Μάρτ ιος 2014
Νίκη Αρμάου Ο Κώστας Τσαούσης γράφει για το καινούργιο βιβλίο του Χρήστου Χωμενίδη και για τις γυναίκες της ζωής του
Εν λευκώ Ο Θέμης Καραμουρατίδης συζητά με τον Δημήτρη Χαλιώτη για τα δέκα χρόνια του στη δισκογραφία
Metropolis www.metropolispress.gr
Γιατρός αμέσου δράσεως! Η Ελευθερία Ζούρου, τα extreme sports και η βραβευμένη πλατφόρμα της Doctoranytime
Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο
Edito
3
Μάρτ ιος 2014
Δύο νέες γυναίκες Κώστας Τσαούσης kt@m-media.gr
Στο πρώτο τεύχος αυτής της νέας περιόδου -του Metropolis ως μηνιαίου περιοδικού- πρωταγωνιστούν δύο νέες σε ηλικία γυναίκες. Η Νίκη Αρμάου και η Ελευθερία Ζούρου. Η τελευταία επιλέχθηκε να είναι και το πρόσωπο του εξωφύλλου. Είναι μια νέα, δυναμική επιχειρηματίας που αν τύχαινε να συναντηθεί με τη Νίκη Αρμάου θα μπορούσαν -δεδομένων των εποχών- να κάνουν μαζί τις σκανδαλιές τους. «Τη νύχτα εκείνη του Ιουνίου, στη στενή παραλία μπροστά στην Αναργύρειο και Κοργιαλένειο Σχολή, ξαναγεννήθηκα. Η Νίκη που είδε ο ήλιος ανατέλλοντας στις έξι το πρωί, η Νίκη με το τσαλακωμένο φουστανάκι και με την άμμο στα μαλλιά, η Νίκη που βρήκε ένα καβούρι να έχει γραπωθεί με τις δαγκάνες του από το σουτιέν της δεν ήταν θυγατέρα, εγγονή, ανιψιά, συνάδελφος, κουτάβι και αγρίμι… Η Νίκη ήταν πια γυναίκα». Η Νίκη Αρμάου των Σπετσών στις αρχές της δεκαετίας του ΄60 μπορεί να είναι ένα μυθιστορηματικό πρόσωπο όπως σπεύδει να διευκρινίσει προς αποφυγή παρεξηγήσεων ο δημιουργός του Χρήστος Χωμενίδης, αλλά η περσόνα βασίζεται στη μητέρα του. Τη Νίκη Νεφελούδη. Μια γυναίκα που αγωνίζεται για τη διπλή απελευθέρωση της -την προσωπική και τη συλλογική- με ρίσκο!
Ενα ρίσκο που πήρε και η φίλη μας η Ελευθερία όταν αποφάσισε -σε άλλους καιρούς και με άλλα ήθη- με έξυπνες και καινοτομικές ιδέες και με πολλή επιμονή και μεράκι να καθιερωθεί ως μία από τις πλέον χαρακτηριστικές περιπτώσεις προσώπων της αναδυόμενης εγχώριας σκηνής των νεοφυών επιχειρήσεων. Η πλατφόρμα της με το όνομα Doctoranytime -μια πλατφόρμα που θα ζήλευε και ο ΕΟΠΥΥ/ΠΕΔΥ- βραβεύτηκε στα πρώτα της βήματα από την Εθνική Τράπεζα και στη συνέχεια βρήκε ιδιώτες επενδυτές πρόθυμους να μοιραστούν το ρίσκο της επένδυσης. Η Νίκη δεν πρόλαβε - ίσως και να μην θέλησε. Η Ελευθερία όμως θα μπορούσε αν ήθελε να είναι μια αυθεντική εκπρόσωπος της γενιάς της. [Διάβασα το μυθιστόρημα «Νίκη» του Χρήστου Χωμενίδη ακούγοντας τα CD «Εαρινή ισημερία» των Μίλτου Λογιάδη και Χρήστου Ζερμπίνου και “Dream a Little dream”, μια συνεργασία των Pink Martini και των The Von Trapps]
Index Νίκη... 12
Οδοιπορικό... 33
Ο Κώστας Τσαούσης γράφει για το καινούργιο βιβλίο του Χρήστου Χωμενίδη
Ο Τόλης Καπλάνι μας ταξιδεύει με τον φακό του στον αλβανικό βορρά
Αρμαντέιλ... 14 Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης σκηνοθετεί ένα κλασικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα
Doctor... 16
Οικονομί δης... 44
H Ελευθερία Ζούρου μιλάει για την πλατφόρμα της κάνοντας αναρρίχηση
Η νέα του ταινία «Μικρό ψάρι» έρχεται -επιτέλους- και στην Αθήνα
Color Youth... 20
Αλουμίνιο... 49
O Γιώργος-Κωνσταντίνος Χαρώνης και η Ελενα Διαμαντοπούλου ψηφίζουν για τα δικαιώματά τους
Η ιστορία μιας επιχείρησης, η διαδρομή μιας χώρας
ΣυνΑγορά...21
Καραμουρατί δης... 50
Το ΣυνΑθηνά κλείνει εννέα μήνες και επεκτείνεται σε ένα νέο project
Ο συνθέτης αφήνει για λίγο το πιάνο και μιλάει εφ’ όλης της ύλης με τον Δημήτρη Χαλιώτη
Discoball...22 Ο Νικήτας Καραγιάννης γράφει για τα μπαρ και τα κλαμπ της Αθήνας των ‘70s και των ‘80s
Πόλη... 54 Η Αθήνα μέσα από τα μάτια της φωτογράφου και αρχιτέκτονα Julia Anna Gospodarou
Survive... 56 Οι δύο μοναδικοί επιζήσαντες από την καταστροφή του κόσμου αγαπούν τη... Βάνα Μπάρμπα
Season 4... 28 Οι δράκοι του “Game of Thrones” ετοιμάζονται να βάλουν ξανά φωτιά στις οθόνες μας
METROPOLIS
2088... 30
Καλημερατζή... 60
Στην «Μπετονένια παραλία» του Βασίλη Μαυρογεωργίου, η Ακρόπολη είναι ένα... νησί!
Η Ναταλία γίνεται Σόφη για τις ανάγκες της σειράς «Τη μάνα μου τη λένε Γιάννη»
Κατερίνα... 32
Kymatographos... 65
Η Λένα Παπαληγούρα μεταμορφώνεται στη μούσα του Αύγουστου Κορτώ
Η Κορίνα Λεγάκη παίζει με τα κύματα στον τρίτο της δίσκο
1/1053
www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media Α.Ε. / Εδρα: Κύπρου 12Α Τ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο, τηλ. 210 4823977, φαξ 210 4832887 Διεύθυνση: Κώστας Τσαούσης Συντονισμός: Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Τσαπακίδης Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» Α.Ε.
Publi
5
Μάρτ ιος 2014
Μπορείς να μαντέψεις;
Τον Απρίλιο, λίγο πριν από το Πάσχα, βάλτε στο πρόγραμμά σας μια επίσκεψη στο Μουσείο Τηλεπικοινωνιών ΟΤΕ. Το Σάββατο 12 και την Κυριακή 13 Απριλίου το Μουσείο ετοίμασε για εσάς, γονείς και μικρά παιδιά, ένα εικαστικό εργαστήριο με τίτλο «Μάντεψε τι είναι». Πρόκειται για ένα μέρος από τα νέα, πρωτότυπα εκπαιδευτικά προγράμματα που σχεδίασε και προτείνει για φέτος το Μουσείο Τηλεπικοινωνιών (ΜΤ), τα οποία είναι εμπνευσμένα από τις συλλογές του. Τα προγράμματα είναι βασισμένα στην εκπαίδευση-ψυχαγωγία με βιωματική και διαδραστική προσέγγιση, μέσα από την επαφή και την επεξεργασία αυθεντικών εκθεμάτων, ώστε η μάθηση και η γνώση να γίνουν «παιχνίδι» στα χέρια των παιδιών.
Το εργαστήριο «Μάντεψε τι είναι» αποτελεί ένα παιχνίδι-εμπειρία που εξάπτει τη φαντασία και τη δίψα για μάθηση. Στο μεγάλο αυτό εικαστικό παιχνίδι, τα παιδιά γίνονται «υπερήρωες» του ΜΤ, όπως ο «Τηλεφωνούλης», ο «Δορυφοράκιας», ο «Φρυκτωρίδης» και μετά, μαζί με τα άλλα «παιδιά», τους γονείς, χωρίζονται σε ομάδες και όλοι τους, μέσα από ένα παιχνίδι ερωταπαντήσεων, συγκεντρώνουν πληροφορίες και ανακαλύπτουν τα μυστικά των τηλεπικοινωνιών. Τέλος, «συνδημιουργούν» το εικαστικό έργο τους, με ζωγραφική, κολλάζ, τυπώματα, πλαστελίνη και trash art με στένσιλ.
Παγκόσμια Ημέρα Τηλεπικοινωνιών - Διεθνής Ημέρα Μουσείων (17-18 Μαΐου) Και φυσικά μην ξεχάσετε τις «γιορτές» μας. Οι τηλεπικοινωνίες γιορτάζουν, τα μουσεία γιορτάζουν, και… «Οι Συλλογές μας Ενώνουν»! Αυτό είναι το κεντρικό θέμα του εορτασμού της Διεθνούς Ημέρας Μουσείων, που μας προτείνει φέτος το Διεθνές Συμβούλιο Μουσείων (ICOM). Και εμείς, στο Μουσείο, ετοιμάσαμε για εσάς ένα 8ήμερο (11-18 Μαΐου) γεμάτο εκπλήξεις, με δράσεις για όλη την οικογένεια. Γι' αυτό, γονείς και παιδιά, ενημερωθείτε για τα προγράμματά μας και ελάτε να γιορτάσουμε μαζί. OΛ Α ΤΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ΠΡΟΣΦΕΡΟΝΤΑΙ ΔΩΡΕΑΝ
Πρωτέως 25, 14564, Ν. Κηφισιά http://www.ote.gr/mouseio Δευτέρα-Παρασκευή, 09.00-16.00 και ένα Σαββατοκύριακο το μήνα. Επικοινωνία: Τηλ. 210-6201899, 210-6201999, Fax. 210- 8078119
2
Μάρ άρ ά ριο ιος ος ο ς Κο Κουρ υρο ρο ρ ουν υννιιώτη ώτης ώτ
Μάριος Κουρο ουνι ν ώτη ττη ης
Στέφαν Στέ φανος ςΚ Κασ αστρι ασ τρινάκ νάκη νάκ ης ς
Instantané 6
1
3
3
Νικήτας Καραγιάννης
7
1. Ο Σταύρος Θεοδωράκης με μαθητές Λυκείου στο Ηράκλειο Κρήτης 2. Ο Φοίβος Δεληβοριάς στο Passport 3. Οι Melios Balkana Mama στο Egalite 4. Ανοιξη στην Αθήνα
Μάρτ ιος 2014
Επιλογές
8
Στα χνάρια του κοσμοκαλόγερου Στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά θα βρεθεί ο Δημήτρης Καταλειφός τη Μεγάλη Τρίτη 15 Απριλίου. Μέσα στο κατανυκτικό πνεύμα των ημερών ο ηθοποιός θα συναντήσει για ακόμη μια φορά τον σκιαθίτη συγγραφέα Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη και θα διαβάσει μερικά από τα σημαντικά του διηγήματα. Σε μια κατανυκτική ατμόσφαιρα ο λόγος του Παπαδιαμάντη, η υποκριτική του Δημήτρη Καταλειφού και οι ήχοι των ψαλτάδων και μουσικών Κώστα και Λουκίας Κωνσταντάτου μπλέκονται γλυκά
με τα αρώματα της άνοιξης. «Το μοιρολόγι της Φώκιας», το «Ερως-Ηρως» και η «Παιδική Πασχαλιά» είναι τα τρία κείμενα που επέλεξε να παρουσιάσει ο ηθοποιός. Μαζί του οι Κώστας Κωσταντάτος στα κρουστά και ούτι και η Λουκία Κωνσταντάτου στο κανονάκι, παρεμβαίνουν μουσικά δίνοντας κλίμα και αίσθημα στον μύθο και στη λυρικότητα των κειμένων του σκιαθίτη λογοτέχνη.
Ωρα για κόμικς Το ετήσιο καθιερωμένο ραντεβού των απανταχού κομιξάδων στην Ελληνοαμερικάνικη Ενωση (Μασσαλίας 22, Κολωνάκι) πλησιάζει. Tο ένατο Comicdom Con Athens θα πραγματοποιηθεί στις 4, 5 και 6 Απριλίου έχοντας, όπως πάντα, στο πρόγραμμά του μπαζάρ ελληνικών καταστημάτων κόμικς και εκδοτικών εταιρειών, προβολές, workshops για την τεχνική του σεναρίου και της εικονογράφησης, sketch event με τη συμμετοχή διεθνών προσκεκλημένων και Ελλήνων σχεδιαστών, καθώς και τα Comicdom Awards, τα βραβεία κόμικς για τους Ελληνες δημιουργούς. Παράλληλα για όσους έχουν παιδιά θα υπάρχει και παιδικό πρόγραμμα με δημιουργικό παιχνίδι και ταινίες κινουμένων σχεδίων. Οσον αφορά τους επίσημους καλεσμένους, ξεχωρίζουμε ανάμεσά τους τον βραβευμένο με Eisner Award Βρετανό σχεδιαστή Glenn Fabry, γνωστό στον χώρο για τα θρυλικά εξώφυλλά του σε τίτλους όπως Hellblazer και Preacher, και τον Ισπανό σεναριογράφο Enrique Sánchez Abulí, συνδημιουργό του Torpedo 1936. Η είσοδος στον χώρο είναι ελεύθερη, σε κάθε περίπτωση πάντως φρόντισε να πας με μερικά χρήματα στην τσέπη γιατί τους πειρασμούς -και τις τιμές- που συναντάς στο μπαζάρ δύσκολα μπορείς να τους αποφύγεις.
«Ελα» στον Πειραιά Τον Δεκέμβριο η Ελεωνόρα Ζουγανέλη μας κάλεσε στην Ανοδο γιατί είχε κάτι να μας πει. Οσοι αποδεχτήκαμε την πρόσκληση μείναμε απόλυτα ικανοποιημένοι από ένα πρόγραμμα που είχε τα πάντα. Ενέργεια, όμορφες στιγμές, γνωστές μελωδίες και κυρίως τραγούδια από τη δισκογραφία της τραγουδίστριας. Ολα αυτά οδήγησαν στο να γίνουν sold out όλες οι εμφανίσεις της με πολλούς από τους θαυμαστές της να μην καταφέρνουν να μπουν στο μαγαζί της Πειραιώς. Την επιτυχία αυτή ακολούθησαν τέσσερις Παρασκευές στον Σταυρό του Νότου, σκηνή που έχει λατρέψει η Ελεωνόρα και έχει φιλοξενηθεί για πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα. Και ενώ οι περισσότεροι τραγουδιστές της γενιάς της -και όχι μόνο- κάνουν πια περιορισμένες εμφανίσεις, η Ελεωνόρα με την «Επιμονή» της και το ταλέντο συνεχίζει απτόητη. Αυτή τη φορά θα βρεθεί
στο στέκι του Πειραιά Passport για τέσσερις εμφανίσεις, στις 4, 5, 11 και 12 Απριλίου. Με τον τίτλο «Εχω κι άλλα να σου πω» η ερμηνεύτρια υπόσχεται να δώσει τον καλύτερό της εαυτό σε τραγούδια όπως το αγαπημένο της -και δικό μας- «Επιμονή σου» σε στίχους και μουσική του Κώστα Λειβαδά, το σήμα κατατεθέν της «Ελα», το «Μετακόμιση τώρα» και το «Να ‘σαι καλά» από τον τελευταίο της δίσκο και παλιότερες επιτυχίες της όπως το «Αν» και το «Κόψε και μοίρασε». Μαζί της ο Ευρυπίδης Ζερμενίδης στις ενορχηστρώσεις και την κιθάρα, ο Νίκος Πασσαλίδης στα έγχορδα, ο Γιώργος Θεοδωρόπουλος στα πλήκτρα, ο Παρασκευάς Κίτσος στο μπάσο και ο Γιάννης Αγγελόπουλος στα τύμπανα.
Αλλαγή πορείας Ταξίδεψε από το φεστιβάλ του Τορόντο μέχρι αυτό του Βερολίνου και τώρα ήρθε η ώρα να την απολαύσει και το ελληνικό κοινό. Ο λόγος για την ταινία του Γιώργου Σερβετά «Να κάθεσαι και να κοιτάς» που προβάλλεται στις ελληνικές αίθουσες από τη Feelgood από τις 20 Απριλίου. Πρόκειται για μια μικρογραφία της αθηναϊκής επαρχίας σε σκηνικό που θυμίζει γουέστερν. Μια λεηλατημένη από τους ανθρώπους ελληνική κωμόπολη, στην οποία φιλοδοξεί η Αντιγόνη να ζήσει ήρεμη την υπόλοιπη ζωή της. Η ηρωίδα φτάνει στον άδειο σταθμό και είναι αποφασισμένη να χτίσει ξανά την καθημερινότητά της στην πόλη όπου γεννήθηκε. Συναντιέται με την Ελένη, μια φίλη απ’ τα παλιά, πιάνει δουλειά ως καθηγήτρια αγγλικών στο τοπικό φροντιστήριο, τα φτιάχνει με τον Νίκο, ένα αγόρι σαφώς νεότερο και ευχάριστα αφελές. Η αναζήτηση της 30χρονης πρωταγωνίστριας για μια απλή ζωή στους ήσυχους δρόμους της μικρής πόλης σύντομα αποκαλύπτεται ελαφρώς πιο μπερδεμένη απ’ ό,τι είχε φανταστεί. Η Αντιγόνη, που είχε αποφασίσει μόνο να κάθεται και να κοιτά, σύντομα θα βρεθεί μπλεγμένη σε καταστάσεις που απαιτούν δράση. Παίζουν οι ηθοποιοί Μαρίνα Συμεού, Μαριάνθη Παντελοπούλου, Νίκος Γεωργάκης, Γιώργος Καφετζόπουλος, Κωνσταντίνος Σιραδάκης και Γιώργος Ζιόβας.
Εφηβική ματιά Για τρεις μέρες η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών θα γεμίσει με εφηβική ενέργεια, σχολικές τσάντες, φωνές και γέλια. Με διάθεση πενθήμερης αλλά και υπευθυνότητα μαθητές από σχολεία και δήμους θα συμμετάσχουν στο 3ο Φεστιβάλ Εφηβικού Θεάτρου. Από τις 11 έως τις 13 Απριλίου δεκατρείς εφηβικοί θίασοι από την Αθήνα και την περιφέρεια θα παρουσιάσουν παραστάσεις για τη ζωή των νέων του σήμερα. Με πρωτεργάτισσα την Σοφία Βγενοπούλου η Grasshopper Youth και η Στέγη δίνει την ευκαιρία στους νέους να συμμετάσχουν σε αυτόν τον θεατρικό μαραθώνιο, ένα πεδίο καλλιτεχνικής ανταλλαγής και γόνιμου προβληματισμού και να παρουσιάσουν κείμενα που έχουν διαμορφωθεί στη διάρκεια θεατρικών εργαστηρίων. Μέσα από την αλληλεπίδραση εφηβικών θεατρικών ομάδων με έμπειρους και καταξιωμένους καλλιτέχνες του θεάτρου, οι δεκατρείς εφηβικοί θίασοι που συμμετέχουν στο φεστιβάλ ολοκληρώνουν το συναρπαστικό ταξίδι τους και υψώνουν τη δική τους φωνή. Από το φεστιβάλ της περυσινής χρονιά προέκυψε το έργο του Λένου Χρηστίδη «Το τρένο» που παρουσιάζεται από τον Νοέμβριο στη Μικρή Σκηνή της Στέγης.
Επιλογές
10
Graffiti... παντού Μια έκθεση που δύσκολα θα την «πάντρευε» κανείς με τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών διοργανώνει η τελευταία, αρχής γενομένης από τις 11 Απριλίου και με διάρκεια έως τα μέσα Ιουλίου. Συγκεκριμένα, οι λάτρεις της ελληνικής graffiti & street art σκηνής, όπως αυτή αποτυπώνεται σήμερα στους δρόμους της Αθήνας και άλλων μεγάλων πόλεων της Ελλάδας, θα έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν στο εσωτερικό του επιβλητικού κτιρίου της λεωφόρου Συγγρού σαράντα έργα από ισάριθμους graffiti και street artists, οι οποίοι προέκυψαν μέσα από έναν μεγάλο αριθμό συμμετοχών που ανταποκρίθηκαν στην ανοικτή πρόσκληση ενδιαφέροντος της Στέγης πριν από μερικούς μήνες. Τα έργα θα δημιουργηθούν επί τόπου και θα καλύψουν τους τοίχους, τις κολώνες, το δάπεδο του εκθεσιακού χώρου, αλλά και τα αυτοκίνητα που θα τοποθετηθούν μέσα σε αυτόν. Θα υπάρχει, επιπρόσθετα, making of video υλοποίησης των έργων, ενώ παράλληλα η έκθεση θα συνοδεύεται από κατάλογο με φωτογραφικό υλικό των έργων και με πληροφορίες για τους καλλιτέχνες.
Ιταλικός λυρισμός Μετά τη μεγάλη επιτυχία της «Γκόλφως», ο Νίκος Καραθάνος σκηνοθετεί φέτος ένα ιδιαίτερο έργο στην Σκηνή «Νίκος Κούρκουλος» του Εθνικού Θεάτρου. Από τις 28 Μαρτίου ο γνωστός σκηνοθέτης παρουσιάζει μια διασκευή πάνω στο «Δεκαήμερο» του Βοκάκιου σε μια παράσταση ακατάλληλη για θεατές κάτω των 18 ετών. Πρόκειται για ένα έργο που αποτελείται από εκατό νουβέλες γραμμένες από το 1349 έως το 1351, στο οποίο ο Βοκάκιος αποκαλύπτει ολοκληρωμένο τον ποιητικό κόσμο του που είναι γεμάτος έρωτα, ευφυΐα και ουμανισμό.
Με αφορμή κάποιους από τους ήρωες του «Δεκαήμερου», δημιουργείται ένα μυσταγωγικό θέαμα για τον έρωτα. Κοσμικοί και καλόγεροι, γυναίκες και άνδρες, πονηροί και αθώοι, όλοι τους εκστατικοί μπροστά στα μυστήρια της φύσης ρίχνονται στο παιχνίδι του έρωτα χωρίς δικλίδες ασφαλείας. Τη δραματουργική επιμέλεια της παράστασης έχει κάνει η Λένα Κιτσοπούλου, ενώ μαζί με τον Νίκο Καραθάνο παίζουν μεταξύ άλλων ο Αγγελος Παπαδημητρίου, ο Χρήστος Λούλης και η Λυδία Φωτοπούλου.
Εμπρός καλό μου ποδήλατο! Τώρα που ο άνοιξε ο καιρός και μαζί του και η διάθεσή μας, πολλοί από εμάς αφήσαμε πίσω τις δικαιολογίες και αφού βγάλαμε από την άχαρη αποθήκη το ποδήλατο μας το... ξανασυστήσαμε στην πόλη. Πέρα από τις μοναχικές μας βόλτες, όμως, μας δίνεται η ευκαιρία και για ομαδική ποδηλατάδα: Συγκεκριμένα, την Κυριακή 6 Απριλίου, ο Οργανισμός Πολιτισμού Αθλητισμού και Νεολαίας του Δήμου Αθηναίων διοργανώνει τον «21ο Ποδηλατικό Γύρο της Αθήνας», ο οποίος θα είναι αφιερωμένος στην Παγκόσμια Ημέρα Υγείας (7 Απριλίου). Το μήνυμα που επιδιώκει να περάσει η βόλτα με τα αγαπημένα μας δίτροχα, σαφές και αυτονόητο: «Αγαπάς την υγεία σου… πάρε ποδήλατο». Οσοι πιστοί προσέλθετε, θα πρέπει καταρχάς να δηλώσετε συμμετοχή (περισσότερες πληροφορίες στο www.cityofathens.gr/ node/23789) και ακολούθως να βρίσκεστε την ημέρα της εκκίνησης στις 10 το πρωί στην πλατεία Κοτζιά. Ανάλογα με τις ορέξεις, τα γούστα και τη φυσική σας κατάσταση, μπορείτε να επιλέξετε μεταξύ διαδρομών απόστασης 3 και 9 χλμ., ενώ για τα ΑμΕΑ και τα πιτσιρίκια θα υπάρχει διαδρομή 900 μέτρων, η οποία θα έχει ως σημείο εκκίνησης τη συμβολή των οδών Αθηνάς & Ερμού. Αλυσίδα γρασαρισμένη, λάστιχα φουσκωμένα, φρένα τσεκαρισμένα, κράνος ανά χείρας και φύγαμε!
«Η Στέγη λατρεύει τις ανατροπές και με αυτήν ακριβώς τη διάθεση αποφασίσαμε να προχωρήσουμε σε αυτή την ενέργεια», είχε δηλώσει στη Metropolis όταν δημοσιοποιήθηκε το κάλεσμα η κα Μαριλένα Καρρά, καλλιτεχνική διευθύντρια εικαστικών της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών και επιμελήτρια της έκθεσης. «Αυτό που επιζητούμε είναι να καταγράψουμε μια δυναμική που ενδεχομένως κάποιες φορές να περνά απαρατήρητη και που πολλοί την ταυτίζουν με τον βανδαλισμό ή απλώς με τις βρώμικες όψεις των κτιρίων. Εμείς εδώ στη Στέγη, αντιθέτως, πιστεύουμε πως οι καλλιτέχνες του δρόμου έχουν πολλά να πουν». Αν έχετε και εσείς την ίδια άποψη, δεν έχετε παρά να την επαληθεύσετε και από κοντά.
Τρισδιάστατη φύση Η νέα έκθεση του Γιώργου Αυγέρου με τίτλο «Εικόνα και ψευδαίσθηση» φιλοξενείται έως τις 17 Απριλίου στην Γκαλερί Ζουμπουλάκη. Ο κρητικός ζωγράφος έχει συμμετάσχει με πίνακές του σε πολλές ομαδικές εκθέσεις, ενώ από το 1990 φτιάχνει γλυπτά και κατασκευές. Η πρόσφατη δουλειά του αποτελείται από διαφάνειες πάνω στις οποίες έχει σχεδιάσει διαφορετικά στοιχεία κάθε θέματος με κάρβουνο και χρώμα, μια τεχνική που εμπνεύστηκε ο ίδιος και η οποία δίνει στα έργα του ένα τρισδιάστατο αποτέλεσμα. «Ασπρόμαυρα τοπία, δέντρα και λιβάδια, δάση και κλαδιά δέντρων- εικόνες γεμάτες φως και υγρασία – αποτελούν τα έργα του Γιώργου Αυγέρου, αυτά τουλάχιστον που παρουσίασε τα τελευταία χρόνια», σημειώνει η Πέγκυ Κουνενάκη. «Η ψευδαίσθηση της τρίτης διάστασης είναι κάτι που απασχολεί τους ζωγράφους από την κλασσική αρχαιότητα –όπου και έγιναν τα πρώτα βήματα– μέχρι σήμερα. Άλλοι την απορρίπτουν, άλλοι την δέχονται και τη χρησιμοποιούν. Εγώ για ένα διάστημα ανήκα στην πρώτη κατηγορία μέχρι την στιγμή που ξεκίνησα μια σειρά έργων ανθρωποκεντρικών επεξεργασμένων στον υπολογιστή και με τελικό σκοπό να εκτυπωθούν σε διαφάνεια σαν τις ακτινογραφίες» δηλώνει ο ίδιος.
Beat στα όρια
Ιστορίες επανασύνδεσης Με την πρόσφατη παράσταση του έρχεται για τρίτη φορά στην Αθήνα ο ιδιοφυής Βρετανός δημιουργός Tim Crouch. Μαζί με τον στενό του συνεργάτη Andy Smith θα ανεβάσουν στο Bios την περφόρμανς «What Happens to the hope at the end of the evening» σε σκηνοθεσία του Karl James, η οποία έχει ήδη παρουσιαστεί στο φεστιβάλ Almeida στο Λονδίνο και στο Forest Fringe του Εδιμβούργου το 2013. Η ιστορία εκτυλίσσεται ένα απόγευμα, ένα οποιοδήποστε απόγευμα, που δύο φίλοι συναντιούνται ξανά μετά από πολύ καιρό. Η ιστορία μιας επανα-
σύνδεσης, μιας επανάληψης και μίας προδοσίας. Ένα ταξίδι στην απόσταση που χωρίζει τις αντικρουόμενες απόψεις, την δράση και την αδράνεια, τις διαφορετικές μορφές, τους φίλους. Μια σειρά από αντιθέσεις συνθέτει αυτή την περίεργη συνάντηση μεταξύ παλιών φίλων, μπερδεύοντας την πραγματικότητα με το θέατρο με πολύ χιούμορ και απαράμιλλη σοβαρότητα την ίδια στιγμή. Ενα μήνυμα του Βρετανού σκηνοθέτη για το πως το θέατρο μπορεί να αλλάξει τον τρόπο που σκεφτόμαστε.
Στην Αγίας Ελεούσης, στο Μοναστηράκι, εκεί που κάποτε βρισκόταν το Venue του Βασίλη Τσιληχρήστου στεγάζεται εδώ και λίγες καιρό το Stage Volume 1, ο νέος συναυλιακός χώρος της Didi Music. Μετά τον Παύλο Παυλίδη και τον Γιάννη Αγγελάκα,ο Κωνσταντίνος Βήτα ετοιμάζεται για ένα αναδρομικό live στη συγκεκριμένη σκηνή. Και εκεί που στο μικρό στενάκι του κέντρου έκαναν ουρά κάθε Σάββατο οι φαν του πιο πετυχημένου Έλληνα dj στις 26 Απριλίου θα περιμένουν με ανυπομονησία οι φίλοι της ηλεκτρονικής μουσικής, πιστοί σε κάθε ραντεβου΄με τον Κωνσταντίνο Βήτα. Αυτή τη φορά ο τραγουδοποιός θα παρουσιάσει ένα full band ηλεκτρονικό σετ, με κομμάτια από όλη του την δισκογραφία. Το «Κύμα», τα «Χρυσάνθεμα» αλλά και τραγούδια από τον τελευταίο του δίσκο «Αντήχηση» θα είναι σίγουρα στο πρόγραμμα και φυσικά «Το τυχερό μου αστέρι» που έγραψε ο Βήτα για τον Γιάννη Παλαμίδα αλλά δεν παραλείπει σχεδόν σε καμία του εμφάνιση.
12
Κείμενο: Κώστας Τσαούσης
13
Μάρτ ιος 2014
Η Νίκη του Χωμενίδη Το καινούργιο βιβλίο του Χρήστου Χωμενίδη έχει ως τίτλο το πιο αγαπημένο όνομα για τον ίδιο τον συγγραφέα: Νίκη. Ενα γυναικείο όνομα - σίγουρα το όνομα της μητέρας του, αλλά όχι μόνο. Στις πρώτες σελίδες του βιβλίου υπάρχει ένα σημείωμα και σε αυτό ο συγγραφέας επισημαίνει τα εξής: «Η Νίκη Αρμάου είναι βασισμένη στη μάνα μου, Νίκη Νεφελούδη. Η Νίκη Αρμάου όμως είναι μυθιστορηματικό πρόσωπο. Το ίδιο συμβαίνει με όλους όσοι παρελαύνουν στις σελίδες του παρόντος βιβλίου. Αποτελούν τις αντανακλάσεις ανθρώπων οι οποίοι έζησαν και έδρασαν στ’ αλήθεια, σε έναν κόσμο μυθοπλασίας. Ως συγγραφέας, μένω πιστός όχι στο γράμμα αλλά στο πνεύμα της ιστορίας του καθενός. Και της Ιστορίας. Ανασυνθέτω τα γεγονότα, αυθαιρετώντας ενίοτε καλλιτεχνικά, με τη φιλοδοξία να φτάσω μέχρι το μεδούλι τους. Να ανακαλύψω τη βαθιά ουσία τους. Και αγωνιώ, από την αρχή έως το τέλος, να μην υποτιμήσω και να μην αδικήσω κανέναν». Νίκη Αρμάου, Νίκη Νεφελούδη, αλλά και Νίκη Χωμενίδη. Η τελευταία είναι η «Νικούλα» του φίλου μου Χρήστου, η μονάκριβη κόρη του. Η αφορμή και το χρέος για να γραφτεί το βιβλίο-ποταμός. «Θα ήθελα να γνωρίζει η κόρη μου τις ρίζες της», μου λέει ο Χωμενίδης, για να μου εξομολογηθεί στη συνέχεια ένα μικρό αλλά μονακριβό μυστικό: «Σκέφτομαι να χαρίσω στην κόρη μου ένα αντίτυπο του βιβλίου. Θα είναι αποκλειστικά και μόνο για αυτήν. Το δικό της αντίτυπο. Η Νίκη Αρμάου θα λέγεται και θα είναι η Νίκη Νεφελούδη, η κόρη του Βασίλη Νεφελούδη και η γυναίκα του Αλέξανδρου Χωμενίδη». Πάντως, έτσι κι αλλιώς το βιβλίο είναι αφιερωμένο στην κόρη του και σε όλα τα παιδιά της ηλικίας της. Και αυτό γιατί ο συγγραφέας πιστεύει πως «για να απελευθερωθείς από το παρελθόν, πρέπει να το μάθεις». Το νέο μυθιστόρημα του Χωμενίδη -περίπου 500 σελίδες-, το οποίο θα βρίσκεται στα ράφια των βιβλιοπωλείων πριν από το Πάσχα από τις εκδόσεις Πατάκη, δεν έχει μόνο ως τίτλο ένα γυναικείο όνομα, αλλά κυριαρχείται από την αρχή ως το τέλος
από τις γυναίκες. Εκείνες διαμορφώνουν το σκηνικό και το πλαίσιο δράσης, εκείνες εξουσιάζουν την πλοκή και κρατούν το ενδιαφέρον του αναγνώστη ζωντανό από την πρώτη έως την τελευταία σελίδα. Είναι οι πρωταγωνίστριες. Ολες όμως γυρίζουν γύρω από το βασικό πρόσωπο αναφοράς. Τη Νίκη. Εκείνη είναι η επικεφαλής του χορού. Οι άλλες έρχονται και φεύγουν ή παραμένουν στην άκρη της σκηνής μέχρι να τις καλέσει και πάλι να φανερωθούν η Νίκη. Γύρω από τη Νίκη λοιπόν, η πολυμήχανη γιαγιά της, η στρατευμένη μάνα της, αλλά και οι θείες της - με τις τελευταίες να αντιπροσωπεύουν την άλλη πλευρά του λόφου. Αλλωστε, ο Χωμενίδης διά της Νίκης δεν είναι υπέρ των αποκλεισμών. Ολες οι γυναίκες που βρέθηκαν στο διάβα της ζωής της Νίκης έχουν έναν ρόλο ανεξαρτήτως φρονημάτων… Ακόμη και οι θείες της Νίκης, των οποίων οι άνδρες βρέθηκαν να υπηρετούν τον Μεταξά και τις δωσιλογικές κυβερνήσεις της Κατοχής. Και όλα αυτά οφείλονται στη Νίκη που έχει αποφασίσει να ξεμπερδέψει με τη μιζέρια της Αριστεράς και να δοθεί στη ζωή, στην ίδια τη ζωή χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Το νέο μυθιστόρημα του Χωμενίδη είναι πέραν όλων των άλλων η ιστορία ενός νέου κοριτσιού που ζει -ακόμη και αγέννητητον αγώνα για μια νέα ζωή, για μια απελευθέρωση και συνάμα συμμετέχει και η ίδια στον αγώνα για τη δική της απελευθέρωση. «Η Νίκη δίνει έναν διπλό αγώνα απελευθέρωσης», λέει ο Χωμενίδης. Και έχει δίκιο. Αλλωστε, είναι κάτι που μπορεί να το αναγνωρίσει εύκολα και ο αναγνώστης στο τελευταίο μέρος του βιβλίου, όπου η Νίκη βρίσκει τον λυτρωμό της, παραδομένη στον έρωτα της για τον Αλέξανδρο. Αυτή είναι η δική της επανάσταση. Και δεν είναι ούτε λίγη, ούτε μικρή… Στο σημείο αυτό δύο-τρεις διευκρινίσεις από τη δική μου πλευρά είναι αναγκαίες προς αποφυγή παρεξηγήσεων. Διάβασα, ουσιαστικά «ρούφηξα» το βιβλίο. Ο Χωμενίδης, σταθερός φίλος από χρόνια, είχε τη καλοσύνη να μου στείλει το βιβλίο σε ηλεκτρονική μορφή, πριν ακόμη εκδοθεί. Μία-δύο ημέρες μετά συναντηθήκαμε και συζητήσαμε τα πάντα. Το βιβλίο ήταν και πάλι μόνο η αφορμή…
Πηγαίνοντας να τον συναντήσω είχα στο μυαλό μου να τον ρωτήσω αν ξέρει ή αν κατάλαβε ποτέ να μου πει γιατί στην εποχή του πατέρα της Νίκης ή ακόμη και σε αυτή της Νίκης οι άνθρωποι έδιναν τη ζωή τους για μια ιδέα, για ένα κόκκινο λάβαρο, για τη μακρινή Σοβιετική πατρίδα. Φεύγοντας είχα ξεχάσει την απάντηση του. Δεν θυμάμαι καν αν μου έδωσε απάντηση ή αν και εγώ επέμενα στην ερώτηση. Αλλωστε, κρατώ την απάντηση που έδωσε στον Αντώνη Αρμάο -τον πατέρα της Νίκης Αρμάου- ο στρατολόγος του στο ΚΚΕ για την κόκκινη παντιέρα που θα ανέμιζε κάποια στιγμή στην Ακρόπολη. Τόση πίστη… Σε κάθε περίπτωση πάντως, το νέο μυθιστόρημα του Χωμενίδη διαβάζεται απνευστί, χωρίς κανείς να έχει προηγουμένως εντρυφήσει στη νεοελληνική ιστορία. Η «Νίκη» του Χωμενίδη διαβάζεται σαν ζεστό ψωμάκι και από όλους όσοι δεν γνωρίζουν τα πριν και τα μετά της Μικρασιατικής εκστρατείας, τα πρόσωπα και τα πράγματα στο ΚΚΕ πριν και μετά την επέμβαση της Γ΄ Διεθνούς που έφερε στην αρχηγία του κόμματος τον Νίκο Ζαχαριάδη, το καθεστώς του Μεταξά, την Εθνική Αντίσταση, τον Εμφύλιο και τις διώξεις για τον κόσμο της Αριστεράς. Τα περισσότερα από αυτά τα πρόσωπα της ιστορίας περνούν μέσα από τις σελίδες του μυθιστορήματος: και ο Μεταξάς, και ο Ζαχαριάδης, αλλά και ο Πέτρος Κόκκαλης, ο πατέρας του επιχειρηματία Σωκράτη Κόκκαλη. Με άλλα λόγια, το μυθιστόρημα αναπνέει πολιτικά όπως και ο ίδιος ο συγγραφέας που δεν μπορεί και δεν θέλει επ' ουδένι να απολέσει την ταυτότητά του. Οσο κι αν ακούγεται βαρύγδουπο, στο πρόσωπο του 48χρονου συγγραφέα συναντιούνται τα δύο ιστορικά ρεύματα του εργατικού κινήματος του 20ού αιώνα. Ο φίλος μου ο Χρήστος είναι εγγονός του Βασίλη Νεφελούδη (Νο 2 για πολλά χρόνια του ΚΚΕ) και του εκτελεσμένου από τους Γερμανούς Χρήστου Χωμενίδη, ηγέτη του μικρού Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας.
14
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης/ Φωτογραφίες: Τάκης Λυκοτραφίτης
15
Μάρτ ιος 2014
Μια παράσταση... 1214 σελί δων Ενα κλασικό μυθιστόρημα του 19ου αιώνα. Μία συναρπαστική ιστορία μυστηρίου. Και δύο από τους πιο ταλαντούχους ηθοποιούς της νεότερης γενιάς. Ο Κωνσταντίνος Ασπιώτης και η Μαρία Κίτσου ενώνουν τις δυνάμεις τους και φέρουν με επιτυχία εις πέρας μία πραγματικά… επικίνδυνη (θεατρική) αποστολή! Να μεταφέρουν στη σκηνή το 1214 σελίδων μυθιστόρημα του Ουίλκι Κόλλινς «Αρμαντέιλ» στο Σύγχρονο Θέατρο / Εταιρεία Θεάτρου. Εναν χρόνο μετά τη συνάντησή τους στα «Κόκκινα Φανάρια», που σκηνοθέτησε ο Κωνσταντίνος Ρήγος στο Εθνικό Θέατρο οι δυο τους βρίσκονται και πάλι αυτή τη φορά σε ένα πολύ πιο προσωπικό project. «Συνεργαζόμενοι στις πρόβες πέρυσι είδαμε ότι είχαμε πάρα πολλά κοινά, κοινούς κώδικες, κοινά όνειρα, κοινές ανάγκες… Κολλήσαμε αμέσως. Θέλαμε πολύ να κάνουμε κάτι μαζί», μου εξομολογείται η Μαρία. «Και το ‘’Αρμαντέιλ’’ πώς προκύπτει;» αναρωτιέμαι. «Εγώ είμαι μανιακή με τη λογοτεχνία. Και ειδικότερα με ενδιαφέρει πολύ η λογοτεχνία του 18ου και 19ου αιώνα», μου λέει η Μαρία. «Τον Ουίλκι Κόλλινς τον ήξερα. Δεν είχα διαβάσει άλλα έργα του. Είχα όμως διαβάσει υποθέσεις βιβλίων του και με είχε κερδίσει. Διάβασα λοιπόν το 2012 το ‘’Αρμαντέιλ’’ στα αγγλικά και ενθουσιάστηκα! Κι αμέσως σκέφτηκα πόσο ονειρεμένο θα ήταν κάποια στιγμή να μεταφερθεί αυτό το βιβλίο στο θέατρο και να συμμετέχω σε αυτή την παράσταση. Περνάει ο καιρός, δίνω το βιβλίο στον Κωνσταντίνο να το διαβάσει και ενθουσιάζεται κι αυτός. Και μου λέει ‘’γιατί δεν κάνουμε το Αρμαντέιλ;’’ Του λέω ‘’είσαι τρελός; πώς θα το κάνουμε;’’» 1214 σελίδες, κινηματογραφική πλοκή και ένα μυθιστόρημα εποχής. Γυρνάω στον Κωνσταντίνο. «Πρέπει να είσαι όντως τρελός!» του λέω χαριτολογώντας. «Ο φόβος πάντα με κινεί. Κι όπως λέει και ο πολύ αγαπημένος μου Μιχαήλ Μαρμαρινός: ‘’Εκεί που φοβάσαι να πηγαίνεις’’. Είναι μία φράση που την κουβαλάω, γιατί με εξελίσσει και με κάνει να σκέφτομαι παραπάνω απ’ ό,τι μου επιτρέπει
η τεμπέλικη διάθεσή μου. Κάπως έτσι όταν η Μαρία μου έδωσε να διαβάσω το ‘’Αρμαντέιλ’’ είπα αμέσως να το κάνουμε στο θέατρο», παρατηρεί ο Κωνσταντίνος ομολογώντας ότι «είναι τρομακτικό να σκέφτεσαι ότι έχεις να κάνεις μία παράσταση με έναν πολυμελή για τα δικά μου δεδομένα θίασο, που προϋποθέτει ταυτόχρονα μία τόσο γερή διασκευή του βιβλίου, η οποία θα μπορεί να κρατάει την ουσία του έργου, αλλά θα καταλήγει σε μία παράσταση λογικής διάρκειας». 210 λεπτά. Τουτέστιν τρεισήμισι ώρες. Δεν είναι ακριβώς αυτό που λες «λογική διάρκεια» παράστασης. Το βρίσκω λίγο too much και τους το λέω. Διαφωνούν. «Δεν καταλαβαίνω γιατί το καλοκαίρι στο Φεστιβάλ Αθηνών που βλέπουμε έργα με τεράστια διάρκεια, έξι ώρες, 12 ώρες ή ακόμα και 24 ώρες (!), ο κόσμος πηγαίνει και είναι sold out οι παραστάσεις; Γιατί ξαφνικά οι ίδιοι θεατές φοβούνται τον χειμώνα να δουν μία παράσταση μεγάλης διάρκειας;» σχολιάζει η Μαρία. «Εγώ επίσης δεν καταλαβαίνω γιατί όταν ένας θεατής έχει την ευκαιρία με το ίδιο εισιτήριο να δει ένα θέαμα τρεισήμισι ωρών προτιμά να δει μία παράσταση μίας ώρας», συμπληρώνει ο Κωνσταντίνος. Και οι δύο πάντως δεν έχουν κανένα άγχος με τη διάρκεια της παράστασης και το αν κουράσουν τους θεατές. «Εχει τόσο καταιγιστική πλοκή το έργο που σε κρατάει κολλημένο στη θέση σου», μου εξηγεί η Μαρία. Ηρθε η ώρα λοιπόν να μιλήσουμε για το «Αρμαντέιλ». Τους ζητάω να με βάλουν στο κλίμα… «Ενας άνθρωπος, λίγο πριν πεθάνει, γράφει ένα γράμμα στον γιο του με την εντολή να το ανοίξει όταν θα είναι σε ηλικία να το κατανοήσει. Εκείνος το ανοίγει 19 χρόνια μετά. Και έχει μέσα μία φοβερή προειδοποίηση. Αποκαλύπτεται ένα έγκλημα που έκανε ο πατέρας του και τον προειδοποιεί να μείνει μακριά από τα πρόσωπα που ενεπλάκησαν σε αυτή την παλιά ιστορία», μου λέει ο Κωνσταντίνος. «Κι αυτό διότι πιστεύει ότι επειδή δεν έχει αποδοθεί δικαιοσύνη γι’ αυτό το έγκλημα, η τιμωρία θα περάσει στον γιο του» προσθέτει η Μαρία. «Η κατακλείδα αυτού του γράμματος είναι πάνω απ’ όλα να αποφύγει ο άνθρωπος αυτός τον γιο
αυτού που σκότωσε ο πατέρας του, ο οποίος έχει ακριβώς το ίδιο όνομα με εκείνον!» συνεχίζει ο Κωνσταντίνος. «Του λέει: ‘’Μην αφήσεις ποτέ τους δύο Αλαν Αρμαντέιλ να συναντηθούν σε αυτόν τον κόσμο! Ποτέ!’’ Αυτοί όμως συναντιούνται», μου αποκαλύπτει και σταματά. «Τα υπόλοιπα στην παράσταση…» μου λέει με νόημα. «Είναι ένα βαθιά ανθρώπινο έργο. Ολοι οι ήρωές του δίνουν τη δική τους προσωπική μάχη. Παλεύουν με τις αδυναμίες τους, μάχονται να ισορροπήσουν ανάμεσα στο καλό και το κακό. Κι όλο αυτό είναι αριστοτεχνικά σκιαγραφημένο από τον συγγραφέα. Πραγματικά γίνεσαι κοινωνός των σκέψεών τους και συγκλονίζεσαι από τα μεγάλα ερωτήματα, όπως αυτό το ερώτημα για τη μοίρα… Υπάρχει ή δεν υπάρχει πεπρωμένο; Είναι κάτι που με απασχολεί από μικρή», μου επισημαίνει η Μαρία, που μοιάζει πραγματικά ερωτευμένη με το συγκεκριμένο μυθιστόρημα. Ο Κωνσταντίνος σπεύδει να μου τονίσει ότι τόσο το μυθιστόρημα, όσο και η παράσταση, που φέρει τη σκηνοθετική του υπογραφή, έχουν μεταφυσικό χαρακτήρα. «Αυτό το ερώτημα για τη μοίρα και το πεπρωμένο είναι κάτι που παίρνει μεταφυσικές διαστάσεις. Είμαστε ή όχι κύριοι του πεπρωμένου μας; Και η ανθρώπινη βούληση μπορεί να υποτάξει τη μοίρα; Είναι σαν οι άνθρωποι να είναι μαριονέτες ενός αόρατου σχεδίου». Οσο κι αν φάνταζε ακατόρθωτο στην αρχή η Μαρία και ο Κωνσταντίνος τα κατάφεραν. Εστησαν μία αξιοζήλευτη παράσταση με σκοτεινή ατμόσφαιρα, ακριβό λόγο, δαιδαλώδη πλοκή, καλές ερμηνείες και υψηλά στάνταρ όσον αφορά στην παραγωγή. «Το Σύγχρονο Θέατρο / Εταιρεία Θεάτρου μας παραχώρησε ευγενικά τον χώρο του και μας ενέταξε στο ρεπερτόριό του, που έχει φέτος κεντρικό άξονα τη δραματοποιημένη λογοτεχνία. Οσον αφορά το καθαρό κομμάτι της παραγωγής ευτυχώς έχουμε καλούς φίλους», μου υπενθυμίζει ο Κωνσταντίνος. «Ολοι τους έχουν δώσει τον καλύτερό τους εαυτό με πολλή αυταπάρνηση και μεράκι», συμπληρώνει η Μαρία κα ο Κωνσταντίνος καταλήγει: «Επίσης έχουμε δανειστεί, τρεφόμαστε λιτά και ελπίζουμε…»
16
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφίες: Στέφανος Καστρινάκης
17
Μάρτ ιος 2014
Η πλατφόρμα της Ελευθερίας
Οδηγώντας στην Αττική Οδό την περασμένη Δευτέρα με κατεύθυνση το The Wall στην Παλλήνη, για να κάνουμε τη φωτογράφιση της Ελευθερίας Ζούρου, προσπαθούσα να σκεφτώ από πού θα πρωτοξεκινήσω την κουβέντα μαζί της. Τη βραβευμένη πλατφόρμα της για να κλείνεις ραντεβού με γιατρούς, το doctoranytime. gr, τη γνώριζα ήδη. Οπότε είπα να αρχίσω με τη φωτογραφία που μου τράβηξε το ενδιαφέρον περισσότερο από όλες στο Facebook τους τελευταίους μήνες: η ίδια να κάνει αλεξίπτωτο πλαγιάς στο Νεπάλ την 1η Ιανουαρίου και η γη κάτω από τα πόδια της να φαίνεται σε σμίκρυνση. Δίπλα η λεζάντα «το 2014 ξεκίνησε στον ουρανό και εκεί σκοπεύω να μείνω». Αποφάσισα μάλιστα να το συνδυάσω με την πρόταση που μου έκανε λίγες ώρες πριν, να κάνουμε τη φωτογράφιση πάνω σε παραπέντε. Μία ιδέα φυσικά που απορρίφθηκε με συνοπτικές διαδικασίες, μια και τρέμω τα ύψη. Της τα λέω, γελάει και η η απάντησή της έρχεται άμεσα. «Λατρεύω τα extreme sports και τα ταξίδια. Προσπαθώ να ταξιδεύω πολύ και σε κάθε χώρα που επισκέπτομαι επιλέγω να κάνω ό,τι έχει να προσφέρει, σκι, καγιάκ, canyoning (κατάβαση φαραγγιών), παραπέντε». Σε ένα από τα ταξίδια αυτά, και συγκεκριμένα στην Ουγκάντα, πήρε και την οριστική απόφαση να ξεκινήσει τη λειτουργία του doctoranytime.gr. Οπως μου εξηγεί ήταν ήδη 30 ετών, είχε εργαστεί για 10 χρόνια σε πολυεθνικές εταιρείες, είχε πάρει την εμπειρία που χρειαζόταν, αλλά είχε δώσει κιόλας σημαντικό χρόνο από τη ζωή της και πολλή ενέργεια. «Ολα αυτά ήθελα να τα αλλάξω και
να κυνηγήσω το όνειρό μου, να δημιουργήσω δηλαδή την εταιρεία μου που θα λειτουργούσε με τον τρόπο που θα εξέφραζε τις αξίες μου και τις αρχές μου, δίκαια, ευχάριστα και ανταποδοτικά. Και ήμουν σίγουρη ότι ο πολύπαθος χώρος της υγείας ανταποκρινόταν σε αυτά τα κριτήρια». Η ιδέα βέβαια της είχε μπει στο μυαλό αρκετό καιρό πριν, όταν χρειάστηκε να κλείσει ραντεβού με γιατρούς για να κάνει ορισμένες προληπτικές εξετάσεις. «Ο φόρτος εργασίας και το πρόγραμμά μου, αλλά και ο τρόπος που είναι οργανωμένο το σύστημα υγείας και δεν επιτρέπει εκείνη τη στιγμή που θα το σκεφτείς να κλείσεις το ραντεβού σου, έκαναν αυτή την απλή φαινομενικά ανάγκη να εξελιχθεί σε δίμηνη διαδικασία». Αρχισε λοιπόν να σκέφτεται με ποιο τρόπο θα μπορούσε να συμβάλει ώστε να αλλάξει αυτή η κατάσταση και να γίνει η ζωή όλων λίγο πιο εύκολη. Οπως εξάλλου μου λέει, «εκείνος που τελικά αποφασίζει να βάλει την υγεία του σε προτεραιότητα δεν θέλει και άλλα ψυχολογικά φορτία πέραν αυτού που σου προκαλεί ούτως ή άλλως η ιδέα του να πας στο γιατρό». Ετσι τον Μάιο του 2012 πήρε την οριστική απόφαση και μαζί με άλλους δύο συνεργάτες έβαλε σε λειτουργία το doctoranytime.gr, έχοντας ως εφόδια τόσο τις σπουδές της (Οργάνωση και Διοίκηση Επιχειρήσεων) όσο και την εμπειρία που απέκτησε δουλεύοντας σε τμήματα μάρκετινγκ μεγάλων εταιρειών. Η υπηρεσία που δημιούργησε απευθύνεται σε όλους όσοι αναζητούν γιατρό και επιθυμούν να τον επισκεφτούν στο ιδιωτικό του ιατρείο κάνοντας χρήση της δημόσιας ή ιδιωτικής ασφάλισής τους ή κλείνοντας ένα ιδιωτικό ραντεβού. Ο ασθενής απλά μπαίνει στην πλατφόρμα και είτε αναζητά συγκεκριμένο γιατρό είτε
βρίσκει τον γιατρό που χρειάζεται χρησιμοποιώντας φίλτρα αναζήτησης ανά ειδικότητα, περιοχή ή ασφάλιση. Στη συνέχεια μπορεί να δει τα προφίλ των γιατρών και να επιλέξει τον καταλληλότερο για εκείνον. Για να το καταφέρει έχει στη διάθεσή του πληροφορίες όπως το βιογραφικό του, τις προσφερόμενες υπηρεσίες, την εμπειρία του σε συγκεκριμένους τομείς της ειδικότητας του, το κόστος επίσκεψης ή ιατρικής πράξης, τους ασφαλιστικούς φορείς που γίνονται δεκτοί, καθώς και τις αξιολογήσεις και τα σχόλια άλλων ασθενών που τον επισκέφθηκαν. «Εφόσον ο ασθενής επιλέξει τον γιατρό του μπορεί να κλείσει ραντεβού οnline οποιαδήποτε στιγμή της μέρας ή της νύχτας, σε λιγότερο από ένα λεπτό, χωρίς περιττά τηλέφωνα και ταλαιπωρία». Οπως συνεχίζει να μου εξηγεί η Ελευθερία, ένα άλλο σημαντικό πλεονέκτημα της υπηρεσίας είναι ότι επιτρέπει στον ασθενή να δει αν έχει λήξει το πλαφόν των γιατρών και πότε είναι το επόμενο διαθέσιμο ραντεβού τους. «Ταυτόχρονα», προσθέτει, «για να εξαλείψει την αναμονή και την ταλαιπωρία που μπορεί να προκύψει με τα ΠΕΔΥ ραντεβού, και για να εξυπηρετήσει πιο άμεσα τον ασθενή, το doctoranytime.gr έχει συμβληθεί με εκατοντάδες γιατρούς που δέχονται επισκέψεις με κόστος από 10 έως 25 ευρώ. Επιπλέον ο ενδιαφερόμενος μπορεί να κλείσει και ραντεβού για διαγνωστικές εξετάσεις». Απλά επιλέγεις τι χρειάζεσαι να κάνεις, βλέπεις το κόστος, πότε είναι το πρώτο διαθέσιμο ραντεβού σε πραγματικό χρόνο και κλείνεις το ραντεβού σου. Εχοντας ταλαιπωρηθεί σε γιατρούς τους τελευταίους μήνες, η όλη ιδέα μου φαίνεται πραγματικά χρήσιμη. Τη ρωτάω λοιπόν ποια είναι η ανταπόκριση του κόσμου στο εγχείρημα για να δω αν
18
19
Μάρτ ιος 2014
έχουν και άλλοι την ίδια άποψη με μένα. «Από την πρώτη στιγμή λειτουργίας μας μέχρι σήμερα παίρνουμε θετικά σχόλια από τους χρήστες. Αυτή τη στιγμή κλείνουμε περίπου 100 ραντεβού την ημέρα, ενώ 100.000 άτομα χρησιμοποιούν την πλατφόρμα σε μηνιαία βάση. Οι γιατροί από την άλλη πλευρά βλέπουν ότι είμαστε σοβαροί και υπεύθυνοι και μας εμπιστεύονται όλο και περισσότερο». Η αύξηση φυσικά της δουλειάς και των υποχρεώσεων έχει φέρει και «άνοιγμα» της ομάδας. Σήμερα αριθμεί δέκα άτομα, ενώ αν γίνουν πραγματικότητα όσα σχεδιάζει αυτή τη στιγμή η Ελευθερία, δεν αποκλείεται σύντομα να γίνουν και περισσότερα. «Στα πλάνα μας υπάρχει μία σειρά από εφαρμογές που θα ανεβαίνουν και θα κάνουν τη ζωή μας σε ό,τι σχετίζεται με την υγεία πιο εύκολη. Εχουμε όμως βλέψεις και προς το εξωτερικό, καθώς η υπηρεσία που έχουμε αναπτύξει, με το βάθος της πληροφορίας που δίνει, δεν υπάρχει πουθενά στον κόσμο». Για την ιδέα αυτή μάλιστα πέρυσι βραβεύτηκε στον διαγωνισμό «i-bank Καινοτομία & Τεχνολογία» της Εθνικής Τράπεζας. «Είχα δει στο παρελθόν δημοσιεύματα για τους νικητές του διαγωνισμού και διαπίστωσα ότι οι ιδέες που αναδείχθηκαν ήταν σοβαρές και καινοτομικές. Το doctoranytime.gr σαν φιλοσοφία και εκτέλεση έχει όλα τα παραπάνω χαρακτηριστικά και γι’ αυτό θεώρησα ότι είχαμε πιθανότητες να κερδίσουμε. Ετσι δήλωσα συμμετοχή». Τελικά δικαιώθηκε, μπήκε στη δεκάδα των νικητών και πέρα από το χρηματικό έπαθλο είδε να στηρίζεται η προσπάθειά της και επικοινωνιακά. Ακούγοντας όλα αυτά, αναρωτιέμαι πότε βρίσκει χρόνο και προλαβαίνει τα πάντα. «Η μέρα έχει 24 ώρες», μου λέει με βλέμα αποφασιστικό. «Δουλεύω 10 με 12 ώρες, με 5 ώρες ύπνο είμαι μια χαρά, οπότε έχω χρόνο για να κάνω και ό,τι άλλο θέλω». Οπου στο «θέλω» βάζουμε πολύ χορό και μπόλικα extreme sports. Οπότε η κουβέντα επιστρέφει αυτόματα σε αυτά, με μένα να της ζητάω να μου πει την πιο διδακτική εμπειρία που έχει αποκομίσει. Χωρίς να το σκεφθεί και πολύ, απαντάει: «Βρίσκομαι στην Ουγκάντα όπου έχω επιλέξει να κάνω abseiling -κατάβαση από απότομους βράχους με σχοινί- από ένα βράχο ύψους 100 μέτρων χωρίς καθόλου εμπειρία. Δίπλα μου κυλούσε ένας καταρράκτης που όταν έφτανε κάτω το νερό ήταν πια σπρέι λόγω ύψους». Αρχικά, συνεχίζει, δεν είχε συνειδητοποιήσει τι πήγαινε να κάνει ώσπου βρέθηκε να κρέμεται με ένα σχοινί στο κενό. Κανένας δεν μπορούσε να την ακούσει και να τη δει γιατί αυτοί που ήταν κάτω ήταν πολύ μακριά και αυτοί που ήταν πάνω απλά δεν είχαν ορατότητα. «Εκεί συνειδητοποίησα ότι πολλές φορές τελικά στη ζωή θα βρεθείς μόνος σου, θα φωνάξεις για βοήθεια και ενισχύσεις αλλά δεν θα σε ακούει κανείς. Το μόνο που έχεις και θα έχεις είναι ο εαυτός σου, οι ικανότητες σου και οι δυνάμεις σου. Τις επιστρατεύεις λοιπόν και βρίσκεις λύση. Εγώ έπρεπε να κατέβω οπότε χώρισα τη διαδρομή σε μικρά διαστήματα. Είχα το μυαλό μου και την προσοχή μου στραμμένη μόνο εκεί και έτσι ο φόβος και η ανασφάλεια εξαφανίστηκαν. Στο τέλος, όταν πια έφτασα κάτω και κοίταξα ψηλά, είπα ‘τίποτα δεν ήταν τελικά’». Οπως είναι φυσικό, τη ρωτάω αν ακολουθεί παρόμοια τακτική και στη δουλειά της για να εισπράξω τελικά την απάντηση που περίμενα. «Το να φλερτάρεις με το ρίσκο καθημερινά, να μην βολεύεσαι, να ψάχνεις πάντα το καινούριο, και κυρίως αυτές οι μεγάλες δόσεις αδρεναλίνης που παίρνεις από κάθε καινούριο σου βήμα είναι χαρακτηριστικά των extreme sports που συναντάς και στη ζωή ενός επιχειρηματία», υποστηρίζει και καταλήγει με βεβαιότητα: «νομίζω τελικά ότι η επιχειρηματικότητα ήταν πάντα μέσα μου».
Κείμενο: Ντίνος Ρητινιώτης / Φωτογραφία: Χρήστος Αραζός
20
Πολίτες που δίνουν, πολίτες που κάνουν!
Εχουν περάσει εννιά περίπου μήνες από τότε που ξεκίνησε τη λειτουργία του το ΣυνΑθηνά (synathina.gr). Μια διαδικτυακή πλατφόρμα του Δήμου Αθηναίων, για όσους δεν γνωρίζουν, που δημιουργήθηκε για να στηρίξει, να διευκολύνει, να συντονίσει και να προωθήσει προς το ευρύ κοινό τις πάμπολλες δράσεις ακτιβιστικού χαρακτήρα που λαμβάνουν χώρα πλέον καθημερινά στην πρωτεύουσα. Ηδη οι δράσεις που έχουν αναρτηθεί στον διαδικτυακό χάρτη του synathina.gr ξεπερνούν τις 200, ενώ στον κατάλογο των συμμετεχόντων μπορεί να βρει κανείς περισσότερες από 50 ομάδες πολιτών, ΜΚΟ, συλλογικότητες ή ακόμα και μεμονωμένες πρωτοβουλίες που «σχετίζονται μεταξύ τους γύρω από λύσεις και δράσεις για το καλό της γειτονιάς ή της πόλης τους», όπως σημειώνει χαρακτηριστικά η Αμαλία Ζέπου, υπεύθυνη δικτύωσης με Ομάδες Πολιτών στον Δήμο Αθηναίων.
Εκτός από τη «διαδικτυακή στέγαση», ο Δήμος Αθηναίων προχώρησε και στην παροχή φυσικής στέγασης για όλες αυτές τις συλλογικότητες. Συγκεκριμένα, στην Πλατεία Βαρβακείου, απέναντι από τη Δημοτική Αγορά, στο σημείο όπου παλαιότερα δέσποζε ένα εγκαταλελειμμένο δημοτικό καφέ, στέκει εδώ και μισό περίπου χρόνο πρότυπη, μοντέρνα και περιβαλλοντικά φιλική η στέγη «ΣυνΑθηνά». Ο συγκεκριμένος χώρος διατίθεται σε όποια ομάδα/συλλογικότητα/ΜΚΟ τον ζητήσει για να συσκεφθεί εκεί και για να συντονίσει το έργο της. Το σημαντικό έργο που έχει να επιδείξει η δημοτική αρχή στον τομέα της δικτύωσης με τις ομάδες πολιτών δεν σταματά, ωστόσο, στα παραπάνω. Σε λίγες ημέρες, αναμένεται να ανακοινωθεί ένα νέο πρότζεκτ το οποίο θα λειτουργεί ως αρωγός για τις ομάδες πολιτών που χρειάζονται βοήθεια ώστε να πραγματοποιήσουν μια δράση. Το όνομά του, ΣυνAgora, μια λειτουργική επέκταση, ουσιαστικά, της ήδη υπάρχουσας πλατφόρμας του synathina.gr.
Στόχος της είναι να αυτοματοποιηθεί η επαφή μεταξύ «αυτών που δίνουν» και «αυτών που κάνουν», ώστε η διάθεση υλικών για τις δράσεις των ομάδων πολιτών να είναι διαφανής και αποτελεσματική. Mια ομάδα πολιτών ή μια πρωτοβουλία που θα σχεδιάζει μια δράση για την οποία θα χρειάζεται υλικοτεχνική βοήθεια, θα δημοσιοποιεί μέσα από το ΣυνAgora τις ανάγκες της. Από την άλλη, ιδιώτες/εταιρείες/φορείς του δημοσίου/ιδρύματα που επιθυμούν να βοηθήσουν μια δράση θα έχουν τη δυνατότητα άμεσης ενημέρωσης γύρω από τις υλικές ανάγκες των ομάδων πολιτών. Σκοπός, εν τέλει, όπως και σε όλο το μηχανισμό του ΣυνΑθηνά είναι η διευκόλυνση συνεργιών μεταξύ πολιτών που νοιάζονται για την πόλη και το δείχνουν έμπρακτα.
ȾȰɆɈȵɇ
Ʌɸɿʌɲɿʙʎ Prepaid MasterCard
Ɉʙʌɲ͕ ɻ WƌĞƉĂŝĚ ʃɳʌʏɲ ʍʉʐ ʋɲʀʌʆɸɿ ʏɻ ʅʉʌʔɼ ʋʉʐ ɽɹʄɸɿʎ͊ ɀʀɲ ʃɳʌʏɲ͕ ϯ ʅʉʌʔɹʎ͘ ȴɿɳʄɸʇɸ ɲʐʏɼ ʋʉʐ ʍʉʐ ʏɲɿʌɿɳɺɸɿ͗ ͻ 'ŝŌ͕ ʅɻ ɸʋɲʆɲʔʉʌʏɿɺʊʅɸʆɻ ʍɸ ʋʄɲʍʏɿʃɼ ʅʉʌʔɼ ͻ ZĞůŽĂĚĂďůĞ͕ ɸʋɲʆɲʔʉʌʏɿɺʊʅɸʆɻ ʍɸ ʋʄɲʍʏɿʃɼ ʅʉʌʔɼ ͻ sŝƌƚƵĂů͕ ɳʐʄɻ ʅɻ ɸʋɲʆɲʔʉʌʏɿɺʊʅɸʆɻ Ȱʋʊʃʏɻʍɹ ʏɻʆ ʅɹʍʘ ʏʉʐ ǁǁǁ͘ƉŝƌĂĞƵƐďĂŶŬ͘ŐƌͬƉƌĞƉĂŝĚ ɼ ʍʏʉ ɷʀʃʏʐʉ ʃɲʏɲʍʏɻʅɳʏʘʆ ʏɻʎ Ɉʌɳʋɸɺɲʎ Ʌɸɿʌɲɿʙʎ͘ d͘ ϭϴ Ϯ ϭϴ ͕ ǁǁǁ͘ƉŝƌĂĞƵƐďĂŶŬ͘Őƌ
22
1
2
1. Η οδός Θόλου στην Πλάκα σήμερα. 2. Ενα λαμπερό παρελθόν μας βγάζει τη γλώσσα 3. Ζώδια bar: τα απομεινάρια μιας λαμπερής διαδρομής
3
Κείμενο / Φωτογραφίες: Νικήτας Καραγιάννης
23
Μάρτ ιος 2014
Η νοσταλγία του discoball Τα «ταξίδια» στο παρελθόν είναι δίκοπα μαχαίρια. Τη στιγμή που θυμάσαι κάτι συγκλονιστικό, ένα γεγονός, μια σκηνή που όταν συνέβη αποθηκεύτηκε στον σκληρό δίσκο της μνήμης με τη βαρύτητα του μοναδικού, ανασύρεται ταυτόχρονα και το αντίπαλον δέος. Ετσι είναι η ζωή. Πίσω-μπρος ένα πράγμα. Παρ' όλα αυτά, μαζί με μερικούς φίλους (Μάκης Γαζής, Νίκος Σούλης, DC Kostas) τολμούμε μια αναδρομή στα παλιά κλαμπ και τα μπαρ που σημάδεψαν τα νιάτα μας, τότε που νομίζαμε ότι ο πλανήτης δεν θα σταματούσε ποτέ να στροβιλίζεται με τη μανία μεθυσμένου σε φωτισμένη πίστα. Τότε που απλά το σύμπαν δεν είχε ηλικία ή που στη χειρότερη θεωρούσαμε ότι είχε τη δική μας. Αγουρες στιγμές που όμως μας δημιουργούσαν την ψευδαίσθηση ότι θα μέναμε για πάντα νέοι και τα αγαπημένα στέκια μας θα βρίσκονταν πάντα στις διευθύνσεις που τα αφήσαμε με τα ποτά μας έτοιμα να μας περιμένουν στη μπάρα. Μεγαλώσαμε, οι παλιές αγάπες χάθηκαν στον παράδεισο ή σε κάποια κόλαση, μας προσπέρασαν ή περπάτησαν στο πλευρό μας. Τα στέκια έκλεισαν, έμειναν όμως οι αναμνήσεις. Βαθιές και θεαματικά ζωντανές. Οταν, ειδικά, έχεις περάσει κάπου τρεις δεκαετίες στη νύχτα, οι θύμησες είναι πολλές. Περπατάω στο κέντρο της πόλης και προσπερνάω σημεία της που άλλοτε είχαν δει τις παρέες μας σε στιγμές απείρου «κάλους», πρωταγωνιστές σε μια ιλιγγιώδη κούρσα στην οποία ανταγωνιζόμασταν ο ένας τον άλλον για το ποιος θα πάρει το Οσκαρ της απόλυτης παρακμής - μετά από μια θεαματική και πρόσκαιρη ανάληψη στους ουρανούς της καλοπέρασης. Βλέπαμε στα ξένα περιοδικά, που αγοράζαμε με θρησκευτική ευλάβεια από το χαρτζιλίκι μας, φωτογραφίες της Debbie Harry μεθυσμένης και μαστουρωμένης εντός και εκτός σκηνής και βάζαμε στόχο να την ξεπεράσουμε ξεχνώντας ότι εμείς δεν ήμασταν εκείνη. Βγήκε η Madonna και δώσα-
με όρκο αιώνιας πίστης, μπήκαν οι Pet Shop Boys, οι U2, οι Pretenders και οι Cure στις ζωές μας και υπογράψαμε μαζί τους συμβόλαιο ισόβιου σεβασμού. Πήραμε την Donna Summer και τη χρίσαμε ιέρεια την οποία προσκυνούσαμε γονατιστοί μπροστά στον βωμό του Johnnie Walker. Κάθε βράδυ. Κυκλοφορούσε η νέα "Vogue" και γυρίζαμε κατ' ευθείαν στα κοσμικά για να δούμε τι φορούσε ποιος, πότε και πού. Σε μια εποχή μακράν πιο φτωχή σε μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης βρισκόμασταν εκεί, στην πρώτη γραμμή του καινούργιου. Το σοκ που έφερνε μαζί του ήταν η αγαπημένη μας εξάρτηση και το ταπεινό δόγμα που υπηρετούσαμε λεγόταν "More is Never Εnough". Δεν ξέρω αν είμαι ειδικός στο θέμα. Ισως και να 'μαι ως κάποιο βαθμό- επειδή το να βρίσκομαι στο μάτι του κυκλώνα ήταν η δουλειά μου, πίσω από τα πικ-απ, κάθε νύχτα να μετράω τα beats, τα ποτά και τη διάθεση. Από εκεί έχεις την καλύτερη θέα. Τη δεκαετία του '70 η καρδιά της νυχτερινής Αθήνας χτυπούσε στο τρίγωνο Πλάκα-ΚολωνάκιΚυψέλη και τα καλοκαίρια, κλασικά, κατηφόριζε για την παραλία. Στην Πλάκα, το δωδεκάθεο είχε κατέβει από τον Ιερό Βράχο και ξημεροβραδιαζόταν στις discotheque και τα μπαρ λανσάροντας σε ντόπιους και τουρίστες το σλόγκαν της εποχής, το περίφημο "Greece is kefi". Γλέντι, ποτό, σεξ, θάλασσα, ήλιος και πάλι από την αρχή. Κι εμείς έφηβοι με ελάχιστους φραγμούς και όρια, με μπερδεμένα «οράματα» βουτηγμένα στο glitter. Ένα από τα παράδοξα ήταν πως αρκετοί από τις παρέες μας έτρεχαν τα πρωινά σε συγκεντρώσεις του ΚΚΕ πριν το βράδυ δηλώσουν υποταγή στον Barry White και τους Police (για να μην ξεχνιόμαστε). Η Πλάκα δονούνταν από μουσικές, μεθυσμένες παρέες, φλερτ, σεξ και μόδες, μια εικόνα διαμετρικά αντίθετη από τη σημερινή. Οι Καρυάτιδες ήταν ένα από τα στέκια μας στην οδό Φλέσσα. Χτυπάγαμε κάρτα. Μια από τις πιο δημοφιλείς disco της Αθήνας με χειμερινή αίθουσα στον 1ο όροφο αλλά και καλοκαιρινή πίστα στην ταράτσα. Ο πα-
ράγων «πίστα» όπου κρίνονταν οι χορευτικές δεξιότητες, το στιλ και η επιτυχία της βραδιάς ήταν καθοριστικός. Αν ήθελες να χορέψεις τα γρήγορα κομμάτια ή τα ερωτικά, τα λεγόμενα και "blues" στην αγκαλιά του/της παρτενέρ σου, έπρεπε ν' ανέβεις εκεί, σε κοινή θέα των υπολοίπων θαμώνων. Στα πικ-απ έπαιζε ο Γιώργος, ένας αδύνατος τύπος που αναλογιζόμενοι τα σημερινά πρότυπα έμοιαζε περισσότερο με σοφιστικέ nerd παρά με dj. Ηταν πολύ καλός και ενημερωμένος. Οι μίξεις του αριστοτεχνικές και το απόθεμα των επιτυχιών στη δισκοθήκη του ατελείωτο. Το πιο εντυπωσιακό gadget ήταν δύο μόνιτορ τηλεόρασης που εν είδει μεγάλων παλμογράφων μετέτρεπαν τον ήχο σε εικόνα που εμείς χαζεύαμε σαν χάνοι μαγεμένοι από το μικρό εκείνο τεχνολογικό θαύμα. Ο γνωστός σκηνοθέτης Νίκος Σούλης, βασικό μέλος της παρέας μαζί με τους Γιώργο Πανόπουλο και Κώστα Μιχαλοδημητράκη, σχολιάζει χαρακτηριστικά για εκείνες τις βραδιές στις Καρυάτιδες: «Οι Καρυάτιδες, ήταν από τις αγαπημένες μας ντισκοτέκ στην Πλάκα με μουσική disco!». Λέει. «Ευτυχώς, οι Rolling Stones έγραψαν το "Miss You" κι έδωσαν άλλοθι σε μας τους "τρυφερούς" ροκάδες να κουνηθούμε... μαζί με τους "καρεκλάδες"». Ο Νίκος αναφέρεται στις φυλές των discotheque που χωρίζονταν χοντρικά στους ροκάδες και τους καρεκλάδες. Οι δεύτεροι, ήταν ταμένοι στη μαύρη μουσική, τη soul και τη funk, αντίγραφα του John Travolta στο "Saturday Night Fever", την ταινία που παρουσίασε την ποπ κουλτούρα των '70s καλύτερα ίσως από οποιαδήποτε άλλη, με χορευτική μουσική επένδυση, κυρίως, των Bee Gees που μεσουρανούσαν στα charts. Η κόντρα μεταξύ ροκάδων και καρεκλάδων ήταν θρυλική καθότι οι μεν θεωρούσαν πολύ μπανάλ τους δε, με γραφικότατα σκηνικά μεταξύ των αντιπάλων ομάδων, όπως κραξίματα στους δρόμους και τσαμπουκάδες στα λύκεια. «Θυμάσαι τη "μπομπονιέρα";» συνεχίζει ο φίλος μας. «Ρούλα τη λέγανε, αλλά φορούσε ένα μεσάτο φόρεμα λίγο σαν '50s, σαν μπομπονιέρα και γι' αυτό τη φωνάζαμε έτσι. Κι ο πορτιέρης; Ο "ντουλάπας" που μας συμπαθούσε και...
24
μας προστάτευε!». Το θέμα της πόρτας ήταν και τότε σημαντικό. Αν σε συμπαθούσε ο πορτιέρης έμπαινες, διαφορετικά γιοκ. Ο συγκεκριμένος ήταν τεράστιος και πάντα βλοσυρός και σοβαρός με όλους εκτός από εμάς αφού προκειμένου να του γίνουμε αρεστοί ήμασταν πάντα ευγενικοί. Ομως ξέραμε ότι τα βαριά μας χαρτιά ήταν οι εντυπωσιακές μας συνοδοί που εμφανίζονταν πάντα ντυμένες και μακιγιαρισμένες στην τρίχα. Τότε πιο εύκολα έμπαινες σόλο στον παράδεισο παρά σε disco. Την ενδυματολογική άποψη της προχωρημένης νεολαίας είχε αναλάβει η μπουτίκ Egg, στον υπόγειο χώρο του σημερινού υπουργείου Οικονομικών στο Σύνταγμα (αν είχες φίλη υπάλληλο, σου ‘βαζε και κλεφτά ένα μπλουζάκι στη τσάντα), αργότερα το Acrobat, το πιο πανκ Remember, το θεοκλάσικο Flowers from Valentino και φυσικά οι Αμερικάνικες Αγορές όπου μέσα από τα καλάθια τους διαλέγαμε φτηνά κουρέλια που μετατρέπαμε σε «προχωρημένα» μοντέλα (αν δεν ψώνιζες από τις Αμερικάνικες δεν ήσουν in, τελεία και παύλα). Δίπλα από τις Καρυάτιδες, η Μέκκα, ένα υπόγειο που προσπαθούσε να σε μεταφέρει στην Ανατολή, με πυρσούς αναμμένους, μεταξωτά καθίσματα κλπ κλπ. Αν και ακούγεται κιτς, είχε, εντούτοις, μια άποψη αλλά με λιγότερο ψαγμένη πελατεία. Λίγα μέτρα πιο πάνω, στην οδό Λυσίου, τον «δρόμο των καμακιών» που ήταν τίγκα στα μπαρ και τις discotheque, λειτουργούσε ο Απόλλωνας. Η διακόσμηση σεβόμενη την ονομασία διανθιζόταν με λευκές γύψινες προτομές αρχαίων αγαλμάτων σε μαύρο φόντο, κάτι που θύμιζε έντονα σκηνικό του Δαλιανίδη. Μόνο η Μάρθα Καραγιάννη έλειπε... Σήμερα, τα περισσότερα από εκείνα τα μαγαζιά που έγραψαν ιστορία στη γειτονιά των Θεών έχουν μετατραπεί σε πολυτελείς νεοκλασικές κατοικίες, αντίθετα με μερικά άλλα που έχουν μείνει μισογκρεμι-
σμένα από τότε που έκλεισαν, όπως για παράδειγμα το διαβόητο ροκάδικο The Trip, όπου τα ναρκωτικά έδιναν κι έπαιρναν. Το συγκεκριμένο είχε μια μικρή αυλή που το καλοκαίρι γέμιζε, ενώ τον χειμώνα (τότε δεν υπήρχαν σόμπες-μανιτάρια) η δράση στο όνομα της Jannis Joplin και του Jimmy Hendrix μεταφερόταν στο μικρό και γεμάτο καπνούς τσιγάρων εσωτερικό του. Μετά τα mainstream στέκια, υπήρχαν και τα γκέι, πολύ δημοφιλή στο δικό τους κοινό και μάλιστα σε μια περίοδο που βασικά το γκέι κίνημα ήταν ακόμα ανύπαρκτο. Το κορυφαίο όλων, στην οδό Κυρρήστου, ήταν το περίφημο Myconos Bar που είχε γίνει γνωστό σε ολόκληρο τον κόσμο με λαμπερή, διεθνή πελατεία, από τον Truman Capote και τον Freddie Mercury μέχρι τον Nureyev. Ολοι οι πελάτες, ανεξαρτήτως status, είχαν να κάνουν με τον ζωγράφο Αλέκο Αμφιλόχιο, τον ιδιοκτήτη, ο οποίος διέθετε πηγαίο καυστικό χιούμορ και φοβερή προσωπικότητα. Η μουσική, τα hits της εποχής, παίζονταν μόνο από κασέτες (όπως και σε όλα τα μικρά μαγαζιά) και το κέφι ήταν απλά απερίγραπτο. Σήμερα στη θέση του ορθώνεται ανακαινισμένη μια πολυτελής κατοικία, ενώ όταν τα μαγαζιά εκδιώχθηκαν από την Πλάκα η επιτυχία του Myconos Bar συνεχίστηκε στο Κολωνάκι, όπου άνοιξε ως Aleko's Island. Λίγους δρόμους πιο πάνω, στην οδό Θρασυβούλου, ένα μικρό αλλά πολύ γνωστό μπαρ, οι Εννέα Μούσες, ήταν από τα must της περιοχής με ιδιοκτήτη τον Τάκη Μπούκουρα, έναν λαϊκό και φιλικό τύπο. Από τη στιγμή που η Πλάκα μπήκε στη νέα εποχή και τα μαγαζιά έκλεισαν, οι Μούσες εγκαταλείφθηκαν εντελώς καταλήγοντας σε ένα χορταριασμένο σκελετό. Την ίδια τύχη είχαν και τα θρυλικά Ζώδια, ένα από τα πολλά μπαρ που λειτουργούσαν στην οδό Θόλου, η οποία πλημμύριζε με κόσμο
σε καθημερινή βάση και όχι μόνο τα σαββατοκύριακα. Δίπλα τους το Jagare είχε γίνει και γνωστό για τα drug shows τα οποία έδινε ο Δημήτρης ή γνωστός με το καλλιτεχνικό «Μιμή», με συχνό παρτενέρ του τον Νίκο, στον οποίο κάποιοι άσπονδοι φίλοι του φώναζαν... κουράδα! Τα shows μεταφέρθηκαν αργότερα σε ένα νεότερο μπαρ, το Why Not, ένα υπόγειο κοντά στην οδό Σχολείου. Ο dj DC Kostas, ένας από τους πιο γνωστούς στη νυχτερινή ζωή της Ουάσινγκτον στις ΗΠΑ, θυμάται από τότε: «Λοιπόν, για μένα εκείνη ήταν μια περίοδος στην οποία ανακάλυψα τον εαυτό μου. Είχα μόλις αφήσει τη γεννέτειρά μου, τη Θεσσαλονίκη, και, υποθετικά, σπούδαζα Πολιτικές Επιστήμες στην Αθήνα. Ηταν η εποχή αμέσως μετά τη χούντα και όλα έμοιαζαν δυνατά. Τα γκέι μπαρ στην Πλάκα ήταν τα στέκια που συναντούσαμε τους φίλους μας, κάναμε καινούργιους, αράζαμε και χορεύαμε. Δεν είχαμε άλλες επιλογές, δεν υπήρχαν sites γνωριμιών, ούτε facebook, twitter και τα υπόλοιπα. Δεν υπήρχε άμεση ικανοποίηση. Επρεπε να προσπαθήσεις. Ηταν κάτι σαν μια... τελετή. Και έπαιρνες και τα ρίσκα σου αφού μπορούσε ανά πάσα στιγμή να έρθει η αστυνομία και να σε μαζέψει, απλά επειδή έτσι της έκανε κέφι. Μιλάμε για μια εποχή που το γκέι κίνημα ήταν στα γεννοφάσκια του, ακόμα και στις ΗΠΑ. Ετσι τα μπαράκια ήταν το σημείο για να συναντήσεις τους άλλους. Οι πιο μακροχρόνιες φιλίες μου άρχισαν σ' εκείνα τα μέρη». Στις γειτονιές του Κολωνακίου σύχναζαν όσοι, όπως λέγαμε ειρωνικά, έπασχαν από... κολωνακίαση! Γόνοι καλών οικογενειών, πλούσιοι επιχειρηματίες, γαλαζοαίματοι, μόδιστροι, μοντέλα, φωτογράφοι, φανταχτεροί και φυσικά σνομπ. Πολλά τα μαγαζιά και χλιδάτα, με πρώτο και καλύτερο το Paramount, στην μικρή οδό Αλεξάνδρου Σούτσου, που ανήκε στη μεγάλη μας τραγουδίστρια Λίτσα Διαμάντη (ιδιοκτήτρια και του Marquise
5 4
25
στη Μύκονο). Μάνατζερ του μαγαζιού και η πιο αυστηρή «πόρτα» της Αθήνας ήταν ο θρυλικός Γιάννης Κλεισούρας. Ηταν ένα μικρό σχετικά υπόγειο, διακοσμημένο σε μαύρους και χρυσαφένιους τόνους. Στα πικ-απ ζωγράφιζε ο γνωστός φωτογράφος και στυλίστας Τάκης Τσαντίλης. Σύχναζε εκεί όποιος ήταν... κάποιος εντός και εκτός συνόρων. Αν άνοιγε η πόρτα για να περάσεις, έπρεπε να θεωρείς τον εαυτό σου πολύ τυχερό. Στην οδό Πατριάρχου Ιωακείμ μάζευε εκλεκτό κόσμο και το σινιέ Papagayo, για το οποίο ο Νίκος Σούλης λέει ότι «εκεί την πρωτοχρονιά του '80 κάψαμε τις αφίσες της Donna Summer και ακουγόταν το Roxanne των Police. Καλώς ήρθατε στο κόσμο του new wave!». Αλλα γνωστά μαγαζιά ήταν το Figaro δίπλα στην πλατεία με διακόσμηση ταπετσαρία από πρωτοσέλιδα της "Le Figaro" και λίγο πιο κάτω το «14». Ομως και το The Place έγραψε τη δική του ιστορία στην οδό Τσακάλωφ πολύ πριν πεζοδρομηθεί ο δρόμος, τότε που λειτούργησε εκεί και το πρώτο Everest -πριν γίνει franchise- στο οποίο τρέχαμε μεθυσμένοι για σάντουιτς μετά τους μαραθώνιους ποτού. Και μια και μιλάμε για ποτό, οι «μπόμπες» ήταν πολύ της... μόδας, σε σημείο που σε πολλά μαγαζιά υπήρχαν στις κουζίνες τεράστια μπιτόνια με κάθε είδους ποτό -από ουίσκι μέχρι λικέρ- και τα οποία γέμιζαν οι υπάλληλοι σε μπουκάλια και μάλιστα χρησιμοποιώντας το ίδιο χωνί. Εποχή είχε αφήσει η Μάρθα, η ξανθιά, εντυπωσιακή, σύζυγος του ιδιοκτήτη, η οποία όταν ήθελε να τραβήξει την προσοχή κάποιου χτύπαγε το μπαρ με το διαμαντένιο δαχτυλίδι της παράγοντας ένα διαπεραστικό ήχο που σκέπαζε ακόμα και τα ηχεία! Ενα από τα καλύτερα κλαμπ της Αθήνας, το Graffiti, είχε ανοίξει στη μικρή οδό Ξούθου της Ομόνοιας, σε όροφο κτιρίου γραφείων, πράγμα εξαιρετικά προχωρημένο
για την εποχή. Ξεκίνησε σαν γκέι κλαμπ αλλά σύντομα γέμισε και με ψαγμένο straight κόσμο. Ο Μάκης Γαζής -casting director με έντονη παρουσία στο clubbing- περιγράφει μοναδικά το πως ξεκινούσε κανείς για τις νύχτες του Graffiti: «Κάθε Παρασκευή βράδυ ακολουθούσα την ίδια ιεροτελεστία. Bacardi cola στο ποτήρι, ανοιχτή ντουλάπα και προετοιμασία για ένα ακόμα έγκλημα. Ενα από τα κατά συρροή εγκλήματα που συνέβαιναν σ' αυτή την άκρη της πόλης κάθε Σαββατοκύριακο. Ούτε κινητά, ούτε what's up, ούτε skype τότε. Μια συσκευή σταθερού τηλεφώνου για να μιλάς ώρες ατελείωτες με τον κολλητό σου με ένα χιλιοστριμμένο καλώδιο 20 μέτρα για να το πηγαίνεις από το δωμάτιο σου στο σαλόνι όταν ήταν ανοιχτή η τηλεόραση και έτρεχες να δεις το "Express Yourself" της Madonna στο MTV και μετά πίσω στο δωμάτιο για να ολοκληρώσεις το fitting της βραδινής εμφάνισης. Στον 3ο όροφο ενός απροσδιόριστου κτιρίου που δεν ήξερες αν ήταν γραφεία, αποθήκες ή οτιδήποτε άλλο, βρισκόταν το ωραιότερο club του κέντρου της Αθηναικής νύχτας στα τέλη των '80s, το Graffiti. Ενα gay club τόσο straight friendly! Εμπαινες σε μια είσοδο πολυκατοικίας και άνοιγες την πόρτα του ασανσέρ παθαίνοντας σοκ από την απόχρωση του ροζ θαλαμίσκου και πατούσες το κουμπί για τον τέταρτο όροφο. Μα αφού ήταν στον 3ο το κλαμπ γιατί πάταγες στον τέταρτο; Ετσι για το εφέ. Γιατί η κυρίως είσοδος ήταν μια σιδερένια πόρτα με μεταλλικό πλέγμα και με το που την άνοιγες βρισκόσουν μπροστά σε έναν γοητευτικότατο κύριο, τον "κύριο Γιώργο", ο οποίος χαμογελαστά σου έδινε ένα χαρτάκι και σου έλεγε "καλή διασκέδαση"... Εκεί θα σημείωναν οι μπάρμεν τα αμέτρητα Bacardi cola ή gin tonic που θα έπινες τη βραδιά για να τα πληρώσεις -ή να στα πληρώσουν- φεύγοντας, αν δεν είχες χάσει το χαρτάκι και αν
δεν το είχες χρησιμοποιήσει για να γράψεις το τηλέφωνό σου ώστε να το δώσεις σε κανένα θαυμαστή, μελλοντικό εραστή. Και έμπαινες στο πάνω μπαρ του κλαμπ το οποίο δεν ήταν και τίποτα αξιοσημείωτο από άποψη ντεκόρ, κάποια ψηλά σκαμπό, ένα μπαρ φτιαγμένο από λαμαρίνα και στους τοίχους... τι άλλο; Λίγη ασπρόμαυρη Marilyn! H μουσική του χώρου επιλεγμένη απο τον Carlos τον μπάρμαν σε κασέτα ενενηντάρα Basf που άλλαζε πλευρά κάθε 45 λεπτά δεν είχε σχέση με τη μουσική του κλαμπ κάτωθεν. Γιατί στη συνέχεια αφού έκανες την είσοδό σου και άφηνες στη γκαρνταρόμπα ενδεχομένως ό,τι σε εμπόδιζε να χορέψεις με άνεση, άνοιγες μια πόρτα, κατέβαινες τις λαμαρίνες στον 3o όροφο... και welcome to the pleasure dome! Ενας σχετικά μικρός χώρος με τούβλινους τοίχους και μεταλλικά ρολά γύρω γύρω, ένα μικρό booth για τον dj, ένα μεταλλικό μπαρ στο βάθος και στα αριστερά σου μια πιο "μαύρη" σκοτεινή πλευρά για όσους δεν ήθελαν τα πολλά πολλά με τον κόσμο. Χαμηλοτάβανο θα το έλεγες, με σύρμα να προφυλάσσει τα πολλά χέρια στον αέρα από τον ανεμιστήρα. Ξέχασα την τουαλέτα. Ποτέ δεν αισθάνθηκε μοναξιά, γιατί ποτέ δεν ήταν άδεια, τουναντίον τρεις τρεις μπαίνανε και κάνανε ό,τι μπορεί να φανταστεί ανθρώπου νους, ε, κάποιες φορές κατουράγανε κιόλας...» Και συνεχίζει ο Μάκης: «Περιμένοντας με το πρώτο ποτό στο χέρι να φανούν και οι άλλοι συνεργοί του εγκλήματος που θα ακολουθούσε στη συνέχεια, ακούμπαγες σε έναν τοίχο ακούγοντας το "Tell it to my heart" της Taylor Dayne ή το "This time I know it’s for real" της Donna Summer μέχρι που δεν άντεχες άλλο και ψιλοχόρευες λίγο μόνος σου. Και ξέχναγες μέχρι και τσιγάρο ν' ανάψεις πολλές φορές. Ηταν τόσο κεφάτη η μουσική που
4. Το νεοκλασικό στη θέση του περίφημου Myconos bar 5. Τίποτα σήμερα δεν θυμίζει τις Εννέα Μούσες στην Πλάκα 6. Χορταριασμένο το The Trip, ο ροκ ναός των '70s 7. Εμπορικό κέντρο στη θέση του The Place της Τσακάλωφ
7
6
Μάρτ ιος 2014
26
δεν σταματούσες να κουνιέσαι. Και εκεί που άκουγες τη Madonna να’σου να βγαίνει και η Τάρα να σου κάνει drag show τη Σοφία Βόσου στη Eurovision. Γιατί είχε και τα shows του το μαγαζί. Και φίσκαρε το κλαμπ και δεν ήξερες πού να πρωτοκοιτάξεις από τον όμορφο κόσμο, γιατί είχε ωραία αγόρια και ωραία κορίτσια παντού καλοντυμένα προσεγμένα και με χαμόγελα πολλά. Και εκεί στο κλαμπ αυτό συναντήθηκαν μαζί για πρώτη φορά μια ομάδα από νέους καλαίσθητους ανθρώπους οι οποίοι κατάφεραν στη συνέχεια να ξεχωρίσουν ο καθένας στον τομέα του και να γίνουν ηγέτες στον χώρο της τέχνης, της μόδας, της υποκριτικής, του χορού, της μουσικής, της σκηνοθεσίας, ακόμα και της επιστήμης. Κάθε Παρασκευή και Σάββατο το Graffiti ήταν το μέρος για να περάσεις μια βραδιά αξέχαστη. Ηταν όλο ένα πάρτι. Η ομάδα του πρωτοπόρου για την Ελλάδα τότε «ΚΛΙΚ» ήταν πάντοτε εκεί, ο Γιάννης Νένες, η Μανίνα Ζουμπουλάκη, ο Γιώργος Πανόπουλος, ο Γιώργος Παυριανός, ο Γιώργος Ευσταθίου, ο Δημήτρης Γαλάνης, οι μετέπειτα Stereo Nova και o Μιχάλης που τα έσπαγε με τη Madonna, και ο Κωνσταντίνος, o Δημήτρης Παπαϊωάννου του «Κοντροσόλ στο Χάος» και της μαγικής τότε «Ομάδας Εδάφους» με τον Αλέξη Μπίστικα, ο Κωνσταντίνος Ρήγος, ο Πάνος Κούτρας, η Βάσω Κόνσολα, η Κλειώ Χατζηστεφάνου, ο Αγγελος Σπυρόπουλος, ο Δημήτρης Nτοκατζής, ο Δημοσθένης Παπαδόπουλος, ο Σταύρος Ζαλμάς, η Αντζελα Μπρούσκου, ο Βασίλης Ζούλιας, ο Παύλος Κυριακίδης, ο Μάρκελλος Νύχτας, ο Νίκος Βατόπουλος, η Μένη Κούπα, η Σοφία Βάμιαλη, ο Χρήστος και η Αναμπέλλα Βελουδάκη, ο Γιάννης Αγγελάκης, η Ναταλία Κεδίκογλου, ο Στέφανος Ζαούσης αλλά και guests όπως η Αννα Βίσση ή ο Λάκης Λαζόπουλος».
7
8
8. Η είσοδος αριστερά του περίφημου Graffiti (αριστερά) της οδού Ξούθου στην Ομόνοια 9. Η θρυλική πόρτα του Paramount στο Κολωνάκι 10. Εδώ, που σήμερα είναι πάρκο, μεγαλούργησε το +SODA
9
27
Μάρτ ιος 2014
10
«Η δικιά μου παρέα ήταν από τις περισσότερο εκκεντρικές του κλαμπ γιατί ο Jean Paul Gaultier ήταν ο άγιος που μας προστάτευε από το "κακό" και από το κακό γούστο γενικότερα», συμπληρώνει ο Μάκης, προσθέτοντας: «Ο Μιχάλης (Πάντος, fashion editor), ο Παντελής (Βηταλιώτης, art director), ο Στάθης (Παναγούλης, gallerist), ο Λαμπαδάριος (Παππάς, αρχιτέκτων), ο Δημήτρης Αλεξάκης και ο Γρηγόρης Τριανταφύλλου (Deux Homes), ο Στάθης (Μπίτσικας, κoμμωτής), ο Βασίλης (Ντούπας, gallerist), η Θεώνη (Σκαλέρη, ηθοποιός), ο Τάσος (Σοφρωνίου, fashion editor), η Σίσσυ, ο Αλέξανδρος, ο Σταύρος, η κοκκινομάλλα Μαριέλα, ντυμένοι άλλoτε ολόμαυρα και άλλoτε ολόασπρα. Aλλιώς μπαίναμε και αλλιώς βγαίναμε από τον πολύ χορό. Γιατί εκεί χόρευες. Πολύ όμως! Ιδρωνες στον χορό! Στο Graffiti βακχικά χορεύοντας σκοτώναμε μεταξύ μας το παλιό και το παρωχημένο και αισιοδοξούσαμε για το νέο και το επόμενο... Φλερτάραμε και κοιταζόμασταν στα μάτια, είτε ντροπαλά, είτε με θράσος, γιατί θέλαμε να το ζήσουμε όλο, μέχρι το τέλος, το πάρτι της Παρασκευής - κάθε Παρασκευή. Και ανάμεσα μας να περιδιαβαίνει και ο άλλος "κύριος Γιώργος" ο συνέταιρος του κυρίου στην είσοδο, κορμάρας, με το μουστακάκι του και το φανελάκι του σαν groupie των Village People και να μας φωνάζει πως καταντήσαμε τις τουαλέτες σαν τα μούτρα μας! Και να φτάνει η ώρα να πρέπει να κλείσει το κλαμπ και ο Μιχάλης (dj Μikee τώρα...), αλλά και ο Δημήτρης (Πάντσος) και ο Νικήτας (Καραγιάννης) και άλλοι κατά καιρούς dj να μην χάνουν την καλή τους διάθεση και μέχρι που θα
έφευγαν οι τελευταίοι έπαιζαν με τρελά κέφια. Ωσπου ανέβαινες πάνω, ξαναφόραγες το perfecto σου, πλήρωνες τα ποτά σου και έφευγες είτε μόνος σου είτε με παρέα με ένα χαμόγελο τόσο φωτεινό, το οποίο διαρκούσε μέχρι το επόμενο μεσημέρι που θα κοιτούσες τον εαυτό σου στον καθρέφτη για να του πεις "καλημέρα party animal" και θα σου έκλεινες το μάτι!» Στην Κυψέλη, τα πρωτεία είχε η θρυλική Quinta. Ενα μικρό σχετικά υπόγειο στη Φωκίωνος Νέγρη απ΄ όπου είχαν παρελάσει όλοι οι ροκάδες και οι προσωπικότητες που σέβονταν τον εαυτό τους. Ο Σούλης θυμάται: «Mέσα της δεκαετίας του εβδομήντα. Η Quinta σε φάση ροκ. Θυμάμαι, βγαίναμε στη "ζήτα" για 25 δραχμές. Τόσο έκανε η μπύρα. Hideaway και Steve Harley & the Cockney Rebels. Η Φωκίωνος δεν ήταν ακόμα πεζόδρομος! "We couldn't help but keep ourselves from sinning. It was summer, summer or maybe spring οr maybe spring, or maybe spring". Υστερα συχνάζαμε και στο Problem στην Πλατεία Αμερικης, που αργότερα έγινε “Bear's club”. Εκεί, Μεγάλη Παρασκευή του 1977 με πράσινη ανοιχτόχρωμη σαλοπέτ... και διάφανα πλαστικά παπούτσια χορεύαμε το “parallel lines” των Blondie και της αγαπημένης Debbie Harry. Ηταν υπόγειο, αλλά και το κέντρο του κόσμου». Στην οδό Κυψέλης είχαμε περάσει και από ένα άλλο υπόγειο, το Olympic Venus, το οποίο ήταν διακοσμημένο με λευκά πλαστικά μανεκέν που κρέμονταν από το ταβάνι και έπαιζε βασικά ντίσκο. Τεράστιο μερίδιο στη διαμόρφωση της αθηναϊκής νύχτας στα '80s είχε το περίφημο Ατομο, που ξανασχεδία-
σε τη διασκέδαση, το +SODA που άνοιξε σε παλιά αποθήκη μπροστά από τις γραμμές του ΗΣΑΠ στο Θησείο και όπου σήμερα υπάρχει πάρκο, το Εργοστάσιο στη Λ. Βουλιαγμένης με πορτιέρη τον Αρη Δαβαράκη, στεγασμένο σ' ένα πελώριο παλιό εργοστάσιο και το οποίο τα καλοκαίρια μετακόμιζε στο Αεροδρόμιο, δίπλα στην πίστα απογείωσης του παλιού αεροδρομίου του Ελληνικού. Αυτά ήταν και οι προάγγελοι του clubbing όπως εξελίχτηκε μέχρι σήμερα με σημαιοφόρους μεγάλους χώρους μαζικής διασκέδασης, αφήνοντας για πάντα πίσω τα μικρά, ατμοσφαιρικά στέκια. Οι έχοντες μέτρο σύγκρισης από την εμπειρία των παλαιότερων μαγαζιών μπορούν ίσως να γκρινιάζουν υποστηρίζοντας ότι «σήμερα ο κόσμος δεν ξέρει να διασκεδάσει». Προσωπικά, δεν είμαι σίγουρος αν αυτό είναι αλήθεια, αν φταίμε εμείς που μεγαλώσαμε ή η πραγματικότητα που άλλαξε. Η ζωή προχωράει και μαζί της κυλούν οι νύχτες έτσι, αλλιώς κι αλλιώτικα. Σε κάποιο όχι και πολύ μακρινό μέλλον ένα ανάλογο κομμάτι θα γραφτεί για όσα συμβαίνουν σήμερα ώστε να πάρουν μια γεύση «του τι γινόταν» όσοι ακόμα βρίσκονται στα σχολεία και δεν έχουν περάσει το κατώφλι ενός κλαμπ.
28
Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης
29
Μάρτ ιος 2014
Mother of Dragons!
Στην αρχή του τέταρτου βιβλίου (ουσιαστικά του δεύτερου τόμου του τρίτου βιβλίου) της σειράς “Game of Thrones”, ο Τζορτζ Μάρτιν γράφει την εξής αφιέρωση: «Στη Φύλις, που με έκανε να προσθέσω δράκους». Οι δράκοι έχουν γίνει το talk of the (global) town ενόψει του τέταρτου κύκλου της σειράς fantasy του HBO, καθώς έχουν κλέψει την παράσταση στα τρέιλερ που έχει δημοσιεύσει το αμερικανικό κανάλι. Παρ' όλα αυτά, ο νέος κύκλος δεν θα περιστραφεί αποκλειστικά γύρω από αυτούς. Οπως μάλιστα εξομολογείται ο Ντέιβιντ Μπένιοφ, ένας από τους παραγωγούς της σειράς, «ορισμένες από τις πιο σοκαριστικές σκηνές ολόκληρης της σειράς έρχονται στο τέλος [αυτής] της σεζόν».
κίνηση-ματ (τον περιβόητο πια «Κόκκινο Γάμο», την πιο αιματηρή γαμήλια τελετή στην ιστορία της τηλεόρασης) έθεσαν τους Starks εκτός παιχνιδιού. Οσον αφορά στον Stannis Baratheon, τον άλλον διεκδικητή του θρόνου, αυτός έπαθε το δικό του Βατερλό στον δεύτερο κύκλο και ακόμα προσπαθεί να συνέλθει. Την ίδια στιγμή, οι Lannisters με τον Tywin στο τιμόνι ενώνουν τις δυνάμεις τους με τον οίκο που έχει τον ισχυρότερο στρατό στην ήπειρο, τους Tyrells. Σε έναν μεγαλοπρεπή γάμο, ο βασιλιάς-τσόγλανος Joffrey θα παντρευτεί τη Margaery για να επισφραγιστεί αυτή η συμμαχία. Η τελετή είναι μάλιστα τόσο εντυπωσιακή, που η Νάταλι Ντόρμερ, η ηθοποιός που υποδύεται τη Margaery, δήλωσε ότι δεν θα συναντήσει κάτι αντίστοιχο στην υπόλοιπη καριέρα της.
Μην ανησυχείτε, δεν πρόκειται να σας ξενερώσουμε αραδιάζοντας ένα σωρό spoiler σχετικά με το τι πρόκειται να ακολουθήσει από τις 6 Απριλίου (οπότε και θα βγει στον αέρα το πρώτο επεισόδιο του κύκλου) και έπειτα. Οχι ότι -όπως και αρκετοί που έχουν διαβάσει τα βιβλία και ξέρουν τη συνέχεια- δεν μπήκα στον πειρασμό... Θα βασιστούμε, όμως, εν μέρει στο τι έχει γίνει μέχρι τώρα, για τον λόγο αυτό σας προτείνω να σταματήσετε να διαβάζετε εάν δεν έχετε παρακολουθήσει μέχρι και το τελευταίο επεισόδιο του τρίτου κύκλου. Πάντως αν δεν έχετε ιδέα από τη σειρά, δεν έχετε καμία καλή δικαιολογία. Το “Game of Thrones” έχει παίξει στην ελληνική τηλεόραση (τα πιο φρέσκα επεισόδια προβάλλονται από τα κανάλια Novacinema), έχει κάνει απίστευτα ρεκόρ σε downloads και έχει εξελιχθεί σε σημαντικό κομμάτι της σύγχρονης ποπ κουλτούρας. Αρκεί να δείτε πόσες κοπέλες ντύθηκαν στις απόκριες Khaleesi και πόσοι Drogo και θα έχετε μία καλή εικόνα.
Και επειδή στον γάμο έχουν προσκληθεί όλοι οι μεγάλοι οίκοι του Γουέστερος, φέτος θα κάνει την πρώτη του εμφάνιση και ο Οίκος Martell, μία σημαντική δύναμη που βρίσκεται στα νότια της ηπείρου. Ο εκπρόσωπος του Οίκου που θα καταφτάσει στην πρωτεύουσα είναι ο Oberyn Martell, η... φοβερή, τρομερή και ακόλαστη «Κόκκινη Οχιά». Ο σκοπός του Oberyn δεν είναι να ευχηθεί «να ζήσετε» στους Lannisters, αλλά να εκδικηθεί για τη δολοφονημένη αδελφή του, η οποία πέθανε μαρτυρικά από το χέρι του Gregor Clegane, του πρωτοπαλίκαρου του Tywin.
Στα του Γουέστερος τώρα. Οι Lannisters αυτή τη στιγμή είναι οι κυρίαρχοι του παιχνιδιού. Με μία
Μακριά στην Ανατολή, σε μία άλλη ήπειρο, η Khaleesi έκανε άνω-κάτω όλες τις δουλοκτητικές πόλεις και εγκαθίσταται στην τελευταία από αυτές, τη Μίριν. Εκεί θα δούμε τους δράκους της, οι οποίοι όπως φαίνεται στα τρέιλερ έχουν ρίξει μπόι και είναι πια δύσκολο να ελεγχθούν. Η ίδια η Danny θα προσπαθήσει να μάθει τα μυστικά της ηγεσίας στην πράξη, προσπαθώντας να σταθεροποιήσει τη Μίριν τη στιγμή που αρχίζει να επικρατεί χάος στις προηγούμενες πόλεις από τις οποίες πέρασε. Ανάμεσα στους άλλους γνώριμους χα-
ρακτήρες, ο Jon Snow θα προσπαθήσει να απωθήσει την επίθεση των Wildlings στο Τείχος, ενώ ο ίσως πιο δημοφιλής χαρακτήρας της σειράς, ο Tyrion, θα περάσει πολύ δύσκολα φέτος, με τον Μπένιοφ να λέει χαρακτηριστικά: «Είναι σίγουρα η πιο δύσκολη χρονιά για τον Tyrion. Φαίνεται ότι σε κάθε επεισόδιο κινδυνεύει να χάσει το κεφάλι του». Σε ένα από τα τρέιλερ, μάλιστα, φαίνεται πως απολογείται για μία ακόμη φορά για κάποιο έγκλημα που φέρεται να έκανε, έχοντας ως μόνο σύμμαχο τον αδελφό του, Jaime. Για να δούμε… Το μεγάλο ερωτηματικό, πάντως, παραμένει το τι θα γίνει με τους επόμενους κύκλους. Οι παραγωγοί λένε πως το αρχικό σχέδιο προβλέπει το γύρισμα επτά κύκλων. Το HBO που έχει γλυκαθεί από την επιτυχία δεν θα έλεγε «όχι» και σε έναν όγδοο. Τα… μαθηματικά όμως δεν βγαίνουν εύκολα. Ηδη ο τρίτος κύκλος έχει καλύψει περίπου τα δύο τρίτα του τρίτου βιβλίου της σειράς (το “A Storm of Swords”, το οποίο αποτελείται από δύο τόμους), πράγμα που σημαίνει ότι ο φετινός κύκλος θα καλύψει και ένα τμήμα του τέταρτου βιβλίου της σειράς. Δεδομένου ότι μέχρι τώρα έχουν εκδοθεί πέντε βιβλία (από τα επτά συνολικά που σκοπεύει να γράψει ο Martin), το HBO έχει την άνεση να γυρίσει άλλον έναν κύκλο και μετά να περιμένει τον συγγραφέα να ολοκληρώσει το επόμενο βιβλίο του, το “The winds of winter”, προκειμένου να φτάσει στην έκτη σεζόν. Και δεν τολμώ καν να φανταστώ πότε θα βγει το τελευταίο βιβλίο της σειράς, το “A Dream of Spring”, μια και ο Martin -όπως έχει παραδεχτεί και ο ίδιος- γράφει αρκετά αργά. Χρειάστηκε έξι ολόκληρα χρόνια για να ολοκληρώσει το “A Dance with Dragons” - το πέμπτο βιβλίο της σειράς, το οποίο κυκλοφόρησε μόλις το 2011!
30
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης
31
Μάρτ ιος 2014
Ταξίδι στο μέλλον Από το Skrow Τheater στην… Αθήνα του 2088 και σε μία «Μπετονένια παραλία» στο κέντρο της πόλης. Ο Βασίλης Μαυρογεωργίου, ο Σεραφείμ Ράδης, η Κατερίνα Μαυρογεώργη και η Δανάη Επιθυμιάδη μας ταξιδεύουν στο μέλλον για να μας μιλήσουν για το παρόν. Η Δανάη αναλαμβάνει να με κατατοπίσει επί του θέματος. «Βρισκόμαστε στο 2088. Η Αθήνα έχει πνίξει όλες τις υπόλοιπες περιοχές και η Ακρόπολη είναι ένα νησί. Ο σκοπός του κάθε ανθρώπου είναι να παραμένει χρήσιμος στην κοινωνία. Κάθε αθηναίος πολίτης αξιολογείται κι αν πέσουν κάτω από ένα όριο τα ποσοστά αξιολόγησής του, που σημαίνει ότι δεν θεωρείται πια χρήσιμος, σταματά να του χορηγείται το χάπι χάρη στο οποίο παραμένει άνθρωπος, αφού χωρίς αυτό ο αέρας και το νερό λειτουργούν εκφυλιστικά πάνω στο γενετικό του υλικό και τον μετατρέπουν σε ζώο. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο ο κεντρικός ήρωας, ο Μηνάς, θα χαράξει σιγά σιγά τον δικό του δρόμο προς την ελευθερία». Η «Μπετονένια παραλία» του Βασίλη Μαυρογεωργίου είναι ένα φουτουριστικό δυστοπικό θρίλερ. «Ο Βασίλης έχει φτιάξει έναν κόσμο από την αρχή. Από την άλλη, το γεγονός ότι επιλέγει να τοποθετήσει τη δράση στην Αθήνα, που μας είναι τόσο γνώριμη, κάνει ακόμα πιο εφιαλτικό το σκηνικό», μου λέει η Κατερίνα. Κοιτάζω τον Βασίλη, που τόση ώρα μένει σιωπηλός. «Μια μπετονένια παραλία στην πλατεία Ομονοίας; Πώς το σκέφτηκες;» τον ρωτάω. «Είχα δει ένα όνειρο, που ήταν μία παραλία μέσα στη μέση της Αθήνας. Και τα όνειρά μου που θεωρώ ότι θα έχουν εμπορική επιτυχία τα γράφω!» μου απαντά και μας πιάνουν τα γέλια. «Μου άρεσε αυτό σαν εικόνα και σιγά σιγά έφτιαξα έναν χώρο αρχικά και μετά χτίστηκε και η πλοκή», μου εξηγεί. Ας μιλήσουμε για την πλοκή λοιπόν. Τι συμβαίνει στο έργο; «Εμφανίζεται ξαφνικά μία αίτηση, με την οποία ο Μηνάς ζητάει να φύγει από τη δουλειά του, δηλαδή να γίνει άχρηστος, και να εγκαταλείψει και το σπίτι του, αν και προέρχεται από αριστοκρατική οικογένεια. Μόνο που αυτή την αίτηση δεν την έχει κάνει αυτός! Παρ’ όλα αυτά
μοιάζει λίγο να του αρέσει αυτή η αναταραχή που προκαλείται στη ζωή του», μου λέει ο Βασίλης, αλλά σταματά εκεί. Δεν επιτρέπονται περαιτέρω αποκαλύψεις. Το σίγουρο είναι ότι αν και η «Μπετονένια παραλία» διαδραματίζεται στην Αθήνα του 2088, μοιάζει να μας αφορά πολύ έντονα. «Ο φουτουρισμός είναι σαν να τραβάει από τα μαλλιά αυτό που ζούμε τώρα, προσπαθώντας να αποκαλύψει όλα αυτά που σήμερα κρύβονται τεχνηέντως, αλλά υπάρχουν», παρατηρεί ο Βασίλης και συνεχίζει: «Τι υπάρχει σήμερα; Παρακολούθηση, επιβολή, έλεγχος της σκέψης σου… Τα ΜΜΕ κατευθύνουν τη σκέψη των πολιτών, η κυβέρνηση ελέγχει όλα τα ΜΜΕ. Είναι προφανές ότι ζούμε σε έναν κόσμο που δεν είμαστε ελεύθεροι. Αλλά για να μην το αντιλαμβανόμαστε, το ίδιο το σύστημα έχει κάποια "ναρκωτικά". Αυτό το “ναρκωτικό” που σου χορηγεί η κοινωνία με ένα λαμπερό, ονειρικό περιτύλιγμα, στο μετατρέπει σε εφιάλτη!». Κάπως έτσι η συζήτησή μας έρχεται στο σήμερα και σε όλο αυτό που βιώνουμε. «Εμείς όμως δεν έχουμε ολοκληρωτικό καθεστώς. Εχουμε δημοκρατία», τους λέω χαμογελώντας με νόημα. Ανταποδίδουν το παιχνιδιάρικο χαμόγελο. «Νομίζω ότι μάλλον τελικά ζούμε σαν ζώα. Οι άνθρωποι για να τα βγάλουν πέρα κάνουν δύο και τρεις δουλειές, παύει να υπάρχει οποιοσδήποτε προσωπικός χρόνος και χώρος και ο ανταγωνισμός ολοένα και εντείνεται», σχολιάζει η Δανάη. «Εχουμε καταλήξει σε έναν homo economicus. Μας βάζουν και ασχολούμαστε πάρα πολλές φορές τη μέρα με πράγματα που ρεαλιστικά δεν μας ενδιαφέρουν», παρατηρεί ο Σεραφείμ και η Κατερίνα παρεμβαίνει: «Ο κόσμος είναι φτιαγμένος λάθος. Ετσι νιώθω. Και το ξεχνάμε αυτό. Ξυπνάμε το πρωί και λέμε "έτσι είναι ο κόσμος και έχω εγώ το πρόβλημα, που δεν μπορώ να συμφιλιωθώ με αυτόν τον κόσμο". Κάποια πράγματα σε όλο αυτό που βιώνουμε καθημερινά είναι πολύ άκυρα κι εμείς τα παίρνουμε ως δεδομένα». Σε όσα μου λένε συμφωνώ και επαυξάνω. Αλλά μέσα στο σκοτάδι κρύβεται πάντα κάπου και το φως. Οπως όταν πέντε νέοι άνθρωποι με δημιουργικές, καλλιτεχνικές ανησυχίες ενώνουν τις
δυνάμεις τους για να φτιάξουν το δικό τους θέατρο και να κάνουν το όνειρό τους πραγματικότητα. Κάπως έτσι ο Βασίλης, ο Σεραφείμ, η Κατερίνα, η Μαρία Φιλίνη και ο Νίκος Μαραμαθάς μας σύστησαν πέρυσι τον Μάιο το Skrow. Τους ρωτάω αν νιώθουν ότι δικαιώθηκαν. «Μία τέτοια κίνηση θέλει ακόμα δουλειά. Μόλις τώρα ανεβάσαμε την πρώτη μας παράσταση ως ομάδα στον δικό μας χώρο. Υπάρχουν ακόμα πάρα πολλά πράγματα που πρέπει να γίνουν. Πιστεύω όμως ότι θα πάει καλά και θα δικαιωθούμε», μου επισημαίνει ο Σεραφείμ. «Εγώ νομίζω ότι ήδη έχουμε δικαιωθεί», αντιτείνει ο Βασίλης. «Δεν έχουμε κανέναν πάνω από το κεφάλι μας, περνάμε ωραία, κάνουμε τις δικές μας επιλογές... Και ναι, φυσικά υπάρχουν δυσκολίες, αλλά κάνουμε αυτό που θέλουμε». Με αφορμή το έργο τους κάνω μία διαφορετική ερώτηση στο φινάλε. «Αν σήμερα είχαμε μία πραγματική δικτατορία, έτσι όπως τις ξέρουμε, πώς φαντάζεστε τους εαυτούς σας και το Skrow;» «Θα χορεύαμε, θα κάναμε νούμερα και τέτοια…» απαντά παιχνιδιάρικα ο Βασίλης. «Κάποιοι σίγουρα θα βρίσκαμε καταφύγιο στο Παρίσι!» συνεχίζει η Κατερίνα. «Δηλαδή εσύ το έχεις σίγουρο ότι θα είμαστε επαναστάτες;» της λέει ο Βασίλης. «Οχι, αλλά θα μας βάφτιζαν έτσι. Θυμάμαι που έβλεπα κάτι βίντεο που αφορούσαν την καθεστωτική τέχνη. Αυτές τις κιτς παρελάσεις, που δεν μπορείς να διανοηθείς ότι μπορούν να συμμετέχουν κάποιοι άνθρωποι που θεωρούν εαυτούς καλλιτέχνες. Οπότε και τίποτα να μην κάνεις, από τη στιγμή που δεν θα συμμετέχεις σε αυτό, θα σε κλείσουν», του απαντά η Κατερίνα. «Θα μας κλείνανε με τον έναν ή τον άλλον τρόπο…» σχολιάζει πιο σοβαρά ο Σεραφείμ. «Skrow είναι αυτός που ψάχνει τον προσανατολισμό του και την ταυτότητά του… Δεν πιστεύω λοιπόν ότι η ταυτότητά μας θα μπορούσε να χωρέσει μέσα σε ένα τέτοιο καθεστώς. Και στην αργκό του σημαίνει το "χαμένο κορμί", οπότε θα λέγανε: "Είναι κι αυτό το Skrow εκεί πέρα…!"»
Κείμενο: Ηλίας Κολοκούρης / Φωτογραφία: yiannispriftis.com
32
H Κατερίνα επί σκηνής
Σκοτάδι. Μια ξανθιά κοπέλα κάθεται σε μια καρέκλα. Ζοφεροί ήχοι βγαίνουν από μια ακουστική κιθάρα. Ενα φως στα χέρια του Γιώργου Νανούρη σπάει το σκοτάδι και φωτίζει περιοδικώς την όμορφη κοπέλα. Όπως σκοτεινά όλα τα βιβλία του Αύγουστου Κορτώ μέχρι το Βιβλίο της Κατερίνας. Ομως αυτή τη φορά εγένετο φως. Ο φακός σταματά πάνω στη Λένα Παπαληγούρα.
τώ. Μια σαλονικιώτικα, μια κοριτσίστικα, μια υβριστικά και επιθετικά. Ολα ετούτα μετρημένα όμως, και δεμένα σε έναν ωραίο ρυθμό σκηνοθετικά. Τα δρώμενα, με τα λίγα μέσα που μας επιτρέπει οικονομικά ο καιρός. Η ηθοποιός χρησιμοποιεί το σώμα της σαν σκηνή, τα χέρια, τα πόδια, στροβιλίζονται μέσα στον παραληρηματικό λόγο της Κατερίνας με κάθε δυνατή ειλικρίνεια. Δεν θα μπορούσε να παρουσιαστεί αλλιώτικα. Και ο τρόμος, ο φόβος επανέρχεται καθώς ακούς τα προφητικά λόγια τούτου του κοριτσιού.
«Ο γιος μου με βρήκε». Ο γιος και συγγραφέας κάθεται ήσυχα πίσω από το πιάνο του Ιανού, στο σκοτάδι. Απέφυγα επιμόνως να έρθω να δω επί σκηνής τον μονόλογο της Κατερίνας. Δεν ξέρω, φοβάμαι να το δω. Ενώ το διάβασα ήδη τρεις φορές, φοβόμουν πως άλλη μία, θεατρική ακρόαση τούτη τη φορά θα με διέλυε. Για να δούμε. «Ο γιος μου με βρήκε», μαίνεται η ηθοποιός. Η κιθάρα του Lolek εντονότερη, σαν σειρήνα, να σου τρυπάει τα αυτιά. «Ο γιος μου με βρήκε». Φως.
Κάθε τραγωδία απαιτεί έναν οίκο για να πραγματωθεί. Των Ατρειδών ή των Λαβδακιδών οι πλούσιες οικογένειες βρίσκουν χώρο για να γεννήσουν τραγικούς ήρωες. Να κάνουν τις λάθος επιλογές, να τις πληρώσουν. Εδώ ο οίκος είναι ο οίκος των Χωριανών. Στον μονόλογο όπως παρουσιάστηκε, το τραγικό, άρρωστο παρελθόν του οίκου δόθηκε ως ασθμαίνον, δηλητηριώδες και αγχώδες αίτιο. Ενας εκκωφαντικός ψίθυρος. Το αποτέλεσμα; Το τέλος, ο οικειοθελής θάνατος και το πέταγμα της Κατερίνας προς την ανυπαρξία. Ή προς την αιώνια ύπαρξη, αφού αυτό το κορίτσι απόψε όλοι το ερωτευτήκαμε και το πονέσαμε, ενώ δεν υπάρχει.
Κάπως έτσι άρχισε ο μονόλογος που σκηνοθέτησε ο Γιώργος Νανούρης και ανέβηκε δύο φορές στο πατάρι του Ιανού. Δύσκολο να βρεις εισιτήριο, πολλοί έφυγαν απογοητευμένοι από το βιβλιοπωλείο. Αλλά όσοι καταφέραμε και μπήκαμε, είχαμε μια αίσθηση μυστηρίου να πλανάται γύρω μας. Λοιπόν, αν τραγωδία είναι μίμηση πράξεως σπουδαίας και τελείας, τότε αυτό που είδα ήταν ίσως η πληρέστερη νεοελληνική τραγωδία που έχω δει τον τελευταίο καιρό. Ο λόγος ηδυσμένος από τα χεράκια του Κορ-
Δεν μπορώ να βάλω τις σκέψεις μου για αυτή την παράσταση σε τάξη. Είναι το συναίσθημα που σε σέρνει, η λογική απέχει και απλώς αφήνεσαι και πας όπου βγει. Μικρά διαλείμματα ελπίδας, τρομερά κομμάτια αυτοσαρκασμού βγαίνουν καθώς το σκοτάδι εναλλάσσεται με το φως. Αλλά το τέλος το ξέρουμε ήδη από την αρχή. Η Κατερίνα έχει κάνει την επιλογή της.
Ο Κορτώ στο βιβλίο δίνει την κάθαρση της τραγωδίας του. Εξηγεί και λύει την σπουδαία πράξη. Θα πούμε εδώ ποια είναι λύση; Οχι. Διαβάστε το βιβλίο. Αντιθέτως, η παράσταση παραμένει κρυπτική και δεν εξηγεί. Νόμιμο; Νόμιμο, αφού πολλοί ορθώς έχουν αναγνώσει τον Αριστοτέλη ως είρωνα. Ποία κάθαρσις κύριε φιλόσοφε; Μας εμπαίζετε; Βλέπετε καμία κάθαρση στον Οιδίποδα; Από μηχανής θεός του Ευριπίδου και άλλα τέτοια κωμικοτραγικά; «Κάθαρση δεν υπάρχει!», λένε κάποιοι. Και αυτή την εκδοχή ακολουθεί η παράσταση, διαφέροντας από το βιβλίο. Τελείωσε το έργο. Το Κατερινάκι μέσα σε μιάμιση ώρα το γνώρισα, το εννόησα, το πόνεσα και πρόλαβε και πάει, έφυγε, πέταξε μακριά. Κάθομαι στο τραπεζάκι του Ιανού. Διάβολε, δεν το περίμενα να το πάθω αυτό. Ξανά. Τα φώτα ανάβουν. Προσπαθώ να σηκωθώ, να συγχαρώ τους συντελεστές. Δεν μπορώ. Τα πόδια μου, με πονάνε τα πόδια μου. Σα να με πάτησε τρένο. Σα να έγινε στο κεφάλι μου αυτοκινητιστικό. Να συνέλθω, να πάω. Μου παίρνει περίπου είκοσι λεπτά. Και ήλπιζα ότι θα είναι πιο εύκολο αυτή τη φορά. Δίπλα μου γηραιές κυρίες που ήρθαν μη γνωρίζοντας τι πρόκειται να δουν, μονολογούν: «Γροθιά στο στομάχι». Απέναντι νεαρά κορίτσια με βουρκωμένα τα μάτια ψάχνουν να βρουν τον Κορτώ, ο οποίος βγήκε από το βιβλιοπωλείο στα μισά της παράστασης για τσιγάρο. Ούτε εκείνος άντεχε να τα ακούσει πάλι. Τούτο το λυτρωτικό ταξίδι στα μύχια της ύπαρξής μας. Τι μας έκανες πάλι ρε κατεργάρη Κορτώ;
Στο δρόμο για τον Βορρά
34
Κείμενο/Φωτογραφίες: Τόλης Καπλάνι
35
Μάρτ ιος 2014
Είναι παράξενο ότι έπρεπε να φθάσω τα σαράντα για να ταξιδέψω σε μακρινές γωνίες της Αλβανίας, της χώρας όπου γεννήθηκα. Τη μισή μου ζωή την έχω ζήσει εκεί και την άλλη μισή στην Ελλάδα, την οποία την έχω ταξιδέψει και περπατήσει περισσότερο. Δεν αποτελεί έκπληξη, επομένως, ότι στο προσωπικό μου αρχείο είχα χιλιάδες φωτογραφίες από την Ελλάδα και ελάχιστες από την Αλβανία. Οσοι έχουν ζήσει στην Αλβανία του Ενβέρ Χότζα, όπως εγώ, μπορούν να καταλάβουν το πώς μια χώρα τόσο μικρή, ταυτόχρονα φαινόταν παράδοξα μεγάλη. Και αυτό γιατί δεν ήταν εύκολο να την ταξιδέψεις! Εκτός του ότι δεν υπήρχαν τα μέσα (έλλειψη δρόμων, συγκοινωνιών και ΙΧ) ο ταξιδιώτης, σε ένα τέτοιο καθεστώς, είναι πάντα ύποπτος. Γεννήθηκα στην κεντρική Αλβανία, ανέκαθεν όμως ήθελα να ταξιδέψω στον αλβανικό βορρά. Ειδικά στα πολύ ορεινά μέρη, τα οποία δεν μπορούσα να εντάξω κάπου συγκεκριμένα ανάμεσα στα όρια μεταξύ μύθου και πραγματικότητας. Την επιθυμία μου αυτή κατάφερα να την κάνω πραγματικότητα τον περασμένο Δεκέμβριο. Κάλλιο αργά πάρα ποτέ, που λένε. Με τη φωτογραφική μηχανή ανά χείρας, με χαρά ανακάλυψα ότι τελικά το να ταξιδέψει σήμερα κανείς στην Αλβανία είναι κάτι απλό. Σε κάθε περίπτωση, το οδοιπορικό αυτό δεν ήταν ένα απλό φωτογραφικό ταξίδι. Ηταν και ένα ταξίδι αυτογνωσίας. Γιατί όπως λέει η Diane Arbus: «Μια φωτογραφία είναι ένα μυστικό που σου δείχνει ένα άλλο μυστικό. Οσο πιο πολλά σου δείχνει, τόσο λιγότερα ξέρεις».
Επιμέλεια: Χχχχχχ Χχχχχχ / Photos: Χχχχχχ Χχχχχχ
Κείμενο: Χχχχχ Χχχχχ / Φωτογραφία: Χχχχχ Χχχχχ
Μάρτ ιος 2014
38
39
Μάρτ ιος 2014
40
41
Μάρτ ιος 2014
Κείμενο: Θάνος Τριανταφύλλου
42
Το όραμα των νέων
Εχουμε συνηθίσει τις πολιτικές νεολαίες να γκρινιάζουν, να πετάνε κορώνες, να διαμαρτύρονται ακτιβίστικα στους δρόμους και να μην καταφέρνουν τίποτα. Η Νεολαία του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (Youth EPP) είναι η μεγαλύτερη πολιτική νεολαία στην Ευρώπη μετρώντας στις τάξεις της 1 εκατομμύριο μέλη, 60 οργανώσεις, 40 χώρες, 150 νέους βουλευτές και 5.000 τοπικά εκλεγμένους συμβούλους και δημάρχους. Θα περίμενε κανείς από μια κεντροδεξιά οργάνωση να υπερασπίζεται το καθεστώς των Βρυξελλών που οι κομματικοί τους πατέρες έχτισαν. Αυτά τα παιδιά όμως επέλεξαν κάτι άλλο. Και τα λέμε παιδιά γιατί ο Κωνσταντίνος Κυρανάκης (26 ετών, Ελλάδα), ο Juha-Pekka Nurvala (24 ετών, Φινλανδία) και ο Colm Lauder (26 ετών, Ιρλανδία) είναι μακράν το νεότερο ηγετικό τρίο στην ιστορία της
οργάνωσης που ιδρύθηκε από τον Fredrik Reinfeldt, σημερινό πρωθυπουργό της Σουηδίας. Ανέλαβαν τα ηνία τον περασμένο Μάιο και από την πρώτη στιγμή τα έβαλαν με τις Βρυξέλλες με σκοπό να αλλάξουν ό,τι μπορούν. Με επιμονή που αγγίζει τα όρια του ενοχλητικού κατάφεραν να περάσουν τις προτάσεις τους για την απασχόληση των νέων από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και τη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, αφού χτύπησαν κάμποσες φορές την πόρτα του Μπαρόζο. Οι πρωθυπουργοί της Ιρλανδίας, της Πορτογαλίας και της Φινλανδίας όχι μόνο τους δέχτηκαν, αλλά ενσωμάτωσαν και τις προτάσεις τους σε εθνικά νομοσχέδια. Ιρλανδία και Πορτογαλία ρίχνουν την ανεργία με ρυθμούς ρεκόρ τα τελευταία εξάμηνα, η Φινλανδία σημειώνει έκρηξη επιχειρηματικότητας αλλά τα «παιδιά» δεν σταματούν. Τώρα φτιάχνουν συμμαχία 100 νέων βουλευτών που θέλουν να περάσουν αντίστοιχα νομοσχέδια σε όλη την Ευρώπη.
Μιλούν για μια πιο απλή Ευρώπη. Με λιγότερη γραφειοκρατία, λιγότερες επιτροπές, λιγότερα πάνελ «διαλόγου» και περισσότερη αποτελεσματικότητα. «Οσο εμείς στην Ευρώπη μιλάμε για λύσεις, ο υπόλοιπος πλανήτης τις βρίσκει. Τα πάνελ δεν βοηθάνε κανέναν, αυτό που πρέπει να κάνουμε σαν νέοι Ευρωπαίοι είναι να αλλάξουμε πράγματα, να αλλάξουμε νομοθεσίες, συνθήκες, συντάγματα, ό,τι χρειάζεται για να αλλάξουν οι ζωές των ανθρώπων», αναφέρουν χαρακτηριστικά. Δείχνουν με τις καμπάνιες τους έναν σύγχρονο τρόπο πολιτικής, που μπορεί να μην συμβαδίζει με τους κανόνες του ''political correctness'', αλλά τουλάχιστον αλλάζει πράγματα. Το μήνυμά τους προς τους νέους Ευρωπαίους είναι απλό: «Αν θέλεις να αλλάξεις τα πράγματα, δεν θα το καταφέρεις ποστάροντας τα προβλήματα στο facebook. Πρέπει να σηκωθείς, να βρεις λύσεις και να ενοχλήσεις πολύ κόσμο μέχρι να τα καταφέρεις. Μόνο έτσι αλλάζει η Ευρώπη».
Publi
43
Μάρτ ιος 2014
Το φυσικό αέριο ως «κινητήριος δύναμη»
Μπορεί το φυσικό αέριο να αποτελέσει την «κινητήριο δύναμη» ώστε οι τοπικές αρχές να ικανοποιούν τις ανάγκες των πολιτών και την ίδια στιγμή να επιτυγχάνουν οικονομία, τόσο σε κόστος, όσο και σε ενέργεια, ενώ σέβονται το περιβάλλον; Μπορεί, επίσης, το φυσικό αέριο να γίνει το θεμέλιο πάνω στο οποίο θα κτιστεί η επόμενη «άνοιξη» των ελληνικών επιχειρήσεων, που απαιτεί χαμηλό ενεργειακό κόστος; Η απάντηση και στα δύο ερωτήματα είναι ότι το φυσικό αέριο μπορεί. Η νέα αυτή τάση έχει ξεκινήσει πολύ δυναμικά σε όλο τον κόσμο και ιδιαίτερα στην Ευρώπη. Συγκεκριμένα, το Ιλ-ντεΦρανς του Παρισιού, στο οποίο οι τοπικές αρχές στον τομέα των μεταφορών κινούνται προς την απόκτηση περίπου 100 λεωφορείων που θα κινούνται με CNG στο πλαίσιο της προσπάθειας τους για ραγδαία μείωση των εκπομπών αερίου, είναι ένα ακόμη δυνατό παράδειγμα που καταδεικνύει τη στροφή που συντελείται σήμερα. Αντίστοιχες κινήσεις γίνονται βέβαια και στη Ελλάδα. Για την ακρίβεια, η Αθήνα απολαμβάνει τα τελευταία χρόνια τα οφέλη της αεριοκίνησης στα ΜΜΜ, καθώς 600 λεωφορεία ήδη τροφοδοτούνται με FISIKON -εμπορική ονομασία με την οποία προωθείται το φυσικό αέριο κίνησης στην Ελλάδα από τη ΔΕΠΑ - ενώ από το περασμένο καλοκαίρι κυκλοφορούν και τα πρώτα ταξί φυσικού αερίου. Σημειώνεται δε ότι ο Δήμος Αθηναίων διατηρεί επίσης 100 απορριμματοφόρα φυσικού αερίου. «Μια σειρά από μεγάλες αυτοκινητοβιομηχανίες έχουν επικεντρώσει τις προσπάθειες τους στην αγορά της αεριοκίνησης, ιδίως στις περιοχές εκείνες που το ενδιαφέρον για τα οχήματα φυσικού αερίου είναι αυξημένο» δηλώνει
ο Dave Hurst, αναλυτής της Navigant Research, προβλέποντας ότι μέχρι το 2023, ο αριθμός των οχημάτων φυσικού αερίου στους δρόμους του κόσμου σχεδόν θα διπλασιαστεί. Έτσι εξηγείται προφανώς γιατί μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες στρέφονται ήδη στο φυσικό αέριο για την κάλυψη των ενεργειακών αναγκών των επαγγελματικών τους στόλων, όπως η Procter & Gamble και η UPS. Για του λόγου το αληθές, η P&G εμφανίζεται να συζητά τη μετατροπή του 20% των οχημάτων του επαγγελματικού της στόλου σε οχήματα φυσικού αερίου μέσα στα επόμενα 2 χρόνια. Από την πλευρά της η UPS προγραμματίζει την αγορά 1.000 φορτηγών φυσικού αερίου μέχρι το τέλος του ’14, με την ανταγωνίστρια της, FedEx, να σχεδιάζει αντίστοιχα τη μετατροπή έως και του 30% του στόλου της σε οχήματα φυσικού αερίου, σε βάθος δεκαετίας. Αυτό που συνεπάγεται η επιλογή, αλλά παράλληλα και η επιθυμία, επαγγελματιών και ιδιωτών να αξιοποιήσουν το φυσικό αέριο στην κίνηση των οχημάτων τους, είναι η κρισιμότητα του να υπάρχει σταθερή και αξιόπιστη ικανότητα ανεφοδιασμού με CNG. Σε αυτό το πλαίσιο, η ΔΕΠΑ αναπτύσσει τη βασική υποδομή ώστε να ανοίξει την αγορά αεριοκίνησης, δίνοντας τη δυνατότητα σε ολοένα και περισσότερους καταναλωτές να μπορούν να ανεφοδιάσουν τα οχήματά τους με φυσικό αέριο και να απολαύσουν τα οφέλη του «πράσινου» καυσίμου. Σε κάθε περίπτωση ωστόσο, δεν πρέπει να λησμονείται ότι τα οχήματα φυσικού αερίου διασφαλίζουν την απρόσκοπτη κίνηση τους, δεδομένου ότι διαθέτουν κινητήρα διπλής καύσης (φυσικού αερίου + βενζίνης) και επομένως μπορούν να χρησιμοποιήσουν βενζίνη ανά πάσα στιγμή, χωρίς το παραμικρό πρόβλημα.
Κινητήριο δύναμη αποτελεί δυνητικά το φυσικό αέριο για τις τοπικές αρχές που στόχο έχουν να ικανοποιήσουν τις ενεργειακές ανάγκες των πολιτών τους, προστατεύοντας παράλληλα το περιβάλλον
40 εκατομμύρια οχήματα φυσικού αερίου προβλέπει η Navigant Research ότι θα κυκλοφορούν στους δρόμους σε όλον τον κόσμο μέχρι το 2023
44
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης
45
Μάρτ ιος 2014
Το μικρό ψάρι τρώει το μεγάλο… «Οι χαμένοι της ζωής, τα “μικρά ψάρια” που κρύβουν όμως μέσα τους μεγάλο ανάστημα πάντα με συγκινούν. Και πιστεύω ότι μέσα στον βούρκο μπορεί να ανθίσει ένα λουλούδι», μου λέει ο Γιάννης Οικονομίδης. Ο Στράτος, ο κεντρικός ήρωας της νέας του ταινίας «Το μικρό ψάρι», που έκανε πρεμιέρα στις κινηματογραφικές αίθουσες στις 27 Μαρτίου από τη Feelgood Entertainment, είναι ακριβώς αυτό. Μπήκε στη φυλακή μετά από ένα έγκλημα πάθους σε νεαρή ηλικία. Εκεί κατάφερε να επιβιώσει χάρη σε έναν μαφιόζο συγκρατούμενό του, τον Λεωνίδα. Οταν αποφυλακίζεται μοιάζει αποφασισμένος να ξεπληρώσει το χρέος του. Ενώ λοιπόν φαίνεται να διάγει μία ήρεμη ζωή δουλεύοντας σε ένα αρτοποιείο, παράλληλα δουλεύει για τη μαφία εκτελώντας ανθρώπους κατόπιν εντολής. Τα λεφτά που παίρνει τα δίνει στον αδελφό του Λεωνίδα, προκειμένου να οργανωθεί μία τεράστια και πολυδάπανη επιχείρηση για την απόδραση του Λεωνίδα από τις φυλακές. «Ο Στράτος δεν είναι και το καλύτερο παιδί», μου επισημαίνει ο Γιάννης. «Εχει όμως ένα δικό του αξιακό σύστημα και είναι ηθικά ακέραιος σε ένα κομμάτι της ηθικής που έχει να κάνει με την τιμή και το χρέος. Εχει έναν κώδικα τιμής που τον υποστηρίζει μέχρι τέλους. Κατά τα άλλα, είναι ένας ήρωας βουτηγμένος μέσα στο μαύρο και το κακό. Επειδή όμως έχει χαραμάδες και ρωγμές, σκαρώνουμε μία ιστορία για να δούμε πώς μπορεί να εξελιχθεί αυτός ο ήρωας…»
Βλέποντας το «Μικρό ψάρι» δεν έχω καμία αμφιβολία ότι είναι η καλύτερη ταινία του Οικονομίδη και μία από τις καλύτερες ελληνικές ταινίες εδώ και αρκετά χρόνια. Στέρεο αφηγηματικό σινεμά που διαθέτει ένα εξαιρετικά καλογραμμένο σενάριο με υποδειγματική εξέλιξη των ηρώων του, έξυπνες ανατροπές και ένα φινάλε που δεν προδίδει στο ελάχιστο τον ήρωά του. Χρησιμοποιώντας τους κώδικες του φιλμ νουάρ ο Οικονομίδης ακολουθεί τον ήρωά του στον βυθό του για να τον οδηγήσει σταδιακά στη λύτρωση. Είναι σαν να ζει μέσα από αυτόν. Σαν να τον έχει νιώσει όσο κανέναν άλλον… Ιδρώνει μαζί του. Η κάμερα είναι κολλημένη πάνω του. Ο Βαγγέλης Μουρίκης, που υποδύεται συγκλονιστικά τον Στράτο, δίνει το «παρών» σε όλες τις σκηνές της ταινίας. «Σε αυτή την ταινία νομίζω έχω κοιτάξει πιο βαθιά τον ήρωα. Στις προηγούμενες τρεις ήταν λίγο πιο αποστασιοποιημένη η ματιά μου», παρατηρεί και ο ίδιος. Είναι αλήθεια. Το «Μικρό ψάρι» είναι σαφώς πολύ πιο ολοκληρωμένη ταινία και από το «Σπιρτόκουτο» και από το «Ψυχή στο στόμα» και από τον «Μαχαιροβγάλτη». Χωρίς να έχει χάσει κανένα από τα στοιχεία που τον χαρακτηρίζουν ως δημιουργό, εδώ ο Οικονομίδης μοιάζει να τα ταίριαξε όλα σωστά και στις κατάλληλες δόσεις.
Θα καταφέρει ο Στράτος να οδηγηθεί από το σκοτάδι στο φως; Οι ανατροπές στην ταινία είναι πολλές και η κοσμοθεωρία του Στράτου θα κλονιστεί συθέμελα. Το “happy end” είναι ένας πολύ υποκειμενικός όρος. Ο Οικονομίδης δεν κάνει μία χολιγουντιανή ταινία. Οπως μου λέει όμως και ο ίδιος «αυτός ο ήρωας έχει δυνατότητες». Και ο Γιάννης θα φροντίσει να τον οδηγήσει στη λύτρωση με ένα πολύ ιδιαίτερο και λοξό τρόπο.
Ναι, υπάρχει και εδώ βωμολοχία. «Οχι βωμολοχία!» με διορθώνει. «Με ενοχλεί αυτή η λέξη. Θα έλεγα σκληρή γλώσσα. Αυτό έχει να κάνει με τους ήρωες σε σχέση με τον πολιτισμό τους, την παιδεία τους και την ταξική τους προέλευση… Εχει να κάνει με τις καταστάσεις που βιώνουν και με το πώς συνθέτεις μία σκηνή. Και φυσικά το πώς καταλαβαίνει ο δραματουργός την αναπαράσταση του κόσμου». Αυτή τη φορά όμως η σκληρή αυτή η γλώσσα όχι μόνο δικαιολογείται απόλυτα από το σενάριο, αλλά δένει και αρμονικά με τα υπόλοιπα στοιχεία της ταινίας. «Το “Μικρό ψάρι” προσεγγίζει θέματα αρχετυπικά, όπως είναι η ανάγκη, η προδοσία, το ψέμα, η ζωή, ο θάνατος, η τιμή… Πάνω απ’ όλα όμως είναι μία ταινία χαρακτήρων», σχολιάζει.
«Ο Στράτος δεν έχει τίποτα απ’ όλο αυτό το μονοδιάστατο των ηρώων του Χόλιγουντ. Είναι ένας ανθρώπινος ήρωας. Δεν είναι πάρα πολύ έξυπνος, δεν είναι πάρα πολύ δυνατός. Είναι απομονωμένος, σιωπηλός, σχεδόν ντροπαλός. Τα χρόνια βαραίνουν στην πλάτη του. Είναι ένας δυσλειτουργικός ήρωας, που ίσως η πραγματική του επιθυμία είναι να τον αφήσουν μόνο του. Είναι ένα “μικρό ψάρι”, ένα ανθρωπάκι. Και παραμένει ανθρωπάκι μέχρι τη στιγμή που κάτι σπάει μέσα του», μου λέει.
Ο Γιάννης Οικονομίδης είναι νομίζω ένας από τους τρεις πιο ικανούς σύγχρονους κινηματογραφιστές. Με απλά λόγια, ξέρει να κάνει σινεμά. Πάρα πολύ καλά. Συνήθως όμως το ελληνικό σινεμά πάσχει στο σενάριο. «Το ελληνικό σινεμά είναι ένα σινεμά βιοτεχνικό, δεν είναι βιομηχανία. Επομένως από τη στιγμή που ξεκινάμε να φτιάξουμε μία ταινία είναι σαν να ανακαλύπτουμε από την αρχή τον κινηματογράφο, σαν να αρχίζουμε πάλι από το μηδέν. Δεν είμαστε μία χώρα με κινηματογραφική βιομηχα-
νία, όπου εκ των πραγμάτων θα υπήρχε και κάβα σεναρίων στα συρτάρια των διάφορων παραγωγών», μου υπενθυμίζει ο Γιάννης. Είναι ευτύχημα λοιπόν ότι το «Μικρό ψάρι» έχει ένα τόσο δυνατό σενάριο. Ενα σενάριο με έξυπνη πλοκή, εξαιρετικά σκιαγραφημένους χαρακτήρες και απόλυτη συνέπεια στην εξέλιξή τους. Παρά τη σκληρή του γλώσσα και το θέμα του, που δεν μπορεί κανείς να το χαρακτηρίσει ανάλαφρο, το «Μικρό ψάρι» είναι αναμφισβήτητα μία ταινία φτιαγμένη για το ευρύ κοινό. Μία ταινία που δεν είναι ερμητικά κλεισμένη στον εαυτό της. Είναι το σινεμά που θέλουμε γιατί, όπως παρατηρούμε και κουβεντιάζοντας με τον Γιάννη, αν και γίνονται σημαντικές ταινίες στην Ελλάδα που διαπρέπουν στα φεστιβάλ του εξωτερικού, το ελληνικό κοινό δεν φαίνεται να τις αγκαλιάζει. «Η σχέση του Ελληνα με τον ελληνικό ποιοτικό κινηματογράφο είναι μάλλον μία σχέση απαξίας και περιφρόνησης», μου λέει. Αντιτείνω ότι σε αυτό δεν ευθύνεται μόνο το κοινό. «Ολοι έχουν τα δίκια τους και όλοι έχουν και την ευθύνη τους. Δεν υπάρχει μία αλήθεια. Πολλές φορές και κάποιοι Ελληνες κινηματογραφιστές έχουν τραβήξει έναν δρόμο πολύ πιο ναρκισσιστικό και εσωστρεφή και έχουν κάνει ζημιά. Και μαζί με τα ξερά καίγονται και τα χλωρά. Είναι σύνθετο το θέμα», παραδέχεται. «Εγώ πάντα προσπαθώ να κάνω ένα σινεμά που απευθύνεται με απλό και ευθύ τρόπο και στον θεατή που δεν είναι ο υποψιασμένος σινεφίλ. Ενα σινεμά που να είναι ταυτόχρονα και εύκολο και δύσκολο, που θα το βλέπουμε και θα νιώθουμε περηφάνια. Που θα μας εκφράζει, θα μιλάει για τις αγωνίες μας, τους πόθους μας, τα προβλήματά μας με έναν τρόπο ακριβή και θαρραλέο. Αυτό λείπει. Λείπει ένα ύψος», προσθέτει. Και όταν τον ρωτάω αν θα τον ενδιέφερε να γυρίσει μία ξένη ταινία στο εξωτερικό, η απάντησή του με αιφνιδιάζει. «Θα με ενδιέφερε να γυρίσω στο εξωτερικό μία ταινία ελληνικής παραγωγής. Βρίσκω πολύ ενδιαφέρον αυτό που είχε κάνει ο Βέντερς με το “Παρίσι Τέξας”, που έκανε στην Αμερική μία γερμανική ταινία. Να κάνεις, ας πούμε, μία αγγλόφωνη ταινία για την ελληνική ψυχή». Είναι κεφάλαιο για το σύγχρονο ελληνικό σινεμά ο Γιάννης Οικονομίδης. Μπορεί να μην συμφωνούσα σε όλα με τις τρεις προηγούμενες ταινίες του, αλλά βλέποντας το «Μικρό ψάρι» του βγάζω το καπέλο. Μην το χάσετε.
46
Αλέξανδρος Ρούστας
Στάθης Κουτσογιώργος
Γιάννης Σκλάβος
Παναγιώτη Παπαδόπουλος
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος
47
Μάρτ ιος 2014
Startups και φούσκες
Ενας από τους λίγους χώρους -σε επιχειρηματικό επίπεδο- που κινείται ζωηρά τα τελευταία χρόνια στη χώρα μας είναι αυτός των τεχνολογικών startups. Ολο και περισσότερες εταιρείες ιδρύονται, ενώ σιγά σιγά αυξάνονται και οι επενδύσεις πάνω τους. Ειδικότερα, υπολογίζεται ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 25 επενδύσεις σε ελληνικές startups από 50.000 έως 500.000 ευρώ η κάθε μία, ενώ υπάρχουν και 4-5 εταιρείες, σε πιο προχωρημένο στάδιο, οι οποίες έχουν καταφέρει να προσελκύσουν επενδύσεις άνω του ενός εκατομμυρίου ευρώ. Ποσά που μπορεί σε σχέση με όσα δαπανώνται στο εξωτερικό να είναι ψίχουλα, για την ελληνική ωστόσο αγορά δεν παύουν να είναι μεγάλα. Ζητήσαμε λοιπόν να μας απαντήσουν στο ερώτημα «Ελληνικές startup: υπάρχει κίνδυνος φούσκας;» τέσσερις ανθρώποι που γνωρίζουν καλά τον χώρο καθώς τον ζουν από μέσα. Ο Αλέξανδρος Ρούστας, επικεφαλής του iQbility -μια πρωτοβουλία του ομίλου Quest σε συνεργασία με το PJ Tech Catalyst Fund- είναι ο πρώτος από αυτούς. «Προτού απαντήσουμε στο ερώτημα αυτό καλό θα ήταν να ορίσουμε τι εννοούμε με τον όρο φούσκα. Ετσι λοιπόν από καθαρά επενδυτική σκοπιά, σε περιόδους φούσκας εισρέουν πολύ μεγάλα κεφάλαια σε μια αγορά, οδηγώντας στην αδικαιολόγητη αύξηση των αποτιμήσεων των αξιών της (ακίνητα, μετοχές κλπ). Συνήθως μία φούσκα ακολουθείται από μια περίοδο απότομης διόρθωσης ή και κατάρρευσης των τιμών, όταν οι προσδοκίες διαψεύδονται με αποτέλεσμα να μεταβάλλεται μαζικά η ψυχολογία των επενδυτών», εξηγεί. Οι αποτιμήσεις των εταιρειών, συνεχίζει να μας λέει, ακολουθούν στις περισσότερες περιπτώσεις τα διεθνή standards, ενώ η λήψη υψηλού ρίσκου λόγω της φύσης της αγοράς της τεχνολογίας και του πολύ αρχικού σταδίου επένδυσης, είναι προεξοφλημένη από τους επενδυτές.
«Με βάση λοιπόν τα παραπάνω δεν προκύπτει κάποια ένδειξη που να συνηγορεί σε φούσκα από οικονομική ή επενδυτική σκοπιά. Εχω όμως την εντύπωση ότι το ερώτημα τίθεται περισσότερο στη βάση των προσδοκιών που έχουν καλλιεργηθεί στην κοινωνία σε σχέση με την επιχειρηματικότητα, ειδικά στον τομέα της τεχνολογίας. Προσδοκίες που σχετίζονται με την επίδραση που θα έχει αυτή σε μακροοικονομικά μεγέθη όπως η ανεργία ή το ΑΕΠ της χώρας μας». Στο σημείο αυτό εφιστά την προσοχή μας, καθώς θεωρεί ότι είμαστε αρκετά αισιόδοξοι και πως η τεχνολογία δεν αρκεί για να μπορέσουμε σε μερικά χρόνια να δημιουργήσουμε μερικές δεκάδες νέες εξωστρεφείς εταιρείες τεχνολογίας. «Νέες επιχειρηματικές προσπάθειες θα πρέπει να γίνουν, και γίνονται, σε όλους τους τομείς της οικονομίας», τονίζει και συνεχίζει: «Η επιχειρηματικότητα είναι επίσης ένα στοίχημα του οποίου τα αποτελέσματα δεν φαίνονται άμεσα αλλά μακροπρόθεσμα, και για αυτό χρειάζεται επιμονή και υπομονή ώστε να αποφύγουμε το σύνηθες φαινόμενο όπου τον αρχικό ενθουσιασμό διαδέχεται γρήγορα η απογοήτευση». Παράλληλα προβάλλει και μία διαφορετική οπτική των γεγονότων, αφού πιστεύει ότι αν ως φούσκα αναφερόμαστε στη «μόδα» περί επιχειρηματικότητας όπως αυτή καλλιεργείται και προβάλλεται από τα media, ενδεχομένως να είναι από τα πιο δημιουργικά και εποικοδομητικά ρεύματα που έχουν εμφανιστεί. «Το λέω αυτό, όχι γιατί η επιχειρηματικότητα πρέπει να αντιμετωπίζεται ως lifestyle επιλογή, το αντίθετο. Είναι όμως πλέον εμφανές ότι μέσα από τη δημοσιότητα που έχει δοθεί, το startup αναδεικνύεται ως μία εφικτή επιλογή ζωής για μια όλο και πιο μεγάλη μερίδα ανθρώπων, κυρίως νέων, οι οποίοι αποδέχονται την πρόκληση και είναι πρόθυμοι να δοκιμάσουν και να δοκιμαστούν. Η μαζικότητα στις προσπάθειες δίνει βάθος στο επιχειρηματικό οικοσύστημα, δημιουργεί οικονομίες κλίμακος, αυξάνει τις πι-
48
θανότητες επιτυχημένων εγχειρημάτων, προσελκύει ξένες επενδύσεις και γενικότερα καλλιεργεί κουλτούρα προσπάθειας, φαντασίας, δημιουργίας και εξωστρέφειας στην κοινωνία», ολοκληρώνει. Από την πλευρά του ο Γιάννης Σκλάβος, community manager στον συνεργατικό χώρο Found.ation, εντοπίζει αλλού το πρόβλημα. Κατά τη γνώμη του αυτή τη στιγμή στη χώρα μας ίσως ζούμε μια φούσκα των startups, όχι όμως οικονομική, αλλά ελπίδων και προσδοκιών. «Πάρα πολλοί νέοι άνθρωποι νομίζουν ότι η επιχειρηματικότητα έχει γίνει πολύ πιο εύκολη, ότι έχοντας απλά μια ιδέα μπορούν να βρουν χρηματοδότηση, κι από αυτή την χρηματοδότηση να ζήσουν μια πλουσιοπάροχη startup dream life. Σε όλα αυτά κάνουν λάθος», τονίζει. Θεωρεί μάλιστα ότι ναι μεν με τον νέο τύπο εταιρειών, όπως οι ΙΚΕ (ιδιωτικές κεφαλαιουχικές εταιρείες), μπορεί να φτιάξει κάποιος εύκολα μια εταιρεία αλλά αυτό από μόνο του δεν κάνει την επιχειρηματικότητα εύκολη. Αντιθέτως είναι το ίδιο δύσκολη όσο και πριν και ίσως ακόμα πιο δύσκολη λόγω του παγκόσμιου πια ανταγωνισμού. «Κι αν θέλουμε να το δούμε με αριθμούς αυτό, απλά ας δούμε έναν από τους πιο γνωστούς επιταχυντές επιχειρηματικότητας των ΗΠΑ., το Y Combinator. Το ποσοστό των startups που γίνονται δεκτές ανά κύκλο είναι στο 3% - 5%, κι από αυτές τελικά το 93% δεν θα καταφέρει να γίνει κάτι μεγάλο ή θα αποτύχει πλήρως. Η χρηματοδότηση έρχεται όταν μπορείς να αποδείξεις κάτι, έρχεται όταν έχεις τα δεδομένα που αποδεικνύουν την αξία της ιδέας, αλλά και την αξία της ομάδας που έχεις φτιάξει για να την υλοποιήσεις». Ενα άλλο σημείο στο οποίο δίνει ιδιαίτερη σημασία είναι πως στη χώρα μας έχει δημιουργηθεί η λάθος εντύπωση ότι από τη στιγμή που έχει κανείς μια ιδέα πρέπει να αρχίσει να ψάχνει χρηματοδότηση. «Δεν είναι όλες οι ιδέες προς χρηματοδότηση από VCs (venture capital), κι αυτές που είναι δεν θα δεχτούν κάτι τέτοιο στο ίδιο στάδιο. Σε πιο ώριμες επιχειρηματικά κοινωνίες η επιλογή να πάρεις χρηματοδότηση από κάποιο VC έρχεται όταν το έργο είναι πια σε πιο ώριμο στάδιο και πρέπει να αποκτήσει ρευστότητα για να εκτοξευθεί. Εμείς πάλι εδώ βγαίνουμε στη γύρα πριν φτιάξουμε την ομάδα». Κι όταν τελικά έρθει η ώρα της ωριμότητας, συμπληρώνει, και πάρει κάποιος τη χρηματοδότηση τα χρήματα αυτά δεν θα πάνε σε ρούχα, παπούτσια και ταξίδια αναψυχής. Ολα θα διατεθούν για την ανάπτυξη της εταιρείας σε προσωπικό, σε προώθηση και σε ανάπτυξη του προϊόντος. «Τα ταξίδια αναψυχής», καταλήγει, «έρχονται όταν καταφέρεις να γίνει η εταιρεία κερδοφόρα και υπάρχει πλεόνασμα. Οικονομική startup φούσκα ελπίζω να μη ζήσουμε, κι αυτό θα το καταφέρουμε εάν αποκτήσουμε επιχειρηματική ωριμότητα και χτίσουμε σταθερές εταιρείες που μπορούν να σταθούν σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία». Ο Στάθης Κουτσογιώργος, πάλι, συνιδρυτής της startup Radiojar που πριν από έναν περίπου χρόνο δέχθηκε χρηματοδότηση ύψους 330.000 ευρώ υποστηρίζει ότι οι επενδύσεις σε τέτοιου τύπου εγχειρήματα δεν γίνονται τυχαία, αλλά το όποιο ρίσκο υπολογίζεται και μετριάζεται με τον συνδυασμό ενός επιχειρηματικού πλάνου και μίας ομάδας. «Σίγουρα η αξία μιας εταιρείας στη φάση της χρηματοδότησης είναι αρκετά μεγαλύτερη, όμως και απαραίτητη, για να υπάρχει το κίνητρο στην ομάδα η οποία καλείται να αφιερώσει τον χρόνο της αποκλειστικά στο εγχειρημά της».
Σε αυτή τη διαδικασία, λοιπόν, έχει την άποψη ότι δεν μπορούμε να προσάψουμε την έννοια «φούσκα», μια και ο όρος είναι πιο πολύ συνεδεμένος με «τυφλά» επενδυτικά παίχνιδια που μπορούν να καθορίσουν τη μελλοντική αξία μιας μετοχής. Αντιθέτως, στην περίπτωση των startups, ειδικά των τεχνολογικών, θα τις σύγκρινε περισσότερο με ερευνητικά έργα πρακτικής εφαρμογής, στα οποία «ποντάρει» κανείς σε συγκεκριμένα δεδομένα και ανθρώπους για το αν θα πετύχουν. «Μεγαλύτερη δυσκολία τους είναι το να πετύχουν εμπορικά και αυτό είναι σχεδόν πάντα και το μεγαλύτερο στοίχημα. Το κύριο στοιχείο όμως, είναι ότι τα εγχειρήματα αυτά βασίζονται σε εργασία, ικανότητες και ορθολογικές προβλέψεις, σε αντίθεση με τον τζογαδόρικο χαρακτήρα ενός ‘φουσκωμένου’ χρηματιστηρίου». Εν κατακλείδι πιστεύει πως η επιτυχία που έχει έρθει από κάποιες startups ξυπνάει την όρεξη του επιχειρείν και τον ενθουσιασμό των επενδυτών αλλά με μέτρο. «Η Ελλάδα έχει αναδείξει επιτυχίες για τις οποίες πραγματικά όλοι χαιρόμαστε και νιώθουμε περήφανοι, όμως δεν είναι αρκετές για να εξάψουν τον υπέρμετρο ενθουσιασμό που μπορεί να οδηγήσει σε αλόγιστες επενδύσεις υπερεκτιμημέμων ιδέων για startups. Ειδικά στις συγκυρίες που άρχισε να αναπτύσσεται η τάση των startups, υπάρχει μεγάλη εγκράτεια και αρκετοί έλεγχοι προκειμένου να δημιουργηθούν οι σωστές βάσεις». Μία άλλη οπτική που παρουσιάζει, τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι αυτή του Παναγιώτη Παπαδόπουλου, συνιδρυτή της startup BugSense που πρόσφατα εξαγοράστηκε από τη Splunk (αμερικανική εταιρεία εισηγμένη στον Nasdaq). Σύμφωνα με τον ίδιο δεν υπάρχει φούσκα στον χώρο γιατί πολύ απλά δεν υπάρχουν πολλές επενδύσεις. Τα λεφτά που έχουν επενδυθεί στο σύνολο τους σε ελληνικές startups, είτε από το εξωτερικό είτε από το εσωτερικό, «είναι αρκετά λίγα και ωχριούν μπορούν στα λεφτά που κατασπαταλώνται σε απλά έργα του δημοσίου ή σε δάνεια ημετέρων. Συνέπως δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας. Εκεί ωστόσο που βρίσκεται η φούσκα είναι στο νντόρο και στα πέριξ του οικοσύστηματος». Με τη φράση αυτή εξηγεί ότι αναφέρεται σε μέντορες, διαγωνισμούς, accelerators και blogs. Ολοι αυτοί δηλαδή που κατά την άποψή του θέλουν να πάρουν ένα μερίδιο από την πίτα χωρίς όμως τη σκληρή δουλειά που απαιτείται να κάνουν. «Το χειρότερο είναι ότι το επίπεδο όλων αυτών είναι τραγικά χαμηλό και εξόχως επαρχιώτικο. Ελάχιστοι έχουν δουλέψει σε υψηλό επίπεδο και ακόμα λιγότεροι έχουν πετύχει κάτι». Πού εντοπίζεται λοιπόν το κακό; «Οταν το μη παραγωγικό κομμάτι του οικοσύστηματος συναντά αυτούς που έχουν όρεξη να κάνουν κάτι ή δουλεύουν ήδη πάνω σε κάτι, σπρώχνουν τις προσπάθειες προς τα κάτω. Εκεί υπάρχει φούσκα που πρέπει να σπάσει και ο μόνος τρόπος είναι οι εν δυνάμει startupers να έχουν ικανότητες και φιλοδοξίες και πάνω από όλα να μην αρκούνται στην Ψωροκώσταινα». Και κλείνει με μία συμβουλή: όσοι έχουν καταλάβει ότι το budget για γραφεία και «συμβούλους» πρέπει να είναι κλάσμα του budget για ταξίδια δεν έχουν να φοβηθούν απολύτως τίποτα.
Κείμενο: Κώστας Τσαούσης
49
Μάρτ ιος 2014
Η ιστορία μιας επιχείρησης
Το 2013 φαίνεται πως ήταν η χρονιά του καθηγητή Κώστα Κωστή. Πρώτα, το ογκωδέστατο βιβλίο του για «Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας» - μια ανατρεπτική αφήγηση για τους κάθε λογής εθνικούς μύθους που συνόδευσαν την πορεία του νεοελληνικού κράτους («Τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας. Η διαμόρφωση του νεοελληνικού κράτους - 18ος-21ος αιώνας», Πόλις, 2013, 894 σελ.). Τον περασμένο Οκτώβριο κυκλοφόρησε και το δεύτερο βιβλίο του μέσα στον ίδιο χρόνο. Ενα βιβλίο με… παρελθόν για τον καθηγητή Κωστή. Και αυτό γιατί στα μέσα της δεκαετίας του ΄90 ο καθηγητής συμμετείχε σε ένα ερευνητικό πρόγραμμα για τη συγγραφή της ιστορίας μιας από τις σημαντικότερες ελληνικές βιομηχανικές επιχειρήσεις της μεταπολεμικής εποχής, του Αλουμινίου της Ελλάδος. Στο πλαίσιο αυτής της έρευνας ο ίδιος ασχολήθηκε με τις πολιτικές διαστάσεις του εγχειρήματος ίδρυσης της επιχείρησης και το αποτέλεσμα αυτής της έρευνάς του φιλοξενήθηκε στις σελίδες ενός μικρού βιβλίου -το 1999- που έκανε αίσθηση σε ένα υποψιασμένο κοινό, το «Ο μύθος του ξένου ή η Pechiney στην Ελλάδα» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια).
Δεκατέσσερα χρόνια μετά την έκδοση του «Ξένου», ο καθηγητής Κωστής επανέρχεται στο θέμα της επιχείρησης, «της οποίας η ίδρυση και λειτουργία συγκεντρώνει τόσα στοιχεία που την καθιστούν αντιπροσωπευτική οικονομικών και πολιτικών αντιλήψεων, κρατικών πολιτικών και επιχειρηματικών επιλογών» («Κράτος και επιχειρήσεις στην Ελλάδα. Η ιστορία του "Αλουμινίου της Ελλάδος"», εκδόσεις Πόλις, 2013, 512 σελ.). Ο καθηγητής Κωστής γράφοντας για μια -έστω εμβληματική επιχείρηση- δεν μένει μόνο στην «ιστορία της επιχείρησης», αλλά ανασυνθέτει μέσα από στοιχεία και δεδομένα τη διαδρομή των πολιτικών, κοινωνικών και οικονομικών μετασχηματισμών πριν και μετά τη Χούντα, πριν και μετά την ένταξή μας στην ΕΟΚ, πριν και μετά την ΟΝΕ και το ευρώ! Ολα έχουν τον ρόλο και τη σημασία τους. Τα πρόσωπα, τα συμφέροντα, οι πολιτικές επιλογές και οι δημόσιες συμπεριφορές των πολιτικών… Το καλό και χρήσιμο για εμάς είναι ότι ο Κωστής δεν γράφει για να δικαιώσει, αλλά για να αναδείξει και να προβάλει όλα όσα δεν καταγράφονται στη λαμπερή βιτρίνα της σκοπιμότητας ή της επικαιρικής προσέγγισης των πραγμάτων. Ο έντιμος και αιρετικός συνάμα ακαδημαϊκός λειτουρ-
γός ακολουθεί το νήμα των παλαιότερων και νεότερων ερευνών του, προκειμένου να αποδώσει τα δέοντα και να προβάλει όλες εκείνες τις μικρές και μεγάλες αδυναμίες του ελληνικού κράτους και των δημοσίων επιχειρήσεων «να αντιμετωπίσουν ορθολογικά το παραγωγικό δυναμικό της χώρας, πιο ειδικά τις εναπομείνασες βιομηχανικές μονάδες». Οπως επισημαίνει ο Κωστής, η δημιουργία της επιχείρησης του Αλουμινίου στις αρχές της δεκαετίας του ’60 αποτέλεσε προϋπόθεση για να μπορέσει η ΔΕΗ να εξαλείψει τους ανταγωνιστές της στην Ελλάδα και να αποκτήσει ένα μονοπώλιο πάνω στο οποίο στηρίχθηκε η ανάπτυξη της, αλλά και το ελληνικό μεταπολεμικό «οικονομικό θαύμα». Αλλά τι γίνεται σήμερα; Ο Κωστής θεωρεί -μετά λόγου γνώσεως- ότι το Αλουμίνιο που έχει περάσει από χρόνια στον έλεγχο του επιχειρηματικού ομίλου συμφερόντων Μυτιληναίου έχει να παίξει ένα σημαντικό ρόλο. Εναν ρόλο κλειδί στην ελληνική οικονομία. Και αυτό γιατί θα αποτελέσει «ένα από τα μέσα για την απελευθέρωση του ενεργειακού συστήματος, ένα πεδίο από το οποίο πολλά μπορεί να προσδοκά μια μελλοντική ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας».
50
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης/ Φωτογραφίες: Μάριος Κουρουνιώτης
51
Μάρτ ιος 2014
Ο Θέμης… έν λευκώ
«Γεννήθηκα στο ιστορικό Πλατύ Ημαθίας το 1981, όπως ξέρεις πολύ καλά…» μου λέει και μας πιάνουν τα γέλια. Είναι αναμφισβήτητα η πιο χαλαρή και ευχάριστη συνέντευξη που έχω κάνει στη ζωή μου. Οχι μόνο γιατί ο Θέμης Καραμουρατίδης είναι φίλος εδώ και πολλά χρόνια. Είναι που ο Θέμης το έχει ούτως ή άλλως αυτό το ταλέντο. Ή μάλλον έχει και αυτό το ταλέντο. Να σε κάνει να αισθάνεσαι άνετα μαζί του. Να περνάς καλά. Ηθελα καιρό τώρα να κάνουμε αυτή τη συνέντευξη. Μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης. Που θα τον γυρίσω πίσω στα παιδικά του χρόνια και θα πάρουμε το νήμα από την αρχή. Το αξίζει νομίζω. Φέτος κλείνει δέκα χρόνια στη δισκογραφία. Αν θες τη γνώμη μου είναι ο σημαντικότερος συνθέτης της γενιάς του και ένας από τους πιο ταλαντούχους της τελευταίας 20ετίας. Υποκειμενική άποψη, θα μου πεις. Αλλά στην περίπτωση του Θέμη τείνει να πάρει αντικειμενικές διαστάσεις, αν σκεφτείς ότι είναι ο άνθρωπος (μαζί φυσικά με τον Γεράσιμο Ευαγγελάτο) που βρίσκεται πίσω από το φαινόμενο Νατάσσα Μποφίλιου και ότι μέσα σε μόλις δέκα χρόνια του έτειναν χείρα συνεργασίας τρεις παλιές καραβάνες της έντεχνης μουσικής σκηνής: η Τάνια Τσανακλίδου, η Ελευθερία Αρβανιτάκη και η Δήμητρα Γαλάνη. Αλλά αυτά θα τα πούμε παρακάτω. Προς το παρόν ας γυρίσουμε τον χρόνο πίσω. Εκεί στα τέλη της δεκαετίας του ’80… Στο Πλατύ Ημαθίας. «Στη γειτονιά μας έμενε μία θεία μου, που η κόρη της έπαιζε πιάνο» θυμάται ο Θέμης. «Κάθε φορά που η θεία μου με κρατούσε, γιατί δούλευε η μαμά μου, εγώ πήγαινα και… σκάλιζα το πιάνο. Η θεία μου παρατήρησε ότι έπαιζα διαφορετικά από τα άλλα παιδάκια και είπε στη μαμά μου ότι
το παιδί έχει ταλέντο. Κάπως έτσι ξεκίνησα μαθήματα…» Και κάπως έτσι το πρώτο πιάνο κάνει την εμφάνισή του στην οικία Καραμουρατίδη. Το πρώτο πιάνο του Θέμη. «Νομίζω πήγαινα Πέμπτη Δημοτικού» μου λέει. «Ένιωθα μεγάλη ευτυχία όταν έπαιζα πιάνο. Θυμάμαι να μην θέλω να το αφήσω, να φαντάζομαι τραγούδια, να στήνω κομμάτια μέσα στο κεφάλι μου. Ήταν να ασχοληθώ με την μουσική. Πολύ απλά, της είχα αδυναμία». Το πρώτο του μουσικό απόκτημα ήταν μία κασέτα το 1989: Nana Mousxouri sings Manos Ηatzidakis. «Την είχα πάρει από ένα τουριστικό μαγαζί στην Πάργα 500 δραχμές. Να, ας πούμε δεν είναι περίεργο γιατί εμένα στα οκτώ μου με συγκινούσε αυτή η μουσική;» αναρωτιέται κι ύστερα δίνει μόνος του κάποιες πρώτες εξηγήσεις: «Βέβαια η μαμά μου άκουγε τότε δύο ραδιοφωνικούς σταθμούς της Θεσσαλονίκης, τον ‘’Παρατηρητή’’ και τον ‘’Ανατολικό’’, που ήταν δύο σταθμοί αριστερού προσανατολισμού. Άκουγα λοιπόν το έντεχνο της εποχής. Θυμάμαι επίσης τις κασέτες που είχαμε και ακούγαμε με τους γονείς μου στις διακοπές. Το ‘’Ρεμπέτικο’’ του Ξαρχάκου, το ‘’Κρατάει χρόνια αυτή η κολόνια’’…» Έντεχνος από τα οκτώ του. «Από την άλλη θυμάμαι όμως και το ‘’Επιτυχίες Minos ’90”. Γιατί κι εγώ ως παιδάκι την άκουγα την Ευριδίκη!» ομολογεί και με πιάνουν τα γέλια. «Ακόμη άκουγα πολλή ξένη pop της εποχής. Έβλεπα πολύ MTV εκεί στα 11 με 12. Κινούμουν δηλαδή σε μία αρκετά μεγάλη γκάμα» συνεχίζει. Ίσως να μην το καταλάβαινε τότε, αλλά αυτοί ακριβώς οι δύο αντιθετικοί πόλοι που τον διαμορφώνουν μουσικά είναι που θα τον διαφοροποιήσουν αργότερα από πολλούς συναδέλφους του. Ο Θέμης δεν
υπήρξε ποτέ ένας αποστειρωμένος έντεχνος συνθέτης. Η βάση του είναι αναμφισβήτητα έντεχνη, αλλά οι κεραίες του ήταν και είναι υψωμένες έτοιμες, να αντιληφθούν οτιδήποτε συμβαίνει γύρω του. «Πότε είπες ότι θες να γίνεις συνθέτης;» τον ρωτάω. «Ποτέ. Ήθελα να ασχοληθώ με τη μουσική απλά. Από μικρός όμως έγραφα τραγούδια. Στα 15 μου είχα φτιάξει ένα τετράδιο, στο οποίο είχα χωρίσει τα τραγούδια που είχα γράψει σε δίσκους! Έγραφα ‘’ο ηλεκτρονικός δίσκος’’, ‘’ο έντεχνος δίσκος’’, ‘’ο λαϊκός δίσκος’’… Είχα φτιάξει επτά οκτώ δίσκους! Με αναλυτικές λεπτομέρειες. Τι παραγωγή θα έχουν, τι όργανα θα παίξουν… Στο μυαλό μου φυσικά όλα! Είχα επίσης κι ένα άλλο τετράδιο, στο οποίο σημείωνα τραγούδια και τα ανέλυα με βάση τη δομή τους. Τα χώριζα με βάση πόσα ρεφρέν είχαν, πόσες γέφυρες…» Εν αγνοία του ο έφηβος Θέμης έκανε από μόνος του ένα μουσικό σεμινάριο. Προφανώς φυσικά το διασκέδαζε πολύ. Είναι αυτό που λέμε ότι κάποιοι άνθρωποι είναι γεννημένοι για κάποια πράγματα. Ε, ο Θέμης είναι για τη μουσική. Μετά από πίεση τον πείθω να μου αποκαλύψει το πρώτο τραγούδι που έγραψε ποτέ. «Το πρώτο κομμάτι που έγραψα ήταν ένα ορχηστρικό, που κράταγε οκτώμισι λεπτά και το έλεγαν… 8 ½!» μου λέει και κοντεύω να πέσω από τον καναπέ από τα γέλια. «Και το πρώτο μου τραγούδι το έλεγαν ‘’Αχ και να ’ξερες’’. Μουσική και στίχοι δικοί μου. Θα σου πω το ρεφρέν. ‘’Αχ και να ’ξερες πώς φτιάχνω τα σκίτσα σου και βάζω τα χείλια σου να λεν’ πως γυρνάς…’’» μου λέει σκασμένος κι αυτός στα γέλια. Το 2000 ο Θέμης έρχεται στην Αθήνα. Έχει μόλις περάσει στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και στο τμήμα των ΜΜΕ. Είναι η χρονιά που τον συνα-
52
53
ντάω για πρώτη φορά, αφού ήμαστε συμφοιτητές. «Τα ΜΜΕ πώς προέκυψαν;» αναρωτιέμαι. «Μου άρεσε πάρα πολύ το πρόγραμμα σπουδών του τμήματος. Χάζευα στο ίντερνετ τις σχολές που με ενδιέφεραν. Είχαμε μία βιβλιοθήκη τότε στο χωριό, γιατί, όπως καταλαβαίνεις, δεν είχαμε ίντερνετ στο σπίτι το 1999 και έβλεπα το πρόγραμμα σπουδών και μου άρεσε που είχε μαθήματα, όπως ιστορία του κινηματογράφου, γραφή σεναρίου, ιστορία της τέχνης. Με γοήτευσε όλο αυτό», μου εξομολογείται. Μία πτυχή της διαδρομής του Θέμη, που σίγουρα οι περισσότεροι δεν γνωρίζουν, είναι το περιβόητο πέρασμά του από το ραδιόφωνο. Οχι σαν συνθέτης που ακούγεται κάποιο τραγούδι του στα ερτζιανά φυσικά, αλλά σαν παρουσιαστής εκπομπής! Βρισκόμαστε στο 2003 και για πρώτη φορά λειτουργεί το Ραδιοφωνικό Εργαστήρι του Παντείου Πανεπιστημίου. Μαζί με τον Θέμη συνεργαζόμαστε στην εκπομπή «Χρωμοκρατία», που εκπέμπει μέσω της συχνότητας του Flash 96. «Νομίζω ότι ήταν στα πλαίσια του γενικού ψαξίματος. Δεν θα έλεγα ότι είναι ο τομέας μου το ραδιόφωνο. Λίγο το βαριέμαι» μου αποκαλύπτει 11 χρόνια μετά. Τότε όμως ο Θέμης ήταν η χαρά της ηχογράφησης κάθε φορά. Θυμάμαι ένα βράδυ ηχογραφούμε εκπομπή και μας έχει πάρει η νύχτα! Ο Θέμης –όπως και όλοι μας– έχει λυσσάξει της πείνας. Πρέπει λοιπόν να πει τη φράση «Στην άλλη όχθη του Ατλαντικού…» και αντί γι’ αυτό λέει: «Στην άλλη όχθη του… αλλαντικού!» Μας έπιασε νευρικό γέλιο. Ας επιστρέψουμε όμως στη μουσική. Τον Γενάρη του 2004, ανήμερα της γιορτής του, ο Θέμης δέχεται ένα τηλεφώνημα, που μάλλον ήταν το καλύτερο δώρο που θα μπορούσε να πάρει. Στην άλλη πλευρά της γραμμής ήταν ο στιχουργός και ιδιοκτήτης της Μικρής Άρκτου, Παρασκευάς Καρασούλος. Πριν από λίγο καιρό ο Θέμης είχε στείλει έξι τραγούδια του στο πλαίσιο της Δεύτερης Ακρόασης της Μικρής Άρκτου. Ο Καρασούλος του ανακοινώνει ότι τον έχουν επιλέξει. Χαρές και πανηγύρια! « Ήταν μαζί η Νατάσσα Μποφίλιου, ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος, η Ελεονώρα Ζουγανέλη, ο Κώστας Τσίρκας, ο Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης, ο Δημήτρης Μαραμής, ο Κωνσταντίνος Κληρονόμος, που ασχολείται τώρα με το λυρικό τραγούδι, ο Ηλίας Βαμβακούσης… Ηταν σαν να ξαναπερνάς στο Πανεπιστήμιο και να έχεις συμφοιτητές και καθηγητές» σχολιάζει και τον ρωτάω γιατί το λέει αυτό… «Είχαμε χωριστεί κάποια στιγμή σε παρέες και ήταν εξόφθαλμο. Όλο αυτό είχε μία αίσθηση σχολείου. Οι σχέσεις που αλλάζουν… Που στην αρχή μπορεί να κάνεις με κάποιον πιο πολλή παρέα και μετά αυτό αλλάζει. Ο ρόλος του Παρασκευά και του Κώστα Παρίση. Τα πρώτα μας τραγούδια στο στούντιο. Οι πρώτες ερμηνείες των παιδιών», μου απαντά. «Δεν θυμάμαι τον εαυτό μου πιο χαρούμενο με γνωριμία με άνθρωπο, από τη μέρα που πήγαμε πρώτη φορά για καφέ με τον Γεράσιμο» μου λέει και ακόμα και σήμερα το πρόσωπό του λάμπει. «Είχα περάσει καταπληκτικά. Είχα ενθουσιαστεί. Λέω, αυτός θέλω να είναι φίλος μου για πάντα! Για τέτοιο ενθουσιασμό μιλάμε! Ημουν ευτυχισμένος!» «Και με τη Νατάσσα; Πώς ήταν η πρώτη σας γνωριμία;»
τον ρωτάω. «Δεν τη χώνεψα καθόλου. Ηταν παρεμβατική, φώναζε, γέλαγε, μου είπε ότι έχω αστεία φάτσα» μου αποκαλύπτει και βάζω τα γέλια. Είναι σαν να τη βλέπω μπροστά μου. «Από τότε είχε τον αέρα που έχει και φυσικά και το ταλέντο που έχει. Ολοι μιλούσαν για τη Νατάσσα στην ακρόαση. Για τη Νατάσσα και την Ελεονώρα. Ερωτεύτηκα το ταλέντο της από την πρώτη στιγμή, παρόλο που την αντιπαθούσα. Κάποια στιγμή άρχισα να τη συμπαθώ χάρη στον τρόπο που διεκδικούσε το δίκιο της, το πώς υποστήριζε τους ανθρώπους γύρω της… Ήταν ένα πολύ καλό παιδί. Βασικά την εκτίμησα όταν γνώρισα τους πρώτους φίλους της. Τότε άρχισα να καταλαβαίνω ποια αληθινά είναι». Και κάπως έτσι η Νατάσσα και ο Θέμης γίνονται κολλητοί. «Όταν βγήκε το ‘’Εν Λευκώ’’ με τη Νατάσσα ήμασταν ήδη αχώριστοι. Ερχόταν σπίτι μου, κοιμόταν, βγαίναμε συνέχεια μαζί» μου εξηγεί. Το «Εν Λευκώ» είναι και η πρώτη δισκογραφική συνεργασία της τριάδας. «Τότε υπήρχε ένα σχέδιο στη Μικρή Άρκτο να κυκλοφορήσει ένας δίσκος, που θα τον υπέγραφα όλο εγώ συνθετικά και θα τραγουδούσαν δύο παιδιά της Αρκτου. Εγραφα λοιπόν διάφορα τραγούδια γι’ αυτόν τον δίσκο. Μέσα σε αυτά ήταν και το ‘’Εν Λευκώ’’. Μόλις το άκουσε ο Παρασκευάς έβαλε τα κλάματα. Ηρθα σε τρομερή αμηχανία. Τότε η Νατάσσα, ο Γεράσιμος και ο Τσίρκας ήταν τριάδα. Απλά ο Τσίρκας έκανε εκείνη την εποχή ένα βήμα πίσω και είπε ότι δεν θέλει να ασχοληθεί αυτή τη στιγμή με τη σύνθεση. Δηλαδή η δική μου καριέρα οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο γεγονός ότι ο Κώστας βαρέθηκε! (γέλια) Με αυτή την αφορμή ο Παρασκευάς πρότεινε να πει η Νατάσσα το ‘’Εν Λευκώ’’.» μου λέει ο Θέμης, Το «Εν Λευκώ» κάνει μεγάλη αίσθηση, είναι το διαβατήριο του Θέμη για να τον μάθουν κυρίως κάποιοι σημαντικοί ραδιοφωνικοί παραγωγοί, αλλά ακόμα κανείς δεν είναι σε θέση να μιλήσει για επιτυχία. «Ήταν ένα τραγούδι. Πολύ μικρό δείγμα» ομολογεί ο Θέμης. Η πρώτη υποψία επιτυχίας έρχεται πολύ αργότερα… Μετά την κυκλοφορία του πρώτου ολοκληρωμένου album τους, το «Μέχρι το τέλος» και μετά το single «Τρία μυστικά». Ηταν καλοκαίρι του 2009 σε μία συναυλία της τριάδας στο Γκάζι. «Ηταν η πρώτη φορά που αισθάνθηκα ότι αυτό που κάνουμε αρχίζει να κερδίζει έδαφος. Ξαφνικά είδα 1.000 ανθρώπους από κάτω. Για εμάς το 2009 το 1.000 είναι πολύ μεγάλος αριθμός εισιτηρίων! Και μετά γνωρίσαμε την Κατερίνα Σταματάκη από την Prospero, που δούλεψε μαζί μας και άρχισα να βλέπω αυτόν τον κόσμο να αυξάνεται σταδιακά. Ξέρεις, αυτό δεν έγινε μέσα σε μια νύχτα. Δεν ένιωσα να μας έρχεται η μεγάλη επιτυχία ξαφνικά.» παρατηρεί ο Θέμης. Η ανοδική τους πορεία συνεχίζεται ακάθεκτη και το κοινό τους αρχίζει πια να αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Η συναυλία τους στο Γκάζι το καλοκαίρι του 2010 συγκεντρώνει 3.000 άτομα. Οι εμφανίσεις στο Gazoo τον Φλεβάρη του 2011 είναι ένας θρίαμβος! Το ίδιο καλοκαίρι μία ακόμα συναυλία τους στην Τεχνόπολη γίνεται sold out με 7.000 θεατές. Την ίδια στιγμή ο Θέμης και οι μουσικές του μοιάζουν να γίνονται το… «αντικείμενο του πόθου» για μερικές από τις ιέρειες του έντεχνου ελληνικού τραγουδιού. Με την Τάνια Τσανακλίδου συνεργάζονται σε δύο τραγούδια στην «Προσωπογραφία» της. Με τη Δήμητρα Γαλάνη
Μάρτ ιος 2014
συναντιούνται στο «Δε μ’ αγαπάς, μ’ αγαπάς» και στο «Να γράψεις μόνο ένα γεια». Με την Ελευθερία Αρβανιτάκη κυκλοφορούν προσεχώς έναν δίσκο με τέσσερα νέα τραγούδια του Θέμη. «Τις αγαπώ και τις τρεις. Με την Τάνια δεν το χόρτασα. Δεν αισθάνθηκα ότι έδωσα όσα ήθελα. Με την Ελευθερία νομίζω η συνεργασία μας δεν θα σταματήσει σε αυτόν τον δίσκο που θα κυκλοφορήσει σε λίγο. Τουλάχιστον κανείς από τους δύο δεν θέλει να σταματήσει. Η Δήμητρα είναι τρομερή προσωπικότητα. Και η Τάνια και η Ελευθερία είναι φυσικά, αλλά η Δήμητρα είναι και μουσικός. Την είδα και στο live στο Passport. Ήταν εξαιρετική. Θέλω να κάνω στην κάθε μία τους έναν ολοκληρωμένο δίσκο. Είναι κάπως σαν να έχω πάρει τώρα μία μόνο γεύση από αυτό που μπορούμε να κάνουμε μαζί» μου εξομολογείται ο Θέμης. Ενα ακόμα όνειρο του είναι να ξαναδουλέψει το «Μέχρι το τέλος» με καλύτερη παραγωγή. Ίδια τραγούδια, ίδιες ενορχηστρώσεις, αλλά καλύτερη παραγωγή. Το νιώθει λίγο αδικημένο αυτό το άλμπουμ σε σχέση με τα υπόλοιπα σε αυτόν τον τομέα. Τον ρωτάω για τη φετινή μουσική του συνάντηση με τη Γιώτα Νέγκα, τόσο δισκογραφικά με το «Καινούριο φιλί», όσο και live στον Σταυρό του Νότου. «Το συζητούσαμε από το 2009. Από τότε ακούει τραγούδια μου η Γιώτα για να κάνουμε κάτι μαζί. Όταν με πήρε τηλέφωνο τον Ιούνιο ένιωθα την ανάγκη ότι ήθελα κι εγώ να πω κάτι άλλο κάπως αλλιώς. Μόλις είχε βγει και ο δίσκος της Νατάσσας και του Γεράσιμου με τον Στάμο Σέμση και όταν με πήρε η Γιώτα σκέφτηκα τι πιο ωραίο. Να κάνω έναν λαϊκό δίσκο με μία υπέροχη λαϊκή φωνή» μου λέει και μου αποκαλύπτει ότι φιλοδοξία του είναι να καταφέρει προσεχώς να αρθρώσει το καινούργιο λαϊκό τραγούδι, που θα έχει σύνδεση με το παλιό, αλλά θα ρέει φυσικά, διότι υπάρχει αποκοπή με το παλιό. «Ο δίσκος που ετοιμάζουμε με τον Οδυσσέα Ιωάννου, τον Σωκράτη Μάλαμα και τη Νατάσσα Μποφίλιου θα έχει αρκετά λαϊκά στοιχεία. Μπορεί ας πούμε να είναι μία ματιά λίγο πιο προσωπική, αλλά θεωρώ ότι είναι, σε μεγάλο βαθμό, λαϊκά τραγούδια» μου επισημαίνει γι’ αυτό το ξεχωριστό εγχείρημα, αυτόν τον «δίσκο των τεσσάρων τους», που ακόμα είναι στα σκαριά, αλλά θα γίνει σίγουρα. «Νιώθω ότι θα βγει κάτι ωραίο. Και ανυπομονώ» μου λέει και με κάνει να ανυπομονώ κι εγώ. Επιλέγω να κλείσω πιο προσωπικά. Κεφάλαιο: Φίλοι. Ξέρω ότι οι φίλοι στη ζωή του Θέμη είναι μία σταθερά. «Αν δεν με πει, πες του ότι δεν θα του ξαναμιλήσω!» με ενημερώνει ο κολλητός του και κολλητός μου, ο Στέλιος. Ο Θέμης δεν θα τον πει. Επιλέγει να μείνει στην ουσία. «Οι φίλοι μου είναι η επιλεγμένη μου οικογένεια. Προέρχομαι από μία πολύ δεμένη και αγαπημένη οικογένεια. Έχω μάθει με τους ανθρώπους να έχω καθαρές σχέσεις, να είμαστε μαζί. Με αφορούν οι άνθρωποι. Με αφορούν οι φίλοι μου. Αισθάνομαι τυχερός. Γενικά αισθάνομαι τυχερός, αλλά και με τους φίλους μου αισθάνομαι τυχερός. Υπάρχουν άνθρωποι δίπλα μου, που νιώθω ότι μπορώ να μείνω μόνο με αυτούς στη ζωή μου και να περάσω μια χαρά» Αξία ανεκτίμητη. Είναι φωτεινό πλάσμα ο Θέμης. Εκρηκτικά ταλαντούχος, αλλά πάνω απ’ όλα πραγματικά καλό παιδί. Να είναι καλά. Τον αγαπώ πολύ.
54
Κείμενο / Φωτογραφία: Στέφανος Καστρινάκης
55
Μάρτ ιος 2014
Αστικές σημειώσεις
Η Julia Anna Gospodarou, αρχιτέκτονας και διεθνώς βραβευμένη φωτογράφος μένει και εργάζεται στην Αθήνα. Πολλές φόρες η δουλειά της περνάει τα όρια της συνηθισμένης φωτογραφίας και εισέρχεται στο πλαίσιο της φαντασίας, της απεικόνισης ενός τέλειου κόσμου, ο οποίος βασίζεται στην πραγματικότητα αλλά παράλληλα την ξεπερνά. Περπατήσαμε στο κέντρο της Αθήνας και συζητήσαμε για το πώς βλέπει την πόλη από τη δική της οπτική αντίληψη και έχοντας δύο ιδιότητες, του αρχιτέκτονα και του φωτογράφου. Αν σας ζητούσαν να θέσετε με σειρά προτεραιότητας πέντε από τα σημαντικότερα προβλήματα του κέντρου της πόλης, ποια θα τοποθετούσατε στην κορυφή; Αν κρίνω ως αρχιτέκτονας, το μεγαλύτερο πρόβλημα της Αθήνας -και όχι μόνο του κέντρου- είναι ότι έχει οικοδομηθεί χωρίς ένα κεντρικό γενικό πολεοδομικό σχέδιο όπως είναι δομημένες όλες οι πόλεις που θαυμάζουμε από αρχιτεκτονικής άποψης. Οι αιτίες και οι εξηγήσεις είναι πολλές και κάποιες από αυτές πάνε πολύ πίσω στον χρόνο και φτάνουν μέχρι και την Τουρκοκρατία. Πιστεύω, όμως, πως καμία από αυτές δεν μπορεί να αναπληρώσει αυτό που αυτή η πόλη έχασε με το να μην έχει σχεδιαστεί με μια ξεκάθαρη ιδέα σαν καθοδήγηση. Θεωρώ ότι θα έπρεπε να υπάρχουν συγκεκριμένοι κανόνες βασισμένοι στην ιστορία και τις ιδιαιτερότητες της, οι οποίοι θα διευκολύνουν τους κατοίκους της και θα κάνουν τη ζωή τους πιο όμορφη. Οσον αφορά τα υπόλοιπα τέσσερα προβλήματα που βλέπω στο κέντρο, αυτά είναι: η έλλειψη πρασίνου, το ελάχιστο πλάτος των πεζοδρομίων σε πάρα πολλές οδούς πλην των βασικών αρτηριών κυκλοφορίας, η έλλειψη στεγασμένων χώρων στάθμευσης με προσιτές τιμές και το ότι δεν υπάρχουν αρκετές δραστηριότητες που να ελκύσουν τους κατοίκους της πόλης να κατεβαίνουν στο κέντρο. Η Πανεπιστημίου τι θέση έχει στην ιεράρχηση αυτή; Πού θα εστιάζατε την προσοχή σας ως πρώτη προτεραιότητα; Ως fine art φωτογράφος εξειδικευμένη στην αρχιτεκτονική φωτογραφία, θα έλεγα ότι η Πανεπιστημίου έχει μερικά σημεία τα οποία είναι θαυμάσια για τέτοιου είδους φωτογραφίες, αλλά η δυνατότητα φωτογράφισης από τις καλύτερες γωνίες είναι περιορισμένη λόγω της φορτισμένης κυκλοφορίας σε αυτή την αρτηρία. Τώρα
ως αρχιτέκτονας θα έλεγα ότι ο σκοπός της αρχιτεκτονικής και του αρχιτέκτονα είναι όχι μόνο να χτίσει ένα κτίριο που θα στεγάσει τους κατοίκους του, αλλά και να δημιουργήσει τέχνη, να κάνει τη ζωή αυτών που χρησιμοποιούν το κτίριο πιο όμορφη. Μιλάω πολύ περισσότερο για αυτό το θέμα στο βιβλίο που θα δημοσιεύσω σε μερικές εβδομάδες που ονομάζεται “From Basics to Fine Art” και είναι γραμμένο σε συνεργασία με τον Ολλανδό fine art φωτογράφο Joel Tjintjelaar. Κατά τη γνώμη μου η Πανεπιστημίου θα πρέπει να είναι μια αρτηρία με πολύ λιγότερη κυκλοφορία και με πολύ περισσότερο χώρο για πεζούς, η οποία θα τραβήξει τη ζωή εκεί, θα προσελκύσει τους κατοίκους της Αθήνας και τους τουρίστες της. Θα έφτανα ακόμα και να πω ότι θα μπορούσε να πεζοδρομηθεί ολόκληρη, όπως είναι η πρόταση του project Rethink Athens, του οποίου η οριστική μελέτη έχει ήδη εγκριθεί και ας ελπίσουμε ότι θα γίνει και πράξη το συντομότερο. Γνωρίζετε την περιφέρεια του Δήμου της Αθήνας; Παγκράτι, Πατήσια, Κολωνό, Σεπόλια; Πόσο κρίνετε πως έχουν ασχοληθεί οι αρχές με αυτές τις πραγματικά πυκνοκατοικημένες περιοχές της Αθήνας; Ολες αυτές τις περιοχές έχουν πραγματικά σοβαρά ζητήματα εξαιτίας της πυκνοκατοίκησής τους. Αυτό που μπορεί να σώσει την κατάσταση είναι το να κατεδαφιστούν κάποιες από τις κατασκευές σε αυτές τις περιοχές και να αντικατασταθούν με πράσινο ή χώρους συναναστροφής των κατοίκων τους. Είναι κάτι το οποίο δεν είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθεί, αλλά χρειάζεται μια απόφαση από την πολιτεία και τις αρχές. Πότε περπατήσατε τελευταία φορά σε μία από αυτές τις περιοχές; Εγώ περπατώ πολύ, αλλά αποτελώ εξαίρεση για κάποιους λόγους. Ενας είναι ότι, παρά τα προβλήματά της, αγαπώ την πόλη μου και προσπαθώ να τη δέχομαι όπως είναι, οπότε θέλω να την περπατήσω και να είμαι κοντά της. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι βγάζω φωτογραφίες στην πόλη, οπότε χρειάζεται να είμαι πεζή για να το κάνω αυτό και ο τρίτος είναι ότι γενικά μου αρέσει να περπατάω και ειδικότερα μου αρέσει να περπατάω σε μια πόλη.
Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια αντικατάσταση των παλαιών εμπορικών σημείων του κέντρου της Αθήνας με άλλα σημεία στην περιφέρεια, συνήθως με τη μορφή μεγάλων εμπορικών κέντρων. Πώς αξιολογείτε αυτή τη διαφοροποίηση και πώς θα αντιδρούσατε εάν ήσασταν εσείς δημοτική αρχή; Κατά τη γνώμη μου και τα δύο είδη εμπορικού χώρου έχουν τη ζήτησή τους και τον λόγο ύπαρξής τους. Συνήθως το κέντρο της πόλης χρειάζεται περισσότερη ζωή και δράση στον δρόμο και επιπλέον δεν έχει μεγάλους χώρους που θα επέτρεπαν την κατασκευή μεγάλων εμπορικών κέντρων και γι' αυτό έχουμε περισσότερα μικρά καταστήματα στο κέντρο. Επίσης με αυτόν τον τρόπο, με τη διατήρηση των μικρών και μεσαίων καταστημάτων στο κέντρο, πετυχαίνουμε και έναν άλλο σκοπό: να επιτρέψουμε στο κέντρο να αναπτύσσεται συνεχώς και να εξελίσσεται φυσιολογικά μέσω των πολιτών που θα προσελκύσει. Αυτό είναι πολύ σημαντικό για την πόλη, για να διατηρηθεί ζωντανή, χρήσιμη και υγιής. Οπότε σαν δημοτική αρχή θα έδινα κίνητρα στα καταστήματα που προσπαθούν να παραμείνουν στο κέντρο αντί να φύγουν σε κάποιο εμπορικό κέντρο -όπου το νοίκι και γενικώς τα έξοδά τους θα ήταν πιο χαμηλάκαι θα προσπαθούσα να βοηθήσω τους ιδιοκτήτες, ειδικά τους μικρομεσαίους να επιζήσουν, πόσο μάλλον κατά τη διάρκεια της κρίσης. Γνωρίζετε την ιστορική εξέλιξη του πολεοδομικού ιστού της Αθήνας; Πότε θεωρείτε ότι συνέβησαν τα μεγαλύτερα λάθη από πλευράς πολιτείας; Θεωρώ ότι τα μεγάλα λάθη ξεκίνησαν με το να κατεδαφιστούν τα νεοκλασικά της Αθήνας και όλα τα άλλα αξιόλογα κτίρια που θα έπρεπε να είχαν κηρυχτεί διατηρητέα. Αυτά τα κτίρια κατεδαφίστηκαν για λόγους κέρδους. Πιστεύω ότι ακόμα δεν έχουμε κατανοήσει πόσο μεγάλο ήταν αυτό το πλήγμα στην καρδιά της πόλης, στην ιστορία και την ταυτότητά της. Αν κάποιες περιοχές έχουν χάσει παντελώς τον χαρακτήρα τους, είναι για αυτόν το λόγο· δεν έχουν πλέον αναμνήσεις, οι γειτονιές και κατ' επέκταση οι κάτοικοί τους. Πολλά από αυτά ξεκίνησαν με τη μεγάλη εισροή νέων κατοίκων στην πόλη, ελκυομένοι από τις ευκαιρίες εργασίας που εμφανίστηκαν τη δεκαετία του '70, αλλά δυστυχώς τα λάθη δεν σταματήσαν εκεί και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να χαθεί μία πληθώρα αξιόλογων κτιρίων.
56
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης
57
Μάρτ ιος 2014
Οι επιζήσαντες!
To τέλος του κόσμου… Δύο μόνο επιζώντες… “I will survive”. Μία σουρεαλιστική μαύρη κωμωδία. Ή μήπως όχι και τόσο μαύρη; Η συζήτησή μου με τον Αντίνοο Αλμπάνη και τον Γιάννη Σαρακατσάνη στο καμαρίνι τους στο θέατρο Ιλίσια - Βολανάκης ξεκινά με μία απρόσμενη διαπίστωση. «Να σου πω κάτι... Τώρα το σκέφτηκα. Εχω τρομερές αμφιβολίες αν είναι μαύρη η κωμωδία», μου λέει ο Γιάννης. «Δεν έχω καταλάβει τι σημαίνει μαύρη κωμωδία… Οτι γελάς με έναν θάνατο;» μοιάζει να συμφωνεί ο Αντίνοος. Τους κοιτάζω σαστισμένος. Μετά από τρία χρόνια παραστάσεων η διαπίστωση μοιάζει, αν μη τι άλλο, σουρεαλιστική! «Ξεκινάμε με είδηση! Δεν είναι μαύρη κωμωδία!» αποφαίνεται ο Γιάννης. Μας πιάνουν τα γέλια. Ο Αντίνοος το ξανασκέφτεται. «Δεδομένου ότι μιλάμε για σάτιρα χτισμένη πάνω σε μία καταστροφή είναι μαύρη κωμωδία!» Τώρα και ο Γιάννης το βλέπει από άλλη σκοπιά. «Πληροί κάποιες προϋποθέσεις. Εχει καταστραφεί ο κόσμος κι έχουμε μόνο δύο επιζώντες. Αρα μιλάμε για μία κωμωδία που βασίζεται σε ένα γεγονός που αφορά τον θάνατο έξι δισεκατομμυρίων ανθρώπων! Πιο μαύρη δεν γίνεται!» Νέο ανακοινωθέν. Τελικά το “I will survive” είναι μαύρη κωμωδία! «Δεν έχει όμως ατμόσφαιρα μαύρης κωμωδίας», παρατηρεί ο Γιάννης. Δεν θα με τρελάνουν! Μαύρη ή άσπρη, μιλάμε για κωμωδία. Και μάλιστα μία τρελή κωμωδία με πολύ γέλιο και απολύτως σουρεαλιστικά στοιχεία. «Είναι μία παράσταση για όλο τον κόσμο. Μία παράσταση και γι’ αυτούς που δεν πάνε θέατρο», μου επισημαίνει ο Γιάννης. «Μπορεί να τη δει κάποιος που θα πει “τι να κάνω απόψε; Ας πάω θέατρο!”. Οπως θα πήγαινε σινεμά ή θα έβγαινε για ποτό…» Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ή μάλλον από το τέλος. Από το τέλος του κόσμου. Από εκεί ξεκινάει και το “I will survive”. «Είναι δύο τύποι, ο Ομηρος και ο Αρης που είναι οι μοναδικοί επιζώ-
ντες σε ολόκληρο τον κόσμο. Την 30η μέρα μετά την καταστροφή συναντιούνται. Μέχρι τότε δεν ξέρανε ότι υπάρχει κι άλλος επιζών. Είναι εντελώς διαφορετικοί μεταξύ τους. Δεν συμπαθιούνται καθόλου. Καλούνται να συνυπάρξουν από ανάγκη, προκειμένου να ανακαλύψουν αν υπάρχουν κι άλλοι επιζώντες στη γη», μου εξηγεί ο Γιάννης, που εκτός από το ότι πρωταγωνιστεί μαζί με τον Αντίνοο έχει σκηνοθετήσει κιόλας την παράσταση. Τι ρόλο μπορεί να παίζει όμως σε όλο αυτό το καταστροφολογικό σενάριο η… Βάνα Μπάρμπα; Ναι, καλά διαβάσατε! Η Βάνα Μπάρμπα! Δεν πρόκειται φυσικά να σας το αποκαλύψω. Αυτός είναι και ο μεγάλος γρίφος της παράστασης, που εμπνεύστηκαν πριν από τέσσερα χρόνια ο Αντίνοος, ο Γιάννης και ο Γιώργος Παπαγεωργίου, που έπαιζε στη θέση του Γιάννη στην αρχική διανομή. «Ξεκίνησε αυτή η δουλειά από μία ανάγκη να συνυπάρξουμε», μου λέει ο Αντίνοος. «Προμηνυόταν ένας μαύρος ολίγον χειμώνας για εμάς… Δεν είχαμε κάποια πρόταση θεατρική ούτε εγώ ούτε ο Γιώργος Παπαγεωργίου και είχε τη φαεινή ιδέα ο Γιώργος, έχοντας την εμπειρία της “Κατσαρίδας”, να φτιάξουμε μία παράσταση που θα είναι διαδραστική, θα έχει πάρα πολύ κέφι και θα είναι ένα πολύ μεγάλο πάρτυ. Η Βίκυ Παπαδοπούλου μας πρότεινε να προσεγγίσουμε τον Γιάννη Σαρακατσάνη για να μας βοηθήσει. Ο Γιάννης δέχτηκε και ξεκινήσαμε από τη Θεσσαλονίκη». Λόγω επιτυχίας, η μεταφορά της παράστασης λίγους μήνες μετά στην Αθήνα μοιάζει αυτονόητη. Το αθηναϊκό κοινό δίνει κι αυτό με τη σειρά του ψήφο εμπιστοσύνης στην παράσταση και κάπως έτσι το ‘’I will survive’’ τρία χρόνια μετά παίζεται και φέτος κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο θέατρο Ιλίσια – Βολανάκης. «Σε ανανεωμένη εκδοχή…» τους λέω. «Οι αλλαγές είναι κυρίως στο εικαστικό κομμάτι», μου τονίζει ο Αντίνοος. «Στο κείμενο δεν υπάρχουν δομικές αλλαγές, αλλά έχει εξελιχθεί κι αυτό. Βλέπεις, δεν είναι Τσέχωφ ή Σαίξπηρ, οπότε το αντιμετωπίζουμε σαν ένα ζώντα οργανισμό, ανάλογα και με το κοινό, με τη διάθεσή μας, με το πώς πάει η παράσταση… Σαφώς και υπάρχει
ο βασικός άξονας, αλλά κατά καιρούς βάζουμε, βγάζουμε, δοκιμάζουμε πράγματα». Αυτό το «ανάλογα με το κοινό» δεν πρέπει καθόλου να το προσπεράσετε! Σε αυτή την παράσταση οι θεατές δεν παρακολουθούν μόνο. Συμμετέχουν ενεργά. Θα το καταλάβετε με το που μπαίνετε στην αίθουσα, οπότε και θα σας δοθεί το περίφημο survival kit, τουτέστιν ένα σακουλάκι με μία μάσκα και δύο καλτσάκια! Το πώς θα τα χρησιμοποιήσετε μέσα στην παράσταση μένει να το ανακαλύψετε μόνος σας ως θεατής. «Το κοινό παίζει πολύ σημαντικό ρόλο σε σχέση με το φινάλε. Χρησιμοποιούμε έναν θεατή για να οδηγηθούμε σε αυτό», μου αποκαλύπτει ο Αντίνοος. «Και αυτό είναι μέσα στο πλαίσιο της παράστασης, η οποία μιλάει για το γεφύρωμα των διαφορετικών», παρατηρεί ο Γιάννης. Αναρωτιέμαι αν μέσα στο πλαίσιο αυτής της διάδρασης έχουν υπάρξει απρόοπτα. «Σε μία παράσταση ένας θεατής είχε παραπάνω όρεξη από αυτή που εμείς υπολογίζαμε και δεν ήθελε να κατέβει! Σηκώθηκε και έδειξε υπερβάλλοντα ζήλο σε αυτό που του ζητήσαμε να κάνει σε βαθμό, που χρειάστηκε να τον πάρω από το χέρι και να του πω “σε παρακαλώ, κάτσε!”», θυμάται ο Αντίνοος. «Και μια άλλη φορά ένας κύριος μεγάλος σε ηλικία άρχισε να απαγγέλει ποιήματα που είχε γράψει ο ίδιος! Ο καθένας όταν ανεβαίνει στη σκηνή λίγο μεταλλάσσεται». Ολα αυτά και άλλα πολλά στο “I will survive” υπόσχονται, όπως καταλάβατε, άφθονο γέλιο. Αν και στην πραγματικότητα η παράσταση δεν έχει ως στόχο να κάνει τον θεατή μόνο να γελάσει. «Είναι μία πολύ διασκεδαστική παράσταση, που έχει κι έναν μικρό προβληματισμό πιο υπαρξιακό», σχολιάζει ο Γιάννης. «Χρειάζεσαι πάντα ένα πολιτικό / ψυχολογικό / υπαρξιακό αντίβαρο για να μπορείς να κάνεις πλάκα. Πρέπει κάπου να πατάς για να κάνεις χιούμορ. Αν δεν πατάς είναι αστείο για το αστείο και πλέον δεν μπορούμε να μιλάμε για παράσταση». Εχετε το νου σας λοιπόν! Η Βάνα Μπάρμπα κρύβει ένα… κοινωνικό μήνυμα! Μην το χάσετε!
Kείμενο: Eλενα Διαμαντοπούλου, Γιώργος-Κωνσταντίνος Χαρώνης
58
Πολύχρωμη νεολαία
Είμαστε η Colour Youth - Κοινότητα LGBTQ Νέων Αθήνας, ένα μη κερδοσκοπικό σωματείο με κύριο σκοπό το «αγκάλιασμα» της LGBTQ (lesbian, gay, bisexual, transgender, queer) νεολαίας της Αθήνας. Πώς το κάνουμε αυτό; Μέσα από εκπαιδεύσεις και εβδομαδιαίες συναντήσεις ανοιχτές προς όλους, κάθε Σάββατο στις 18:30 στο Στέκι Μεταναστών στα Εξάρχεια, Τσαμαδού 13-15. Ταυτόχρονα, στοχεύουμε στην ενημέρωση και ευαισθητοποίηση τόσο σε κοινωνικό επίπεδο, με δράσεις δρόμου, καμπάνιες κλπ., όσο και σε πολιτικό, με την προσέγγιση κομμάτων και πολιτικών σχηματισμών για την ανάδειξη ζητημάτων που αφορούν την LGBTQ ατζέντα. Στόχος μας είναι επίσης η υπεράσπιση και διεκδίκηση των LGBTQ δικαιωμάτων στην Ελλάδα, και γι’ αυτόν τον λόγο υλοποιούμε το Πρόγραμμα «Ψήφισε για τα δικαιώματα σου» σε συνεργασία με το Athens Pride, το οποίο μετράει ήδη 10 χρόνια στη διοργάνωση του ετήσιου Φεστιβάλ Υπερηφάνειας της LGBT κοινότητας στην Αθήνας, προβάλλοντας την ύπαρξη και προωθώντας την αποδοχή των LGBT ατόμων στην Ελλάδα. Με το «Ψήφισε για τα δικαιώματα σου» θέλουμε να ενημερώσουμε το LGBTQ κοινό που ψηφίζει -ειδικότερα τους νέους και τις νέες- σχετικά με τα δικαιώματα του, ενθαρρύνοντάς το να τα λάβει σοβαρά υπόψη κατά την επιλογή υποψήφιου στις φετινές Ευρωεκλογές.
Παράλληλα πρόκειται να ασκήσουμε πολιτική πίεση σε κόμματα και υποψήφιους προκειμένου να δοθεί σημασία στα LGBT δικαιώματα και να καταγραφούν ανοιχτά οι σχετικές θέσεις των κομμάτων/υποψηφίων. Σκοπεύουμε, επιπλέον, να ενημερώσουμε και να ευαισθητοποιήσουμε το ευρύτερο κοινό αναφορικά με την σημασία των ανθρωπίνων και των LGBTQ δικαιωμάτων ενόψει της ψηφοφορίας. Στον πυρήνα της καμπάνιας μας βρίσκεται η έρευνα-ερωτηματολόγιο το οποίο μπορείτε να βρείτε στην ιστοσελίδα www. voteforyourrights.gr και να το συμπληρώσετε έως τις 3 Απριλίου. Πρόκειται για μια σειρά από ερωτήσεις που σκοπό έχουν να διερευνήσουν αν και κατά πόσο έχουμε γνώση των LGBTQ δικαιωμάτων και αν ναι σε τι προτεραιότητα τα τοποθετούμε.
σουν το ιδιαίτερο χρώμα και την άποψή τους. Οι συμμετέχοντες έχουν ήδη αρχίσει να βάζουν τις πρώτες πινελιές ενώ το πρόγραμμα είναι ανοιχτό και σε άτομα που δεν έχουν ασχοληθεί με κάτι παρόμοιο στο παρελθόν και θέλουν να μας γνωρίσουν, οπότε μην διστάσετε να έρθετε σε επαφή μαζί μας!
Με αυτόν τον τρόπο ξεκαθαρίζει αρκετά το νομικό και θεσμικό τοπίο σχετικά με τα LGBTQ ζητήματα στην Ελλάδα, κάτι το οποίο παρουσιάζουμε αναλυτικά και στο site μας με την απαρίθμηση των δικαιωμάτων σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και τη σύγκριση της Ελλάδας με άλλα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Μέσα από το «Ψήφισε για τα δικαιώματα σου» δεν θα είμαστε παρόντες και παρούσες μόνο στα social media και το internet. Θα έχουμε δυναμική παρουσία και στον δημόσιο χώρο με επιμέρους δράσεις δρόμου που θα ξεκινήσουν να σχεδιάζονται μέσα στον επόμενο μήνα. Οι δράσεις αυτές θα σχεδιαστούν από τους εθελοντές και τις εθελόντριες που θα δώ-
Καθώς όμως όλο και πιο πολλά κράτη-μέλη ενσωματώνουν στην εκάστοτε εθνική νομοθεσία τις σχετικές με τα LGBTQ ζητήματα οδηγίες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και δεδομένου ότι ο LGBTQ ακτιβισμός γίνεται ολοένα και πιο δραστήριος, τώρα είναι η στιγμή να κατανοήσουμε σε βάθος την ουσία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τη σημασία της ισότητας μεταξύ των πολιτών μιας χώρας.
Μία από τις πιο σημαντικές πτυχές του προγράμματος είναι η ίδια η κουλτούρα της ψηφοφορίας που τόσο αποδεκατισμένη την βρίσκει η εκλογική συγκυρία. Από την άλλη πλευρά τα LGBTQ ζητήματα συνιστούν μια θεματική που δεν έχει συζητηθεί ιδιαίτερα στην χώρα μας, ενώ όποτε έχει γίνει αυτό τις περισσότερες φορές έχει αφαιρεθεί το πολιτικό στοιχείο και έχει προστεθεί αναίτια μια γραφικότητα.
Τώρα είναι η στιγμή για εμάς ως LGBTQ κοινότητα και κοινωνία των πολιτών να θέσουμε το ζήτημα των δικαιωμάτων μας στην πολιτική ατζέντα.
Κείμενο: Βάσια Ρούσσου
59
Μάρτ ιος 2014
Ακολούθησε το φως
Δύο χρόνια μετά την πρώτη μας συνέντευξη στην πλατεία Καρύτση, ο Βασίλης Τσαβδαρίδης, frontman των Dropeners, κι εγώ συναντηθήκαμε στο ίδιο μέρος για να μιλήσουμε για το τρίτο τους στουντιακό άλμπουμ, αλλά και για μία συνεργασία εκτός του πλαισίου της μπάντας. Οι Dropeners με το single “Lead Your Light” και το βίντεο κλιπ του έδωσαν στις 12 Φεβρουαρίου την πρώτη γεύση από τον ήχο και την αισθητική του LP “In the Middle” που κυκλοφόρησε ηλεκτρονικά στις 28 του ίδιου μήνα, σχεδόν πέντε χρόνια από την κυκλοφορία του LP “Drops of Memories” και τριάμισι από αυτή του EP “Silent Sound”. Η νέα τους δουλειά αποδεικνύει ότι έχουν ωριμάσει τόσο στιχουργικά, όσο και μουσικά, καθώς και ότι έχουν δουλέψει σκληρά για να παρουσιάσουν μια άρτια παραγωγή, χωρίς τη βοήθεια κάποιας δισκογραφικής εταιρείας. «Η παραγωγή είναι πολύ καλύτερη σε αυτόν τον δίσκο, επειδή ηχογραφήσαμε με τελείως διαφορετικό τρόπο από τις προηγούμενες φορές. Ηχογραφήσαμε πολλά φυσικά όργανα και λιγότερα digital. Είχαμε ένα session πνευστών, με τρόμπες, τρομπέτες, κόρνο και διάφορα άλλα πνευστά. Επιπλέον, χρησιμοποιήσαμε πολλές φορές την ακουστική που μας έδιναν συγκεκριμένοι χώροι. Για παράδειγμα, τα ντραμς ηχογραφήθηκαν σε μια τεράστια αποθήκη και πήραμε τον φυσικό ήχο της ακουστικής του χώρου. Κάτι ανάλογο έγινε και για τις κιθάρες και τα υπόλοιπα όργανα. Ουσιαστικά, χρειαστήκαμε ενάμιση χρόνο
για τη σύνθεση και την ηχογράφησή του. Δεν άργησε η κυκλοφορία του, αν σκεφτείς τις συνθήκες κάτω από τις οποίες έγινε. Μετά τον σεισμό στη Φεράρα, αναγκαστήκαμε να αλλάξουμε τρεις φορές στούντιο. Δισκογραφική δεν υπάρχει. Η παραγωγή του άλμπουμ είναι δική μας, αλλά η προώθηση γίνεται σε συνεργασία με την εταιρεία “Costello’s booking & management”». Ο δίσκος αποτελείται από δέκα τραγούδια, τα οποία έχουν ως κοινό παρανομαστή τον προβληματισμό πάνω στον δυτικό τρόπο ζωής. «Το όνομα του δίσκου βγήκε από το τελευταίο τραγούδι του, στο οποίο υπάρχει η φράση “In the middle of a western dream there is a light that comes from the East”. Είμαστε στη μέση ενός δυτικού ονείρου. Ουσιαστικά, αυτός ο δίσκος δείχνει την εύθραυστη πλευρά αυτού του ονείρου. Μιλάει για προβλήματα στον δυτικό τρόπο ζωής. Κυρίως με το τελευταίο κομμάτι θέλει να ενώσει τον δυτικό και τον ανατολικό τρόπο ζωής. Δεν θα ήθελα να διαχωρίσω την Ανατολή από τη Δύση. Ο δίσκος δεν δίνει κάποια λύση, αλλά είναι ένας τρόπος σκέψης». Η μουσική που ντύνει τους στίχους του Βασίλη διαφέρει από αυτή των προηγούμενων δίσκων της μπάντας. «Το γεγονός ότι έχουν έρθει δύο νέα μέλη στην μπάντα -ο Francesco Mari και ο Enrico Scavo στη θέση του Daniele και του Davide Piovan αντίστοιχα- συνεπάγεται αλλαγή στο ήχο. Ετσι κι αλλιώς, από την αρχή ήταν στη λογική της μπάντας και αυτού του project να αλλάζουν τα CD μεταξύ τους, να μην καθόμαστε στο ίδιο ύφος και να δοκιμάζουμε πράγματα. Ο δίσκος δεν είναι δύ-
σκολος ως άκουσμα. Πιστεύω ότι έχει ποικιλία στη σύνθεση. Τα κομμάτια ή είναι ηλεκτρονικά ή δεν είναι. Τρία κομμάτια είναι κατά το 80% ηλεκτρονικά. Τα υπόλοιπα είναι κατά 90% ακουστικά και ηλεκτρικά. Εχουμε βάλει πολλά καινούργια όργανα μέσα και το αποτέλεσμα είναι πολύ ωραίο. Στα δύο προηγούμενα CD οι ατμόσφαιρες χαρακτηρίζονταν πολύ από έγχορδα. Τώρα, τη θέση τους έχουν πάρει τα πνευστά και ήχοι από συνθεσάιζερ, οι οποίοι είναι πιο μεταλλικοί. Αρα ο ήχος στο σύνολό του είναι λίγο πιο μεταλλικός». Η τετραμελής μπάντα από τη Φεράρα της Ιταλίας με τον Βασίλη Τσαβδαρίδη στο τραγούδι, την κιθάρα, το συνθεσάιζερ και στο programming, τον Francesco Mari στην κιθάρα, τα κρουστά, την τρομπέτα και στο θέρεμιν, τον Enrico Scavo στο μπάσο και τον Francesco Corso στα ντραμς σχεδιάζει να φτιάξει τον ήχο του πρώτου της δίσκου “Drops of Memories”, αλλά προηγείται η κυκλοφορία του “In the Middle” σε CD στα τέλη Μαρτίου. Παρά το γεγονός ότι τα παραπάνω απαιτούν πολύ χρόνο και ενέργεια, ο Βασίλης δεν περιορίζεται σε αυτά. «Πρόσφατα, συνεργάστηκα με τον Γιάννη Παπαϊωάννου και τον Δημήτρη Μητρόπουλο για το project τους POP22WATT. Πιο συγκεκριμένα, έκανα φωνητικά στο τραγούδι “Athena”, το οποίο θα συμπεριληφθεί στο EP τους “Pop Grey Ophelia Juice” που θα κυκλοφορήσει μέσα στους επόμενους μήνες».
60
Κείμενο: Στάθης Δράκος/ Φωτογραφία: Μιχάλης Μαυρίδης
61
Μάρτ ιος 2014
Η κόρη της Γιάννη
Τη μάνα τους την λένε Γιάννη. Τέσσερα αδέρφια που ξετυλίγουν το μυστήριο μιας παράδοξης οικογενειακής κατάστασης. Η διαδικτυακή κωμική σειρά μυστηρίου «Τη μάνα μου τη λένε Γιάννη», του Κωνσταντίνου Θάνου, έχει καταφέρει ήδη να κατακτήσει μεγάλη μερίδα του διαδικτυακού κοινού, ενώ τα γυρίσματα για τα επεισόδια του β' κύκλου έχουν ήδη μπει στο πρόγραμμα. Βρεθήκαμε με την Ναταλία Καλημεραντζή ώστε να μας λυθούν οι απορίες για τη ζωή της ανερχόμενης ηθοποιού, αλλά και να πάρουμε μια μικρή γεύση από τη Σόφη Γερόκωστα, την κόρη της «Γιάννη». Μπερδεμένη ιστορία! Η Σόφη είναι 30 ετών, διαφημίστρια και εμμονική. Είναι η χαϊδεμένη κόρη του Μιχάλη Γερόκωστα, έχει αδυναμία στις ρομαντικές κομεντί και τα βράδια κοιμάται με ένα αναμμένο λαμπάκι και φορώντας τα αθλητικά της παπούτσια για να μπορέσει να τρέξει σε περίπτωση σεισμού. Ποια κοινά στοιχεία έχει μαζί της η Ναταλία; «Τη Σόφη Γεροκώστα την ανακαλύπτω σιγά σιγά, ακριβώς όπως και τη Ναταλία. Ξέρω στα σίγουρα πως είναι νευρική, αρρωστοφοβική, αγχωτική, ευαίσθητη, έξυπνη, ενώ επίσης παρουσιάζει έντονα τον φόβο της δέσμευσης. Για αυτό εξάλλου και είναι ελεύθερη. Ποιος ξέρει τι άλλο θα μας προκύψει στην πορεία; Η Ναταλία είναι σίγουρα πιο cool, δεν παύουν ωστόσο να έχουν βασικά κοινά χαρακτηριστικά όπως, για παράδειγμα, η σβελτάδα και η εξυπνάδα» λέει η ίδια γελώντας. Αν και η Σόφη είναι η αδυναμία της, η Ναταλία μου λέει πως ο αγαπημένος της χαρακτήρας στη σειρά είναι η μάνα τους, ο Γιάννης. «Η μαμά Γιάν-
νης με έχει εντυπωσιάσει και αυτό γιατί σαν Ναταλία ετών 32, ξέρω για άντρες που έγιναν γυναίκες, αλλά για γυναίκες που έγιναν άντρες, όχι. Οπότε καταλαβαίνεις, ότι κάτι τέτοιο σαν εμπειρία, έστω και στα ψέματα, με έχει συναρπάσει». Αυτή η ιδιαιτερότητα της Γιάννη, οι γρήγοροι διάλογοι και η φρεσκάδα που αποπνέει είναι τα χαρακτηριστικά που έκαναν τη σειρά τόσο αγαπητή στο νεανικό κοινό. Αναρωτιέμαι αν υπάρχει κάτι που κουράζει τη Ναταλία σε αυτή τη δουλειά. «Μου δίνει κουράγιο το να βρίσκομαι ανάμεσα σε ανθρώπους που θέλουν συνεχώς να δημιουργούν, να πειραματίζονται, να ρισκάρουν, να κάνουν λάθη και μέσα από αυτά να μαθαίνουν και να προχωρούν στη ζωή ώστε να γίνονται καλύτεροι άνθρωποι. Θέλω να πάψουν οι ηθοποιοί να είναι τόσο κακοπληρωμένοι. Όσο και να αγαπάς αυτό που κάνεις, όσο και να παλεύεις για αυτό, η απουσία χρηματοδότησης περιορίζει τα μέσα, άρα και το αποτέλεσμα». Παρόλο που τα χρήματα είναι περιορισμένα, η σειρά έχει ένα τρομερό επαγγελματισμό ως προς την παραγωγή. Αν και τα παιδιά δουλεύουν παράλληλα σε άλλα project και ο συντονισμός τους είναι δύσκολος, βρίσκουν πάντα χρόνο για να προχωράνε τα πράγματα και να είναι πιστοί στα deadlines που έχουν οι ίδιοι θέσει. Μια και πρωταγωνιστεί σε διαδικτυακή σειρά, τη ρωτάω ποια είναι η αγαπημένη της διαδικτυακή ελληνική ή ξένη σειρά. «Δυστυχώς -και το τονίζω αυτό το 'δυστυχώς'- εδώ και καιρό δεν έχω αυτό που λέμε αγαπημένη σειρά. Πάνε χρόνια από τότε που πάση θυσία στεκόμουν συγκεκριμένη ώρα για να δω το αγαπημένο μου σίριαλ. Δεν σου λέω ποιο γιατί ντρέπομαι κάπως. Παρ’ όλα
αυτά, με έχει κερδίσει φανερά το 'Homeland', και το 'How I Met Your Mother'». Τη Ναταλία την γνωρίσαμε το 2008 στην παράσταση «Ανεμοδαρμένα Κόμικς» στο Booze Cooperativa. Mόλις είχε τελειώσει τη σχολή και μαζί με την υπόλοιπη ομάδα έγραψαν μόνοι τους το κείμενο, το σκηνοθέτησαν και το έπαιξαν. «Ήταν μια παράσταση με μεγάλη επιτυχία» λέει η ίδια. «Μια εμπειρία και ανάμνηση που μου έχει αφήσει γλυκόπικρη γεύση, από την οποία όμως έμαθα πολλά. Πρόσφατα συμμετείχα στο Θέατρο Θησείον στο 'Γαμ' και λίγο αργότερα ξεκινήσαμε στο Skrow στο Παγκράτι, όπου υποδύομαι τη Λία, από το παραμύθι 'Η Τελεία'. Μια παράσταση που αγαπώ πολύ, αφού έχει προχωρήσει μέσα από τη συνεργασία μου με ανθρώπους που εκτιμώ και εμπιστεύομαι. Ένα παραμύθι που με συγκινεί και μου υπενθυμίζει συνεχώς γιατί δεν πρέπει να παραιτούμαι, παρά τις όποιες δυσκολίες». Αποχαιρετώντας την Ναταλία τη ρωτάω αν είναι η τέχνη ο τρόπος για να δώσει νόημα στη ζωή της ή απλώς ένα όμορφο διάλειμμα. «Είναι η ζωή μου» απαντάει με αποφασιστικότητα. «Εχω απαρνηθεί τη σιγουριά, για μια τέχνη γεμάτη ανασφάλεια που όμως τροφοδοτεί συνεχώς την ψυχή μου, το μυαλό μου, δίνοντάς μου ερεθίσματα και κίνητρα να υπάρχω».
62
Κείμενο: Νατάσσα Μαστοράκου
63
Μάρτ ιος 2014
Μουσικά μεροκάματα Λίγο πριν από την εκπνοή του προηγούμενου έτους, το τραγούδι «Τα μεροκάματα» απέσπασε το Βραβείο Κοινού στους Αγώνες Δημιουργίας Ελληνικού Τραγουδιού που διοργάνωσε για τρίτη συνεχόμενη χρονιά η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση. Το βράδυ της 21ης Δεκεμβρίου το κοινό είχε την ευκαιρία να απολαύσει ζωντανά 20 τραγούδια 30 νέων δημιουργών. Εκεί, ο Παναγιώτης Παπαϊωάννου παρουσίασε για πρώτη φορά το τραγούδι «Τα μεροκάματα» σε μουσική του Χρυσόστομου Καραντωνίου και στίχους του Δημήτρη Παπαχαραλάμπους. Το κοινό ενθουσιάστηκε και τους αντάμειψε. Σήμερα τα «Μεροκάματα» κυκλοφορούν σε digital μορφή από τη Feelgood Records, ενώ οι τρεις τους προετοιμάζουν μια ολοκληρωμένη δουλειά. Η διαδρομή του Παναγιώτη, του Χρυσόστομου και του Δημήτρη δεν ξεκίνησε, όμως, σήμερα. Και οι τρεις έχουν δώσει δείγματα δουλειάς τους στην ελληνική σκηνή και δηλώνουν ξεκάθαρα ότι αγαπούν τη λαϊκή παράδοση. «Η μουσική είναι η ζωή μου. Οσο θυμάμαι τον εαυτό μου, ασχολούμαι με τη μουσική και ως μουσικός και ως ακροατής», μου λέει ο Χρυσόστομος όταν προσπαθώ να σκιαγραφήσω το προφίλ του ως συνθέτη. «Εχω σπουδάσει κλασική κιθάρα με τον Δημήτρη Ιωάννου και τον Ευάγγελο Ασημακόπουλο και έχω δίπλωμα, άλλα η μεγαλύτερη σπουδή και η εξέλιξη μου ως συνθέτης ήταν στο πλευρό του γίγαντα της μουσικής και πραγματικού μου μέντορα, του αείμνηστου Νίκου Μαμαγκάκη, στον οποίο χρωστώ σχεδόν τα πάντα», διευκρινίζει αμέσως μετά ο ίδιος. Με την κιθάρα ξεκίνησε και ο Παναγιώτης, αλλά και αυτός δεν ξεχνά τα όσα έμαθε στη «σχολή» Μαμαγκάκη. «Πήγα ωδείο κι έμαθα κλασική κιθάρα. Στην εφηβεία μου όμως άρχισα να ακούω και να παίζω άλλα πράματα, έχοντας επιρροές και από τον πατέρα μου που έπαιζε και αυτός κι έτσι ξεκίνησα να μαθαίνω τραγούδια. Αργότερα όταν ξεκίνησα να δουλεύω σε μαγαζιά, έχοντας και τη σχολή γραφιστικής παράλληλα, δεν υπήρχε πλέον καθόλου χρόνος για μελέτη. Οταν 'πέρασα' στη σχολή Μαμαγκάκη, είδα τον ορίζοντα της μουσικής». Σε αντίθεση με τους άλλους δύο, ο στιχουργός της παρέας Δημήτρης εργάζεται ως καθηγητής σε λύκειο ειδικής αγωγής και συνεργάζεται με το τμήμα ΕΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κάπως έτσι ξεκίνησε η σχέση τους με τη μουσική. Φίλοι από το λύκειο ο Χρυσόστομος και ο Παναγιώτης. Κουμπάροι και συνεργάτες εδώ και χρόνια. «Δεν πά-
ψαμε να συνεργαζόμαστε από τότε ούτε στις πιο δύσκολες μέρες και πραγματικά πιστεύω ότι ούτε πρόκειται», μου εξηγεί ο Χρυσόστομος και θυμάται την πρώτη του συνάντηση με τον Δημήτρη. «Τον ήξερα ως στιχουργό από τη συνεργασία του με τον Σωκράτη Μάλαμα και τον θαύμαζα και πραγματικά ένιωσα πολύ όμορφα που η μοίρα με έφερε δίπλα του μόλις ενάμιση χρόνο πριν, σε ένα live μου στην Αυλαία. Δεν χρειάστηκαν πολλά λόγια. Απλά η αμοιβαία εκδήλωση ενδιαφέροντος του ενός για τη δουλειά του άλλου και την επομένη μέρα είχα στο inbox μου… 'Τα μεροκάματα'». Αυτά τα πέντε τραγούδια του Δημήτρη στον δίσκο «Δρόμοι» του Σωκράτη Μάλαμα είναι και η πρώτη επαφή του στιχουργού με τη δισκογραφία, ενώ ο Χρυσόστομος έχει κυκλοφορήσει ήδη μια προσωπική του δουλειά το 2009 με τίτλο «Ποτάμι ο καιρός» με τη συμμετοχή του Πάνου και έχει συμμετάσχει σε δύο δίσκους για σόλο κιθάρα. Η ισχύς εν τη ενώσει, λοιπόν. Μουσική, στίχοι, φωνή και έτοιμη η συμμετοχή στον διαγωνισμό. «Βασικά ο στόχος μας ήταν να μπούμε στο στούντιο και να κάνουμε μια ολοκληρωμένη δουλειά», με προλαβαίνει ο Χρυσόστομος. «Ανάμεσα στους στίχους που μου έστειλε ο Δημήτρης ως υλικό για τον δίσκο, ανακάλυψα 'Τα μεροκάματα'. Το μελοποίησα και έπειτα στη συζήτηση για το ποια τραγούδια θα στείλουμε στον διαγωνισμό, για αυτό το τραγούδι η απόφαση ήταν ομόφωνη». Και δικαίως, σύμφωνα με το αποτέλεσμα. Η βραδιά του τελικού ήταν για όλους αξέχαστη. Στην κατάμεστη Κεντρική Σκηνή της Στέγης ένιωσαν αγωνία, αλλά και συγκίνηση. «Κάθε εμφάνιση είναι μοναδική και κάθε σκηνή έχει τη δική της μαγεία όταν παίζεις. Εχω παίξει και στο Μέγαρο και στο Ηρώδειο και σε αίθουσες στο εξωτερικό. Αυτό που δεν έζησα ποτέ ως τη βραδιά του τελικού στη Στέγη ήταν το να παίζεις δικό σου έργο σε μια τέτοια φανταστική αίθουσα και να νιώθεις τον παλμό του κόσμου όχι μόνον για την ερμηνεία σου, άλλα και για τη δημιουργία σου», εξομολογείται ο συνθέτης. Και πόσο μάλλον όταν η σύνθεση, αλλά και η ερμηνεία επιβραβεύεται με τον καλύτερο τρόπο. Κατ' αρχάς με ζεστό χειροκρότημα και στη συνέχεια με το βραβείο κοινού. «Ενα βραβείο πάντα προσφέρει χαρά και ικανοποίηση. Η δική μας χαρά ήταν άμεση, καθώς από το πρώτο ζεστό χειροκρότημα νιώσαμε πως το τραγούδι άγγιξε τον κόσμο. Το βραβείο του κοινού νομίζω ότι αποτύπωσε τη δύναμη του τραγουδιού, την οποία ομολογώ πως δεν την είχα αντιληφθεί από την πρώτη στιγμή, κι αυτό είναι κάτι που φάνηκε και από τη μετέπειτα αποδοχή του όταν άρχισε να παίζεται στο ραδιόφωνο και στο διαδί-
κτυο», μου λέει ο Δημήτρης και ο Πάνος συμπληρώνει: «Ο κόσμος έχει τον λόγο. Το δώρο του μας έκανε να πιστέψουμε ξανά στα θαύματα γιατί εγώ ήμουν από την αρχή λίγο διστακτικός. Χάρηκα γιατί ένα τραγούδι που άρεσε σε μένα άρεσε και στον κόσμο». Τα παιδιά μού εξηγούν ότι τα συναισθήματά τους ήταν πολύ δυνατά γιατί εκτός από την κριτική επιτροπή και το κοινό τη βραδιά του τελικού είχαν την ευκαιρία να ακούσουν άλλα 19 υπέροχα τραγούδια και να γνωρίσουν δημιουργούς της γενιάς τους. Οπως λέει και ο Χρυσόστομος, «το καλό τραγούδι το έχουμε ανάγκη και η γενιά μας, άλλα και η νεότερη, η οποία πρέπει να μην το βάζει κάτω και να τροφοδοτεί αυτή την ανάγκη του κόσμου για καλά πράγματα. Εύχομαι ολόψυχα ο θεσμός αυτός των Αγώνων Ελληνικού Τραγουδιού να συνεχίσει για πολλά χρόνια ακόμη». Κλείνοντας τους ρωτάω τη σχέση τους με τη λαϊκή μουσική, μια και εκεί κινούνται «Τα μεροκάματα». Και στον στίχο, τη μουσική, αλλά και την ερμηνεία, τα παιδιά φαίνεται ότι αγαπούν αυτό το είδος και επιλέγουν να το υπηρετούν. «Μεγαλώσαμε με το λαϊκό τραγούδι, είναι στο DNA μας. Οπότε είναι φυσικό να κινούμαστε σε λαϊκούς δρόμους. Εγώ προσωπικά αν και σπούδαζα κλασική μουσική, η ξεκούραση μου ήταν ακροάσεις τραγουδιών του Καζαντζίδη, του Τσιτσάνη, του Βαμβακάρη, του Θεοδωράκη, του Χατζιδάκι, του Λοΐζου, του Ξαρχάκου, του Μαμαγκάκη και μετέπειτα των Κατσιμιχαίων, του Μάλαμα, του Θανάση Παπακωνσταντίνου και πολλών άλλων, επηρεασμένος και από τους γονείς μου που μου έδιναν τα ερεθίσματα για αυτά τα ακούσματα. Αγαπώ και θέλω να κάνω λαϊκό τραγούδι, άλλα όχι μόνο…» προλαβαίνει τη σκέψη μου ο ΧρυσόÎÏÊàÊÒ ç ÏÊ縿ÄÊçËǼ¸ÎÄÊç½Í¸ÎÆÀϼÄçƼÄçÊç ¼É¼ÂÄÌÏÃÒrç δεν αποκλείει κανένα είδος: «Το λαϊκό τραγούδι κι εμένα μου αρέσει πολύ. Εχω κάνει πολλά 'μεροκάματα' σε διάφορα προγράμματα μαγαζιών, αλλά και ακουστικά σε ταβερνάκια και μου αρέσει ακόμα περισσότερο όταν το τραγουδάω σε παρέες. Ισως είναι μια ανάμνηση παιδική από σπιτικά αυτοσχέδια γλέντια. Προσωπικά δεν θα επέλεγα να τραγουδάω μόνο λαϊκά. Μου αρέσει να παίρνω την κιθάρα μου και να βγαίνω να λέω τα πάντα. Το κακό τραγούδι μόνο δεν μπορώ». «Δεν είναι που προσπάθησα / όσο κανείς δεν ξέρει / είναι που όσα κράτησα / μου κάψανε το χέρι» είναι το πρώτο δείγμα δουλειάς των τριών φίλων, αλλά ο ολοκληρωμένος δίσκος τους δεν αργεί και κρύβει εκπλήξεις στις συμμετοχές, οι οποίες δεν μπορούν ακόμα να αποκαλυφθούν.
Κείμενο: Αχιλλέας Πληθάρας
64
Για μία καλύτερη ζωή
Περίεργη η εποχή που διανύουμε. Προσπαθούμε να ζήσουμε σε αντίξοες συνθήκες. Να ζήσουμε καλά μέσα σε συνθήκες κρίσης. Οι υποσχέσεις δεν γίνονται πια πιστευτές. Το παλιό φεύγει, το νέο δεν έρχεται κι εμείς κλυδωνιζόμαστε. Αλλά δεν τα παρατάμε! Σήμερα περισσότερο από ποτέ χρειάζεται να αναζητήσουμε και να βρούμε έναν διαφορετικό, πραγματικά βιώσιμο τρόπο ζωής, που εντάσσει το περιβάλλον, την κοινωνική συμμετοχή και την αλληλεγγύη στο αξιακό υπόβαθρο κάθε πολίτη. Εναν τρόπο ζωής που μπορεί να φέρει πραγματικά και πολλαπλά οφέλη στην κοινωνία, το περιβάλλον, αλλά και το κομπόδεμα κάθε νοικοκυριού. Σε αυτή την προσπάθεια ανάδειξης ενός νέου βιώσιμου τρόπου ζωής έρχεται να συμβάλει το νέο πρόγραμμα του WWF Ελλάς «Καλύτερη Ζωή», αποκλειστικός δωρητής του οποίου είναι το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Εδώ και έξι μήνες η «Καλύτερη Ζωή» προσπαθεί να ενημερώσει και να παροτρύνει τους πολίτες να αναλάβουν δράση πάνω στο τρίπτυχο «οικολογικά, οικονομικά, συμμετοχικά». Προσπαθεί να δείξει σε όλους πως η βελτίωση της καθημερινότητας μπορεί να συμβεί μέσα από μικρές αλλαγές στον τρόπο σκέψης και συμπεριφοράς. Δεν υποσχόμαστε θαύματα, δεν λέμε ότι θα αλλάξουμε τον κόσμο, δεν λέμε ότι μέσα
από την αλλαγή της καθημερινότητας θα προκύψουν δεκάδες χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας. Αυτό που επιδιώκουμε είναι να δείξουμε πώς η αλλαγή στον τρόπο σκέψης και οι μικρές παρεμβάσεις στο σπίτι, στη γειτονιά, στην πόλη μπορούν όντως να κάνουν λίγο καλύτερη τη ζωή μας και να καλλιεργήσουν ένα νέο βιώσιμο υπόδειγμα. Με βάση την ιστοσελίδα του προγράμματος (www.kaliterizoi.gr) παρέχουμε χρηστική πληροφόρηση και συμβουλές για την καθημερινότητά μας, αναδεικνύουμε οάσεις καλών πρακτικών και παροτρύνουμε τους συμπολίτες να μετέχουν σε μικρές ή μεγάλες δράσεις, στο σπίτι, στη γειτονιά, στην πόλη. Μετράμε μόλις έξι μήνες ζωής, αλλά η ανταπόκριση των πολιτών μας δίνει θάρρος. Μέσα σε ένα τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, πολλοί συμπολίτες μετέχουν στα δρώμενα της πρωτοβουλίας, ενημερώνονται και έρχονται σε επαφή μαζί μας. Ως μέλη στην ιστοσελίδα της «Καλύτερης Ζωής», ως φίλοι στο Facebook και στο Twitter, ως μετέχοντες στις δράσεις μας, όπως για παράδειγμα το φεστιβάλ κατά της σπατάλης τροφίμων, που διοργανώσαμε στο τέλος Γενάρη σε συνεργασία με την οργάνωση «Μπορούμε». Μέχρι στιγμής έχουμε αναδείξει σε βάθος και δώσαμε πολύτιμη πληροφόρηση για θέματα θέρμανσης
των κατοικιών και για τους τρόπους που μπορούμε να ζεσταθούμε καλύτερα, οικονομικότερα, ασφαλέστερα. Μιλήσαμε για τη σπατάλη τροφίμων και όλα όσα μπορούμε να κάνουμε για να την περιορίσουμε, ώστε να κερδίσουμε και εμείς, αλλά και το περιβάλλον. Πέρα από το φεστιβάλ κατά της σπατάλης τροφίμων, παραδώσαμε τον 1ο Τσελεμεντέ για συνταγές με περισσεύματα, δώσαμε έξυπνες προτάσεις αξιοποίησης των περισσευμάτων και συνομιλήσαμε με ειδικούς επιλύοντας απορίες που πολλοί πολίτες είχαν διατυπώσει. Αυτές τις μέρες, σε συνεργασία με το Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο ανοίγουμε τον φάκελο διατροφή και προσπαθούμε να δείξουμε σε όλους πως είναι πολύ εύκολο να κάνουμε επιλογές που μπορούν να κάνουν καλό στην υγεία μας, στην τσέπη μας, αλλά και στο περιβάλλον. Μάλιστα στις 3 Απριλίου, στις 19.30, διοργανώνουμε ζωντανή συζήτηση μέσω διαδικτύου, όπου πληθώρα ειδικών αλλά και άνθρωποι της διπλανής πόρτας θα συνομιλήσουν για οτιδήποτε σχετίζεται με τη διατροφή μας και για τους τρόπους που αυτή μπορεί να γίνει φιλικότερη για εμάς και το περιβάλλον. Αν οι αναγνώστες του Metropolis ενδιαφέρονται να συμμετέχουν με φυσική παρουσία στη συζήτηση που θα λάβει χώρα στο στούντιο του Garage TV (Κηφισίας 129, Αθήνα) μπορούν απλά να στείλουν ένα μήνυμα στο info@kalyterizoi.gr. Κι αυτά είναι μόνο η αρχή. Τα καλύτερα είναι μπροστά μας!
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
65
Μάρτ ιος 2014
Μετρώντας τα κύματα
Η Κορίνα Λεγάκη γεννήθηκε και ζει στο Ηράκλειο Κρήτης. Αυτό είναι και το πρώτο στοιχείο που μου έκανε εντύπωση όταν τη γνώρισα. Μια νέα κοπέλα που αγαπάει τη μουσική, έχει κυκλοφορήσει ήδη δύο δίσκους και όμως δεν έχει επιλέξει την Αθήνα ως μόνιμη κατοικία της. Η ίδια υποστηρίζει την απόφαση της με σθένος. «Ο χρόνος μου είναι μοιρασμένος μεταξύ Κρήτης και Αθήνας». Και οι απαιτήσεις της δουλειάς; «Για όσο χρειαστεί είμαι παρούσα στην Αθήνα ή οπουδήποτε με καλέσουν οι ανάγκες της εργασίας μου» δηλώνει η Κορίνα και φαίνεται η επιλογή της αυτή να την καλύπτει απόλυτα. «Στην Αθήνα η καθημερινότητά μου είναι τελείως διαφορετική σε σχέση με αυτή που βιώνω στη Κρήτη. Εδώ εργάζομαι πολύ σκληρά και εντατικά με τους συνεργάτες μου, ενώ στην Κρήτη οι ρυθμοί είναι πιο αργοί και με βοηθάει να κρατήσω κάποια ηρεμία και ισορροπίες, καθώς και να εμπνευστώ από τη φύση που τόσο αγαπώ. Άλλωστε οι αποστάσεις στην εποχή μας έχουν εκμηδενιστεί και είναι εφικτό να ζεις τη ζωή μιας σύγχρονης Περσεφόνης, έξι μήνες στον επάνω κόσμο και έξι στον κάτω». Σύγχρονη Περσεφόνη, λοιπόν, η Κορίνα, με μεράκι για αυτό που κάνει και υπομονή ώστε να γίνουν όλα όπως πρέπει. Ο τρίτος δίσκος της "Kymatographos" κυκλοφορεί εδώ και λίγες μέρες και περιλαμβάνει δώδεκα τραγούδια του
παγκόσμιου κινηματογράφου σε συνθέσεις των Eden Ahbez, Luiz Bonfa, Μίκη Θεοδωράκη, Ελένης Καραΐνδρου, Astor Piazzolla, Nicola Piovani, Zbigniew Preisner κά. που χρονολογούνται από το 1947 έως το 2007. Οι ενορχηστρώσεις του δίσκου είναι του Παναγιώτη Μάργαρη, ο οποίος έχει και την καλλιτεχνική επιμέλεια του άλμπουμ, και του Γιώργου Κατσάνου. Οι επιλογές των κομματιών έγιναν από τον ενορχηστρωτή αλλά και από την ίδια την Κορίνα. «Είναι τραγούδια που αγαπάμε και που παρουσιάζαμε ήδη σε ζωντανές μας εμφανίσεις. Τραγούδια που θέλαμε να ερμηνεύσουμε και να βάλουμε το προσωπικό μας στίγμα». Οι δύο προηγούμενοι δίσκοι της «Χορός με τη βροχή» και «Τ'αγκό για τρεις» περιέχουν συνθέσεις του συνθέτη Δημήτρη Μαραμή και του συγκροτήματος Αρμός σε στίχους Μιχάλη Γκανά, Κώστα Μπουρναζάκη, Σωτήρη Τριβιζά κά., καθώς και μελοποιημένα ποιήματα του Κώστα Καρυωτάκη και Μαρίας Πολυδούρη. «Στον τελευταίο δίσκο, "Kymatographos", συναντιόμαστε πρώτη φορά δισκογραφικά με τον καταξιωμένο δεξιοτέχνη της κιθάρας Παναγιώτη Μάργαρη. Οι συνθέσεις που παρουσιάζουμε δεν είναι πρωτότυπη σύνθεση, σε αντίθεση με τις δύο προηγούμενες εργασίες, αλλά ουσιαστικά επανασυστήνουμε δώδεκα τραγούδια του παγκόσμιου κινηματογράφου στο 2014, ενώ τα τραγούδια
καλύπτουν μια μεγάλη γκάμα διαφόρων δημιουργών, από διαφορετικές εποχές και σε διαφορετικές γλώσσες». Μιλώντας με την Κορίνα για τον κινηματογράφο αναρωτιέμαι αν ένα τραγούδι μπορεί να συνεισφέρει στην επιτυχία μιας ταινίας ή συνήθως συμβαίνει το αντίθετο. «Θεωρώ πως ένα καλό soundtrack μπορεί να βοηθήσει να αναδειχθεί ένα καλό σενάριο, μια καλή σκηνοθεσία και να συμπληρώσει μια επιτυχημένη ταινία. Παρ' όλα αυτά αν η ταινία δεν είναι καλή η μουσική δεν θα μπορέσει να καλύψει το κενό και θα ακολουθήσει το δικό της ταξίδι εκτός κάδρου της μεγάλης οθόνης» μου απαντάει και ξεκαθαρίζει ότι στον δίσκο συμπεριλήφθηκαν τραγούδια που ξέφυγαν από τα πλαίσια μιας ταινίας και χάραξαν τη δική τους πορεία. Με αφορμή τον καινούργιο δίσκο η Κορίνα θα βρεθεί στις 4 και 11 Απριλίου στη σκηνή του κινηματογράφου Τριανόν για δύο μόνο συναυλίες μαζί με τον Γιώργο Κατσάνο, στο μπάσο τον Γιώργο Μπουλντή και στα τύμπανα τον Γιάννη Νοταρά. Τις δύο Παρασκευές θα παρουσιαστούν -εκτός από κομμάτια της προσωπικής της δισκογραφίας- τραγούδια με επίκεντρο την Ελλάδα του χθες, του σήμερα και του αύριο μέσα από τα μάτια μεγάλων μουσουργών και τον λόγο της Σαπφούς, του Οδυσσέα Ελύτη, του Νίκου Γκάτσου κά.
66
Κείμενο / Φωτογραφίες: Ντίνος Ρητινιώτης
67
Μάρτ ιος 2014
Με ένα όνειρο τρελό... Ξημερώνει Σάββατο. Μια ουδέτερη ημέρα ξεκούρασης για τους περισσότερους. Για την ομάδα του Αετού Κορυδαλλού, όμως, μιας ομάδας πρότυπο για τα δεδομένα του πειραϊκού ποδοσφαίρου (διατηρεί ακαδημίες με περισσότερα από 300 πιτσιρίκια στις τάξεις της) η ημέρα αυτή φαντάζει ως η μεγαλύτερη στην 54χρονη διαδρομή του συλλόγου. Στις τρεις το απόγευμα θα αντιμετωπίσουν τον ιστορικό Εθνικό, στον τελικό του Κυπέλλου Πειραιά. Οχι όπου κι όπου, αλλά στο γήπεδο Καραϊσκάκης... Το ίδιο σημαντική η μέρα αυτή και για τον Μπαμπίκο. Είναι αυτό που λέμε «ο πρώτος κολλητός», γειτονάκι, από τα πρώτα πρόσωπα που διατηρώ αναμνήσεις. Μεγάλη μπαλαδόφατσα, αλλά και μπαλαδόρος. Στραβά πόδια, τετρακέφαλοι πολλών τετραγωνικών. Με τον Μπαμπίκο, που λέτε, όταν ήμαστε πιτσιρικάδες συμμετείχαμε με την ομάδα της γειτονιάς στα διάφορα τουρνουά που διοργανώναμε με άλλους μαχαλάδες από τα Ρώσικα, στο εξωτικό Αιγαλεάκι. Συνήθως βγαίναμε πρώτοι. Αυτός, ήταν το αστέρι της ομάδας. Εγώ, περισσότερο άμπαλος και αμυντικογενής, περιοριζόμουν στα οργανωτικά και στα προπονητικά μου καθήκοντα. Γιατί τόσος πρόλογος για τον συγκεκριμένο, θα μου πείτε, και που «κολλάει» με τον Αετό Κορυδαλλού που σας τσαμπούνησα στην αρχή; Ε, να μωρέ... 22 χρόνια μετά έχω να υπερηφανεύομαι πως ήμουνα ο πρώτος προπονητής του Μπαμπίκου, που τον είδα -σαν Μπάμπη Σιδηρόπουλο αυτή τη φορά- με το 11 στην πλάτη να πατάει μαζί με τους υπόλοιπους από τον Αετό το ευλογημένο χορτάρι του «Γεώργιος Καραΐσκάκης». Έζησε ο μπαγάσας μια εικόνα που, ως άρρωστοι γαύροι αμφότεροι, οραματιζόμασταν συχνά-πυκνά σαν πιτσιρίκια. Σάββατο, η ώρα έχει πάει 11. Κατεβαίνω τη Γρηγορίου Λαμπράκη. Στα Περιβολάκια, απέναντι από το γήπεδο του Ιωνικού, η ομάδα του Αετού Κορυδαλλού μαζεμένη σε μια καφετέρια της περιοχής για το καθιερωμένο αγχολυτικό καφεδάκι. Περίμενα να δω γόνατα πιτσιρικάδων να τρέμουν και φάτσες που δεν θα είχαν όρεξη για πολλά-πολλά. Παρ' όλα αυτά, το αθλητικό παρεάκι, από ψαρωμένους 16χρονους με ελάχιστα χιλιόμετρα στα ξερά του Πειραιά έως 41χρονους βετεράνους που ξέρουν απ΄έξω κι ανακατωτά τα γήπεδα των ερασιτεχνικών κατηγοριών, έδειχνε να μην χαμπαριάζει. Άλλος έτρωγε το σάντουιτς του με λαιμαργία, άλλος απολάμβανε τον φρέντο του χαβαλεδιάζοντας, άλλος διάβαζε εφημερίδα με σκοπό να βρει το μονόστηλο
που αναφέρεται στη μάχη που θα πρωταγωνιστήσει ο ίδιος σε λίγες ώρες. Κανένα άγχος. Μονάχα προσμονή για το παιχνίδι της ζωής τους. Ιδια η ψυχολογία και λίγο αργότερα, όταν σύσσωμη η ομάδα πήγε στα γραφεία του συλλόγου που βρίσκονται 10 βήματα (κυριολεκτικά) από τον τοίχο των φυλακών. Η εικόνα ξενίζει λιγάκι, ωστόσο τα γηπεδάκια 5 επί 5 που βρίσκονται παραδίπλα για να προπονούνται οι ακαδημίες, εξισορροπεί λίγο το σκηνικό και τα συναισθήματα. Κάποιοι απλώνουν ένα πανό-φανέλα της ομάδας και οι λιλιπούτειοι οπαδοί του Αετού αρχίζουν τα συνθήματα. Δύο-τρεις από δαύτους ανάβουν καπνογόνα και ξεστομίζουν μπινελίκια παρασέρνοντας και τους υπόλοιπους. Οι μεγαλύτεροι κάνουν χάζι. «Γελάτε, γελάτε... Σε λίγα χρόνια που θα τρέχετε για να μαζεύετε τα χουλιγκάνια από τα τμήματα να σας δω...», τους λέει ενοχλημένος ένας παίκτης της ομάδας. Οι πιτσιρικάδες επιστρέφουν σε political correct συνθηματολογία και οι παίκτες επιβιβάζονται στο πούλμαν που θα τους μεταφέρει στο πειραϊκό θέατρο των ονείρων. Το γεγονός πως το ματς γίνεται στην έδρα του Ολυμπιακού έχει μεγαλύτερη σημασία κι από αυτόν τον ίδιο τον τελικό. Το καταλάβαινες με ευκολία όταν έβλεπες τα πρόσωπα των παικτών του Αετού με το που μπήκε το πούλμαν της ομάδας στο πάρκινγκ του γηπέδου: χαμόγελα, στόματα ανοιχτά, αμηχανία και κινητά να φωτογραφίζουν μανιωδώς τη θριαμβευτική είσοδο στα... σαλόνια. Το όνειρο απλώνεται μπροστά τους, τα αλώνια που θα κληθούν να αγωνιστούν τις επόμενες Κυριακές μπαίνουν σε τρίτη και σε τέταρτη μοίρα. Περνούν την είσοδο των αθλητών, περπατούν τον πρόσφατα ανακαινισμένο διάδρομο που οδηγεί στον αγωνιστικό χώρο. Παντού τοιχογραφίες από τις ένδοξες στιγμές της Ολυμπιακής ιστορίας: ο Τζόλε, ο Ζιοβάνι, ο Καρεμπέ, ο Τουρέ, ο Σαβιόλα... Το κινητό του Μπαμπίκου παίρνει φωτιά, μου στέλνει φωτογραφίες από το εσωτερικό. Μετά από λίγο, πατάνε χορτάρι. Όλοι ανεξαιρέτως βιντεοσκοπούν, βλέπουν στις οθόνες των κινητών τους εικόνες που μέχρι πριν από λίγα λεπτά ονειρευόντουσαν. Τις στιγμές απολαμβάνουν ακόμα και οι Παναθηναϊκοί της ομάδας, μια και ο αγώνας γίνεται λίγα μονάχα 24ωρα μετά την θριαμβευτική τριάρα επί του αιωνίου. Από κοντά και οι παίκτες του Εθνικού, συνοδευόμενοι πάντα από την τεράστια και ευγενική μορφή του Γιάννη Μαντζουράνη, του γνωστού Εθνικάρα. Οι κορυδαλλιώτες μπαίνουν στα αποδυτήρια. Όλοι γελούν σαν μικρά παιδιά και ενθαρρύνουν τον δι-
πλανό τους, είτε αυτός είναι εντεκαδάτος, είτε εκτός λίστας που θα δει το ματς από την κερκίδα. Ταγμένοι όλοι στον σκοπό της κατάκτησης του Κυπέλλου. Μετά τις καθιερωμένες οδηγίες του κόουτς ακολουθούν λίγα πύρινα λόγια εμψύχωσης. «Γέμισαν τα μάτια μας. Το ίδιο και του προπονητή», μου εξομολογείται ο Μπάμπης. Ευτυχώς ο καραβανάς της ομάδας Μανώλης Μαυρέλος με μια εμψυχωτική κραυγή μετατρέπει τη συγκίνηση σε δημιουργικό πάθος. Το φιλαράκι μου, προκειμένου να διώξει το άγχος της αναμονής βάζει στο κινητό του ποντιακά. Οι υπόλοιποι μαζεύονται γύρω του. Γουστάρουν τον ήχο της λύρας, «μας εμψυχώνει», του λένε. Οι ομάδες μπαίνουν στο γήπεδο. Στο ένα πέταλο οι οπαδοί του Εθνικού, οι «Πινέζες» όπως είναι το παρατσούκλι τους, δεν ξεπερνούν τις 3 χιλιάδες. Κάποτε γέμιζαν το παλιό Καραϊσκάκη... Απέναντί τους, στο πέταλο της 7, οι Κορυδαλλιώτες. Πιτσιρίκια των ακαδημιών, γνωστοί, φίλοι, συγγενείς των παικτών, απλοί υποστηριχτές του ερασιτεχνικού σωματείου, γύρω στις 2 χιλιάδες κόσμος. Μαζί με εκείνους που κάθονταν στα επίσημα, ο συνολικός αριθμός των θεατών πρέπει να ξεπερνούσε τις 7 χιλιάδες. Αριθμός εκστατικός για τους ποδοσφαιριστές του Αετού. «Για εμάς δεν είναι σύνηθες φαινόμενο να αγωνιζόμαστε μπροστά σε τόσο κόσμο. Αυτομάτως νιώθεις σαν... επαγγελματίας ερασιτέχνης. Ζεις 90 λεπτά που μικρός ονειρευόσουν να ζεις κάθε Κυριακή», μου περιγράφει χαρακτηριστικά ο Νίκος Μακρής, παίκτης κι αυτός της Θύελλας αλλά και δημοσιογράφος στο topiko24.gr. «Όταν βάλαμε το γκολ της ισοφάρισης και ακούστηκαν τόσο έντονα οι φωνές από την εξέδρα, βγάλαμε όλοι φτερά στα πόδια. Αυτές οι στιγμές θα μείνουν για πάντα χαραγμένες στο μυαλό μας. Ίσως να μην μπορέσουμε να τις ξαναζήσουμε σε αυτό το βαθμό ξανά». Σάββατο, γύρω στις πέντε το απόγευμα. Οι ηλεκτρονικοί πίνακες του γηπέδου γράφουν «Εθνικός: Κυπελλούχος Πειραιά 2013-2014». Πήρε το ματς με 2-1. Χαρμολύπη για τους ανθρώπους του Αετού που συμμετείχαν στο όνειρο αλλά δεν το κατέκτησαν. Επιβιβάζονται στο πούλμαν της επιστροφής στον Κορυδαλλό, στο πούλμαν της επιστροφής στην πραγματικότητα του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου. Τους πλησιάζει ο Εθνικάρας, που τόσο χαρούμενος φαίνεται για την κατάκτηση του κυπέλλου από την ομάδα στην οποία έχει αφιερώσει τη ζωή του ολόκληρη. Γνωρίζει, άλλωστε, ότι μπορεί να είναι και το τελευταίο που πανηγυρίζει... Μοιράζει συγχαρητήρια. Ο Μπαμπίκος του ζητά μια χάρη για να ελαφρύνει λιγάκι το κλίμα. Ο Εθνικάρας δεν του χαλάει χατήρι: « Έλα ρε, Αετάρααα!»
21ος Αιώνας
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Ο άρχοντας των μινιατούρων
68
Ντιζαϊνάτη συμμαχία
Η 25η Μαρτίου δεν είναι μόνο εθνική γιορτή για τη χώρα μας. Είναι και η ημέρα που ο Φρόντο κατέστρεψε το Ενα Δαχτυλίδι (ας μην ήταν βέβαια το Γκόλουμ και θα σας έλεγα εγώ…) και μαζί με αυτό και τον Σάουρον, τον πανίσχυρο Μάια που ήθελε να υποδουλώσει τη Μέση Γη. Αν θέλεις και εσύ να τιμήσεις με ξεχωριστό τροπο την περίσταση, η Sideshow Collectibles έχει μία ενδιαφέρουσα πρόταση. Η εται-
ρεία κατασκεύασε μία μινιατούρα του Σκοτεινού Αρχοντα της Μόρντορ σε κλίμακα 1 προς 4 (το ύψος της φτάνει σχεδόν το ένα μέτρο) και σε πλήρη εξάρτυση: πανοπλία, κράνος, χιτώνα και βεβαίως το φοβερό του ρόπαλο με το οποίο ξεπάστρεψε τόσους σπουδαίους ανθρώπους και ξωτικά.
Από τη στιγμή που η Google αποφάσισε να κάνει τα γυαλιά της πιο… σέξι, ήταν θέμα χρόνου η συνεργασία με μία μεγάλη εταιρεία οπτικών ειδών. Οπερ και εγένετο, με τον διαδικτυακό κολοσσό να καταλήγει σε συμφωνία με τη Luxottica Group, η οποία έχει στο portfolio της μάρκες όπως Oakley, Vogue και Ray-Ban. Ασε που στα Google Glass θα πάει κουτί το σύνθημα της τελευταίας, “never hide”.
www.sideshowtoy.com
www.google.com/glass/start
Φαΐ anytime
Το κλαδί της... αλητείας
Κόλαση από ψηλά
Είσαι αρκετά λιχούδης, αλλά η αλήθεια είναι πως ντρέπεσαι να κυκλοφορείς με ένα κουτάλι στην πίσω τσέπη του τζιν σου, όπως ο Τζόι από τα «Φιλαράκια». Με το Case Hobo μπορείς να απενοχοποιήσεις τη λαιμαργία σου -και μάλιστα να είσαι διακριτικός. Οταν είναι μαζεμένος, μοιάζει με έναν κλασικό ελβετικό σουγιά. Μόλις αρχίσεις να τον ανοίγεις, όμως, καταλαβαίνεις ότι δεν θα μπορούσες να τον χαρακτηρίσεις ακριβώς το «δεξί χέρι» του Μακγκάιβερ (αν και ο τελευταίος, όλο και κάπου θα τον έβρισκε χρήσιμο). Με τη σειρά, το Case Hobo ξεδιπλώνει κουτάλι, πιρούνι και μαχαίρι, για να είσαι μάχιμος ανά πάσα στιγμή να κόψεις μία μπριζόλα ή να φας μία μακαρονάδα. Ή απλά μπορείς να ζητήσεις μαχαιροπίρουνο από αυτόν που θα σου τη σερβίρει!
Δεν χορταίνεις την ισοπεδωτικά αστεία σειρά κινουμένων σχεδίων “South Park”; Τότε σε βλέπω να παραγγέλνεις σύντομα και το videogame, με τίτλο “South Park: The Stick of Truth”. Το παιχνίδι είναι διαθέσιμο από αυτόν τον μήνα για όλες τις μεγάλες κονσόλες, ενώ η ευρωπαϊκή του εκδοχή έχει περάσει από ένα φίλτρο λογοκρισίας σε συγκεκριμένες σκηνές. Το στόρι έχει ως εξής: είσαι το νέο παιδί που μόλις μετακόμισε στην πόλη. Οι γονείς σου σε στέλνουν έξω να κάνεις παρέα με άλλα παιδιά και καταλήγεις σε ένα role playing game με τον Κάρτμαν, τον Σταν, τον Κάιλ, τον Κένι και άλλους. Διαλέγεις σε ποια κατηγορία θα ανήκεις (Μαχητής, Μάγος, Κλέφτης και… Εβραίος) και έχεις ένα και μόνο σκοπό, να προστατεύσεις το μαγικό κλαδί της αλήθειας, καταλήγοντας να κάνεις ένα σωρό παρανοϊκά και κάφρικα πράγματα, συναντώντας πολλές αναφορές και στη σειρά. Το γεγονός ότι στην υπόθεση έβαλαν την υπογραφή τους οι δημιουργοί της σειράς αποτελεί μία σίγουρη συνταγή επιτυχίας.
Η Καλίσι προσέφερε έναν δράκο για να αγοράσει 10.000 επίλεκτους στρατιώτες - αν δεν ξέρεις πού αναφέρομαι, διάβασε το άρθρο του τεύχους μας για το “Game of Thrones”. Εσύ μπορείς να δώσεις 60.000 δολάρια για να αγοράσεις έναν δράκο. Το ξέρω ότι δεν θα το κάνεις. Αλλά αξίζει να ρίξεις μία ματιά σε αυτόν τον τηλεκατευθυνόμενο δράκο. Μπορεί να πετάξει με ταχύτητα έως 110 χιλιόμετρα ανά ώρα και να ξεράσει φωτιά που φτάνει στο ένα μέτρο, χάρη σε μία μίνι φιάλη προπανίου που βρίσκεται μέσα σε αυτό το τρομερό φολιδωτό σώμα. Διαθέτει μοχθηρά κόκκινα μάτια LED και μία μικρή μηχανή τζετ στο υπογάστριό του, η οποία καταναλώνει περίπου δύο λίτρα κηροζίνης για κάθε 10 λεπτά πτήσης. Το μέγεθος του δράκου είναι επίσης τρομακτικό, με το μήκος των φτερών του από άκρη σε άκρη να φτάνει τα τρία μέτρα. Εσύ αρκεί να αναφωνήσεις “Dracarys!”, να πατήσεις το κουμπί και να πυρπολήσεις όλα τα τηλεκατευθυνόμενα ελικοπτεράκια που είχαν το θράσος να προσγειωθούν κοντά σου.
www.casexx.com
www.southpark.ubi.com
www.hammacher.com
69
Μάρτιος 2014
Terminator γραφείου
Expecto patronum!
Αδιάκριτη κηπουρική
Η ευγενική συνεισφορά της στήλης στον επιχειρηματικό κόσμο αφορά μία δραστηριότητα που σπαταλά πολλές εργατοώρες: την καταστροφή εγγράφων. Αναλογιστείτε πόση ώρα περνούν οι υπάλληλοι σε τακτική βάση, στεκόμενοι πάνω από τον καταστροφέα εγγράφων και περνώντας μία-μία τις σελίδες που πρέπει να αποχαιρετήσουν τον μάταιο τούτο κόσμο. Η εταιρεία Fellowes έρχεται για να λύσει και αυτό το πρόβλημα. Τα μοντέλα 500C και 300C της σειράς AutoMax θα λύσουν τα χέρια των εργαζομένων. Το μόνο που χρειάζεται να κάνει είναι να τοποθετήσεις τη στοίβα με τα χαρτιά, CD, DVD κτλ. στο ειδικό συρτάρι της συσκευής και αυτή θα τα τροφοδοτήσει ένα-ένα στον καταστροφέα, χωρίς να χρειάζεται καμία επίβλεψη. Η χωρητικότητα του κάδου απορριμμάτων των συσκευών κυμαίνεται μεταξύ 60 και 75 λίτρων, γεγονός που σημαίνει ότι δεν χρειάζεται να τον αδειάζεις πολύ συχνά.
Στον κόσμο του Χάρι Πότερ κάθε μάγος περνούσε από το μαγαζί του Ολιβάντερ για να αγοράσει το μαγικό του ραβδί. Στον πραγματικό κόσμο, αρκεί μία επίσκεψη σε κάποιο ηλεκτρονικό κατάστημα. Μην περιμένεις βέβαια ότι το μαγικό ραβδί που θα αγοράσεις από εκεί μπορεί να «παγώσει» άλλους ανθρώπους ή να ανατινάξει κάποιον στόχο. Αυτό δεν σημαίνει ότι είναι άχρηστο. Το Kymera Magic Wand είναι ουσιαστικά ένα τηλεκοντρόλ με υπέρυθρες σε σχήμα ραβδιού και σου επιτρέπει να αλλάξεις κανάλι στην τηλεόρασή σου, να γυρίσεις πίσω την ταινία που έβλεπες, να αυξήσεις την ένταση της φωνής ή ακόμα και να ανάψεις και να σβήσεις τα φώτα του δωματίου, μια και το Kymera είναι συμβατό με πολλές συσκευές που μπορούν να λάβουν ασύρματα εντολές. Το ραβδί προσφέρει έως και 13 εντολές για τις συσκευές σου χάρη σε ισάριθμες κινήσεις που κάνεις κραδαίνοντάς το. Κοίταξε, λοιπόν, να το χρησιμοποιήσεις για καλό σκοπό.
Ο καιρός που σε έβαζε ο δάσκαλος να φυτεύεις φακές σε κεσεδάκια γιαουρτιού φαίνεται να έχει περάσει εδώ και αιώνες. Το Scholastic Root-Vue Farm καθιστά απαρχαιωμένο το αντιαισθητικό κεσεδάκι και σου δίνει τη δυνατότητα να έχεις μία πλήρη εικόνα της ανάπτυξης των φυτών που καλλιεργείς, ακόμη και εάν αυτά μεγαλώνουν κάτω από το έδαφος. Πρόκειται για ένα ορθογώνιο δοχείο με μία γυάλινη διάφανη πρόσοψη που σου επιτρέπει να βλέπεις τι συμβαίνει μέσα στο χώμα. Το μίνι «εργαστήριο κηπουρικής» συνοδεύεται από σπόρους καρότων, ραπανιών και κρεμμυδιών, οδηγίες χρήσης και σετ πειραμάτων.
www.thewandcompany.com
www.amazon.com
www.fellowes.com
Επικάρπιος φίλος Η designer Cynthia Rowley εμπνεύστηκε ένα προϊόν που μπορεί να ικανοποιήσει δύο ανθρώπινες ανάγκες ταυτόχρονα: την ικανοποίηση της ματαιοδοξίας και την ετοιμότητα σε περιστάσεις που ενθαρρύνεται το social drinking. Το Flask Bracelet είναι ένα βραχιόλι-φλασκί, το οποίο φοριέται στον καρπό σου και χωράει έως 90 ml του πιοτού της επιλογής σου, από νερό έως κάτι πιο δυνατό. www.ahalife.com
Κείμενο: Πόπη Διαμαντάκου
70
Το δικό μου Παγκράτι
Να αφήνεσαι στη θέρμη του αττικού ήλιου καθώς ανοίγεις την εξώπορτα και κατηφορίζεις τον ίδιο πάντα δρόμο. Να λες τις πρώτες σου καλημέρες, πρόσωπα γνώριμα από χρόνια παλιά, αλλά και καινούργια που προστέθηκαν και ανταποκρίνονται πάντα στο δικό σου χαμόγελο. Αυτά τα λίγα και σπουδαία είναι η γειτονιά. Είναι οι γωνιές που κρύβουν κάτι από το μεγάλωμά σου, την ωριμότητα, την ιστορία της ζωής σου, τους σταθμούς της και τις ονειροπολήσεις σου. Κυρίως αυτές. Εδώ η ρίζα σου και η επιστροφή σου από μικρά και μεγαλύτερα ταξίδια. Ακόμη και από μικρές απιστίες που έκανες ψάχνοντας το καινούργιο και το διαφορετικό σε άλλες γειτονιές. Για λίγο, όσο νόμιζες ότι το γνώριμο γίνεται φυλακή. Μέχρι που πείστηκες πως το αντίθετο συμβαίνει. Είναι το εφαλτήριο για τα μεγάλα σου άλματα. Και ξαναγύρισες. Τρέχοντας. Αλλωστε αυτή εδώ τη γειτονιά την κράτησαν οι κάτοικοί της «ζωντανή» στα δύσκολα χρόνια, τότε που η τρελή κούρσα της καταναλωτικής υστερίας στηριζόταν σε ψευδαισθήσεις, ότι τάχα η εγκατάσταση σε «μοδάτη» περιοχή σημαίνει και κοινωνική πρόοδο. Άντεξαν τα στέκια και οι πλατείες της. Γεμάτη τα καλοκαίρια η πλατεία Προσκόπων με τον «Μαγεμένο Αυλό», το στέκι του Μάνου Χατζηδάκι που μας έκανε περήφανα τα σχολιαρόπαιδα, του 4ου θηλέων και 7ου αρρένων (συστεγάζονταν τότε). Κι ας μην τον προλάβαμε τον Μάνο να κάθεται σε τραπεζάκι με την
παρέα του, η δική μου «φουρνιά». Τρέχαμε με το χαρτζηλίκι του Σαββατοκύριακου να καθίσουμε κι εμείς και να παραγγείλουμε φοντύ. Εκεί το μάθαμε το έδεσμα. Ήταν must για τους μεγαλύτερους. Αντιγράφαμε. Σήμερα πλαισιωμένο το στέκι με καινούργια. Το γωνιακό «Αερόστατο» ήρθε πρώτο και μας μάζεψε και μετά προστέθηκαν κι άλλα, μερικά ανηφόρησαν προς τα στενά μέχρι την Αρριανού, προσθέτοντας κίνηση στους δρόμους που οδηγούσαν παλιότερα στον «Ηλία» με τις τέλειες μπριζολίτσες. Τι να πρωτοθυμηθώ! Και την πλατεία Βαρνάβα από την «άλλη πλευρά» του Παγκρατίου, κόσμημα πλέον μετά την πρόσφατη ανάπλαση από τον Δήμο της Αθήνας. Πικρή μόνον εικόνα, η γωνιά της Ριζάρη, που χάσκει έρημος πλέον ο κινηματογράφος Πτι-Παλαί. Απώλεια για μας το κλείσιμό του. Κρατά στη σκοτεινή πια κοιλιά του αναμνήσεις από χρόνια σχολικά, τότε που πιτσιρίκες «κουλτουριάρες» κατά τον αγορίστικο «αφορισμό» απολαμβάναμε τη μύηση στους σπουδαίους της 7ης Τέχνης. Ας είναι, γιατί ένα δρόμο πιο πάνω άνοιξε το βιβλιοπωλείο-κόσμημα, οι «Πλειάδες», στη θέση του παλιού προπατζήδικου και το θεωρήσαμε νίκη του στέρεου πολιτισμού της γνώσης και του πνεύματος επί του εφήμερου των στοιχημάτων και των λαχείων. Εκεί συναντάς τον ποιητή Τίτο Πατρίκιο να ψάχνει τα ράφια και τον Δημήτρη Μαρωνίτη και τη σύζυγό του την ποιήτρια Ανθή και
πολλούς ακόμη ευτυχείς γιατί δικαιώθηκε η αναμονή τους για ένα λογοτεχνικό στέκι στη γειτονιά. Πάνω σε μια καρέκλα θα δεις εδώ, φρουρό της μνήμης του χώρου, ο οποίος άλλαξε χέρια και χρήση μαζί με τους καιρούς, τη γάτα Βενέτσια, «κληρονομιά» από την προηγούμενη ιδιοκτησία, να γουργουρίζει ήρεμη ανάμεσα στα βιβλία. Ισα που προλαβαίνω δυο λόγια για το μεγάλο, εντυπωσιακό σχολικό κτίριο απέναντι από το Άλσος- τόπος κι αυτό αναμνήσεων από κοπάνες για να χαζέψουμε πρόβες της «Ελεύθερης Σκηνής»- που ένας μύθος, ο πιο αγαπημένος μας τό 'θελε αρχικά στάβλους του Οθωνα, τό 'κανε σχολειό ο Βενιζέλος, ο κανονικός, ο Ελευθέριος, έγινε για λίγο νοσοκομείο στον πόλεμο και μετά πάλι σχολειό. Η ανηφοριά με φέρνει στην πλατεία Μεσολογγίου, φημισμένη για το παγωτό μουστάρδα της «Τούλας» και για τον φούρνο με τις μαμαδίστικες σπανακόπιτες. Προσπέρασα το αλλοτινό στέκι «Λέντζος» γρήγορα, αν και ιστορικό για τις πρώτες φραπεδιές του λεκανοπεδίου, αλλά και τόπος συγκέντρωσης ακροδεξιών της περιοχής στα χρόνια των μεταπολιτευτικών πολιτικών παθών. Ας είναι. Το πήρε ο χρόνος κι αυτό. Κι εμένα με πήραν οι αναμνήσεις. Το παλιό και το καινούργιο δεμένα με την ιστορία και την καθημερινότητα σε μια στέρεα γειτονιά, που άντεξε, αντέχει τις δύσκολες στιγμές της κρίσης και μαζί της όλοι εμείς.