pandemiczny rollercoaster branży tech

Robert Strzelecki

gdy w marcu 2020 roku na żółtych lub czerwonych paskach telewizyjnych pojawiła się informacja o pacjencie zero chyba nikt z nas nie przypuszczał, że następne półtora roku tak bardzo odmieni naszą rzeczywistość.

Wszyscy wiemy o maseczkach, lockdownach oraz ich oczywistych skutkach i ograniczeniach, które dotknęły wszystkich. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na dwa, bardzo ciekawe zjawiska, które miały miejsce w tym czasie, a których skutki odczuwamy także dziś. Są to zawirowania w wynikach finansowych spółek technologicznych i nowa rola finansowania spółek poprzez crowdfunding.

cZy BraNża TEcHNOLOgIcZNa NapraWDę prZEsZła LOcKDOWN sUcHą sTOpą?

Pandemia uruchomiła gigantyczny skok na drodze transformacji cyfrowej Polski, a firmy tworzące oprogramowanie musiały zmierzyć się z zupełnie nietypową sytuacją – jednoczesnego zagrożenia płynności operacji i dynamicznej budowy potencjału.

W drugim kwartale ubiegłego roku, gdy świat stanął w miejscu, wszelkie wydatki poza koniecznym minimum zostały w firmach informatycznych wstrzymane. Obcięto szkolenia, konferencje, wyjazdy i delegacje, spotkania z klientami, benefity, a w niektórych firmach nawet zmniejszono wynagrodzenia. Kilka branż wstrzymało swoje projekty informatyczne – ale inne, po chwilowej pauzie kontynuowały swoje projekty. Jeszcze inne, ze względu na pandemię, rozpoczęły swoją cyfrową transformację.

Po trwającym bardzo krótko szoku, branża technologiczne wróciła na swoje dawne tory. I to pełną parą, bo zamknięcie całego przemysłu turystycznego sprawiło, że nikt nie wybierał się na urlop. Projekty klienckie działały na 100 procent, a zleceniodawcy byli fakturowani za pełne miesiące pracy.

Tymczasowa redukcja kosztów przy jednoczesnym wzroście popytu sprawiła, że w firmach technologicznych w II kwartale 2020 odnotowano zaskakująco wysokie dynamiki zysków, co zachwyciło cały finansowy świat. Rok później rezultaty finansowe znów zaskoczyły; tym razem jednak nastroje nieco opadły. Historyczne, ale robiące ogromne wrażenie, wyniki II kwartału 2020, w nowej, stabilniejszej rzeczywistości 2021 sprawiły, że spółki technologiczne notowane na polskiej giełdzie w II kwartale 2021 zmierzyły się z efektem wysokiej bazy.

Pandemia przyspieszyła digitalizację biznesów. Ale żeby podołać popytowi firmy informatyczne typu software house muszą zabiegać o zatrudnianie nowych zespołów specjalistów, które będą realizowały projekty. To oznacza, że po okresie cięcia kosztów nadszedł czas inwestycji. Inwestycje w kadry, szkolenia, benefity, wyjazdy na konferencje, premie, a wreszcie same podstawowe wynagrodzenia znów są bardzo ważnymi punktami budżetów firm tworzących oprogramowanie.

Co naturalne, wyższe nakłady przekładają się na mniejsze zyski, mimo, że przychody firm rosną. Utrzymanie wysokiej dynamiki zysków z II kwartału 2020 było w 2021 roku niewykonalne, ponieważ z jednej strony wyniki te opierały się przede wszystkim na

maksymalnym (optymalnym) wykorzystaniu zasobów, z drugiej zaś na wstrzymanych wydatkach. W obecnej sytuacji firm nie stać na to by tych wydatków nie ponosić. Gdyby utrzymać poziom redukcji kosztów firmy najpierw straciłyby pracowników, a w konsekwencji klientów. Warto podkreślić, że nie są to inwestycje krótkofalowe. Dziś te wydatki są inwestycją w przyszłość i szefowie firm informatycznych muszą liczyć się z tym, że będą stałym punktem po stronie wydatków z tendencją wzrostową.

NOWa ODsłONa crOWDFUNDINgU

Już za miesiąc dojdzie do małego trzęsienia ziemi w Polsce. Ale wyłącznie w aspekcie pozytywnym. Wreszcie rynek platform crowdfundingowych zostanie uregulowany. Nadzór nad nim obejmie KNF, platformy będą musiały uzyskać licencje, a w perspektywie 2 lat zwiększy się maksymalna możliwa wartość ofert do 5 mln Euro. Sądzę, że to będzie klasyczny „game changer” i że crowdfunding stanie się w ten sposób dla wielu firm pierwszym krokiem w kierunku wejścia na giełdę.

Warto dodać, że crowdfunding odegrał niezwykłą rolę podczas pandemii. Zgodnie z raportem KNF z kwietnia br., 2020 rok był w Polsce rekordowy jeżeli chodzi o liczbę ofert publicznych uruchomionych przy udziale platform crowdfundingowych. Zebrano prawie 77 milionów złotych, co stanowi 125%-owy wzrost w stosunku do 2019 r. Aż 40% z uruchomionych w 2020 r. ofert na platformach osiągnęło 100% zakładanego celu emisji. Boomu na inwestycje w crowdfunding udziałowy nie zatrzymał nawet letni okres urlopowy. Zwykle jest to czas martwy. Tymczasem sami inwestorzy nie tylko nie zatrzymali swoich operacji, ale wręcz szukali okazji do zainwestowania. Tak było i podczas dwóch kampanii crowdfundingowych naszych startupów. Nasi doradcy odradzali nam start zbiórek. Wtedy zadziałała moja intuicja. Podjąłem to ryzyko i wystartowaliśmy z dwiema kampaniami. W przypadku jednej z nich cel maksimum został osiągnięty w trzy dni, a w przypadku drugiej zaledwie w jeden.

Po roku od tamtych wydarzeń dwa nasze inne startupy ponownie korzystają z crowdfundingu. Sytuacja jednak jest już nieco inna. Rynki uspokoiły się, ale istnieje też duża niepewność w kontekście planów podatkowych rządu czy kolejnej fali zakażeń Covid19. Nasza platforma medyczna Holo4Med pozyskała 1,7 mln złotych, co stanowi prawie 70 procent celu maksimum. Co wobec wcześniej wspomnianych czynników jest naprawdę świetnym wynikiem. Jak wypadnie drugi startup - Zonifero, wprowadzający technologiczną rewolucje w hybrydowym stylu pracy jeszcze nie wiem, bo gdy czytasz ten felieton w drugiej połowie października 2021 r. kampania dopiero wystartowała.

robert strzelecki

Absolwent Polsko-Japońskiej Akademii Technik Komputerowych. Z branżą IT związany od ponad 15 lat, czego efektem jest udział w ponad 100 zrealizowanych projektach zarówno polskich, jak i międzynarodowych (Primark, iAlbatros, Commerzbank, DIMO Gestion). Projekty były realizowane zarówno dla sektora komercyjnego, jak i publicznego. Ma doświadczenie zarówno jako dostawca, jak i odbiorca usług oraz systemów informatycznych. Ta wiedza pozwala mu na pomoc, audyt i ocenę dotyczącą start-upów, projektów IT oraz innych przedsięwzięć biznesowych.