DrLUSBrrR HrrFT PrCH Waarorn de oprlvarrning van de aarde 0ns l<oud laat De VN-top rn Parls gaal niet brengen wat nodig is: harde maairegeten om de opwarming van de aarde te stoppen. Het thema l<[rmaatverande-
ring drul<t namelll< op precies de verl<eerde knoppen in ons brein. Waarom je dit artikel vast [iever overslaat. le(st: mens e melch or,//íoto: corb
uropa overspoeld door vluchtelingen? Er komr nog een veel grotere stroom aan - die van de klimaatvluchtelingen. Want her lijkt onvermijdelijk dat het wereldklimaat deze eeuw gemiddeld 2 graden zal stijgen, met gigantische gevolgen: weersextremen zoals stormen, overstromingen en droogte, de zeespiegel zal verder srijgen. dier- en planrensoorten sterven uit. Hele regio's zullen worden ontwricht, miljoenen mensen raken op drift. En ondertussen leeft een flink deel van de mensheid vrolijk verder zoals we dat gewend zljn. Ja, we scheiden glas en papier, isoieren ons huis en kopen soms zelfs biologisch vlees of eten vegetarisch. Maar we genieten óók van verre vliegvakanties, stappen dagelijks in de auto en blijven vervuilende producten kopen. Daar gaat de klimaattop eind november in Parijs vasr niert aan veranderen. M ilieuorgani:aties hebben het nu al over een zwak compromis, want de voorstellen zijn onvoldoende om de opwarming ran de aarde te stoppen. Waarom doen we zo lauw over klirnaatverandering?
u$ W" kunnen het niet bevatten S In 2007
en 2008
werd een wereld-
wijde Gallup-opiniepeiling gewijd aan de vraag of klimaatopwarming wordt veroorzaakt door de mensheid. In het
28
PSYCHOLOGIE ÍVAG,AZINE NOVEIVBFR 2015
s
rijke \Testen antwoordden opvallend weinig mensen 'ja': in Nederland
matie. Denksysteem 2 is analytischer; we gebruiken het om ingewikkelder
slechts 44 procent, tegenover 80 tot 90 procenr in Azië en Larijrrs-Ameri-
informatie te verwerken.. Dit systeem moeten we bewust activeren.
ka. Energieconsultant Jan Paul van Soest, auteur van De Twijfelbrigade (2014):'Uit een aantal van dit soort polls blijkt steeds hetzelfde: in westerse landen gelooft ongeveer de helft van de inwoners niet dat onze levenswijze de temperatuur doet stijgen. Indirect zegr deze groep menqen "Mu ah, het valt allemaal wel mee".' Een belangrijke oorzaak voor die ontkenning is dat we gevaren die niet direct dreigen, moeilijk kunnen bevatten. Van Soest ver-"vijst naar de Amerikaanse psycholoog Daniel Kahneman, die stelt dat we twee denksystemen bezitten. Systeem 1 reageert direct op wat we zien en is inge'teJd op associaties, ervaringen, waarden en verhalen; met dit systeem verwerken we snel nieuwe infor-
'Het onderwerp klimaatverandering heeft alle kenmerken om vooral systeem I te prikkelen en rysreem 2 uitgeschakeld te houden,' zegt Van Soest. Er dreigt voor ons geen direit gevaar of persoonlijk belang. Ook is de zintuiglijke waarneming van dat gevaar in het 'Westen niet overduidelijk. In de jaren tachtig roken we stinkende algensoep in sloten, zagen we zwarte rookpluimen boven fabrieken en kregen we tvbeelden van illegaal gestort chemisch afvall nu onrtrekr de verontreiniging zich grotendeels aan ons zicht.
\7ar ook nier helpr. is her gevoel dar we persoonlijk weinig kunnen uitrichten. '\íanneer alle fabrieken, auto's, huishoudens, elektriciteitscentrales, koeien en stortplaatsen broeikasgassen
Politici zouden moeten insnelen op het warm glow'-effect: het
flne gevoel als 1e iets goeds doet
*F$e
ffi