Ιούνιος 2014
Λυσιστράτη Η Νάντια Κοντογεώργη και ο Θανάσης Τσαλνταμπάσης ζουν... αριστοφανικά
Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο
Νεράιδα Η Βασιλική Τρουφάκου στα νερά της λίμνης
Metropolis www.metropolispress.gr
Η κληρονομιά του Καραγάτση Ο Δημήτρης Τάρλοου αναλαμβάνει να παρουσιάσει το έργο του παππού του στη σκηνή του Φεστιβάλ Αθηνών
Edito
Ηerbert List, Μorning, Αthens, 1937
2
Καλοκαιρινοί σύντροφοι Κώστας Τσαούσης kt@m-media.gr Ενας παλιός και καλός συνάδελφος συνήθιζε να λέει πως η καλύτερη ένδειξη ότι πλάκωσε το καλοκαίρι είναι όταν οι εκδοτικοί οίκοι βγάζουν στην αγορά την καινούργια τους πραμάτεια σε αστυνομικά μυθιστορήματα - «τα βιβλία της βεράντας, της ξαπλώστρας και της ζεστής άμμου στην παραλία». Θυμήθηκα την κουβέντα του όταν πήρα στα χέρια μου δύο αστυνομικά μυθιστορήματα τελευταίας εσοδείας. Πρώτα, το «Εγκλημα στα Μανιάτικα» του Γιώργη Μασσαβέτα (πολιτικού συντάκτη και αρθρογράφου για πολλά χρόνια στην «Ελευθεροτυπία» του Κίτσου Τεγόπουλου), ένα βιβλίο που το είχε παινέψει αρκετά η εκδότριά του, η Εύα Καραϊτίδη της Εστίας. Και η φίλη μου, η Εύα δεν είχε καθόλου άδικο. Το ρούφηξα… Μετά από λίγες ημέρες, ο καλός φίλος Αλκης από το παγκρατιώτικο βιβλιοπωλείο «Πλειάδες» είχε φροντίσει να έρθει έγκαιρα στα χέρια μου ένα από τα συλλεκτικά (και υπογεγραμμένα από τον ίδιο τον συγγραφέα) βιβλία του Πέτρου Μάρκαρη. «Τίτλοι τέλους - Ενας επίλογος», το μυθιστόρημα με τις εντελώς φρέσκιες επιδόσεις του αγαπημένου αστυνόμου Χαρίτου από τις εκδόσεις Γαβριηλίδη. Καλοκαίρι και αστυνομικό μυθιστόρημα λοιπόν. Μια αξεπέραστη σχέση για όλους εμάς, τα εγγόνια και τα μακρινά ξαδέλφια του αξεπέραστου Γιάννη Μαρή.
Μέχρις εδώ όλα καλά καμωμένα… Από αλλού, όμως, ήρθε η έκπληξη και βρήκε από την πλευρά μου θετική ανταπόκριση. Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά τους. Εκείνο το Σάββατο που ο Αλκης μας περίμενε στις «Πλειάδες» με τα βιβλία ανά χείρας, με κεράσματα και μικρά δώρα για τις διακοπές -για μένα και τη φίλη μου την Πόπη-, το μάτι μου, εξασκώντας στο έπακρο τη συνήθειά του, ανακάλυψε έναν μικρό θησαυρό. Δύο βιβλία δύσκολα, σχεδόν χειμωνιάτικης διάθεσης. Τα αντικείμενα τους πολύ διαφορετικά μεταξύ τους. Το ένα στη Δύση και το άλλο στην Ανατολή… Το ένα ήταν για τις ελληνικής παραγωγής βιντεοταινίες της περιόδου 19851990 και το άλλο για τους μνημονικούς τόπους της κατοχικής περιόδου στη χώρα μας… Και όμως, αυτά τα τόσο διαφορετικά βιβλία έχουν ένα κοινό χαρακτηριστικό. Είναι γραμμένα από δύο νέες γυναίκες με καλό ακαδημαϊκό background και ακόμη καλύτερες ακαδημαϊκές προοπτικές. Πρόκειται για τα βιβλία «Η ελληνική βιντεοταινία: Ειδολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαστάσεις» της Ορσαλίας-Ελένης Κασσαβέτη (εκδόσεις Ασίνη) και «Μνημεία της λήθης», της Αννας-Μαρίας Δρουμπούκη (εκδόσεις Πόλις). Στο τελευταίο αυτό βιβλίο, που χρειάζεται ενός άλλου είδους προσέγγιση, θα επανέλθω - το χρωστώ.
Index Μάρκαρης... 10
Επικίνδυνη ηλικία... 42
Ο Κώστας Τσαούσης περιγράφει τις νέες περιπέτειες του αστυνόμου Χαρίτου
Η Νατάσσα Μποφίλιου ερμηνεύει το έργο του Αγγελου Τριανταφύλλου στη Μικρή Επίδαυρο
Game of thrones.. 12 Τι είδαμε στον τέταρτο κύκλο, τι να περιμένουμε από τον επόμενο
Σειρές... 16
Ελένη... 44
Ο Ηλίας Κολοκούρης εξηγεί γιατί δεν θα δει ούτε μία αυτό το καλοκαίρι
Ο Δημήτρης Καραντζάς θα βρεθεί για πρώτη φορά στην Επίδαυρο σκηνοθετώντας την τραγωδία του Ευριπίδη
Τάρλοου... 20
Βιντεοταινίες... 46
Ο εγγονός του Μ. Καραγάτση ανεβάζει για πρώτη φορά τη «Μεγάλη Χίμαιρα» στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών
Η Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη γράφει για τη συσκευή-φετίχ των Ελλήνων τη δεκαετία του ‘80
Generation 2.0... 24
Tutorizon.. 50
Τα παιδιά μεταναστευτικής καταγωγής διεκδικούν τα δικαιώματά τους
Ο πιο εύκολος τρόπος για να βρεις καθηγητή είναι εδώ!
Λυσιστράτη...26 Η Νάντια Κοντογεώργη και ο Θανάσης Τσαλνταμπάσης υποδύονται τον Κινησία και τη Μυρίνη στην αριστοφανική κωμωδία
Ηλέκτρα... 52 Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης υποδύεται το φάντασμα του Αγαμέμνονα, έναν ρόλο που δεν εμφανίζεται στο κανονικό έργο
Νεράιδα... 53 Η Βασιλική Τρουφάκου ψάχνει τον ιππότη της στη μικρή Λίμνη της Βουλιαγμένης
Apps...30 Εξι υπηρεσίες που κάνουν την καθημερινότητα μας ευκολότερη
METROPOLIS
Προβιάς... 32
Καλοκαιρινά live... 54
Το πρώτο του βιβλίο «Τα μαύρα παπούτσια της παρέλασης» βρίσκεται ήδη στις προθήκες των βιβλιοπωλείων
Οι έξι καλύτεροι συναυλιακοί χώροι της Αττικής
Αθήνα...33
2CELLOS... 62
Ο Νικήτας Καραγιάννης απαθανατίζει την καθημερινή ζωή της πόλης
Οι διάσημοι Κροάτες ετοιμάζουν να γεμίσουν την «Τεχνόπολις»
4/1056
www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media Α.Ε. / Εδρα: Κύπρου 12Α Τ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο, τηλ. 210 4823977, φαξ 210 4832887 Διεύθυνση: Κώστας Τσαούσης Project Manager: Βίκτωρας Δήμας Ειδικός Σύμβουλος: Θάνος Τριανταφύλλου Συντονισμός: Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Τσαπακίδης Σύνταξη: Ανδρέας Γιαννόπουλος, Νίκητας Καραγιάννης, Βούλα Σουρίλα, Δημήτρης Χαλιώτης Υποστήριξη: Βασίλης Λουκανίδης Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» Α.Ε.
Επιλογές
6
Καλοκαιρινά καρέ
Με αφορμή τη μόδα Τα όρια ανάμεσα στην τέχνη και τον κόσμο της μόδας διερευνά το εν εξελίξει πρότζεκτ «Destefashioncollection: 1 έως 8» που παρουσιάζεται στο Κτίριο της Οδού Πειραιώς του Μουσείου Μπενάκη έως τις 12 Οκτωβρίοιυ. Το “destefashioncollection” επιχειρεί μια νέα, πολλαπλή συλλεκτική διαδικασία, η οποία εξελίσσεται αθροιστικά και εμπλουτίζεται συνεχώς με νέες προτάσεις. Από το 2007 και κάθε χρόνο, ένας καλλιτέχνης καλείται να δημιουργήσει μια πρωτότυπη συλλογή, μια “capsule collection”, επιλέγο-
ντας πέντε κομμάτια από τη διεθνή μόδα της συγκεκριμένης περιόδου και προτείνοντας μια νέα ερμηνεία τους. Αυτά τα νέα έργα των οκτώ πρώτων ετών παρουσιάζονται στην έκθεση που έχει στόχο να αντιπαραβάλλει τα αντικείμενα που επέλεξαν οι καλλιτέχνες από τον χώρο της μόδας με τις πρωτότυπες «αναγνώσεις» τους, καθώς και να αναδείξει τον τρόπο με τον οποίο συνδέονται ή συνομιλούν μεταξύ τους τα στοιχεία που απαρτίζουν την ευρύτερη «συλλογή».
Αγαπημένη συνήθεια Μπορεί να διαφωνούμε με το line-up, με τις εγκαταστάσεις, με τον ποδαρόδρομο και γενικώς κάθε χρόνο να βρίσκουμε κάτι να γκρινιάζουμε, αλλά το Rockwave Festival είναι ένας θεσμός που όλοι αγαπάμε. Στις 11 και 12 Ιουλίου θα πραγματοποιηθεί στο TerraVibe Park το 19ο φεστιβάλ, πιο πολυσυλλεκτικό και τολμηρό από τα προηγούμενα και μάλιστα με διευρυμένο ωράριο. Δύο ημέρες, δύο σκηνές, πάνω από 40 καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους συγκροτήματα, ερμηνευτές, παραγωγοί, DJs και τραγουδοποιοί από ολόκληρο το φάσμα της μουσικής θα συνυπάρξουν σε ένα χαρμάνι ήχων και εναλλαγών που δεν θα αφήσει κανένα αδιάφορο. Σίγουρα οι αντιδράσεις για το line-up ειδικά φέτος έχουν την τιμητική τους, αλλά με τον Eric Burdon, τον Woodkid και τους Calexico θα ικανοποιηθούν οι περισσότεροι. Μεγάλη αίσθηση προκαλεί η συμμετοχή των δικών μας Γιάννη Χαρούλη και Νατάσσας Μποφίλιου στο under the roof of Terra Stage το Σάββατο 12 Ιουλίου.
Το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους της Αθήνας Psarokokalo μυρίστηκε καλοκαίρι και συνεχίζει για όγδοη συνεχή χρονιά, φέρνοντας κάτω από τον ίδιο έναστρο ουρανό τους ανθρώπους που αγαπούν και εμπνέονται από τον κινηματογράφο. Το 8o AISFF Psarokokalo θα διεξαχθεί στις 10-16 Ιουλίου στην Αθήνα, την Θεσσαλονίκη, τον Πειραιά, καθώς και σε οκτώ νησιά της Ελλάδας. Στο διαγωνιστικό τμήμα περιλαμβάνονται προβολές βραβευμένων ταινιών μικρού μήκους από όλο τον κόσμο. Φέτος, διαγωνίζονται περισσότερες από 120 ταινίες μικρού μήκους από 35 χώρες, όπως Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία, Σουηδία, Καζακστάν, Παλαιστίνη, Κατάρ, Ουκρανία, Σερβία, Ισραήλ, Ισλανδία, Χονγκ-Κονγκ, Κορέα, Αμερική, Ινδία, Ιράν, Γερμανία, Αργεντινή και Πολωνία, εκ των οποίων πολλές προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το φεστιβάλ θα πλαισιώσουν ακόμα παράλληλες δράσεις για μικρούς και μεγάλους, με ημερίδες για γονείς, παιδαγωγούς και δασκάλους, ενώ τα μικρά ψαροκοκαλάκια μας θα έχουν την ευκαιρία της κινηματογραφικής εμπειρίας, μέσα από τα βιωματικά εργαστήρια Psaroloco Labs, στο πλαίσιο των οποίων θα γίνουν τα ίδια σκηνοθέτες και δημιουργοί της δικής τους ταινίας μικρού μήκους!
Κείμενο: Χχχχχ Χχχχχ / Φωτογραφία: Χχχχχ Χχχχχ Publi
7
Ιούνιος 2014
Από την αρχαιότητα στο σήμερα... Με όχημα την τεχνολογία, γνώμονα την εκπαίδευση και προορισμό τον πολιτισμό, ο ΟΤΕ και η COSMOTE συνδέουν τις εποχές, τους ανθρώπους και τις ιδέες τους! Αποδεικνύοντας έμπρακτα το ενδιαφέρον τους για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς και την ανάδειξη της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας, ο ΟΤΕ και η Cosmote χορηγούν οργανισμούς, έργα και εκθέσεις υψηλού κοινωφελούς ενδιαφέροντος με όχημα την τεχνολογία και γνώμονα την εκπαίδευση. Στόχος δεν είναι μόνο η υλική στήριξη του πολιτισμού, αλλά η διάδοση και η ανάπτυξη ενός πνεύματος που αγκαλιάζει τον πολιτισμό, συμβάλλει στην εθνική ευημερία, ενισχύει την κοινωνία και θέτει τον άνθρωπο και τα επιτεύγματά του στο επίκεντρο. Ο ΠΡΩΤΟΣ «ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΗΣ» ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ Από τον Απρίλιο του 2012 που άνοιξε τις πύλες της στο κοινό, η περιοδική έκθεση του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου «Το Ναυάγιο των Αντικυθήρων: Το Πλοίο, οι Θησαυροί, ο Μηχανισμός», περισσότεροι από 200.000 άνθρωποι την έχουν επισκεφθεί, ενώ χάρη στο αμείωτο ενδιαφέρον του κοινού έχει πάρει δύο φορές παράταση. Ο ΟΤΕ και η COSMOTE όχι μόνο υποστήριξαν αυτή τη διεθνούς εμβέλειας έκθεση, αλλά δημιούργησαν και ειδική εφαρμογή κινητής τεχνολογίας που έδινε τη δυνατότητα στους επισκέπτες να ξεναγηθούν στο χώρο και η οποία αποτελεί καινοτομία στη μουσειακή ξενάγηση της Ελλάδας. Επίσημη ιστοσελίδα του ΕΑΜ: http://www.namuseum.gr/wellcome-gr.html ΑΝΑΠΛΑΣΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΑΣΤΕΡΟΣΚΟΠΕΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, ΛΟΦΟΣ ΝΥΜΦΩΝ, ΘΗΣΕΙΟ Την αποκατάσταση και αναβάθμιση του κτιρίου στο οποίο στεγάζεται το ιστορικό «Τηλεσκόπιο Δωρίδη» του Εθνικού Αστεροσκοποπείου Αθηνών, που κατασκευάστηκε το 1870 και μέχρι το 1959 ήταν το μεγαλύτερο στον κόσμο, έχει αναλάβει ο ΟΤΕ και η COSMOTE. Το άρτια καταρτισμένο τεχνικό προσωπικό του ΟΤΕ ανέλαβε την αποκατάσταση όλων των ηλεκτρομηχανολογικών προβλημάτων, καθώς και την αποκατάσταση των δομικών προβλημάτων του κτιρίου. Τον Σεπτέμβριο θα γιορταστούν τα 170 έτη λειτουργίας του. Επίσημη ιστοσελίδα του ΕΑΑ: http://www.noa.gr/index.php?lang=el ΕΜΠΕΙΡΙΑ ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΟΡΙΑ ΣΤΟ TEDX KALAMATA Φέτος τον Ιούνιο στο αρχαίο θέατρο της Μεσσήνης η Ελλάδα προκάλεσε το παγκόσμιο ενδιαφέρον και ο ΟΤΕ και η COSMOTE έδωσαν το παρών, στηρίζοντας ένα γεγονός στο οποίο συμμετείχαν σημαντικές προσωπικότητες από όλο τον κόσμο. Το θέμα του φετινού TEDx Kalamata είχε τίτλο «Limits» και προκάλεσε το
κοινό να εμπνευστεί, να ανακαλύψει και να υπερβεί τα όριά του. H COSMOTE ήταν μέγας χορηγός της εκδήλωσης και σε συνεργασία με τον ΟΤΕ κάλυψε όλες τις τηλεπικοινωνιακές ανάγκες της διοργάνωσης. Για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο μέσω των υποδομών του ΟΤΕ, παρασχέθηκε κάλυψη δικτύου wifi σε αρχαιολογικό χώρο, η οποία προσφέρθηκε δωρεάν στο κοινό. Την ίδια στιγμή η COSMOTE ενίσχυσε το δίκτυο κινητής της περιοχής, ενώ ο ΟΤΕ TV ως χορηγός επικοινωνίας είχε ξεκινήσει εγκαίρως την προβολή της διοργάνωσης μέσα από τα κανάλια επικοινωνίας του, ενώ μέσω του δικτύου του Ομίλου ΟΤΕ πραγματοποιήθηκε live streaming της εκδήλωσης. Επίσημη ιστοσελίδα του TEDx Kalamata 2014: http://2014.tedxkalamata.com/ ΓΝΩΡΙΜΙΑ ΜΕ ΤΟΝ ΝΕΟ ΚΟΣΜΟ ΤΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΣΤΗ ΣΤΕΓΗ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ & ΤΕΧΝΩΝ Το πλούσιο έργο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, που περιλαμβάνει περισσότερες από 90 παραγωγές στον χώρο του θεάτρου, της μουσικής και των εικαστικών, διαλέξεις και συνέδρια που στοχεύουν στην προβολή του ελληνικού πολιτισμού, καθώς και εκπαιδευτικά προγράμματα με ξεναγήσεις, διαδραστικά παιχνίδια για παιδιά, εργαστήρια και σεμινάρια για ενήλικες, σχολικές ομάδες, νέους και οικογένειες στηρίζει ο ΟΤΕ και η COSMOTE. Επίσημη ιστοσελίδα της Στέγης: http://www.sgt.gr/
ΑΞΕΧΑΣΤΕΣ ΣΤΙΓΜΕΣ ΣΤΟΝ ΚΗΠΟ ΤΟΥ ΜΕΓΑΡΟΥ ΜΟΥΣΙΚΗΣ ΑΘΗΝΩΝ Ο ΟΤΕ χορηγεί για δεύτερη συνεχή χρονιά το Πρόγραμμα Εκδηλώσεων στον Κήπο του Μεγάρου Μουσικής, που περιλαμβάνει συναυλίες γνωστών και αγαπημένων καλλιτεχνών στη μοναδική ατμόσφαιρα ενός καταπράσινου κήπου. Πρόκειται για μια αξέχαστη εμπειρία στο κέντρο της πόλης, στην καρδιά του καλοκαιριού. Επίσημη ιστοσελίδα του Μεγάρου Μουσικής: http://www.megaron.gr/ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ ΣΕ ΑΛΛΗ ΔΙΑΣΤΑΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΟΤΕ ΚΑΙ ΤΗΝ COSMOTE ΣΤΟΝ «ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΣΜΟ» Ο ΟΤΕ και η COSMOTE χορηγούν την έκθεση «Η κατάκτηση του διαστήματος» από το Αμερικανικό Μουσείο Φυσικής Ιστορίας της Νέας Υόρκης, που παρουσιάζεται στον «Ελληνικό Κόσμο». Είναι μία από τις πιο ολοκληρωμένες παγκοσμίως εκθέσεις για το μέλλον του ανθρώπου στο διάστημα και προσφέρει μια ολοκληρωμένη εικόνα για τα διαστημικά ταξίδια. Εστιάζει στο μέλλον, ξεκινώντας από την ιστορία της εξερεύνησης του διαστήματος, μέχρι και τις μελλοντικές αποστολές στο ηλιακό μας σύστημα, αλλά και πέρα από αυτό. Αναδεικνύει τα τελευταία αποτελέσματα ερευνών κορυφαίων επιστημόνων και μηχανικών, με εκθέματα που δίνουν μια πρώτη συναρπαστική εικόνα των επόμενων 50-100 χρόνων. Επίσημη ιστοσελίδα του Ελληνικού Κόσμου: http://www.hellenic-cosmos.gr/
Επιλογές
8
Εθνικ μελωδίες Δύο νέες τραγουδίστριες, η Κατερίνα Πολέμη και η Katerine Duska θα ανέβουν στη σκηνή του Κήπου του Μεγάρου Μουσικής την Τετάρτη 2 Ιουλίου. Δύο διαφορετικές κουλτούρες, με διαφορετικά πολυπολιτισμικά στοιχεία η καθεμία, ενώνουν τις φωνές τους σε μια ιδιαίτερη βραδιά που θα ανοίξει η δεκαεξάχρονη Αρετή Κοσμίδου. Η Κατερίνα Πολέμη, ελληνοβραζιλιάνικης καταγωγής, φημίζεται για την εκρηκτική ενέργεια και τη θεατρικότητά της πάνω στη σκηνή και έχει γίνει ευρύτατα γνωστή από το σάουντρακ της ταινίας «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη, ενώ η Katerine Duska, γεννημένη και μεγαλωμένη στο γαλλόφωνο Μόντρεαλ του Καναδά, έχει πολυπολιτισμικές επιρροές. Σε νεαρή ηλικία μυήθηκε στους ήχους της ελληνικής folk μουσικής και τις δουλειές των εθνικών συνθετών μας. Καθώς μεγάλωνε, έγινε φανατική ακροάτρια της soul, της pop και της R&B μουσικής, απ’ όπου πήρε και τη χαρακτηριστική soulful χροιά στη φωνή της.
Ανθρωπισμός δια χειρός Σοφοκλή
Εγκλημα πάθους; Ο «Φιλοκτήτης», σε σκηνοθεσία του Κώστα Φιλίππογλου, με πρωταγωνιστές τους Μιχαήλ Μαρμαρινό, Αιμίλιο Χειλάκη και Κωνσταντίνο Μαρκουλάκη, παρουσιάζεται στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου στις 18 και 19 Ιουλίου. Πριν από δύο χρόνια ο Αιμίλιος Χειλάκης και ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης είχαν εμφανιστεί μαζί στην Επίδαυρο, στους ρόλους του Οιδίποδα και της Ιοκάστης αντίστοιχα, σε μία παράσταση ιδιαίτερης
σκηνοθετικής σύλληψης του Τσέζαρις Γκραουζίνις, με αμιγώς ανδρικό θίασο. Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Μιχαήλ Μαρμαρινός, μετά την επιτυχία του «Φάουστ» το χειμώνα, αναλαμβάνει να ερμηνεύσει τον ομώνυμο ρόλο, ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης θα υποδυθεί τον πολυμήχανο Οδυσσέα, και ο Αιμίλιος Χειλάκης το εκτελεστικό όργανο της συνομωσίας, τον Νεοπτόλεμο, γιο του Αχιλλέα.
Θα μπορούσε κάλλιστα να ονομάζεται και η εκδίκηση της Μανιάτισσας το τελευταίο βιβλίο του δημοσιογράφου Γιώργη Μασσαβέτα που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Εστία - ένα βιβλίο που ανήκει στη μεγάλη σχολή του λαϊκού αστυνομικού αναγνώσματος, ενός σπουδαίου είδους χωρίς περιττές φιοριτούρες και άλλες προσμίξεις. Το «Εγκλημα στα Μανιάτικα», όπως είναι τελικά ο τίτλος του, έχει το προτέρημα μιας δημοσιογραφικής προσέγγισης της εποχής - της πρώτης εποχής της μεταπολίτευσης στον Πειραιά. Στις σελίδες του Μασσαβέτα οι μεγαλύτεροι αναγνώστες θα συναντήσουν φιγούρες αναγνωρίσιμες εκείνης της εποχής όπως ο δημοσιογράφος της «Απογευματινής» Θάνος Βράχος, ο άκληρος αστυνομικός του καθήκοντος, ο Ελληνοαμερικανός της Βάσης και οι κυρίες του ΟΛΠ.
10
Κείμενο: Κώστας Τσαούσης
11
Ιούνιος 2014
Η ίντριγκα του Ισοκράτη Αθήνα, Ιούνιος 2013. Ο συγγραφέας Πέτρος Μάρκαρης στον πρόλογο του βιβλίου του «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» παραθέτει τρεις λόγους που τον έκαναν να υποχωρήσει στην επιμονή του εκδότη του Σάμη Γαβριηλίδη προκειμένου να εκδοθεί το συγκεκριμένο βιβλίο και στα ελληνικά - πρωτύτερα, το 2010, είχε εκδοθεί στα γερμανικά. Ο Μάρκαρης γράφει: «Ο τρίτος λόγος είναι η σχέση μου με τον ήρωα μου, τον αστυνόμο Κώστα Χαρίτο. Εδώ και πάνω από δεκαπέντε χρόνια περιγράφω την Αθήνα μέσα από το δικό του βλέμμα και τις διαδρομές του, αρχικά με το Μιραφιόρι και στη συνέχεια με το Σέατ. Σκέφτηκα, λοιπόν, να μπω σε μια κόντρα μαζί του και να περιγράψω την Αθήνα από την δική μου οπτική και μέσα από τον Ηλεκτρικό που τόσο αγαπώ». Αθήνα, Ιούνιος 2014. Ενας χρόνος μετά. Ο έκτος μήνας του έτους φέρνει μαζί του τρία καλά νέα για τον Μάρκαρη. Το Πρωτοδικείο -με καθυστέρηση!ανακοινώνει σταυρούς. Ο Μάρκαρης και με τη βούλα των δικαστικών αρχών είναι πλέον εκλεγμένος δημοτικός σύμβουλος στην ελληνική πρωτεύουσα. Σύμβουλος πλειοψηφίας με την παράταξη του Γιώργου Καμίνη. Επιπλέον, ο γεννημένος στην Πόλη και σπουδαγμένος στη Βιέννη Μάρκαρης ορίζεται στις αρχές του μήνα πρόεδρος του ΔΣ του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου. Μια θέση που ταιριάζει γάντι για τον παλαιό συνεργάτη του αείμνηστου Θόδωρου Αγγελόπουλου στα σενάρια των ταινιών του. Το τρίτο νέο έχει να κάνει με τη συγγραφική του δραστηριότητα. Ο Μάρκαρης αποφασίζει να επαναφέρει στο προσκήνιο τον αγαπημένο του ήρωα, τον αστυνόμο Κώστα Χαρίτο. Το νέο βιβλίο του επιγράφεται «Τίτλοι τέλους - Ο επίλογος» και κυκλοφορεί όπως πάντα από τις εκδόσεις Γαβριηλίδης. Αθήνα, Ιούνιος 2014. Τέσσερα χρόνια από το πρώτο βιβλίο της «Τριλογίας της κρίσης» και 19 χρόνια από την εμφάνιση του αστυνόμου Χαρίτου. Το
2010 αρχίζει η τριλογία, με πρώτο βιβλίο τα «Ληξιπρόθεσμα δάνεια». Τον επόμενο χρόνο κυκλοφορεί το δεύτερο βιβλίο με τίτλο «Περαίωση». Το τρίτο βιβλίο -«Ψωμί, παιδεία, ελευθερία»- κυκλοφορεί το 2012, αλλά η τριλογία έχει και συνέχεια. Ο αστυνόμος Χαρίτος -η καριέρα του οποίου αρχίζει το 1995 με το «Νυχτερινό δελτίο»- επανεμφανίζεται για να γράψει το «Τίτλοι τέλους» σαν έναν θριαμβικό επίλογο στο μυθιστόρημα της κρίσης. Ο Χαρίτος και οι σταθερές του σύμπαντος του Μάρκαρη είναι και πάλι εδώ: η Κατερίνα, η Αδριανή, ο Ζήσης, οι συνάδελφοί του στην Ασφάλεια, ο γαμπρός Φάνης και οι γονείς του από τον Βόλο, η φίλη Μάνια και ο Γερμανός της. Τα καινούργια πρόσωπα του νέου αστυνομικού μυθιστορήματος του Μάρκαρη, που όπως πάντα πατάει γερά στην επικράτεια της πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας είναι οι χρυσαυγίτες και οι σύνδεσμοί τους στην αστυνομία, αλλά και όλα τα «άνθη του κακού» που ξέβρασε στα βράχια της ελληνικής πρωτεύουσας ο κατακλυσμός της πολύπλευρης και γενικευμένης κρίσης. Σε ένα συνοπτικό ενημερωτικό κείμενο για την έκδοση του νέου βιβλίου του Μάρκαρη διαβάζουμε: «Ενας Ελληνας από τη Γερμανία, ο Αντρέας Μακρίδης, αυτοκτονεί στο διαμέρισμά του. Η αστυνομία δεν έχει καμία αμφιβολία ότι πρόκειται για αυτοκτονία. Ωστόσο, δύο μέρες μετά, η γερμανική πρεσβεία στην Αθήνα παίρνει ένα σημείωμα, το οποίο ισχυρίζεται πως ο Μακρίδης δολοφονήθηκε. Το σημείωμα υπογράφουν 'οι Ελληνες του '50'. Στην αρχή όλοι το θεωρούν ως ένα κακόγουστο αστείο, εκτός από τον αστυνόμο Χαρίτο. Οταν 'οι Ελληνες του '50' αρχίζουν να δολοφονούν, τότε οι υποψίες του Χαρίτου επαληθεύονται. Ποιοι είναι αυτοί 'οι Ελληνες του '50', που σήμερα θα πρέπει να κοντεύουν τα ενενήντα; Ο Χαρίτος προσπαθεί να λύσει το μυστήριο σε μια Αθήνα υπό κατάρρευση, ενώ, την ίδια στιγμή, η Κατερίνα, η κόρη του, δέχεται επίθεση των χρυσαυγιτών, που τη στέλνει στο νοσοκομείο».
Προφανώς και δεν πρόκειται να αποκαλύψω τη συνέχεια. Ούτε αν συλληφθούν οι χρυσαυγίτες που μετείχαν στην επίθεση εναντίον της κόρης του Χαρίτου, ούτε το ποιοι «κρύβονται» πίσω από την ονομασία «οι Ελληνες του΄50»… Εκείνο που μπορώ να γράψω με απόλυτη βεβαιότητα είναι ότι το μυστικό του Μάρκαρη βρίσκεται σε ένα μότο στις πρώτες σελίδες του βιβλίου. Λόγος του Ισοκράτη, σκέτη ίντριγκα το περιεχόμενό του: «Ελληνας καλούμεν ου τους γένει προσήκοντας, αλλά τους της παιδεύσεως της ημετέρας μετέχοντας». Τώρα το τι σχέση έχει ο Ισοκράτης με τους πρωταγωνιστές των δολοφονιών είναι μια άλλη ιστορία - μια ιστορία σχεδόν 300 σελίδων! Μια απολαυστική ιστορία συνεχών ανατροπών των εξαρχής δεδομένων, ένα παιχνίδι ανάμεσα στη μνήμη και τη λήθη, ανάμεσα στις αντικρουόμενες, καθώς και αλληλοσυμπληρούμενες ταυτότητες των πρωταγωνιστών, των δευτεραγωνιστών αλλά και των κομπάρσων του αστυνομικού μυθιστορήματος του Μάρκαρη, ο οποίος λειτουργεί όπως πάντα ως λεπτεπίλεπτος αλλά οξυδερκής κοινωνικός ανατόμος που δεν χαρίζεται σε κανένα και για καμιά σκοπιμότητα στο κόσμο. Πάντως, ο συγγραφέας είναι εκ των πραγμάτων ασφαλής, καθώς έχει την αποφασιστική συμβολή του ψύχραιμου αστυνόμου Χαρίτου, ο οποίος αυτή τη φορά -πέραν πάσης υποψίας- είναι περισσότερο από ποτέ ένας αδογμάτιστος και ανεξίθρησκος ερευνητής της νεοελληνικής πραγματικότητας. ΥΓ: Λατρεύω τις συνταγές της Αδριανής, ειδικά όταν καταφέρνει να στρώνει τραπέζι με λίγα ευρώ. Λατρεύω τα λαδερά της -τα φασολάκια και τα γεμιστά- με έξτρα μεζέ τον γαύρο με χόρτα.
12
Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης
13
Ιούνιος 2014
Valar morghulis!
Ηταν θέμα χρόνου. Αφού έσπασε κάθε ρεκόρ downloading στο διαδίκτυο, το “Game of thrones” ανακηρύχθηκε φέτος ο νέος βασιλιάς του HBO, καθώς κατάφερε να γίνει η σειρά με την υψηλότερη τηλεθέαση στην ιστορία του καναλιού, εκτοπίζοντας τους “Sopranos”. Και πώς θα μπορούσε, άλλωστε, να μη γινόταν κάτι τέτοιο (από μέσο όρο τηλεθέασης 14,4 εκατ. θεατών για τον προηγούμενο κύκλο, η επίδοση εκτοξεύτηκε στους 18,4 εκατ. τηλεθεατές φέτος), τη στιγμή που προβλήθηκε ίσως η πιο συναρπαστική σεζόν μέχρι τώρα; Προτού ωστόσο αναφέρουμε οτιδήποτε παραπάνω, να εκδώσουμε τη γνωστή προειδοποίηση: spoiler alert κυρίες και κύριοι. Το άρθρο αυτό αποτελεί επισκόπηση του τέταρτου κύκλου, επομένως εάν δεν τον έχετε παρακολουθήσει ολόκληρο σας συνιστούμε να γυρίσετε σελίδα και να επιστρέψετε μόνο εάν έχετε παρακολουθήσει και το τελευταίο φετινό επεισόδιο. Γιατί ήταν τόσο συναρπαστικός ο τέταρτος κύκλος (ο οποίος προβλήθηκε στην ελληνική τηλεόραση από τα κανάλια Novacinema); Επειδή πολύ απλά ήταν το κομβικό σημείο ολόκληρης της σειράς. Είναι σαν μία παρτίδα σκάκι τη στιγμή που ένας παίκτης έχει τελειώσει μία μεγάλη επίθεση ενώ είχε τοποθετήσει τα πιόνια του στις θέσεις που ήθελε. Η επίθεση μπορεί να μην κατέληξε σε ματ, αλλά οδήγησε σε μαζική αναδιάταξη μέσα στη σκακιέρα, με λιγότερα πιόνια (στην περίπτωσή μας, βέβαια, υπάρχει το περιθώριο να προστεθούν περισσότερα στη συνέχεια), ενόψει μίας νέας σειράς αναμετρήσεων. Αυτό επιβεβαιώνεται και με τον αριθμό των επεισοδίων που μπορούσαν να χαρακτηριστούν σημαντικά ως προς την εξέλιξη της πλοκής. Ενώ στους προηγούμενους κύκλους η σεζόν «έχτιζε»
σιγά σιγά το στόρι για να κορυφωθεί στο ένατο επεισόδιο (ο αποκεφαλισμός του Νεντ Σταρκ στον πρώτο κύκλο, η μάχη του Μαυροπόταμου στον δεύτερο και ο θρυλικός «Κόκκινος γάμος» στον τρίτο), φέτος είχαμε τέσσερα επεισόδια όπου έγινε πραγματικά χαμός! Νωρίς-νωρίς, στο δεύτερο κιόλας επεισόδιο, είδαμε τη φήμη του Τζορτζ Μάρτιν ως wedding crasher να επιβεβαιώνεται: σε έναν μεγαλοπρεπή γάμο που θα ένωνε τους δύο ισχυρότερους οίκους του Γουέστερος και θα εδραίωνε τους Λάννιστερ στην εξουσία, ο ψυχοπαθής βασιλιάς Τζόφρεϊ πήρε επιτέλους αυτό που του άξιζε: ένα εισιτήριο για τις επτά κολάσεις. Μιλώντας για τον θάνατό του, ο ίδιος ο Μάρτιν σχολίασε πως ήθελε να δημιουργήσει ένα αντίβαρο στη σφαγή του Ρομπ και της Κάτλιν Σταρκ που είχε πραγματοποιηθεί πριν από ελάχιστα κεφάλαια στο βιβλίο του. Το ατυχές όμως είναι το σε ποιον έλαχε να πληρώσει τη… νύφη. Ενας άλλος δημοφιλής χαρακτήρας, ο Τύριον, κρίθηκε ένοχος (ούτε καν ύποπτος) για το έγκλημα και κατέληξε με συνοπτικές διαδικασίες στα μπουντρούμια του παλατιού, περιμένοντας τη δίκη του. Και ενώ οι σύμμαχοι του Βενιαμίν των Λάννιστερ άρχισαν να σφυρίζουν αδιάφορα, ήρθε η ώρα του Ομπερυν Μαρτέλ, ο οποίος εισέβαλε στον κόσμο του Γουέστερος σαν διάττοντας αστέρας. Στην αρχή φάνηκε ολίγον… παρτάλι, μια και έδειχνε ότι έφτασε στο Κινγκς Λάντινγκ για σεξοτουρισμό και όχι για να εκδικηθεί τη δολοφονημένη αδελφή του, όπως ισχυριζόταν από την αρχή. Στη συνέχεια όμως έδειξε την ανθρώπινη πλευρά του, ειδικά όταν επισκέφτηκε τον Τύριον στο κελί του και του είπε πώς τον συνάντησε για πρώτη φορά (ένα απλό μωρό, το οποίο η αδελφή του το παρουσίαζε ως τέρας), αναλαμβάνοντας τελικά να τον υπερασπιστεί
στη δίκη με μονομαχία. Και κάπως έτσι, φτάνουμε στο δεύτερο επεισόδιο-κλειδί της σειράς, το όγδοο του κύκλου, με επίκεντρο την αιματηρή μάχη του Ομπερυν με το δίμετρο… κατοικίδιο της Σέρσεϊ, το «Βουνό». Ο πρώτος θα χάσει -κυριολεκτικά- το κεφάλι του (φήμες που αναφέρουν ότι μετά την επίμαχη σκηνή η Warner Bros. Interactive Entertainment προσέγγισε τους παραγωγούς για να της προτείνουν fatality για το Mortal Kombat ελέγχονται ως ανακριβείς), αλλά αυτό δεν είναι το ζουμί της ιστορίας. Είναι ότι ακόμη και με αυτόν τον τρόπο, ο Οίκος των Μαρτέλ (ένας από τους επτά σημαντικότερους του Γουέστερος, ο οποίος μέχρι τώρα βρισκόταν στην αφάνεια) μπαίνει στο παιχνίδι και μας υπόσχεται νέες συγκινήσεις προσεχώς! Στο αμέσως επόμενο επεισόδιο, η απειλή των Wildlings για την οποία γινόταν λόγος από την αρχή της σειράς επιτέλους αποκτά σάρκα και οστά, αφού ο στρατός τους φτάνει στο Τείχος και προσπαθεί να περάσει νότια. Τα λιγοστά ηρωικά μπακούρια της Νυχτερινής Φρουράς καταφέρνουν να απωθήσουν την πρώτη επίθεση, κάτι που δεν ήταν καθόλου εύκολο πράγμα, καθώς είχαν απέναντί τους 100.000 στρατιώτες, ανάμεσα στους οποίους γίγαντες και μαμούθ. Από το στόρι του (αιματηρού) ενάτου επεισοδίου αυτό που έχουμε να κρατήσουμε είναι η ανάδειξη του Τζον Σνόου ως ηγετικής φυσιογνωμίας της Φρουράς, κάτι που ανυπομονούμε να δούμε πώς θα εξελιχθεί στη συνέχεια. Και κάπως έτσι, φτάνουμε στο τελευταίο κομβικό επεισόδιο, το δέκατο, όπου βλέπουμε μία σειρά καταιγιστικών γεγονότων. Κατ’ αρχάς, ο Στάνις καταφθάνει ως από μηχανής θεός βόρεια του τείχους και κατατροπώνει τον στρατό των Wildlings. Με αυτόν τον τρόπο, ο «αληθινός βασιλιάς» του Γουέστε-
14
ρος αναβαθμίζεται και πάλι σε σημαντικό παίκτη έπειτα από την πανωλεθρία που υπέστη στον δεύτερο κύκλο. Αποκτά μία ασφαλή βάση στην ηπειρωτική χώρα και 100.000 αιχμαλώτους που μένει να δούμε εάν και πώς θα τους αξιοποιήσει για τους σκοπούς του, ενώ συναντά για πρώτη φορά και τον Τζον Σνόου. Στην άλλη άκρη του ωκεανού, η Ντενέρις διαπιστώνει ότι οι δράκοι της έχουν περάσει στην εφηβεία και όπως όλοι οι έφηβοι έχουν αρχίσει να γίνονται ανεξέλεγκτοι. Αν αναλογιστείτε ότι σε προηγούμενο επεισόδιο ξαπόστειλε και τον friendzoned Τζόρα Μορμόντ, η Ντάνι έχει αρχίσει να χάνει ένα-ένα τα στηρίγματά της. Παράλληλα, η μικρή Αρυα Σταρκ, έχοντας μείνει χωρίς οικογένεια (και άρα έχοντας διαρρήξει τους δεσμούς της με το Γουέστερος), παίρνει την απόφαση να ταξιδέψει στην άλλη άκρη του ωκεανού για να ξεκινήσει μία νέα ζωή, έχοντας όμως πάντα στο μυαλό της την εκδίκηση. Ολα αυτά όμως δεν είναι τίποτα μπροστά στο τι συνέβη με την προβληματική οικογένεια των Λάννιστερ! Ενώ περιμένει την εκτέλεσή του, ο Τύριον βλέπει τον αδελφό του να τον επισκέπτεται στο κελί του και να του προσφέρει την ευκαιρία της απόδρασης. Χαζός δεν είναι να αρνηθεί. Αλλά δεν αρκείται σε αυτό. Σουλατσάρει για λίγο μέσα στο παλάτι, «καθαρίζει» την πρώην του και στέλνει στον άλλο κόσμο τον πατέρα του. Και για να το θέσω αλλιώς, αφήνει ουσιαστικά το κα-
ράβι του Γουέστερος ακυβέρνητο, μια και σκότωσε τον καπετάνιο. Ποια είναι λοιπόν τα δεδομένα ενόψει του επόμενου κύκλου; Η νέα μισητή φάρα των Μπόλτον ελέγχει τον Βορρά, αλλά έχει σαν αγκάθι στο πλευρό της τον «τρίζω συνέχεια τα δόντια μου γιατί δεν χωνεύω κανέναν σας» Στάνις. Η Ντενέρις εξακολουθεί να παίζει “Civilization II” μακριά από την πατρίδα της και για αυτόν τον λόγο ουδόλως απασχολεί τους ισχυρούς οίκους του Γουέστερος. Ο Μπραν αρχίζει εντατικά μαθήματα με το κοράκι με τα τρία μάτια (με τον κύκλο σπουδών να είναι ακόμη άγνωστος), ενώ η αδελφή του Σάνσα έχει μπλέξει στα δίχτυα του Λόρδου Μπέιλις, ο οποίος μετά την Κοιλάδα του Βέιλ ορέγεται και τον Βορρά. Οι Λάννιστερ έχουν μεν τον θρόνο, αλλά έχουν πελαγώσει έχοντας χάσει τον πατριάρχη τους, Τάιγουιν. Τέλος, έχουμε να αναμένουμε την έλευση των Μαρτέλ και των Γκρέιτζοϋ στο προσκήνιο, με καινούργιους, ενδιαφέροντες χαρακτήρες. Καθώς φτάσαμε στο τέλος του τέταρτου κύκλου, επανέρχεται δριμύτερο το ζήτημα σχετικά με το από πού θα αντλήσουν οι παραγωγοί της σειράς υλικό όταν θα έχουν καλύψει και την ύλη των βιβλίων που έχουν ήδη κυκλοφορήσει. Ηδη οι τηλεοπτικές ιστορίες συγκεκριμένων πρωταγωνιστών (όπως αυ-
τές του Μπραν, του Τζον και της Σάνσα) έχουν εισχωρήσει βαθιά στο πέμπτο βιβλίο, το οποίο είναι και το τελευταίο που έχει εκδώσει μέχρι στιγμής ο Τζορτζ Μάρτιν. Ο πέμπτος και ο έκτος κύκλος θα καλύψουν παράλληλα το τέταρτο και το πέμπτο βιβλίο (“A feast for crows” και “A dance with dragons”), καθώς τα τελευταία εκτυλίσσονται την ίδια χρονική περίοδο, απλά εστιάζουν σε διαφορετικούς πρωταγωνιστές. Δεδομένου, λοιπόν ότι οι δημιουργοί του “Game of Thrones”, Ντέιβιντ Μπένιοφ και Νταν Γουάιζ, έχουν δηλώσει επανειλημμένα ότι η σειρά θα ολοκληρωθεί σε επτά κύκλους, απομένει μόλις ένας κύκλος στον οποίο θα πρέπει να καλυφθεί η ύλη δύο ολόκληρων βιβλίων! Δεν είναι απίθανο, λοιπόν, να συμβεί το εξής: ο έβδομος κύκλος θα καλύψει το έκτο βιβλίο, το οποίο σύμφωνα με το αισιόδοξο σενάριο θα κυκλοφορήσει μέσα στο δεύτερο εξάμηνο του 2015 (μην το δένετε και κόμπο, όμως, αφού ο Μάρτιν γράφει πολύ αργά). Και μετά βλέπουμε. Θα ετοιμαστεί ένα νέος κύκλος όταν εκδοθεί το τελευταίο βιβλίο; Ή πάμε για μία ταινία με διευρυμένο budget, όπου θα εξιστορηθούν τα σημαντικότερα γεγονότα του τελευταίου βιβλίου; Ή μήπως ο έβδομος κύκλος θα παρουσιάσει το τέλος της δημοφιλούς επταλογίας πριν την έκδοση του τελευταίου βιβλίου, κάνοντας ένα τεράστιο spoiler στους φανατικούς αναγνώστες; Ιδωμεν!
15
Οπως και να έχει, παρουσιάζονται ήδη κάποιες αποκλίσεις από τα βιβλία, οι οποίες μπορεί βέβαια να μην είναι τραγικές, όμως ξενίζουν κάπως τους αναγνώστες. Για παράδειγμα, οι παραγωγοί της σειράς φαίνεται πως έχουν εθιστεί τόσο πολύ στον θάνατο, που έχουν αρχίσει να ξεπαστρεύουν ήρωες που είναι ακόμη ζωντανοί στα βιβλία: ο Πιπ και ο Γκρεν ζουν και βασιλεύουν στον χάρτινο κόσμο του Μάρτιν, αλλά στη σειρά πεθαίνουν υπερασπιζόμενοι το Τείχος. Το ίδιο ισχύει και για τον συνταξιδιώτη του Μπραν, τον Τζότζεν. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον θα είχε η εκτενέστερη παρουσίαση του ταξιδιού της Σάνσα και του Μικροδάχτυλου μέχρι το Βέιλ. Οι δύο ήρωες κάνουν μία μικρή παράκαμψη στα πάτρια εδάφη του τελευταίου, στα οποία επικρατεί η φτώχεια και η μιζέρια, γεγονός που αναδεικνύει από πού ξεκίνησε ο Λόρδος Μπέιλις και εξηγεί την εμμονή που έχει με το να ανέβει όσο πιο ψηλά γίνεται. Μεγάλη γκρίνια έχει ξεσπάσει, επίσης, στο διαδίκτυο για το κόψιμο της ιστορίας της Λαίδης
Στόουνχαρτ, η οποία θα μπορούσε να κλείσει εντυπωσιακά τον κύκλο (δεν κάνω spoiler, εάν θέλετε λεπτομέρειες, θα χρειαστεί να κοιτάξετε αλλού). Η σκηνή της δολοφονίας του Τάιγουιν από τον Τύριον ήταν η σημαντικότερη από πλευράς πλοκής σε ολόκληρο τον κύκλο και αυτό γιατί αφήνει το Γουέστερος στα χέρια ενός παιδιού και της ανισόρροπης μητέρας του. Είχε όλα τα δραματικά στοιχεία που θα ικανοποιούσε έναν τηλεθεατή, αλλά όχι και έναν αναγνώστη του “A song of ice and fire”. Και αυτό γιατί από τα βιβλία ξεπήδησε μία ακόμη πιο τραγική σκηνή. Αν θυμάστε καθόλου τον πρώτο κύκλο, ο Τύριον περιέγραφε πως όταν ήταν μικρός ερωτεύτηκε μία φτωχή κοπέλα (την Τάισα) και την παντρεύτηκε. Οταν το έμαθε, βέβαια, ο μπαμπάς Τάιγουιν, έριξε την Τάισα στους στρατιώτες του και έβαλε τον Τύριον να κοιτάει ενώ έκαναν τα αίσχη τους. Μετά την πλήρωσε και την έδιωξε, λέγοντας στον γιο του ότι ήταν πόρνη. Πίσω
Ιούνιος 2014
στη σκηνή της απόδρασης, ο Τζέιμι λέει την αλήθεια στον Τύριον και δεν χωρίζουν και τόσο φιλικά (κάτι που διαρρηγνύει πλήρως τους δεσμούς του τελευταίου με τα πάτρια εδάφη, προτού φύγει για το Εσος). Ο Τύριον ανεβαίνει στα δωμάτια του πατέρα του για να τον αντιμετωπίσει. Βρίσκει αρχικά στο κρεβάτι τη Σέι, η οποία προσπαθεί να καταφέρει μία τελευταία εξαπάτηση, παριστάνοντας το θύμα και λέγοντάς του πόσο τον αγαπά. Ο Τύριον καταλαβαίνει τι γίνεται και την πνίγει με την αλυσίδα του πατέρα του. Στη συνέχεια όταν βρίσκει τον Τάιγουιν στον άλλο… θρόνο, ζητάει πληροφορίες για την Τάισα. Γιατί αυτό ήταν στην πραγματικότητα αυτό που στοίχειωνε περισσότερο τον Τύριον και αποδείκνυε για μία ακόμη -τελευταία- φορά πώς ο Τάιγουιν του κατάστρεψε τη ζωή για να διατηρήσει την τιμή (και τον πλούτο) της… αγίας οικογένειας. Η σκηνή σχεδόν ολοκληρώνεται με την απάντηση του Τάιγουιν στο πού βρίσκεται η Τάισα. «Οπου πάνε οι πόρνες», ήταν τα προτελευταία του λόγια.
16
Kείμενο: Ηλίας Κολοκούρης
17
Ιούνιος 2014
Οχι άλλες σειρές! Ολοι συζητούν για τις σειρές που θα παρακολουθήσουν μέσα στο καλοκαίρι. Εγώ όμως δεν θα δω ούτε μία! Γιατί είναι μόδα ίδια ακριβώς με το heavy metal πριν από δεκαπέντε - είκοσι χρόνια. Οι ίδιοι ειδήμονες που τότε ανέλυαν καταλεπτώς τον λόγο που «οι Metallica δεν αξίζουν μία μετά το “Load”» τώρα πομπωδώς εξηγούν ποια σεζόν τα σπάει και ποια όχι. Και δυστυχώς το μυαλό μου είναι στενό για να χωρέσει τόσο βαθιά επιχειρήματα. Μία είναι η σεζόν, αδέρφια! Το Θέρος! Γιατί δεν θέλω να μοιάζω με θείτσα ή με τη γιαγιά μου. Εχουμε βρει το ξενικό δήθεν επιχείρημα του “pop culture” για να μην παραδεχτούμε ότι μεταμορφωνόμαστε στις θείτσες μας που κάθονταν μπροστά στο χαζοκούτι και φωνάζανε στη Μαρία Λα Ντελ Μπάριο «Μην πας εκεί, θα σε φωνάξει παρακατιανή η παλιο-Σοράγια, μα τα μάτια του Χοσέ Αρμάνδο!» Είναι το κουτί που θέλει με κρατάει χαζό. Αυτό ΔΕΝ αλλάζει. Ναι, ξέρω, άλλη ποιότητα το HBO, άλλη η μεξικάνικη «Μαρία της γειτονιάς» και άλλη η «Λάμψη». Ωραίο επιχείρημα. Επειδή δηλαδή χαλάνε ένα κάρο λεφτά για να γυρίσουνε μία σειρά, αυτό την ξεκάνει από σειρά; Και εγώ που με θέλεις να βλέπω σειρές διαφέρω από τη θείτσα μου που δεν έχει δική της ζωή και συζήταγε επί ώρες τι είπε η Ναζλί στον Νίκο στα «Σύνορα της αγάπης» και αν έπιασε ο Αντώνης τα καπούλια της Ερατώς απόψε στους «Ψίθυρους καρδιάς»; Διαφέρουμε εγώ και η θείτσα; Οχι. Απλώς εγώ μιλάω για τους Λάννιστερ και σου κάνω τον καμπόσο. Ετσι, δεν αντιδρώ στα άλλα. Τα όποια άλλα. Αναλύω τον Λάννιστερ και ξεχνώ ό,τι με αφορά. Γιατί οι σειρές είναι άλλη μια «μαστούρα». Μια εξάρτηση. Μια παραισθησιογόνος ουσία. Υπήρχαμε πριν από αυτές. Θα συνεχίσουμε κατόπιν. Κολλάμε με πέντε ήρωες, ένας θεός ξέρει γιατί. Μετά η σειρά «ξαφνικά» (εμπορικά) τελειώνει και δεν έχουμε με ποιον να κάνουμε «παρέα». Δεν θα ήταν καλύτερα να είχαμε αληθινή παρέα όμως; Με σάρκα, οστά, νευρώσεις και αληθινές διαφωνίες; Φτηνό αντίδοτο στη μοναξιά μας δεν είναι οι σειρές; Γιατί οι σειρές δεν αφήνουν χώρο στη φαντασία μου. Ολα είναι οργανωμένα, τα βλέπω εδώ, μπρο-
στά στην οθόνη του λαπτοπ. Ετοιμα, μασημένα, σαν αλεσμένο χάμπουργκερ για φάγωμα. Δεν έχω χώρο να φαντασιωθώ, να σκεφθώ, να παίξω με την ιστορία, αφού αμέσως – αύριο βγαίνει το επόμενο επεισόδιο της άλλης σειράς και πρέπει να το δω και εκείνο, αλλιώς δεν θα είμαι τίμιος σειράκιας. Γιατί δεν μπορώ να ταυτιστώ με τους ήρωες. Δεν γίνεται να γίνω ντετέκτιβ. Τρου ορ φόλς. Ούτε δεινός ιατρός με απινιδωτές και χάπια παλαβιάρικα. Ούτε γόνος αιμομίκτης αριστοκρατικής οικογενείας ενός φανταστικού μεσαίωνα. Ούτε ζω στο Μπρούκλιν, στο Μανχατάν ή στο Λας Βέγκας. Δεν θα κυνηγήσω ποτέ εγκληματίες στη Χαβάη. Και φυσικά δεν νιώθω καθόλου άσχημα που δεν έχω τις ίδιες ανησυχίες ούτε με την Κάρι Μπράντσο ούτε με τον Τζον Σνόου. Φυσιολογικό είναι. Αιντε! Γιατί με ενοχλεί η συνεχής, ασύδοτη χρήση cliffhanger. Ο γκρεμός από τον οποίο θέλουν να κρέμομαι είναι ηλίθιος. Τα επεισόδια δεν συνδέονται αιτιολογικά, απλώς προχωρούν οι διάλογοι με αλλεπάλληλες ατάκες και συνήθως ευρίσκεται στο τέλος κάθε επεισοδίου ή κύκλου ένα «συγκλονιστικό» ερώτημα που ντε και καλά θα απαντηθεί στο επόμενο επεισόδιο. Αλλά αυτό το «η συνέχεια στο επόμενο επεισόδιο» με έχει πια κουράσει. Θέλω να πω, αντι να υπάρχει ουσιαστική σύνδεση του επεισοδίου 1 με το επεισόδιο 2, κάθε φορά έχουμε ένα «εύρημα», το λεγόμενο «κούμπωμα» ή cliffhanger για το οποίο χμμμμ, θα μάθεις παρακάτω - αλλά μέχρι να μάθεις έχει προκύψει άλλο ερώτημα και φέξε μου και γλίστρησα. Καλύτερα να ψάξω να βρω απαντήσεις σε σημαντικότερα ερωτήματα για τη ζωή, παρά να αναρωτιέμαι για τα ερωτήματα αλλουνού, όταν μάλιστα συνήθως απαντώνται όπως-όπως. Γιατί η παρακολούθηση σειρών συστηματικά είναι ένδειξη βαθιάς θλίψεως. Οπως λένε και στις ίδιες τις σειρές, “Get a life!” Δεν μου αρέσει η ζωή μου, ας γίνω ντετέκτιβ, ας γίνω σίριαλ κίλερ με χιούμορ, ας γίνω χορεύτρια ή ναυαγοσώστης. Ας «ξεφύγω» λίγο. Μ’ ένα Αρλεκιν ξεχνιέμαι, άλλωστε. Ε, όχι. Αυτός είμαι, με ξέρω. Δεν θέλω να «ξεφύγω» από μένα, γιατί το σαρανταπεντάλεπτο του επεισοδίου σύντομα θα τελειώσει και πάλι εγώ θα είμαι. Και δεν περαίνεται καμία κάθαρση βλέποντας τα πα-
θήματα των ηρώων, αφού όσοι τους πλάθουν κι όσοι σειρές γράφουν θέλουν να πουλήσουν, να βγάλουν λεφτά. Οχι να με διδάξουν για τη ζωή. Γιατί η ζωή είναι εκεί έξω. Μπορεί αυτά τα προφανή να ακούγονται σαν έκθεση λυκείου, αλλά όντως: Η ΖΩΗ ΕΙΝΑΙ ΕΚΕΙ ΕΞΩ! Με το να δω μια σειρά, μπαίνω μέσα. Ιδιωτεύω. Γίνομαι idiot, δηλαδή, βλαξ. Κουκουλώνω το πρόβλημά μου, βάζω αλάτι στην πληγή με τα προβλήματα ενός εξωπραγματικού όντος, να μουδιάσει ο πόνος. Και το πρόβλημα; Aλυτο φυσικά. Αντί να διαφωνήσουμε, να τσακωθούμε, να διαπραγματευτούμε τις ζωές μας και να τα βρούμε στο τέλος, βλέπουμε μια σειρά και η επικοινωνία μας πάει περίπατο. Λέμε «είδες τι έκανε σήμερα ο Χαιλάντερ;» και την καμπούρα μας την αφήνουμε αθεράπευτη. Κι η ζωή μας δεν γίνεται καλύτερη, γιατι την έχουμε αφήσει στα ροζιασμένα χέρια του Χαιλάντερ. Γιατί έρχεται Καλοκαίρι. ΚΑΛΟΚΑΙΡΙ! Και το Καλοκαίρι από μόνο του είναι ικανό να με συγκλονίσει. Μια περίεργη ιστορία, αληθινή, ειπωμένη από ένα γέρικο, έμπειρο στόμα. Μια απρόσμενη συνάντηση. Βουτιές, πατητές και μπουγέλο. Ουζάκια, μεζέδες και πάλι βουτιές. Κύματα, αέρηδες, μελτέμια και γαλήνη. Ζέστη, τζιτζίκια και παγωμένες λεμονάδες. Δροσούλα, σκιά και καρπούζι. Χταποδάκι, ψάρεμα και αγωνία αν θα τσιμπήσει. Ζαλισμένες εξηγήσεις. Σχέδια που ξέρεις πως ποτέ δεν θα βγουν, μα παρηγοριέσαι με την προοπτική. Μια πραγματικότητα αφόρητη και μια υπερπραγματικότητα φορητή, ανύπαρκτη, μα την παίρνεις μαζί σου παντού, τόσο ζεστή μέσα στον θερινό καύσωνα που μοιάζει αληθινή. Καλοκαίρι είναι. Oλα μοιάζουν δυνατά. Oλα είναι πιθανα. Για σένα, για μένα. Μέσα θα καθόμαστε; Να βλέπουμε σειρές; Δεν πάμε στην παραλία, να παίξουμε με τα βότσαλα; Και πού ξέρεις. Μπορεί αύριο το απόγεμα, όταν θα πέφτει ο ήλιος, εκείνη η πλακουτσή πέτρα που βρήκες να γίνει ιπτάμενος δίσκος, να χοροπηδήσει παραπάνω στην αλμύρα, να χαϊδέψει τα κύματα, να μη βουλιάξει, μα να πετάξει. Κι ίσως έτσι κι εμείς να πετάξουμε, πάνω και πέρα απ’ όλα. Να ίπταμαι και να ίπτασαι, κατά τη φύση του ο καθένας. Ενυδατωμένοι κι όχι μπροστά σε κάποια θλιβερή οθόνη υγρών κρυστάλλων και κρυσταλλωμένων δακρύων.
18
Κείμενο: Βούλα Σουρίλα
19
Ιούνιος 2014
Το δέντρο με τις ιδέες Με τη βράβευση των νικητών το βράδυ της Πέμπτης 26 Ιουνίου σε μια ειδική εκδήλωση στον χώρο του Innovathens στην «Τεχνόπολις» του Δήμου Αθηναίων στο Γκάζι ολοκληρώθηκε με επιτυχία ο διαγωνισμός Ideatree - ένας διαγωνισμός για την ανάδειξη καινοτόμων ιδεών, την επιβράβευση και την προβολή της νεανικής επιχειρηματικότητας και δημιουργικότητας. Την πρωτοβουλία για τη διοργάνωσή του είχε το Ιδρυμα Νεολαίας και Διά Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ).
Οι προτάσεις αξιολογήθηκαν από ειδική επιτροπή 41 αξιολογητών εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας σε δύο στάδια. Οι αξιολογητές με συστηματικό και διαφανή τρόπο έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους, λαμβάνοντας υπόψη τα παρακάτω κριτήρια και την βαθμολογική τους βαρύτητα:
Στον διαγωνισμό, που είχαν τη δυνατότητα να συμμετέχουν νέοι από 16 έως και 35 ετών, αλλά και startup εταιρείες, υποβλήθηκαν προς αξιολόγηση πάνω από 190 προτάσεις από πρόσωπα και ομάδες. Το Ideatree πραγματοποιήθηκε υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων και με την υποστήριξη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Γραφείο Ενημέρωσης στην Ελλάδα), της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Αντιπροσωπεία στην Ελλάδα), του Hellenic Startups Association, καθώς και του οργανισμού Industry Disruptors-Game Changers.
rç ç ¡Ãç ÂÉÌÎÃç ƼÄç ƼϼɹÃÎÃç ÏÃÒç ¼ÂÊÍ Ò ÎϹÓÊÔç (15%),
Οι προτάσεις που συγκεντρώθηκαν και αξιολογήθηκαν αφορούσαν όλες τις θεματικές περιοχές στις οποίες εστιάζει η συγκεκριμένη πρωτοβουλία του ΙΝΕΔΙΒΙΜ και οι οποίες, δίχως άλλο, συμβαδίζουν με τους τομείς της ελληνικής οικονομίας που παρουσιάζουν συγκριτικά πλεονεκτήματα, είναι εξωστρεφείς και δύνανται να συμβάλλουν αποφασιστικά στη μελλοντική ανάπτυξη και ανταγωνιστικότητα της εθνικής οικονομίας. Ετσι, συγκεντρώθηκαν και αξιολογήθηκαν προτάσεις για τις τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών, την ενέργεια και το περιβάλλον, την καινοτομία στον πρωτογενή τομέα (γεωργία, αλιεία, κτηνοτροφία κτλ.), τον τουρισμό και τον πολιτισμό, καθώς και τις νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση.
rçç ¡Ãç¿Ä¼Á¼ÄɹàÀÉÃçËÊĹÏÃϼçÏÃÒçÊà ¿¼ÒçÀͼθας με κριτήρια τα προσόντα, αλλά κυρίως τις συμπληρωματικές τους δεξιότητες (5%),
Οι οχτώ καλύτερες επιχειρηματικές ιδέες έλαβαν χρηματικά έπαθλα και βραβεία (σχετικές πληροφορίες για τους νικητές μπορείτε να βρείτε στο www.ideatree.gr). Πιο συγκεκριμένα, στις πέντε από τις οκτώ ομάδες απονεμήθηκαν χρηματικά έπαθλα αξίας 25.000 ευρώ, ενώ και οι οκτώ νικητές θα έχουν τη δυνατότητα της φιλοξενίας αλλά και του mentoring σε συνεργατικούς χώρους, όπως το Orange Grove Athens, το The Cube Athens, το CoLab Workspace και το Found.ation. Επιπλέον, το ΙΝΕΔΙΒΙΜ έχει εξασφαλίσει υποτροφίες σε εκπαιδευτικά σεμινάρια του Athens Information Technology (AIT), καθώς και καινοτόμα ηλεκτρονικά προϊόντα από τη Sony Hellas.
rçç ¡ÃÉç ËÇÃ͹ÏÃϼ μÁ·ÉÀļç ÏÃÒç ÀËÄÓÀÄÍÃà¼ÏÄÆ·Òç ιδέας και της στρατηγικής (20%), rçç ¡ÃÉçËÍÑÏÊÏÔ˸¼çÏÃÒçÄ¿¶¼Ò ËÍÊÖ¹ÉÏÊÒ ÔËÃÍÀθας, τόσο σε σχέση με τα εθνικά, όσο κυρίως με τα διεθνή σημεία αναφοράς (15%), rçç ¡ÊÉç ½¼Ðà¹ç ƼÄÉÊÏÊ฼Òç ƼÄç ¼ÉϼÂÑÉÄÎÏÄÆÊ»ç πλεονεκτήματος που επιφέρει (15%), rçç ¡ÄÒçËÍÊÊËÏÄƶÒçÀàËÊÍÄÆ·Òç¼ÅÄÊËʸÃÎÃÒçÏÃÒçÄ¿¶¼Ò ËÍÑÏÊÏ»ËÊÔç rçç ¡Ãç ÎÔà½ÊÇ·ç ÏÃÒç Ä¿¶¼Òç ÎÏÃÉç ÀÅÑÎÏͶÁÀļç ÏÃÒç εθνικής οικονομίας (5%) και rçç ¡Ãç ¿ÔɼϹÏÃϼç ËÀͼÄ϶ÍÑç ¼É ËÏÔÅÃÒç ƼÄç ËÊÇλαπλασιαστικών ωφελειών (10%). Επιπλέον, η ομάδα που έκανε χρήση του δικαιώματος και ανέβασε στο ειδικό πεδίο της φόρμας υποβολής βίντεο με την παρουσίαση της ιδέας της έλαβε ως επιπλέον βαθμολογία 5%, ενώ η επιπρόσθετη κατάθεση άλλων χρήσιμων στοιχείων στο σχετικό πεδίο μπορούσε να αποφέρει επιπλέον βαθμολογία 2%.
Π. Μανούρης, διευθύνων σύμβουλος του ΙΝΕΔΙΒΙΜ: «Το μεγάλο στοίχημα είναι η σύνδεση της έρευνας και της καινοτομίας με την εκπαίδευση και την αγορά. Η γεφύρωση αυτού του χάσματος θα έχει ως αποτέλεσμα τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ιδιαίτερα για τη νέα γενιά. Ο διαγωνισμός Ideatree, που διοργάνωσε με ιδιαίτερη επιτυχία το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, αποτελεί τη δημόσια αναγνώριση από την πολιτεία και τους φορείς της, της ξεχωριστής σημασίας που έχει η νεανική, αλλά και η νέα επιχειρηματικότητα για τη χώρα μας και την υπόθεση της ανάπτυξής της. Το ΙΝΕΔΙΒΙΜ στηρίζει και προβάλλει τις πιο εξωστρεφείς και καινοτομικές επιχειρηματικές ιδέες των νέων, ώστε να γίνονται πράξη».
20
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφίες: Βάσια Αναγνωστοπούλου
21
Ιούνιος 2014
Η Μαρίνα και οι άλλοι «Λυπάμαι που δεν μπόρεσα να γνωρίσω τον Μ. Καραγάτση. Ισως είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα και καλή σχέση. Του άρεσε το θέατρο και είχε γράψει θεατρικά έργα - όχι βέβαια με μεγάλη επιτυχία. Είμαι σίγουρος ότι ο χώρος στο Πορεία θα ήταν για αυτόν ένας χώρος μαγικός». Με αυτά τα λόγια έκλεισε η κουβέντα που είχαμε πριν από λίγες ημέρες με τον Δημήτρη Τάρλοου, σκηνοθέτη και εγγονό του συγγραφέα Μ. Καραγάτση, ο οποίος έχει αναλάβει να ανεβάσει για πρώτη φορά σε θεατρικό σανίδι τη «Μεγάλη Χίμαιρα» στις 14 Ιουλίου στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών. Μέχρι τότε στο θέατρο Πορεία, ανάμεσα σε πρόβες και φωτογραφίσεις, ο Δημήτρης Τάρλοου κάθεται αναπαυτικά στο μικρό γραφείο του στο οποίο δεσπόζει η φωτογραφία του παππού του από μια θεατρική πρεμιέρα. Μαζί με τον παππού του βλέπουμε μεταξύ άλλων τη σύζυγό του -τη ζωγράφο Νίκη Καραγάτση-, αλλά και την Ελλη Λαμπέτη. Η συνάντησή μας έγινε με αφορμή την παράσταση, αλλά είναι αδύνατον να μη σταθεί κανείς στη συγγένεια των δύο ανδρών. Αν και ο Τάρλοου γεννήθηκε αρκετά χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα, λειτούργησαν για αυτόν έντονα οι μνήμες της μητέρας του. «Δεν έχω προσωπικές μνήμες, αλλά έχω σχηματίσει μια συνολική εικόνα για αυτόν από τις ιστορίες της οικογένειας. Περισσότερο από αυτές της μητέρας μου, γιατί η γιαγιά μέχρι και τον θάνατό της δεν ήθελε να μιλά για εκείνον. Επειδή τον σεβόταν και επειδή ήταν ένας βαθιά ντροπαλός άνθρωπος», μου εξηγεί ο ίδιος. «Η εικόνα που είχα για αυτόν μου ήταν τρομακτική για πολλά χρόνια. Ηταν δύσκολος άνθρωπος, κυρίως λόγω του νευρικού του συστήματος. Εκρηκτικός, βαρύς, απελπισμένος, ευαίσθητος. Είχε δυσκολίες σε διάφορα θέματα, ακόμα και με τον ύπνο του». Παρόλο που η συγγένεια βοήθησε τον Τάρλοου στην προσέγγιση της «Χίμαιρας», ο ίδιος για χρόνια είχε την επιθυμία, αλλά φοβόταν να τολμήσει τη θεατρική της απόδοση. «Υπάρχει πάντα ο κίνδυ-
νος να πουν ότι εκμεταλλεύομαι τη συγγένεια με τον Καραγάτση. Επρεπε να είμαι σίγουρος για τη δουλειά που θα γινόταν. Δεν είναι άλλωστε εύκολο να κάνεις μια τέτοια παραγωγή. Πέρα από τα χρήματα που μας εξασφάλισε το Φεστιβάλ χρειάζεται και εμπειρία. Πρέπει να υπάρχουν άνθρωποι που έχουν απόλυτο επαγγελματισμό. Αυτή η προσπάθεια δεν μπορούσε να γίνει πριν πέντε ή έξι χρόνια. Τώρα ήταν η κατάλληλη στιγμή». Και η κατάλληλη στιγμή αφορά εκτός από την εμπειρία του Τάρλοου -μετά από 15 χρόνια στο θέατρο Πορεία- και την καλή πρόθεση του Φεστιβάλ Αθηνών. «Δεν θα μπορούσε να γίνει αυτή η παραγωγή χωρίς την τεράστια συνδρομή του Φεστιβάλ. Είναι η πρώτη φορά που μεταφέρεται το βιβλίο στο θέατρο, αν και πολλές φορές μας είχε ζητηθεί για σίριαλ. Τότε κρίναμε ότι οι συνθήκες δεν ήταν οι κατάλληλες. Για να έχει όμως πραγματικό ενδιαφέρον η προσπάθεια πρότεινα στον Στρατή Πασχάλη -που εκτός από την λογοτεχνική του αξία είναι και συνεργάτης χρόνια, άρα έχω την άνεση να συζητώ μαζί του- να ενταχθεί και η τέχνη του κινηματογράφου μέσα στη θεατρική αφήγηση, προσπαθώντας να αγγίξουμε αυτό το φευγαλέο που έχει το βιβλίο και αυτή την ιδιότητα των ηρώων του Καραγάτση να είναι μεγαλύτεροι από την ίδια την πραγματικότητα». Αυτή είναι και η μεγαλύτερη δυσκολία του εγχειρήματος σύμφωνα με τον σκηνοθέτη του: μια ολόκληρη παραγωγή ταινίας από τον Χρήστο Δήμα να ενσωματωθεί σε μια τόσο ιδιαίτερη θεατρική παράσταση. «Είναι εφιαλτικά δύσκολο και πολλές φορές λέω 'τι το 'θελα'», μου εξομολογείται ο ίδιος. Οι στιγμές που έχουν δοθεί στον Δήμα για να κινηματογραφηθούν αφορούν κυρίως στα flashback της πρωταγωνίστριας από την εποχή που ζούσε στη Γαλλία, σε έναν χορό σε ένα πλούσιο συριανό σπίτι, στους εφιάλτες της και στις αυτοκτονίες των κεντρικών ηρώων. Και όλα αυτά να μπαινοβγαίνουν μέσα στη δράση, αλλά χωρίς να διαταράσσεται η θεατρική λειτουργία. Η ταινία έχει διάρκεια 35 λεπτά, μια μεσαίου μήκους ταινία δηλαδή με τις δυσκολίες και τις απαιτήσεις της. «Ολα έγιναν όπως έπρεπε. Η δουλειά που έκαναν όλοι ήταν εξαιρετική. Κρατήσαμε κοστούμια εποχής, άρα εικαστικά
ήταν απαιτητικό το εγχείρημα για να μη μας προδώσει και υποκριτικά έπρεπε οι ηθοποιοί σε πολλές σκηνές να μιλούν γαλλικά». Πρωταγωνίστρια στη «Μεγάλη Χίμαιρα» είναι η Μαρίνα, μια νεαρή Γαλλίδα που ερωτεύεται, παντρεύεται και ακολουθεί τον άνδρα της στη Σύρο, στο πατρικό του σπίτι. Εκεί ζει κάτω από τον βαρύ, αποδοκιμαστικό ίσκιο της πεθεράς της. Η ψυχική της κατάσταση συνδέεται άμεσα με τα βαπόρια της οικογένειας και έτσι όταν έρχεται η οικονομική καταστροφή, η ηρωίδα καταρρέει. Η ίδια επηρεάζεται πολύ από τη φύση, από αυτό το ελληνικό φως που την ελκύει και στο τέλος την καταστρέφει· από αυτή τη θάλασσα που βλέπει πάντα έξω από το σπίτι της οικογένειας στην Επισκοπή. Γιατί μπορεί η Μαρίνα να έρχεται στην Ελλάδα για να συναντήσει κάτι ιδεαλιστικό, αυτό το όραμα για την ελληνική κουλτούρα, να βιώσει την ελληνική παιδεία που τόσο έχει μελετήσει στη Γαλλία, αλλά στην πραγματικότητα έρχεται για να ξεφύγει από τους δαίμονές της. Από τη σχέση της με την πόρνη μητέρα της, που της έχει προκαλέσει ανεπανόρθωτο τραύμα, με αποτέλεσμα να έχει ταυτίσει τη σεξουαλική πράξη με οδύνη, και από την απουσία του πατέρα της. Ολα αυτά τα κρύβει από τον άντρα της, έρχεται στην Ελλάδα για να τα ξορκίσει, αλλά κατα βάθος, σύμφωνα με τον συγγραφέα, έρχεται για να καταστραφεί. Το ελληνικό τοπίο και ο Μηνάς που αποτελούν για αυτή μορφή έρωτα και θανάτου την κινητοποιούν να βάλει μπρος αυτόν τον μηχανισμό αυτοεξόντωσης. Δύο άνθρωποι που συναντιούνται στη μέση ενός μελοδράματος, πίσω από το οποίο υπάρχει μια σκληρή, ωμή σχεδόν ιστορία. «Η Μαρίνα δεν ερωτεύτηκε ποτέ τον Μηνά, απλώς ορέχτηκε τη σάρκα του και αυτό είναι όλο», μου εξηγεί ο Τάρλοου. Η Ελλάδα που είχε όμως στο μυαλό της η Μαρίνα είναι τελείως διαφορετική από αυτή που συναντάει. Ο Καραγάτσης την έχει τοποθετήσει σε ένα ιδιαίτερα καλαίσθητο οικογενειακό περιβάλλον. Μπουρζουά σχεδόν. Μεγαλωμένη με ελληνιστική παιδεία, με καλό σχολείο και πανεπιστήμιο. Στην παράσταση μάλιστα υπονοείται ότι έχει κάνει και ψυχανάλυ-
22
23
ση τον καιρό που ήταν ακόμα στην Γαλλία. «Ενας τέτοιας παιδείας και φινέτσας άνθρωπος όταν έρχεται στην Ελλάδα σοκάρεται από τον συντηρητικό περίγυρο της Σύρου. Είναι ένα περιβάλλον που εγώ γνωρίζω καλά εξαιτίας της καταγωγής της γιαγιάς μου από την Ανδρο» συνεχίζει ο ίδιος. Ενας συντηρητισμός που επεκτείνεται σε όλες τις κοινωνικές διαστρωματώσεις. Οι λιγότερο συντηρητικοί είναι πολύ λαϊκοί άνθρωποι. Για αυτό και όταν η Μαρίνα συναντάει μια χαροκαμένη γυναίκα που έχει χάσει τα πάντα, αλλά ακούει Βαμβακάρη και τρώει ραδίκια, μπορεί να αιφνιδιάζεται, όμως καταλαβαίνει την ελευθερία της. Το πολιτισμικό θέμα που θίγει ο Καραγάτσης εμπεριέχεται και στα τρία βιβλία της τριλογίας. Πάντα οι ξένοι που αγαπούν την Ελλάδα «έρχονται για μαλλί και φεύγουν κουρεμένοι», όπως λέει ο σκηνοθέτης. «Αυτό φυσικά συμβαίνει και σε εμάς τους κατοίκους της χώρας. Δεχόμαστε να καταστραφούμε και μετά καταστρέφουμε και όποιον άλλο έρχεται εδώ. Σημαντική χώρα με αυτοκαταστροφική τάση». Αυτή η ροπή προς τη δυστυχία όμως εκτός από την Ελλάδα σχετίζεται και με την ψυχοσύνθεση του ίδιου του συγγραφέα, όπως μου επιβεβαιώνει ο Τάρλοου. «Η ροπή προς τον θάνατο για μένα είναι μεγάλος φόβος θανάτου. Το είχε ο Καραγάτσης. Το κληροδότησε και στη μάνα μου και στις επόμενες γενιές. Και σε εμένα. Σε αυτό το επίπεδο τον καταλαβαίνω, αν και εγώ δεν είμαι απολύτως καραγατσικός· έχω και άλλα στοιχεία από τον πατέρα μου που με διαφοροποιούν». Η οικογένεια του πατέρα του σκηνοθέτη είναι Εβραίοι από τη Λιθουανία και τη Ρωσία. Πριν φύγουν το 1902 για την Αμερική είχαν σφαγιαστεί από τους Κοζάκους. Ολη η οικογένεια είχε βάση στη Νέα Υόρκη για πάρα πολλά χρόνια.
Αυτή η φορτισμένη καταγωγή ήταν για τον Τάρλοου ένας από τους λόγους που ήθελε να καταπιαστεί με αυτό το έργο. Διότι κατά κάποιον τρόπο νιώθει ξένος, παρότι Ελληνας από την πλευρά της μητέρας του. «Νιώθω πάντα μια απόσταση, και αυτό ήθελα να το σχολιάσω. Ο πατέρας μου έμαθε άψογα ελληνικά, ήρθε εδώ, έζησε σε έναν κύκλο διανοούμενων της εποχής, στενός φίλος του Τσαρούχη, συμμετείχε στην Αττική σχολή της ζωγραφικής τις δεκαετίες του '60 και του '70, αλλά παρότι αγαπούσε πολύ την Ελλάδα έφυγε, γιατί ένιωθε ξένος». Παρατηρώ ότι τα προσωπικά του βιώματα είναι από μόνα τους τεράστιο υλικό που μπορεί να αξιοποιηθεί σε μια παράσταση και ο Τάρλοου συμφωνεί μαζί μου. «Μακάρι να μπορούσαμε όλοι να χρησιμοποιούσαμε αυτό το υλικό στη σκηνή, θα ήταν πολύ ενδιαφέρον το θέατρο. Για αυτό μου αρέσει περισσότερο το θέατρο στη Λιθουανία και τη Ρωσία, γιατί δηλώνεται μέσα από την απόλυτη ειλικρίνεια των συντελεστών. Γιατί βλέπουμε προσωπικές ιστορίες να διαγράφονται στη σκηνή. Οχι τα εσώψυχα των ηθοποιών, αλλά να παίζονται θέματα από κάτω». Αυτό είναι το θέατρο που αρέσει στον Τάρλοου να κάνει. Ζητάει από τους ηθοποιούς να εμφανίσουν ένα ποσοστό από τις προσωπικές τους ιστορίες, να φέρουν ένα μέρος της προσωπικής τους εμπειρίας και των προσωπικών του βιώματων και πληγωμάτων. Κυρίως αυτών. Γιατί αλλιώς η σκηνή μένει ορφανή και έχουμε ένα θέατρο καλλιέπειας που ο ίδιος αντιμάχεται. «Υπάρχουν βέβαια ηθοποιοί που έχουν αντιστάσεις και δεν θέλουν να εκτεθούν. Ευτυχώς η Αλεξάνδρα Αϊδίνη που ανέλαβε τον ρόλο της Μαρίνας είναι γενναία και συνηθισμένη να παρουσιάζει πτυχές του εαυτού της που δεν είναι ευχάριστες. Ενα ακόμα μεγάλο της
Ιούνιος 2014
προσόν είναι ότι είναι μισή Ιταλίδα και έχει καθολική παιδεία. Αρα ένα σημαντικό κομμάτι της ηρωίδας της προκύπτει αβίαστα, ειδικά η καθολική ενοχή που παίζει πολύ σημαντικό ρόλο. Αυτό το αβαντάζ την έχει βοηθήσει πολύ σε όλες τις σκηνές που αφορούν αυτοτιμωρία. Εμείς δεν έχουμε καθόλου τέτοια κουλτούρα». Μιλώντας με τον Τάρλοου καταλαβαίνω ότι δεν έχει αφήσει ποτέ στην άκρη την ιδιότητα του ηθοποιού. «Η απόφαση να περάσω στη σκηνοθεσία έγινε όταν δυνάμωσε κάτι μέσα μου, όταν πίστεψα στον εαυτό μου και κουράστηκα από την καθημερινότητα της σκηνής. Αλλά δεν παύεις ποτέ να είσαι ηθοποιός. Νομίζω ότι για να είσαι σκηνοθέτης, πρέπει πρώτα να είσαι ηθοποιός για να καταλαβαίνεις αυτό το χειροποίητο του επαγγέλματος. Δεν μπορείς να το βλέπεις μόνο απ' έξω. Αν έχεις ζήσει τη σκηνή καταλαβαίνεις πού βρίσκεται ο ηθοποιός και τον βοηθάς περισσότερο από το να υπονοείς ότι κάτι δεν κάνει πάντα σωστά και από το να θέλεις να εφαρμόσεις πάνω του συνεχώς μια ιδέα». Φεύγοντας μιλάμε λίγο ακόμα για τον Καραγάτση, τη λογοτεχνία, το θέατρο. Μιλάμε για τη δύναμη της καταγωγής, τη Σύρο, την Αθήνα. Ανηφορίζοντας το μικρό στενάκι της Τρικόρφων σκέφτομαι μια κουβέντα του Τάρλοου. «Σημασία έχει να είσαι οξυδερκής και καλός σκηνοθέτης. Είτε είναι ο Καραγάτσης είτε ο Ντοστογιέφσκι. Δεν θεωρώ ότι έχω κάποιο αριστείο που λέει ότι μπορώ να σκηνοθετήσω Καραγάτση καλύτερα από κάποιον άλλο. Ολα κρίνονται από το αποτέλεσμα». Καθόλου τυχαία, ούτε η δήλωση, ούτε φυσικά η καταγωγή.
24
Κείμενο / Φωτογραφία: Στέφανος Κασ τρινάκης
25
Ιούνιος 2014
Τι είναι η πατρί δα μου; Το Generation 2.0 for Rights, Equality & Diversity είναι ένας οργανισμός που συνδυάζει την κοινωνική δράση με την έρευνα, με στόχο την προώθηση των δικαιωμάτων, της ισότητας και της ετερότητας και την καταπολέμηση κάθε μορφής ρατσισμού, ξενοφοβίας και διακρίσεων. Eνα μεγάλο μέρος της οργάνωσης εξειδικεύεται στα ζητήματα που αντιμετωπίζει η νεολαία στην Ελλάδα και την Ευρώπη, ιδιαίτερα οι νέοι μεταναστευτικής καταγωγής, και με αυτόν τον τρόπο επιθυμεί να συνεισφέρει στην ενδυνάμωση της νέας γενιάς Ελλήνων πολιτών και στη δημιουργία μιας πιο ανοιχτής και πολυπολιτισμικής ελληνικής κοινωνίας. Η πρόθεση της οργάνωσης αποδεικνύεται και από την ίδια τη σύνθεσή της, μια και αποτελείται από άτομα με διαφορετικές καταγωγές, που γεννήθηκαν ή/και μεγάλωσαν στην Ελλάδα. Βασικός στόχος της είναι η διεκδίκηση του δικαιώματος να είναι όλα τα παιδιά ισότιμοι πολίτες της χώρας στην οποία γεννήθηκαν ή/και μεγάλωσαν, κάτι που στην Ελλάδα ακόμα δεν είναι εφικτό, καθώς δεν υπάρχει ένα σαφές νομικό πλαίσιο που θα τους εξασφαλίζει την ελληνική ιθαγένεια. Πρωταρχικό και πάγιο αίτημα του Generation 2.0 είναι η αναγνώριση όλων των παιδιών και νέων μεταναστευτικής καταγωγής -οι οποίοι υπολογίζονται στους 200.000- ως Ελλήνων πολιτών, και επιδιώκουν όχι μόνο τη δημιουργία ενός νομικού πλαισίου για την εξασφάλιση του δικαιώματος στην ιθαγένεια, αλλά και την ουσιαστική ένταξη των ανθρώπων αυτών στην ελληνική κοινωνία. Tο μεγαλύτερο πρόβλημα που συναντούν αυτά τα παιδιά είναι ότι τους αντιμετωπίζουν ως μετανάστες στη χώρα που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν. Πρέπει δηλαδή να ανανεώνουν την άδεια διαμονής τους, κάτι που τους δημιουργεί προβλήματα όχι μόνο στην καθη-
μερινότητά τους, αλλά κυρίως στον τρόπο που γίνονται αποδεκτά από την ελληνική κοινωνία. Η ιστορία της Aννας από την Θεσσαλονίκη είναι μια ιστορία που μοιάζει πολύ με τις ιστορίες αυτών των παιδιών: «Η καταγωγή μου είναι από Αλβανία και ζω στην Ελλάδα περίπου 18 χρόνια. Εχω τελειώσει εδώ ελληνικό σχολείο, όπως άλλωστε τα περισσότερα παιδιά μεταναστών, και εκτός αυτού είμαι πτυχιούχος ελληνικής φιλολογίας του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. Δεν έχω αποκτήσει ακόμη την ελληνική ιθαγένεια και εδώ ακριβώς έγκειται και το ιδιαίτερο πρόβλημά μου, το οποίο όμως αφορά και ένα μεγάλο ποσοστό παιδιών μεταναστευτικής καταγωγής. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια αναζήτησης μου για δουλειά σε διάφορα φροντιστήρια τον περασμένο Νοέμβριο έμαθα ότι για να εργαστεί κάποιος σε φροντιστήριο θα πρέπει πρώτα να βγάλει άδεια διδασκαλίας. Πήγα λοιπόν στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση και εκεί με ενημέρωσαν ότι τη διαδικασία χορήγησης άδειας την έχει αναλάβει πλέον ο ΕΟΠΠΕΠ. Τηλεφωνώντας αργότερα για να μάθω τι δικαιολογητικά χρειάζονται, έμαθα προς μεγάλη μου έκπληξη ότι η διαδικασία αφορά μόνο Ελληνες πολίτες και πολίτες κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Οταν ρώτησα στη συνέχεια αν ισχύει αυτό μόνο για την ελληνική φιλολογία, μου είπαν ότι αυτό ισχύει για όλους τους αποφοίτους καθηγητικών τμημάτων! Δηλαδή, στην πράξη, για όλους εμάς που έχουμε τελειώσει από ελληνικό πανεπιστήμιο Φιλοσοφική, Μαθηματικό, Χημικό, Φυσικό, Βιολογικό και Ξένες Γλώσσες και δεν έχουμε καταφέρει ακόμη να αποκτήσουμε την ελληνική ιθαγένεια, πέρα από τα δημόσια σχολεία, δεν μπορούμε να διδάξουμε ούτε στα φροντιστήρια». Η Αννα, μάλιστα, προσθέτει: «Πρόσβαση δεν έχουμε και στην περίπτωση των ιδιωτικών σχολείων. Οσον αφορά στους υπηκόους τρίτων χωρών
-δηλαδή εμάς-, μου είπαν ότι αυτοί υπάγονται στο Υπουργείο Παιδείας και αργότερα όταν τηλεφώνησα στο υπουργείο μου είπαν ότι ένας υπήκοος τρίτης χώρας μπορεί να διδάξει μόνο ξένη γλώσσα στην Ελλάδα και αυτό υπό τις εξής αλλόκοτες προϋποθέσεις: θα πρέπει πρώτα να βρει φροντιστήριο για να τον προσλάβει -σε αντίθεση με τη διαδικασία που αφορά τους Ελληνες-, να υποβληθεί σε εξετάσεις για να βεβαιώσει την υγεία του (ισχύει και για τους Ελληνες), θα πρέπει να είναι παντρεμένος με Ελληνα και θα πρέπει στο φροντιστήριο που θα εργαστεί να δουλεύουν τουλάχιστον 10 ΕλληÉÀÒrçÃç¼ÉÏÄÎÏÊÄÓ¸¼ç¿ÃǼ¿·çËÊÔçÄÎÓ»ÀÄçλàÁÑɼçàÀç τον νόμο είναι η εξής: ένας αλλοδαπός ανάμεσα σε 10 Ελληνες, δύο αλλοδαποί ανάμεσα σε 20 Ελληνες και ούτω καθεξής! Και στην περίπτωση που δεν είναι παντρεμένος με Ελληνα, θα πρέπει να έχει τελειώσει οπωσδήποτε την ξένη γλώσσα στην αντίστοιχή της χώρα, δηλαδή αγγλικά στην Αγγλία, γερμανικά στη Γερμανία και τα λοιπά». Το πρόβλημα δηλαδή αυτών των παιδιών είναι ότι δεν έχουν πιστοποιητικό γέννησης, δεν μπορούν να ταξιδέψουν ελεύθερα εκτός Ελλάδας, δεν μπορούν να σπουδάσουν εύκολα εκτός Ελλάδας ή στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, δεν μπορούν να ζήσουν και να εργαστούν ελεύθερα στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, δεν έχουν πλήρη πρόσβαση στην αγορά εργασίας, δεν έχουν πολιτικά δικαιώματα. Το επίσημο έγγραφο που αποδεικνύει την ταυτότητά τους είναι μόνο το διαβατήριο. Η οργάνωση ξεκίνησε το 2006 ως άτυπη ομάδα. Τότε αποτελούνταν μόνο από παιδιά μεταναστευτικής καταγωγής. Από το 2010 και μετά στην ομάδα που μετονομάστηκε σε Generation 2.0 συμμετέχουν ισότιμα νέοι ελληνικής και μεταναστευτικής καταγωγής. Ουσιαστικά η οργάνωση αντιπροσωπεύει τη νέα γενιά Ελλήνων πολιτών, η οποία είναι πολυπολιτισμική και πολύχρωμη!
26
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφίες: Μάριος Κουρουνιώτης
27
Ιούνιος 2014
Αριστοφανικό ζευγάρι Τους συναντάω σε ένα καφενεδάκι στο Μεταξουργείο. Αν και είναι η πρώτη φορά που τους γνωρίζω αισθάνομαι σαν να τους ξέρω καιρό. Παρά τη δεδομένη αναγνωρισιμότητά τους χάρη στη μικρή οθόνη δεν έχουν τίποτα το δήθεν. Είναι γλυκύτατοι και προσγειωμένοι. Αφορμή της συνάντησής μας στάθηκε η καλοκαιρινή τους συνεργασία. Από τις 3 Ιουλίου και μέχρι τον Σεπτέμβριο ο Θανάσης Τσαλταμπάσης και η Νάντια Κοντογεώργη θα είναι ο Κινησίας και η Μυρίνη στην -κατά Τσέζαρις Γκραουζίνις- αριστοφανική «Λυσιστράτη». Η πρεμιέρα θα γίνει στο θέατρο Βράχων κι αμέσως μετά θα γυρίσουν όλη την Ελλάδα. «Πώς τα πάτε με τις περιοδείες;» τους ρωτάω. «Εγώ περνάω συγκλονιστικά! Αν δεν κάνω περιοδεία δεν νιώθω πολύ καλά!» μου λέει η Νάντια ενθουσιασμένη. «Κι εγώ τρελαίνομαι!» προσθέτει ο Θανάσης κι ύστερα κοιτάζει με νόημα τη Νάντια. «Το μόνο πρόβλημα είναι ότι έχω ακούσει ότι ξυπνάει πρωί πρωί μέσα στο κέφι. Αυτό λίγο δεν ξέρω πώς θα το διαχειριστώ». Μας πιάνουν τα γέλια. Κάπως έτσι ο Θανάσης και η Νάντια θα περιοδεύσουν το φετινό καλοκαίρι ανά την Ελλάδα παρέα με τη Μαρία Καβογιάννη (Λυσιστράτη), τον Αντώνη Λουδάρο (Πρόβουλο) και την Καίτη Κωνσταντίνου (Κλεονίκη). «Το ονειρευόμουν να παίξω κάποια στιγμή στη 'Λυσιστράτη'», μου εξομολογείται ο Θανάσης. Και να που το όνειρό του έγινε πραγματικότητα! Και μάλιστα, όπως όλα δείχνουν, υπό τις καλύτερες συνθήκες. «Δεν γίνεται για να γίνει αυτή η παράσταση», σχολιάζει ο Θανάσης και η Νάντια συνεχίζει: «Στις πρόβες δουλεύουμε πολύ ομαδικά και μέσα από αυτή την ομαδικότητα πηγάζει μία αμοιβαία εμπιστοσύνη. Υπάρχει μία αλήθεια συνολική και ομαδική». Ομολογώ ότι δεν είμαι αυτό ακριβώς που θα έλεγε κάποιος φαν του Αριστοφάνη. Ή για την ακρίβεια φαν του τρόπου που ανεβαίνει ο Αριστοφάνης, γιατί ο τελευταίος μάλλον δεν μου φταίει σε τίποτα. «Ολα τα σπουδαία κείμενα που μένουν στα χρόνια ασχολούνται τρόπο τινά με τα συναισθήματά μας, που στην ουσία δεν αλλάζουν ποτέ. Το να αγαπάς, το να μισείς, το να ερωτεύεσαι ίσχυαν και θα ισχύουν πάντα. Αυτά πραγματεύεται με έναν ευφυή τρόπο ο Αριστοφάνης. Εξού και διαχρονικός», μου επισημαίνει ο Θανάσης, ενώ η Νάντια συμπληρώνει: «Στον Αριστοφάνη ενυπάρχει η πραγματικότη-
τα ουτοπικών κόσμων, που εν τέλει κατακτώνται. Κι αυτό είναι μαγικό». Συμφωνώ και με τους δύο. Στο «πώς» τα χαλάμε, όχι στο «τι». Στην περίπτωση της δικής τους «Λυσιστράτης», βέβαια, έχω την αίσθηση ότι κάτι πολύ καλό θα προκύψει. Ο «Πλούτος» που παρουσίασε πέρυσι ο Τσέζαρις Γκραουζίνις με το ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας θα μπορούσε, κατά τη γνώμη μου, να χρησιμοποιηθεί και ως εγχειρίδιο για το πώς πρέπει να ανεβαίνει ο Αριστοφάνης σήμερα. Λαϊκότροπα, αλλά όχι λαϊκίστικα. Αστεία, αλλά όχι χυδαία. Και το κυριότερο, με ένα αμιγώς ομαδικό πνεύμα κι όχι μέσα από μία λογική παρέλασης λαοφιλών πρωταγωνιστών, που κάνουν το κομμάτι τους. «Ο Τσέζαρις σε κάνει να έχεις εμπιστοσύνη στη δική σου ελευθερία. Σε εξελίσσει μέσα από αυτή τη διαδικασία. Οταν μπορείς να ακουμπάς στον άλλον, να ενώνεται η δύναμή σου με τη δύναμη του άλλου και από όλο αυτό να προκύπτει κάτι όμορφο, μπορούμε να μιλάμε για την ουσία του θεάτρου», παρατηρεί η Νάντια. «Ο Τσέζαρις φέρει μία δική του κουλτούρα και μία διαφορετική ματιά πάνω στον Αριστοφάνη, που ίσως δεν έχουμε εμείς οι Ελληνες», μου εξηγεί ο Θανάσης επισημαίνοντάς μου την ξεχωριστή αισθητική που χαρακτηρίζει το συγκεκριμένο ανέβασμα. «Οι ήρωές μας, μέσα από την καθοδήγηση του Τσέζαρις, εξελίσσονται με έναν πολύ ενδιαφέρον τρόπο και όχι μέσα από την πεπατημένη». Και οι δύο μοιάζουν γοητευμένοι από τον τρόπο του Γκραουζίνις κι απ’ ό,τι μαθαίνω όλος ο θίασος στις πρόβες τον ακούει και τον ακολουθεί πιστά. «Μου θυμίζει με την καλή έννοια τις ωραίες στιγμές στη Δραματική Σχολή. Νιώθουμε σαν μαθητές με έναν δάσκαλο που του έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη. Ξεφεύγουμε από τις μανιέρες μας και μπαίνουμε σε άλλους τρόπους σκέψης», μου αποκαλύπτει ο Θανάσης. «Εγώ τη Μυρίνη τη φοβόμουν. Οπως φοβάμαι κάθε γυναίκα που μπορεί να χρησιμοποιεί τη θηλυκότητά της αρνητικά. Με τη βοήθεια του Τσέζαρις μπήκα στη διαδικασία να αποδεχτώ εμένα και τις διαφορετικές εκφράσεις της ανθρώπινης φύσης. Οχι ότι δεν τη φοβάμαι ακόμα, αλλά το διαχειρίζομαι», μου λέει γελώντας η Νάντια και καταλήγει: «Είναι υπέροχο αυτό που κάνει ο Τσέζαρις. Ετσι θα ήθελα να είναι η ζωή». Είναι και οι δύο εξαιρετικά αγαπητοί στο ευρύ κοινό χάρη κυρίως στη συμμετοχή τους σε τηλεοπτι-
κές σειρές που αγαπήθηκαν. Πόσο όμως τροχοπέδη μπορεί να είναι αυτό για μία διαφορετική θεατρική ερμηνεία; «Εγώ τη σχέση με το κοινό δεν την αντιλαμβάνομαι εξουσιαστικά. Οτι δηλαδή θα πρέπει να κάνω κάτι συγκεκριμένο για να με αποδεχτεί το κοινό. Νομίζω ότι αυτός είναι ο πιο λάθος δρόμος. Δεν έχω νιώσει ποτέ ότι το κοινό έχει λαχτάρα να δει κάτι συγκεκριμένο από εμάς. Εχει λαχτάρα να επικοινωνήσει. Κι όταν αυτό γίνεται με διαφορετικούς τρόπους και διαφορετικούς κώδικες έχει πάντα περισσότερο ενδιαφέρον», μου απαντά η Νάντια και ο Θανάσης συμφωνεί απόλυτα. «Νομίζω ότι εμείς κάποιες φορές μπαίνουμε από μόνοι μας σε ένα τριπάκι ότι ο κόσμος περιμένει κάτι από εμάς, ενώ αυτό που στην πραγματικότητα θέλει είναι να του δώσουμε κάτι απλά αληθινό». Τόσο ο Θανάσης όσο και η Νάντια μοιάζουν πραγματικά να απολαμβάνουν την επαφή τους με τον κόσμο. Η δημοφιλία τους άλλωστε τους επιτρέπει να πραγματοποιούν και στο θέατρο όνειρα ζωής. Οπως, ας πούμε, ο ρόλος της Μαρίας στη «Μελωδία της ευτυχίας», που θα υποδυθεί η Νάντια τον χειμώνα στο Παλλάς. «Ηταν ένα παιδικό μου όνειρο! Εχω μεγαλώσει με την ταινία!» μου εξομολογείται κι ύστερα χαμογελάει πλατιά σκύβοντας το κεφάλι σχεδόν ντροπαλά. «Η αλήθεια είναι ότι γενικά δεν τα πολυπιστεύω όλα αυτά που μου συμβαίνουν. Είναι λίγο σαν να είμαι καβάλα στο ουράνιο τόξο». Ο Θανάσης πάλι έχει ήδη ξεκινήσει μαθήματα όπερας, αφού θα του χρειαστούν στην κωμωδία «Οι τενόροι», όπου θα πρωταγωνιστήσει τον χειμώνα μαζί με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη στο θέατρο Ζίνα. Παράλληλα, μόλις ξεκίνησε και γυρίσματα για μία νέα τηλεοπτική σειρά στον Alpha -με προσωρινό τίτλο «Ο Νώντας»-, όπου και θα υποδυθεί τον ομώνυμο ήρωα, ενώ θα βρίσκεται συγχρόνως και πίσω από τις κάμερες, σκηνοθετώντας τη δουλειά από κοινού με τον Πάνο Τσιροζίδη. «Είναι από τις κωμωδίες που μου αρέσουν. Αυτή η διαδοχή γέλιου και συγκίνησης», μου εξομολογείται. Οσο για το μέλλον, μοιάζουν και οι δύο συγκρατημένα αισιόδοξοι. «Είμαστε σε μεταβατική περίοδο νομίζω. Γεννιούνται συνεχώς καινούρια πράγματα», σχολιάζει η Νάντια και ο Θανάσης προσθέτει: «Περάσαμε πέντε χρόνια γεμάτα μέσα στον βούρκο, μάθαμε να ζούμε μέσα σε αυτόν και τώρα ψάχνουμε να βρούμε λύσεις. Και τις βρίσκουμε. Θέλω να πιστεύω ότι θα καλυτερέψουν τα πράγματα». Ας το πιστέψουμε κι εμείς. Ποτέ δεν ξέρεις…
Επιμέλεια: Χχχχχχ Χχχχχχ / Photos: Χχχχχχ Χχχχχχ
28
Κείμενο: Χχχχχ Χχχχχ / Φωτογραφία: Χχχχχ Χχχχχ
29
Ιούνιος 2014
30
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
31
Ιούνιος 2014
Apps καθημερινής χρήσης Μπορούν οι startups να βελτιώσουν την καθημερινότητα ενός ατόμου που ζει, δουλεύει και κινείται στο πλαίσιο μιας μεγαλούπολης; Η απάντηση είναι σίγουρα ναι, αν πάρουμε υπόψη μας τις εταιρείες που παρουσιάζονται στη συνέχεια. Ποιος εξάλλου δεν θέλει να ξέρει πώς να βρει γρήγορα και σωστά ιατρικές υπηρεσίες στον τόπο διαμονής του, πού να παρκάρει οικονομικά το αυτοκίνητό του, πού να βρει κριτικές για το εστιατόριο που θέλει να επισκεφτεί, πώς να καλέσει δωρεάν το καλύτερο κοντινό του ταξί, πώς να μάθει ποιο είναι το πλησιέστερο φαρμακείο που εφημερεύει ή από πού να αγοράσει σπιτικό φαγητό;
Doctoranytime Εάν τον τελευταίο καιρό χρειάστηκε να «τρέξεις» στους γιατρούς, γνωρίζεις από πρώτο χέρι τι σημαίνει να κλείσεις ραντεβού μαζί τους. Το doctoranytime.gr, λοιπόν, είναι μία πλατφόρμα που απευθύνεται ακριβώς σε όλους όσοι αναζητούν γιατρό και επιθυμούν να τον επισκεφτούν στο ιδιωτικό του ιατρείο κάνοντας χρήση της δημόσιας ή ιδιωτικής ασφάλισής τους. «Μέσα από την υπηρεσία», εξηγεί η ιδρύτριά του, Ελευθερία Ζούρου, «μπορεί κανείς να βρει στην περιοχή του τον κατάλληλο γιατρό και να τον επισκεφθεί εντελώς δωρεάν με ραντεβού ΕΟΠΥΥ στο ιδιωτικό του ιατρείο». Το μεγαλύτερο ίσως πλεονέκτημα της πλατφόρμας είναι πως κάνει με τους γιατρούς ό,τι τα αντίστοιχα sites με ξενοδοχεία, ταξί και πάσης φύσεως υπηρεσίες: προσφέρει πρόσβαση στις απόψεις ασθενών που έχουν επισκεφτεί τον γιατρό, στο κόστος κάθε ιατρικής υπηρεσίας, στην εμπειρία του γιατρού στον τομέα που ενδιαφέρει τον χρήστη, καθώς και σε μία σειρά από άλλες πληροφορίες.
ParkAround Ξεκίνησαν την προσπάθειά τους με στόχο να αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο ψάχνουμε θέσεις πάρκινγκ στις μεγάλες πόλεις μέσω της δημιουργίας μιας κοινότητας χρηστών, οι οποίοι θα προσφέρουν ο ένας τη θέση του στον άλλο. Πλέον ο Γιάννης Κατσιώτης και ο Κώστας Αρκάδας βοηθούν τους κατοίκους του Λονδίνου και της Αθήνας να βρουν φθηνές θέσεις πάρκινκ με το ParkAround. Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να κατεβάσεις την εφαρμογή στο κινητό σου, να συγκρίνεις τους χώρους στάθμευσης που σε εξυπηρετούν και να κάνεις κράτηση μιας θέσης εκμεταλλευόμενος τις προσφερόμενες εκπτώσεις. «Η ιδέα προέκυψε τυχαία, το καλοκαίρι του 2011, όταν ένα από τα μέλη της ομάδας γλίτωσε τη διαδικασία της αναζήτησης θέσης παίρνοντας αυτή του πατέρα του,
που τυχαία ξεπάρκαρε την ίδια στιγμή», λέει ο Κώστας και συμπληρώνει: «Πλέον οι χρήστες μας απολαμβάνουν ειδικές τιμές, έως και 80% φθηνότερες από το σύνηθες τιμολόγιο των χώρων στάθμευσης».
Ask4food Την επόμενη φορά που θα θελήσεις να πας για φαγητό, αλλά δεν θα ξέρεις πού, άνοιξε το ask4food. gr. Πρόκειται για ένα community site με χιλιάδες κριτικές και βαθμολογίες για εστιατόρια της Αθήνας και της υπόλοιπης Αττικής. «Σκεφτείτε το σαν ένα πλήρες ευρετήριο εστιατορίων, εμπλουτισμένο με χιλιάδες σχόλια και βαθμολογίες από τους ίδιους τους πελάτες των καταστημάτων», επισημαίνει ο Δημήτρης Σπανός που δημιούργησε την πλατφόρμα μαζί με τον Σπύρο Δοξιάδη. «Εχει σχεδιαστεί με τέτοιο τρόπο, ώστε να διευκολύνει τον επισκέπτη που επιθυμεί να βρει στοιχεία ενός εστιατορίου, αλλά και εκείνον που θέλει να αφιερώσει περισσότερο χρόνο για να διαβάσει κριτικές, να δει βαθμολογίες και να συμβάλλει ο ίδιος στην κοινότητα με τη δική του άποψη», προσθέτει. Επιπλέον στην κοινότητα λειτουργεί ένα σύστημα «αυτοδιαχείρισης», με το οποίο οι ίδιοι οι χρήστες επιβραβεύουν και αναδεικνύουν εκείνους που συνεισφέρουν τα πιο χρήσιμα σχόλια, ενώ την ίδια στιγμή ειδοποιούν για νέα καταστήματα, αλλαγές στοιχείων και εστιατόρια που έχουν κλείσει.
Taxibeat Το πιθανότερο είναι όχι μόνο να γνωρίζεις το Taxibeat, αλλά και να το χρησιμοποιείς κιόλας σε καθημερινή βάση. Επειδή όμως πάντα υπάρχει περίπτωση να μην το ξέρεις, ήρθε η ώρα να σε συστήσουμε στην εφαρμογή που άλλαξε μια για πάντα την πιάτσα των ταξί στην Αθήνα. Ο Νίκος Δρανδάκης μαζί με τους συνεργάτες του συγκέντρωσαν ένα στόλο με οχήματα στα οποία οι οδηγοί έχουν τα smartphones τους ανοιχτά και ανά πάσα στιγμή στέλνουν πληροφορίες στο κεντρικό σύστημα. Αυτές περιλαμβάνουν την τοποθεσία του αυτοκινήτου, τα στοιχεία του οδηγού, τη μάρκα και το μοντέλο του ταξί, αλλά και τη βαθμολογία που τους έχουν βάλει έως εκείνη τη στιγμή οι πελάτες. «Εχεις έτσι τη δυνατότητα να ανοίξεις το κινητό σου και πριν καλέσεις ένα ταξί να δεις τη βαθμολογία των οδηγών που υπάρχουν τριγύρω και να επιλέξεις αυτόν με την υψηλότερη. Και αφού ολοκληρώσεις την κούρσα, τον αξιολογείς και εσύ με τη σειρά σου για τις υπηρεσίες που σου πρόσφερε», υποστηρίζει ο Νίκος. Και φυσικά όλα αυτά δωρεάν για τον πελάτη.
AthensBook Η βίβλος όσων κινούνται μέσα στην Αθήνα έχει όνομα και λέγεται AthensBook. Εδώ και κάτι περισσότερο από πέντε χρόνια χιλιάδες Αθηναίοι και Αθηναίες χρησιμοποιούν το app καθημερινά για να ενημερωθούν, από τα ανοιχτά πρατήρια καυσίμων και τα εφημερεύοντα φαρμακεία μέχρι τις ταινίες που παίζονται στους κινηματογράφους και την κίνηση στους δρόμους. «Το AthensBook», υποστηρίζει ο Γιώργος Πάνζαρης, ένας εκ των δύο ιδρυτών του, «συνθέτει πληροφορία σχετική με τη θέση του χρήστη, την ώρα της ημέρας και το θέμα της αναζήτησης. Πληροφορία που ο χρήστης θέλει όταν είναι εν κινήσει. Ετσι όταν αναζητά φαρμακεία, θα δει μόνο τα πλησιέστερα ανοικτά την ώρα της αναζήτησης - είτε είναι 2 το μεσημέρι, είτε 2 το βράδυ». Από την πλευρά του ο έτερος ιδρυτής, Δημοσθένης Καπώνης, συμπληρώνει σχετικά με την ποιότητα της εφαρμογής: «Φροντίζουμε τη συνεχή ενημέρωση των δεδομένων μας, κάνουμε τακτικούς ελέγχους για την ποιότητα της πληροφορίας που παρέχουμε, ενώ παράλληλα δίνουμε μεγάλο βάρος στη χρηστικότητα - πχ. απόδοση σε περιπτώσεις κακής συνδεσιμότητας, ταχύτητα και σχεδιασμό».
Cookisto Υπάρχουν οι τυχεροί που ξέρουν να μαγειρεύουν και οι πολύ τυχεροί που έχουν κάποιον άλλον που μαγειρεύει για λογαριασμό τους. Για όλους τους υπόλοιπους υπάρχει το Cookisto, «μία κοινότητα για το σπιτικό φαγητό» όπως λένε οι δημιουργοί της, που σου επιτρέπει να αγοράσεις και να πουλήσεις -τι άλλο;σπιτικό φαγητό. Ο τρόπος λειτουργίας της υπηρεσίας είναι απλός: βρίσκεις τα διαθέσιμα πιάτα που μαγειρεύονται στην περιοχή σου, διαλέγεις αυτό που σου αρέσει και το παραλαμβάνεις. Υπάρχει φυσικά η δυνατότητα να κάνεις αίτημα και για ένα φαγητό που θα ήθελες να φας και να δεχθείς προσφορές από τους γείτονές σου. Αν τώρα ανήκεις στην κατηγορία αυτών που μαγειρεύουν, απλά καταχωρείς τα πιάτα σου κι αυτά εμφανίζονται στο ημερήσιο μενού-email και στις αναζητήσεις των καλοφαγάδων της περιοχής σου. Ετσι και δεν πετάς φαγητό στα σκουπίδια και βγάζεις και χαρτζιλίκι.
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
32
Τα πρώτα βήματα Πριν από λίγες μέρες κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ολκός το πρώτο βιβλίο του Βαγγέλη Προβιά «Τα μαύρα παπούτσια της παρέλασης». Μια συλλογή ιστοριών πόνου, ματαιώσεων, αλλά και ελπίδας. Ο Βαγγέλης δουλεύει για πάνω από δέκα χρόνια στον χώρο της διαφήμισης ως κειμενογράφος και δημιουργικός διευθυντής, έχει κάνει σεμινάρια δημιουργικής γραφής, αλλά στο ευρύ κοινό είναι γνωστός από το blog του, το περίφημο www.provato.gr. H μεγάλη ανταπόκριση των αναγνωστών για τις ιστορίες του «προβάτου» έδωσαν στον Βαγγέλη ακόμα μεγαλύτερη ώθηση για το μεγάλο βήμα. Αν και το βιβλίο βρίσκεται στα βιβλιοπωλεία εδώ και σχεδόν ένα μήνα, ο ίδιος δείχνει να μην το έχει συνειδητοποιήσει. «Με περισυλλογή προσπαθώ να το 'χωνέψω' και να ξεμπλέξω τα συναισθήματα. Αισθάνομαι ικανοποιημένος που πέτυχα έναν δύσκολο στόχο σε μία εποχή που προτιμά την εικόνα από τα γραπτά και τα ιστορικά μυθιστορήματα από τις ρεαλιστικές ιστορίες», λέει ο ίδιος και συνεχίζει: «Νιώθω τυχερός και προνομιούχος που πίστεψαν και αγάπησαν τις ιστορίες μου άνθρωποι με σπουδαία ιστορία στο ελληνικό βιβλίο, οι κυρίες Λούβρου των εκδόσεων Ολκός. Είμαι και λίγο λυπημένος που τέλειωσε αυτό το πρώτο κεφάλαιο της συγγραφικής ζωής». Τα «Παπούτσια» γράφονται εδώ και πέντε χρόνια, ωστόσο τα τελευταία δύο εντατικοποιήθηκαν οι διαδικασίες της γραφής, του editing, αλλά και της έκδοσης του βιβλίου. «Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, διαβάζω σαν να μην υπάρχει αύριο κάτι που αποτελεί βασικότατη, απολύτως απαραίτητη ετοιμασία για κάθε συγγραφέα, κάθε βιβλίο, κάθε ιστορία», μου εξομολογείται. Οι ιστορίες του βιβλίου «φιλοδοξούν να παρατηρήσουν και να επισημάνουν την ανθρώπινη κατάσταση - ιδιαίτερα τις πτυχές της που βρίσκονται στο μεταίχμιο θεμάτων που ίσως και να τα έχουμε στο μυαλό μας ως θέματα που δεν 'συναντιούνται'», μου εξηγεί ο Βαγγέλης και ζητάω περισσότερες λεπτομέρειες. «Αντλούν τη θεματολογία από τη ζωή, τις καθημερινές απειλές, τις χαρές και τις εντάσεις. Αλλά και από τα αρχετυπικά ζητήματα της ανθρώπινης καρδιάς, τον έρωτα, τον θάνατο, την εργασία, τη μητέρα, τους απογόνους, την αρρώστια, την επιβίωση. Και είναι ιστορίες από ένα σύμπαν που είναι ιδιαίτερα προσωπικό, δουλεμένες όμως με έναν τρόπο που να αγγίζουν κάθε αναγνώστη». Αν και αγαπημένη ιστορία δεν έχει, γιατί για όλες έχει κοπιάσει πολύ μέχρι να τις βάλει στο χαρτί,
μας προτρέπει να διαβάσουμε δύο φορές το «Το γράμμα» γιατί αποπειράται να αγγίξει με μία σχετική ψυχραιμία ένα πολύ σκοτεινό και καθόλου ψύχραιμο θέμα. Οσο για εκείνον, αγαπάει να διαβάζει -δύο και τρεις φορές- ιστορίες που περιγράφουν κάτι σημαντικό για την ανθρώπινη μοίρα και τις δυνατότητές μας (αυτό δηλαδή που κάνει η λογοτεχνία θεωρητικά), αλλά ταυτόχρονα έχουν πλοκή, δράση και διασκεδάζουν και ψυχαγωγούν. «Είμαι ο νούμερο ένα φαν του Αντον Τσέχωφ, της Αλις Μάνρο, της Ούρσουλα Λε Γκεν, του Ντάγκλας Κόπλαντ, του Τόμας Μαν και όλων, μα όλων των Ρώσων κλασικών. Από Ελληνες μαθαίνω πολλά από τα διηγήματα του Μήτσου, του Σκαμπαρδώνη, του Χρήστου Οικονόμου, του Θοδωρή Γρηγοριάδη, της Ζατέλη, αλλά και των κλασικών μας, Παπαδιαμάντη και Βιζυηνού. Αγαπώ πολύ τους Αμερικάνους, τον Ρέιμοντ Κάρβερ, τον Τζον Τσίβερ, τον Φρέντερικ Μπους και πολλούς ακόμα». Αναρωτιέμαι τι ρόλο έπαιξε η ενασχόληση του με τη διαφήμιση στην απόφαση του για την έκδοση ενός βιβλίου και ο Βαγγέλης απαντάει ξεκάθαρα: «Εργάζομαι 15 χρόνια στην διαφήμιση, όπου μπήκα γιατί μου άρεσε να δημιουργώ ιδέες και μάλιστα με εργαλείο τις λέξεις. Η διαφήμιση με έμαθε κάτι πολύ βασικό, που το έχω αυστηρό, ισχυρό φίλτρο σε ό,τι γράφω: να σέβομαι και να τιμώ τον χρόνο του αναγνώστη - να είμαι άμεσα κατανοητός και προσπελάσιμος, με συντομία και σαφήνεια, από όποιον με διαβάζει. Γι’ αυτό λοιπόν την ευγνωμονώ την πρωινή μου δουλειά. Από την άλλη βέβαια, όταν γράφεις συνέχεια πολλά κείμενα για τη διαφήμιση μπουχτίζεις λίγο με το πληκτρολόγιο, μπουκώνεις με τις λέξεις... Ετσι είναι η ζωή όμως - κάθε καλό έχει και την κακή του πλευρά». Κλείνοντας τον ρωτάω για το μέλλον, αν και είμαι σίγουρη ότι ανυπομονεί για το επόμενο βιβλίο του. «Το εύχομαι και το θέλω και εγώ σαν τρελός», με επιβεβαιώνει. «Αν καταφέρω να πείσω τις εκδότριες να με κλείσουν σε ένα μπουντρούμι ώστε να αφοσιωθώ στο επόμενο βιβλίο, η συνέχεια θα είναι πολύ σύντομα. Ομολογώ πάντως πως με αγχώνει το παρακάτω βήμα. Εξάλλου το πολύ σωστό αξίωμα λέει ότι το δεύτερο βιβλίο είναι που σε κάνει συγγραφέα πραγματικό… Εχω έτοιμες αρκετές ιστορίες, αλλά ίσως είναι ώρα το επόμενο βήμα να έχει την μορφή νουβέλας – ενός σύντομου μυθιστορήματος. Πάντως η άμεση επιθυμία μου και εσωτερική ανάγκη είναι να βοηθήσω τα 'Παπούτσια' να περπατήσουν και να μπουν σε βιβλιοθήκες, σε κομοδίνα, σε ράφια».
Εικόνες δρόμου
Κείμενο / Φωτογραφίες: Νικήτας Καραγιάννης
35
Ιούνιος 2014
Πολλές φορές ενώ περπατώ στην Αθήνα με την κάμερα κρεμασμένη στο στήθος μου, λέω στον εαυτό μου ότι θα ήθελα τα μάτια μου να ήταν αυτά τα ίδια φωτογραφικές μηχανές, ώστε να απαθανατίζουν όσα συμβαίνουν μπροστά μου. Τέτοια είναι η μαγεία της πραγματικότητας, οι μικρές στιγμές που γεννιούνται και σβήνουν σε δέκατα του δευτερολέπτου και η τεράστια ομορφιά των οποίων εξαφανίζεται αμέσως μετά την πρώτη τους ανάσα. Νομίζω ότι τα πάντα γύρω μας είναι ένας απέραντος λευκός καμβάς που γεμίζει συνεχώς με εικόνες κι εμείς το μόνο που έχουμε να κάνουμε είναι να τις βλέπουμε, να τις χαιρόμαστε, να τις φυλακίζουμε στον σκληρό δίσκο της μνήμης και του συναισθήματος. Μόνο όταν άρχισα να φωτογραφίζω την καθημερινότητα κατάλαβα το μεγαλείο της. Τότε, πριν από μερικά χρόνια, αποφάσισα πως οι στημένες πόζες δεν μου κάνουν, παρά την όποια χρησιμότητά τους. Το περαστικό, το φευγαλέο, το άπιαστο είναι εκείνο που με εξιτάρει, που με κάνει να νιώθω σαν ένας απίστευτα μικρός, ταπεινός υπηρέτης της μεγαλοσύνης που κρύβει μέσα του ο χρόνος. Πρόσωπα άγνωστα, ανώνυμοι άνθρωποι μεταμορφώνονται -εν αγνοία τους πολλές φορές- σε πρωταγωνιστές πρώτου μεγέθους σε ένα σενάριο που γράφεται ενώ περπατούν, συζητούν, φωνάζουν, ενώ απλά υπάρχουν. Κάθε σκηνή «γυρίζεται» μόνο μια φορά, «δεν υπάρχει πρόβα, δεν υπάρχει δεύτερη ευκαιρία» όπως λέει και ένα πολύ αγαπημένο μου τραγούδι των Banderas με τίτλο “This is your life”.
36
37
Ιούνιος 2014
38
40
41
Ιούνιος 2014
42
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Μάριος Κουρουνιώτης
43
Ιούνιος 2014
Επικίνδυνα… σκεπτόμενος «Είχα απόλυτη ανάγκη να μιλήσω για το πώς εμείς αντιλαμβανόμαστε αυτή την εποχή, πώς εμείς αντιλαμβανόμαστε τη ζωή μας. Οχι πώς ζούμε τα πάθη μας. Αυτά τα ζούμε πάρα πολύ ωραία και ο καθένας ξεχωριστά. Πώς στοχαζόμαστε όμως σαν κοινότητα;» μου λέει με αφορμή το μουσικό του έργο «Επικίνδυνη ηλικία», που θα παρουσιάσει στη Μικρή Επίδαυρο στις 4 και 5 Ιουλίου με ερμηνεύτρια τη Νατάσσα Μποφίλιου. Φαντάζομαι ότι οι περισσότεροι δεν ξέρετε τον Αγγελο Τριανταφύλλου. Αρχικά αυτό που μπορώ να σας πω είναι ότι αξίζει να τον γνωρίσετε. Ακόμα περισσότερο όμως αξίζει να ακούσετε τις μουσικές του. Στα 31 του χρόνια ο Αγγελος είναι ένας ολοκληρωμένος καλλιτέχνης. Ενας συνειδητοποιημένος δημιουργός, που μέσα από την τέχνη του -ή μάλλον τις δύο τέχνες που αγαπά βαθιά, το θέατρο και τη μουσική- προσπαθεί να στοχαστεί, να αφουγκραστεί, να σκεφτεί, να κάνει το βήμα παραπέρα. Στην «Επικίνδυνη ηλικία» μελοποιεί μία σειρά από ποιήματα παλαιότερων και νεότερων ποιητών. Ποιήματα που τα ενώνει ένα ύφος περισσότερο στοχαστικό και φιλοσοφικό παρά λυρικό, αλλά και μία κοινή θεματική, αυτή της επικίνδυνης ηλικίας. «Δηλαδή;» αναρωτιέμαι. «Της ηλικίας που σημαδεύει το τέλος της νεότητας. Το δανειστήκαμε από ένα ποίημα του Ασλάνογλου. Είναι ένας από τους αγαπημένους μου ποιητές», μου λέει. «Και γιατί επικίνδυνη;» τον ρωτάω. «Γιατί πολλά τελειώνουν, όπως τα ξέρουμε. Πρέπει να πάρουμε κάποιες αποφάσεις για τη ζωή. Κάποια πράγματα δεν θα τα ξαναζήσουμε ποτέ πια. Πάντα με προβλημάτιζε αυτό το θέμα του χρόνου, η σχέση μας με το παρελθόν. Αισθάνομαι ότι σε αυτή τη φάση της ζωής μου κρατάω στα χέρια μια βαλίτσα γεμάτη παρελθόν, η οποία πια αρχίζει και βαραίνει», μου απαντά. Κάπως έτσι τα λόγια του Σαραντάρη, του Σκαρίμπα, του Καβάφη, του Σεφέρη, του Λειβαδίτη, του Ασλάνογλου και της Πολυδούρη συναντούν τις μουσικές του Αγγελου και τη φωνή της Νατάσσας. Από δίπλα και τρία νέα ποιήματα δια χειρός Λένας Κιτσοπούλου, Γεράσιμου Ευαγγελάτου και του Αγγελου. Ολα αυτά σε μία μουσική παράσταση, η οποία χωρίς να περιλαμβάνει πρόζα θα συνδυάζει έμμεσα και κάποια θεατρικά στοιχεία. «Ο συνδυασμός του θεάτρου και της μουσικής είναι για μένα η πιο ολοκληρωμένη τέχνη. Υπάρχει μία ενότητα, μία ολότητα που απολαμβάνω. Φυσικά είναι και η προσωπική μου ανάγκη να κάνω και τα
δύο. Μερικές φορές η μουσική που γράφεται για το θέατρο δίνει στον δημιουργό της περισσότερη ελευθερία από τη μουσική που γράφεται με προορισμό να γίνει τραγούδι. Μπορείς να ταξιδέψεις λίγο πιο μακριά», παρατηρεί. Οσον αφορά στο αμιγώς μουσικό κομμάτι, ο Αγγελος μου εξηγεί ότι δεν έχει πατήσει σε κάποια συγκεκριμένη σχολή. «Εχει στοιχεία από την κλασική μουσική, από τη μουσική του 20ου αιώνα, από την Ελλάδα. Τα εμπεριέχει όλα αυτά με έναν τρόπο δικό του», μου επισημαίνει. «Αυτή η θηλυκιά εποχή στυφή, παράξενη σα γριά με τις εύκολες συζητήσεις, την πολλή συνάφεια, τη λιγοστή κατανόηση, την απέραντη μοναξιά…». Με αφορμή αυτό το ποιητικό θραύσμα του Ασλάνογλου που επέλεξε να χρησιμοποιήσει ο Αγγελος ως πυξίδα για το μουσικό έργο του, η συζήτηση έρχεται στο σήμερα. Γι’ αυτό το σήμερα και το εν δυνάμει αύριο που θέλει και ο ίδιος να μιλήσει μέσα από την «Επικίνδυνη ηλικία». «Υπάρχει έλλειμμα σκέψης στην εποχή μας. Θα ήθελα να μπορώ να σκέφτομαι περισσότερο απ’ όσο σκέφτομαι. Το αντιλαμβάνομαι όμως. Μετά από την αντίληψη, έρχεται η συνειδητοποίηση και μπορεί να έρθει και η δράση», μου λέει και συμφωνώ απόλυτα. «Είμαστε σε μία πάρα πολύ κακή συνθήκη για όλη τη χώρα, αλλά πάνω απ’ όλα έχουμε ένα τεράστιο έλλειμμα πολιτισμού. Ως πότε θα το ανεχόμαστε αυτό; Ζούμε ένα τέλος εποχής. Δεν υπάρχουν μεγάλες φυσιογνωμίες, σημαντικά ρεύματα στην τέχνη. Σίγουρα κάτι γεννιέται… Αυτό που λέει η Νατάσσα 'έρχονται οι μέρες του φωτός', αλλά μέχρι στιγμής δεν έχουν έρθει», συνεχίζει. Τον αισθάνομαι θυμωμένο που έλαχε στη δική μας γενιά να το διαχειριστεί όλο αυτό. Με διαψεύδει όμως. «Δεν θεωρώ άτυχη τη γενιά μας. Νιώθω πολύ τυχερός. Θυμάμαι τον εαυτό μου έφηβο στα ’90s και μου έρχεται στο μυαλό όλη αυτή η νεοπλουτίστικη μανία, μια εποχή ηλιθιότητας, όπου ένιωθα ότι δεν υπάρχει χώρος για εμάς, ότι δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα. Από τότε που αυτό το απόστημα άρχισε να σπάει, μπορεί να μην έχουμε λεφτά, αλλά έχουμε τουλάχιστον απαλλαχτεί από αυτόν τον ιστό. Αρα είμαστε τυχεροί», μου τονίζει και προσθέτει με νόημα: «Σιχαίνομαι τη μιζέρια κι αυτή τη λογική ότι είμαστε άτυχη γενιά. Οχι. Μπορούμε και πρέπει να κάνουμε πράγματα». Γεννημένος στον Πειραιά με μαμά φανατική του Χατζιδάκι και μπαμπά λάτρη του Θεοδωράκη και του Βάγκνερ, ο Αγγελος ανακάλυψε την κλίση του
προς τη μουσική από πολύ μικρός. «Εβλεπα πιάνο κι έτρεχα να πάω κοντά του», θυμάται. «Το αγαπούσα πολύ. Μετά μεγαλώνοντας δεν μου αρκούσε να παίζω έτοιμα κομμάτια. Ηθελα να γράφω δικά μου πράγματα. Ασχολιόμουν τον μισό χρόνο με την μελέτη και τον άλλον μισό σκάλιζα τις νότες». Με το πέρασμα των χρόνων το θέατρο μπήκε δυναμικά στη ζωή του, αφού ο Αγγελος πέρα από μουσικός είναι και ηθοποιός. «Η μουσική όμως είναι πάντα η μεγαλύτερή μου αγάπη και ο καλύτερος τρόπος με τον οποίο μπορώ να επικοινωνήσω», μου εξομολογείται. Τον ρωτάω για τις εγχώριες μουσικές του αδυναμίες. Ναι, είναι ο Χατζιδάκις. Αναμενόμενη απάντηση. Ναι, είναι η Πλάτωνος. Επίσης αναμενόμενο. «Επίσης λατρεύω τον Τσιτσάνη και το ρεμπέτικο», μου λέει και καταφέρνει να με αιφνιδιάσει. «Δεν φαίνεται ακόμα στις συνθέσεις μου, αλλά κάποια στιγμή θα φανεί. Θα έρθει η στιγμή που θα γράψω και κάτι τέτοιο», αποκαλύπτει. Γνωρίζοντας τη Νατάσσα Μποφίλιου χαμογελάω και του λέω: «Μοιάζετε με τη Νατάσσα στον τρόπο που σκέφτεστε…». Ανταποδίδει το χαμόγελο. «Είμαστε γεννημένοι ίδια μέρα και ίδια χρονιά!» μου λέει. Την ξέρει από την Γ’ Γυμνασίου. Ηταν συμμαθητές. «Εχουμε περάσει από σαράντα κύματα. Την αγαπώ πάρα πολύ. Εχουμε έναν κοινό τρόπο σκέψης. Είμαστε κοντά. Και γι’ αυτό συνεργαζόμαστε κιόλας. Δεν συνεργαζόμαστε επειδή είμαστε φίλοι», μου εκμυστηρεύεται. «Οταν άκουσε για πρώτη φορά το έργο σου πώς αντέδρασε;» τον ρωτάω. «Εμεινε με το στόμα ανοιχτό και γύρισε και μου είπε: 'Δηλαδή τι; Θες να γίνω κλασική τραγουδίστρια;' Της λέω: 'Οχι, φυσικά. Θέλω να τραγουδήσεις αυτό που είσαι, σε αυτά τα τραγούδια'». Δεν την επέλεξε φυσικά τυχαία. Ούτε μόνο για τη μοναδικότητα της φωνής της. «Το καλό με τη Νατάσσα στο συγκεκριμένο project είναι ότι έχει μία χαρισματική αμεσότητα μέσα από την οποία μπορεί να επικοινωνήσει τον λόγο της ποίησης με έναν πολύ διαφορετικό τρόπο. Μπορεί να σου πει κάτι και να φτάσει κατευθείαν στην καρδιά σου», μου εξηγεί και αντιλαμβάνομαι αμέσως αυτό που μου λέει. Ιδέα της Νατάσσας ήταν και η Μικρή Επίδαυρος. «Εγώ αρχικά είχα σκεφτεί να γίνει σε έναν χώρο της Πειραιώς 260. Ακούγοντας όμως το υλικό η Νατάσσα μου είπε ότι αυτά τα τραγούδια θα πάρουν άλλη διάσταση στον χώρο της Μικρής Επιδαύρου. Και είχε δίκιο νομίζω. Είναι μαγευτικός ο χώρος», σχολιάζει ο Αγγελος. Περιττό να σας πω ότι θα είμαι εκεί.
Επιμέλεια: Κείμενο: Νατάσα Χχχχχχ Μαστοράκου Χχχχχχ / Photos: Χχχχχχ Χχχχχχ
44
Και συ Ελένη... Στις 5 Ιουλίου ο Δημήτρης Καραντζάς θα παρουσιάσει την «Ελένη» του Ευριπίδη στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Μια παράσταση που έχει ήδη συζητηθεί όχι μόνο λόγω του νεαρού της ηλικίας του Δημήτρη, αλλά και γιατί κάθε φορά που ο τελευταίος καταπιάνεται με ένα έργο, έχει πραγματικά κάτι να προτείνει. Του μίλησα λίγες ημέρες πριν φύγει για Επίδαυρο και τον βρήκα ιδιαίτερα χαλαρό, αν αναλογιστεί κανείς το «βάρος» του εγχειρήματος. «Εχω το σύνηθες άγχος», μου λέει, προσθέτοντας: «Είναι σημαντικό ότι γίνεται εκεί η παράσταση, αλλά αυτό δεν αλλάζει τον τρόπο που λειτουργώ ή αγχώνομαι». Τελευταία φορά που συναντήθηκα μαζί του ήταν λίγο μετά την πρεμιέρα της παράστασης «Ετσι είναι αν έτσι νομίζετε» που σκηνοθέτησε στο Εθνικό Θέατρο. Τότε μόλις είχε ανακοινωθεί η συμμετοχή του στο Φεστιβάλ Αθηνών με την «Ελένη», αλλά οι προετοιμασίες δεν είχαν ξεκινήσει. «Είμαι πολύ ευχαριστημένος κυρίως γιατί δουλεύω πολύ ωραία με τη συγκεκριμένη ομάδα - και με τους ηθοποιούς και με τους υπόλοιπους συντελεστές. Εχουμε βρει τους κώδικές μας και αυτό είναι πολύ σημαντικό». Σε αυτό οφείλεται μάλλον και η σιγουριά που νιώθει για την προσπάθεια τους. Εχει ήδη κάνει δύο φορές πρόβες στην Επίδαυρο, μια αρκετά νωρίς και μια λίγες ημέρες πριν, για το πρώτο πέρασμα. Οι εντυπώσεις του; «Το πρώτο πέρασμα ήταν ευοίωνο. Αυτός ο τρόμος που έχεις (πόσο περνάει κάτι, πόσο ισχύει η σκέψη σου και όλα αυτά) ησύχασε λίγο. Οχι πως έχουμε βρει όλη την παράσταση. Μέχρι τελευταία στιγμή την παράσταση την ψά-
χνεις και μπορείς να τη βρεις ακόμα και μετά και από την πρεμιέρα», μου εξηγεί γελώντας. Για να περάσουμε όμως στην ουσία, η «Ελένη» είναι ένα πολύ ιδιαίτερο έργο, με το οποίο ο Δημήτρης είχε καταπιαστεί και στο παρελθόν. «Οι προβληματικές του έργου και οι δραματουργικοί άξονες είναι ίδιοι με τότε. Τα ίδια πράγματα με απασχολούσαν τότε, τα ίδια και τώρα», με κατατοπίζει ως προς τον τρόπο προσέγγισης. «Εκτός από την ιστορία της Ελένης, του αδικοχαμένου προσώπου, είναι σαν όλη η ιστορία του Ευριπίδη να έχει να κάνει με την αμφισβήτηση του θεού. Ολοι αυτοί οι άνθρωποι σκοτώθηκαν λόγω μικροπρεπών συγκρούσεων των θεών. Με αυτή την έννοια θυσιάζονται άνθρωποι προκειμένου να συνεχίσουν να ελπίζουν, να συνεχίζουν να πιστεύουν για να έχουν κάτι που να είναι πάνω από αυτούς. Είναι απελπιστικό όλο αυτό, να βλέπεις τη σύγκρουση του ανθρώπου τη στιγμή της διάψευσης οποιασδήποτε μορφής ανώτερης ύπαρξης». Η σκέψη ότι τέτοιες συγκρούσεις βασισμένες σε θρησκευτικές διαφορές είναι ιδιαίτερα έντονες και στις μέρες μας γίνεται αυτόματα, ωστόσο ο Δημήτρης δεν θέλει όλο αυτό να γίνεται επιθετικά και κυρίως δεν ξεφεύγει σε τίποτα από το κείμενο του Ευριπίδη. «Αφού εμένα όταν διαβάζω το κείμενο με συγκινεί σε αυτά τα σημεία, νομίζω πως αν γίνει καθαρά η αποτύπωση θα το καταλάβει και ο θεατής. Δεν χρειάζεται κάτι άλλο», αναφέρει ο ίδιος.
Ιδιαίτερο στοιχείο της παράστασης είναι ο τρόπος που έχει εντάξει ο Δημήτρης και οι συνεργάτες του τη μουσική στη δομή του έργου. Εκτός από τους εννέα ηθοποιούς που λειτουργούν σαν αφηγητές, αλλά αποσπώνται από τον χορό όταν αυτό χρειάζεται, την ιδέα αυτή υπηρετούν και εννέα ηχεία, τα οποία προσπαθούν σπασμωδικά να συνθέσουν μια μελωδία. Δύσκολο ακούγεται το εγχείρημα και χρειάζομαι σίγουρα περισσότερες διευκρινίσεις. «Στην ουσία τα ηχεία ενισχύουν αυτό που συμβαίνει σκηνικά, αλλά όπως και οι αφηγητές που φτιάχνουν την ιστορία σιγά σιγά, έτσι και τα ηχεία σταδιακά συνθέτουν τη μελωδία τους. Ολα είναι βασισμένα σε τρεις συγκεκριμένες νότες. Και η εκφορά του λόγου -στο μεγαλύτερο μέρος της παράστασης- και η μουσική. Βέβαια αυτό ήταν από τα δύσκολα πράγματα που είχαμε να αντιμετωπίσουμε, να μπορεί κάποιος όχι απλώς να πιάσει μια νότα, αλλά και να παραμείνει πιστός στην αφήγηση, αλλά υπάρχει φως», επισημαίνει ο Δημήτρης γελώντας. Τον αφήνω να συνεχίσει την πρόβα και δίνουμε ραντεβού στην Επίδαυρο στις 5 Ιουλίου. Εκεί στη σκηνή του αρχαίου θεάτρου θα βρίσκεται η Ευδοξία Ανδρουλιδάκη, η Χαρά Ιωάννου, ο Γιάννης Κλίνης, η Ιωάννα Κολλιοπούλου, ο Θύμιος Κούκιος, ο Αρης Μπαλής, ο Αντώνης Πριμηκύρης, η Ελίνα Ρίζου και ο Δημήτρης Σαμόλης. Ολοι τους υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες του Δημήτρη, της κινησιολόγου Σταυρούλα Σιάμου και του μουσικού Ανρί Κεργκομάρ, θα δώσουν τον καλύτερο τους εαυτό. Και θα είμαστε εκεί να τους θαυμάσουμε.
45
Ιούνιος 2014
46
Κείμενο: Κώστας Τσαούσης
47
Ιούνιος 2014
Τα βίντεο των Ελλήνων! Την 34χρονη Αθηναία Ορσαλία-Ελένη Κασσαβέτη και το πρώτο της βιβλίο (είχε προηγηθεί η συμμετοχή της σε έναν συλλογικό τόμο) τους γνώρισα από ένα post του Παναγή Παναγιωτόπουλου στον σύγχρονο «Μπακάκο» της ελληνικής πρωτεύουσας, τη φιλόξενη γωνιά του Facebook. Σε αυτό το post ο Παναγής έγραφε: «Μια σημαντική διατριβή για την ελληνική βιντεοκασέτα που έγινε βιβλίο από τις καλές εκδόσεις εκδόσεις Ασίνη. Οταν ο ατομικός κόπος και η καθαρή ματιά οδηγεί την έρευνα έξω από το δρομολόγιο της εξιδανίκευσης ή εκείνο της ελιτιστικής υπεροψίας. Και όταν το δημόσιο πανεπιστήμιο κάνει καλά τη δουλειά του. Αγοράστε το!» Ακολουθούσε ένα μικρό κείμενο της Κασσαβέτη ως αναγγελία της κυκλοφορίας του βιβλίου της: «Χτες, Πέμπτη 19 Ιουνίου 2014, έκανε την πρώτη εμφάνισή του το βιβλίο μου 'Η ελληνική βιντεοταινία (1985-1990): Ειδολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές διαστάσεις'. […] Βασίστηκε στη διατριβή που εκπόνησα στο ΕΜΜΕ με επιβλέπουσα την αναπληρώτρια καθηγήτρια Μαρία Κομνηνού. Ολα όσα θα θέλατε να γνωρίζετε για την ιστορία της βιντεοπαραγωγής στην Ελλάδα, τη σεναριακή ευελιξία των βιντεοταινιών με σαφείς αναφορές στον ΠΕΚ (σσ.: παλαιό ελληνικό κινηματογράφο), τα ζητήματα της εκρηκτικής παραγωγής, διανομής αλλά και του τέλους του αποκλειστικού (μπορούμε να πούμε) μέσου ψυχαγωγίας στη δεκαετία του 1980, είναι εδώ! Και πολλά άλλα: από το βιντεο-μελόδραμα έως και την ποντιακή εποποιία, την εξέλιξη των σεναριακών επιλογών συγκεκριμένων θεματικών, το ιδιαίτερο κοινωνικό και πολιτικό περίγραμμα της δεκαετίας». Ο λόγος του Παναγή είναι για μένα και για πολλούς άλλους συμβόλαιο. Μάλιστα, ο αεικίνητος πανεπιστημιακός δάσκαλος είχε σπεύσει να συμπαρασταθεί στο πρώτο βιβλιογραφικό εγχείρημα της Κασσαβέτη γράφοντας τον πρόλογο. Ανοίγοντας το βιβλίο και ξεφυλλίζοντας τις πρώτες σελίδες του αναζητώντας τι απέμεινε από τους κάθε λογής Ταμτάκους, έπεσα πάνω στην ανάλυση του
Παναγιωτόπουλου για τη μετάλλαξη του ελληνικού διαμερίσματος στα μέσα της πρώτης δεκαετίας του ΠΑΣΟΚ… Αυτό το μικρό απόσπασμα από τον πρόλογο του Παναγή το λάτρεψα και το παραθέτω με την άδεια του εδώ: «Αυτή η καθοριστική πολιτική στροφή σε μια τέτοιου μεγέθους διανομή πλούτου επέσπευσε τις διαδικασίες εκσυγχρονισμού των κοινωνικών σχέσεων. Χωρίς να θίξει επί της ουσίας τη δομή της και τις στρατηγικές της έξεις, έθεσε την ελληνική οικογένεια στην τροχιά του ατομικισμού, της κατανάλωσης και της ιδεολογίας της αυτοπραγμάτωσης. Στο νέο αυτό πλαίσιο, λοιπόν, ο χώρος του διαμερίσματος άρχισε να μετατρέπεται ταχύτατα σε κάτι καινούργιο. Εγινε περισσότερο τόπος κατανάλωσης παρά παραγωγής: τόσο στο φαγητό όσο και σε άλλες δραστηριότητες. Ο χρόνος κατακερματίστηκε, ακολουθώντας την προοδευτική εξατομίκευση των ίδιων των μελών του νοικοκυριού. Η γυναικεία εργασία και οι πρωτόγνωρες ελευθερίες των παιδιών διέσπασαν τον ενιαίο οικογενειακό χρόνο και τις τελετουργίες του. Σημαντικό ρόλο σε αυτό διαδραμάτισε και η είσοδος της έγχρωμης τηλεόρασης σε όλα τα ελληνικά σπίτια, η οποία αναδείκνυε την κενότητα της προπαγανδιστικής ΕΡΤ, καθώς τα πολιτισμικά ερεθίσματα πύκνωναν κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ’80. Η οικογενειακή τηλεθέαση ελληνικών ταινιών του λεγόμενου 'παλιού καλού ελληνικού κινηματογράφου' είτε είχε φτάσει στο όριό της είτε συνυπήρχε με νέες ανάγκες που είχαν αναδυθεί και έμεναν ακόμη ακάλυπτες. Επιπλέον, η εγκατάσταση της συσκευής βίντεο σε εκατομμύρια ελληνικών νοικοκυριών λειτούργησε ως τεχνολογική τομή που έδωσε μεγάλη ώθηση στις διαδικασίες εκσυγχρονισμού του οίκου και η οποία εγκιβώτισε την κατανάλωση θεάματος μέσα στο σπίτι, αναδεικνύοντάς το σε χώρο απολαυστικής δαπάνης του ελεύθερου χρόνου. Η έγχρωμη εικόνα, η αφθονία των διαθέσιμων ταινιών και η ευκολία πρόσβασης που παρείχε το φαινόμενο 'ένα βίντεο κλαμπ σε κάθε γειτονιά', παράλληλα με την κατάρρευση κινηματογραφικής παραγωγής και αιθουσών, κατέστησαν τη θέαση κατ’ οίκον μια σημαντική και μαζική εμπειρία των μεσαίων και λαϊκών στρωμάτων».
Ας επιστρέψουμε όμως στη συγγραφέα. Η Κασσαβέτη -μέλος του European Narratology Network, συνεργάτιδα της Ταινιοθήκης της Ελλάδος και του Ευρωπαϊκού Κέντρου Κινουμένων Σχεδίων- σπούδασε ελληνική φιλολογία στη Φιλοσοφική Σχολή Αθηνών και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στις Πολιτισμικές Σπουδές στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών. Στο συγκεκριμένο τμήμα εκπόνησε και τη διδακτορική της διατριβή στο ίδιο γνωστικό πεδίο με ειδικότερη έμφαση στη Θεωρία Κινηματογράφου και στην Κοινωνιολογία. Οπως αναφέρει η ίδια σε ένα μικρό βιογραφικό σημείωμα, «τα ερευνητικά της αντικείμενα περιστρέφονται γύρω από τα δημοφιλή κινηματογραφικά είδη του ελληνικού κινηματογράφου, τη δημοφιλή κουλτούρα, την Αφηγηματολογία και την Οπτική Κουλτούρα». Το 2012 η Κασσαβέτη συμμετείχε στον συλλογικό τόμο «Μέσα επικοινωνίας, λαϊκή κουλτούρα και η βιομηχανία του σεξ» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Παπαζήση) και σήμερα πραγματοποιεί μεταδιδακτορική διατριβή στο Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πατρών. Συζητήσαμε με τη συγγραφέα για τη βιντεοταινία ως τμήμα της ποπ κουλτούρας της εποχής, τους «διαδόχους» της, αλλά και τους λόγους που την ώθησαν να ασχοληθεί με το συγκεκριμένο θέμα. Γιατί ένα βιβλίο για τη βιντεοταινία; Ποιο το ενδιαφέρον για το αντικείμενο; Αφενός, κομβικό στάθηκε το προσωπικό μου ενδιαφέρον για τη λειτουργία των δημοφιλών κινηματογραφικών ειδών και τον τρόπο με τον οποίο συνολικά, αλλά και εξατομικευμένα, μετασχηματίζονται συν τω χρόνω. Ούτως ή άλλως, όλα τα ελληνικά είδη φέρουν μία ιδιορρυθμία, καθώς σε πολλές περιπτώσεις αποτελούν γηγενείς παρερμηνευμένες εκδοχές των ξένων αρχετύπων - σκεφτείτε τι συνέβαινε στον χώρο της βιντεοπαραγωγής με τις ταχύτατες διαδικασίες διατύπωσης και διανομής. Θέλησα να μελετήσω όλη αυτή την ειδολογική μετεξέλιξη, τις αποκλίσεις από τον κανόνα, όπως επίσης και να ερμηνεύσω το φαινόμενο με καθαρά επιστημονικούς όρους και μεθοδολογία, πέρα από τις κλασικές τοποθετήσεις περί νοσταλγίας. Αφετέρου, με ενδιέφερε ειδικά μία
48
49
πολιτισμική ερμηνεία της περιόδου, η αισθητική και η καθημερινή της αναπαράσταση - όχι μόνο ειδικά στον χώρο του βίντεο, αλλά και στην παγκόσμια φιλμογραφία και στον χώρο της τέχνης. Επιπλέον, η σύγχρονη ελληνική βιβλιογραφία παρουσιάζει ένα τεράστιο κενό όσον αφορά στην έρευνα δημοφιλών κινηματογραφικών μορφών και ειδών.
Η βιντεοταινία εκείνων των χρόνων αποτελεί -και εάν ναι, σε ποιον βαθμό- ένα προϊόν μιας ποπ κουλτούρας ή ένα «έκθεμα» σε ένα μελλοντικό εθνικό ψηφιακό μουσείο κιτς; Ασφαλώς και η βιντεοταινία υπήρξε ένα ρωμαλέο κομμάτι της δημοφιλούς κουλτούρας της δεκαετίας του 1980, μία συμβολική προέκταση της καθημερινότητας του μεσοαστού της εποχής, ο οποίος παρόλο που μπορεί να μην ήξερε την έννοια της δημοφιλούς κουλτούρας με την επιστημονική έννοια, γνώριζε πολύ καλά ότι έπρεπε να την καταναλώσει. Γιατί, ουσιαστικά, όπως θα έλεγε κι ο Φισκ, οι πολιτικές της δημοφιλούς κουλτούρας υπαγορεύουν ότι ο θεατής προχωρά στην κατανάλωση προκειμένου να διαπραγματευτεί καθημερινά τις άνισες σχέσεις εξουσίας γύρω του: στην οικογένεια, στην εργασία, παντού. Του έδινε δύναμη να επιζήσει και να «χρυσώσει το χάπι», όπως θα λέγαμε σήμερα. Για το εάν η βιντεοταινία θα μπορούσε να λειτουργήσει ως ένα «έκθεμα» σε ένα μελλοντικό εθνικό ψηφιακό μουσείο κιτς, μπορούμε να πούμε ότι ήδη λειτουργεί σε ένα «εκθετικό» επίπεδο - αν αναλογιστούμε πόσες από αυτές έχουν ψηφιοποιηθεί και έχουν ανέβει σε κανάλια χρηστών του YouTube. Ασφαλώς, το κιτς ως αισθητικό υπόλειμμα παραβλέπεται συχνά από τους θεατές και δη τη νέα γενιά, οι οποίοι αντιμετωπίζουν τη βιντεοταινία ως ένα σημαντικό πραγματολογικό υλικό και νομίζουν ότι αυτό που βλέπουν, ήταν όντως έτσι. Ομως, τελικά, αυτό μετράει, γιατί το κιτς συνολικά χαρακτηρίζει την εθνική πολιτιστική μας παραγωγή, είτε μαζική είτε υψηλών προθέσεων. Αρα, γιατί και η βιντεοταινία να μην είναι ένα χαρακτηριστικό δείγμα του; Ποιοι είναι οι κληρονόμοι της βιντεοταινίας; Τα trash της τηλεόρασης, τα reality shows ή εν τέλει, η λογική πάνω στην οποία «χτίστηκε» η ιδιωτική τηλεόραση στην Ελλάδα μετά το ΄89; Η βιντεοταινία υποστήριξε σε μεγάλο βαθμό την εδραίωση της ελληνικής ιδιωτικής τηλεόρασης. Κάλυπτε τα slots ελλείψει άλλων τηλεοπτικών προγραμμάτων ή λιγότερο γνωστών αμερικανικών τηλεοπτικών σίριαλ - είναι απίστευτο στα πρώτα χρόνια μετά την απορρύθμιση τι απίθανο υλικό προβαλλόταν στην ιδιωτική τηλεόραση. Επειτα, η βιντεο-μορφολογία με την προχειρότητα που τη
διείπε, με την παντελή ανυπαρξία αισθητικών κριτηρίων ως προς την αναπαραστατική πραγμάτωσή της έδειξε τον δρόμο για όλες τις εκπομπές μικρών ιδιωτικών καναλιών, οι οποίες, ωστόσο, διόγκωσαν τις βιντεοταινιακές προδιαγραφές και τις ανέδειξαν σε πρωτοφανείς κακόγουστες τηλεοπτικές προτάσεις. Δεν ήταν όμως όλες οι βιντεοταινίες έτσι. Εκτός από εκείνες που ουσιαστικά γυρίζονταν και μοντάρονταν σε λιγότερο από πέντε ημέρες με εμφανή λάθη, σεναριακή πενία και συμμετοχή τριταγωνιστών, υπήρξαν κι άλλες, οι οποίες γυρίστηκαν από δοκιμασμένους κινηματογραφικούς σκηνοθέτες με σχετικά συμπαθητικά σενάρια κι αξιόλογους ηθοποιούς. Κάποιοι από αυτούς βρήκαν μία διέξοδο στην ιδιωτική τηλεόραση, έως ότου ήλθαν τα reality, τα οποία ισοπέδωσαν το ελληνικό θέαμα. Και είναι πολύ περισσότερο κιτς από μία βιντεοταινία, πίσω από την οποία δεν κρύβονται εταιρείες δημοσκοπήσεων, διαφημιστικοί παράγοντες και το lifestyle.
Ποια είναι η σχέση του αισθητικού αποτυπώματος της βιντεοταινίας με τις δημόσιες πολιτικές εκείνης της εποχής για τον πολιτισμό; Η δεκαετία του '80 υπήρξε πολύμορφη και αντιφατική σε πολιτισμικό και κοινωνικοπολιτικό επίπεδο. Αν εστιάσουμε στην εγχώρια πολιτισμική παραγωγή θα παρατηρήσουμε μία τάση για δύο ταχύτητες: πχ. ότι συνυπάρχουν θεατρικές και κινηματογραφικές δουλειές υψηλού επιπέδου παράλληλα με παραγωγές επιθεώρησης αμφιλεγόμενης ποιότητας, ή ότι υπάρχουν περιοδικά όπως το «Τέταρτο» αλλά και το «ΕΝΑ». Προφανώς, στην πολιτική δεσπόζει η πόλωση, η προσωπολατρία, αλλά και η έντονη πολιτικοποίηση και αμφισβήτηση από εξωκοινοβουλευτικές συσσωματώσεις. Οι επιλογές στο πρόγραμμα της τηλεόρασης αντανακλούν αυτό το πολύχρωμο μωσαϊκό απόψεων και διαφορετικών πολιτικών. Φαίνεται ότι όλα συνυπάρχουν αρμονικά μέσα σε ένα καθεστώς υψηλής τυποποίησης και σαφώς καθορισμένων ορίων είτε αυτά είναι μουσικές προτιμήσεις και μόδα είτε πολιτικές απόψεις. Η βιντεοταινία ως πολιτισμικό προϊόν είναι μία ψηφίδα από αυτό το μωσαϊκό. Ασφαλώς και διαφαίνεται μία σχέση με τις λαϊκίστικες πολιτικές που χαρακτηρίζουν αυτή την περίοδο, όμως αυτό το διακρίνουμε με το προνόμιο που μας δίνει η χρονική στιγμή που το εξετάζουμε, σήμερα δηλαδή. Θα ήταν άτοπο να υποστηριχθεί ότι υπήρξε κεντρική πολιτική που ταυτιζόταν, προωθούσε ή επικροτούσε λιγότερο ή περισσότερο την αισθητική όπως αυτή διαμορφώθηκε από τη βιντεογραφία. Πιθανότατα να εκτιμήθηκε τότε ότι τα έργα βίντεο -τουλάχιστον στα περισσότερα από αυτά- αποτελούν πολιτισμική τροφή για μια μερίδα ψηφοφόρων που συνδέθηκε με
Ιούνιος 2014
την ανέλιξη του μικροαστισμού και την υποστήριξη του κυβερνώντος κόμματος. Δεν είναι τυχαία και η αντιφατικότητα των πολιτικών επιλογών για το θέμα μας: από τη μία η Μελίνα προωθεί την κινηματογραφική δημιουργία, ενώ με νόμο απαγορεύεται η προβολή των βιντεοταινιών σε δημόσιους χώρους, από την άλλη πλευρά, οι πολιτικοί θεωρούν επικερδή επιχείρηση τη βιντεο-αρπαχτή και προσπαθούν να την προωθήσουν.
«[...] Στη δεκαετία του 1980 διαμορφώνεται ένα ιδιαίτερο μικροαστικό αισθητικό status, το οποίο αντικατοπτρίζει τις ανελικτικές τάσεις της μικροαστικής τάξης και συνιστά την επιβεβαίωσή τους. Στο πλαίσιο της καταναλωτικής λογικής που επέβαλλε η ενσωμάτωση στο κοινωνικό γίγνεσθαι, τα μικροαστικά στρώματα στη δεκαετία του 1980 διαχώρισαν με τη βοήθεια, εξάλλου, και της διαφήμισης μέσω της υπερβολής (σε αισθητικό - μορφολογικό επίπεδο), της επίδειξης και του καταναλωτισμού την αισθητική τους ταυτότητα από εκείνη που πρέσβευε η «διανόηση» ή, καλύτερα, η «κουλτούρα». Έτσι, οι μικροαστοί είχαν περισσότερο ενεργό ρόλο στον σχηματισμό της υλικής κουλτούρας στην «κοινωνία της αφθονίας» παρά της πνευματικής. Αμφιταλαντευόμενοι πολιτιστικά, διακρίθηκαν από παθητικότητα και διαχώρισαν αυτομάτως τη θέση τους από τους «διανοούμενους», οι οποίοι, έχοντας επιρροές από τα ευρωπαϊκά κινήματα, χαρακτηρίζονταν από ενεργητικότητα και δημιουργικές τάσεις. Αυτό το μικροαστικό αισθητικό καθεστώς, με τα αντίστοιχα ιδεώδη του, διαποτίζει την αφήγηση της ελληνικής βιντεοταινίας για ποικίλους λόγους: πρώτον, η βιντεοταινία αποτελεί συμπλήρωμα της συσκευής βίντεο, το οποίο είναι ένα διαρκές καταναλωτικό αγαθό με σαφείς μικροαστικές συνδέσεις. Η χρήση του βίντεο ως μέσου εντύπωσης και ως απόδειξης της κοινωνικής καταξίωσης, σε συνδυασμό με την ακόρεστη «κατανάλωση» βιντεο-αφηγήσεων, συμπλέει με την ανάγκη ανεύρεσης από τα μικροαστικά στρώματα ενός κατάλληλου ιδεολογικού - συμβολικού οπτικοακουστικού υλικού γι’ αυτά. Μπροστά στην αδυναμία της τηλεόρασης και του κινηματογράφου να προσφέρουν συμβολικό υλικό για τους μικροαστούς, η ελληνική βιντεο-παραγωγή οδηγήθηκε σε μια διαιώνιση της αναπαράστασης του μικροαστικού ιδεώδους. Εξάλλου, οι μικροαστοί, που ήθελαν να επιβεβαιώνουν τη ζωή τους διαμέσου της αναπαράστασης, ήταν εκείνοι που κατά βάση κατανάλωναν τις βιντεοταινίες»
50
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
51
Ιούνιος 2014
Βρες τον δάσκαλό σου
Αγγελία καθηγητή σε κολώνα της ΔΕΗ: μπορεί η πηγή έμπνευσης του Αγγελου Μουζακίτη και του Φίλιππου Γαβριλάκη να μη μοιάζει ειδυλλιακή, αποτυπώνει ωστόσο μια πραγματικότητα που έπαιξε καταλυτικό ρόλο για να ξεκινήσουν τη δική τους startup εταιρεία. Οι δυο τους, πριν από έναν περίπου χρόνο, σε μία βόλτα τους στην πόλη παρατήρησαν ένα αυτοσχέδιο αφισάκι, από αυτά που οι καθηγητές κατασκευάζουν μόνοι τους και κολλούν στις κολώνες της ΔΕΗ. «Το θεωρήσαμε τραγικό», λέει ο Αγγελος, «και εξαιρετικά μειωτικό για τον εκπαιδευτικό, αλλά και μη αποτελεσματικό, καθώς δύσκολα ένας γονέας θα επιλέξει ποτέ έναν καθηγητή έτσι». Αποφάσισαν λοιπόν να αναλάβουν δράση. Στα 26 του χρόνια ο Αγγελος, έχοντας σπουδάσει Οργάνωση και Διοίκηση στο Πανεπιστήμιο Πειραιά και έχοντας δουλέψει στον χώρο του τουρισμού και του μάρκετινγκ, και στα 27 του ο Φίλιππος με σπουδές στη Διοίκηση Επιχειρήσεων του ΤΕΙ Πάτρας, μεταπτυχιακό στο Strategic Entrepreneurship από το Πανεπιστήμιο του Jonkoping της Σουηδίας και εργασιακή εμπειρία στον τραπεζικό κλάδο αλλά και άλλες startups, συνεργάστηκαν και έφτιαξαν το Tutorizon. Πρόκειται για μια online πλατφόρμα εύρεσης καθηγητή για μαθήματα σχολείου, ξένων γλωσσών και ανώτατης εκπαίδευσης. Συγκεκριμένα δίνει τη δυνατότητα σε γονείς και μαθητές που αναζητούν καθηγητή να λάβουν μέσα σε ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα τέσσερις στοχευμένες προσφορές από καθηγητές του δικτύου, το οποίο αυτή τη στιγμή διαθέτει περισσότερους από 1.900 εκπαιδευτικούς. «Εντοπίσαμε ένα πρόβλημα», εξηγεί με απλά λόγια ο Φίλιππος. «Διαπιστώσαμε ότι πέρα από τις συστάσεις φίλων και γνωστών, δεν υπήρχε μια αξιόπιστη μέθοδος αναζήτησης καθηγητή. Αυτό το φαινόμενο είχε ως αποτέλεσμα η αναζήτηση εκ μέρους των γονέων ή των
μαθητών να γίνεται κοστοβόρα, χρονοβόρα, αλλά και χωρίς ποικιλία επιλογών για σύγκριση. Μελετήσαμε λοιπόν πολύ τις ανάγκες των γονέων και πλέον προσπαθούμε κάθε μέρα να τους προσφέρουμε μια υπηρεσία η οποία θα τους διευκολύνει σε ένα τόσο κρίσιμο τομέα, αυτόν την εκπαίδευσης». Πριν προχωρήσουν βέβαια στη δημιουργία του Tutorizon φρόντισαν να κάνουν εκτεταμένη ανάλυση του κλάδου, ενώ συζήτησαν την ιδέα τους με εκπαιδευτικούς, αλλά και φίλους. Μέσα από τη διαδικασία αυτή διαπίστωσαν πως η αναζήτηση καθηγητή είναι μια τεράστια αγορά, ακόμα και στη χώρα μας. «Η πελατεία ενός καθηγητή βασίζεται υπέρ του δέοντος στις γνωριμίες. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ένας καθηγητής που θα απέχει για κάποιους μήνες από το επάγγελμα (για παράδειγμα λόγω στρατού ή εγκυμοσύνης) πρέπει να ξεκινήσει τη δικτύωσή του από την αρχή όταν επιστρέψει. Σκέψου το λίγο. Μερικοί μήνες αποχής και μετά να μη σε γνωρίζει κανείς, να συστήνεσαι επαγγελματικά από την αρχή». Ενα άλλο ενδιαφέρον φαινόμενο, σύμφωνα με τα λεγόμενά τους, είναι πως η σύνδεση μαθητή-καθηγητή έχει τόσο έντονο τοπικό χαρακτήρα, που κάθε πόλη ή γειτονιά έχει διαφορετικές τιμές. «Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι ένας καθηγητής λόγου χάρη στην Καλλιθέα μπορεί να χρεώσει μέχρι 15 ευρώ, ενώ ο ίδιος άνθρωπος στο Μαρούσι επιβάλλεται να χρεώσει τα διπλά. Μερικά χιλιόμετρα μπορεί να έχουν επίδραση στο εάν ένας καθηγητής θα επιβιώνει ή όχι». Στόχος τους τώρα είναι να καταστήσουν την υπηρεσία τους «τόσο καλή, που να γίνει mainstream». Για αυτόν τον λόγο επέλεξαν να επενδύσουν στην ποιότητα της κοινότητάς τους εκπαιδεύοντας διαρκώς τα μέλη της. Ειδικότερα, εκπαιδεύουν τους καθηγητές τους σε σύγχρονες μεθόδους διδασκαλίας, επιβεβαιώνουν τα ακαδημαϊκά τους προσόντα, συλλέγουν αξιολογήσεις από άλλους μαθητές ή
γονείς, και προσφέρουν στους χρήστες τα πλήρη βιογραφικά τους «αντί για μια απλή λίστα με μισά ή παρατημένα αποτελέσματα αναζήτησης», σύμφωνα με τον Αγγελο, ο οποίος προσθέτει: «Σε αυτή την προσπάθεια εκπαίδευσης έχουμε βρει δίπλα μας τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι πραγματικά ανταποκρίνονται σε κάθε προσπάθειά μας με μεγάλη αγάπη. Κανείς μέχρι τώρα δεν έχει ασχοληθεί με τους Ελληνες εκπαιδευτικούς, παρά μόνο για να τους κατακρίνει και να τους βρίσει και αυτό το ζούμε κάθε μέρα». Παράλληλα αναπτύσσουν περαιτέρω την πλατφόρμα τους, δουλεύοντας πάνω σε μία σειρά νέων χαρακτηριστικών που θα είναι σύντομα διαθέσιμα και θα κάνουν πιο εύκολη την όλη διαδικασία για τους χρήστες. Προχωρούν πάντως βήμα-βήμα στην υλοποίηση των πλάνων τους κι όπως τονίζει ο Φίλιππος «δεν θα ακούσεις από εμάς μεγαλεπήβολα σχέδια για έξοδο σε 50 χώρες και επενδύσεις εκατομμυρίων». Επειδή βέβαια διαθέτουν περιορισμένους πόρους, οι δύο startuppers προσπαθούν να εκμεταλλευτούν όλα τα προγράμματα ενίσχυσης της επιχειρηματικότητας που υπάρχουν και που θα τους γλιτώσουν από κάποιο κόστος ή θα τους βοηθήσουν να εξελιχθούν. Αποτέλεσαν έτσι μία από τις 10 ομάδες που διακρίθηκαν στο πρόγραμμα Cosmote Startup πριν από λίγους μήνες, έλαβαν υποτροφία από τις Κυψέλες Επιχειρηματικότητας της Γενικής Γραμματείας Νέας Γενιάς, ενώ μόλις πρόσφατα επιλέχθηκαν να πάρουν μέρος στον δεύτερο κύκλο του “egg
çBKQBOrDOLTrDL® çÏÃÉçËÍÑÏʽÊÔǸ¼çÀϼÄÍÄÆ·ÒçÆÊÄνωνικής ευθύνης της Eurobank και του Corallia. «Χρηματοδότηση», καταλήγει ο Αγγελος χαμογελώντας, «δεν έχουμε λάβει και είμαστε ανοιχτοί σε κάθε ενδεχόμενο. Σε κάθε περίπτωση όμως δεν είμαστε εμμονικοί, αφού το Tutorizon έχει ήδη τα πρώτα του έσοδα».
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης
52
Χωρίς ετικέτα
Ο Γεράσιμος Σκιαδαρέσης είναι από τους ηθοποιούς που εκτιμώ. Η εκτίμησή μου προς το πρόσωπό του δεν πηγάζει μόνο από τον θαυμασμό μου για το αναμφισβήτητο ταλέντο του. Ο Σκιαδαρέσης μου έδινε πάντα την αίσθηση του σοβαρού και μετρημένου ανθρώπου. Χρειάστηκε μόλις μισή ώρα συζήτησης μαζί του απλά για να το επιβεβαιώσω. Είναι ένας προσγειωμένος άνθρωπος με βαθιά κουλτούρα και παιδεία.
λου να είναι στρατηλάτης. Προτιμά να είναι… τραγουδιστής!» μου λέει ο Γεράσιμος κι ένα χαμόγελο ζωγραφίζεται στα χείλη μου.
Τον συναντώ λίγες μέρες πριν από την πρεμιέρα της κωμωδίας του Αλέξη Καλλίτση «ωχ… Ηλέκτρα», στην οποία συμμετέχει στο πλευρό του Πέτρου Φιλιππίδη, ο οποίος έχει αναλάβει και τη σκηνοθεσία. Μια παρωδία αλά Μποστ. «Οχι ακριβώς», με διορθώνει. «Εχει κάποια κοινά στοιχεία με τον Μποστ, αλλά κινείται σε μία μάλλον διαφορετική λογική. Η προσέγγισή του θυμίζει περισσότερο Monty Python. Θα μπορούσα να πω ότι είναι μία προσπάθεια να ανεβάσουμε την κανονική 'Ηλέκτρα' με απόλυτη… αποτυχία!»
Ανατρέχω σε μία δήλωσή του προ τριετίας, που έλεγε ότι κάποτε είχε πέντε επαγγελματικές προτάσεις κάθε σεζόν, τώρα πια μία και πολύ του είναι. «Εχετε αποδεχτεί ποτέ μία πρόταση γιατί δεν μπορούσατε να κάνετε αλλιώς;» τον ρωτάω. «Ναι, για λόγους βιοπορισμού. Δεν έχω την πολυτέλεια να μη δουλεύω. Αυτό είναι σίγουρο», μου λέει με περισσή ειλικρίνεια. «Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, γιατί το 90% των δουλειών που έχω κάνει με αντιπροσωπεύουν. Υπάρχει κι ένα 10% που έχω κάνει απλά επειδή έπρεπε να δουλέψω. Τις έχω υποστηρίξει όλες με τον ίδιο τρόπο. Δεν έχω ηθικό πρόβλημα με το να κάνω και πράγματα που δεν με αντιπροσωπεύουν απόλυτα. Τον τελευταίο καιρό ευτυχώς αυτή η μία πρόταση που μου γίνεται με αντιπροσωπεύει. Δεν ξέρω τι θα γινόταν αν είχα άλλες πέντε. Αν είχα κι έναν Σαίξπηρ στο τραπέζι, μπορεί να έκανα τον Σαίξπηρ, που δεν έχω κάνει και ποτέ και μου έχει μείνει απωθημένο να παίξω».
Ο ίδιος υποδύεται έναν χαρακτήρα που δεν εμφανίζεται στην κανονική «Ηλέκτρα». Είναι το φάντασμα του Αγαμέμνονα. «Στην ουσία έχουμε να κάνουμε με μία απομυθοποίηση του στρατηλάτη. Είναι ένας άνθρωπος που τον ενδιαφέρει μόνο να περάσει καλά, να φάει καλά, αλλά και φτηνά, και να βρει καμιά γκόμενα. Επίσης δεν θα ήθελε καθό-
Γυρίζοντας πίσω και κοιτάζοντας την 32χρονη διαδρομή του στον χώρο διαπιστώνω ότι είναι ένας από τους ελάχιστους Ελληνες ηθοποιούς που έγινε γνωστός από τον κινηματογράφο. To 1997 το «Βαλκανιζατέρ» του Σωτήρη Γκορίτσα με πρωταγωνιστές τον Σκιαδαρέση και τον Στέλιο Μάινα κόβει 200.000 εισιτήρια! «Επέλεξα τελειώνοντας τη σχο-
λή στις αρχές του ’80 να κάνω μόνο ταινίες. Μου έλεγαν όλοι ότι είμαι κινηματογραφικός και όχι θεατρικός ηθοποιός. Εκείνη την εποχή υπήρχε μία περίεργη σχέση του κινηματογράφου με την Ελλάδα. Ηταν λίγο τα τελευταία χρόνια της γενιάς που κοίμισε τον Ελληνα θεατή, όπως λέει και ο Σαββόπουλος. Ηταν μία περίοδος μεγάλης εσωστρέφειας, ενός κακώς εννοούμενου πολιτικού κινηματογράφου με πολλά αρνητικά, αλλά και πολλά θετικά. Εγώ μέσα σε αυτό το πλαίσιο συνάντησα όμως πολύ σημαντικούς ανθρώπους», σχολιάζει. Αυτό μαρτυρούν άλλωστε οι συνεργασίες του με τον Αγγελόπουλο, τον Περάκη, τον Κούνδουρο, τον Κουτσομύτη και τον Γκορίτσα. Υστερα η τηλεόραση μπήκε στη ζωή του. Δοκιμάστηκε σε πολλά και διαφορετικά πράγματα. Μανιέρα όμως δεν απέκτησε ποτέ. «Θέλω να μπορώ να κάνω τα πάντα. Από Στρέλερ μέχρι Δελφινάριο. Δεν με ενδιαφέρει η ετικέτα. Στην Ελλάδα δεν είναι εύκολο αυτό. Υπήρξαν δουλειές που μου κόστισαν, γιατί θεωρήθηκε ότι ανήκω στη μία πλευρά και δεν με ξαναφώναξαν οι της άλλης πλευράς. Δεν με αφορά. Εχω βρει πολύ μεγάλα καθίκια και μεγάλες μούφες στον αποκαλούμενο ποιοτικό χώρο και εξαιρετικούς ανθρώπους και υπέροχες παραστάσεις στον αποκαλούμενο εμπορικό χώρο. Τίποτα λοιπόν δεν μπορεί να με πείσει ότι από εδώ είναι το καλό κι από εκεί το κακό», καταλήγει.
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
53
Ιούνιος 2014
Η νεράιδα της λίμνης
Οσοι ξέρουν τη Φρόσω Λύτρα και την ομάδα της γνωρίζουν από πρώτο χέρι την αγάπη της να ανεβάζει παραστάσεις στα πιο απίθανα σημεία. Την προηγούμενη φορά που την συνάντησα ήταν στο Ελληνικό Μουσείο Αυτοκινήτου λίγο πριν ανεβάσει την παράσταση «Καλώς ήρθατε ντετέκτιβ Πουαρό». Αυτή τη φορά συναντηθήκαμε στη Λίμνη Βουλιαγμένης. Εκεί από τις 30 Ιουνίου θα παρουσιάζεται η παράσταση «Η Νεράιδα» βασισμένη στο έργο του Ζαν Ζιρωντού «Οντίν». Και όταν λέμε εκεί, εννοούμε ακριβώς εκεί. Στη μικρή Λίμνη της Βουλιαγμένης, έναν μυστικό παράδεισο δίπλα στη βουή της μεγάλης λίμνης. Ενας τόπος με πεντακάθαρα νερά που στο παρελθόν έχει χρησιμοποιηθεί για VIP επισκέπτες και στον οποίο σε οδηγεί ένα στενό χωμάτινο μονοπάτι. Εκεί λοιπόν η Φρόσω έστησε μια ολόκληρη παράσταση πάνω στο ονειρόδραμα του Ζαν Ζιρωντού, το οποίο γράφτηκε το 1938 εν μέσω μιας κρίσιμης περιόδου για την Ευρώπη,
κατά τη διάρκεια της οποίας ο άνθρωπος αποκόπηκε από τη ποιητική και πνευματική του διάσταση. Η Φρόσω δεν έχει παίξει ποτέ σε κλασική θεατρική σκηνή. Θέλει πάντα ο τόπος να έχει σχέση με το έργο και θεωρεί ότι αυτό είναι ένας τρόπος να φέρεις πιο κοντά το έργο στον θεατή. Η πρώτη επαφή της σκηνοθέτιδας με το συγκεκριμένο έργο έγινε πριν από δέκα χρόνια, όταν το 2004 το σκηνοθέτησε για το ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας σε διασκευή Μαρίας Κυριάκη. Επειτα από μία δεκαετία, η ίδια, μαζί με την ομάδα naan, επιχειρεί να ανεβάσει το έργο με διαφορετική οπτική, τοποθετώντας τη δράση στον οικείο τόπο του, σε ένα φυσικό τοπίο, στο ονειρικό περιβάλλον της λίμνης. Η καινούργια διασκευή του κειμένου είναι της Ζέτης Φίτσιου και είναι βασισμένη στο κείμενο της Μαρίας Κυριάκη. «Η πρώτη παρουσίαση του έργου έγινε σε έναν παλιό κινηματογράφο, στον οποίο είχα στήσει μια τεχνητή λίμνη. Η παράσταση βρήκε θερμή ανταπόκριση, αλλά
πάντα ονειρευόμουν να την κάνω σε φυσικό περιβάλλον. Από όταν δημιουργήθηκε η ομάδα naan, που ταξιδεύει σε μουσεία, αποθήκες και χώρους που μας επιτρέπουν να φέρουμε το έργο σε ένα φυσικό τοπίο με ένα φυσικό τρόπο, ψάχναμε το κατάλληλο περιβάλλον και βρέθηκε αυτό εδώ της μικρής Λίμνης της Βουλιαγμένης, ένα μνημείο της φύσης όπου πιστεύουμε ότι δένει πολύ ωραία με ένα άλλο μνημείο του πνεύματος». Πρωταγωνίστρια σε αυτή την ονειρική ιστορία είναι η Βασιλική Τρουφάκου, που άφησε για λίγο το Κάτω Παρτάλι για να κολυμπήσει στα νερά της λίμνης και να βρει τον ιππότη της. «Είναι ένα πρόσωπο που είναι ικανό για πολύ μεγάλη αγάπη, έχει αυτό το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό, αλλά αγαπάει έναν άνθρωπο πολύ διαφορετικό σε σχέση με εκείνη» μου λέει η Βασιλική και συνεχίζει: «Βλέπουμε την πορεία της σχέσης τους, τι γίνεται μετά από το 'ζήσαν αυτοί καλά και εμείς καλύτερα'. Τι γίνεται μετά από αυτό το πρώτο φιλί που ενώνει τους ανθρώπους».
54
Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης
55
Ιούνιος 2014
Καλοκαιρινή συνήθεια
Ορθιος στην αρένα ή αραγμένος στην κερκίδα, να σιγοτραγουδάς το αγαπημένο σου τραγούδι έχοντας στο ένα χέρι την κοπέλα σου (ή περιστοιχισμένος από το παρεάκι σου) και στο άλλο χέρι μία δροσερή μπίρα ή μία ρετσίνα. Καλοκαίρι στην Αθήνα δεν σημαίνει μόνο μπάνιο, τάβλι και ρακέτα στις μέτριες παραλίες της Αττικής. Σημαίνει και δυνατές συναυλίες σε κάποιον από τους πολλούς φιλόξενους ανοιχτούς συναυλιακούς χώρους που διαθέτει η πόλη. Επιλέξαμε τους έξι από αυτούς που ξεχωρίζουν και σας τους παρουσιάζουμε! Το θέατρο Πέτρας είναι ένα από τα αγαπημένα «νταμαροθέατρα» της Αθήνας. Από τη σκηνή του περνούν κάθε χρόνο όλοι οι δημοφιλείς Ελληνες μουσικοί που αποφασίζουν να κάνουν περιοδεία, ορισμένοι ξένοι καλλιτέχνες (πχ. ο Alice Cooper πήρε τα ξίφη, τις λαιμητόμους και τον ζουρλομανδύα του και ανέβηκε σε αυτήν πριν από δέκα περίπου χρόνια χαρίζοντάς μας μία αξέχαστη εμπειρία), αλλά και οι πιο σημαντικές θεατρικές παραστάσεις της θερινής σεζόν. Το θέατρο είναι ιδιαίτερα όμορφο (κατασκευασμένο στο πρότυπο του αρχαίου θεάτρου) και ευρύχωρο, ενώ βρίσκεται σε σχετικά απόμερη τοποθεσία, επομένως δεν υπάρχει φόβος να ενοχληθούν οι γείτονες - ο Μάλαμας, για παράδειγμα, μπορεί να τραγουδήσει έως τις 2 η ώρα χωρίς να χρειαστεί να τον τραβήξουν με το ζόρι από τη σκηνή. Ακόμα καλύτερα, έχεις κοντά σου μία καφετέρια, την Terra Petra, που έχει καταπληκτική θέα στην πόλη και μπορείς να πιεις τον καφέ ή το ποτό σου πριν ή μετά το event που σκοπεύεις να παρακολουθήσεις. Πολύ κοντά, δε, βρίσκεται και η εξίσου όμορφη καφετέρια Apolis.
Από την άλλη μεριά, ο χώρος υστερεί όσον αφορά στην πρόσβαση σε μέσα μαζικής μεταφοράς. Για κοντινή στάση μετρό ή ηλεκτρικού δεν τίθεται καν λόγος, ενώ τα λεωφορεία είναι λίγα και προκειμένου να μη στοιβαχτείς σε ένα από αυτά είναι πιθανόν μέρος του δρόμου της επιστροφής να το κόψεις τελικά με το πόδι ή να χρυσοπληρώσεις κανένα ταξί. Παρόλα αυτά, εάν αποφασίσεις να πας στο Πέτρας με αυτοκίνητο, το θέατρο έχει δικό του πάρκινγκ. Αρκεί να φτάσεις λίγο νωρίτερα για να βρεις θέση και να οπλιστείς με υπομονή κατά την αποχώρηση (λόγω κίνησης). Το θέατρο Βράχων Μελίνα Μερκούρη είναι το αντίπαλο δέος του Πέτρας και είναι σαν να βρίσκονται το ένα αντικριστά στο άλλο (Ποικίλο όρος εσείς από τα δυτικά; Υμηττό εμείς από τα ανατολικά!). Επίσης πλούσιο σε πρόγραμμα κατά τους καλοκαιρινούς μήνες χάρη στο Φεστιβάλ «Στη σκιά των βράχων», το Βράχων προσελκύει από έντεχνους μέχρι λαϊκούς καλλιτέχνες (και όταν γράφω «λαϊκούς», μην πάει το μυαλό σου στον Βέρτη ή τον Οικονομόπουλο, αλλά σε αυθεντικούς καλλιτέχνες, όπως η Γλυκερία και η Βιτάλη), θιάσους και ξένους καλλιτέχνες (μοναδική, μαγική η συναυλία της Loreena McKennitt πριν από πέντε χρόνια, ενώ φέτος θα σκάσουν μύτη οι James). Σε αντίθεση με το Πέτρας, η σκηνή του Βράχων έχει πλάτη το νταμάρι, στο οποίο ενδεχομένως να οφείλεται η ελαφρά πιο αποδυναμωμένη ακουστική του θεάτρου του Βύρωνα. Μία άλλη διαφορά είναι ότι οι κερκίδες του Βράχων είναι ξύλινες, ενώ αυτές του Πέτρας είναι «χτισμένες» και δίνουν ένα look μονιμότητας. Αν και το θέατρο των ανατολικών προαστίων δεν έχει σε απόσταση βολής καφετέριες όπως αυτές της Πετρούπολης, έχει ακριβώς απέναντι από τον
δρόμο γηπεδάκια 5x5. Φαντάσου να έχεις κανονίσει με την παρέα σου να παίξεις μπαλίτσα και να ακούγονται ροκ ύμνοι του Παπακωνσταντίνου στο background… Το Βράχων αντιμετωπίζει όμως μία αδυναμία, ίδια με του Πέτρας: οι σταθμοί του μετρό/ηλεκτρικού δεν βρίσκονται σε κοντινή απόσταση, επομένως καλό θα είναι να ανηφορίσεις με δικό σου μέσο (το πάρκινγκ του θεάτρου είναι ιδιαίτερα ευρύχωρο και εναλλακτικά μπορείς να σταθμεύσεις σε κάποιον από τους δρόμους της περιοχής). Μία τελευταία συμβουλή και για τα δύο «νταμαροθέατρα»: εάν δεν κάνει πολλή ζέστη, καλό θα είναι να έχεις εφεδρική μία ζακέτα μαζί σου. Ακόμη και εάν δεν τη χρειαστείς εσύ, ίσως να την εκτιμήσει η φίλη σου· τα θέατρα βρίσκονται σε βουνό, γαρ. Η «Τεχνόπολις» έχει μπει δυναμικά στα μουσικά δρώμενα της καλοκαιρινής Αθήνας κατά τα τελευταία χρόνια, φιλοξενώντας παγκοσμίως δημοφιλή σχήματα όπως οι Buena Vista Social Club και οι Nouvelle Vague, ενώ έχει δημιουργήσει μακρόχρονη παράδοση και με το Athens Technopolis Jazz Festival. Φέτος έχουν ήδη αρχίσει τα… όργανα, με το En Lefko Festival που έφερε στην πόλη μας σχήματα όπως οι Hooverphonic και οι Simple Minds, ενώ προσεχώς θα εμφανιστούν και οι 2CELLOS σε μία από τις πολυσυζητημένες συναυλίες αυτού του καλοκαιριού. Τοποθετημένη στρατηγικά σε ένα πολυσύχναστο μέρος της πόλης, πολύ κοντά σχεδόν στο σύνολο του δικτύου των μέσων μαζικής μεταφοράς (μόνο το τραμ δεν σε πάει εκεί), η «Τεχνόπολις» σου δίνει τη δυνατότητα να αφήσεις σπίτι το αυτοκίνητο ή τη μηχανή σου και επομένως να απολαύσεις και καμία μπίρα παραπάνω παρακολουθώντας τη
56
57
συναυλία σου, χωρίς να έχεις το άγχος του πώς θα οδηγήσεις μέχρι το σπίτι. Εννοείται πως εάν ψήνεσαι και για after, έχεις ένα σωρό επιλογές για ποτό, από μεγάλα κλαμπ και ποτάδικα, ως τις καγκουρτζίδικες καφετέριες στα δεξιά της πλατείας Κεραμεικού. Ο χώρος ενδείκνυται ως επί το πλείστον για συναυλίες, αλλά όχι για θεατρικές παραστάσεις, καθώς δεν έχει το κλασικό αμφιθεατρικό σχήμα (ουσιαστικά αποτελείται από μία μεγάλη, επίπεδη αρένα). Οι θεατές είναι όλοι όρθιοι -εκτός εάν βρεις εγκαίρως κάποιο τραπεζάκι στο αναψυκτήριο- και ως εκ τούτου η οπτική επαφή δεν είναι πάντα καλή, ειδικά εάν εμφανιστεί μπροστά σου κανένα ντερέκι (και σύμφωνα με τον νόμο του Μέρφι, το ενδεχόμενο αυτό είναι σίγουρο ότι θα σου συμβεί). Τέλος, η ακουστική της «Τεχνόπολις» είναι ικανοποιητική, χωρίς να χαρακτηριστεί τέλεια, κάτι που επιτείνεται από το χαμήλωμα των ηχείων μετά από μία συγκεκριμένη ώρα για την τήρηση των ωρών κοινής ησυχίας (αντίστοιχοι περιορισμοί υπάρχουν και στο θέατρο Βράχων). Αν είσαι τριαντάρης ή παραπάνω είναι πολύ πιθανό να έσπασες το ρόδι των συναυλιακών σου καλοκαιριών στο θέατρο Λυκαβηττού. Το θέατρο δημιουργήθηκε επίσης σε χώρο που ήταν παλαιότερα λατομείο (αν και μικρότερο σε σύγκριση με Βύρωνα/Πετρούπολη) κάπου στα μέσα της δεκαετίας του 1960 με πρωτοβουλία της μοναδικής ηθοποιού Αννας Συνοδινού. Ξεκίνησε αρχικά σαν χώρος παραστάσεων, για να καθιερωθεί στη συνέχεια ως συναυλιακός χώρος, από όπου έχουν περάσει αμέτρητα ιερά τέρατα της διεθνούς μουσικής σκηνής: Deep Purple, Lou Reed, Radiohead, Bruce Dickinson, Motorhead, Whitesnake, Bryan Ferry και πάρα πολλοί άλλοι. Το θέατρο, ωστόσο, έγινε επίσης παγκοσμίως γνωστό (και η χώρα μας διεθνώς ρεζίλι) όταν το 2008 ο Δήμος Αθηναίων θυμήθηκε ξαφνικά ότι συντρέχουν λόγοι ασφαλείας και έβαλε λουκέτο λίγες ώρες πριν από τη συναυλία του James Blunt (a job well done, Mr. Kaklamanis). Οσον αφορά στο ίδιο το θέατρο, αυτό είναι ιδιαίτερα όμορφο, κοίλο, με μεταλλικό σκελετό και πλαστικά καρεκλάκια, ενώ έχει και μία άνετη αρένα, εάν θέλεις να δεις από πιο κοντά το μουσικό είδωλό σου ή να χορέψεις (όπως συνηθίζεται πχ. με τις συναυλίες των Pink Martini). Κλασική εικόνα που συνδέεται με το θέατρο είναι αυτή με την πιτσιρικαρία που έχει καταφέρει να σκαρφαλώσει στα βράχια, προκειμένου να απολαύσει δωρεάν
τη συναυλία και να έχει ταυτόχρονα μία καλύτερη θέα της πόλης. Ο χώρος έχει άνετη πρόσβαση στα σημαντικά μέσα μεταφοράς, ενώ εάν είσαι κάτοικος περιοχών όπως οι Αμπελόκηποι, τα Ιλίσια ή το Κολωνάκι, μπορείς να ξεκινήσεις λίγο νωρίτερα και να κάνεις τη διαδρομή με τα πόδια - ένας υγιεινός απογευματινός/νυχτερινός περίπατος. Αν πάλι είσαι φανατικός του αυτοκινήτου, το θέατρο έχει μεγάλο πάρκινγκ, αλλά δημιουργείται απίστευτο μποτιλιάρισμα στον στενό δρόμο του λόφου, τόσο κατά την προσέλευση, όσο και κατά την αποχώρηση. Τέλος, μετά τη συναυλία -και αφού βρίσκεσαι που βρίσκεσαι τόσο ψηλά- μπορείς να πάρεις το παρεάκι σου και να αράξεις για λίγο σε ένα από τα παγκάκια του Λυκαβηττού, ατενίζοντας τη φωτοστόλιστη Αθήνα που τόσο όμορφη φαίνεται το βράδυ. Το Ωδείο Ηρώδου Αττικού είναι ο αρχαιότερος ενεργός συναυλιακός χώρος της πόλης και ασφαλώς δεν χρειάζεται ιδιαίτερες συστάσεις. Η εμφάνιση ενός καλλιτέχνη στον συγκεκριμένο χώρο αποτελεί σύμβολο καταξίωσης, ενώ δεν είναι λίγοι και οι ξένοι καλλιτέχνες που επεδίωξαν την παρουσία τους σε αυτό με κάποιο live. Στη σκηνή του Ωδείου έχουν εμφανιστεί από τη Μαρία Κάλλας (στην αρχή της καριέρας της, αλλά και αργότερα όταν καθιερώθηκε στο διεθνές στερέωμα) έως την Πάτι Σμιθ και από τον Μίκη Θεοδωράκη έως τον Σόλομον Μπερκ και τους Blues Brothers. Τοποθετημένο στη σκιά της Ακρόπολης, το Ηρώδειο έχει εύκολη πρόσβαση στο σύνολο των μέσων μεταφοράς, ενώ δεν ενδείκνυται ιδιαίτερα η χρήση του αυτοκινήτου, μια και δεν υπάρχει μεγάλο οργανωμένο πάρκινγκ και άντε να κάνεις γύρες στα στενά δρομάκια της περιοχής μέχρι να βρεις κάποια θέση. Η βόλτα στον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου είναι κάτι παραπάνω από ειδυλλιακή, με το Μουσείο της Ακρόπολης να δεσπόζει στα αριστερά σου εάν έρχεσαι από τον σταθμό Ακρόπολη ή τον λόφο του Φιλοπάππου εάν κοντοζυγώνεις από Θησείο. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής σου μπορείς να σταθείς για να απολαύσεις κάποιον από τους ουκ ολίγους πλανόδιους μουσικούς (προκειμένου να «ζεσταθείς» και ενόψει της συναυλίας που θα παρακολουθήσεις) ή απλά να χαζέψεις τα νεοκλασικά επί του πεζόδρομου - τα οποία δεν τα βαριέσαι ποτέ. Οσο για τον ίδιο τον χώρο, ο χαρακτηρισμός «επιβλητικός» ίσως και να τον αδικεί:
Ιούνιος 2014
με το μαρμάρινο κοίλο του και την τριώροφη όψη της σκηνής, είναι σαν να κάνεις ένα ταξίδι στον χρόνο με το που εισέρχεσαι σε αυτόν. Και επειδή στην αρχαιότητα δεν υπήρχαν ούτε τακούνια (οι κοθόρνοι δεν μετράνε), ούτε τσίχλες, φρόντισε να αφήσεις τις γόβες στιλέτο σπίτι σου, εάν είσαι γυναίκες, και να πάρεις την τσίχλα μαζί σου κατά την έξοδό σου από το Ηρώδειο, αντί να την κολλήσεις σε κάποιο μάρμαρο. Καλό είναι να φροντίζουμε την κληρονομιά μας. Και αφού βρισκόμαστε στο κεφάλαιο «ποιότητα», ας παραμείνουμε σε αυτό, πηγαίνοντας κατά Μέγαρο μεριά, το οποίο άνοιξε από το 2010 τον κήπο του για συναυλίες και άλλες καλλιτεχνικές δραστηριότητες. Ανάμεσα στις νερατζιές, τις ακακίες και τα άλλα δέντρα του κήπου, μπορείς να τοποθετήσεις την ψάθα σου ή το καρεκλάκι σου, για να αράξεις στο γκαζόν, σαν να έχεις βγει βόλτα για πικ νικ ή σε κάποια παραλία. Βέβαια, υπάρχουν και λίγα παγκάκια, αλλά είναι δύσκολο να προλάβεις καμία θέση ελεύθερη. Δεδομένης αυτής της χαλαρής και παρεΐστικης ατμόσφαιρας, ο Κήπος του Μεγάρου ενδείκνυται για συναυλίες καλλιτεχνών όπως ο Κηλαηδόνης και ο Μαραβέγιας, άντε και για καμία Φαφούτη. Αν τρελαίνεσαι για περισσότερο hardcore καταστάσεις, μάλλον θα πρέπει να αναζητήσεις αλλού την τύχη σου... Η πρόσβαση στον χώρο είναι αυτό που λέμε “piece of cake”, καθώς ακριβώς έξω από τον χώρο έχει στάση μετρό (σωστά μάντεψες, πρόκειται για τη στάση «Μέγαρο Μουσικής»), καθώς και στάσεις λεωφορείων και τρόλεϊ.
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
58
Οταν ξύπνησε η κοιμωμένη...
Το κλασικό παραμύθι του Σαρλ Περό, «Η Ωραία Κοιμωμένη», διασκεύασε η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος για τις ανάγκες της παράστασης «Η Κοιμωμένη ξύπνησε», που ξεκίνησε την περιοδεία του στις 28 Ιουνίου, σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου. Στη συγκεκριμένη εκδοχή «ο βασιλιάς και η βασίλισσα θέλουν να κάνουν παιδιά, αλλά δεν μπορούν. Ετσι η βασίλισσα κρύβει μια μπάλα στην κοιλιά της και λέει στον άντρα της ότι είναι έγκυος. Λίγο πριν αποκαλυφθεί το μυστικό, μια νεράιδα τη βοηθάει και κάνει την μπάλα... μωρό» όπως μας λέει ο Ορέστης Τζιόβας που πρωταγωνιστεί μαζί με τον Σταύρο Σβήγκο, την Αμαλία Αρσένη, την Ανθή Ευστρατιάδου, τον Χρήστο Πίτσα, την Ευαγγελία Συριοπούλου και τη Φωτεινή Τιμοθέου.
τελείως, αλλά τελικά ο θάνατος της πριγκίπισσας μετατρέπεται σε ύπνο. «Οσο και να προσπαθούν οι γονείς να την προστατέψουν, η μικρή τρυπιέται και κοιμάται. Ο μόνος τρόπος να ξυπνήσει είναι να τη φιλήσει ο πρίγκιπας που θα την κάνει γυναίκα του», συνεχίζει να μου εξιστορεί ο Ορέστης, ο οποίος -όπως και οι περισσότεροι ηθοποιοί- ενσαρκώνει δύο ρόλους. Στο πρώτο μέρος υποδύεται τον βασιλιά.
Οταν έρχεται η ώρα της βάφτισης, η βασίλισσα δεν καλεί τη νεράιδα που τη βοήθησε για να μη μαθευτεί το μυστικό και εκείνη έρχεται ακάλεστη, αναγκάζονται να τη διώξουν και δίνει ευχή στο μωρό αν τρυπηθεί από κάτι, να πονέσει, να ματώσει και να πεθάνει. Η κατάρα δεν μπορεί να αναιρεθεί
«Η ανατροπή του έργου έρχεται όταν βλέπουμε πώς αντιμετωπίζει το σήμερα ένας άνθρωπος που κοιμάται για 500 χρόνια» μου εξηγεί ο Ορέστης, ενώ ο Σταύρος μένει λίγο παραπάνω στον ιδιαίτερο χαρακτήρα αυτού του νέου. «Είναι ένα παιδί που ζει μόνο με τη μητέρα του, ένα παιδί που του
Στο δεύτερο μέρος ο Σταύρος Σβήγκος, ο πρίγκιπας του 2014 -ένα νεαρό παιδί όχι πάνω από 15 χρόνων-, αποφασίζει να πάει για ορειβασία στο βουνό με έναν φίλο του για να ξεπεράσει τις φοβίες του, και τελικά μένει μόνος του στην κορυφή. Και εκεί που συμβολικά ενηλικιώνεται, βρίσκει ξεχασμένη την πριγκίπισσα. Τη φιλάει, εκείνη ξυπνάει και ξεκινούν μαζί ένα δύσκολο ταξίδι.
αρέσει να ασχολείται με τα παιχνίδια του και να παίζει με τη φαντασία του». Αυτό το παιδί καλείται να εξηγήσει στην Κοιμωμένη τον κόσμο του 2014, αλλά τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. «Το έργο εστιάζει περισσότερο στην οικογένεια, στον τρόπο που ένας γονέας μεγαλώνει το παιδί του και στο 1500 και σήμερα», αναφέρει ο Ορέστης για να συμπληρώσει ότι «πρόκειται για μια παιδική θεατρική παράσταση που έχει όμως να δώσει πολλά και στους γονείς». «Η Ξένια Καλογεροπούλου και ο Θωμάς Μοσχόπουλος είναι δύο πολύ έμπειροι άνθρωποι στην παιδική σκηνή, ξέρουν πολύ καλά το παιδικό θέατρο και έχουν πειραματιστεί πολύ σε αυτό. Ο Θεοδωρόπουλος, από την άλλη, έχει κάνει τόσες πολλές παραστάσεις στο θέατρό του και όλες είναι ιδιαίτερες και πολύ καλές. Είναι κοντά στα παιδιά και τη νεολαία και γνωρίζει πώς να απευθύνεται σε ένα τέτοιο κοινό». Αυτοί οι λόγοι, και φυσικά το πολύ καλό καστ θα οδηγήσουν παιδιά από όλη τη χώρα να ξαναγαπήσουν την Ωραία Κοιμωμένη και να μάθουν τι έγινε μετά το φιλί του πρίγκιπα!
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
59
Ιούνιος 2014
Από Ιάσωνας... Αλκιβιάδης
Τον Γιώργο Παπαπαύλου αν τον δεις μια φορά στη σκηνή δεν τον ξεχνάς εύκολα. Οχι μόνο για το ταλέντο του, αλλά και για το χαμόγελο και την ευγένειά του. Ο Γιώργος έχει αποφοιτήσει με άριστα από την Ανώτερη Σχολή Δραματικής Τέχνης του Δήμου Αγίας Βαρβάρας και έχει συμμετάσχει σε ενδιαφέρουσες και εκ διαμέτρου αντίθετες δουλειές. Στο θέατρο έχει παίξει, μεταξύ άλλων, στις παραστάσεις: «Λυκάων, περί πόθου απολογητικός» σε σκηνοθεσία Γιάννη Χουβαρδά, «Γιοι και κόρες» σε σκηνοθεσία Γιάννη Καλαβριανού, «Ορέστεια» σε σκηνοθεσία Λουκά Θάνου, «Ως το τέλος» σε σκηνοθεσία Χρήστου Θεοδωρίδη. Τον χειμώνα τον είδαμε στο εξαιρετικό «Πολιτισμός: Μια κοσμική τραγωδία» του Γιάννη Σκουρλέτη και πριν από λίγο καιρό στο «Μεφίστο» του Νίκου Μαστοράκη. Από το Υπόγειο του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης, στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά και τώρα ετοιμάζεται για τη σκηνή της Μικρής Επιδαύρου και τον Θουκυδίδη της Ρούλας Πατεράκη. «Στην παράσταση συμμετέχουμε σχεδόν 50 άτομα, 25 μαθητές της Ρούλας Πατεράκη και επαγγελματίες ηθοποιοί», αναφέρει ο ίδιος με μεγάλη χαρά. «Υποδύομαι τον Αλκιβιάδη, τον γνωστό στρατηγό και πολιτικό που έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στον Πελοποννησιακό Πόλεμο και αποτελεί
αμφιλεγόμενη μορφή με τις επιλογές του». Ο Αλκιβιάδης κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου άλλαξε τις πολιτικές του συμμαχίες αρκετές φορές. Στην πατρική του Αθήνα, στις αρχές της δεκαετίας του 410 πΧ., υιοθέτησε μια επιθετική ξένη πολιτική, και ήταν εξέχων υποστηρικτής της εκστρατείας στη Σικελία, αλλά έφυγε στη Σπάρτη, όταν οι πολιτικοί του εχθροί υπέβαλαν μήνυση για ιεροσυλία. Στη Σπάρτη υπηρέτησε ως στρατηγικός σύμβουλος, προτείνοντας ή επιβλέποντας μεγάλες εκστρατείες κατά της Αθήνας. Και στη Σπάρτη, ωστόσο, ο Αλκιβιάδης απέκτησε ισχυρούς εχθρούς και αποστάτησε στην Περσία. Εκεί υπηρέτησε ως σύμβουλος του σατράπη Τισσαφέρνη, μέχρι να του ζητήσουν οι Αθηναίοι να επιστρέψει. Τότε, υπηρέτησε ως στρατηγός για αρκετά χρόνια, αλλά οι εχθροί του κατάφεραν να τον εξορίσουν για δεύτερη φορά. Αυτά σύμφωνα με την ιστορία. Γιατί για τον Γιώργο ο ήρωάς του είναι ένας πολύ ενδιαφέρων άνθρωπος. «Δεν μπαίνω στο τριπάκι να συμπαθήσω ή να αντιπαθήσω κάποιον. Προσπαθώ να βρω να τονίσω στοιχεία που θεωρώ εγώ και ο εκάστοτε σκηνοθέτης ενδιαφέροντα. Από τη στιγμή που έρχομαι αντιμέτωπος με αυτόν, θα τον υποστηρίξω μέχρι το τέλος», αναφέρει γελώντας. «Αλλωστε στη συγκε-
κριμένη παράσταση δεν καταγράφουμε ιστορικά γεγονότα. Αναδεικνύουμε την ιστορικότητα του πολέμου. Η ανθρωπότητα πάντα επιλέγει έναν πόλεμο για να πάει μπροστά ή πίσω», σχολιάζει ο ίδιος. Εκτός από το βασικό κείμενο του Θουκυδίδη, η Ρούλα Πατεράκη έχει προσθέσει εμβόλιμα σύγχρονα κείμενα και τραγούδια. «Υπάρχει πιθανότητα να ακουστεί και Σεφέρης», μου αποκαλύπτει. «Ομως όλα κολλάνε μεταξύ τους, εξαιτίας του σύγχρονου τρόπου γραφής του Θουκυδίδη και του θέματος που απασχολεί πάντα. Πάντα υπήρχαν μεγάλες δυνάμεις που αντιμάχονταν μεταξύ τους. Θα μπορούσε η Αθήνα να είναι οι ΗΠΑ και αντίστοιχα η Σπάρτη η Ρωσία», τολμάει ο ίδιος μια σύγκριση. Αναρωτιέμαι πως νιώθει ο 31χρονος ηθοποιός που τα τελευταία δύο χρόνια συμμετέχει σε παραστάσεις που γίνονται γρήγορα talk of the town. «Τρομερά τυχερός», μου απαντάει. «Εχω γνωρίσει ταλαντούχος ανθρώπους και φυσικά ταλαντούχους συναδέλφους. Κάνω δουλειές τόσο διαφορετικές μεταξύ τους και κάθε σκηνοθέτης έχει τον δικό του κώδικα επικοινωνίας. Ολα αυτά με βάζουν στη διαδικασία να ψάχνομαι συνέχεια. Αυτό είναι για εμένα το θέατρο». Και εύχομαι αυτό να συνεχίσει να είναι!
60
Κείμενο: Βούλα Σουρίλα
61
Ιούνιος 2014
Τα δικά μας παιδιά!
Τέσσερις νέοι φοιτητές, λίγη τρέλα, μπόλικος εθελοντισμός, μία «γεμάτη» δόση ενθουσιασμού και… κάπως έτσι γεννήθηκε η GloVo! Ηταν τέλη Σεπτεμβρίου του 2012 όταν ο Κωσταπάνος, ο Χάρης, ο Χρήστος και ο Αρης συναντήθηκαν για πρώτη φορά στο πλαίσιο του πανελλήνιου διαγωνισμού επιχειρηματικότητας για φοιτητές “Athens Startup Weekend University”. Τότε άρχισαν να επεξεργάζονται την ιδέα της δημιουργίας μιας παγκόσμιας πλατφόρμας, η οποία θα έφερνε σε επαφή νέους εθελοντές με events και δράσεις στις οποίες θα ήθελαν να συμμετάσχουν και στη συνέχεια θα φρόντιζε έτσι ώστε, μέσω μιας εποικοδομητικής και συναρπαστικής εθελοντικής εμπειρίας, το event/δράση να στεφθεί με επιτυχία. Η συνέχεια λίγο πολύ γνωστή για όλους όσοι τους έχουν ήδη γνωρίσει και έχουν συμμετάσχει ως εθελοντές της GloVo σε κάποιο event ή δράση. Η ιδέα κατέκτησε τη δεύτερη θέση στον διαγωνισμό και ύστερα από σχεδόν έναν χρόνο και εννέα μήνες συνεχούς προσπάθειας και δουλειάς, οι ιδρυτές είναι στην ευχάριστη θέση να μας μιλήσουν για τους καρπούς της: «Πάνω από 3.000 εθελοντές και συμμετοχή σε σχεδόν 100 events και δράσεις». Οσο για το ταξίδι ως εκεί; «Αν μας ρωτούσατε στην αρχή τι ήταν αυτό που σκεφτόμασταν να κάνουμε και αν πιστεύαμε ότι θα τα καταφέρναμε, ο καθένας μας θα έλεγε κάτι διαφορετικό. Απλώς υπήρχε κάτι κοινό μεταξύ μας, που μας βοήθησε
να γεμίσουμε τα κενά, να βρούμε απαντήσεις και λύσεις και να πάρουμε τις σωστές αποφάσεις μέχρι να φτάσουμε στο σήμερα. Αυτό ήταν η αγάπη για τον εθελοντισμό και η θέληση για προσφορά στην κοινωνία. Παρά τα λάθη που κάναμε, τα προβλήματα και τις δυσκολίες, αυτό ήταν που μας επανέφερε ξανά στους στόχους μας και μας έδινε την ενέργεια που χρειαζόμασταν». TEDxAthens, EXIT Festival, Mad Video Music Awards, Art Athina και Global Entrepreneurship Week είναι μόνο μερικά από τα events που έχουν αναθέσει στην GloVo τη διαχείριση των εθελοντών τους. Ο λόγος; «Αυτό που πιστεύουμε είναι ότι μέσω του εθελοντισμού μπορείς όχι μόνο να δίνεις, αλλά και να παίρνεις. Κι αυτό το καταφέρνουμε σχεδιάζοντας την εθελοντική εμπειρία του κάθε event ή δράσης με γνώμονα τόσο τις ανάγκες τους, όσο και τις ανάγκες, τις επιθυμίες, τις ικανότητες, τις γνώσεις και τα οφέλη των εθελοντών που θα συμμετάσχουν. Σκοπός μας είναι όχι μόνο η επιτυχία της δράσης, αλλά και η σταδιακή εσωτερική ανάπτυξη των εθελοντών, η δημιουργία ανθρώπινων σχέσεων, η απόκτηση γνώσεων και ικανοτήτων, αλλά και η διασκέδαση». Φυσικά από το… μενού δεν λείπει και η συχνή διοργάνωση πρωτοβουλιών και κοινωνικών δράσεων με πηγή την ίδια την πλατφόρμα και την ενέργεια, το πάθος και τη θέληση των εθελοντών της για προσφορά. Με πιο πρόσφατα παραδείγματα τη διοργάνωση του GloVo.con, της σειράς δράσεων “Sparks by GloVo” στο πλαίσιο της Παγκόσμιας
Ημέρας Εθελοντισμού, αλλά και τη στήριξη της καμπάνιας “Let’s do it Greece”. «Ευτυχώς για εμάς, ποτέ δεν έλειψαν οι ιδέες και η καλή διάθεση. Πάντα ψάχνουμε τρόπους για να κάνουμε τη ζωή των συνανθρώπων μας καλύτερη και όταν καταλήγουμε σε συγκεκριμένες δράσεις, οι εθελοντές μας είναι πάντα εκεί να συνεισφέρουν. Είτε μαγειρεύοντας φαγητό για τους αστέγους, είτε συγκεντρώνοντας ρούχα και παιχνίδια, είτε φυτεύοντας δέντρα και κάνοντας καλλιτεχνικές παρεμβάσεις, θέλουμε να δίνουμε το μήνυμα ότι δεν χρειάζεται να προσπαθήσει κανείς να αλλάξει τον κόσμο μόνος του. Αρκεί να βελτιώσει ένα μικρό μέρος του κάθε φορά». Και αν αναρωτιέστε για τα σχέδιά τους για το μέλλον, η απάντησή τους είναι απλή και κατατοπιστική: «Στόχος μας είναι να μεγαλώσει η οικογένεια, τόσο αριθμητικά όσο και γεωγραφικά, χωρίς να χαθούν ούτε στο ελάχιστο όλη η αγάπη, η ενέργεια, το πάθος και οι αξίες που μας χαρακτηρίζουν. Ηδη παιδιά που έζησαν την πρώτη τους εθελοντική εμπειρία μαζί μας πριν από λίγους μήνες, τώρα συντονίζουν μόνοι τους events και δράσεις. Θέλουμε η GloVo να είναι για τον καθένα μας ένα μαγικό ταξίδι».
62
Kείμενο: Στάθης Δράκος
63
Ιούνιος 2014
Πειράγματα με τσέλο Το φετινό καλοκαίρι φαίνεται να έχει πολλά να μας χαρίσει. Καλά καλά δεν το πήραμε απόφαση, οι τελευταίες (ας ελπίσουμε) ψιχάλες μας πιτσιλούν το κούτελο εκεί που δεν το περιμένουμε, ενώ τα μπάνια μοιάζουν ακόμη σενάριο μακρινό. Ωστόσο, αν έχουμε κάτι να περιμένουμε από την καλοκαιρινή Αθήνα, αυτό είναι πως έχουμε να δούμε συναυλίες πολλές. Πολλές και εντυπωσιακές. Για τις 15 Ιουλίου, το Gazarte πήρε την απόφαση να ετοιμάσει ένα βράδυ από το οποίο κανένας «συναυλιάκιας» που σέβεται τον εαυτό του δεν πρέπει να λείπει. Κάτι έχει πάρει το αυτί σου σίγουρα, μια και οι δύο Κροάτες τσελίστες που ακούνε στο όνομα 2CELLOS καταφέρνουν αβίαστα να γίνονται viral σε κάθε εμφάνισή τους, ζωντανή ή μη. Τους μάθαμε μέσα από τις διασκευές τους σε τραγούδια των U2, της Rihanna, του Michael Jackson και άλλων και η πρώτη αντίδραση ήταν να πατήσουμε το repeat για να σιγουρευτούμε πως ήταν όντως τόσο υπέροχο αυτό που είδαμε. Ισως να το θέτω κάπως υπερβολικά, αλλά αυτό που νιώθεις όταν ακούς πρώτη φορά διασκευή από τους 2CELLOS δεν μπορεί να εξηγηθεί ακριβώς. Πρέπει να το ζήσεις. Φαντάζομαι πως σε συναυλιακό επίπεδο το συναίσθημα αυτό θα είναι ακόμα πιο έντονο. Ιδωμεν. Ας τα πάρουμε όμως από την αρχή. Είναι μία μπάντα που ξεκίνησε πριν από πολλά χρόνια από την Κροατία και πλέον έχει καταφέρει να παρουσιαστεί στο πλευρό του μεγάλου Elton John και των Red Hot Chili Peppers, παίζοντας από το διασκευασμένο “We found love” μέχρι το “Smells like teen spirit” και προκαλώντας ενθουσιασμό σε χιλιάδες κόσμο. Εμφανίστηκε στο “Glee” παίζοντας το “Smooth criminal” στο πλάι της Santana, κάνοντας το παγκόσμιο τηλεοπτικό κοινό να παραμιλάει, ενώ
έπειτα ξεκίνησε ένα παγκόσμιο tour με sold-out εμφανίσεις στα μεγαλύτερα στάδια και music halls. Κάτι αντίστοιχο φαίνεται να γίνεται και στην Ελλάδα, μια και τα εισιτήρια εξαντλούνται με ανησυχητικό ρυθμό. Μίλησα μαζί τους διαδικτυακά και μέσα από τα λόγια τους πήρα την εικόνα δύο ανθρώπων που χαίρονται ακόμη αυτό που κάνουν και έχουν πλήρη επίγνωση σχετικά με το όνειρο που ζουν. Πιστεύουν στον θεσμό της οικογένειας και στην αγάπη, δεν έχουν κάψει ποτέ σε συναυλία, ενώ δεν έχουν μάθει να θέτουν μακροπρόθεσμους στόχους. Πιστεύουν πως αυτό που ζουν τους κάνει ευτυχισμένους, οπότε δεν το διακινδυνεύουν. Πορεύονται πάνω σε μία μάλλον επιτυχημένη και σίγουρη συνταγή. Δυσκολεύονται και δεν θέλουν να κατηγοριοποιήσουν τη μουσική τους. Αλλωστε και να ήθελαν, κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ δύσκολο, δεδομένου του ύφους της δουλειάς τους. Κάποιος θα μπορούσε να πει πως είναι κάτι μοναδικό, πηγαίο και καινούργιο. Ενα πάντρεμα της ροκ με την ποπ, από δύο αμιγώς κλασικά όργανα. Θεωρούν τιμή τους το γεγονός ότι συνεργάστηκαν με έναν εν ζωή θρύλο, τον Elton John και το θέτουν στην κορυφή της λίστας με τα επιτεύγματά τους. Δικαιολογούν τον χαρακτηρισμό της μουσικής τους ως hot, μια και από ένα σημείο και μετά τη βιώνουν με την ίδια ένταση που τη ζει το κοινό τους. Οπως χαρακτηριστικά είπαν, νιώθουν πως από ένα σημείο και έπειτα, το πράγμα ξεφεύγει και η συναυλία παίρνει μια απρόσμενη τροπή που αγγίζει την παράνοια. Το πρώτο CD που αγόρασαν ήταν των Beaux Arts Trio, ενώ κάτι μέσα μου ήθελε να ακούσει κάτι πιο ποπ. Είναι και οι δυο τους μεγάλοι θαυμαστές του Αστορ Πιατσόλα, του Τσαϊκόφσκι, των U2 και των AC/DC. Πρόκειται για την επιτομή του «ακούω τα πάντα». Καλή μουσική, βέβαια, και μουσική με ενέργεια και ένταση. Είτε αυτή είναι εσωτερική, είτε
όχι. Θα διασκεύαζαν τα πάντα. Ή μάλλον σχεδόν τα πάντα. Υπάρχουν κάποια τραγούδια του Michael Jackson και των Queen που έχουν προσπαθήσει να «πειράξουν», αλλά τελικά θεώρησαν ότι δεν ταιριάζουν με τον ήχο του τσέλο. Τι μπορεί να πει κανείς ωστόσο για δύο μουσικούς που έχουν καταφέρει να διασκευάσουν Bono, Cobain και Rihanna με την ίδια (αν όχι αύξουσα) επιτυχία; Μόνο καλά έχει να πει. Επισκέπτονται για πρώτη φορά την Ελλάδα και δηλώνουν ενθουσιασμένοι για την επικείμενη εμφάνισή τους στην «Τεχνόπολις». Ισως να είναι πιο ενθουσιασμένοι και απο το ίδιο το κοινό. Αγαπούν την ελληνική παράδοση, ενώ καλοβλέπουν την ιδέα να διασκευάσουν κάποια στιγμή κάποιο ελληνικό τραγούδι. Τους πίεσα όσο μπορούσα και για να πω την αλήθεια μου, αν άκουγα πότε τον «Ικαριώτικο» από τον Luka και τον Stjepan, θα είχα ένα soundtrack ζωής που θα έπαιζε στο mp3 μου για πάντα. Είναι δύο άνθρωποι που φαίνεται να έχουν πολλή όρεξη και άπειρη διάθεση να πειραματιστούν, οπότε τίποτα δεν θα ήταν απίθανο. Είμαι σίγουρος. Ας μην επενδύουμε ωστόσο σε αυτά που δεν είναι σίγουρα. Η συναυλία των αγαπημένων μας 2CELLOS είναι ήδη προγραμματισμένη. Οπως όλα δείχνουν θα έχουμε ένα βράδυ με άπειρη μουσική, καλή διάθεση και εκστατικό χαρακτήρα. Θα ζήσουμε παρέα την πιο έντονη συναυλιακή εμπειρία, με το πιο hot μουσικό δίδυμο της Δύσης να παρουσιάζεται στην καρδιά της Αθήνας, ενώ η βραδιά δεν θα τελειώσει εκεί. Με το τέλος του live μεταφερόμαστε στην ταράτσα του Gazarte για ένα Dj set από τους παραγωγούς του Pepper 96.6. Τα εισιτήρια έχουν αρχίσει να εξαντλούνται, ενώ έχουμε μπροστά μας περίπου μισό μήνα. Φρόντισε να προλάβεις και να το ζήσεις. Αξίζει. 15 Ιουλίου στην «Τεχνόπολις».
64
Κείμενο / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
65
Ιούνιος 2014
Κολλημένοι με τη στέκα! Η πόρτα του ασανσέρ του κτιρίου στο Νο 131 της οδού Αχαρνών ανοίγει στον 1ο όροφο, κατ' ευθείαν στο κέντρο μιας μεγάλης, μοντέρνας αίθουσας. Βρίσκομαι στην Ακαδημία Μπιλιάρδου Athens Club που ιδρύθηκε το 1985. Στα αριστερά μου διακρίνω ένα άνετο μπαρ με λίγο κόσμο και στα δεξιά μου μεγάλα τραπέζια μπιλιάρδου στρωμένα με γαλάζια τσόχα. Η προσοχή όσων βρίσκονται εδώ είναι συγκεντρωμένη σε ένα από αυτά, στο οποίο διεξάγεται ο τελικός του 2ου Τουρνουά Τρίσποντου συστήματος handicap. Οι δύο πρωταθλητές που αγωνίζονται, ο Κώστας Κόκκορης και ο Απόστολος Μπαλογιάννης, από τους καλύτερους του αθλήματος, αφήνουν ελάχιστο από το άγχος τους να φανεί. Υπέρκομψοι στις κινήσεις τους, χειρίζονται τη στέκα με αξιοζήλευτη χάρη καθώς παίζουν κάτω από βλέμμα του διαιτητή Νίκου Γρίβα. Διακριτική μουσική με επιτυχίες της δεκαετίας του '80 ακούγεται πάνω από τη χαρακτηριστική ησυχία που επικρατεί και την οποία διακόπτει μόνο ο ήχος μιας μπάλας του μπιλιάρδου καθώς χτυπάει σε άλλη. Για να γίνει κατανοητή η «κατάνυξη» στην ατμόσφαιρα, να σας αναφέρω μία λεπτομέρεια με πελάτη που καθόταν στο μπαρ και μιλούσε στο κινητό του υψώνοντας για δευτερόλεπτα την ένταση της φωνής του και ο οποίος δέχτηκε ευγενική σύσταση από τον διαιτητή του αγώνα να μην ενοχλεί! Στο πίσω μέρος της κυρίως της αίθουσας, χωρισμένη με τζαμαρία, βρίσκεται μια δεύτερη με άλλα τραπέζια, με πράσινη τσόχα αυτή τη φορά, στα οποία οι ερασιτέχνες του είδους παίζουν συνοδεία μπίρας και ταυτόχρονα προσέχουν και τι γίνεται στον αγώνα. Ενώ προσπαθώ να μπω στο κλίμα του παιχνιδιού, ο ιδρυτής της Ακαδημίας, Διονύσης Αρτινόπουλος, μου εξηγεί τους κανόνες του παιχνιδιού και είναι αυτός που τσεκάρει τα σκορ σε έναν πίνακα.
Μετά από ένα πεντάλεπτο διάλλειμα, το παιχνίδι συνεχίζεται για να ολοκληρωθεί με την επικράτηση του Κώστα. Χαλαρός πλέον, ο τελευταίος μου εξηγεί ότι οι αθλητικοί σύλλογοι του μπιλιάρδου στην Ελλάδα επιβιώνουν μόνο χάρη στις ετήσιες συνδρομές των μελών τους, που ωστόσο δεν καλύπτουν τα έξοδα για τους αγώνες που πραγματοποιούνται στο εξωτερικό. Το άθλημα ήταν από τα πρώτα στα οποία σταμάτησε η επιχορήγηση. Για τον διακεκριμένο αθλητή όλα άρχισαν πριν από είκοσι χρόνια όταν, όπως λέει, «μολύνθηκε» με τον ιό του αθλήματος. «Είναι σαν ναρκωτικό», λέει χαρακτηριστικά. «Είναι ένα θαυμάσιο άθλημα που παλιά ήταν παρεξηγημένο στην Ελλάδα ενώ στο εξωτερικό αντιμετωπίζεται με μεγάλη σοβαρότητα». Ο Κώστας αναφέρεται και στην ανατολή του αθλήματος στην Ελλάδα όταν παιζόταν μόνο σε λέσχες -ταμπού για τους συντηρητικούς της εποχής-, στις οποίες απαγορευόταν η είσοδος σε ανήλικους, με αποτέλεσμα το χτίσιμο ενός αστικού μύθου γύρω από το προφίλ των παικτών που θεωρούνταν λίγο πολύ... περιθωριακοί. Πραγματικά, θυμάμαι στη δεκαετία του '70 τη λέσχη με τα ποδοσφαιράκια και τα μπιλιάρδα που βρισκόταν κοντά στο λύκειό μου και στην οποία για να μπούμε κάποιος συμμαθητής έπρεπε να κρατά τσίλιες. Εκείνες οι πρώτες λέσχες είχαν τη φήμη ότι ήταν «για τεντιμπόηδες» και αν μας έπαιρναν χαμπάρι οι καθηγητές κινδυνεύαμε με αποβολή. Εκεί είχα την πρώτη μου εμπειρία στο μπιλιάρδο (το γαλλικό με τις τρεις μπάλες), όταν πήρα το βάπτισμα του πυρός από έναν μεγαλύτερο στην ηλικία φίλο της παρέας μας, ο οποίος ήταν πολύ καλός! Το γαλλικό θεωρείται πιο δύσκολο από λεγόμενο αμερικάνικο που παίζεται σε τραπέζι με οπές, στις οποίες πρέπει να ρίξει ο παίκτης τις μπάλες του αφήνοντας τελευταία τη μαύρη. Πέρασαν πολλά χρόνια για να ξαναπαίξω, αφού στα χρόνια μετά το λύκειο η σχέση μου με τις λέσχες μπήκε στον... πάγο. Ομως το μπιλιάρδο είναι κάτι σαν το ποδή-
λατο: δεν το ξεχνάς και μέσα σε λίγη ώρα, όταν ξαναπιάσεις την στέκα, το θυμάσαι - όσο σκουριασμένος και αν είσαι! Πίσω στην κουβέντα με τους δύο παίκτες, ο έτερος διακεκριμένος αθλητής, ο Απόστολος, επιβεβαιώνει το γεγονός ότι εξαιτίας της κρίσης η συχνότητα των αγώνων μπορεί να έχει ελαττωθεί σημαντικά αλλά το «μικρόβιο» δεν έχει χαθεί: «Αναλογικά, μάλιστα, με τον πληθυσμό, οι διακρίσεις για τους Ελληνες είναι τεράστιες, με αθλητές διεθνούς βεληνεκούς που έχουν χαρίσει τίτλους και διακρίσεις στη χώρα μας». Οπως λέει, οι νέοι επιχειρούν πρώτα στο αμερικάνικο παιχνίδι που είναι λιγότερο απαιτητικό για αυτούς και πιο εντυπωσιακό, προτού δοκιμάσουν τις ικανότητές τους στο γαλλικό. Παίζει αγωνιστικά από το 1995, ενώ όταν ανακάλυψε το μπιλιάρδο σε ηλικία 14 ετών σταμάτησε να παίζει ποδόσφαιρο και αφοσιώθηκε στη νέα του «αγάπη». Για την προπόνηση (βασική για κάθε παίκτη) απαιτούνται τουλάχιστον τρεις ώρες καθημερινά, που σημαίνει ότι αυτός ο χρόνος πρέπει να βρεθεί ανάμεσα στις επαγγελματικές υποχρεώσεις τους, κάτι που δεν είναι εύκολο. Ο 36χρονος διαιτητής του αγώνα, Νίκος Γρίβας, είναι μέλος της Ακαδημίας από το 1995 και ξεκίνησε σαν παίκτης. Η διαιτησία του προέκυψε στην πορεία. «Είναι συνδεδεμένα» τονίζει. «Το κάνω ερασιτεχνικά, είναι πολύ ενδιαφέρον, αλλά και κουραστικό, καθότι δεν πρέπει ν' αφήσεις λεπτό τα μάτια σου από το τραπέζι για όσο διαρκεί ο αγώνας», Πάντως, επισημαίνει, ότι στην πραγματικότητα προτιμάει να παίζει. Μια βραδιά στην Ακαδημία είναι αναμφισβήτητα μια μοναδική εμπειρία την οποία θέλεις να επαναλάβεις, ασχέτως αν θα παίξεις στα γαλάζια ή στα πράσινα τραπέζια. Εδώ, υπάρχει μια αρχοντιά και μια κομψότητα που δεν συναντάς συχνά στην πόλη μας.
66
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφίες: Μάριος Κουρουνιώτης
67
Ιούνιος 2014
Η Αμαλία, η Ηρώ και η Σοφία Είναι και οι τρεις πολύ νέες. Στα πρώτα τους βήματα. Αλλά είναι και πάρα πολύ ταλαντούχες. Και μας το έχουν αποδείξει ήδη. Η Ηρώ Μπέζου, η Αμαλία Νίνου και η Σοφία Κόκκαλη συναντιούνται φέτος το καλοκαίρι στην Πειραιώς 260 και στον «Ιδομενέα» του Ρόλαντ Σίμελπφενιχ υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Κατερίνας Ευαγγελάτου. Ο Σίμελπφενιχ εμπνέεται από τον μύθο του Ιδομενέα, του βασιλιά της Κρήτης που επιστρέφοντας από τον Τρωικό Πόλεμο πέφτει με το πλοίο του σε μία τρομακτική θύελλα. Ορκίζεται αν σωθεί να θυσιάσει στους θεούς το πρώτο ζωντανό πλάσμα που θα βρεθεί μπροστά του. Επιβιώνει και φτάνει στην πατρίδα του. Μόνο που ο πρώτος που συναντά είναι ο γιος του. Ο Σίμελπφενιχ αντλεί το αρχικό του υλικό από τον εν λόγω μύθο για να προχωρήσει εις βάθος στο σκοτάδι της ανθρώπινης ψυχής. «Τι είναι κανείς έτοιμος να θυσιάσει για να επιβιώσει;» αναρωτιέται ο συγγραφέας ανοίγοντας μία μεγάλη συζήτηση για την ανθρώπινη φύση. «Εσείς έχετε σκεφτεί τι θα κάνατε για να επιβιώσετε;» ρωτάω τα κορίτσια και μοιάζει να τα αιφνιδιάζω. «Δεν ξέρω», μου απαντά μετά από μία μικρή παύση η Ηρώ. «Πάντα ελπίζω ότι σε μία δύσκολη στιγμή μπορεί να βγει στο φως μία γενναιότητα κρυμμένη μέσα μου. Νομίζω όμως ότι λογικά ο φόβος θα με οδηγήσει σε πολλές υποχωρήσεις», συνεχίζει. «Ποτέ δεν ξέρεις πώς θα λειτουργήσεις εσύ σε μία αντίστοιχη στιγμή. Γι’ αυτό νομίζω ότι δεν μπορείς να κρίνεις κάποιον για ό,τι έκανε στην προσπάθειά του να επιβιώσει», παίρνει τον λόγο η Αμαλία. «Δεν υπάρχει καμία λογική, κανένα μέτρο. Το ένστικτο σε ξεπερνά», σχολιάζει η Σοφία. Το ένστικτο. Η επιβίωση είναι όντως ένστικτο. Ο άνθρωπος -όπως και κάθε ζωντανό πλάσμα- θα κάνει νομοτελειακά τα πάντα για να επιβιώσει. Ομως είναι δυνατόν η λογική ή το συναίσθημα να νικήσουν το ένστικτο; «Εχει συμβεί πολλές φορές. Χρειάζεται όμως μεγάλη άσκηση με τον εαυτό σου και φοβερή αυτογνωσία για να φτάσεις να νικήσεις το ένστικτο», μου απαντά η Αμαλία και η Ηρώ συνεχίζει να έχει τις αμφιβολίες για την ίδια. «Θα το ευχόμουν για τον εαυτό μου, αλλά το θεωρώ μάλλον απίθανο. Πρέπει να μην μπορείς να διανοηθείς τη ζωή με τέτοιους όρους για να τη θυσιάσεις». Ο Σίμελπφενιχ παίρνει την ιστορία και την αποδομεί για να την ανασυνθέσει μέσα από θραύσματα και διαφορετικές οπτικές. Τι πραγματικά συνέβη;
Εννέα άνθρωποι, άλλοτε ως ένας χορός κι άλλοτε ως μεμονωμένοι ήρωες, καταθέτουν διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας αναζητώντας την αλήθεια. Οχι της ιστορίας. Την αλήθεια του ανθρώπου. «Παίζουμε με τα ενδεχόμενα που θα μπορούσαν να έχουν συμβεί», μου εξηγεί η Ηρώ. «Σαν ένας χορός που κάποιες φορές παίρνουμε το μέρος του ενός ήρωα και κάποιες του άλλου», προσθέτει η Αμαλία. Η Σοφία προσπαθεί να με βάλει πιο πολύ στο κλίμα. «Ο Σίμελπφενιχ έχει πάρει τον μύθο του Ιδομενέα και έχει κάνει μία δική του κατασκευή εμπλέκοντας καταστάσεις και πρόσωπα που δεν έχουν σχέση με τον συγκεκριμένο μύθο. Εμείς ως αφηγητές πηγαίνουμε την ιστορία κάθε φορά προς διαφορετική κατεύθυνση για να δούμε τι θα βγει. Μπορεί να βρεθούμε σε αδιέξοδο ή πάλι να κρατήσουμε κάτι από αυτή την εξέλιξη». Η γραφή του Σίμελπφενιχ μοιάζει αποσπασματική. Υπάρχουν κενά μέσα στην αφήγηση ή απότομο κόψιμο των σκηνών. «Το κείμενο καθορίζει τον ρυθμό», μου εξηγεί η Σοφία. «Μου αρέσει που αφήνει αρκετό χώρο στη φαντασία. Οδηγεί την παράσταση με τέτοιο τρόπο, ώστε ο θεατής να γίνει συμμέτοχος», παρατηρεί η Ηρώ και η Αμαλία συνεχίζει: «Με αυτόν τον τρόπο σου χαρίζει μία πολύ μεγάλη σκηνική ελευθερία. Παράλληλα μιλάει για έννοιες, όπως ο πόλεμος, η μοίρα και η εξουσία με μία θαυμαστή απλότητα και ακρίβεια». Η Σοφία επιμένει και στη μουσικότητα του κειμένου. «Μοιάζει με παρτιτούρα. Από την άλλη προσωπικά λατρεύω πάντα τα έργα που πραγματεύονται τις διαφορετικές οπτικές των πραγμάτων. Είναι ένα παιχνίδι που δεν ξέρεις πραγματικά τι έγινε, αλλά δεν έχει και καμία σημασία τελικά. Είναι αφορμές για να μιλήσουμε, να σκεφτούμε και ό,τι μείνει». Η Κατερίνα Ευαγγελάτου τοποθετεί τους ηθοποιούς της -έναν εξαιρετικό θίασο που εκτός από τα κορίτσια περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, τους Ακύλλα Καραζήση, Γιάννη Νταλιάνη, Παντελή Δεντάκη και Αλεξάνδρα Παντελάκη- μέσα σε ένα σκηνικό γεμάτο άμμο. Εκεί θα τους φέρει -και θα μας φέρειαντιμέτωπους με τον καθρέφτη τους (μας). Εχοντας δει αρκετές δουλειές της δεν έχω και πολλές αμφιβολίες για το αποτέλεσμα. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι θεωρείται η πιο ικανή της γενιάς της. «Τι είναι αυτό που την ξεχωρίζει ως συνεργάτιδα;» ρωτάω τα κορίτσια. «Είναι πάρα πολύ αστεία. Ας ξεκινήσω με αυτό», μου απαντά αφοπλιστικά η Σοφία. «Είναι πάρα πολύ ανοιχτή. Δεν κρύβει τίποτα. Αν της αρέσει κάτι γελάει, αν δεν της αρέσει κάτι
στραβώνει το πρόσωπό της. Υπάρχει μία καθαρότητα στον τρόπο που διαχειρίζεται τους συνεργάτες της», προσθέτει. «Είναι πολύ ζωντανή. Είναι τόσο παθιασμένη μέσα σε όλο αυτό, που φλέγεται ολόκληρη στην πρόβα», σχολιάζει η Ηρώ και η Αμαλία, που έχει ξαναδουλέψει μαζί της στον «Γυάλινο κόσμο», δίνει έμφαση στην ακρίβεια που τη χαρακτηρίζει: «Εχει πολύ καθαρούς στόχους πάντα. Ξέρει πολύ καλά τι θέλει. Αυτό σου δίνει μία φοβερή ασφάλεια. Επίσης και ως άνθρωπος έχει μία τρυφερότητα, μια λεπτότητα και μια ειλικρίνεια, που είναι χαρακτηριστικά τρομερά δυσεύρετα όχι μόνο στο θέατρο, αλλά και στην εποχή μας γενικότερα». Λίγο πριν το τέλος ζητάω τις σκέψεις τους πάνω σε τρεις κομβικές έννοιες, πάνω στις οποίες στοχάζεται το έργο. Θάνατος. «Είναι κάτι που αποφεύγω να σκέφτομαι», μου λέει με έναν δισταγμό η Ηρώ. «Είναι το τέλος στο οποίο θα καταλήξουμε όλοι. Δεν με φοβίζει όμως σαν έννοια. Είναι πραγματικά λύτρωση», σχολιάζει η Σοφία. «Μου είναι σχεδόν ανεξήγητος ακόμα», καταλήγει η Αμαλία. Αγάπη. «Είναι η μόνη λύση», μου απαντά σχεδόν ακαριαία η Σοφία. «Είναι αυτό που αναζητούν οι πάντες. Με κάθε μέσο», παρατηρεί η Αμαλία και η Ηρώ την ταυτίζει με την ελευθερία: «Η απόλυτη αγάπη συναντά την απόλυτη ελευθερία. Αλλά είναι δυσεύρετη η αληθινή αγάπη». Ενοχή. Εδώ πέφτει σιωπή. Μετά από ένα περίπου λεπτό: «Είναι το αντίθετο της ελευθερίας. Μπορεί να διεισδύσει πολύ ύπουλα στη ζωή σου και να τη φθείρει χωρίς να το καταλάβεις. Και μπορεί να στηριχτεί και μία ολόκληρη κοινωνία πάνω στην ενοχή», επισημαίνει η Ηρώ. Η Αμαλία πάλι το βλέπει από άλλη οπτική. «Είναι στοιχείο του ευαίσθητου ανθρώπου συνήθως. Νομίζω ότι μπορείς να γίνεις πολύ δημιουργικός αν ξέρεις να διαχειριστείς την ενοχή. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι βάρος», Η Σοφία μοιάζει να συμφωνεί πιο πολύ με την Ηρώ. «Μακριά από εμάς οι ενοχές!» μου λέει. «Πάντως η πιο ενοχική φράση είναι όταν γελάμε και σου λέει ο άλλος 'σε καλό να μας βγει!'», παρεμβαίνει η Αμαλία και μας πιάνουν τα γέλια. Χωρίς ενοχές. Κι ύστερα πάλι, όταν έχουμε τελειώσει τη συζήτηση και πάμε να φύγουμε, η Σοφία καβαλώντας τη μηχανή της γυρνάει και μου λέει: «Τι είναι τελικά η ενοχή;» Χαμογελώ. Μάλλον αμήχανα.
21ος Αιώνας
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Smartbike
68
Βαριά καθήκοντα
Η Samsung κατάφερε να δημιουργήσει buzz σε μία αγορά στην οποία έως σήμερα δεν είχε παρουσία: σε αυτή του ποδηλάτου. Ενωσε τις δυνάμεις της με τον καταξιωμένο σχεδιαστή ποδηλάτων Giovanni Pelizzoli και παρουσίασαν στην έκθεση design του Μιλάνου το δίκυκλο του μέλλοντος. Το concept ποδήλατο ξεχωρίζει για τις καμπύλες του πλαισίου του (οι οποίες θεωρητικά διευκολύνουν την ποδηλασία στους δύσκολους δρόμους της
πόλης), αλλά και για τις ψηφιακές δυνατότητες, προίκα του κορεατικού κολοσσού: συσκευή που δημιουργεί στον δρόμο μία λωρίδα για τον ποδηλάτη χάρη σε τέσσερις ακτίνες λέιζερ, GPS, δυνατότητες wi-fi και bluetooth, καθώς και κάμερα οπισθοπορείας που εκπέμπει ζωντανά την εικόνα στη συσκευή Samsung που προσαρμόζεται στο τιμόνι.
Δεν είναι βαριοπούλα. Δεν είναι λοστός. Ούτε πολιορκητικός κριός. Είναι όλα αυτά μαζί! Πρόκειται για ένα σύγχρονο σφυρί του Θορ (χωρίς δυνατότητα παραγωγής κεραυνών), γνωστό ως Ding Dong Breaching Tool, το οποίο σου δίνει την ευκαιρία -αν έχεις και λίγη φαντασία- να το αξιοποιήσεις για πολλές περισσότερες χρήσεις, όπως να κυνηγήσεις με στιλ τον ενοχλητικό τύπο που την πέφτει στην κόρη σου.
www.maestrosacademy.it/progetto#sbike
www.gerbergear.com
3D Nutella!
Αμαξίδιο 4x4
Πλωτός δίσκος
Επιτέλους, η τρισδιάστατη εκτύπωση απέκτησε την τεχνολογία που χρειαζόταν για να πάει μπροστά: 3D εκτυπώσεις με πρώτη ύλη τη Nutella - ή τη Μερέντα ή τη Nucrema, για να μην αδικήσουμε τον ανταγωνισμό! Η καναδική εταιρεία Waterloo δημιούργησε το “Discov3ry paste extruder”, ένα εξάρτημα το οποίο μπορεί να εφαρμόσει στα περισσότερα μοντέλα 3D εκτυπωτών και να επιτρέψει στους χρήστες να χρησιμοποιήσουν μία ευρεία γκάμα μαλακών υλικών, ανάμεσα στα οποία και το αμαρτωλό γλύκισμα. Το project ανέβηκε στο Kickstarter και κάλυψε τον οικονομικό στόχο των 20.000 ευρώ σε χρόνο “dt”, πείθοντας τους εμπνευστές του να ανεβάσουν εκ νέου τον πήχη, στα 68.000 ευρώ (περιττό να γράψουμε ότι καλύφθηκε και αυτός). Σε πρώτο στάδιο, η εταιρεία σκοπεύει να κατασκευάσει τουλάχιστον 100 τεμάχια. Σπεύσατε!
Μπορείς να βρεις πραγματικά διαμαντάκια στο Kickstarter. Χαρακτηριστικό παράδειγμα το αναπηρικό αμαξίδιο Whill, το οποίο μοιάζει φοβερά με το αντίστοιχο του Professor X στις ταινίες “X-men”. Το Whill διαθέτει κίνηση και στους τέσσερις τροχούς, γεγονός που του επιτρέπει να κινηθεί ακόμη και στις πιο δύσκολες επιφάνειες (χιόνι, χώμα, χαλίκι κτλ.), ενώ ο ανασχεδιασμός των τροχών επιτρέπει ακόμη μεγαλύτερη ευελιξία στον χρήστη. Συνδέεται με το smartphone σου, για να μπορείς να το χειριστείς με απόλυτη ευκολία, ενώ το χειριστήριο (μπορείς να διαλέξεις ανάμεσα σε mouse, joystick ή εργονομικό χειριστήριο) ανταποκρίνεται στις εντολές σου με ταχύτατη ανταπόκριση. Το νέο αμαξίδιο έχει ακόμη και φώτα «στοπ» για να γίνεσαι ορατός και στο μαύρο σκοτάδι, καθώς και μία σειρά από θήκες για να κουβαλήσεις μαζί σου ότι κατεβάσει το μυαλό σου. Διαθέτει επίσης μικρές διαστάσεις, για αυτό και μπορεί να χωρέσει στο πορτ-μπαγκάζ ενός αυτοκινήτου. Το καταπληκτικό του ντιζάιν εξασφάλισε μάλιστα στο Whill μία εύφημο μνεία στα Reddot Awards 2014.
Τώρα που καλοκαίριασε για τα καλά μπορείς επιτέλους να ασχοληθείς για τα καλά με το αγαπημένο σου χόμπι, αυτό που ρίχνεις μία πετονιά στο νερό και περιμένεις ώρες αντιπαραγωγικότητας μέχρι να στραβωθεί κανένα δόλιο ψάρι και να τσιμπήσει το δόλωμά σου. Από υποδομή όμως πώς τα πας; Εάν έχεις σκοπό να αγοράσεις σκάφος για να έρχεσαι ακόμα πιο κοντά στα υποψήφια θύματά σου, πρόσθεσε στη shortlist σου και το Ultraskiff 360. Το νέο πλεούμενο δεν έχει το συμβατικό, μακρόστενο σχήμα της βάρκας· μοιάζει περισσότερο με πλωτό δίσκο, το οποίο εξασφαλίζει στον ψαρά πρόσβαση στο νερό από οποιαδήποτε κατεύθυνση. Το Ultraskiff 360 περιέχει άφθονους αποθηκευτικούς χώρους, προκειμένου να μπορεί ο ψαράς να πάρει μαζί του όλο τον απαραίτητο εξοπλισμό: καλάμια, σκουλήκια-ακροβάτες, απόχη και μπίρες, πολλές μπίρες (γιατί διαφορετικά δεν παλεύεται ο ατελείωτος χρόνος αναμονής). Επίσης, είναι πολύ βολικό στη μεταφορά, μια και μπορεί να το γυρίζεις κάθετα και να το πας όπου θέλεις. Η βασική έκδοση (χωρίς τασάκι) στοιχίζει 735 ευρώ.
www.structur3d.io/#discov3ry
whill.jp
www.ultraskiff.com
69
Ιούνιος 2014
Για την GoPro σου Οι Αμερικανοί διακατέχονται από μία μανία για τα drones και τα κατασκευάζουν σε όλα τα μεγέθη. Εχουν δημιουργήσει μη επανδρωμένα αεροσκάφη για να κατασκοπεύουν κόσμο. Ή για να βομβαρδίζουν Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν. Αρα θα λατρέψουν το project της λετονικής startup Helico Aerospace που αναρτήθηκε πρόσφατα στο Kickstarter και το οποίο αναζητά χρηματοδότες για να κατασκευάσει ένα μίνι drone. Πάνω στο AirDog θα μπορείς να προσαρμόσεις την GoPro κάμερά σου, για να αποκτήσεις και εσύ το δικό σου κατασκοπευτικό αεροσκάφος που πάντα ονειρευόσουν. Το AirDog, το οποίο διαθέτει μεγάλη αυτονομία, συνοδεύεται από ένα χειριστήριο που φοριέται στον καρπό σου, το AirLeash, που σου δίνει τον πλήρη έλεγχο του κατασκόπου σου.
Αέρας κοπανιστός Ο εφευρέτης Τσάρλι Χάρι Φράνσις δημιούργησε μία πρωτότυπη συσκευή που παράγει βρώσιμο ατμό. Η συσκευή παράγει μάλιστα περισσότερες από 200 γεύσεις, από μάνγκο και σοκολάτα έως καπνιστό μπέικον. Το μόνο που χρειάζεσαι είναι ένα μακρύ καλαμάκι, από όπου θα ρουφάς τον ατμό. Τώρα, το εάν και πόσες θερμίδες έχει αυτό το πράγμα, θα σας γελάσω. Καλή όρεξη! www.lickmeimdelicious.com
www.airdog.com
Εξυπνη κούπα
Copy, gold leader
Ενα κινητό-φωτιά
Μία νοικοκυρά που σέβεται τον εαυτό της πρέπει να έχει στην κουζίνα της ένα σετ μαχαιριών σογκούν. Μία νοικοκυρά φαν του “Star Wars” που σέβεται τον εαυτό της πρέπει να έχει στην κουζίνα της το Star Wars X-Wing Knife Block. Πρόκειται για μία σειρά μαχαιριών, της οποίας η θήκη τα διατάσσει με τέτοιο τρόπο που σχηματίζουν το εμβληματικό X-wing, το μαχητικό διαστημικό σκάφος που χρησιμοποιούν οι Επαναστάτες εναντίον της σατανικής Γαλαξιακής Αυτοκρατορίας στο σύμπαν του Τζορτζ Λούκας. Το σετ αποτελείται από πέντε μαχαίρια και δυστυχώς δεν έχει δυνατότητα πλοήγησης στο υπερδιάστημα, ούτε διαθέτει αξεσουάρ, όπως κανόνι λέιζερ ή ρομπότ-αστρομηχανικό (σαν τον R2D2). Είναι έτοιμο, όμως, για προπαραγγελία, με τις πρώτες αποστολές να εκτελούνται μέσα στον Αύγουστο.
Το έκανε πάλι το θαύμα του ο κύριος Τζεφ Μπέζος (επικεφαλής της Amazon). Μετά τους e-readers και τις ταμπλέτες, η εταιρεία του κάνει μπάσιμο και στα smartphones, με την ανακοίνωση του Fire Phone. Το νέο κινητό έχει ντοπαριστεί με κάμερες, καθώς διαθέτει όχι μία, ούτε δύο, αλλά έξι από δαύτες! «Γιατί τόσες;», πιθανώς να αναρωτηθήκατε όπως εγώ. Για να προσφέρουν στο κινητό δυνατότητες 3D απεικόνισης, αλλά και για να διευκολύνουν τον χειρισμό του κινητού χωρίς καν να χρειαστεί να το αγγίξεις. Κατά τα άλλα, το Fire Phone χρησιμοποιεί ως λειτουργικό το Fire OS (βασισμένο στο Android), διαθέτει τετραπύρηνο επεξεργαστή 2.2GHz, 2 GB RAM και οθόνη 4,7 ιντσών, με ανάλυση που πάσχει έλαφρώς έναντι του ανταγωνισμού. Η τιμή του ξεκινάει από τα 649 δολάρια (άρα παίζει στην κατηγορία των high-end κινητών) και προς το παρόν είναι διαθέσιμο μόνο στις ΗΠΑ, με τις πρώτες αποστολές να ξεκινούν στις 25 Ιουλίου.
Οι baristi το έχουν παρακάνει με τους «ψαγμένους» καφέδες. Λίγο σιρόπι, λίγη ζάχαρη, λίγο αφρόγαλο, λίγη καραμέλα και κάπως έτσι ο καφές σου μπορεί να φτάσει και τις 400-450 θερμίδες - όσο δηλαδή ένα πλήρες γεύμα. Ο designer Ιβ Μπεχάρ εντόπισε το πρόβλημα και επειδή νοιάζεται για τη σιλουέτα μας (και για την τσέπη του) δημιούργησε το Vessyl, (υποθέτω προφέρεται όπως προφέρει ο επιθεωρητής Κλουζό την αγγλική λέξη “vessel”), μία έξυπνη κούπα που μπορεί να αναγνωρίσει το ρόφημα που ρίχνεις μέσα και έτσι να σε ενημερώσει για τον αριθμό των θερμίδων που έχει. Μπορεί επίσης να υπολογίσει το ποσοστό καφεΐνης που έχει ο καφές σου, αλλά και να στείλει μία λίστα με τα θρεπτικά συστατικά του ροφήματός σου στο smartphone σου. Προσοχή: το Vessyl αναγνωρίζει μόνο ροφήματα (από μπίρα μέχρι τσάι), επομένως εάν ρίξεις μέσα σε αυτό κανένα κομμάτι παστίτσιο, το μόνο που θα καταφέρεις είναι να το γεμίσεις λάδια. Είναι ήδη διαθέσιμο για προπαραγγελία έναντι 74 ευρώ. www.myvessyl.com
www.thefowndry.com www.amazon.com
Κείμενο: Πόπη Διαμαντάκου / Φωτογραφία: Στέφανος Καστρινάκης
70
Αστικό καλοκαίρι
Η πόλη κιόλας πυρωμένη από τη θερινή ζέστη. Τίποτε στον κόσμο σαν το ελληνικό καλοκαίρι. Και ναι, θα τολμήσω να το πω, τίποτε σαν το αθηναϊκό καλοκαίρι. Κι ας καγχάσουν οι γκρινιάρηδες για τους ανηλεείς καύσωνες, ανάβοντας στο φουλ τα αιρκοντίσιον και κλείνοντας πορτοπαράθυρα στη ζωή της πόλης. Αυτής της πόλης που τα καλοκαίρια θαρρείς ρευστοποιείται μέσα στο δυνατό φως του ήλιου, μια αστική θάλασσα από φως, καυτή και απέραντη, όπως οι μνήμες και η ιστορία της. Μόνο να αφεθείς στη μαγεία της, για να σε πάρει μαζί της σε ταξίδια στις μνήμες και τα βιώματά της, στις ταράτσες του Ταχτσή και στη φεγγαρόλουστη Ακρόπολη του Σεφέρη, στα στέκια της παρέας του Τσίρκα και της Αλκης Ζέη, στην πλατεία του Μαγεμένου Αυλού του Χατζηδάκι και ακόμη, σε εκείνες τις πρώτες πολυκατοικίες της λαϊκής συγκατοίκησης του Καραγάτση. Εκανα άλματα στον χρόνο και την ιστορία, στην εξέλιξη της πόλης και τη δική μας, των Αθηναίων, και η αιτία -σκέφτηκα μετά- ήταν μια ξαφνική αίσθηση δροσιάς που βγήκε σαν χάδι της μνήμης καθώς περνούσα μπροστά από μια στοά της Περικλέους, μια από τις αγαπημένες μου σκιερές «φωλιές» του κέντρου όπου ο χρόνος μένει ακίνητος. Νομίζω αυτές οι μικρές στοές είναι από τα πολυτιμότερα «άγνωστα» μνημεία των Αθηνών. Μέσα στο λυτρωτικά δροσερό τους μισοσκόταδο βρίσκονται -έτσι μου φαίνεται καθώς χαζεύω τις παλιές εμπορικές
πινακίδες- τα ίχνη από τα πρώτα όνειρα και τους μύθους, των οποίων την εκκίνηση και διαμόρφωση διαφύλαξε το αστικό μυθιστόρημα, πριν η λαίλαπα της χούντας και ο καθυστερημένος επαναστατικός οίστρος της μεταπολίτευσης διαλύσουν την αφηγηματική του συνέπεια στη σύνδεση ελληνικότητας και κοσμοπολιτισμού. Και ναι, αυτά είναι τα ίχνη και στη «Μεγάλη Χίμαιρα», αγαπημένο μυθιστόρημα της εφηβείας διασκευασμένο σε έργο θεατρικό από τον εγγονό του Καραγάτση, τον Δημήτρη Τάρλοου, στο φεστιβαλικό καλοκαίρι της Πειραιώς 260. Τότε, στις πρώτες μου αναγνώσεις, γοητεία ασκούσε στην εφηβική εξερευνητική παρορμητικότητα το άνομο πάθος της Μαρίνας για τον αδελφό του άνδρα της. Αλλά τώρα ομολογώ ένα ενοχικό αίσθημα ταύτισης με την ηρωίδα, όχι για το -άγνωστο σε εμένα εκείνη την εποχή- ερωτικό της πάθος, αλλά για την ασφυξία που της προκαλούσε -έφηβη γαρ και ως εκ τούτου σε διαρκή εξέγερση κατά των οικογενειακών κανόνων- η αυταρχική, βαριά σκιά της πεθεράς της. Η ατμόσφαιρα του αθηναϊκού καλοκαιριού μοιάζει ιδανική για να θυμηθούμε την καραγάτσεια αφήγηση της αστικής ατμόσφαιρας του μεσοπολέμου (η «Χίμαιρα» γραμμένη το ’36, αν και εκδόθηκε περίπου μια εικοσαετία αργότερα) και μπορεί το συγκεκριμένο μυθιστόρημα να αναφέρεται στην
αστική Σύρο, αλλά παραμένουν το «10», ο «Κίτρινος Φάκελος» ή ο «Γιούγκερμαν», που τα έχει ανακαλύψει δικαίως η τηλεόραση, να αφηγούνται τις απαρχές του σύγχρονου αθηναϊκού άστεως. Στις σελίδες τους, που ευτύχησαν να μεταφερθούν σε καλοφτιαγμένα σενάρια, βρίσκεται ο ίλιγγος των μεγάλων κοινωνικών αλλαγών οι οποίες συντελούνταν στην εποχή του Καραγάτση. Και αν για ορισμένους κριτικούς λογοτεχνίας η αποτύπωση της εποχής του παίρνει χροιά λαϊκού πανηγυριού και παρωδίας της σκληρής ελληνικής πραγματικότητας, η αφηγηματική του δύναμη για τη «νιότη» του μεγάλου μικροαστικού πλήθους των Αθηνών, την «πρώτη ύλη» από την οποία ζυμώθηκε η σημερινή πόλη, παραμένει ανυπέρβλητη. Κάπως έτσι μάθαμε να «βλέπουμε» την πόλη, να ανασαίνουμε μαζί της, να ανοιγόμαστε σε εμπειρίες καινούργιες ενός αληθινά πια κοσμοπολίτικου περιβάλλοντος, κι ας πουλάει ακόμη γύψινες Καρυάτιδες γύρω από το πανέμορφο Μουσείο της Ακρόπολης στους Γιαπωνέζους τουρίστες του καλοκαιριού, με μουσική υπόκρουση μερικές νότες από τον «Ζορμπά». Χαλάλι.