E
H5F-[E"ilR,
Geen tijd (of zin)
om zelf te koken, maar wel gezond willen leven: logisch dat gezonde fastfood in ookomst is
Tekst: Mensje Melchior Foto's: Marco Okhuizen & Koen Verheijden tation Utrecht Centraal is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een woud van eettentjes.
Fastfoodketens
lokken
de
argeloze reizigers met euroknallers en de dikste frieten. Ook voor de zoete trek is er
ste collectie marsepein uit en ijsjes kun je het hele jaar door kopen bij Swirls. Maar de hongerige forens kan gelukkig ook steeds makkelijker voor een gezonde variant kiezen. Fruitsapjes bij
Shakies, hapjes van de spetiale sushibar, of een zakje met stukjes appel bij de AH to go. Steeds meer nieuwe fastfoodtentjes die zichzelf in de markt zetten als gezond en biologisch openen de deuren. Stamppot neem je binnen een paar minuutjes mee bij het Utrechtse Stamppot to go. En op de stations Amsterdam Centraal en Leiden zit Julia's: gezonde meeneempasta. Op station Sloterdijk zit sinds kort Cup'n Go, een curieus
Duits concept dat reizigers verblijdt met meeneemgerechten van biologische aardappelen en suikermaïs, vermengd met kruiden naar keuze. Consultant Enrique Figee kan wel
RAI'W
verklaren waarom
Gaya Branderhorst (28), zangeres en liedjesschrijver, gaat altijd voor biologisch.,,lk ben
er
steeds meer
gezonde eetten$es komen. ,,TWintigers en dertigers hebben geen zin om veel tijd te besteden aan koken of om 's
morgens broodjes te smeren. Maar ze
willen wél heel graag het gevoel hebben datze gezond bezig zijn. Heel slim dat bedrijven daar nu op inspringen." Met zijn bedrijf Foodreflection doet Figee al twintig jaar onderzoek naar eten buiten de deur, van bedrijfskantines tot restaurants. Hij adviseert bedrijven bij het bepalen van hun koers. ,,Grote ketens kunnen met gezond fastfood goed geld verdienen." De laatste tijd zijn vooral de winkels die pasta verkopen in opkomst. Julia's wil maar liefst tien winkels openen. In Den Haag zit het wat luxere Vapiano, en in de binnensteden van Utrecht en Den Bosch opende onlangs Go Pasta. De laatste is nu al populair bij dertigers die na een dag hard werken geen puf meer hebben om te koken. Voor 5 euro
I
projectleider bij StoereVrouwen, een online community waar vrouwen tips geven over
duurzame producten. Ons motto is: 'Verbeter de wereld, ga winkelen'. Als er íets is waarmee je door bewust te consumeren een verschil kunt maken, is het weleten." Dus stapt Branderhorst alleen binnen bij lunchrooms met biologische broodjes en
kiest ze voor de biologische sapjes van Shakies. ,,lk wil dat steeds meer fastfoodtentjes ecologisch gaan. Dat kan ik beïnvloeden met de macht van mijn portemonnee." Haar favoriet is het Amsterdamse Rawfood Café.,,A1 het eten is daar rauw, en dus
hebben ze binnen vijf minuten een kartonnen bakje met pasta, saus naar keuze (maar aftijd zonder kleur- en smaakstoffen) en toppings als uitjes, rucola of
wijnen is blij met de gezonde snacktentjes. Zij is auteur van Weg met dn ueegschonl en begeleidt mensen die willen afuallen. Daarbij zet zenietin op
zongedroogde tomaten. De startende pastaketen wil de komende maanden zes nieuwe vestigingen in Nederland en België openen. Figee: ,,We willen allemaal heel graag het gevoel hebben datwe gezondbezigzijn en datfijne gevoel krijg je sneller met een bord pasta dan met een diepwiesmaaltijd van de supermarkt. Hoewel die minstens zo gezond kan zijn." Voedingsdeskundige Meijke van Her-
calorieën tellen of diëten; gewichtsverlies houdt alleen stand als mensen hun
leefstijl aanpassen. ,,Een belangrijk onderdeel van onze trainingsprogramma's is dat mensen hun hongergevoel
ïveer leren herkennen. Honger is een signaal van het lichaam dat het goede voeding nodig heeft. Als je dat signaal negeert, krijg je later op de dag trek in zoetigheid of chips. Als je trek hebt, kun je er dus maar beter aan toegeven,
supergezond. Meestal bestel ik een blauwalgshake. Blauwalgen geven een beetje een gekke smaak, echt lekker is het eigenlijk niet. Maar als ik het drink, krijg ik het gevoel dat ik goed voor mijn lichaam zorg.Daar krijg ik energie van."
alleen niet met dingen die slecht voor je zijn." Buiten de deur is dat niet altijd makkelijk. Dat obesitas een epidemie is geworden, komt volgens Van Herwijnen mede doordat \Me constant worden geconfronteerd met slechte verleidingen. ,,Overal om ons heen zien we pizza-tenten, McDonald's, Burger Kings en snoepwinkels. Het is heel goed dat steeds vaker gezond voedsel voorhanden is. Als je ook een fruitsapje en een bruin bolletje met zalm kunt kopen, kun je die slechte verleidingen makkelijker weerstaan."
--T--
ih::t:::i::$ia::.,.
Maar zijn die nieuwe snacks ook echt gezonder? Het is maar hoe je ermee omgaat, vindt Van Herwijnen. ,,Als je bi,i Shakie-s een.,'eIS Sapje net y3gh'.lrt
koopt, is dat beter dan een gewone milkshake, omdat er minder suiker in zit. Maar als je datzelfde sapje naar binnen werkt terwijl je eigenlijk al vol zit, krijg je toch teveel calorieën binnen. En je een keertje geen zin hebt om te koken en je haalt een simpele pasta, dan is dat prima. Behalve als je élke avond voor de gezonde fastfood gaat. Het is misschien wel beter dan een patatje en een kroket, maar het is vaak toch nog lang niet zo gezond als vers eten dat je zelf thuis bereidt."
moesten deze grote jongens wel wat gezondere alternatieven bieden. Het werkt; vooral de moeders van kleine kiir,ieren gaan nu zonder schuiagevoel naar de McDonald's. De kids eten hun
kindermenu en de ouders een gezonde salade. De omzet van het gezondere voedsel is bovenop die van de ouderwetse fastfood gekomen."
:
:
Iff{tEUrO
mijn vel als ik gezond eet, dus stap ik toch de AH to go binnen voor een zakie
ze al een tijdje te verleppen. Als ik trek heb in
André Damen (49) reist
wortels." Damen vindt dat veel broodzaken zoals Délifrance en Panini misschien welgezond
meestaleven sneltwee bolletjes bij Albert Heijn, en een pakje kipfilet, In de trein werk ik zo'n bolletje met miin vingers
lijken, maar het niet zijn.,,Gewoon een verse bruine bol met kaas vind je er meestal niet. Op de broodjes zitten vette sauzen en vaak liggen
open en dan prop ik de kip erin. Met een vers sapje erbijdoe ik weer genoeg energre op om verder te gaan met mijn drukke leven."
voor zijn opleiding tot psychiatrisch verpleegkundige elke dag met de trein van Amersfoort
naar Utrecht.,Vooral op de terugweg is er veel
discipline voor nodig om me niet te vergrijpen aan patat of een snickers. Maar ik zit lekkerder in
een broodje, dan koop ik
als
Fastfoodketens
als McDonald's
en
Burger King proberen de gezonde snackers weer voor zich terug te winnen met
maaltijdsalades, volkoren broodjes en verse jus d'orange. Enrique Figee: ,,Een slimme zet om af te komen van het ongezonde imago. Mensen \Maren uitgekeken op het standaard assortiment van
friet en hamburgers en door de l-
qofr-
currentie van gezonde fastfoodtentjes
Opvallend is dat bijna alle nieuwe síacktentjes hun waar aanprijzen met kreten als'biologisch' en'duurzaam'. Figee :,,De grootste groep snackers - de twintigers en dertigers - vindt duurzaamheid heel
belangrijk. Niet alleen willen ze daï het eten biologisch is, maar het liefst ook dat hun broodje in een energiezuinige oven wordt gebakken. In de supermarkt vinden de meeste mensen biologisch eten te duur; daar tikt het ook flink aan als je een boodschappenkarvol hebt. Maar als we buiten de deur eten, geven we graag 50 cent extra uit aan een broodje. Dat voelen we bijna niet in olze portemonnee, en we kopen er;not egn goed gevoel bij ook." r
ffiq:i-t
${ËicnJild
krr:kritlc
De gewonà buurtsnackbars zitten
ondertussen ook niet stil. Veel zijn de laatstejaren overgestapt van hard op vloeibaar frituurvet: dat is gezonder, omdat er minder ongezonde transvetzuren in zitten. Ook verversen snackbars en de grotere fastfoodketens het
frituurvet vaker. Voor wie nog wel gewoon trek heeft in een ouderwetse snack, is er ook steeds vaker een net iets gezondere
variant.
Zo ontwikkelde topkok Cas Spijkers een 100 procent biologische kroket, met alleen maar rundvlees en zonder
kunstmatige conserveermiddelen. Maar de Weiderijck-kroket blijft natuurlijk wel een calorierijke versnapering. De Vakschool Wageningen ontwikkelde dit najaar een saucijzenbroodje met kip en groenten als belangrijkste ingrediënten. De claim: het is minder vet en dus gezonder.
AT WEEKEND ZATERDAG 31 OKTOBER 2OO9
f( te
ll.' JI ﾃ》
u.
I tl I
pffi*{
f,
Het favoriete tentje om gezond voedsel binnen te krijgen van Maria Genova (36) is Shakies. ,,Altijd als ik in de buurt ben, drink ik een lekker
vruchtensﾃ｡pje," vertelt de journaliste en schrijfster. ,,Als ik's avonds makkelijk wil doen, koop
ik er bijde Albert Heijn een bakje sushi bij. Dan heb ik meteen mijn avondeten en alle nodige vitamines binnen." Genova is ook blij met de maaltijdsalades bij McDonald's.,,1 k probeer a ltijd zo gezond mogel ij k te eten. Maar met twee kleine kinderen ontkom je gewoon niet aan McDonald's. Ze vinden patat
en een hamburger nu eenmaal heel lekker en af en toe gaan we daar met het hele gezin naartoe. Zelf neem ik dan een salade en een jus d'orange
erbij. Maar heelsoms eet ik ook weleen Big Mac, hoor. Als ik mijn man en kinderen lekker zie smikkelen, is het best moeilijk om zelf alleen maar gras te eten."