Metropolis Free Press - Σεπτέμβριος 2015

Σε π τέ μβριος 2015

Ειρήνη & Μαριάννα Σκυλακάκη Δύο υπέροχες Αθηναίες

Λένα Παπαληγούρα Από την «Κατερίνα» στις «Τρεις αδελφές»

Ναντίν Σπυράκη Το check-in της νέας εποχής

Metropolis www.metropolispress.gr

Γκαλερί σε δημόσια θέα Πρωταγωνιστές, ο INSANE 51 και ο KOMET1

Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο

Index Αστερ...6

bethere...32

Αρωμα κρητικών μεζέδων στα Πετράλωνα

Το check-in του... μέλλοντος

Τόλκιν...8 Νέο βιβλίο, 44 χρόνια μετά τον θάνατό του

BGNews...36 Χειμερινές παραστάσεις...10

Τα παιχνίδια της παρέας

Οι 15 που αξίζουν την προσοχή μας

INSANE 51 και KOMET1...38 Δίνοντας προσωπικότητα σε... τοίχους

Σειρές...14

24 συνοικίες...52

Οι 13 που θα ξεχωρίσουν φέτος

Ενα ταξίδι χαμηλού κόστους με τον Ηλεκτρικό

Κινηματογράφος...18 Οι επτά ταινίες που δεν πρέπει να χάσεις

Μπάσταρδος γιος...58 Ο Φοίβος Δεληβοριάς κλείνει τη φετινή του περιοδεία με ένα live στην Τεχνόπολη

Αδελφές Σκυλακάκη...20 Λατρεύουν την Αθήνα και το δείχνουν

Μοσχόπουλος...59 Νύχτες Πρεμιέρας...22 Ο δεκάλογος του σινεφίλ

Δεύτερη χρονιά για το ανανεωμένο Πόρτα

Πλέσσας...62 Ο νικητής του Βραβείου ΔΕΣΤΕ 2015

METROPOLIS

16/1069

www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media Α.Ε. / Εδρα: Πραξιτέλους 26, Τ.Κ. 105 61 - Αθήνα, τηλ.: 210 4823977, φαξ: 210 4832887 Διεύθυνση: Κώστας Τσαούσης Project Manager: Βίκτωρας Δήμας Ειδικός Σύμβουλος: Θάνος Τριανταφύλλου Συντονισμός: Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Τσαπακίδης Σύνταξη: Ανδρέας Γιαννόπουλος, Νικήτας Καραγιάννης, Βούλα Σουρίλα, Δημήτρης Χαλιώτης Υποστήριξη: Βασίλης Λουκανίδης Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» Α.Ε.

Edito

4

Θέλω μια χώρα! Κώστας Τσαούσης kt@m-media.gr Πού τελειώνει άραγε το παλιό; Πού αρχίζει το καινούργιο; Τι διαφοροποιεί το ένα από το άλλο; Υπάρχουν διαχωριστικές γραμμές ανάμεσα τους; Το σύνορο είναι (ακόμη) εμφανές; Ερωτήματα επί ερωτημάτων… Αν και σύντομη, η προεκλογική περίοδος ήταν κατάφορτη, σαν τα παραγεμισμένα ντάτσουν των τσιγγάνων με τα καρπούζια, από μικρά και μεγάλα ερωτήματα και ερωτηματικά για τη συνέχεια, για την επόμενη ημέρα. Συνήθως δεν απαντώ σε ερωτήματα και σε ερωτηματικά. Το αποφεύγω όπως ο διάβολος το λιβάνι. Αλλωστε, είμαι σε ηλικία που οι απαντήσεις έτσι και αλλιώς δεν είναι εύκολες και δεν θα μπορούσαν να είναι εύκολες. Η διαδρομή μας δεν το επιτρέπει! Η πενταετής διάβαση των πολιτών στην έρημο της πολύπλευρης πολιτικής, κοινωνικής και οικονομικής κρίσης πέραν όλων των άλλων υπονόμευσε (αν δεν τίναξε κιόλας στον αέρα) όλες τις ψευδαισθήσεις μας - όσες είχαν απομείνει ενεργές και μάχιμες, στηριγμέ-

νες στο έδαφος των προσωπικών και συλλογικών μυθολογιών. Στο ποίημα ενός νεολαίου της μεταπολίτευσης διαβάζω (στην ουσία επιλέγω να διαβάσω) το εξής απόσπασμα: Κομμάτια και θρύψαλα του Σκούρτη στου Κουν τα πρώτα μυστικά ραντεβού τα πρώτα βιογραφικά στις νεολαίες από συμμαθητές γίναμε σύντροφοι (αργότερα ήρθαν τα πάρτι και οι σημειώσεις - δώρα άμα τη εγγραφή μετά, τα κλαμπ στα αεροδρόμια).

Το απόσπασμα είναι από το ποίημα με τίτλο «Σαράντα χρόνια» που δημοσιεύεται στη συλλογή «Ενας απλός υπάλληλος βιντεοκλάμπ & άλλα κείμενα» του Τέλλου Φίλη (Εκδόσεις Εντευκτηρίου με έδρα τη Θεσσαλονί-

κη). Ο τελευταίος ζει πλέον μόνιμα στη Θεσσαλονίκη και είναι ένας από τους ζωντανούς φορείς μιας κυρίαρχης συλλογικής μυθολογίας που έζησε και μεγαλούργησε στις ψυχές και τις καρδιές των συνομηλίκων - ασφαλής για δεκαετίες. Οταν ήρθε σε επαφή με την ψυχρή και στεγνή πραγματικότητα (το πώς και το πού δεν έχει σημασία) η μυθολογία αυτή κατέρρευσε με πάταγο, αφήνοντας πίσω της κομμάτια και θρύψαλα και πολλή-πολλή σκόνη! Η μυθολογία του Φίλη αλλά και η δική μου μόνο στο παρελθόν μπορεί να βρίσκει τη δικαίωση της - και τον σεβασμό μας. Τα όποια υπολείμματά της τα διατηρούμε στην καρδιά μας - στο πιο δροσερό μέρος της καρδιάς μας. Παίρνουμε ανάσα και δύναμη για να κατέβουμε και πάλι στο υπόγειο του Κουν. Μπορεί να μη συναντήσουμε ξανά τον Χάρη Σώζο, αλλά δεν πειράζει - είναι εκεί οι μαθητές της Μαριάννας Κάλμπαρη στην παράσταση «Θέλω μια χώρα»!

5

Σε π τέ μβριος 2015

Publi

Να η ευκαιρία! Εχεις μία πρωτότυπη ιδέα και ψάχνεις τον τρόπο για να τη μετατρέψεις σε υγιή επιχείρηση; Τότε βιάσου και δήλωσε συμμετοχή στον 6ο Διαγωνισμό Καινοτομίας & Τεχνολογίας της Εθνικής Τράπεζας (www.nbg.gr/ibank/ innovation). H προθεσμία υποβολής αιτήσεων εκπνέει στις 7 Οκτωβρίου 2015 στις 3 το μεσημέρι. Ετσι θα μπορέσεις να διεκδικήσεις ένα από τα χρηματικά έπαθλα (συνολικής αξίας 49.000 ευρώ), σημαντική προβολή στα εγχώρια μέσα ενημέρωσης, αλλά και πολύτιμη εμπειρία και feedback από καταξιωμένα στελέχη της τράπεζας και πανεπιστημιακούς καθηγητές. Συγκεκριμένα οι τέσσερις πρώτες ιδέες που θα βραβευθούν, θα λάβουν κατά σειρά τα ποσά των €20.000, €10.000, €6.000 και €4.000, ενώ οι υπόλοιπες έξι θα μοιραστούν από €1.500 η καθεμία. Η αξιολόγηση πραγματοποιείται από στελέχη της Εθνικής Τράπεζας σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, το Πανεπιστήμιο Πειραιά, το Πανεπιστήμιο Πατρών και το Πανεπιστήμιο Κρήτης. Πέρα από τη διαγωνιστική φάση και τη βράβευση των προτάσεων, έμφαση δίνεται από την Εθνική Τράπεζα στην υποστήριξη της υλοποίησης επιλεγμένων προτάσεων, οι οποίες έχουν διακριθεί μέσα από τις δράσεις του προγράμματος NBG Business Seeds. Σε συνεργασία με το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, επιλεγμένες ομάδες θα παρακολουθήσουν προγράμματα εκπαίδευσης σε θέματα επιχειρηματικότητας. Επίσης, για την οικονομική υποστήριξη εταιρειών, προβλέπονται στοχευμένες δράσεις δανεισμού και συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο, δράσεις στήριξης σε τεχνικές υποδομές σε συνεργασία με την Amazon, δράσεις καθοδήγησης και φιλοξενίας σε συνεργασία με τον ΣΕΒ, καθώς και δράσεις καθοδήγησης σε συνεργασία με την Endeavor Greece.

Οι πρωτότυπες προτάσεις που θα υποβληθούν στο πλαίσιο του 6ου Διαγωνισμού θα πρέπει να αφορούν σε μια από τις ακόλουθες τρεις θεματικές ενότητες: 1. Ηλεκτρονική επιχειρηματικότητα. 2. Περιβάλλον και τεχνολογία. 3. Πολιτισμός και τεχνολογία. Αναλυτικές πληροφορίες για το περιεχόμενο κάθε θεματικής ενότητας, για όλες τις λεπτομέρειες του διαγωνισμού, αλλά και για την υποβολή της δικής σου πρότασης, μπορείς να επισκεφτείς το site της Εθνικής Τράπεζας σκανάροντας το QR Code στην αρχή της σελίδας. Οσον αφορά στις ομάδες που διακρίθηκαν στον περσινό διαγωνισμό, στις θέσεις 10 έως 5 βρέθηκαν η Botilia.gr, μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που φέρνει σε επαφή τους οινοπαραγωγούς με τους οινόφιλους, η Acropolis Rock, μία εφαρμογή για κινητές συσκευές η οποία σε ξεναγεί στον ιερό βράχο της Ακρόπολης, και η Geomiso, μια ομάδα ερευνητών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο που σχεδίασε το πρώτο πλήρες λογισμικό ισογεωμετρικής ανάλυσης. Επίσης η Care Across, που έχει στόχο να ενημερώνει όσους επηρεάζονται από τον καρκίνο και παράλληλα να ενισχύει το έργο των γιατρών αλλά και των ερευνητών, η Classfund, μια διαδικτυακή πλατφόρμα που δραστηριοποιείται στον ευρύτερο τομέα του equity crowdfunding, και η Giaola.gr, μια πλατφόρμα που προσφέρει αναζήτηση, εύρεση και αξιολόγηση επαγγελματιών, με πρωτοποριακό online προγραμματισμό ραντεβού. Την τέταρτη θέση κατέλαβε η Nimbata, που αναπτύσσει λύσεις για την ανάλυση των μεταδεδομένων των τηλεφωνικών κλήσεων και παρέχει πολύτιμη γνώση στις επιχειρήσεις για τις ενέργειες του μείγματος μάρκετινγκ. Την τρίτη θέση κατέκτησε η Blood-e, μια κοινωνική επιχείρηση που έχει ως στόχο την κάλυψη της ανάγκης για αίμα μέσω της παρακίνησης των εθελοντών αιμοδοτών και της οργάνωσης του συστήματος αιμοδοσίας στην Ελλάδα, ενώ τη δεύτερη θέση έλαβε η TomoTECH, μία εταιρεία που ασχολείται με την παραγωγή λογισμικού για την επεξεργασία τριών διαφορετικών εξετάσεων μαγνητικής τομογραφίας. Ο μεγάλος νικητής, τέλος, του διαγωνισμού ήταν η Goodvidio, μια υπηρεσία λογισμικού που βοηθάει τα ηλεκτρονικά καταστήματα να αναβαθμίσουν την εμπειρία που προσφέρουν στον επισκέπτη τους και να βελτιώσουν τις πωλήσεις τους αξιοποιώντας το μέσο του βίντεο.

Κείμενο / Φωτογραφίες: Νικήτας Καραγιάννης

6

Ενα αστέρι γεύσεων

Η οδός Τρώων επιφυλάσσει πολλές ευχάριστες εκπλήξεις για τους θιασώτες των Πετραλώνων, την περιοχή που έχει εδραιώσει τη θέση της στην αθηναϊκή διασκέδαση. Στο νούμερο 48, το μεζεδοπωλείο Αστερ (που πήρε το όνομά του από μια όμορφη ποικιλία μαργαρίτας) ξεχωρίζει τόσο για τη διακριτική παρουσία του σε ένα ωραίο παλιό οίκημα, όσο και για τα πιάτα που σερβίρει και τα οποία έχουν ως βάση την κρητική κουζίνα. Με παράθυρα στο ύψος του πεζοδρομίου, το μαγαζί φιλοξενεί τραπέζια έξω και στις δύο εσωτερικές αίθουσες. Από την ανάλαφρη διακόσμησή του ξεχωρίζουν πινελιές από τα '60s, τραπέζια φορμάικας, πέτρα και ανοιχτά παστέλ χρώματα. Φτιάχτηκε πριν από

τρία χρόνια από δύο ηθοποιούς-μερακλήδες, τον Γιωργή Τσαμπουράκη και τον Μιχάλη Μουλακάκη, ενώ την επίβλεψή του έχει αναλάβει η, επίσης ηθοποιός, Νικολέττα Μακρυνόρη, πράγμα που σημαίνει ότι έχει γίνει στέκι καλλιτεχνών. Λειτουργεί από τη μία το μεσημέρι έως μετά τα μεσάνυχτα, σερβίροντας κάθε ημέρα ένα διαφορετικό πιάτο ημέρας, ενώ τα σαββατοκύριακα τα πιάτα είναι δύο. Το μενού έχει μια πολύ προσεγμένη λίστα μεζέδων, κρητική ρακή και κρασί, καθώς και μια μεγάλη ποικιλία από ελληνικές μπίρες. Από τα πιο αγαπητά πιάτα του είναι ο αστεροντάκος με κρεμμύδι και πιπεριά, η τηγανητή αστεροπατάτα που συνοδεύεται από ξινόγαλο, ένα κρεμώδες τυρί από τη Σητεία, ενώ δημοφιλές είναι και το πηχτόγαλο. Απάκι, ψαρονέφρι και ξιδάτο λουκάνικο με ολόκληρα κομμάτια κρέατος, τα κεφτεδάκια και

τα σπιτικά πιτάκια είναι επίσης ψηλά στις προτιμήσεις των πελατών. «Το μυστικό των γεύσεών μας είναι οι πολύ καλές κρητικές πρώτες ύλες που χρησιμοποιούμε», λέει η Νικολέττα. «Ολα είναι φτιαγμένα με μεράκι στο χέρι». Η μουσική είναι ένας χείμαρρος από κινηματογραφικά κομμάτια, μιούζικαλ και jazzy funk που συντροφεύει διακριτικά και τους πιο απαιτητικούς. Κάθε εβδομάδα ετοιμάζεται ένα διαφορετικό γλυκό το οποίο προσφέρεται στο τέλος κάθε γεύματος. Η γαλήνη που αποπνέει είναι από τα βασικά χαρακτηριστικά ενός μαγαζιού που ήδη θεωρείται ένα από τα καλύτερα της περιοχής - και δικαίως.

Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης

8

Ο Τόλκιν επιστρέφει!

Ο Κουλέρβο ανατράφηκε από τη φυλή του Ουντάμο όταν η τελευταία κατέσφαξε τη δική του. Μεγάλωσε πιστεύοντας ότι η οικογένειά του είχε πεθάνει και έζησε ανάμεσα σε ανθρώπους που ήξερε ότι ευθύνονταν για τα δεινά του. Στη συνέχεια πουλήθηκε ως σκλάβος και γνώρισε νέα βάσανα. Αφού καταφέρει τελικά να δραπετεύσει, γνωρίζει μία κοπέλα και συνάπτει μαζί της ερωτική σχέση. Ούτε ο ένας ούτε ο άλλος γνωρίζει ότι είναι αδέλφια που είχαν χωριστεί έπειτα από τη σφαγή της φυλής τους. Και η τραγωδία δεν έχει φτάσει ακόμα στην τελική της πράξη. Εάν είσαι θαυμαστής του Tζ. Ρ. Ρ. Τόλκιν, σίγουρα αυτή η ιστορία θα σου φανεί γνώριμη. Την έχεις διαβάσει στο «Σιλμαρίλλιον» και στα «Παιδιά του Χούριν», δύο βιβλία με γεγονότα που προηγούνται χρονικά των αντίστοιχων του «Χόμπιτ» και του «Αρχοντα των δαχτυλιδιών». Πρόκειται για την ιστορία του ατρόμητου πολεμιστή Τούριν Τουράμπαρ και της Νίενορ, παιδιών του Χούριν, ο οποίος συμμάχησε με τα Ξωτικά, πολέμησε εναντίον του Μόργκοθ (ο πανίσχυρος κακός της Μέσης Γης πριν τον Σάουρον). Ο τελευταίος τον αιχμαλώτισε και τον καταράστηκε να δει τα παιδιά του να υποφέρουν. Την ιστορία του Κουλέρβο συναντά κανείς στο φινλανδικό έπος Καλεβάλα, το οποίο γράφτηκε τον 19ο αιώνα και βασιζόταν στη δημοτική παράδοση της χώρας. Πρόκειται για το θέμα με το οποίο επέλεξε να καταπια-

στεί ο Τόλκιν για να γράψει την πρώτη πρόζα του έναν αιώνα πριν, ενώ σπούδαζε στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Τώρα, ήρθε η ώρα η «Ιστορία του Κουλέρβο» να κυκλοφορήσει ως ανεξάρτητο βιβλίο, 42 χρόνια μετά τον θάνατο του καθηγητή. Το χειρόγραφο 26 σελίδων ανακάλυψε η Βέρλιν Φλίγκερ, καθηγήτρια του Πανεπιστημίου του Μέριλαντ, στη Βιβλιοθήκη Μπόντλιαν του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης. Σύμφωνα με την ίδια, το χειρόγραφο «διακόπτεται στη μέση μίας πρότασης. Φτάνει στην κορύφωση, στην πιο δραματική σκηνή, και σταματά. Δεν υπάρχει τελεία, καμία συνέχιση. Μόνο οι λέξεις 'τόσο μεγάλη ήταν η βιασύνη του'». Ο Βενσάν Φερέ, καθηγητής συγκριτικής λογοτεχνίας του Πανεπιστημίου Paris Est-Criteil, σχολίασε από την πλευρά του ότι με την «Ιστορία του Κουλέρβο» ο Τόλκιν, «ο οποίος μέχρι τότε ήταν ποιητής, άρχισε για πρώτη φορά να γράφει πρόζα». Και προσθέτει: «Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ο Τόλκιν στέκεται στα πόδια του. Τελικά αφήνει την ιστορία στην άκρη χωρίς να την τελειώσει και αρχίζει να γράφει πιο προσωπικά, πρωτότυπα έργα». Το κείμενο του Τόλκιν δημοσιεύτηκε για πρώτη φορά το 2010 στο επιστημονικό περιοδικό “Tolkien Studies” από τη Φλίγκερ. Η ίδια ωστόσο θεώρησε ότι το έργο «άξιζε ένα ευρύτερο κοινό έναντι απλά των συνδρομητών ενός επιστημονικού περιοδικού». Το Tolkien Estate, ο φορέας που διαχειρίζεται τα πνευματικά δικαιώματα

της δουλειάς του Τόλκιν, έδωσε τελικά το πράσινο φως και εγένετο... βιβλίο! To “The story of Kullervo” (εκδόσεις HarperCollins) κυκλοφόρησε στα βρετανικά βιβλιοπωλεία από τα τέλη Αυγούστου. Η Καλεβάλα ήταν μία από τις βασικές επιρροές του Τόλκιν στο πλούσιο έργο του. Ο ίδιος είχε γράψει ότι η ιστορία του Κουλέρβο ήταν «το μικρόβιο πίσω από την προσπάθειά μου να γράψω τους δικούς μου μύθους» και αποτελούσε «σημαντικό υλικό στους μύθους της Πρώτης Εποχής [σσ. η ιστορία της Μέσης Γης χωρίζεται σε τέσσερις εποχές, με τα γεγονότα του 'Χόμπιτ' και του 'Αρχοντα' να συμβαίνουν στο τέλος της Τρίτης Εποχής και να ολοκληρώνονται με την έναρξη της Τέταρτης]». Οσο για την Καλεβάλα ως συνολικό έργο; «Αρεσε στον Τόλκιν το ότι επρόκειτο για μία εθνική μυθολογία», υποστηρίζει ο Τζον Γκαρθ, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Νεβάδα, για να συμπληρώσει: «[Ο Τόλκιν] ευχόταν να είχε κάτι αντίστοιχο και η Αγγλία. Μπορεί η Βρετανία να έχει κέλτικες ιστορίες, όμως η Αγγλία δεν διατήρησε η μυθολογία της. Με τον 'Αρχοντα των Δαχτυλιδιών' ήθελε να δώσει στην Αγγλία τη δική της Καλεβάλα».

Τα προσεχώς του φθινοπώρου Βρισκόμαστε στην αρχή της σεζόν και μαζί με τους καινούργιους στόχους και τις λίστες με τις υποχρεώσεις ήρθε η ώρα να ετοιμάσουμε και τον κατάλογο των πραγμάτων που θα παρακολουθήσουμε το επόμενο τρίμηνο. Δεκάδες θεατρικές παραστάσεις, ταινίες και σειρές διεκδικούν μια θέση στις επιλογές μας και για να μην πελαγώσετε διαλέξαμε τις πιο ενδιαφέρουσες και σας τις παρουσιάζουμε. Επειδή, όμως, ο κόσμος του θεάματος κινείται σε εξαιρετικά γρήγορους ρυθμούς, μείνετε συντονισμένοι γιατί οι λίστες συνεχώς θα ανανεώνονται.

Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης

15

παραστάσεις του χειμώνα

Σε πείσμα της κρίσης και της πολιτικής αβεβαιότητας, ο φετινός θεατρικός χειμώνας αναμένεται άκρως ενδιαφέρων. Η αλήθεια βέβαια είναι ότι πορεύεται στο άγνωστο, όπως και ολόκληρη η χώρα. Ομως η δύσκολη κοινωνική συγκυρία φαίνεται να συσπειρώνει δυνάμεις, να δημιουργεί ενδιαφέρουσες

ΤΕΦΡΑ ΚΑΙ ΣΚΙΑ

κολεκτίβες, να εμπνέει και να προκαλεί τους ανθρώπους του θεάτρου, που από τη μία βλέπουν το επάγγελμά τους να καθίσταται ολοένα και λιγότερο βιοποριστικό και από την άλλη αισθάνονται ότι οφείλουν να αντιπαλέψουν την κατάθλιψη της εποχής μέσα από τη δημιουργία.

Ενα παιχνίδι για δύο. Μία παραβολή για τη συναίνεση στη βία και την ατομική ευθύνη, δια χειρός του σπουδαιότερου Αγγλου συγγραφέα του 20ου αιώνα. Το «Τέφρα και σκιά» του Χάρολντ Πίντερ μας το σύστησαν στην Ελλάδα ο Λευτέρης Βογιατζής και η Ρένη Πιττακή πριν από ακριβώς 15 χρόνια, σε μία υποδειγματική παράσταση στο Θέατρο της Οδού Κυκλάδων. Φέτος ένας από τους πιο ενδιαφέροντες σύγχρονους θεατρι-

κούς σκηνοθέτες, ο Δημήτρης Καραντζάς, αναλαμβάνει να αφήσει το δικό του αποτύπωμα στο έργο μέσα από μία παράσταση που αφήνει χώρο στη μουσικότητα του κειμένου ισορροπώντας ανάμεσα στην επιλεκτική κίνηση και την ακινησία. Ο Χρήστος Λούλης και η Εύη Σαουλίδου - ηθοποιοί εκρηκτικά ταλαντούχοι- θα υποδυθούν τους δύο αινιγματικούς αυτούς ήρωες σε μία θεατρική διφωνία που θα κάνει πρεμιέρα μέσα στον Οκτώβριο στο θέατρο Ροές.

ΔΑΦΝΕΣ ΚΑΙ ΠΙΚΡΟΔΑΦΝΕΣ

Το “Metropolis” ρίχνει μία πρώτη ματιά στον φετινό χάρτη της θεατρικής Αθήνας επιλέγοντας 15 παραστάσεις που αξίζουν την προσοχή μας - για διαφορετικούς κάθε φορά λόγους.

ΡΙΧΑΡΔΟΣ Ο Γ’

του Χάρολντ Πίντερ

Θέατρο Ροές

10

του Ουίλιαμ Σαίξπηρ

Εθνικό Θέατρο Θεωρείται ένα από τα τρία κορυφαία αριστουργήματα του Σαίξπηρ δίπλα στον «Αμλετ» και τον «Μάκβεθ». Ο «Ριχάρδος ο Γ’», έργο εξόχως πολιτικό που αγγίζει με ανατριχιαστικό τρόπο το σήμερα, σηματοδοτεί την επιστροφή του Γιάννη Χουβαρδά στο Εθνικό Θέατρο μετά την παραίτησή του από τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή το 2013. Η παράσταση ανέβηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 1939 από το Εθνικό Θέατρο, σε σκηνοθεσία Δημήτρη Ροντήρη και με τον Αλέξη Μινωτή στον ομώνυμο ρόλο. Στην παράσταση του Χουβαρδά τον εμβληματικό ήρωα θα υποδυθεί ο Δημήτρης Λιγνάδης, έχοντας στο πλάι του έναν θίασο αξιώσεων με προεξάρχουσα την Καρυοφυλλιά Καραμπέτη. Η πρεμιέρα αναμένεται τον Δεκέμβριο στην Κεντρική Σκηνή του Εθνικού.

των Δημήτρη Κεχαΐδη & Ελένης Χαβιαρά

Θέατρο Μουσούρη Ενα από τα πιο μεστά, σπινθηροβόλα και πικρά θεατρικά κείμενα της νεότερης ελληνικής δραματουργίας γίνεται η αφορμή για να ενώσουν για πρώτη φορά τις δυνάμεις τους επί σκηνής ο Πέτρος Φιλιππίδης και ο Γιώργος Κιμούλης. Δίπλα τους ο βετεράνος Θανάσης Παπαγεωργίου, που μέσα από το θέατρο Στοά έχει συμβάλει καθοριστικά επί 40 και πλέον χρόνια στην ανάδειξη του νέου ελληνικού έργου. Το «Δάφνες και Πικροδάφνες» σκιαγραφεί με εντυπωσιακή ακρίβεια τη νοοτροπία του Ελληνα τότε και σήμερα. Παραμονές εκλογών στην Τρίπολη τέσσερις υποστηρικτές των τοπικών βουλευτών συναντιούνται στο σπίτι του ενός για να διασταυρώσουν τα ξίφη τους. Η αιώνια κουτοπονηριά του Ελληνα, που βαφτίζεται πολιτική και ιδεολογία. Το πρωταγωνιστικό κουαρτέτο συμπληρώνει ο Πυγμαλίωνας Δαδακαρίδης. Η πρεμιέρα έχει προγραμματιστεί για τις 9 Οκτωβρίου στο θέατρο Μουσούρη.

11

Ο ΘΕΟΣ ΤΗΣ ΣΦΑΓΗΣ

Σε π τέ μβριος 2015

της Γιασμίνα Ρεζά

Θέατρο Αθηνών Την πικρή κωμωδία «Ο Θεός της σφαγής» της Γαλλίδας συγγραφέα του “Art”, Γιασμίνα Ρεζά, μας πρωτοσύστησε στην Ελλάδα το 2010 ο Σταμάτης Φασουλής σε μία παράσταση που δεν είχε την αναμενόμενη επιτυχία, αφού δεν κατάφερε να αποδώσει ικανοποιητικά τη δηκτικότητα του κειμένου. Ακολούθησε η κινηματογραφική του μεταφορά από τον Ρομάν Πολάνσκι, που γοήτευσε κοινό και κριτικούς. Φέτος τον χειμώνα ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης -με τις μετοχές του στο θεατρικό χρηματιστήριο να έχουν κάνει limit up χάρη στην επιτυχία του «Πουπουλένιου»- επι-

ΞΕΝΟΙ του Σέρζι Μπελμπέλ

ΤΟ ΚΟΥΚΛΟΣΠΙΤΟ

χειρεί να φέρει εκ νέου σε επαφή το έργο με το ελληνικό κοινό σε μία παράσταση που προσελκύει το ενδιαφέρον μας κυρίως χάρη στο πολύ δυνατό πρωταγωνιστικό της κουαρτέτο. Ο Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης, η Στεφανία Γουλιώτη, ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος και η Λουκία Μιχαλοπούλου θα ρίξουν τις μάσκες τους και θα διασταυρώσουν τα ξίφη τους στη σκηνή του θεάτρου Αθηνών αποκαλύπτοντας την υποκρισία μίας μόνο κατ’ όνομα «καλής» κοινωνίας. Η πρεμιέρα αναμένεται μέσα στον Οκτώβριο.

του Ερρίκου Ιψεν

Θέατρο της Οδού Κυκλάδων Το 2016 συμπληρώνονται τρία χρόνια από τον θάνατο του Λευτέρη Βογιατζή και το θέατρο της Οδού Κυκλάδων τιμά τη μνήμη του με μία σειρά από παραστάσεις-εκδηλώσεις. Μία από τις πρώτες θα είναι και «Το κουκλόσπιτο» του Ερρίκου Ιψεν, που θα κάνει πρεμιέρα τον Ιανουάριο με την Αμαλία Μουτούση. Μία από τις αγαπημένες ηθοποιούς και συνεργάτιδες του Λευτέρη Βογιατζή επιστρέφει στο θέατρο της Οδού Κυκλάδων για να υποδυθεί τη Νόρα σε αυτό το κλασικό αριστούργημα του πατέρα του ψυχολογικού και ρεαλιστικού θεάτρου. Αρκούν οι λέξεις «Μουτούση» και «Νόρα» για να βάλεις την εν λόγω παράσταση κατευθείαν στη θεατρική σου ατζέντα. Τη σκηνοθεσία θα υπογράφει ο Γιώργος Σκεύας.

ΦΑΟΥΣΤ

του Γιόχαν Βόλφγκανγκ Γκαίτε

Εθνικό Θέατρο Η επικείμενη συνεργασία της Λυδίας Κονιόρδου με τον σκηνοθέτη Νίκο Μαστοράκη αναμένεται με ιδιαίτερο ενδιαφέρον. Οι δυο τους ενώνουν τις δυνάμεις τους για να παρουσιάσουν ένα σύγχρονο έργο του σημαντικού Καταλανού συγγραφέα Σέρζι Μπέλμπελ. Το «Ξένοι» γράφτηκε το 2004, έκανε την πρεμιέρα του με επιτυχία στο Εθνικό Θέατρο της Καταλονίας, ενώ πια έχει μεταφραστεί στα αγγλικά, τα ισπανικά, τα ρουμανικά, τα γερμανικά και τα τούρκικα. Την ελληνική μετάφραση του έργου υπογράφει η έμπειρη Μαρία Χατζηεμμανουήλ, ενώ στο πλευρό της Λυδίας Κονιόρδου θα δούμε τον Στέλιο Μάινα. Το έργο παρακολουθεί μία οικογένεια σε δύο διαφορετικές εποχές -στη δεκαετία του ’60 και στο σήμερα-, ενώ διαδραματίζεται σε δύο χώρους: το σπίτι της οικογένειας και τον επάνω όροφο όπου ζουν ξένοι μετανάστες. Για να το απολαύσουμε στη σκηνή του Εθνικού θα πρέπει να περιμένουμε μέχρι τον Μάρτιο.

Δημοτικό Θέατρο Πειραιά Εργο-σταθμός για την παγκόσμια λογοτεχνία, ο «Φάουστ» του Γκαίτε σκιαγραφεί την αιώνια μάχη του Καλού με το Κακό θέτοντας μυριάδες φιλοσοφικά ερωτήματα, ενώ ξεχωρίζει για την υψηλή του ποίηση, που παραπέμπει στους αρχαίους τραγικούς. Ο Γκαίτε εμπνέεται το έργο από ένα αληθινό πρόσωπο, τον Γιόχαν Φάουστ, που έζησε στο πρώτο μισό του 16ου αιώνα και στη συνέχεια πέρασε στην περιοχή του θρύλου, που τον ήθελε να έχει συνάψει

συμφωνία με τον ίδιο τον Διάβολο. Τον φετινό χειμώνα η Κατερίνα Ευαγγελάτου αναλαμβάνει να μας χαρίσει τη δική της ματιά πάνω στο κορυφαίο αυτό κείμενο, που φέρει πάνω του τις επιδράσεις του ρομαντισμού, έχοντας στη διάθεσή της δύο σημαντικούς ηθοποιούς, τον Νίκο Κουρή (Φάουστ) και τον Χάρη Φραγκούλη (Μεφιστοφελής). Η πρεμιέρα στο υπέροχο Δημοτικό Θέατρο του Πειραιά έχει προγραμματιστεί για τις 11 Δεκεμβρίου.

12

Ο ΧΟΡΟΣ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ

ΝΤΟΓΚΒΙΛ

του Αύγουστου Στρίντμπεργκ

του Λαρς φον Τρίερ

Θέατρο Ακροπόλ Θέατρο Εμπορικόν Ενα εμβληματικό έργο της παγκόσμιας δραματουργίας, ο «Χορός του Θανάτου» του Αύγουστου Στρίντμπεργκ, θα παρουσιαστεί από τον Οκτώβριο στο θέατρο Εμπορικόν, σε σκηνοθεσία Ελένης Σκότη. Ο Δημήτρης Καταλειφός και η Φιλαρέτη Κομνηνού θα υποδυθούν τον

ΣΚΟΤΕΙΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ

Λοχαγό Εντγκαρ και τη γυναίκα του Αλις αντίστοιχα, οι οποίοι γιορτάζουν τα 25 χρόνια γάμου τους και είναι έτοιμοι να φάνε τις σάρκες τους. Το τρίτο πρόσωπο, τον ξάδελφο της Αλις, που έρχεται να κάνει ακόμα πιο ενδιαφέρον το παιχνίδι, θα υποδυθεί ο Βασίλης Μπισμπίκης. Αναμένουμε με ενδιαφέρον.

του Αντριου Μπόβελ

Η πολυσυζητημένη και πολυβραβευμένη ταινία του Λαρς φον Τρίερ γίνεται θεατρικό έργο! Η νεαρή σκηνοθέτρια Εφη Γούση αναλαμβάνει το εν λόγω στοίχημα μετά την επιτυχία του «Καθαροί πια» της Σάρα Κέιν. Αλλωστε και η ίδια η ταινία του φον Τρίερ έφερε πολλά θεατρικά στοιχεία, ενώ η αλληγορική της ιστορία μοιάζει να μπορεί να λειτουργήσει εξαιρετικά στη σκηνή. Στην παράσταση, που θα παρουσιάζεται από τον Νοέμβριο τα Δευτερότριτα στο θέατρο Ακροπόλ, θα πρωταγωνιστούν η Γιούλικα Σκαφιδά και ο Δημήτρης Πασσάς.

ΤΡΕΙΣ ΑΔΕΛΦΕΣ

του Αντον Τσέχωφ

Θέατρο Πορεία

Θέατρο Πόρτα Ο Νοέμβριος φέρνει μαζί του την πρώτη μεγάλη πρεμιέρα για το φετινό ρεπερτόριο του θεάτρου Πόρτα. Ο Θωμάς Μοσχόπουλος συστήνει στο ελληνικό κοινό έναν από τους σημαντικότερους συγγραφείς της Αυστραλίας. Οι «Σκοτεινές γλώσσες» του Αντριου Μπόβελ παρακολουθούν ένα γαϊτανάκι ανθρώπων, όπως αυτό αρχίζει να σχηματίζεται (και να αλληλοσπαράσσεται) γύρω από το πτώμα μίας γυναίκας. Ενα ψυχολογικό θρίλερ που μεταφέρθηκε και στη μεγάλη οθόνη το 2001, με ενδιαφέρουσες δεύτερες αναγνώσεις. Ο Χρήστος Λούλης, η Αννα Καλαϊτζίδου, ο Γιώργος Χρυσοστόμου και η Αννα Μάσχα πρωταγωνιστούν σε μια παράσταση που θέτει το βασανιστικό ερώτημα «πόσο γνωστοί μας είναι οι άνθρωποι με τους οποίους μοιραζόμαστε τις ζωές μας;».

Ο Τσέχωφ είναι ο μεγαλύτερος ανατόμος της ανθρώπινης ψυχής που έχει περάσει ποτέ από το παγκόσμιο θέατρο. Τα έργα του συνιστούν μία διαρκή πρόκληση και έναν δυσεπίλυτο γρίφο για κάθε σκηνοθέτη, αφού αν και ακουμπούν στον ρεαλισμό, στην πραγματικότητα υπερίπτανται αυτού. Ο Δημήτρης Τάρλοου τολμάει φέτος να παρουσιάσει στο θέατρο Πορεία το αριστούργημα του Τσέχωφ «Οι τρεις αδελφές». Οπως διαβάζουμε στο δελτίο τύπου, «η παράσταση φιλοδοξεί να μας εξοικειώσει με το έργο με μία δραματουργία-έκπληξη (με την υπογραφή του ίδιου του Τάρλοου) που αν και ‘μικραίνει’ τις χιλιομετρικές αποστάσεις, τονίζει την απόσταση από τον εαυτό, από το μέλλον και το παρελθόν». Τις τρεις αδελφές υποδύονται η Ιωάννα Παππά, η Λένα Παπαληγούρα και η Αλεξάνδρα Αϊδίνη, ενώ τη μουσική υπογράφει ο ταλαντούχος Αγγελος Τριανταφύλλου. Και το ερώτημα παραμένει… Θα καταφέρει η παράσταση να βρει τη δική της Μόσχα; Θα το μάθουμε στις 11 Φεβρουαρίου.

13

ΤΟ ΔΑΝΕΙΟ

6 Α.Μ. HOW TO DISAPPEAR COMPLETELY

του Τζόρντι Γκαλθεράν

Θέατρο του Νέου Κόσμου Μία αιχμηρή κωμωδία πολιτικών προεκτάσεων με έναν αναμφισβήτητα εκρηκτικά επίκαιρο τίτλο επιλέγει ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος να παρουσιάσει στο Θέατρο του Νέου Κόσμου από τον Οκτώβριο. Το «Δάνειο» του Καταλανού Τζόρντι Γκαλθεράν φέρνει αντιμέτωπους στη σκηνή τον Γιάννη Σαρακατσάνη και τον Μιχάλη Οικονόμου. Ο πρώτος υποδύεται τον Αντόνιο, που ζητάει δάνειο από τον

ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΤΟΥ ΗΛΙΟΥ

Σε π τέ μβριος 2015

διευθυντή της τράπεζάς του με μόνο εχέγγυο τον λόγο της τιμής του. Οταν ο δεύτερος αρνείται φυσικά, ο Αντόνιο τον απειλεί ότι θα πηδήξει τη γυναίκα του, υπερτονίζοντας τη γοητεία που ασκεί σε όλα τα θηλυκά. «Μου αρέσει ότι δεν αναλύει την κρίση με τους κώδικες της κωμωδίας, αλλά το πώς αυτή επιδρά πάνω στους ανθρώπους», μου είχε πει σε πρόσφατη συνάντησή μας ο Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος. Οπως και να έχει, νομίζω θα γελάσουμε πολύ.

του Μαξίμ Γκόρκι

Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών Η μοναδική παραγωγή που έχει διαρρεύσει από το φετινό χειμερινό πρόγραμμα της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών είναι η νέα παράσταση των Blitz, που ακούει στον αινιγματικό τίτλο “6 a.m. How to disappear completely”. Η εν λόγω παράσταση, για την οποία δεν έχουμε καμία πληροφορία ακόμα, σηματοδοτεί την επιστροφή των Blitz στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών τρία χρόνια μετά το “Late night”. Αναμένουμε με ενδιαφέρον, αφού κάθε νέα δουλειά των Blitz αξίζει την προσοχή μας. Η πρεμιέρα θα γίνει μέσα στον Οκτώβριο.

Ο ΚΑΛΟΓΕΡΟΣ

του Αντονέν Αρτώ

Θέατρο Τέχνης (Υπόγειο) Μία οικογένεια αστών ζει στον κόσμο της, με την εποχή και την κοινωνία να την προσπερνούν ερήμην της. Κατεξοχήν πολιτικό έργο δια χειρός ενός εκ των κορυφαίων δραματουργών του ρωσικού θεάτρου (κατά πολλούς, συνεχιστή του Τσέχωφ), τα «Παιδιά του ήλιου» του Μαξίμ Γκόρκι συνιστούν μία διεισδυτική κριτική στην άρχουσα τάξη της προεπαναστατικής Ρωσίας. Το έργο γράφτηκε το 1905 από τον Γκόρκι, ο οποίος είχε φυλακιστεί μετά την αιματηρή καταστολή των μεγάλων διαδηλώσεων κατά του τσάρου. Ο Νίκος Μαστοράκης ρίχνει γέφυρες ανάμεσα στο έργο και το σήμερα έχοντας στη διάθεσή του ένα επιτελείο εξαιρετικών ηθοποιών (Μάκης Παπαδημητρίου, Χάρης Φραγκούλης, Κωνσταντίνα Τάκαλου, Μαρία Καλλιμάνη, Φωτεινή Μπαξεβάνη, Ιωάννα Μαυρέα, Γιάννης Κότσιφας) σε μία από τις πραγματικά πολυαναμενόμενες παραγωγές του Θεάτρου Τέχνης, που θα σηκώσει αυλαία στις αρχές Νοεμβρίου.

Skrow Theater Για πρώτη φορά σύσσωμη η ομάδα που ίδρυσε το Skrow πριν από λίγα χρόνια (Βασίλης Μαυρογεωργίου, Σεραφείμ Ράδης, Νίκος Μαραμαθάς, Κατερίνα Μαυρογεώργη, Μαρία Φιλίνη), ανεβαίνει στη σκηνή για να παρουσιάσει τον ερχόμενο Ιανουάριο τον «Καλόγερο», τη θεατρική απόδοση του ομώνυμου μυθιστορήματος του Μάθιου Γκρέγκορι Λιούις -ενός αριστουργήματος της αγγλικής γοτθικής λογοτεχνίας γραμμένο τον 18ο αιώνα- από τον μεγάλο αιρετικό του γαλλικού θεάτρου, τον

Αντονέν Αρτώ. Μία νεαρή κοπέλα μεταμφιεσμένη σε καλόγερο θα γίνει η αφορμή της σωματικής και ψυχικής εξόντωσης ενός δεινού κήρυκα της Καθολικής Εκκλησίας στην Ισπανία της Ιεράς Εξέτασης. Ερωτας, θάνατος, αιμομιξίες, δολοφονίες, μεταφυσικός τρόμος, διφορούμενες ταυτότητες και η συμπόρευση της σεξουαλικότητας με την τρέλα προσέλκυσαν το ενδιαφέρον του Αρτώ, που βρήκε την ευκαιρία να κάνει ένα καίριο σχόλιο για μία θρησκόληπτη κοινωνία χωρίς ιερό και όσιο!

14

Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης

15

Σε π τέ μβριος 2015

Τα νέα... κολλήματα

Για όλους εσάς που νομίζετε ότι δεν σας αρκούν οι σειρές που βλέπετε ήδη (κομμάτι δύσκολο με τόσα «διαμάντια» που προβάλλονται στη μικρή οθόνη), δεν υπάρχει κανένας λόγος ανησυχίας. Τα αμερικανικά κανάλια έχουν την πρόθεση με τις καινούργιες παραγωγές τους να προκαλέσουν νέους εθισμούς. Κάποιες προσπάθειες θα αποδειχτούν τζούφιες, κάποιες άλλες, πάλι, όχι. Για αυτό τον λόγο, σας παρουσιάζουμε τις σειρές που κάνουν πρεμιέρα μέχρι το τέλος της χρονιάς. Ηδη η σεζόν προμηνύεται πολύ ενδιαφέρουσα, με το “Mr. Robot” που ανέλαβε τα... προεόρτια να έχει κλέψει την παράσταση, αφήνοντας τις καλύτερες εντυπώσεις. Οπως πέρυσι την τιμητική της είχε η DC Comics (με το “Flash”, το “Gotham” και το αδικοχαμένο “Constantine”), φέτος παίρνει τη σκυτάλη ο μαέστρος του sci-fi Φίλιπ Ντικ (πολλά από τα έργα του έχουν περάσει με επιτυχία στη μεγάλη οθόνη, από το “Blade runner” έως την «Ολική επαναφορά»), με δύο σειρές να βασίζονται στα πονήματά του.

Το “Fear the walking dead” έκανε ήδη πρεμιέρα στο AMC στις 23 Αυγούστου και είναι το spin-off του hit “The walking dead”, το οποίο φέτος εισέρχεται αισίως στον έκτο κύκλο του. Η νέα σειρά εστιάζει κυρίως στις απαρχές της καταστροφής του πολιτισμού και της μετατροπής των ανθρώπων σε αιμοδιψή ζόμπι, επομένως έρχεται για να απαντήσει σε πολλές απορίες μας που σχηματίστηκαν παρακολουθώντας τη «μαμά» σειρά.

Εάν ο παππούς ή η γιαγιά σου παρακολουθούσαν μανιωδώς ξένες σειρές, θα σε συμβούλευαν ως γεροντότεροι και σοφότεροι: όπου ακούς Κερτ Σάτερ, εκεί να πηγαίνεις… Ο δημιουργός του “The shield” και του “Sons of Anarchy” επιστρέφει στη μικρή οθόνη αυτή τη φορά με μία περιπετειώδη/δραματική σειρά εποχής με τίτλο “The bastard executioner”. Στην Αγγλία του 14ου αιώνα, ο Γουίλκιν Μπρατλ αποκαμωμένος από τον πόλεμο αποφασίζει να κρεμάσει το σπαθί του. Ομως η βία θα του χτυπήσει και πάλι την πόρτα. Ε, και αυτός θα ξεκρεμάσει το σπαθί του. Η σειρά έκανε πρεμιέρα στις 15 Σεπτεμβρίου.

Και συνεχίζουμε με το “Blindspot”... Η αστυνομία ανακαλύπτει στην πλατεία Times Square μία γυναίκα αγνώστων στοιχείων, η οποία δεν θυμάται απολύτως τίποτα από τη ζωή της και είναι καλυμμένη ολόκληρη με τατουάζ. Μολονότι αυτή η περιγραφή θα μπορούσε να ταιριάζει σε περισσότερες από μία γυναίκες που περιφέρονται στη δημοφιλή πλατεία της Νέας Υόρκης, υπάρχει μία ειδοποιός διαφορά για την ηρωίδα μας: τα τατουάζ της αποτελούν στοιχεία σε ανεξιχνίαστα εγκλήματα. Στον ρόλο της Jane Doe, η Τζέιμι Αλεξάντερ, την οποία γνωρίσαμε ως Lady Sif στις ταινίες Thor. Πρεμιέρα επίσης στις 21 Σεπτεμβρίου.

Η πρώτη σειρά που βασίζεται στις εμπνεύσεις του μάγου της επιστημονικής φαντασίας Φίλιπ Ντικ κάνει πρεμιέρα στις 21 Σεπτεμβρίου. Πρόκειται για το “Minority report”, ουσιαστικά ένα sequel του ομώνυμου διηγήματος του Ντικ που δημοσιεύτηκε το 1956, καθώς και της ομώνυμης ταινίας που προβλήθηκε το 2002 με πρωταγωνιστή τον Τομ Κρουζ, καθώς λαμβάνει χώρα λίγα χρόνια μετά τα γεγονότα που οδήγησαν στη διάλυση της Μονάδας Πρόληψης Εγκλήματος (ενός αστυνομικού οργάνου που συλλάμβανε τους δράστες προτού καν πραγματοποιήσουν το έγκλημα). Στην Ουάσινγκτον του 2065 ο Ντας, ένας Προγνώστης -στους οποίους στηριζόταν η Μονάδα Πρόληψης για τη δράση της- προσπαθεί να διάγει μία κανονική ζωή ενώ εξακολουθεί να έχει οράματα από το μέλλον. Θα αποφασίσει έτσι να αποτρέψει την πραγματοποίηση εγκλημάτων, ψάχνοντας παράλληλα να βρει τον δίδυμο αδελφό του. Παραγωγός της σειράς, ο ένας και μοναδικός Στίβεν Σπίλμπεργκ.

Η ταινία «Απόλυτη ευφυΐα» (“Limitless”) άρεσε τόσο πολύ στον πρωταγωνιστή της, Μπράντλεϊ Κούπερ, ο οποίος αποφάσισε να την κάνει σειρά, όπου παίζει κιόλας. Εχουμε λοιπόν ένα ομώνυμο sequel, όπου ο Κούπερ υποδύεται και πάλι τον ήρωα της ταινίας, Εντι Μόρα. Ο τελευταίος συναντά τον Μπράιαν, έναν ολίγον τι χασομέρη μουσικό, ο οποίος αρνείται να παρατήσει το όνειρό του και να αναλάβει μία πραγματική δουλειά. Οταν θα αποφασίσει να το κάνει (λόγω ενός σοβαρού προβλήματος υγείας του πατέρα του), ο Εντι θα του δώσει το θαυματουργό φάρμακο NZT που βοηθά στην πλήρη αξιοποίηση του εγκεφάλου. Ποιος είναι, όμως, ο απώτερος στόχος του Εντι; Περισσότερα από τις 22 Σεπτεμβρίου και έπειτα. Οι… X-Men της μικρής οθόνης επιστρέφουν, υπό τον τίτλο “Heroes reborn”. Πέντε χρόνια αφότου η Κλερ αποκάλυψε στον κόσμο την ύπαρξη ανθρώπων με υπερφυσικές δυνάμεις (στο τέλος της σειράς

16

17

“Heroes” - ναι, έχουμε άλλο ένα sequel, κυρίες και κύριοι!), οι τελευταίοι έχουν γίνει στόχος της κυβέρνησης. Παρά τις διώξεις, παλαιοί και νέοι υπερήρωες θα πρέπει να ενωθούν για να σώσουν τον κόσμο από μία καινούργια απειλή. Η πρεμιέρα του κύκλου μόλις 13 επεισοδίων είναι προγραμματισμένη για τις 24 Σεπτεμβρίου.

γεγονότα που ανέτρεψαν τη ζωή του. Ωστόσο, μία νέα επιδημία που δαιμονίζει τους ανθρώπους θα λειτουργήσει ως καμπανάκι για τον Ας, ο οποίος θα πάρει και πάλι το πριόνι του και… όποιον πάρει ο χάρος. Στο καστ συναντάμε και τη Λούσι Λόουλες (Ζίνα). Η πρεμιέρα της σειράς είναι προγραμματισμένη για τις 31 Οκτωβρίου.

Επιτρέψτε μας να βάλουμε και μία σειρά κινουμένων σχεδίων στη λίστα μας, για τα μικρά, αλλά και τα μεγάλα παιδιά. Οι “Guardians of the galaxy” πατούν πάνω στην τεράστια επιτυχία που σημείωσε πέρυσι η ομώνυμη ταινία. Η σειρά προβάλλει επομένως τις νέες περιπέτειες του Star Lord, του ομιλούντος ρακούν Rocket, της Gamora, του Drax και του καλόκαρδου κινούμενου δέντρου Groot. Η σειρά κάνει πρεμιέρα στο Disney XD στις 26 Σεπτεμβρίου.

To “Into the badlands” είναι μία ακόμα σειρά σε ένα δυστοπικό περιβάλλον από το AMC. Η ιστορία εκτυλίσσεται στο μέλλον, σε μία Αμερική όπου έπειτα από μία μαζική καταστροφή έχει επικρατήσει το φεουδαρχικό μοντέλο κοινωνικής οργάνωσης. Βασικός ήρωας είναι ο Σάνι (Ντάνιελ Γου), ο οποίος είναι ο καλύτερος πολεμιστής της εποχής του και κυκλοφορεί έχοντας χτυπήσει σε όλο του το σώμα τατουάζ, καθένα από τα οποία συμβολίζει και έναν από τους αμέτρητους ανθρώπους που έχει εξοντώσει. Η σειρά είναι εμπνευσμένη από μία κινεζική νουβέλα του 16ου αιώνα, με τίτλο «Ταξίδι στη Δύση». Ο πρώτος κύκλος θα αποτελείται από μόλις έξι επεισόδια (ένας μεγάλος πιλότος, με λίγα λόγια) και θα κάνει πρεμιέρα στις 15 Νοεμβρίου.

Μία ακόμη σειρά της σχολής του “Game of thrones”. Βασίζεται στη σειρά ιστορικών μυθιστορημάτων “Saxon stories” του Μπέρναρντ Κόρνγουελ και έχει τίτλο “The last kingdom”. Πρωταγωνιστής είναι ο Ούτρεντ του Μπέμπανμπουργκ, ο οποίος ήταν γιος ενός Σάξονα ευγενή της Νορθουμβρίας, όμως απήχθη και μεγάλωσε από Βίκινγκς, για να πολεμήσει στη συνέχεια στο πλευρό του βασιλιά Αλφρέδου του Μεγάλου. Ο τελευταίος φιλοδοξούσε να ενώσει όλα τα βασίλεια της Αγγλίας (τα οποία -πλην του δικού του- είχαν καταληφθεί από τους Βίκινγκς) σε ένα ενιαίο κράτος. Πίσω από τη σειρά βρίσκουμε τους παραγωγούς της σειράς «Ο πύργος του Ντάουντον», ενω στο καστ συναντάμε και τον Ρούτγκερ Χάουερ. Η πρεμιέρα της θα πραγματοποιηθεί στις 10 Οκτωβρίου. Ηρθε επιτέλους η ώρα ο Σαμ Ράιμι να ενώσει και πάλι τις δυνάμεις του με τον πιο-καλτ-πεθαίνεις ηθοποιό Μπρους Κάμπελ - και μάλιστα σε ένα πρότζεκτ που έχει μία νότα από τα παλιά. Η σειρά “Ash vs. Evil dead” ξεκινά 30 χρόνια μετά τα γεγονότα της σειράς ταινιών “Evil dead” και εστιάζει στην ιστορία του ήρωα των ταινιών, Ας Γουίλιαμς (Κάμπελ), ο οποίος ζει μοναχικά, αδυνατώντας ακόμα να καταλάβει πλήρως τα

Φέτος είπαμε ότι είναι η χρονιά του Φίλιπ Ντικ. Και η νέα παραγωγή της Amazon (η οποία προφανώς έχει ζηλέψει το Netflix και ακολουθεί τα χνάρια του στην παραγωγή σειρών), “The man in the high castle”, μεταφέρει στη μικρή οθόνη το βραβευμένο με Hugo μυθιστόρημα του Αμερικανού συγγραφέα, το οποίο εκτυλίσσεται σε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου οι δυνάμεις του Aξονα έχουν κερδίσει τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι ίδιες οι ΗΠΑ έχουν χωριστεί σε τρεις ζώνες: μία υπό τον έλεγχο της Γερμανίας, μία υπό τον έλεγχο της Ιαπωνίας και μία ουδέτερη που λειτουργεί ως buffer zone. Η Ευρώπη στενάζει υπό τον γερμανικό ζυγό. Πώς θα εξελισσόταν η ιστορία εάν είχαμε αυτό το εφιαλτικό αποτέλεσμα; Ο πιλότος κυκλοφόρησε ήδη μέσα στον περασμένο Ιανουάριο και άφησε πολύ θετικά σχόλια, ενώ η επίσημη πρεμιέρα θα πραγματοποιηθεί στις 20 Νοεμβρίου. Την παραγωγή υπογράφει ο Φρανκ Σπότνιτζ (“X-Files”), ενώ ανάμεσα στα ονόμα-

Σε π τέ μβριος 2015

τα των συντελεστών βλέπουμε και τον Ρίντλεϊ Σκοτ, ο οποίος είχε σκηνοθετήσει το “Blade Runner”, την εμβληματική ταινία που βασιζόταν επίσης σε βιβλίο του Φίλιπ Ντικ. Το Netflix μας άνοιξε για τα καλά την όρεξη με το απρόσμενα εξαιρετικό “Daredevil”, άρα είναι λογικό να περιμένουμε με ανυπομονησία και τις επόμενες σειρές που έχει προγραμματίσει να προβάλει και οι οποίες στηρίζονται σε υπερήρωες της Marvel. Επόμενη στάση: “Jessica Jones”. Πρόκειται για μία απόμαχη υπερηρωίδα, η οποία πάσχει από μετατραυματικό στρες και προσπαθεί να ξεκινήσει από την αρχή τη ζωή της αναλαμβάνοντας καθήκοντα ιδιωτικής ντετέκτιβ. Πρωταγωνιστεί η Κρίστεν Ρίτερ (“Breaking bad”) και η πρεμιέρα αναμένεται επίσης στις 20 Νοεμβρίου. Πρεμιέρες, όμως, θα έχουμε και στις αρχές της καινούργιας χρονιάς. Περιμένουμε με ανυπομονησία τη μίνι σειρά “11/22/63”, η οποία βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Στίβεν Κινγκ. Σε αυτή, ο καθηγητής αγγλικών Τζέικ Επινγκ ταξιδεύει πίσω στον χρόνο για να αποτρέψει τη δολοφονία του Τζον Κένεντι. Η αποστολή του όμως απειλείται από τον Λι Χάρβεϊ Οσβαλντ, ένα ερωτικό ειδύλλιο, αλλά και από το ίδιο το παρελθόν, το οποίο δεν θέλει να αλλάξει. Από το καστ ξεχωρίζουν ονόματα όπως ο Τζέιμς Φράνκο στον ρόλο του Επινγκ (συμμετέχει και στην παραγωγή), ο οσκαρικός Κρις Κούπερ και ο Τζος Ντουχάμελ (γνωστός από τις ταινίες “Transformers”). Και για να σας προετοιμάσουμε λίγο για την επόμενη χρονιά, εάν φέτος είναι η χρονιά του Φίλιπ Ντικ, του χρόνου τιμώμενο πρόσωπο θα είναι ο Νιλ Γκέιμαν, ένας από τους πιο καταξιωμένους συγγραφείς στον χώρο του fantasy. Δύο σειρές θα βασίζονται σε έργα του. Η πρώτη είναι το πολυαναμενόμενο “Lucifer”, όπου θα δούμε τον Διάβολο να έχει σκυλοβαρεθεί στην κόλαση και να αποφασίζει να μετεγκατασταθεί στο Λος Αντζελες όπου ανοίγει ένα πιάνο μπαρ. Η δεύτερη είναι το “American Gods”. Μέχρι τότε, έχετε μπόλικες σειρές να δείτε για να περάσετε την ώρα σας!

Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης

18

Και οι επτά είναι υπέροχες! Η αλήθεια είναι ότι είναι πολύ περισσότερες από επτά οι ταινίες που ανυπομονούμε να δούμε στη μεγάλη οθόνη τον φετινό χειμώνα. Ας πούμε λοιπόν ότι αυτές οι επτά ταινίες που επιλέξαμε είναι απλώς για να μας ανοίξουν την όρεξη ενόψει ενός κινηματογραφικού χειμώνα που -σε διεθνές τουλάχιστον επίπεδο- μοιάζει να αγνοεί τη λέξη «κρίση».

SPECTRE Πρεμιέρα: 12 Νοεμβρίου His name is Bond. James Bond. Και επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη για 24η φορά! Το “Spectre” φέρει εκ νέου την υπογραφή του Σαμ Μέντες, ενώ ο Ντάνιελ Κρεγκ υποδύεται για ακόμα μία φορά με υποδειγματικό τρόπο τον πράκτορα 007. Αυτή τη φορά ένα κρυπτογραφημένο μήνυμα από το παρελθόν του Bond τον οδηγεί στην αποκάλυψη μίας εγκληματικής οργάνωσης ονόματι Spectre. Eνα ταξίδι καταιγιστικής δράσης και περιπέτειας ξεκινά… Από το Μεξικό στο Λονδίνο κι από εκεί στις χιονισμένες πλαγιές των Aλπεων ο James Bond θα προσπαθήσει να βρει την ανατριχιαστική αλήθεια πίσω από το Spectre. Ο δύο φορές βραβευμένος με Oσκαρ Κριστόφ Βαλτς υποδύεται τον θανάσιμο εχθρό του, ενώ η Μόνικα Μπελούτσι και η Λέα Σεϊντού προσδίδουν το απαραίτητο… άρωμα γυναίκας.

STAR WARS: Επεισόδιο 7 – Η ΔΥΝΑΜΗ ΞΥΠΝΑ

Η ΓΕΦΥΡΑ ΤΩΝ ΚΑΤΑΣΚΟΠΩΝ

Πρεμιέρα: 24 Δεκεμβρίου

Πρεμιέρα: 12 Νοεμβρίου

Πέρασαν κιόλας δέκα χρόνια από την τελευταία ταινία “Star wars”. Τα Χριστούγεννα του 2015 ο «Πόλεμος των άστρων» επιστρέφει με ένα ακόμα επικό κεφάλαιο. Για πρώτη φορά ο Τζορτζ Λούκας δεν κάθεται στη σκηνοθετική καρέκλα. Τη θέση του πήρε ο ικανότατος Τζέι Τζέι Αμπραμς, που φιλοδοξεί να δώσει νέα πνοή στο κουρασμένο “Star wars”. Το σενάριο κρατιέται ακόμα επτασφράγιστο μυστικό, αλλά το σίγουρο είναι ότι η νέα ταινία θα διαδραματίζεται 30 χρόνια μετά το «Επεισόδιο VI: Η επιστροφή των Τζεντάι», που προβλήθηκε το 1983. Επίσης, ο Χάρισον Φορντ, ο πρωταγωνιστής των τριών πρώτων ταινιών, επιστρέφει μαζί με κάποιους από τους συμπρωταγωνιστές του στο original cast. Για εκατομμύρια σινεφίλ είναι η πλέον αναμενόμενη ταινία της χρονιάς!

Εντεκα χρόνια μετά το “The terminal” ο Τομ Χανκς ενώνει ξανά τις δυνάμεις του με τον Στίβεν Σπίλμπεργκ σε ένα γεμάτο σασπένς δράμα που εξελίσσεται το 1957 στο απόγειο του Ψυχρού Πολέμου. Ο Χανκς υποδύεται τον Τζέιμς Ντόνοβαν, έναν δικηγόρο που του ανατίθεται η υπεράσπιση ενός σοβιετικού κατασκόπου που συλλαμβάνεται από τους Αμερικανούς. Η κατάσταση περιπλέκεται επικίνδυνα όταν ένας Αμερικανός πιλότος που γνωρίζει κρατικά μυστικά πέφτει στα χέρια των Σοβιετικών και ο Ντόνοβαν καλείται να παίξει ρόλο διαμεσολαβητή, προκειμένου να γίνει ανταλλαγή αιχμαλώτων. Βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, η νέα ταινία του Σπίλμπεργκ είναι βέβαιο ότι θα διεκδικήσει τη δική της θέση στα Οσκαρ του 2016.

19

Σε π τέ μβριος 2015

Η ΔΙΑΣΩΣΗ

JOY

Πρεμιέρα: 26 Νοεμβρίου

Πρεμιέρα: 24 Δεκεμβρίου

Μία ακόμα συνάντηση κορυφής. Ο βετεράνος και βραβευμένος με Οσκαρ σκηνοθέτης Ρίντλεϊ Σκοτ συναντά τον Ματ Ντέιμον στον... Αρη! Βασισμένη στο best seller μυθιστόρημα “The Martian”, η «Διάσωση» θέλει τον αστροναύτη Μαρκ Γουάτνι (Ματ Ντέιμον) να θεωρείται νεκρός μετά από μία σφοδρή καταιγίδα και να εγκαταλείπεται από το υπόλοιπο πλήρωμα στον Αρη. Μόνος του, με ελάχιστες προμήθειες σε έναν αφιλόξενο πλανήτη πρέπει να βρει τον τρόπο να ειδοποιήσει τους συναδέλφους του στη Γη ότι είναι ζωντανός. Οταν το καταφέρνει, μία τεράστια επιχείρηση διάσωσης ξεκινάει από τη NASA. Θα προλάβουν όμως να τον σώσουν; Ενας περιπετειώδης αγώνας επιβίωσης δια χειρός Ρίντλεϊ Σκοτ και με ένα all star cast (στο πλευρό του Ντέιμον οι Τζέσικα Τσαστέιν, Κρίστεν Ουίγκ, Κέιτ Μάρα, Μάικλ Πένια, Τζεφ Ντάνιελς, Τσιουέτελ Ετζίοφορ και Ντόναλντ Γκλόβερ).

Μετά τον βραβευμένο με τρεις Χρυσές Σφαίρες «Οδηγό Διαπλοκής» ο Ντέιβιντ Ο’ Ράσελ επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη με το “Joy”, μία μάλλον μελαγχολική και βαθιά ανθρώπινη κωμωδία. Η μούσα του, Τζένιφερ Λόρενς, υποδύεται ένα κορίτσι το οποίο μεταμορφώνεται στη γυναίκα που ιδρύει μια εταιρεία-δυναστεία και αναλαμβάνει τα ηνία της ζωής της. Η ιστορία τεσσάρων γενεών μίας οικογένειας και ο δρόμος προς την κορυφή μέσα σε ένα σκηνικό αθέμιτου ανταγωνισμού. Προδοσίες, φίλοι που βαφτίζονται εχθροί και η αθωότητα που πέθανε νωρίς… Στο πλευρό της Λόρενς συναντάμε δύο παλιούς γνώριμους του Ο’ Ράσελ, τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο και τον Μπράντλεϊ Κούπερ, ενώ είναι σαφές –αν κρίνουμε από την ημερομηνία της παγκόσμιας πρεμιέρας της ταινίας- ότι ο Ο’ Ράσελ έχει ξανά στραμμένο το βλέμμα του προς τα Οσκαρ.

Ο ΑΣΤΑΚΟΣ

ΣΤΙΒ ΤΖΟΜΠΣ

Εχοντας διακριθεί με το Ειδικό Βραβείο της Επιτροπής στο περασμένο Φεστιβάλ των Καννών η πρώτη αγγλόφωνη ταινία του Γιώργου Λάνθιμου ο «Αστακός» αναμένεται να κάνει την πρεμιέρα της στην Ελλάδα μέσα στον χειμώνα από τη Feelgood Entertainment. Η ημερομηνία της πρεμιέρας δεν έχει ακόμα ανακοινωθεί, προκειμένου να αρχίσουμε να μετράμε αντίστροφα. Διότι μόνο αυτό μπορούμε να κάνουμε με όλα αυτά που έχουμε ακούσει για το νέο κινηματογραφικό πόνημα του Λάνθιμου, που ενθουσίασε κοινό και κριτικούς στις Κάννες και φαίνεται να αποτελεί την αρχή μίας νέας εποχής για την καριέρα του. Μία αντισυμβατική ερωτική ιστορία -με έντονες αλληγορικές προεκτάσεις- σ’ ένα δυστοπικό μέλλον, όπου οι άνθρωποι που μένουν μόνοι μεταφέρονται στο «Ξενοδοχείο». Αν μέσα σε 45 μέρες δεν βρουν το ταίρι τους, μετατρέπονται σε ένα ζώο της επιλογής τους. Η Ρέιτσελ Γουάιζ και ο Κόλιν Φάρελ ηγούνται ενός εξαιρετικού καστ στο διεθνές αυτό ντεμπούτο του Λάνθιμου, που γίνεται με τους δικούς του όρους.

Η νέα ταινία του βραβευμένου με Οσκαρ Ντάνι Μπόιλ -που κάνει πρεμιέρα στις ΗΠΑ στις 9 Οκτωβρίου, άρα κι εμείς θα τη δούμε μέσα στον χειμώνα- είναι μία λοξή βιογραφία του ιδρυτή της Apple. Το ενδιαφέρον εστιάζεται σε δύο σημεία. Το ένα ακούει στο όνομα Μάικλ Φασμπέντερ. Ο κορυφαίος ηθοποιός της γενιάς του συναντά την ιδιοφυΐα της πληροφορικής. Το δεύτερο έχει να κάνει με την ιδιαίτερη δομή της ταινίας. Τρεις μόνο σκηνές, που κυλούν σε πραγματικό χρόνο και διαδραματίζονται η κάθε μία στα πρόθυρα του λανσαρίσματος ενός από τα προϊόντα της Apple. Στα παραπάνω προσθέστε τη σεναριακή υπογραφή του Ααρον Σόρκιν του “Social network” και το δυνατό καστ των συμπρωταγωνιστών του Φασμπέντερ, που περιλαμβάνει την αγνώριστη Κέιτ Γουίνσλετ (μάλλον οδεύει κι αυτή για τα Οσκαρ), τον Σεθ Ρόγκαν και τον Τζεφ Ντάνιελς. Σίγουρα από τις ταινίες που ανυπομονούμε να δούμε.

20

Τα υπέροχα Ποιο είναι το καλύτερο μέρος για να συναντηθούν τρεις νέες γυναίκες ένα πρωινό Πέμπτης στην Αθήνα; Σε ένα μαγαζί με ρούχα και αξεσουάρ στο κέντρο της πόλης, απαντώ μόνη μου στην ερώτηση και ξέρω ότι οι περισσότερες συμφωνείτε μαζί μου. Για αυτό και όταν συζητούσα με τη Μαριάννα και την Ειρήνη Σκυλακάκη για το μέρος που θα βρισκόμασταν, το Neon Raum στη Λεωχάρους ήταν η τέλεια επιλογή. Η Μαριάννα και η Ειρήνη είναι δύο Αθηναίες που αγαπούν το Κέντρο, παρόλο που δεν έχουν μεγαλώσει σε αυτό. Τους αρέσει η κίνηση, ο ρυθμός της πόλης, τα μαγαζιά, τα φινετσάτα καφέ και οι πλανόδιοι μουσικοί. Τους αρέσουν τα χειροποίητα κοσμήματα και τα ρούχα του λοφτ που επισκεφτήκαμε και όλες μαζί -πριν αρχίσουμε να μιλάμε για δουλειά- δοκιμάσαμε ελληνικές δημιουργίες, γελάσαμε, ανταλλάξαμε απόψεις για τη μόδα, για την επέλαση του vintage, για τα σανδάλια που δεν αποχωριζόμαστε, αλλά και για τα ψηλοτάκουνα που κατά καιρούς κουβαλάμε στην τσάντα για τις βραδινές εξόδους. Οι δύο αδελφές μοιάζουν πολύ, αλλά διαφέρουν εξίσου. Μεγαλύτερη κατά τρία χρόνια η νέα επιχειρηματίας Μαριάννα παρακολουθεί στενά τις καλλιτεχνικές δημιουργίες της Ειρήνης και την ενθαρρύνει περισσότερο από ό,τι τη συμβουλεύει. Οι δύο κόρες του πολιτικού Θόδωρου Σκυλακάκη είναι ιδιαίτερα δεμένες, βλέπονται συχνά και έχουν κοινές παρέες, αν και -όπως μου αποκάλυψαν στον καφέ που ακολούθησε- όταν ζούσαν στο Λονδίνο έδιναν ομηρικές μάχες

μεταξύ τους. Τώρα που η Ειρήνη ετοιμάζεται να ξαναζήσει για λίγο καιρό στο Λονδίνο η Μαριάννα επικροτεί την απόφασή της. Η Ειρήνη αγαπούσε πάντα τη μουσική και όσο και αν προσπάθησε το προηγούμενο διάστημα να τη συνδυάσει με τη δικηγορία, αυτό κατέστη αδύνατον. Εκανε την πρακτική της, αλλά ήξερε ότι η προετοιμασία του τρίτου της δίσκου ήταν αυτό που πραγματικά ήθελε να κάνει αυτή τη στιγμή. Αυτός είναι και ο λόγος που φεύγει για το Λονδίνο. «Θέλω να δώσω μια πραγματική ευκαιρία στην πόλη κάνοντας αυτό που αγαπάω. Είμαι 25 χρόνων και ήρθε η ώρα να το δοκιμάσω», αναφέρει η ίδια και θυμάται ότι όταν ζούσε στην Αγγλία ήταν κλεισμένη στο δωμάτιό της και διάβαζε για τη Νομική την ίδια ώρα που η Μαριάννα ήταν απόλυτα συντονισμένη με τους ρυθμούς της πόλης. Εξωστρεφής η μια, περισσότερο δοσμένη στη μουσική της η άλλη, τα δύο κορίτσια είναι σαν να συμπληρώνουν η μια την άλλη. «Το καλό είναι ότι παρέσερνε η μία την άλλη», παραδέχεται η Μαριάννα. Η Ειρήνη τελείωσε τη Νομική και γύρισε πίσω, ενώ η Μαριάννα έμεινε συνολικά οκτώ χρόνια, εκ των οποίων τα τελευταία τρία εργάστηκε ως αναλύτρια στο τμήμα επενδυτικής τραπεζικής της Goldman Sachs στο Λονδίνο. «Είναι πολύ σκληρό να δουλεύεις σε τόσο υψηλό επίπεδο, αλλά και τρομερά ενδιαφέρον», αναφέρει η Μαριάννα και εξηγεί: «Οταν ξεκινάς την καριέρα σου εκεί, βλέπεις πόσο σκληρός είναι ο ανταγωνισμός και ξενερώνεις λίγο, αλλά από την άλλη μαθαίνεις πολύ γρήγορα πόσο καλός επαγγελματίας πρέπει να είσαι. Στην Ελλάδα σού παίρνει πολύ περισσότερο καιρό για

Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφίες: Στέφανος Καστρινάκης

21

Σε π τέ μβριος 2015

πλάσματα είναι εδώ!

H Ειρήνη Σκυλακάκη και η Μαριάννα Σκυλακάκη

να το καταλάβεις αυτό». Οσο όμως και να απολάμβανε τη ζωή στο Λονδίνο, η Μαριάννα είχε ήδη αποφασίσει ότι θέλει να ασχοληθεί με κάτι δικό της και μάλιστα στην Αθήνα. Εφυγε για το εξωτερικό αμέσως μόλις τελείωσε το σχολείο και ανυπομονούσε να ζήσει στην πόλη σαν ενήλικη. Δεν ήξερε ακριβώς τι ήθελε να κάνει, αλλά σε πείσμα όλων γύρισε στην Αθήνα και άρχισε να το ψάχνει. Λίγο καιρό μετά είχε δημιουργηθεί η ΑθηΝΕΑ, ένα δωρεάν ημερήσιο newsletter που φτάνει κάθε μέρα στο inbox σου. Η ΑθηΝΕΑ ξεκίνησε χωρίς η ίδια να το πολυσκεφτεί. Αρχισε να φτιάχνει ένα καθημερινό newsletter που έστελνε σε 20 άτομα και το οποίο αφορούσε θέματα της επικαιρότητας -γραμμένα από εκείνη- με τα αντίστοιχα links. «Διάβαζα τα νέα και δεν ήθελα να ξυπνάω και να χάνω τη μέρα ψάχνοντας σε δεκάδες ειδήσεις. Στην Αγγλία είναι πολύ συνηθισμένα τέτοια newsletter και σκέφτηκα ότι θα μπορούσα να το κάνω και εδώ, αφού είδα ότι είχε τέτοια ανταπόκριση». Και έτσι γεννήθηκε τον Ιανουάριο του 2014 η ΑθηΝΕΑ, που σήμερα μετράει 2.500 συνδρομητές και ο κόσμος που την εμπιστεύεται συνεχώς αυξάνεται. Οση ώρα μιλάμε για τη νέα επαγγελματική δραστηριότητα της Μαριάννας, η Ειρήνη ακούει προσεκτικά και γελάει. Μου εξομολογείται γελώντας ότι ενώ η αδερφή της είναι ψυχαναγκαστική και της βγαίνει σε καλό, εκείνη δεν είναι τόσο οργανωτική. Στη συνέχεια αρχίζουμε έναν νέο κύκλο συζητήσεων για τα σχέδια της για το πόσο αγαπάει να παίζει μουσική στο Λονδίνο και να βλέπει ότι το κοινό καταλαβαίνει 100% τους στίχους των τραγουδιών της.

Και μετά η κουβέντα επανέρχεται στην Αθήνα και δεν φεύγει ποτέ από εκεί. Γιατί ανάμεσα σε δίσκους, μουσική, επιχειρηματικά νέα μιλήσαμε με τα κορίτσια για στέκια, καφέ, σειρές, φίλους και αγαπημένες συνοικίες της πόλης. Αγαπούν την Κυψέλη που είναι και το πατρικό του μπαμπά τους, το Θησείο και τα Πετράλωνα. Μεγάλωσαν στο Ψυχικό και τους έλειπε ο ρυθμός της πόλης που δεν είχαν ποτέ βιώσει. Στο Λονδίνο έμειναν σε μια γειτονιά γεμάτη ζωή και ήθελαν να κάνουν το ίδιο και στην Αθήνα. Για αυτό ζουν στο Κέντρο και τους αρέσει να περπατάνε στα στενά της Πλάκας. Για τον ίδιο λόγο και το newsletter της Μαριάννας πήρε το όνομα ΑθηΝΕΑ. Η Ειρήνη δεν έχει σκοπό να αποκοπεί από την πόλη της: «Εδώ είναι η έδρα μου», λέει ξεκάθαρα και ήδη νοσταλγεί την πόλη πριν ακόμα φύγει από αυτή. Ανάμεσα σε αλλά κοινά που βρήκαμε ήταν και τα «Υπέροχα πλάσματα», η σειρά του Alpha που περιέγραφε με τον πιο γλαφυρό τρόπο πώς ζει μια παρέα στην Αθήνα χωρίς να έχει απαραίτητα πολλά λεφτά. Τα κορίτσια έβλεπαν τη σειρά όταν ζούσαν στο Λονδίνο και νοσταλγούσαν τα πάτρια εδάφη. Το κέφι των τριών φίλων της σειράς έδειχνε και συνεχίζει να δείχνει ότι οι παρέες σε αυτή την πόλη πάντα θα μεγαλουργούν. Τα στέκια μπορεί να άλλαξαν λίγο, οι θαμώνες της πλατείας Μαβίλη να κατέβηκαν προς τα Πετράλωνα, αλλά το κέφι δεν χάθηκε ποτέ. Και τα κορίτσια είναι από τις Αθηναίες που σε καμία περίπτωση δεν θα απαλλαγούν από αυτό.

22

Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης

23

Σε π τέ μβριος 2015

Ο δεκάλογος των σινεφίλ Μερικά πράγματα δεν αλλάζουν ποτέ. Ανεξαρτήτως κρίσης, εκλογών και… capital controls. Το Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας - Νύχτες Πρεμιέρας επιστρέφει για 21η χρονιά από τις 23 Σεπτεμβρίου μέχρι τις 4 Οκτωβρίου στους κινηματογράφους Δαναός 1 & 2, Οπερα 1 & 2, Ιντεάλ, στην Ταινιοθήκη της Ελλάδας και στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. Η επίσημη πρεμιέρα του φετινού φεστιβάλ γίνεται με μία από τις πλέον αναμενόμενες ταινίες του φετινού χειμώνα, τη «Νιότη» του Πάολο Σορεντίνο, σκηνοθέτη της αριστουργηματικής «Τέλειας ομορφιάς», με τους Μάικλ Κέιν και Χάρβεϊ Καϊτέλ να αναζητούν το νόημα της ζωής. Η συνέχεια του φεστιβάλ αναμένεται συναρπαστική. Σας παρουσιάζουμε τον -κατά τη γνώμη μας- Δεκάλογό του. Ή αλλιώς ό,τι δεν πρέπει να χάσετε…

1. Πρεμιέρες με… υπογραφή. Ανάμεσα στις πολλές και ενδιαφέρουσες πρεμιέρες του φεστιβάλ ξεχωρίζουμε τρεις, που φέρουν τις υπογραφές σημαντικών ανεξάρτητων δημιουργών. Ο Λοράν Καντέ, ο σκηνοθέτης του βραβευμένου με Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες «Ανάμεσα στους τοίχους», ξαναχτυπά με την «Επιστροφή στην Ιθάκη» και κεντρικό ήρωα έναν συγγραφέα που επιστρέφει στην Κούβα μετά από 16 χρόνια αυτοεξορίας. Η Κάθριν Χάρντγουικ, σκηνοθέτρια του «Δεκατριών» και του “Twilight”, επιστρέφει με εντελώς διαφορετικό στιλ με το «Μου λείπεις ήδη», μία ταινία-ύμνο στη γυναικεία φιλία με πρωταγωνίστριες την Ντρου Μπάριμορ και την Τόνι Κολέτ. Τέλος, ο σεναριογράφος της τελευταίας ταινίας του Ζακ Οντιάρ “Dheephan”, Νοέ Ντεμπρέ, υπογράφει το “Les cowboys”, ένα μοντέρνο, πολιτικό γουέστερν με πρωταγωνίστρια μία 16χρονη που εξαφανίζεται με τον Αραβα φίλο της και προσηλυτίζεται στο Ισλάμ.

2. Μουσική… στη διαπασών Με τη μουσική στο τέρμα, το τμήμα «Μουσική & Φιλμ» αποδεικνύεται για ακόμα μία χρονιά ένα από τα πιο ενδιαφέροντα του φεστιβάλ. Κρατήστε δύο must see. Τη θρυλική τριλογία της Πενέλοπε Σφίρις «Η παρακμή του δυτικού πολιτισμού», που αποτελείται από τρεις ταινίες γυρισμένες το 1981, το 1988 και το 1998 και οι οποίες μας ταξιδεύουν από την καλιφορνέζικη πανκ στα χρόνια του μέταλ και από εκεί στους no future νεολαίους του LA στα late '90s. Και το «Ακου τι θα πει ο Ντάνι» του Μπρένταν Τόλερ, ένα ντοκιμαντέρ-πορτρέτο του ιδρυτή της Elektra Records, Ντάνι Φιλντς, του ανθρώπου που άλλαξε τη μουσική κουλτούρα των ’60s και ’70s κάνοντας γνωστούς τους Doors, Stooges, Ramones, Λου Ριντ.

3. Μία προβολή για όλους

7. Απλά… Σίρλεϊ Κλαρκ

Οι Νύχτες Πρεμιέρας σε συνεργασία με την Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία διοργανώνουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα μία καθολικά προσβάσιμη για όλους κινηματογραφική προβολή. Το «Μικρά Αγγλία» του Παντελή Βούλγαρη θα προβληθεί με ακουστική περιγραφή για τυφλούς και άτομα με περιορισμένη όραση και με υπότιτλους για κωφούς και βαρήκοους (SDH). Μακάρι να υπάρξει συνέχεια…

Την έχουν ονομάσει θηλυκό Κασσαβέτη. Το βέβαιο είναι ότι η Σίρλεϊ Κλαρκ, 18 χρόνια μετά τον θάνατό της, παραμένει η ιέρεια του αμερικάνικου ανεξάρτητου σινεμά. Μία μοναδική ευκαιρία να την ανακαλύψετε μέσα από ένα μοναδικό αφιέρωμα με δέκα ταινίες της. Από το βραβευμένο με Οσκαρ ντοκιμαντέρ «Ρόμπερτ Φροστ: Ενας εραστής φιλονικεί με τον κόσμο» (1963) μέχρι το «Πορτρέτο του Τζέισον» (1967), ένα αυτοσχέδιο ντοκιμαντέρ με πρωταγωνιστή έναν μαύρο ομοφυλόφιλο, που έκανε τον Μπέργκμαν να δηλώσει ότι ήταν το πιο απίστευτο φιλμ που είχε δει ποτέ.

4. Ντοκιμαντέρ πέντε αστέρων Τα ντοκιμαντέρ του φετινού φεστιβάλ είναι πολλά και ενδιαφέροντα. Δύο όμως φέρουν την υπογραφή ενός σπεσιαλίστα του είδους, του Αλμπερτ Μέιζλς, που έφυγε από τη ζωή τον περασμένο Μάρτιο σε ηλικία 88 ετών. Τα δύο τελευταία ντοκιμαντέρ της καριέρας του είναι πραγματικά κομψοτεχνήματα. Μη χάσετε το «Αιρις» του 2014, ένα μεθυστικό πορτρέτο του επονομαζόμενου «σπάνιου πουλιού της μόδας», της σχεδιάστριας Αιρις Απφελ, από τη θεαματική της άνοδο στη νεοϋορκέζικη σκηνή του ’50 μέχρι και σήμερα, στα 93 της χρόνια. Οπως επίσης και το «Εν κινήσει» του 2015, το κύκνειο άσμα του Μέιζλς, στο οποίο κινηματογραφεί τις ιστορίες των επιβατών του Empire Builder, του μεγαλειώδους τρένου που πραγματοποιεί το ταξίδι Σιάτλ-Σικάγο.

8. Gay icon Ο Εϊτάν Φοξ είναι από τους πιο σημαντικούς σκηνοθέτες του Ισραήλ. Ανοιχτά ομοφυλόφιλος, δεν φοβάται να μιλήσει μέσα από τη φιλμογραφία του για γκέι θέματα. Στο φεστιβάλ θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε πέντε ταινίες του. Μεταξύ άλλων, το “Yossi & Jagger” (2002) που σκιαγραφεί την ερωτική σχέση δύο Ισραηλινών στρατιωτών και το “Bubble” του 2006 που θέτει το ερώτημα «τι είναι αγάπη;» μέσα από την ιστορία τριών νέων, μίας πολιτικής ακτιβίστριας και των δύο γκέι συγκατοίκων της στο Τελ Αβίβ, ο ένας εκ των οποίων ερωτεύεται έναν Παλαιστίνιο.

5. Ελληνικές φωνές

9. Σον… ο νεότερος

Το ελληνικό τμήμα δηλώνει και φέτος δυναμικό «παρών» με μία σειρά άκρως αντιθετικών αισθητικά και υφολογικά ελληνικών ταινιών. Από τη νέα ταινία της Ελισάβετ Χρονοπούλου «Μικρή Αρκτος», μία ιστορία δύο ανθρώπων που παλεύουν να αγαπηθούν, και το αλληγορικό «Σύμπτωμα» του Αγγελου Φραντζή, στο οποίο ένα αλλόκοτο πλάσμα αναστατώνει τους κατοίκους ενός νησιού, μέχρι τις νουάρ επιρροών «Μαριονέτες» του Παντελή Καλατζή και τα… επικά «Καλιαρντά» της Πάολα Ρεβενιώτη, που περιγράφουν την περίφημη αργκό των γκέι.

Η Σίρλεϊ Κλαρκ θα μπορούσε να είναι γιαγιά του! Ο Σον Μπέικερ είναι ένας από τους νεότερους κινηματογραφιστές που τα τελευταία 15 χρόνια υπηρετούν με συνέπεια το ανεξάρτητο αμερικάνικο σινεμά. Οι Νύχτες Πρεμιέρας τον συστήνουν στους Αθηναίους σινεφίλ μέσα από τέσσερις εμβληματικές ταινίες του, όπως το “Prince of Broadway”, αλλά και το τελευταίο του πόνημα “Tangerine”, που έκανε πρεμιέρα στο Φεστιβάλ του Σάντανς και βραβεύτηκε με την Ανεξάρτητη Κάμερα στο φετινό Κάρλοβι Βάρι.

6. Το όνομά του… Νίκολας Ρεγκ Ανακαλύψτε επτά ταινίες-σταθμούς του 87χρονου σπουδαίου Βρετανού σκηνοθέτη, που πριν ακόμα σκηνοθετήσει για πρώτη φορά στην καριέρα του το 1970 μετρούσε ήδη 23 χρόνια στην κινηματογραφική παραγωγή. Ανάμεσα τους και το “The Man who fell to earth’’ του 1976 με τον… εξωγήινο Ντέιβιντ Μπάουι, ένα sci-fi κομψοτέχνημα που εξερευνά την παρακμή του δυτικού πολιτισμού.

10. Τρόμος και φόβος Οι Νύχτες Πρεμιέρας πάντα φυλάνε για τους ξενύχτηδες σινεφίλ μερικές cult ταινίες τρόμου. Εμείς όμως εδώ δεν αναφερόμαστε σε αυτές, αλλά σε δύο φιλμ από το Πανόραμα που θα σας προκαλέσουν ανατριχίλα. Το ένα είναι το «Απαγορευμένο δωμάτιο» των Γκάι Μάντιν και Εβαν Τζόνσον από τον Καναδά, που θέλει τα μέλη του πληρώματος (ανάμεσά τους η Σαρλότ Ράμπλινγκ και ο Ματιέ Αλμαρίκ) ενός παγιδευμένου στον βυθό υποβρυχίου να καταφεύγουν στα πιο σκοτεινά τους ένστικτα. Και το άλλο, το «Ιστορίες του υπερφυσικού» του Ραούλ Γκαρσία. Πέντε ιστορίες του Εντγκαρ Αλαν Πόε, που γίνονται animation. Ανάμεσα στις φωνές που ντύνουν τις ιστορίες τρόμου είναι αυτές του καθηλωτικού Κρίστοφερ Λι στο κύκνειο άσμα του και του Γκιγιέρμο Ντελ Τόρο.

24

Κείμενο: Χρήστος Τσαπακίδης

25

Σε π τέ μβριος 2015

Νέες προοπτικές στην αγορά Από τις 29 Ιουνίου η ελληνική κοινωνία χορεύει σε ρυθμούς... capital controls. Ειδικά οι πρώτες εβδομάδες δημιούργησαν νέες, πρωτόγνωρες συνθήκες για τους Ελληνες καταθέτες, οι οποίοι αναγκάστηκαν να στήνονται στις ουρές των ATM σε καθημερινή βάση προκειμένου να κάνουν ανάληψη το προβλεπόμενο εξηντάρικο -το οποίο έγινε σύντομα πενηντάρικο σε πολλές περιπτώσεις, λόγω έλλειψης χαρτονομισμάτων- και οι οποίοι άρχισαν να δυσκολεύονται να πληρώσουν μεγάλους λογαριασμούς, από ΔΕΚΟ (οι οποίες έδειξαν πάντως τη δέουσα κατανόηση) μέχρι ιατρικά έξοδα. Και μολονότι οι έλεγχοι στην κίνηση κεφαλαίων χαλαρώνουν σταδιακά -έχουμε, βέβαια, αρκετό δρόμο μέχρι την πλήρη εξάλειψή τους-, τα καινούργια δεδομένα έχουν οδηγήσει σε σημαντική αλλαγή της συμπεριφοράς των καταναλωτών, ειδικά όσον αφορά στη χρήση πλαστικού χρήματος. Τα στοιχεία που αποκαλύπτουν εξειδικευμένες έρευνες είναι αποκαλυπτικά. Μέχρι την επιβολή capital controls, η χώρα μας ήταν ουραγός στη χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Σε πρόσφατη σχετική έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ) με τίτλο «Σημαντική η αύξηση του κόστους στο λιανεμπόριο τροφίμων από την αύξηση χρήσης πιστωτικών/ χρεωστικών καρτών», η Ελλάδα είχε ένα από τα υψηλότερα ποσοστά χρήσης μετρητών στο λιανεμπόριο (95%) και ένα από τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Στο λιανεμπόριο τροφίμων το ποσοστό χρήσης εκτιμάται ότι μέχρι τον Ιούνιο 2015 ήταν στα επίπεδα του 7-8% για τις μεγάλες αλυσίδες σούπερ-μάρκετ και κάτω από 1% για τα μικρά σημεία πώλησης. Στον κλάδο των υπηρεσιών, οι επιδόσεις ήταν επίσης χαμηλές. Από τα τέλη Ιουνίου, η κατάσταση ανατράπηκε. Σύμφωνα με την έρευνα του Ινστιτούτου Εμπορίου και Υπηρεσιών της ΕΣΕΕ για την εμπορική κίνηση της καλοκαιρινής περιόδου 2015 (η οποία είχε την ατυχία να συμπέσει με την επιβολή των capital controls), τo 44% των ερωτηθέντων ιδιοκτητών εμπορικών επιχειρήσεων σε παραδοσιακές εμπορικές αγορές αστικών κέντρων της χώρας δήλωσε ότι για τη συγκεκριμένη περίοδο οι καταναλωτές χρησιμοποιούσαν κυρίως μετρητά, το 32% κυρίως πιστωτικές κάρτες και το υπόλοιπο 24%

και τους δύο τρόπους το ίδιο - αντίστοιχα ήταν και τα ευρήματα της έρευνας του ΙΕΛΚΑ. Αν συγκριθούν τα ποσοστά αυτά με τα αντίστοιχα περσινά παρατηρείται ότι η χρήση των πιστωτικών καρτών δεκαπλασιάστηκε, δεδομένου ότι στις θερινές εκπτώσεις της προηγούμενης χρονιάς η απάντηση αυτή είχε συγκεντρώσει μόλις το 3% των περιπτώσεων. Να σημειωθεί επίσης ότι την περίοδο των θερινών εκπτώσεων του 2014 το 80% προτίμησε να πληρώσει με μετρητά για τις αγορές του, ποσοστό σχεδόν διπλάσιο από το φετινό. Η συμπεριφορά αυτή, η οποία προς το παρόν αποτελεί βραχυπρόθεσμη αντίδραση στις έκτακτες συνθήκες, μπορεί να παγιωθεί. Ολοένα και περισσότεροι καταναλωτές έχουν απευθυνθεί στις τράπεζές τους για να εκδώσουν πιστωτική ή χρεωστική κάρτα, ενώ ένας αυξανόμενος αριθμός επιχειρηματιών καταθέτει αίτηση για τερματική συσκευή αποδοχής καρτών πληρωμής (POS). Είναι χαρακτηριστικά τα μεγέθη που ανέφερε ο Λεωνίδας Φραγκιαδάκης, διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Τράπεζας, στο πλαίσιο δείπνου με τη συμμετοχή 360 επιχειρηματιών που οργάνωσε το πιστωτικό ίδρυμα στη Θεσσαλονίκη την Τρίτη, 8 Σεπτεμβρίου: «Σε μία εξαρτώμενη από το φυσικό χρήμα οικονομία όπως η ελληνική, μέσα σε δύο μήνες εκδώσαμε πάνω από 500.000 χρεωστικές κάρτες σε πελάτες μας που μέχρι πρότινος λειτουργούσαν μόνο με μετρητά. Και αυτό λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τράπεζα έχει σταθερά πρωταγωνιστική θέση στην αγορά χρεωστικών καρτών στην Ελλάδα, έχοντας, ήδη πριν από τα capital controls, σχεδόν 4 εκατομμύρια ενεργές χρεωστικές κάρτες. Οι πληρωμές με κάρτα, χρεωστική ή πιστωτική, στα σημεία λιανικής πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών σημείωσαν αύξηση 100% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2014. [...] Ταυτόχρονα οι επιχειρηματίες, και κυρίως οι μικρότερης κλίμακας, αυξάνουν το ενδιαφέρον τους για να καλύψουν πλέον την ανάγκη του κοινού που πλέον αποζητά τη δυνατότητα πληρωμής με κάρτα. Αυτό φαίνεται σε εμάς έμπρακτα, από τον τριπλασιασμό των αιτήσεων για τερματικά i-bank POS της Εθνικής Τράπεζας». Σε ένα άλλο παράδειγμα, η Alpha Bank εξέδωσε 220.000 νέες χρεωστικές κάρτες μέσα σε έναν μόλις μήνα (μεταξύ τέλους Ιουνίου και τέλους Ιουλίου). Με λίγα λόγια, «χτίζεται» με γρήγο-

ρους ρυθμούς η υποδομή για τη συστηματική χρήση του πλαστικού χρήματος ακόμα και μετά την άρση των ελέγχων στην κίνηση κεφαλαίων. Εξάλλου, οι πιστωτικές και χρεωστικές κάρτες ενέχουν οφέλη για όλους τους εμπλεκομένους. Από την πλευρά του καταναλωτή, υπάρχει η ευκολία της πληρωμής, καθώς δεν χρειάζεται να στήνεται στην ουρά του γκισέ της τράπεζας ή του ΑΤΜ για να σηκώνει μετρητά σε πολύ τακτικά διαστήματα, γεγονός που αυξάνει και την ασφάλειά του. Επίσης, για τις πιο ακριβές συναλλαγές, αρκετές εταιρείες προσφέρουν τη δυνατότητα άτοκων δόσεων, έτσι ο καταναλωτής δεν χρειάζεται να πληρώσει μεμιάς ολόκληρο το ποσό για να αγοράσει ένα ακριβό προϊόν. Παράλληλα, αρκετές τράπεζες για να προσελκύσουν πελάτες έχουν δημιουργήσει προγράμματα επιβράβευσης/ανταμοιβής, τα οποία συνδέονται με το ύψος των συναλλαγών που κάνετε με την πιστωτική σας κάρτα (πχ. έκπτωση σε λογαριασμούς τηλεπικοινωνιών και επιστροφή χρημάτων). Οφέλη υπάρχουν και οι επιχειρηματίες. Το ζήτημα της ασφάλειας τίθεται και εδώ, καθώς ο επιχειρηματίας δεν συσσωρεύει αρκετό ρευστό πάνω του, ενώ εκμηδενίζεται ο κίνδυνος αποδοχής πλαστού χαρτονομίσματος. Παράλληλα, προσφέροντας τη δυνατότητα πληρωμής με πλαστικό χρήμα μπορεί να απευθυνθεί σε ένα ευρύτερο κοινό. Παρόλο που το λειτουργικό κόστος των συναλλαγών με πλαστικό χρήμα είναι υψηλότερο σε σύγκριση με το αντίστοιχο των συναλλαγών με μετρητά, η μεγαλύτερη διείσδυση των πιστωτικών και χρεωστικών καρτών στην αγορά θα μπορούσε να οδηγήσει σε μείωση των σχετικών προμηθειών. Τέλος, κερδισμένο βγαίνει και το κράτος, καθώς το πλαστικό χρήμα συμβάλλει σε αύξηση της διαφάνειας στις συναλλαγές και ως εκ τούτου στην καταπολέμηση της φοροδιαφυγής. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, που συζητείται πλέον να συνδεθεί το «χτίσιμο» του αφορολόγητου με τη χρήση πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Ηλθε επιτέλους η ώρα να φέρουμε τις συναλλαγές μας στον 21ο αιώνα.

26

27

Σε π τέ μβριος 2015

Η σημασία της προσαρμογής

Η φετινή χρονιά είναι γεμάτη προκλήσεις και πρωτόγνωρες καταστάσεις για όλους μας. Η αποστολή μας στη συγκεκριμένη συγκυρία σαν Εθνική Τράπεζα είναι όχι μόνο να επιζήσουμε, αλλά να βγούμε ισχυρότεροι από την κρίση των τελευταίων ετών και την αναταραχή των τελευταίων μηνών. Λέγεται πως αυτός που επιζεί δεν είναι μόνο ο δυνατότερος, αλλά ο πιο προσαρμόσιμος. Απώτερος στόχος μας παραμένει περισσότερο από ποτέ, το κύριο συστατικό της αποστολής μας: να είμαστε σταθερά, έμπρακτα και αξιόπιστα δίπλα στους πελάτες μας και κατ’ επέκταση πυλώνας σταθερότητας και προόδου για την οικονομία μας. Θα συνεχίσουμε τη διοχέτευση της ρευστότητας σε επενδυτικά σχέδια που ενισχύουν την πραγματική οικονομία και τις εξαγωγές, αλλά ταυτόχρονα προσαρμοζόμαστε έτσι ώστε να εξυπηρετούμε νέου είδους ανάγκες. Τα capital controls ήταν η κατάληξη μιας μακρόχρονης περιόδου αβεβαιότητας, κρίσιμων διαπραγματεύσεων και απώλειας της εμπιστοσύνης στη σχέση μεταξύ κοινωνίας, οικονομίας και πολιτείας. Η Εθνική Τράπεζα, σε όλη τη διάρκεια των τελευταίων μηνών, χάρη στην υπεροχή της σε ρευστότητα και κεφαλαιακή επάρκεια, συνέχισε απρόσκοπτα την παροχή ρευστότητας στην οικονομία, είτε αυτό σημαίνει τον πλήρη και διαρκή ανεφοδιασμό των σημείων αναλήψεων, είτε την ομαλή εκταμίευση δανείων και εκτέλεση εντολών για τραπεζικές συναλλαγές. Παρόλα αυτά γνωρίζουμε τις επιπτώσεις που είχε η επιβολή των ελέγχων κίνησης κεφαλαίων στη λειτουργία

των επιχειρήσεων, κυρίως των εισαγωγικών, αλλά και στη μείωση της ροής του χρήματος των καταναλωτών εξαιτίας της ισχυρής ανασφάλειας. Απ’ την άλλη, βρίσκω προσωπικά πολύ ενθαρρυντική την άμεση προσαρμογή του κοινού στην κατάσταση αυτή. Και αυτό μου δίνει μία ελπίδα πως είναι η στιγμή που κάποιες αλλαγές μπορεί, με την καλή έννοια, να ήρθαν για να μείνουν και να αλλάξουν τη συναλλακτική νοοτροπία των Ελλήνων. Σε μία εξαρτώμενη από το φυσικό χρήμα οικονομία, όπως η ελληνική, μέσα σε δύο μήνες εκδώσαμε πάνω από 500.000 χρεωστικές κάρτες σε πελάτες μας που μέχρι πρότινος λειτουργούσαν μόνο με μετρητά. Και αυτό λαμβάνοντας υπόψη ότι η Τράπεζα έχει σταθερά πρωταγωνιστική θέση στην αγορά χρεωστικών καρτών στην Ελλάδα, έχοντας, ήδη πριν από τα capital controls, σχεδόν 4 εκατομμύρια ενεργές χρεωστικές κάρτες. Οι πληρωμές με κάρτα, χρεωστική ή πιστωτική, στα σημεία λιανικής πώλησης προϊόντων ή υπηρεσιών σημείωσαν αύξηση 100% σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα το 2014. Στρέφουμε πλέον τα καταστήματά μας σε περισσότερο συμβουλευτικό ρόλο για τους πελάτες μας. Αυτό είναι μέρος της φιλοσοφίας μας και του στόχου μας, το κατάστημα να αποτελεί χώρο δημιουργικής συνεργασίας με τους πελάτες μας και πηγή ανάπτυξης σχέσεων και δράσεων υψηλής προστιθέμενης αξίας. Ταυτόχρονα οι επιχειρηματίες, και κυρίως οι μικρότερης κλίμακας, αυξάνουν το ενδιαφέρον τους για να καλύψουν πλέον την ανάγκη του κοινού που αποζητά την δυνατότητα πληρωμής με κάρτα. Αυτό φαίνεται σε

εμάς έμπρακτα, από τον τριπλασιασμό των αιτήσεων για τερματικά i-bank POS της Εθνικής Τράπεζας. Αντίστοιχη εξέλιξη παρουσιάζει η εγγραφή, αλλά πλέον και χρήση του internet banking. Σχεδόν 90.000 νέοι χρήστες γράφτηκαν στο i-bank internet banking της Εθνικής, ενώ οι συναλλαγές μέσω internet banking ήταν διπλάσιες από τους προηγούμενους μήνες. Η Εθνική Τράπεζα έχει επενδύσει σταθερά τα τελευταία χρόνια στην ανάπτυξη πολλαπλών ηλεκτρονικών εργαλείων. Εκτός από το internet banking και το mobile banking στη μορφή που όλοι γνωρίζουμε σήμερα, ο τρόπος που χρησιμοποιούμε την τεχνολογία σύντομα θα είναι ακόμα πιο άμεσος και κοντά στην καθημερινότητά μας. Οπως σήμερα ήδη κάνουμε ανέπαφες συναλλαγές σε μικροποσά με τις χρεωστικές μας κάρτες, σε λίγο θα μπορούμε να πληρώνουμε με την ίδια ασφάλεια με το κινητό μας, χωρίς κάποια κάρτα. Αυτό είναι ξεκάθαρο δείγμα προσαρμογής, και μάλιστα προς την κατεύθυνση λειτουργίας των υπόλοιπων ευρωπαϊκών οικονομιών, που βρίσκονται πολύ μπροστά στον εκσυγχρονισμό των συναλλαγών τους. *Απόσπασμα από την ομιλία του Λεωνίδα Φραγκιαδάκη, διευθύνοντα συμβούλου της Εθνικής Τράπεζας, κατά τη διάρκεια δείπνου με συμμετοχή 360 επιχιρηματιών που οργάνωσε η Εθνική την Τρίτη, 8 Σεπτεμβρίου, στο πλαίσιο της Διεθνούς Εκθεσης Θεσσαλονίκης.

1

3

2

30

Οι προκλήσεις των capital controls Η ανταπόκριση της Alpha Bank

Η άνευ προηγουμένου κατακόρυφη αύξηση των αναγκών εξυπηρέτησης του συναλλασσόμενου κοινού λόγω της τραπεζικής αργίας παρουσίασε σημαντικές προκλήσεις και διαμόρφωσε νέα δεδομένα για την αγορά της λιανικής τραπεζικής. Το κυριότερο είναι η σημαντική διεύρυνση της χρήσης καρτών πληρωμών, αλλά και των εναλλακτικών δικτύων εξυπηρέτησης για τις καθημερινές συναλλαγές των πελατών. Ειδικότερα, όσον αφορά στη χρήση καρτών πληρωμών: r Από την έναρξη της τραπεζικής αργίας την 28 Ιουνίου 2015 έως τα τέλη Ιουλίου 2015, εκδόθηκαν περίπου 220.000 νέες χρεωστικές κάρτες από την Alpha Bank. Τα αρμόδια στελέχη της λιανικής τραπεζικής ανταποκρίθηκαν με επιτυχία στην τεράστια και απρόβλεπτη ζήτηση καταβάλλοντας σημαντικές προσπάθειες για την εξυπηρέτηση των πελατών εντός ευλόγου χρόνου (με απόσπαση ανθρώπινου δυναμικού, δημιουργία επιπλέον βαρδιών, εργασία τα σαββατοκύριακα κλπ.).

r

Στον τομέα της τηλεφωνικής εξυπηρέτησης πελατών καρτών, η αύξηση εισερχομένων κλήσεων κατά την εν λόγω περίοδο ήταν της τάξης του 100% σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο. Η τράπεζα προσπάθησε να ανταποκριθεί με όλες τις

δυνάμεις της, επιστρατεύοντας επιπλέον προσωπικό και πραγματοποιώντας ταχύρρυθμες εκπαιδεύσεις, πετυχαίνοντας να διατηρήσει σε πολύ υψηλό βαθμό το επίπεδο ανταπόκρισης στα αιτήματα των πελατών.

r

Ιδιαίτερα σημαντική ήταν και η αύξηση χρήσης των χρεωστικών καρτών για αγορές, η οποία υπερτριπλασιάστηκε κατά την πρώτη εβδομάδα της τραπεζικής αργίας. Παρά την ελαφρά πτώση στη συνέχεια, λόγω της σχετικής εξομαλύνσεως των τραπεζικών εργασιών, είναι συνολικά αυξημένη κατά περίπου 150% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

r

Η χρήση καρτών στους κλάδους του every day spend (σούπερ-μάρκετ, βενζινάδικα) έχει αυξηθεί κατά περίπου 100%.

r

Πολύ μεγάλη αύξηση (περίπου 30%) παρουσιάστηκε και στον χώρο της αποδοχής καρτών από επιχειρήσεις (merchant acquiring), σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.

Οι ανωτέρω ρυθμοί αναμένεται να υποχωρήσουν κάπως το επόμενο διάστημα, αλλά θα σταθεροποιηθούν σε πολύ υψηλότερα επίπεδα από τα προγενέστερα, αναλόγως και των ευρύτερων οικονομικών και πολιτικών εξελίξεων.

Οσον αφορά στη χρήση εναλλακτικών δικτύων εξυπηρέτησης: r Η νέα υπηρεσία e-Βanking της Alpha Bank ανταποκρίθηκε αποτελεσματικά στις αυξημένες ανάγκες (πελατών της και μη) για νέες εγγραφές. Συγκεκριμένα κατά τον Ιούλιο 2015 εγγράφηκαν με επιτυχία 108.000 νέοι πελάτες, ενώ ο ρυθμός νέων εγγραφών συνέχισε να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα, με περισσότερους από 20.000 νέους πελάτες κατά τον Αύγουστο 2015. Αξίζει να σημειωθεί πως και κατά τον Σεπτέμβριο 2015, η αύξηση των συνδρομητών συνεχίζεται με τους ίδιους περίπου ρυθμούς.

r

Το τηλεφωνικό κέντρο της τράπεζας εξυπηρέτησε περισσότερες από 150.000 κλήσεις κατά τον Ιούλιο 2015 και 80.000 κλήσεις κατά τον Αύγουστο 2015.

r

Επιπλέον, κατά τον Ιούλιο 2015 εξυπηρετήθηκαν περισσότερες από 2,3 εκατ. εγχρήματες συναλλαγές και περισσότερες από 1,7 εκατ. κατά τον Αύγουστο 2015.

Publi

31

Σε π τέ μβριος 2015

Επιστροφή στα θρανία Τι είναι το yellowday Το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να μπεις στο yellowday.gr ή να κατεβάσεις το yellowday App, που διατίθεται για iOS και Android συσκευές. Επιλέγεις την κατηγορία και την περιοχή ενδιαφέροντος ή αυτόματα -ανάλογα με την περιοχή όπου βρίσκεσαι- το κινητό σου εντοπίζει όλες τις κοντινές προσφορές για να διαλέξεις αυτή που σου αρέσει.

Πως λειτουργεί Οι αγορές γίνονται με χρεωστικές, πιστωτικές ή προπληρωμένες κάρτες οποιασδήποτε τράπεζας, ενώ ειδικά για τους πελάτες της Τράπεζας Πειραιώς το όφελος είναι ακόμα μεγαλύτερο, καθώς χρησιμοποιώντας τις κάρτες της εξασφαλίζεις τις μεγαλύτερες δυνατές εκπτώσεις! Εχεις μάλιστα τη δυνατότητα να αγοράσεις και να εξαργυρώσεις τα ειδικά εκπτωτικά κουπόνια στη στιγμή μέσα από το κινητό σου, όπου κι αν βρίσκεσαι, και παράλληλα να κερδίζεις μοναδικά δώρα και εκπλήξεις!

Επιβράβευση και προνόμια

Οταν κάποιος αναφέρεται στην έναρξη της σχολικής χρονιάς, το πρώτο πράγμα που φέρνει στο μυαλό του είναι η απροθυμία των μαθητών να επιστρέψουν στα θρανία μετά τις καλοκαιρινές διακοπές. Ολοι μας θυμόμαστε ωστόσο με ένα γλυκό χαμόγελο τις πρώτες ημέρες κάθε χρονιάς, αφού εκτός από το ότι συναντούσαμε ξανά τους φίλους μας, βγαίναμε στα μαγαζιά για να ψωνίσουμε τα απαραίτητα εφόδια: τετράδια, τσάντες, μολύβια και κάθε λογής καλούδια. Ακόμα καλύτερα βέβαια είναι τα πράγματα για τους νέους φοιτητές, που καλούνται τέτοια εποχή κάθε χρόνο να φτιάξουν ένα σπίτι από την αρχή. Επειδή λοιπόν κανείς τους δεν πρέπει να στερηθεί τίποτα, το yellowday είναι εδώ για να βοηθήσει. Μέχρι τις 4 Οκτωβρίου μπορείς να αποκτήσεις ό,τι χρειάζεσαι εσύ ή το παιδί σου για την «επιστροφή στα θρανία», μέσα από μια μεγάλη ποικιλία σε σχολικά είδη, επιλο-

γές εκπαίδευσης και είδη για το παιδικό δωμάτιο και το φοιτητικό σπίτι, και να μπεις αυτόματα σε κλήρωση για να κερδίσεις την αξία της αγοράς σου. Στο yellowday θα βρεις προσφορές για όλα όσα χρειάζεται ο μαθητής για τη σχολική χρονιά, με έκπτωση έως 45%. Σχολικές τσάντες και κασετίνες με τους αγαπημένους ήρωες των παιδιών, τετράδια και μαρκαδόρους, σακίδια για τις δραστηριότητές τους, μαθήματα ξένων γλωσσών και βοηθήματα, καθώς και βιβλία και λεξικά. Παράλληλα, το yellowday σου προσφέρει πλήθος επιλογών για τη φοιτητική ζωή και το σπίτι με έκπτωση έως 40%. Επιπλα και ηλεκτρικές συσκευές, οικιακό εξοπλισμό και λευκά είδη, εκπαιδευτικά προγράμματα και ξένες γλώσσες, αλλά και σεμινάρια για τα χόμπι σου.

Την ίδια στιγμή, υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα επιβράβευσης, αφού για κάθε σου αγορά ανταμείβεσαι με yellows και badges (έπαθλα), που μπορείς να χρησιμοποιήσεις για να ζήσεις αποκλειστικές εμπειρίες που εξασφαλίζει μόνο το yellowday! Επίσης συγκεντρώνεις points και συμμετέχεις σε leaderboards, εξασφαλίζοντας μοναδικά δώρα, ενώ παράλληλα μπορείς να μοιραστείς την εμπειρία yellowday με τους φίλους σου μέσω social media. Για να ξεχωρίζουν, τέλος, οι κορυφαίοι συνεργάτες του yellowday, μπορείς να αξιολογείς τις συνεργαζόμενες επιχειρήσεις και να κάνεις like στις προσφορές που σου αρέσουν.

Συνεργάτες του yellowday Το yellowday αριθμεί πάνω από 600 συνεργαζόμενες επιχειρήσεις, σε όλη την Ελλάδα. Οι συνεργάτες του yellowday έχουν διαθέσιμη την ειδική εφαρμογή yellowday & Co. σε website (https://co.yellowday.gr/) και σε εφαρμογή για κινητά και tablet (ios & android), ώστε να εξαργυρώνουν άμεσα τα κουπόνια των πελατών/ χρηστών του yellowday.

32

Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος

33

Σε π τέ μβριος 2015

Να είσαι εκεί!

Διαβάζοντας τα βιογραφικά του Πάνου και της Ναντίν Σπυράκη, καθώς και του Κώστα Αντωνόπουλου, καταλαβαίνεις αμέσως πως δεν είναι τρεις ακόμη φίλοι που αποφάσισαν να κάνουν μια startup ακολουθώντας την τάση της εποχής. Ηλεκτρολόγος μηχανικός και μηχανικός ηλεκτρονικών υπολογιστών από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο ο πρώτος, με προπτυχιακές και μεταπτυχιακές σπουδές στον τομέα της Διοικητικής Επιστήμης και Τεχνολογίας στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης η κοπέλα της παρέας, και με σπουδές στην Πληροφορική του Καποδιστριακού Πανεπιστημίου της Αθήνας ο τρίτος, σίγουρα δεν είναι τυχαίοι στον χώρο. Εχοντας και την απαραίτητη εργασιακή εμπειρία σε ελληνικές αλλά και ξένες εταιρείες, πήραν την απόφαση πριν από περίπου δύο χρόνια να δημιουργήσουν κάτι δικό τους, το bethere. Το εγχείρημα του bethere προέκυψε «ως ανάγκη για τη δημιουργία μίας φρέσκιας ιδέας που φιλοδοξεί να επηρεάσει την κοινωνική ζωή των ανθρώπων, προτείνοντας μία ανατρεπτική λύση σε ένα καθημερινό πρόβλημα της κοινωνικής ζωής και αλληλεπίδρασης», εξηγεί ο Πάνος, συμπληρώνοντας: «Γεννήθηκε σαν μία λύση βελτιστοποίησης των υπάρχοντων ηλεκτρονικών τρόπων που βοηθούν στην καλύτερη δυνατή οργάνωση του ελεύθερου χρόνου των χρηστών». Οπως υποστηρίζει, οι τρεις τους θεωρούν ότι προκειμένου να περάσει κανείς τον ελεύθερο χρόνο του με τις καλύτερες προϋποθέσεις απαιτείται να βρίσκεται ανάμεσα

σε ανθρώπους που τον ενδιαφέρουν. «Και αυτό μπορεί μόνο να προσεγγιστεί με ένα δίκτυο πραγματικής και άμεσης μελλοντικής πληροφορίας». Το αποτέλεσμα ήταν η ανάπτυξη ενός mobile κοινωνικού δικτύου που είναι διαθέσιμο τόσο για συσκευές iOS, όσο και για Android. «Το bethere επιτρέπει στους χρήστες του να οργανώσουν καλύτερα με τους φίλους τους τα μελλοντικά σχέδιά τους απλά και μόνο δημιουργώντας αυθόρμητα posts που περιλαμβάνουν χρόνο, τόπο, άτομα και φωτογραφίες από τα πλάνα τους για την εβδομάδα. Σκοπός είναι να εκμεταλλευτεί στο έπακρο τις δυνατότητες του mobile location sharing πηγαίνοντας το κλασικό check-in ένα βήμα πιο μπροστά», λέει η Ναντίν. Το πρώτο πράγμα βέβαια που θα αναρωτηθεί κανείς, ακούγοντας για την προσπάθειά της ομάδας, είναι τι τύχη μπορεί να έχει σε έναν χώρο που πρέπει να αντιμετωπίσει μεγαθήρια όπως το Facebook ή το Foursquare. Ευτυχώς και οι τρεις τους είναι απόλυτα συνειδητοποιημένοι για τη δυσκολία του εγχειρήματος τους. «Γνωρίζουμε», αναλαμβάνει να απαντήσει ο Κώστας, «ότι είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εισάγεις μία νέα ιδέα σε χρήστες που έχουν σημεία αναφοράς και σύγκρισης με πολύ υψηλό επίπεδο - και συνεπώς πολύ υψηλές απαιτήσεις. Είναι απολύτως λογικό αν σκεφθείς την πληθώρα των υπαρχουσών κοινωνικών εφαρμογών, αλλά και φυσικά των μεγάλων επιτυχημένων δικτύων στη χρήση των οποίων είμαστε 'εθισμένοι'». Οντας ωστόσο αισιόδοξοι, αντιμετωπίζουν το ζήτημα ως μια άκρως ενδιαφέρουσα πρόκληση.

Επιπλέον, φρόντισαν να δώσουν έμφαση στον μελλοντικό σχεδιασμό και στη δραστηριότητα γύρω από τις μελλοντικές τοποθεσίες των χρηστών. Ετσι, μπορείς να κοινοποιήσεις στο δίκτυό σου με τους φίλους σου το μέρος που σκοπεύεις να επισκεφθείς και αντίστοιχα να μάθεις τις επερχόμενες δραστηριότητές τους. Οταν τελικά φτάσεις στον προορισμό σου, τότε θα ενημερωθείς αυτόματα από την εφαρμογή για να τραβήξεις φωτογραφία. «Οι υπάρχουσες και ευρέως διαδεδομένες πλατφόρμες για check-in», ξαναπαίρνει τον λόγο ο Πάνος, «αποτελούν έμμεσους ανταγωνιστές, καθώς το bethere προσπαθεί να εξελίξει και στην ουσία να υποκαταστήσει τον τρόπο που οι χρήστες χρησιμοποιούν τις υπηρεσίες τοποθεσίας στο κινητό τους». Εχοντας χρηματοδοτήσει μέχρι στιγμής ολόκληρο το πρότζεκτ με δικούς τους πόρους, ξεκινούν πλέον την αναζήτηση κεφαλαίων ώστε να προχωρήσουν στα επόμενα βήματα ανάπτυξης. Κι αυτό γιατί η κοινότητά τους μεγαλώνει πια με μεγάλους ρυθμούς (35% μηνιαίως), και αποκτούν όλο και περισσότερους χρήστες που χρησιμοποιούν την εφαρμογή σε καθημερινή βάση. «Εχουμε πλέον βελτιώσει σημαντικά το προϊόν στην iOS έκδοση και τώρα ετοιμάζουμε αντίστοιχα μία βελτιωμένη έκδοση για Android. Η εταιρεία μας επεκτείνεται στο Λονδίνο», καταλήγει ο Πάνος, «παρόλο που το δίκτυό μας είναι και θα είναι παγκόσμιο, χωρίς περιορισμούς». Πώς να μην είσαι αισιόδοξος για λογαριασμό τους;

21ος Αιώνας

Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης

Καθημερινός σύντροφος

34

Μαγικό στρώμα

Η Everyday Messenger κατάφερε να γοητεύσει το κοινό του Kickstarter. Πρόκειται για μία τσάντα της εταιρείας Peak Design, η οποία έχει συγκεντρώσει κεφάλαια που ξεπερνούν τα 3,4 εκατ. ευρώ. Σύμφωνα με τους σχεδιαστές, η τσάντα απευθύνεται σε φωτογράφους, αλλά δεν αποκλείει τους ταξιδιώτες και όσους κινούνται στην πόλη. Είναι πλήρως προσαρμόσιμη στις ανάγκες σου, καθώς τα διαχωριστικά με τεχνολογία FlexFold επεκτείνονται ή μαζεύουν για να «αγκαλιάσουν με ασφά-

λεια τα αντικείμενα που τοποθετείς. Επιπρόσθετα, προσαρμόζεται στις δραστηριότητές σου. Για παράδειγμα, όταν πρόκειται να κάνεις ποδήλατο, μπορείς να ασφαλίσεις την τσάντα ακόμα περισσότερο χάρη σε ένα πρόσθετο λουράκι που «κλειδώνει» πάνω στον βασικό ιμάντα. Η Everyday Messenger είναι τέλος ανθεκτική στο νερό και τις λάσπες.

Πόσο πιο χίπστερ;

Χωράει παντού

Εκτυπωτής-κτήνος

Κάθε φορά που παρακολουθείς μία αστυνομική ταινία, ζηλεύεις όταν βλέπεις τις θήκες όπλων που έχουν τα όργανα της τάξης κάτω από τη μασχάλη τους. Σκέφτεσαι, βέβαια, ότι δεν θα αποκτήσεις ποτέ μία τέτοια θήκη, γιατί πολύ απλά δεν σκοπεύεις να κουβαλήσεις ποτέ σου κουμπούρα - δεν ζούμε στο Αμέρικα, άλλωστε. Τι θα έκανες, λοιπόν, αν σου έλεγα ότι βρέθηκε κάποιος σχεδιαστής που δημιούργησε μία θήκη μασχάλης για να βάζεις μέσα το κινητό, το πορτοφόλι και τα κλειδιά σου; Θα πετάξεις το καρό χίπστερ καπέλο σου στον αέρα από τη χαρά σου; Ωραία! Το Phonster κατασκευάστηκε από μία ουκρανική ομάδα σχεδιαστών, αποτελείται από 100% δέρμα και κυκλοφορεί σε τρία μεγέθη, για να επιλέξεις ποιο ταιριάζει καλύτερα στις διαστάσεις του smartphone σου.

Ο Πίτερ Μπουτάκης αποφάσισε να κατασκευάσει το καλύτερο σπαστό ποδήλατο του κόσμου. Επειτα από τρία χρόνια επίμονης δουλειάς πιστεύει ότι τα κατάφερε. Για αυτό και ξεκίνησε την εκστρατεία του στο Kickstarter, προκειμένου να συγκεντρώσει κεφάλαια για να ξεκινήσει τη μαζική παραγωγή του Helix. Το νέο δίκυκλο διαθέτει μεγάλες ρόδες, επομένως προσφέρει την αίσθηση ενός κανονικού ποδηλάτου, ωστόσο μπορεί να διπλώσει πιάνοντας ελάχιστο χώρο. Ως προς το μέγεθός του, οι διαστάσεις μιλούν από μόνες τους: 58,5x66x24 εκατοστά και το ποδήλατο μειώνεται στον όγκο των τροχών του. Παρότι οι ανταγωνιστές του έχουν μικρότερες ρόδες, πάλι δεν μπορούν να συρρικνωθούν σε τέτοιο βαθμό. Την ίδια στιγμή, το Helix είναι ιδιαίτερα ελαφρύ, με το πλαίσιό του να αποτελείται από τιτάνιο. Τα καινοτόμα, δε, συστήματα ασφαλείας του εξασφαλίζουν ότι το ποδήλατο δεν θα αρχίζει να... διπλώνει εν κινήσει. Οι τιμές για το ποδήλατο όσο τρέχει η καμπάνια στο Kickstarter ξεκινούν από 1.055 ευρώ, ενώ προσφέρεται δεκαετής εγγύηση.

Ο The Beast εισάγει την 3D εκτύπωση σε ένα νέο στάδιο ανάπτυξης. Πρόκειται για έναν θηριώδη εκτυπωτή, ο οποίος επιτρέπει στους χρήστες να εκτυπώνουν αντικείμενα που μέχρι τώρα ήταν απίθανο για εκτυπωτές της ίδιας κατηγορίας τιμής, προσφέροντας νέες δυνατότητες σε πολλούς κατασκευαστές, χομπίστες, καλλιτέχνες και γενικά όσους διευκολύνονται από την τρισδιάστατη εκτύπωση. Τα βασικά πλεονεκτήματα του The Beast είναι τρία. Πρώτον, η μεγάλη επιφάνεια κατασκευής. Με διαστάσεις 470x435x690 χιλιοστά, ο μόνος παράγοντας που θα εμποδίζει τους χρήστες θα είναι η ίδια η φαντασία τους, μια και οι περιορισμοί στο μέγεθος του υπό εκτύπωση αντικειμένου περιορίζονται δραματικά (και δεδομένου ότι δεν φιλοδοξείς να εκτυπώσεις ολόκληρο σπίτι). Δεύτερον, διαθέτει τέσσερις κεφαλές, γεγονός που σημαίνει ότι ο The Beast μπορεί να λειτουργήσει ταυτόχρονα σαν τέσσερις 3D εκτυπωτές, μειώνοντας το κόστος, αλλά και τον χρόνο κατασκευής. Η μόνη προϋπόθεση είναι να εκτυπώνεις ταυτόχρονα το ίδιο σχέδιο, διατηρώντας τη δυνατότητα να εκτυπώσεις παράλληλα τέσσερα όμοια αντικείμενα που θα διαφέρουν μόνο στο χρώμα και το υλικό κατασκευής.

http://kck.st/1FFedVR

http://kck.st/1XZer5q

Αγαπητοί φίλοι γιόγκι, ήρθε η ώρα να ξεφορτωθείτε το παλιό σας στρώμα και να πάρετε ένα YoYo Mat. Από μόνη της, η ονομασία του νέου προϊόντος μπορεί να σε κάνει να υποπτευθείς σχετικά με το περί τίνος πρόκειται. Το νέο στρώμα εκτελεί μία λειτουργία που μοιάζει με γιο-γιο: παραμένει απλωμένο ενώ το χρησιμοποιείς, ενώ όταν τελειώσεις την άσκησή σου, διπλώνει με ένα απλό τίναγμα στον αέρα! http://kck.st/1Qxla1j

http://kck.st/1L6cnmP http://kck.st/1NlEZZI

35

Κρυφό όπλο Κάποιοι λένε ότι η πένα είναι πιο δυνατή από το ξίφος. Και επειδή, τι πένα, τι μολύβι, η εταιρεία Peleg Design αποφάσισε να δημιουργήσει το απόλυτο υπερόπλο: το μολύβι-ξίφος. Πρόκειται για μία γόμα στο σχήμα λαβής ξίφους, η οποία εφαρμόζει στην άκρη του μολυβιού και δίνει μία απειλητική όψη στη γραφική σου ύλη… Προσοχή μη βγάλεις κανένα μάτι στις μολυβομαχίες!

Σεπτέμβριος 2015

Λευκό νανούρισμα Ο ύπνος στην πόλη μπορεί να γίνει πολύ δύσκολος. Κάγκουρες με αυτοκίνητα με πειραγμένες εξατμίσεις, μερακλήδες γείτονες που βάζουν τη μουσική στη διαπασών και ξεχνούν να την κλείσουν, γάτες που ουρλιάζουν σε ερωτικά καλέσματα… Σύμφωνα με έρευνες, ο λεγόμενος λευκός θόρυβος μπορεί να απαλείψει τους δυσάρεστους ήχους και να σου εξασφαλίσει ήρεμο ύπνο. Πρόκειται για ένα ψηφιδωτό ήχων διαφορετικών συχνοτήτων που μπορεί να ηρεμήσει τον ακροατή. Το Snooz είναι μία συσκευή που παράγει αποκλειστικά έναν τέτοιο ήχο, χάρη στον ενσωματωμένο ανεμιστήρα του. Λειτουργεί είτε μέσω app είτε με κινήσεις των δαχτύλων σου πάνω του, με τις οποίες μπορείς να ρυθμίσεις την ένταση και τον τόνο του ήχου. Η τιμή του όσο τρέχει η καμπάνια στο Kickstarter ανέρχεται σε περίπου 53 ευρώ. http://kck.st/1K8DOdK

http://bit.ly/1KfGV0r

Ο BB-8 είναι εδώ!

Ταξιδιάρικο μπουφάν

Ελεεινοί ιππότες

Με αφορμή το Force Friday στις 4 Σεπτεμβρίου, η Sphero παρουσίασε μία πιστή ρέπλικα του BB-8, του νέου droid του “Star Wars”. Το ρομποτάκι μπορεί αρχικά να μη σου γεμίζει το μάτι λόγω μεγέθους (το ύψος του δεν ξεπερνά τα 12 εκατοστά), όμως οι λειτουργίες του θα σε ενθουσιάσουν. Μπορεί να κινηθεί είτε ανεξάρτητα είτε μέσω ενός app (το οποίο σου προσφέρει και τη δυνατότητα φωνητικών εντολών) που κατεβάζεις στο iPhone ή το Android smartphone σου. Η ταχύτητά του φτάνει στα 8 χλμ. ανά ώρα, ενώ η μπαταρία του αρκεί για παιχνίδι έως μία ώρα. Το πιο συναρπαστικό χαρακτηριστικό του είναι ωστόσο η δυνατότητά του να προβάλει ολογράμματα. Εσύ απλά καταγράφεις με την κάμερα του smartphone σου το μήνυμά σου και το BB-8 κάνει τα υπόλοιπα! Τέλος, το ρομπότ είναι αναβαθμίσιμο και μετά από την πρεμιέρα του “The Force Awakens” πρόκειται να αποκτήσει και άλλες λειτουργίες, μια και η κατασκευάστρια εταιρεία δεν ήθελε να αρχίσει από τώρα τα spoilers…

Εάν σου αρέσει πολύ να ταξιδεύεις, ξέρεις ότι κάποια χαρακτηριστικά του μπουφάν σου μπορούν να σου κάνουν τη ζωή πολύ ευκολότερη. Η αμερικανική εταιρεία BauBax αποφάσισε να συγκεντρώσει όλα αυτά τα χαρακτηριστικά σε ένα μόνο μπουφάν, λανσάροντας το Travel Jacket. Συνδυάζοντας μεγάλο αριθμό διευκολύνσεων, το μπουφάν χαρακτηρίστηκε από το CNN ως «ο ελβετικός σουγιάς της ένδυσης ταξιδιού». Το Travel Jacket διαθέτει οκτώ διαφορετικά είδη τσεπών. Υπάρχουν, ωστόσο, και άλλα χαρακτηριστικά που το κάνουν να ξεχωρίζει. Για παράδειγμα, διαθέτει ενσωματωμένο φουσκωτό μαξιλάρι λαιμού, το οποίο κρύβεται μέσα στην κουκούλα και μπορείς να το φουσκώσεις μέσα σε δύο δευτερόλεπτα για ξεκούραστο ύπνο στο ταξίδι. Στην κουκούλα υπάρχει επίσης μία μάσκα νυκτός, για να μη σε ενοχλεί κανενός είδους φως. Στα μανίκια θα βρεις ακόμα ενσωματωμένα γάντια, τα οποία γλιστρούν για να τα φορέσεις όταν κρυώνεις. Το μπουφάν διατίθεται σε τέσσερα σχέδια.

Αφού διαπιστώσαμε ότι ο Τέρι Γκίλιαμ ζει και βασιλεύει, παρά την ανάρτηση του επικήδειού του από το περιοδικό “Variety” (η οποία συνοδεύτηκε από ανηλεή καζούρα, γιατί πολύ απλά δεν θάβεις τον Γκίλιαμ χωρίς λόγο…), συναντήσαμε στο Amazon κάτι που μας έκανε διπλά χαρούμενους. Κυκλοφορεί, που λέτε, μία ειδική έκδοση των «Ιπποτών της Ελεεινής Τραπέζης» των Monty Python, με αφορμή τη συμπλήρωση 40 ετών από την πρώτη προβολή της ταινίας. Το σετ περιέχει τη θεόμουρλη κωμωδία σε Blu Ray και μία νέα συνέντευξη που βιντεοσκοπήθηκε φέτος με οικοδεσπότη τον εξίσου παλαβό Τζον Ολιβερ. Το καλύτερο όμως είναι ότι περιλαμβάνεται και ένας μίνι καταπέλτης για να πετάς αγελάδες σε όσους αυθάδεις Αγγλους σε ενοχλούν μέσα στο κάστρο σου!

http://bit.ly/1Ohd8br

http://bit.ly/1NlHtah

http://amzn.to/1KZ698p

36

Κείμενο: Ελενα Τζιώτη

37

Σε π τέ μβριος 2015

Το χόμπι που έγινε επάγγελμα Ολα ξεκίνησαν κάπου ανάμεσα στο παιχνίδι και το ψάξιμο στον αχανή χώρο του ίντερνετ. Τι γίνεται λοιπόν όταν έχεις ένα χόμπι και θες να ενημερωθείς γι' αυτό, αλλά δεν μπορείς; Αυτό το ερώτημα μας ταλαιπώρησε ένα ολόκληρο καλοκαίρι, μέχρι που καταλήξαμε ότι αφού δεν βγάζουμε άκρη, θα δημιουργήσουμε εμείς αυτό που ψάχνουμε: ένα μέσο που να μπορεί κανείς να έχει πολύπλευρη ενημέρωση για τα επιτραπέζια παιχνίδια. Κάπως έτσι γεννήθηκε το BGNews. «Και γιατί επιτραπέζια;» θα ρωτήσετε. Γιατί όταν ήμασταν μικροί παίζαμε Monopoly, Risk, Hotel, τους Θρύλους του Ζαγκόρ και άλλα τόσα και γινόμασταν επιχειρηματίες, στρατιωτικοί και εξερευνητές και μας έμεινε η αγάπη για παιχνίδι. Κι αν νομίζετε πως τα επιτραπέζια που είναι εκεί έξω μετριούνται στα δάχτυλα του ενός χεριού, γελιέστε. Τα πάνω από 800 νέα παιχνίδια που βγαίνουν κάθε χρόνο μάς δίνουν αφορμή για παιχνίδι - και για ψώνια. Κάπου εκεί λοιπόν, τον Οκτώβριο του 2012, γεννήθηκε το πρώτο BGNews, ένα μπλογκ που δεν ήξερε -και δεν έμαθε ποτέ- κανείς. Ηταν περισσότερο ένα πείραμα για να δούμε κι εμείς τι θέλουμε και πώς το θέλουμε. Κι όταν καταλήξαμε, πήγαμε ένα βήμα παραπέρα. Στήσιμο του site και αρθρογραφία: νέα, παρουσιάσεις επιτραπέζιων, top 10, άρθρα, όλα γραμμένα με τρόπο που να προσκαλούν κι άλλους στον εκπληκτικό κόσμο μας. Και φυσικά, μέσα σε όλα, πολύ-πολύ παιχνίδι. Γιατί πώς θα γράψεις για κάτι, αν δεν το ξέρεις καλά; Στην αρχή όλα ήταν εύκολα, ή τουλάχιστον έτσι μας μοιάζουν τώρα. Μαζευόμασταν απογεύματα σε σπίτια φίλων ή σε μαγαζιά και παίζαμε ό,τι θέλαμε. Μετά γυρνούσαμε στην έδρα μας και γράφαμε μια παρουσίαση ή κάποιο νέο που μας τράβηξε την προσοχή. Οσο όμως μας μάθαινε ο κόσμος, τόσο μας μάθαιναν και οι εταιρείες. Και άρα τόσο πιο πολλά παιχνίδια άρχισαν να φτάνουν σπίτι. Και να γεμίζουν τη βιβλιοθήκη, την αποθήκη, τον καναπέ, το κρεβάτι και το πάτωμα, αφήνοντας ελάχιστα περιθώρια μετακίνησης στον χώρο. Κάπου σε αυτό το σημείο βλέπεις τα πράγματα αλλιώς και αποφασίζεις πως καλό το παιχνίδι, αλλά

θέλει μια παραπάνω οργάνωση το όλο εγχείρημα. Ετσι μαζευτήκαμε διαφορετικά άτομα σε διαφορετικούς τομείς. Ο Νίκος επί των παρουσιάσεων, ο Δημήτρης για το Kickstarter, ο Μπάμπης για τα άρθρα και τη ματιά του designer, ο Γιώργος για τα βίντεο και η Ελενα για το μάρκετινγκ. Οι Δευτέρες ορίστηκαν το επίσημο gameday και κάπως έτσι «κάνεις το χόμπι σου επάγγελμα», τουλάχιστον ως προς την αφοσίωση και την αγάπη που του δείχνεις. Η χειρότερη λοιπόν μέρα της εβδομάδας για πολλούς, για μας είναι ίσως η πιο διασκεδαστική. Καλοί φίλοι, τα απαραίτητα σνακ, μεγάλο τραπέζι με πολύ χώρο και άπειρο παιχνίδι. Παλιά αγαπημένα, νέοι τίτλοι που θέλουν μια δοκιμή, συζητήσεις και γέλια για το ποιο παιχνίδι έχει περισσότερο χαβαλέ και ποιο δεν θα ξαναπαίζαμε ποτέ. Μέσα σε όλα τα παιχνίδια που παίζουμε υπάρχουν κάποια που αγαπάμε και ξεχωρίζουμε και κάποια που μας αφήνουν αδιάφορους, ενώ σχεδόν δεν υπάρχει κάποιο που να αντιπαθούμε εντελώς. Σχεδόν. Αλλά αυτό δεν το λέμε ποτέ στο BGNews. Για τον πολύ απλό λόγο πως ο καθένας μας έχει διαφορετικό γούστο. Κάτι που σιχαίνεται ο Νίκος μπορεί να αρέσει στον Δημήτρη και κάτι που θα ξανάπαιζε η Ελενα μπορεί ο Μπάμπης να θεωρεί πως δεν είναι καθόλου καινοτόμο σχεδιαστικά και ο Γιώργος απλά να μην ενδιαφέρεται να το παίξει. Τα παιχνίδια είναι άπειρα και όπως και να ’χει δεν γίνεται ο καθένας να μη βρει κάτι να του αρέσει. Και όλο αυτό το κλίμα είναι κάτι που στην ουσία δεν μπορείς να περιγράψεις αν δεν το βιώσεις. Γι' αυτό και αποφασίσαμε να φύγουμε πίσω από τα πληκτρολόγια και τις οθόνες και να αρχίσουμε να δείχνουμε εμείς στον κόσμο αυτό που αγαπάμε. Ετσι το BGNews άρχισε να βρίσκεται σε πολλές εκδηλώσεις και να δείχνει επιτραπέζια. Παιχνίδια με κάρτες, με ταμπλό, ρόλων, διαγωνισμοί, κληρώσεις, τουρνουά, μοντελισμός, όλα παίρνουν ζωή. Σκοπός μας είναι να δείξουμε σε όλους ότι αυτή η παρωχημένη εικόνα της Monopoly που διαλύει τις καλύτερες φιλίες και τις πιο δεμένες οικογένειες έχει μετατραπεί σε έναν υπέροχο και πολύχρωμο καμβά, με πολύ παιχνίδι, γέλιο και λιγότερες (ή και περισσότε-

ρες) διαμάχες. Και το πετυχαίνουμε. Το πετυχαίνουμε κάθε φορά που λαμβάνουμε ένα μήνυμα από μια θεία που θέλει να πάρει ένα δώρο στο επτάχρονο ανιψάκι της και δεν έχει ιδέα τι και ζητάει τη συμβουλή μας, όταν ακούμε μια παρέα να γελάει με την ψυχή της στο διπλανό τραπέζι παίζοντας κάποιο επιτραπέζιο και όταν βλέπουμε το πιτσιρίκι να λέει στον πατέρα του «Μπαμπά, μπαμπά, θέλω αυτό» και να μη του δείχνει ένα ακόμα GI Joe ή ένα videogame (άσχετο αν και σε μας αρέσει να παίζουμε. Και με τα δύο). Ξέρουμε πως κι εμείς έχουμε βάλει ένα λιθαράκι σε αυτό. Μπορεί σε κάποιους να μην αρέσει ο τρόπος μας, που τα άρθρα μας είναι λιτά, χωρίς τη νότα προσωπικής άποψης (γιατί δεν μπορούμε να σας επιβάλουμε τη γνώμη μας), αλλά και χωρίς να είναι μπανάλ ή αφόρητα, ή άλλοι να ήθελαν να δουν έναν πλήρη οδηγό στρατηγικής για το πώς να νικήσεις το τάδε παιχνίδι γρήγορα και εύκολα. Δεν είμαστε εδώ γι' αυτό. Αν θέλετε να μάθετε αν το παιχνίδι είναι καλό, παίξτε το. Αν θέλετε να δείτε πώς θα κερδίσετε, διαβάστε τους κανόνες. Οχι, δεν βαριόμαστε, αλλά αρνούμαστε να σας στερήσουμε τη χαρά της ανακάλυψης, τη μισή χαρά του παιχνιδιού. Γιατί όλα είναι μια εμπειρία. Από τη στιγμή που θα μπεις στο μαγαζί για να διαλέξεις το πρώτο σου επιτραπέζιο, μέχρι τη στιγμή που θα δείχνεις το αγαπημένο σου παιχνίδι στη 15η παρέα που δεν το ξέρει και θα έχετε περάσει καλά. Από την ώρα που θα μυρίζεις τη λάκα από τα ξύλινα κυβάκια και το χαρτί από τις φρεσκοκομμένες κάρτες, μέχρι την ώρα που θα τσακώνεσαι για το πώς ο κανόνας που διάβασες μόλις τώρα δεν ερμηνεύεται έτσι, αλλά αλλιώς. Εμείς λοιπόν είμαστε εδώ για να σας δώσουμε μια ιδέα. Να σας αφήσουμε να κοιτάξετε από την κλειδαρότρυπα τον κόσμο των επιτραπέζιων. Αν, τώρα, θα ανοίξετε την πόρτα, θα το αποφασίσετε εσείς.

Come to the gaming side. We have cookies.

38

Κείμενο: Βάσια Ρούσσου / Φωτογραφίες: Στέφανος Καστρινάκης

39

Σε π τέ μβριος 2015

Physical... graffiti Ο INSANE 51 και ο KOMET1 ή κατά κόσμον Στάθης Τσαβαλιάς και Δημήτρης (ο ίδιος προτιμά να μην αναφέρεται το επίθετό του) αντίστοιχα είναι οι καλλιτέχνες που με τις τοιχογραφίες τους συνέβαλαν σημαντικά στη διαμόρφωση των καινούργιων γραφείων του “Metropolis” ως χώρου έμπνευσης και δημιουργίας. Το αποτέλεσμα της συνεργασίας τους είναι κάθε φορά εντυπωσιακό, αφού συνδυάζουν characters με γραμματοσειρές. Οι δυο τους γνωρίστηκαν πριν από λίγα χρόνια σ’ ένα φεστιβάλ γκράφιτι. «Με τον Στάθη βρεθήκαμε τα τελευταία χρόνια. Γνωριστήκαμε στο φεστιβάλ “Living colour” του Αρτέμη που πραγματοποιήθηκε στο Μαρούσι. Από τότε κάνουμε αρκετή παρέα και βοηθάμε ο ένας τον άλλον. Περνάμε ωραία και ανταλλάζουμε ιδέες και απόψεις όσον αφορά το γκράφιτι. Εχουμε φτιάξει ένα πολύ ωραίο παρεάκι», λέει ο Δημήτρης και συμπληρώνει ο Στάθης: «Με τον Δημήτρη ξεκινήσαμε πειραματικά μια φορά που βάψαμε μαζί και ουσιαστικά πάνω στη γνωριμία, γίναμε φίλοι. Είχαμε πολύ καλή συνεννόηση κι έτσι κολλήσαμε. Από εκεί και πέρα η όλη διαδικασία του βαψίματος ήταν πολύ ευχάριστη κι αυτό είναι που με ενδιαφέρει περισσότερο. Κυρίως βάφω με γνωστούς ή φίλους μου ή με άτομα που περνάω καλά». Ιδιαίτερη εντύπωση προκαλεί το γεγονός ότι οι δυο τους είναι συνεργάτες, παρότι οι διαφορές τους όσον αφορά το γκράφιτι είναι πολλές. «Εχουμε μεγάλες διαφορές με τον Στάθη, γιατί ασχολείται καθαρά με characters. Η δουλειά του είναι περισσότερο καλλιτεχνική όσον αφορά ζωγραφιές, τοπία, πρόσωπα κλπ., ενώ εγώ ασχολούμαι μόνο με lettering, μόνο με γραμματοσειρές», υπογραμμίζει ο Δημήτρης. Μάλιστα, αυτές οι διαφορές είναι ένα από τα πιο δυνατά σημεία της κοινής δουλειάς τους, καθώς αλληλοσυμπληρώνονται και μέσα σε αυτό το πλαίσιο εντοπίζεται και το σημείο επαφής τους, όπως υποστηρίζει ο Δημήτρης: «Το σημείο επαφής το δείχνει ο τοίχος. Ενας τοίχος δεν είναι τόσο καλός αν έχει μόνο γράμματα ή μόνο characters. Αν τον εμπλουτίσεις και με τα δύο, τότε καταλαβαίνεις το σύνολο των πραγμάτων που σου προσφέρει ένας πλούσιος τοίχος, ένα ωραίο mural». Ο Στάθης πιστεύει ότι άλλα κοινά τους στοιχεία είναι «η δίψα για εξέλιξη και οι κοινές επιρροές». Εξάλλου, η θεματολογία των έργων του είναι πιο κοντά στο γκράφιτι, όπως επισημαίνει. «Πιστεύω ότι είμαι πιο κοντά στο γκράφιτι

όσον αφορά τη θεματολογία στα έργα μου. Δεν ασχολούμαι πολύ με τα κοινωνικοπολιτικά. Αυτά που κάνω είναι συνήθως αυτό που βλέπεις. Και επικεντρώνομαι στο πόσο καλά θα το απεικονίσω. Θα μπορούσα να αποκαλέσω τον εαυτό μου muralist». Η αφετηρία ήταν κοινή και για τους δύο, όπως άλλωστε και για όλους τους graffiti artists. «Ξεκίνησα για πλάκα μ’ ένα φίλο μου στο γυμνάσιο βγαίνοντας έξω και κάνοντας γραμματοσειρές παράνομα. Μας κυνηγούσαν, τρέχαμε, είχε πλάκα. Μετά από μερικά χρόνια με ένα περίεργο τρόπο και κατά τύχη ξεκίνησα να κάνω τους πρώτους μου χαρακτήρες (characters) και είδα ότι μου άρεσε αρκετά Μου άρεσε να ζωγραφίζω αστεία πράγματα, χαρούμενα, με ωραία χρώματα. Στη συνέχεια εξελίχθηκε σε κάτι πιο σοβαρό. Το έψαξα κι εγώ λίγο παραπάνω. Ξεκίνησα φροντιστήριο για να δώσω για την Καλών Τεχνών, που μετά από μερικά χρόνια κατάφερα και πέρασα. Το αγαπάω ολοένα και περισσότερο και βλέπω ότι το δέχεται και ο κόσμος γύρω μου, αν και δεν με νοιάζει τόσο αυτό. Θέλω πιο πολύ να αρέσει σε εμένα και αφού το δέχεται και ο κόσμος, εννοείται ότι γουστάρω κι εγώ περισσότερο. Το τελευταίο διάστημα κάνω κάποια θέματα με βάση το τατουάζ, δηλαδή πορτρέτα, νεκροκεφαλές, τριαντάφυλλα, ζώα. Μου αρέσει να πειραματίζομαι. Χρησιμοποιώ μπογιές, ρολά, σπρέι, στένσιλ, σχεδόν τα πάντα», τονίζει ο Στάθης και δίνει τον λόγο στον Δημήτρη. «Ξεκίνησα το ’99 με υπογραφές και bombing. Με τον καιρό προσπαθούσα να βγάζω πιο περιποιημένα κομμάτια-styles. Από το ’99 έως σήμερα δεν έχω σταματήσει καθόλου. Προσπαθώ να εξελίσσω όσο μπορώ το στιλ μου σε χρώματα και σε lettering. Ο τομέας που ασχολούμαι λέγεται wildstyle graffiti. Αφορά την πιο αγνή μορφή του γκράφιτι και κυρίως την επεξεργασία γραμμάτων. Η τεχνική που χρησιμοποιώ είναι η new school wildstyle. Είναι, δηλαδή, το κλασικό wildstyle από τότε που ξεκίνησε το γκράφιτι, αλλά με νέα στοιχεία». Η εξέλιξή τους επιτυγχάνεται και με τη συμμετοχή τους σε φεστιβάλ, όπου έχουν τη δυνατότητα να βάψουν με άλλους καλλιτέχνες. «Ειδικά τα τελευταία δύο χρόνια πηγαίνω πάρα πολύ συχνά σε φεστιβάλ. Οποτε βρω ευκαιρία πηγαίνω να βάψω, γιατί μου αρέσει όλο το κλίμα γύρω απ’ τα φεστιβάλ, η συναναστροφή με τον κόσμο με τον οποίο βρισκόμαστε και κάνουμε αυτό που μας αρέσει. Τελευταία, ταξιδεύω πολύ συχνά στο εξωτερικό και συμμετέχω σε διάφορα φεστιβάλ, τα οποία κατά τη γνώμη μου είναι πολύ οργανωμένα και

σου ανοίγουν τους ορίζοντες και το μυαλό», δηλώνει ο Στάθης. Ο Δημήτρης, από την άλλη, μας εξηγεί τους λόγους για τους οποίους δεν συμμετέχει πλέον σε τόσα πολλά φεστιβάλ, όσα στο παρελθόν. «Εχω συμμετάσχει σε πάρα πολλά φεστιβάλ, κυρίως στην Ελλάδα, αλλά και έξω. Τώρα τελευταία, λίγο λιγότερο, αφού δεν γίνονται πολλά πλέον και όσα γίνονται είναι με καθορισμένους writers από πιο πριν και δεν μπορείς να συμμετάσχεις τελευταία στιγμή. Πρέπει να σε καλέσουν ή να δηλώσεις μόνος σου συμμετοχή». Ο Στάθης είναι στο τρίτο έτος της σχολής Καλών Τεχνών και βιοπορίζεται από την αγαπημένη του ασχολία τα τρία τελευταία χρόνια.«Ασχολούμαι κυρίως με επιχειρήσεις, μπαρ, μαγαζιά, εστιατόρια. Οταν σου αναθέτουν μια δουλειά που έχει να κάνει με την τέχνη, εννοείται ότι θα κάνεις συμβιβασμούς. Δεν μπορώ να πω ότι καταπιέστηκα ποτέ. Χαίρομαι πάρα πολύ που μπορώ να κάνω αυτό που αγαπάω και να βγάζω λεφτά από αυτό, οπότε δεν έχω κανένα πρόβλημα». Ο Δημήτρης είναι ηλεκτρολόγος και ηλεκτρονικός αυτοματισμών, αλλά έχει αναλάβει δουλειές ως γκραφιτάς. «Είμαι από τους γκραφιτάδες που έχουν βγάλει χρήματα, αλλά δεν έχω αλλοιώσει ποτέ το στιλ μου προκειμένου να κάνω αυτό που θέλει ο πελάτης. Πάντα κάνω αυτό που εκφράζει εμένα, οπότε δεν με πειράζει να βγάζω λεφτά από αυτό. Οταν μου ζητούν πράγματα τα οποία δεν καλύπτω με το δικό μου στιλ, τα δίνω σε παιδιά που κάνουν αντίστοιχα πράγματα μόνο και μόνο για να μη χαθεί η δουλειά. Αν δω ότι μπορώ να την κάνω, ότι με καλύπτει και ότι είναι πάνω στα στοιχεία που κάνω εγώ, την αναλαμβάνω για το χαρτζιλίκι, τα χρώματα και για την εξέλιξη». Πού μπορούμε να δούμε τη δουλειά του καθένα; «Κυρίως σε διάφορα hall of fame στο Παλαιό Ηράκλειο και γενικά στα βόρεια προάστια, όπου μένω, γιατί μου αρέσει να βάφω στα μέρη που είναι κοντά μου. Υπάρχουν και μερικά έργα μου στο κέντρο της Αθήνας και στη Θεσσαλονίκη. Επίσης, υπάρχουν διάφορα commissions σε πολλά μπαρ σε όλη την Αθήνα. Ενα από αυτά είναι στην πλατεία Αγίας Ειρήνης, στο μπαρ-εστιατόριο Rock & Balls που έχει 11 μεγάλα πορτρέτα», απαντάει ο Στάθης και ο Δημήτρης συνεχίζει: «Κυρίως σε σχολεία, εγκαταλελειμμένα εργοστάσια, μεγάλες πλατείες και πάρκα με ψηλούς τοίχους. Γενικά μου αρέσουν οι μεγάλοι τοίχοι που τους βλέπει εύκολα ο κόσμος, αλλά δεν υπάρχουν πολλά τέτοια μέρη που να μπορείς να γράψεις νόμιμα».

40

41

Σε π τέ μβριος 2015

42

Φωτογραφίες: Στέφανος Καστρινάκης /Νικήτας Καραγιάννης

43

Σε π τέ μβριος 2015

44

45

Σε π τέ μβριος 2015

46

47

Σε π τέ μβριος 2015

48

49

Σε π τέ μβριος 2015

50

Κείμενο: Βάσια Ρούσσου

51

Σε π τέ μβριος 2015

Η μαγεία του Λεβάντε… Ο συγγραφέας Στέφανος Λίβος με το μυθιστόρημά του «Το μυστικό του Λεβάντε» (εκδόσεις Διόπτρα) μας ταξιδεύει στο νησί όπου μεγάλωσε, τη Ζάκυνθο, και μας διηγείται την ιστορία ενός κρυφού έρωτα στα χρόνια του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Στέφανος γεννήθηκε στην Αθήνα, μεγάλωσε στη Ζάκυνθο και ζει στο Λονδίνο, όπου εργάζεται ως e-learning coordinator στο εθνικό σύστημα υγείας της Αγγλίας. «Το μυστικό του Λεβάντε» δεν είναι το πρώτο του βιβλίο. Εχουν προηγηθεί η συλλογή διηγημάτων «Κλεφτές ματιές» και το μυθιστόρημα «Οσα χωράει μια στιγμή». Το ενδιαφέρον του για τη συγγραφή το ανακάλυψε πολύ νωρίς, στην προεφηβεία. «Εγινε πάρα πολύ νωρίς. Οπότε δεν ήταν κάτι που έγινε σαν επιλογή. Ηταν κάτι που ήρθε ως φυσική εξέλιξη της ωρίμανσής μου. Πριν από τα 11 αντέγραφα παραμύθια σε χαρτί και στα 11 άρχισα να γράφω τα πρώτα μου διηγήματα, τα οποία ήταν παιδικά, επηρεασμένα από την Ενιντ Μπλάιτον, Αγγλίδα συγγραφέα παιδικής λογοτεχνίας. Στα 15 έγραψα ουσιαστικά το πρώτο 'σοβαρό' διήγημα κι εκεί κατάλαβα ότι αυτό μπορώ να το εξελίξω, να το δουλέψω περισσότερο, να μάθω πράγματα και να γράφω συνεχώς καλύτερα», λέει. Εκτός από την Ενιντ Μπλάιτον, έχει επηρεαστεί και από άλλους συγγραφείς που σημάδευσαν με το έργο τους τη λογοτεχνία του 19ου και 20ού αιώνα. «Με έχει επηρεάσει πολύ ο Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες. Το βιβλίου του 'Εκατό χρόνια μοναξιά' είναι αριστούργημα. Αν είχα γράψει ένα βιβλίο σαν το 'Εκατό χρόνια μοναξιά' δεν θα ένιωθα την ανάγκη να ξαναγράψω οτιδήποτε. Γράφεις κάτι το οποίο αφήνεις ουσιαστικά στην ανθρωπότητα. Δεύτερος συγγραφέας που με έχει επηρεάσει πολύ είναι ο Ανδρέας Καρκαβίτσας. Ο τρόπος που κάνει μεταφορές ήταν σαν να σπάνε τοίχοι στο μυαλό μου και να βλέπω τη γραφή με διαφορετικό τρόπο. Αλλοι λογοτέχνες που υπεραγαπώ είναι ο Χρόνης Μίσσιος και ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης. Επίσης, το '1984' του Τζορτζ Οργουελ ήταν ένα βιβλίο που με είχε σοκάρει. Νομίζω ότι από κάθε βιβλίο που διαβάζεις θα πάρεις κάτι· ακόμα κι από κάποιο κακό βιβλίο. Θα πάρεις αυτό που δεν θέλεις να γράψεις. Ξέρεις τι θα αποφύγεις. Δηλαδή, τις μεγάλες περιγραφές κλασικών συγγραφέων που ποτέ δεν μου άρεσαν και πάντα αποφεύγω να τις κάνω. Θα γράψω για ένα δωμάτιο πώς είναι, αν είναι μικρό, μεγάλο κι αν έχει κάτι συγκεκριμένο. Δεν θα αναφέρω αναλυτικά τα έπιπλα, τα χαλιά, τις κουρτίνες που έχει. Αυτό νομίζω ότι είναι κάτι που κάνει ο αναγνώστης μόνος του. Ουσιαστικά,

γράφουμε μαζί το βιβλίο. Του δίνω το πλαίσιο και τα υπόλοιπα τα γεμίζει ο αναγνώστης. Νομίζω ότι έτσι η κάθε ανάγνωση είναι διαφορετική», υπογραμμίζει. Η διαδικασία της συγγραφής είναι λυτρωτική, αλλά και επίπονη. Ο ίδιος εξηγεί: «Είναι λυτρωτική όταν γράφεις, είναι επίπονη όταν διορθώνεις, διότι όταν γράφεις δεν σκέφτεσαι. Βέβαια, κάθε συγγραφέας έχει διαφορετικό τρόπο που δουλεύει. Οταν γράφω συνήθως πίνω και λίγο κρασί για να κυλάει πιο εύκολα ο λόγος, η ροή, να ξεφεύγει και λίγο το μυαλό, να έρχονται πιο εύκολα οι μεταφορές, οι ιδέες. Η διόρθωση είναι μια επίπονη, καθαρά τεχνοκρατική διαδικασία». Ο πολλά υποσχόμενος συγγραφέας έχει συνθέσει ένα γοητευτικό και συγκινητικό μυθιστόρημα. Ποιο πιστεύει ότι είναι το δυνατό σημείο του βιβλίου του; «Το πάντρεμα των μυθοπλαστικών στοιχείων με τα ιστορικά. Οτι κάποιος μαθαίνει για γεγονότα ιστορικά -που είτε δεν ήξερε είτε δεν θυμόταν- με έναν εύκολο τρόπο, χωρίς να νιώθει ότι διαβάζει ξερά ιστορία. Και ότι τα ιστορικά γεγονότα δίνουν μια άλλη διάσταση στη μυθοπλασία. Μου έχουν πει, βέβαια, ότι θα τη διάβαζαν ευχάριστα και εκτός ιστορικού πλαισίου», αποκρίνεται. Αυτός ο συνδυασμός ήταν μια πρόκληση για τον Στέφανο. «Hταν απαιτητικό, αλλά ήθελα να το βλέπω ως πρόκληση για να το κάνω. Φρόντισα αφού είχα κάνει την ιστορική έρευνα, να διαβάσω χρονογραφήματα και βιβλία του Ξενόπουλου που περιέγραφε καλύτερα αυτή τη Ζάκυνθο, συν τις συνεντεύξεις που πήρα από ανθρώπους που γνώριζαν για εκείνη την περίοδο. Οπότε πήρα έτσι και την ατμόσφαιρα της εποχής. Στα ιστορικά βιβλία διαβάζεις τα γεγονότα. Δεν διαβάζεις για τη λαογραφία εύκολα. Οπότε όλα αυτά τα πήρα από εδώ κι από εκεί, τα συνέθεσα και κάποια κενά που υπήρχαν τα κάλυψα με τη φαντασία», σημειώνει. Η έρευνα, το γράψιμο και η διόρθωση διήρκεσαν τέσσερα χρόνια και το αποτέλεσμα δικαίωσε τον συγγραφέα. «Είναι ευχάριστο ότι υπήρχε αναμονή για το βιβλίο και από τα σχόλια που έχω προς το παρόν δικαιώνονται η αναμονή και η υπομονή που έδειξαν. Το διάβασαν και άνθρωποι που ασχολούνται πολύ με τη Ζάκυνθο, την ιστορία της και που τα έχουν ακούσει όλα αυτά από αφηγήσεις. Ευτυχώς, μου είπαν πως είναι ακριβώς όπως τους τα περιέγραφαν οι γονείς τους και εξεπλάγησαν ευχάριστα που κάποιος τα αφηγείται όπως έγιναν. Επίσης, Ζακυνθινοί μου έχουν πει ότι ένιωσαν να αγαπούν περισσότερο τη Ζάκυνθο γνωρίζοντας ότι όλα αυτά έχουν συμβεί εκεί και ότι οι παππούδες τους μπορεί να είχαν ζήσει αυτά που περιγράφω στο βιβλίο».

Χάρη στα ακριβή ιστορικά στοιχεία και στην ανάπλαση της ατμόσφαιρας εκείνης της περιόδου, ο Στέφανος στήνει το ιδανικό σκηνικό για να εκτυλιχθεί μια ιστορία αγάπης. Είναι, όμως, αυτός ο πυρήνας του βιβλίου; «Είναι ο κεντρικός άξονας, αλλά κυρίως η αφορμή για να ξετυλιχτεί μια μεγαλύτερη ιστορία. Ουσιαστικά είναι ο σκελετός της ιστορίας που κρατάει δεμένα όλα τα γεγονότα τα ιστορικά και τα μυθοπλαστικά. Για μένα είναι η αφορμή. Θα έλεγα σε κάποιον να διαβάσει το βιβλίο για να μάθει για εκείνη την περίοδο και όχι τόσο για να μάθει για τον συγκεκριμένο έρωτα», απαντάει. Ο λόγος που τον οδήγησε στην επιλογή της Ζακύνθου ως του τόπου που διαδραματίζεται η πλοκή είναι βαθύτερος από τον προφανή. «Είναι το νησί που μεγάλωσα, ένα νησί που ξέρω σαν την πίσω μεριά της παλάμης μου. Επειδή δεν την αγαπούσα παλιά νιώθω μια εσωτερική υποχρέωση να ξεπληρώσω όλα αυτά που μου έδωσε. Νομίζω ότι αν δεν με είχε κάνει να νιώσω αυτές τις τάσεις φυγής που είχα ως έφηβος ενδεχομένως να μην είχα φύγει στο εξωτερικό, να μην έγραφα. Hταν η αναζήτηση ερεθισμάτων που με έκανε να αναζητήσω διεξόδους σε διάφορα πράγματα που με άλλαξαν ως άνθρωπο», εξομολογείται και αποκαλύπτει ότι είναι πιθανό και το επόμενο βιβλίο του να είναι για το νησί του. «Υπάρχουν δύο ιδέες. Η μία είναι επίσης ένα ιστορικό μυθιστόρημα για τη Ζάκυνθο, αλλά για το σεισμό που έπληξε το νησί. Είναι μια ιστορία που πάλι θα χρειαστεί έρευνα, γιατί είναι ουσιαστικά μια δεκαετία μετά τον πόλεμο. Αν και είναι πάνω κάτω η ίδια εποχή, αφορά τη μεταπολεμική Ζάκυνθο, οπότε έχουν αλλάξει πολλά πράγματα και χρειάζεται πολλή έρευνα για τον σεισμό, για το τι έγινε τις πρώτες ώρες, τις πρώτες μέρες, τις πρώτες εβδομάδες. Η άλλη είναι μια δυστοπική νουβέλα, κάτι τελείως διαφορετικό από ό,τι έχω γράψει μέχρι τώρα, που πάλι θα χρειαστεί οργάνωση, γιατί θα πρέπει να φτιάξω έναν κόσμο διαφορετικό πριν τον περιγράψω». Στο τέλος της συνέντευξης εκμυστηρεύτηκε μία ακόμα ιδέα για ένα μελλοντικό βιβλίο. «Υπάρχει μια ιδέα στο μυαλό που ξέρω ότι θα τη γράψω αρκετά πιο μεγάλος. Θέλω να είναι μια πιο βαθιά ματιά στην ανθρώπινη ζωή από έναν άνθρωπο που ετοιμάζεται να πεθάνει. Δεν θέλω να είναι επιφανειακό. Βρίσκω ενδιαφέρον το γεγονός ότι ο θάνατος επηρεάζει τα πάντα στη ζωή μας. Νομίζω στα περισσότερα που κάνουμε κρύβεται από πίσω ο φόβος του θανάτου».

52

Κείμενο / Φωτογραφίες: Ολγα Γεωργιάδου

53

Σε π τέ μβριος 2015

Ενα low budget ταξίδι

Η διαδρομή με τον Ηλεκτρικό από τον Πειραιά μέχρι την Κηφισιά είναι ένα οδοιπορικό. Κάθε σταθμός του, μια συνοικία· κάθε συνοικία μια μικρή πολιτεία με τη δική της ιδιαίτερη ζωή. Το δικό μου οδοιπορικό με τον Ηλεκτρικό είναι φωτογραφικό, περνά μέσα από τις «24 συνοικίες» γύρω από τους σταθμούς και έχει έναν οδηγό: το βιβλίο του Πέτρου Μάρκαρη «Η Αθήνα της μιας διαδρομής». Τα πράγματα έγιναν κάπως έτσι. Από μικρό παιδί περίπου 12-14 χρονών, όταν πήγαινα με τους γονείς μου επισκέψεις σε φίλους ή συγγενείς εκτός κέντρου της Αθήνας, όπως η Νέα Ιωνία, τα Πετράλωνα, τα Πατήσια -Ανω και Κάτω- και η Νέα Φιλαδέλφεια (γειτονιές που θυμίζουν το παλιό αναγνωστικό της Α’ Δημοτικού), είχα τη μανία να κοιτάζω τις κουρτίνες στα παράθυρα των σπιτιών. Αν ήταν με βελονάκι ή κεντημένες όπως τις έφτιαχναν η γιαγιά και η μητέρα μου. Τα παράθυρα ανήκαν σε σπίτια μονώροφα ή το πολύ διώροφα με μικρούς κήπους, ως επί το

πλείστον. Λίγο αργότερα, μέσα στο κλίμα της αντιπαροχής, τα χαμηλά σπίτια έγιναν πολυκατοικίες, όλες ίδιες. Κοίταζα τότε κουρτίνες σε παράθυρα διαμερισμάτων. Κάθε κουρτίνα μού έλεγε πώς θα ήταν το σπίτι μέσα, οι άνθρωποι και οι ζωές τους. Είχε γίνει ένα παιχνίδι που κάθε φορά με οδηγούσε να πλάθω μια νέα ιστορία. Ενα παιχνίδι που κράτησε χρόνια και για να είμαι ειλικρινής ακόμα αγαπώ. Η διαδρομή με τον Ηλεκτρικό προσφέρεται για αυτό, έτσι όπως εναλλάσσονται οι συνοικίες. Κάποιο ιδιαίτερα ζεστό απόγευμα Ιουλίου πριν από πέντε περίπου χρόνια γύριζα από τη δουλειά μου με τον Ηλεκτρικό. Μόλις ο συρμός πέρασε τη στάση των Ανω Πατησίων, σταθερή σε αυτό που είχα μάθει, παρατήρησα σε ένα παράθυρο πολυκατοικίας -στριμωγμένης ανάμεσα σε άλλες- μια μητέρα με ένα μωρό αγκαλιά και τις κουρτίνες παραμερισμένες. Ηταν σαν πίνακας. Η συγκεκριμένη εικόνα μού γέννησε τη σκέψη ότι κά-

ποια μέρα θα έπρεπε να ξεκινήσω περπάτημα στις συνοικίες, μέσα στους εσωτερικούς δρόμους, γιατί μόνο έτσι θα είχα εικόνα της πραγματικής ζωής. Κράτησα μέσα μου την επιθυμία, σαν ένα μελλοντικό αναγνωριστικό ταξίδι της πόλης. Μόλις κυκλοφόρησε «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» διαβάζοντας το οπισθόφυλλο θεώρησα ότι επιτέλους θα έβρισκα απαντήσεις στα ερωτηματικά μου. Διάβασα το βιβλίο δυο φορές, μία γιατί το έγραψε ο Πέτρος Μάρκαρης και τη δεύτερη για να βρω μέσα από τις λέξεις αυτό που έψαχνα. Στα κείμενα δεν αναφέρονται φυσικά κουρτίνες, περιέχεται όμως η κοινωνικοπολιτική δομή κάθε συνοικίας γύρω από τους σταθμούς του Ηλεκτρικού και -κάποιες φορές- λίγο πιο μακριά. Τα κείμενα έγιναν για μένα εικόνες. Το καλοκαίρι του 2013 γεννήθηκε η ιδέα να φωτογραφίσω το βιβλίο. Το δούλευα μέσα μου ένα χρόνο περίπου.

54

55

Το περασμένο φθινόπωρο πλησίασα τον Πέτρο Μάρκαρη και του είπα την ιδέα μου. Την άκουσε με ενδιαφέρον και όταν μου είπε «γιατί δεν ξεκινάτε;» ένιωσα ότι μου έδωσε το εισιτήριο για το μεγάλο ταξίδι. Ολες οι πρώτες λήψεις πήγαν στον κάδο ανακύκλωσης του υπολογιστή. «Η Αθήνα της μιας διαδρομής» αποδίδεται μόνο εφόσον υπάρχει η ανθρώπινη κίνηση μέσα στη φωτογραφία. Παιδεύτηκα λίγο, το βρήκα όμως, γιατί άρχισα να μπαίνω λίγο λίγο στο κλίμα της κάθε συνοικίας. Ξεκίνησα από τη Βικτώρια και στη συνέχεια Αττική, Αγιος Νικόλαος, Κάτω Πατήσια. Κινήθηκα με άνεση ανάμεσα σε μετανάστες, που υπήρξαν φιλικοί, που πολλές φορές με διευκόλυναν σε ό,τι ήθελα να φωτογραφίσω και που επιπλέον ήθελαν και τον ρόλο του μοντέλου. Συνειδητοποίησα ότι πολλές φορές διογκώνουμε έναν κίνδυνο που δεν υπάρχει. Η αποτύπωση της πραγματικότητας μέσα από τον φωτογραφικό φακό απελευθερώνει από ιδεοληψίες. Περπατώντας στις συνοικίες κάθε μέρα, ζούσα κάτι καινούργιο. Στον σταθμό Θησείο ο Πέτρος Μάρκαρης με έβγαλε από την Αποστόλου Παύλου και μου έδειξε την Αγίων Ασωμάτων, την Ψαρομηλίγκου, τη Μελιδόνη και μετά το Μεταξουργείο με τους μικρούς πεζόδρομους. Γνώρισα συνοικίες που προσπερνάμε με τον Ηλεκτρικό, όμως μας είναι άγνωστες. Τον Ταύρο με άψογα συντηρημένες εργατικές πολυκατοικίες, με μικρά πάρκα ανάμεσα και στην κάτω πλευρά του, προς τη λεωφόρο Κωνσταντινουπόλεως. Την Καλλιθέα με την Αγορά των Ποντίων, το Μοσχάτο με τους φαρδιούς δρόμους, μονώροφα ή διώροφα σπίτια με κήπους και τον Κηφισό ποταμό που νόμιζα ότι είναι σκεπασμένος. Είδα ότι έχει νερό. Τη Νέα Ιωνία με τα προσφυγικά και τη Νέα Φιλαδέλφεια, εκεί που είναι σπίτι του Λάμπρου Ζήση. Αν δεν τον γνωρίζετε είναι ο στενός φίλος του ήρωα των αστυνομικών μυθιστορημάτων του Πέτρου Μάρκαρη, αστυνόμου Κώστα Χαρίτου. Στις επονομαζόμενες λαϊκές συνοικίες βρήκα μια απέραντη ομορφιά. Είδα παιδιά να παίζουν στους δρόμους, παραδοσιακά καφενεία με ηλικιωμένους, γειτόνισσες να κουβεντιάζουν από τις αυλές, τα μπαλκόνια ή στον δρόμο. Με σταμάτησαν γυναίκες να με ρωτήσουν τι φωτογραφίζω και η αμέσως επόμενη ερώτηση χωρίς να έχουν την απάντηση ήταν «από την τηλεόραση είστε;». Ελεγα μια ιστορία και εκείνες ήθελαν να μου δείξουν οτιδήποτε έκριναν σημαντικό για την περιοχή. Η αλήθεια είναι ότι κάθε μία συνοικία έχει κάτι ιδιαίτερο, κάτι που τη χαρακτηρίζει. Στο Νέο Φάληρο μπορώ να σας πω ότι το αξιοθέατο δεν είναι το Στάδιο Καραϊσκάκη ή το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, αλλά οι μονοκατοικίες στο εσωτερικό της συνοικίας, που υποδηλώνουν αυτό που ήταν άλλοτε η συνοικία. Στον Πειραιά περπάτησα στο κέντρο, στη Φίλωνος και

Σε π τέ μβριος 2015

56

57

τη Νοταρά, έζησα την κίνηση του λιμανιού και μετά πήγα στη Δραπετσώνα. Την άκουγα· ούτε μπορούσα να φανταστώ πόσο κοντά είναι στον σταθμό του Ηλεκτρικού. Γεννήθηκα και ζω στην Αθήνα, γνωρίζω τα ονόματα των συνοικιών. Φανταζόμουν πώς είναι. Η πραγματικότητα όμως είναι πολύ πιο ενδιαφέρουσα. Δεν υπάρχει συνοικία που δεν έχει ομορφιά. Δεν υπάρχει συνοικία χωρίς κάποια καλοσυντηρημένα σπίτια και κυρίως χωρίς τους δικούς της ανθρώπους με την ιστορία τους. Ζούμε στην Αθήνα, όμως αυτό που μας είναι οικείο είναι η περιοχή μας και λίγες περιοχές που επισκεπτόμαστε να δούμε φίλους ή συγγενείς. Νομίζουμε ότι κάτι γνωρίζουμε από τις συνοικίες. Ομως αν δεν περπατήσουμε σε κάθε δρόμο τους, αν δεν παρατηρήσουμε τα πρόσωπα και τις εκφράσεις τους, αν δεν σηκώσουμε το βλέμμα στα μπαλκόνια την ώρα που οι νοικοκυρές απλώνουν ρούχα, δεν έχουμε καταλάβει τίποτα. Προτείνω ένα ταξίδι χαμηλού κόστους με τον Ηλεκτρικό. Είναι ενδιαφέρουσα μία απογευματινή βόλτα στο Μοσχάτο για καφέ στις πλατείες ή μία βραδινή έξοδος στα πολλά ταβερνάκια. Οι σινεφίλ μπορούν να βρουν στον θερινό κινηματογράφο Ζέφυρο στα Ανω Πετράλωνα την ταινία που θέλουν να δουν. Μια άλλη μέρα αφιερωμένη στη Νέα Ιωνία με τα καλοσυντηρημένα προσφυγικά πρώτης γενιάς μάς χαρίζει άλλες εποχές. Στον Περισσό τα παλιά εγκαταλειμμένα εργοστάσια φέρνουν μνήμες περασμένων δεκαετιών. Θα μπορούσα να γράψω σελίδες για τις εντυπώσεις μου από τις «24 συνοικίες». Τα έχει γράψει, όμως, όλα ο Πέτρος Μάρκαρης στην «Αθήνα της μιας διαδρομής». Ετσι, λοιπόν, απλά τις φωτογράφισα.

Σε π τέ μβριος 2015

Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου

58

Ο μπάσταρδος γιος ξαναχτυπά

H φετινή συναυλία του Φοίβου Δεληβοριά στην Τεχνόπολη γίνεται τρεις ημέρες πριν από τα 42α γενέθλια του και μόλις έξι ημέρες μετά τις εκλογές. Σημαδιακά και τα δύο θα μπορούσε να πει κανείς, αλλά για τον Φοίβο όλα αυτά είναι αφορμή για γιορτή. Και φυσικά και για εμάς. Με τούρτα αλλά χωρίς κεράκια -μάλλον περισσότερο με διάθεση τουρτοπόλεμου-, ο τραγουδοποιός θα ανέβει στη σκηνή να κάνει αυτό που ξέρει καλύτερα. Να τραγουδήσει κομμάτια της ζωής μας. Τον χειμώνα ο ίδιος αποφάσισε να θέσει τον «Μπάσταρδο γιο» ως τον ήρωα των εμφανίσεων του και το τραγούδι του επερχόμενου δίσκου του έλαβε θρυλικές διαστάσεις για το κοινό του. Ο γιος ακούει προσεκτικά τις ιστορίες των γονιών του, απελπίζεται, στεναχωριέται που δεν έζησε όσα εκείνοι, αλλά τελικά βρίσκει τις ισορροπίες του. Μπορεί να μην έχει ζήσει το Μπραζίλιαν, το πατάρι του Λουμίδη, το Ακροπόλ, το Μετροπόλιταν, το Παρκ, να έχασε τον Αργυρόπουλο και τον Λογοθετίδη, μα και τον Βέγγο στον «Τρελό του λούνα παρκ», όμως αποφασίζει πως τώρα είναι η σει-

ρά του να αποκτήσει τις δικές του μνήμες, να ζήσει τις δικές του εμπειρίες. Αυτός ο ήρωας της «Καλλιθέας», του δίσκου που αναμένεται να κυκλοφορήσει τον ερχόμενο Νοέμβριο, θα είναι και ο πρωταγωνιστής στη συναυλία της 26ης Σεπτεμβρίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων. «Μια επική συναυλία», όπως την χαρακτηρίζει ο ίδιος, η τελευταία του φετινού καλοκαιριού και το τέλος της αναζήτησης για τον γιο. Ο ίδιος τραγούδησε παρέα με τρεις ένδοξους περιπλανώμενους μουσικούς και έναν αειθαλή ηχολήπτη, γύρισε όλη την Ελλάδα αναζητώντας την πραγματική καταγωγή του, τους συγγενείς του και τα καινούργια του τραγούδια. Με φυλαχτό τους το προγονικό ρητό «Η ζωή μόνο έτσι είν’ ωραία», απέδρασαν από τη δηλητηριώδη Κοιλάδα των Ψευδοδιλημμάτων και έπαιξαν σε πλατείες, πανηγύρια, νησιά και αρχαία θέατρα, με σκοπό να ξεγελάσουν τις αρχές, να κλέψουν τις καρδιές των κοριτσιών και να στρατολογήσουν νέους ιππότες.

Τώρα όμως όλα αυτά τελείωσαν. Οι απαντήσεις δόθηκαν, τα τραγούδια δοκιμάστηκαν και ο Φοίβος είναι έτοιμος πια να βάλει τις τελευταίες πινελιές στον δίσκο που τον «ταλαιπωρεί» όπως λέει δυόμισι χρόνια τώρα. Η «Καλλιθέα» του θα είναι κοντά μας σε δύο μήνες και τα δείγματα που έχουμε μέχρι στιγμής είναι κάτι παραπάνω από ικανοποιητικά. Ολα όσα ήθελε να πει όλα αυτά τα χρόνια ο τραγουδοποιός, μαζεμένα και σε ένα δίσκο και με μουσική επένδυση που περιλαμβάνει τις πιο ώριμες μελωδίες του. «Τι ζητάς στην Καλλιθέα, ρωτάει το αηδόνι που παλιά σε συνόδευε, η ζωή απλώς κινείται τυχαία, σου είπε για πάντα, μα όπως πάντα κορόιδευε. Ανεβαίνω στην ταράτσα που καίει, πετάω την μπάλα που κρατούσα στο διάστημα, και ο Γκάλης που μέσα μου κλαίει, φεύγω λέει...». Και όσο για το τραγούδι που ο 42χρονος πια Φοίβος έγραψε για τη μικρή Ιόλη -την κόρη του-, αυτό αφορά σε ένα μικρό κουνελάκι και τις περιπέτειες του, κοντά, αλλά και μακριά από την πατρική αγκαλιά.

Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Στέφανος Καστρινάκης

59

Σε π τέ μβριος 2015

Η υποχώρηση είναι η εύκολη λύση «Είμαστε σε συνθήκη σχεδόν πολέμου. Τι κάνουμε λοιπόν; Κλαίμε τη μοίρα μας ή προσπαθούμε μέσα από τη δουλειά μας να δώσουμε μια απάντηση στα προβλήματά μας; Τα δικά μας προβλήματα, όχι τα προβλήματα της χώρας», μου λέει ο Θωμάς Μοσχόπουλος όταν τον ρωτάω αν ένιωσε κάποια στιγμή -με όλα όσα συμβαίνουν γύρω του- να μετανιώνει για την επανεκκίνηση του Πόρτα. «Δεν είναι θέμα επιλογής. Μπρος γκρεμός και πίσω ρέμα. Τουλάχιστον να πάω προς το ρέμα, που μπορώ και να κο-

λυμπήσω. Εκεί που νομίζω ότι είναι το σπίτι μου», συμπληρώνει, τονίζοντάς μου ότι παραμένει ακόμα απλήρωτος από το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, με το οποίο συνεργάστηκε το καλοκαίρι. Δεύτερη χρονιά λοιπόν για το ανανεωμένο Πόρτα. Το στοίχημα παίζεται ακόμα. Το παιχνίδι συνεχίζεται. «Κάνουμε ό,τι καλύτερο μπορούμε στις πραγματικές συνθήκες που ζούμε. Εχουμε τη δουλειά μας, έχουμε τον χρόνο μας, έχουμε τον χώρο μας.

Λεφτά δεν έχουμε. Επομένως θα βάλουμε τα τρία πρώτα και θα προσπαθήσουμε να βγάλουμε άκρη», υπογραμμίζει, δίνοντας έμφαση στην έννοια του κοινού ρίσκου και την κολεκτιβιστική διάθεση που διαπνέει τον ίδιο και τους συνεργάτες του. «Το πρόβλημα είναι όταν αρχίζει η διάσπαση. Οταν οι άνθρωποι δεν συντονίζονται για να κάνουν κάτι». Του ζητάω έναν πρώτο απολογισμό της περσινής, εναρκτήριας χρονιάς του νέου Πόρτα. «Για να κα-

60

ταλάβεις αν μία πρόταση λειτουργεί, θες χρόνο. Το καλλιτεχνικό κομμάτι και η διαμόρφωση του προφίλ ενός θεάτρου θέλει αρκετό χρόνο. Το Αμόρε για να αποκτήσει χαρακτήρα πέρασαν πέντε έξι χρόνια», μου εξηγεί. Αν δεν είχε προηγηθεί όλο αυτό το χάος με τις τράπεζες και τα capital controls φέτος θα ξεκινούσαν από πιο πλεονεκτική θέση σε σύγκριση με πέρυσι. Τώρα ξεκινούν πραγματικά από μηδενική βάση. Προς τιμήν τους όμως το πρόγραμμα του θεάτρου Πόρτα, που είχε ανακοινωθεί πριν από την τραπεζική κρίση, δεν άλλαξε στο ελάχιστο. Καμία

παράσταση δεν ματαιώθηκε. «Ξεκινάμε με αισιοδοξία λέγοντας πάμε και όσο αντέξουμε», μου λέει. Τα πράγματα βέβαια δεν είναι αυτονόητα. «Κοστίζει πολύ αίμα για να μπορέσουμε να το κρατήσουμε, αλλά είμαστε αποφασισμένοι. Είναι πολύ εύκολη λύση η υποχώρηση», μου επισημαίνει αναφέροντας ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. «Αποφασίστηκε η συνεργασία με τον Αλαν Ντίλγουορθ, έναν πολύ σημαντικό Καναδό σκηνοθέτη, μετά από συνεννόηση με την

καναδική πρεσβεία, που δεσμεύθηκε να μας στηρίξει σε αυτό το εγχείρημα. Ενα χρόνο μιλούσαμε γι’ αυτό. Κάποια στιγμή εξαφανίστηκαν. Εμείς όμως είχαμε κλείσει έναν άνθρωπο, μία διανομή και έπρεπε να βρούμε τα χρήματα για να γίνει η δουλειά. Μιλώντας μαζί του στο skype μου είπε ότι εγώ αν χρειαστεί θα βάλω και τα έξοδα από την τσέπη μου για να έρθω και να γίνει η παράσταση. Μιλάμε για μία άλλη στάση ενός ανθρώπου απίστευτου ήθους». Ενα από τα πολλά για τα οποία εκτιμώ απεριό-

61

ριστα τον Θωμά Μοσχόπουλο είναι ότι δεν σταματά να μας συστήνει τόσα χρόνια με τη δουλειά του έργα που δεν είναι γνωστά στο θεατρόφιλο κοινό. Δεν βαυκαλίζεται με το να σκηνοθετεί τα ίδια και τα ίδια κλασικά έργα για πολλοστή φορά. «Θεωρώ ότι είναι αυτάρεσκο να θεωρώ ότι η δική μου βερσιόν του Αμλετ θα έχει να πει κάτι οπωσδήποτε. Γιατί τα μεγάλα είναι μόνο αυτά που έχουν παρέλθει; Εγώ νιώθω ότι μπορώ να συνδέομαι πολύ περισσότερο με έργα που δεν κουβαλάνε μία μεγάλη μυθολογία», σημειώνει αφήνοντας χώρο στη σύγχρονη δραματουργία. «Υπάρχει μία τάση να μη θέλουμε το καινούργιο. Στην ουσία είμαστε ένας πολύ συντηρητικός λαός. Εγώ πιστεύω ότι κάποιος στερείται πολλές χαρές αν ανακυκλώνει συνεχώς τα γνωστά, γιατί αισθάνεται πιο ασφαλής μέσα σε αυτά». Κάπως έτσι -και μετά τις επαναλήψεις του «Μότζο» και του «Μυστηρίου της Πολιτείας του Χάμελιν» τον Οκτώβριο- η φετινή σεζόν ξεκινάει τον Νοέμβριο με ένα σύγχρονο, αυστραλιανό έργο, τις «Σκοτεινές γλώσσες» του Αντριου Μπόβελ, που σκηνοθετεί ο ίδιος ο Μοσχόπουλος. Γύρω από τη μυστηριώδη εξαφάνιση μίας γυναίκας και τον πιθανό φόνο της στήνεται ένας «χορός» ανθρώπων, όπου ο καθένας υποστηρίζει ότι ξέρει την αλήθεια. «Οι ήρωες είναι εγκλωβισμένοι σε γεγονότα και στην αναζήτησή τους, χάνοντας την ουσία των πραγμάτων. Νομίζουν ότι ξέρουν την αλήθεια, οδηγούνται συνεχώς σε πολύ λογικά συμπεράσματα, αλλά βλέποντας το έργο συνειδητοποιούμε ότι τόσο οι ίδιοι, όσο και κανείς μας, δεν έχει ιδέα τι είναι η αλήθεια. Υπάρχει μία αλλόκοτη σχέση ανάμεσα στο πραγματικό και το φανταστικό. Είναι σαν να μιλάω εγώ τώρα για κάποιον που θεωρώ ζωντανό, ενώ αυτός δεν είναι. Αλλά εγώ δεν το ξέρω. Για μένα είναι ζωντανός. Αυτό είναι το βασικό υλικό κι αυτό που με γοήτευσε πιο πολύ απ’ όλα», παρατηρεί ο Θωμάς. Οι «Σκοτεινές γλώσσες» μοιάζουν με ένα σύγχρονο θρίλερ, αλλά στην πραγματικότητα είναι πολύ περισσότερα από αυτό. «Εχει μία αριστοτεχνική φόρμα που ενώ παραμένει σε πρώτο επίπεδο ρεαλιστική, στην ουσία δεν είναι καθόλου. Εχει χιούμορ, έχει σασπένς και ξαφνικά συνειδητοποιείς ότι έχει ποίηση όλο αυτό», σχολιάζει. Το δεύτερο έργο, που απευθύνεται αποκλειστικά σε ενήλικο κοινό και θα κάνει την πρεμιέρα του λίγο πριν το τέλος της χρονιάς, είναι το “This is war” της Καναδής Χάνα Μόσκοβιτς σε σκηνοθεσία του Αλαν Ντίλγουορθ. Είναι ένα έργο με ήρωες τέσσερις Καναδούς στρατιώτες που συμμετείχαν στην «ειρηνευτική» αποστολή στο Αφγανιστάν και βρίσκονται μπλεγμένοι σε ένα πολύ δυσάρεστο συμβάν που έλαβε χώρα εκεί. Ενα έργο που στοχάζεται πάνω στο ποιος είναι ο πραγματικός πόλεμος εντέλει… «Η έλλειψη μίας σταθερότητας στο τι πιστεύουμε τα τελευ-

ταία χρόνια έχει δημιουργήσει τρόμο στον κόσμο για το άλλο. Το άλλο όμως μπορεί να είναι ο διπλανός μας, δεν είναι απαραίτητα ο ξένος. Αυτό το έργο το αντανακλά πολύ ωραία», αναφέρει ο Μοσχόπουλος και συνεχίζει: «Ενα στοιχείο του φασισμού είναι όταν απορρίπτοντας την ιδέα που αντιπροσωπεύει κάποιος απορρίπτω και τον άλλον σαν ύπαρξη. Μπορώ να διαφωνήσω με κάτι, αλλά δεν σημαίνει ότι σε θεωρώ και άχρηστο. Είμαστε τόσο πανικόβλητοι που δεν ξέρουμε τι πολεμάμε. Γύρω μου βλέπω δύο κατηγορίες ανθρώπων, αυτούς που στωικά παλεύουν να τα βγάλουν πέρα με τα δύσκολα και ανθρώπους που περιμένουν θαύματα. Αυτός είναι ένας πόλεμος από μόνος του. Του πραγματικού και του φανταστικού. Τρέμω στην ιδέα ότι αυτό μπορεί να σωματοποιηθεί σε βία». Η Μικρή Πόρτα περνάει φέτος στα χέρια των ταλαντούχων Patari Project. Ο Μοσχόπουλος είναι κοντά τους για όποια βοήθεια χρειαστούν, αλλά δεν υπογράφει σκηνοθετικά τη δουλειά. «Ηθελα να προταθεί ο χώρος όχι ως το θέατρο μου, αλλά ως ένας χώρος όπου συνυπάρχουμε πολλοί και διαφορετικοί καλλιτέχνες, επειδή πιστεύουμε στα ίδια πράγματα. Δεν θεωρώ τον εαυτό μου ίδρυμα. Η δουλειά της Σοφίας Πάσχου με τους Patari με εμπνέει πολύ. Πιστεύω πολύ σε αυτού του είδους τη συνύπαρξη», μου εξηγεί. Το «Πιάνω παπούτσι πάνω στο πιάνο» (για παιδιά ηλικίας από 4 μέχρι 104 ετών!) είναι ένα κουνημένο ξαναδιάβασμα της Σταχτοπούτας του Προκόφιεφ, με το κύριο κομμάτι της δράσης να εξελίσσεται πάνω σε ένα πιάνο. «Συζητούσαμε τις προάλλες, μα είναι δυνατόν να παντρεύεται η Σταχτοπούτα έναν άνθρωπο που δεν έχει καν γνωρίσει, απλά επειδή ταιριάζει το γοβάκι; Το χρειαζόμαστε το παραμύθι, δεν χρειάζεται να το απομυθοποιήσουμε, αλλά χρειάζεται λίγο να το ξανακοιτάξουμε. Να δούμε τι σημαίνει για εμάς σήμερα ένας μύθος», σχολιάζει ο Μοσχόπουλος. Η δεύτερη παράσταση, που απευθύνεται σε παιδιά και ενήλικες μαζί (από 8 έως 88 ετών), είναι το «Ποιος είναι ο δόκτωρ Κόρτσακ;» του Ντέιβιντ Γκρεγκ, σε σκηνοθεσία Αννας Μιχελή, που αφηγείται την ιστορία του μεγάλου Πολωνοεβραίου παιδαγωγού και ανθρωπιστή Γιάνους Κόρτσακ, ο οποίος διετέλεσε τις τελευταίες μέρες της ζωής του διευθυντής του Ορφανοτροφείου του Γκέτο της Βαρσοβίας. «Το συγκεκριμένο έργο υπηρετεί μία αντίληψή μας εδώ και πολλά χρόνια με την Ξένια να μην κάνουμε soft παραστάσεις για παιδιά», μου επισημαίνει και συμπληρώνει: «Ανθρωπισμός για μένα είναι να αντιμετωπίζω τα άλλα παιδιά σαν το δικό μου παιδί. Αυτό έκανε ο Κόρτσακ. Δεν καταδικάζω το διαφορετικό. Δεν απαντάς με βία στη βία, γιατί χάνεις την ανθρωπιά σου. Εχει χαθεί ο διάλογος. Υπάρχει μόνο θυμός. Δεν θα οδηγήσει πουθενά αυτό. Θα οδηγήσει στα πνιγμένα παιδάκια».

Σε π τέ μβριος 2015

Το 2016 ξεκινά με μία ακόμα σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου σε ένα άγνωστο κλασικό έργο του Αλφρέ ντε Μυσσέ, τις «Ιδιοτροπίες της Μαριάννας», στο οποίο θα παίζει και η Ξένια Καλογεροπούλου. «Είναι σαν να παίρνεις τον μύθο του Ρωμαίου και της Ιουλιέτας και να τον βλέπεις από την πλευρά του Μερκούτιου. Εχει πολλά μοτίβα από έργα μυθολογίας του έρωτα. Ανατρέπει όμως όλα τα δεδομένα», μου αποκαλύπτει, λέγοντάς μου ότι είναι κωμωδία μέχρι τα τελευταία δέκα λεπτά. «Εχει μία γλυκόπικρη αίσθηση αυτό το έργο». Η συνέχεια ανήκει σε πέντε χαρισματικούς σκηνοθέτες (Μαυραγάνη, Χατζόπουλος, Καραζήσης, Καραθάνος και Μόσχος), που θα παρουσιάσουν τις δικές τους δουλειές στο θέατρο Πόρτα από τον Φεβρουάριο και μέχρι το φινάλε της σεζόν στα τέλη Μαΐου. Λίγο πριν το τέλος πιάνομαι από μία φράση σε ένα κείμενο του Μοσχόπουλου: «Αυτή τη στιγμή δεν είναι το θέμα της επιβίωσης μόνο. Είναι το θέμα της ηθικής επιβίωσης». Σε μία εποχή που δεν ξέρεις σε τι να πιστέψεις κι από πού να κρατηθείς, η προσωπική ηθική παίζει τον κυρίαρχο ρόλο. «Στο όνομα της επιβίωσης γίνονται τρομερά εγκλήματα. Λέει ο άλλος 'πρέπει να ταΐσω τα παιδιά μου'. Το θέμα είναι τι κάνεις για να ταΐσεις τα παιδιά σου. Ο καθένας μπορεί να βρει μια δικαιολογία μέσα του για το γιατί έχει κάνει ένα παράπτωμα. Ομως μέχρι πού θα δικαιολογούμε τους εαυτούς μας για να επιβιώσουμε;» αναρωτιέται ο Θωμάς. «Δεν είμαστε αθώοι. Είμαστε σχεδόν αθώοι», μου τονίζει, παραπέμποντας και στο φετινό μότο του προγράμματος του Πόρτα. «Εχουμε ευθύνη. Δεν έχουμε τόσο βαριές ευθύνες όσες συνήθως θέλουμε να παίρνουμε. Δεν έχουμε φτάσει στη διαφθορά που ενδεχομένως θέλουν να μας προσάψουν, αλλά είμαστε πολύ μέσα σε αυτή», συνεχίζει και καταλήγει: «Δεν μπορώ άλλες θεωρίες για το τι πρέπει να γίνει. Θέλω να βλέπω ανθρώπους που να προτείνουν κάτι οι ίδιοι με τη στάση τους. Οταν το βλέπω αυτό το σέβομαι απεριόριστα. Αλλά δεν το βλέπω συχνά».

62

Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφίες: Γιώργος Σφακιανάκης

63

Σε π τέ μβριος 2015

Online και offline ζωή Οταν επισκέφτηκα το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης για την καθιερωμένη ξενάγηση στην έκθεση του βραβείου ΔΕΣΤΕ, το όνομα και κυρίως η δουλειά του Αγγελου Πλέσσα ήταν αυτά που μου έμειναν χαραγμένα στο μυαλό. Και αυτό όχι γιατί η δουλειά της Ναταλί Γιαξή, του Πέτρου Μώρη, του Γιάννη Παπαδόπουλου, του Σωκράτη Σωκράτους και της Μαρίας Χασάπη δεν ήταν αξιόλογη, αλλά γιατί ο Πλέσσας σού κέντριζε κατευθείαν το ενδιαφέρον. Ο νικητής του Βραβείου ΔΕΣΤΕ 2015 μας καλωσόρισε σε ένα μαύρο δωμάτιο, στους τοίχους του οποίου προβάλλονταν βίντεο από το πρότζεκτ «Αιώνια Ιντερνετική Αδελφότητα», το οποίο έχει ξεκινήσει ο καλλιτέχνης τα τελευταία χρόνια. Με μια μικρή εισαγωγή του Αγγελου διαπίστωνες αμέσως την πρωτοτυπία του εγχειρήματος και κυρίως την προσπάθειά του να συνδέσει την offline με την online ζωή μας. Ο χρόνος της ξενάγησης βέβαια δεν ήταν αρκετός για να κατανοήσουμε πλήρως το σκεπτικό του. Ετσι, επέστρεψα μετά από λίγες μέρες στο κτήριο του Μουσείου και αφιέρωσα παραπάνω χρόνο σε αυτά τα ταξίδια που ο ίδιος λατρεύει. «Τι είναι η 'Αιώνια Ιντερνετική Αδελφότητα';» τον ρωτάω μόλις ξεκίνησε η κουβέντα μας για να βεβαιωθώ ότι και εγώ έχω αντιληφθεί σωστά τη φιλοσοφία του. «Η 'Αιώνια Ιντερνετική Αδελφότητα' είναι ένα ανεξάρτητο πρότζεκτ που γίνεται κάθε χρόνο σε διαφορετικό μέρος μέσα στη φύση. Για το έργο μου με ενέπνευσε πολύ το ότι ζούμε σε μια πόλη με πολλά οξυμένα προβλήματα και το μοναδικό και τελευταίο αυθεντικό πράγμα στον κόσμο πλέον είναι η φύση. Οπότε κάλεσα όλους τους φίλους μου από το ίντερνετ, που δεν τους ήξερα, να συγκεντρωθούμε σε έναν τόπο στη φύση για να δημιουργήσουμε και να επανεκτιμήσουμε τις ανθρώπινες σχέσεις που έχουν γίνει πολύ διαφορετικές από τη στιγμή που ανακαλύφθηκε το ίντερνετ». Μοιάζει πολύ ρομαντικό, αλλά ο Αγγελος το έκανε πραγματικότητα. Πήρε τους διαδικτυακούς του φίλους και ταξίδεψε από το Μεξικό μέχρι το Ισραήλ για να έχουν όλοι μαζί μια ευκαιρία να αποσυνδεθούν λίγο και να δουν τι μπορεί να γίνει μακριά από τις ανέσεις

της σύγχρονης ζωής, αλλά και να πειραματιστούν με άλλες μορφές και έννοιες της τέχνης και της ζωής. Ολα άρχισαν από μια συνέντευξη που είχε δώσει παλιότερα ο ίδιος, Μία αυθόρμητη απάντησή του έμελλε να γίνει το νέο μεγάλο του πρότζεκτ. «Η ιδέα ξεκίνησε τυχαία από μια συνέντευξη στο περιοδικό “Dazed and Confused”, όπου με ρωτούσαν ποιο είναι ένα πρότζεκτ που μόνο στα όνειρά μου θα γινόταν πραγματικότητα. Μέχρι τη δημοσίευση της συνέντευξης δεν είχα σκεφτεί να το κάνω, αλλά μετά μου ζήτησε κόσμος αυθόρμητα να συμμετέχει σε αυτό και έτσι το αποφάσισα. Από τότε το κάνω κάθε χρόνο», αναφέρει ο Αγγελος.

H ουσιαστική δουλειά του έργου και ο λόγος που πήρε το βραβείο κατά τη γνώμη μου είναι αυτή η σύνδεση του offline με το online. Σύνδεση χωρίς διαμεσολαβητές και τεχνητά όρια. Ο Αγγελος μού εξηγεί ότι χρησιμοποιεί αυτή την πειραματική πραγματικότητα του διαδικτύου, αλλά και τις αρχές του, όπως είναι συνεργατικότητα, δημιουργώντας offline κοινωνικούς χώρους και επανεξετάζοντας όρους όπως η συνδεσιμότητα μεταξύ των χώρων αυτών. Μοιάζει πολύπλοκο, ωστόσο αν κάποιος αφιερώσει λίγο χρόνο για να παρακολουθήσει τις προβολές, θα δει ότι το κλειδί είναι η εμπειρία. «Πιστεύω ότι ένα έργο τέχνης μπορεί να είναι απλά εμπειρία μακριά από τη συμβατική έννοια του φυσικού αντικειμένου. Δεν μας ενδιαφέρει να πάμε στη φύση και να αρχίσουμε να στήνουμε μικρά art shows. Το βλέπεις συνέχεια αυτό. Εμένα με ενδιαφέρουν άλλα πράγματα, πιο μεταφυσικά, πιο εφήμερα, πιο συνεργατικά», μου εξηγεί. Συνοδοιπόροι σε αυτό το ιδιότυπο ταξίδι είναι άνθρωποι που ο εικαστικός γνωρίζει μόνο μέσα από το διαδίκτυο. Με τι κριτήρια όμως; «Θέλω να είναι κυρίως περιπετειώδεις και λίγο έξω από το συμβατικό πλέον κόσμο της τέχνης· κάπως επιμελούμαι και τους χαρακτήρες της εκάστοτε Αδελφότητας, αλλά υπάρχουν και προτάσεις για άλλους και καμιά φορά και impromptu. Πάντως το καλύτερο είναι -και ευτυχώς έχει συμβεί- οι πιο πολλοί να είναι ήρεμοι και κάπως ώριμοι, που μπορούν να σεβαστούν τους άλλους, αλλά και να μοιραστούν τα πάντα». Και όσον αφορά τη χρηματοδότηση του εγχειρήματος, τις τρεις πρώτες εκδοχές τις κάλυψε ο Αγγελος μέσα από πλατφόρμες

αυτοχρηματοδότησης. Κυρίως όμως οι συμμετέχοντες καλούνται να καλύψουν τα έξοδα τους, κάτι που για τον ίδιο είναι «τρομερά συγκινητικό αν σκεφτείς ότι κάποιοι έρχονται από την άλλη μεριά του πλανήτη». Την τέταρτη εκδοχή την κάλυψε σχεδόν εξολοκλήρου ο ιδιοκτήτης του Κάστρου Μαλασπίνα, ο οποίος και τον κάλεσε, μια και είναι ένθερμος υποστηρικτής της Αδελφότητας. Οι πρόγονοί του φιλοξένησαν τον Δάντη όταν ήταν σε εξορία και εκεί γράφτηκαν κομμάτια της Θείας Κωμωδίας. «Τώρα για τις επόμενες θα δούμε. Πάντα ψάχνω υποστηρικτές», καταλήγει. Πριν από μερικές ημέρες το πρότζεκτ βραβεύτηκε με το ΔΕΣΤΕ 2015, μια μεγάλη τιμή για τον εικαστικό. «Είναι τεράστια αναγνώριση και όχι μόνο στην τοπική σκηνή. Σκοπός του βραβείου βασικά είναι να το διαχειριστείς σωστά, γιατί το ίδρυμα ΔΕΣΤΕ έχει μεγάλη φήμη στο εξωτερικό - μεγαλύτερη από εδώ φυσικά. Είτε πάρεις το βραβείο είτε όχι, την έκθεση τη βλέπει πολύς κόσμος λόγω και της συνεργασίας με το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης», σχολιάζει ο ίδιος και μου εξομολογείται ότι μεγάλο μέρος των χρημάτων του βραβείου θα πάνε στην επόμενη εκδοχή της «Αιώνιας Ιντερνετικής Αδελφότητας». Η συζήτηση με τον Αγγελο μεταφέρεται από την τέχνη στη ζωή και το διαδίκτυο. Στον τρόπο που αντιλαμβανόμαστε πια αυτές τις έννοιες μαζί, αλλά και ξεχωριστά. «Αν και η μοίρα της τέχνης σήμερα συμβαδίζει πολύ με την αγορά, υπάρχουν δίκτυα καλλιτεχνών που διαταράσσουν ιεραρχίες και 'ρίχνουν' τοίχους στον τρόπο που βλέπουμε και βιώνουμε την τέχνη», μου λέει και συνεχίζει: «Τα έργα που βρίσκονται κατεξοχήν στο ίντερνετ, όπως τα δικά μου, υπάρχουν αυτόνομα, είναι ανοικτά και προσβάσιμα σε όλους - αν και ανήκουν σε κάποιον. Δεδομένου ότι το ίντερνετ είναι ένα πρότζεκτ εν εξελίξει, δημιουργούνται νέες ιδέες όλη την ώρα και υπάρχουν πάντα περιθώρια πειραματισμού».

64

Μια γκαλερί στο Είναι οι σταθμοί του μετρό που χρησιμοποιούμε συχνότερα -είτε πάμε για δουλειά είτε για άλλους λόγους- και εκείνοι που μας αρέσουν περισσότερο; Οχι απαραίτητα. Οσοι από αυτούς φιλοξενούν τέχνη κερδίζουν πόντους στην προτίμηση του επιβατικού κοινού, καθώς στη διάρκεια των μετακινήσεων του -δηλαδή σε χρόνο φορτισμένο με άγχος- έρχεται σε επαφή με την ομορφιά της δημιουργίας. Χώροι πρόσκαιρης συνύπαρξης για δεκάδες χιλιάδες ζωές που είναι βασικά ξένες μεταξύ τους, οι σταθμοί του μετρό μοιράζονται το βάρος του άχαρου, αλλά απόλυτα αναγκαίου ρόλου τους, με δημιουργίες καταξιωμένων καλλιτεχνών. Σε μια πόλη που διψά για τρόπους διαφυγής από τη βαρβαρότητα της καθημερινότητας, ο βαρετός χρόνος στις μετακινήσεις «απαλύνεται», αποκτά κάποιο ενδιαφέρον, οι αισθήσεις για λίγο αφυπνίζονται, το κουρασμένο μυαλό ξαποσταίνει. Το όνειρο κάνει την εμφάνισή του σε ώρες αιχμής θυμίζοντας στους βιαστικούς περαστικούς ότι υπάρχει και μια άλλη διάσταση που πολλοί από αυτούς ξεχνούν.

ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ: Αλέκος Φασιανός, «Ο μύθος της γειτονιάς μου»

Κάθε έργο, ασχέτως αν αρέσει πολύ, λίγο ή καθόλου, δεν παύει να επικοινωνεί, να μεταφέρει ένα μήνυμα, έναν γρίφο, μια ιδέα, να ανοίγει ένα παράθυρο, να διηγείται μια ιστορία. Μια μικρή πολύτιμη, θεραπευτική παύση στον κάθε λογής αστικό «θόρυβο». Τι καλύτερο να ζητήσει κανείς όσο περιμένει στην αποβάθρα το τρένο που θα τον μεταφέρει στο επόμενο τεστ αντοχής; Περισσότερη τέχνη!

ΧΑΛΑΝΔΡΙ: Χρίστος Καράς, «Διαστημική ποίηση - δίπτυχο 2004»

ΜΕΓΑΡΟ ΜΟΥΣΙΚΗΣ: Πάνος Φειδάκης, «Μπαμπουζίνα»

Κείμενο / Φωτογραφίες: Νικήτας Καραγιάννης

65

Σε π τέ μβριος 2015

υπόγειο

ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ: Χριστίνα Σαραντοπούλου, «Η πόλη ενώνει τη διαφορετικότητα των ανθρώπων»

ΕΘΝΙΚΗ ΑΜΥΝΑ: Κώστας Τσόκλης, «Υπόγειο πάρκο»

ΣΥΝΤΑΓΜΑ: Γιώργος Ζογγολόπουλος, «Αίθριο»

66

ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ: Χρύσα, «Mott street»

ΠΑΝΟΡΜΟΥ: Μιχάλης Κατζουράκης, «ΜΑΖΑΡΕΚΟ»

ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ: Γιάννης Μπουτέας, «Διαστρωματώσεις ενεργειακές εικόνες XVI»

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ: Γιάννης Μόραλης, «Xωρίς τίτλο» ΚΑΤΕΧΑΚΗ: Βάσω Πεκλάρη, «Φόρμες με υφαντό χαλκό»

67

Σε π τέ μβριος 2015

ΣΥΓΓΡΟΥ-ΦΙΞ: Takis, «Φωτεινά σινιάλα»

ΜΟΝΑΣΤΗΡΑΚΙ: Λήδα Παπακωνσταντίνου, «Ο κόσμος στα χέρια μου»

ΟΜΟΝΟΙΑ: Νίκος Κεσσανλής, «Ουρά»

ΑΓΙΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ: Κώστας Ηρακλής Γεωργίου, «Εις ανάμνηση του Αλέξανδρου Παναγούλη»

ΣΤΑΘΜΟΣ ΛΑΡΙΣΗΣ: Γιάννης Γαΐτης, «Ανθρωπάκια»

ΔΑΦΝΗ: Δημήτρης Μυταράς, «Δεξίλεως»

68

Το πρώτο debate Κείμενο / Επιλογή φωτογραφίας: Γιώργος Τσακνιάς

Ο Γκράμσι για την αλήθεια Είμαι πεπεισμένος πως όταν όλα έχουν χαθεί ή μοιάζουν να έχουν χαθεί, πρέπει ήρεμα να ξαναρχίζουμε το έργο μας από την αρχή. Είμαι πεπεισμένος πως πάντα πρέπει να στηριζόμαστε στον εαυτό μας και στις δικές μας δυνάμεις· να μην περιμένουμε τίποτα από κανέναν και έτσι να μην εισπράττουμε απογοητεύσεις. Πως πρέπει να προγραμματίζουμε να κάνουμε αυτό που ξέρουμε και μπορούμε να κάνουμε και να ακολουθήσουμε τον δρόμο μας. Αντ. Γκράμσι

Σικάγο, 1960: Πριν από σχεδόν 55 χρόνια, στις 26 Σεπτεμβρίου του 1960, έγινε το πρώτο τηλεοπτικό debate μεταξύ υποψήφιων προέδρων των ΗΠΑ. Στα στούντιο WBBM του εθνικής εμβέλειας CBS, ο τότε αντιπρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον αντιμετώπισε τον γερουσιαστή Τζον Φ. Κένεντι. Το πρώτο αυτό debate (ακολούθησαν άλλες τρεις μονομαχίες των δύο υποψηφίων) παρακολούθησαν περίπου 70 εκατομμύρια τηλεθεατές - ρεκόρ για πολιτική εκπομπή στις ΗΠΑ, το οποίο δεν έχει καταρριφθεί έκτοτε. Η ατζέντα των δύο μονομάχων ελάχιστα διέφερε, με τα θέματα εθνικής ασφάλειας, διεθνών σχέσεων και διαστημικού ανταγωνισμού να θέτουν ασφυκτικά στενό πλαίσιο (ας μην ξεχνάμε ότι βρισκόμαστε λίγο πριν την κορύφωση του Ψυχρού Πολέμου). Η σημασία της εικόνας και ο ρόλος που έμελλε να παίξει η τηλεόραση στο εξής έγινε σαφής από την πρώτη στιγμή: είναι χαρακτηριστικό ότι όποιος άκουσε το debate από το ραδιόφωνο έμεινε με την εντύπωση ότι κέρδισε στα σημεία ο Νίξον, αλλά στην τηλεοπτική μετάδοση ο Κένεντι ήταν ο αδιαμφισβήτητος θριαμβευτής: νέος, ωραίος, μαυρισμένος από την περιοδεία του και ήρεμος, σε αντίθεση με τον Νίξον που ίδρωνε και φαινόταν χλωμός και κουρασμένος. Το γκρι κοστούμι που είχαν επιλέξει οι συνεργάτες του Αντιπροέδρου μπερδευόταν με το φόντο και τον εξαφάνιζε ακόμα περισσότερο, ενώ αυτοκτονικά ατυχής υπήρξε η επιλογή να μην ξυριστεί αμέσως πριν μπει στο στούντιο, παρά να επιλέξει το μακιγιάζ με «Lazy Shave», ένα φθηνό προϊόν ευρείας κατανάλωσης, που άρχισε να λιώνει κάτω από τους προβολείς και να κυλάει στα μούτρα του Νίξον, μαζί με τις σταγόνες του ιδρώτα (και οι δύο μονομάχοι είχαν αρνηθεί να επιμεληθεί το μακιγιάζ τους ο μακιγιέρ του καναλιού). Λέγεται ότι ο δήμαρχος του Σικάγο, Ρίτσαρντ Ντάλεϊ, βλέποντας τον Νίξον στην οθόνη, αναφώνησε: «Χριστέ μου, τον ταριχεύσανε εν ζωή!» Η αλήθεια είναι πως ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος στάθηκε και ιδιαίτερα άτυχος· εκτός του ότι είχε απέναντί του έναν σαφώς πιο λαμπερό αντίπαλο, ο ίδιος ανάρρωνε από μια περιπέτεια της υγείας του: στις αρχές του μήνα, κατά τη διάρκεια προεκλογικής περιοδείας στη Βόρεια Καρολίνα, είχε σπάσει το γόνατό του χτυπώντας σε μια πόρτα αυτοκινήτου. Το τραύμα μολύνθηκε και ο Νίξον πέρασε δύο εβδομάδες στο νοσοκομείο, όπου έχασε είκοσι κιλά και βγήκε πολύ ταλαιπωρημένος και αδύναμος. Πριν από το ατύχημα, τον Αύγουστο, είχε προηγηθεί πολιτικό ατύχημα - ή αυτογκόλ των Ρεμπουμπλικάνων: προς το τέλος μιας πολύωρης και κουραστικής συνέντευξης τύπου, ζητήθηκε από τον πρόεδρο Ντουάιτ Αϊζενχάουερ να αναφέρει τα σημαντικότερα έργα του αντιπροέδρου του, του Ρίτσαρντ Νίξον, στη διάρκεια της θητείας του. Εκείνος, εξαντλημένος και εκνευρισμένος, απάντησε: «Αν μου δώσετε μια βδομάδα καιρό, μπορεί και να θυμηθώ κάτι, τώρα δεν μπορώ». Ενώ το αστειάκι του Αικ ήταν αυτοαναφορικό και αφορούσε τη δική του κούραση, οι Δημοκρατικοί δεν έχασαν την ευκαιρία: έκαναν την απάντηση τηλεοπτικό σποτάκι, με σύνθημα/επιμύθιο: «Ο Πρόεδρος Αϊζενχάουερ δεν μπορούσε να θυμηθεί. Θα θυμηθούν οι ψηφοφόροι».

Είναι πολύ διαδεδομένη η γνώμη σε μερικούς κύκλους (και αυτό το άπλωμα είναι ένα σημάδι της πολιτικής και πολιτιστικής δομής αυτών των κύκλων) ότι είναι ουσιαστικό στην πολιτική τέχνη το ψέμα, η ικανότητα να κρύβουμε πονηρά τις πραγματικές μας γνώμες, τους αληθινούς μας στόχους για τους οποίους παλεύουμε, η ικανότητα να κάνουμε τους άλλους να πιστεύουν το αντίθετο από αυτό που πραγματικά θέλουμε κλπ. Η γνώμη αυτή είναι τόσο ριζωμένη και διάχυτη που, για να πούμε την αλήθεια, δεν γίνεται πιστευτή. Οι Ιταλοί γενικά θεωρούνται στο εξωτερικό σαν μαέστροι της τέχνης της προσποίησης και της υποκρισίας. Ας θυμηθούμε το εβραϊκό ανέκδοτο: «Πού πας;» ρωτά ο Ισαάκ τον Βενιαμίν. «Στην Κρακοβία», απαντά ο Βενιαμίν. «Πονηρός που είσαι! Εσύ λες πως πας στην Κρακοβία γιατί εγώ πιστεύω αντίθετα ότι πας στο Λεμπέργκ· αλλά εγώ γνωρίζω κάλλιστα ότι πας στην Κρακοβία: τι χρειάζεται λοιπόν να ψεύδεσαι;». Στην πολιτική θα μπορεί κανείς να μιλήσει για επιφύλαξη, όχι για κοροϊδία με την ταπεινή έννοια που πολλοί σκέφτονται: το να λέμε την αλήθεια στη μαζική πολιτική είναι οπωσδήποτε μια πολιτική αναγκαιότητα. Αντόνιο Γκράμσι, «Για την αλήθεια ή για το να λέμε την αλήθεια στην πολιτική», τόμος Η΄, Εισαγωγή, ανθολόγηση, επιμέλεια: Λουκάς Αξελός, Στοχαστής, Αθήνα, 2012.

Τa κείμενa δημοσιεύτηκaν στο dimartblog.com.

69

Σε π τέ μβριος 2015

Ο θεός στις λεπτομέρειες (πρόσφυγες είμαστε όλοι μας) Κείμενο: Ρηγούλα Γεωργιάδου Δεν ξέρω αν στις λεπτομέρειες κρύβεται ο θεός ή ο διάβολος ή και οι δυο εναλλάξ, μπορεί και ταυτοχρόνως. Ξέρω πως, για κάποιο λόγο, από την ώρα που είδα το βίντεο με την αναθεματισμένη εθνικίστρια εικονολήπτρια στην Ουγγαρία, μου έχει καρφωθεί -εκτός από την οργή που φουντώνει ξανά όποτε το σκέφτομαι- εκείνη η λεπτομέρεια. Η μπλούζα του παιδιού. Του παιδιού που κουτρουβάλησε στο χώμα μαζί με τον πατέρα του. Του παιδιού που έκλαιγε. Εκείνη η μπλούζα, η κίτρινη, που στην πλάτη έγραφε ΑΡΗΣ. Πώς βρέθηκε στο κορμάκι του εκείνη η μπλούζα; Αραγε ήταν περαστικοί από τη Θεσσαλονίκη, το παιδί

και η φαμίλια του; Οι ξεριζωμένοι; Και άραγε κάποιοι είχανε δώσει ρούχα για τους ξεριζωμένους; Και άραγε το παιδί είχε διαλέξει αυτή την μπλούζα επειδή του άρεσε; Επειδή είχε ένα χρώμα δυνατό, λαμπερό, που χτύπαγε στο μάτι κι έδιωχνε τη μαυρίλα; Μήπως τη διάλεξε η μάνα του; Είχε μάνα το παιδί που έκλαιγε; Ή μήπως ο πατέρας του, αυτός που έφαγε την τρικλοποδιά από τη σιχαμένη, την είδε και σκέφτηκε: να μια ωραία μπλούζα για τον γιο μου. Εχει ένα χρώμα δυνατό, λαμπερό, που χτυπάει στο μάτι και διώχνει τη μαυρίλα. Ας την πάρω να τη φορέσει στο ταξίδι το δύσκολο…

Τι σκατά μου καρφώνονται στο μυαλό ώρες ώρες… Τελικά να δεις που και οι δυο κρύβονται στις λεπτομέρειες, και θεός και διάβολος. Στις λεπτομέρειες. Σαν την αλυσίδα με τον σταυρό που φορούσε η αδερφή της γιαγιάς. Η αλυσίδα που μαζί με τα μακριά, θεόμακρα μαλλιά της, μπλέχτηκε στο σκοινί της βάρκας του Τούρκου. Κι εκείνος την τράβηξε πάνω, έξω από το νερό, και την έσωσε και τη φύλαξε μέχρι να την αναζητήσουν οι δικοί της. Γι’ αυτό σας λέω. Πρόσφυγες είμαστε όλοι μας. Κι ας μην το ξέρουμε.

Κείμενο: Πόπη Διαμαντάκου

70

«Βικτόρια, Βικτόρια…»

Η πλατεία στην καρδιά της πόλης. Φτιαγμένη να αποπνέει την ακριβή γειτνίαση με το αλλοτινό απόλυτο κέντρο της πρωτεύουσας, την Ομόνοια, δίπλα, αλλά σε απόσταση τόση, όση απαιτούσε η στέγαση των αστικών ονείρων των πρώτων κατοίκων της. Σήμερα τόπος συμβολικός της προσφυγικής τραγωδίας, με κάθε σπιθαμή της να φιλοξενεί τον πόνο, την απόγνωση, αλλά και την ανθρώπινη ελπίδα που κρατά τον ρυθμό της ζωής για να μη σταματήσει. Αλλά απρόσμενος συμβολισμός και αυτός της Οδού Ελπίδας, που ξεκινάει από την πλατεία Βικτωρίας και κατηφορίζει στις πυκνοκατοικημένες συνοικίες περίξ των γραμμών του τρένου. Αγνωστο γιατί επιλέχτηκε και από ποιους η πλατεία Βικτωρίας να συγκεντρώσει τους ανθρώπους που ξεριζώθηκαν για να σώσουν τις ζωές τους. Στο λιμάνι, όμως, εκεί που ξεφορτώνεται καραβιές η δυστυχία, ακούς -λένε- από παντού σαν ψίθυρο ελπίδας «Βικτόρια, Βικτόρια». Ισως γιατί σε αυτό το κομμάτι του παρηκμασμένου κέντρου της πόλης δεν μπορεί να κρυφτεί η τραγωδία, αλλά την ίδια στιγμή παραμένει στην «άκρη του ματιού», τόσο όσο να μην ενοχλεί την υπόλοιπη ζωή του, περιορισμένη εκεί, που έτσι κι αλλιώς η σπασμωδική εξέλιξη των Αθηνών και ο χρόνος αφυδάτωσαν γρήγορα την ιστορία. Τόπος καλλιτεχνών και διανοουμένων, η περιοχή της Βικτώριας αποτύπωσε την παρακμή στην οποία καταδίκασε αυτή την πόλη η εγκατάλειψη της μνήμης από τα ισχυρά ρεύματα του νεοπλουτισμού και μια ασυνάρτη-

τη κεντρική και δημοτική πολιτική, κρατά όμως ακόμη ζωντανή την ανθρώπινη ποιότητα πολλών πιστών της κατοίκων. Ανθρωποι που αποδεικνύουν την ανεκτικότητά τους προσφέρουν ό,τι μπορούν, αλλά δυστυχούν κι αυτοί μαζί με το προσφυγικό πλήθος, από την αδυναμία ή και την αδιαφορία, όπως αποδεικνύεται, της κεντρικής πολιτικής να αντιμετωπίσει το πρόβλημα. Οποιος περάσει από την περιοχή μένει έκπληκτος από τη συμπύκνωση καρτερίας και απόγνωσης κατοίκων και φιλοξενούμενων. Και ο κίνδυνος να γίνει πραγματικότητα ο απάνθρωπος χαρακτηρισμός της προσφυγικής τραγωδίας ως «αξιοθέατο για τους τουρίστες» είναι υπαρκτός. Η Βικτώρια δεν προσφέρει απλά θέα στον πόνο, όπως η μιντιακή εποχή προσφέρει αφειδώς έτσι κι αλλιώς, αλλά και τη σπάνια δυνατότητα να τον πλησιάσεις, να τον «μυρίσεις», να συγκλονιστείς από τη ζωντανή του εικόνα. Και αλίμονο, την ίδια στιγμή να αισθανθείς τη βαθιά ανακούφιση από τη διαφορά, επιτέλους να απολαύσεις για λίγες στιγμές την τύχη να είσαι τουρίστας της απελπισίας, ανέγγιχτος από τον εφιάλτη που ζουν οι άλλοι. Είναι και οι φιλάνθρωπες μανάδες και γιαγιάδες που βλέπουν την επίσκεψη στην πλατεία με τα παιδιά τους ως αφορμή για να μοιράσουν παιχνίδια και ρουχαλάκια -εικόνες συγκινητικές-, κάτι σαν απρόσμενη ευκαιρία διαπαιδαγώγησης στο καλό και την προσφορά. Δεν συνειδητοποιούν ή δεν ομολογούν ότι αυτό είναι ιδανικό άλλοθι, για μια άλλη, κρυφή πτυχή των διδα-

χών τους, το μάθημα-της-τύχης. Δυστυχώς η φιλανθρωπία χωρίς λύση, χωρίς διέξοδο, γίνεται ένας φαύλος κύκλος συντήρησης ενός αισθήματος διαφοράς. Δύσκολο να προβλέψει κανείς τον κόσμο που θα ανατείλει από αυτές τις πληγές, τη μορφή και τη συνείδηση της πόλης που θα αναδυθούν από τη μετατροπή κεντρικών περιοχών της σε φόντο προβολής αυτής της ακραίας δυστυχίας, αλλά και της αδυναμίας να βρεθούν λύσεις. Δυστυχώς χωρίς μιμητές και χωρίς ολοκληρωμένο και άμεσο σχέδιο από την κεντρική πολιτική, η προσπάθεια του Δήμου Αθηναίων να προσφέρει τουλάχιστον μεταβατική λύση, στέγη και τροφή για εκείνους που συνεχίζουν τον δρόμο τους για τις βόρειες περιοχές της Ευρώπης είναι καταδικασμένη. Ερήμην των κατοίκων της η πλατεία Βικτωρίας έγινε σύμβολο της σύγχρονης προσφυγικής τραγωδίας, τόπος υψηλής συγκέντρωσης των πιο δυνατών και ακραία αντιφατικών συναισθημάτων, ελπίδας και απόγνωσης, καρτερίας και δυσανεξίας, προσφοράς και εκμετάλλευσης. Συνδυασμοί εκρηκτικοί, που κανείς δεν πιστεύει ότι θα αφήσουν ανέγγιχτες τις ψυχές των ανθρώπων, τις συνειδήσεις, την γειτονιά, την πόλη την ίδια.

Ενα ένθετο για την urban culture σκηνή της Αθήνας, κάθε Δευτέρα και Παρασκευή στις 14:30 και στις 20:30 στην εκπομπή Lifεtime