Trang phục thời Lê Trung Hưng

Chân dung Minh Nhẫn Nhụ nhân Bùi Thị Giác (1738 - 1805) (Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam).

Chúng tôi cho rằng, kiểu mũ tương tự vương miện, mang hơi hướng tôn giáo, kết hợp với các dạng áo giao lĩnh, tứ thân đối khâm, vân kiên, dải trang sức anh lạc, thậm chí phối với tràng hạt có thể là một trong những bộ Lễ phục của hậu phi nhà Lê Trung Hưng.

2. Tiện phục

Dựa vào các pho tượng Hoàng hậu Trường Lạc (chùa Huy Văn), Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc (chùa Bút Tháp), tranh chân dung Nhụ nhân Bùi Thị Giác thế kỷ XVIII và các bức tranh mệnh phụ An Nam trong Hoàng Thanh chức cống đồ, có thể thấy vào ngày thường, trang phục của các bà hậu phi, mệnh phụ thời Lê Trung Hưng, phần lớn vẫn là dạng áo giao lĩnh, áo tứ thân thụng tay, có thể còn có một lớp áo Sam mỏng mặc choàng ra ngoài. Ngoài ra, một số hình tượng công chúa, mệnh phụ thể hiện trên các pho tượng thờ tại chùa Phổ Minh, Quán Sứ, Thổ Hà v.v. có niên đại thế kỷ XVII, XVIII đều mặc một loại váy dài quây ngang ức, được thắt lại bằng dải lụa ở dưới ngực, ngoài cùng khoác áo đối khâm, hầu hết đều xõa tóc theo tục để tóc thời Lê Trung Hưng. Các dạng trang phục thể hiện trên các pho tượng này nhiều khả năng đều được tả thực.

1. Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc (chùa Bút Tháp, Bắc Ninh); 2. Công chúa Mạc Ngọc Lâm, chùa Phổ Minh, Nam Định. (Ảnh: TQĐ).

Công chúa Lê Thị Ngọc Quyến (chùa Bút Tháp, Bắc Ninh); Phu nhân Quận công Nguyễn Thế Mỹ (Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam); Quận chúa Trịnh Thị Ngọc Cơ (chùa Bút Tháp); Chiêu nghi Lê Thị Ngọc Hoàn; Hoàng hậu Ngọc Bạch; Hoàng hậu người Hà Lan (chùa Mật Sơn, Thanh Hóa).