De nieuwste Hurtigruten bestemming brengt u naar West-Afrika! Ontdek de fascinerende diversiteit van Kaapverdië in combinatie met de paradijselijke Bissagos-eilanden die door UNESCO zijn uitgeroepen tot biosfeerreservaat. Reis mee met Hurtigruten en ontdek het ongerepte natuurschoon, de authentieke cultuur en het indrukwekkende dierenrijk van deze bijzondere eilanden. Hurtigruten brengt u dichterbij bij deze anders onbereikbare kustplekken.
Uw 13-daagse expeditie cruise begint in Dakar, Senegal. Na inscheping aan boord van het, intieme en zeer comfortabele, MS Spitsbergen zet het schip koers naar Kaapverdië. Samen met het meereizende expeditieteam verkent u vier, zeer diverse, eilanden. Deze expeditie voert u tenslotte naar de authentieke Bissagoseilanden; een tropisch paradijs met diverse ecosystemen en een rijke dierenpracht. Deze unieke bestemmingen mag u niet missen!
Vanaf € 4.990 p.p. 13-daagse Expeditie Cruise o.b.v. volpension
Norske Noorwegen Reizen Dé Hurtigruten specialist
www.norske.nl/west-afrika
Win prijzen met jouw mooiste reisfoto’s! Word member van Meridian Travel, post je mooiste reisfoto’s en maak kans op leuke prijzen. Ga naar meridiantravel.nl en maak rechtsboven een account aan. Vervolgens klik je in de oranje balk op ‘Foto’s’. Daar vind je rechtsbovenaan de functie ‘Voeg foto toe’. De rest wijst zich vanzelf. Meer informatie vind je op www.meridiantravel.nl/winprijzen
Komende maand verloten we maar liefst vijf exemplaren uit onze nieuwe serie reisgidsen over onder meer de Verenigde Staten, Canada, Zweden, de Caribbean, Latijns-Amerika en Zweden. Meld je dus snel aan en maak kans op deze leuke prijzen!
Dat uit Bordeaux en Médoc lekkere wijnen komen, is veelal bekend. Maar wist je dat deze regio aan de Franse Atlantische kust de bakermat is van de oesterkwekerij en thalassotherapie? En dat er naast de eindeloos fijne zandstranden ook de beroemde fietsroute Velodyssee doorheen loopt? Meridian Travel gaat op roadtrip door de Gironde, van Arcachon tot aan Fouras.
Waar kun je nog een meerdaagse treinreis maken zonder het land te verlaten? Het antwoord is Canada! Reis een keer van oost naar west – of omgekeerd – met de iconische Canadian en ervaar hoe het geweest moet zijn om in het midden van de vorige eeuw dwars door de indrukwekkende Rocky Mountains en het achterliggende prairielandschap te reizen.
Goudgele stranden, zongebruinde surfers over rollende golven, heupwiegende hula dansers en regenbogen in watervallen. Hawaii overstijgt haar stereotypen. Meridian Travel stapt aan boord van Pride of America van Norwegian Cruise Line en ervaart de ongekende schoonheid van deze vulkanische eilandengroep in de Stille Oceaan. Oceaan.
De Azoren vormen een groep van kleine, exotische eilanden en een ideale reisbestemming als je houdt van rust, natuur en wandelen. Hier geen drukke zandstranden of uitpuilende terrassen, wel spectaculaire kliffen, kleurrijke landschappen en imponerende natuurverschijnselen, zoals kratermeren, vulkanen en geisers.
Dezhou, in de provincie Shandong, ligt aan de vroegere loop van de Gele Rivier en aan de oever van het Beijing-Hangzhou Grote Kanaal. De stad heeft een oppervlakte van 10.356 m² en telt een permanente bevolking van 5,6 miljoen mensen. Dezhou ontleent haar naam aan de Gele Rivier en bloeide op dankzij het Grote Kanaal, dat dwars door Dezhou loopt en het noorden en het zuiden met elkaar verbindt.
Dankzij haar culturele rijkdom en biodiversiteit is Madhya Pradesh een van de best bewaarde geheimen van India. Fotografe Annelies Rigter en journaliste Wenneke Savenije gingen op onderzoek uit en ontdekten dat deze deelstaat heel veel meer te bieden heeft.
Veel leesplezier!
Harald Kolkman Hoofdredacteur
Bekijk ook ons assortiment aan reisgidsen met onder meer gidsen over de mooiste nationale parken van Noorwegen en Zweden
Dat uit Bordeaux en Médoc lekkere wijnen komen, is veelal bekend. Maar wist je dat deze regio aan de Franse Atlantische kust de bakermat is van de oesterkwekerij en thalassotherapie? En dat er naast de eindeloos fijne zandstranden ook de beroemde fietsroute Velodyssee doorheen loopt? Meridian Travel gaat op roadtrip door de Gironde, van Arcachon tot aan Fouras.
Waar kun je nog een meerdaagse treinreis maken zonder het land te verlaten? Het antwoord is Canada! Reis een keer van oost naar west –of omgekeerd – met de iconische Canadian en ervaar hoe het geweest moet zijn om in het midden van de vorige eeuw dwars door de indrukwekkende Rocky Mountains en het achterliggende prairielandschap te reizen.
Goudgele stranden, zongebruinde surfers over rollende golven, heupwiegende hula dansers en regenbogen in watervallen. Hawaii overstijgt haar stereotypen. Meridian Travel stapt aan boord van Pride of America van Norwegian Cruise Line en ervaart de ongekende schoon-
heid van deze vulkanische eilandengroep in de Stille Oceaan. Oceaan.
De Azoren vormen een groep van kleine, exotische eilanden en een ideale reisbestemming als je houdt van rust, natuur en wandelen. Hier geen drukke zandstranden of uitpuilende terrassen, wel spectaculaire kliffen, kleurrijke landschappen en imponerende natuurverschijnselen, zoals kratermeren, vulkanen en geisers.
Dankzij haar culturele rijkdom en biodiversiteit is Madhya Pradesh een van de best bewaarde geheimen van India. Fotografe Annelies Rigter en journaliste Wenneke Savenije gingen op onderzoek uit en ontdekten dat deze deelstaat heel veel meer te bieden heeft.
Dezhou, in de provincie Shandong, ligt aan de vroegere loop van de Gele Rivier en aan de oever van het Beijing-Hangzhou Grote Kanaal. De stad heeft een oppervlakte van 10.356 m² en telt een permanente bevolking van 5,6 miljoen mensen. Dezhou ontleent haar naam aan de Gele Rivier en bloeide op dankzij
het Grote Kanaal, dat dwars door Dezhou loopt en het noorden en het zuiden met elkaar verbindt.
Castilië en León (Castilla y León) is, geografisch gezien, de grootste van de zeventien autonome regio’s van Spanje en ligt in het noordwesten van het land. Het is een belangrijke regio met een rijke geschiedenis en vele culturen. De eeuwenoude route van de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela loopt er dwars doorheen.
84 Kaapverdië en de Bissagos-eilanden 90 Op camperreis met vrienden 92 Op roadtrip door The Great American West 94 Eastcoast Experience in Australië 96 Met de camper door Nieuw-Zeeland
Doe nieuwe vakantie-inspiratie op en laat je informeren voor een komende reis. Verwacht een groot aanbod organisaties, hotels en bestemmingen die jou de perfecte vakantie kunnen aanbieden.
Ga op avontuur, beleef een dagje uit en maak onvergetelijke herinneringen: er is enorm veel te doen en te zien. Kijk, proef en beleef het zelf!
Vakantiebeurs is van 12 t/m 15 januari 2023 in Jaarbeurs, Utrecht.
Nature Trek Canada bestaat uit Annemarie Linders, Lo Camps en Iwan Lewylle. Annemarie en Lo richtten Nature Trek Canada in 1992 op nadat ze jaren eerder in Canada terecht kwamen om onderzoek te doen naar wolven en kariboes (rendieren, red.). Canada viel zo in de smaak dat ze zijn gebleven en nu al meer dan 30 jaar in Canada wonen en werken. Deels als bioloog maar grotendeels als organisatoren en uitvoerders van reizen en individuele arrangementen. Sinds 2019 maakt Iwan deel uit van het team.
Over hun favoriete Canadese bestemming zijn de meningen verdeeld. ‘Maar de uitbundige pracht en landschappelijke variatie van Canada’s westkust (British Columbia en Yukon) trekt ons allemaal. Daar wonen we tenslotte ook. Maar de uitgestrekte pracht en vooral de rust van het subarctische noorden heeft onze harten ook gestolen. Dan mag je denken aan noordelijk Newfoundland en Labrador, noord Ontario en Quebec. Maar ook de arctische eilanden zoals Baffin en Ellesmere. Daar komen we niet zo vaak, maar wel net vaak genoeg.
We hebben eigenlijk de eerste vijf jaar van ons verblijf in Canada tussen 1988 en 1993, zowat alles mogen bezoeken. Van west naar oost en van zuid naar noord. En dat zijn we blijven doen.’
Als we vragen naar de mooiste rondreis die je in Canada kan maken moeten ze even nadenken. ‘Laten we twee regio’s nemen. Aan de westkust is Vancouver Island een absolute ‘must’ en dan vooral de minder bekende locaties zoals Gold River, Quadra Island, de zuidelijke Gulf Islands, Port Renfrew en de relatief ontoegankelijke westkust die het beste te ontdekken is per watervliegtuig. Vervolgens met BC Ferries de oversteek wagen naar de Coastal Mountains van Bella Coola en de hoogvlaktes van de Chilcotin. Vervolgens kan je kiezen om een ‘rondje’ te maken via de Rocky Mountains of wat minder rijden en via Clearwater, de Okanagan en de Fraser Valley en Hope weer terug te keren naar Vancouver.
De tweede aanrader is de Atlantische kust bij Nova Scotia, Newfoundland en Labrador. Vanwege de logistiek is een start en einde in Halifax makkelijker dan St John’s. En da’s geen straf, want het is schitterend om de glooiende bergen van Cape Breton te combineren met de ruige en veel minder bezochte regio’s op Newfoundland. Dus oversteken vanuit North Sydney op Nova Scotia naar Port-aux-Basques en zo noordelijk koersen naar Gros Morne National Park. Dan ligt de keuze om ‘zuid’ te gaan – richting Bonavista, Terra Nova en uiteindelijk St John’s. Of eerst nog
een uitstapje te maken naar Labrador. Maar daar moet je dan ook de tijd en zin voor hebben.’
‘We hebben de afgelopen 35 jaar erg veel kennis opgedaan van Canada. Heel Canada welteverstaan. Niet alleen de bekende regio’s en bestemmingen. En niet eenmalig – we reizen nog steeds door heel Canada. We delen die kennis graag met reizigers. Voor ons is persoonlijk contact super belangrijk want we hebben geen rondreizen op de schappen liggen waaruit je een keuze kunt maken. We stellen iedere reis op maat samen in goed overleg met de reizigers. En omdat we klein zijn en willen blijven, kunnen we per jaar maar 50 tot 60 reisgezelschappen op weg helpen in Canada. En dat doen we inmiddels
Dit interview stond eerder in ons GoCanada Magazine, een reismagazine bomvol Canada, te bestellen via shop.meridiantravel.nl
‘
Oppenheim Travel startte in 1973 en groeide uit van een klein bedrijf tot een stabiele reisorganisatie met de focus volledig op Israël, Jordanië en Egypte. We hadden een gesprek met Steven Oppenheim. ‘Alle drie de landen waren om te huilen de afgelopen twee jaar, maar we hebben door onze reserves en de staatssteun de crisis van de afgelopen jaren goed kunnen doorstaan. Niemand is gelukkig ontslagen en wij hebben veel knowhow in huis. Op dit moment hebben we het gelukkig weer heel druk!'
Met Oppenheim Travel biedt oprichter Steven Oppenheim naast bestemmingen Egypte en Israël al jaren met succes reizen naar Jordanië aan. ‘Een bijzonder land’, aldus Steven. ‘Het barst er bijvoorbeeld nog niet van de hotels. Als je Jordanië vergelijkt met Egypte, dan vind je in heel Jordanië minder hotels dan in een gemiddelde Egyptische hotspot’, legt Steven uit. ‘De populairste vorm is de rondreis. Er is namelijk maar één strandbestemming: Akaba, aan de Rode Zee waar je de echte duikliefhebbers tegenkomt. Daarnaast komen mensen speciaal voor huidtherapie naar de Dode Zee, het laagste punt van de aarde. Maar niks is massaal, het is allemaal leuk en kleinschalig. Het is zeker geen Turkije,
Jordanië is niet rijp voor massatoerisme. Het feit dat het aantal vluchten naar Jordanië beperkt zijn helpt daar ook aan mee. Vanuit Nederland vliegen alleen Royal Jordanian en Transavia naar Jordanië’, aldus Steven.
‘Ons klantenbestand bestaat uit veel repeaters en mensen waarvan de ouders en grootouders reeds bij ons boekten. Het zijn veel stellen, maar tot mijn verbazing ook veel gezinnen. Op dit moment merken we ook dat er
meer belangstelling is voor het net iets hogere segment. Veel focus op luxe en onderscheidende kwaliteitsreizen, welke naar wens kunnen worden aangepast.’
Maar het paradepaardje van Oppenheim Travel is naast Israël tegenwoordig ook Egypte. ‘We boeken ontzettend veel Egypte. Er blijkt gewoon behoefte te zijn aan een net wat betere reis. Een goede prijskwaliteitsverhouding, maar in het wat hogere segment. De meest geboekte reizen zijn nu dan ook Egypte-rondreizen, zoals bijvoorbeeld de Nefertiti-rondreis, met luxe Nijlcruise, verlenging aan de Rode Zee en, zoals gebruik bij al onze reizen, met privé -chauffeur.’
Of Steven Oppenheim al aan zijn pensioen zit te denken hoeven we niet te vragen. ‘Ik ben 75 Jaar, maar vind het nog veel te leuk. Ik geniet ontzettend van het dagelijkse contact met mijn medewerkers. Natuurlijk kan ik geen tien jaar meer doorgaan, maar op dit moment moet ik er niet aan denken om te stoppen.' n
Meer informatie op www.oppenheim.nl
‘
Wij hebben een onderscheidend product dat bijna niemand heeft, omdat het bijzonder lastig is om te boeken’
Word member van Meridian Travel, post je mooiste reisfoto’s en maak kans op leuke prijzen, zoals een vliegticket naar Spanje! Ga naar meridiantravel.nl en maak rechtsboven een account aan. Vervolgens klik je in de oranje balk op ‘Foto’s’. Daar vind je rechtsbovenaan de functie ‘Voeg foto toe’. De rest wijst zic vanzelf. Meer informatie vind je op www.meridiantravel.nl/winprijzen
Door John Heeneman
De kokerboom (Aloe dichotoma) is geen boom in de engere zin van dat woord, maar een plant van het geslacht Aloë, die uitgroeit en vertakt tot hij de proporties van een flinke knotwilg heeft. Aloë's zijn een Afrikaans vetplantengeslacht waarvan slechts enkele tot bomen vormen. De kokerboom komt voor in erg droge streken in het noordoosten van de Karoo in Zuid-Afrika (onder andere bij Brandvlei) en het naburige zuiden van Namibië, onder andere in Speeltuin van de reuzen en het Kokerboomwoud bij Keetmanshoop. De naam kokerboom (Quivertree) is afgeleid van het feit dat de Bosjesmannen (San) de holle takken van de plant gebruiken om er pijlkokers van te maken. De eenzame Oryx (gemsbok) liep het beeld in toen ik deze foto aan het maken was.
Ujjain is een oude stad en ligt op de oever van de rivier Shipra. Het is één van de 7 heilige steden van de hindoes in India. Het religieuze festival Kumbh Mela, waar miljoenen mensen op af komen, wordt hier eens in de 12 jaar gehouden. Tijdens een feestje staan deze vrouwen voor hun mooi beschilderde huizen te genieten van de luide muziek en het dansen van zo'n 100 vrouwen.
De Dadami's staan bekend als Bison-Horn-Maria's vanwege hun hoofdtooi die ze gebruiken bij hun ceremoniële uitvoering. Deze stammen, door Grigson (1949) Bison-Horn-Maria genoemd, zijn oorspronkelijk een groep van de Maria Gond-stam die een aparte identiteit kreeg als Dandami Maria.
Voor €19,75 per jaar ontvang je reismagazine De Mooiste Rondreizen een jaar lang thuis (4 edities) en krijg je tevens toegang tot de digitale editie van dit schitterende reismagazine om te lezen op je tablet, pc of mobiel!
Ga naar www.meridiantravel.nl/abonnement-de-mooiste-rondreizen en meld je direct aan!
Dat uit Bordeaux en Médoc lekkere wijnen komen, is veelal bekend. Maar wist je dat deze regio aan de Franse Atlantische kust de bakermat is van de oesterkwekerij en thalassotherapie? En dat er naast de eindeloos fijne zandstranden ook de beroemde fietsroute Velodyssee doorheen loopt? Meridian Travel gaat op roadtrip door de Gironde, van Arcachon tot aan Fouras.
TEKST & BEELD MARIEKE DE RUIJTER
We varen mee met kapitein Patrick en zijn maat Laurent op hun boot ‘Empreinte’ in het Bassin d’Arcachon. Deze baai in Arcachon in het departement Gironde ligt op nog geen half uur rijden van de hoofdstad Bordeaux. Patrick heeft zojuist een telefonische bestelling vanaf het water gedaan bij een van de vele ‘huitres’-restaurantjes langs de kust. Een dame komt ons tegemoet, wadend door het water zonder broekspijpen op te rollen, en overhandigt een grote schaal oesters. ‘Bon appétit!’, roept ze vrolijk. Nog maar net aangekomen in La douce France en we zijn meteen ‘gearriveerd’, op een boot in de zon, met de zilte smaak van tongstrelende, kersverse oesters in de mond en een glas koude witte wijn aan de lippen. De komende dagen zullen we noordwaarts toeren, tot aan Rochefort en Fouras-les-Bains en stappen we ook af en toe op de fiets.
Rond 1860 was Arcachon niet meer dan een anoniem vissersstadje. Dat veranderde toen in de 19e eeuw een spoorlijn vanuit Bordeaux werd aangelegd en twee rijke bankiers uit Bordeaux er een stuk duin kochten om er winkels, een casino en villa’s te laten bouwen. In die tijd raakte zwemmen in zee in de mode; goed voor de weerstand. Er heerste bovendien tuberculose. De villa’s werden hoog en naar het licht gebouwd om zoveel mogelijk zon en zuivere zeelucht te vangen. Rijke Franse en Europese burgers trokken hier in de wintermaanden naartoe om aan te sterken, en zo groeide Arcachon uit tot de mondaine badplaats van vandaag de dag. Vooral in Ville d’hiver, de wijk met neogotische landhuizen, Zwitserse chalets en Engelse cottages, waan je je terug in die tijd.
Genietend van de oesters en wijn varen we rustig voort langs een enorme zandbank. ‘Île aux Oiseaux’, oftewel vogeleiland. Patrick legt uit dat hier meer dan 1000 vogelsoorten leven en dat de binnenwateren hier het gezondst van Frankrijk zijn. Zeegras zorgt voor zuurstof, en zeepaardjes en oesters gedijen goed bij de zoetwaterstroom. We varen langs Le Dune du Pilat, met 108 meter de hoogste zandduin van Europa. Aan de andere kant van het water ligt landtong Cap du Ferret. ‘De favoriete plek van Franse film- en tv-sterren’, weet Patrick.
Langs de baai doemt de een na de andere prachtige villa met weelderige tuin vol bomen op. ‘Toch is dit geen Côte d’Azur. Noem het ‘eenvoudig chic’, zonder Chanel, Louis Vuitton of rijke Emirati en Chinezen. De huizen mogen bovendien nergens hoger zijn dan de bomen, op de vuurtoren en watertoren na. Dus geen flats of penthouses aan dit water’, zegt Patrick. Voorbij de reeks luxe landhuizen passeren we een rij houten huisjes met aanlegsteigers en bootjes naast oesterplateaus in het water. De meeste zijn visserswoningen, speciaal voor hen gereserveerd. Ze mogen er maximaal 16 jaar wonen. ‘Zo houden we de visserij in ere in Arcachon.’
Laurent kijkt op zijn horloge. De oesters zijn verorberd, de wijnglazen leeg. We moeten vaart maken, want het begint eb te worden. Omdat het Bassin d’Arcachon in open verbinding staat met de Atlantische Oceaan, slinkt de baai in no-time van 174 km2 naar 60 km2 en wordt het vrijwel onbevaarbaar. De zon laat een prachtige glinstering achter op het water en de eerste zandbanken verschijnen aan de oppervlakte. Nog even en de vogels en mensen nemen het over, op zoek naar zeekraal en schelpen als lekkere maaltijd.
De Médoc is een wereldberoemde wijnstreek ten noorden van Bordeaux. Over 80 kilometer verspreid langs de oever van de Gironde prijken romantische wijnkastelen en landhuizen te midden van uitgestrekte wijngaarden. Geheel in sfeer overnachten we in het Château de L’Isle in Castelnau-de-Médoc, om de volgende dag de beroemde Médoc te proeven in Avensan bij Château Meyre. Daar vreesden ze twee maanden terug nog een slechte oogst, horen we tijdens een rondleiding over het landgoed.
Er wordt net een lading druiven gelost op een lopende band, waar een drietal mensen de slechte druiven handmatig eruit pikken. ‘De planten waren gestrest en bruin’, vertelt onze gastheer. ‘Zonder regen neemt de kans op ziektes toe en zou het alcoholpercentage tot 15% komen, terwijl 13 of 14% toch wel het meest wordt gewaardeerd. Maar het wachten werd beloond, de regen kwam net op tijd.’ Voor het landhuis in de tuin proeven we onder een romantische rozenboog het resultaat. Santé!
Vandaag reizen we verder naar het noorden langs de Atlantische kust om in Verdon-sur-Mer de ferry naar Royan te nemen. Rustig aan, met hier daar een tussenstop. Onderweg passeren we Lac d’Hourtin-Carcans, het grootste zoetwatermeer van Europa en in SaintVivien-de-Médoc zetten we de auto aan de kant voor een bezoek aan de lokale markt. Rondom de kerk in Moorse stijl brengen kooplui hun verse groenten, gamba’s, oesters, honing en andere delicatessen aan de man. Het klokkenspel klinkt, Fransozen met volle boodschappentassen maken een praatje met elkaar, verkopers zonder klandizie scrollen wat op hun telefoon.
Net zo gemoedelijk is het in Port de Talais. Twee rijen blauw-witte dijkhuisjes aan een smalle zandstraat langs het water nodigen uit voor wat foto’s. Het lijkt uitgestorven, tot er twee heren op leeftijd verschijnen. Ze laten ons hun ‘cabanas’ zien. ‘Deze huisjes gaan van generatie op generatie’, vertelt Michiel Bailloux uit Talais. ‘Mijn oma verzamelde hier oesters en ik ging hier vaak varen met opa. Nu doe ik dat met mijn eigen kleinkinderen en vangen we krabbetjes, garnalen en baars’, zegt hij terwijl hij oma’s oestermandje en zwartwit foto’s aan de muur laat zien. Het huisje is van alle gemakken voorzien; een openhaard, keuken, bedbank en een kleine douche. ‘Zomers eten we buiten met z’n allen aan lange tafels’, zegt Françis Fortimon uit Bordeaux, die het huisje van zijn overgrootvader erfde. ‘Alle passanten geven we koffie en een aperitief. Een en al levendigheid is het hier dan.’ We kunnen het ons voorstellen, want Port de Talais ligt precies op een mooie fiets- en wandelroute.
Verderop in Soulac-sur-Mer, de badplaats waar ooit de strandmode ontstond, lopen we een klein stukje van de uitgebreide wandelroute door deze ‘stad van de 500 villa’s’. Statige huizen uit de Belle Epoque, met sierlijk bewerkte houten dakranden en balkons pronken aan lustige lanen. De boulevard met winkels, cafés en restaurants is nu rustig, maar zal in het hoogseizoen bruisen. Pelgrims onderweg naar Santiago de Compostela komen langs de trots van Soulac-sur-Mer; de 12e-eeuwse basiliek Notre-Dame-de-la-Fin-desTerres die op de werelderfgoedlijst van UNESCO staat. Ons kaarsje brandt nog als we niet veel later met de auto de ferry naar Royan oprijden
Frankrijk is fameus om z’n thalassotherapie. De naam werd bedacht door de Fransman Jacques de la Bonnardière in de jaren 1860. Thalassa betekent ‘zee’ in het Grieks en therapie betekent ‘genezing’. Verwarmd zeewater heeft geneeskrachtige eigenschappen en kan helpen bij het verlichten van rugpijn, reuma, bloedsomloopstoornissen, huidproblemen en angsten en depressie. Juist de Atlantische kust van Frankrijk heeft de ideale condities om thalassocentra aan te leggen, vanwege grote verschillen tussen eb en vloed.
Buiten bij Hôtel Cordouan Thalazur in Royan laat Amélie Leynier zien hoe zeewater rechtstreeks naar de spa een paar meter verderop wordt gepompt. ‘Het zout zakt naar beneden, we filteren het water en mineraalrijk water blijft over. Heel goed voor ons metabolisme. Net als het inademen van negatieve ionen door verneveling van zeewater, en zeewier, algen en zeemodder dat we gebruiken in onze behandelingen.’
Waren het vroeger vooral de families van Europese adel die thalasso-kuuroorden bezochten, tegenwoordig zijn ze voor iedereen toegankelijk. Tot voor kort werd het zelfs vanuit de Franse zorgverzekering betaald, wegens de preventieve werking. Inmiddels beginnen Tunesië en Marokko om die reden ook met thalassotherapie. In Kroatië is het al jaren populair, al is het daar vooral gericht op genezing van ziekten en niet zozeer op preventie.
Een ontspannende onderdompeling in de spa, een frisse kustwandeling over het Chemin des Douaniers en een uitstekende nachtrust later, is het de volgende dag tijd voor de fiets. In La Palmyre staan e-bikes en Trott’s (e-steps) voor ons klaar waarmee we een stuk van de beroemde Vélodyssee zullen ontdekken. Deze fietsroute loopt over een lengte van 1200 kilometer langs de Atlantische kust, van Roscoff in Bretagne tot Hendaye in het Baskenland, op de grens met Spanje.
Het is even wennen, al hortend en stotend in het begin en durven vertrouwen op de brede banden over het rulle zandpad. Onze jonge gids heeft de vaart erin. De dennengeur in het Forêt de la Coubre is onweerstaanbaar. Dan prijkt een markante rood-witte vuurtoren tussen de bomen door, Phare de la Coubre. Ooit stond
het op twee kilometer afstand van zee, door erosie is dat nu nog maar 200 meter. Hij doet nog altijd dienst, deze 64 meter hoge toren die we mogen beklimmen. Het uitzicht is fantastisch over het estuarium van de Gironde, Île l’Oleron en La Palmyre met het uitgestrekte strand.
Terug beneden blijken de dikke banden van onze ‘fat sand bikes’ en de motorische aandrijving geen overbodige luxe. We moeten gassen om een metershoge zandberg op te komen, om daarna recht op de Atlantische Oceaan af te stevenen. De wind in de haren, zon in het gezicht, ‘vive la France’! We laten alle remmen los en scheuren langs de vloedlijn. Verderop een visser, in alle rust. We houden in - heeft hij al iets gevangen vandaag? ‘Geen vis. Wel frisse lucht!’, roept hij terug.
Via Rochefort, een levendige stad met fontein, draaimolen, statige gebouwen en beroemd om de 200 meter lange touwfabriek voor de scheepvaart, rijden we verder noordwaarts naar Fouras. Deze kustplaats heeft vier forten waar je met een kajak langs kunt varen. Fort Boyard is er een van, bekend van spelprogramma’s op tv in verschillende landen, waaronder Nederland. Wij doen het per fiets. Elk fort had kanonnen die tot 1500 meter ver konden schieten. Om de drie kilometer stonden ze, twaalf in de hele regio. Het werd een volwaardig onderdeel van de Franse kustverdediging.
Op het dakterras van Fort Vauban hebben we panoramisch uitzicht over de monding van de rivier Charente en het plaatsje zelf. Het water begint zich terug te trekken als we over een smal fietspad fietsen langs de kust richting het uiterste puntje van het schiereiland, Fouras-les-Bains. De houten vissershutjes op palen staan al droog. Aan het uiteinde van deze hutten hangen grote vierkante netten, ‘carrelets’ genoemd. Bij vloed laten de vissers het net met behulp van een katrol zakken, om het een paar minuten later weer omhoog te halen. Voor zo’n dertig euro per dag kan iedereen zo’n hut huren en er z’n maaltijd bij elkaar vissen; garnalen, spiering of paling. En zeekraal voor de garnering groeit er ook volop. Er is nog een manier om je eten bij elkaar te scharrelen, zelfs bij eb, zien we bij La Pointe de la Fumée. Een man op laarzen komt zojuist aangelopen tussen rotsblokken door die even daarvoor nog onder water lagen. ‘Vers geraapt. M’n
lunch’, zegt hij als we nieuwsgierig in zijn emmer vol schelpen kijken.
Wij krijgen ook trek en strijken neer bij een eenvoudig oestertentje aan het water. Christine Benard is met haar man en twee zonen begonnen in 1980 met het vissen naar oesters bij de rotsen, maar inmiddels hebben ze een stukje land gepacht en kweken ze zelf oesters. ‘Het duurt drie jaar voordat oesters volgroeid zijn’, legt Christine uit, terwijl ze haar handen aan haar blauwe schort afveegt. ‘De oesters leggen eitjes, die uitgroeien tot larven. Op fijne netten groeien ze uit tot oestertjes ter grootte van een nagel. Dan worden ze verkocht en uitgezet in onder andere Normandië en Bretagne, waar ze verder kunnen groeien.’ Fouras is een van de belangrijkste plaatsen waar oesters worden gekweekt, vanwege de ideale condities van de warme, zoetwaterstroom van de Charente-rivier. Achter de viskar halen twee mannen netten vol geclusterde oesters door een machine om ze van elkaar te scheiden. Aan een picknicktafel aan het water zet Christine ons een schaal oesters voor. Citroen, boter, sneetjes brood en natuurlijk witte wijn erbij. Een mooie afsluiter van onze roadtrip langs de Atlantische kust. Straks is het tijd om Frankrijk weer adieu te zeggen. Of beter: À bientôt! n
De trein rijdt vanuit Utrecht in ongeveer 8 uur naar Bordeaux. Met de auto duurt het zo’n 12 uur. Per vliegtuig vlieg je in 1 uur en 45 minuten van Schiphol naar Bordeaux.
Het hele jaar door. ’s Winters ligt de temperatuur tussen 4 en 14 graden. Zomers kan het oplopen tot 40 graden, maar de ochtenden en avonden blijven vaak aangenaam koel.
Château de l’Isle in Castelnau-de-Médoc is een landhuis van een jonkheer dat tien jaar geleden in handen kwam van het echtpaar Vanessa, haar man en hun twee kinderen. Naast hun werk in de lucht-en ruimtevaart bestieren ze samen met Vanessa’s moeder deze romantische B&B. In de regio zijn veel van dit type historische wijn-en landhuizen te vinden waar toeristen kunnen verblijven. chateaudelisle.com
Hôtel Cordouan Thalazur in Royan is gespecialiseerd in thalassotherapie. In de wellnesruimte en spa kun je behandelingen ondergaan. Langs het hotel loopt een mooie wandelroute, het Chemin des Douaniers. thalazur.fr/royan/
Hotel Vitalparc in Lacanau-Ocean vitalparc.com/fr/spa-lacanau.html
Grand Hôtel des Bains & Spa in Fouras-desBains is een voormalige herberg op een steenworp afstand van het stadscentrum en op 50 meter van het strand. grandhotel-desbains.fr
Bordeaux leent zich uitstekend voor een dagtrip. Deze hoofdstad van de regio Aquitaine is befaamd om haar rode wijn.
Arcachon is opgedeeld in vier wijken, gerelateerd aan de seizoenen. In het prestigieuze Ville d’hiver zijn speciale wandelroutes beschikbaar langs villa’s in uiteenlopende stijlen: van Zwitserse chalets, Engelse cottages tot neogotische landhuizen. Rond 1900 kwamen veel tbc-patiënten hier kuren. De huizen zijn daarom gebouw naar het licht en hoog om veel gezonde zeelucht te vangen. gironde-tourisme.fr/nl/itineraires/arcachonbalade-en-ville-dete/
Een boottocht in Le Bassin d’Arcachon kun je boeken via deshommesetdesmers.com
Snuif de dennengeur van het bos in Moulis-en-
Médoc tijdens een begeleide paardrijtocht door eigenaresse Marion Gelot van manege Le Ranch des Lamberts. Geschikt voor ervaren en onervaren ruiters. ranchdeslamberts.fr
In Mornac sur Seudre geeft zoutzieder Sébastien uitleg hoe onder invloed van zon, water, getijden en de wind zout wordt gewonnen. seldemornac.fr
Liefhebbers van watersport kunnen bij de Club de Voile Lacanau Guyenne het Lac de Lacanau ervaren, of het nou per kayak, zeilboot of op de waterski’s is.
Facebook: @AtlantischeKustFrankrijk
Instagram: #atlantischekustfrankrijk
Oestervisser in le Bassin d'ArcachonWij kennen de mog aat of een groepsreis. m op l sinds 1973 het vertrouwde adres voor al uw reiz A
Waar kun je nog een meerdaagse treinreis maken zonder het land te verlaten? Het antwoord is Canada! Reis een keer van oost naar west – of omgekeerd – met de iconische Canadian en ervaar hoe het geweest moet zijn om in het midden van de vorige eeuw dwars door de indrukwekkende Rocky Mountains en het achterliggende prairielandschap te reizen. GoCanada geeft je een goed beeld van het wel en wee tijdens deze bijzondere Canadese treinreis.
TEKST VIVIAN DE GRAAFF-TERLINGEN FOTOGRAFIE BAS DE GRAAFF, VIA RAIL
Linkerpagina vanaf linksboven met de klok mee Passagiers in het panoramarijtuig; Het station in Vancouver; Het eten wordt geserveerd in de restauratiewagon; The Canadian dendert door het Canadese landschap; Alles staat gereed voor het diner
Misschien ben ik bevooroordeeld omdat ik gek ben op treinreizen, maar al ruim voor vertrek sta ik te popelen om aan boord te gaan van The Canadian. Deze iconische trein, die het oosten van Canada met het westen verbindt, reed op 24 april 1955 voor het eerst van Toronto naar Vancouver. Onze reis begint bij het prachtige Pacific Central Station in Vancouver: een mooi oud treinstation gebouwd in 1917 met een indrukwekkende hal met hoge plafonds. Net als in de film.
We checken onze koffers in, net alsof we reizen per vliegtuig, en kunnen onze handbagage bij ons houden. Aan boord van The Canadian zijn er verschillende klasses: Economy, Sleeper Plus en Prestige (zie kader). Mijn reisgenoot en ik reizen in Sleeper Plus en melden ons bij de balie waar we mogen aangeven in welke shift we het diner willen gebruiken. Vervolgens mogen we de lounge in, waar we koffie, thee en lekkere koekjes mogen pakken. We nemen plaats aan een tafeltje op het perron en zien de bedrijvigheid van het bevoorraden van de trein en de bagage die in de bagagerijtuigen wordt geplaatst. Al snel raken we in gesprek met medereizigers, waar blijkt dat verschillende mannen modeltreintjes sparen, net zoals mijn man. Ook blijken de meesten al vaker met The Canadian gereisd te hebben en horen we al wat van hun ervaringen.
Onze trein is zo lang, dat hij op het station wordt gesplitst over twee perrons. Bij vertrek wordt er weer één trein van gemaakt. Op een gegeven moment gaat het hek open en wandelen we langs de trein op zoek naar onze wagon. Daar aangekomen worden we hartelijk welkom geheten door onze conciërge. Er is één conciërge per twee rijtuigen en één per Prestige Classrijtuig. We maken het onszelf gemakkelijk in onze hut. De hutten in Sleeper Plus hebben twee verschuifbare stoelen, die ’s avonds opgeklapt worden en dan verschijnt er een stapelbed. Tevens beschikt de hut over een eigen wastafel en toilet, en is er een centrale douche in elk rijtuig. Handdoeken tref je aan in je eigen hut en extra kun je altijd vragen aan de conciërge. Kort na vertrek stelt onze conciërge zich aan ons voor en krijgt het hele rijtuig uitleg over de gang van zaken, hoe de nooduitgang werkt en hoe je aan kunt geven dat je bed uit- of ingeklapt mag worden.
leven aan boord
Met de andere passagiers uit Sleeper Plus worden we uitgenodigd voor een glaasje champagne als welkomstdrankje in het panoramarijtuig. Er zijn verschillende van deze ‘wagons met uitzicht’, die elk gekoppeld zijn aan een rijtuig voor algemeen gebruik. Zo liggen er kranten en tijdschriften, kun je een spelletje spelen en is er overdag fruit of koffie voor een opkikker. In het begin is het panoramarijtuig de populairste wagon, maar gaandeweg is de bezetting beter gespreid. Een medewerker van het restauratierijtuig loopt tijdig door de trein om aan te kondigen dat het tijd is voor een bepaalde shift om aan tafel te gaan. De vierpersoonstafels zijn mooi gedekt met linnen tafelkleden en glimmend bestek. Je voelt de grandeur van het reizen in vervlogen tijden. Je deelt de tafel elke keer met andere reizigers en zo ontstaan leuke gesprekken. We ontmoeten veel Canadezen en Amerikanen, en een verdwaalde mede-Europeaan.
Het diner bestaat uit drie gangen: een voorgerecht, keuze uit verschillende hoofdgerechten en tot slot keuze uit twee overheerlijke taarten, die dagelijks wisselen. Vooral de chocoladetaart is om je vingers bij af te likken, maar ook de andere taarten zijn heerlijk –houd dus wat ruimte over voor deze treintaartjes! Afsluitend is er koffie en thee. De menu’s wisselen dagelijks en worden zo veel mogelijk afgestemd op de streek die we doorkruisen. Zo genieten we van een overheerlijke tournedos, cajun zalm en eend; allemaal even lekker. Een wijntje of biertje is tegen betaling bij te bestellen. Elke avond geef je aan in welke shift je de volgende dag wil lunchen en dineren. Meestal zijn er twee shifts en soms zelfs drie, afhankelijk van de drukte aan boord.
De eerste nacht slapen we nog wat onrustig en worden we regelmatig wakker van de geluiden van de trein. We staan lekker vroeg op en het blijkt al gezellig druk met medereizigers. De steward vertelt ons dat dit alleen de eerste ochtend het geval is. Daarna raken mensen gewend aan het ritme van de trein en komen ze meer gespreid ontbijten. Dit blijkt inderdaad te kloppen, want de rest van de nachten slapen we prima en is er meteen plaats als we willen ontbijten. Ook bij het ontbijt zijn er dagelijks wisselende keuzes uit ome-
let, pannenkoeken, muffins, eieren en vegetarische opties. Ook allemaal weer even lekker klaargemaakt en een goed begin van de dag!
Maandag vertrekken we eind van de middag uit Vancouver en rijden we de Fraser Valley in. ’s Ochtends zien we de Rocky Mountains in de verte opdoemen en dan duurt het niet lang totdat onze eerste stop nadert: het bekende bergdorp Jasper. Hier hebben we 1,5 uur om de benen te strekken en het dorp te verkennen. We kennen het gezellige dorp goed en het is leuk hier weer even te zijn. Het stationnetje ligt tegen het centrum aan, dus je loopt zo naar de winkeltjes en lunchrooms. Ondertussen worden de ramen van de panoramarijtuigen met een hoogwerker schoongemaakt en wordt afscheid genomen van een van de drie locomotieven. Dit derde trekpaard was nodig om ons over de bergen te krijgen, maar is op de prairie niet meer nodig. Bij terugkomst laat je je treinkaartje zien en mag je weer aan boord.
Na vertrek uit Jasper volgt onze eerste lunch aan boord. Ook hier worden drie gangen geserveerd met de soep van de dag of een sapje als voorafje, een lekker hoofdgerecht – vaak geserveerd op of met brood, een bagel of een wrap – en taart of ijs als het onvermijdelijke toetje. Langzaam laten we de Rocky Mountains achter ons en rijden we de prairie in. Ook dit uitzicht is
adembenemend. Goed om te weten is dat de spoorlijnen worden geëxploiteerd door de eigenaar van vrachttreinen en deze hebben daarom altijd voorrang. Het gebeurt dus regelmatig dat we letterlijk op een zijspoor worden geplaatst en pas weer verder kunnen nadat er een trein is gepasseerd. Onderweg komen we ook de beroemde ‘triplets’ (drieling) tegen: drie enorme vrachttreinen, die met korte tussenpozen achter elkaar door het land rijden. ’s Avonds laat arriveren we met enige vertraging in Edmonton. Daar ligt het station echter te ver van het centrum voor een stadsbezoek en stellen we ons tevreden met de verlichte skyline. Dat levert ook een mooi plaatje op. Ondanks de korte stop is er voldoende tijd om langs de één kilometer lange trein te lopen. Zo komen we wel aan onze stappen.
De stop in Saskatoon de volgende ochtend is zo vroeg, dat we besluiten dat we nog even lekker in bed kunnen blijven liggen. Bijna alle middagen is er iets te doen in het panoramarijtuig van de trein. Zo is er vandaag een wijnproeverij, maar worden er daarnaast lezingen gegeven over een gebied of de natuur. In ons geval was er ook een cartoonist aan boord en lieten verschillende mensen zich vastleggen voor een grappig bedoeld portret.
Na het diner komen we aan in Winnipeg, waar we helaas afscheid moeten nemen van de bijzonder vriendelijke bemanning, die altijd in was voor een grapje of leuk gesprekje. Ze gaan hier allemaal van boord om een paar dagen later weer op de trein naar Vancouver te stappen. Vanwege deze bemanningswissel en de uitgebreide bevoorrading hebben we een paar uur de tijd. Rond 21 uur is er echter niet veel te beleven in Winnipeg, dus besluiten we een korte wandeling te maken voor wat frisse lucht en de nodige beweging. Het bronzen beeld van Winnie de Poeh – die is vernoemd naar een zwarte beer uit Winnipeg – staat in de Zoo, dus komen we helaas niet tegen. In de grote stationshal maken we even gebruik van gratis wifi om te communiceren met het thuisfront en onze ervaringen te delen op social media.
Het iconische achterste rijtuig heeft een ronde achterkant waar je het spoor achter je ziet verdwijnen. Dit rijtuig is het grootste deel van de tijd exclusief voorbehouden aan de passagiers die in Prestige Class reizen,
iconische achterste rijtuig heeft een ronde achterkant waar je het spoor achter je ziet verdwijnen
Dit interview stond eerder in ons GoCanada Magazine, een reismagazine bomvol Canada, te bestellen via shop.meridiantravel.nl
maar elke dag na 18 uur mogen ook de Sleeper Pluspassagiers in dit rijtuig komen. Zitten doe je in luxe leren banken en er is ook een panoramarijtuig. Nippend aan een cocktail besluiten we dat dit de nostalgie van het vroegere treinreizen wel het beste benadert.
Wat ons verder opvalt is de variatie in landschap. De prairie is minder eentonig dan verwacht en veel meren en bossen worden afgewisseld door dorpjes en boerderijen. Ook zien we dat boeren kleine vliegtuigjes gebruiken om hun weilanden te besproeien. Daarnaast worden we via het omroepsysteem van allerlei zaken op de hoogte gehouden, zoals dat we onze ‘zustertrein’ passeren die uit Toronto is vertrokken met eindbestemming Vancouver. Tijdens een van de diners zien we een moose grazen en roepen dit enthousiast door de wagon. Even later wordt dit bericht omgeroepen door de hele trein; leuk om te merken dat de bemanning een eland speciaal genoeg vindt om dit te delen met de rest van de trein! En nog leuker dat wij hem als eerste zagen.
Inmiddels zijn we in Ontario aangekomen en stopt de trein iets vaker, simpelweg omdat er meer dorpen zijn. Dit zijn overigens meestal korte stops in gehuchten met namen als Hornepayne, Parry Sound en Washago.
Daar is geen tijd om rond te lopen, maar we genieten van de bedrijvigheid op deze stations. De laatste ochtend kunnen we uitslapen, want het ontbijt wordt vervangen door een brunch. Van een aardige dame die haar hele leven al veel in de trein heeft gereisd – haar vader was machinist – krijg ik de tip om de kreeftenravioli te kiezen en dat blijkt een schot in de roos! In de verte zien we de skyline van Toronto opdoemen, waar we even na het middaguur arriveren. Ook hier staat weer zo’n indrukwekkend historisch station uit 1858: Union Station. We wachten even op onze koffers die op de bagageband komen, nemen afscheid van een paar hele leuke medereizigers en verlaten het station door de imposante hal. Op naar nieuwe avonturen, maar we hebben nu al heimwee naar het leven aan boord.
Wat hebben we genoten van het treinreizen, het eten en de ontmoetingen! Voor eenieder die Canada wil doorkruisen, is dit de meest ontspannen en comfortabele manier. Een echte aanrader! n
The Canadian rijdt van Toronto in Ontario naar Vancouver in British Columbia (of omgekeerd), 4.466 km dwars door Canada.
Pacific Central Station ligt in het centrum van Vancouver en heeft ook een groot busstation.
Ook Union Station in Toronto ligt in het centrum. De beide stations zijn ook goed per taxi bereikbaar.
The Canadian rijdt het hele jaar door, maar van mei t/m oktober ligt er geen (of weinig) sneeuw
en is het uitzicht afwisselender. In oktober zijn de kleuren van de Indian Summer prachtig.
Er zijn verschillende klasses beschikbaar: Economy, Sleeper Plus en Prestige. In Economy krijg je alleen een stoel en de mogelijkheid om wat snacks aan boord te kopen. De prijs hiervan is aantrekkelijk, maar niet comfortabel als je vijf dagen aan boord verblijft. De passagiers in Sleeper Plus en Prestige hebben een eigen hut, kunnen hun maaltijden gebruiken in een van de restauratiewagons en hebben toegang tot een eigen panoramarijtuig. Prestige is nog exclusiever dan Sleeper Plus:
tweepersoonsbedden, een eigen douche, een aparte restauratiewagon, gratis alcoholische drankjes en toegang tot de achterste loungewagon met bar en uitzicht over het spoor achter de trein. Prestige heeft daarnaast een eigen lounge op de stations en passagiers mogen als eerste aan boord. Tip: een eigen hut met een echt bed aan boord kunnen we aanbevelen.
De prairie is minder eentonig dan verwacht en veel meren en bossen worden afgewisseld door dorpjes en boerderijen
De taxi zoeft over de brede autobaan. Het zijn de imposante bergen met groen geplooide kliffen en het ‘Somewhere Over The Rainbow’ van Israel Kamakawiwo’ole op de radio, die onze 20 uur durende vlucht van Amsterdam naar Honolulu International Airport gelijk doen vergeten. We zijn op droombestemming Hawaii. Een van de meest geïsoleerde eilandengroepen ter wereld, midden in de Stille Oceaan.
Onze zevendaagse cruise langs vier van de acht grote Hawaiiaanse eilanden begint hier, op Oahu. Het is spitsuur als mijn reisgenote Karin en ik de chique hoofdstraat van Honolulu inrijden, Kalakaua Avenue. Aan weerszijden winkels met dure modemerken en gigantische Bayan-bomen met hun typerende luchtwortels, vol vogels die met hun gekwetter het verkeer proberen te overstemmen. We passeren het ene luxe hotel na het andere en blinkende bolides rijden af en aan. Hier en daar manoeuvreert een surfboy met surfplank onder de arm behendig tussen het verkeer en toeristen door. Pal achter deze Avenue ligt namelijk het wereldberoemde Waikiki Beach, sinds de jaren ‘50 dé toeristische trekpleister van Hawaii. We droppen onze koffers in het statige Moana Surfrider hotel om de reis gepast in te luiden op dit strand.
Waikiki laat zich vertalen als ‘bruisend water’. En óf het er bruist. Bars en restaurants langs de baai doen goede zaken, zonaanbidders genieten van de laatste zonnestralen en een groepje surfers wacht dobberend in het water op die ene perfecte golf ter afsluiting van de dag. Terwijl de volle maan de zon verdringt en de markante Diamond Head Crater roodbruin kleurt, proosten wij met een Mai Tai, de populairste cocktail van Hawaii. Een prima slaapmutsje na een lange reis.
Voordat we de volgende avond Honolulu uit zullen varen, staat eerst een excursie naar Pearl Harbor op het programma. Geboekt via de cruisemaatschappij om ons ervan te verzekeren dat we letterlijk de boot niet missen. Hoe idyllisch Pearl Harbor ooit klonk, zo beladen is de naam sinds 7 december 1941. Op die dag lanceerden Japanse vliegtuigen in de vroege ochtend een verrassingsaanval op de Amerikaanse vloot, die rustig op ‘Battleship Row’ lag. In de twee uur dat de aanval duurde, zijn meer dan 3500 Amerikanen gedood of raakten gewond, en begon voor de Amerikanen WOII.
De baai ligt er zonnig en vredig bij, in schril contrast met de verhalen die hier worden verteld. In het museum lezen we hartverscheurende afscheidsbrieven van Japanse kamikazepiloten en geven video’s van overlevenden of nabestaanden minutieus inzicht in de paniek in de haven, waar mannen brandend in zee sprongen of ingesloten waren door het vuur. Indrukwekkend is de gedenkplaats buiten op het water, boven het gezonken slagschip ‘USS Arizona’. Een bootje brengt ons er naartoe. In nog geen zeven minuten zonk dit schip en nam 1177 bemanningsleden mee de dood in. Zwijgend staren we naar de ingegraveerde namen op de muur en vervolgens naar de roestende romp die duidelijk zichtbaar is in het ondiepe water. Het zeemansgraf voor zovelen.
De scheepstoeter klinkt driemaal. Cruiseschip ‘Pride of America’ staat op het punt te vertrekken, een rondreis van een week in het vooruitzicht. Geen betere manier om de eilanden van Hawaii te leren kennen dan via het water, een stuk romantischer en rustiger dan vliegen bovendien. Als de haven van Honolulu niet meer is dan wat flikkerende lichtjes in de verte en we koers zetten richting Mauí, maken we een rondje over het schip. Op verkenning langs de restaurants, jacuzzi’s, zwembaden, casino, bars en beautyspa van het 281 meter lange en 15 verdiepingen tellende schip, dat plaats biedt aan 2186 passagiers. Die nacht laten we ons in slaap wiegen op de deining van de zee, een heerlijke zeebries waait door de hut.
Bij het ochtendgloren meert het schip aan in de haven van Kahului. Vanaf ons balkon zien we een ietwat verscholen baai langs de kust. Niet veel later staan we op een goudgeel zandstrand, met rotsen in het water en een enkele boom, perfect om ook wat schaduw te kunnen vangen. We hebben het paradijsje voor onszelf, totdat een man in zwembroek en een bovenlijf versierd met tatoeages het strand op komt. We groeten elkaar. ‘Even zien hoe kalm en helder de zee is. Mijn vrouw wil weten wat er vanavond op het menu staat’, grijnst hij, turend over het water. Hij besluit zijn duikspullen te gaan halen. ‘Kom straks maar kijken wat de vangst is!’
Net als we ons in het water hebben laten zakken, voegen zich opeens twee reuzeschildpadden bij ons. En
het blijft niet bij twee, steeds meer nieuwsgierige schildpadden laten zich zien, en steken af en toe hun kop uit het water. Verrukt om deze eigenhandig gevonden droomplek, waar zeeleven domineert in plaats van massatoerisme, zien we een uurtje later onze lokale visser uit het water komen. Hij houdt zijn vangst voor ons omhoog: een octopus, red snapper en zeebaars. Dat wordt barbecueën vanavond. Ook trek gekregen in verse vis, reserveren wij die avond in een van de specialiteitenrestaurants aan boord van de ‘Pride of America’: de Franse keuken van Jefferson’s Bistro. We laten ons verrassen met champagne en een entrée van gestoomde mosselen met Pernod, peterselie en room. Gevolgd door een ‘Fruits de Mer’ met kreeft, garnalen, sint-jakobsschelpen, venkel in bladerdeeg met vermout en bieslookroom. Een kaasplankje toe, wat een zegen.
Dag drie. We hebben het cruiseritme al lekker te pakken. Opstaan, even fitnessen in de gym met uitzicht over zee en dan een excursie. Na een bezoek aan een tropische plantage met mango’s, kokosnoten, koffie, papaja en macadamianoten rijden we door naar de westkant van het eiland voor een hike in natuurpark Iao Valley. Over smalle paden en loopbruggen klimmen we naar een uitkijkpunt om de markante Iao Needle te zien, een groene rotsnaald van 365 meter hoog, van spirituele betekenis voor de Hawaiianen. Flarden mist doen de top af en toe verdwijnen, om in nog fellere groentinten terug te keren in de zon. Beneden in de rivier poedelen mensen, verderop klatert een waterval. Even miezert het, en worden we beloond met een regenboog in dit toch al sprookjesachtige decor.
van boven naar beneden Kilaueavulkaan op Big Island; Uitzicht over Oahu tijdens de Makapu'u trail
’s Avonds wacht ons een feestelijk diner aan de kust. Prachtig gedekte tafels onder wapperende witte doeken, overheerlijke champagne, cocktails en heupwiegende hula dansers: ze weten hier wel een feestje te organiseren.
‘Alooooha! Welkom op Big Island.’ De altijd opgewekte cruisedirector Anne Marie wekt de passagiers via de intercom. Het ene dromenland uit, het andere dromenland in. Zo weten we tenminste waar we zijn, wat de lokale bezienswaardigheden zijn en voor wie kiest om aan boord te blijven, wat de dagelijkse activiteiten zijn. Van yoga en spinning tot Triviant- en bridgewedstrijden, van relaxen in bibliotheek of zwembad tot een potje roulette in het casino. Bij het ontbijtbuffet van de Aloha Lana’i Bar laten we een rijk gevulde omelet bakken als buffertje voor de komende uren in het Hawaii Volcanoes National Park.
Big Island - officieel heet het Hawaii – heeft vijf vulkanen en is het grootste en jongste eiland van de staat Hawaii. Door continue erupties groeit het nog steeds. Wij zijn onderweg naar de meest actieve vulkaan van Hawaii en tegelijkertijd ook een van de meest gevaarlijke ter wereld: de Kilauea. Gids en buschauffeur Leroy rijdt ons over de Volcano Highway, langs bamboe en palmbomen overwoekerd door gigantische Monstera deliciosa’s, en her en der een wild zwijn, een paar huizen en een houten kerkje. Het landschap wordt hoe hoger, hoe kaler en zwarter.
‘Kijk, dit is de ōhi’a Lehua’, zegt Leroy bij de ingang van het park, wijzend op een bloesem met bruinrode bolletjes. Een inheemse boom waaraan ze de luchtkwaliteit meten. ‘Ze sluiten zich bij luchtvervuiling en openen bij schone lucht.’ Aan de rand van de enorme krater van Kilauea stappen we uit. Het is indrukwekkend om zo dicht bij dit fenomeen van brute natuurkracht te staan, dit allesverpletterende stuk rokende aarde. Honderdduizend jaar geleden rees de vulkaan op uit zee, is inmiddels ruim 1200 meter hoog, heeft een omtrek van 2,4 kilometer en een krater van 487 meter diep - afmetingen fluctueren. In 2018 was de laatste, echt grote uitbarsting, waarbij het magma zich een weg naar zee baande en onderweg hele dorpen wegvaagde. Het moet een spectaculair gezicht zijn om enorme lavastromen onder luid gesis in de oceaan te zien ver-
dwijnen en zo langzaam weer een nieuw stuk van het eiland te vormen. Ook nu zien we grote rookpluimen opstijgen, de vulkaan is al jaren achtereen actief. ‘Niemand weet wanneer het weer tot zo’n uitbarsting komt,’ zegt Leroy, ‘het kan altijd elk moment gebeuren.’ Een paar weken na ons bezoek was er weer een forse uitbarsting.
Vandaag doen we rustig aan. Kailua-Kona is een schilderachtig havenstadje aan de andere kant van Big Island, ooit het thuis van de Hawaiiaanse royalty’s en wereldberoemd om de Kona koffie, arabicabonen die op de helling van vulkanen groeien. Omdat het cruiseschip niet kan aanmeren in de pittoreske haven, stappen we in een van de tenders die ons naar de kade brengt. Er wordt gesnorkeld bij de pier en aan de boulevard heerst gezellige drukte. Aan de Alli’ Drive wandelen we langs het oudste en eerste Christelijke kerkje van Hawaii en langs het huis van de gouverneur, omringd door palmbomen.
Toeristisch is het hier ook, af te meten aan de vele souvenirwinkels, salons en eetgelegenheden. We lunchen met uitzicht over zee in de Canoe Club, drinken een lokale ‘Plantation Iced Tea’ (ijsthee met ananas) en keren weer terug naar ons honk op de Stille Oceaan, onderweg vergezeld door een groep dolfijnen. Een plons in het zwembad, relaxen op ons privébalkon bij zonsondergang, drankje erbij, niks meer aan doen.
’s Nachts is het onrustig. De oceaan is ruig en ik word er wakker van. Ik sta op en krijg met moeite de balkondeur open, de wind giert naar binnen. De maan schijnt over het woeste water en beneden beuken de golven tegen het schip, als een krachtmeting tussen schip en oceaan. We varen met enorme snelheid, het maakt me bijna duizelig als ik kijk naar de kolkende, zwarte massa onder me. Ik voel me nietig, maar gelukkig ook veilig. Dit schip kan wel tegen een stootje, da’s duidelijk.
Kauai is geïsoleerder dan de andere eilanden. Hier geen hoge flats, drukke verkeerswegen of grote bedrijven. Wie naar de universiteit wil of naar een specialistisch ziekenhuis, moet naar Oahu. Er is één Wallmart op het hele eiland en eens per maand is er scheepstoe-
voer voor de 72.000 inwoners. ‘The Garden Island’ is Kauai’s bijnaam. Omdat het een van de natste plekken op aarde is, is dit het meest groene, tropische eiland van Hawaii. Denk aan Jurassic Park, Indiana Jones en Pirates of the Caribbean en je hebt een idee van de schoonheid ervan; al deze films zijn hier opgenomen.
Onze gids en chauffeur is een jonge vrouw met de naam Kemapukakouenikealaokomaile. Geen letter aan gelogen. ‘De geur van bloemen om je hals voert mee met de wind’, vrij vertaald. We mogen het bij haar bijnaam houden: Kanaé. ‘Weet je hoe wij jullie noemen? ‘Haole’. Kanaé vertelt dat ‘ha’ levensadem betekent. Als Hawaiianen ter begroeting elkaars voorhoofd en neus raken, heet dat ‘ha’, oftewel ‘we nemen elkaars adem’. Ha-ole betekent ‘geen adem’. Toen James Cook hier aan wal kwam (de eerste Europeaan die in 1778 ‘officieel’ in Hawaii kwam) gaf hij geen voorhoofd, maar een hand. ‘Er kwam rook uit zijn hand – van een sigaret. Ook stak hij zijn hand in zijn broekzak, waardoor zijn hand leek te verdwijnen, het leek magie! Daarom dachten ze dat hij een god was. ‘Jij bent een ‘Haole’ ’, zeiden ze. ‘Je doet niet wat je hoort te doen, zoals de Hawaiianen.’
Met een busje vol Haole’s rijden we vanuit de zuidelijke havenstad Nawiliwili naar Kapaa. Daar wacht een rivierboot op ons voor een tocht over de Wailua River die ons meevoert naar een geologisch wonder, de Fern Grotto, miljoenen jaren geleden gevormd. Ooit was een bezoek aan deze lavagrot alleen voorbehouden aan
de koninklijke familie. Later werd het opengesteld voor publiek en werd het wereldwijd bekend door Elvis Presley in de film Blue Hawaii. De kapitein en entertainers in Hawaiiaanse kledij brengen ukeleleliedjes ten gehore en dansen de hula terwijl we stroomopwaarts varen langs mangroven, tot we van boord gaan voor een korte wandeling naar de lavagrot verderop. Een kardinaaltje met vuurrood kopje fluit de sterren van de hemel, een haan loopt een stukje met ons op. Het is een waar regenwoud vol palmen, bamboe en lianen, met feloranje paradijsvogelbloemen en trossen rood en roze gember vurig afstekend tegen al het groen. En dan staan we opeens oog in oog met de fameuze begroeide grot. Hangende varens wuiven langs de metershoge, druppende wand, als een amfitheater van groen. Een sereen meesterwerk van de natuur waar je stil van wordt.
Kauai is het laatste eiland van de cruise voordat we terugvaren naar Oahu, Honolulu. De route is zo uitgekiend dat we precies tegen zonsondergang dicht langs de verpletterend mooie Na Pali kust zullen varen, bekend van Jurassic Park, waar steile, ruig begroeide kliffen eindigen in de blauwe zee. Na dit spektakel zullen we rustig de koffers weer inpakken om de volgende ochtend met weemoed van boord te gaan. Klaar voor de finale, de spectaculaire kustlijn van Kauai, komt er voor het eerst deze reis een kink in de kabel… Mist. We moeten het doen met flarden bruin, rood en groen van de spitse, geplooide bergen. Fantasie en plaatjes op internet doen de rest. Maar ach, Hawaii kon toch al niet meer stuk. n
Norwegian Cruise Line is de enige cruisemaatschappij die langs de Hawaiiaanse eilanden vaart. In zeven dagen doet de ‘Pride of America’ vier eilanden aan: Oahu, Mauí, Big Island en Kauai. Meer info: www.ncl.com
Er gaan geen rechtstreekse vluchten naar Hawaii en daardoor duurt een vlucht vanuit Amsterdam naar Hawaï ongeveer tussen de 17 en 25 uur, met een overstap in Californië.
Voor een reis naar Hawaï heb je een ESTA, een elektronische reismachtiging, nodig, die je online kunt aanvragen.
Hawaii heeft een aangenaam tropisch klimaat. De gemiddelde dagtemperatuur ligt het gehele jaar tussen de 22 en 28 graden Celsius. In de winter heb je de grootste golven en regent het iets meer. In de zomer is het iets warmer.
Tijdens deze reis sliep onze verslaggever voorafgaand aan de cruise in Moana Surfrider, A Westin Resort & Spa. Meer info: www.marriott.com
Via Norwegian Cruise Line kun je per eiland excursies boeken, voorafgaand aan de reis of tijdens de reis. Door bij hen te boeken, krijg je de garantie dat het schip nooit zonder jou vertrekt.
Meer informatie over Hawaii vind je op www.portal.ehawaii.gov
De Azoren vormen een groep van kleine, exotische eilanden en een ideale reisbestemming als je houdt van rust, natuur en wandelen. Hier geen drukke zandstranden of uitpuilende terrassen, wel spectaculaire kliffen, kleurrijke landschappen en imponerende natuurverschijnselen, zoals kratermeren, vulkanen en geisers.
TAan het eind van de middag arriveren we op Ponta Delgada, de hoofdstad van São Miguel. Ponte Delgada is het grootste eiland van de Azoren, met de meeste inwoners (137.000 van in totaal 245.000). São Miguel boeit met zijn rijke flora en fauna. Het eiland wordt niet voor niets Ilha Verde, oftewel het ‘groene eiland’ genoemd. De hoofdstad van São Miguel is authentiek en verstedelijkt, maar niet overdreven druk. In het centrum vind je verschillende winkelstraten en kleine terrasjes, afgewisseld met kloosters, kerken en paleizen die voor de nodige charme zorgen. Het aantal toeristen in Ponta Delgada lijkt beperkt, al meren er regelmatig luxe cruiseschepen aan in de haven die voor een overvloed aan bezoekers zorgen. Dan is het even hectisch, en zie je grote groepen toeristen gehaast en uitgerust met shopping tasjes door het centrum sjezen. Gelukkig kent het eiland op het platteland genoeg ‘laidback’ plekken waar de tijd heeft stilgestaan, en waar de uitbundige natuur overheerst.
De slapende vulkaan Sete Cidades, gelegen in het gelijknamige dorpje, is een spectaculaire bestemming op São Miguel. Wie aan de Azoren denkt, denkt waarschijnlijk aan het bekende beeld van Lagoa Azul (blauw) en Lagoa Verde (groen). Op het eerste gezicht lijken het twee aparte meren met elk een eigen naam en kleur, maar eigenlijk vormen ze samen één groot meer, van elkaar gescheiden door een brug. Het kleurverschil ontstaat doordat het groene gedeelte ondieper is en er meer algen en planten groeien die het water de groene kleur geven.
Op de eerste dag van ons verblijf op São Miguel hebben we via Islandhopper Tours een ochtendtour geboekt naar de meren van Sete Cidades, een van de belangrijkste toeristische trekpleisters van São Miguel. Onze gids meldt zich al vroeg bij ons hotel, zodat we ons in alle rust kunnen onderdompelen in de prachtige natuur van dit deel van het eiland. Vroeg in de ochtend genieten we bijna privé van deze plek, waar de magie tussen de regenbuien door echt voelbaar is.
Het kan flink regenen op de Azoren, vooral in de herfsten winterperiode. Je kunt dan zomaar op één dag alle seizoenen door elkaar beleven: van zon en warmte tot forse buien met regen en veel wind. Ook wij krijgen tijdens onze tour met dit weerbeeld te maken. Gelukkig is het een deel van de dag ook mooi droog en zonnig gebleven. En uiteraard maken de ongelooflijke uitzichten alles
goed! Op de weg terug naar Ponta Delgada maken we nog enkele extra stops, zoals bij de Salto do Cabrito waterval. Hier vind je een mooi uitkijkpunt om foto’s te maken, zonder te hoeven balanceren over natte rotsblokken.
Het spotten van walvissen is voor veel reizigers een echte droom. De beste tijd om op de Azoren walvissen in het wild te zien, is van mei tot en met oktober. Dan heb je de meeste kans om de bijzondere zoogdieren in de Atlantische Oceaan van dichtbij te spotten. In de buurt van de Azoren zwemmen meer dan 25 soorten walvissen! Potvissen zijn er het hele jaar door te zien. In de herfstperiode moet je wel rekening houden met een onrustige zee en soms hoge golven. Dan is de keuze tussen een rubberboot en een veel stabielere catamaran snel gemaakt. Want drie uur lang heen en weer geslingerd worden op een ruwe zee is geen pretje.
Zodra we op volle zee zijn, zien we groepen dolfijnen dicht bij de boot komen en er ook onderdoor zwemmen. De walvissen laten zich niet meteen zien, op zo nu en dan een glimp in de verte na. Als onze gids eindelijk iets ziet, geeft hij de kapitein het commando om er in volle vaart op af te gaan. Reusachtige walvissen die uit de zee omhoogrijzen, zorgen altijd voor een indrukwekkend moment. De impact van hun gewicht en staarten staan garant voor een geweldige fotoshow. Om rekening mee te houden: in september en oktober worden de walvistrips regelmatig afgezegd door de ruige zee of het stormachtige weer. Gelukkig doen de toeristenbureaus er alles aan om de tour naar een later moment te verplaatsen, wanneer de weersvoorspellingen beter lijken. Het weer tijdens onze ochtendtrip is redelijk, met wat wind en golven. Vooral op de terugweg worden we aardig doorweekt, maar de ervaring was beslist onvergetelijk.
De beste whale watching excursie maak je met Futurismo, een bedrijf met 25 jaar ervaring en tien boten in verschillende maten: van een catamaran en glasvezelboot tot een snelle rubberboot (Zodiac). De drie uur durende trips varen uit om 09.00 uur en 14.00 uur.
De Azoren staan ook bekend als een goede vogelspotlocatie. Veel vogels die op doortrek zijn vanuit Europa of
de Verenigde Staten gaan op zoek naar een rustplek op de Azoren. Daarom vind je hier wilde vogels zoals de Atlantische kanarie, het Azoren goudhaantje, het SintHelenafazantje, de gele kwikstaart en mooi gekleurde vinkjes. Maar het meest gezochte vogeltje van de Azoren is ongetwijfeld de Azorengoudvink of priolo, een van de meest bedreigde zangvogels van Europa. Deze goudvink is alleen te vinden in het oostelijke gedeelte van São Miguel en dus erg zeldzaam. Vogelaars van over de hele wereld komen naar het eiland om deze vogel in het wild te spotten.
In het plaatsje Furnas aan de oostkust van São Miguel maak ik kennis met de beste vogelgids en verteller van de Azoren, Gerby Michielsen. De van oorsprong Nederlandse Gerby woont al meer dan 30 jaar op de Azoren en kent alle goede vogelspots op São Miguel op zijn duim. Vogelen is zijn grote passie en hij ziet en herkent de vogels op het eiland razendsnel. Samen met hem ga ik vroeg in de ochtend in de Sierra de Tronquiera op zoek naar de Azorengoudvink. Muisstil en alert sluipen we door het dichte struikgewas in de hoop een glimp op te vangen van het zeldzame vinkje en hem voor de lens te krijgen. Na een grote portie geduld en een extra oplettend oog hebben we geluk: er strijkt eindelijk een priolo neer op een uitgestoken tak vlakbij. Supersnel komen we met de camera in actie, hopende dat het vogeltje heel even stil blijft zitten. Missie Azorengoudvink geslaagd, aangevuld met andere mooie vogels voor de collectie.
Kokende en borrelende waterbronnen
Het plaatsje Furnas (1500 inwoners) ligt op een half uur rijden over land vanuit Ponta Delgada en is populair bij toeristen vanwege de vele thermale bronnen. Wanneer je Furnas nadert, zie je overal in het landschap de stomende fumaroles (zwavelputten) opdoemen. We moeten even wennen aan de indringende zwavelgeur die ervan af komt en ruikt naar rotte eieren. In Furnas zie je stoom ontsnappen uit de grond en uit elk gat borrelt heet water op. In het centrum van het plaatsje kun je heel dicht bij de fumaroles komen en gewoon tussen de zwavelputten door wandelen.
De stomende en borrelende bronnen in Furnas zijn niet alleen een toeristische trekpleister, maar schijnen ook een geneeskrachtige en heilzame werking te hebben, voor mensen met luchtwegaandoeningen, reuma en depressies bijvoorbeeld. De hot springs in het 20 ha grote Terra
Nostra Garden Park zijn een echte aanrader, gelegen in een van de mooiste tuinen ter wereld. Dit is ook het oudste kuuroord van São Miguel. In de grote geelbruine vijver voor het voormalige Consulhuis kun je heerlijk badderen in het warme bronwater. Daarnaast vind je er aan de zijkant nog enkele kleine, warme, beschutte baden (van 38° tot 40°C), die ook in het laagseizoen goed worden bezocht door toeristen.
De fumaroles rond Furnas worden ook gebruikt voor het bereiden van het authentieke gerecht cozido: een stoofpotje met drie soorten vlees en veel verschillende groenten. Cozido wordt klaargemaakt in een stenen pot die enkele meters diep in de zwavelputten wordt gelaten om daar zes uur lang te stoven. In de middag worden de potten uit de grond omhooggetrokken en naar de restaurants gebracht. Cozido is een gerecht voor echte vleesliefhebbers. Het wordt bereid met rund, kip, varkensoren, buikspek, chouriço en bloedworst, maar ook met wortels, zoete aardappels en kool. Niet bepaald een lichte kost, dus is het verstandig om er met een lege maag aan te beginnen. Er zijn mensen die niets liever eten, en weer anderen die er hun neus voor optrekken. Smaken verschillen!
Praia do Lombo Gordo Vanuit Furnas verkennen we per huurauto het westelijke deel van São Miguel. Het strand van Praia do Lombo Gordo is een tip van onze hoteleigenaar in Furnas en echt een aanrader. Al is het alleen al vanwege de avontuurlijke, slingerende weg naar beneden (en naar boven!). Het is een bijzonder gebied. Door de rijke begroeiing heb je soms het gevoel alsof je midden in een tropische jungle bent beland. In het bijzonder tijdens de wandeling naar beneden, naar het strand.
Het strand bij Lombo Gordo bestaat uit zwart vulkanisch zand en is daarom best bijzonder. Op een enkele surfer in de woeste golven na, is het strand helemaal verlaten. Op de weg terug naar Furnas maken we een korte stop in Faja do Calhau, waar we een lokale visser tegenkomen die ons met trots een octopus toont die hij zojuist uit het water heeft gevist.
De Azoren beschikken over de enige theeplantages en theefabrieken van Europa. Tussen São Brás en Lomba da Maia ligt de bekendste theeplantage en -fabriek van de
Met een beetje geluk kom je op Sao Miguel ook een Atlantische kanarie tegen
Azoren: "Fábrica de Chá Gorreana". Als bezoeker leer je hier alles over de lokale traditionele theeproductie. Je kunt de nabije plantages bezoeken en het hele productieproces volgen. Vergeet niet je bezoek af te sluiten met een geurig kopje Azoreaanse thee.
De Azoren staan ook bekend om de zoete ananassen die er worden gekweekt. Vlakbij de hoofdstad van São Miguel kun je zo’n ananasplantage bezoeken en ananassnoepjes en andere lekkernijen proeven. Het kweken van een ananas in een kas op de Azoren blijkt een tijdrovende klus: het kost ongeveer tweeënhalf jaar voordat de vruchten geoogst kunnen worden, omdat het niet het hele jaar door warm genoeg is, zoals in de ‘echte’ ananaslanden als Brazilië of Costa Rica. Ze worden daarom vooral voor lokale consumptie gebruikt. Een grote ananas kost al gauw 6 of 7 euro. Maar dan heb je wel de lekkerste en zoetste ananas die je ooit hebt geproefd!
Na een klein weekje São Miguel vervolgen we onze rondreis naar Santa Maria, het op twee na kleinste eiland van de Azoren. Een verrassend eiland met een vlak en droog gedeelte bij Vila do Porto, terwijl de rest van het eiland groen is. Santa Maria ligt op ongeveer 100 km ten zuiden van het hoofdeiland São Miguel en is het warmste eiland van de Azoren, met de meeste zonuren en minste regenval. Het wordt door reizigers vaak overgeslagen en dat is jammer. Het heeft – naast het veel kleinere São Lourenço – als enige van de negen Azoren eilanden gele zandstranden en een rode woestijn. Santa Maria bereik je via een kort vliegtochtje van zo’n 30 minuten of in het voorjaar en in de zomer met een drie uur durende ferrytocht vanuit Ponta Delgada. Het eiland is meer dan 16 kilometer lang en 10 kilometer breed. De lengte van de kust telt maar liefst 76 kilometer.
Op Santa Maria kiezen wij voor de uitstekende service van touroperator SMATUR, lokaal maar ook daarbuiten een bekende naam. Eigenaar Miguel Marquez en zijn compagnon Henrique bezorgen ons graag een onvergetelijke ervaring op het kleine eiland. Miguel is het grootste deel van de dag onze gewaardeerde gids en collega Henrique neemt enkele uren van de middagtour van hem over. Samen laten zij ons praktisch het hele eiland zien en doen dat met een groot enthousiasme en brede kennis. We bezoeken authentieke dorpjes en genieten van speciale landschappen. Wanneer Miguel enthousiast vertelt over Santa Maria, voel je de liefde en de passie die deze man voor zijn eiland heeft. Via zijn verhalen en eigen ervaringen neemt hij je mee in de geschiedenis van het eiland en laat hij je kennis maken met de interessante flora en fauna, waar we tijdens de tour onderdeel van zijn.
Santa Maria is niet alleen geliefd om de ongerepte landschappen, maar zeker ook de moeite waard om haar unieke hiking trails, waar je in bijzonder contact staat met de natuur op het eiland. Ook de speciale hiking tours worden door SMATUR georganiseerd.
Een van de meest bijzondere plekken op Santa Maria is Barreiro da Faneca in Anjos, waar zich de rode woestijn bevindt - lavagruis, rood gekleurd door geoxideerd ijzer. Het gebied is ontstaan na de laatste eruptie van een vulkaan en ligt op ongeveer 200 meter boven de zeespiegel. Het is een uniek beschermd gebied van 8.35 m2, een semi-woestijn, droog en kleiachtig en wordt ook wel de red desert genoemd. Wanneer wij het gebied bezoeken, genieten we van een extreme rust en laten ons inspireren door deze interessante plek.
In de omringende bossen kom je met een beetje geluk ook enkele bijzondere vogels tegen, waaronder het Azoreaanse goudhaantje. Een beweeglijk beestje dat je alleen met veel geduld goed op de foto krijgt.
Praia Formosa is het enige grote gele zandstrand op het eiland Santa Maria en volgens de locals het mooiste strand van de gehele Azoren. Het strand is niet alleen geliefd bij zonaanbidders, maar door de soms woeste golven ook erg in trek bij surfers en kiters. Toeristen zullen vooral in het voorjaar en de zomer aangenaam worden verrast aan de zuidkant van het eiland. Hier worden de stranden nog niet door het massatoerisme overspoeld. Het zijn voornamelijk de lokale inwoners van de andere eilanden van de Azoren die hier hun vakantie vieren.
De Farol de Gonçalo Velho is een beroemde vuurtoren en een voormalig walvisstation op Santa Maria. De toren staat boven op een hoge rots en kun je te voet bereiken. Een ongelooflijke plek om te bezoeken, bekijken en te fotograferen. Een echte must see in de regio. De vuurtoren werkt nog steeds en is open op woensdag of op afspraak. Voor het mooiste uitzicht loop je enkele minuten naar beneden. Ook heb je de mogelijkheid om vanuit hier naar de oceaan te lopen, waar je een kleine natuurlijke baai vindt.
Vila do Porto is de hoofdstad van het eiland Santa Maria. Verwacht er niet te veel van, want het is eigenlijk niet meer dan een lange hoofdweg met winkeltjes en kleine restaurants. Waar je overigens goed kunt verblijven en natuurlijk lekker kunt eten en drinken. Ook vind je hier enkele bezienswaardigheden, zoals de 15e-eeuwse kerk Igreja Matriz Nossa Senhora da Assunção, fraaie herenhuizen, een klooster waarin het stadhuis is ondergebracht en het fort São Brás. In de haven waar het aangenaam vertoeven is, staan een aantal oude kanonnen.
Na een paar dagen Santa Maria keren we nog een keer terug naar São Miguel. Nog een paar dagen en dan zit de Azoren-reis er toch echt op. Wij zijn vastbesloten om nog een keer terug te gaan om ook de andere Azoren eilanden een bezoek te brengen. n
De Azoren liggen op zo’n 1500 km ten westen van Portugal. Na twee uur vliegen vanaf Portugal kom je aan op de Azoren. Transavia vliegt een deel van het jaar rechtstreeks naar Ponta Delgada. Een vlucht van ongeveer vier uur. Soms is de heen- of terugvlucht korter, afhankelijk van de gunstige windrichting.
In Ponta Delgada (Portugal) is twee uur vroeger dan in Nederland.
Op de Azoren betaal je met de euro.
Je hebt voor de Azoren een geldig paspoort of geldige identiteitskaart nodig.
De Azoren hebben een gemiddeld zeeklimaat en de temperatuur schommelt er tussen de 14 en 26 graden. Het regent er redelijk veel. Grote weersveranderingen kunnen in korte tijd optreden, dus het is verstandig om daar rekening mee te houden.
De beste reistijd voor een vakantie naar de Azoren is van juli tot begin september. Dit is de
De Portas da Cidade poorten in Ponta Delgada dateren uit de 18e eeuw
warmste periode en het seizoen met de minste neerslag.
São Miguel Islandhopperadventures.com Whale Watching Futurismo Ponta Delgada www.futurismo.pt Vogelgids São Miguel Gerby Michielsen www.gerbybirding.com
TOURS SANTA MARIA
SMATUR / Miguel Marquez + 351 926 468 668 geral@smatur.pt
ACCOMMODATIES AZOREN
Ponta Delgada Hotel Gaivota www.hotelgaivota.com
Furnas Quinta de Santana – Queimadas –quinta-de-santana-queimadas-guest-housefurnas.hotelmix.fr/
Santa Maria Vila Do Porto Hotel Colombo colombo-hotel.com/en
Dankzij haar culturele rijkdom en biodiversiteit is Madhya Pradesh een van de best bewaarde geheimen van India. Fotografe Annelies Rigter en journaliste Wenneke Savenije gingen op onderzoek uit en ontdekten dat deze deelstaat heel veel meer te bieden heeft.
Linkerpagina van links naar rechts Jong echtpaar bezoeken Madhya pradesh tijdens hun huwelijksreis; Hindoe god Shiva met zijn gemalin Parvati in het State museum in Bhopal
Onze reis begint in Indore, het zakelijk hart van Madhya Pradesh, de stad die in 2017 werd uitgeroepen tot de ‘Cleanest City’ van heel India. Wanneer we door het schemerdonker van het vliegveld naar het centrum rijden, zien we nauwelijks bedelaars en er wordt niet half zoveel geclaxonneerd als in andere grote Indiase steden.
De volgende ochtend maken we kennis met onze gids Parvez, een sympathieke moslim van rond de dertig met een grote kennis van de geschiedenis en de mythologie. Hij kan het prima vinden met onze altijd glimlachende chauffeur Akbar, die ondanks het feit dat zo’n 70% van de bevolking van Madhya Pradesh hindoe is, ook moslim blijkt te zijn. In zijn hagelwitte Ambassador rijden we naar het Lal Bagh Palace, dat in de jaren 1886-1921 aan de oever van de rivier Khan werd gebouwd door Maharaja Shivaji Rao Holkar. Bij de hoofdingang van het paleis worden we herinnerd aan het Victoriaanse tijdperk: de gietijzeren hekken zijn afkomstig uit Engeland, maar het embleem van de Holkar familie – ‘He who tries will succeed’ – is er kunstig in verwerkt. Achter het witte paleis bevindt zich een Engelse rozentuin en de weelderige gedecoreerde zalen in het enigszins sjofele paleis doen met hun vergulde kroonluchters en marmeren zuilen denken aan Versailles.
Na een heerlijke lunch gaan we naar het Centrale Museum dat is gehuisvest in een voormalig gebouw van de machtige Holkar-dynastie, die vanaf de eerste helft van de 18 e eeuw over Indore regeerde. Daar maken we kennis met Ahilyabai Holkar, een bijzondere vrouw die op haar achtste in de tempel de aandacht trok van Malhar Rao Holkar, die haar meenam naar het paleis als aanstaande vrouw voor zijn geadopteerde zoon. Maar de intelligente Alhilyabai ontpopte zich tot een van de eerste onafhankelijke vrouwen van India en werd in 1767 zélf zijn opvolger. Ze verhuisde met haar gevolg naar Maheshwar aan de Narmada rivier, bouwde talloze tempels en restaureerde tempels die door de islamitische Mogols waren vernietigd.
In de in 1849 door de Holkars gebouwde Krishnapuri Chhatri (koepelvormig paviljoen boven graven) met zijn drie cenotafen, waarin overblijfselen van de Holkar-vorsten worden bewaard. Complete families vermaken zich tussen de pilaren in de schaduw van het fraai uitgehouwen stenen interieur. Het geheel maakt een vredige indruk, maar op de lokale markt van Indore is het juist een drukte van jewelste. Groenten, vruchten, kruiden, kleding uit China en kleurrijke sari’s (jongere vrouwen geven de
voorkeur aan spijkerbroeken en t-shirts, maar als ze gaan trouwen dragen ze nog altijd een sari!), sjaals, kleurrijke stoffen, gereedschap, wierrook, suikerrietsap: alles wat een mens in Indore maar nodig zou kunnen hebben is er te koop voor extreem lage prijzen. Dat moet ook wel, want volgens Parvez bedraagt het gemiddelde maandinkomen zo’n 8000-10000 roepies, wat gelijk staat aan 100 euro.
Achter de stalletjes trekken oude tempeltjes en soms verrassend mooie huizen onze aandacht. Ondanks hun verslonsde ‘state of being’ stralen ze nog altijd de grandeur uit van vervlogen tijden. We nemen nog een kijkje op de Sarafa Bazar, die bekend staat om zijn overheerlijke street food, maar kiezen voor een Indiaas diner in het Sayaji Hotel, waar we drie huwelijken voorbij zien komen, die zoals altijd in India groots en meeslepend worden gevierd. We worden verrast met een buffet met de heerlijkste gerechten – Dahl, Chapati, Kip- en Lamscurry, Garlic Naan, Tandoori gerechten en Raita, een frisse ‘yoghurtdip’ die bij geen enkele Indiase maaltijd mag ontbreken – en het kost allemaal drie keer niets.
De volgende dag rijden we naar Maheshwar, de favoriete verblijfplaats van vorstin Ahilyabai Holkar. Onderweg stuiten we op een groep zigeuners, die als dagloners katoen komen plukken op de uitgestrekte katoenvelden van Madhya Pradesh. Met hun kinderen, kamelen, paarden, quilts en kleurrijke doeken zijn ze tijdelijk neergestreken tussen de katoenplanten. Lachend laten ze ons hun zwarte kamelen zien.
In het plaatsje Ahilya bezoeken we de traditionele weverij van de Rewa Society (rehwasociety.org ), die een grote variëteit aan kleurrijke sjaals en elegante zijden sari’s produceert. Van de man die in 2015 is uitgeroepen tot ‘Best Weaver’ van Madhya Pradesh, kopen we prachtige sjaals van zijde en katoen.
Dan rijden we door naar het Ahilya Fort dat robuust en ongenaakbaar uittorent boven de heilige rivier de Narmada. Het fort werd in 1601 gebouwd door de legendarische Mogolkeizer Jalaluddin Muhammad Akbár, die een groot voorstander was van religieuze tolerantie. Daarna bezoeken we het Maheshwar Paleis en de in het fort verscholen Shiva tempel, die samen met de Maheshwar Ghat pas werden gebouwd nadat Ahilyabai Holkar - die van 1765 tot 1796 met serene wijsheid over
haar volk regeerde - was gestorven. Haar dochter Krishna Bai liet de via dalende trappen te bereiken Ahilyeshwar tempel bouwen, als mausoleum voor haar moeder.
Sommige rituelen die Ahilyabai in Maheshwar initieerde, zoals de Sapta-Lingam ceremonie waarbij 100.000 ‘Shiva Lingams’ aan de rivier worden geofferd, bestaan nog altijd. Al vindt men tegenwoordig 15.000 van deze heilig stenen uit de Narmada wel genoeg. ‘Shiva Lingams’ in alle soorten en maten zijn te koop in de stalletjes op het tempelterrein. Beneden langs de rivier scharrelen heilige koeien rond en baden ‘sadhoe’s’ zich in het heilige water, terwijl in Ghats aan de overkant van de rivier de doden worden gecremeerd.
Vanuit Maheshwar rijden we 55 kilometer noordwaarts naar het romantisch gelegen Malwa Resort in Mandu, waar we logeren in eenvoudige maar charmante huisjes bij het meer. Hier wordt als het ware de Indiase boerenkeuken geserveerd, die we ons in al zijn eenvoud goed laten smaken.
Parvez staat erop dat we de volgende ochtend heel vroeg opstaan, want hij wil ons de zonsopgang laten beleven vanaf het Roopmati Paviljoen, dat samen met het Baz Bahadur Paleis tot de mooiste bezienswaardigheden van Mandu behoort. Je zou de romantische liaison van Baz Bahadur - de laatste sultan van Mandu, die van 1555-1562 regeerde - en het lieftallige herdersmeisje Roopmati kunnen vergelijken met een Indiase variant op Romeo en Julia. Tijdens een tochtje langs de Narmada rivier raakte de sultan zo gefascineerd door de wonderschone stem van Roopmati, die aan de oever Bhajans (devote liederen) zong om de heilige rivier te aanbidden, dat hij afsteeg van zijn paard om beter te kunnen luisteren. De twee werden verliefd en al gauw wilde de sultan met Roopmati trouwen en haar meenemen naar zijn paleis. Roopmati weigerde omdat een moslim en een hindoestaanse nu eenmaal niet mogen trouwen, maar de geliefden vonden elkaar in de muziek.
Elke dag liet Roopmati zich in alle vroegte in een draagstoel met baldakijn door vier bedienden naar het Roopmati Paviljoen brengen, omringd door fraai gestileerde Mogol tuinen vol geurende jasmijnbomen. Nadat ze op het dak met zijn beide uitkijktorens haar puja had gedaan (een devoot eerbetoon voor Shiva en de Narmada), genoot
Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Jahaz Mahal burcht in Mandu; Roopmati Paviljoen in Mandu met uitzicht op de Nimar Vallei; Grotten van Bhimbetka in het district Raisejnin waar prehistorische rotstekeningen gevonden zijn; Mandu met uitzicht op de Nimarvallei; Boeddhistische Sanchi Stupa in Bhopal; Een Indiase familie bezoekt het Devi Ahilaya Fort bij de Narmada rivier in Maheswar
ze er van de zonsopgang en nam wat te drinken en te eten. Dan ging ze te paard naar het even verderop gelegen muziekpaleis, dat de sultan speciaal voor haar had laten bouwen om de hele dag samen muziek te kunnen maken. Met zijn serene zalen, mysterieuze lichtval, ingenieuze galerijen en wonderschone doorkijkjes is dit paleis ook in zijn vervallen hoedanigheid een ode aan de schoonheid en de spiritualiteit.
Nog altijd worden er in Mandu liederen gezongen over de liefde tussen Baz Bahadur, die tevens een groot dichter en sitarspeler was, en Roopmati met haar gouden stem. Maar de romance liep slecht af: toen Baz Bahadur zichzelf uitriep tot koning van Malwa, stuurde Akbár de Grote zijn leger op hem af en doodde de dan pas 36-jarige sultan. Akbar’ s jongere broer Adham Khan volgde hem op en ook hij werd verliefd op Roopmati. Om aan zijn liefde te ontkomen dronk Roopmati, nog maar 25 jaar oud, een beker gif. Akbár kwam haar lichaam halen om haar naast haar grote liefde Baz Bahadur te begraven in Sarangpur bij Ujjain.
Een ander architectonisch hoogtepunt in Mandu is Jahaz Mahal, een werelderfgoedmonument dat vanwege zijn lang gerekte vorm en schuine muren opmerkelijke gelijkenis vertoont met een statig schip. Het elegante paleis vertoont kenmerken van de Afghaans-Turkse Khalji-dynastie, die tussen 1290 en 1390 over grote delen van India regeerde, er slaven op nahield en een belastingsysteem ontwierp dat heeft standgehouden tot in onze tijd. Maar het bouwwerk werd pas in de 15 e eeuw voltooid en bestaat uit drie grote hallen met aan de noordzijde een prachtige minihammam, die overdekt is met een sterrenhemel van steen. Aan weerszijden van het paleis bevinden zich twee kunstmatig aangelegde waterreservoirs, die dienden om het ingenieuze watersysteem dat het water geleidde over een hoge muur goed te laten functioneren.
In Jahaz Mahal woonden maar liefst 15.000 concubines. Grote vorsten als Akbár de Grote van Agra en diens zoon Jehangir kwamen er met hun gevolg van bedienden en olifanten graag op bezoek. Ze verbleven er met hun hele familie en bleven soms maanden logeren.
We rijden door naar Jama Masjid, een in Mogolstijl opgetrokken moskee in het historische centrum van Mandu, die de op een na hoogste torens van heel Azië schijnt te
KLM vliegt dagelijks (7 dagen per week) non-stop naar Delhi. Van daaruit zijn er meerdere vliegtuigmaatschappijen die naar de hoofdstad Bhopal vliegen
www.mptourism.com
Voor meer foto’s en informatie www.anneliesrigterphotography.com
Het is aan te raden om vaccinaties voor DKTP en Tyfus te nemen. Ga voor actuele informatie naar de GGD in je woonplaats
VISA
Voor India heb je een geldig visum nodig. Deze kun je aanvragen bij de Indiase Ambassade in Den Haag
tel:070-3469771 of www.indianembassy.nl of bij het visumbureau in Rotterdam of Amsterdam. Online een visum aanvragen gaat via VFS Global Services.
Tijdens onze zomertijd is het in India 3,5 uur en in de winter 4,5 uur later dan bij ons. De beste reistijd is tussen oktober en maart.
Linkerpagina van boven naar beneden Devi Ahilya fort aan de Narmada rivier in Maheswar; Grafsculpturen van de Jains, een van de religieuze groeperingen in Madhya Pradesh
Linkerpagina boven Zonsondergang bij Marathon Linkerpagina onder Verse vis op Isla Morada Onder De Old Seven Mile Bridge
hebben. De bouw begon tijdens het bewind van Hoshang Shah en werd in 1454 voltooid onder de regering van Mahmud Khilji. Over de reusachtige binnenplaats met in het midden een grote fontein zijn draden gespannen waarover doeken gehangen kunnen worden om de gelovigen tegen de hitte te beschermen. Aan de randen van het plein bevinden zich talloze studiecellen voor de moslimstudenten, die van heinde en verre naar de moskee komen om hun kennis van de Koran te verdiepen.
In de moskee zien we groepjes driftig gesticulerende studenten Allah aanbidden. Hun streng ogende leermeesters bekijken ons met argwaan, maar als we beleefd vragen of we een foto van ze mogen nemen, breekt er een lach door op het gezicht van deze bebaarde mannen. Ook de studenten die we aanspreken zijn goedlachs en opener dan je zou verwachten. Soms wonen ze al jaren in zo’n studiecel. Wie de Koran wil doorgronden en uit zijn hoofd wil leren opzeggen, moet daar veel voor over hebben. Hoshang Shah ligt met zijn familie begraven in het witte Mausoleum vlak achter de moskee, die naar verluidt een inspiratiebron vormde voor de Taj Mahal.
Vanuit Mandu vertrekken we in noordoostelijke richting naar de 270 kilometer verderop gelegen hoofdstad Bhopal en genieten onderweg van de landelijke sfeer die je overal in Madhya Pradesh aantreft. Groene landerijen met fruitbomen, blauwe ijsvogels, ‘Kingfishers’, en door de lucht buitelende zwaluwen, pluizige katoenplantages, kleine dorpshuisjes waar steevast een primitief gevlochten bed op het erf staat, kleine kinderen die rondcrossen op goedkope plastic fietsjes uit China, lome buffels en koeien waarvan de hoorns blauw zijn geverfd tijdens het Divali festival, het feest van de lichtjes. Maar voor de tijgers en andere wilde dieren van Madhya Pradesh moet je naar een van de vele nationale parken die de deelstaat rijk is. Om de zoveel tijd zien we de heilige Banyan-boom of een Bodhi-boom met de Boeddha eronder, versierd met oranje en gele slingers van bloemen.
De volgende dag rijden we naar Bhimbetka, op zo’n 45 kilometer afstand van Bhopal en - alweer! - door Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Hier kun je zien hoe nomadische grotbewoners uit het stenen tijdperk en daarna zo’n 10.000 jaar geleden leefden, jaagden, dansten en zelfs fantaseerden over buitenaardse wezens en ufo-achtige verschijnselen. Het valt allemaal te bewonderen op de soms
verrassend goed bewaard gebleven grotschilderingen, waarbij onze voorvaderen een verbluffende artisticiteit aan de dag legden.
In Bhopal bezoeken we het State Museum, waar we veel leren over de culturele geschiedenis van Madhya Pradesh. Even verderop ligt het Tribal Museum, misschien wel het meest fascinerende, magische en inspirerende museum ter wereld. Vanaf het moment dat je argeloos een voet over de drempel van het museum zet, word je meegevoerd in de spirituele en deels nog onbedorven wereld van de vele inheemse stammen die Madhya Pradesh rijk is. Zoals de Gonds, Bhils, Baigas, Korkus, Bhariyas, Halbas, Kauls, Mariyas en de Sahariyas. In de oneindige cirkelgang van leven, dood en reïncarnatie worden heden, verleden en toekomst door deze volkeren op magische wijze met elkaar verbonden. Alles hangt met alles samen en de wereld is één groot spiritueel universum. Hier kun je urenlang ronddwalen in een sprookjesachtig paradijs, dat je als moderne westerling voorgoed verloren waande.
Na een lunch in Bhopal, de stad van de zeven heuvels en twee schilderachtige meren, rijden we door naar Sanchi, een groep boeddhistische monumenten – monolithische pilaren, paleizen, tempels en kloosters - die voor het merendeel stammen uit de 3e, 2e en 1e eeuw voor Christus. We bewonderen de centrale Sanchi Stupa met zijn vier toegangspoorten, Brahmi-inscripties en schitterende sculpturen van dieren, vorsten en goden die Tantra bedrijven. Het ziet er behoorlijk erotisch uit, net als de afbeeldingen op de beroemde Khajuraho Tempel in het noorden van Madhya Pradesh, maar de betekenis gaat veel dieper dan ons concept van pornografie. Tantra is een mystieke traditie, die getuigt van een intense liefde voor de oneindige diepte en schoonheid van het mysterie van het leven.
Zoals veel monumenten in Madhya Pradesh werd Sanchi pas in 1818, na 600 jaar vergetelheid, herontdekt en door de Unesco uitgeroepen tot werelderfgoed. Het op een heuvel gelegen bedevaartsoord is het oudste boeddhistische heiligdom ter wereld en was tot in de 12e eeuw een belangrijk spiritueel centrum. Na zonsondergang zijn we er getuige van een spectaculaire lichtshow, die het verhaal vertelt van Boeddha en zijn volgeling Ashoka, de vredelievende stichter van de Maurya-dynastie, wiens universele geest volgens de Britse schrijver H.G. Wells ‘glanst als een heldere ster, zelfs tot de dag van vandaag.’ n
Rechterpagina van boven naar beneden Cultureel landschap in Dezhou; Loop van het Grote Kanaal, zuidelijk deel in Dezhou (Cultureel Werelderfgoed)
Dezhou, in de provincie Shandong, ligt aan de vroegere loop van de Gele Rivier en aan de oever van het Beijing-Hangzhou Grote Kanaal. De stad heeft een oppervlakte van 10.356 m² en telt een permanente bevolking van 5,6 miljoen mensen. Dezhou ontleent haar naam aan de Gele Rivier en bloeide op dankzij het Grote Kanaal, dat dwars door Dezhou loopt en het noorden en het zuiden met elkaar verbindt.
Eeuwenlang kwamen kooplieden samen in Dezhou. De stad floreerde dankzij het transport van graan over water. In de Ming- en Qing-dynastieën was Dezhou een van de 33 belangrijkste industrie- en handelssteden, terwijl het nu wordt bestempeld als ondermeer "China Solar City", "China Functional Sugar City", "China Central Air-conditioning City", "China Cereal & Oil Food City”, “China Top Tourist City”, “China Peking Opera City” en “National Health City”.
Grenzend aan Beijing en Tianjin in het noorden, de provincie Hebei en de provincie Shanxi in het zuiden, en het stedelijk cluster op het schiereiland Shandong in het oosten, is Dezhou de toegangspoort tot het noorden van Shandong en daarmee een "nationaal vervoersknooppunt". Dezhou ligt centraal voor twee belangrijke nationale strategische programma’s: "Ecologische bescherming en hoogwaardige ontwikkeling in het stroomgebied van de Gele Rivier" en "Synergetische ontwikkeling in de regio BeijingTianjin-Hebei". Dezhou ligt ook ingebed in de economische cirkel rond de provinciehoofdstad van
Shandong. Binnen een straal van 300 km wonen meer dan 100 miljoen mensen. De stad is goed ontsloten, heeft een compleet aanbod aan industrieën en biedt een zeer aantrekkelijke zakelijke omgeving.
Dezhou is een oude culturele stad gevormd door de beschaving langs de rivier. Er ligt een schat aan schitterend cultureel erfgoed. In Dezhou zijn nu nog de waterwerken van Da Yu te zien, vanaf de Juqiu Berg. Dong Zhongshu, een confucianistische grootmeester uit de Han-dynastie, plaatste het confucianisme op een belangrijke plaats in de Chinese cultuur en had daarmee een grote invloed op de Chinese samenleving. Vele grootheden hebben hier hun meesterwerken gemaakt, zoals de beroemde dichter Li Zhiyi, de geleerde Dongfang Shuo, de beroemde kalligraaf Yan Zhenqing, de schrijver Xing Tong en de bibliograaf Tian Wen.
Dezhou dankt haar welvaart aan het water en heeft daardoor een zeer rijke cultuur. Bij elke stap in de oude Chinese beschaving is hier een rijke erfenis achtergelaten.
Het Dezhou-gedeelte van het Grote Kanaal, een cultureel werelderfgoed, biedt een prachtig landschap en historische gebouwen. Een natuurlijke mix van de ruigheid van het noorden en de verfijndheid van het zuiden.
In het noordoosten van het district Xiajin, is de Oude Moerbeiboomgaard van Xiajin, langs de vroegere loop van de Gele Rivier, omgeven door traditionele Chinese cultuur, zoals de Gele Riviercultuur, de moerbeicultuur, de drumcultuur en de traditionele Chinese operacultuur. Sinds oudsher groeien hier meer dan 20.000 oude moerbeibomen die in weelderig groen als boekdelen het verglijden van de tijd vastleggen. Dit is de grootste moerbeiboomgroep in China en is door de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN aangemerkt als Agrarisch Wereld Erfgoed.
De toeristische trekpleister het Leling Jujube Milenniumbos, gelegen in de plattelandsgemeente Zhuji nabij de stad Leling, is China's grootste aangelegde milenniumbos. De seizoenen trekken hier zeer pittoresk voorbij, vanuit vogelperspectief lijkt het een uitgestrekte zee van jujube-bomen. Het jujube-bos met een oppervlakte van een 35.000 hectare bedekt de bakermat van de lokale beschaving. Het bos is ook wel
bekend onder de naam "China Top Jujube Forest". Dezhou heeft een lange historie maar was altijd vol van jeugdige vitaliteit. Als je Dezhou binnenwandelt voel je haar oneindige charme.
In het district Qihe in Dezhou, gelegen aan de oever van de Gele Rivier, is met succes een nationale demonstratiezone ingericht voor zogenaamd alles-in-1 toerisme. Hier wordt een compleet beeld neergezet van de culturele rijkdommen van de streek. De natuur is er rijk aan rivieren, bossen, moerassen en warmwaterbronnen. De stad is een ecologische stad waar het goed toeven is.
In het Quancheng Europark maakt u een hartverwarmende en plezierige reis vol geluk. Het is een grootschalig themapark met geavanceerde apparatuur, enorm veel attracties en hightech snufjes. Het park is verdeeld in zeven themagebieden, zoals de Sprookjesstad, de Uitdaging, het Fantasie Kasteel, de Zwanenburcht, De Wereld Rond en het Avonturenpark. De mysterieuze en unieke Quancheng Oceaan- en Poolwereld, 's werelds grootste binnenaquarium dat sierwaarde, amusement en plezier integreert met zeecultuur en zeetechnologie, is het meest actuele binnenaquarium in Azië met een compleet
scala aan variëteiten. Het aquarium toont zeldzame zeedieren uit alle windstreken, van de equatoriale regenwouden tot zelfs de noord- en zuidpoolgebieden. Verschillende tropische regenwouden zijn hier nagemaakt. Hier zie je ook de charme en de magie van de zeebodem en levendige onderwaterwerelden. Alles wordt dankzij uitstekende weergavetechnieken heel goed in beeld gebracht.
Internationale Eco-Stad ASEAN biedt ecologisch interessante moerassen en zandige vlaktes. Het Dierenrijk, de China Yi Foodstreet met traditionele Chinese eetcultuur, het Qihe Museum Cluster, Rongsheng de stad voor internationaal golf en heetwaterbronnen en ande-
re beroemde schilderachtige plekjes maken de afstand tussen het oosten en het westen kleiner, ze overbruggen de kloof tussen droom en werkelijkheid. Ze brengen ontspanning in de natuur, tonen nalatenschap en innovatie. In Dezhou kun je je onderdompelen in de Chinese cultuur, schitterend van elegantie en oneindig charmant.
Het eten in Dezhou ruikt heerlijk. Dezhou is een stad om in te vertragen, om er te genieten. Dezhou-gestoofde kip staat bekend als de Beste Kip van China. De ontbeende kip wordt gestoofd in bouillon. Dit heerlijke recept is al meer dan 300 jaar oud. Regionale gerechten wachten op u om geproefd te worden, zoals de Leling goudzijden jujubes, beroemd in binnen- en buitenland om hun voedingsrijke pulp, maar ook de Dezhouwatermeloenen, Ninjing Baodian-ezelvlees, Changguan gestoomde gevulde broodjes en Daliu-noedels.
We nodigen je van harte uit om Dezhou te bezoeken, om de bezienswaardigheden te bewonderen, om er te ontspannen en om de unieke charme van ‘gastvrij Shandong en cultureel Dezhou’ te ervaren. n
Kijk voor meer informatie over Dezhou op www.dezhou.gov.cn/en
Met onder meer gidsen over De mooiste nationale parken van de verenigde staten, canada, noorwegen en zweden en de leukste reisverhalen uit de caribbean en latijns-amerika
Kijk op shop.meridiantravel.nl
Castilië en León (Castilla y León) is, geografisch gezien, de grootste van de zeventien autonome regio’s van Spanje en ligt in het noordwesten van het land. Het is een belangrijke regio met een rijke geschiedenis en vele culturen. De eeuwenoude route van de pelgrimstocht naar Santiago de Compostela loopt er dwars doorheen en wordt door pelgrims vanuit heel Europa nog steeds bewandeld. Onze reisjournaliste Annelies Rigter liep een deel van deze fascinerende route, waarbij de historie en de ruige schoonheid van het landschap een diepe indruk op haar achterlieten.
De weg naar Santiago de Compostela is de pelgrimsroute die leidt naar het graf van de apostel Jakobus, een van de discipelen van Jezus, die als martelaar voor het Christelijke geloof is gestorven. De legende vertelt dat zijn stoffelijk overschot, nadat hij in Palestina was onthoofd, in een stenen boot zou zijn gelegd. De boot bereikte de Galicische kust, waarna zijn lichaam werd begraven aan de voet van de berg Libredón. Bovenop het graf werd een machtige basiliek gebouwd: de kathedraal van Santiago de Compostela. Sindsdien is dit een pelgrimsoord waar pelgrims van over heel Europa naar toe gaan.
De pelgrimstocht kent vele wegen - in totaal 11 - die vanuit diverse streken van Europa naar de Kathedraal van Santiago de Compostela leiden. De route die vanuit Nederland naar Santiago loopt is 2400 km lang. De
bekendste en meest populaire route door Spanje is de Camino Francés, welke volgt op meerdere trajecten komend uit Frankrijk. Een deel van deze route zal ik gaan lopen.
De route begint in Roncesvalles (Navarra) en eindigt in Santiago de Compostela. Meer dan de helft van de 750 kilometers loopt dwars door de provincies van Burgos en Palencia, in de regio van Castillia y León en is de langste route (400) van deze pelgrimage. Het heeft een netwerk van speciale voetpaden, die door spectaculaire landschappen voert. Onderweg komen pelgrims belangrijke monumenten tegen.
De rivier de Douro loopt dwars door dit gebied en herbergt belangrijke flora en fauna. In de loop van de tijd werd deze weg naar Santiago een levendig gebied, waar dorpjes en steden zich vormden doordat ze
Opentingsfoto De kathedraal van Burgos Rechterpagina vanaf linksboven met de klok mee Altaarstuk in de kathedraal van Burgos, waarbij de strijd tussen de Christenen en de Moren wordt uitgebeeld; In de binnentuin van de parador San Zoila domineren de indrukwekkende bogen van het voormalige Benedictijner klooster; De levendige binnenstad van León met het Gaudi museum Casa Botines; Een voormalig paleis in Sahagun, wat nu een chique hotel van is gemaakt (Parador); Deur van de Sarmental van de kathedraal Santa Maria in de stad Burgos
onderdak boden aan de vele pelgrims. Er ontstond een uitgebreide handel en diverse bedrijven vestigden zich langs de route. Bevlogen kunstenaars uit heel Europa, van verschillende disciplines en uit verschillende tijden, kwamen hierheen en drukten hun stempel en stijl op de architectuur van kerken en op de kunst.
Van kathedraal to kunstenaars Burgos is de hoofdstad van de gelijknamige provincie Burgos en is een van de belangrijkste steden op de pelgrimsroute naar Santiago de Compostela. Deze historische stad, verbonden aan de Spaanse ridder ‘El Cid’, was ooit de hoofdstad van het belangrijkste koninkrijk in Spanje. Burgos ligt op 800 meter hoogte aan de rivier Arlanzón en wordt gedomineerd door het 9e- eeuwse kasteel van Burgos, waar de stad omheen werd gebouwd.
In de stad vind je belangrijke historische en monumentale gebouwen, waarvan vooral de kathedraal van Burgos, de Santa Maria del Camino, de hoogstaande en artistieke kwaliteit van zijn tijd weergeeft. In juli 1221 werd in opdracht van Ferdinand III van Castilië de eerste steen gelegd van deze belangrijkste Gotische kathedraal in Europa. Aanvankelijk gebeurde dat in Romaanse stijl, maar toen de toenmalige bisschop Don Mauricio op zijn reis door Europa de Franse stijl (zoals de kathedraal van Reims) ontdekte, stelde hij voor om de kathedraal van Santa Maria te herbouwen in dezelfde Gotische stijl. De bouw ging, met tussenpozen, door tot 1567. Dit heeft in totaal ruim 330 jaar geduurd.
Burgos werd het episch centrum voor kunstenaars, die elke hoek van de kathedraal vulden met een rijke variatie aan beelden. De kathedraal is sinds 1985 opgenomen op de werelderfgoedlijst van UNESCO. Burgos zelf is een moderne, prettige stad, maar heeft ook de charme behouden van kleine rustige straatjes met veel parken, tuinen en pleinen.
Een van de jaarlijkse hoogtepunten in de provincie Castilië en León is de tentoonstelling ‘Las Edades del Hombre’. Deze tentoonstelling toont religieuze kunstwerken, schilderijen en beeldhouwwerken en wordt al meer dan een kwart eeuw elk jaar publiekelijk tentoongesteld. Tot nu toe hebben meer dan 11 miljoen bezoekers de vele werken bewonderd.
‘Las Edades del Hombre’ wordt in meerdere kerken verspreid over Castilië en León getoond, waarvan de kathedraal van Burgos er een is. De geëxposeerde stukken reflecteren de macht en het belang van de grote kathedralen, gebouwd tussen 1050 en 1550, en tonen een historische en artistieke kunstverzameling die in de loop der eeuwen door kunstenaars is gemaakt en verzameld door de kerken. Het is een afspiegeling van het rijke culturele erfgoed en de geschiedenis van Castilië en León vanaf deze periode tot aan het heden. Het is Spanjes meest bijzondere collectie van religieuze kunst, met elk jaar weer een ander thema.
De volgende dag loop ik een stuk van de Camino de Compostela die langs het Canal de Castillia loopt, met haar indrukwekkende sluizencomplex van zeven trappen. Langs de oever zie ik talloze hagedissen, die elk stroompje volgen en nieuwsgierig naar de kleurige vlinders loeren. Het is een prachtige route met tarwevelden, gele uitgestrekte akkers met wilde bloemen en paarse distels. Onderweg kom ik talloze pelgrims tegen, traditioneel getooid met wandelstok, hoed en rugzak. Het valt mij op hoeveel jonge mensen deze route lopen, wat me doet denken aan de Hippie Trail uit de jaren ‘60, die via Afghanistan naar India leidde. Ik passeer vele dorpjes. Overal zijn kleine herbergen en restaurants voor pelgrims, wat een goede bron van inkomsten moet zijn voor de plaatselijke bevolking. Het is prachtig wandelweer en het gestage lopen, de
Het is een prachtige route met tarwevelden en gele uitgestrekte akkers met wilde bloemen
Linkerpagina van boven naar beneden Twee vrouwelijke pelgrims op de route Camino Frances; Stadspoort van de stad Sahagun met een ooievaar . Sahagun is een belangrijke doorgangs plaats op de pelgrims route naar Santiago de Compostella
Linkerpagina boven Zonsondergang bij Marathon Linkerpagina onder Verse vis op Isla Morada Onder De Old Seven Mile Bridge
hitte en de stilte overal om mij heen brengen mij in een soort contemplatieve rust.
Koninklijk looster van San Zoilo
Veel van de kastelen en kloosters uit het rijke, culturele verleden van Castilië en León zijn niet meer in gebruik en worden nu als ‘parador’ (luxe hotel) gebruikt. Zo ook het voormalige klooster van San Zoilo in Carrión de los Condes, waar ik een nacht logeer. Oorspronkelijk was het een klooster voor Benedictijnen en heette toen Sint Jan de Doper. De naam veranderde toen in de 301 de overblijfselen van de martelaar Zoilo vanuit Cordoba hiernaar toe werden gebracht. Vanaf dat moment werd het een belangrijk religieus en politiek centrum, waar concilies werden gehouden, monarchen werden gekroond en het zelfs een lange periode het verblijf werd van een koning, waar het gehele hof van Castilië en León bijeenkwam. Het is een indrukwekkend hotel. De kamers kijken uit op een prachtig park en in de binnentuin domineren de indrukwekkende bogen van het voormalig klooster. Het restaurant serveert traditionele Spaanse gerechten, die bereid zijn met lokale producten.
Dit is een van de steden waar de tentoonstelling van ‘Las Edades del Hombre’ te zien is. Het ligt in het midden van de Tierra de Campos en is een belangrijk kruispunt op de Camino de Santiago, vol indrukwekkende monumenten, meestal in de Mudéjarstijl, een kunstvorm waarin Moors Islamitische en Christelijke tradities verweven zijn.
De tentoonstelling bevindt zich in de kerk de San Tirso en is ook hier een verzameling van prachtige religieuze kunst. Vooral de Vlaamse schilderijen, die qua kleurintensiteit en geraffineerde penseelstreken meteen opvallen, zijn indrukwekkend. Een van de andere schilderijen doet mij denken aan een werk van Jeroen Bosch, met een afbeelding van de verdoemden die naar de hel verbannen worden. Boven op de stadspoort van Sahagun nestelt een ooievaar. Haar lange snavel priemt in de felblauwe lucht. Dan spreidt ze haar vleugels uit en begint te klepperen.
De reis voert verder door een droog, dor en verlaten landschap, behalve daar waar de rivieren het in een
kleine oase veranderen. De stad Palencia is door de Romeinen gesticht. Symbool van de stad is het torenhoge standbeeld van Christus van Otero. De kathedraal van Palencia, de Plaza de la Inmaculada, is een van de mooiste laatgotische kerken van Spanje, met een schat aan prachtige kunst. In deze kathedraal bevindt zich het 16e-eeuwse eerste renaissance altaarstuk en schilderijen van Juan de Flandes.
Het laatste gedeelte van mijn reis is de stad León. Deze stad ontleent haar naam aan het machtige legioen van de Romeinen, dat hier in de 1e eeuw voor Christus een garnizoen had aan de oevers van de Río Bernesga. In de 7e eeuw floreerde het als handelsstad waar christelijke en joodse kooplieden de pelgrims op doortocht van brood en wijn voorzagen.
León heeft vele monumenten, variërend van romaans, gotisch, renaissance tot moderne stijl. Midden in de stad staat de gotische kathedraal Santa Maria, een bouwwerk uit de 15e eeuw, met schitterende gebrandschilderde ramen, fresco’s en een museum. De sfeer in de kerk is ontspannen en vrolijk chaotisch. Bezoekers en kerkgangers lopen er door elkaar, pratend, lachend en biddend.
De stad zelf is levendig met kleine straatjes vol cafés, restaurants, rijkelijk voorzien van tapas. Midden op het plein van San Marcelo staat het Gaudí museum, Casa Botines, een modernistisch gebouw wat aan het eind van de 19e eeuw als warenhuis werd gebouwd door de toen nog jonge architect Antoni Gaudí.
Als ik terugkom in mijn hotel luister ik in de tuin naar een Fado zanger, die er voor de gasten optreedt. Met een diepe extatische stem zingt hij smachtende liederen over mooie tijden en zoete herinneringen. Ik besef dat alles wat ik op deze reis heb gezien, doordrenkt is van een rijk verleden en een indrukwekkende geschiedenis. n
VOOR MEER INFORMATIE
infolahaya@tourspain.es www.spain.info www.turismocastillayleon.com/turismocyl/en www.anneliesrigterphotography.com
Een expeditie met Hurtigruten is informeel, avontuurlijk en vol bijzondere ervaringen. Zodra je aan boord stapt is het tijd om te ontspannen en nieuwe plekken te ontdekken. De bemanningsleden zijn doorgewinterde experts en hebben jarenlange ervaring en diepgaande kennis van de bestemmingen. Daarbij profiteer je van de vaardigheden en kennis van het meereizende expeditieteam dat bestaat uit hoogopgeleide experts. Zij zijn tevens je hosts aan boord en zullen helpen om het maximale te halen uit de bestemmingen die je bezoekt.
Verbreed je horizon, kies jouw favoriete onderwerp en verdiep je verder in de geologie, het natuurschoon of de geschiedenis van de plaatsen die je bezoekt.
De 13-daagse Expeditie Cruise naar West-Afrika begint in Dakar, de kleurrijke en levendige hoofdstad van Senegal. In de haven van Dakar wacht een warm welkom door de vriendelijke bemanning aan boord van uw expeditieschip MS Spitsbergen. Het intieme en moderne schip beschikt over comfortabele, eigentijdse hutten en openbare ruimtes. De omvang en wendbaarheid maken dit schip zeer geschikt voor het verkennen van de ongerepte eilanden voor de kust van West-Afrika. Je reist op basis van volpension inclusief drankjes tijdens de maaltijden (huiswijn, scheepsbier, frisdrank en mineraalwater), onbeperkt koffie en thee en u krijgt een gratis herbruikbare
Op zo'n 563 kilometer van het Afrikaanse vasteland ligt het relaxte Kaapverdië dat bestaat uit ongeveer 15 eilanden. Het klimaat is mild tropisch; hierdoor zijn zowel prachtige zandstranden en woestijnen als groene bergen en valleien
waterfles.
te vinden. Onder het azuurblauwe water bevindt zich ook nog eens een bijzonder rijke onderwaterwereld met koraalriffen, walvisachtigen en schildpadden. Ongeveer 500 verschillende vogelsoorten, waarvan enkele alleen maar op Kaapverdië voorkomen, maken deze plek tot een waar paradijs voor vogelspotters. Ga mee op verkenning en ontdek de eilanden: Santiago, Fogo, Santo Antão en Boa Vista.
Santiago is het grootste eiland van de archipel. Bijna de helft van alle Kaapverdianen wonen hier. Het is de perfecte eerste kennismaking met Kaapverdië. Cultureel gezien wordt dit eiland gezien als meest Afrikaans. De levendige hoofdstad Praia is gebouwd op verschillende heuvels, gelegen aan de baai van Santa Maria. De door UNESCO beschermde nederzetting Cidade Velha, ligt hier op zo'n 15 kilometer afstand vandaan. Dit was ooit de hoofdstad van Kaapverdië, en toont nog altijd de overblijfselen van een bewogen geschiedenis en een roerig slavernijverleden.
Echte avonturiers kunnen hun hart ophalen op het ruige eiland Fogo, dat letterlijk 'vuur' betekend. Het is één van de meest indrukwekkende plekken op Kaapverdië en wordt gedomineerd door een enorme, actieve vulkaan die met 2800m het hoogste punt is van de archipel. Door de afwezigheid van natuurlijke havens en baaien is het eiland uitsluitend per tenderboot te bereiken. Eenmaal aan wal kunt u de prachtige vulkanische landschappen verkennen of
deelnemen aan een optionele excursie naar de lavavelden van Chã das Caldeiras, met als hoogtepunt een geweldig uitzicht op de indrukwekkende Caldera Pico Novo, een krater die gevormd is tijdens een uitbarsting in 1680.
Santo Antão is groot en ruig en volgens velen daarom het meest spectaculaire eiland van Kaapverdië. Het uitzicht op de ontzagwekkende bergen van Santo Antão is een ervaring om nooit te vergeten! Het hoogste punt van het eiland is Tope da Coroa, een berg van vulkanische oorsprong op 2000m hoogte. Een van de meest verbazingwekkende natuurfenomenen van het eiland zijn de 'ribeiras'; diepe en smalle 'canyons' (kloven) met bijna verticale wanden.
Boa Vista is de meest oostelijke gelegen bestemming van Kaapverdië. Dit dunbevolkte eiland is omringd door riffen en bezaaid met duinen. Het eiland, met vlakke, kale en woestijnachtige vegetatie, ligt dichter bij het Afrikaanse vasteland dan zijn buren. De ruige kustlijn, met zijn ongerepte stranden is perfect om van de zon te genieten. Vele trekvogels maken dankbaar gebruik van Boa Vista en de omliggende wateren, als essentiële tussenstop op hun lange reis.
De Bissagos-eilanden vormen een ongerept paradijs voor de kust van Guinee-Bissau. Deze archipel bestaat uit onge-
veer 88 eilanden, verspreid over zo’n 2.500 vierkante kilometer in de Atlantische Oceaan. Vanwege het geringe aantal inwoners, slechts 20 eilanden hebben permanent bewoners, heeft de natuur zich hier enorm kunnen ontwikkelen. Door optimale tropische omstandigheden is hier een enorme diversiteit aan ecosystemen ontstaan zoals mangroves, palmen, kustbossen, savannes en zandbanken. Dit, in combinatie met het zeer geïsoleerde karakter, heeft gezorgd voor een uniek en rijk natuurleefgebied. Niet voor niets is deze plek in 1996 dan ook uitgeroepen tot UNESCO-biosfeerreservaat.
Op de Bissagos leven zo'n 500 verschillende vogelsoorten en het is daarnaast een belangrijke overwinteringsplek voor veel trekvogels waaronder: pelikanen, ibissen en diverse soorten sterns. Het rijke onderwaterleven bevat verschillende soorten zeeschildpadden, krokodillen, haaien (waaronder grijze riffen en hamerhaaien) en dolfijnen. De meest bijzondere bewoners zijn toch wel de zeldzame zoetwater nijlpaarden, die baden in de lagunes, en de WestAfrikaanse lamantijn; een zeekoe soort. De archipel vormt ook een belangrijke broedplaats voor de groene zeelschildpad, zo’n 10.000 vrouwtjes leggen hier hun eieren.
Deze ongerepte omgeving wordt al lang bevolkt door het Bijago-volk, een matriarchale samenleving waar vrouwen het economische, politieke en religieuze leven van hun gemeenschappen beheren. Kenmerkend voor deze bevolkingsgroep is de animistische geloofsovertuiging, die natuurschoon als 'heilig' bestempeld en uitgaat van de kracht van de natuur en zijn elementen. Deze rituele benadering heeft de archipel in de afgelopen decennia beschermd tegen uitbuiting en overconsumptie.
Vanaf de Bissagos-eilanden vaart u terug naar de kust voor een bezoek aan Banjul, de hoofdstad van Gambia. Deze stad is misschien klein, maar vanwege de ligging aan de monding van de Gambia-rivier is het een belangrijk handelscentrum. Ook heeft Banjul een rol gespeeld bij het beëindigen van de slavenhandel. Verken het verleden en het heden van het historische Banjul waar alles op loopafstand bereikbaar is. Bezoek de levendige Royal Albert Market of neem een kijkje in het National Museum waar de geschiedenis van Banjul, door middel van Historische documenten en tentoonstellingen, wordt belicht. n
Deze compleet verzorgde Expeditie Cruise is inclusief retourvlucht AmsterdamDakar en transfers (t/m 14/01/2023). De Engelssprekende expeditieleden delen graag hun kennis, expertise en enthousiasme over de diverse bestemmingen o.a. door het geven van lezingen en het organiseren van diverse activiteiten aan boord en aan wal. Tijdens de reis worden meerdere landingen gemaakt met kleine tenderboten en u krijgt een gratis wind- en waterafstotend expeditiejack. Een professionele fotograaf aan boord voorziet u van tips en adviezen voor de beste landschaps- en natuurfoto's.
Norske Noorwegen reizen is al 70 jaar reisspecialist voor o.a. Noorwegen en daarnaast exclusief vertegenwoordiger voor Hurtigruten. Onze reisspecialisten informeren je graag verder en zijn telefonisch bereikbaar van maandag t/m vrijdag tussen 10:00 – 17:00 via (+31) 023-5289856 of per e-mail via info@norske.nl. Kijk voor meer informatie op www.norske.nl/kaapverdie-bissagos-eilanden
Vrienden maken alles leuker. Heb jij wel eens overwogen om je vriendengroep mee te vragen op campervakantie? Collega’s en vriendinnen Sophie, Inge, Loes en Moniek schrokken niet terug bij het idee om tien dagen een kleine ruimte te delen. Met een camper van verhuurder El Monte maakten zij een onvergetelijke road trip door zuidwestAmerika.
Moniek: ‘Zuidwest-Amerika is zó mooi.’
Inge: ‘Na een nacht in een hotelkamer in Las Vegas, pikten we onze camper op bij camperverhuurder El Monte. Op de eerste camping in Death Valley National Park genoten we van een zelfgemaakte maaltijd en de sterrenhemel boven ons.’
Moniek: ‘Death Valley heeft echt heel veel te bieden. Met name Badwater Basin is prachtig: dit zoutwaterbekken ligt 85,5 m onder de zeespiegel en is de heetste plek van Death Valley. Huur een Jeep en scheur over de door de zon gebarsten ondergrond!'
Inge: ‘Na een bezoek aan de Hoover Dam, reden we naar Valley of Fire, waar alle campings vol bleken te zijn. We besloten naar Stewarts Point te rijden: een enorme vlakte bij Lake Mead waar je vrij mag kamperen. Wat een avontuur om hier zonder faciliteiten te staan!’
Moniek: ‘Een onontdekt pareltje in zuidwest-Amerika is Red Rock Canyon. Dit park met zijn vele trails over rode rotsen en gekleurd natuursteen, zal reizigers die van wandelen houden enorm aanspreken.’
Dat de vriendinnen enthousiast zijn over de gekozen bestemming en de El Monte-camper is duidelijk. Maar hoe is het samen reizen bevallen?
Loes: ‘Op reis gaan met vrienden is superleuk! Wel is het belangrijk om goede afspraken te maken over wat iedereen wil zien en doen. Wij hadden al snel een goede taakverdeling te pakken. De één ruimde op, de ander kookte, weer een ander waste af.’
Sophie: ‘Het grootste deel van de tijd waren we het met elkaar eens. En wanneer dat niet het geval was, zorgden juist de verschillende wensen voor een leuke afwisseling.’
Loes: ‘Er is niks gezelliger dan met vriendinnen een geslaagde vakantiedag nabespreken bij het kampvuur. Natuurlijk onder het genot van een hapje en drankje!’
Sophie: ‘Ruzie hebben we niet gemaakt. Wel veel mooie herinneringen.'
Ook met vrienden op camperreis? Camperverhuurder El Monte biedt huurcampers aan met plek tot wel zes personen.
Loes: ‘En wie liever wat meer privacy wil, huurt meerdere voertuigen. Op die manier ben je samen op avontuur, maar is er ook ruimte voor ieders eigen wensen.’
Kijk voor meer informatie over deze reis op www.travelhome.nl
Wie denkt aan de Great American West, denkt aan cowboys en indianen, Yellowstone National Park en de ruige Rocky Mountains. Maar de staten Idaho, Montana, North Dakota, Wyoming en South Dakota bieden meer dan alleen uitgestrekte vlakten, hoge bergen en zwavelhoudende mudpots. Benieuwd welk natuurschoon nog meer op jou wacht tijdens een camperreis door Noordwest-Amerika? Reisexpert Loes Borgers deelt fragmenten uit haar reisdagboek.
Dag 2: ‘In Denver nemen we een Lyft naar verhuurder Road Bear, waar we onder het genot van een kopje koffie het huurcontract tekenen. Onze eerste camping is meteen een schot in de roos: vanuit ons plekje kijken we prachtig weg over bomen en bergtoppen.’
Dag 6: ‘Bij onze camping ligt een haventje. We huren een boot en varen langs de hoge rotswanden van Horseshoe Canyon. Bij een inham zien we drie steenbokken staan. Mijn man waagt zich in het ijskoude water, maar onze dochter trekt haar beentjes gauw terug. Bij terugkomst smikkelen we van de barbecue.’
Dag 8: ‘In Grand Teton National Park loopt onze dochter van 2,5 jaar het eerste stuk van de Bear Creek Trail zelf, waarna ze in de rugzak in slaap valt. Hoewel we constant het gevoel hebben dat er een beer om de hoek zit, komen we er gelukkig geen tegen. Beren zien we liever van een afstand!’
Dag 12: ‘We komen met onze camper in een kudde van honderden bizons terecht. Van gigantische mannetjes tot kleine kalfjes, allemaal lopen ze rond de camper. Ze zijn zo dichtbij dat je ze aan zou kunnen raken. Wauw, wat is dit gaaf.’
Dag 16: ‘Op onze camping bij North Cascades National Park hebben ze een toffe speeltuin en gratis kano’s. Na het slaapje van onze dochter gaan we met z’n allen het water op, waarna we opwarmen bij een kampvuur.’
Dag 19: ‘Vandaag staat de laatste dag in de natuur en de laatste hike op de planning. Vol goede moed lopen we bergop door een muur van mist. Boven wacht een prachtig uitzicht op een indrukwekkende gletsjer op ons. Dit maakt de klim meer dan goed!’
Dag 21: ‘Na een lunch bij de Cheesecake Factory is het tijd om de camper in te leveren bij verhuurder Road Bear. Dat verloopt vlot en even later zitten we in een Lyft naar het vliegveld. We kijken terug op een fantastische reis en zullen ons huis op wielen missen.’
Kijk voor meer informatie over deze reis op www.travelhome.nl
g Partofthe thl altravelsystemlob
Onlosmakelijk verbonden met de Australische cultuur is de ‘barbie’. Nee, niet die van Ken: de barbecue! Met een zee vol vis en een overschot aan kangoeroes grijpen de Australiërs elke gelegenheid aan om de grill aan te steken. Hoewel wij Europeanen het eten van kangoeroes vaak ‘zielig’ vinden, beschouwen de meeste inwoners Down Under de consumptie van kangoeroevlees als normaal. En eerlijk is eerlijk: zelf eten wij net zo goed rund en kip!
Wie zich tijdens zijn camperreis liever niet waagt aan een traditionele kangoeroeburger, hoeft zich geen zorgen te maken: het voordeel van een camper als vervoermiddel is dat je zelf je maaltijden bereidt. Zo kies je zelf wat er ’s avonds op je bord ligt. Daarbij zijn er genoeg manieren om je tijdens je road trip op en top Australiër te voelen: door op een surfboard te stappen of je boterham te besmeren met ‘vegamite’, bijvoorbeeld. En geloof ons: De kans is groot dat jij na een paar weken Down Under vanzelf je zinnen gaat afkorten!
‘Een paar wéken?’ Ja, Australië is groot. Om alle tradities te leren kennen en de overweldigende oostkust in zijn geheel te zien, ben je gemakkelijk een maand onderweg. Dat lijkt
lang, maar tussen Cairns en Sydney ligt een wereld aan natuurlijk schoon. Terwijl je met je Britz-campervan ofmotorhome langs witte stranden en uitgestrekte wateren rijdt, zul je je geen seconde vervelen. Kamperen doe je in het groen en overdag bezoek je de mooiste watervallen, het oudste regenwoud ter wereld en natuurlijk het Great Barrief Reef. Ook Dingo’s in het wild zien en rijden over het grootste zandeiland ter wereld kan alleen aan de Australische oostkust. Geniet van zon, zee en strand en eindig je trip na 32 dagen in bruisend Sydney. Daar bezoek je het beroemde Opera House en ga je surfen bij Bondi Beach. Australië in een notendop? Reisexpert Tabitha van Kessel doet een poging: ‘Culinaire hoogstandjes en surfen na een bezoek aan het Opera House, roze en blauwe meren, rood en geel zand, cowboys en stedelingen, kookaburra’s, koala’s en huppende kangoeroes. Maar eigenlijk is de Australische oostkust té divers om te omschrijven: je moet het ervaren.'
Kijk voor meer informatie over deze reis op www.travelhome.nl
Toen de Maori’s voor het eerst een glimp opvingen van het huidige Nieuw-Zeeland, was ‘Aotearoa’ gehuld in een dichte mist. Om die reden kreeg het de naam ‘land van de lange witte wolk’. Nog steeds vind je op deze schitterende bestemming actief vulkanisme: het land bárst - zowel letterlijk als figuurlijk - van de spuitende geisers, borrelende modderpoelen en felgekleurde warmwaterbronnen. Wil jij deze wonderen der natuur met eigen ogen aanschouwen? Ontdek magisch Nieuw-Zeeland tijdens een 28-daagse camperreis!
Wie denkt op Aotearoa alleen vulkanen te zien, zit ernaast: tijdens een rit van Auckland naar Christchurch bewonder je allerlei natuurpracht. Bergen, meren, stranden, fjorden, gletsjers en bossen… deze veelzijdige bestemming heeft het allemaal. Het startpunt van je camperreis is de ‘City of Sails’: in de jachthaven van Auckland liggen wel 135.000 jachten en boten. Ga op een boat tour of bekijk de zee van boven vanuit de 318 meter hoge Sky Tower. Bij helder weer kun je wel 80 kilometer ver kijken!
Na een nacht in de grootste en snelst groeiende stad van Nieuw-Zeeland kan je camperreis beginnen. Pik je je huurcamper op bij verhuurder Maui en zet koers naar Bay of Islands, dat uit wel 150 eilanden bestaat. Vervolgens rijd je via kustwegen naar Cape Reinga; volgens de Maori’s de poort naar de onderwereld. Wie via Cathedral Cove naar geothermisch gebied Rotorua rijdt, maakt kennis met
zowel geiser Lady Knox als de bijzondere Maori-cultuur. Al net zo indrukwekkend is Tongariro National Park. Hier hike je Tongariro Crossing, volgens velen ’s werelds mooiste dagwandeling.
Wellington, de hoofdstad van Nieuw-Zeeland, ligt op het zuidelijkste puntje van het Noordereiland. Laat je Mauicamper achter en neem de historische kabelbaan naar de botanische tuinen of het Cable Car Museum. Óf kom in het gratis toegankelijke Te Papa Museum alles te weten over de culturele historie van Aotearoa. ’s Avonds ga je sterren kijken: de sterrenhemel boven Wellington is één van de meest heldere ter wereld.
Na deze citytrip neem je met je camper de ferry naar het Zuidereiland. Daar geniet je van het Westland National Park met z’n beroemde Franz Josef gletsjer. Na stops in avontuurlijk Queenstown en het schitterende Fiordland National Park, eindigt de reis in Christchurch. Bij het Mauiverhuurstation kunnen ze niet wachten om te horen over je avonturen! Welk gedeelte van je camperreis heeft op jou de meeste indruk gemaakt?
Kijk voor meer informatie over deze reis op www.travelhome.nl
DE MOOISTE RONDREIZEN VERSCHIJNT
VIER MAAL PER JAAR EN IS EEN
UITGAVE VAN MERIDIAN TRAVEL BV.
POSTBUS 135
1900 AC CASTRICUM
T +31 (0)251 67 21 36
REDACTIE@MERIDIANTRAVEL.NL WWW.MERIDIANTRAVEL.NL
HARALD KOLKMAN
MARIEKE DE RUIJTER, ANNELIES RIGTER, ANNEKE RUYS, WENNEKE SAVENIJE
HARALD KOLKMAN, MARIEKE DE RUIJTER, ANNELIES RIGTER, SHUTTERSTOCK.COM
DORIZON MEDIA
T +31 (0)251 67 21 36
SALES@MERIDIANTRAVEL.NL
VMB PRESS / BETAPRESS / AMP
Abonnementenservice
1 jaargang (4 edities) kost 19,75
Abonnementenservice: Abonnementenland Postbus 20 1910 AA UITGEEST www.bladenbox.nl (nieuwe abonnementen) www.aboland.nl (wijzigingen en vragen) Tel. +31 (0)251 – 257924
Cadeauabonnementen Cadeauabonnementen stoppen automatisch na het ontvangen van het aantal aangegeven nummers. De ontvanger ontvangt een aanbieding voor een nieuw abonnement aan het einde van het cadeauabonnement.
De eerste abonnementsperiode De eerste abonnementsperiode gaat u aan voor bepaalde tijd en kunt u ook niet tussentijds beëindigen. Indien u het abonnement aan het einde van deze periode wilt beëindigen, dan dienen wij uiterlijk 3 maanden voor het einde van de abonnementsperiode uw opzegging in ons bezit te hebben.
Abonnementen na de eerste abonnementsperiode Abonnementen worden na de eerste abonnementsperiode omgezet naar een jaarabonnement welke telkens voor een jaar wordt gefactureerd, tenzij u tenminste 3 maanden voor het eindigen van de geldende abonnementsperiode heeft opgezegd. Na de omzetting geldt een opzegtermijn van 3 maanden.
Langlopende abonnementen omzetten Abonnementen die u aangaat met een looptijd van meer dan 12 maanden, worden na het einde van de geldende abonnementsperiode omgezet naar een abonnement dat eens per jaar wordt gefactureerd. Voor verdere informatie over deze omzetting, zie Abonnementen na de eerste abonnementsperiode. U bent gehouden voor de volledige duur van de abonnementsperiode en wordt beloond voor uw loyaliteit door middel van een korting of een welkomstgeschenk.
Opzeggen Opzeggen kan via www.aboland.nl, per post of per telefoon. De opzegtermijn vindt u in de voorwaarden hierboven. Als opzegdatum geldt de datum waarop uw opzegging door Abonnementenland is ontvangen. Indien u hierom verzoekt, ontvangt u een bevestiging van uw opzegging met daarin de definitieve einddatum van uw abonnement.
Adreswijzigingen Adreswijzigingen kunt u doorgeven via www.aboland.nl, per post of per telefoon.
Overige vragen Overige vragen kunt u stellen op www.aboland.nl of neem telefonisch contact met Abonnementenland op. Abonnementenland, Postbus 20, 1910 AA UITGEEST www.bladenbox.nl (nieuwe abonnementen) www.aboland.nl (wijzigingen en vragen) Tel. +31 (0)251 – 257924
Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen, vermenigvuldigd of gekopieërd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever. © 2022/2023 dORIZON Media BV / Meridian Travel BV www.meridiantravel.nl
Met onder meer gidsen over De mooiste nationale parken van de verenigde staten, canada, noorwegen en zweden en de leukste reisverhalen uit de caribbean en latijns-amerika
Kijk op shop.meridiantravel.nl
