25 - 31.10. 2013
Αρθούρε Ρεμπώ... Ο Δημήτρης Χαλιώτης συναντάει επί σκηνής τον Γιάννη Στάνκογλου
ΦΥΛΛΟ 1045
Ο οργασμός της όπερας Ο Γιάννης Μαυρογιώργος ακούει την εξομολόγηση της Ροδούλας Γαϊτάνου
Ο «Ελενίτσας» αλλιώς Ο Γιάννης Διαμαντής μαθαίνει τον πραγματικό Λεωνίδα Καλφαγιάννη
Σκανάρετε το QR Code στην αρχή των κειμένων και ανακαλύψτε έξτρα περιεχόμενο
Metropolis www.metropolispress.gr
Η Miss Violence είναι εδώ Η βραβευμένη ταινία του Αλέξανδρου Αβρανά έρχεται στις αθηναϊκές αίθουσες
Index Κλαρινογαμπρός...9
Μαριδάκης...32
Ενα τραγούδι αφορμή για να ορίσουμε το νέο αυτό φαινόμενο
Ετοιμάζει καινούργιο δίσκο με τη βοήθεια των Banda Me Renda
Πάρε δώσε...10
Καλφαγιάννης...33
Οι εμπνευστές της ανταλλακτικής βιβλιοθήκης μιλούν για το δημιούργημά τους
Ετοιμάζεται για την παράσταση «Ο Θεός βαριέται τώρα τελευταία» του Πέτρου Κουμπλή
Αβρανάς...26
Γαϊτάνου...34
Μετά το κινηματογραφικό “Miss Violence” σκηνοθετεί στο θέατρο το “Zoo story” του Αλμπι
Η σκηνοθέτιδα της «Σταχτοπούτας» του Ροσίνι μιλάει για τη ζωή του freelance σκηνοθέτη όπερας
Μουσική...28
Δεντάκης...38
Η Μαρία Μαρκουλή προτείνει δεκατρία άλμπουμ που κυκλοφορούν αυτό το φθινόπωρο
Σκηνοθετεί στο Θέατρο του Νέου Κόσμου τον «Μουνή» της Λένας Κιτσοπούλου
Στάνκογλου...30
Moosend...39
Μονολογεί ως Αρθούρος Ρεμπώ στην παράσταση «Είμαι ένας άλλος»
Η ελληνική υπηρεσία που βοηθάει στη διαχείριση newsletter
Mstories 81 Οι Locomondo κλείνουν δέκα χρόνια μαζί και το γιορτάζουν με ένα εκρηκτικό live σε λάτιν, σκα και ρέγκε ρυθμούς! Ο Γιάννης Στάνκογλου μονολογεί ως άλλος Αρθούρος Ρεμπώ. Η Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη κάνει τα εγκαίνιά της στην Πλατεία Δεξαμενής στο Κολωνάκι. Η «Σταχτοπούτα» του Ροσίνι κάνει πρεμιέρα στη Λυρική και το Falafellas μάς περιμένει στην Αιόλου με φαλάφελ και τζαζ! Στην Πανεπιστημίου...
METROPOLIS
www.metropolispress.gr / metropolis@metropolisnews.gr / Facebook: MetropolisPress / Twitter: @MetropolisPress / YouTube: MetropolisPress
Ιδιοκτησία - Εκδοση: Μ media Α.Ε. / Εδρα: Κύπρου 12Α Τ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο, τηλ. 210 4823977, φαξ 210 4832887 / Διεύθυνση Eκδoτικής & Επιχειρηματικής Ανάπτυξης: Κώστας Τσαούσης [k.tsaousis@metropolisnews.gr] Project Manager: Βίκτωρας Δήμας [v.dimas@metropolisnews.gr] Ειδικός Σύμβουλος: Θάνος Τριανταφύλλου [th.triantafillou@metropolisnews.gr] Συντονισμός Εκδοσης [sintonistes@metropolisnews.gr]: Ανδρέας Γιαννόπουλος, Νατάσα Μαστοράκου, Χρήστος Ξανθάκης, Ντίνος Ρητινιώτης / Συντακτική Ομάδα [sintaktes@metropolisnews.gr]: Κατερίνα Ι. Ανέστη, Αθηνά Δεληγιάννη, Αθως Δημουλάς, Πόπη Διαμαντάκου, Γιάννης Διαμαντής, Νικήτας Καραγιάννης, Δημήτρης Καραΐσκος, Μαρίνα Κατσάνου, Σταύρος Κουτσοσπύρος, Κίκα Κυριακάκου, Μαρία Μαρκουλή, Γιάννης Μαυρογιώργος, Γιώργος Μουχταρίδης, Βασίλης Νέδος, Λήδα Πιμπλή, Χάρη Ποντίδα, Γιώργος Ρομπόλας, Βάσια Ρούσσου, Κωνσταντίνος Σινάτρα, Βούλα Σουρίλα, Νάντια Σουφλή, Χρήστος Τσαπακίδης, Περικλής Τσόπτσης, Δημήτρης Χαλιώτης Φωτογραφίες - Βίντεο [fotografoi@metropolisnews.gr]: Βάσια Αναγνωστοπούλου, Βαγγέλης Λαΐνας, Σίσσυ Μόρφη, Νίκος Παπαγγελής, Shutterstock, AFP / Δημιουργικό [grafistes@metropolisnews.gr]: Θάνος Κατσαΐτης, Μήτσος Στεργίου Διαφήμιση [mkt@metropolisnews.gr]: Χρήστος Τσαούσης, Εμμανουέλα Χειρακάκη / Εκτύπωση: «Καθημερινές Εκδόσεις» Α.Ε. Creative Direction: BOB STUDIO [www.bobstudio.gr]
Οι μέρες της αφθονίας μου
4
Ολες οι τραγωδίες είναι ί διες Αθως Δημουλάς / a.dimoulas@metropolisnews.gr Τον περασμένο μήνα επανήλθε στην επικαιρότητα η υπόθεση των «παιδιών των φαναριών». Ο δικαστικός φάκελος άνοιξε ξανά, ενδεχομένως κάπως αργά πάντως, καθώς η ιστορία έχει ήδη κλείσει δεκαετία. Με δυο λόγια θυμίζω ότι πρόκειται για την υπόθεση των παιδιών Ρομά με αλβανική καταγωγή που στεγάστηκαν σε ένα Κέντρο Προστασίας στην Αγία Βαρβάρα με σκοπό να επανενταχθούν στην κοινωνία και να απεγκλωβιστούν από τη δεδομένη εκμετάλλευση ενηλίκων που έβγαζαν χρήματα εις βάρος τους. Από τα χιλιάδες παιδιά που βρίσκονταν στην ίδια ακριβώς θέση, τα «τυχερά» ήταν 661, εκ των οποίων τα 502 εξαφανίστηκαν και κανείς ποτέ δεν έμαθε τι απέγιναν. Δεν αναφέρω αυτή την ιστορία (ανάμεσα στις αμέτρητες που έχουν καταγραφεί για τις συνθήκες επιβίωσης της κοινότητας των Ρομά στην Ελλάδα) ως αντιπαράδειγμα για την ιστορία της μικρής Μαρίας. Αλλωστε σε κάθε περίπτωση η σύγκριση δύο τραγωδιών είναι εντελώς άστοχη. Ωστόσο στη μία περίπτωση κινητοποιήθηκε όλη η Ευρώπη, ενώ στην άλλη δεν κουνήθηκε φύλλο - που λέει ο λόγος δηλαδή, καθώς και στην περίπτωση των εξαφανισμένων παιδιών υπήρξαν αντι-
δράσεις, οι οποίες όμως πέρασαν στα ψιλά γράμματα της επικαιρότητας. Η μια ιστορία θυμίζει χολιγουντιανό δράμα, η άλλη είναι όπου φτωχός κι η μοίρα του. Μου θυμίζει λίγο μια άλλη πρόσφατη ιστορία, όταν τα περιστατικά βίας κατά των μεταναστών δεν ήταν αρκετά για να συγκινήσουν κανέναν και να κατηγορήσει τη Χρυσή Αυγή ως εγκληματική οργάνωση. Τα στερεότυπα υπάρχουν -και όσον αφορά τους Ρομά, αλλά και γενικώς- για συγκεκριμένους λόγους. Δεν δημιουργήθηκαν (απαραίτητα) από το πουθενά. Η ουσία είναι πάντως ότι το διαφορετικό, το αποκλίνον, πολύ δύσκολα το αποδεχόμαστε. Ακόμα και σήμερα, το 2013, έπειτα από τόση κουβέντα για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Στις επόμενες σελίδες μπορείτε να διαβάσετε ένα κείμενο του Κωστή Τσιτσελίκη, αναπληρωτή καθηγητή στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και προέδρου της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου: «Οι έννοιες ‘κράτος δικαίου’ και ‘συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων’ αρχίζουν και υφίστανται τέτοια φθορά στον δημόσιο λόγο, με αίτιο και αποτέλεσμα τη φθορά των ίδιων των θεσμών και των κανόνων».
Ματιές
6
Υψηλά ποσοστά Πριν από λίγο καιρό το BBC -συγκεκριμένα το Radio One- ανακοίνωσε ότι δεν θα παίζονται κάποιοι μουσικοί και συγκροτήματα, όπως οι Green Day, ο Noel Gallagher και ο Robbie Williams... Αν εξαιρέσει κανείς τους δύο άμεσα ενδιαφερόμενους που ζουν στην Αγγλία, η υπόλοιπη βρετανική κοινωνία το πολύ πολύ να σήκωσε για ελάχιστα δευτερόλεπτα το φρύδι.
Απορίες Κάθε χρόνο, όταν πλησιάζει η εθνική εορτή της 28ης Οκτωβρίου, μπαίνω στον πειρασμό να ρωτήσω γιατί γιορτάζουμε αυτή την ημέρα. Εκτός από το ότι είναι περίεργο να έχουμε δύο εθνικές γιορτές (μην ξεχνάμε την 25η Μαρτίου), δεν κατάλαβα ποτέ γιατί έχει επιλεγεί ως ημέρα εθνικής επετείου η ημέρα της έναρξης του ελληνοϊταλικού πολέμου και όχι η ημέρα της απελευθέρωσης της χώρας από τους Γερμανούς. Δεν είναι πολύ πιο λογικό να τιμάμε και εμείς (όπως κάνουν και οι άλλοι ευρωπαϊκοί λαοί) τη χαρούμενη ημέρα που επιτέλους ηττήθηκε η ναζιστική Γερμανία και ο στρατός έφυγε από τη χώρα; Εκείνη η ημέρα (12 Οκτωβρίου του ’44) δεν είναι η σημαντική στιγμή που δικαιώνεται η αντίσταση των Ελλήνων και ο νικηφόρος τελικά πόλεμος των συμμάχων μας, που εκπροσωπούσαν τον ελεύθερο, δημοκρατικό κόσμο;
Είναι γνωστό ότι το BBC λειτουργεί βάσει σχεδιασμού για το κάθε ραδιόφωνό του, τον οποίο ακολουθεί πιστά, μεταβάλλοντας όχι τους στόχους, αλλά τα μέσα που χρησιμοποιεί για να τους πετύχει. Είναι επίσης γνωστό από συνεντεύξεις στελεχών του ότι το BBC και τα ραδιόφωνά του έχουν σχεδιασμό τακτικής και στρατηγικής, στελέχη ικανά να οδηγήσουν την εταιρεία προς όσα σχεδιάζονται και όλα αυτά να τα κάνουν σαν μια εταιρεία που λειτουργεί μέσα στον ανταγωνισμό, αλλά με διαφορετικό τρόπο. Είναι γνωστό, για παράδειγμα, ότι το BBC Radio 1 έχει και playlist και heavy rotation τραγουδιών, αλλά και τεχνικές όπως να δοκιμάζουν τα τραγούδια στο βραδινό κοινό και, όταν περάσουν το crash test, να τα διοχετεύουν στο πρωινό πρόγραμμα. Και να που η βρετανική κοινωνία δεν έχει εξεγερθεί. Ολα αυτά από το BBC, που η ελληνική κοινωνία το θεωρεί πρότυπο εγκυρότητας, αντικειμενικότητας και επαγγελματικής αξιοπρέπειας.
Εχοντας δουλέψει για περίπου οκτώ χρόνια στην ΕΡΤ -στο Kosmos 93,6-, να σας πω ότι η σύγχυση που επικρατεί στην ελληνική κοινωνία γύρω από τις περισσότερες έννοιες της σύγχρονης ζωής ίσχυε και ίσως να ισχύει και στη δική μας ΕΡΤ. Αν κάποιος έλεγε να βάλουμε ένα κομμάτι σε powerplay, θα συναντούσε τέχνη αντίδρασης από αρκετούς εργαζόμενους, που θα έλεγαν ότι έτσι πλήττεται η ελευθερία της έκφρασης. Αν κάποιος έλεγε ότι θα πρέπει να πετυχαίνουμε στόχους ποσοτικούς, τότε θα άκουγε ότι αυτά δεν περιγράφονται στην ιδρυτική διακήρυξη της ΕΡΤ. Αν κάποιος ήθελε να βάλει στόχους ποιοτικούς, θα τον κατηγορήσουν για ρατσισμό και ταξικό διαχωρισμό! Η αλήθεια είναι ότι στην κοινωνία συνολικά θέλουμε ό,τι είναι κρατικό-δημοτικό ή κομματικό να διέπεται από κάποιους κανόνες που δεν υπάρχουν σε καμιά κοινωνία, για αυτό και τα μέσα αυτά δεν πετυχαίνουν ποτέ υψηλά ποσοστά ακροαματικότητας ή θεαματικότητας. Είναι επίσης αλήθεια ότι σαν κοινωνία αντιλαμβανόμαστε πολλές έννοιες με τρόπο διαφορετικό. Να δω για πόσο καιρό ακόμη... ΥΓ: Ακούμε “Go gentle” από Robbie Williams. Γιώργος Μουχταρίδης
Για ποιον λόγο άραγε υποτιμάμε τη 12η Οκτωβρίου και κάναμε εθνική γιορτή την ημέρα της κήρυξης του πολέμου; Γιατί ούτε αυτονόητο είναι ότι η εισβολή των Ιταλών είναι λόγος... γιορτής ούτε (όπως είπαμε παραπάνω) η έναρξη πολέμου είναι ημέρα εθνικής επετείου σε άλλες χώρες. Πάλι έχουμε να κάνουμε με μια ελληνική ιδιαιτερότητα. Η οποία, μεταξύ μας, δεν μου φαίνεται καθόλου αθώα! Ο μόνος λόγος που μπορώ να υποψιαστώ για την περίεργη αυτή επιλογή είναι η διάθεση να ξεπλυθεί ο δικτάτορας Μεταξάς. Είχε καταλύσει το δημοκρατικό πολίτευμα, είχε εξορίσει τους αντιπάλους του και προσπαθούσε να κτίσει ένα φασιστικό καθεστώς στην Ελλάδα στα πρότυπα του Μουσολίνι και του Φράνκο. Το ελληνικό κράτος επέλεξε κάποια στιγμή να δώσει μεγάλη διάσταση στο «Οχι» που είπε στους Ιταλούς για να τον παραδώσει καθαρό στην Ιστορία. Αν βέβαια σκεφτεί κανείς λογικά, αντιλαμβάνεται ότι τίποτα το ηρωικό δεν έχει το «Οχι». Μια χώρα επιτίθεται στη δική μας και απαιτεί να παραδοθούμε. Δεν είναι αυτονόητο ότι θα αμυνθούμε; Εισέβαλαν στα εδάφη μας, λογικό ήταν να μην τους ανοίξουμε κιόλας τα σπίτια μας! Λόγος για εθνική γιορτή πάντως δεν είναι το γεγονός ότι μας επιτέθηκαν ούτε ότι αμυνθήκαμε. Λόγος να γιορτάσει ένας λαός είναι η λήξη του καταστροφικού πολέμου με την ήττα του εχθρού... Και αυτό συνέβη άλλη ημέρα. Μακάρι κάποια στιγμή μια κυβέρνηση να αποφασίσει να γιορτάζουμε αυτό που αξίζει να θυμόμαστε και να τιμάμε. A.
Το πιστωτικό της εφορίας αργεί... ...και ο έξυπνος Αθηναίος: y Ζαλίζει τους συγκατοίκους του στην πολυκατοικία - μήπως το πήρε κανείς κατά λάθος; y Ζαλίζει τον φοροτεχνικό - μήπως έχει φτάσει η εκκαθάριση ηλεκτρονικά και δεν το έχει πάρει χαμπάρι; y Ζαλίζει τους συναδέλφους στο γραφείο - εσείς εισπράξατε τα λεφτά σας; y Ζαλίζει το τηλέφωνο - παίρνει στην εφορία του μπας και έχουν κάποιο νέο. Φυσικά, δεν του απαντάει κανείς.
y Πηγαίνει στην εφορία του. Με τον αριθμό πρωτοκόλλου ανά χείρας -έχει ήδη παραδώσει τα σχετικά δικαιολογητικά- αναζητάει τον αρμόδιο. y Βρίσκει τον «αρμόδιο», ο οποίος του ζητάει να υποβάλει σχετική αίτηση. Υποψιάζεται ότι τον δουλεύουν. y Επιστρέφει στο σπίτι του καταβεβλημένος, όπου τον περιμένει το ΕΤΑΚ. y Aναρωτιέται πόσα ακόμα βάρη θα σηκώσει η πιστωτική του. Λήδα Πιμπλή
Πόλη είναι και οι σκιές της Εζησε πολλά χρόνια αυτή η πόλη την τρέλα της ευφορίας. Εκείνες τις εποχές του ονείρου, που ακόμη δεν ήξερε, δεν υποψιαζόταν τη σαθρότητά του και μπορούσε ακόμη να τσακώνεται για την αισθητική της ζαρντινιέρας στα κεντρικά πεζοδρόμια ή να απαιτεί «επιχειρήσεις σκούπας» για να σαρωθούν από τη θέα των τυχερών οι ανθρώπινες σκιές στους δρόμους, που θύμιζαν τα πραγματικά προβλήματά της. Τα θυμήθηκα αυτά διαβάζοντας τις προάλλες για τις 20 χιλιάδες ψυχές που στηρίζει ο Δήμος Αθηναίων, τα συσσίτια, το κοινωνικό παντοπωλείο, τον αγώνα να καταγράψει και να βοηθήσει του άστεγους των Αθηνών. Δύσκολο να υπερβεί ο Αθηναίος τον εαυτό του, τον εγωκεντρισμό του. Να σκεφτεί ότι στα χέρια του σημερινού δημάρχου Γιώργου Καμίνη «έσκασαν» προβλήματα τα οποία άλλες μεγαλουπόλεις ανά τον κόσμο συσσωρεύουν χρόνια και αναζητούν άλλα τόσα τις λύσεις τους. Μεταναστευτικό, εγκληματικότητα, κρίση με αλλεπάλληλα λουκέτα, η ΧΑ να αγριεύει, η παιδική χαρά στον Αγ. Παντελεήμονα να μετατρέπεται σε σύμβολο του πιο άγριου ρατσισμού και πάνω από όλα να καίγονται τα ομορφότερα κτίρια του Κέντρου από την καταστροφική μανία ομάδων που έχουν ιδεολογία τους το μίσος. Απέναντι σε όλα αυτά, το ξέραμε, το λέγαμε, η απάντηση είναι ένας νέος πολιτικός σχεδιασμός για την πόλη. Μια καινούργια αντίληψη, η οποία θα επικεντρώνεται στις πληγές και τις σκιές της και όχι στις ζαρντινιέρες της. Διάβασα με προσοχή τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα ο Δήμος Αθηναίων. Αναζήτησα τις λεπτομέρειες του προγράμματος. Και είδα σε αυτές να αποτυπώνεται η νέα αντίληψη για την πόλη, που είναι ο σεβασμός όλων των πολιτών της εξ ίσου, ως μέθοδος εξανθρωπισμού της. Και αυτόν ακριβώς τον σεβασμό φανερώνει ένα πρόγραμμα που κατεβάζει τους αλλοτινούς εργαζόμενους στα γραφεία των κοινωνικών υπηρεσιών στους δρόμους, να πλησιάσουν αυτοί το πρόβλημα. Για πρώτη φορά επίκεντρο της προσπάθειας δεν είναι η επικοινωνιακή εκμετάλλευση των στοιβαγμένων σε ουρές, που απλώνουν χέρια επαιτείας μπροστά στις κάμερες, αλλά ο σεβασμός της προσωπικότητάς τους. Με διακριτικά ραντεβού, με προσωπική γνωριμία, άλλοι έχουν βοήθεια και όσοι επιθυμούν να φύγουν από τον δρόμο έχουν στέγη και φαγητό για να το πράξουν. Για πρώτη φορά αυτή η πόλη στέλνει το μήνυμα που οφείλει στους πολίτες της, όχι Ελεημοσύνη, αλλά Αλληλεγγύη. Για πρώτη φορά η προσπάθεια να προσφερθούν λύσεις δεν κρύβεται πίσω από επικοινωνιακά πυροτεχνήματα, αλλά προσπαθεί να χτίσει σχέσεις εμπιστοσύνης, με εκείνους που την έχουν χάσει, όχι μόνο στην πόλη, αλλά και στον εαυτό τους. Δύσκολο έργο. Διόλου φαντεζί. Σημασία έχει ότι γίνεται. Αθηνά Δεληγιάννη
Ματιές
8
Αντώνης Καρράς - In memoriam Δεν έχω να διηγηθώ πολλά πράγματα για τον Αντώνη Καρρά. Δεν τον γνώριζα όσο θα ήθελα, ούτε καν όσο θα έπρεπε. Θυμάμαι ότι τον είδα για πρώτη φορά από κοντά πριν από περίπου τέσσερα χρόνια να μπαινοβγαίνει στο γραφείο του Γιώργου Παπανδρέου στη Βουλή, δίχως να τον σταματά κανείς. Στο γραφείο του τότε πρωθυπουργού «μαγειρευόταν» η πρώτη κυβέρνηση Παπανδρέου. Με κοίταξε και μου είπε: «Μικρέ, εδώ δεν έχει ρεπορτάζ, μόνο ίντριγκα. Βγες στον δρόμο αν ψάχνεις για πραγματικές ειδήσεις». Μου έκλεισε το μάτι και έφυγε βαδίζοντας γρήγορα, σχεδόν χοροπηδώντας.
Φόροι και startup Πριν από λίγες ώρες στάθηκα απέναντι στον Αλέξανδρο Ρούστα για τις ανάγκες ενός βίντεο της σειράς «Πρόσωπα - με τη ματιά του Κώστα Τσαούση», που θα φιλοξενείται στη πλατφόρμα του www.newmoney.gr.
Αυτό το γρήγορο βήμα, τα τελευταία χρόνια λόγω ηλικίας πιο δύσκολο από ό,τι άλλοτε, ήταν χαρακτηριστικό του Αντώνη Καρρά. Κάποια άλλη φορά, πάλι μέσα στους διαδρόμους του Κοινοβουλίου, μου έκανε εντύπωση η παρατήρηση που έκανε σε έναν υπουργό, τον οποίο παραίνεσε
να βγει λίγο στον δρόμο για να αποκτήσει ιδίαν αντίληψη της κατάστασης. Αυτός ήταν ο Αντώνης Καρράς. Ενας άνθρωπος με φυσική ροπή στην ενεργή δράση και απέχθεια σε κάθε είδους ίντριγκα και διαδρομισμό. Ενα είδος πολιτικού όντος το οποίο πλέον δεν υφίσταται. Προσωπικότητες όπως ο Αντώνης Καρράς θεωρούνταν για πάρα πολλά χρόνια σχεδόν γραφικές, ιδίως από όσους έκαναν καριέρα μέσα από την πολιτική. Ωστόσο, τον ζήλευαν ακόμη και αυτοί: Οι επαγγελματίες υπουργοί και στελέχη που, ακόμα και όταν είχαν τα μισά του χρόνια, δεν διέθεταν ούτε ελάχιστη από την εφηβική ενεργητικότητά του. Στα τελευταία χρόνια της καταθλιπτικής κρίσης, ο Αντώνης Καρράς είχε πάντα να πει έναν γλυκό λόγο σε κάθε συνομιλητή του. Εναν γλυκό λόγο ο οποίος θα λείψει σε πολλούς... Βασίλης Νέδος
Ο Αλέξανδρος, μηχανικός στο επάγγελμα, στα 35 χρόνια του είναι επικεφαλής του iQbility, ενός προγράμματος ενθάρρυνσης και στήριξης της νέας αλλά και της νεανικής επιχειρηματικότητας στους τομείς της πληροφορικής και των επικοινωνιών. Βρίσκεται εκεί για να «τρέχει» το πρόγραμμα, αλλά και να διαχειρίζεται τις σχέσεις ανάμεσα στους εμπλεκόμενους φορείς - τους εταίρους, τους μέντορες και τους επενδυτές. Σε ένα διάλειμμα των γυρισμάτων ο Αλέξανδρος μου διευκρίνισε μια από τις απαντήσεις του. «Τελικά στις τσέπες των νέων επιχειρηματιών δεν φτάνουν ούτε τα μισά της αρχικής επένδυσης», μου είπε και έπιασε χαρτί και μολύβι για να τεκμηριώσει τα λεχθέντα. Τον ρώτησα με επιδεικτική αφέλεια για τον «φταίχτη» αυτής της κατάστασης. Χαμογέλασε επιβεβαιώνοντας με αυτόν τον τρόπο τις υποψίες μου... Οι φόροι, οι εισφορές... Η ενθάρρυνση και η ενίσχυση της επιχειρηματικότητας δεν είναι απλώς μια επιλογή της ίδιας της κοινωνίας και των νέων σε ηλικία πολιτών, αλλά σχεδόν μονόδρομος επιβίωσης... για την επόμενη ημέρα. Ετσι, καλά τα προγράμματα, οι διαγωνισμοί, τα συνέδρια και οι λογής λογής εκδηλώσεις, αλλά το θέμα βρίσκεται και πάλι στον ρόλο του κράτους. Αν εκείνο και οι μηχανισμοί του δεν μαζέψουν το «χέρι» τους, δουλειά δεν πρόκειται να γίνει... Η λύση είναι απλή και ρεαλιστική: Μηδενικοί φόροι και εισφορές για τους φορείς της νεανικής επιχειρηματικότητας για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα και γενναία κίνητρα σε όσους επενδύουν σε startup εταιρείες. Κώστας Τσαούσης
Ατιμες τιμές Η σχέση του Ελληνα με το καφεδάκι του είναι γνωστή, άρρηκτη και θεμελιωμένη κάπου στο DNA του. Ο κόσμος να καίγεται (πχ. βλέπε διαδηλώσεις), ένα διάλειμμα για καφέ θα το κάνει και μετά ξανά προς τη δόξα τραβά. Αυτές τις ημέρες έχει προκληθεί σάλος στην Κίνα της ευμάρειας και των δισεκατομμυριούχων με αφορμή τις τιμές του καφέ στα Starbucks, διότι σύμφωνα με το ρεπορτάζ οι Κινέζοι τις βρίσκουν εξωφρενικές. Αν κρίνω όμως από τη δική μας ντόπια σιωπή, εμείς ακόμα και με τις τσέπες τρύπιες πρέπει να τις βρίσκουμε απόλυτα φυσιολογικές.
Στα συγκεκριμένα δε πολυεθνικά μαγαζιά ο καφές στοιχίζει όσο μια μπριζόλα σερβιρισμένη με πατάτες σε ταβέρνα (και μια και μιλάω για πατάτες, στη χώρα μας πάλι μια μερίδα πατάτες τηγανητές στοιχίζει 1,80 ευρώ, ενώ το σουβλάκι 1,50-2 ευρώ). Είμαστε τελικά πολύ large σαν λαός, αλλιώς δεν εξηγείται. Και να πεινάμε, καφέ θα πιούμε και μάλιστα ακριβό. Και ακριβές πατάτες θα παραγγείλουμε και γούστο μας καπέλο μας. Αντε από κει... Νικήτας Καραγιάννης
Κείμενο: Νικόλας Καμαρινόπουλος / Σκίτσο: Κωνσταντίνος Γεωργαντάς
9
25 - 31.10. 2013
Η φυλή των κλαρινογαμπρών «Είναι λαμπάδα του σπιτιού, σωστό φωτιστικό, για αυτό πάντα φοράει φωσφοριζέ μαγιό». «O Κλαρινογαμπρός», το τραγούδι που ερμηνεύουν η Κατερίνα και ο Χρήστος Λογοθέτης, έχει γίνει τεράστιο σουξέ, τουλάχιστον με βάση τους αριθμούς στο διαδίκτυο - σε λιγότερο από έναν μήνα έχει ξεπεράσει τα 500 χιλιάδες views στο ΥοuTube. Η επιτυχία του δεν οφείλεται (μόνο) στον κεφάτο νησιώτικο ρυθμό του, αλλά κυρίως στον παράγοντα χιούμορ. Οι στίχοι του περιγράφουν το τελευταίο στιλιστικό/πολιτιστικό φαινόμενο στην ιστορία του Ελληνα άντρα. Οι περισσότεροι το αποκαλούν κλαρινογαμπρισμό. Η αντίστοιχη σελίδα στο Facebook, «Ο κλαρινογαμπρός» το όνομά της, μετράει ουσιαστικά πάνω από 55 χιλιάδες φίλους. Οι αριθμοί δεν ψεύδονται: o κλαρινογαμπρισμός έχει ρεύμα. Τι εστί όμως κλαρινογαμπρός; Τα βασικά στοιχεία που βοηθούν στην αναγνώρισή του αφορούν την εμφάνισή του. Τον κλαρινογαμπρό θα τον αναγνωρίσετε λοιπόν όταν φοράει μπλουζάκι με άνοιγμα σε σχήμα V (όσο πιο βαθύ τόσο πιο καλά), μπορεί να επιδείξει κάποια τατουάζ, περπατάει με καλογυαλισμένα παπούτσια, είναι γυ-
μνασμένος και τα παντελόνια τα προτιμάει στενά και με κάποιες τρύπες. Συχνά συναντάται και σε casual εκδοχή, με φόρμα και αθλητικά σε έντονα χρώματα. Για την προέλευση του χαρακτηρισμού του οι ειδικοί ερίζουν: κάποιοι ισχυρίζονται ότι ο κλαρινογαμπρισμός είναι παλιά ιστορία που αφορούσε τους νεαρούς που έρχονταν από το χωριό, όπου άκουγαν μόνο κλαρίνα, και υιοθετούσαν λιγάκι άκομψα τις τάσεις της αστικής μόδας. Αλλοι λένε ότι έχει πάρει το όνομά του από το μαλλί του, όπου η φράντζα πληθωρική στέκεται κλαρίνο. Φυσικά, είναι ξυρισμένο πάντα στα πλαϊνά της κεφαλής για να κάνει αντίθεση. Αξίζει να σημειωθεί ότι όλα αυτά τα ιδιώματα προέρχονται από τους γκέι. Τι είναι δηλαδή κοντολογίς ο κλαρινογαμπρός; Μια κιτς μετεξέλιξη του μετροσέξουαλ. Χαρακτηριστικά παραδείγματα κλαρινογαμπρών σήμερα αποτελούν οι ποδοσφαιριστές Γιώργος Γκαλίτσιος, Δημήτρης Κολοβός και Χρήστος Αραβίδης, όπως και οι τραγουδιστές Stan και Σάκης Αρσενίου. Κάποιοι θα προσέθεταν και τον Παντελή Παντελίδη, όμως εκείνος είναι κλασικός κάγκουρας. Ο νεολογισμός δεν περιγράφει κάτι καινούργιο, τους κλαρινογαμπρούς κάποτε τους λέγαμε καρεκλάδες, τα καμάκια της δεκαετίας του ’80 θα
μπορούσαν επίσης να εμπίπτουν στην ίδια κατηγορία, όπως και οι πιο πρόσφατοι κάγκουρες. Η εποχή μας λατρεύει την ανακύκλωση. Μια έννοια που τη γνωρίζουμε χρόνια ξαναβαφτίζει ένα πρόσφατο στιλιζάρισμα και ναι, τι να κάνουμε, όλοι γελάμε. Η διάδοση του κλαρινογαμπρισμού έχει ωστόσο ξεφύγει από τα αυστηρά όρια της καζούρας. Οταν διαβάζεις κάπου: «Την άποψη ότι υπήρξε τεράστια ανοχή προς τη Χρυσή Αυγή από όλα τα κόμματα εξέφρασε ο βουλευτής της ΝΔ Δημήτρης Κυριαζίδης, ο οποίος δεν δίστασε να αποκαλέσει τον Ηλία Κασιδιάρη ‘κλαρινογαμπρό’ και να πει ότι η Χρυσή Αυγή είναι μια ‘εγκληματική οργάνωση’», καταλαβαίνεις ότι τον κλαρινογαμπρισμό δεν μπορείς να τον αγνοείς - όσο άστοχη και αν είναι η χρήση μια τέτοιας λέξης από πολιτικό. «Το V του το μπλουζάκι φτάνει στον αφαλό», λέει στο κουπλέ του ο «Κλαρινογαμπρός». Το φαινόμενο είναι τόσο βαθύ, όσο και το ντεκολτέ του κλαρινογαμπρού. Το τραγούδι που ακούγεται παντού και υποτίθεται ότι σαρκάζει τους επιφανειακούς αυτούς τύπους ηχογραφήθηκε σε ένα στούντιο που ονομάζεται Glam Studio. Αν αυτό δεν είναι μεταμοντέρνα ειρωνεία, δεν μπορώ να φανταστώ τι άλλο μπορεί να είναι.
10
Κείμενο: Ντίνος Ρητινιώτης / Φωτογραφία: Νίκος Παπαγγελής
11
25 - 31.10. 2013
Ενα παίρνεις, ένα δίνεις Ο Καζαντζάκης, ο Παπαδιαμάντης, ο Βάρναλης... Τρεις από τους πλέον αξιόλογους θαμώνες που είχε την τιμή να φιλοξενήσει στη σκιά των δέντρων της η Πλατεία Δεξαμενής τριγυρνούν αυτές τις ημέρες σαν αερικά γύρω από αυτήν. Τα μάτια τους λάμπουν από ικανοποίηση, μια και στο αλλοτινό αγαπημένο τους στέκι στις παρυφές του Λυκαβηττού στέκεται εδώ και μία εβδομάδα η Ανταλλακτική Βιβλιοθήκη. Χάρη σε αυτήν όλες αυτές τις ημέρες διεξάγεται στην περιοχή ένα συνεχές αλισβερίσι βιβλίων. Ενα αέναο πάρε δώσε γνώσεων, περιπετειών, φαντασίας, νοητών ταξιδιών. Η αγία τριάδα της εισαγωγής δεν θα μπορούσε να περιμένει καλύτερο μνημόσυνο. Ολίγον τι μακάβριος ο τρόπος με τον οποίο επιχειρώ να σας βάλω στο κλίμα, όμως ειλικρινά το πρώτο πράγμα που ήρθε στο μυαλό μου όταν ανέβηκα τα σκαλιά της πλατείας για να παρακολουθήσω τα εγκαίνια της υπαίθριας βιβλιοθήκης ήταν το πέρασμα που έχουν κάνει κατά καιρούς από εκεί τόσοι και τόσοι άνθρωποι του πνεύματος και των γραμμάτων. Η μόνιμη αυτή εγκατάσταση έρχεται τώρα να «δέσει» με τον καλύτερο τρόπο την ιστορία της πλατείας με το παρόν αλλά και το μέλλον της. Στα εγκαίνια που επιμελήθηκε ο Δήμος Αθηναίων πριν από μερικές ημέρες, οι μουσικές της δημοτικής μπάντας συνόδευαν τα χαμόγελα από το πλήθος του κόσμου που έσπευσε να δει το «ξεκουκούλωμα» της βιβλιοθήκης. Δύο χαμόγελα ωστόσο, αυτό του Ελευθέριου και της ΕιρήνηςΑιμιλίας, ήταν τα πιο πλατιά. Οι δύο νέοι αρχιτέκτονες, 30 και 29 χρόνων αντίστοιχα, ήταν αυτοί που εμπνεύστηκαν την απλοϊκή ιδέα. Απλοϊκή μονάχα ως σύλληψη και ως λειτουργία, γιατί οι κοινωνικές και πολιτισμικές της προεκτάσεις είναι σύνθετες και πολλαπλές. Γιατί σκεφτείτε το: Μια υπαίθρια ανταλλακτική βιβλιοθήκη, με πρόσβαση και χρήση από όλους. Είκοσι τέσσερις ώρες την ημέρα, καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας και μάλιστα δωρεάν. Χωρίς αποκλεισμούς. Δεν είναι και μικρό πράγμα. Μικρός είναι όμως ο
αριθμός των ανταλλακτικών βιβλιοθηκών που υπάρχουν τη δεδομένη στιγμή: Εκτός από αυτή στο Κολωνάκι, μία δεσπόζει στην Κηφισιά και μία στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών. Είναι αυτονόητο, φαντάζομαι, πως τα «αδερφάκια» τους (που ελπίζω ότι θα προκύψουν άμεσα) θα τοποθετηθούν σε πιο λαϊκές γειτονιές, σε γειτονιές όπου η πλειονότητα των κατοίκων το σκέφτεται διπλά και τριπλά προτού αγοράσει ένα βιβλίο. Τι λένε όμως οι «γονείς» του ιδιότυπου αυτού ανταλλακτηρίου; «Στο εξωτερικό η ιδέα ανθεί χρόνια τώρα», με βάζει στο κλίμα η ΕιρήνηΑιμιλία Ιωαννίδου, απόφοιτος του Εθνικού Μετσόβιου Πολυτεχνείου. «Συζητώντας την ιδέα σε έναν καφέ, συνειδητοποιήσαμε πως αξίζει να δοκιμάσουμε και έτσι προχωρήσαμε στην αναζήτηση χορηγών και εγκρίσεων», μπαίνει στη συζήτηση ο Ελευθέριος Αμπατζής, ο οποίος με τη σειρά του έχει αποφοιτήσει από το Architectural Association School of Architecture του Λονδίνου. «Σχεδιάσαμε ένα υπαίθριο δημόσιο έπιπλο με στόχο να αντέχει τις φθορές και να προβάλλει το βιβλίο. Στην ουσία ξεκινήσαμε ένα πείραμα κοινωνικής φύσης για το οποίο ακόμα συλλέγουμε στοιχεία», συνεχίζει ο ίδιος. Πέρα από τη συλλογή στοιχείων, βρίσκονται και σε διαδικασία... συλλογής χορηγιών. Γεγονός άλλωστε απαραίτητο για την υποστήριξη και -κυρίως- για την επέκταση του έργου τους σε περισσότερες (φτωχο)γειτονιές. «Για να κατασκευαστεί οτιδήποτε στον δημόσιο χώρο και να αντέξει τις φθορές, καταστροφές, βανδαλισμούς, χρειάζονται χρήματα», περιγράφει η Ειρήνη-Αιμιλία. «Για αυτό πάνω στη βιβλιοθήκη υπάρχουν σημεία όπου μπορούν να τοποθετηθούν λογότυπα για διαφήμιση χορηγών σε δημόσιο χώρο με αντάλλαγμα την οικονομική στήριξη στο κατασκευαστικό κόστος». Ο Ελευθέριος συμπληρώνει την περιγραφή της win-win κατάστασης που απορρέει από τη λειτουργία των ανταλλακτικών βιβλιοθηκών: «Πρέπει να ειπωθεί ξανά και ξανά πως από την ύπαρξη των ανταλλακτικών βιβλιοθηκών σε δημόσιο χώρο όλοι βγαίνουν κερδισμένοι. Ο εκάστοτε δήμος παραχωρεί ένα τετ.μ. για την τοποθέτηση, οι χορηγοί ενισχύουν το κοινωνικό
τους προφίλ και παράλληλα επωφελούνται δημόσιας διαφήμισης και κυρίως οι πολίτες απολαμβάνουν δωρεάν πολιτιστική και εκπαιδευτική επιμόρφωση». Τι κι αν ακόμα δεν έχει βρεθεί ένας φορέας-χορηγός ο οποίος θα αναλάβει την κατασκευή ενός μεγάλου αριθμού βιβλιοθηκών που θα διατεθούν εντός και εκτός πρωτεύουσας; Οι δύο νέοι συνεχίζουν να ελπίζουν. Οι εντυπώσεις τους όσον αφορά τη συμπεριφορά του κόσμου απέναντι στο εγχείρημα τους; «Πολλές και αντιφατικές», τονίζει ο Ελευθέριος. «Από ώρα σε ώρα η όψη της κάθε ανταλλακτικής βιβλιοθήκης αλλάζει. Περνάει κάποιος με σακούλες γεμάτες βιβλία και τα αφήνει στα ράφια χωρίς να πάρει κανένα για αντάλλαγμα. Συχνά συμβαίνει και το ακριβώς αντίθετο. Αυτή βέβαια είναι και η παραδοχή στην οποία αναφέρεται ο όρος χρήσης: χωρίς έλεγχο». Από κοντά η Ειρήνη-Αιμιλία αναφέρει: «Το ιδανικό είναι να δίνεις ένα για να πάρεις ένα. Με αυτή τη σειρά. Για να υπάρχει ακριβώς το ίδιο απόθεμα βιβλίων από τον έναν στον επόμενο. Μπορεί να μην έχουμε ακόμη φτάσει στην επιθυμητή κατάσταση, ωστόσο με τη σωστή επικοινωνία και εκπαίδευση των πολιτών θεωρώ πως θα το πετύχουμε στο άμεσο μέλλον». Η συζήτηση πήγε στο μέλλον και αναπόφευκτα τους ρωτάω για τα όνειρά τους. Για το peak που επιθυμούν. «Το όραμά μας είναι το ίδιο από την πρώτη μέρα που ξεκινήσαμε. Ενα δίκτυο ανταλλακτικών βιβλιοθηκών που να δίνει τη δυνατότητα σε όλους για δωρεάν, δημόσια, υπαίθρια πρόσβαση στο βιβλίο, ένα δίκτυο που να ενισχύει την κοινωνική προσφορά και την ανταλλαγή. Οι ανταλλακτικές βιβλιοθήκες πρέπει να γεμίσουν κάθε γειτονιά της Ελλάδας», λέει με σιγουριά ο Ελευθέριος. «Να δούμε να πετυχαίνει το κοινωνικό μας πείραμα», μοιράζεται το όνειρό της και η Ειρήνη-Αιμιλία. «Η ανταλλαγή βιβλίων σε δημόσιο χώρο μέσα από την ανταλλακτική βιβλιοθήκη της κάθε γειτονιάς να γίνει μέρος της καθημερινότητάς μας. Να εισχωρήσει στην πολιτιστική μας κουλτούρα».
Reality Bites
12
Hip hop για πάντα Τον περασμένο Αύγουστο συμπληρώθηκαν 40 χρόνια από τη νύχτα που ένα μικρό πάρτι στο δυτικό Μπρονξ της Νέας Υόρκης άλλαξε τον κόσμο: το πρώτο hip hop πάρτι! Οργανωτές, ο Clive Campell, γνωστός και ως DJ Kool Herc, και η αδελφή του Cindy, που κάλεσαν κόσμο σε έναν χώρο του ισογείου στην πολυκατοικία όπου έμεναν με είσοδο 25 cents για τις γυναίκες και 50 cents για τους άντρες.
Αστρικό chic
Ενώ σήμερα το hip hop έχει συνδεθεί με βαθιά πολιτικά μηνύματα, δεν ξεκίνησε ως πολιτικό κίνημα. Δεν υπήρχε μανιφέστο. Το έκαναν μόνο μερικά νέα παιδιά μειονοτήτων
από τις φτωχογειτονιές της Νέας Υόρκης που προσπαθούσαν να περάσουν τον χρόνο τους, εγκλωβισμένα στην υποβάθμιση των ζωών τους στην οποία τα είχε καταδικάσει η αδιαφορία της κυβέρνησης Νίξον. Οι γειτονιές τους καταστράφηκαν από τη βιομηχανική επέκταση, οι δουλειές τους χάθηκαν, το μέλλον τους φαινόταν δυσοίωνο. Αντί άλλης αντίδρασης, οι Αφροαμερικανοί νέοι απάντησαν στο κατεστημένο με ένα μουσικό κίνημα το οποίο ανθεί ακόμη και σήμερα χωρίς να δείχνει σημάδια κορεσμού. Cool man! N.K.
Δεν χρειάζεται να είσαι θαυμαστής του για να υποκλιθείς στον David Bowie. Τα λόγια περιττεύουν. Ο Βρετανός mega-star έχει επηρεάσει όχι μόνο την παγκόσμια μουσική πραγματικότητα, αλλά και τη μόδα με τις ανεπανάληπτες και απίστευτα προχωρημένες στιλιστικές επιλογές του, πάνω και κάτω από τη σκηνή. Από εκρηκτικός, εκτυφλωτικός, τρανς του εξώτερου διαστήματος ή ασπαζόμενος τη γοητεία των θεατρικών κοστουμιών του ιαπωνικού θεάτρου είτε ως εκλεπτυσμένος λόρδος του βρετανικού συστήματος -φορώντας ένα κοστούμι του Paul Smith-, ο Bowie ξεπερνούσε τον εαυτό του και τα δικά του στάνταρ σε κάθε του εμφάνιση με την ταχύτητα και τη λάμψη που είχε ο κεραυνός τον οποίο ζωγράφισε στο πρόσωπό του ο μακιγιέρ Pierre La Roche στα ’70s. Αστρο-πανκ ή ανένταχτος με ένα απλό τζιν και μπλουζάκι, ο σταρ εξακολουθεί να γράφει ιστορία στον τομέα του στιλ ακόμα και σήμερα. Ο Bowie, απλά, έχει την κομψότητα στο αίμα του. Φόρο τιμής λοιπόν στον Bowie αποτελούσε η κολεξιόν του Jean-Paul Gaultier για την Ανοιξη και το Καλοκαίρι 2013, στέλνοντας στην πασαρέλα ρέπλικες του Ziggy Stardust, ενώ πολύ παλιότερα κορυφαίοι σχεδιαστές, όπως ο Ιταλός Giorgio Armani και ο avant-garde Βέλγος Dries Van Noten, εμπνεύστηκαν για τις δικές τους συλλογές από τα ρούχα του. Ναι, τελικά το rock’n’roll μπορεί να ταξιδέψει, καλοντυμένο, ως τα αστέρια και ακόμη πιο μακριά. N.K.
Αιτίες και συμπτώματα Αυτόν τον μήνα οι Ρομά έχουν μπει στο επίκεντρο της δημοσιότητας -για μία ακόμη φορά- για τους λάθος λόγους. Πιο πρόσφατα είχαμε το περιστατικό της μικρής Μαρίας, αλλά και ενός ξανθού κοριτσιού που βρέθηκε σε έναν καταυλισμό Ρομά στην Ιρλανδία. Πιο πριν, είχαμε την απέλαση της 15χρονης Λεονάρντα (συνελήφθη κατά τη διάρκεια μιας σχολικής εκδρομής) και της οικογένειάς της από τη Γαλλία πίσω στο Κόσοβο. Την ίδια περίοδο, στη Νανσί το τοπικό δικαστήριο καταδίκασε 26 από τους 27 κατηγορουμένους για μια υπόθεση οργανωμένου εγκλήματος (στην οποία μικρά παιδιά καθίσταντο αντικείμενα εκμετάλλευσης). Στην τελευταία περίπτωση, οι συνήγοροι υιοθέτησαν μάλιστα μια παράδοξη υπερασπιστική γραμμή: η παραβατική
συμπεριφορά των κατηγορουμένων στηρίζεται στην τήρηση συγκεκριμένων παραδόσεων των Ρομά, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με τους κανόνες και τις νόρμες των δυτικών κοινωνιών. Αυτό βέβαια δεν θα μπορούσε παρά να προκαλέσει αντιδράσεις. Η Λίβια Γιαρόκα -η μόνη Ρομά Ευρωβουλευτήςεπισημαίνει στους “New York Times” ότι δεκαετίες διακρίσεων έχουν οδηγήσει μεταξύ άλλων σε υψηλά ποσοστά ανεργίας, ακραία φτώχεια και χαμηλά επίπεδα εκπαίδευσης ανάμεσα στους Ρομά, συμπληρώνοντας ότι η ένταξη στην ευρωπαϊκή κουλτούρα δεν σημαίνει εγκατάλειψη των παραδόσεων αυτής της ομάδας. Οι αιτίες είναι γνωστές. Το φάρμακο; X.T.
Τα σάπια μήλα Με τη βοήθεια του crowdfunding μπορείς τη σήμερον να χρηματοδοτήσεις πραγματικά οτιδήποτε: από την ιδέα σου για την κατασκευή ενός καινοτόμου προϊόντος (κοίτα στη στήλη «21ος αιώνας» της εφημερίδας μας, όλο και κάτι θα βρεις) μέχρι την επιθυμία σου να γυρίσεις ταινία πορνό (ναι, υπάρχει ειδικό site για αυτές τις ορέξεις και λέγεται Offbeatr). Η επιτυχία της νέας μορφής χρηματοδότησης είναι αδιαμφισβήτητη: πέρυσι οι ιστοσελίδες crowdfunding συγκέντρωσαν συνολικά περίπου 2 δισ. ευρώ, ενώ φέτος το ποσό αυτό αναμένεται να εκτιναχθεί στα 3,7 δισ. Οπως συμβαίνει με όλα τα success stories, υπάρχουν κάποιοι επιτήδειοι που προσπαθούν να εκμεταλλευτούν το crowdfunding για να κάνουν μια γερή μπάζα. Σε αυτή δε την προσπάθεια διευκολύνονται από την απουσία ενός επαρκούς ρυθμιστικού πλαισίου που θα απέτρεπε ή θα τιμωρούσε τις όποιες ατασθαλίες. Τι κάνουν οι ίδιες οι ιστοσελίδες crowdfunding για να προστατέψουν τους επενδυτές; Τίποτα, απαντάει το “Newsweek” στο άρθρο “Bad Samaritans”. Αυτά τα sites ακολουθούν εν πολλοίς μια πολιτική «Πόντιου Πιλάτου», καθώς δεν εγγυώνται την αυθεντικότητα της κάθε καμπάνιας χρηματοδότησης και δεν προσφέρουν επιστροφή χρημάτων σε περιπτώσεις απάτης, τη στιγμή που εισπράττουν κανονικά την προμήθεια που τους αναλογεί. Παρόλα αυτά, η παραβατικότητα κινείται -προς το παρόν- σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Ο Ιθαν Μόλικ, καθηγητής του Πανεπιστημίου της Πενσιλβάνιας, έχοντας μελετήσει 48.500 projects του Kickstarter, διαπίστωσε ότι οι περιπτώσεις απάτης δεν ξεπερνούσαν το 4%. Αυτό αποδίδεται στον «Νόμο του Λάινους» (από το όνομα του μηχανικού λογισμικού Λάινους Τόρβαλντς), σύμφωνα με τον οποίο (σε ελεύθερη μετάφραση) όσο περισσότεροι άνθρωποι ελέγχουν κάτι τόσο μειώνεται ο κίνδυνος εξαπάτησης. Χ.Τ.
Μουσική
14
Οπως λέμε urban soul O Jerome Kaluta τραγουδάει funk και soul μουσική. Εχει γεννηθεί στην Αθήνα και έχει καταφέρει να συνδυάσει τις αφρο-ευρωπαϊκές μουσικές επιρροές του με τη μουσική παραγωγή της Ελλάδας. Ως σόλο καλλιτέχνης έχει εμφανιστεί σε μουσικές σκηνές της Αθήνας και έχει κυκλοφορήσει το single «Δεν πειράζει - It’s OK», στο ευρύ κοινό έχει γίνει όμως γνωστός από τις καλλιτεχνικές του συνεργασίες και κυρίως από τη συμμετοχή τους στην ομάδα Σπείρα Σπείρα. Θεατρικές παραστάσεις, ντοκιμαντέρ για το hip hop, μιούζικαλ, συναυλίες. Ο Jerome τα κάνει όλα και δείχνει να το απολαμβάνει. «Τι μουσική σου αρέσει να ακούς;» είναι η πρώτη ερώτηση που του κάνω. «Η αλήθεια είναι ότι τραγουδάω κυρίως αυτά που αγαπάω και με εκφράζουν. Τα τελευταία χρόνια με έχουν κερδίσει η funk και η soul και μπορώ να πω πως μεγαλώνοντας εκτιμώ τα απλά αλλά σημαντικά πράγματα. Στη soul μουσική βρίσκω όλα αυτά που πολλοί καλλιτέχνες έχουν πει με δυο λόγια». Δηλώνει τραγουδιστής και performer, μια και συνηθίζει να συμμετέχει σε τελείως διαφορετικά πράγματα. «Θεωρώ πως και τα δύο συνυπάρχουν και συμπλη-
ρώνουν το ένα το άλλο. Αφού όμως με... πιέζετε να διαλέξω, διαλέγω τον performer. Μη με παρεξηγήσετε, προσπαθώ καθημερινά να γίνω καλύτερος στο τραγούδι, αλλά έχοντας δει live του Michael Jackson, του James Brown ή του Prince και άλλων που εκτιμώ, με γοητεύει πάρα πολύ η ιδιότητα και ο ρόλος του performer, που προσπαθεί με όλες τις αισθήσεις του να συνδεθεί με το κοινό». Ο Jerome την Τρίτη 29 Οκτωβρίου θα αφήσει για λίγο τις ομαδικές παραστάσεις και θα εμφανιστεί με την μπάντα του στη σκηνή του Faust Bar Theater (Καλαμιώτου 11, Μοναστηράκι). «Σε συνδυασμό με τους καιρούς όπου ζούμε, θα μπορούσα να πω ότι όλοι οι καλλιτέχνες είμαστε ‘για δέσιμο’, γιατί αυτό που κάνουμε έχει περισσότερα -ή μόνο- ρίσκα», σχολιάζει ο ίδιος όταν τον ρωτάω για την ευθύνη που έχει σε μια προσωπική του συναυλία. Μαζί με τον Jerome στο Faust θα βρίσκονται και οι Movement Orchestra. «Θα δείτε εμένα και πέντε μουσικούς να χορεύουν παρουσιάζοντας μια μίξη από soul, funk, hip hop, r’n’b, afro και swing ή, με λίγα λόγια, να παίζουν urban soul».
15
Επιμέλεια: Περικλής Τσόπτσης
Ψυχεδέλεια!
Νατάσσα... ξανά! Από αύριο, Σάββατο 26 Οκτωβρίου, η Νατάσσα Μποφίλιου, ο Θέμης Καραμουρατίδης και ο Γεράσιμος Ευαγγελάτος «στήνουν» ένα απρόβλεπτο ακουστικό πρόγραμμα, με στόχο να κάνουν τα τραγούδια του ρεπερτορίου τους αγνώριστα, αλλά και να πειραματιστούν με γνωστά κομμάτια της ελληνικής μουσικής σκηνής. Το επιτυχημένο σχήμα βάζει μια... «Ανω τελεία» και εγκαθίσταται στο PassPort (Καραΐσκου 119, Πειραιάς). Μαζί τους σε ρόλο guest, ο συνθέτης Στάμος Σέμσης με τα καινούργια τραγούδια της πρόσφατης συνεργασίας του με τη Νατάσσα.
Η αρχή γίνεται το 2000, όταν κυκλοφορούν το ντεμπούτο τους “Dead Meadow”. Η συνέχεια με το “Howls from the heels” και το “Peel Sessions”. Τα “Shivering King and Others”, “Feathers” και “Old Growth” ακολουθούν και βρίσκουν την μπάντα να εμπλουτίζει τον ψυχεδελικό ήχο της με στοιχεία από blues, garage, αλλά και ακουστικά όργανα. Ο λόγος για τους Dead Meadow του Jason Simon, που θα βρεθούν για πρώτη φορά στην Αθήνα αύριο, Σάββατο 26 Οκτωβρίου, στο Six d.o.g.s (Αβραμιώτου 6-8, Μοναστηράκι) έχοντας στις αποσκευές τους νέο άλμπουμ με τίτλο “Warble Womb”.
Ο δικός του ήχος Acoustic version Λίγο πριν από την κυκλοφορία του νέου τους Live DVD, οι Anathema επιστρέφουν στο ΑΝ Club (Σολωμού 13-15, Εξάρχεια) για μία συναυλία την Πέμπτη 31 Οκτωβρίου. Η αγαπημένη μπάντα του αθηναϊκού κοινού έχει επισκεφθεί αρκετές φορές τη χώρα μας, είτε με την κανονική της σύνθεση είτε με πιο ακουστικές «μορφές», πάντα όμως με τους αδελφούς Cavanagh να δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους. Αυτή τη φορά οι αδερφοί από το Λίβερπουλ έρχονται μαζί με τη Lee Douglas στο πλαίσιο της περιοδείας τους για ένα ημιακουστικό σόου με τραγούδια από όλη τη δισκογραφία τους.
Ενα από τα πιο μεγάλα ονόματα της σύγχρονης ηλεκτρονικής μουσικής θα βρεθεί την Κυριακή 27 Οκτωβρίου στη σκηνή του Βοτανικός Live Stage (Ιερά Οδός 72 & Σπύρου Πάτση). Ο λόγος για τον πολυσυζητημένο dj-παραγωγό Gramatik, o οποίος έχοντας σκλαβώσει την αμερικανική αγορά επιχειρεί τώρα να κάνει το ίδιο και με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή, μέσα από επισκέψεις του σε διάφορες μεγαλουπόλεις της Γηραιάς Ηπείρου. Λίγο πριν από την κυκλοφορία του νέου του δίσκου και με opening acts από τους δικούς μας Space Blanket και Spaced Cowboy, ο Σλοβένος σταρ είναι βέβαιο πως θα ξεσηκώσει με τις επιλογές του τους λάτρεις των dubstep beats και όχι μόνο.
25-31.10.2013
Γιάννης Λίνας Minor Project Empty Frame Ηρώ Σαΐα Βικτωρία Ταγκούλη Lolek Ηλίας Βαμβακούσης Μαρίνα Σάτι Φωτεινή Βελεσιώτου Tareq
Αδάμ Τσαρούχης Zand the band Λεωνίδας Μαριδάκης
AL LR IGH TS
RES ERV ED,
D. ITE HIB RO GP RDIN UNA (P)&(C) ΙΑΣ. ECO Μ UTH ΑΙΡΕ THE R ΕΤ ORIZ ΕΤΡΟΠΟΛΙ Υ OF Σ ΕΚΔΟ ΓΩΓΟ ED, TING ΠΑΡΑ COP ΤΙΚΗ ΑΕ YING ADCAS . ΜΕ ΤΗΝ ΕΠΙ ΤΟΣ ΤΗΣ , REPR ΦΥΛΑΞΗ ΚΑΘΕ ΔΙΚΑΙΩΜΑ D BRO ODUCTIO CE AN N, HIRING, LENDING, PUBLIC PERFORMAN
Retropolis II Ηταν Τρίτη 3 Μαΐου 2012 στην αμφιθεατρική σκηνή του Ιδρύματος Μιχάλης Κακογιάννης όταν Αθηναίοι διαφορετικών ηλικιών συναντήθηκαν για τη ζωντανή παρουσίαση του “Retropolis”. Χαρακτηριστικά τραγούδια του Μεσοπολέμου, του Αττίκ, του Σουγιούλ, του Κωνσταντινίδη και άλλων διασκευάστηκαν από νέους μουσικούς και συγκροτήματα, όπως οι Empty Frame, ο Στάθης Δρογώσης, οι Matisse, οι Cyanna, οι Δάρνακες, ο Γιώργης Χριστοδούλου, η Μαριέττα Φαφούτη, ο Tareq, οι Belleville και η Μαρία Παπαγεωργίου με τον Αλέξανδρο Εμμανουηλίδη. Ο χρόνος πέρασε και η μεγάλη επιτυχία που γνώρισε η προσπάθεια αυτή οδήγησε στο “Retropolis II” -η πρώτη παραγωγή του label M music-, που βρίσκεται ήδη αποκλειστικά στα καταστήματα Public. Το cd αποτελείται από 11 «πειραγμένες» εκδοχές τραγουδιών του Μάρκου Βαμβακάρη, του Βασίλη Τσιτσάνη και του Απόστολου Καλδάρα, για τις οποίες ευθύνονται με τον έναν ή τον άλλον τρόπο οι Empty Frame, οι Minor Project (σε δύο τραγούδια, στο ένα μόνοι τους και στο άλλο μαζί με την Ηρώ Σαΐα), ο Λεωνίδας Μαριδάκης με τη Φωτεινή Βελεσιώτου, ο Ηλίας Βαμβακούσης, η Μαρίνα Σάτι με τον Tareq, ο Lolek, ο Αδάμ Τσαρούχης με τη Σίσσυ Βλαχογιάννη, η Βικτωρία Ταγκούλη με τον Χρίστο Θεοδώρου και ο Γιάννης Λίνας (με δύο συμμετοχές, στο ένα τραγούδι μόνος του και στο άλλο με τους Zand the band). Η παρουσίαση του cd “Retropolis II”, αλλά και των videos που το συνοδεύουν θα πραγματοποιηθεί στις 6 Νοεμβρίου στον χώρο εκδηλώσεων του Public Συντάγματος στις 7 το απόγευμα.
Σινεμά
16
Θρίλερ στον ωκεανό Τομ Χανκς και Πολ Γκρίνγκρας. Ο πρώτος είναι ίσως ο καλύτερος ηθοποιός της γενιάς του με δύο Οσκαρ στο βιογραφικό του. Ο δεύτερος έστρεψε όλα τα βλέμματα πάνω του πριν από 11 χρόνια με το “Bloody Sunday” και από τότε μας έχει χαρίσει εκρηκτικές σκηνοθεσίες σε ταινίες όπως τo «Τελεσίγραφο του Μπορν» και το “United 93”. Στο “Captain Phillips” οι δυο τους ενώνουν τις δυνάμεις τους και αυτός είναι ένας λόγος από μόνος του για να δεις την ταινία. Η αληθινή ιστορία της πειρατείας του αμερικανικού φορτηγού πλοίου Maersk Alabama το 2009, η οποία συγκλόνισε την Αμερική καθώς ήταν η πρώτη πειρατεία σε αμερικανικό πλοίο έπειτα από 200 χρόνια, μεταφέρεται στη μεγάλη οθόνη μέσα από ένα υποβλητικό, κλειστοφοβικό θρίλερ με φρενήρες μοντάζ και κάμερα στο χέρι στα πρότυπα των προηγούμενων φιλμ του Γκρίνγκρας. Ο καπετάνιος Phillips σαλπάρει από την Αμερική με ένα φορτηγό πλοίο που μεταξύ άλλων μεταφέρει και επισιτιστική βοήθεια. Την ίδια ώρα στις
ακτές της Σομαλίας ο Muse, ένας πρώην ψαράς, σχεδιάζει να καταλάβει ένα πλοίο ξένων συμφερόντων και να ζητήσει λύτρα. Οι δρόμοι των δύο αντρών θα διασταυρωθούν σύντομα και η σύγκρουση ανάμεσά τους θα είναι σφοδρή. Δύο διαφορετικοί κόσμοι έρχονται αντιμέτωποι. Από τη μία ένας μέσος Αμερικανός με μια ικανοποιητική ζωή και ανησυχίες για το μέλλον των παιδιών του. Από την άλλη ένα τσούρμο Σομαλοί ψαράδες, εξαθλιωμένοι από τη φτώχεια, που παλεύουν να πάρουν μέρος στην πειρατεία αναζητώντας απεγνωσμένα χρήματα. «Η αναμέτρηση του Phillips και του Muse είναι μια συναρπαστική πολιορκία εν πλω, αλλά και κάτι που απευθύνεται στις δυνάμεις που καθορίζουν τον κόσμο σήμερα», εξηγεί ο Γκρίνγκρας. «Πάντα πίστευα ότι μια ιστορία πρέπει να παρουσιάζεται με τέτοιον τρόπο ώστε να είναι ακαταμάχητη και συγκλονιστική, αλλά παράλληλα να προκαλεί τη σκέψη».
Επιμέλεια: Δημήτρης Χαλιώτης
Πάει Θεσσαλονίκη
Back to ’70s
Είναι γεγονός! Ερχεται στην Ελλάδα για πρώτη φορά και σηκώνει την αυλαία του 54ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Ο λόγος για τον πατριάρχη του σύγχρονου ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, τον Τζιμ Τζάρμους, που φτάνει στη συμπρωτεύουσα για να παραστεί στην έναρξη του φεστιβάλ, που θα κάνει πρεμιέρα την 1η Νοεμβρίου με τη νέα του ταινία «Μόνο οι εραστές μένουν ζωντανοί». Η Τίλντα Σουίντον και ο Τομ Χίντλεστον υποδύονται δύο σοφιστικέ βρικόλακες που περιπλανιούνται στους αιώνες σε έναν κόσμο που πια τους προκαλεί σύγχυση! Μια ταινία για την παντοτινή αγάπη μέσα από την πάντα εναλλακτική σκηνοθετική ματιά του Τζιμ Τζάρμους. Δεν θα μπορούσαμε να σκεφτούμε καλύτερη έναρξη για το φετινό φεστιβάλ!
Είναι παράφορα ερωτευμένοι και έχουν μάθει να ζουν εκτός νόμου. Σε μια συμπλοκή τους με την αστυνομία εκείνη τραυματίζει έναν αστυνομικό. Εκείνος το παίρνει πάνω του και μπαίνει φυλακή. Τέσσερα χρόνια αργότερα δραπετεύει και την αναζητάει μαζί με την κόρη τους, που γεννήθηκε όσο εκείνος ήταν φυλακή. Με φόντο το Τέξας της δεκαετίας του ’70 ο Κέισι Αφλεκ και η Ρούνεϊ Μάρα, δύο από τους καλύτερους νέους ηθοποιούς του ανεξάρτητου αμερικανικού σινεμά, πρωταγωνιστούν στο «Μείνε δίπλα μου», μια δυνατή ερωτική δραματική ιστορία σκηνοθετημένη με ποιητική διάθεση από τον Ντέιβιντ Λόουερι.
17
25-31.10.2013
Περί πειρατείας Χρειάστηκαν επτά και κάτι χρόνια δικαστικής διαμάχης για να καταφέρει η Κινηματογραφική Eνωση Αμερικής να βάλει λουκέτο σε ένα από τα πιο γνωστά sites από όπου μπορεί κάποιος να κατεβάζει δωρεάν κινηματογραφικές ταινίες μέσω torrents. Το isohunt.com δεν υπάρχει πια. Εκλεισε στις 23 Οκτωβρίου ύστερα από δέκα χρόνια λειτουργίας και, σύμφωνα με τη δικαστική απόφαση, ο ιδιοκτήτης του οφείλει να καταβάλει το ποσό των 110 εκατ. δολαρίων στην Κινηματογραφική Ενωση Αμερικής. Η συζήτηση για την κινηματογραφική (και όχι μόνο) πειρατεία μέσω διαδικτύου είναι πολύ μεγάλη για να αναλυθεί σε ένα κείμενο 200 λέξεων. Το πρόβλημα εντοπίζεται κυρίως στη μη απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων στους δημιουργούς από τα συγκεκριμένα sites και όχι τόσο στην κυκλοφορία των ταινιών μέσω διαδικτύου.
Σαν όνειρο
Μαγεία
Οταν ο Κολίν ερωτεύεται και παντρεύεται την Κλοέ, όλα μοιάζουν παραμυθένια. Μέχρι που μια σπάνια ασθένεια χτυπάει την Κλοέ. Ενα λουλούδι μεγαλώνει στους πνεύμονές της και ο Κολίν θα αρχίσει να κάνει ένα σωρό παράλογες δουλειές για να καλύψει τα ιατρικά της έξοδα. Ξεχάστε το μελό! Εδώ έχουμε να κάνουμε με ταινία του Μισέλ Γκοντρί («Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού»). Ο «Αφρός των ημερών», που προβάλλεται από αυτή την εβδομάδα στις αίθουσες, κινείται στο γνώριμο, σουρεαλιστικό, ονειρικό σύμπαν του αγαπημένου σκηνοθέτη και έχει για πρωταγωνιστικό δίδυμο δύο αξιαγάπητους ηθοποιούς, την Οντρέι Τοτού και τον Ρομάν Ντουρί.
Δεν σταματάει ποτέ! Εμείς μπορεί να απολαμβάνουμε ακόμα στις αίθουσες την Κέιτ Μπλάνσετ ως... «Θλιμμένη Τζάσμιν», αλλά ο Γούντι Αλεν έχει βάλει ήδη πλώρη για άλλες κινηματογραφικές περιπέτειες. Αυτό το διάστημα γυρίζει τη νέα του ταινία στη Νότια Γαλλία με πρωταγωνιστές τον Κόλιν Φερθ, την Εμα Στόουν και τη Μάρσια Γκέι Χάρντεν. Πρόκειται για μια κωμωδία εποχής, όπως αποκαλύπτουν οι πρώτες φωτογραφίες από τα γυρίσματα. Πέραν τούτου δεν γνωρίζουμε απολύτως τίποτα άλλο... Εκτός από τον τίτλο της ταινίας, που μόλις ανακοινώθηκε. “Magic in the Moonlight”. Ρομαντικό Γούντι Αλεν μυριζόμαστε...
Η δικαστική νίκη της Κινηματογραφικής Ενωσης Αμερικής έναντι του isohunt.com αποτελεί αναμφισβήτητα ένα δυνατό χαστούκι στην πειρατεία, αλλά είναι τουλάχιστον πλάνη να πιστέψει κάποιος ότι ο πόλεμος έχει κερδηθεί. Αντίστοιχα sites ξεφυτρώνουν σαν μανιτάρια. Η αναζήτηση στο Google με λέξεις όπως “torrent” ή “download” και τον τίτλο της ταινίας που θέλεις να δεις σου αποκαλύπτει δεκάδες ιστότοπους από όπου μπορείς να κατεβάσεις δωρεάν ταινίες. Επιπλέον υπάρχουν πια αρκετά sites όπου μπορεί κάποιος να δει online μια ταινία με υπότιτλους χωρίς να χάνει χρόνο κάνοντας download. Και αυτά φυσικά κινούνται στην παρανομία και αρκετές φορές κλείνουν και να ξανανοίγουν με διαφορετικά ονόματα. Η απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων είναι πάντα ένα φλέγον θέμα και δίκαια διαμαρτύρονται οι δημιουργοί. Ομως εξίσου φλέγον είναι και το ζήτημα της ελεύθερης διακίνησης της πληροφορίας στο διαδίκτυο και η επιτακτική ανάγκη αυτή η ελευθερία να μη χαθεί.
Βιβλίο
18
Booker από τη Νέα Ζηλανδία Μετά το Νόμπελ Λογοτεχνίας ήρθε πριν από λίγες ημέρες και η σειρά του δεύτερου πιο προβεβλημένου λογοτεχνικού βραβείου στον κόσμο, του Man Booker Prize. Υπενθυμίζω πως το Man Booker, το σκέτο δίχως το Ιnternational, βραβεύει κάθε χρόνο ένα έργο -και όχι το corpus κάποιου συγγραφέα- αρκεί ο/η υποψήφιος/α να είναι πολίτης της Μεγάλης Βρετανίας, της Ιρλανδίας ή κάποιας πρώην κτήσης της Βρετανικής Αυτοκρατορίας. Φέτος βέβαια ήταν και η τελευταία χρονιά που κάτι τέτοιο ίσχυε, καθώς από το 2014 και ύστερα θα μπορούν να διαγωνίζονται σε αυτό συγγραφείς από όλο τον κόσμο. Στον απόηχο λοιπόν του λογοτεχνικού σούσουρου που ξεσήκωσε αυτή η κοσμογονική αλλαγή, μια νεαρή Νεοζηλανδή κατάφερε στα 28 της χρόνια να είναι τόσο η νεότερη όσο και η ογκωδέστερη (πάνω από 800 σελίδες) συγγραφέας που το έχει κερδίσει ποτέ. Η Ελινορ Κάτον έφερε στον νου μου μια άλλη συμπατριώτισσά της. Τη σκηνοθέτιδα Τζέιν Κάμπιον και τα «Μαθήματα πιάνου» της (Χρυσός Φοίνικας Καννών, 1991). Η Κάτον τώρα, σε παρόμοιο «σκηνογραφικό» μοτίβο, συνέθεσε ένα κείμενο που αναφέρεται στον νεοζηλανδικό «πυρετό
του χρυσού» κατά τον 19ο αιώνα. Το “The Luminaries” είναι μια ιστορία και ερωτική και μυστηρίου και εκδίκησης. Συνομιλεί με βικτωριανά μυθιστορήματα, χαιρετίζει τον «Μόμπι Ντικ» ενώ η ατμόσφαιρά του ξεκλέβει ίσως κάτι και από «Αδελφούς Καραμάζοφ». Μέχρι στιγμής δεν έχει μεταφραστεί στα ελληνικά, αλλά λογικά... οψόμεθα. Αλλωστε το μόνο από τα βιβλία της φετινής short list του Booker το οποίο μπορούμε (ήδη) να απολαύσουμε στη γλώσσα μας είναι το «Μια ιστορία για το παρόν» (εκδ. Κλειδάριθμος) της Ρουθ Οζέκι. Αυτό που τελικά θα κρατήσω από τα επινίκια της Κάτον είναι το εξής οξύμωρο: αν και δηλώνει πως δεν έχει τηλεόραση στο σπίτι της, ένα έργο που την επηρέασε έντονα στη συγγραφή του μυθιστορήματός της ήταν το “Deadwood”. Η εκπληκτική δηλαδή αυτή τηλεοπτική γουέστερν σειρά - την οποία η συγγραφέας προφανώς «κατέβασε» στον υπολογιστή της και είδε. Υπενθυμίζοντας σε όλους μας πόσο βαθιά έχει μπει αυτό το είδος ψυχαγωγίας στη ζωή μας και ελπίζοντας πως σιγά σιγά θα ξεκινήσει μια ουσιαστική και διαδραστική σχέση του με τη λογοτεχνία (και το διάβασμα) και όχι ένα αργό, αλλά σταθερό καπέλωμά τους.
Επιμέλεια: Γιώργος Ρομπόλας
Ξανά στο φως
«Ποτέ άλλο πια»
Παρότι ο όγκος της ελληνικής βιβλιογραφίας σχετικά με την ένοπλη αντίσταση την περίοδο της Κατοχής είναι ευμεγέθης, δυστυχώς το τοπίο -τουλάχιστον του μέσου αναγνώστη- παραμένει θολό. Οι λόγοι αρκετοί - δεν χωρούν να αναλυθούν εδώ. Βιβλία, λοιπόν, όπως «Οι οπλαρχηγοί του ΕΔΕΣ στην Ηπειρο 1942-44» (εκδ. Βιβλιοπωλείον της Εστίας) του Βαγγέλη Τζούκα επιχειρούν να ρίξουν φως σε παραγνωρισμένες και πιθανώς λησμονημένες εκφάνσεις του φαινομένου. Αποτελώντας την επεξεργασμένη έκδοση της διδακτορικής διατριβής του ιστορικού, το κείμενο εξετάζει την ανάπτυξη του αντάρτικου του κεντρώας πολιτικής καταγωγής ΕΔΕΣ και πώς αυτό επηρεάστηκε από την είσοδο ορεσίβιων οπλαρχηγών στις τάξεις του.
Ο Εντγκαρ Αλαν Πόε υπήρξε πρωτοπόρος σε πολλά: υπερρεαλιστής πριν από το κίνημα, δεινός γραφιάς του «αστυνομικού» πριν καν το είδος κατοχυρωθεί, άρχοντας του γοτθικού τρόμου, σατιρικός με γλώσσα που κόκαλα δεν είχε και κόκαλα τσάκιζε. Στη χώρα μας αγαπήθηκε και αγαπιέται τόσο από βιβλιοφάγους όσο και από ανθρώπους που βιβλίο διαβάζουν σπάνια, αλλά τον Πόε, ελέω θρίλερ, τον έχουν διαβάσει. Φέτος επανακυκλοφορεί το «Κοράκι και άλλες 21 ιστορίες» (εκδ. Μεταίχμιο) σε μετάφραση, σχόλια και εκτενείς σημειώσεις της Κατερίνας Σχινά. Πρόκειται για μια ανθολόγηση που προσπαθεί -και πετυχαίνει σε πολύ μεγάλο βαθμόνα χαρίσει μια γενική εικόνα του ψηφιδωτού του παλιού αυτού ήρωα των γραμμάτων.
To Λεξικοπωλείο
Εργάτης της ποίησης
Mια μίνι παρανόηση: Το διαδίκτυο παρέχει όλα τα μέσα. Ναι, ξεχνάμε όμως πως τα βιβλία είναι εργαλεία και μάλιστα σημαντικά (ακόμη). Λόγου χάρη τα διάφορα ειδικά λεξικά δεν τα βρίσκεις online. Σαν βγεις στον πηγαιμό για το Παγκράτι όμως, εάν περάσεις μια βόλτα από το Λεξικοπωλείο, μπορείς να βρεις όλα τα λεξικά του κόσμου. Παλιά και νέα, σε γνωστές και περίεργες γλώσσες, λεξικά για την αργκό, τα μάνγκα, το σεξ, τον αθλητισμό και ό,τι άλλο βάλει ο νους σου. Ο φιλόξενος αυτός χώρος στη Στασίνου 13 ειδικεύεται σε αυτά, ενώ έχει μια ενδιαφέρουσα γκάμα ξενόγλωσσης λογοτεχνίας -έξι διαφορετικές γλώσσες και σε τιμές εκδότη-, όπως επίσης και μπόλικο γαλλόφωνο κόμικς.
Ο Νικηφόρος Βρεττάκος υπήρξε μια ιδιαίτερα αγαπητή φιγούρα της ποίησής μας. Συνέθετε ποιήματα γνωρίζοντας τον μόχθο του καθημερινού ανθρώπου. Το Ιστορικό Αρχείο ΟΛΠ (Οργανισμός Λιμένος Πειραιώς) πρόσφατα εξέδωσε το βιβλίο «Ο Βρεττάκος του Πειραιά», σε συγγραφή του πρώην υπουργού και νυν διευθύνοντα συμβούλου του οργανισμού Γιώργου Ανωμερίτη. Το βιβλίο καλύπτει τα χρόνια του ποιητή μέχρι και τη διαμονή του στο αθηναϊκό λιμάνι - του οποίου υπήρξε και δημοτικός σύμβουλος. Μέσα από έγκυρες αφηγήσεις ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία, πέρα από μια ολιστική προσέγγιση του δημιουργού, να παρακολουθήσει και την κοινωνική δράση τόσο εκείνου όσο και της γυναίκας του.
19
25-31.10.2013
Online διήγημα Στα μέσα των ’00s κανένας δεν μπορούσε να προδικάσει το «εγχώριο» μέλλον του blogging. Ακούγονταν σε συζητήσεις και αναλύσεις τα καλύτερα και τα χειρότερα. Τελικά, σιγά σιγά και ανάμεσα σε άπειρη ηλεκτρονική σαβούρα, οι αξιόλογοι bloggers κατάφεραν να σμιλέψουν μια θαυμαστή κοινότητα που συνήθως μένει μακριά από παραδοσιακές διαπλεκόμενες ατραπούς. Ονόματα όπως o Old Boy, το Βυτίο, η Niemands Rose σχολίασαν και συνεχίζουν να σχολιάζουν την κοινωνική και πολιτική μας πραγματικότητα με λόγο που εκφέρεται λογοτεχνικά περισσότερο. Η τελευταία μάλιστα πρόσφατα εξέδωσε το πρώτο της βιβλίο κεντρίζοντας το ενδιαφέρον τόσο του κοινού όσο και των κριτικών. Αυτό που πρωτίστως όμως πέτυχαν οι προαναφερθέντες ήταν να αποκτήσουν κοινό επειδή μπόρεσαν να μιλήσουν κατευθείαν στην ψυχή του και να το συγκινήσουν με τίμιο τρόπο. Πέρα όμως από τα τυπικά δείγματα ηλεκτρονικού λόγου (κείμενο σχόλιο της επικαιρότητάς μας, συνήθως μικρό σε έκταση) υπάρχουν και κάποια αμιγώς λογοτεχνικά. Και όταν λέω λογοτεχνικά, δεν εννοώ με κριτικές, συνεντεύξεις και τα λοιπά και τα λοιπά. Εννοώ blogs και sites που λειτουργούν σαν διαδικτυακές συλλογές (sic) κειμένων - και δη διηγημάτων. Στο yannisadamis.com μπορεί κανείς να έρθει σε επαφή με το corpus σχεδόν του συγγραφέα και να γνωρίσει τη σαρκαστική, παραμυθιακή γλώσσα του η οποία χαρίζει απλόχερα χαρμολύπη. Στο eliasnisaris.blogspot.gr, του συγγραφέα του μυθιστορήματος «Ελληνική ασφυξία», βρίσκει κανείς διηγήματα με γεύση μπαρούτι. Ιδιαίτερα οι δύο τελευταίες αναρτήσεις του, δύο μικρά διηγήματασπουδή στον ιλαροτραγικό κόσμο των ελληνικών ΜΜΕ, σε γεμίζουν με θυμό λυτρωτικό. Tέλος, θα αναφέρω το «Κελί 33» του εκ Κύπρου ορμώμενου, πιστού κατοίκου Αθηνών Κυριάκου Μαργαρίτη. Εκεί κανείς μπορεί να διαβάσει μικρά, ελάχιστα κομψοτεχνήματα με φόντο την πρωτεύουσα, αλλά και την πατρίδα του με μια κοινή συνισταμένη: το λαϊκό. Το αυθεντικό όμως και όχι το σκυλοπόπ. Κοινώς και εν ολίγοις, εκεί έξω στο Μεγάλο Πουθενά του ελληνικού διαδικτύου υπάρχουν λογοτεχνικές προβλήτες όμοιες με κρυφά πειρατικά αγκυροβόλια, άξια να φιλοξενήσουν κάθε αναγνώστη.
Θέατρο
20
Θεία... Κωμωδία Ηταν αναμφισβήτητα από τις καλύτερες παραστάσεις της περυσινής σεζόν. Για εσάς που δεν το είδατε και για εμάς που θέλουμε να το ξαναδούμε, το “Mistero Buffo” του Ντάριο Φο επιστρέφει στο Θέατρο Θησείον (Τουρναβίτου 7, Θησείο) για δεύτερη χρονιά! Ο Θωμάς Μοσχόπουλος και η ομάδα του Επτάρχεια (Αργύρης Ξάφης, Αννα Μάσχα, Κώστας Μπερικόπουλος, Γιώργος Χρυσοστόμου, Θάνος Τοκάκης, Αννα Καλαϊτζίδου και guest κάθε Τρίτη ο Μανώλης Μαυροματάκης) διαβάζουν εντελώς αλλιώς ιστορίες της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης. Ο κορυφαίος νομπελίστας συγγραφέας ξαναγράφει κάποιες από τις κωμικές σκηνές που αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος των ιερών δραμάτων κατά τον Μεσαίωνα. Ο Φο δεν εστιάζει στους μεγάλους πρωταγωνιστές των λίγο πολύ γνωστών ιστοριών της Παλαιάς και Καινής Διαθήκης, αλλά στους απλούς ανθρώπους ή αλλιώς στους... κομπάρσους της εκάστοτε ιστορίας. Τι συμβαίνει στο διπλανό δωμάτιο από εκεί που διεξάγεται ο Μυστικός Δείπνος; Πώς είδε την Ανάσταση του Λαζάρου ένας περαστικός ο οποίος μπερδεύτηκε με το πλήθος που περίμενε το θαύμα; Τι έχει να μαρτυρήσει ένας μεθύστακας καλεσμένος στον Εν Κανά Γάμο, όπου ο Χριστός μετέτρεψε το νερό σε κρασί;
Οι ήρωες του “Mistero Buffo” δεν είναι άγιοι. Είναι κανονικοί άνθρωποι με τα πάθη τους. Ξεσπούν, φθονούν, κλαίνε απαρηγόρητοι, τρέμουν τον θάνατο, γίνονται στουπί... Ο Θωμάς Μοσχόπουλος παρουσιάζει το βιτριολικό σπονδυλωτό αυτό έργο έτσι ακριβώς όπως το θέλει ο συγγραφέας. Χωρίς σκηνικά, κοστούμια και φωτισμούς. Μόνο ο λόγος και οι ηθοποιοί. Εξι υπέροχοι ηθοποιοί. Οι ιστορίες τις οποίες αφηγούνται απολαυστικά, πλημμυρισμένες από το μοναδικό, ευφυές χιούμορ του Ντάριο Φο, σε κάνουν να ξεκαρδίζεσαι στα γέλια. Υπάρχουν όμως και οι στιγμές που το χαμόγελο παγώνει. Το “Mistero Buffo” είναι ένα βαθιά πολιτικό έργο για την εξουσία, τον δογματισμό, τη βία. Δεν στοχεύει στη γελοιοποίηση ούτε στην πρόκληση του θρησκευτικού συναισθήματος. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι όταν το είδε η Επιτροπή των Καρδιναλίων της Παπικής Εκκλησίας με στόχο να το αφορίσει ξέσπασε σε δυνατά γέλια και έδωσε τη... θεία έγκριση. Δημήτρης Χαλιώτης
Επιμέλεια: Νατάσα Μαστοράκου
21
25-31.10.2013
Κατά παραγγελία
Γυναικείος μύθος
Oκτώ ελληνικά σύγχρονα έργα διάρκειας μίας ώρας και εμπνευσμένα από τη γύρω μας πραγματικότητα θα παρουσιάζονται κάθε Δευτέρα και Τρίτη στο Θέατρο Τέχνης Κάρολος Κουν (Φρυνίχου 14, Πλάκα). Νέοι και καταξιωμένοι συγγραφείς ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμα του Θεάτρου και έτσι έως τις 3 Δεκεμβρίου θα ανέβουν στο Υπόγειο του Θεάτρου οι δύο πρώτες παραστάσεις «Μεσάνυχτα σ’ έναν τέλειο κόσμο» του Αλέξη Σταμάτη σε σκηνοθεσία Αρη Τρουπάκη και «Ολη η πόλη το κουβεντιάζει» των Αντώνη και Κωνσταντίνου Κούφαλη σε σκηνοθεσία Θόδωρου Γράμψα. Το επόμενο διάστημα ακολουθούν οι συγγραφείς: Ανδρέας Φλουράκης, Βαγγέλης Χατζηγιαννίδης, Μαριάννα Κάλμπαρη, Μισέλ Φάις, Σάκης Σερέφας και Γιάννης Δούμος.
Η «Μήδεια» του Φίλιππου Κανακάρη συνεχίζει και αυτή τη σεζόν την πορεία της στις αθηναϊκές σκηνές. Μετά την παρουσίασή της στο ΙΕΤΜ πριν από λίγες ημέρες, ανεβαίνει από τις 28 Οκτωβρίου έως τις 12 Νοεμβρίου στο BIOS (Πειραιώς 84, Κεραμεικός). Ο Φίλιππος Κανακάρης σκηνοθέτησε για πρώτη φορά τη «Μήδεια» τον Μάρτιο του 2012 σε μια προσπάθεια να βρει τη σύνδεση του έργου με το σήμερα. Στην παράσταση -η οποία για τον σκηνοθέτη είναι μια συνεχιζόμενη μελέτη- εμφανίζεται στον ρόλο της Μήδειας η Μαρία Πανουργιά, ενώ ο Θανάσης Δόβρης κρατάει τον ανδρικό ρόλο και ο χορός αποτελείται από τη Βιβή Νικολακοπούλου, την Αννα Κολιοφώτη και τη Χριστίνα Λαζουρά.
Δώσε κλώτσο... Η ομάδα νέων ηθοποιών Πεδίο Τέχνης ανεβάζει για δεύτερη χρονιά το αγαπημένο μυθιστόρημα της Ζωρζ Σαρή «Οταν ο ήλιος...» στο Θέατρο Τζένη Καρέζη (Ακαδημίας 3, Κολωνάκι) από τις 3 Νοεμβρίου. Η Ζωρζ Σαρή αφηγείται το παραμύθι της ζωής της και συναντάει το θέατρο μαζί με την παντοτινή της φίλη Αλκη Ζέη. Οι δύο γυναίκες διηγούνται την ιστορία της ιταλικής εισβολής και της γερμανικής κατοχής στην Ελλάδα και, όπως συμβαίνει σε κάθε παραμύθι, η ιστορία έχει σκληρά, τρομακτικά στοιχεία. Το βιβλίο «Οταν ο ήλιος» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.
Αρωμας γυναίκας Δύο ηθοποιοί διαφορετικής γενιάς θα χορεύουν κάθε Τετάρτη στη σκηνή του Θεάτρου Ιλίσια Βολανάκης (Παπαδιαμαντοπούλου 4, Ιλίσια). Η Χρυσούλα Διαβάτη και η Θάλεια Ματίκα θα ανεβάσουν το έργο του Καταλανού συγγραφέα Ζουζέπ Μαρία Μπενέτ Ζουρνέτ «Δύο γυναίκες χορεύουν», το οποίο γράφτηκε το 2008 και παρουσιάζεται πρώτη φορά στη χώρα μας σε σκηνοθεσία Τάσου Ιορδανίδη. Οι δύο γυναίκες γνωρίζονται όταν η νεαρή κοπέλα προσλαμβάνεται για να καθαρίζει και να τακτοποιεί το σπίτι της ηλικιωμένης και βρίσκουν έναν δικό τους τρόπο να συνυπάρξουν και να «χορέψουν».
Πλανήτης γη Εμπνευσμένο από την ομώνυμη ταινία, το έργο “Τhe man from earth” παρουσιάζεται στη θεατρική του εκδοχή για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Κάθε Δευτέρα και Τρίτη ο Δημήτρης Αλεξανδρής, η Νίκη Παλληκαράκη και ο Ερρίκος Λίτσης μεταξύ άλλων ανεβαίνουν στη σκηνή του Θεάτρου Αλκμήνη (Αλκμήνης 12, Πετράλωνα) για να εξηγήσουν πώς θα ήταν η ζωή ενός αθάνατου. Το έργο του Jerome Bixby με αρκετά στοιχεία επιστημονικής φαντασίας σκηνοθετεί η Κωνσταντίνα Νικολαΐδη.
«Είναι μια ομάδα ηθοποιών με την οποία μπόρεσα να δουλέψω με έναν τρόπο που ήταν βασισμένος στη συνεργασία και την πραγματική δημιουργική ανταλλαγή και συνδιαλλαγή. Η επιθυμία μου είναι να υπηρετήσω τη σύνδεση των κλασικών κειμένων με το σήμερα, αλλά και τον χώρο του θεάτρου με αυτόν των εικαστικών. Για αυτόν τον λόγο συνεργάστηκα με τον εικαστικό Αντώνη Βολανάκη», δηλώνει ο Φίλιππος Κανακάρης. Η σύνδεση που ο ίδιος βρίσκει στο έργο και στο σήμερα είναι κυρίως πολιτική και παρουσιάζεται με τη μορφή ενός σκηνικού ντουέτου που αφορά τη σχέση της Μήδειας με διαφορετικές μορφές εξουσίας, όπως αυτές παρουσιάζονται στο έργο του Ευριπίδη. Τον Κρέοντα, που τη διατάσσει να φύγει από τη χώρα, τον Ιάσονα, που ασκεί προσωπική εξουσία, και τον Αιγαία, που προσφέρει στη Μήδεια άσυλο, τη μόνη μη αρνητική εξουσία. «Η Μήδεια συγκεντρώνει τρία βασικά στοιχεία που είναι μειονεκτήματα τόσο για την εποχή που γράφτηκε όσο και για σήμερα», εξηγεί ο σκηνοθέτης. «Είναι γυναίκα, είναι ξένη και κινδυνεύει να χάσει την κοινωνική της υπόσταση. Το έργο γράφτηκε τρεις εβδομάδες πριν από τον Πελοποννησιακό Πόλεμο, σε μια περίοδο που στην Αθήνα η συντριπτική πλειονότητα των κατοίκων άνηκε -όπως και σήμερα- σε κοινωνικές ομάδες χωρίς κανένα πολιτικό δικαίωμα».
Εκθέσεις / Εκδηλώσεις
22
Τα σπίτια της εποχής μας Το Goethe Institut Athen σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη (Πειραιώς 138 & Ανδρονίκου, Αθήνα) παρουσιάζουν την έκθεση “Home/s” στο πλαίσιο του project “ArtUP! Media art in Bulgaria, Greece and Turkey”. Εχοντας ως κεντρικό σημείο αναφοράς την έννοια «σπίτι» και με βασικό μέσο έκφρασης την ψηφιακή τέχνη, οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες επιχειρούν να διερευνήσουν, να σχολιάσουν και να απαντήσουν σε μια σειρά από σύγχρονα ερωτήματα: Πώς η τεχνολογία επηρεάζει και καταγράφει τις συνήθειές μας; Αποτελούν οι αναρίθμητες συνδέσεις και οι συγκινησιακές σχέσεις που δημιουργούνται μεταξύ πολιτών σήμερα το νέο σπίτι των πολλών; Πώς έχουν διαμορφωθεί ζητήματα που αφορούν τη μετανάστευση και την κινητικότητα τα τελευταία χρόνια; Πρόκειται για «έργα βιωματικά, αλλά και εγχειρήματα συλλογικά και συμμετοχικά, που παρουσιάζονται για να προκαλέσουν μια συζήτηση για την αναγκαιότητα του ‘ανήκειν’ στη σημερινή δικτυωμένη εποχή», σημειώνουν οι επιμελήτριες Δάφνη Δραγώνα και Κατερίνα Γκουτζιούλη.
Στην έκθεση, εκτός από τους Τούρκους και τους Βούλγαρους καλλιτέχνες, συναντώνται οι εξής ελληνικές συμμετοχές: Μάκης Φάρος, Τζένη Μαρκέτου σε συνεργασία με τη Μάρθα Γιαννακοπούλου, Medea Electronique, NullPointerConstant, Personal Cinema, Eρικα Σκούρτη (Ελλάδα) και Λίνα Θεοδώρου (Ελλάδα). Το project θα ολοκληρωθεί την Κυριακή 17 Νοεμβρίου, ενώ στις 9 και 10 Νοεμβρίου θα πραγματοποιηθεί το εργαστήριο των Arzu Ozkal και Claudia Costa Pederson με τίτλο “Gün, Athens version” και ελεύθερη συμμετοχή στον χώρο της Frown (Αγ. Ελεούσης 14 & Πρωτογένους, Μοναστηράκι). Αξίζει, τέλος, να σημειωθεί πως η έκθεση διαθέτει και ψηφιακή παρουσίαση στη σελίδα www.goethe.de/artup.
Επιμέλεια: Κίκα Κυριακάκου
23
25-31.10.2013
Κραυγή ελευθερίας Ο Οργανισμός Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ, στο πλαίσιο του προγράμματός του «ΝΕΟΝ Διαδρομές», παρουσιάζει την έκθεση του Γερμανού καλλιτέχνη Martin Kippenberger στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (Βασ. Σοφίας και Ηροδότου 1, Αθήνα) εγκαινιάζοντας τη συνεργασία του με το Μουσείο. Η έκθεση με τίτλο “A Cry For Freedom” περιλαμβάνει έργα του αντισυμβατικού και πρόωρα χαμένου καλλιτέχνη από τις συλλογές Δ. Δασκαλόπουλου και Estate Kippenberger, υπό την επιμέλεια του ιστορικού τέχνης Δημήτρη Παλαιοκρασσά. Η έκθεση θα φιλοξενεί περισσότερα από 60 έργα, μεταξύ των οποίων πίνακες, γλυπτά και φωτογραφίες, ενώ θα πλαισιωθεί από ξεναγήσεις, προβολές, ομιλίες και εκδηλώσεις. Το αφιέρωμα στον Kippenberger θα ολοκληρωθεί στις 26 Ιανουαρίου.
Eκθεση τριών Μια έκθεση αφιερωμένη σε τρεις σύγχρονους εικαστικούς φιλοξενείται στην γκαλερί Eλένη Κορωναίου (Δημοφώντος 30 & Θορικίων 7, Αθήνα) μέχρι τις 23 Νοεμβρίου. Ο Liam Everett με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, χρησιμοποιώντας κυρίως τη ζωγραφική και τη γλυπτική, δημιούργει τα «συστήματα υποστήριξης», στα οποία τα όρια έργου και χώρου γίνονται δυσδιάκριτα. Από τη μεριά του ο Γιώργος Σαπουντζής διερευνά τη λειτουργία της γλυπτικής στον δημόσιο χώρο επιστρατεύοντας μια ποικιλία από μέσα όπως η εγκατάσταση, η performance, το κολάζ και το βίντεο. Τέλος, η Αμερικανίδα Jessica Dickinson εμπνέεται από τυχαίες παρατηρήσεις ή φυσικά φαινόμενα τα οποία και αποτελούν το έναυσμα για την παραγωγή των έργων της.
Ζωγραφικές διαδρομές Το Ινστιτούτο Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης (Βαλαωρίτου 9A, Αθήνα) φιλοξενεί την έκθεση «Βάσω Κυριάκη: Διαδρομή» υπό την επιμέλεια της ιστορικού τέχνης Χάρις Κανελλοπούλου μέχρι τις 18 Ιανουαρίου. Το υλικό του Ινστιτούτο που αφορά τη ζωή και το έργο της καλλιτέχνιδας παρουσιάζεται στο πλαίσιο της έκθεσης αυτής. Η Ελληνίδα ζωγράφος «επένδυσε τη δύναμη κάθε προσπάθειάς της στην καλλιτεχνική συσπείρωση, που εκπορευόταν αρχικά από τις συνθήκες της εποχής της Δικτατορίας, ενώ έπειτα αντανακλούσε την επιθυμία για την υπέρβαση παλαιών κατεστημένων και τη διάνοιξη ενός νέου δρόμου κοινωνικότερης αντίληψης της τέχνης», σημειώνει χαρακτηριστικά η επιμελήτρια.
Arte Povera Η γκαλερί Bernier-Eliades (Επταχάλκου 11, Θησείο) παρουσιάζει την έκθεση της Marisa Merz μέχρι τις 14 Νοεμβρίου. Η διακεκριμένη καλλιτέχνιδα, η οποία και αποτελεί τη μοναδική γυναίκα του ιστορικού κινήματος της Arte Povera, βραβεύθηκε για την πολύχρονη προσφορά της στην τέχνη στη φετινή Biennale της Βενετίας. Χρησιμοποιώντας υλικά όπως χάλκινο σύρμα, πηλός και κερί, αλλά συχνά και παραδοσιακές τεχνικές από τη γυναικεία καθημερινότητα, όπως είναι το πλέξιμο, δημιουργεί αφηρημένες, οργανικές μορφές, οικεία πορτρέτα και γλυπτά.
Θησαυροί του σήμερα Tο Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Ιλεάνα Τούντα σε συνέχεια του εικαστικού του αφιερώματος στο ReMap4 στους σύγχρονους θησαυρούς μέσα από τη ματιά διεθνών καλλιτεχνών παρουσιάζει τη νέα του έκθεση αυτη τη φορά στον γνωστό χώρο της Αρματολών & Κλεφτών 48 στην Αθήνα. Με τον τίτλο “Contemporary Treasures - Part ΙΙ” το Κέντρο φιλοξενεί μια σειρά από έργα σύγχρονων Ελλήνων και ξένων εικαστικών. Στην έκθεση παίρνουν μέρος οι Μαρία Γεωργούλα, Δημήτρης Ιωάννου, Νίκος Κεσσανλής, Ντόρα Οικονόμου, Αντώνης Πίττας, Δημήτρης Τσουμπλέκας, Αλέξανδρος Τζάνης, Σάββας Χριστοδουλίδης, Michael Bevilacqua, Susy Gomez, Caroline May, Mason Saltarrelli. Βασική συνιστώσα στη δουλειά τους αυτή αποτελεί η έννοια «της εφήμερης πολυτέλειας και ο υλικός πολιτισμός σε μια εποχή συνεχούς αμφιβολίας», όπως επισημαίνει η Κατερίνα Νίκου, επιμελήτρια του Κέντρου. «Η έκθεση έχει ως στόχο να διερευνήσει τους συσχετισμούς και τις αντιφάσεις που προκύπτουν μέσα από έργα καλλιτεχνών με διαφορετικό εννοιολογικό υπόβαθρο οι οποίοι χρησιμοποιούν ποικίλα εκφραστικά μέσα. Οι καλλιτέχνες που συμμετέχουν μοιράζονται τις ίδιες ανησυχίες σχετικά με τη φύση του έργου τέχνης, τη μετάδοση μιας ιδέας μέσω ενός αντικειμένου και την αισθητική αξία ή μη αξία», συμπληρώνει η ίδια. «Η έκθεση συνδυάζει έργα που συγχωνεύουν το παρελθόν με το μέλλον σε μια νέα χωρική κατάσταση. Τα έργα είτε αναφέρονται σε μια φαντασιακή κατάσταση είτε συνθέτουν στοιχεία από πραγματικά γεγονότα και αποτελούν ένα σχόλιο πάνω στην έννοια της πραγματικότητας». Η έκθεση θα ολοκληρωθεί στις 30 Νοεμβρίου.
Διαβάζω
24
Και οι τέσσερις εποχές Κείμενο: Κωνσταντίνα Τασσοπούλου
Η σύζυγος τον μετέφερε με το αυτοκίνητό της ως τη στάση του μετρό «Ελληνικό». «Θα τα πούμε το βράδυ», του ανακοίνωσε, ελέγχοντας από τον αριστερό καθρέφτη αν μπορούσε να στρίψει αμέσως μόλις εκείνος έκλεινε την πόρτα, «εκτός αν τελικώς συναντηθώ με τις κυρίες της λέσχης, οπότε θα ειδοποιήσω τη γραμματέα σου». Της έγνεψε και έφυγε. Μονάχα αυτά τα δύο. Βιαστικά. Βουλιάζοντας στο επίπεδο μείον ένα, του πήρε χρόνο για να εξοικειωθεί με τον χώρο. Είχε ξαναμπεί στο μετρό μονάχα μία φορά. Δεν κινείται με συγκοινωνίες. Δεν ξέρει καν ποιες εξυπηρετούν την περιοχή της Βούλας. Δεν εξυπηρετούν εκείνον εξάλλου. Από τη Φιλιππινέζα τους άκουσε προσφάτως πως το μετρό προεκτάθηκε νότια. Σήμερα το αντιλαμβάνεται ιδίοις όμμασι. Κατ’ ανάγκη. Αφησε το τζιπ για επισκευή και η Εφη δεν μπορούσε να του δανείσει το δικό της. Είχε ραντεβού με τον κομμωτή στις δώδεκα, στο Ψυχικό. Τουλάχιστον προσφέρθηκε να τον πετάξει. Nα δει πότε θα την πετάξει εκείνος...
τύρεται ο κόσμος;» Χώθηκε στο κεντρικό σαλόνι της οικονομικής του εφημερίδας για να ταξιδέψει ασφαλής και βγήκε από εκεί όταν το ηχείο ανήγγειλε τον σταθμό της δικής του αποβίβασης. Πέταξε το εισιτήριο σ’ έναν κάδο μικρό και ούτε που πρόσεξε πως τη στιγμή που περνούσε απέναντι την Πανεπιστημίου, ο δροσερός βοριάς της νέας ώρας, της χειμερινής, παραμόνευε για να κάνει τη δουλειά του. Φύσηξε με δύναμη, τα σύννεφα ίδρωναν απ’ την προσπάθεια και οι άνθρωποι που βρίσκονταν από κάτω νόμιζαν πως άρχισε να ψιχαλίζει. Το εισιτήριο που εξ αρχής δεν είχε βυθιστεί στην τρύπα, αλλά κρατιόταν στο χείλος της, αιωρήθηκε, χόρεψε, αισθάνθηκε ελεύθερο και έκανε τσουλήθρα παιχνιδιάρικα στην κουπαστή. Προσγειώθηκε μαλακά στο πλακάκι, εκεί που τελειώνουν τα σκαλοπάτια. Εκεί είχαν δώσει ραντεβού. ***
«Πόσα;»
Η μικρή φορούσε φούτερ ροζ, με κουκούλα και ο πιτσιρικάς κόκκινο. Φώτιζαν το γκρίζο της πόλης. Από κάτω σκισμένα τζιν. Και οι δύο. Κούμπωσαν καλά οι αγκαλιές τους, είχε βάλει κρύο, κάτι της είπε αυτός ανάμεσα στα μακριά της μαλλιά και εκείνη χαμογέλασε, κάτι του είπε εκείνη κοιτάζοντας το στόμα του, κάτι συνέβη και την ώρα που φιλήθηκαν της έπεσε η τσάντα, χύθηκαν έξω τα βιβλία, οι λεπτοί μαρκαδόροι και το γαλάζιο σετ με τους χάρακες. Εσκυψαν να τα μαζέψουν και συνωμοτικά, μόλις το είδαν, σήκωσαν από κάτω και το ξαναμμένο εισιτήριο.
«Ενα για το Σύνταγμα, παρακαλώ».
«Τι γράφει;»
«Και για Αγία Παρασκευή, και για Αγιο Αντώνιο, και για Αγιο Δημήτριο να ’ταν, το ίδιο θα σας στοίχιζε. Οι Αγιοι και οι θεσμοί, ίδια την έχουν την τιμή. Ενα και σαράντα. Ψιλά δεν έχετε;»
«Μηδέν εννιά και δεκατέσσερα».
Χούφτωσε το πορτοφόλι στο εσωτερικό του σακακιού, το έβγαλε, το άνοιξε και επιβεβαίωσε αυτό που ήδη γνώριζε. Δεν είχε μέσα κέρματα, μονάχα πενηντάευρα. Γύρισε την πλάτη στα μηχανήματα και μειδίασε χωρίς κέφι στην τζαμαρία που θα τον εξυπηρετούσε. Ο υπάλληλος έπαιζε μία δεσμίδα εισιτηρίων στα δάχτυλα.
«Σημερινό δεν είναι;» «Σημερινό, κράτα το».
Παραξενεύτηκε. Οχι από τις τρέλες που άκουγε, αλλά από το κόστος. «Δεν είναι και τόσο υψηλό, γιατί διαμαρ-
«Οχι, εσύ».
25
«Οχι, εσύ, να μη σε πιάσουν».
«Μα δύο είμαστε, πόσα να αγοράσουμε;»
«Θα το κρατήσουμε μαζί, κι αν μας πιάσουν, θα πούμε πως κανονικά βγάζουμε φοιτητικό, αλλά δεν είχαν στο ταμείο δύο φοιτητικά να μας δώσουν, οπότε μας έδωσαν ένα κανονικό».
«Διόλου δεν σου κόβει; Ολα εγώ θα σ’ τα μαθαίνω;»
«Σωστό!»
«Οι προηγούμενοι αφήνουν στους επόμενους το ακυρωμένο εισιτήριο, για να το χρησιμοποιήσουν μέχρι να λήξει. Είδες αλληλεγγύη; Βέβαια, με τόσα ζόρια που τραβάμε όλοι!»
«Και αν μας ζητήσουνε τις κάρτες...» «...τις έχουμε, ορίστε...» είπαν ταυτόχρονα και ύστερα έτρεξαν στις κυλιόμενες, προσπέρασαν αυτούς που στέκονταν δεξιά, έκαναν αγώνα ποιος θα φτάσει πρώτος στην αποβάθρα, κέρδισε εκείνη, έκατσε στο κάθισμα, εκείνος της διάβαζε από την οθόνη ενημέρωσης τα ονόματα που γιορτάζουν σήμερα, ώσπου τους κατάπιε ο ασφυχτικά γεμάτος συρμός. Σε όλη τη διαδρομή ο ένας ακουμπούσε τον άλλον, όχι μονάχα επειδή ήταν όλοι στριμωγμένοι στο βαγόνι και δεν υπήρχε χώρος ούτε για ανάσα, αλλά επειδή ειδικά αυτοί οι δύο έτσι ανασαίνουν. Ανηφορίζοντας προς την Τεχνόπολη, εναπόθεσαν προσεχτικά το εισιτήριο σ’ ένα από τα μηχανήματα ακύρωσης, για να χρησιμοποιηθεί από κάποιον άλλον. Είναι ακριβά σήμερα τα εισιτήρια. Αφού ισχύει για καμιά ώρα ακόμα, ας το χαρεί ο επόμενος. «Ριρή». «Τι είναι πάλι μωρέ;» «Σκύψε και πιάσ’ το... μωρέ», την προέτρεψε συνωμοτικά ο γκριζομάλλης κύριος με το αντιανεμικό μπουφάν και τις τεράστιες τσάντες παιχνιδιών.
«Γι’ αυτό σε παντρεύτηκα νωρίς, να μη μου λείψει η γνώση... Ωχ, η μέση μου!»
*** «Αυτό είναι κλεψιά. Αυτό είδα». «Θα σ’ το αναλύσω αργότερα. Δεν είναι. Μην έχεις τόσο ένοχο ύφος, χαμογέλα... θα μας πάρουνε χαμπάρι. Καλημέρα σας...» «Πού χαιρετάς πάλι, Παναγιώτη; Ημαρτον, όσους βλέπεις από το πρωί τους χαιρετάς!» «Σταμάτα και θολώνω τα νερά, κοιτάνε οι σεκιουρητάδες... Καλημέρα...» «Καλημέρα», ψέλλισε στη Ριρή ένας ηλικιωμένος με ζαρωμένο χαμόγελο, λίγα λεπτά αργότερα, διακόπτοντας την κατήχηση του Παναγιώτη στον δρόμο προς την έξοδο. «Ξέχασα τα γυαλιά μου και δεν βλέπω. Μπορείτε να μου πείτε αν ισχύει τούτο το εισιτήριο ή έχει περάσει η ώρα;» «Αυτό είναι προχθεσινό», του απάντησε η Ριρή. «Πετάξτε το, μην μπερδευτείτε. Να, πάρτε αυτό εδώ, το δικό μου».
«Και γιατί να το σηκώσω εγώ, αφού περνάνε και σκουπίζουν συνέχεια, δεν βλέπεις πόσο καθαρά είναι;»
«Θερμώς σας ευχαριστώ», αποκρίθηκε φεύγοντας, σκορπώντας πίσω του τη βεβαιότητα του φθινοπώρου. Ενα αχλάδι και ένα μήλο χρωμάτιζαν αχνά τη σακούλα από τον Σκλαβενίτη, που φάνταζε ακόμη φτωχότερη θροΐζοντας στο τέταρτο δάχτυλο του δεξιού του χεριού το στολισμένο με τις δύο ίδιες, ολόχρυσες, παλιομοδίτικες βέρες.
«Θα το χάσουμε, πιάσ’ το να μην αγοράζουμε δύο, άντε...»
Το αίθριο, ψηλά στην οροφή, πρόδιδε πως έξω γινότανε κατακλυσμός.
«Ποιο, παιδάκι μου;» «Το εισιτήριο λέω, εκεί κάτω, δεν το βλέπεις πεσμένο;»
Η Κωνσταντίνα Τασσοπούλου γράφει βιβλία για μικρούς και μεγάλους. Ορίζει την ιστοσελίδα www.tassopoulou.gr και τη στήλη «Τρίχες Κατσαρές» του ηλεκτρονικού πολιτιστικού περιοδικού www.thessalonikiartsandculture.gr.
25 - 31.10. 2013
26
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Ορφέας Εμιρζάς
27
25 - 31.10. 2013
Με δύναμη από τη Βενετία Στις αρχές του Σεπτεμβρίου είδε το όνομά του να κάνει τον γύρο του κόσμου σε έντυπα και ηλεκτρονικά μέσα ενημέρωσης. «Εξαιρετική μαεστρία και επαγγελματισμός», έγραφε στην ανταπόκρισή του από το Φεστιβάλ Βενετίας για το “Miss Violence” το “Variety”, ένα από τα πλέον έγκριτα κινηματογραφικά περιοδικά του πλανήτη. Αυτό ο Αλέξανδρος Αβρανάς δεν πρέπει να το είχε φανταστεί ούτε στα πιο τρελά του όνειρα. Πριν από πέντε χρόνια το όνομά του είχε αναφερθεί ξανά στον ελληνικό Τύπο. Ηταν ο μεγάλος νικητής του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Με την πρώτη του ταινία “Without” σάρωσε τα βραβεία. Ηταν όμως άτυχος. Το 2008 το κύρος του φεστιβάλ αμφισβητείται έντονα από μια σημαντική μερίδα Ελλήνων κινηματογραφιστών, που λίγο αργότερα θα συστήσουν την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου με έδρα της την Αθήνα. Το “Without” μοιάζει με θύμα των περιστάσεων. Βουλιάζει μαζί με τη χαμένη αίγλη του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης. Δεν θα προβληθεί ποτέ κανονικά στους κινηματογράφους. Εν έτει 2013 οι περισσότεροι πρέπει να είχαν ξεχάσει το όνομά του. Η συμμετοχή του με τη νέα του ταινία “Miss Violence” στο Διαγωνιστικό Τμήμα του Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας ξαφνιάζει. Οι ανταποκρίσεις μετά την πρώτη προβολή της κάνουν λόγο για φαβορί για κάποιο από τα μεγάλα βραβεία. Κανείς όμως ακόμα δεν μπορεί να πιστέψει αυτό που θα ακολουθήσει. Θρίαμβος. Το “Miss Violence” φεύγει από την Τελετή Απονομής των Βραβείων με τον Αργυρό Λέοντα (για Καλύτερη Σκηνοθεσία) και με το Βραβείο Ανδρικής Ερμηνείας (για τον Θέμη Πάνου). Δύο μεγάλα βραβεία στην ίδια ταινία. Εχει πάρα πολλά χρόνια να συμβεί και μιλάμε για το δεύτερο μεγαλύτερο κινηματογραφικό φεστιβάλ του κόσμου μετά τις Κάννες! «Σημαίνει ότι υπάρχει ελπίδα, ότι υπάρχει αξιοκρατία, ότι υπάρχει η ανάγκη να ακουστεί η αλήθεια», επισημαίνει ο Αλέξανδρος στην πρώτη του δήλωση στους δημοσιογράφους αμέσως μετά τη νίκη του στη Βενετία. «Αισθάνομαι ότι κρύβεται μια πληγωμένη αξιοπρέπεια πίσω από τα λόγια
σου», του λέω. Διαφωνεί. «Δεν συμφωνώ με την έκφραση. Ισως χαμένη ελπίδα για την αλήθεια να είναι πιο σωστή σαν διατύπωση. Ξέρεις, ζούμε σε μια κοινωνία γεμάτη διαφθορά και προσωπικά συμφέροντα. Νομίζω πως είναι απολύτως λογικό κανείς να ανησυχεί για τα κριτήρια των ανθρώπων», μου απαντάει. Στο επίκεντρο του “Miss Violence”, που θα ξεκινήσει να προβάλλεται στις αίθουσες από τις 7 Νοεμβρίου από τη Feelgood Entertainment, βρίσκεται μια οικογένεια. Μια καθωσπρέπει οικογένεια. Μια οικογένεια που δεν δίνει δικαιώματα. Μέχρι που η μικρή κόρη αυτοκτονεί πέφτοντας από το μπαλκόνι. Για κάποιον περίεργο λόγο τα υπόλοιπα μέλη της κάνουν σαν να μη συνέβη κάτι τρομερό. Τα μυστικά όμως αρχίζουν να έρχονται ένα ένα στο φως... Κάποιοι έκαναν λόγο για μια μεταμοντέρνα τραγωδία, για την πιο σκληρή ταινία της Βενετίας. Το σίγουρο είναι ότι η βία δεν πρωταγωνιστεί μόνο στον τίτλο του φιλμ του Αβρανά. «Η βία βρίσκεται μέσα σε όλους μας και είναι θέμα επιλογής αν θα την ασκήσει κανείς. Θα ήταν εύκολο να πω πως ευθύνεται η καταπίεση και οι αρνητικές καταβολές», μου λέει με νόημα. Σε μια προσεκτικότερη ανάγνωσή του το “Miss Violence” είναι μια ταινία που μιλάει σε βάθος για τον φασισμό. Η οικογένεια δεν παύει να είναι πάντα η μικρογραφία της κοινωνίας. «Πιστεύεις ότι ο μέσος Ελληνας είναι φασίστας;» τον ρωτάω. «Θέλω να πιστεύω πως δεν είναι. Η σημερινή κατάσταση στην Ελλάδα όμως σίγουρα βοηθάει στη δημιουργία αυτού του φαινομένου», επισημαίνει. Οι θύτες και τα θύματα. Οι ρόλοι πολλές φορές συγχέονται. Οι ήρωες του “Miss Violence” δεν είναι άμοιροι ευθυνών. Το αντίθετο. «Πιστεύω ότι στην Ελλάδα αρεσκόμαστε να νιώθουμε θύματα, αφού είναι πιο εύκολο να επιρρίπτουμε ευθύνες στους άλλους. Χωρίς βέβαια αυτό να αναιρεί τον δόλο από την άλλη πλευρά», μου λέει τονίζοντας όμως ότι πρόκειται για ένα μεγάλο θέμα που χρίζει βαθύτερης ανάλυσης. Μία από τις μεγάλες παθογένειες του ελληνικού σινεμά την τελευταία 30ετία ήταν ότι οι ελληνικές ταινίες -με ελάχιστες εξαιρέσεις- αφορούσαν
σχεδόν αποκλειστικά την ελληνική πραγματικότητα. Ηταν δηλαδή πολύ δύσκολο να ταυτιστεί ένας ξένος θεατής μαζί τους. Το “Miss Violence” -αλλά και άλλες ελληνικές ταινίες της τελευταίας τριετίας- έρχεται να το αναθεωρήσει αυτό. Η ταινία του Αβρανά θα μπορούσε να διαδραματίζεται παντού. Οι ήρωές της και το θέμα της έχουν οικουμενικές διαστάσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι ο Αλέξανδρος αγνοεί την ελληνική πραγματικότητα. «Με ενδιαφέρει να κάνω ταινίες στην Ελλάδα. Με αφορά η χώρα στην οποία γεννήθηκα και μεγάλωσα. Νιώθω πως έχω ευθύνη προς αυτήν ως καλλιτέχνης», μου λέει. Λάνθιμος, Τσαγγάρη, Λυγίζος, Ζώης, Κωνσταντάτος, Αβρανάς... Το ελληνικό σινεμά δίνει δυναμικό «παρών» στα διεθνή φεστιβάλ. Κάποιοι κάνουν ήδη λόγο για “Greek New Wave”. «Δεν νομίζω. Αλλωστε οι ταινίες είναι τόσο διαφορετικές μεταξύ τους. Αυτό που πιστεύω είναι πως οι νέοι σκηνοθέτες έχουν την ανάγκη να βγουν από τη σιωπή και να μιλήσουν για την κοινωνία όπου ζουν και για αυτά που αντιμετωπίζουν καθημερινά γύρω τους». «Το επόμενο βήμα σου λοιπόν θα είναι εντός ή εκτός συνόρων;» τον ρωτάω. «Είναι πολύ νωρίς ακόμη, αν και όλα υπάρχουν σαν πιθανότητες», μου απαντάει αφήνοντας όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά. Προς το παρόν ετοιμάζεται για το δεύτερο θεατρικό του χτύπημα. Η πρώτη του θεατρική σκηνοθεσία ήταν το 2011 με τη «Μικρή κατήχηση για τις κατώτερες τάξεις» του Στρίντμπεργκ στο BIOS. Τον ερχόμενο Δεκέμβριο επιστρέφει σκηνοθετώντας το “Zoo Story” του Αλμπι με τον Γιάννη Τσορτέκη και τον Στέφανο Κοσμίδη στο Θέατρο Βασιλάκου. «Είναι για μένα ένα έργο πολύ επίκαιρο. Οι χαρακτήρες του μπορούν πολύ άνετα να συσχετιστούν με τον φοβισμένο Ελληνα που δεν θέλει να χάσει τα κεκτημένα του και ας νιώθει φοβερά καταπιεσμένος. Πάντα αναρωτιέμαι τι μπορεί να είναι αυτό που θα τον ταρακουνήσει για να αφυπνιστεί».
28
Κείμενο: Μαρία Μαρκουλή
29
25 - 31.10. 2013
13 άλμπουμ για το φθινόπωρο του ’13 Εχουν μικρύνει οι μέρες, μας την «πέφτουν» από διάφορες πλευρές και τα Χριστούγεννα είναι μακριά ακόμη. Ανηφόρα μέσα στην ανηφόρα. Αλλά, αν μη τι άλλο, οι μουσικές ήταν πάντα με το μέρος μας. Δεκατρία άλμπουμ που κυκλοφορούν αυτή την εποχή ρίχνονται στη μάχη για να αλλάξει λίγο το κλίμα (και δεν είναι μόνα τους εκεί έξω). Μερικοί τους περίμεναν στη γωνία, άλλοι δαγκώνοντας τα νύχια από την αγωνία. Και ήρθαν σαν εναλλακτικοί μεσσίες να τηρήσουν υποσχέσεις. Οι Αrcade Fire με το “Reflektor” τους. Η πιο big indie band ωθεί όλες τις επιρροές της να βγουν στην επιφάνεια. Ιδανικά. Ο Τζέιμς Μέρφι (των LCD Soundsystem και της DFA Records - ναι, αυτός ο κύριος) στη θέση του παραγωγού. Πώς είναι να πλέκεις ροκ με ντίσκο νήμα, να κεντάς φολκ με ηλεκτρονική κλωστή; Μια εξτραβαγκάντζα underground υπεροχής; Και να έχεις γκεστ τον Ντέιβιντ Μπάουϊ; Κάπως έτσι. Τα πολλά λόγια είναι φτώχεια, αλλά αν κρατάει ο Εμινεμ το μικρόφωνο είναι σαν να τρελάθηκε ο κουλοχέρης στο καζίνο και να πετάει κέρματα βροχή. Το “Marshall Mathers Lp 2” ξαναβάζει στο παιχνίδι τον ράπερ από το Ντιτρόιτ, κάτι που χρειάζεται τόσο εκείνος όσο και το Ντιτρόιτ. Συμμετοχές από Κέντρικ Λαμάρ (σπουδαίο παιδί), από Σκάιλαρ Γκρέι και Ριάνα, που με τον Εμινεμ έχουν παρελθόν επιτυχίας (θυμήσου “Love the way you lie”). Το “Mechanical Bull” των Kings Of Leon είναι γεγονός, μια ροκ υπενθύμιση ότι οι αρένες και τα στάδια μπορεί να γίνουν cozy γωνιές για ωραία τραγούδια. Τα αδέλφια από το Νάσβιλ άλλωστε μεγάλωσαν, μπερδεύτηκαν, χάθηκαν, ξαναβρέθηκαν και εξακολουθούν να έχουν την ίδια αγάπη που είχαν στους U2, σε περίπτωση που ακόμη ρωτάτε. Μην τάξεις του παιδιού και όποιου άλλου νομίζεις, αλλά και της M.I.A μην της τάξεις ημερομηνία κυκλοφορίας του άλμπουμ, όπως έκανε
η Ιnterscope, η εταιρεία της και μετά αργούσε, οπότε η Μ.Ι.Α τους «απείλησε» ότι τα τραγούδια θα διαρρεύσουν από την ίδια και τότε εκείνοι είπαν να βιαστούν καλύτερα και να το! Το “Matangi” είναι έτοιμο, «τριπαριστό» και εύχαρο για να κρατήσει ήχο ως τα κάλαντα. Σε μια άλλη, διαφορετική νότα, αυτή που λέει ότι από μικρό και από τρελό μαθαίνεις την αλήθεια, η μικρή (μόλις 17 χρόνων) Νεοζηλανδή Lorde (ή, όπως είναι το κανονικό της όνομα, Ella Maria Lani Yelich-O’Connor) παρουσιάζει το “Pure Heroine”, αφού προηγουμένως με το τραγούδι “Royals” έχει πιάσει κορυφή στο top της Αμερικής μεταξύ άλλων, κάνοντας το ανυποψίαστο κοινό να ψάχνεται από πού ήρθε, αν σκοπεύει να μείνει και τι είναι αυτό το κάτι που έχει και ξεχωρίζει. Οι οf Montreal, που όμως είναι από την Αθήνα της Τζόρτζια, με το ολοκαίνουργιο “Lousy with Sylvianbriar” σημειώνουν μια γλυκιά επιστροφή στις χάρες της κιθάρας και του «σπιτικού» ήχου, αυτού που μας φέρνει πιο κοντά και γυροφέρνει κάπου κάπου Μπομπ Ντίλαν και Νιλ Γιανγκ, τα ’60s και τα ’70s. Και είναι από τα καλύτερά τους. Υπάρχει κάποιος που ζηλεύω πολύ και δεν είμαι η μόνη υποθέτω. Ποιος δεν θα ζήλευε τον Τζακ Τζόνσον, που δουλεύει σταθερά από παραλία, σπάνια απομακρύνεται από εκεί και από εκεί κάνει καριέρα. Ο «Παραλίας» λοιπόν -και σέρφερ/καλλιτέχνης- Τζακ Τζόνσον βγήκε στην ακτή με το καινούργιο του “From here to now to you”, που έχει γλύκα και την αλμύρα της θάλασσας. Ας συνεχίσουμε να ζηλεύουμε. Είσαι ο Πολ ΜακΚάρτνεϊ και δεν σου φτάνουν οι Beatles και τα λοιπά, αλλά στα 71 σου συνεργάζεσαι με μερικούς από τους πιο ενδιαφέροντες παραγωγούς (Μαρκ Ρόνσον, Πολ Επγουρθ), ρίχνεις φρέσκες ιδέες και παραδίδεις -με εμφανίσεις έκπληξη και ποπ μαγεία- το “Now”. Υποκλίνομαι, τι άλλο; Εγγυημένα απολαυστικό, υπέροχα συντροφικό και δεδομένα φευγάτο. Ποιο; Το “Am I vertical”
των The Callas, με παραγωγό -ποιον;- τον γνωστό και μη εξαιρετέο cult μουσικό μας ήρωα (βλέπε Bad Seeds, Grinderman, αλλά και Sonic Youth και Cramps κά.) Τζιμ Σκλαβούνος. Ροκενρόλ, ελέκτρο, ψυχεδέλεια, από τις γειτονιές του πανκ ως τη μίνιμαλ ντίσκο, ειδικά αφιερωμένο σε όσους είναι αλεργικοί σε ετικέτες και προσδιορισμούς από τους The Callas, που δεν έμειναν κολλημένοι ποτέ και πουθενά. Ακου δυνατά. Εν τέλει είναι ποπ, αν η ποπ είναι κάτι που σε μαγνητίζει, σε γοητεύει και σε κερδίζει, θέλεις να περάσεις ώρες μαζί της και να τη συστήσεις στους φίλους σου. Ποπ ή μια «ποπ διαστρέβλωση», όπως περιγράφει ο δημιουργός του “American Unicorn”, ο The Boy (Αλέξανδρος Βούλγαρης). Βουτάς σε αυτό με τη δίψα και την άγρια χαρά που νιώθεις καταβροχθίζοντας αγαπημένα κόμικς και το μυθιστόρημα που περιμένεις να βγει. Αλλά και αυτό: το μυστηριώδες, ονειρικό, ντεμί ακουστικό, κάπως σκοτεινά παράξενο και κατά περίεργο τρόπο οικείο “Bizarre” προετοίμασε τον ερχομό του ολοκληρωμένου πρώτου άλμπουμ της Περέρα Ελσγουέαρ, που βγαίνει τούτες εδώ τις μέρες και, βάζω στοίχημα, το “Everlast” θα άρεσε στον Ντέιβιντ Λιντς πολύ. Τις προάλλες συζητούσαμε την επιστροφή των ’90s σαν σημάδι ανάκαμψης ή αναπόφευκτο κακό, ή απλά μια καλή ευκαιρία για να ξεφορτωθείς τα ’80s (μπα, δεν) και άλλα τέτοια αδιέξοδα θέματα, ώσπου ήρθε το νέο “Lightning Bolt” των Pearl Jam και έδωσε σε όλο αυτό έναν αισιόδοξο τόνο. Ομορφα. Οι Arctic Monkeys, τα καλύτερα παιδιά της Αγγλίας, με καινούργιο σπίτι το Λος Αντζελες και ροκ αδυναμίες, έχουν φτιάξει τον πιο αμερικάνικο δίσκο τους: garage δόσεις και lone ranger ridings και heavy ήχο με Velvet Underground υπαινιγμούς. Το “AM”, που θα χτυπήσει καμπανάκι σε πολλές λίστες με τα καλύτερα της χρονιάς - της πιο ασφυκτικής χρονιάς της κρίσης.
30
Κείμενο: Δημήτρης Χαλιώτης / Φωτογραφία: Βαγγέλης Λαΐνας
31
25 - 31.10. 2013
Eνας άλλος Ρεμπώ «Μου αρέσει να βλέπω την Μπαρτσελόνα να παίζει. Είναι σαν να διαβάζω Ντοστογιέφσκι!» Απομαγνητοφωνώ τη συζήτησή μας και κολλάω σε αυτή τη φράση. Νομίζω τον χαρακτηρίζει απόλυτα. Αυτός είναι ο Γιάννης Στάνκογλου. «Το θέατρο και το ποδόσφαιρο είναι πολύ κοντά. Ειδικά από το μέρος του θεατή. Το έχει πει και ο Καμί. Είναι μέρος μιας πολύ έντονης ζωής που με ενδιαφέρει και με απασχολεί», μου λέει. Είναι πολύ δύσκολο να ταξινομήσεις τον Γιάννη. Δεν θα το ήθελε και ο ίδιος. «Δεν μου αρέσει να εγκλωβίζομαι σε συγκεκριμένο πλαίσιο. Θέλω να κάνω διαφορετικά πράγματα, γιατί έτσι ανακαλύπτω λίγο πιο γρήγορα και με διαφορετικό τρόπο τον εαυτό μου», μου εξηγεί. Φέτος συζητήθηκε πολύ η συμμετοχή του στην τηλεοπτική διαφήμιση της Nova, η παρουσία του δίπλα στη Μαρία Ναυπλιώτου στο αφιέρωμα στη Μελίνα Μερκούρη, ο πρωταγωνιστικός του ρόλος στην παιδική υπερπαραγωγή της Σοφίας Σπυράτου «Θησέας και Αριάδνη» -που θα επαναληφθεί από τον Ιανουάριο στο Παλλάς- και μόλις πριν από λίγες ημέρες έκανε πρεμιέρα στο Από Μηχανής Θέατρο με έναν μονόλογο… Εναν μονόλογο για τον Αρθούρο Ρεμπώ. «Είναι από τους αγαπημένους μου ποιητές. Τον διάβασα πρώτη φορά όταν ήμουν 22 χρόνων», μου λέει. «Οταν ήρθε στα χέρια μου το ‘Μια εποχή στην κόλαση’ θυμάμαι ήμουν πολύ στεναχωρημένος. Νομίζω χώριζα ή ήθελα να χωρίσω. Και διάβαζα και ήταν σαν να ερχόταν ένα φως πάνω μου. Ενθουσιάστηκα. Ενιωσα ότι αυτόν τον άνθρωπο τον τρόμαζε η σκέψη του και πάντα ήθελε να φεύγει». «Είμαι ένας άλλος». Αυτός είναι ο τίτλος του θεατρικού έργου του Μίκαελ Αζάρ, που βρίσκει τον Γιάννη να μονολογεί ως Ρεμπώ πάνω στη σκηνή υπό τις σκηνοθετικές οδηγίες της Αλίκης Δανέζη-Knutsen. «Είναι σαν να βγαίνει ο ίδιος και να
μιλάει. Οι περισσότεροι αναλυτές ασχολούνται με τη σιωπή του Ρεμπώ, για το γεγονός ότι σταμάτησε να γράφει σε ηλικία μόλις 19 χρόνων», μου επισημαίνει. Τεράστιο κεφάλαιο για τη νεότερη ευρωπαϊκή ποίηση ο Ρεμπώ, παραμένει μια ξεχωριστή και αινιγματική φυσιογνωμία. Aρχισε να γράφει στα 14 του και στα 19, έχοντας μόλις ολοκληρώσει ένα εμβληματικό έργο, το «Μια εποχή στην κόλαση», εγκαταλείπει τους πάντες και τα πάντα και ζει το υπόλοιπο της σύντομης ζωής του (πέθανε στα 37 του) απομονωμένος στην Αφρική. «Αυτό που τον χαρακτηρίζει είναι η ελευθερία. Ενώ δεν ήταν ποτέ ελεύθερος ο ίδιος, μέσα από την ποίησή του μοιάζει να προσπαθεί να ανακαλύψει πώς είναι ή και ακόμα αν γίνεται να είσαι ελεύθερος. Η ποίησή του ξεχειλίζει από την ανάγκη του να σπάσει τα κοινωνικά δεσμά και να ζήσει ελεύθερος», παρατηρεί ο Γιάννης. Ομοφυλόφιλος και αναρχικός σε μια εποχή που και τα δύο είναι έννοιες απαγορευμένες, ο Ρεμπώ δεν σταματάει να προκαλεί με τον βίο του το κατεστημένο της εποχής, αλλά και τους ίδιους τους ποιητικούς κύκλους. Η απόφασή του στα 19 του χρόνια να σταματήσει το γράψιμο μοιάζει με πράξη ελευθερίας. «Πρέπει να έχεις τρομερή δύναμη να έχεις γράψει αυτή την ποίηση, να έρχονται όλοι οι μεγάλοι ποιητές της εποχής και να σε αποθεώνουν και εσύ να τους γυρνάς την πλάτη και να το εγκαταλείπεις», τονίζει ο Γιάννης. Την απάντηση όμως στην ίδια του αυτή την πράξη φυγής μοιάζει να τη δίνει ο ίδιος ο Ρεμπώ... «Τέρμα πια οι λέξεις, έχω κουραστεί με τις λέξεις, οι λέξεις δεν έχουν πια νόημα, θα γίνω ένας άνθρωπος της δράσης, ένας βεδουίνος». «Πιστεύεις ότι ένας ποιητής ζει εξ ορισμού στο περιθώριο της κοινωνίας;» τον ρωτάω. «Ενας ποιητής ζει και αυτός μέσα στην κοινωνία», απαντάει. «Οταν όμως κάθεται μόνος του και γράφει, καταφέρνει να δει τον εαυτό του έξω από αυτήν. Πρέπει να σηκωθείς πολύ ψηλά για να γράψεις μεγάλη ποίηση. Θέτεις συνεχώς ερωτήματα. Γιατί ζούμε έτσι; Γιατί πεθαίνουμε; Τι είναι ο θάνατος;»
Τον συναντάω μόλις τρεις ημέρες πριν από την πρεμιέρα του και μοιάζει αρκετά αγχωμένος. Δύσκολο πράγμα ο μονόλογος. «Περνάω από διάφορες φάσεις. Είναι στιγμές που με τρομάζει, είναι στιγμές που το χαίρομαι πολύ. Θέλει τρομερή συγκέντρωση, να ξέρεις τι είναι αυτό που κάνεις και γιατί το κάνεις... Πρέπει να είσαι 100% εκεί. Οταν είσαι μόνος σου στη σκηνή δεν μπορείς να κοροϊδέψεις. Είναι ένα στοίχημα», μου λέει. Το συγκεκριμένο έργο ήταν επιλογή του. Η ποίηση του Ρεμπώ ήταν πάντα το καταφύγιό του. «Υπάρχουν φράσεις από την ποίηση του Ρεμπώ που προσπαθώ να τις περάσω στον κόσμο με τέτοιον τρόπο ώστε να τις καταλάβει. Να του πω ότι αυτό είναι μεν ποίηση, αλλά αν ειπωθεί με αυτόν τον τρόπο μπορεί να είναι τόσο αληθινό. Τρεις λέξεις μπορούν να σου ξεκλειδώσουν άλλες πόρτες. Αρκεί να αγαπήσεις την ποίηση. Είναι κάτι οντολογικό αυτό που συμβαίνει στην ποίηση. Το σημαντικό φυσικά με τον Ρεμπώ είναι πως σχεδόν ό,τι έγραψε το έζησε. Είχε ένα φως αυτός ο άνθρωπος». Θα τα παρατούσε όλα σαν τον Ρεμπώ τη στιγμή εκείνη που κανένας δεν θα το περίμενε; «Με βάση όσα γνωρίζω για τον εαυτό μου μέχρι σήμερα, μάλλον ναι. Θα μπορούσε να μου τη δώσει και να σηκωθώ να φύγω για ένα εξάμηνο ή έναν χρόνο. Δεν ξέρω αν θα μπορούσα βέβαια να κάνω αυτό που έκανε ο Ρεμπώ. Μέσα στο έργο ο Αζάρ γράφει: ‘Οταν μια μέρα θα έρθει ο θάνατος να σας χτυπήσει την πόρτα -που θα το κάνει- δεν θα θέλατε να μπορείτε να πείτε στον εαυτό σας ότι η ζωή που ζήσατε ήταν η ζωή που εσείς διαλέξατε και όχι η ζωή που κάποιος άλλος διάλεξε για εσάς;’ Είναι πολύ σημαντικό να παίρνεις τη ζωή στα χέρια σου και να εκπληρώνεις τα όνειρά σου μέχρι εκεί που δεν πάει».
32
Κείμενο: Νατάσα Μαστοράκου
Με... ρέντα! Ο περιπλανώμενος τροβαδούρος Λεωνίδας Μαριδάκης και η μπάντα του -ύστερα από ένα ταραχώδες καλοκαίρι- πιάνουν λιμάνι κάθε Παρασκευή στο The Party Bar (Καραϊσκάκη 31, Ψυρρή). Με αφορμή αυτές τις εμφανίσεις μίλησα με τον Λεωνίδα για τη μεγάλη του αγάπη, τη μουσική, για τα Χανιά, για την Banda Me Renda και για τον δίσκο που ετοιμάζει. Παίρνω αφορμή από το όνομα της μπάντας του και τον ρωτάω αν πιστεύει στην τύχη ή αν θεωρεί ότι φτιάχνουμε μόνοι μας τη μοίρα μας. «Η αλήθεια, πιστεύω, είναι κάπου στη μέση», απαντάει ο Λεωνίδας. «Τα πράγματα γυρίζουν, όσο είμαστε παρόντες με τη δουλειά μας αυξάνονται οι πιθανότητες να ταιριάξουμε καλά με κάτι μέσα σε όλο αυτό και να πάμε παρακάτω». Και πώς θα ταιριάξει η μπάντα σε αυτό; «Η Banda Me Renda είναι αυτό που λέει το όνομά της: Μια τυχερή, μια ‘ανοιχτή’ στιγμή συνάντησης ανθρώπων που μπορούν να συνεννοηθούν και να κάνουν μουσική». Ο Λεωνίδας έχει μεγαλώσει στα Χανιά και ήρθε στην Αθήνα για να ακολουθήσει το όνειρό του, τη μουσική. «Νοσταλγώ τα Χανιά», μου εξομολο-
γείται. «Είναι όμορφα τα ‘παντέρμα’ και με πολλούς αγαπημένους μου ανθρώπους. Στην Αθήνα ξεκίνησα να ξετυλίγω το κουβάρι της μουσικής και μου φαίνεται πολύ ενδιαφέρον όλο αυτό». Εκτός όμως από τη μουσική -τη μέγιστη απόλαυση στη ζωή του-, ο Λεωνίδας αγαπάει τα Εξάρχεια, το Μεταξουργείο, το Παγκράτι. «Η μεγάλη πόλη έχει πολλαπλές επιλογές. Βέβαια αυτό είναι και θεωρητικό, γιατί τα οικονομικά, οι αποστάσεις και ο τρόπος ζωής πολλές φορές δεν μας αφήνουν να χαρούμε -σαν άνθρωποι- αυτή τη δυνατότητα. Η μικρή πόλη έχει μια μαγεία, που είναι αυτή ακριβώς η προσβασιμότητα στην ηρεμία και στις φυσικές ομορφιές», σχολιάζει. Μέχρι τα Χριστούγεννα θα έχει κυκλοφορήσει ο τρίτος δίσκος του Λεωνίδα ή έστω ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από αυτόν. Η διαφορά του από τους δύο προηγούμενους θα είναι κυρίως το ύφος. «Ο ήχος θα είναι από μια μικρή ακουστική -και δυναμική- μπάντα με έμφαση στις ερμηνείες των τραγουδιών και στο τρομπόνι, που εδώ δεν είναι απλά ένα όργανο στην ενορχήστρωση των τραγουδιών, αλλά μια φωνή ακόμα. Ενας ρόλος που δίνει τον σαρκασμό και το χιούμορ που χρειάζονται τα τραγούδια μου στην ‘πονηρή’ εποχή μας».
Μαζί και στην καινούργια δουλειά, ο Χρήστος Σπηλιόπουλος στο τρομπόνι, ο Σταύρος Αβραμίδης στο καχόν και η Δανάη Μπότιτς στο τραγούδι. Σύσσωμη η Banda Me Renda δηλαδή. Η τέσσερίς τους θα αλωνίζουν κάθε Παρασκευή στο The Party Bar παίζοντας με... ρέντα αγαπημένα τραγούδια. «Με χιούμορ και παιγνιώδες πνεύμα ακούγονται στο live μας, εκτός από δικά μου τραγούδια, γνωστά τραγούδια των Δεληβοριά, Κηλαηδόνη, Μπρέγκοβιτς, Θ. Παπακωνσταντίνου, Κραουνάκη, φτιάχνοντας μια ατμόσφαιρα μεσογειακού καμπαρέ», διευκρινίζει ο Λεωνίδας. «Και φυσικά θα λέμε και το ‘Χαράματα η ώρα τρεις’ του Μάρκου Βαμβακάρη με το οποίο συμμετέχω στο ‘Retropolis II’. Αισθάνομαι πραγματικά τυχερός που συμμετέχω σε αυτό και μάλιστα με την τόσο ξεχωριστή Φωτεινή Βελεσιώτου». Κλείνοντας τον ρωτάω αν δηλώνει αισιόδοξος ή απαισιόδοξος. «Θετικός», απαντάει με σιγουριά και μου εκμυστηρεύεται ότι μικρός ήθελε -και αυτός- να γίνει αστροναύτης!
Κείμενο / Φωτογραφία: Γιάννης Διαμαντής
33
25 - 31.10. 2013
Οχι μόνο... Ελενίτσας Ονομάζεται Λεωνίδας Καλφαγιάννης, έπειτα όμως από μια πολύ πετυχημένη τηλεοπτική διαφήμιση, για πολλούς είναι ο «Ελενίτσας» ή ο «Θανάσης». Κατευθυνόμενος προς το σημείο της συνάντησής μας, σκεφτόμουν τις ιδανικές ερωτήσεις που στον λίγο χρόνο που είχαμε στη διάθεσή μας θα μου έδιναν μια όσο το δυνατόν πληρέστερη εικόνα για αυτόν. Συναντηθήκαμε στο μικρό καφέ απέναντι από το Θέατρο 104 στο Γκάζι, λίγο πριν από την πρόβα του, όποτε η πρώτη μου ερώτηση ήταν τι κάνει θεατρικά αυτή την περίοδο. Λίγο αργότερα θα διαπίστωνα ότι αυτή μόνο η ερώτηση αρκούσε... «Είμαστε σε πρόβες με τον Δημήτρη Φραγκιόγλου, τον Γιάννη Ποιμενίδη και τον Ορέστη Καρύδα για το έργο του Πέτρου Κουμπλή ‘Ο Θεός βαριέται τώρα τελευταία’ σε σκηνοθεσία της Μαργαρίτας Γερογιάννη», αρχίζει να μου εξηγεί. «Θα μπορούσαμε να το χαρακτηρίσουμε μια δραματική υπαρξιακή κωμωδία. Επιχειρούμε να θέσουμε εκ νέου και από κοινού κάποια ερωτήματα που έτσι και αλλιώς ο καθένας έχει θέσει και έχει αναλογιστεί από μόνος του. Είναι ένα ταξίδι όπου οι ήρωες καλούνται να αποφασίσουν αν θα αποδεχτούν μια υπάρχουσα κατάσταση ή αν θα αποφασίσουν να δραστηριοποιηθούν και να δημιουργήσουν κάτι
νέο. Σε αυτό εξάλλου πιστεύω ότι καλούμαστε να απαντήσουμε και όλοι μας σήμερα». «Η δική μου απάντηση είναι ότι πρέπει να ξαναβρούμε την ταυτότητά μας, να ξαναχτίσουμε το σπίτι μας σε νέες βάσεις. Η σημερινή κατάσταση είναι πολύ δύσκολη, αλλά δεν με φοβίζει και δεν έχω σταματήσει στιγμή να προσπαθώ για κάτι καινούργιο. Ασε που αυτό το καινούργιο δεν χρειάζεται να είναι κάτι μεγάλο... Αν όλοι σηκωθούμε ταυτόχρονα από την καρέκλα μας και δημιουργήσουμε ο καθένας από κάτι μικρό, τότε αυτομάτως θα έχει δημιουργηθεί συνολικά κάτι πολύ μεγάλο. Αν δεν είναι τώρα η ώρα για τους νέους ανθρώπους να σηκωθούν και να δράσουν, να εκφραστούν και να μοιραστούν τις ιδέες τους, τότε πότε θα είναι;» μου λέει παθιασμένα ο Λεωνίδας. «Και αυτό το πιστεύουν πλέον πάρα πολλοί», συνεχίζει. «Οι περισσότεροι... Δεν παραμυθιαζόμαστε πλέον. Μοιραζόμαστε τον φόβο μας και βγαίνουμε έξω και το παλεύουμε. Και είμαι τυχερός που αυτή την πάλη μπορώ και την κάνω, τα τρία τέσσερα τελευταία χρόνια τουλάχιστον, και μέσα από τη δουλειά μου. Σε αυτό το πλαίσιο, εκτός από το ‘Ο Θεός βαριέται...’, εντάσσεται και το project που ετοιμάζουμε με μια άλλη ομάδα ηθοποιών και προεξάρχοντα τον Ηλία Κουνέλα. Εκεί, με αφορμή τους ‘Αδερφούς Καραμαζόφ’ του Ντοστογιέφσκι,
θα επιχειρήσουμε να αναμετρηθούμε με θεμελιώδεις έννοιες, όπως ο Θεός, η πίστη, η πατρότητα, η συλλογική και ατομική ευθύνη και κυρίως να αναμετρηθούμε με τα πάθη και τους φόβους μας. Χαίρομαι που συμμετέχω σε αυτές τις δύο παραστάσεις. Γιατί έχω πλέον αποφασίσει ότι θα ανακατεύομαι μόνο σε πράγματα που προσωπικά με αφορούν και με τα οποία μπορώ να συνδεθώ». «Η διαφήμιση ήταν μέσα σε αυτά;» τον ρωτάω αυθόρμητα. «Και βέβαια ήταν. Εχω απορρίψει αρκετές προτάσεις για διαφημίσεις. Η συγκεκριμένη όμως ήταν κάτι διαφορετικό. Το σενάριο ήταν καταπληκτικό, ο σκηνοθέτης Βασίλης Μπουραντάς -με τον οποίο δέσαμε πολύ- ήταν επίσης καταπληκτικός και έτσι βγήκε αυτό το πολύ καλό αποτέλεσμα. Ηταν η πρώτη διαφήμιση που έφτασε σε διάρκεια το ενάμισι λεπτό. Αυτό κάτι λέει... Τον Θανάση δεν τον είδα σαν έναν χαβαλέ και άνετο τύπο που απλά τον παράτησε η γκόμενα. Τον είδα σαν έναν από όλους εμάς, που μπορεί να έχουμε χάσει την Ελενίτσα μας, τη δουλειά μας, την άνεσή μας, την αξιοπρέπειά μας, αλλά συνεχίζουμε να παλεύουμε με την απώλεια χωρίς να το βάζουμε κάτω». Φεύγοντας σκέφτομαι ότι αυτός είναι ο Λεωνίδας Καλφαγιάννης, ένας τύπος που δεν το βάζει κάτω.
34
Κείμενο: Γιάννης Μαυρογιώργος / Φωτογραφία: Βαγγέλης Λαΐνας
35
25 - 31.10. 2013
Η όπερα είναι οργασμός! Η Ροδούλα Γαϊτάνου, σκηνοθέτιδα της «Σταχτοπούτας» του Ροσίνι, που ανεβαίνει από σήμερα στην Εθνική Λυρική Σκηνή, είναι ένας από τους ανθρώπους που ζηλεύω πολύ. Και αυτό γιατί, όντας φίλοι εδώ και περισσότερα από δέκα χρόνια, ξέρω καλά πόσο ταλαντούχα μουσικός και σκηνοθέτιδα είναι, αλλά και πόσο σκληρά έχει δουλέψει για να φτάσει εδώ που βρίσκεται σήμερα. Με παραστάσεις σε μεγάλες σκηνές της όπερας στο ενεργητικό της, από τη Σκοτία μέχρι την Τασμανία, βρίσκεται εδώ και λίγες εβδομάδες στην Αθήνα, για την πρώτη της δουλειά στην Εθνική Λυρική Σκηνή. Καταφέραμε να βρούμε λίγο χρόνο στο δύσκολο πρόγραμμα της εβδομάδας πριν από την πρεμιέρα της παράστασης για να μας μιλήσει για τη ζωή του freelance σκηνοθέτη όπερας, αλλά και να μας εξηγήσει γιατί αγαπάει τόσο πολύ το μελόδραμα. Σπούδασα Βιολί εδώ στην Αθήνα, Μουσικολογία στη Σορβόνη, Μουσική Δραματουργία και Σκηνοθεσία Οπερας στο Paris 8, Σωματικό Θέατρο στη σχολή του Jacques Lecoq. Εμεινα στο Παρίσι έξι χρόνια, γύρισα στη συνέχεια για έναν χρόνο στην Αθήνα, έφυγα όμως ξανά για Λονδίνο αυτή τη φορά και βρήκα μια θέση στο Young Artists Programme στο Covent Garden. Εχω μια σταθερή συνεργασία με τη Royal Opera House του Λονδίνου, αλλά δουλεύω πλέον ως freelance σκηνοθέτιδα στο Ηνωμένο Βασίλειο και αλλού. Ξεκίνησα ως μουσικός. Πάντα είχα έναν διχασμό μεταξύ θεάτρου και μουσικής και η όπερα τελικά μάλλον τα συνδυάζει και τα δύο. Οι γονείς μου είναι μουσικοί. Κάποια στιγμή ο πατέρας μου δούλευε στην Οπερα στην Αθηνα, οπότε πήγαινα κάθε βράδυ στη Λυρική και ο κόσμος της όπερας είχε γίνει ουσιαστικά δεύτερο δέρμα μου. Οταν λοιπόν βρέθηκα στο Παρίσι για να συνεχίσω τις σπουδές μου, αποφάσισα ότι αυτό ήθελα να κάνω, μάλιστα, όχι να βρίσκομαι πάνω στη σκηνή, αλλά να το σκηνοθετώ. Ετσι η σχιζοφρένεια από την οποία έπασχα, μεταξύ θεάτρου και μουσικής, βρήκε τη λύση της.
Η όπερα είναι ένα διεθνές είδος, τα έργα είναι γραμμένα κυρίως στα ιταλικά, τα γαλλικά και τα γερμανικά, αλλά και σε άλλες γλώσσες. Χρειάζεται λοιπόν να ξέρεις γλώσσες για να μπορείς να κατανοήσεις τα λιμπρέτι και σε αυτό οι Ελληνες που δουλεύουμε στην όπερα έχουμε ένα σημαντικό πλεονέκτημα, γιατί ξέρουμε όλοι ξένες γλώσσες. Εδώ όμως δεν έχουμε ξεπεράσει ακόμα το στερεότυπο της χοντρής κυρίας που τραγουδάει στο μπαλκόνι και για αυτό δεν έχουμε αγκαλιάσει την όπερα ως είδος, παρόλο που το μελόδραμα είναι πολύ κοντά στη νοοτροπία μας ως λαού ή ως κοινωνίας. Βέβαια τις προηγούμενες δεκαετίες η όπερα έφτασε σε τέλμα. Τα έργα του ρεπερτορίου της είναι κυρίως παλιά, από τον 19ο αιώνα. Το ζητούμενο λοιπόν ήταν και παραμένει αυτό: να φέρουμε τα έργα πιο κοντά στο σύγχρονο, αλλά και σε ένα μαζικότερο κοινό. Αυτή η αναζήτηση οδήγησε σε μια καινούργια ανακάλυψη του μελοδράματος, μέσα από τη ματιά του σύγχρονου σκηνοθέτη και σκηνογράφου. Τελικά, οι χαρακτήρες της όπερας μας αφορούν ακόμη και σήμερα, αφού αποτελούν αρχέτυπα ανθρώπινης συμπεριφοράς, ενώ υπάρχει και η μουσική, που μπορεί πάντα να μιλήσει με τρόπο ενστικτώδη στον θεατή. Ναι, η όπερα σαν τρόπος προσέγγισης έχει πλησιάσει στο σύγχρονο θέατρο σε επίπεδο σκηνοθεσίας. Ωστόσο υπάρχει μια ουσιώδης διαφορά: Το βασικό λεξιλόγιο της όπερας είναι η μουσική. Ο σκηνοθέτης όπερας ψάχνει το δράμα πίσω από τις λέξεις, μέσα στις νότες και αυτό οφείλει να αναδείξει, αλλά και να διδάξει στους ερμηνευτές της παράστασης. Ακόμη, το θέατρο -ή τουλάχιστον το σύγχρονο θέατρο- διαφέρει ριζικά από την όπερα στην κλίμακα. Για μια παράσταση όπερας εργάζονται δεκάδες άνθρωποι, οι οποίοι συντονίζονται για μια ζωντανή παράσταση που οφείλει να είναι τέλεια σε όλα τα επίπεδα. Φυσικά, αυτά όλα μπορούν να γίνουν και αλλιώς - εξαρτάται από τη νοοτροπία που κουβαλάει κανείς και για αυτό εκτιμώ ιδιαίτερα την προσπάθεια του Μύρωνα Μιχαηλίδη να κάνει την όπερα κτήμα περισσότερου κόσμου.
Τελικά, το σημαντικότερο από όλα είναι τα ίδια τα έργα. Και αυτά είναι τόσο δυνατά και ζωντανά, που προκαλούν συναισθήματα στο κοινό ακόμα και μετά από 200 χρόνια. Και στο μέλλον, ακόμα και αν αλλάξει τελείως ο τρόπος που προσεγγίζουμε τη σκηνοθεσία της όπερας, θα παίζουμε σίγουρα το κλασικό ρεπερτόριο, όπως τα έργα του Ροσίνι. Η ζωή του σκηνοθέτη της όπερας είναι λίγο παράξενη. Δεν έχεις ουσιαστικά σταθερή βάση, κλείνεις μια παράσταση σε κάποιο μέρος του κόσμου, δουλεύεις έναν χρόνο στην προετοιμασία της παράστασης, πηγαίνεις εκεί έξι εβδομάδες πριν από την πρεμιέρα, μένεις σε ένα διαμέρισμα που πρέπει να γίνει σπίτι σου για λίγο καιρό, αρχίζεις τις πρόβες, καθημερινά, όλη μέρα με τους ηθοποιούς, τους μουσικούς, τους τεχνικούς, δένεσαι, τσακώνεσαι, δουλεύεις εντατικά για να φτάσει η πρεμιέρα, οπότε και τελειώνουν όλα και ξεφουσκώνουν κάπως απότομα. Σαν οργασμός. Και λίγες μέρες μετά φεύγεις και αρχίζεις από την αρχή, κάπου αλλού, με άλλους συνεργάτες, ανεβάζοντας κάποιο άλλο έργο. Ο Ροσίνι, του οποίου τη ‘Σταχτοπούτα’ ανεβάζουμε στη Λυρική, είναι ένας μετρ του χιούμορ. Οι χαρακτήρες του είναι γνήσια αστείοι, χωρίς να γίνονται μπουφόνοι, διατηρούν μια ισορροπία σπάνια, ειδικά στο πλαίσιο της όπερας. Η ‘Σταχτοπούτα’ του βασίζεται στο γνωστό παραμύθι, αλλά υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές. Το μαγικό στοιχείο υπάρχει πολύ λιγότερο, η ηρωίδα του αντανακλά την επιρροή του Διαφωτισμού, η πρωταγωνίστρια αντιμετωπίζει δυσκολίες και κακουχίες στη ζωή της, δεν υπάρχει όμως καλή νεράιδα, το θαύμα που εξυψώνει την ηρωίδα δεν προέρχεται από έναν από μηχανής θεό, είναι αποτέλεσμα της ακεραιότητας και της πίστης της Σταχτοπούτας στις αξίες και τα ιδανικά της. Και για αυτό νομίζω ότι η παράσταση έχει πολλά πράγματα να μας πει ακόμα και σήμερα. Ή, μάλλον, ειδικά σήμερα.
36
Κείμενο: Κωστής Τσιτσελίκης
Δικαιώματα σε κίνδυνο Η οικονομική κρίση έφερε νέες διαστάσεις στη γραμμική πρόοδο με την οποία αντιλαμβανόμασταν την εξέλιξη των δικαιωμάτων του ανθρώπου και γενικότερα της κοινωνικής ευημερίας. Η μεταπολίτευση και η πορεία εδραίωσης του κράτους δικαίου, σε συνδυασμό με την εδραίωση της ευρωπαϊκής προοπτικής ειρήνης, ασφάλειας και οικονομικής ανάπτυξης, δημιούργησαν, όχι αναίτια, την εικόνα της διαρκούς προόδου και ενδυνάμωσης των δικαιωμάτων μέσα από διεκδικήσεις και υποχωρήσεις της κρατικής εξουσίας. Η χοντροκομμένη αυτή γενίκευση έχει ορισμένα ερείσματα στην αντικειμενική τουλάχιστον διαπίστωση ότι ούτε πόλεμος ούτε μαζική φτώχεια και λιμός έπληξαν την Ελλάδα και τη Δυτική Ευρώπη κατά την περίοδο αυτή, ενώ αντίστοιχα πολλές κατακτήσεις δικαιωμάτων έμοιαζαν δεδομένες και παγιωμένες μέσα από την ασφάλεια που προσφέρει η ενσωμάτωση στον κατάλογο των συνταγματικών «ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων», αλλά και διεθνών συνθηκών και μηχανισμών εποπτείας. Αν κάποιος επιχειρήσει να αποτυπώσει την έκταση των δικαιωμάτων στη συγχρονία και την προβάλει στον άξονα του χρόνου, θα διαπιστώσει όντως μια εξελικτική πορεία διακλάδωσης και εμπλουτισμού από το 1974 μέχρι πρόσφατα, ανεξάρτητα από τις τάσεις παραβίασης των δικαιωμάτων (βλ.
αστυνομική βία και αυθαιρεσία), και ισχυρές νησίδες αντίστασης στη δικαιοκρατία (βλ. δικαιώματα των μειονοτήτων). Το ξέσπασμα της κρίσης από το 2009 επέφερε μια διαφορετική πορεία της εξέλιξης αυτής. Η διχοτόμηση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων μοιάζει να αμβλύνεται αναπάντεχα, όχι γιατί αλλάζει το θεωρητικό πρόταγμα που τα θέλει διαφοροποιημένα: καθώς η ένδεια οικονομικών πόρων απαιτεί «θυσίες», μια συστοιχία ουσιαστικών και δικονομικών εγγυήσεων των δικαιωμάτων υποχωρεί, υποτασσόμενη στο αγοραίο επιχείρημα «του κόστους». Σταδιακά, αλλά με γοργούς ρυθμούς, αν αντιληφθεί κανείς ότι η υποχώρηση επισυμβαίνει μέχρι σήμερα σε μόλις τέσσερα χρόνια, κυβέρνηση, νομοθέτης και δικαστές κατεδαφίζουν ό,τι έχει οικοδομηθεί. Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα υφίστανται πιέσεις από μία οριζόντια δυναμική: τον κανόνα δικαίου τείνει να αντικαταστήσει η απόφαση, τη διαδικασία δημοκρατικής συζήτησης ο αιφνιδιασμός. Αλλά και οι θεσμοθετημένοι κανόνες δικαίου αντικαθίστανται από άλλους κανόνες που «νομοθετούνται» με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, με εργαλειακά αυτονομιμοποιούμενες διαδικασίες που δεν συνάδουν με το Σύνταγμα. Τέλος, μπορεί να διαπιστώσει κανείς ότι οι μεταβολές συρρίκνωσης στη μέχρι το 2009 πορεία προόδου αφήνουν χωρίς περιεχόμενο πολλές από τις διατάξεις του ίδιου του Συντάγματος ως προς την εγγύηση των ατομικών
και κοινωνικών δικαιωμάτων. Οι έννοιες «κράτος δικαίου» και «συνταγματική κατοχύρωση των δικαιωμάτων» αρχίζουν και υφίστανται τέτοια φθορά στον δημόσιο λόγο, με αίτιο και αποτέλεσμα τη φθορά των ίδιων των θεσμών και των κανόνων. Η χαρτογράφηση των δικαιωμάτων σήμερα στην Ελλάδα μπορεί να αποτελέσει εργαλείο κατανόησης των μεταβολών που συντελούνται σε πολιτικό και θεσμικό επίπεδο. Η αποτύπωση των ατομικών, πολιτικών, οικονομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων σε μία ποιοτική αποτίμηση του περιεχομένου τους σε σχέση με τις διεκδικήσεις και τις κατοχυρωμένες εγγυήσεις και κυρίως τη διακινδύνευση των αντίστοιχων έννομων αγαθών, μπορεί να αποκαλύψει τη γύμνια του επιχειρήματος που υποστηρίζει την υποχώρηση των δικαιωμάτων λόγω κόστους και να προβάλει ακριβώς το αντίθετο: ότι η παραβίαση και η υποχώρηση των δικαιωμάτων έχει δυσανάλογο οικονομικό κόστος για το κράτος και για την κοινωνία, το ανθρώπινο δυναμικό της και τις θεσμικές σχέσεις που έχουν οικοδομηθεί στη λογική και προοπτική του δημοκρατικού ελέγχου. *Ο Κωστής Τσιτσελίκης είναι αναπληρωτής καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και πρόεδρος της Ελληνικής Ενωσης για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου.
Κείμενο: Αλέξης Γαληνός
37
25 - 31.10. 2013
Εργο: Αθήνα! Το «Εργο: Αθήνα» είναι ένα πρόγραμμα που υλοποιείται από τον Δήμο Αθηναίων και την Εταιρεία Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών με πρωτοβουλία του δημάρχου κ. Γιώργου Καμίνη, με σκοπό να κάνει την πόλη ελκυστικότερη για τους κατοίκους, αλλά και για τους επισκέπτες της. Το όραμα για την πρωτεύουσα είναι η διαρκής εξέλιξή της προκειμένου να παραμείνει μια σύγχρονη, ευρωπαϊκή μητρόπολη, στόχος που μπορεί να επιτευχθεί μέσα από μια έξυπνη, βιώσιμη, χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη, με κύρια χαρακτηριστικά την αξιοποίηση των συγκριτικών πλεονεκτημάτων της Αθήνας και την αντιμετώπιση των προκλήσεων που έχουν οξυνθεί λόγω των κρίσιμων κοινωνικο-οικονομικών συνθηκών. Ο Δήμος αναγκάστηκε να αναπροσδιορίσει όχι μόνο τις προτεραιότητές του, αλλά και να υπερβεί τον ρόλο του προκειμένου να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης και τις νέες ανάγκες των πολιτών. Το «Εργο: Αθήνα» είναι ένα σχέδιο που αποσκοπεί στη βελτίωση των δομών της πόλης τόσο σε οικονομικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο, μέσω του σχεδιασμού, προγραμματισμού και υλοποίησης αναπτυξιακών έργων. Το πρόγραμμα, που αυτή τη στιγμή συγχρηματοδοτείται από δύο ευρωπαϊκά ταμεία (ΕΤΠΑ και ΕΚΤ) μέσω του ΕΣΠΑ 2007-2013 και ο συνολικός προϋπολογισμός του φτάνει τα 164.803.762 ευρώ, έχει ως βασική αποστολή να αναστρέψει τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης,
να δημιουργήσει ένα δίχτυ κοινωνικής ασφάλειας και προστασίας, ενώ παράλληλα να ενισχύσει την οικονομική δραστηριότητα και να συμβάλει στην αύξηση των θέσεων εργασίας. Ταυτόχρονα, στο πρόγραμμα εντάσσονται έργα που αποσκοπούν στον εξωραϊσμό της Αθήνας και στην καλύτερη λειτουργία της.
2. Βελτίωση της Ποιότητας Ζωής: Εργα τα οποία αποσκοπούν στην ποιοτική αναβάθμιση της καθημερινότητας του δημότη, όπως για παράδειγμα η βελτίωση των μετακινήσεων των κατοίκων, η αναβάθμιση των παρεχόμενων κοινωνικών υπηρεσιών και η εφαρμογή «πράσινων» πρακτικών σε δομές και κεντρικά σημεία της πόλης.
Η χρηματοδότηση του «Εργο: Αθήνα» εξασφαλίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με τις συντονισμένες προσπάθειες του Δήμου Αθηναίων στο τέλος του 2012. Ηδη -σε λιγότερο από έναν χρόνοέχει ωριμάσει και δρομολογηθεί το 30% των έργων, ενώ το υπόλοιπο 70% είναι έτοιμο να ενταχθεί άμεσα και αυτό στο ΕΣΠΑ 2007-2013. Το πρόγραμμα περιλαμβάνει έναν μεγάλο αριθμό έργων τα οποία στοχεύουν στη βελτίωση της ζωής των δημοτών σε πολλά επίπεδα. Οι άξονες είναι τέσσερις:
3. Αναζωογόνηση του Αστικού Ιστού: Πρόκειται για ολοκληρωμένες παρεμβάσεις στον αστικό ιστό της πόλης μέσω αναπλάσεων, βελτιώσεων και ανακτήσεων δημόσιων χώρων. Εχουν σχεδιαστεί έργα για την αισθητική αναβάθμιση κοινόχρηστων χώρων, την προστασία και ανάδειξη του φυσικού και δομημένου περιβάλλοντος της πόλης, την αναβάθμιση υπηρεσιών καθαριότητας, την αποκατάσταση υποβαθμισμένων περιοχών και γενικότερα δράσεις που αποσκοπούν στη βιώσιμη ανάπτυξη της πόλης.
1. Βελτίωση της Ανταγωνιστικότητας και της Επιχειρηματικότητας: Για την ενίσχυση των κλάδων αιχμής της τοπικής οικονομίας -οι οποίοι προωθούν την καινοτομία, την ανταγωνιστικότητα και ενισχύουν την απασχόληση, κυρίως των νέωνπροβλέπεται η αξιοποίηση σημαντικών υποδομών του κέντρου της Αθήνας (ανακαίνιση και επισκευή κτιρίων) με στόχο τη μετατροπή τους σε «φυτώρια» επιχειρηματικότητας με επίκεντρο τις νέες τεχνολογίες. Παράλληλα, έχουν σχεδιαστεί δράσεις για την ανάπτυξη και προώθηση του τουριστικού προϊόντος της Αθήνας με άξονες τον συνεδριακό τουρισμό και τα ταξίδια του Σαββατοκύριακου.
4. Διαχείριση της Κοινωνικής Κρίσης: Επενδύσεις για την αξιοποίηση της κοινωνικής οικονομίας και της κοινωνικής επιχειρηματικότητας, καθώς και της εταιρικής κοινωνικής ευθύνης. Δράσεις με στόχο την καταπολέμηση της ανεργίας, την κοινωνική ένταξη και τη στήριξη ευάλωτων κοινωνικά ομάδων. *Ο Αλέξης Γαληνός είναι διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Ανάπτυξης και Τουριστικής Προβολής Αθηνών (ΕΑΤΑ).
38
Κείμενο: Νάντια Σουφλή / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
Ιστορίες βίας «Από ό,τι φαίνεται μέχρι τώρα είναι μια παράσταση που απασχολεί και προκαλεί ποικίλες αντιδράσεις... Αυτό ξεκινάει φυσικά από το κείμενο, που είναι αρκετά ερεθιστικό και δεν χαϊδεύει αυτιά», μας λέει ο Παντελής Δεντάκης, σκηνοθέτης της παράστασης «Ο Μουνής», η οποία βασίζεται στο ομώνυμο διήγημα της Λένας Κιτσοπούλου και θα βρίσκεται στο Θέατρο του Νέου Κόσμου μέχρι και τις 15 Δεκεμβρίου. Η ιστορία αφορά ένα χωριό της ελληνικής επαρχίας στη δεκαετία του ’80 και τους κατοίκους του, αλλά τίποτα μέσα στο έργο δεν είναι απλώς ηθογραφία, όπως το αντιλαμβάνεται ο Παντελής Δεντάκης: «Η παράσταση αγγίζει πολύ ευαίσθητες χορδές του Ελληνα, ειδικά σε μια εποχή όπου όλοι αναζητούμε τις ευθύνες μας στην κοινωνία και πολλές φορές επαινούμε τους εαυτούς μας για να διώξουμε τις ενοχές». Τους ρόλους ενσαρκώνουν πέντε νέοι ηθοποιοί της ομάδας «Ω² - 4Frontal», απόφοιτοι της δραματικής σχολής του Ωδείου Αθηνών που ουσιαστικά προσέγγισαν τον Παντελή για να ανεβάσουν μαζί το διήγημα της Λένας Κιτσοπούλου. «Ηθελα πολύ να δουλέψω με νέους ηθοποιούς. Βέβαια στην αρχή είχα ενδοιασμούς για το διήγημα, γιατί, αν και είναι εξαιρετικό στην ανάγνωση, θεωρούσα ότι έχει δυσκολίες στη θεατρικότητά
του λόγω των πολλών ιστοριών που μαζί κινούν την αφήγηση. Πραγματικά με βοήθησαν τα παιδιά με τον ενθουσιασμό τους και μπορώ να πω ότι το μερίδιο της δραματοποίησης και της σκηνικής υλοποίησης ανήκει σε αυτά». Με βασικό πυρήνα τη βία, οι ηθοποιοί Σταύρος Γιαννουλάδης, Θανάσης Ζερίτης, Ελένη Κουτσιούμπα, Νεφέλη Μαϊστράλη, Αριστέα Σταφυλαράκη αφηγούνται ιστορίες που συμβαίνουν σε μια κλειστή κοινωνία μολυσμένη από τις προκαταλήψεις, τη χαιρεκακία, το κουτσομπολιό, τους ψυχαναγκασμούς. Ενα παραλίγο φονικό του Αργύρη του κοντοκουρεμένου, ένας βιαστικός γάμος του Κωστή του ανάπηρου με την Κωλαθηνά, μια τελετή ενηλικίωσης του μικρού Λαζάρ του γιου του Μπερδούλια, ένα αφτί στο σκοινί της μπουγάδας της Παντζάραινας και η μεγάλη απόφαση της τσαχπίνας της Ανθής συνθέτουν το σκηνικό του παράξενου «Μουνή», που τίποτα δεν παρακολουθεί, αλλά όλα τα έχει ζωγραφισμένα στα χάρτινα τραπεζομάντιλα της ταβέρνας που καλύπτουν τους τοίχους της σκηνής. Ολοι ξέρουν, αλλά όλοι σιωπούν... Αλλωστε όλα λύνονται με ξύλο πίσω από κλειστές πόρτες ή χορεύοντας ένα «λεβέντικο» τσάμικο στην κεντρική πλατεία του χωριού. Σημασία έχει να διατηρούμε τα παρατσούκλια... «Η παράσταση δεν επαινεί τον άνθρωπο. Αντίθετα τον φέρνει αντιμέτωπο με τα σκοτεινά του
χαρακτηριστικά. Ακόμα και οι ηθοποιοί ανέσυραν σκοτεινά τους σημεία κατά τη διάρκεια των προβών. Και η βία του χωριού είναι τα χαρακτηριστικά του ‘Ελληνάρα’, είναι η βία της σημερινής κοινωνίας, η κρατική βία, ο φασισμός», εξηγεί ο Παντελής Δεντάκης τον συλλογισμό του πάνω στο έργο. «Δεν μπορείς μέσα από το Θέατρο να μη μεταφέρεις τον προβληματισμό σου, την ανάγκη για διάλογο. Είναι θέμα κινητοποίησης. Για μένα αυτό είναι επιτυχία». Επανάληψη, μαύρο χιούμορ, φόβος, αδιέξοδο... Και τότε νιώθεις εσύ εγκλωβισμένος στο «μικρό χωριό». Και τότε είσαι εσύ που θέλεις να φύγεις... «Δεν ήθελα να κρύψω πουθενά τη βία», καταλήγει ο Παντελής Δεντάκης, «αλλά ήθελα να την καταδείξω περισσότερο υποσυνείδητα με τον συμβολισμό και την υπερβολή. Η κίνηση της Αγγελικής Στελλάτου βοήθησε πολύ σε αυτό. Ακόμα και το γυμνό που εξελίσσεται μετά τη σκηνή του γάμου έχει αυτόν τον σκοπό: να δημιουργήσει αμηχανία στον θεατή, ο οποίος επιδιώξαμε να είναι συνυπεύθυνος σε αυτή την παράσταση και ως θύμα που δέχεται βία και ως θύτης που την ασκεί. Το τελικό ερώτημα είναι το εξής: ‘Εσύ τι θα κάνεις μέσα σε αυτό το σάπιο περιβάλλον;’ Είναι η στιγμή που οφείλουμε όλοι να απαντήσουμε θαρραλέα στα ερωτήματα».
Κείμενο: Ανδρέας Γιαννόπουλος / Φωτογραφία: Νικήτας Καραγιάννης
39
25 - 31.10. 2013
Email από τον τόπο σου Το Moosend το βρήκα μπροστά μου πρόσφατα ψάχνοντας για μια πλατφόρμα που θα μου επέτρεπε να στέλνω μαζικά newsletter για επαγγελματικούς σκοπούς. Αφού πρώτα πέρασα μια βόλτα από τους κολοσσούς του χώρου -και το «αλμυρό» τους τιμολόγιο-, θυμήθηκα την ελληνική υπηρεσία για την οποία είχα ακούσει τα καλύτερα λόγια. Γράφτηκα συνδρομητής, ξεκίνησα να τη δοκιμάζω και πραγματικά εντυπωσιάστηκα από τις δυνατότητες και τις τιμές της. Αποφάσισα λοιπόν ότι έπρεπε να μιλήσω με τον Παναγιώτη Μελισσαρόπουλο (δεξιά στη φωτό), υπεύθυνο για το business development και συνιδρυτή του Moosend. Ο ίδιος προτιμάει να αποκαλείται Business Dude της επιχείρησης, χαρακτηρισμός που καταλαβαίνω πως του ταιριάζει απόλυτα όταν ξεκινάμε να μιλάμε για τις τάσεις του κλάδου λίγο έξω από τον σταθμό του ηλεκτρικού στο Μοναστηράκι. Μου εξηγεί ότι το 2012 εστάλησαν περίπου 3,3 δισ. emails ανά τον κόσμο και η πρόβλεψη για
το 2016 είναι ότι θα φτάσουν τα 4,3 δισ. Την ίδια στιγμή ένας απλός χρήστης μέχρι το 2014 θα λαμβάνει περίπου 9.000 emails ετησίως στο inbox του. Οπότε το να δημιουργήσει μια υπηρεσία που να βοηθάει στην αποστολή και διαχείριση newsletter ήταν σίγουρα μεγάλη πρόκληση, τόσο για τον ίδιο όσο και για την ομάδα του. «Στην προσπάθειά μας λάβαμε ως παράδειγμα άλλες υπηρεσίες που υπάρχουν διεθνώς σε αυτόν τον κλάδο. Καταφέραμε ωστόσο να διαφοροποιηθούμε τόσο στο κομμάτι της εμπειρίας του χρήστη, όσο και στις προσφερόμενες υπηρεσίες και πληροφορίες που μπορεί να λάβει κανείς ύστερα από κάθε αποστολή», λέει ο Παναγιώτης. Για να αφοσιωθεί πλήρως στην κατασκευή της πλατφόρμας, αποφάσισε να αφήσει πίσω του τον χώρο των κατασκευών στον οποίο δραστηριοποιήθηκε για έξι χρόνια. Πήρε μαζί του δύο «αφανείς ήρωες», όπως τους περιγράφει, «προγραμματιστές δηλαδή που έχουν ξενυχτήσει για το Moosend μήνες ολόκληρους, μέχρι να είναι σε θέση να διατεθεί προς χρήση σε πελάτες». Την ομάδα συμπληρώνει η Σοφία Αναδιώτου (αριστερά στη φωτό), η
οποία έχει αναλάβει τη διεύθυνση πωλήσεων της πλατφόρμας σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ολοι μαζί έχουν συγκροτήσει μια πολύ δυνατή startup, που «έχει καταφέρει να είναι κερδοφόρα από τον πρώτο χρόνο λειτουργίας της». Οταν το ακούω, αυτόματα το μυαλό μου πηγαίνει στην BugSense, μια άλλη ελληνική startup, που είχε καταφέρει να είναι εξαρχής κερδοφόρα και πρόσφατα πουλήθηκε στην εισηγμένη στον Nasdaq, Splunk. Οσον αφορά τους πελάτες τους, αυτοί προέρχονται κυρίως από την Ελλάδα, αφού η επαφή μαζί τους είναι πιο εύκολη και άμεση. Παρόλα αυτά, ο τζίρος τους στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε εταιρείες του εξωτερικού με έδρα τη Βόρεια Ευρώπη, την Κύπρο, την Ινδία, την Κίνα και την Αμερική. Για αυτό και στα επόμενα σχέδιά τους είναι η ανάπτυξη των αγορών του εξωτερικού, που δείχνουν μεγαλύτερη εξοικείωση με το αντικείμενο και η στρατηγική τους εστιάζει πολύ στο email newsletter, καταλήγει ο Παναγιώτης. Μίλησε κανείς για εξωστρέφεια;
Πλανήτης Αθήνα Κωνσταντίνος Σινάτρα
Μίλα αργά για να σε καταλαβαίνουν αυτή την εβδομάδα, Κριέ. Το μυαλό σου τρέχει με απίστευτες ταχύτητες, που ο υπόλοιπος κόσμος είναι δύσκολο να ακολουθήσει. Και όσοι δεν καταλαβαίνουν γίνονται επιθετικοί πολλές φορές. Κατά τα άλλα, μην ξεχνάς να ακολουθείς το ένστικτό σου, γιατί και αυτό φαίνεται να είναι σε καλή φόρμα.
Τον νου σου στα οικονομικά, Ζυγέ. Κάνε τον ισολογισμό σου για τον μήνα. Το πιο πιθανό να ανακαλύψεις ότι ο καφές που πίνεις τώρα καθώς διαβάζεις τα ζώδια να είναι τα τελευταία 3 ευρώ που είχες για πολλές ημέρες ακόμα. Δεν θέλω να σε τρομάξω, γιατί είναι ωραίος καφές, αλλά λίγη προσοχή χρειάζεται.
Θα έχεις μια τάση προς τα μπάχαλα, Ταύρε, αυτή την εβδομάδα. Θα θέλεις να πας από Χαλάνδρι μέχρι Πετρούπολη, με μοναδικό σκοπό να ακούσεις την καλύτερη ατάκα για χυλόπιτα. Θα ψάχνεις με μανία να τρίψεις το γκομενάκι στα μούτρα του πρώην. Μπάχαλα, Ταύρε, ζήτω τα μπάχαλα.
Πρόσεχε σε τι καβγάδες μπαίνεις, Σκορπιέ. Πολλοί θα σου βγουν σε καλό, για άλλους όμως θα αποδειχθεί ότι έπρεπε να αρχίσεις να τρέχεις με την πρώτη μυρωδιά κινδύνου. Καλύτερα κράτα δυνάμεις για ό,τι δημιουργικές ασχολίες έχεις, μια και θα έχεις τρελή όρεξη για τέτοια πράγματα.
Συγκεντρώσου, Δίδυμε! Κάθεσαι στο τραπεζάκι και κοιτάς πόσο καλά ανακατεύεις τον αφρό του καπουτσίνο, ενώ από μπροστά σου κάνουν παρέλαση ο έρωτας της ζωής σου, ο μελλοντικός σου εργοδότης και ο λαχειοπώλης που έχει το τυχερό χαρτάκι που αξίζει εκατομμύρια.
Γίνε αόρατος τη Δευτέρα, Τοξότη. Ειδικά αν δουλεύεις γίνε σούπερ αόρατος. Αν θυμάσαι τίποτα τεχνικές από τον στρατό, εφάρμοσέ τες όλες. Μουντά χρώματα, όχι πολλές φωνές, ελάχιστη συμμετοχή σε συζητήσεις. Εξαφανίσου μέσα στο πλήθος. Αν σε βρουν, θα ξεχάσεις για καιρό πώς είναι να κάνεις διαλείμματα.
Θυμάσαι τότε που ήσουν τυχερός, Καρκίνε; Ξέχασέ το και άφησέ το ξεχασμένο μέχρι να σου πω. Καλύτερα να μη σηκώνεις καν τα τηλέφωνα, για χρωστούμενα θα σε θέλουν. Και μη βγαίνεις έξω από το σπίτι σου, εκτός αν είναι να πάρεις τροφή και τσιγάρα. Θα τελειώσει κάποτε, Καρκίνε, σου το υπόσχομαι. Δεν ξέρω πότε, αλλά θα τελειώσει.
Πώς πάνε τα πράγματα, Αιγόκερε; Νιώθεις να πιέζεσαι από την κωλοκατάσταση; Μήπως είναι ώρα να πας μερικά βήματα πίσω και να εκτιμήσεις εκ νέου προς τα πού πηγαίνει η ζωή σου; Οχι; Θέλεις μόνο να βγαίνεις και να πίνεις; Τι να πω. Ισως είναι και αυτό μια κάποια λύση.
Μετακινήσεις βλέπω στο σπίτι, Λέοντα. Και πρόσεξε, δεν γράφω μετακομίσεις, μετακινήσεις γράφω. Κάποιος συγκάτοικος ή γκόμενος ή συγγενής θα τα μαζέψει και θα φύγει - και δεν θα φύγει αναγκαστικά νύχτα. Εσύ το μόνο που έχεις να κάνεις είναι να φροντίσεις να είσαι έγκαιρα ενήμερος. Δεν είναι και εύκολο σε μία ημέρα να βρεις νέο συγκάτοικο, ή γκόμενο, ή συγγενή.
Εχεις αφήσει δουλειές ατελείωτες, Υδροχόε, και δεν είναι του στιλ σου. Ειδικά όταν πρόκειται για γκομενικά, που έτσι ή αλλιώς μια λύση πάντα βρισκόταν. Τώρα όμως φαίνεσαι να έχεις κολλήσει πάνω στο κρεβάτι παρέα με τον λάθος άνθρωπο. Αξίζει το σεξ τόσο μπέρδεμα; Μην απαντήσεις γρήγορα, αλλά απάντησε σωστά.
Θυμήσου αυτή την ξεχασμένη από καιρό ερωτική κατάσταση που ποτέ δεν σε προβλημάτισε, Παρθένε. Επιστρέφει για δεύτερο γύρο. Θα μπεις στον πειρασμό, σου το λέω, αλλά να θυμάσαι ότι είναι στο χέρι σου τελικά αν θα ενδώσεις. Είσαι επιρρεπής στην κολακεία, αλλά στη συγκεκριμένη περίπτωση καλό είναι να το σκεφτείς λίγο παραπάνω.
Πρώτα ζούμε και μετά γράφουμε, σωστά, Ιχθύ; Λάθος. Πρώτα σκεφτόμαστε και μετά πράττουμε. Κάτσε λοιπόν λίγο ήσυχος, ασχολήσου με κάτι που δεν απασχολεί πολύ τον εγκέφαλο και καθάρισε τις σκέψεις σου για να αντιμετωπίσεις τις νέες προκλήσεις. Και όταν έρθει η ώρα θα θριαμβεύσεις.
Κείμενο: Γιάννης Διαμαντής / Φωτογραφία: Βαγγέλης Λαΐνας
41
25 - 31.10. 2013
Χειροποίητη μαγεία Η ταμπέλα πάνω στην παλιά ξύλινη πρόσοψη του μαγαζιού γράφει: “Mures Feles et Tintinnabulum” (σσ. Τα ποντίκια, οι γάτες και το κουδουνάκι). Στο καρτελάκι με τις ώρες και ημέρες λειτουργίας διαβάζεις: “I don’t like Mondays”. Δεν θέλεις περισσότερα για να συμπεράνεις ότι πρόκειται για ένα ιδιαίτερο μαγαζί. Μπαίνοντας μέσα η ατμόσφαιρα, οι μυρωδιές και τα αντικείμενα σε κάνουν να πιστεύεις ότι βρίσκεσαι σε ένα από τα μαγαζάκια του Χόγκσμιντ, του μαγικού χωριού όπου σύχναζε ο Χάρι Πότερ. Υπεύθυνη για όλη αυτή τη μαγεία είναι η Αθηνά Δρακοπούλου, η οποία πριν από περίπου δέκα χρόνια τελείωσε Γραφιστική στη Βακαλό, εργάστηκε ως διακοσμήτρια βιτρινών και τελικά ακολούθησε το όνειρό της μόνο όταν η κρίση χτύπησε και τη δική της πόρτα. «Το 2009 έμεινα άνεργη και έτσι βρήκα τον χρόνο να κάνω αυτό που πραγματικά επιθυμούσα... Να κατασκευάζω δικά μου αντικείμενα και κοσμήματα. Ξεκίνησα σιγά σιγά δουλεύοντας στο σπίτι, ώσπου τελικά χρειάστηκα έναν μικρό χώρο για να μπορεί ο κόσμος να βλέπει τη δουλειά μου». Ο χώρος αυτός βρέθηκε στον αριθμό 80 της οδού Βεΐκου στο Κουκάκι και με αφορμή το «Εκ-
κρεμές του Φουκό» και τον μύθο του Αισώπου για το «Συμβούλιο των ποντικών» ονομάστηκε Tintinnabulum (σσ. κουδουνάκι). Εκεί, σε ένα υπέροχο οίκημα του ’30 όπου για πάνω από μισό αιώνα στεγαζόταν ένα εργαστήριο ξυλογλυπτικής, η Αθηνά στέγασε το δικό της εργαστήριο και κατάστημα. «Με θυμάμαι να στέκομαι σαν χαζή μπροστά σε αυτή την υπέροχη πρόσοψη ενός κατά τα άλλα μισοκατεστραμμένου μαγαζιού. Κοιτάζοντας μέσα είδα το χάος, αλλά και ένα υπέροχο πάτωμα σε έναν εν δυνάμει υπέροχο χώρο».
κλειστό, σίγουρα θα κολλήσεις το πρόσωπό σου στο τζάμι. «Το καλύτερό μου είναι να καθαρίζω το πρωί τα ίχνη των περαστικών που προσπάθησαν να κοιτάξουν μέσα. Το μαγαζί αυτό είναι μια μικρογραφία του σπιτιού μου, ένα κομμάτι του εαυτού μου. Είμαι εγώ. Καταλαβαίνεις λοιπόν τη χαρά μου όταν βλέπω ότι ο κόσμος το αγκαλιάζει. Ενα πρωί ήρθε μια μεγάλη κυρία που δεν γνώριζα και μου χάρισε το νυφικό της. ‘Μου αρέσει πολύ ο χώρος σου και πιστεύω ότι θα ταίριαζε εδώ’, μου είπε. Τόσο απλά...»
Η μάχη με το χάος κράτησε επτά ολόκληρους μήνες. «Ηθελα να σώσω όσο περισσότερα μπορούσα από το παλιό εργαστήριο. Ακόμα και τις σημειώσεις που κράταγαν οι δύο γλύπτες στους τοίχους με μολύβι. Ο ένας από αυτούς μάλιστα περνούσε και με έβλεπε. Ηταν πολύ χαρούμενος. Εγώ φρόντιζα το παλιό του μαγαζί και αυτός εμένα. Μου έφερνε πορτοκαλάδες, τυρόπιτες... Εφυγε πριν από έναν χρόνο από τη ζωή, αλλά ευτυχώς πρόλαβε να το δει έτοιμο!»
«Σαφώς και με ενδιαφέρει η εμπορική επιτυχία του μαγαζιού», παραδέχεται η Αθηνά, «αλλά ακόμα σημαντικότερο είναι να έρχομαι σε επαφή με άλλους ανθρώπους. Για αυτό και κάθε μήνα διοργανώνω ένα tea party! Οι δύο μεγάλες μου αγάπες είναι οι χειροκατασκευές και το να περιποιούμαι τον κόσμο», μου λέει γεμίζοντας το φλιτζάνι μου με τσάι μέντας. «Και οι δύο παππούδες μου είχαν καφενεία, που συμπτωματικά είχαν και τα δύο το όνομα ‘Καλή Καρδιά’», θυμάται. «Ισως από εκεί να το έχω πάρει. Στα tea parties κερνάω φίλους και περαστικούς καφέ, τσάι και βουτήματα. Αράζουμε και τα λέμε. Είναι και αυτό ένας τρόπος για να γεμίζουμε οι άνθρωποι μέχρι να περάσουν τα δύσκολα. Είναι ωραίο να μπορείς να κάνεις κάποιον χαρούμενο, έστω και κερνώντας τον ένα τσάι».
Ετσι η Αθηνά έκανε στο παλιό οίκημα αυτό που της αρέσει να κάνει στα παλιά αντικείμενα. Το μεταποίησε, σεβόμενη απόλυτα την ιστορία και τη φινέτσα του, κάνοντάς το μάλιστα ακόμα πιο ελκυστικό. Αν περάσεις απέξω και το πετύχεις ανοιχτό είναι αδύνατον να μην μπεις. Αν είναι
Αγορά
42
Για εκλεκτικούς
Λεπτό και ισχυρό Το λεπτότερο smartphone στον κόσμο, το Huawei Ascend P6, φέρνει στους πελάτες της αποκλειστικά η COSMOTE. Το κινητό βραβεύτηκε ως το Καλύτερο Προϊόν για το 2013-2014 από την Ευρωπαϊκή Ενωση Εικόνας και Ηχου και απευθύνεται στους λάτρεις του design και της τεχνολογίας. Το ύψος του είναι 6,18 χιλιοστά και το βάρος του δεν ξεπερνάει τα
120 γραμμάρια. Το Ascend P6 διαθέτει τετραπύρηνο επεξεργαστή 1,5 Ghz, οθόνη υψηλής ευκρίνειας 4,7 ιντσών και «τρέχει» με λειτουργικό Android 4.2. Τέλος, η συσκευή έχει δύο κάμερες, μία 8 MP στο πίσω μέρος και μία 5 MP στο μπροστινό, για φωτογραφίες με απίστευτη λεπτομέρεια, ακόμα και σε συνθήκες χαμηλού φωτισμού.
Τα Εverest μειώνουν τον ΦΠΑ των προϊόντων τους και σου προσφέρουν άφθονες επιλογές σε χαμηλότερες τιμές. Μπορείς να συνεχίσεις να απολαμβάνεις τον εκλεκτό cappuccino από το χαρμάνι Fine Brazilian Blend (ένα μείγμα κόκκων καφέ από τις ποικιλίες arabica και robusta) με ένα ευρώ ή freddo cappuccino με 1,30 ευρώ, από τις πιο εκλεκτές ποικιλίες καφέ.
Καινοτομία τώρα! Το 2ο Athens Startup Weekend University -μέρος του θεσμού του Startup Weekend, ενός παγκόσμιου μη κερδοσκοπικού οργανισμού που προωθεί την επιχειρηματικότητα των νέων και ενθαρρύνει την καινοτομία- πραγματοποιήθηκε από τις 18 έως και τις 20 Οκτωβρίου στο HUB Events, με την Coca-Cola να είναι ο επίσημος χορηγός του θεσμού. Κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, οι συμμετέχοντες σχημάτισαν ομάδες με άτομα που μόλις είχαν γνωρίσει για να αναπτύξουν ένα πετυχημένο επιχειρηματικό πλάνο υπό την καθοδήγηση ειδικών από τον χώρο των επιχειρήσεων, του marketing και της πληροφορικής. Ανάμεσα σε αυτούς, βρέθηκαν και εκπρόσωποι της Coca-Cola, οι οποίοι ανέδειξαν τον ρόλο της καινοτομίας στην 127ετή ιστορία της εταιρείας και μποιράστηκαν τις γνώσεις και τις εμπειρίες τους.
Ειδική διάκριση Ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Αθλητικών Συντακτών (ΠΣΑΤ) διοργάνωσε την περασμένη Δευτέρα τη 16η ετήσια τελετή απονομής Δημοσιογραφικών Βραβείων για να τιμήσει τους αθλητικούς συντάκτες που ξεχώρισαν με τα ρεπορτάζ τους κατά τη χρονιά που πέρασε. Σε αυτό το πλαίσιο, τα κανάλια Novasports απέσπασαν μια σημαντική διάκριση, καθώς τιμήθηκαν με το βραβείο ΕΔΟΕΑΠ - Πάνος Γεραμάνης για το ντοκιμαντέρ “Legend Stories”, το οποίο ήταν αφιερωμένο στα ντέρμπι των «αιωνίων» αντιπάλων, αλλά και στην κοινωνικοπολιτική κατάσταση των δεκαετιών 1960
και 1970. Ο διευθυντής των Novasports Γιάννης Φουρνάρος, ο οποίος παρέλαβε το βραβείο μαζί με τη συντακτική ομάδα, δήλωσε σχετικά: «Αυτή η δουλειά έγινε με πολλή αγάπη, κυρίως προς τους ήρωες μιας άλλης εποχής. Οπότε καταλαβαίνετε ότι ήταν πολύ όμορφο το συναίσθημα που νιώσαμε όταν ένα μεσημέρι σε έναν κινηματογράφο καλέσαμε τους ποδοσφαιριστές του Παναθηναϊκού, του Ολυμπιακού, της ΑΕΚ και τους επαγγελματίες δημοσιογράφους, οι οποίοι κάλυπταν τότε τα δρώμενα και παρουσιάσαμε αυτό το ντοκιμαντέρ».
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Κοντά στο νεανικό επιχειρείν Οι νέοι επιστήμονες έχουν πλέον έναν σύμμαχο στην προσπάθειά τους να αναπτύξουν τις επιχειρηματικές ιδέες τους. Την περασμένη Τρίτη ο ΣΕΒ και το IQbility του ομίλου QUEST ανακοίνωσαν στρατηγική συνεργασία για την υποστήριξη των επιχειρηματικών ιδεών των επιστημόνων που συμμετέχουν στο πρόγραμμα ενθάρρυνσης νεανικής επιχειρηματικότητας του ΣΕΒ «Μαζί στην Εκκίνηση!», με σκοπό να εξελιχθούν σε βιώσιμες καινοτόμες επιχειρήσεις. Η συνεργασία αυτή θα επικεντρωθεί στη στήριξη επιχειρηματικών ομάδων νέων επιστημόνων που δραστηριοποιούνται στον χώρο της τεχνολογίας της πληροφορικής και των τηλεπικοινωνιών. Δεδομένου ότι η εξέλιξη μιας επιχειρηματικής ιδέας συνιστά μια επίπονη και μακρόχρονη διαδικασία που διέρχεται μέσα από διαδοχικά στάδια ωρίμανσης, ο ΣΕΒ με την πρωτοβουλία «Μαζί στην Εκκίνηση» υποστηρίζει τις καινοτόμες ιδέες των νέων επιστημόνων στο αρχικό, κυρίως, στάδιο ωρίμανσής τους. Το IQbility μέσω της συνεργασίας με τον ΣΕΒ προσφέρει στις επιχειρηματικές ομάδες ένα πρόγραμμα 6-9 μηνών, μέσα στο οποίο συστήνονται εταιρείες, αναπτύσσονται το αρχικό προϊόν και το επιχειρηματικό πλάνο και υλοποιούνται οι πρώτες προσπάθειες εμπορικής εκμετάλλευσης των προϊόντων. Ταυτόχρονα, προσφέρει και χρηματοδότηση σε συνεργασία με το PJ Tech Catalyst Fund. Ο Χάρης Κυριαζής, εκτελεστικός αντιπρόεδρος του ΣΕΒ, δήλωσε σχετικά: «Με τη στρατηγική σύμπραξη με το IQbility διασφαλίζουμε στους νέους επιστήμονες το επόμενο, πολύτιμο βήμα ωρίμανσης της ιδέας τους που οδηγεί στη βιώσιμη επιχειρηματική τους ανάπτυξη και προοπτική». Ο Θεόδωρος Φέσσας, πρόεδρος του ομίλου Quest, δήλωσε από την πλευρά του: «Δημιουργήσαμε το πρόγραμμα IQbility με στόχο να συνδράμουμε με σύγχρονο και υπεύθυνο τρόπο στην ωρίμανση επιλεγμένων, νεοσύστατων επιχειρήσεων στον χώρο της τεχνολογίας της πληροφορικής. Η συνεργασία με τον ΣΕΒ ενισχύει τη δημιουργία ενός διευρυμένου δικτύου ενίσχυσης της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και άμεσης διασύνδεσης της με επιχειρήσεις και φορείς της αγοράς».
21ος Αιώνας
Επιμέλεια: Χρήστος Τσαπακίδης
Λειτουργία αυτοκινήτου
44
Ανόρθωση λάπτοπ
Η σύνταξη SMS κατά την οδήγηση είναι εκτός από κακή συνήθεια και επικίνδυνη, καθώς αυξάνει σημαντικά το ενδεχόμενο πρόκλησης ατυχήματος. Υπάρχει αξιόπιστη λύση σε αυτό το ζήτημα; Ο Νεοϋορκέζος σχεδιαστής Τζόι Κοφόουν απαντάει θετικά: Μπορεί να αναπτυχθεί μια «Λειτουργία Αυτοκινήτου» στο πρότυπο της «Λειτουργίας Αεροπλάνου» -ή επί το ελληνικότερον “Flight Mode”στο iOS, το λειτουργικό σύστημα των iPhones. Η
λειτουργία αυτή θα ενεργοποιείται αυτόματα μόλις το αυτοκίνητό σου θα τίθεται σε κίνηση και θα «κλειδώνει» συγκεκριμένες επιλογές, όπως το ημερολόγιο και τη δυνατότητα αποστολής μηνυμάτων. Σε περίπτωση που ο οδηγός δεχτεί κάποιο μήνυμα, το κινητό του στέλνει αυτόματα μία ειδοποίηση στον αποστολέα ότι ο αποδέκτης βρίσκεται στον δρόμο.
Αν δουλεύεις με το λάπτοπ σου στο γραφείο, πιθανότατα ύστερα από λίγη ώρα χρήσης να νιώθεις μέση και σβέρκο να διαμαρτύρονται, καθώς τα μάτια σου δεν βρίσκονται στην ίδια ευθεία με την οθόνη και πρέπει να διατηρείς σκυφτή στάση, σαν τον Ιγκορ στο «Φρανκενστάιν Τζούνιορ». Το σταντ Belkin Zero ανεβάζει το λάπτοπ στη θέση που χρειάζεται για να γίνει πιο ξεκούραστη η χρήση του.
www.joeycofone.com
www.ebay.com
Αναψε το ίντερνετ
Καλλιέργεια δωματίου
Πολύτιμος σύντροφος
Οποιος πιστεύει ότι οι Κινέζοι ξέρουν μόνο να αντιγράφουν και όχι να καινοτομούν μπορεί πλέον να αναθεωρήσει. Μια ομάδα επιστημόνων του Πανεπιστημίου Φουντάν στη Σαγκάη κατάφερε να αναπτύξει μια λάμπα που παράγει σήμα Wi-Fi. Η τεχνολογία βαφτίστηκε Li-Fi και μάλιστα αποδίδει καλύτερα από μία μέση σύνδεση στην Κίνα, καθώς η ταχύτητά της μπορεί να φτάσει έως τα 150 Mbps - σκεφτείτε απλά ότι η ανώτατη ταχύτητα του DSL φτάνει τα 24 Mbps. Μια λάμπα μπορεί να συνδέσει μέχρι και τέσσερις υπολογιστές με το δίκτυο, χρησιμοποιώντας συχνότητες φωτός αντί τα συνηθισμένα ραδιοκύματα. Τον επόμενο μήνα οι ερευνητές θα επιδείξουν 10 kits σε μια εμπορική έκθεση στην Κίνα, ωστόσο θα χρειαστεί ακόμη αρκετός χρόνος μέχρι να καταστεί η νέα τεχνολογία εκμεταλλεύσιμη εμπορικά.
Θέλεις να νοστιμίσεις τα φαγητά σου με μυρωδικά που καλλιεργείς μόνος σου, αλλά δεν έχεις ούτε κήπο ούτε ευρύχωρο μπαλκόνι για να βάλεις τα φυτά σου; Μην ανησυχείς. Ούτως ή άλλως φυτά όπως ο βασιλικός ή οι μικρές καυτερές πιπεριές δεν χρειάζονται πολύ χώρο. Και με το Smart Herb Garden, η διαδικασία γίνεται παιχνίδι! Το προϊόν είναι ουσιαστικά ένα καλαίσθητο λευκό δοχείο που περιέχει χώμα, σπόρους (βασιλικό, θυμάρι, μελισσόχορτο, τοματίνια κτλ.), λάμπα LED και αισθητήρες. Εσύ απλά βάζεις το νερό και τέσσερις μπαταρίες ΑΑ. Η συσκευή ποτίζει τα φυτά όταν χρειάζεται και ρυθμίζει την ένταση του φωτός προκειμένου να εξασφαλίσει ιδανικές συνθήκες ανάπτυξης για τους πράσινους φίλους σου. Μέσα σε 2-4 μήνες θα έχεις έτοιμη τη σοδειά σου. Οταν κλείσει ο κύκλος ζωής των φυτών σου, μπορείς να παραγγείλεις ένα νέο δοχείο με καινούργιους σπόρους και χώμα. Η τιμή του Smart Herb Garden δεν ξεπερνά τα 60 ευρώ.
Οι εταιρείες που γλυκοκοιτάζουν το ενδεχόμενο να κατασκευάσουν κράνη με δυνατότητες επαυξημένης πραγματικότητας αυξάνονται. Τη σκυτάλη πήρε η αμερικανική νεοϊδρυθείσα εταιρεία Skully Helmets, η οποία θέλει να ενσωματώσει την τεχνολογία Heads-Up Display (HUD) στα κράνη. Το πρώτο της μοντέλο, Skully P1, διαθέτει ένα σωρό καλούδια. Καταρχάς απεικονίζει χάρτες GPS στη ζελατίνα. Δεύτερον η ενσωματωμένη κάμερα στο πίσω μέρος του κράνους στέλνει εικόνα στη ζελατίνα, καταργώντας τα τυφλά σημεία και επιτρέποντάς σου να έχεις πλήρη επίγνωση του τι γίνεται πίσω σου. Το Skully P1 συνδέεται επίσης με το smartphone σου με σύνδεση Bluetooth και σου επιτρέπει να κάνεις κλήσεις, να στείλεις μηνύματα ή να αλλάξεις το τραγούδι που ακούς μόνο με τη φωνή σου, προκειμένου να μην αποσπάται η προσοχή σου από τον δρόμο. Σύμφωνα με την εταιρεία, η μπαταρία λιθίου του κράνους εξασφαλίζει αυτονομία εννέα ωρών - υπεραρκετή ακόμα και για μακρινά ταξίδια. Τέλος, το Skully P1 ικανοποιεί τα πρότυπα ασφαλείας της ΕΕ και των ΗΠΑ, για να έχεις το κεφάλι σου ήσυχο.
www.gizmodo.com
www.clickandgrow.com
www.skullyhelmets.com
Training Ground
45
25-31.10.2013
Η χρονιά του Γιάννη Η σεζόν του NBA που ξεκινάει την ερχόμενη Τρίτη στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού φαίνεται ότι θα είναι η χρονιά του Γιάννη. Οχι δικιά μου. Του Γιάννη Αντετοκούμπο, που στις λιγοστές εβδομάδες παρουσίας του στα φιλικά και στις προπονήσεις των Μιλγουόκι Μπακς έχει ήδη προκαλέσει τον ενθουσιασμό των φίλων της ομάδας του Ουισκόνσιν, αλλά και το ενδιαφέρον όλων των θεατών και δημοσιογράφων του σημαντικότερου πρωταθλήματος μπάσκετ στον κόσμο.
Follow me Τι είναι αυτό το πράγμα με τον Μήτρογλου; Από τότε που βγήκε από τη ζωή του το μαύρο το ξενύχτι (παρεάκι με το φιλαράκι τον Ραούλ Μπράβο), μεταμορφώθηκε! Από παίκτης αποτελεσματικός στο ελληνικό πρωτάθλημα έγινε παικταράς ευρωπαϊκού επιπέδου. Ετοιμος για μεταγραφή ευρωπαϊκού επιπέδου σε κάθε ομάδα που σέβεται τον εαυτό της και τα εκατομμύριά της. Ισως έφταιγε το «αγροτικό» του στον Ατρόμητο. Και ο Καραγκούνης χρειάστηκε να ματώσει στον Απόλλωνα για να βρει τον δρόμο του. Ισως με αυτόν τον τρόπο να τον βρήκε και ο Μήτρογλου, ίσως να τον βοήθησε το γεγονός πως πέρυσι κρυβόταν στη σκιά του Τζιμπούρ. Μερικές φορές ο εγωισμός μπορεί να γίνει και κινητήριος δύναμη εκτός από όργανο (αυτό)καταστροφής. Ο οποίος Μήτρογλου την έδειξε την κλάση του και προχθές στη Λισαβόνα, έστω και αν δεν έβαλε γκολ. Γιατί; Διότι δεν έκανε μόνο φαντεζί ενέργειες, αλλά απασχόλησε κιόλας την άμυνα της Μπενφίκα. Κάτι που μπορεί και να είχε μεγαλύτερη σημασία. Οσο οι αμυντικοί δεν αι-
σθάνονται σιγουριά και άνεση, όσο ανησυχούν ότι ενδέχεται να τους κάνεις ζημιά ανά πάσα στιγμή, τόσο η δική σου η ομάδα αναπνέει με μεγαλύτερη σιγουριά. Και αυτό ήταν εν τέλει που διέκρινε τον Ολυμπιακό στο παιχνίδι του στη Λισαβόνα. Η σιγουριά. Ούτε πανικός, ούτε «πού να τρέχουμε τώρα στας Ευρώπας», ούτε ανησυχία για τον επόμενο αγώνα στη Βέροια, στο Ηράκλειο, στην Ξάνθη. Μόνο σιγουριά και συγκέντρωση και επιμονή και υπομονή. Καμία σχέση δηλαδή με παλαιότερες εποχές γκαντεμιάς, παλαβομάρας και αναρχίας. Συμπεριφορά ομάδας που οδεύει προς την ωριμότητα. Που έχει ξεφύγει πλέον από τις παιδικές της ασθένειες, από την ποδοσφαιρική ιλαρά και οστρακιά, και αποφάσισε ότι εκτός από τα αλώνια υπάρχουν και τα σαλόνια. Και άμα χαθεί και κάνας βαθμός στο Αγρίνιο, δεν χάθηκε, ρε παιδάκι μου, ο κόσμος όλος. Αν είσαι εντάξει με τον εαυτό σου, θα το ξεπεράσεις. Θα το ξεπεράσεις εύκολα. Χρήστος Ξανθάκης
Χαρακτηριστικό είναι πως οι Μιλγουόκι Μπακς έχουν ήδη φτιάξει έναν ειδικό λογαριασμό στο Τwitter, με nickname το @greekfreakalert, που σκοπό έχει να ενημερώνει τους φίλους της ομάδας κάθε φορά που ο Greek Freak ή Mpo ή Giannis ή όπως τέλος πάντων συμφωνήσουν να τον φωνάζουν οι Αμερικανοί φίλοι του θα πατάει παρκέ στα ματς των Bucks. Πέρα από τα χιουμοριστικά twitter accounts, ο ενθουσιασμός των φίλων του NBA είναι πραγματικός. Ο σχολιαστής του ESPN David Thorpe έχει ήδη προβλέψει ότι σε τρία χρόνια ο Γιάννης θα παίζει σε All-Star παιχνίδια, πράγμα που μόλις ένα με δυο μήνες πριν θα ακουγόταν ως επιστημονική φαντασία. Η ίδια η ομάδα που απέκτησε τα δικαιώματά του από τον Φιλαθλητικό τον έβλεπε σαν ένα πρότζεκτ για το μέλλον. Παίζοντας όμως εξαιρετικά στα φιλικά του καλοκαιριού, τόσο σε άμυνα όσο και σε επίθεση, και προικισμένος με πραγματικά εξωγήινα αθλητικά προσόντα, ο Γιάννης φαίνεται ότι είναι ήδη έτοιμος να αφήσει το στίγμα του στο μαγικό κόσμο του NBA. Ανυπομονούμε. Γιάννης Μαυρογιώργος
Στιγμιότυπα Πόλης
46
Προσιτές πολυτέλειες Mια φορά κι έναν καιρό ρώτησα εκείνη που κοιμάται πλάι μου: «Πες μου, μωρό μου, γιατί έχει γεμίσει ο κόσμος με καταστήματα εσωρούχων;» Με κοίταξε με εκείνο το βλέμμα που επιφυλάσσουν οι δάσκαλοι στους πλέον στούρνους μαθητές τους και καταδέχτηκε να απαντήσει ως εξής: «Γιατί όταν δεν έχει λεφτά η γυναίκα για να αγοράσει ένα φόρεμα ολόκληρο, θα πάει και θα ψωνίσει ένα βρακί. Είναι αυτό το πράγμα που οι Εγγλέζοι το λένε luxury you can afford. Προσιτή πολυτέλεια, με δυο λόγια στα ελληνικά...» Το θυμήθηκα αυτό που μου είχε πει τώρα με το κύμα των φούρνων και φουρνοειδών που έχει κατακλύσει την Αθήνα. Οπου σταθείς και όπου βρεθείς, γεμάτος είναι ο τόπος με αρτοποιήματα και αρτοποιητές. Και κόσμο φυσικά που μπαινοβγαίνει και τα υμνεί με κάθε δυνατό τρόπο. Μπουκώνοντας και μασουλώντας ψωμιά, ψωμάκια, τυρόπιτες, μπισκότα, κέικ, μπατόν σαλέ, ό,τι έχει αλευράκι μέσα του (συν γέμιση ανά περίπτωση) έχει μαγέψει τους ουρανίσκους του Ελληνα και της Ελληνίδας. Προσιτή πολυτέλεια σαν να λέμε. Και μη με παρεξηγείτε παρακαλώ, δεν είναι αρνητικό το σημαινόμενο. Οπως ένα καλό βρακί μπορεί να δράσει πολύ αποτε-
λεσματικότερα από ένα καλό φόρεμα σε μια ερωτική συνεύρεση (καταλαβαινόμαστε υποθέτω...), έτσι και ένα καλό αρτοποίημα μπορεί να μας θρέψει, να μας νοστιμίσει, να μας στυλώσει μια χαρά άνευ συμπαρομαρτούντων. Δεν θέλει πολύ, ούτε χρόνο, ούτε προετοιμασία, ούτε πολλά λεφτά. Τσατ πατ, μπες βγες και άντε στο καλό, αγαπημένε πελάτη. Και επειδή στην Ελλάδα μάς αρέσουν οι ιστορικές αναδρομές και επειδή έρχεται η θρυλική παρέλασις των αρμάτων στη Θεσσαλονίκη, να θυμηθώ και εγώ ότι όλη αυτή η μοντερνιά με τα ψωμιά και τα ψωμάκια και τα ψωμοειδή από τη συμπρωτεύουσα ξεκίνησε. Από ένα μαγαζί που λεγόταν ARTος και έβαλε στο σπίτι του μέσου Σαλονικού την τέχνη των αλεύρων. Στη δεκαετία του ’80 βεβαίως, όταν άρχισε να ανεβαίνει η αγοραστική δύναμή μας (ας όψεται η τρισκατάρατη ΕΟΚ των μονοπωλίων) και να ψαχνόμαστε λίγο παραπάνω. Αυτό δεν σημαίνει βεβαίως ότι είχαν εκλείψει οι καλοί φούρνοι ανά την επικράτεια. Εδώ ήταν και μια χαρά το βγάζανε το ψωμάκι τους. Εκείνο που έλειπε ήταν μια εσάνς lifestyle, ότι το αγοράζουμε δηλαδή το αρτοποίημα όχι για να ντερλικώσουμε, αλλά για να το ευχαριστηθούμε. Ως χειρονομία στιλάτη δηλαδή, με
υπόβαθρο και νόημα πέρα από τα ψίχουλα. Δεν είναι το ίδιο πράγμα και, όπως μας δίδαξε η εμπειρία τόσων χρόνων, δεν θα μπορούσε ποτέ να είναι το ίδιο πράγμα. Ας μην πνίξουμε όμως τον Dick Hebdige σε ένα φλιτζάνι ζύμη. Εκτοτε παρήλθαν δεκαετίες ολόκληρες και τα καταστήματα ειδών αρτοποιίας έγιναν καθεστώς. Ο,τι ώρα θέλεις μπορείς να βρεις αυτό που θέλεις, όπως το θέλεις και στη συσκευασία που σου αρέσει. Ως και στη Βιέννη εξαγάγαμε την ελληνική τεχνογλωσσία, αν θυμάστε το είχα γράψει προ μηνών. Η αρτοποίηση είναι εδώ για να μείνει. Και θα μείνει για πολύ καιρό, ως απαραίτητο γευστικό luxury σε καιρούς που καταπίνονται με δυσκολία. Αδράξτε τη μέρα και την πρώτη μπουκιά! ΥΓ: Πριν από κάνα δυο μέρες είδα και τα πρώτα 15χρονα να ψάχνουν στους κάδους απορριμμάτων. Δεκαπεντάχρονα νορμάλ, όχι λούμπεν. Υποθέτω ότι σύντομα θα αναστηθεί και το φάντασμα του Σπίθα. Οπως όλοι πλέον ξέρουν (βλέπε την προσφορά του «Πρώτου Θέματος»), έβγαλε την Κατοχή τρώγοντας λεμονόκουπες... Χρήστος Ξανθάκης