15 -21.11. 2013
Αστικές πάστες Οι Πριγκίπισσες βγήκαν στους δρόμους της Αθήνας
ΦΥΛΛΟ 1048
Πολιτισμός Ο Πάνος Μιχαήλ κατέβηκε στο 2ο υπόγειο του Κακογιάννης
Metropolis www.metropolispress.gr
Gypsy jazz made in Greece Οι Gadjo Dilo σε απαρτία!
Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο
Index Kαρύτση...10
ΦΙΞ...32
Η Μαρία Μαρκουλή περιγράφει τα ups and downs της αγαπημένης πλατείας
Τρεις απόψεις για το κτίριο που θα στεγάσει το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης
Monumenta...11
Βijoux de Kant...34
Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία καταγράφει το αρχιτεκτονικό απόθεμα της πόλης
Η ομάδα επιστρέφει στο Κακογιάννης για να παρουσιάσει ένα ανέκδοτο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη
Gadjo Dilo...26
Gazarte...38
Το gypsy jazz γκρουπ ξεσηκώνει με τις μουσικές του τους περαστικούς στο Βρυσάκι και όχι μόνο
Ο Στάθης Δράκος ανυπομονεί για την εμφάνιση των Theodore, Paul et Gabriel στο Γκάζι
Mαραθώνιος...28
Λυρική...39
Ο Ανδρέας Γιαννόπουλος «έβγαλε» τη 10άρα και καλοβλέπει τη 40άρα
Οι Πριγκίπισσες του Μοσχόπουλου διέσχισαν την Πανεπιστημίου κλέβοντας χαμόγελα
Σχί ζα...30
Collage...41
Ζει «Μια κανονική μέρα» στο Θέατρο Olvio μέσα από το κείμενο της Κατερίνας Γιαννάκου
Ο Νικήτας Καραγιάννης γράφει για τη νέα άφιξη στην οδό Καπνικαρέας
Mstories 84 Η gypsy jazz συναντάει το ρεμπέτικο διά χειρός Gadjo Dilo. H Βίκυ Παπαδοπούλου και ο Γιώργος Παπαγεωργίου ερωτοτροπούν μέχρι τελικής πτώσης στο Θέατρο Θησείον. Η ζωή και το έργο του Λεονάρντο ντα Βίντσι στον Ελληνικό Κόσμο. Εξι έφηβοι ανεβαίνουν στο «Τρένο» στη Στέγη. Και ένα μπαρ με φινέτσα μας περιμένει για ποτό στην Πλατεία Καρύτση. Στην Πάρνηθα...
METROPOLIS
www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / Twitter: @MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress
Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media Α.Ε. / Εδρα: Κύπρου 12Α Τ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο, τηλ. 210 4823977, φαξ 210 4832887 / Διεύθυνση Eκδoτικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης: Κώστας Τσαούσης [k.tsaousis@metropolisnews.gr] Project Manager: Βίκτωρας Δήμας [v.dimas@metropolisnews.gr] Ειδικός Σύμβουλος: Θάνος Τριανταφύλλου [th.triantafillou@metropolisnews.gr] Συντονισμός Εκδοσης [sintonistes@metropolisnews.gr]: Ανδρέας Γιαννόπουλος, Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Ξανθάκης, Ντίνος Ρητινιώτης / Συντακτική Ομάδα [sintaktes@metropolisnews.gr]: Κατερίνα Ι. Ανέστη, Αθηνά Δεληγιάννη, Αθως Δημουλάς, Πόπη Διαμαντάκου, Γιάννης Διαμαντής, Νικήτας Καραγιάννης, Δημήτρης Καραΐσκος, Μαρίνα Κατσάνου, Σταύρος Κουτσοσπύρος, Κίκα Κυριακάκου, Μαρία Μαρκουλή, Γιάννης Μαυρογιώργος, Γιώργος Μουχταρίδης, Βασίλης Νέδος, Λήδα Πιμπλή, Χάρη Ποντίδα, Γιώργος Ρομπόλας, Βάσια Ρούσσου, Κωνσταντίνος Σινάτρα, Βούλα Σουρίλα, Νάντια Σουφλή, Χρήστος Τσαπακίδης, Περικλής Τσόπτσης, Δημήτρης Χαλιώτης Φωτογραφίες - Βίντεο [fotografoi@metropolisnews.gr]: Βάσια Αναγνωστοπούλου, Βαγγέλης Λαΐνας, Σίσσυ Μόρφη, Νίκος Παπαγγελής, AFP / Δημιουργικό [grafistes@metropolisnews.gr]: Θάνος Κατσαΐτης, Μήτσος Στεργίου Διαφήμιση [mkt@metropolisnews.gr]: Χρήστος Τσαούσης, Εμμανουέλα Χειρακάκη / Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» Α.Ε. Creative Direction: BOB STUDIO [www.bobstudio.gr]
Οι μέρες της αφθονίας μου
4
Η οριακή φύση του δικαιώματος Αθως Δημουλάς / a.dimoulas@metropolisnews.gr
Στο Πολυτεχνείο δεν ζούσα, γεννήθηκα λίγα χρόνια αργότερα. Είμαι δηλαδή κάτω από 40, όσα χρόνια, με άλλα λόγια, συμπληρώνονται φέτος από την ιστορική επέτειο. Είδα πάντως την Ελλάδα να αλλάζει, τη μεταπολιτευτική της περίοδο, την ευρωπαϊκή της ένωση, τις μέρες της αφθονίας της, τον καιρό του χρηματιστηρίου και μετά την ελεύθερη πτώση της, την αγωνία, την κρίση, το σήμερα. Σαράντα χρόνια είναι πολλά; Ή λίγα; Είναι αρκετά για να προλάβει μια χώρα, μια κοινωνία, να αλλάξει τόσα πρόσωπα; Μάλλον ναι, ιστορικά δηλαδή είναι. Μαρτύρησα στην αρχή την ηλικία μου για να μαρτυρήσω στην ουσία τη γενιά μου. Τη γενιά που παρέλαβε έτοιμο τον μύθο του Πολυτεχνείου και θεώρησε τα δικαιώματά της δεδομένα. Δυστυχώς δεν είναι. Ιστορικά δηλαδή δεν είναι. Δεν αναφέρω τυχαία τη λέξη «δικαιώματα». Την Κυριακή είναι η επέτειος του Πολυτεχνείου και την Τετάρτη η Παγκόσμια Ημέρα για τα Δικαιώματα του Παιδιού. Το Δίκτυο για τα Δικαιώματα του Παιδιού διοργανώνει σχετικές δράσεις με μότο «Μεγαλώνοντας, υπερασπίζο-
μαι τα δικαιώματά μου». Να κάτι που δεν κάναμε μεγαλώνοντας. Στη σελίδα του Δικτύου (www.ddp.org) θα βρείτε δωρεάν το νομικό πλαίσιο για τα Δικαιώματα του Παιδιού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Δεν υπάρχουν αλλού, είναι μια σημαντική πρωτοβουλία. Είναι η βάση, η εκμάθηση του αυτονόητου, η καλλιέργεια μιας γενιάς. Εν τω μεταξύ, διαβάζω για την πιθανή εκπομπή των εργαζομένων της ΕΡΤ μέσα από το Πολυτεχνείο. Δεν κατάλαβα αλήθεια αν είχε οργανωθεί κάτι σχετικό, αν ακυρώθηκε, αν τελικά θα γίνει. Η μόνη επίσημη πληροφόρηση αναφέρει ότι σε περίπτωση που όντως πραγματοποιηθεί μια τέτοια εκπομπή, τότε θα επέμβει η αστυνομία. Δεν καταλαβαίνω γιατί, να πω την αλήθεια. Είναι συμβολικό το πρόβλημα; Οπως και αν έχει, μια πειρατική εκπομπή της ΕΡΤ μέσα από το Πολυτεχνείο θα ήταν το «χαίρω πολύ» της σημερινής Ελλάδας σε όποιον έπεφτε από τον ουρανό και δεν ήξερε τι συμβαίνει. Σε δέκα χρόνια, αναρωτιέμαι, στην επέτειο του μισού αιώνα από το Πολυτεχνείο, πώς θα τα θυμόμαστε όλα αυτά;
Ματιές
6
Για το 3%...
Θεωρίες «Τι στο καλό θα γίνει, ρε παιδιά; Θα ζήσουμε την υπόλοιπη μισή ζωή μας χειρότερα από την πρώτη μισή;» Αυτή η ερώτηση που έκανε ένας φίλος προχτές στην παρέα είναι νομίζω η «ερώτηση του 1.000.000 ευρώ» για κάθε 40άρη σήμερα στην Ελλάδα. Είναι η γενιά που μεγάλωσε καλά (άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο, αλλά σε ένα συνολικά καλό περιβάλλον) και που είχε θεωρήσει αυτονόητο ότι είχε να περιμένει μόνο βελτίωση στο επίπεδο ζωής της τα χρόνια που έρχονταν. Αυτό ίσχυε σε ατομικό επίπεδο, αλλά την ίδια αίσθηση είχαν όλοι και για τη χώρα συνολικά. Τέσσερα χρόνια τώρα τα πράγματα χειροτερεύουν σταθερά και, ακόμη και αν κάποιοι ισχυρίζονται ότι βλέπουν σημάδια βελτίωσης, εμείς είναι δύσκολο να τα δούμε και, ακόμη περισσότερο, να πιστέψουμε ότι είναι αληθινά.
Χρόνια και ζαμάνια μετά την έναρξη της συζήτησης περί ανεγέρσεως ή μη τζαμιού στην Αθήνα, ανακοινώθηκε χτες, Πέμπτη 14 Νοεμβρίου, ότι έγινε αποδεκτή από το Υπουργείο Υποδομών η προσφορά κοινοπραξίας εταιρειών για την κατασκευή μουσουλμανικού τεμένους στον Βοτανικό. Η είδηση έσκασε σαν κεραυνός εν αιθρία, αλλά σε ένα δάσος πολύ πολύ μακριά από οποιονδήποτε μετεωρολόγο από αυτούς των τηλεοπτικών καναλιών, γιατί ούτε καν η Χρυσή Αυγή δεν ασχολήθηκε, έστω να βγάλει μια από τις συνηθισμένες έξαλλες ανακοινώσεις της. Το ίδιο και οι πωλητές εθνικού φρονήματος από όλες τις πλευρές του πολιτικού φάσματος, αφού η πολιτική ατζέντα της εβδομάδας είχε ήδη γεμίσει: ΕΡΤ, πρόταση μομφής, φορολόγηση ακινήτων, θρυλούμενη επάνοδος της ΔΗΜΑΡ στον κυβερνητικό σχηματισμό… Με πόσα θέματα να προλάβουν να ασχοληθούν κι αυτά τα έρμα τα δελτία ειδήσεων πια; Και ευτυχώς. Ετσι, στα ήσυχα, σχεδόν στα μουλωχτά (θα πουν σίγουρα οι εθνικοί πλειοδότες από βδομάδα που θα πάρουν χαμπάρι την είδηση) θα πάρει τον δρόμο της εξομάλυνσης μια από τις καθόλου λίγες, καθόλου επουσιώδεις αδικίες που επιφυλάσσει η
ελληνική κοινωνία για όσους πολίτες της δεν ανήκουν στο 97% του πληθυσμού, το οποίο σύμφωνα με την τελευταία απογραφή αυτοπροσδιορίζεται ως χριστιανό ορθόδοξο. Ή μπορεί και όχι, αφού κανείς σοβαρός πολίτης δεν αμφισβητεί την ικανότητα του βαθιά συντηρητικού κατεστημένου της ελληνικής κοινωνίας να θέσει εμπόδια στην πορεία της χώρας μακριά από τον 19ο αιώνα, προς κάπου πιο κοντά στο σήμερα, προς κάπου πιο κοντά σε αυτό το περιλάλητο «ευρωπαϊκό κεκτημένο». Και αυτό είναι μάλλον το βασικό μας πρόβλημα. Το πρόταγμα για μεταρρυθμίσεις, ριζοσπαστικές ή σταδιακές, δεν αμφισβητείται από κανέναν, εκτός από αυτούς που έχουν ίδιον όφελος από τη διαιώνιση της ακινησίας. Αλλά, όπως αποδεικνύεται τελικά, αυτοί που έχουν συναίσθηση της ανάγκης για αλλαγή είναι πολύ λίγοι, πολύ απασχολημένοι να αμφισβητούν ο ένας τον άλλον και δυσκολεύονται να συνενωθούν σε μια κρίσιμη μάζα και να διαμορφώσουν τη μικρή, αλλά αποφασισμένη και συγκροτημένη εκείνη μειονότητα που θα αλλάξει τον κόσμο, σύμφωνα με τη ρήση της Margaret Mead. Γιάννης Μαυρογιώργος
Υπάρχει μια θεωρία που λέει ότι οι άνθρωποι τείνουν να πιστεύουν ότι τα πράγματα θα πηγαίνουν πάντα όπως πηγαίνουν τη δεδομένη στιγμή. Η αλλαγή έρχεται πάντα ως έκπληξη «μη αναμενόμενη» Αυτό εξηγεί και την πεποίθηση όλων μας ότι θα υπήρχε μια συνεχής πρόοδος - επί χρόνια έτσι ήταν. Πήγαινες σε μια δουλειά, κάθε χρόνο ερχόταν η περίοδος των αυξήσεων στου μισθούς (πότε λίγο, πότε πολύ. Πάντως κάποια αύξηση ήταν στη λογική σειρά των πραγμάτων!). Η χώρα αποκτούσε καινούργιους δρόμους, καινούργια αεροδρόμια, παλιά σπίτια ανακαινίζονταν, οι τάσεις από το εξωτερικό αφομοιώνονταν γρήγορα. Οσο και αν κάποιοι προειδοποιούσαν ότι η οικονομία δεν μπορεί μόνο να ανεβαίνει και ότι κάποια στιγμή θα ερχόταν ύφεση, δεν πιστεύαμε στα αλήθεια ότι η πορεία των πραγμάτων θα άλλαζε δραματικά. Αλλαξε όμως. Και η αλλαγή προς το χειρότερο δείχνει τώρα να είναι η νέα κανονικότητα! Σου λένε «θα πέσει κι άλλο η κίνηση στο μαγαζί σου» και θεωρείς ότι αυτό είναι το φυσιολογικό. Σύμφωνα με τη θεωρία που ανέφερα προηγουμένως, το ανθρώπινο μυαλό προσαρμόζεται στην κατάσταση αυτή και δεν μπορεί να φανταστεί ότι τα πράγματα μπορεί να βελτιωθούν.
Οταν καλεί φίλους στο σπίτι... ... ο έξυπνος Αθηναίος: y Αναρωτιέται αν έκανε καλά - μερικές φορές είναι καλό να σκέφτεται κανείς διπλά πριν ανοίξει το στόμα του.
Ελπίζω να είναι έτσι! Η απαισιοδοξία μας και η αδυναμία μας να δούμε φως εύχομαι πράγματι να οφείλονται στο ότι το μυαλό μας αντιλαμβάνεται την τωρινή κατάσταση ως μόνιμη. Γιατί ως 40άρης δεν θέλω να ζήσω την υπόλοιπη ζωή μου σε συνθήκες χειρότερες από αυτές της πρώτης μισής. Ελα που δεν μπορώ όμως να πιστέψω ότι θα γίνει διαφορετικά! Ατιμη θεωρία...
y Κοιτάζει αν έχει απομείνει κάτι που να πίνεται - ο ήχος από τα μπουκάλια τού λέει ότι πρέπει επειγόντως να επισκεφτεί το σούπερ μάρκετ.
A.
y Κάνει μια γύρα στο σπίτι για να δει αν χρειάζεται καθάρισμα. Απελπίζεται.
y Αναζητάει στον καταψύκτη τα απομεινάρια από την τελευταία επίσκεψη-αρπαχτή στη μαμά. Ευτυχώς κάτι υπάρχει από κει.
y Βγαίνει τρέχοντας για να προμηθευτεί τα απαραίτητα. y Εκατό ευρώ μείον επιστρέφει στο σπίτι και πιάνει τη σκούπα - πού είναι οι μέρες που η γυναίκα ερχόταν κάθε εβδομάδα; y Βγάζει τον τρίφτη για να κόψει το λάχανο κατακόβεται. y Ψάχνει να βρει επίδεσμο - θυμάται τι ξέχασε να αγοράσει από το σούπερ μάρκετ. Λήδα Πιμπλή
Μιζέρια, όχι ευχαριστώ Μπήκε με φόρα και ειρωνικό γελάκι, εκείνο που ξέρει καλά ότι με διαολίζει. Κράδαινε ένα έντυπο -δεν έχει σημασία ποιο- για να μου δείξει το δημοσίευμα. Χαριτωμένος άνθρωπος κατά τα άλλα η Καλλιόπη, παιδική φίλη, από τις αποσκευές της ζωής μου, παρά τις αβυσσαλέες αντιθέσεις των χαρακτήρων μας. Εκείνη πάντα στην γκριζόμαυρη πλευρά, εγώ πια μέσα στα ροζ σύννεφα. Τι μας δένει; Ισορροπεί η μία την άλλη, γιατί κατά βάθος αγαπιόμαστε. Ορίστε η Αθήνα σου που θα αλλάξει όψη, μου είπε σμίγοντας τα φρύδια, τίποτε δεν θα αλλάξει. Είχε βρει αυτή τη φορά τη δικαίωσή της - ναι, ομολογώ ότι εννιά φορές στις δέκα είχε δίκιο στις γκρίνιες της, αλλά εκείνη τη μία που μπορεί να έχω εγώ στήνω πανηγύρι. Να με αποστομώσει ήθελε γιατί διάβασε ότι τα έργα στο «Φιξ» έχουν σταματήσει και το θαύμα του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης που περιμέναμε να αποκαλυφθεί σε λίγο μπροστά μας «κόλλησε». Εγώ λέω θα καθυστερήσει. Εκείνη λέει θα μείνει γιαπί για πάντα. Ενέσκηψαν τα γνωστά προβλήματα. Ελλειψη χρηματοδότησης, έλλειψη προσωπικού, ελλείψεις γενικώς. Μα μια χώρα ολόκληρη κινείται αιώνες με ελλείψεις. Ηρθε η ώρα να τις αντιμετωπίσει όλες μαζί; Ε, θα τις αντιμετωπίσει. Λέω εγώ. Εκείνη πάλι, βουνό μπροστά της όλα. Τα έργα μάς μάραναν. Οι βιτρίνες. Φτιάχνουμε και χαλάμε. Και για την ακρίβεια βάζουμε μπροστά να φτιάξουμε και τα αφήνουμε στη μέση. Δες τι έγινε με το Πεδίον του Αρεως, δηλαδή τίποτε δεν έγινε, παραμένει εγκαταλειμμένο. Εδώ η Καλλιόπη ήταν στο στοιχείο της. Εχοντας δουλέψει σε διαφόρων ειδών επιτροπές για έργα και έχοντας συνεισφέρει ακόμη και εθελοντικά σε σχεδιασμούς, γνωρίζει πολύ καλά τι σημαίνει «σκοντάφτει» η ολοκλήρωση. Είναι απλό, μου εξηγεί, εξαγγέλλονται τα έργα, γίνονται οι προϋπολογισμοί, βρίσκεται και το κονδύλι, αλλά εν τω μεταξύ έχει συγκροτηθεί μια πολυπληθής ομάδα για να «φέρει σε πέρας» το χαρτομάνι και τις συνεννοήσεις μεταξύ υπηρεσιών. Πάνε έρχονται για μήνες διάφοροι και στο τέλος τα χρήματα ξοδεύονται για αμοιβές όλων αυτών που αναλαμβάνουν να «στρώσουν τον δρόμο» για να μπει μπροστά το έργο. Ναι λοιπόν, δεν θα απαλλαγούμε μέσα σε λίγους μήνες από όλο αυτό το κλειστοφοβικό σύστημα που μάχεται μόνο για την αναπαραγωγή του εαυτού του ξεχνώντας τον πραγματικό στόχο. Είδαμε να ολοκληρώνεται το μουσείο της Ακρόπολης. Κόσμημα. Περήφανη η πόλη γύρω του. Αργησε. Ας αργήσει και το καινούργιο μουσείο. Θα γίνει. Βάλαμε στοίχημα με την Καλλιόπη. Εχουμε βάλει μερικά ακόμη. Την ανάπλαση της Πανεπιστημίου και του Εθνικού Κήπου. Ας κερδίσω ένα. Ενα κάθε φορά. Είναι κιόλας πολύ. Αθηνά Δεληγιάννη
Ματιές
8
Ανελευθερία Η επικαιρότητα και ο τρόπος που τη θέτουν στην καθημερινή ατζέντα πολιτικοί και ΜΜΕ είναι και εκείνη που υπαγορεύει κάθε φορά την ιεράρχηση των προβλημάτων της κοινωνίας. Η οικονομική δυστοκία, η ατμόσφαιρα πολιτικού αδιεξόδου, η κοινωνική υποχώρηση αποτελούν -δίχως ιδιαίτερη ανάλυση- τους βασικούς άξονες προβλημάτων στη σκέψη όλων. Ωστόσο, εκείνο που πραγματικά παραλύει κάθε πρόθυμο και ενεργητικό κάτοικο αυτής της χώρας είναι αυτή η εδραιωμένη αίσθηση ότι κάθε προσπάθειά του θα τσακίζεται στα βράχια.
Η επέτειος Σχεδόν 40 χρόνια τώρα τα γενέθλιά μου έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα. Ο λόγος απλός: Συμπίπτουν με μια επέτειο. Την επέτειο του Πολυτεχνείου. Εκείνο τον Νοέμβρη ήταν η τελευταία φορά που έσβησα ανέμελος τα κεράκια - τα 13 κεράκια της homemade τούρτας από τα θαυματουργά χεράκια της κυρίας Σοφίας. Τα επόμενα χρόνια η γιορτή με τους κατάκοπους και πεινασμένους διαδηλωτές γινόταν κατά κανόνα μετά την πορεία και τα κεράκια είχαν εξαφανιστεί, καθώς οι νεαροί επαναστάτες απέρριπταν τις μικροαστικές συνήθειες...
Στα πρώτα χρόνια του μνημονίου, κάποια τμήματα του πληθυσμού πίστεψαν, αφελώς, ότι ήρθε η ώρα, έστω με κάποιες θυσίες, να διεκδικήσουν κάτι καλύτερο. Επρόκειτο για τμήματα κατά κανόνα δυναμικά, τα οποία για πολλά χρόνια αδυνατούσαν να εξελιχθούν σε μια χώρα όπου δύο φεουδαρχίες, μία πολιτική και μία επιχειρηματική, λυμαίνονταν τους δημόσιους πόρους. Σήμερα, ήδη στο τέταρτο μνημονιακό έτος, οι προσδοκίες των τμημάτων αυτών του πληθυσμού έχουν ποδοπατηθεί, μάλιστα την ίδια στιγμή που οι παρακμιακές ελίτ οι οποίες τον κατέτρυχαν και προ του 2010 εξακολουθούν
-παρά τις απώλειες- να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Αποτέλεσμα αυτής της βαθιά προβληματικής κατάστασης είναι η αποθάρρυνση κάθε υγιώς σκεπτόμενου πολίτη. Κάτι που οδηγεί στην αποτελμάτωση και στην αποδοχή μιας καταθλιπτικής αντίληψης που έχει ως παρονομαστή τη συγκατάβαση στην εθελουσία παραχώρηση της ελευθερίας. Στη χώρα επικρατεί καθεστώς ανελευθερίας. Η οικονομική δραστηριότητα παραμένει σφιχτά στα χέρια ολιγοπωλίων, τα οποία μάλιστα φιλοδοξούν να επιμηκύνουν τον καταστροφικό -για την ευημερία της κοινωνίας- βίο τους, δίχως να πληρώσουν ούτε ένα ευρώ. Δίχως ουσιαστικό άνοιγμα του παιχνιδιού, που θα επιτρέψει τη δραστηριοποίηση νέων, δυναμικών παικτών, και παράλληλα χωρίς τον εμβολιασμό της πολιτικής τάξης με πρόσωπα-φορείς ρηξικέλευθων αντιλήψεων και -κυρίως- γερό στομάχι. Διαφορετικά η χώρα είναι καταδικασμένη είτε να απωθεί τους ικανότερους στο εξωτερικό, είτε να πολτοποιεί όσους παραμένουν εντός των συνόρων. Βασίλης Νέδος
Τώρα τα πράγματα είναι διαφορετικά - πχ. τα κεράκια έχουν... αποσυρθεί λόγω συνωστισμού στην τούρτα που εξακολουθεί να φτιάχνει με αμείωτο ζήλο η κυρία Σοφία, αλλά η επέτειος, επέτειος άνευ πορείας και συναφών δραστηριοτήτων. Πριν από λίγες μέρες διάβασα ένα post του φίλου ιστορικού ερευνητή και συγγραφέα Ιάσωνα Χανδρινού: «Kάθε χρόνο αυτή η επέτειος γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Είναι σαν να διεκδικεί χώρο από μένα. Από το δημοτικό, το Πολυτεχνείο μού προξενούσε άσχημους εφιάλτες. Δεν ξέρω γιατί. Κάπως είχαν επιδράσει στο μυαλό μου οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες, η σπαρακτική φωνή του Παπαχρήστου, τα παιδάκια με τα γαρύφαλλα μπροστά στο τρομακτικό (όπως μου έμοιαζε τότε) κεφάλι του Σβορώνου». Με το post του Χανδρινού, παρά το σχόλιό μου, δεν ξέμπλεξα και μάλλον δεν πρόκειται να τα καταφέρω να ξεμπλέξω, γιατί τα ίδια και απαράλλακτα ερωτηματικά με βασανίζουν και μένα χρόνια τώρα - σχεδόν 40 χρόνια! ΥΓ: Κατέφυγα στη φιλόξενη στέγη ενός δίσκου βινυλίου στα κάτω κάτω της βιβλιοθήκης. Ο δίσκος ονομάζεται «Η Παρέλαση». Ο πρώτος δίσκος του Φοίβου Δεληβοριά. Κυκλοφόρησε από τον Σείριο του Μάνου Χατζιδάκι τον Νοέμβριο του εμβληματικού 1989. Από αυτόν τον δίσκο -που ο Χατζιδάκις γράφει ένα προκλητικό σημείωμα για τους ιδεολογικούς προσανατολισμούς των νέων- επέλεξα να ακούσω το τραγούδι «Η Επέτειος». Το συνιστώ, αναζητήστε το στο YouΤube. Κώστας Τσαούσης
Λυτρωτικό Στην οδό Πανεπιστημίου ο συνήθης θόρυβος της πόλης σηκωνόταν πάνω από τα λάστιχα και τις εξατμίσεις αυτοκινήτων και μοτοσυκλετών. Τίποτα δεν φαινόταν διαφορετικό. Μέχρι τη μαγική στιγμή που μερικές μουσικές νότες απογειώθηκαν πάνω ψηλά από τον θόρυβο και το γκρίζο της Αθήνας αλλάζοντας το τοπίο. Σταμάτησα και κοίταξα τριγύρω. Από το απέναντι πεζοδρόμιο ένας μουσικός με μια τρομπέτα έπαιζε γνωστές μελωδίες προσδοκώντας τον οβολό των περαστικών. Είναι αξιοσημείωτη η διαφορά που αισθάνεσαι μέσα σου καθώς περπατάς στην αδιαφορία της μέρας και ακούς τον ήχο
του μουσικού οργάνου. Σου φαίνεται ότι σιγοντάρει τις σκέψεις σου. Σαν να ξέρει ο μουσικός τι έχεις στο μυαλό και στην καρδιά σου τη δεδομένη στιγμή. Το γνώριμο αστικό περιβάλλον γίνεται πιο φιλικό ντυμένο έτσι με τη φωνή της τρομπέτας. Την άκουγα μέχρι και δύο τετράγωνα πιο μακριά και κάπου μέσα μου θα ήθελα να με συντροφεύσει για ώρα ακόμα μέχρι να φτάσω στον προορισμό μου. Το καλύτερο: με έκανε να ξεχαστώ από όλα. Εστω για λίγο. Και ήταν λυτρωτικό. Νικήτας Καραγιάννης
Προσοχή... δέντρο! Δεν υπάρχει πιο ευχάριστη έκπληξη από το να περπατάς στο κέντρο της Αθήνας και να «συναντάς» δέντρα τα οποία είσαι βέβαιος ότι πριν από δύο ημέρες δεν βρίσκονταν εκεί. Υπεύθυνη για αυτό βέβαια δεν είναι ακριβώς η μητέρα φύση. Οχι μόνο γιατί ο χρόνος δεν θα έφτανε, αλλά κυρίως γιατί οι τόνοι τσιμέντου και μπετόν που έχουν καλύψει σχεδόν τα πάντα σε αυτή την πόλη δεν αφήνουν και πολλά περιθώρια «αυθόρμητης» φυτοζωίας. Για την ξαφνική αυτή εμφάνιση όχι ενός, αλλά περίπου 730 νέων δέντρων σε διάφορα πεζοδρόμια της πόλης ευθύνεται η Διεύθυνση Πρασίνου και Περιβάλλοντος του Δήμου Αθηναίων και φυσικά όλοι αυτοί που έσπευσαν να ανταποκριθούν στο κάλεσμά της για την εκστρατεία εθελοντικής δεντροφύτευσης. «Η ανταπόκριση ήταν πραγματικά τεράστια και ξεπέρασε κατά πολύ τις ανάγκες της εκστρατείας. Δυστυχώς όμως δεν υπήρχαν άλλα διαθέσιμα σημεία για να φυτεύσουμε», μου λέει ο αντιδήμαρχος Πρασίνου και Περιβάλλοντος του Δήμου Αθηναίων Αγγελος Αντωνόπουλος. «Στόχος αυτής της δεντροφύτευσης ήταν η κάλυψη των κενών που υπήρχαν σε ήδη υπάρχουσες δεντροστοιχίες της πόλης, με σκοπό την περιβαλλοντική και αισθητική αναβάθμιση των πεζοδρομίων σε υποβαθμισμένες περιοχές και συνοικίες. Δυστυχώς τα περιθώρια για δημιουργία νέων λάκκων έχουν εξαντληθεί. Αν βέβαια κάποιος πολίτης έχει υπόψη του ένα σημείο που αυτό είναι τεχνικά και πολεοδομικά επιτρεπτό, πολύ ευχαρίστως να το εξετάσουμε! Ετσι κι αλλιώς οι δράσεις δεντροφύτευσης θα συνεχιστούν!» Τον ρωτάω για την προέλευση των δέντρων που φυτεύτηκαν. «Τα δέντρα αυτά προήλθαν από το φυτώριό μας στο Γουδή. Εκεί επιβλέπουμε την παραγωγή, την καλλιέργεια, την ανάπτυξη και την προστασία των φυτών που χρησιμοποιούνται για την κάλυψη των αναγκών της πόλης», μου εξηγεί. Ομολογώ ότι αγνοούσα παντελώς την ύπαρξη αυτού του φυτωρίου, το οποίο μάλιστα, όπως με πληροφόρησε ο κύριος Αντωνόπουλος, τις πρωινές ώρες είναι ανοικτό προς το κοινό και τους μαθητές: «Εχουμε στείλει προσκλήσεις σε όλα τα σχολεία. Στο φυτώριό μας υπάρχει μεγάλη ποικιλία δέντρων και φυτών και έχουμε τους ανθρώπους που θα μπορούσαν να ξεναγήσουν τους μαθητές και να τους μιλήσουν για αυτά». Τελικά παρά τα όσα δεινά υφίσταται αυτή η πόλη, ίσως να μην αργήσει η ημέρα που οι στίχοι του αγαπημένου Φοίβου Δεληβοριά θα βγουν αληθινοί: «Σαλιγκάρια στη Σταδίου και τριφύλλια στη Σίνα (...) / Λεμονιές στην Κοραή, περικοκλάδες στου Ζόναρς (...) / Περιβόλια στην Μπενάκη, στη Σκουφά βοσκοτόποι / Ζουζουνίζουν γύρω απ’ τ’ άνθος σου οι ανθρώποι».
Γιάννης Διαμαντής
Κείμενο: Μαρία Μαρκουλή / Φωτογραφία: Λάμπρος Λαμπρικίδης
10
Το μετέωρο βήμα της Πλατείας Καρύτση Ενα Σάββατο βράδυ πριν από πολλά χρόνια στην εκκλησία του Αγίου Γεωργίου του Καρύτση παντρεύτηκαν οι γονείς μου, ένα άλλο Σάββατο (προς το μεσημεράκι) ανέβαινα τα σκαλάκια στο 3 της Χρήστου Λαδά (η τότε έδρα του ΔΟΛ) και ξεκινούσα για πρώτη φορά να δουλεύω στα «ΝΕΑ». Και στις δύο περιπτώσεις, μεγάλη η χάρη του. Από τότε όλο και κάπως βρίσκομαι κατά κει, ακόμη και αν δεν είναι στο πρόγραμμα, κάποιος λόγος -ή κανένας ιδιαίτερος λόγος- με πάει προς Πλατεία Καρύτση, όπως και πολλούς ακόμη άλλους ανθρώπους που οι γονείς τους δεν παντρεύτηκαν εκεί ή δεν δούλεψαν οι ίδιοι ποτέ στα έντυπα της Χρήστου Λαδά. Η Πλατεία Καρύτση -το ξέρουν ως και τα περιστέρια του Συντάγματος- έχει μεγάλο σουξέ νύχτα μέρα (πιο πολύ νύχτα, που δυναμώνουν και οι μουσικές) και το αυτό επιθυμεί, φαντάζομαι, να διατηρήσει και στο μέλλον, το οποίο τόσο για την πλατεία όσο και για όλους μας εξάλλου παραμένει αβέβαιο. Ειδικά τον τελευταίο καιρό, που τα πράγματα είναι πολύ σκούρα.
Το βλέπω και το ακούω και το μυρίζομαι στον αέρα και για κάποιον που έχει ζήσει την εποχή που ανεβαίναμε στο Κολωνάκι να πιούμε έναν καφέ, είναι φανερό και ξάστερο. Το ότι η Πλατεία Καρύτση κοιτάει μπροστά με περισυλλογή και με ένα ίχνος αβεβαιότητας στο βλέμμα και ελπίζει. Από τη μία νιώθει τη σκιά που ρίχνει πάνω της το φάντασμα των δύο σινεμά που πλανάται στη γωνία, από την άλλη νιώθει την πίεση από τις νέες πιάτσες, που ως νέες έχουν και άλλες αντοχές. Ο Αϊ Γιώργης και το θεριό του τρεντ, αν πιστεύει κανείς σε τέτοιες ζόρικες υπάρξεις. Τίποτε δεν έχει πάρει ακόμη όμως μορφή. Μια αναποφασιστικότητα που ζούμε όλοι μας (του τύπου να βγω ή να κάτσω μέσα και να κάνω και οικονομία;) την έχει ολόκληρη η πλατεία. Το ένα βράδυ κατεβαίνω με την παρέα και είναι όλα γεμάτα και μέσα στην καλή χαρά, την άλλη μέρα πέφτει μια ψύχρα αισθητή στην κίνηση. Τα καλά του Κέντρου και τα κακά του Κέντρου. Σε λίγο -μονολογεί εργαζόμενος της πλατείας- θα πηγαίνουμε εμείς στους δίπλα για καφέ και την επομένη θα έρχονται εκείνοι σε εμάς να κάνουμε τζίρο. Υπερβολές. Και πάλι στο σκηνικό κόσμος και οι
γνωστές ανήσυχες φατσούλες και μια τυρόπιτα για τους ξενύχτηδες και ένα σωρό ντιτζέηδες να ακούσεις και να χορτάσεις. Κρυφακούω τη διπλανή παρέα και καταγράφω αντιδράσεις. «Ο,τι και να μου πεις, η Καρύτση είναι η καλύτερη... Ασε τους άλλους να τρέχουν όπου θέλουν». Ενας φίλος πάλι, καλό παιδί και τα ρέστα, σου λέει εντελώς το άλλο: «Αρκετά με την πλατεία σου, τα ίδια και τα ίδια τώρα... Πάει, πάμε γι’ άλλα». Το θέμα είναι πως το ντιμπέιτ συνεχίζεται και ο χειμώνας έρχεται και μάλλον οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν εκεί κοντά στην άνοιξη. Και εκεί κοντά στην άνοιξη είναι που ανθίζουν οι νεραντζιές στους δρόμους γύρω και η Καρύτση τρελαίνει κόσμο και παίρνει και πάλι τα πάνω της κόντρα σε κάθε λογική και στη βαθιά κρίση του κέντρου της πόλης. Οπότε για την ώρα συμφωνώ ως προς το «μετέωρο βήμα της πλατείας Καρύτση» και αφήνω τα πράγματα να εξελιχθούν, ενώ μια δύναμη, σχεδόν μεταφυσικού χαρακτήρα, με οδηγεί συνεχώς σε εκείνα τα μέρη... Μια κυρία κάνει τον σταυρό της και ζητάει λίγα φιστίκια με το ποτάκι της.
Κείμενο: Ειρήνη Γρατσία
Δύο αιώνες κτίρια Η αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία MONUMENTA δραστηριοποιείται στην προστασία των μνημείων και της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς από το 2006. Οι περισσότερες από τις παρεμβάσεις της αφορούν κτίρια του 19ου και του 20ού αιώνα στην Αθήνα. Στο διάστημα αυτό διαπιστώσαμε ότι δεν είναι γνωστό το αρχιτεκτονικό απόθεμα της πόλης και δεν είναι εύκολη η εύρεση στοιχείων για την ιστορία των κτιρίων, ειδικά για αυτά που δεν είναι έργα γνωστών αρχιτεκτόνων. Η έλλειψη των δύο αυτών στοιχείων, του τι δηλαδή σώζεται και της τεκμηρίωσης, δυσκολεύουν την έρευνα, την προστασία και την ανάδειξη της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς. Η μόνη λύση ήταν η επίτευξη μιας συστηματικής καταγραφής όλων των κτιρίων, μηδενός εξαιρουμένου, που χρονολογούνται στο χρονικό διάστημα 1830-1940 και στα επτά διαμερίσματα του Δήμου της Αθήνας. Η πρόταση κατατέθηκε και εγκρίθηκε από το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος, το οποίο είναι και ο αποκλειστικός δωρητής του προγράμματος καταγραφής. Ξεκινήσαμε στις αρχές του 2013 και μέχρι σήμερα οι έξι αρχιτέκτονες και αρχαιολόγοι συντονιστές του προγράμματος (Γ. Γκουμοπούλου, Ε. Γρατσία, Στ. Λεκάκης, Φ. Μπέλλιου, Γ. Νίνος, Ζ. Πιττακίδης) και πάρα πολλοί εθελοντές συνεργάτες διαφόρων ειδικοτήτων έχουμε καταγράψει τα κτίρια του 5ου και 6ου διαμερίσματος (Α. Πατήσια, Κυπριάδου, Προμπονά, Κολιάτσου, Κυψέλη, Πλ. Αμερικής, Αγ. Παντελεήμονα κά.), που ξεπερνούν τα 1.000. Παράλληλα συλλέγουμε προφορικές μαρτυρίες από ιδιοκτήτες κτιρίων αναδεικνύοντας την ιστορία των σπιτιών, των γειτονιών και της πόλης. Οι ασπρόμαυρες φωτογραφίες εικονογραφούν και ζωντανεύουν τον ιστορικό πλούτο της πόλης. Ολα τα στοιχεία καταχωρούνται σε μια ιστοσελίδα, ελεύθερα προσβάσιμη, η οποία θα είναι η πηγή πληροφόρησης για τα καταγεγραμμένα κτίρια, αλλά και για πολλά κατεδαφισμένα (www. docathens.org). Μην ξεχνάμε ότι οι απώλειες κτιρίων είναι πολύ μεγάλες από τις κατεδαφίσεις στα μεταπολεμικά χρόνια. Θεωρούμε ότι το πρόγραμμα θα έχει επιτύχει τον στόχο του αν παράλληλα με την καταγραφή γίνει γνωστό στους πολίτες της Αθήνας και αν συμμετέχουν σε αυτό, κυρίως με την κατάθεση μιας ανάμνησης, μιας ιστορίας συνδεδεμένης με ένα παλιό κτίριο. Για αυτό και οργανώνονται εκδηλώσεις, ξεναγήσεις, ποδηλατοδιαδρομές, εκπαιδευτικά προγράμματα σε διάφορες γειτονιές, που γνωστοποιούν την όλη προσπάθεια. Η συμμετοχή στις δράσεις (επιτόπια καταγραφή, συλλογή στοιχείων, έρευνα σε αρχεία κλπ.) είναι ανοιχτή. Οποιος επιθυμεί να συμμετέχει μπορεί να επικοινωνήσει με τη ΜΟΝUMENTA στο 6973308857 και στο info@monumenta.org. Το ιστολόγιο monumentakatagrafi.wordpress.com παρέχει αναλυτικές πληροφορίες για το πρόγραμμα. *Η Ειρήνη Γρατσία είναι αρχαιολόγος και συντονίστρια της MONUMENTA.
Reality Bites
12
Spaced οut Η σχέση της soul/pop και της funk μουσικής με την επιστημονική φαντασία είναι στενότερη από όσο πιστεύουμε, κάτι που μας θυμίζει η Janelle Monae με την κυκλοφορία του τρίτου της άλμπουμ με τίτλο “Electric Lady”. Η καλλιτέχνις, έχοντας ενσαρκώσει τον ρόλο ενός ανδροειδούς, τη Cindi Mayweather, σε αποστολή διάσωσης της Γης, αρχίζει μια περιοδεία στη Βόρεια Αμερική έχοντας ήδη προπωλήσει τα περισσότερα εισιτήρια. H Monae δηλώνει μάλιστα ότι το ανδροειδές της εκφράζει απόλυτα τον άλλο της εαυτό! Από τη δεκαετία του ’70 πολλοί μαύροι καλλιτέχνες, όπως ο Sun Rah, μέσα στη γενικότερη τρέλα περί κατάκτησης του διαστήματος, υιοθετούσαν στο
look και στη μουσική τους διαστημικές αναφορές. Το 1985 οι Rah Band κυκλοφόρησαν τη μεγαλύτερη επιτυχία τους “Clouds across the Moon” -και μια από τις πιο χαρακτηριστικές της εποχής-, η οποία είναι μια ερωτική συνομιλία ενός ζευγαριού κάπου μεταξύ Γης και Σελήνης. Αιτία της επιτυχίας της Monae, οι υψηλών προδιαγραφών παραγωγές, των οποίων είναι φανατικοί θαυμαστές ο Prince (τη σιγοντάρει στο νέο άλμπουμ), οι Tastemakers και η Erykah Badu. Η μουσική της δεν μπορεί εύκολα να ενταχθεί σε ένα είδος, καθώς περιέχει λίγο από soul μέχρι rock. N.K.
Gadget-υστερία Δεν μπορώ να καταλάβω, ειλικρινά, τι κάνει έναν επιβάτη αεροσκάφους να θέλει σώνει και ντε να χρησιμοποιήσει τα ηλεκτρονικά του gadgets κατά τη διάρκεια της απογείωσης και προσγείωσης - κάτι που απαγορευόταν μέχρι και τώρα. Η ΕΕ, ακολουθώντας ανάλογη κίνηση των ΗΠΑ, ανακοίνωσε ότι αίρει τον περιορισμό σύμφωνα με τον οποίο οι επιβάτες των αεροπορικών εταιρειών μπορούσαν να χρησιμοποιούν τα gadgets τους (smartphones, tablets κλπ.) μόνον κατά τη διάρκεια της πτήσης. Ο περιορισμός είχε επιβληθεί από φόβο παρεμβολών στα ηλεκτρονικά όργανα των αεροσκαφών, που όμως τώρα δεν θεωρείται πλέον σοβαρός. Το ερώτημά μου όμως παραμένει: ενώ οι καπνίζοντες επιβάτες δεν ανάβουν τσιγάρο στη διάρκεια των πτήσεων, ακόμα και για πολλές ώρες, γιατί πρέπει οπωσδήποτε να χρησιμοποιούνται τα ηλεκτρονικά gadgets στη διάρκεια των απογειώσεων και προσγειώσεων; Τι είναι αυτό το τόσο τρομερό και επείγον που δεν τους επιτρέπει να περιμένουν λίγα λεπτά πριν ενεργοποιήσουν και πάλι τις συσκευές τους; Τι είναι πολυτιμότερο από την ανθρώπινη ζωή, αφού περί αυτού πρόκειται τελικά; Καμία οικονομική συμφωνία ή επιχειρηματικός στόχος -διότι δεν νομίζω ότι μιλάμε για ερωτικά μηνύματα τα οποία πάση θυσία πρέπει να αποσταλούν τη στιγμή μιας απογείωσης και όχι κάποια λεπτά αργότερα- δεν αξίζει το ρίσκο μιας αεροπορικής καταστροφής. Νομίζω ότι πρόκειται για μια αδικαιολόγητη υστερία και τίποτα περισσότερο, που απλά κάνει τα πράγματα πιο περίπλοκα και πιο επικίνδυνα για όλους, εταιρείες, πληρώματα αεροσκαφών, επιβάτες. Ελεος με την μπούρδα... N.K.
Γυμναστική αντί εισιτηρίου Αν αυτές τις ημέρες βρεθείτε στη Μόσχα και πάρετε το μετρό, είναι σχεδόν σίγουρο ότι θα δείτε κάτι μυστήριους τύπους να κάνουν βαθύ κάθισμα, με ρυθμό και κέφι, ακριβώς δίπλα στα εκδοτήρια εισιτηρίων. Οχι, δεν πρόκειται για κάποιο έθιμο της προκομμουνιστικής Ρωσίας που αναβίωσε ο γνωστός health freak πρόεδρος Πούτιν. Με αφορμή τους χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες του 2014 που θα λάβουν χώρα στο Σότσι της Ρωσίας και με δεδομένο το πρόβλημα παχυσαρκίας που βασανίζει πολλούς από τους σύγχρονους Ρώσους, η διεύθυνση του μετρό της Μόσχας αποφάσισε να πιάσει με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Οσοι λοιπόν Μοσχοβίτες δεν θέλουν να πληρώσουν τα 30 ρούβλια του εισιτηρίου του μετρό, μπορούν να χρησιμοποιήσουν τα ειδικά μηχανήματα και
κάνοντας 30 βαθιά καθίσματα σε διάστημα μικρότερο των δύο λεπτών να λάβουν ένα δωρεάν εισιτήριο για τη γραμμή της επιλογής τους. Με αυτόν τον ευφάνταστο πραγματικά τρόπο και οι Μοσχοβίτες θα γυμναστούν (όπως ελπίζουν τουλάχιστον οι αρμόδιοι του μετρό), αλλά και θα ενημερωθούν στην πράξη για τους Χειμερινούς Ολυμπιακούς Αγώνες που ξεκινούν σε λίγους μήνες. Κάποιος βέβαια θα σκεφτόταν ότι η ενόργανη γυμναστική ανήκει στο πρόγραμμα των Θερινών Ολυμπιακών, αλλά εντάξει, όλοι καταλαβαίνουμε ότι ακόμα και στη Ρωσία μια πίστα σκι στους σταθμούς του μετρό θα δημιουργούσε κάποια μικρά χωροταξικά προβλήματα... Γ.Μ.
Στους γυάλινους πύργους Το σχόλιο του “Guardian” στη σελίδα του στο Facebook την περασμένη Τρίτη δεν θα μπορούσε να είναι πιο εύστοχο: «Μπορεί κανείς να διακρίνει μια μικρή παραφωνία μεταξύ του μηνύματος και της εικόνας;» Η εικόνα έδειχνε τον Συντηρητικό πρωθυπουργό της Βρετανίας Ντέιβιντ Κάμερον με φράκο να δίνει λόγο πίσω από ένα χρυσό αναλόγιο και δεξιά του να κάθεται μια λαίδη σε χρυσοποίκιλτη πολυθρόνα. Ο τίτλος του άρθρου ήταν: «Ντέιβιντ Κάμερον: πρέπει να κάνουμε περισσότερα με λιγότερα... μόνιμα». Στον λόγο που παρέθεσε την περασμένη Δευτέρα στο συμπόσιο του δημάρχου του Λονδίνου, o Βρετανός πρωθυπουργός έκανε τη λιτότητα... ιδεολογική σημαία του κόμματός του, κάνοντας στροφή 180 μοιρών από όσα υποστήριζε πριν από τρία χρόνια, ότι η λιτότητα επιβαλλόταν λόγω των συνθηκών. Κάποιος κακεντρεχής θα μπορούσε μάλιστα να υποστηρίξει ότι η απόφαση των Συντηρητικών να διαγράψουν αυτή την εβδομάδα από την ιστοσελίδα τους ολόκληρο το αρχείο με τους λόγους και τα δελτία Τύπου του κόμματος μεταξύ του 2000 και του Μαΐου του 2010 αποτελεί μια χοντροκομμένη προσπάθεια απόκρυψης των αντιφάσεων μεταξύ λόγων και έργων των Συντηρητικών. Το χειρότερο είναι πάντως ότι ο κ. Κάμερον νομίζει πως η πολιτική της λιτότητας αποδίδει καρπούς. Τα στοιχεία δεν τον δικαιώνουν: το βρετανικό ΑΕΠ δεν έχει επιστρέψει ακόμη στα επίπεδα προ κρίσης, ενώ σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (οργάνου της ΕΕ), η Βρετανία είναι από τις ευρωπαϊκές χώρες όπου σημειώνονται οι μεγαλύτερες ανισότητες ως προς την ευημερία των πολιτών. Αυτή η -ούτε καν μικρή- κακοφωνία έφερε στο μυαλό μου τη δήλωση που έκανε ο Ολλανδός βασιλιάς πριν από δύο περίπου μήνες από τον μεγαλοπρεπή θρόνο του, σύμφωνα με την οποία παρότρυνε τους υπηκόους του να δημιουργήσουν τα δικά τους δίκτυα κοινωνικής προστασίας, κηρύσσοντας το τέλος του κράτους πρόνοιας. Και όλα αυτά βέβαια χωρίς να ξεχνάμε τι επικρατεί στον ευρωπαϊκό νότο. Πέραν του οξύμωρου της ιστορίας, το χειρότερο είναι ότι αυτή η προσέγγιση είναι επικίνδυνα κοντόφθαλμη. Πέραν του ότι δεν είναι οικονομικά τελεσφόρα, η λιτότητα κινδυνεύει να απομακρύνει έναν από τους πυλώνες στους οποίους στηρίζει τη νομιμοποίησή του το σύγχρονο κράτος, την κατανομή εισοδήματος υπέρ των αδυνάτων. Χ.Τ.
Μουσική
14
Αξιος εστί «Είπα: δεν θα είναι η μαχαιριά βαθύτερη από την κραυγή. Και είπα: δεν θα είναι το άδικο τιμιότερο από το αίμα». Είναι σπαρακτικό να διαβάζεις ξανά το «Αξιον Εστί» του Οδυσσέα Ελύτη, καθώς οι λέξεις παραμένουν σε σημείο βρασμού, σαν να απευθύνονται σε όσα συμβαίνουν αυτή τη στιγμή γύρω μας. Η μελοποίηση του έργου πριν από ακριβώς 50 χρόνια από τον Μίκη Θεοδωράκη δημιούργησε ένα έπος. Ενα βαθιά πολιτικό έργο που έφτασε και σάρωσε το κοινό μέσα από τη φωνή του Μάνου Κατράκη, του Γρηγόρη Μπιθικώτση, του Θόδωρου Διμίτριεφ. Ο διεθνούς ακτινοβολίας διευθυντής ορχήστρας και καλλιτεχνικός διευθυντής της Καμεράτας Γιώργος Πέτρου απολύτως συνειδητά επέλεξε να παρουσιάσει η Καμεράτα το εμβληματικό έργο στο Μέγαρο Μουσικής (Βασ. Σοφίας & Κόκκαλη 1) στις 20 και 21 Νοεμβρίου, με μια ευθεία απεύθυνση στο κοινό της πόλης, σε ευθεία απεύθυνση με αυτό που πραγματικά συμβαίνει τώρα χωρίς εξωραϊστικά σχήματα. Η ορμή του έργου μπορεί να παρασύρει και πάλι, αυτή τη φορά με τον Νίκο Καραθάνο στον ρόλο του αφηγητή, τον διεθνή Ελληνα λυρικό τραγουδιστή Δημήτρη Πλατανιά και τον Γιάννη Κότσιρα. Ο Μίκης Θεοδωράκης έλεγε για το «Αξιον Εστί» και το ορατόριο που εμπνεύστηκε, αποκαλώντας το ένα βήμα προς τη μετασυμφωνική μουσική:
«Το ‘Αξιον Εστί’ του Ελύτη αποτελεί ένα μνημείο της σύγχρονης ελληνικής τέχνης. Το έργο διατρέχει ολόκληρη την ιστορική περίοδο του ελληνικού έθνους. Από τη γένεση ‘αυτού του κόσμου του μικρού, του μέγα’, έως την προφητική ενόραση των δεινών που επισώρευσε πάνω μας η δικτατορία. Τρία είναι τα βασικά του μέρη: Η Γένεσις, Τα Πάθη και το Δοξαστικόν (Αξιον Εστί). Ως προς την εσωτερική του διάρθρωση υπάρχουν επίσης τρία διαφορετικά στοιχεία: η Αφήγηση, ο ‘Υμνος’ και το Χορικό. Για το πρώτο ο ποιητής χρησιμοποιεί τον πεζό λόγο. Για το δεύτερο τον ελεύθερο και για το τρίτο τον μετρικό στίχο. Ετσι στη δική μου δουλειά χρησιμοποίησα αντίστοιχα: τον Αναγνώστη, που διαβάζει το κείμενο, τον Ψάλτη για τους ‘Υμνους’ και τον Λαϊκό Τραγουδιστή για τα Χορικά. Αλλά τρία επίσης βασικά στοιχεία ολοκληρώνουν τη μουσική δομή του έργου: η μικτή χορωδία, η ορχήστρα και τα λαϊκά όργανα... Με το ‘Αξιον Εστί’ προσπάθησα να διευρύνω τους ορίζοντες της έντεχνης λαϊκής μουσικής». Μια ιδιαίτερη χειρονομία της συναυλίας είναι ότι το κοινό θα ακούσει και τη Συμφωνία αριθμός 14 έργο 135 του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, σε ποίηση Λόρκα, Απολινέρ, Κίχελμπεκερ και Ρίλκε. Ο ίδιος ο Σοστακόβιτς έλεγε: «Ο,τι έγραψα μέχρι τώρα ήταν προετοιμασία για αυτό το έργο». Kατερίνα Ι. Ανέστη
15
Επιμέλεια: Περικλής Τσόπτσης
Μουσικά γενέθλια Η Joni Mitchell κλείνει φέτος τα 70 της χρόνια και η Ελλη Πασπαλά θέλησε να στήσει ένα πάρτι γενεθλίων αφιερωμένο στα τραγούδια και τις μουσικές της. Ευκαιρία να γίνει γνωστή στο ευρύ αθηναϊκό κοινό αυτή η μεγάλη Καναδή καλλιτέχνιδα! Ετσι, η Eλλη Πασπαλά μαζί με πέντε μετρ του είδος: τον David Lynch στο σαξόφωνο, τον Tάκη Φαραζή στο πιάνο, τον Γιώργο Λιμάκη στις κιθάρες, τον Γιώτη Κιουρτσόγλου στο ηλεκτρικό μπάσο και τον Μιχάλη Καπηλίδη στα τύμπανα μάς περιμένουν στο Gazarte (Βουτάδων 32-34, Γκάζι) την Κυριακή 17 Νοεμβρίου.
15-21.11.2013
Αβανγκάρντ μελωδίες Ο Ελβετός πιανίστας, συνθέτης και παραγωγός Nik Bärtsch έρχεται αύριο, Σάββατο 16 Νοεμβρίου, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Λεωφ. Συγγρού 107-109, Νέος Κόσμος). Ο συνιδρυτής των Ronin -μαζί με τον ντράμερ Kaspar Rast- ο οποόιος μελετάει πιάνο και κρουστά από οκτώ ετών, έχει έργα που διαρκούν έως και 36 ώρες, υπήρξε θαυμαστής των ταινιών του Κουροσάβα και σήμερα είναι κάτοχος μαύρης ζώνης στο Αikido. Ο ιδιαίτερος καλλιτέχνης έρχεται στην Αθήνα να μας παρουσιάσει τη δουλειά του και να κάνει το πιάνο να μοιάζει με κρουστό, όπως λέει, «με δέκα μπαγκέτες, μία σε κάθε δάχτυλο».
Αντίο σερ Ενας από τους μεγαλύτερους συνθέτες κλασικής μουσικής της Βρετανίας έφυγε από τη ζωή την περασμένη Τρίτη. Ο γεννημένος το 1944 στο Γουέμπλεϊ του Λονδίνου Τζον Τάβενερ έγινε γνωστός για το έργο του “The Protecting Veil” και για το “Song for Athene”, το οποίο ακούστηκε στην κηδεία της Νταϊάνας το 1997. Μεγάλο μέρος του έργου του αφορά την εκκλησιαστική μουσική και βασίστηκε στις λειτουργικές παραδόσεις της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, ενώ ο ίδιος βαπτίστηκε ορθόδοξος σε ηλικία 33 ετών. Σπούδασε στη Βασιλική Ακαδημία Μουσικής και το 1968 συνέδεσε το όνομά του με το ορατόριο «Η Φάλαινα», το οποίο κυκλοφόρησε από τους Beatles. Το 1992 και το 1997 ήταν υποψήφιος για το Βραβείο Mercury και το 2000 ανακηρύχθηκε Ιππότης για τη συνολική και σημαντική προσφορά του στη μουσική της Γηραιάς Αλβιώνας. Σημαντική χρονιά στην καριέρα του είναι το 2002, όταν κέρδισε Grammy για την καλύτερη κλασική σύνθεση στο έργο “Lamentations and Praises”, το οποίο ηχογραφήθηκε με την ανδρική χορωδία Chanticleer του Σαν Φρανσίσκο.
Στο Μετς Ο γεννημένος το 1939 στη Φιλαδέλφεια θρυλικός καλλιτέχνης Sonny Fortune παίζει διαχρονικά μουσική με ουσία, βάθος και δύναμη. Ο Αμερικανός σαξοφωνίστας, φλαουτίστας και κλαρινετίστας θήτευσε δίπλα σε μερικά από τα θρυλικότερα ονόματα της τζαζ παίζοντας από τα ’60s και τα ’70s με κορυφαίους σαν τον Elvin Jones, τον Mongo Santamaria, τον McCoy Tyner και βέβαια τον μεγάλο Miles Davis. Καλλιτεχνικό τέκνο του John Coltrane, συνεχίζει -στα 74 χρόνια του- να παίζει με το κουιντέτο του σε σκηνές ανά τον κόσμο. Μία από τις επόμενες στάσεις του θα είναι και το Half Note (Τριβωνιανού 17, Μετς) όπου από σήμερα, Παρασκευή 15 Νοεμβρίου, θα εμφανίζεται ζωντανά για τέσσερα βράδια.
Κόρη του Ψηλορείτη Η κρητικιά Γεωργία Νταγάκη υποδέχεται τον Σταύρο Σιόλα σήμερα, Παρασκευή 15 Νοεμβρίου, στο Κύτταρο Live (Ηπείρου 48, Αθήνα). Με αφορμή τη δισκογραφική τους συνεργασία, συγκεκριμένα στον «Φόβο», όπου ο Σταύρος υπογράφει τους στίχους και τη μουσική, η Γεωργία θα μας ταξιδέψει «Από την Κρήτη ίσαμε την America». Μια πρωτότυπη συνεργασία που παντρεύει το rock’n’roll με την παραδοσιακή μουσική. Μαζί της οι Mr. Highway Band και ο κιθαρίστας Δημήτρης Λάππας, που μας ήρθε πρόσφατα από τη Θεσσαλονίκη.
«Ο Τζον Τάβενερ ήταν μία από τις μοναδικές και πιο εμπνευσμένες φωνές της μουσικής της τελευταίας 50ετίας», σημειώνει ο Τζέιμς Ράστον, ο διευθύνων σύμβουλος του εκδοτικού οίκου Chester Music και βασικός συνεργάτης του Τάβενερ. «Μπορούσε να μεταφέρει στο κοινό μια βαθιά γαλήνη, το οποίο είναι ένα σπάνιο δώρο. Πίστευε ότι αυτή η μουσική ήταν για όλους και ήταν σαν προσευχή», προσθέτει ο Τζον Ράτερ, βασικός του συνεργάτης επί χρόνια. Η πρεμιέρα της τελευταίας δουλειάς του “Three Shakespeare Sonnets” είναι προγραμματισμένη να παρουσιαστεί στο Southwark Cathedral σήμερα, Παρασκευή 15 Νοεμβρίου.
Σινεμά
16
Από τη σκηνή στην οθόνη Δύο χρόνια μετά το “Carnage”, που βασιζόταν στο θεατρικό έργο της Γιασμίνα Ρεζά «Ο Θεός της Σφαγής», ο Ρομάν Πολάνσκι επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη επιμένοντας... θεατρικά. Αυτή τη φορά μεταφέρει στο σινεμά το θεατρικό «Η Αφροδίτη με τη γούνα» του Ντέιβιντ Αϊβς περιορίζοντας πάλι την κινηματογραφική δράση στους τέσσερις τοίχους και ρίχνοντας το βάρος στους μακρόσυρτους, αλλά σπινθηροβόλους διαλόγους. Ενας άντρας και μια γυναίκα. Ο Τόμας και η Βάντα. Εκείνος πετυχημένος σκηνοθέτης στα όρια της κατάθλιψης έπειτα από μια αποτυχημένη οντισιόν. Εκείνη ηθοποιός που δεν το βάζει κάτω. Εισβάλλει τελευταία και καταϊδρωμένη στο θέατρο και απαιτεί από εκείνον να τη δει για τον ρόλο του νέου του έργου. Παρόλο που εκ πρώτης όψεως η Βάντα συνοψίζει πάνω της όλα αυτά που ο Τόμας απεχθάνεται, όταν ανεβαίνει πάνω στη σκηνή οι ισορροπίες αλλάζουν... Ο ερωτισμός, η έλξη, η εμμονή, η μάχη ανάμεσα στα δύο φύλα, η γυναικεία υπεροχή... Ο Ρομάν Πολάνσκι εξερευνά δεξιοτεχνικά μέσα από τον κινημα-
τογραφικό του φακό τα κεντρικά θέματα με τα οποία καταπιάνεται το έργο του Αϊβς. Ο ίδιος μοιάζει να ταυτίζεται με τον σκηνοθέτη-ήρωά του. Αν και η ταινία, θέλοντας και μη, αποπνέει μια έντονη θεατρικότητα που κινηματογραφικά μάλλον ξενίζει, οι σπαρταριστοί διάλογοι σε συνδυασμό με τη γοργή εναλλαγή συναισθημάτων κρατάνε τον θεατή σε διαρκή επαγρύπνηση. Οπως σε κάθε ταινία που αντλεί το υλικό της από ένα θεατρικό έργο χωρίς ουσιαστικά να το ανατρέπει ως προς τη φόρμα του, το κύριο βάρος πέφτει στις ερμηνείες των ηθοποιών. Και εδώ ο Πολάνσκι έχει επιλέξει σοφά το καστ του. Ο Ματιέ Αμαλρίκ, ένας από τους καλύτερους σύγχρονους Γάλλους ηθοποιούς, σκιαγραφεί έξοχα τις συναισθηματικές μεταπτώσεις, την ερωτική απόγνωση και εμμονή του ήρωά του, ενώ η Εμανουέλ Σενιέ είναι συναρπαστική και ζηλευτά αισθησιακή ως... κυρίαρχη του παιχνιδιού.
Επιμέλεια: Δημήτρης Χαλιώτης
Στην Ιαπωνία
Εδώ Ισραήλ!
Ο βετεράνος Τόμι Λι Τζόουνς συναντάει τον νεότερο Μάθιου Φοξ στο πολεμικό δράμα εποχής «Ο Αυτοκράτορας», που προβάλλεται από αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες και μας ταξιδεύει πίσω στον χρόνο και συγκεκριμένα στην Ιαπωνία στα τέλη του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Με την ήττα της Ιαπωνίας από τις ΗΠΑ, οι τελευταίες διορίζουν διοικητή της χώρας τον στρατηγό Ντάγκλας ΜακΑρθουρ. Εκείνος με τη σειρά του βρίσκεται ενώπιον ενός μεγάλου διλήμματος. Να τιμωρήσει για εγκλήματα πολέμου τον Ιάπωνα βασιλιά, που είναι ένα σύμβολο για τον λαό του, ή όχι; Αδυνατώντας να αποφασίσει μόνος του, θα ζητήσει τη βοήθεια του νεότερου στρατηγού Μπόνερ Φέλερς, ειδικού στον ιαπωνικό πολιτισμό. Βασισμένη σε πραγματικά γεγονότα, η ταινία σκιαγραφεί τις λεπτές ισορροπίες ανάμεσα στις έννοιες της εκδίκησης και της δικαιοσύνης.
Ο ισραηλινός κινηματογράφος επιστρέφει στην Αθήνα και στο Ιδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης (Πειραιώς 206, Ταύρος) μετά την περυσινή πετυχημένη διοργάνωση. Μέχρι τις 19 Νοεμβρίου οι σινεφίλ θα έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν «διαμαντάκια» από το νέο ισραηλινό σινεμά στην 2η Εβδομάδα Ισραηλινού Κινηματογράφου. Επτά ταινίες της πρόσφατης ισραηλινής παραγωγής (όλες γυρισμένες το 2010 και το 2011), που έκαναν αίσθηση και διακρίθηκαν στα διεθνή φεστιβάλ, δίνουν το στίγμα. Το εισιτήριο στοιχίζει μόλις 3 ευρώ, ενώ οι προβολές είναι κάθε μέρα στις 8 και στις 10 το βράδυ.
17
15-21.11.2013
Τελική ευθεία Ανακοινώθηκαν οι υποψηφιότητες για τα Βραβεία της Ευρωπαϊκής Ακαδημίας Κινηματογράφου, που θα απονεμηθούν στις 8 Δεκεμβρίου στο Βερολίνο. Καμία ελληνική ταινία δεν βρίσκεται στους φιναλίστ, με το παιχνίδι ουσιαστικά να παίζεται ανάμεσα στη Γαλλία, την Ισπανία, το Βέλγιο, την Ιταλία και τη Γερμανία. Στην κατηγορία της Καλύτερης Ευρωπαϊκής Ταινίας για το 2013 διασταυρώνουν τα ξίφη τους η ήδη βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα «Ζωή της Αντέλ» του Κεσίς, η ασπρόμαυρη, βωβή «Χιονάτη» του Πάμπλο Μπέργκερ από την Ισπανία, το πολυσυζητημένο -παίζει δυνατά και για το Ξενόγλωσσο Οσκαρ- “The Broken Circle Breakdown” από το Βέλγιο, τα ιταλικά «Τέλειο χτύπημα» του Τορνατόρε και «Τέλεια ομορφιά» του Σορεντίνο και το γερμανικό “Oh Boy” του Γκέρστερ.
Ανατροπή
Βραβεία
Δεκατρία χρόνια μετά την «Πίσω πόρτα», ο Γιώργος Τσεμπερόπουλος επιστρέφει στη μεγάλη οθόνη με μια ταινία που φαντάζει πιο επίκαιρη από ποτέ! «Ο Εχθρός μου» διηγείται την ιστορία του 48χρονου Κώστα Στασινού, ενός φιλήσυχου, προοδευτικού, αριστερών καταβολών γεωπόνου και οικογενειάρχη, που η ζωή του ανατρέπεται μετά την εισβολή στο σπίτι του μιας συμμορίας. Η οικογενειακή γαλήνη διαταράσσεται συθέμελα και ο φόβος και η ανασφάλεια ξυπνάνε... το κτήνος. Ποιοι είναι τελικά οι κακοί; Το πορτρέτο ενός ανθρώπου, το πορτρέτο μιας οικογένειας, το πορτρέτο της σύγχρονης Ελλάδας. Ο Μανώλης Μαυροματάκης στον κεντρικό ρόλο μάς χαρίζει μια εξαιρετική ερμηνεία.
Η «Αιώνια επιστροφή του Αντώνη Παρασκευά» της Ελίνας Ψύκου ήταν η ελληνική ταινία που ξεχώρισε στο 54ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Θεσσαλονίκης, που έριξε αυλαία στις 10 Νοεμβρίου. Το φιλμ, που έχει ήδη διαγωνιστεί στο Βερολίνο και το Κάρλοβι Βάρι, απέσπασε το βραβείο FIPRESCI της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου για ελληνική ταινία, ενώ ο Χρήστος Στέργιογλου μοιράστηκε με τον Χάιμε Βαδέλ («Το ποτό του Διαβόλου») το Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας. Ο Χρυσός Αλέξανδρος πήγε στο μεξικανικό «Κελί από χρυσάφι», που απέσπασε επίσης το Βραβείο Σκηνοθεσίας για τον Διέγο Κεμάδα, καθώς και το Βραβείο Κοινού.
Ο Γκέρστερ είναι ο μοναδικός από τους παραπάνω σκηνοθέτες που δεν κέρδισε μια υποψηφιότητα για το Βραβείο Σκηνοθεσίας και τη θέση του πήρε ο Φρανσουά Οζόν για το «Αγόρι στο τελευταίο θρανίο». Φέτος εγκαινιάζεται και μια νέα κατηγορία στα Βραβεία, αυτή της Καλύτερης Κωμωδίας, με τέσσερις υποψηφιότητες, από τις οποίες ξεχωρίζουν το «Δεν κρατιέμαι» του Αλμοδόβαρ και το «Ερωτας είναι...» της Σουζάνα Μπίερ. Η Κίρα Νάιτλι, η Ναόμι Γουότς και ο Τζουντ Λο είναι οι σταρ που διεκδικούν ένα βραβείο ερμηνείας, αν και πιθανότατα αυτό θα πάει στα χέρια ενός όχι τόσο λαμπερού ονόματος, που θα έχει όμως σαγηνεύσει με την ερμηνεία του, όπως ο Τονι Σεβίλο («Τέλεια ομορφιά») και οι Γιόχαν Χέλντεμπεργκ και Βέρλε Μπέτενς για το “The Broken Circle Breakdown”. Εκπληξη πάντως αποτελεί η απουσία της Αντέλ Εξαρχόπουλος («Η Ζωή της Αντέλ») από τις υποψηφιότητες για το Βραβείο Γυναικείας Ερμηνείας.
Βιβλίο
18
Μητέρα ζωή Ο Αύγουστος Κορτώ, κατά κόσμον Πέτρος Χατζόπουλος, από την πρώτη στιγμή που εμφανίστηκε στα ελληνικά γράμματα, πριν από 14 χρόνια δηλαδή, προκάλεσε αίσθηση. Τόσο με την αρχικά «ερεθιστική» θεματολογία του, όσο και -περισσότερο- με το αναμφισβήτητο αφηγηματικό του ταλέντο. Αποτέλεσε ένα νέο τρομερό «παιδί» της εντόπιας λογοτεχνίας, αγαπήθηκε και φθονήθηκε παράλληλα, γέμισε ελπίδες κοινό και κριτικούς, ενώ κάθε συγγραφικό βήμα του παρακολουθείται στενά από αυτές τις -για κάθε συγγραφέα- δίδυμες συμπληγάδες πέτρες. Σήμερα και 20 περίπου βιβλία μετά, ο Αύγουστος Κορτώ είναι μια φυσιογνωμία γνωστή στο ελληνικό γίγνεσθαι - και όχι μόνο στους στενούς λογοτεχνικούς κύκλους. Γράφει και μεταφράζει μανιωδώς, γρήγορα μεν πρόχειρα όχι, αρθρογραφεί και γενικά δεν είναι από εκείνους τους ανθρώπους που «κωλώνουν» να πουν αυτό που πιστεύουν. Η δημόσια εικόνα του εν λόγω συγγραφέα σμιλεύτηκε όλα αυτά τα χρόνια όχι στο φως, ούτε στη σκιά, αλλά δίπλα σε μια τραγική για τον ίδιο (και για τον καθένα) αλήθεια: την αυτοκτονία της μητέρας του, η οποία έπασχε από μανιοκατάθλιψη.
Ο Κορτώ ούτε το έκρυψε ποτέ, όπως ορίζει ο μικροαστικός κανόνας, ούτε το διατυμπάνισε και σε καμία των περιπτώσεων ποτέ μα ποτέ δεν το εκμεταλλεύτηκε/καπηλεύτηκε. Ο απόηχος όμως του συμβάντος διέτρεχε υποδόρια μεγάλο μέρος του έργου του, δημιουργώντας έτσι μια προσμονή πως μια μέρα θα γίνει το μεγάλο «μπαμ». Ετσι, λοιπόν, και καθώς ο χαλκέντερος Κορτώ είναι ένας συγγραφέας που παίζει συνεχώς με την έννοια της μεταμόρφωσης στα βιβλία του, προχώρησε πρόσφατα στο μεγάλο βήμα. «Το βιβλίο της Κατερίνας» (εκδ. Πατάκη) είναι η λογοτεχνική συνάντηση του ίδιου με το πρόσωπο της μητέρας του. Οχι όμως μέσω του ανταγωνισμού ή της παθογένειας που, αλίμονο, υπάρχει σε κάθε σχέση γονέα-παιδιού. Αντίθετα, καθώς ο συγγραφέας μιλάει με τη φωνή της, προσπαθεί να περιγράψει εκείνη, ποια ήταν πραγματικά και με τι πάλεψε, και όχι να την ξορκίσει ή να την εξωραΐσει, αλλά να κάνει αυτό που οφείλει (;) να κάνει ένας συγγραφέας: να την αφηγηθεί όπως τη βίωσε και όπως τελικά ο ίδιος υπήρξε μέσα από αυτήν. Ο κύβος ερρίφθη λοιπόν και ίσως έπειτα από αυτό το κείμενο ο Κορτώ να διαβεί τον Ρουβίκωνα.
Επιμέλεια: Γιώργος Ρομπόλας
19
15-21.11.2013
Καταραμένη γη
Σημαντική βράβευση
Σημειώσεις για σημειώσεις
Ο πρωτοεμφανιζόμενος Γιάννης Τσίρμπας τοποθετεί τη δράση (;) του αφηγήματος «Η Βικτώρια δεν υπάρχει» (εκδ. Νεφέλη) στο κουπέ ενός τρένου. Ο ήρωας ακροατής, κάτοικος βορείων προαστίων, θέλει την ηρεμία του. Υπάρχει όμως και ο άλλος. Ο ήρωας αφηγητής, ο ενοχλητικός. Ο γέννημα θρέμμα κάτοικος του Κέντρου - που η ζωή του έχει πάει στραβά. Αναπτύσσει τις θεωρίες του με νεύρο, με μίσος, με υψωμένη φωνή, με μια γλώσσα μάγκικη, που σε κάνει να τον σιχαίνεσαι. Για το πώς θέλει να εξαλείψει τους μετανάστες σαν να ήταν κατσαρίδες. Μιλάει με τη γλώσσα μιας Αθήνας που η πολιτεία άφησε να γεμίσει μίσος, να γίνει μια καταραμένη γη.
Ενας από τους πλέον έγκριτους κριτικούς και ένας πραγματικά σημαντικός ποιητής του σήμερα, ο Νάσος Βαγενάς, έλαβε πρόσφατα μια ιδιαίτερα τιμητική διάκριση - που εικάζω πως θα λειτουργήσει και ως πραγματική επιβράβευση του μόχθου του. Το Διεθνές Λογοτεχνικό Βραβείο Ποίησης «Λαουντόμια Μπονάννι» της ιταλικής πόλης Λ’ Ακουιλα, το οποίο απονέμεται σε μη Ιταλούς ποιητές ως αναγνώριση του συνολικού ποιητικού έργου τους, του ανήκει. Δεν είναι και λίγο να σου απονέμεται κάτι το οποίο έχουν λάβει τεράστια ονόματα όπως ο νομπελίστας Ντέρεκ Γουόλκοτ, ο διάσημος σοβιετικός Εβγκένι Γεφτουσένκο, ο (παρ’ ολίγον νομπελίστας) Αδωνις και ο μεγάλος Τίτος Πατρίκιος.
Εδώ και αρκετούς μήνες παρακολουθώ (στενά) δύο ιδιαίτερα ενημερωμένα, γεμάτα μεράκι και δίχως ίχνος σνομπισμού, βιβλιοφιλικά blog τα οποία διαπνέονται από αυτό που αγγλιστί ονομάζεται down to earth attitude. Μια διάθεση δηλαδή να πατούν στη γη και να συνομιλούν με τους αναγνώστες τους - και όχι κοιτώντας ψηλά στον ουρανό να κουνάνε το δάκτυλο στους χαμερπείς θνητούς που βρίσκονται από κάτω. Μιλάω φυσικά για το diavazontas. blogspot.gr και για το no14me.blogspot.gr.
Εξελληνισμός
Μήνυμα σε μπουκάλι
Συχνά λησμονούμε πως ο σύγχρονος ελληνικός χώρος έχει «μαγέψει» ουκ ολίγους συγγραφείς. Τζον Φόουλς, Λόρενς Ντάρελ, Χένρι Μίλερ και Τζέιμς Μέριλ, μερικοί από αυτούς. Ο τελευταίος, όχι τόσο αναγνωρισμένος εν Ελλάδι αλλά σπουδαίος παρόλα αυτά, έζησε τον έρωτα -με τον σύντροφό του- σε όλη του τη δύναμη στο νησί του Πόρου και κατέγραψε την περίοδό του αυτή στο «Σημειωματάριο (του διπλού)» (εκδ. ΣοκόληΚουλεδάκη). Ο Μέριλ, ο Αμερικανός αυτός ποιητής με το σχεδόν εξελληνισμένο πνεύμα, παρέδωσε στα 1965 ένα μεταμοντέρνο μυθιστόρημα με μια γλώσσα που οι λέξεις του φέρνουν σε διαμάντια και η σύνταξή του είναι ένας λαβύρινθος πνιγμένος στα λουλούδια.
Τo μυθιστόρημα «Μια ιστορία για το παρόν» (εκδ. Κλειδάριθμος) της Ρουθ Οζέκι, βρέθηκε στη φετινή βραχεία λίστα του βραβείου Man Booker. Στο κείμενο αυτό συναντώνται δύο κόσμοι. Από τη μία, στην Ιαπωνία, ένα έφηβο κορίτσι δέχεται ανηλεές bullying από τους συμμαθητές της. Και αποφασίζει να καταγράψει τόσο τη δική της πικρία όσο και, κατά κάποιον τρόπο, την ιστορία της οικογένειάς της - πριν αυτοκτονήσει (;). Το ημερολόγιο αυτό, σαν γράμμα σε μπουκάλι, μέσα σε ένα βαλιτσάκι Hello Kitty θα ταξιδέψει μέχρι την άλλη πλευρά του ωκεανού με τελικό και τυχαίο αποδέκτη μια Καναδή συγγραφέα με writer’s block. Που συγκινημένη θα αναζητήσει την τύχη της πρώτης.
Μεταξύ τους πρόσφατα, κάνοντας ένα διάλειμμα από τις κριτικές/παρουσιάσεις βιβλίων, «ανταλλάχθηκαν» σκέψεις και εμπειρίες σχετικά με αυτό που πρέπει τελικά να κάνουμε εμείς οι γραφιάδες: να κρατάμε σημειώσεις. Ο δεύτερος έγραψε σε κάποιο σημείο της ανάρτησής του: «Στο λιβάδι των σημειώσεων συναντούν έδαφος πρόσφορο τα νήματα, εκεί ανθίζουν και δίνουν καρπούς που καταπολεμούν τη νόσο της τυχαιότητας και τον μύθο της παρθένου που έμεινε έγκυος, συνδέουν τον αναγνώστη με το μεγάλο ποτάμι της έκφρασης μέσα από αμέτρητα ρυάκια», για να έρθει εν είδει παραλαβής σκυτάλης (στο μυαλό μου) η πρώτη να προσθέσει: «Σκεφτόμουν πως αυτές οι σημειώσεις της ανάγνωσης, όταν αρχίσουν να μπλέκονται με τις δικές σου σκέψεις, είναι η μαγιά της γραφής. Από κει ξεκινάς για να στήσεις στην αρχή ένα δικό σου ποίημα κι έπειτα μια δική σου άγαρμπη ιστορία». Εγώ τώρα, ύστερα από αυτά τα όντως καλογραμμένα λόγια, δεν έχω πολλά να προσθέσω. Μονάχα σαν θαμώνα καφετέριας μπορώ να με φανταστώ, που καθήμενος μόνος και μίζερος, πετάγομαι να διακόψω την ενδιαφέρουσα συζήτηση του διπλανού τραπεζιού και να πω την «μπαρούφα» μου. Η δική μου πρακτική αλήθεια για τις σημειώσεις είναι πως νομίζοντας ότι διαθέτω μνήμη ελέφαντα, συχνά πυκνά, ξεχνώ τη σημασία τους. Εάν λοιπόν, φίλε αναγνώστη, είσαι και εσύ τέτοιος να προσέχεις. Γιατί σαν χρειαστείς απόσπασμα βιβλίου -για τη δουλειά, για το χόμπι σου, για να πεις μια καλή «ατάκα» σε ραντεβού- να εύχεσαι να μην έχεις ξεχάσει να το σημειώσεις. Αλλιώς θα καταντήσεις σαν και εμένα, να κλαις τη μοίρα σου κάθε δεύτερη ημέρα...
Θέατρο
20
Πριν το τέλος «O πολιτισμός είναι νεκρός» θα μπορούσε να είναι ο υπότιτλος της νέας παράστασης του Σίμου Κακάλα που παρουσιάζεται έως τις 24 Νοεμβρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Λεωφ. Συγγρού 107-109, Νέος Κόσμος), παραφράζοντας τον Νίτσε και την περίφημη φράση του «Ο θεός είναι νεκρός». Ο σκηνοθέτης, σε συνεργασία με την ομάδα του από τη Θεσσαλονίκη, παρουσιάζει ένα σκηνικό θέαμα επιστημονικής φαντασίας που θα μπορούσε να σημάνει το τέλος του κόσμου. Υστερα από μια μεγάλη καταστροφή, οι πέντε τελευταίοι άνθρωποι του πλανήτη φτάνουν στο μοναδικό σημείο του πολιτισμού που έχει μείνει όρθιο. Εκεί, σε μια απέραντη χωματερή, αυτή η αγέλη ανθρώπων, ή για την ακρίβεια τα απομεινάρια ενός πλάσματος που κάποτε ονομαζόταν άνθρωπος, περνούν τις τελευταίες τους ώρες χωρίς να περιμένουν κανέναν και τίποτα.
Μοιάζουν με άστεγους-κλοσάρ, είναι σαν άθλιοι κλόουν-καρικατούρες, είναι η προσωποποίηση της εξαθλίωσης του ανθρώπου. Κάνουν ιδιότυπες τελετές που έχουν σχέση με την τροφή, την οποία δεν βρίσκουν πια, χτυπούν την πόρτα του σύμπαντος χωρίς να παίρνουν ποτέ απάντηση από κανέναν και ανασυνθέτουν τη χαμένη τους ταυτότητα από τα πράγματα που βρίσκουν στα σκουπίδια. Μια σελίδα από τον «Γλάρο» του Τσέχοφ και μια άλλη από το «Περιμένοντας τον Γκοντό» του Μπέκετ, μια αφίσα της Madonna, δύο φράσεις του Τενεσί Ουίλιαμς και ένα απόφθεγμα του Τζέιμς Τζόις. Με έμμεσες αναφορές στον τυφώνα Κατρίνα και στην καταστροφή της Φουκουσίμα, αλλά και στις ταινίες “Stalker”, “Mad Max” και “Delicatessen”, η Εταιρεία Θεάτρου Χώρος καταθέτει τη δική της εκδοχή για τη συμπεριφορά των ανθρώπων όταν βρίσκονται σε συνθήκες κρίσιμες για την επιβίωσή τους.
21
Επιμέλεια: Νατάσα Μαστοράκου
15-21.11.2013
Ιστορίες βίας Η νεοσύστατη ομάδα LEGω, έχοντας κατακτήσει την πρώτη θέση στον διαγωνισμό Scratch Νight του Bob Theatre Festival 2013 και μετά τις επιτυχημένες παραστάσεις της τον Οκτώβριο, επανέρχεται στο BIOS (Πειραιώς 84, Γκάζι) για οκτώ μόνο βραδιές έως τις 24 Νοεμβρίου. Με επιρροές από σωματικό θέατρο και εμπνευσμένη από σύγχρονα κείμενα, η ομάδα παρουσιάζει μια σειρά από καθημερινές ιστορίες που καταγράφουν τη βία σε συνθήκες που συχνά δεν αντιλαμβανόμαστε. Στο σχολείο, στο σπίτι, στη δουλειά, ακόμα και στον έρωτα, η παράσταση «Ατιτλη βία» σε σκηνοθεσία Κώστα Ανδρικόπουλου εντοπίζει τη βία της καθημερινότητας που συνήθως είναι καλά κρυμμένη σε συνθήκες ισορροπίας.
Οπερα στον Βοτανικό
2 ηθοποιοί, 8 ρόλοι Ο Γεράσιμος Γενατάς και ο Κρατερός Κατσούλης υποδύονται για δεύτερη χρονιά οκτώ ρόλους και αλλάζουν 57 κοστούμια στην κωμωδία του Τσαρλς Λάντλαμ «Η κατάρα της Ιρμα Βεπ». Οι δύο κωμικοί επαναλαμβάνουν την περυσινή επιτυχία σε μια παράσταση όπου συμπρωταγωνιστούν ο Δράκουλας, ο Λυκάνθρωπος, μια μούμια, σαιξπηρικά κείμενα και διάσημοι πίνακες. Το έργο ανεβαίνει από σήμερα, Παρασκευή 15 Νοεμβρίου, στο Μικρό Παλλάς (Αμερικής 2 & Στοά Σπυρομήλιου), δέκα χρόνια μετά την πρώτη του παρουσίαση από τον Ακη Σακελλαρίου και τον Αντώνη Καφετζόπουλο.
Η Ράνια Τσακηρίδη σκηνοθετεί την παράσταση “Medium” που παρουσιάζεται στο Beton 7 (Πύδνας 7, Βοτανικός). Μιλήσαμε μαζί της για την επιτυχία του έργου και γενικότερα για την όπερα. Πώς αποφάσισες να ασχοληθείς με τη σκηνοθεσία; Ξεκινώντας τις σπουδές μου στο θέατρο δεν είχα φανταστεί ποτέ ότι μπορεί να με ενδιαφέρει το κομμάτι της σκηνοθεσίας και δεν μπορούσα να κατανοήσω την ευθύνη που έχει ένας σκηνοθέτης. Αργότερα, ως συντονίστρια ομάδας δραματοθεραπείας, με προκαλούσε έντονα το γεγονός να δουλεύω με ανθρώπους και να διερευνούμε μαζί τους χαρακτήρες μέσα από τις πρόβες. Ετσι, αποφάσισα ότι δεν μένει τίποτα άλλο από το να σκηνοθετήσω, καθώς ένιωθα ήδη ότι όλα αυτά που είχα κάνει τα περασμένα χρόνια, με τη σκηνοθεσία γίνονται ένα. Μέντιουμ θα χρειαζόταν να προβλέψει την επιτυχία της παράστασης “Medium”. Τι σε οδήγησε να διαλέξεις το έργο αυτό;
Face control Τέσσερις πορτιέρηδες νυχτερινού μαγαζιού αναλαμβάνουν να μας περιγράψουν με τον πιο περιγραφικό τρόπο -παίζοντας όλους τους ρόλους- τι συμβαίνει τη νύχτα στην πόλη. Πολύ αλκοόλ, προκλητικά κορίτσια, πιτσιρικάδες με μοδάτη αμφίεση, ένας ξελιγωμένος με πούρο και Armani και κάθε καρυδιάς καρύδι γίνονται οι ήρωες μιας ιστορίας που μοιάζει περισσότερο με μεταμεσονύχτιο τσίρκο. Οι τέσσερις φουσκωτοί -Φάνης Καραμουρατίδης, Σωκράτης Πατσίκας, Δημήτρης Μακαλιάς, Κωνσταντίνος Γιαννακόπουλοςγίνονται «Τα Μούτρα» του Jogn Godber από Τετάρτη έως Κυριακή στο Θέατρο Χώρα (Αμοργού 20, Κυψέλη).
Η απόφαση για το έργο ήρθε ύστερα από μια απώλεια ενός αγαπημένου μου προσώπου κάπου ανάμεσα σε στάδιο μεταξύ ύπνου και ξύπνιου. Μέσα μου βέβαια είχαν γίνει ήδη διάφορες διεργασίες ώστε να είμαι απολύτως σίγουρη για την επιλογή μου, η οποία τελικά νιώθω πως σιγά σιγά με δικαιώνει όλο και περισσότερο.
Ο επιμένων νικά Το έργο του Ντέιβιντ Αϊβς «Η Αφροδίτη με τη γούνα» σκηνοθετεί ο Γιώργος Οικονόμου, το οποίο παρουσιάζεται στο Θέατρο Θησείον (Τουρναβίτου 7, Θησείο), ενώ τους επόμενους μήνες θα προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες η κινηματογραφική του διασκευή από τον Ρομάν Πολάνσκι. Η παράσταση που απέσπασε Βραβείο Τόνι και πλήθος άλλων βραβείων στο Μπρόντγουεϊ έρχεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα με τη Βίκυ Παπαδοπούλου και τον Γιώργο Παπαγεωργίου στους δύο κωμικούς και παράλληλα τολμηρούς ρόλους του θεατρικού συγγραφέα Τόμας και της όμορφης ηθοποιού Βάντας.
Πώς βλέπεις το μέλλον της όπερας; Αγαπώ και πιστεύω πολύ αυτό το είδος. Είμαι σίγουρη,πως όταν ένα έργο επιδέχεται την κατάλληλη προσέγγιση, τότε η όπερα μπορεί να γίνει μια ολοκληρωμένη και δυνατή εμπειρία για τον θεατή. Δεν μπορώ να μιλήσω για τα πράγματα σε παγκόσμιο επίπεδο, αρκεί να δει κανείς ότι είμαστε η μόνη ευρωπαϊκή χώρα με ένα και μοναδικό λυρικό θέατρο. Πιστεύω όμως στις μικρές εστίες. Είναι σπουδαίο να εκπαιδεύεις το κοινό για να φτάσει σιγά σιγά να έχει την ανάγκη να πάει να παρακολουθήσει μια όπερα. Νίκος Τσαούσης
Εκθέσεις / Εκδηλώσεις
22
Ενάντια σε τι; Η Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών (Πειραιώς 256, Αγ. Ι. Ρέντης) παρουσιάζει στον εκθεσιακό της χώρο «Νίκος Κεσσανλής» μια σειρά από βιντεοεγκαταστάσεις του Χαρούν Φαρόκι από το 1995 έως σήμερα με τίτλο «Ενάντια σε τι; Ενάντια σε ποιον;». Πρόκειται για την τρίτη κατά σειρά συνεργασία της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών με την Ταινιοθήκη, το Τμήμα Επικοινωνίας και Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης του ΕΚΠΑ και το Ινστιτούτου Γκαίτε μετά τα αφιερώματα στον Ντέρεκ Τζάρμαν και στη Βάλι Εξπορτ. «Πιστεύουμε ότι με τη φιλοξενία του έργου του Χαρούν Φαρόκι στον εκθεσιακό χώρο της ΑΣΚΤ ‘Νίκος Κεσσανλής’ (Το Εργοστάσιο) τόσο οι επισκέπτες όσο και οι φοιτητές της Σχολής μας θα γνωρίσουν όχι μόνο το έργο του, αλλά και τον ίδιο, καθώς θα παρευρεθεί στα εγκαίνια της έκθεσης», σημειώνουν οι επιμελήτριες της έκθεσης Αφροδίτη Λίτη, αναπλ. καθηγήτρια του Τμήματος Εικαστικών Τεχνών της ΑΣΚΤ, και Αντγε Εμαν, εικαστικός, συγγραφέας και επιμελήτρια εκθέσεων. «Η προσπάθεια αυτή έχει ιδιαίτερη βαρύτητα και σημασία, δεδομένου ότι παρέχει δυνατότητες ενδελεχούς μελέτης της σύγχρονης καλλιτεχνικής δημιουργίας -της περιπέτειας των νέων εκφραστικών μέσων και εν γένει της
διαχείρισης της εικαστικής γλώσσας και των καλλιτεχνικών προτάσεων στη διεθνή σκηνή σήμερα-, φέρνοντάς μας κοντά στους σημερινούς προβληματισμούς της τέχνης». Η έκθεση θα ολοκληρωθεί στις 21 Δεκεμβρίου και μέχρι τότε ο επισκέπτης θα έχει την ευκαιρία να αποκτήσει μια πλήρη εικόνα για το έργο του Φαρόκι μέσα από χαρακτηριστικά έργα του ύφους του και της θεματολογίας που τον απασχολεί, όπως είναι η βιντεοεγκατάσταση με τίτλο «Εργάτες που αποχωρούν από το εργοστάσιο». Πρόκειται για ένα ντοκιμαντέρ-δοκίμιο με αφετηρία τους αδελφούς Λιμιέρ, το οποίο χρησιμοποιεί σκηνές από διάφορες γενεές κινηματογραφιστών. Εξίσου σημαντικό είναι και το έργο του «Σοβαρά παιχνίδια», το οποίο αποτελείται από τέσσερις βιντεο-εγκαταστάσεις οι οποίες εξετάζουν τις σχέσεις της τεχνολογίας, των παιγνίων, της πολιτικής και της βίας. Στο πλαίσιο του αφιερώματος στον Φαρόκι εκθέσεις και προβολές έχουν πραγματοποιηθεί και θα λάβουν χώρα τόσο στην Ταινιοθήκη όσο και στο Ινστιτούτο Γκαίτε.
Επιμέλεια: Κίκα Κυριακάκου
Επισκέπτης
Τέλος φθινοπώρου
Τη Λήδα Παπακωνσταντίνου, μια από τις σημαντικότερες εκπροσώπους της γενιάς του ’80 φιλοξενεί η γκαλερί a.antonopoulou.art (Αριστοφάνους 20, Αθήνα), η οποία και θα παρουσιάζει τη νέα της ατομική δουλειά με τον τίτλο «Επισκέπτες» μέχρι τις 7 Δεκεμβρίου. Μια εγκατάσταση δημιουργημένη από δύο καναπέδες καλυμμένους από ραμμένα μεταξύ τους ρούχα είναι ο πρωταγωνιστής της έκθεσης, υπογραμμίζοντας τον συμβολικό χαρακτήρα της δουλειάς της Παπακωνσταντίνου. Παράλληλα, στην 4η Μπιενάλε της Αθήνας “AGORA” παρουσιάζεται αυτές τις ημέρες αρχειακό υλικό από τις δράσεις που έλαβαν χώρα στο Σπετσιώτικο Θέατρο το ’70, ιδρυτικό μέλος του οποίου υπήρξε η καλλιτέχνιδα.
Με δύο εκθέσεις κλείνει το φθινοπωρινό του πρόγραμμα το metamatic:taf (Νορμανού 5, Μοναστηράκι), οι οποίες και θα ολοκληρωθούν στις 29 Νοεμβρίου. Με τον τίτλο “Romantic Apprehensions” παρουσιάζεται η ομαδική έκθεση Ελλήνων και ξένων εικαστικών υπό την επιμέλεια της Monika Pavlechová, που επιχειρεί να σχολιάσει σύγχρονα υπαρξιακά ζητήματα, καθώς και τον ρόλο της τέχνης σε κοινωνικοπολιτικό επίπεδο. Η έκθεση «7 εικαστικοί σκανδιναβικοί μύθοι», από την άλλη, είναι εμπνευσμένη από την ιδιόμορφη ιστορική διαδρομή της καλλιτεχνικής παράδοσης του βορρά και παρουσιάζει αντιπροσωπευτικά έργα επτά σύγχρονων καλλιτεχνών από τη Δανία, την Ισλανδία, τη Νορβηγία και τη Σουηδία καλύπτοντας μια ευρεία κλίμακα εικαστικών έργων και textile art.
Μεταβολισμός
Αντι-ναός
Με την ομαδική έκθεση “Μetabolism” εγκαινιάζεται ο νέος χώρος της Cheapart στο Χαλάνδρι (Στρατάρχου Παπάγου 13, Χαλάνδρι). Την επιμέλεια υπογράφουν η Φιόνα Μουζακίτη και η Δέσποινα Σταύρου και συμμετέχουν μεταξύ άλλων οι καλλιτέχνες: Ελεάνα Χαβιαρά, Πάνος Χαβιαράς, Νεκτάριος Σταματόπουλος, Στέλλα Τσιστράκη, Μάρθα Τσιάρα, Αννα Μαρία Χατζηστεφάνου, Ερη Σκυργιάννη, Αθηνά Χατζή, Πέτρος Μπάτσιαρης, Εύα Μαραγκάκη. Η έκθεση αποτελεί μια πρόσκληση σε ένα καλλιτεχνικό γεύμα κατά τη διάρκεια του οποίου θα διερευνηθεί η έννοια του φαγητού, αλλά και η πολυεπίπεδη σχέση του ανθρώπου με αυτό. Η έκθεση θα ολοκληρωθεί στις 11 Δεκεμβρίου.
Η γκαλερί The Breeder (Ιάσονος 45, Αθήνα) παρουσιάζει την ομαδική έκθεση “Notemple” σε επιμέλεια του εικαστικού HOPE μέχρι τις 21 Δεκεμβρίου. Αφετηρία της αποτελεί μια σκηνή από το αβανγκάρντ θρίλερ “Santa Sangre” του Alejandro Jodorowsky, ενώ στόχος είναι να λειτουργήσει ως μια πλατφόρμα εξερεύνησης εναλλακτικών λατρευτικών πράξεων. Βίντεο, έργα κολάζ, γλυπτά, φωτογραφίες, ψηφιακές εκτυπώσεις και ηχητικές εγκαταστάσεις κυριαρχούν στην έκθεση, στην οποία συμμετέχουν οι καλλιτέχνες Tobias Bernstrup, Marc Charpentier MCPM, Kristin Eketoft, Vassilis H, HOPE, Μίλτος Μανέτας, Ανθιμος Ντάγκας, Νίκος Παλαιολόγος, Σπύρος Σταβέρης, Palle Torson, Kon Trubkovich και Kandis Williams.
23
15-21.11.2013
Ο σύγχρονος άνθρωπος Στο πλαίσιο του εκθεσιακού προγράμματος “Satellite” του Athens Photo Festival 2013 φιλοξενείται στον χώρο Ανάμεσα (Σερβίων 8, Βοτανικός) μέχρι τις 30 Νοεμβρίου η έκθεση “Making Map” της Γιαπωνέζας φωτογράφου Haruna Kawanishi με έδρα το Τόκιο. Ο τίτλος είναι δανεισμένος από ένα εν εξελίξει έργο της Haruna Kawanishi και αποτελεί μια αποτύπωση του σύγχρονου ανθρώπου καθώς επιχειρεί να επαναπροσδιορίσει τη θέση και τον εαυτό του. Την επιμέλεια της έκθεσης υπογράφουν η Naoko Ohta και η Ρόζυ Διαμαντάκη. Η Ohta αναφορικά με τους χαρακτήρες στη συγκεκριμένη δουλειά της Kawanishi σημειώνει: «Δεν αναπαρίστανται ξεκάθαρα, αλλά χάνονται ανάμεσα στο φως και το σκοτάδι, δεν φανερώνουν ποτέ την ταυτότητά τους. Οι πρωταγωνιστές της ψάχνουν να προχωρήσουν στο επόμενο στάδιο μιας πορείας, χωρίς να αποκαλύπτεται από την ιστορία ποιος είναι ο επόμενος προορισμός. Ετσι, ο θεατής εμπλέκεται σε μια κατάσταση όπου πρέπει να χρησιμοποιήσει τη φαντασία του για την έκβαση των ηρώων. Η προσέγγιση ακολουθεί την ιαπωνική παράδοση, όπου η φόρμα απλοποιείται αποκλείοντας κάθε είδος περιττής κίνησης. Η συμβολική αυτή αναπαράσταση επιτρέπει κάθε είδους ερμηνεία». «Η Kawanishi», συμπληρώνει η Διαμαντάκη, «με έναν ευρηματικό τρόπο συνδιαλέγεται με το κοινό υπενθυμίζοντας ότι δεν υπάρχει μια απόλυτη ερμηνεία των πραγμάτων, καθώς τα πάντα εξαρτώνται από την προσωπική οπτική του καθενός. Η ανθρωπότητα δεν εξελίσσεται προς την τελειότητα, αλλά συνυπάρχει με όλη της τη διαφορετικότητα». Η φωτογράφος έχει επιλεγεί ανάμεσα στους «10 ανερχόμενους καλλιτέχνες της Ιαπωνίας» από το ιαπωνικό φωτογραφικό περιοδικό “PHaTPHOTO” και έχει παρουσιάσει τη δουλειά της στη Νέα Υόρκη και στη Γαλλία μεταξύ άλλων.
Διαβάζω
24
Μια ερωτική ιστορία Κείμενο: Νέστορας Πουλάκος
[Πρόλογος] Ολα αυτά τα έκανε για να γυρίσει ο Τζο Αρνες. Τελευταία φορά τον είχε δει στο γνωστό χαμαιτυπείο-καταγώγιο της Λεωφόρου Θηβών, στο ύψος των υπό κατάληψη σχολείων. Για την ακρίβεια τον είχε δει εντελώς κινηματογραφικά: εκείνη περνούσε με το αμάξι βολίδα, βλέπετε ο «δικός της» ζόριζε το εργαλείο του (έτσι το αποκαλούσε - chic!). Κι ο Τζο εκείνη ακριβώς τη στιγμή, σαν να περνούσαν ανάμεσά τους 24 καρέ το δευτερόλεπτο, ξερνούσε όλο το μπουκάλι Jameson που έχει προλάβει να πιει. Η σκηνή τής θύμιζε ξανά και ξανά πώς πίνουν το γάλα τους οι αστροναύτες στο διάστημα... Από τότε, χειμώνας του 2007 -βαρύ το κρύο σε μια κοινωνία που η ευμάρεια σημείωνε θετικό πρόσημο-, είχαν χαθεί τα ίχνη του. Ο μεν Τζο δεν την αναζήτησε ποτέ από εκείνον τον «αποτρόπαιο» χωρισμό. Μόνο τα μαχαίρια δεν βγήκαν παγανιά. Η δε Μαριλού συνέχιζε τη ζωή της ανενόχλητη. Ανεβοκατέβαινε στο «διάστημα» με τρομερή άνεση. Δυο γάμοι, ένα παιδί, δυο διαζύγια. Και ήδη ένας αρραβώνας. Ομως, ο Τζο πάντα εκεί, σφηνωμένος στο μυαλό της, παρόλο που η τελευταία φορά που τον είδε δεν της άφησε τις καλύτερες εντυπώσεις.
αυτός ήθελε να μεθάει και οι τρεις σωματοφύλακες του Jameson φρόντιζαν να έχει πάντοτε μπροστά του, ο τρισμέγιστος αυτός ρεπόρτερ της δεκάρας Τζο, το ποτήρι του γεμάτο ως πάνω, με δυο πάγους που φυσικά έλιωναν μέχρι να ανάψει το τσιγάρο του. Santé άφιλτρο, ή αλλιώς σκέτος θάνατος. Και μια και τον αποκαλέσαμε «ρεπόρτερ της δεκάρας», να πούμε πιο συγκεκριμένα ότι, αφού κατάφερε ύστερα από πολλά πολλά χρόνια να ξεφύγει από τις στήλες με τα φαρμακεία, τις κηδείες και τις σελίδες θεαμάτων, πλέον του είχαν δώσει το αστυνομικό ρεπορτάζ πέριξ και εντός της Ομόνοιας. Πρέζα, πόρνες, μαχαιρώματα, ληστείες ανυποψίαστων (;) περαστικών, σπασίματα αυτοκινήτων, ανοίγματα μαγαζιών, ύποπτες δοσοληψίες αστυνομικών που πέφταν «καρφωτές» στα δημοσιογραφικά γραφεία... Μετά από όλα αυτά, οι τρεις σωματοφύλακες ήταν πάντοτε πρόθυμοι να κουράρουν τον καταπονημένο Τζο, μια και η θαλπωρή της Μαριλού πια δεν υπήρχε. Μια αλήθεια είναι ότι ποτέ δεν υπήρχε, αφού κι όταν η Μαριλού βρισκόταν στην καλύβα τους, πάνω στο βουνό, περιμένοντας τον Τζο, φρόντιζε να του ρίχνει μια ακόμη «μαχαιριά». Ετσι, για να μην ξεχνιόμαστε.
[Διάλειμμα] [Θέμα] Επιστρέφουμε στην κρύα νύχτα του 2007. Ο Κώστας, ο Αντώνης και ο Γρηγόρης, οι τρεις αυτοί «τιτάνες» της νύχτας, μεθούσαν κάθε βράδυ τον Τζο. Για την ακρίβεια,
Αυτές οι γραμμές θα μπορούσαν να αποτελούν τον κορμό μιας ακόμη ερωτικής ιστορίας. Βίαιης, σκοτεινής, βρόμικης, που είναι γεμάτη με αδιέξοδους έρωτες, μυστήριους ήρωες και femmes fatales που όσο και να
25
θέλουν δεν μπορούν να αγιάσουν. Είναι μια ιστορία για σκοτεινές ψυχές, που θέλουν να πίνουν υπερβολικά και να καπνίζουν αρειμανίως, που τους αρέσει οι γυναίκες να παίζουν στα όρια και τα αμάξια τους να τρέχουν με ιλιγγιώδη ταχύτητα. Πρόκειται για την περιπέτεια ενός ανώφελου έρωτα που δεν έγινε ποτέ αγάπη, με ήρωες έναν δημοσιογράφο που λίγο μετά τα παράτησε (πόσα φαρμακεία πια να γράψει και για πόσα μαχαιρώματα να... μαχαιρώνεται κάθε βράδυ;) και μια ομορφονιά που κατέληξε με πλείστα ψυχολογικά προβλήματα και μερικά κουτσούβελα να τρέχουν ανάμεσα στα πόδια της. Τέλος, είναι μια ακόμη ιστορία του Τζο Αρνες που ξέμεινε στο κέντρο της Αθήνας κάποιο βράδυ, μην αντέχοντας να καταλήξει και πάλι στο γνωστό καταγώγιο της Λεωφόρου Θηβών. Νισάφι πια.
[Φινάλε] Σε όλους αυτούς που νομίζουν ότι μπορούν εύκολα να γίνουν από Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ μέχρι Τσαρλς Μπουκόφσκι, κι από Μάλκολμ Λόουρι μέχρι Ορσον Γουελς, δηλαδή καλλιτέχνες και αρρενωποί άντρες, σκοτεινοί χαρακτήρες και ασυμβίβαστοι παίκτες στη σκακιέρα της ζωής, να τους πούμε μόνο το παρακάτω: ό,τι και να έκανε η Μαριλού για να γυρίσει ο Τζο Αρνες από την κόλαση ήταν μάταιο. Θα τον θυμάται πάντα έτσι, ως έναν «ήρωα» της νιότης της που την ψιλο-κατέστρεψε, ένα παιδί που μέχρι να μεγαλώσει κυριολεκτικά έπαιξε διάφορους ρόλους. Ενας από αυτούς ήταν του εραστή. Ενας άλλος, του πότη. Ενας τρίτος, του σπαστικού φαφλατά. Κι ένας
άλλος, του υπερβίαιου μάγκα. Πέρα από τη Μαριλού, που άντεξε όσο άντεξε, μια σειρά από γυναίκες θυμούνται τον πολλά βαρύ Τζο ως έναν κομήτη που έβαλε μια κάποια φαντασία στη ζωή τους, βέβαια έπειτα από λίγο καταλάβανε ότι αυτή η φαντασία έχει επιπτώσεις. Οπως κόβεις την Μπάρμπι (με τον Τζον Τζον) μικρή, και τη Σούπερ Κατερίνα (με τον κούκλο Γιάννη του διπλανού θρανίου) στο σχολείο, έτσι κόβεις και τον Τζο, ο οποίος δείχνει αμετανόητος εργένης. Αμ δε...
[Πραγματικότητα] Ο Τζο ζει σε ένα τεσσάρι στα νότια προάστια της Αθήνας, πολύ κοντά στη θάλασσα για να απολαμβάνει τον καφέ του τις Κυριακές. Υπεραγαπάει τη γυναίκα του, η οποία σημειωτέον φτιάχνει καταπληκτικές μπάμιες με ντοματούλα - φαγητό που δεν διανοήθηκε ποτέ να βάλει στο στόμα του τα χρόνια του φιλμ νουάρ. Σχεδιάζει να αγοράσει μεγαλύτερο αυτοκίνητο για το παιδί που περιμένει. Καθαρίζει κάθε 15 ημέρες τα μπαλκόνια του σπιτιού και τη σκάλα της πολυκατοικίας. Συναντιέται με τους φίλους του (τους κανονικούς, από τα παλιά, ξέρετε) κάθε Παρασκευή για να πίνουν τσιπουράκι και να ξεχνιούνται από τη βαβούρα της καθημερινότητας. Αγχώνεται για τη δουλειά του - φεύγει πρωί, γυρίζει βράδυ, τα λεφτά είναι λίγα, αλλά να λέει «πάλι καλά» που έχει και εργασία. Συνηθίζει πριν κοιμηθεί να βλέπει σε dvd τις ταινίες του Μπόγκαρτ ή να διαβάζει το «Κάτω απ’ το ηφαίστειο» του Μάλκολμ Λόουρι. Κοιμάται ήσυχος, ήρεμος και κάνει όνειρα γλυκά.
Ο Νέστορας Πουλάκος εργάζεται ως δημοσιογράφος και ως βοηθός παραγωγής σε κινηματογραφική εταιρεία. Εκ των εκδοτών της λογοτεχνικής ψηφιακής πλατφόρμας Vakxikon.gr (περιοδικό, εκδόσεις, ραδιόφωνο). Εχει εκδώσει δύο συλλογές ιστοριών και δύο ποιητικές συλλογές.
15 -21.11. 2013
26
Kείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφία: Βάσια Αναγνωστοπούλου
27
15 -21.11. 2013
Gypsy jazz made in Greece Η προηγούμενη Δευτέρα δεν ήταν η πιο κατάλληλη ημέρα για συνέντευξη και ειδικά για φωτογράφιση. Ο καιρός απειλούσε από το πρωί για βροχή και πήγα στο ραντεβού μου με τους Gadjo Dilo με έναν κόμπο στο στομάχι και το βλέμμα στα σύννεφα. Μισή ώρα μετά έγινε ξαφνικά ένα θαύμα. Ο Κώστας Μητρόπουλος, ο Σωτήρης Πομόνης, ο Νίκος tattoo, ο Σέργιος Χρυσοβιτσάνος, ο Γιώργος Τσιατσούλης και η Ηλιάνα Τσαπατσάρη είχαν μεταμορφωθεί σε ένα gypsy jazz γκρουπ που τραγουδούσε «Σου σφυρίζω» στη μέση της Βρυσακίου -έξω ακριβώς από το Βρυσάκι- στην Πλάκα. Κάτι η συννεφιά, κάτι η θέα της Ακρόπολης, κάτι η ξεσηκωτική μουσική είχαν πάρει από το μυαλό μας την πιθανότητα βροχής και έκαναν τους θαμώνες στο Βρυσάκι να χορεύουν swing στην αυλή έτοιμοι να ξεκινήσουν ένα πάρτι. Ενα τέτοιο πάρτι θα στήνουν οι Gadjo Dilo και σήμερα, Παρασκευή 15 Νοεμβρίου, το βράδυ στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο. Και από το λίγο που τους άκουσα να παίζουν ζωντανά είμαι σίγουρη πως θα είναι πετυχημένο. Λίγη ώρα αργότερα πίναμε ζεστό καφέ και ακούγαμε την καταιγίδα. «Πώς ξεκίνησε όλο αυτό;» αναρωτιέμαι και ο Κώστας Μητρόπουλος αναλαμβάνει να εξηγήσει. «Ξεκίνησε από εμένα, τον Σωτήρη και τον Νίκο το 2009. Μας άρεσε η μουσική του Django Reinhardt που είναι πολύ ιδιαίτερη και θέλαμε να την εξερευνήσουμε». «Το κάναμε για να γίνουμε πλούσιοι!» πετάγεται γελώντας ο Σωτήρης και η αφήγηση συνεχίζεται. «Σιγά σιγά προστέθηκαν και τα υπόλοιπα άτομα που είναι από το φιλικό μας περιβάλλον περισσότερο. Υπάρχουν σχεδόν συγγενικές σχέσεις στο συγκρότημα». Ζητώ περισσότερες πληροφορίες, αλλά μένω στο «σαν τσιγγάνοι που είμαστε παντρευόμαστε μεταξύ μας και κάνουμε διάφορα» του Σωτήρη. «Ο Σωτήρης εννοεί ότι δεν μαζευτήκαμε εδώ μόνο λόγω δουλειάς», προσπαθεί να βάλει τα πράγματα στη θέση τους η Ηλιάνα, αλλά δεν την αφήνουν σε ησυχία. «Δεν πήραμε τους καλύτερους, πήραμε αυτούς
που γουστάραμε», την πειράζει ο Νίκος, για να ακούσει τη συνέχεια από τον Κώστα: «Είμαστε οι καλύτεροι, απλά έτυχε να είμαστε και φίλοι». Περνάμε στο καθαρά μουσικό κομμάτι και αναρωτιέμαι πώς από τον Django Reinhardt έφτασαν στο «Πέφτεις σε λάθη» του Βασίλη Τσιτσάνη, τραγούδι που περιλαμβάνεται στον πρώτο τους δίσκο “Manouche de Grec”. «Manouche είναι το όνομα μιας φυλής τσιγγάνων που ζει στην κεντρική Ευρώπη. Το όνομά της όμως από πολύ νωρίς, γύρω στο ’50, ταυτίστηκε με ένα είδος τζαζ που είχε κύριο εκφραστή της τον Django Reinhardt», αναφέρει ο Κώστας και συνεχίζει: «Γενικότερα όλοι ασχολούμαστε με τα είδη της τζαζ και τους αυτοσχεδιασμούς. Οπότε με την ονομασία αυτή προσδιορίζεται το ύφος αυτό που είναι η σχολή του Django». Τζαζ λοιπόν και μάλιστα ευρωπαϊκή. «Αυτή η τάση έφυγε από τα φώτα της δημοσιότητας από το ’50 και μετά, όταν πέθανε ο Django, και έμεινε να ασχολείται μόνο αυτή η φυλή. Μετά το ’80 όμως άρχισε να επεκτείνεται και να ξαναβγαίνει προς τα έξω και τώρα το ονομάζουν manouche jazz ή gypsy jazz», διευκρινίζει ο Σωτήρης. Για το πρώτο σκέλος του τίτλου του δίσκου “manouche” είναι όλα ξεκάθαρα. Αγαπάμε αυτή τη μουσική και μαζί τους υπάρχει μια μικρή σκηνή στην Ελλάδα που ακολουθεί. Τα ελληνικά όμως πώς προέκυψαν; «Μας ενδιέφερε να μπορεί αυτό το πράγμα που κάνουμε να ακουστεί στο εξωτερικό. Θέλαμε να παίξουμε σε φεστιβάλ έξω και όσοι είχαμε παρακολουθήσει κάποιο είχαμε παρατηρήσει πως κάθε συγκρότημα αναδεικνύει το διαφορετικό στοιχείο της χώρας του. Ετσι οργανώθηκε η ιδέα να παρουσιάσουμε και εμείς σε ένα κοινό έξω από την Ελλάδα αυτή τη μουσική με στοιχεία ελληνικά», μου λέει ο Κώστας. «Εχουμε δοκιμάσει και άλλα τραγούδια, αυτές ήταν κάποιες από τις επιλογές που κάναμε», σχολιάζει η Ηλιάνα, για να συμπληρώσει ο Σέργιος: «Είναι λίγο δύσκολο να ταιριάξουν όλα τα τραγούδια με αυτή
τη μουσική». «Πειραματιστήκαμε με διάφορα, γιατί μας αρέσει να τσεκάρουμε», αναφέρει ο Γιώργος. Οσο για τον κόσμο στα live, αυτός αντιμετωπίζει πολύ θερμά αυτά τα τραγούδια. «Είναι κάποια που ξέρει αλλά τα ακούει με άλλον τρόπο, πιο εύθυμο. Του δημιουργεί ωραία συναισθήματα και κάποιες φορές του αρέσει περισσότερο», αναφέρει ο Σέργιος. Μιλώντας μαζί τους συνειδητοποίησα ότι είχα να κάνω με έξι μουσικούς που λατρεύουν αυτό που κάνουν και δεν το αντιμετωπίζουν ερασιτεχνικά. Ολοι τους ζουν από τη μουσική -με τον έναν ή τον άλλον τρόπο- και πιο πολύ τους αρέσει να παίζουν ζωντανά. Από την αρχή μού ξεκαθαρίζουν ότι ο δίσκος είναι απλώς μια στιγμή του προγράμματός τους, καθώς παίζουν πολλά διαφορετικά πράγματα. Γνωστά τζαζ κομμάτια, οργανικά, ελληνικές διασκευές και κυρίως αυτοσχεδιασμούς. Για αυτό και όταν τους ρωτάω ποιο θα ήθελαν να είναι το επόμενο βήμα τους η απάντηση που παίρνω είναι να μπορούν να παίζουν μουσική. «Το σχήμα ασχολείται πολύ με το παίξιμο και τους αυτοσχεδιασμούς. Το δυνατό του σημείο είναι να παίζει ζωντανά και να αυτοσχεδιάζει ακόμα και στα δικά του πράγματα, να τα επαναπροσδιορίζει, να υπάρχει μια ζωντανή επαφή, γιατί αυτό είναι και το παιχνίδι που μας ευχαριστεί», τονίζει ο Κώστας και συνεχίζει: «Δεν είμαστε μουσικοί που γράφουμε μουσική στον υπολογιστή και συνθέτουμε. Ή δεν είμαστε μόνο αυτό. Μας αρέσει να παίζουμε ζωντανά και να το ευχαριστιόμαστε». Και αυτό φαίνεται. Σε όλες τις πτυχές τους. Στην προθυμία τους να παίξουν μουσική για εμάς στην Πλάκα χωρίς να τους νοιάζουν οι περαστικοί που κοιτούσαν. Στον τρόπο με τον οποίο αυτοσχεδιάζουν σε κάθε τους τραγούδι. Στον τρόπο με τον οποίο περιγράφουν αυτό που κάνουν. Για να το διαπιστώσετε, μπορείτε να πάτε απόψε στο Γυάλινο Μουσικό Θέατρο. Σας υπόσχομαι ότι δεν θα χάσετε.
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφία: Γιώργος Δημητρίου
28
Κουτσαίνοντας στον Μαραθώνιο Η σχέση μου με το τρέξιμο τα τελευταία 28 χρόνια της ζωής μου θα μπορούσε να συνοψιστεί στην εξής φράση: «από μακριά κι αγαπημένοι». Ποτέ δεν το συμπαθούσα, ποτέ δεν με συμπαθούσε, για αυτό και μεταξύ των μηνών Μαρτίου και Ιουνίου, όταν παραδοσιακά θυμόμουν να γυμναστώ, το απέφευγα συστηματικά. Οπότε μην περιμένετε να διαβάσετε ένα κείμενο στο οποίο θα εξυμνείται η αξία της σκληρής προπόνησης και των θυσιών που δικαιώνουν τον αθλητή: δεν τις έκανα ποτέ, το προηγούμενο βράδυ από τον αγώνα έτρωγα σουβλάκια. Με αυτά και με αυτά, την περασμένη Κυριακή στις 9 το πρωί βρισκόμουν μπροστά από τον Εθνικό Κήπο, έτοιμος να πάρω μέρος στη διαδρομή των 10 χιλιομέτρων. Χωρίς κολάν, όπως οι περισσότεροι γύρω μου, χωρίς -δυστυχώς- γυαλιά ηλίου και με ένα δεξί πόδι που με πονάει εδώ και μήνες στον αστράγαλο, αλλά φυσικά δεν έχω πάει στον για-
τρό να το κοιτάξω. Οπότε η απόφασή μου ήταν: «Θα πάρω μέρος, θα τρέξω για όσο αντέχω τον πόνο και το υπόλοιπο το βγάζω έστω και περπατώντας. Μία ώρα και 40 λεπτά είναι έτσι και αλλιώς το όριο, ακόμα και στάσεις να κάνω στον δρόμο για να χαζεύω τα καταστήματα θα προλάβω». Αποτέλεσμα; Τελείωσα τη διαδρομή, σύμφωνα με το επίσημο site του μαραθωνίου, σε χρόνο 01:12:30. Και ειλικρινά ήταν μία από τις ομορφότερες εμπειρίες που έχω ζήσει εδώ και πολλά χρόνια. Ο πόνος άρχισε να κάνει την εμφάνισή του στην άνοδο της Ακαδημίας. Κατάφερα να τον αγνοήσω για αρκετή ώρα θαυμάζοντας τις κυρίες άνω των 60 που έτρεχαν δίπλα μου. Ξαναπήρα κουράγιο -και έβγαλα από τα αυτιά μου τα ακουστικά με τη μουσική του Kalkbrennerστο ύψος του Χίλτον, όταν πέρασα μπροστά από την ομάδα των μουσικών που χτυπούσε τύμπανα για να δίνει ρυθμό. Επειδή φυσικά δεν είμαι και ο Τσακ Νόρις, σταμάτησα να τρέχω και άρχισα το γρήγορο περπάτημα από το Μέγαρο Μουσι-
κής μέχρι την αρχή της Μεσογείων. Στο σημείο όμως όπου πήρα δύναμη και ένιωσα πως κάνω κάτι πραγματικά σημαντικό ήταν λίγο πριν από τη γέφυρα της Κατεχάκη. Εκεί μια καλοστεκούμενη γιαγιά με ένα πλατύ χαμόγελο με χειροκρότησε και φώναξε: «Μπράβο παιδί μου». Για αυτή και μόνο τη φράση θα μπορούσα να τρέξω στη διαδρομή των 40 χιλιομέτρων. Γέμισα περηφάνια, ζήτησα να μου βάλουν ψυκτικό και άρχισα πάλι να τρέχω κουτσαίνοντας μέχρι τον τερματισμό στο Καλλιμάρμαρο. Και μπόρεσα να φανταστώ, έστω και στο ελάχιστο, τι ανεπανάληπτα συναισθήματα θα πρέπει να νιώθουν οι δρομείς της κλασικής διαδρομής. Οπότε; Οπότε τα πράγματα είναι απλά: την επόμενη εβδομάδα έκλεισα ραντεβού και θα πάω στον ορθοπεδικό. Θα κοιτάξω επιτέλους το πόδι, θα το φροντίσω και μόλις γίνει καλά ξεκινάω προπονήσεις. Του χρόνου θα τρέξω -λέμε τώρα- στη διαδρομή των 40 χιλιομέτρων.
29
15 -21.11. 2013
Ενας αγώνας για όλους Η ομάδα της εταιρείας, η WIND Running Team, ήταν για μία ακόμη χρονιά η μεγαλύτερη ομάδα που έλαβε μέρος στη διοργάνωση, ξεπερνώντας αυτή τη φορά τους 1.600 δρομείς. Ανάμεσά τους έτρεξαν και δημοφιλείς προσωπικότητες, όπως η Ναταλία Δραγούμη, η Νίκη Κάρτσωνα, η Σία Κοσιώνη, η Μαρία Μπακοδήμου, η Νικολέτα Ράλλη και ο Φώτης Σεργουλόπουλος, καθώς και οι Ολυμπιονίκες του ανσάμπλ Ειρήνη Αϊδινή, Εύα Χριστοδούλου, Χαρά Καρυάμη και Κλέλια Πανταζή. Με την ενεργό συμμετοχή τους, όλοι οι δρομείς έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα αλληλεγγύης, στηρίζοντας το πολύτιμο έργο που επιτελούν εδώ και χρόνια η ΕΛΕΠΑΠ για τα παιδιά με αναπηρία και η ΦΛΟΓΑ για τα παιδιά με νεοπλασματικές ασθένειες. Για κάθε συμμετοχή στην ομάδα της, η WIND έχει υπολογίσει να προσφέρει στους δύο φορείς
10 ευρώ, ενώ για κάθε «πρεσβευτή» πρόκειται να διαθέσει το ποσό των 1.000 ευρώ. Η εταιρεία έδωσε παράλληλα τη δυνατότητα σε όλους τους δρομείς του 31ου Κλασικού Μαραθωνίου Αθηνών να συμβάλουν σε αυτή την πρωτοβουλία αλληλεγγύης. Πιο συγκεκριμένα, η εταιρεία απέδωσε στα ιδρύματα από ένα ευρώ για κάθε έναν από όλους τους δρομείς της διοργάνωσης που πέρασαν κάτω από την Αψίδα της, λίγο πριν από τον τερματισμό. Τέλος, ακόμα και όσοι δεν έτρεξαν την προηγούμενη Κυριακή, είχαν την ευκαιρία μέσω των social media να συμβάλουν στην προσπάθεια στήριξης της ΕΛΕΠΑΠ και της ΦΛΟΓΑ προσθέτοντας το #WINDRun4All πριν από κάθε post, tweet και φωτογραφία στο Facebook, Twitter, Instagram αντίστοιχα. 38%/,
Ο 31ος Κλασικός Μαραθώνιος της Αθήνας ολοκληρώθηκε την περασμένη Κυριακή 10 Νοεμβρίου, σπάζοντας κάθε ρεκόρ συμμετοχής και προσελκύοντας έναν εντυπωσιακό αριθμό θεατών. Κάτω από τον ηλιόλουστο αττικό ουρανό, 31.000 δρομείς κάθε ηλικίας από όλον τον κόσμο πλημμύρισαν τους δρόμους της Αθήνας, εκπληρώνοντας τον στόχο τους να συμμετάσχουν σε ένα ιστορικό αθλητικό γεγονός που είναι ανοιχτό για όλους. Η WIND επίσημος χορηγός, ονομαστικός χορηγός στους αγώνες δρόμου των 5 και 10 χιλιομέτρων, καθώς και τηλεπικοινωνιακός πάροχος του ΣΕΓΑΣ, έδωσε για τρίτη συνεχή χρονιά ένα δυναμικό «παρών» σε αυτή τη σημαντική διοργάνωση, αναδεικνύοντας τις αξίες της προσπάθειας, της συμμετοχής και της αλληλεγγύης μέσα από τον αθλητισμό.
30
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Νίκος Παπαγγελής
31
15 -21.11. 2013
Κανονικά... μόνοι
«Με πήρε τηλέφωνο μια μέρα η Κατερίνα Γιαννάκου, που έχει γράψει το έργο, και μου λέει: ‘Εχω στο μυαλό μου μια εικόνα. Δύο προβολείς. Ο ένας φωτίζει δύο πόδια γυναικεία που κάθονται και ο άλλος δύο πόδια αντρικά που κρέμονται’. Και με το που μου το είπε της απάντησα: ‘Ξεκίνα και γράφε!’» Ακούω τη Ράνια Σχίζα να μου εξομολογείται πώς άρχισαν όλα και σκέφτομαι ότι και εκείνη η μέρα πρέπει να ήταν μια κανονική μέρα. Μια κανονική μέρα που αίφνης κάτι διέρρηξε την κανονικότητά της... Οπως ακριβώς συμβαίνει και στην ηρωίδα του έργου της Κατερίνας Γιαννάκου «Μια κανονική μέρα», που παρουσιάζεται σε σκηνοθεσία Μαριάννας Κάλμπαρη στο Θέατρο Olvio κάθε Κυριακή, Δευτέρα και Τρίτη. Μόνο που συμβαίνει με πιο τραγικό τρόπο. Εκείνη, μια γυναίκα στα 45, νοικοκυρά, παντρεμένη με δύο παιδιά, ακόμα ερωτευμένη με τον άντρα της. «Το μόνο μου όνειρο ήταν να είμαι μαζί σου», του λέει. Εκείνος όμως δεν είναι πια εκεί να την ακούσει. Μια μέρα, μια κανονική μέρα, βρίσκεται κρεμασμένος. Τα χρέη τον έπνιξαν. «Δεν είναι δυνατόν οι άνθρωποι να πεθαίνουν από ντροπή. Είναι λόγος να πεθάνεις επειδή δεν έχεις λεφτά;» αναρωτιέται η Ράνια, καθώς τα λέμε στο φουαγιέ του Olvio λίγο πριν από την πρεμιέρα της. Την ξέρω πολλά χρόνια. Σχεδόν 15. Πριν γίνει γνωστή από την τηλεόραση. Και είναι η πρώτη φορά που τη βλέπω τόσο δοσμένη και ενθουσιασμένη με αυτό που κάνει. Τη χαίρομαι. Είναι γεμάτη. Είναι καλά. «Είμαστε δεμένοι με την ύλη. Οταν λέμε ‘την έζησα τη ζωή μου’, τι εννοούμε; Οτι έριξα τόσες γκόμενες, έβγαλα λεφτά, πήγα τόσα ταξίδια, έσπασα τόσα πιάτα... Αλλά στην πραγματικότητα ‘ζω τη ζωή μου’ είναι ότι είμαι με έναν φίλο μου και πίνουμε καφέ και τα λέμε, κάθομαι και βλέπω ένα ηλιοβασίλεμα, διαβάζω δέκα βιβλία, τρώω ψωμί και ελιές και κοιμάμαι στη σκηνή μου...» μου λέει
και συνεχίζει: «Αλλά για να το καταλάβει κανείς αυτό θα πρέπει κάποιος να του το δείξει. Δεν τους συμφέρει όμως. Το σύστημα δεν θέλει να το δεις αυτό, γιατί τότε αποκτάς δύναμη. Δεν φοβάσαι, γιατί γνωρίζεις τον εαυτό σου». Η ηρωίδα που υποδύεται βλέπει το σύμπαν της να καταρρέει σε μια στιγμή. Στις 15:45 εκείνης της μέρας. Και τώρα τι; «Στα 25 μου σου είχα πει ότι δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα. Οπως έχουν πει χιλιάδες άλλοι για χιλιάδες άλλους μάλλον. Και όλοι στο τέλος μπορούν. Και εγώ αυτό φοβάμαι. Μη στο τέλος μπορέσω. Και ό,τι έλεγα σε όλη μου τη ζωή πάει στράφι». Μονολογεί. Και κάπως έτσι σηκώνεται και μαθαίνει να περπατάει ξανά. Αλλιώς. «Αφυπνίζεται. Ή θα συνεχίσει να ζει ή τελειώνει εκεί. Εχει βέβαια τα παιδιά, που είναι η δύναμή της. Βλέπει τα θέλω της, βλέπει ξαφνικά τα μικρά. Μέσα από την απώλεια ενός ανθρώπου, κάποιος άλλος άνθρωπος μαθαίνει να ζει», μου λέει η Ράνια με νόημα. «Ξέρεις, δεν είναι αυτονόητο αυτό», παρατηρεί. «Διάβαζα ένα άρθρο τις προάλλες που έλεγε ότι κάποιος που βρίσκεται ένα βήμα πριν από την αυτοκτονία, μαθαίνοντας ότι αυτοκτόνησε κάποιος άλλος, παίρνει θάρρος και προχωράει και αυτός στην αυτοκτονία! Είναι τρομερό!» Τη ρωτάω πού ταυτίζεται με την ανώνυμη ηρωίδα της. «Είμαι παντρεμένη. Είμαι μαμά. Μπορεί να δουλεύω από μικρή, αλλά περνάω και περιόδους που δεν δουλεύω. Ξέρω πολύ καλά πώς μπορεί να σε καταπιεί αυτό που η κάθε μέρα είναι ίδια με την άλλη και κοιτάς την ώρα πότε θα τελειώσει για να πας να κοιμηθείς. Λέει κάποια στιγμή αυτή η γυναίκα: ‘Αν δεν είχες προλάβει να κρεμαστείς πρώτος, δεν θα είχα πάρει χαμπάρι πόσο εύκολο είναι να πεθάνεις μέσα στη μέρα, την όποια μέρα, την κανονική... Γίνεται και χωρίς σκοινί. Με χάπια. Μπροστά στην τηλεόραση. Μέσα από τους άλλους. Εύκολο. Το έχω νιώσει’. Ποιος δεν έχει βιώσει στιγμές που νιώθει άδειος; Είναι το πένθος που έχουμε όλοι μας». Αυτό το πένθος όμως εκείνη το μετατρέπει σε φως. «Δεν γίνεται να μην υπάρχει φως. Πρέπει να
συνεχίσουμε. Αν είναι κάποιοι να κρεμαστούν, να κρεμαστούν αυτοί (ενν. τους πολιτικούς)», μου λέει εξοργισμένη και αναφέρει το εξής απίστευτο: «Το σκηνικό μας είναι ένα καθαριστήριο. Εχουμε έναν φίλο που έχει καθαριστήριο και πήγαμε να τον ρωτήσουμε αν μπορούμε να πάρουμε σακούλες και κρεμάστρες. Μας λέει: ‘Εχω και ρούχα να σας δώσω. Εχουν πάνω από έναν χρόνο να μου τα ζητήσουν!’ Και συνειδητοποιώ ότι μπορεί ο άλλος να μείνει χωρίς το παλτό του, γιατί από αξιοπρέπεια και από ντροπή δεν θα πάει να το πάρει, επειδή δεν έχει να δώσει 15 ευρώ». Η συζήτηση φτάνει στην προσωπική μας ευθύνη για όλο αυτό που βιώνουμε. «Αυτό που μας κατηγορούν και μας χρεώνουν είναι ότι αφεθήκαμε. Μα δεν ήμασταν μαθημένοι. Μας έδιναν κάρτες, δάνεια, λεφτά από εδώ, λεφτά από κει... Επαιρναν οι άνθρωποι δάνεια, αλλά δούλευαν για να τα ξεπληρώσουν. Δεν τα έκλεβαν τα λεφτά. Κάποιοι έκλεβαν και πληρώνουμε αυτούς που έκλεβαν! Πρέπει όμως να αναλογιστούμε την ευθύνη μας από εδώ και πέρα. Να αντισταθούμε, να διεκδικήσουμε, να μιλήσουμε στα παιδιά μας. Να μιλάμε γενικά. Δεν αγκαλιαζόμαστε. Αγάπη, ρε παιδιά! Εγώ θεωρώ ότι το έγκλημα είναι οργανωμένο εδώ και χρόνια. Ο καθένας να είναι μόνος του και φοβισμένος. Οταν είμαστε δύο μαζί μοιράζεται ο φόβος». «Θα τα καταφέρουμε;» αναρωτιέμαι. «Ναι ρε, θα τα καταφέρουμε!» μου απαντάει αυθόρμητα. «Θα τα καταφέρουμε! Εγώ πιστεύω πάρα πολύ στους νέους ανθρώπους. Από εκεί θα ξεκινήσει. Αρκεί να ξαναβρούμε την επαφή μας. Για μένα η μεγαλύτερη επένδυση είναι οι άνθρωποι». Την ακούω και χάνομαι στα λόγια της ηρωίδας της... «Εχω χίλιες θεωρίες για το πόσο ωραία είναι η ζωή. Είχα χιλιάδες πράγματα να πω. Να ’μαστε μόνο καλά. Να ’μαστε καλά και να μ’ αγαπάς. Και να σ’ αγαπάω κι εγώ».
32
Κείμενο: Κατερίνα Ι. Ανέστη / Φωτογραφίες: Νικήτας Καραγιάννης
33
15 -21.11. 2013
Fix Revisited Οι λινάτσες και οι σκαλωσιές σωριάστηκαν και η παλιά αλλά νέα κτιριακή επιδερμίδα του εργοστασίου ΦΙΞ στη Συγγρού αποκαλύφθηκε γυμνή στους σαστισμένους Αθηναίους. H παρέμβαση στο κτίριο του ιδιοφυούς Τάκη Ζενέτου (ανέλαβε τη ριζική ανάπλαση στα μέσα της δεκαετίας του ’80) σχεδόν ολοκληρώθηκε εξωτερικά, καθώς στα σωθικά του συνεχίζονται οι εργασίες για να φιλοξενήσει -επιτέλους- το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Η αποκάλυψη των όψεων προκάλεσε ποικίλες αντιδράσεις και κίνησε ένα νέο αστικό debate για τις όψεις που διατήρησαν τη σχεδιαστική επιλογή του Ζενέτου, αλλά κυρίως για αυτή την Καλλιρόης, που φέρει μια πέτρινη κουρτίνα ως υπόμνηση των ιζηματογενών πετρωμάτων στην κοίτη του Ιλισού. «Το εγχείρημα της σύνθεσης μιας νέας όψης για το κτίριο του ΕΜΣΤ ήταν εξαρχής προβληματικό, δεδομένης της ιστορίας του κτιρίου, αλλά και της αναπόφευκτης σύγκρισης με τη διατηρούμενη όψη του Ζενέτου», μας εξηγεί ο Πάνος Δραγώνας, αρχιτέκτων και αναπληρωτής καθηγητής στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών. «Στην επιλογή αυτή διαφαίνεται η επιθυμία για μια ‘σύγχρονη’ ταυτότητα που επέβαλε το γενικότερο πολιτισμικό πλαίσιο της περασμένης δεκαετίας. Είναι βέβαιο ότι με την ολοκλήρωσή του το νέο κτίριο θα ανατρέψει τις βεβιασμένες αρνητικές κριτικές. Η νέα όψη του ΕΜΣΤ όμως, φορτωμένη με υλικά και αναφορές, θα βρίσκεται πάντα αντιμέτωπη με την ακεραιότητα των συνθετικών επιλογών του Ζενέτου». Το κτίριο του ΦΙΞ, κουφάρι επί δεκαετίες, σώμα καλυμμένο με λινάτσες επί χρόνια στη συνέχεια, αίφνης ορθώθηκε στα μάτια των Αθηναίων ως νέο, προκαλώντας ένα σοκ αρχικά μαζί με μια έκρηξη αστικής αδρεναλίνης: Ναι, μπορούμε να δημιουργούμε και να απαιτούμε και να προκαλούμε νέα γεγονότα στην Αθήνα. Ομως η εικόνα του κτιρίου, ξεχασμένη πια από τους πολίτες, αργεί να εμπεδωθεί ως αρχική ευφυής, ερεθιστική τότε επιλογή του Ζενέτου σε μια πόλη με ασθενή αρχιτεκτονική ιστορική μνήμη, συνδυαζόμενη μάλιστα με τη νέα όψη της Καλλιρόης. Σύντομα έγινε ακόμη και υλικό για τρολ στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παραβλέποντας την ιδιοφυή ματιά του αρχιτέκτονα και την ιστορική συγκυρία. «Τα γραμμικά ανοίγματα του Ζενέτου απευθύνονταν στα φευγαλέα βλέμματα των οδηγών των αυτοκινήτων που διέρχονταν από
τη Λεωφόρο Συγγρού, αλλά και την Καλλιρόης, σε μια εποχή τελείως διαφορετική από τη δική μας, σε μια εποχή αισιόδοξη με πίστη στο νέο», παρατηρεί ο Πάνος Δραγώνας. «Τα γραμμικά παράθυρα δεν ήταν μια στιλιστική επιλογή ενός ταλαντούχου αρχιτέκτονα, αλλά μια ορθολογική απάντηση στο πρόβλημα της δημιουργίας ενός βιομηχανικού κτιρίου σε έναν δρόμο ταχείας κυκλοφορίας». Βεβιασμένες αρνητικές κριτικές, μια αισιοδοξία μετέωρη, μια άγρια χαρά που το ΕΜΣΤ θα αποκτήσει την οριστική στέγη του, αλλά μαζί και μια αμηχανία για την ανάδυση αυτού του νέου κομματιού της πόλης με τις ενσωματωμένες αντιφάσεις στο κέλυφος. Ζητήσαμε από τον Νίκο Βατόπουλο, αρχισυντάκτη στην εφημερίδα «Καθημερινή», επίμονο αθηναιογράφο και ιδρυτή της δυναμικής ομάδας «Κάθε Σάββατο στην Αθήνα», να μας μιλήσει για την αποκάλυψη του παλιού/νέου ΦΙΞ. «H σταδιακή αποκάλυψη του νέου Εθνικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης δημιουργεί το απαιτούμενο κλίμα αδημονίας», επισημαίνει εξαρχής. «Αν έκρινε κανείς το κτίριο ως αυθύπαρκτο και αυτοτελές, δεν θα είχε και πολλά να πει, αλλά και πάλι θα υπήρχε ένα ποσοστό αδικίας, καθώς το κέλυφος ήταν δεδομένο για τους αρχιτέκτονες. Προσωπικά, βλέπω το νέο ΦΙΞ σαν ένα νέο κτίριο που δεν μπορεί να χαρεί τη λάμψη του καινούργιου, καθώς η ύπαρξή του, το αστικό του ίχνος και η μυθολογία του συνοδεύονται και ορίζονται από το κτίριο που προϋπήρξε με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Για να αυτονομηθεί από το παρελθόν του θα έπρεπε να είναι ένα αρχιτεκτόνημα μεγάλης πνοής που, όπως φαίνεται, δεν είναι. Τουλάχιστον μορφολογικά». Σε ένα αδρανές σημείο της πόλης, όπως το χαρακτηρίζει ο Πάνος Δραγώνας, η Αθήνα αποκτάει ξανά παλμό, αναδύεται ως νησί στον αθηναϊκό χάρτη, ενώνοντας τα ίχνη μιας διαδρομής που συνδέει την Ακρόπολη με το ΕΜΣΤ, τη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, προσεχώς το Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Αν τώρα τοποθετούνται οι παράγραφοι της νέας αστικής αφήγησης, τότε το ΦΙΞ έχει ιδιαίτερη βαρύτητα, συνδέει το περιεχόμενο και νοηματοδοτεί. Και βέβαια ενσαρκώνει μέρος της παθογένειας και της ψυχολογίας της πόλης. «Το νέο κτίριο του ΕΜΣΤ προβάλλει στην Αθήνα τις αντιφάσεις του», εξηγεί ο Πάνος Δραγώνας. «Η παλαιά όψη χαρακτηρίζεται από σαφήνεια και ευθύτητα. Ενώ η νέα όψη λειτουργεί συνειρμικά, υπαινικτικά, επιζητώντας μια φαντασιακή σχέση με την πόλη. Κατά έναν απροσδόκητο τρόπο, οι αντιφάσεις αυτές εκφράζουν την εποχή
μας, την αβεβαιότητα, αλλά και την πόλωση της σύγχρονης ελληνικής κοινωνίας, καθιστώντας το νέο μουσείο ενδιαφέρον, αλλά και επίκαιρο». Θα κατορθώσει το κτίριο του ΦΙΞ να λειτουργήσει ως αντιδραστήρας αισθήσεων; «Η Αθήνα έχει ανάγκη από κτίρια που δημιουργούν ‘οπτικά γεγονότα’, δηλαδή που λειτουργούν ως αντιδραστήρες αισθήσεων, ιδίως αν αναφύονται -όπως το ΕΜΣΤ- σε ένα υπάρχον αστικό περιβάλλον με τη δεδομένη αισθητική αξία της Καλλιρόης και της Συγγρού», λέει ο Νίκος Βατόπουλος. «Το νέο ΕΜΣΤ οφείλει να ξετυλίξει μια αφήγηση, η οποία δεν αποκλείεται να συμβεί από τη λειτουργία του. Ως κτίριο όμως είναι κατώτερο των προσδοκιών, αν κρίνει κανείς τον χρόνο αναμονής, το βάρος του αστικού μύθου, αλλά και τη διαχείριση μιας ευκαιρίας για τη δημιουργία ενός αξιοθέατου διεθνούς διαμετρήματος». Η ευκαιρία μπορεί να υπάρξει και να αναδυθεί μόνο από τα σωθικά του ΦΙΞ, από τη λειτουργία του κτιρίου, από το ρεύμα που θα μεταδώσει στην πόλη το ΕΜΣΤ. Αυτή είναι άλλωστε και η εκτίμηση του γλύπτη και καθηγητή στην ΑΣΚΤ Θόδωρου Παπαγιάννη. «Χρόνια και χρόνια το περιμένουμε [το ΕΜΣΤ], γιατί είμαστε από τις λίγες χώρες της Ευρώπης -αν δεν είμαστε η μοναδική- που δεν έχει ακόμα ένα τέτοιο μουσείο. Και στο παρά πέντε άρχισαν, ως φαίνεται, οι γκρίνιες, όπως με το Μουσείο Ακρόπολης. Πόσα χρόνια το μελετούσαμε και εκείνο, διαγωνισμοί, παραδιαγωνισμοί, μετακινήσεις από δω και από κει, ώσπου επιτέλους έγινε. Και αντί να πούμε ‘επιτέλους έγινε’ -και κατά τη γνώμη μου πολύ ωραίο-, άρχισαν οι μιζέριες», θυμίζει ο Θόδωρος Παπαγιάννης. «Δεν είναι ωραίο που μαζεύτηκαν σε μια άλλη διάταξη ασφαλώς όλα αυτά τα εκθέματα; Το ότι εμπλουτίστηκε, βγήκαν από τις αποθήκες τόσα και τόσα έργα στην επιφάνεια; Το ότι είδαμε την πομπή των Παναθηναίων ολόκληρη, έστω τη μισή γύψινη;» συνεχίζει ο ίδιος. «Λοιπόν ας αφήσουμε τις γκρίνιες. Το ίδιο φαίνεται πως πάει να συμβεί και με το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ενα κτίριο που δεν βγήκε από παρθενογένεση και σαν τέτοιο είχε πρόσθετες δυσκολίες. Τώρα μένει να δούμε τι θα γίνει και στο εσωτερικό του, το περιεχόμενό του. Ελπίζω και εύχομαι να αποτελέσει και αυτό, δίπλα στο Μουσείο της Ακρόπολης, έναν δεύτερο πόλο έλξης».
34
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου / Φωτογραφίες: Πάνος Μιχαήλ
35
15 -21.11. 2013
Ο πολιτισμός του έρωτα
To ανέκδοτο έργο του Δημήτρη Δημητριάδη «Πολιτισμός: μια κοσμική τραγωδία» παρουσιάζει η Bijoux de Kant από τις 14 Δεκεμβρίου και κάθε βράδυ εκτός Δευτέρας και Τρίτης στο Υπόγειο Γκαράζ του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης. Η ομάδα που ιδρύθηκε το 2010 από τον εικαστικό και σκηνοθέτη Γιάννη Σκουρλέτη και τον μουσικό Κώστα Δαλακούρα έχει ήδη παρουσιάσει εξαιρετικές δουλειές στο Yπόγειο του Ιδρύματος κάνοντάς το την πιο αβανγκάρντ σκηνή της Αθήνας. Το 2012 παρουσίασαν την παράσταση «Lautréamont/Maldoror, εγκώμιο μιας μεταμόρφωσης» βασισμένη στα Ασματα του Μαλντορόρ του Λοτρεαμόν με τον Κρις Ραντάνοφ, τη σεζόν 20122013 το «Είσαι σκοπός και γύρω σου χορεύουν τσοπανόσκυλα» σε σύνθεση κειμένων βασισμένη στον ποιητή Γιώργο Ιωάννου με τον Στράτο Τζώρτζογλου, τον Ιούλιο Τζιάτα και τη Λένα Δροσάκη. Αυτή τη φορά η Βijoux de Κant φέρνει στο Ιδρυμα μια παραμορφωμένη απόδοση του μύθου της Μήδειας που εκδηλώνεται στην παρακμή της σύγχρονης Ελλάδας. Ενα έργο για τη ματαίωση των μύθων και την εκκοσμίκευση των αλλοτινών ηρώων στη λάσπη της ανθρώπινης απόγνωσης. Ενα σύγχρονο θεατρικό θέαμα εικαστική πνοής, αποδιδόμενο μέσα σε ένα εντυπωσιακό σκηνικό περιβάλλον/εγκατάσταση που έχει επιμεληθεί ο Γιάννης Σκουρλέτης, η σκηνογράφος Δήμητρα Λιάκουρα και ο εικαστικός Περικλής Πραβητάς.
Στην παράσταση παίζει η Καρυοφυλλιά Καραμπέτη στην πρώτη συνεργασία με την Βijoux, ο Κρις Ραντάνοφ, που κατεβαίνει για δεύτερη φορά στο Υπόγειο, ο Γιώργος Παπαπαύλου, ο Τάσος Καραχάλιος, ο οποίος συνεργάζεται για πρώτη φορά με την ομάδα, αλλά είχε συνεργαστεί με τον Γιάννη Σκουρλέτη στην ιστορική παράσταση «Καρδιά με κόκκαλα: βίος και πολιτεία του ποιητή Ναπολέοντα Λαπαθιώτη» το καλοκαίρι του 2006, λίγο καιρό πριν πρωταγωνιστήσει στο «2» του Δημήτρη Παπαϊωάννου.Τέλος, παίζει και το πουλέν της Βijoux Λένα Δροσάκη, που συμμετέχει τρίτη συνεχόμενη χρονιά μετά τη μεγάλη επιτυχία που σημείωσε ως Στέλλα στην παράσταση «ΣΤΕΛΛΑ travel: η γη της απαγγελίας». Η Λένα έχει δηλώσει ότι αποφάσισε να γίνει ηθοποιός όταν είδε την Καραμπέτη να παίζει τον Αμλετ! Για το έργο «Πολιτισμός» ο ίδιος ο Δημήτρης Δημητριάδης σημειώνει: Οι ανθρώπινες ζωές, σε ατομική και συλλογική κλίμακα, πλήττονται καίρια, στη σωματική τους ολότητα, ως φορείς νοητικών και ερωτικών δυνάμεων, όταν εκείνο που τις συγκρατεί σε στοιχειώδη λειτουργία, ένα σύστημα αξιών, καταρρέει απογυμνώνοντας το Σύμπαν. Το θέατρο, υπό το πρόσχημα ενός δραματικού κειμένου με τον τίτλο «Πολιτισμός» και της σκηνικής μεταφοράς του, αποπειράται την αναπαράσταση παρόμοιας κατάρρευσης και απογύμνωσης. Εδώ, η εντελώς αφοπλισμένη ανθρωπότητα, άντρες, γυναίκες, παιδιά, μέσα από την έγκαιρη ανάγνωση του μύθου της Μήδειας όπως τον διαχειρίστηκε ο
Ευριπίδης και όπως μετασχηματίστηκε από μια σημερινή δραματουργική ανάπλαση, εκτίθεται με έναν τρόπο που μόνον η θεατρική σύμβαση, δηλαδή η ποιητική επέμβαση, είναι ικανή να τον βρει για να αποκαλύψει αυτόν τον αφοπλισμό. Τα πρόσωπα του «Πολιτισμού» βρίσκονται, συνεπώς, στο σημείο εκείνο της ανθρώπινης ιστορίας όπου τίποτε δεν έχει πλέον την ισχύ να τα προστατεύσει από την απροκάλυπτη έκθεση και από την τερματική ωμότητα - τις οποίες υφίστανται μέχρις εσχάτων. Σε αυτόν τον «Πολιτισμό», όλα αρχίζουν και τελειώνουν με τις λέξεις και τα σώματα να έχουν γίνει ένα. Και αυτό το ένα είναι όλα. Και πρώτο, το τώρα. Η χρονική στιγμή που διανύουμε. Αυτή όπου ένα ανάλογο τέλος έχει επέλθει και μας βρίσκει όλους, άνδρες, γυναίκες, παιδιά, εκτεθειμένους σε έναν ανάλογο αφοπλισμό, παραδομένους, ως φορείς νοητικών και ερωτικών δυνάμεων, στην απογύμνωση τη δική μας και του Σύμπαντος. Ο έρωτας, ανυπέρβλητος, αναγκαίος και αδυσώπητος όπως όλα τα θεμελιώδη στοιχεία, είναι αυτός που δοκιμάζεται, εδώ, σκληρότερα από τις άλλες δυνάμεις και που εξωθείται στο να δείξει το ωμότερο πρόσωπό του με ανεπανόρθωτες συνέπειες για όσους πλήττει, δηλαδή για όλους. Αλλά είναι και αυτός που εμπεριέχει, ως ενεργειακό κέντρο αέναης ανακύκλωσης, τη μόνη αντίσταση στην επέλαση του οριστικού τέλους: τη δυνατότητα για νέα αρχή από όπου ξεκινά εκ νέου κάθε νέος πολιτισμός.
36
37
15 -21.11. 2013
38
Κείμενο: Ευστάθιος Δράκος
These girls rock! Ενα μεσημέρι στον Κεραμεικό πήρα στα χέρια μου τον νέο δίσκο των Theodore, Paul et Gabriel, που κυκλοφορεί σύντομα από τη Mahayana Records. Εχω εκείνο το δικό μου θέμα-πρόβλημα, να θέλω να αγαπήσω πρώτα τον συνθέτη για να μπορώ να επικοινωνήσω αργότερα με το όποιο τραγούδι. Κάποιες φορές το καταφέρνω, κάποιες όχι. Στην περίπτωση αυτή τα πράγματα ήταν εύκολα. Κάτι από Beatles, λίγο από Belle & Sebastian, μια έκδηλη επιρροή από Dylan, αλλά και εκείνα τα folk στολίδια στις ενορχηστρώσεις, τα οποία λατρεύω, με έκαναν να θέλω να μάθω περισσότερα. Μιλήσαμε διαδικτυακά μαζί, με αφορμή την εμφάνισή τους στο Gazarte αύριο στις 16 Νοεμβρίου, ώστε να είμαι προετοιμασμένος σχετικά με το ποια είναι η αλήθεια της μουσικής τους, τι έχουν να πουν μέσα από τους στίχους τους, αν αλήθεια έχουν να πουν κάτι, αλλά και πώς νιώθουν που θα επισκεφτούν τη χώρα μας για πρώτη φορά. Πρακτικά, για το αν νιώθουν τον ίδιο ενθουσιασμό με πολλούς από εμάς που μετράμε τις ημέρες αντίστροφα. Οι Theodore, Paul et Gabriel αποτελούνται από μία οικονομική αναλύτρια, μία ηθοποιό και μία κινημα-
τογραφίστρια, που άφησαν πίσω στο παρελθόν τη συμβατική ζωή τους, με σκοπό να αφιερωθούν σε αυτό το οποίο νιώθουν ότι τις ολοκληρώνει. Χαρακτηριστικά, μου είπαν πως πριν από χρόνια σταμάτησαν να κάνουν πράγματα τα οποία τους βοηθούσαν να πληρώνουν τους λογαριασμούς τους, αλλά δεν ήταν αυτό για το οποίο έχουν γεννηθεί. Η μουσική θεωρούν πως είναι ο «λόγος» τους. Ο δικός τους τρόπος να μιλούν για όλα αυτά που η καθημερινότητα τις κάνει να νιώθουν, αλλά και για εκείνα που τις εμπνέουν και τις καθοδηγούν. Tα τρία κορίτσια που αγαπούν τους Floyd και την Janis Joplin μέχρι τους Arcade Fire και τους Fleet Foxes είναι υπεύθυνα για μια σειρά συνθέσεων που φλερτάρουν τόσο με την indie, όσο και με τη folk σκηνή. Είναι μια από τις περιπτώσεις εκείνες που το σύνολο της δουλειάς δεν μπορεί να παρουσιαστεί με μία μόνο ταμπέλα, ακόμα και αν κάποια τραγούδια από μόνα τους θα μπορούσαν να θεωρηθούν κλασικότατα παραδείγματα στο είδος τους. Αν θέσεις σε δύο ξεχωριστά παράθυρα του browser σου το “My friend” και το “Silent Veil”, θα καταλάβεις τι θέλω να πω. Ωστόσο, θέλοντας να μας προετοιμάσουν για το τι πρόκειται να ακούσουμε το Σάββατο, μου εκμυστηρεύτηκαν πως στα live τους δίνουν ένα πιο σκληρό χρώμα στον ήχο τους, δημιουργώντας μια πιο indie rock ατμόσφαιρα από αυτή που έχουμε συ-
νηθίσει μέσα στην απαλή μελωδικότητα των ηχογραφημάτων τους. Εχουν ξεκινήσει συναυλίες στην Ευρώπη, την οποία μου χαρακτήρισαν πολύ ευφάνταστα ως «εργοστάσιο παραγωγής αξέχαστων μουσικών αναμνήσεων». Εζησαν ένα έντονο καλοκαίρι, το οποίο τις γέμισε με αυτοπεποίθηση, αλλά και εμπειρία, αφού είχαν τη χαρά να εμφανιστούν σε σκηνές μεγάλων φεστιβάλ, από τα οποία ξεχώρισαν το Cabaret Frappé. Αυθορμητισμός και rock διάθεση. Αμέσως τις ρώτησα για την αγαπημένη τους στιγμή όλο αυτό το διάστημα. Η απάντησή τους με δικαίωσε τόσο όσο έπρεπε. Θυμούνται έντονα εκείνη τη στιγμή που ανέβηκαν στη σκηνή για ένα jam με μια μπάντα που γνώρισαν το ίδιο πρωί, στο ίδιο φεστιβάλ στην Γκρενόμπλ. Ενα συγκρότημα το οποίο είναι διατεθειμένο να εκτεθεί ανάμεσα σε χιλιάδες ανθρώπους προκειμένου να ζήσει τη μουσική με τον δικό του τρόπο είναι ένα συγκρότημα που κάνει μουσική για τη μουσική. Ενα γκρουπ το οποίο μέσα από την ενασχόλησή του με τη μουσική καταφέρνει να κερδίζει, όσο και να δημιουργεί στιγμές. Ευλογία. Ξανά. Και ναι. Ανυπομονούν να έρθουν στην Ελλάδα, όσο ανυπομονούμε και εμείς να τις δούμε. Ηταν απόλυτες σε αυτό. Και εγώ.
Κείμενο: Κατερίνα Ι. Ανέστη / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
39
15 -21.11. 2013
Πριγκιπικό αστικό τρίπτυχο Είναι οι πριγκίπισσες της Λυρικής: Φοβούνται τη θνητότητα του αηδονιού και του τριαντάφυλλου, αγαπούν την υπόσχεση του gadget πως θα είναι για πάντα εδώ, λατρεύουν ότι είναι τόσο όμορφο «σαν ψεύτικο», καταλήγουν έκπτωτες από το αποστειρωμένο βασίλειό τους, καπελωμένες από μια επική τούρτα, στην αγκαλιά των γουρουνιών. Βγήκαμε βόλτα στην πόλη με τις νεαρές και ασφυκτικά ταλαντούχες λυρικές τραγουδίστριες Μαριάννα Μανσόλα, Μαρία Μαυρομάτη και Βάσια Ζαχαροπούλου, που μοιράζονται στις τρεις διαφορετικές διανομές τον ρόλο της πριγκίπισσας στην παράσταση «Προσοχή! ο Πρίγκιπας λερώνει», σε μουσική του Νίκου Κυπουργού και σκηνοθεσία και λιμπρέτο του Θωμά Μοσχόπουλου. Με τα καθημερινά τους ρούχα και μόνη αναφορά στον ρόλο την εκπληκτική, ασημί περούκα, διέσχισαν την Πανε-
πιστημίου, έκλεψαν χαμόγελα από τους περαστικούς -τελικά όλοι έχουν δει το βίντεο της παράστασης;- και κατέληξαν σε ένα αστικό διαχρονικό εστιατόριο της Αθήνας για να απολαύσουν την τούρτα όπως πραγματικά τους αξίζει. Τελικά δεν είναι μόνο το Λυρικό Λεωφορείο, οι δράσεις στη Βαρβάκειο Αγορά ή το αφιέρωμα στην Αθήνα της Κάλλας που έσπασαν τη βεβαρημένη εικόνα που επικρατούσε στην Ελλάδα για το τι σημαίνει όπερα. Είναι και οι ίδιοι οι Ελληνες λυρικοί τραγουδιστές που αναδείχθηκαν και εγγυώνται πως η όπερα είναι ένα είδος ζωντανό, παλλόμενο, που αφορά την πόλη, την καθημερινότητα και δεν απευθύνεται σε ελίτ. Το βλέπω στις αντιδράσεις των περαστικών ή των θαμώνων στο καφέ. Προσοχή, η Λυρική κυκλοφορεί με κάθε τρόπο, είναι συνεχώς ανάμεσά μας.
Πλανήτης Αθήνα Κωνσταντίνος Σινάτρα
Αν θέλεις πραγματικά να τα πας καλά στα ραντεβού σου, Κριέ, επαγγελματικά και πονηρά, καλά θα κάνεις να ακούσεις το ένστικτό σου και καθόλου τη λογική σου. Ολες οι απαντήσεις θα βγουν αβίαστα από μέσα σου και στα δυσκολότερα διλήμματα θα απαντάς όσο εύκολα παραγγέλνεις διπλό εσπρέσο στο Κολονάκι.
Σου έρχεται να τρελαθείς, Ζυγέ. Σου έρχεται να τα παρατήσεις όλα και να πας να παίζεις σκοινάκι στην Πλατεία Δημοκρατίας στην Πεύκη. Σου έρχεται να κάνεις μπάντζι από τον Πύργο των Αθηνών και να κάνεις κατάληψη στο τελεφερίκ του Λυκαβηττού μέχρι να τον χαμηλώσουν. Να έχεις μαζί σου χανζαπλάστ, μόνο αυτό σου λέω.
Αρχίζουν να γίνονται διάφορα ωραία ερωτικά μπαχαλάκια αυτή την εβδομάδα, Ταύρε μου. Πριν το συνειδητοποιήσεις, φλερτ, σχέσεις και πρώην θα μπουν στο ίδιο πλυντήριο και εσύ θα κάθεσαι σε μια γωνία να το κοιτάς, λίγο απορώντας και λίγο απολαμβάνοντας την όλη κατάσταση. Πέτα και την μπουγάδα σου μέσα, Ταύρε, να δούμε τι θα γίνει.
Ασε λίγο κατά μέρος τα επαγγελματικά σου, τα οικογενειακά σου, τα ερωτικά σου, τα πάντα, Σκορπιέ. Αυτό που πρέπει να κάνεις είναι να αρχίσεις να διοχετεύεις κάπου όλη αυτή τη δημιουργική ενέργεια, να φτιάξεις πράγματα απτά, που να τα κοιτάς και να λες: «Αυτό είναι από τα χεράκια μου». Και όλα τα άλλα θα βρουν τον δρόμο τους.
Εχεις νιώσει αρκετή πίεση τελευταία, Δίδυμε, και από παντού, αλλά τώρα φαίνεται ότι οι καρποί των μόχθων σου αρχίζουν να ωριμάζουν. Εκεί, στο Μαρούσι, πίσω από το Μέγαρο του ΟΤΕ, έχει ένα χωράφι, πήγαινε και κόψε τους καρπούς σου και φάε. Δεν θα είναι όσο γλυκοί θα έλπιζες, αλλά θα είναι οι δικοί σου.
Στα καθημερινά θέματα φαίνεται να μπερδεύεσαι, Τοξότη, αλλά στα περί σκοπού ζωής και τα σχετικά έχεις γίνει άσος. Εκμεταλλεύσου αυτή την ενόραση, αλλά και τη δημιουργικότητα που θα σε χαρακτηρίζει και βάλε τις σκέψεις σου σε χαρτί. Πολλοί θα είναι αυτοί που θα τις εκτιμήσουν.
Τα ερωτικά σου πάνε πολύ καλά, Καρκίνε. Και η σχεσούλα σου πλέει σαν βαρκούλα σε ήρεμα νερά, και οι ξεπέτες σου μοιάζουν με τροπικές καταιγίδες. Και οι έρωτες συνεχίζονται, σάτυρε Καρκίνε. Πρόσεχε, γιατί κάποιος από τον ευρύτερο κύκλο σου θα αρχίσει να σου γυαλίζει και ένας θεός ξέρει πού θα καταλήξει αυτή η ιστορία.
Οι φίλοι σου φαίνεται να έμαθαν τα μυστικά κουμπιά σου, φίλε Αιγόκερε, και να τα πατάνε συνέχεια για να σε οδηγούν εκεί που αυτοί θέλουν. Θα μάθεις λοιπόν για μια εβδομάδα πώς είναι να μην είσαι εσύ ο Κλέμενς Φον Μέτερνιχ της παρέας. Εχε χάρη πάντως που έχεις καλούς φίλους και δεν θα σε βασανίσουν πολύ.
Εχεις ανάγκη από αλλαγή, Λέοντα, και αυτή διοχετεύεται ολόκληρη στο να διακοσμείς το σπίτι σου, να αλλάζεις τη θέση στα έπιπλα και να βάζεις άλλο χρώμα γλόμπους στα φωτιστικά. Πάντα είναι καλή λίγη ανανέωση, μήπως όμως δεν είναι αυτό που σου φταίει; Σκέψου το λίγο και έλα να μου το πεις, γιατί αλήθεια και εγώ δεν ξέρω.
Γύρω γύρω ανεργία και στη μέση εσύ, Υδροχόε, με νέες ιδέες και φρέσκιες ευκαιρίες για δουλειά. Πες μας πώς τα καταφέρνεις, δώσε μας λίγα από τα φώτα σου. Αλλά ξέρω τι θα απαντήσεις. Δεν φταίω εγώ, τα άστρα φταίνε, θα μας πεις. Κάνε λοιπόν ό,τι καλύτερο μπορείς και άσε τους άλλους να κουρεύονται.
Είναι καλή στιγμή να καταπιαστείς με ευσεβείς πόθους που ήθελες καιρό, Παρθένε. Οχι μόνο τα άστρα θα σε ευνοήσουν σε αυτή την παλιά ιδέα με καινούργια αρχή, αλλά θα δεις ότι και χείρες βοηθείας θα εμφανιστούν απρόσμενα από τον κύκλο σου. Το σύμπαν θα συνωμοτήσει υπέρ σου δηλαδή και τέτοια.
Μια βόλτα στην Αθηνάς θα σε χαλαρώσει, Ιχθύ, από τη δύσκολη εβδομάδα που είχες. Και θα σε κάνει να δεις και την πόλη σου αλλιώς, θα ανακαλύψεις γωνιές του δρόμου αυτού που δεν είχες δει ξανά. Ισως ανακαλύψεις και ότι μερικοί δρόμοι έχουν κάτι να σου πουν και κάτι να σε κάνουν, όσο σπάνια και αν περνάς από εκεί.
Κείμενο / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
41
15 -21.11. 2013
Αθηναϊκό Collage Καπνικαρέα. Καρδιά του ιστορικού κέντρου και πυρήνας της αθηναϊκής αγοράς. Ναι, και εδώ ο ρυθμός αλλαγής χρήσης στις επιχειρήσεις είναι εντυπωσιακά γρήγορος. Στο νούμερο 3 της οδού Καπνικαρέας μια νέα άφιξη κάνει τα βλέμματα των περαστικών να την περιεργάζονται με έντονο ενδιαφέρον: Collage. Ενα μπαρ/εστιατόριο/καφέ και εκθεσιακός χώρος με ιδιαίτερη ταυτότητα, αφού μας συστήνεται ως aperitivo bar pizza gallery. Η διαφορά του από τα υπόλοιπα μαγαζιά του είδους στη γειτονιά δεν έγκειται μόνο στην αμιγώς ιταλική κουζίνα του διά χειρός Ιταλού σεφ με ιδιαίτερη έμφαση στην πίτσα, αλλά και στο μέγεθός του, που απλώνεται σε μερικές εκατοντάδες τετραγωνικά μέτρα σε δύο (βασικά) επίπεδα. Δημιουργοί του, δύο νέοι άνθρωποι, ο Μίλτος Καμινιώτης και ο Κώστας Οικονομόπουλος, που το άνοιξαν μόλις πριν από λίγες ημέρες. Τεράστιοι ψηλοτάβανοι χώροι με έντονο βιομηχανικό ύφος (αλλά και με πινελιές ξύλου), άνετο μπαρ, έξυπνες διαχωριστικές λύσεις που δημιουργούν μικρές παρεΐστικες γωνιές και έναν τεράστιο δεύ-
τερο όροφο ο οποίος μπορεί να φιλοξενήσει διάφορες εκδηλώσεις και εκθέσεις και που σε κάνει να νιώθεις... μικρός. Ο χώρος αυτός με τα μεγάλα γυάλινα τμήματα στο δάπεδο από τα οποία μπορείς να παρακολουθείς τα δρώμενα και την κίνηση στην κάτω αίθουσα δεν έχει ακόμα ολοκληρωθεί, αλλά φιλοξενεί ήδη happenings. Τι ώθησε λοιπόν τον Μίλτο και τον Κώστα να ανοίξουν έναν τόσο μεγάλο χώρο εν μέσω κρίσης; «Δεν είχε να κάνει με την κρίση, όσο με τις προοπτικές της περιοχής που είναι πολύ καλές», απαντάει ο Μίλτος, ο οποίος έχει άλλα δύο καφέ σε κοντινή απόσταση. «Αυτό το κτίριο ήταν το κατάλληλο για τα σχέδιά μας, οπότε προχωρήσαμε. Η γειτονιά έχει ανέβει πολύ, ειδικά γύρω από την Ερμού, και αυτό την κάνει από μόνη της μια ασφαλή επένδυση. Από το 2008 έως το 2011 υπήρχαν προβλήματα, αλλά τα δύο τελευταία χρόνια παρατηρούμε μια τάση ανάκαμψης». Συμφωνεί ότι πάντα υπάρχει ένα σχετικό ρίσκο σε όλες τις επιχειρήσεις και ότι η εποχή υποχρεώνει τον επιχειρηματία να είναι πολύ προσεκτικός στις κινήσεις του σταθμίζοντας όλους τους παράγοντες. Για τον λόγο αυτό συστήνει σε όσους σκέφτονται να στήσουν τώρα μια δουλειά να εί-
ναι 100% σίγουροι για αυτό που πάνε να κάνουν και να ψάχνουν διαρκώς για νέες ευκαιρίες που παρουσιάζονται πάντα σε κάθε περίοδο κρίσης, όπως για παράδειγμα τα χαμηλά ενοίκια, αλλά και την ανάγκη του κόσμου για καλά προϊόντα σε προσιτές τιμές. Μιλώντας για καλές τιμές, σημειώνουμε ότι στο Collage το ποτήρι κρασί στοιχίζει 4 ευρώ, οι μπίρες από 3,5 ευρώ, ο καφές από 1,80 ευρώ, τα ποτά -αλλά και τα κοκτέιλ- 6,50 ευρώ. Το highlight εδώ είναι σίγουρα η απογευματινή ώρα του aperitivo, από τις 6:30 μμ. έως τις 8:30 μμ., στη διάρκεια της οποίας τα κοκτέιλ συνοδεύει δωρεάν μπουφές γεμάτος λιχουδιές. Αν κρίνουμε από την κίνηση και τη διάθεση στο μπαρ, όπου οι μπάρμεν έδιναν έναν εντελώς χαρούμενο ρυθμό στους πελάτες τους με γέλια και αστεία, τότε τα απογεύματα στο κέντρο της πόλης προμηνύονται καυτά, αλλά και γευστικότατα. Τέλος, στην πρόσοψη του πεζόδρομου οι πελάτες που προτιμούν τους εξωτερικούς χώρους σερβίρονται τα απεριτίφ τους σε όμορφα design τραπέζια.
Αγορά
42
Βαρύτιμο τρόπαιο
Νέες δυνατότητες Το What’s Up ανανεώνει τo επίσημο application του, μέσα από το οποίο σου δίνει νέες δυνατότητες, όπως να διαχειρίζεσαι τις επαφές σου, να βλέπεις ποιοι φίλοι σου έχουν What’s Up, να στέλνεις και να λαμβάνεις μηνύματα και να κάνεις απευθείας κλήσεις. Η εφαρμογή δίνει ήδη τη δυνατότητα να ενεργοποιήσεις όλες τις υπηρεσίες του What’s Up, να ελέγξεις το
υπόλοιπό σου, καθώς και να ανανεώσεις τον χρόνο ομιλίας σου. Μετά την εγκατάσταση της εφαρμογής, η χρήση δεδομένων για τη λειτουργία της είναι χωρίς χρέωση. Με κάθε ενεργοποίηση μηνιαίου πακέτου Call Them All μέσω του συγκεκριμένου app, το What’s Up προσφέρει δωρεάν 500MB για ένα μήνα για ενεργοποιήσεις πακέτων μέχρι τις 10 Δεκεμβρίου.
Θέλεις να δεις από κοντά το τρόπαιο του UEFA Europa League, να θαυμάσεις τη σειρά smartphones HTC One και να κερδίσεις πλούσια δώρα; Η κατασκευάστρια εταιρεία συσκευών κινητής τηλεφωνίας HTC σου δίνει την ευκαιρία να τα συνδυάσεις όλα αυτά σε μια ειδική εκδήλωση την Τρίτη 19 Νοεμβρίου στις 5 μμ. στο The Mall Athens.
Το δώρο σου Η εορταστική περίοδος πλησιάζει και η Sony σου προτείνει τα πιο σύγχρονα προϊόντα για να δωρίσεις στα αγαπημένα σου πρόσωπα (ή και στον εαυτό σου), μοιράζοντας χαρά. Για παράδειγμα εάν επιθυμείς επαγγελματική ποιότητα φωτογραφίας για τα οικογενειακά πορτρέτα των Χριστουγέννων και όχι μόνο, η εταιρεία σου προτείνει την νέα φωτογραφική μηχανή τσέπης, NEX-5T 16-50 mm, με αισθητήρα APS-C 16,1MP, υβριδική αυτόματη εστίαση, Wi-Fi, NFC και ανακλινόμενη οθόνη αφής LCD 180°. Εάν θέλεις να έχεις μαζί σου την αγαπημένη σου μουσική όπου και εάν πας, το MP3 Walkman 3 σε 1, NWZ-WH303 (ασύρματα ακουστικά με ενσωματωμένη συσκευή αναπαραγωγής MP3 με ηχεία ήχου Surround για μεγάλη διάρκεια αναπαραγωγής και ελευθερία κινήσεων) είναι μία καλή επιλογή.
Ανανεωμένο και πλούσιο Με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα χρόνων λειτουργίας και προσφοράς μέσω της ανάδειξης στοιχείων της πολιτιστικής ταυτότητας του τόπου μας, το Πολιτιστικό Ιδρυμα Ομίλου Πειραιώς παρουσιάζει την ανανεωμένη ιστοσελίδα του (www.piop.gr), έναν διαδικτυακό τόπο για τον πολιτισμό και το περιβάλλον. Ελκυστικά γραφικά, διαδραστικά εργαλεία και πολλαπλές επιλογές παρουσιάζουν αναλυτικά και εύληπτα τις δράσεις του Ιδρύματος, αξιοποιώντας στον μέγιστο δυνατό βαθμό την τεχνολογία. Ο ψηφιακός επισκέπτης έχει τη δυνατότητα να γνωρίσει, μέσα από το ιδιαίτερα επιμελημέ-
νο οπτικοακουστικό υλικό, τα επτά θεματικά μουσεία του δικτύου του ΠΙΟΠ στην ελληνική περιφέρεια, το ιστορικό αρχείο και τις αρχειακές συλλογές του, που «ακτινογραφούν» τη νεότερη οικονομική ιστορία της χώρας, τραπεζική, βιομηχανική, αγροτική, και να χρησιμοποιήσει τη βιβλιοθήκη του που απαριθμεί 35.000 τίτλους. Επίσης, μπορεί να ενημερωθεί για όλες τις δραστηριότητες του, εντός και εκτός Αθηνών. Ιδιαίτερα χρηστικό είναι το ηλεκτρονικό πωλητήριο (e-Shop) του Ιδρύματος, στο οποίο διατίθενται ποικίλα είδη, εμπνευσμένα από τη θεματολογία των μουσείων του.
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Δράση για το νερό Μία σημαντική διάκριση απέσπασε στα φετινά Αριστεία Εταιρικής Υπευθυνότητας το περιβαλλοντικό πρόγραμμα «Αποστολή Νερό», το οποίο υλοποιούν από το 2006 από κοινού η Coca-Cola Τρία Εψιλον και η Coca-Cola Hellas. Η βράβευση αφορά τη συμβολή του προγράμματος στο πεδίο της προστασίας του περιβάλλοντος μέσω εξοικονόμησης υδάτινων πόρων, προστασίας και αποκατάστασης της καλής οικολογικής κατάστασης υγροτόπων και παράκτιων οικοσυστημάτων, καθώς και ευαισθητοποίησης πολιτών για τη σημασία της ορθολογικής χρήσης του νερού. Μέχρι σήμερα, το πρόγραμμα έχει να επιδείξει σημαντικά αποτελέσματα, όπως εξοικονόμηση 20 εκατ. λίτρων νερού ετησίως σε 19 νησιά των Κυκλάδων και τέσσερα νησιά των Δωδεκανήσων με έντονο πρόβλημα λειψυδρίας, μέσω της εγκατάστασης και επισκευής 46 συστημάτων συλλογής όμβριων υδάτων.
Play it again Τη δυνατότητα εγγραφής των προγραμμάτων των καναλιών του προσφέρει πλέον ο ΟΤΕ TV και στους συνδρομητές μέσω δορυφόρου, με τη νέα υπηρεσία PVR (Personal Video Recorder), για να μπορούν να απολαμβάνουν τα αγαπημένα τους προγράμματα όποτε θέλουν. Με τη νέα υπηρεσία οι συνδρομητές μπορούν να γράψουν σε σκληρό δίσκο τα προγράμματα που θέλουν, να γράφουν και να βλέπουν ταυτόχρονα διαφορετικά προγράμματα, να προγραμματίσουν την εγγραφή όλων των επεισοδίων της αγαπημένης τους σειράς με μία μόνο εντολή εγγραφής. Μπορούν επίσης να «παγώσουν» την προβολή ζωντανών προγραμμάτων έως 90 λεπτά και να συνεχίσουν την προβολή, σε κανονικό χρόνο ή σε αργή και γρήγορη κίνηση, καθώς και να «γυρίσουν πίσω» στο ζωντανό πρόγραμμα που παρακολουθούν πατώντας rewind. O αποκωδικοποιητής PVR δεν απαιτεί επιπλέον εξοπλισμό ή αλλαγές στον τρόπο εγκατάστασης σε σχέση με τον αποκωδικοποιητή που ήδη διατίθεται στην αγορά και η μίσθωσή του κοστίζει τέσσερα ευρώ τον μήνα.
21ος Αιώνας
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Για το σαλόνι
44
Για τα σκουπίδια
Η πρώτη κυρτή τηλεόραση σε όλον τον κόσμο έρχεται και στη χώρα μας. Η LG Electronics ανακοίνωσε τη διάθεση στην ελληνική αγορά της Curved OLED TV 55 ιντσών, η οποία κέρδισε φέτος και βραβείο από την Ευρωπαϊκή Ενωση Εικόνας και Ηχου EISA. Πέρα από το πρωτοποριακό ντιζάιν της που επιτρέπει μοναδική εμπειρία θέασης από όπου και εάν κάθεσαι, η νέα τηλεόραση έχει και άλλα «καλούδια», όπως
κρυστάλλινη βάση και διάφανα ηχεία. Επίσης, η ταχύτητα απόκρισης της OLED TV είναι κατά 100 φορές γρηγορότερη από μια απλή LED TV, γεγονός που σου επιτρέπει να απολαμβάνεις τις γρήγορες σκηνές χωρίς θολούρα. Η τιμή της πάντως είναι προς το παρόν αρκετά «αλμυρή», στα 9.000 ευρώ.
Το νέο Mac Pro ξεχωρίζει για τις επιδόσεις του, αλλά ακόμη περισσότερο για τον σχεδιασμό του. Δυστυχώς, όμως, η τιμή του είναι ιδιαίτερα τσιμπημένη. Αν λοιπόν ο προϋπολογισμός σου δεν αντέχει μία τέτοια αγορά, μπορείς να αγοράσεις το Ideaco New Tubelor, έναν κάδο απορριμμάτων για το γραφείο σου που έχει το ίδιο design, αλλά μηδενική υπολογιστική ισχύ. Κάπου πρέπει να συμβιβαστείς.
www.lg.com
www.amazon.com
Και για μύωπες
Χιονοδρομίες
Αερόκρανος
Η ιδέα να φοράς γυαλιά που οι φακοί τους δεν έχουν τους βαθμούς μυωπίας ή αστιγματισμού σου είναι τουλάχιστον άστοχη (άντε, μπορεί να δικαιολογηθεί μόνο για τα γυαλιά ηλίου). Η Google το κατάλαβε ευτυχώς εγκαίρως και ανακοίνωσε ότι από τις αρχές του 2014 θα παρέχει τη δυνατότητα να προσθέσεις φακούς μυωπίας στα νέα Google Glass. Βρέθηκε μάλιστα και η εταιρεία που θα κατασκευάζει τέτοιους φακούς, η Rochester Optical. Προς το παρόν δεν έχει διευκρινιστεί εάν θα αλλάξει και το ντιζάιν το γυαλιών (για να φαίνονται λιγότερο “geeky”), καθώς και ποια θα είναι η νέα τιμή. Το σίγουρο είναι πάντως ότι από του χρόνου το προϊόν της Google που έχει ξετρελάνει την αμερικανική αγορά θα εισβάλει και στην Ελλάδα.
Η φράση “Winter is Coming” έχει καταστεί μόνιμη επωδός ανάμεσα στους αθεράπευτους θαυμαστές του “Game of Thrones”. Δεν χρειάζεται όμως να την παίρνουμε και πολύ στα σοβαρά. Εδώ είναι Ελλάδα, όχι Γουέστερος και επομένως δεν απειλούμαστε ούτε από δριμείς χειμώνες μεγάλης διάρκειας, ούτε από αιμοσταγείς βρικόλακες/ζόμπι όπως οι Whitewalkers. Για το μόνο που έχουμε να προετοιμαστούμε (αν εξαιρέσουμε βέβαια την πληρωμή του πετρελαίου θέρμανσης) είναι πώς θα περάσουμε καλά σε περίπτωση που θα βρεθούμε σε κάποιο χιονοδρομικό κέντρο. Το Yooner είναι μία καλή πρόταση. Πρόκειται για ένα νέο έλκηθρο που κατασκευάστηκε από τη γαλλική εταιρεία TSL Outdoor και στην πραγματικότητα μοιάζει με ένα μονό πέδιλο σκι με ενσωματωμένο κάθισμα και λαβή για ευκολότερο χειρισμό. Είναι ελαφρύ, απλό στη χρήση και έχει ενσωματωμένο μηχανισμό απορρόφησης κραδασμών για την ομαλότερη κατάβαση των χιονισμένων βουνοπλαγιών. Η τιμή του κυμαίνεται στα 130 ευρώ - φθηνότερο και από ένα σνόουμπορντ.
Τα κράνη των ποδηλατών είναι ογκώδη και αντιαισθητικά. Ισως αυτός να είναι ο λόγος που ο μέσος Αθηναίος ποδηλάτης επιμένει να μην το φορά όταν «οργώνει» τους δρόμους της πόλης (και όχι επειδή δεν διαθέτει τη στοιχειώδη οδηγική συμπεριφορά). Με το νέο κράνος που εφευρέθηκε στη Σουηδία δεν υπάρχει καμία δικαιολογία. Το Hövding αναπτύχθηκε από την Αννα Χάουπτ και την Τερέζε Αλστιν έπειτα από μία επταετία έρευνας και ελάχιστα μοιάζει με κράνος, αλλά με μια κουκούλα που τη φοράς όταν κάνεις ποδήλατο. Σε περίπτωση ατυχήματος, το Hövding -χρησιμοποιώντας την τεχνολογία των αερόσακων- ανοίγει σε ελάχιστα δέκατα του δευτερολέπτου και τυλίγει σαν κουκούλι το κεφάλι του ποδηλάτη, προστατεύοντάς τον από την πρόσκρουση. Το νέο προϊόν είναι φτιαγμένο από ένα υπερανθεκτικό νάιλον, εξασφαλίζοντας ότι δεν πρόκειται να τρυπήσει και να ξεφουσκώσει σε περίπτωση που έλθει σε επαφή με σκληρή επιφάνεια (οδόστρωμα). Τέλος, μέσα στην κουκούλα είναι ενσωματωμένο ένα μικρό μαύρο κουτί που καταγράφει τα 10 πρώτα δεύτερα ενός πιθανού ατυχήματος, τροφοδοτώντας με πολύτιμα στοιχεία την περαιτέρω έρευνα.
www.google.com/glass
www.tsloutdoor.com
www.hovding.com
Training Ground
45
15-21.11.2013
Επος! Πέρασε σχετικά στα ψιλά και σίγουρα δεν της αξίζει τέτοια τύχη. Ο λόγος για την πιο επική ανακοίνωση που έχει εκδώσει ομάδα στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου και βάλε: αυτή της Σκόντα Ξάνθης, την περασμένη Δευτέρα, για τη διαιτησία στον αγώνα με τον Αστέρα Τρίπολης. Οπως μπορεί να δει κανείς στην επίσημη ιστοσελίδα της ΠΑΕ, υπάρχει «ανταπόκριση» στα αγγλικά από ρεπόρτερ καναλιού των ΗΠΑ. Συγκεκριμένα:
Βραζιλία παρά κάτι Kάτσε τώρα να εκφραστώ σε άπταιστη ποδοσφαιρική γλώσσα: Η Ρουμανία είναι μια ομάδα που παραδοσιακά μας δυσκολεύει! Μας βάζει αινίγματα που δυσκολευόμαστε να τα λύσουμε. Διαθέτει πατροπαράδοτη βαλκανική πονηριά και δεν θα διστάσει διόλου να μας πάρει το πορτοφόλι. Εχουμε πίστη στο Καραϊσκάκη και στον κόσμο που θα τους πνίξει με την ενέργειά του. Και για το τέλος ολίγος Γκέκας, ο άρχων των γηπέδων και των κλισέ: «Το σημαντικό σε αυτά τα παιχνίδια είναι να είσαι συγκεντρωμένος από το πρώτο ως το 90ό λεπτό που θα λήξει το παιχνίδι». Είναι να λιποθυμάς. Να χάνεις τις αισθήσεις σου ως άλλος Μαρινάκης (ευχές για το καλύτερο), να ξυπνάς Σάββατο μεσημέρι και να ρωτάς: «Πόσο ήρθε, ρε παιδιά;» Αλλά το ματς θα γίνει, όσες παρόλες και να λένε οι ειδικοί, όσες μπούρδες και να ξεστομίζουν τα γατόνια της στρογγυλής θεάς. Και μπορεί να λείπουν ο Κίρικες, ο Πιντιλί και ο Ταταρουσάνου από τη Ρουμανία, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι θα τους πάρει ο διάολος και θα χάσουν το έδαφος κάτω από τα πόδια τους και θα τους θάψουμε με τιμή και δόξα στο ημικύκλιο της σέντρας.
Η Ρουμανία θα μας δυσκολέψει όχι λόγω παράδοσης και στατιστικών. Θα ταλαιπωρηθούμε διότι το έχουμε στο αίμα μας να ταλαιπωρούμαστε. Και στο σύστημά μας. Σαν κάποτε να κάναμε μια μεγάλη αμαρτία (το Ευρωπαϊκό του 2004;) και τώρα να αναγκαζόμαστε σε διαρκή εξιλέωση ως καλοί Καθολικοί. Εδώ μας δυσκόλεψαν κράτη που τα ψάχνεις στον χάρτη με τον μεγεθυντικό φακό και δεν θα μας δυσκολέψει ολόκληρη Ρουμανία με σχολή ποδοσφαιρική πολύ σημαντικότερη από τη δική μας; Τα σκώτια θα μας βγάλει! Και αν προκριθούμε, θα το οφείλουμε περισσότερο στο ελληνικό «γαμώτο» παρά σε οποιοδήποτε σχέδιο και στρατηγική. Για αυτό χάρηκα όταν έμαθα ότι ο Γιώργος Σαμαράς θα το βγάλει ολόκληρο το παιχνίδι. Με την κλάση του, τη ρέντα του Μήτρογλου και την τρελάρα του Καραγκούνη έχουμε ελπίδες. Αρκεί να το πάρει στα σοβαρά ο Κατσουράνης, «από το πρώτο ως το 90ό λεπτό», που θα έλεγε και ο Γκέκας... Χρήστος Ξανθάκης
Jimmy Clark CAA, USA Channel Reporter is reporting: “Yesterday between 19:30 and 21:20 Greek local time, Greece was hit by a destructive earthquake of 7.7 degrees of the Richter scale, followed immediately after by a HURRICANE of the devastating 218 mph. Fortunately, the casualties were restricted to just one victim. Moreover, the blinds saw the light and the dumbs spoke”. Για τους μη γνωρίζοντες, αναφέρεται στον τερματοφύλακα του Αστέρα, Ερνάντεζ, ο οποίος έπεσε λίγο... υπερβολικά εύκολα στο 91΄ ύστερα από την επαφή του με τον Σολάρι, με αποτέλεσμα να δοθεί φάουλ και να μη μετρήσει γκολ της Ξάνθης. Επειδή όμως υπάρχει πλέον διάταξη από τη Super League που τιμωρεί όσους τη δυσφημούν, οι ανακοινώσεις πρέπει να είναι πιο... προσεκτικές. I rest my case, που λένε και στην Ξάνθη. Γιώργος Δημητρίου
Στιγμιότυπα Πόλης
46
Φιλάθλου σκέψεις Ονομάζομαι Χρήστος Ξανθάκης και είμαι φίλαθλος. Προσοχή, το διευκρινίζω, είμαι φίλαθλος και όχι οπαδός. Δηλαδή υποστηρίζω μια ομάδα, την πιστεύω και την αγαπώ, αλλά έτσι και με ρωτάγατε: «Δίνεις, Χρήστο Ξανθάκη, μια εβδομάδα από τις ζωές των γάτων σου για να πάρει πρωτάθλημα ο Παναθηναϊκός;» η απάντηση θα ήταν αρνητική. Εντελώς αρνητική, άνευ διαπραγματεύσεως. Εδωσα όμως 300 ευρώ για να πάρω εισιτήριο διαρκείας και να πηγαίνω γήπεδο. Μάλιστα, 300 ευρώ από αυτά που μου λείπουν. Ενώ θα μπορούσα να μπαίνω free στα δημοσιογραφικά booths (ναι, γνωρίζω ξένες γλώσσες) και να μη με πιάνουν ούτε ο αέρας ούτε οι μπόρες. Θα έπρεπε ωστόσο να μιλάω ψιθυριστά, ακόμη και να σιωπώ, για να μην ενοχλώ τους νορμάλ συναδέλφους που προσπαθούν να κάνουν τις δουλειές τους. Αλλά τι πλάκα έχει το γήπεδο αν δεν μπορείς να κατεβάσεις και κανένα καντήλι; Και δεν μιλάμε τώρα για κάποιο τυχαίο γήπεδο, μιλάμε για το «Απόστολος Νικολαΐδης» στην Αλεξάνδρας. Ενα «κλουβί», που λένε και οι γνώστες, όρθιο από τότε που μένανε πρόσφυγες στα Προσφυγικά και στην Πανόρμου είχε αμπέλια. Εξ ου και η ονομασία της συνοικίας, Αμπελόκηποι, εντεύθεν κακείθεν της Λεωφόρου. Οι πιο μικροαστικοί Αμπελόκηποι της πάνω μεριάς, οι πιο μεσοαστικοί της κάτω, μια και συνορεύουν με το Κολωνάκι. Ολοι τους ωστόσο, και οι πάνω και οι κάτω, ταμένοι στον Παναθηναϊκό.
Ας τα αφήσουμε όμως τα ποδοσφαιρικά και ας πιάσουμε τα γηπεδικά. Στο «Απόστολος Νικολαΐδης» πάτησα πόδι για πρώτη φορά πριν από τριαντακάτι χρόνια. Μωρό ήμουνα, είχα έρθει Αθήνα για να δω τον μεγάλο μου αδερφό, βαριόμουν αφόρητα στου Ζωγράφου, λέω: «Δεν πάω μια βόλτα ως τον ναό;» Και πήγα και ήταν κλειστός βεβαίως, αλλά ο Τάφος του Ινδού ήταν ανοιχτός. Αυτό το γηπεδάκι το κλειστό, ένα από τα πλέον παράλογα αλλά και συναρπαστικά αρχιτεκτονήματα που έχω δει ποτέ. Και όπως μπήκα, έπεσα να έχει τελειώσει η προπόνηση του Παναθηναϊκού, της ομάδας μπάσκετ, και να κάθονται έξτρα ο Ντέιβιντ Στεργάκος με τον Κώστα Πολίτη για να μαθαίνουν πίβοτ και ραβέρσες και πικ εντ ρολ σε έναν κρεμανταλά με μαλλί αφάνα. Τότε τον λέγανε Σακαλή, αργότερα τον μάθαμε ως Σέικελι. Από τότε, από εκείνη την ημέρα, κόλλησα με το γήπεδο της Λεωφόρου Αλεξάνδρας. Πρώτα με τον Τάφο του Ινδού, όπου έχω δει παιχνίδια ακόμη και μέσα από τα κάγκελα (δεν θέλεις να σε πατήσει ο Εντγκαρ Τζόουνς...), και ύστερα με τις ποδοσφαιρικές κερκίδες, όπου έχω απολαύσει πορείες ευρωπαϊκές και έχω χαρεί και έχω κλάψει και έχω χοροπηδήξει και έχω φάει βροχή με το τουλούμι. Σε ένα γήπεδο παλαιάς κοπής, άνευ ανέσεων, άνευ total experience που απαιτεί ο σύγχρονος θεατής (που συμπεριφέρεται σαν σύγχρονος τηλεθεατής), άνευ λουξ καταστάσεων και τζακούζι και σουίτας. Ενα γήπεδο σφηνωμένο στον πολεοδομικό ιστό, σάρκα από τη σάρκα της συνοικίας, αίμα από το αίμα της.
Εχει μια σημασία αυτό, ακόμη και σήμερα που γίναμε όλοι πολιτισμένοι και μιλάμε στους αγνώστους στον πληθυντικό. Εχει ένα νόημα δίπλα στα απαστράπτοντα μέγαρα, στις χάι μεζονέτες και στα γυαλιστερά καταστήματα τύπου franchise να στέκει ένας όγκος γκρίζου μπετόν χωρίς φιλοδοξίες μνημειακές. Δυο κερκίδες από δω, δυο κερκίδες από κει, στη μέση χορτάρι και άμα πέσει καμιά στραβοκλωτσιά να φεύγει η μπάλα βολίδα για τα παράθυρα της ΓΑΔΑ. Ενας ναός, ναι, ένας ναός πραγματικός της ανάτασης και της εκτόνωσης. Ενα γήπεδο όχι στην άκρη, αλλά στην καρδιά της πόλης. Εχει μια σημασία όντως, το νιώθεις, έχει μια νοσταλγία και έναν πόνο. Καταπληκτική η Alianz Arena, δεν λέω, τη βλέπεις να λαμποκοπάει πλάι στον αούτομπαν καθώς οδηγάς από το αεροδρόμιο προς το Μόναχο, αλλά το δικό μου το μαράζι είναι η Λεωφόρος. Οπως το μαράζι του Ολυμπιακού είναι το Καραϊσκάκη, να αισθάνεται ότι μπορεί να απλώσει το χέρι και να πιάσει θάλασσα, του Αρειανού είναι του Χαριλάου, του ΠΑΟΚτζή είναι η Τούμπα, του ΑΕΚτζή ήταν η Φιλαδέλφεια. Εκεί που ο σφυγμός της πόλης συναντάει τον καημό της μπάλας και μαζί υψώνονται σαν κραυγή που κόβει στη μέση τα σύννεφα. Χρήστος Ξανθάκης