Magazyn
BEZPŁATNY
www.ekspertbudowlany.pl
5/2019 (83)
ISSN 1730-1904
IN STA L A C J E
.
O G R O DY
AKCJA AKCJA AKCJA
Co Polacy wiedzą AKCJA o smogu? Czym ocieplić AKCJA dach i ściany? Trendy w kotłach kondensacyjnych Co nowego w programie „Czyste Powietrze”?
Dachy zielone
bez błędów
REKLAMA
W NĘTRZA
.
B U DO WA
.
AKCJA
DELTA® Twój komfort
DELTA PENTAXX ®
Nowe membrany wysokiej stabilności w warunkach promieniowania UV
NOWOŚĆ! Nawet 4 miesiące odporności na promieniowanie UV Dorken Delta Folie Sp. z o.o. www.dorken.pl
www.doerken.com/pentaxx-pl
W NUMERZE NOWOŚCI
36
WNĘTRZA Malowanie ścian – jak je dobrze zaplanować
8
Rodzaje farb
10
Kolekcja IKIGAI
11
Jak urządzić łazienkę na poddaszu
12
Okna dachowe do kuchni i łazienki
16
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Dach skośny strażnikiem ciepła
18
Co Polacy wiedzą o smogu
22
Izolacja termiczna ze styropianu od fundamentów po dach
24
Prawidłowa izolacja domu energooszczędnego
27
Mechaniczne mocowanie systemów ociepleń ETICS
28
Pożyczka termomodernizacyjna Alior Banku szansą na modernizację wielorodzinnych budynków mieszkalnych
34
Jak i gdzie szukać profesjonalnego wykonawcy ocieplenia
36
Ułatwienia w programie „Czyste Powietrze”
40
Kotły kondensacyjne – trendy
42
Nowości w ofercie Viessmann – kotły nowej generacji, klimatyzatory i inne urządzenia do twojego domu
44
Jaki komin dobrać do kotłów 5 klasy
46
Jak prawidłowo użytkować kominy
48
Uszczelnienie komina na paliwa stałe
50
Ogrzewanie podłogowe – co warto wiedzieć przed decyzją
52
Malowanie ścian
Izolacja termiczna ze styropianu od fundamentów po dach
BUDOWA Garaż razem z domem czy osobno
54
Nowoczesne elewacje wentylowane
58
Systemy rynnowe na każdy dach
65
Blachodachówka modułowa Ruukki® Frigge – serce twojego domu
66
Jak zapobiegać uszkodzeniom dachu spowodowanym promieniowaniem UV
68
Wybór nowoczesnych pokryć dachowych krok po kroku
70
Dachy zielone bez błędów, czyli właściwe projektowanie i realizacja
72
Sprawdź, co jest ważne przy wyborze okien
76
Jak zamontować okno w pokryciu z blachy płaskiej
80
*** Warto wiedzieć, Indeks firm
82
Nowoczesne elewacje wentylowane
Wejdź na
EKSPERTBUDOWLANY.PL
PRZECZYTAJ E-BOOKI pobierz bezpłatnie i przeczytaj
4
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
PORÓWNAJ PRODUKTY
przeglądaj, porównuj i zapoznaj się ze specyfikacją techniczną wybranych produktów
www.ekspertbudowlany.pl
SPRAWDŹ NOWOŚCI
co nowego na rynku budowlanym i wnętrzarskim
NOWOŚCI
INSPIRUJĄCE STOPNIE OGRODOWE Betonowe stopnie schodowe Polbruk Grando dostępne są w dwóch fakturach: łamanej (przypominającej wyglądem naturalny kamień) lub gładkiej oraz w trzech kolorach: latte (biało-jasnopiaskowy), hawaii (brązowo-pomarańczowy) oraz nerino (biało-szaro-czarny). Dwa pierwsze sprawdzą się w aranżacjach nawierzchni w ogrodach w stylu śródziemnomorskim. Będą doskonałym dopełnieniem alejek wybudowanych z kostki Polbruk Granito (w kolorach latte czy hawaii), Polbruk Avanti (brązowy i czerwony) lub Carmino (hawaii i latte). Kolor nerino będzie natomiast pasował do nawierzchni w ogrodach nowoczesnych i skandynawskich wykonanych na przykład z płyt Polbruk Lamell. Klamrą kompozycyjną dla stopni Grando w miejscach, gdzie występują skarpy lub górki, są murki o tej samej nazwie, które dodatkowo wzbogacą aranżację oraz zapobiegną osuwaniu się ziemi. Wymiary pojedynczego stopnia to 15×40×100 cm. Ich montaż jest bardzo prosty. Nie wymagają one podkonstrukcji wykonanej z betonu. Ich blokowy, monolityczny charakter sprawia, że są mniej podatne na uszkodzenia mechaniczne.
GŁADŹ POLIMEROWA DO APLIKACJI WAŁKIEM ATLAS GTA to produkt rekomendowany do całopowierzchniowego szpachlowania powierzchni ścian i sufitów, a także spoinowania (z wykorzystaniem taśm zbrojących) płyt gipsowo-kartonowych wewnątrz budynków. Oparta na selekcjonowanych, śnieżnobiałych wypełniaczach mineralnych receptura pozwala uzyskać efekt bardzo gładkiej powierzchni już przy pierwszym nakładaniu gładzi. Gładź jest ponadto wytrzymała i elastyczna – wiązania polimerowe zapewniają odporność na spękanie szpachlowanych powierzchni i wysoką przyczepność produktu, co gwarantuje idealny efekt i trwałość rozwiązania. Optymalna twardość gładzi pozwala na łatwe szlifowanie zarówno sposobem ręcznym, jak i mechanicznym. Ważną cechą produktu jest obróbka bezpyłowa, dzięki której prowadzenie szybkich i czystych prac remontowych możliwe jest w czasie normalnego korzystania z pomieszczeń. Produkt dostępny jest w 18 kg owalnych wiadrach, dostosowanych szerokością do najbardziej popularnych 25-centymetrowych wałków. Właściwości gładzi polimerowej ATLAS GTA: Komfort pracy – aplikacja wałkiem. Wygodne, owalne wiadro –
gładź gotowa do pracy. Łatwe i bezpyłowe wygła-
dzanie na mokro. Superbiała i idealnie gładka. Elastyczna i odporna na spę-
kanie.
NOWA KOLEKCJA PODŁÓG LAMINOWANYCH Quick-Step oferuje nową kolekcję podłóg laminowanych Signature, którą wyróżnia realistyczne wzornictwo, idealnie oddające strukturę drewna desenie oraz wyjątkowa w przypadku podłóg laminowanych funkcjonalność. Na nową kolekcję Quick-Step Signature składa się 18 wzorów podłóg. Dąb różowy malowany. Tradycyjną podłogę dębową wraz z jej naturalnymi niedoskonałościami, takimi jak pęknięcia i widoczne sęki, wykończono błyszczącym lakierem w kolorze różu. Jest on jednak nakładany nieregularnie, tak aby udało się zachować wygląd drewna bazowego. Dla wzmocnienia efektu autentyczności w procesie fazowania zachowano wszystkie niedoskonałości drewna, takie jak drzazgi i ślady radełkowania. Ta podłoga dostępna jest również w odcieniu bieli i czerni. Dąb szczotkowany. Źródłem inspiracji dla projektantów tej podłogi były deski dębowe o delikatnym rustykalnym wyglądzie z subtelnymi pęknięciami i sękami, które wykończono miękkim szczotkowaniem. Oryginalny materiał dębowy, który służył jako inspiracja, wyróżniały naturalne niedoskonałości idealnie wpisujące się w aktualne trendy. Aby to osiągnąć, Quick-Step opracował zupełnie nową technologię, tworząc prasę, dzięki której na jednym panelu zamiast standardowych 16 udało się uzyskać aż 64 różne głębokości. Takie rozwiązanie pozwoliło stworzyć efekt gry światła oraz wizualną głębię, którą wcześniej można było osiągnąć tylko w przypadku podłogi wykończonej na wysoki połysk. Szczotkowana struktura widoczna jest także na łączeniach, co wzmacnia autentyczny wygląd nowej podłogi.
6
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
NOWOŚCI
PATCHWORKOWE PŁYTKI Patchwork Concept to najnowsza propozycja marki Opoczno. W jej skład wchodzą cztery kolekcje płytek ceramicznych Vertigo, Kobe, Naomi oraz Clover, wykorzystujące różne motywy: geometryczne, roślinne oraz inspirowane stylem vintage. Wszystkie utrzymane są w uniwersalnej kolorystyce – dominuje w nich biel, czerń i szarość. Płytki ceramiczne z kolekcji Vertigo charakteryzują się geometrycznym wzorem w odcieniach czerni i bieli. Kolekcja Kobe inspirowana jest betonem. Gresy utrzymane są w stylu vintage, z nieregularnymi przetarciami wzorów, które wprowadzają delikatny efekt postarzenia. Dostępne są w dwóch spokojnych i stonowanych wariantach kolorystycznych – grey oraz light grey. Kolekcję Naomi wyróżnia najbardziej charakterystyczny wzór spośród produktów dostępnych w serii Patchwork Concept – płytki ceramiczne o bogatej ornamentyce z dominującym motywem roślinnym. Regularne i nieduże wzory to cecha charakterystyczna płytek z kolekcji Clover. Można je wybierać spośród dwóch propozycji kolorystycznych: biało-szarej (grey) oraz biało-czarnej (black).
WSZECHSTRONNY KOSZ Kosz Ergo Pop-up marki Fiskars to produkt do zbierania mokrych odpadów ogrodowych, jak np. wilgotne liście, chwasty, ścięta trawa czy śmieci. Został wykonany z materiału odpornego na pleśń i rozdarcia. Specjalne zaczepy umożliwiają jego szybkie złożenie do wysokości 3 cm. Kosz jest łatwy w czyszczeniu i przechowywaniu. Dostępny jest w trzech rozmiarach (73, 175 oraz 219
DOTYK NATURY W ŁAZIENCE
litrów). Kosz Ergo Pop-up to wszechstronny produkt, któ-
Nową kolekcję płytek ceramicznych Touch marki Tubądzin charak-
ry znajdzie zastosowania w wie-
teryzują różne odcienie zieleni. Kolekcja składa się z matowych pły-
lu sytuacjach. Przyda się do po-
tek podstawowych: Touch White – białej z lekkim połyskiem, Touch
rządków nie tylko w ogrodzie, ale
Mint – w tonacji mięty oraz Touch Green – matowej w odcieniu głębo-
także w domu czy garażu. Można
kiej zieleni butelkowej z błyszczącą patyną. Wszystkie mają wymiary
w nim bezpiecznie przechowy-
598×298 mm. Kolekcji towarzyszą płytki dekoracyjne w stylu floralnym,
wać i przenosić różne produkty:
przypominające liście rośliny doniczkowej aglaonema, która ma ponad
od ubrań po zabawki dziecięce
20 odmian kolorystycznych. Także płytki dekoracyjne w kolekcji Touch
czy też przewozić zakupy w sa-
mają kilka wariantów, w tym biały oraz zielony (z białymi wyżłobienia-
mochodzie. Orientacyjna cena
mi). Obie propozycje występują w rozmiarach 598×98 mm.
detaliczna: około 60 zł.
Dodatkowo w kolekcji znajduje się złota listwa ścienna Gold Mat o wymiarach 598×23 mm. Dla osób, które wolą zieleń w otoczeniu bardziej dynamicznym, projektanci kolekcji stworzyli dekor ścienny w przyciągające oko geometryczne wzory, który w połączeniu z butelkową zielenią płytki podstawowej Touch Green oraz z płytką gresową imitującą drewno daje efekt zwrotu ku naturze, z nowoczesnym akcentem. Opracowano na podstawie informacji od firm. Zdjęcia: serwis prezentowanych firm
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
7
WNĘTRZA
MALOWANIE ŚCIAN
Fot. Tikkurila
Jak je dobrze zaplanować Zmianę koloru ścian w mieszkaniu nierzadko powierza się fachowcom, ale malowanie z powodzeniem możemy przeprowadzić też własnymi siłami. Przy planowaniu prac trzeba jednak pamiętać o kilku ważnych zasadach, aby mieć pewność, że efekt będzie nie tylko piękny, ale i trwały. Czysty start
Dobór odpowiedniego gruntu
Zanim przystąpimy do malowania, należy
Kiedy ściany są już wyczyszczone, można do-
się odpowiednio przygotować. Na początku
konać analizy ich stanu technicznego. Należy
powinniśmy oczyścić ściany. Zmiotką lub
ocenić stabilność podłoża i na jej podstawie
szmatką usuwamy luźne zanieczyszczenia,
dobrać odpowiedni środek do gruntowania.
kurz czy pajęczyny. Jeśli na ścianach są luź-
Jeśli po odpyleniu ścian ich powierzchnie da-
ne fragmenty, np. starej farby, należy je usu-
lej się pylą bądź obsypują lub jeśli zauważy-
nąć szpachelką, a powstałe ubytki uzupełnić
my, że po przetarciu na mokro powierzchnia
Fot. Magnat
odpowiednią masą szpachlową. Następnie całość powierzchni, które chcemy przemalować, trzeba dokładnie umyć. Nawet jeśli na pierwszy rzut oka ściany wydają się czyste, należy pamiętać, że przez lata były narażone na działanie zabrudzeń obecnych w powietrzu. Zdecydowanie lepiej jest użyć specjalistycznego preparatu przeznaczonego do ścian niż wody ze zwykłym detergentem, takim jak płyn do mycia szyb czy naczyń. Zwróćmy też uwagę, czy nigdzie nie ma widocznych śladów pleśni albo grzybów. Jeśli tak – konieczne będzie zastosowanie środka biobójczego.
8
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Maciej Jurkowski, doradca technologiczny Tikkurila
CZY MOŻNA MALOWAĆ ŚCIANY BEZ GRUNTOWANIA?
ZDANIEM
eksperta
Zdarzają się sytuacje, kiedy można pominąć gruntowanie, ale generalnie przyjmuje się, że powinna to być integralna część całego procesu malowania. Można z tego zrezygnować, kiedy ściany w mieszkaniu są na pewno stabilne i były wcześniej pokryte mocną farbą o wysokiej klasie odporności na szorowanie. Zdecydowanie jednak nie można pominąć etapu gruntowania w przypadku nowych, niemalowanych wcześniej powierzchni, a także tych, których stan techniczny pozostawia cokolwiek do życzenia. Takie ściany zawsze wymagają odpowiedniego przygotowania do zmiany koloru. Warto mieć na uwadze, że ostatecznie gruntowanie wcale nie komplikuje ani nie podraża procesu malowania ścian. Jest wręcz odwrotnie – dzięki takiemu przygotowaniu powierzchni będziemy mogli zużyć mniej farby nawierzchniowej, bo ściana będzie mniej chłonna i wystarczy nałożyć wówczas dwie warstwy produktu, a nie trzy lub cztery, aby uzyskać bardzo dobre wykończenie. I co niezwykle ważne, pięknymi i mocnymi ścianami będziemy cieszyć się przez długie lata.
www.ekspertbudowlany.pl
WNĘTRZA ściany będzie chłonąć wodę, konieczne będzie zastosowanie preparatu gruntującego, potocznie zwanego mleczkiem. Taki grunt głęboko spenetruje powłokę, dobrze ją zwiąże i tym samym wzmocni, zapewniając zdecydowanie lepszą przyczepność farby. Jeśli powierzchnie nie obsypują się i nie pylą, wystarczające będzie zastosowanie farby podkładowej. Nie wnika ona tak głęboko w ścianę jak mleczko, ale także wzmacnia podłoże, wyrównuje jego chłonność. Ma dodatkowo właściwości kryjące, co jest szczególnie pomocne, jeśli chcemy nadać ścianie inny niż dotychczasowy kolor. Oczywiście w przypadku wszelkich ubytków, należy je uzupełnić masą szpachlową przed nałożeniem gruntu.
Co najpierw malować – ściany czy sufit? Rozplanowując porządek prac malarskich w mieszkaniu, w pierwszej kolejności należy uwzględnić sufit. Wynika to z praktycznych względów, np. w przypadku jakichkolwiek zacieków czy odpryśnięcia farby na ściany, później z łatwością zamalujemy takie zabrudzenia. Sufity mają też zazwyczaj mniejszą powierzchnię niż wszystkie ściany łącznie, stąd ich malowanie można wykonać szybciej, a to daje wrażenie sprawnego zakończenia jednego etapu i możliwość przejścia do kolejnego kroku. Nie bez znaczenia jest również fakt, że padające na sufit światło eksponuje niedoskonałości jego powierzchni, warto więc w miarę możliwości zawsze malować przy świetle dziennym, co pozwala od razu wychwycić ewentualne malarskie niedociągnięcia i dokonać poprawek.
Jak prawidłowo pomalować ściany? Przy malowaniu ścian należy trzymać się kilku ważnych zasad i odpowiedniej kolejności: na początek malujemy narożniki i trudno dostępne miejsca. Prace te najlepiej wykonywać małym wałkiem, po uprzednim zabezpieczeniu taśmą sufitu i ewentualnie sąsiadujących ścian. Dopiero wówczas należy przejść do malowania większych powierzchni. Najwygodniej jest w tym celu używać dużego wałka na przedłużaczu. Farbę zawsze należy nanosić ruchami góra–dół, na całej wysokości powierzchni. Zaczynając od jednego rogu ściany, przechodzimy płynnie w prawo lub w lewo, malując ścianę pasami. Aby mieć pewność, że krycie jest równomierne, każdy pas należy namalować jednolitym ruchem, bez odrywania wałka od ściany. Kolejne pasy powinno się zawsze łączyć metodą zwaną „mokre na mokre”, bez pozostawiania przerw. Należy też unikać wykonywania fragmentarycznych, punktowych poprawek – jeśli coś wymaga korekty, zdecydowanie lepiej pomalować jeszcze raz całą powierzchnię ściany. Każdorazowo po nałożeniu warstwy farby trzeba pamiętać o oderwaniu taśmy malarskiej. Jej pozostawienie na ścianie to jeden z najczęstszych błędów popełnianych przy malowaniu. Może to doprowadzić do oderwania się fragmentu farby i powstania widocznych, nieestetycznych odprysków lub spowodować, że ścianę trzeba będzie malować kolejny raz.
Odpowiednie zabezpieczenie Przystępując do prac malarskich, zawsze należy pamiętać, aby na ten czas w miarę możliwości wynieść chociaż część mebli i pozostałego wyposażenia do innej części mieszkania. Pozwoli to znacznie sprawniej poruszać się po całym pomieszczeniu, co może okazać się szczególnie pomocne na przykład przy przemalowywaniu sufitu. Elementy wystroju, których przeniesienie mogłoby się okazać problematyczne, trzeba przykryć folią. Bezwzględnie należy także zabezpieczyć kolorowych niespodzianek. EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
reklama
podłogę, aby zminimalizować ryzyko powstania na niej niechcianych
9
WNĘTRZA UV), procesem samooczyszczenia powłoki z powierzchownych zanieczyszczeń podczas opadów deszczu oraz bardzo dużą odpornością na działanie wody (pod różną postacią). Wykazują właściwości hydrofobowe oraz dobrą odporność na biokorozję (rozwój grzybów, glonów, porostów). W odróżnieniu od farb akrylowych posiadają niższą odporność na szorowanie i trwałość barwy. Dostępne w bardzo szerokiej gamie kolorów. Farby zaliczane do grupy farb elewacyjnych.
»
Farby silikatowe – farby, które cha-
rakteryzują się bardzo wysoką paroprzepuszczalnością oraz możliwością malowania świeżych tynków cementowo-wapiennych przed zakończeniem procesu karbonizacji (utwardzania/schnięcia). Tego typu farby nie Fot. Leroy Merlin
RODZAJE FARB »
(mchy, porosty, glony, grzyby). Nie mogą być bezpośrednio stosowane na tynki i powłoki silikonowe lub akrylowe. Farby silikatowe są odporne na czynnik atmosferyczne. Poddawane są modyfikacjom, które znacząco poprawiają wybrane parametry odpornościowe, czyniąc je specjalistycznymi powłokami,
Farby dyspersyjne (emulsyjne, akrylo-
(np. przyczepność, odporność na biokorozję,
ale o zawężonym zastosowaniu. Dostępne
we, lateksowe, winylowe) – grupa farb, które
trwałość, odporność na zmywanie, trwałość
w ograniczonej gamie kolorów. Farby znajdu-
przede wszystkim są bardzo wygodne w sto-
koloru, odporność na czynniki atmosferycz-
ją zastosowanie wewnątrz pomieszczeń, ale
sowaniu. Charakteryzują się bardzo dobrym
ne). Największą ich zaletą jest łatwość stoso-
przede wszystkim stosowane są na zewnętrz
kryciem, krótkim czasem schnięcia i łatwo-
wania i uzyskiwania bardzo gładkich powłok.
jako farby elewacyjne.
ścią aplikacji. Mogą być stosowane na różne
Farby mineralne (wapienne, cemen-
»
rodzaje materiałów wykorzystywanych do
towe) – charakteryzują się bardzo dobrą
wykańczania ścian, sufitów i elewacji. Two-
paroprzepuszczalnością, głębokim efektem
rzą powłoki nienasiąkliwe dla wody, dość od-
matowym i własnościami odkażającymi oraz
porne na zabrudzenia i odporne na zmywanie
neutralizującymi zagrożenia biologiczne. Za-
na mokro.
lecane są do stosowania w pomieszczeniach
»
Farby akrylowe – najpopularniejsza gru-
suchych na tynki wapienne lub powłoki mi-
pa farb, których własności są w bardzo sze-
neralne. Farby głównie zaliczane do farb we-
rokim zakresie (farby o niskich parametrach
wnętrznych.
użytkowych i farby o bardzo dobrych parame-
»
Farby klejowe – występują w stałej
trach użytkowych). Ogólnie charakteryzują się
postaci, tj. suchej mieszanki, którą trzeba
dobrą trwałością, bardzo szeroką paletą barw,
wymieszać z wodą, aby uzyskać postać goto-
odpornością na zmywanie i wilgoć.
wą do aplikacji. Charakteryzują się głęboką
»
Farby akrylowe modyfikowane – naj-
matową powłoką. Są przyjazne dla alergików
lepsza grupa farb z punktu widzenia ich
ze względu na brak lub znikomą zawartość
trwałości do stosowania wewnątrz i na ze-
niebezpiecznych składników. Farby klejowe
wnątrz budynków. Tworzą powłoki odporne
nie są odporne na zabrudzenia i zmywanie
na uszkodzenia mechaniczne, zmywanie na
na mokro. Dostępne są w ograniczonej ga-
mokro i odporne na różnego typu zabrudzenia
mie kolorów. Farby zaliczane do grupy farb
artykułami spożywczymi. Zachowują wysoką
wewnętrznych.
trwałość koloru i stopnia połysku. Są farbami,
»
Farby silikonowe – farby rekomendo-
które stanowią tzw. bazę do tworzenia farb
wane do stosowania w środowisku o bardzo
o podwyższonych walorach użytkowych, np.
dużym zanieczyszczeniu powietrza, w po-
farb hydrofobowych, ceramicznych, latekso-
bliżu zbiorników wodnych i terenów zieleni.
wych i farb inteligentnych.
Charakteryzują się wysoką odpornością na
»
10
są zbyt odporne na porażenie biologiczne
JAK WYBRAĆ ODPOWIEDNIĄ FARBĘ? » Wybierz farbę, której głów-
Ekspert RADZI
ne przeznaczenie odpowiada docelowemu miejscu zastosowania. » Zwróć uwagę, które podłoża lub funkcje farby są wymienione w pierwszej kolejności, one najczęściej wskazują główne jej przeznaczenie. » Wybierz kolor i stopień połysku powłoki (opcjonalnie efekt dekoracyjny). Upewnij się, że dane własności dekoracyjne dostępne są w zakresie docelowej farby. » Wybierz trzy najważniejsze dla ciebie własności fizykochemiczne farby (tj. cechy – benefity farby). Zwróć uwagę na kluczowe cechy dobrej farby: – łatwość nanoszenia (aplikacji), tzn. odpowiednia konsystencja (tiksotropowa), szybkie schnięcie i mocne krycie, – bardzo dobra przyczepność do malowanej powierzchni, – trwała powłoka, tzn. odporna na czynniki eksploatacyjne, które występują w miejscu użytkowania (np. mechaniczne, atmosferyczne, biologiczne, chemiczne).
Farby winylowe – wykazują niższe pa-
działanie zróżnicowanych czynników atmos-
Opracowanie: Nikodem Kowalski,
rametry użytkowe od grupy farb akrylowych
ferycznych (zmienne temperatury i promieni
ekspert ds. farb Akzo Nobel dla Leroy Merlin Polska
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
EKSPERCI LEROY MERLIN POLECAJĄ
KOLEKCJA
IKIGAI
Nowością na sezon jesień–zima 2019–2020 jest m.in. unikalna, limitowana kolekcja IKIGAI, zaprojektowana i wyprodukowana na wyłączność dla Leroy Merlin.
M
ieszkańcy japońskiej wyspy Okina-
3
5
wa wierzą, że każdy człowiek ma
4
swoje Ikigai, które nadaje sens ży-
ciu i dodaje sił każdego dnia. Zdaniem Japończyków to właśnie przestrzeganie zasad filozofii Ikigai stanowi sekret długiego i szczę-
2
śliwego życia. A zasady te są proste i w większości uniwersalne: pozostań w kontakcie z przyrodą, otaczaj się przyjaciółmi, odrzuć
6
pośpiech, żyj bieżącą chwilą. Możemy je z powodzeniem odnieść także do siebie. Ta japońska filozofia zainspirowała projektantów Leroy Merlin do stworzenia limitowanej kolekcji przedmiotów dekoracyjnych utrzymanych w duchu Ikigai. Mają one miękkie, organiczne formy i zdyscyplinowaną, spokojną, ograniczoną kolorystykę. Dominuje zieleń, w tym różne odcienie zszarzałej mięty,
9 8
1
7
10
1. Lustro UTAKA, ø55 cm, 139,99 zł. 2. Tapeta ALLURE winylowa na fizelinie, 53 cm, 49,99 zł/szt. 3. Lampa wisząca HANA, bambus 124 cm, 169 zł. 4. Tapeta MILA winylowa na fizelinie, 53 cm, 59,99 zł. 5. Dywan ATIC, polipropylen, 120×160 cm, 229 zł. Projekt: Agnieszka Makarska. 6. Nefrolepis Green Lady, 25–30 cm, 14,95 zł. 7. Poduszka AMELIE 45×45 cm, 34,90 zł. 8. Lampa stojąca UTAKA, 60 W, 99 zł. 9. Poduszka IRENA 40×40 cm, 49,90 zł. 10. Poduszka JAN, 40×40 cm, 49,90 zł
a także złamana biel, jasnoszary, niebieski
W skład kolekcji wchodzą dodatki deko-
nich modna obecnie paproć oraz miłorząb
oraz naturalne drewno. Wśród motywów
racyjne do domu: tkaniny, zasłony, podusz-
japoński o charakterystycznym wachlarzo-
dekoracyjnych wyróżniają się charaktery-
ki, tapety, lampy, lustro, elementy karniszy
wym kształcie. Wzory przypominają delikat-
styczne dla japońskiej przyrody bardzo deko-
oraz dywany. I to właśnie dywany zasługu-
ne grafiki, ilustracje z tradycyjnego zielnika
racyjne liście miłorzębu dwuklapowego (ja-
ją na szczególną uwagę. Dominują w nich
czy rysunki inspirowane bogactwem natury.
pońskiego) i paproci. Przeważają naturalne
motywy roślinne; stylizowane liście i kwiaty
Kolekcja tworzy spójną, a jednocześnie róż-
materiały: bawełna, drewno, bambus, metal.
o oszczędnym, uproszczonym rysunku, wśród
norodną całość. Dywany są wyprodukowane przez firmę AGNELLA na wyłączność dla
13
Leroy Merlin. * * * Więcej informacji na www.leroymerlin.pl
14
15
16 11
12
11. Dywan GIN, polipropylen, 120×160 cm, 239 zł. Projekt: Agnieszka Miller. 12. Dywan FLOS, polipropylen, 80×120 cm, 109 zł. Projekt: Joanna Ostrowska. 13. Dywan HUNTES, polipropylen, 160×230 cm, 425 zł. Projekt: Agnieszka Makarska. 14. Dywan FAR, polipropylen, ø100 cm, 109 zł. Projekt: Agnieszka Wojtal. 15. Dywan POLY, polipropylen, 120×160 cm, 239 zł. Projekt: Agnieszka Miller. 16. Dywan GINKO, polipropylen, 120×160 cm, 239 zł. Projekt: Beata Palikot-Borowska
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
11
WNĘTRZA
Fot. Radaway
JAK URZĄDZIĆ ŁAZIENKĘ NA PODDASZU Anna Bartoszewska
najniższe miejsca odcina się od pomiesz-
Przy planowaniu aranżacji łazienki na poddaszu trzeba wziąć pod uwagę skosy, które z jednej strony są ozdobą, ale z drugiej powodują ograniczenia możliwości montażu urządzeń sanitarnych. Podpowiadamy, na co zwracać uwagę, żeby jak najefektywniej wykorzystać tę przestrzeń.
czenia przedścianką. To jednak rozwiązanie nieefektywne, ponieważ bardzo dużo miejsca się marnuje. W tym przypadku najlepszym rozwiązaniem – jednak możliwym do wykonania tylko na etapie projektowania domu – jest podniesienie ścianki kolankowej, dzięki czemu pomieszczenia będą bardziej prze-
Planowanie przestrzeni
stronne i lepiej wykorzystane. daszu są ścianki kolankowe oraz kąt nachyle-
Jeżeli w łazience jest zaplanowana ścian-
Najważniejszymi elementami wpływającymi
nia dachu. Jeśli projekt domu nie przewiduje
ka kolankowa, to zyskujemy dodatkową
na możliwości aranżacyjne łazienki na pod-
ścianki kolankowej na poddaszu, zazwyczaj
przestrzeń. Najważniejsza jest jej wysokość
Fot. FAKRO
12
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. FAKRO
WNĘTRZA KILKA ZASAD I TRIKÓW DOBRZE ZAPLANOWANEJ ŁAZIENKI NA PODDASZU
Ekspert RADZI
Warto pamiętać, że planowanie aranżacji łazienki powinniśmy zacząć od zagospodarowania miejsca pod ukośnym sufitem – to w naturalny sposób narzuci nam zaplanowanie pozostałej przestrzeni. » Aby użytkowanie wanny było wygodne, powinniśmy mieć przed nią około 1 m wolnej przestrzeni. Dodatkowo powinniśmy móc bez problemów wyprostować się stojąc przed wanną, co oznacza, że sufit nie powinien znajdować się tam niżej niż na wysokości 2 m. » Prysznic ma zazwyczaj od 200 do 210 cm wysokości. Po wyjściu z kąpieli powinniśmy mieć co najmniej metr, zanim zacznie się skos. » Większość stojących szafek pod umywalkę ma około 80–85 cm wysokości. Jeśli chcemy zamontować nad umywalką lustro, to powinno znajdować się ono na wysokości wzroku stojącego człowieka, czyli jego górna krawędź nie powinna być wyżej niż na wysokości 190 cm. » Zamiast tradycyjnych stojących regałów i szafek na poddaszu warto postawić na meble podwieszane. Taki sposób montażu daje więcej możliwości wykorzystania miejsca pod skosami.
Fot. Radaway
zdecydować się na dużą wannę, prostokątną
na pralkę. Można w tym celu wykorzystać
lub narożną, a nawet stojący sedes. Aby zmi-
przestrzeń pod skosami. Obsługując pralkę,
nimalizować ryzyko uderzenia głową w sufit
raczej nie przyjmujemy pozycji stojącej, za-
podczas wychodzenia z kąpieli, wannę pro-
tem 150 cm powinno wystarczyć. W miej-
stokątną można ustawić prostopadle do ścia-
scu, w którym się prostujemy, potrzebujemy
ny. Z kolei odsuwając ją od ścianki kolanko-
już jednak 2 m. Planując miejsce do prania,
wej, możemy zyskać przydatną półkę, którą
warto od razu pomyśleć o suszeniu. Może to
stworzy obudowa wanny.
być np. suszarka montowana do sufitu lub
Jeśli natomiast ścianka kolankowa ma
ściany albo stojąca suszarka, którą możemy
– dopiero na jej podstawie możemy wyliczyć
mniej niż metr wysokości, wówczas możemy
rozłożyć w łazience lub przenieść do innego
rzeczywistą powierzchnię pomieszczenia,
przy niej postawić krótszym bokiem prosto-
pomieszczenia, gdzie nie będzie nam prze-
która może się różnić od tej liczonej z pozio-
kątną wannę lub szafki w niskiej zabudowie.
szkadzać.
mu podłogi. Należy pamiętać, że im wyższa
Jeżeli natomiast zależy nam na kabinie
Skosy w łazience można wykorzystać do
ścianka kolankowa, tym lepiej z punktu wi-
prysznicowej, musimy odsunąć ją od skosów,
przechowywania kosmetyków, środków czy-
dzenia funkcjonalności. Jeśli ścianka kolan-
ponieważ do jej instalacji będziemy potrze-
stości i innych akcesoriów łazienkowych.
kowa ma metr wysokości lub więcej, a kąt
bować sporo miejsca. Najmniejsza kabina
W zależności od dostępnego miejsca pod ob-
nachylenia dachu na to pozwala, można
ma wymiary 80×80 cm. Jeśli nie możemy
niżonym sufitem można umieścić niską za-
sobie pozwolić na odsunięcie kabiny od ściany kolankowej, możemy zamówić model na wymiar lub – co może okazać się najlepszym rozwiązaniem – zdecydować się na wersję bezbrodzikową. Prysznic bez brodzika i tradycyjnej kabiny może mieć dowolną wielkość, przez co pozwala dostosować go do wymiarów łazienki. Jedyne, o co trzeba się zatroszczyć w przypadku kabin bez brodzika, to odpowiedni odpływ liniowy zamontowany w podłodze lub ścianie. Umiejscowienie umywalki w łazience na poddaszu również może się okazać problemem. Komfortowe jej użytkowanie wymaga bowiem więcej miejsca, zwłaszcza jeśli zależy nam na zawieszeniu w tym miejscu lustra (będzie to możliwe dopiero przy ścianie o wysokości około 190 cm). Dobrym pomysłem jest ustawienie umywalki pod oknem dachowym – wówczas zyskujemy więcej miejsca i nie zawadzimy o skos. Jeśli nie mamy osobnego pomieszczenia Fot. VELUX
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
na pralnię, trzeba znaleźć w łazience miejsce www.ekspertbudowlany.pl
Fot. VELUX
13
WNĘTRZA budowę z szufladami, niewielki schowek w ścianie lub szafę pod zabudowę wykonaną na wymiar. Miejsce przy niskiej ściance kolankowej jest idealne na półki czy schowki.
Dobór okien dachowych Stworzenie przytulnej i komfortowej łazienki na poddaszu wymaga zapewnienia dopływu naturalnego światła, co w wielu przypadkach jest możliwe wyłącznie dzięki zastosowaniu okien dachowych. Odpowiednie ich rozplanowanie otwiera przed nami nowe możliwości funkcjonalne i aranżacyjne. Osoby, które lubią jasne przestrzenie, mogą zdecydować się na wstawienie kilku okien dachowych obok siebie. Przy ich zakupie należy zwrócić uwagę na odporność stolarki na wilgoć, współczynnik przenikania Fot. Cersanit
ciepła całego okna oraz sposób otwierania. Dobór okien do łazienek na poddaszu wyma-
Marlena Zagajewska, Cersanit
STELAŻE PODTYNKOWE DO NISKIEJ ZABUDOWY
ZDANIEM
eksperta
Niska konstrukcja ramy w systemie spłukującym AQUA Seria 4 (92 cm) pozwoli na bezproblemowy montaż nawet w łazience z bardzo dużymi skosami. W systemach tych uwzględniono dwa otwory rewizyjne, które pozwalają na opcjonalny montaż przycisku spłukującego – z przodu lub od góry. Daje to możliwość zamontowania go w układzie pionowym – nad miską zawieszaną, a w układzie poziomym – na półce nad stelażem. Takie rozwiązanie idealnie sprawdza się w przypadku łazienek z ograniczeniami, np. na poddaszu ze skosami, do których można wybrać niski stelaż AQUA Seria 4. Oba sposoby montażu, jaki i serwisu przycisku są bardzo proste i intuicyjne, a przy tym tworzą nowe możliwości aranżacyjne przestrzeni łazienkowej. Zastosowany w stelażach podtynkowych AQUA Seria 4 innowacyjny FRESH SYSTEM ułatwia utrzymanie czystości w każdej toalecie, zwłaszcza w przypadku misek bezkołnierzowych. Łatwo dostępny koszyczek na kostki WC pozwala w prosty sposób umieścić tabletki odświeżające w zbiorniku. Substancje czynne przy każdym spłukiwaniu obmywają miskę, zapewniając świeżość i higienę. Warto zaznaczyć, iż w stelażach AQUA Seria 4 jest również możliwość wyboru jednego spośród czterech punktów do zasilania wodą. Można podłączyć wodę do zbiornika z boku lub z góry, zarówno z prawej, jak i z lewej strony. Podłączenie na cztery sposoby znacznie ułatwia dostosowanie systemu podtynkowego do trudnych warunków instalacyjnych łazienek usytuowanych na poddaszach.
Fot. Cersanit
14
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ga zastosowania rozwiązań dostosowanych do panujących w nich specyficznych warunków. W pomieszczeniach o podwyższonym poziomie wilgotności można stosować zarówno okna z PVC, jak i odpowiednio zabezpieczone okna drewniane. Producenci okien dachowych oferują okna specjalnie przeznaczone do tego typu pomieszczeń. Drewniane okna od wewnątrz pokryte są dodatkową warstwą tworzywa, zabezpieczającą drewno przed długotrwałym działaniem wilgoci. Większe znaczenie od zastosowanego materiału ma umiejscowienie okna w taki sposób, aby zminimalizować skraplanie się na jego powierzchni pary – dlatego zaleca się montaż nad grzejnikiem i nie zastawianie go meblami. Zapewni to efektywną cyrkulację powietrza.
Fot. Cersanit
PRZESTAW SIĘ NA MOŻESZ WIĘCEJ
BEZPIECZNY SUFIT MOCNA ŚCIANA
M-SYSTEM
cm
minimalna odległość płyty od podłoża
kg
waga opakowania = wygodny transport
0%
oszczędności czasu pracy
m
zabudowy to średnie zużycie z jednego opakowania
2
OKNA DACHOWE DO KUCHNI I ŁAZIENKI
Zobacz więcej
reklama
WWW.VELUX.PL
VELUX GLU 0061 Energooszczędne okno o doskonałym współczynniku przenikania ciepła Uw 1,1 W/(m2 · K) z pakietem szybowym składającym się z trzech tafli szkła i dwóch komór wypełnionych argonem. Konstrukcja szyby nie tylko chroni przed chłodem i stratami ciepła, ale zapewnia też wysoki stopień pozyskania energii słonecznej, oferując korzystny bilans energetyczny (współczynnik przepuszczalności energii całkowitej g = 0,55 W/(m2 · K)). Profil okienny wykonano w unikalnej technologii ThermoTechnology™. Rdzeń z drewna modyfikowanego termicznie pokryto ciśnieniowo wytrzymałą i jednolitą powłoką poliuretanową pomalowaną na biało. Wodoodporne wykończenie i gładkie naroża sprawiają, że okno idealnie sprawdzi się w łazience i kuchni. Zawias obrotowy umożliwia obrót skrzydła o 180°, co ułatwia mycie zewnętrznej szyby od wewnątrz. Dostępne w dwóch wersjach otwierania: aluminiowy uchwyt w górnej części skrzydła lub ocynkowana klamka na dole (typ B). Okno z górnym systemem otwierania fabrycznie przygotowane do montażu nowoczesnego sterowania elektrycznego, niewidocznego po zamknięciu. Wyposażone w wydajny system wentylacji oraz wymienny filtr powietrza zapobiegający przedostawaniu się do domu kurzu i owadów. Najwyższa 4. klasa przepuszczalności powietrza zapewnia ochronę przed wiatrem i zimnym powietrzem. Uchwyty do łatwego montażu rolet i żaluzji w systemie Pick&Click®. Do wyboru dwa poziomy montażu: standardowy lub obniżony. 20-letnia gwarancja przy montażu wraz z zestawami izolacyjnymi BDX i po rejestracji na stronie internetowej.
VELUX GPU 0068 Drewniano-poliuretanowe okno klapowo-obrotowe świetnie sprawdzi się w pomieszczeniach, w których zależy nam na panoramicznym widoku. Rdzeń z drewna modyfikowanego termicznie pokryto ciśnieniowo poliuretanem pomalowanym na biało, co zapewnia jego całkowitą odporność na wilgoć i trwałość na wiele lat. Idealnie sprawdzi się w łazience i kuchni. Można uchylić je nawet do kąta 45° lub bezstopniowo zatrzymać w dowolnej pozycji. Dzięki innowacyjnej konstrukcji ThermoTechnology™ oraz zastosowaniu superenergooszczędnej szyby współczynnik przenikania ciepła Uw wynosi 1,1 W/(m2 · K). Wyjątkową wygodę użytkowania zapewnia podwójny system otwierania – uchwyt otwierający w górnej części skrzydła oraz dodatkowo klamka na dole. Wyposażone w klapę wentylacyjną zintegrowaną z uchwytem otwierającym i umożliwiającą wymianę powietrza w pomieszczeniu nawet przy zamkniętym oknie. Okna mają funkcję obrotu skrzydła o 180°, dzięki czemu można je wygodnie myć. Wyposażone w klejoną szybę wewnętrzną o klasie odporności antywłamaniowej P2A, zabezpieczającą przed odłamkami szkła, gdy dojdzie do stłuczenia. Zewnętrzna szyba hartowana z powłoką antyroszeniową ogranicza osadzanie się rosy na szybie od zewnętrz, gwarantując niezakłócony widok. Zalecany kąt nachylenia połaci dachowej 15–55°.
promocja
Na stronach www.ekspertbudowlany.pl znajdziesz: • nowości produktowe • rynkowe przeglądy produktów • porady ekspertów z różnych dziedzin • aktualności prawne • artykuły merytoryczne na temat budowy, remontu i wyposażenia domu oraz jego otoczenia • inspirujące galerie zdjęć • galerie użytkowników • najnowsze wydania „Eksperta Budowlanego” do bezpłatnego pobrania w wygodnym formacie PDF • katalog firm • forum użytkowników
16
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
OKNA DACHOWE DO KUCHNI I ŁAZIENKI
reklama
WWW.FAKRO.PL
Zobacz więcej
OKNO DACHOWE PPP-V U3 PRESELECT Wykonane jest z wielokomorowych profili PVC, które wewnątrz wzmocnione są ocynkowanymi rdzeniami stalowymi. Okno jest trwałe, odporne na korozję i zmienne czynniki atmosferyczne, a konserwacja ograniczona jest do niezbędnego minimum. Tworzywo, z którego jest wykonane, nie pochłania wilgoci i charakteryzuje się wysoką odpornością na działanie kwasów czy alkoholi, dlatego szczególnie poleca się je do pomieszczeń o okresowo podwyższonej wilgotności powietrza (kuchnie, łazienki). Konstrukcja okna umożliwia otwieranie skrzydła uchylnie lub obrotowo. Funkcja uchylna pozwala na pozostawienie skrzydła w dowolnym położeniu w zakresie od 0 do 35°. Umożliwia to swobodne podejście do otwartego okna, zapewniając nieograniczony widok na zewnątrz. Funkcja obrotowa pozwala na obrót skrzydła o 180°. Nowatorski system okuć gwarantuje pełną stabilność skrzydła zarówno funkcji uchylnej, jak i obrotowej. Wyposażone w nawiewnik V35 i system topSafe podnoszący odporność na włamanie. Okna występują w kolorach: biały, złoty dąb lub sosna. Wymiary okna: od 55/98 do 94/140 cm. Cena brutto (dla wymiaru 55/98 cm): 2275,50 zł.
OKNO DACHOWE FTU-V U3 Okno dachowe wykonane z drewna sosnowego trzykrotnie malowanego lakierem poliuretanowym tworzącym trwałą i idealnie gładką powłokę w kolorze białym na powierzchni ramy. Okno ma jednolitą białą powierzchnię bez widocznego na drewnie rysunku słojów. Przeznaczone do pomieszczeń o okresowo podwyższonej wilgotności powietrza (kuchnie, łazienki). Okno otwierane jest obrotowo, a zawias umieszczony w połowie wysokości okna umożliwia obrót skrzydła i pozostawienie go w pozycji otwartej. Wyposażone w wydajny nawiewnik V40P i system topSafe podnoszący odporność na włamanie. Wymiary okna: od 55/78 do 114/140 cm. Cena brutto (dla wymiaru 55/78 cm): 1402,20 zł.
reklama
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
17
TERMOMODERNIZA AKCJA TERMOMODERNIZACJA CJA
DACH SKOŚNY
STRAŻNIKIEM CIEPŁA Dach budynku pełni kilka funkcji, a jedną z nich jest ochrona przed utratą ciepła z wnętrza domu. Aby jednak sprostał temu zadaniu, musi zostać odpowiednio ocieplony. A idealnym materiałem do tego celu jest wełna mineralna. Dlaczego wełna mineralna
Kolejne ważne zalety wełny mineralnej
Jest to niezawodny materiał izolacyjny, który
to odporność na uszkodzenia mechaniczne,
wytwarza się z naturalnych surowców mine-
wahania temperatury (nie odkształca się pod
ralnych.
wpływem wysokich i niskich temperatur)
Wełna mineralna swoją popularność na
oraz niepalność. Produkty z tego materiału
rynku zawdzięcza znakomitym właściwo-
uzyskały bowiem klasę ogniową A1, a więc
ściom termoizolacyjnym. Ma bowiem niski
nie tylko nie rozprzestrzeniają ognia, ale
współczynnik przewodzenia ciepła λ (lamb-
wręcz stanowią dla niego barierę. Ponad-
da), określający ilość ciepła przenikającego
to wełna szklana dobrze sprawdza się jako
przez materiał izolacyjny. Dzięki zastosowa-
materiał wygłuszający, bo znakomicie tłumi
niu izolacji z wełny mineralnej pomieszcze-
wszelkie hałasy, np. kropli deszczu uderzają-
nia nadmiernie się nie nagrzewają w upalne
cych w pokrycie dachowe.
dni i zbytnio się nie wychładzają w zimne.
Do wymienionych zalet trzeba dodać jesz-
A im mniejsza wartość tego współczynni-
cze jedną, a mianowicie to, że wełna mine-
ka, tym efekty te są lepsze. Automatycznie
ralna jest produktem przyjaznym dla środo-
bowiem maleje również współczynnik prze-
wiska. A cecha ta nabiera coraz większego
nikania ciepła przez gotową już konstrukcję
znaczenia przy wyborze materiałów budow-
Nawet najstaranniej ułożone pokrycie dachu
przegrody (współczynnik U).
lanych. Wzrasta bowiem świadomość inwe-
jest tylko jego wykończeniem, chroniącym
W ofercie firmy ISOVER dostępne są pro-
storów, że liczy się nie tylko zmniejszenie
budynek przed opadami deszczu i śniegu.
dukty o współczynniku przewodzenia ciepła
wydatków na ogrzewanie domu, ale równie
Konieczne jest jeszcze ocieplenie dachu, bo
λ o wartości 0,030 W/(m2 · K), co plasuje je
ważne jest ograniczenie ilości pyłów i wszel-
tylko wtedy mieszkańcy będą mogli cieszyć
wśród najlepszych pod tym względem wełen
kich substancji zanieczyszczających powie-
się komfortem cieplnym, bez ogromnych wy-
mineralnych na świecie.
trze, co jest efektem prowadzonych kampanii
datków na ogrzewanie. A według obliczeń
społecznych, takich jak np. kampania marki ISOVER „Lepiej bez smogu”.
Ciepła czapka dla domu
ekspertów, aż 30% ciepła ucieka z domu właśnie przez niezaizolowany dach. Bardzo praktycznym rozwiązaniem są wełny szklane w rolkach, bo można je przycinać na dowolne wymiary i precyzyjnie dopasować do izolowanej przestrzeni. Są też ekonomiczne, ponieważ bez problemu można wykorzystać każdy kawałek materiału, unikając odpadów. Wełna szklana charakteryzuje się też dużą sprężystością,
pozwalającą
na
7-krotną
kompresję, co znacznie ułatwia jej transport i składowanie. Cecha ta gwarantuje również, że po ułożeniu rozpręża się na deklarowaną grubość, szczelnie wypełniając izolowaną przestrzeń. Oznacza to, że wykonane z niej ocieplenie jest trwałe i przez wiele lat będzie doskonale spełniało swoje zadanie, nie tracąc pierwotnych właściwości izolacyjnych.
18
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Jak to zrobić?
czym wartość tego współczynnika w ostat-
obowiązujący współczynnik U dla dachów
Przy ocieplaniu dachu trzeba uwzględnić
nich latach systematycznie zmniejszano.
wynosi nie więcej niż 0,18 W/(m2 · K), ale
zalecenia dotyczące wartości współczynnika
Chodziło o to, aby budynki w zimie zużywały
już od 1 stycznia 2021 roku będzie to 0,15
przenikania ciepła U dla przegród zewnętrz-
jak najmniej energii potrzebnej do ich ogrze-
W/(m2 · K).
nych, które ustalają przepisy prawne. Przy
wania, a w lecie do chłodzenia. Obecnie
Wymagania izolacyjności cieplnej i inne wymagania związane z oszczędnością energii Rodzaj przegrody i temperatura w pomieszczeniu
Współczynnik przenikania ciepła UC(max) [W/(m2 · K)] od 1 stycznia 2014 r.
od 1 stycznia 2017 r.
od 1 stycznia 2021 r.
0,25 0,45 0,90
0,23 0,45 0,90
0,20 0,45 0,90
Ściany zewnętrzne: a) przy ti ≥ 16°C b) przy 8°C ≤ ti ≤ 16°C c) przy ti < 8°C Dachy, stropodachy i stropy pod nieogrzewanymi poddaszami lub nad przejazdami:
Kolejny krok to dokładne przeanalizowanie oferty materiałów izolacyjnych, w tym podanej przez producenta wartości współczynnika przewodzenia ciepła λ (lambda). Pozwoli to na precyzyjne dobranie odpowiedniego materiału izolacyjnego, jego grubości oraz uzyskanie oczekiwanego efektu ocieplenia. W ofercie firmy ISOVER znajdziemy kilka rodzajów materiałów izolacyjnych o różnych parametrach, przeznaczonych do montażu na dachach skośnych. Wykorzystując produkty ISOVER, dach sko-
a) przy ti ≥ 16°C
0,20
0,18
0,15
śny można ocieplić zarówno od wewnątrz, jak
b) przy 8°C ≤ ti ≤ 16°C c) przy ti < 8°C
0,30 0,70
0,30 0,70
0,30 0,70
i od zewnątrz. Ocieplanie od wewnątrz stosuje się najczęściej wtedy, gdy na poddaszu mają powstać pomieszczenia mieszkalne. Należy
Profit-Mata
Super-Mata
Super-Mata Plus
pamiętać o dwuwarstwowym układzie izolacji – materiał izolacyjny umieszcza się pomiędzy i pod krokwiami, lekko go wciskając. Pomiędzy płytami gipsowo-kartonowymi a izolacją należy również pamiętać o zastosowaniu paroizolacji, np. przy wykorzystaniu systemu ISOVER Vario®, która ma na celu
Współczynnik przewodzenia ciepła λ
0,035
0,033
0,032
dobre rozwiązanie
lepsze rozwiązanie
najlepsze rozwiązanie
powstrzymanie pary wodnej przed wnikaniem do materiału izolacyjnego i konstrukcji dachu. Natomiast ocieplanie dachu od zewnątrz zalecane jest wtedy, gdy poddasze jest już zagospodarowane lub nie ma możliwości
ZALETY WEŁNY ISOVER
zmniejszenia jego kubatury. Wówczas na
Zatrzymaj ciepło w domu Budując dom od podstaw, warto pomyśleć o jak najbardziej skutecznej izolacji przegród zewnętrznych. Odpowiednio dobrane materiały muszą zapewniać w pomieszczeniu ciepło bez konieczności dokładania kolejnych warstw izolacji, dlatego najlepiej wybrać wełnę mineralną o wysokiej lambdzie, czyli współczynniku przewodzenia ciepła. Co istotne, warto inwestować w tego typu wysoko efektywne materiały, ponieważ już od 2021 roku wchodzi w życie ustawa, która nakazuje, aby wszystkie wznoszone budynki były energooszczędne. Chłodno latem, ciepło zimą Budownictwo energooszczędne to nie tylko moda, ale już konsekwentnie realizowana wizja przyszłości. Stopniowo zaostrzające się przepisy dotyczące konsumpcji energii oraz emisji CO2 przez budynki zmierzają w kierunku uzyskania budownictwa niemal zeroenergetycznego (tzw. nZEB). Uzyskanie wymaganych parametrów wiąże się z koniecznością uwzględnienia wielu aspektów technologii budowlanej. Stosowane ocieplenia muszą zapewniać nie tylko prostą izolację termiczną, ale także możliwość cyrkulacji pary wodnej przy jednoczesnej szczelności całej konstrukcji. Dlatego aby zrealizować wszystkie surowe normy budownictwa energooszczędnego, najlepiej wykorzystywać rozwiązania kompleksowe. Komfort akustyczny Ochrona przed hałasem to jedno z siedmiu podstawowych wymagań, jakim powinny odpowiadać budynki. Co wpływa na jej jakość? Mądrze dobrane materiały i rozwiązania, szczelne okna i poprawne wykonawstwo – to elementy, które są podstawą do uzyskania dobrej izolacyjności akustycznej przegród budynku. Dobra izolacyjność akustyczna przegrody budowlanej jest jednoznaczna z małym przewodzeniem dźwięku z jednego pomieszczenia do drugiego. Bezpieczeństwo pożarowe Wybór odpowiedniego materiału izolacyjnego to podstawa – wełna ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo nie tylko termiczne, ale również pożarowe w całym budynku. Dlatego, decydując się na zakup produktów do izolacji, należy zwrócić uwagę na klasę reakcji na ogień określaną dla wyrobu budowlanego – w tym właśnie dla izolacji. Takie parametry znajdziemy na etykietach opakowań oraz w dokumentacji produktów – wyroby oznaczone klasą reakcji na ogień A1 oraz A2 są niepalne i poprawiają bezpieczeństwo pożarowe.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
zewnątrz krokwi mocuje się belki, a przestrzeń między nimi wypełnia materiałem izolacyjnym o grubości dostosowanej do belek. Kolejna warstwa to wiatroizolacja, na której montuje się kontrałaty i łaty, a następnie pokrycie dachu.
Program „Czyste Powietrze” szansą na częściowe sfinansowanie inwestycji „Czyste Powietrze” to rządowy program, którego nadrzędnym celem jest zmniejszenie emisji pyłów, gazów cieplarnianych i innych zanieczyszczeń przedostających się do atmosfery. A zyskać ma na tym nasze środowisko naturalne. Winę zaś za wprowadzanie szkodliwych substancji do atmosfery w dużej mierze ponoszą budynki mieszkalne, zużywające zbyt wiele energii na ogrzewanie. Dlatego program „Czyste Powietrze” skierowany jest do właścicieli domów jednorodzinnych, którzy zamierzają ograniczyć ich energochłonność. Finansowym wsparciem dla inwestorów w tych działaniach mają być dotacje lub pre-
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
19
TERMOMODERNIZA AKCJA TERMOMODERNIZACJA CJA Super-Mata Mata z wełny mineralnej szklanej o doskonałych właściwościach izolacyjnych. Przeznaczona do izolacji termicznej i akustycznej dachów skośnych, a także poddaszy użytkowych i nieużytkowych, stropodachów wentylowanych oraz drewnianych i stalowych konstrukcji szkieletowych. Super-Mata powinna być stosowana wszędzie tam, gdzie najważniejsze są pa-
TERMOIZOLACJA
ZYSK DLA CIEBIE I ŚRODOWISKA
rametry izolacyjne przegrody. Wyjątkowo niski współczynnik przewodzenia ciepła λD pozwala łatwo uzyskiwać opór cieplny przegrody na poziomie wymaganym dla domów pasywnych i domów o wyjątkowo niskim zapotrzebowaniu na energię cieplną. Super-Mata to produkt samonośny – nie wymaga sznurkowania, dzięki czemu jest łatwy w montażu i ekonomiczny. Wymiary: 2200–9500×1200 mm; Grubość: 30–230 mm; Współczynnik przewodzenia ciepła λD: 0,033 W/(m · K); Klasa reakcji na ogień: A1 wg EN 13501-1.
WWW.LEPIEJBEZSMOGU.PL
ferencyjne pożyczki, przyznawane m.in. na
darstwie domowym. Rodzina z dochodem
termomodernizację domów, w tym dachów.
poniżej 600 zł na osobę może otrzymać
Zanim jednak zdecydujemy się na termo-
dotację pokrywającą do 90% kosztów inwe-
modernizację, powinniśmy zrozumieć, jakie
stycji, 600–800 zł – do 80%, 801–1000
rozwiązanie przyniesie nam największe ko-
zł – do 70%, 1001–1200 zł – do 60%,
parametry przenikalności cieplnej dla
rzyści. Właśnie z tego powodu firma ISOVER
1201–1400 zł – do 50%, 1401–1600 zł
przegród budowlanych potrzebne do
stworzyła e-book pod tytułem „Termoizolacja
– do 40%, a powyżej 1600 zł – do 32%.
spełnienia wymagań programu „Czyste
– zysk dla Ciebie i środowiska”, będący kom-
Wnioski o dofinansowanie termomoderniza-
Powietrze” i wskazówki, jak w kilku
pendium wiedzy dla osób przygotowujących
cji z programu „Czyste Powietrze” przyjmują
prostych krokach przygotować się do
się do ocieplenia swojej nieruchomości.
oddziały wojewódzkie funduszu ochrony śro-
E-book ISOVER „Termoizolacja – zysk dla Ciebie i środowiska” to rzetelne kompendium wiedzy na temat termoizolacji, w którym znaleźć można
złożenia wniosku o skorzystanie z rządo-
Aby ubiegać się o dotację, inwestorzy mu-
dowiska i gospodarki wodnej, właściwe dla
wego wsparcia na termomodernizację.
szą dysponować prawem własności do nie-
adresu modernizowanego lub budowanego
W elektronicznym przewodniku pokazane
ruchomości lub też prawomocną zgodą na
domu.
są finansowe korzyści płynące z ocieple-
rozpoczęcie budowy domu.
nia domu oraz właściwa kolejność przeprowadzanych prac modernizacyjnych. Kompendium wiedzy przyda się także pod kątem doboru właściwych materiałów izolacyjnych, ich odpowiednich parametrów względem roku budowy domu i właściwego sposobu montażu izolacji. Pobierz przewodnik i dowiedz się więcej: www. lepiejbezsmogu.pl/termomodernizacja.
Program zakłada, że dotacja będzie liczona od kosztów kwalifikowanych, wynoszących nie więcej niż 53 tys. zł i nie mniej niż 7 tys. zł. A na pokrycie wydatków przekraczających maksymalny próg kosztów można ubiegać się o niskooprocentowaną pożyczkę z planowanym okresem jej spłaty do 15 lat. O wysokości przyznanej dotacji będzie decydował dochód na jedną osobę w gospo-
Saint-Gobain Construction Products Polska Sp. z o.o. ul. Okrężna 16, 44-100 Gliwice tel. 32 339 63 00, fax 32 339 64 44 www.isover.pl promocja
.com.pl
20
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
DO ŚCIĄGNIĘCIA
bezpłatne e-booki N O W E
W Y D A N I A
P O R A D N I K Ó W
wejdź na
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
CO POLACY WIEDZĄ O SMOGU
S
palanie śmieci w piecach (30%),
ilości paliwa. Tutaj pojawia się także kolejny
z powietrza, należy przede wszystkim od-
spaliny z kominów fabryk (22%) oraz
problem, jakim jest ubóstwo energetyczne.
działywać na bezpośrednią przyczynę jego
spalanie węgla (18%) – to zdaniem
Według Instytutu Badań Strukturalnych aż
powstawania.
Polaków trzy najczęstsze przyczyny powsta-
12% Polaków nie stać na zakup odpowied-
wania smogu. Jak możemy z nim wygrać?
niego paliwa do ogrzewania, a 75% z nich
no być pierwszą w kolejności czynnością
Polacy najczęściej typują niepalenie śmie-
to mieszkańcy domów jednorodzinnych.
w walce ze smogiem, ponieważ oddziałuje
ci w piecu (24,5%), nakładanie filtrów na
Osoby zmagające się z problemem ubóstwa
bezpośrednio na przyczynę jego powsta-
kominy przemysłowe (21%) oraz wymianę
energetycznego nie mają wystarczających
wania – natychmiastowo zmniejsza emisję
pieca na bardziej ekologiczny (16%). Tylko
środków, aby zakupić opał odpowiedniej
zanieczyszczeń, ponieważ dzięki ociepleniu
2,6% wskazało termomodernizację jako naj-
jakości. Wiele osób wciąż ma w swoich do-
oszczędzamy aż do 70% energii potrzebnej
ważniejszy element walki ze smogiem. Czy
mach stare piece, tzw. kopciuchy, i oszczę-
do ogrzania domu. Po drugie, dzięki ocie-
wszystkie z tych stwierdzeń są prawdziwe?
dza poprzez spalanie najgorszej jakości
pleniu ogrzewanie domu staje się tańsze.
36,3
Coraz mniejsza liczba drzew
12,1
Palenie w piecach śmieciami (plastikowe butelki, odpady itp.)
3,6 4,9
Palenie w piecach węglem
6,7
17,9 9,8
4,8 3,8
Spaliny samochodów
3,6 7,8
Ranga 7
Ranga 6
12,5
9,0
Ranga 5
16,3
7,6
czeń spada, a problem ubóstwa energetycznego zmniejsza się. O jakich sposobach walki ze smogiem warto jeszcze pomyśleć? Obecnie najpopularniejszym sposobem jest wymiana kotła,
6,9 4,12,8
jednak należy pamiętać, że bez wcześniejszej termomodernizacji wymiana kotła wymaga-
22,3
22,2
20,5
Ranga 2
NAJMNIEJ WAŻNE
jącego zastosowania dobrej jakości paliwa
15,0
będzie prowadziła do wzrostu rachunków za
Ranga 1
ogrzewanie. Zależność jest prosta: gdy wy-
NAJWAŻNIEJSZE
mieniamy kocioł bez ocieplania budynku, to
Więcej niż agencja badawcza
Źródło: badanie omniASM, ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku
powin-
gorszym. Emisja szkodliwych zanieczysz-
17,9 9,0
22,1
Ranga 3
8,0
19,3 16,5
19,1
Ranga 4
12,3
5,4 4,9 4,2
budynku
lepszej jakości paliwo, nie muszą już palić
29,9
29,6
19,9
8,2
21,0
18,1
17,8
10,5
13,6
17,4
27,9
Spaliny wielkich fabryk
12,7
27,8
12,7
8,2
Nieocieplone/ słabo ocieplone budynki jednorodzinne
Ranga 8
25,5
przegród
Więcej inwestorów może pozwolić sobie na
www.asm-poland.com.pl
Czy wie Pan/Pani skąd bierze się smog? Proszę uszeregować poniższe czynniki zaczynając od tego, które ma największy wpływ na powstawanie smogu w Polsce. (N=1 055, w %) Uwarunkowanie terenu
Ocieplenie
będziemy potrzebować również dużo energii
Jak pokazuje badanie, Polacy nie do koń-
surowca, albo co gorsza śmieci. Niestety
do ogrzewania, ale dostarczonej z lepszej
ca rozumieją, co jest rzeczywistą przyczyną
konsekwencją jest ogromna ilość trujących
jakości, droższego paliwa, dlatego płacimy
smogu. Większość respondentów wskazało
związków, które dostają się do powietrza.
więcej i to nawet o 4000 zł. Aby uchronić
przyczyny takie jak spaliny pochodzące ze
Zdaniem respondentów najskuteczniej-
się przed wzrostem wydatków, zadbajmy
spalania w piecu śmieci (29,9%) oraz węgla
sze metody walki ze smogiem to: niepale-
najpierw o to, aby ciepło nie uciekało przez
(17,9%) czy też spaliny pochodzące z wiel-
nie śmieci w piecach (24,4%), nakładanie
ściany, dach czy okna. Wtedy nie tylko nie
kich fabryk (22,3%) oraz z samochodów
filtrów na kominy przemysłowe (20,8%),
zatruwamy powietrza, ale także oszczędza-
(15%). Według ekspertów nie są one właści-
wymiana pieca na ekologiczny (16%), sa-
my nawet kilka tysięcy złotych w skali roku.
wymi przyczynami powstawania smogu.
dzenie drzew (11,9%) oraz częstsze korzystanie z komunikacji miejskiej (8,5%).
dzące z kominów domów jednorodzinnych,
Tymczasem, aby trwale wyeliminować smog
Opracowano na podstawie badania przeprowadzonego przez omniASM – Centrum Badań i Analiz Rynku dla firmy Rockwool
a konkretnie znajdujące się w nich związki chemiczne takie jak pyły PM10, PM2,5 czy benzo(a)piren wpływają na powstawanie smogu. Jednak należy pamiętać, że w Pol-
Sadzenie drzew
12,2
13,4
sce są miliony nieocieplonych domów jedno-
Oszczędzanie energii
12,1
13,2
rodzinnych, które muszą być mocno ogrze-
Ocieplenie domu materiałem izolacyjnym
wane, co wymaga zużycia dużej ilości paliw. Najczęściej wykorzystywane są te najtańsze, niskiej jakości, co przekłada się na emisję ogromnej ilości szkodliwych substancji. Jak pokazują wyliczenia GUS, w Polsce aż 3,6 mln z 5,5 mln budynków jednorodzinnych jest nieocieplonych lub słabo ocieplonych. Każdy taki budynek, aby wytworzyć i zatrzymać w nim ciepło, musi spalać duże
22
W jaki sposób można najefektywniej pozbyć się smogu? Proszę uszeregować poniższe rozwiązania zaczynając od tego, które ma największy wpływ na pozbycie się smogu w Polsce. (N=1 055, w %)
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Nakładanie filtrów na kominy przemysłowe
Ranga 10
Ranga 9
Ranga 8
8,6
4,6 4,2 4,7 4,5 5,6
4,9
Ranga 7
NAJMNIEJ WAŻNE Źródło: badanie omniASM, ASM – Centrum Badań i Analiz Rynku
www.ekspertbudowlany.pl
5,5
15,8
12,2 8,9
8,9 6,1
7,2
7,8
7,2 7,2
7,3
Ranga 6
12,9
16,0
17,5
12,3 9,8
12,9 13,3
10,4 9,7
8,9
Ranga 5
10,5
12,2
14,4
Ranga 4
9,5
6,0
5,6
5,8 2,6
6,3
4,8 3,0
7,3
7,5
12,0
21,0
5,6 8,5
24,4 15,7
Ranga 3
11,9
6,0
9,7
14,3
15,2
6,7
8,2 9,6
13,3
15,9
13,5
7,8 12,1
11,7
16,4 13,0
8,4
14,6 14,9
19,8
13,6
Rzadsze korzystanie z samochodu. częstsze z komunikacji miejskiej
Wymiana pieca w domu na bardziej ekologiczny
16,0
18,3
Segregacja śmieci
12,4
15,0
16,5
Montaż energooszczędnych okien
Niepalenie śmieci w piecu
10,5
20,8
20,3
16,0
Ranga 2
Ranga 1
NAJWAŻNIEJSZE Więcej niż agencja badawcza
www.asm-poland.com.pl
Badani trafnie założyli, że spaliny pocho-
OPEL SAMOCHODY DOSTAWCZE NIEMIECKIE NARZĘDZIA DO PROWADZENIA BIZNESU
3 LATA OCHRONY GWARANCYJNEJ BEZ LIMITU KILOMETRÓW* POZNAJ NAJNOWSZĄ GAMĘ SAMOCHODÓW DOSTAWCZYCH NA RYNKU WWW.OPEL.PL * Promocja dotyczy Opla Nowe Vivaro z roku modelowego 2020.Program Opel Flexcare 2 lata +1 rok Ochrony Pogwarancyjnej bez limitu kilometrów w ciągu 3 lat eksploatacji pojazdu w cenie 1 zł netto oferowany jest i obsługiwany przez Dealerów marki Opel. Pakiet Opel Flexcare można rozszerzyć o dodatkowe usługi za dopłatą. Szczegóły oferty u Autoryzowanych Dealerów marki Opel. Zużycie paliwa i emisja CO2 w zależności od modelu i wersji: 9,0–4,2 l/100 km; 233–109 g/km. Wartości zużycia paliwa i emisji CO2 określone zostały na podstawie pomiarów w cyku WLTP, a następnie przeliczone według reguł stosowanych do cyklu NEDC, aby umożliwić ich właściwe porównanie, zgodnie z Rozporządzeniami (WE) nr 715/2007, nr 2017/1153 oraz nr 2017/1151. Zmierzone osiągi dotyczą wersji z europejskim standardem wyposażenia. Wartości mogą odbiegać od rzeczywistych, ponieważ nie uwzględniają zróżnicowanego stylu i warunków jazdy, a także poziomu wyposażenia pojazdu. Przedstawione zakresy wartości osiągów, zużycia paliwa i emisji spalin wynikają z różnych wersji nadwozia, ładowności i wyposażenia, w tym opon o różnych oporach toczenia. Dodatkowe wyposażenie może spowodować wyższe spalanie i emisję CO2, zwiększenie masy własnej, a co za tym idzie nacisku na osie i jednoczesne ograniczenie ładowności pojazdu i dopuszczalnej masy całkowitej przyczepy, może prowadzić do zmniejszenia maksymalnej prędkości i uzyskiwanych przyśpieszeń. Wszystkie informacje były aktualne w momencie publikacji materiału. Informacje na temat złomowania samochodu, przydatności do odzysku oraz recyklingu są dostępne na www.opel.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Edyta Sauć, Polskie Stowarzyszenie Producentów Styropianu (PSPS)
Korzystny bilans energetyczny, bezpieczeństwo, minimalne obciążenie dla środowiska – nowoczesnym budynkom stawia się coraz wyższe i bardziej szczegółowe wymagania. Jak temu sprostać? I za jaką cenę?
Izolacja termiczna ze styropianu
OD FUNDAMENTÓW PO DACH
N
ajczęściej stosowaną izolacją ciepl-
materiałów albo przestarzałej lub, co gorsza,
styropian fundamentowy musi mieć również
ną w budownictwie jest styropian.
niepasującej do danej lokalizacji technologii.
odpowiednią wytrzymałość na ściskanie (co
Nic w tym dziwnego. Styropian jest
fundamentów
pozorne
najmniej 100 kPa).
oszczędności mogą bardzo szybko skutko-
Do ocieplania fundamentu nie powinno się
ce i montażu, a także bezpieczny dla śro-
wać niekończącymi się wydatkami i stratą
wybierać najtańszych odmian styropianu, po-
dowiska. Styropian dominuje na rynku tak-
czasu. Należy pamiętać również o tym, że
nieważ często są to produkty o niskich, zu-
że dlatego, że jest materiałem izolacyjnym
jakakolwiek naprawa fundamentów będzie
pełnie nieodpowiednich dla fundamentu pa-
o najlepszym stosunku ceny do korzyści.
utrudniona lub wręcz niemożliwa, ponieważ
rametrach. Dopuszczalne jest stosowanie płyt
Jest wyrobem tak uniwersalnym, że można
są one jednym z etapów budowy zanikają-
styropianowych tradycyjnych, tj. niehydrofobi-
nim ocieplić cały budynek, od fundamentu
cych w pierwszej kolejności.
zowanych, pod warunkiem, że taka termoizo-
aż po dach. Spośród szerokiej gamy produk-
Na przeważającym obszarze Polski strefa
lacja będzie znajdowała się pod hydroizolacją
tów dla każdego miejsca aplikacji można
przemarzania ma głębokość do 1 m. W naj-
(np. z papy). Przy ocieplaniu murów funda-
dobrać odmianę styropianu o wymaganych
zimniejszych strefach klimatycznych – do
mentowych z opaską drenażową wskazane
parametrach. Odpowiednio dobrana i zapro-
1,4 m. Grunt zachowuje temperaturę dodat-
jest zastosowanie termoizolacji z dodatkowym
jektowana izolacja cieplna budynku pozwala
nią dopiero poniżej strefy przemarzania. Aby
systemem drenażowym, np. folią kubełkową.
zmniejszyć koszty energii i poprawić komfort
izolacja termiczna fundamentów była sku-
życia użytkowników. Przy projektowaniu bu-
teczna, należy wykonać ją obwodowo (piono-
dynków należy dokładnie zaprojektować do-
wo lub poziomo), tzn. otoczyć cały budynek
cieplenie nie tylko fasad i dachów, ale rów-
ciągłą warstwą izolacji termicznej. Błędne
nież fundamentów i podłóg, szczególnie tych
jest przekonanie, że wystarczy zaizolować
położonych na gruncie.
dach, ściany i podłogi na gruncie. Przy braku
Izolacja fundamentów Izolacja pionowa ścian fundamentowych
24
W przypadku
doskonałym izolatorem, jest łatwy w obrób-
obwodowej izolacji fundamentu, ciepło migruje wzdłuż konstrukcji ściany, a następnie przez mur fundamentowy ucieka do gruntu.
często jest uważana za rozwiązanie zbędne,
Ograniczanie strat ciepła to podstawowa,
generujące dodatkowe koszty budowy. Nic
ale nie jedyna funkcja termoizolacji obwodo-
bardziej mylnego. Z punktu widzenia energo-
wej fundamentu. Chroni ona również przed
oszczędności bardzo ważna jest optymalna
uszkodzeniami mechanicznymi hydroizolację
izolacyjność wszystkich przegród zewnętrz-
położoną bezpośrednio na zewnętrznej stro-
nych, również tych, które stykają się z grun-
nie muru fundamentowego.
tem. Mało kto zdaje sobie sprawę, że koszt
Ponieważ płyty styropianowe mają bezpo-
izolacji fundamentów to niecałe 3% kosztów
średni kontakt z gruntem i są narażone na
inwestycji. Pole do oszczędności jest tu nie-
wilgoć, muszą mieć obniżoną nasiąkliwość
wielkie, natomiast bardzo duże jest ryzyko
(WLT od 1 do 5%). Dodatkowo, ze względu
związane z zastosowaniem niewłaściwych
na parcie gruntu z siłą zależną od głębokości,
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Przy wykonywaniu docieplenia fundamentów należy pamiętać, aby klej był nakładany
i zamkniętymi przestrzeniami podłogowymi
Oprócz izolacji z ułożonych mijankowo
przy ti ≥ +16°C wynosi 0,25 W/(m2 · K).
w jednej warstwie płyt styropianowych, gru-
na płytę styropianową punktowo lub pasmo-
Posadzki w pomieszczeniach ogrzewanych
bości od 1,7 do 5,3 cm, należy koniecznie
wo, co umożliwia odprowadzanie wilgoci (nie
ociepla się przeważnie płytami styropiano-
odizolować taką podłogę od wszystkich ścian
obwodowo). Płyty mogą być układane piono-
wymi o grubości od 2 do 5 cm i o naprę-
pomieszczenia. W tym celu układa się paski
wo lub poziomo. Nie wolno kołkować płyt,
żeniu ściskającym, przy 10% odkształceniu
styropianowe lub specjalne taśmy dylatacyj-
gdyż może dojść do przebicia hydroizolacji
względnym, od 60 do 100 kPa. Płyty o ta-
ne wzdłuż całego obwodu podłogi. Dokład-
znajdującej się przed termoizolacją.
kiej grubości z całą pewnością nie spełniają
ność wykonania tych robót ma decydujący
wymaganego współczynnika U. W związku
wpływ na skuteczność wyciszenia.
Izolacja podłóg
z tym na stropie od strony zimnej wykonuje
Należy szczególnie podkreślić, że w przy-
Poprawnie zaprojektowana izolacja cieplna
się dodatkowe ocieplenie metodą lekką mo-
padku izolacji akustycznej nie wolno używać
podłogi gwarantuje zwiększenie komfortu
krą. Do takiego ocieplenia można zastosować
zwykłych płyt styropianowych stosowanych
podczas użytkowania pomieszczeń. Szcze-
płyty styropianowe o współczynniku przewo-
do ocieplenia budynków. Jedynym spełnia-
gólną uwagę powinno się zwrócić na izolację
dzenia ciepła od 0,030 do 0,040 W/(m · K).
jącym wymagania materiałem dźwiękoizo-
cieplną podłóg położonych bezpośrednio na
Przy dociepleniu metodą lekką mokrą
lacyjnym jest produkowany w specjalnej
gruncie lub nad pomieszczeniami nieogrze-
w pierwszej kolejności należy sprawdzić wy-
technologii akustyczny styropian podłogowy.
wanymi, takimi jak garaże i piwnice.
trzymałość podłoża. W przypadku podłoży
Charakteryzuje się on wystarczającą wytrzy-
zabrudzonych należy je oczyścić, odtłuścić,
małością na ściskanie i jednocześnie obni-
W naszej strefie klimatycznej duża różnica temperatur między wnętrzem a zewnętrzem
żoną sztywnością dynamiczną. Zależnie od
budynku skutkuje wyraźnie niższą tempera-
grubości, płyty akustyczne (EPS T) uzysku-
turą powierzchniową podłogi w porównaniu
ją ważony wskaźnik zmniejszenia poziomu
z temperaturą pomieszczenia. Taki rozkład
uderzeniowego, ΔLw od 26 do 31 dB.
temperatur powoduje nieprzyjemne uczucie
Izolacja ścian
zimna. Podwyższając temperaturę pomieszczenia, użytkownik jedynie potęguje odczu-
Przy
obecnych
wymaganiach
W/(m2 · K))
prawnych
wane uczucie zimna. Problemów tego typu
(U 0,23
można się pozbyć, prawidłowo izolując pod-
cyjnego, białego styropianu o współczynniku
termoizolacja z trady-
λ między 0,038 a 0,045 W/(m · K) jest tak
łogę płytami styropianowymi. Podłoga na gruncie. Podłogę położoną na
gruba, że ogranicza swobodę projektowania
gruncie ociepla się na całej powierzchni war-
i negatywnie wpływa na wygląd budynku
stwą izolacyjną o takiej grubości, aby współ-
(wartość 0,045 nie jest rekomendowa-
czynnik przenikania ciepła dla przegrody nie
na przez ekspertów, PSPS poleca wartość
był wyższy niż 0,3 W/(m2 · K). Najlepszym
współczynnika nie wyższą niż 40 W/(m · K)). Osobnym problemem jest estetyczne zlico-
materiałem do wykonania takiej izolacji są płyty styropianowe o współczynniku przewo-
zagruntować i przeprowadzić test przyczep-
wanie zbyt grubej termoizolacji fasady z fun-
dzenia ciepła od 0,030 do 0,038 W/(m · K)
ności zaprawy do podłoża. W tym celu na
damentem.
oraz naprężeniu ściskającym, przy 10% od-
płytę styropianową nakłada się klej pacą zę-
Rosnące wymagania prawne dotyczące
kształceniu względnym, od 80 do 200 kPa.
batą i rozprowadza go na całej powierzch-
izolacyjności stały się motorem napędowym
W przypadku podłóg na gruncie zalecane
ni. Tak przygotowaną płytę przykleja się do
lawinowego wzrostu sprzedaży styropianu
jest układanie płyt styropianowych w dwóch
sufitu. Kolejne rzędy płyt należy przyklejać
szarego. Styropian szary, dzięki dużo lepsze-
warstwach, z przesunięciem płyt względem
mijankowo, z przesunięciem o połowę płyty.
mu współczynnikowi przewodzenia ciepła λ
siebie, tak aby uniknąć krzyżowania się sty-
Przy przyklejaniu płyt należy pamiętać o ich
(między 0,031 a 0,033 W/(m · K)), umoż-
ków płyt. W ten sposób eliminuje się mostki
dokładnym dopasowywaniu, aby nie powsta-
liwia wykonanie warstwy ocieplenia nawet
termiczne. Płyty muszą do siebie przylegać
wały mostki termiczne. Jeśli podłoże jest
o 30% cieńszej niż z białego, przy zachowa-
i być układane równo, tj. muszą mieć jedna-
prawidłowo przygotowane, nie ma potrzeby
niu tego samego U. Szary styropian pozwa-
kową grubość na całej powierzchni podłogi.
dodatkowego mocowania płyt styropiano-
la nie tylko oszczędzać energię, ale również
Ostatnie rzędy płyt powinny być docinane
wych kołkami. Ostatnim krokiem jest już tyl-
projektować atrakcyjniejszą bryłę budynku
z niewielkim nadmiarem, tak aby wchodziły
ko finalne wykończenie.
oraz bardziej funkcjonalne wnętrza.
na swoje miejsce na wcisk. Minimalna gru-
Podłoga nad pomieszczeniami ogrzewa-
Ciemna barwa szarego styropianu po-
bość płyt styropianowych przy ogrzewaniu
nymi. Aplikacja płyt styropianowych nad
chłania promieniowanie cieplne, w związku
podłogowym nie może być niższa niż 10 cm.
pomieszczeniami ogrzewanymi zazwyczaj
z czym płyty należy osłaniać przed słońcem
Podłoga nad pomieszczeniami nieogrze-
nie ma nic wspólnego z izolacją termiczną.
zarówno podczas składowania i transportu,
wanymi. Zgodnie z Rozporządzenie Ministra
Celem jest w tym przypadku izolacja aku-
jak i w czasie aplikacji. Wystawienie płyt
Infrastruktury w sprawie warunków technicz-
styczna, którą wykonuje się w technologii
przez dłuższy czas na mocne słońce przy
nych, jakim powinny odpowiadać budynki
podłóg pływających. Podłogi pływające, po-
braku wiatru może spowodować nadmierny
i ich usytuowanie, maksymalna wartość
dobnie jak wszystkie inne rozwiązania mają-
wzrost ich temperatury. Może to skutkować
współczynnika przenikania ciepła U dla stro-
ce wpływ na akustykę pomieszczeń, powin-
wyginaniem się oraz wytopieniami na ich po-
pów nad pomieszczeniami nieogrzewanymi
ny być wykonane z największą starannością.
wierzchni, co w skrajnych przypadkach może
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
25
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA doprowadzić nawet do odspojenia płyty od
w najniższym i najwyższym miejscu, ciągła
Aby nadawały się one do zamieszkania, na-
fasady. Aby złagodzić wysokie wymagania
wymiana powietrza z otoczeniem pozwala na
leży stworzyć w nich właściwy dla człowieka
szarego styropianu, część producentów wpro-
uniknięcie kondensacji pary wodnej i uzyska-
mikroklimat. Można to osiągnąć, stosując
wadziła do swojej oferty odmiany szarego sty-
nie stałej wilgotności.
właściwą termoizolację. W przypadku da-
ropianu zabezpieczone przed słońcem przez
Stropodach niewentylowany jest to stro-
chu oszczędności osiągane kosztem jakości
cienką warstwę ochronną z białego EPS lub
podach najłatwiejszy do wykonania, gdyż
materiałów termoizolacyjnych mogą wręcz
fabrycznie pomalowane farbą refleksyjną.
wszystkie warstwy konstrukcyjne przylega-
uniemożliwić normalne korzystanie z po-
Podczas aplikacji należy pamiętać, aby
ją do siebie. Mimo łatwości wykonania, ten
mieszczenia.
płyty były układane jednowarstwowo, na mi-
rodzaj stropodachu ma bardzo dokuczliwą
Izolację termiczną pomiędzy krokwiami
jankę. Szczególną uwagę należy zwrócić przy
wadę. Ocieplenie ulega częstemu zawil-
wykonuje się dopiero po ukończeniu wszyst-
docieplaniu naroży, otworów okiennych oraz
goceniu ze względu na brak dylatacji. Aby
kich robót pokryciowych dachu. Ten sposób
drzwiowych. W narożach płyty należy prze-
zapobiec temu zjawisku, wykonuje się tzw.
docieplenia dachu nie zabiera przestrzeni
wiązać na mijankę, a w otworach okiennych
stropodach odwrócony. Wyeliminowanie za-
użytkowej poddasza, ale też nie zapewnia
i drzwiowych krawędzie płyt styropianowych
wilgocenia warstw w stropodachu odwróco-
idealnej termoizolacji, gdyż w miejscu krokwi
nie mogą się pokrywać z krawędziami otwo-
nym uzyskuje się poprzez umieszczenie izola-
powstają mostki termiczne.
rów. Płyty styropianowe przykleja się od
cji wodo- i paroszczelnej na stropie, a dopiero
Płyty styropianowe aplikowane pomiędzy
zewnątrz metodą punktowo-obwodową lub
na izolacji przeciwwilgociowej układa się pły-
krokwiami nie osuwają się i zachowują sta-
całopowierzchniowo.
ty styropianowe o obniżonej nasiąkliwości.
bilność przez wiele lat.
Do izolacji dachów płaskich należy sto-
Aby uniknąć mostków termicznych, można
sować płyty styropianowe o naprężeniu ści-
zastosować dodatkowe docieplenie pod kro-
Przez dach budynku migruje najwięcej, bo
skającym, przy 10% odkształceniu względ-
kwiami. W tym celu, po wypełnieniu płyta-
około 30% ciepła. Niezależnie od tego, czy
nym, co najmniej 80 kPa. W przypadku
mi styropianowymi (λ od 0,040 do 0,031
dach jest stromy, czy płaski, należy dobrze
dachów płaskich w układzie tradycyjnym,
W/(m · K)) wolnych przestrzeni między kro-
dla wygodnej i bezpiecznej aplikacji pap, od
kwiami, montuje się ruszt drewniany, do któ-
lat stosuje się płyty styropianowe laminowa-
rego mocuje się kolejne płyty styropianowe.
ne papą. Takie laminowane płyty stosuje się
Jest to najbardziej korzystne rozwiązanie.
również na dachach, na których z różnych
Niemal całkowicie eliminuje się mostki ter-
powodów nie można mechanicznie moco-
miczne. Dzieje się to jednak kosztem zmniej-
wać hydroizolacji.
szenia kubatury pomieszczeń użytkowych.
Izolacja dachu
Bardzo ważną kwestią przy projektowaniu dachów płaskich jest prawidłowe odprowa-
kach nie jest konieczne.
dzenie wód opadowych. Spad na dachu nie
Chcąc wykorzystać całą przestrzeń podda-
zawsze jest wystarczający, aby woda opa-
sza bez pomniejszania jej przez docieplenie
dowa mogła swobodnie przemieszczać się
mocowane pod krokwiami, można zastoso-
w kierunku spustów. Idealnym rozwiązaniem
wać izolację termiczną nakrokwiową. W ta-
wybrać materiał izolacyjny, aby w przyszłości
jest zastosowanie styropianowych płyt spad-
kim rozwiązaniu płyty styropianowe (o naprę-
nie borykać się z problemem chłodu w zimie
kowych (min. CS(10) 80–80 kPa). Dzięki
żeniu ściskającym przy 10% odkształceniu
i upału w lecie. Podobnie jak dla przegród
nim unika się pracochłonnego i kosztownego
względnym minimum 100 kPa) są układane
pionowych, tak i dla dachów wymagania
wykonywaniu spadów na konstrukcji dachu.
na krokwiach, dzięki czemu uzyskuje się
dotyczące izolacyjności cieplnej nieustannie
Precyzyjne wykonanie płyt spadkowych po-
ciągłą warstwę termoizolacyjną pozbawioną
rosną. Obecnie wymagany współczynnik
zwala na wykonanie efektywnego odwodnie-
mostków termicznych. Do krokwi przybija
przenikania ciepła U dla dachów to 0,18
nia. Należy zwrócić szczególną uwagę, aby
się pełne deskowanie. Do deskowania mocu-
W/(m2 · K). Począwszy od roku 2021, wyma-
każda płyta została dokładnie zaprojektowa-
je się płyty styropianowe za pośrednictwem
gany współczynnik U będzie wynosił 0,15.
na, wycięta i opisana oraz aby producent do-
kontrłat, do których następnie mocuje się
łączył instrukcję jej montażu.
łaty dachowe. Na łatach układa się wierzch-
Dach płaski. Dachy płaskie o nachyleniu
26
Stosowanie wiatroizolacji w obu przypad-
poniżej 20° są nazywane stropodachami ze
Dach stromy. Połać dachowa jest w nim
względu na podwójną funkcję, jaką pełnią
nachylona względem stropu pod kątem więk-
Ze względu na rosnące wymagania doty-
nad ostatnią kondygnacją – dachu i stropu.
szym niż 20°. Stromy dach jest łatwy i tani
czące izolacyjności (U), zwiększa się grubość
W zależności od konstrukcji stropodachy
w budowie, jeśli jest wykonywany na prostej
płyt styropianowych, która z kolei jest limi-
dzieli się na wentylowane i niewentylowane.
bryle budynku. Im bardziej fantazyjna bryła,
towana względami konstrukcyjnymi dachu.
nie pokrycie dachowe.
Stropodach wentylowany jest najbardziej
tym trudniejsza i bardziej skomplikowana
Rozwiązaniem jest kolejny sposób ocieplania
korzystnym rozwiązaniem. Konstrukcja jest
konstrukcja dachu, a co za tym idzie wyższy
dachów, a mianowicie termoizolacja układa-
oddzielona wentylowaną szczeliną powietrz-
koszt jej wykonania. Przy skomplikowanej
na nakrokwiowo w połączeniu z termoizola-
ną od ocieplenia, czyli od płyt styropiano-
konstrukcji dachu może się również pojawić
cją układaną między krokwiami. Alternatyw-
wych, które zaleca się układać zarówno
kłopot z jego termoizolacją.
nie, w celu zmniejszenia grubości ocieplenia
pomiędzy, jak i pod belkami konstrukcyjny-
Obecnie coraz częściej wykorzystuje się
mi stropu. Dzięki otworom wentylacyjnym
pomieszczenia znajdujące się bezpośrednio
znajdującym się po przeciwnych stronach
pod dachem jako pomieszczenia użytkowe.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
przy zachowanym współczynniku U, można rozważyć zastosowanie styropianu szarego. Zdjęcia: Polskie Stowarzyszenie Producentów Styropianu (PSPS)
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
PRAWIDŁOWA IZOLACJA
DOMU ENERGOOSZCZĘDNEGO Budynki nowo wznoszone, z prawidłowo zaprojektowaną i wykonaną termoizolacją ze styropianu, często można obecnie klasyfikować jako budynki energooszczędne. Sprzyja temu między innymi coraz większa świadomość użytkowników w zakresie korzyści finansowych z inwestowania w wysokiej jakości ocieplenie wszystkich przegród budynku.
z poddaszem nieużytkowym również można stosować wyżej wymienione płyty fasadowe. Najistotniejszym
parametrem
użytkowym
jest w tym przypadku współczynnik przewodzenia ciepła, dlatego najefektywniejszą izolację cieplną zapewnią tu płyty grafitowe. W przypadku wykonywania ocieplenia miejsc wymagających przenoszenia obcią-
I
stotną rolę odgrywają tu również wymagania przepisów, zawartych w rozporządzeniu w sprawie warunków technicznych,
jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie. Od 2014 roku sukcesywnie obniżany jest minimalny poziom współczynnika przenikania ciepła, który wynosi obecnie 0,023 W/(m2 · K) dla ścian zewnętrznych i 0,018 W/(m2 · K) dla dachów. Od 2021 roku obowiązywać będą jeszcze niższe wartości, odpowiednio: 0,020 W/(m2 · K) i 0,015 W/(m2 · K). Niezbędny komfort cieplny i wynikające z tego korzyści finansowe można uzyskać również w przypadku budyn-
W Ocenach tych wskazane są minimalne
żeń ściskających należy stosować płyty sty-
ków istniejących. W tym celu należy poddać
parametry płyt styropianowych, pozwalające
ropianowe z zadeklarowanym naprężeniem
je termomodernizacji, ocieplając lub dociepla-
osiągnąć deklarowane przez systemodawcę
ściskającym przy 10% odkształceniu, ozna-
jąc wszystkie przegrody budynku, tj. ściany
cechy systemu ocieplenia, stanowiącego od-
czanym symbolem CS(10), np. podłoga/
zewnętrzne, dach lub stropodach oraz w mia-
rębny wyrób budowlany. Użycie kompletnego
dach GRAFIT o lambdzie 0,031 W/(m · K)
rę możliwości ściany fundamentowe.
systemu daje również gwarancję bezpieczeń-
i naprężeniu ściskającym 60 kPa.
Przyspieszeniu decyzji o termomoderniza-
stwa pożarowego z uwagi na posiadaną kla-
Należy pamiętać, że efektywna termo-
cji sprzyja obecnie rządowy program „Czyste
syfikację nierozprzestrzeniania ognia (NRO).
modernizacja budynków przynosi nie tylko
Powietrze”, którego podstawą jest wymiana
Najpopularniejszymi płytami styropiano-
korzyści ekonomiczne w postaci niższego
starych i nieefektywnych źródeł ciepła na pa-
wymi, stosowanymi do termoizolacji ścian
zużycia energii, ale również korzyści śro-
liwa stałe. Jednak aby wymiana pieca była
domów energooszczędnych, spełniającymi
dowiskowe, związane z niższą emisją dwu-
optymalna i przyniosła wymierne korzyści,
wymagania większości Ocen i Aprobat Tech-
tlenku węgla. Nie bez znaczenia pozostaje
niezbędne jest wykonanie termomodernizacji
nicznych są płyty o następujących, najistot-
również fakt zwiększonego komfortu życia,
budynku, pozwalającej zastosować tańszy
niejszych, właściwościach:
zarówno pod względem estetycznym, powo-
piec o mniejszej mocy.
» współczynniku
przewodzenia ciepła (tzw.
dowanym odnowieniem wyglądu budynku,
Profesjonalny projekt termoizolacji budyn-
lambdzie) o wartości 0,040 i 0,038
jak i zdrowotnym, związanym z poprawą
ku nowego, sporządzony w oparciu o wyma-
W/(m · K) w przypadku tradycyjnych płyt
stanu zdrowia mieszkańców budynków nie-
gania warunków technicznych, oraz budynku
białych oraz 0,031 i 0,033 W/(m · K)
dogrzanych.
istniejącego, w oparciu o audyt energetycz-
w przypadku płyt grafitowych,
ny, powinien zawierać szczegóły dotyczące wykonania ocieplenia oraz niezbędny opis
» wytrzymałości na rozciąganie (TR) o wartości 100 kPa.
właściwości płyt styropianowych przyjętych
Właściwości takie mają płyty styropiano-
w projektowaniu, co stanowi warunek ko-
we produkowane przez Fabrykę Styropianu
nieczny do wykonania prawidłowej termo-
ARBET o następujących nazwach handlo-
izolacji domu energooszczędnego. Najbez-
wych: fasada EXPERT, fasada FS15, fasada
pieczniej jest stosować kompletne systemy
GRAFIT oraz fasada EKO GRAFIT.
ocieplenia, posiadające Oceny Techniczne (zwane dawniej Aprobatami Technicznymi). EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Do
termoizolacji
dachów
skośnych
oraz stropów budynków jednorodzinnych www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
Fabryka Styropianu ARBET Sp.j. ul. Bohaterów Warszawy 32 75-211 Koszalin tel. 943 422 076-9 e-mail: sekretariat@arbet.pl www.arbet.pl 27
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Mechaniczne mocowanie
SYSTEMÓW OCIEPLEŃ ETICS mgr inż. Paweł Gaciek i dr inż. Mariusz Garecki, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), dr inż. Mariusz Gaczek, Politechnika Poznańska
ralnej tzw. lamelowej najczęściej stosuje się
W artykule pokazano wszelkie istotne aspekty procesu prowadzącego do określenia wymaganej liczby łączników mechanicznych przypadających na 1 m2 ocieplenia, posługując się Kalkulatorem Łączników SSO [2].
łącznika nawet do 140 mm. Te specjalne
podkładki zwiększające średnicę talerzyka podkładki stanowią systemowe rozwiązanie z łącznikami i powinny posiadać odpowiednie dokumenty dopuszczające do użycia w systemach ETICS. Potrzeba stosowania podkładek wynika z wewnętrznej budowy
Jakie łączniki stosuje się do mocowania ociepleń
ny typu płyta, mającej mniej albo bardziej
częściowemu wyrównaniu podłoża (w za-
splątany układ włókien o przebiegu równo-
Sposób mocowania ociepleń nazwany me-
kresie dopuszczalnej grubości spoiny kleją-
ległym do powierzchni płyty i tym samym
chanicznym wymaga wykonania obliczeń
cej). W fazie eksploatacji systemu ociepleń,
do dolnej powierzchni talerzyka, wełna lame-
uzasadniających przyjętą liczbę i rodzaj
funkcją spoiny (warstwy) klejowej jest prze-
lowa ma układ włókien prostopadły do tych
łączników. Mocowanie mechaniczne ocieple-
niesienie na podłoże sił stycznych pochodzą-
powierzchni. Dlatego mocowanie wełny mi-
nia polega na zastosowaniu tzw. łączników
cych od ciężaru własnego ocieplenia, a tak-
mechanicznych do zamocowania termoizo-
że od wpływów cieplno-wilgotnościowych.
lacji w podłożu, zawsze jednak z dodatko-
Funkcja ta jest w rzeczywistości dzielona
wym udziałem zaprawy albo masy klejącej,
z łącznikami mechanicznymi, ale najczę-
względnie kleju poliuretanowego. Wymie-
ściej pomijana w analizach obliczeniowych.
nione wyroby klejące stanowią pierwotne
Dzieje się tak z tego względu, że formalne
mocowanie termoizolacji do ocieplanej prze-
definicje, niegdyś zawarte w Europejskich
grody (najczęściej ściany) i w dalszej części
Aprobatach Technicznych (ETA), a obecnie
artykułu będą łącznie określane jako kleje.
w Europejskich Ocenach Technicznych (ETA)
Dopiero po odpowiednim stwardnieniu kleju
zastrzegają, iż funkcja łączników mechanicz-
następuje mocowanie mechaniczne termo-
nych nie obejmuje przenoszenia ciężaru wła-
izolacji przy użyciu odpowiednich łączników
snego ocieplenia.
mechanicznych przeznaczonych do ETICS.
28
wełny lamelowej. W przeciwieństwie do wełceniom poszczególnych płyt izolacyjnych,
Łączniki
mechaniczne
do
mocowania
Fot. 1. Łącznik nadmiernie zagłębiony w termoizolacji, a talerzyk zaszpachlowany grubą warstwą kleju Fot. autorzy
Bywa, że w niektórych krajach Europy
systemów ETICS wytwarzane są najczęściej
do wstępnego zabezpieczenia termoizolacji
w kilku rodzajach: tworzywowe z trzpieniem
przed oderwaniem przez wiatr, przemiesz-
tworzywowym wbijanym, tworzywowe z trz-
neralnej lamelowej łącznikami z talerzykami
czeniem lub odkształceniem termicznym
pieniem stalowym wbijanym albo wkręca-
np. o średnicy 60 mm byłoby mało skutecz-
stosuje się tzw. mocowanie mechaniczne
nym. Można spotkać także łączniki tworzy-
ne, a talerzyk łącznika oddziaływałby na rela-
montażowe. Do tego celu wykorzystuje się
wowe z gwoździem wstrzeliwanym. Istnieją
tywnie małą powierzchnię materiału. Układ
wówczas część z przewidzianych docelowo
również łączniki mechaniczne zbudowane
włókien wełny lamelowej, a także w pewnym
łączników mechanicznych, które są moco-
w całości ze stali nierdzewnej albo ze stali
zakresie geometria, tzn. relatywnie niewielka
wane natychmiast po przyklejeniu do ściany
zabezpieczonej przed korozją (wyższy współ-
szerokość i znacznie większa od szerokości
płyt z materiału termoizolacyjnego. Należy
czynnik przewodzenia ciepła w stosunku
długość płyty (najczęściej 20×120 cm),
jednak pamiętać, że łatwo wówczas o defor-
do stali nierdzewnej). Taka budowa łączni-
determinują również jej sposób przyklejania
macje lica ocieplenia.
ka wynika z wymagań ochrony pożarowej
– całopowierzchniowo, co oznacza nakłada-
Przyjmuje się założenie, że w systemach
elewacji i budynków, a ich zastosowanie
nie kleju na tzw. grzebień. Prostopadłemu
mocowanych mechanicznie łączniki muszą
nie jest powszechne i wynika z wytycznych
układowi włókien zawdzięczamy natomiast
być dobrane tak, aby przenieść wszystkie
wewnętrznych, tzn. krajowych regulacji po-
dużą odporność wełny lamelowej na rozry-
obciążenia działające na system prostopa-
szczególnych państw europejskich. Talerzyki
wanie siłami prostopadłymi do jej powierzch-
dle do jego powierzchni, a w tym przede
łączników najczęściej używanych do ETICS
ni, a zatem także na oddziaływanie podciś-
wszystkim oddziaływanie (ssanie) wiatru.
mają minimalną średnicę 60 mm, wyma-
nienia (ssania) wiatru.
Kleje do termoizolacji pełnią początkowo
ganą zarówno w przypadku styropianu fa-
Wracając do łączników mechanicznych
funkcje montażowe, mają bowiem zapobiec
sadowego (EPS), jak i wełny mineralnej
i technicznej charakterystyki ich funkcji, na-
przemieszczaniu się ocieplenia, odkształ-
(MW) typu płyta. W przypadku wełny mine-
leży podkreślić, że zasadniczo najwyższe no-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA śności na wyrywanie z podłoża1) oraz prze-
nia wiatru oraz ciężaru samego ocieplenia.
Z powyższych założeń wynika również
ciąganie przez system ociepleń2) wykazują
Ponadto podłoże, o którym mowa wyżej, po-
minimalna liczba łączników przy mecha-
łączniki mechaniczne tworzywowe z trzpie-
winno spełniać definicje określone w ETAG
nicznym mocowaniu ETICS, która musi być
niem stalowym. Z tych względów właśnie
014 [5], obecnie zastąpionym przez EAD
przyjęta niezależnie od wyników obliczeń
tego typu łączniki są coraz częściej rekomen-
330196-01‑0604 [6], a dotyczące materia-
uwzględniających
dowane do systemów ociepleń mocowanych
łowych grup podłoży (A, B, C, D, E), poda-
na system. Ta minimalna liczba łączników
mechanicznie. Łączniki najczęściej prze-
nych w tabeli 1.
może być różna w zależności od rodzaju
oddziaływanie
wiatru
chodzą bezpośrednio przez materiał termo-
Prezentowane informacje na temat typo-
materiału izolacyjnego i grubości płyt, a tak-
izolacyjny przyklejony do podłoża nośnego
wych podłoży, standardowych łączników
że doświadczeń krajowych w tym zakresie.
i są w tym podłożu kotwione. Przyjmuje się,
i sposobu zamocowania ETICS dotyczą naj-
Wielu producentów ETICS, na podstawie
że podłożem nośnym mogą być: ściany mu-
częściej występujących sytuacji i rozwiązań
odpowiednich
rowane, betonowe albo żelbetowe wylewane
technicznych, nie wykluczając innych. Od-
cych system do stosowania (wydawanych
oraz prefabrykowane, a także ich elementy,
mienne warunki i założenia wymagają jed-
głównie w Niemczech), przyjmuje dla płyt
np. słupy żelbetowe, ściany osłonowe i pły-
nak zmiany podejścia w interpretacji zasad
o grubości ≥ 60 mm minimalną liczbę łącz-
ty fakturowe dobrze powiązane ze ścianą
mocowania ocieplenia.
ników wynoszącą 4 szt./m2. Dotyczy to płyt
konstrukcyjną, co do których stabilności nie ma żadnej wątpliwości w kontekście stateczności konstrukcyjnej oraz stabilności cech geometrycznych. Podłoże nośne w odniesie-
Podstawowe zasady stosowania łączników mechanicznych
dokumentów
dopuszczają-
fasadowych zarówno ze styropianu (EPS), jak i z wełny mineralnej (MW). Rozmieszczenie takiej liczby łączników w przypadku płyt o wymiarach 50×100 cm pokazano na rys.
niu do zamocowania mechanicznego ETICS
Rozpatrując projektowanie mocowania me-
1, 3 oraz często stosowane w naszym kra-
musi mieć zdolność do przenoszenia wszel-
chanicznego, w pierwszej kolejności za-
ju – na rys. 5. W przypadku płyt z wełny
kich sił i zewnętrznych oddziaływań na ocie-
kłada się, że właściwym rozwiązaniem jest
mineralnej o wymiarach 60×100 cm roz-
plenie, a w tym w szczególności odziaływa-
mocowanie wielokrotne (wielopunktowe),
mieszczenie łączników musi być zmienione,
2
co wynika między innymi z dokumentu ETAG
schematy przedstawione na rys. 1, 3 da-
004 [3], który jeszcze oficjalnie nie został
wałyby bowiem zbyt małą liczbę łączników
odwołany po przekształceniu w EAD. Ozna-
przypadających na 1 m2 ocieplenia. Sto-
cza to, że punktowe zamocowanie łącznika-
suje się wówczas schematy przedstawione
mi mechanicznymi należy planować w roz-
na rys. 2, 4, zwiększając tym samym liczbę
mieszczeniu równomiernym na określonej
łączników do 5 szt./m2. Jednocześnie należy
powierzchni i symetrycznym w odniesieniu
zwrócić uwagę, że w wielu opracowaniach
do pojedynczych płyt termoizolacji. Niewiel-
zaleca się, aby jako minimalną liczbę łącz-
kim odstępstwem może być sytuacja, w któ-
ników przyjmować 6 szt./m2, rozmieszczo-
rej przyjęty schemat zamocowania uniemoż-
nych w przypadku płyt 50×100 cm tak, jak
liwia rozłożenie łączników w taki sam
pokazano na rys. 2. Ma to na celu ograni-
sposób na każdej płycie, co w przypadku płyt
czenie występowania tzw. efektu materaca
50×100 cm będzie występować przy stoso-
w przypadku EPS, polegającego na wygina-
waniu nieparzystej liczby łączników, np. 7
niu się płyt izolacyjnych pod wpływem zmian
szt./m2. Wówczas na co drugiej płycie (a do-
temperatury i wilgotności, a także następu-
kładniej w jej obrysie) będzie umieszczony
jących po mocowaniu płyt kolejnych czynno-
o jeden łącznik więcej niż na sąsiednich,
ści wykonawczych ETICS. W Polsce również
np. na przemian 3 i 4 szt./płytę.
dla wełny mineralnej typu płyta przyjmuje się
1
3
4
5
6
Rys. 1–6. Schematy rozmieszczenia minimalnej liczby łączników mechanicznych na płytach styropianowych albo z wełny mineralnej. W przypadku płyt o wymiarach 50×100 cm (głównie z EPS), schematy przedstawione na rys. 1, 3 i 5 dają liczbę łączników 4 szt./m2, a schematy przedstawione na rys. 2 i 4 liczbę 6 szt./m2. W przypadku płyt o wymiarach 60×100 cm (głównie MW) schematy przedstawione na rys. 2 i 4 dają liczbę 5 szt./m2, a schemat przedstawiony na rys. 6 – 6, 7 szt./m2 Rys. autorzy 1) Nośność
łącznika mechanicznego na wyrywanie z podłoża – krytyczna siła wyrywająca pojedynczy łącznik z podłoża, uzyskiwana w teście pull-out wykonywanym dla jednego przypadku zamocowania wielokrotnie, z czego wylicza się wartość charakterystyczną (NR,k) zgodnie z algorytmem zawartym w dokumentach odniesienia wydanych dla łączników mechanicznych, np. Europejskie Oceny Techniczne (ETA) lub Europejskie Aprobaty Techniczne (ETA) sporadycznie już występujące.
2) Nośność
systemu ociepleń na przeciąganie przez łącznik lub na przeciąganie łącznika przez system ociepleń (zależnie od przeprowadzonego badania) – krytyczna (niszcząca) wartość siły uzyskana w badaniu wg ETAG 004 [3] albo wg normy PN-EN 16382:2016-12 [4], dla łączników sytuowanych w polu płyty termoizolacji (Rpanel albo Fk,a) oraz usytuowanych w połączeniach płyt (Rjont albo Fk,j). Dla wełny mineralnej podaje się te wartości w badaniu na sucho i na mokro.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Tabela 1. Definicje grup podłoży według EAD 330196-01-0604 [6] Oznaczenie grupy
Materiał podłoża
A
beton zwykły
Uwagi beton zwykły klasy C12/15–C50/60
B
mur z elementów mury z elementów ceramicznych, silikatowych, z betonu krupełnych szywowego albo z kamienia sztucznego, niemające żadnych otworów ani drążeń innych niż te, które są obecne w materiale
C
mur z elementów mury z elementów drążonych ceramicznych, silikatowych, drążonych z betonu kruszywowego albo z kamienia sztucznego, mająalbo perforowany cych pewien procent otworów przechodzących przez element
D
E
beton lekki kruszywowy o strukturze otwartej
beton lekki kruszywowy o otwartej strukturze, klasy LAC 2– LAC 25, prefabrykowane elementy zbrojone z takiego betonu i bloczki
autoklawizowany autoklawizowany beton komórkowy klasy AAC 2–AAC 7, elebeton komórkowy menty murowe z autoklawizowanego betonu komórkowego, prefabrykowane elementy zbrojone z autoklawizowanego betonu komórkowego
www.ekspertbudowlany.pl
29
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA najczęściej jako minimalną liczbę łączników
nie brak oceny nośności powierzchniowej,
–– brak uzyskania odpowiedniej głębokości
6 szt./m2.
identyfikacji rodzaju oraz warstw podłoża.
zakotwienia łącznika, głównie z powodu
Wydaje się sprawą oczywistą, że wraz
2. W
przypadku
podłoży
nieznanych
nierówności podłoża.
ze zwiększeniem liczby łączników mecha-
albo niepewnych właściwościach – brak
W zasadzie każdego z powyższych błę-
nicznych zmniejsza się ryzyko wystąpienia
wykonywania prób wyrwania łączników
dów można uniknąć przy właściwej wiedzy
awarii ocieplenia w przypadku utraty no-
z podłoża albo próby wykonane na po-
i umiejętnościach wykonawcy oraz prawidło-
śności pojedynczego łącznika, np. w wyni-
wierzchni niemiarodajnej dla całej ociepla-
wym nadzorze nad prowadzonymi pracami.
ku błędnego mocowania. Ponadto większa
nej powierzchni.
Należy zaznaczyć, że większość spośród wy-
nośność łączników, w sytuacji utraty nośności jednego z nich, także może prowadzić
3. Niewłaściwy wybór typu łącznika w odniesieniu do rodzaju podłoża.
mienionych błędów może istotnie wpływać na trwałość i bezpieczeństwo użytkowania ocieplenia mocowanego mechanicznie.
uszkodzenia
4. Niejednorodne właściwości podłoża/ścian
systemu. Jednak przy dużej liczbie łączni-
– przy występowaniu różnych materia-
Występują także inne czynniki zmniejsza-
ków i ich bliskim usytuowaniu względem
łów, np. szkieletu żelbetowego wypełnio-
jące skuteczność zamocowania mechanicz-
siebie teoretycznie mogą nachodzić na siebie
nego pustakami z ceramiki poryzowanej
nego, na które mamy relatywnie niewielki
„stożki” uszkodzeń płyty przy przeciąganiu,
albo bloczkami z betonu komórkowego,
wpływ jako użytkownicy, a które niewątpli-
co może prowadzić do zmniejszenia nośno-
łącznik dobrany tylko do betonu, podobnie
wie z czasem będą powodować zmniejszenie
ści systemu. Także w sytuacji, gdy „stożki”
jak głębokość jego zakotwienia.
nośności łączników na wyrywanie z podłoża
do
zwiększenia
możliwości
uszkodzeń na siebie nie nachodzą, teoretycz-
5. Niewłaściwe oszacowanie potrzebnej dłu-
i nośności systemu na przeciąganie. Najważ-
nie (hipotetycznie) może dojść do zmniejsze-
gości łącznika i wymaganej minimalnej
niejsze z nich to zjawiska związane ze starze-
nia nośności systemu zgodnie z procesami
głębokości zakotwienia.
niem się materiałów w warunkach ekspozycji
pokazanymi na rys. 7. Ponadto, niezależ-
6. Nieprawidłowa identyfikacja nienośnych
zewnętrznej i związany z tym spadek para-
nie od rozważań teoretycznych dotyczących
warstw podłoża, np. tynków i innych
mentów technicznych. Dotyczy to zarówno
wpływu zbyt dużej liczby łączników na pra-
warstw wykończeniowych o charakterze
samych łączników, jak i miejsc ich zamoco-
cę statyczną ocieplenia, należy zdawać so-
dekoracyjnym.
wania w podłożu oraz warstw systemu ocie-
bie sprawę z faktu, że każdy łącznik, jeśli
7. Błędy popełniane na etapie osadzania
pleń, szczególnie w obszarach bezpośredniej
ma trzpień stalowy, nawet dobrze izolowany,
łączników dotyczące dysfunkcji o charak-
współpracy, gdzie powstają naprężenia wy-
powoduje punktowy mostek cieplny o wiel-
terze mechanicznym:
nikające z siły reakcji termoizolacji na do-
kości zależnej od budowy łącznika i sposobu
–– wiercenie otworów w podłożu z uda-
cisk talerzyka łącznika. Ponadto mocowanie
montażu. Większa liczba łączników to także
rem tam, gdzie to nie jest wskazane,
i warstwy systemu poddawane są wpły-
możliwy większy koszt ich zakupu i instala-
np. w ceramice drążonej albo betonie
wom cieplno-wilgotnościowym równoległym
komórkowym,
do powierzchni ocieplenia, najczęściej nie
cji. Dlatego projektowanie systemu ukierunkowane jest również na optymalizację zamo-
–– używanie wykrzywionych wierteł, szczególnie tych o większej długości,
cowania. W tym miejscu warto odnieść się także
–– wiercenie w podłożu otworów bez za-
do zagrożeń wynikających z błędów montażu
chowania kąta prostego w stosunku
łączników mechanicznych. Mamy tu do czy-
do płaszczyzny ściany,
branym pod uwagę w obliczeniach z uwagi na niestwierdzony wpływ takich oddziaływań na występowanie awarii systemów [7]. Swoistą przeciwwagą dla wszystkich nieuwzględnianych w projektowaniu wpływów
–– zbyt głębokie wbijanie łączników w pod-
i zjawisk obniżających parametry zamoco-
cych obszarach:
łoże, a nie tylko ich trzpieni rozpręża-
wania ocieplenia, jest stosowanie w oblicze-
1. Brak oceny podłoża przed zaprojektowa-
jących (dotyczy przeważnie relatywnie
niach tzw. wartości obliczeniowych nośności
słabych podłoży),
łączników na wyrywanie z podłoża i systemu
nienia z nieprawidłowościami w następują-
niem mocowania ocieplenia, w tym głów-
Fot. 2. Uszkodzenie podłoża (pustaka ceramicznego) poprzez wiercenie z udarem Fot. autorzy
30
o
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. 3. Brak dostosowania średnicy wiertła do średnicy łącznika
Fot. autorzy
AKCJA TERMOMODERNIZACJA na przeciąganie wyznaczonych z użyciem
talerzyka łącznika o 1 mm w powiązaniu
Zdarza się także mocowanie łącznikami
częściowych
z ustaloną w metodyce odległością od osi
przez warstwę zbrojoną ocieplenia i wów-
łącznika,
czas należałoby w zasadzie mówić o prze-
współczynników
bezpieczeń-
stwa pomniejszających tzw. wartości charakterystyczne tych nośności. Dodatkowo
»»nośność talerzyka.
ciąganiu przez system. Ten przypadek jest
brak uwzględnienia klejenia termoizolacji
Te parametry i cechy łączników nie jest ła-
jednak odmienny od mocowania standardo-
w obliczeniach zamocowania mechanicznego
two przełożyć bezpośrednio na skuteczność
wego w ETICS i wymaga odrębnej interpre-
ETICS stanowi najczęściej duży zapas bezpie-
zamocowania ocieplenia, gdyż odnoszą się
tacji, istotne znaczenie traci np. lokalizacja
czeństwa. Te pokaźne „rezerwy” mają kom-
one tylko do łącznika i nie obejmują jego
zamocowanych łączników względem kra-
pensować zmiany cech i właściwości materia-
współpracy z ociepleniem. Kluczowa staje się
wędzi płyt termoizolacji. Obecność warstwy
łów w czasie eksploatacji, o których istnieniu
więc informacja o tym, jaki opór stawia kon-
zbrojonej pod talerzykiem łącznika znacząco
wiemy, ale ich zakresu nie jesteśmy w stanie
kretny system ociepleniowy, a w zasadzie uży-
zwiększa nośność na przeciąganie przez sys-
precyzyjnie wyznaczyć. Również w tych re-
ta w nim termoizolacja, podczas przeciągania
tem – usztywnia od spodu talerzyk w wyniku
zerwach znajdujemy miejsce na drobne błędy
tego systemu przez konkretny łącznik. Bada-
zwiększenia sztywności powierzchni doci-
montażowe, występujące statystycznie nawet
nie, w którym określa się siłę przeciągania,
skanej. To powoduje, że przy przeciąganiu
przy ogólnie prawidłowym wykonaniu syste-
jest oparte na dokładnie zdefiniowanym pa-
bardzo często możemy mieć do czynienia
mu, w tym jego zamocowania.
rametrami technicznymi materiale termoizo-
z siłami przekraczającymi wartości charakte-
lacyjnym określonej grubości, użytym w sys-
rystyczne sił wyrywania łączników z podłoża.
temie ociepleń. Badanie może obejmować
Łącznik, co widać na schematach, może być
różne odmiany tego samego materiału izola-
usytuowany w polu płyty termoizolacyjnej
cyjnego (o innej wytrzymałości na rozciąganie
lub na połączeniu płyt.
Najważniejsze parametry systemów ociepleń oraz łączników mechanicznych
prostopadle do powierzchni – TR), jego różne
Jak pokazują badania, istnieje związek
Skuteczność zamocowania mechanicznego
grubości, a także spotykane sposoby monta-
pomiędzy miejscem usytuowania łącznika
ociepleń ściśle zależy od nośności łączni-
żu łączników (powierzchniowy, zagłębiony)
względem krawędzi płyty izolacyjnej a no-
ka mechanicznego na wyrywanie z podłoża
i różne średnice ich talerzyków. Wartości siły,
śnością na przeciąganie. Przeważnie więk-
oraz od nośności systemu ociepleń na prze-
o których mowa, podane są z kolei w doku-
szy opór stawia ocieplenie w polu płyty,
ciąganie przez łącznik. Ta druga cecha, jak
mentach odniesienia typu ETA albo KOT (Kra-
a mniejszy na połączeniu płyt, co wydaje się
sama nazwa wskazuje, wiąże się bezpo-
jowa Ocena Techniczna), wydanych dla kon-
dość logiczne, zważywszy na brak ciągło-
średnio z odpornością samego ocieplenia,
kretnych systemów o ciepleń.
ści materiału termoizolacyjnego w połącze-
a pośrednio również z parametrami łączni-
sekwencji uszkodzenie przy określonej sile. Przy dużej grubości płyt termoizolacyjnych siła przyłożona prostopadle do powierzchni,
( mt – wytrzymałość na rozciąganie prostopadłe do powierzchni czołowych)
Górna granica nośności mt · A
Redukcja z uwagi na sztywność talerzyków łączników
ci
gania, czyli o jego odkształcenie, a w kon-
oś
o zachowanie się łącznika w trakcie przecią-
Nośność systemu
ka mechanicznego. W szczególności chodzi
no
śn
zanim spowoduje przeciągnięcie materiału
yw zro
st
przez łącznik, może doprowadzić do znisz-
Lin iow
czenia łącznika (zerwanie trzonu, oderwanie albo przegięcie talerzyka). Z tego względu nośność na przeciąganie wyznacza się doświadczalnie, najczęściej przy wykorzystaniu
Zwiększenie nośności w efekcie wielokrotnego mocowania
Redukcja z powodu nierównego rozkładu obciążenia (niejednoczesne uszkodzenia powierzchni – efekt zamka błyskawicznego)
płyt o ograniczonej grubości, odnosząc wyniki do wszystkich grubszych. Szczegółowa analiza właściwości ociepleń i ich elementów, jakimi są łączniki mecha-
nopt
niczne, prowadzi do określenia istotnych parametrów łączników mechanicznych w do-
Liczba łączników, n
Rys. 7. Hipotetyczna zależność nośności systemu ETICS od liczby łączników mechanicznych
Rys. wg [7]
kumentach odniesienia wydanych dla tych łączników. Mowa tutaj głównie o ETA. Można tam między innymi znaleźć:
»»nośności charakterystyczne na wyrywanie
Połączenie
Element
Połączenie
Element
Połączenie
Element Oddziaływanie wiatru
łącznika z typowych podłoży NR,k,
»»siły
wyrywające łącznik z typowych podSystem ETICS
łoży N oraz towarzyszące tym siłom przemieszczenia δm,
»»głębokość zakotwienia, »»sztywność talerzyka łącznika,
czyli war-
tość siły wywołującej przemieszczenie EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Łącznik mechaniczny (zamocowanie)
Izolacja termiczna
Łącznik mechaniczny (materiał, głównie talerzyk)
Powłoka elewacyjna Przyczepność międzywarstwowa
Rys. 8. Łańcuch przekazywania obciążeń z powierzchni systemu ETICS do podłoża (ściany) Rys. Mariusz Gaczek
www.ekspertbudowlany.pl
31
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA niach. W przypadku wełny mineralnej okre-
ków mechanicznych na wyrywanie z podłoża,
śla się również jej nośność na przeciąganie
a drugim – nośność systemu ociepleń na prze-
w warunkach suchych i wilgotnych. W tym
ciąganie przez łącznik (w skrócie nośność
badaniu niższe siły uzyskuje się „na mokro”.
systemu), przy czym obejmuje ona nośność
Kolejna mocna korelacja wiąże odporność
na przeciąganie przez łącznik umieszczony
na przeciąganie z grubością termoizolacji.
w polu płyty lub nośność na przeciąganie
To poza rodzajem materiału izolacyjnego naj-
przez łącznik umieszczony w spoinie między
ważniejsza zależność. Najczęściej w doku-
płytami (względnie przy obrzeżu), w zależ-
mencie ETA wydanym dla systemu ociepleń
ności od przyjętego schematu zamocowania.
znajdujemy wartości tego typu sił dla gru-
Wspomniane nośności są to wyznaczone do-
bości minimalnych termoizolacji możliwych
świadczalnie siły, które należy porównać z siłą
do
czyli
działającą na system prostopadle do jego po-
przeważnie 50 mm przy powierzchniowym
wierzchni, głównie wynikającą z oddziaływa-
montażu łączników i 100 mm przy mon-
nia ssania wiatru.
zamocowania
mechanicznego,
tażu zagłębionym. Oczywiście od systemo-
Wartości w/w nośności są podane w do-
dawcy zależy ile grubości i badań zamieści
kumentach odniesienia typu ETA, wydanych
w ETA.
dla łączników mechanicznych oraz systemów ociepleń. Nośności łączników na wyrywanie
Podsumowanie
z konkretnego podłoża można również wy-
Przy projektowaniu mechanicznego zamoco-
znaczyć za pomocą testu pull-out i specjal-
wania ocieplenia z uwagi na oddziaływanie
nego urządzenia według procedury ustalenia
prostopadłe do powierzchni kluczowa jest
siły charakterystycznych określonej w ETA.
analiza co najmniej stanu granicznego nośno-
Oddziaływanie wiatru zawsze powinno być
ści dwóch ogniw w łańcuchu przekazywania
wyliczone dla rozpatrywanego budynku we-
obciążeń z powierzchni systemu na podłoże
dług procedury podanej w Kalkulatorze Łącz-
(rys. 8). Pierwszym z nich jest nośność łączni-
ników SSO.
Literatura 1. P. Gaciek, M. Gaczek, M. Garecki, „Sposoby mocowania ociepleń do powierzchni ścian według technologii ETICS”, „IZOLACJE” 10/2018, s. 20–22. 2. M. Gaczek, „Kalkulator Łączników SSO”, Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń”, 2018, http:// www.systemyocieplen.pl/ 3. ETAG 004, „Guideline for European Technical Approval of external thermal insulation composite systems with rendering”, EOTA 2000, 2011, 2013. 4. PN-EN 16382:2016-12, „Wyroby do izolacji cieplnej w budownictwie – Określanie odporności na przeciąganie kotew płytowych przez materiały do izolacji cieplnej”. 5. ETAG 014, „Guideline for European Technical Approval of plastic anchors for fixing of external thermal insulation composite systems with rendering”, EOTA, 2002, 2008, 2011. 6. EAD 330196-01-0604 European Assessment Document „Plastic anchors made of virgin or non-virgin material for fixing of external thermal insulation composite systems with rendering”, EOTA, 2017. 7. M. Krause, „Ein neues Konzept zum Nachweis der Standsicherheit von Dübelbefestigungen in Wärmedämm-Verbundsystemen (WDVS)”, Lehrstuhl Betonbau der Technischen Universität Dortmund – Fakultät Architektur und Bauingenieurwesen 2010 Dortmunder Modell Bauwesen, Architekt und Ingenieur, Technische Universität Dortmund, Schriftenreihe Betonbau Heft 3, 2010.
promocja
Akcja społeczna www.termomodernizacja.org Partnerzy akcji:
32
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
SYSTEMY ZAMOCOWAŃ TERMOIZOLACJI ŚCIAN
WKTHERM-S8
ECO-DRIVE S 8
DO BUDOWNICTWA NISKOEMISYJNEGO I PASYWNEGO
www.wkret-met.com
ECO-DRIVE W 8
INNOWACYJNE ŁĄCZNIKI DO MOCOWANIA TERMOIZOLACJI ŚCIAN
MARKA NAJCZĘŚCIEJ WYBIERANA PRZEZ WYKONAWCÓW* * wg corocznych badań ASM - Centrum Badań i Analiz Rynku
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
POŻYCZKA TERMOMODERNIZACYJNA ALIOR BANKU szansą na modernizację wielorodzinnych budynków mieszkalnych
Alior Bank udostępnia możliwość finansowania termomodernizacji wielorodzinnych budynków mieszkalnych na terenie województw: dolnośląskiego, łódzkiego i podlaskiego. Finansowanie jest możliwe dzięki funduszom Unii Europejskiej (w ramach regionalnych programów operacyjnych), przekazanym Alior Bankowi przez Bank Gospodarstwa Krajowego (BGK).
Klienci ubiegający się Pożyczkę Termomodernizacyjną mogą uzyskać z Alior Banku refundację 90% kosztów audytu energetycznego ex-ante i dokumentacji technicznej – środki na refundację pochodzą z unijnego programu ELENA. Przygotowanie audytu i niezbędnej dokumentacji technicznej zleca klient. Warunki cenowe oraz możliwość refunda-
Dla kogo?
cieplna); wymianę wyposażenia na energo-
cji kosztów audytu i dokumentacji sprawiają,
Pożyczka Termomodernizacyjna skierowana
oszczędne (m.in. wymiana stolarki okiennej
że łączny koszt Pożyczki Termomodernizacyj-
jest do spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych
i drzwiowej); przebudowę systemów grzew-
nej jest niższy niż kredytu z premią termomo-
oraz Towarzystw Budownictwa Społecznego,
czych wraz z wymianą i podłączeniem do
dernizacyjną BGK. Pożyczki Termomoderni-
które działają na terenie województw: dolno-
źródła ciepła (z wyłączeniem źródeł ciepła
zacyjne będą udzielane do momentu pełnego
śląskiego, podlaskiego oraz łódzkiego i chcą
opalanych węglem) oraz przebudowę syste-
wykorzystania środków unijnych powierzo-
poprawić efektywność energetyczną wieloro-
mów wentylacji i klimatyzacji.
nych Alior Bankowi dla danego regionu.
dzinnych budynków mieszkalnych.
Atrakcyjne warunki i proste zasady Pożyczka charakteryzuje się stałym, korzystnym oprocentowaniem przez cały okres kredytowania. Bank nie pobiera opłat ani pro-
* * *
Wnioskodawcy mogą liczyć na wsparcie ekspertów i doradców Alior Banku w przygo-
Więcej informacji o Pożyczce Termomodernizacyjnej Alior Banku, w tym: karty
towaniu wniosku.
produktu, obowiązujące wzory formularzy
Możliwość refundacji 90% kosztów adytu energetycznego
audytu energetycznego, odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania oraz listę oddziałów udzielających tego rodzaju finansowania
wizji za jej udzielenie i nie wymaga wkładu
Jednym z warunków uzyskania pożyczki jest
można znaleźć na stronie: www.aliorbank.pl/
własnego w finansowanie projektu.
przedstawienie przez klienta audytu energe-
termomodernizacja.
Klienci, którzy chcą inwestować w termo-
tycznego, potwierdzającego korzystny wpływ
Zachęcamy również do kontaktu z naszy-
modernizację mogą ubiegać się o kilka po-
inwestycji na poprawę efektywności energe-
mi ekspertami ds. termomodernizacji pod
życzek, m.in. na finansowanie: modernizacji
tycznej budynku (o co najmniej 25% w prze-
numerami telefonów:
przegród zewnętrznych budynków (izolacja
liczeniu na energię końcową).
Podstawowe parametry pożyczki w poszczególnych regionach są określone w kartach produktu (wg stanu na 1.10.2019 r.)
+48 782 893 293
Województwo
Maksymalny okres spłaty Maksymalny okres karencji w spłacie kapitału Maksymalna wartość pożyczki Podstawowe oprocentowanie (przy oszczędności energii w przedziale 25–40%) – stałe przez cały okres kredytowania
– w województwie podlaskim
dolnośląskie
łódzkie
podlaskie
20 lat
15 lat
15 lat
12 miesięcy
18 miesięcy
12 miesięcy
5 mln zł
3,6 mln zł
2,5 mln zł
0,5%
0,5%
0,0%
Szczegółowy zakres finansowania opisują tzw. karty produktu opracowane przez BGK dla każdego z województw (wg stanu na 1.10.2019 r.).
34
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
+48 782 892 109 – w województwie łódzkim
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
+48 782 893 338 – w województwie dolnośląskim
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
JAK I GDZIE SZUKAĆ
PROFESJONALNEGO WYKONAWCY OCIEPLENIA Krystyna Stankiewicz
ofertę systemów ociepleń, zwracając uwagę
Ocieplenie budynku, nawet najwyższej jakości, nie spełni swojej funkcji, jeśli zostanie nieumiejętnie wykonane. Dlatego zadanie to trzeba powierzyć doświadczonej i sprawdzonej ekipie. Jakimi cechami powinna odznaczać się dobra firma wykonawcza? Na co powinniśmy zwrócić uwagę, gdy szukamy pracowników, którym chcemy powierzyć tak ważne zadanie, jakim jest ocieplenie domu?
na ich parametry, właściwości, okresy gwa-
N
rancji i polecane przez systemodawcę zastosowania. Dopiero mając już taką wiedzę, można skalkulować koszty przedsięwzięcia i wybrać najkorzystniejsze rozwiązanie. I po podjęciu tej decyzji można przystąpić do poszukiwania ekipy wykonawczej, wyspecjalizowanej w układaniu wybranego systemu
ie ma żadnej przesady w powiedzeniu, że rzetelny wykonawca to klucz do sukcesu. Nieprawidłowa,
niezgodna z instrukcjami producenta, aplikacja ocieplenia może bowiem nie tylko nie zapewnić komfortu cieplnego mieszkańcom domu, ale jeszcze doprowadzić na przykład do uszkodzenia konstrukcji budynku czy elewacji. I w konsekwencji narazić inwestora na dodatkowe koszty napraw i remontów.
Od czego zacząć? Pierwsza decyzja dotycząca ocieplenia budynku to wybór systemu, który zamierzamy zastosować. Te dostępne na rynku różnią się bowiem nie tylko rodzajem materiałów i tym samym właściwościami, m.in. termicznymi,
Fot. Rockwool
ale także sposobem ich układania. A do wyboru mamy styropian oraz wełnę mineralną
sobą współpracowały, tworząc trwałą i este-
ocieplenia. Pamiętając jednocześnie, że błę-
skalną lub szklaną. To dwa najbardziej po-
tyczną elewację na długie lata.
dy popełnione w trakcie aplikacji ocieplenia
pularne materiały termoizolacyjne. O tym,
Przed rozpoczęciem poszukiwania wyko-
jak system ociepleń zostanie wybrany, decy-
nawcy warto więc poznać dostępną na rynku
są trudne do poprawienia, a niekiedy jest to nawet niemożliwe.
duje projekt techniczny. Projektant powinien uwzględnić w nim kilka ważnych elementów, m.in. specyfikę budynku, jego wysokość, lokalizację, preferencje inwestora oraz jego możliwości finansowe na realizację prac ociepleniowych itp. Należy jednak pamiętać, że materiały do ocieplenia domu powinny pochodzić od jednego producenta. Warto stosować kompletny system ociepleń jednej marki, a nie dowolnie złożone elementy różnego pochodzenia. Każdy producent wprowadzając system na rynek, musi mieć odpowiednie badania, certyfikaty, dopuszczenia do stosowania, aprobaty itp. Dodatkowo warto pamiętać, że kupując system ociepleń od jednego producenta, mamy gwarancję jakości oraz pewność, że wszystkie elementy składające się na system ociepleń będą ze
36
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Złożony system izolacji cieplnej (ETICS)
www.ekspertbudowlany.pl
Rys. Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Gdzie szukać profesjonalnego wykonawcy? Współczesne systemy komunikacji dają nieograniczone obszary poszukiwań wykonaw-
kilku kandydatów, spośród których wybie-
takie jak przede wszystkim jakość wykona-
rzemy najbardziej odpowiadającego naszym
nych robót, opinie innych osób czy relację,
oczekiwaniom.
jaką uda się nawiązać chociażby po pierwszym spotkaniu. Warto także zwrócić uwagę
ców. Nic jednak nie zastąpi od lat sprawdzo-
Jak sprawdzić wykonawcę?
nych metod, jakimi są referencje znajomych
Czynność ta zajmie nam trochę czasu, ale
menty potwierdzające profesjonalizm i ciągłe
czy sąsiadów, którzy korzystali już z usług
warto go na nią poświęcić, aby uniknąć
dokształcanie się wykonawcy.
wskazanej firmy. Z reguły nie trzeba ich spe-
późniejszych rozczarowań. A najlepsze świa-
cjalnie zachęcać do podzielenia się spostrze-
dectwo dla wykonawcy mogą wystawić jego
żeniami i doświadczeniami ze współpracy
realizacje. Zapytajmy potencjalnego wy-
Wszystkie zapisy w umowie to dla wyko-
z wybraną ekipą fachowców. A są też cen-
konawcę o realizowane inwestycje. Warto
nawcy zobowiązanie, a dla inwestora gwa-
nym źródłem informacji również z tego po-
bezpośrednio porozmawiać z mieszkańcami
rancja solidnie wykonanej pracy, a w razie
wodu, że nie tylko podkreślą zalety ekipy, ale
domów i zapytać ich, czy są zadowoleni
jakichkolwiek usterek podstawa do reklama-
i wskażą jej słabe punkty oraz ewentualne
z wykonanej przez ekipę pracy.
cji i ewentualnych roszczeń w sądzie. Jest to
możliwości ich uniknięcia.
na certyfikaty i dyplomy – to ważne doku-
Ważna jest treść umowy
Warto też przyjrzeć się pracy ekipy na
Kolejnych informacji może dostarczyć ob-
budowie. Tu wiele możemy o niej się dowie-
serwacja budów, na których właśnie ukła-
dzieć. Na przykład bałagan na budowie czy
dane jest ocieplenie. Czasem już chwila
porozrzucane materiały i narzędzia nie najle-
rozmowy z członkami ekipy da wyobrażenie
piej świadczą o profesjonalizmie wykonawcy.
o jej fachowości i – przede wszystkim – o za-
Podobnie jak używanie starych, wysłużo-
angażowaniu w wykonywaną pracę. Można
nych narzędzi. Dobry wykonawca nie będzie
też skontaktować się z inwestorem budowy
oszczędzał na nowoczesnych narzędziach,
i zapytać go, czy jest zadowolony z wyboru
ułatwiających pracę i gwarantujących wy-
firmy wykonawczej.
soką jej jakość. I wreszcie sprawdźmy, czy
W poszukiwaniach wykonawcy mogą się
wszyscy członkowie ekipy mają odpowiednie
również przydać ogłoszenia w prasie, zwłasz-
uprawnienia. Dobry fachowiec bez oporów
cza lokalnej. Zwykle są one dość enigmatycz-
przedstawi uzyskane certyfikaty i zaświad-
ne i wymagają starannego sprawdzenia ogło-
czenia o odbytych szkoleniach. Zwróćmy
szeniodawcy. Nie należy ich jednak z góry
jednak uwagę, aby dotyczyły one wybranej
skreślać, bo tą drogą również można trafić
przez nas technologii ocieplenia i miały nie-
na profesjonalnego wykonawcę.
zbyt odległą datę.
Warto też pamiętać, że renomowani pro-
Rzetelny wykonawca to także osoba, która
ducenci systemów ociepleń szkolą wyko-
odznacza się kulturą osobistą i szacunkiem
nawców stosujących ich technologię. Po
do innych, koncentruje na swojej pracy
ukończeniu takiego szkolenia wykonawcy
i chętnie dzieli się swoimi doświadczeniami.
otrzymują odpowiednie certyfikaty, potwier-
Umie także doradzić i podpowiedzieć, jakie
dzające ich kwalifikacje do stosowania okre-
rozwiązanie zastosować, aby zoptymalizo-
więc bardzo ważny dokument i bez podpisa-
ślonego systemu ociepleń. A o listy wyko-
wać jakość oraz koszty wykonania. Dobry,
nia go przez obie strony nie należy rozpoczy-
nawców z certyfikatami można zapytać przy
doświadczony wykonawca podejmie się na-
nać prac. Nigdy też nie należy ufać w zapew-
zakupie materiałów lub poszukać ich w In-
wet bardzo trudnego wyzwania i sprawdzi
nienia, że „jakoś się dogadamy”.
ternecie na stronie konkretnego producenta.
Fot. Rockwool
szereg sposobów zanim stwierdzi, że czegoś
Umowa musi zawierać wszystkie ustalenia
No i wreszcie Internet. Znajdziemy tu
nie da się zrobić. Jeśli rzeczywiście dana
z wykonawcą, zaczynając od terminów roz-
wprost niezliczoną liczbę wyszukiwarek,
realizacja będzie niemożliwa do wykonania,
poczęcia i zakończenia prac, a kończąc na
ogólnokrajowych i lokalnych. A do ogłoszeń
profesjonalista uzasadni swoje obawy i zasu-
konsekwencjach wadliwego ich wykonania.
z reguły dołączone są wykazy realizacji (czę-
geruje inne rozwiązanie.
Powinna być też zapisana nazwa wybranego
sto zdjęcia) i dokumentów, potwierdzających
Pewnym kryterium wyboru ekipy budow-
systemu ocieplenia i jego komponentów oraz
kwalifikacje firmy oraz opinie inwestorów. Są
lanej jest cena. Czasem wydaje się nam, że
metoda aplikacji. Warto również określić, kto
też różne fora internetowe, na których inwe-
wybierając najdroższego fachowca, uchroni-
kupuje potrzebne materiały (jeśli wykonaw-
storzy wypowiadają się o zaletach i wadach
my się przed ryzykiem złej jakości wykonania
ca, to również sposób rozliczenia za nie) oraz
zatrudnionej przez nich firmy. Do informa-
prac. Nie jest to jednak kluczowy wyznacz-
uwzględnić terminy wypłaty wynagrodze-
cji w Internecie trzeba jednak podchodzić
nik, którym powinniśmy się kierować, ponie-
nia. Nie zawsze jednak da się przewidzieć
z pewnym dystansem. Zdarza się bowiem,
waż wysoka cena usługi nie jest gwarancją
wszystkie działania związanie z ocieplaniem
że nie do końca są one zgodne z rzeczywisto-
najlepszego jej wykonania. Najlepiej więc
budynku i zapisać je w umowie z wykonaw-
ścią. Lepiej więc nie ufać bezgranicznie po-
zorientować się, jakie są przedziały cenowe
cą, ale im więcej znajdzie się w niej szczegó-
danym informacjom i dokładnie je sprawdzić
tego typu usług budowlanych w okolicy i wy-
łów, tym lepiej dla inwestora.
zanim podejmiemy ostateczną decyzję.
brać najbardziej optymalną ofertę.
Mając już rozeznanie, jakim wykonawcom
W ostatecznym wyborze należy uwzględ-
warto wstępnie zaufać, umieśćmy na liście
nić nie tylko cenę, ale także inne czynniki,
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Wzór umowy można znaleźć na przykład na stronie Stowarzyszenia na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO).
37
Odpowiedni materiał w odpowiednim miejscu Dobór odpowiedniego materiału do izolacji ścian zewnętrznych może sprawić problem nawet najlepiej zorientowanym wykonawcom. Mnogość materiałów izolacyjnych na rynku – a co za tym idzie, teorii na temat wyższości jednego nad innymi – nie ułatwia podjęcia decyzji, a niekiedy wręcz ją utrudnia.
Bez wątpienia materiał izolacyjny powinien spełniać swoją nadrzędną funkcję, czyli izolować. Zazwyczaj podstawowym kryterium oceny jakości ocieplenia jest jego współczynnik przewodności cieplnej lambda (ʎ). Jednak różnica we współczynniku lambda rzędu 0,001 (np. pomiędzy ʎ = 0,036 a ʎ = 0,035) to różnica mniej niż 1 cm grubości izolacji, więc nie stanowi to rozstrzygającego argumentu. W kontekście ocieplenia ścian zewnętrznych jest to wręcz różnica pomijalna. Skoro większość produktów izolacyjnych nie różni się znacząco pod względem izolacyjności, na co warto zatem zwrócić uwagę? Jako istotne parametry wymienić należy wytrzymałość na rozciąganie do powierzchni czołowych TR, naprężenie ściskające CS(10) czy stabilność wymiarową w określonych warunkach, która zapewnia, że użyty materiał jest trwały i niezmienny w czasie. W połączeniu z zerową rozszerzalnością termiczną wełny skalnej, pozwala na niemal całkowite wyeliminowanie liniowych mostków termicznych, powstających na styku połączeń płyt izolacyjnych. Oznacza to – ze strony wykonawczej – że nie trzeba wykonywać dodatkowych czynności uszczelniających krawędzie ocieplenia, np. uzupełniania szczelin pianą lub drobnymi elementami ocieplenia. Dodatkowo, dzięki możliwości stosowania łączników (termodybli), eliminujemy mostki punktowe, które często są przyczyną powstawania tzw. „efektu biedronki”. Wykorzystać naturalne właściwości skały Tak jak wszystkie produkty z wełny skalnej ROCKWOOL, tak i płyty do izolowania ścian zewnętrznych są niepalne i sklasyfikowane w najwyższej klasie reakcji na ogień – A1. W dobie debaty na temat regulacji prawnych, związanych ze
stosowaniem pośrednich zabezpieczeń pożarowych w postaci pasów kondygnacyjnych czy obróbki otworów okiennych i drzwiowych wykonanych z materiałów niepalnych, niepalność wełny skalnej stawia ją na pierwszym miejscu wśród fasadowych materiałów izolacyjnych. Dodatkowo wełna skalna, dzięki swej włóknistej budowie, jest w stanie pochłaniać i wygłuszać niepożądane dźwięki z otoczenia. Wpływa to na poprawę komfortu życia w budynku. Natomiast paroprzepuszczalność wełny skalnej pozwala parze wodnej na swobodne wydostawanie się z przegród budynku, minimalizując ryzyko rozwoju pleśni i grzybów. Jest to szczególnie ważne w kontekście wilgoci technologicznej, tj. dużych ilości wody zarobowej, nagromadzonej w tynkach czy gładziach. Kluczem jest wykonanie! Nawet najlepszy materiał nie spełni dobrze swojej funkcji, jeśli nie zostanie zamontowany zgodnie z zasadami sztuki budowlanej i dbałością o detale. Montaż płyt fasadowych z wełny skalnej nie odbiega w żaden sposób od funkcjonujących na rynku rozwiązań. Niemniej jednak należy pamiętać o zaleceniach producentów oraz instrukcjach wykonawczych, które jasno określają m.in. zakres stosowania produktów, temperatury pracy czy przerwy technologiczne między kolejnymi etapami. Podczas ocieplania ścian zewnętrznych metodą lekką mokrą szczególną uwagę trzeba również poświęcić newralgicznym miejscom, tj. wszelkim narożnikom i załamaniom, połączeniom ścian zewnętrznych ze skosami połaciowymi dachu, obróbkom stolarki okiennej czy drzwiowej. Pamiętajmy, aby płyty kleić na
tzw. mijankę, szczelnie dosuwając je do poprzednio przyklejonych płyt (minimalne przewiązanie to 200 mm). Zwróćmy uwagę na poprawny montaż łączników, aby nie osadzać ich zbyt głęboko i nie doprowadzić do przeciągnięcia izolacji. Dzieje się tak w szczególnie wtedy, gdy stosujemy łączniki wbijane. Przed podjęciem decyzji o wyborze materiału izolacyjnego do ocieplenia ścian zewnętrznych warto zwrócić uwagę na wszystkie jego właściwości, a nie pojedyncze parametry. Rozwiązaniem idealnym są produkty o najlepszych właściwościach izolacyjnych, w relatywnie niskiej cenie, uwzględniające również własności mechaniczne, które gwarantują trwałość i niezmienność parametrów ocieplonej elewacji podczas eksploatacji budynku.
Kompleksowe rozwiązania do każdego zastosowania Nowa oferta rozwiązań z wełny skalnej do izolacji ścian zewnętrznych obejmuje produkty do różnego rodzaju zastosowań, począwszy od fasad wykonywanych metodą lekką mokrą (ETICS) przez fasady wentylowane, po specjalistyczne rozwiązania na potrzeby zabezpieczeń ogniowych czy rozwiązań specjalistycznych do klatek schodowych, ościeży okien i balkonów. FRONTROCK SUPER Wełna skalna FRONTROCK SUPER daje gwarancja wykonania trwałej i bezpiecznej fasady. Dzięki dwugęstościowemu rozwiązaniu (utwardzonej wierzchniej warstwie i zadeklarowanemu parametrowi „point load”) wykonawca ma pewność zabezpieczenia przeciągania kołka w stosunku do innych płyt fasadowych, a jednocześnie możliwość zmniejszenia ilości kołków. Ponadto wierzchnia twarda warstwa o gęstości 150 kg/m³ zapewnia stabilność i zachowuje sztywność mniejszych kawałków płyty. Natomiast spodnia warstwa płyt kompensuje nierówności powierzchni, tworząc równą płaszczyznę całej fasady.
VENTIROCK SUPER i VENTIROCK F SUPER – produkt o unikatowej, dwugęstościowej strukturze. Dzięki dużej gęstości znajduje zastosowanie w pasach nadprożowych budynków wielokondygnacyjnych, spełniając wymagania stawiane materiałom izolacyjnym w zakresie bezpieczeństwa pożarowego. Posiada najlepsze parametry izolacyjne (ʎ = 0,033 W/mK), a dzięki zadeklarowanym parametrom stabilności wymiarowej, klasie reakcji na ogień i nasiąkliwości, rozwiązania oparte na VENTIROCK SUPER (F) są trwałe i bezpieczne. Produkt zapewnia szczelność izolacji przy jednowarstwowym rozwiązaniu, a dzięki wysokiej gęstości również znakomita izolacyjność akustyczną. Jest dostępny w dwóch wersjach: z welonem szklanym (F) i bez welonu.
FRONTROCK PLUS Dzięki cechom produktu (elastyczności i stabilności wymiarowej) oraz zakresowi grubości (od 50 mm do 250 mm), wykorzystując FRONTROCK PLUS wykonawca może dobrać idealne rozwiązanie do swoich potrzeb, a ponadto dopasować je do trudnych rozwiązań konstrukcyjno-wykończeniowych (np. boniowania). Ponadto, dzięki znakomitym parametrom izolacyjnym, wykonawca otrzymuje dodatkowe argumenty na rzecz tego produktu w rozmowach z inwestorem – FRONTROCK PLUS ma jedne z najlepszych parametrów izolacyjnych ʎ = 0,035 W/mK. Ponadto płyta jest lżejsza, co znacząco ułatwia prace montażowe.
FRONTROCK S – produkt specjalistyczny, przeznaczony do izolacji klatek schodowych, o bardzo dobrych parametrach akustycznych i termicznych, gwarantujący spełnienie wymagań w zakresie przegród w budynw budyn wielokach wielo rodzinnych.
FRONTROCK FS i FRONTROCK FSN – produkty przeznaczone do zabezpieczeń pożarowych fasad ETICS ze styropianu, w formie pasów i izolacji naroży okiennych, pokryte zaprawą gruntującą.
FRONTROCK L – wełna skalna o strukturze lamelowej, znajdująca zastosowanie w trudnych konstrukcyjnie rozwiązaniach, o specjalnie dobranych grubościach. Dodatkową korzyścią w trakcie montażu jest brak konieczności kołkowania.
VENTIROCK PLUS i VENTIROCK F PLUS – podobnie jak produkt VENTIROCK SUPER, posiada unikatową, dwugęstościową strukturę, dzięki której minimalizuje ryzyko uszkodzeń mechanicznych podczas montażu i zapewnia szczelność izolacji przy jednowarstwowym rozwiązaniu. Produkt o znakomitych parametrach izolacyjności termicznej i akustycznej, dostępny w dwóch welowersjach: z welo nem szklanym (F) i bez welonu.
VENTIROCK i VENTIROCK F – produkt lekki, o bardzo dobrych parametrach izolacyjnych, znajdujący zastosowanie tam, gdzie liczy się bezpieczeństwo i trwałość fasady. Produkt dostępny w dwóch wersjach: z welonem szklanym i bez welonu.
www.rockwool.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Ułatwienia w programie
„CZYSTE POWIETRZE” Zgodnie z zapowiedziami weszły w życie zmiany doprecyzowujące zapisy programu „Czyste Powietrze”, a także dotyczące m.in. procesu przyjmowania i weryfikacji wniosków. Ułatwi to wnioskodawcom dostęp do skorzystania z programu oraz usprawni proces jego wdrażania.
D
ze źródłem ciepła w przypadku jego instalacji na potrzeby ogrzewania lub ogrzewania i ciepłej wody użytkowej. W Programie nie kwalifikuje się kosztów źródeł ciepła zainstalowanych wyłącznie do wytwarzania ciepłej wody użytkowej. W przypadku, gdy w jednorodzinnym
o tej pory wnioski o dofinansowanie
łącząc je z treścią dawnego pkt 6 ppkt 7
budynku mieszkalnym lub w lokalu miesz-
przyjmowane i rozpatrywane były
oraz 9.I i umieszczając w obecnym pkt 6.6
kalnym, w którym realizowane jest przed-
wyłącznie przez wojewódzkie fundu-
„Wykaz kosztów kwalifikowanych oraz ich li-
sięwzięcie,
mitów jednostkowych”.
gospodarcza rozumiana zgodnie z unijnym
sze ochrony środowiska i gospodarki wodnej.
prowadzona
jest
działalność
Obecne zmiany umożliwiają gminom udział
Jeżeli w istniejącym budynku nie nastę-
prawem konkurencji, wysokość kosztów
w procesie wdrażania programu. Będą one,
puje wymiana źródła ciepła, a wyposażony
kwalifikowanych jest pomniejszana pro-
na podstawie zawartych z wojewódzkimi
jest on w źródło ciepła typu: węzeł cieplny,
porcjonalnie do powierzchni zajmowanej
funduszami ochrony środowiska i gospodar-
pompa ciepła, kocioł gazowy, kocioł olejo-
na prowadzenie działalności gospodarczej.
ki wodnej porozumień, przyjmować wnioski
wy, urządzenie grzewcze elektryczne, pro-
Na użytek niniejszego programu przyjmu-
o dofinansowanie i dokonywać ich wstępnej
gram nie narzuca dodatkowych wymagań
je się, że powierzchnia, na której prowadzo-
weryfikacji.
technicznych poza obowiązującymi zgodnie
na jest ta działalność stanowi powierzchnię
Uproszczono również wzór formularza
z prawem. Obowiązek spełnienia wymagań
lokalu użytkowego.
wniosku o dofinansowanie. Ponadto w obec-
technicznych w postaci co najmniej 5 klasy
Brzmienie zmieniły także zapisy dotyczące
nej formie wniosek będzie zawierał warun-
normy europejskiej EN 303-5:2012 dotyczy
beneficjentów będących osobami fizycznymi:
ki umowy dotacji oraz oświadczenie woli
źródła ciepła na paliwo stałe, które nie pod-
A – będące właścicielami/współwłaścicielami
wnioskodawcy o chęci jej zawarcia, bez ko-
lega wymianie.
nieczności dodatkowej wizyty wnioskodawcy
jednorodzinnego budynku mieszkalnego
Kosztami kwalifikowanymi w takiej sytuacji mogą być:
w siedzibie WFOŚiGW.
lub wydzielonego w budynku jednorodzinnym lokalu mieszkalnego z wyodrębnioną
Ponadto beneficjenci ubiegający się o dota-
» dla budynków, które uzyskały pozwolenie
cję nie będą musieli składać weksla in blan-
na budowę przed 15.12.2002 r. pozostałe
norodzinny budynek mieszkalny/wydzie-
co z klauzulą bez protestu, jako zabezpiecze-
zadania termomodernizacyjne,
lony w budynku jednorodzinnym lokal
księgą wieczystą. W przypadku, gdy jed-
nia prawidłowego wykonania umowy dotacji.
» dla budynków, które uzyskały pozwolenie
Wydłużono też okres realizacji przedsię-
na budowę po 15.12.2002 r., w ramach
osób, dofinansowanie przysługuje współ-
wzięcia z 24 do 30 miesięcy od daty złożenia
przedsięwzięcia mogą być realizowane wy-
właścicielowi, pod warunkiem wyrażenia
wniosku o dofinansowanie, którego nie moż-
łącznie działania dotyczące zastosowania
zgody przez pozostałych współwłaścicieli
na jednak złożyć później niż 30.06.2029 r.
odnawialnych źródeł energii (kolektory sło-
Program nie będzie zawierał załącznika
neczne, mikroinstalacje fotowoltaiczne).
mieszkalny jest we współwłasności kilku
tego budynku/lokalu, B – będące właścicielami/współwłaściciela-
nr 1 „Wymagania techniczne”. Jego zapi-
W pkt 6.7.4 Programu doprecyzowa-
mi nieruchomości, które uzyskały zgodę
sy przeniesiono do głównego dokumentu,
no, że kwalifikowane są koszty związane
na rozpoczęcie budowy jednorodzinnego budynku mieszkalnego zgodnie z obowiązującymi przepisami ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (DzU z 2018 r. poz. 1202, z późn. zm.) i budynek nie został jeszcze przekazany lub zgłoszony do użytkowania. W przypadku, gdy nieruchomość jest we współwłasności kilku osób, dofinansowanie przysługuje współwłaścicielowi, pod warunkiem wyrażenia zgody przez pozostałych współwłaścicieli tej nieruchomości. Opracowano na podstawie
Fot. Fotolia
40
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
materiałów NFOŚiGW
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA Wiktor Janecki
Rosną nie tylko wymagania prawne wobec urządzeń grzewczych, ale i oczekiwania użytkowników. Wysoka sprawność gazowych kotłów kondensacyjnych to standard, więc rynek zwraca większą uwagę na jakość i trwałość, wzornictwo oraz komfort obsługi.
Fot. Viessmann
Kotły kondensacyjne – trendy Obudowa Kotły kondensacyjne są coraz mniejsze. Skoro system spalinowy tych urządzeń pozwala na większą swobodę ich lokalizowania w do-
42
starczy powierzchnia kilku metrów kwadrato-
obiegów grzejników wiszących oraz płaszczy-
wych, nie jest już konieczna duża kotłownia.
znowych (podłogowych).
Wnętrze
Dostępne są np. kotły stojące skonstruowane specjalnie do współpracy z kolektora-
mach, producenci zmieniają im wymiary, bu-
Jednak najważniejsze zmiany kryją się pod
mi słonecznymi. Mają duże zasobniki – prze-
dowę i wygląd. Kocioł może być elementem
obudową kotłów – są to m.in. nowe palniki.
ważnie 200 l – tak aby w ciągu dnia możliwe
wystroju kuchni czy przedpokoju – z tego
Domy i mieszkania potrzebują coraz mniej
było zgromadzenie odpowiedniej ilości wody
powodu wiele modeli wyglądem przypomina
energii na ogrzewanie, a zapotrzebowanie
pozwalającej na wieczorne i poranne ko-
meble kuchenne lub urządzenia AGD.
na ciepło bardzo się waha, stąd konieczność
rzystanie z łazienki. Wewnątrz tych kotłów
W domach jednorodzinnych coraz rzadziej
korzystania z palników o szerokiej modulacji
wbudowana jest także armatura konieczna
buduje się typowe kotłownie lub w ogóle się
mocy. Średniej wielkości nowy dom jednoro-
do współpracy z kolektorami słonecznymi –
je pomija, bo to często po prostu zbędny
dzinny do ogrzewania wymaga 3–5 kW. Ale
m.in. pompy obiegowe, naczynie wzbiorcze,
koszt. Praca kotłów kondensacyjnych jest bo-
już na potrzeby przygotowania ciepłej wody
naczynie zrzutowe czy zawór mieszający.
wiem niezależna od wentylacji pomieszcze-
użytkowej, aby korzystanie z niej było kom-
Montaż kotłów o rozmiarach lodówki, w któ-
nia, w którym znajduje się kocioł. Kominy do
fortowe, w kotłach dwufunkcyjnych potrzeba
rych wnętrzu znajduje się wszytko to, co kie-
kotłów kondensacyjnych mogą obsługiwać
22–24 kW. Sprostanie tym wymaganiom jest
dyś umieszczane było w kotłowni, sprowadza
jeden kocioł lub być zbiorcze. Pracują one
możliwe dzięki modulacji palników od nawet
się do połączenia króćców z przewodami in-
w nadciśnieniu i mają budowę kompaktową,
10% mocy znamionowej. Mają one bowiem
stalacji gazowej, c.o., c.w.u. i solarnej.
a lekkie elementy umożliwiają ich szybki i ła-
rozwiązania konstrukcyjne pozwalające tak
Wśród kompaktowych gazowych kotłów
twy montaż także na ścianie zewnętrznej lub
dobierać ilość gazu i powietrza, żeby spa-
kondensacyjnych znaleźć można także mo-
na ostatniej kondygnacji budynku. To także
lanie z wysoką sprawnością przebiegało nie
dele konstruowane specjalnie jako urzą-
wpływa na swobodę lokalizacji kotłów kon-
tylko w zakresie mocy 80–90%, ale w peł-
dzenia mające zastąpić stare i zużyte kotły
densacyjnych.
nym zakresie modulacji – od 10 do 100%.
niekondensacyjne. Nowy kocioł ma pasować
Nawet w przypadku układów hybrydowych
Kolejne zmiany pod obudową tych urzą-
do instalacji bez konieczności dokonania
kotłów kondensacyjnych z kolektorami sło-
dzeń to włożenie do kompaktowego kotła
w niej przeróbek. Jest to możliwe m.in. dzię-
necznymi i pompami ciepła nie ma potrzeby
armatury – m.in. zaworów i naczynia wzbior-
ki zastosowaniu większej pojemności wodnej
budowy kotłowni. Dlatego także zasobniki
czego. Tym samym nie widać instalacji –
i dużych wymienników w takich kotłach.
c.w.u. i pompy ciepła zyskują na wyglądzie
wszystko jest ukryte pod obudową kotła. Co
na tyle, że można je montować w części
więcej, w obudowie kotła wiszącego bywa
mieszkalnej bez obawy o zeszpecenie wy-
nawet niewielki zasobnik c.w.u. pozwalają-
Obok niezawodności oczekuje się od kotłów
stroju wnętrza. Z kolei w budynkach wielo-
cy zwiększyć komfort korzystania z ciepłej
kondensacyjnych ekonomicznej pracy oraz
rodzinnych i publicznych nie trzeba już bu-
wody. Z kolei kotły z większymi zasobnika-
zapewnienia komfortu – nie tylko w zakresie
dować dużych kotłowni. Wiszące kotły mają
mi – 100, 150 czy nawet 200 l – w wersji
dostarczanego ciepła, ale też obsługi. Umoż-
moc nawet 50 czy 150 kW i na niewielkiej
stojącej wyglądem przypominają estetyczne
liwiają to układy sterowania, które zbierają
przestrzeni można z nich zbudować kaska-
lodówki i również łatwo je wkomponować
dane niezbędne do ekonomicznej pracy, np.
dę o mocy nawet 1 MW. Dostępne są też
w wystrój kuchni czy przedpokoju. Pod obu-
temperaturę zewnętrzną czy aktualną tempe-
niewielkich rozmiarów stojące kotły konden-
dową kompaktowych kotłów stojących mogą
raturę w pomieszczeniach, temperaturę po-
sacyjne o mocach kilkuset kW, którym wy-
się znaleźć nawet rozdzielacze z armaturą do
wrotu, temperaturę w zasobniku c.w.u.
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Regulatory
AKCJA TERMOMODERNIZACJA Współczesne kotły kondensacyjne to urzą-
micznym, jak i komfortu. Ponadto sprawuje
regulacji pracują z różnymi urządzeniami da-
dzenia grzewcze składające się z wielu pod-
opiekę nad poprawnością pracy, pilnuje kwe-
nego producenta – kotłami i pompami ciepła,
zespołów, a sterowanie i automatyka nabie-
stii serwisowych i przeglądów oraz wychwy-
klimatyzatorami oraz centralami wentylacyj-
rają szczególnego znaczenia w złożonych
tuje wszelkie błędy i źródła ewentualnych
nymi, a nawet z kaskadami kotłów i pomp
układach hybrydowych. Jednak nadrzędną
awarii, a także same awarie – one też się
ciepła. W ofertach zachęcających do korzy-
zasadą takich układów sterowania jest prak-
zdarzają. Informacja z takich analiz dociera
stania z tych nowych rozwiązań podawane
tyczny i intuicyjny charakter obsługi, tak aby
do użytkownika, ale też w razie awarii czy
są np. informacje, o ile można dzięki nim
użytkownik mógł z nich korzystać bez szcze-
konieczności interwencji – do instalatora/ser-
zwiększyć efektywność energetyczną – jest
gólnego przygotowania. Parametry urządzeń
wisanta. Ten ma z kolei dostęp do danych
to przynajmniej 4–5%. Do nowoczesnych
można łatwo kontrolować i korygować, korzy-
na temat pracy kotła i instalacji i wiele inter-
regulatorów oferowane są specjalne bezpłat-
stając z wyświetlacza, ale też coraz częściej
wencji może podejmować zdalnie. Co więcej,
ne aplikacje na urządzenia mobilne (smart-
poprzez aplikacje w urządzeniach mobilnych.
dane te mogą być poddawane analizie i gdy
fon, tablet z systemem iOS lub Android),
Sterowniki umożliwiają ustawienie harmono-
okaże się, że eksploatacja obecnej instalacji
które umożliwiają zdalne sterowanie ukła-
gramów dziennych czy tygodniowych dosto-
staje się nieekonomiczna i szybko zwróci się
dem z dowolnego miejsca poprzez internet.
sowanych do potrzeb użytkownika itp.
jej modernizacja, użytkownik otrzyma ofertę
W aplikacjach takich liczy się proste menu
Wchodzimy w erę cyfrowego HVAC – nie
przeprowadzenia takich prac – dopasowaną
i intuicyjna obsługa. Do zalet takich sterow-
tylko w sferze projektowania, ale także eks-
do jego potrzeb. Przypomina to trochę usłu-
ników należą funkcje indywidualnej adapta-
ploatacji instalacji i urządzeń – zmierzamy
gi, jakie oferują potentaci na rynku interneto-
cji systemu grzewczego do stylu życia i rytmu
w kierunku inteligentnych urządzeń i budyn-
wym: nie koncentrują się na sprzedaży pro-
dnia użytkownika oraz wybór optymalnego
ków. Stawiane są tezy, że już niedługo dom
duktu, ale na związaniu się z klientem dzięki
w danej chwili źródła energii w instalacjach
czy mieszkanie nie będzie produktem, tylko
usłudze. Użytkownik poprzez taką umowę
hybrydowych. Standardem staje się w re-
usługą na życie w komfortowych warunkach.
zyskuje m.in. możliwość zdalnej diagnostyki
gulatorach monitoring zużycia energii: gazu
Oferowane obecnie układy do sterowania
czy szybką pomoc ze strony specjalisty od
i energii elektrycznej na potrzeby c.o., c.w.u.
ogrzewaniem i wentylacją w domach mogą
ogrzewania.
oraz chłodzenia i wentylacji, a także uzy-
już działać w trójkącie: użytkownik – pro-
Model taki nie jest już odległą przyszło-
sku energii odnawialnej z instalacji PV czy
ducent – serwisant/instalator. System zbiera
ścią. Użytkownicy kotłów kondensacyjnych
kolektorów słonecznych. Obsługę i działanie
dane o pracy instalacji, przekazuje do produ-
już mają do dyspozycji systemowe regulato-
takich regulatorów nawet na trzech obiegach
centa, tam je analizuje w kierunku optymali-
ry zarządzające jednocześnie ogrzewaniem
można przed zakupem dodatkowo przetesto-
zacji pracy – zarówno pod względem ekono-
i wentylacją oraz chłodzeniem. Takie układy
wać na symulatorach. reklama
Nowy system FLS Lekki system instalacyjny fischer. Prosty. Wytrzymały. Intuicyjny. System fischer FLS składa się z modularnych akcesoriów montażowych, które poradzą sobie z obciążeniami instalacji użytkowych poziomych, jak i pionowych. Bezpieczne mocowanie zapewniają precyzyjne elementy, które można ze sobą dowolnie konfigurować – szyny montażowe FLS, wsporniki ALS oraz wstępnie zmontowane elementy konstrukcyjne.
Dowiedz więcej nanr 5/2019 EKSPERTsię BUDOWLANY www.fischerpolska.pl
www.ekspertbudowlany.pl
43
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
NOWOŚCI W OFERCIE VIESSMANN Kotły nowej generacji, klimatyzatory i inne urządzenia do twojego domu Firma Viessmann kojarzona jest głównie z systemami grzewczymi. W jej najnowszej ofercie, oprócz kotłów kondensacyjnych nowej generacji, można znaleźć również urządzenia do chłodzenia i oczyszczania powietrza w domu. Nowa generacja kotłów kondensacyjnych
w górnej części urządzenia, co zapewnia jego wygodną obsługę bez konieczności pochylania się. Na wyświetlaczu w menu znajdziemy m.in. funkcję panel energetyczny, która pozwala na bieżąco kontrolować wartości dotyczące zużycia energii.
Ciekawym rozwiązaniem w kotłach kondensacyjnych Vitodens najnowszej genera-
Klimatyzator nie tylko na lato
Gazowe kotły kondensacyjne Vitodens znane
cji jest również przestawiany 7-calowy wy-
Nowa oferta Viessmann to także klimatyza-
są na rynku od wielu lat. Najnowsza gene-
świetlacz dotykowy. Może on znajdować się
tory typu split, które poza funkcją chłodzenia
racja tych urządzeń wyróżnia się nie tylko wysoką efektywnością i niską emisją, co jest istotne z uwagi na jakość powietrza, którym oddychamy, ale również cyfrowymi rozwiązaniami, które dla użytkownika oznaczają jeszcze łatwiejszą obsługę systemu grzewczego. Kotły kondensacyjne nowej generacji wyposażone są m.in. w zintegrowany interfejs WLAN, który umożliwia bezpośrednią komunikację urządzenia grzewczego z internetem. Dzięki temu praca kotła może być kontrolowana również poprzez sieć internetową i wygodną aplikację mobilną ViCare. Takie rozwiązanie zapewnia użytkownikowi kotła pełną kontrolę nad urządzeniem, np. z poziomu smartfona lub tableta, niezależnie od czasu i miejsca, w którym aktualnie przebywa.
44
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Klimatyzator Vitoclima 200-S z funkcją Wi-Fi
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
AKCJA TERMOMODERNIZACJA pomieszczeń w ciepłe letnie dni umożliwiają również ich ogrzewanie, gdy zajdzie taka potrzeba. W funkcji ogrzewania klimatyzatory Vitoclima pracują jak pompa ciepła, a więc pobierają ciepło z powietrza zewnętrznego i przekazują je do ogrzewanego pomieszczenia. Mogą one pracować przy temperaturze zewnętrznej dochodzącej nawet do –15°C, dzięki czemu umożliwiają energooszczędne dogrzewanie pomieszczenia nie tylko wczesną wiosną czy jesienią, ale również zimą. Klimatyzatory Vitoclima 200-S wyposażone są w kilka przydatnych funkcji, m.in. Wi-Fi, dzięki której w upalny dzień przed powrotem do domu możemy wcześniej uru-
Oczyszczacz powietrza z 6-stopniowym systemem filtracji
chomić klimatyzator, korzystając ze smarftona. Praktycznym rozwiązaniem jest również
wietrza. Do swojej oferty firma wprowadziła
cję Silent, redukującą prędkość wentylatora
funkcja inteligentnej kontroli temperatury
również oczyszczacz firmy Haus & Luft, dzięki
dla zapewnienia jego maksymalnie cichej
I feel, która pozwala dokładnie dopasować
któremu możemy zadbać o jakość powietrza
pracy nocą.
pracę klimatyzatora do aktualnej temperatu-
w domowych wnętrzach. Oczyszczacz po-
ry otoczenia, zwiększając tym samym kom-
wietrza HL-OP-15 wyróżnia m.in. 6-stopnio-
fort użytkowania klimatyzacji i zapewniając
wy system filtracji, który dzięki zastosowaniu
większą oszczędność energii.
filtra fotokatalitycznego pozwala skutecznie
Zawsze czyste powietrze w Twoim domu
wyeliminować m.in. alergeny, dym i nieprzyjemne zapachy. Oczyszczacz powietrza wyposażony jest także we wskaźnik zanieczysz-
Viessmann walczy ze smogiem, przede
czenia pyłami zawieszonymi PM2,5, funkcję
wszystkim oferując swoim klientom urządze-
Auto dostosowującą pracę urządzenia do ja-
nia grzewcze, które nie zanieczyszczają po-
kości powietrza w pomieszczeniu oraz funk-
VIESSMANN Sp. z o.o. al. Karkonoska 65, 53-015 Wrocław tel. 801 00 2345 Całodobowa infolinia serwisowa: 801 0801 24 www.viessmann.pl promocja
ź Odwied portal
ARTYKUŁY MERYTORYCZNE NA TEMAT BUDOWY, REMONTU I WYPOSAŻENIA
INSPIRUJĄCE
NOWOŚCI GALERIE PRODUKTOWE ZDJĘĆ
DOMU ORAZ JEGO OTOCZENIA
RYNKOWE
PRZEGLĄDY PRODUKTÓW NAJNOWSZE WYDANIA
EKSPERTA BUDOWLANEGO DO BEZPŁATNEGO POBRANIA
FILMY PORADNIKOWE
W WYGODNYM FORMACIE PDF
PORADY EKSPERTÓW Z RÓŻNYCH DZIEDZIN EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
KATALOG FIRM
BEZPŁATNE
E-BOOKI
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
45
AKCJA TERMOMODERNIZACJA BUDOWA
Jaki komin dobrać
DO KOTŁÓW 5 KLASY W ramach programu „Czyste Powietrze” wymieniane będą m.in. kotły węglowe. Czy wystarczy wymienić kocioł, żeby zmniejszyć emisję spalin i pyłów?
W
Polsce około 2/3 budynków jed-
Wymiana kotła zasypowego na kocioł
norodzinnych ogrzewanych jest
automatyczny klasy 5 wymagać będzie sto-
za pomocą kotłów węglowych,
sowania wyłącznie określonych przez pro-
które zużywają rocznie około 9 mln ton wę-
ducenta sortymentów węgla, zarówno pod
gla. Szacuje się, że niemal 45% kotłów wę-
względem wartości opałowej, spiekalności,
sy mają o wiele niższą temperaturę spalin
glowych to urządzenia stare, mające więcej
jak i wilgotności, a w wielu przypadkach –
i większe opory ich przepływu oraz wydaj-
niż 10 lat. Z kolei liczbę niedostatecznie
również wymiany komina.
ność modulowaną od nawet 30% mocy
zaizolowanych budynków jednorodzinnych szacuje się na ponad 70%. Stare kotły
46
Fot. MK Systemy Kominowe
Wiktor Janecki
Kominy do kotłów 5 klasy
nominalnej. W kotłach tych w trybie pracy z częściową mocą spaliny mają temperatury
będę wymieniane m.in. w ramach progra-
Paliwo to kwestia oczywista – nie można
bliskie punktu rosy i jeśli zostawi się stary
mu „Czyste Powietrze” i ulg remontowych
stosować złego, taniego paliwa, bo zablokuje
komin lub zostanie on źle dobrany, produk-
w celu obniżenia emisji i ograniczenia smo-
ono podajnik i palnik, a tym samym kocioł.
ty spalania będą się wykraplać w kominie,
gu. Pomoc kierowana jest przede wszyst-
A po co wymieniać komin? Żeby kocioł miał
a może i w samym kotle. Agresywny konden-
kim do najmniej zasobnych mieszkańców.
sprawność oraz emisyjność spalin i pyłów na
sat szybko uszkodzi komin, a nawet kocioł.
Ale czy wymiana starego kotła zasypowego
deklarowanym przez producenta poziomie,
Chłodne spaliny mają większą gęstość
na nowy automatyczny 5 klasy przyniesie
musi być podłączony do odpowiednio dobra-
i tym samym następuje spadek siły ciągu ko-
także niższe koszty eksploatacyjne? Czy wy-
nego komina z uwzględnieniem mocy kotła,
minowego. Należy zatem zakładać, że komin
starczy jedynie wymienić kocioł? A co z ko-
rodzaju paliwa oraz wysokości komina. Tra-
podłączony do kotła klasy 5 na całej długości
minem?
dycyjne kominy z cegły lub ceramiczne nie
będzie pracował w trybie mokrym. A to wy-
Ciekawe symulacje różnych wariantów
będą już mogły być eksploatowane ze współ-
maga wykonania go z materiałów odpornych
działań termomodernizacyjnych dla budynku
czesnymi kotłami 5 klasy. W niektórych
na działanie agresywnego kondensatu i takiej
jednorodzinnego w standardzie z końca lat
przypadkach może wystarczyć adaptacja
konstrukcji, żeby jak najbardziej ograniczyć
80. ubiegłego wieku można znaleźć w rapor-
istniejących kominów poprzez montaż wkła-
spadek temperatury spalin przechodzących
cie pt. Określenie głównych zalet ocieplania
du kominowego stalowego i zaizolowanie
przez komin na całej jego długości [2].
budynków istniejących oraz wpływu termo-
czopucha oraz części wkładu wychodzącego
Na kondensat odporne są elementy wyko-
modernizacji na ograniczenie smogu, opra-
ponad dach lub niewielkiego jego przedłuże-
nane ze stali nierdzewnych (kwasoodpornych)
cowanym w 2017 roku [1]. Najważniejszy
nia i wykonania odpływu kondensatu. Jed-
gatunku 1.4404 o grubości 0,8 mm lub ce-
wniosek z tego raportu to zwrócenie uwagi, że
nak w wielu przypadkach konieczna będzie
ramika kwasoodporna. Z kolei izolację cieplną
sama wymiana starych kotłów węglowych na
budowa nowego komina, a najprostszym
zapobiegającą wychłodzeniu spalin na całej
nowe kotły 5 klasy nie spowoduje zmniejsze-
i najtańszym rozwiązaniem będzie zastoso-
długości komina zapewni wełna mineralna
nia kosztów ogrzewania, a może spowodować
wanie zewnętrznego systemowego komina
zastosowana pomiędzy elementem wewnętrz-
nawet ich wzrost – w sprawniejszym kotle zu-
izolowanego.
nym a płaszczem zewnętrznym. Żeby zmini-
żyjemy mniej węgla, ale lepszego i droższego.
Współczesne kotły tworzą wraz z kominem
malizować niepotrzebne opory przepływu,
Największe oszczędności w kosztach użytko-
jeden układ energetyczny, którego elementy
komin powinien mieć jak najmniejszą liczbę
wania budynków i najlepszy efekt antysmo-
muszą współpracować dla osiągnięcia zało-
kolan, redukcji i zwężek i nie należy monto-
gowy daje kompleksowa termomodernizacja.
żonych celów [2]. Źle dobrany komin – za
wać na zakończeniu kształtek – daszków, na-
Pozwala na redukcję zapotrzebowania na
duży lub za mały – dla kotła 5 klasy spo-
sad czy turbin wyciągowych. Komin musi też
energię użytkową do ogrzewania i wentylacji
woduje nawet wyższą emisję niż klasyczny
mieć system odprowadzania kondensatu.
o 60%, na energię końcową do ogrzewania
kopciuch z dobrze dobranym kominem. Ko-
i przygotowania c.w.u. o 70%, a na energię
tły 5 klasy są urządzeniami atmosferycznymi
pierwotną o 68%. Zatem wymiana kotła zasy-
i wymagają właściwego ciągu kominowego.
powego na nowy 5 klasy nie ma ekonomicz-
Wprawdzie w kotłach tych znajdują się wen-
nego uzasadnienia, jeśli nie ociepli się domu
tylatory, ale służą do zapewnienia jakości
i nie wyreguluje instalacji. Także efekt ekolo-
procesu spalania i nie gwarantują ciągu ko-
giczny nie jest zadowalający.
minowego ani usuwania spalin. Kotły 5 kla-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 2/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Literatura 1. https://docplayer.pl/61151338-Okreslenie-glownych-zalet-ocieplania-budynkow-istniejacych-oraz-wplywu-termomodernizacji-na-ograniczenie-smogu-niskiej-emisji.html (dostęp 31.01.2019). 2. P. Cembala, „Systemy odprowadzania spalin z kotłów węglowych 5 klasy”, „Rynek Instalacyjny” 7–8/2018.
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
BEZPIECZEŃSTWO
GWARANCJA NOWOCZESNOŚĆ
MK SYSTEMY KOMINOWE
MK Systemy Kominowe to jeden z największych producentów systemów odprowadzania spalin ze stali szlachetnych w Polsce. Jesteśmy również częścią Grupy Joncoux, która jest liderem wśród producentów systemów kominowych i wentylacyjnych w Europie.
qq Systemy
jednościenne i dwuścienne do wszystkich rodzajów kotłów (wkłady kominowe, kominy zewnętrzne)
qq Systemy
do kotłów stałopalnych
qq Systemy
powietrzno-spalinowe do kotłów kondensacyjnych
qq Systemy
elastyczne Flex do wentylacji, kotłów atmosferycznych na drewno i do kotłów kondensacyjnych
qq Przyłącza
do kominków
qq Systemy
do agregatów prądotwórczych i jednostek kogeneracyjnych
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
47
Fot. Creaton
AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE
JAK PRAWIDŁOWO UŻYTKOWAĆ KOMINY Joanna Ryńska
wyrobów, czy mają one atesty i certyfikaty
Kiedy zbliża się sezon grzewczy, warto przypomnieć sobie zasady prawidłowego użytkowania kominów wentylacyjnych, spalinowych i dymowych w domach. Jest to o tyle łatwe, że głównym zadaniem właściciela domu jest dbanie o terminy regularnych przeglądów kominiarskich i czyszczenia przewodów.
(np. znak CE) oraz czy charakteryzują się niepalnością. Kominiarz sprawdzi także, czy komin został wykonany prawidłowo (zgodnie z projektem i sztuką budowlaną), czy jest drożny oraz czy jest w stanie odpowiednio pracować, zapewniając projektowany ciąg kominowy. Ważnym elementem kontroli od-
Prawidłowy projekt i wykonanie Na kominie nie warto oszczędzać. Przede
ponad dachem. Elementy te są bowiem ważne dla prawidłowej pracy komina.
wykonania i pracy wlotów oraz wylotów. Odbiór komina dotyczy także systemów zmodernizowanych lub wymienionych, np. w wyniku wymiany źródła ciepła.
wszystkim domowy system kominów – wen-
Jeśli użytkownik domu jednorodzinnego
tylacyjnych, spalinowych i dymowych (te dwa
decyduje się na wymianę źródła ciepła (np.
ostatnie zależnie od rodzaju źródła ciepła) –
kotła węglowego starego typu na kocioł ga-
powinien zostać zaprojektowany przez dobre-
zowy), to konieczne jest sprawdzenie przez
Komin powinien być regularnie czyszczony
go fachowca. Komin i przyłącza do niego, jako
projektanta, czy nie będzie konieczny remont
(przez mistrza lub czeladnika kominiarskie-
wyroby budowlane, powinny mieć oznaczenia
lub wręcz wymiana systemu kominowego.
go) i podlegać kontroli technicznej (doko-
CE. Materiały, z których jest wykonywany ko-
Dla różnych rodzajów kotłów są różne wa-
nywanej
min, powinny być niepalne. Na rynku dostęp-
runki spalania i odprowadzania spalin, więc
Przewody kominowe powinno się czyścić
ne są prefabrykowane systemy kominowe,
zaniedbanie tej czynności może sprawić, że
które zapewniają spełnienie wymogów tech-
komin po prostu przestanie działać, a nowe
niczno-materiałowych, a które wykonuje się
źródło ciepła będzie pracować wyraźnie po-
sprawniej niż kominy murowane.
niżej oczekiwań.
Dla prawidłowego działania kominów ważny jest też domowy system wentylacji – odprowadzania zużytego powietrza i napływu
48
biorowej jest też sprawdzenie prawidłowości materiałach czy choćby wysokości komina
Przed rozpoczęciem użytkowania
Komin pod stałą kontrolą
przez
mistrza
kominiarskiego).
z następującą częstotliwością:
» przewody wentylacyjne – raz w roku; » przewody spalinowe (obsługujące kotły na paliwa płynne i gazowe) – dwa razy w roku;
» przewody
dymowe (obsługujące kotły na
paliwa stałe) – cztery razy w roku.
świeżego. Elementem projektu powinno też
Zanim rozpocznie się użytkowanie komina,
Podczas czyszczenia przewodów kominiarz
być wskazanie kominów, które mogą wyma-
powinien on przejść odbiór kominiarski. Do
przede wszystkim usunie zanieczyszczenia
gać zastosowania nasad kominowych. Nasa-
dokonania odbioru uprawniony jest mistrz
odkładające się na ścianach wewnętrznych
dy nie mogą być dobierane przypadkowo, po-
kominiarski. Efektem odbioru powinien być
komina. W przypadku przewodów dymowych
nieważ muszą uwzględniać lokalne warunki
odpowiedni protokół, dokumentujący przy-
będą to przede wszystkim smoła i sadza.
(np. przeważające kierunki wiatru).
datność komina do użytkowania.
Odkładająca się sadza ma chropowatą po-
Wykonanie kominów należy zlecić spraw-
Odbiór kominiarski potwierdza, czy komin
wierzchnię, przez co hamuje strumień spalin,
dzonemu wykonawcy, który nie będzie próbo-
zapewni bezpieczeństwo mieszkańcom. Skła-
co w konsekwencji osłabia ciąg i pogarsza
wał oszczędzać na wskazanych w projekcie
da się na to m.in. zastosowanie odpowiednich
działanie komina. W przypadku przewodów
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA spalinowych i wentylacyjnych często wystę-
komina – drożność, przebieg i szczelność
podobnie jak we własnym zakresie nie po-
pującymi problemami są nieproszeni goście
przewodu oraz weryfikuje stan komina wy-
winno się montować nasad kominowych.
– w kominach tych spotkać można bowiem
prowadzonego ponad dach, w tym popraw-
Takie działania powinny być skonsultowane
pajęczyny czy nawet ptasie gniazda. Bloku-
ność działania nasad kominowych. Komi-
z projektantem, np. osobą współpracującą
ją one przekrój komina. Zanieczyszczenia,
niarz powinien zwrócić szczególną uwagę na
z producentem czy dostawcą takich roz-
niezależnie od rodzaju przewodu, usuwa się
nasady obrotowe, ponieważ mają one części
wiązań.
z komina poprzez otwór rewizyjno-wyczyst-
ruchome, które pracują w trudnych warun-
ny, znajdujący się w dolnej części komina.
kach, co może spowodować awarię urządze-
Przegląd to coś więcej niż czyszczenie
nia i jego działanie dokładnie odwrotne do zamierzonego (nawiewanie spalin do komina zamiast ich wyciągania).
Niezależnie od regularnego czyszczenia,
Kolejna część przeglądu odbywa się
w domu jednorodzinnym raz do roku powin-
w części mieszkalnej, gdzie sprawdzane są
na się także odbyć kontrola stanu technicz-
przewody wentylacyjne pod kątem drożno-
nego i drożności przewodów kominowych.
ści i prawidłowości ciągu wentylacyjnego.
Przeglądy kominiarskie to obowiązek każdego właściciela i zarządcy nieruchomości, zgodnie z art. 62 Ustawy Prawo budowlane. Przeglądu kominiarskiego nie należy zanie-
Ekspert
Na profesjonalny przegląd kominiarski składają się: » Badanie techniczne potwierdzające drożność i szczelność przewodów spalinowych i dymowych. » Badanie drożności przewodów i przyłączy wentylacyjnych. » Kontrola podłączenia urządzeń grzewczych.
RADZI
W mieszkaniu sprawdzane jest też podłączenie urządzeń grzewczych do kominów.
Samodzielne działania
W przypadku przewodów dymowych można kilka razy w ciągu sezonu grzewczego oczyścić (przez otwór rewizyjno-wyczyst-
dbywać, choć nie ma kar urzędowych za jego
Mieszkańcy domów jednorodzinnych we
ny) dolną część komina z nagromadzonych
brak we własnym domu. Podczas przeglądu
własnym zakresie mają do zrobienia raczej
nieczystości. Jest to jednak działanie tylko
mistrz kominiarski sprawdzi nie tylko same
niewiele. Lista zaleceń składa się głównie
uzupełniające regularne czyszczenie wyko-
przewody kominowe, ale też stan techniczny
z zakazów. Nie należy na przykład niczym
nywane przez profesjonalistę. Absolutnie
całej instalacji.
zastawiać albo zasłaniać kratek wentylacyj-
zabronione jest też „czyszczenie” komina
Kominiarz rozpoczyna przegląd od dachu,
nych, jeśli dmucha z nich zimne powietrze,
przez próbę wypalania sadzy za pomocą jej
gdzie zajmuje się przewodami spalinowymi
oznacza to konieczność kontroli kominiar-
„kontrolowanego” zapłonu. W ten sposób
i dymowymi (a więc tymi, do których pod-
skiej i poszukania sposobu poprawy ciągu
można co najwyżej doprowadzić do nie-
łączone są urządzenia grzewcze). Kominiarz
wentylacyjnego. W przewodach nie należy
szczęścia, powodując pożar albo zniszcze-
czyści przewody, sprawdza cechy użytkowe
też samodzielnie umieszczać wentylatorów,
nie komina. reklama
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
49
AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE
USZCZELNIENIE KOMINA na paliwa stałe Komin to jeden z najważniejszych elementów domu, który pracuje w bardzo ciężkich i wymagających warunkach. Podobnie jak inne części instalacji grzewczej ulega degradacji, a jego żywotność spada – dotyczy to zwłaszcza komina ceglanego, odprowadzającego spaliny z paliw stałych. Niewiele osób zdaje sobie jednak sprawę, że w niektórych przypadkach możliwa jest jego renowacja – pomocna w tym przypadku jest masa uszczelniająca. Masa uszczelniająca – sposób na zdegradowany komin na paliwa stałe
spalanie mokrego drewna. W jego wnętrzu
Po dłuższym okresie użytkowania, pomimo
objawem jest nieprzyjemny zapach sadzy,
wykonywanego
wyczuwalny nawet w mieszkaniu.
czyszczenia,
komin
ule-
Negatywny wpływ na komin ma również powstają wówczas rozszczelnienia, których
ga zniszczeniu – powstają w nim wówczas
Jeśli użytkownikowi zależy, aby stary ko-
ubytki i nieszczelności. Paliwa stałe służące
min nadal był sprawny i odprowadzał spaliny
do opalania płyt kuchennych, kominków czy
z paliw stałych, warto przeprowadzić jego
kotłów są często złej jakości. Do najbardziej
naprawę. Skutecznym, a zarazem trwałym
szkodliwych należy węgiel zasiarczony, który
sposobem jest uszczelnienie specjalną masą,
jest zabójczy dla kominów ceglanych. W pro-
potocznie nazywane szlamowaniem. Proces
cesie spalania tworzą się kwasy, zmieniają-
ten polega na otynkowaniu komina od środ-
ce zaprawę cementowo-wapienną w kredę.
ka specjalną zaprawą i tym samym uszczel-
Wiązania ustępują, w efekcie czego komin
nieniu kanałów wentylacyjnych i przewodów
bez trudu można rozebrać cegła po cegle.
odprowadzających spaliny z urządzeń opala-
Proces ten postępuje powoli i jest doskonale
nych paliwami stałymi, wykonanymi z cegły,
widoczny w starych domach w górnych par-
betonu czy ceramiki.
tiach komina, w których często brakuje kilku cegieł.
Jak nakładać masę uszczelniającą? Przed przystąpieniem do całego procesu
Rys. JAWAR
Dariusz Pilitowski, dyrektor ds. rozwoju w firmie Jawar
Ekspert RADZI
Każda konstrukcja budowlana, także komin, ma określoną żywotność. W celu jej wydłużenia opracowaliśmy masę uszczelniającą, przeznaczoną do szlamowania kanałów spalinowych i wentylacyjnych. To zaprawa w postaci sypkiej, która po wymieszaniu z odpowiednią ilością wody tworzy gotową do użycia masę. W masie tej zastosowaliśmy nowoczesną technologię doboru wypełniaczy mineralnych, polimerów, cementów oraz włókien zbrojeniowych. Dzięki odpowiedniemu dopasowaniu składników w recepturze uzyskaliśmy wysoką elastyczność oraz szybki wzrost wytrzymałości, które zapobiegają powstawaniu rys skurczowych i zapewniają doskonałą odporność na ścieranie. Ponadto masa Jawar charakteryzuje się bardzo dobrą przyczepnością do wszystkich powierzchni kominowych, gwarantując wysoką odporność termiczną oraz szczelność przewodów.
Rys. JAWAR
przewód kominowy powinien być wolny od
50
Schemat nakładania zaprawy
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
sadzy, kurzu oraz wszelkich zanieczyszczeń.
si do dwóch godzin (temperatura otoczenia
Czyszczenie przewodu ze starych, niespój-
+20°C). W zależności od ubytków i zuży-
nych zapraw i sadzy należy wykonać za po-
cia na powierzchni przewodu kominowego,
mocą odpowiednich urządzeń oraz szczotek.
proces należy powtarzać 2–3-krotnie. Nie
Wszelkie otwory przyłączeniowe do przewo-
stosować w temperaturach poniżej +5°C
dów powinny zostać zabezpieczone przed
i powyżej +30°C. Ze względu na specyfikę
ewentualnym zalaniem. Przed rozpoczęciem
tej operacji najlepiej powierzyć jej wykonanie
aplikacji masy uszczelniającej należy przy-
specjalistycznej firmie lub kominiarzowi.
gotować specjalistyczne urządzenia do tyn-
Prawidłowo wykonana renowacja komina
kowania wewnętrznych powierzchni szachtu
masą uszczelniającą pozwoli ponownie bez-
kominowego. Przewód kominowy należy
pieczne użytkować komin przez kolejne lata.
dokładnie zwilżyć wodą. Zawartość worka
Należy jednak pamiętać, że ten sposób na-
trzeba wymieszać z około 5–6 litrami czystej
prawy komina jest zarezerwowany wyłącznie
wody, używając mieszadła wolnoobrotowego
dla spalin suchych i wentylacji, nie należy go
aż do czasu uzyskania jednolitej, plastycznej
stosować do naprawy kominów odprowadza-
konsystencji, a następnie pozostawić na oko-
jących spaliny mokre. Po wykonaniu szlamo-
ło 5–7 minut. Czas przydatności do użycia
wania komin może być użytkowany po 48
gotowej masy po rozrobieniu z wodą wyno-
godzinach, w zależności od pogody.
www.ekspertbudowlany.pl
AKCJA TERMOMODERNIZACJA INSTALACJE
OGRZEWANIE PODŁOGOWE
Co warto wiedzieć przed decyzją Joanna Ryńska
ność ogrzewania. Ogrzewanie elektryczne,
Brak utrudniających aranżację pomieszczeń grzejników, wyeliminowany problem unoszenia kurzu, energooszczędność i wysoki komfort – te zalety sprawiają, że planujący budowę lub generalny remont domu inwestorzy poważnie myślą o zastosowaniu ogrzewania podłogowego. Przed decyzją warto pamiętać o kilku czynnikach wpływających na jego skuteczną i efektywną pracę.
szczególnie maty grzejne mające charakter modułowy, jest na błędy montażowe mniej podatne. Efektywność ogrzewania podłogowego jest silnie powiązana z izolacyjnością cieplną budynku. Wszelkie zmiany w tym zakresie, np. liczba czy wielkość okien, dodanie okna dachowego, inna grubość izolacji ściany, będą wpływały na skuteczność ogrzewania i powinny być uwzględnione w korekcie projektu.
Wykorzystanie ekologicznych źródeł energii Ogrzewanie podłogowe wymaga odpowiedniego zasilania, które również musi być przedmiotem wczesnej decyzji inwestora. W przypadku ogrzewania wodnego, które jest ogrzewaniem niskotemperaturowym (woda grzewcza ma temperaturę 35–45°C), zasilanie przez kocioł kondensacyjny będzie przez większość czasu wysoce efektywne. Doskonale sprawdzą się też pompy ciepła, w tym coraz popularniejsza pompa ciepła powietrze/ woda oraz połączenie z wykorzystaniem odnawialnych źródeł energii, np. z kolektorami słonecznymi. Fot. Radaway
I
nwestor może zdecydować się na wybór
na wyższych kondygnacjach. Na wybór tego
kowo wysokie koszty eksploatacyjne, związa-
ogrzewania wodnego (zasilanego nisko-
rodzaju ogrzewania należy więc decydować
ne z cenami prądu. Nowy rozdział dla tego
temperaturową wodą grzewczą przygo-
się na etapie stanu surowego. W przypadku
rodzaju ogrzewania został otwarty dzięki co-
towaną w źródle ciepła) lub elektrycznego
ogrzewania elektrycznego, ze względu na
raz popularniejszym instalacjom fotowolta-
(zasilanego przez prąd elektryczny). Ogrze-
dostępność kilku rodzajów rozwiązań (maty
icznym (PV), które umożliwiają wytwarzanie
wanie elektryczne jest mniej kosztowne na
grzejne, przewody stałooporowe, przewody
prądu z energii słonecznej, a więc samodziel-
etapie inwestycji oraz mniej podatne na błę-
samoregulujące), decyzję można podjąć na
ną produkcję prądu. Jednak wykonanie takiej
dy montażowe, ale wymaga uwzględnienia
etapie późniejszym, wybierając rozwiązanie
instalacji podwyższa koszty inwestycyjne.
dodatkowej mocy przy jej przydziale i oka-
niewymagające podnoszenia poziomu podło-
zuje się bardziej kosztowne w eksploatacji.
gi. Dlatego ogrzewanie podłogowe elektrycz-
Może to zostać złagodzone dzięki zastosowa-
ne jest też chętniej wybierane w przypadku
Wykonanie ogrzewania podłogowego wodne-
niu instalacji fotowoltaicznej (PV).
remontu domu – wówczas inwestor chętnie
go jest droższe niż systemu grzejnikowego.
sięga po cieńsze przewody, folie lub maty
Umożliwia jednak dużo większe oszczęd-
grzejne, których zastosowanie nie wymaga
ności eksploatacyjne, co wiąże się z niższą
ingerencji w konstrukcję posadzki.
temperaturą wody grzewczej i możliwością
Poważna decyzja, staranne wykonanie
52
Ogrzewanie podłogowe elektryczne, za którego największy minus uznaje się stosun-
Równoważenie kosztów
Podłogówka – szczególnie ogrzewanie wodne
Ogrzewanie podłogowe jest też wrażliwe
– wymaga odpowiedniego wykonania posadz-
na błędy wykonawcze, zarówno te związa-
ciepła. Nieco inaczej przedstawia się sprawa
ki oraz prawidłowej grubości warstwy izola-
ne z pracami budowlano-konstrukcyjnymi
z ogrzewaniem elektrycznym – układ opar-
cyjnej i wylewki, co wiąże się z konieczno-
(np. prawidłowe oddylatowanie), jak i z wy-
ty o przewody, folie lub maty grzejne jest
ścią podniesienia poziomu podłogi. Dotyczy
konaniem pętli grzewczych. Błędy w kon-
tańszy niż instalacja grzejnikowa. Różnicę
to głównie ogrzewania wodnego, układanego
strukcji czy ułożeniu mogą obniżyć efektyw-
na korzyść „elektryki” widać wyraźnie przy
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
wykorzystania
energooszczędnych
źródeł
AKCJA TERMOMODERNIZACJA
tra Fot. Elek
szy opór cieplny, co wymaga
wysokości 1–2 m zapewniona jest tempera-
innego rozmieszczenia pętli
tura 20°C. Ważne jest jednak, aby podłoga
grzewczych. Panele lub drew-
nie była za ciepła – jej temperatura w po-
no muszą być przystosowane
mieszczeniach mieszkalnych nie powinna
do ogrzewania podłogowego,
przekraczać
wymagają też równomiernego
(29–35°C) może być w łazience oraz ewen-
ułożenia, aby unikać nieko-
tualnie w okolicach okien, ze względu na
rzystnych dla drewna różnic
większe straty ciepła.
w temperaturze podłogi. Jeśli pod materiałami takimi jak laminaty, drewno czy wykła-
26°C.
Wyższa
temperatura
Sterowanie ogrzewaniem podłogowym
porównaniu z kosztami zakupu i wykonania
dzina dywanowa ma pracować ogrzewanie
Podłogówka jest mniej podatna na regulację
ogrzewania podłogowego wodnego. Bardziej
elektryczne, najlepiej wybrać przewody sa-
niż tradycyjne grzejniki. Długo się nagrze-
kosztowna jest natomiast eksploatacja. Ta
moregulujące.
wa i wolno stygnie, głównie ze względu na
proporcja zmienia się w przypadku wykonania instalacji PV – rosną koszty inwestycyjne, ale możliwe staje się obniżenie kosztów eks-
Uroki aranżacji na ciepłej podłodze
własności akumulacyjne warstwy betonowej. W przypadku ogrzewania elektrycznego bezwładność cieplna kabli jest dużo mniej-
ploatacji i dzięki temu zwrot z inwestycji po
W ogrzewaniu podłogowym „grzejnikiem”
sza niż przewodów wodnych, więc problem
kilku latach.
jest cała podłoga, nie należy jej zakrywać
ten jest mniej odczuwalny. Łatwiej jest więc
dużym wyposażeniem, takim jak szafy wnę-
sterować takim ogrzewaniem, wyposażając
Jaki materiał na podłogę?
kowe, szafki kuchenne czy wanna i brodzik.
każde pomieszczenie w indywidualny ter-
Ogrzewanie podłogowe wymaga też wcze-
Meble stawiane na podłodze powinny być na
mostat. Dla ogrzewania wodnego zaleca się
snej decyzji o wykończeniu podłogi. Każdy
nóżkach, aby nie dotykać „grzejnika” bezpo-
natomiast regulację pogodową. Regulator
materiał cechuje się innym oporem cieplnym,
średnio.
podłogowy automatycznie dostosowuje tem-
co musi być uwzględnione w projekcie. Najniższy opór cieplny mają płytki ceramiczne
Nie za ciepło!
peraturę wody zasilającej do temperatury zewnętrznej mierzonej przez specjalny czujnik.
– dlatego są dla podłogówki polecane. Inne
Ogrzewanie podłogowe zapewnia wysoki
Spowoduje to nagrzewanie lub stygnięcie
materiały (np. drewno lub panele) mają wyż-
komfort cieplny – cieplej jest w stopy, a na
podłogi. reklama
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
53
Fot. Wiśniowski
BUDOWA
GARAŻ
RAZEM Z DOMEM CZY OSOBNO Agata Grudecka
z domem jedną ścianą, najczęściej jest wy-
To, gdzie umiejscowiony zostanie garaż, zależy od wielu czynników, m.in. od kształtu i wielkości działki oraz możliwości zaprojektowania wygodnego dojazdu od bramy wjazdowej do garażu. Możliwości jest kilka, prezentujemy plusy i minusy różnych rozwiązań.
sunięty przed elewację frontową, może być również cofnięty w stosunku do niej lub tworzyć z domem jedną linię. Garaż przylegający do bryły domu ma niezależną konstrukcję i jest przykryty osobnym dachem, który zazwyczaj jest elementem łączącym go z domem, ponieważ ma taki sam kształt i kąt nachylenia.
Garaż zintegrowany z domem
budynku oraz garaż przylegający do budynku.
Rozwiązania te są nie tylko praktyczne, ale
W nowo budowanych domach stosowane są
W pierwszym przypadku garaż może tworzyć
i ekonomiczne, ponieważ garaż nie zajmu-
najczęściej dwa sposoby usytuowania gara-
z domem jedną linię lub być wysunięty przed
je dodatkowego miejsca na działce, tworzy
żu, a mianowicie garaż wbudowany w bryłę
frontową elewację. W drugim zaś styka się
wraz z domem jedną bryłę.
Fot. Wiśniowski
54
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Gerda
BUDOWA Wybierając takie rozwiązania, należy pamiętać, aby dopasować bramę kolorystycznie i stylistycznie do całego domu – elewacji, stolarki otworowej itp. Dobrym pomysłem jest w tym przypadku dobranie np. drzwi wejściowych do domu oraz bramy z jednej linii stylistycznej od jednego producenta. Do obu tych rozwiązań garaży pasuje każdy rodzaj bramy garażowej: segmentowa, uchylna i rolowana. Mniej popularnym rozwiązaniem jest garaż położony poniżej poziomu gruntu. Może być Fot. Krispol
on zagłębiony w gruncie częściowo lub całkowicie – w pierwszym przypadku wszystkie pomieszczenia domu powinny być podniesione o pół piętra. Jest to rozwiązanie dobre w przypadku budownictwa szeregowego oraz na działkach, na których jest mało miejsca na dom. Jednak garaż zagłębiony w gruncie jest dość kosztownym rozwiązaniem, gdyż konieczne jest wykonanie wykopu, położenie izolacji przeciwwilgociowej, instalacji odprowadzania wody opadowej do kanalizacji, a także wykonanie podjazdu o odpowiednim nachyleniu. Nachylenie podjazdu nie może przekraczać 25%, dlatego im głębiej znajduje
Fot. Krispol
się garaż, tym dłuższy powinien być podjazd. Do tego typu garaży pasują bramy segmentowe i rolowane; nie należy jednak wybierać bramy uchylnej, ponieważ wysuwa się ona podczas otwierania około 1,5 m przed front garażu, a w garażu położonym poniżej poziomu gruntu nie ma na to miejsca.
Garaz wolno stojący Jeśli dysponujemy dużą działką, to możemy się pokusić o jeszcze inny pomysł na garaż, a mianowicie garaż wolno stojący. To rozwiązanie ma niezaprzeczalną zaletę – garaż możemy zbudować w dowolnym miejscu działki, a także w dowolnym momencie, nawet długo po skończonej budowie domu. Fot. Wiśniowski
Poza tym garaż nie zabiera przestrzeni domu. Garaż ma własną konstrukcję, jednak należy zadbać o to, żeby jego wygląd nawiązywał do architektury domu, czyli był wykonany z takich samych materiałów. Warto pamiętać, że taki garaż można zbudować obok domu i połączyć z nim zadaszonym łącznikiem, aby korzystanie z niego było bardziej komfortowe. Pewnym minusem jest fakt, że garaż tego typu zajmuje zazwyczaj sporo miejsca na działce, zmniejsza więc powierzchnię ogrodu. Poza tym trzeba również doprowadzić do niego wszelkie instalacje, np. wodno-kanalizacyjne i elektryczne, co zwiększa koszty jego budowy. Do garażu wolno stojącego pa-
Fot. Wiśniowski
56
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
suje każdy rodzaj bramy garażowej.
BUDOWA
NOWOCZESNE ELEWACJE WENTYLOWANE dr hab. inż. Krzysztof Schabowicz, prof. Politechniki Wrocławskiej
dzina elewacyjna musi spełniać wymagania
Elewacja wentylowana to zespół odpowiednio dobranych elementów, które tworzą kompletny system elewacyjny. Składa się ona przede wszystkim z podkonstrukcji (rusztu), izolacji termicznej, szczeliny wentylacyjnej i okładziny elewacyjnej, wykonanej najczęściej z płyt.
stawiane w normach [4–6].
C
nych, drewnopochodnych lub drewnianych,
Jak wspomniano wyżej, w systemach wentylowanych wyróżnić można okładziny wykonane z płyt z: włóknocementu, laminatów HPL, kamienia, blachy i kompozytów blasza-
harakterystycznym elementem oma-
okładzinę wykonuje się z płyt włóknoce-
ceramiki, laminatów i tworzyw sztucznych.
wianego systemu jest szczelina wen-
mentowych, laminatów HPL (high pressu-
Najpopularniejsze wśród okładzin elewacyj-
tylacyjna (rys. 1–3), w której powiet-
re laminates), kompozytów magnezowych,
nych, przede wszystkim pod względem ilości
rze przepływa pomiędzy izolacją termiczną
blach i kompozytów, kamienia naturalnego
realizacji, są płyty z włóknocementu [7–8].
a okładziną elewacyjną. Poprzez ruch po-
i konglomeratów, betonu architektonicznego,
Płyty włóknocementowe to wyrób budow-
wietrza odprowadzony jest poza przegrodę
ceramiki, elementów drewnianych i drewno-
lany stosowany w budownictwie od początku
nagromadzony w ścianie kondensat i wil-
pochodnych.
ubiegłego wieku. Ludwik Hatschek opra-
goć [1].
Obecnie jednym z bardziej popularnych
cował i opatentował technologię produkcji
Zadaniem rusztu jest stworzenie szkieletu
rozwiązań wśród architektów i inwestorów
tego kompozytowego materiału. Produkt
konstrukcyjnego, w celu zamocowania na
staje się wykorzystanie na okładzinę elewa-
nosił nazwę „eternit” i cechował się wytrzy-
nim okładziny w pewnej odległości od ściany
cyjną płyt włóknocementowych. Wyraźny
małością, trwałością, niewielkim ciężarem,
konstrukcyjnej. Odległość ta musi uwzględ-
wzrost zainteresowania systemem elewacji
odpornością na wilgoć i niepalnością, a jed-
niać grubość izolacji termicznej i szczeliny
wentylowanych związany jest zarówno z jego
nym z podstawowych składników tych płyt
wentylacyjnej. Może być ona zmienna, np.
uniwersalnością, jak i wieloma innymi za-
był azbest. Obecne płyty włóknocementowe
w zależności od uskoków elementów kon-
letami opisanymi w dalszej części artykułu.
składają się w około 60% z cementu, nato-
strukcji ściany, grubości materiału termo-
Nie bez znaczenia są także zaobserwowane
miast azbest zastąpiono celulozą pochodze-
izolacyjnego i architektonicznych uwarunko-
mankamenty dotychczas bardzo popularnych
nia organicznego. Pomimo zamiany, właści-
wań. Konstrukcja rusztu może być wykonana
elewacji wykonanych w systemie ETICS [3].
wości płyt włóknocementowych pozostały
z aluminium, drewna lub stali. Termoizolacja odpowiada za spełnienie wymogów przegrody w zakresie izolacyjności termicznej i aku-
zachowane, stały się bardziej ekologiczne,
Rodzaje okładzin elewacyjnych
a postęp w rozwoju procesu produkcji umożliwił wprowadzenie różnych odmian tych
stycznej podanych w Warunkach Technicz-
Okładzina elewacyjna to istotny element
płyt. Okładziny z płyt z włóknocementu do-
nych [2]. Izolacja ta powinna mieć ponadto
elewacji wentylowanej, ponieważ kształtuje
stępne są w podstawowej szarej barwie, ale
wysoką paroprzepuszczalność, a także być
bryłę budynku i wpływa na jego standard. Co
mogą być również barwione w masie według
zabezpieczona od strony zewnętrznej welo-
ważne, okładzina elewacyjna jest elementem
palety kolorów oferowanych przez producen-
nem lub membraną chroniącą przed wiatrem
poddawanym bezpośrednio działaniu czynni-
tów. Płyty mogą być malowane, licowane
i zawilgoceniem.
ków atmosferycznych. Musi więc być ona od-
masami nadającymi strukturę lub posiadać
Okładzina elewacyjna może być wykonana
porna na promieniowanie UV, opady deszczu
strukturę, na przykład deski, uformowaną już
z różnych materiałów, mieć różną kolorystykę
i śniegu, gradient temperatur i dynamiczne
na etapie produkcji. Standardowa grubość
i format. W systemie elewacji wentylowanej
oddziaływanie wiatru. Z tego względu okła-
płyt to 8 mm, występują również płyty grubości 10 i 12 mm. Ciężar podstawowej płyty wynosi około 15 kg/m2, a wytrzymałość na zginanie około 24 MPa. Wymiary typowych płyt wynoszą 1250×3100 mm. Płyty włóknocementowe są niepalne i mają klasę A2 według normy [4]. Bardzo dobre parametry tych płyt dają szerokie możliwości zastosowań nie tylko na okładzinę elewacyjną. Nowoczesnym
materiałem
kompozyto-
wym, który także cieszy się dużą popularnością, jest HPL, czyli duroplastyczny laminat wysokociśnieniowy [9]. Materiał produkowany jest w warunkach wysokiego ciśnienia i temperatury w specjalnych prasach. Składa się z włókien celulozy oraz z żywic syntetyczFot. Joniec
58
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
nych. Utwardzone żywice tworzą bardzo od-
BUDOWA elementy do wykończenia detali elewacji.
Przepływ powietrza
Przepływ powietrza
Okładzina ma klasyfikację ogniową materiału A1 według normy [4].
Ciepło
Wpływ środowiska otaczającego Wiatr
Wpływ środowiska otaczającego
Zimne powietrze
Przedstawione powyżej rodzaje okładzin
Chłody
elewacyjnych to tylko część możliwych rozCiepłe powietrze
Wiatr
wiązań materiałowych, które można wykorzystywać w szerokim zakresie architektonicznym. Należy jednak pamiętać, że każdy materiał stosowany na okładzinę elewacyj-
Wilgotność
Wilgotność
ną musi posiadać odpowiednie dokumenty techniczne, w tym deklarację właściwości użytkowych, wymagane oznakowanie, np.
Punkt rosy
CE, powinien być opisany i scharakteryzoPrzepływ powietrza
Przepływ powietrza
wany w niezbędnym do jego przeznaczenia zakresie, szczególnie w zakresie dopuszczal-
Rys. 1–2. Elewacja wentylowana w lecie (1) i w zimie (2) – schemat ideowy [18]
porną warstwę wierzchnią, zabezpieczającą przed wpływem czynników zewnętrznych.
3
9
nych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia [2, 6]. Zasady przechowywania,
10 11
transportu i obróbki materiału na okładzinę
Płyty elewacyjne dostępne są w grubościach
elewacyjną są również istotne w aspekcie
od 6 do 15 mm. Ciężar podstawowej płyty
późniejszej eksploatacji całego systemu ele-
grubości 8 mm wynosi około 11
kg/m2.
wacyjnego. Wymagania dla elewacji wentylo-
Wy-
wanych przedstawiono w pracach [11–13].
trzymałość na zginanie płyty z laminatu HPL wynosi około 80–90 MPa, a typowe wymiary
Rodzaje podkonstrukcji i połączeń elementów elewacji
produkcyjne płyt to 1850×4100 mm. Płyty mają słabszą odporność ogniową i zostały sklasyfikowane jako niezapalne, posiadające klasę B s2 według normy [4]. Wysokie
Elewacje wentylowane swoją popularność
parametry wytrzymałościowe oraz dostępne
zawdzięczają możliwości stosowania na
wymiary, niespotykane w innych rodzajach płyt okładzinowych, są dużym atutem tego materiału i z tego powodu bardzo często
6
2
8
4
1
5
7
okładziny
różnych
rozwiązań
materiało-
wych, dopasowując się do wymagań, jakie
Rys. 3. Układ warstw elewacji wentylowanej: 1 – okładzina elewacyjna z płyty włóknocementowej, 2 – taśma EPDM, 3 – izolacja termiczna z wełny mineralnej z welonem szklanym, 4 – łącznik płyty, 5 – szczelina wentylacyjna, 6 – podkonstrukcja aluminiowa – element nośny pionowy, 7 – konsola mocująca profile pionowe, 8 – łącznik elementów aluminiowych, 9 – ściana konstrukcyjna, 10 – kotwa mocująca konsolę, 11 – przekładka termoizolacyjna Rys. autor
stawiane są współczesnym elewacjom. Daje
warstw lakierowanych płyt aluminiowych,
są również różnego rodzaju konglomeraty
nana ona może być z różnych materiałów,
wypełnione rdzeniem polietylenowym. Płyty
imitujące naturalny kamień. Kamienne płyty
w tym z aluminium, drewna i stali ocynko-
występują w standardowej grubości 4 mm,
elewacyjne cechują się naturalnym pięknem,
wanej lub nierdzewnej.
a możliwy zakres produkowanych grubo-
niepowtarzalnością oraz są bardzo trwałe,
ści wynosi od 3 do 6 mm. Ciężar standar-
niepalne i estetyczne [10]. Ze względu na
konstrukcyjnych
dowej płyty wynosi 5,5 kg/m2. Kompozyty
swój znaczny ciężar wynoszący od 70 do
najpopularniejszym rozwiązaniem jest pod-
oferowane są przeważnie w wymiarach
120 kg/m2 wymagają specjalnego systemu
konstrukcja wykonana z profili aluminio-
1250×6800 mm. Płaskość powłoki płyty
montażowego.
wych. Duży asortyment profili aluminiowych,
znajdują również zastosowanie jako przegrody balkonowe czy wypełnienie balustrad. Dostępne są w bogatej kolorystyce oraz dają możliwość wykonania nadruków, a także zastosowania okleiny. Równie często stosowaną okładziną elewacyjną są kompozyty składające się z dwóch
to możliwość zastosowania elewacji wentylowanej w różnych warunkach, niezależnie od środowiska, wymagań pożarowych, przy jednoczesnych możliwościach osiągnięcia wysokich parametrów wytrzymałościowych. Elementem konstrukcyjnym elewacji wentylowanej jest podkonstrukcja (ruszt). Wyko-
Spośród wymienionych typów i rozwiązań elewacji
wentylowanych
zapewnia całkowicie gładką powierzchnię;
Okładziną elewacyjną, która może być
prosty montaż i możliwości połączeń okładzi-
zaletą płyt są także duże możliwości ich mo-
montowana w wielu odmianach i formach,
ny elewacyjnej w sposób widoczny lub niewi-
delowania poprzez wyginanie, wygniatanie
jest okładzina z płyt ceramicznych. Produ-
doczny oraz montaż okładzin z różnych ma-
i frezowanie. Płyty są dostępne w pełnej pale-
cenci oferują szeroką gamę kształtów, form
teriałów sprawia, że takie rozwiązanie cieszy
cie barw wzorników RAL i NCS. Klasa ognio-
i, co ważne, rodzajów powierzchni. Pozwala
się największą popularnością.
wa jest na poziomie A2 według normy [4].
to wykonać interesujące rozwiązania elewa-
Ruszt składa się z profili aluminiowych pio-
Okładziny elewacyjne wykonane z kamie-
cyjne. Płyty ceramiczne mogą być wykonane
nowych oraz uchwytów mocujących je, tzw.
nia lub konglomeratów należą do najbar-
z powierzchnią gładką, piaskowaną, ryflo-
konsol. Element pionowy rusztu wykonany
dziej prestiżowych rozwiązań elewacyjnych.
waną, a także w wersji perforowanej o wyż-
jest z teownika lub kątownika. Zazwyczaj
Kamień stosowany na elewację to między
szych parametrach akustycznych całej prze-
wymiary profili dobiera się spośród znajdu-
innymi piaskowiec, granit, trawertyn i mar-
grody. W uzupełnieniu systemu z okładziną
jących się w katalogu wyrobów hutniczych,
mur. Oprócz kamieni naturalnych stosowane
ceramiczną oferowane są specjalistyczne
jednak wielu producentów decyduje się na
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
59
BUDOWA tu stałego zamocowania. Pozostałe łączenia Płyty włóknocementowe
Typ 1 Mocowanie okładziny z płyt do rusztu przez łączniki przechodzące przez płytę Typ 2 Połączenie okładzin z płyt do rusztu przez łączniki niewidoczne montowane od tyłu do płyty
Płyty HPL
Typ 3 Połączenie okładzin poprzez łączniki typu „T” poprzez wyfrezowane otwory w bokach okładziny
Płyty z kamienia naturalnego, płyty ceramiczne
Płyty drewnopochodne, deski
Typ 4 Płyty okładzin łączone ze sobą poprzez pióro–wpust łączenie do rusztu niewidoczne w miejscu łączeń sąsiednich płyt
muszą być przesuwne, dając możliwość Konstrukcja rusztu aluminiowa
cych ze zmian temperatury. Przy projektowaniu podkonstrukcji i montażu należy zwrócić uwagę, aby nie wprowadzać dodatkowych usztywnień struktury rusztu [15]. Wielu producentów okładzin zaleca stosowanie przekładki z tworzywa EPDM umożliwiającej
Konstrukcja rusztu drewniana
swobodny przesuw wzajemny profili i płyty elewacyjnej. Przekładka dodatkowo przykrywa jasny kolor konstrukcji aluminiowej widocznej w spoinie. W celu zminimalizowania mostka termicznego, jakim niewątpliwie jest konsola
Typ 5 Montowane płyty w górnej części, łączenie do rusztu osłonięte zachodzącą płytą sąsiednią
przebijająca termoizolację, pomiędzy murem Konstrukcja rusztu stalowa
Typ 6 Płyty montowane do rusztu poprzez widoczne klamry lub klipsy
a konsolą stosuje się podkładki wykonane ze spienionego PCW. Na rys. 5–7 przedstawiono przykładowe rozwiązania detali elewacji wentylowanych wykonanych na ruszcie
Płyty blaszane
Typ 7 Płyty montowane do rusztu na zawiesiach – łączenie niewidoczne
Płyty kompozytowe
Typ 8 Płyty montowane w górnej części, łączenie do rusztu niewidoczne poprzez dodatkowy poziomy element, osłonięte zachodzącą sąsiednią płytą
z aluminium. Do łączenia elementów aluminiowych Łączniki bezpośrednie, bez rusztu
Rys. 4. Typy elewacji wentylowanych w zależności od rodzaju zastosowanej okładziny elewacyjnej z płyty i rodzaju podkonstrukcji Rys. autor
najlepiej stosować łączniki z tego samego materiału, z którego jest wykonany łączony element konstrukcji. Przy nieodpowiednim doborze łączników może nastąpić zjawisko korozji elektrochemicznej – galwanicznej. Zjawisko to jest istotne w środowiskach agresywnych lub na przykład w warunkach nadmorskich [15]. Zgodnie z § 225 Wa-
indywidualnych
powinien być pomiędzy ścianą konstrukcyj-
runków Technicznych [2] nałożone zostały
profili przeznaczonych tylko dla podkonstruk-
ną a okładziną w celu umieszczenia izolacji
wymagania dla mocowań okładzin elewa-
cji elewacji wentylowanych [14].
termicznej i szczeliny wentylacyjnej wyno-
cyjnych w przypadku pożaru. Mocowanie to
Szerokość profilu wynika z zapewnienia
szącej od 20 do 50 mm [1]. Typowy wysięg
powinno zapewnić nieodpadanie okładziny
odpowiedniego oparcia dla dwóch sąsia-
konsol wynosi od 200 mm do 300 mm.
w czasie nie krótszym niż wynika to z wy-
dujących płyt elewacyjnych i stworzenia
Konsole mogą posiadać specjalne uchwyty
maganej klasy odporności ogniowej ściany
szczeliny dylatacyjnej pomiędzy płytami sze-
– klipsy ułatwiające montaż profili aluminio-
zewnętrznej, dla odpowiedniej klasy pożaro-
rokości około 8–12 mm [15]. Profile kąto-
wych oraz przy większym wysięgu specjalny
wej budynku.
we stosowane są jako podparcie pośrednie
usztywniający wspornik [14]. Z uwagi na
Podkonstrukcja aluminiowa spełnia za-
dla płyty oraz w narożach elewacji. Profile
rozszerzalność cieplną materiału, jakim jest
zwyczaj niezbędne wymagania w zakresie
pionowe mocowane są do ściany konstruk-
aluminium, ogranicza się długość profili pio-
odporności pożarowej, co zostało potwier-
cyjnej poprzez konsole, które wykonane są
nowych do około 3 m. Profile pionowe łączy
dzone w badaniach wykonanych na zlece-
z kątownika nierównoramiennego. Wysięg
się z konsolami za pomocą wkrętów lub ni-
nie producentów systemów, między innymi
konsoli uzależniony jest od dystansu, jaki
tów z uwzględnieniem zasady jednego punk-
w [14, 16].
wprowadzenie
własnych,
Fot. Joniec
60
skompensowania przemieszczeń wynikają-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. Cedral
BUDOWA Drugim często spotykanym rozwiązaniem
żonych biologicznie, posiadających widoczne
mentów. Elementy rusztu ze stali nierdzew-
podkonstrukcji elewacji wentylowanej jest
wady, a także dokładna impregnacja każdego
nych nie są często wykonywane ze względu
ruszt z drewna. W zależności od wymagane-
fragmentu docinanego na budowie elementu
na wysoki koszt materiału. Znajdują one
go dystansu od ściany konstrukcyjnej ruszt
drewnianego. Wprowadza to niestety pew-
zastosowanie głównie przy podkonstrukcjach
może być pojedynczy lub krzyżowy. Wykona-
ne utrudnienia. Podkonstrukcję drewnianą
dla ciężkich okładzin z płyt kamiennych.
nie rusztu z drewna jest najprostszym ze spo-
stosuje się przede wszystkim do okładzin
tykanych w praktyce budowlanej rozwiązań.
elewacyjnych z płyt z włóknocementu, płyt
Najczęściej wykorzystywane jest to rozwiąza-
drewnianych lub drewnopochodnych, spo-
Zalety i wady elewacji wentylowanych
nie dla obiektów niskich oraz w budownic-
radycznie do płyt HPL. Pomiędzy łatami
w porównaniu do elewacji wykonanych
twie o konstrukcji szkieletowej drewnianej.
a płytą należy stosować przekładkę wykona-
w systemie ETICS przedstawiono na rys. 11.
Na rys. 8–10 przedstawiono przykładowe
ną z taśmy EPDM. Ma ona na celu ułatwić
Warto zwrócić uwagę, że elewacje wen-
rozwiązania detali elewacji wentylowanych
wzajemne przemieszczanie podkonstrukcji
tylowane są szyte na miarę. Wymaga to
wykonanych na ruszcie drewnianym.
i okładziny elewacyjnej, wywołane zmianami
wprawdzie indywidualnego zaprojektowa-
temperatury i wilgotności.
nia takiej elewacji łącznie z podkonstrukcją,
Podkonstrukcję drewnianą stosuje się
elewacyjnej
ale uzyskuje się za to ciekawsze możliwo-
cyjnej w remontowanych elewacjach, w któ-
z rusztem drewnianym stosuje się przede
ści architektoniczne. Okładziny elewacyjne
rych nie ma izolacji termicznej [17]. W celu
wszystkim wkręty, rzadziej klejenie. Elewa-
wykonywane są precyzyjnie w zakładzie
także w celu wykonania szczeliny wentyla-
5
Do
połączeń
okładziny
Zalety i wady
6
7
1
1
17
2
2
19
3
3
8
7
9
10
11
15
16
11
7 10 15
16
14
3°
21
4
5 4 18 6 12
20
8
4
9
8
20
11
14
16
13
1
19
2
1
7 10 15
3
Rys. 5–7. Detale wykonania elewacji wentylowanej na ruszcie z aluminium: ościeże okienne (5), połączenie elewacji z cokołem (6), połączenie z elewacją ETICS (7): 1 – okładzina elewacyjna, 2 – taśma EPDM, 3 – wełna mineralna z welonem szklanym, 4 – łącznik płyty, 5 – taśma paroizolacyjna, 6 – taśma paroprzepuszczalna, 7 – ściana konstrukcyjna, 8 – szczelina wentylacyjna, 9 – profil pionowy rusztu 10 – kotwa mocująca do ściany, 11 – łącznik konstrukcji aluminiowej, 12 – profil okienny, 13 – okładzina cokołowa, 14 – taśma rozprężna uszczelniająca, 15 – przekładka termoizolacyjna, 16 – konsola mocująca ruszt, 17 – tynk strukturalny w systemie ETICS, 18 – tynk wewnętrzny, 19 – termoizolacja, 20 – blacha perforowana, 21 – obróbka blacharska, np. z blachy powlekanej Rys. autor
62
wykonania dystansu od ściany o odległości
cje wentylowane z wykorzystaniem rusztu
prefabrykacji łącznie z ich zabezpiecze-
powyżej 60 mm stosuje się ruszt krzyżowy,
drewnianego to rozwiązanie ekonomiczne.
niem. Wśród przedstawionych zalet elewa-
rygle – elementy poziome – i łaty – elemen-
Prosty montaż, dostępność i łatwość obróbki
cji wentylowanej należy podkreślić także
ty pionowe. Uzyskanie większych odległości
elementów to największe zalety tego rozwią-
możliwość odprowadzenia kondensatu poza
od ściany wymaga zastosowania większych
zania. Znajduje ono zastosowanie przy nie-
przegrodę i zastosowania okładzin elewacyj-
przekrojów łat i wprowadzenia stalowych
dużych i prostych obiektach budowlanych.
nych z różnych materiałów. Istotna jest tak-
elementów mocujących je do ściany. Drew-
Ograniczeniem są zabezpieczenia przeciw-
że możliwość zastosowania tego rozwiązania
no jest materiałem naturalnym wrażliwym na
pożarowe, które podnoszą koszt wykonania
w budynkach wysokich i wysokościowych,
korozję biologiczną i wymaga z tego powodu
podkonstrukcji z drewna.
a szybki i prosty montaż daje możliwości wy-
dużej staranności przy montażu, aby zapew-
Kolejnym rozwiązaniem podkonstrukcji dla
konania elewacji także w obniżonych tem-
nić odpowiednią jego trwałość. Szczególnie
elewacji wentylowanej są elementy stalowe
peraturach. Elewacja wentylowana spełnia
istotna w tym przypadku jest bieżąca kon-
malowane, ocynkowane lub ze stali nie-
wymagania odnośnie bezpieczeństwa prze-
trola wbudowywanego materiału. Stosowane
rdzewnej. Wykorzystywane do tego celu są
ciwpożarowego. Okładziny elewacyjne mogą
drewno powinno być impregnowane grzy-
kształtowniki zimnogięte, takie jak kątowni-
być malowane w dowolnych kolorach NCS
bo- i pleśniobójczo metodami ciśnieniowy-
ki, ceowniki czy zetowniki. Profile zimnogięte
i RAL. Należy także zwrócić uwagę na ta-
mi w zakładach drzewnych. Nie zaleca się
cechują się niską wagą i możliwością zasto-
kie cechy, jak duża odporność na uderzenia,
wykonywania impregnacji bezpośrednio na
sowania profili indywidualnych, zoptymalizo-
zmiany hydrotermiczne, parcie i ssanie wia-
placu budowy. Do podstawowych czynności
wanych do potrzeb architektonicznych. Przy
tru, a także trwałość i odporność na promie-
przy montażu podkonstrukcji drewnianej na-
montażu rusztu należy zadbać o zabezpie-
nie UV. Nie bez znaczenia, szczególnie dla
leży selekcja i odrzucenie elementów pora-
czenie antykorozyjne rozwierceń i cięć ele-
inwestora i architekta, jest bardzo estetycz-
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
SOPREMA, założona w Strasburgu w 1908 r., jest światową firmą specjalizującą się w izolacjach przeciwwodnych i ociepleniach budynków oraz obiektów inżynierii lądowej. Grupa SOPREMA posiada 67 zakładów produkcyjnych w Europie, Ameryce Północnej i Azji, a w 2018 r. osiągnęła przychody w wysokości 2,75 mld €. TERMO ORGANIKA została założona w 1997 r. w Mielcu i jest największym w Polsce producentem płyt styropianowych. Spółka ma pięć fabryk: cztery zakłady produkcji styropianu – w Mielcu, Głogowie, Siedlcach i Rypinie oraz zakład produkcyjny chemii budowlanej w Pyrzycach. Spółka posiada rozbudowaną sieć dystrybucyjną, obejmującą swoim zasięgiem obszar całego kraju.
SOPREMA objęła większościowy pakiet udziałów Termo Organika Sp. z o.o.
TERMO ORGANIKA produkuje wysokiej jakości materiały izolacyjne: płyty styropianowe w kropki (z prawami wyłączności) oraz najbardziej zaawansowane technicznie szare płyty styropianowe wytwarzane z surowców zawierających kompozyt, który poprawia własności izolacyjne produktu. Od momentu powstania TERMO ORGANIKA kładzie szczególny nacisk na jakość swoich wyrobów, a jej wykwalifikowana, profesjonalnie przeszkolona kadra pracuje według najwyższych międzynarodowych standardów. W 2018 r. przychody TERMO ORGANIKI osiągnęły 82 mln €. Spółka jest liderem polskiego rynku termoizolacji styropianowych w budownictwie. Przejęcie udziałów w Termo Organice wzmocni realizowaną przez SOPREMĘ strategię budowy mocnej pozycji w Europie Środkowej i Wschodniej, a w szczególności w Polsce, w której SOPREMA już dokonała strategicznej inwestycji: w 2010 r. zbudowała w Błoniach pod Warszawą super nowoczesną fabrykę systemów izolacji przeciwwodnej i papy bitumicznej. Stąd SOPREMA oferuje najlepsze w swojej klasie, stałe i płynne systemy hydroizolacji dla wszystkich typów budynków i inwestycji infrastrukturalnych w Polsce. Wyroby z fabryki w Błoniach SOPREMA eksportuje do szeregu krajów, w tym do Szwecji, Finlandii, Republiki Czeskiej, Rumunii i na Węgry. Zarząd TERMO ORGANIKI pozostanie bez zmian, a zarządzający będą nadal wspólnikami spółki i w dalszym ciągu będą w pełni odpowiedzialni za rozwijanie jej działalności. Plany na przyszłość obejmują zwiększanie i doskonalenie portfela produktów i systemów oraz rozwijanie synergii z siecią spółek SOPREMA w celu oferowania klientom coraz lepszych rozwiązań oraz zwiększania potencjału eksportowego TERMO ORGANIKI.
BUDOWA 8
9
10
1
1
2
2
3
3
7
6
9
12 13 6
11
4 5 3
4
2
5
7
6
10
1
4
9
9
5 8
Rys. 8–10. Detale wykonania elewacji wentylowanej na ruszcie drewnianym: naroże zewnętrzne (8), połączenie elewacji z cokołem (9), naroże wewnętrzne (10): 1 – okładzina elewacyjna, 2 – wełna mineralna, 3 – membrana paroprzepuszczalna, 4 – łącznik płyty, 5 – taśma EPDM, 6 – element konstrukcji pionowy, 7 – szczelina wentylacyjna, 8 – profil maskujący narożny, 9 – ściana konstrukcyjna, 10 – blacha zamykająca – perforowana, 11 – kotwa mocująca rygiel, 12 – element poziomy – rygiel, 13 – łącznik elementów konstrukcji Rys. autor Część 1. Klasyfikacja na podstawie wyników badań reakcji na ogień”. 5. PN-EN 494+A1:2015-11, „Profilowane płyty włóknistocementowe i elementy wyposażenia. Właściwości wyrobu i metody badań”. 6. Zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 marca 1996 r. w sprawie dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia, wydzielanych przez materiały budowlane, urządzenia i elementy wyposażenia w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi (M.P. 1996 nr 19, poz. 231). 7. Strona internetowa: http://www.equitone.com 8. Strona internetowa: http://www.cembrit.com 9. PN-EN 438-2:2016-04, „Wysokociśnieniowe laminaty dekoracyjne (HPL). Płyty z żywic termoutwardzalnych (zwyczajowo nazywane laminatami)”. 10. PN-EN 12057:2015-04, „Wyroby z kamienia naturalnego. Płyty modułowe. Wymagania”. 11. O. Kopyłow, „Ocena techniczna elewacji wentylowanych”, „Materiały Budowlane” 9/2016.
Rys. 11. Zalety i wady elewacji wentylowanej
ny wygląd i podniesienie standardu obiektu
przebicia izolacji konsolą mocującą, które
budowlanego.
tworzą mostek termiczny [13] i obniżają izo-
Słabe strony systemu elewacji wentylo-
lacyjność całej przegrody. Pomimo tych nie-
wanej mogą wynikać mimo wszystko często
dociągnięć zauważalny jest wyraźny wzrost
ze stosunkowo małego ich rozpowszechnie-
projektowanych
nia, nie zaś z wad, jakie miałby posiadać
tów z wykorzystaniem elewacji wentylo-
ten system. Brak polskiej normy, brak opra-
wanych.
cowanych aprobat technicznych dla wielu systemów wpływa niewątpliwie na mniejszą popularność elewacji wentylowanych. Mała liczba wykwalifikowanych ekip monterskich, zakłady produkcyjne dla większości okładzin elewacyjnych zlokalizowane poza granicami kraju wpływają na utrzymującą się wysoką cenę systemów elewacji wentylowanych. W zakresie termoizolacji w systemie wentylowanym słabym punktem są miejsca
64
Rys. autor
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
i realizowanych
obiek-
Literatura 1. Wytyczne EOTA ETAG 034, „Zestawy do wykonywania okładzin ścian zewnętrznych”. 2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (DzU Nr 75, poz. 690). 3. Wytyczne EOTA ETAG 004, „Złożone systemy izolacji cieplnej z wyprawami tynkarskimi”. 4. PN-EN 13501-1+A1:2010, „Klasyfikacja ogniowa wyrobów budowlanych i elementów budynków.
www.ekspertbudowlany.pl
12. K. Schabowicz, M. Szymków, „Elewacje wentylowane z płyt włóknistocementowych w ujęciu prawnym”, „IZOLACJE” 9/2015. 13. A. Ujma, „Ocena izolacyjności cieplnej przegrody z elewacją wentylowaną”, „Budownictwo o zoptymalizowanym potencjale energetycznym” 2/2016. 14. Aprobata techniczna AT-15-9325/2014, „Zestaw wyrobów do wykonywania aluminiowej podkonstrukcji BSP. System do mocowania wentylowanych okładzin elewacyjnych”, ITB 2014. 15. K. Schabowicz, M. Szymków, „Elewacje wentylowane z płyt włóknistocementowych na podkonstrukcji aluminiowej”, „Materiały Budowlane” 9/2016. 16. Opinia techniczna dotycząca oceny aluminiowych podkonstrukcji BSP. System przeznaczonych do mocowania wentylowanych okładzin elewacyjnych w świetle wymagań § 225 Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie z dnia 12 kwietnia 2002 r. (DzU Nr 75, poz. 690). 17. O. Kopyłow, „Zastosowanie elewacji wentylowanych na ścianach z płyt warstwowych”, „Materiały Budowlane” 9/2015. 18. Strona internetowa www.scanroc.eu.
SYSTEMY RYNNOWE NA KAŻDY DACH
Galeco PVC2 Unikatowy, kwadratowy kształt rynny i rury spustowej to klucz do zachowania harmonii i estetyki najnowocześniejszych projektów architektonicznych. Nowy system rynnowy Galeco PVC 2 doskonale wpisuje się w kanon najbardziej stylowych elementów wykończenia dachu. Pionierskie orynnowanie polskiego producenta składa się z kwadratowego poziomu rynnowego oraz kwadratowego pionu spustowego, które wykonano z wysokiej jakości polichlorku w metodzie koekstruzji. Materiał użyty do produkcji jest odporny na działanie warunków zewnętrznych, mechanicznych oraz starzeniowych, czyli jest wysoce odporny na promieniowanie UV. Galeco daje aż 15 lat gwarancji na odporność mechaniczną, a także 5 lat na stabilność koloru. Dzięki zastosowaniu dodatkowej doszczelniającej wkładki rynnowej montowanej w miejscu łączenia się rynny z częścią rynnową kształtki i uszczelką, system jest w 100% szczelny oraz stabilny. Dodatkowo hak rynnowy jest skonstruowany w taki sposób, że przenosi najwyższe obciążenia normatywne w klasie nośności H. Cena netto: 62,91 zł (rynna dł. 4 m.b.).
Galeco STAL2 Galeco STAL 2 to system rynnowy o przekroju kwadratowym. Jest przeznaczony do odprowadzania wody z dachów z okapem lub bez niego. W skład systemu wchodzą m.in.: rynny o szerokości 125 mm, w odcinkach o długości 4 m, rury spustowe (80×80 mm) o długości 3 m, trzy rodzaje haków: doczołowy, płaski oraz nakrokwiowy. W systemie tym można zastosować dodatkową maskownicę podsufitkową, którą mocuje się na dedykowanym do tego rozwiązania haku doczołowym. Maskownica jest wyprofilowana w taki sposób, że w jej dolnej części można wsunąć panele podsufitki, dzięki temu powstaje estetyczna zabudowa systemu rynnowego oraz całego okapu. Rynny i rury spustowe o przekroju kwadratowym mają większą pojemność niż systemy półokrągłe o takiej samej szerokości. Cena netto: 111,30 zł (rynna dł. 4 m.b.); Cena netto: 68 zł (1 m.b. systemu z maskownicą – trzy haki + rynna + dwie maskownice).
Galeco BEZOKAPOWY Łączy w sobie wysoką funkcjonalność rynny z oryginalnym designem – ukrytym w elewacji budynku. Jest jedynym rozwiązaniem dopasowanym do niestandardowych, nowoczesnych form obiektów. System złożony jest ze stalowej rynny o prostokątnym profilu o szerokości 125 mm i rury spustowej wykonanej z PVC o wymiarze 70×80 mm. Cały system Galeco BEZOKAPOWY to optymalne połączenie dwóch rodzajów materiałów Galeco: PVC oraz stal. System przeznaczony jest do montażu w ociepleniu budynków, które nie mają tradycyjnego okapu. Forma umiejscowienia rury spustowej pod elewacją może budzić pewne kontrowersje związane z bezpieczeństwem tak osadzonych odpływów. Producent tak zaprojektował system, że jest on w pełni bezpieczny i wydajny. Głęboki profil rynnowy pozwala dodatkowo na odprowadzanie nadmiaru wody do rury spustowej bez obaw o przelanie się jej.
Galeco DACHY PŁASKIE Jest to wygodny system odprowadzania wody deszczowej z dachów płaskich, w pełni przebadany pod kątem wydajności i szczelności z gwarancją producenta. Innowacyjność tego systemu polega na modułowości. Galeco jako jedyna firma w Polsce oferuje gotowe zestawy łączące wpust dachowy, rurę okrągłą ø 110 mm oraz przejście przez attykę–adapter. Gotowe sety, występujące w różnych konfiguracjach, mogą być łączone ze stalowymi rurami spustowymi Galeco STAL 2, montowanymi na zewnątrz elewacji, lub z rurami PVC z systemu Galeco BEZOKAPOWY, montowanymi w ociepleniu budynku. Innowacyjnym elementem systemu jest adapter, który w prosty i wygodny sposób pozwala na połączenie wpustów dachowych i attykowych z kwadratowymi rurami spustowymi, zapewniając skuteczne odprowadzenie wody deszczowej z dachów płaskich i tarasów przy jednoczesnym zachowaniu estetyki prostej bryły budynku. Dzięki zastosowanej w adapterze uszczelce trapera jego połączenie z wpustem jest w 100% szczelne.
GALECO Sp. z o.o. ul. Uśmiechu 1, 32-083 Balice k. Krakowa tel. 12 258 32 00, e-mail: galeco@galeco.pl, www.galeco.pl
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
REKLAMA
65
BUDOWA
Blachodachówka modułowa
RUUKKI® FRIGGE – SERCE TWOJEGO DOMU NOWOŚĆ W OFERCIE POKRYĆ DACHOWYCH Oferta pokryć dachowych Ruukki Polska została wzbogacona o nowe pokrycie dachowe – Ruukki® Frigge.
R
uukki® Frigge to nowoczesny i este-
» symetryczny kształt pozwalający na mon-
tyczny dach na każdą kieszeń. Prosta,
taż w dowolnym kierunku, tj. od lewej do
ciekawa forma oraz szeroki wybór
prawej i od prawej do lewej,
powłok i kolorów blachodachówki moduło-
powierzchnia podparcia na łacie,
poprawiająca odporność na uszkodzenia
spełnić oczekiwania każdego klienta.
podczas montażu i ułatwiająca montaż ak-
Ruukki® Frigge to nowoczesna blachodachówka modułowa, która doskonale wpisuje się we współczesne trendy architektoniczne i potrzeby inwestorów. Blachodachówka modułowa powstała w wyniku prac zespołu projektowego przy współpracy z klientami
cesoriów dachowych,
» cięcie po fali poprawiające estetykę połączeń i krawędzi dachu,
» specjalne zagłębienia montażowe ułatwiające posadowienie wkrętów. Blachodachówka
Ruukki®
Frigge
jest
oraz wykonawcami. Dzięki takiej kooperacji
oferowana w siedmiu najpopularniejszych
produkt ma szereg unikalnych cech wpływa-
kolorach, które bardzo dobrze wpisują się
jących pozytywnie na proces montażu, użyt-
w nowoczesne budownictwo – czarnym, wi-
kowania oraz wygląd całego dachu.
śniowym, czekoladowobrązowym, ciemno-
Najważniejsze cechy nowej blachodachówki:
» modułowość, dzięki której dach jest łatwy w transporcie oraz montażu, a ilość odpadów jest zredukowana do minimum,
66
» duża
wej Ruukki® Frigge – to cechy, które pozwolą
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
brązowym, ceglastym, antracytowym i grafitowym. * * * Więcej informacji o produkcie na: www.ruukkidachy.pl/frigge www.ekspertbudowlany.pl
Ruukki Polska Sp. z o.o. ul. Jaktorowska 13 96-300 Żyrardów www.ruukkidachy.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
Ruukki® Hyygge z przetłoczeniami
Ruukki® Hyygge bez przetłoczeń
Unikalne cechy Ruukki® Hyygge
Wysoka jakość
Gładka faktura
3 kolory
Ruukki Polska Sp. z o.o., ul. Jaktorowska 13, 96-300 Żyrardów, tel.: 46 85 81 600, www.ruukkidachy.pl
3 wzory
BUDOWA
Jak zapobiegać uszkodzeniom dachu SPOWODOWANYM PROMIENIOWANIEM UV Rozmowa z Cezarym Kobiałką – prezesem zarządu Dorken Delta Folie k Wprowadzają Państwo do swojej oferty
nia UV nie tylko w fazie budowy, ale także
wilgoć i ruchy powietrza. Ponieważ w okresie
nową membranę dachową Delta-Pentaxx.
po kryciu ostatecznym na skutek temperatu-
narażenia na naturalne warunki atmosferycz-
Czym się ona charakteryzuje?
ry, wilgoci i ruchów powietrza.
ne, obciążenie promieniowaniem UV może
Asortyment nowych membran wstępnego kry-
Intensywność promieniowania UV na-
powodować ciężkie uszkodzenia (wstępne),
cia i membran szalunkowych Delta-Pentaxx
leży rozpatrywać nie tylko w ujęciu rocz-
konieczne jest maksymalne skrócenie okre-
wyróżnia
czteromiesięcznym
nym, ale także miesięcznym. W czerwcu
su ekspozycji na naturalne warunki atmos-
okresem odporności na promieniowanie UV
2019 r. miesięczne promieniowanie sło-
feryczne.
w warunkach oddziaływania naturalnych
neczne we wschodnich Niemczech wynosiło
czynników atmosferycznych.
ok. 224 kWh/m2, co odpowiada miesięcz-
się
nawet
k Dlaczego parametr odporności
Jak wiadomo, zbyt długa ekspozycja na
nemu promieniowaniu UV ok. 48 MJ/m2.
na promieniowanie UV jest tak ważny?
promieniowanie UV może tak poważnie
Standardowa membrana wstępnego krycia,
Opóźnienia w procesie budowlanym są za-
uszkodzić membranę na dachu skośnym, że
która spełnia wymagania minimalne (336H
wsze problematyczne. Ich głównym skutkiem
ta przestanie trwale spełniać swoją funkcję
QUV), mogłaby w takim przypadku być na-
jest jednak dłuższe narażenie materiałów
wodoodporności. To z kolei może mieć dale-
rażona na naturalne warunki atmosferyczne
budowlanych na wpływy czynników atmos-
ko idące negatywne konsekwencje dla kon-
przez maksymalnie 35 dni, zanim straciłaby
ferycznych niż pozwala na to ich wytrzyma-
strukcji dachu.
swoją funkcjonalność.
łość. W szczególności dotyczy to membran
Delta-Pentaxx firmy Dorken Delta to uni-
Po kryciu ostatecznym niemal niemożliwe
na dachach skośnych, które są eksponowane
krycia
jest zredukowanie pozostałych szkodliwych
wysoko na dachu. W odróżnieniu od uszko-
i membrany szalunkowe, które wyróżniają się
czynników, takich jak wysoka temperatura,
dzeń mechanicznych membrany, które moż-
wersalne
membrany
wstępnego
nie tylko wytrzymałością materiału, ale również praktycznymi możliwościami montażowymi. Nowa membrana do zastosowania na dachach skośnych oferuje przede wszystkim nawet czteromiesięczną odporność na promieniowanie UV w warunkach ekspozycji na naturalne czynniki atmosferyczne. A to wpływa pozytywnie na aspekt bezpieczeństwa wykonawcy i inwestora – przede wszystkim przy nieplanowanych opóźnieniach na placu budowy. k Dlaczego należy ograniczyć okres ekspozycji na naturalne warunki atmosferyczne? Membrana wstępnego krycia ulega wstępnym uszkodzeniom na skutek promieniowa-
68
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
BUDOWA na szybko rozpoznać i naprawić, uszkodzenie wywołane promieniowaniem UV w określonych warunkach może stać się widoczne dopiero po latach. A to dlatego, że wada w niewystarczająco stabilnej membranie spowodowana promieniowaniem UV powstaje na płaszczyźnie molekularnej polimerów i pogłębia się. Problem staje się widoczny dopiero wtedy, gdy membrana coraz bardziej się kruszy i nie może spełniać swojej funkcji jako druga płaszczyzna wodoodporna. Membrana staje się nieszczelna i może ulec licznym uszkodzeniom wtórnym: izolacja naciąga
ZACHOWANIE MEMBRAN WSTĘPNEGO KRYCIA W PROCESIE STARZENIA SIĘ W TEORII I W PRAKTYCE Intensywność promieniowania UV, któremu poddana jest membrana wstępnego krycia w fazie budowy, jest inna niż ilość energii, którą wykorzystuje się w czasie badania ekspozycji na promieniowanie UV w kontrolowanym otoczeniu laboratoryjnym. W praktyce takie czynniki jak krople wody lub jej cząsteczki w atmosferze, stężenie ozonu, kąt położenia słońca względem powierzchni, wilgotność powietrza, temperatura, zachmurzenie i pyły zawieszone – mają wpływ na dawkę promieniowania działającą na membranę wstępnego krycia. Równie ważna jest lokalizacja dachu. Warunki w Sztokholmie czy Warszawie są inne niż w południowej Hiszpanii: roczna dawka promieniowania UV na Maladze jest na przykład dwukrotnie wyższa niż w Sztokholmie czy w Moskwie. Promieniowanie słoneczne jest mierzone w jednostce kilo Langley (kLy) na rok. W Europie powszechne są wartości ok. 100, co odpowiada ok. 4000 MJ/m2 globalnej intensywności promieniowania. Chociaż promienie UV-A i UV-B (długość fal między ok. 295 a 400 nm) stanowią tylko ok. pięć do sześciu procent ogólnej intensywności promieniowania.
wilgocią i staje się nieskuteczna. Nalot pleśni na izolacji wpływa na powietrze we wnętrzu
nego krycia i membran szalunkowych Delta-
niezawodnie odprowadzają wilgoć groma-
pomieszczenia i ma negatywny wpływ na
-Pentaxx daje pewność, że wykonawca nawet
dzącą się w wyniku korzystania z pomiesz-
zdrowie mieszkańców. Drewnianą konstrukcję
pomimo nieprzewidzianych ingerencji w pro-
czeń i skutecznie chronią przed zewnętrzny-
dachu mogą zaatakować niszczące drewno
ces budowlany może przekazać konstruk-
mi wpływami warunków atmosferycznych.
grzyby, co spowoduje naruszenie jej stabilno-
cję, której stabilność pozostanie zachowana
A to dzięki inteligentnemu systemowi Delta
ści. Doświadczeni dekarze znają ten łańcuch
przez lata. A to dlatego, że Delta-Pentaxx,
‑Active-Membrane, dzięki któremu dach od-
problemów i wynikających z nich ewentual-
Delta-Pentaxx Plus wykazują ekstremalnie
dycha, a jednocześnie pozostaje wodoszczel-
nych sporów prawnych. Dlatego też myślą
wysoką stabilność w warunkach promienio-
ny. Wspomniana technologia zapewnia, że
perspektywicznie – w zależności od lokalizacji
wania UV i wytrzymałość na nawet cztero-
cała konstrukcja dachu pozostanie sucha
budynku, orientacji i nachylenia powierzchni
miesięczne oddziaływanie promieniowanie
przez długi czas.
dachu oraz pory roku – wybierają materiał
UV. Dlatego też firma udziela gwarancji funk-
o odpowiednim stopniu stabilizacji na oddzia-
cjonalności na 20 lat (zgodnie z warunkami
ływanie promieniowania UV, który gwarantuje
gwarancji Delta), na wszystkie typy mem-
zachowanie swoich funkcji przez lata.
bran dachowych Delta Pentaxx.
kk Więcej spokoju przy nieoczekiwanych
kk Delta-Pentaxx/Plus wyróżnia się wysoce wytrzymałym połączeniem pięciu
przerwach w budowie. Nawet najlepiej zorganizowany dekarz nie
warstw.
jest w stanie uniknąć zmian w harmonogra-
Wszystkie membrany z rodziny Pentaxx, dzię-
mie i nieprzewidzianych opóźnień na placu
ki wielowarstwowym paroprzepuszczalnym
budowy. Nowy asortyment membran wstęp-
i wodoodpornym warstwom funkcyjnym,
Dorken Delta Folie sp. z o.o. ul. Ostródzka 88 03-289 Warszawa Dział sprzedaży: 22 798 08 21 Dział techniczny: 22 798 08 37 www.dorken.pl promocja
.com.pl
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
ARTYKUŁ SPONSOROWANY
69
BUDOWA
Wybór nowoczesnych
pokryć dachowych Fot. Röben
krok po kroku
Przy zakupie dachówek ceramicznych powinno się wziąć pod uwagę ich kolor i rozmiar, kształt dachu, a także lokalizację domu. Wybranie odpowiedniego pokrycia to jednak dopiero połowa sukcesu.
A
otworom w swojej strukturze. Zasada jest prosta: dach musi być szczelny jeszcze zanim położy się dachówkę.
Rola wentylacji by dach zachował piękny wygląd
kładnie zabezpieczyć przed przeciekaniem.
Kolejnym sprzymierzeńcem trwałości dachu
przez długie lata i nie wymagał na-
Należy wtedy wykonać szczelny podkład
jest prawidłowa wentylacja. Odpowiednie
praw ani częstych prac konserwacyj-
w postaci pełnego deskowania i kupić da-
odprowadzanie wilgoci minimalizuje ryzyko
nych, należy zadbać o odpowiednią wenty-
chówki z wyraźną, wysoką falą, ponieważ
zawilgocenia wełny i utraty jej właściwości
lację pokrycia, zabezpieczenie dachówek
zapewnia ona lepszy spływ wody.
termoizolacyjnych, chroni więźbę przed gni-
przed działaniem wiatru oraz ochronę przed wilgocią. Potrzebne jest tu więc przede wszystkim fachowe, rzetelne wykonanie.
Lokalizacja domu
ciem, a dachówki przed niszczeniem. Aby zapewnić cyrkulację powietrza pod
Wybierając dachówki ceramiczne, trzeba
pokryciem, należy przede wszystkim dosto-
także mieć na uwadze warunki panujące
sować grubość kontrłat do wielkości połaci,
w miejscu, gdzie stoi dom. Jeśli budynek po-
przy czym im dłuższe krokwie, tym wyższe
Ze względu na to, że dach jest bardzo wi-
łożony jest blisko lasu lub dużego skupiska
powinny być kontrłaty, aby tworzyły większą
docznym elementem domu, często bywa
drzew, dach będzie szczególnie podatny na
przestrzeń wentylacyjną. Po drugie, wlot po-
nazywany piątą elewacją, dlatego dobierając
porastanie mchem. Warto wtedy pomyśleć
wietrza przy okapie i wylot w kalenicy musi
dachówki ceramiczne, inwestorzy powinni
o dachówkach angobowanych, ponieważ są
być odpowiednio duży.
wziąć pod uwagę aspekty estetyczne, m.in.
one bardziej odporne na to zjawisko, a jesz-
Dodatkowo wszystkie duże połacie oraz
kolor produktu. Musi on nie tylko podobać
cze lepiej – wybrać dachówki pokryte gla-
miejsca o przerwanej ciągłości wentylacyjnej
się inwestorom i pasować do kolorystyki
zurą. Mech rośnie na nich mniej chętnie niż
(np. przy oknach połaciowych czy kominie)
elewacji, ale także dobrze komponować się
na porowatych dachówkach naturalnych,
należy wspomagać dachówkami wentylacyj-
z dachami otaczających go budynków. Ma to
ponieważ gładka, glazurowana powierzchnia
nymi.
bowiem wpływ na wygląd całej okolicy. Wagę
pozwala na samooczyszczanie się dachówek
tej kwestii podkreślają również warunki za-
przy każdych opadach deszczu.
Dobór koloru
budowy terenu, w których czasem z góry określona jest wymagana barwa pokrycia
Uwaga na wilgoć
Więcej klamrowania Trwałość dachu może zostać osłabiona także poprzez działanie wiatru. W ostatnich la-
dachowego, tak aby nie zakłócała harmonii
Po zakupie dachówek przychodzi czas na
tach zagrożenie wichurami znacznie wzrosło,
kolorystycznej danego miejsca.
krycie nimi dachu. Właśnie na tym etapie
większy jest odsetek dachów częściowo lub
powinno się zagwarantować trwałość da-
całkowicie zniszczonych przez nawałnice.
chu – poprzez prawidłowe wykonawstwo.
Podstawowym zabezpieczeniem przed tymi
Jednym z najgroźniejszych czynników, któ-
zjawiskami jest klamrowanie, czyli przypina-
Oprócz kwestii estetycznych, istotne jest
ry może naruszyć konstrukcję dachu, jest
nie dachówek do łat za pomocą specjalnych
również dobranie dachówek do projektu
woda. Tutaj ważną rolę odgrywa membrana
klamer. Niestety jest to ciągle za mało doce-
dachu. Dachy o skomplikowanym kształcie,
dachowa, zabezpieczająca pokrycie przed
niane przez wielu dekarzy, często wykonaw-
z wieloma załamaniami połaci, dobrze jest
ewentualnymi przeciekami oraz pomagająca
ca ogranicza się do stosowania klamer jedy-
kryć dachówkami o małym formacie. Nato-
odprowadzić nadmiar pary wodnej.
nie w kalenicy i przy skrajnych dachówkach.
Pokrycie a kształt dachu
70
wentylację pod gąsiorami dzięki łezkowatym
miast dachówki wielkoformatowe doskonale
Właściwie dopasowane gąsiory z powo-
Tymczasem klamry powinno się montować
sprawdzą się w przypadku prostych dachów,
dzeniem uszczelnią grzbiety dachów oraz
na całej połaci dachu. Najczęściej zalecane
np. jedno- lub dwuspadowych.
umożliwią wykonanie szczelnych połączeń
jest klamrowanie co trzeciej dachówki po
Aspektem równie istotnym, co stopień
między kalenicami. Konieczne jest także za-
skosie, o ile warunki klimatyczne oraz specy-
skomplikowania dachu, jest jego nachylenie.
stosowanie taśmy wentylacyjno-uszczelnia-
fika dachu nie wymagają zastosowania więk-
Jeśli mamy dach o małym kącie nachylenia
jącej na kalenicy, która zabezpieczy więźbę
szej liczby klamer.
połaci, niegwarantujący szybkiego i samo-
przed wodą z opadów deszczu lub topnie-
Opracowano na podstawie
istnego spływu wody, trzeba go bardzo do-
jącego śniegu, pozwalając jednocześnie na
materiałów firmy Röben
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
DACH CERAMICZNY NATURALNY WYBÓR
PIEMONT
Doskonała na nowe i remontowane dachy
BERGAMO
Ceramiczne pokrycie w nowoczesnej formie
MONZAplus
Szybkie i ekonomiczne krycie dachu
BORNHOLM
Tradycyjny kształt w nowoczesnym wydaniu
BUDOWA
DACHY ZIELONE BEZ BŁĘDÓW czyli właściwe projektowanie i realizacja Piotr Wolański, ekspert DAFA, Stowarzyszenia Wykonawców Dachów Płaskich i Fasad, współpraca Katarzyna Wolańska
Dobrze wykonane dachy zielone mają liczne zalety użytkowe, estetyczne i ekologiczne. Źle wykonane generują z kolei niepotrzebne koszty. Dlatego tak ważne jest właściwe zaprojektowanie i realizacja poszczególnych warstw dachu zielonego. Podpowiadamy na co zwrócić szczególną uwagę i które elementy są najbardziej newralgiczne.
spełnia tych wymagań, należy zastosować dodatkowo folię antykorzenną.
Warstwa ochronna Funkcją tej warstwy jest ochrona izolacji wodochronnej przed uszkodzeniami mechanicznymi. Brak warstwy ochronnej na dachu zielonym może doprowadzić do uszkodzenia mechanicznego hydroizolacji, a w konsekwencji do przeciekania dachu.
Skutki źle wykonanego dachu zielonego
hydroizolacji dachów i tarasów zielonych mają certyfikaty zaświadczające, że dany
Drenaż powinien być odpowiednio dobrany
Błędy wykonawcze przy budowie dachu
materiał został przebadany pod tym wzglę-
zarówno pod kątem skuteczności i wydajno-
zielonego mogą skutkować jego przecieka-
dem zgodnie z metodologią opracowaną
ści w odprowadzaniu wody, jak i kumulacji
niem, nadmiernym obciążeniem statycznym
przez FLL (Stowarzyszenie Badania, Roz-
wody na potrzeby wegetacji. Materiał, z któ-
stropu, zniszczeniem dachu przez erozję
woju i Kształtowania Krajobrazu) i opisaną
rego wykonany jest drenaż, powinien speł-
wietrzną, zalegającą wodę, nieodpowiednim
w „Wytycznych do projektowania, wykony-
niać parametry obciążeniowe wynikające
rozwojem roślinności czy ogólnie nieprawi-
wania i pielęgnacji dachów zielonych – wy-
z grubości warstwy substratu oraz roślinno-
dłowym funkcjonowaniem dachu (fot. 3).
tycznych dla dachów zielonych”, która stała
ści użytej na dachu i powinien być wydajny
W Polsce w konstrukcji dachu zielonego
się podstawą Europejskiej Normy DIN EN
w zakresie odprowadzania wody. Konstruk-
bardziej popularny jest układ wielowarstwo-
13948 („Elastyczne wyroby wodochronne
cja drenażu musi umożliwiać stałe odpro-
wy, dlatego też niniejszy artykuł opisuje ten
– Wyroby asfaltowe z tworzyw sztucznych
wadzanie określonej ilości wody z warstwy
właśnie rodzaj dachu zielonego. Przedsta-
i kauczuku do pokryć dachowych – Określe-
substratu. Zdarza się, że firma wykonawcza
wione błędy, opisane w oparciu o funkcje
nie odporności na przerastanie korzeniami”).
czy podwykonawcza, szukając oszczędności,
poszczególnych warstw dachu, to tylko wy-
Tego typu badania są długotrwałe (trwają
stosuje zamienniki materiałów specjalistycz-
brane przykłady możliwych nieprawidłowo-
2 lub 4 lata) i kosztowne, dlatego specjali-
nych, które zaplanował w projekcie archi-
ści w projektowaniu i realizacji dachów zie-
styczne materiały do hydroizolacji odporne
tekt. Są one co prawda tańsze, ale gorszej
lonych.
na przerastanie korzeniami roślin są droższe
jakości. Nie pełnią one często założonych
od materiałów, które nie przeszły tego typu
funkcji i niszczą pozostałe warstwy dachu
badań i nie mają certyfikatu potwierdzające-
czy tarasu, przynosząc realne straty. Typo-
W przypadku izolacji wodochronnej, którą
go antykorzenność. Jeżeli hydroizolacja nie
wym przykładem takiej pozornie korzystnej
planujemy zastosować na dachu lub tarasie
jest antykorzenna, korzenie roślin z upływem
finansowo zamiany jest używanie jako dre-
zielonym, koniecznie należy sprawdzić, czy
czasu przerastają przez powłoki hydroizo-
nażu folii kubełkowej, która jest przeznaczo-
jest to izolacja antykorzenna, czyli odporna
lacji, dziurawiąc ją, co w efekcie powoduje
na tylko do odwodnienia pionowego, czyli na
na przerastanie przez korzenie roślin. Pro-
przeciekanie dachu. Jeśli zastosowana na
przykład do fundamentów. Użycie folii kubeł-
ducenci specjalistycznych materiałów do
dachu lub tarasie izolacja wodochronna nie
kowej w funkcji drenażu na dachu płaskim,
Izolacja wodochronna
Fot. 1. Wpust zabudowany przez warstwy dachu zielonego
72
Warstwa drenażowa
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
Fot. APK Dachy Zielone
www.ekspertbudowlany.pl
Fot. 2. Ten sam taras zielony po zrealizowaniu prac naprawczych – po odsłonięciu wpustu i zamontowaniu nadstawki rewizyjnej nad wpustem Fot. APK Dachy Zielone
EKO LOGICZNIE Rozrastająca się cywilizacja pochłania kolejne skrawki natury.
www.bauder.pl
Systemy dachów zielonych firmy Bauder zwracają naturze przestrzeń pewnie uszczelniając dach. Dzięki nim dbają Państwo o naturę i zyskują ochronę przed oddziaływaniem środowiska.
BUDOWA
Fot. 3. Skutki erozji wietrznej na dachu zielonym
Fot. Optigruen
też spotkać tego typu realizacje dachów i ta-
ich trwale pozbyć, potrzebny jest duży na-
rasów zielonych, gdzie wpusty w ogóle nie
kład kosztów i pracy.
mogą pełnić swojej funkcji, ponieważ są za-
Jednym z błędów, które można spotkać
budowane pozostałymi warstwami dachu zie-
na dachach zielonych jest zastosowanie jako
lonego. Na przykład na fot. 1 wpusty zostały
warstwy wegetacyjnej podłoża ogrodniczego,
zabudowane warstwą ochronną, drenażami,
np. takiego przeznaczonego do skrzynek bal-
włókniną filtracyjną i substratem. Prace na-
konowych.
prawcze polegały na odszukaniu wpustów,
To bardzo niebezpieczna praktyka. Podłoże
wycięciu otworów w poszczególnych war-
na dachu zielonym powinno mieć odpowied-
stwach, odsłonięciu wpustów i montażu nad-
nią frakcję, powinno się wykazać trwałością
stawek rewizyjnych (fot. 2).
struktury i trwałością po ułożeniu, aby nie dochodziło do tzw. erozji wietrznej i wod-
Warstwa filtracyjna
nej, czyli wymywania i wywiewania podłoża,
Warstwa filtracyjna powinna być wykonana
przez co rośliny mają odsłonięte korzenie,
z włóknin o wysokiej wodoprzepuszczalno-
dochodzi do odsłaniania warstw znajdują-
ści, aby nie ulegała zatykaniu. Zatkanie war-
cych się pod spodem (włóknina), a efektem
stwy filtracyjnej prowadzi do spiętrzania się
może być zniszczenie dachu. O właściwo-
na niej wody, co ma negatywny wpływ na
ściach podłoża w odniesieniu do wymagań
wegetację.
na dachu zielonym decyduje m.in. skład granulometryczny i kształt ziarna. Dlatego na
Substraty Dostawcy materiałów do dachów zielonych
malne warunki, siły ssące wiatru oraz wymy-
wypracowali specjalistyczne substraty do-
wanie pod wpływem gwałtownych opadów
stosowane do parametrów różnych typów
nie stosuje się podłoży ogrodniczych, które
na przykład pod zieleń intensywną, skutku-
dachów (fot. 4). Zastosowanie specjalistycz-
mają bardzo drobne frakcje, np. takich do
je pozbawieniem dachu funkcji drenującej,
nych substratów gwarantuje prawidłowe
kwiatów i do skrzynek balkonowych.
ponieważ folia kubełkowa jest mało odporna
funkcjonowanie poszczególnych typów da-
na nacisk i ulega zgnieceniu. Konsekwencje
chów, np. substrat ekstensywny, intensywny,
źle wykonanej warstwy drenażowej na bazie
podkładowy, trawnikowy czy lekki.
materiałami budowlanymi, nieprzeznaczo-
wpływ na kondycję roślinności i wieloletnie
dach w strefach, w których siły ssące wiatru
nymi do realizacji dachów zielonych, mogą
funkcjonowanie dachu czy tarasu zielonego.
są największe. Poprawiają też funkcję dre-
być następujące: duże obciążenia mogą spo-
Źle dobrany substrat, substrat o zbyt niskiej
nażową. W przypadku pożaru zabezpieczają
wodować deformację drenaży, co wyklucza
jakości, który nie spełnia wymagań wytycz-
dach przed rozprzestrzenianiem się ognia.
ich właściwe funkcjonowanie i prowadzi do
nych FLL lub zastosowanie ziemi z wykopu
Są stosowane wokół urządzeń, wyłazów na
zalegania wody na dachu; drenaż, który nie
może spowodować znaczne szkody i straty.
dach, świetlików i wpustów dachowych.
jest zaprojektowany do budowy dachów zie-
Przeciwko zastosowaniu na dachu ziemi
Niewłaściwe zaprojektowanie i wykonanie
lonych, może podczas eksploatacji się zaty-
z wykopu lub substratu o zbyt niskiej jako-
zielonego dachu może skutkować złym funk-
kać (otwory odprowadzające wodę są zbyt
ści przemawiają przekonujące i ważne ar-
cjonowaniem, a nawet zniszczeniem dachu
małe, znajdują się w niewłaściwych miej-
gumenty:
przez wiatr, tzw. erozję wietrzną dachu.
» Zbyt
dachowe
mają
Opaski żwirowe są koniecznym elementem dachu zielonego. Pełnią funkcję balastującą
scach), drenaż nie ma właściwej pojemno-
Substraty
Opaski żwirowe
decydujący
drenaży, które są przypadkowo stosowanymi
duży ciężar – ziemia pozyskiwana
Przedstawione powyżej wybrane przykłady
ści wodnej. Firmy projektujące i wykonujące
z wykopu niejednokrotnie waży dwa razy
nie wyczerpują tematu występujących na da-
specjalistyczne drenaże dla dachów zielo-
tyle, co specjalne substraty, obciążając
chach zielonych błędów projektowych i wy-
nych mają ich szeroki wybór w zależności od
nadmiernie konstrukcję dachu.
konawczych.
zastosowania, o różnej pojemności wodnej,
» Wodoprzepuszczalność
***
– ziemie ilaste
o wysokości od 2 do 6 cm, a także od rodza-
i gliniaste charakteryzują się takimi para-
ju roślinności, która ma być posadzona na
metrami wodoprzepuszczalności, które nie
niem wiedzy na temat prawidłowego projek-
dachu. Oferują również drenaże o podwyż-
odpowiadają wymaganiom wytycznych dla
towania, realizacji i pielęgnacji dachów zielo-
szonej retencji wodnej, spowalniające spływ
dachów zielonych. Następstwem jest sta-
nych polecamy polskie wydanie „Wytycznych
wody z dachu.
gnacja wody i nierównomierne zaopatrze-
dla dachów zielonych” FLL, opracowane
nie w wodę dla roślinności, co powoduje
przez Stowarzyszenie Wykonawców Dachów
wymieranie roślin.
Płaskich i Fasad DAFA.
Brak nadstawek rewizyjnych nad wpustami
74
dachach zielonych, gdzie występują ekstre-
Fot. 4. Odpowiedni substrat gwarantuje prawidłowe funkcjonowanie dachu zielonego Fot. Optigruen International AG/APK Dachy Zielone
» Niepożądana
z wykopu na dach nanoszone są szybko
lonych jest brak specjalistycznych nadsta-
odrastające części korzeni i kłączy, kawałki
wek rewizyjnych, umożliwiających dostęp do
pędów oraz nasiona niepotrzebnych roślin
wpustu dachowego, a także filtrujących wodę
(chwastów), co psuje zamierzony efekt
odprowadzaną z dachu do wpustu. Można
estetyczny na dachu lub tarasie. Aby się
nr 5/2019
zainteresowanym
poszerze-
roślinność – wraz z ziemią
Często spotykanym błędem na dachach zie-
EKSPERT BUDOWLANY
Wszystkim
www.ekspertbudowlany.pl
Stowarzyszenie DAFA to organizacja działająca aktywnie na rzecz ujednolicenia i podniesienia standardów wykonawczych oraz rozwoju wiedzy o technologiach i funkcjonowaniu dachów płaskich oraz fasad.
BUDOWA
SPRAWDŹ, CO JEST WAŻNE
PRZY WYBORZE OKIEN Anna Wilgocka
Duże znaczenie dla ochrony przed utratą
Gdy myślimy o remoncie mieszkania, rzadko bierzemy pod uwagę wymianę okien, ponieważ ich zużycie nie jest widoczne na pierwszy rzut oka. Okazuje się jednak, że sam wygląd okna nie świadczy o stopniu jego zużycia, natomiast utrata właściwości izolacyjnych i funkcjonalnych stolarki otworowej bywa trudna do zauważenia. Aby rozstrzygnąć, czy nasze okna osiągnęły już kres eksploatacji, trzeba więc ocenić ich szczelność, wytrzymałość i funkcjonalność. Szczelność i izolacyjność termiczna Jeżeli w pokojach jest ciągle zimno mimo wysokich rachunków za ogrzewanie, może
wnątrz. W przypadku starych, drewnianych okien współczynnik Uw może wynosić nawet
pło ucieka na zewnątrz. Dla pewności warto
3 W/(m2 · K). Tymczasem jego dopuszczal-
przeprowadzić prosty test za pomocą kartki,
na wysokość to zgodnie z obowiązującymi
którą należy wsunąć pomiędzy ramy okien-
obecnie przepisami 1,1 W/(m2 · K) dla okien
ne. Jeśli czynność się powiedzie, okna utra-
fasadowych i drzwi oraz 1,3 W/(m2 · K) dla
ciły swoje właściwości izolacyjne. Choć ich
okien dachowych. W budynkach energo-
wymiana może wydawać się z pozoru kosz-
oszczędnych i pasywnych montuje się okna
towną inwestycją, szybko się jednak zwróci,
o jeszcze niższym współczynniku Uw. W do-
ponieważ lepsza izolacyjność oraz przejrzy-
mach energooszczędnych wynosi on zwykle
stość oznaczają niższe opłaty zarówno za
0,9 W/(m2 · K), natomiast w domach pa-
ogrzewanie, jak i za prąd.
sywnych musi mieć wartość 0,8 W/(m2 · K)
Jedną z najistotniejszych cech okna jest
i poniżej. Warto wiedzieć, że od 1 stycznia
izolacyjność termiczna – energooszczędne
2021 roku współczynnik ten dla okien pio-
okna to gwarancja obniżonych rachunków
nowych ma wynosić 0,9 W/(m2 · K), zaś dla
za ogrzewanie. O termoizolacji okna mówi
połaciowych 1,1 W(/m2 · K). Renomowani
współczynnik Uw, który informuje nas, ja-
producenci okien już teraz oferują produkty
kich strat ciepła możemy się spodziewać
spełniające te zaostrzone wymagania.
nr 5/2019
z dwóch lub więcej tafli szkła o różnej grubości, pomiędzy którymi znajduje się hermetycznie zamknięta komora wypełniona gazem szlachetnym: argonem, ksenonem lub kryptonem. Gazy te bardzo słabo przewodzą ciepło, które zostaje we wnętrzu. Mają lepsze właściwości termoizolacyjne niż Odległości między poszczególnymi taflami
niższy, tym więcej ciepła zachowamy we-
to oznaczać, że okna są nieszczelne i cie-
EKSPERT BUDOWLANY
li tzw. pakiety szybowe. Składają się one
powietrze stosowane w zwykłych oknach. po zamontowaniu okna w budynku. Im jest
Fot. Krispol
76
ciepła mają również szyby zespolone, czy-
www.ekspertbudowlany.pl
JAK ROZMIEŚCIĆ OKNA, ABY ZYSKAĆ ENERGIĘ? Odpowiednie rozmieszczenie okien w domu względem stron świata oraz dopasowanie ich wielkości do poszczególnych pomieszczeń pozwoli nie tylko ograniczyć straty ciepła, ale również czerpać darmową energię słoneczną. Przyczyni się to do zmniejszenia zapotrzebowania na doświetlanie wnętrz sztucznym światłem i obniżenie kosztów ogrzewania. Najwięcej dużych przeszkleń powinno znaleźć się od strony południowej, południowo-zachodniej i zachodniej, gdzie promienie słoneczne operują najmocniej i najdłużej. W tej części domu warto zaplanować pomieszczenia, w których najwięcej czasu spędzamy po południu i wieczorem, takie jak salon, pokoje dla dzieci, jadalnia czy gabinet. Zapewni to idealne do relaksu i pracy naturalne światło dzienne, zarówno w dni słoneczne, jak i pochmurne. Wschodnia część domu to idealne miejsce na sypialnie. Światło słoneczne wpadające o poranku ułatwi przebudzenie i pozytywnie nastroi na cały dzień. Ponadto pokoje nie będą przegrzewać się latem i będzie w nich panowała optymalna dla wypoczynku temperatura. Na elewacji północnej lepiej ograniczyć liczbę i wielkość okien. To odpowiednia część domu do ulokowania pomieszczeń rzadziej używanych, np. pralni, spiżarni i kotłowni. Od strony północnej, północno-wschodniej lub północno-zachodniej można też umieścić kuchnię, która i tak jest dogrzewana podczas gotowania. Aby maksymalnie ograniczyć straty ciepła, dobrze jest zamontować od północy okna o podwyższonej izolacyjności termicznej i możliwie najwyższej przenikalności energii słonecznej.
BUDOWA wyznacza ramka dystansowa, wypełniona
sze okna są mniej odporne na dźwięki, które
absorbentem pary wodnej. W oknach ener-
dochodzą z otoczenia. Dźwiękoszczelność
gooszczędnych są to tzw. ciepłe ramki wyko-
określa współczynnik Rw. Im wyższą ma
nane z tworzywa sztucznego lub połączenia
wartość, tym silniejszą ochronę akustyczną
stali szlachetnej i tworzywa sztucznego, a nie
otrzymamy. Jeśli nasz dom lub mieszkanie
z aluminium, tak jak ma to miejsce w przy-
położone są przy ruchliwej ulicy, powinniśmy
padku zwykłych pakietów szybowych. Tego
zadbać, aby współczynnik Rw okien nie był
typu ramki mają niską przewodność cieplną.
niższy niż 35 dB.
Dzięki temu redukowane są mostki termicz-
Polskie normy określają, że hałas w tere-
ne, przez które ucieka ciepło. Zmniejsza się
nie zabudowanym nie powinien przekraczać
też możliwość kondensacji pary wodnej na
60 dB w dzień i 50 dB w nocy, a w miesz-
szybach wewnątrz budynku przy słabej wen-
kaniu odpowiednio – 40 i 30 dB. W rzeczy-
tylacji pomieszczenia.
wistości łatwo przekroczyć podane granice –
Dodatkowo po wewnętrznej i zewnętrz-
już szczekanie psa generuje hałas o wartości
nej stronie pakietu szybowego umieszcza
80 dB, a nie jest to zwykle jedyny dźwięk,
się szybę niskoemisyjną. Jej powierzchnia
z którym mieszkańcy domu muszą się zmie-
pokryta jest niewidoczną warstwą tlenków
rzyć. Standardowe okna mają współczynnik
metali szlachetnych, które odbijają ciepło
Rw na poziomie 30 dB, dlatego nie chronią
z powrotem do wnętrza domu. W ten sposób
one przed bodźcami dźwiękowymi jak okna
jest ono zatrzymywane w budynku. Jedno-
dźwiękoszczelne. Co ważne, parametry aku-
cześnie szyby przepuszczają energię słonecz-
styczne określane są na podstawie skali lo-
ną, umożliwiając dogrzanie pomieszczeń bez
garytmicznej, a to z kolei oznacza, że gdy
dodatkowych kosztów.
zmniejszymy hałas o 10 dB, to realnie niwelujemy go nawet o 50%.
Izolacyjność akustyczna
Fot. Awilux
Warto pamiętać, że liczy się tu nie tylko nale-
jakość okna, lecz także fachowo przepro-
w ochronie przed hałasem będzie mniejsza,
ży wziąć pod uwagę przy doborze stolarki
wadzony montaż. Jeśli okno zostanie nie-
dlatego instalację stolarki okiennej warto po-
okiennej, jest izolacyjność akustyczna. Star-
umiejętnie zamontowane, jego skuteczność
wierzyć profesjonalistom.
Podstawowym
parametrem,
który
promocja
Książki z dziedziny: budownictwa chłodnictwa ciepłownictwa i ogrzewnictwa gazownictwa instalacji sanitarnych ochrony środowiska wentylacji i klimatyzacji instalacji elektrycznych informatyki
Księgarnia Techniczna Grupa MEDIUM
zarządzania i obsługi nieruchomości oraz programy, słowniki, poradniki
ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel.: 22 512 60 60, faks 22 810 27 42 e-mail: eib@ksiegarniatechniczna.com.pl
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
77 www.ksiegarniatechniczna.com.pl
BUDOWA Funkcjonalność Dobrej jakości okna, zarówno drewniane, jak i z PVC, są bardzo wytrzymałe i powinny służyć przez długie lata. Podczas wyboru okien powinniśmy przede wszystkim skupić się na ich funkcjonalności. Te stare, drewniane, mają czasami niepowtarzalny urok, ale znika on nieodwracalnie, gdy musimy je umyć. Pierwszy problem, z którym należy się wówczas zmierzyć, to liczba szyb do wyczyszczenia. Rozkręcanie i skręcanie poszczególnych elementów takiego okna potrafi być bardzo czasochłonne. Kolejnym symptomem zwiastującym starzenie się okien jest ich stałe zabrudzenie. Jeżeli mimo starannego mycia szyba nie jest dość przejrzysta, oznacza to, że utraciła właściwości i nie spełnia już swojej funkcji. Dodatkową korzyścią wymiany okien na nowocześniejsze jest większa powierzchnia przeszkleń w ramach obecnych standardów rynkowych. Stare okna dostarczą do pomieszczeń zdecydowanie mniej światła, co wpływa na samopoczucie mieszkańców, a także na wysokość rachunków za prąd.
Bezpieczeństwo Znaczącą przewagą najnowocześniejszych modeli okien jest również ich wytrzymałość. O ile starsze szyby często rozpryskiwały się pod wpływem uderzenia piłki czy kamienia, o tyle innowacyjne technologie stosowane w nowych oknach chronią domowników przed większością wypadków. Jeżeli nawet taka wytrzymała powierzchnia przeszklenia zostanie przy użyciu dużej siły wybita, odłamki przykleją się do folii, w którą wyposażone są produkty spełnia-
jące najwyższe standardy bezpieczeństwa.
WYMIANA OKIEN DACHOWYCH W przypadku planowania wymiany okien połaciowych bardzo ważna jest ocena stanu technicznego konstrukcji dachu. Zanim zatem zabierzemy się do prac, warto skonsultować się z dekarzem. W przypadku wymiany okien w dachu, o kilkudziesięcioletniej konstrukcji, istnieje ryzyko, że podczas prac ulegnie on uszkodzeniu i będziemy skazani na jego miejscowy lub kapitalny remont. Gdy planujemy zmianę miejsca okien lub zwiększenie ich liczby, postarajmy się odszukać plany konstrukcyjne więźby dachowej. Znacznie ułatwi to wskazanie dokładnego miejsca, w którym możemy wstawić okno. Jest to ważne, gdyż okna dachowe najczęściej montuje się między krokwiami. Najtańszym i najprostszym rozwiązaniem jest wymiana starego okna na nowe o tych samych lub zbliżonych wymiarach. W przypadku okien dachowych konieczne będzie częściowe zdemontowanie pokrycia dachowego, ponieważ jednocześnie z oknem wymieniamy kołnierz uszczelniający. Jest to aluminiowy zestaw elementów, który odprowadza wodę opadową z okolic okna. Między innymi dzięki niemu okno nie przecieka. Uszkodzeniu podczas wymiany najczęściej ulegnie też wnęka okienna. W przypadku okien zainstalowanych w dachu, trzeba będzie ją naprawić lub wymienić na nową. Wnękę można zrobić z płyt gipsowo-kartonowych, pamiętając o tym, aby płaszczyzna nad oknem była równoległa do podłogi nad oknem, a pod nim prostopadła. Idealnym rozwiązaniem mogą być dostępne na rynku gotowe wnęki okienne. Są one trochę droższe, ale są wykonane z materiału bardziej odpornego na wilgoć i uszkodzenia mechaniczne. Koniecznie trzeba pamiętać o ociepleniu wnęki okiennej, idealnie nadaje się do tego wełna mineralna.
Dzięki temu unikniemy ryzyka okaleczenia, zniszczenia mieszkania, a nawet włamania. Z tego ostatniego powodu dodatkowa folia jest nieodłącznym elementem konstrukcji dobrych okien antywłamaniowych. Statystyki wskazują, że włamywacze najczęściej próbują dostać się do wnętrza domu czy mieszkania przez okna i drzwi balkonowe. Właśnie dlatego bezpieczeństwo jest bardzo ważnym aspektem, który powinniśmy brać pod uwagę, decydując się na kupno konkretnego modelu okien. Warto więc zainwestować w rozwiązania antywłamaniowe, takie jak np. wzmacniane szyby, zaczepy antywłamaniowe czy klamka z kluczykiem. Miernikiem antywłamaniowości są klasy RC1, RC2 i RC2 z atestem. Większy stopień zabezpieczenia antywłamaniowego oznaczony jest wyższym numerem certyfikatu. RC2 będzie zatem doskonałym rozwiązaniem w przypadku mieszkań znajdujących się na parterze, a także w budynkach ulokowanych w niebezpiecznej okolicy. Jeżeli osiedle nie naraża nas w szczególny sposób na niebezpieczeństwo związane ze szkodami wyrządzonymi przez chuliganów lub włamaniem, zabezpieczenia oznakowane symbolem RC1 powinny być wystarczające, aby zażegnać ryzyko działań dewastacyjnych.
Montaż Najszczelniejszy i najbardziej efektywny jest tzw. ciepły montaż. Pozwala on na ograniczenie mostków termicznych i strat ciepła, jakie powstają na styku ramy z murem. Polega on na osadzeniu okna poza murem, w warstwie ocieplenia, przy wykorzystaniu odpowiednich systemów montażowych. Inna metoda to tzw. montaż warstwowy, czasem mylnie nazywany ciepłym. Opiera się on na zastosowaniu trzech warstw o określonych właściwościach. Od wewnątrz stosuje się taśmę paroszczelną, która zapobiega przenikaniu pary wodnej z pomieszczenia do warstwy izolacji, jak również blokuje jej migrację do wnętrza budynku. Pośrodku umieszcza się piankę montażową, pełniącą funkcję izolatora termicznego. Zewnętrzna warstwa to taśma paroprzepuszczalna, która zabezpiecza miejsce styku okna z murem. Nie dopuszcza ona do wnikania wody opadowej do warstwy ocieplenia, a jednocześnie pozwala na swobodne odprowadzenie pary wodnej na zewnątrz. Inną metodą jest stosowanie do uszczelnienia wielofunkcyjnych taśm rozprężnych, które zapewniają wszyst-
Fot. VELUX
78
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
www.ekspertbudowlany.pl
kie powyższe parametry.
BUDOWA
JAK ZAMONTOWAĆ OKNO w pokryciu z blachy płaskiej Tekst i zdjęcia: Marcin Solarek
konane pokrycie dachowe. Dzięki temu okna
Współcześnie produkowana blacha jest wytwarzana z kilku materiałów, a nowe technologie jej produkcji sprawiły, że jest nie tylko bardziej trwała, ale też oferowana w wielu atrakcyjnych formach i kolorach. Między innymi dlatego stała się ostatnio modna i chętnie sięgają po nią zarówno inwestorzy, jak i architekci. Wykonawcy muszą jednak wiedzieć, jak w takim pokryciu zainstalować zaawansowane technologicznie okna dachowe, aby funkcjonowały one bezproblemowo przez co najmniej kilkadziesiąt lat.
K
rycie dachów blachą płaską ma wie-
z zachowaniem
lowiekową tradycję, choć na pewien
szczeliny wentylacyjnej i membrany wstęp-
odpowiedniej
czas o niej zapomniano i wykorzy-
nego krycia (MWK), krytym blachą alum-
stywano przede wszystkim do renowacji
iniową łączoną na rąbek stojący, w kolorze
dachów krytych szlachetnym materiałem
miedzianym. Ze względu na kolor pokrycia
– miedzią i cynkiem. Ich właściwości po-
obróbki okien zostały zamówione u produ-
zwalały na dowolne kształtowanie blachy –
centa z tej samej blachy, z której zostało wy-
harmonijnie wkomponowują się w blachę i stanowią z nią integralną i spójną całość.
wielkości KROK 4. Na tym etapie wykonuje się deskowanie i układa szary (pasy blachy płaskiej ze zwoju przepuszczonej przez maszynę kształtującą krawędzie). Warto wcześniej zaplanować ich układ i rozmieścić w taki sposób, aby po obrobieniu okno było usytuowane symetrycznie między rąbkami.
zaginanie, gięcie, zwijanie, rozklepywanie, wyciąganie. W ten sposób uzyskuje się dowolne niemal kształty – skomplikowane krzywizny i detale. Pasy blachy płaskiej łączono między sobą na rąbek stojący (felc), który otrzymywano po podwójnym zagięciu bocznych krawędzi. Gwarantowało to szczelność gotowego pokrycia dachowego. Sprawdzone przez lata rozwiązanie teraz wraca do łask.
Montaż okna dachowego w pokryciu z blachy płaskiej łączonej na rąbek stojący krok po kroku
KROK 2. Następnym krokiem było wycięcie otworu w membranie wstępnego krycia i montaż okna. Ważne było ustawienie dolnej i górnej krawędzi w poziomie oraz zachowanie jednakowej wielkości szczelin bocznych.
KROK 5. Rąbek pod oknem należy położyć, a następnie zamontować na klej i nity wykonaną na budowie tzw. zetkę oraz zamocować dolną część kołnierza (fartuch), dopasowując go do bocznych rąbków.
Przedstawiamy montaż okna połaciowego w dachu skośnym z pełnym deskowaniem,
KROK 1. Po wyjęciu okna z opakowania na ościeżnicy zainstalowano opaskę ocieplającą oraz kątowniki montażowe na odpowiedniej wysokości, uwzględniając grubość montowanego później deskowania.
80
EKSPERT BUDOWLANY
nr 5/2019
KROK 3. Montaż kołnierza paroprzepuszczalnego (w tym przypadku był to kołnierz XDP z wełną owczą) i rynienki odprowadzającej skropliny znad okna. Należy zwrócić uwagę na to, aby nie zostały zasłonięte otwory odwadniające znajdujące się w dolnej części ościeżnicy.
www.ekspertbudowlany.pl
KROK 6. Kolejnym krokiem jest montaż obróbek bocznych oraz górnej czapki, zamykanie rąbków kluczem do rąbka lub specjalnym do tego rodzaju prac urządzeniem zwanym wuko lock’n’roller i przykręcenie nakładek. Montując panele nad oknem, należy je również zaciągnąć za wcześniej zamontowaną zetkę. Na końcu należy podomykać wszystkie rąbki.
WARTO WIEDZIEĆ INDEKS FIRM
ABC
81
Athenasoft
5 15
E KS P E RT B U D O W L A N Y . W Y D A N I E S P E C J A L N E A B C . 1 / 2 0 1 9
1, 73
Cersanit Dorken Delta Folie
Partner wydania Partner wydania
ABC izolacji przeciwwilgociowych Poradnik Eksperta „ABC izolacji przeciwwilgociowych”, wydanie II rozszerzone, adresowany do indywidualnego inwestora i firm wykonawczych. W poradniku poruszone są między innymi następujące zagadnienia: Jak prawidłowo wykonać izolację fundamentów? Jakie są wady i zalety materiałów do hydroizolacji? Jak uszczelniać miejsca trudne? Jak prawidłowo wykonać izolację krok po kroku? „Izolacja wodochronna fundamentów to element odpowiadający za późniejszy komfort użytkowania budynku. Tym bardziej dziwi podejście niektórych inwestorów szukających za wszelką cenę oszczędności przy wykonywaniu tego etapu robót. O tym, że jest to oszczędność pozorna właściciel budynku dowiaduje się zazwyczaj wtedy, gdy na skutek problemów z wilgocią konieczne jest przeprowadzenie kosztownych prac naprawczych. Wykończenie pomieszczeń można rozłożyć w czasie, ewentualnie zaplanować wykończenie niektórych elementów w niższym standardzie, natomiast wykonania izolacji nie da się odłożyć. Woda jest takim medium, które wykorzysta każdy najmniejszy błąd i każdą nieszczelność w izolacji. Warto o tym pamiętać, przystępując do budowy domu...” – fragment wstępu do poradnika. Zamów na:
19 zł
ISSN 1730-1904 Nakład 15 000 egz.
Numer obejmuje okres wydawniczy wrzesień–październik
WYDAWCA: GRUPA MEDIUM Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Sp.k. ul. Karczewska 18, 04-112 Warszawa tel. 22 512 60 99, faks 22 810 27 42 http://www.ekspertbudowlany.pl e-mail: redakcja@ekspertbudowlany.pl Redaktor naczelny: Joanna Korpysz-Drzazga jkorpysz@ekspertbudowlany.pl Sekretarz redakcji: Monika Mucha, mmucha@medium.media.pl
EKSPERT BUDOWLANY
83 2, 68, 69
Elektra
53
Fakro
17
Fabryka Styropianu ARBET
27
fischer Polska
43
Galeco
65
Gerda
55
Hansa
49
Jawar
51
Joniec
61
Klimas
33
Krispol
57
Leroy Merlin
11
MK Systemy Kominowe
47
Opel
23
Rockwool Polska
38, 39
Röben
71
Ruukki Polska
66, 67
Saint Gobain Construction Products Polska/Isover
18–20
Soprema
63
Stowarzyszenie Przemysłu Wapienniczego
9
Styropmin
84
Tauron
41
VELUX
16, 75, 79
Viessmann
44, 45
Wiśniowski
3
Związek Polskie Okna i Drzwi
Do Indeks 04_2019.indd 1
82
Archipelag
Bauder
Poradnik Eksperta
Cena:
34, 35
Atlas
izolacji przeciwwilgociowych
9 772300 101497
ISNN 2300-1011
N O W O Ś Ć !
ISSN 2300-1011 nakład 5000 egz. cena 19 zł (w tym 8% VAT)
Alior Bank
nr 5/2019
17
Wszelkie prawa zastrzeżone © by GRUPA MEDIUM Współpracownicy: Sebastian Czernik, Piotr Idzikowski, 2019-10-16 Waldemar Joniec, Karol Kuczyński, Maciej Rokiel, Joanna Ryńska, 12:50:18 Redakcja zastrzega sobie prawo do adiustacji tekstów. Jacek Sawicki, Krystyna Stankiewicz, Elżbieta Wysowska Nie zwraca materiałów niezamówionych. Redakcja nie ponosi REKLAMA I MARKETING: tel. 22 810 25 90, 810 28 14 odpowiedzialności za treść reklam, ogłoszeń i artykułów Dyrektor ds. reklamy i marketingu: sponsorowanych zamieszczanych na łamach dwumiesięcznika Joanna Grabek, tel. 600 050 380, jgrabek@medium.media.pl „Ekspert Budowlany” oraz ma prawo odmówić publikacji Reklama: Małgorzata Semenowicz bez podania przyczyn. tel. 606 276 634, msemenowicz@medium.media.pl KOLPORTAŻ I PRENUMERATA: tel./fax 22 810 21 24 ZDJĘCIE NA OKŁADCE: MAGNAT Kierownik działu logistyki: Aneta Cartailler, acartailler@medium.media.pl Specjalista ds. promocji: Katarzyna Masna, kmasna@medium.media.pl Specjalista ds. dystrybucji: Małgorzata Jasik, mjasik@medium.media.pl Projekt graficzny: Łukasz Gawroński DRUK: Zakłady Graficzne Taurus Stanisław Roszkowski Sp. z o.o. GRUPA MEDIUM jest członkiem Izby Wydawców Prasy ul. Kazimierów 13, 05-074 Halinów
www.ekspertbudowlany.pl
stelaże podtynkowe
MISTRZOWSKIE ROZWIĄZANIA poleca
Adam Piotrowski
Mistrz Polski Instalatorów www.cersanit.com.pl