacji bitumicznej ze stalową podstawą świetlika bez fabrycznego ocieplenia podstawy: 1 – obróbka blacharska, 2 – usz czelka systemowa, 3 – konstrukcja pomocnicza, 4 – mocowanie mechaniczne Rys. DAFA
BUDOWA »»W przypadku,
izolacyjnych nie powinna być większa niż 1,2–5 m.
»»Materiały
gdy izolacja układana jest
w jednej warstwie, musi mieć felc.
»»Należy
z układania poszczególnych warstw materiałów.
stosować odpowiednie warstwy
Na dachach, których zaprojektowany spa-
pod warstwą paroizolacji (np. lekki beton
rozdzielające ponad warstwą izolacji ter-
dek wynosi maks. około 5% (~3°), wystę-
lub pustki niewentylowane) mogą powo-
micznej, np. maty drenażowe, geowłók-
powanie ewentualnych zastoisk wody jest
dować występowanie wewnętrznej kon-
niny itp., zapobiegające penetracji zanie-
nieuniknione.
densacji pary wodnej w tych warstwach.
czyszczeń (w szczególności pyłów itp.)
»»Płyty
termoizolacyjne zlokalizowane
pod warstwę izolacji termicznej.
ze szkła piankowego powinny być
»»Izolacja termiczna, ze względu na siły wia-
przyklejane do podłoża za pomocą kleju bitumicznego lub innego środka klejącego
trowe, musi być balastowana.
»»Odwodnienie
»»W miejscach połączeń arkuszy izolacji wodochronnej z obrzeżami z drewna lub innych podobnych detali mogą występować nieznaczne różnice w izolacyjności ter-
dachu powinno być zapro-
micznej tych miejsc, co może objawiać się
rodnej powierzchni. W przypadku ukła-
jektowane w taki sposób, aby nie dopu-
na przykład w postaci oszronienia spodniej
dania bezpośrednio na stropie, podłoże
ścić do występowania wody pod warstwą
strony dachu, cieńszej warstwy śniegu lub
musi być odpowiednio wypoziomowane
izolacji termicznej. Jeżeli jest to konieczne,
występowania nieznacznego zawilgocenia.
i gładkie.
powinny zostać ukształtowane odpowied-
Występowanie takich objawów nie stano-
w przypadku układania na ciągłej, jedno-
»»W przypadku,
wi defektu pokrycia dachowego.
nie spadki.
gdy warstwa izolacji ter-
micznej ułożona jest ponad warstwą izo-
Instrukcje techniczne dotyczące wykonywania izolacji przeciwwodnych
lacji wodochronnej, poddawana jest oddziaływaniu czynników atmosferycznych (m.in. opadów deszczu). W związku z tym należy stosować odpowiednie materiały
Pochylenie dachu może odbiegać od przyję-
(np. polistyren ekstrudowany) charaktery-
tego w projekcie:
»»w granicach
zujące się bardzo niską nasiąkliwością.
dopuszczalnych określonych
w odpowiednich tolerancjach,
Dachy balastowe odwrócone
»»z powodu różnic w grubości stosowanych
»»Izolacja termiczna układana nad warstwą
materiałów,
»»z powodu
izolacji wodochronnej wymaga stabilnego podłoża (np. strop betonowany).
»»Uzyskanie całkowitego przyklejenia warstw klejonych do podłoża bez jakichkolwiek pęcherzy nie jest zawsze możliwe w warunkach budowy. Dopuszcza się występowanie pojedynczych pęcherzy.
»»Występowanie
na powierzchni pokrycia
dachowego (izolacji wodochronnej): –– ciemniejszych powierzchni, –– małych lokalnych zastoisk wody, –– drobnych pofałdowań lub zmarszczek,
występowania na powierzch-
–– oraz gromadzenie się wody na połącze-
ni pokrycia zakładów itp. wynikających
niach arkuszy materiału izolacyjnego nie promocja
Książki z dziedziny: budownictwa chłodnictwa ciepłownictwa i ogrzewnictwa gazownictwa instalacji sanitarnych ochrony środowiska wentylacji i klimatyzacji instalacji elektrycznych informatyki
Księgarnia Techniczna Grupa MEDIUM
zarządzania i obsługi nieruchomości oraz programy, słowniki, poradniki
ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel.: 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 e-mail: eib@ksiegarniatechniczna.com.pl
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
49 www.ksiegarniatechniczna.com.pl
BUDOWA stanowi żadnego defektu w wykonaniu
»»umocowanie
przy użyciu taśm metalo-
nicznego płyt izolacji termicznej oddzielnie
płaskiego pokrycia dachowego i nie
wych, ew. blach laminowanych (listew
również za pomocą mocowania mechanicz-
może obniżać właściwości użytkowych.
montażowych),
nego lub klejenia.
Defektu
wykonawczego
nie
stanowią
również ewentualne widoczne wypływy materiału klejącego wierzchnią warstwę izolacji wodochronnej (np. wypływ materiału bitumicznego w przypadku pap bitumicznych).
Zakłady pomiędzy arkuszami izolacji wodochronnej Przy papach bitumicznych zakłady powinny wynosić co najmniej 8 cm. Przy membranach z tworzyw sztucznych zakład rolek
»»przeciągnięcie hydroizolacji przez kalenicę i umocowanie od górnej strony,
Zabezpieczenie za pomocą obciążenia dodatkowego
chowych do dachów stromych,
W celu zapewnienia ochrony przed odry-
»»stosowanie pap zgrzewanych oraz pap da»»stosowanie
do warstw sklejanych stałych
waniem warstw izolacyjnych, możliwe jest
mas klejowych lub innych odpowiednich
zastosowanie następujących materiałów ba-
klejów,
lastujących:
»»stosowanie
»»układanie pasm w kierunku nachylenia, »»podział długości pap,
Rys. 2. Ł ączenie izolacji wodochronnej z tworzywa sztucznego z rurą przechodzącą przez strop z obciążeniem: 1 – listwa dociskowa, 2 – stalowa podstawka świetlika, Rys. DAFA 3 – mocowanie mechaniczne
»»żwiru o uziarnieniu 1,6–3,2 cm i grubości warstwy min. 5 cm,
»»płyt chodnikowych (lub innych płytek betonowych) ułożonych na warstwie żwiru (lub
Rys. 3. P ołączenie izolacji wodochronnej z tworzywa sztucznego z attyką z płyty warstwowej: 1 – kołRys. DAFA nierz wykonany na budowie, 2 – warstwa balastująca i ochronna żwiru
wzdłuż linii zgrzewania wynosi co najmniej
»»montaż wsporników (np. drewnianych) do
specjalnych podkładkach plastikowych
4 cm. Należy unikać występowania podwój-
umocowania warstw izolacji cieplnej oraz
umożliwiających regulację wysokościową
nych zakładów typu T (łączenie w jednym
wodochronnej.
w celu zapewnienia odpowiedniego wy-
miejscu czterech sąsiednich arkuszy), np. poprzez odpowiednie przesunięcie połączeń.
Dodatkowe środki w przypadku nachylenia połaci dachowej powyżej 5%
Zabezpieczenie izolacji wodochronnej dachu przed wiatrem Liczba łączników (na jednostkę powierzchni)
poziomowania nawierzchni) przy zastosowaniu odpowiedniej warstwy ochronnej lub rozdzielającej (żwir od warstwy izolacji wodochronnej lub termicznej),
»»różnego
rodzaju bloków betonowych uło-
zależy od wartości sił odrywających, sposo-
żonych również na warstwie żwiru przy za-
bu instalacji, jak również typów łączników.
stosowaniu odpowiedniej warstwy ochron-
W przypadku nachylenia połaci dachowej
Wszystkie tego rodzaju elementy powinny
powyżej 5% (~ 3°) konieczne jest zastoso-
być odpowiednio zaplanowane i ostatecz-
wanie dodatkowych środków, które zapo-
nie ustalone już na etapie projektu i ujęte
2,5×2,5 m i grubości ok. 10 cm, ułożo-
biegną zsuwaniu się warstw pokrycia dachu
w dokumentacji przetargowej. Jako regułę
nych na podkładzie z zaprawy cementowej
w kierunku nachylenia, w szczególności, gdy
przyjmuje się, iż łączniki mocujące izolację
dach będzie nagrzany przez słońce.
wodochronną do podłoża (np. blaszanego)
Konieczne może być osobne lub łączone zastosowanie następujących środków:
»»zabezpieczenie
50
pap dachowych o dużej wy-
trzymałości na rozciąganie,
i warstwie rozdzielającej lub ochronnej,
»»gazonów
z zielenią lub ogólnie ziemi ro-
ślinnej z nasadzeniami (wraz z odpowied-
izolacji termicznej oraz paroizolacji. W miej-
nimi warstwami drenażowymi i ochron
izolacji wodochronnej na
scach, takich jak np. wewnętrzne powierzchnie pokrycia dachowego, może się okazać
cowanie łącznikami o średnicy ok. 5 cm,
konieczne zastosowanie mocowania mecha-
nr 1/2020
betonowych, o wymiarach ok.
równocześnie stanowią stabilizację warstwy
górnej krawędzi (kalenica) poprzez umo-
EKSPERT BUDOWLANY
nej lub rozdzielającej (patrz powyżej),
»»bloków
www.ekspertbudowlany.pl
nymi),
»»w rejonie
krawędzi oraz narożników da-
chu, luźno ułożone materiały mogą być
BUDOWA Roślinność na dachach zielonych
zdmuchiwane przez wiatr (lub wyrzucane przez ptaki). W związku z tym w tych re-
pokrywa śniegu, konieczne może okazać się zwiększenie wysokości wykończenia izolacji.
jonach zaleca się stosowanie wykończenia
W przypadku dachów zielonych należy roz-
Wykończenie izolacji na powierzchni pio-
z płytek betonowych (lub zastosowanie
różnić podział na zieleń intensywną oraz
nowej musi być zabezpieczone przeciw jej
odpowiednich siatek ochronnych).
ekstensywną. Ma to szczególne znaczenie
zsunięciu się. Zabezpieczenie należy wy-
w przypadku doboru grubości warstw we-
konać poprzez mocowanie izolacji wzdłuż
getacyjnych, jak również jego właściwości
górnej krawędzi. Listwy mocujące, które do-
w odniesieniu do typu roślinności. Eksten-
datkowo zapewniają również ochronę przed
Warstwa żwirowa. Do wykonania ciężkiej
sywna roślinność zasadniczo wymaga rela-
penetracją wody, muszą być odpowiednio
warstwy ochronnej w postaci żwiru należy
tywnie cienkiej warstwy glebowej. Dotyczy to
sztywne, aby na całej swej długości w jed-
żwir o uziarnieniu 1,6/3,2 cm o grubości
roślin, które nie osiągają wysokości większej
nakowy sposób dociskały warstwę izolacji
warstwy min. 5 cm. Taka warstwa żwiru
niż 15 cm. Zastosowanie zieleni ekstensyw-
wodochronnej. Odległość pomiędzy łącznika-
zawiera w sobie również ziarna drobniej-
nej stanowi również alternatywę w stosunku
mi nie powinna przekraczać 20 cm. Łączniki
sze i grubsze oraz może zawierać materiał,
do warstwy żwiru jako warstwy balastowej
zastosowane do mocowania listwy powinny
który nie jest odporny na działanie mrozu.
lub warstwy ochronnej.
zapewniać odpowiedni docisk mocowanej
Ciężkie warstwy ochronne
Spękane lub pokruszone ziarna żwiru są nie-
Detale dachowe
uniknione i nie mogą być postrzegane jako
izolacji. Zastosowanie dodatkowych obróbek blacharskich ponad listwami mocującymi za-
elementy stanowiące defekt warstwy żwiru.
Wszelkie połączenia, szczeliny dylatacyj-
pewnia dodatkową ochronę przed penetracją
Nie wpływa to w żaden sposób na właściwo-
ne itp. na elementach wykończenia izolacji
wody w rejon mocowania listwy.
ści ochronne tej warstwy, jak również na jej
wodochronnej powinny zapewniać szczel-
Wykończenie izolacji przebić i przejść in-
funkcję jako warstwa balastująca.
ność aż do ich najwyższych punktów, muszą
stalacji przez warstwy izolacji wodochronnej.
Jeżeli warstwa żwiru stosowana jest rów-
również zapewniać możliwość przeniesienia
Odległość pomiędzy przebiciami czy też prze-
nież jako warstwa balastująca, jej grubość
naprężeń termicznych i mechanicznych oraz
prowadzeniami, jak również od innych ele-
i wynikający z tego ciężar na jednostkę po-
być odporne na działanie czynników atmo
mentów wykończenia (np. attyk, ścian itp.)
wierzchni, powinna być tak dobrana, aby
sferycznych.
powinna wynosić min. 30 cm, aby możliwe
zrównoważyć oddziaływanie sił odrywają-
Wykończenie izolacji na powierzchniach pionowych
cych wiatru.
Nawierzchnie przeznaczone do ruchu pieszego
Wykończenie izolacji przeciwwodnej. Wy-
Nawierzchnie dachowe przeznaczone do ru-
sokość wykończenia izolacji na powierzchni
chu pieszego produkuje się np. z płyt chod-
pionowej powinna wynosić:
»»15 cm, »»przynajmniej 12 cm dla dachów o pochy-
nikowych lub płyt fasadowych na żwirze lub łupku o grubości średnio 3 cm. Na izolacjach wodochronnych z pasm bitumicznych można,
leniu do 9% (~5°),
»»przynajmniej 10 cm dla dachów o pochy-
a na izolacjach z pasm tworzyw sztucznych
było poprawne wykończenie i uszczelnienie takiego miejsca. Podana odległość powinna być mierzona od krawędzi kołnierza lub innej podobnej obróbki zastosowanej jako element wykańczający.
Odwodnienie połaci dachowej Powierzchnie dachowe odwadniane za pośrednictwem wpustów, bez względu na ich powierzchnię, powinny posiadać minimum
koniecznie trzeba położyć warstwę ochronną.
leniu przekraczającym 9% (~5°).
dwa wpusty odwadniające albo jeden wpust
Nawierzchnia tarasów powinna mieć nachy-
Powyższe wysokości należy odnosić wzglę-
oraz przelew awaryjny. W przypadku tarasów
lenie wynoszące co najmniej 1% (~0,5°).
dem poziomu najwyższych warstwy wykoń-
odwodnienie musi być zapewnione z pozio-
Wykorzystanie ewentualnych regulowanych
czeniowych, nawierzchniowych itp., jak np.
mu izolacji wodochronnej.
podstawek dystansowych do wypoziomowa-
żwir. Powyższe wartości są wartościami mi-
„Wytyczne do projektowania i wykonywa-
nia warstwy nawierzchniowej jest możliwe
nimalnymi i mogą być odpowiednio zwięk-
nia dachów z izolacją wodochronną – wy-
w przypadku, gdy podłoże jest stabilne. Pod
szone przez krajowe przepisy. Dodatkowo
tyczne dachów płaskich” dostępne są na
spodem zalecane są warstwy ochronne.
w miejsca, gdzie może występować gruba
www.księgarnia.dafa.com.pl. promocja
Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz: • nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
51
BUDOWA
DACHÓWKA AARHUS IBF – sposób na nowoczesny dach Dachówka betonowa Aarhus IBF to nowość na polskim rynku pokryć dachowych. Produkt jest odpowiedzią na zapotrzebowanie inwestorów na nowoczesny, zgodny z najnowszymi trendami dach, który wyróżni dom w okolicy, a jednocześnie będzie uosabiał klasyczne i ponadczasowe piękno.
MODERNE to nie tylko powłoka, to sprawdzona i doceniana technologia produkcji polegająca na wielokrotnym nadawaniu koloru z natury szarej mieszance piaskowo ‑cementowej. Powłoka powstaje z połączenia żywicy akrylowej z odpowiednio dobranymi komponentami mineralnymi. Nakładane są dwie powłoki: pierwsza zaraz po formowaniu oraz druga po kilkugodzinnym okresie dojrzewania, nadając dachówce ostateczny wygląd. Uzyskiwana powierzchnia jest raczej matowa o minimalnym połysku.
padku tradycyjnej dachówki falistej. Wytrzymałość, a co za tym idzie – również długa żywotność produktu – potwierdzona jest wieloletnią gwarancją – aż 30 lat na nowy model dachówki.
Nachylenie połaci dachu Możliwy zakres pokrycia to dachy o kątach od 15° do prawie 90°. Optymalne nachylenie dachu zawiera się pomiędzy 27° a 60°. Przy dachach o kątach nachylenia powyżej 60°
D
zaleca się bezwzględnie mocować co drugą achówki betonowe z wyglądu do
drobnoziarnistą warstwą koloryzującą, a na-
dachówkę
złudzenia przypominają ceramicz-
stępnie trwałą powłoką zewnętrzną.
stosować dodat-
ne. Mają podobne kolory, kształty
i rozmiary. Dzięki nowoczesnym technolo-
kowe zabezpie-
Wymiary dachówek Aarhus
czenia (foliowa-
Długość
420 mm
wymiarowo. Ich wysokowytrzymałościowy
Szerokość
330 mm
rdzeń najczęściej pokrywa się z wierzchu
Szerokość pokrycia
300 mm
kach poniżej 27°
40 mm
należy dodatko-
4,2 kg/szt.
wo zabezpieczyć
giom produkcji są gładkie i bardzo stabilne
Wysokość profilu
NATURALNY WYRÓB I MNIEJSZE ZUŻYCIE ENERGII Proces produkcji zapewnia trwałość i powtarzalność produkowanych dachówek. Zastosowanie komponentów rozpuszczalnych w wodzie powoduje, że produkty IBF są bezpieczne dla użytkowników, a cały proces pozostaje bez wpływu na środowisko naturalne. Podczas produkcji dachówek cementowych IBF Polska zużywa o 65% mniej energii niż w przypadku produkcji podobnych dachówek ceramicznych. Ponadto odpowiednio dobrane składniki, począwszy od piasków o bardzo wysokiej zawartości kwarcu, poprzez najwyższej klasy gatunki cementów, w połączeniu z powłokami przeciwdziałają przenikaniu wapnia oraz w istotny sposób ograniczają porastanie dachówki machami czy algami.
52
oraz
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Waga
Liczba dachówek na m2
37 cm
9
35,5 cm
9,5
33,5 cm
10
31,5 cm
10,5
Na jaki dach kłaść płaską dachówkę betonową? Dachówka betonowa Aarhus to idealny produkt na pokrycie dachów nowoczesnych budynków o prostej bryle. Produkt marki IBF jest przeznaczony w szczególności na wysokie dachy dwuspadowe o prostej geometrii. Gładka powierzchnia dachówki sprawia, że dach wydaje się lżejszy i cieńszy niż w przywww.ekspertbudowlany.pl
itp.). Przy spad-
dach pełnym deskowaniem oraz zwiększony-
Zapotrzebowanie Rozstaw łat
nie, deskowanie
mi zakładami folii PVC.
IBF Bolesławiec ul. Kościuszki 21, 59-700 Bolesławiec tel. 75 732 40 31, e-mail: ibf@ibf.pl IBF Toruń ul. Poznańska 294, 87-100 Toruń tel. 56 658 14 51, e-mail: torun@ibf.pl IBF Radomsko Wierzbica 149, 97-561 Ładzice tel. 44 747 00 10 e-mail: radomsko@ibf.pl, www.ibf.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
DO ŚCIĄGNIĘCIA
bezpłatne e-booki N O W E
W Y D A N I A
P O R A D N I K Ó W
wejdź na
BUDOWA
PŁYTY KAMIENNE NA TARASACH I BALKONACH Co warto wiedzieć przed zakupem
mgr inż. Maciej Rokiel
I nie chodzi tu tylko o parametry normo-
Coraz większa dostępność różnorodnych płyt z kamieni naturalnych powoduje, że standardom wykończeniowym stawia się coraz wyższe wymagania. Takie okładziny cechują się naturalnym pięknem, jednocześnie ich parametry użytkowe pozwalają na przeniesienie nieraz ekstremalnych obciążeń. Do stosowania okładzin z kamieni naturalnych impulsem jest także chęć nadania pomieszczeniu czy budynkowi indywidualnego charakteru, wyglądu lub zwiększenia jego wartości.
W
dzo istotne są właściwości przewidzianych do zastosowania materiałów do klejenia i spoinowania. Muszą być one kompatybilne z płytkami (lub płytami) z kamieni naturalnych, a to zapewniają kleje, zaprawy spoinujące i masy dylatacyjne o dodatkowych parametrach, uwzględniających wrażliwość niektórych rodzajów kamieni na przebarwienia. Skuteczne unikanie tego typu zjawisk wy-
szystko jest w porządku, jeżeli
Przy wykonywaniu okładzin z kamieni na-
maga jednak odpowiedzi na pytanie o przy-
tym zamiarom towarzyszy po-
turalnych trzeba zwrócić uwagę na następu-
czynę ich powstawania. Struktura kamieni
prawne technicznie zastosowa-
jące czynniki:
naturalnych nie jest jednorodna i mają one
»»parametry
i właściwości zastosowanych
budowę porowatą. Właśnie przez pory i kapi-
systemów, które są kompatybilne z ich spe-
kamieni (odporność mechaniczna, czynni-
lary woda może wniknąć w strukturę kamie-
cyficznymi właściwościami, które uwzględ-
ki atmosferyczne itp.),
ni, co jest bezpośrednią przyczyną powsta-
nie. Zapewnić to może tylko stosowanie
nić trzeba na etapie projektowania i wykonywania prac.
Właściwości kamieni naturalnych Punktem wyjścia jest znajomość właściwości kamieni naturalnych. Powstawały one w różnych epokach geologicznych i różna jest ich
»»przygotowanie podłoża, »»sposób wykonywania robót, »» jeżeli płyty są klejone do podłoża – na pa-
kamieni naturalnych. Pozwoli to na oszacowanie, jakiego rodzaju materiał nadaje się do konkretnych zastosowań. Ta różnorodność ich właściwości stanowi
analiza tych zjawisk pokazuje, że są one dość skomplikowane. Oczywiście nie chodzi tu o różnice w wyglądzie powierzchni, te za-
praw klejących i spoinujących oraz mas do
wsze mogą się pojawić – wygląd jest zależny
wypełnień dylatacji.
od składu mineralogicznego.
Wybrane właściwości kamieni naturalnych Mrozoodporność
dzo różne. Pokazuje to tabela, w której zestawiono kilka podstawowych cech wybranych
wania przebarwień. Przy czym szczegółowa
rametry i właściwości zastosowanych za-
geneza, dlatego właściwości mogą być bar-
Możliwość polerowania
Ryzyko wystąpienia przebarwień
Ryzyko powstawania wykwitów soli
Granit
tak
tak
tak
nie
Dioryt
tak
zazwyczaj tak
tak
nie
Gabro
tak
zazwyczaj tak
nie
nie
Sjenit
tak
dobra
nie
nie
jednak pewną „słabość”, choć słowo to nie
Porfiryt
tak
tak
rzadko spotykane
tak
do końca oddaje zakres pojawiających się tu
Bazalt
tak
tak
nie
nie
problemów. Wykonawcy pracujący zawodo-
Trachit
tak
rzadko spotykana
nie
nie
wo z kamieniami naturalnymi powinny mieć
Diabaz
tak
tak
nie
nie
przynajmniej podstawową wiedzę na temat
Piaskowiec
zazwyczaj tak
rzadko spotykana
tak
rzadko spotykane
ich właściwości. Brak tej wiedzy może skut-
Konglomerat
tak
rzadko spotykana
tak
tak
kować późniejszymi defektami wizualnymi czy nawet uszkodzeniami, wynikającymi nie tylko z zastosowania nieodpowiednich zapraw klejących i spoinujących, gdy płyty są klejone do podłoża, lecz także uszkodzeniami mechanicznymi przy stosowaniu w układach drenażowych.
54
we, przy doborze kamieni naturalnych bar-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
rzadko spotykana
przeciętna
rzadko spotykane
tak
Trawertyn
Wapień
zazwyczaj tak
przeciętna
rzadko spotykane
nie
Marmur
zazwyczaj tak
przeciętna
tak
tak
tak
tak
tak
nie
tak
tak
nie
nie
rzadko spotykana
nie
nie
nie
Gnejs Kwarcyt Łupek
www.ekspertbudowlany.pl
BUDOWA Przebarwienia zwykle są nieodwracalne. Najczęściej przyczyną są wówczas znajdu-
maniem promieni przy przechodzeniu przez
i wilgoci „z daleka od okładzin z kamieni
kamień.
naturalnych” jest jedną z kluczowych czyn-
jące się w wodzie materiały (np. cząsteczki
Krótkotrwałe obciążenie wilgocią nie musi
ności pozwalających na zmniejszenie ryzyka
zanieczyszczeń), które osadzają się w struk-
spowodować trwałych przebarwień, zawilgo-
powstawania przebarwień, to najlepszym
turze płyty (w porach). Drugą przyczyną
ceniu ulega jedynie górna część płytki, i po
sposobem jest stosowanie kamieni niewrażli-
powstawania nieusuwalnych przebarwień
wyschnięciu, przebarwienia mogą ustąpić.
wych na przebarwienia, ale to nie rozwiązuje
jest także woda, która reaguje z materiałami
Jednakże przy długotrwałym obciążeniu
problemu.
znajdującymi się w płycie, czego skutkiem
wodą, szczególnie przy zastosowaniach ze-
To wszystko powoduje, że renomowani
jest tworzenie się przebarwień.
wnętrznych, należy się liczyć z możliwością
producenci chemii budowlanej w swojej ofer-
powstania optycznych mankamentów.
cie mają całą gamę materiałów przeznaczo-
Przebarwienia
odwracalne
mogą
być
skutkiem załamania światła w porach i ka-
Płyty kamienne na tarasach i balkonach
pilarach wypełnionych wodą (w porównaniu z promieniami przechodzącymi przez pory
nych do wrażliwych na przebarwienia kamieni naturalnych. Będą to specjalistyczne kleje, najczęściej szybkowiążące i szybkoschnące,
nie wypełnione wodą). Te przebarwienia
Na tarasach płyty kamienne mogą być ukła-
na białym cemencie. Uzupełnieniem są spe-
(ciemne plamy) są szczególnie zauważalne
dane na warstwie drenażowej (płukane kru-
cjalne zaprawy spoinujące i uszczelniacze
na prześwitujących kamieniach (np. z mar-
szywo) lub na podstawkach dystansowych
silikonowe. Specjalne, czyli cechujące się
muru). Wyschnięcie okładziny, gdy źródłem
– oba te przypadki to tzw. układ drenażowy,
dodatkowymi właściwościami.
zawilgocenia jest czysta woda, zwykle przy-
jak również klejone do hydroizolacji zespolo-
Ograniczenie czasu oddziaływania wilgoci
wraca pierwotny wygląd powierzchni.
nej – tzw. wariant z uszczelnieniem zespo-
na kamień naturalny wymusza, aby zaprawy
Dla niektórych rodzajów kamieni, na
lonym. Dlatego przeanalizować należy także
klejące były szybkowiążące. Pozostaje jednak
skutek obrócenia płyty przy układaniu,
oddziaływanie kleju, zapraw spoinujących
problem związany z ilością wody w zaprawie
mogą powstać zaburzenia w wyglądzie po-
i elastycznych mas dylatacyjnych na klejone
klejącej. Należy ograniczyć w takiej zaprawie
wierzchni. Jest to zjawisko związane z zała-
do podłoża płyty. Skoro utrzymywanie wody
ilość wody, która dla procesu hydratacji jest
1
2
3
Fot. 1–3. Skutki spoinowania płyt kamiennych wrażliwych na przebarwienia typowymi materiałami, które nie były przeznaczone do tego typu płyt kamiennych Fot. autor
1
2
3
4
5
6
7
8
9
Rys. 1. Przykładowy układ warstw tarasu z drenażowym odprowadzeniem wody nad pomieszczeniem – układ tradycyjny: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-filtrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja wodochronna, 6 – termoizolacja, 7 – paroizolacja, 8 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 9 – pomieszczenie pod tarasem Rys. autor
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
1
2
3
4
5
6
7
8
Rys. 2. Przykładowy układ warstw tarasu z drenażowym odprowadzeniem wody nad pomieszczeniem – układ odwrócony: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa drenażowa, 3 – warstwa ochronno ‑filtrująca, 4 – termoizolacja, 5 – mata drenażowa, 6 – izolacja wodochronna, 7 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 8 – pomieszczenie pod tarasem Rys. autor
www.ekspertbudowlany.pl
1
2
3
4
5
6
7
8
Rys. 3. Przykładowy układ warstw tarasu naziemnego z drenażowym odprowadzeniem wody: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-filtrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja przeciwwodna, 6 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 7 – warstwa przerywająca podciąganie kapilarne, 8 – warstwy gruntu Rys. autor
55
BUDOWA zbędna, a powoduje jedynie uzyskanie zaprawy o odpowiedniej konsystencji.
1
2
3
4
5
6
Dlatego takie specjalistyczne kleje są nie
glenie naroży i krawędzi), które nie powo-
tylko szybkowiążące/szybkoschnące (skraca
duje dezintegracji próbki,
»»stan
się w ten sposób czas, w którym woda zaro-
2 – jedno lub kilka małych pęknięć
bowa może swobodnie penetrować kapilary
(do 0,1 mm szerokości) lub oddzielenie
płytki), lecz mają w swym składzie dodatki
małych fragmentów (do 30 mm² na frag-
pozwalające na znaczną redukcję wody, która zapewnia tylko odpowiednie własności aplikacyjne, a nie jest potrzebna do reakcji wiązania i twardnienia. Skoro przyczyną przebarwień może być zaprawa klejąca, to samo dotyczy zapraw spoinujących. Spory
ment),
Rys. 4. Przykładowy układ warstw balkonu z drenażowym odprowadzeniem wody: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-filtrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja przeciwwodna, 6 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem) Rys. autor
problem mogą także spowodować materiały
i grubość płyt – jak również systemowych
do wypełnień dylatacji. Także tu konieczne
profili brzegowych),
jest stosowanie materiałów przeznaczonych
»»systemowych
podstawkach ustawianych
»»stan 3 – jedno lub kilka pęknięć, dziur lub oddzielenie się fragmentów większych niż w stanie 2, deformacja materiału w żyłach lub próbka wykazuje istotne oznaki rozkruszenia lub rozpadu,
»»stan 4 – próbka w kawałkach, przełamana na dwie lub więcej części lub zdezintegrowana,
do okładzin z kamieni naturalnych (np. nie
bezpośrednio na warstwie hydroizolacji
przy czym liczba cykli zamrażania/rozmraża-
stosuje się mas silikonowych o sieciowa-
(fot. 4).
nia jest determinowana przez zastosowanie
niu octowym). W przeciwnym razie skutki
Rozwiązania te pozwalają na uzyskanie
płyt.
mogą być podobne do przedstawionych na
poziomej powierzchni tarasu, konieczne jest
fot. 1–3.
Pozostaje odpowiedzieć na pytanie, jak przyjąć graniczne wartości pomiarów po-
Z podanych powyżej powodów płyty ka-
zwalające na sklasyfikowanie płyt z kamie-
mienne najczęściej stosowane są w układach
ni naturalnych jako mrozoodporne? Przy
drenażowych. Oznacza to, że układ warstw:
oznaczaniu modułu sprężystości badanie
użytkowa, drenująca i filtrująca/ochronna
prowadzi się dopóty, dopóki jego spadek nie
musi być ze sobą kompatybilny. Przykładowe
jest większy niż 30%, przy ocenie wizualnej
układy warstw tarasów: nad pomieszczeniem
kryterium jest stan 3. Ocena wizualna nie
oraz naziemnego pokazano na rys. 1–3, bal-
jest jednak w żadnym wypadku wiodąca,
konu natomiast na rys. 4.
za taką nie może zostać też uznana zmiana
Odprowadzenie wody jest dwupłaszczyznowe: część wody wnika w warstwę użyt-
Fot. 4. Płyty warstwy użytkowej ustawiane na systemowych podkładkach Fot. Renoplast
kową i poprzez warstwę drenującą po hy-
objętości. Za
minimalną
nia/rozmrażania
liczbę według
cykli normy
zamrażaPN-EN
droizolacji jest odprowadzana na zewnątrz
wtedy zwiększenie spadku powłoki wodo-
1341:2013‑05 przyjmuje się 56 cykli, a ka-
specjalnymi profilami z otworami, pozostała
chronnej.
mień można uznać za mrozoodporny, jeżeli
część wody spływa po powierzchni warstwy
Drugi wariant stosowania kamieni natural-
użytkowej (w skrajnych przypadkach cała
nych to układanie ich na warstwie drenującej
woda opadowa może być odprowadzana
i przerywającej podciąganie kapilarne, uło-
W naszym klimacie w cyklu jesień–zima–
przez warstwę drenującą). Zatem koniecz-
żonej bezpośrednio na gruncie. Ten wariant
–wiosna może być nawet sto kilkadziesiąt
ne jest nie tylko dobranie profilu do rodzaju
kłóci się z podstawowym wymogiem stawia-
przejść przez zero. Może się okazać, że jest
warstwy użytkowej, ale także materiału wo-
nym konstrukcji tarasu naziemnego. Chodzi
to zdecydowanie za mało, dlatego warto
dochronnego, warstwy użytkowej oraz wyso-
o płytę konstrukcyjną i jej odpowiednie zaizo-
dodatkowo zwracać uwagę na nasiąkliwość
kości tych warstw. Bezwzględnie wymagane
lowanie. Dlatego taka konstrukcja nie może
płyt, która nie powinna być większa niż 3%
jest takie zamocowanie profili, aby hydroizo-
być traktowana jako taras.
(zdecydowanie zalecane to rząd wielkości
lacja lub możliwe do pojawienia się w trakcie eksploatacji zanieczyszczenia nie zatkały otworów odprowadzających wodę. Do wykonywania układanej luzem warstwy użytkowej najczęściej stosuje się:
»»płyty z kamieni naturalnych, »»dekoracyjne (barwione) płyty betonowe, »»mrozoodporne, płukane kruszywo (żwir)
Wymagania stawiane płytom
spadek wytrzymałości na zginanie nie jest większy niż 20%.
0,5%). Ta krótka analiza uzasadnia problemy, jakie mogą pojawić się przy doborze płyt,
Dla układu drenażowego mrozoodporność,
a dotyczy ona tylko jednego parametru, mro-
oprócz odporności mechanicznej (i ewentu-
zoodporności.
alnie odporności na poślizg), to najważniejsze kryterium doboru.
Tylko zastosowanie materiałów i systemów produktów wysokiej jakości, o właściwo-
Mrozoodporność może być badana przez
ściach dopasowanych do cech i zastosowa-
określenie parametrów wytrzymałościowych
nia kamieni naturalnych zapewnia brak póź-
o uziarnieniu np. 8–16 lub 16–32 mm.
(wytrzymałość na zginanie po cyklach za-
niejszych problemów nie tylko przy układaniu
Płyty te mogą być układane na warstwie
mrażania/rozmrażania lub zmiana modu-
i dalszej eksploatacji, ale przede wszystkim
łu sprężystości), cech/właściwości (ubytek
brak wizualnych defektów w postaci przebar-
masy) lub określenia liczby cykli, po których
wień czy wykwitów. Jest to możliwe jedynie
pojawią się szczeliny, pęknięcia itp.
przy fachowym wykonawstwie, począwszy
drenującej z następujących materiałów:
»»płukanego,
mrozoodpornego
kruszywa
(żwiru) o uziarnieniu np. 8–16, 16–32 lub 2–8 mm (zależy od rodzaju maty drenującej i warstwy użytkowej – wielkość
56
»»stan 0 – próbka nienaruszona, »»stan 1 – bardzo małe zniszczenie (zaokrą-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Wynik ostatniego badania klasyfikowany jest w następujący sposób: www.ekspertbudowlany.pl
od przygotowania podłoża, poprzez klejenie, a skończywszy na spoinowaniu i wypełnieniu
WYSOKOODKSZTAŁCALNY
KLEJ S2 Z FUNKCJĄ HYDROIZOLACJI
MOŻESZ WIĘCEJ
BUDOWA
6
5
7
Rys. 5–7. Przykładowy profil przeznaczony do układu drenażowego
Rys. Renoplast
dylatacji, tym bardziej, że płyty z kamieni na-
basenów zewnętrznych. Dobrze, jeżeli do-
zwyczaj stosuje się następujące materiały
turalnych stosuje się nie tylko do wykończe-
branie i ułożenie kamieni jest poprzedzone
wodochronne:
nia podłóg i ścian, parapetów czy schodów
konsultacją ze specjalistą/rzeczoznawcą.
w pomieszczeniach, lecz także jako warstwę
Zastosowanie płyt jako warstwy użytkowej
użytkową schodów, balkonów, tarasów czy
na tarasie nad pomieszczeniem wymaga wy-
termozgrzewalne i samoprzylepne
membrany bitumiczne,
»»membrany
z tworzywa sztucznego i kau
konania wszystkich warstw tarasu. Nie będą
czuku.
Na tarasach czy balkonach,
tu opisywane zasady wykonania poszczegól-
Te same materiały stosuje się też do wyko-
ze względu na parametry
nych warstw, omówienia wymaga jednak
nania izolacji połaci z drenażowym odprowa-
wytrzymałościowe, odporność
warstwa hydroizolacyjna oraz strefa okapu.
dzeniem wody.
mechaniczną oraz odporność
Znacznie rzadziej stosuje się masy polime-
Warstwa hydroizolacyjna
na warunki atmosferyczne sprawdzają się granity, gnejsy, gabro czy bazalt. Kamienie te, ze względu na niewielką porowatość, są też odporne na sole. Bardzo wysokie parametry wytrzymałościowe granitu powodują, że jest on chętnie stosowany w strefach silnie ob-
rowo-bitumiczne (tzw. masy KMB). Na ma-
Wariant z drenażowym odprowadzeniem
łych tarasach stosuje się niekiedy elastyczne
wody może być wykonany zarówno w ukła-
szlamy mineralne.
dzie tradycyjnym (rys. 1), jak i w tzw. ukła-
W żadnym wypadku nie wolno stosować
dzie odwróconym, gdzie hydroizolacja jest
pap na osnowie tekturowej (niezależnie od
chroniona przez termoizolację (rys. 2).
tego, czy są układane na sucho, czy też klejo-
Zacznijmy od powłoki wodochronnej. Sko-
ne lepikiem), nie jest ona materiałem hydro-
ułożony i pielęgnowany granit potrafi długo
ro taras nad pomieszczeniem jest rodzajem
izolacyjnym i nie może być stosowana jako
cieszyć oko pierwotnym wyglądem. Także
dachu, to wymagana jest nie tylko abso-
hydroizolacja.
gdy okładzina narażona jest na intensywne
lutna szczelność hydroizolacji (z tym wiąże
Folie (membrany) to rolowe materiały
się konieczność uszczelnienia detali), ale
hydroizolacyjne z PVC (polichlorku winylu),
i skuteczność/szybkość odprowadzenia wody
elastomerów poliolefinowych (FPO), polipro-
opadowej. Do wykonania hydroizolacji za-
pylenu (PP), polietylenu (PE), jak również
ciążonych ruchem pieszym. Odpowiednio
użytkowanie lub obciążenia, np. w zimie, gdy na butach wnosi się piasek służący do posypywania zaśnieżonych chodników.
1
7
2
3
4
1
9 10 11
8
8
6 5
4 7 5
12
Rys. 8. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego do balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt ułożonych na kruszywie: 1 – płyty kamienne/betonowe, 2 – płukane, mrozoodporne kruszywo łamane o uziarnieniu 2–8 mm, 3 – mata drenażowa, 4 – powłoka wodochronna (np. samoprzylepna membrana bitumiczna), 5 – systemowy profil okapowy, 6 – otwór odprowadzający wodę, 7 – rynna, 8 – elastyczna masa uszczelniająca, 9 – jastrych dociskowy, 10 – izolacja międzywarstwowa (np. samoprzylepna membrana bitumiczna, papa termozgrzewalna), 11 – termoizolacja (np. polistyren ekstrudowany lub styropian klasy min. EPS 200). Uwaga do 4 i 5: sposób obsadzania i uszczelnienia profilu okapowego (5) zależy od rodzaju materiału wodochronnego (4). Rys. Renoplast
58
»»papy
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
2
3
9
10 11
6
Rys. 9. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego dla balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt ułożonych na podstawkach dystansowych z dodatkową nakładką pozwalającą na podniesienie poziomu posadzki: 1 – płyty kamienne/betonowe, 2 – podkładka dystansowa z możliwością regulowania wysokości, 3 – powłoka wodochronna (klejona do podłoża membrana EPDM lub z tworzywa sztucznego), 4 – systemowy profil okapowy, 5 – otwór przelewowy, 6 – otwór odprowadzający wodę, 7 – profil maskujący, 8 – łącznik profilu maskującego, 9 – jastrych dociskowy, 10 – dodatkowa izolacja międzywarstwowa (np. samoprzylepna membrana bitumiczna) lub warstwa rozdzielająca z folii z tworzywa sztucznego, 11 – termoizolacja – polistyren ekstrudowany (XPS), 12 – hak z rynną Rys. Renoplast
dowiedz się więcej: renoplast.pl
tarasy i balkony z posadzką z płytek ceramicznych na zaprawie klejowej
profil okapowy k35
tarasy i balkony z posadzką podniesioną-wentylowaną
profil okapowy w35
BUDOWA z EPDM (na bazie kauczuku). Można sto-
Przykładowy profil przeznaczony do układu
riantach dobrze jest, gdy profil okapowy ma
sować jedynie takie folie, których łączenie
drenażowego pokazano na rys. 5–7. Nie da
„awaryjne odprowadzenie wody”. O tym, że
ze sobą może być zrealizowane za pomocą
się tu zastosować zwykłej obróbki blachar-
jest ono potrzebne, świadczą fot. 5–7.
systemowego kleju, przez wulkanizowanie
skiej. Proszę zwrócić uwagę na kształt profilu
Samo ułożenie płyt musi być stabilne.
lub zgrzewanie. Niedopuszczalne jest użycie
dostosowany do rodzaju warstwy użytkowej
Wielkość płyt i ich grubość są różne. Mogą
folii, które można łączyć tylko „poprzez uło-
i drenażowej, jak i rynien odwadniających
to być płyty o wymiarach 60×60 cm, ale
żenie na zakład”, można stosować jedynie
połać. Przykładowe detale okapu pokazano
i np. 60×120 cm. Zastosowane podstaw-
materiały, które na zakładach są zgrzewane,
na rys. 8–11.
ki dystansowe muszą umożliwiać nie tylko
sklejane lub wulkanizowane. Folia stoso-
Układ warstw: użytkowa, drenująca i fil-
podparcie krawędzi płyt, ale i środka płyty
wana do izolacji nie może być zbyt cienka.
trująca/ochronna musi być ze sobą kompa-
(rys. 12). Do tego dochodzi konieczność za-
Polskie zalecenia dla folii (membran) polie-
tybilny. Dodatkowo sposób ochrony warstwy
równo niwelacji niewielkich odchyłek w gru-
tylenowych (PE) lub z polipropylenu (PP)
drenującej przed zamuleniem oraz warstwy
bości samych płyt, jak i możliwość np. uzy-
wymagają grubości nie mniejszej niż 2 mm,
hydroizolacji przed uszkodzeniem zależy od
skania poziomej powierzchni użytkowej przy
zaś dla membran z polichlorku winylu (PVC)
konkretnego rozwiązania. Proszę pamiętać,
spadku na hydroizolacji.
1 mm. W żadnym wypadku nie wolno sto-
że przy progu drzwiowym zwykle znajduje
Stabilność płyt jest także bardzo istotna
sować folii cienkich, zdarza się, że folie
się kratka wpustowa zabezpieczająca próg
przy układaniu płyt na warstwie płukanego
o grubości 0,2–0,4 mm nazywane są foliami
przed spiętrzeniem się wody opadowej. Musi
kruszywa. W takiej sytuacji na hydroizolacji
izolacyjnymi, co jest kompletnym nieporozu-
być ona zabezpieczona przed zapchaniem,
układa się matę drenażową, a na niej war-
mieniem.
np. opadłymi liśćmi czy innymi zanieczysz-
stwę płukanego kruszywa. Warstwa ta po-
czeniami, a w razie zapchania konieczne jest
winna mieć minimum 2,5–3 cm, gdy jest to
jej oczyszczenie.
płukane kruszywo 2–8 mm, natomiast gdy
Strefa okapu Jednym z najistotniejszych detali jest okap.
Zanieczyszczenia mogą także utrudniać
stosuje się grubszy żwir (8/16 mm), to wy-
Dla tarasów nadziemnych i balkonów, jeże-
usunięcie wody z połaci, a w skrajnym przy-
magane może być nawet kilkanaście centy-
li nie ma balustrady pełnej, konieczne jest
padku wręcz spowodować utworzenie się
metrów. Chodzi o to, aby warstwa dała się
stosowanie systemowych profili okapowych.
zatoru wodnego. Dlatego w tego typu wa-
zagęścić, w przeciwnym razie pojawia się
5
6
7
Fot. 5–7. Zanieczyszczenia mogą utrudniać usunięcie wody z połaci, dlatego profil okapowy powinien mieć „awaryjne odprowadzenie wody” 5
1
2
3
7
8
9
6 4
4
2
1
Fot. Renoplast
3
7
8
5 6 9
Rys. 10. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego do balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z desek kompozytowych: 1 – deska kompozytowa, 2 – legar, 3 – powłoka wodochronna (np. samoprzylepna membrana bitumiczna, papa termo zgrzewalna), 4 – systemowy profil okapowy, 5 – rynna, 6 – otwór odprowadzający wodę, 7 – jastrych dociskowy, 8 – dodatkowa izolacja międzywarstwowa (np. samoprzylepna membrana bitumiczna) lub warstwa rozdzielająca (np. folia PE), 9 – termoizolacja (np. polistyren ekstrudowany lub styropian klasy min. EPS 200) Uwaga do 3 i 4: sposób obsadzania i uszczelnienia profilu okapowego (4) zależy od rodzaju materiału wodochronnego (3) Rys. Renoplast
60
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Rys. 11. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego dla balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt ułożonych na podstawkach dystansowych: 1 – płytki kamienne, betonowe lub ceramiczne grubowarstwowe, 2 – podkładka dystansowa z możliwością regulowania wysokości, 3 – warstwa hydroizolacji – membrana PVC gr. 1,5 mm, 4 – profil uszczelniający PVC, 5 – profil okapowy, 6 – otwór odprowadzający wilgoć, 7 – podkład cementowy (zbrojony), 8 – konstrukcja płyty balkonu, 9 – rynna aluminiowa Rys. Renoplast
Bezspoinowy
sys tem balkonowy
weber.dry balkon
Dekoracyjne wykończenie powierzchni płatkami lub piaskiem
Trwały i estetyczny system zabezpieczenia powierzchni balkonów i tarasów od -30°C do +90°C
DEKORACYJNA POWIERZCHNIA
BEZSPOINOWA POWIERZCHNIA
ANTYPOŚLIZGOWY
* troszczymy się
Hydroizolacja i warstwa użytkowa balkonów i tarasów Zastanawiasz się jak wykończyć balkony i tarasy w nowej lub remontowanej inwestycji? Postaw na system weber.dry balkon, który chroni i zdobi powierzchnię balkonów i tarasów naziemnych.
www.pl.weber · infolinia 801 62 00 00
ŁATWE CZYSZCZENIE
ODPORNOŚĆ NA TEMPERATURY
ODPORNOŚĆ NA WODĘ
BUDOWA
Rys. 12. Przykładowe rozmieszczenie podstawek dystansowych zapewniające stabilne podparcie płyt
Rys. Renoplast
wrażenie niestabilności i „pływania” płyt.
1. na zagęszczonym, wyprofilowanym i wod-
Bardzo ciekawie wyglądają płyty kamien-
Doświadczenie pokazuje, że dla kruszywa
oprzepuszczalnym gruncie układa się min.
ne ułożone w sposób pokazany na fot. 8–9.
8/16 mm za minimalną grubość warstwy
15-centymetrową warstwę mrozoodporne-
Układa się je w sposób opisany powyżej
należy uznać 6 cm. Grubość płyty kamiennej
go żwiru lub klińca, następnie wykonuje
w punkcie 2.
nie powinna być mniejsza niż 2 cm. Płyty na
poduszkę piaskowo-żwirową o grubości
warstwie kruszywa można układać na styk
3–5 cm (płukany piasek o uziarnieniu
lub pozostawić niewielkie szczeliny, które
0/2 albo 0/4 mm, żwir 1/3 albo 2/5 mm,
później wypełnia się np. dekoracyjnym bia-
ewentualnie mieszanina łamanego żwiru
łym żwirem. Dla wariantu z podstawkami
i piasku 0/5 mm), która stanowi bezpo-
dystansowymi zastosowanie dekoracyjnego
średnie podłoże pod płyty,
kruszywa wypełniającego spoiny jest, z oczy-
2. na zagęszczonym, wyprofilowanym wod-
wistych względów, nierealne. Jednak spotyka
oprzepuszczalnym podłożu wykonuje się
się już rozwiązania, gdzie szczeliny pomię-
warstwę z grubego, mrozoodpornego, ła-
dzy płytami są wypełnione elastyczną masą
manego kruszywa, na którym układa się
dylatacyjną (np. poliuretanową) [8]. Pozwala
płyty kamienne.
to na zminimalizowanie czy wręcz uniknięcie
Nie są to tarasy w pełnym tego słowa zna-
ryzyka wnikania zanieczyszczeń pod płyty
czeniu, na eksploatację i komfort użytkowa-
i zamulenia otworów odpływowych.
nia zasadniczy wpływ ma wielkość i inten-
Literatura 1. PN-EN 1341:2013-05, „Płyty z kamienia naturalnego do zewnętrznych nawierzchni drogowych – Wymagania i metody badań”. 2. PN- EN 12371:2010, „Metody badań kamienia naturalnego – Oznaczanie mrozoodporności”. 3. PN-EN 12004-1:2017-03, „Kleje do płytek ceramicznych – Część 1: Wymagania, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych, klasyfikacja i znakowanie”. 4. M. Rokiel, „Poradnik. Hydroizolacje w budownictwie. Projektowanie. Wykonawstwo”, wyd. III, Grupa MEDIUM, Warszawa 2019. 5. M. Rokiel, „ABC balkonów i tarasów. Poradnik eksperta”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2015. 6. M. Rokiel, „Tarasy i balkony. Projektowanie i warunki techniczne wykonania i odbioru robót”, Dom Wydawniczy MEDIUM, Warszawa 2012.
Płyty kamienne mogą być kładzione tak-
sywność opadów w połączeniu ze zdolnością
że bezpośrednio na gruncie. Nie oznacza to,
odprowadzenia wody. Dlatego często wyko-
że nie są wymagane żadne prace przygoto-
nuje się nie tylko spadek, ale płyty układa ze
wawcze i że płyty można ułożyć na warstwie
spoinami o szerokości 3 mm, a grunt rodzi-
7. M. Rokiel, „Projektowanie i wykonywanie okładzin ceramicznych. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2016.
humusu. Spotyka się zwykle dwa warianty
my profiluje tak, aby wodę opadową odpro-
8. Materiały firmy Renoplast.
wykonania:
wadzał do drenażu.
9. Materiały firmy Stargres.
8
9
Fot. 8–9. Grube płyty kamienne można układać także na podłożu trawiastym, wykonując tylko pod płytą warstwy nośne
62
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Stargres
BUDOWA
FUNDAMENTY
rodzaje, materiały, etapy prac Tekst i zdjęcia: mgr inż. Tomasz Rybarczyk
Fundamenty są elementem budynku, który przekazuje obciążenia z części naziemnej na podłoże gruntowe. Wszystkie siły działające na budynek, czyli wiatr, śnieg, obciążenia użytkowe, masa własna konstrukcji i elementów budynku, są przekazywane na grunt. Z kolei fundamenty przekazują oddziaływania gruntu na konstrukcję. Jeśli zachodzą niekorzystne zjawiska, wywołane na przykład osiadaniem gruntu, ruchy gruntu (np. spowodowane tym, że budynek został wybudowany na terenach eksploatacji górniczych lub terenach sejsmicznych), to jest to również przekazywane poprzez fundamenty na budynek.
F
miennych lub murowanych. Przy budynkach zabytkowych, w których ściany budynków były bardzo grube, a technologia wykonywania elementów żelbetowych nie była rozwinięta, tego typu fundamenty były na ówczesne czasy jedynym możliwym sposobem realizacji posadowienia. Obecnie przy realizacjach zoptymalizowanych kosztowo i smukłych konstrukcjach posadowienie budynków jest możliwe tylko na fundamentach żelbetowych i w ten sposób się je realizuje.
undamenty narażone są na wiele nie-
bezpośrednich, czyli takich, które przekazu-
Fundament dopasowany do warunków gruntowych, wodnych i przekazywanych obciążeń
korzystnych
środowisko-
ją oddziaływania z konstrukcji bezpośrednio
Posadowienie budynku powinno być odpo-
wych, przede wszystkim wilgoci, która
czynników
na podłoże gruntowe. Do tego rodzaju posa-
wiednio dostosowane do warunków grunto-
pochodzi od przesączających się przez grunt
dowień zaliczamy posadowienie na ławach
wych i warunków wodnych, które występują
wód opadowych, samych wód opadowych
fundamentowych oraz płycie fundamento-
na danym terenie, gdzie budynek będzie bu-
zalegających na skutek nieprzepuszczalnych
wej. Posadowienie na fundamentach bar-
dowany. Projektant, mając tę wiedzę na pod-
gruntów oraz wilgoci pochodzącej od wystę-
dziej skomplikowanych, czyli fundamentach
stawie opinii geotechnicznej oraz w oparciu
pującej wysoko wody gruntowej. Fundament
pośrednich w postaci pali fundamentowych,
o zebranie obciążeń działających na budy-
to ważny element konstrukcji budynku, który
ze względu na wysokie koszty wykonu-
nek, projektuje odpowiedni rodzaj posado-
ma wpływ na jego trwałość.
je się tylko w uzasadnionych przypadkach
wienia. Oprócz zagadnień czysto technicz-
oraz przy inwestycjach, w których udział
nych, projektant powinien się też kierować
kosztów fundamentów w kosztach całego
racjonalnością zaproponowanego w projek-
przedsięwzięcia jest racjonalny. Obecnie fun-
cie rozwiązania. Chodzi przede wszystkim
Posadowienie budynków jednorodzinnych
damenty wykonuje się jako elementy żelbe-
o zaproponowanie rozwiązania najbardziej
zazwyczaj realizuje się na fundamentach
towe. Nie wykonuje się już fundamentów ka-
korzystnego pod względem ekonomicznym.
Rodzaje posadowienia budynku
Jeśli budynek jest rozłożysty i parterowy, a warunki gruntowe nie są skomplikowane, to nie ma sensu projektować posadowienia na płycie fundamentowej. Jeśli z kolei budynek jest podpiwniczony, warto zaprojektować posadowienie na płycie. Jak widać, sposób posadowienia i wymiary fundamentów uzależnione są od wielu czynników, przy czym każdy przypadek jest inny i powinien być poddany szczegółowej analizie projektowej. Rozwiązanie powinien zaś podpowiedzieć i zaproponować projektant konstrukcji. Na tej podstawie inwestor powinien świadomie podjąć decyzję.
Kiedy płyta fundamentowa? Najczęściej w Polsce budynki jednorodzinne posadawia się na ławach fundamentowych. Na zdjęciu szalunki przygotowane do zalania ław
64
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
W Polsce najczęściej wykonuje się fundamenty w postaci żelbetowych ław fundamen-
BUDOWA towych. To najłatwiejszy i najtańszy sposób wykonania posadowienia. Jeśli warunki grun-
Z jakich materiałów fundamenty?
przemarzania to odległość od powierzchni
towe i wodne są proste, najlepszym rozwią-
Jeśli chodzi o żelbetowe ławy fundamento-
gruntu w głąb ziemi, na której nie występują
zaniem są ławy fundamentowe. Jeśli jednak
we, to najczęściej wykonuje się je z betonu
zjawiska spowodowane przemarzaniem grun-
warunki gruntowe są trudne (zalegają grun-
C20/25. Można zastosować tzw. beton wo-
tu. Mierzy się ją od projektowanego poziomu
ty o słabej nośności) lub występuje wysoki
doszczelny W6, jednak trzeba mieć świado-
terenu przy budynku lub od posadzki piwnicy
poziom wód gruntowych, albo gdy budynek
mość, że tego typu beton nie jest betonem
w nieogrzewanych budynkach. Pod wpły-
będzie podpiwniczony, dobrze jest rozpatrzyć
zapewniającym
budynku
wem zamarzania grunt może zmieniać swoją
wykonanie posadowienia na żelbetowej pły-
przed wilgocią (liczba po literze W oznacza
objętość, mogą się na przykład tworzyć wy-
cie fundamentowej.
wielkość ciśnienia słupa wody w MPa, od-
sadziny. Obszary głębokości przemarzania
zabezpieczenie
Płyta fundamentowa wciąż jest rozwiąza-
działującego na próbkę betonową o grubo-
wyznaczane są na podstawie badań tem-
niem uważanym za posadowienie bardziej
ści 15 cm. Za betony wodoszczelne można
peratury powietrza, czasu, struktury gruntu
skomplikowane w stosunku do posadowienia
uznać betony o wskaźniku ≥ W8).
oraz z uwzględnieniem statystyki. Gdyby po-
na ławach fundamentowych. Przez to jest
Oprócz doboru klasy betonu istotne jest
sadowienie było zbyt płytkie, prawdopodob-
rozwiązaniem droższym. Jednak wykonawcy
zbrojenie. Powinno być ono wykonane ze sta-
nie podlegałoby wpływom przemarzającego
niesłusznie obawiają się wykonywać płyty
li zbrojeniowej dopuszczonej do wykonywa-
gruntu, czyli zmieniające się właściwości
fundamentowe, ponieważ płyta fundamento-
nia elementów żelbetowych. Ławy muszą
gruntu powodowałyby niepożądane oddziały-
wa jest de facto odwróconym stropem żel-
być odpowiednio zazbrojone. Zbrojenie po-
wania na fundament i na cały budynek.
betowym. Nie ma więc nic w tym trudnego,
winno mieć odpowiednie otulenie betonem.
Posadowienie
na
płycie
fundamento-
jeśli chodzi o wykonawstwo. Jedynie robo-
To bardzo ważne, ponieważ otulenie zbro-
wej realizuje się płycej niż posadowienie
cizna, ze względu na większy nakład robót
jenia betonem zabezpiecza je przed wpły-
na ławach fundamentowych. Jest to możli-
zbrojeniowych, może być nieznacznie droż-
wami wilgoci i tym samym przed korozją.
we dzięki temu, że płyta jest o wiele cięższa
sza niż przy wykonaniu posadowienia na ła-
W fundamentach otulenie nie powinno być
niż ławy, a ponadto ciężar budynku rozkła-
Układanie mieszanki betonowej zazbrojonej płyty fundamentowej za pomocą dozowania mieszanki pompą do betonu
Układanie mieszanki betonowej płyty fundamentowej
wach fundamentowych. Przy wykonywaniu
mniejsze niż 50 mm. Wszystkie informacje
da się równomiernie na większej powierzchni
posadowienia na płycie, w porównaniu z po-
– o głębokości posadowienia, wymiarach ław,
niż w przypadku ław fundamentowych.
sadowieniem na ławach fundamentowych,
klasie betonu, otuleniu zbrojenia oraz rodzaju
Pod budynki jednorodzinne płyty funda-
większe jest również zużycie materiałów
zbrojenia – powinny być zawarte w projek-
mentowe mają od 30 do 50 cm grubości.
w postaci stali zbrojeniowej oraz objętość
cie. Do zalania fundamentów przeważnie po-
Niekiedy w miejscach obciążenia ścianami
mieszanki betonowej.
trzebna jest spora ilość betonu, który najczę-
i słupami wykonuje się lokalne pogrubienie
Z kolei przy wykonywaniu ław fundamen-
ściej dostarcza się na budowę z betoniarni;
płyt, aby cała płyta nie musiała mieć dużej
towych ponosi się większe nakłady na ręcz-
przygotowanie tak dużej objętości mieszanki
grubości. Płyty fundamentowe lokuje się
ne wykonanie wykopów (jeśli wykopy mają
betonowej na miejscu byłoby bardzo czaso-
na warstwie ocieplenia, którym powinien być
być szalunkami ziemnymi) lub szalunków
chłonne.
polistyren ekstrudowany XPS, czyli materiał
(jeśli ławy będą wykonywane w szalunkach drewnianych). Poza tym trzeba wymuro-
66
o różnej głębokości przemarzania. Głębokość
Głębokość posadowienia
o bardzo dobrej izolacyjności cieplnej, odpowiednio wysokiej wytrzymałości na ściskanie
wać ściany fundamentowe oraz podbudo-
Istotnym elementem przy projektowaniu i wy-
wę pod tzw. chudziaka. Choć jest to cięż-
konawstwie fundamentów jest właściwa głę-
ka, zazwyczaj wykonywana ręcznie praca,
bokość posadowienia. Minimalna głębokość
to jednak posadowienie budynku na ławach
posadowienia zależy od tego, w której strefie
fundamentowych wciąż jest tańsze od wyko-
przemarzania wznoszony będzie budynek.
Zdarza się, że płyty fundamentowe oprócz
nania płyty fundamentowej.
Terytorium Polski jest podzielone na obszary
funkcji posadowienia budynku odgrywają
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
oraz odporności na wilgoć.
Funkcyjna płyta fundamentowa
BUDOWA także inną rolę. Wykorzystuje się je rów-
nienia błędów są poważne. Trzeba uważać,
sami do tych celów stosuje się specjalnie
nież jako płyty grzewcze, w których zata-
gdyż o pomyłkę nie jest trudno.
wyprofilowane elementy. Można to również
pia się rury centralnego ogrzewania. Duża powierzchnia płyty sprzyja wykonaniu w niej instalacji ogrzewania pod warunkiem odpo-
Szalunki pod fundamenty
zrobić po prostu z płyt termoizolacyjnych ze wzmocnionymi obrzeżami za pomocą zastrzałów, aby układana mieszanka betonowa
wiedniego wykończenia posadzki. Materiały
Pierwszym etapem prac nad fundamentami,
wykończeniowe kondygnacji parteru powin-
po wytyczeniu osi i zaznaczeniu poziomu
ny bardzo dobrze przewodzić ciepło, a płyta
odniesienia przez geodetę, jest przygotowa-
być bardzo dokładnie odizolowana od gruntu
nie wykopów oraz szalunków. W przypadku
pod względem termicznym. Są firmy, które
ław fundamentowych najczęściej stosuje się
specjalizują się w projektowaniu i wykonaw-
szalunki ziemne lub drewniane. Jeśli grunt
Ze względu na to, że fundamenty są ele-
stwie płyt fundamentowych funkcyjnych.
jest zwarty i spoisty, można się zdecydować
mentami żelbetowymi, należy stosować się
na szalunki ziemne. Robi się je za pomocą
do wszystkich zasad wykonywania tego typu
wykopów wykonanych na szerokość i głębo-
elementów. Ważne jest zatem odpowiednie,
Przed rozpoczęciem wykonywania wykopów
kość ław. W nich następnie układa się zbro-
zgodne z projektem wykonanie i umiejsco-
pod fundamenty na budowie powinien poja-
jenie i wylewa ławy. Jeśli nie ma możliwości
wienie zbrojenia. Płyty są elementami o du-
wić się uprawniony geodeta, który wytyczy
wykonania szalunków ziemnych, bo na przy-
żych gabarytach, więc ważne jest zachowa-
osie i inne punkty charakterystyczne budyn-
kład ziemia się obsypuje, należy przygotować
nie odpowiednich długości zakładów prętów
ku. Na tej podstawie powinno się wykonać
szalunki drewniane lub z płyt szalunkowych.
zbrojenia głównego. Zbrojenie powinno być
wykopy pod ławy fundamentowe. Należy
Ze względu na dodatkowe zużycie drewna
ułożone na podkładkach dystansowych, za-
zwrócić uwagę zarówno na zachowanie
lub płyt szalunkowych jest to jednak rozwią-
pewniających właściwe otulenie.
wymiarów w rzucie, jak i zachowanie wła-
zanie droższe niż w przypadku szalunków
ściwych rzędnych. Ważne jest wyznaczenie
ziemnych.
Prace przygotowawcze
nie rozepchała szalunków.
Ważne detale przy wykonywaniu płyty fundamentowej
Przy wykonywaniu płyt należy pamiętać o właściwym zazbrojeniu wolnych krawędzi.
przez geodetę rzędnych ±0,00, względem
Przy wykonywaniu płyty fundamento-
Wykonuje się to poprzez dodanie zagiętych
którego będzie się wykonywać wykopy
wej szalunkiem jest zazwyczaj termoizola-
prętów obwodowych. Należy też nie zapomi-
o właściwej głębokości. Pomiary wykonane
cja. W takim wypadku układa się warstwę
nać o starterach, czyli zbrojeniu, które po-
przez geodetę powinien też skontrolować
spodnią płyty oraz obrzeża z elementów
winno być wystawione z płyty pod elementy
kierownik budowy, bo konsekwencje popeł-
z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Cza-
żelbetowe wyższych kondygnacji. reklama
Flexistar to jednoskładnikowa, wzmocniona włóknami, elastyczna, polimerowo-cementowa zaprawa hydroizolacyjna. produkt jednoskładnikowy wzmocniony włóknami łatwa aplikacja wysoka przyczepność do podłoża odporny na zmienne warunki atmosferyczne do kontaktu z wodą pitną EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
WYSOKA JAKOŚĆ I WYDAJNOŚĆ
www.ekspertbudowlany.pl
67
www.torggler.pl
BUDOWA Wylewanie fundamentów
Ponieważ zbrojenie fundamentów ulega
Polega ona na obfitym polewaniu wodą pod-
zakryciu, to ten etap budowy, czyli przygoto-
Gdy zbrojenie fundamentów jest już go-
czas pierwszych 7 dni dla utrzymania pod-
wanie zbrojenia, powinien być ściśle nadzo-
towe i wszystko jest w porządku, a prace
wyższonej wilgotności. Zabezpiecza to fun-
rowany i odebrany przez kierownika budowy
zostały odebrane przez kierownika budowy
damenty przed intensywnym wysychaniem
oraz inspektora nadzoru inwestorskiego, jeśli
oraz inspektora nadzoru (jeśli jest ustano-
i powstawaniem rys skurczowych.
taki jest ustanowiony.
wiony), następuje etap betonowania fundamentów. W trakcie betonowania mieszanka
Elementy wychodzące z fundamentów
betonowa powinna zostać właściwie odpowietrzona. W tym celu stosuje się wibrator
Zabezpieczenie części naziemnej przed wilgocią
Przy prowadzeniu prac nad fundamentami
buławowy i łatę wibracyjną. Wibrator zagłę-
Ze względu na to, że fundamenty zagłębio-
należy pamiętać o tym, co będzie wykonywa-
bia się w betonie w miejscach, w których
ne są w gruncie, działają na nie niekorzystne
ne na kolejnym etapie. Jeśli budynek ma mieć
zbrojenie jest bardzo gęsto ulokowane, a łatą
czynniki atmosferyczne, takie jak wilgoć i ni-
elementy żelbetowe związane z fundamen-
zagęszcza się beton na większej powierzchni.
ska temperatura. Powinno się zatem chro-
tem, czyli słupy i trzpienie żelbetowe lub frag-
Przy stosowaniu wibratorów nie wolno doty-
nić budynek przed wilgocią. Jeśli budynek
menty żelbetowe ścian czy żelbetowe schody,
kać stali, ponieważ może to doprowadzić
posadowiony jest na płycie fundamentowej,
to należy ulokować w fundamentach zbro-
do niedostatecznego otulenia stali mieszanką
to na powierzchni płyty, w miejscach, w któ-
jenie w postaci tzw. starterów. Powinno się
betonową.
rych będą murowane ściany, wykonuje się
Świeżo wylaną płytę należy pielęgnować przez polewanie wodą
Ocieplenie płyty fundamentowej za pomocą polistyrenu XPS
to zrobić na etapie przygotowywania zbrojenia
Po wylaniu fundamentów kolejnym waż-
hydroizolację poziomą za pomocą emulsji
fundamentów. Wszelkiego rodzaju elementy
nym etapem jest ich pielęgnacja. Podczas
hydroizolacyjnej oraz folii lub papy termo-
instalacji, przebicia, peszle także powinny być
tężenia i schnięcia następuje skurcz beto-
zgrzewalnej. Jeśli jest piwnica, to również
przewidziane i przeprowadzone, zanim wyko-
nu, który może spowodować powstanie rys.
jej ściany należy zabezpieczyć hydroizolacją
na się fundamenty. Uziom, i jeśli w budyn-
Powstałe rysy skurczowe mogą sprzyjać
pionową, zachowując przy tym ciągłość hy-
ku przewidziana jest instalacja odgromowa,
powstawaniu miejsc, w których wilgoć do-
droizolacji.
powinny być sprowadzone do fundamentu
trze do zbrojenia i będzie powodować jego
i w postaci bednarki dospawanej lub połączo-
korozję. Dlatego w przypadku fundamentów
nej zaciskami do zbrojenia fundamentów.
tak ważna jest właściwa pielęgnacja betonu.
Kolejny etap prac po wykonaniu fundamentów Jeśli w budynku przewidziana jest piwnica lub parter, po wykonaniu płyty fundamentowej kolejnym etapem budowy jest wzniesienie ścian piwnic. Do tego etapu prac można przystąpić dopiero wtedy, gdy beton wystarczająco stwardnieje, czyli prace murarskie w zasadzie można zacząć już następnego dnia. Fundamenty, jako elementy żelbetowe, całkowitą nośność osiągną dopiero po 28 dniach od czasu wylania, jednak wznoszenie budynku jest procesem długotrwałym i nie wykona się go w całości od razu, a zatem obciążenie się fundamentów obciążeniem, na które zostały one zaprojektowane, nie na-
Hydroizolacja i termoizolacja pod płytą fundamentową
68
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
stąpi przedwcześnie.
BUDOWA
Zagrożenia izolacji
części podziemnych budynków Rodzaj gruntu
mgr inż. Grzegorz Gładkiewicz
Wszystkie zabezpieczenia w postaci izolacji powłokowych z mas bitumicznych, warstw specjalistycznych pap asfaltowych, drenażu budynku mają jedno zadanie: nie dopuścić do wniknięcia wody do wewnątrz struktury budynku. Izolowanie elementów całkowicie zagłębionych w gruncie jest bardzo istotne: zabezpieczamy strukturę wewnętrzną materiału budowlanego przed penetracją wody, a w rezultacie przed degradacją ze strony agresywnych związków zawartych w glebie oraz częstych cyklów zamrażania wody zawartej w porach materiałów budowlanych.
P
W zagrożeniu przed wodą gruntową istotną rolę odgrywa również rodzaj gruntu, w którym posadowiony jest budynek. Grunty przepuszczalne, takie jak np. piaski, zatrzymują wodę gruntową w swojej strukturze przez bardzo krótki okres – liczony raczej w godzinach, a nie w dniach. Przez to oddziaływanie wody gruntowej na części podziemne budynku jest bardzo krótkie. Inaczej sprawa przedstawia się z gruntami spoistymi, czyli np. z gliną. Zatrzymuje ona wodę gruntową przez bardzo długi okres
rojektowanie każdego obiektu bu-
nia mające na celu poprawienie hydroizolacji
– czasami przez całe miesiące, narażając
dowlanego powinno być poprzedzone
budynków w późniejszym okresie zazwyczaj
fundamenty na stały, długotrwały kontakt
wykonaniem aktualnych badań grun-
nie przynoszą pożądanych rezultatów.
z wodą gruntową.
towo-wodnych, wykonanych przez wykwalifi-
W przypadku każdego z opisanych roz-
kowaną firmę geotechniczną. Najistotniejsza
wiązań zabezpieczenia hydroizolacyjne peł-
jest informacja o poziomie ustabilizowanego
nią funkcję biernej linii obrony przed wodą
lustra wody gruntowej i spoistości gruntu.
gruntową. Zarówno poprawność wykonania,
Jeśli warunki gruntowo-wodne są korzystne,
jak i dobór odpowiednich materiałów hydro-
czyli woda gruntowa jest poniżej poziomu
Poziom wody gruntowej
Korzystne warunki gruntowo-wodne
izolacyjnych gwarantują, że woda gruntowa
Jeśli poziom wody gruntowej znajduje się
zatrzyma się na linii zastosowania materiałów
głęboko poniżej poziomu posadowienia ław
hydroizolacyjnych. Jednak wraz ze wzrostem
fundamentowych, to części podziemne bu-
głębokości w gruncie wzrasta również ciśnie-
dynku będą narażone jedynie na krótkotrwa-
nie wody gruntowej. Aby nie doszło do prze-
łe oddziaływanie wody opadowej filtrowanej
siąkania wody, szczególnie na większych
przez grunt, aż do ustabilizowanego poziomu
głębokościach, warto zastosować drenaż opa-
lustra wody gruntowej. Aby zabezpieczyć się
skowy, czyli swego rodzaju aktywną linię obro-
przed tego rodzaju zagrożeniem, należy wyko-
ny przed wodą gruntową. Odbiera on nadmiar
nać hydroizolację powłokową – pokryć ściany
wody z gruntu i odprowadza ją systemem rur
masą bitumiczną w kilku warstwach. Inaczej
drenarskich do odbiorników zewnętrznych:
sprawa się przedstawia, jeśli poziom wody
studni chłonnych, cieków wodnych, strumie-
gruntowej jest wyższy i w pewnych okresach
ni, jezior czy kanalizacji burzowej.
roku – np. w okresie wiosennych roztopów czy jesiennej słoty – woda gruntowa potra-
Fot. 2. Ściany fundamentowe z bloczków betonowych i starannie wykonaną spoiną można zagruntować środkiem gruntującym i zabezpieczyć co najmniej dwiema warstwami bitumicznej masy powłokowej modyfikowanej SBS. Takie zabezpieczenie ochroni ścianę przed wpływem wilgoci, ale nie będzie wystarczające przy stałym oddziaływaniu wody gruntowej pod ciśnieniem
fi się podnieść na wyższy poziom, zagrażając piwnicom budynku czy ścianom fundamentowym. Wtedy konieczne jest zastosowanie hydroizolacji wzmocnionej, wykonanej z jednej lub dwóch warstw pap asfaltowych. Jeszcze gorsza sytuacja występuje, jeśli poziom wody gruntowej jest stale na bardzo wysokim poziomie. Posadawianie budynków podpiwniczonych na takim terenie powinno być ograniczone do minimum, a jeśli nie da się tego uniknąć, to projektant na etapie projektowania budynku powinien przewidzieć hydroizolację w postaci wanny zewnętrznej szczelnej. Jakiekolwiek działaEKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Fot. 1. Woda gruntowa w wykopie pod budynek podpiwniczony ustabilizowała się na głębokości około 1 m poniżej poziomu terenu. Oznacza to, że w wypadku budowy budynku podpiwniczonego należy wykonać izolację w postaci wanny zewnętrznej szczelnej, wykonanej z dwóch warstw pap do izolacji części podziemnych budynków
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. 3. Ściany piwniczne zabezpieczone papą do izolacji części podziemnych obiektów budowlanych. Przed zgrzaniem papy do podłoża należy je zagruntować środkiem bitumicznym. W wypadku izolacji wzmocnionej należy zastosować co najmniej dwie warstwy papy układanej z przesunięciem zakładów podłużnych i poprzecznych warstwy podkładowej względem warstwy wierzchniej
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
69
BUDOWA posadowienia fundamentów, a grunty w oto-
aby można ją było połączyć z izolacją piono-
czeniu budynku są przepuszczalne, to może-
wą ściany fundamentowej (fot. 7).
my bez obaw zastosować tradycyjne metody
Innym często popełnianym błędem jest
izolowania ław i ścian fundamentowych za-
używanie cienkich folii budowlanych jako
bezpieczających przed wodą opadową. Mam
zasadniczej hydroizolacji poziomej podłogi
tu na myśli izolację poziomą wykonywaną
na gruncie. Ze względu na niewielką grubość
z pap asfaltowych oraz izolację pionową.
takiego zabezpieczenia (0,2 mm) niemal
Obecnie izolację poziomą wykonuje się z papy
natychmiast dochodzi do uszkodzeń me-
zgrzewalnej modyfikowanej SBS na osnowie
chanicznych, a w rezultacie w przyszłości
z włókniny poliestrowej. Papę należy zgrzać
do zawilgacania warstw posadzkowych po-
na całej powierzchni do podłoża zagruntowanego środkiem gruntującym. Warto dobrać takie materiały papowe, których osnową jest włóknina poliestrowa z uwagi na jej wysoką rozciągliwość względną sięgającą 50%. Ponadto każda z pap zastosowanych do izolacji
Fot. 6. W przypadku gruntów gliniastych ściany fundamentowe są narażone na długotrwały kontakt z wodą gruntową. Ponadto woda zatrzymana w glinie po zamarznięciu zwiększa swoją objętość, doprowadzając do wysadzania fundamentu ku górze. Wysadzinowe właściwości gliny są szczególnie niebezpieczne, jeśli budynek zostanie posadowiony powyżej minimalnego poziomu przemarzania gruntu
łożonych wyżej. Poważnym błędem jest również umieszczanie izolacji poziomej na innym poziomie aniżeli przyszłej izolacji poziomej na posadzce. W takim wypadku będziemy
części podziemnej obiektu budowlanego powinna być produkowana w oparciu o normę
lanej może w niedalekiej przyszłości skut-
PN-EN 13969:2006. W przypadku poja-
kować pęknięciem tych wyrobów na skutek
wienia się osiadania budynku takiej izolacji
osiadania budynku, a w rezultacie zawil-
nie grozi przerwanie ciągłości. Na budowach
goceniem ścian i wnętrza obiektu. Izolacja
w dalszym ciągu jeszcze można spotkać
pionowa najczęściej wykonana jest z mas
wykonawców, którzy stosują do wykonania
asfaltowych: dyspersyjnych bądź mas na roz-
izolacji poziomych i pionowych papy niskiej
puszczalnikach organicznych. Zabezpieczą
jakości. Jednak stosowanie pap asfaltowych
one ławę i ścianę fundamentową przed wodą
na welonie szklanym czy tekturze budow-
opadową, lecz niestety nie zdołają ochronić jej przed wodą gruntową wywierającą parcie hydrostatyczne. W przypadku gdy warunki gruntowo-wodne są korzystne, warto pomyśleć o wykonaniu zewnętrznego drenażu opaskowego budynku. Raz na kilka lat może się bowiem
Fot. 7. W wypadku korzystnych warunków grun towo‑wodnych izolacja pozioma może być wykonana z jednej warstwy papy modyfikowanej SBS na osnowie z włókniny poliestrowej. Na zdjęciu izolacja pozioma z papy wystaje na odsadzce ławy fundamentowej na zewnątrz budynku, tak aby w przyszłości można ją było połączyć z izolacją pionową zewnętrzną na ścianie fundamentowej
zdarzyć okres bardziej deszczowej pogo-
mieli poważne trudności z uzyskaniem cią-
dy, wówczas zastosowany system drenażu
głości hydroizolacyjnej (fot. 12).
pozwoli na utrzymanie fundamentów w su-
Niekorzystne warunki gruntowo-wodne
chym stanie, a woda opadowa zostanie odFot. 4. Ściana fundamentowa zabezpieczona matą drenarską, która odprowadza nadmiar wody gruntowej do sączków drenarskich zlokalizowanych u podstawy ściany fundamentowej. Mata drenarska, sączki oraz studzienki rewizyjne (widoczne na zdjęciu) stanowią aktywną linię obrony przed wodą gruntową. Woda z drenażu opaskowego powinna być koniecznie odprowadzona do kanalizacji burzowej bądź zewnętrznych odbiorników wodnych
prowadzona poza obręb budynku (fot. 4). Bardzo istotne jest wykonanie izolacji po-
Nie można projektować budynku podpiw-
ziomej podłogi na gruncie. Najczęściej wy-
niczonego na terenach o wysokim poziomie
konuje się ją na całej powierzchni budynku
wód gruntowych bez wprowadzenia spe-
z użyciem membran hydroizolacyjnych klejo-
cjalnych rozwiązań projektowych – izolacji
nych bądź zgrzewanych do podłoża uprzed-
wzmocnionej lub nawet tak zwanej izolacji
nio zagruntowanego.
zewnętrznej ciężkiej. Tylko one są w stanie
Istotne jest, aby przepona była szczelna na całej powierzchni. Często spotyka się przy-
Fot. 5. Piasek stanowi bardzo dobre podłoże pod posadowienie budynku. Jest to ponadto grunt bardzo dobrze przepuszczalny – zatrzymuje wodę gruntową w swojej strukturze przez krótki okres, nie narażając ścian fundamentowych bądź piwnicznych na długotrwały kontakt z wodą
70
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
trwale odciąć wnętrze budynku od wody gruntowej.
padki wykonywania izolacji poziomej na ścia-
Izolacja wzmocniona, a tym bardziej
nach fundamentowych (np. na bloczkach be-
wanna zewnętrzna wiąże się, niestety, z wy-
tonowych) wykonane np. z papy o szerokości
sokimi kosztami materiałowymi oraz robo-
dokładnie takiej, jaka jest szerokość wzno-
cizny, jest ponadto bardzo pracochłonna
szonego muru. Nie ma wtedy żadnej możli-
i wrażliwa na niefachowe wykonawstwo.
wości kontynuowania owej izolacji na podło-
Późniejsze użytkowanie obiektu bezlitośnie
dze obiektu. Należy pamiętać, aby zostawić
obnaży wszelkie błędy popełnione na eta-
fartuch papy od wewnętrznej strony muru
pie wykonania izolacji. Pominięcie tematu
o szerokości ok. 20 cm, tak aby bez proble-
izolacji wzmocnionej na etapie projektowa-
mu można było wykonać połączenie z izola-
nia i wznoszenie budynku podpiwniczonego
cją poziomą wylewki betonowej na gruncie.
metodą tradycyjną oraz liczenie, że „jakoś
Podobnie należy pozostawić fartuch papy
to będzie”, skończy się w przyszłości cał-
od strony zewnętrznej ściany fundamentowej,
kowitą klęską i koniecznością wypompo-
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA wywania wody z piwnicy, a w skrajnych
nymi papami stosowanymi do wykonywania
na wilgoć oraz z koniecznością dociążenia
przypadkach zasypaniem już wykonanych
izolacji wzmocnionej są papy modyfikowane
wykonanej izolacji warstwą betonu, która
piwnic. Wykonanie izolacji wzmocnionej po-
SBS na osnowie z dobrych włóknin polie-
równoważyłaby siłę wyporu wody. Nie mu-
lega na zastosowaniu pap do izolacji części
strowych. Wykonanie wzmocnionej izolacji
szę dodawać, że dla przeciętnego użytkow-
podziemnych obiektów budowlanych pro-
obiektu, a tym bardziej zewnętrznej wanny
nika domu wykonanie wanny wewnętrznej
dukowanych w oparciu o wyżej wspomnia-
szczelnej obiektu, należy powierzyć specja-
szczelnej jest zadaniem karkołomnym, wy-
ną normę PN-EN 13969:2006 + PN-EN
listycznym firmom od etapu projektowania,
magającym ponadto dużego poświęcenia
13969:2006/A1:2007 „Elastyczne wyroby
poprzez dobór materiałów, aż do etapu wy-
finansowego. Innym rozwiązaniem jest wy-
wodochronne. Wyroby asfaltowe do izolacji
konawstwa.
konanie tak zwanej białej wanny wewnętrz-
przeciwwilgociowych łącznie z wyrobami as-
W przypadku, gdy w budynku pojawiła się
nej, czyli zastosowanie mineralnych szlamów
faltowymi do izolacji przeciwwodnej elemen-
już woda w piwnicy, możemy zastosować
uszczelniających. Jeszcze innym wyjściem
tów podziemnych – Definicje i właściwości”.
wyjście awaryjne – można wykonać hydro-
z sytuacji, gdy woda pojawiła się w piwnicy,
Papę należy stosować na izolacje zarówno
izolację bitumiczną wewnątrz obiektu, czyli
jest wykonanie wewnętrznego drenażu piw-
poziome, jak i pionowe w co najmniej dwóch
tzw. wannę wewnętrzną. Wiąże się to jed-
nicy i sukcesywne odpompowywanie wody
warstwach. Oczywiście najczęściej spotyka-
nak z ciągłym narażeniem ścian budynku
na zewnątrz. Rozwiązanie to ma oczywiście również szereg wad – jest bowiem leczeniem skutków, a nie przyczyn. W przestrzeni piwnicy nie ma wprawdzie wody w stanie płynnym, jest z kolei duża wilgotność, materiały budowlane ścian pozostają ciągle zawilgocone, a w budynku są znakomite warunki do wzrostu grzybów pleśniowych.
Fot. 8. Izolacja pionowa może być wykonana w takim przypadku z mas bitumicznych powłokowych wymalowanych na ścianę fundamentową w ilości co najmniej dwóch warstw, pod warunkiem, że podłoże jest równe
Fot. 9. W wypadku, gdy unikamy tynkowania ścian fundamentowych wykonanych z bloczków betonowych, należy zwracać uwagę, aby nierówne podłoże, szczególnie w przypadku spoin, nie stanowiło potencjalnych miejsc przecieków wody gruntowej w przyszłości. Należy wówczas zwiększyć liczbę warstw powłokowych
Biorąc pod uwagę te wszystkie zagrożenia i uwarunkowania, stworzono System Bezpieczny Fundament Icopal. Kompleksowo zabezpiecza on podziemne części obiektu budowlanego przed wodą gruntową przy wstępnym określeniu warunków brzegowych rozwiązania hydroizolacyjnego, uwzględniającego rodzaj gruntu i poziom wody gruntowej, jak również konstrukcyjne założenia budynku. W skład Systemu wchodzą takie zasadnicze produkty, jak papa Fundament 4,0 Szybki Profil SBS wraz z odmianą do gruntów zagrożonych radonem: Fundament Antyradon 4,0 Szybki Profil SBS, syntetyczna Izolacja Icopal Fundament 1250 do izolacji
Fot. 10. Izolacja pozioma płyty fundamentowej wykonana z jednej warstwy papy do izolacji części podziemnych obiektów budowlanych, modyfikowanej SBS na osnowie z włókniny poliestrowej
Fot. 11. Izolacja pozioma na ścianie fundamentowej jest ułożona tak, aby po obu stronach ściany pozostał luźny fartuch papy o szerokości min. 20 cm. W przyszłości do tego fartucha papy będzie można zgrzać izolację poziomą wylewki betonowej na gruncie
poziomych, masa bitumiczna Siplast Fundament Szybka Izolacja SBS, podkład gruntujący Siplast Primer Szybki Grunt SBS, mata drenująca Icodren 10 Szybki Drenaż SBS oraz wiele innych. Szczegóły dotyczące wszystkich produktów Systemu oraz doboru prawidłowych materiałów hydroizolacyjnych w zależności od poziomu wody gruntowej, rodzaju gruntu oraz typu ściany fundamentowej można znaleźć na www.fundament.icopal.pl.
Fot. 12. Materiały hydroizolacyjne powinny być trwałe, tak aby przetrwały proces budowy. Folie budowlane nie spełniają tego zadania. Folia budowlana o grubości 0,2 mm jest poważnie zniszczona jeszcze przed wykonaniem warstw podłogowych i połączeniem jej z izolacją poziomą wylewki betonowej na gruncie – w przyszłości będzie miejscem nieszczelności
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Fot. 13. Izolacja wzmocniona budynku posadowionego w gruntach o niekorzystnych warunkach gruntowo-wodnych, złożona z dwóch warstw papy. Zastosowano dodatkowo ściankę dociskową, która zapobiega ewentualnemu osuwaniu się izolacji pionowej oraz dociska połączenie izolacji pionowej ściany fundamentowej, a także izolacji poziomej ławy fundamentowej
www.ekspertbudowlany.pl
BMI Icopal Sp. z o.o. ul. Łaska 169-197, 98- 220 Zduńska Wola tel. 43 823 41 11 www.fundament.icopal.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
71
INSTALACJE
ZASILACZE UPS
W ZASTOSOWANIACH DOMOWYCH »»VFI
mgr inż. Karol Kuczyński
Zasilacze UPS to urządzenia energoelektroniczne, zapewniające bezprzerwową pracę urządzeń wrażliwych na przerwy w zasilaniu, wahania napięcia oraz zakłócenia występujące w sieci zasilającej. Coraz częściej znajdują zastosowanie w domach jednorodzinnych.
(Voltage Frequency Independent) –
On-Line-Double Conversion, True On-Line. W trybie VFD zespół kontrolujący zasilacza UPS nadzoruje napięcie sieci. Jeżeli mieści się ono w dopuszczalnych granicach tolerancji, to stycznik lub tranzystor IGBT załącza napięcie sieciowe na wyjście UPS-a. Równo-
W
cześnie prostownik ładuje baterie. Natomiast naszych domach bardzo często
bowiem zakończona bezpośrednio po zaniku
w przypadku zaniku napięcia zasilacz prze-
obserwujemy
lub
zasilania podstawowego. Wyłączenie części
chodzi na zasilanie bateryjne i zostaje załą-
przygasanie
chwilowe rozbłyskanie żarówek
odbiorników powoduje oszczędność zgroma-
czony falownik, z którego napięcie podawane
tradycyjnych w lampach. Ich przyczyną
dzonej w akumulatorach energii, która może
jest na wyjście urządzenia. Czas załączenia
mogą być krótko- i długotrwałe zaniki za-
być wykorzystana do wydłużenia czasu pod-
na pracę bateryjną wynosi najczęściej od 2
silania, przepięcia, spadki napięcia oraz
trzymania odbiorników wymagających zasi-
do 10 ms.
zakłócenia spowodowane wyższymi harmo-
lania gwarantowanego.
nicznymi. Jedne z nich są zauważalne bez
Zasilacze UPS wykonane w technologii
zastosowania urządzeń pomiarowych, a z in-
Rozwiązania zasilaczy UPS
nych nie zdajemy sobie nawet sprawy. Jed-
Ze względu na technologię zasilacze UPS
nak wszystkie te zjawiska mają duży wpływ na pracę na przykład komputera i mogą objawić się w różny sposób, od nieprawidłowej pracy (zawieszenie, restart) do jego uszkodzenia [1, 4].
Off-Line nie mają układów automatycznej regulacji napięcia zasilającego, dlatego poUPS z serii SMV
dzieli się na:
»»VFD
(Voltage Frequency Dependent) –
określane jako Off-Line, Stand-By,
»»VI (Voltage Independent) – nazywane Line-Interactive, On-Line-Single Conversion,
Jak działają UPS-y?
UPS z serii BV
Zasilacze UPS to urządzenia przeznaczone do bezprzerwowej pracy urządzeń komputerowych, łączności oraz innych odbiorników elektrycznych o znaczeniu krytycznym w przypadku zaniku napięcia w sieci zasilającej. Zasilacze UPS (Uninterruptable Po-
Fot
. Sc
hne
ide
r El
ect
Fot. Schneider Electric
ric
wer Supply) należą obecnie do najbardziej
JAKIE UPS-Y POLECANE SĄ DO UŻYTKU DOMOWEGO?
rozpowszechnionych urządzeń podtrzymujących napięcie zasilania na wyjściu. Dodatkowo zapewniają one eliminację zakłóceń pochodzących z sieci elektroenergetycznej oraz mogą izolować galwanicznie odbiory od sieci energetycznej poprzez wbudowany transformator separujący. Przy doborze zasilaczy UPS należy koniecznie uwzględniać rzeczywiste wartości prądu obciążenia, a nie tylko moc odbiorników [1, 4]. Należy również uwzględnić typ zasilacza ze względu na jego niezawodność oraz sposób podłączenia odbiorników oraz grup odbiorników. Ważne jest także, aby uwzględnić znaczenie tych urządzeń i wymagany czas podtrzymania zasilania. Praca niektórych urządzeń może być
72
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Najbardziej popularną serią UPS-ów do użytku domowego jest Easy UPS BV. W wariancie z gniazdem IEC sprawdzi się do zabezpieczenia małego komputera. Z kolei, jeśli UPS ma podtrzymywać zasilanie w innych urządzeniach, jak np. router, dekoder telewizyjny czy terrarium, warto wybrać klasyczne gniazdo schuko. Wzrost sprzedaży UPS-ów do użytku domowego, który obserwowaliśmy w ciągu Grzegorz Kostek, ostatniego roku, łączy się także z popularnością produktów Smart Sales Engineer – Home. Klienci widzą, że UPS staje się koniecznością przy wyborze Electrical Distri inteligentnych rozwiązań do domu. W przypadku, gdy w domu pojabution, Schneider wiają się elementy Smart Home, warto wybrać UPS z serii SMV, który Electric ma lepszą topologię. W przypadku prostszych UPS-ów, jeśli mamy do czynienia z dłuższym brakiem zasilania, akumulator wyłącza się i po powrocie zasilania należy go samodzielnie ponownie uruchomić. Seria SMV nie wymaga takich działań, ponieważ ma funkcję autostartu – kluczową właśnie przy rozwiązaniach Smart Home, takich jak na przykład automatycznie otwierana i zamykana brama wjazdowa.
www.ekspertbudowlany.pl
NIEZAWODNY UPS seria Easy
Poznaj UPS z serii Easy Utrzymanie zasilania i bezpieczeństwo sprzętu w każdych warunkach. #BusinessContinuity
www.se.com/pl
INSTALACJE
Zdjęcia: Schneider Electric
dawane jest ono bezpośrednio na wyjście
pięciem sieci zasilającej urządzenie. Druga
ny – nadzoruje i stabilizuje napięcie wyjścio-
wraz z wszelkimi zakłóceniami. Urządzenia
pętla kontroluje napięcie i proces ładowania
we oraz pełni funkcję prostownika ładowania
te nie mają wewnętrznego bypassu (obej-
baterii akumulatorów. Przy braku napięcia
baterii, chociaż większość energii przepływa
ścia umożliwiającego podawanie napięcia
w sieci prądu przemiennego lub gdy para-
bezpośrednio z sieci [3, 4]. Czas przełącza-
sieciowego bezpośrednio na wyjście UPS-a)
metry napięcia zasilającego nie mieszczą się
nia z sieci na baterie wynosi około 2–4 ms,
oraz charakteryzują się brakiem synchro-
w przedziale dopuszczalnych wartości, na-
natomiast przełączenie z pracy bateryjnej na
nizacji zasilania po przywróceniu napięcia
stępuje wyłączenie przełącznika statycznego
sieciową odbywa się bezprzerwowo. Aktual-
w sieci [2, 4]. W zasilaczu UPS pracującym
oraz przejęcie zasilania odbiorników przez
nie dostępne są zasilacze UPS typu VI z czy-
w trybie VI stosuje się dwie pętle regulacji.
baterię akumulatorów oraz falownik. Przy
stą sinusoidą na wyjściu, co zapewnia dobrą
Pierwsza kontroluje napięcie wyjściowe i po-
powrocie napięcia w sieci zasilającej i jego
współpracę z urządzeniami elektrycznymi
równuje z sinusoidalnym napięciem odnie-
ustabilizowaniu falownik synchronizuje się
czułymi na zakłócenia.
sienia, a układ regulacji sprawia, że napięcie
z napięciem sieci, a przełącznik statyczny
wyjściowe ma wartość praktycznie stałą,
zostaje ponownie włączony. W czasie nor-
o podwójnej konwersji – typu VFI – składa-
o częstotliwości zsynchronizowanej z na-
malnej pracy falownik jest cały czas włączo-
ją się z prostownika, baterii akumulatorów
UPS-y EVER ECO PRO AVR CDS posiadają system Clear Digital Sinus umożliwiający generację na wyjściu zasilacza UPS napięcia o sinusoidalnym kształcie (przy pracy bateryjnej)
EVER ECO LCD umożliwia szybką i łatwą wymianę baterii
Urządzenia
bezprzerwowego
zasilania
Polski zasilacz UPS SINLINE RT posiada w standardzie zintegrowany interfejs sieciowy pozwalający na zdalne zasilanie zasilaczem bez pośrednictwa karty sieciowej
Zdjęcia:
EVER
Michał Przybylski, Inżynier Wsparcia Technicznego EVER Sp. z o.o.
NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZY WYBORZE UPS-ÓW DO KOTŁÓW C.O. ORAZ DO KOMINKÓW Z PŁASZCZEM WODNYM? W celu zapewnienia bezawaryjnej i bezprzerwowej pracy kotłów centralnego ogrzewania, jak również kominków z płaszczem wodnym warto zastosować zasilacze, które są do tego rodzaju urządzeń przeznaczone. Przy wyborze UPS-a należy zwrócić uwagę na to, czy zasilacz zapewnia ciągłość przewodu neutralnego N – wymaganą do prawidłowej pracy sterowników kotłów (kontrola prądu jonizacji). Kolejną kwestią jest kształt napięcia generowany na wyjściu zasilacza – czy przebieg jest sinusoidalny. Większość urządzeń z silnikami, w tym pompy obiegowe w instalacjach c.o., nie tolerują napięcia o kształcie prostokątnym. Zastosowanie zasilacza UPS z prostokątnym przebiegiem może doprowadzić do przegrzewania silnika, a w konsekwencji do jego uszkodzenia. Dodatkowym atutem jest posiadanie przez zasilacz układu automatycznej regulacji napięcia sieciowego AVR, dzięki któremu zasilacz dopasowuje napięcie do wartości akceptowalnej przez odbiorniki, bez konieczności przechodzenia do trybu pracy bateryjnej (przekłada się to na wydłużenie czasu podtrzymania zasilania). Istotnym parametrem jest również odporność na przeciążenia, rzędu 30 sekund, dzięki czemu mamy pewność, że zasilacz UPS nie wyłączy się z powodu zwiększonego poboru mocy (np. w momencie załączania silników pomp obiegowych). Wszystkie przytoczone tutaj cechy, jakie powinien posiadać UPS znajdziemy na przykład w zasilaczach z serii SPECLINE AVR 700/SPECLINE AVR PRO 700.
74
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
INSTALACJE
Zdjęcia: Schneider Electric
oraz falownika. W czasie normalnej pra-
polegają na obniżaniu częstotliwości lub
zasilanie odbiorników. Istnieje m.in. możli-
cy prostownik zasila falownik oraz baterię
ograniczeniu taktowania zegara oraz wyłą-
wość uruchomienia zasilacza bez podłączo-
akumulatorów. W czasie zaniku napięcia
czaniu lub obniżaniu napięcia zasilającego
nej sieci – tak zwany zimny start – i zasilenia
przemiennego w sieci zasilającej energia do
różne elementy procesora, układów chipset
podłączonych do niego urządzeń do czasu
odbiorników jest dostarczana z baterii. Przej-
i pamięci. Inna jeszcze metoda polega na
pojawienia się napięcia sieciowego lub do
ście zasilania z sieciowego na bateryjne oraz
dostosowywaniu częstotliwości taktowania
wyczerpania się baterii. Inną ciekawostką
odwrotnie dokonuje się bez przerw w zasila-
oraz poziomu napięcia zasilającego procesor
jest układ automatycznej regulacji napię-
niu odbiorników, gdyż cały czas w użyciu są
do jego obciążenia w trybie innym niż bez-
cia (AVR – Automatic Voltage Regulation).
falownik i bateria akumulatorów.
czynność [6].
W zasilaczach typu Line-Interactive umożli-
Warto zaznaczyć, że każde rozwiązanie,
wia on podwyższenie lub obniżenie wartości
które warunkowo obniża moc procesora, re-
napięcia bez konieczności czerpania energii
W latach dziewięćdziesiątych prawie wszyst-
dukuje jedynie średnią moc pobieraną przez
z akumulatora [4, 5]. Można również spo-
kie komputery charakteryzowały się niemal
system, podczas gdy moc maksymalna po-
tkać wiele różnych systemów kontrolowane-
stałym poborem mocy. Główne przyczyny
zostaje na niezmienionym poziomie. Należy
go ładowania baterii. Mają one na celu za-
wahań mocy w komputerach były związane
również zdawać sobie sprawę, że w przypad-
pewnienie odpowiedniego prądu ładowania
z rozpędzaniem się napędów dyskowych oraz
ku, gdy udział mocy procesora w całkowitym
oraz temperatury, w której się ono odbywa.
zmianami prędkości obrotowej wentylatorów
poborze mocy komputera wzrasta, wahania
wynikającymi z regulacji temperatury. Obcią-
całkowitego poboru mocy przez zasilacz
Wykonania specjalne
żenie obliczeniowe procesorów oraz syste-
komputerowy,
obciążeniem
Coraz częściej użytkownicy poszukują zasila-
mów pamięci powodowało pomijalne waha-
obliczeniowym, stają się procentowo odpo-
czy awaryjnych przeznaczonych do zabezpie-
nia całkowitego poboru mocy. W przypadku
wiednio większe.
czenia pracy kotłów centralnego ogrzewania,
Dynamiczny pobór mocy
typowych komputerów przeznaczonych dla małych firm lub przedsiębiorstw całkowite wahania mocy miały wartość rzędu 5%
powodowane
Zaawansowane technologie – co oferują producenci?
Dostępne na rynku urządzenia mają moc od 100 do 300 W mocy ciągłej. Często UPS-y
i były całkowicie niezależne od obciążenia
Przy
firmowych
mogą być uruchamiane bez podłączonej sieci
obliczeniowego [6].
można spotkać wiele różnych zastosowanych
dzięki funkcji tzw. zimny start. Przeznaczone
technologii, mających zapewnić niezawodne
do pieców c.o. UPS-y dają możliwość wydłu-
Znaczące obniżenie poboru mocy wymaga
przeglądaniu
katalogów
współpracy systemu BIOS, układu chipset,
żenia czasu pracy urządzenia poprzez doda-
procesora i systemu operacyjnego. W takim
nie dodatkowych modułów bateryjnych lub
systemie z funkcją zarządzania zasilaniem za
akumulatorów samochodowych [4, 5]. W ta-
każdym razem, gdy wykorzystanie proceso-
kim przypadku czas podtrzymania napięcia
rów spada poniżej 100%, system operacyjny
może dochodzić do kilkunastu godzin.
wprowadza tryb bezczynności, co powoduje
Literatura
przejście procesorów w stan niskiego pobo-
1. A. Baranecki, „Jakość zasilania – niezawodność systemów zasilania gwarantowanego – uwagi dla projektantów”, t. 3, Poradnik Inżyniera Elektryka, WNT, Warszawa 2005.
ru mocy. Ilość czasu spędzonego w trybie niskiego poboru mocy jest odwrotnie proporcjonalna do obciążenia obliczeniowego systemu, tj. procesor pracujący przy wyko-
2. J. Wiatr, M. Orzechowski, Poradnik projektanta elektryka, Dom Wydawniczy MEDIUM, Warszawa 2009.
rzystaniu 20% mocy obliczeniowej będzie przez 80% czasu znajdował się w stanie ni-
3. H. Markiewicz, Urządzenia i układy rezerwowego zasilania odbiorców energii elektrycznej, PCPM, Wrocław 2001.
skiego poboru mocy [6]. Rozwiązania stosowane w celu osiągania stanów niskiego poboru mocy różnią się między producentami i rodzinami procesorów, niemniej jednak te najczęściej spotykane
76
pomp, kominków z płaszczem wodnym itp.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
Fot. JT Przykład zasilacza UPS z nietypowymi gniazdami do podłączenia urządzeń zasilanych z baterii
www.ekspertbudowlany.pl
4. K. Kuczyński „Zasilacze UPS – przykłady rozwiązań, „Ekspert Budowlany” 2008. 5. Materiały firmy Ever. 6. Materiały firmy APC by Schneider.
ZAPRA SZA
www.instalacje.mtp.pl
ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII TECHNIKA GRZEWCZA KLIMATYZACJA I CHŁODNICTWO SMART DOM TECHNIKA GAZOWNICZA
WTYM SAMYM CZASIE
Międzynarodowe Targi Zabezpieczeń
OGRODY
Krystyna Stankiewicz
Dobrze dobrane ogrodzenie współgra z architekturą domu i utrudnia intruzom wstęp na teren posesji. Zapewnia też mieszkańcom prywatność i jednocześnie – jeśli otoczenie jest interesujące – otwiera widok na okolicę. A takie wymagania spełnia ogrodzenie zbudowane z mniej lub bardziej ażurowych przęseł.
Fot. Joniec
OGRODZENIE NA LATA Projekt ogrodzenia
binacji zaś tych elementów może być wiele,
i kwiatów, a to nie jest pożądany efekt. Naj-
Ogrodzenie powinno tworzyć harmonijną ca-
a od pomysłowości zastosowanych rozwiązań
korzystniejszy więc będzie kolor ogrodzenia
łość z bryłą budynku i być integralną częścią
zależy estetyka i oryginalność ogrodzenia.
nawiązujący do barw ziemi – różnych odcieni
Wybierając projekt ogrodzenia, warto jed-
to powierzyć architektowi wraz z projektem
nak pamiętać, że jedną z cech decydujących
domu. Dzięki temu będziemy wiedzieli, jak
o estetyce ogrodzenia, jest powtarzalność
będzie prezentował się nasz dom widziany
jego elementów na całym obwodzie. Ozna-
W skład tych systemów wchodzą wszystkie
przez ogrodzenie. A jeśli nie będzie to satys-
cza to, że przęsła powinny być wykonane
elementy niezbędne do postawienia solidne-
fakcjonujący nas widok, na tym etapie łatwo
z tego samego materiału i mieć ten sam ko-
go ogrodzenia. Są to bloczki do budowy pod
można nanieść poprawki.
lor, wzór i układ. A podtrzymujące je słupki
murówki, cokołów i słupków oraz panelowe
Podstawowymi elementami każdego ogro-
ten sam przekrój i kolor.
dzenia są cokoły, słupki i wypełniające je
Nie można też zapominać, że ogrodzenie
przęsła. Najczęściej spotykane rozwiązania
jest również tłem dla ogrodowych roślin,
to cokoły z betonu lub cegły, słupki z drewna,
które lepiej się prezentują zestawione ze sto-
betonu, cegły lub metalu, a przęsła z siatki,
nowanym jego kolorem. Jaskrawe odwrócą
metalowych prętów lub płaskowników. Kom-
bowiem uwagę od bogatej palety barw liści
Fot. Plast-Met Systemy Ogrodzeniowe
78
szarości i brązów.
zabudowy posesji. Dlatego najlepiej zadanie
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Rozwiązania systemowe
Ogrodzenie powinno znajdować się dokładnie na granicy działki. Aby uniknąć pomyłki, przed jego postawieniem warto skorzystać z usług geodety i zlecić mu wyznaczenie tej granicy.
Fot. Plast-Met Systemy Ogrodzeniowe
OGRODY przęsła, gotowe do montażu. Bloczki wykonane są z betonu i występują w kilku rozmiarach i kolorach, pasujących zarówno do tradycyjnej architektury, jak i nowoczesnej. Do wyboru są jeszcze systemowe bloczki łupane świetnie imitujące naturalny kamień.
Ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt. Zgodnie z przepisami, do wysokości 1,8 m nie wolno umieszczać zakończonych ostro elementów, drutu kolczastego, szkła itp.
podpierając je w gruncie z obu stron kamieniami lub bloczkami betonowymi. Tak samo postępuje się ze słupkami z prefabrykowanych zbrojonych elementów betonowych. Aby zwiększyć trwałość takich słupków, wykańcza
Mają one różne faktury i występują w różnych odcieniach barwnych, dzięki czemu do
prętów lub płaskowników różnej szerokości,
się je daszkami ze spadkiem w jedną lub dwie
złudzenia przypominają piaskowiec, granit
pomalowanych farbami ftalowymi albo pola-
strony. Można je też wykończyć – podobnie
czy łupek.
kierowanych na dowolny kolor. Pręty mogą
jak cokoły – tynkiem o dowolnej fakturze lub na przykład kształtkami klinkierowymi.
Asortyment systemowych bloczków do
być proste lub ozdobnie wygięte. Natomiast
budowy podmurówki i słupków uzupełniają
płaskowniki zamontowane w ramach paneli
Natomiast słupki metalowe (np. z kątow-
niezbędne akcesoria, m.in. daszki wieńczące
mają większe lub mniejsze prześwity, a ich
ników w kształcie litery H czy rur o przekroju
cokoły i słupki.
układ może być pionowy lub poziomy.
kołowym lub prostokątnym) osadza się w be-
Firmy oferują również prefabrykowane podmurówki i łączniki betonowe, które służą
Budowa ogrodzenia
tonie lub w prefabrykowanych betonowych stopach fundamentowych. A przed korozją
jako podstawa do montażu ogrodzenia z siat-
Każde ogrodzenie musi być solidnie posado-
zabezpiecza się je podkładem antykorozyj-
ki i paneli. Występują one w kilku długo-
wione, aby oparło się silnym wiatrom oraz
nym, na który nakłada się farbę nawierzch-
ściach oraz wysokościach, a łączniki pasują
zmiennym warunkom atmosferycznym, np.
niową. Takich zabiegów nie wymagają słupki
do metalowych słupków zarówno o przekroju
gwałtownym opadom deszczu. Dlatego nie-
stalowe ocynkowane lub pokryte powłoką
okrągłym, jak i kwadratowym.
zbędna jest budowa fundamentu, a sposób
z PVC. Wierzchołki słupków o profilu otwar-
Kolejny element rozwiązań systemowych
jego wykonania zależy od rodzaju podłoża
tym (rury) zabezpiecza się specjalnymi za-
to panele wypełniające przestrzeń między
i ciężaru ogrodzenia. Im bowiem masywniej-
tyczkami.
słupkami. Tu różnorodność materiałów, wzo-
sze będzie ogrodzenie, tym głębszy musi być
Po osadzeniu słupków wykonuje się co-
rów i kolorów jest ogromna. Są więc drew-
fundament. Przy czym fundament powinien
koły, na których będą się opierały przęsła.
niane, z siatki, metalowych prętów i pła-
wystawać z ziemi 15–20 cm, a w miejscu
Zapobiegną one szybkiej korozji tych przęseł,
skowników.
słupków konieczne jest położenie poziomej
bo nie będą stykały się z gruntem.
Wybierając drewno, trzeba jednak pa-
izolacji przeciwwilgociowej (np. z papy).
I na koniec przestrzeń między słupkami
miętać, że musi być ono dobrze wysuszone
Fundament murowany z cegieł i bloków
wypełnia się elementami z drewna, siatką
i zabezpieczone przed wilgocią odpowiedni-
kamiennych wznosi się metodą wiązania
lub metalowymi prętami. Najwygodniejszym
mi preparatami. Ponadto co jakiś czas takie
murarskiego, używając zaprawy cementowej
i najbezpieczniejszym jednak rozwiązaniem
ogrodzenie wymaga oczyszczenia, przeszlifo-
lub cementowo-wapiennej. Natomiast syste-
jest montaż gotowych paneli systemowych:
wania i ponownego zaimpregnowania.
mowe bloczki ogrodzeniowe montuje się bez
drewnianych, z siatki lub metalowych. Jest
Decydując się zaś na panele z siatki, przy-
zaprawy, bo są wyposażone w wyprofilowa-
to też najszybszy sposób budowy ogrodzenia.
mocowanej do ram z kątowników stalowych,
ne zamki. Następnie ułożone bloczki zbroi się
warto wybrać zgrzewaną (droższą) z drutu
prętami stalowymi i wypełnia betonem.
o średnicy 2,2–5,5 mm. Są one trwalsze,
Szczególną uwagę należy poświęcić po-
bo drut jest dodatkowo powleczony warstwą
sadowieniu słupków, bo to na nich będzie
tworzywa (PVC lub poliestru).
opierał się ciężar całego ogrodzenia. Muszą
Z kolei zwolennicy ogrodzeń metalowych mają do wyboru panele z ocynkowanych
więc być dobrze osadzone w gruncie i odpowiednio usztywnione.
Fot. Wiśniowski
80
Słupki drewniane wkopuje się w ziemię i w razie potrzeby dodatkowo usztywnia,
EKSPERT BUDOWLANY
nr 1/2020
www.ekspertbudowlany.pl
Słupki narożne i słupki przy bramach, które są narażone na wychylenie, zabezpiecza się dwiema dodatkowymi podporami, ustawionymi w linii ogrodzenia.
Fot. Wiśniowski
ARCHIPELAG projekty domรณw
Pobierz za darmo w sklepach:
www.archipelag.pl
WARTO WIEDZIEĆ INDEKS FIRM
ABC
ISSN 2300-1011 nakład 5000 egz. cena 19 zł (w tym 8% VAT)
izolacji przeciwwilgociowych
Athenasoft
5
Atlas
29, 57
Austrotherm
32, 33
E KS P E RT B U D O W L A N Y . W Y D A N I E S P E C J A L N E A B C . 1 / 2 0 1 9
65, 69, 70, 71
Bolix
38
Cersanit
11
Ciech Group
83
climowool
26
Dryvit
39
Ever
75
Fakro 9 772300 101497
ISNN 2300-1011
81
BMI/Icopal
Partner wydania Partner wydania
Poradnik Eksperta
20, 25
IBF
52
Joniec
79
Klimas
41
Knauf Insulation
23, 26
ABC izolacji przeciwwilgociowych
Lakma
Poradnik Eksperta „ABC izolacji przeciwwilgociowych”, wydanie II rozszerzone, adresowany do indywidualnego inwestora i firm wykonawczych. W poradniku poruszone są między innymi następujące zagadnienia: Jak prawidłowo wykonać izolację fundamentów? Jakie są wady i zalety materiałów do hydroizolacji? Jak uszczelniać miejsca trudne? Jak prawidłowo wykonać izolację krok po kroku?
Luxum
15
Międzynarodowe Targi Poznańskie/Targi Instalacje
77
„Izolacja wodochronna fundamentów to element odpowiadający za późniejszy komfort użytkowania budynku. Tym bardziej dziwi podejście niektórych inwestorów szukających za wszelką cenę oszczędności przy wykonywaniu tego etapu robót. O tym, że jest to oszczędność pozorna właściciel budynku dowiaduje się zazwyczaj wtedy, gdy na skutek problemów z wilgocią konieczne jest przeprowadzenie kosztownych prac naprawczych. Wykończenie pomieszczeń można rozłożyć w czasie, ewentualnie zaplanować wykończenie niektórych elementów w niższym standardzie, natomiast wykonania izolacji nie da się odłożyć. Woda jest takim medium, które wykorzysta każdy najmniejszy błąd i każdą nieszczelność w izolacji. Warto o tym pamiętać, przystępując do budowy domu...” – fragment wstępu do poradnika.
Renoplast
Cena:
Zamów na:
19 zł
Nakład 15 000 egz.
Numer obejmuje okres wydawniczy styczeń–luty
WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 99, faks 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl
EKSPERT BUDOWLANY
Leroy Merlin
nr 1/2020
Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Karol Kuczyński, Maciej Rokiel, Joanna Ryńska, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl Reklama: Małgorzata Semenowicz tel. 606 276 634, msemenowicz@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Kierownik działu logistyki: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Katarzyna Masna, kmasna@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Małgorzata Jasik, mjasik@medium.media.pl Projekt graficzny: Łukasz Gawroński DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów
www.ekspertbudowlany.pl
37 16, 17
PRO Rawlplug
3 40, 41 59
Röben Polska
6, 7
Saint Gobain Construction Products Polska/Isover
27, 84
Saint Gobain Construction Products Polska/Weber
61
Schneider Electric
73
Schöck
63
Soprema Polska
46, 47
Torggler
67
Ursa
27
VELUX
ISSN 1730-1904
82
Archipelag
2, 21
Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. ZDJĘCIE NA OKŁADCE: proj. MKdezere Magda Knappe
GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy