Ekspert budowlany 01 2020

Page 1

Magazyn

BEZPŁATNY

www.ekspertbudowlany.pl

1/2020 (85)

W NĘTRZA

.

B U DO WA

.

IN STA L A C J E

.

O G R O DY

AKCJA

AKCJA AKCJA

AKCJA

AKCJA

ISSN 1730-1904




W NUMERZE WNĘTRZA Metamorfoza mieszkania z lat 60.

8

Beton we wnętrzach – porady i inspiracje

12

Winylowe panele podłogowe – prosty sposób na odnowienie podłogi

16

OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE Luksusowy penthouse w zabytkowej części Wiednia

18

AKCJA TERMOMODERNIZACJA Przegląd energooszczędnych okien dachowych

20

Jak dobrze zaizolować poddasze

22

Przegląd wełny mineralnej do izolacji dachów skośnych

26

Ocieplasz dom, chronisz klimat

28

Dlaczego warto ocieplić dom

32

Co zrobić, aby ocieplenie służyło długie lata

34

Tynk silikonowy TYNKSIL QS PLUS – szybkość prac tynkarskich daje wymierne korzyści

37

Przegląd materiałów do ociepleń

38

Energooszczędne ogrzewanie domów

42

Wpływ jakości paliwa na sprawność komina i komfort cieplny

44

Wpływ technologii „chłodnego dachu” Soprema na komfort życia w budynku i środowisko

46

Beton we wnętrzach – porady i inspiracje

BUDOWA Jak poprawnie zaprojektować i wykonać dach płaski

48

Dachówka Aarhus IBF – sposób na nowoczesny dach

52

Płyty kamienne na tarasach i balkonach – co warto wiedzieć przed zakupem

54

Fundamenty – rodzaje, materiały, etapy prac

64

Zagrożenia izolacji części podziemnych budynków

69

Energooszczędne ogrzewanie domów

INSTALACJE Zasilacze UPS w zastosowaniach domowych

72

OGRODY Ogrodzenie na lata

78

*** Warto wiedzieć, Indeks firm

82

Fundamenty – rodzaje, materiały, etapy prac

Wejdź na

EKSPERTBUDOWLANY.PL

PRZECZYTAJ E-BOOKI pobierz bezpłatnie i przeczytaj

4

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

PORÓWNAJ PRODUKTY

przeglądaj, porównuj i zapoznaj się ze specyfikacją techniczną wybranych produktów

www.ekspertbudowlany.pl

SPRAWDŹ NOWOŚCI

co nowego na rynku budowlanym i wnętrzarskim



Dachówka ceramiczna

RÖBEN PIEMONT nagrodzona Złotym Medalem MTP – BUDMA 2020

Dachówka ceramiczna PIEMONT firmy Röben została wyróżniona za innowacyjność Złotym Medalem Międzynarodowych Targów Poznańskich BUDMA 2020. Rokrocznie do tego konkursu zgłaszanych jest niemal 500 produktów, jednak tylko te z nich, które spełnią regulaminowe kryteria i zyskają pozytywne rekomendacje profesjonalnego jury, otrzymują to prestiżowe wyróżnienie.

– Złoty Medal MTP BUDMA jest jedną z najbardziej rozpoznawalnych nagród przyznawanych innowacyjnym produktom najwyższej jakości, dlatego bardzo się cieszymy, że to właśnie dachówka ceramiczna PIEMONT zdobyła uznanie Ekspertów Sądu Konkursowego. Nagroda jest potwierdzeniem, że nasz produkt jest nie tylko nowoczesny, ale również godny zaufania – mówi Agnieszka Spychała, kierownik działu marketingu firmy Röben. Cechą charakterystyczną dachówki ceramicznej PIEMONT, dzięki której zdobyła ona to prestiżowe wyróżnienie, jest przesuwność – wynosząca aż 38 mm. Taka tolerancja między maksymalnym zsuwem a rozsuwem sprawia, że dachówki te doskona-


ść

wo

no

le sprawdzą się nie tylko na nowych dachach, ale również na remontowanych, w których warunkiem koniecznym jest dostosowanie pokrycia do zastanej więźby. Co więcej, jest to produkt w pełni naturalny, ekologiczny i bezpieczny – zarówno dla środowiska, jak i dla zdrowia domowników. Dachówki PIEMONT dostępne są w trzech wariantach wykończeniowych: naturalnym, ango-

www.roben.pl

bowanym i glazurowanym oraz w szerokiej gamie kolorystycznej, m.in. miedzianej, antracytowej i grafitowej. Nawet najbardziej wymagający inwestorzy z łatwością dopasują je zatem do swoich projektów. Szczegółowe informacje o produkcie znajdują się nagrodzona na stronie producenta: https://roben.pl/dach/produkty-na-dach/piemont.

RÖBEN POLSKA SP. Z O.O. I WSPÓLNICY SP. K. tel. 71 39 78 100 biuro@roben.pl


WNĘTRZA

METAMORFOZA mieszkania z lat 60. Ponure i niewygodne mieszkania w blokach z czasów PRL mogą – mimo wielu ograniczeń – przemienić się w nowoczesne i funkcjonalne wnętrza, przytulne i pełne światła. A przykładem takiej niecodziennej metamorfozy jest 39-metrowe mieszkanie na parterze budynku wzniesionego w latach 60. Autorką tej metamorfozy jest Magda Knappe z pracowni MKdezere.

się im podobało. Zanim jednak powstał projekt przebudowy mieszkania, projektantka spędziła wiele godzin na rozmowach z jego właścicielami. Chodziło bowiem o to, aby efekt spełniał ich potrzeby i jednocześnie, aby wydatki mieściły się w zaplanowanym budżecie. Dlatego ten etap współpracy był niezwykle ważny

Stan zastany

Drzwi na wprost wejścia prowadziły do

i decydował o powodzeniu całego przedsięwzięcia.

Młode małżeństwo odziedziczyło prezento-

niefunkcjonalnego, ciemnego salonu, z któ-

wane mieszkanie po dziadkach. Składało się

rego wchodziło się do bardzo nieustawnej

Oczekiwania właścicieli prezentowanego

ono z ciasnego przedpokoju, salonu, malut-

kuchni. Jej wyposażenie składało się jedynie

mieszkania były jednoznaczne – chcieli za-

kiego pokoiku, kuchni i łazienki.

z kuchenki gazowej z piekarnikiem i zlewo­

mieszkać w funkcjonalnym, jasnym i nowo-

W przedpokoju obok drzwi wejściowych

zmy­waka zamontowanego na szafce. Nie

cześnie urządzonym wnętrzu. Zależało im

znajdowała się szafa, wbudowana na stałe,

było blatów roboczych ani szafek na naczy-

również na tym, aby mimo niewielkiego me-

ale nie sięgała sufitu. Przestrzeń nad nią nie

nia. A ciasnotę kuchni i komunikację w niej

trażu sprawiało wrażenie przestronnego. I te

była więc wykorzystana. Z kolei na przeciw-

dodatkowo pogłębiały drzwi otwierane do

właśnie preferencje projektantka uwzględniła

ległej ścianie ukryto w płytkiej, ale wysokiej

wewnątrz.

w ostatecznym projekcie, zaakceptowanym

szafce liczniki prądu i gazu. Nie pełniła ona

Całe mieszkanie było bardzo zniszczone

innych funkcji, a zabierała sporo cennego

i ciemne. Stara instalacja elektryczna nie

miejsca.

nadawała się do użytkowania, a piony c.o.

przez klientów.

Prace remontowe

Drzwi z prawej strony prowadziły do nie-

i instalacje wodne biegły na zewnątrz ścian.

Projekt zakładał m.in. wyburzenie ścianek

wielkiego pokoju. Miał on pełnić funkcję sy-

Mieszkanie wymagało więc generalnego re-

działowych, a na to musiała być wydana zgo-

pialni, ale nie mieściło się w nim dwuosobo-

montu.

da wydziału architektury urzędu gminy. Aby

we łóżko, bo zatarasowałoby wejście.

ją uzyskać, konieczna była opinia uprawnio-

Natomiast z lewej strony przedpokoju

Wspólna praca nad projektem

znajdowała się łazienka, wyposażona je-

O pomoc w przystosowaniu mieszkania do

jąca, że zburzenie ścianek działowych nie

dynie w wannę i WC – umywalki nie było.

swoich potrzeb inwestorzy zwrócili się do

zagrozi bezpieczeństwu budynku. Niestety,

Nie było też miejsca na półki czy szafki do

projektantki wnętrz, Magdy Knappe z pra-

załatwianie tych formalności pochłonęło spo-

przechowywania

cowni MKdezere. A do wyboru tej projek-

ro czasu, ale bez zgody urzędu gminy roboty

tantki skłoniło ich mieszkanie znajomych,

nie mogły ruszyć.

przyborów

toaletowych

i kosmetyków.

PRZED

8

urządzone według jej projektu, które bardzo

EKSPERT BUDOWLANY

PO

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

nego konstruktora budownictwa, stwierdza-


WNĘTRZA W planach była też rezygnacja z kuchenki

Układ pomieszczeń zyskał na przejrzysto-

współpracuje od wielu lat. A po wymianie

gazowej i zastąpienie jej elektryczną płytą in-

ści, a przestrzeń wnętrza optycznie się po­

drzwi wejściowych i do łazienki oraz wsta-

dukcyjną. Okazało się to jednak niemożliwe,

większyła.

wieniu drzwi przesuwnych oddzielających

bo moc elektryczna przydzielona na mieszka-

Po tych robotach przyszła kolej na wymia-

sypialnię od salonu nastąpił etap wyposa-

nie jest zbyt mała. Rury doprowadzające gaz

nę instalacji elektrycznej, usunięcie starej

żania mieszkania w niezbędne meble, które

musiały więc pozostać.

podłogi, zrobienie wylewek, położenie pły-

zakupiono w popularnych salonach sieci me-

Ponadto administracja budynku nie wyra-

tek w łazience i drewnopodobnych płytek

blowych.

ziła zgody na wymianę pionowych rur wod-

na podłodze. Aby wyrównać krzywe sufity,

no-kanalizacyjnych. Pozostało więc zasłonię-

zamontowano na nich płyty gipsowo-karto-

wszystkie niezbędne sprzęty: lodówkę, ku-

cie ich ściankami, które – w razie potrzeby

nowe na minimalnej możliwej do wykonania

chenkę gazową, okap, zlewozmywak, zmy-

– można łatwo zdemontować.

wysokości.

warkę, blaty robocze i szafki na naczynia.

Wszystkimi pracami remontowymi zajęła

Następnie ekipa wyrównała ściany gła-

się ekipa polecona przez projektantkę. Naj-

dzią. Niektóre ściany pokryte zostały cegłą,

pierw zburzono ściankę oddzielającą kuchnię

a całość została pomalowana białą farbą.

od salonu i fragment ścianki między salonem

Ścianę w aneksie kuchennym ozdobiono de-

i sypialnią. Następny krok to zamurowanie

koracyjną płytką ceramiczną.

W aneksie

kuchennym

zamontowano

A całość zamyka barek z wygodnym miejscem do jedzenia.

Efekty metamorfozy Porównując zdjęcia sprzed remontu mieszka-

wejścia do sypialni prowadzącego z przed-

Montażem elementów stałej zabudowy

nia z tymi po remoncie, trudno uwierzyć, że

pokoju, dzięki czemu powstało miejsce na

w kuchni, łazience i przedpokoju zajął się

to to samo wnętrze. Z ponurego, ciemnego

wbudowanie pojemnej szafy (długości 2 m).

stolarz polecony przez projektantkę, z którym

i niewygodnego przemieniło się w rozświetlo-

PRZED

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

9


WNĘTRZA PO

Magda Knappe, właścicielka pracowni MKdezere w Warszawie, jest projektantką wszechstronną. Tworzy wnętrza w różnych stylach – zarówno nowoczesnym, minimalistycznym, jak i skandynawskim czy loftowym. Wszystkie projekty są szyte na miarę. Powstają w odpowiedzi na precyzyjnie zidentyfikowane potrzeby klienta. Projektantka tworzy zarówno niewielkie, przytulne mieszkania, jak i duże przestrzenie w nowoczesnych apartamentowcach czy domach jednorodzinnych. Ceni dobre i fachowe wykonawstwo, dlatego od lat współpracuje z najlepszymi fachowcami. Są wśród nich stolarze, ekipy ogólnobudowlane, kamieniarze, szklarze, parkieciarze i inni. Dzięki temu inwestor może liczyć również na kompleksowe i fachowe wykonawstwo w trakcie realizacji projektu. Projektantka ma na swoim koncie już ponad 150 projektów, na przeszło 14 000 metrów kwadratowych.

ne, przestronne i funkcjonalne. Zniknął przy-

dzielającej go od kuchni. Dobry efekt prze-

ści w całym wnętrzu i jednocześnie stwarzają

gnębiający nastrój. A przecież powierzchnia

strzenny autorka projektu uzyskała również,

możliwość budowania nastroju w wybranych

mieszkania jest taka sama. Liczba okien i ich

przenosząc wejście do sypialni z przedpokoju

zakątkach mieszkania.

powierzchnia też. Był za to trafiony projekt

do salonu. Dzięki temu, że w nowym wejściu

Wszystkie te zabiegi sprawiły, że miesz-

przebudowy, remontu i zmiany wyposażenia.

zamontowano drzwi przesuwne chowane

kanie ma nowoczesny charakter, wpisujący

I wreszcie polecona przez projektantkę ekipa

w ścianie (w kasecie teleskopowej), w sypial-

się w obecne trendy wnętrzarskie. Spokojna,

fachowców, która zadbała o wysoką jakość

ni bez problemu zmieściło się wygodne, dwu-

stonowana kolorystka i oszczędne formy me-

wszystkich prac.

osobowe łóżko. Drzwi te sięgają do sufitu, co

bli podkreślają jego minimalistyczny klimat,

dodatkowo powiększyło przestrzeń.

niezakłócony zbędnymi dekoracjami i drobia-

Po wejściu do mieszkania uderza jasna

10

kolorystyka wnętrza. To m.in. za jej sprawą

Kolejnym rozwiązaniem projektowym cał-

zgami. Wszystko co się w nim znajduje, pełni

wydaje się ono większe niż jest w rzeczywi-

kowicie zmieniającym klimat wnętrza jest

z góry określoną funkcję i ma swoje miejsce.

stości. A wrażenie to potęgują lustra zamon-

nowe oświetlenie. Przy czym nie chodzi tu

Dzięki temu prezentowane mieszkanie jest

towane na całej powierzchni szafy w przed-

tylko o efektowne oprawy, ale też o przemy-

funkcjonalnym i wygodnym miejscem do ży-

pokoju, sięgającej do sufitu. Likwidacja drzwi

ślane rozmieszczenie punktów świetlnych.

cia dla młodego małżeństwa. A przy tym jego

do salonu otworzyła widok na to pomiesz-

Zapewniają one bowiem dobre światło do

estetyka jest ponadczasowa i z pewnością nie

czenie, powiększone po zburzeniu ściany od-

wykonywania wszystkich domowych czynno-

znudzi się zbyt szybko.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Zdjęcia: MKdezere


stelaże podtynkowe

MISTRZOWSKIE ROZWIĄZANIA poleca

Adam Piotrowski

Mistrz Polski Instalatorów www.cersanit.com.pl


WNĘTRZA

Magdalena Ćwikła

Beton strukturalny, potocznie nazywany betonem architektonicznym, świetnie nadaje się jako materiał wykończeniowy. Daje wiele ciekawych możliwości. To znakomity materiał dekoracyjny dla osób, które nie chcą co kilka lat przeprowadzać generalnego remontu.

Fot. MKdezere Magda Knappe

BETON WE WNĘTRZACH Porady i inspiracje B

eton strukturalny jest pochodną be-

Ma wiele zastosowań. Może służyć do wy-

wystarczającej twardości i wytrzymałości.

tonu konstrukcyjnego, którego naj-

kańczania posadzek, obudowy kominków,

Stąd zabetonowane elementy utrzymuje się

ważniejszą funkcją jest wygląd. Choć

elewacji, a nawet do wyrobu mebli. Najczę-

w szalunkach w stanie wilgotnym. Można je

ściej jednak dekoruje się nim ściany.

okrywać wilgotnymi foliami lub matami.

nie bez znaczenia jest także jakość. Taki beton musi spełniać bowiem szereg wymo-

gów. Z powodzeniem można go stosować w mieszkaniu jako materiał wykończeniowy.

Zalety betonu Jest to materiał wytrzymały, trwały i odpor-

jesteśmy w stanie nadać mu fakturę. Zanim

ny na uszkodzenia mechaniczne. Jest łatwy

zabierzemy się do pracy, warto potrenować

w utrzymaniu i praktycznie się nie starzeje.

nakładanie betonu oraz nadanie mu struktu-

Poza tym nie trzeba go tynkować ani malo-

ry, np. na kawałku płyty OSB.

wać jak zwykłe ściany. Projektanci wnętrz pokochali go za elastyczność i funkcjonal-

12

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Płyty betonowe

ność. Doceniają jego surowe piękno. Jest

Interesującym i popularnym produktem są

zaskakująco efektowny. Niedoceniany przez

gotowe płyty betonowe. To bardzo wygodna

lata stał się modny, a inne tworzywa zaczęły

propozycja, ponieważ już przed zakupem

się do niego upodabniać. Beton strukturalny

znamy wzór i rozmiary, a sam montaż płyt

daje wiele możliwości. Występuje w różnych

nie jest skomplikowany. Może być skutecz-

formach i odmianach.

nie, szybko i relatywnie tanio zamontowany,

Wykonanie

Fot. MKdezere Magda Knappe

Co ważne, beton nakładamy tylko na takiej powierzchni, na jakiej za jednym razem

bez konieczności stosowania specjalistycznych rozwiązań i zatrudniania specjalnie

Beton strukturalny można nabyć w formie

przeszkolonej ekipy. Takie płyty wystarczy

specjalistycznej mieszanki betonowej. For-

przykleić np. do ściany klejem jednoskładni-

muje się go w postaci wylewki. Nakładamy

kowym lub przymocować za pomocą kotew.

ją równomiernie, aby nie pojawiały się pust-

Mogą to być standardowe kotwy kamieniar-

ki powietrzne albo pęcherze. Prace powinny

skie niewidoczne lub kotwy dekoracyjne wi-

być prowadzone przy temperaturze powy-

doczne, zamieszczane między dylatacje. Pły-

żej 5°C. Świeży beton dość szybko schnie,

ty betonowe dostępne są w różnych wzorach,

dlatego należy zapewnić mu ochronę przed

kolorach i rozmiarach. Najbardziej popularne

zbyt szybkim wysychaniem, aż do uzyskania

są te o wymiarach np. 120×60, 100×50,

www.ekspertbudowlany.pl


WNĘTRZA

Fot. Luxum

60×30, 60×60 i 80×80 cm. Trzeba jednak

Fot. Luxum

Materiały alternatywne

Fot. Luxum

brać łatwiejsze w nakładaniu zamienniki.

mieć na uwadze, że takie płyty będą dosyć

Jeżeli nie jesteśmy do końca przekonani do

Może to być np. tynk strukturalny imitują-

ciężkie.

zastosowania w domu betonu, można wy-

cy beton dekoracyjny lub farba strukturalna

JAK DBAĆ O ŚCIANĘ WYŁOŻONĄ BETONEM ARCHITEKTONICZNYM? Beton architektoniczny jest jednym z najmodniejszych materiałów wykończeniowych. Płyty z betonu architektonicznego, pomimo że w porównaniu z piaskowcem czy panelami gipsowymi są dużo trwalsze, to aby zachować na trwałe ich piękno, należy pamiętać o prawidłowym zabezpieczeniu i czyszczeniu. Ważnym aspektem jest dobór odpowiednich impregnatów. Warto wybrać profesjonalne rozwiązania, przeznaczone do płyt betonowych. Na przykład impregnat do Rafał Łukawski, ekspert Luxum betonu architektonicznego od Luxum skutecznie zmniejsza chłonność betonu, wzmacnia jego powierzchnię i w razie zabrudzenia pozwala na łatwiejsze usunięcie plamy, nie zmieniając jego kolorystyki. Chroni powierzchnię betonu przed czynnikami atmosferycznymi oraz promieniowaniem UV. Zastosowanie impregnatu do betonu architektonicznego Luxum zapobiega ewentualnemu pyleniu czy żółknięciu powierzchni i dodatkowo umożliwia zmywanie wodą. W przypadku, kiedy chcemy zmienić estetykę powierzchni płyt betonowych, możemy je zaimpregnować specjalnymi preparatami, które ingerują w powierzchnię, zmieniając jej odcień lub barwę. Nowoczesne preparaty do ochrony betonu architektonicznego mogą być także zamówione w formie specjalnych farb. Dzięki temu można dowolnie zmieniać kolor i odcień płyt betonowych. Takie rozwiązanie umożliwia całkowitą zmianę aranżacji pomieszczenia, bez potrzeby skuwania betonu architektonicznego. W sprawie czyszczenia i zabezpieczenia powierzchni z betonu architektonicznego warto skontaktować się ze specjalistami, np. z firmy Luxum, którzy odpowiedzą na wszystkie pytania.

Fot. Stegu

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

o takim samym efekcie. Oba produkty nie wymagają zbytniego przygotowania oraz doświadczenia.

Beton a styl Beton to idealny materiał do wykończenia mieszkania w stylu industrialnym czy przestrzeni futurystycznych. Świetnie wpisuje się również w surowe, nowoczesne wnętrza. Ale nie tylko. Dzięki neutralnemu kolorowi, beton świetnie odnajduje się w mieszkaniach urządzonych w stylu retro oraz we wnętrzach o charakterze eklektycznym czy glamour. Ważny jest przemyślany projekt z wykorzystaniem betonu, żeby materiał ten nie przytłaczał, a podkreślał wybrane strefy we wnętrzu.

Dobre połączenia Beton jest bardzo tolerancyjny, dobrze bowiem współgra z różnymi materiałami. Choć

Fot. Stegu

13


WNĘTRZA może wydawać się zaskakujące, bardzo udane kompozycje dekoracyjne uzyskuje się, łącząc ze sobą materiały kojarzone intuicyjnie z zimnem i ciepłem. W naturalny sposób dopełniają się. Stąd beton świetnie komponuje się z drewnem czy naturalnymi tkaninami i puszystymi dywanami typu shaggy. Z kolei połączenie go ze szkłem i metalem postrzegane jest niemal jako naturalne. Beton pasuje zarówno do barw ciepłych, jak i chłodnych. Zespala ze sobą kolory kontrastujące. Ważne jest, aby dobrać odpowiednie proporcje, zwłaszcza jeżeli wnętrza mają być ciepłe w odbiorze.

SPOSÓB WYKOŃCZENIA Fot. Luxum

Ze względu na strukturę wykończenia, możemy uzyskać: »»beton gładki – tworzy jednolitą, gładką powierzchnię, »»beton z fakturą – o bardzo różnorodnej, dekoracyjnej strukturze, »»beton z regularnym wzorem – taki beton charakteryzuje się regularnym wzorem na całej powierzchni. W taki sposób można uzyskać np. efekt łupka, »»beton do tworzenia form trójwymiarowych – za jego pomocą można tworzyć np. płaskorzeźby.

Udane kompozycje Beton to materiał, który może być z powodzeniem stosowany w każdym pomieszczeniu. Niezależnie, czy będzie to kuchnia,

Fot. Luxum

salon czy przedpokój. Można go stosować nawet w łazience, ale w pomieszczeniach,

jąc ich charakter. To idealne tło np. dla dzieł

ponowanie kominka czy sprzętu elektronicz-

w których panuje zwiększona wilgotność,

sztuki. Jego szary kolor pozwoli na skupienie

nego.

powinien zostać zabezpieczony specjalnymi

uwagi wyłącznie na obrazach. Wspaniale je

środkami, np. impregnatem hydrofobizują-

wyeksponuje.

cym. Najczęściej jednak wykorzystywany jest do wykańczania ścian w salonie.

To samo dotyczy pięknych i wyjątkowych

także wykorzystać do wyrobu mebli czy bla-

mebli, np. efektownej sofy czy komody.

tów. Takie elementy we wnętrzu z pewnością

Stanowi tło o wyjątkowych właściwo-

Szczególnie ładnie zaprezentują się meble

będą stanowiły niepowtarzalny i oryginalny

ściach, ponieważ łączy stylistycznie inne

w intensywnych i nasyconych barwach.

element wystroju, który zawładnie całą prze-

elementy wnętrza, jednocześnie podkreśla-

Beton to również dobry sposób na wyeks-

strzenią.

Fot. Luxum

14

To jednak nie wszystkie możliwości zastosowania betonu. Z powodzeniem można go

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Luxum



EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ

WINYLOWE

PANELE PODŁOGOWE Prosty sposób na odnowienie podłogi

Winylowe panele podłogowe przebojem wkraczają do naszych domów i mieszkań. Są wyjątkowo trwałe, estetyczne, łatwe do ułożenia i utrzymania w czystości. Można je układać na każdym podłożu bez użycia specjalistycznych narzędzi. Są więc doskonałym rozwiązaniem w sytuacji, gdy chcemy szybko i niewielkim kosztem odświeżyć mieszkanie.

dzenia, np. w kuchni, łazience czy przedpokoju oraz w domach, w których są zwierzęta. Można ją zastosować także w pokojach dziecięcych – jest bowiem miękka i łatwa w utrzymaniu czystości. Nie szkodzi jej rozlana woda, kawa, detergenty, kosmetyki czy farby. Bez większego problemu można ją wytrzeć na mokro, łatwo też usunąć plamy

W

z błota lub piasek. inylowe panele podłogowe ofe-

płytki, betonowe i metalowe powierzchnie,

W najnowszej kolekcji Leroy Merlin 2020

rowane są w wielu wzorach

a także kamień itp. Podłoga z paneli winylo-

znajduje się ponad 80 wzorów winylowych

i kolorach, doskonale imitują

wych sprawdzi się zarówno w pokojach, jak

paneli podłogowych, pasujących do różnych

kolorystykę i usłojenie drewna, ceramiczne

i w pomieszczeniach narażonych na zabru-

aranżacji i stylistyki wnętrz zarówno miesz-

Panele podłogowe winylowe doskonale imitują kolorystykę i usłojenie drewna. Wymiary: 18×90 cm, 23×120 cm. Ceny: od 19,98 zł/m2 do 129 zł/m2

16

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY


EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ kalnych, jak i przeznaczonych do obiektów

i tłumi dźwięki. Jest odporny na wilgoć,

padku paneli winylowych trzeba zwrócić

użyteczności publicznej.

dzięki czemu można je stosować bez dyla-

szczególną uwagę na oznaczenia dotyczące

tacji w pomieszczeniach o powierzchni do

ich trwałości i w ten sposób dostosować

400 m2, a do ich codziennej pielęgnacji

podłogę do naszych wymagań i charakteru

wystarczy woda z niewielkim dodatkiem

pomieszczenia.

Zalety podłogi winylowej

»»Panele

winylowe można położyć na ist-

niejącej podłodze (betonie, podłodze ce-

Klasyfikacja użyteczności paneli podło-

detergentu.

»»Podłogi

winylowe są ciepłe i elastyczne,

gowych świadczy o ich odporności i po-

konieczności jej zrywania. Oznacza to, że

co znacznie podnosi komfort użytkowania.

maga w doborze odpowiedniej podłogi do

możliwa jest szybka metamorfoza łazienki

Odgłos kroków jest zdecydowanie cichszy

pomieszczenia. Ten podział jest istotny,

lub kuchni w jeden dzień, bez czasochłon-

niż w przypadku innych podłóg.

gdyż panele są poddane dużej ilości te-

ramicznej, przyklejonym parkiecie), bez

nego i kosztownego remontu, a co najważniejsze bez pomocy profesjonalnej ekipy.

»»Pokryte są cienką warstwą winylową, dzięki czemu są elastyczne i wytrzymałe oraz odporne na uderzenie i ścieranie.

»»Można

»»Panele winylowe ze względu na swoje pa-

stów: odporności na wodę, żar z papiero-

rametry techniczne są niezastąpione w do-

sa, plamy, uszkodzenia mechaniczne oraz

mach, w których mieszkają osoby przewle-

uderzenia. Podczas testów ocenia się cały

kle chore lub alergicy.

panel, a nie tylko jego warstwę wierzchnią.

»»Winylowe panele podłogowe znajdujące się

Klasa użyteczności dzieli panele winylowe

je stosować w pomieszczeniach,

w asortymencie sklepów Leroy Merlin są

na stosowane w pomieszczeniach miesz-

w których zastosowano ogrzewanie pod-

produkowane przez renomowanych pro-

kalnych i w obiektach o dużym natężeniu

łogowe wodne. Są przy tym w 100%

ducentów i objęte 12-letnią gwarancją od

ruchu, np. w pomieszczeniach biurowych.

antystatyczne. Nie gromadzą na swojej

daty zakupu.

Wyróżnia się sześć klas: 21, 22, 23, 31,

powierzchni ładunków elektrycznych, co zapobiega powstawaniu przepięć i ewentualnych uszkodzeń sprzętu elektronicznego.

Jak wybrać odpowiednie panele winylowe?

32, 33. Pierwsza cyfra symbolizuje rodzaj pomieszczenia: 2 – do pomieszczeń mieszkalnych, a 3 – do obiektów użyteczności

Zapobiega to również zbieraniu się kurzu

Zazwyczaj największą uwagę zwracamy na

publicznej. Druga cyfra określa natomiast

na powierzchni podłogi.

walory estetyczne podłogi: jej wzór i kolory-

stopień natężenia ruchu: 1 – niski, 2 – śred-

z którego wykonuje się panele

stykę. Zastanawiamy się, czy będzie pasowa-

ni, 3 – wysoki.

winylowe, dobrze izoluje pomieszczenie

ła do istniejącego wystroju wnętrza. W przy-

»»Materiał,

Więcej informacji na www.leroymerlin.pl

Panele podłogowe imitujące kamień, beton, marmur mają wymiary: 30×30 cm, 60×60 cm, 45×90 cm. Ceny: od 19,98 zł/m2 do 129 zł/m2

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

17


OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE

LUKSUSOWY PENTHOUSE W ZABYTKOWEJ CZĘŚCI WIEDNIA

Nowoczesne okna dachowe mają za zadanie nie tylko doświetlać pomieszczenia i dostarczać mieszkańcom jak najwięcej dziennego światła, ale wpływają również na kształtowanie bryły budynku. W nowym cyklu prezentujemy ciekawe budynki z oknami dachowymi.

L

uksusowa

nieruchomość

o nazwie

mi z szybami refleksyjnymi. Dzięki temu

dobę i podziemny parking dla mieszkańców.

N°10 to nowy punkt orientacyjny w hi-

można odnieść wrażenie, że pasmo świetl-

Apartamenty z efektywnymi planami pięter

storycznym sercu Wiednia. Sterowane

ne stanowi ciągłą powierzchnię okna. Firma

o powierzchni od 50 do 240 m2 wykonane

elektrycznie okna dachowe wypełniają apar-

dekarska i wykonawca elementów drewnia-

są z materiałów najwyższej jakości. Ta ek-

tamenty na poddaszu dużą ilością naturalne-

nych zainstalowali specjalne okna dachowe,

skluzywność jest szczególnie widoczna na

go światła, stanowiąc podkreślenie efektow-

w których markizy zewnętrzne kończą się na

poddaszu, gdzie apartamenty typu penthouse

nej architektury.

tym samym poziomie co panele elewacyjne.

mają bezpośredni dostęp do tarasu na dachu

N°10 znajduje się w pierwszej dzielnicy

W celu zapewnienia szczelności dachu pro-

z jacuzzi i zapierającą dech w piersiach pa-

Wiednia, znanej ze wspaniałej historii i bo-

file ościeżnic okiennych zostały wyposażone

noramą Wiednia. Rozwiązania w zakresie

gatego życia kulturalnego. W otoczeniu za-

w trzy poziomy uszczelek obwodowych.

okien i ich połączenia zostały specjalnie do-

bytkowych budynków, zaledwie kilka minut spacerem od katedry świętego Szczepana, architekci

stworzyli

luksusowy

budynek

Poddasze z niestandardowymi oknami

pracy z konstruktorami producenta okien dachowych.

Energooszczędne i sterowane

mieszkalno-biurowy N°10 o imponującej

Budynek N°10 obejmuje również jadalnię, bi-

elektrycznie niestandardowe okna dachowe

elewacji. Symetrycznie zakrzywiona fasada

bliotekę, siłownię, konsjerża dostępnego całą

FAKRO FTW P5 Z-Wave i FPW P5 Z-Wave

z panelami w kolorze brązowym i złotym od dołu do góry nadaje budynkowi żywy wygląd i wyraża jego tożsamość.

Design na najwyższym poziomie Szczególną cechą estetyczną architektury są klasyczne skośne stropy na poddaszu prowadzące przez dwie kondygnacje. Niestandardowe, energooszczędne i sterowane elektrycznie okna dachowe tworzą pasma świetlne na całej wysokości połaci. Część pomiędzy oknami dachowymi została na zewnątrz wypełniona nieotwieranymi okna-

18

stosowane do nieruchomości w ścisłej współ-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl


OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE

oraz markizy AMZ Z-Wave i AMZ Solar są zintegrowane z nowoczesnym systemem inteligentnego domu (Smart Home) i tym samym oferują mieszkańcom maksymalny komfort. Okna dachowe zapewniają dużo naturalnego światła i tworzą wyjątkową atmosferę wewnątrz pomieszczeń.

Zdjęcia: FAKRO

ZASTOSOWANE PRODUKTY DACHOWE FAKRO: »»64 energooszczędne i sterowane elektrycznie obrotowe okna dachowe FTW P5 Z-Wave »»90 energooszczędnych i sterowanych elektrycznie uchylno-obrotowych okien dachowych FPW P5 Z-Wave

»»26 energooszczędnych nieotwieranych okien FXW P5 »»24 nieotwierane okna z szybą refleksyjną FNP P2/H5 »»2 okna oddymiające FSW P2 »»158 markiz zewnętrznych sterowanych elektrycznie AMZ Z-Wave »»26 markiz zewnętrznych AMZ Solar

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

19


AKCJA TERMOMODERNIZACJA – ENERGOOSZCZĘDNE OKNA DACHOWE WWW.FAKRO.PL INFOLINIA 800 100 052 Zobacz więcej

OKNO FTT U8 THERMO Opis produktu: okno dachowe FTT U8 Thermo to nowatorskie, superenergooszczędne okno przeznaczone do budownictwa energooszczędnego oraz pasywnego. Jest to najbardziej energooszczędne okno dachowe dostępne na rynku z pojedynczym pakietem szybowym. Cechy szczególne: konstrukcja okna zapewnia dużą oszczędność energii cieplnej. Współczynnik przenikania ciepła okna wynosi Uw = 0,58 W/(m2 · K). Okno FTT U8 Thermo sprzedawane jest w komplecie z kołnierzem uszczelniającym z dodatkową termoizolacją EHV-AT Thermo. Trzykomorowy pakiet szybowy osadzony jest w specjalnie zaprojektowanej ramie skrzydła. Dodatkowa uszczelka przyszybowa zapewnia dodatkową szczelność w ekstremalnych warunkach pogodowych. Okno ma specjalny system wzmocnienia konstrukcji okna topSafe, który znacznie podnosi odporność okien dachowych na włamanie. Technologia thermoPro podnosi jakość i pa­rametry okien dachowych, czego wynikiem jest wyższa ich energooszczędność, zwiększona trwałość, doskonała szczelność oraz łatwiejszy montaż.

OKNO DACHOWE PRESELECT MAX Opis produktu: nowe okno uchylno-obrotowe, w którym skrzydło uchylane jest aż do kąta 45° – prawie o 30% więcej niż w poprzednim modelu. Taki zakres otwarcia umożliwia jeszcze pełniejsze wykorzystanie stworzonej na poddaszu dodatkowej przestrzeni. Funkcja obrotowa pozwala na obrót skrzydła o 180°. W nowatorskim systemie okuć funkcja uchylna oddzielona jest od obrotowej, co gwarantuje realizację tylko wybranego sposobu otwierania oraz pełną stabilność skrzydła. Cechy szczególne: okno dostępne z trzyszybowym, super­energooszczędnym pakietem U5 – Uw = 0,93 W/(m2·K) – spełnia wymogi Warunków Technicznych na rok 2021. W oknie zastosowano system topSafe podnoszący bezpieczeństwo użytkowe i antywłamaniowe okna. Automatyczny nawiewnik V40P zapewnia zdrowy mikroklimat na poddaszu. Technologia thermoPro podnosi jakość i parametry okien dachowych, czego wynikiem jest wyższa ich energooszczędność, zwiększona trwałość, doskonała szczelność oraz łatwiejszy montaż.

OKNO DACHOWE FTW-V U5 Opis produktu: okno ma konstrukcję obrotową z zawiasem umieszczonym w połowie wysokości ościeżnicy. Malowane jest dwukrotnie ekologicznym lakierem akrylowym w kolorze białym dzięki czemu ma minimalnie zarysowane słoje drewna. Okno otwierane jest za pomocą klamki umieszczonej w dolnej części skrzydła. Tego typu produkty zdobywają uznanie w oczach osób ceniących minimalizm i nowoczesne trendy oraz poszerzają możliwości aranżacyjne podczas projektowania wyjątkowych wnętrz na poddaszu. Cechy szczególne: okno dostępne z trzyszybowym, super­energooszczędnym pakietem U5 – Uw = 0,97 W/(m2·K) – spełnia wymogi Warunków Technicznych na rok 2021. W oknie zastosowano system topSafe podnoszący bezpieczeństwo użytkowe i antywłamaniowe okna. Automatyczny nawiewnik V40P zapewnia zdrowy mikroklimat na poddaszu. Technologia thermoPro podnosi jakość i parametry okien dachowych, czego wynikiem jest wyższa ich energooszczędność, zwiększona trwałość, doskonała szczelność oraz łatwiejszy montaż.

OKNA DO DACHÓW PŁASKICH DEF Opis produktu: nowatorskie okno do dachów płaskich, które umożliwia napływ światła do wnętrza pomieszczenia, okno ma innowacyjny pakiet szybowy, który charakteryzuje się bardzo dobrymi parametrami energooszczędnymi i nowoczesnym wyglądem. Może być ono wykonane w dowolnym rozmiarze w zakresie od 60×60 do 120×220 cm. Pozwala to na wymianę istniejących naświetli, często o niestandardowych wymiarach, które nie spełniają obecnych wymagań termoizolacyjnych. Cechy szczególne: okno dostępne jest z trzyszybowym pakietem DU6 lub czteroszybowym, pasywnym pakietem DU8. Współczynnik przenikania ciepła U dla okna z pakietem DU8 wynosi 0,64 W/(m2 · K) wg PN-EN 14351-1, co pozwala na stosowanie go w budynkach energooszczędnych i pasywnych. Dzięki specjalnie zaprojektowanym kształtom profili, okna do płaskich dachów charakteryzują się do 16% większą powierzchnią przeszklenia w stosunku do konkurencyjnych rozwiązań, zapewniając odpowiednią ilość naturalnego światła w pomieszczeniu.

20

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA


AKCJA TERMOMODERNIZACJA – ENERGOOSZCZĘDNE OKNA DACHOWE WWW.VELUX.PL KONTAKT@VELUX.PL Zobacz więcej

VELUX GLL 1061 Opis produktu: energooszczędne, trzyszybowe okno dachowe. Jego wytrzymały i ciepły profil okienny wykonano w konstrukcji ThermoTechnology™ z klejonego, impregnowanego i lakierowanego drewna sosnowego, połączonego z wysokoizolacyjnym tworzywem EPS. Posiada doskonały współczynnik przenikania ciepła, który gwarantuje ochronę przed chłodem i stratami ciepła. Konstrukcja szyby dodatkowo zapewnia wysoki stopień pozyskania energii słonecznej, gwarantujący korzystny bilans energetyczny. Przeznaczone do montażu w dachach o nachyleniu 15–90°, w każdym rodzaju pokrycia, samodzielnie lub w zestawach. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Okno ma dwie wersje otwierania: u góry aluminiowy uchwyt otwierający lub w dolnej części skrzydła ocynkowana klamka otwierająca (typ B). Okno z górnym systemem otwierania fabrycznie przygotowane do montażu nowoczesnego sterowania elektrycznego, niewidocznego po zamknięciu. 4. klasa przepuszczalności powietrza okna chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem, dzięki systemowi dodatkowych uszczelek. Wyposażone w wydajny system wentylacji oraz wymienny filtr powietrza zapobiegający przedostawaniu się do domu kurzu i owadów. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. Do wyboru dwa poziomy montażu: standardowy lub obniżony. 20-letnia gwarancja przy montażu z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Cechy szczególne: współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,1 W/(m2 · K), który już teraz spełnia wymagania zawarte w przepisach na 2021 rok. Wysoki stopień pozyskania energii słonecznej z otoczenia, gwarantujący korzystny bilans energetyczny – współczynnik przepuszczalności energii całkowitej g=0,55. Wytrzymała hartowana szyba zewnętrzna chroni przed żywiołami, wysoka 3. klasa odporności na uderzenie zabezpiecza przed niezamierzonym otwarciem okna przy uderzeniu od zewnątrz.

VELUX GLU 0061 Opis produktu: drewniano-poliuretanowe okno dachowe całowicie odporne na wilgoć. Energooszczędny pakiet szybowy składa się z trzech tafli szkła i dwóch komór wypełnionych argonem. Idealnie sprawdza się w łazience, kuchni oraz innych pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności. Profil okienny wykonany w technologii ThermoTechnology™ – rdzeń z drewna modyfikowanego termicznie pokryty ciśnieniowo odpornym na wodę poliuretanem pomalowanym na biało. Naroża okna są gładkie i bez połączeń, dzięki czemu nie gromadzi się na nich kurz i brud. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Okno ma dwie wersje otwierania: u góry aluminiowy uchwyt otwierający lub w dolnej części skrzydła ocynkowana klamka otwierająca (typ B). Okno z górnym systemem otwierania fabrycznie przygotowane do montażu nowo­czesnego sterowania elektrycznego, niewidocznego po zamknięciu. Wyposażone w wydajny system wentylacji oraz wymienny filtr powietrza zapobiegający przedostawaniu się do domu kurzu i owadów. 4. klasa przepuszczalności powietrza okna chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem dzięki systemowi dodatkowych uszczelek. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. Do wyboru dwa poziomy montażu: standardowy lub obniżony. 20-letnia gwarancja przy montażu wraz z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Cechy szczególne: konstrukcja rdzenia drewnianego pokrytego ciśnieniowo malowanym na biało poliuretanem, zapewniająca całkowitą odporność na wilgoć i trwałość na wiele lat. Świetne parametry izolacyjne – współczynnik przenikania ciepła Uw: 1,1 W/(m2 · K). Wysoki stopień pozyskania energii słonecznej z otoczenia – współczynnik przepuszczalności energii całkowitej g=0,55. Wytrzymała hartowana szyba zewnętrzna chroni przed żywiołami, wysoka 3. klasa odporności na uderzenie zabezpiecza przed niezamierzonym otwarciem okna przy uderzeniu od zewnątrz.

VELUX VFE Opis produktu: drewniane okno z energooszczędną szybą będące przedłużeniem okna dachowego VELUX. Przeznaczone do montażu w pionie w pomieszczeniach ze ścianką kolankową. Wykonane z wysokiej jakości drewna sosnowego klejonego warstwowo, pokrytego impregnatem i bezbarwnym lakierem. Możliwość wietrzenia i mycia szyby zewnętrznej od wewnątrz dzięki funkcji uchylnej. Posiada blokadę przed przypadkowym otwarciem przez dzieci. Najwyższa 4. klasa przepuszczalności powietrza chroni przed wiatrem i zimnym powietrzem, a hartowana i laminowana szyba o klasie odporności antywłamaniowej P2A przed odłamkami szkła w czasie stłuczenia i hałasem zewnętrznym. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie ­Pick&Click®. 20-letnia gwarancja przy montażu z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej. Cechy szczególne: dostępne w wielu rozmiarach, umożliwia wpuszczenie wiekszej ilości światła i zyskanie atrakcyjnych widoków w pomieszczeniach ze ścianką kolankową. Nie może być stosowane samodzielnie. Możliwość zakupu w promocyjnym pakiecie z oknami trzyszybowymi VELUX GLL – www.velux.pl/zestawy-okien.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

21


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA

JAK DOBRZE ZAIZOLOWAĆ PODDASZE Prawidłowe ocieplenie dachu i poddasza ma równie duże znaczenie, jak odpowiednia izolacja termiczna ścian. Nie wszyscy bowiem wiedzą, że ciepło ucieka przez niezaizolowany dach nawet łatwiej i szybciej niż przez ściany, dlatego wymagania dotyczące tej przegrody są ostrzejsze.

własnym zakresie, to zawsze musimy przestrzegać kilku podstawowych zasad:

»»Przed podjęciem prac należy sprawdzić,

jak ocieplić każdy element dachu.

»»Szczególną uwagę należy zwrócić na ta-

kie detale dachu, jak gzymsy, wypusty czy połączenia z kominem – one też powinny być starannie ocieplone. Nie można pozwolić na jakiekolwiek przerwy w materiale izolacyjnym. Musimy mieć pewność, że każdy element dachu będzie prawidłowo zaizolowany. Wszelkie niedoróbki mogą powodować straty ciepła.

»»Poddasze

ocieplamy wełną mineralną

dwuwarstwowo – pierwszą warstwę kładziemy pomiędzy krokwiami, zaś drugą prostopadle do niej pod krokwiami. Dwuwarstwowy Fot. Knauf Insulation

J

mostki termiczne. Ważne jest, aby zachować ciągłość izolacji.

aka zatem powinna być skuteczna

wykraplaniu się pary wodnej, która może

izolacja dachu i poddasza? W skró-

powodować zagrzybienie drewnianej kon-

»»Trzeba pamiętać, że dach zawsze powi-

cie można powiedzieć, że zawsze

strukcji więźby, a tym samym pogorszenie jej

nien być wentylowany. Wloty i wyloty powie-

szczelna, dobrze zabezpieczona przed wodą

właściwości konstrukcyjnych, nie wspomina-

trza znajdują się w kalenicy i przy okapie da-

deszczową oraz przed parą wodną, a także

jąc o aspekcie zdrowotnym.

chu. Jeśli nie uwzględnimy wentylacji dachu,

stwarzająca wystarczający wysoki opór przewodzenia ciepła. Podstawą dobrej izolacji jest jej właści-

to w domu może pojawić się grzyb i pleśń.

Fachowe wykonanie to podstawa

Dlatego pod materiałem izolacyjnym należy stosować paroizolację, a nad nim wiatroizo-

we zaprojektowanie i dobranie do konkret-

Wykonanie ocieplenia poddasza najlepiej

lację lub membranę wysokoparoprzepusz-

nej przegrody, fachowe wykonawstwo oraz

powierzyć sprawdzonym specjalistom, ale

czalną.

odpowiedzialność projektanta i wykonawcy

nawet jeśli zdecydujemy się zrobić to we

»»Należy dążyć do tego, aby paroizolacja

na każdym etapie wykonania izolacji. War-

była idealnie szczelna. Ma ona zminimalizo-

to w tym miejscu zwrócić uwagę, że zmiany

wać ilość pary wodnej przenikającej do weł-

projektowanej izolacji cieplnej dokonywane

ny w dachu. Jednocześnie para wodna ulega

samodzielnie przez inwestorów, bez konsul-

skropleniu po zimnej stronie połaci dachu,

tacji z projektantem, mogą potem wpłynąć

co może doprowadzić do zawilgocenia izola-

na zwiększenie opłat za ogrzewanie.

cji. Żeby tego uniknąć, zewnętrzne warstwy

Bardzo dobrym materiałem do izolacji

dachu muszą umożliwić odprowadzenie pary

poddasza, który skutecznie chroni przed

wodnej. Dlatego stosuje się paroprzepusz-

ucieczką ciepła oraz dobrze izoluje od ha-

czalne folie dachowe i pozostawia szczeliny

łasu, jest wełna mineralna. Najczęściej sto-

wentylacyjne.

sowanym sposobem izolacji poddasza jest

Dobre materiały – dlaczego wełna mineralna?

dwuwarstwowe ułożenie wełny mineralnej.

Dla trwałości domu

Wełna mineralna od lat jest powszechnie sto-

Dobre ocieplenie dachu i poddasza jest

sowana w Polsce jako sprawdzony materiał

warunkiem nie tylko oszczędnego gospoda-

do ocieplania połaci dachowych. Jest niedro-

rowania energią, ale także trwałości domu.

ga i łatwa do ułożenia. Jako materiał sprężysty świetnie wypełnia przestrzenie pomiędzy

Właściwie zaprojektowana i poprawnie wyFot. Isover

konana izolacja dachu skośnego zapobiega

22

układ izolacji dachu pozwala wyeliminować

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

i pod krokwiami więźby dachowej, zachowu-



AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA jąc swój kształt, wymiary i co najważniejsze

temu izolacja skutecznie wycisza hałasy po-

zmniejszyć ilość generowanych przez nie

parametry cieplne przez cały okres użytko-

chodzące z zewnątrz, na przykład odgłosy

szkodliwych substancji. Wówczas tak sze-

wania liczony dekadami lat.

bębniącego o dach deszczu, co jest szcze-

roko promowana wymiana pieców byłaby

gólnie dokuczliwe, gdy dach pokryty jest

tańsza i bardziej skuteczna. Dzięki solidne-

blachą.

mu ociepleniu ścian i dachów wystarczy bo-

Łatwość docinania materiału połączona z dużą elastycznością sprawia, że izolację można zawsze ułożyć szczelnie. Warto podkreślić, że wełna mineralna pozostaje trwale elastyczna, co nie jest bez znaczenia, gdyż dach „pracuje”, a nie jest sztywną powierzch-

Jaka powinna być grubość izolacji?

wiem niewielka ilość paliwa, aby zapewnić w domu ciepło. Dlatego tak ważna jest kolejność działań

Planując izolację dachu – skośnego lub pła-

modernizacyjnych. Pierwszym etapem mo-

skiego – i wybierając rodzaj izolacji termicz-

dernizacji powinna być analiza energetyczna

nej, trzeba się upewnić, że ocieplenie zagwa-

budynku, następnie termomodernizacja jego

rantuje uzyskanie współczynnika przenikania

przegród zewnętrznych, a dopiero w następ-

ciepła nie większego niż U= 0,15 W/(m2 · K).

nej kolejności wymiana źródeł ciepła i popra-

Od stycznia 2021 roku będzie to obowiązu-

wa sprawności instalacji ogrzewczej. Tylko

jące wymaganie. Przyjmuje się, że grubość

taka kolejność działań gwarantuje ogranicze-

izolacji dachu powinna wynosić minimum

nie smogu w Polsce oraz obniżenie kosztów

30 cm, a dla domów energooszczędnych

ogrzewania budynków jednorodzinnych dla

40 cm, przy czym każdą przegrodę budowla-

ich właścicieli. Kolejność odwrotna, czyli naj-

nią. W sztywnym materiale mogą powstawać

ną należy najpierw sprawdzić pod względem

pierw wymiana pieca, a następnie izolacja

szczeliny na styku z więźbą dachową.

termiczno-wilgotnościowym z uwzględnie-

przegród zewnętrznych, oznacza przewymia-

Fot. Rockwool

Prawidłowe ocieplenie poddasza wełną

niem jej pełnej charakterystyki materiałowej.

rowanie źródeł ciepła, ich późniejszą nieefek-

mineralną, poza skuteczną izolacją termicz-

Warto zaizolować dach lepiej niż jest to obec-

tywną pracę oraz wzrost kosztów ogrzewa-

ną, zapewnia także wiele innych korzyści.

nie wymagane prawem, ponieważ przyniesie

nia. Wydajność urządzeń grzewczych jest

Dzięki paroprzepuszczalnej, niepalnej izola-

to znaczne korzyści przez lata eksploatacji

bowiem ściśle uzależniona od właściwości

cji cieplnej można zapewnić w mieszkaniach

budynku zarówno pod względem komfortu

izolacyjnych budynku.

większy

użytkowania budynku, jak i rachunków za

komfort

cieplno-wilgotnościowy

i jednocześnie ograniczyć ryzyko pożarowe. Pamiętajmy, że wełna mineralna jest klasyfikowana jako materiał niepalny (euroklasa A1). Na poddaszu, w którym cała konstrukcja więźby jest drewniana, izolacja niepalną wełną mineralną może mieć ogromne znaczenie podczas pożaru, gdyż nie będzie powodować szybszego rozprzestrzeniania się

Dobrze

wykonana

termomodernizacja

domu to korzyści na kilkadziesiąt lat i są

jego ogrzewanie. Uwaga! Zwiększając grubość izolacji o 10 centymetrów, poprawiamy izolacyjność cieplną o około 40 procent!

Izolacja a smog

one widoczne od razu. To inwestycja, która mieszkańcom domów jednorodzinnych zwróci się na dwa sposoby. Po pierwsze, będą odczuwać w domu komfort – ciepło w zimie, a chłód latem, po drugie – każdy rok przyniesie im oszczędności związane z ogrzewaniem. Ponadto w skali kraju termomoder-

ognia na inne elementy budynku, do czego

Jak już powszechnie wiadomo, głównym

nizacja zmniejsza występowanie zjawiska

mogą się przyczynić palne wyroby izolacyjne.

źródłem zanieczyszczenia powietrza w Pol-

ubóstwa energetycznego, a także poprawia

Budynek należy konstruować tak, żeby

sce jest indywidualne ogrzewanie budynków

bezpieczeństwo energetyczne niezależnie od

para wodna mogła bez przeszkód zostać

mieszkalnych. Za niemal 90% zanieczysz-

rodzaju paliw stosowanych do ogrzewania

usunięta na zewnątrz. Służy temu przede

czeń pyłem zawieszonym PM10 i PM2,5

budynków jednorodzinnych. Właściwie wy-

wszystkim dobra wentylacja. Jednak nie

i prawie za 100% przekroczeń poziomu ben-

konane docieplenie przegród zewnętrznych

wolno zapominać, że przegrody zewnętrzne –

zo(a)pirenu są odpowiedzialne budynki.

budynków to również poprawa komfortu ich

ściany czy dach – też mają wpływ na właści-

Jak można to zmienić? Rozwiązaniem

użytkowania, izolacyjności akustycznej prze-

we zarządzanie wilgocią wewnątrz budynku.

jest systemowa termomodernizacja domów

gród, bezpieczeństwa pożarowego oraz po-

Dlatego też najlepszym rozwiązaniem jest

jednorodzinnych, co pozwoliłoby znacznie

prawa ich stanu technicznego i wizualnego.

stosowanie materiałów, które przepuszczają parę wodną. Takim materiałem izolacyjnym jest wełna mineralna. Ma ona doskonałe parametry paroprzepuszczalności. Współczynnik oporu dyfuzyjnego dla wełny mineralnej wynosi μ = 1. Przyjmuje się, że opór dyfuzyjny (μ) na poziomie 1 to pełna paroprzepuszczalność, a każda wyższa wartość to coraz większy opór dla przenikającej pary wodnej. Izolacja z wełny mineralnej – szklanej lub skalnej – pozwala zapewnić w mieszkaniach również wysoki komfort akustyczny. Włóknista struktura wełny mineralnej ma bardzo Fot. URSA

dobre właściwości tłumiące dźwięk. Dzięki

24

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl



AKCJA TERMOMODERNIZACJA – DACHY SKOŚNE TEL. 22 369 59 00 BIURO@KNAUFINSULATION.COM WWW.KNAUFINSULATION.PL Zobacz więcej

UNIFIT 037 NOWOŚĆ! Opis produktu: wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (układana pomiędzy i pod krokwiami), a także podłóg na legarach i stropów oraz ścian w konstrukcjach szkieletowych. Podwyższona sztywność materiału przyspiesza montaż, a specjalne oznaczenie linii cięcia na rolce ułatwia kształtowanie wełny do wymaganych wymiarów. Produkt o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych. Cechy szczególne: ECOSE® Technology to technologia wolna od dodatku formaldehydu, fenoli i akryli. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Wełna miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Opakowanie skompresowane, co ułatwia transport. Doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. Grubość mat: 50–200 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,037 W/(m · K). Klasa reakcji na ogień: A1.

UNIFIT 033 Opis produktu: wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do zastosowania w dachach skośnych, w przestrzeniach pomiędzy krokwiami połaci dachowej, jak również jako dodatkowa izolacja podkrokwiowa. Możliwość wypełnienia wełną mineralną całej wysokości przestrzeni między krokwiami zależy od rodza® ju zastosowanej membrany dachowej. Cechy szczególne: ECOSE Technology to technologia wolna od dodatku formaldehydu, fenoli i akryli. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Wełna miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Opakowanie skompresowane, co ułatwia transport. Doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. Grubość mat: 50–200 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λD = 0,033 W/(m·K). Klasa reakcji na ogień: A1.

UNIFIT 035 Opis produktu: wełna mineralna produkowana w ECOSE® Technology z włókien szklanych w postaci mat. Przeznaczona do zastosowania w dachach skośnych, w przestrzeniach pomiędzy krokwiami połaci dachowej, jak również jako dodatkowa izolacja podkrokwiowa. Możliwość wypełnienia wełną mineralną całej wysokości przestrzeni między krokwiami zależy od rodzaju zastosowanej membrany dachowej. Cechy szczególne: ECOSE® Technology to technologia wolna od dodatku formaldehydu, fenoli i akryli. Jest przyjazna środowisku i niepalna. Wełna miła w dotyku, mniej pyląca, bezzapachowa i łatwa w obróbce. Bardzo dobrze zachowuje swój kształt. Opakowanie skompresowane, co ułatwia transport. Doskonałe właściwości termoizolacyjne i akustyczne. Grubość mat: 60–240 mm. Współczynnik przewodzenia ciepła λ D = 0,035 W/(m·K). Klasa reakcji na ogień: A1.

WWW.CLIMOWOOL.PL

Zobacz więcej

CLIMOWOOL DF33 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 2500–9000×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: produkt mający jeden z najlepszych współczynników przewodzenia ciepła w Polsce λD = 0,033 W/(m · K); opór cieplny RD: 1,50–6,05 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).

CLIMOWOOL DF1

CLIMOWOOL DF35 Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 3100–6200×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,035 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: opór cieplny RD: 1,40–5,70 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).

26

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Opis produktu: mata z mineralnej wełny szklanej do izolacji cieplnej i akustycznej dachów skośnych (poddaszy użytkowych) w układzie jedno- i dwuwarstwowym, poddaszy nieużytkowych, w budownictwie szkieletowym (drewnianym lub metalowym) oraz stropów między legarami, sufitów podwieszanych i lekkich ścianek działowych; Wymiary (dł.×szer.): 3200–6500×1200 mm; Grubość: 50–200 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,039 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1, materiał niepalny; Cechy szczególne: opór cieplny RD: 1,25–5,10 (m2 · K)/W; Certyfikat CE: K1-0751-CPD-008.0-02-03/12 (D).

REKLAMA


AKCJA TERMOMODERNIZACJA – DACHY SKOŚNE BIURO DORADZTWA TECHNICZNEGO ISOVER TEL. 800 163 121 (bezpłatna infolinia) KONSULTANCI.ISOVER@SAINT-GOBAIN.COM WWW.ISOVER.PL

Zobacz więcej

SYSTEM VARIO® I SUPER-MATA Opis produktów: ISOVER VARIO® to innowacyjny system zapewniający szczelność przegrody budowlanej, który razem z odpowiednią termoizolacją ISOVER zapewnia optymalną temperaturę i wilgotność w pomieszczeniach przez cały rok. W skład kompletnego systemu wchodzą, oprócz inteligentnej paroizolacji (­ISOVER VARIO® KM DUPLEX), również odpowiednio dobrane produkty uszczelniające (­ISOVER ­VARIO® DoubleFit, ISOVER ­VARIO® Multitape, ­ISOVER ­VARIO® KB1). Do systemu rekomendowana jest wełna mineralna ­ISOVER SUPER-MATA – mata z wełny mineralnej szklanej o doskonałych właściwościach izolacyjnych. SUPER-MATA przeznaczona jest do stosowania wszędzie tam, gdzie najważniejsze są ­parametry ­izolacyjne (termiczne i akustyczne) przegrody: dachy skośne, poddasza użytkowe i nieużytkowe, stropodachy wentylowane oraz drewniane i stalowe konstrukcje szkieletowe. Cechy szczególne: SUPER-MATA: współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/(m · K), wymiary (dł.×szer.): 2200–9500×1200 mm, grubość: 30–230 mm, klasa reakcji na ogień: A1 w ­ edług EN 13501-1.

UNI-MATA I STOPAIR 1140 Opis produktów: UNI-MATA to uniwersalna mata z wełny mineralnej szklanej do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych, a także poddaszy użytkowych i nieużytkowych, stropodachów wentylowanych, podłóg i stropów pomiędzy legarami oraz drewnianych i stalowych konstrukcji szkieletowych. STOPAIR 1140 to wysokiej jakości wytrzymała polietylenowa (PE) folia paroizolacyjna do ścian, stropów i dachów. Zabezpieczy przegrody budowlane przed powstawaniem zawilgoceń wywołanych wykraplaniem się od strony wnętrza pary wodnej – chroni konstrukcję przed wilgocią, przeciwdziała powstawaniu grzybów i pleśni. Cechy szczególne: UNI-MATA: współczynnik przewodzenia ­ciepła λD: 0,039 W/(m · K), wymiary (dł.×szer.): 3300–8000×1200 mm, ­grubość: 50–250 mm, klasa reakcji na ogień: A1 ­według EN 13501-1.

WWW.URSA.PL

Zobacz więcej

URSA PLATINUM 32 Opis produktu: mata z wełny mineralnej do izolacji cieplnej, ogniochronnej i akustycznej poddaszy, dachów skośnych, ścian działowych, szkieletu drewnianego i metalowego, a także sufitów podwieszanych. Wytrasowane linie ułatwiają docinanie materiału. Materiał niepalny, dźwiękochłonny, paroprzepuszczalny, kompresowany, odporny na pleśń i grzyby, wykonany z włókien sprężystych – materiał skutecznie klinuje się bez podwiązywania, w zależności od rozstawu krokwi. Najlepszy produkt na rynku wśród rolek. Cechy szczególne: doskonałe własności izolacyjne wełny utrzymują ciepło w pomieszczeniu w okresie zimowym oraz zapewniają przyjemny chłód w okresie upałów. URSA GLASSWOOL PLATINUM 32 chroni również przed niechcianym hałasem, a jako materiał niepalny, o klasie reakcji na ogień (euroklasa) A1, skutecznie redukuje ryzyko wystąpienia i rozwoju pożaru; Współczynnik przewodzenia ciepła λ: 0,032 W/(m · K).

URSA SILVER 39 Opis produktu: mata z wełny mineralnej do izolacji cieplnej, ogniochronnej i akustycznej poddaszy, dachów skośnych, ścian działowych, szkieletu drewnianego i metalowego, a także sufitów podwieszanych. Wytrasowane linie ułatwiają docinanie materiału. Materiał niepalny, dźwiękochłonny, ­paroprzepuszczalny, kompresowany, odporny na pleśń i grzyby, wykonany z włókien sprężystych. Cechy szczególne: doskonałe własności izolacyjne wełny utrzymują ciepło w pomieszczeniu w okresie zimowym oraz zapewniają przyjemny chłód w okresie upałów. URSA GLASSWOOL SILVER 39 chroni również przed niechcianym hałasem, a jako materiał niepalny, o klasie reakcji na ogień (euro­klasa) A1, skutecznie redukuje ryzyko wystąpienia i rozwoju pożaru; Współczynnik przewodzenia ciepła λ: 0,039 W/(m · K).

URSA SILENTIO 38 Opis produktu: płyta z wełny mineralnej o najwyższych parametrach akustycznych do izolacji akustycznej, ogniowej i termicznej ścian działowych, stropów, dachów skośnych i poddaszy. Materiał niepalny, dźwiękochłonny, paroprzepuszczalny, kompresowany, odporny na pleśń i grzyby, wykonany z włókien sprężystych. Cechy szczególne: doskonałe własności izolacyjne wełny utrzymują ciepło w pomieszczeniu w okresie zimowym oraz zapewniają przyjemny chłód w okresie upałów. URSA GLASSWOOL ­SILENTIO 38 chroni również przed niechcianym hałasem, a jako materiał niepalny, o klasie reakcji na ogień (euroklasa) A1, skutecznie redukuje ryzyko wystąpienia i rozwoju pożaru. Współczynnik przewodzenia ciepła λ: 0,038 W/(m · K).

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

27


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA

OCIEPLASZ DOM, CHRONISZ KLIMAT

Bartosz Polaczyk, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO)

izolacyjność ścian to także mniejsze zużycie

Ocieplenie klimatu to już nie wizja czy też, jak sądzono, wymysł naukowców, ale rzeczywistość, z którą musimy się zmierzyć. I w tym kontekście każde działanie, choćby najmniejsze, ma sens. Ocieplając dom, zmniejszamy zapotrzebowanie na energię, a mniejsze zużycie energii to zredukowanie emisji CO2 oraz niższe koszty ogrzewania. Ponadto im mniejsza emisja gazów, tym mniej pyłu zawieszonego w powietrzu, a więc smogu. A im mniej smogu, tym lepszym zdrowiem i samopoczuciem mogą się cieszyć mieszkańcy.

energii latem, gdy pracują klimatyzatory.

»» Ochrona

najbliższego otoczenia. Do-

konując termomodernizacji i wymieniając nieefektywne urządzenie grzewcze, polepszamy komfort życia własnego i swoich sąsiadów. Przyczyniamy się też do eliminowania smogu. Spalając niewłaściwej jakości opał lub wykorzystując do tego celu stare nieefektywne urządzenia, zawsze trzeba pamiętać, że truje się nie tylko otoczenie, ale także siebie.

»» Ochrona klimatu. Zmniejszenie energo-

Kolejność prac termomodernizacyjnych

różnica temperatur między powierzchnią ze-

ponieważ zmniejszamy wydzielanie CO2 do

wnętrzną a wewnętrzną wynosi 1 stopień

atmosfery.

Przy termomodernizacji budynku bardzo

Kelvina. Im wartość tego współczynnika

»» Poprawa estetyki budynku. Ocieplając

istotna jest kolejność działań, które będą

jest mniejsza, tym większa jest oszczędność

dom, wymieniając okna, zmieniamy wygląd

podejmowane, ponieważ wymiana pieca

energii. Obecnie wymagana wielkość wyno-

elewacji. Dzięki szerokiemu wachlarzowi

nie będzie mieć sensu, jeśli nie zaczniemy

si 0,23, ale już od 1 stycznia 2021 roku

wypraw tynkarskich i bogatej kolorystyce,

od ocieplenia ścian domu. Budynek przed

wartość ta się zmniejszy do 0,20. Jeżeli

każdy może wybrać system ociepleń, który

ociepleniem jest bowiem nieefektywny ener-

przed termomodernizacją przegrody mają

spełni jego oczekiwania. A coraz powszech-

getycznie, co oznacza, że do jego ogrzania

współczynnik U = 0,5 W/(m2 · K), to wyko-

niejsze dodatkowe elementy dekoracyjne,

trzeba wybrać piec o większej mocy, który

nując ocieplenie metodą ETICS, redukujemy

takie jak deski, imitacja betonu czy płytki

będzie pracował na wyższych obrotach, aby

ucieczkę ciepła o około 50%. Systemy ocie-

pozwalają na przełamanie standardowych

utrzymać zadowalający poziom temperatury

pleń są najtańszym i najlepszym sposobem

rozwiązań. Każdy może czymś urozmaicić

w pomieszczeniach. Dlatego tak ważne jest

poprawienia termoizolacyjności ścian ze-

system ociepleń i zindywidualizować swój

kompleksowe podejście do termomoderni-

wnętrznych.

dom. Wykonując ocieplenie, możemy stary

zacji. Warto to prześledzić na przykładzie. Podstawowy

parametr

charakteryzujący

energooszczędność ścian to współczynnik

28

chłonności budynku pozwala chronić klimat,

Korzyści z ocieplenia domu

nieestetyczny budynek zamienić w elegancki dom, co dodatkowo podniesie jego wartość ­r ynkową.

przenikania ciepła U. Jest on podawany

»» Mniejsze zużycie energii. Lepiej zaizo-

w W/(m2 · K) i określa wielkość przepływu

lowane ściany dają możliwość doboru bar-

ne ściany chronią ściany zewnętrzne przed

ciepła przez jednostkową powierzchnię, gdy

dziej oszczędnego pieca. Dodatkowo dobra

niszczącym działaniem czynników atmosfe-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

»» Wydłużenie

życia budynku. Ocieplo-


SYSTEMY OCIEPLEŃ ATLAS ELEWACJA GOTOWA NA WSZYSTKO EKSTREMALNA ODPORNOŚĆ

EKSTREMALNA ODPORNOŚĆ

NA ZABRUDZENIE

NA GRADOBICIE

uderzenie kulą gradową o średnicy 5 cm z prędkością ponad 100 km/h

wysoka hydrofobizacja powierzchni oraz niska nasiąkliwość

UDARNOŚĆ

POTWIERDZONA BADANIAMI

Odporność na uderzenie min. 140 J

na porażenie biologiczne

WIELOSEZONOWOŚĆ

SZYBKOŚĆ REALIZACJI

NIEWIARYGODNA TRWAŁOŚĆ OCIEPLENIA

możliwość aplikacji w temperaturach od 0–35°C

EKSTREMALNA ODPORNOŚĆ

+ 35°C 0°C

możliwość aplikacji produktów za pomocą agregatów atlas.com.pl


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA rycznych (opady, mróz, promieniowanie UV).

welizacja ustawy wprowadzającej ulgę we-

Stosując ocieplenie, sprawiamy, że ściana

szła w życie 1 stycznia 2019 roku).

Ocieplanie tak,  ale systemowe

nośna będzie pełnić tylko funkcje przeno-

Program „Czyste Powietrze” obejmuje

Na koniec warto dodać, że jeśli mówi-

szenia obciążeń. Funkcja termoizolacji zo-

przede wszystkim wymianę pieców, kotłów

my o zastosowaniu systemu ociepleń, to

staje bowiem przeniesiona na ocieplenie.

na paliwa stałe oraz szerzej rozumianą ter-

mamy oczywiście na myśli system objęty

Dzięki temu ocieplenie wpływa na trwałość

momodernizację, w skład której wchodzi

określonym dokumentem odniesienia, czyli

­bu­dowli.

ocieplenie ścian, poddasza czy wymiana

najczęściej europejską lub krajową oceną

stolarki okiennej. Program skierowany jest

techniczną czy obowiązującą jeszcze apro-

do osób fizycznych, które są właściciela-

batą techniczną danego producenta. Często

Trzeba przyjąć, że wykonanie termomoder-

mi nieruchomości. Łącznie można uzyskać

się bowiem zdarza, szczególnie przy małych

nizacji ściany, czyli montaż ocieplenia, to

nawet do 53 tysięcy złotych dotacji. Z pie-

inwestycjach, że chęć naprawdę niewielkich

spora inwestycja. 1 m2 wraz z robocizną

niędzy tych można sfinansować na przykład

oszczędności przewyższa zdrowy rozsądek

kosztuje około 150 zł netto (są to dane dość

wymianę całej instalacji grzewczej w domu

i stosuje się do ocieplania produkty pocho-

orientacyjne, ponieważ zależą od wielkości

jednorodzinnym, ale nie starczą już one na

dzące od różnych producentów, z różnych

budynku, jego lokalizacji, rodzaju materiału

ocieplenie domu i na odwrót. A tylko kom-

systemów ociepleń. W takim przypadku

termoizolacyjnego czy wykończenia systemu

pleksowe

termomodernizacyjne

dobry wykonawca może się okazać niewy-

ociepleniowego itp.). Zważywszy, że śred-

dają wymierne oszczędności i poprawiają

starczającym gwarantem bezawaryjnej eks-

niej wielkości dom ma powierzchnię około

komfort życia.

ploatacji. Każdy systemodawca gwarantuje

Koszty termomodernizacji

200 m2, finalna kwota nie jest bez znaczenia

działania

W podjęciu decyzji o wykonaniu ocieplenia

bowiem, że proponowane przez niego roz-

może pomóc dodatkowo ulga podatkowa na

wiązanie jest przetestowane, przebadane

termomodernizację domów jednorodzinnych.

i posiada wymaganą dokumentację. Sto-

Z tego rozwiązania mogą skorzystać właści-

sując cały system, producent może także

ciele lub współwłaściciele domów jednoro-

wystawić odpowiednią kartę gwarancyjną

W Polsce istnieją rządowe programy wspar-

dzinnych, którzy są płatnikami podatku do-

(jeżeli przewiduje taką możliwość).

cia na prace termomodernizacyjne, a miano-

chodowego od osób fizycznych oraz ci, którzy

wicie program „Czyste Powietrze” oraz ulga

rozliczają się zgodnie z ustawą o zryczałto-

podatkowa na termomodernizację domu (no-

wanym podatku dochodowym.

dla domowego budżetu.

Termomodernizacja z dotacją

* * * Na zdjęciach pokazano wybrane etapy prac ociepleniowych metodą ETICS.

Zdjęcia: SSO

30

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl


Akcja Akcjaspołeczna społeczna www.termomodernizacja.org PARTNER STRATEGICZNY AKCJI

PATRONI AKCJI

WSPIERAJĄ NAS

ORGANIZATOR AKCJI


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA

DLACZEGO WARTO OCIEPLIĆ DOM Przy obecnym poziomie cen nośników energii i prognozowanym ich wzroście coraz większego znaczenia nabiera kontrolowanie ilości zużycia energii w gospodarstwach domowych. Koniecznością staje się minimalizowanie strat ciepła.

O

najcieplejsze styropiany mają lambdę wynoszącą 0,031–0,033 W/(m· K ), a te o najgorszej izolacyjności na poziomie 0,044–0,045 W/(m · K). Te ostatnie charakteryzują się dodatkowo zaniżonym współczynnikiem TR.

Styropian na ścianę – ważne lambda i TR

cieplenie domu pomaga zredukować

no współczynnik przenikania ciepła materia-

koszty konsumowanej energii, a co

łu, z którego może być zbudowany mur, oraz

również istotne – utrzymać przytulne

wielkość współczynnika (U) całej przegrody

Jeśli kupujemy styropian w celu termoizola-

wymaganej przez prawo.

cji ściany, trzeba zwrócić uwagę na współ-

ciepło w jego wnętrzu.

Termoizolacja działa jak parasol przeciwsłoneczny latem i puchowa kurtka w mroźne dni

Wiesz już, że warto ocieplić dom, teraz wybierz właściwy styropian

czynnik przewodzenia ciepła lambda (λ). Od niego zależy, jaką grubość płyt styropianowych musimy zastosować, aby uzyskać zgodny z przepisami i zarazem najlepszy

Aby termoizolacja spełniała swoje zadania,

opór cieplny przegrody (U). Doskonale w tym

W upalny dzień, w okresie od maja do wrze-

a nasz dom był ciepły, należy do prac ter-

zadaniu sprawdzi się grafitowy styropian no-

śnia, dach wystawiony jest na mocne dzia-

moizolacyjnych użyć styropianu najlepszej

wej generacji Austrotherm EPS ­FASSADA

łanie słońca. Bez odpowiedniej termoizolacji

jakości w odpowiedniej odmianie.

­PREMIUM o λD  ≤  0,031 W/(m · K). Jego

pochłania ciepło i nagrzewa się. Staje się na

Skuteczność termoizolacji zależy od wielu

użycie pozwala redukować grubość warstwy

tyle gorący, że zaczyna emitować ciepło do

czynników. W branży budowlanej do opi-

termoizolacji nawet o 40% w porównaniu

wnętrza obiektu. To powoduje nieprzyjem-

sania jakości materiałów do dociepleń uży-

z białym, tanim styropianem o lambdzie

ny wzrost temperatury w całym budynku.

wa się m.in. współczynnika przewodzenia

równej 0,045 W/(m · K). Dodatkowo przy

Podobne zjawisko zachodzi w przypadku

ciepła lambda (λ). Im lambda jest bliższa

dociepleniu ścian trzeba zwrócić uwagę na

nieocieplonych ścian betonowych czy cera-

zeru, tym styropian lepiej izoluje. Jej wartość

parametr TR, który określa wytrzymałość

micznych. Ze względu na dużą pojemność

oraz grubość warstwy styropianu powinny

na rozciąganie prostopadłe do powierzchni

cieplną betonu i cegieł ściany zostają ciepłe

być podane w projekcie budowlanym. Od

czołowej płyty. Jego wartość powinna być

w nocy, więc wnętrze budynku bardzo mocno

tych wielkości będzie zależała skuteczność

równa co najmniej 80 kPa, a najlepiej by

się nagrzewa.

prowadzonych działań termoizolacyjnych.

wynosiła 100 kPa, jak w przypadku produk-

Obecnie dzięki postępowi technologicznemu

tu ­Austrotherm EPS FASSADA PREMIUM.

Odwrotnie dzieje się w zimie, kiedy ciepło emitowane z domu pochłaniane jest przez dach i ściany, a następnie wyprowadzane na zewnątrz. Im niższa temperatura na zewnątrz, tym szybciej temperatura wnętrza budynku dopasowuje się do tej panującej za oknem. Dzieje się tak dlatego, gdyż ciepło zawsze przemieszcza się w kierunku chłodniejszego obszaru. Jedynym sposobem na zatrzymanie tego procesu jest dobra termoizolacja. Zapora, jaką tworzy termoizolacja, pozwala na stworzenie komfortu cieplnego zarówno latem, jak i zimą.

Izolacyjność cieplna i oszczędności Uzyskanie oszczędności energii na etapie użytkowania budynku wymaga wiedzy i właściwych rozwiązań w zakresie izolacyjności cieplnej przegród. Od tego zależy, jakiej grubości i jakiego styropianu należy użyć. Istotne są tu nie tylko wymagania stawiane przez inwestorów i użytkowników, ale także przez Prawo budowlane. Na rys. 3 zaprezentowa-

32

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Rys. 1. Stosując styropian, można w zimie zaoszczędzić na kosztach ogrzewania, a latem na kosztach klimatyzacji

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY


AKCJA TERMOMODERNIZACJA

Współczynnik przenikania ciepła U [W/(m2·K)]

2,4 2,2 2,0 1,8

Mur kamienny mieszany 60 cm Pustak ceramiczny 25 cm

1,6 1,4

Cegła pełna 40 cm

1,2 1,0 0,8

Gazobeton 30 cm

0,6 0,4 0,2 0

Wartość U dla przegrody obowiązująca od 2017 roku Planowana wartość U dla przegród w 2021 roku

Rys. 3. Współczynnik przenikania ciepła materiału oraz wielkość współczynnika Rys. Drogi ucieczkiwymaganej ciepła w domu U dla1.całej przegrody przezjednorodzinnym prawo w 2017 i 2021 roku

Rys. 2. Drogi ucieczki ciepła w domu jednorodzinnym

Styropian to oszczędność pieniędzy i środowiska naturalnego

towy, czyli takie, które pochodzi z podkładu podłogowego, ścianek działowych czy mebli. Tutaj sprawdza się klasyczny biały styropian Austrotherm EPS 038 DACH/PODŁOGA lub

Podczas ekstremalnych temperatur używanie

szary Austrotherm EPS DACH/PODŁOGA

grzejników i klimatyzatorów w domach bez

PREMIUM.

izolacji nie jest efektywne. Z powodu wyso-

Warto dodać, że na stropie pomiędzy po-

kiej straty bądź zysku ciepła, urządzenia, aby

mieszczeniami ogrzewanymi ważna będzie

utrzymywać komfortową temperaturę, muszą

nie tyle termoizolacja, ile zdolność styropia-

pracować stale i blisko maksymalnej mocy.

nu do tłumienia dźwięków, dlatego warto

To tak jak lodówka podłączona do gniazdka

rozważyć zakup płyt Austrotherm STK EPS T,

elektrycznego, która musi działać przy otwar-

które sprawdzą się jako izolacja akustyczna

tych na oścież drzwiach. Chłodne powietrze

stropu od dźwięków uderzeniowych w ukła-

w środku nie utrzyma się przez długi czas,

dzie podłogi pływającej.

a sprężarka będzie musiała pracować stale,

Styropian na dach – ważne lambda i CS Szacunkowe oszczędności związane z termoizolacją

»»termoizolacja dachu: 15–30% »»termoizolacja ścian: 20–50% »»wymiana okien: 10–25% »»termoizolacja piwnicy: 10–20% »»modernizacja układu grzewczego: 10–50%

aby obniżać temperaturę. Kiedy jednak drzwi lodówki są zamknięte, powstaje bariera, która zapobiega ucieczce chłodnego powietrza

Do ocieplenia dachu należy użyć styropia-

i przedostawaniu się ciepła do wnętrza urzą-

nu o dobrej lambdzie. Tutaj właśnie współ-

dzenia.

czynnik przewodzenia ciepła jest kluczowy.

W izolowanym domu grzejniki nie muszą

Oczywiście w przypadku dachów skośnych

być tak gorące ani tak długo pracować, aby

stosowanie styropianu nie jest popularne,

temperatura wzrosła do komfortowego pozio-

ze względu na jego obróbkę potrzebną do

mu, ponieważ termoizolacja utrzymuje cie-

umieszczenia go między krokwiami, jednak

pło. To samo dotyczy klimatyzacji w upalne

jest to materiał, który i tutaj się sprawdzi.

dni – nie jest wymagane, aby działała przez

W przypadku stosowania termoizolacji styro-

cały czas.

Dość często producenci systemów dociepleń

pianowej jako izolacji nakrokwiowej, układa

nie gwarantują trwałości elewacji wykończo-

się ją na pełnym deskowaniu i należy zwró-

nej tynkiem cienkowarstwowym, jeśli styro-

cić uwagę na parametr styropianu związany

Dobrze przeprowadzona termoizolacja to niż-

pian nie spełnia tego parametru.

z wytrzymałością na ściskanie CS(10), który

sze zużycie energii, mniejsze koszty utrzyma-

powinien wynosić wtedy minimum 80 kPa.

nia budynków oraz zmniejszone obciążenie

Styropian na podłogę – ważne CS i lambda

Jednak współczynnik przewodzenia ciepła leży się kierować, podejmując decyzję zaku-

związanych z izolacją podłogi na gruncie na-

powe. Wiedząc, że styropian stanowi jedynie

leży wybierać styropian, który jest odporny

około 15% kosztów związanych z pracami

na ściskanie oraz ma dobre walory termoizo-

dociepleniowymi, błędem jest szukanie naj-

lacyjne. Taki styropian ma wysoką gęstość,

tańszego styropianu. Inwestor podejmują-

czyli zawiera „więcej styropianu w styropia-

cy racjonalne decyzje weźmie pod uwagę

nie”. Już styropiany o parametrze CS(10) na

całość kosztów związanych z ociepleniem,

poziomie 70 kPa są w stanie wytrzymać ob-

a w tym robociznę, bezpieczeństwo i jakość

ciążenie w granicach 2 ton na metr kwadra-

pro­duktów.

nr 1/2020

środowiska naturalnego.

lambda (λ) to nie jedyny czynnik, którym na-

Podłoga musi być wytrzymała. Do zadań

EKSPERT BUDOWLANY

Podsumowanie

www.ekspertbudowlany.pl

Austrotherm Sp. z o.o. ul. Chemików 1, 32-600 Oświęcim tel. 33 844 70 33-36, fax 33 844 70 43 www.austrotherm.pl/serce

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

33


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA

Co zrobić, aby ocieplenie służyło długie lata mgr inż. Piotr Idzikowski

Trwałość ocieplonej elewacji związana jest przede wszystkim z przestrzeganiem technologii wykonania robót. Jeśli prace przebiegały zgodnie z wytycznymi producenta, czyli stosowano systemowe produkty zgodnie z zapisami w ich kartach technicznych i właściwie je dobrano do warunków użytkowania, to ocieploną elewacją można będzie się cieszyć przez kilkadziesiąt lat. Warunkami niezbędnym takiego stanu rzeczy są jednak okresowe kontrole i naprawy.

Ż

Ocena konieczności przeprowadzenia robót naprawczych lub konserwacyjnych powinna być podjęta na podstawie corocznych kontroli elewacji, przeprowadzanych wiosną, bezpośrednio po okresie zimowym, np. w maju. Podczas oględzin warto sporządzić

dokumentację

fotograficzną

wy-

glądu elewacji. Na podstawie oceny stanu technicznego,

stwierdzonych

uszkodzeń

lub zużycia poszczególnych warstw systemu ycie systemu ociepleń ścian zewnętrz-

z nich wynikają z prowadzenia robót w nie-

ociepleń, można podjąć właściwe decyzje

nych budynków ocieplonych syste-

stabilnych

atmosferycznych,

dotyczące dalszego postępowania, zakresu

mem ETICS może trwać tyle, ile czasu

to praktycznie na każdym etapie mogą wy-

prac oraz kolejności ich wykonania. Uwaga!

funkcjonuje najstarsze istniejące na świecie

stąpić sytuacje mające negatywny wpływ

Podczas diagnostyki szczególnej uwagi wy-

ocieplenie, a więc ponad 50 lat. Formalnie

na trwałość systemu. Winnymi usterek mogą

magają budynki wielkopłytowe, wykonane

trwałość tego typu systemów oceniana jest

być projektant ocieplenia, wykonawca, ale

z prefabrykowanych elementów montowa-

na 30 lat (według wymagań krajowych).

również czynniki zewnętrzne, np. trudne wa-

nych na budowie. W takich przypadkach

W tym okresie ocieplone elewacje są narażo-

runki eksploatacji lub uszkodzenia mecha-

należy zapoznać się również z odpowiednimi

ne na uszkodzenia mechaniczne oraz natural-

niczne.

instrukcjami, dotyczącymi problematyki eks-

ne procesy starzenia i degradacji. Aby czyn-

warunkach

Najsłabsze ogniwo

niki te nie doprowadziły do nieodwracalnych

ploatacji budynków tego typu.

Konserwacja systemów ociepleń

zmian, niezbędne jest wykonywanie okreso-

Najsłabszym elementem systemu ETICS jest

wych przeglądów i bieżących prac konser-

wyprawa tynkarska. Jej minimalną trwa-

wacyjnych lub naprawczych. Szczegółowe,

łość wspomniana wyżej instrukcja określa

Konserwacja systemów ociepleń obejmuje

krajowe wymagania dotyczące trwałości sys-

na 5 lat. Wymóg trwałości dotyczy braku

działania, pozwalające wydłużyć okres eks-

temów ociepleń opisane są w Instrukcji ITB

rys, spękań i odprysków tynku. W tym okre-

ploatacji ocieplenia. Do konserwacji należy

nr 447/2009 „Złożone systemy izolacji ciepl-

sie dopuszczalne są natomiast niewielkie

przystąpić, gdy elewacja traci swój pierwot-

nej ścian zewnętrznych budynków ETICS:

zmiany odcienia barwy wypraw tynkarskich.

ny wygląd, ale nie traci parametrów użytko-

Zasady projektowania i wykonywania” [1].

Zgodnie z zasadą „kropla drąży skałę”, spę-

wych. Powody, dla których elewacja wymaga

Nieprawidłowości w funkcjonowaniu sys-

kania i odpryski tynku pozostawione bez na-

temów ETICS mogą pojawić się na każdym

prawy najprawdopodobniej pociągną za sobą

etapie życia ocieplenia: podczas wykonywa-

uszkodzenia całej warstwy wykończeniowej

1.  Wystąpienie zabrudzeń w wyniku na-

nia prac, tuż po ich zakończeniu, a czasami

oraz spodnich warstw sytemu ociepleń,

turalnego osiadania kurzu, brudu, spalin

dopiero po kilku latach. I choć najczęstsze

zwłaszcza warstwy zbrojonej.

lub innych zanieczyszczeń – w tym przy-

konserwacji:

padku prace konserwacyjne będą polegały

Zakres kontroli ocieplonej elewacji Zakres kontroli

na umyciu elewacji za pomocą myjek ciśnieniowych, zapewniających możliwość regu-

Wystąpienie zabrudzeń nieorganicznych (kurz, spaliny, popiół, brud, błoto itp.)

lacji ciśnienia roboczego oraz zastosowania

Wystąpienie zabrudzeń i nalotu o charakterze organicznym (grzyby, porosty, glony, mchy)

dysz ze spłaszczoną końcówką. Dodatkowo

Stopień odbarwienia, wyblaknięcia i utraty koloru Obecność mikropeknięć na tynku

można użyć specjalistycznych detergentów lub środków czyszczących. Zagrożeniem w tej technologii jest wielkość ciśnienia – na-

Obecność lokalnych spękań tynku

leży je dobrać tak, aby nie uszkodzić tynku,

Odspojenia tynku

najlepiej na podstawie próby przeprowadzo-

Wystąpienie spękań tynku i warstwy zbrojonej

nej indywidualnie dla danego podłoża.

Wystąpienie mechanicznych uszkodzeń tynku, warstwy zbrojonej i izolacji cieplnej

34

Kontrola stanu technicznego ocieplenia

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

2.  Wystąpienie

skażenia

biologicznego

w postaci rozwoju grzybów, porostów, glo-


AKCJA TERMOMODERNIZACJA nów lub mchów – likwiduje się je w trzech

uszkodzeń mechanicznych, spowodowanych

w obrębie spękań nie jest odspojony od pod-

krokach: diagnostyka, usunięcie skażenia

czynnikami eksploatacyjnymi.

łoża. Prace malarskie należy prowadzić zgod-

i zabezpieczenie powierzchni. W ramach diagnostyki w miejscu występowania skażeń biologicznych należy ustalić przyczyny zawilgocenia i usunąć je. W razie konieczności trzeba wymienić obróbki blacharskie, uszczelnić lub wymienić rynny i rury spustowe, a także wykonać dodatkowe prace zabezpieczające. Następnie, na ile jest to możliwe, zainfekowaną powierzchnię należy oczyścić z nalotów (ręcznie lub mechanicznie – za pomocą

Powody, dla których elewacja wymaga renowacji:

»»wystąpienie spękań warstwy wykończeniowej (mikrospękania lub większe rysy),

»»wystąpienie spękań tynku i warstwy zbrojonej,

»»odspojenia tynku, »»uszkodzenie tynku

nie z zalecaniami producenta wybranej farby mostkującej rysy.

Miejscowe spękania wyprawy elewacyjnej Uszkodzenie polega na pojawieniu się miejscowych, pojedynczych spękań tynku o roz-

warstwy

zbrojonej

wartości powyżej 0,2 mm. Może być ono wynikiem zarówno warunków eksploatacji

i materiału termoizolacyjnego.

budynku i ocieplenia, jak i błędów wyko-

Mikrospękania

nawczych. Przed przystąpieniem do napraw

myjki ciśnieniowej). W przypadku bardzo sil-

Uszkodzenia w postaci mikrospękań spo-

należy określić przyczynę powstania niepra-

nych nalotów konieczne jest ich mechanicz-

wodowane mogą być działaniem czynników

widłowości, wyeliminować możliwość jej po-

nie usunięcie. Jeśli zagrzybienie powierzchni

atmosferycznych,

tynku

nownego wystąpienia. Uwaga! Napraw spę-

jest lekkie, naloty można zdrapać szczotką

o zbyt ciemnym kolorze, prowadzeniem prac

kań można dokonywać tylko wówczas, gdy

na mokro i odkurzyć podłoże z pyłu. Po tych

tynkarskich w niewłaściwych warunkach ze-

mają one ustabilizowany charakter.

czynnościach należy nanieść preparat grzy-

wnętrznych itp. Charakterystyczne dla tego

Naprawę należy rozpocząć od pogłębie-

bobójczy (zgodnie z instrukcją jego produ-

typu spękań jest ich nieregularne rozmiesz-

nia i poszerzenia spękań, uważając by nie

centa).

zastosowaniem

czenie. W takim przypadku do renowacji wy-

uszkodzić warstwy zbrojonej. Do ich wypeł-

Ostatnim krokiem jest zabezpieczenie po-

starczy zastosować farby elewacyjne zdolne

niania zalecane jest użycie specjalistycznych

wierzchni poprzez malowanie lub impregna-

mostkować rysy podłoża. Diagnostyka nie-

uszczelniaczy, w postaci materiałów trwale

cję. W tym celu zaleca się stosowanie farb si-

prawidłowości sprowadza się do oględzin

elastycznych. Po ich wyschnięciu całość po-

likonowych. Powierzchnia pomalowana tego

powierzchni elewacji, celem potwierdzenia

malować farbami o wysokiej sile krycia.

typu farbą nie posiada właściwości elektro-

rozwartości rys oraz sprawdzenia, czy tynk

statycznych, a tym samym utrudnia przyleganie cząstek kurzu, pyłu, popiołów, pyłków

Odspojenie tynku cienkowarstwowego

roślin i zarodników grzybów oraz oczysz-

Najczęstszą przyczyną odspojenia tynku

cza się wraz ze spływającymi po fasadzie

cienkowarstwowego jest brak właściwego

opadami atmosferycznymi.

gruntowania warstwy zbrojącej. Tynki cien-

3.  Naturalne procesy związane ze sta-

kowarstwowe z reguły wymagają zastosowa-

rzeniem tynków i powłok malarskich, dzia-

nia systemowego gruntu (chyba że producent

łanie promieniowania UV oraz czynników

systemu dysponuje technologią w postaci

związanych z zanieczyszczeniem powietrza.

klejów niewymagających gruntowania). Bez

Przez lata użytkowania tynk może się odbar-

gruntu mają one zbyt małą przyczepność

wić, zwłaszcza na elewacjach wyekspono-

do warstwy zbrojonej.

wanych na działanie promieni słonecznych. W tym przypadku konserwacja polegać będzie na malowaniu powierzchni. Przede

Wystąpienie skażenia biologicznego w postaci rozwoju grzybów, porostów, glonów lub mchów Fot. autor

Prace naprawcze należy rozpocząć od zlokalizowania wszystkich miejsc, w których tynk odspaja się od podłoża. W miarę moż-

wszystkim należy ustalić rodzaj tynku, któ-

liwości należy ustalić, jaki rodzaj tynku był

ry pokrywa ścianę, a do malowania wybrać

pierwotnie zastosowany na elewacji oraz ja-

farbę, która jest mu najbliższa, np. tynk

kiej jest gramatury. Następnie należy usunąć

akrylowy malować farbą akrylową. Należy

odspojone fragmenty tynku, zeszlifować tynk

też ustalić, czy powierzchnia tynku była już

o wątpliwej przyczepności do podłoża, uwa-

wcześniej malowana, a jeśli tak, to trzeba

żając by nie uszkodzić warstwy zbrojonej.

ocenić stan zachowania powłoki. Trzeba

W przypadku napraw miejscowych w stre-

też mieć na uwadze, że zabrudzenia na po-

fie ubytku tynku nanieść podkładową masę

wierzchni tynku wpływają na obniżenie przy-

tynkarską i pozostawić do wyschnięcia. Na-

czepności powłoki malarskiej, utrudniają

łożyć tynk cienkowarstwowy tego samego

malowanie i zwiększają zużycie farby. Dla-

rodzaju i tej samej gramatury, co zastoso-

tego w tym przypadku również zaleca się

wany pierwotnie na elewacji. Powierzchnię

czyszczenie opisane w punkcie 1.

tynku zatrzeć, starając się zminimalizować różnice w fakturze tynku w miejscu połącze-

Naprawy systemów ociepleń Naprawy bieżące systemów ociepleń obejmują prace zapobiegające skutkom naturalnego zużycia elementów elewacji lub naprawę EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Naturalne procesy związane ze starzeniem tynków i powłok malarskich, działanie promieniowania UV oraz czynników związanych z zanieczyszczeniem powietrza Fot. autor

www.ekspertbudowlany.pl

nia nowej i starej warstwy tynku. Całą powierzchnię elewacji pomalować w celu scalenia kolorystycznego. W przypadku licznych odspojeń tynku zlokalizowanych w różnych

35


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA partiach elewacji zasadne jest wykonanie

necznienie, bezwietrzna pogoda oraz wysoka

jedynie wymiana uszkodzonego fragmentu

na uszkodzonej powierzchni warstwy zbrojo-

temperatura mogą doprowadzić do defor-

układu ociepleniowego, łącznie z materiałem

nej oraz ponowne nałożenie nowego tynku.

macji styropianu grafitowego składowanego

do izolacji cieplnej. Fragment uszkodzonego

na budowie lub zamocowanego do ściany,

ocieplenia należy wyciąć np. szlifierką kąto-

a nie pokrytego jeszcze warstwami wykoń-

wą z odpowiednią tarczą, łącznie z warstwą

Spękania tynku i warstwy zbrojonej

czeniowymi. Niestety dodatki atermiczne,

izolacji cieplnej, odsłaniając podłoże. W ob-

Tego typu uszkodzenia mogą mieć regularny

dzięki którym istnieje niepodważalna zale-

rębie około 10–15 cm od krawędzi usunię-

lub nieregularny przebieg. Mogą występować

ta styropianu grafitowego, czyli lepsza izo-

tego fragmentu należy również usunąć (ze-

pojedynczo lub na całej powierzchni elewa-

lacyjność cieplna przegrody, zmniejszają

szlifować) tynk oraz klej stanowiący otulenie

cji. Z reguły ich źródłem są błędy wykonaw-

temperaturę mięknienia polistyrenu o kilka

siatki. Samą siatkę należy pozostawić i oczy-

stopni Celsjusza. Oznacza to, że tego rodzaju

ścić z resztek kleju. Pozostały na elewacji

materiał może się uplastyczniać już w tem-

tynk należy zabezpieczyć przed zabrudzenia-

peraturze około 85–90°C. A jak się okazuje

mi, przyklejając wzdłuż krawędzi wycięcia

w praktyce, takie temperatury mogą wystą-

szeroką taśmę malarską. Następnie należy

pić w wyniku niekorzystnego oddziaływania

uzupełnić warstwę termoizolacji, wklejając

kilku wspomnianych wyżej czynników jedno-

docięty na wymiar element z materiału do izo-

cześnie, co miało miejsce na przykład w cza-

lacji cieplnej (tego samego, którego użyto

sie ubiegłorocznych czerwcowych bardzo

pierwotnie do ocieplenia ścian). Klej powi-

dokuczliwych upałów.

nien w 100% pokrywać spód wklejanego

Wystąpienie spękań warstwy wykończeniowej (mikrospękania lub większe rysy) Fot. autor

Wystąpienie spękań tynku i warstwy zbrojonej Fot. autor

elementu. Po związaniu kleju, tj. po około 24

zbrojącej polega na określeniu przyczyn ich

godzinach, na wklejony element nanosi się

pojawienia i określeniu zakresu uszkodzeń

zaprawę klejącą, a następnie zatapia w niej

lub odspojeń tynku od podłoża w ich obrę-

docięty pasek siatki zbrojącej, zachowując jej

bie. Spękania regularne, pokrywające się

zakład ze starą siatką pozostawioną w miej-

z układem płyt izolacji cieplnej czy miej-

scu wycięcia. Całość wygładza się, dążąc

scami łączenia pasów siatki zbrojącej mogą

do zlicowania świeżej powierzchni z napra-

świadczyć o błędach wykonawczych. Spęka-

wianą warstwą zbrojącą. Po około 3 dniach

nia o nieregularnym przebiegu, zlokalizowa-

można przystąpić do nałożenia podkładowej

ne w różnych miejscach elewacji wymagają

masy tynkarskiej (właściwej dla przewidzia-

indywidualnego

Szczególnej

nego tynku) oraz tynku cienkowarstwowego

uwagi podczas diagnostyki wymagają budyn-

o takim samym kolorze i uziarnieniu, jak za-

ki wielkopłytowe, wykonane z prefabrykowa-

stosowany pierwotnie. Po ułożeniu i zatarciu

nych elementów montowanych na budowie.

tynku, na świeżo, usuwa się taśmę malarską,

Jeżeli warstwa zbrojona jest uszkodzo-

starając się np. gąbką zatuszować krawędzie

na, jednak zachowana jest ciągłość siat-

połączenia starego i nowego tynku. Po okre-

ki, przygotowanie do naprawy sprowa-

sie sezonowania, zalecane jest pomalowanie

dza się do umycia i odłuszczenia powierzchni

całej powierzchni elewacji w celu scalenia

oraz usunięcia osypliwych lub odspojonych

kolorystyki.

rozpoznania.

cze, np. zbyt cienka warstwa zbrojona, brak

fragmentów tynku. Jeżeli siatka jest przerwa-

zakładów siatki zbrojącej. Przyczyny tego

na, konieczne jest usunięcie tynku w obrębie

typu spękań mogą też pochodzić od mate-

spękania (zeszlifowanie), odsłonięcie siatki

Bywają sytuacje, kiedy ani konserwacja,

riałów użytych przez wykonawców, np. złej

i umieszczenie wzdłuż uszkodzenia dodat-

ani renowacja nie przyniosą żadnej popra-

jakości siatki zbrojącej. Inną przyczyną, wy-

kowego paska siatki zbrojącej o szerokości

wy. Wówczas należy podjąć decyzję o usu-

magającą nieco szerszego omówienia, jest

około 30 cm, zatopionej w zaprawie klejącej.

nięciu ocieplenia z elewacji i wykonaniu go

nieumiejętne zastosowanie styropianu gra-

Jeżeli uszkodzenia występują na całej

od początku lub zastosowaniu dodatkowego

fitowego. Podkreślam: nieumiejętne, gdyż

powierzchni ściany, wówczas zasadne jest

ocieplenia na już istniejącym. W tym drugim

prawidłowo użyty styropian grafitowy nie po-

wykonanie nowej warstwy zbrojącej jak

przypadku należy stosować systemy ociepleń

woduje problemów. W odróżnieniu od styro-

przy

budynku.

posiadające stosowne Aprobaty Techniczne

pianu białego charakterystyczną cechą jego

Również kolejne warstwy ocieplenia (tynk

lub Krajowe Oceny Techniczne, uwzglednia-

grafitowego odpowiednika są powstające

i ewentualnie farba) należy wykonać zgonie

jące takie działanie. Takie dodatkowe ocie-

w nim odkształcenia, wywoływane zmiana-

z systemowym rozwiązaniem ETICS.

plenie warto jest zastosować również wtedy,

mi temperatur. To sprawia, że wykonawcy, traktujący na budowie styropian grafitowy tak samo jak biały, popełniają (bardzo często nieświadomie) spory błąd. Okazuje się

36

Diagnostyka spękań tynku i warstwy

wykonywaniu

ocieplenia

Uszkodzenie tynku, warstwy zbrojonej i materiału do izolacji cieplnej

Dodatkowe ocieplenie

gdy istniejące nie spełnia aktualnie obowiązujących wymagań izolacyjności cieplnej.

Literatura

bowiem, że zewnętrzna powierzchnia tego

Jest to najczęściej uszkodzenie mechanicz-

1. I nstrukcja ITB nr 447/2009 „Złożone systemy izo-

rodzaju termoizolacji jest bardzo wrażliwa

ne, spowodowane czynnikiem zewnętrznym,

lacji cieplnej ścian zewnętrznych budynków ETICS:

na promieniowanie słoneczne. Silne nasło-

np. uderzeniem. Najczęściej w grę wchodzi

Zasady projektowania i wykonywania”.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl


AKCJA TERMOMODERNIZACJA

TYNK SILIKONOWY TYNKSIL QS PLUS

– szybkość prac tynkarskich daje wymierne korzyści Problemy związane z małą liczbą wykwalifikowanych pracowników budowlanych, w tym również w zakresie ocieplania systemami ETICS, często powodują opóźnienia na budowach, a także skłaniają do podwyżek cen za usługi budowlane, czego konsekwencją są np. wzrosty cen mieszkań. Problem braku pracowników jest jednak o wiele bardziej złożony, a przyczyn tej sytuacji można szukać m.in. w likwidacji szkół zawodowych, a co za tym idzie – zmniejszeniu zainteresowania tego typu kwalifikacjami. Innymi ważnymi czynnikami są też niskie zarobki w tej branży i związana z nimi coraz łatwiejsza emigracja. Deficyt w zawodzie spowodował, iż firmy budowlane poszukują przyszłych pracowników już na etapie studiów, ale też licznie zatrudniają robotników zza granicy, głównie wschodniej.

O

wymaga już żmudnego i czasochłonnego zacierania. Dzięki zastosowaniu tej metody możemy w łatwy sposób dotrzeć także do trudno dostępnych miejsc, a tynkowanie

mawiany problem zauważyła rów-

do kilku zazębiających się czynników, takich

np. stropów czy sufitów nie będzie stanowiło

nież firma LAKMA, polski producent

jak np. grubość i równość warstwy zbroją-

już problemu. Tynkując tą metodą, musimy

chemii budowlanej, w tym systemów

cej, odpowiednia pogoda zarówno podczas

jednak pamiętać o kilku żelaznych zasadach,

ETICS, która postanowiła dorzucić swoją ce-

prac tynkarskich, jak i wysychania tynku,

takich jak równo przygotowane i zagruntowa-

giełkę w celu zniwelowania ewentualnych

ale też jakość samego tynku i doświadcze-

ne pod kolor tynku podłoże, dobrze zabez-

opóźnień, a wręcz przyspieszeniu prac ocie-

nie fachowca. Receptura tynku silikonowe-

pieczone nietynkowane elementy budynku,

pleniowych przy zachowaniu wymaganej

go TYNKSIL QS plus została opracowana

bezwietrzna pogoda podczas pracy oraz od-

jakości i estetyki. ­Antidotum na ograniczoną

w taki sposób, aby nie tylko przyspieszyć,

powiedni agregat i tynk.

liczbę fachowców może okazać się cienko-

ale też ułatwić prace tynkarskie, zwłaszcza

Tynk silikonowy TYNKSIL QS plus, oprócz

warstwowy tynk silikonowy TYNKSIL QS

tym mniej doświadczonym pracownikom.

możliwości tynkowania zarówno pacą, jak

plus, który dzięki specjalnie opracowanej

Bezproblemowe i gładkie rozciąganie tyn-

i metodą natryskową, wykazuje też po-

formulacji można w szybki sposób nakładać

ku na grubość ziarna, a następnie szybkie

nadprzeciętne

na ścianę, a następnie zacierać, uzyskując

zacieranie bez efektu smug daje wymierne

i zabezpiecza przed porostem pleśni i grzy-

i realne oszczędności czasu nawet do 20%,

bów, dzięki czemu tynkowane powierzchnie

strukturę tzw. baranka. Tynkowanie to co prawda ostatni etap prac ociepleniowych, ale często przysparzający

właściwości

hydrofobowe

przy zachowaniu wysokiej wydajności tynku,

przez długi okres zachowają czysty i świeży

tj. 2,3 kg/m2 dla grubości ziarna 1,5 mm.

wygląd. Dzięki wysokim parametrom wytrzymałościowym (najwyższa I klasa udarności)

najwięcej trudności. Aby jakość i estetyka

TYNKSIL QS plus, oprócz klasycznej me-

końcowej wyprawy tynkarskiej były na od-

tody aplikacji pacą, można nakładać również

oraz odporności na warunki atmosferyczne,

powiednio wysokim poziomie, musi dojść

metodą natryskową, za pomocą agregatów

produkt polecany jest jako końcowa warstwa

tynkarskich rekomendowanych przez firmę

dekoracyjno-ochronna

LAKMA. System natryskowy LAKMA TERM

systemów ociepleń metodą ETICS, w któ-

jest sprawdzonym i praktykowanym już

rych warstwę dociepleniową stanowią płyty

od wielu lat i przez setki wykonawców rozwią-

styropianowe lub płyty z wełny mineralnej,

przy

wykonywaniu

zaniem, umożliwiającym ultraszybkie nałoże-

co potwierdzone zostało Europejskimi Apro-

nie tynku, które nie wymaga już zacierania.

batami Technicznymi.

Tynkując natryskowo, minimalizujemy straty materiału związane ze wstępnym odpadaniem tynku podczas aplikacji, dzięki czemu wydajność tynku wzrasta do ok. 1,9 kg/m2, zyskując przy tym sporą oszczędność czasu – nawet do 50% w stosunku do nakładania tynku za pomocą pacy. Do tynkowania „natryskiem” potrzebujemy też mniejszej liczby pracowników, gdyż nałożony tynk nie EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

LAKMA SAT Sp. z o.o. ul. Frysztacka 173, 43-400 Cieszyn www.lakma.pl, www.lakmaterm.pl, www.fguardi.com.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

37


AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ BOLIX S.A. UL. STOLARSKA 8, 34-300 ŻYWIEC WWW.BOLIX.PL Zobacz więcej

BOLIX HD EXTREME Opis produktu: system ociepleń na styropianie wykończony tynkiem silikonowym BOLIX SIT-P. Jest to najbardziej zaawansowany technologicznie zestaw produktów w ramach systemu BOLIX HD. Dzięki zastosowaniu nowatorskiego kleju dyspersyjnego, system BOLIX HD EXTREME uzyskuje parametry dotychczas nieosiągalne. BOLIX HD EXTREME charakteryzuje się ekstremalną odpornością na uderzenia powyżej 130 J, najwyższą przyczepnością do styropianu oraz niespotykaną do tej pory na rynku elastycznością. Cechy szczególne: jego ekstremalna wytrzymałość udarnościowa predysponuje go do stosowania w miejscach szczególnie narażonych na uszkodzenia mechaniczne, takich jak: skupiska bloków, budynki przemysłowe, szkoły oraz części elewacji, np. cokoły, klatki itp. Charakteryzuje się ekstremalną odpornością mechaniczną, obniżoną wodochłonnością, najwyższą przyczepnością do styropianu oraz elastycznością. Posiada zdolność do samoczyszczenia, tzw. efekt perlenia – dzięki niskiej zwilżalności wyprawy tynkarskiej oraz jej wysokiej hydrofobowości. Cechuje się wysoką odpornością na skażenia mikrobiologiczne, paroprzepuszczalnością i trwałością kolorów (tynk zawiera absorbery UV). Nadzwyczajna wytrzymałość na uderzenia została osiągnięta dzięki wykorzystaniu podwójnej siatki w warstwie zbrojonej oraz wykorzystaniu, niewymagającego gruntowania, dyspersyjnego kleju.

BOLIX COMPLEX RENOWACJE USUWANIE SKAŻENIA MIKROBIOLOGICZNEGO I ZABEZPIECZENIE ELEWACJI BUDYNKU SYSTEMEM BOLIX COMPLEX System ochrony mikrobiologicznej budynków BOLIX Complex jest to zestaw specjalistycznych materiałów przeznaczonych do zwalczania powierzchniowego skażenia mikrobiologicznego (wywołanego przez glony, grzyby, porosty lub mchy) na zewnętrznych powierzchniach budynku oraz do zabezpieczania elewacji przed wystąpieniem agresji mikrobiologicznej. System ten, w zależności od zakresu jego działania, można zastosować w dwóch układach – profilaktycznym i kompleksowym. W układzie profilaktycznym przeznaczenie systemu sprowadza się do ochrony powierzchni przed jego powstaniem. Natomiast w układzie kompleksowym stosowany jest przed ponownym jego wystąpieniem. Zabezpieczenie podłoża zapewnia zewnętrzna warstwa systemu którą można wykonać przy użyciu preparatu powłokowego, farby lub tynków z grupy akrylowych materiałów BOLIX Complex. Farba oferowana jest w szerokiej gamie kolorów, a masy tynkarskie dostępne są w różnych kolorach i fakturach, dzięki czemu zastosowanie tych produktów umożliwia dekoracyjne wykończenie elewacji. Użycie bezbarwnego preparatu pozwala na zabezpieczenie powierzchni budynku bez dużych zmian barwy i estetyki obiektu Zalety zastosowania systemu BOLIX Complex: Wysoka skuteczność. Szerokie spektrum działania. Długotrwała ochrona mikrobiologiczna budynku. Działanie doraźne i profilaktyczne. Łatwość stosowania. Różnorodność materiałów do zabezpieczenia powierzchni. Bezpieczeństwo zastosowania eksploatacji. Możliwość uzyskania nawet do 10 lat gwarancji (na ochronę

mikrobiologiczną elewacji).

SYSTEM OCIEPLEŃ WYKOŃCZONY TYNKIEM SILIKONOWYM Opis produktu: to system ociepleń budynków na styropianie lub wełnie wykończony tynkiem o wysokiej przepuszczalności pary wodnej i odporności na zmienne warunki atmosferyczne. Ze względu na swój mineralny charakter, często jest używany przy ochronie i renowacji obiektów zabytkowych. Cechy szczególne: system charakteryzuje się bardzo niską nasiąkliwością powierzchniową, podwyższoną elastycznością oraz paroprzepuszczalnością. Wysoka odporność na oddziaływanie czynników atmosferycznych, obniżona wodochłonność, bardzo dobra elastyczność i paroprzepuszczalność to główne zalety ocieplenia wykończonego tynkiem silikonowym BOLIX SIT. Dzięki zastosowaniu tynku silikonowego BOLIX SIT cały system uzyskuje powłokę o wysokiej hydrofobowości, skutecznie zabezpieczającej system ociepleń przed wnikaniem wilgoci do warstw ociepleń. Dodatkowo elewacja posiada zdolności do samooczyszczenia wraz z wysoką odpornością na promieniowanie UV oraz na porastanie przez glony i grzyby.

38

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA


AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ BEATA.RADACKA@DRYVIT.PL TEL. +48 506 000 509 WWW.DRYVIT.PL

Zobacz więcej

SYSTEM OCIEPLEŃ DRYSULATION Opis produktu: system mineralno-polimerowy o wysokiej paroprzepuszczalności. System, oprócz klasycznej warstwy bazowej Dryvit (szary klej do zatapiania siatki i niebieska siatka zbrojąca), uwzględnia również zastosowanie białego kleju do zatapiania siatki (Primus M White) i białej siatki zbrojącej Standard Plus 160. Taki układ pozwala na uzyskanie optymalnej odporności na uderzenie, a dodatkowo, dzięki właściwościom tych produktów, ma zwiększoną odporność na wysolenia. Cechy szczególne: wieloletnia trwałość ETICS, system „oddychający”, możliwa aplikacja na istniejącym systemie ociepleń (system na system), umożliwia uzyskanie niestandardowych efektów estetycznych, m.in. efektu granitu,

piaskowca, cegły, drewna, betonu architektonicznego.

1

5 3

Schemat systemu DRYSULATION: 1 – zewnętrzna ściana budynku, 2 – listwa startowa, 3 – klej do styropianu – Dryhesive Plus, 4 – płyta EPS, 5 – łącznik mechaniczny (dodatkowe mocowanie), 6 – klej do zatapiania siatki – Drycoat, Primus M, Primus M White, 7 – siatka zbrojąca – Standard Plus: 150, 160, Panzer 260, 8 – klej do zatapiania siatki – Drycoat, Primus M, Primus M White, 9 – preparat gruntujący – Color Prime, Color Prime S, Ultra Tex PG, Primesil, 10 – warstwa wykończeniowa – tynki:

4 6

7

8 9 10

Drytex (mineralne), PMR (akrylowe), FD PMR (akrylowe), TR (silikonowe), HDP (hydrofobowe), Ameristone (efekt kamienia), Ameristone T (efekt granitu), Stone Mist (efekt kamienia), Stone Mist T (efekt kamienia z miką), Ultra Tex (efekt cegły), Drytex Wood (efekt drewna), farby: Silstar, Demandit, Colorsil, HyDroPhobic (nowość).

2

SYSTEM OCIEPLEŃ OUTSULATION Opis produktu: system akrylowy o wysokiej elastyczności, odporności na zabrudzenia i uderzenia. Jedna z wersji systemu tj. OUTSULATION NCB, dzięki temu, że składa się z produktów bezcementowych, umożliwia prostszą i szybszą aplikację, gwarantując przy tym wysoką trwałość systemu. Cechy szczególne: wieloletnia trwałość ETICS, wysoka elastyczność,

1

szybka aplikacja. umożliwia uzyskanie niestandardowych efektów estetycznych m.in. efektu granitu, piaskowca,

5 3

cegły, betonu architektonicznego, powłok metalicznych.

4

Schemat systemu OUTSULATION: 1 – zewnętrzna ściana budynku, 2 – listwa startowa, 3 – klej do styropianu – Dryhesive Plus, Genesis, 4 – płyta EPS, 5 – łącznik mechaniczny (dodatkowe mocowanie), 6 – klej do zatapiania siatki – Genesis, NCB, 7 – siatka zbrojąca – Standard Plus: 150, 160, 200, Panzer 260, 8 – klej do zatapiania siatki – Genesis, NCB, 9 – preparat gruntujący – Color Prime, Color Prime S, Ultra Tex PG, 10 – warstwa wykończeniowa – tynki: PMR (akrylowe), FD PMR (akrylowe),

Weatherlastic (akrylowe – nowość), TR (silikonowe), HDP (hydrofobowe), Ameristone (efekt kamienia), Ameristone T (efekt granitu), Stone Mist (efekt kamienia), Stone Mist T (efekt kamienia z miką), Ultra Tex (efekt cegły), gładź Skimit, farby: Demandit, Demandit Metallic, bejce: Tusca Glaze i Art Glaze.

6

7

8 9 10

2

SYSTEM OCIEPLEŃ ROXSULATION PRO Opis produktu: niepalny system mineralno-polimerowy z izolacją cieplną z wełny mineralnej. System z podwyższoną odpornością na uderzenia. Idealny do zastosowania w budownictwie o wysokich wymaganiach przeciwpożarowych. System ROXSULATION PRO umożliwia zastosowanie zarówno wykończenia mineralnego, silikonowego, jak i akrylowego. Cechy szczególne: szeroka gama rozwiązań estetycznych, bardzo wysoka odporność na uderzenia przy zastosowaniu siatki standardowej (I kategoria), wysoka klasa reakcji na ogień, A2-s1, d0, wysoka paroprzepuszczalność (prawie 7-krotnie powyżej normy), zbrojone włókna podnoszą odporność systemu na niekorzystne oddziaływania, takie jak ssanie wiatru i rozszerzalność termiczna, brak rys nawet przy grubej warstwie zaprawy klejącej, łatwy i szybki w aplikacji.

5 1 3 4

Schemat systemu ROXSULATION PRO: 1 – zewnętrzna ściana budynku, 2 – listwa startowa, 3 – klej do wełny – Fibercoat (nowość), Roxhesive, Genesis DM Plus, 4 – wełna mineralna, 5 – łącznik mechaniczny, 6 – klej do zatapiania siatki – Fibercoat (nowość), 7 – siatka zbrojąca – Standard Plus 150, Standard Plus 160, 8 – klej do zatapiania siatki – Fibercoat (nowość), 9 – preparat gruntujący – Color Prime Plus, Demandit, Wood Prime, 10 – warstwa wykończeniowa – tynki: Drytex (mineralne),

Drytex Wood (efekt drewna), PMR (akrylowe), FD PMR (akrylowe), TR (silikonowe), HDP (hydrofobowe), HYBRID (hybrydowe; nowość), Ameristone (efekt kamienia), Ameristone T (efekt granitu), Stone Mist (efekt kamienia), Stone Mist T (efekt kamienia z miką), Custom Brick (efekt cegły), farby: Demandit, Silstar, Silstar Pro, HyDroPhobic, bejca: Wood Glaze.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

6

7

8

9

10

2

39


AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ TEL. 71 32 60 100, 71 37 26 111 WWW.RAWPLUG.COM, INFO@RAWLPLUG.COM Zobacz więcej

KOŁEK FASADOWY Z WBIJANYM TRZPIENIEM METALOWYM R-TFIX-8M Opis produktu: uniwersalny kołek fasadowy wbijany z trzpieniem stalowym polecany do systemów ociepleń ETICS. Cechy szczególne: łatwy i szybki montaż we wszystkich kategoriach podłoży (A, B, C, D, E). Unikalna strefa kompresji kołka zapewnia precyzyjną aplikację produktu. Zredukowana punktowa przenikalność termiczna do 0,001 W/K, dzięki zastosowaniu wysokiego obtrysku trzpienia stalowego, ogranicza straty ciepła na elewacji. Najwyższe dopuszczalne obciążenia przy skróconej strefie kotwienia do 25 m. Wysoka sztywność talerza (1,0 kN/mm) zapewnia stabilność układu ociepleniowego, przeciwdziałając drganiom wywołanym przez siły ssące wiatru. Zwiększona średnica łba ułatwiająca wbijanie trzpienia, zwiększająca komfort montażu. Wstępnie zmontowany trzpień i kołek rozporowy dla zapewnienia komfortu i szybkości pracy.

cegły silikatowej otworowej

(Kategoria użytkowa C),

cegły dziurawki, betonu lekkiego, betonu komórkowego

(Kategoria użytkowa D),

bloczków otworowych z betonu

lekkiego (Kategoria użytkowa D),

Aplikacja do projektowania i optymalizacji zamocowań EasyFix

bloczków z betonu lekkiego.

Zastosowanie: systemy ociepleń elewacji (ETICS), płyty styropianowe, płyty z wełny mineralnej, płyty poliuretanowe, korek, płyty z wełny drzewnej.

Atesty, certyfikaty Certyfikowane do:

MONTAŻ POWIERZCHNIOWY

betonu C12/15-C50/60, betonowego panelu osłonowego

Styropian lub wełna mineralna

rec

mend om

ed

C16/20-50/60, cegły ceramicznej pełnej (Kategoria użytkowa B), cegły silikatowej pełnej (Kategoria użytkowa B),

so

l u ti o n

R-TFIX-TOOL-RED końcówka dokręcająca

KOŁEK FASADOWY WKRĘCANY R-TFIX-8S

MONTAŻ ZAGŁĘBIONY

MONTAŻ POWIERZCHNIOWY

Styropian

Styropian lub wełna mineralna

rec

Cechy szczególne: łatwy i szybki montaż we wszystkich kategoriach podłoży (A, B, C, D, E). Unikalna strefa kompresji kołka zapewnia precyzyjną aplikację produktu. Zredukowana punktowa przenikalność łącznika TFIX-8S (0,001–0,002 W/K) dzięki zastosowaniu wysokiego obtrysku trzpienia stalowego ogranicza straty ciepła na elewacji. Wysoka sztywność talerza (0,6 kN/mm) zapewnia stabilność układu ociepleniowego, przeciwdziałając drganiom wywołanym przez siły ssące wiatru. Wstępnie zmontowane elementy łącznika pozwalają na oszczędność czasu i pracy. Unikalna konstrukcja strefy kotwienia pozwala na przenoszenie wysokich obciążeń, ograniczając ilość zakotwień zalecanych na m2. Najlepsze parametry przy zastosowaniu zredukowanej do 25 mm strefy kotwienia.

so

R-KWX-63 talerz perforujący ø63m R-TFIX-TOOL-GREEN końcówka dokręcająca

R-TFIX-TOOL-RED końcówka dokręcająca R-TFIX-CAP-63 zatyczka

MONTAŻ ZAGŁĘBIONY Styropian

R-KWX-63 talerz perforujący ø63m

R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 110mm

R-TFIX-TOOL-GREEN R-TFIX-CAP-63 zatyczka

końcówka Aplikacja dokręcająca do projektowania i optymalizacji zamocowań EasyFix Wełna mineralna

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

l u ti o n

Wełna mineralna

R-TFIX-TOOL-GREEN końcówka dokręcająca

40

mend om

ed

Opis produktu: najszybszy kołek fasadowy do montażu powierzchniowego z możliwością montażu zagłębionego.

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 110mm

R-TFIX-CAP-63 zatyczka


MONTAŻ POWIERZCHNIOWY

AKCJA TERMOMODERNIZACJA – MATERIAŁY DO OCIEPLEŃ Styropian lub wełna mineralna TEL. 71 32 60 100, 71 37 26 111 WWW.RAWPLUG.COM, INFO@RAWLPLUG.COM

R- TFIX-TOOL-GREY końcówka dokręcająca

MONTAŻ ZAGŁĘBIONY Styropian

Styropian lub wełna mineralna

rec

mend om

ed

Opis produktu: najefektywniejszy kołek fasadowy do montażu zagłębionego w płytach termoizolacyjnych z możliwością montażu powierzchniowego.

so

l u ti o n

R- TFIX-TOOL-CS narzędzie perforujące do zagłębienia kołka w styropianie i zakotwienia w podłożu

R- TFIX-TOOL-GREY końcówka dokręcająca

R-TFIX-CAP-63 zatyczka 63 mm

R-TFIX-CAP-15 zatyczka 15 mm

MONTAŻ ZAGŁĘBIONY Styropian

mend om

mend om

ed

rec

Wełna mineralna

ed

so so

l u ti o n

R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 10mm R-TFIX-TOOL-BLACK końcówka dokręcająca

R-TFIX-CAP-63 zatyczka

l u ti o n

R- TFIX-TOOL-CS Aplikacja narzędzie perforujące do zagłębienia kołka do projektowania w styropianie i zakotwienia w podłożu

i optymalizacji R-TFIX-CAP-63 zamocowań zatyczka 63 mm EasyFix

rec

Wełna mineralna

mend om

ed

Cechy szczególne: łatwy i szybki montaż we wszystkich kategoriach podłoży (A, B, C, D, E). Montaż z zatyczkami termoizolacyjnymi R-TFIX-CAP pozwala na uzyskanie jednorodnej powierzchni elewacji oraz redukcję punktowej przenikalności termicznej (0,001–0,002 W/K). Wysoka sztywność talerza (0,6 kN/mm) zapewnia stabilność układu ociepleniowego, przeciwdziałając drganiom wywołanym przez siły ssące wiatru. Unikalna konstrukcja strefy kotwienia pozwala na przenoszenie wysokich obciążeń, ograniczając ilość zakotwień zalecanych na m2. Najlepsze parametry przy zastosowaniu zredukowanej do 25 mm strefy kotwienia. Montaż zagłębiony w warstwie termoizolacji możliwy przy zastosowaniu końcówki montażowej R-TFIX-TOOL-CS lub dodatkowego zestawu złożonego z talerza R-KWX-063, zatyczki termoizolacyjnej R-TFIX-CAP63 oraz dokręcającego grota R-TFIX-TOOL-BLACK. Montaż powierzchniowy na warstwach termoizolacji możliwy przy zastosowaniu końcówki systemowej R-TFIX-TOOL-GREY oraz zatyczki termoizolacyjnej R-TFIX-CAP15. Wstępnie zmontowane elementy łącznika pozwalają na oszczędność czasu i pracy. Unikalna strefa kompresji kołka zapewnia precyzyjną aplikację produktu.

MONTAŻ POWIERZCHNIOWY

rec

KOŁEK FASADOWY WKRĘCANY R-TFIX-8SX

Zobacz więcej

R-TFIX-CAP-15 zatyczka 15 mm

so

INFOLINIA 801 477 477 WWW.WKRET-MET.COM

l u ti o n

R-KWX 110 talerz dociskowy do wełny z perforatorem ø 10mm R-TFIX-TOOL-BLACK Zobacz więcej końcówka dokręcająca

R-TFIX-CAP-63 zatyczka

FIXPLUG Opis produktu: łącznik wbijany z trzpieniem tworzywowym z przesuwnym talerzykiem dociskowym, z czterokierunkową strefą rozpierania. Łącznik ma innowacyjną, teleskopową konstrukcję zapewniającą szybki i niezawodny montaż oraz gwarantującą właściwe osadzenie łącznika w podłożu i prawidłowe zlicowanie się talerzyka dociskowego z powierzchnią styropianu. Łącznik przeznaczony do montażu styropianu we wszystkich podłożach wg ETAG 014. Cechy szczególne: trzpień tworzywowy łącznika wzmocniony jest włóknem szklanym, dzięki czemu odznacza się dużą wytrzymałością i nie pęka podczas montażu – nawet przy próbie silnego dobijania. Trzpień ma główkę o większej średnicy ułatwiającą montaż. Duża ilość kieszeni klejowych na powierzchni talerzyka łącznika zwiększa przyczepność zaprawy klejowej. Dzięki specjalnej konstrukcji strefy rozpierania oraz wzmocnionemu trzpieniowi, nośności są porównywalne z łącznikami posiadającymi stalowy trzpień. Łącznik dostarczany w komplecie (wstępnie zmontowany).

WKTHERM Opis produktu: łącznik w wersji wbijanej (WKTHERM 8) lub wkręcanej (WKTHERM S 8) z trzpieniem stalowym i ultrakrótką strefą rozpierania, która pozwala na uzyskanie maksymalnych wytrzymałości łącznika przy minimalnym nakładzie pracy i kosztów. Łącznik przeznaczony do mocowania styropianu i wełny mineralnej we wszystkich podłożach wg ETAG 014 dla wersji wkręcanej oraz w betonie, cegle pełnej i pustakach dla wersji wbijanej. Cechy szczególne: główka trzpienia stalowego pokryta jest tworzywem na długości 40 mm, tworząc strefę izolującą. Łącznik zapewnia niską punktową przewodność cieplną (0,002 W/K) i poprawia współczynnik przenikania ciepła całej przegrody. Warstwa tworzywa dodatkowo zabezpiecza trzpień przed korozją. Duża ilość kieszeni klejowych na talerzyku dociskowym zwiększa przyczepność zaprawy klejowej. Łączniki WKTHERM S 8 szczególnie dobrze sprawdzają się w podłożach słabych i lekkich. Wkręcanie trzpienia zapobiega rozbiciu struktury podłoża i gwarantuje uzyskanie najwyższych ­parametrów ­w ytrzymałościowych. Łącznik dostarczany w komplecie (wstępnie zmontowany). Stanowi to dodatkową gwarancję prawidłowego doboru elementów.

ECO-DRIVE Opis produktu: uniwersalny łącznik wkręcany z trzpieniem stalowym i samonacinającym talerzykiem dociskowym do mocowania styropianu (lub wełny mineralnej – wersja ECO-DRIVE W) we wszystkich materiałach, takich jak beton, cegła pełna, pustak ceramiczny, beton lekki czy gazobeton wg ETAG 014. Poprzez połączenie konstrukcji teleskopowej z talerzykiem nacinającym skrócony został czas montażu. W trosce o środowisko produkt nie wymaga dodatkowego oddzielnego f­rezowania – ­eliminuje to zanieczyszczenie pyłem styropianowym. Cechy szczególne: łącznik służy do montażu zagłębionego. Wyposażony jest w krążek styropianowy. Eliminuje to powstawanie mostków cieplnych, a także podnosi estetykę wykonania warstwy zewnętrznej ocieplenia. Łącznik dostarczany w komplecie (wstępnie zmontowany).

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

REKLAMA

41


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA

ENERGOOSZCZĘDNE

OGRZEWANIE DOMÓW Klimakonwektory i grzejniki niskotemperaturowe we współpracy z pompą ciepła Joanna Ryńska

Niektóre grzejniki wyposażone są w mie-

W instalacjach z pompą ciepła, czyli niskotemperaturowych, bardzo dobrze sprawdza się ogrzewanie płaszczyznowe. Nie jest to jednak jedyne rozwiązanie. Przy zachowaniu odpowiednich zasad projektowania, doboru, wykonawstwa i użytkowania instalacja może być bowiem oparta także na grzejnikach niskotemperaturowych. W instalacjach grzewczych niskotemperaturowych coraz ważniejsze miejsce zajmują również klimakonwektory.

dziane układy wodne i aluminiowe wymien-

O

w instalacjach niskotemperaturowych.

niki. Układ oddawania ciepła zbudowany jest z lamel z blachy aluminiowej osadzonych pionowo na rurach grzejnych układu wodnego. Odpowiednio wygięte krawędzie lamel ciasno do siebie przylegają i tworzą przednią oraz tylną ścianę grzejnika. Takie rozwiązanie przyczynia się do efektywnego oddawania energii przez konwekcję i promieniowanie

grzewanie niskotemperaturowe (low

ciepła można stosować zarówno specjalne

temperature heating) to ogrzewanie

grzejniki niskotemperaturowe, jak i uniwer-

wodne, w którym woda grzewcza (za-

salne urządzenia płytowe, pod warunkiem

Niskotemperaturowa instalacja grzejnikowa

prawidłowego doboru wielkości.

wymaga zastosowania odpowiedniego sys-

silająca) ma temperaturę 30–55°C, zamiast

Ważna rola rozdzielaczy

charakterystycznej dla systemów wysokotemperaturowych 70–80°C. Ogrzewanie takie dobrze sprawdza się w budynkach (nowych lub po termomodernizacji), w których zapotrzebowanie na ciepło jest niższe od 40 W/m2. We współczesnych budynkach mieszkalnych, przy prawidłowo i zgodnie z prawem wykonanej izolacji, nie jest to niczym niezwykłym. Źródłem niskotemperaturowej wody grzewczej może być gazowy kocioł kondensacyjny,

Fot. Hewalex

kocioł na biomasę, a nawet pompa ciepła – pod warunkiem prawidłowego doboru grzej-

Sam układ grzewczy, w który wyposażony

temu rozdzielaczowego, z podłączeniem do

ników niskotemperaturowych (inaczej grzej-

jest grzejnik niskotemperaturowy, powinien

rozdzielacza każdego obiegu oddzielnie. Dla

ników LTH lub grzejników dużego formatu).

mieć możliwie małą masę, co przekłada się

instalacji niskotemperaturowej warto wybrać

na niską bezwładność cieplną. Umożliwia

rozdzielacz z materiału odpornego na tworze-

ona szybką reakcję urządzenia na zmiany

nie biofilmu (a wtórnie osadzanie kamienia

zapotrzebowania na ciepło, szczególnie te

kotłowego i korozję), ponieważ jest ona podat-

gwałtowne (np. wietrzenie, nagły wzrost na-

na na zarastanie biofilmem. Szczególną od-

Grzejniki niskotemperaturowe muszą mieć

słonecznienia, dodatkowe zyski ciepła itp.).

pornością wyróżniają się tu poliamid (PA 66)

jak

Pozwala to na efektywną pracę układu grzew-

i stal nierdzewna. Rozdzielacze wykonuje się

czego i jego skuteczną regulację.

także ze stali i mosiądzu, a rzadziej z polifluor-

Grzejniki niskotemperaturowe – co warto o nich wiedzieć? największą

efektywną

powierzchnię

wymiany ciepła. Jak wskazuje jeden z pro-

42

ducentów, powierzchnia kontaktu grzejnika

Grzejnik niskotemperaturowy, w porówna-

ku winylidenu (PVDF) czy polikarbonatu (PC).

niskotemperaturowego z ogrzewanym powie-

niu z wysokotemperaturowym, cechuje się

Rozdzielacz powinien być wyposażony

trzem może być nawet o połowę większa niż

mniejszym zużyciem energii (o około 30%),

w odpowiednie komponenty regulacyjne,

dla tej samej wielkości grzejnika płytowego.

bardziej równomiernym rozprowadzaniem

czyli wskaźniki przepływu (przepływomie-

Wymianę ciepła usprawnia też odpowiednie

ciepła w pomieszczeniu i mniejszym unosze-

rze lub rotametry) i wkładki termostatyczne.

fałdowanie płyty grzejnika. Grzejniki w in-

niem kurzu. W porównaniu z ogrzewaniem

Dzięki wskaźnikowi przepływu można wy-

stalacji niskotemperaturowej są większe od

podłogowym grzejnik niskotemperaturowy

regulować nastawy przepływu, precyzyjnie

grzejników tradycyjnych – dla nowych urzą-

zapewnia mniejszy komfort cieplny, ale dużo

ustawiając jego wielkości na każdym obiegu.

dzeń, dzięki ewolucji techniki grzewczej, nie

szybciej reaguje na wahania temperatury

Natomiast wkładki termostatyczne niezależ-

są to znaczne różnice. W instalacji z pompą

(ma mniejszą bezwładność cieplną).

ne od ciśnienia mają za zadanie utrzymanie

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl


AKCJA TERMOMODERNIZACJA ustawionego przepływu w danym obiegu bez

je w wybranych pomieszczeniach z uwagi

w osiach otworów) można łatwo dopasować

względu na zachowanie pozostałych. Wkład-

na komfort (np. sypialnia, pokój dziecka);

do istniejącego układu przewodów.

ki są przygotowane do montażu sterowników termoelektrycznych,

które

»»ogrzewanie podłogowe dominuje, a grzej-

Klimakonwektory przypodłogowe

współpracując

niki wspomagają dostarczanie ciepła do

z termostatami pokojowymi, będą reagowały

pomieszczeń w okresach szczytowego

na zmianę temperatury w pomieszczeniach

zapotrzebowania na ciepło – rozwiązanie

W połączeniu z niskotemperaturowym źró-

poprzez zamykanie lub otwieranie obiegów.

to sprawdzi się np. przy zastosowaniu

dłem ciepła dobrze sprawdzają się też kli-

Zaleca się zastosowanie gotowych rozdzie-

na podłogach naturalnego drewna, które

makonwektory (fan coils), zwane czasem

laczy. W takim rozwiązaniu belki, uchwyty,

w pewnych warunkach może nadmiernie

grzejnikami rewersyjnymi. Przewagą tych

elementy regulacyjne i pomiarowe, zestaw

izolować ogrzewanie podłogowe od po-

urządzeń nad klasycznymi grzejnikami jest

mieszczenia;

możliwość ich wykorzystania do chłodzenia

odpowietrzająco-spustowy (kurki i odpowietrzniki) pochodzą od jednego producen­ta

»»ogrzewanie

podłogowe ustawione jest na

pomieszczeń latem. Warunkiem jest zasto-

i stanowią gotowy zespół przygotowany do

stałą temperaturę podstawową, a ogrze-

sowanie jako źródła ciepła tzw. rewersyjnej

monta­żu w szafce rozdzielaczowej. Dzięki

wanie grzejnikowe zapewnia dogrzanie do

pompy ciepła, która będzie pracować rów-

temu gwarancja dotyczy całego urządzenia,

optymalnej temperatury 20°C. Rozwiąza-

nież latem, jednak w odwróconym obiegu,

a nie po­szczególnych elementów.

nie to dobrze sprawdzi się np. między se-

jako źródło wody lodowej. W ofercie rynkowej

zonami, kiedy jest za ciepło na uruchomie-

producentów rewersyjne pompy ciepła nie są

nie ogrzewania podłogowego, ale podczas

niczym nietypowym – jeśli nawet nie są takie

Z użytkowego punktu widzenia ważne jest od-

chłodnych nocy warto uruchomić szybko

w standardzie, jest to dodatkowa opcja.

mienne niż w przypadku wysokotemperaturo-

nagrzewające się grzejniki.

Sterowanie ogrzewaniem

wych źródeł ciepła sterowanie ogrzewaniem. Stosuje się regulatory pogodowe i pokojowe.

Praktyczne rozwiązania

W domach jednorodzinnych najczęściej stosuje się klimakonwektory przypodłogowe montowane pionowo, które przypominają

Te pierwsze dostosowują temperaturę wody

Ciekawym, ale droższym od typowego roz-

nieco modernistyczną wersję tradycyjnego

grzewczej do warunków panujących na ze-

wiązaniem praktycznym jest grzejnik płytowy

grzejnika. Producenci dążą do wysmuklania

wnątrz, zwiększając temperaturę wody dopro-

z oddolnym podejściem środkowym. Dzięki

urządzeń, aby głębokość klimakonwektora

wadzanej do grzejników, kiedy temperatura

temu przyłącze można wykonać na etapie sta-

była jak najmniejsza (np. około 12 cm). Smu-

zewnętrzna spada. Regulator pogodowy nie

nu surowego, np. w osi okna – jego położenie

kłość obudowy zwiększa wymagania wobec

uwzględnia jednak warunków panujących

już się nie zmieni, niezależnie od wielkości

komponentów klimakonwektora, więc wersja

w konkretnym pomieszczeniu ani preferencji

i typu grzejnika, który zostanie w pomiesz-

slim może być droższa od podsta­wowej.

użytkowników, ponieważ zapewnia zachowa-

czeniu rzeczywiście zamontowany. Rozwią-

W klimakonwektorze woda grzewcza prze-

nie optymalnej temperatury ustawionej dla

zanie to ułatwi pracę instalatorom, a także

pływa przez wymiennik złożony z rur mie-

całej instalacji grzewczej. Natomiast regulator

oszczędzi dodatkowych nakładów finanso-

dzianych i lamel aluminiowych, co zapewnia

pokojowy, obsługujący konkretne pomiesz-

wych inwestorom w przypadku, gdy grzejnik

szybkie ogrzanie lub schłodzenie powietrza

czenie, daje możliwość zmiany temperatury

okaże się za mały. Może się to zdarzyć, jeśli

w pomieszczeniu. W domach jednorodzin-

o różnych porach doby, zależnie np. od aktyw-

na przykład zmienią się warunki projektowe,

nych zwykle stosuje się klimakonwektory

ności czy przeznaczenia pomieszczenia (np.

choćby izolacja, i zapotrzebowanie danego

dwururowe, w których wymiennik sezonowo

niższa temperatura w garażu czy sypialni).

pomieszczenia na ciepło będzie większe niż

(ręcznie lub automatycznie – w oparciu o za-

Można oczywiście łączyć walory pracy obu

zakładane – grzejnik można łatwo wymienić

daną temperaturę) przełącza się z trybu grza-

regulatorów.

bez konieczności przeróbek instalacji. Grzej-

nia w tryb chłodzenia lub odwrotnie.

Konieczne jest też zapewnienie oczekiwa-

niki z podłączeniem środkowym mają zwykle

Klimakonwektory mogą być wyposażo-

nego przepływu w pompie ciepła poprzez

w nazwie konkretne wyróżnienie (np. dodat-

ne w wentylator o sprężu 30–70 Pa, który

odpowiednie rozwiązanie pracy instalacji

kowe oznaczenie literowe).

odpowiada za nawiewanie powietrza na wy-

grzewczej. Rozwiązania są różne – od kilku

Ścienny grzejnik niskotemperaturowy może

miennik i przetłaczanie go do pomieszczenia.

grzejników otwartych na stałe, przez zbiornik

być też wspomagany wentylatorem, uspraw-

W trybie grzania fan coile wykorzystują dwa

buforujący lub układ równoważący współpra-

niającym cyrkulację powietrza, konwekcję

sposoby przepływu ciepła – nawiew ciepłego

cujący z pompą ciepła, po rozwiązanie bufo-

czy wydajność grzejnika. Wentylatora moż-

powietrza wymuszony działaniem wentylato-

rujące zintegrowane z pompą ciepła. Wybór

na także użyć planując modernizację źródła

ra oraz promieniowanie do wnętrza panelu

konkretnego rozwiązania zależy od zasobno-

ciepła. Grzejnik bez wentylatora pracuje jako

czołowego, który następnie ogrzewa pomiesz-

ści portfela inwestora i jego świadomości.

wysokotemperaturowy, a po wymianie źró-

czenie na drodze konwekcji. Standardem

dła ciepła (np. na pompę ciepła) przecho-

staje się wentylator z silnikiem EC z płynną

dzi na pracę niskotemperaturową i pracuje

regulacją obrotów. Zapewnia to mniejsze zu-

już z wentylatorem. Jeśli w remontowanym

życie energii, cichą pracę oraz szybką reak-

W instalacjach grzewczych można też łą-

budynku nie są wymieniane przewody insta-

cję na wahania temperatury w pomieszcze-

czyć grzejniki niskotemperaturowe z ogrze-

lacji grzewczej, nadal można użyć grzejnika

niu czy zmienne warunki pracy urządzenia

waniem podłogowym. Rozwiązania mogą

niskotemperaturowego. Należy wówczas się-

(np. zmiana wielkości przepływu). Fan coile

być różne:

Współpraca instalacji niskotemperaturowych

gnąć po tzw. grzejniki modernizacyjne, które

wyposaża się też w filtr oraz – opcjonalnie –

są dominującym emiterem cie-

dzięki rozstawowi otworów przyłączeniowych

rozwiązania poprawiające jakość powietrza

pła, a ogrzewanie podłogowe wspomaga

dostosowanemu do starej instalacji (500 mm

(np. powłoki anty­bakteryjne).

»»grzejniki

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

43


AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE

Wpływ jakości paliwa

na sprawność komina i komfort cieplny

Komin odgrywa niezwykle ważną rolę w każdym domu. Ze względu na zachowanie jego wysokiej efektywności i długiej żywotności, istotny okazuje się odpowiedni dobór paliwa. Spalanie drewna czy peletu wydaje się bardzo bezpieczne i ekologiczne. Niestety, tego samego nie można powiedzieć o ekogroszku, który w destrukcyjny sposób oddziałuje na komin, często z winy użytkowników. Czym i w jaki sposób ogrzewać dom, aby osiągnąć w nim optymalny komfort cieplny? żej mierze wynika to również ze statystyk,

kamienia. Ten ostatni odbywa się w kąpie-

ponieważ tego typu paliwo jest najczęściej

li wodnej z udziałem różnych środków che-

wybierane przez użytkowników. Podstawowy

micznych, których zadaniem jest utrzymanie

błąd przez nich popełniany to zastosowanie

węgla na powierzchni wody, zaś kamienia

do kominów wkładów stalowych żaroodpor-

na dnie. Najmniejsze frakcje oddziela się

nych. Klienci sugerują się tu wysoką tempe-

poprzez łączenie węgla z pęcherzami powie-

raturą spalania węgla. Jednak proces spala-

trza, utworzonymi na powierzchni cieczy fil-

nia ekogroszku wygląda inaczej. W kotłach

trującej. Część związków chemicznych może

z podajnikiem automatycznym spala się

pozostawać w węglu (ekogroszku), tworząc

niewielka ilość paliwa (w zależności od ro-

w procesie spalania agresywny kondensat,

dzaju kotła), temperatura spalin na jego wy-

który niszczy wkłady stalowe. Z tego względu

locie wynosi ~70ºC i dochodzi wówczas do

producenci stosunkowo rzadko udzielają gwa-

kondensacji w kominie. Cały proces spalania

rancji na komin do tego paliwa. Jeśli mimo to

w tego typu kotłach, a szczególnie tych kla-

użytkownik zdecyduje się na tego typu paliwo,

akość paliwa jest regulowana przez

sy 5, przypomina pracę kotła kondensacyj-

warto wybrać komin z materiałów najbardziej

normy i odpowiednie przepisy. Kupu-

nego. Z tego względu najodpowiedniejszym

odpornych na działanie spalin. Niewątpliwie

jąc gaz czy olej opałowy, użytkownik

materiałem składowym wkładu stalowego

można do nich zaliczyć ceramikę prasowaną

otrzymuje odpowiednią deklarację zgod-

stanowi

izostatycznie, która wyróżnia się niską nasią-

ności, dającą pewność w zakresie procesu

o grubości min. 0,8–1 mm.

J

blacha

kwasoodporna

1,4404,

kliwością, dzięki mniejszej porowatości niż

spalania paliwa, ale i żywotności komina.

Dodatkowo warto zwrócić uwagę na jeszcze

tradycyjna ceramika plastyczna. Tym samym

Na ten ostatni element w sposób destruk-

jeden element – w produkcji węgla występuje

zapewnia ona odporność na szoki termiczne,

cyjny działa nie tylko słabej klasy paliwo,

proces segregacji poszczególnych ziaren oraz

a także agresywny kondensat.

ale i błędy popełniane przez użytkowników. Jednym z nich jest nieodpowiednia adaptacja kotłowni. W przypadku kotłów atmosferycznych powietrze zaciągane jest do kotła z kotłowni. Użytkownicy często przechowują tam różnego rodzaju środki chemiczne czy detergenty, które powodują korozję wżerową i niszczenie instalacji kominowej.

Które paliwo przysparza najwięcej problemów? Najwięcej negatywnych opinii w zakresie efektywności komina ma ekogroszek. W du-

44

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Dariusz Pilitowski, dyrektor ds. rozwoju w firmie Jawar

JAK ROZPOZNAĆ WADLIWY PELET? W workach zauważalna jest widocznie oddzielająca się duża ilość trocin drobnych i małe cząstki laminatu, a same ziarna łatwo się kruszą. Warto unikać stosowania paliw o niskiej jakości, których nieodłącznym elementem jest zwykle niska cena. Odpady zagospodarowane w postaci peletu lub brykietu z zakładów produkujących wyroby z litego drewna, charakteryzują się najwyższą jakością i kalorycznością oraz są praktycznie w całości sprzedawane na eksport. W biomasie zdarzają się podwyższone ilości materiałów nieorganicznych, jest to głównie piasek, który obniża wartość opałową i tworzy spieki w komorze spalania, czym zwiększa udział popiołów. Na rynku występuje także pelet produkowany ze słomy, używany również jako ściółka, pelet z łusek słonecznika czy pestek innych roślin. Jest to jednak produkcja niszowa o mało znanym wpływie na komin.

www.ekspertbudowlany.pl


AKCJA TERMOMODERNIZACJA Paliwa bezpieczne dla komina

spalania takich paliw osiadają na ich ściankach, ograniczając średnice. Są one nie tylko

Zarówno drewno, jak i pelet okazują się bar-

trudne do usunięcia, ale i grożą pożarem sa-

dzo bezpieczne oraz ekologiczne. Drewno

dzy, uszkadzającym całkowicie komin.

odpowiednio sezonowane jest doskonałym

W trosce o żywotność i efektywność ko-

materiałem, pozytywnie wpływającym nie

mina w domu warto w pierwszej kolejności

tylko na żywotność komina, ale i środowisko. Czy to samo można

powiedzieć

o pelecie? Tak powinno być w przypadku dobrej jakości tego paliwa,

pozyskane-

Korozja wżerowa na zakończeniu wkładu stalowego odprowadzającego spaliny z kotła na ekogroszek

go od sprawdzonego

często jednak są to małe lub średnie firmy

producenta.

Jakość

z branży stolarskiej, które zagospodarowują

peletu, podobnie jak

w ten sposób odpady. W takich sytuacjach

innych paliw, regu-

konieczne jest dokładne zapoznanie ze źró-

lują normy (PN-EN

dłem pochodzenia tego paliwa. Jeśli takie

14961:2011).

Bio-

paliwo wytwarzane jest na bazie elementów

masa, czyli inaczej

z produkcji mebli lub obróbki, np. sklejki,

pelet, powinna cha-

płyt MDF, OSB, wówczas taki materiał nie

sprawdzić pochodzenie paliwa, a także jego

rakteryzować się od-

może być stosowany do spalania w domach

producenta. Do dobrej jakości paliwa niewąt-

powiednimi parame-

jednorodzinnych, a wyłącznie, w nielicznych

pliwie można zaliczyć drewno czy pelet, któ-

trami, takimi jak: rodzaj materiału, z którego

przypadkach, w urządzeniach przemysło-

ry można określić paliwem przyszłości. Jest

jest zrobiona, wielkość, wilgotność, skład

wych, wyposażonych w odpowiednie filtry.

ekologiczny, odnawialny, generuje bardzo

pierwiastków, ilość materiałów nieorganicz-

Takie paliwo zawiera bowiem kleje, okleiny

mało popiołu (5 kg/1 tonę) oraz pozwala za-

nych, ilość popiołu itp. Na rynku istnieje

czy lakiery, które są toksyczne i agresywne

gospodarować odpady drewniane i nie tylko.

wielu niewielkich producentów biomasy,

dla komina oraz kotła. Związki powstałe ze

Zdjęcia: JAWAR

Korozja wżerowa na nieocieplonym wkładzie kominowym

Owalny komin stalowy zakończony daszkiem – efekty niewłaściwego doboru materiału i działania spalin z kotła na ekogroszek

promocja

ź Odwied portal

ARTYKUŁY MERYTORYCZNE NA TEMAT BUDOWY, REMONTU I WYPOSAŻENIA DOMU ORAZ JEGO OTOCZENIA

INSPIRUJĄCE

NOWOŚCI GALERIE PRODUKTOWE ZDJĘĆ

RYNKOWE

PRZEGLĄDY PRODUKTÓW NAJNOWSZE WYDANIA

EKSPERTA BUDOWLANEGO DO BEZPŁATNEGO POBRANIA

FILMY PORADNIKOWE

W WYGODNYM FORMACIE PDF

PORADY EKSPERTÓW Z RÓŻNYCH DZIEDZIN

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

KATALOG FIRM

BEZPŁATNE

E-BOOKI

45


AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA Budynek referencyjny SOPREMA: lodowisko Arena Bill‑Durnan w Montrealu, Kanada

WPŁYW TECHNOLOGII

„CHŁODNEGO DACHU” SOPREMA

na komfort życia w budynku i środowisko Nagrzewanie się dachów budynków, dróg i placów sprzyja akumulacji ciepła, powodując zwiększone promieniowanie do atmosfery. Za niepożądane efekty należy także uznać pogorszenie zdolności do wymiany powietrza, co potęguje efekt smogu, a także zmniejszenie wilgotności powietrza. Zgodnie z szacunkami, na zmiany szczególnie narażone są miasta o populacji przekraczającej 100 tys. mieszkańców.

P

ostępujący proces urbanizacji prowa-

gę na wpływ odbicia promieniowania na na-

zwrócić uwagę na standard projektowania

dzi do zmian w środowisku człowieka.

grzewanie się wnętrza budynków oraz emisję

budynków nie tylko pod kątem ograniczenia

Gęsta zabudowa miejska, eliminująca

zakumulowanego ciepła w wyniku działania

emisji ciepła.

z otoczenia zieleń, otwartą przestrzeń uła-

promieniowania słonecznego. W świetle

Zgodnie z opracowaniami analizującymi

twiającą wymianę powietrza, cieki i zbiorniki

aktual­nych badań optymalnym rozwiąza-

zmianę charakterystyki miejskiej wyspy ciepła

wodne ma bardzo duży wpływ na postępują-

niem jest kombinacja współczynnika odbicia

obszaru Warszawy, w przyszłości znacząco

ce ocieplanie klimatu w miastach i przyspie-

SR powyżej 70% i emisji termicznej TE po-

będzie wzrastać zarówno liczba stopniodni

szone oddziaływanie wtórne na środowisko

wyżej 75%, co w połączeniu z odpowiednio

chłodzenia pomieszczeń (o 185–190%), jak

człowieka. Obecnie obserwujemy, że środo-

dobraną termoizolacją ma ograniczyć na-

i podwoi się (do około 76) liczba dni w roku,

wisko miejskie (m.in. budynki, drogi, tere-

grzewanie wnętrza budynku i konieczność

kiedy konieczne będzie wykorzystanie kli-

ny utwardzone) spowodowało zwiększenie

emisji tego ciepła do atmosfery.

matyzacji. Najnowsze badania dowodzą,

średniej temperatury powietrza w miastach o 3–5°C.

Miejskie wyspy ciepła a zmiany klimatu

Należy zwrócić uwagę, że obserwowane

że w Polsce temperatura, do jakiej nagrzewa-

globalne zmiany klimatyczne w niewielkim

ją się pokrycia dachowe, przekracza niejed-

stopniu mają powiązanie z miejskimi wy-

nokrotnie 70°C. Wysoka temperatura dachu

spami ciepła, jednak równoczesne zmiany

ma ogromne znaczenie zarówno dla trwałości

klimatu globalnego w powiązaniu ze zmia-

samego pokrycia, budynku, jak i jego efektyw-

Budynki w mieście odpowiadają za około

nami klimatu lokalnego mają istotny wpływ

ności energetycznej. Zmniejszając temperatu-

24% całkowitej emisji ciepła do atmosfery.

na środowisko miejskie człowieka. Ostatnie

rę pokrycia dachowego z 70 do około 45°C,

Obecnie jest kładziony coraz większy nacisk

lata, gdy średnia, ale też maksymalna tem-

w dużym stopniu ograniczamy zużycie energii

na ograniczenie przenikania ciepła, a jedno-

peratura w Polsce znacznie wzrosła, wska-

na utrzymanie komfortu cieplnego w budyn-

cześnie w niewielkim stopniu zwraca się uwa-

zują, że w dużo większym stopniu należy

kach, zużycie energii na pracę klimatyzacji

Wymagania dotyczące „cool roof” zgodnie z wytycznymi Energy Star oraz LEED v.4 Rodzaj regulacji

w aglomeracji miejskiej, a także wydłużamy czas życia hydroizolacji oraz jej mechaniczne

Nazwa

Wymogi

Początkowe SR

SR po starzeniu

Energy Star

opcjonalne

65%

50%

ki zastosowaniu np. „cool roof” – „chłodnego

opcjonalne

SRI 84 SR 68%

SRI 64 SR 53%

dachu” (pokrycia o jasnej barwie), zamiast

LEED v.4

46

Dach płaski

i minimalizujemy powstawanie wysp ciepła

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

obciążenie. Cele te można to osiągnąć dzię-

pokryć ciemnych, np. czarnych.

ARTYKUŁ SPONSOROWANY


AKCJA TERMOMODERNIZACJA ROZWIĄZANIA SOPREMA NA „CHŁODNE DACHY” – BUDYNKI REFERENCYJNE: »» Biurowiec Villa Metro Business House, ul. Puławska 145, Warszawa – inwestycja Reform Company 3 »» Eurocentrum Office Complex, Aleje Jerozolimskie 136, Warszawa – inwestycja Capital Park »» Biurowiec City Forum, ul. Traugutta 45, Wrocław – inwestycja Archicom »» Centrum Logistyczne H&M, Chlebnia koło Grodziska Mazowieckiego – inwestycja Panattoni Europe

Idea „chłodnego dachu” SOPREMA Specjaliści z firmy SOPREMA przeprowadzili badania, które wykazały, że temperatura papy

»»wydłużenie

trwałości pokrycia dacho­

lub membrany TPO (FPO) FLAGON EP PR

wego,

ENERGY PLUS, o SRI 99,

wania pokrycia w warunkach letnich,

nego poprzez zastosowanie specjalnego

»»poprawę stabilności wymiarowej pokrycia, »»poprawę parametrów używanego dachu bitumicznego, żelbetowego lub syntetycz»»zapewnienie możliwości montażu i użytko»»zmniejszenie

szczytowego zapotrzebowa-

»»zmniejszenie

zestawu żywic płynnych ALSAN produkcji SOPREMA, specyfikacji indywidualnie do-

nie na energię elektryczną, wydatków na klimatyzację

i przedłużenie żywotności urządzeń klima-

branej po audycie obiektu przez specjalistów SOPREMA.

tyzacyjnych,

»»zmniejszanie się miejskich wysp ciepła, »»obniżenie temperatury powietrza i lokalna poprawa jakości powietrza,

»»ograniczenie efektu cieplarnianego, »»zmniejszenie emisji zanieczyszczeń

Podsumowanie Uzyskanie „chłodnego dachu” wiąże się z koniecznością zastosowania odpowiednich materiałów, pozwalających utrzymać

i ga-

niską temperaturę powierzchni dachu, ale również ich właściwą żywotność. Powin-

zów cieplarnianych.

ny się one charakteryzować odpowiednią

ratura papy refleksyjnej SOPRASTAR® FLAM

Rozwiązania dachowe SOPREMA poprawiające komfort życia w budynkach

WF w analogicznych warunkach – 33,6°C.

Firma SOPREMA od wielu lat pracuje nad

zmieniać w czasie, ale ich utrzymanie w du-

Porównanie tych wartości pokazuje efektyw-

pokryciami, które mogą poprawić komfort

żym stopniu zależy od dbałości użytkownika

ność technologii „chłodnego dachu”.

życia w budynku i ograniczyć jego niekorzyst-

budynku oraz doboru systemu do konkretnej

ny wpływ na środowisko. Opracowała i ciągle

sytuacji, m.in. lokalizacji budynku, jego oto-

opracowuje rozwiązania, które gwarantują:

czenia, konstrukcji dachu, a także planów

bitumicznej pokrytej czarnym łupkiem po nagrzaniu na dachu wynosi 76,6°C, a tempe-

W Stanach Zjednoczonych różne standardy w różny sposób uwzględniają elementy

»»poprawę

refleksyjnością początkową i emisyjnością termiczną początkową, a także właściwą stabilnością tych parametrów. Mogą się one

funkcjonowania dachu z papy

inwestora dotyczących zastosowania innych

świetli, instalacje HVAC i oświetlenie), jeśli

bitumicznej, modyfikowanej SBS powodu-

elementów, jak np. panele fotowoltaiczne,

chodzi o określenie wymagań, które należy

jącą obniżenie temperatury dachu bez uzy-

które także mogą być częścią systemowej do-

spełniać, aby uzyskać pozwolenie na budo-

skania SRI – poprzez zastosowanie papy

stawy SOPREMA. Warto przy tym pamiętać,

budynku (np. rodzaj ścian, dachu, liczbę na-

Papa bitumiczna SOPRASTAR® FLAM spełnia wymagania klasyfikacji LEED i ENERGY STAR

Budynek referencyjny SOPREMA: biurowiec City Forum we Wrocławiu

wę. Inne są także parametry wpływające

SOPRALENE FLAM 180 AR CHAGALL

że najlepsze jest zastosowanie kilku rozwią-

na ocenę efektywności energetycznej budyn-

z białym łupkiem,

zań poprawiających efektywność energetycz-

ku niż w Europie. W przypadku oceny jakości

»»uzyskanie

dachu refleksyjnego, z papy

„cool roof” – „chłodnego dachu” – wprowa-

bitumicznej,

dzono na przykład pojęcie SRI, czyli kombi-

Energy Star – poprzez zastosowanie papy

nację współczynnika odbicia i emisyjności

SOPRASTAR® FLAM HD GR z białymi gra-

termicznej (tabela).

nulkami, o SRI 82,

Zalety „chłodnego dachu” W przypadku, gdy „chłodny dach” w danym obiekcie nie stanowi znaczącego udziału

»»uzyskanie

spełniającego

klasyfikację

oraz efektywnego ogrzewania i klimatyzacji.

dachu refleksyjnego z papy bi-

– poprzez zastosowanie papy SOPRASTAR® FLAM WF z białą folią, o SRI 96,

»»uzyskanie dachu refleksyjnego z membra-

pod uwagę omawiane już wcześniej kwestie

ny syntetycznej spełniającego klasyfikację

użytkowe i ekologiczne, do których należy

LEED – poprzez zastosowanie membrany

zaliczyć:

PVC FLAGON SR ENERGY PLUS, o SRI 97 nr 1/2020

dachów zielonych, instalacji fotowoltaicznej

tumicznej spełniającego klasyfikację LEED

w optymalizacji zużycia energii, warto wziąć

EKSPERT BUDOWLANY

ną w budynku, np. systemów refleksyjnych,

www.ekspertbudowlany.pl

Soprema Polska Sp. z o.o. ul. Stefana Batorego 7, Pass, 05-870 Błonie tel. 22 436 93 00 biuro@soprema.pl, www.soprema.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

47


BUDOWA Witold Okoński, ekspert DAFA, Stowarzyszenia Wykonawców Dachów Płaskich i Fasad

Fot. APK Dachy Zielone, Optigruen International AG

Dachy płaskie przeżywają swój renesans w architekturze, chociaż ich budowa jest bardziej skomplikowana i wymaga większej wiedzy i doświadczenia od wykonawców niż wznoszenie dachów skośnych. Specjaliści z DAFA opracowali wytyczne dla wykonawców, które pomogą podnieść standard jakości robót budowlanych. Warto skorzystać z ich ogromnej wiedzy i doświadczenia. Prezentujemy najważniejsze zagadnienia dotyczące projektowania i wykonywania dachów z izolacją wodochronną.

Jak poprawnie zaprojektować

I WYKONAĆ DACH PŁASKI W

ytyczne zawierają informacje na

ruch samochodowy lub jako powierzchnie

klejona do podłoża. Połączenia zakładkowe

temat projektowania i wykona-

dachów zielonych. Jedyne obciążenia (poza

muszą być w pełni sklejone (uszczelnione).

nia izolacji dachów z materiałów

ciężarem własnym elementów pokrycia oraz

W przypadku stosowania do wykonania pa-

bitumicznych, z tworzyw sztucznych (PVC,

oddziaływaniami od wiatru, śniegu itp.)

roizolacji folii PE, połączenia zakładkowe

TPO, EPDM i inne) oraz folii płynnych.

ograniczone są do obciążeń spowodowanych

muszą być w pełni uszczelnione z zastoso-

wykonywaniem czynności konserwacyjnych

waniem odpowiedniej taśmy klejącej.

Zakres wytycznych obejmuje następujące zagadnienia:

»»podstawowe informacje oraz definicje, »»podstawowe zasady technik izolacji wodochronnej,

»»konstrukcja stropów, »»elementy izolacji wodochronnej, wymagania i stosowanie,

»»instrukcje

techniczne dotyczące wykony-

wania izolacji przeciwwodnych,

»»zabezpieczenie

izolacji wodochronnej da-

chu przeciwko siłom ssącym wiatru,

»»zabezpieczenie

pokrycia i powierzchni

użyt­kowych,

»»detale dachowe – wykończenia i obróbki, dylatacje itd.,

»»remonty oraz utrzymanie dachów, »»rysunki rozwiązań detali. Wytyczne dotyczą wykonywania oraz projektowania izolacji wodochronnych na dachach płaskich i pochylonych (np. dachy, tarasy, przejścia, chodniki, balkony, dachy zielone) ze wszystkimi elementami niezbęd-

Dachy użytkowe

niż 1 m2 w przypadku klejonych syste-

chodniki; powierzchnie przeznaczone na

mów dachowych. Długość każdej z kra-

dachy zielone lub jakiekolwiek inne typy da-

wędzi sztywnych piankowych płyt termo-

chów pokryte zielenią; powierzchnie obciążone wyposażeniem, takim jak np. kolektory słoneczne, ogniwa słoneczne, urządzenia dźwigowe lub inne wyposażenie eksploatacyjne budynku zlokalizowane na dachu.

Stropy stalowe (z blachy) Ewentualnie nagromadzona woda w dolnej części stropu z blachy trapezowej może być odprowadzona poprzez uprzednio wykonane otwory odwadniające.

Warstwa do regulacji przepływu pary wodnej (paroizolacja) nej powodującej uszkodzenie całego układu warstw dachowych (oraz obniżenie przede wszystkim ich właściwości termoizolacyjnych).

ne jako powierzchnie nieprzeznaczone do

Warstwa paroizolacji może być luźno ukła-

ciągłego użytkowania przez pieszych, przez

dana lub częściowo albo całkowicie przy-

nr 1/2020

piankowe płyty termoizolacyjne

przez pieszych, np. tarasy, balkony, przejścia,

Paroizolacja zapobiega dyfuzji pary wod-

EKSPERT BUDOWLANY

»»Sztywne

nie powinny mieć powierzchni większej

krycia dachowego.

Dachy nieobciążone ruchem są projektowa-

Izolacja cieplna

Powierzchnie przeznaczone do użytkowania

nymi do prawidłowego funkcjonowania po-

Dachy nieużytkowe

48

i naprawczych.

www.ekspertbudowlany.pl

Rys. 1. P ołączenie izolacji bitumicznej ze stalową podstawą świetlika bez fabrycznego ocieplenia podstawy: 1 – obróbka blacharska, 2 – usz­ czel­ka systemowa, 3 – konstrukcja pomocnicza, 4 – mocowanie mechaniczne Rys. DAFA


BUDOWA »»W przypadku,

izolacyjnych nie powinna być większa niż 1,2–5 m.

»»Materiały

gdy izolacja układana jest

w jednej warstwie, musi mieć felc.

»»Należy

z układania poszczególnych warstw materiałów.

stosować odpowiednie warstwy

Na dachach, których zaprojektowany spa-

pod warstwą paroizolacji (np. lekki beton

rozdzielające ponad warstwą izolacji ter-

dek wynosi maks. około 5% (~3°), wystę-

lub pustki niewentylowane) mogą powo-

micznej, np. maty drenażowe, geowłók-

powanie ewentualnych zastoisk wody jest

dować występowanie wewnętrznej kon-

niny itp., zapobiegające penetracji zanie-

nieuniknione.

densacji pary wodnej w tych warstwach.

czyszczeń (w szczególności pyłów itp.)

»»Płyty

termoizolacyjne zlokalizowane

pod warstwę izolacji termicznej.

ze szkła piankowego powinny być

»»Izolacja termiczna, ze względu na siły wia-

przyklejane do podłoża za pomocą kleju bitumicznego lub innego środka klejącego

trowe, musi być balastowana.

»»Odwodnienie

»»W miejscach połączeń arkuszy izolacji wodochronnej z obrzeżami z drewna lub innych podobnych detali mogą występować nieznaczne różnice w izolacyjności ter-

dachu powinno być zapro-

micznej tych miejsc, co może objawiać się

rodnej powierzchni. W przypadku ukła-

jektowane w taki sposób, aby nie dopu-

na przykład w postaci oszronienia spodniej

dania bezpośrednio na stropie, podłoże

ścić do występowania wody pod warstwą

strony dachu, cieńszej warstwy śniegu lub

musi być odpowiednio wypoziomowane

izolacji termicznej. Jeżeli jest to konieczne,

występowania nieznacznego zawilgocenia.

i ­gładkie.

powinny zostać ukształtowane odpowied-

Występowanie takich objawów nie stano-

w przypadku układania na ciągłej, jedno-

»»W przypadku,

wi defektu pokrycia dachowego.

nie spadki.

gdy warstwa izolacji ter-

micznej ułożona jest ponad warstwą izo-

Instrukcje techniczne dotyczące wykonywania izolacji przeciwwodnych

lacji wodochronnej, poddawana jest oddziaływaniu czynników atmosferycznych (m.in. opadów deszczu). W związku z tym należy stosować odpowiednie materiały

Pochylenie dachu może odbiegać od przyję-

(np. polistyren ekstrudowany) charaktery-

tego w projekcie:

»»w granicach

zujące się bardzo niską nasiąkliwością.

dopuszczalnych określonych

w odpowiednich tolerancjach,

Dachy balastowe odwrócone

»»z powodu różnic w grubości stosowanych

»»Izolacja termiczna układana nad warstwą

materiałów,

»»z powodu

izolacji wodochronnej wymaga stabilnego podłoża (np. strop betonowany).

»»Uzyskanie całkowitego przyklejenia warstw klejonych do podłoża bez jakichkolwiek pęcherzy nie jest zawsze możliwe w warunkach budowy. Dopuszcza się występowanie pojedynczych pęcherzy.

»»Występowanie

na powierzchni pokrycia

dachowego (izolacji wodochronnej): –– ciemniejszych powierzchni, –– małych lokalnych zastoisk wody, –– drobnych pofałdowań lub zmarszczek,

występowania na powierzch-

–– oraz gromadzenie się wody na połącze-

ni pokrycia zakładów itp. wynikających

niach arkuszy materiału izolacyjnego nie promocja

Książki z dziedziny: budownictwa chłodnictwa ciepłownictwa i ogrzewnictwa gazownictwa instalacji sanitarnych ochrony środowiska wentylacji i klimatyzacji instalacji elektrycznych informatyki

Księgarnia Techniczna Grupa MEDIUM

zarządzania i obsługi nieruchomości oraz programy, słowniki, poradniki

ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel.: 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 e-mail: eib@ksiegarniatechniczna.com.pl

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

49 www.ksiegarniatechniczna.com.pl


BUDOWA stanowi żadnego defektu w wykonaniu

»»umocowanie

przy użyciu taśm metalo-

nicznego płyt izolacji termicznej oddzielnie

płaskiego pokrycia dachowego i nie

wych, ew. blach laminowanych (listew

również za pomocą mocowania mechanicz-

może obniżać właściwości użytkowych.

montażowych),

nego lub klejenia.

Defektu

wykonawczego

nie

stanowią

również ewentualne widoczne wypływy materiału klejącego wierzchnią warstwę izolacji wodochronnej (np. wypływ materiału bitumicznego w przypadku pap bitumicznych).

Zakłady pomiędzy arkuszami izolacji wodochronnej Przy papach bitumicznych zakłady powinny wynosić co najmniej 8 cm. Przy membranach z tworzyw sztucznych zakład rolek

»»przeciągnięcie hydroizolacji przez kalenicę i umocowanie od górnej strony,

Zabezpieczenie za pomocą obciążenia dodatkowego

chowych do dachów stromych,

W celu zapewnienia ochrony przed odry-

»»stosowanie pap zgrzewanych oraz pap da»»stosowanie

do warstw sklejanych stałych

waniem warstw izolacyjnych, możliwe jest

mas klejowych lub innych odpowiednich

zastosowanie następujących materiałów ba-

klejów,

lastujących:

»»stosowanie

»»układanie pasm w kierunku nachylenia, »»podział długości pap,

Rys. 2. Ł ączenie izolacji wodochronnej z tworzywa sztucznego z rurą przechodzącą przez strop z obciążeniem: 1 – listwa dociskowa, 2 – stalowa podstawka świetlika, Rys. DAFA 3 – mocowanie mechaniczne

»»żwiru o uziarnieniu 1,6–3,2 cm i grubości warstwy min. 5 cm,

»»płyt chodnikowych (lub innych płytek betonowych) ułożonych na warstwie żwiru (lub

Rys. 3. P ołączenie izolacji wodochronnej z tworzywa sztucznego z attyką z płyty warstwowej: 1 – kołRys. DAFA nierz wykonany na budowie, 2 – warstwa balastująca i ochronna żwiru

wzdłuż linii zgrzewania wynosi co najmniej

»»montaż wsporników (np. drewnianych) do

specjalnych podkładkach plastikowych

4 cm. Należy unikać występowania podwój-

umocowania warstw izolacji cieplnej oraz

umożliwiających regulację wysokościową

nych zakładów typu T (łączenie w jednym

wodochronnej.

w celu zapewnienia odpowiedniego wy-

miejscu czterech sąsiednich arkuszy), np. poprzez odpowiednie przesunięcie połączeń.

Dodatkowe środki w przypadku nachylenia połaci dachowej powyżej 5%

Zabezpieczenie izolacji wodochronnej dachu przed wiatrem Liczba łączników (na jednostkę powierzchni)

poziomowania nawierzchni) przy zastosowaniu odpowiedniej warstwy ochronnej lub rozdzielającej (żwir od warstwy izolacji wodochronnej lub termicznej),

»»różnego

rodzaju bloków betonowych uło-

zależy od wartości sił odrywających, sposo-

żonych również na warstwie żwiru przy za-

bu instalacji, jak również typów łączników.

stosowaniu odpowiedniej warstwy ochron-

W przypadku nachylenia połaci dachowej

Wszystkie tego rodzaju elementy powinny

powyżej 5% (~ 3°) konieczne jest zastoso-

być odpowiednio zaplanowane i ostatecz-

wanie dodatkowych środków, które zapo-

nie ustalone już na etapie projektu i ujęte

2,5×2,5 m i grubości ok. 10 cm, ułożo-

biegną zsuwaniu się warstw pokrycia dachu

w dokumentacji przetargowej. Jako regułę

nych na podkładzie z zaprawy cementowej

w kierunku nachylenia, w szczególności, gdy

przyjmuje się, iż łączniki mocujące izolację

dach będzie nagrzany przez słońce.

wodochronną do podłoża (np. blaszanego)

Konieczne może być osobne lub łączone zastosowanie następujących środków:

»»zabezpieczenie

50

pap dachowych o dużej wy-

trzymałości na rozciąganie,

i warstwie rozdzielającej lub ochronnej,

»»gazonów

z zielenią lub ogólnie ziemi ro-

ślinnej z nasadzeniami (wraz z odpowied-

izolacji termicznej oraz paroizolacji. W miej-

nimi warstwami drenażowymi i ochron­

izolacji wodochronnej na

scach, takich jak np. wewnętrzne powierzchnie pokrycia dachowego, może się okazać

cowanie łącznikami o średnicy ok. 5 cm,

konieczne zastosowanie mocowania mecha-

nr 1/2020

betonowych, o wymiarach ok.

równocześnie stanowią stabilizację warstwy

górnej krawędzi (kalenica) poprzez umo-

EKSPERT BUDOWLANY

nej lub rozdzielającej (patrz powyżej),

»»bloków

www.ekspertbudowlany.pl

nymi),

»»w rejonie

krawędzi oraz narożników da-

chu, luźno ułożone materiały mogą być


BUDOWA Roślinność na dachach zielonych

zdmuchiwane przez wiatr (lub wyrzucane przez ptaki). W związku z tym w tych re-

pokrywa śniegu, konieczne może okazać się zwiększenie wysokości wykończenia izolacji.

jonach zaleca się stosowanie wykończenia

W przypadku dachów zielonych należy roz-

Wykończenie izolacji na powierzchni pio-

z płytek betonowych (lub zastosowanie

różnić podział na zieleń intensywną oraz

nowej musi być zabezpieczone przeciw jej

odpowiednich siatek ochronnych).

ekstensywną. Ma to szczególne znaczenie

zsunięciu się. Zabezpieczenie należy wy-

w przypadku doboru grubości warstw we-

konać poprzez mocowanie izolacji wzdłuż

getacyjnych, jak również jego właściwości

górnej krawędzi. Listwy mocujące, które do-

w odniesieniu do typu roślinności. Eksten-

datkowo zapewniają również ochronę przed

Warstwa żwirowa. Do wykonania ciężkiej

sywna roślinność zasadniczo wymaga rela-

penetracją wody, muszą być odpowiednio

warstwy ochronnej w postaci żwiru należy

tywnie cienkiej warstwy glebowej. Dotyczy to

sztywne, aby na całej swej długości w jed-

żwir o uziarnieniu 1,6/3,2 cm o grubości

roślin, które nie osiągają wysokości większej

nakowy sposób dociskały warstwę izolacji

warstwy min. 5 cm. Taka warstwa żwiru

niż 15 cm. Zastosowanie zieleni ekstensyw-

wodochronnej. Odległość pomiędzy łącznika-

zawiera w sobie również ziarna drobniej-

nej stanowi również alternatywę w stosunku

mi nie powinna przekraczać 20 cm. Łączniki

sze i grubsze oraz może zawierać materiał,

do warstwy żwiru jako warstwy balastowej

zastosowane do mocowania listwy powinny

który nie jest odporny na działanie mrozu.

lub warstwy ochronnej.

zapewniać odpowiedni docisk mocowanej

Ciężkie warstwy ochronne

Spękane lub pokruszone ziarna żwiru są nie-

Detale dachowe

uniknione i nie mogą być postrzegane jako

izolacji. Zastosowanie dodatkowych obróbek blacharskich ponad listwami mocującymi za-

elementy stanowiące defekt warstwy żwiru.

Wszelkie połączenia, szczeliny dylatacyj-

pewnia dodatkową ochronę przed penetracją

Nie wpływa to w żaden sposób na właściwo-

ne itp. na elementach wykończenia izolacji

wody w rejon mocowania listwy.

ści ochronne tej warstwy, jak również na jej

wodochronnej powinny zapewniać szczel-

Wykończenie izolacji przebić i przejść in-

funkcję jako warstwa balastująca.

ność aż do ich najwyższych punktów, muszą

stalacji przez warstwy izolacji wodochronnej.

Jeżeli warstwa żwiru stosowana jest rów-

również zapewniać możliwość przeniesienia

Odległość pomiędzy przebiciami czy też prze-

nież jako warstwa balastująca, jej grubość

naprężeń termicznych i mechanicznych oraz

prowadzeniami, jak również od innych ele-

i wynikający z tego ciężar na jednostkę po-

być odporne na działanie czynników atmo­

mentów wykończenia (np. attyk, ścian itp.)

wierzchni, powinna być tak dobrana, aby

sferycznych.

powinna wynosić min. 30 cm, aby możliwe

zrównoważyć oddziaływanie sił odrywają-

Wykończenie izolacji na powierzchniach pionowych

cych wiatru.

Nawierzchnie przeznaczone do ruchu pieszego

Wykończenie izolacji przeciwwodnej. Wy-

Nawierzchnie dachowe przeznaczone do ru-

sokość wykończenia izolacji na powierzchni

chu pieszego produkuje się np. z płyt chod-

pionowej powinna wynosić:

»»15 cm, »»przynajmniej 12 cm dla dachów o pochy-

nikowych lub płyt fasadowych na żwirze lub łupku o grubości średnio 3 cm. Na izolacjach wodochronnych z pasm bitumicznych można,

leniu do 9% (~5°),

»»przynajmniej 10 cm dla dachów o pochy-

a na izolacjach z pasm tworzyw sztucznych

było poprawne wykończenie i uszczelnienie takiego miejsca. Podana odległość powinna być mierzona od krawędzi kołnierza lub innej podobnej obróbki zastosowanej jako element wykańczający.

Odwodnienie połaci dachowej Powierzchnie dachowe odwadniane za pośrednictwem wpustów, bez względu na ich powierzchnię, powinny posiadać minimum

koniecznie trzeba położyć warstwę ochronną.

leniu przekraczającym 9% (~5°).

dwa wpusty odwadniające albo jeden wpust

Nawierzchnia tarasów powinna mieć nachy-

Powyższe wysokości należy odnosić wzglę-

oraz przelew awaryjny. W przypadku tarasów

lenie wynoszące co najmniej 1% (~0,5°).

dem poziomu najwyższych warstwy wykoń-

odwodnienie musi być zapewnione z pozio-

Wykorzystanie ewentualnych regulowanych

czeniowych, nawierzchniowych itp., jak np.

mu izolacji wodochronnej.

podstawek dystansowych do wypoziomowa-

żwir. Powyższe wartości są wartościami mi-

„Wytyczne do projektowania i wykonywa-

nia warstwy nawierzchniowej jest możliwe

nimalnymi i mogą być odpowiednio zwięk-

nia dachów z izolacją wodochronną – wy-

w przypadku, gdy podłoże jest stabilne. Pod

szone przez krajowe przepisy. Dodatkowo

tyczne dachów płaskich” dostępne są na

spodem zalecane są warstwy ochronne.

w miejsca, gdzie może występować gruba

www.księgarnia.dafa.com.pl. promocja

Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz: • nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

51


BUDOWA

DACHÓWKA AARHUS IBF – sposób na nowoczesny dach Dachówka betonowa Aarhus IBF to nowość na polskim rynku pokryć dachowych. Produkt jest odpowiedzią na zapotrzebowanie inwestorów na nowoczesny, zgodny z najnowszymi trendami dach, który wyróżni dom w okolicy, a jednocześnie będzie uosabiał klasyczne i ponadczasowe piękno.

MODERNE to nie tylko powłoka, to sprawdzona i doceniana technologia produkcji polegająca na wielokrotnym nadawaniu koloru z natury szarej mieszance piaskowo­ ‑cementowej. Powłoka powstaje z połączenia żywicy akrylowej z odpowiednio dobranymi komponentami mineralnymi. Nakładane są dwie powłoki: pierwsza zaraz po formowaniu oraz druga po kilkugodzinnym okresie dojrzewania, nadając dachówce ostateczny wygląd. Uzyskiwana powierzchnia jest raczej matowa o minimalnym połysku.

padku tradycyjnej dachówki falistej. Wytrzymałość, a co za tym idzie – również długa żywotność produktu – potwierdzona jest wieloletnią gwarancją – aż 30 lat na nowy model dachówki.

Nachylenie połaci dachu Możliwy zakres pokrycia to dachy o kątach od 15° do prawie 90°. Optymalne nachylenie dachu zawiera się pomiędzy 27° a 60°. Przy dachach o kątach nachylenia powyżej 60°

D

zaleca się bezwzględnie mocować co drugą achówki betonowe z wyglądu do

drobnoziarnistą warstwą koloryzującą, a na-

dachówkę

złudzenia przypominają ceramicz-

stępnie trwałą powłoką zewnętrzną.

stosować dodat-

ne. Mają podobne kolory, kształty

i rozmiary. Dzięki nowoczesnym technolo-

kowe zabezpie-

Wymiary dachówek Aarhus

czenia (foliowa-

Długość

420 mm

wymiarowo. Ich wysokowytrzymałościowy

Szerokość

330 mm

rdzeń najczęściej pokrywa się z wierzchu

Szerokość pokrycia

300 mm

kach poniżej 27°

40 mm

należy dodatko-

4,2 kg/szt.

wo zabezpieczyć

giom produkcji są gładkie i bardzo stabilne

Wysokość profilu

NATURALNY WYRÓB I MNIEJSZE ZUŻYCIE ENERGII Proces produkcji zapewnia trwałość i powtarzalność produkowanych dachówek. Zastosowanie komponentów rozpuszczalnych w wodzie powoduje, że produkty IBF są bezpieczne dla użytkowników, a cały proces pozostaje bez wpływu na środowisko naturalne. Podczas produkcji dachówek cementowych IBF Polska zużywa o 65% mniej energii niż w przypadku produkcji podobnych dachówek ceramicznych. Ponadto odpowiednio dobrane składniki, począwszy od piasków o bardzo wysokiej zawartości kwarcu, poprzez najwyższej klasy gatunki cementów, w połączeniu z powłokami przeciwdziałają przenikaniu wapnia oraz w istotny sposób ograniczają porastanie dachówki machami czy algami.

52

oraz

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Waga

Liczba dachówek na m2

37 cm

9

35,5 cm

9,5

33,5 cm

10

31,5 cm

10,5

Na jaki dach kłaść płaską dachówkę betonową? Dachówka betonowa Aarhus to idealny produkt na pokrycie dachów nowoczesnych budynków o prostej bryle. Produkt marki IBF jest przeznaczony w szczególności na wysokie dachy dwuspadowe o prostej geometrii. Gładka powierzchnia dachówki sprawia, że dach wydaje się lżejszy i cieńszy niż w przywww.ekspertbudowlany.pl

itp.). Przy spad-

dach pełnym deskowaniem oraz zwiększony-

Zapotrzebowanie Rozstaw łat

nie, deskowanie

mi zakładami folii PVC.

IBF Bolesławiec ul. Kościuszki 21, 59-700 Bolesławiec tel. 75 732 40 31, e-mail: ibf@ibf.pl IBF Toruń ul. Poznańska 294, 87-100 Toruń tel. 56 658 14 51, e-mail: torun@ibf.pl IBF Radomsko Wierzbica 149, 97-561 Ładzice tel. 44 747 00 10 e-mail: radomsko@ibf.pl, www.ibf.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY


DO ŚCIĄGNIĘCIA

bezpłatne e-booki N O W E

W Y D A N I A

P O R A D N I K Ó W

wejdź na


BUDOWA

PŁYTY KAMIENNE NA TARASACH I BALKONACH Co warto wiedzieć przed zakupem

mgr inż. Maciej Rokiel

I nie chodzi tu tylko o parametry normo-

Coraz większa dostępność różnorodnych płyt z kamieni naturalnych powoduje, że standardom wykończeniowym stawia się coraz wyższe wymagania. Takie okładziny cechują się naturalnym pięknem, jednocześnie ich parametry użytkowe pozwalają na przeniesienie nieraz ekstremalnych obciążeń. Do stosowania okładzin z kamieni naturalnych impulsem jest także chęć nadania pomieszczeniu czy budynkowi indywidualnego charakteru, wyglądu lub zwiększenia jego wartości.

W

dzo istotne są właściwości przewidzianych do zastosowania materiałów do klejenia i spoinowania. Muszą być one kompatybilne z płytkami (lub płytami) z kamieni naturalnych, a to zapewniają kleje, zaprawy spoinujące i masy dylatacyjne o dodatkowych parametrach, uwzględniających wrażliwość niektórych rodzajów kamieni na przebarwienia. Skuteczne unikanie tego typu zjawisk wy-

szystko jest w porządku, jeżeli

Przy wykonywaniu okładzin z kamieni na-

maga jednak odpowiedzi na pytanie o przy-

tym zamiarom towarzyszy po-

turalnych trzeba zwrócić uwagę na następu-

czynę ich powstawania. Struktura kamieni

prawne technicznie zastosowa-

jące czynniki:

naturalnych nie jest jednorodna i mają one

»»parametry

i właściwości zastosowanych

budowę porowatą. Właśnie przez pory i kapi-

systemów, które są kompatybilne z ich spe-

kamieni (odporność mechaniczna, czynni-

lary woda może wniknąć w strukturę kamie-

cyficznymi właściwościami, które uwzględ-

ki atmosferyczne itp.),

ni, co jest bezpośrednią przyczyną powsta-

nie. Zapewnić to może tylko stosowanie

nić trzeba na etapie projektowania i wykonywania prac.

Właściwości kamieni naturalnych Punktem wyjścia jest znajomość właściwości kamieni naturalnych. Powstawały one w różnych epokach geologicznych i różna jest ich

»»przygotowanie podłoża, »»sposób wykonywania robót, »» jeżeli płyty są klejone do podłoża – na pa-

kamieni naturalnych. Pozwoli to na oszacowanie, jakiego rodzaju materiał nadaje się do konkretnych zastosowań. Ta różnorodność ich właściwości stanowi

analiza tych zjawisk pokazuje, że są one dość skomplikowane. Oczywiście nie chodzi tu o różnice w wyglądzie powierzchni, te za-

praw klejących i spoinujących oraz mas do

wsze mogą się pojawić – wygląd jest zależny

wypełnień dylatacji.

od składu mineralogicznego.

Wybrane właściwości kamieni naturalnych Mrozoodporność

dzo różne. Pokazuje to tabela, w której zestawiono kilka podstawowych cech wybranych

wania przebarwień. Przy czym szczegółowa

rametry i właściwości zastosowanych za-

geneza, dlatego właściwości mogą być bar-

Możliwość polerowania

Ryzyko wystąpienia przebarwień

Ryzyko powstawania wykwitów soli

Granit

tak

tak

tak

nie

Dioryt

tak

zazwyczaj tak

tak

nie

Gabro

tak

zazwyczaj tak

nie

nie

Sjenit

tak

dobra

nie

nie

jednak pewną „słabość”, choć słowo to nie

Porfiryt

tak

tak

rzadko spotykane

tak

do końca oddaje zakres pojawiających się tu

Bazalt

tak

tak

nie

nie

problemów. Wykonawcy pracujący zawodo-

Trachit

tak

rzadko spotykana

nie

nie

wo z kamieniami naturalnymi powinny mieć

Diabaz

tak

tak

nie

nie

przynajmniej podstawową wiedzę na temat

Piaskowiec

zazwyczaj tak

rzadko spotykana

tak

rzadko spotykane

ich właściwości. Brak tej wiedzy może skut-

Konglomerat

tak

rzadko spotykana

tak

tak

kować późniejszymi defektami wizualnymi czy nawet uszkodzeniami, wynikającymi nie tylko z zastosowania nieodpowiednich zapraw klejących i spoinujących, gdy płyty są klejone do podłoża, lecz także uszkodzeniami mechanicznymi przy stosowaniu w układach drenażowych.

54

we, przy doborze kamieni naturalnych bar-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

rzadko spotykana

przeciętna

rzadko spotykane

tak

Trawertyn

Wapień

zazwyczaj tak

przeciętna

rzadko spotykane

nie

Marmur

zazwyczaj tak

przeciętna

tak

tak

tak

tak

tak

nie

tak

tak

nie

nie

rzadko spotykana

nie

nie

nie

Gnejs Kwarcyt Łupek

www.ekspertbudowlany.pl


BUDOWA Przebarwienia zwykle są nieodwracalne. Najczęściej przyczyną są wówczas znajdu-

maniem promieni przy przechodzeniu przez

i wilgoci „z daleka od okładzin z kamieni

kamień.

naturalnych” jest jedną z kluczowych czyn-

jące się w wodzie materiały (np. cząsteczki

Krótkotrwałe obciążenie wilgocią nie musi

ności pozwalających na zmniejszenie ryzyka

zanieczyszczeń), które osadzają się w struk-

spowodować trwałych przebarwień, zawilgo-

powstawania przebarwień, to najlepszym

turze płyty (w porach). Drugą przyczyną

ceniu ulega jedynie górna część płytki, i po

sposobem jest stosowanie kamieni niewrażli-

powstawania nieusuwalnych przebarwień

wyschnięciu, przebarwienia mogą ustąpić.

wych na przebarwienia, ale to nie rozwiązuje

jest także woda, która reaguje z materiałami

Jednakże przy długotrwałym obciążeniu

problemu.

znajdującymi się w płycie, czego skutkiem

wodą, szczególnie przy zastosowaniach ze-

To wszystko powoduje, że renomowani

jest tworzenie się przebarwień.

wnętrznych, należy się liczyć z możliwością

producenci chemii budowlanej w swojej ofer-

powstania optycznych mankamentów.

cie mają całą gamę materiałów przeznaczo-

Przebarwienia

odwracalne

mogą

być

skutkiem załamania światła w porach i ka-

Płyty kamienne na tarasach i balkonach

pilarach wypełnionych wodą (w porównaniu z promieniami przechodzącymi przez pory

nych do wrażliwych na przebarwienia kamieni naturalnych. Będą to specjalistyczne kleje, najczęściej szybkowiążące i szybkoschnące,

nie wypełnione wodą). Te przebarwienia

Na tarasach płyty kamienne mogą być ukła-

na białym cemencie. Uzupełnieniem są spe-

(ciemne plamy) są szczególnie zauważalne

dane na warstwie drenażowej (płukane kru-

cjalne zaprawy spoinujące i uszczelniacze

na prześwitujących kamieniach (np. z mar-

szywo) lub na podstawkach dystansowych

silikonowe. Specjalne, czyli cechujące się

muru). Wyschnięcie okładziny, gdy źródłem

– oba te przypadki to tzw. układ drenażowy,

dodatkowymi właściwościami.

zawilgocenia jest czysta woda, zwykle przy-

jak również klejone do hydroizolacji zespolo-

Ograniczenie czasu oddziaływania wilgoci

wraca pierwotny wygląd powierzchni.

nej – tzw. wariant z uszczelnieniem zespo-

na kamień naturalny wymusza, aby zaprawy

Dla niektórych rodzajów kamieni, na

lonym. Dlatego przeanalizować należy także

klejące były szybkowiążące. Pozostaje jednak

skutek obrócenia płyty przy układaniu,

oddziaływanie kleju, zapraw spoinujących

problem związany z ilością wody w zaprawie

mogą powstać zaburzenia w wyglądzie po-

i elastycznych mas dylatacyjnych na klejone

klejącej. Należy ograniczyć w takiej zaprawie

wierzchni. Jest to zjawisko związane z zała-

do podłoża płyty. Skoro utrzymywanie wody

ilość wody, która dla procesu hydratacji jest

1

2

3

Fot. 1–3. Skutki spoinowania płyt kamiennych wrażliwych na przebarwienia typowymi materiałami, które nie były przeznaczone do tego typu płyt kamiennych Fot. autor

1

2

3

4

5

6

7

8

9

Rys. 1. Przykładowy układ warstw tarasu z drenażowym odprowadzeniem wody nad pomieszczeniem – układ tradycyjny: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-filtrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja wodochronna, 6 – termoizolacja, 7 – paroizolacja, 8 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 9 – pomieszczenie pod tarasem Rys. autor

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

1

2

3

4

5

6

7

8

Rys. 2. Przykładowy układ warstw tarasu z drenażowym odprowadzeniem wody nad pomieszczeniem – układ odwrócony: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa drenażowa, 3 – warstwa ochronno­ ‑filtrująca, 4 – termoizolacja, 5 – mata drenażowa, 6 – izolacja wodochronna, 7 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 8 – pomieszczenie pod tarasem Rys. autor

www.ekspertbudowlany.pl

1

2

3

4

5

6

7

8

Rys. 3. Przykładowy układ warstw tarasu naziemnego z drenażowym odprowadzeniem wody: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-filtrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja przeciwwodna, 6 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem), 7 – warstwa przerywająca podciąganie kapilarne, 8 – warstwy gruntu Rys. autor

55


BUDOWA zbędna, a powoduje jedynie uzyskanie zaprawy o odpowiedniej konsystencji.

1

2

3

4

5

6

Dlatego takie specjalistyczne kleje są nie

glenie naroży i krawędzi), które nie powo-

tylko szybkowiążące/szybkoschnące (skraca

duje dezintegracji próbki,

»»stan

się w ten sposób czas, w którym woda zaro-

2 – jedno lub kilka małych pęknięć

bowa może swobodnie penetrować kapilary

(do 0,1 mm szerokości) lub oddzielenie

płytki), lecz mają w swym składzie dodatki

małych fragmentów (do 30 mm² na frag-

pozwalające na znaczną redukcję wody, która zapewnia tylko odpowiednie własności aplikacyjne, a nie jest potrzebna do reakcji wiązania i twardnienia. Skoro przyczyną przebarwień może być zaprawa klejąca, to samo dotyczy zapraw spoinujących. Spory

ment),

Rys. 4. Przykładowy układ warstw balkonu z drenażowym odprowadzeniem wody: 1 – płyty kamienne, 2 – warstwa wodoprzepuszczalna z płukanego kruszywa, 3 – warstwa ochronno-filtrująca, 4 – mata drenująca, 5 – izolacja przeciwwodna, 6 – płyta konstrukcyjna (ze spadkiem) Rys. autor

problem mogą także spowodować materiały

i grubość płyt – jak również systemowych

do wypełnień dylatacji. Także tu konieczne

profili brzegowych),

jest stosowanie materiałów przeznaczonych

»»systemowych

podstawkach ustawianych

»»stan 3 – jedno lub kilka pęknięć, dziur lub oddzielenie się fragmentów większych niż w stanie 2, deformacja materiału w żyłach lub próbka wykazuje istotne oznaki rozkruszenia lub rozpadu,

»»stan 4 – próbka w kawałkach, przełamana na dwie lub więcej części lub zdezintegrowana,

do okładzin z kamieni naturalnych (np. nie

bezpośrednio na warstwie hydroizolacji

przy czym liczba cykli zamrażania/rozmraża-

stosuje się mas silikonowych o sieciowa-

(fot. 4).

nia jest determinowana przez zastosowanie

niu octowym). W przeciwnym razie skutki

Rozwiązania te pozwalają na uzyskanie

płyt.

mogą być podobne do przedstawionych na

poziomej powierzchni tarasu, konieczne jest

fot. 1–3.

Pozostaje odpowiedzieć na pytanie, jak przyjąć graniczne wartości pomiarów po-

Z podanych powyżej powodów płyty ka-

zwalające na sklasyfikowanie płyt z kamie-

mienne najczęściej stosowane są w układach

ni naturalnych jako mrozoodporne? Przy

drenażowych. Oznacza to, że układ warstw:

oznaczaniu modułu sprężystości badanie

użytkowa, drenująca i filtrująca/ochronna

prowadzi się dopóty, dopóki jego spadek nie

musi być ze sobą kompatybilny. Przykładowe

jest większy niż 30%, przy ocenie wizualnej

układy warstw tarasów: nad pomieszczeniem

kryterium jest stan 3. Ocena wizualna nie

oraz naziemnego pokazano na rys. 1–3, bal-

jest jednak w żadnym wypadku wiodąca,

konu natomiast na rys. 4.

za taką nie może zostać też uznana zmiana

Odprowadzenie wody jest dwupłaszczyznowe: część wody wnika w warstwę użyt-

Fot. 4. Płyty warstwy użytkowej ustawiane na systemowych podkładkach Fot. Renoplast

kową i poprzez warstwę drenującą po hy-

objętości. Za

minimalną

nia/rozmrażania

liczbę według

cykli normy

zamrażaPN-EN

droizolacji jest odprowadzana na zewnątrz

wtedy zwiększenie spadku powłoki wodo-

1341:2013‑05 przyjmuje się 56 cykli, a ka-

specjalnymi profilami z otworami, pozostała

chronnej.

mień można uznać za mrozoodporny, jeżeli

część wody spływa po powierzchni warstwy

Drugi wariant stosowania kamieni natural-

użytkowej (w skrajnych przypadkach cała

nych to układanie ich na warstwie drenującej

woda opadowa może być odprowadzana

i przerywającej podciąganie kapilarne, uło-

W naszym klimacie w cyklu jesień–zima–

przez warstwę drenującą). Zatem koniecz-

żonej bezpośrednio na gruncie. Ten wariant

–wiosna może być nawet sto kilkadziesiąt

ne jest nie tylko dobranie profilu do rodzaju

kłóci się z podstawowym wymogiem stawia-

przejść przez zero. Może się okazać, że jest

warstwy użytkowej, ale także materiału wo-

nym konstrukcji tarasu naziemnego. Chodzi

to zdecydowanie za mało, dlatego warto

dochronnego, warstwy użytkowej oraz wyso-

o płytę konstrukcyjną i jej odpowiednie zaizo-

dodatkowo zwracać uwagę na nasiąkliwość

kości tych warstw. Bezwzględnie wymagane

lowanie. Dlatego taka konstrukcja nie może

płyt, która nie powinna być większa niż 3%

jest takie zamocowanie profili, aby hydroizo-

być traktowana jako taras.

(zdecydowanie zalecane to rząd wielkości

lacja lub możliwe do pojawienia się w trakcie eksploatacji zanieczyszczenia nie zatkały otworów odprowadzających wodę. Do wykonywania układanej luzem warstwy użytkowej najczęściej stosuje się:

»»płyty z kamieni naturalnych, »»dekoracyjne (barwione) płyty betonowe, »»mrozoodporne, płukane kruszywo (żwir)

Wymagania stawiane płytom

spadek wytrzymałości na zginanie nie jest większy niż 20%.

0,5%). Ta krótka analiza uzasadnia problemy, jakie mogą pojawić się przy doborze płyt,

Dla układu drenażowego mrozoodporność,

a dotyczy ona tylko jednego parametru, mro-

oprócz odporności mechanicznej (i ewentu-

zoodporności.

alnie odporności na poślizg), to najważniejsze kryterium doboru.

Tylko zastosowanie materiałów i systemów produktów wysokiej jakości, o właściwo-

Mrozoodporność może być badana przez

ściach dopasowanych do cech i zastosowa-

określenie parametrów wytrzymałościowych

nia kamieni naturalnych zapewnia brak póź-

o uziarnieniu np. 8–16 lub 16–32 mm.

(wytrzymałość na zginanie po cyklach za-

niejszych problemów nie tylko przy układaniu

Płyty te mogą być układane na warstwie

mrażania/rozmrażania lub zmiana modu-

i dalszej eksploatacji, ale przede wszystkim

łu sprężystości), cech/właściwości (ubytek

brak wizualnych defektów w postaci przebar-

masy) lub określenia liczby cykli, po których

wień czy wykwitów. Jest to możliwe jedynie

pojawią się szczeliny, pęknięcia itp.

przy fachowym wykonawstwie, począwszy

drenującej z następujących materiałów:

»»płukanego,

mrozoodpornego

kruszywa

(żwiru) o uziarnieniu np. 8–16, 16–32 lub 2–8 mm (zależy od rodzaju maty drenującej i warstwy użytkowej – wielkość

56

»»stan 0 – próbka nienaruszona, »»stan 1 – bardzo małe zniszczenie (zaokrą-

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Wynik ostatniego badania klasyfikowany jest w następujący sposób: www.ekspertbudowlany.pl

od przygotowania podłoża, poprzez klejenie, a skończywszy na spoinowaniu i wypełnieniu


WYSOKOODKSZTAŁCALNY

KLEJ S2 Z FUNKCJĄ HYDROIZOLACJI

MOŻESZ WIĘCEJ


BUDOWA

6

5

7

Rys. 5–7. Przykładowy profil przeznaczony do układu drenażowego

Rys. Renoplast

dylatacji, tym bardziej, że płyty z kamieni na-

basenów zewnętrznych. Dobrze, jeżeli do-

zwyczaj stosuje się następujące materiały

turalnych stosuje się nie tylko do wykończe-

branie i ułożenie kamieni jest poprzedzone

wodochronne:

nia podłóg i ścian, parapetów czy schodów

konsultacją ze specjalistą/rzeczoznawcą.

w pomieszczeniach, lecz także jako warstwę

Zastosowanie płyt jako warstwy użytkowej

użytkową schodów, balkonów, tarasów czy

na tarasie nad pomieszczeniem wymaga wy-

termozgrzewalne i samoprzylepne

membrany bitumiczne,

»»membrany

z tworzywa sztucznego i kau­

konania wszystkich warstw tarasu. Nie będą

czuku.

Na tarasach czy balkonach,

tu opisywane zasady wykonania poszczegól-

Te same materiały stosuje się też do wyko-

ze względu na parametry

nych warstw, omówienia wymaga jednak

nania izolacji połaci z drenażowym odprowa-

wytrzymałościowe, odporność

warstwa hydroizolacyjna oraz strefa okapu.

dzeniem wody.

mechaniczną oraz odporność

Znacznie rzadziej stosuje się masy polime-

Warstwa hydroizolacyjna

na warunki atmosferyczne sprawdzają się granity, gnejsy, gabro czy bazalt. Kamienie te, ze względu na niewielką porowatość, są też odporne na sole. Bardzo wysokie parametry wytrzymałościowe granitu powodują, że jest on chętnie stosowany w strefach silnie ob-

rowo-bitumiczne (tzw. masy KMB). Na ma-

Wariant z drenażowym odprowadzeniem

łych tarasach stosuje się niekiedy elastyczne

wody może być wykonany zarówno w ukła-

szlamy mineralne.

dzie tradycyjnym (rys. 1), jak i w tzw. ukła-

W żadnym wypadku nie wolno stosować

dzie odwróconym, gdzie hydroizolacja jest

pap na osnowie tekturowej (niezależnie od

chroniona przez termoizolację (rys. 2).

tego, czy są układane na sucho, czy też klejo-

Zacznijmy od powłoki wodochronnej. Sko-

ne lepikiem), nie jest ona materiałem hydro-

ułożony i pielęgnowany granit potrafi długo

ro taras nad pomieszczeniem jest rodzajem

izolacyjnym i nie może być stosowana jako

cieszyć oko pierwotnym wyglądem. Także

dachu, to wymagana jest nie tylko abso-

hydroizolacja.

gdy okładzina narażona jest na intensywne

lutna szczelność hydroizolacji (z tym wiąże

Folie (membrany) to rolowe materiały

się konieczność uszczelnienia detali), ale

hydroizolacyjne z PVC (polichlorku winylu),

i skuteczność/szybkość odprowadzenia wody

elastomerów poliolefinowych (FPO), polipro-

opadowej. Do wykonania hydroizolacji za-

pylenu (PP), polietylenu (PE), jak również

ciążonych ruchem pieszym. Odpowiednio

użytkowanie lub obciążenia, np. w zimie, gdy na butach wnosi się piasek służący do posypywania zaśnieżonych chodników.

1

7

2

3

4

1

9 10 11

8

8

6 5

4 7 5

12

Rys. 8. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego do balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt ułożonych na kruszywie: 1 – płyty kamienne/betonowe, 2 – płukane, mrozoodporne kruszywo łamane o uziarnieniu 2–8 mm, 3 – mata drenażowa, 4 – powłoka wodochronna (np. samoprzylepna membrana bitumiczna), 5 – systemowy profil okapowy, 6 – otwór odprowadzający wodę, 7 – rynna, 8 – elastyczna masa uszczelniająca, 9 – jastrych dociskowy, 10 – izolacja międzywarstwowa (np. samoprzylepna membrana bitumiczna, papa termozgrzewalna), 11 – termoizolacja (np. polistyren ekstrudowany lub styropian klasy min. EPS 200). Uwaga do 4 i 5: sposób obsadzania i uszczelnienia profilu okapowego (5) zależy od rodzaju materiału wodochronnego (4). Rys. Renoplast

58

»»papy

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

2

3

9

10 11

6

Rys. 9. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego dla balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt ułożonych na podstawkach dystansowych z dodatkową nakładką pozwalającą na podniesienie poziomu posadzki: 1 – płyty kamienne/betonowe, 2 – podkładka dystansowa z możliwością regulowania wysokości, 3 – powłoka wodochronna (klejona do podłoża membrana EPDM lub z tworzywa sztucznego), 4 – systemowy profil okapowy, 5 – otwór przelewowy, 6 – otwór odprowadzający wodę, 7 – profil maskujący, 8 – łącznik profilu maskującego, 9 – jastrych dociskowy, 10 – dodatkowa izolacja międzywarstwowa (np. samoprzylepna membrana bitumiczna) lub warstwa rozdzielająca z folii z tworzywa sztucznego, 11 – termoizolacja – polistyren ekstrudowany (XPS), 12 – hak z rynną Rys. Renoplast


dowiedz się więcej: renoplast.pl

tarasy i balkony z posadzką z płytek ceramicznych na zaprawie klejowej

profil okapowy k35

tarasy i balkony z posadzką podniesioną-wentylowaną

profil okapowy w35


BUDOWA z EPDM (na bazie kauczuku). Można sto-

Przykładowy profil przeznaczony do układu

riantach dobrze jest, gdy profil okapowy ma

sować jedynie takie folie, których łączenie

drenażowego pokazano na rys. 5–7. Nie da

„awaryjne odprowadzenie wody”. O tym, że

ze sobą może być zrealizowane za pomocą

się tu zastosować zwykłej obróbki blachar-

jest ono potrzebne, świadczą fot. 5–7.

systemowego kleju, przez wulkanizowanie

skiej. Proszę zwrócić uwagę na kształt profilu

Samo ułożenie płyt musi być stabilne.

lub zgrzewanie. Niedopuszczalne jest użycie

dostosowany do rodzaju warstwy użytkowej

Wielkość płyt i ich grubość są różne. Mogą

folii, które można łączyć tylko „poprzez uło-

i drenażowej, jak i rynien odwadniających

to być płyty o wymiarach 60×60 cm, ale

żenie na zakład”, można stosować jedynie

połać. Przykładowe detale okapu pokazano

i np. 60×120 cm. Zastosowane podstaw-

materiały, które na zakładach są zgrzewane,

na rys. 8–11.

ki dystansowe muszą umożliwiać nie tylko

sklejane lub wulkanizowane. Folia stoso-

Układ warstw: użytkowa, drenująca i fil-

podparcie krawędzi płyt, ale i środka płyty

wana do izolacji nie może być zbyt cienka.

trująca/ochronna musi być ze sobą kompa-

(rys. 12). Do tego dochodzi konieczność za-

Polskie zalecenia dla folii (membran) polie-

tybilny. Dodatkowo sposób ochrony warstwy

równo niwelacji niewielkich odchyłek w gru-

tylenowych (PE) lub z polipropylenu (PP)

drenującej przed zamuleniem oraz warstwy

bości samych płyt, jak i możliwość np. uzy-

wymagają grubości nie mniejszej niż 2 mm,

hydroizolacji przed uszkodzeniem zależy od

skania poziomej powierzchni użytkowej przy

zaś dla membran z polichlorku winylu (PVC)

konkretnego rozwiązania. Proszę pamiętać,

spadku na hydroizolacji.

1 mm. W żadnym wypadku nie wolno sto-

że przy progu drzwiowym zwykle znajduje

Stabilność płyt jest także bardzo istotna

sować folii cienkich, zdarza się, że folie

się kratka wpustowa zabezpieczająca próg

przy układaniu płyt na warstwie płukanego

o grubości 0,2–0,4 mm nazywane są foliami

przed spiętrzeniem się wody opadowej. Musi

kruszywa. W takiej sytuacji na hydroizolacji

izolacyjnymi, co jest kompletnym nieporozu-

być ona zabezpieczona przed zapchaniem,

układa się matę drenażową, a na niej war-

mieniem.

np. opadłymi liśćmi czy innymi zanieczysz-

stwę płukanego kruszywa. Warstwa ta po-

czeniami, a w razie zapchania konieczne jest

winna mieć minimum 2,5–3 cm, gdy jest to

jej oczyszczenie.

płukane kruszywo 2–8 mm, natomiast gdy

Strefa okapu Jednym z najistotniejszych detali jest okap.

Zanieczyszczenia mogą także utrudniać

stosuje się grubszy żwir (8/16 mm), to wy-

Dla tarasów nadziemnych i balkonów, jeże-

usunięcie wody z połaci, a w skrajnym przy-

magane może być nawet kilkanaście centy-

li nie ma balustrady pełnej, konieczne jest

padku wręcz spowodować utworzenie się

metrów. Chodzi o to, aby warstwa dała się

stosowanie systemowych profili okapowych.

zatoru wodnego. Dlatego w tego typu wa-

zagęścić, w przeciwnym razie pojawia się

5

6

7

Fot. 5–7. Zanieczyszczenia mogą utrudniać usunięcie wody z połaci, dlatego profil okapowy powinien mieć „awaryjne odprowadzenie wody” 5

1

2

3

7

8

9

6 4

4

2

1

Fot. Renoplast

3

7

8

5 6 9

Rys. 10. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego do balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z desek kompozytowych: 1 – deska kompozytowa, 2 – legar, 3 – powłoka wodochronna (np. samoprzylepna membrana bitumiczna, papa termo­ zgrzewalna), 4 – systemowy profil okapowy, 5 – rynna, 6 – otwór odprowadzający wodę, 7 – jastrych dociskowy, 8 – dodatkowa izolacja międzywarstwowa (np. samoprzylepna membrana bitumiczna) lub warstwa rozdzielająca (np. folia PE), 9 – termoizolacja (np. polistyren ekstrudowany lub styropian klasy min. EPS 200) Uwaga do 3 i 4: sposób obsadzania i uszczelnienia profilu okapowego (4) zależy od rodzaju materiału wodochronnego (3) Rys. Renoplast

60

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Rys. 11. Montaż i uszczelnienie prefabrykowanego profilu okapowego przeznaczonego dla balkonów/tarasów z drenażowym odprowadzeniem wody i warstwą użytkową z płyt ułożonych na podstawkach dystansowych: 1 – płytki kamienne, betonowe lub ceramiczne grubowarstwowe, 2 – podkładka dystansowa z możliwością regulowania wysokości, 3 – warstwa hydroizolacji – membrana PVC gr. 1,5 mm, 4 – profil uszczelniający PVC, 5 – profil okapowy, 6 – otwór odprowadzający wilgoć, 7 – podkład cementowy (zbrojony), 8 – konstrukcja płyty balkonu, 9 – rynna aluminiowa Rys. Renoplast


Bezspoinowy

sys tem balkonowy

weber.dry balkon

Dekoracyjne wykończenie powierzchni płatkami lub piaskiem

Trwały i estetyczny system zabezpieczenia powierzchni balkonów i tarasów od -30°C do +90°C

DEKORACYJNA POWIERZCHNIA

BEZSPOINOWA POWIERZCHNIA

ANTYPOŚLIZGOWY

* troszczymy się

Hydroizolacja i warstwa użytkowa balkonów i tarasów Zastanawiasz się jak wykończyć balkony i tarasy w nowej lub remontowanej inwestycji? Postaw na system weber.dry balkon, który chroni i zdobi powierzchnię balkonów i tarasów naziemnych.

www.pl.weber · infolinia 801 62 00 00

ŁATWE CZYSZCZENIE

ODPORNOŚĆ NA TEMPERATURY

ODPORNOŚĆ NA WODĘ


BUDOWA

Rys. 12. Przykładowe rozmieszczenie podstawek dystansowych zapewniające stabilne podparcie płyt

Rys. Renoplast

wrażenie niestabilności i „pływania” płyt.

1. na zagęszczonym, wyprofilowanym i wod-

Bardzo ciekawie wyglądają płyty kamien-

Doświadczenie pokazuje, że dla kruszywa

oprzepuszczalnym gruncie układa się min.

ne ułożone w sposób pokazany na fot. 8–9.

8/16 mm za minimalną grubość warstwy

15-centymetrową warstwę mrozoodporne-

Układa się je w sposób opisany powyżej

należy uznać 6 cm. Grubość płyty kamiennej

go żwiru lub klińca, następnie wykonuje

w punkcie 2.

nie powinna być mniejsza niż 2 cm. Płyty na

poduszkę piaskowo-żwirową o grubości

warstwie kruszywa można układać na styk

3–5 cm (płukany piasek o uziarnieniu

lub pozostawić niewielkie szczeliny, które

0/2 albo 0/4 mm, żwir 1/3 albo 2/5 mm,

później wypełnia się np. dekoracyjnym bia-

ewentualnie mieszanina łamanego żwiru

łym żwirem. Dla wariantu z podstawkami

i piasku 0/5 mm), która stanowi bezpo-

dystansowymi zastosowanie dekoracyjnego

średnie podłoże pod płyty,

kruszywa wypełniającego spoiny jest, z oczy-

2. na zagęszczonym, wyprofilowanym wod-

wistych względów, nierealne. Jednak spotyka

oprzepuszczalnym podłożu wykonuje się

się już rozwiązania, gdzie szczeliny pomię-

warstwę z grubego, mrozoodpornego, ła-

dzy płytami są wypełnione elastyczną masą

manego kruszywa, na którym układa się

dylatacyjną (np. poliuretanową) [8]. Pozwala

płyty kamienne.

to na zminimalizowanie czy wręcz uniknięcie

Nie są to tarasy w pełnym tego słowa zna-

ryzyka wnikania zanieczyszczeń pod płyty

czeniu, na eksploatację i komfort użytkowa-

i zamulenia otworów odpływowych.

nia zasadniczy wpływ ma wielkość i inten-

Literatura 1. PN-EN 1341:2013-05, „Płyty z kamienia naturalnego do zewnętrznych nawierzchni drogowych – Wymagania i metody badań”. 2. PN- EN 12371:2010, „Metody badań kamienia naturalnego – Oznaczanie mrozoodporności”. 3. PN-EN 12004-1:2017-03, „Kleje do płytek ceramicznych – Część 1: Wymagania, ocena i weryfikacja stałości właściwości użytkowych, klasyfikacja i znakowanie”. 4. M. Rokiel, „Poradnik. Hydroizolacje w budownictwie. Projektowanie. Wykonawstwo”, wyd. III, Grupa MEDIUM, Warszawa 2019. 5. M. Rokiel, „ABC balkonów i tarasów. Poradnik eksperta”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2015. 6. M. Rokiel, „Tarasy i balkony. Projektowanie i warunki techniczne wykonania i odbioru robót”, Dom Wydawniczy MEDIUM, Warszawa 2012.

Płyty kamienne mogą być kładzione tak-

sywność opadów w połączeniu ze zdolnością

że bezpośrednio na gruncie. Nie oznacza to,

odprowadzenia wody. Dlatego często wyko-

że nie są wymagane żadne prace przygoto-

nuje się nie tylko spadek, ale płyty układa ze

wawcze i że płyty można ułożyć na warstwie

spoinami o szerokości 3 mm, a grunt rodzi-

7. M. Rokiel, „Projektowanie i wykonywanie okładzin ceramicznych. Warunki techniczne wykonania i odbioru robót”, Grupa MEDIUM, Warszawa 2016.

humusu. Spotyka się zwykle dwa warianty

my profiluje tak, aby wodę opadową odpro-

8. Materiały firmy Renoplast.

wykonania:

wadzał do drenażu.

9. Materiały firmy Stargres.

8

9

Fot. 8–9. Grube płyty kamienne można układać także na podłożu trawiastym, wykonując tylko pod płytą warstwy nośne

62

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. Stargres



BUDOWA

FUNDAMENTY

rodzaje, materiały, etapy prac Tekst i zdjęcia: mgr inż. Tomasz Rybarczyk

Fundamenty są elementem budynku, który przekazuje obciążenia z części naziemnej na podłoże gruntowe. Wszystkie siły działające na budynek, czyli wiatr, śnieg, obciążenia użytkowe, masa własna konstrukcji i elementów budynku, są przekazywane na grunt. Z kolei fundamenty przekazują oddziaływania gruntu na konstrukcję. Jeśli zachodzą niekorzystne zjawiska, wywołane na przykład osiadaniem gruntu, ruchy gruntu (np. spowodowane tym, że budynek został wybudowany na terenach eksploatacji górniczych lub terenach sejsmicznych), to jest to również przekazywane poprzez fundamenty na budynek.

F

miennych lub murowanych. Przy budynkach zabytkowych, w których ściany budynków były bardzo grube, a technologia wykonywania elementów żelbetowych nie była rozwinięta, tego typu fundamenty były na ówczesne czasy jedynym możliwym sposobem realizacji posadowienia. Obecnie przy realizacjach zoptymalizowanych kosztowo i smukłych konstrukcjach posadowienie budynków jest możliwe tylko na fundamentach żelbetowych i w ten sposób się je realizuje.

undamenty narażone są na wiele nie-

bezpośrednich, czyli takich, które przekazu-

Fundament dopasowany do warunków gruntowych, wodnych i przekazywanych obciążeń

korzystnych

środowisko-

ją oddziaływania z konstrukcji bezpośrednio

Posadowienie budynku powinno być odpo-

wych, przede wszystkim wilgoci, która

czynników

na podłoże gruntowe. Do tego rodzaju posa-

wiednio dostosowane do warunków grunto-

pochodzi od przesączających się przez grunt

dowień zaliczamy posadowienie na ławach

wych i warunków wodnych, które występują

wód opadowych, samych wód opadowych

fundamentowych oraz płycie fundamento-

na danym terenie, gdzie budynek będzie bu-

zalegających na skutek nieprzepuszczalnych

wej. Posadowienie na fundamentach bar-

dowany. Projektant, mając tę wiedzę na pod-

gruntów oraz wilgoci pochodzącej od wystę-

dziej skomplikowanych, czyli fundamentach

stawie opinii geotechnicznej oraz w oparciu

pującej wysoko wody gruntowej. Fundament

pośrednich w postaci pali fundamentowych,

o zebranie obciążeń działających na budy-

to ważny element konstrukcji budynku, który

ze względu na wysokie koszty wykonu-

nek, projektuje odpowiedni rodzaj posado-

ma wpływ na jego trwałość.

je się tylko w uzasadnionych przypadkach

wienia. Oprócz zagadnień czysto technicz-

oraz przy inwestycjach, w których udział

nych, projektant powinien się też kierować

kosztów fundamentów w kosztach całego

racjonalnością zaproponowanego w projek-

przedsięwzięcia jest racjonalny. Obecnie fun-

cie rozwiązania. Chodzi przede wszystkim

Posadowienie budynków jednorodzinnych

damenty wykonuje się jako elementy żelbe-

o zaproponowanie rozwiązania najbardziej

zazwyczaj realizuje się na fundamentach

towe. Nie wykonuje się już fundamentów ka-

korzystnego pod względem ekonomicznym.

Rodzaje posadowienia budynku

Jeśli budynek jest rozłożysty i parterowy, a warunki gruntowe nie są skomplikowane, to nie ma sensu projektować posadowienia na płycie fundamentowej. Jeśli z kolei budynek jest podpiwniczony, warto zaprojektować posadowienie na płycie. Jak widać, sposób posadowienia i wymiary fundamentów uzależnione są od wielu czynników, przy czym każdy przypadek jest inny i powinien być poddany szczegółowej analizie projektowej. Rozwiązanie powinien zaś podpowiedzieć i zaproponować projektant konstrukcji. Na tej podstawie inwestor powinien świadomie podjąć decyzję.

Kiedy płyta fundamentowa? Najczęściej w Polsce budynki jednorodzinne posadawia się na ławach fundamentowych. Na zdjęciu szalunki przygotowane do zalania ław

64

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

W Polsce najczęściej wykonuje się fundamenty w postaci żelbetowych ław fundamen-



BUDOWA towych. To najłatwiejszy i najtańszy sposób wykonania posadowienia. Jeśli warunki grun-

Z jakich materiałów fundamenty?

przemarzania to odległość od powierzchni

towe i wodne są proste, najlepszym rozwią-

Jeśli chodzi o żelbetowe ławy fundamento-

gruntu w głąb ziemi, na której nie występują

zaniem są ławy fundamentowe. Jeśli jednak

we, to najczęściej wykonuje się je z betonu

zjawiska spowodowane przemarzaniem grun-

warunki gruntowe są trudne (zalegają grun-

C20/25. Można zastosować tzw. beton wo-

tu. Mierzy się ją od projektowanego poziomu

ty o słabej nośności) lub występuje wysoki

doszczelny W6, jednak trzeba mieć świado-

terenu przy budynku lub od posadzki piwnicy

poziom wód gruntowych, albo gdy budynek

mość, że tego typu beton nie jest betonem

w nieogrzewanych budynkach. Pod wpły-

będzie podpiwniczony, dobrze jest rozpatrzyć

zapewniającym

budynku

wem zamarzania grunt może zmieniać swoją

wykonanie posadowienia na żelbetowej pły-

przed wilgocią (liczba po literze W oznacza

objętość, mogą się na przykład tworzyć wy-

cie fundamentowej.

wielkość ciśnienia słupa wody w MPa, od-

sadziny. Obszary głębokości przemarzania

zabezpieczenie

Płyta fundamentowa wciąż jest rozwiąza-

działującego na próbkę betonową o grubo-

wyznaczane są na podstawie badań tem-

niem uważanym za posadowienie bardziej

ści 15 cm. Za betony wodoszczelne można

peratury powietrza, czasu, struktury gruntu

skomplikowane w stosunku do posadowienia

uznać betony o wskaźniku ≥  W8).

oraz z uwzględnieniem statystyki. Gdyby po-

na ławach fundamentowych. Przez to jest

Oprócz doboru klasy betonu istotne jest

sadowienie było zbyt płytkie, prawdopodob-

rozwiązaniem droższym. Jednak wykonawcy

zbrojenie. Powinno być ono wykonane ze sta-

nie podlegałoby wpływom przemarzającego

niesłusznie obawiają się wykonywać płyty

li zbrojeniowej dopuszczonej do wykonywa-

gruntu, czyli zmieniające się właściwości

fundamentowe, ponieważ płyta fundamento-

nia elementów żelbetowych. Ławy muszą

gruntu powodowałyby niepożądane oddziały-

wa jest de facto odwróconym stropem żel-

być odpowiednio zazbrojone. Zbrojenie po-

wania na fundament i na cały budynek.

betowym. Nie ma więc nic w tym trudnego,

winno mieć odpowiednie otulenie betonem.

Posadowienie

na

płycie

fundamento-

jeśli chodzi o wykonawstwo. Jedynie robo-

To bardzo ważne, ponieważ otulenie zbro-

wej realizuje się płycej niż posadowienie

cizna, ze względu na większy nakład robót

jenia betonem zabezpiecza je przed wpły-

na ławach fundamentowych. Jest to możli-

zbrojeniowych, może być nieznacznie droż-

wami wilgoci i tym samym przed korozją.

we dzięki temu, że płyta jest o wiele cięższa

sza niż przy wykonaniu posadowienia na ła-

W fundamentach otulenie nie powinno być

niż ławy, a ponadto ciężar budynku rozkła-

Układanie mieszanki betonowej zazbrojonej płyty fundamentowej za pomocą dozowania mieszanki pompą do betonu

Układanie mieszanki betonowej płyty fundamentowej

wach fundamentowych. Przy wykonywaniu

mniejsze niż 50 mm. Wszystkie informacje

da się równomiernie na większej powierzchni

posadowienia na płycie, w porównaniu z po-

– o głębokości posadowienia, wymiarach ław,

niż w przypadku ław fundamentowych.

sadowieniem na ławach fundamentowych,

klasie betonu, otuleniu zbrojenia oraz rodzaju

Pod budynki jednorodzinne płyty funda-

większe jest również zużycie materiałów

zbrojenia – powinny być zawarte w projek-

mentowe mają od 30 do 50 cm grubości.

w postaci stali zbrojeniowej oraz objętość

cie. Do zalania fundamentów przeważnie po-

Niekiedy w miejscach obciążenia ścianami

mieszanki betonowej.

trzebna jest spora ilość betonu, który najczę-

i słupami wykonuje się lokalne pogrubienie

Z kolei przy wykonywaniu ław fundamen-

ściej dostarcza się na budowę z betoniarni;

płyt, aby cała płyta nie musiała mieć dużej

towych ponosi się większe nakłady na ręcz-

przygotowanie tak dużej objętości mieszanki

grubości. Płyty fundamentowe lokuje się

ne wykonanie wykopów (jeśli wykopy mają

betonowej na miejscu byłoby bardzo czaso-

na warstwie ocieplenia, którym powinien być

być szalunkami ziemnymi) lub szalunków

chłonne.

polistyren ekstrudowany XPS, czyli materiał

(jeśli ławy będą wykonywane w szalunkach drewnianych). Poza tym trzeba wymuro-

66

o różnej głębokości przemarzania. Głębokość

Głębokość posadowienia

o bardzo dobrej izolacyjności cieplnej, odpowiednio wysokiej wytrzymałości na ściskanie

wać ściany fundamentowe oraz podbudo-

Istotnym elementem przy projektowaniu i wy-

wę pod tzw. chudziaka. Choć jest to cięż-

konawstwie fundamentów jest właściwa głę-

ka, zazwyczaj wykonywana ręcznie praca,

bokość posadowienia. Minimalna głębokość

to jednak posadowienie budynku na ławach

posadowienia zależy od tego, w której strefie

fundamentowych wciąż jest tańsze od wyko-

przemarzania wznoszony będzie budynek.

Zdarza się, że płyty fundamentowe oprócz

nania płyty fundamentowej.

Terytorium Polski jest podzielone na obszary

funkcji posadowienia budynku odgrywają

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

oraz odporności na wilgoć.

Funkcyjna płyta fundamentowa


BUDOWA także inną rolę. Wykorzystuje się je rów-

nienia błędów są poważne. Trzeba uważać,

sami do tych celów stosuje się specjalnie

nież jako płyty grzewcze, w których zata-

gdyż o pomyłkę nie jest trudno.

wyprofilowane elementy. Można to również

pia się rury centralnego ogrzewania. Duża powierzchnia płyty sprzyja wykonaniu w niej instalacji ogrzewania pod warunkiem odpo-

Szalunki pod fundamenty

zrobić po prostu z płyt termoizolacyjnych ze wzmocnionymi obrzeżami za pomocą zastrzałów, aby układana mieszanka betonowa

wiedniego wykończenia posadzki. Materiały

Pierwszym etapem prac nad fundamentami,

wykończeniowe kondygnacji parteru powin-

po wytyczeniu osi i zaznaczeniu poziomu

ny bardzo dobrze przewodzić ciepło, a płyta

odniesienia przez geodetę, jest przygotowa-

być bardzo dokładnie odizolowana od gruntu

nie wykopów oraz szalunków. W przypadku

pod względem termicznym. Są firmy, które

ław fundamentowych najczęściej stosuje się

specjalizują się w projektowaniu i wykonaw-

szalunki ziemne lub drewniane. Jeśli grunt

Ze względu na to, że fundamenty są ele-

stwie płyt fundamentowych funkcyjnych.

jest zwarty i spoisty, można się zdecydować

mentami żelbetowymi, należy stosować się

na szalunki ziemne. Robi się je za pomocą

do wszystkich zasad wykonywania tego typu

wykopów wykonanych na szerokość i głębo-

elementów. Ważne jest zatem odpowiednie,

Przed rozpoczęciem wykonywania wykopów

kość ław. W nich następnie układa się zbro-

zgodne z projektem wykonanie i umiejsco-

pod fundamenty na budowie powinien poja-

jenie i wylewa ławy. Jeśli nie ma możliwości

wienie zbrojenia. Płyty są elementami o du-

wić się uprawniony geodeta, który wytyczy

wykonania szalunków ziemnych, bo na przy-

żych gabarytach, więc ważne jest zachowa-

osie i inne punkty charakterystyczne budyn-

kład ziemia się obsypuje, należy przygotować

nie odpowiednich długości zakładów prętów

ku. Na tej podstawie powinno się wykonać

szalunki drewniane lub z płyt szalunkowych.

zbrojenia głównego. Zbrojenie powinno być

wykopy pod ławy fundamentowe. Należy

Ze względu na dodatkowe zużycie drewna

ułożone na podkładkach dystansowych, za-

zwrócić uwagę zarówno na zachowanie

lub płyt szalunkowych jest to jednak rozwią-

pewniających właściwe otulenie.

wymiarów w rzucie, jak i zachowanie wła-

zanie droższe niż w przypadku szalunków

ściwych rzędnych. Ważne jest wyznaczenie

ziemnych.

Prace przygotowawcze

nie rozepchała szalunków.

Ważne detale przy wykonywaniu płyty fundamentowej

Przy wykonywaniu płyt należy pamiętać o właściwym zazbrojeniu wolnych krawędzi.

przez geodetę rzędnych ±0,00, względem

Przy wykonywaniu płyty fundamento-

Wykonuje się to poprzez dodanie zagiętych

którego będzie się wykonywać wykopy

wej szalunkiem jest zazwyczaj termoizola-

prętów obwodowych. Należy też nie zapomi-

o właściwej głębokości. Pomiary wykonane

cja. W takim wypadku układa się warstwę

nać o starterach, czyli zbrojeniu, które po-

przez geodetę powinien też skontrolować

spodnią płyty oraz obrzeża z elementów

winno być wystawione z płyty pod elementy

kierownik budowy, bo konsekwencje popeł-

z polistyrenu ekstrudowanego XPS. Cza-

żelbetowe wyższych kondygnacji. reklama

Flexistar to jednoskładnikowa, wzmocniona włóknami, elastyczna, polimerowo-cementowa zaprawa hydroizolacyjna. produkt jednoskładnikowy wzmocniony włóknami łatwa aplikacja wysoka przyczepność do podłoża odporny na zmienne warunki atmosferyczne do kontaktu z wodą pitną EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

WYSOKA JAKOŚĆ I WYDAJNOŚĆ

www.ekspertbudowlany.pl

67

www.torggler.pl


BUDOWA Wylewanie fundamentów

Ponieważ zbrojenie fundamentów ulega

Polega ona na obfitym polewaniu wodą pod-

zakryciu, to ten etap budowy, czyli przygoto-

Gdy zbrojenie fundamentów jest już go-

czas pierwszych 7 dni dla utrzymania pod-

wanie zbrojenia, powinien być ściśle nadzo-

towe i wszystko jest w porządku, a prace

wyższonej wilgotności. Zabezpiecza to fun-

rowany i odebrany przez kierownika budowy

zostały odebrane przez kierownika budowy

damenty przed intensywnym wysychaniem

oraz inspektora nadzoru inwestorskiego, jeśli

oraz inspektora nadzoru (jeśli jest ustano-

i powstawaniem rys skurczowych.

taki jest ustanowiony.

wiony), następuje etap betonowania fundamentów. W trakcie betonowania mieszanka

Elementy wychodzące z fundamentów

betonowa powinna zostać właściwie odpowietrzona. W tym celu stosuje się wibrator

Zabezpieczenie części naziemnej przed wilgocią

Przy prowadzeniu prac nad fundamentami

buławowy i łatę wibracyjną. Wibrator zagłę-

Ze względu na to, że fundamenty zagłębio-

należy pamiętać o tym, co będzie wykonywa-

bia się w betonie w miejscach, w których

ne są w gruncie, działają na nie niekorzystne

ne na kolejnym etapie. Jeśli budynek ma mieć

zbrojenie jest bardzo gęsto ulokowane, a łatą

czynniki atmosferyczne, takie jak wilgoć i ni-

elementy żelbetowe związane z fundamen-

zagęszcza się beton na większej powierzchni.

ska temperatura. Powinno się zatem chro-

tem, czyli słupy i trzpienie żelbetowe lub frag-

Przy stosowaniu wibratorów nie wolno doty-

nić budynek przed wilgocią. Jeśli budynek

menty żelbetowe ścian czy żelbetowe schody,

kać stali, ponieważ może to doprowadzić

posadowiony jest na płycie fundamentowej,

to należy ulokować w fundamentach zbro-

do niedostatecznego otulenia stali mieszanką

to na powierzchni płyty, w miejscach, w któ-

jenie w postaci tzw. starterów. Powinno się

betonową.

rych będą murowane ściany, wykonuje się

Świeżo wylaną płytę należy pielęgnować przez polewanie wodą

Ocieplenie płyty fundamentowej za pomocą polistyrenu XPS

to zrobić na etapie przygotowywania zbrojenia

Po wylaniu fundamentów kolejnym waż-

hydroizolację poziomą za pomocą emulsji

fundamentów. Wszelkiego rodzaju elementy

nym etapem jest ich pielęgnacja. Podczas

hydroizolacyjnej oraz folii lub papy termo-

instalacji, przebicia, peszle także powinny być

tężenia i schnięcia następuje skurcz beto-

zgrzewalnej. Jeśli jest piwnica, to również

przewidziane i przeprowadzone, zanim wyko-

nu, który może spowodować powstanie rys.

jej ściany należy zabezpieczyć hydroizolacją

na się fundamenty. Uziom, i jeśli w budyn-

Powstałe rysy skurczowe mogą sprzyjać

pionową, zachowując przy tym ciągłość hy-

ku przewidziana jest instalacja odgromowa,

powstawaniu miejsc, w których wilgoć do-

droizolacji.

powinny być sprowadzone do fundamentu

trze do zbrojenia i będzie powodować jego

i w postaci bednarki dospawanej lub połączo-

korozję. Dlatego w przypadku fundamentów

nej zaciskami do zbrojenia fundamentów.

tak ważna jest właściwa pielęgnacja betonu.

Kolejny etap prac po wykonaniu fundamentów Jeśli w budynku przewidziana jest piwnica lub parter, po wykonaniu płyty fundamentowej kolejnym etapem budowy jest wzniesienie ścian piwnic. Do tego etapu prac można przystąpić dopiero wtedy, gdy beton wystarczająco stwardnieje, czyli prace murarskie w zasadzie można zacząć już następnego dnia. Fundamenty, jako elementy żelbetowe, całkowitą nośność osiągną dopiero po 28 dniach od czasu wylania, jednak wznoszenie budynku jest procesem długotrwałym i nie wykona się go w całości od razu, a zatem obciążenie się fundamentów obciążeniem, na które zostały one zaprojektowane, nie na-

Hydroizolacja i termoizolacja pod płytą fundamentową

68

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

stąpi przedwcześnie.


BUDOWA

Zagrożenia izolacji

części podziemnych budynków Rodzaj gruntu

mgr inż. Grzegorz Gładkiewicz

Wszystkie zabezpieczenia w postaci izolacji powłokowych z mas bitumicznych, warstw specjalistycznych pap asfaltowych, drenażu budynku mają jedno zadanie: nie dopuścić do wniknięcia wody do wewnątrz struktury budynku. Izolowanie elementów całkowicie zagłębionych w gruncie jest bardzo istotne: zabezpieczamy strukturę wewnętrzną materiału budowlanego przed penetracją wody, a w rezultacie przed degradacją ze strony agresywnych związków zawartych w glebie oraz częstych cyklów zamrażania wody zawartej w porach materiałów budowlanych.

P

W zagrożeniu przed wodą gruntową istotną rolę odgrywa również rodzaj gruntu, w którym posadowiony jest budynek. Grunty przepuszczalne, takie jak np. piaski, zatrzymują wodę gruntową w swojej strukturze przez bardzo krótki okres – liczony raczej w godzinach, a nie w dniach. Przez to oddziaływanie wody gruntowej na części podziemne budynku jest bardzo krótkie. Inaczej sprawa przedstawia się z gruntami spoistymi, czyli np. z gliną. Zatrzymuje ona wodę gruntową przez bardzo długi okres

rojektowanie każdego obiektu bu-

nia mające na celu poprawienie hydroizolacji

– czasami przez całe miesiące, narażając

dowlanego powinno być poprzedzone

budynków w późniejszym okresie zazwyczaj

fundamenty na stały, długotrwały kontakt

wykonaniem aktualnych badań grun-

nie przynoszą pożądanych rezultatów.

z wodą gruntową.

towo-wodnych, wykonanych przez wykwalifi-

W przypadku każdego z opisanych roz-

kowaną firmę geotechniczną. Najistotniejsza

wiązań zabezpieczenia hydroizolacyjne peł-

jest informacja o poziomie ustabilizowanego

nią funkcję biernej linii obrony przed wodą

lustra wody gruntowej i spoistości gruntu.

gruntową. Zarówno poprawność wykonania,

Jeśli warunki gruntowo-wodne są korzystne,

jak i dobór odpowiednich materiałów hydro-

czyli woda gruntowa jest poniżej poziomu

Poziom wody gruntowej

Korzystne warunki gruntowo-wodne

izolacyjnych gwarantują, że woda gruntowa

Jeśli poziom wody gruntowej znajduje się

zatrzyma się na linii zastosowania materiałów

głęboko poniżej poziomu posadowienia ław

hydroizolacyjnych. Jednak wraz ze wzrostem

fundamentowych, to części podziemne bu-

głębokości w gruncie wzrasta również ciśnie-

dynku będą narażone jedynie na krótkotrwa-

nie wody gruntowej. Aby nie doszło do prze-

łe oddziaływanie wody opadowej filtrowanej

siąkania wody, szczególnie na większych

przez grunt, aż do ustabilizowanego poziomu

głębokościach, warto zastosować drenaż opa-

lustra wody gruntowej. Aby zabezpieczyć się

skowy, czyli swego rodzaju aktywną linię obro-

przed tego rodzaju zagrożeniem, należy wyko-

ny przed wodą gruntową. Odbiera on nadmiar

nać hydroizolację powłokową – pokryć ściany

wody z gruntu i odprowadza ją systemem rur

masą bitumiczną w kilku warstwach. Inaczej

drenarskich do odbiorników zewnętrznych:

sprawa się przedstawia, jeśli poziom wody

studni chłonnych, cieków wodnych, strumie-

gruntowej jest wyższy i w pewnych okresach

ni, jezior czy kanalizacji burzowej.

roku – np. w okresie wiosennych roztopów czy jesiennej słoty – woda gruntowa potra-

Fot. 2. Ściany fundamentowe z bloczków betonowych i starannie wykonaną spoiną można zagruntować środkiem gruntującym i zabezpieczyć co najmniej dwiema warstwami bitumicznej masy powłokowej modyfikowanej SBS. Takie zabezpieczenie ochroni ścianę przed wpływem wilgoci, ale nie będzie wystarczające przy stałym oddziaływaniu wody gruntowej pod ciśnieniem

fi się podnieść na wyższy poziom, zagrażając piwnicom budynku czy ścianom fundamentowym. Wtedy konieczne jest zastosowanie hydroizolacji wzmocnionej, wykonanej z jednej lub dwóch warstw pap asfaltowych. Jeszcze gorsza sytuacja występuje, jeśli poziom wody gruntowej jest stale na bardzo wysokim poziomie. Posadawianie budynków podpiwniczonych na takim terenie powinno być ograniczone do minimum, a jeśli nie da się tego uniknąć, to projektant na etapie projektowania budynku powinien przewidzieć hydroizolację w postaci wanny zewnętrznej szczelnej. Jakiekolwiek działaEKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Fot. 1. Woda gruntowa w wykopie pod budynek podpiwniczony ustabilizowała się na głębokości około 1 m poniżej poziomu terenu. Oznacza to, że w wypadku budowy budynku podpiwniczonego należy wykonać izolację w postaci wanny zewnętrznej szczelnej, wykonanej z dwóch warstw pap do izolacji części podziemnych budynków

www.ekspertbudowlany.pl

Fot. 3. Ściany piwniczne zabezpieczone papą do izolacji części podziemnych obiektów budowlanych. Przed zgrzaniem papy do podłoża należy je zagruntować środkiem bitumicznym. W wypadku izolacji wzmocnionej należy zastosować co najmniej dwie warstwy papy układanej z przesunięciem zakładów podłużnych i poprzecznych warstwy podkładowej względem warstwy wierzchniej

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

69


BUDOWA posadowienia fundamentów, a grunty w oto-

aby można ją było połączyć z izolacją piono-

czeniu budynku są przepuszczalne, to może-

wą ściany fundamentowej (fot. 7).

my bez obaw zastosować tradycyjne metody

Innym często popełnianym błędem jest

izolowania ław i ścian fundamentowych za-

używanie cienkich folii budowlanych jako

bezpieczających przed wodą opadową. Mam

zasadniczej hydroizolacji poziomej podłogi

tu na myśli izolację poziomą wykonywaną

na gruncie. Ze względu na niewielką grubość

z pap asfaltowych oraz izolację pionową.

takiego zabezpieczenia (0,2 mm) niemal

Obecnie izolację poziomą wykonuje się z papy

natychmiast dochodzi do uszkodzeń me-

zgrzewalnej modyfikowanej SBS na osnowie

chanicznych, a w rezultacie w przyszłości

z włókniny poliestrowej. Papę należy zgrzać

do zawilgacania warstw posadzkowych po-

na całej powierzchni do podłoża zagruntowanego środkiem gruntującym. Warto dobrać takie materiały papowe, których osnową jest włóknina poliestrowa z uwagi na jej wysoką rozciągliwość względną sięgającą 50%. Ponadto każda z pap zastosowanych do izolacji

Fot. 6. W przypadku gruntów gliniastych ściany fundamentowe są narażone na długotrwały kontakt z wodą gruntową. Ponadto woda zatrzymana w glinie po zamarznięciu zwiększa swoją objętość, doprowadzając do wysadzania fundamentu ku górze. Wysadzinowe właściwości gliny są szczególnie niebezpieczne, jeśli budynek zostanie posadowiony powyżej minimalnego poziomu przemarzania gruntu

łożonych wyżej. Poważnym błędem jest również umieszczanie izolacji poziomej na innym poziomie aniżeli przyszłej izolacji poziomej na posadzce. W takim wypadku będziemy

części podziemnej obiektu budowlanego powinna być produkowana w oparciu o normę

lanej może w niedalekiej przyszłości skut-

PN-EN 13969:2006. W przypadku poja-

kować pęknięciem tych wyrobów na skutek

wienia się osiadania budynku takiej izolacji

osiadania budynku, a w rezultacie zawil-

nie grozi przerwanie ciągłości. Na budowach

goceniem ścian i wnętrza obiektu. Izolacja

w dalszym ciągu jeszcze można spotkać

pionowa najczęściej wykonana jest z mas

wykonawców, którzy stosują do wykonania

asfaltowych: dyspersyjnych bądź mas na roz-

izolacji poziomych i pionowych papy niskiej

puszczalnikach organicznych. Zabezpieczą

jakości. Jednak stosowanie pap asfaltowych

one ławę i ścianę fundamentową przed wodą

na welonie szklanym czy tekturze budow-

opadową, lecz niestety nie zdołają ochronić jej przed wodą gruntową wywierającą parcie hydrostatyczne. W przypadku gdy warunki gruntowo-wodne są korzystne, warto pomyśleć o wykonaniu zewnętrznego drenażu opaskowego budynku. Raz na kilka lat może się bowiem

Fot. 7. W wypadku korzystnych warunków grun­ towo­‑wodnych izolacja pozioma może być wykonana z jednej warstwy papy modyfikowanej SBS na osnowie z włókniny poliestrowej. Na zdjęciu izolacja pozioma z papy wystaje na odsadzce ławy fundamentowej na zewnątrz budynku, tak aby w przyszłości można ją było połączyć z izolacją pionową zewnętrzną na ścianie fundamentowej

zdarzyć okres bardziej deszczowej pogo-

mieli poważne trudności z uzyskaniem cią-

dy, wówczas zastosowany system drenażu

głości hydroizolacyjnej (fot. 12).

pozwoli na utrzymanie fundamentów w su-

Niekorzystne warunki gruntowo-wodne

chym stanie, a woda opadowa zostanie odFot. 4. Ściana fundamentowa zabezpieczona matą drenarską, która odprowadza nadmiar wody gruntowej do sączków drenarskich zlokalizowanych u podstawy ściany fundamentowej. Mata drenarska, sączki oraz studzienki rewizyjne (widoczne na zdjęciu) stanowią aktywną linię obrony przed wodą gruntową. Woda z drenażu opaskowego powinna być koniecznie odprowadzona do kanalizacji burzowej bądź zewnętrznych odbiorników wodnych

prowadzona poza obręb budynku (fot. 4). Bardzo istotne jest wykonanie izolacji po-

Nie można projektować budynku podpiw-

ziomej podłogi na gruncie. Najczęściej wy-

niczonego na terenach o wysokim poziomie

konuje się ją na całej powierzchni budynku

wód gruntowych bez wprowadzenia spe-

z użyciem membran hydroizolacyjnych klejo-

cjalnych rozwiązań projektowych – izolacji

nych bądź zgrzewanych do podłoża uprzed-

wzmocnionej lub nawet tak zwanej izolacji

nio zagruntowanego.

zewnętrznej ciężkiej. Tylko one są w stanie

Istotne jest, aby przepona była szczelna na całej powierzchni. Często spotyka się przy-

Fot. 5. Piasek stanowi bardzo dobre podłoże pod posadowienie budynku. Jest to ponadto grunt bardzo dobrze przepuszczalny – zatrzymuje wodę gruntową w swojej strukturze przez krótki okres, nie narażając ścian fundamentowych bądź piwnicznych na długotrwały kontakt z wodą

70

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

trwale odciąć wnętrze budynku od wody gruntowej.

padki wykonywania izolacji poziomej na ścia-

Izolacja wzmocniona, a tym bardziej

nach fundamentowych (np. na bloczkach be-

wanna zewnętrzna wiąże się, niestety, z wy-

tonowych) wykonane np. z papy o szerokości

sokimi kosztami materiałowymi oraz robo-

dokładnie takiej, jaka jest szerokość wzno-

cizny, jest ponadto bardzo pracochłonna

szonego muru. Nie ma wtedy żadnej możli-

i wrażliwa na niefachowe wykonawstwo.

wości kontynuowania owej izolacji na podło-

Późniejsze użytkowanie obiektu bezlitośnie

dze obiektu. Należy pamiętać, aby zostawić

obnaży wszelkie błędy popełnione na eta-

fartuch papy od wewnętrznej strony muru

pie wykonania izolacji. Pominięcie tematu

o szerokości ok. 20 cm, tak aby bez proble-

izolacji wzmocnionej na etapie projektowa-

mu można było wykonać połączenie z izola-

nia i wznoszenie budynku podpiwniczonego

cją poziomą wylewki betonowej na gruncie.

metodą tradycyjną oraz liczenie, że „jakoś

Podobnie należy pozostawić fartuch papy

to będzie”, skończy się w przyszłości cał-

od strony zewnętrznej ściany fundamentowej,

kowitą klęską i koniecznością wypompo-

www.ekspertbudowlany.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY


BUDOWA wywania wody z piwnicy, a w skrajnych

nymi papami stosowanymi do wykonywania

na wilgoć oraz z koniecznością dociążenia

przypadkach zasypaniem już wykonanych

izolacji wzmocnionej są papy modyfikowane

wykonanej izolacji warstwą betonu, która

piwnic. Wykonanie izolacji wzmocnionej po-

SBS na osnowie z dobrych włóknin polie-

równoważyłaby siłę wyporu wody. Nie mu-

lega na zastosowaniu pap do izolacji części

strowych. Wykonanie wzmocnionej izolacji

szę dodawać, że dla przeciętnego użytkow-

podziemnych obiektów budowlanych pro-

obiektu, a tym bardziej zewnętrznej wanny

nika domu wykonanie wanny wewnętrznej

dukowanych w oparciu o wyżej wspomnia-

szczelnej obiektu, należy powierzyć specja-

szczelnej jest zadaniem karkołomnym, wy-

ną normę PN-EN 13969:2006 + PN-EN

listycznym firmom od etapu projektowania,

magającym ponadto dużego poświęcenia

13969:2006/A1:2007 „Elastyczne wyroby

poprzez dobór materiałów, aż do etapu wy-

finansowego. Innym rozwiązaniem jest wy-

wodochronne. Wyroby asfaltowe do izolacji

konawstwa.

konanie tak zwanej białej wanny wewnętrz-

przeciwwilgociowych łącznie z wyrobami as-

W przypadku, gdy w budynku pojawiła się

nej, czyli zastosowanie mineralnych szlamów

faltowymi do izolacji przeciwwodnej elemen-

już woda w piwnicy, możemy zastosować

uszczelniających. Jeszcze innym wyjściem

tów podziemnych – Definicje i właściwości”.

wyjście awaryjne – można wykonać hydro-

z sytuacji, gdy woda pojawiła się w piwnicy,

Papę należy stosować na izolacje zarówno

izolację bitumiczną wewnątrz obiektu, czyli

jest wykonanie wewnętrznego drenażu piw-

poziome, jak i pionowe w co najmniej dwóch

tzw. wannę wewnętrzną. Wiąże się to jed-

nicy i sukcesywne odpompowywanie wody

warstwach. Oczywiście najczęściej spotyka-

nak z ciągłym narażeniem ścian budynku

na zewnątrz. Rozwiązanie to ma oczywiście również szereg wad – jest bowiem leczeniem skutków, a nie przyczyn. W przestrzeni piwnicy nie ma wprawdzie wody w stanie płynnym, jest z kolei duża wilgotność, materiały budowlane ścian pozostają ciągle zawilgocone, a w budynku są znakomite warunki do wzrostu grzybów pleśniowych.

Fot. 8. Izolacja pionowa może być wykonana w takim przypadku z mas bitumicznych powłokowych wymalowanych na ścianę fundamentową w ilości co najmniej dwóch warstw, pod warunkiem, że podłoże jest równe

Fot. 9. W wypadku, gdy unikamy tynkowania ścian fundamentowych wykonanych z bloczków betonowych, należy zwracać uwagę, aby nierówne podłoże, szczególnie w przypadku spoin, nie stanowiło potencjalnych miejsc przecieków wody gruntowej w przyszłości. Należy wówczas zwiększyć liczbę warstw powłokowych

Biorąc pod uwagę te wszystkie zagrożenia i uwarunkowania, stworzono System Bezpieczny Fundament Icopal. Kompleksowo zabezpiecza on podziemne części obiektu budowlanego przed wodą gruntową przy wstępnym określeniu warunków brzegowych rozwiązania hydroizolacyjnego, uwzględniającego rodzaj gruntu i poziom wody gruntowej, jak również konstrukcyjne założenia budynku. W skład Systemu wchodzą takie zasadnicze produkty, jak papa Fundament 4,0 Szybki Profil SBS wraz z odmianą do gruntów zagrożonych radonem: Fundament Antyradon 4,0 Szybki Profil SBS, syntetyczna Izolacja Icopal Fundament 1250 do izolacji

Fot. 10. Izolacja pozioma płyty fundamentowej wykonana z jednej warstwy papy do izolacji części podziemnych obiektów budowlanych, modyfikowanej SBS na osnowie z włókniny poliestrowej

Fot. 11. Izolacja pozioma na ścianie fundamentowej jest ułożona tak, aby po obu stronach ściany pozostał luźny fartuch papy o szerokości min. 20 cm. W przyszłości do tego fartucha papy będzie można zgrzać izolację poziomą wylewki betonowej na gruncie

poziomych, masa bitumiczna Siplast Fundament Szybka Izolacja SBS, podkład gruntujący Siplast Primer Szybki Grunt SBS, mata drenująca Icodren 10 Szybki Drenaż SBS oraz wiele innych. Szczegóły dotyczące wszystkich produktów Systemu oraz doboru prawidłowych materiałów hydroizolacyjnych w zależności od poziomu wody gruntowej, rodzaju gruntu oraz typu ściany fundamentowej można znaleźć na www.fundament.icopal.pl.

Fot. 12. Materiały hydroizolacyjne powinny być trwałe, tak aby przetrwały proces budowy. Folie budowlane nie spełniają tego zadania. Folia budowlana o grubości 0,2 mm jest poważnie zniszczona jeszcze przed wykonaniem warstw podłogowych i połączeniem jej z izolacją poziomą wylewki betonowej na gruncie – w przyszłości będzie miejscem nieszczelności

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Fot. 13. Izolacja wzmocniona budynku posadowionego w gruntach o niekorzystnych warunkach gruntowo-wodnych, złożona z dwóch warstw papy. Zastosowano dodatkowo ściankę dociskową, która zapobiega ewentualnemu osuwaniu się izolacji pionowej oraz dociska połączenie izolacji pionowej ściany fundamentowej, a także izolacji poziomej ławy fundamentowej

www.ekspertbudowlany.pl

BMI Icopal Sp. z o.o. ul. Łaska 169-197, 98- 220 Zduńska Wola tel. 43 823 41 11 www.fundament.icopal.pl

ARTYKUŁ SPONSOROWANY

71


INSTALACJE

ZASILACZE UPS

W ZASTOSOWANIACH DOMOWYCH »»VFI

mgr inż. Karol Kuczyński

Zasilacze UPS to urządzenia energoelektroniczne, zapewniające bezprzerwową pracę urządzeń wrażliwych na przerwy w zasilaniu, wahania napięcia oraz zakłócenia występujące w sieci zasilającej. Coraz częściej znajdują zastosowanie w domach jednorodzinnych.

(Voltage Frequency Independent) –

On-Line-Double Conversion, True On-Line. W trybie VFD zespół kontrolujący zasilacza UPS nadzoruje napięcie sieci. Jeżeli mieści się ono w dopuszczalnych granicach tolerancji, to stycznik lub tranzystor IGBT załącza napięcie sieciowe na wyjście UPS-a. Równo-

W

cześnie prostownik ładuje baterie. Natomiast naszych domach bardzo często

bowiem zakończona bezpośrednio po zaniku

w przypadku zaniku napięcia zasilacz prze-

obserwujemy

lub

zasilania podstawowego. Wyłączenie części

chodzi na zasilanie bateryjne i zostaje załą-

przygasanie

chwilowe rozbłyskanie żarówek

odbiorników powoduje oszczędność zgroma-

czony falownik, z którego napięcie podawane

tradycyjnych w lampach. Ich przyczyną

dzonej w akumulatorach energii, która może

jest na wyjście urządzenia. Czas załączenia

mogą być krótko- i długotrwałe zaniki za-

być wykorzystana do wydłużenia czasu pod-

na pracę bateryjną wynosi najczęściej od 2

silania, przepięcia, spadki napięcia oraz

trzymania odbiorników wymagających zasi-

do 10 ms.

zakłócenia spowodowane wyższymi harmo-

lania gwarantowanego.

nicznymi. Jedne z nich są zauważalne bez

Zasilacze UPS wykonane w technologii

zastosowania urządzeń pomiarowych, a z in-

Rozwiązania zasilaczy UPS

nych nie zdajemy sobie nawet sprawy. Jed-

Ze względu na technologię zasilacze UPS

nak wszystkie te zjawiska mają duży wpływ na pracę na przykład komputera i mogą objawić się w różny sposób, od nieprawidłowej pracy (zawieszenie, restart) do jego uszkodzenia [1, 4].

Off-Line nie mają układów automatycznej regulacji napięcia zasilającego, dlatego poUPS z serii SMV

dzieli się na:

»»VFD

(Voltage Frequency Dependent) –

określane jako Off-Line, Stand-By,

»»VI (Voltage Independent) – nazywane Line-Interactive, On-Line-Single Conversion,

Jak działają UPS-y?

UPS z serii BV

Zasilacze UPS to urządzenia przeznaczone do bezprzerwowej pracy urządzeń komputerowych, łączności oraz innych odbiorników elektrycznych o znaczeniu krytycznym w przypadku zaniku napięcia w sieci zasilającej. Zasilacze UPS (Uninterruptable Po-

Fot

. Sc

hne

ide

r El

ect

Fot. Schneider Electric

ric

wer Supply) należą obecnie do najbardziej

JAKIE UPS-Y POLECANE SĄ DO UŻYTKU DOMOWEGO?

rozpowszechnionych urządzeń podtrzymujących napięcie zasilania na wyjściu. Dodatkowo zapewniają one eliminację zakłóceń pochodzących z sieci elektroenergetycznej oraz mogą izolować galwanicznie odbiory od sieci energetycznej poprzez wbudowany transformator separujący. Przy doborze zasilaczy UPS należy koniecznie uwzględniać rzeczywiste wartości prądu obciążenia, a nie tylko moc odbiorników [1, 4]. Należy również uwzględnić typ zasilacza ze względu na jego niezawodność oraz sposób podłączenia odbiorników oraz grup odbiorników. Ważne jest także, aby uwzględnić znaczenie tych urządzeń i wymagany czas podtrzymania zasilania. Praca niektórych urządzeń może być

72

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Najbardziej popularną serią UPS-ów do użytku domowego jest Easy UPS BV. W wariancie z gniazdem IEC sprawdzi się do zabezpieczenia małego komputera. Z kolei, jeśli UPS ma podtrzymywać zasilanie w innych urządzeniach, jak np. router, dekoder telewizyjny czy terrarium, warto wybrać klasyczne gniazdo schuko. Wzrost sprzedaży UPS-ów do użytku domowego, który obserwowaliśmy w ciągu Grzegorz Kostek, ostatniego roku, łączy się także z popularnością produktów Smart Sales Engineer – Home. Klienci widzą, że UPS staje się koniecznością przy wyborze Electrical Distri­ inteligentnych rozwiązań do domu. W przypadku, gdy w domu pojabution, Schneider wiają się elementy Smart Home, warto wybrać UPS z serii SMV, który Electric ma lepszą topologię. W przypadku prostszych UPS-ów, jeśli mamy do czynienia z dłuższym brakiem zasilania, akumulator wyłącza się i po powrocie zasilania należy go samodzielnie ponownie uruchomić. Seria SMV nie wymaga takich działań, ponieważ ma funkcję autostartu – kluczową właśnie przy rozwiązaniach Smart Home, takich jak na przykład automatycznie otwierana i zamykana brama wjazdowa.

www.ekspertbudowlany.pl


NIEZAWODNY UPS seria Easy

Poznaj UPS z serii Easy Utrzymanie zasilania i bezpieczeństwo sprzętu w każdych warunkach. #BusinessContinuity

www.se.com/pl


INSTALACJE

Zdjęcia: Schneider Electric

dawane jest ono bezpośrednio na wyjście

pięciem sieci zasilającej urządzenie. Druga

ny – nadzoruje i stabilizuje napięcie wyjścio-

wraz z wszelkimi zakłóceniami. Urządzenia

pętla kontroluje napięcie i proces ładowania

we oraz pełni funkcję prostownika ładowania

te nie mają wewnętrznego bypassu (obej-

baterii akumulatorów. Przy braku napięcia

baterii, chociaż większość energii przepływa

ścia umożliwiającego podawanie napięcia

w sieci prądu przemiennego lub gdy para-

bezpośrednio z sieci [3, 4]. Czas przełącza-

sieciowego bezpośrednio na wyjście UPS-a)

metry napięcia zasilającego nie mieszczą się

nia z sieci na baterie wynosi około 2–4 ms,

oraz charakteryzują się brakiem synchro-

w przedziale dopuszczalnych wartości, na-

natomiast przełączenie z pracy bateryjnej na

nizacji zasilania po przywróceniu napięcia

stępuje wyłączenie przełącznika statycznego

sieciową odbywa się bezprzerwowo. Aktual-

w sieci [2, 4]. W zasilaczu UPS pracującym

oraz przejęcie zasilania odbiorników przez

nie dostępne są zasilacze UPS typu VI z czy-

w trybie VI stosuje się dwie pętle regulacji.

baterię akumulatorów oraz falownik. Przy

stą sinusoidą na wyjściu, co zapewnia dobrą

Pierwsza kontroluje napięcie wyjściowe i po-

powrocie napięcia w sieci zasilającej i jego

współpracę z urządzeniami elektrycznymi

równuje z sinusoidalnym napięciem odnie-

ustabilizowaniu falownik synchronizuje się

czułymi na zakłócenia.

sienia, a układ regulacji sprawia, że napięcie

z napięciem sieci, a przełącznik statyczny

wyjściowe ma wartość praktycznie stałą,

zostaje ponownie włączony. W czasie nor-

o podwójnej konwersji – typu VFI – składa-

o częstotliwości zsynchronizowanej z na-

malnej pracy falownik jest cały czas włączo-

ją się z prostownika, baterii akumulatorów

UPS-y EVER ECO PRO AVR CDS posiadają system Clear Digital Sinus umożliwiający generację na wyjściu zasilacza UPS napięcia o sinusoidalnym kształcie (przy pracy bateryjnej)

EVER ECO LCD umożliwia szybką i łatwą wymianę baterii

Urządzenia

bezprzerwowego

zasilania

Polski zasilacz UPS SINLINE RT posiada w standardzie zintegrowany interfejs sieciowy pozwalający na zdalne zasilanie zasilaczem bez pośrednictwa karty sieciowej

Zdjęcia:

EVER

Michał Przybylski, Inżynier Wsparcia Technicznego EVER Sp. z o.o.

NA CO ZWRÓCIĆ UWAGĘ PRZY WYBORZE UPS-ÓW DO KOTŁÓW C.O. ORAZ DO KOMINKÓW Z PŁASZCZEM WODNYM? W celu zapewnienia bezawaryjnej i bezprzerwowej pracy kotłów centralnego ogrzewania, jak również kominków z płaszczem wodnym warto zastosować zasilacze, które są do tego rodzaju urządzeń przeznaczone. Przy wyborze UPS-a należy zwrócić uwagę na to, czy zasilacz zapewnia ciągłość przewodu neutralnego N – wymaganą do prawidłowej pracy sterowników kotłów (kontrola prądu jonizacji). Kolejną kwestią jest kształt napięcia generowany na wyjściu zasilacza – czy przebieg jest sinusoidalny. Większość urządzeń z silnikami, w tym pompy obiegowe w instalacjach c.o., nie tolerują napięcia o kształcie prostokątnym. Zastosowanie zasilacza UPS z prostokątnym przebiegiem może doprowadzić do przegrzewania silnika, a w konsekwencji do jego uszkodzenia. Dodatkowym atutem jest posiadanie przez zasilacz układu automatycznej regulacji napięcia sieciowego AVR, dzięki któremu zasilacz dopasowuje napięcie do wartości akceptowalnej przez odbiorniki, bez konieczności przechodzenia do trybu pracy bateryjnej (przekłada się to na wydłużenie czasu podtrzymania zasilania). Istotnym parametrem jest również odporność na przeciążenia, rzędu 30 sekund, dzięki czemu mamy pewność, że zasilacz UPS nie wyłączy się z powodu zwiększonego poboru mocy (np. w momencie załączania silników pomp obiegowych). Wszystkie przytoczone tutaj cechy, jakie powinien posiadać UPS znajdziemy na przykład w zasilaczach z serii SPECLINE AVR 700/SPECLINE AVR PRO 700.

74

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl



INSTALACJE

Zdjęcia: Schneider Electric

oraz falownika. W czasie normalnej pra-

polegają na obniżaniu częstotliwości lub

zasilanie odbiorników. Istnieje m.in. możli-

cy prostownik zasila falownik oraz baterię

ograniczeniu taktowania zegara oraz wyłą-

wość uruchomienia zasilacza bez podłączo-

akumulatorów. W czasie zaniku napięcia

czaniu lub obniżaniu napięcia zasilającego

nej sieci – tak zwany zimny start – i zasilenia

przemiennego w sieci zasilającej energia do

różne elementy procesora, układów chipset

podłączonych do niego urządzeń do czasu

odbiorników jest dostarczana z baterii. Przej-

i pamięci. Inna jeszcze metoda polega na

pojawienia się napięcia sieciowego lub do

ście zasilania z sieciowego na bateryjne oraz

dostosowywaniu częstotliwości taktowania

wyczerpania się baterii. Inną ciekawostką

odwrotnie dokonuje się bez przerw w zasila-

oraz poziomu napięcia zasilającego procesor

jest układ automatycznej regulacji napię-

niu odbiorników, gdyż cały czas w użyciu są

do jego obciążenia w trybie innym niż bez-

cia (AVR – Automatic Voltage Regulation).

falownik i bateria akumulatorów.

czynność [6].

W zasilaczach typu Line-Interactive umożli-

Warto zaznaczyć, że każde rozwiązanie,

wia on podwyższenie lub obniżenie wartości

które warunkowo obniża moc procesora, re-

napięcia bez konieczności czerpania energii

W latach dziewięćdziesiątych prawie wszyst-

dukuje jedynie średnią moc pobieraną przez

z akumulatora [4, 5]. Można również spo-

kie komputery charakteryzowały się niemal

system, podczas gdy moc maksymalna po-

tkać wiele różnych systemów kontrolowane-

stałym poborem mocy. Główne przyczyny

zostaje na niezmienionym poziomie. Należy

go ładowania baterii. Mają one na celu za-

wahań mocy w komputerach były związane

również zdawać sobie sprawę, że w przypad-

pewnienie odpowiedniego prądu ładowania

z rozpędzaniem się napędów dyskowych oraz

ku, gdy udział mocy procesora w całkowitym

oraz temperatury, w której się ono odbywa.

zmianami prędkości obrotowej wentylatorów

poborze mocy komputera wzrasta, wahania

wynikającymi z regulacji temperatury. Obcią-

całkowitego poboru mocy przez zasilacz

Wykonania specjalne

żenie obliczeniowe procesorów oraz syste-

komputerowy,

obciążeniem

Coraz częściej użytkownicy poszukują zasila-

mów pamięci powodowało pomijalne waha-

obliczeniowym, stają się procentowo odpo-

czy awaryjnych przeznaczonych do zabezpie-

nia całkowitego poboru mocy. W przypadku

wiednio większe.

czenia pracy kotłów centralnego ogrzewania,

Dynamiczny pobór mocy

typowych komputerów przeznaczonych dla małych firm lub przedsiębiorstw całkowite wahania mocy miały wartość rzędu 5%

powodowane

Zaawansowane technologie – co oferują producenci?

Dostępne na rynku urządzenia mają moc od 100 do 300 W mocy ciągłej. Często ­UPS-y

i były całkowicie niezależne od obciążenia

Przy

firmowych

mogą być uruchamiane bez podłączonej sieci

obliczeniowego [6].

można spotkać wiele różnych zastosowanych

dzięki funkcji tzw. zimny start. Przeznaczone

technologii, mających zapewnić niezawodne

do pieców c.o. UPS-y dają możliwość wydłu-

Znaczące obniżenie poboru mocy wymaga

przeglądaniu

katalogów

współpracy systemu BIOS, układu chipset,

żenia czasu pracy urządzenia poprzez doda-

procesora i systemu operacyjnego. W takim

nie dodatkowych modułów bateryjnych lub

systemie z funkcją zarządzania zasilaniem za

akumulatorów samochodowych [4, 5]. W ta-

każdym razem, gdy wykorzystanie proceso-

kim przypadku czas podtrzymania napięcia

rów spada poniżej 100%, system operacyjny

może dochodzić do kilkunastu godzin.

wprowadza tryb bezczynności, co powoduje

Literatura

przejście procesorów w stan niskiego pobo-

1. A. Baranecki, „Jakość zasilania – niezawodność systemów zasilania gwarantowanego – uwagi dla projektantów”, t. 3, Poradnik Inżyniera Elektryka, WNT, Warszawa 2005.

ru mocy. Ilość czasu spędzonego w trybie niskiego poboru mocy jest odwrotnie proporcjonalna do obciążenia obliczeniowego systemu, tj. procesor pracujący przy wyko-

2. J. Wiatr, M. Orzechowski, Poradnik projektanta elektryka, Dom Wydawniczy MEDIUM, Warszawa 2009.

rzystaniu 20% mocy obliczeniowej będzie przez 80% czasu znajdował się w stanie ni-

3. H. Markiewicz, Urządzenia i układy rezerwowego zasilania odbiorców energii elektrycznej, PCPM, Wrocław 2001.

skiego poboru mocy [6]. Rozwiązania stosowane w celu osiągania stanów niskiego poboru mocy różnią się między producentami i rodzinami procesorów, niemniej jednak te najczęściej spotykane

76

pomp, kominków z płaszczem wodnym itp.

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

Fot. JT Przykład zasilacza UPS z nietypowymi gniazdami do podłączenia urządzeń zasilanych z baterii

www.ekspertbudowlany.pl

4. K. Kuczyński „Zasilacze UPS – przykłady rozwiązań, „Ekspert Budowlany” 2008. 5. Materiały firmy Ever. 6. Materiały firmy APC by Schneider.


ZAPRA SZA

www.instalacje.mtp.pl

ODNAWIALNE ŹRÓDŁA ENERGII TECHNIKA GRZEWCZA KLIMATYZACJA I CHŁODNICTWO SMART DOM TECHNIKA GAZOWNICZA

WTYM SAMYM CZASIE

Międzynarodowe Targi Zabezpieczeń


OGRODY

Krystyna Stankiewicz

Dobrze dobrane ogrodzenie współgra z architekturą domu i utrudnia intruzom wstęp na teren posesji. Zapewnia też mieszkańcom prywatność i jednocześnie – jeśli otoczenie jest interesujące – otwiera widok na okolicę. A takie wymagania spełnia ogrodzenie zbudowane z mniej lub bardziej ażurowych przęseł.

Fot. Joniec

OGRODZENIE NA LATA Projekt ogrodzenia

binacji zaś tych elementów może być wiele,

i kwiatów, a to nie jest pożądany efekt. Naj-

Ogrodzenie powinno tworzyć harmonijną ca-

a od pomysłowości zastosowanych rozwiązań

korzystniejszy więc będzie kolor ogrodzenia

łość z bryłą budynku i być integralną częścią

zależy estetyka i oryginalność ogro­dzenia.

nawiązujący do barw ziemi – różnych odcieni

Wybierając projekt ogrodzenia, warto jed-

to powierzyć architektowi wraz z projektem

nak pamiętać, że jedną z cech decydujących

domu. Dzięki temu będziemy wiedzieli, jak

o estetyce ogrodzenia, jest powtarzalność

będzie prezentował się nasz dom widziany

jego elementów na całym obwodzie. Ozna-

W skład tych systemów wchodzą wszystkie

przez ogrodzenie. A jeśli nie będzie to satys-

cza to, że przęsła powinny być wykonane

elementy niezbędne do postawienia solidne-

fakcjonujący nas widok, na tym etapie łatwo

z tego samego materiału i mieć ten sam ko-

go ogrodzenia. Są to bloczki do budowy pod­

można nanieść poprawki.

lor, wzór i układ. A podtrzymujące je słupki

murówki, cokołów i słupków oraz panelowe

Podstawowymi elementami każdego ogro-

ten sam przekrój i kolor.

dzenia są cokoły, słupki i wypełniające je

Nie można też zapominać, że ogrodzenie

przęsła. Najczęściej spotykane rozwiązania

jest również tłem dla ogrodowych roślin,

to cokoły z betonu lub cegły, słupki z drewna,

które lepiej się prezentują zestawione ze sto-

betonu, cegły lub metalu, a przęsła z siatki,

nowanym jego kolorem. Jaskrawe odwrócą

metalowych prętów lub płaskowników. Kom-

bowiem uwagę od bogatej palety barw liści

Fot. Plast-Met Systemy Ogrodzeniowe

78

szarości i brązów.

zabudowy posesji. Dlatego najlepiej zadanie

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Rozwiązania systemowe

Ogrodzenie powinno znajdować się dokładnie na granicy działki. Aby uniknąć pomyłki, przed jego postawieniem warto skorzystać z usług geodety i zlecić mu wyznaczenie tej granicy.

Fot. Plast-Met Systemy Ogrodzeniowe



OGRODY przęsła, gotowe do montażu. Bloczki wykonane są z betonu i występują w kilku rozmiarach i kolorach, pasujących zarówno do tradycyjnej architektury, jak i nowoczesnej. Do wyboru są jeszcze systemowe bloczki łupane świetnie imitujące naturalny kamień.

Ogrodzenie nie może stwarzać zagrożenia dla bezpieczeństwa ludzi i zwierząt. Zgodnie z przepisami, do wysokości 1,8 m nie wolno umieszczać zakończonych ostro elementów, drutu kolczastego, szkła itp.

podpierając je w gruncie z obu stron kamieniami lub bloczkami betonowymi. Tak samo postępuje się ze słupkami z prefabrykowanych zbrojonych elementów betonowych. Aby zwiększyć trwałość takich słupków, wykańcza

Mają one różne faktury i występują w różnych odcieniach barwnych, dzięki czemu do

prętów lub płaskowników różnej szerokości,

się je daszkami ze spadkiem w jedną lub dwie

złudzenia przypominają piaskowiec, granit

pomalowanych farbami ftalowymi albo pola-

strony. Można je też wykończyć – podobnie

czy łupek.

kierowanych na dowolny kolor. Pręty mogą

jak cokoły – tynkiem o dowolnej fakturze lub na przykład kształtkami klinkierowymi.

Asortyment systemowych bloczków do

być proste lub ozdobnie wygięte. Natomiast

budowy podmurówki i słupków uzupełniają

płaskowniki zamontowane w ramach paneli

Natomiast słupki metalowe (np. z kątow-

niezbędne akcesoria, m.in. daszki wieńczące

mają większe lub mniejsze prześwity, a ich

ników w kształcie litery H czy rur o przekroju

cokoły i słupki.

układ może być pionowy lub poziomy.

kołowym lub prostokątnym) osadza się w be-

Firmy oferują również prefabrykowane pod­murówki i łączniki betonowe, które służą

Budowa ogrodzenia

tonie lub w prefabrykowanych betonowych stopach fundamentowych. A przed korozją

jako podstawa do montażu ogrodzenia z siat-

Każde ogrodzenie musi być solidnie posado-

zabezpiecza się je podkładem antykorozyj-

ki i paneli. Występują one w kilku długo-

wione, aby oparło się silnym wiatrom oraz

nym, na który nakłada się farbę nawierzch-

ściach oraz wysokościach, a łączniki pasują

zmiennym warunkom atmosferycznym, np.

niową. Takich zabiegów nie wymagają słupki

do metalowych słupków zarówno o przekroju

gwałtownym opadom deszczu. Dlatego nie-

stalowe ocynkowane lub pokryte powłoką

okrągłym, jak i kwadratowym.

zbędna jest budowa fundamentu, a sposób

z PVC. Wierzchołki słupków o profilu otwar-

Kolejny element rozwiązań systemowych

jego wykonania zależy od rodzaju podłoża

tym (rury) zabezpiecza się specjalnymi za-

to panele wypełniające przestrzeń między

i ciężaru ogrodzenia. Im bowiem masywniej-

tyczkami.

słupkami. Tu różnorodność materiałów, wzo-

sze będzie ogrodzenie, tym głębszy musi być

Po osadzeniu słupków wykonuje się co-

rów i kolorów jest ogromna. Są więc drew-

fundament. Przy czym fundament powinien

koły, na których będą się opierały przęsła.

niane, z siatki, metalowych prętów i pła-

wystawać z ziemi 15–20 cm, a w miejscu

Zapobiegną one szybkiej korozji tych przęseł,

skowników.

słupków konieczne jest położenie poziomej

bo nie będą stykały się z gruntem.

Wybierając drewno, trzeba jednak pa-

izolacji przeciwwilgociowej (np. z papy).

I na koniec przestrzeń między słupkami

miętać, że musi być ono dobrze wysuszone

Fundament murowany z cegieł i bloków

wypełnia się elementami z drewna, siatką

i zabezpieczone przed wilgocią odpowiedni-

kamiennych wznosi się metodą wiązania

lub metalowymi prętami. Najwygodniejszym

mi preparatami. Ponadto co jakiś czas takie

murarskiego, używając zaprawy cementowej

i najbezpieczniejszym jednak rozwiązaniem

ogrodzenie wymaga oczyszczenia, przeszlifo-

lub cementowo-wapiennej. Natomiast syste-

jest montaż gotowych paneli systemowych:

wania i ponownego zaimpregnowania.

mowe bloczki ogrodzeniowe montuje się bez

drewnianych, z siatki lub metalowych. Jest

Decydując się zaś na panele z siatki, przy-

zaprawy, bo są wyposażone w wyprofilowa-

to też najszybszy sposób budowy ogrodzenia.

mocowanej do ram z kątowników stalowych,

ne zamki. Następnie ułożone bloczki zbroi się

warto wybrać zgrzewaną (droższą) z drutu

prętami stalowymi i wypełnia betonem.

o średnicy 2,2–5,5 mm. Są one trwalsze,

Szczególną uwagę należy poświęcić po-

bo drut jest dodatkowo powleczony warstwą

sadowieniu słupków, bo to na nich będzie

tworzywa (PVC lub poliestru).

opierał się ciężar całego ogrodzenia. Muszą

Z kolei zwolennicy ogrodzeń metalowych mają do wyboru panele z ocynkowanych

więc być dobrze osadzone w gruncie i odpowiednio usztywnione.

Fot. Wiśniowski

80

Słupki drewniane wkopuje się w ziemię i w razie potrzeby dodatkowo usztywnia,

EKSPERT BUDOWLANY

nr 1/2020

www.ekspertbudowlany.pl

Słupki narożne i słupki przy bramach, które są narażone na wychylenie, zabezpiecza się dwiema dodatkowymi podporami, ustawionymi w linii ogrodzenia.

Fot. Wiśniowski


ARCHIPELAG projekty domรณw

Pobierz za darmo w sklepach:

www.archipelag.pl


WARTO WIEDZIEĆ INDEKS FIRM

ABC

ISSN 2300-1011 nakład 5000 egz. cena 19 zł (w tym 8% VAT)

izolacji przeciwwilgociowych

Athenasoft

5

Atlas

29, 57

Austrotherm

32, 33

E KS P E RT B U D O W L A N Y . W Y D A N I E S P E C J A L N E A B C . 1 / 2 0 1 9

65, 69, 70, 71

Bolix

38

Cersanit

11

Ciech Group

83

climowool

26

Dryvit

39

Ever

75

Fakro 9 772300 101497

ISNN 2300-1011

81

BMI/Icopal

Partner wydania Partner wydania

Poradnik Eksperta

20, 25

IBF

52

Joniec

79

Klimas

41

Knauf Insulation

23, 26

ABC izolacji przeciwwilgociowych

Lakma

Poradnik Eksperta „ABC izolacji przeciwwilgociowych”, wydanie II rozszerzone, adresowany do indywidualnego inwestora i firm wykonawczych. W poradniku poruszone są między innymi następujące zagadnienia: Jak prawidłowo wykonać izolację fundamentów? Jakie są wady i zalety materiałów do hydroizolacji? Jak uszczelniać miejsca trudne? Jak prawidłowo wykonać izolację krok po kroku?

Luxum

15

Międzynarodowe Targi Poznańskie/Targi Instalacje

77

„Izolacja wodochronna fundamentów to element odpowiadający za późniejszy komfort użytkowania budynku. Tym bardziej dziwi podejście niektórych inwestorów szukających za wszelką cenę oszczędności przy wykonywaniu tego etapu robót. O tym, że jest to oszczędność pozorna właściciel budynku dowiaduje się zazwyczaj wtedy, gdy na skutek problemów z wilgocią konieczne jest przeprowadzenie kosztownych prac naprawczych. Wykończenie pomieszczeń można rozłożyć w czasie, ewentualnie zaplanować wykończenie niektórych elementów w niższym standardzie, natomiast wykonania izolacji nie da się odłożyć. Woda jest takim medium, które wykorzysta każdy najmniejszy błąd i każdą nieszczelność w izolacji. Warto o tym pamiętać, przystępując do budowy domu...” – fragment wstępu do poradnika.

Renoplast

Cena:

Zamów na:

19 zł

Nakład 15 000 egz.

Numer obejmuje okres wydawniczy styczeń–luty

WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 99, faks 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl

EKSPERT BUDOWLANY

Leroy Merlin

nr 1/2020

Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, Waldemar Joniec, Karol Kuczyński, Maciej Rokiel, Joanna Ryńska, Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Elżbieta Wysowska REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 Dyrektor ds. reklamy i marketingu: Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl Reklama: Małgorzata Semenowicz tel. 606 276 634, msemenowicz@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 Kierownik działu logistyki: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Katarzyna Masna, kmasna@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Małgorzata Jasik, mjasik@medium.media.pl Projekt graficzny: Łukasz Gawroński DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów

www.ekspertbudowlany.pl

37 16, 17

PRO Rawlplug

3 40, 41 59

Röben Polska

6, 7

Saint Gobain Construction Products Polska/Isover

27, 84

Saint Gobain Construction Products Polska/Weber

61

Schneider Electric

73

Schöck

63

Soprema Polska

46, 47

Torggler

67

Ursa

27

VELUX

ISSN 1730-1904

82

Archipelag

2, 21

Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji bez podania przyczyn. ZDJĘCIE NA OKŁADCE: proj. MKdezere Magda Knappe

GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy




Turn static files into dynamic content formats.

Create a flipbook

Articles inside

INSTALACJE

8min
pages 72-77

Zagrożenia izolacji części podziemnych budynków

9min
pages 69-71

Ogrodzenie na lata

4min
pages 78-81

Fundamenty – rodzaje, materiały, etapy prac

10min
pages 64-68

Płyty kamienne na tarasach i balkonach – co warto wiedzieć przed zakupem

17min
pages 54-63

Dachówka Aarhus IBF – sposób na nowoczesny dach

2min
pages 52-53

Wpływ technologii „chłodnego dachu” Soprema na komfort życia w budynku i środowisko

5min
pages 46-47

Jak poprawnie zaprojektować i wykonać dach płaski

9min
pages 48-51

Tynk silikonowy TYNKSIL QS PLUS – szybkość prac tynkarskich daje wymierne korzyści

2min
page 37

Energooszczędne ogrzewanie domów

6min
pages 42-43

Wpływ jakości paliwa na sprawność komina i komfort cieplny

4min
pages 44-45

Co zrobić, aby ocieplenie służyło długie lata

9min
pages 34-36

Dlaczego warto ocieplić dom

5min
pages 32-33

Ocieplasz dom, chronisz klimat

4min
pages 28-31

Winylowe panele podłogowe – prosty sposób na odnowienie podłogi

2min
pages 16-17

OKNA DACHOWE W NOWOCZESNEJ ARCHITEKTURZE

2min
pages 18-19

Jak dobrze zaizolować poddasze

5min
pages 22-25

Metamorfoza mieszkania z lat 60

5min
pages 8-11

Przegląd wełny mineralnej do izolacji dachów skośnych

5min
pages 26-27

Przegląd energooszczędnych okien dachowych

6min
pages 20-21

Beton we wnętrzach – porady i inspiracje

5min
pages 12-15
Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.