04 -10.10.2013
Παρίσι, Αθήνα Ο Μάριος Στρόφαλης φέρνει ήχους και χρώματα στο κέντρο της πόλης
ΦΥΛΛΟ 1042
Networking Ο Ανδρέας Γιαννόπουλος ξεδιαλύνει τα μυστήρια της πλατφόρμας Moodeet
Οικογενειακές υποθέσεις Ο Γιάννης Καλαβριανός μιλάει για το «Γιοι και κόρες» στον Δημήτρη Χαλιώτη
Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο
Metropolis www.metropolispress.gr
Πάμε Luton! Η μεγάλη πτήση του σκηνοθέτη Μιχάλη Κωνσταντάτου
Index Επιχειρώ Κοινωνικά...10
ARTéfacts Ensemble...35
Ο Δήμος Αθηναίων στηρίζει έμπρακτα την κοινωνική επιχειρηματικότητα
Το μουσικό σύνολο που συγκατοίκησε στη Στέγη με τον Κωνσταντίνο Βήτα
Στρόφαλης...11
Agora...36
Επιχειρεί να φτιάξει ένα «Μικρό Παρίσι των Αθηνών» κάτω από την Ομόνοια
Η 4η Μπιενάλε της Αθήνας απαντάει στο καίριο ερώτημα «Και τώρα τι;»
Κωνσταντάτος...26
Βarber & shop...38
“Luton”, η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του νεαρού σκηνοθέτη
Το νέο ρετρό-industrial κουρείο στο Κουκάκι
metamatic:taf...28
Moodeet...39
Η έκθεση “a (New) Athens state of mind” χαρτογραφεί την κοινωνική και πολιτιστική όψη της πόλης
Η πλατφόρμα που στοχεύει στο να βελτιώσει την επικοινωνία μας
Καλαβριανός...30
Falafellas...41
Αφηγείται ιστορίες ανθρώπων στην παράστασή του «Γιοι και κόρες»
Δύο φίλοι σερβίρουν εξωτικές γεύσεις στην οδό Αιόλου
Mstories 78 Η 18χρονη SmaRagDa ετοιμάζεται για το σουρεαλιστικό δισκογραφικό ντεμπούτο της. Δέκα ηθοποιοί αφηγούνται 12 ιστορίες του ενός λεπτού στην παράσταση «Γαμ.» στο Θέατρο Θησείον. Οι σύγχρονοι δημιουργοί αναρωτιούνται «Και τώρα τι;» στην 4η Μπιενάλε της Αθήνας και οι Oper(O) παντρεύουν τον Μπέκετ με την όπερα σε μία ακόμα πειραματική τους performance. Στην Ερμού...
METROPOLIS
www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / Twitter: @MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress
Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media Α.Ε. / Εδρα: Κύπρου 12Α Τ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο, τηλ. 210 4823977, φαξ 210 4832887 / Διεύθυνση Eκδoτικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης: Κώστας Τσαούσης [k.tsaousis@metropolisnews.gr] Project Manager: Βίκτωρας Δήμας [v.dimas@metropolisnews.gr] Ειδικός Σύμβουλος: Θάνος Τριανταφύλλου [th.triantafillou@metropolisnews.gr] Συντονισμός Εκδοσης [sintonistes@metropolisnews.gr]: Ανδρέας Γιαννόπουλος, Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Ξανθάκης, Ντίνος Ρητινιώτης / Συντακτική Ομάδα [sintaktes@metropolisnews.gr]: Κατερίνα Ι. Ανέστη, Αθηνά Δεληγιάννη, Αθως Δημουλάς, Πόπη Διαμαντάκου, Γιάννης Διαμαντής, Νικήτας Καραγιάννης, Δημήτρης Καραΐσκος, Μαρίνα Κατσάνου, Σταύρος Κουτσοσπύρος, Κίκα Κυριακάκου, Μαρία Μαρκουλή, Γιάννης Μαυρογιώργος, Γιώργος Μουχταρίδης, Βασίλης Νέδος, Λήδα Πιμπλή, Χάρη Ποντίδα, Γιώργος Ρομπόλας, Βάσια Ρούσσου, Κωνσταντίνος Σινάτρα, Βούλα Σουρίλα, Νάντια Σουφλή, Χρήστος Τσαπακίδης, Περικλής Τσόπτσης, Δημήτρης Χαλιώτης Φωτογραφίες - Βίντεο [fotografoi@metropolisnews.gr]: Βάσια Αναγνωστοπούλου, Βαγγέλης Λαΐνας, Σίσσυ Μόρφη, Νίκος Παπαγγελής, Shutterstock, AFP / Δημιουργικό [grafistes@metropolisnews.gr]: Θάνος Κατσαΐτης, Μήτσος Στεργίου Διαφήμιση [mkt@metropolisnews.gr]: Χρήστος Τσαούσης, Εμμανουέλα Χειρακάκη / Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» Α.Ε. Creative Direction: BOB STUDIO [www.bobstudio.gr]
Οι μέρες της αφθονίας μου
4
Come at the king, you best not miss Αθως Δημουλάς / a.dimoulas@metropolisnews.gr
Η επικαιρότητα τρέχει και κάθε νέα εξέλιξη καθιστά τον γραπτό λόγο χθεσινά νέα. Για αυτό και θα περιοριστώ σε μερικές σκόρπιες σκέψεις, νιώθοντας ότι ζούμε στιγμές που ίσως καθορίσουν τη ζωή μας τις επόμενες δεκαετίες. Μπορεί και όχι, αλλά μπορεί και ναι. Είναι τόσο τεντωμένο το σχοινί πάνω στο οποίο βαδίζουμε, ώστε οι πιθανότητες του να πέσουμε ή του να φτάσουμε απέναντι υγιείς είναι μοιρασμένες. Υπάρχουν περίπου 100 διαφορετικοί λόγοι που ίσως εξηγούν τα υψηλά ποσοστά της Χρυσής Αυγής, τόσο στις τελευταίες εκλογές, όσο και στις διάφορες έρευνες που ακολούθησαν. Το θέμα είναι εξαιρετικά σύνθετο. Τόσο πολύ, που είναι αδύνατο να προβλέψει κανείς πώς θα λειτουργήσει η δολοφονία στο Κερατσίνι, οι συλλήψεις ή τα προκλητικά χαμόγελα στις κάμερες. Ενας ψηφοφόρος της Χρυσής Αυγής θα έπρεπε φυσιολογικά να έχει αναρωτηθεί ήδη τι συμβαίνει βλέποντας τον Ρουπακιά να παραδέχεται τη δολοφονία και κάποια από τα ηγετικά της στελέχη να κρίνονται προφυλακιστέα. Την ίδια στιγμή, για να μην ξεχνιόμαστε, η έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας υπενθυμίζει ότι το ποσοστό της ανεργίας που έφτασε στο
27,4% προ μηνών είναι το υψηλότερο των τελευταίων 30 ετών σε χώρα του δυτικού κόσμου. Αλλά το χειρότερο είναι ότι μέχρι το 2016 προβλέπεται ακόμα μεγαλύτερη αύξηση, που θα φτάνει στο τρομακτικό 34%. Θέλω να πω, δεν ξέρω αν η Χρυσή Αυγή είναι το δέντρο ή το δάσος, δεν είναι πάντως το μοναδικό ζητούμενο αυτής της χώρας. Ούτε αυτού του κόσμου. Δείτε τι γίνεται στις ΗΠΑ. Ετσι κι αλλιώς, αν όλα ήταν ρόδινα γύρω γύρω στον υπόλοιπο πλανήτη, ίσως τα πράγματα να ήταν καλύτερα και εδώ. Εν τω μεταξύ, όλη αυτή η ιστορία με τα διαγράμματα που εξηγούν πώς παρακολουθήθηκαν οι κλήσεις των εμπλεκόμενων μελών της Χρυσής Αυγής μού θύμισε πολύ το τηλεοπτικό “The Wire”. Δεν υπάρχουν ομοιότητες της υπόθεσης με την αμερικανική σειρά, υπάρχουν όμως αντιστοιχίες. Και μια και ανέφερα το “The Wire”, δεν μπορώ να μη γράψω μια από τις κλασικότερες ατάκες της σειράς, που νομίζω ότι ταιριάζει σε όσα συμβαίνουν και στις επικοινωνιακές γκάφες της κυβέρνησης ή της δικαιοσύνης ή όποιου τέλος πάντων ευθύνεται. Λέει λοιπόν ο Ομάρ: “Come at the king, you best not miss”. Το μεγάλο ψάρι ή το σκοτώνεις ή σε τρώει.
Ματιές
6
Δύσκολα θέματα ηθικής
Αυτοσυγκράτηση! Οταν ήμουν μικρός, ήμουν πολύ ενθουσιώδης. Βιαζόμουν να μιλήσω, να εκφράσω άποψη, να φέρω αντίρρηση (ειδικά αυτό το τελευταίο). Ο αυστηρός μπαμπάς μου δεν τρελαινόταν με αυτό μου το χαρακτηριστικό. «Σκέψου πρώτα, βρε παιδί μου. Μη μιλάς αμέσως». Ακόμη έχω στα αυτιά μου την παρατήρηση. Δεν μου το έλεγε ποτέ μπροστά σε άλλους αλλά, όταν ήμαστε οι δυο μας, φρόντιζε να μου θυμίζει με παραδείγματα που είχε συγκρατήσει πόσο λάθος είχα κάνει που είχα βιαστεί να μιλήσω! Τις περισσότερες φορές είχε δίκιο. Καβγάδες και στενοχώριες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί αν έδινα λίγο χρόνο και σκεφτόμουν λίγο παραπάνω την αντίδρασή μου. Αλλά ήμουν παιδί και η αυτοσυγκράτηση δεν είναι βέβαια παιδικό προσόν (εκτός αν το παιδί είναι ντροπαλό, οπότε μιλάμε για κάτι άλλο και όχι για ώριμη σκέψη πριν εκφραστεί κάποιος).
Ας αφήσουμε για λίγο πίσω μας τους διχασμούς που είναι το εθνικό μας σπορ και ας μιλήσουμε για τους διχασμούς των άλλων... των Γάλλων. Διχασμένη είναι η γαλλική κοινωνία σε σχέση με τη δισκογραφική επιστροφή του Μπερτράν Καντά, τραγουδιστή και βασικού συνθέτη των Noir Desir. Ο Καντά ξυλοκόπησε θανάσιμα τη σύντροφό του, Μαρί Τρεντινιάν, κόρη του ηθοποιού Ζαν Λουί Τρεντινιάν, η οποία άφησε την τελευταία της πνοή έπειτα από έναν καβγά που είχαν σε δωμάτιο ξενοδοχείου στην Λιθουανία.
γούδια του γιατί υποστηρίζουν ότι θα είναι σαν να διαφημίζουν τον ίδιο σαν βίαιο πρόσωπο.
Εκτοτε η προσωπική του ζωή διαλύθηκε, το δικαστήριο του επέβαλε ποινή φυλάκισης, ο ίδιος σιώπησε για αρκετά χρόνια, έκανε μια εμφάνιση θεατρική, ήρθε και στο Φεστιβάλ Αθηνών με την παράσταση αυτή και οι γυναικείες οργανώσεις της Ελλάδος διαμαρτυρήθηκαν έντονα για την παρουσία του.
Δύσκολα θέματα ηθικής. Απλά προσπαθώ να θυμάμαι αυτό που η συναναστροφή με δεκάδες καλλιτέχνες μού έμαθε, ότι πολύ σπάνια ο χαρακτήρας του καλλιτέχνη συνάδει με το αποτέλεσμα της τέχνης του. Και ότι, όπως κάποιος φίλος μού είπε πριν από χρόνια: «Η ώρα που ο καλλιτέχνης δημιουργεί είναι η ώρα που επικοινωνεί με κάτι πολύ ανώτερο. Ολη την υπόλοιπη μέρα του μπορεί πολύ απλά να σέρνεται». Γιατί λοιπόν να απαγορεύσεις τα τραγούδια του;
Σήμερα ετοιμάζεται να κυκλοφορήσει καινούργια δισκογραφική δουλειά με τίτλο «Ορίζοντες», αλλά αυτό που καταφέρνει είναι να ξεσηκώσει τη γαλλική κοινωνία όπου σε αναλογία 3 στους 4 έχουν αρνητική εικόνα για τον καλλιτέχνη και πολλοί ραδιοφωνικοί σταθμοί λένε ότι δεν θα μεταδώσουν τα τρα-
Ο Μπερτράν Καντά τιμωρήθηκε για την πράξη του με οκταετή φυλάκιση και εξέτισε μόλις τέσσερα χρόνια της ποινής του. Και έρχεται τώρα ένα μεγάλο κομμάτι της γαλλικής κοινωνίας που δεν είναι ικανοποιημένο με τη φυλάκιση, αλλά θέλει πια να εξοντώσει, να λιντσάρει καλλιτεχνικά και να εξαφανίσει από προσώπου κοινωνίας τον καλλιτέχνη.
ΥΓ: Ακούμε “Le vent nous portera” από Νoir Désir. Γιώργος Μουχταρίδης
Λοιπόν, τον θυμάμαι τον πατέρα μου συχνά τελευταία. Και εδικά όταν μπαίνω στα social media. Δεν υπάρχει καλύτερο περιβάλλον για να διαπιστώσει κανείς ότι οι περισσότεροι συμπεριφερόμαστε με τον παιδικό ενθουσιασμό και την έλλειψη σκέψης που λέγαμε παραπάνω. Και ας έχουμε μεγαλώσει. Διαβάζεις την ατάκα του άλλου και αμέσως γράφεις τη δική σου. Μπορεί να ειρωνευτείς ελαφρά ή να τσακωθείς κανονικά - δεν έχει σημασία. Το πιθανότερο είναι ότι την επόμενη μέρα ξαναβλέπεις τι έγραψες και αναρωτιέσαι: «Μα καλά, άξιζε τον κόπο να ασχοληθώ τώρα με αυτό;» ή «Είναι δυνατόν να έχω τσακωθεί με τον τάδε για μια βλακεία στο Τwitter;» Εχω μια πρόταση να κάνω. Οταν σας έρχεται η παρόρμηση να γράψετε οτιδήποτε, μην ακουμπήσετε το πληκτρολόγιο. Γράψτε το σε ένα κομμάτι χαρτί. Και ξαναδιαβάστε το μερικές ώρες μετά. Αν και τότε σας φαίνεται ότι αξίζει τον κόπο να το πείτε, ανεβάστε το. Αλλά θα εκπλαγείτε όταν δείτε ότι τα περισσότερα δεν θα κάνετε ποτέ τον κόπο να τα δημοσιοποιήσετε! Το έκανα το τεστ και είμαι σίγουρος για αυτό που σας λέω. Εχω ξαφνικά λιγότερη από τη μισή «δραστηριότητα»! Το μόνο πρόβλημα που εντοπίζω είναι στα νεύρα μου. Δεν εκτονώνονται αρκετά. Αλλά για αυτό άρχισα γυμναστική. Και ξεδίνω και αδυνατίζω. Ενώ με τα εμπρηστικά updates δεν χάνεις ούτε γραμμάριο... A.
Οταν χτυπάει το σταθερό Ο έξυπνος Αθηναίος:
επισκέψεις κατ’ οίκον.
y Βάζει στοίχημα με τον εαυτό του: εταιρεία κινητής τηλεφωνίας ή εισπρακτική εταιρεία;
y Ακούει με έκπληξη ότι η προσφορά αφορά ελβετικά καλλυντικά και ότι η κυρία στην άλλη άκρη της γραμμής γνωρίζει την ηλικία του.
y Σκέφτεται σοβαρά να μην το απαντήσει, αλλά στο τέλος απλώνει το χέρι - μια στις τόσες μπορεί να έπαθε κανείς κάτι...
y Εξηγεί ότι δεν ενδιαφέρεται. y Φτάνει στο γραφείο του με καθυστέρηση και ορμάει να πιάσει το τηλέφωνο που χτυπάει.
y Σηκώνει το ακουστικό με όση ευγένεια του απέμεινε -είναι το τέταρτο τηλεφώνημα από τη στιγμή που ξύπνησε- και αναρωτιέται ποια είναι η κυρία που τον καλεί με το μικρό του όνομα.
y Μήπως θέλει μια πλήρη σειρά από συμπληρώματα διατροφής, αναρωτιέται η φωνή στο ακουστικό.
y Ορκίζεται μέσα του να αποκρούσει αποφασιστικά κάθε πρόταση για εκπτώσεις, προσφορές και
Λήδα Πιμπλή
Ανθί ζουν χαμόγελα Να μη φοβάσαι. Αυτό είναι δημοκρατία. Το είχαμε ξεχάσει. Είχαμε μπερδέψει τις έννοιες. Είχαμε εύκολους τους χαρακτηρισμούς. Είχε συσσωρευτεί ο θυμός. Απλωνε παντού πλοκάμια η δυσανεξία. Παντού βλέπαμε εχθρούς. Ο απέναντι, ο διπλανός, ο υπάλληλος στον γκισέ, ο όποιος να ’ναι που είχε ό,τι δεν έχω, ό,τι φανταζόμουν ότι θα μπορούσα να έχω. Και η φαντασία καλπάζουσα. Θεωρήσαμε ότι η δημοκρατία είναι μια ατέλειωτη υπόσχεση ακατάσχετης ευδαιμονίας. Μόνον αυτό δεν είναι. Μια φράση κυρίας στην ουρά της τράπεζας με συγκλόνισε. Να πληρώσουμε περιμέναμε όλοι. Την εφορία. Δευτεριάτικο πρωινό. Καταλληλότερη ώρα για γκρίνια δεν θα μπορούσε να υπάρξει. Και όμως, την άκουγα να μιλάει με τη διπλανή της για το θέμα εκείνων των ημερών, τις συλλήψεις των μελών της ΧΑ και το χαμόγελο πλατύ: «Αλλαξε χρώματα ο κόσμος γύρω μου από προχθές, φώτισε». Τινάχτηκα από τη γλύκα των λέξεων. Ασύμβατες με τον χώρο, τη στιγμή, τον σκοπό που μας συγκέντρωνε όλους στον εφ-ενός-ζυγού σχηματισμό μπροστά στον γκισέ. Η πρώτη μου αντίδραση ήταν καχυποψία. Εντάξει, όλοι χαρήκαμε, αλλά δεν λοβοτομηθήκαμε για να μη βλέπουμε τα χρέη δυσβάσταχτα, ούτε αρχίσαμε να θεωρούμε τους λογαριασμούς καρτ ντε βιζίτ ευγενικών κυρίων, επειδή λειτούργησε το κράτος και συνέλαβε εκείνους που απεργάζονταν σχέδια απεχθή και εμφυλιοπολεμικά για την κατάλυσή του. Ούτε η εν λόγω κυρία έδειχνε λοβοτομημένη πάντως. Εξέφρασε απλώς ένα συναίσθημα, νομίζω κοινό σε πολλούς από εμάς που παρακολουθήσαμε τις συλλήψεις των νεοναζί με την ανάσα κρατημένη, τρίβοντας τα μάτια μας για την αποφασιστικότητα που επιδείκνυαν οι αρχές - και ναι, κρατώντας την αναπνοή μας μέχρι να φτάσει ως το τέλος αυτό το δύσκολο έργο, χωρίς νομικά και συνταγματικά κωλύματα. Αυτό όμως που παραγνωρίζουμε μέσα στον εθισμό μας στην γκρίνια είναι ότι ο φραγμός στη βία, στον ρατσισμό, στην απειλή κατά της ίδιας της ζωής, είναι η άρνηση του φόβου. Ναι, λίγες ημέρες μετά είχαμε πάλι εύκολη την απογοήτευση, πολλοί και την ειρωνεία, βλέποντας να αποφεύγουν την προφυλάκιση θριαμβευτικά και όπως πάντα τσαμπουκαλίδικα ορισμένοι εκ των αρχικώς συλληφθέντων Χρυσαυγιτών. Το ξέσπασμα αγελαίο, τυφλό, μιας μάζας που θαρρείς ευχόταν να αποτύχει η δημοκρατία. «Με αυστηρά περιοριστικά μέτρα», είπε ο εισαγγελέας, αλλά ελάχιστοι το πρόσεξαν. Γιατί θεωρούμε ότι η δημοκρατία είναι πλαστελίνη να τη φέρνουμε στα μέτρα της στιγμής. Ο δρόμος είναι μακρύς και δύσκολος μέχρι να περιοριστούν οι Χρυσαυγίτες στο περιθώριο που τους αξίζει, εκεί που βρίσκονταν και πριν, όταν δεν τους δίναμε σημασία γιατί απολαμβάναμε παροχές νομίζοντας ότι αυτό ακριβώς σημαίνει δημοκρατία. Αλλά είναι καιρός οι δημοκράτες-της-φακής να θυμηθούν ότι η ελευθερία να μιλούν και να κυκλοφορούν είναι σημαντικότερη και από το ψωμί που τρώνε. Αθηνά Δεληγιάννη
Ματιές
8
Εικοσαετής αποχαύνωση
Πόλεμος των φτωχών Ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης, ακόμη και όταν βάζει τον αστυνόμο Χαρίτο, τον επαγγελματία διώκτη του εγκλήματος που θα χαιρόταν να δουλεύει μαζί του ο Νίκος Δένδιας, να λύνει τις δύσκολες υποθέσεις στις υποβαθμισμένες συνοικίες της πρωτεύουσας, έχει κρατήσει για τον εαυτό του τον τελευταίο λόγο: Με τα μικρά του σχόλια επιδιώκει να ξεδιαλύνει τα κρυμμένα, κάτω από τις εικόνες των λέξεων, αινίγματα της μεταπολιτευτικής πραγματικότητας. Και αυτό γιατί ο συγγραφέας -μετέχων της ημετέρας μαρξικής παιδείας- διαθέτει και μνήμη και συνείδηση. Με τις ίδιες αποσκευές ο Μάρκαρης μας παρουσιάζεται και ως συγγραφέας του οδοιπορικού «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» (εκδ. Γαβριηλίδης). Δεν ξέρω αν ο αστυνόμος Χαρίτος θα θελήσει να μπλέξει με την «αγανακτισμένη κυρία» της Πλατείας του Αγίου Παντελεήμονα και τους αστυνομικούς του παρακείμενου αστυνομικού τμήματος, αλλά ένα είναι το σίγουρο: Ο δημιουργός της περσόνας του Χαρίτου έχει στο τσεπάκι του την εξήγηση -ή μία από τις πολλές εξηγήσεις- για το πώς και το γιατί του «πολέμου των φτωχών» στις περιοχές κάτω από την Πατησίων. Ο Μάρκαρης είναι σαφής: «Η διάλυση των παλιών μεσοαστικών και μικροαστικών συνοικιών ήρθε όχι από την αδυναμία αναβάθμισης των συνοικιών αυτών, αλλά από το πάθος της εγκατάλειψής τους. Οι Αθηναίοι δεν προσπάθησαν σχεδόν ποτέ να φτιάξουν καλύτερες τις συνοικίες τους. Πάντα προτιμούσαν να τις παρατήσουν και να πάνε αλλού, κάπου που πίστευαν ότι θα ζήσουν καλύτερα. Η Αθήνα πληρώνει σε συντριπτικό ποσοστό τις αμαρτίες των ίδιων των κατοίκων της». Το απόσπασμα αυτό έχει σχέση με τις εξηγήσεις που αναζητούνται και αφορούν δίχως άλλο τις μεταβολές της κοινωνικής και οικονομικής τοπιογραφίας που σε ένα βαθμό συν-διαμορφώνουν και τις πολιτικές και εκλογικές συμπεριφορές όλων εκείνων που έμειναν πίσω... Κώστας Τσαούσης
Μεγάλωσα μεταξύ Κυψέλης και Γκύζη. Στα εφηβικά χρόνια μου των αρχών της δεκαετίας του ’90 η Πλατεία Φωκίωνος Νέγρη ήταν στέκι και τόπος συνάντησης. Εκεί, στα στενά της Κυψέλης από την Κεφαλληνίας μέχρι την Πλατεία Πρωτομαγιάς και το Πεδίον του Αρεως, τόπος εγκατάστασης μεταναστών ήδη από εκείνη την εποχή, προσπαθούσε να κάνει αισθητή την παρουσία της μια ομάδα μαυροφορεμένων με στρατιωτικά τζάκετ, ξυρισμένα κεφάλια και μάλλον μικρή ανοχή σε ό,τι υπερέβαινε τα περιορισμένα νοητικά τους όρια.
δημιούργημα της ελληνικής τηλεόρασης και των ΜΜΕ που αναδύθηκαν την τελευταία 15ετία. Από τα πρότυπο του «βαρύμαγκα» που δεν χρειάζεται να προσπαθήσει πολύ και της «χαζογκόμενας» η οποία δεν έχει να κάνει τίποτε άλλο παρά να λικνίζεται πάνω στα τραπέζια, μέχρι τη διάχυση της απολίτικης στάσης του ανεμπόδιστου δρόμου προς την καταναλωτική «ολοκλήρωση», η ελληνική τηλεόραση λειτούργησε ως ένα εκκολαπτήριο ελάχιστα σκεπτόμενων ανθρώπων που αντιλαμβάνονται μόνο την έννοια της ωμής ισχύος.
Περιθωριακοί, βίαιοι, παράνομοι, ναζί και όμηροι μιας πολιτικής συνωμοσιολογίας, οι «Χρυσαυγίτες» της οδού Κεφαλληνίας ουδέποτε έγιναν αντιληπτοί από τον παλιό αστικό περίγυρο της Κυψέλης ως κάτι που εκφράζει οτιδήποτε ελκυστικό. Αυτή ήταν η «μήτρα» της Χρυσής Αυγής. Παρών ο σημερινός φύρερ της Νίκος Μιχαλολιάκος, ο παρολίγον δολοφόνος Ανδρουτσόπουλος (γνωστός ως «Περίανδρος»), άπαντες γνωστοί και μη εξαιρετέοι. Με αυτά τα δεδομένα, είναι πραγματικά φαιδρό ολόκληρο το μιντιακό star system να «χτυπιέται» στα τηλεοπτικά παράθυρα και να απορεί για το πού κρύβονταν οι Χρυσαυγίτες όλα αυτά τα χρόνια. Η απάντηση είναι πολύ ευκολότερη από ό,τι νομίζουν.
Τα ίδια ΜΜΕ αισθητικοποίησαν τα τελευταία δύο χρόνια την ωμότητα των Χρυσαυγιτών: Από τα ενσταντανέ σε παραλίες με τη σβάστικα σε κοινή θέα, μέχρι τα φεστιβάλ κιτς αρχαιοελληνικής φαιδρότητας, οι σελίδες συγκεκριμένων μέσων συνειδητά επιχείρησαν να μας κάνουν να συνηθίσουμε ότι στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό υπάρχουν πια εγκατεστημένοι και αυτοί. Η 20ετής αποχαύνωση δημιούργησε ανθρώπους οι οποίοι αποστρέφονται τον διάλογο. Στις σημερινές συνθήκες κατάρρευσης της προσωπικής αξιοπρέπειας πολλών συμπολιτών μας κάποιοι υποκύπτουν στη ρητορική μίσους της Χρυσής Αυγής. Η απάντηση σε αυτή τη χυδαία λαίλαπα πρέπει να είναι καίρια, πολιτική και πολιτισμική.
Ο ερχομός των Χρυσαυγιτών «στη μόδα» και η αισθητική του χυδαίου την οποία εκπέμπουν είναι
Βασίλης Νέδος
Αστική αμνησία Περνώντας έξω από το παλιό Χρηματιστήριο της Αθήνας στην οδό Σοφοκλέους, δεν πάει ο νους σου στο τι συμβαίνει μέσα. Και δεν εννοώ την 4η Athens Biennale 2013 που αυτές τις ημέρες έδωσε πάλι ζωή στο επιβλητικό κτίριο. Εννοώ τη λεηλασία που ακολούθησε το κλείσιμό του και την οποία ελάχιστοι πήραν χαμπάρι. Μου το είπε πρώτος ο Γιώργος τρομαγμένος, οργισμένος και αηδιασμένος μετά τα εγκαίνια της έκθεσης. Σύντομα το διαπίστωσα και εγώ. Το εσωτερικό του το έχουν γδύσει, γκρεμίσει, καταστρέψει και αρκετά από τα υλικά και τα αντικείμενα αξίας -αν όχι πραγματικής, πάντως ιστορικής-, όπως έμαθα, πετάχτηκαν στα σκουπίδια. Από τις ξύλινες
κουπαστές, μέχρι τα πόμολα, οι πόρτες, τα πλακάκια. Ακόμα και οι τοίχοι έχουν γκρεμιστεί σε πάρα πολλά σημεία - θέλω να ελπίζω ότι προσπαθούσαν να ελέγξουν τη στατικότητα του κτιρίου. Γιατί; Ποιος επέτρεψε μια τέτοια καταστροφή; Γιατί το κτίριο δεν διατηρήθηκε ως είχε; Τι είδους μανία μας οδηγεί στο να θέλουμε να ξεχνάμε και να διαλύουμε την ιστορία μας; Το παλιό χρηματιστήριο ήταν σημαντικό κομμάτι του αστικού παζλ της Αθήνας, όπως και τόσα άλλα κτίρια που ρημάζουν άδεια, στοιχειωμένα, εγκαταλειμμένα στην τύχη ή προφανώς στην ατυχία τους. Limit down λοιπόν. Νικήτας Καραγιάννης
9
04 -10.10.2013
Αθηναϊκές ιστορίες μικρού μήκους
Το θέατρο, ο κινηματογράφος, η μουσική, τα εικαστικά, η λογοτεχνία, τα νέα hot spots της πόλης συναντιούνται με τις δράσεις ανεξάρτητων ομάδων της Αθήνας σε μια πολύχρωμη video agenda με την υπογραφή της M Media. Μέσα σε τρία μόλις λεπτά σας ταξιδεύουμε κάθε εβδομάδα στις πιο ενδιαφέρουσες θεατρικές παραστάσεις που σηκώνουν αυλαία, στα πιο must see μουσικά live της πόλης, στις πιο ανατρεπτικές εκθέσεις και στα πιο ξεχωριστά events της αθηναϊκής avant-garde.
Νέοι καλλιτέχνες και δημιουργοί, νέα πρόσωπα σε πρώτο πλάνο! Ανακαλύψτε το πιο φρέσκο και ευφάνταστο πρόσωπο της Αθήνας του πολιτισμού και της δράσης. Αυτή η πόλη έχει και τη φωτεινή της πλευρά. Ζήστε στον πυρετό της δημιουργίας, της νεανικής πρωτοπορίας και των εναλλακτικών επιλογών. Το εβδομαδιαίο πολυθεματικό βιντεομαγκαζίνο Mstories σάς δίνει μια μοναδική ευκαιρία να ανακαλύψετε τι... τρέχει στην πόλη! Το ραντεβού μας είναι κάθε Πέμπτη στο κανάλι MetropolisPress στο YouTube. Η καρδιά της Αθήνας που επιμένει δημιουργικά χτυπάει στα Mstories. Γίνετε συνδρομητές για να μη χάσετε να νέα μας επεισόδια!
38%/,
Μstories. Oπως λέμε... Μητροπολιτικές Ιστορίες. Αθηναϊκές ιστορίες μικρού μήκους. Ιστορίες από την Αθήνα του πολιτισμού, της ψυχαγωγίας, της εναλλακτικής διασκέδασης, του ακτιβισμού, της νεανικής επιχειρηματικότητας. Ιστορίες από μια πόλη που αγαπάμε να ανακαλύπτουμε συνεχώς.
10
Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης
Think social! Το 2010 η εταιρεία Belu έκανε μια μεγάλη στροφή. Εχοντας ιδρυθεί το 2004 με το όραμα να είναι η πρώτη εταιρεία εμφιάλωσης νερού που θα παρήγε το προϊόν της με μηδενικό αποτύπωμα άνθρακα, η εταιρεία είχε σημειώσει έξι συνεχείς χρονιές με ζημίες και αντιμετώπιζε πολύ σοβαρά το ενδεχόμενο του λουκέτου. Τότε, η Belu προσέλαβε ως διευθύνουσα σύμβουλο την Κάρεν Λιντς, πρώην ανώτερο στέλεχος μάρκετινγκ της Barclays, για να τη γλιτώσει από το κλείσιμο. Η Λιντς κατάφερε να αυξήσει τις πωλήσεις και τα κέρδη της εταιρείας, χωρίς να αλλοιώσει τον αρχικό της σκοπό. Η Belu αποτελεί ένα χαρακτηριστικό success story στην κοινωνική επιχειρηματικότητα, η οποία αναδεικνύει το «καλό πρόσωπο» του καπιταλισμού και προωθεί κατά τρόπο ουσιαστικό την έννοια της αειφόρου ανάπτυξης. Και αυτό γιατί η κοινωνική επιχειρηματικότητα δεν αποσκοπεί κοντόφθαλμα στη μεγιστοποίηση του κέρδους με κάθε τρόπο. Σκοπός της είναι μεν η κερδοφορία, αλλά με την ταυτόχρονη δημιουργία κέρδους για την κοινότητα - το λεγόμενο και κοινωνικό μέρισμα. Στο πλαίσιο αυτό αναπτύσσει την καινοτομία μέσα από την προσφορά αγαθών και υπηρεσιών, αλλά και μέσα από την οργάνωση της παραγωγής.
Παρά τη διάδοσή της στις οικονομίες της Δύσης, η κοινωνική επιχειρηματικότητα είχε μέχρι πρόσφατα περιορισμένη απήχηση στη χώρα μας. Αυτό όμως πρόκειται να αλλάξει εξαιτίας δύο βασικών συνθηκών. Πρώτον, από την πλευρά της ζήτησης, η οικονομική ύφεση έχει αυξήσει κατακόρυφα την ανάγκη αντιμετώπισης των διογκούμενων κοινωνικών προβλημάτων (άμβλυνση της φτώχειας, καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού κτλ.). Δεύτερον, από την πλευρά της προσφοράς, η διάθεση κονδυλίων από το ΕΣΠΑ για τη στήριξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας δίνει την ευκαιρία σε νέους επιχειρηματίες που διαθέτουν το δικό τους όραμα για προσφορά στην κοινωνία με παράλληλη δραστηριοποίηση στην αγορά να χρηματοδοτήσουν την ιδέα τους. Σε αυτό το πλαίσιο, ο Δήμος Αθηναίων εκκίνησε την πρωτοβουλία «Επιχειρώ Κοινωνικά», προκειμένου να δημιουργήσει νέους κοινωνικούς επιχειρηματίες και να τους κατευθύνει προς τους υπάρχοντες φορείς στήριξης, να τους προσφέρει τις υπηρεσίες και τα εργαλεία που τους λείπουν, καθώς και να συνεργαστεί μαζί τους σε κοινά προγράμματα στο πεδίο της κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Πιο συγκεκριμένα, ο Αλέξης Γαληνός, διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών, σε συνέντευξή του στην ιστοσελίδα του «Επιχειρώ Κοινωνικά»
δήλωσε ότι ένα κοινωνικός επιχειρηματίας μπορεί να περιμένει από τον Δήμο Αθηναίων «ένα ολοκληρωμένο πακέτο υπηρεσιών υποστήριξης. Κατά βάση υπηρεσίες συμβουλευτικής, πχ. για το πώς μπορεί να ωριμάσει μια ιδέα που έχει. Επειτα, υπηρεσίες βελτίωσης δεξιοτήτων σε πρακτικά ζητήματα, όπως το μάρκετινγκ, η εκπόνηση επιχειρηματικού σχεδίου, η παροχή γνώσης για καλές πρακτικές από παρεμφερείς κοινωνικές επιχειρήσεις κοκ. Τρίτον, υπηρεσίες δικτύωσης τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Και βέβαια, καθώς η κοινωνική επιχειρηματικότητα διανύει ακόμη τα πρώτα της βήματα στην Ελλάδα, μια κατ’ αρχήν ενημέρωση και εξοικείωση με την ακριβή έννοια και το αντικείμενό της». Το πρόγραμμα έχει εξασφαλίσει χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ για τη διετία 2014-2015, πράγμα που σημαίνει πρακτικά ότι πρόκειται να συμβάλει ουσιαστικά στην ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας στα πρώτα της κιόλας βήματα. Εξίσου σημαντική δε είναι και η βούληση του Δήμου Αθηναίων να ενώσει τις δυνάμεις του με τους ιδιώτες, σε μια περίοδο που φαίνεται πως ούτε ο δημόσιος τομέας (είτε πρόκειται για την κεντρική κυβέρνηση, είτε για την τοπική αυτοδιοίκηση) ούτε οι παραδοσιακές επιχειρήσεις μπορούν να αντιμετωπίσουν τα σημαντικά κοινωνικά προβλήματα που έχουν ανακύψει.
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
11
04 -10.10.2013
Οπως στη Μονμάρτη... Την ερχόμενη Τετάρτη (9 Οκτωβρίου) στις 5 μμ. η Πλατεία Βάθης θα αλλάξει μορφή. Στο κέντρο της ο Νίκος Τουλιάτος και οι 25 μουσικοί του θα χτυπήσουν δυνατά τα κρουστά τους και θα δώσουν το σύνθημα για την έναρξη του φεστιβάλ «Το μικρό Παρίσι των Αθηνών». Το εγχείρημα σκέφτεται εδώ και καιρό ο συνθέτης Μάριος Στρόφαλης, καλλιτεχνικός σύμβουλος της «Τεχνόπολις» και ιδρυτής του Αθηναϊκού Καλλιτεχνικού Δικτύου. «Είμαστε τρομερά κουρασμένοι, αλλά αυτό δεν είναι τίποτα μπροστά στην ικανοποίηση που έχουμε». Κάπως έτσι ξεκίνησε να μας εξηγεί ο Μάριος πώς νιώθει τώρα που το φεστιβάλ έχει πάρει τον δρόμο του. Γιατί η παρέμβαση σε μια πόλη πρέπει να είναι πρωτίστως πολιτιστική. Αυτό πιστεύει, αυτό τον κινητοποίησε για να φέρει εις πέρας ένα τόσο μεγαλεπήβολο σχέδιο. Το έχει φανταστεί κάπως σαν το Φεστιβάλ του Εδιμβούργου. «Μόνο που εμείς είμαστε σε καλύτερη κατάσταση από το Εδιμβούργου του τότε», τολμάει να πει. Για αυτό «βουτάει» στην τέχνη και ελπίζει να φτιαχτεί ένα εντυπωσιακό οικοδόμημα που θα έχει και συνέχεια. Από τις 9 έως τις 16 Οκτωβρίου λοιπόν, 12 θεατρικές παραστάσεις, 30 συναυλίες, τρία βαριετέ, εννέα εικαστικές και φωτογραφικές εκθέσεις, δέκα διαλέξεις και πολλές ανοιχτές συζητήσεις
πνευματικών ανθρώπων έρχονται να φωτίσουν μία από τις πιο «σκοτεινές» και υποβαθμισμένες περιοχές της Αθήνας. Και όλα αυτά με αφορμή τα 100 χρόνια από τη γέννηση του Αλμπέρ Καμί. Ενα πολυ-φεστιβάλ καλλιτεχνικής έκφρασης, εντοπισμένο στην ευρύτερη περιοχή του κέντρου των Αθηνών όπου υπάρχουν πολλοί δρόμοι με γαλλικά ονόματα. Πρόκειται για την περιοχή που εκτείνεται κάτω από την Ομόνοια, στις Πλατείες Βάθης, Καραϊσκάκη, Αγίου Παύλου, μέχρι τον Σταθμό Λαρίσης. Μουσική, θέατρο, εικαστικά, δράσεις δρόμου και κομμάτι διαλέξεων, που δίνει μια υπεραξία σε όλο τον καλλιτεχνικό πυρήνα του δικτύου. «Υπάρχει πια αρκετή σκέψη μέσα στα εγχειρήματά μας», παραδέχεται ο Μάριος. Και προσθέτει ότι πρέπει επιτέλους να επανακτήσει η «γειτονιά των θεάτρων», όπως λεγόταν, την παλιά της αίγλη και ο κακόφημος πεζόδρομος Μαιζώνος στην Πλατεία Βάθης να γίνει η νέα Μονμάρτη, πλημμυρισμένη από μίμους, ζογκλέρ, ακροβάτες, μουσικούς και ζωγράφους δρόμου. Το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο έχει ήδη οργανώσει μέσα σε έναν χρόνο το πολιτιστικό πρόγραμμα «Κήποι της Αθήνας» και το ετήσιο πολιτιστικό πρόγραμμα «Η Πατησίων μας». Δραστήριο όπως πάντα, σκοπεύει να εμβολιάσει με σταθερές δόσεις πολιτιστικής έκφρασης αυτή την ταλαιπωρημένη γειτονιά με δράσεις σχεδόν κάθε μήνα του έτους μέχρι το επόμενο φεστιβάλ.
Τι περιμένει όμως να συμβεί μέσα από αυτό το φεστιβάλ; «Περιμένω πως ο καλλιτέχνης του δικτύου και ο δυνάμει καλλιτέχνης του δικτύου θα γίνει πιο αισιόδοξος και θα δει ότι τελειώνει η περίοδος της μοναξιάς για αυτή την πόλη. Πως πρέπει οι καλλιτέχνες να ενωθούν για να μπορέσουν να υλοποιήσουν αυτό που όλοι οραματίζονται ότι θα συμβεί κάποια στιγμή της ζωής τους, ότι θα δημιουργηθεί ένα κίνημα στο οποίο θα είναι και αυτοί μέτοχοι». Θα αγαπήσει πάλι ο Αθηναίος αυτές τις γειτονιές; «Δεν θέλω να περιμένω πράγματα τα οποία δεν θα συμβούν», απαντάει. «Αυτό δεν γίνεται από τη μια μέρα στην άλλη. Για αυτό άλλωστε το Αθηναϊκό Καλλιτεχνικό Δίκτυο πιστεύει πως δεν έχει κανένα νόημα να κάνουμε αποσπασματικές δράσεις, αλλά ετήσια πολιτιστικά προγράμματα. Βήμα βήμα. Εδώ βέβαια ξεκινήσαμε με το μεγάλο, με το φεστιβάλ. Πιστεύω πως τα αποτελέσματα θα φανούν πιο γρήγορα από ό,τι στα άλλα εγχειρήματα. Εχοντας όμως την εμπειρία και των ‘Κήπων της Αθήνας’ και της ‘Πατησίων’, μπορώ να βεβαιώσω ότι καταφέραμε να αγγίξουμε την κοινωνία, τη φέραμε κοντά μας. Οχι άμεσα, ύστερα από πέντε, έξι, οκτώ μήνες. Εδώ ίσως να γίνει σε τρεις μήνες. Στις επόμενες δράσεις πάντως για το ‘Μικρό Παρίσι’ θεωρώ ότι η κοινωνία θα είναι πιο ευαισθητοποιημένη από αυτή τη στιγμή που μιλάμε». Και αυτό από μόνο του είναι ένα τεράστιο κέρδος!
Reality Bites
12
Η ζωή χωρίς τον Walt White Τον ξέρουμε όλοι τον Walt White, σωστά; Τον καθηγητή Χημείας που όταν διαγνώστηκε με καρκίνο αποφάσισε να σπάσει τα δεσμά του μικροαστισμού του και να χρησιμοποιήσει τις γνώσεις του για να «μαγειρέψει» μεθαμφεταμίνες, ξεκινώντας έτσι ένα καφκικό ταξίδι στο βαθύτερο σκοτάδι της ανθρώπινης ύπαρξης; Αν δεν τον ξέρετε, έχουμε πρόβλημα. Εμείς εδώ στη “Metropolis” παρακολουθούσαμε φανατικά τις περιπέτειες του κυρίου White και των άλλων χαρακτήρων-δημιουργημάτων του Βινς Γκίλιγκαν και από τα ξημερώματα της περασμένης Δευτέρας, όταν και παίχτηκε στην Αμερική το τελευταίο επεισόδιο της σειράς, έχουμε πέσει σε
μια ελαφριά (και μερικοί σε βαριά) κατάθλιψη. Τουλάχιστον ήταν ένα φινάλε αντάξιο των προσδοκιών που δημιούργησε η σειρά στα έξι χρόνια της ύπαρξής της. Καμία σχέση δηλαδή με περιπτώσεις τύπου “Lost”, που προκάλεσαν κύματα απογοήτευσης στους θεατές τους. Δέκα εκατομμύρια τηλεθεατές (οι περισσότεροι που είδαν ποτέ live τη σειρά στο κανάλι AMC) και αναρίθμητοι που το παρακολούθησαν στο εξωτερικό ή μέσω torrent είδαν το τέλος της ιστορίας του Walt, του Jesse, της Skyler, του Hank. Και αν περιμένατε να σας πούμε ποιο είναι αυτό, δεν μας ξέρετε καλά. Γ.Μ.
Αλλαγή σκοπιάς Ο Αμερικανός Μαρκ Τζέικομπς, επικεφαλής της σχεδιαστικής ομάδας του οίκου Luis Vuitton επί 16 χρόνια, αφήνει το ακριβοπληρωμένο πόστο του προκειμένου να επικεντρωθεί στη δική του ομώνυμη εταιρεία, η οποία ανήκει από κοινού στον συνέταιρό του, καθώς και στην LVMH. Την ανακοίνωση έκανε ο πρόεδρος του ομίλου LVMH, Bernard Arnault, στη διάρκεια συνέντευξης που έδωσε στο ”Women’s Wear Daily“ και, όπως ήταν αναμενόμενο, αποτελεί και πρώτη είδηση αυτή τη στιγμή στον φανταχτερό κόσμο της μόδας. Ο Τζέικομπς φιλοδοξεί να οδηγήσει την εταιρεία του -η αξία της οποίας εκτιμάται ότι πλησιάζει ή ακόμα και ξεπερνάει το ένα δις δολάρια- στο χρηματιστήριο. Υπενθυμίζεται ότι στον κολοσσό ειδών πολυτελείας ανήκουν ακόμη οι εταιρείες Givenchy, Pucci, Moet & Chanton, τα καλλυντικά και αρώματα του Christian Dior, τα ρολόγια και κοσμήματα Bvlgari. Η τελευταία κολεξιόν του Tζέικομπς για τη Luis Vuitton παρουσιάστηκε την περασμένη εβδομάδα, ενώ ακόμα δεν έχει ανακοινωθεί το όνομα του αντικαταστάτη του. Ως επικρατέστερο πολλοί βλέπουν τον Νικολά Γκεσκιέρ, που άφησε πέρυσι τον οίκο Balenciaga. Με τις ομολογουμένως εμπνευσμένες και μοντέρνες δημιουργίες του, αλλά και με τη συνεργασία του στην πασαρέλα με σημαντικές προσωπικότητες όπως ο Στίβεν Σπράους και καλλιτέχνες όπως ο Τακάσι Μουρακάμι, ο Τζέικομπς θεωρείται ο σχεδιαστής που κατάφερε να βγάλει τη Luis Vuitton από τα ράφια των καταστημάτων με είδη ταξιδίου και να την κάνει ένα κορυφαίο όνομα στον χώρο της μόδας. Η Luis Vuitton, ο τζίρος της οποίας την περασμένη χρονιά σημείωσε μια πτώση της τάξης του 5%, στοχεύει σε ένα πιο εξειδικευμένο κοινό, καθώς και στην ανανέωση των κλασικών ειδών ταξιδίου που την έκαναν γνωστή σε ολόκληρο τον κόσμο. N.K.
Επλευσε στην ιστορία Τι ενώνει τους βιβλιοφάγους, τους κινηματογραφόφιλους και τους video gamers; Ολοι έχουν να πουν μια καλή κουβέντα για τον Τομ Κλάνσι, ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή την περασμένη Τρίτη σε ηλικία 66 ετών. Ο Κλάνσι πούλησε το 1985 το πρώτο του βιβλίο, «Το κυνήγι του Κόκκινου Οκτώβρη», έναντι μόλις 5.000 δολαρίων στις εκδόσεις Naval Institute Press. Οι μετοχές του βιβλίου ανέβηκαν κατακόρυφα όταν ο τότε Αμερικανός Πρόεδρος Ρόναλντ Ρέιγκαν το εκθείασε δημοσίως. Πέντε χρόνια μετά έγινε και ταινία, ενώ ακολούθησαν και άλλα βιβλία του που μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη, όπως το «Παιχνίδια ολέθρου» και το «Αμεσος κίνδυνος». Κάπου στο ενδιάμεσο, συνίδρυσε και τη δική του εταιρεία video games (Red Storm Entertainment), υπογράφοντας τίτλους όπως το “Rainbow six” και το “Ghost Recon”, ενώ δεν είχε
πρόβλημα να προσθέσει το όνομά του και σε βιβλία που έγραψαν τρίτοι συγγραφείς. Με αυτή την πλούσια δραστηριότητα, δεν προκαλεί έκπληξη ότι οι Σάρλοτ Χίγγινς και Κλερ Αρμιστεντ αναφέρουν σε άρθρο τους στον “Guardian” πως ο Κλάνσι ήταν ένας από τους πρώτους συγγραφείς που ασχολήθηκαν με το branding του ονόματός τους. Λίγες ώρες μετά τον θάνατο του συγγραφέα, δημοσιεύτηκε αφίσα με τη νέα ταινία του Τζακ Ράιαν (τον ήρωα που καθιέρωσε τον Κλάνσι) η οποία θα προβληθεί προσεχώς στους κινηματογράφους. Το εάν επρόκειτο για κίνηση απόδοσης τιμής εκ μέρους των παραγωγών ή κάτι άλλο, το αφήνω να το αξιολογήσετε μόνοι σας. X.T.
Πήλινες θυγατέρες Στην Κίνα, από το 1979, απαγορεύεται διά νόμου στα ζευγάρια να κάνουν περισσότερα από ένα παιδιά, σε μια απάνθρωπη κίνηση του καθεστώτος να ελέγξει την πληθυσμιακή αύξηση. Οι διαμαρτυρίες ακτιβιστών, ανθρώπων του πνεύματος και καλλιτεχνών από ολόκληρο τον κόσμο προκειμένου να καταργηθεί ο νόμος και να πάψει η Κίνα να είναι μια χώρα πολιτών χωρίς αδέλφια πέφτουν στο κενό. Ωστόσο μια νέα έκθεση της Γαλλίδας γλύπτριας Prune Nourry, που εγκαινιάστηκε στη Σαγκάη με τίτλο «Πήλινες Θυγατέρες», επιχειρεί να ευαισθητοποιήσει την παγκόσμια κοινότητα με έναν ομολογουμένως ευφυέστατο τρόπο: ΗNourry κατασκεύασε περισσότερα από 100 πήλινα αγάλματα κοριτσιών σε φυσικό μέγεθος, εμπνεόμενη από τον γνωστό πήλινο στρατό που κοσμούσε τον τάφο του πρώτου Κινέζου Αυτοκράτορα. Η καλλιτέχνις χρησιμοποίησε ως μοντέλα της οκτώ ορφανά κορίτσια τα οποία οι γονείς τους είχαν παρατήσει φοβούμενοι τις κυρώσεις του νόμου και τα οποία μεγάλωσαν σε θετές οικογένειες. Τα αγάλματα αυτά συμβολίζουν τα εκατομμύρια των εξαφανισμένων γυναικών στη Κίνα. Παραδοσιακά η κινέζικη κουλτούρα ευνοεί τα αρσενικά παιδιά, γεγονός που οδηγεί πολλές μητέρες στο να εγκαταλείπουν ή ακόμα και να σκοτώνουν τα κορίτσια που γεννούν. Σχετική έρευνα αναφέρει ότι το 2000 το 90% των εμβρύων από εκτρώσεις ήταν κορίτσια. Σε πολλές μάλιστα περιπτώσεις ο θάνατος του μοναδικού παιδιού σημαίνει και την απομόνωση των γονέων - οι οποίοι είτε λόγω περασμένης ηλικίας είτε εξαιτίας στειρώσεων, ακόμα και αναγκαστικών, δεν μπορούν να αποκτήσουν άλλο. Οπως εξήγησε η ίδια η Nourry, «όταν αλλάζεις λίγο κάτι που είναι ήδη ευρέως γνωστό, τότε προκαλείς την προσοχή του κοινού επειδή δημιουργείς κάτι ολότελα παράξενο. Το αποτέλεσμα είναι να ζητούν οι άνθρωποι να μάθουν περισσότερα για το μήνυμα που θέλεις να περάσεις». Ν.Κ.
Μουσική
14
Πειραματισμός στο Μοναστηράκι Με εφόδιο τις καλές του σπουδές, ξεκίνησε από άλλους χώρους πριν περάσει σε αυτό που ονειρευόταν από τα 17 του. Ο λόγος για τον 31χρονο Γκωτιέ Βελισσάρη, τον τραγουδοποιό με το ξενικό όνομα. Από πατέρα Eλληνα και μητέρα Γαλλίδα, έχει πολλά και καλά τραγούδια στο πρώτο του άλμπουμ με τίτλο “Babylon”. Από αγγλόφωνες μπαλάντες, που είναι άλλωστε το φόρτε του, έως alternative rock. Αλλωστε, το τραγούδι με τίτλο “Ηοme” από τον ίδιο δίσκο ακούγεται όλο και πιο συχνά στο ραδιόφωνο και έχει ήδη επιλεχθεί ως τραγούδι του χειμώνα για το Jumping Fish. «Η μουσική δεν είναι όχημα για δόξα και χρήμα, αλλά ένα μέσον έκφρασης», θεωρεί εξαρχής. Μας συστήθηκε επαγγελματικά στο άνοιγμα της συναυλίας του Jose Gonzalez στο Gagarin τον Ιανουάριο του 2011, μπροστά σε ένα απαιτητικό κοινό 800 ατόμων. «Ενιωθα να πονάει όλο μου το σώμα», αναφέρει χαρακτηριστικά σε συνέντευξή του. Εκτοτε παίζει σε διάφορα στέκια της πόλης. Το συρτάρι του Ελληνογάλλου καλλιτέχνη είναι γεμάτο ροκ μπαλάντες, χιπ χοπ συνθέσεις και ελαφρά ακούσματα μέχρι μελοποιημένη ποίηση του Τάσου Λειβαδίτη και του Μανώλη Αναγνωστάκη. «Πιστεύω στον πειραματισμό του καλλιτέχνη», δηλώνει
με κάθε ευκαιρία, αν και έχει καταλήξει πια: αγγλόφωνος στίχος σε ροκφολκ ύφος. Στον ελεύθερο χρόνο του, εκτός από τη μουσική, έχουν θέση η γυμναστική, τα ιαπωνικά (!) και το γράψιμο. Τα εφηβικά του ακούσματα ήταν κυρίως κλασικό ροκ και Beatles, ενώ αγαπημένο του συγκρότημα οι Rage Αgainst the Μachine, «διότι έπαιζαν αριστοτεχνικά κιθάρες και είχαν πολιτικοποιημένο στίχο σε υψηλό επίπεδο», όπως έχει αναφέρει. Την καθοριστική απόφαση όμως να ακολουθήσει τον δρόμο της μουσικής την πήρε όταν άκουσε δίσκο του Τζεφ Μπάκλεϊ. Οι σπουδές του στην Ανωτάτη Εμπορική τον κάνουν ρεαλιστή σχετικά με την ελληνική πραγματικότητα της δισκογραφίας: «Στη δισκογραφία ο Ελληνας δεν θα πληρώσει ποτέ το κατέβασμα ενός τραγουδιού όπως στην Ευρώπη και την Αμερική. Το επιβεβαιώνω με τον δίσκο μου. Τα λίγα που πούλησε είναι στο εξωτερικό». Πάντως, το αθηναϊκό κοινό θα τον απολαύσει στις 8 Οκτωβρίου στο Faust Bar Theater (Καλαμιώτου 11 & Αθηναΐδος 12, Μοναστηράκι) σε ένα μοναδικό live με μουσικές που αγαπά.
Επιμέλεια: Περικλής Τσόπτσης
15
04-10.10.2013
Τέσσερις εποχές Δίδυμο που σαρώνει Ολοι ξέρουν το «Πάνω από όλα», αλλά λίγοι θυμούνται ότι ο Μύρωνας Στρατής έλαβε μέρος το 2006 στο Φεστιβάλ Τραγουδιού Θεσσαλονίκης, όπου και κατέκτησε την τρίτη θέση με το τραγούδι «Τι ζητάς», το οποίο συνέθεσε και ενορχήστρωσε ο ίδιος. Σήμερα μετράει πλέον τρεις προσωπικούς δίσκους. Ο Ησαΐας Ματιάμπα, από την άλλη, σε ηλικία 18 ετών ερμήνευσε το «Δεν μπορώ» του Νίκου Ζούδιαρη κλέβοντας από τότε τις εντυπώσεις. Φήμες λένε ότι οι δυο τους συναντήθηκαν για πρώτη φορά πάνω σε ένα πυγμαχικό ρινγκ. Σε κάθε περίπτωση, αύριο, Σάββατο 5 Οκτωβρίου, ξεκινούν μαζί ένα live με dance εκρήξεις, rock’n’roll επιδρομές και kitscherella αιφνιδιασμούς στον Σταυρό του Νότου (Φραντζή & Θαρύπου, Ν. Κόσμος).
H Καμεράτα, στην πρώτη της συναυλία για τη νέα καλλιτεχνική περίοδο στη Στέγη επιλέγει να τιμήσει μουσικά τις τέσσερις εποχές του χρόνου. Αντόνιο Βιβάλντι, Φίλιπ Γκλας, Αστορ Πιατσόλα και Λεονίντ Ντεσιάτνικοφ, Μαξ Ρίχτερ, Τζον Κέιτζ, Ραλφ Βον Ουίλιαμς και Π.Ι. Τσαϊκόφσκι. Συνθέσεις από τις περιόδους του εξωστρεφούς μπαρόκ, του αισθαντικού ρομαντισμού και του πειραματισμού του 20ού αιώνα έως τη σύγχρονη παραγωγή, με την έντονη σφραγίδα της ποπ, αντλούν κοινή έμπνευση από την αιώνια διαδοχή των εποχών. Οκτώ κορυφαίοι συνθέτες, τέσσερις διακεκριμένοι σολίστ του βιολιού, η χορωδία του Δήμου Αθηναίων, 12 κορυφαίοι Ελληνες πιανίστες και ο μαέστρος Γιώργος Πέτρου ερμηνεύουν μελωδικά το παιχνίδι μουσικής και φύσης.
The medium project Μία από τις πιο εμβληματικές όπερες του σύγχρονου ρεπερτορίου, το “Medium” του Τζιαν Κάρλο Μενότι, παρουσιάζεται δέκα χρόνια μετά το τελευταίο ανέβασμά της από την Εθνική Λυρική Σκηνή. Συγκεκριμένα θα φιλοξενείται στο Βlack Βox του πολυχώρου Beton7 (Πύδνας 7, Βοτανικός) από τις 11 Οκτωβρίου. Τα έντονα μεταφυσικά στοιχεία του “Medium”, καθώς και το δυνατό libretto εξασφάλισαν από τo πρώτο τoυ ανέβασμα (1946) παγκόσμια επιτυχία. Ετσι την επόμενη χρόνια, με το ίδιο cast, μεταφέρθηκε στο Ethel Barrymore Theater στο Μπρόντγουεϊ για περισσότερες από 200 παραστάσεις. Το 1951 τα έντονα στοιχεία noir οδήγησαν στη μεταφορά της όπερας και στη μεγάλη οθόνη υπό την επίβλεψη του Τζιαν Κάρλο Μενότι. Η παράσταση «Το Μέντιουμ» της ομάδας Τhe Μedium Ρroject, που δημιουργήθηκε από λυρικούς τραγουδιστές και μουσικούς με πρωτοβουλία της Ράιας Τσακιρίδη (σκηνοθέτιδα-ψυχοθεραπεύτρια), μας μεταφέρει σε ένα σκοτεινό μεταπολεμικό υπόγειο, όπου παρακολουθούμε τις έντονες παραπλανητικές-μεταφυσικές «διαστάσεις» και την εξάρτηση που έχει ακόμα και σήμερα ο σύγχρονος άνθρωπος από αυτές. Η Baba (Μαργαρίτα Συγγενιώτου), πρωταγωνίστρια της όπερας, ακροβατεί ανάμεσα στο πραγματικό και το μεταφυσικό και, σε συνεργασία με τον γιο της Toby και την κόρη της Monica, εξαπατάει γονείς που έχασαν πρόωρα τα παιδιά τους με την υπόσχεση να τους φέρει ξανά σε «επικοινωνία» μαζί τους.
Περιπλανήσεις Οταν ήρθε στην Αθήνα από τη Λαμία για να σπουδάσει μηχανολόγος μηχανικός στο Πολυτεχνείο ήταν μόλις 18 χρόνων. Λίγα χρόνια αργότερα, το 2002, ο Απόστολος Ρίζος ανέβηκε στη σκηνή του Θεάτρου Βράχων ως μοναδικός ερμηνευτής του Νίκου Ζούδιαρη. Παρά το άγχος του, τα κατάφερε περίφημα και 11 χρόνια αργότερα μετράει πολλές εμφανίσεις σε σκηνές της Αθήνας, σημαντικές δισκογραφικές συμμετοχές, έναν δίσκο με δικές του δημιουργίες, ενώ σε λίγες ημέρες κυκλοφορεί η δεύτερη προσωπική του δουλειά. Την Παρασκευή 11 Οκτωβρίου εμφανίζεται στο Χίλιες και Δύο Νύχτες (Καραϊσκάκη 10, Μοναστηράκι).
Ιδανικές επιλογές Η πολυπράγμων Σοφία Κουρτίδου, με εμφανίσεις σε live, αλλά και στη μικρή οθόνη, θα παρουσιάσει ένα μουσικό απόσταγμα από την πρόσφατη δουλειά της στο Ρυθμός Stage (Μαρίνου Αντύπα 38, Ηλιούπολη). Για να πάρουμε μια γεύση: Η μουσική του Ζαμπέτα ξαναζωντανεύει μέσα από τους ήχους των Portishead, ενώ σημαντικά τραγούδια της λαϊκής και παραδοσιακής μουσικής των Βαμβακάρη, Χιώτη, Τσιτσάνη σμίγουν με τους White Stripes και τον Duke Ellington! Ενα πολύ ενδιαφέρον μουσικό μίξερ με τραγούδια που ενέπνευσαν την ίδια και τους τέσσερις μουσικούς που συμπράττουν μαζί της επί σκηνής.
Η μουσική της όπερας, της οποίας την ευθύνη έχει ο έμπειρος αρχιμουσικός Ανδρέας Τσελίκας, είναι μελωδική και αρμονική, επηρεασμένη από την αμερικανική «δημοφιλή» μουσική και την τζαζ, ενώ χαρακτηρίζεται από τις μουσικές εναλλαγές και τους σφιχτούς ρυθμούς. Νίκος Τσαούσης Καλλιτέχνης Εθνικής Λυρικής Σκηνής
Σινεμά
16
Ολα για το πορνό Ο Τζόζεφ Γκόρντον Λέβιτ είναι από τους καλύτερους και πλέον ανερχόμενους ηθοποιούς του Χόλιγουντ. Αυτό το ξέραμε. Αυτό που δεν ξέραμε είναι ότι είναι επίσης ένας καλός σκηνοθέτης και σεναριογράφος. Το σκηνοθετικό και σεναριακό του ντεμπούτο με τον «Δον Ζουάν» έρχεται να μας το αποδείξει. Ο Τζον, ένας όμορφος νεαρός, καταφέρνει με περισσή ευκολία να πείθει κάθε εβδομάδα μια διαφορετική γυναίκα να του κάνει παρέα στο κρεβάτι του! Οι φίλοι του τον φωνάζουν Δον Ζουάν και μάλλον κάτι παραπάνω ξέρουν. Οι γυναίκες όμως είναι κάτι τόσο απαραίτητο για τον Τζον, που δεν τις θέλει μόνο στο κρεβάτι του, αλλά και στην... οθόνη του! Τι ακριβώς σημαίνει αυτό; Οτι ο Τζον είναι εθισμένος στο πορνό! Τίποτα δεν του δίνει μεγαλύτερη ευχαρίστηση από αυτό. Μέχρι που γνωρίζει την Μπάρμπαρα... Η Μπάρμπαρα -λέγε με Σκάρλετ Γιόχανσον- είναι μια όμορφη κοπέλα μεγαλωμένη με ρομαντικές κομεντί. Καμία σχέση με πορνό. Μεγαλωμένη σε
καθώς πρέπει οικογένεια, αυτό που ονειρεύεται είναι να βρει τον πρίγκιπά της, έστω και όχι πάνω στο λευκό του άλογο! Η συνάντησή τους σηματοδοτεί τη συνάντηση δύο κόσμων. Τελικά ο έρωτας θα νικήσει; Θα ήταν μάλλον κοινότοπο και γλυκερό, αν το σενάριο του Λέβιτ δεν είχε αυτό το βιτριολικό χιούμορ, που δεν ταιριάζει σε mainstream ρομαντική χολιγουντιανή κωμωδία. Στην πραγματικότητα ο Λέβιτ βάζει στο στόχαστρό του όλα τα κλισέ του είδους, καυτηριάζει τις γνωστές ψευδοφαντασιώσεις της κουλτούρας των μίντια και επιχειρεί να ρίξει μια πιο ανθρώπινη ματιά στο κομμάτι των ερωτικών σχέσεων. Τελικά ίσως όλα να είναι στο μυαλό μας και μόνο... Μια ανατρεπτική, καλογραμμένη κωμωδία από έναν ανήσυχο και ταλαντούχο ηθοποιό, που μπορεί να μη σας μείνει αξέχαστη, αλλά θα σας χαρίσει σίγουρα ένα ευχάριστο κινηματογραφικό βράδυ.
Επιμέλεια: Δημήτρης Χαλιώτης
H επιστροφή Νew York, New York! Το ξέρουμε ότι σας πέφτει λίγο μακριά, αλλά εμείς οφείλουμε να ενημερώσουμε. Το 7ο Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου της Νέας Υόρκης έκανε πρεμιέρα στις 3 Οκτωβρίου και θα συνεχίσει τις προβολές του μέχρι τις 17 Οκτωβρίου με 15 συνολικά νέες ελληνικές ταινίες μυθοπλασίας και ντοκιμαντέρ. Το «Αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού» του Λυγίζου, το «Συγχαρητήρια στους αισιόδοξους» της Βούλγαρη, το «Αν...» του Παπακαλιάτη, η «Μαντζουράνα» της Μαλέα, το «Δέντρο και η κούνια» της Ντούζα είναι μόνο μερικές από τις ταινίες που ταξιδεύουν στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού για να συναντήσουν τους ομογενείς μας και όποιον άλλον ενδιαφερόμενο σινεφίλ.
Δίχασε κοινό και κριτική με το «Σπιρτόκουτο», ενώ και οι επόμενες ταινίες του «Ψυχή στο στόμα» και «Μαχαιροβγάλτης» συζητήθηκαν έντονα. Ο Γιάννης Οικονομίδης επιστρέφει με μία ακόμα σκοτεινή ταινία. Το «Μικρό ψάρι» έχει ως κεντρικό ήρωα τον Στράτο, ο οποίος, ενώ το πρωί εργάζεται σε εργαστήρι αρτοποιίας, τη νύχτα εκτελεί συμβόλαια θανάτου. Στόχος του, να μαζέψει χρήματα για να οργανώσει την απόδραση από τις φυλακές του ανθρώπου που του έσωσε τη ζωή. Για αυτό θέτει σε εφαρμογή ένα παράτολμο σχέδιο. Ο Βαγγέλης Μουρίκης και η Βίκυ Παπαδοπούλου ηγούνται ενός εξαιρετικού καστ στην ταινία που μόλις ολοκλήρωσε τα γυρίσματά της και έχει ήδη εξασφαλίσει διανομή από τη Feelgood.
17
04-10.10.2013
Στην αφετηρία Ξεκίνησε η κούρσα για το Οσκαρ Καλύτερης Ξενόγλωσσης Ταινίας 2014, που θα απονεμηθεί στην ερχόμενη Τελετή Απονομής στις 2 Μαρτίου. Συνολικά 68 ταινίες από όλο τον κόσμο διεκδικούν μία θέση αρχικά στους εννέα φιναλίστ και στη συνέχεια στην πολυπόθητη τελική πεντάδα. Η Ελλάδα συμμετέχει φέτος με το «Αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού». Η ταινία του Εκτορα Λυγίζου κέρδισε κοινό, κριτικούς και διακρίσεις σε μια σειρά από σημαντικά κινηματογραφικά φεστιβάλ ανά τον κόσμο, αλλά, αν θέλουμε να είμαστε ρεαλιστές, δύσκολα θα μπορέσει να φτάσει στους φιναλίστ. Μάλλον δεν ταιριάζει στα γούστα της Ακαδημίας. Βέβαια, ποτέ μη λες ποτέ. Ας ελπίσουμε σε ένα θαύμα. Από εκεί και πέρα τα φαβορί μέχρι στιγμής για διάκριση είναι: το ιρανικό «Παρελθόν» του Ασγκάρ Φαραντί, ο οποίος έχει κερδίσει ήδη το Οσκαρ με το «Ενας χωρισμός», το “The Grandmaster” του στυλίστα Γουόνγκ Καρ Γουάι από το Χονγκ Κονγκ, η φετινή Χρυσή Αρκτος του Βερολίνου “Child’s Pose” από τη Ρουμανία, το συγκλονιστικό «Κυνήγι» του Τόμας Βίντερμπεργκ από τη Δανία, που διαγωνίζεται τελικά φέτος, και το πολωνικό “Walesa: Man of Hope” λόγω σκηνοθετικής υπογραφής (Αντρέι Βάιντα) και για αμιγώς πολιτικούς λόγους.
Πρώτη γεύση
Αρωμα γυναίκας
Λιγότερο από ένας μήνας μας χωρίζει από την πρεμιέρα του 54ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, που ξεκινάει την 1η Νοεμβρίου. Τα πρώτα αφιερώματα της φετινής διοργάνωσης αρχίζουν να γίνονται γνωστά δίνοντάς μας μια πρώτη γεύση για όσα θα ακολουθήσουν. Είστε έτοιμοι να ανακαλύψετε το σύγχρονο αργεντίνικο σινεμά; Ταινίες που εστιάζουν περισσότερο στο ανθρώπινο στοιχείο και στη νέα κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα της Αργεντινής μάς δίνουν ραντεβού προσεχώς στη Θεσσαλονίκη. Την ίδια στιγμή, το Φεστιβάλ διοργανώνει αφιερώματα σε δύο σύγχρονους, ιδιαίτερους Γάλλους κινηματογραφιστές, τον Αλέν Γκιροντί και την Κλερ Σιμόν, που αξίζει να ανακαλύψετε.
Οι Νύχτες Πρεμιέρας έριξαν αυλαία και τα βραβεία στο Διαγωνιστικό Τμήμα των ελληνικών μικρού μήκους ταινιών ήταν σχεδόν αποκλειστικά... γένους θηλυκού! Σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, οι νέες σκηνοθέτιδες έκαναν φέτος την έκπληξη χαρίζοντας άρωμα γυναίκας και στα τρία Βραβεία Καλύτερης Ταινίας και στο Βραβείο Σκηνοθεσίας. Την πρωτιά κατέκτησε η μεγάλη νικήτρια και του φετινού Φεστιβάλ της Δράμας Ασημίνα Προέδρου με το “Red Hulk”, στη δεύτερη θέση βρέθηκε η Αναστασία Κρατίδη με τη μικρού μήκους της «Στο κατώφλι» και το τρίτο Βραβείο Καλύτερης Ταινίας απέσπασε η Σόνια Λίζα Κέντερμαν για τη «Νικολέτα». Τέλος, το Βραβείο Σκηνοθεσίας κέρδισε η Τώνια Μισιαλή για την ταινία της “Dead End”.
Προσθέστε όμως στα φαβορί και μία ταινία που έχει συζητηθεί έντονα. Το «Απαγορευμένο ποδήλατο» της Χάιφα Αλ Μανσούρ, η πρώτη συμμετοχή της Σαουδικής Αραβίας στα Οσκαρ που προβλήθηκε για λίγες ημέρες σε στρατιωτικές βάσεις, αφού για να συμμετάσχει μια ταινία στα Οσκαρ πρέπει να έχει προβληθεί τουλάχιστον για μία εβδομάδα στη χώρα της και στη Σαουδική Αραβία δεν υπάρχουν σινεμά!
Βιβλίο
18
Ο τελευταίος μεγάλος Πριν από δέκα χρόνια, στις 15 Ιουλίου του 2003, ο χιλιανής καταγωγής και κάτοικος Βαρκελώνης Ρομπέρτο Μπολάνιο έφυγε από τη ζωή. Μagnum opus του και τελευταίο του εν ζωή κατόρθωμα τελικά υπήρξε το τεραστίων διαστάσεων μυθιστόρημα «2666». Ενα βιβλίο που ήδη θεωρείται πως έχει χαράξει ανεξίτηλα την ιστορία της σύγχρονης λογοτεχνίας. Βέβαια εκείνος είναι σίγουρο πως θα ειρωνευόταν με λεπτό και αιχμηρό τρόπο το ξετίναγμα της «συγγραφικής μετοχής» του στο χρηματιστήριο των εκδόσεων. Ο θάνατος, είναι αλήθεια, πάντοτε δημιουργεί σταρ. Ο Μπολάνιο δεν ήταν ο κλασικός Λατινοαμερικανός συγγραφέας. Η προσωπική του ζωή μέχρι κάποια εποχή βρισκόταν στα όρια του χάους, ενώ η σχέση του με τη μαμά Χιλή ήταν μια σχέση αγάπης-μίσους. Τα κείμενά του, πολιτικά με έναν τρόπο εσωτερικό, προσωπικό και χωρίς διδακτισμούς. Το σύμπαν που δημιουργεί δεν χωράει εύκολα άλλους, είναι ένα «Μπολάνιο σύμπαν», δαιμονισμένα κοντά στην πραγματικότητά μας. Γεμάτο αξιοπερίεργες θεματικές, οι οποίες μεταμορφώνονται σε απολύτως πιστευτές ιστορίες κάτω από το βάρος του θαυμαστού συγγραφικού του ταλέντου. Με χιούμορ κοφτερό και γοργό ρυθμό, κυνικός ή ακόμη και κλινικός περιγραφικά όποτε χρειαζόταν, ένας άνθρωπος που πραγματικά είχε ανάγκη να γράφει για να μπορέσει να ανασάνει.
Ο σημαντικός αυτός συγγραφέας δυστυχώς δεν θα μας δώσει άλλη αναγνωστική τροφή. Ευτυχώς όμως, όπως συχνά συμβαίνει, οι προσωπικές του σημειώσεις έκρυβαν εκπλήξεις. Το μυθιστόρημα «Το τρίτο Ράιχ» (εκδ. Αγρα), γραμμένο το 1989, ανασυντέθηκε από χαρτιά πιασμένα με συνδετήρες και παρουσιάστηκε στο κοινό. Μια ιστορία καλοκαιρινού παραθερισμού ενός νεαρού Γερμανού και ικανότατου παίκτη παιχνιδιών στρατηγικής. Φαινομενικά. Γιατί στις διακοπές αυτές και στις παρτίδες του επιτραπέζιου ονόματι «Τρίτο Ράιχ» εμφανίζεται σταδιακά και μέσα από το κλίμα που δημιουργείται μια είσοδος στη σπηλιά της ανθρώπινης αβύσσου. Ο Ρομπέρτο Μπολάνιο «την έκανε» ξαφνικά από τη ζωή, όπως πολλοί χαρακτήρες του κάνουν, χάνονται δηλαδή από προσώπου γης σκαρώνοντας μια φάρσα σε όλο τον υπόλοιπο κόσμο. Εκείνος κατόρθωσε, με την ικανότητά του και όχι με τον θάνατό του, να είναι ο μοναδικός συγγραφέας των πρόσφατων χρόνων -και ο τελευταίος μέχρι στιγμής- του οποίου την ιδιοφυΐα αποδέχτηκε καθολικά η παγκόσμια κοινότητα.
Επιμέλεια: Γιώργος Ρομπόλας
19
04-10.10.2013
Video games αφηγήσεις Σφύρα και άκμων
Ελληνογερμανικό!
Η τριλογία του εβραϊκής καταγωγής Μάνες Σπέρμπερ ονόματι «Δάκρυ στον Ωκεανό» δουλεύτηκε τα φρικώδη χρόνια του 1940. «Η καμένη βάτος» (εκδ. Καστανιώτης) αποτελεί το πρώτο μέρος ενός δαιδαλώδους και συνταρακτικού υφαντού ανθρώπινων ιστοριών που εξυφαίνεται από την κεντρική Ευρώπη έως τα Βαλκάνια κατά τη δεκαετία του 1930. Η κάμερα του συγγραφέα -και γνώστη εκ των έσω- εστιάζει στους κομμουνιστές της εποχής. Για το πώς βρέθηκαν κυνηγημένοι από τους ναζί, αλλά και από το κόμμα για το οποίο ήταν έτοιμοι να δώσουν και τη ζωή τους ακόμη. Για το πώς εκείνο, σαν τυφλωμένο από τον σταλινισμό θηρίο, άρχισε να σκοτώνει τα ίδια του τα παιδιά.
Ο τίτλος δεν παραπέμπει σε παιχνίδι ή σεξουαλική στάση, αντίθετα αναφέρεται σε ένα καταιγιστικό θρίλερ. Ο Γερμανός μετρ του είδους -κάθε χώρα έχει τον δικό της άλλωστε- Σεμπάστιαν Φίτσεκ συναντά τον καταξιωμένο ιατροδικαστή ελληνικής καταγωγής Μίχαελ Τσόκο. Μαζί παραδίδουν τα «Μαθήματα νεκροψίας» (εκδ. Λιβάνη). Οπου η κόρη ενός ιατροδικαστή θα πέσει θύμα ενός παρανοημένου μυαλού, που αφήνει στοιχεία για την κοπέλα πάνω σε πτώματα. Μια κομίστρια, η Ντάνι, αποκλεισμένη από τυφώνα σε νησί, θα βρει ένα πτώμα που οδηγεί στη λύση της ομηρίας. Μόνο που αναγκαστικά θα πρέπει -τι φρίκη!- να κάνει η ίδια τη νεκροψία με οδηγίες από το τηλέφωνο.
Πριν από κάποια χρόνια, καθισμένος για ώρα σε παγκάκι έναντι θεσσαλονικιώτικου βιβλιοπωλείου ονόματι «Η Αγνωστη Καντάθ», μετεωριζόμουν αμφίβολος. «Να το κάνω ή να μην το κάνω;» Τελικά πήρα βαθιά ανάσα και μπήκα. Αγόρασα τη συλλογή διηγημάτων “Last Wish” του Αντρντζέι Σαπκόφσκι. Το video game “Witcher” και ένα από τα πλέον επιτυχημένα games των τελευταίων ετών είχε βασίσει εκεί ολόκληρη την πλοκή του. Δεν είχα και μεγάλες ελπίδες για το βιβλίο, απλά είχα «λιώσει» το παιχνίδι και είπα: «Γιατί όχι;» Και εδώ ήταν που έκανα λάθος. Αφού ουσιαστικά με εξέπληξε ευχάριστα, αποτελώντας ένα από τα καλύτερα κείμενα φανταστικής λογοτεχνίας που έχω διαβάσει εδώ και αρκετά χρόνια. Αλλωστε ο Πολωνός Σαπκόφσκι δεν είναι τυχαία ιδιαίτερα αγαπητός στην πατρίδα του. Παραδίδει ένα κράμα fantasy και επιστημονικής φαντασίας με έντονα στοιχεία κοινωνικού προβληματισμού, πολύ μακριά από τα «παραμυθάκια» που έχουν κάποιοι στο μυαλό τους, μπολιασμένο με σλάβικη ατμόσφαιρα και μυθολογία. Εάν σας αρέσουν σειρές τύπου “Game of Thrones”, λοιπόν, δοκιμάστε άφοβα. Σήμερα αναλογίζομαι πόσα video games βασίζονται σε βιβλία. Και είναι πράγματι άπειρα. Ο «Δράκουλας» του Μπραμ Στόκερ ή η «Αλίκη στη Χώρα των Θαυμάτων» είναι μονάχα δύο τυχαία παραδείγματα. Ομως πια παρατηρείται και το αντίστροφο φαινόμενο: επιτυχημένα βιντεοπαιχνίδια δανείζουν την πλοκή και τους χαρακτήρες τους σε νουβέλες. Οπως πρόσφατα συνέβη και στην ελληνική αγορά με την έκδοση του “Assasin’s Creed: Αναγέννηση» (εκδ. Διόπτρα), ενός βιβλίου βασισμένου απόλυτα στο ομώνυμο game.
Ιντερνετική κολεκτίβα
Αναγνώριση
Craft θα πει Crisis-Resistant Art Facebook Team. Craft θα πει μια ομάδα ανθρώπων που συναντήθηκε στο Facebook και αποφάσισε να αφήσει τη μεμψιμοιρία στην άκρη πιστεύοντας στη στιγμή και τη συλλογική δημιουργία. H έκδοση Craftbook 2013, που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη, αποτελεί showcase ενός Facebook γκρουπ που καταπιάνεται με αναρτήσεις προσωπικών δημιουργιών (κείμενα, φωτογραφίες, εικαστικά έργα) και αποδεικνύει πως τα καινά δαιμόνια των μέσων κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να ενώσουν -και όχι μόνο να αποχαυνώσουν. Μια και η συνεργασία, σε συνδυασμό με την αλληλεγγύη, είναι το πρώτο στάδιο αποτίναξης του ατομικισμού.
Μια και ζούμε εποχές στριφνές και σκοτεινές, καλό είναι να ακούμε και να γράφουμε και καμιά καλή είδηση: Οι εκδόσεις της Εστίας ανακοίνωσαν πρόσφατα πως έργα του Γιάννη Μακριδάκη θα μεταφραστούν στα γαλλικά για τον εκδοτικό οίκο Sabine Wespieser Editeur. Αυτό, φαντάζομαι, είναι μια πραγματική επιβράβευση για τον συμπαθέστατο εκ Χίου ορμώμενο συγγραφέα που δεν διστάζει συχνά πυκνά, και τα κατά τη γνώμη μου εύστοχα, να αρθρώνει δημόσιο λόγο. Και είναι ευοίωνο, η μικρή πλην τίμια σύγχρονη ελληνική λογοτεχνία να βρίσκει βήμα και στο εξωτερικό. Για να πω και μια παροιμία: αγάλι αγάλι γίνεται η αγουρίδα μέλι. Μακάρι να έρθουν και άλλα καλά νέα.
Αυτή η κατηγορία νουβελών δεν διεκδικεί δάφνες ποιότητας (ακόμη). Αποτελούν όμως, πέρα από ένδειξη για επικείμενες αλλαγές σε έναν γενναίο νέο κόσμο, ένα ενδιαφέρον διαδραστικό φαινόμενο ανάμεσα στη λογοτεχνία και τα video games. Μάλιστα, εάν τα δύο μέσα αλληλεπιδράσουν σωστά, μπορεί να προκύψουν εντυπωσιακά αποτελέσματα. Ακριβώς όπως εκείνα των πρώτων ημερών του κινηματογράφου. Εάν αυτά τώρα σας ακούγονται εξωγήινα, αναλογιστείτε πως ποτέ κανένα μέσο αφήγησης, επί προκειμένου τα ηλεκτρονικά παιχνίδια, δεν μπορεί να είναι de facto «κακό». «Κακιά» μπορεί να είναι μονάχα η χρήση του από τους ανθρώπους.
Θέατρο
20
Εμείς και οι άλλοι Δύο ξεχωριστά έργα, ένας κοινός άξονας, δύο σκηνοθέτες, μία παράσταση. Ο Γιώργος Παλούμπης και ο Γιάννης Καλαβριανός σκηνοθετούν δύο σπουδαία έργα -του Γιάννη Τσίρου και της Λένας Κιτσοπούλου αντίστοιχα- στην παράσταση «Ξένος: Αόρατη Ολγα, Αουστρας ή Η Αγριάδα». Μετά την επιτυχημένη της πορεία στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, η παράσταση ανεβαίνει στο Θέατρο Θησείον (Τουρναβίτου 7, Θησείο) για λίγες παραστάσεις. Και τα δύο έργα γράφτηκαν ως ανάθεση από το Εθνικό Θέατρο συμμετέχοντας στο πρόγραμμα Emergency Entrance που υλοποιείται κάτω από την ομπρέλα της Ενωσης των Θεάτρων της Ευρώπης και έχουν ως κοινό θέμα την έννοια του ξένου. Στην παράσταση παίζουν ο Γρηγόρης Γαλάτης, ο Βασίλης Καραμπούλας, η Λένα Παπαληγούρα και ο Γιώργης Τσουρής. Στην «Αόρατη Ολγα» το κοινό γίνεται μάρτυρας της συγκλονιστικής ιστορίας μιας νεαρής μετανάστριας που πέφτει θύμα του τράφικινγκ. Οι σκοτεινές διαδρομές ενός ολόκληρου μηχανισμού που δεν γνωρίζει ηθικές
αναστολές δεν της επιτρέπουν να ξεφύγει από το αδιέξοδό της. Για την ερμηνεία της στον ρόλο της μετανάστριας η Λένα Παπαληγούρα τιμήθηκε με το Βραβείο Μελίνα Μερκούρη για τη σπουδαιότερη γυναίκεια ερμηνεία το 2012. «Επιλέξαμε να ξανακάνουμε την παράσταση, γιατί εκτός του ότι είχε τρελή επιτυχία, αυτά τα κείμενα ξεκίνησαν ως προφητικά και αυτή τη στιγμή είναι κάτι παραπάνω από επίκαιρα», σχολιάζει η Λένα. «Ο ‘Ξένος’ μάς απασχολεί και με την έννοια του μετανάστη και με το πόσο ξένος νιώθεις στην πατρίδα σου και με το πόσο μπορείς να εντάξεις στη ζωή σου το διαφορετικό», συνεχίζει η ίδια. Οσο για το Βραβείο Μελίνα Μερκούρη που πήρε για αυτόν τον ρόλο, η ίδια ξεκαθαρίζει: «Είναι μια πολύ σημαντική παράσταση, αλλά όχι μόνο για το βραβείο. Δεν το έχω συνέχεια στο μυαλό μου, γιατί είτε θα είμαι διαρκώς χαρούμενη και θα παραβλέπω άλλα πράγματα, είτε θα έχω πολύ άγχος επειδή θα έχω στο μυαλό μου όλοι ότι έχουν έρθει για αυτό».
Επιμέλεια: Νατάσα Μαστοράκου
Κρυφή ζωή Η δυναμική παράσταση «Η αληθινή ταυτότητα της Τζίνα Ντέηβις» ανεβαίνει για δεύτερη χρονιά από τις 7 Οκτωβρίου και για λίγες παραστάσεις στο Δώμα του Θεάτρου του Νέου Κόσμου (Αντισθένους 7 & Θαρύπου). Η Βασιλική Τρουφάκου και η Ελένη Ευθυμίου μάς προτείνουν ένα έργο εμπνευσμένο από το μυθιστόρημα «Αγνωστη τρομοκράτισσα» του Ρίτσαρντ Φλάναγκαν, με πρωτότυπη μουσική γραμμένη ειδικά για την παράσταση από τη Λένα Πλάτωνος. Ενα αστυνομικό μυστήριο που δημιουργείται από το τίποτα, μια όμορφη χορεύτρια με ταπεινά όνειρα που σε μια νύχτα βαφτίζεται διαβόητη τρομοκράτισσα, ο ρόλος των μίντια στη δημιουργία μιας είδησης. Μαζί με τη Βασιλική Τρουφάκου και την Ελένη Ευθυμίου, ο Γιώργος Μακρής.
21
04-10.10.2013
All you need is love Στη θεατρική σκηνή του 104 (Ευμολπιδών 41, Γκάζι) θα επαναληφθεί από Δευτέρα 7 Οκτωβρίου το «Κουρέλι» του Ντένις Κέλι για οκτώ μόνο παραστάσεις. Πρόκειται για το πρώτο έργο του συγγραφέα -που έχει αγαπηθεί ιδιαίτερα από το αθηναϊκό κοινό-, το οποίο έχει αναλάβει να σκηνοθετήσει ο Γιάννης Μόσχος. Το «Κουρέλι» με έναν ποιητικό τρόπο και μέσα από σκληρό μαύρο χιούμορ αφηγείται την ιστορία δύο αδερφών. Ανάμεσα στα ερείπια, χωρίς Θεό, χωρίς φροντίδα, μέσα σε άρρωστες οικογενειακές και κοινωνικές δομές, δυο παιδιά-απόβλητα προσπαθούν μόνα τους να επιβιώσουν αναζητώντας την αγάπη.
Πρώτη έξοδος Η Αρασέλη Λαιμού άφησε για λίγο το Λος Αντζελες και ήρθε στην Αθήνα για να σκηνοθετήσει πρώτη φορά στο θέατρο. Και μάλιστα Σαίξπηρ. Από τις 7 Οκτωβρίου στο Yπόγειο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος) ανεβαίνει η παράσταση «Με το ίδιο μέτρο» σε δική της σκηνοθεσία και διασκευή. Μέχρι τώρα η Αρασέλη είχε ασχοληθεί μόνο με τον κινηματογράφο αποσπώντας διακρίσεις και υποτροφίες. Αυτή τη στιγμή συνεργάζεται με τις εταιρείες Nonetheless και Amoveo του Benjamin Millepied, ενώ είναι διευθύντρια του τμήματος Discovery του φεστιβάλ ελληνικών ταινιών στο Λος Αντζελες. Γιατί λοιπόν αποφάσισε να ασχοληθεί με το θέατρο αυτή τη χρονική στιγμή; «Σπούδασα σε ένα πανεπιστήμιο που πιστεύει πολύ στoν πειραματισμό, μια παρεξηγημένη έννοια. Πίστευε πως με το κάθε έργο σου πρέπει να καινοτομείς, να προτείνεις κάτι καινούργιο, να δοκιμάζεσαι», αναφέρει η Αρασέλη και συνεχίζει: «Με αυτό ως οδηγό, αποφάσισα να κάνω κάτι καινούργιο για μένα. Με συνεργάτες μου άλλους νέους καλλιτέχνες από διαφορετικούς τομείς (χορό, εικαστικά, σινεμά) θέλαμε να δούμε πώς μπορούμε να προτείνουμε ένα ανέβασμα του Σαίξπηρ, ενός κλασικού κειμένου, με χιούμορ, σε ένα γκαράζ, με λιγότερο ψυχολογικές ερμηνείες, αλλά με έμφαση στον ρυθμό και στην κίνηση».
Φόρος τιμής Χαμένη πατρίδα Αφηγήσεις, τραγούδια και μνήμες μιας εποχής και ενός τόπου που σημάδεψε τη σύγχρονη ελληνική ιστορία περιλαμβάνει η παράσταση “Mikrasia”, η οποία παρουσιάζεται στο Αγγέλων Βήμα (Σατωβριάνδου 36, Αθήνα) από την Κυριακή 6 Οκτωβρίου. Η ομάδα Γέφυρα αξιοποιεί επίσημες μαρτυρίες, ιστορίες που γέννησαν εκείνες οι φωτιές και καημούς χιλιοτραγουδισμένους. Με κύριο όχημα τη μουσική που άνθισε από εκείνη την καταστροφή, μας καλεί να την ακολουθήσουμε σε μια περιπλάνηση στον πολιτισμό που δεν κατάφεραν να αφανίσουν οι δυσκολίες.
Οδός Λέψιους 10. Αλεξάνδρεια. Στο φτωχικό διαμέρισμα με τη λιτή διακόσμηση ο Κωνσταντίνος Καβάφης ανασύρει μνήμες από τη ζωή και την τέχνη του. «Συναντάει» αγαπημένα του πρόσωπα και επιχειρεί έναν τελευταίο απολογισμό. Η ατμόσφαιρα δεν είναι θλιμμένη. Ενας στίχος, κάποιοι διάλογοι και μερικές σκόρπιες επιθυμίες ζωντανεύουν τη βραδιά δίνοντάς της ένα ξεχωριστό νόημα. Τo «Δραματικό και Μουσικό Πρελούδιο για τον Κ.Π. Καβάφη» είναι ένας φόρος τιμής στον Αλεξανδρινό ποιητή και παρουσιάζεται έως τις 6 Οκτωβρίου στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος).
Το να αρχίζεις όμως με Σαίξπηρ και μάλιστα με πολιτική μαύρη κωμωδία θέλει γερό στομάχι. Πρόκειται για ένα έργο που ασχολείται με την υποκρισία στο επίπεδο της εξουσίας. Μια κοινωνία που πρέπει να αλλάξει καθεστώς, ακραίοι χαρακτήρες κονταροχτυπιούνται χωρίς να βγάζουν άκρη, βουλιάζοντας μέσα στις ίδιες τους τις αντιφάσεις. Για την Αρασέλη το ζήτημα έχει να κάνει με τη διαφορετικότητα, πρόβλημα που εντοπίζεται και στην ελληνική κοινωνία. «Η λύση του Σαίξπηρ είναι το ανθρώπινο μέτρο. Να υπηρετήσει ο νόμος τις ανθρώπινες επιθυμίες και όχι να καταπιέζεται η επιθυμία από μια δυσβάσταχτη κοινωνική ηθική. Αυτό το μεταφράζω όχι μόνο στην ερωτική επιθυμία, αλλά και στην επιθυμία να μπορείς να ζεις όντας διαφορετικός. Είναι δύσκολο να είσαι διαφορετικός στην Ελλάδα. Απαιτεί ηρεμία και νηφαλιότητα, όχι ακρότητες».
Εκθέσεις / Εκδηλώσεις
22
Πηγή έμπνευσης «Κ.Π. Καβάφης: Ζωγραφισμένα» τιτλοφορείται η έκθεση του Ιδρύματος Εικαστικών Τεχνών και Μουσικής Β & Μ Θεοχαράκη (Βασ. Σοφίας 9 & Μέρλιν, Αθήνα), η οποία οργανώνεται σε συνεργασία με το Ευρωπαϊκό Πολιτιστικό Κέντρο Δελφών. Στο πλαίσιο του εορτασμού της επετείου των 150 χρόνων από τη γέννηση του Καβάφη παρουσιάζεται μια σειρά από έργα 40 σύγχρονων Ελλήνων δημιουργών εμπνευσμένα από το έργο του Αλεξανδρινού ποιητή. Στην έκθεση, η οποία διαρκεί μέχρι και τις 8 Δεκεμβρίου, συμμετέχουν, μεταξύ άλλων οι Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Γιάννης Τσαρούχης, Αλέξανδρος Ψυχούλης, Ηλίας Παπαηλιάκης, Νίκος Χαραλαμπίδης, Μαρία Παπαδημητρίου και Γιάννης Αδαμάκος. Την επιμέλεια έχει αναλάβει ο Τάκης Μαυρώτας, ο οποίος σημειώνει χαρακτηριστικά: «Τα ποιήματα του Κ.Π. Καβάφη ήταν και παραμένουν αστείρευτη πηγή έμπνευσης και αυτογνωσίας για εκατοντάδες εικαστικούς δημιουργούς. Ο Αλεξανδρινός ποιητής, πολύμορφα αισθαντικός και ιδιοφυής, προσεγγίζει την ιστορία και κάνει την καθημερινότητα καθρέφτη
μιας αδιάλειπτης συνέχειας. Στο σύνολο του ποιητικού του έργου συνεχώς εφευρίσκει και πλάθει απρόσμενες μορφές και μέσα από αυτές αναζητά έναν σταθερό λόγο ύπαρξης, μια raison d’être. Με την ποίησή του ιστορεί το μνημείο του έρωτα και της ζωής με αισθήματα, ενθυμήσεις και δυνατές συγκινήσεις. Στην πόλη των ιδεών και των αισθήσεων βρίσκει τη δική του αλήθεια. Επίμονα, σε όλη του τη ζωή έμεινε απέναντι στους ηθικολαλούντες της εποχής του και με αυστηρή στοχαστική διάθεση αντιμετώπισε την ιστορία του ελληνισμού από την Αθήνα στην Ανατολή και από τη Ρώμη στην Αλεξάνδρεια. Ο Καβάφης ζει το μακρινό χθες, υποδυόμενος άλλες μορφές, και βαδίζει μόνος του, συντροφιά με τις επιθυμίες και τις αναζητήσεις του, άλλοτε στους δρόμους της Αλεξάνδρειας και άλλοτε στις σκοτεινές συνοικίες της Αντιόχειας». Η έκθεση αφιερωματικού χαρακτήρα στον σπουδαίο Ελληνα ποιητή θα πλαισιωθεί από παράλληλες δράσεις και εκδηλώσεις για μικρούς και μεγάλους.
23
Επιμέλεια: Κίκα Κυριακάκου
Περί αλήθειας
Ανατολίτικη φιλοξενία
Η νέα ατομική έκθεση του Κώστα Ρουσσάκη με τον τίτλο «Η αλήθεια είναι αγάπη μου ότι δεν θυμάμαι τίποτα» φιλοξενείται στην γκαλερί Elika (Ομήρου 27, Κολωνάκι). Η δουλειά αυτή του καλλιτέχνη ερευνά τα όρια μεταξύ πραγματικότητας και αλήθειας και περιλαμβάνει αυτή τη φορά μια εντυπωσιακή μεγάλης κλίμακας ξύλινη εγκατάσταση, η οποία εκτείνεται στον χώρο της γκαλερί. Ο εικαστικός με έδρα την Αθήνα, ο οποίος αποτελεί μέλος του δυναμικού της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, έχει συμμετάσχει σε μια σειρά από σημαντικές εκθέσεις στο παρελθόν, όπως είναι η 2η Μπιενάλε της Αθήνας και η Zone D.
Μια πρωτότυπη έκθεση φιλοξενείται αυτές τις ημέρες στο Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138, Αθήνα) με τον τίτλο «Η τέχνη της φιλοξενίας». Η έκθεση αποτελείται από περίτεχνους δίσκους σερβιρίσματος που χρησιμοποιούνταν στην Ελλάδα και την Τουρκία τον 19ο αιώνα. Τα εκθέματα αποτελούν ενδεικτικά δείγματα της τεχνικής japanning στην Ευρώπη. Τα αντικείμενα αυτά αποτελούσαν βασικό μέρος της παράδοσης και των εθιμοτυπικών διαδικασιών φιλοξενίας στη διάρκεια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και οι τεχνικές διακοσμήσεις και η εικονογράφησή τους παρουσιάζουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφουν η Flavia Nessi-Γιαζιτζόγλου και η Μυρτώ Χατζάκη, ενώ στο πλαίσιό της έχουν προγραμματιστεί ξεναγήσεις, καθώς και μια ειδική γαστρονομική εκδήλωση αφιερωμένη στην πολίτικη κουζίνα.
Νέα όρια Το ”Booooooomerang“ εγκαινιάζει το φθινοπωρινό εκθεσιακό πρόγραμμα του metamatic:taf (Νορμανού 5, Μοναστηράκι), αποτελώντας μια επιμελητική προσέγγιση βασισμένη στο ρητό του Georges Didi-Huberman: «Αυτό που βλέπουμε είναι πάντα αυτό που μας κοιτά». Πέντε καλλιτέχνες με έδρα τη Βαρκελώνη επιχειρούν να «χτίσουν μια γέφυρα ανάμεσα στο έργο και τον θεατή, να ενθαρρύνουν τον θεατή να αλληλεπιδράσει ελεύθερα με το έργο τέχνης με έναν τρόπο που να επιτρέπει την ερμηνεία των προσωπικών πιστεύω του καλλιτέχνη χωρίς αυτά να έχουν εκφρασθεί εκούσια μέσα απο το έργο», όπως σημειώνουν οι επιμελήτριες, οι οποίες συνθέτουν την ομάδα Laloart. Στην έκθεση συμμετέχουν οι καλλιτέχνες Lusesita, Matías Krahn, Miju Lee, Sergio Mora, Márquez, ενώ η διάρκειά της ολοκληρώνεται στις 27 Οκτωβρίου.
04-10.10.2013
Cool Art Η νέα ατομική έκθεση του Αντωνάκη Χριστοδούλου με τίτλο “Too cool for school” θα φιλοξενείται στην Eleftheria Tseliou Gallery (Ηρακλείτου 3, Kολωνάκι) έως τις 2 Νοεμβρίου. Αναφορικά με τα θέματα που τον απασχόλησαν στη συγκεκριμένη του δουλειά ο εικαστικός μού επισημαίνει: «Ολόκληρη η θεματική της έκθεσης αφορά τον ‘μυθικό’ κόσμο της τηλεόρασης. Περιλαμβάνει σχέδια από λαδοπαστέλ -σπουδές αμερικανικών τηλεοπτικών sets-, κεραμικά πιάτα με χειρόγραφες προσευχές βρικολάκων και απεικονίσεις στιγμιότυπων από διαδικτυακό πορνογραφικό υλικό, καθώς και φωτογραφίες από σημεία εξωτερικών γυρισμάτων στο Λος Αντζελες. Επίσης, ένα κείμενο από τον Ηλία Κοέν, φίλο και συνάδελφο, ύστερα από μια συζήτηση που κάναμε για το συγκεκριμένο σώμα δουλειάς». Στο ερώτημα που αφορά τις προκλήσεις του να είσαι εικαστικός στην Αθήνα της κρίσης, απαντάει πως βασικό πρόβλημα είναι η αδυναμία να βιοποριστείς μέσα από αυτό: «Κάπως έτσι ήταν και προ κρίσης ωστόσο. Από τη μία εκνευρίζομαι που ο υπόλοιπος κόσμος δεν αντιμετωπίζει την κατηγορία μας σαν επάγγελμα, όπως τους γιατρούς και τους υδραυλικούς για παράδειγμα, και από την άλλη ξέρω πως δεν πουλάμε ψωμί, δηλαδή κάποιο προϊόν πρώτης ανάγκης. Με μπερδεύει όλο αυτό. Μου τη δίνει που ακόμη και τώρα η κάθε μπουζοκοτραγουδίστρια κερδίζει πολύ περισσότερα χρήματα και από εμένα, αλλά και από έναν ηλεκτρολόγο ή έναν μανάβη. Τι να πω, δεν ξέρω...»
Λευκά ταξίδια Η γκαλερί Ζουμπουλάκη (Πλ. Κολωνακίου 20) παρουσιάζει τη νέα ατομική έκθεση του Χρήστου Κεχαγιόγλου με τίτλο «Στις άκρες του κόσμου-Πτήσεις δωματίου». Τα εγκαίνια θα πραγματοποιηθούν στις 10 Οκτωβρίου στις 8 μμ. Ο καλλιτέχνης σημειώνει χαρακτηριστικά για τη δουλειά του αυτή: «Η πραγματικότητα είναι ένας απέραντος ωκεανός. Και κάθε λευκό τελάρο, κάθε άσπρο χαρτί, είναι η υπόσχεση ενός ταξιδιού. Ολοι κάτι περιμένουμε από αυτές τις λευκές επιφάνειες. Εγώ ταξιδεύω πάνω τους... Αναμνήσεις, αφηγήσεις και μύθοι είναι εδώ ένα κουβάρι, που κάθε φορά ξετυλίγεται διαφορετικά, αναπάντεχα, και σχεδιάζει στο λευκό μια αινιγματική ερμηνεία αυτού που υπάρχει. Αυτές είναι οι πτήσεις δωματίου». Η έκθεση ολοκληρώνεται στις 2 Νοεμβρίου.
Διαβάζω
24
Στο λεωφορείο Κείμενο: Κωστής Παττακός
Βασισμένο σε έξι-εφτά πραγματικές ιστορίες
Το χερούλι στο λεωφορείο είναι κάπως χαλαρό και η κυριούλα μπροστά μου εκνευρίζεται όταν πέφτω λίγο πάνω της στα φρεναρίσματα. Συνήθως ανοίγω τα πόδια όσο μπορώ για να κρατάω ισορροπίες όπως εγώ φαντάζομαι ότι γίνεται στο σερφ, σήμερα όμως δεν έχω χώρο. Και δεν έχω και διάθεση, η μέρα στο Κέντρο ήταν αρκετά κουραστική και τα υποψήφια αφεντικά μου καθόλου θετικά, καθόλου δεκτικά. Πέφτω πάνω της λοιπόν κάθε λίγο και κάτι τέτοιο αντιβαίνει κατά πολύ στον κανόνα ότι στο λεωφορείο θέλω να είμαι αόρατος, να ξεχνάνε ότι είμαι εκεί για να παρατηρώ τους άλλους πιο ελεύθερα. Μια κυρία κάπου στα εβδομήντα παίζει με τη μικρή κόρη μιας μεσήλικης μαυρούλας. Τις ονόμασα Μέλπω και Ραχήλ, και τη μικρή Ζωή. Ενας κύριος με πράσινη μπλούζα και ξυρισμένο κεφάλι στραβοκοιτάζει τη Μέλπω και τη Ραχήλ. Ενας κύριος με κοστούμι και αστεία χωρίστρα στραβοκοιτάζει τον κύριο με την πράσινη μπλούζα. Αυτούς τους ονόμασα Αγάθωνα και Μάριο. Μια κοπέλα με μαύρα και ράστα στραβοκοιτάζει τον Μάριο, μάλλον Φρόσω θα λέγεται. Δύο κύριοι που φαίνονται πρεζάκια στραβοκοιτάνε ο ένας τον άλλον και μιλάνε έντονα. Τους ακούει όλο το λεωφορείο. Ο Τζέιμς και ο Τζέικ είναι αυτοί, σαν το ανέκδοτο. Ενας τύπος με φθαρμένα ρούχα και ελάχιστη καράφλα κάθεται
απέναντί μου και στραβοκοιτάζει εντελώς ακίνητος έξω από το παράθυρο. Αυτόν ας τον πούμε Μπο. Και δεν μπορώ άλλα στραβά κοιτάγματα σήμερα, αρκετά είχα από τα υποψήφια αφεντικά μου. Μετά τη βιογραφικότσαρκα πήγα και βρήκα τον πατέρα μου, που ήταν επίσης στο Κέντρο. Καθίσαμε να φάμε και δεν λέγαμε πολλά. Με άφησε κάποια στιγμή να πάει «στο μέρος». Τρία λεπτά αργότερα ήρθε και στάθηκε μπροστά μου ένας παπάς. «Την ευλογία μου, τέκνον μου», είπε. Ευχαριστώ, απάντησα. Μου το ξαναείπε πιο έντονα. Προβληματίστηκα και πειραματιζόμενος έβγαλα ένα ευρώ και του το έδωσα. «Την ευλογία μου», ξαναείπε αναθαρρώντας. «Ξέρεις, τέκνον μου, ωραία γενειάδα έχεις. Εγώ στην ηλικία σου δεν είχα, σπανό με φωνάζανε, κι όταν έλεγα ότι θα γίνω παπάς, γελούσαν και λέγανε σπανός παπάς θα γίνεις. Μετά όμως ξυριζόμουν κόντρα για έναν μήνα και να μια γενειάδα που έβγαλα». Πράγματι, ήταν γενναία γενειάδα. Δεν του το είπα, μην πάρει θάρρος. Αλλά φαίνεται το είχε ήδη. «Και πιο μικρός πήγαινα στα αποδυτήρια με τα άλλα παιδιά και γελούσανε γιατί δεν είχα τρίχες εδώ». Εδειξε στο πουλί του. «Ξυρίστηκα όμως κόντρα κι εκεί και μια χαρά τώρα». Με λίγη εσωτερική πίεση έγνεψα για να δείξω ότι ακούω. «Εσύ έχεις;» με ρωτάει. Να, πάτερ, βλέπετε,
25
δείχνοντας το πρόσωπό μου. «Οχι εκεί, βρε παιδί μου». Ε, κάτι έχω. «Μπράβο, τέκνον. Και δεν μου λες τώρα, με γυναίκα έχεις πάει;» λέει πλησιάζοντας συνωμοτικά. Κάπως μου ήρθε εκείνη τη στιγμή ότι μαλακία να πεις ψέματα σε παπά. Εχω πάει, πάτερ, λέω, ναι. «Μπράβο, παιδί μου, γιατί είναι κάτι άλλοι που στην ηλικία σου ακόμα τίποτα. Και να σου πω, φίλοι είμαστε τώρα, άντρες είμαστε, μπορώ να σε ρωτήσω και κάτι άλλο, ε;» Και είχα όντως τότε απορία να μάθω τι θα ρωτούσε. Αλλά εμφανίστηκε εκείνη τη στιγμή ο πατέρας μου, τον στραβοκοίταξε σχεδόν δολοφονικά, τον είπε τραγόπαπα κι εκείνος άρχισε να τρέχει. Τον ήξερε, λέει, από το Ρέθυμνο ότι είναι μεγάλο νούμερο. Του ζητούσε να φορέσει το ράσο για να γίνει παπάς της Ευρώπης επειδή ήξερε αγγλικά. Φεύγοντας από το μαγειρείο στραβοκοίταξα κατά λάθος τον σερβιτόρο.
«Ποιος σφυρίζει; Εσύ σφυρίζεις;» με ρωτάει φωνάζοντας, με υπερβολικά στραβωμένο ύφος. Εγώ όχι, δεν σφύριξα, του λέω. Κοντοστέκεται. «Μα πώς, αφού άκουσα σφύριγμα». Μήπως ήταν κάποιο φρενάρισμα απέξω, τον ρωτάω. Κοιτάζει απέξω και οι υπόλοιποι στο λεωφορείο κοιτάζουν εμένα. Καθόλου δεν μου αρέσει αυτό, καθόλου αόρατος δεν γίνομαι. «Μα άκουσα σφύριγμα! Θα τον βρω εγώ αυτόν που σφυρίζει!» φωνάζει ο Μπο και βαράει το τζάμι μπροστά του δυνατά. Ο οδηγός σταματάει και του λέει ότι αυτή είναι η στάση του και να κατέβει. Ο Μπο πετάγεται και τρέχει μέσα από τον κόσμο που παραμερίζει μέχρι τη μέση του λεωφορείου. Η Ραχήλ κρατάει τη Ζωή κοντά της. Ο Μπο ζητάει από τον οδηγό να κατέβει στην επόμενη. Ο Τζέιμς κι ο Τζέικ έχουν σταματήσει να μιλάνε και με κοιτάζουν. Κάπως στραβωμένοι.
Στη στάση του λεωφορείου, πριν μπω να συναντήσω τη Μέλπω, τη Ραχήλ, τη Ζωή, τον Αγάθωνα, τον Μάριο, τη Φρόσω, τον Μπο, με στραβοκοιτούσαν δύο αστυνομικοί, μέχρι που μου ζήτησαν ταυτότητα, οπότε σταμάτησαν να με στραβοκοιτάζουν, έχοντας παρερμηνεύσει το επώνυμό μου. Πράγμα που μου θύμισε τον κοινωνικό ρατσισμό περί αυτού του θέματος, που τώρα εμφανιζόταν αντίστροφος.
Η Φρόσω και μια άλλη κυρία με κοιτάζουν χαμογελώντας, σαν να μου λένε «καημένε, πού έμπλεξες και πού να ήξερες». Το πιάνω και χαμογελάω λίγο κι εγώ. Ο Μπο αρχίζει να φωνάζει και πάλι. «Σε είδα! Γελάς! Εσύ σφυρίζεις! Σε είδα! Με κοροϊδεύεις! Θα σου δείξω εγώ! Μπορεί να είμαι τρελός, αλλά σε είδα! Θα δεις αν σε πιάσω στα χέρια μου τι θα γίνει!» βγαίνοντας παράλληλα από το λεωφορείο, μια και είχε φτάσει στη στάση του. Που ήταν και η δική μου όμως. Κατεβήκαμε από το λεωφορείο και συνέχιζε να με απειλεί, φεύγοντας προς την αντίθετη κατεύθυνση. Πλέον όλο το λεωφορείο με κοιτούσε, με βλέμμα απορίας και λύπησης. Αλλά δεν ήταν στραβωμένοι. Ημουν όμως πια στραβωμένος εγώ.
Ξανακοιτάζω τον κόσμο μέσα στο λεωφορείο. Η Μέλπω έχει κατέβει. Ο Μάριος τώρα στραβοκοιτάζει τον Μιχάλη. Ο Μιχάλης μόλις έχει μπει, έχει μια κοιλιά διαστημική και μυρίζει ούζο. Η Ζωή γκρινιάζει λίγο γιατί δεν μπορεί να δει έξω από το παράθυρο. Ο Μπο έχει γυρίσει και στραβοκοιτάζει εμένα.
Ο Κωστής Παττακός τις νύχτες είναι ο Johnny Plunders. Γράφει στο johnnyplunders.blogspot.com και συμμετέχει στο taneatoubelgiou.wordpress.com.
04 -10.10.2013
26
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Βάσια Αναγνωστοπούλου
27
04 -10.10.2013
Ο φασισμός μέσα μας Μπορεί το “Luton” να είναι η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του, αλλά ο Μιχάλης Κωνσταντάτος δεν είναι ουρανοκατέβατος στο ελληνικό σινεμά. Τα δείγματα γραφής που έχει δώσει μέσα από τις μέχρι τώρα μικρού μήκους ταινίες του δεν σου αφήνουν πολλά περιθώρια παρά να ασχοληθείς μαζί του σοβαρά. Το «Δυο φορές τώρα» το 2007 συμμετείχε σε περισσότερα από 20 διεθνή φεστιβάλ. Το ενδιαφέρον με το “Luton” είναι ότι -όχι τυχαία- πρόκειται για μια ταινία που είχε αρχίσει να ακούγεται πολύ πριν κάνει την παγκόσμια πρεμιέρα της στο Φεστιβάλ του Σαν Σεμπαστιάν στα τέλη Σεπτεμβρίου. Ξεκινάει το ταξίδι της πριν από τρία χρόνια, ως ένα σχέδιο σεναρίου ακόμα, στο CineLink του Φεστιβάλ του Σαράγιεβο. Εκεί την προσέχουν οι άνθρωποι των Καννών και την άνοιξη του 2011 την καλούν να συμμετάσχει στο τμήμα “L’Atelier”, στο οποίο συμμετέχουν κάθε χρόνο 15 σχέδια ταινιών από όλο τον κόσμο. Σημειώστε επίσης ότι το “Luton” έχει εξασφαλίσει τη διανομή του στις αίθουσες από τη Feelgood πολύ πριν πάρει σάρκα και οστά, όταν ήταν ακόμα σενάριο. Τι συμβαίνει ακριβώς με αυτή την ταινία; Γιατί όλοι δείχνουν τόσο ενδιαφέρον; Θα το καταλάβεις μόνο όταν τη δεις και κυρίως περίπου δέκα λεπτά πριν από το τέλος. Το “Luton” δεν είναι εύκολο, απευθύνεται σίγουρα σε ένα πιο υποψιασμένο σινεφιλικό κοινό. Ο Μιχάλης κάνει ένα σινεμά αρκετά αυστηρό, σκεπτόμενο, λιτό, αποσυναισθηματοποιημένο μέχρι το twist στο φινάλε. Και ξέρει να το κάνει καλά. Πολύ καλά. Το θέμα της ταινίας φαντάζει ανατριχιαστικά επίκαιρο και διαχρονικό μαζί. Σκιαγραφεί μια κοινωνία που γεννά τη διαστροφή, τη βία και τον φασισμό κάτω από τη φαινομενικά αθώα καθημερινότητά της. «Το ότι μπαίνουμε σε ρόλους, πράγμα αναγκαίο για να λειτουργήσει η κοινωνία, εμπεριέχει ένα είδος βίας. Το πρόβλημα των ηρώων μου είναι ότι
δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν τους ρόλους τους στην κοινωνία, τις ζωές τους, τις ανάγκες τους, τις επιθυμίες τους», μου λέει και καταλαβαίνω πολύ καλά τι εννοεί. Από τα πρώτα κιόλας πλάνα του “Luton” νιώθεις τους ήρωές του να ασφυκτιούν, να θέλουν να ουρλιάξουν και να μην μπορούν, να συσσωρεύουν έναν αλλόκοτο θυμό μέσα τους. «Η αφορμή για να γράψω το σενάριο μαζί με τον Στέλιο Λυκουρέση ήταν διάφορα περιστατικά τυχαίας και αναίτιας βίας που άκουγα να συμβαίνουν σε όλο τον κόσμο. Αρχισα να σκέφτομαι τι οδηγεί σε αυτές τις εκρήξεις βίας. Αυτό με έκανε να παρατηρώ πολύ περισσότερο τους ανθρώπους. Ακόμα και αν έβλεπα κάποιον φαινομενικά ήρεμο που απλά καθόταν, προσπαθούσα να ανακαλύψω όλα αυτά τα στοιχεία που θα μπορούσαν να επηρεάσουν την ψυχολογία του και να ξυπνήσουν κάτι άλλο μέσα του», μου εξηγεί. Το “Luton” είναι βαθιά πολιτική ταινία. Δεν δημιουργήθηκε όμως εν θερμώ. Το σενάριό της γράφτηκε πριν ακόμα ξεσπάσει η κρίση. Και αν σήμερα φαντάζει εντυπωσιακά επίκαιρη, είναι γιατί πολύ απλά αναφέρεται σε κάτι που δεν έλειψε ποτέ από την ελληνική κοινωνία, από την κάθε κοινωνία. «Σκοπός της ταινίας είναι να παρατηρήσει τι είναι αυτό που οδηγεί στην κρίση. Το πρόβλημα φυσικά δεν είναι η Χρυσή Αυγή και δέκα ανεγκέφαλοι. Το πρόβλημα είναι δομικό. Δεν υπάρχει εκπαίδευση, δεν υπάρχει παιδεία, δεν υπάρχει πολιτισμός στον κόσμο για να αντιληφθεί τι είναι αυτό που ψηφίζει. Ξαφνικά δέκα μπράβοι μπήκαν στη Βουλή και γίνανε αντιπρόσωποι του λαού. Είναι απίστευτο ότι ο κόσμος δεν βλέπει τι είναι αυτοί οι άνθρωποι», μου λέει και συνεχίζει: «Δεν υπάρχει διάθεση να κάνει κάποιος μια ριζική αλλαγή. Τα δύο σπουδαιότερα πράγματα σε μια κοινωνία -τον πολιτισμό και την παιδεία- τα θάβουν ολοένα και πιο βαθιά. Βλέπω διάφορα πασαλείμματα για να κλείσουν κάποιες τρύπες χρέους, αλλά το πραγματικό μας χρέος, που είναι να φτιάξουμε ανθρώπους με παιδεία, δεν νομίζω ότι ενδιαφέρει κανέναν».
«Παρόλα αυτά το ελληνικό σινεμά κάνει θαύματα την τελευταία τριετία», του επισημαίνω. «Αυτό που χαίρομαι είναι που το ελληνικό σινεμά έχει περάσει επίσης και στα χέρια των παιδιών της δικής μου γενιάς. Υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι άνθρωποι, παραγωγοί και σκηνοθέτες με εξωστρέφεια και πιστεύω ότι σιγά σιγά διαμορφώνεται ένα στίγμα. Το απαισιόδοξο είναι ότι δεν υπάρχει σοβαρός, υπεύθυνος σχεδιασμός για τον κινηματογράφο. Ποιοι σε στηρίζουν; Είτε οι θεσμοί της πολιτείας είτε το ιδιωτικό κεφάλαιο. Δυστυχώς τώρα δεν υπάρχει ρευστό στην αγορά, καμία εταιρεία δεν θα σου δώσει λεφτά, αφού παλεύει να διατηρηθεί η ίδια ζωντανή. Από την άλλη οι θεσμοί παραλύουν. Η ΕΡΤ, ο βασικότερος συμπαραγωγός σε ταινίες, έκλεισε. Το Κέντρο Κινηματογράφου έχει ανθρώπους που θέλουν να βοηθήσουν, αλλά δεν έχουν λεφτά. Ευτυχώς λοιπόν που υπάρχουν αυτοί οι λίγοι άνθρωποι που μας στηρίζουν, είτε οικονομικά είτε υλικοτεχνικά είτε με την εργασία και τη συνεργασία τους, ώστε να καταφέρουμε έτσι να κάνουμε ταινίες». Ο Μιχάλης δεν διστάζει να καταλογίσει ευθύνες για την κατάσταση του ελληνικού κινηματογράφου σήμερα και σε ορισμένους δημοσιογράφους-κριτικούς. «Πέρα από το να βγαίνω ως κριτικός και να κράζω ή να εκθειάζω μια ταινία, θα πρέπει να γίνεται σαφές και σε ποιους απευθύνεται αυτή η ταινία. Για χρόνια οι κριτικοί και οι δημοσιογράφοι εκθείαζαν (δικαίως) τον Αγγελόπουλο και πήγαινε να δει την ταινία ο απλός κόσμος, που ήθελε να δει τηλεόραση, και έφευγε τρέχοντας! Οπότε οποιαδήποτε ελληνική ταινία και να έβγαινε μετά, ο κόσμος τη σνόμπαρε ως κάτι ακαταλαβίστικο. Η δουλειά του κινηματογραφικού κριτικού είναι και να καταστήσει τον αναγνώστη ικανό να μπορεί να επιλέξει την ταινία που του ταιριάζει». Συμφωνώ μαζί του απόλυτα. Μήπως τελικά όμως και αυτό δεν είναι θέμα παιδείας του κάθε δημοσιογράφου-κριτικού;
28
Κείμενο: Βάσια Ρούσσου
Ματιές στην πόλη Το metamatic:taf δεν είναι απλώς ένα σημείο συνάντησης αυτών που φέρουν μια σύγχρονη αθηναϊκή ταυτότητα, αλλά και μια online πλατφόρμα διακίνησης σύγχρονων ιδεών και πρακτικών. Μέσα στο πλαίσιο αυτό, φιλοξενεί έως τις 27 Οκτωβρίου την έκθεση “a (New) Athens state of mind”, η οποία αποτελεί μια προσπάθεια χαρτογράφησης του νέου κοινωνικού και πολιτιστικού προσώπου της Αθήνας, όπως αυτό διαμορφώνεται μέσα από τη δράση των δημιουργικών ανθρώπων και ομάδων της πόλης. Στην έκθεση συμμετέχουν οι Alternative Tours of Athens, Architecture For Humanity, athensville, City of errors, city travellers, Live in Athens, The Wake Up Call και εκθέτουν τη δική τους οπτική για τον αστικό χώρο επιδιώκοντας επεμβατικά να τον προσωποποιήσουν. Με σκοπό να μάθουμε περισσότερα για το πώς αντιλαμβάνονται, διαμορφώνουν και παρουσιάζουν τη δική τους Αθήνα, μιλήσαμε με κάποιους από τους συμμετέχοντες. Η ομάδα του Architecture For Humanity, με αφορμή την έκθεση, οικοδομεί το αστικό τοπίο της Αθήνας μέσα από τη συλλογή λέξεων που αποτυπώνουν τη σημερινή κατάσταση της πόλης. «Εχοντας ως υπόβαθρο ένα κοινό λεξιλόγιο, ο επισκέπτης καθώς εισάγεται στον χώρο της εγκατάστασης νιώθει την ανάγκη να εστιάσει σε μεμονωμένες λέξεις,
να συσχετίσει κάποιες μεταξύ τους, να συλλογιστεί ή ακόμα και να προσθέσει νοητά λέξεις που έχουν παραλειφθεί», μας εξηγούν. Από τις λέξεις περνάμε στην εικόνα και στους Κώστα Καλλέργη και Τάσο Χαλκιόπουλο. Ο πρώτος με το ντοκιμαντέρ μικρού μήκους “The Wake Up Call” επιχειρεί να καταγράψει την πολιτική έκφραση στους τοίχους της Αθήνας. «Εκτός από τα πολιτικά μηνύματα, προσπάθησα να δείξω τις τεχνοτροπίες των καλλιτεχνώνακτιβιστών, καθώς και ένα μικρό κομμάτι από τις προσωπικότητές τους, όσο δηλαδή οι ίδιοι επέτρεψαν να προβληθεί. Η Αθήνα θεωρείται από τις πιο σημαντικές πόλεις στην Ευρώπη σε ό,τι αφορά τη street art και η οικονομική κρίση δεν άφησε ανεπηρέαστη την τέχνη στον δρόμο», αναφέρει χαρακτηριστικά. Ο Τάσος Χαλκιόπουλος, δημιουργός του blog athensville, συμμετέχει με την αφηγηματική έκθεση 30 φωτογραφιών με τίτλο «Αρχή Αχαρνών». «Η ευρύτερη περιοχή της Πλατείας Βάθης είναι ίσως το πιο υποβαθμισμένο σημείο της Αθήνας. Ενα ενδιάμεσο κενό που οικοδομήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα εξυπηρετώντας τους εισερχόμενους στην πόλη από τη μοναδική συγκοινωνιακά είσοδό της, τους Σταθμούς Λαρίσης και Πελοποννήσου. Λειτούργησε σαν υποδοχέας και χωνευτήρι ταξιδιωτών ως τον μεσοπόλεμο, Ελλήνων επαρχιωτών και μεταναστών από το ’60 και μετά, μέχρι τις αρχές του
’90 που καταφθάνουν οι πρώτοι αλλοδαποί μετανάστες», σημειώνει ο ίδιος. Σε μια έκθεση για την Αθήνα δεν θα μπορούσε να λείπει το στοιχείο της περιπατητικής εμπειρίας. Οι City Travellers Εύη Καλογηροπούλου και Μπάυρον Καλομαμάς, φοιτητές της ΑΣΚΤ, και η γλύπτρια-performer Κατερίνα Αθανασίου -η εμπνεύστρια της ιδέας City Travellers- συναντιούνται στο πλαίσιο μιας ξεχωριστής για τον καθένα περιπατητικής εμπειρίας στην πόλη των Αθηνών. Αλλά, όπως μας διευκρινίζει η Κατερίνα, πρόκειται για μια «διερευνητική σύμπλευση ως προς την αίσθηση της ‘συστροφής’ και τον επαναπροσδιορισμό πιθανών ‘ορίων’». «Η διαδρομή», προσθέτει η ίδια, «φανερώνει για τον καθένα ‘ξέφωτα’, τα οποία μέσω της προσωπικής παρεμβολής και επέμβασης μετασχηματίζονται σε περιβάλλοντα σημειολογικής πολλαπλότητας, αιφνιδιασμού, περισυλλογής, φόρτισης και αποφόρτισης. Μια περιπλάνηση που προτείνει ανοίκειους χωροχρονικούς προορισμούς ως αφετηρία νέων αντιλήψεων και επανανοηματοδοτήσεων». Η έκθεση όμως δεν περιορίζεται στα δωμάτια του metamatic:taf, καθώς πρόκειται να γίνει ακόμα πιο βιωματική. Πώς και πότε; Το Σάββατο 12 Οκτωβρίου στις 4 μμ. οι Alternative Tours of Athens (ΑΤΑ) οργανώνουν ένα FREE tour, διάρκειας 1,5 ώρας, στην ευρύτερη περιοχή του Ψυρρή και μας καλούν να γνωρίσουμε την ιστορία και τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της περιοχής. Be there!
Κείμενο: Κατερίνα Ι. Ανέστη
29
04 -10.10.2013
Ξαναβρίσκει τον εαυτό του To Mέγαρο Μουσικής επανεφηύρε τον εαυτό του, επέστρεψε στον στραφταλιστό πυρήνα από τον οποίο απευθύνθηκε στην Αθήνα και στον πολιτισμό όταν δημιουργήθηκε. Και αυτή η επιστροφή έγινε θριαμβευτικά μέσα στην αίθουσα που φέρει το όνομα Χρήστος Λαμπράκης το βράδυ της περασμένης Τρίτης. Η μαραθώνια -κυριολεκτικά- παρουσίαση του προγράμματος του Μεγάρου για τη σεζόν που αρχίζει (αναλυτικά στο megaron.gr), πίσω από τις αλυσιδωτές, δεκάδες αναφορές σε παραστάσεις, παραγωγές, ονόματα, ήχους, οδήγησε στην ξεκάθαρη πια ταυτότητα του Μεγάρου: ο χώρος της εξαντλητικής ανάδειξης και διερεύνησης προς πάσα κατεύθυνση της μουσικής, κλασικής και όχι μόνο. Μια ανακουφιστική αίσθηση μετά την εξάπλωση του Μεγάρου σε διάφορα είδη τεχνών και ειδών τα τελευταία χρόνια, που είχε μεν στόχο να απευθυνθεί σε ένα μεγαλύτερο, μαζικότερο κοινό και σε περισσότερα κομμάτια στην πίτα του πολιτισμού, οδηγούσε όμως σε σύγχυση για το τι πραγματικά είναι το Μέγαρο Μουσικής. Ακούγοντας τον Γιώργο Κουρουπό να μιλάει ως καλλιτεχνικός διευθυντής για τη φιλοσοφία και
το περιεχόμενο του προγράμματος του Μεγάρου, επανήλθε η αίσθηση -και η διαβεβαίωση ακόμα- πως το Μέγαρο είναι ο φυσικός χώρος της μουσικής. Η άλλη κυρίαρχη αίσθηση από το πρόγραμμα των 200 και πλέον παραστάσεων -χωρίς να περιλαμβάνεται το πρόγραμμα που θα παρουσιαστεί στους κήπους το καλοκαίρι- είναι πως το Μέγαρο αναδεικνύει τα πρόσωπα. Το Μέγαρο Μουσικής δεν καπελώνει το ίδιο το θέαμα, αλλά γίνεται η πινακοθήκη των δημιουργών, καθιερωμένων αλλά και πολλών νέων και ανερχόμενων στον χώρο της μουσικής. Νιώθεις μια χαρά σχεδόν άγρια όταν ξεφυλλίζεις το εξαιρετικά λιτό εικαστικά πρόγραμμα και συναντάς πλήθος ονομάτων με απίστευτο εύρος. Από τον Ζούμπιν Μέτα, τη Σιλβί Γκιλέμ, τον Ακραμ Καν, τον Θεόδωρο Κουρεντζή, την Ολια Λαζαρίδου, τον Νίκο Καραθάνο, τον Κωνσταντίνο Ρήγο, ως τους ανερχόμενους, νέους μουσικούς και δημιουργούς, όλοι χωράνε σε αυτό το πρόγραμμα που στόχο έχει να φέρει στις αίθουσες περισσότερους από τους 350.000 επισκέπτες της προηγούμενης σεζόν. Στο παρελθόν ο πρόεδρος του Μεγάρου Μουσικής Ιωάννης Μάνος είχε αναφερθεί στην ανά-
γκη να «σπάσει το μάρμαρο» στο Μέγαρο. Αν υποθέτει κανείς πως η ανάδειξη της μουσικής και του χορού σημαίνει πως το κοινό θα ανήκει σε μια ελίτ, τότε κάνει λάθος. Αρκεί να ανατρέξει κανείς στο πρόγραμμα «Γέφυρες» που διευθύνει ο Δημήτρης Μαραγκόπουλος και το οποίο φέρνει σε ενεργό διάλογο συναυλίες με ηλεκτρονική dance μουσική, μουσική από την Κρήτη, θέατρο από την Ιαπωνία, μουσική κάντρι, από το ρεμπέτικο στην τζαζ, τραγούδια της Bjοrk, χορό hip hop και Djangofest στον κήπο. Το Μέγαρο Μουσικής καλείται σήμερα να (ξανα)κερδίσει το στοίχημα της σχέσης του με το κοινό, που το καλοκαίρι χάρη στις εκδηλώσεις στον Κήπο οδήγησε σε μια ουσιαστική αναθέρμανση. Η οικονομική του περιδίνηση, οι αντιφατικές ειδήσεις που φτάνουν στα ΜΜΕ σχετικά με τη χρηματοδότηση ή το χρέος είχαν οδηγήσει μέρος του κοινού σε σύγχυση και δυσπιστία. Το Μέγαρο των 200 παραστάσεων με το χαμηλότερο κόστος των τελευταίων 20 ετών, το Μέγαρο των αναρίθμητων δημιουργών που θα το κατακλύσουν φέτος, μπορεί να καταφέρει να κερδίσει αυτό το στοίχημα. Το δικαιούται ο ίδιος ο πολίτης αυτό, το δικαιούνται οι δημιουργοί.
30
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Βαγγέλης Λαΐνας
31
04 -10.10.2013
Η ιστορία... αλλιώς Υπάρχουν παραστάσεις που μου αρέσουν, που δεν μου αρέσουν, που θέλω να φύγω στη μέση, που χειροκροτώ με θέρμη στο τέλος... Και υπάρχουν παραστάσεις που ζηλεύω (με την καλή έννοια πάντα). Σε αυτή την τελευταία κατηγορία ανήκει το «Γιοι και κόρες» του Γιάννη Καλαβριανού, που μετά το Φεστιβάλ Αθηνών και το BIOS επιστρέφει από τις 7 Οκτωβρίου στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Ιστορίες ανθρώπων που τρέχουν σαν ποτάμι κάτω από την επίσημη ιστορία. Ιστορίες μετανάστευσης. Ιστορίες από την Κατοχή και τον Εμφύλιο. Ιστορίες αγάπης, πίστης και απιστίας. Ιστορίες που σε κάνουν να σκύβεις το κεφάλι από ντροπή. Ιστορίες από μια Ελλάδα που ξέρει χρόνια τώρα να σε πληγώνει και να σε απογειώνει παράλληλα. Ιστορίες προσωπικές, καθημερινές, απλές, που κάτι έχουν να σου πουν. «Οι θεατές μέσα από το συλλογικό τραβάνε το προσωπικό τους. Δεν ήθελα να βλέπεις τον εαυτό σου. Ηθελα η παράσταση να αφήνει χώρο για να χωρέσει ο καθένας την προσωπική του ιστορία», μου εξηγεί ο Γιάννης Καλαβριανός, ο οποίος γύρισε όλη την Ελλάδα ακούγοντας τις διηγήσεις ηλικιωμένων ανθρώπων, που έρχονται να ενώσουν το παρελθόν με το παρόν. «Εχεις μια αίσθηση ότι οι παππούδες και οι γιαγιάδες είναι από άλλον πλανήτη. Και ξαφνικά διαπιστώνεις ότι έχουν ζήσει τα ίδια ακριβώς που ζεις εσύ τώρα. Αγαπιόντουσαν παράφορα, έκαναν απιστίες, μάλωναν με τους δικούς τους, έφευγαν από το σπίτι, έκαναν έρωτα σαν τρελοί... Ξέρεις, στο μυαλό μας δεν είναι συμβατό να λέει η γιαγιά μας πόσο σεξ έκανε, αλλά έκανε!» μου λέει ο Γιάννης. Τα μεγάλα γεγονότα της επίσημης ιστορίας βρίσκονται στο φόντο. Σε πρώτο πλάνο είναι οι άνθρωποι, μια σειρά από ανώνυμους ήρωες που επιμένουν να συνεχίζουν σε πείσμα όλων των δυσκολιών. «Στα μεγάλα γεγονότα οι άνθρωποι
δεν είναι αναγκαστικό να κάνουν μεγάλες πράξεις. Μπορεί να πλένεις τα δόντια σου εκείνη την ώρα. Ισως με τη στάση μας κάποιες φορές να λειτουργήσαμε σαν ήρωες, αλλά δεν παύουμε να είμαστε κανονικοί άνθρωποι. Θέλουμε να ερωτευτούμε, να ταξιδέψουμε, θέλουμε πράγματα πολύ μικρά προκειμένου η ζωή μας να γίνει πιο όμορφη. Οι άνθρωποι ερωτεύονταν την ώρα που ήταν στα καταφύγια λόγω των βομβαρδισμών. Εχουμε μια τάση να ευτυχίσουμε. Και οι περισσότεροι που μας μίλησαν μετέφραζαν σαν ευτυχία το να βρουν έναν άλλον άνθρωπο. Κανείς δεν μας είπε ότι μόνος του ήταν τέλεια». Πέντε ηθοποιοί. Δώδεκα ιστορίες. Δεκάδες ήρωες. Τίποτα δεν μοιάζει επιτηδευμένο σε αυτή την παράσταση. Ολα τόσο απλά και τόσο δυνατά. «Ηθελα να γίνει κατανοητό ότι η ιστορία έχει έναν λόγο που λέγεται και αυτό από μόνο του προκαλεί συναίσθημα. Ο θεατής μπορεί να γελάσει, να κλάψει, να παγώσει... Να φύγει και να νιώθει λες και βγήκε από πλυντήριο. Μου αρέσει αυτό. Να ξεφύγει δηλαδή από μια συγκεκριμένη πορεία συναισθήματος», μου εξομολογείται. «Τα πιο συγκινητικά πράγματα μας τα είπαν, αφού είδαν την παράσταση, οι άνθρωποι που μας έδωσαν τις συνεντεύξεις», αναφέρει χαρακτηριστικά όταν τον ρωτάω για τις αντιδράσεις των θεατών. «Αλλοι έκλαιγαν, άλλοι ήταν αμήχανοι. Μια ηλικιωμένη κυρία μου είπε: ‘Την ιστορία σάς την είπα εγώ. Την ξέρω τη ζωή μου. Τώρα που την είδα όμως, κατάλαβα πόσα λάθη έχω κάνει...’ Η δύναμη της αναπαράστασης είναι τεράστια». Ο τρόπος που δουλεύει με την ομάδα του είναι αξιοζήλευτος. Οχι μόνο το τελικό αποτέλεσμα επί σκηνής. Μιλάω για το παρασκήνιο. «Φτιάξαμε την ομάδα πριν από επτά χρόνια. Σχεδόν όλα τα παιδιά είναι απόφοιτοι του Τμήματος Θεάτρου του Αριστοτέλειου της Θεσσαλονίκης. Δηλαδή με πέντε χρόνια σπουδές στο θέατρο, αλλά ακαδημαϊκές σπουδές, όχι τρία χρόνια στη Δραματική Σχολή της Σούλας Μπούλας!» μου εξηγεί. «Το να φτιάχνεις κάτι από την αρχή με τους όρους σου έχει το κακό ότι γίνεται δύσκολα, γιατί δεν χρη-
σιμοποιείς έναν ήδη στημένο μηχανισμό, αλλά η ανταμοιβή του να μοιραζόμαστε όλοι αυτό που κάνουμε με την απαραίτητη υγεία είναι τεράστιο πράγμα. Πολλή νοσηρότητα, βρε παιδί μου, στο θέατρο. Ο καθένας, οτιδήποτε θέλει να εκφράσει ή να θεραπεύσει, κάνει και μια παράσταση!» Σπάνια συναντάω καλλιτέχνες και δημιουργούς που δεν θεωρούν ότι όλο το σύμπαν περιστρέφεται γύρω από αυτούς. Ο Γιάννης είναι μια μεγάλη εξαίρεση. «Οι πρώτες μου σπουδές ήταν στην Ιατρική, έχω δουλέψει σε νοσοκομείο. Εχοντας δει τα μυαλά ενός μωρού πάνω στο παρμπρίζ και τη μάνα του να κοιτάει σαν χαζή, δεν μπορώ να θεωρήσω ότι κάνω τη σημαντικότερη δουλειά στον κόσμο. Κάνω τη σημαντικότερη δουλειά για μένα. Υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν ότι θα κάνουν μια παράσταση και θα αλλάξουν τον ρου της ιστορίας. Τίποτα δεν αλλάζουν και κάνουν πάντα μια μπαρούφα!» Τον ρωτάω για τα επόμενα σχέδιά του. Μου λέει για την παράσταση που θα κάνει πρεμιέρα τον ερχόμενο Φεβρουάριο στο BIOS βασισμένη στη θρυλική ιστορία του Αβελάρδου και της Ελοΐζας, με πρωταγωνιστές την Ελένη Κοκκίδου, τον Γιώργο Γλάστρα και τη Χριστίνα Μαξούρη. «Είναι η ερωτική ιστορία ενός 40χρονου διακεκριμένου θεολόγου και της 16χρονης ανιψιάς του εφημέριου της Παναγίας των Παρισίων στο Παρίσι του 12ου αιώνα. Οι δυο τους γίνονται ζευγάρι και ξεσπάει φυσικά τρελό σκάνδαλο. Ο θείος πολύ προσβεβλημένος βάζει δολοφόνους και τον ευνουχίζουν! Ζουν τα επόμενα 20 χρόνια χωριστά σε μοναστήρια επικοινωνώντας μόνο με γράμματα, ώσπου αυτός πεθαίνει. Είκοσι χρόνια μετά πεθαίνει και αυτή. Τελευταία της επιθυμία να τη θάψουν δίπλα του. Φυσικά δεν της κάνουν τη χάρη. Επειτα από 700 χρόνια η γυναίκα του Ναπολέοντα δίνει εντολή τα οστά τους να μεταφερθούν μαζί σε έναν νέο τάφο-μνημείο, που γίνεται πια σύμβολο των απανταχού ερωτευμένων». Εχοντας δει το «Γιοι και κόρες», ένα μόνο έχω να πω. Ανυπομονώ.
32
33
04 -10.10.2013
34
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
35
04 -10.10.2013
Μουσικά χρυσάνθεμα Οι περισσότεροι μάθαμε τους ARTéfacts Εnsemble από τη «Συγκατοίκησή» τους στη σκηνή της Στέγης με τον Κωνσταντίνο Βήτα. Ομως το σύνολο σύγχρονης μουσικής υπάρχει από το 2008 και έχει ήδη πραγματοποιήσει 20 συναυλίες σε αθηναϊκούς χώρους. Ο Θοδωρής Βαζάκας (κρουστά) και ο Σπύρος Τζέκος (κλαρινέτο) ήταν φίλοι από παλιά και, όταν ξαναβρέθηκαν μετά τις σπουδές τους στο εξωτερικό, άρχισαν να σχεδιάζουν το σύνολο. «Κάναμε την πρώτη μας συναυλία το 2008, αλλά η σκέψη ξεκίνησε από το 2003», αρχίζει να μου εξιστορεί ο Θοδωρής σε ένα καφέ της Φωκίωνος Νέγρη, περιοχή στην οποία ζει τον τελευταίο ενάμιση χρόνο. «Πριν από δυο τρία χρόνια καταλήξαμε σε έναν πυρήνα επτά ατόμων και, όταν υπάρχουν ανάγκες, παίζουμε με συγκεκριμένους μουσικούς και φίλους». Εκτός από τον Θοδωρή και τον Σπύρο, οι υπόλοιποι ARTéfacts Εnsemble είναι ο Λουίζος Ασλανίδης (σκηνοθέτης), ο Guido De Flaviis (σαξόφωνο), ο Λαέρτης Κοκολάνης (βιολί), ο Μάριος Δαπέργολας (βιόλα) και ο Κώστας Σερεμέτης (κρουστά). Ολοι είναι επαγγελματίες και αγαπούν την σύγχρονη μουσική. Ενα δύσκολο είδος για το ελληνικό κοινό. «Είδαμε ότι στην Ελλάδα υπάρχει ένα κενό, μια δυστοκία σε αυτό
το είδος. Εμείς θέλαμε να κάνουμε κάτι που να μην είναι ακαδημαϊκό και τετριμμένο. Να βρούμε έναν τρόπο να δείξουμε ότι η σύγχρονη μουσική δεν αφορά κάποιους γνώστες, αλλά τους πάντες», εξηγεί ο ίδιος. Μεγάλη προσοχή δίνεται όμως από το σύνολο και στην παρουσίαση ενός προγράμματος. «Θέλαμε να εμπλέξουμε και το οπτικό μέρος, γιατί παίζοντας, είτε το θέλεις είτε όχι, είσαι μέρος του θεάματος και κάτι πρέπει να κάνεις με αυτό. Αν δεν μπορούμε να έχουμε βιντεοπροβολές, προσπαθούμε να προσαρμόσουμε το project στην αίθουσα με άλλον τρόπο, ακόμα και οι αλλαγές των οργάνων να γίνονται με τρόπο σκηνοθετημένο», αναφέρει ο Θοδωρής και συνεχίζει: «Η συναυλία από την αρχή μέχρι το τέλος είναι από μόνη της ένα έργο τέχνης. Προσπαθούμε να το δούμε σαν ολότητα και να βάλουμε τον θεατή σε έναν κόσμο από την αρχή μέχρι το τέλος». Η ιδέα για τη μουσική του Κωνσταντίνου Βήτα υπήρχε εδώ και χρόνια από τον Σπύρο Τζέκο και προήλθε από ένα παρόμοιο project του εξωτερικού. «Είχαμε μεγαλώσει με τους Στέρεο Νόβα και όλοι αγαπάμε τη μουσική του Κωνσταντίνου. Σκεφτήκαμε ότι θα μπορούσαμε να ‘πειράξουμε’ τη μουσική του και να τη φέρουμε στα δικά μας μέτρα», μου εξομολογείται ο μουσικός.
«Ημασταν φίλοι από παλιά με τον Κορνήλιο Σελαμσή, εξαιρετικό μουσικό και έναν από τους καλύτερους ενορχηστρωτές, και του μεταφέραμε την ιδέα. Του άρεσε και έτσι κάποια στιγμή γράψαμε δύο κομμάτια και τα στείλαμε -ύστερα από πολλή σκέψη- στον Κωνσταντίνο, παρόλο που κανείς μας δεν τον ήξερε». Κάπως έτσι όλα πήραν τον δρόμο τους. Ο Κωνσταντίνος ενθουσιάστηκε και δύο χρόνια από εκείνη την πρώτη επικοινωνία τούς απολαύσαμε στην εναρκτήρια συναυλία του προγράμματος της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών το περασμένο Σάββατο. Το σύνολο προτιμάει να παίζει χωρίς μαέστρο, αλλά για τις ανάγκες δύο τραγουδιών ο Κορνήλιος Σελαμσής -που έκανε εξαιρετική δουλειά με τις ενορχηστρώσεις- ανέβηκε στη σκηνή και διεύθυνε τους μουσικούς. «Είχαμε απόλυτη ελευθερία από τον Κωνσταντίνο και το αποτέλεσμα ήταν όπως ακριβώς το φανταζόμασταν. Νομίζω ότι και το κοινό το ευχαριστήθηκε πέρα από την πρώτη αμηχανία. Ολοι γνώριζαν τα κομμάτια, αλλά τα είχαν συνηθίσει... αλλιώς», αναφέρει τελειώνοντας ο Θοδωρής. Οσο για το μέλλον; Το σύνολο θα κάνει ένα εκπαιδευτικό πρόγραμμα στη Στέγη για έφηβους μουσικούς, οι ιδέες βέβαια δεν σταματούν ποτέ!
36
Κείμενο: Κίκα Κυριακάκου / Φωτογραφίες: Νικήτας Καραγιάννης
37
04 -10.10.2013
Η Αγορά της τέχνης
Ξεκινώντας πριν από οκτώ χρόνια και έχοντας ως τίτλο τότε το προφητικό σύμφωνα με κάποιους “Destroy Athens”, η Μπιενάλε της Αθήνας εγκαινιάστηκε για τέταρτη φορά πριν από λίγες ημέρες στους χώρους του πρώην Χρηματιστηρίου Αθηνών και στο CAMP. Με τον τίτλο “Agora”, η φετινή διοργάνωση αποτελεί ένα πολυσυλλεκτικό, συνεργατικό εγχείρημα ανθρώπων από τον χώρο της τέχνης, αλλά και της δημιουργίας γενικότερα, που αναπτύχθηκε γύρω από το καίριο ερώτημα «Και τώρα τι;». Ζητούμενο στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι να δοθούν απαντήσεις, αλλά να συνταχθεί ένας γόνιμος διάλογος μεταξύ δημιουργών, επιμελητών και κοινού και να τεθούν οι προϋποθέσεις για δημιουργικές αντιπαραθέσεις και κριτική με έναυσμα τη σύγχρονη τέχνη. Η «Αgora της Μπιενάλε» -σημείο αναφοράς τόσο στις αρχαιοελληνικές συναθροίσεις και συνελεύσεις όσο και στις διεθνείς χρηματοπιστωτικές αγορές και στην πτώση τους- δεν θα μπορούσε να βρει καταλληλότερη στέγη από το εμβληματικό κτίριο του πρώην Χρηματιστηρίου της οδού Σοφοκλέους. Η επιβλητικότητα του συγκεκριμένου χώρου είναι μοναδική, κάτι που διαπιστώνει ο επισκέπτης από τη στιγμή που θα βρεθεί στο εσωτερικό του. Η σημερινή φθορά και η εγκατάλειψη του κτιρίου έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την εικόνα και τη λειτουργία του στο παρελθόν, παραπέμποντας στη σύγχρονη ελληνική πραγματικότητα. Στην κεντρική αίθουσα έχει στηθεί το σκηνικό μιας σύγχρονης αγοράς, ένα αμφιθέατρο από ξύλινες παλέτες, στο οποίο θα φιλοξενούνται οι εκδηλώσεις, τα εργαστήρια, οι performances, οι συζητήσεις στρογγυλής τραπέζης, οι προβολές ταινιών και τα εκπαιδευτικά προγράμματα της Μπιενάλε. Στον ίδιο χώρο θα λάβει χώρα και ο «Κύκλος»,
μια σειρά συζητήσεων και ομιλιών ανοιχτή για το κοινό, με θέμα ποικίλες επίκαιρες προβληματικές που θα γίνονται κάθε Κυριακή απόγευμα. Φτάνοντας στην κεντρική αίθουσα ο επισκέπτης αντικρίζει το έργο του εικαστικού και πρύτανη της ΑΣΚΤ Γιώργου Χαρβαλιά, ο οποίος έθεσε ξανά σε λειτουργία τον πραγματικό πίνακα τιμών του Χρηματιστηρίου. Ενα εύστοχο σχόλιο για την απαρχή της κρίσης και τη δόξα που γνώρισε ο «ναός» του χρήματος και της αξίας παλαιότερα. Στην ίδια αίθουσα συναντάμε τη νέον πινακίδα του Δανού καλλιτέχνη FOS, η οποία αναπαράγει το μήνυμα “Your success is your amnesia”, υπογραμμίζοντας το επιτυχημένο και ταυτόχρονα εφήμερο παρελθόν της ελληνικής οικονομίας. Το ’80s φωτογραφικό έργο της Laurie Simmons “Tourism: The Acropolis”, μια αναπαράσταση της επίσκεψης της Αμερικανίδας καλλιτέχνιδας στον Παρθενώνα, μοιάζει να αποτελεί ένα επίκαιρο σχόλιο για την προσκόλληση στα σύμβολα και στο παρελθόν, ενώ σαφείς είναι οι αναφορές στην Αθήνα των αναταραχών, των εξεγέρσεων και της βίας μέσα από το έργο “Apparatus for Defense Against Terror” του Ζήση Κωτιώνη, μια κατασκευή αυτοπροστασίας διαδηλωτών. Ο Δημήτρης Ντοκατζής δημιουργεί μια σειρά υπαινικτικών φράσεων με τον τίτλο “New Behavioral Notes” στο πρώην Χρηματιστήριο και στο CAMP. Ουσιαστικά πρόκειται για μικρά αποσπάσματα από τη νουβέλα της Αγκαθα Κρίστι «Kρυφός αντίπαλος: Ενα πτώμα χωρίς ταυτότητα». Προτάσεις από το βιβλίο της διάσημης Βρετανίδας, όπως “Money-Money! That is always the danger with you” και “Τhe troubles of the future soon faded before the troubles of the present”, έχουν επικολληθεί στους τοίχους των δύο κτιρίων σχολιάζοντας εύστοχα την πολυεπίπεδη ελληνική κρίση.
Η Μπιενάλε επεκτείνεται στο CAMP στην Πλατεία Κοτζιά. Στο τριώροφο νεοκλασικό κτίριο φιλοξενείται μια σειρά από σύγχρονες εγκαταστάσεις, κατασκευές, φωτογραφικά έργα, παρουσιάσεις αρχείων και βίντεο από σημαντικούς Ελληνες και διεθνείς εικαστικούς και κολεκτίβες. Στον χώρο προβάλλεται και το φιλμ «Κομμούνα» του πρωτoπόρου του docudrama Peter Watkins. Η ταινία, συνολικής διάρκειας 5 ωρών και 45 λεπτών (!) γυρίστηκε μέσα σε μια αποθήκη στα παρισινά προάστια, όπου στεγάζονταν και τα στούντιο του Ζωρζ Μελιέ. Εκεί ο Βρετανός σκηνοθέτης συγκέντρωσε εκατοντάδες ερασιτέχνες ηθοποιούς και επιχείρησε να ανασυνθέσει τα γεγονότα της Ανοιξης του 1871. Πρόκειται ουσιαστικά για μια αναπαράσταση της «Κομμούνας του Παρισιού» και για ένα επιτυχημένο πολιτικό σχόλιο, μια κινηματογραφική αλληγορία γύρω από τη σύγχρονη εποχή. Ταυτόχρονα με το εκθεσιακό μέρος, το παράλληλο πρόγραμμα δράσεων και εκδηλώσεων της Μπιενάλε βρίσκεται ήδη εν εξελίξει. Η ομάδα Φυτά θα παρουσιάζει μέχρι τις 6 Οκτωβρίου ένα καθημερινό καταστασιακό μπουρλέσκ σε συνεργασία με πολλούς καλλιτέχνες υπό τον τίτλο «20 Χρόνια Φύκος». Επίσης, το Σάββατο 5 Οκτωβρίου ξεκινάει το εργαστήριο «Αξία», μια συνεργασία δίμηνης διαρκείας εικαστικών καλλιτεχνών, κοινωνικών επιστημόνων και θεωρητικών διάφορων κατευθύνσεων. Η συγκεκριμένη ομάδα θα επιχειρήσει να κατανοήσει και να σχολιάσει την έννοια της άξιας, όπως δημιουργείται και βιώνεται καθημερινά. Η 4η Μπιενάλε της Αθήνας θα ολοκληρωθεί την 1η Δεκεμβρίου. Μέχρι τότε καλεί το κοινό να δώσει τη δική του απάντηση στην ερώτηση «Και τώρα τι;» και να συμμετάσχει ενεργά στο πρόγραμμά της.
Κείμενο: Γιάννης Διαμαντής / Φωτογραφία: Βάσια Αναγνωστοπούλου
38
Το δικό του... barberικο Περπατώντας στα πέριξ του Μουσείου της Ακρόπολης, στη συμβολή των οδών Βεΐκου και Παρθενώνος στο Κουκάκι, μου τράβηξε την προσοχή ένας φινετσάτος και πρωτότυπα διακοσμημένος μικρός χώρος. «Καινούργια γκαλερί», σκέφτηκα, αλλά πλησιάζοντας κατάλαβα ότι πρόκειται για κουρείο! Κολλάω τη μούρη μου στην τζαμαρία. Μπετόν, ξύλο, μέταλλο, καλώδια, ρετρό έπιπλα, συνθέτουν έναν χώρο που όμοιό του θα μπορούσε να συναντήσει κανείς στο Βερολίνο ή το Λονδίνο. Οταν βλέπεις ένα τέτοιο μαγαζί, θέλεις αμέσως να γνωρίσεις και τον ιδιοκτήτη. «Ανοιξα το Barber & shop πριν από επτά μήνες», μου λέει ο 32χρονος Παναγιώτης Κούτελας. «Bρήκα τον χώρο τυχαία. Ηταν μεγάλο αχούρι. Αποκρουστικό! Ηταν όμως γωνιακό και ψηλοτάβανο και είπα: ‘Αυτό είναι!’ Ο,τι βλέπεις τώρα είναι όπως το φαντάστηκα εκείνη τη στιγμή. Και τα έκανα όλα μόνος μου!» μου λέει με ένα χαμόγελο ως τα αυτιά. «Εβαψα κάγκελα. Εφτιαξα ράφια από παλιούς υδραυλικούς σωλήνες. Μέχρι και την τσιμεντοκονία στον τοίχο εγώ την έφτιαξα. Πέντε μέρες πάλευα μαζί της».
Μου μιλάει με ενθουσιασμό για τον μεταχειρισμένο δερμάτινο καναπέ από την Κυψέλη και για τα τραπεζάκια, τους πάγκους και τα ράφια, που όλα τα έχει φτιάξει με τα χέρια του. «Από μικρός ήμουν πολύ καλός και στο σχέδιο και στις κατασκευές. Εφτιαξα σχέδιο για το καθετί εδώ μέσα, για να μην ξεφύγει ούτε πόντος. Ολα όμως ξεκίνησαν από αυτήν εδώ...» καταλήγει δείχνοντας τη μαύρη ρετρό πολυθρόνα κουρέματος. «Από το αμάξι που πούλησα τα μισά πήγαν σε αυτήν. Είναι πολύ ακριβή, αλλά την ερωτεύτηκα και αποφάσισα ότι γύρω από αυτή θα στηθεί όλο το μαγαζί. Σκέφτηκα τι θα μπορούσα να κάνω ώστε να μη ‘νιώθει’ ξένη στον χώρο». Ετσι ο Παναγιώτης άνοιξε αυτό το εντυπωσιακό μικρό κουρείο που συνδυάζει απόλυτα το ρετρό με το industrial στοιχείο. «Ποιος ήταν ο πρώτος πελάτης που μπήκε στο μαγαζί σου;» τον ρωτάω. «Ο πρώτος επίσημος πελάτης μου ήταν τουρίστας, Ολλανδός. Τον θυμάμαι ακόμα να φεύγει ενθουσιασμένος, μη σταματώντας να χαϊδεύει το κεφάλι του. Πρέπει να του είχε αρέσει πολύ το νέο του κούρεμα, τι να πω. Η πελατεία μου γενικά είναι ανακατεμένη! Εχω Αγγλους, Αυστραλούς, Σκανδιναβούς, Γερμανούς, Γιαπωνέζους, ακόμα
και από την Καμπότζη, και Ελληνες που είναι είτε περαστικοί είτε της γειτονιάς. Το Κουκάκι παραμένει ακόμα γειτονιά. Είναι υπέροχο να περνάει κόσμος από το μαγαζί σου και να σταματάει για μια καλημέρα ή για ένα ‘πώς πάει;’». Ο Παναγιώτης είναι νέος και παθιασμένος με τη δουλειά του, πώς όμως έφτασε στην απόφαση να ανοίξει τη δική του επιχείρηση; «Ημουν σε διάφορα κομμωτήρια, αλλά τον τελευταίο καιρό έφαγα πολλή ανεργία. Και όποιος φάει πολλή ανεργία είναι ικανός μετά να κάνει θαύματα... Είχα φτάσει στα όριά μου. ‘Τι κάνω, ρε γαμώτο; Πού πάω; Αφού αξίζω...’ Τελικά βαρέθηκα να με βλέπω έτσι και αποφάσισα να πάρω την κατάσταση στα χέρια μου. Να πάρω το ρίσκο και να ανοίξω το δικό μου μαγαζί, να κάνω επιτέλους κάτι». Φεύγοντας συγκρατώ τρεις λεπτομέρειες, που επιβεβαιώνουν το ιδιαίτερο αυτού του κουρείου: οι χαμηλές τιμές, η περιποίηση γενειάδας και το χαρακτηριστικό barber pole (ή καραμέλα), που έχουν αντί για ταμπέλα τα κουρεία στην Αγγλία και στις ΗΠΑ.
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφία: Νίκος Παπαγγελής
39
04 -10.10.2013
Not another Facebook Φαντάσου ένα σπίτι στο οποίο με το που θα μπαίνεις η μουσική και ο φωτισμός θα προσαρμόζονται ανάλογα με τη διάθεσή σου. Μόλις κάθεσαι στον υπολογιστή, θα ανοίγει το chat μόνο με φίλους που σε χαλαρώνουν αν είσαι νευριασμένος ή μόνο με κολλητούς αν νιώθεις μοναξιά. Με τον ίδιο τρόπο και όλες οι υπόλοιπες συσκευές που σε περιβάλλουν θα αντιλαμβάνονται την ψυχολογική σου κατάσταση και θα προσαρμόζονται ανάλογα. Κάπως έτσι οραματίζεται την καθημερινότητά του σε μερικά χρόνια από σήμερα ο 27χρονος Ιωσήφ Αλβέρτης (αριστερά στη φωτό) και προσπαθεί μέσα από το Moodeet να την κάνει πραγματικότητα. Η πλατφόρμα που αναπτύσσει μαζί με τον 29χρονο Δημήτρη Μωραΐτη (κέντρο) και τον 26χρονο Μιχάλη Πετυχάκη (δεξιά) είναι διαθέσιμη για κινητά iPhone και Windows 8 και «απευθύνεται σε ανθρώπους που θέλουν να είναι εξωστρεφείς και θεωρούν πως οι ανθρώπινες σχέσεις έχουν προτεραιότητα στην ψηφιακή εποχή όπου ζούμε», όπως εξηγεί. Ο κάτοχος
smartphone μπορεί να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή για να δηλώσει τη διάθεσή του και να δει την κατάσταση άλλων ανθρώπων γύρω του. «Συνεχώς δουλεύουμε», συνεχίζει ο Ιωσήφ, «για να φέρουμε τους ανθρώπους πιο κοντά στην εύκολη και γρήγορη έκφραση της διάθεσής τους». Οι τρεις τους, έχοντας πίσω τους σημαντικό επιστημονικό υπόβαθρο στον χώρο των υπολογιστών, αποποιούνται τον όρο «άλλο ένα κοινωνικό δίκτυο που θα είναι το επόμενο Facebook». Οπως τονίζουν, το Moodeet δεν είναι κοινωνικό δίκτυο, αλλά ένα σύνολο από τεχνολογίες που θα χρησιμοποιεί ο χρήστης για να μπορεί να επικοινωνεί καλύτερα με τους ανθρώπους γύρω του, αλλά και με τους υπολογιστές. «Ολοι έχουμε δει τις αλλαγές που έφεραν οι οθόνες αφής», μου λέει ο Ιωσήφ, ενώ στη συνέχεια κάνει ειδική αναφορά στις διάφορες προσπάθειες για αναγνώριση της κίνησης χεριών και προσώπου που αυτή την περίοδο είναι πολύ... της μόδας. «Ως ομάδα πιστεύουμε ότι η επανάσταση θα έρθει όταν οι συσκευές θα μπορούν να καταλάβουν τη διάθεσή μας και να προσαρμοστούν σε αυτήν. Αρα το επόμενο διάστημα, μαζί με τη βελτίωση της πρώτης εφαρ-
μογής που είναι το Moodeet, θα δοκιμάσουμε και μια σειρά από νέες τεχνολογίες προς αυτή την κατεύθυνση». Για να τα καταφέρουν έχουν άλλα δύο -περιστασιακά προς το παρόν- μέλη στην ομάδα τους, τον 32χρονο Μάκη Γαλάνη, επαγγελματία του branding και της διαφήμισης, και τον 31χρονο Alexander Skrinjar, απόφοιτο τμήματος Γνωσιακής Ψυχολογίας και Επιστήμης Υπολογιστών. Επειδή βέβαια όλα τα σχέδια απαιτούν χρήματα και τα τελευταία έσοδα που είχαν ήταν το χρηματικό βραβείο που συνόδευε την είσοδό τους στη δεκάδα του διαγωνισμού «i-bank καινοτομία και τεχνολογία» της Εθνικής Τράπεζας, τώρα προετοιμάζονται για μια εξόρμηση προς τη Silicon Valley. Παράλληλα ετοιμάζουν μια νέα έκδοση της εφαρμογής, ύστερα από ένα εξάμηνο δοκιμών και συζήτησης με χρήστες τους. Πόσο την πιστεύουν; «Προσωπικά», καταλήγει ο Ιωσήφ, «είμαι σίγουρος πως το app που έρχεται είναι ό,τι καλύτερο έχετε δει πρόσφατα σε εφαρμογή κοινωνικής δικτύωσης στο App Store». Αναμένουμε!
Πλανήτης Αθήνα Κωνσταντίνος Σινάτρα
Εχεις διλήμματα σαν άνθρωπος, Κριέ, και ας μην το καταλαβαίνεις. Δεν μπορείς να αποφασίσεις αν θέλεις να βγεις στην Ομόνοια να φωνάξεις στον κόσμο ποιος και τι είσαι και να τους εξετάσεις μετά για να δεις αν κατάλαβαν, ή να μείνεις μόνος να κάνεις έναν απολογισμό του τι και ποιος είσαι. Aλλες όψεις του ίδιου νομίσματος; Φίλοι, γνωστοί, ζιμπλαφόν και άλλοι ερωμένοι γίνονται πιο απαιτητικοί αυτή την εβδομάδα και θέλουν όλο και πιο πολύ από τον χρόνο σου, Ταύρε. Καλό είναι αυτό καταρχάς. Κατά τα άλλα, έχει πολλές ώρες η ημέρα, μην πελαγώνεις, για όλα προλαβαίνεις. Και οι περισσότερες από αυτές τις συναντήσεις δεν θα είναι υποχρεωτικές, οπότε μην ξεχνάς να λες και κανένα «όχι» κάποιες φορές. Τη σπίλωσες, θα την παντρευτείς, Δίδυμε. Ετσι ξέρω. Εγώ είμαι από την Πεύκη και στην Πεύκη κρατάμε τις παραδόσεις του τόπου μας. Δεν θα έρθεις τώρα εσύ ο Καλλιθεώτης να μας το παίξεις Ευρωπαίος της δεκάρας. Τους είδαμε και τους Ευρωπαίους. Τέλος πάντων, φτιάξ’ τα με το κορίτσι, ρε Δίδυμε, μη μας βασανίζεις.
Αν θέλεις να γίνει κάτι, Ζυγέ, πρέπει να το κάνεις μόνος σου. Φαίνεται ότι πρέπει να σου το θυμίζω, αφού προφανώς δεν έβλεπες πολλά γουέστερν στα παιδικάτα σου. Οι συνεργάτες δεν φαίνεται να συνεργάζονται και πολύ και το αφεντικό σου δεν φαίνεται και πολύ να αφεντικίζεται. Πάρε το πάνω σου λοιπόν, ή ρίχ’ το στην τρελή και πήγαινε και εσύ για καφέ στην Κολοκοτρώνη να τελειώνεις. Πρόσεχε τι λες, Σκορπιέ. Ο κόσμος γύρω σου θα παίρνει τις μετρητοίς τα λόγια σου, περισσότερο από συνήθως και από ό,τι θα έπρεπε. Εναλλακτικά, τύπωσε μια ταμπέλα που να γράφει «ειρωνεία» και έχε την πρόχειρη. Κατά τα άλλα, η ενέργεια που χρειάζεσαι για να ξεχωρίσεις θα περισσεύει. Χρησιμοποίησέ τη συνετά. Κάποιοι θα προσπαθήσουν να σε πιέσουν, Τοξότη, να σε βάλουν στο παιχνίδι τους και να αφαιμάξουν όλα όσα χρειάζονται από εσένα και νομίζουν ότι σου περισσεύουν. Σε αυτό, όπως και σε πολλά άλλα θέματα, η αντιμετώπιση μπορεί να δανειστεί από τον κόσμο των υπολογιστών: Βάλε firewall.
Δύσκολα τα πράγματα με τους φίλους σου, Καρκίνε, θα τα βρεις σκούρα αυτή την εβδομάδα, όχι μόνο να συνυπάρχεις, αλλά και να κρατήσεις φιλίες. Είτε γιατί η κακή διάθεση γύρω σου συντονίζεται με τον κακό καιρό, είτε γιατί κάποιοι φίλοι του αντίθετου φύλου θα αποδειχτούν όχι τόσο φίλοι, όσο μνηστήρες. Φυλάξου και πάρε τα μέτρα σου.
Υπομονή, Αιγόκερε, υπομονή μέχρι να γίνει ο κόκορας αρνί και να μπει επιτέλους μια μόνιμη στέγη πάνω από το κεφάλι σου. Δεν θα γίνει αυτή την εβδομάδα, αλλά θα γίνει. Μέχρι τότε δες κανένα γαϊδούρι στο Discovery Channel να μουλαρώνει στο φυσικό του περιβάλλον και κράτα σημειώσεις για τεχνικές.
Αυτή η εβδομάδα επιτέλους είναι του στιλ σου, Λέοντα. Είναι ενδιαφέρουσα και γεμάτη ερεθίσματα, με καινούργιες γνωριμίες και ευκαιρίες για ποτά όχι τόσο ξενέρωτα όσο είχες βιώσει τον τελευταίο μήνα. Πρόσεξε όμως, θα εξαρτάται από εσένα το τέμπο της κάθε βραδιάς, αν θέλεις αλέγκρα πράγματα θα πρέπει να καταβάλλεις την ανάλογη ενέργεια!
Ξέρεις τι μπίζνα είχε κάνει ο Παβλόφ στον σκύλο του, Υδροχόε; Κάνε και εσύ εξαρτημένη μάθηση στον εαυτό σου, μπορείς. Δες εκείνη την ταινία του ’63, το “Charade”. Και όταν πρέπει να αντιμετωπίσεις δύσκολη και περίπλοκη διπλωματική κατάσταση, άφηνε το μουσικό θέμα της ταινίας να παίζει στο μυαλό σου. Πιάνει.
Τι λες, Παρθένε; Δεν ακούω καλά, έχει παρεμβολές. Είναι που μπήκε ο Κρόνος στη μέση και κόβει το σήμα. Μην προσπαθήσεις να επικοινωνήσεις, είναι μάταιο. Το πολύ πολύ και να τα κάνεις χειρότερα και να σπάσουν τα νεύρα όλου του κόσμου. Αφησέ το για την άλλη εβδομάδα. Τι; Τραβιέται η ντάνα μου; Τι σημαίνει αυτό;
Θα σε απασχολήσει ένα θέμα σε βαθμό που να βγαίνεις στα μπαλκόνια και να φωνάζεις: «Τρελαίνομαι!» Αλλά δεν είναι να τρελαίνεσαι, Ιχθύ, όλα ανθρώπινα είναι στη ζωή και άλλα τέτοια. Προσπάθησε να το φέρεις σε κρίση ευρύτερου κύκλου, γιατί μην ξεχνάς, κανένα πρόβλημα δεν είναι ποτέ μόνο δικό σου.
Κείμενο / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
41
04.10 -10.10.2013
Φαλάφελ και τζαζ Περπατώντας στον πεζόδρομο της Αιόλου διακρίνεις τη σπίθα της δημιουργίας να ανάβει πάλι στο Κέντρο και να σου απαλύνει το σφίξιμο από τα κλειστά μαγαζιά. Και αυτό διότι βλέπεις να γίνονται συνεχώς νέες προσπάθειες για να έρθει πάλι εδώ η ζωή. Η αιώνια λιακάδα των όμορφων μυαλών λούζει αυτή τη γειτονιά της Αθήνας που δεν παραιτείται με τίποτα. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα, στον αριθμό 51 του δρόμου, είναι το μικρό -κουκλίστικο- Falafellas, το street food shop με άρωμα από τη Μέση Ανατολή, η παρουσία του οποίου έγινε αμέσως αισθητή από τους περαστικούς που διαθέτουν ταξιδεμένη αίσθηση της γεύσης. Απόγευμα, καθίσαμε στο απέναντι παγκάκι για να απολαύσουμε τα τραγανά φαλάφελ του Αρη Λαμπρόπουλου και του Γιώργου Χαβουτζά, χαζεύοντας τον πρώτο να χαμογελάει στους πελάτες σκύβοντας πάνω από τους δίσκους με τις φρεσκοκομμένες ντομάτες, και τον δεύτερο να ψιλοκόβει σκόρδο ακούγοντας υπέροχη τζαζ που οι ήχοι της έφταναν μέχρι έξω. Λίγο πριν μαζέψουν για τη μέρα, μου μίλησαν για το «μωρό» τους.
Νέοι άντρες, με γελαστά μάτια, που ταξίδεψαν αρκετά πριν βρεθούν αντιμέτωποι με την ανεργία, αποφάσισαν να ανοίξουν το Falafellas, επειδή, όπως λένε, ήταν κάτι που τους ταίριαζε απόλυτα. «Μεγαλώνοντας άλλαξε και ο τρόπος της ζωής μας», λέει ο Γιώργος. «Προσέχουμε τη διατροφή μας και για αυτό θέλαμε να το εφαρμόσουμε και εδώ διαλέγοντας μόνο φρέσκα υλικά για μια κουζίνα που λείπει από το Κέντρο και που είναι πιο κοντά στη δική μας ‘ηθική’. Ετσι ο πελάτης έχει την επιλογή να μη φάει κρέας, αλλά να μη θυσιάσει την απόλαυση μιας γεμάτης γεύσης». Ο Αρης λέει ότι, αν και η προετοιμασία των φρέσκων υλικών απαιτεί περισσότερο κόπο, αρνούνται να συμβιβαστούν με τα «ετοιματζίδικα», χωρίς αυτό να σημαίνει ότι πρέπει να αυξήσουν τις τιμές τους, τις οποίες πολύ σοφά διατηρούν χαμηλές. Τον ρωτάω για την τζαζ που ακούγεται και απαντάει ότι απλά είναι η συντροφιά τους όσες ώρες βρίσκονται στη δουλειά. Πρόκειται σίγουρα για ένα δείγμα της καλλιέργειάς τους, κάτι που φαίνεται επίσης από διάφορες μικρές λεπτομέρειες στον χώρο. Θεωρούν την επιχειρηματική τους κίνηση μονόδρομο λόγω των περιστάσεων. «Το γενικότερο σκηνικό σε επηρε-
άζει, αλλά δεν αξίζει να πάθεις κατάθλιψη. Ναι, θέλεις να ρισκάρεις», συνεχίζει ο Γιώργος. Επέλεξαν το Κέντρο λόγω της κουζίνας που σερβίρουν, αφού από εκεί περνούν άτομα με διαφορετικές κουλτούρες. «Είμαστε και εμείς άνθρωποι του Κέντρου. Εδώ είναι τα στέκια μας, οι φίλοι μας και για αυτό είπαμε να το φτιάξουμε σε αυτή τη γειτονιά. Πιστεύουμε ότι ίσως σε μια συνοικία θα ήταν πιο δύσκολο να πετύχουμε. Εδώ περνούν και πολλοί που δεν το ξέρουν, αλλά θέλουν να το δοκιμάσουν». Το αποτέλεσμα τους δικαιώνει. Οση ώρα καθίσαμε μαζί τους πολλοί σταμάτησαν για φαγητό ή για να ρωτήσουν αν κάνουν delivery και να μάθουν περισσότερα για τις γεύσεις που τους μεταφέρουν κάπου στο Μαρόκο ή στη Βηρυτό. Νέοι άνθρωποι, όπως οι δύο φίλοι, αυτό που καταφέρνουν τελικά είναι να συστήσουν ξανά το Ιστορικό Κέντρο σε όσους αναγκάστηκαν για διάφορους λόγους να του γυρίσουν την πλάτη. Ο δρόμος βρίσκει πάλι πνοή και στόχο, μαζί του και οι περίοικοι, οι περαστικοί, όλοι όσοι ζούμε, εργαζόμαστε και διασκεδάζουμε εδώ.
Αγορά
42
Στήριξη ασθενών ομάδων Η δυσμενής οικονομική συγκυρία έχει επηρεάσει σοβαρά τον προϋπολογισμό των ελληνικών νοικοκυριών. Για τον λόγο αυτό, η ΕΥΔΑΠ αναλαμβάνει μία ακόμη πρωτοβουλία για την ανακούφιση των ασθενέστερων οικονομικά ομάδων που αφορά τρίτεκνες, πολύτεκνες οικογένειες, μονογονεϊκές οικογένειες με τρία παιδιά και υπερήλικες άνω των 75 ετών με χαμηλό οικογενειακό εισόδημα. Συγκεκριμένα, όσον αφορά την πρώτη
Σούπερ αντοχή ομάδα προβλέπονται εκπτώσεις από 10% έως 60% στους λογαριασμούς ύδρευσης-αποχέτευσης. Οσον αφορά τη δεύτερη ομάδα, προβλέπεται έκπτωση 30% για όσους ηλικιωμένους ζουν μόνοι τους, έχουν ετήσιο εισόδημα μικρότερο ή ίσο των 8.000 ευρώ και ο ετήσιος λογαριασμός τους δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ. Το συγκεκριμένο κοινωνικό πρόγραμμα ισχύει από τις 23 Σεπτεμβρίου και διαρκεί για ένα έτος.
Θέλεις να έχεις παντού τη μουσική σου, ακόμη και όταν κολυμπάς ή γυμνάζεσαι; Το MP3 Walkman NWZ-W274S της Sony θα ικανοποιήσει τις ανάγκες σου στο έπακρο. Το Walkman έχει μνήμη 8GB και βελτιωμένα ακουστικά με αυξημένη ανθεκτικότητα στο νερό, χάρη στη δομή τους που αποτρέπει το νερό να εισχωρήσει μέσα τους.
Ενίσχυση εξωστρέφειας Συνεργασία για τη στήριξη των εξωστρεφών επιχειρήσεων ανακοίνωσαν ο ΣΕΒ και η Google, με αντικείμενο τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη σύγχρονης Διαδικτυακής Πλατφόρμας Εκπαίδευσης, Πληροφόρησης και Υποστήριξης των εξωστρεφών επιχειρήσεων. Η Πλατφόρμα που κτίζει ο ΣΕΒ με την υποστήριξη του διαδικτυακού κολοσσού αξιοποιεί τις νέες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών του δεύτερου σε μια σειρά ενεργειών, όπως e-learning, δημιουργία και διαχείριση ψηφιακού περιεχομένου, εξ αποστάσεως συμβουλευτική υποστήριξη από μέντορες, αξιοποίηση cloud κά. Η πλατφόρμα θα είναι αρχικά διαθέσιμη στις επιχειρήσεις που συμμετέχουν στην Πρωτοβουλία για την Εξωστρέφεια “Export Expert” του ΣΕΒ, ενώ στη συνέχεια θα υποστηρίξει τις Πρωτοβουλίες του συνδέσμου για τη Νεανική Επιχειρηματικότητα και την Καινοτομία, καθώς και άλλες δράσεις.
Κοντά στους πρωτοετείς Εχοντας ήδη δημιουργήσει μια πολυετή παράδοση στη στήριξη πρωτοετών φοιτητών, ο ΟΤΕ και η COSMOTE συνεχίζουν φέτος για δωδέκατη συνεχή χρονιά το πρόγραμμα υποτροφιών τους, στο πλαίσιο του οποίου θα χορηγήσουν 20 υποτροφίες ύψους 15.280 ευρώ. Η πρωτοβουλία απευθύνεται σε πρωτοετείς φοιτητές από όλους τους νομούς της Ελλάδας που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα και σπουδάζουν σε πανεπιστημιακά ιδρύματα μακριά από τον τόπο κατοικίας τους. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι υποψήφιοι που αποφοίτησαν το 2013 από ελληνικά δημόσια λύκεια και έχουν εισαχθεί μέσω
του συστήματος πανελλαδικών εξετάσεων σε πανεπιστήμια της χώρας μας. Επιπλέον, με τις ίδιες προϋποθέσεις συμμετοχής, ο ΟΤΕ και η COSMOTE θα απονείμουν και τιμητικές διακρίσεις, συνοδευόμενες από το ποσό των 1.528 ευρώ η καθεμία. Φέτος, παράλληλα με τα κοινωνικο-οικονομικά κριτήρια, για την επιλογή των υποτρόφων και διακριθέντων θα ληφθεί υπόψη και η σχολική επίδοσή τους. Η υποβολή αιτήσεων γίνεται αποκλειστικά μέσω της επίσημης ιστοσελίδας www.ote-cosmote-scholarships.gr, όπου οι συμμετέχοντες θα μπορούν να υποβάλουν την αίτησή τους έως και τις 20 Οκτωβρίου.
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Δες την ψηφιακά Θέλεις να μάθεις τα πάντα για τη σύγχρονη ψηφιακή πραγματικότητα; Ακολουθώντας τους ρυθμούς της εποχής, τα καταστήματα Public συνεργάζονται με τη Samsung για να σε μυήσουν στα άδυτα του ψηφιακού κόσμου μέσω των Digital Days, μιας σειράς ανεξάρτητων workshops τεχνολογίας με εξειδικευμένους ομιλητές, που θα πραγματοποιούνται στη νέα αίθουσα των Public στο Σύνταγμα κάθε Δευτέρα στις 7 μμ. Τα σεμινάρια θα καλύπτουν μια ευρεία θεματολογία και θα έχουν διάρκεια δύο ωρών, ενώ κάθε ενότητα είναι ανεξάρτητη από τις προηγούμενες και για κάθε μία θα χορηγείται ξεχωριστό πιστοποιητικό παρακολούθησης. Η νέα πρωτοβουλία θα εγκαινιαστεί τη Δευτέρα 7 Οκτωβρίου με το workshop “Social Media and You!”, που θα καλύψει θέματα που άπτονται των μέσων κοινωνικής δικτύωσης. Το κόστος συμμετοχής ανέρχεται σε πέντε ευρώ ανά σεμινάριο και η δήλωση συμμετοχής γίνεται μέσω του ειδικού microsite www.digitaldays.gr.
Ωρα επιβράβευσης Για έκτη συνεχή χρονιά ξεκίνησε η υποβολή υποψηφιοτήτων για το «Βραβείο Στέλιος Χατζηιωάννου, Επιχειρηματικό Ξεκίνημα Χρονιάς 2013». Το βραβείο, το οποίο θεσμοθετήθηκε από το Stelios Philanthropic Foundation σε συνεργασία με τη Λέσχη Επιχειρηματικότητας, απευθύνεται σε νέους Ελληνες επιχειρηματίες μέχρι 40 ετών που διέκριναν την ευκαιρία, πήραν το ρίσκο και βρήκαν τον τρόπο να υλοποιήσουν την επιχειρηματική τους ιδέα και να αναπτύξουν την επιχείρησή τους. Οι υποψήφιοι μπορούν να προέρχονται από όλους τους τομείς της επιχειρηματικής δραστηριότητας και το βραβείο συνοδεύεται από ένα χρηματικό ποσό 50.000 ευρώ με σκοπό την περαιτέρω ενίσχυση της επιχείρησης του νικητή. Η προθεσμία για την υποβολή των αιτήσεων λήγει στις 15 Οκτωβρίου.
21ος Αιώνας
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Θήκη πολυεργαλείο
44
Ηχοι παντού
Το smartphone έχει καταφέρει να υποκαταστήσει το ρολόι, τη φωτογραφική μηχανή, τον φακό, την πυξίδα, το laptop και πολλά άλλα. Τώρα, μια θήκη για smartphone έρχεται για να οδηγήσει στην αποθήκη και τον ελβετικό σουγιά. Η θήκη IN1 (ακούγεται σαν ιός, αλλά δεν είναι) προορίζεται για να προστατεύσει το iPhone σου, αλλά και για να σου κάνει τη ζωή εύκολη, καθώς περιέχει ψαλιδάκι, κατσαβίδι,
τσιμπιδάκι, λίμα, οδοντογλυφίδα και δυο μίνι στυλό (κόκκινο και μπλε), προκειμένου να σε βοηθήσει να αντεπεξέλθεις σε έκτακτες καταστάσεις. Η θήκη μάλιστα κυκλοφορεί σε τρία διαφορετικά χρώματα, για να διάλεξεις αυτό που σου ταιριάζει περισσότερο, ενώ η τιμή της ανέρχεται στα 33 ευρώ.
Εχοντας ολοκληρώσει την καμπάνια του στο Kickstarter, το Vamp διατίθεται πλέον στην αγορά. Τι κάνει; Μετατρέπει το παραδοσιακό ηχείο σου σε ένα απόλυτα φορητό ηχείο που συνδέεται μέσω bluetooth με το smartphone σου ή με οποιαδήποτε συσκευή διαθέτει bluetooth, επιτρέποντας να ακούς δυνατά τη μουσική σου όπου και αν βρίσκεσαι! Η τιμή του φτάνει στα 59 ευρώ.
www.in1case.com
www.paulcocksedgeshop.com
Νέος λεβιάθαν
Χαμηλές πτήσεις
Του χεριού σου
Λίγες ημέρες έμειναν από την καθέλκυση του πρώτου πλοίου της σειράς Triple E της Maersk. Με μήκος 400 μέτρα και δυνατότητα μεταφοράς 18.000 κοντέινερ, τα πλοία αυτής της σειράς θα είναι τα μεγαλύτερα του κόσμου. Παράλληλα, αναμένεται να είναι τα πιο αποδοτικά, καθώς θα μειώσουν σημαντικά το κόστος μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Τέλος, θα είναι τα πιο φιλικά στο περιβάλλον, καθώς θα μειώσουν την κατανάλωση καυσίμου ανά μεταφερόμενο κοντέινερ κατά 37% και την εκπομπή διοξειδίου του άνθρακα κατά 50%. Σκεφτείτε ομως ότι τα πλοία αυτά θα περνούσαν στην αφάνεια -τουλάχιστον για όσους δεν ανήκουν στον κλάδο- αν δεν ήταν η Lego, η οποία προσφέρει μια ρέπλικα του πλοίου που αποτελείται από 1.518 κομμάτια. Θα διατίθεται από 1η Ιανουαρίου και θα κοστίζει περίπου 110 ευρώ.
Στο πρώτο μισό της δεκαετίας του 1990, όταν η ιδιωτική τηλεόραση ήταν ακόμη σε νεαρή ηλικία (όπως και η αφεντιά μου), παιζόταν μια ταινία («Οι περιπέτειες του Rocketeer») την οποία θυμάμαι για δυο λόγους: πρώτον για την πανέμορφη Τζένιφερ Κόνελι και δεύτερον για το concept του ανθρώπου που μπορεί να φορά μια ρουκέτα στην πλάτη του και να ίπταται στους αιθέρες. Αυτή η ταινία μου ήρθε στο μυαλό όταν διάβασα την είδηση ότι η νεοζηλανδική εταιρεία Martin Aircraft αναπτύσσει το μοντέλο P12, ένα jetpack που πρόκειται να διατεθεί στην αγορά στα μέσα του 2014. Η ατομική ρουκέτα έχει μέγιστη ταχύτητα 74 χλμ. ανά ώρα και αυτονομία 32 χλμ. ή μισή ώρα συνεχούς πτήσης. Βέβαια, η αποφυγή της κίνησης στους δρόμους με έναν τόσο καινοτόμο και ντιζαϊνάτο τρόπο δεν είναι φτηνή: η τιμή του jetpack αναμένεται να φτάσει τα 148.000 ευρώ. Σε αυτή θα πρέπει να συνυπολογίζεις το κόστος απόκτησης διπλώματος πιλότου, ενώ ποιος ξέρει τι τέλη κυκλοφορίας θα σου ζητήσει το κράτος...
Η εταιρεία video games Valve, έχοντας ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία διάθεσης του ολόδικού της λειτουργικού συστήματος, του SteamOS, ανακοίνωσε πριν από λίγες ημέρες το λανσάρισμα του νέου της χειριστηρίου, σκορπίζοντας ενθουσιασμό στους videogamers και εξασφαλίζοντας νέα κρούσματα τενοντίτιδας. Οπως και κάθε χειριστήριο που σέβεται τον εαυτό του, το Steam Controller παρουσιάζεται σε φωτογραφίες με σκούρο φόντο, ολοκαίνουργιο και καλογυαλισμένο. Εκεί σταματούν και οι ομοιότητές του με τα άλλα χειριστήρια. Και αυτό γιατί τα δυο joysticks του δεν είναι παραδοσιακά joysticks, αλλά trackpads. Ναι, καλά καταλάβατε, είναι σαν αυτό που έχετε στο laptop σας και αντικαθιστά το ποντίκι. Χάρη σε αυτή την καινοτομία, το χειριστήριο μεταφέρει με μεγαλύτερη ακρίβεια τις κινήσεις σου στην κονσόλα. Ακόμη πιο εντυπωσιακή είναι η οθόνη αφής που βρίσκεται στο κέντρο του χειριστηρίου, η οποία σου επιτρέπει να δίνεις περισσότερες εντολές, όπως αποθήκευση και λήψη screenshot. Προς το παρόν, το Steam Controller μπορεί να χρησιμοποιηθεί μόνο στις κονσόλες Steam.
www.shop.lego.com
www.martinjetpack.com
www.store.steampowered.com
Training Ground
04-10.10.2013
Πόλη με μέτρο
Μητρομπέρτο! Το αρχαίο ρητό είναι σαφές. Λέει: «Δείξε μου την κοπέλα σου να σου πω τι παίκτης είσαι» και βρίσκει άμεση εφαρμογή στον τερματοφύλακα του Ολυμπιακού Ρομπέρτο. Ο Ιβηρας τερματοφύλακας, για όσους (αδικαιολόγητα) δεν γνωρίζουν, συνοδεύεται από ό,τι ομορφότερο (για να το πω κομψά) κυκλοφορεί στην πιάτσα των συνοδών ποδοσφαιριστών της Super League. Μεγάλος «παίκτης» τόσο εντός όσο και εκτός γηπέδων, ο Ρομπέρτο ήταν ο ένας από τους δύο πρωταγωνιστές πάνω στους οποίους στηρίχτηκε ο θρίαμβος το βράδυ της Τετάρτης. Ο έτερος πόλος που ταρακούνησε τη βελγική πρωτεύουσα ακούει στο όνομα Κώστας Μήτρογλου. Το πιο προσεγμένο φρύδι των ελληνικών γηπέδων εμφανίζεται πιο μετρημένος από τον Ρομπέρτο, καθώς φροντίζει και καλύπτει τα γκομενικά του με ένα τεράστιο πέπλο μυστηρίου. Πρόσφατες φήμες αναφέρουν ότι εθεάθη δικάβαλο με κλαρινονύφη, η ταχύτητα που είχε αναπτύξει με το παπί του όμως ήταν τέτοια που κανείς δεν μπόρεσε να διακρίνει τα χαρακτηριστικά της και να την αξιολογήσει ως παρουσία. Ως εκ τούτου, δεν μπορούμε να κρίνουμε με βεβαιότητα κατά πόσο έχει εφαρμογή
στην περίπτωσή του το ρητό. Εχει ή δεν έχει, ο Μητρογκόλ φαντάζει πια ο μεγαλύτερος Ελληνας στράικερ της τελευταίας 15ετίας και ένας από τους μεγαλύτερους όλων των εποχών. Ο αγώνας με τους Βέλγους απλά επαλήθευσε την... τεραστιότητά του. Στη μεγάλη νίκη απέναντι στην Αντερλεχτ,πάντως συνέβαλαν και άλλοι. Οπως οι πρώην «Πάνθηρες» Μανιάτης και Σιόβας, το ζουζούνι ο Σαβιόλα και ο-πιο-σταθερός-πεθαίνεις Φουστέρ. Ο μικρός ο Σάμαρης, αντιθέτως, παραλίγο να φανεί μοιραίος κάνοντας το δεύτερο σερί πέναλτι σε ματς του Champions League, ο Ρομπέρτο ήταν όμως εκεί ξανά για να τον ξελασπώσει. Και όπως πολύ σωστά έγραψε κάποιος κάπου στην τουϊτόσφαιρα: «Αυτό που ο Σάμαρης κάνει τα πέναλτι και ο Ρομπέρτο τα αποκρούει πρέπει να είναι δουλεμένα στην προπόνηση». Πλάκα πλάκα, ο νεοαποκτηθείς μέσος καλό θα είναι να δουλέψει λίγο στον τομέα της αυτοσυγκέντρωσης, μια και τα υπόλοιπα στοιχεία που απαιτεί η καθιέρωση λίγο πολύ τα έχει.
Λουκούμ μπουρέκ! Στα «πολίτικα» θα το πω, μια και από εκεί, από τη Βασιλεύουσα, είναι η καταγωγή της ΑΕΚ. Τα βλέπεις τα σχέδια για το καινούργιο της γήπεδο στη Νέα Φιλαδέλφεια (στα Φιλαδέλφεια, που λένε και οι οπαδοί της) και σε πιάνει μια λιγούρα. Αν γίνει έτσι όπως το παρουσίασαν -και δεν έχω λόγους να αμφιβάλλω επ’ αυτού-, τότε θα πρόκειται μακράν για το πιο γκαγκάν, το πιο εντυπωσιακό, το πιο γκιουζέλ στάδιο στην Ελλάδα. Και άσε τον Καλατράβα να σκίζει τα ρούχα του. Η αλήθεια είναι ότι είχα κάπως φοβηθεί όταν πρωτοάκουσα τις εξαγγελίες Μελισσανίδη για την «Αγιά Σοφιά». Δεν θέλει και πολύ να παρασυρθείς από τις φιλοδοξίες σου και να φτιάξεις κάτι κιτσάτο. Και, αντί να σου βγει κουφέτο, να σου προκύψει ιμάμ μπαϊλντί. Οφείλω όμως να παραδεχθώ ότι το τελικό αποτέλεσμα τον δικαίωσε τον «τίγρη». Ναι, υπάρχουν τα στοιχεία τα βυζαντινά, τα κωνσταντινουπολίτικα, τα ανατολικά, όπως θέλετε πείτε τα, φανερά είναι, τα βλέπω. Αλλά σε δόσεις μετρημένες και υπολογισμένες, όχι χύμα και τσουβαλάτα και πάρ’ τα στη μούρη. Με λιτότητα και αρμονία, άνευ υπερβολών. Και αν είναι απέξω κούκλα, από μέσα τι θα ήταν δηλαδή; Φουλ γήπεδο ποδοσφαιρικό, για μάχες ομηρικές και φλεγόμενο κόσμο. Ετοιμο για το beautiful game. Και αντίπαλος οπαδός να είσαι, το βλέπεις και το ζηλεύεις. Και αναρωτιέσαι πότε θα πάρει και η δική σου η ομάδα ανάλογη πρωτοβουλία. Χρήστος Ξανθάκης
Επόμενη στάση, Λισαβόνα... Ρωμαίος Γκίγκλης
Στιγμιότυπα Πόλης
46
Good news, bad news Ενα μείον και ένα συν. Εκλεισε το Αλάβαστρον στο Παγκράτι και άνοιξε το Μπε στην Καλλιθέα. Θα μου πείτε: «Δεν είναι το ίδιο πράγμα», θα σας απαντήσω: «Εχετε δίκιο». Αλλά -διότι υπάρχει πάντοτε ένα «αλλά»- αν υπολογίσουμε ότι υφίσταται ένα συμπαντικό ισοζύγιο καλού γούστου, μπορούμε εκεί να τα χωρέσουμε και τα δύο. Και την απώλεια και την άφιξη. Εστω, τα χωράω εγώ και παίρνω την ευθύνη πάνω μου. Τα καλά νέα πρώτα. Η πιο kinky βιτρίνα Αθηνών και περιχώρων ανήκει στο Μπε. Ενα κατάστημα για το μαλλί, το πλέξιμο και το εργόχειρο (έτσι αυτοπροσδιορίζεται τουλάχιστον), που άνοιξε αρχές Σεπτεμβρίου στο νούμερο 76 της οδού Επαμεινώνδα, στην Καλλιθέα, λίγο πριν βγεις στη θάλασσα. Από τη στιγμή που το Ropa Lavada της Σόλωνος (μακράν η πιο προχώ βιτρίνα των τελευταίων ετών, εντός και εκτός δακτυλίου) αποφάσισε να κάνει κράτει, κάποιος άλλος έπρεπε να διεκδικήσει τον θρόνο της δημιουργικότητας. Και τον διεκδίκησε το Μπε. Το έβλεπα από τα μέσα Αυγούστου, όπως πέρναγα κάτι πρωινά με το αυτοκίνητο για να αφήσω στη δουλειά της εκείνη που κοιμάται πλάι μου. Το κοίταζα και ζαχάρωνα την τόση δα βιτρινούλα του, με τα υπέροχα μάλλινα παγωτά. Τόσο λαχταριστά που σου ’ρχεται να τα καταπιείς αντί να τα ξετυλίξεις. Μια υπέροχη ιδέα αναμφιβόλως, μια ιδέα της Λένας Χατζηγιακουμή, ιδιοκτήτριας του
μαγαζιού. «Μπε κάνει το πρόβατο», μου είπε, «μπε θα κάνει και το κατάστημά μου! Αγαπάω τα αρνάκια και το δείχνω με αυτόν τον τρόπο». Η Λένα Χατζηγιακουμή συμπλήρωσε 20 χρόνια εργασίας σε ναυτιλιακή εταιρεία, πριν αποφασίσει να κάνει επιτέλους το κέφι της. Πήρε λοιπόν το ρίσκο, άνοιξε το Μπε εκτός παραδοσιακής αγοράς (η Επαμεινώνδα είναι παράλληλη της Θησέως) και ό,τι βρέξει ας κατεβάσει. «Ξέρω ότι οι καιροί είναι δύσκολοι», συμπλήρωσε. «Αλλά, αφού το πήρα απόφαση, τολμώ και το κάνω. Και ό,τι προκύψει προέκυψε, εγώ θέλω να κάνω πράγματα που μου αρέσουν». Την ακούω, της εύχομαι καλή συνέχεια και σημειώνω να ψωνίσω μαλλιά και λοιπά συμπαρομαρτούντα για τις φιλενάδες που αποφάσισαν να προκόψουν και να βάλουν τα χεράκια τους να δουλέψουν. Εχω όμως και άσχημα νέα. Επειτα από 20 έτη λειτουργίας έκλεισε τις πόρτες της η μουσική σκηνή Café Αλάβαστρον. Αυτό το μικρό, το ημιυπόγειο κλαμπάκι στο Παγκράτι, στο νούμερο 78 της οδού Δαμάρεως, όπου άκουσα πέρυσι τις πιο συναρπαστικές νότες του χειμώνα. Εμφανιζόταν, βλέπετε, συχνά πυκνά ο Γιώργος Κοντραφούρης με το τρίο του me γκεστ μουσικούς από το φάσμα της ελληνικής τζαζ και δεν ήθελε και πολύ για να καεί το πελεκούδι. Νύχτες μαγικές κι ονειρεμένες, που λέει και το άσμα - και το άσμα έχει πάντα δίκιο.
Μισό λεπτό να εξηγηθώ. Δεν έχουμε πολλούς μουσικούς παγκοσμίου επιπέδου σε αυτό το ευρύ φάσμα της pop-rock-jazz music. Στα δάχτυλα του ενός χεριού μετριούνται και ονόματα δεν γράφω για να μην παρεξηγηθώ. Θα πω όμως για τον Κοντραφούρη ότι εξελίχθηκε από σπουδαίο ταλέντο σε καταπληκτική μορφή των ήχων, σε Τζίμι Χέντριξ του hammond organ. Τον ακούς και εκστασιάζεσαι, τον ακούς και αναρωτιέσαι πώς γίνεται να απολαμβάνουν παγκόσμια φήμη κάτι μπαγλαμάδες σαν τους James Taylor Quartet και να μην προσκυνάει η υφήλιος τον δικό μας τον Γιώργο. Ισως να μην το γούσταρε και ο ίδιος. Ισως να του αρέσουν οι βραδιές μεταξύ φίλων σε μικρούς και θερμούς χώρους σαν το Αλάβαστρον. Εκεί που μας αναστάτωσε τον περασμένο χειμώνα. Αλλά τώρα πια «εκεί, δεν υπάρχει εκεί», όπως θα έλεγε και η Βιρτζίνια Γουλφ. Πάει το καφέ, το χάσαμε, μας είπε αντίο. Ο λόγος; Αντιγράφω από το αποχαιρετιστήριο σημείωμα: «Σε μια εποχή οικονομικής -και όχι μόνο- κρίσης, το Αλάβαστρο με συνέπεια στις καλές μουσικές κατάφερε να αυξήσει το κοινό του. Ωστόσο, η λειτουργία ενός τέτοιου χώρου μάλλον ενοχλεί, διαφορετικά δεν μπορούμε να εξηγήσουμε την παρέλαση κάθε είδους κρατικής υπηρεσίας και την επιθετική τους στάση». Οπερ έδει δείξαι. Χρήστος Ξανθάκης
1. Eviva Στίχοι - Μουσική: Απόστολος Καλδάρας Διασκευή - Ενορχήστρωση - Αγγλικοί Στίχοι: Empty Frame Ερμηνεία: Empty Frame 2. Της αμαρτίας το στρατί Στίχοι: Κώστας Βίρβος Μουσική: Απόστολος Καλδάρας Διασκευή - Ενορχήστρωση: Minor Project Ερμηνεία: Minor Project 3. Χαράματα η ώρα τρεις Στίχοι - Μουσική: Μάρκος Βαμβακάρης Διασκευή - Ενορχήστρωση: Λεωνίδας Μαριδάκης Ερμηνεία: Φωτεινή Βελεσιώτου, Λεωνίδας Μαριδάκης 4. Ενα τραγούδι απ’ τ’ Αλγέρι Στίχοι - Μουσική: Απόστολος Καλδάρας Διασκευή - Ενορχήστρωση: Γιάννης Λίνας Ερμηνεία: Γιάννης Λίνας 5. Οι Πρωθυπουργοί Στίχοι - Μουσική: Μάρκος Βαμβακάρης Διασκευή - Ενορχήστρωση: Ηλίας Βαμβακούσης, Γκωτιέ Βελισσάρης Ερμηνεία: Ηλίας Βαμβακούσης 6. Αργοσβήνεις μόνη Στίχοι - Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης Διασκευή - Ενορχήστρωση: Tareq Ερμηνεία: Μαρίνα Σάτι, Tareq 7. Ψεύτικος είναι ο ντουνιάς Στίχοι - Μουσική: Μάρκος Βαμβακάρης Διασκευή - Ενορχήστρωση: Lolek Ερμηνεία: Lolek 8. Ολοι οι ρεμπέτες του ντουνιά Στίχοι - Μουσική: Μάρκος Βαμβακάρης Διασκευή - Ενορχήστρωση: Minor Project Ερμηνεία: Ηρώ Σαΐα 9. Σ’ ένα βράχο φαγωμένο Στίχοι - Μουσική: Απόστολος Καλδάρας Διασκευή - Ενορχήστρωση: Γιάννης Λίνας, Γιώργος Μισετζής, Φώτης Παπαθεοδώρου Ερμηνεία: Γιάννης Λίνας Παίζουν: Zand the band 10. Τι σήμερα, τι αύριο, τι τώρα Στίχοι: Γεράσιμος Τσάκαλος Μουσική: Βασίλης Τσιτσάνης Διασκευή - Ενορχήστρωση: Σίσσυ Βλαχογιάννη Ερμηνεία: Αδάμ Τσαρούχης 11. Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι Στίχοι - Μουσική: Απόστολος Καλδάρας Διασκευή - Ενορχήστρωση: Χρίστος Θεοδώρου Ερμηνεία: Βικτωρία Ταγκούλη
Φωτογραφίες: Βάσια Αναγνωστοπούλου Επιλογή τραγουδιών - Καλλιτεχνική επιμέλεια: Γεράσιμος Ευαγγελάτος, Σία Αλοκρίου, Νατάσα Μαστοράκου Οργάνωση - επιμέλεια παραγωγής: Νίκος Ασημάκης (Music Art Lab Studios)
Με την ευγενική χορηγία
ς Λίν
Empt
Βικτω
Ηλία
ας
y Fra
Mino
me Ηρώ
ρία Τ αγκο
ύλη
r Pro
ject
Σαΐα
Lole k ούση Βελε ς Μαρίνα σιώτ Σάτι ου Αδάμ Tare Τσαρ q ούχη Z Λεων ς and th ίδας Φωτ
ς Βα
εινή
μβακ
Μαρι
δάκη
ς
e ba
nd
RIZ HO UT NA ,U ED ERV RES HTS RIG ALL
Ευχαριστούμε ιδιαίτερα τις οικογένειες Μάρκου Βαμβακάρη, άρη, Βασίλη Τσιτσάνη και Απόστολου Καλδάρα για την πολύτιμη μη βοήθεια και την υποστήριξή τους στην έκδοση του Retropolis polis II.
Γιάνν η
(P) & ED (C) Μ , C ΕΤΡ OP YIN ΟΠΟΛ ΙΣ G, RE ΕΚΔΟ PR OD ΤΙΚΗ Α UC TIO Ε. ΜΕ ΤΗ N, H IRIN Ν ΕΠΙΦ Υ G, L END ΛΑΞΗ ΚΑ ING , PU ΘΕ ΔΙΚΑΙΩ BLIC Μ PERFO ΑΤΟΣ ΤΗΣ Π ΑΡΑΓΩΓΟ RMAN Υ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. CE AND BROADCAS TING OF THE RECOR DING PROHIBITED.
Κυκλοφορεί αποκλειστικά στα