Kızıltan: “Hep birlikte güçlü olalım” >7’de
Kadın Girişimciler Tarsus’ta bir araya geldi
Genç girişimciler yol haritasını belirledi
>6’da
>2’de
Üretim desteklenmeli ve özendirilmelidir… > 3’te Ayhan KIZILTAN
MTSO Yönetim Kurulu Başkanı
www.mtso.org.tr www.mtso.org.tr | YIL: 21 | YIL: | SAYI: 17 |380 SAYI: | 29 298Eylül | 6-19 - 12 ARALIK Ekim 2019 2015
Ekonomide çıkış yolu
MTSO’da arandı Başkanlar iş dünyasının taleplerini dinledi
M
TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan ve Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, MESOB Başkanı Talat Dinçer ile birlikte Mersin’deki işadamlarının taleplerini dinledi. Mersin ve Tırmıl Sanayi Sitelerinde faaliyet gösteren sanayicilerin yanı sıra çarşı esnafı ile de bir araya gelen Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Bü-
yükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ile Mersin Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (MESOB) Başkanı Talat Dinçer, iş dünyası ile görüş alışverişinde bulundu. Talepleri dinleyen başkanlar bir taraftan bugüne kadar yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi verirken diğer taraftan karşılıklı görüşmelerle mevcut sorunlara çözüm için önümüzdeki süreçte neler yapılabileceği noktasını masaya yatırdı. > 3’te
Mersin Odaları müşterek toplantıda buluştu
M
ersin’de faaliyet gösteren Oda Başkanları müşterek toplantıda bir araya geldi. Kentin sorunlarını masaya yatıran başkanlar önümüzdeki süreçte hangi alanlarda ortak çalışmalar yürütülebileceği, ortak lobi yapılabileceğini belirledi. TOBB’a bağlı Odalar Mut Ticaret ve Sanayi Odası evsahipliğinde düzenlenen müşterek toplantıda buluştu. Divan başkanlığını Mersin Deniz Ticaret Odası ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Cihad Lokmanoğlu’nun gerçekleştirdiği top-
lantıya Mersin Ticaret ve Sanayi Odası adına Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Meclis Başkanı Hamit İzol ile birlikte katıldı. Toplantıda söz alan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Oda ve Borsaların birlik içinde olduğu zaman birçok şeyi kolaylıkla başarabileceğini belirtti. Mersin’i tüm ilçeleriyle bütün olarak gördüklerini kaydeden Kızıltan, tüm Oda ve Borsaların faaliyetlerini desteklediklerini ve desteklemeye devam edeceklerini söyledi. > 7’de
‘Ekonomide Çıkış Yolu, Türkiye’ konulu konferans ile küresel gelişmeler ışığında Türkiye’nin içinde bulunduğu ekonomik durum özetlenip, reel sektörün önümüzdeki süreçte alması gereken tedbirler hakkında bilgi verildi.
M
ersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Avrupa İşletmeler Ağı Ofisi tarafından Türkiye ve dünya ekonomisinin son durumu, sorunlar, beklentiler ve çözüm önerilerini içeren ‘Ekonomide Çıkış Yolu, Türkiye’ konulu konferans düzenledi. Moderatörlüğünü MTSO Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Taş’ın üstlendiği konferansın konuşmacıları ara-
sında, Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi, Ekonomist Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın, TEPAV Merkez Direktörü Bozkurt Aran, MY Eğitim ve Danışmanlık Ltd. Şti. Kurucu Ortağı Mert Yılmaz ve Garanti Yatırım, Araştırma ve Yatırım Danışmanlığı Koordinatörü Tufan Cömert yer aldı.
Mersin İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı
Mersin, süzme kır balında marka olabilir
ersin’in süzme kır balı üretiminde miktar ve kalitede Türkiye’de ilk sırada yer aldığını ifade eden Mersin İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Adem Kurt, tek sorunun tanıtım olduğuna dikkat çekerek, bu eksiğin de giderilmesi halinde Mersin’in süzme balda marka olabileceğini söylüyor. Henüz 6 aylık, genç bir başkan olan Adem Kurt’un öncelikli hedefi ürünün pazarlama sorununa çözüm üreterek kentte arıcılığı daha ileri noktalara taşıyabilmek. Türkiye’nin birçok yerinde bal üretiminde şeker kullanılmasına rağmen Mersinli arıcıların ürünlerinde şeker bulmanın mümkün olmadığını, katkısız saf bal ürettiklerini vurgulayan Kurt, ürün kalitesi çok yüksek olmasına rağmen tanıtımda yetersiz kalmaları nedeniyle hedefledikleri kazanca
MTSO 01 CMYK
Cömert küresel piyasalardaki faiz konusuna değinip Türkiye’ye etkilerini değerlendirirken Prof. Dr. Mustafa Aydın, Ortadoğu’nun Türkiye açısından taşıdığı risk ve fırsatları anlattı. Bozkurt Aran ise küresel ticaret savaşları ve Türkiye’nin bu savaşların neresinde olduğunu değerlendirdiği konuşmasında Big data ile veri işleminin önemine dikkat çekti. > 4’te
Kanarlar İnşaat
Adem Kurt
M
Toplantıda Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, katılımcılara ihracatta pazar çeşitlemesine gitmeleri, likitte kalmaları ve ayaklarını yorganlarına göre uzatmaları tavsiyesinde bulunurken, Mert Yılmaz, “Kur düştü mü yükseldi mi diye bakarak sadece bugünü kurtarırız oysa öncelikle eğitim, güven, üretim gibi temel konulara odaklanmalıyız” dedi. Tufan
ulaşamamaktan şikayetçi. Kaliteli balı uygun fiyatlarla tüketiciyle buluşturmak adına bir takım projeler üzerinde çalıştıklarını dile getiren Kurt, bunun için yerel yönetimlerle temasta olduklarını, halk ekmek noktaları gibi kentin değişik ilçelerinde bal evleri açmak istediklerini belirtti. Aynı zamanda üniversitelerle diyaloglarını artırmak istediklerini de ifade eden Kurt, üniversitelerle yapacakları çalışmalarla kalitelerini tescillemeleri yanında farklı bal ürünlerinin üretimi noktasında destek alabileceklerini söyledi. “Hedefimiz, görev süremizin sonunda Mersin süzme kır balının Türkiye’de markalaşması noktasında önemli yol kat edebilmiş olmak” diyen Kurt’tan çalışmaları hakkında bilgi aldık. > 8’de
MTSO’dan müteahhitlere moral ziyareti
P
apua Yeni Gine (PYG) zengin doğal kaynaklara sahip olmasına rağmen bu zenginliğini etkin kullanamaması nedeniyle fakir ülkeler arasında yer alıyor. Fakirlik ve işsizliğin azalması için yıllık yüzde 7-8 reel büyümesi gerektiği vurgulanan ülkenin bu hedefe ulaşabilmesi için mineral zenginliğini etkin kullanması gerektiğine dikkat çekiliyor. Papua Yeni Gine’nin çok sayıda adadan oluşan coğrafi yapısı, kaynakların etkili biçimde kullanılmasını güçleştiriyor.
Papua Yeni Gine ekonomisi, büyük ölçüde maden cevheri, petrol, kahve, kakao ve kereste ihracatına dayandığından, dünya pazarında yaşanan fiyat dalgalanmalarına karşı da oldukça duyarlı. Somare Hükümeti, sağladığı bütçe disipliniyle giderleri kontrol altına almış durumda. 2003 yılından itibaren büyümeye başlayan ekonomi, 2011’de %9, 2012’de %8 büyüdü. PYG’nin en büyük ticaret ortakları Avustralya, Çin Halk Cumhuriyeti ve Japonya’dır. > 6’da
Veri sorumluları için kayıt süresi uzatıldı
Mersin Kenti Edebiyat Ödülü Nursel Duruel’in
>7’de
>2’de
Gıda sektörü Sodexo yetkilileriyle buluştu >2’de
M
ersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Yönetim Kurulu Üyeleriyle birlikte, inşaat sektöründe yaşanan sıkıntılara rağmen yatırımlarına devam ederek istihdama katkı sunan, katmadeğer yaratan yapı müteahhitlerini ziyaret etti. Krize meydan okuyarak Mersin’i ayakta tutan, kendi çözümlerini kendi üreten firmaları ziyaret ettiklerini bildiren Başkan Kızıltan, büyük küçük demeden tüm firmaları ziyaret etmeye devam edeceklerini söyledi. Bu kapsamda ziyaret edilen ilk firma Taşören İnşaat oldu. Kızıltan’a bu ziyarette Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Ali Fuad Budur, Yönetim Kurulu Sayman Üyesi Cem Bucuge, Yönetim Kurulu Üyeleri Ahmet Belice, Çetin Kanar, Halil Kürek, İsa Çani ile Başkan Danışmanı Cenk Cenkcimenoğlu da eşlik etti. Şirket Ortaklarından İbrahim Bülbül de
görüşmeye katılan kişiler arasında yer aldı. Ekonominin zor günlerden geçtiğini kaydeden Kızıltan, ziyarette, “Sizleri gerçekten tebrik ediyorum. Kriz ilk başladığı dönemde inşaat sektörü bitti deniyordu ama bizim inşaat sektörümüz dim dik ayakta ve işinin başında” dedi. Bu dönemde sektörün bankalarla yaşadığı sıkıntıları da hatırlatarak bu sıkıntıların aşılması adına yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi veren Kızıltan, devam eden sorunların aşılması adına neler yapılabileceği konusunda fikir alışverişinde bulundu. Firma Ortaklarından Ali Bülbül ise konuşmasında sektörün birbirine sahip çıkmamasından şikayetçi oldu. Bülbül, farklı sektörlerden gelip inşaat sektöründe çalışan kişilerin değil, meslek sahiplerinin sektöre sahip çıkması gerektiğini vurguladı. > 7’de
2
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
Gıda sektörü Sodexo yetkilileriyle buluştu
Güncel komisyon oranları ve geri ödeme vadeleri konuşuldu.
G
ıda sektör temsilcileri Sodexo yetkilileri ile bir araya gelerek verilen hizmetler hakkında bilgi alıp merak ettikleri sorulara yanıt aradı. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 24 No’lu Lokanta, Kafeterya ve Pastaneler ile 7 No’lu Perakende Gıda ve Muhtelif Ticaret Meslek Komiteleri ortak toplantı düzenledi. Sodexo Firması Satış Yöneticisi Özgül Uğur Tarhan ve Üye Uzman Murat Açıkgöz de konuk olduğu toplantıda restoran, kafe ve marketlerin verimliliği arttırmadaki güncel komisyon oranları, firmaların geri ödeme vadeleri ve satış verimliliğini artırma konuları görüşüldü.
Umman Gümrük İdaresi Mersin TIR Sistemini inceledi
1
50’den fazla yerli ve yabancı firmanın katılımıyla toplam 15 bin metrekare açık ve kapalı alanda organize edilecek olan Mersin Fooddays, Orta Doğu, Güney Afrika, Bağımsız Devletler Topluluğu, Doğu Avrupa ve Arap Ülkeleri’nden sektör alıcılarını ağırlayacak. Mersin Fooddays’e, bu yıl yerli ve yabancı 25 bin profesyonel ziyaretçi bekleniyor.
23-26 Ekim 2019
Anamur Tarım Fuarı
07-10 Kasım 2019 07-10 Kasım 2019
Mersin’de fuar sezonu Gıda Fuarı ile başlıyor. Mersin Gıda, Gıda Teknolojileri ve Paketleme Fuarı-Mersin Fooddays. 7-10 Kasım günleri arasında Mersin CNR Expo Yenişehir Fuar Merkezi’nde düzenlenecek. CNR Holding tarafından düzenlenen fuarla Mersin, 9’uncu kez Akdeniz’in en büyük gıda fuarına evsahipliği yapacak. KOSGEB tarafından da desteklenen 9. Mersin Fooddays Fuarı’nda; süt ve
21-24 Ekim 2020
Anamur Tarım Fuarı
Bayram Alışveriş Şenliği
11-15 Kasım 2020
10. Gıda, Gıda Teknolojileri ve Paketleme Fuarı
03-11 Ekim 2020
10. MEÇEF Evlilik ve Çeyiz Fuarı
21-29 Kasım 2020
Mersin Kitap Fuarı
03-11 Ekim 2020
Kozmetik, Güzellik ve Kişisel Bakım Ürünleri Fuarı
10-13 Aralık 2020
Kuyumculuk Fuarı
07-10 Mayıs 2020
Anne Bebek Çocuk Fuarı
15. Mersin Tarım, Seracılık ve Hayvancılık Fuarı
16-23 Mayıs 2020
26-29 Mart 2020
MERPAYI 9. Yapı, İnşaat ve Tedarikçileri Fuarı
11-19 Nisan 2020
Mersin Mobilya Fuarı
12-15 Aralık 2019
Kuyumculuk Fuarı
9. Gıda, Gıda Teknolojileri ve Paketleme Fuarı
05-08 Mart 2020
Otel ve Restoran Ekipmanları Fuarı
23 Kasım Mersin 01 Aralık Kitap Fuarı 2019
süt ürünlerinden şekerleme ürünleri ve çikolataya, hazır gıda ve konserve
ürünlerinden gıda katkı, boya ve yardımcı maddelere, bitkisel yağlardan unlu mamullere, deniz ürünlerinden gıda güvenliği, hijyen ve kalite kontrol teknolojilerine kadar gıda sanayinin pek çok alt sektöründen ürünler sergilenecek. Mersin’de bu yıl 4, 2020’de ise 12 olmak üzere 1,5 yılda toplam 16 fuar düzenleyecek. Kentin yıl içinde evsahipliği yapacağı fuarların takvimi ise şöyle:
Ticaretin karşılıklı olarak nasıl arttırılabileceği üzerine fikir alışverişi yapıldı.
U
mman Gümrük İdaresi, Umman TIR Sistemi Kefil Kuruluşu Yetkilileri ile Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Yetkilileri, Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nı (MTSO) ziyaret etti. Heyet önce iyi örnek olarak TIR Servisinde incelemelerde bulunarak TIR Sistemi hakkında bilgi aldı. Ardından MTSO 20 No’lu Uluslararası Yük ve Eşya Taşımacılığı Meslek Komitesi Üyeleri ile bir araya gelen Umman Heyeti, sektör temsilcilerinden uluslararası nakliyenin işleyişi hakkında bilgi alıp, ticaretin karşılıklı olarak artırılabilmesi adına ne gibi adımlar atılabileceği konusunda fikir alışverişinde bulundu.
Genç girişimciler yol haritasını belirledi
Amaç Türk edebiyatının gelişmesine katkıda bulunmuş kişileri onurlandırmak ve daha yaygın okunmasını sağlamak
M
ersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) öncülüğünde 13 yıldır sürdürülen Mersin Kenti Edebiyat Ödülü’ne bu yıl, sosyal konuları dişil bir duyarlılıkla Türk Edebiyatına taşıyan yazar Nursel Duruel değer görüldü. Duruel’e ödülü, Aralık ayında düzenlenecek Mersin Kenti Edebiyat Ödül Töreni ile takdim edilecek.
MTSO 02 CMYK
Mersin Ticaret ve Sanayi Odası’nın (MTSO) Türkiye ve Mersin’de edebiyat ilgisini geliştirmek ve ulusal ölçekte bir verime dönüştürüp edebiyat okurlarının dikkatini nitelikli örneklere çekmek üzere düzenlediği ‘Mersin Kenti Edebiyat Ödülü’ 13’üncü yılında. Türk edebiyatının gelişmesine katkıda bulunmuş kişileri onurlandırmak, daha yaygın okunmasını sağlamak için MTSO’nun öncü girişimleriyle kent adına verilen Mersin Kenti Edebiyat Ödülü değerlendirme kurulu Celâl Soycan, Turhan Günay, Metin Cengiz, Yavuz Özdem ve Cemal Sakallı’dan oluştu. Değerlendirme kurulu 2019 yılı için önerilen adaylar arasından esnek, çoğul anlamlandırmalara ve sezgilere açık bir dil duygusu içinden, rüyalar başta olmak üzere tüm bilinçdışı aranışları ve yönelimleri, yaşantı içeriğine dayalı bir şefkatle öyküleştiren yazar Nursel Duruel’i ödüle değer buldu.
T
OBB Mersin Genç Girişimciler Kurulu, İcra Komitesi Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kiper başkanlığında gerçekleştirdikleri toplantı ile 2020 yılı yol haritasını belirledi. TOBB Mersin Genç Girişimciler Kurulu, Yönetim Kurulu toplantısına TOBB Akademik Danışmanı Ebru Arıcıoğlu konuk oldu. Arıcıoğlu ve Kurul Üyelerinin önerileriyle genç girişimciler önümüzdeki dönemde
Ayhan KIZILTAN
A. Kadir DÖLEK Derya GÜLEÇ
hangi alanda çalışacaklarını kararlaştırdı. Fikir Otobüsü Lise ve Ön Kuluçka Merkezi projelerine devam edeceklerini kaydeden Yönetim Kurulu Başkanı Osman Kiper, bu dönemde Bilim Seferberliği ismiyle yeni bir çalışmaya daha imza atacaklarını kaydetti. Mersin’de ihtiyaç sahibi okullarda imkanı olmayan öğrencileri erken yaşta bilimle tanıştıracakları bir proje olduğunu kaydeden Kiper, “Türkiye genelinde yürütülen bir projeyi biz de Mersin’de uygulayacağız” dedi. Yine TOBB’un desteği ile Kasım ayında G-3 Girişimcilik Zirvesi düzenlemeyi planladıklarına değinen Kiper, bu sayede girişimcilerin birbiriyle tanışmasını sağlayıp iş fikirlerini melek yatırımcılarla buluşturmalarına imkan tanıyacaklarını söyledi.
Atatürk Caddesi MTSO Hizmet Binası Kat: 2-3-4 / MERSİN Tel: 0324 238 95 00 ( 10 Hat ) 238 56 56 ( 3 Hat ) - 238 98 00 Çağrı Merkezi: 0 850 304 33 33
www.kartoncw.com Turkuvaz Haberleşme ve Yayıncılık A.Ş. Ceyhan Yolu Üzeri 5.km Yüreğir / ADANA 0322 346 30 93
3
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
Üretim desteklenmeli ve özendirilmelidir… esnafa, girişimcilere, ihracatçılara vizyon verecek, önlem almalarını sağlayacak, kısa, orta ve uzun vadede önlerini görmelerini sağlayacak bir konferans düzenledik: EKONOMİDE ÇIKIŞ YOLLARI… Konferansa Türkiye çapında tanınmış, saygın konuşmacılar davet ettik. Sadece konuşmalarla değil, katılımcıların da soru ve katkılarıyla önemli sonuçlar ortaya çıktı. Fakat toplantının özünde ortaya çıkan şey şu oldu: Üretmek ve ürettiğimizi ihraç etmek zorundayız. Ayağımızı yorganımıza göre uzatacağız, tasarruf edeceğiz, verimliliğe odaklanacağız. Ekonomi bisiklete binmek gibidir, pedalı çevirmeyi bırakırsanız bisiklet bir süre gider ve düşersiniz. Pedalı çevirmek zorundayız, yani üretmek zorundayız. Üretimde verimliliğe odaklanmak zorundayız. Ve özellikle ne üretirsek üretelim bunu ihracata entegre edecek yollar bulmak, bu konuda daha agresif bir dış ticaret çabası göstermek zorundayız.
Ayhan KIZILTAN MTSO Yönetim Kurulu Başkanı
MTSO Haber Gazetesi olarak yayınımıza bir yaz molası versek de, MTSO olarak çalışmalarımıza ara vermeksizin devam ettik. Sıcak Mersin ikliminin rehavetine kapılmadan yaz ayları boyunca tüm Mersin dinamikleri ile kentimizin ekonomisi başta olmak üzere tüm sorun ve konularıyla ilgili bir araya geldik, ortak aklı yakalamaya çalıştık.
B
u noktada mutlulukla ifade etmek istediğim bir konu var: Eskiden iş dünyası olarak yerel yönetimlerle etkin bir iş birliğine girmek konusunda zorluk yaşıyorduk. Çünkü yerel yönetimler ekonomik konuları birincil görevleri arasında görmüyorlardı. Son yaşadığımız yerel seçimlerden sonra göreve gelen gerek Mersin Büyükşehir Belediyesi, gerekse diğer belediyelerimizin MTSO ile birlikte uyum içinde çalışmaları, ekonomik sorunların çözümünde iş birliği yapma istekleri, hatta bu konularda MTSO ile birlikte ortak proje ekipleri kurma önerileri bizleri olağan üstü mutlu etmektedir. Bu işbirliği çabaları bizlere gerçekten umut vermektedir. Yerel yönetimlerden gördüğümüz bu samimi iş birliği çabası hem Büyükşehir Belediyesi, hem de başta Akdeniz ve Yenişehir Belediyelerimiz olmak üzere, Mezitli ve Toroslar Belediyelerimiz sınırları içinde en az birer büyük proje hazırlama planlarımıza hız verdi. Sağlıktan turizme, tarımdan sosyal işlere kadar farklı konuları kapsayan bu
projeleri yerel yönetimlerimizle işbirliği içinde ortaklaşa yapacağımıza inanıyoruz. Ben bu anlamda Başta Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Vahap Seçer olmak üzere, samimiyetleri ile bize destek veren Akdeniz Belediye Başkanımız Sayın Mustafa Gültak’a, Yenişehir Belediye Başkanımız Sayın Abdullah Özyiğit’e, Toroslar Belediye Başkanımız Sayın Atsız Afşın’a ve Mezitli Belediye Başkanımız Sayın Neşet Tarhan’a Mersin iş dünyası adına teşekkür ediyorum. Artık ekonominin yerel yönetimin temel konularından biri olduğunu bilen yerel yöneticilerimiz var. Ve inanıyorum ki bu dönem yerel yönetimlerin görev ve yetki alanı içinde olan tüm ekonomik alt yapı sorunlarını çözeceğimiz bir dönem olacaktır. Belki önce fikirlerin olgunlaşması adına daha çok bir araya gelme, sorunları ilk ağızdan dinleme şeklinde olsa da, biz bu buluşmaların kısa sürede somut projelere, somut elle tutulur, gözle görülür çözüm ve çalışmalara döneceğine inanıyoruz.
“Artık Mersin’de bir şeyler değişecek”
İşte bu anlamda geçtiğimiz hafta Mersin Büyükşehir Belediye Başkanımız Sayın Vahap Seçer’i Mersin Sanayi Sitesi Sanayicileri ile bir araya getirdik. Sorunlar daha önce bilmediğimiz sorunlar değildi ama ilk ağızdan duyulması, sorunları yaşayan sanayicilerin ve esnafın bunları doğrudan Sayın Başkana iletmesi çok önemli ve etkili oldu. Sayın Başkanın ekonomi dünyasına yakın bir kişi olması, üretimin içinden gelmesi de bizim için fırsat olacaktır. Evet, elbette devletimizden beklediğimiz orta ve büyük ölçekli yatırımlar vardır ama yerel yönetimlerimizin de küçük dokunuşlarla yapabileceği, çözebileceği sayısız ekonomik sorun vardır. Biz bu anlamda MTSO olarak yerel yönetimlerin yanındayız, birlikteyiz. Özellikle şunu tüm Mersin toplumu ile paylaşmadan geçemeyeceğim. Bu samimi iş birliğinin içeriği ve detayları belki toplumda çok bilinmiyor olabilir ama şunun altını kalın çizgilerle çizmek istiyorum ki, Mersin’de bulunan tüm yerel yö-
netimler, hangi siyasi parti olursa olsun gerçekten siyaset üstü davranma nezaket ve kültürünü göstermektedirler. Ayrımcı ve partizan değil tam aksine birleştirici ve siyaset üstüler. Tüm Belediye başkanlarımızın farklı siyasi partilerden gelmiş olmalarına rağmen, siyaseti bir yana bırakarak, Mersin ortak paydasında birleştiklerini görmek biz iş dünyasını sevindirmektedir, Mersinlileri de sevindirmektedir. Mersin yıllardır bu kısır çekişme ve kavgalardan bıkmıştır. Mersin sadece ve sadece uyum içinde çalışan kurumlar görmek istiyor ve hizmet bekliyor. Değerli Belediye Başkanlarımızın söz konusu Mersin olduğunda gösterdikleri bu ortak akıl, samimi iş birliği ve birlikte çalışma niyetleri bence Mersin’in önündeki en büyük engeli kaldırmıştır. Artık Mersin’de bir şeyler değişecek… “Üretmek ve ürettiğimizi ihraç etmek zorundayız”
Eylül ayı içinde MTSO olarak önemli bir buluşmaya imza attık. Ekonomik sorunlar yaşadığımız bu günlerde sanayiciye, tüccara,
Başkanlar iş dünyasının taleplerini dinledi MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan ve Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer, MESOB Başkanı Talat Dinçer ile birlikte Mersin’deki işadamlarının taleplerini dinledi.
M
ersin ve Tırmıl Sanayi Sitelerinde faaliyet gösteren sanayicilerin yanı sıra çarşı esnafı ile de bir araya gelen Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer ile Mersin Esnaf ve Sanatkarlar Odaları Birliği (MESOB) Başkanı Talat Dinçer, iş dünyası ile görüş alışverişinde bulundu. Talepleri dinleyen başkanlar bir taraftan bugüne kadar yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi verirken diğer taraftan karşılıklı görüşmelerle mevcut sorunlara çözüm için önümüzdeki süreçte neler yapılabileceği noktasını
Çarşı esnafları ziyareti
MTSO 03 CMYK
masaya yatırdı. Toplantıda kent ekonomileri için sanayilerin önemine dikkat çeken MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, , “Bugün OSB varsa temeli burada atılmıştır. Sanayici ağabeylerimiz buradan yetişmişlerdir, buraya verilecek her türlü destek kent ekonomisi adına önem taşır” dedi. Gelişim için destek gerektiğini dile getiren Kızıltan, Mersinli firmaların Mersin kaynaklarından daha fazla yararlanması gerektiğini anlattı. Bugüne kadar ihtiyaçların kent içinden temin edilmesi adına büyük sanayi kuruluşlarıyla da valilerle de yerel yönetimlerle de çok kez
görüştüklerini bildiren Kızıltan, istedikleri sonuca ulaşamadıklarını ancak önümüzdeki süreçte yapılacak koordineli çalışma ile hedefe ulaşacaklarına inandığını söyledi. Dinçer: “Sanayi sitesi için yatırım alanı bulamıyoruz”
MESOB Başkanı Talat Dinçer ise yeni sanayi sitelerine duyulan ihtiyaca değindi. Artık sanayilerin şehir içinde apartman altı dükkanlardan çıkarılması gerektiğini anlatan Dinçer, 6 binin üzerinde firmanın yeni yer aradığını dile getirdi. “Bunun için bize sanayi sitesi yapılabilecek yer gösterilmesi ye-
Mersin Sanayi Sitesi ziyareti
terli” diyen Dinçer, artık 100 metrekarelik dükkanların kimseye yetmediğini, daha büyük alanlarda daha büyük üretim imkanlarına kavuşmak istediklerini söyledi. Alımlarda Mersin firmalarına öncelik verilmesi talebinde de bulunan Dinçer, “Bizlerden de teklif alınsın, fiyatımızın aynı olması halinde Mersinli firmalarımız tercih edilsin istiyoruz” ifadelerini kullandı. Seçer: “Adalet dağıtacaksam belediyenin alışverişini de adaletli yapacağım”
Talepleri dinleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Vahap Seçer soruların çözümü, esnafın
belediye ile diyaloğunun artması adına bir Esnaf Masası kurulduğunu hatırlattı. “Benimle ilgili aklınızdan çıkarmamanız gereken iki konu olmalı. Birincisi asla bizim başkanımız tüyü bitmemiş yetimin hakkını kimseye yedirmez diye düşünmelisiniz, ikincisi de alsa adaletsizliğin altına imza atmayacağımı bilmelisiniz” diyen Seçer sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu iki konuda kim ne söylerse söylesin bir kulağınızdan girip diğerinden çıksın. Bunu Allah ömür verirse Mersin’i yönettiğimiz sürece uygulamalarımızda da göreceksiniz. Ben adalet dağıtacaksam belediyenin
Tırmıl Sanayi Sitesi ziyareti
“Üreten Türkiye hedefimizdir”
Artık günümüz dünyasında üretmeyen ülke kalmadı. Her ülke öyle veya böyle bir şeyler üretiyor ve her ülke ürettiğini yurt dışına satmak istiyor. Bu da dünya çapında rekabetçi bir pazar yaratıyor. Böylesi sert ve acımasız bir dünya pazarında yerimizde oturarak pazar da bulamayız, pazarlarımızı da koruyamayız. Mersin iş dünyası olarak üreten ve ürettiğimizi ihracata entegre etmeyi başaran bir kentiz ama potansiyelimiz çok daha fazla. MTSO olarak ihracatı başat gündemimiz yapacağız ve bunu Mersin’de bir sefereberlik haline getireceğiz. Ülke ekonomimizi güçlendirip, istihdam sorunumuzu çözecek şey üreten Türkiye olmaktır. Cari açığımızı kapatacak tek şey ise ihracattır. Bundan dolayı üretene destek verilmeli, ihracat yapana destek verilmelidir. Eğer bir rant yaratılacaksa da bu ülkemizin ekonomik sorunlarının tek çözümü olan üretimde yaratılmalı, üretim özendirilmelidir. Üretim dışı alanlara yaratılan rantlar binlerce sanayicinin üretimden çıkmasına neden olmuştu. Elbette her sektör ülkemiz için önemlidir ama üretim tek çıkış yolumuzdur. Girişimler üretim yapamaya daha çok özendirilmelidir, bunun da yolu üretimi desteklemektir. Üreten Türkiye hedefimizdir…
alışverişini de adaletli yapmalıyım. Biz sanayiciden, esnaftan alışveriş yapacağız ama atladığımız bir konu var. Biz açık ihalelere çıkıyoruz. Türkiye’nin her yerinden firmalar bu ihalelere girebiliyor. Ona müdahale imkanı yok. Ama doğrudan teminler bizim tercihimizdir. Bu noktada ihtiyaçlar Mersin esnafından alınacak. Burada, yanı başımızda işimizi yapacak bir usta varken, neden dışarı gidelim?” Yeni sanayi sitesi ihtiyacını da hatırlatan Seçer, banka lokanta gibi sosyal donatıları içinde olan, sıhhi, temiz, güvenli küçük sanayi sitelerinin ideal çalışma ortamları olduğunu söyledi. “Sorunu biliyoruz ve çözümü için de çalışacağız. Bu sorunu çözeceğiz” diyen Seçer, bunun için önce plan sorununu çözmeleri gerektiğini hatırlatıp, bu konuda da son noktaya yaklaştıklarını anlattı.
4
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
Reel sektöre ekonomide M
ersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Avrupa İşletmeler Ağı Ofisi tarafından Türkiye ve dünya ekonomisinin son durumu, sorunlar, beklentiler ve çözüm önerilerini içeren ‘Ekonomide Çıkış Yolu, Türkiye’ konulu konferans düzenledi. Moderatörlüğünü MTSO Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Taş’ın üstlendiği konferansın konuşmacıları arasında, Trakya Üniversitesi Öğretim Üyesi, Ekonomist Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, Kadir Has Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın, TEPAV Merkez Direktörü Bozkurt Aran, MY Eğitim ve Danışmanlık Ltd. Şti. Kurucu Ortağı Mert Yılmaz ve Garanti Yatırım, Araştırma ve Yatırım Danışmanlığı Koordinatörü Tufan Cömert yer aldı.
kaydetti. MTSO’nun 20 bine yakın üyesi olduğuna işaret eden Kızıltan, “Bizler tabanız. Bizler bir şey söylediğimiz zaman bu farklı anlamda değerlendirilmemeli, çünkü tabandan gelen istekler, şikayetler, sorunlar, eleştiriler ve önerilerdir bunlar. Ticaret ve Sanayi Odası’nda söylenenler siyasi olarak algılanmamalıdır. Bizi yönetenlerin daha iyi şeyler yapmaları için düşüncelerimizi, önerilerimizi söylemek zorundayız” diye konuştu.
Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu
Yasemin Taş
Ayhan Kızıltan
Kızıltan: “Biz tabanın sesiyiz” Konferansın açılış konuşmasını yapan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, iş insanları olarak böyle bir konferansa çok ihtiyaçları olduğunu söyledi. “Kendimizi eleştirmemiz, aynı zamanda yol da göstermemiz gerekiyor diyen Kızıltan, toplantıda ekonomide uzman konukların konuşacağını belirtti. Uzmanların anlatacakları konulardan yeni fikirler geliştireceklerini vurgulayan Kızıltan, aynı zamanda burada çıkacak sonuçların yerel ve merkez yöneticilerine de mesajlar vereceğini
ğı yerleri doğru belirlemesi gerektiğini, sosyal devlet olmaya çalışırken yardım devletine dönüşmemek gerektiğini söyledi.
Taş: “Aranan cevap Türkiye genelinde bir çıkı yoludur” Moderatör Yasemin Taş ise konferansta aranan cevapların Mersin özelinde değil, Türkiye genelinde bir çıkış yolu olduğunu belirttiği konuşmasında, “Burada Türkiye’yi, Ortadoğu ve dünyayı konuşacağız. Hastalığı tedavi edebilmek için teşhisi doğru koymalıyız. Bu noktada değerli konuşmacıların katkılarının, sizlerin sorularıyla buluşarak bize farklı çıkış yolları sunacağına inanıyorum” dedi. Uzunoğlu: “İhracatta pazar çeşitlemesi önemli” IMF’nin 2019 beklentileri ve Türkiye Ekonomisi konulu konuşmasında Trakya Üniversite-
si Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sadi Uzunoğlu, Türkiye ve dünya ekonomisindeki gelişmelere ilişkin genel bir değerlendirme yaptı. Ekonomide büyümenin önemine değinen Uzunoğlu, mevcut durumda iç piyasada işlerin yavaşladığını, ihracatçı firmaların iç talepteki daralmanın getirdiği sorunları daha rahat aşabildiğini söyledi. Ancak küresel çapta bakınca büyüyemeyen bir dünya ekonomisi görüldüğünü kaydeden Uzunoğlu, eksi faizlere rağmen yaşanan bu büyüyememeyi ekonominin tıkanmasının göstergesi olarak yorumladı. İhracatın önemli olduğunu ancak sinyallerin yarın ihracatta da sıkıntıların yaşanabileceğini gösterdiğini dile getiren Uzunoğlu, “Pazar çeşitlemesine ağırlık vermelisiniz” tavsiyesinde bulundu. Bütçenin ise ciddi ölçüde bozulduğunu, borçlanma limitlerinin aşıldığını kaydeden Uzunoğlu, bu dönemde devletin harcama yapmasının doğru olduğunu ancak bu harcamayı yapaca-
Aydın: “Fırsatlar var ama peşinden koşmak risk içeriyor”
Rusya tarihinde ilk kez güneye, sıcak denizlere indi.
Prof. Dr. Mustafa Aydın
R
iskler, Fırsatlar Kavşağında Ortadoğu’nun Geleceği ve Türkiye konulu konuşmasında Kadir Has Üniversitesi Öğ-
MTSO 04 CMYK
retim Üyesi Prof. Dr. Mustafa Aydın, Ortadoğu konusunda geleceğe bakınca karanlık bir tablo gördüğünü söyledi. Irak’taki parçalanma tehdidinin sürdüğünü, Suriye’deki savaşın devam ettiğini ifade eden Aydın, İsrail – Filistin meselesi
çok gündeme gelmese de kaynamaya devam ettiğini, Suudi Arabistan’ın geleceğinin belirsiz olduğunu söyledi. Arap Baharı ile Kuzey Afrika’da başlayan sıkıntılar bitmiş gözükse de aslında sorunların hiçbirisinin kontrol altına alınmış görünmediğini dile getiren Aydın, Türkiye’nin güneyinde belirsizliklerin ve risklerin devam ettiğini anlattı. Aydın şunları söyledi: “Bölge ülkelerinin sorunları yanında Ortadoğu’da bugüne kadar Amerika varken tarihinde ilk kez Rusya da güneye, sıcak denizlere indi. Ortadoğu üzerinde henüz Rusya ve Amerika da bir anlaşmaya varamadığından onlar da bir gerginlik yaratıyor. Bu arada Çin de limanlar satın alarak sessiz ve derinden ilerliyor.” Ortadoğu’nun Türkiye için ilginç bir coğrafya olduğunu vurgulayan Aydın, bölgede çok fazla fırsat olduğunu ancak
“En temel sorun eğitim” Yaşanan ekonomik sıkıntılardan çıkış yollarının ipuçlarını da sıralayan Sadi Uzunoğlu şunları söyledi: En temel sorun eğitim. Eğitim sorunu çözülmeli. Devlet mutlaka yeniden Devlet Planlama Teşkilatı’nı kurmalı. Önümüzdeki süreçte iç talepte hafif toparlanmalar görünüyor ama 2023 yılına kadar iç talepteki iniş çıkışların devam etmesi bekleniyor. 1-2 çeyrek daha dişinizi sıkın sonra işler açılacak diyemiyorum. Bu nedenle İşletme sermayenizi harcamayın. Ayağınızı yorganınıza göre uzatın. Likitte kalın. İşleriniz iyi giderken ardından kötü gideceğini de hesaplayarak adım atın. Doları takip etmekten vazgeçin. Doları takip ederken verimliliğiniz kalmadı, işletmenizi ihmal ettiniz. Riskinizi iyi yönetin.”
Değişen küresel d ekonomisine yans ve bankacılık ilişki piyasalara etkisi, e son gelişmeler ve sor atlatmak adına yap MTSO’da düzenlenen ‘ Türkiye’ konul ele a bu fırsatların peşinden koşmanın çok da büyük riskler içerdiğini söyledi. Gelecekte Ortadoğu’da dört konunun Türkiye açısından incelenmesi gerektiğine dikkat çeken Aydın bu konuları şöyle sıraladı: “Dünya Ortadoğu’daki sorunların çözümü, burada istikrar sağlanması için büyük bir mücadele içinde olmayacak. Bu da Türkiye için tehdit oluşturmaya devam edecek. Türkiye’nin batısında Doğu Akdeniz’deki enerji kaynakları ile ilgili sürecin nereye gideceği izlenmeli. Bu bölgede Amerika ve Rusya ile oluşan yeni güç dengeleri iyi takip edilmeli. Son olarak Kürtlerle olan ilişki de iyi izlenmeli. Bu dört konu iyi takip edilirse Türkiye’nin Ortadoğu coğrafyasındaki varlığı ve geleceği ile ilgili önemli ipuçları verecektir.”
5
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
çıkış yolu anlatıldı
Mert Yılmaz
T
ürkiye Güncel Ekonomisi ve Yakın Geleceğe Bakış konulu konuşmasında MY Eğitim ve Danışmanlık Şirketi Kurucu Ortağı Mert Yılmaz, sorunun Türkiye’nin üretimden uzaklaşmasında yattığını söyledi. Üretmek yerine ithalatın artmasıyla ülkenin üretim kaslarının z ay ı f l a d ığ ı nı kaydeden Yılmaz, çözüm için sorunun iyi belirlenmesi gerektiğini be-
lirtip, önümüzdeki süreçte atılması gereken adımları şöyle sıraladı:
Önce eğitim ve üretimi sağlamlaştırmalıyız. Temel sağlam olursa büyüme de gelir. “Kur düştü mü yükseldi mi diye bakarsak sadece bugünü kurtarmaya çalışırız. Oysa biz önce eğitime ağırlık verip önümüzdeki süreçte uluslararası rekabet edebilirliğimizi artırmalıyız. İkincisi hukuk altyapısı güçlendirilmeli. Üçüncüsü ekonomide
yaşanan temel sorunun güven problemi olduğunu görüp bu sorunun nereden kaynaklandığını iyi tespit etmeliyiz. Yatırım iklimine güven önemli. Eğer bankacılık sistemindeki toplam mevduatın yarıdan fazlası dövizde ise vatandaşa neden alıyorsun demek yerine bunun nedenini anlamalıyız.” Ekonomiyi bir binaya benzeten Yılmaz, “Burada bir bina var. Depremden geçti ve temeli sallanırken bu binanın temelini sağlamlaştırmaya çalışmadan büyümeye, üzerine bir kat daha çıkmaya çalışıyoruz. Önce eğitim ve üretimi sağlamlaştırmalıyız. Temel sağlam olursa büyüme de gelir” dedi.
Cömert: “Yüksek kur, değersiz TL, ederinden düşük faiz politikası bekliyor” görüyoruz. Yılsonunda yüzde 12-14 bandında olacak. Bunu bankamızın kredi kartı harcamalarından elde ettiğimiz Big Data analizlerinden anlıyoruz.
dengelerin Türkiye sıması, reel sektör ileri, Ortadoğu’nun ekonomide yaşanan orunları en az zararla pılması gerekenler ‘Ekonomide Çıkış Yolu, lu konferansta üresel Piyasalarda K Faiz ve Türkiye konualındı. lu konuşmasında Garanti Yatırım,
Araştırma ve Yatırım Danışmanlığı Koordinatörü Tufan Cömert, dolar kurunun ne kadar yükselip ineceğini tahmin etmenin mümkün olmayacağını ancak TL’nin ne kadar değer kaybedip kaybedemeyeceğinden hareketle pozisyon alınabileceğini söyledi. Dünyanın 3 bölgesinde ekonomilerde daralma eğiliminin de-
Daha makul bir enflasyon geliyor. Ekim’de büyük ihtimal tek haneli göreceğiz.
Tufan Cömert
vam etmesi nedeniyle Merkez Bankalarının tekrar devreye girmek durumunda kaldığını anlatan Cömert, FED, Avrupa Merkez Bankası gibi birçok kurumun faiz indirdiği ve parasal genişlemeye hazırlandığını söyledi. “Bol likidite ve düşük faiz ortamı bizi bekliyor” diyen Cömert şunları söyledi: “Baz etkisinden kaynaklanan enflasyon yüzde 6.30 yükselmişti. Şimdi daha makul bir enflasyon geliyor. Ekim’de büyük ihtimal tek haneli göreceğiz. Ama orada kalmayacak. Yavaş yavaş ekonomide toparlanma başladı. İç talebe yansımaya başladığını
Önümüzdeki dönemde enflasyon kadar bütçe tarafı da bizim için önemli. Bütçede 2 yıldır ciddi bir bozulma var. Ekonominin daralıp zorlandığı bir dönemde bütçenin sağlam durması da zor. Bütçe açığını ne kadar tutacağımız ve nerede kullanacağımız önemli. Ciddi bir bozulma emaresi var. Gelir tarafında tedbirler alınmaya başladığını gördük ama giderler tarafında bir azaltma görmedik. Tehlikeli döneme girmeye çok yaklaştık. Kasım ayında iç borç ödeme takvimi var. Hazinenin aylık 20 milyar TL’den fazla ödemesi olacak. Kasımda yurtdışına da ödememiz var. Özetle Hazinenin bütçe tarafını toparlaması hem iç borç ödeme tarafını rahatlatabilir hem de dış borçlanmasını biraz azaltabilir. Bu dönemde bankalar elindeki paradan fazlasını hazine tahviline yönlendirirse kredi vermeyecektir. Hassas bir noktadayız. Ekonomi tercihler bilimi. Büyümeyi tercih ediyorsanız enflasyonu bırakacaksınız. Daha yüksek kur, değersiz TL, ederinden düşük bir faiz politikası bizi bekliyor.”
Aran: “Türkiye kararlarını ticari çıkarlarına göre almalı”
K
üresel Ticaret Savaşında Türkiye’nin ne yaptığı üzerine konuşan TEPAV Merkez Direktörü Bozkurt Aran, küresel ticaretin getirdikleri, bu ticarette Türkiye’nin neler yapması gerektiğini, dijitalleşen dünyayı, e-ticaretin önemini, dünyanın bu konulara yaklaşımını özetledi. Tüm dünyada milliyetçi ve popülist akımların yükseldiğini kaydeden Aran, Çin’in ekonomik yükselişinin dünyaya
MTSO 05 CMYK
etkilerini değerlendirdi. “Önümüzde sert bir viraj var” diyen Aran, “Uluslararası düzenden vazgeçip yeni bir düzen yaratmaya çalışıyorsak çok tehlikeli bir aşamaya girmiş oluyoruz. Burada en önemli konu dijitalleşme. Bunu çok önemsemeliyiz. Veri artık çok önemli. Big Data’yı işleyebilenler kazanacak” dedi. Ticaret savaşlarının artık teknolojik savaşa dönüştüğünü vurgulayan Aran, yapay zekayı kullananların ciddi sıçramalar yapacağını belirtti. Türkiye’nin kendisini hangi noktada konumlandırdığını da soran Aran, “Biz kararlarımızı ticari çıkarlarımıza göre mi alıyoruz? Hayır. Ama almalıyız. Bunun baskısı sizlerden gelecek. Türkiye’nin dış ticaretinin ihracatının Türkiye bakımından ifade ettiği önemi hükümet işadamlarının baskısıyla hissedebilir. Böyle bir ortamda bazı ülkelerle ilişkilerimizi ticari eksen üzerine oturtmamız lazım” dedi.
Bozkurt Aran
Big Data’yı işleyebilenler kazanacak
6
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
P
apua Yeni Gine’nin çok sayıda adadan oluşan coğrafi yapısı, kaynakların etkili biçimde kullanılmasını güçleştiriyor. Papua Yeni Gine ekonomisi, büyük ölçüde maden cevheri, petrol, kahve, kakao ve kereste ihracatına dayandığından, dünya pazarında yaşanan fiyat dalgalanmalarına karşı da oldukça duyarlı. Somare Hükümeti, sağladığı bütçe disipliniyle giderleri kontrol altına almış durumda. 2003 yılından itibaren büyümeye başlayan ekonomi, 2011’de %9, 2012’de %8 büyüdü. PYG’nin en büyük ticaret ortakları Avustralya, Çin Halk Cumhuriyeti ve Japonya’dır.
Tarım ve hayvancılık Tarım sektörünün GSYİH içerisindeki payı %32’dir ve nüfusun %75’i tarım sektöründe istihdam edilir. Tarımda ihracata yönelik üretim öne çıkmakta olup, bu trendin önümüzdeki dönemde de devam etmesi beklenmektedir. Tarım ürünleri ihracatının %90’ını kahve, kakao, palm yağı ve hindistan cevizi oluşturur. Çay, kakule, kauçuk, kırmızıbiber ve pire otu ihracatta öne çıkan diğer tarımsal ürünlerdir. Taze meyve, sebze ve işlenmiş tarım ürünlerinin de ihracat potansiyeli yüksektir. PYG’de maliyetlerin ve nakliye giderlerinin yüksek olması ülkenin tarım ürünlerinde fiyat bazlı rekabeti engellese de, ürünlerin doğal, organik olması gibi değer katıcı özelliklere sahip olması sebebiyle global piyasada yer bulabilmektedir. PYG son derece verimli bir toprağa ve tarım için uygun iklime sahiptir. Ülkenin küçük ölçekli tarımsal üretimi iç piyasaya yönelik olup taze meyve sebze, et, yumurta, tütün, tahıllar ve şekerdir. Ülkede özellikle orkinos balıkçılığı aktiftir. Ancak balıkçılık yaygın olarak diğer ülkelerin balıkçılarının izinli olarak PYG sularında avlanmasıyla gerçekleşir. İhracatta karides de önemli yer tutar.
Papua Yeni Gine (PYG) ülke analizi
D
etaylı bilgi ve talepleriniz için www.tibim.org veya Mersin Ticaret ve Sanayi Odası, Ticari Bilgi ve İstihbarat Merkezi’ni ziyaret edebilirsiniz. Sizin için pazar araştırmanızı yapar, kesin müşteri veya potansiyel müşterilerinizin detaylı bilgilerini sunabiliriz.
Papua Yeni Gine zengin doğal kaynaklara sahip olmasına rağmen bu zenginliğini etkin kullanamaması nedeniyle fakir ülkeler arasında yer alıyor. Fakirlik ve işsizliğin azalması için yıllık yüzde 7-8 reel büyümesi gerektiği vurgulanan ülkenin bu hedefe ulaşabilmesi için mineral zenginliğini etkin kullanması gerektiğine dikkat çekiliyor. yüksek nakliye maliyetleri sanayinin gelişmesinin önündeki engellerdir. Gıda işleme sanayi PYG’nin en gelişmiş sanayi dallarındandır. Gıda ve içecek tüketiminin artması sektörün hızlı gelişimini sağlar. PYG Hükümeti orta vadeli plan kapsamında, katma değeri yüksek, uzun süreli istihdam sağlayacak sektörlere yatırım çekme konusunda çaba göstermektedir. Petrol ve gaz sektöründe arıtım ve petrokimya işleme, kimya, ilaç, konserve balık tesisleri, mobilya ve ağaç ürünleri, biyo-yakıt üretimi söz konusu alanlardandır.
Turizm Turizm hükümetin ekonomik gelişme ve istihdam için belirlediği öncelikli alanlardandır. Kina’nın diğer para birimlerine kıyasla düşük değeri ülkeyi turistler için cazip kılar. Hükümet tarafından kurulan PYG Turizm Promosyon Otoritesi turizmin gelişiminden sorumludur. Kurumun sorumlulukları arasında PYG’yi bir turist merkezi olarak tanıtmak ve turizm yatırımı çekmek bulunmaktadır. Kaynak: Ticaret Bakanlığı
Sanayi PYG ekonomisi sanayi ürünlerinde ithalata bağımlıdır. Madencilik hariç, sanayi sektörlerinin GSYİH’a katkısı %9 civarındadır ve ihracata çok az katkısı bulunur. Bira, sabun, beton, hazır giyim, kağıt ürünleri, kibrit, dondurma, konserve et, meyve suyu, mobilya, kontrplak ve boya küçük ölçekli üretimi olan ürünlerdir. İç pazarın küçük olması, yüksek işçilik ücretleri ve
Papua Yeni Gine ithalatı (2018) 2018 yılında 4,5 milyar dolarlık ithalat gerçekleştiren PYG’nin ithalat yaptığı ilk 3 ülke sırasıyla; 1,52 milyar dolar ile Avustralya, 786,9 milyon dolarla Çin ve 530,8 milyon dolarla Singapur’dur. Türkiye, PYG pazarında 5,1milyon dolar ve %0,11 Pazar payı ile 29. sırada yer alır. Ürün özelinde PYG’nin gerçekleştirdiği ithalat incelendiğinde; 400 milyon dolar ile ilk sırada biyodizel içermeyen, petrol veya bitümlü minerallerin orta yağları ve müstahzarları; 2,65 milyon dolar ile ham petrol yağları ve bitümlü minerallerden elde edilen yağlar ikinci sıradadır. 145,3 milyon dolar ile başka yerde belirtilmeyen emtialar ise üçüncü sırada yer almaktadır. Papua Yeni Gine ihracatı (2018) PYG’nin toplam 11,2 milyar dolarlık ihracatında en büyük paya sahip ilk 3 ülke 2,8 milyar dolar ile Çin birinci, 2,7 milyar dolar ile Avustralya ikinci, 2,3 milyar dolar ile Japonya ise üçüncü sıradadır. PYG’nin Türkiye’ye yaptığı önemli bir ihracat hacmi bulunmaz. Ürün özelinde PYG’nin gerçekleştirdiği ihracat incelendiğinde sıvılaştırılmış doğal gaz 3,86 milyar dolar ile ilk sıradadır. Bu ürün grubunu, 2,2 milyar dolar hacimle parasal olmayan amaçlar için işlenmemiş altın, (platin kaplı altın dahil), 779,2 milyon dolar hacimle bakır cevheri ve konsantreleri takip eder. Papua Yeni Gine - Türkiye dış ticareti (2018) PYG’nin Türkiye’den ithal ettiği ürünlerin başında 1,26 milyon dolarlık hacimle buğday veya meslin unu gelir. PYG’nin Türkiye’den en çok ithal ettiği ikinci sıradaki ürün 929 bin dolarlık hacimle aktif mayalardır. Ülkenin Türkiye’den en çok ithal ettiği üçünü sıradaki ürün ise 789 bin dolarlık hacimle demir veya çelikten yapılar ve yapı parçalarıdır (köprüler ve köprü bölümleri hariç). PYG’nin Türkiye’ye ihracat toplamı 62 bin dolar olup; 32 bin dolar ile sürüngen derisi ilk sırada, 16 bin dolar ile kahve ikinci sırada ve 10 bin dolar ile lamine ahşap kaplaması üçüncü sıradadır. Yukarıda Papua Yeni Gine için verilen değerlere partner ülke verileri yönüyle (mirror data) bakılmıştır. İhracat yönlü bakılıyorsa CIF, ithalat yönlü bakılıyorsa FOB değerlerdir. Kaynak: MTSO Ticari Bilgi ve İstihbarat Merkezi Hedef Pazar Matrisi,2019
Kadın Girişimciler Tarsus’ta bir araya geldi
Avcı böcekler bahçelere salındı
M
ersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO), tarımda biyolojik mücadeleye desteğini sürdürüyor. Bölgenin önemli ihraç ürünleri arasında yer alan nar ve turunçgilde unlu bit zararlısına karşı ‘avcı böcek’ diye adlandırılan yararlı böceklerle başlatılan mücadeleye MTSO da katkı sundu. Avcı böcekler pilot uygulama kapsamında üçüncü kez Karahacılı Mahallesinde bahçelere salındı. Yenişehir İlçe Orman ve Tarım Müdürlüğünce hazırlanan MTSO’nun yanı sıra Mersin İl Tarım ve Orman Müdürlüğü ile Akdeniz İhracatçı Birlikleri (AKİB) tarafından da desteklenen “Karahacılı’da Biyolojik Mücadeleye Geçiş Projesi” devam ediyor. Proje kapsamında Karahacılı Mahallesinde nar ve turunçgile, yoğun olarak zarar veren unlu bit zararlısına karşı, Antalya Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü’nden temin edilen avcı böcekler bahçelere salındı. Etkinliğe İl Tarım ve Orman Müdürü Arif Abalı da katıldı. Konuyla ilgili bilgi veren Proje Koordinatörü Yenişehir İlçe Tarım ve
MTSO 06 CMYK
Orman Müdürlüğü Ziraat Mühendisi Hasan Hüseyin Samyürek, yürüttükleri çalışma ile kimyasal ilaç kullanımının önüne geçmeyi hedeflediklerini anlattı. İnsektisit (böcek ilacı) kullanımını sıfırlamayı hedeflediklerini kaydeden Samyürek, şunları söyledi: “Mersin’de ilk kez uygulanan bir proje üzerinde çalışıyoruz. Şubat ayında başlayan proje kapsamında Nisan ayında, çiçek açımında ilk salımı gerçekleştirdik. Bir ay sonra ikin-
ci böcekleri bahçelere saldık ve son salımı ise Eylül ayı başında tamamladık. Bu böcekler zararlı böcekleri yiyerek ya da parazitleyerek yok ediyor. Böylece kimyasal ilaç kullanılmıyor, ürün kalitesi de artıyor. Hepsinden önemlisi insan sağlığı korunuyor ve ihracata giden ürünlerimiz ilaçlara bağlı oluşan kimyasal kalıntı sorunu nedeniyle geri dönmüyor. Üstelik kimyasal ürün kullanımına göre maliyetler de büyük ölçüde azalıyor.”
T
ürkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Mersin Kadın Girişimciler İcra Kurulu toplantısı Tarsus Ticaret ve Sanayi Odası evsahipliğinde gerçekleşti. TOBB Mersin Kadın Girişimciler Kurulu İcra Komitesi Yönetim Kurulu Başkanı Ayla Harp Tarsus TSO Yönetim Kurulu Başkanı H. Ruhi Koçak’ı ziyaret etti. Ziyarette Ayla Harp’i Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan da yalnız bırakmadı. Ziyaret sonrası, üyeler arası diyalogun geliştirilmesi ve iş birliğinin arttırılması adına Kadın Girişimciler Kurulu Olağan Toplantısı Tarsus’ta gerçekleştirildi. Toplantıya MTSO Yöne-
tim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan ile Tarsus TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ruhi Koçak da katıldı. TOBB Mersin Kadın Girişimciler Kurulu Başkanı ve Doğu Akdeniz Bölge Temsilci-
si Ayla Harp bölge ekonomisine katkı sunacak projeleri gündeme getirirken MTSO Başkanı Kızıltan, girişimci kadınların yapacakları tüm çalışmalara destek olacaklarını ifade etti.
7
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
MTSO’dan Müteahhitlere moral ziyareti
M
ersin Ticaret ve Sanayi Oda- birbirine sahip çıkmamasından sı (MTSO) Yönetim Kurulu şikayetçi oldu. Bülbül, farklı sekBaşkanı Ayhan Kızıltan, Yönetim törlerden gelip inşaat sektöründe Kurulu Üyeleriyle birlikte, inşaat çalışan kişilerin değil, meslek sasektöründe yaşanan sıkıntıla- hiplerinin sektöre sahip çıkması ra rağmen yatırımlarına devam gerektiğini vurguladı. ederek istihdama katkı sunan, katmadeğer yaratan yapı müteahhitlerini ziyaret etti. Krize meydan okuyarak Mersin’i ayakta tutan, kendi çözümlerini kendi üreten firmaları ziyaret ettiklerini bildiren Başkan Kızıltan, Kerimoğlu İnşaat büyük küçük demeden tüm firmaları ziyaret etmeye devam edeceklerini söyledi. Oktay: Bu kapsamda ziyaret edilen “Birbirimize ilk firma Taşören İnşaat oldu. Kı- destek olmalızıltan’a bu ziyarette Yönetim Ku- yız” rulu Başkan Yardımcısı Ali Fuad Yapı MüBudur, Yönetim Kurulu Sayman teahhitlerine Üyesi Cem Bucuge, Yönetim Ku- destek ziyarulu Üyeleri Ahmet Belice, Çetin r e t l e r i n d e Kanar, Halil Kürek, İsa Çani ile ikinci durak Başkan Danışmanı Cenk Cenk- Oktay İnşaat cimenoğlu da eşlik etti. Şirket oldu. Birlik Ortaklarından İbrahim Bülbül de ve beraberlik görüşmeye katılan kişiler arasın- vurgusu yaptığı konuşmasında da yer aldı. Ekonominin zor günlerden Başkan Ayhan geçtiğini kaydeden Kızıltan, zi- Kızıltan, inşayarette, “Sizleri gerçekten tebrik at sektörünün ediyorum. Kriz ilk başladığı dönemde inşaat sektörü bitti deniyordu ama bizim inşaat sektörümüz dim dik ayakta ve işinin başında” dedi. Bu dönemde sektörün bankalarla yaşadığı sıkıntıları da hatırlatarak bu sıkıntıların aşılması Pektaş İnşaat adına yürüttükleri çalışmalar hakkında bilgi veren Kızıltan, devam de sıkıntılarını birlikte hareket eden sorunların aşılması adına ederek aşabileceğini söyledi. Reneler yapılabileceği konusunda kabetin mutlaka olacağını, ancak bunun beraber hareket etmeye fikir alışverişinde bulundu. Firma Ortaklarından Ali Bül- engel teşkil etmeyeceğini kaybül ise konuşmasında sektörün deden Kızıltan, “Sektörün kenet-
lenmesi, güçlerini birleştirmesi kentimize daha çok yatırım ve iş getirir” değerlendirmesinde bulundu. Firma Sahibi Levent Oktay ise ziyaretten duyduğu memnuniyeti dile getirerek çalışmaları hakkında bilgi verdi. Sektör sorunlarına da değinen Oktay, faizlerin
yükselmesinin, arz talep dengesinin bozulmasının sektörü iyice zorladığını kaydetti. Ancak hiçbir zaman morallerini bozmadıklarını, inşaatlarını tamamlama hedefiyle hareket ettiklerini dile getiren Oktay, “Birbirimize destek olmalıyız, elimize çantamızı alıp yurtdışı fuarlara birlikte katılmalıyız. Bu etkinlikte MTSO da bizlere destek olmalı.
Bölgenin potansiyelini satıp bireysel çalışmamalıyız” dedi. Pektaş: “İnşaatta destek yan sanayiye verilmeli” Pektaş İnşaat Sahipleri Murat ve Fatma Pektaş’ı da ziyaret eden Yönetim Kurulu Başkanı Ay-
han Kızıltan ve Yönetimi, sektör sorunlarını dinlemek adına küçük büyük demeden tüm firmalarla bir araya geldiklerini söyledi. “Hem moral oluyoruz hem de kamuoyuna mesaj veriyoruz” diyen Başkan Kızıltan, Mersin’in ekonomisinin özel sektörün çabasıyla ayakta durduğunu vurguladı. Mersin’de
Kızıltan: “Hep birlikte güçlü olalım”
M
TSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Ortadoğu coğrafyasının dünyanın en verimli coğrafyası olmasına rağmen bölge halkının bu zenginlikten yararlanamadığına değinerek, “Kavga etmekten zenginliklerimizden yararlanamıyoruz. Gelin hep birlikte güçlü olalım. 3. ülkelerin müdahalesine izin vermeyelim” çağrısı yaptı. Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, bir dizi temasta bulunmak üzere Mersin’e gelen Irak’ın Ankara Büyükelçisi Dr. Hassan Al Janabi ve beraberindeki heyetle bir araya geldi. Başkan Kızıltan’a MTSO Meclis Başkanı Hamit İzol ile Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Taş da eşlik etti. Tarafların karşılıklı ticaretin nasıl artırılabileceğine dair fikirlerini paylaştığı görüşmede Başkan Kızıltan, bölgenin her alanda el ele vererek güçlenebileceğini söyledi. Ortadoğu coğrafyasına 3. ülkelerin müdahalesi halinde bölgenin savaştan kurtulmasının mümkün olmayacağını vurgulayan Kızıltan, “Bu coğrafya dünyanın en verimli, zengin coğrafyası. Tüm dünyayı besleyebilecek bir zenginlik var. Biz ne yazık ki birbirimizle kavga etmekten buradaki zenginlikten halklarımızı faydalandıramıyoruz. 3. ülkeleri dahil etmek yerine sorunları el birliği ile çözüp hep birlikte güçlenmeliyiz” dedi.
MTSO 07 CMYK
Meclis Başkanı Hamit İzol, bölgedeki Türk, Arap ve Kürt halkının bir bütün olup birbirinden ayrılamayacağını vurguladığı konuşmasında ticaretin, iletişimin daha çok artırılması gerektiğini belirtirken Yönetim Kurulu Üyesi Yasemin Taş, “Bizim Irak ile işbirliği yapmayacağımız bir ortam yok. Ambargo olduğu dönemde dahi Türkler Irak’a her türlü malzemeyi sağlıyordu. Ticaretimizi yeniden canlandırmalıyız” ifadelerini kullandı. Al Janabi’den Irak’a yatırıma davet
Yapılacak ekonomik işbirliklerinin diğer kapıları da açacağına inandığını kaydeden Büyükelçi Dr. Hassan Al Janabi, “Ekonomik işbirliği ortak paydamız olmalı. Bu sağlanırsa zamanla bölgenin diğer ülkeleri de etkilenecektir. Mevcut durumda ticaretimizin yüzde 90’ını Türkiye ile yapıyoruz. Türk ürünleri beğeniliyor ve isteniyor” diye konuştu. Türk girişimcileri Irak’a yatırıma da davet eden Büyükelçi Al Janabi, yatırımın ticareti de artıracağına inandığını söyledi. Karşılıklı ticarette yaşanan sorunların ve çözüm önerilerinin de konuşulduğu görüşmede Türkiye Irak Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TISİAD) Başkanı Nevaf Kılıç ile ekibi de hazır bulundu.
tarımı, lojistiği, inşaatı bir bütün olarak gördüklerini kaydeden Kızıltan, “Birimiz güçlü olursak hepimiz güçlü oluruz” ifadelerini kullandı. Şehrin topyekun ele alınıp planlanması gerektiğini
gulayan Pektaş, sektörün değer kazanması, yatırımların gelmesi için şehrin güzelleşmesi yanında imar planlarının da yapılmasının önemine değindi. Sektörde faaliyet göstermenin kolaylaştırıldığını, bugün karar veren kişinin yarın müteahhit olduğunu anlatan Pektaş, desteğin yan sanayiye verilmesi gerektiğini de sözlerine ekledi.
Özdemir: “İşini hakkıyla yapmayan bu dönemde elenecek” Yapı Müteahhitlerine moral ziyaretlerinde bir Oktay İnşaat sonraki adres Kerimoğlu İnşaat oldu. Firma Sahibi Yılmaz Özdemir ile dile getiren Kızıltan, bir araya gelen Yönetim Kurulu “Mersin tercih edi- Başkanı Ayhan Kızıltan, sektörlen olacak ki, yatı- de inşaatına devam eden, işinin rımlar gelsin. Biz, başında olan, özveriyle çalışan ticaret ortamını kişileri ziyaret ettiklerini vurgulaiyileştirmek için dı. Kızıltan, “Maalesef ülkemizde çabalıyoruz ama tüm kaynaklar taşa toprağa göbizi yönetenler müldü. de aynı yönDoktoru, öğretmeni müteahde düşünmeli” hitlik yapmaya başladı. İşi olan dedi. insanların bu işi yapması gereYerel yöne- kir” diye konuştu. timlerden ciddi Ziyaretten duyduğu memnubeklentileri oldu- niyeti dile getiren Yılmaz Özdeğunu ifade eden mir, ardından çalışmaları ve sekMurat Pektaş törün içinde bulunduğu durum ise görüşmede, hakkında bilgi verdi. “Belediyele Sektörde bu dönemde ciddi sıkıntılar yaşandığına değinen Özdemir, konuya bir de olumlu yönden bakmak gerektiğini, işini hakkıyla yapan kişilerin ayakta kalıp, sektör dışı gelenlerin eleneceğini anlattı.
Taşören İnşaat rimiz şehrimize önayak olsun, yol göstersin istiyoruz. İşe çevre düzenlemesi, ağaçlandırma ile başlanabilir. Şehir güzelleştirilebilir” dedi. Müteahhitlik mesleğini büyük bir aşkla yaptığını vur-
Kanarlar Yapı da ziyaret edilen firmalar arasında yer aldı
Kanarlar Yapı Sahibi Çetin Kanar’a ziyaret edilen firmalar arasında yer aldı. Yönetim Kurulu Üyelerinin tamamının katıldığı ziyarette örnek daire gezilerek proje hakkında bilgi alındı. Sektörde yaşanan gelişmeler hakkında fikir alışverişinde bulunuldu.
Mersin Odaları müşterek toplantıda buluştu
M K
işisel Verileri Koruma Kurumu, veri sorumluları için son kayıt tarihini uzattı. Buna göre, yıllık çalışan sayısı 50’den veya yıllık mali bilanço toplamı 25 milyon TL’den çok olan veri sorumluları ile yurtdışında yerleşik tüm veri sorumlularının VERBİS’e kayıt olmaları için tanınan süre 31 Aralık 2019’a kadar uzatıldı. Kayıt yükümlülüğünü yerine getirmeyen veri sorumluları hakkında ise Kanunda idari para cezası öngörülüyor. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve çeşitli sektör temsilcilerinin Veri Sorumluları Siciline kayıt sürelerinin uzatılmasına ilişkin talepleri değerlendirilerek daha önce 30 Eylül 2019 olarak belirlenen son kayıt tarihi uzatıldı. Kişisel Verileri Koruma Kurulu’nun kararı ile son kayıt tarihi 31 Aralık 2019 olarak belirlendi. Kişisel Verilerin Korunması Kanununa göre; kişisel verilerin işleme amaçlarını ve vasıtalarını belirleyen, veri kayıt sisteminin kurulmasından ve yönetilmesinden
sorumlu olan kişiler “veri sorumlusu” olarak adlandırılıyor. Veri sorumlularına bazı yükümlülükler getiren Kanuna göre bu yükümlülüklerden birisi de VERBİS’e kayıt yaptırmak. Veri sorumluları, VERBİS’e kayıt olurken kişisel verileri hangi kategorilerde işlediklerine, hangi amaçlarla bu bilgileri kullandıklarına, aktarım yapıp yapmadıklarına, verileri hangi sürelerle sakladıklarına, veri güvenliğini sağlamak amacıyla ne tür tedbirleri aldıklarına yönelik bilgileri beyan etmek zorunda. Kolay kayıt sistemi
Kişisel verileri işleyen gerçek ve tüzel kişiler Kurumun internet sitesi (www.kvkk. gov.tr) üzerinde yer alan VERBİS modülü veya e-Devlet platformu üzerinden VERBİS’e kayıt işlemlerini kolaylıkla gerçekleştirebiliyor. Konuyla ilgili detaylı bilgiye https://www. t o b b.o rg .t r/Huk uk Mu s a virligi/Documents/Mevzuat/10-6-2019_14-16-6.pdf linkinden ulaşılabilir.
ersin’de faaliyet gösteren Oda Başkanları müşterek toplantıda bir araya geldi. Kentin sorunlarını masaya yatıran başkanlar önümüzdeki süreçte hangi alanlarda ortak çalışmalar yürütülebileceği, ortak lobi yapılabileceğini belirledi. TOBB’a bağlı Odalar Mut Ticaret ve Sanayi Odası evsahipliğinde düzenlenen müşterek toplantıda buluştu. Divan başkanlığını Mersin Deniz Ticaret Odası ve TOBB Yönetim Kurulu Üyesi Cihad Lokmanoğlu’nun gerçekleştirdiği toplantıya Mersin Ticaret ve Sanayi Odası adına Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Meclis Başkanı Hamit İzol ile birlikte katıldı. Toplantıda söz alan MTSO Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Oda ve Borsaların birlik içinde olduğu zaman birçok şeyi kolaylıkla başarabileceğini belirtti. Mersin’i tüm ilçeleriyle bütün olarak gördüklerini kaydeden Kızıltan, tüm Oda ve Borsaların faaliyetlerini desteklediklerini ve desteklemeye devam edeceklerini söyledi.
İzol: “Odalar turizm yatırımlarına odaklanmalı”
Toplantıda söz alan Mersin Ticaret ve Sanayi Odası Meclis Başkan A.Hamit İzol da, bölgenin turizm anlamındaki önemini vurgulayarak devam eden turizm yatırımları hakkında bilgi verdi. Erdemli’den – Anamur’a kadar olan bölgeye turizm konusunda önem verilmesi gerek-
tiğine değinen İzol, Odaların turizm yatırımlarına odaklanması ve bu yatırımları desteklemesi gerektiğini söyledi. Konuşmaların ardından Divan Başkanı Cihad Lokmanoğlu bir değerlendirme yaparak, değinilen konuları toparladı ve toplantıdan elde edilen sonuçları şöyle sıraladı; • Oda ve Borsaların birlik beraberlik içinde hareket etmesi ve birlikte çalışması gerektiği, • Bölge için ulaşımla ilgili yatırımların tamamlanması için lobi çalışmaları yürütmenin öncelikli konuların başında gelmesi gerektiği, • Mersin’in önemli bir tarım bölgesi olması dolayı, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından çalışmaları sürdürülen tarım politikasına mutlaka görüş bildirilmesi gerektiği, • Bölge Oda ve Borsaları olarak önemli fuarlara mutlaka tek bir stand ile katılım sağlanması, tüm Oda ve Borsaların da bu organizasyona destek vermeleri, ilk olarak Antalya’da gerçekleştirilecek olan Yörex – Yöresel Ürünler Fuarına tek bir Mersin Standı ile katılım sağlanması, • Oda ve Borsaların yürüttüğü proje ve çalışmalardan tüm Oda ve Borsaların bilgilendirilmeleri, bunun koordinasyonunun Akademik Danışman tarafından yapılması, • Bir sonraki toplantının Kasım ya da Aralık ayında Erdemli’de yapılması konularında fikir birliği oluştu.
8
YIL: 21 | SAYI: 380 | 29 Eylül - 12 Ekim 2019 | www.mtso.org.tr
Mersin’in süzme kır balı üretiminde miktar ve kalitede Türkiye’de ilk sırada yer aldığını ifade eden Mersin İli Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı Adem Kurt, tek sorunun tanıtım olduğuna dikkat çekerek, bu eksiğin de giderilmesi halinde Mersin’in süzme balda marka olabileceğini söylüyor.
H
enüz 6 aylık, genç bir başkan olan Adem Kurt’un öncelikli hedefi ürünün pazarlama sorununa çözüm üreterek kentte arıcılığı daha ileri noktalara taşıyabilmek. Türkiye’nin birçok yerinde bal üretiminde şeker kullanılmasına rağmen Mersinli arıcıların ürünlerinde şeker bulmanın mümkün olmadığını, katkısız saf bal ürettiklerini vurgulayan Kurt, ürün kalitesi çok yüksek olmasına rağmen tanıtımda yetersiz kalmaları nedeniyle hedefledikleri kazanca ulaşamamaktan şikayetçi. Kaliteli balı uygun fiyatlarla tüketiciyle buluşturmak adına bir takım projeler üzerinde çalıştıklarını dile getiren Kurt, bunun için yerel yönetimlerle temasta olduklarını, halk ekmek noktaları gibi kentin değişik ilçelerinde bal evleri açmak istediklerini belirtti. Aynı zamanda üniversitelerle diyaloglarını artırmak istediklerini de ifade eden Kurt, üniversitelerle yapacakları çalışmalarla kalitelerini tescillemeleri yanında farklı bal ürünlerinin üretimi noktasında destek alabileceklerini söyledi. “Hedefimiz, görev süremizin sonunda Mersin süzme kır balının Türkiye’de markalaşması noktasında önemli yol kat edebilmiş olmak” diyen Kurt’tan çalışmaları hakkında bilgi aldık.
sin’de bulunması mümkün. Ancak ağırlıklı olarak süzme bal üzerine çalışıyorlar. Sandal ağacından elde edilen sandal balı ile keçiboynuzu balı ise bize özgü ballar. Bal üretimi sırasında üreticilerimiz kesinlikle şeker kullanmıyor. Katkısız, saf bal çalışmamız nedeniyle rekoltemizde iklime göre iniş çıkışlar yaşanabiliyor. Örneğin bu yıl zamansız yağışlar nedeniyle yüzde 3040 verimle çalışabildik. 1. sınıf ürünümüzle Mersin’i süzme kır balında Türkiye’de marka haline getirmemiz önünde tanıtım dışında hiçbir engel yok.
MTSO Haber: Bize Birliği ve çalışmaları hakkında kısaca bilgi verebilir misiniz?
Birliğimiz 2003 yılında kuruluşunu tamamladı. Mersin’de faaliyet gösteren arı ve arıcıları temsil ediyoruz. 3 bin üyemiz var. Bu ciddi bir rakam. Türkiye’deki üye sayısı en yüksek ilk 3 birlik arasında yer alıyoruz. Arıcılarımız üretimi yalnızca Mersin’de yapmıyor. İklim şartlarına göre Türkiye’nin hemen her yerinde çalışmak mümkün. Üyelerin 3’te birinin gezginci arıcı, kalanının bölgesel arıcı olduğunu söyleyebiliriz. Birlik olarak İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü ile birlikte üyelerimize eğitimler veriyoruz. Aynı zamanda talep eden üyelerimiz için yine Birlik bünyesinde bir de dolum ve paketleme tesisimiz var. Bu tesiste saatte 2 ton balı paketlemek mümkün. İsteyen arıcımız kendi markası ile burada ürününü paketleyebiliyor. Ancak maalesef bu uygulamamız çok fazla ilgi görmedi. Çünkü tüketici cam
kavanozda gördüğü bala karşı şüphe duyuyor. Marketlerden satın aldığı sahte bala benzetiyor. Tenekede gördüğü bala daha çok güven duyuyor. Bu nedenle tesisimizden istediğimiz verimde yararlanabildiğimiz söylenemez. Arıcılarımıza ait yaklaşık 270 bin adet kovan bulunuyor ve 2018 yılında ortalama 4 bin ton civarında süzme bal ürettik. MTSO Haber: Mersin balının özellikleri hakkında bilgi verir misiniz?
Hemen herkesin bildiği, bölgemizin önemli bir marka değerine dönüşen Eğriçayır Balı var. Bu bal katıldığı dünya çapındaki tüm yarışmalardan madalya ile geliyor. Son olarak Kanada’nın Montreal kentinde düzenlenen 46. Dünya Arıcılık Kongresi’nde de Eğriçayır Balı, ‘Dünyanın En İyi Balı’ ödülüne layık görüldü. Bu başarı gerek bölgemiz gerekse birliğimiz için gurur verici. Gurur kaynağımız olan bu bal da bizim bölgemizde üretiliyor. Yani aynı floranın, Toroslar’ın balı. Bu balı düşününce bölgemizde yetişen ürünün kalitesini anlamak biraz daha mümkün olur sanırım. Ancak bu ürün ile diğer arıcılarımızın yetiştirdiği ürün arasında tek bir fark var. O da pazarlama. Diğer arıcılarımız ürünlerinin kalitesini anlatma açısından maalesef yetersiz kalıyor. Üyelerimizin önemli bir bölümü tüm Türkiye’yi gezdiği için kır balından çam balına kadar talep edilen her türlü ürünün Mer-
MTSO 08 CMYK
Bal üretimi sırasında üreticilerimiz kesinlikle şeker kullanmıyor. Katkısız saf bal çalışmamız nedeniyle rekoltemizde iklime göre iniş çıkışlar yaşanabiliyor.
MTSO Haber: Mersin’in bal üretimi adına özellikleri hakkında bilgi verir misiniz?
Mersin, gerek endemik bitki çeşitliliğinin çok fazla olması gerekse iklimi ile bal üretimi için oldukça elverişli bir kent. Türkiye genelindeki arıcıların yaklaşık yüzde 70’i kışın Mersin’de kalıyor. Mersin yumuşak iklimi nedeniyle kışlama merkezi olarak düşünülebilir. Burada bir konuya daha değinmek istiyorum. Maalesef bizim arıcılarımız başka şehirlere gittiklerinde konaklama ya da kovanlarını koymak için ücret talep ediliyor. Oysa ülkedeki arıcıların büyük bölümü bizim ilimizde kışlamasına rağmen bizim bu yönde taleplerimiz olmuyor. Bizim gösterdiğimiz misafirperverliğin arıcılarımıza da başka illerde gösterilmesi en büyük arzumuz. MTSO Haber: Ürettiğiniz balın pazarlanması noktasında neler yapmayı düşünüyorsunuz?
Öncelikle yerel yönetimlerle temasa geçtik ve Mersin’de bal evleri oluşturmayı düşünüyoruz. Bu konuya sıcak bakan birkaç belediyemiz oldu. Halk ekmek gibi bal satış noktaları oluşturup burada uygun fiyatlı balları Mersin halkı ile buluşturacağız. Balın kalitesi konusunda arkasında duran, denetleyen bir birlik olmasının güven oluşması noktasında önemli olduğunu düşünüyoruz.
Önümüzdeki süreçte üniversitelerle de temasımızı artırıp bu güveni daha da üst noktalara taşıma hedefindeyiz. Şu anda fikrimizi projelendirme aşamasındayız. Bu fikrin hayata geçmesi adına yerel yönetimlerimizin tamamından destek bekliyoruz. Biz sağlıklı ve kaliteli bir ürünün halk ile buluşturulmasını önemli bir hizmet olarak görüyoruz. Bu nedenle yerel yönetimlerin de yanımızda yer alacağına inanıyoruz. Mersin nüfusunun yüzde 70’i şehirlerde yaşıyor. Bu grubun yüzde 50’sinin doğal bala ulaşma imkanı yok. Biz bu kişilere doğal bal ulaştırmak istiyoruz. Üstelik sadece bal da değil, propolis, polen gibi bal ürünlerinin de satışını gerçekleştireceğiz. Bunun yanında ilerleyen zamanda balı küçük yaşlarda sevdirip, faydalarını anlatmak adına ilkokullara yönelik projeleri hayata geçirmek istiyoruz. Okul sütü projesi gibi biz de yine yerel yönetimlerle temasa geçerek bal dağıtabiliriz. Böylece çocuklarımızın ballı süt içme imkanları olur. Yine satış noktasında e-ticaret de önemli. İnternet üzerinden satış adına da çalışmalarımız devam ediyor.
Kızıltan: “Kooperatifleşebilmek önemli”
MTSO Haber: Bize biraz da sektörün sorunlarından bahseder misiniz? Ne tür sıkıntılar yaşanıyor ve çözüm olarak ne yapılabilir?
Sektörümüzün en büyük sorunu Sahte ballar. Glikoz ile yapılan bal aromalı şuruplar. Düşünün ki eğer sahte bal olmazsa Türkiye’nin bal üretimi ihtiyacı karşılanamaz. Mevcut durumda hiç arı görmeden fabrikada glikoz şurubu ile üretilen çok miktarda bal var. Ancak biz Mersin’e gerçek bal yedirme konusunda iddialıyız. Bir diğer önemli sorun ise zirai ilaçlar. Özellikle ot ilaçları çevreye çok büyük zarar veriyor. Ot ilacı atılan yerde 10 yıl çiçek dahi yetişmiyor. Zirai ilaçlar nedeniyle ballar kalıntı sorunu ile karşı karşıya kalıyor. Aynı zamanda arıların zehirlenip ölmesine de yol açıyor. Bu noktada çiftçinin bilinçlenmesi, biyolojik mücadelenin artırılması çok önemli. Ayrıca desteklemeler de değişmeli. TKDK Destekleri çok önemli ya da bakanlık destekleri. Ancak bu destekler doğru yere ulaşmalı. Örneğin genç arıcılara arı ve kovan dağıtılıyor. Ancak bu alanda çalışmalarını devam ettirebilen kişi sayısı oldukça az. Bize göre ilk etapta bu işi yapan kişiler desteklenip güçlendirilmeli ardından yeni üreticilerin oluşumu sağlanmalı.
M
ersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Kızıltan, Mersin İli Arı Yetiştiricileri Biriliği Başkanı Adem Kurt ve Yönetim Kurulu Üyeleriyle bir araya geldi. Birlik çalışmaları hakkında bilgi alan Başkan Kızıltan, eğitim salonu ve dolum tesisini de gezerek incelemelerde bulundu. Balın halk sağlığı açısından önemine dikkat çeken Kızıltan, kenttin gerek ekonomisi gerekse halk sağlığı açısından büyük önem taşıyan böylesi bir değerin görmezden gelinemeyeceğini söyledi. Mersin’de üretilen balın pazarlanması noktasında her türlü desteği vermeye hazır olduklarını vurgulayan Kızıltan, Mersin’i çağrıştıracak bir isimle markalaşma çalışmaları yürütülebileceğini, kooperatifleşme ile elde edilecek güçle tüm sektörün topyekün çalışma içinde yer almasının sağlanabileceğini söyledi.
