Metropolis Free Press - Απρίλιος 2016 by Metropolis

Απρί λιος 2016

Μάγδα Βαρούχα Στον προθάλαμο της πρώτης δισκογραφικής της δουλειάς

Βάσω Καβαλιεράτου Ενα από τα πρόσωπα του Bob Theatre Festival

Βασιλική Τρουφάκου Το κορίτσι του “Daddy cool”

Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο

Metropolis www.metropolispress.gr

O μεγάλος περίπατος των Αθηναίων Τάσος Χαλκιόπουλος και Γωγώ Δαβανέλου (atenistas)

Index Game of thrones... 6

Clio Muse... 24

Ποιοι χαρακτήρες περιμένουμε να μονοπωλήσουν το ενδιαφέρον μας στη νέα σεζόν

Η τεχνολογία στην υπηρεσία των ξεναγήσεων

Μωραΐτης... 8 Ο στιχουργός των μεγάλων επιτυχιών ξαναχτυπά

Αναπαράσταση... 28 Τα Δεκεμβριανά ξαναζωντανεύουν στην Αθήνα

Τρουφάκου... 10 Η Βασιλική γίνεται η γλυκιά Στελλίτσα του “Daddy cool”

Staco... 32 Επιχείρηση... διάσωσης των έργων τέχνης του δρόμου

Δέλτα... 12

Βαρούχα... 40

ο Μιχάλης επιστρέφει με καινούργιο δίσκο και ποιητική συλλογή

Η Μάγδα, ο Αμλετ της Σελήνης, η Εϊμι Γουάινχάουζ και το... άρωμα ξένων

Open Walk... 14 Οταν οι atenistas συγκέντρωσαν 10 χιλιάδες κόσμο στο κέντρο της πόλης

Χαραλαμπίδης... 16 Η ιστορία αφήνει τα πανεπιστημιακά έδρανα και βγαίνει στους δρόμους

Hιστορισταί... 18 Αναδεικνύοντας τη σχέση των Αθηναίων με μνήμες και μνημεία της πρωτεύουσας

Bob Theatre... 42 Συνεχίζει να γράφει τη δική του ιστορία στη θεατρική Αθήνα

Streaming... 52 Οι επτά καλύτερες σειρές που θα δεις στο Netflix και τα… ξαδελφάκια του

Cosplay... 56 Το Κολωνάκι γέμισε υπερήρωες στο πλαίσιο του Comicdom Con Athens 2016

METROPOLIS

23/1076

www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media ΑΕ / Εδρα: Πραξιτέλους 26, Τ.Κ. 105 61 - Αθήνα, τηλ.: 210 4823977, φαξ: 210 4832887 Διεύθυνση: Κώστας Τσαούσης Project Manager: Βίκτωρας Δήμας Συντονισμός: Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Τσαπακίδης Σύνταξη: Ανδρέας Γιαννόπουλος, Νικήτας Καραγιάννης, Βούλα Σουρίλα, Δημήτρης Χαλιώτης Υποστήριξη: Βασίλης Λουκανίδης Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» ΑΕ

Edito

Η ιστορία μιας φωτογραφίας Κώστας Τσαούσης kt@m-media.gr Τελικά, ο Κάρολος Κουν είναι σε αυτή τη φωτογραφία του Ντμίτρι Κέσελ; Ποιος θα μπορούσε να δώσει μια απάντηση; Εβδομήντα δύο χρόνια μετά από εκείνο το δεκεμβριάτικο πρωινό που στοίχειωσε και εξακολουθεί να στοιχειώνει τις μνήμες, κανείς δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος. Υποθέσεις μόνο. Υποθέσεις που μπορούν, όμως, να τροφοδοτήσουν δίχως άλλο μια αφήγηση ή πολλές παράλληλες αφηγήσεις. Για την ακρίβεια, πολλές διαφορετικές εκδοχές αφηγήσεων που στο σύνολό τους τροφοδοτούν το αναγκαίο και απαιτούμενο παζλ της δημόσιας ιστορίας - της ιστορίας που κατεβαίνει στον δρόμο ή της ιστορίας που παίρνει τους δρόμους για να πει ιστορίες και να ξαναφτιάξει ιστορίες. Μια από τις πολλές ιστορίες είναι και αυτή. Μια ιστορία μιας φωτογραφίας με την οποία εμπλέκεται ο Κάρολος Κουν ή τουλάχιστον, έτσι πιστεύουν όσοι είδαν την φωτογραφία.

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το 1997 κυκλοφορεί το λεύκωμα του Ντμίτρι Κέσελ, «Ελλάδα 1944», από τις εκδόσεις Αμμος. Σε μία από τις φωτογραφίες του λευκώματος διακρίνεται η φιγούρα ενός άνδρα που η ηλικία του, η κορμοστασιά, το στυλ και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του παραπέμπουν στον Κάρολο Κουν. Η φωτογραφία έχει ημερομηνία 3/12/1944. Τόπος: Στο επάνω μέρος της πλατείας Συντάγματος. Επί της λεωφόρου Αμαλίας, λίγες δεκάδες μέτρα μακριά από τη γωνία του ξενοδοχείου Μεγάλη Βρεταννία. Η μεγάλη διαδήλωση του ΕΑΜ έχει ήδη χτυπηθεί. Οι διαδηλωτές μοιάζουν να μην έχουν συνέλθει ακόμη από το πρώτο σοκ. Η προσοχή μας μένει στον Κάρολο Κουν ή στον άνδρα που του μοιάζει. Φαίνεται πως ελέγχει την αντίδρασή του, αν και επιταχύνει το βήμα του.

Εχει το ένα χέρι του στην τσέπη του παλτού του και το βλέμμα του στραμμένο προς τη μεριά της Βασιλίσσης Σοφίας, αντίκρυ από τη Βουλή, από εκεί που ήρθαν οι πρώτοι πυροβολισμοί. Δεν φαίνεται να είναι μόνος. Μια κυρία της ίδια ηλικίας με εκείνον εντυπωσιάζει με την παρουσία της: κομψή, με προσεγμένη εμφάνιση και ένα καπελάκι μόρτικο συμπληρώνει την όλη εικόνα μιας απελευθερωμένης (εκτός εποχής) γυναίκας. Δεν πρόκειται για πληροφορίες· μόνο για υποθέσεις εργασίας. Για να προκύψει η αφήγηση μιας ακόμη ανοικτής ιστορίας - μιας ιστορίας που μπορεί να ειπωθεί δημόσια…

Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης

Aπρί λιος 2016

Τα πρόσωπα του “Game of thrones” Η αναμονή τελείωσε! Ο έκτος κύκλος του “Game of thrones” είναι εδώ (και μάλιστα οι πιο ανυπόμονοι μπορούν να παρακολουθούν και φέτος το κάθε επεισόδιο υποτιτλισμένο και σε simulcast από τα κανάλια Novacinema) και πλέον βρισκόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά, μια και η σειρά έχει εξαντλήσει την ύλη των βιβλίων για τους περισσότερους χαρακτήρες, επομένως δεν ξέρουμε τι μας ξημερώνει. Για αυτό τον λόγο, είπαμε να αρχίσουμε τα στοιχήματα. Παρακάτω θα διαβάσεις για τα πρόσωπα που πιστεύουμε (και ποντάρουμε) ότι θα πρωταγωνιστήσουν στη νέα σεζόν. Spoiler alert για όσους δεν έχουν δει τον πέμπτο κύκλο και όσους δεν θέλουν ούε να ακούν για σενάρια σχετικά με τη νέα σεζόν.

Τζον Σνόου Είτε ζήσει είτε παραμείνει νεκρός, ο Τζον Σνόου αποτελεί το πρόσωπο της σειράς από τη στιγμή που ένα μάτσο «κοράκια» αποφάσισαν ότι έπρεπε να τον ξεφορτωθούν από Αρχοντα Διοικητή της Νυχτερινής Φρουράς επειδή δεν τους άρεσαν οι αποφάσεις που πήρε για την προσφυγική κρίση (επέτρεψε τη μαζική εισροή Αγρίων νότια του Τείχους). Οι θαυμαστές προφανώς και δεν καλύπτονται με τη φράση ο «Τζον Σνόου είναι νεκρός» που εκστομίζουν όποτε βρουν ευκαιρία οι παραγωγοί και οι ηθοποιοί της σειράς και το επικρατέστερο σενάριο εμπλέκει τη Μελισάντρε και την ικανότητα που έχουν οι ιερείς του Αρχοντα του Φωτός Ρ’λορ να ανασταίνουν τους νεκρούς (θυμάστε τι έγινε με τον Μπέρικ Ντοντάριον στην τρίτη σεζόν;). Μάλιστα, τα τρέιλερ που κυκλοφόρησαν πριν από την πρεμιέρα του έκτου κύκλου, που δείχνουν τον Ντέιβος να υπερασπίζεται μαζί με λίγους ακόμα το πτώμα του Τζον, δεν έχουν βοηθήσει να καταλαγιάσουν φήμες για την τύχη του.

Ντέιβος Σίγουορθ Ενας από τους πιο συμπαθητικούς χαρακτήρες των βιβλίων του Τζορτζ Μάρτιν και η ηθική πυξίδα του Στάννις, ο Ντέιβος ομολογουμένως δεν έπαιξε κάποιο σημαντικό ρόλο έως τώρα. Ηρθε, όμως, επιτέλους η ώρα να ανατείλει το άστρο του. Στα τρέιλερ που προηγήθηκαν της έκτης σεζόν, ο Ιππότης των Κρεμμυδιών είναι από τους χαρακτήρες που μονοπωλούν το ενδιαφέρον. Πρώτον, γιατί είναι έτοιμος να υπερασπιστεί πάση θυσία τη σωρό του Τζον Σνόου και δεύτερον γιατί ρίχνει πιασάρικες ατάκες, όπως: «Ο πραγματικός πόλεμος

είναι αυτός μεταξύ των ζωντανών και των νεκρών. Και μην απατάστε: Οι νεκροί έρχονται». Παράλληλα, ο Ντέιβος είναι ο μόνος άνθρωπος που μπορεί να συγκεντρώσει τα υπολείμματα του στρατού του Στάννις μετά το Βατερλό που έπαθε ο τελευταίος στον προηγούμενο κύκλο. Και σίγουρα θα χρειαστούν για τον πόλεμο εναντίον των Μπόλτον που έχουν σφετεριστεί την εξουσία στην άλλοτε επικράτεια των Σταρκ.

Εουρον Γκρέιτζοϊ Αυτή η επιλογή μπορεί να σου φανεί περίεργη, μια και ο Εουρον (ο μεγαλύτερος από τους μικρότερους αδελφούς του Μπέιλον, πατέρα του Θήον) θα κάνει μόλις φέτος την παρθενική του εμφάνιση. Εξηγούμαι άμεσα: αν και στα βιβλία οι Γκρέιτζοϊ έχουν διανύσει μία μεγάλη διαδρομή, στη σειρά μέχρι στιγμής έχουν φανεί ελάχιστα. Τώρα, λοιπόν, που οι δημιουργοί έχουν εξαντλήσει την ύλη των βιβλίων, είναι πολύ πιθανό να επιστρέψουν σε ορισμένα κομμάτια που έχουν αφήσει αναξιοποίητα. Enter Greyjoys. Ο Εουρον, που λες, είναι ο πιο αδίστακτος από όλους. Αρκεί να σου αναφέρω ότι το πλοίο του, Σιωπή, αποτελείται από ναύτες που τους έκοψε ο ίδιος τη γλώσσα.

Νταινέρυς Ταργκάρυεν Κάθε χρόνο λέμε ότι αυτό θα είναι το έτος της Νταινέρυς. Και κάθε φορά η τελευταία απόγονος των Ταργκάρυεν καταφέρνει να μπλέξει σε μπελάδες που την αποσπούν από τον κύριο στόχο της: να επιστρέψει στο Γουέστερος και να κατακτήσει τον θρόνο που «δικαιωματικά της ανήκει με αίμα και φωτιά». Τώρα βρίσκεται σε ακόμα χειρότερη θέση, μια και αιχμαλωτίστηκε από τους Ντοθράκι, οι οποίοι την πηγαίνουν στην πρωτεύουσά τους για να ζήσει το υπόλοιπο της ζωής της. Σημαντική λεπτομέρεια; Ο μεγαλύτερος από τους τρεις δράκους της, ο Ντρόγκον, κυκλοφορεί ελεύθερος και κάποια στιγμή σίγουρα θα αποφασίσει ότι δεν θέλει να βλέπει τη μητέρα του να κακοποιείται από βαρβάρους (κάπως έτσι την έσωσε και στον προηγούμενο κύκλο). Σιγά-σιγά και καθώς βρισκόμαστε στα τρία τέταρτα της σειράς, η Νταινέρυς θα πρέπει επιτέλους να αρχίσει να κάνει προετοιμασίες για να φτάσει στο Γουέστερος. Θα τη δούμε από φέτος να ξεκινά να κάνει σχέδια;

Σάνσα Σταρκ Τα τρέιλερ εστιάζουν στην απόδρασή της μαζί με τον Θήον από το Γουίντερφελ (στην προηγούμενη σεζόν είδαμε τους δυο να πηδούν από τα τείχη για να ξεφύγουν από τον ψυχοπαθή Ράμσεϊ). Στις σκηνές αυτές βλέπουμε επίσης να τους περικυκλώνουν -μάλλον οι διώκτες τους-, αλλά βλέπουμε και την Μπριέν να αναλαμβάνει δράση. Αν ήταν να στοιχηματίσω, θα έλεγα πως η Σάνσα καταφέρνει να δραπετεύσει. Σε αυτή την περίπτωση, είναι το μόνο πρόσωπο που μπορεί να συσπειρώσει τους ευγενείς που παραμένουν πιστοί στους Σταρκ, μια και ο Τζον θεωρείται νεκρός και η Αρυα συνεχίζει την προετοιμασία της ως... νίντζα στην άλλη άκρη του ωκεανού. Η ίδια η Σόφι Τέρνερ, που υποδύεται τη Σάνσα, έχει δηλώσει σε συνέντευξή της στο “Entertainment Weekly” ότι αυτή είναι η σεζόν για την οποία είναι περισσότερο ενθουσιασμένη, καθώς ο χαρακτήρας της ορθώνει το ανάστημά του. Οντως, πρέπει να κρατάμε μικρό καλάθι απέναντι σε τέτοιες δηλώσεις, αλλά αυτή τη φορά ίσως να μπορούμε να περιμένουμε περισσότερα.

Τζέιμι Λάννιστερ Μία αποστολή είχε ο Τζέιμι σε ολόκληρο τον πέμπτο κύκλο: να προστατεύσει την κόρ..., συγγνώμη, ανιψιά του, Μυρσέλλα. Απέτυχε παταγωδώς και στο τέλος της προηγούμενης σεζόν τον είδαμε να ταξιδεύει προς το Κινγκς Λάντινγκ, με το βλαστάρι του να ξεψυχά εν πλω. Μετά τις στιγμές πένθους, οι Λάννιστερ πρέπει να περάσουν στην αντεπίθεση, και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω του Τζέιμι. Στα τρέιλερ τον βλέπουμε να στρέφεται εναντίον των θρησκόληπτων φανατικών που κόβουν και ράβουν στην πρωτεύουσα του Γουέστερος. Τον βλέπουμε, όμως, και ανάμεσα σε ένα στρατόπεδο των Λάνιστερ, που σημαίνει ότι βρίσκεται σε εκστρατεία. Δύο είναι τα σενάρια. Θα κινηθεί είτε εναντίον των Μαρτέλ (των υπευθύνων για τον θάνατο της Μυρσέλλα) είτε εναντίον των Τάλι (της οικογένειας της Κάτλιν Σταρκ) στα Ρίβερλαντς. Πολύς κόσμος ποντάρει στο δεύτερο. Συνάδει, άλλωστε, και με την ύλη των βιβλίων.

Kείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφία: Γεράσιμος Φρόνιμος

Ο άνθρωπος πίσω από τους στίχους

Είμαι από τους λίγους που ήξερα για τη συνεργασία του Νίκου Μωραΐτη και του Ευστάθιου Δράκου από την αρχή αυτής της προσπάθειας. Ηξερα ότι όταν ο Νίκος άκουσε τους Minor Project, φαντάστηκε τη μουσική τους με ελληνικούς στίχους και τη Δήμητρα Γαλάνη να τους τραγουδάει. Είδα από κοντά την επιμονή του Νίκου για αυτόν τον δίσκο, τους ενδοιασμούς του Ευστάθιου και την πρόθεσή τους να μην πουν τίποτα στη Γαλάνη μέχρι να ολοκληρώσουν το υλικό.

ακούει κάποιος ολοκληρωμένο για να μπορεί να έχει συνολική άποψη». Για τον συγκεκριμένο δίσκο ο ίδιος νιώθει ευτυχισμένος. Πιστεύει ότι έχει γίνει πολύ καλή δουλειά και εξακολουθεί να νιώθει δέος για τη Γαλάνη, όχι μόνο για την καλλιτεχνική της αξία, αλλά και γιατί ήταν η πρώτη που τραγούδησε στίχους του πριν από 19 χρόνια, στα «Χάρτινα».

Σήμερα, λίγες ημέρες μετά την κυκλοφορία του πρώτου δείγματος αυτής της δουλειάς, συναντώ τον Νίκο και μαθαίνω και τις υπόλοιπες λεπτομέρειες. Εκείνος μου επιβεβαιώνει ότι παρά τη σχέση που έχει με την ερμηνεύτρια δεν της είπε τίποτα για αυτό που είχε στο μυαλό του. Το υλικό γράφτηκε, οι δύο δημιουργοί ένιωσαν σίγουροι και ενθουσιασμένοι και η Γαλάνη είπε το μεγάλο ναι. Το «Βαλς των χαμένων μετά» ηχεί ήδη στο αυτιά μας και ο Νίκος μού εκμυστηρεύεται ότι ο Ευστάθιος δεν ήθελε να τραγουδήσει κανείς άλλος τα συγκεκριμένα τραγούδια αν η Γαλάνη δεν δεχόταν να τα πει.

Εκτός από τον δίσκο με τη Δήμητρα Γαλάνη, ο Νίκος Μωραΐτης αυτό το διάστημα ετοιμάζει και έναν δίσκο με τον συνθέτη Χρυσόστομο Καραντωνίου, ο οποίος έγινε γνωστός μαζί με τον Πάνο Παπαϊωάννου με τα «Μεροκάματα», τα οποία λατρεύτηκαν από τα ερτζιανά και όχι μόνο. «Πρόκειται για μια δουλειά με λαϊκά τραγούδια, με τον ιδιαίτερο τρόπο που γράφει ο Καραντωνίου μουσική, ως ένας από τους τελευταίους μαθητές του μεγάλου Νίκου Μαμαγκάκη». Στον δίσκο θα συμμετάσχουν πολύ γνωστοί Ελληνες ερμηνευτές που δεν θα ανακοινωθούν ακόμα. Μέσα στην άνοιξη θα κυκλοφορήσει το πρώτο single του δίσκου με την Αλκηστις Πρωτοψάλτη και φυσικά ο Πάνος Παπαϊωάννου δεν θα λείπει από μια τέτοια προσπάθεια.

Ευτυχώς αυτή η συζήτηση ανήκει πια στο παρελθόν και όταν ρωτάω τον Νίκο πώς παίρνει ένα τόσο μεγάλο ρίσκο και γράφει έναν ολόκληρο δίσκο χωρίς να ξέρει αν ο ερμηνευτής ενδιαφέρεται, μου απαντάει αφοπλιστικά: «Θέλω κάθε φορά να κρίνεται το υλικό. Να το

Η συζήτηση με τον Νίκο δεν σταματάει ποτέ να έχει ενδιαφέρον. Κουβεντιάζουμε για τη μουσική, για το ραδιόφωνο, για τις εταιρείες και για τη δισκογραφία. Ο ίδιος δεν απογοητεύεται από τη σημερινή κατάσταση. «Τότε που ήμουν ακόμα στο ραδιόφωνο, μου είχε

πει κάποιος από μια δισκογραφική που είχε βγάλει έναν πολύ κακό δίσκο ενός μεγάλους τραγουδιστή και δεν είχε πολύ καλή υποδοχή από τα ραδιόφωνα: “Δεν τα παίζετε, ε; Ετσι θα κλείσουν οι εταιρείες και δεν θα έχετε δουλειά”. Του απάντησα ότι οι εταιρείες και το τραγούδι είναι δύο διαφορετικά πράγματα. Οι εταιρείες μπορεί να αλλάξουν χίλιες μορφές, αλλά και το τραγούδι μπορεί επίσης να συνεχίσει να υπάρχει μέσα από χίλιες μορφές. Δεν θα πάψει ο κόσμος να τραγουδάει». Κάπως έτσι φτάνουμε και στον Φοίβο Δεληβοριά και την «Καλλιθέα», τον μοναδικό δίσκο που του άρεσε τα τελευταία τέσσερα χρόνια και την αγγλόφωνη σκηνή που εκτιμά, αλλά δεν παρακολουθεί πολύ στενά. Φροντίζει να ακούει αυτά που αξίζουν, αλλά δεν μπορεί να απολαύσει το ίδιο κάποιο τραγούδι με αγγλικό στίχο. «Η διαστροφή του επαγγέλματος», λέει ο ίδιος και διορθώνει αμέσως: «Αν και θεωρώ ότι είμαι ανεπάγγελτος. Γιατί τη δημοσιογραφία που ήταν επάγγελμά μου την κάνω πια ερασιτεχνικά, ενώ τον στίχο δεν μπορώ να τον δω ποτέ επαγγελματικά. Γιατί αν με ρωτήσει κάποιος ποιο είναι το χόμπι μου, θα του πω ότι είναι να γράφω στίχους». Αυτό και του εύχομαι αποχαιρετώντας τον. Να συνεχίζει να ζει από το χόμπι του και να χαρίζει σε εμάς τόσο όμορφα τραγούδια.

Publi

Aπρί λιος 2016

Νέα υπηρεσία Nova3play Cinema! Η πιο πλήρης πρόταση για να βλέπεις τα καλύτερα, να μιλάς όσο θέλεις και να σερφάρεις ξένοιαστα! Carol The Ellen DeGeneres Show

Σε μια περίοδο που το περιεχόμενο των ελεύθερων καναλιών είναι περιορισμένο και όλοι μας αναζητούμε τρόπους για ποιοτική διασκέδαση στο σπίτι με πολλές και διαφορετικές επιλογές, η Nova για μια ακόμη φορά διαμορφώνει την πιο ελκυστική και ολοκληρωμένη πρόταση στην ελληνική αγορά, λανσάροντας την υπηρεσία Nova3play Cinema. Η νέα υπηρεσία συνδυάζει τη μαγεία του καλύτερου κινηματογραφικού περιεχομένου, εκατοντάδες επιλογές από κανάλια για όλες τις ηλικίες και διαθέσεις, καθώς και τηλεφωνία και internet για ξένοιαστη επικοινωνία. Με τη νέα υπηρεσία, μέσα από επτά κανάλια με ταινίες και σειρές, ο συνδρομητής απολαμβάνει όλη τη μαγεία του κινηματογράφου στο σπίτι του. Οι πιο δημοφιλείς πρεμιέρες από τα μεγαλύτερα στούντιο του Χόλιγουντ, οι πιο πρόσφατες οσκαρικές και οι μεγαλύτερες εισπρακτικές επιτυχίες, οι καλύτερες παιδικές ταινίες, οι πιο πολυσυζητημένες σειρές, ταυτόχρονα ή πολύ κοντά με την Αμερική, είναι στη διάθεσή σου χωρίς καμία επιπλέον χρέωση! Το μενού των επιλογών συμπληρώνουν ντοκιμαντέρ, εκπομπές, κανάλια με αποκλειστικό παιδικό περιεχόμενο για όλες τις ηλικίες, ειδησεογραφία και αθλητικά, προσφέροντας το πιο πλούσιο θέαμα για κάθε προτίμηση. Από τη νέα ταινία του Τομ Κρουζ «Επικίνδυνη Αποστολή: Μυστικό Εθνος» έως την ταινία κινουμένων σχεδίων, για μικρούς και μεγάλους, «Ξενοδοχείο Τεράτων 2», και από το υποψήφιο για έξι Οσκαρ “Carol” μέχρι το βραβευμένο ως η καλύτερη ταινία κινουμένων σχεδίων της χρονιάς «Τα μυαλά που κουβαλάς», όλα παίζουν πρώτα στη νέα υπηρεσία της Nova. Εκεί άλλωστε έρχεται, ταυτόχρονα

Tα Μυαλά που Κουβαλάς

με την Αμερική και με υπότιτλους, ο 6ος κύκλος της σειράς φαινόμενο “Game of thrones”, ο νέος κύκλος του “Person of interest”, καθώς και ο 3ος κύκλος του “Silicon Valley” και φυσικά συνεχίζουμε να απολαμβάνουμε τον 12ο κύκλο του “Grey’s Anatomy”. Η βεντάλια των επιλογών δεν σταματάει όμως εκεί, καθώς με την υπηρεσία Nova3play Cinema μπορεί κάποιος να δει το πιο επιτυχημένο show της Αμερικής που δεν είναι άλλο από το “The Ellen DeGeneres Show”, αλλά και το “Keeping up with the Kardashians” και να βρει το πρόγραμμα που θέλει ανάλογα με τις προτιμήσεις του και την διάθεσή του. Ολα αυτά, με τη μοναδική εμπειρία θέασης που προσφέρουν οι πρωτοποριακές υπηρεσίες της Nova, όπως το Nova GO, αλλά και η νέα δυνατότητα εγγραφής προγράμματος, που επιτρέπουν στους συνδρομητές να βλέπουν ό,τι θέλουν, όποτε θέλουν και όπου και αν βρίσκονται, σε κορυφαία ποιότητα εικόνας και ήχου, με το Nova HD. Η υπηρεσία Nova3play Cinema, είναι η μόνη πρόταση στην ελληνική αγορά που προσφέρει όλα τα παραπάνω χωρίς καμία επιπλέον χρέωση, ενώ ταυτόχρονα καλύπτει και τις ανάγκες επικοινωνίας όλης της οικογένειας, προσφέροντας επίσης απεριόριστες αστικές και υπεραστικές κλήσεις, καθώς και γρήγορη και αξιόπιστη πρόσβαση στο διαδίκτυο για να μιλάς και να σερφάρεις ξένοιαστα! Η υπηρεσία Nova3play Cinema έρχεται σε τιμή γνωριμίας 34,90€/μήνα, μόνο για λίγες μέρες, με δώρο 12 ώρες κλήσεις προς κινητά!

Γιατί με τη Nova… ζεις καλύτερα!

Game of Thrones VI

Kείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφία: Δώρα Καλακίδου

Aπρί λιος 2016

Από τη Λέλα στη Στελλίτσα Η Βασιλική είναι από τα κορίτσια που θα ήθελες να κάνεις παρέα. Που ξέρεις ότι είναι τυχεροί όσοι είναι φίλοι της, που είσαι σίγουρος ότι είναι μια τέλεια κολλητή, που κρατάει μυστικά, που δίνει συμβουλές, που μπορεί να γίνει η ψυχή του πάρτι. Ωστόσο, αυτά τα υπέροχα πράσινα μάτια κρύβουν και μια μελαγχολία, μια δεύτερη σκέψη που ισορροπεί με την αθωότητα και τον παρορμητισμό που τη διακρίνει. Για το τηλεοπτικό κοινό η Βασιλική Τρουφάκου είναι η Μυρτώ από το «Κάτω Παρτάλι» και η Στελλίτσα από το “Daddy cool”, για τους φίλους του θεάτρου είναι το κορίτσι που εντυπωσίασε στην «Παρέλαση» της Λούλας Αναγνωστάκη, στην «Αληθινή ταυτότητα της Τζίνα Ντέιβις», στους «Αδερφούς Καραμάζοφ», αλλά και σε πολλές ακόμα παραστάσεις, ωστόσο για τους γονείς της είναι πάντα μια εν δυνάμει πολιτικός μηχανικός. Στο δικό μου μυαλό θα είναι πάντα ένα χαμογελαστό κορίτσι που δεν διστάζει να κολυμπήσει στα κρύα νερά της μικρής Λίμνης Βουλιαγμένης για τις ανάγκες της παράστασης «Νεράιδα», όπου και τη γνώρισα για πρώτη φορά. Αρκετά χρόνια πέρασαν από τότε. Τώρα πίνουμε καφέ στην ανοιξιάτικη Αθήνα και παραδεχόμαστε πόσο τυχερές είμαστε που μπορούμε μέσα σε αυτές τις συνθήκες να κάνουμε τη δουλειά που αγαπάμε. Της ζητάω να θυμηθεί την πρώτη φορά που κατάλαβε ότι ήθελε να γίνει ηθοποιός και δυσκολεύεται, μια και από τότε που θυμάται τον εαυτό της γράφει σενάρια για φίλους και παίζει σε σχολικές παραστάσεις. «Ξεκινώντας το γυμνάσιο και ιδιαίτερα στο λύκειο, όπου το σχολείο γίνεται πιο απαιτητικό για όλους, αρχίζει να θολώνει μέσα μου αυτή η επιθυμία, αλλά ποτέ δεν σταμάτησα να το σκέφτομαι», θυμάται η Βασιλική, για να παραδεχθεί ότι η κατεύθυνση που έχει το σχολείο και οι πανελλαδικές εξετάσεις δεν σου αφήνουν πολλά περιθώρια για εναλλακτικές δράσεις. Πολύ καλή μαθήτρια η ίδια, με γονείς καθηγητές των θετικών επιστημών, ακολουθεί αυτό που θεωρούσε η ίδια και το περιβάλλον της φυσικό και περνάει στο Τμήμα Πολιτικών Μηχανικών του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. Παρακολουθεί κανονικά για έναν χρό-

νο τα μαθήματα, ώσπου καταλαβαίνει ότι έχει γεννηθεί για να κάνει κάτι άλλο. Δίνει εξετάσεις στο Εθνικό Θέατρο, περνάει και από εκεί αρχίζει ένα άλλο ταξίδι, πολύ απαιτητικό αλλά και ιδιαίτερα δημιουργικό για την ίδια. «Μπήκα σε όλο αυτό με τέτοια ορμή και ενθουσιασμό, που ήταν πολύ δύσκολο να με σταματήσει κανείς», απαντάει όταν τη ρωτάω για τις αντιδράσεις των γονιών της στην απόφασή της. Η Βασιλική ολοκληρώνει τις σπουδές της στο Εθνικό Θέατρο, αλλά ακόμα δεν έχει κατασταλάξει μέσα της αυτό που λέμε επαγγελματικός προσανατολισμός. Για αυτό αποφασίζει να επιστρέψει στο Πολυτεχνείο, να διαβάσει συστηματικά και να φτάσει σήμερα να χρωστάει μόνο λίγα μαθήματα για να πάρει το πτυχίο της. «Σκέφτηκες ποτέ τον εαυτό σου πολιτικό μηχανικό;» τη ρωτάω. «Ποτέ», απαντάει χαμογελώντας και ξεκινάμε μια συζήτηση για την «παραφροσύνη» της γενιάς μας, με τους περισσότερους να σπουδάζουμε κάτι διαφορετικό από αυτό που πραγματικά θέλουμε. «Δεν λέω σε καμία περίπτωση ότι στο ελληνικό πανεπιστήμιο δεν γίνεται καλή δουλειά, το δείχνει, άλλωστε, αυτό και η κατάταξη των ελληνικών ιδρυμάτων στις παγκόσμιες λίστες, αλλά και το ανθρώπινο δυναμικό που βγαίνει», διευκρινίζει η Βασιλική και παραδέχεται ότι οι σπουδές της στο Πολυτεχνείο ήταν για εκείνη μια πολύ γοητευτική διαδικασία. Η υποκριτική είναι όμως αυτή που την κερδίζει πάντα: το θεατρικό σανίδι, ο κινηματογράφος και -γιατί όχικαι η τηλεόραση. Οταν ήρθε στη ζωή της το «Κάτω Παρτάλι» ήταν σε μια φάση που απέρριπτε πράγματα που δεν θεωρούσε ότι της ταίριαζαν, με αποτέλεσμα να μην έχει δουλειά. Κάπως έτσι, μετά από μια πολύ όμορφη πρόταση προέκυψε αυτή η συνεργασία. «Ημουν αρκετά αγχωμένη και άπειρη σε αυτή τη δουλειά και δεν μπορώ να σου πω με σιγουριά ότι την απόλαυσα όσο θα ήθελα. Ωστόσο, ήταν ένας πολύ προστατευμένος ρόλος και έτσι η οποία δημοσιότητα ήρθε σχετικά ομαλά χωρίς να μου αλλάξει την καθημερινότητα», αναφέρει η Βασιλική. Από την τηλεοπτική Μυρτώ, λοιπόν, στη Στέλλα του “Daddy cool” στον ΑΝΤ1, αλλά πριν από εκεί ανέβηκε στη σκηνή της Στέγης για να παραλάβει το Βραβείο Β' Γυναικείου Ρόλου της Ελληνικής Ακαδημίας Κινη-

ματογράφου για την ταινία «Ουζερί Τσιτσάνης». Ενα βραβείο που σίγουρα η Βασιλική δεν περίμενε, αν και αγάπησε ιδιαίτερα και την ταινία και τη Λέλα που υποδύθηκε. Το βραβείο ήταν για εκείνη μια δικαίωση, αν και ένιωθε λίγο αποστασιοποιημένη από όλα αυτά. «Κάποιες φορές βραβεία ή επιχορηγήσεις δίνονται από επιτροπές που μπορεί να μην έχουν δει καν τη δουλειά σου. Στη συγκεκριμένη περίπτωση το βραβείο προερχόνταν από τα μέλη της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, οπότε πήρε μέσα μου άλλη αξία», επισημαίνει. Η ίδια αγαπά το ρεμπέτικο τραγούδι, αν και παραδέχεται ότι στο σπίτι της άκουγαν περισσότερο ροκ, Σαββόπουλο και Κηλαηδόνη. «Δεν θα έλεγα ότι έκλαιγε η πενιά», λέει χαριτολογώντας. Αυτόν τον καιρό η Βασιλική συνεχίζει τα γυρίσματα για το “Daddy cool” και ταυτόχρονα ξεκινάει πρόβες για μια καινούργια δουλειά που δυστυχώς δεν μπορεί ακόμα να ανακοινώσει. Οσον αφορά στο νέο σίριαλ που πρωταγωνιστεί, πρόκειται για μια δουλειά που υπογράφει σκηνοθετικά ο Νίκος Ζαπατίνας και σεναριακά κρύβει πολλές ανατροπές. «Οι χαρακτήρες μπορεί να έχουν αυτό το γλυκό και οικογενειακό περιτύλιγμα που βλέπουμε, αλλά όλοι έχουν την πετριά τους και κρύβουν μυστικά. Η Στέλλα, ας πούμε, είναι η ψυχή του μαγαζιού, είναι ερωτευμένη με τον Μάξιμο και επιμένει, παρόλο που αυτός δεν τη θέλει. Εχει μια γενναιοδωρία, αλλά στην πορεία θα μάθουμε από πού πηγάζει όλο αυτό». Αναρωτιέμαι αν η ίδια θα μπορούσε να βιώσει μια τέτοια αγάπη χωρίς ανταπόκριση και η Βασιλική με εκπλήσσει: «Στην αληθινή αγάπη μπορείς να υπομένεις. Να αγαπάς χωρίς πρόγραμμα και τις ατελείωτες προσωπικες σου προσδοκίες και να στηρίζεις τον άλλο στις επιλογές του. Θα μπορούσα να αγαπάω κάποιον και να περιμένω για κάποιο διάστημα, αλλά όχι για πάντα, αυτό δεν είναι υγιές». Από όσο μπορώ να «κλέψω» από τα λόγια της, μαθαίνω ότι η Στέλλα θα μας εξηγήσει σύντομα γιατί θέλει τόσο πολύ τον Μάξιμο και φυσικά δεν θα «γεράσει στον αργαλειό αν αυτός δεν ανταποκριθεί», όπως λέει η ίδια γελώντας.

Κείμενο: Νικήτας Καραγιάννης

Χαρτί και βινύλιο

Ο Μιχάλης Δέλτα διανύει μια εξαιρετικά δημιουργική περίοδο, κάτι που επιβεβαιώνεται τόσο με την κυκλοφορία του νέου δίσκου του, “Life is now”, όσο και της πρώτης ποιητικής συλλογής του με τίτλο «Το φως των λέξεων» (εκδόσεις Οδός Πανός). Από τα βαθιά νερά της μουσικής βουτάει τώρα και στη φωτεινή άβυσσο της ποίησης, σκέφτομαι, καθώς τον παρατηρώ να κάθεται απέναντί μου. Και του το λέω πριν τον ρωτήσω αρχικά για το βιβλίο. «Είναι μια επιλογή από κείμενα που γράφω τα τελευταία δέκα χρόνια», αρχίζει να λέει με μια χαρακτηριστική μίξη έντασης και γαλήνης ταυτόχρονα. «Θέλω να πιστεύω ότι είναι ένα βιβλίο συντονισμού. Μπορεί, δηλαδή, κάποιος να συντονιστεί με αυτό. Εχει μια αφυπνιστική απλότητα, και αυτός είναι ένας λόγος που θέλω να μπει σε όλα τα σπίτια». «Μονάχα εκείνος με τη ματωμένη καρδιά μπορεί ν' ακούσει το ρυάκι που κυλάει πίσω από τα βουνά», διαβάζω σε ένα από τα ποιήματά του, για να μου πει ότι κάποια από αυτά τα κείμενα μπορεί να τα ορίσει και ως σταγόνες της αλήθειας του. «Είναι πράγματα που έχω γράψει μέσα από προσωπικά μου βιώματα, ξεκινώντας από πολύ νωρίς, από νέος, μέχρι και σήμερα, επιγνώσεις που βγήκαν στην επιφάνεια μέσα από κόπο, πόνο και συνειδητότητα». Για μια ακόμη φορά μου αποδεικνύει την ταπεινότητά του, αρνούμενος τον τίτλο του ποιητή και προτιμώντας εκείνον του αναζητητή, μαγεμέ-

νος, όπως φαντάζομαι, από το βάθος ενός απέραντου ορίζοντα τέχνης, γέννημα από λέξεις και αυλάκια βινυλίου. Η κουβέντα γυρίζει έτσι στον δίσκο, στον χρόνο που του πήρε να ολοκληρωθεί, στη «διαδρομή» μέχρι την κυκλοφορία του. «Ξεκίνησα να αποτυπώνω τις πρώτες ιδέες πριν από τρία χρόνια στο Βερολίνο», μου εξηγεί. «Τα πρώτα κομμάτια ήταν γραμμένα στο πιάνο με επιπλέον τις τενούτες από το τσέλο. Ζούσα την αγριότητα της πολιτικής και κοινωνικής αθλιότητας, όπως όλοι μας, και το να πηγαίνω στο Βερολίνο υπήρξε ένα ανακουφιστικό και δημιουργικό παρατηρητήριο. Το “Life is now” βρίσκεται στην αντίπαλη όχθη που κοιτάζει κατάματα την καταστροφή όλων εκείνων που μας δυναστεύουν και μας θέλουν έρμαια της καπιταλιστικής λαγνείας». Γιατί έδωσε στον δίσκο αυτόν τον τίτλο; Είναι από μόνος του ένα σύντομο ποίημα. «Ο τίτλος έρχεται από την επίγνωση του ότι μονάχα στο παρόν, στο εδώ και τώρα μπορώ να αντιληφθώ συνειδητά ότι ζω», απαντάει. «Δεν είναι ένα καινούργιο γνωμικό ή ιδιοκτησία κάποιου αυτή η υπογράμμιση, είναι βίωμα οποιουδήποτε αντιλαμβάνεται πως το μόνο που υπάρχει, το μόνο που ζούμε, είναι το τώρα μας. Το παρελθόν και το μέλλον δεν υφίστανται στο εδώ και τώρα. Οταν το καταφέρνω αυτό, αισθάνομαι πλήρης. Κι ας μη συμβαίνει με τη συχνότητα που θέλω». Συνεχίζοντας, μου λέει ότι για εκείνον η πιο δύσκολη στιγμή στη δημιουργία ενός δίσκου είναι η στιγμή που

τον ακούει τελειωμένο, με τη σειρά των κομματιών, με το ηχητικό αποτέλεσμα που έχει ως κριτήριο. «Τον ακούω με απόσταση, ως ένας ακροατής και όχι ως ο δημιουργός. Αυτό είναι το ταλέντο μου, επειδή με βοηθάει να μη νομίζω ότι είμαι κάποιος σπουδαίος, με γειώνει και με τυλίγει με μια ήρεμη δύναμη». Μετά από χρόνια στη μουσική, τον ρωτώ για τη γνώμη του για την ελληνική σκηνή όπως έχει διαμορφωθεί. «Υποστηρίζω και δίνω ό,τι καλύτερο μπορώ στους μαθητές μου που τους διδάσκω μουσική τεχνολογία. Σε αυτούς τους νέους επενδύω, καθώς και σε ορισμένες εξαιρέσεις νέων μουσικών που κάνουν τη διαφορά, έστω μικρή, μπροστά στην ελληνική μουσική πορνογραφία». Η Ελλάδα σήμερα αποτελεί άραγε πηγή έμπνευσης γι' αυτόν; «Οχι», μου λέει αμέσως. «Δεν με εμπνέει η χώρα, δεν με εμπνέει η δυστυχία και ο πόνος, ο φασισμός και ο ρατσισμός. Από την άλλη, με ενεργοποιεί να κάνω οτιδήποτε δραστικό ως αναζητητής, με πείσμα και αγάπη για αυτούς που έρχονται και όχι τόσο για την πάρτη μου». Η αγάπη, ο έρωτας, εκθειάζονται στην τέχνη; Με τον θυμό τι γίνεται, δίνει δημιουργικό κίνητρο; «Η τέχνη μετουσιώνει τον θυμό σε ήρεμη δύναμη, σε σοφία. Ο θυμός, ωστόσο, υπήρξε κίνητρο στην πραγματικότητά μου και με ώθησε να κάνω σημαντικά βήματα στην προσωπική μου ζωή και να εξελιχθώ, ίσως και περισσότερο γρήγορα».

Φωτογραφία: Δώρα Καλακίδου

Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφίες: Τάσος Χαλκιόπουλος

Aπρί λιος 2016

Οι περιπατητές της πόλης Την Κυριακή 10 Απριλίου το κέντρο της Αθήνας πλημμύρισε από κόσμο. Μικροί και μεγάλοι, κάτοικοι της περιοχής που ήθελαν να γνωρίσουν το «αθέατο» κομμάτι της πόλης ακολούθησαν τα βήματα των atenistas και επισκέφτηκαν τα σημεία που είχε επιλέξει η ομάδα για αυτούς. Περίπου 10 χιλιάδες άτομα εμπιστεύτηκαν τον πορτοκαλί χάρτη και δημιούργησαν το δικό τους μονοπάτι, τη δική τους ξενάγηση, τον δικό τους, μοναδικό περίπατο. Αυτή είναι, άλλωστε, και η φιλοσοφία του Open Walk, που διοργάνωσαν οι atenistas για 6η συνεχόμενη χρονιά. «Να δεις σε συγκεκριμένη ώρα σημεία της πόλης που ταιριάζουν στη θεματική του κάθε περιπάτου και δεν θα μπορούσες εύκολα να δεις κάποια άλλη χρονική στιγμή», όπως διευκρινίζει σχετικά με τον σκοπό της βόλτας ο Τάσος Χαλκιόπουλος, γραφίστας, επικεφαλής της ομάδας, αλλά και λάτρης της Αθήνας. «Κάνουμε δύο τύπους ξεναγήσεων, μια παραδοσιακή σε γειτονιές της πόλης όπως η Κυψέλη ή η Πλατεία Αμερικής και τα Open Walk», αναφέρει η Γωγώ Δαβανέλου, μέλος της ομάδας εδώ και αρκετά χρόνια, και συνεχίζει: «Στην πρώτη κατηγορία ξεναγήσεων αναδεικνύουμε άγνωστα σημεία της περιοχής, κυρίως με μια αρχιτεκτονική ματιά, και προσπαθούμε να ενεργοποιούμε για μια μέρα τους φορείς μια περιοχής. Στα Open Walk είναι πολύ ευρύ το αντικείμενο, αλλά και η διαδικασία. Στην ουσία είναι αυτό που λέει η ίδια η λέξη: ανοιχτοί περίπατοι, ελεύθερη διαδρομή για συγκεκριμένες ώρες μέσα στην πόλη. Χωρίς ξεναγό, αλλά με χάρτη και επιλεγμένα σημεία. Κάποια από αυτά δεν μπορείς να τα δεις άλλες μέρες, κάποια από αυτά έχουν είσοδο και κάποια απλώς δεν τα γνωρίζει ο κόσμος». Αυτά τα 17 σημεία που συνθέτουν την «Αθέατη Αθήνα» (όπως ήταν ο τίτλος του τελευταίου Open Walk) επισκέφτηκαν οι φίλοι της ομάδας και γνώρισαν ιερείς και ραββίνους, καπελάδες, ράφτες, μέλη νέων δημιουργικών ομάδων της πόλης, ξεναγούς, θυρωρούς και αρχιτέκτονες. Μια Αθήνα που ζει δίπλα μας, αλλά συνήθως δεν έχουμε χρόνο να τη δούμε. Εκεί ακριβώς έγκειται και η επιτυχία αυτών των περιπάτων. Σε κινητοποιούν να ανέβεις σε μια πολυκατοικία του Κέ-

ντρου και να επισκεφτείς τον κύριο Κώστα που ράβει εκεί ρούχα για πάνω από 40 χρόνια, αλλά εσύ δεν τον γνώριζες. Κι ας περνάς από κάτω κάθε ημέρα για να πας στη δουλειά σου. Τα σημεία, άλλωστε, είναι κοντινά και οι αποστάσεις υπολογισμένες, έτσι ώστε η βόλτα να είναι απολαυστική και να μπορείς σε ρεαλιστικούς ρυθμούς να ακολουθήσεις τον χάρτη. «Το ψάχνουμε πολύ», λέει ο Τάσος και εξηγεί: «Η δουλειά πίσω από αυτό είναι τεράστια, αλλά ο στόχος είναι πολύ σημαντικός. Θέλουμε να εκτιμήσουν το κέντρο της πόλης οι Αθηναίοι και κυρίως μια γενιά νέων παιδιών που έχουν ακούσει τα χείριστα για αυτή την περιοχή. Συναντώ παιδιά που μένουν στη Γλυφάδα ή την Κηφισιά και εντυπωσιάζονται όταν τους λες ότι ζεις στο Κέντρο. Νομίζουν ότι κινδυνεύεις, ότι είναι κάτι τρομερό. Είναι τελείως διαφορετική η ζωή εδώ. Είναι άλλος ο πλούτος και διαφορετικές οι παραστάσεις που έχεις. Για αυτό και πιστεύω ότι είναι σπουδαίο να δείξεις στον κόσμο μια παλιά βιοτεχνία, γιατί τους δείχνεις την ιστορία και την ομορφιά της πόλης τους». Ο Τάσος μιλάει με τόση αγάπη για την Αθήνα, είναι συγκινητικό να τον ακούς. Ο ίδιος ζει στη Βικτώρια και το γραφείο του είναι στην Ομόνοια. Παραδέχεται ότι δεν είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα κατοίκου που απλώς ξέρει την πόλη του. Εχει ψάξει, άλλωστε, την ιστορία της Αθήνας όσο λίγοι και σίγουρα δεν είναι ο μέσος όρος, ούτε περιμένεις να ξέρει κανείς όσα εκείνος. Ο ίδιος θέλει, όμως, να κάνει τον κόσμο να δει την ομορφιά που βλέπει αυτός στις γειτονιές, στο Κέντρο, στα κρυμμένα στέκια, στις στοές, στις προσόψεις των πολυκατοικιών. Ακόμα και για εκείνον, βέβαια, τα Open Walk έχουν ξεχωριστή αξία, γιατί του επιτρέπουν να ακολουθεί μια ιδιαίτερη διαδικασία έρευνας και να γνωρίζει ανθρώπους που σε διαφορετική περίπτωση δεν θα συναντούσε. Η Γωγώ, από την άλλη, δεν έχει γεννηθεί στην Αθήνα, αλλά ζει εδώ τα τελευταία 15 χρόνια. «Ανακαλύπτω πάρα πολλά πράγματα μέσα από αυτή την διαδικασία», μου λέει χαμογελώντας. «Οι περίπατοι είναι τρομερή εμπειρία για εμένα, γιατί μπορεί να καταλήγουμε σε 17 σημεία, αλλά έχουμε μελετήσει 25 και έχουμε

γνωρίσει απίστευτους ανθρώπους. Γνώρισα τόσα πολλά μέρη της Αθήνας μέσα από αυτό και είμαι ενθουσιασμένη. Πιστεύω, βέβαια, ότι και πολλοί Αθηναίοι δεν ξέρουν την πόλη τους και αυτό το ακούμε συχνά από σχόλια των ανθρώπων στους περιπάτους». Τα τελευταία Open Walk βρίσκουν την Αθήνα σε πολύ καλύτερη κατάσταση από τις πρώτες δράσεις των atenistas. Οπως παραδέχεται ο Τάσος, όταν ξεκίνησε αυτή την πρωτοβουλία μαζί με τον Δημήτρη Ρηγόπουλο, τα πράγματα ήταν πολύ δύσκολα, για αυτό και οι δράσεις ήταν κυρίως συμβολικές. Προσπαθούσαν να κάνουν τον κόσμο να ασχοληθεί με το Κέντρο, ενώ τώρα όλα δείχνουν ότι υπάρχει μια ροή. Πολύς κόσμος ενδιαφέρεται και η κατάσταση βελτιώνεται συνεχώς. Ολα αυτά βέβαια μέσα από ιδιωτική πρωτοβουλία. Ο Τάσος τονίζει συνεχώς ότι η πολιτεία δεν έχει συγκεκριμένο σχέδιο για το κέντρο της πόλης και ότι ο Δήμος Αθηναίων κινείται χωρίς όραμα σε αυτό το πεδίο. «Οποτε έχουμε ζητήσει τη στήριξή τους, μας τη δίνουν, αλλά δεν υπάρχει ουσιαστική συνεργασία. Σε πολλές περιπτώσεις δεν υπάρχει το ανθρώπινο δυναμικό και το μεράκι για την προβολή της πρωτεύουσας», αναφέρει ο ίδιος. Οι τελευταίες δράσεις βρίσκουν την ομάδα σε διαφορετική φάση. Η κούραση που είχε παρατηρηθεί πέρυσι έδωσε φέτος τη θέση σε αναδόμηση και νέο ενδιαφέρον. Οι υποομάδες καταργήθηκαν και όλοι μαζί αποφασίζουν κάθε πρότζεκτ και δραστηριοποιούνται ανάλογα. Ετσι είναι πιο εύκολο να οργανωθούν, αλλά και να αποφύγουν παρόμοιες δράσεις και την «κοιλιά» που παρατηρείται μοιραία μετά από κάποιο διάστημα. «Οι βασικοί συνεργάτες είμαστε πενήντα άτομα και έχω παρατηρήσει ότι ο κύκλος που μπορεί κάποιος να συμμετάσχει ενεργά είναι ενάμισης χρόνος, έτσι πολλές φορές έχω αλλάξει τη δομή για να λειτουργούν τα πράγματα καλύτερα», μου εξηγεί ο Τάσος και δίνει την υπόσχεση ότι ο δικός του κύκλος ενδιαφέροντος για την ομάδα δεν θα λήξει, ούτε άλλωστε και το ενδιαφέρον του «σε βαθμό μούρλας κάποιες φορές» για την Αθήνα.

Κείμενο: Μενέλαος Χαραλαμπίδης

Aπρί λιος 2016

Η ιστορία στον δημόσιο χώρο

To Φόρουμ Κοινωνικής Ιστορίας δημιουργήθηκε πριν από επτά χρόνια. Ηταν μια πρωτοβουλία που πήρα μαζί με τον συνάδελφό μου Πολυμέρη Βόγλη, καθηγητή Ιστορίας στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Σαν στόχο είχε να συσπειρώσει γύρω του όσο γίνεται περισσότερους νέους, κυρίως ιστορικούς και γενικότερα κοινωνικούς επιστήμονες, για να προβάλλουμε τα καινούργια στοιχεία της έρευνας σε όσο το δυνατόν ευρύτερο κύκλο. Πρόκειται για μια ανοιχτή ομάδα. Στην πράξη αποδείχθηκε ότι αυτό το σχήμα ήταν λειτουργικό και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να κάνουμε τέσσερα συνέδρια. Εχουμε εκδώσει έναν τόμο (εκδόσεις Επίκεντρο) από το πρώτο συνέδριο που αφορά τη δεκαετία του '40 και τώρα είμαστε στη διαδικασία να εκδώσουμε άλλους δύο τόμους, τον έναν για το δεύτερο συνέδριο που είχαμε κάνει για την περίοδο του Μεσοπολέμου και τον άλλο από το τελευταίο συνέδριο, για την περίοδο των Δεκεμβριανών. Φέτος ετοιμάζουμε ένα workshop στο οποίο θα αναρωτηθούμε - οι κοινωνικές επιστήμονες τουλάχιστον: «Τι είναι το κοινωνικό στην κοινωνική ιστορία». Αυτή τη φορά αποφασίσαμε να στραφούμε στο εσωτερικό της κοινότητας, να βοηθήσουμε όσο μπορούμε τους υποψήφιους διδάκτορες και τους μεταπτυχιακούς φοιτητές πάνω σε ζητήματα μεθοδολογίας της ιστορίας και συγκεκριμένα της κοινωνικής ιστορίας. Σε ό,τι έχει να κάνει με αυτά που εγώ έχω στήσει σε σχέση με την Αθήνα, το δικό μου ενδιαφέρον έχει ξεκινήσει εδώ και πολλά χρόνια, από την εποχή που έκανα το διδακτορικό μου στο Ιστορικό Τμήμα της Φιλοσοφικής Αθηνών με θέμα την Κατοχή και κυρίως την εαμική αντίσταση και πώς αναπτύσσεται στην Αθήνα. Τότε αναγκάστηκα να δω ουσιαστικά την εξέλιξη της πόλης, γιατί έπιασα το ζήτημα από την αύξηση των προσφύγων το 1922 και έφτασα μέχρι την απελευθέρωση το 1944, οπότε μπήκα σε μια διαδικασία να γνωρίσω καλύτερα την πόλη στην οποία γεννήθηκα. Η διδα-

κτορική μου διατριβή εκδόθηκε το 2012 με τίτλο «Η εμπειρία της Κατοχής και της Αντίστασης στην Αθήνα» (εκδόσεις Αλεξάνδρεια) και μετά ξεκίνησε μια δεύτερη σκέψη να βρω εναλλακτικούς τρόπους προσέγγισης αυτή της δουλειάς, αλλά και του δεύτερου βιβλίου μου, «Δεκεμβριανά1944» (Αλεξάνδρεια, 2014). Ετσι προέκυψε η ιδέα των περιπάτων. Η ανταπόκριση του κόσμου είναι πολύ μεγάλη, κάτι που ούτε εγώ το περίμενα. Ήξερα από τις ομιλίες που έκανα ότι υπήρχε ενδιαφέρον, αλλά είναι πολύ διαφορετικό να μιλάς σε 100 ανθρώπους και διαφορετικό σε 1.000 και 1.500. Η σκέψη για αυτές τις δράσεις είναι ίδια όλα αυτά τα χρόνια. Πως μπορούμε να ανοίξουμε την ιστορία σε όλο και ευρύτερο κοινό. Πως μπορούμε να παραμερίσουμε στερεότυπα, μύθους και κομματικά αφηγήματα και να διατυπώσουμε έναν επιστημονικό λόγο για αυτά τα δύσκολα γεγονότα. Γιατί δεν μελετούμε ούτε τη μεσαιωνική ούτε την αρχαία Αθήνα· μελετούμε την πολύ πρόσφατη Αθήνα με πολύ νωπές μνήμες και δύσκολα γεγονότα που έχουν καθορίσει και το σήμερα. Οπότε θέλουμε να διατυπώσουμε έναν επιστημονικό λόγο πρώτα από όλα για αυτά τα ζητήματα και μετά ο καθένας ανάλογα με την πολιτική του σκοπιά να ακολουθήσει όποια οπτική τον ενδιαφέρει. Αρα στόχος μου και όσων ανθρώπων νομίζω ασχολούνται με τη δημόσια ιστορία είναι να ανοίξουμε την επιστημονική έρευνα σε μεγαλύτερο κοινό, χωρίς να εκλαϊκεύουμε αυτά που έχουμε να πούμε. Εγώ ακριβώς ό,τι γράφω στα βιβλία μου ή λέω στις διαλέξεις, αυτά λέω και στους περιπάτους. Μπορεί να φαίνεται μια απλή διαδικασία ή μια εύκολη ιστοριούλα, αλλά απαιτεί πολύ κόπο για να μελετήσεις τα αρχεία και να διασταυρώσεις αυτές τις πηγές. Η πρόθεσή μου είναι να μη μιλώ εγώ από κάποια έδρα και οι άλλοι από κάτω, αλλά όλοι μαζί -και έχει αυτό την αξία του- να δούμε τα πολλαπλά στρώματα μνήμης τα οποία κρύβονται κάτω από την άσφαλτο της πόλης ή πίσω από προσόψεις κτιρίων. Είναι πολύ ελκυστικό

για τον κόσμο όταν μαθαίνει ότι εκεί που πίνει κάθε μέρα τον καφέ του, εκεί που δουλεύει, εκεί που παίρνει το λεωφορείο, λίγα χρόνια πριν έχουν γίνει πολύ σημαντικά πράγματα. Και εγώ όταν διάβαζα τα βρετανικά αρχεία δεν μπορούσα να πιστέψω ότι στην Πανεπιστημίου υπήρχαν άρματα μάχης, βομβαρδισμοί στο Κολωνάκι, πυροβολαρχίες στο Παγκράτι. Στους περιπάτους είναι πολύ δύσκολο να αναλύσεις θεωρητικά σχήματα, αλλά σε ένα από τα πράγματα που μας είναι χρήσιμοι οι ιστορικοί είναι να μπορούν να βλέπουν γενικότερες διεργασίες και μηχανισμούς που δεν αφορούν μόνο την εκάστοτε χρονική στιγμή. Μελετώντας την περίοδο της Κατοχής, μπορείς να δεις πως υπό συνθήκες απίστευτης κρίσης (πολιτικής, οικονομικής και ανθρωπιστικής) η κοινωνία κατάφερε να σταθεί στα πόδια της και να αντισταθεί στη συνέχεια. Αυτός είναι ένας γενικός μηχανισμός που δεν έχει να κάνει μόνο με την Κατοχή, ούτε μόνο με την Ελλάδα. Γενικά, οι κοινωνίες σε όλο τον κόσμο με κάποιο τρόπο κάποια στιγμή αρχίζουν να αντιστέκονται όταν υπάρχει στυγνή εκμετάλλευση ή στρατιωτική κατοχή ή οτιδήποτε άλλο. Εδώ και καιρό επιχειρούμε να κάνουμε την 12η του Οκτώβρη του 1944 μια γιορτή για τους Αθηναίους, να γιορτάζουμε την απελευθέρωση της πρωτεύουσας. Ακριβώς για αυτόν τον λόγο γίνονται και οι περίπατοι αυτή την ημερομηνία. Πέρυσι μου δόθηκε πρώτη φορά η ευκαιρία να στήσω κάτι για αυτό. Ετσι, δημιουργήσαμε το «12 Οκτωβρίου 1944 - Η Αθήνα ελεύθερη» (freeathens44.org), μια σειρά από δράσεις για την απελευθέρωση της Αθήνας που πήγε πάρα πολύ καλά, παρά το γεγονός ότι πέσαμε πάνω σε δημοψηφίσματα, εκλογές κτλ. Φέτος προσπαθούμε να κάνουμε περισσότερα πράγματα και να τα ανοίξουμε περισσότερο σε καλλιτεχνικά πεδία.

Κείμενο: Μαρία Σαμπατακάκη

Aπρί λιος 2016

Hιστορισταί σε δράση

Οι hιστορισταί συστήθηκαν πριν από περίπου ενάμιση χρόνο. Τέσσερις άνθρωποι με διαδρομές σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα και επαγγελματικά πεδία θελήσαμε να ενώσουμε τις δυνάμεις μας υπό το μότο «Ιστορία γράφουν οι παρέες». Βασικός στόχος της oμάδας είναι η πρακτική εισαγωγή του όρου “public history” στη δημόσια εκφορά της ιστορίας και η υλοποίηση πρότζεκτ με επίκεντρο αυτή μεν, αλλά διά της χρήσης εργαλείων που μας παρέχουν διάφορες τέχνες και επιστήμες. Αν δεχθούμε την άποψη ότι η ιστορία αποτελεί έναν τρόπο να δούμε τον συλλογικό μας εαυτό στον καθρέφτη, τότε καθένας αντιλαμβάνεται πού και πώς μας είναι χρήσιμη. Και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο επιθυμούμε να την αναδείξουμε με τρόπο σύγχρονο και θελκτικό. Ξεκινήσαμε δειλά, ανιχνεύοντας δυνατότητες και προοπτικές της μεταξύ μας συνεργασίας τον Σεπτέμβριο του 2014, οργανώνοντας το 1ο Festivalάκι Ανοιχτής Ιστορίας από κοινού με τον Δήμο Πάρου και τη συμμετοχή ιστορικών, δημοσιογράφων, αρχείων, ντοκιμαντεριστών, καθώς και τη συνδρομή μιας σειράς εκδοτικών οίκων που προσέφεραν βιβλία ιστορίας στο κοινό. Το ενδιαφέρον της τοπικής κοινωνίας -της εκπαιδευτικής κοινότητας ιδίως- ήταν τέτοιο, με αποτέλεσμα να συνειδητοποιήσουμε άμεσα τη δυναμική της δουλειάς μας. Το επόμενο βήμα ήταν να αποφασίσουμε τη δημιουργία των hιστορισταί και να φτιάξουμε ένα πλάνο δράσεων. Στον πυρήνα της Ομάδας βρίσκονται η Κατερίνα Κοφφινά (πολιτισμολόγος), ο Αντώνης Γασπαρινάτος (μοντέρ/κινηματογραφιστής), η Αννα Μώτου (αρχιτέκτων/φωτογράφος) και η γράφουσα (ιστορικός). Μαζί μας συμπράττουν και οι Νίκος Κουρμουλής (δημοσιογράφος/κριτικός) και Μελέτης Ζαχαράκης (επικοινωνιολόγος).

Η πρώτη επίσημη δουλειά μας είναι φιλμική. Πρόκειται για το «Στάρι», ένα οπτικό ιστορικό αφήγημα σχετικό με τον κατοχικό λιμό (1941-42) και την αποστολή διεθνούς βοήθειας στην Ελλάδα. Για την πραγματοποίησή του συνεργαστήκαμε με το Πολεμικό Μουσείο της Αθήνας, τον Ελληνικό Ερυθρό Σταυρό, το Αρχείο του Υπουργείου Εξωτερικών και άλλους φορείς αρχειακούς και μη. Επτά ιστορικοί και μία ψυχολόγος αφηγούνται και αναλύουν τις διαστάσεις που έλαβε η πείνα -φαινόμενο σχεδόν μοναδικό στην Ευρώπη κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο- στα αστικά κέντρα της χώρας κυρίως, την Αθήνα και τον Πειραιά ιδιαιτέρως. Το «Στάρι» παρουσιάστηκε πρώτη φορά στις εκδηλώσεις για την 71η επέτειο από την απελευθέρωση της πόλης από τον ναζιστικό ζυγό στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας (Οκτώβριος 2015) και με τον τρόπο αυτό η ομάδα μπήκε στον πολιτιστικό χάρτη της Αθήνας. Εκτοτε, ακολούθησε μία συνεργασία με το Ιδρυμα-Οικία Αγγελου Κατακουζηνού, με προβολές στον χώρο και σχετικές συζητήσεις που ανέδειξαν τη σχέση των Αθηναίων με μνήμες και μνημεία της πρωτεύουσας. Η επόμενη δράση -πάλι με άξονα περιστροφής το «Στάρι»- θα πραγματοποιηθεί στο Πολιτιστικό Ιδρυμα του Ομίλου της Τράπεζας Πειραιώς (ΠΙΟΠ), στις 9 Μαΐου, σε πρώτη φάση. Εδώ, μέσω της αξιοποίησης του αρχειακού υλικού του ΠΙΟΠ, θα αναδείξουμε πτυχές σχετικές με την ξένη βοήθεια που ήρθε στην Ελλάδα στα χρόνια της Κατοχής και θα εξετάσουμε κατά πόσο αυτή υπήρξε το προοίμιο του μεταπολεμικού αμερικανικού σχεδίου ανασυγκρότησης της Ευρώπης (Μάρσαλ). Μία από τις στοχεύσεις των hιστορισταί είναι να τοποθετήσουμε ζητήματα της ελληνικής ιστορίας στο ευρύτερο-διεθνές πλαίσιό τους, να επιχειρήσουμε δηλαδή να τα δούμε με λιγότερο εσωστρεφή ματιά.

Παράλληλα, μας ενδιαφέρει και η επικαιρότητα των θεμάτων, η σχέση της ιστορίας με όσα συμβαίνουν γύρω μας και επηρεάζουν σε μικρό ή μεγάλο βαθμό τη ζωή μας. Το παράθυρο στο παρελθόν προσφέρει σε κάποιες περιπτώσεις μια σημαντικής αξίας εμπειρία στις κοινωνίες των πολιτών. Μέσα στο πλαίσιο αυτό αποφασίσαμε να ενεργοποιηθούμε και να χρησιμοποιήσουμε στοιχεία από τη συμμετοχή μας στην ιστορική χαρτογράφηση του Νέου Κόσμου (Δουργούτι), ενός απ’ τους πιο εμβληματικούς προσφυγικούς οικισμούς της Αθήνας. Φτιάξαμε ένα σποτ -που μπορεί κανείς να βρει στη σελίδα μας στο Facebook- αναφερόμενο στην περιοχή, η πορεία της οποίας μέσα στον χρόνο αποτυπώνει την ένταση και το δράμα της προσφυγικής ζωής και αποκτά διπλό νόημα στις μέρες μας. Εχοντας διανύσει μια ομολογουμένως μικρή διαδρομή, εξακολουθούμε να κινούμαστε ερευνητικά και πειραματικά. Το γενικότερο βαλτώδες -και όχι μόνο από οικονομική άποψη- περιβάλλον μάς υποχρεώνει να είμαστε πολύ προσεκτικοί. Προοπτικές ωστόσο υπάρχουν. Τις έχει δημιουργήσει εκ των πραγμάτων η απήχηση της δουλειάς μας. Αν η αρχή θεωρείται το ήμισυ του παντός, το ζητούμενο για εμάς ήταν να μπορέσουμε να υπερβούμε αντικειμενικές και μη δυσκολίες και να δημιουργήσουμε ένα ιστορικό-πολιτιστικό αγαθό-έργο-προϊόν με αρκετές πρωτοτυπίες, που να αποδεσμεύει την ιστορία από «κορσέδες» όπως ο κακώς νοούμενος ελληνοκεντρισμός ή ο σοβαροφανής ακαδημαϊσμός, να δίνει βήμα σε φρέσκιες ιδέες, νέες ματιές, να γίνεται αφορμή για κουβέντα χωρίς φόβο, πάθος, όρους τηλεοπτικού εντυπωσιασμού ή ανούσιας κομματικής αντιπαράθεσης.

Kείμενο: Χρήστος Χρυσανθόπουλος

Aπρί λιος 2016

Αφηγήσεις από το παρελθόν

Ο Ομιλος Μελέτης Ιστορίας και Κοινωνίας (ΟΜΙΚ) κλείνει φέτος 10 χρόνια δραστηριότητας. Πρόκειται για ένα επιστημονικό σωματείο που συστάθηκε το 2006 με καταστατικούς στόχους την προαγωγή της προοδευτικής επιστημονικής μελέτης της ιστορίας και των άλλων κοινωνικών επιστημών με ταυτόχρονη ενεργή προσπάθεια για επικοινωνία της επιστημονικής γνώσης και μεθοδολογίας. Οι δραστηριότητες του ΟΜΙΚ είναι δημόσιες και δωρεάν. Συνήθως περιλαμβάνουν ομιλίες, προβολές, επισκέψεις σε ιστορικούς χώρους και ανοιχτές συζητήσεις. Οι δραστηριότητές μας αφορούν κατά κύριο λόγο το παρελθόν, την ιστορία ή την αρχαιολογία, αλλά συστηματικά γίνεται η προσπάθεια να υπάρχει σχέση με ζητήματα της επικαιρότητας - είτε άμεσα είτε έμμεσα, μέσω σημείων αναφοράς και σύνδεσης. Ενδεικτικά, τρεις από τις δραστηριότητες του ομίλου κατέληξαν σε έντυπους τόμους. Η αρχική συγγραφική απόπειρα ήταν η πρώτη δημόσια συλλογική τοποθέτηση που έγινε από Ελληνες ιστορικούς για την εξέγερση του Δεκέμβρη του 2008. Πρόκειται για μία από τις λίγες φορές που Ελληνες ιστορικοί συναντήθηκαν με μη ειδικό κοινό, συζητώντας από κοινού πάνω σε ένα σύγχρονο ζήτημα. Παράλληλα, η έντονη δραστηριότητα της ομάδας φύλου που συγκροτήθηκε στους κόλπους του ομίλου δημιούργησε ένα κοινό που συστηματικά εργαζόταν πάνω στην ιστορία και την ανθρωπολογία των φύλων, των έμφυλων σχέσεων, της συγκρότησης ταυτοτήτων, της σεξουαλικότητας, τις αναπαραστάσεις, τους λόγους και τους μηχανισμούς, καθώς και την προβληματική γύρω από αυτά τα ζητήματα. Το 2013 ολοκληρώθηκε το δεύτερο συγγραφικό εγχείρημα του ομίλου σε

έναν τόμο με τίτλο, «(Αντι)μιλώντας στις βεβαιότητες: Φύλα, αναπαραστάσεις, υποκειμενικότητες». Την ίδια περίοδο, καθώς τα αποτελέσματα της οικονομικής κρίσης έθεταν και θέτουν σε αμφισβήτηση τις εργασιακές σχέσεις, οργανώθηκε μια ομάδα εργασίας σχετικά με την ιστορία της μισθωτής εργασίας και του κινήματος στην Ελλάδα που κατέληξε σε ένα ανοιχτό συνέδριο στο Πάντειο Πανεπιστήμιο τον Μάιο του 2012, όπου ιστορικοί, εργαζόμενοι και συνδικαλιστές συζήτησαν το ζήτημα και διερεύνησαν μέσα από τις εργασίες τους μαρξιστικές οπτικές στην εποχή μας. Η τελευταία μεγάλη, αναπάντεχη δραστηριότητα του ομίλου είχε σχέση με την τρολιά, αλλά την ιστορική τρολιά. Οι ερευνητές πολλές φορές συναντούν τεκμήρια, γεγονότα, συμπτώσεις που έχουν χιούμορ και αρκετές φορές είναι αντιφατικές μεταξύ τους ή με την κυρίαρχη αφήγηση για το παρελθόν. Μερικές τέτοιες ιστορίες έφερε στο φως αυτή η δραστηριότητα που κατέληξε σε έναν τόμο με τίτλο, «Αναπάντεχες αφηγήσεις του παρελθόντος: Από τον Ροβεσπιέρο έως τον Ράιχενμπαχ είναι, καμιά φορά, ένα γαϊδούρι δρόμος». Τι συνδέει όμως όλα τα παραπάνω με τη στοχοθεσία του ομίλου; Είναι σαφές και από την ευρύτερη στάση, αλλά και από τη δραστηριότητά του, ότι έχει μια ευρεία, καλώς νοούμενη, πολιτική τοποθέτηση. Αυτή ίσως μπορεί να συνοψιστεί στο ότι προσπαθεί αφενός να βοηθήσει να γίνει συνείδηση η ιστορικότητα που έχουν τα υποκείμενα και η δράση τους στην κοινωνία και αφετέρου να γίνει κατανοητός ο τρόπος που η συγχρονία διαμορφώνει με ιστορικούς όρους το μέλλον, πολλές φορές χρησιμοποιώντας λόγους για το παρελθόν. Πέρα από τον «ιστορικό του μέλλοντος», που ακούμε να τον επικαλούνται συχνά, υπάρχει ο σύγχρονος κοινωνικός επιστήμονας ή ο επιστήμονας του ανθρώπου που βρίσκεται σε θέση να βοηθήσει να κατα-

νοήσουμε ή να αντιμετωπίσουμε με άλλη ματιά πολλά από τα προβλήματα που μας απασχολούν καθημερινά. Ενα ακόμα πράγμα που δίνει ώθηση στη συνέχιση των δραστηριοτήτων του ομίλου είναι η βαθιά πεποίθηση πως η επιστήμη δεν είναι κάτι που αφορά μόνο τους ειδικούς στα ερευνητικά κέντρα και τα πανεπιστήμια, αλλά έρχεται ως ανάγκη της κοινωνίας και τα αποτελέσματά της είναι αναγκαίο να επιστρέφουν σε αυτή. Είναι προφανές το ενδιαφέρον του κόσμου για τη μελέτη του παρελθόντος ή του παρόντος με ιστορικούς όρους. Βιβλία, εκθέσεις, ταινίες, ντοκιμαντέρ, ιστορικά μυθιστορήματα, αφιερώματα στον τύπο, ιστοσελίδες, σελίδες στα κοινωνικά δίκτυα αυξάνονται συνεχώς, τονίζοντας την ανάγκη για αυτογνωσία και διάσωση. Εδώ βρίσκεται ένα ακόμα σημείο αιχμής. Η ιδεολογική-εργαλειακή χρήση του παρελθόντος και εν γένει της ιστορίας, καθώς και η ταυτόχρονη άνοδος του ακροδεξιού, πολλές φορές φασιστικού, λόγου, από την υπόθεση της Κωνσταντίνας Κούνεβα έως τον τύμβο της Αμφίπολης, δημιουργεί την υποχρέωση στους ερευνητές και στις ερευνήτριες να αρθρώνουν δημόσιο λόγο και να έχουν δημόσια παρέμβαση σε μια διαδικασία αλληλεπίδρασης και συνδιαμόρφωσης των όρων της επικοινωνίας τους με το μη ειδικό κοινό. Ισως πρέπει να αναφερθεί πως ο ΟΜΙΚ είναι αυτοχρηματοδοτούμενος, δηλαδή οι μόνοι του οικονομικοί πόροι είναι οι συνδρομές και η εθελοντική εργασία των μελών και των φίλων του, και τα λίγα έσοδα από εκδόσεις βιβλίων. Ολα τα παραπάνω δημιουργούν τις αναπτυξιακές προοπτικές τέτοιων δράσεων, όχι μόνο από τον όμιλο, αλλά και από ακαδημαϊκές και εξωακαδημαϊκές ομάδες, συλλογικότητες πολιτών και ενεργές ομάδες με εξειδικευμένα ενδιαφέροντα. Σε αυτή τη φάση, ο όμιλος, επεξεργάζεται ένα σχέδιο δραστηριοτήτων με αφορμή τα δεκάχρονα γενέθλια του, το οποίο θα ανακοινωθεί σύντομα.

Κείμενο: Ομάδα Citytales

Aπρί λιος 2016

Οι αρχιτέκτονες και οι ιστορίες τους

Η Citytales είναι το προσωπικό στοίχημα πέντε νέων αρχιτεκτόνων που θέλησαν να διηγηθούν μια αλλιώτικη ιστορία στους κατοίκους και τους επισκέπτες της Αθήνας: την ιστορία της πόλης τους. Πρόκειται για μια νεοφυή επιχείρηση που ξεκίνησε την πορεία της τον Σεπτέμβριο του 2014 με σκοπό να αναδείξει τη δημόσια ιστορία μέσα από σύντομες εναλλακτικές αφηγήσεις για το αστικό τοπίο, και να αναζωπυρώσει το ενδιαφέρον των κατοίκων για τις ιστορίες που κρύβονται στα κτίρια, στους δημόσιους χώρους, στις ίδιες τις γειτονιές τους. Κύριος στόχος της εταιρείας είναι αφενός η συλλογή, επιμέλεια και δημιουργία ενός πρωτότυπου, ποιοτικού και ενδιαφέροντος συνόλου ιστοριών (“tales”), που σχετίζεται με σημεία της πόλης που καθημερινά προσπερνάμε, αγνοώντας την πραγματική τους αξία, και αφετέρου η προβολή των ιστοριών αυτών. Οι δύο παραπάνω στόχοι επιτυγχάνονται χάρη στην ψηφιακή εφαρμογή citytales app, που διατίθεται δωρεάν μέσω Google Play για android κινητά. Κατεβάζοντας την εφαρμογή, o κάθε χρήστης έχει τη δυνατότητα να περιηγηθεί στην Αθήνα και να μάθει ενδιαφέρουσες ιστορίες για την πόλη, τα κτίρια και τους ανθρώπους που πιθανώς να συνδέονται με αυτά. Οι ιστορίες, ή όπως αλλιώς τις ονομάζουμε, city tales, εμφανίζονται με τη μορφή μιας κάρτας που συνοδεύεται

από μια φωτογραφία και ένα σύντομο κείμενο 160 χαρακτήρων. Ετσι, είναι εύκολο στον χρήστη να διαβάζει τα μικρά αυτά tips εν κινήσει και να μαθαίνει για την πόλη την ώρα που περπατά. Την ίδια στιγμή, δίνοντάς του τη δυνατότητα να επιλέγει με γρήγορο τρόπο τα αγαπημένα του tales, η εφαρμογή τού προσφέρει μια προσωποποιημένη επιλογή ιστοριών, βασισμένη στα δικά του ενδιαφέροντα. Παράλληλα, η εφαρμογή παρέχει τη δυνατότητα στο χρήστη να καταχωρήσει το δικό του μικρό tale. Με το πάτημα ενός κουμπιού, ο καθένας μπορεί να μετατραπεί σε πάροχο μιας ενδιαφέρουσας ιστορίας και να τη μοιραστεί με τους υπόλοιπους χρήστες μέσω της εφαρμογής. Το citytales app γίνεται, λοιπόν, η ιδανική παρέα για περίπατο στην ιστορική Αθήνα, αλλά ταυτόχρονα μετατρέπεται και στο εργαλείο συλλογής, καταγραφής και δημιουργίας της μεγαλύτερης διαδραστικής συλλογής σημείων ενδιαφέροντος στην πόλη. Η συλλογή περιεχομένου, όμως, δεν προέρχεται αποκλειστικά από τους χρήστες. Η Citytales έχει ήδη εξασφαλίσει αρκετές συνεργασίες με αξιόλογους παρόχους, όπως το ΕΛΙΑ του Μορφωτικού Ιδρύματος Εθνικής Τραπέζης, το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτονικής (ΕΙΑ), το Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου, αλλά και ένα πλήθος από ιστορικούς, συγγραφείς και αθηναιολόγους που ενδιαφέρονται να συμμετάσχουν σε αυτή την προσπάθεια.

Η δράση της Citytales δεν σταματάει στην ανάπτυξη της εφαρμογής. Με βάση τη γνώση της πόλης, η εταιρεία διοργανώνει εταιρικά παιχνίδια, εκδηλώσεις και άλλες δράσεις με στόχο την ανάδειξη του αστικού τοπίου και την ενεργοποίηση του διαλόγου με τη ζωντανή ιστορία. Η ανταπόκριση του κόσμου είναι μεγάλη και αυτό μας δίνει δύναμη για τη συνέχεια! Επόμενοι στόχοι της εταιρείας είναι η επέκταση του περιεχομένου στην πόλη του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, καθώς και η περαιτέρω ανάπτυξη της εφαρμογής ώστε να επιτρέπει ακόμα πιο άμεση και εύκολη εισαγωγή της πληροφορίας. Η ομάδα μας απαρτίζεται από τους Ιωσήφ Δακορώνια–Μαρίνα, Θανάση Καραγιάννη, Ηρακλή Παπαθεοδώρου, Δημήτρη Σαγώνα, Μιχάλη Στουπάκη και τη Γιούλη Φραδέλου. Εχει επιλεγεί και συμμετέχει στο ËÍ¹ÂÍ¼àà¼ç ¢BDDç «ç BKQBOrDOLTrDL£ ç àÄ¼ç ËÍÑÏÊ½ÊÔλία Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Eurobank και του Corallia για την επιχειρηματική επώαση και επιτάχυνση νέων, καινοτόμων επιχειρήσεων, καθώς και στο ACEin - Athens Center for Entrepreneurship & Innovation του Οικονομικού Πανεπιστημίου.

Κείμενο: Ομάδα Clio Muse

Aπρί λιος 2016

Η Μούσα των ξεναγήσεων Η κοινή γνώμη κατηγορεί τους Ελληνες ότι δεν ενδιαφέρονται για την πολιτιστική κληρονομιά τους. Ταυτόχρονα, γίνεται σύγκριση με αλλοδαπούς επισκέπτες: αυτοί γυρίζουν με τα βιβλία στο χέρι, διαβάζουν για τα αρχαία μας, ενώ εμείς δεν τα εκτιμούμε ή δεν τα επισκεπτόμαστε ποτέ. Το παράδοξο, ωστόσο, παρατηρείται με κάθε ευκαιρία οργανωμένης ξενάγησης για το κοινό! Οι «αδιάφοροι» Ελληνες σχηματίζουν ουρές υπομονετικά κάτω από τον ήλιο για να ξεναγηθούν μέσα από δράσεις του ΟΠΑΝΔΑ ή από οργανώσεις όπως οι atenistas, με πιο πρόσφατο ίσως το παράδειγμα του Open House Athens πριν από λίγες ημέρες. Αυτή την αντίθεση εντόπισαν τρεις νέοι: η Δάφνη Τσεβρένη, 25 χρονών, απόφοιτη του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Ανδρέας Φατούρος, 27 χρονών, συντηρητής έργων τέχνης και ο Γιάννης Νικολόπουλος, 29 χρονών, ηλεκτρολόγος μηχανικός. Γνωρίστηκαν το 2012 σε σεμινάριο νεανικής επιχειρηματικότητας και προσέγγισαν με ερωτηματολόγια το κοινό. Οι ίδιοι οι επισκέπτες ομολόγησαν ότι νιώθουν μειονεκτικά επειδή αγνοούν ιστορικά γεγονότα ή ημερομηνίες, με αποτέλεσμα να ντρέπονται ή να φοβούνται να επισκεφτούν ένα μουσείο ή μία έκθεση. Ταυτόχρονα, οι επισκέπτες εκφράζουν και παράπονα για τις πολύ σύντομες λεζάντες που δεν εξηγούν τίποτα ή για τα μακροσκελή τοιχοκολλημένα κείμενα που μιλούν με τεχνικούς όρους. Η Δάφνη, ο Ανδρέας και ο Γιάννης θέλησαν να ανατρέψουν αυτή την κατάσταση μέσα από την Clio Muse. Η Clio Muse είναι μία εφαρμογή ξενάγησης για εκθέσεις εσωτερικού χώρου ή περιπάτους στην πόλη. Μοιράζεται πολιτιστικές ιστορίες σύμφωνα με μία τεκμηριωμένη, διεθνώς βραβευμένη μεθοδολογία. Κάθε σημείο της ξενάγησης παρουσιάζεται μέσα από πέντε έως δέκα πολύ σύντομες ιστορίες. Αλλες χιουμοριστικές, άλλες ιστορικού περιεχομένου, όλες όμως διάρκειας περίπου 20 δευτερολέπτων. Οι ιστορίες γράφονται από τη συγγραφική ομάδα της Clio Muse, σε συνεν-

νόηση με τον πολιτιστικό φορέα της έκθεσης ή το ταξιδιωτικό γραφείο και συνήθως είναι υλικό που δεν έχει δημοσιευτεί ξανά σε ψηφιακό μέσο. Πώς λειτουργεί; Ο χρήστης ανοίγει την εφαρμογή, επιλέγει μία από τις ξεναγήσεις και οδηγείται στον χάρτη της διαδρομής. Αφού επιλέξει ένα σημείο, βλέπει τις ιστορίες για αυτό και επιλέγει ποιες ιστορίες θα διαβάσει ή θα ακούσει. Ετσι, με κριτήριο τον τίτλο της ιστορίας και την αναγραφόμενη χρονική της διάρκεια, ο χρήστης επιλέγει σύμφωνα με τα ενδιαφέροντά του, τις γνώσεις του, αλλά και τον διαθέσιμο χρόνο του. Στην εφαρμογή θα βρει κανείς παραδοσιακές ξεναγήσεις, όπως ο Παρθενώνας ανά τα χρόνια, ο Εθνικός Κήπος για μικρούς και μεγάλους, το Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών, το Μουσείο Ελληνικής Γαστρονομίας, αλλά και πιο εναλλακτικούς περιπάτους στην πόλη, όπως η Αθήνα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, τα τοπόσημα των Εξαρχείων, η προσφυγική γειτονιά του Δουργουτίου στον Νέο Κόσμο και η ολλανδική πρεσβεία. Η εφαρμογή, επίσης, χρησιμοποιείται και σε εκδηλώσεις-εκθέσεις όπως η Μπιενάλε της Αθήνας και η Art-Athina. Τους επόμενους μήνες αναμένονται και ξεναγήσεις για το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο και τα πιο δημοφιλή νησιά όπως Σαντορίνη, Πάρος, Μύκονος και Κρήτη. Πολλές φορές φτάνουμε στο σημείο να λέμε: «Το μουσείο για το μουσείο. Η τέχνη για την τέχνη. Η τεχνολογία για την τεχνολογία». Αντιθέτως, θα έπρεπε όλοι να σκεφτόμαστε: «Η τεχνολογία για το μουσείο και την τέχνη, και τα δύο μαζί για τον άνθρωπο». Η Clio Muse θέλει να καλύψει το χάσμα. Να αποδείξει ότι η τεχνολογία μπορεί να είναι οικονομικά εφικτή λύση ακόμη και για τον πιο μικρό λαογραφικό σύλλογο ενός χωριού που θέλει να μοιραστεί με την παγκόσμια κοινότητα τους θησαυρούς του. Και ταυτόχρονα, πρέπει να είναι όσο πιο φιλική στη χρήση και το περιεχόμενό της για τον άνθρωπο. Η ομάδα, ωστόσο, έχει να αντιμετωπίσει το ήδη αρνητικό κλίμα που περιγράφουν οι επισκέπτες. Για να το κάνει αυτό, δομεί κάθε ξενάγηση με τρόπο σπονδυ-

λωτό, ώστε ο επισκέπτης να ξεκινήσει με μία σύντομη «εύκολη» ιστορία για κάποιο έκθεμα και να εμβαθύνει εφόσον τον ενδιαφέρει. Ταυτόχρονα, παρουσιάζει τα γκραφίτι των Εξαρχείων, δίπλα σε σημαντικές ελαιογραφίες και προτομές από μουσεία. Παιδικές ιστορίες και μαθητικές ζωγραφιές δίπλα στις προσφυγικές πολυκατοικίες του Δουργουτίου. Ιστορίες για τον Οθωνα, την Αμαλία και τον Φειδία ή τον Περικλή, δίπλα σε εκθέματα μοντέρνας τέχνης της Art-Athina και workshops της Μπιενάλε. Με αυτό τον τρόπο προσεγγίζει ξανά το κοινό που δεν θα ασχολούνταν λόγω προηγούμενης κακής εμπειρίας του σε χώρους πολιτισμού και δημιουργεί μια κοινότητα πολύπλευρη και δυναμική. Το στοίχημα που βάζει η Clio Muse είναι ο κάθε χρήστης της εφαρμογής να βρει ιστορίες που θα τον παρακινήσουν να επισκεφτεί τελικά τη φυσική έκθεση. Εως τώρα έχουν φιλοξενηθεί στην Clio Muse συνολικά 25 ξεναγήσεις σε Ελλάδα, Αυστρία και ΗΠΑ. Οι χρήστες στέλνουν ενθαρρυντικά μηνύματα, δηλώνουν ότι με την Clio Muse καταλαβαίνουν τι βλέπουν στις ξεναγήσεις, γελούν, σκέφτονται και βιώνουν τα εκθέματα μέσα από τις ιστορίες της! Χαρακτηριστικό παράδειγμα, ένα email που έστειλε μέσω του εγγονού της μία ηλικιωμένη κυρία, στο οποίο αναφέρει ότι έφτιαξε γαλακτομπούρεκο σύμφωνα με την παραδοσιακή συνταγή που παραθέτει η Clio Muse για τον πίνακα του Γύζη «Το καρναβάλι στην Ελλάδα», από την ξενάγηση «Το πρώτο παλάτι του Οθωνα» στο Μουσείο της Πόλεως των Αθηνών. Η Clio Muse βαφτίστηκε από τη μούσα «Κλειώ», το όνομα της οποίας προέρχεται από τις λέξεις κλεις (κλειδί) και κλέος (υστεροφημία). Βλέπετε, οι Αρχαίοι πίστευαν ότι το κλειδί για να ξεκλειδώσεις το μέλλον και να κάνεις σπουδαία πράγματα, είναι να ερευνήσεις το παρελθόν και τα γεγονότα που «άφησαν ιστορία».

Κείμενο: Ειρήνη Μαργαρίτη

Aπρί λιος 2016

Στα ίχνη του Παπαδιαμάντη

Στις 14, 17 και 20 Δεκεμβρίου 2015, στο πλαίσιο των εορταστικών εκδηλώσεων «Η Αθήνα γιορτάζει» του Δήμου Αθηναίων και του Οργανισμού Πολιτισμού, Αθλητισμού και Νεολαίας, πραγματοποιήθηκε η διαδρομή/θεατρικό δρώμενο: «Christmas number’s - Τα Χριστούγεννα του Παπαδιαμάντη». Η ιδέα ήταν σχετικά απλή: μια διαδρομή στα ίχνη του Αγίου των ελληνικών γραμμάτων. Στα μέρη που έζησε και σύχναζε. Τη Βαρβάκειο Αγορά, τα στενά στου Ψυρρή, το σπίτι του στην Αριστοφάνους, τον Αγιο Ελισσαίο, το Μοναστηράκι των φαντασμάτων του και και… Τα Χριστουγεννιάτικα διηγήματα, το υλικό μας. Το «Ανθος του γιαλού», η «Σταχομαζώχτρα», το «Χριστόψωμο» και και… «Εις τι έπταιεν η ατυχής νέα Διαλεχτή, ουτως ωνομάζετο, θυγάτηρ του Κασσανδρέως μπαρμπα-Μανώλη, εις τι έπταιεν αν ήτο στείρα και άτεκνος;» («Το Χριστόψωμο»)

Αλεξοπούλου), έναν ξεναγό (Ανδρέας Φατούρος), μια λάμπα πετρελαίου και μια φωτογραφία. Με αμανέδες να ακούγονται από ένα μικρό κασετοφωνάκι και τους δρόμους να μεταμορφώνονται σε κάθε άγια λέξη του Παπαδιαμάντη. «Παπα-Δημήτρη, το χέρι σου φιλώ. Πρώτον ερωτώ διά το αίσιον, κτλ. κτλ. Εγώ λείπω πολλά χρόνια και δεν ηξεύρω αυτού τι γίνονται, ουτε αν ζουν ή απέθαναν». («Η Σταχομαζώχτρα»)

Είχαμε φτιάξει μια λιτανεία. Τόσο απλά, χωρίς σχεδόν να το καταλάβουμε. Αν μας ρώταγε κάποιος πριν από την πρώτη διαδρομή, δεν είχαμε ιδέα. Ο κόσμος μάς έκανε να το νιώσουμε. Το περπάτημα αυτό στην πόλη. Μια πόλη μεταμορφωμένη. Μια πόλη «ιερή». Κάποιος φίλος που ακολούθησε το δρώμενο είχε την αίσθηση ότι ο κόσμος κρατούσε κεριά στον δρόμο, πράγμα, φυσικά, που δεν ίσχυε. Μια πόλη με λιγότερο φως, λιγότερη φασαρία. Μια Αθήνα ήσυχη, παράξενη, λυτρωτική.

Η διαδρομή αποτελούνταν από εννέα στάσεις. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να παρακολουθήσουν το δρώμενο από την αρχή (Φιλολογικός Σύλλογος Παρνασσός) ή να μας συναντήσουν σε κάποια από τις άλλες στάσεις την προκαθορισμένη ώρα της καθεμίας. Η περιέργεια μου μεγάλη. Ποιος θα αντέξει να παρακολουθήσει μια διαδρομή/θεατρικό δρώμενο, διάρκειας τριών (τουλάχιστον) ωρών στους δρόμους Αθήνας μέσα στο κρύο, Δεκέμβρη μήνα; Η απάντηση, απείρως αισιόδοξη, αφού την τελευταία ημέρα οι συμμετέχοντες στη διαδρομή είχαν ξεπεράσει τους τριακόσιους. Τριακόσια άτομα στον δρόμο να ακολουθούν τέσσερις ηθοποιούς (Μανώλης Κανναβός, Συμεών Τσακίρης, Απόστολος Φράγκος, Αθηνά

«Επί πολλάς νύκτας κατά συνέχειαν έβλεπεν ο Μάνος του Κορωνιού… έβλεπε, λέγω, ανοικτά εις το πέλαγος… εν μελαγχολικόν φως -κανδήλι, φανόν, λαμπάδα, ή άστρον πεσμένον- να τρεμοφέγγη, εκεί μακράν, εις το βάθος…» («Το άνθος του γιαλού»)

H απουσία οποιουδήποτε ελέγχου -μπορούσε να συμβεί οτιδήποτε, όπως και συνέβησαν αρκετά- ήταν το μεγαλύτερο τεστ. Θα σταματήσουν τα αυτοκίνητα να περάσουμε απέναντι; Θα παίζει δυνατά η μουσική στο διπλανό καφέ; Θα ακούγεται καλά ο Μάνος, ο Απόστολος, η Αθηνά και ο Συμεών; Πόσοι χωράνε ταυτόχρονα μέσα στο μικρό κελί του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη, στην εκκλησία των Αγίων Αναργύρων; Πώς -κυρι-

ότερο όλων- καταφέρνουμε να υπερβούμε τους εξωτερικούς παράγοντες και να μείνουμε πιστοί στην ατμόσφαιρα του έργου του Παπαδιαμάντη; Αυτό που δεν είχαμε υπολογίσει αρκετά ήταν τελικά ο ίδιος ο κόσμος κι η επιθυμία του να βιώσει μια διαφορετική θεατρική εμπειρία. Η επιθυμία του να ξεχάσει ότι βρίσκεται στην Αθήνα του 2015 και να ακολουθήσει τα ίχνη του Παπαδιαμάντη. Ενα μεγάλο μάθημα για εμάς, γνωστό ήδη, αλλά όχι βιωμένο αρκετά: αυτός που προτίθεται να πιστέψει κάνει τη μεγάλη διαφορά. «Ο μαστρο-Παύλος αφέθη εις τας φαντασίας του. Σάββατον σήμερον, μεθαύριον παραμονή, την άλλην Χριστούγεννα. Να είχε τουλάχιστον λεπτά διά να αγοράση ένα γαλόπουλο, να κάμει κι αυτός Χριστούγεννα στο σπίτι του, καθώς όλοι». («Τα Χριστούγεννα του τεμπέλη»)

Και είχε όντως κρύο, κι είχε όντως απρόοπτα, και είχε και τραγούδια (Ειρήνη Τζανετουλάκου, Θέμος Σκανδάμης) κι ατμόσφαιρα σχεδόν θρησκευτική και κίνηση και κόσμο. Κι είχε κουβέντες, μελομακάρονα και γνωριμίες και κανένας δεν έφυγε ή τουλάχιστον οι περισσότεροι ακολούθησαν ολόκληρη τη διαδρομή. Κι είχε και μάτια υγρά και σεβασμό και πιο ξεχωριστά από όλα, αγάπη είχε. Μεγάλη αγάπη για τον Αλέξανδρο Παπαδιαμάντη. Γιατί είναι ωραία τελικά να τους διαλέγουμε τους αγίους μας. «Το Ουρανιώ έχυνεν ακόμη δάκρυα, αλλά δάκρυα χαράς. Ο πατήρ της δεν της είχε φέρει ούτε αυγά ούτε μυζήθρες ούτε όρνιθες, αλλά της έφερε το σκληραγωγημένον και θαλασσόδαρτον άτομόν του και της δύο στιβαράς και χελωνοδέρμους χείρας του, δι' ων ηδύνατο ακόμη επί τινα έτη να εργάζηται δι' εαυτόν και δι' αυτήν». («Η υπηρέτρα»)

Ο «Θίασο

Κείμενο: Αννα Τζάκου / Φωτογραφίες: Karol Jarek

ος» σε remake «Δεν μπορείς να εξετάσεις “αντικειμενικά” τα Δεκεμβριανά. [...] Δεν υπάρχει πχ. καμία αμφισβήτηση του γεγονότος ότι αστυνομικοί πυροβόλησαν κατά άοπλων διαδηλωτών στις 3 Δεκεμβρίου στην πλατεία Συντάγματος» Μενέλαος Χαραλαμπίδης, ιστορικός

Η περφόρμανς «Αναπαράσταση» αποτελεί ένα συμμετοχικό παραστατικό συμβάν. Επιτελεί μια in situ αναπαράσταση των γεγονότων του συλλαλητηρίου του ΕΑΜ στις 3 Δεκεμβρίου του 1944, της πρώτης ημέρας των Δεκεμβριανών και για κάποιους του Εμφυλίου Πολέμου. Η περφόρμανς παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στην πλατφόρμα που σχεδίασε και υλοποίησε η Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και επανήλθε στο δημόσιο τοπίο για λίγες μέρες μέσα στον Απρίλιο. Πρόκειται για μια γεωγραφική αναπαράσταση των γεγονότων, για αυτόν τον λόγο λαμβάνει μέρος στην περιοχή μεταξύ της πλατείας Συντάγματος, του Αγνώστου Στρατιώτη και του Εθνικού Kήπου. Με κεντρικό άξονα το σώμα στον χώρο, δημιουργεί ένα πλαίσιο ταύτισης τριών συμβάντων: του ιστορικού, του θεατρικού και του παρόντα χρόνου. Χρησιμοποιεί διαλογιστικές, θεατρικές και κινητικές πρακτικές για να αποδομήσει το αφήγημα του τόπου και να ανασυνθέσει μια εκ νέου ανάγνωση της πραγματικότητας. Μέσα από μια σειρά εννέα σταθμών, περφόρμερ και θεατές προσανατολίζονται στον χώρο ως ενιαίο σώμα και συνθέτουν μια δράση επανοικειοποίησης. Κείμενα, τραγούδια και σωματικές δράσεις συνομιλούν με το συνεχές του χώρου και δημιουργούν μια περιπατητική εμπειρία (ανα-)στοχασμού των τρόπων συσχέτισης του σώματος με το ιστορικό παρόν του. H περφόρμανς ξεκινάει από την Πανεπιστημίου, στο ύψος του μετρό, όπου εξηγείται το παραστατικό πλαίσιο και εισάγονται οι οδηγίες συμμετοχής των θεατών. Οι οδηγίες, με κύρια στοιχεία το περπάτημα και τη σιωπή, έχουν ως στόχο την ανάπτυξη της ενσώματης εμπειρίας του χώρου και το πέρασμα από τον κοινωνικό ψυχολογικό εαυτό στη δημιουργία ενός ενιαίου συλλογικού σώματος (εκείνου των περφόρμερ και των θεατών) μέσα στην πόλη. Το σώμα της περφόρμανς επεξεργάζεται σε ακινησία την αίσθηση ακοής και μια «κινησιολογία» περπατήματος που θα διατηρήσει κατά τη διάρκεια στο αστικό τοπίο (έναρξη). Στο περίπτερο Σταδίου με Περικλέους πάνω στην πλατεία Συντάγματος, μπροστά από τουριστικές απομιμήσεις αρχαιοελληνικών εκθεμάτων, προσδιορίζεται το ιστορικό πλαίσιο της Κατοχής, της Αντίστασης και της απελευθέρωσης και περιγράφεται επιγραμματικά το συμβάν της 3ης Δεκεμβρίου. Ακούγεται το αμερικάνικο φολκ τραγούδι του Οσκαρ Αϊζακ “Hang me,

Aπρί λιος 2016

oh hang me” (πρώτος σταθμός). Πάνω και σε όλη την πλατεία Συντάγματος το σώμα της περφόρμανς δημιουργεί μια κινητική δράση από κοινού. Δίνονται οδηγίες για έναν κινητικό διαλογισμό, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα γεγονότα που έχουν συμβεί στο συγκεκριμένο μέρος από το συλλαλητήριο του '44 μέχρι σήμερα (δεύτερη δράση). Σε ένα σημείο της πλατείας, στο γρασίδι, στήνεται μια εικόνα ξαπλωμένων σωμάτων σε σειρά. Κάθε σώμα έχει από κάτω απλωμένο ένα κεντημένο ύφασμα. Μέσα από την εικόνα, μια γυναίκα σηκώνεται και πλησιάζει. Δίνει μια μαρτυρία από τη συμμετοχή της στα γεγονότα του συλλαλητηρίου. Το κείμενο προέρχεται από την ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου, «Ο θίασος» (τρίτος σταθμός). Μουσικοχορευτικό διάλειμμα με το τραγούδι «Νινόν» απο το Χάπι Ντέι, στα σκαλάκια της πλατείας με φόντο τη Βουλή και με τεχνική πλεϊμπάκ και κασετόφωνο (τέταρτη δράση). Στο πεζοδρόμιο του Αγνώστου Στρατιώτη γίνεται μια δεύτερη μαρτυρία του συλλαλητηρίου απο Χίτη οπλίτη με παράλληλη δράση χωροταξικού προσδιορισμού των νεκρών. Το κείμενο προέρχεται από το επεισόδιο «Ρεπορτάζ χωρίς σύνορα» του Στέλιου Κούλογλου που είναι αφιερωμένο στα Δεκεμβριανά (πέμπτος σταθμός). Στο μετρό Σύνταγμα, στην έξοδο της Βουλής, αναδύεται μέσα από τις κυλιόμενες σκάλες ο «άνθρωπος με τη βαλίτσα». Οδηγεί το σώμα

της περφόρμανς στον Εθνικό κήπο και συγκεκριμένα στη είσοδο του Ζαππείου. Τους μιλά για τον Kωνσταντίνο Πάντζα, ένδοξο αξιωματικό του αντικομουνιστικού αγώνα. Στο πάρκο ανεβαίνει σε βήμα και αγορεύει περί εξουσίας και εξουσιαζόμενου. Το κείμενο προέρχεται απο το βιβλίο του Αρη Φακίνου, «Kλεμμένη ζωή» (έκτος σταθμός). Χάνεται μέσα από τη μακρόστενη πέργκολα του κήπου. Το σώμα της περφόρμανς «σκαπετά» τον άνθρωπο με τη βαλίτσα. Το κοιτάζει μέχρι να χαθεί από το οπτικό του πεδίο (έβδομη δράση). Επιστροφή στις πρακτικές ακοής με ή χωρίς κλειστά μάτια. Το σώμα της περφόρμανς διασχίζει τη μακρόστενη πέργκολα με το κείμενο του Μπουκόφσκι «Η καρδιά που γελά» (όγδοη δράση). Η περφόρμανς λήγει με μία καθιστική διαλογιστική δράση κάτω από τις ουασιγκτόνιες, τα φοινικοειδή δέντρα ύψους 25 μέτρων και ηλικίας 174 ετών, στον Κήπο (ένατος σταθμός-λήξη). Η περφόρμανς επιδιώκει την αποστασιοποιημένη γεωγραφική καταγραφή ενός δημόσιου συμβάντος, ενώ ταυτόχρονα αναζητά την εμπειρική ενσωμάτωσή του στην πραγματικότητα του παρόντος. Χρησιμοποιεί το σώμα ως εργαλείο αρχαιολογικής ανασκαφής του χώρου σε μια διαδικασία όπου η αρχαιολογία συνιστά «την ανακατασκευή του παρελθόντος από τoν επιζώντα υλικό πολιτισμό». Μέσα από τον συμμετοχικό και σωματικό της χαρακτήρα, η περφόρμανς

Aπρί λιος 2016

επιχειρεί να καταστήσει το τετελεσμένο γεγονός ως βίωμα ενός διηνεκούς παρόντος και τα σώματα στον τόπο ως μια ανοιχτή ζώνη ενσυναίσθησης, στοχασμού και επίγνωσης. Στόχος είναι να συσταθεί μια εμπειρική διαλεκτική, όπου το τραυματικό δημόσιο συμβάν ξεπερνά ερμηνείες πόλωσης, συναισθηματισμού και κατηγορητηρίου. Και την ίδια στιγμή να διαμορφωθεί μια εκ νέου μνήμη στο θυμικό υπόστρωμα της πόλης, όχι ως κομμάτι μιας αέναης σύγκρουσης, αλλά ως μια εμπειρία βαθιάς και ονειρικής ενατένισης της ύπαρξής της. Τέλος, με τον τίτλο «Αναπαράσταση» η περφόρμανς επιχειρεί να συνομιλήσει με την πρώτη ταινία του Θεόδωρου Αγγελόπουλου. Στην ταινία ο σκηνοθέτης αναπαριστά τον ιδιωτικό φόνο για να καταδείξει τους κοινωνικούς: «μετανάστευση, ερήμωση, φαλλοκρατία... απάνθρωπη εξουσία». Η περφόρμανς παρουσιάζει ένα δημόσιο έγκλημα για να εξερευνήσει τα σιωπηλά αποτυπώματά του στις ατομικές δράσεις θεώρησης του κόσμου.

Κείμενο: Νικόλαος Μπάρδης

Aπρί λιος 2016

Οι προστάτες της street art

Περπατώντας κεντρικά στα στενά της πρωτεύουσας, μπορεί κανείς να διαπιστώσει την ύπαρξη πολυάριθμων γκραφίτι και άλλων καλλιτεχνικών εξωτερικεύσεων στον δημόσιο χώρο. Ανάμεσα στις ψηλές πολυκατοικίες και την τσιμεντένια ρουτίνα ξεδιπλώνονται μπροστά στα μάτια των περαστικών ζωγραφιές που διηγούνται μία ιστορία και αποκαλύπτουν ένα μυστικό ή έναν πόνο. Η ζωή αποτυπώνεται στους τοίχους με σχήματα και χρώματα, αναπτύσσοντας έναν αέναο διάλογο με το χθες, το σήμερα και το αύριο. Κάποιες από αυτές τις ζωγραφιές, μάλιστα, περνούν τόσο ηχηρά μηνύματα, που γίνονται κεντρικό θέμα συζήτησης στα μέσα ενημέρωσης. Η τέχνη των γκραφίτι μπορεί με την ίδια ευκολία να εγείρει είτε θετικές είτε αρνητικές αντιδράσεις από τον κόσμο. Πίσω, όμως, από αυτές τις δημόσια προβαλλόμενες δημιουργίες στην καρδιά του Λεκανοπεδίου υπάρχει μία ομάδα που συντηρεί και προστατεύει μερικά αξιόλογα δείγματα αυτής της καλλιτεχνικής πρωτοβουλίας. Σε μία εκ βαθέων συζήτηση με την Ελευθερία Μαυρομάτη και την Καλλιόπη Ορειάνου, που μίλησαν εκ μέρους των Staco, κουβεντιάσαμε για τις δράσεις της ομάδας, τα έργα τέχνης του δρόμου, τη συντήρησή τους, τα μηνύματα που περνούν στον κόσμο, αλλά και για την υποθάλπουσα εικαστική συνομιλία μεταξύ των καλλιτεχνών. Ποια είναι η Staco team; Η ομάδα Staco (Street art conservators) είναι μια ομάδα φοιτητών και συντηρητών αρχαιοτήτων και έργων τέχνης, που μετρά σχεδόν τέσσερα χρόνια ζωής. Ο σκληρός πυρήνας των Staco αποτελείται από 15 περίπου άτομα, τα οποία δραστηριοποιούνται συστημα-

τικά, σχεδιάζοντας και πραγματοποιώντας τις διάφορες δράσεις. Ομως, υπάρχει και ένας ευρύς κύκλος φίλων και συνεργατών που συμμετέχουν σε αυτές τις δράσεις. Ετσι, κατά καιρούς οργανώνουμε δραστηριότητες στις οποίες έχουν τη δυνατότητα να συμμετέχουν και οι φίλοι των Staco, που όπως φαίνεται είναι πολλοί! Ο σκοπός της ομάδας Staco εμπεριέχεται στο όνομά μας: Street art conservators, δηλαδή συντηρητές των έργων τέχνης του δρόμου. Πιο αναλυτικά, ασχολούμαστε με την καταγραφή, την τεκμηρίωση, τη μελέτη, τη συντήρηση και γενικότερα με την προστασία των έργων τέχνης του δρόμου - προς το παρόν, κυρίως των έργων που βρίσκονται στις περιοχές της Αθήνας και του Μπρίστολ, καθώς ένα ιδρυτικό μέλος μας έχει εγκατασταθεί εκεί και παρακολουθεί την εξέλιξη των έργων τέχνης του δρόμου. Στο μέλλον, ευελπιστούμε να επεκταθούμε και σε άλλες περιοχές που υπάρχει ενδιαφέρον υλικό και ανθρώπινο δυναμικό για να στηρίξει την προσπάθειά μας. Βασική επιδίωξη των Staco είναι η διάσωση και η μικρή παράταση της ζωής των έργων τέχνης του δρόμου που κρίνουμε πως έχουν καλλιτεχνική ή ιστορική αξία. Αναφερόμαστε σε «μικρή παράταση της ζωής» τους, καθώς πρόκειται για μια μορφή καλλιτεχνικής δημιουργίας απολύτως εκτεθειμένης, τόσο ως προς τις περιβαλλοντικές συνθήκες, όσο και ως προς τον ανθρώπινο παράγοντα φθοράς. Ποια είναι η μέχρι τώρα δράση σας; Αρχικός σκοπός της ομάδας ήταν η καταγραφή, η τεκμηρίωση και η αξιολόγηση της κατάστασης διατήρησης των έργων τέχνης του δρόμου και στη συνέχεια η εφαρμογή μεθόδων συντήρησης που θα παρατείνουν, έστω και για λίγο, τον χρόνο ζωής τους. Πέρα όμως από το κομμάτι της συντήρησης, οι Staco

επιθυμούμε να ενημερώσουμε το ευρύτερο κοινό για θέματα που αφορούν στη street art, διοργανώνοντας εκπαιδευτικές δράσεις: από βόλτες περιήγησης σε περιοχές με αξιόλογα έργα τέχνης του δρόμου, μέχρι εκπαιδευτικά προγράμματα σε σχολεία, στα οποία παρουσιάζουμε την ιστορία του γκραφίτι και διάφορες τεχνικές και υλικά κατασκευής έργων τέχνης του δρόμου, δίνοντας στους μαθητές ένα ερέθισμα, παράλληλα με την καλλιτεχνική παιδεία που μπορεί να αναπτύσσεται στο σχολείο και το σπίτι, ώστε να διαμορφώσουν άποψη για την τέχνη του δρόμου, με όποια μορφή κι αν εμφανίζεται αυτή. Τι σημαίνουν τα έργα τέχνης του δρόμου για εσάς; Για την ομάδα των Staco τα έργα τέχνης του δρόμου αποτελούν αντικείμενο μελέτης. Τα υλικά από τα οποία είναι κατασκευασμένα τα έργα, το υπόστρωμα και το υποστήριγμα όπου έχουν τοποθετηθεί, οι μέθοδοι και οι τεχνικές των καλλιτεχνών (πχ. σπρέι, stickers, στένσιλ, μαρκαδόροι, εκτυπωμένο εκ των προτέρων χαρτί), το περιβάλλον διατήρησής τους, οι παράγοντες φθοράς και η παθολογία τους. Επομένως, η αντιμετώπισή μας απέναντί τους είναι όσο το δυνατόν πιο επιστημονική και επαγγελματική. Αν, μάλιστα, σκεφτούμε ότι οι αισθητικές αξίες και οι προσωπικές πεποιθήσεις που έχει το κάθε μέλος μας δεν ταυτίζονται πάντα... Ομως, εκτός της ευκαιρίας που μας δίνεται ώστε να επιλύσουμε σύνθετα και πρακτικά ζητήματα και να επεκτείνουμε την εμπειρία και τη γνώση μας, τα έργα τέχνης του δρόμου είναι για εμάς και ψυχαγωγία με την τυπική ετοιμολογία της λέξης. Διότι, καθώς διατηρούμε αυτά τα τυπικά απροστάτευτα έργα, εμβαθύνουμε στο αντικείμενο που μας ενδιαφέρει και ταυτόχρονα εκπαιδευόμαστε στη συμμετοχική δράση και τη συνεργασία.

Μπορείτε, από τις διάφορες ζωγραφιές που βλέπετε σε τοίχους να υπάρχουν διάσπαρτες στο Λεκανοπέδιο, να μας πείτε ποια είναι η ψυχοσύνθεση του κόσμου που αντικατοπτρίζεται μέσα από αυτές; Οπωσδήποτε οι καλλιτέχνες φέρνουν το αποτύπωμα των βιωμάτων τους και της εποχής τους, αντικατοπτρίζουν σκέψεις, εικόνες και προβληματισμούς. Τα έργα τέχνης του δρόμου αντανακλούν απόψεις πολιτικές, κοινωνικές, συναισθηματικές, την άποψη και την κριτική απέναντι σε ένα γεγονός που απασχολεί την κοινωνία. Μπορεί επίσης να διατυπώνονται διαφορετικές ανάγκες και προβληματισμοί. Για κάποιους η τέχνη του δρόμου σημαίνει δημιουργία, για άλλους αντίσταση. Σε ιστορικά φορτισμένες περιοχές, αλλά και σε άλλες, φαίνεται να αναπτύσσεται μια εικαστική συνομιλία μεταξύ των καλλιτεχνών. Αυτό που σίγουρα διακρίνουμε όλοι όταν κάνουμε βόλτα στην Αθήνα της κρίσης είναι ότι η street art σχολιάζει και παίρνει θέση σε αυτά που συμβαίνουν. Με αυτό ως δεδομένο μπορούμε να υποθέσουμε ότι η ψυχοσύνθεσή τους είναι ενεργητική και μαχητική. Τι μηνύματα περνούν συνήθως τα γκραφίτι; Υπάρχει μεγάλη ποικιλία μηνυμάτων. Τα έργα τέχνης του δρόμου μπορεί να αντλούν τα θέματά τους από την επικαιρότητα και την πολιτική ή μπορεί να είναι περισσότερο βιωματικά και υπαρξιακά. Υπάρχουν και τα έργα που γίνονται με πιο διακοσμητική διάθεση, σε χώρους δημόσιους ή σε κεντρικά σημεία του πολεοδομικού ιστού της πόλης, κάποιες φορές με τη σύμφωνη γνώμη των ιδιοκτητών ή υπό τη σκέπη δημόσιων φορέων ή και το αντίθετο, δηλαδή έργα που επιδιώκουν να σοκάρουν και να προκαλέσουν την κοινή γνώμη χρησιμοποιώντας τον δημόσιο χώρο ως χώρο έκφρασης και κοινό χώρο δράσης. Τα γκραφίτι αποτελούν αναμφισβήτητα μία μορφή τέχνης, αλλά συχνά εγείρουν αντιδράσεις, όταν γίνονται πάνω σε ιστορικά-νεοκλασικά κτίρια. Για παράδειγμα αναφέρω το περιστατικό με το Πολυτεχνείο. Ποια είναι η δική σας άποψη γι' αυτό το θέμα; Πιστεύετε ότι θα πρέπει σαν δραστηριότητα να περιορίζεται σε συγκεκριμένες περιοχές και χώρους και κάτω από ιδιαίτερες συνθήκες; Προσβάλλουν ενίοτε τα γκραφίτι τη γοητεία μιας περιοχής; Η ομάδα μας αποτελείται κατά κύριο λόγο από συντηρητές έργων τέχνης. Ενα από τα βασικά μας μέλη είναι αρχαιολόγος και γενικά αρκετοί από τους φίλους των Staco είναι επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε υπηρεσίες προστασίας αρχαιοτήτων και μνημείων. Ετσι, προφανώς δεν ενθαρρύνουμε τη δημιουργία γκραφίτι σε ιστορικά κτίρια, μνημεία, αρχαιολογικούς χώρους και ιστορικούς τόπους, που προστατεύονται από τον αρχαιολογικό νόμο και φυ-

σικά δεν τα συντηρούμε. Από εκεί και πέρα, δεν πρέπει να μας διαφεύγει το γεγονός ότι το γκραφίτι είναι μια τέχνη με έντονο εν μέρει το στοιχείο της παρανομίας, της αντίδρασης και της αμφισβήτησης. Είναι λεπτές οι ισορροπίες. Και ως προς την αισθητική, υπάρχουν περιπτώσεις που τα γκραφίτι αλλοιώνουν τη γοητεία και την αισθητική μιας περιοχής, ενώ σε άλλες συμβάλλουν στην ανάδειξή της, γίνονται σήμα κατατεθέν και αρκετές φορές πόλος έλξης επισκεπτών και τουριστών, οι οποίοι καταφθάνουν ειδικά για να τα θαυμάσουν από κοντά! Δώστε μας συνοπτικά την ιστορία του γκραφίτι. Μπορούμε να αναφέρουμε ενδεικτικά κάποια ιστορικά σημεία, καθώς τα έργα τέχνης του δρόμου και το γκραφίτι συναντώνται στις ημέρες μας, αν και έχουν μια παράλληλη πορεία στον χρόνο, που αναπτύσσεται διαφορετικά σε κάθε περιοχή και σε κάθε εποχή. Λέγοντας γκραφίτι κάποιες φορές εννοούμε τη street art και τη δημόσια τοιχογραφία. Η τέχνη των γκραφίτι εμφανίζεται από την αρχαιότητα. Δημιουργείται από την ανάγκη του ανθρώπου για έκφραση και αναφέρεται σε επιγραφές και σχέδια που γίνονται σε δομικά στοιχεία κτιρίων και στοιχεία του φυσικού τοπίου (πέτρες, βράχους) από τον οποιοδήποτε άνθρωπο. Είναι η τέχνη των ανθρώπων που στην επίσημη ιστορία δεν έχουν φωνή (σκλάβοι, παιδιά, γυναίκες). Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν τα πετρογλυφικά -χαράγματα- στον ελλαδικό και ευρωπαϊκό χώρο (Παγγαίο όρος στο Κρυονέρι Καβάλας, Πυρηναία όρη, σπήλαιο της Αλταμίρας στην Ιταλία, σπήλαιο Λασκό στη Γαλλία), αλλά και σε άλλα μέρη ανά τον κόσμο. Στα μνημεία της Αιγύπτου διασώζονται γκραφίτι δημιουργημένα από τους εργάτες-δούλους. Γνωστά είναι επίσης τα χαράγματα στις κατακόμβες της Ρώμης. Η έκρηξη του Βεζούβιου και η κάλυψη της πόλης της Πομπηίας με τέφρα έσωσε τα χαράγματα στους τοίχους, που ήταν καθημερινά λατινικά, προσβολές, μαγικές ρήσεις, δηλώσεις αγάπης ή πολιτικά συνθήματα. Το κείμενο σε δομικό στοιχείο παρακείμενο στην κεντρική οδό της αρχαίας Εφέσου, που διαφημίζει τις ενέργειες που πρέπει να κάνει κάποιος για να βρει έναν εραστή. Χαρακτηριστικά είναι τα χαράγματα στον Κεραμεικό, στον Παρθενώνα και στις βυζαντινές εκκλησίες. Δεν μπορούμε να μην αναφέρουμε τους μουραλίστας του Μεξικού, στις αρχές του 20ού αιώνα, και τα γκραφίτι της Νέας Υόρκης γύρω στα 1950-1960, οπότε ξεκινά η σύγχρονη μορφή των έργων τέχνης του δρόμου, η οποία εξαπλώνεται πολύ εύκολα, με τη χρήση μαρκαδόρων και σπρέι. Αρχικά, οι νεαροί καλλιτέχνες ζωγραφίζουν αυτοκίνητα και βαγόνια και αργότερα η τέχνη μεταφέρεται στους τοίχους των κτιρίων. Σήμερα έχει εξαπλωθεί σε όλο τον κόσμο. Στεκόμα-

Aπρί λιος 2016

στε ιστορικά στη δεκαετία του 1960, στο τείχος του Βερολίνου, και στην τελευταία εικοσαετία που οι εικαστικές παρεμβάσεις στον αστικό ιστό αποτελούν πλέον χαρακτηριστικό της τέχνης. Ανάμεσα στους καλλιτέχνες υπάρχουν αναγνωρίσιμα ονόματα που δραστηριοποιούνται σε πόλεις του κόσμου και τα έργα τους, ιδιαίτερα μέσω του διαδικτύου, γίνονται γνωστά παγκοσμίως. Ποια είναι η αγαπημένη σας περιοχή με γκραφίτι στο Κέντρο για δραστηριοποίηση; Συνήθως η ομάδα δραστηριοποιείται στο κέντρο της Αθήνας, στις περιοχές του Ψυρρή και του Μεταξουργείου, στο Μοναστηράκι και την Πλάκα. Επίσης, στην ευρύτερη περιοχή των Εξαρχείων. Η επιλογή της περιοχής γίνεται με γνώμονα την προσβασιμότητα και την ασφάλεια των μελών της ομάδας, με προτίμηση τις περιοχές όπου δραστηριοποιείται μεγάλος αριθμός καλλιτεχνών και όπου μπορούμε κατά τη διάρκεια της βόλτας να εντοπίσουμε αρκετά και διαφορετικά έργα. Ακόμη, σε δρόμους με έργα που έχουμε «υιοθετήσει», έχουμε δηλαδή αναγνωρίσει την καλλιτεχνική ή ιστορική τους αξία και τα έχουμε, ενδεχομένως, συντηρήσει, επιδιώκουμε επαναληπτικές βόλτες, με σκοπό να διαπιστώσουμε την εξέλιξη του έργου, τυχόν νέες φθορές, ακόμη και την ύπαρξή του ή το πάτημά του από άλλους καλλιτέχνες. Θέλω να μου αναφέρετε ένα καλό και ένα κακό σημείο στην τέχνη των γκραφίτι. Θετική θεωρείται η αισθητική βελτίωση του πολεοδομικού ιστού της πόλης μέσω των έργων τέχνης του δρόμου, η αναβάθμιση των κτιρίων ή μιας περιοχής με έργα τέχνης, η επικοινωνία των καλλιτεχνών μεταξύ τους, αλλά και με τους κατοίκους της πόλης. Αρνητική θεωρείται η αδιάκριτη επέμβαση, ο βανδαλισμός της ιστορίας και η ισοπέδωση των αξιών στο όνομα του νεωτερισμού και της αντίδρασης. Ποια είναι η άποψή σας για την τέχνη στη σύγχρονη πόλη; Οι τέχνες σήμερα παρουσιάζουν μεγάλη εξωστρέφεια και εμφανίζονται παντού, σε αίθουσες τέχνης, αλλά και έξω από τυπικούς χώρους έκθεσης. Στις μέρες μας οι street artists φαίνεται να χρησιμοποιούν όλη την πόλη σαν μια ανοιχτή γκαλερί και είναι πολύ ενδιαφέρον ότι υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης από όλους, όλες τις ώρες της ημέρας. Οι Staco δραστηριοποιούνται για τη διατήρηση των έργων αυτών, ψηφίδων στο πολύχρωμο ψηφιδωτό της πόλης, δίνοντας τη δυνατότητα σε ακόμα περισσότερους ανθρώπους να δουν, να προβληματιστούν ή να θαυμάσουν την τέχνη σε ανοικτό και δημόσιο χώρο.

21ος Αιώνας

Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης

Ανέμελες βόλτες

Ινσέψιο

Η αγορά των ηλεκτρικών ποδηλάτων συνεχίζει να αναπτύσσεται, προσφέροντάς μας όμορφα μοντέλα υψηλών επιδόσεων. Οπως το FLUX, που κυκλοφορεί αυτή την περίοδο στο Indiegogo με τρία διαθέσιμα μοντέλα. Τα ποδήλατα χρησιμοποιούν τις ίδιες μπαταρίες που χρησιμοποιούνται στο Model S της Tesla (και μπορούν μέσω USB να φορτίσουν και το κινητό σου), οι οποίες σου εξασφαλίζουν αυτονομία έως 74 χλμ. χωρίς να χρειαστεί να κά-

νεις ούτε μία πεταλιά. Διαθέτουν κινητήρα 250 W που σου εξασφαλίζουν τη δύναμη που χρειάζεσαι. Ιδιαίτερα γοητευτική είναι και η LCD οθόνη τους, που δείχνει πληροφορίες όπως η απόσταση που έχεις διανύσει, η ταχύτητά σου και η μπαταρία που σου απομένει.

Σωστή στάση

Σεληνιάστηκες;

Οριακά νόμιμο

Ολοι έχουμε κάποιον δικό μας που μας έχει πει «μην καμπουριάζεις». Αμέσως διορθώνουμε τη στάση του σώματός μας, αλλά μετά από λίγο το ξεχνάμε και επιστρέφουμε στην αρχική, λάθος στάση που έχουμε συνηθίσει. Το Posture είναι ένα wearable που φιλοδοξεί να σε βοηθήσει να ξεφορτωθείς δια παντός το καμπούριασμα. Αποτελείται από δύο ιμάντες που φοριούνται ακριβώς όπως αυτοί μίας τσάντας πλάτης. Ευθυγραμμίζει και υποστηρίζει τη σπονδυλική στήλη και τους ώμους σου για να μην καμπουριάζεις. Παράλληλα, συνοδεύεται από ένα app, το οποίο κάνει το smartphone σου να δονείται μόλις αποκτάς λάθος στάση. Η εφαρμογή σού υπενθυμίζει επίσης πότε πρέπει να κάνεις διάλειμμα από τη δουλειά σου και να κινηθείς λίγο, ενώ ταυτόχρονα καταγράφει όλες τις κινήσεις σου και σε ενημερώνει σχετικά.

Σε γοητεύει η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού; Τώρα πια μπορείς να τη βλέπεις όποτε θέλεις και μάλιστα τρισδιάστατη. Το MOON είναι η πρώτη σεληνιακή σφαίρα που χρησιμοποιεί τα τοπογραφικά στοιχεία της αποστολής Lunar Reconnaissance Orbiter της NASA για να αναπαραστήσει με απόλυτη ακρίβεια την επιφάνεια του δορυφόρου της Γης. Ετσι, το MOON είναι μία ρέπλικα του φεγγαριού σε κλίμακα 1/20 εκατ. ή 1/11,5 εκατ. (διατίθενται δύο μοντέλα) που περιλαμβάνει στο ανάγλυφό της όλους τους κρατήρες, τα βουνά και τις χαράδρες της Σελήνης. Επίσης, διαθέτει έναν δακτύλιο από LED (ο ήλιος) που κινείται γύρω του, φωτίζοντας συνεχώς την επιφάνεια της Σελήνης που «βλέπει» τον Ηλιο σε πραγματικό χρόνο, αναπαριστώντας τις φάσεις της Σελήνης όπως φαίνονται από τον πλανήτη μας. Παράλληλα, σου δίνεται η δυνατότητα να εξερευνήσεις συγκεκριμένες φάσεις της Σελήνης, απλά περιστρέφοντας τον δακτύλιο των LED, ή να δεις σε μόλις 30 δευτερόλεπτα την ολοκλήρωση ενός συνοδικού μήνα.

Η αλήθεια είναι ότι δεν περίμενα από έναν Καναδό να κυκλοφορήσει ένα προϊόν που κινείται στα όρια της νομιμότητας και δη στο πεδίο της οδικής ασφάλειας. Αλλά να ‘μαστε! Το TrapTap είναι μία απλή, μικρή και ασύρματη συσκευή που προσαρμόζεται πάνω στο ταμπλό του αυτοκινήτου σου προκειμένου να σε προειδοποιεί εγκαίρως για τα μπλόκα της τροχαίας για τον έλεγχο της υπερβολικής ταχύτητας, για την ύπαρξη καμερών ελέγχου κυκλοφορίας, καθώς και για το πότε προσεγγίζεις περιοχές με σχολεία. Και, βεβαίως, σε ενημερώνει ανά πάσα στιγμή για το όριο ταχύτητας. Σύμφωνα με τον δημιουργό του, Μπράις Νορθ, η συσκευή δεν είναι ανιχνευτής ραντάρ, επομένως είναι σύννομη (τουλάχιστον στη Βόρεια Αμερική), και λειτουργεί ως χρήσιμος συνεπιβάτης που σε προειδοποιεί για τις παγίδες του Νόμου. Ο κατασκευαστής ισχυρίζεται επίσης ότι έχει χαρτογραφήσει τις κάμερες κυκλοφορίες και τις ζώνες σχολείων σε περισσότερες από 60 χώρες, συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας, ενώ οι χρήστες καλούνται να καταγράψουν μόνοι τους τα μπλόκα στην πόλη τους. Ετοιμος για το αυτόφωρο;

http://kck.st/262CXGO

http://kck.st/1ScX6jV

Αυτό είναι ένα προϊόν για premium καταναλωτές. Ο Κύπριος Στέλιος Μουσάρης ενθουσιάστηκε με την ταινία “Inception” και εμπνεύστηκε από αυτή για να κατασκευάσει ένα πανέμορφο τραπεζάκι. Το Wave City αποτελείται από ξύλο, ατσάλι και 3D εκτυπωμένα στοιχεία και αναπαριστά την εντυπωσιακή σκηνή που μία ολόκληρη πόλη διπλώνει προς τα μέσα. Η τιμή του φτάνει δυστυχώς τα 6.500 ευρώ.

http://bit.ly/23FlK7z http://bit.ly/1RwdVZN

http://kck.st/1XE6G32

Κομμένη η κάπνα Είσαι θεριακλής, το καταλαβαίνουμε. Ομως και εσύ πρέπει να καταλάβεις ότι δεν αντέχουμε την τσιγαρίλα, για αυτό κάνε κάτι για αυτό! Αν δεν μπορείς να κόψεις το κάπνισμα, μπορείς να ελαττώσεις την κάπνα και τις δυσάρεστες μυρωδιές χάρη στο Sploofy. Εσύ απλά φυσάς τον καπνό πάνω του και αυτό σαν απορροφητήρας τραβάει έως το 99% της κάπνας. http://amzn.to/1VxDvl3

Απρίλιος 2016

Πολυμορφική κούπα Δεν έχεις αποφασίσει εάν θέλεις το ρόφημά σου να είναι κρύο ή ζεστό; Κανένα πρόβλημα. Υπάρχει μία έξυπνη κούπα που μπορεί να κάνει και τα δύο. Το Yecup 365 μπορεί να ρυθμίσει κατά το δοκούν τη θερμοκρασία του ροφήματός σου. Εσύ απλά δίνεις την εντολή μέσα από το app του γκάτζετ, το οποίο σε ενημερώνει μόλις το τσάι ή ο καφές σου έχει φτάσει στην επιθυμητή θερμοκρασία. Η ταχύτητα με την οποία λειτουργεί το Yecup 365 διπλασιάζεται, μάλιστα, μόλις η κούπα συνδεθεί με τον αναπτήρα του αυτοκινήτου σου. Τέλος, επειδή έχει ισχυρή μπαταρία, η κούπα σου μπορεί να λειτουργήσει και ως power bank, φορτίζοντας το κινητό ή το tablet σου. http://bit.ly/1olKCxZ

Η τέχνη της ζυθοποιίας

Απάντηση στα drones

Για ψαγμένους σκύλους

Αν δεν έχεις πτοηθεί από την τελευταία διαφημιστική καμπάνια γνωστής μπίρας και θέλεις να φτιάξεις και εσύ τη δική σου μικρή ζυθοποιία, τότε το Artbrew θα σε βάλει στη σωστή σειρά. Πρόκειται για μία συσκευή που θυμίζει κάπως επαγγελματική εσπρεσιέρα και με κάποιο τρόπο λειτουργεί ως μία τέτοια. Εσύ απλά επιλέγεις το είδος της μπίρας που θέλεις να ετοιμάσει η συσκευή ανάμεσα στις προεπιλογές της ή δημιουργείς τη δική σου συνταγή μέσω του ειδικού app. Στη συνέχεια, προσθέτεις το προπαρασκευασμένο μείγμα που σου έχει ετοιμάσει ο κατασκευαστής του Artbrew (έχεις ακόμη τη δυνατότητα να προσθέσεις τα δικά σου υλικά) και ένα δοχείο με νερό. Πατάς το κουμπί start και όλα τα άλλα θα τα κάνει ο μίνι ζυθοποιός σου, ο οποίος θα έχει ετοιμάσει την μπίρα σου σε μία έως τρεις εβδομάδες. Το δοχείο παραγωγής της μπίρας είναι διαφανές και σου επιτρέπει να ελέγχεις τη διαδικασία από την αρχή μέχρι το τέλος, ενώ και το app σου δίνει πληροφορίες για την πορεία της παραγωγής.

Για ορισμένους, το Birdie μπορεί να τους θυμίζει ηχητικά το βιβλίο του Ουίλιαμ Γουόρτον. Οι πιο geeks μπορούν να το συνδέσουν με κάτι άλλο: μία εναλλακτική συσκευή απέναντι στα drones, η οποία σου επιτρέπει να κάνεις την GoPro κάμερά σου να πετάξει σε μεγάλα ύψη. To Birdie, καρπός έμπνευσης μίας startup από την Ουρουγουάη (αμ, πώς…), θυμίζει αερόστατο… τσέπης. Αποτελείται από μία βάση με ελαστικό πλαίσιο όπου προσαρμόζεις την κάμερά σου και έξι βραχίονες που συνδέουν τη βάση με μία υφασμάτινη λωρίδα. Οσο για το πώς θα το χρησιμοποιήσεις; Προσαρμόζεις την GoPro σου στη βάση και πετάς το Birdie ψηλά. Αυτό θα αρχίζει σιγά σιγά να ξαναπέφτει στο έδαφος, επιτρέποντας στην κάμερά σου να τραβήξει αρκετές εναέριες φωτογραφίες. Πρόκειται ασφαλώς για το… drone των φτωχών, καθώς κοστίζει μόλις 35 δολάρια.

Εξυπνα κολάρα κυκλοφορούν πλέον πολλά. Η τελευταία πρόταση στο Kickstarter ακούει στο όνομα KYON και είναι το πιο λεπτό έξυπνο κολάρο που κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή στην αγορά. Διαθέτει ενσωματωμένο GPS, καθώς και μία οθόνη LED που δείχνει σε πραγματικό χρόνο τι χρειάζεται ο τετράποδος φίλος σου. Για παράδειγμα, αν κάνει πολλή ζέστη, θα εμφανιστεί το μήνυμα “I’m hot”, για να μεταφέρεις το κατοικίδιό σου σε ένα πιο δροσερό μέρος. Ιδιαίτερα εντυπωσιακή είναι και η λειτουργία Pacifier, με την οποία εκπέμπεται ένας ήχος υψηλής συχνότητας που θα βοηθήσει να αποτραπούν πιθανοί καβγάδες με άλλους σκύλους, αλλά και μία άλλη λειτουργία, η οποία επίσης εκπέμπει έναν ήχο που μπορεί να κάνει τον φίλο σου να σταματήσει να γαβγίζει.

http://bit.ly/1r0OvdK http://kck.st/1SUo6Vj

http://kck.st/22oPnJJ

Cabaret Voltaire, Κείμενο: Σεβερίν Κλειδωνά

Φέτος συμπληρώνονται εκατό χρόνια από την πρώτη εμφάνιση των ντανταϊστών στη Ζυρίχη και η ήρεμη, καλοκουρδισμένη πόλη του ελβετικού βορρά αναδεικνύει αυτή την επέτειο με πολλές και διαφορετικές εκδηλώσεις αφιερωμένες στο πιο αναρχικό από τα καλλιτεχνικά κινήματα του 20ού αιώνα. Το Cabaret Voltaire, το μέρος απ’ όπου ξεκίνησε το Νταντά, ξεχωρίζει ως ο «τιμώμενος χώρος» καλλιτεχνικού και ιστορικού ενδιαφέροντος. Στο ανηφορικό κέντρο της παλιάς πλακόστρωτης πόλης, στην οδό Spiegelgasse 1, στον χώρο μιας παλιάς ταβέρνας, ο Χούγκο Μπαλ, ποιητής, μουσικός και θεατρικός παραγωγός και η σύντροφός του, Εμιλι Χένινγκς, επίσης ιδιαίτερη περίπτωση ποιήτριας και χορεύτριας, αποφασίζουν να στήσουν ένα καλλιτεχνικό βήμα για τους περιφερόμενους καλλιτέχνες της πόλης, εμιγκρέδες οι περισσότεροι που είχαν βρει καταφύγιο στην ουδέτερη Ελβετία κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Μπαλ ονομάζει το κλαμπ, Cabaret Voltaire, (φόρος τιμής στον Γάλλο φιλόσοφο ή μήπως ένα ακόμα λογοπαίγνιο;) και με ανοιχτή πρόσκληση στις εφημερίδες αναζητά συνοδοιπόρους πρόθυμους να μετατρέψουν τα αρνητικά συναισθήματα για την καταστροφικότητα του πολέμου σε καλλιτεχνική και πολιτική αμφισβήτηση. Η ανταπόκριση είναι άμεση: ο Τριστάν Τζαρά, συγγραφέας και ποιητής, και ο Μαρσέλ Ζανκό, αρχιτέκτονας και ποιητής, καταφτάνουν από τους πρώτους και, ανοίγοντας ένα λεξικό σε τυχαία σελίδα -λέει ο αστικός μύθος-, επιλέγουν το όνομα Dada για το κίνημά τους. Το ημερολόγιο δείχνει 8 Φεβρουαρίου 1916. Στον ίδιο δρόμο, λίγα μέτρα πιο κάτω, την ίδια ακριβώς εποχή, ένας άλλος αυτοεξόριστος προετοιμάζει κρυφά κάτι μεγάλο. Το όνομά του είναι Βλαντίμιρ Ιλίτς Ουλιάνωφ και «Λένιν» ένα από τα επαναστατικά του ψευδώνυμα. Το Cabaret Voltaire γίνεται το άντρο της απόλυτης πρόκλησης, όπου διοργανώνονται τα πιο αλλόκοτα και ανατρεπτικά event, όπως απαγγελίες αφηρημένης ποίησης υπό θορυβώδη μουσικά εφέ, αναγνώσεις λογοτεχνικών κειμένων χωρίς κανένα απολύτως νόημα, αυ-

τοσχεδιαστικά δρώμενα με χορό και κίνηση. Οι ντανταϊστές είναι οι πρώτοι περφόρμερ στην ιστορία της τέχνης και το Cabaret Voltaire γίνεται η σκηνή τους. Στο Cabaret Voltaire η καλλιτεχνική αμφισβήτηση συναντά την πολιτική κριτική και σάτιρα και το παιχνίδι τους γίνεται ένα. Με διακηρύξεις, περιοδικά και μανιφέστα, με μαζικές διαμαρτυρίες και συγκεντρώσεις, οι ντανταϊστές απορρίπτουν κάθε ίχνος λογικής, αρνούνται όλα τα ιδεολογικά βάρη, επιζητούν την πλήρη ρήξη με όλες τις συμβάσεις. Εντωμεταξύ, τα χρόνια γρήγορα περνούν, ο πόλεμος τελείωσε και ο Ντανταϊσμός άνοιξε τα φτερά του και πέταξε από το στενό δρομάκι του Νίντερντορφ σε πολλές χώρες της Ευρώπης, έφτασε μέχρι την Αμερική, ενώ στο Παρίσι, ο Μπρετόν και ο Αραγκόν υποδέχτηκαν τον Τζαρά σχεδόν σαν Μεσσία. Οι διαφωνίες, όμως, σχετικά με την εξέλιξη του κινήματος δεν θ’ αργήσουν να εκδηλωθούν και κάπου εκεί το Νταντά θα διαλυθεί, έχοντας διαγράψει μια σύντομη, αλλά τόσο ιδιαίτερη τροχιά στην ιστορία της τέχνης και αφήνοντας πολύ έντονο το στίγμα του στον σουρρεαλισμό και σε όλα τα μετάπειτα ρεύματα της αβάν-γκαρντ. Το Cabaret Voltaire, ως λίκνο του Ντανταϊσμού και ιστορικό τοπόσημο της Ζυρίχης, ακολουθεί τη δική

του διαδρομή στο χρόνο. Το 2001 πέρασε στην ιδιοκτησία της ασφαλιστικής εταιρείας Swiss Life, η οποία σχεδίαζε την ανακατασκευή του κτιρίου για να δημιουργήσει πολυτελή διαμερίσματα στους ορόφους και ένα μεγάλο φαρμακείο στο ισόγειο. Το σχέδιο όμως τελικά δεν προχώρησε: το 2002 γίνεται κατάληψη του κτιρίου από καλλιτέχνες της πόλης, οι οποίοι διαμαρτύρονται για την εμπορική εκμετάλλευση του χώρου, αυτοπροσδιορίζονται ως νεο-ντανταϊστές και με τα πάρτι και τις καλλιτεχνικές τους περφόρμανς επί εννέα εβδομάδες δημιουργούν αίσθηση σε αυτή την κεντρική και πανάκριβη συνοικία του κέντρου της πόλης. Η γενικότερη αντίδραση που δημιουργείται υπέρ της διατήρησης του Cabaret Voltaire οδηγεί την εταιρεία να κάνει ένα βήμα πίσω, ζητώντας από τον δήμο μια ρεαλιστική πρόταση για το μέλλον και την αξιοποίηση του χώρου. Η συμβιβαστική λύση βρίσκεται με την ίδρυση μιας αστικής μη κερδοσκοπικής εταιρείας που αναλαμβάνει την επαναλειτουργία του ως πολιτιστικού χώρου, ενώ η χρηματοδότηση καλύπτεται από το Δήμο της Ζυρίχης (καταβάλλει το ενοίκιο, ετήσιου ύψους 315.000 ελβετικών φράγκων) και την ελβετική ωρολογοποιία Swatch (επιδοτεί τη λειτουργία του χώρου με 300.000 ελβετικά φράγκα για χρονικό διάστημα πέντε ετών).

Απρί λιος 2016

100 χρόνια μετά

To Cabaret Voltaire επαναλειτουργεί από το 2004, ανακαινισμένο πολύ διακριτικά (όπως οι Ελβετοί ξέρουν να κάνουν), και διαθέτει χώρο εναλλακτικών πολιτιστικών εκδηλώσεων, μικρό κατάστημα και καφέ-μπαρ, όπου η πατίνα του χρόνου δημιουργεί μια ιδιαίτερη ατμόσφαιρα. Αποτελεί σημείο αναφοράς στην περιήγηση ενός επισκέπτη στο κέντρο της πόλης και ένα από τα λίγα ιστορικό-πολιτιστικά τοπόσημα με ευρύτερο ενδιαφέρον σε μια πόλη που είναι γνωστή πιο πολύ για τα φυσικά της αξιοθέατα, τα βουνά και τη λίμνη της, όπου κανείς μπορεί να κάνει κάθε είδους χειμερινό ή θερινό σπορ… Το θέμα όμως της βιωσιμότητας επανήλθε όταν η Swatch μετά την πενταετία αποχώρησε από το χρηματοδοτικό σχήμα. Τότε αναζωπυρώθηκε ο δημόσιος διάλογος για το μέλλον του Cabaret Voltaire με προεξάρχον το Λαϊκό Κόμμα της Ελβετίας (SVP) να θεωρεί σκάνδαλο τη χρηματοδότηση με δημοτικά χρήματα ενός χώρου για να παρουσιάζει, κατά πρώτον, τέχνη, και, κατά δεύτερον, βλάσφημη τέχνη. Σύμφωνα με τα ελβετικά κοινωνικοπολιτικά ήθη, το ζήτημα τέθηκε σε δημοψήφισμα τον Νοέμβριο του 2008 και κρίθηκε θετικά για το Cabaret Voltaire, αποφασίστηκε δηλαδή η συνέχιση της επιχορήγησής του από το δημοτικό ταμείο για κάποια ακόμα χρόνια.

Ωστόσο, το πρόβλημα της βιωσιμότητας δεν έχει στην ουσία του διευθετηθεί. Πρόσφατα, ενώ η πόλη γιoρτάζει με διάφορες εκδηλώσεις και εκθέσεις τα εκατόχρονα του Νταντά, το SVP επαναφέρει το θέμα της χρηματοδότησης του Cabaret Voltaire τόσο στην οικονομική όσο και στην «ηθική» του διάσταση. Ο καλλιτεχνικός διευθυντής Αντριαν Νοτζ επισημαίνει: «Η επιχορήγηση των 300.000 ελβετικών φράγκων από τη Swatch έχει σταματήσει εδώ και αρκετά χρόνια και τα πολιτιστικά ιδρύματα δεν έχουν πλέον χρήματα για να συνεισφέρουν. Το Νταντά δεν είναι ακριβώς η “καλή εικόνα” που θα ήθελε μια τράπεζα και γενικά οι χορηγίες στο σημερινό οικονομικό κλίμα δεν είναι απλή υπόθεση. Επιπλέον, οι ελβετικές εταιρείες επικεντρώνονται στους Ελβετούς καλλιτέχνες και στην ελβετική δημιουργία. Το Νταντά μπορεί να γεννήθηκε εδώ, αλλά δεν είναι αρκετά ελβετικό». Στον διάλογο σχετικά με το θέμα, υποστηρίζεται ότι η ιδανική λύση είναι να αγοραστεί από ιδιώτη, με τη δέσμευση αυτός να το διατηρήσει ως Cabaret Voltaire και ως χώρο πολιτισμού. Αυτό προϋποθέτει αφενός να δεχτεί η ιδιοκτήτρια εταιρεία να το πουλήσει και αφετέρου να βρεθεί αγοραστής. Και σε τι ποσό υπολογίζεται η συνολική αξία του Cabaret Voltaire ως εμπορική αξία του κτιρίου και ως υπεραξία πολιτισμού; Δεκατρία εκατ. ελβετικά φράγκα (περίπου 11,8 εκατ. ευρώ).

Θα βρεθεί άραγε κάποιος τόσο εύπορος φιλότεχνος; Μπορεί ναι, μπορεί και όχι. Στη χώρα της διεθνούς ουδετερότητας και κέντρο του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος, το χρήμα υπάρχει, αλλά έχει τη δική του αξία. Η προτεσταντική ηθική περί ανταποδοτικότητας και δημόσιας ωφέλειας των επενδύσεων, το ίματζ των τραπεζών και των μετόχων τους, η συνεχής άνοδος των τιμών των ακινήτων στο κέντρο της πόλης είναι αβέβαιες συνθήκες για την επιβίωση του Cabaret Voltaire. Σε κάθε περίπτωση, ακόμα κι αν πλησιάζει το τέλος για το θρυλικό κλαμπ μετά από εκατό χρόνια ζωής, αυτό δεν έχει καμιά φυσικά σημασία για το ίδιο το κίνημα ή την ιστορία της τέχνης («το Νταντά ως καλλιτεχνικό ρεύμα δεν εξαρτάται από έναν συγκεκριμένο χώρο, αλλά στους ανθρώπους αρέσει να ταυτίζουν τα πράγματα με σημεία», όπως λέει ο Αντριαν Νοτζ). Θα είναι, πάντως, χαρακτηριστικό ότι το τέλος έρχεται σε μια εποχή που βασικές συνθήκες της, όπως ο πόλεμος, οι εθνικισμοί, το πανίσχυρο οικονομικό κατεστημένο και η αδιάκοπη τεχνοκρατική ανάπτυξη δεν διαφέρουν πολύ απ’ όσα αμφισβητήθηκαν από τους ντανταϊστές, στις πρώτες αυθόρμητες περφόρμανς στη Ζυρίχη το 1916.

Τa κείμενο δημοσιεύτηκε στο dimartblog.com.

Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης / Φωτογραφία: Δώρα Καλακίδου

Aπρί λιος 2016

Τα... όνειρα της Μάγδας Αν και το όνομά της μου ήταν ήδη γνωστό, η Μάγδα Βαρούχα μπήκε στο ραντάρ μου μόλις πριν από λίγες εβδομάδες, όταν ανακοινώθηκε ότι θα εμφανιστεί στον Σταυρό του Νότου δίπλα σε δύο μουσικούς που εκτιμώ ιδιαίτερα, τον Χρυσόστομο Καραντωνίου και τον Πάνο Παπαϊωάννου. Σιγά σιγά, λοιπόν, όπως εξελισσόταν η… έρευνά μου, διαπίστωσα ότι εκτός από μία φωνή με πάθος και δυνατότητες, η Μάγδα εκφράζει τις ανησυχίες της και μέσα από το κομμάτι της δημιουργίας (στιχουργία και σύνθεση). Ενόψει, μάλιστα, της κυκλοφορίας του πρώτου της προσωπικού δίσκου, κυκλοφόρησε πρόσφατα και το τραγούδι «Αρωμα ξένων», ενώ από τα παλαιότερα τραγούδια της ξεχωρίζουν τα «Ονειρα». Η Μάγδα «κόλλησε» το μικρόβιο της μουσικής από πολύ νωρίς, αν και η ίδια όπως λέει δεν θυμάται ακριβώς πότε: «Ημουν πολύ μικρή όταν η μητέρα μου με έπιασε να τραγουδάω “δεν φταίω εγώ που μεγαλώνω”. Το όμορφο αυτό “μικρόβιο” μάλλον το είχα εκ γενετής και νιώθω πως με το πέρασμα του χρόνου ριζώνει όλο και πιο βαθιά μέσα μου. Εξελίσσεται και ωριμάζει μέρα με τη μέρα και έτσι από “μικρόβιο” γίνεται πηγή ζωής». Οσο για την απόφασή της να ασχοληθεί επαγγελματικά με τη μουσική, αυτό ήλθε σταδιακά. «Δεν βιάστηκα να αποφασίσω ότι η μουσική θα γίνει και επάγγελμα εκτός από απλή αγάπη. Το ένα βήμα έφερνε το άλλο. Δεν ήταν μονόπλευρη απόφαση. Μάλιστα νιώθω πως πρώτα με επέλεξε η μουσική και μετά εγώ εκείνη», αναφέρει χαρακτηριστικά, ενώ στη συνέχεια μιλά με ευγνωμοσύνη για τους δικούς της ανθρώπους που τη στήριξαν σε αυτά τα βήματά της: «Ο κύκλος μου αγάπησε και αγκάλιασε την απόφαση αυτή και με στήριξε από την πρώτη κιόλας μέρα. Αν δεν ήταν στο πλευρό μου η οικογένεια και οι φίλοι μου, δεν θα είχα την ίδια καλλιτεχνική προσωπικότητα. Τους οφείλω πολλά και τους ευχαριστώ». Η Μάγδα δεν αρκείται στην ερμηνεία. Της αρέσει να εκφράζεται και μέσω της δημιουργίας. Τη ρωτάω τι θα διάλεγε ανάμεσα στα δύο. «Ειλικρινά, δεν μπορώ να επιλέξω. Είναι σαν να σου ζητάνε να κόψεις το ένα από τα δυο σου πόδια. Ο συνδυασμός και των δυο φτιάχνουν αυτό που προσπαθώ να χτίσω: την καλλιτεχνική προσωπικότητα της Μάγδας. Για μένα είναι δυο τελείως διαφορετικά πράγματα η ερμηνεία και η δημιουρ-

γία. Το ένα έχει να κάνει με την εξωστρέφεια και την άμεση επικοινωνία· την απελευθέρωση, τη λύτρωση, το ταξίδι. Η δημιουργία, από την άλλη, είναι αποτύπωση των συναισθημάτων με λέξεις σε σειρά βαλμένες και μελωδίες που γεννάει η καρδιά σου. Εμπνευση που σίγουρα κρύβεται μέσα στην εσωστρέφεια ενός ανθρώπου. Γράφεις όσα πιθανόν κρύβεις και από τον ίδιο σου τον εαυτό. Ετσι, τα ονομάζεις τραγούδια και ελευθερώνεσαι. Πώς μπορώ λοιπόν να επιλέξω;» μου απαντά. Η ίδια επιχειρεί να «σπάσει» τα στεγανά της μουσικής, προσπαθώντας να συνδυάσει μεταξύ τους διαφορετικά είδη. Αυτό συμβαίνει γιατί όπως λέει: «Εχω πολλές επιρροές και με αγγίζουν όλες. Είναι στιγμές που δεν μπορώ να επιλέξω ανάμεσα σε ένα ροκ/τζαζ κομμάτι ή σε ένα πεντατονικό. Δεν ξέρω πού κλίνω περισσότερο. Ο,τι με συγκινεί και με ταξιδεύει θέλω απλά να το ακολουθώ, να το στηρίζω και να το εκπροσωπώ. Νομίζω πως καθόλου δεν μου ταιριάζει αυτό που λέμε “εμπορικό” τραγούδι. Το “ελαφρύ”. Επίσης, δεν θα μπορούσα να βγάλω ούτε μια νότα από heavy metal κομμάτι». Και μιλώντας για επιρροές, ενθουσιάστηκα όταν άκουσα πως έχει αδυναμία στην Εϊμι Γουάινχάουζ, μακράν την πιο ταλαντούχα εκπρόσωπο της γενιάς της, που έφυγε τόσο πρόωρα, τόσο άδικα. «Μου αρέσει πολύ η μοναδικότητα. Αγαπάω το ξεχωριστό. Για μένα επιτυχία είναι να γεννάς κάτι καινούργιο. Και αυτό το καινούργιο να είσαι εσύ. Που ασχέτως αν αρέσει σε λίγους ή πολλούς, ξεχωρίζει», μου λέει η Μάγδα, για να προσθέσει: «Ετσι και η Εϊμι, έγραφε όσα ζούσε, έγραφε όσα ήταν. Και είχε τόσο όμορφη χροιά. Είναι από τους λίγους ανθρώπους που είδα αυτό που λέμε “άστρο”. Και με συγκινεί το πόσο ευάλωτος άνθρωπος ήταν. Χωρίς κόμπλεξ, χωρίς ντροπή. Επιπόλαια, όμως, αφέθηκε στην αμαρτία της και χάθηκε». Στις συναυλίες της η νεαρή μουσικός επιλέγει μία ευρεία γκάμα τραγουδιών τρίτων καλλιτεχνών. Θα ακούσει κανείς από το «Δίχτυ» μέχρι τον «Αμλετ της Σελήνης» και «Της Αρνης το νερό» (η ίδια, μάλιστα, έχει αδυναμία στα δύο τελευταία κομμάτια). «Τα κομμάτια που επιλέγουμε στις εμφανίσεις μας έχουν στόχο να κυκλώσουν τη Μάγδα και να αγγίξουν τον κόσμο. Με αυτό εννοώ πως πρέπει από τη μια τα τραγούδια να ταιριάζουν στη φωνή και στο ύφος, αλλά παράλληλα να περνούν και στον κόσμο. Να γινόμαστε ένα, μια παρέα. Δεν είναι εύκολο να συνδυάσεις και τα δυο. Να είσαι ο

εαυτός σου και να ταξιδεύεις τον κόσμο με τις μουσικές σου. Προσπαθούμε όμως», μου υπογραμμίζει. Η Μάγδα έχει συμμετάσχει σε κοινωνικές δράσεις, ενώ έχει υπογράψει και το τραγούδι «Να μου γελάς» για την παράσταση “Stand up for U” για την UNICEF. «Θέλω πολύ να βοηθάω. Με κάνει ευτυχισμένη η δυνατότητα να μπορώ να προσφέρω. Δεν το βλέπω μόνο ως χρέος καλλιτεχνικό, αλλά και ως δική μου ανάγκη. Με ενοχλεί ο κόσμος που κλείνει τα μάτια και την πόρτα του, ενώ μπορεί με μια μικρή κίνηση να προσφέρει τόσα πολλά. Κατανοώ πως ειδικά τα τελευταία χρόνια οι συνθήκες ζωής μας απομακρύνουν και μας αποξενώνουν. Κοιτάμε τον διπλανό με επιφύλαξη και φόβο. Αλλά τι θα μας κοστίσει να είμαστε απλά άνθρωποι;» σχολιάζει. Εκτός από τις εμφανίσεις της στην Αθήνα, βρέθηκε πολλές φορές στην επαρχία για συναυλίες. «Είναι ένας τρόπος να ερχόμαστε κοντά με τον κόσμο που ζει εκτός Αθήνας, ασχέτως αν μας γνωρίζει ή όχι. Θα μας μάθει!» μου αναφέρει χαριτολογώντας και συμπληρώνει: «Καλά είναι τα ηλεκτρονικά μέσα αναπαραγωγής και η τεχνολογία, αλλά για να χτιστεί σωστά μια ανθρώπινη σχέση θέλει επαφή. Και εμείς αυτό επιθυμούμε και επιδιώκουμε. Με τις εμφανίσεις μας καλούμε τον κόσμο να ακούσει και να δει από κοντά τι μπορεί να κερδίσει από εμάς. Θέλουμε να μας αγκαλιάσει. Να δούμε το χαμόγελο στο πρόσωπό του. Να φύγει με ένα συναίσθημα βαθύ, ότι βγήκε κερδισμένος από την επιλογή του να έρθει σε εμάς. Θα συνεχίσουμε τις “εξορμήσεις” μας λοιπόν. Γιατί εκτός των άλλων, κάθε ταξίδι είναι και μια εμπειρία, ένα μάθημα και μια ευκαιρία να γίνουμε καλύτεροι». Αυτή την περίοδο, η Μάγδα ετοιμάζεται για τον πρώτο της δίσκο και προσπαθεί όλα να είναι στην εντέλεια: «Τον προσέχω. Τον προσέχω αρκετά. Θέλω να έχει κάθε κομμάτι του εαυτού μου. Θέλω να με εκπροσωπεί όσα χρόνια και αν περάσουν. Οχι μόνο τα δικά μου τραγούδια, αλλά και των συνεργατών μου. Περνάει από αρκετές φάσεις και πιστεύω πως σύντομα θα μπορώ να μιλάω πιο ανοιχτά για την κυκλοφορία και το περιεχόμενο του». Αυτό είναι μόνο ένα μέρος από τα προσεχή της σχέδια: «Εκτός από τις εμφανίσεις μας στην επαρχία, ετοιμάζουμε και κάποια πραγματάκια στην Αθήνα. Επίσης, οργανώνουμε το καλοκαιρινό μας πρόγραμμα, όπου θα υπάρξουν κάποιες συνεργασίες και συμμετοχές», καταλήγει.

Ηταν Μάιος του 2008 όταν οι Abovo, μία νεανική θεατρική ομάδα που είχε ήδη κατακτήσει τις καρδιές των θεατρόφιλων με τις παραστάσεις της, αποφάσισε να μας συστήσει το πρώτο φεστιβάλ νεανικού θεάτρου στην Ελλάδα. Μία εβδομάδα, στο θέατρο Χώρα τότε, με παραστάσεις των Abovo και άλλων θεατρικών ομάδων της πόλης. Το 1ο Bob Theatre Festival ήταν γεγονός και έμελλε να γράψει τη δική του ιστορία στη θεατρική Αθήνα… «Το… απρόοπτο του 1ου Bob ήταν ότι δεν περιμέναμε να πάει τόσο καλά», μου λέει ο Γιάννης Σαρακατσάνης, ιδρυτικό μέλος των Abovo και του Bob Theatre Festival. «Θυμάμαι την πρώτη μέρα του Φεστιβάλ είχε απεργία το μετρό και οι βενζινοπώλες και λέγαμε “ποιος θα έρθει;”. Και ήρθαν 250 άτομα τελικά. Ξεκίνησε πολύ δυνατά και μάλιστα, επειδή το ταμείο του θεάτρου Χώρα εκείνη την εποχή ήταν και λίγο ανίκανο, έφτανε η ουρά στον από κάτω δρόμο. Είχαμε συνολικά 2.500 θεατές! Δεν το πιστεύαμε!». Η τόσο μεγάλη επιτυχία του 1ου Bob επέβαλε ως αυτονόητη τη συνέχιση του και τα επόμενα χρόνια. Η Μαρία Μπαλούτσου, επίσης μέλος των Abovo, θυμάται χαρακτηριστικά το Bob του 2011, όπου μία αναπάντεχη διακοπή ρεύματος σε όλη την Κυψέλη έφερε πραγματικά τα πάνω κάτω στη διοργάνωση. «Παίρναμε τηλέφωνα στη ΔΕΗ, μιλούσαμε με φίλους για γεννήτριες, ήμασταν σε πανικό. Δεν μπορούσαμε να παίξουμε χωρίς ρεύμα, φυσικά. Σκεφτόμασταν να παίξουμε με κεράκια και τέτοια πράγματα… Τελικά ανεβάσαμε όλο τον κόσμο στην ταράτσα του Χώρα και ευτυχώς ήταν ο Φοίβος Δεληβοριάς εκεί και πήρε μια κιθάρα κι άρχισε να παίζει unplugged. Κάναμε μία μικρή συναυλία στη ταράτσα, με εμάς να είμαστε ντυμένοι με τα κοστούμια του “Εκεί εκεί στην Κόλαση”, έτοιμοι να παίξουμε την παράσταση αν έρθει το ρεύμα. Τελικά το ρεύμα ήρθε στις 11 το βράδυ! Αλλά το εντυπωσιακό ήταν ότι δεν έφυγε κανένας», μου αναφέρει. Με τέτοια απρόοπτα, στιγμές πανικού, αλλά και αποθέωσης, φτάνουμε στο φετινό 9ο Bob Theatre Festival, που θα πραγματοποιηθεί από τις 9 έως τις 15 Μαΐου στο Bios, το «σπίτι» του Bob την τελευταία 5ετία. Φέτος το Φεστιβάλ κρύβει πολλές εκπλήξεις, με πρώτη και καλύτερη τη συνύπαρξη στη διοργάνωση δύο θεατρικών ομάδων. Οι Abovo ενώνουν τις δυνάμεις τους με τους 4Frontal, που συμμετείχαν για πρώτη φορά στο Bob το 2013.

Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφίες: Δώρα Καλακίδου

Και έγινε θεσμός! «Πήραμε μέρος στο Scratch Night. Ηρθαμε, χάσαμε, αλλά… να 'μαστε!», μου λέει γελώντας ο Θανάσης Ζερίτης από τους 4Frontal. «Γουστάραμε πάρα πολύ! Βλέπαμε συνέχεια και παραστάσεις των Abovo και παραστάσεις εδώ στο Bob και μας άρεσε πολύ η φάση. Εμείς είχαμε ήδη κάνει τρεις τέσσερις παραστάσεις το 2013, οπότε ήταν λίγο πισωγύρισμα το να πάμε στο Scratch, αλλά μας άρεσε τόσο πολύ η συνθήκη που το αποφασίσαμε», προσθέτει, ενώ ο Σταύρος Γιαννουλάδης, επίσης μέλος των 4Frontal, θυμάται το απίστευτο σκηνικό που έγινε όταν λίγο αργότερα έπαιξαν στο Φεστιβάλ την παράστασή τους «Ο Μουνής». «Τρέχαμε σαν τους τρελούς να στήσουμε φώτα μισή ώρα πριν την παράσταση και ξαφνικά συνειδητοποιούμε ότι έχουμε ξεχάσει να φέρουμε τις καρέκλες του σκηνικού!» μου λέει, αφήνοντάς με άναυδο. «Δεν μας έλεγαν τι είχε συμβεί… Κοιτούσαν κάτω γεμάτοι ντροπή!» μου αποκαλύπτει γελώντας ο Γιάννης. «Τελικά πήγαμε εδώ δίπλα σε ένα καφενείο και πήραμε καρέκλες». «Πώς αποφασίσατε να κάνετε μαζί τη φετινή διοργάνωση;» τους ρωτάω. «Κοίτα, κουραστήκαμε λίγο… Ε, όχι, θέλουμε φρέσκο αίμα!» απαντά πρώτος ο Γιάννης, πάντα με περιπαιχτική διάθεση, κι ύστερα σοβαρεύει. «Η αλήθεια είναι ότι θέλουμε να μεγαλώσει το Φεστιβάλ, αλλά δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα μόνοι μας πια. Ως Abovo έχουμε όλο και πιο περιορισμένο χρόνο. Κάποιοι έχουν άλλες παραστάσεις, κάποιοι γεννάνε», τονίζει καρφώνοντας τη Μαρία, που χαμογελά. «Είναι το πρώτο Bob που δεν είναι έγκυος εδώ και δέκα χρόνια!» «Α, είσαι πολύτεκνη!» της λέω χαριτολογώντας. «Οχι, δύο παιδιά έχει, αλλά κάθε φορά κάτι τυχαίνει κι έχει πάντα κοιλιά!» πετάγεται ο Θανάσης και σκάμε στα γέλια. Καταλαβαίνετε για τι ανθρώπους μιλάμε. Ο ένας κόβει κι ο άλλος ράβει! «Είναι ανάγκη να υπάρχουν περισσότεροι άνθρωποι, που φέρνουν περισσότερες ιδέες και πιο πολύ υλικό», προσπαθεί να σοβαρέψει ξανά τη συζήτηση η Μαρία. «Η αλήθεια είναι ότι στους 4Frontal βλέπουμε λίγο τους εαυτούς μας πριν από πέντε χρόνια. Εχουν όρεξη, δημιουργικότητα, γενναιοδωρία απέναντι στη δουλειά. Και σκέφτεσαι ότι όλο αυτό είναι ωραίο να το μοιράζεσαι», παραδέχεται ο Γιάννης. Πάμε λοιπόν στο φετινό Bob Theatre Festival! Επτά ημέρες, 40 παραστάσεις (συμπεριλαμβανομένων κι αυτών του Scratch Night) και μία με-

Aπρί λιος 2016

γάλη παρέα νέων καλλιτεχνών, που γι’ αυτούς το θέατρο είναι πάνω απ’ όλα… χαρά! «Πάμε να κάνουμε ένα reboot. Να εξετάσουμε πόσα περισσότερα πράγματα μπορούν να γίνουν. Είμαστε σε ένα μεταίχμιο φέτος», σχολιάζει ο Θανάσης. «Αλλωστε, στο πρώτο Φεστιβάλ δεν φέρεις ευθύνες», προσθέτει ο Σταύρος με πονηρό χαμόγελο. «Θέλουμε να διευρύνουμε την ομάδα, να μάθει καλύτερα ο ένας τον άλλον και του χρόνου το 10ο επετειακό Bob να είναι μία μεγάλη γιορτή», υπογραμμίζει ο Γιάννης. Τους προκαλώ να μου πουν κάποιες καινοτομίες του φετινού Bob. «Φέτος για πρώτη φορά θα κάνουμε τελετή λήξης, όπου θα δώσουμε κάποια ιδιαίτερα βραβεία στις παραστάσεις που συμμετέχουν. Επίσης, είναι η πρώτη φορά από το 2011 που επιστρέφουμε στο Bob με δική μας παράσταση ως Abovo», μου λέει ο Γιάννης. Το «Είσαι ένα κτήνος, Βίσκοβιτς», βασισμένο στο ομώνυμο βιβλίο του Αλεσάντρο Μπόφα, είναι μία σπονδυλωτή παράσταση που κάνουν μαζί οι Abovo με τους 4Frontal και είναι μία από τις πρεμιέρες του φετινού Φεστιβάλ. «Είναι μικρά διηγήματα και σε κάθε διήγημα ο κεντρικός ήρωας, ο Βίσκοβιτς, μεταμορφώνεται σε ένα διαφορετικό ζώο», μου εξηγεί ο Σταύρος. «Ο συγγραφέας σε παραπέμπει σε ανθρώπινα συναισθήματα και ανθρώπινες καταστάσεις μέσα από τη ζωή των ζώων. Είναι από τη μία αστείο κι από την άλλη κρύβει μία ανθρώπινη και υπαρξιακή αναζήτηση», προσθέτει. Ενα από τα πιο ενδιαφέροντα τμήματα του Φεστιβάλ είναι φυσικά το Scratch. Το διαγωνιστικό κομμάτι στο

οποίο πολύ νέες -πολλές φορές και πρωτοεμφανιζόμενες- θεατρικές ομάδες παρουσιάζουν 15λεπτες παραστάσεις με στόχο τη νίκη. «Ξεκινάει με προκριματικούς, φτάνει στους ημιτελικούς, μετά στους τελικούς και ολοκληρώνεται με την απονομή. Είναι κάτι που έχει αρχή, μέση και τέλος. Είναι το Champions League μας!» μου λέει η Μαρία, τονίζοντάς μου ότι στο φετινό Scratch θα συμμετέχουν 21 ομάδες και για πρώτη φορά θα υπάρχουν παραστάσεις κάθε ημέρα. «Εγώ αυτό που θεωρώ πιο ενδιαφέρον και προκλητικό κάθε χρονιά είναι η συνεννόηση με τις ομάδες για να χωρέσουν όλοι σε ένα πρόγραμμα χωρίς να δυσαρεστηθεί κανείς. Είναι ένα τρελό Tetris», ομολογεί ο Γιάννης, ενώ για το Scratch σημειώνει ότι «είναι ένα πλαίσιο για να μπορέσει να αποτύχει κάποιος με ασφάλεια». «Δηλαδή;» τον ρωτάω. «Ερχονται παιδιά που μόλις έχουν βγει από τη σχολή, με μία άποψη για το τι είναι θέατρο, που τις περισσότερες φορές ελάχιστη σχέση έχει με την πραγματικότητα… Ερχονται, λοιπόν, αντιμέτωποι με την πραγματικότητα σε ένα πολύ ασφαλές πλαίσιο, όμως, που τους δίνει τη δυνατότητα να αναθεωρήσουν κάποια πράγματα», μου εξηγεί. Η συζήτηση έρχεται στο ελληνικό θέατρο και στο μεγάλο κενό που υπάρχει ανάμεσα στο νεανικό θέατρο και στο εμπορικό θέατρο στην Ελλάδα. «Δεν υπάρχουν σκαλοπάτια στην ελληνική θεατρική αγορά», παρατηρεί ο Γιάννης. «Δεν μπορείς να ξεκινήσεις από το Scratch, να νικήσεις, να σε μάθει κόσμος και κάτι να γίνει… Συνήθως παραμένεις στον αέναο κύκλο του νεανικού θεάτρου. Ελάχιστες παραστάσεις ξεφεύγουν. Για μένα το Bob είναι πιο κοντά στο εμπορικό θέατρο.

Ο στόχος μας είναι να δείξουμε στους 20άρηδες και στους 30άρηδες ότι μπορούν να πηγαίνουν το βράδυ και θέατρο, αντί να πηγαίνουν μόνο για ποτό ή φαγητό». «Εχουμε έλλειμμα στην αξιοποίηση της νεανικής δημιουργίας στην Ελλάδα», σημειώνει ο Θανάσης. «Το θέμα είναι μία ομάδα που κάνει μία επιτυχία σε ένα μικρότερο θέατρο, να έχει ένα κέρδος, ώστε να έχει μπάτζετ να κάνει κάτι μεγαλύτερο του χρόνου σε ένα μεγαλύτερο θέατρο. Αλλά, δυστυχώς, τα θέατρα σε σκοτώνουν λίγο με τα νοίκια τους», προσθέτει ο Γιάννης. «Νομίζω ότι χρειάζονται λεφτά για να κάνεις οτιδήποτε. Κι όταν έχεις λεφτά μπορείς να κάνεις και πιο ωραία πράγματα», παρεμβαίνει η Μαρία. «Είναι ωραίο και το φτωχό θέατρο, πολύ ωραίο. Ομως για πόσο καιρό θα μπορείς να το κάνεις;» αναρωτιέται ο Θανάσης. «Και πρέπει να πληρώσεις και εφορία και λογιστές και χαράτσια», μας υπενθυμίζει ο Σταύρος. Παρ’ όλα αυτά, οκτώ χρόνια μετά, το Bob Theatre Festival είναι εδώ! Επιμένει δημιουργικά. «Νομίζω ότι είναι μια οικογενειακή γιορτή», μου λέει ο Γιάννης. «Κάθε χρόνο γκρινιάζουμε, λέμε μήπως να μην κάνουμε Bob φέτος και όταν πλησιάζει πια ο καιρός είμαστε πάντα ενθουσιασμένοι», ομολογεί η Μαρία και ο Σταύρος καταλήγει: «Είναι πολύ σημαντικό να γίνονται τέτοιες διοργανώσεις στην Αθήνα. Είναι μία εμπειρία το Bob. Και για τους καλλιτέχνες και για τους θεατρόφιλους».

Aπρί λιος 2016

Το κτήνος μέσα μας Οκτώ διηγήματα, μία σειρά από διαφορετικά ζώα, ένας μυστηριώδης τύπος ονόματι Βίσκοβιτς και δύο ανατρεπτικές θεατρικές ομάδες. Οι Abovo και οι 4Frontal ενώνουν τις δυνάμεις τους και μεταφέρουν στη σκηνή κάποιες από τις ιστορίες του βιβλίου του Αλεσάντρο Μπόφα «Είσαι ένα κτήνος, Βίσκοβιτς». Σε αυτές ο Βίσκοβιτς άλλοτε εμφανίζεται ως ερμαφρόδιτο σαλιγκάρι, άλλοτε ως παπαγάλος που μιλάει για αγάπη και άλλοτε ως αστυνομικό σκυλί που ασπάστηκε τον βουδισμό…

Περαστικός… από το 1910 Τι θα δούμε φέτος στο Bob; Πέντε πρεμιέρες, δέκα παραστάσεις που έκλεψαν τις εντυπώσεις και επαναλαμβάνονται, ανατρεπτικές βραδιές κωμωδίας, 21 νεανικές ομάδες να διασταυρώνουν τα ξίφη τους στο Scratch Night 2016, μία διαφορετική παράσταση κουκλοθεάτρου, ξέφρενα πάρτι και μία τελετή λήξης γεμάτη εκπλήξεις αποτελούν το φετινό 9ο Bob Theatre Festival, που έχει ως τιμώμενο πρόσωπο τον Γιώργο Νανούρη. Ας ρίξουμε μία πιο προσεκτική ματιά στο πρόγραμμα…

Ωρα για ποπ κορν Η Αγνή Χιώτη γράφει και σκηνοθετεί το «Ποπ κορν», μία από τις πρεμιέρες του Φεστιβάλ. Τρεις ήρωες αναρωτιούνται «να ζει κανείς ή να μη ζει;». Κι όμως δεν έχουν καμία σχέση με τον Αμλετ. Μοιάζουν περισσότερο σε εμάς, που συχνά πυκνά έχουμε παρόμοιους προβληματισμούς. Ενα παιχνίδι για δύο νέους και έναν κομπέρ, που τους κάνει άνω κάτω. Παίζουν Καλή Δάβρη, Θάνος Λέκκας, Κυριάκος Μαρκάτος.

Στο μυαλό του Ντε Σαντ «De Sade - Το πρώτο αίμα» είναι ο τίτλος του νέου έργου του Χρήστου Καρασαββίδη, που κάνει πρεμιέρα στο Bob σε μορφή work in progress. Τι είναι ο Ντε Σαντ; Διαστροφή; Λαγνεία; Φιλοσοφία; Ολα μαζί; Δύο σκηνοθέτες και δύο ηθοποιοί πειραματίζονται και προσπαθούν να ανακαλύψουν τι κρύβεται στο μυαλό του πιο αιρετικού συγγραφέα. Παίζουν η Αρτεμις Γρύμπλα και η Μαρία Δερεμπέ.

Οι Cheek Bones μεταφέρουν στη σκηνή τον «Περαστικό», ένα μονόπρακτο ψυχόδραμα του Ρώσου Βαλέρι Γιακόβλεβιτς Μπριούσοφ από το 1910. Ενας μονόλογος που ισορροπεί ανάμεσα στην πραγματικότητα και την ψευδαίσθηση. Είναι βράδυ. Η Γιούλα είναι μόνη σπίτι της. Κάποιος της χτυπάει την πόρτα. Απρόσκλητος. Ή μήπως όχι;

Επαναλήψεις, γιατί έτσι μας αρέσει! Από την ανατρεπτική κωμωδία «72 ώρες» μέχρι τους «Ακαταμάχητους λεβέντες», που επιστρέφουν για την τελική τους αναμέτρηση, και από την πολυσυζητημένη «Κατερίνα» των Κορτώ, Νανούρη και Παπαληγούρα μέχρι την «Οικογένεια Μπες Βγες» των 4Frontal, πολλές είναι οι παραστάσεις που αγαπήσαμε και θα θέλαμε να ξαναδούμε! Το Bob μάς δίνει όπως κάθε χρόνο τη δυνατότητα να το κάνουμε. Συνολικά δέκα οι φετινές επαναλήψεις. Εκτός από τις προαναφερθείσες τέσσερις, σημειώστε στο καρνέ σας τα: «Μίχαελ Κόλχαας, η ιστορία ενός δίκαιου ανθρώπου» του Κλάιστ από την ομάδα Τρις, «Με το ίδιο μέτρο» του Σαίξπηρ από τους C for Circus, «Η μαζώχτρα» του Αργύρη Εφταλιώτη, «Περσινές βροχές» του Χρήστου Καρασαββίδη, «Το παγκάκι» του Αλεξάντερ Γκέλμαν και «Για έναν άντρα και μια γυναίκα» με τη Ζωή Ξανθοπούλου και τον Βασίλη Ζαϊφίδη.

Απόψε κάνεις… μπουμ Νύχτες κωμωδίας. Νύχτες διάδρασης και γέλιου. Το «Κωμικό μπουμ» των Λάμπρου Φισφή, Ζήση Ρούμπου, Γιάννη Σαρακατσάνη και Γιώργου Αγγελόπουλου, το “Music Comedy” του Αριστοτέλη Ρήγα και το «Σχεδόν 40» του Γιώργου Χατζηπαύλου κάνουν το stand up… απόλαυση. Τρία βράδια που όλα επιτρέπονται!

Ενα σόου φόβου

Ενα διαφορετικό κουκλοθέατρο

Ενα τηλεοπτικό σόου. Παίκτες φυλακισμένοι που αποζητούν την ελευθερία τους. Θεατές εγκλωβισμένοι μπροστά από την οθόνη που αναζητούν τη δική τους θέση σε μια κοινωνία που καταρρέει. Δύο ζευγάρια και ένας διάσημος τηλεπαρουσιαστής διεκδικούν το δικαίωμά τους στη ζωή. Ολα αυτά στο μακρινό μέλλον ή μήπως στο εδώ και τώρα; Η απάντηση στο «Λάφυρα - Το σόου» της Μαρίας Μάζη.

Βασισμένο σε ένα γιαπωνέζικο παραμύθι, το «Κορίτσι που ήθελε να αγγίξει το μισοφέγγαρο» της ομάδας ParaMana είναι ένα μοναδικό στο είδος του κουκλοθέατρο για ενήλικες, που συνδυάζει την τρισδιάστατη απεικόνιση της σκιάς με τις προβολές ενός αυτοσχέδιου χειροκίνητου προτζέκτορα και τη ζωντανή αφήγηση με την ηλεκτρονική μουσική. Με δυο λόγια, είναι μια ξεχωριστή εμπειρία.

Ο Κόσμος Αυτόν τον Μήνα Της Μαριάννας Σκυλακάκη

Cosmic Real Estate Ας ξεχαστούμε λίγο με ένα νέο που δεν έχει καμία άμεση, πρακτική χρησιμότητα: νωρίτερα αυτόν τον μήνα στείλαμε στο διάστημα έναν πύραυλο που κουβαλούσε μαζί του ένα φουσκωτό cocoon ονόματι BEAM ή "Bigelow Expandable Activity Module", μια φουσκωτή δομή η οποία -αν όλα πάνε καλά- μπορεί να διευκολύνει τη δημιουργία νέων, μικρότερου κόστους διαστημικών σταθμών και αποικιών σε άλλους πλανήτες... αλλά και ξενοδοχείων και καζίνο που θα βρίσκονται σε τροχιά γύρω από τη Γη! Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Ο δισεκατομμυριούχος Robert Bigelow είχε πάντα μεγάλα όνειρα, έκανε την περιουσία του στον χώρο των budget ξενοδοχείων και κάποια στιγμή τη δεκαετία του '90 αποφάσισε ότι το μέλλον της αυτοκρατορίας του βρίσκεται «εκεί έξω». Αγόρασε λοιπόν από τη NASA την τεχνολογία για μια «τρελή» ιδέα: τη χρήση φουσκωτών habitats στο διάστημα. Fast forward στο σήμερα, η πρώτη τέτοια δομή πήρε τον δρόμο για τον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό στον οποίο θα παραμείνει για δυο χρόνια, κατά τα οποία οι αστροναύτες θα προχωρήσουν σε μια σειρά από δοκιμές. Καλοτάξιδη!

The Next Sec-Gen Πίσω στα της Γης... Η διαδικασία επιλογής για το ποιος θα γίνει ο επόμενος Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ ξεκίνησε, μέσω μιας «νέας και διαφανούς διαδικασίας». Για πρώτη φορά στην ιστορία του οργανισμού, η λίστα με τους οκτώ υποψήφιους (στους οποίους συγκαταλέγονται έξι από τις μικρές χώρες της πρώην κομουνιστικής Ευρώπης) δίνεται στη δημοσιότητα κι οι υποψήφιοι θα λάβουν μέρος σε δημόσιες εκδηλώσεις, συζητώντας τις απόψεις τους. Θα είναι όμως τα πέντε μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας που, ως συνήθως, θα έχουν τον τελευταίο λόγο στην επιλογή του Γενικού Γραμματέα.

If At First You Don't Succeed Οι ειρηνευτικές συνομιλίες για τη Συρία ξανάρχισαν στη Γενεύη, μετά από έναν μάλλον απογοητευτικό πρώτο γύρο τον προηγούμενο μήνα, ο οποίος παρήγαγε λίγα αποτελέσματα. Στη φάση αυτή οι συνομιλίες θα επικεντρωθούν στην πολιτική μετάβαση της χώρας και στο μέλλον του Bashar al-Assad. Με τις προοπτικές μιας συμφωνίας να παραμένουν αμυδρές, η εύθραυστη εκεχειρία μοιάζει έτοιμη να καταρρεύσει.

Dodgy Dave Οι αποκαλύψεις των Panama Papers ταλαιπώρησαν τον David Cameron αυτόν τον μήνα. Σε μια προσπάθεια να αντιστρέψει το κλίμα που έχει δημιουργηθεί εναντίον του και το σημαντικό πλήγμα στην αξιοπιστία του, όταν έγινε γνωστό ότι και ο ίδιος επωφελήθηκε από την περιουσία της οικογένειάς του σε φορολογικούς παραδείσους, ο Βρετανός πρωθυπουργός παραδέχθηκε ότι θα μπορούσε να είχε χειριστεί το θέμα καλύτερα (για την ιστορία, η πρώτη του αντίδραση ήταν να πει ότι πρόκειται για ιδιωτικής φύσης θέμα και η δεύτερη να κατηγορήσει τους επικριτές του ότι αμαυρώνουν τη μνήμη του πατέρα του). Δημοσιοποίησε επίσης τις φορολογικές του δηλώσεις των τελευταίων έξι ετών, από τις οποίες προκύπτει ότι το 2011 η μητέρα του του έκανε ένα δώρο 200 χιλιάδων λιρών, μια αποκάλυψη που τον έφερε σε ακόμη δυσκολότερη θέση. Ανακοινώνοντας τα νέα μέτρα που προτείνει για τη φοροδιαφυγή, ο Βρετανός πρωθυπουργός συμμετείχε σε μια έντονη συζήτηση στη Βουλή των Αντιπροσώπων, από την οποία δεν έλειψαν και κάποια «παρατράγουδα»... Σε κάποιο σημείο βουλευτής αναφέρθηκε στο πρόσωπό του ως “dodgy Dave” και αναγκάστηκε στη συνέχεια να εγκαταλείψει την αίθουσα. Όπως και να 'χει, το πλήγμα στη δημοφιλία του Cameron δεν αποκλείεται να κοστίσει στη χώρα, καθώς έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή, λίγους μόλις μήνες πριν το δημοψήφισμα για το Brexit τον Ιούνιο.

Why Read: Ανταπόκριση από το Σικάγο της Αναστασίας Διακάκη Κάθε φορά που ταξιδεύω σε μια καινούργια πόλη, μου αρέσει να ανατρέχω νοερά στα βιβλία που έχω διαβάσει και να θυμάμαι αν κάποιο από τα αγαπημένα μου μυθιστορήματα διαδραματίζεται στην πόλη όπου βρίσκομαι. Παράλληλα, δεν υπάρχει πόλη σε αυτόν τον πλανήτη που να μην έχει γεννήσει κάποιον συγγραφέα ή ποιητή, ανεξάρτητα από το πόσο γνωστός ή άγνωστος είναι παγκοσμίως. Πριν αρκετά χρόνια βρέθηκα στο Key West στη Florida, όπου ο Ernest Hemingway διατηρούσε σπίτι, εκεί όπου ολοκλήρωσε τη συγγραφή του «Αποχαιρετισμός στα Οπλα» (“A Farewell to Arms" στα αγγλικά). Εκεί μπορεί να επισκεφτεί κανείς το σπίτι του Hemingway, το οποίο έχει διατηρηθεί σε άριστη κατάσταση και αποτελεί κόσμημα της μικρής πόλης του νησιού. Για την ακρίβεια, όσα ζευγάρια το επιθυμούν, μπορούν ακόμα και να παντρευτούν στο σπίτι του θρυλικού συγγραφέα! Στο Σικάγο, απ’ το οποίο σας γράφω αυτή τη στιγμή, βρίσκεται άλλο ένα σπίτι στο οποίο έζησε ο Hemingway, στην προαστιακή γειτονιά Oak Park. Εκεί μεγάλωσε, αλλά κι επέστρεψε μετά από ένα ταξίδι στην Ιταλία στα 21 του και παρέμεινε για ενάμιση χρόνο. Αλλο ένα σπίτι που μετατράπηκε σε μουσείο, φιλοξενεί μια διαδραστική απεικόνιση της βιογραφίας του συγγραφέα που τόσοι πολλοί λάτρεψαν. Επόμενη στάση στο μουσείο του Art Institute of Chicago. Θυμάστε την έκθεση “Van Gogh’s Bedrooms”, για την οποία μας είχε μιλήσει η Ηλέκτρα Σουτζόγλου στη στήλη της πριν κάποιο καιρό, η οποία, με άξονα τους διάσημους πίνακες του Ολλανδού ζωγράφου, ερευνά τη σχέση του με το σπίτι, την έννοια της κατοικίας, του καταφυγίου και της ασφάλειας; Είχα την τύχη να την επισκεφτώ! Η αξιόλογη αυτή έκθεση βασίζεται στα γράμματα που έγραφε ο καλλιτέχνης στον μικρότερό του αδερφό Theo, τα οποία αντιμετωπίζονται πλέον ως κομμάτι του έργου του, αφού αποτελούν πρωταρχική πηγή των σκέψεων και της ζωής του πρακτικά και πνευματικά. Η έκθεση έχει ενσωματώσει δείγματα γραφής του Van Gogh με διαφορετικούς τρόπους: για παράδειγμα, στην ηχητική ξενάγηση που συνοδεύει την έκθεση, ένας ηθοποιός με ολλανδική προφορά διαβάζει αποσπάσματα από τα γράμματα, δίνοντας την αίσθηση ότι ο ζωγράφος απευθύνεται άμεσα στον θεατή. Παράλληλα, πρωτότυπα των γραμμάτων εκτίθενται δίπλα στα έργα ζωγραφικής, παρουσιάζοντας τον γραφικό χαρακτήρα, αλλά και μικρά σκίτσα του Van Gogh.

Απρί λιος 2016

Γλωσσικά, ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το ότι ο Ολλανδός έγραφε στον αδερφό του στα γαλλικά και όχι στη μητρική τους γλώσσα. Τέλος, στα γράμματα αυτά μπορεί κανείς να διακρίνει και την άποψη του ζωγράφου για τη λογοτεχνία. Σε ένα από τα γράμματά του, γράφει: «Το να διαβάζει κανείς βιβλία είναι σαν να κοιτάζει έργα ζωγραφικής: χωρίς να αμφισβητεί, χωρίς να διστάζει, με σιγουριά, πρέπει κανείς να βρίσκει την ομορφιά εκεί που υπάρχει».

Video Killed the Radio Star της Μαριάννας Σκυλακάκη

Αντίο στον Prince Αλλος ένας θρύλος του παγκόσμιου μουσικού στερεώματος έφυγε από τη ζωή. Ο Prince Rogers Nelson, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, ή Prince, όπως έγινε διάσημος, βρέθηκε νεκρός χθες στο σπίτι του στη Μινεσότα, σε ηλικία 57 ετών. Η επιρροή του Prince στη μουσική σκηνή από τη δεκαετία του '80 μέχρι σήμερα είναι τεράστια και δεν συνδέεται μόνο με τη μουσική του ευφυΐα και τους 39 δίσκους που μας χάρισε κατά τη διάρκεια της 35ετούς καριέρας του. Δείχνοντάς μας πόσο ρευστά μπορούν να είναι πράγματα που η κοινωνία μάς ωθεί να βλέπουμε σε κουτάκια, παίζοντας με τις έννοιες και τη σεξουαλικότητα, αψηφώντας προσδοκίες και νόρμες, ο Prince έδωσε σε μια ολόκληρη γενιά και ιδιαίτερα σε νεαρούς Αφροαμερικανούς “permission to be weirdos”... Ας κλείσουμε με ένα αφιέρωμα στη μουσική του, 14 τραγούδια που δείχνουν γιατί ο Prince θα μείνει για πάντα χαραγμένος στη μνήμη μας.

Απογοήτευση το “Vinyl” Θα είμαι ειλικρινής μαζί σας. Παρότι οι προσδοκίες μου για τη σειρά του HBO "Vinyl" ήταν εξαιρετικά υψηλές, η πρώτη σεζόν της, η οποία ολοκληρώθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, μάλλον με απογοήτευσε (κάποιοι πάντως ήταν πολύ, πολύ αυστηρότεροι μαζί της). Η σειρά ανανεώθηκε για μια ακόμη σεζόν, οπότε σίγουρα θα της δώσω άλλη μία ευκαιρία για μια σειρά από λόγους: για την εκπληκτική μουσική της επένδυση, για τις cultural αναφορές της στην εποχή των 70's και, φυσικά, για τις δυνατές ερμηνείες, ιδιαίτερα των Bobby Cannavale, Ray Romano και Juno Temple (δεν με ενθουσίασε η Olivia Wilde).

Φυγή από τον Κόσμο των Muggle Πάνε 5 χρόνια από την τελευταία ταινία του Harry Potter, ακόμη περισσότερα από την έκδοση του τελευταίου βιβλίου της σειράς. Για εμάς, λοιπόν, που ποτέ δεν χορτάσαμε από τον μαγικό κόσμο που δημιούργησε η J.K. Rowling, η κινηματογραφική εκδοχή του companion βιβλίου της σειράς "Fantastic Beasts and Where to Find Them" έρχεται να μας βγάλει από τον λήθαργο της Muggle πραγματικότητας στην οποία ζούμε. Πρόκειται μάλιστα για τριλογία ταινιών, επομένως, αν όλα πάνε καλά, θα έχουμε καλή παρέα μέχρι τον Νοέμβριο του 2020... Οι ταινίες ακολουθούν τις περιπέτειες του Newt Scamander στη μυστική κοινότητα μάγων της Νέας Υόρκης τη δεκαετία του '20, με πρωταγωνιστή τον βραβευμένο με Οσκαρ Eddie Redmayne.

If Tasting is a Crime, I Plead Guilty: Αγαπημένο Σούνιο της Μαρίας Τριτάρη Σούνιο. Αυτό το μέρος γεμίζει με εικόνες, μυρωδιές και συναισθήματα πολλές εποχές της ζωής μου. Από μωρό με τους γονείς και τα αδέλφια μου έως και σήμερα με τα δικά μου παιδάκια πια. Καυτά καλοκαίρια, χειμώνες με τζάκι, αλλά και ανοιξιάτικες μέρες του Πάσχα συντροφιά με τη μαγευτική θέα του ναού του Ποσειδώνα. Σταθερή αξία στο όλο σκηνικό, η ταβέρνα Συρτάκι, στο 69ο χιλιόμετρο Αθηνών-Σουνίου, την οποία έχω επισκεφθεί αμέτρητες φορές και στην οποία δεν βαριέμαι ποτέ να ξαναπάω. Οι γευστικές επιλογές είναι πολλές: ριζότο με μελάνι σουπιάς, γαρίδες μαρινάτες ψητές, λαχταριστές μακαρονάδες θαλασσινών, ψαρόσουπες, μύδια με σάλτσα σαφράν, σαρδέλα μαρινάτη με μάραθο σε φρυγανισμένο ψωμί, φιλέτο σολομού σε φύλλο κρούστας, πιπεριές Φλωρίνης ψητές με κεφαλοτύρι, αλλά και φρέσκα ψάρια, αριστοτεχνικά ψημένα στα κάρβουνα. Σίγουρα μια ευχάριστη εκδρομή γι' αυτές τις μέρες νηστείας, λίγο πριν το Πάσχα, έτσι την περασμένη Κυριακή ήμουν πάλι εκεί, δοκιμάζοντας όμορφες γεύσεις, μαζί με ένα πάντα απολαυστικό λευκό κρασί, τον Οβηλο από το κτήμα Βιβλία Χώρα, ένα κρασί με πληθωρική και πλούσια γεύση, έντονη λιπαρότητα, ευχάριστη οξύτητα, με άλλα λόγια, έναν άψογο συνοδό.

Απρί λιος 2016

pARTicle: Ανοιξιάτικο Greek Sale στον Οίκο Bonhams της Αγγελικής Ντούρου Στις 26 Απριλίου, ο οίκος δημοπρασιών Bonhams θα φέρει στο λονδρέζικο κοινό έργα καταξιωμένων Ελλήνων καλλιτεχνών, μέσα από το καθιερωμένο ανοιξιάτικο Greek Sale που θα γίνει στην οδό 101 New Bond Street. Παρόλο που ο κατάλογος δείχνει σημαντική πτώση των τιμών στα περισσότερα έργα, ακολουθώντας το γενικότερο κλίμα της οικονομικής κατάστασης στη χώρα μας, υπάρχουν μερικές εξαιρέσεις οι οποίες διατηρούν σχετικά μέτριες έως υψηλές τιμές εκτίμησης και κυμαίνονται από 20.000 ευρώ έως 80.000 ευρώ. Στις φωτεινές αυτές εξαιρέσεις περιλαμβάνονται έργα αγαπητών προς το φιλότεχνο αγοραστικό κοινό καλλιτεχνών, όπως ο Σπύρος Παπαλουκάς, ο Κωνσταντίνος Βολανάκης, ο Κωνσταντίνος Παρθένης, ο Νίκος Εγγονόπουλος, ο Θεόφιλος Χατζημιχαήλ, ο Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας και ο Γιάννης Τσαρούχης. Στο top 3 των πιο ακριβών έργων την 1η θέση καταλαμβάνει το έργο Χειμών, του Γιάννη Τσαρούχη με τιμή εκτίμησης τα 150.000-230.000 ευρώ. Πρόκειται για έργο του 1968 που δημιουργήθηκε στο ατελιέ του καλλιτέχνη στο Παρίσι για να συμπεριληφθεί αργότερα στη μεγάλη σύνθεση με τίτλο «Οι Τέσσερις Εποχές». Είναι η προσωποποίηση της εποχής του χειμώνα, μία ελαιογραφία-σύμβολο του μοντέρνου ελληνικού πνεύματος. Στη 2η θέση βρίσκεται το έργο Επισκευάζοντας Ενα Αρχαίο Θέατρο του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα, που δημιουργήθηκε το 1982, με τιμή εκτίμησης τα 88.000-130.000 ευρώ. Στο έργο αυτό διαφαίνεται ξεκάθαρα η ικανότητα του καλλιτέχνη να μελετάει τα αντικείμενα που βρίσκονται ολόγυρά του αποδίδοντας την εσωτερική, αμετάβλητη αλήθεια τους. Ο εν λόγω πίνακας ομολογεί τον ενθουσιασμό του καλλιτέχνη για τα αρχαία ερείπια και τα υλικά της μοντέρνας εποχής. Στην 3η θέση βλέπουμε άλλο ένα έργο του Νίκου Χατζηκυριάκου-Γκίκα με τίτλο Πρωινή Θέα στο Βουνό, με έτος δημιουργίας το 1977 και τιμή εκτίμησης τα 75.000-100.000 ευρώ. Ο καλλιτέχνης αποτυπώνει στον καμβά ρυθμικά ενορχηστρωμένα σχήματα που αιχμαλωτίζονται σε μια ονειρική ατμόσφαιρα χρωματικής αρμονίας, η οποία συντίθεται από λαμπερές μωβ, γκρι και ροζ αποχρώσεις. Με τον τρόπο αυτό ο καλλιτέχνης καταγράφει τα φυσικά φαινόμενα, συλλαμβάνοντας πλήρως τους νόμους της φύσης και τη μοναδική τοπογραφία του τοπίου. Στην ίδια θέση εμφανίζεται το δικό μου αγαπημένο, η Παιδική Συμφωνία του Γεώργιου Ιακωβίδη, μια ελαιογραφία του 1894 που εκτιμάται επίσης στα 75.000-100.000 ευρώ. Ο Γεώργιος Ιακωβίδης θεωρείται ο απόλυτος ζωγράφος της παιδικής ηλικίας. Το έργο αυτό είναι ένας από τους πιο διάσημους και αγαπητούς πίνακες του καλλιτέχνη, καθώς αποκαλύπτει τη μαεστρία του στη δημιουργία μίας ιδιαίτερης καθημερινής στιγμής στο εσωτερικό ενός σπιτιού, λούζοντας με φως και ζεστασιά τον χώρο και τις φιγούρες που πρωταγωνιστούν στη σκηνή. Κατά τη γνώμη μου, το έργο αυτό θα υπερβεί κατά πολύ την ανώτατη τιμή εκτίμησης, μια και είναι ένα από τα σπάνια αριστουργήματα της ελληνικής καλλιτεχνικής ηθογραφίας του 19ου αιώνα. Κλείνοντας, θα πρέπει να σας πω πως εάν θέλετε να επενδύσετε στην ελληνική τέχνη, η περίοδος αυτή είναι η κατάλληλη συγκυρία, καθώς μπορείτε να βρείτε αρκετά «οικονομικά» έργα σπουδαίων ονομάτων όπως Ράλλης, Τσαρούχης, Φασιανός, Τέτσης, Βασιλείου, Κεσσανλής, Γαΐτης, Τσόκλης. Τα έργα αυτά ξεκινούν από 5.000 ευρώ και εκτιμάται οτι θα φτάσουν το πολύ στα 15.000 ευρώ. Ωστόσο, πριν την οποιαδήποτε αγορά σας, είναι πάντα σημαντικό να παίρνετε τη γνώμη του ειδικού σύμβουλου τέχνης ώστε να κάνετε την κατάλληλη επενδυτική επιλογή που θα ταιριάζει στο γούστο και στο budget σας.

Γραφτείτε δωρεάν στο καθημερινό ημερήσιο newsletter αθηΝΕΑ www.a8inea.com

Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης

Aπρί λιος 2016

Από το διαδίκτυο με αγάπη

Η αγορά του video streaming είναι ιδιαίτερα «καυτή» αυτή την περίοδο. Σχέδια επέκτασης σε όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες του κόσμου, αλλά και σχέδια διεύρυνσης του παρεχόμενου περιεχομένου με πρωτότυπες παραγωγές και ιδιαίτερη έμφαση στις νέες σειρές είναι οι παράγοντες που μας κάνουν να ασχολούμαστε σε τακτική βάση με τις πλατφόρμες streaming. Οι υπηρεσίες αυτές έχουν αρχίσει να ρίχνουν πολλά λεφτά στις σειρές για να προσελκύσουν νέο κοινό και ήδη τα αποτελέσματα είναι ορατά, μια και τον τελευταίο καιρό έχουν προκύψει πολλά «διαμάντια» που αξίζει να παρακολουθήσεις. Εδώ σου παρουσιάζουμε μία λίστα με τις επτά καλύτερες σειρές που παίζουν στις πλατφόρμες streaming. Το Netflix έχει την πρωτοκαθεδρία, αλλά και άλλες υπηρεσίες, όπως το Hulu και το Amazon Video βρίσκονται σε καλό δρόμο… Η Amazon έχει μπει δυναμικά στο παιχνίδι του video streaming. Αν και προς το παρόν δεν έχει καταφέρει να προσελκύσει ένα ιδιαίτερα ευρύ κοινό, όπως το Netflix, ο κολοσσός του ηλεκτρονικού εμπορίου έχει ήδη δείξει τα διαπιστευτήριά του με σειρές όπως το αστυνομικό “Bosch”, η δεύτερη σεζόν του οποίου έκανε πρεμιέρα τον Μάρτιο, το κωμικό “Transparent” και το δραματικό “Hand of God” με τον Ρον Πέρλμαν στον ρόλο του δικαστή που (νομίζει ότι) έχει αποστολή από τον Θεό. Εδώ, όμως, θα εστιάσουμε στο “The Man in the High Castle” που πιθανώς είναι η πιο συζητημένη παραγωγή του. Η σειρά βασίζεται στο ομότιτλο βιβλίο του αριστοτέχνη του sci-fi, Φίλιπ Ντικ. Εκτυλίσσεται σε ένα εφιαλτικό σύμπαν, όπου οι δυνάμεις του Αξονα έχουν κερδίσει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ίδιες οι ΗΠΑ έχουν χωριστεί σε τρεις ζώνες: μία της

Γερμανίας, μία της Ιαπωνίας και μία ουδέτερη, που λειτουργεί ως buffer zone. Βρισκόμαστε στο 1962, μία εποχή που ο Χίτλερ είναι στα τελευταία του και οι επίδοξοι διάδοχοί του δεν είναι τόσο φιλικοί απέναντι στους αλλοτινούς συμμάχους τους. Την ίδια στιγμή, τα σκόρπια κομμάτια της αντίστασης στις τριχοτομημένες ΗΠΑ προσπαθούν να σταθούν στα πόδια τους, με τα μέλη να συνασπίζονται πίσω από μία σειρά ταινιών που δείχνουν ότι οι Σύμμαχοι κέρδισαν τον Αξονα στον πόλεμο. Την παραγωγή υπογράφει ο Φρανκ Σπότνιτζ (“X-Files”), ενώ ανάμεσα στα σχετικά ονόματα βλέπουμε και τον Ρίντλεϊ Σκοτ, ο οποίος είχε σκηνοθετήσει το “Blade runner”, την εμβληματική ταινία που βασιζόταν επίσης σε βιβλίο του Φίλιπ Ντικ. Η σειρά ανανεώθηκε για δεύτερη σεζόν. Αν και το Hulu είναι παλιό στον κλάδο του video streaming, μέχρι σχετικά πρόσφατα βρισκόταν μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας. Τελικά, πριν από δυόμισι χρόνια οι κολοσσοί ιδιοκτήτες του (Disney, 21st Century Fox και Comcast) αποφάσισαν να του δώσουν άλλη μία ευκαιρία, προσφέροντάς του μία προίκα 750 εκατ. δολαρίων για να επεκταθεί. Το “11.22.63” αποτελεί το πρώτο του μεγάλο άλμα - και δεν αποδείχτηκε μορτάλε… Η μίνι σειρά βασίζεται στο βιβλίο του Στίβεν Κινγκ, «11/22/63», και περιέχει από sci-fi μέχρι θρίλερ σε ένα καλοσερβιρισμένο πιάτο. Σε αυτή, ο φιλόλογος Τζέικ Επινγκ παίρνει τη σκυτάλη από τον φίλο του, Αλ Τέμπλτον, και ταξιδεύει πίσω στον χρόνο για να αποτρέψει τη δολοφονία του Τζον Κένεντι. Η αποστολή του όμως απειλείται πρωταρχικά από το ίδιο το παρελθόν, το οποίο αντιδρά με βίαιο τρόπο, καθώς δεν θέλει να αλλάξει, αλλά και από ένα ερωτικό ειδύλλιο που αποσπά την προσοχή του ήρωα. Από το καστ ξεχωρίζουν ονόματα όπως ο Τζέιμς Φράνκο στον ρόλο του Επινγκ (συμμετέχει και στην παραγωγή), ο οσκαρικός

Κρις Κούπερ και ο Τζος Ντουχάμελ (γνωστός από τις ταινίες “Transformers”). Με την υπογραφή του ίδιου του Στίβεν Κινγκ, αλλά και του Τζ. Τζ. Εϊμπραμς. Το πρώτο δείγμα συνεργασίας του Netflix με τη Marvel μάς άφησε με το στόμα ανοιχτό. Μετά ήρθε και το “Jessica Jones” για να επιβεβαιώσει ότι η επιτυχία αυτού του μιντιακού συνεταιρισμού μόνο εφήμερη δεν ήταν - και έρχονται, μάλιστα, και σειρές και με άλλους ήρωες. Το “JJ” είναι μία σειρά διαφορετική από τις άλλες της Marvel: πιο σκοτεινή, πιο στοχαστική, με μία ηρωίδα με οξείες αυτοκαταστροφικές τάσεις. Η Τζέσικα είναι μία υπερηρωίδα που εγκατέλειψε τη μάχη ενάντια στο κακό, όταν η ίδια έπεσε θύμα του. Για να σταθεί στα πόδια της, άνοιξε το δικό της γραφείο ερευνών. Ομως ο κακός δίπλα στον οποίο είχε περάσει εφιαλτικές στιγμές και τον οποίο νόμιζε για νεκρό, επιστρέφει στη πόλη και η Τζέσικα έχει πια το δίλημμα: να φύγει όσο γίνεται πιο μακριά ή να δώσει μία τελευταία μάχη για να αντιμετωπίσει αυτό το κάθαρμα; Ο ρόλος της Τζέσικα ταίριαξε γάντι στην Κρίστεν Ρίτερ με το βλοσυρό της βλέμμα και το ξερό της χιούμορ, ενώ εξαιρετικός -έως ανατριχιαστικός- είναι και ο Ντέιβιντ Τέναντ στον ρόλο του κακού Killgrave/Purple Man που μπορεί να ελέγχει το μυαλό των άλλων. Ο πρώτος κύκλος της σειράς έκανε πρεμιέρα τον Νοέμβριο του 2015, ενώ η Τζέσικα θα επιστρέψει και για μία δεύτερη σεζόν. Τον Δεκέμβριο του 2014 το Netflix κυκλοφόρησε στο ίντερνετ το “Marco Polo”, που πολλοί ισχυρίζονταν ότι θα ήταν η δική του απάντηση στο “Game of thrones”. Εννοείται ότι όταν η σειρά σου δεν έχει δράκους πρέπει να αποφεύγεις τέτοιου είδους συγκρίσεις, παρ’ όλα αυτά η υπερπαραγωγή της αμερικανικής υπηρεσίας video streaming (το μπάτζετ μόνο για τον πρώτο κύκλο

έφτασε στο ιλιγγιώδες ποσό των 90 εκατ. δολαρίων) ικανοποίησε εν πολλοίς τον κόσμο που είχε υψηλές προσδοκίες από αυτή. Η σειρά ακολουθεί τη ζωή του ομώνυμου ιστορικού προσώπου, το οποίο έχει βρεθεί στην αυλή του Κουμπλάι Χαν, του μεγάλου ηγέτη των Μογγόλων τον 13ο αιώνα. Ο πρώτος κύκλος εστιάζει στις ενέργειες του Κουμπλάι Χαν, ο οποίος προσπαθεί να καταλάβει την τελευταία πόλη που αποτελεί εμπόδιο για την κυριαρχία του στην Κίνα. Στο ενδιάμεσο απολαμβάνουμε θεαματικές μονομαχίες, κουνγκ φου επιπέδου κινεζικών blockbuster ταινιών, άφθονο σεξ και πολλές δόσεις ίντριγκας. Καταπληκτικοί στους ρόλους τους ο Μπένεντικτ Γουόνγκ (υποδύεται τον αποφασιστικό Κουμπλάι Χαν) και ο Τσιν Χαν (υποδύεται τον αδίστακτο καγκελάριο Τζία Σιντάο στο στρατόπεδο των αμυνομένων). Από την άλλη, ιδιαίτερα άνευρος ο πρωταγωνιστής Λορέντζο Ρικέλμι, που αποτελεί την αχίλλειο πτέρνα της σειράς. Ο δεύτερος κύκλος θα κάνει πρεμιέρα την 1η Ιουλίου. Ο κύριος Φρανκ Αντεργουντ (Κέβιν Σπέισι) δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Είναι ένα αρπακτικό που αναδύθηκε από τις πιο σκοτεινές ιστορίες του Σαίξπηρ και κατά τη διάρκεια αυτής της διαδρομής βοήθησε και το Netflix να αποκτήσει απήχηση σε ένα παγκόσμιο κοινό. Ο Φρανκ ξεκινά στο “House of cards” ως υπεύθυνος κομματικής πειθαρχίας του Δημοκρατικού Κόμματος στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Ωστόσο η ακόρεστη δίψα του για εξουσία τον ωθεί σε έναν συνεχή αγώνα με στόχο την κατάκτηση του ύπατου αξιώματος και τη διατήρησή του σε αυτό, ποδοπατώντας όποιον έχει την ατυχία ή την αφροσύνη να βρεθεί μπροστά του. Χειραγώγηση, ψέματα, απειλή και χρήση βίας είναι ορισμένα μόνο από τα όπλα που κρύβει στη φαρέτρα του. Εξίσου αδίστακτη είναι και η γυναίκα που βρίσκεται στο πλευρό του, η Κλερ (Ρό-

μπιν Ράιτ), με την οποία κάνουν ένα αχτύπητο δίδυμο. Από την άλλη πλευρά, έχουμε και ιδιαίτερα ενδιαφέροντες δεύτερους ρόλους, που όσο περνούν τα επεισόδια αποκτούν μεγαλύτερο βάθος. Λαμπρό παράδειγμα ο Νταγκ Στάμπερ, το δεξί χέρι του Φρανκ. Από την προηγούμενη σεζόν ξεχώρισε ο Μαντς Μίκελσεν στον ρόλο του Ρώσου Προέδρου Πετρόφ, που δημιουργήθηκε κατ’ εικόναν και καθ’ ομοίωσιν του Βλάντιμιρ Πούτιν. Ο Φρανκ πέρασε ιδιαίτερα άσχημες στιγμές δίπλα του, ενώ η χειρότερη επίπτωση από αυτή την εχθρική επαφή φαίνεται στον φετινό, τέταρτο κύκλο. Γνωρίστε τον… Φρανκ Αντεργουντ της αγοράς ναρκωτικών! Ο πρώτος κύκλος της νέας φοβερής σειράς “Narcos” του Netflix που προβλήθηκε πέρυσι τον Αύγουστο παρακολούθησε την άνοδο και την… άνοδο του Πάμπλο Εσκομπάρ, ο οποίος από «ψιλικατζής» έγινε δισεκατομμυριούχος μέσω της εξαγωγής κοκαΐνης από την Κολομβία στις Ηνωμένες Πολιτείες. Με βασικό του σύνθημα το “Plata o plomo” («ασήμι ή μολύβι» ή απλά μία εκδοχή του «μαστίγιο ή καρότο»), ο Εσκομπάρ κατάφερε να διαφθείρει τις κρατικές δομές μίας ολόκληρης χώρας, από τα σώματα ασφαλείας μέχρι τους πολιτικούς, ενώ παράλληλα εμφανιζόταν ως ήρωας ανάμεσα στους φτωχούς. Από την άλλη πλευρά, παρουσιάζεται και η σταδιακή εμπλοκή των Ηνωμένων Πολιτειών με τη γιγάντωση του πολέμου κατά των ναρκωτικών. Θαυμάσιες ερμηνείες από τον Βάγκνερ Μούρα, ο οποίος δίνει έναν Πάμπλο Εσκομπάρ με ένα ευρύ φάσμα συναισθημάτων (με τα βίαια ξεσπάσματά του να είναι και τα πιο τρομακτικά), τον Πέδρο Πασκάλ (ο οποίος έκανε και ένα αξιομνημόνευτο πέρασμα από το "Game of thrones”) στον ρόλο του πράκτορα Χαβιέρ Πένια, και ο -εγνωσμένης αξίας- Λούις Γκούζμαν στον ρόλο του ψυχάκια ναρκοβαρώνου Γκάτσα. Η σειρά ανανεώθηκε και για δεύτερη σεζόν, που δεν

Aπρί λιος 2016

αποκλείεται να είναι και η τελευταία, μια και ο πρώτος κύκλος κάλυψε ήδη ένα μεγάλο μέρος της ζωής του Εσκομπάρ. Κατά τη γνώμη μου, το “Daredevil“ πρόκειται για την καλύτερη σειρά με υπερήρωες που έχει κυκλοφορήσει μέχρι τώρα σε οποιοδήποτε μέσο (τηλεόραση, video streaming, ραδιόφωνο, ραδιοκύματα από το διάστημα…). Ο Ματ Μέρντοκ (Τσάρλι Κοξ) έχει ανοίξει δικηγορικό γραφείο με τον κολλητό του, Φόγκι Νέλσον (Ελντεν Χένσον), στη γειτονιά όπου μεγάλωσε, το Χελς Κίτσεν. Το πρωί προσπαθεί να βρει πελατεία (κυρίως αδύναμους που ζητούν την προστασία του Νόμου), ενώ το βράδυ καταπολεμά το έγκλημα με πιο δραστικό τρόπο. Οι δημιουργοί της σειράς μάς έχουν δώσει έναν ήρωα σχεδόν της διπλανής πόρτας, με ένα αυστηρό σύνολο ηθικών κανόνων (το οποίο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό και στην καθολική του πίστη), με πολλές ικανότητες, αλλά και με πολλά ευάλωτα σημεία. Στον πρώτο κύκλο η σειρά του Netflix απογειώθηκε και χάρη στον κακό της. Ο Βίνσεντ Ντ’Ονόφριο έχει κάνει συγκλονιστική δουλειά στον ρόλο του Γουίλσον Φισκ. Χάρη στη φωνή του και τις γκριμάτσες του παρουσιάζει έναν άνθρωπο που μετά βίας συγκρατεί την οργή του για να μην εξαπολύσει σε ολόκληρο τον κόσμο. Στον δεύτερο κύκλο έχουμε συναντήσει επίσης ενδιαφέροντες δεύτερους ρόλους, οι οποίοι αν και δεν κατάφεραν να προσεγγίσουν τον επιβλητικό χαρακτήρα που δημιούργησε ο Ντ’Ονόφριο, είχαν μία ιδιαίτερα δυναμική παρουσία. Πρώτος και κύριος ο άψογος Τζον Μπέρνθαλ ως Τιμωρός (Punisher) και από κοντά του η Ελοντί Γιουνγκ, στον ρόλο της Ηλέκτρας, ενός παλιού έρωτα του Ματ και θανάσιμης επαγγελματία δολοφόνου. Ειδική μνεία αξίζουν και οι τίτλοι αρχής και το μουσικό θέμα, τα οποία θα μείνουν χαραγμένα στο μυαλό σου.

Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφίες: Δώρα Καλακίδου

Aπρί λιος 2016

Από τον Darth Vader στη Sheeva Naruto, Deadpool, Darth Vader, Sheeva, Jumaru, Kunimitsu, Zelda: αν τα ονόματα αυτά δεν σου λένε απολύτως τίποτα, τότε πιθανότατα δεν θα βρεις κανένα νόημα στο φωτογραφικό αφιέρωμα που ακολουθεί. Ούτε θα καταλάβεις ποτέ τον λόγο που δύο ολόκληρα αμφιθέατρα, ένα στην Ελληνοαμερικάνικη Ενωση και ένα στο Γαλλικό Ινστιτούτο Ελλάδος, γέμισαν με κόσμο το Σάββατο, 16 Απριλίου, για να δουν όσους είχαν φτιάξει κοστούμια εμπνευσμένα από τους παραπάνω χαρακτήρες. Αν, όμως, έχεις μεγαλώσει με videogames και anime (γιαπωνέζικα κινούμενα σχέδια), τότε ένας διαγωνισμός cosplay είναι αρκετός για να σε κάνει να βρεθείς σε ουρά αναμονής στη Μασσαλίας για περισσότερο από δύο ώρες. Ο διαγωνισμός είχε προγραμματιστεί στο πλαίσιο του Comicdom Con Athens 2016, η οποία αξίζει να αναφερ-

θεί πως κάθε χρόνο συγκεντρώνει όλο και περισσότερο κόσμο. Ειδικά φέτος επικρατούσε το αδιαχώρητο, με τους διοργανωτές να κάνουν λόγο για περισσότερους από 10.000 επισκέπτες κατά τη διάρκεια της τριήμερης έκθεσης (15, 16 και 17 Απριλίου). Οταν, μάλιστα, τους προτείναμε ως λύση για του χρόνου κάποιο Ολυμπιακό Ακίνητο, δεν τους φάνηκε καθόλου κακή η ιδέα - και μεταξύ σοβαρού και αστείου θα πρέπει να το σκεφτούν. Η εποχή που τα κόμικς στην Ελλάδα αφορούσαν ένα μικρό κοινό και ανάλογες εκθέσεις προσέλκυαν μόνο μερικές εκατοντάδες κόσμου, έχει περάσει ανεπιστρεπτί. Αν βρεθεί ένας χορηγός να καλύψει το ενοίκιο των εκθεσιακών χώρων, ώστε να μείνει η έκθεση με ελεύθερη είσοδο όπως γίνεται μέχρι στιγμής, τότε η μετακόμιση είναι επιβεβλημένη. Ας επιστρέψουμε όμως στον διαγωνισμό Cosplay. Η είσοδος γινόταν μόνο με προσκλήσεις και -όπως ήταν αναμενόμενο- δεν υπήρχε διαθέσιμη θέση ούτε για…

δείγμα. Κατά τις 8 το απόγευμα ξεκίνησαν να ανεβαίνουν στη σκηνή οι πρώτοι από τους 30 συμμετέχοντες του ατομικού προγράμματος και αμέσως μετά ακολούθησαν αυτοί του ομαδικού. Κάθε εμφάνιση φυσικά συνοδευόταν από τα ανάλογα χειροκροτήματα και επιφωνήματα, με τις γυναικείες παρουσίες της εκδήλωσης να διεκδικούν τη μερίδα του λέοντος ως προς τη δημοφιλία τους ανάμεσα στο κοινό. Τελικός νικητής αναδείχθηκε, μετά από σχετική ψηφοφορία, η Λία Ρόκου, με τη στολή της να εμπνέεται από τη σειρά βιντεοπαιχνιδιών “The legend of Zelda”. Εκτός από μια σειρά δώρων από χορηγούς, η Λία θα αναλάβει επίσης να εκπροσωπήσει τη χώρα μας στο φετινό πανευρωπαϊκό πρωτάθλημα cosplay, EuroCosplay, που θα πραγματοποιηθεί στο Λονδίνο.

Aπρί λιος 2016

Τα πρόσωπα της πόλης Του Στέφανου Καστρινάκη

1. Βασίλης Παλαιολόγος 2. Κωνσταντίνος Παντζόγλου 3. Angelo Tziara

Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης

Ο θεατρικός χάρτης του Μαΐου Πριν από μερικά χρόνια ο Μάιος θεωρούνταν ένας νεκρός θεατρικά μήνας. Μετέωρος ανάμεσα στη λήξη της χειμερινής σεζόν, που ολοκληρώνεται επίσημα κάθε χρόνο την Κυριακή των Βαΐων, και την έναρξη της θερινής σεζόν, ήταν μήνας θεατρικού πυρετού στα παρασκήνια, με εντατικές πρόβες και προετοιμασίες για τις καλοκαιρινές παραγωγές.

Τα τελευταία χρόνια, όμως, αυτό έχει αλλάξει. Με δεδομένο ότι πολύ λίγες παραστάσεις πια διαρκούν ολόκληρη τη σεζόν (ΟκτώβριοςΑπρίλιος), είναι αρκετές οι δουλειές που έχοντας κάνει πρεμιέρα στο δεύτερο μισό της σεζόν (από Ιανουάριο ή Φεβρουάριο και έπειτα) αποφασίζουν εύκολα να πάρουν παράταση μετά το Πάσχα - ακόμα κaι όταν αυτό πέφτει Πρωτομαγιά, όπως φέτος. Επιπλέον, υπάρχουν πάντα

Με τη σφραγίδα του Εθνικού

Στην πρώτη κρατική σκηνή της χώρας τρεις παραγωγές, που έκαναν πρεμιέρα μόλις τον περασμένο Μάρτιο, συνεχίζουν το θεατρικό τους ταξίδι μέσα στον Μάιο, ενώ σε αυτές προσθέστε και μία πρεμιέρα στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού. Ο Πέτρος Φιλιππίδης θα συνεχίσει να υποδύεται, υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Σταμάτη Φασουλή, τον εμβληματικό Γουίλι Λόμαν στον «Θάνατο του εμποράκου» του Αρθουρ Μίλερ, που παρουσιάζεται στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού, ενώ μέχρι τις 29 Μαΐου θα μας περιμένουν οι «Ξένοι» του Σέρτζι Μπελμπέλ στο Νέο Rex. Πρόκειται για ένα σύγχρονο καταλανικό έργο, σε σκηνοθεσία Νίκου Μαστοράκη με πρωταγωνίστρια τη Λυδία Κονιόρδου, που παρακολουθεί πώς διαπλέκονται οι ζωές δύο οικογενειών (μίας μεταναστών και μίας γηγενών) που μένουν στην ίδια πολυκατοικία. Οι παραστάσεις του σχεδόν τετράωρου σε διάρκεια «Αννα Καρένινα» του Τολστόι στη Σκηνή Κοτοπούλη θα ολοκληρωθούν αμέσως μετά το Πάσχα, στις 29 Μαΐου, οπότε έχετε ακόμα την ευκαιρία να δείτε τη Μαρία Ναυπλιώτου να διχάζεται ανάμεσα στον Κόμη Βρόνσκι και το καθήκον. Τέλος, στην πάντα δραστήρια Πειραματική του Εθνικού, που φέτος μας χάρισε πολύ ωραίες παραστάσεις, μία πρεμιέρα έρχεται να ταράξει τα νερά. Η «Γλυκιά τυραννία του Οιδίποδα», σε σκηνοθεσία της Μαρίας Πρωτόπαππα, σηκώνει αυλαία στις 12 Μαΐου στο -1 του Rex, επιχειρώντας μία εντελώς διαφορετική, ψυχαναλυτική ματιά στην τραγωδία του Οιδίποδα, «ενός ανθρώπου που ακολουθώντας την επιθυμία του για γνώση και εξουσία, εκδιώχθηκε από τον ασφαλή παράδεισο της ηδονικής μητρικής αγκαλιάς και σήκωσε μέχρι τέλος το φορτίο του πραγματικού του “εγώ”».

και οι παράτολμοι που επιλέγουν να κάνουν πρεμιέρα μετά το Πάσχα σε χειμερινά θέατρα, αν και ο συνήθως πρώιμα καλοκαιρινός καιρός του Μαΐου δεν μοιάζει να τους ευνοεί στον αγώνα τους να πείσουν τους θεατρόφιλους να τους επισκεφτούν. Οπως και να έχει, ο φετινός θεατρικός χάρτης του Μαΐου έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Ας ρίξουμε μια ματιά σε κάποιες από τις επιλογές μας…

Συνεχίζουν στο Τέχνης

Τέσσερις παραστάσεις κλέβουν τις εντυπώσεις και περιμένουν τους θεατρόφιλους και τον Μάιο στο θέατρο Τέχνης. Οι δύο είναι παραγωγές που έκαναν πρεμιέρα λίγο πριν το Πάσχα. Ο λόγος για το «Αγαπημένε μου Χέρμπερτ» του Αχτερνμπους στη σκηνή της Φρυνίχου, που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Παντελή Δεντάκη με τους Βίκυ Βολιώτη, Κατερίνα Λυπηρίδου και Αινεία Τσαμάτη, και για το «Ασμα Ασμάτων - Μια νύχτα κάτω απ’ τ’ άστρα» με την Ολια Λαζαρίδου στο Υπόγειο. Το πρώτο μάς αφηγείται τη συγκλονιστική ιστορία της Λουίζε και του γιου της, Χέρμπερτ, τον οποίο αναγκάζεται να αποχωριστεί στα τρία του χρόνια μέσα στη δίνη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Θα συναντηθούν ελάχιστες φορές στα επόμενα 17 χρόνια. Στα 20 του ο Χέρμπερτ θα συναντήσει τη Λουίζε επιζητώντας μια νέα αρχή ή έναν τελευταίο αποχαιρετισμό. Η δεύτερη παράσταση, το «Ασμα Ασμάτων - Μια νύχτα κάτω απ’ τ’ άστρα», σε μετάφραση του Γιώργου Σεφέρη, είναι ένα «χορικό» πάνω στο ωραιότερο ερωτικό ποίημα όλων των εποχών. Η Ολια Λαζαρίδου και μία ομάδα νεαρών φοιτητών του Τέχνης του δίνουν πνοή. Οι άλλες δύο παραστάσεις έχουν ήδη αποσπάσει ιδιαίτερα θετικές κριτικές. Το υπερρεαλιστικό και αλληγορικό «Οταν ξυπνήσουμε εμείς οι νεκροί» του Ιψεν, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Καραντζά, με έναν εξαιρετικό θίασο (Πιττακή, Καλτσίκη, Σαράντης, Μουστάκης, Κεχαγιόγλου, Χαζαράκης), θα συνεχιστεί στο Υπόγειο μέχρι τις 29 Μαΐου, ενώ το «Οσα η καρδιά μου στην καταιγίδα» της Bijoux de Kant, με Δροσάκη, Τσανακλίδου και άλλους, παίρνει νέα παράταση στη Φρυνίχου, μέχρι τις 18 Μαΐου.

Απρί λιος 2016

Δάνειο… για πολλά γέλια Είναι από τις ελάχιστες παραστάσεις που μπορούν να υπερηφανεύονται ότι όχι μόνο έβγαλαν όλη τη σεζόν (από τον Οκτώβριο), αλλά πήραν και παράταση μέχρι το τέλος Μαΐου. Το «Δάνειο» του Τζόρντι Γκαλθεράν, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου στην Κεντρική Σκηνή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου, είναι μία βιτριολική κωμωδία για δύο. Ο Αντόνιο ζητά να πάρει δάνειο με μόνη εγγύηση τον λόγο της τιμής του. Οταν ο διευθυντής της τράπεζας του το αρνείται, εκείνος τον απειλεί ότι θα… αποπλανήσει τη γυναίκα του! Ο Γιάννης Σαρακατσάνης και ο Μιχάλης Οικονόμου τα δίνουν όλα σε αυτή τη σπαρταριστή και, με έναν αναπάντεχο τρόπο, επίκαιρη κωμωδία, που κέρδισε το κοινό.

Ring για δύο

Στα χνάρια του Σουγιούλ Η μεγάλη εμπορική επιτυχία που γνώρισε τα Δευτερότριτα του Μαρτίου και του Απριλίου στον Ελληνικό Κόσμο έκανε το «Ας ερχόσουν για λίγο» του Δημήτρη Μαλισσόβα όχι μόνο να συνεχίσει τον Μάιο, αλλά και να παρουσιάζεται πια από Τετάρτη μέχρι Σάββατο. Η μουσικοθεατρική παράσταση για τη ζωή του κορυφαίου συνθέτη του Μεσοπολέμου, Μιχάλη Σουγιούλ, με τον Γιάννη Μπέζο στον ομώνυμο ρόλο, είναι πλημμυρισμένη από τις αμέτρητες επιτυχίες του Σουγιούλ και μοιάζει να ενθουσιάζει κυρίως το κοινό άνω των 60 ετών (για ευνόητους λόγους). Στο πλευρό του Μπέζου παίζουν και τραγουδούν η Τάνια Τρύπη, η Ευριδίκη, η Ελένη Καρακάση, η Βαλερία Κουρουπή και άλλοι.

Σε αρένα μετατράπηκε λίγο πριν το Πάσχα η σκηνή του Ιλίσια Βολανάκης και, όπως είναι λογικό, θα παραμείνει έτσι και τον Μάιο. Η Μαρίνα Καλογήρου και ο Θανάσης Τσαλταμπάσης παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα τη σπονδυλωτή κωμωδία σχέσεων, “Ring”, της Λεονόρ Κονφινό, ερμηνεύοντας 18 διαφορετικούς ρόλους! Διαφορετικά ζευγάρια παθιάζονται, τσακώνονται, γίνονται κομμάτια, διαλύονται και ξανασμίγουν σε ένα ερωτικό ρινγκ, που δεν υπάρχει περίπτωση να μη σου θυμίσει κάτι από τη δική σου ζωή. Μία σειρά από ιστορίες γεμάτες χιούμορ, συγκίνηση και τρέλα, στις οποίες ο φτερωτός θεός έχει βάλει το χέρι του.

Το όνομά της, Αγγελική Την ιστορία της Αγγελικής Ματθαίου ζωντανεύουν με έναν ξεχωριστό τρόπο στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου οι Killing The Fly. Η Αγγελική είναι μόλις έξι ετών όταν το 1922 ξεριζώνεται με την οικογένειά της από το χωριό της στη Μικρά Ασία, τις Νέες Φώκιες της Σμύρνης. Η τουρκική χωροφυλακή θα τους εκτοπίσει στα βάθη της Τουρκίας. Μέχρι να καταφέρει να φτάσει στην Κρήτη, θα έχει χάσει πατέρα, μάνα και αδελφή. Μία άλλη ματιά στην ιστορία μέσα από έναν μονόλογο για τρεις, που μας θυμίζει ότι η προσφυγιά μάς αφορούσε και μας αφορά όλους πάντα. Οι παραστάσεις θα συνεχιστούν μέχρι τις 29 Μαΐου.

Οικογένεια Ανταμς αλά ελληνικά Μέχρι τις 15 Μαΐου θα συνεχιστούν στο θέατρο Βέμπο οι παραστάσεις του μιούζικαλ «Οικογένεια Ανταμς», που διασκεύασε και σκηνοθέτησε η Θέμις Μαρσέλλου με τον Αντώνη Καφετζόπουλο, τη Μαρία Σολωμού, την Demy, τον Κωνσταντίνο Καζάκο και άλλους ηθοποιούς και τραγουδιστές. Το γνωστό μιούζικαλ του Μπρόντγουεϊ, βασισμένο στην υπέροχη ομώνυμη ταινία, κόβεται και ράβεται στα ελληνικά μέτρα σε μία παραγωγή για το ευρύ κοινό και για όλη την οικογένεια. Και όπως φαίνεται, αυτό αρέσει.

Marvin’s room, απλά και συγκινητικά

Στρίντμπεργκ κατά Πατεράκη

Δύο αδελφές, η Λι και η Μπέσι, έχουν να μιλήσουν για 18 ολόκληρα χρόνια. Θα συναντηθούν ξανά όταν η λευχαιμία χτυπάει την πόρτα της Μπέσι. Η Λι και οι δύο γιοι της είναι η μοναδική της ελπίδα, αφού μπορεί να είναι συμβατοί δότες μυελού των οστών. Κάπως έτσι η Λι επιστρέφει στο πατρικό της μετά από σχεδόν δύο δεκαετίες και οι δύο αδελφές αναγκάζονται να δουν τη σχέση τους μέσα από ένα άλλο πρίσμα… Αυτή είναι η συγκινητική ιστορία του “Marvin’s room” του Σκοτ ΜακΦέρσον, που έγινε ταινία με τις Μέριλ Στριπ και Νταϊάν Κίτον στα μέσα της δεκαετίας του ’90. Ο Δημήτρης Καρατζιάς το μετέφερε με τρόπο λιτό, αλλά βαθιά συναισθηματικό, στη σκηνή του Vault και οι παραστάσεις με την Αθηνά Τσιλύρα και την Αλεξάνδρα Παλαιολόγου στους δύο κεντρικούς ρόλους συνεχίζονται μέχρι τις 22 Μαΐου.

Η Ρούλα Πατεράκη ανεβάζει από τις 11 Μαΐου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών την επική τριλογία του Στρίντμπεργκ «Προς Δαμασκόν» σε μία τετράωρη παράσταση με τίτλο «Post Inferno - Προς Δαμασκόν». Ενα έργο-σταθμός στην παγκόσμια δραματουργία, με σαφείς υπαρξιακές, θεολογικές και ερωτικές αναφορές και αναζητήσεις σε μία παράσταση-αίνιγμα, με την πάντα αιρετική ματιά της Πατεράκη που ομολογεί ότι «αναμετριέμαι με τον Στρίντμπεργκ μέσα από την αντίληψή μου για το σήμερα, όσο μου το επιτρέπουν οι καιροί, η επάρκειά μου κι ο έρωτάς μου για τον ίδιο». Ο τίτλος της παράστασης μοιάζει να μην έχει μόνο βιβλιογραφική αξία (ο Στρίντμπεργκ έγραψε αυτή την τριλογία δύο χρόνια μετά το έργο του, “Inferno”), αλλά είναι πιθανότατα και μία αναφορά στην ψυχολογική κατάσταση του συγγραφέα εκείνη την περίοδο, αφού το «Προς Δαμασκόν» είναι ο δικός του δρόμος για να επιστρέψει στο φως. Πρωταγωνιστούν οι Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Ομηρος Πουλάκης, Λουκία Μιχαλοπούλου, Αλέκος Συσσοβίτης, η ίδια η Πατεράκη και άλλοι.

Γκιακ ή η βία μέσα μας

Απρί λιος 2016

Ονειρο… στο Θησείον Μία νέα θεατρική ομάδα από τη Θεσσαλονίκη στο αθηναϊκό της ντεμπούτο με το «Ονειρο καλοκαιρινής νύχτας» του Σαίξπηρ. Πέντε ηθοποιοί, με ελάχιστα σκηνικά αντικείμενα, μάσκες, παντομίμα και ζωντανή μουσική, ζωντανεύουν μπροστά στα μάτια μας το πιο διάσημο και ευφρόσυνο όνειρο του παγκόσμιου θεάτρου. Μετά από δύο επιτυχημένους κύκλους παραστάσεων στη Θεσσαλονίκη και μια περιοδεία στη Βόρεια Ελλάδα, η Εταιρεία Θεάτρου Θέση έρχεται στο Θησείον από τις 6 Μαΐου για να μας συστηθεί.

Τι σημαίνει «γκιακ»; Είναι το αίμα, η οικογένεια και η εκδίκηση στα αρβανίτικα. «Γκιακ», όμως, είναι και ο τίτλος της συλλογής διηγημάτων του Δημήτρη Παπαμάρκου, που μεταφέρει για πρώτη φορά στη σκηνή ο Θανάσης Δόβρης. Οι ηθοποιοί-αφηγητές, βουτηγμένοι σε μία κόλαση εξομολογήσεων χωρίς εξιλέωση, διχάζονται ανάμεσα στην πρωτοφανή τρυφερότητα και τη φρικαλέα βία. Μία παράσταση για τη βία μέσα μας και γύρω μας. Για τη βία που μας στοιχειώνει στο παρελθόν, στο παρόν και στο μέλλον. Στο «Γκιακ»,που θα κάνει πρεμιέρα στις 16 Μαΐου στο Skrow Theater, παίζουν οι Εύη Σαουλίδου, Στέλιος Ιακωβίδης, Θανάσης Δόβρης, Γρηγόρης Ποιμενίδης και Σωτήρης Τσακομίδης.

Nordost: Ενα παζλ αίματος Το 2002 42 Τσετσένοι αυτονομιστές εισβάλλουν στο θέατρο Ντουμπρόβκα της Μόσχας, όπου παίζεται το μιούζικαλ “Nordost”. Ο απολογισμός είναι 170 νεκροί μετά από 57 ώρες ομηρίας συνολικά 850 ανθρώπων. Στο “Nordost” του Τόρστεν Μπουχστάινερ, που σκηνοθετεί ο Δημήτρης Μακαλιάς από τις 6 Μαΐου στο θέατρο Αβατον, τρεις γυναίκες -μία Τσετσένα μαύρη χήρα, μία Ρωσίδα όμηρος και μία Λετονή γιατρός- καταθέτουν τη δική τους οπτική στα γεγονότα. Τρεις ιστορίες που οδηγούν σε ένα αιματηρό φινάλε. Παίζουν η Στέλλα Γκίκα, η Νάντια Δαλκυριάδου και η Λίνα Εξάρχου.

Μια μέρα της Λένας Αποκλείεται να μη θυμάστε το τελευταίο θεατρικό έργο της Λένας Κιτσοπούλου που παρουσιάστηκε πέρυσι στο Θέατρο Τέχνης διχάζοντας, όπως όλα της τα έργα άλλωστε, το κοινό. Αποκλείεται, όμως, να θυμάστε και τον τίτλο του, αφού πρόκειται για σιδηρόδρομο: «Μια μέρα, όπως κάθε μέρα, σε ένα διαμέρισμα από τα χιλιάδες διαμερίσματα της Αθήνας, αυτά με τα κουφώματα ασφαλείας και τους βολικούς καναπέδες τους, σε κατάσταση αμόκ. Ή η ανουσιότητα του να ζεις». Η πολυσυζητημένη παράσταση με τη Λένα Κιτσοπούλου και τον Γιάννη Κότσυφα να βαριούνται, να βρίζονται, να πλήττουν και να ξεσκίζουν τις σάρκες τους καθισμένοι στον καναπέ τους επιστρέφει μόνο για 15 παραστάσεις από τις 4 Μαΐου στο Μικρό Παλλάς. Αν πάτε, να πάτε υποψιασμένοι πάντως…

Κείμενο: Πόπη Διαμαντάκου

Το μαγευτικό παραμύθι του «περιττού»

Ηταν μέσα της δεκαετίας του ’90, τότε που τα ταξίδια στις μεγάλες ευρωπαϊκές πόλεις άρχισαν να γίνονται προσιτά στην ανερχόμενη μεσαία τάξη των Ελλήνων. Τότε που οι αγορές στα μυθικά πολυκαταστήματα του Λονδίνου και του Παρισιού αποτελούσαν για τις κυρίες ένα είδος μύησης στο μαγευτικό παραμύθι της κατανάλωσης, ενώ ορισμένες νεοφώτιστες -ιδίως σύζυγοι πολιτικών και νεόπλουτων- έπεφταν με τέτοια υστερία που γίνονταν ανέκδοτα σε έναν τόπο, ο οποίος διατηρούσε ακόμη τα ήθη του μέτρου και της αιδούς απέναντι στην περιττή πολυτέλεια. Εκείνη την εποχή άρχισα κι εγώ τα πρώτα μου ταξίδια, με το Λονδίνο πρώτο στον κατάλογο. Οι σημειώσεις από φίλες και γνωστούς για το τι να επισκεφτώ περιλάμβαναν «προσκύνημα» στα Σέλφριτζες. Ηταν σύμβολο ενός από τους πρώτους αστικούς μύθους μιας πόλης-πρότυπο του παγκόσμιου καπιταλισμού. Θυμάμαι την απογοήτευσή μου όταν μπήκα στον μυθικό ναό της κατανάλωσης. Λαϊκό πολυκατάστημα, με πλήθος καλάθια, χωρίς καμιά χλιδή, με πάτωμα από βιομηχανικό τσιμέντο. Γύρω μου άκουγα μόνον ελληνικά. Ορδές Ελλήνων τουριστών έκαναν ό,τι κι εγώ. Ψώνιζαν σαν τρελοί είδη που έβρισκε κανείς παντού στη χώρα μας. Εκείνο που συνέβαινε τότε ήταν, όμως, ο απόηχος του μύθου, που γεννήθηκε στη γωνιά αυτή του δυτικού άκρου της Οξφορντ Στριτ, άγνωστος μάλλον στους περισσότερους εκ των τότε Ελλήνων καταναλωτών. Παρέμενε όμως το λογότυπο στις σακούλες, οι οποίες χρησιμοποιούνταν κατόπιν στην πατρίδα για μπουν πρόχειρα

ψώνια της γειτονιάς, ένα είδος επιβεβαίωσης ότι ο κάτοχός τους είχε πάρει το βάφτισμα του λονδρέζικου κοσμοπολιτισμού. Κολοκύθια. Είχαν απομείνει ελάχιστα από εκείνη την αυτοκρατορία των πρώτων παραμυθιών του πρετ-α-πορτέ, από τον μύθο ότι η κάθε πελάτισσα ανεξαρτήτως καταγωγής αξίζει την πολυτέλεια και τη φροντίδα μιας εστεμμένης, πάντα σε προσιτές τιμές. Αυτό ήταν το όνειρο του ιδρυτή των Σέλφριτζες, του Χάρι Γκόρντον Σέλφριτζ, ενός γκουρού του μάρκετινγκ, με ιδέες που αποτελούν ακόμη και σήμερα το ευαγγέλιο των απανταχού πωλήσεων. Ηταν αυτός που δημιούργησε τον μύθο ότι η αγορά της περιττής πολυτέλειας είναι μια θεατρική πράξη. Διαμόρφωσε το κατάστημά του σαν θεατρική σκηνή και το εσωτερικό πρόσφερε πλήθος διαφορετικές γωνιές, κατάλληλα διακοσμημένες για να ζήσει ο κάθε πελάτης τον δικό του μύθο. Οσο για τις βιτρίνες, αυτές αποτέλεσαν σταθμό στην ιστορία του μάρκετινγκ. Εκεί αποτυπωνόταν η επικαιρότητα, η κάθε καινούργια κοινωνική τάση, η οποία αποτελούσε αφορμή για μια καινούργια πρόταση κατανάλωσης. Αυτό το αληθινό παραμύθι αφηγείται στο ελληνικό κοινό η τηλεοπτική σειρά "Mr Selfridge", μία από τις υποδειγματικές της βρετανικής παραγωγής -με συμμετοχή αμερικανικών κεφαλαίων-, αφρώδης και αναψυκτική μεν, αλλά για τον προσεκτικό τηλεθεατή, μια διδακτική αφήγηση για το καπιταλιστικό όνειρο που εκφυλίζεται από την ανθρώπινη, αυτοκαταστροφική μανία για σπατάλη. Παρακολουθούμε πώς μεταλλάχθηκε το όνειρο

της προόδου της μεσαίας τάξης σε όπλο για κυνήγι του χρήματος, το οποίο αποδεσμεύεται σταδιακά από τα ανθρώπινα στοιχεία της προσφοράς εργασίας σε όλο και περισσότερους και της απόλαυσης για όλο και μεγαλύτερο κοινό, ώστε να γίνει μέσο επίδειξης ισχύος. Το «περιττό» χάνει πλέον τη χαρά του σπάνιου, για να γίνει εθισμός και μέσο επιβεβαίωσης της ύπαρξης. Είναι αυτό που έζησε ο τόπος μας στα 25 περίπου χρόνια της αφασικής του προσχώρησης στο κλαμπ των ψευδοπλουσίων. Ο Σέλφριτζ έχασε την αυτοκρατορία του -και το όνειρό του- στον τζόγο, παίζοντας χαρτιά, πρώτα τραπουλόχαρτα και μετά χρηματιστηριακά. Αλλά αυτό που έχει σημασία πίσω από μια ιστορία, που θα μπορούσε πλέον στην εποχή μας να θεωρηθεί τετριμμένη -τα έχει αφηγηθεί ως και ο Φώσκολος στο λαϊκό κοινό- είναι η κοινωνική δυναμική ενός αστικού μύθου, που φτάνει να διαμορφώσει ήθη, να αλλάξει τον τρόπο ζωής στην πόλη, να γοητεύσει, ακόμη και να υπνωτίσει τα πλήθη, με τις γυναίκες να αποτελούν τον ιδανικό μοχλό της κυκλοφορίας του χρήματος. Σκέφτομαι το αφανισμένο από τη φωτιά «Μινιόν» και αργότερα τον «Κατράτζο». Απέχει πολύ η δική τους ιστορία από εκείνη των Σέλφριτζες, αλλά αποτελούν τους δικούς μας πρώτους μύθους, που θα χαθούν μαζί με τις αναμνήσεις όλων εμάς που τους προλάβαμε, χωρίς να καταφέρουμε ποτέ να συγκροτήσουμε σε μια συνέχεια την αθηναϊκή μας ιστορία.

Ενα ένθετο για την urban culture σκηνή της Αθήνας, κάθε Δευτέρα και Παρασκευή στις 14:30 και στις 20:30 στην εκπομπή Lifεtime