Leuke woongroep ofenge sekte? De Orde der Transformanten ligt onder vuur. Tegenstanders zeggen dat de christelijke leefgemeenschap een sekte is. De Transformanten vrezen voor hun leven. ‘Het is een hetze .’ Door Mensje Melchior Utrecht De beschuldigingen op internet liegen er niet om. De Orde der Transformanten is een sekte, en ook nog een heel gevaarlijke. De christelijke leefgemeenschap in het Brabantse Hoeven zou leden hersenspoelen, hen aanzetten tot het verbreken van contact met familie en vrienden, ex-leden bedreigen en zelfs grof geweld niet schuwen. De Orde ligt al een tijdje onder vuur, maar het hoogtepunt van de beschuldigingen kwam vorige week na een schietpartij in Rotterdam, waarbij een 56-jarige ondernemer gewond raakte. In het AD zeiden anonieme vrienden van het slachtoffer dat de Rotterdammer al eerder bedreigd werd door de Orde, en suggereerden dat de groep achter de aanslag zat. Ondertussen bekijkt de politie of de Transformanten beveiligd moeten worden. Marla Baart, woordvoerder van de Orde en een van de vrouwen van voorganger Robert Baart, zegt dat de leden vrezen voor hun leven. ‘Ex-leden en familieleden van Transformanten voeren een ware hetze tegen ons.
Ze posten niet alleen beschuldigingen op internet. We ontvangen ook dreigbrieven met teksten als ‘wij verlossen jullie wel van de voorganger’en ‘we gaan de kinderen ontvoeren’. Ze sturen ook brieven naar de werkgevers van onze leden, waarin staat dat hun werknemer bij een gevaarlijke sekte zit en gehersenspoeld is.’ Vanwaar alle ophef over een groepje samenlevende gelovigen? De orde werd in 2003 opgericht door bedrijfscoach Robert Baart, samen met een aantal vrienden. Inmiddels zijn er zo’n
Foto HollandseHoogte/ MaartenHartman
DG 12-08-08 katern 1 pagina 08
TRANSFORMANTEN Leider van christelijke orde beticht van hersenspoeling
De vrije omgang met seks draagt bij aan het schimmige imago van de Transformanten honderd Transformanten. Zestig van hen wonen in een leefgemeenschap in het Brabantse Hoeven, in zeven villa’s waarvan de tuinen met paadjes aan elkaar verbonden zijn. Verderop heb-
ben de leden nog drie huizen. De gelovigen willen leven naar het voorbeeld van Jezus, en net als de eerste christenen alles samen doen. Zij proberen ‘destructieve’ gewoontes als
jaloezie, luiheid en hunkeren naar erkenning af te leren. De kinderen leren dat bijvoorbeeld door zelf sketches te bedenken en op te voeren. Zij worden opgevoed volgens de Gordon-metho-
de, die uitgaat van de behoefte van het kind. Straffen wordt gezien als een ongeoorloofd machtsmiddel, en is daarom verboden. De kinderen gaan naar een gewone basisschool. Op dit moment is voorganger Robert Baart ondergedoken, net als twee andere Transformanten. Een 17-jarig meisje is nu voorganger. De vrije omgang met seks draagt bij aan het schimmige imago van de geloofsgemeenschap. Sommige leden zijn naturist, en lopen soms naakt rond. Bovendien heeft voorganger Baart kinderen bij drie vrouwen en heeft hij behalve met Marla Baart een relatie met een andere vrouw. ‘Nee, dat vind ik helemaal niet vervelend’, zegt de hoogzwangere Marla. ‘Ik heb jaloezie afgeleerd, en ben blij voor Robert dat zijn tweede vrouw een perfecte aanvulling op mij is.’ De Transformanten zouden volgens ex-leden seks als middel gebruiken om van ‘destructieve gewoontes’ af te komen. De ex-vrouw van voormalig Transformant Jeroen van Hasselt woont nog altijd bij de Orde. Op internet vertelt hij dat hij en zijn vrouw al snel benaderd werden om seks met andere leden te hebben. Zijn vrouw zou geen seks meer met hem mogen hebben, omdat ze moest leren loslaten. Marla Baart: ‘Dat is grote onzin. Dat bedoel ik nou met een hetze. Wij zijn bang dat dit soort beschuldigingen tot een volkswoede leiden, dat hier straks
Moddergooien Ex-ledenen familievan de Transformanten zeggen op spraakloos.nl dat leden contacten met familieen vrienden verbreken en dat het de leider alleen om geld, seks en macht te doen is. Transformanten reageren scherp op de beschuldigingen.Zo krijgtoma Carmen Ritfelder flinkvan langs van kleindochterJasmin. Carmen Ritfeld uitte in de media kritiekop de stap van haar dochter om zich met haar kind aan te sluiten bij de orde. Kleindochter Jasmin op de site: ‘Ditgedoe moet stoppen oma! Jullie hebben geen idee wat voor opmerkingen ik krijgop school. Doorjullieschuld worden we gezien als zielige slachtoffers die bevrijdmoeten worden. Maar wij zijn niet kapot te krijgen!’ een knokploeg voor de deur staat.’ Peter Jan Margry, onderzoeker religieuze culturen in de westerse samenleving bij het Meertens Instituut, twijfelt of de Orde een sekte is. ‘Het ziet er op het eerste gezicht allemaal niet zo gevaarlijk uit. Deze groep een sekte noemen, gaat te ver. Maar er zijn toch een paar zaken waardoor we op onze qui-vive moeten zijn. Zo vind ik het erg vreemd dat een 17-jarig kind voorganger is. En het nudisme lijkt onschuldig, maar heeft toch wel wat parallellen met sekten uit het verleden.’
De leden doen vaak ook precies dezelfde uitspraken. Ze vertellen op internetfora en in de media allemaal dat ze nu pas écht zichzelf kunnen zijn, en dat ze af zijn van vervelende gewoontes. Margry: ‘Dat duidt op een enorme groepsdwang. En er is overduidelijk een charismatische leider die op bijbelse gronden polygamie bedrijft.’ Maroesja Perizonius weet hoe het is om daadwerkelijk in een sekte te leven. Op haar dertiende woonde ze in een commune van Bhagwan. Toen haar moeder haar in bed aantrof met een van de volwassen leden, verliet ze met haar dochter de Bhagwanbeweging. Perizonius herkent bepaalde trekjes bij de Transformanten. ‘De leden lijken zich verheven en uitverkoren te voelen. De buitenwereld zien ze als negatief, ze noemen die ‘de matrix’, een soort schijnwereld. En de leden worden misschien niet gedwongen het contact met familie te verbreken, maar zij leven in die gemeenschap zo radicaal anders dat het moeilijk is een normaal contact te onderhouden.’ De Transformanten zeggen bij monde van Marla Baart dat er geen sprake is van het verbreken van het contact met de buitenwereld. ‘Vrienden en familie komen hier gewoon op bezoek. Als zij niet accepteren hoe wij hier leven, is het niet zo vreemd dat het contact verwatert. Maar dat wil nog niet zeggen dat wij mensen hersenspoelen.’