Metropolis Weekend 69 by Metropolis

28-30 Μαΐου 2010 Αριθμός φύλλου 891/69

ΠΟΛΗ

28 - 5 - 10

i ¸ rÀ ½ ¸

Ò © © oß ¨Ô áz

i ® ¸

¯±®²«¬¨³ ±©®Ì¡ª µ

τη λεωφόρο Συγγρού συνεργεία του υπουργείου Υποδομών «κατεβάζουν» διαφημιστικές πινακίδες. Δεν είναι τόσο απλή υπόθεση όσο ακούγεται. Μονο αν τις δεις «ξαπλωμένες» στα... αναιμικά μας πεζοδρόμια συνειδητοποιείς τον όγκο τους. Αλλά δεν αποφεύγεις τη σκέψη: αφού ήταν υπόθεση μιας απόφασης, γιατί καθυστερήσαμε τόσο πολύ; Οσοι βρίζουν ή εκτοξεύουν εύκολες κατάρες στην Αθήνα, ας έχουν υπόψη τους ότι οι πόλεις δεν είναι ανεξάρτητοι, αυτόνομοι οργανισμοί, κάποιο αόρατο βιλαέτι του κράτους, που εμείς απλώς χρησιμοποιούμε σχεδόν εξαναγκαστικά. Οι πόλεις είμαστε εμείς, μας αρέσειδεν μας αρέσει. Είναι πολύ βολικό να κάθεσαι στην πολυθρόνα σου και να κρίνεις. Εμείς ανεχτήκαμε συστηματικά την αισθητική βαρβαρότητα, εμείς θα γίνουμε ο μοχλός της αλλαγής, για να επιβάλλουμε μια πόλη που θα μας αξίζει. Στην πραγματικότητα, η Αθήνα είναι η προέκταση του δικού μας εαυτού, όσο κι αν μια παρόμοια υπενθύμιση δεν μοιάζει καθόλου κολακευτική για κανέναν μας.

Λίγο αργότερα βρίσκομαι έξω από τον Εθνικό Κήπο. Μέσα, εργάτες και επιμελητές τέχνης τοποθετούν έργα, για μια έκθεση που συνδιοργανώνουν ο Πολιτισμικός Οργανισμός του δήμου Αθηναίων, το Διοικητικό Συμβούλιο του Κήπου με τη συνεργασία του θεσσαλονικιώτικου Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης. Κάνω στάση στην εγκατάσταση της Βάνας Ξένου (φωτογραφία) και κάθομαι σ’ ένα παγκάκι για να θυμηθώ κάτι που είχα ξεχάσει. Με εξαίρεση τα πάρκα και τις πλατείες

μας, η Αθήνα υποφέρει από μια ακόμα «ύπουλη ασθένεια»: αν βρεθείς στο Κέντρο και δεν θέλεις να πας σε κάποιο καφενείο ή καφέ ή οτιδήποτε, οι επιλογές είναι απελπιστικά λίγες. Το έπαθα πριν από λίγες ημέρες, προσπαθώντας να σκοτώσω λίγο χρόνο πριν από ένα ραντεβού, στο οποίο έφτασα μισή ώρα νωρίτερα επειδή, σε μια κρίση «βορειοευρωπατίτιδας» όλα τα συγκοινωνιακά μέσα είχαν συντονιστεί απίστευτα. Δεν βρήκα τίποτα σε ακτίνα εκατό μέτρων.

Να, τι δεν κάνουμε σ’ αυτήν την πόλη. Δεν υπάρχει φροντίδα για τη μικρή κλίμακα, καταναλώνουμε την ενέργειά μας σε μαξιμαλιστικά σχέδια και στο τελος της ημέρας δεν έχουμε ένα αξιοπρεπές παγκάκι για να ξαποστάσουμε. Αυτά σκέφτομαι στις βραδινές βόλτες, τώρα που το καλοκαίρι δεν σ’ αφήνει να κάτσεις στο σπίτι σου για πολύ. Μπορεί να ακούγεται λίγο αλλοπρόσαλλο, το ξέρω. Το μεγάλο πρόβλημα της Αθήνας δεν είναι η σκανδαλώδης έλλειψη πρασίνου ή αυτή η θάλασσα από τσιμέντο που απλώνεται στα πόδια των λόφων μας. Περισσότερο με ενοχλεί η εξοργιστική μας αδυναμία να διαχειριστούμε την υπάρχουσα, τη δεδομένη, πόλη με τον καλύτερο δυνατο τρόπο. Οχι για να φέρουμε (ή να κρατήσουμε) περισσότερους τουρίστες, αλλά για να κάνουμε τη ζωή μας πιο εύκολη. Τώρα που όλοι παραδεχόμαστε ότι το παλιό κράτος αποδείχτηκε πολύ κατώτερο των περιστάσεων, είναι η ώρα για ένα γενικό προσκλητήριο αξίων, οι οποίοι θα μπορούσαν να στελεχώσουν τις κουρασμένες υπηρεσίες των δήμων και των υπουργείων. Οι γενιές που διαχειρίστηκαν την Αθήνα μέχρι σήμερα άφησαν πίσω χιλιάδες χαμένες ευκαιρίες. Οι λίγες επιτυχημένες παρεμβάσεις απλώς μας υπενθυμίζουν το χαμένο χρόνο. Ηρθε ο καιρός (και) για τους επόμενους.

28 - 5 - 10

ΘΕΜΑ

j ¸ À©¸ r À ¸À À¢©¸ ± ¸¡ Ö ¡©É à ¨È áz

ριστικός ή… χιουμορίστας; Αλαζόνας ή απλώς ειλικρινής; Ρεαλιστής ή αιθεροβάμων; «Επαναστάτης» ή «αιρετικός»; Ολα αυτά και πλήθος ακόμα ερωτημάτων θα μπορούσαν να συνοδεύουν κάθε αναφορά στο σύγχρονο Ιανό του παγκόσμιου ποδοσφαίρου, τον Ζοζέ Μουρίνιο δηλαδή. Γεννημένος στο Σετούμπαλ της Πορτογαλίας πριν από 47 χρόνια, ο “Special One”, όπως είναι το προσωνύμιό του, θεωρείται από πολλούς ως ο κορυφαίος προπονητής στον κόσμο, υπάρχουν όμως άλλοι τόσοι που μπορούν να επιχειρηματολογούν περί του αντιθέτου για ώρες… Ο ίδιος διατείνεται ότι είναι ο κορυφαίος. «Σας παρακαλώ, μη με λέτε αλαζόνα. Είμαι πρωταθλητής Ευρώπης και πιστεύω ότι είμαι ξεχωριστός» είχε πει το 2004, κατά την παρουσίασή του από την Τσέλσι, στους Βρετανούς δημοσιογράφους. Και αν η κατάκτηση του Champions League με την Πόρτο, την περίοδο 2003-2004, δεν έφτανε για να το αποδείξει αυτό, ο παλιός δάσκαλος στο επάγγελμα και μεταφραστής στο ξεκίνημα της καριέρας του έχει πια να επιδείξει και μια δεύτερη κατάκτηση της κορυφαίας διασυλλογικής διοργάνωσης, με την Ιντερ αυτή τη φορά. Το πρόσφατο 2-0 επί της Μπάγερν Μονάχου στον τελικό της Μαδρίτης επανέφερε την ομάδα του Μιλάνου στην κορυφή της Ευρώπης μετά από 45 χρόνια και ο Μουρίνιο μπορεί πλέον, περισσότερο από ποτέ, να νιώθει και να είναι «ο πωλών τοις μετρητοίς». Με δεδομένη, μάλιστα, την απόφασή του να εγκαταλείψει την ομάδα του ιταλικού Βορρά και να αναλάβει τις τύχες της Ρεάλ Μαδρίτης, η επικείμενη συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών και οι κάθε είδους λεπτομέρειές της βρίσκονται καθημερινά στην πρώτη γραμμή της επικαιρότητας και οι επίσημες ανακοινώσεις φαίνεται πως αποτελούν ζήτημα χρόνου.

Í©c ß i©p © ©Ð{ â Μεγαλύτερο, ωστόσο, κατόρθωμα από την κατάκτηση του Champions League ήταν η πρόκριση της Ιντερ επί της -θεωρητικά, τουλάχιστον- καλύτερης ομάδας στον κόσμο, της Μπαρτσελόνα. Μετά τη νίκη με 3-1 στο «Τζουζέπε Μεάτσα», η ήττα με 1-0 στον επαναληπτικό του «Καμπ Νου» είχε την πιο... γλυκιά γεύση για τον Μουρίνιο και τους παίκτες του, που πέρασαν στον τελικό εν μέσω αποδοκιμασιών από τους Καταλανούς οπαδούς, που έχουν πλέον αναγάγει σε “persona non grata” τον 47χρονο Πορτογάλο τεχνικό -και όχι άδικα… Πέρασαν άλλωστε 13 χρόνια από τότε που ο Μουρίνιο, ως βοηθός και διερμηνέας του Μπόμπι Ρόμπσον, ορκιζόταν «αιώνια αγάπη» στην Μπαρτσελόνα. Κάποιες δηλώσεις

του, «προβοκατόρικες» πάντα («πώς λέγεται η απατεωνιά στα καταλανικά;» είχε διερωτηθεί ύστερα από αγώνα της Τσέλσι με την «Μπάρτσα», μη διστάζοντας μάλιστα να χαρακτηρίσει τον Μέσι «θεατρίνο»), επέφεραν το «σχίσμα» μεταξύ των δύο πλευρών, με αποκορύφωμα το «ένας προπονητής δεν είναι τίποτα στον κόσμο αυτό, αν δεν προπονήσει τη Ρεάλ Μαδρίτης» που εκστόμισε πολύ πρόσφατα, μην κρύβοντας την επιθυμία του να καθίσει στον πάγκο της «βασίλισσας», που του προσφέρει ένα ηγεμονικό συμβόλαιο αξίας 10 εκατ. ευρώ ετησίως! Αλήθεια, έπειτα από μια τόσο επιτυχημένη σεζόν με την Ιντερ, με την οποία κατέκτησε το «τρεμπλ» -Πρωτάθλημα και Κύπελλο Ιταλίας, Champions League- γιατί να θέλει ο Μουρίνιο να φύγει από το Μιλάνο και να καθίσει στην «ηλεκτρική καρέκλα» της παραδοσιακά «προπονητοφάγου» Ρεάλ; Εχοντας αποδείξει ότι δεν φοβάται τα δύσκολα («αν ήθελα μια εύκολη δουλειά, θα έμενα στην Πόρτο, σε μια ωραία πολυθρόνα μπλε, με το Κύπελλο Πρωταθλητριών, το Θεό και μετά εμένα», είχε εξηγήσει όταν ανέλαβε την Τσέλσι), ο λάτρης των προκλήσεων Μουρίνιο θεωρεί ότι ο κύκλος του στους «νερατζούρι» έχει κλείσει και βάζει τον... πήχη ακόμα πιο ψηλά, επιδιώκοντας να γίνει ο μοναδικός προπονητής στην ιστορία του ποδοσφαίρου που θα κατακτήσει το τρόπαιο του Champions League με τρεις διαφορετικές ομάδες.

cÉ { pß i© ©ÐÐË Για όλους αυτούς τους λόγους και πολλούς παραπάνω, ο Μουρίνιο είναι ο άνθρωπος που τα ΜΜΕ λατρεύουν... να μισούν. Το ξέρει αυτό και δεν διστάζει να το χρησιμοποιεί. Ο,τι και όποιον «βάζει» στο στόμα του διαφημίζεται, ακόμη και αν τα λόγια του έχουν αρνητική χροιά. Δίνει στη δημοσιότητα το ημερολόγιό του και αυτομάτως δίνει «τροφή» στις αθλητικές στήλες για μέρες, εβδομάδες, μήνες… Τον κατηγορούν ότι παίρνει από την Ιντερ 8 εκατ. το χρόνο και γι’ αυτό οφείλει να δέχεται την κριτική κι εκείνος απαντά: «Βασικά, αν υπολογίσετε τα πριμ και τους χορηγούς, το ποσό που αναφέρατε ξεπερνά τα 11 εκατ. ευρώ»! Αποστομωτικός, έτσι; Και εκνευριστικός, γιατί είναι ο πιο επιτυχημένος τεχνικός στον κόσμο αυτήν την στιγμή και αυτό το πέτυχε μέσα σε διάστημα μόλις οκτώ ετών! «Ροκ», ανατρεπτικός και απρόβλεπτος, αυτός είναι ο Ζοζέ Μουρίνιο. Οντας ταυτόχρονα χαρακτηριστικά… γραφικός, ο άνθρωπος που η ποδοσφαιρική υφήλιος λατρεύει... να μισεί, θα έπρεπε ίσως να είχε γεννηθεί στην Ελλάδα, τη χώρα της γραφικότητας, τη χώρα με την παράδοση να «τρώει» τα παιδιά της. Εδώ θα ήταν πραγματικός βασιλιάς, μέχρι τη στιγμή της «εκθρόνισης», βεβαίως βεβαίως…

28 - 5 - 10

ΑΠΟΨΗ

Το εξώφυλλο στηρίζεται στο έργο της Καλλιρρόης Παναγοπούλου η οποία συμμετείχε στην έκθεση «100+ Παναθηναϊκός» που φιλοξενήθηκε στο Χώρο 12Α.

·r

Εβδομαδιαία ειδική έκδοση της εφημερίδας Metropolis www.metropolisnews.gr metropolis@metropolisnews.gr Τηλ. Επικοινωνίας: 210 48.23.977 - 48.16.710 Fax: 210 - 48.32.887 Ιδιοκτησία - Εκδοση ΜETROPOLIS EΚΔΟΤΙΚΗ Α.Ε. Εδρα: Εθνάρχου Μακαρίου & Δημητρίου Φαληρέως 2 Τ.Κ. 185 47 - Ν. Φάληρο Σύνταξη - Διαφήμιση: Κύπρου 12Α Τ.Κ. 183 46 - Μοσχάτο Σύμβουλος Eκδοσης: Κώστας Τσαούσης Project Manager: Βίκτωρας Δήμας Συντονισμός Eκδοσης: Νατάσα Μαστοράκου, Θάνος Τριανταφύλλου Στην οργάνωση, παραγωγή και επιμέλεια της έκδοσης συμμετέχουν οι: Αλεξία Κονάχου, Γεωργία Μπάστα, Νάντια Γιαννούλη, Γεωργία Διαβολίτση, Νίκος Καλαμπάκας, Νικήτας Καραγιάννης, Βασίλης Καραγιαννόπουλος, Αντώνης Κόλλιας, Γιάννης Μανάλης, Μιχάλης Παναγιωτάκης, Νίκος Πιτσιλαδής, Αλεξάνδρα Σαρμά, Xρήστος Τσαπακίδης, Αντώνης Χιοκτούρης, Ανδρέας Γιαννόπουλος, Ντίνος Ρητινιώτης, Θάνος Αλεξίου, Βασίλης Αναστασόπουλος, Τάσος Γραικός, Βίκυ Οικονομοπούλου, Τηλέμαχος Χορμοβίτης Δημιουργικό: Δημήτρης Στεργίου, Ρουμπίνη Νάτση, Γιώργος Στασινόπουλος, Iωάννα Κυρίτση Εμπορικός Διευθυντής: Πάνος Πατρίκης Διαφήμιση: Χρήστος Τσαούσης, Εμμανουέλα Χειρακάκη Φωτογραφίες: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Actionimages, AFP, ΕUROKINISSI Εκτύπωση: Η Καθημερινη Α.Ε.

Ö ¡©Ò ß ¨Î Ñ

α πήρα». Δύο μικρές λέξεις-«κλειδιά», που καθρεφτίζουν την Ελλάδα του «σήμερα», είτε ακούγονται από έναν πολιτικό, έναν εφοριακό, έναν καλλιτέχνη, ένα γιατρό ή δικηγόρο, είτε από έναν απλό συνταξιούχο. Δύο λέξεις, δύο έννοιες. «Τα πήρα», όπως λέμε λαϊκά, «τα μπερντέ» ή «τα πήρα», όπως λέμε πάλι λαϊκά, «στο κρανίο». Οπως και να ’χει, όλοι «τα παίρνουν», για κάποιον λόγο. Ορισμένοι επειδή μπορούν και μερικοί επειδή δεν μπορούν άλλο. Σε κάποιους από τους πρώτους απαγορεύεται η έξοδος από τη χώρα (στη χειρότερη περίπτωση), στους δεύτερους απαγορεύεται η έξοδος γενικώς, αφού δεν έχουν μία για να πάνε ούτε μέχρι τη γωνία. Οι πρώτοι πληρώνουν πρόστιμο, οι άλλοι πληρώνουν μια ζωή... Τα έχουν «πάρει» και οι ποδοσφαιρόφιλοι με το μπάχαλο που επικρατεί στις ομάδες τους. Ποιος θα πάρει ποια ομάδα, πόσο και γιατί. Ο ένας κανιβαλίζει τον άλλον. «Γρουσούζικο, παιδί μου, το ΔΝΤ, κατσικοπό-

δαρο! Δεν θα μείνει τίποτα όρθιο στο τέλος», πιστεύει ο Δημήτρης που είναι και προληπτικός. «Και με τον Ουρανό στον Κριό, θα τα δούμε όλα. Επαναστάσεις, κοινωνικές αναταραχές, κραχ, αχ και βαχ». «Κι άλλο;», τον ρώτησα. «Κάτσε και θα δεις…». Βασικά, δεν θέλω να δω τίποτα, και του το είπα. Ηδη μου φτάνουν όσα έχω δει και τρέμω στην ιδέα ότι μπορεί να δω περισσότερα και χειρότερα. Βγαίνω στο δρόμο, βλέπω τη μαύρη απελπισιά, ανοίγω την τηλεόραση και βλέπω την ξανθιά ξετσιπωσιά. «Είδες τον Αλκαίο και τους φίλους του στην Eurovision;», έριξα το θέμα για να ελαφρύνω λίγο την ατμόσφαιρα. «Θέλεις να σου δώσω μια μπάτσα;». «Ρε παιδί μου, έτσι από περιέργεια σε ρωτάω». «Σου φαίνομαι της Eurovision; Ολα τα ’χαμε, το καρακατσουλιό μας έλειπε». «Εστειλε, λένε και ο Μπρέγκοβιτς τραγουδάκι». «Αντε, με το καλό και στα μπουζουξίδικα της εθνικής. Τι σου συμβαίνει τώρα τελευταία; Ολο για κάτι μπούρδες μουσικές μου μιλάς». «Μα δεν μου αρέσουν αυτά, κουβέντα κάνουμε». «Αυτές δεν είναι κουβέντες, να σοβαρευτείς».

Βλέποντας ότι τα «παίρνει», άλλαξα... τροπάριο. «Καλά, θέλεις να πάμε να δούμε το Sex & the City 2;». «Ετσι σοβαρεύεις εσύ; Ωραίος τρόπος! Πάντως αυτή η σειρά είναι όντως το... xanax της τηλεόρασης! Βλέπεις δύο επεισόδια και ξεχνάς όλα σου τα προβλήματα, αμέσως». «Ε, γι’ αυτό στο λέω, να πάμε να ξεχαστούμε λίγο». «Τώρα θα ξεχαστείς που γίνεται γύρω σου το ‘έλα να δεις’;». «Ναι, δεν μπορώ άλλο, μια το ΔΝΤ, μια το συνταξιοδοτικό, τα έχω ‘πάρει’ σου λέω». «Γιατί τα έχεις ‘πάρει’; Μήπως δεν ήξερες και πριν έρθει το ΔΝΤ ότι για να πάρουμε εμείς σύνταξη πρέπει να γίνουμε... Νοσφεράτου;». «Το ’ξερα, αλλά είχα ελπίδες για κάτι καλύτερο, πειράζει;». «Πειράζει και πολύ μάλιστα, να μην έχεις αυταπάτες και να είσαι ετοιμοπόλεμος». «Είμαι, αλλά με τον τρόπο μου… Γι’ αυτό γράφω στους τοίχους με stencil ‘ο λαός δεν ξεχνά τι σημαίνει seropram’». «Τι είναι αυτό;». «Αντικαταθλιπτικό». «Τώρα κάτι μου λες, μήπως να πάρουμε;». «Εγώ, πάντως, παίρνω». «Bitch… κι εγώ θέλω, δώσε». «Cool, πάρε!».

28 - 5 - 10

ΕΠΕΤΕΙΟΣ

} ¯¡ Ì ¦³ ²¡Ý¥

n ¸À ± ¸À¸ ½¸À ¸ À³ ½¸ Ö © Ó Ò ©Ð Ò ¡

ν το περασμένο Σάββατο αφιερώσατε έστω και λίγο χρόνο στον υπολογιστή σας, θα συναντήσατε και εσείς μία τρομερά ευχάριστη έκπληξη. Αν πάλι είστε από αυτούς -τους λίγουςπου δεν χρησιμοποιούν τη μηχανή αναζήτησης Google, λυπάμαι, αλλά χάσατε. Το Σάββατο 22 Μαΐου, λοιπόν, η Google αποφάσισε να γιορτάσει τα 30ά γενέθλια του δημοφιλέστατου Pac-Man. Φυσικά, αυτό δεν γίνεται για πρώτη φορά. Πολύ συχνά η εταιρεία αλλάζει το λογότυπο της κεντρικής της σελίδας, αφιερώνοντάς το σε γενέθλια, επετείους και σημαντικά γεγονότα, δίνοντας ταυτόχρονα στο χρήστη την ευκαιρία -πατώντας πάνω στο λογότυπο- να βρει πληροφορίες για το συγκεκριμένο θέμα. Κατά καιρούς έχουν φιλοξενηθεί στην Google το Νέο Μουσείο της Ακρόπολης, η Μέρα Ανεξαρτησίας, η Μέρα της Γης, η Γιορτή της Μητέρας, τα γενέθλια της Lego και πολλά άλλα. Αυτή τη φορά, όμως, η Google έκανε ένα βήμα παραπάνω. Αντί να πατάς στο λογότυπο και να μαθαίνεις πληροφορίες για το θέμα, μπορούσες να παίξεις online Pac-Man. H έκπληξη ήταν σαφώς ευχάριστη και -όπως φάνηκε- χιλιάδες χρήστες μπήκαν στον πειρασμό να παίξουν μία πίστα και όχι μόνο. Είτε από περιέργεια είτε από λατρεία στη φατσούλα που ανοιγοκλείνει με μανία το στόμα της, σύμφωνα με την Rescue Time, οι χρήστες που επισκέφτηκαν τη μηχανή αναζήτησης ξόδεψαν 4,82 εκατ. ώρες παίζοντας Pac-Man, αντί να δουλεύουν. Σε μια συνηθισμένη ημέρα, οι περισσότεροι άνθρωποι διεξάγουν πε-

ρίπου 22 αναζητήσεις στην Google, εκ των οποίων η καθεμία διαρκεί σχεδόν 11 δευτερόλεπτα. Προσθέτοντας, όμως, το Pac-Man στη σελίδα, οι αναζητήσεις αυξήθηκαν κατά 36 δευτερόλεπτα, όπως ανακοίνωσε η εταιρεία με βάση 11.000 χρήστες. Χρησιμοποιώντας στοιχεία από το Wolfram Alpha, η Rescue Time υπολόγισε ότι με συνολικά 504.703.000 unique επισκέπτες στην ιστοσελίδα στις 23 Μαΐου, ξοδεύτηκαν 4.819.352 ώρες. Και για να μιλήσουμε με οικονομικά στοιχεία, αν υποθέσουμε ότι κάθε άνθρωπος πληρώνεται 25 δολάρια ανά ώρα, το παιχνίδι κόστισε στις εταιρείες το υπέρογκο ποσό των 120 εκατ. ευρώ. Για την ιστορία, το χαρούμενο smiley άνοιξε πρώτη φορά τα... μάτια του στις 22 Μαΐου του 1980 στην Ιαπωνία από το σχεδιαστή Τόρου Ιβατάνι. Το αρχικό του όνομα ήταν “Puck-Man” και προέρχεται από την ιαπωνική λέξη «πάκου», που στα ιαπωνικά συμβολίζει το θόρυβο που κάνει, ανοιγοκλείνοντας το στόμα του. Το 1981 δημοσιεύτηκε στις Ηνωμένες Πολιτείες από την Midway με το όνομα Pac-Man, επειδή η επιγραφή “Puck-Man” με ευκολία μπορούσε να μετατραπεί σε “Fuck-Man”. Τον Ιούνιο του 2007 ο σχεδιαστής του παιχνιδιού ανακοίνωσε την απόσυρσή του έπειτα από 30 χρόνια στη βιομηχανία ηλεκτρονικών παιχνιδιών, παρουσιάζοντας μια νέα τελευταία έκδοση του παιχνιδιού. Το όνομά της είναι “Pac-Man Championship Edition” και σχεδιάστηκε ειδικά για την τελική φάση του Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Pac-Man Xbox 360.

Οργώνεις, σπέρνεις, θερίζεις, φροντίζεις τα ζώα, μαζεύεις λεφτά, συλλέγεις XP. Και μετά; Μετά ανεβαίνεις level και συναγωνίζεσαι με τους φίλους σου. Σε νοιάζει, βέβαια, και ποιος έχει την πιο ωραία φάρμα, αλλά σημαντικότερος είναι αυτός ο μαγικός αριθμός που φιγουράρει πάνω από τη φωτογραφία σου. 34 η Ελένη που άργησε λίγο να μυηθεί στον κόσμο του Farmville, 51 ο Μιχάλης που δεν πωρώθηκε και πολύ, 64 η Μαρία, και 70 ο Αντώνης, η Κατερίνα, ο Γιώργος. Ουπς! Ολοι αυτοί ήταν στο 70 level και πριν από μία εβδομάδα. Κάτι συμβαίνει εδώ... Και έτσι, ήρθαν τα πρώτα τηλέφωνα και μηνύματα. Και κατάλαβες γιατί οι πιο φανατικοί παίκτες έχουν σταματήσει τις τελευταίες ημέρες να βρίσκουν σπάνια αντικείμενα και να χαρίζουν δώρα. Η Farmville έχει τελικά τέλος! Η συνεχής αναβάθμιση υπηρεσιών και δραστηριοτήτων, ίσως το πιο εθιστικό στοιχείο του παιχνιδιού, καθώς και ο ανταγωνισμός, τελειώνουν απότομα, όταν δεις το «μοιραίο» 70. Γιατί μπορεί να έχεις ακόμα τη δυνατότητα να μαζεύεις XP και λεφτά, αλλά τι αξία έχουν όλα αυτά, αν δεν μπορείς να μεγαλώσεις τη φάρμα σου και να ανέβεις level; Καμία! Κάποιοι από τους πρώτους επισκέπτες του “World Fair Champ”, της τελευταίας πίστας, ένιωσαν ήδη ανακούφιση. «Επιτέλους θα ξεκολλήσω από το παιχνίδι», «Αντε να κάνουμε και καμιά δουλειά», είναι μόνο μερικές από τις ατάκες που ακούστηκαν. Η αλήθεια είναι ότι, ανακουφισμένοι ή όχι, οι φαν του παιχνιδιού σταμάτησαν να νιώθουν την αδρεναλίνη τους να ανεβαίνει, όπως ακριβώς συνέβαινε με τα πρώτα παιχνίδια κονσόλας που τερμάτιζαν σε κάποια δύσκολη πίστα που όλοι ήθελαν (ή μήπως όχι;) να περάσουν. Αξίζει να σημειωθεί ότι το τέλος της φάρμας δεν έχει καμία σχέση με την πληροφορία ότι το παιχνίδι θα ανεξαρτητοποιηθεί από το Facebook, εξαιτίας οικονομικών διαφορών, καθώς την τελευταία 70 πίστα είχαν ανακαλύψει οι πιο «γρήγοροι» παίκτες ήδη από τον Οκτώβριο του 2009.

28 - 5 - 10

alexia.konachou@metropolisnews.gr

Ò © ©È à ¨Î Ñ ¨È Ñ

ΘΕΜΑ ΕΛΕΥΘΕΡΟ

¤ ¡ÐΥ £ ¦¢ÓΥp¢« ¡Υ Ó¡¨Υ Ð¤ j

ον τελευταίο καιρό πιάνω τον εαυτό μου να είναι πολύ επιρρεπής σε ξεκαθαρίσματα. Οι λίστες μου καθαρογράφονται. Ιδέες, άνθρωποι και συνήθειες κατηγοριοποιούνται, μπαίνουν σε λίστες και ανανεώνονται. «Μ’ αρέσει, δεν μ’ αρέσει», «τι κρατάω, τι πετάω», «τι εγκρίνω, τι απορρίπτω». Ακούω πολλά, βλέπω περισσότερα και διαβάζω ακόμη πιο πολλά. Από αυτά, στο μυαλό κρατώ τα λιγότερο επιθετικά. Τα πιο ώριμα και χρήσιμα για την προσωπική μου πρόοδο. Τα υπόλοιπα πετιούνται ή απομονώνονται προσωρινώς, για να εξεταστούν στο μέλλον που οι συνθήκες θα είναι πιο κατάλληλες. Δεν ξέρω αν το κάνετε κι εσείς… Είναι μια πολύ χρήσιμη διαδικασία, που σε βοηθά να ξεκαθαρίζεις τι σε ενδιαφέρει, άρα και τι αξίζει να ταλαιπωρεί το μυαλό σου και τι δεν σε ενδιαφέρει, όπου παύεις να ασχολείσαι και βρίσκεις την υγειά σου. “Frankly my dear, I don’t give a damn”, είπε με κατασταλαγμένη φωνή ο Rhett Butler στην ανισόρροπη Scarlett O’Hara, που του

είχε... πρήξει τα συκώτια με την εγωπάθειά της, και «άλλαξε ζωή». Ισως η πιο απελευθερωτική ατάκα στην ιστορία του κινηματογράφου. «Rhett! Αν φύγεις πού θα πάω; Τι θα κάνω;;;», τον είχε ρωτήσει προηγουμένως με δάκρυα στα μάτια η μετανιωμένη (εκείνη τη στιγμή) Scarlett, για να πάρει την απάντηση που της άξιζε περισσότερο απ’ όλες όσες είχε ακούσει μέχρι τότε. Frankly, λοιπόν, αγαπητοί μου, όταν συνειδητοποιώ το μέγεθος των προβλημάτων που έχει να αντιμετωπίσει αυτή η χώρα και την ίδια στιγμή βλέπω γύρω μου όλη αυτή την αλλοπρόσαλλη, τη διχαστική διάθεση, πιάνω τον εαυτό μου να παραδέχεται κρυφά ότι δεν δίνω δεκάρα… και ίσως να μην έπρεπε… Στο ίδιο έργο, όχι το δικό μας, το χολιγουντιανό, η Scarlett μπήγει τα κλάματα και εκλιπαρεί τη συγχώρεση του φουκαρά Rhett. Scarlett: Ω, Rhett, Rhett, σε παρακαλώ μην το λες αυτό. Λυπάμαι τόσο πολύ για όλα… Συγχώρεσέ με! Rhett: Αγάπη μου, κάνεις σαν παιδί. Νομίζεις

ότι με μια συγγνώμη θα διορθωθεί το παρελθόν. Ελα, πάρε το μαντίλι μου. Ποτέ, σε καμία κρίση της ζωής σου, δεν θυμάμαι να κρατούσες πάνω σου μαντίλι. Scarlett: Rhett, Rhett, πού πας; Rhett: Πηγαίνω στο Charleston. Εκεί όπου ανήκω. Scarlett: Σε παρακαλώ, πάρε με μαζί σου. Rhett: Οχι. Τελείωσα με όλους και με όλα εδώ. Θέλω την ηρεμία μου. Θέλω να δω αν έχει απομείνει στη ζωή κάτι που να έχει χάρη και γοητεία. Καταλαβαίνεις τι εννοώ; Scarlett: Οχι. Το μόνο που ξέρω είναι ότι σ’ αγαπώ. Rhett: Αυτή είναι η δική σου ατυχία. Scarlett: Rhett! Αν φύγεις, πού θα πάω; Τι θα κάνω; Rhett: Ειλικρινά αγαπητή μου, δεν δίνω δεκάρα. Σκέτο μελόδραμα η κατάσταση, με τους μπαφιασμένους Rhett της χώρας να είναι έτοιμοι να τα «βροντήξουν» σε αναζήτηση ελπίδας. Και πού ξέρεις… Οπως λέει και η Scarlett, λίγο πριν από τους τίτλους τέλους: "After all, tomorrow is another day!".

28 - 5 - 10

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

lÀ ¸ rÀ:UCKERBERGÀ ® À¸ ±¸ Ö ¡© Ó á ¡©Õ

ις τελευταίες ημέρες, τόσο σε εγχώριο, όσο και σε διεθνές επίπεδο, παρατηρείται μια έντονη συζήτηση γύρω από θέματα που αφορούν στο διαδικτυακό κόσμο περί του καθεστώτος λειτουργίας των blogs και των ζητημάτων που συνδέονται με τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών του Facebook ο λόγος. Μη ταυτόσημα αλλά κινούμενα σε παράλληλες τροχιές, τα θέματα αυτά σχετίζονται με την καταστρατήγηση πτυχών της σφαίρας του «ιδιωτικού». Κι ενώ στη χώρα μας οι υπέρμαχοι των επιμέρους προσωπικών ιστολογίων «μάχονται» για τη διατήρηση της ανωνυμίας, στο εξωτερικό η θύελλα των αντιδράσεων και τα κύματα σκεπτικισμού που συνδέονται με το Facebook, έχουν ως αφετηρία την επιθυμία για διασφάλιση και προστασία της επωνυμίας. Δεν είναι η πρώτη φορά που το Facebook, η μεγαλύτερη υπηρεσία κοινωνικής δικτύωσης με περισσότερους από 450 εκατ. ανθρώπους εγγεγραμμένους στο δίκτυό της, δέχεται εντονότατη κριτική. Παρόλα αυτά, οι «εγκέφαλοι» της υπηρεσίας δεν φάνηκαν να έλαβαν το μήνυμα. Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι μόλις πριν από μερικούς μήνες ο Mark Zuckerberg, o 26χρονος εμπνευστής, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας, εν είδει διαγγέλματος μιλούσε στο κοινό για το «τέλος της εποχής της ιδιωτικότητας». Αγνοούσε, προφανώς, τις δυνάμεις εκείνες που ήταν αποφασισμένες να την προασπιστούν. Παράλληλα, φρόντιζε να ενισχύει τις φιλοσοφικού περιεχομένου διακηρύξεις του και με πρακτικές επαληθεύσεις. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι από τον περασμένο Δεκέμβριο το Facebook προχώρησε σε μία σημαντικότατη αλλαγή σε ό,τι αφορά στις ρυθμίσεις απορρήτου των χρηστών του, αφήνοντας έκθετες σε κοινή θέα ακόμα περισσότερες προσωπικές πληροφορίες των χρηστών.

Ô © © â å Συγκεκριμένα, οποιοσδήποτε διέθετε λογαριασμό στο συγκεκριμένο διαδικτυακό τόπο και χωρίς την έγκρισή του, είδε εν μία νυκτί τις ρυθμίσεις ασφαλείας του λογαριασμού του να «χαλαρώνουν» τόσο, ώστε η πλειονότητα των προσωπικών του δεδομένων (φωτογραφίες, βίντεο, τόπος διαμονής, σχόλια, προσωπικές πληροφορίες, ενδιαφέροντα κλπ.) ήταν διαθέσιμη στους πάντες. Για να κλείσει κανείς αυτή τη «διαδικτυακή κλειδαρότρυπα», θα έπρεπε να ρυθμίσει εκ νέου τις προσωπικές ρυθμίσεις απορρήτου και να αναδιαμορφώσει το λογαριασμό του. Ωστόσο, η πολυπλοκότητα και ο μη εύχρηστος τρόπος διαμόρφωσης των προσωπικών επιλογών, ήταν τέτοιοι που μεγάλο μέρος των χρηστών είτε λόγω άγνοιας, είτε λόγω μη κατανόησης του νέου συστήματος διαχείρισης των προσωπικών πληροφοριών, άφηνε τις προσωπικές του σελίδες απροστάτευτες. Η αντίδραση ήταν άμεση. Ομάδες χρηστών του Facebook, οργανωμένες συλλογικότητες πολιτών

και καταναλωτών, αλλά και θεσμοθετημένα όργανα, όπως η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, το αμερικανικό Κογκρέσο, και η επίτροπος της καναδικής Βουλής για ζητήματα προστασίας προσωπικών δεδομένων, στόχευσαν τα πυρά τους κατά του Facebook και της ηγετικής ομάδας της εταιρείας. Οι κατηγορίες τους για καταπάτηση στοιχειωδών ατομικών δικαιωμάτων των χρηστών, συνοδεύονταν και από έντονες κριτικές που αφορούσαν στη διαδραστική σχέση ανάμεσα στο Facebook και τις διαφημιστικές εταιρείες. Οι τελευταίες, επωφελούμενες από την ολοένα αυξανόμενη εισροή προσωπικών πληροφοριών των χρηστών του Facebook στις βάσεις δεδομένων τους, είναι σε θέση να δημιουργούν ολοένα και περισσότερο προσοδοφόρα target groups.

b,D@©BTKO@h Σε μια προσπάθεια να κατευνάσει τις κριτικές εναντίον του δημιουργήματός του, ο Zuckerberg επιδόθηκε στις 24 Μαΐου σε ένα απολογητικό μανιφέστο μέσω της εφημερίδας "Washington Post". «Ξέρω ότι κάναμε πολλά λάθη, αλλά θέλω να πιστεύω ότι οι αλλαγές που ετοιμάζουμε, θα κάνουν το Facebook πιο ασφαλές (...) Η εταιρεία κάνει βεβιασμένες κινήσεις, και μερικές φορές πέφτει έξω», ανέφερε χαρακτηριστικά ο νεαρός δισεκατομμυριούχος, συνεχίζοντας ως εξής: «Το κυριότερο παράπονο που ακούσαμε είναι ότι οι χρήστες θέλουν πιο εύκολο έλεγχο της δημοσιοποίησης των πληροφοριών τους. Πολλοί θεωρούν περίπλοκο το όλο σύστημα (…) Ομως, δεν είναι όλοι οι χρή-

στες ειδικοί στους υπολογιστές, κι εκεί ήταν το λάθος μας. Τις επόμενες εβδομάδες θα υπάρχουν πιο εύκολες και απλές ρυθμίσεις στην προστασία προσωπικών δεδομένων». Σε συνάντηση των ιθυνόντων στα κεντρικά της εταιρείας στην Καλιφόρνια δύο ημέρες αργότερα, επαληθεύτηκε η διάθεση για συγκεκριμενοποίηση των ρυθμίσεων απορρήτου, και πλέον αναμένουμε να δούμε τις όποιες αλλαγές, καθώς και τη χρηστικότητά τους. Ωστόσο, έγκυρες πηγές ενημέρωσης, όπως ο βρετανικός ενημερωτικός ιστότοπος “The First Post”, παραμένουν επιφυλακτικές ως προς μια ενδεχόμενη αλλαγή στάσης της εταιρείας. Η τελευταία μάλιστα, σύμφωνα με πληροφορίες που διαθέτουν οι πηγές αυτές, σκοπεύει να επεκτείνει την παρουσία της στην Ουάσινγκτον και συνακολούθως την επιρροή της στα κέντρα λήψης των αποφάσεων, προκειμένου να μπορέσει να διαχειριστεί αποτελεσματικότερα τις αντιδράσεις. Αυτό που μένει να αποδειχτεί, είναι εάν ο κ. Zuckerberg, ο οποίος σε προσωπική του συνομιλία στα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Facebook είχε αποκαλέσει “dumb fucks” τους χρήστες που οικειοθελώς δημοσιοποιούν προσωπικά τους δεδομένα, παραμένει σήμερα το ίδιο κυνικός. Ή (ακόμη χειρότερα για όλους εμάς) απλώς ρεαλιστής. Στο κάτω-κάτω της γραφής, αυτός φαίνεται να επιλέγει πως θέλει να παίξει με τους κανόνες της αγοράς, θέτοντας τα ζητήματα ιδιωτικότητας έρμαια στις ορέξεις των διαφημιστών. Εάν όλοι εμείς κοπτόμαστε γι' αυτά, ιδού το Facebook, ιδού και η οικειοθελής αποχώρηση…

ΘΕΜΑ

28 - 5 - 10

²¸À ±« À

6D©VHKK©MDUDQ© AD©KNRS©@F@HM 3 ¡©É ß © â{ ¡ ¡

υτό ήταν λοιπόν. Εξι χρόνια και 121 επεισόδια αργότερα, το “Lost” ολοκληρώθηκε με μία χορταστική, σχεδόν δίωρη εκπομπή, επιστρέφοντας εκεί από όπου ξεκίνησε: με τον Jack να ξαπλώνει στο χωράφι που ξύπνησε, όταν ξεκινούσε η σειρά, και να κλείνει τα μάτια του για πάντα. Μια «γλυκόπικρη» γεύση έμεινε στο στόμα όλων, αφού ναι μεν ο βασικός πρωταγωνιστής πέθανε, αλλά οι φίλοι του κατάφεραν να γλιτώσουν, όπως και το νησί που τόσες συγκινήσεις μας προσέφερε. Την ίδια στιγμή, ο Τζακ στην «άλλη ζωή» βρήκε όλους τους συμπρωταγωνιστές του, και «έζησε», έστω και για λίγο, όπως θα ήθελε πάντα να ζήσει. Εχοντας βρει την ισορροπία ανάμεσα στη δουλειά και την προσωπική του ζωή, φίλος με το γιο του, αλλά και την πρώην γυναίκα του, καθώς και με όλα τα «πώς θα ήταν, αν...», που βασανίζουν τους ανθρώπους, απαντημένα. Ορισμένοι δηλώνουν πως απογοητεύτηκαν με το τέλος, λέγοντας πως άφησε πολλά αναπάντητα ερωτήματα. Οι περισσότεροι από αυτούς μάλιστα περίμεναν να επιβεβαιωθούν οι θεωρίες που είχαν κυκλοφορήσει ευρέως στο διαδίκτυο και έκαναν λόγο για ταξίδια στο χρόνο, παράλληλα σύμπαντα κλπ. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πως δεν γινόταν να ικανοποιηθεί το κάθε σενάριο, και η σειρά δεν υπήρχε, για να απαντά σε θεωρίες επιστημονικής φαντασίας. Το τέλος επικεντρώθηκε στο δραματικό της υπόθεσης, σε ανθρώπους που ζουν, αγαπάνε, μισούν, λυ-

γίζουν και φυσικά πεθαίνουν, όπως όλοι μας. Περιμένοντας απάντηση μέχρι και στο τελευταίο δευτερόλεπτο, ακόμα και στο πιο μικρό ερώτημα που είχε δημιουργηθεί, ήταν σαν να κοιτάς το δέντρο και να χάνεις το δάσος: η συγκίνηση ξεχείλιζε, η ανατροπή -βασικό συστατικό της σειράς- ήταν παρούσα μέχρι και την τελευταία σκηνή, ενώ ήρθε και η λύτρωση. Το πώς βρέθηκε μία πολική αρκούδα σε ένα τροπικό νησί ή το τι ξεχωριστό είχε ο Michael και του αφιερώθηκε τόσος χρόνος, είναι μεν σημαντικές ερωτήσεις, σε κάνουν, δε, να χάνεις το νόημα, αν μένεις προσκολλημένος σε αυτές. Εξάλλου, ποιος δεν χρειάζεται και λίγο μυστήριο στη ζωή του ή πολύ περισσότερο, ποιος πιστεύει πως τα πάντα γύρω του εξηγούνται; Οσοι αγάπησαν πραγματικά τους χαρακτήρες της σειράς, λάτρεψαν και το τέλος, το οποίο ήταν άκρως ανθρώπινο. Το “Lost”, άλλωστε, ήταν ένας ξεχωριστός συνδυασμός δράματος, μυστηρίου και περιπέτειας, σε ένα παράξενο και εν μέρει άγνωστο σύμπαν, ακριβώς όπως αυτό που ζούμε. Δεν χρειαζόταν συγκλονιστικές εξηγήσεις, για να πείσει για την ποιότητά του. Αυτό που μας δυσκολεύει πραγματικά, είναι να βρούμε τώρα ισάξιο αντικαταστάτη του. Οσες σειρές και να παρακολουθήσουμε, αυτή θα έχει πάντα μια ξεχωριστή θέση στην καρδιά μας, παρά τις όποιες ατέλειές της. Και η ανάμνηση του Χιούγκο, του Τζακ, του Σόγερ, της Κέιτ, του Σαγίντ, των Κουάν και του Λοκ θα μας φέρνει μια γλυκιά νοσταλγία, όσος καιρός και αν περάσει.

• Ο ήχος που ακουγόταν, όταν «έπεφτε» το σήμα της σειράς • Οι αστείες αντιδράσεις του Χιούγκο • Η Κέιτ και οι φακίδες της • Οι ατάκες του Σόγερ • Η ίντριγκα μεταξύ Σόγερ και Τζακ • Η κόντρα μεταξύ Τζακ και Λοκ • Η φωνή “Previously on Lost…” • Τα μπρος-πίσω που έκανε η σειρά • Τα βιντεάκια της Ντάρμα • Το απίστευτο νησί και οι παραλίες του • Ο Ντέσμοντ και η αγάπη του για την Πένυ • Ο ήχος του καπνού • Η μουσική επένδυση της σειράς • Η ταύτιση με τους χαρακτήρες • Η αγωνία που δημιουργούσαν τα επεισόδια • Οι ατέλειωτες ώρες συζήτησης για το τι συμβαίνει στο νησί • Η αναμονή, μέχρι να βγει το νέο επεισόδιο • Το ότι μια σειρά κατέληξε να γίνει χόμπι και «ιερός» λόγος συνάντησης με όλη την παρέα για την παρακολούθησή της • Οτι τελικά έκλεισε ένας κύκλος, μια εποχή της ζωής έξι ετών συνεχούς παρακολούθησης • Τα νούμερα 4, 8, 15, 16, 23, 42

¼ À ¸À ±« • Οι κάτοικοι του ναού • Ο Μπεν • Ο Μάικλ, το παιδί του, αλλά και το σκυλί του • Η Αννα-Λουσία και η ξινισμένη φάτσα της • Ο Τζιν στα πρώτα επεισόδια της σειράς • Ο Τσάρλι που δεν ξεκόλλαγε από τα «αγαλματάκια της Παναγίας» • Η Κλερ • Κάποια «άκυρα» και βαρετά επεισόδια που έγιναν μόνο και μόνο, για να γεμίσουν τους κύκλους • Τα πρωινά ξυπνήματα, για να πάω στη δουλειά μετά από ξενύχτι παρακολούθησης της σειράς • Το χρονικό διάστημα που μεσολαβούσε ανάμεσα σε δύο κύκλους

28 - 5 - 10

ΘΕΜΑ

Ò æÜ Û

ª Ûª Ú Û

Ö ¡©× ß ¨Õ z à

σοι νομίζατε ότι μαζί με το grand-finale του “Lost”, τελείωσε και το βάσανο της ενασχόλησής μας με τη συγκεκριμένη σειρά, ξανασκεφτείτε το. Οι φανατικοί τηλεθεατές του “Lost”, οι οποίοι διχάστηκαν ανάμεσα σε αυτούς που ενθουσιάστηκαν με το τελευταίο διπλό επεισόδιο και σε αυτούς που απογοητεύτηκαν πλήρως από τις τελικές εξηγήσεις των δημιουργών, έχουν εμπλακεί ήδη σε μία -κατά πώς φαίνεται- ατέρμονη συζήτηση σχετικά με το πώς (και εάν) απαντήθηκαν τα πολυάριθμα ερωτήματα που δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια των έξι κύκλων του “Lost”. Να επισημάνουμε για μία ακόμα φορά ότι το προσεχές Q&A μας βρίθει spoilers, γι’ αυτό όσοι δεν είδατε ακόμα το τελευταίο “Lost”, κρατήστε το άρθρο για μελλοντική ανάγνωση… •

Ποια ήταν τελικά η σημασία των αριθμών του Λόττο που έκαναν εκατομμυριούχο τον Hurley και παρουσιάζονται στη συνέχεια στον υπολογιστή της καταπακτής; Οι πιο παρατηρητικοί θα παρατηρήσατε ότι στο τέταρτο επεισόδιο του έκτου κύκλου, κάθε όνομα από τους Υποψηφίους που αναγράφεται στη σπηλιά (στην οποία πήγε ο Locke τον Sawyer) συνοδεύει και έναν από αυτούς τους αριθμούς. Ανατριχιαστικό, έτσι;

• Τι το ξεχωριστό είχε τελικά ο Walt; Τίποτα! Ο Walt δεν εμφανίστηκε στο φινάλε. Ακόμα και ο σκύλος του, Vincent, έκανε ένα πέρασμα στο τέλος. • Οι αγνοούμενοι ήταν τελικά νεκροί από την αρχή της σειράς; Τζάμπα βλέπαμε έξι χρόνια “Lost”; Η επικρατέστερη άποψη είναι ότι οι αγνοούμενοι ήταν αρχικά ζωντανοί, αλλά άρχισαν να σκοτώνονται ο ένας μετά τον άλλο, είτε από ατυχήματα, είτε από άλλους ανθρώπους. Το «παράλληλο Σύμπαν», που εμφανίζεται στον τελευταίο κύκλο, λειτουργεί μάλλον ως Καθαρτήριο για όσους έφυγαν από τη ζωή. Οποιος πεθαίνει στο Νησί, μεταφέρει τις μνήμες του στο «παράλληλο Σύμπαν» και περιμένει τους υπολοίπους για να «προχωρήσουν» όλοι μαζί. • Τι σχέση έχει με την όλη ιστορία η εικόνα με το αεροπλάνο της Oceanic στους τίτλους τέλους; Το κανάλι ABC διαψεύδει οποιαδήποτε σχέση. Η λήψη χρησιμοποιήθηκε απλώς ως μέσο συναισθηματικής αποφόρτισης, αλλά οι μανιακοί “Losties” έσπευσαν να την εντάξουν στην πλοκή. • Βγάλαμε καμία άκρη με την υπόσταση του Νησιού, τους «Κανόνες» του; Λίγα πράγματα, δυστυχώς. Το Νησί φαίνεται πως αποτελεί την εστία μιας σημαντικότατης μορφής ενέργειας, που συνδέει τον κόσμο μας με άλλους κόσμους. Η ενέργεια αυτή μετουσιώνεται στο φως που πηγάζει από μία μικρή σπηλιά και προστατεύεται από ένα άτομο. Το άτομο αυτό είναι υπεύθυνο και για τη διατύπωση των Κανόνων. Ο διάδοχος προστάτης, όμως, δεν μπορεί να αλλάξει τους Κανόνες που όρισε ο προκάτοχός του. • Τι θα γινόταν αν ο Μαύρος Καπνός δραπέτευε από το Νησί; Δεν θα το μάθουμε ποτέ! Το μόνο που αναφέρεται ως εκδοχή είναι αυτό το ενδεχόμενο ότι «θα ήταν καταστροφικό». • Οι «Αλλοι» ήταν καλοί ή κακοί; Αυτό δεν διευκρινίστηκε ούτε στο τέλος. Η πιο πιθανή εκδοχή είναι ότι οι «Αλλοι» είναι οι απόγονοι των ανθρώπων που έφερε ο Jacob στο Νησί, επομένως δεν θα μπορούσαν να είναι κακοί, παρά το γεγονός ότι οι Αγνοούμενοι τους φοβούνταν. Αυτό που δεν θα μάθουμε, επίσης, είναι γιατί ο Jacob έφερνε ανθρώπους στο Νησί προτού αντιληφθεί ότι χρειάζεται κάποιον διάδοχο. • Πώς κρίνετε το τελευταίο επεισόδιο του “Lost”; Υπάρχουν δεκάδες δημοσκοπήσεις σχετικά με αυτό το ερώτημα. Θα αναφέρουμε μόνο αυτήν του Gizmodo, η οποία δέχτηκε περισσότερες από 13.000 ψήφους. Η δημοφιλέστερη απάντηση, με 43%, είναι ότι το τέλος είναι όσο καλό θα μπορούσε να είναι, δεδομένου ότι και οι σεναριογράφοι δεν καταλάβαιναν τι τους γινόταν στο τέλος. Το 30% το λάτρεψε, ενώ το 13% ήταν τελείως απογοητευμένο. Τέλος, το 13% των ερωτώμενων απάντησε ότι δεν έχει δει ποτέ το “Lost” και ότι έχει σιχαθεί να ακούει τους πάντες να μιλούν γι’ αυτό…

ΤΑΣΕΙΣ

28 - 5 - 10

1QBK@FIP

28 - 5 - 10

ΤΑΣΕΙΣ

į Ȁ į į ȇ į ȃ n į į Ö ¡©Ò à ¨Ô

ν θα μπορούσαμε να παρομοιάσουμε ένα είδος τέχνης με ένα δέντρο, η ζωγραφική θα αποτελούσε τον κορμό, η street art ένα από τα κλαδιά του και τα stencils το φυλλαράκι που δειλά-δειλά κάνει την εμφάνισή του στην απόληξη του κλαδιού. Τα τελευταία αποτελούν μία από τις πρόσφατες επινοήσεις του κόσμου των γκραφιτάδων. Οπως μας εξηγεί ο Γιώργος Οϊμπάκ, δημιουργός stencils και φοιτητής στην Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών, «τα stencils αποτελούν στην ουσία μία τεχνική που συνδέεται με τη χαρακτική. Επιτρέπει στον καλλιτέχνη να επεξεργαστεί το θέμα του, την εικόνα που θέλει να τυπώσει και, πολύ γρήγορα, με ένα σπρέι, να την αποτυπώσει μετά στο σημείο που επιθυμεί. Τα γκράφιτι διακρίνονται για το χρώμα και τη ζωγραφική τους, όμως τα stencils γίνονται πιο γρήγορα. Σε αυτά, κυρίαρχη είναι η ιδέα», καταλήγει.

Ö ©RSDMBHKR© © ß Και πράγματι. Εάν «σκαλίσει» κανείς την περίπτωση του Banksy, θα καταλάβει πως όντως η ιδέα είναι η «μπροστάρισσα» στα stencils. Και ποιος είναι αυτός ο Banksy; Το σίγουρο είναι πως στον κόσμο των stencils δεν είναι ένας από τους πολλούς, αλλά ίσως ο πρώτος από τους πολλούς. Αγγλος, από την περιοχή του Μπρίστολ, πιθανώς κοντά στα 35, έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα μύθο γύρω από το όνομά του για έναν απλό λόγο: κανείς δεν γνωρίζει το όνομά του... Κανείς δεν τον έχει συναντήσει. Κανείς δεν τον έχει δει επί τω έργω. Πέρα από την ευρηματικότητα και την ευφυΐα των έργων του, η άγνωστη ταυτότητά του συμβάλλει και αυτή στην τεράστια επιτυχία του. Πρωτοπόρος, πολιτικοποιημένος, καυστικός και ριζοσπαστικός. “Art terrorist”, όπως έχει καθιερωθεί να τον αποκαλούν. Συμπεριέλαβε στα stencil δημιουργήματά του την κριτική κατά της ξεπεσμένης ηθικής των σύγχρονων κοινωνιών, του πολέμου, της εμπορευματοποίησης, της περιβαλλοντικής αποχαύνωσης, της καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο Γιώργος, από την Καλών Τεχνών, εντοπίζει ένα κοινό σημείο ανάμεσα στον Banksy και τους λίγους -όπως παραδέχεται- Ελληνες, που ασχολούνται με τα stencils. «Οπως και ο Banksy, έτσι και το ελληνικό stencil διαθέτει κυρίως πολιτικό περιεχόμενο. Στην Ελλάδα δεν ενδιαφέρονται τόσο για το εικαστικό του όλου θέματος, αλλά για το κοινωνικό μήνυμα που θέλουν να περάσουν». Σε αντίθεση με τον Banksy, όμως, «σχεδόν κανένας δεν υπογράφει το έργο του, γιατί ενδιαφέρονται να

γεμίσουν την πόλη με τα μηνύματά τους και όχι με το όνομά τους». Κι αν εμείς, ως κάτοικοι Αθηνών, αρκούμαστε στο να βλέπουμε τα έργα του «γνωστού-άγνωστου» δημιουργού μέσω διαδικτύου, οι «συνάδελφοί» μας, του Μπρίστολ, του Λονδίνου, της Νέας Υόρκης, της Μελβούρνης και άλλων μεγαλουπόλεων, έχουν την τύχη να τα βλέπουν κατά καιρούς -ιδίοις όμμασι- στους δρόμους και τα κτίρια των πόλεών τους. Λειτουργώντας συνωμοσιολογικά και δρώντας όταν οι άλλοι κλείνουν τα μάτια τους, ο Banksy ξεχύνεται στους δρόμους και αφήνει το αποτύπωμά του, μην παραβλέποντας να το συνοδεύει με κάποιο κοινωνικοπολιτικό μήνυμα.

É{â© © á ©ß © © ä å Γνωστότερα από τα έργα του είναι τα stencils που έκανε το 2005 στο σύγχρονο «τείχος της ντροπής» της Δυτικής Οχθης, που δημιούργησαν οι Ισραηλινοί καταπατώντας κάθε έννοια ανθρωπίνων δικαιωμάτων των Παλαιστινίων της περιοχής. Αλλο χαρακτηριστικό της δυναμικής του είναι το γεγονός ότι οι ίδιοι οι Ζαπατίστας τον κάλεσαν στα υψίπεδα της Τσιάπας, για να «ομορφύνει» ακόμα περισσότερο το ήδη μαγευτικό και ιστορικό τους τοπίο. Και δεν είναι μόνο τα stencils. To 2006 δεν δίστασε να αφήσει ένα ομοίωμα κρατούμενου των φυλακών του Γκουαντάναμο, μέσα στην καλιφορνέζικη Ντίσνεϊλαντ… Κλείνουμε με μία ιστορία που έχει αφηγηθεί ο ίδιος και που αντικατοπτρίζει άμεσα τον αντισυμβατικό του χαρακτήρα. Οταν κάποια στιγμή η αδερφή του είχε την ιδέα να πετάξει μερικά από τα έργα του, διότι «έπιαναν χώρο», εκείνος διαμαρτυρήθηκε. Η απάντηση που έλαβε φαίνεται πως τον προβλημάτισε: «Μην κάνεις έτσι. Δεν πρόκειται να εκτεθούν δα και στο... Λούβρο». Οταν έπειτα από κάποιο διάστημα διάβασε στα νέα πως ο αδερφός της κατάφερε να τρυπώσει όχι μόνο στο Λούβρο και το Βρετανικό Μουσείο, αλλά και στα τέσσερα πλέον γνωστά μουσεία τέχνης της Νέας Υόρκης, «εκθέτοντας» έργα του «ετσιθελικά» και χωρίς να γίνει αντιληπτός από το προσωπικό ασφαλείας, μάλλον θα προτιμούσε να είχε καταπιεί τη γλώσσα της... Ο Banksy, τελικά, μέσα από τα stencils του έσπρωξε τη λεγόμενη «τέχνη του δρόμου» ένα βήμα πιο κοντά στο στόχο της: στην αμεσότερη επαφή με τις μάζες. Στο κάτω-κάτω, αυτό είναι η τέχνη και όχι τα διάφορα «εμπορικά σκευάσματα» που «αναστενάζουν» εγκλωβισμένα στα στεγανά των επιμέρους γκαλερί, κάτω από τις κριτικές των κουλτουριάρηδων…

28 - 5 - 10

» À ± À À ¸

ΠΟΛΗ

Ö ¡©È Þ ¨ à

α παιδιά, τελευταία τάξη του Δημοτικού, πριν από την επίσκεψή τους στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο, παίζουν με τα περιστέρια που λοξοδρόμησαν από τον Αγνωστο Στρατιώτη και έφτασαν ως εδώ. Από τους συνοδούς-δασκάλους, κάποιοι κάθονται στο παρακείμενο καφενείο, που έχει συνήθως βιαστικούς πελάτες, ένας καφές στα γρήγορα και μετά «τρέξιμο» μέσα στο Κέντρο της πόλης. Η οδός Σταδίου πολύβουη, αλλά εδώ, στην πλατεία Κολοκοτρώνη, τα πράγματα έχουν την ηρεμία που επιβάλλεται από το νεοκλασικό κτίριο που σήμερα στεγάζει την Ιστορική και Εθνολογική Εταιρεία της Ελλάδος. Σήμερα, όταν κάποιος καθορίζει μια συνάντηση στο χώρο αυτό θα πει «στο άγαλμα του Κολοκοτρώνη», αφού δεσπόζει στην πλατεία έφιππος και αγέρωχος ο αρχιστράτηγος του Αγώνα. Κάποια χρόνια πριν, που οι αναμνήσεις θα είχαν μείνει ζωντανές ακόμα, θα έλεγε «μπροστά στην παλαιά Βουλή». Ο χώρος είναι συνδεδεμένος με το Κοινοβούλιο, καθώς σε αυτόν ήταν η οικεία του Αλέξανδρου Κοντοσταύλου, Χιώτη τραπεζίτη, όπου λειτουργούσε η πρώτη, μετά την εγκαθίδρυση του ελληνικού κράτους, Βουλή. Στον ίδιο χώρο, μετά την πυρκαγιά της οικίας Κοντοσταύλου, οικοδομήθηκε κτίριο για τη Βουλή και τη

Γερουσία, όπου και στεγάστηκαν για 65 χρόνια (18751935). Αρχιτέκτονες ο Φρ. Μπουλανζέ και στο τελικό στάδιο ο Π. Κάλκος. Δύο αδριάντες στον περίβολο του κτιρίου θυμίζουν την πρώτη αυτή πολυτάραχη εποχή του κοινοβουλευτικού βίου της χώρας: του Χαρίλαου Τρικούπη και του Θεόδωρου Δηλιγιάννη. Σήμερα, στο μέγαρο της παλαιάς Βουλής στεγάζεται μόνιμα το Εθνικό Ιστορικό Μουσείο. Στις αίθουσές του «ξεδιπλώνεται» η ιστορία του νεότερου ελληνισμού: η περίοδος της τουρκοκρατίας και φραγκοκρατίας, η επανάσταση του 1821, οι απελευθερωτικοί αγώνες, η δημιουργία του ανεξάρτητου κράτους, η πολιτική, κοινωνική και πνευματική εξέλιξη του ελληνισμού, μέχρι τη σημερινή εποχή. Επίσης, στο κτίριο βρίσκονται το πολύτιμο αρχείο ιστορικών εγγράφων αλλά και φωτογραφιών της Ιστορικής και Εθνολογικής Εταιρείας της Ελλάδος, σκοπός της οποίας είναι η συλλογή, διατήρηση και προβολή αντικειμένων και μαρτυριών που φωτίζουν την ιστορία του νεότερου ελληνισμού και αποτελεί την «ψυχή» πίσω από τη λειτουργία του Εθνικού Ιστορικού Μουσείου. Το αρχείο είναι προσβάσιμο στους ερευνητές, ενώ στο μουσείο διοργανώνονται εκπαιδευτικές δράσεις για μαθητές του Δημοτικού και του Γυμνασίου, οι επισκέψεις των οποίων δίνουν μια ξεχωριστή ζωντάνια στο μουσείο.

28 - 5 - 10

ΠΟΛΗ

n À¬½ À Ài ® ¸À À¬« Ý¥Ì¡¦®±Ý Ì ³¨Ì «´¥²¨Ì ©« ¬¡ Ì ²³®Ì ¯¥ «¨Ì ³¨¶Ì~¥©±¡©°¶ Ö ¡© pà ©Õ â{ ¡ ¡ Μερικές φορές σκέφτομαι, τι θα ήταν η Αθήνα χωρίς το μοναδικό της (επί της ουσίας) ουρανοξύστη; Από πόση ομορφιά, ατόφια ομορφιά, αστικού μεγαλείου, ένα είδος ομορφιάς που συναντάς μόνο στις μεγάλες πόλεις, στερούμε τον εαυτό μας, εμμένοντας στην αναχρονιστική διάταξη, σύμφωνα με την οποία απαγορεύεται η ανέγερση ψηλών κτιρίων στο λεκανοπέδιο, μεγαλύτερων, δηλαδή, των 27 μέτρων; Πριν από λίγα χρόνια, για τις ανάγκες ενός σχετικού άρθρου είχα μιλήσει με τον αρχιτέκτονα του Πύργου Αθηνών, τον κ. Ιωάννη Βικέλα. Και μου είχε διηγηθεί όλη την ιστορία της ανέγερσης του ψηλότερου κτιρίου της πόλης (102μ.). Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του ’60 και δημοσιεύεται το διάταγμα περί «Ελευθέρας Δόμησης», που καταργεί όλους τους «καθ’ ύψος» περιορισμούς θεσπίζοντας ταυτόχρονα διατάξεις προς εξασφάλιση ηλιασμού για τα όμορα κτίρια και προϋποθέσεις για ελάχιστη επιφάνεια οικοπέδου. Στο νέο πολεοδομικό περιβάλλον, το γραφείο του κ. Βικέλα θα είναι το πρώτο που θα μελετήσει έναν πραγματικό ουρανοξύστη για την Αθήνα. «Στο στάδιο της προμελέτης, παρότι θεωρούσαμε σημαντική την επιδίωξη να διαμορφώσουμε έναν αθηναϊκό ουρανοξύστη», θυμόταν ο κ. Βικέλας, «εκτιμήσαμε ως ακόμη σημαντικότερο, να μετάσχουμε, αν μπορούσαμε, στον προβληματισμό, όσον αφορά στα υψηλά κτίρια, σε ευρωπαϊκό επίπεδο και όχι μόνο στο στενό περιβάλλον της χώρας μας. Ετσι καταλήξαμε σε μία πρόταση που δυστυχώς δεν έγινε αποδεκτή, καθώς στους αρμόδιους υπερίσχυσε η άποψη ότι της έλειπε το αναγκαίο τοπικό χρώμα. Αναγκασμένοι να αλλάξουμε πορεία, φτάσαμε στη δεύτερη προσπάθεια, η οποία και υλοποιήθηκε. Σ’ αυτήν την περίπτωση ανταποκριθήκαμε στην κλασική αντίληψη της ‘ελληνικότητας’ για ‘βάση, κορμό και στέψη’, που θέλει τα κτίρια με ανθρωπομετρικές αντιστοιχίες μέσα σ’ ένα γενικότερο κλίμα ρυθμού, λιτότητας και αυστηρότητας, και με μια πιο σύνθετη επεξεργασία στον κάνναβο».

28 - 5 - 10

ΠΟΛΗ

Ö ©ÒÑ ¨~ ã

.Ì

μεγαλύτερος «εχθρός» για έναν κινηματογράφο είναι η -κακώς εννοούμενη- αστική ανάπτυξη. Ο φόβος δεν «γιγαντώνεται» όταν πρόκειται για συνοικιακό σινεμά, το οποίο θα μπορούσε κάλλιστα να μετατραπεί σε super market ή και parking για την... καλύτερη εξυπηρέτηση των περίοικων. Το πρόσφατο παρελθόν δικαιολογεί την απαισιοδοξία που επικρατεί, σχετικά με την τύχη και το μέλλον των συνοικιακών κινηματογράφων. Ωστόσο, υπάρχουν και «φωτεινές» εξαιρέσεις, στις οποίες -όπως στα παραμύθια- το happy end έρχεται απρόσμενα, σχεδόν λυτρωτικά. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τον κινηματογράφο Αθηνά, στα Ιλίσια, που παρέμεινε χρόνια σφραγισμένος μα πρόσφατα μετατράπηκε σε Τεχνοχώρο. Η ιστορία του παρουσιάζει εξαιρετικό ενδιαφέρον. Χτισμένος στα μέσα της δεκαετία του ’60, στην οδό Αβύδου, στον αριθμό 93, στο ισόγειο μιας πολυκατοικίας με πολλά διαμερίσματα, ο κινηματογράφος Αθηνά λειτούργησε με επιτυχία 35 περίπου χρόνια. Επειτα ενοικιάστηκε, δεν πήγε καλά, έγινε μια προσπάθεια να γίνει γκαράζ, ώσπου το 2002 έκλεισε οριστικά. Και ενώ όλα έδειχναν πως η Αθηνά έκανε τον κύκλο της, πριν από ένα μήνα ο χώρος άνοιξε ξανά, πήρε ζωή...

¨Ð¨ Ë ¨ È¨ Ð¨ Ë ¨ È Æ ¨° ³Ài r ¨ Æ À° ³Ài r

Ïß © ¡ Ò Καλύτερα όμως να μας τα πει η κα Ρουμπίνη Μοσχοχωρίτη, θεατρολόγος του Πνευματικού Κέντρου του δήμου Ζωγράφου και σκηνοθέτις (με την παράστασή της εγκαινιάστηκε ο νέος χώρος). Η ίδια μεγάλωσε στην περιοχή και γνωρίζει την πορεία της Αθηνάς στο πέρασμα των χρόνων. «Στη διάρκεια της δεκαετίας του 1970 υπήρξε σημαντική ανάπτυξη των συνοικιακών κινηματογράφων, οι οποίοι ανακήρυξαν τις συνοικίες αυτοδύναμες και πήραν κόσμο από το Κέντρο. Ετσι ο κινηματογράφος Αθηνά στην αρχή της λειτουργίας του -και κυρίως λόγω της καλής διαχείρισης των ιδιοκτητών του Ιωάννη Παναγιωτόπουλου και της συζύγου του, Αθηνάς- εκμεταλλεύτηκε αυτήν την καλή συγκυρία και έκανε τον κινηματογράφο ευρέως γνωστό», θυμάται. Οι εποχές περνούσαν και ο κινηματογράφος όλο κι «άνθιζε». Σύμφωνα με την κυρία Μοσχοχωρίτη μάλιστα: «Στην πορεία των χρόνων ο κινηματογράφος Αθηνά καθιερώθηκε ως ένας πρωτοποριακός κινηματογράφος, που έπαιζε όχι μόνο εμπορικές ταινίες, αλλά και παλιές, σινεφίλ ταινίες, καθώς και αφιερώματα σε γνωστούς σκηνοθέτες και άλλους σημαντικούς δημιουργούς της Εβδομης Τέχνης. Ετσι, ο κύριος Γιάννης, όπως συνήθιζαν να αναφέρονται σε αυτόν όλοι οι κάτοικοι της περιοχής, αλλά και όσοι τον ήξεραν, πέτυχε να μετατρέψει τον συνοικιακό αυτόν κινηματογράφο σε εστία συνάθροισης ανθρώπων, που συνέρρεαν από όλες τις περιοχές της Αθήνας και όχι μόνο των Ιλισίων».

Ð pâ Πολλές φορές, η εξαιρετική ακμή δίνει τη θέση της στο μαρασμό. Κάτι αντίστοιχο συνέβη και με τον κινηματογράφο Αθηνά. Η κα Μοσχοχωρίτη μάς εξηγεί γιατί ένα σινεμά που άλλοτε έσφυζε από ζωή, έκλεισε: «Ο κινηματογράφος σταμάτησε να λειτουργεί το 2002. Ο κύριος Γιάννης, τα τελευταία χρόνια, τον είχε ήδη νοικιάσει, αλλά δεν είχε τα έσοδα που περίμενε και ο νέος διαχειριστής σταματάει να τον δουλεύει. Ετσι, αποφασίζει να τον μετατρέψει σε γκαράζ ώστε να καλύψει τις

ανάγκες στάθμευσης της πολυκατοικίας. Οι αντιδράσεις των ιδιοκτητών της πολυκατοικίας, ωστόσο, είναι έντονες και τα έργα σταματούν. Ο κύριος Γιάννης είναι άρρωστος και έτσι κλείνει το χώρο οριστικά, μέχρι πριν από μερικούς μήνες, που γίνεται δωρεά από τη χήρα Αθηνά Παναγιωτοπούλου στο δήμο Ζωγράφου». Ετσι λοιπόν ο χώρος δόθηκε στο δήμο στις αρχές Ιανουαρίου, ενώ -παρότι έμεινε κλειστός οκτώ χρόνια- στις 16 Απριλίου έγιναν τα εγκαίνια του Τεχνοχώρου Αθηνά, με την παράσταση «Η Οπερα του Ζητιάνου». Οι αλλαγές που έχουν γίνει μέχρι τώρα στο χώρο αφορούν κυρίως στο φουαγέ, το οποίο αναμορφώθηκε σχεδόν ολοκληρωτικά. Στο εσωτερικό δεν έχουν γίνει πολλά πράγματα, ωστόσο προσεχώς θα γίνουν. Ιδιαίτερα θετική, δε, είναι η πρωτοβουλία του δήμου να παρέχει θέαμα επαγγελματικών προδιαγραφών, με φιλικό προς το κοινό εισιτήριο, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους δημότες και μη, όλων των οικονομικών τάξεων, να μπορούν να

παρακολουθήσουν τα δρώμενα σε μια ιδιαίτερα δύσκολη οικονομική συγκυρία, που βιώνει η χώρα μας.

Ëp © © ß Προς το παρόν, ο Τεχνοχώρος Αθηνά θα φιλοξενεί πολιτιστικές εκδηλώσεις του Πνευματικού Κέντρου του δήμου Ζωγράφου, με έμφαση στο θέατρο. Οι μακροπρόθεσμοι, ωστόσο, στόχοι είναι πολλοί. Η κα Μοσχοχωρίτη εξάλλου μας μετέφερε πως: «Μακροπρόθεσμος στόχος είναι να φτιαχτεί ο χώρος με προδιαγραφές ενός σύγχρονου θεάτρου, το οποίο να φιλοξενεί όλων των ειδών τις εκδηλώσεις -από παραστάσεις, σεμινάρια, συνέδρια μέχρι και συναυλίες- ενώ, ταυτόχρονα, μέσα σε αυτό να λειτουργήσει και ένα μικρό σινεμά. Βεβαίως, η υλοποίηση αυτών των σχεδίων απαιτεί ένα αρκετά μεγάλο κόστος, το οποίο στους χαλεπούς καιρούς που ζούμε ίσως να πάρει περισσότερο χρόνο. Παρόλα αυτά, η επιθυμία της λειτουργίας ενός Τεχνοχώρου Πολιτισμού είναι ζωντανή και έντονη και θα καθοδηγεί τα επόμενα βήματά μας».

28 - 5 - 10

ΠΟΛΗ

j ¬ À ¸ ¸ ³ À ²³®¸¶Ì¯¥¹ ¤±®Ý®¸¶ c ©p{ © ©{ ©p © ¡ Ò© â © ©{ Ò p © © ä © © Ò ¡ ©Ëáp © á ¡ © âp ©â © © © ä © { ß{ © © Ò ¡ i 'EORG¨,ICHTENBERG¨ ¨ y Ñ Ê ¨ Ñ Æ Å Æ

©Ö © É à ©Ê á

να σφιχταγκάλιασμα με κάποιον άγνωστο που κρατά στα χέρια του μια χειρόγραφη ταμπέλα υπόσχεται να σε «ανακουφίσει» από τις… δυσοίωνες σκέψεις που κουβαλάς επιστρέφοντας, μόνος -ή και με παρέα, μικρή σημασία έχει- στο σπίτι. Ισως και να σε κάνει να χαμογελάσεις. Ισως και να μπορεί να αλλάξει τον κόσμο… Μη διστάζεις. Μόλις συνάντησες κάποιον από τα πολλά μέλη του κινήματος -αγάπης“free hugs”. Kαι δεν κοστίζει τίποτα! Ποιος να το φανταζόταν, ότι η ημέρα που ο Αυστραλός Juann Mann πάτησε το πόδι του στο αεροδρόμιο της ιδιαίτερης πατρίδας του -ύστερα από χρόνια παραμονής στο Λονδίνο- μόνο και μόνο για να διαπιστώσει με θλίψη ότι ούτε ένας άνθρωπος δεν είχε έρθει να τον υποδεχτεί στην πύλη αφίξεων, θα σηματοδοτούσε το ξεκίνημα ενός από τα πιο ανθρώπινα/ανιδιοτελή κινήματα που έχει δει ο κόσμος τα τελευταία χρόνια. Ο Juann, αν και καταβεβλημένος από την ιδέα της μοναξιάς στην ίδια την πόλη όπου γεννήθηκε, και έχοντας ανάγκη από μια απλή ανθρώπινη επαφή, πήρε μολύβι και χαρτί και αφού σημείωσε δυο απλές λέξεις, “free hugs”, βγήκε σε κεντρικούς δρόμους του Σίδνεϊ για να προσφέρει αφιλοκερδώς την αγκαλιά του σε όποιον τη χρειαζόταν: αυτή ήταν η αρχή του κινήματος προσφοράς μιας -έστω και εφήμερης- αγκαλιάς έτσι απλά, χωρίς λόγο, στη μέση του δρόμου. Κι έτσι, μια απλή κίνηση που ξεκίνησε ως αυθόρμητη πράξη καλοσύνης και ταυτόχρονα ως ένα ολίγον… εκκεντρικό κοινωνικό πείραμα, εξελίχθηκε σε παγκόσμιο φαινόμενο χάρη στο οποίο καθι-

ερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα Αγκαλιών, και το οποίο κατόρθωσε παράλληλα να αναστείλει επ’ άπειρον τις όποιες προσπάθειες από την πλευρά της κυβέρνησης της Αυστραλίας να το «καταργήσει». Οι «Δωρεάν Αγκαλιές» μάλιστα, από το 2004 που ξεκίνησαν να… κυκλοφορούν στην Αυστραλία, έχουν κάνει με τεράστια επιτυχία το γύρο του κόσμου, με συχνές-πυκνές στάσεις -ειδικά τους τελευταίους μήνες- και σε κεντρικά σημεία της πόλης μας, όπου συντονίζονται από το αθηναϊκό γκρουπ του Couch Surfing (www. couchsurfing.org) και από τη Fairtrade Hellas (www.fairtrade.gr). Από την Αποστόλου Παύλου στο Θησείο και την Ερμού, ως την πλατεία Μοναστηρακίου και την Πανόρμου είναι μέρες που θα τους ξεχωρίσεις μέσα στο πλήθος: νέοι άνθρωποι να κρατούν μια ταμπέλα στα χέρια τους, προσκαλώντας τους βιαστικούς περαστικούς να κοντοσταθούν και να παραδοθούν για μια σύντομη -τρωτή;- στιγμή στην αγκαλιά τους. Κι όσο κι αν φαντάζει περίεργο, γιατί εμάς τους Αθηναίους δεν μας αρέσει και να μας «πολυπιάνουν» -παρότι οι περισσότεροι ζούμε μέσα σε έναν ιδιωτικό μικρόκοσμο- οι αγκαλιές δίνουν και παίρνουν… Και μάλλον λειτουργούν. Τουλάχιστον αρκετά ώστε να νιώσει κάποιος καλύτερα. Στη γωνιά μιας στοάς στην Ερμού, κάτω από την Καπνικαρέα, που κοντοστέκομαι -και παρακολουθώ- το χαμόγελο μιας κυριούλας που περιεργαζόταν σκυθρωπή το παλικάρι με την ταμπέλα προτού τον αφήσει να την αγκαλιάσει -«λες να είναι τσαντάκιας;» θα σκεφτόταν- το επιβεβαιώνει με το παραπάνω. Aλήθεια, πόσο διαρκεί μια αγκαλιά;

28 - 5 - 10

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

lÀ¢¸ ¸ ® ¡ À ¸ ¸ Ö © á ©Ð{Ò

πό το εκβιαστικό δίλημμα, το 1996 στο συνέδριο του ΠΑΣΟΚ, «και πρόεδρος και πρωθυπουργός ή παραιτούμαι», την παράδοση του «δαχτυλιδιού» εξουσίας στο Γιώργο Παπανδρέου, λίγο πριν από τις εκλογές του 2004, όταν όλες οι δημοσκοπήσεις έδειχναν ότι το ΠΑΣΟΚ χάνει την εξουσία και την απόφαση αποχής από την κοινοβουλευτική ζωή (όχι την πολιτική), ο Κώστας Σημίτης διένυσε τη διαδρομή του «εκσυγχρονιστή - αδιάφθορου - καταλληλότερου - πετυχημένου» πολιτικού. Ωστόσο, κατόπιν εορτής βέβαια, αποδεικνύεται τουλάχιστον πολύ κακός «μάνατζερ», αφού οι δύο από τους πιο στενούς του συνεργάτες (Τσουκάτος και Μαντέλης) ομολόγησαν ότι έπαιρναν μίζες, ήταν δηλαδή, όπως λέει ο λαός, «λαμόγια»! Και έπεται συνέχεια αν αναλογιστεί κανείς οτι είναι η ώρα για ξεκαθάρισμα παλιών λογαριασμών.

Ö ©ß © © ¡ ß Η οργισμένη αντίδραση του Κώστα Σημίτη σε αυτήν την παραδοχή διαχείρισης χορηγιών της εταιρείας Siemens, που αφορά στη χρονική περίοδο κατά την οποία υπεγράφησαν «λεόντειες» συμβάσεις του ΟΤΕ, του ΟΣΕ, κλπ., ήταν αναμενόμενη. Ο πρώην πρωθυπουργός εξέφρασε τη θλίψη και οργή του για τις πράξεις που εκκολάφθηκαν κατά τη διάρκεια της κυβερνητικής θητείας του ΠΑΣΟΚ από το 1996 ως το 2004 και προσβάλουν το αίσθημα δικαίου της κοινωνίας. Παράλληλα εξέφρασε την ελπίδα ότι «η διαδικασία των εξεταστικών επιτροπών θα ενισχύσει το δημοκρατικό πολιτικό σύστημα και το κράτος δικαίου και δεν θα αφήσει περιθώρια για αντιπαραθέσεις και συμψηφισμούς σκοπιμοτήτων». Στην ανακοίνωσή του, όμως, ο κ. Σημίτης αναφέρει επίσης ότι «τέτοιες πράξεις αμαυρώνουν το έργο της τότε κυβέρνησης, αλλά και τις προσπάθειες όλων όσοι εργάστηκαν και προσέφεραν για μια καλύτερη Ελλάδα», γεγονός που δείχνει ότι ο πολιτικός άνδρας δεν έχει κάνει ακόμη την αυτοκριτική του, ίσως γιατί δεν είναι έτοιμος να δει ότι και η δική του διακυβέρνηση και οι δικοί του έμπιστοι άνθρωποι πρόσθεσαν ένα ακόμη «λιθαράκι» στον κατήφορο της χώρας.

© á ©c á ¡ i Η ιστορία του κ. Θ. Τσουκάτου (ο οποίος κυκλοφορεί ελεύθερος) είναι γνωστή, αλλά του κ. Μαντέλη είναι ίσως πιο συναρπαστική, αν σκεφτεί κανείς ότι εμφανίστηκε και κατέθεσε στην εξεταστική επιτροπή της Βουλής για την υπόθεση Siemens με το σκεπτικό ότι δεν έκανε και κάποιο έγκλημα, αφού το ποσό που πήρε από τα «μαύρα ταμεία» της εταιρείας είναι... ψίχουλα μπροστά σε αυτά που πήραν άλλοι συνάδελφοί του! Δηλαδή επί κυβερνήσεων Σημίτη, αφού μόνο γι' αυτήν την περίοδο δικαιούται να μιλάει ο κ. Μαντέλης.,

Πιο συγκεκριμένα, ο πρώην υπουργός του ΠΑΣΟΚ, αφού μας έκανε τη χάρη να έρθει από το Αζερμπαϊτζάν όπου διαμένει και εργάζεται τα τελευταία χρόνια, επιχείρησε να αποσείσει οποιαδήποτε σκιά χρηματισμού ισχυριζόμενος ότι τα 200.000 μάρκα αντιστοιχούν σε προεκλογική χορηγία, ενώ δεν δίστασε να αφήσει «αιχμές» για άλλα πολιτικά πρόσωπα. «Ψάξτε τον ανώνυμο πληροφοριοδότη που στις 18/6/2008 έδωσε σε δύο δημοσιογράφους την πληροφορία ότι στους λογαριασμούς μου υπάρχουν 10 εκατομμύρια μάρκα, ώστε να 'ξεπλύνουν' τη μίζα στην πλάτη μου...», ήταν η χαρακτηριστική φράση που φέρεται να είπε ενώπιον της εξεταστικής επιτροπής. Στα περί προεκλογικής χορηγίας επέμεινε ακόμη και όταν βουλευτές τού υπενθύμισαν ότι ο ίδιος το 1997 είχε υπογράψει, ως υπουργός Μεταφορών και Επικοινωνιών, την περιβόητη σύμβαση 8002 του ΟΤΕ με τη Siemens για την ψηφιοποίηση του Οργανισμού. Κατόπιν της κυνικής ομολογίας του, ο κ. Μαντέλης διώκεται σε βαθμό κακουργήματος με την κατηγορία της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομη δραστηριότητα, ενώ έχει διαταχθεί η απαγόρευση εξόδου του από τη χώρα.

Ô©c â i© © ©Ò Ο Τάσος Μαντέλης όπως και ο Θόδωρος Τσουκάτος δεν είναι δύο τυχαία πρόσωπα. Ανήκαν στο «σκληρό πυρήνα» του εκσυγχρονιστικού μπλοκ, που διαχειρίστηκε τα της χώρας από το 1996 έως και το 2004. Ο υπουργός Μεταφορών, Τάσος Μαντέλης, που αποδεδειγμένα πλέον «λαδωμένος» από τη Siemens, υπήρξε ένας εκ των βασικών συνεργατών του Κώστα Σημίτη. Θήτευσε ως διευθυντής του πολιτικού του γραφείου, ως γενικός γραμματέας του υπουργικού συμβουλίου και εν τέλει ως υπουργός Μεταφορών, στην πραγματικότητα ως προϊστάμενος, δηλαδή, των πλέον σημαντικών ΔΕΚΟ. Ο Θόδωρος Τσουκάτος, ο «στρατηγός» και ο άνθρωπος που διασφάλισε το κανάλι ελέγχου του κόμματος από το Μαξίμου, παραδέχθηκε πως λειτούργησε ως ενδιάμεσος «τροφοδότης» των χορηγιών της Siemens προς το ΠΑΣΟΚ. Δηλαδή δύο εκ των βασικών συντελεστών του εκσυγχρονιστικού μπλοκ «πιάστηκαν στα πράσα», ο ένας ως «επιχορηγούμενος» από τη Siemens και ο άλλος ως διαχειριστής «επιχορηγήσεων» της εταιρείας προς το τότε κυβερνητικό κόμμα. Αν κανείς προσθέσει την αποπομπή του τότε διευθυντή του γραφείου Τύπου του Μαξίμου, Γιώργου Πανταγιά, ο οποίος κατηγορήθηκε για φορολογική εξυπηρέτηση γνωστού καλλιτέχνη, αλλά και την αποπομπή του Νεονάκη, λόγω της εμπλοκής του σε διαχείριση κεφαλαίων κατά τη διάρκεια της «φούσκας» του Χρηματιστηρίου, τότε καταλήγει κανείς στο συμπέρασμα πως ο «σκληρός πυρήνας» του εκσυγχρονιστικού μπλοκ ελέγχεται συνολικά για «απιστία».

28 - 5 - 10

ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ

ADS@ÌUDQRHNM

Ò © ©Òß ¨ Þ

Æ¨¶w ÆË ¨ Ç ¨ÑÆ ¨ Æ¨¶w ÆË Σύμπασα η ελληνική επικράτεια ανατρίχιασε στην αποκάλυψη πως δύο παιδιά ομογενούς μετανάστη -τον οποίο ο δρόμος της ανεργίας οδήγησε στο αφιλόξενο Αζερμπαϊτζάντον καιρό των σπουδών τους στη «γηραιά αλβιώνα» φορούσαν μπλουζάκια με λογότυπο Siemens και αμφότερα είχαν κάνει τατουάζ στο μπράτσο έναν ψυγειοκαταψύκτη-ντουλάπα no frost, προκειμένου να λάβουν χορηγία από την εταιρεία για τις σπουδές τους. Οχι ο Μαντέλης, ακόμα κι ο Μαντέλα να ’σουν, ας είμαστε ειλικρινείς, αν πήγαινες στο ATM και πριν χώσεις την απόδειξη στην τσέπη, τύχαινε να την διαβάσεις, ανακαλύπτοντας πως το νέο σου υπόλοιπο είναι συν 250.000, δεν θα σε πολυενδιέφερε η προέλευσή του. «Ολοι το ίδιο δεν κάνετε;» και «Η μίζα για υπουργό είναι 10 εκατ.». Ολα στο φως, τώρα που ο κουμπάρος του κυρίου Rocos εκ Γενεύης δεν είναι πλέον υπουργός. Αν υπέγραφε ακόμα συμβάσεις για λογαριασμό ΟΤΕ, ΗΣΑΠ και ΟΣΕ με την Siemens, μήπως τα παραπάνω θα χαρακτηρίζονταν αισχρά, κατασκευασμένα μυθεύματα, που σκοπό έχουν να υποδαυλίσουν την κυβέρνηση; Και ποια η άποψη της εκάστοτε εξεταστικής επιτροπής, όταν βρίσκουν θέση στα πρακτικά της τέτοιες κατηγορίες; Είναι τόσο άδικη η ζωή, τελικά. Αλλοι αναγκάζονται να κάνουν τις μαζορέτες στη Γιουροβίζιον, για να αναθερμάνουν την καριέρα τους, και άλλοι, πότε με τη Στάζι και πότε με τους κουμπάρους του υπουργού, είναι και πάλι στην επικαιρότητα. Να δεις που ο συνεπώνυμος, θα ’χει χωθεί σε κανένα στούντιο από προχθές και θα γράφει νέο δίσκο. Δεν ξεχνώ: ο νόμος περί ευθύνης υπουργών θέλει το χρόνο παραγραφής αδικημάτων των υπουργών να είναι ίσος με το ταξίδι ΑθήναΜπακού. Δωράκι των βουλευτών στον εαυτό

τους. Ανθρωποι είναι και εκείνοι, και μάλιστα ιδιαιτέρως φιλόδοξοι, ως γνωστόν, κοίταξαν το μέλλον τους. Και έπειτα, ο κύριος υπουργός ήπιε το τζάμπα εμφιαλωμένο νεράκι του, γύρισε την πλάτη του στους αιρετούς άρχοντες, χαιρέτησε τον πιτσιρικά που μοίραζε φυλλάδια έξω απ’ τη Βουλή και θα δουλεύει για τα επόμενα 40 χρόνια, και πέταξε ελεύθερος, μακριά από τη χρεοκοπημένη Ελλάδα και τα 25 ακίνητά του. Ποια Κερατέα και ποιο Κορωπί, σύντροφοι; Το νέο τρεντ είναι η Κασπία. Και ο δήμος Μακεδνών. Τι εννοείς κατά πού πέφτει ο δήμος Μακεδνών, αγεωγράφητε; Πώς πας για τα «Πετσαλνέικα»; Ε... παρά δίπλα. Ερωτήματα με το κιλό... σαν παϊδάκια νεοφιλελευθερισμού: τι είδους μέλλον άραγε μπορεί να επιφυλάσσεται σε μία χώρα στην οποία, ενώ κάθε μέρα ανακύπτει η μία κρίση μετά την άλλη, ο τρίτος τη τάξει πολίτης της βγαίνει στο βήμα, για να διεκδικήσει αλλαγές επί νομοσχεδίου, αναφορικά με το δήμο από τον οποίο προέρχεται; Τι έχει αυτή η καρέκλα του προέ-

δρου της Βουλής; Μήπως τους ρίχνουν τίποτα στο νερό, όταν τους το αλλάζουν; Και έρχεται μετά ο επικεφαλής οικονομολόγος του ΔΝΤ, Ολιβιέ Μπλανσάρ, και λέει ότι αμφιβάλλει για την ικανότητα της Ελλάδας να αποπληρώσει το χρέος της. «Αν λάβουμε υπόψη μας την παλαιότερη συμπεριφορά των ελληνικών κυβερνήσεων, οι αβεβαιότητες είναι κατανοητές», σημειώνει ο Γάλλος οικονομολόγος. Αντε πες, μετά από όλα αυτά, πως βάλλει κατά της χώρας και πως μας αδικεί, τη στιγμή που μέχρι πρότινος κραταιά πολιτικά στελέχη παραδέχονταν ανερυθρίαστα πως όχι μόνον οι ίδιοι δέχονταν «μίζες», αλλά και πως όλοι μεταχειρίζονται την ίδια πρακτική. Το ΣΔΟΕ Θεσσαλονίκης πήγε έξω από τις μπουζουκλερί της παραλίας της πόλης και πήρε τους αριθμούς των πινακίδων των πολυτελών αυτοκινήτων, για να προκύψει μετά από διασταύρωση πως οι ιδιοκτήτες τους δήλωναν εισοδήματα από 5.000 έως 10.000 ευρώ το χρόνο. Από εδώ και πέρα όλοι στα μπουζούκια με βέσπα, σύντροφοι. Ποτέ δεν ξέρεις πού θα κάνει επιδρομή η εφορία, για να πληρώσει τα φαγωμένα του Rocos.

28 - 5 - 10

ΘΕΜΑ

Ï ô ôy ô ô Ü ô

ô ô n Ü §§§ Ö ¡©¨ ã ¨Ï

ν μέσω κρίσης, έχει ξεκινήσει μία μεγάλη συζήτηση σχετικά με τον αριθμό των εκπροσώπων μας στο εθνικό Κοινοβούλιο. Να παραμείνουν 300 -φυλάσσοντας τις Θερμοπύλες- να γίνουν 200 ή 250, θα πρότεινε κάποιος άλλος, μήπως 100 και πάει λέγοντας, ξεκινώντας μία συζήτηση που θα έμοιαζε περισσότερο με το παιχνίδι της κολοκυθιάς παρά με μία σοβαρή και εμπεριστατωμένη συζήτηση, που θα είχε ως στόχο να αντιμετωπίσει τη βαθιά κρίση της ελληνικής πολιτείας και της ελληνικής πολιτικής. Η συζήτηση αυτή δεν θα άνοιγε, αν οι πολίτες δεν αμφισβητούσαν αυτό καθαυτό το πολιτικό σύστημα και τη δυνατότητά του να δώσει τις απαραίτητες απαντήσεις και λύσεις, ιδιαίτερα στις δύσκολες ώρες που περνάμε. Βασικοί εκφραστές του πολιτικού συστήματος, οι βουλευτές, που ακόμα και την αιτία ύπαρξής τους τείνουν πολλοί να αμφισβητήσουν, δεδομένου ότι εδώ και καιρό το πολίτευμά μας δεν είναι Προεδρευομένη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία, αλλά μάλλον κάτι σε Πρωθυπουργική Κομματική Δημοκρατία! Ο βουλευτής λειτουργεί υπό τη στενή εποπτεία και τον έλεγχο του κόμματός του, περιμένοντας υπομονετικά κάποια στιγμή να έρθει η σειρά του, και ο αρχηγός να τον αναβαθμίσει σε υφυπουργό, υπουργό κλπ. Τα κόμματα επιβάλλουν «κομματική πειθαρχία» σε κρίσιμες συνεδριάσεις του Κοινοβουλίου και οι αντιπρόσωποί μας πολλές φορές δηλώνουν ότι αναγκάζονται να ψηφίσουν, σε αντίθεση με τη συνείδησή τους -λόγω αυτής της «πειθαρχίας»- και ζητούν από όλους εμάς να τους καταλάβουμε. Να καταλάβουμε, δηλαδή, ότι την πολιτική την αισθάνονται ως ιδιωτική υπόθεση, ως μια καριέρα που πρέπει να

χτίσουν και όχι ως μια προσφορά στο κοινωνικό σύνολο, με βάση τις αρχές και τις αξίες με τις οποίες έχουν πολιτευτεί. Ταυτόχρονα, συναντούμε αρκετούς βουλευτές μας να εκλέγονται για δεκαετίες και να έχουν μετατρέψει σε κύριο επάγγελμα το βουλευτικό τους λειτούργημα, κληροδοτώντας το μετά, μάλιστα, στα παιδιά τους ή σε συγγενείς τους. Βέβαια, όλα αυτά γίνονται με την ψήφο όλων μας και τη λαϊκή ανοχή, η οποία έχει κερδηθεί με τη δύναμη της συνήθειας. Της συνήθειας να θεωρείται το ομαλό ως ανώμαλο, το απαράδεκτο ως παραδεκτό, το παράνομο ως νόμιμο. Σε αυτό το κλίμα, το αίτημα για μείωση του αριθμού των βουλευτών είναι απόλυτα κατανοητό και ίσως επιβεβλημένο, προκειμένου να εκτονώσει τη λαϊκή οργή που οι παραπάνω στρεβλώσεις έχουν επιφέρει. Από μόνο του, όμως, αυτό το μέτρο δεν μπορεί να λειτουργήσει και δεν θα αποδώσει, αντίθετα μπορεί να είναι και επικίνδυνο. Μια τέτοια πρωτοβουλία πρέπει να συνοδευτεί από μία σειρά μέτρων και ενεργειών που θα ξαναδώσουν στο πολιτικό σύστημα την απαιτούμενη αξιοπιστία του. Χαρακτηριστικά θα αναφέρω: 1) Οριο δύο θητειών για το βουλευτικό αξίωμα και για όλα τα πολιτειακά αξιώματα 2) Νέος νόμος περί ευθύνης υπουργών -εξίσωση με ό,τι ισχύει για όλους τους πολίτες 3) Διαχωρισμός νομοθετικής και εκτελεστικής εξουσίας 4) Ενίσχυση του ρόλου του βουλευτή και της αυτονομίας του. Εχει φτάσει πλέον η ώρα για γενναία μεταρρύθμιση του πολιτικού μας συστήματος, μια μεταρρύθμιση που ίσως πονέσει, με ωδίνες, όμως, απαραίτητες για τη γέννηση μιας νέας ελπίδας, μιας νέας κοινωνικής συμφωνίας, που θα βγάλει τη χώρα από την κρίση και θα την οδηγήσει στη νέα εποχή.

Ô© © ä ©Ð © á ©{ â © ¡© ÏËÉÓ© Ïä ©Ë ©É ¢ à © Óß © ©pß © ¡ à © ©ÐÏÔ© © © ä p © © ¡ © p ä

28 - 5 - 10

ΘΕΜΑ

m¸ À½ r À Ö ¡© É ß ¡©É Ò

ην τελευταία περίοδο έχει διογκωθεί η δυσαρέσκεια των πολιτών για το πολιτικό σύστημα. Μια δυσαρέσκεια που καταγράφεται ανάγλυφα στις δημοσκοπήσεις, αλλά έγινε και ορατή διά γυμνού οφθαλμού στην τελευταία συγκέντρωση μπροστά στη Βουλή. Στο πρόσφατο συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών, υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, δόθηκε η ευκαιρία να διατυπωθούν προτάσεις για τη θωράκιση του πολιτικού συστήματος. Μία από αυτές, η μείωση του αριθμού των βουλευτών από 300 σε 200, προβλήθηκε ως βασική τομή στη σημερινή λειτουργία της πολιτικής. Το ζήτημα που πρέπει να εξετάσουμε είναι αν όντως αυτή η πρόταση υπηρετεί τη στόχευση που διακηρύσσει. Αν, δηλαδή, θα επιφέρει ουσιαστική βελτίωση στη λειτουργία της πολιτικής και θα αναβαθμίσει καταλυτικά τη διαχείριση των δημόσιων πραγμάτων.

Πρέπει να παραδεχτούμε ότι αυτή η επιλογή μπορεί να ικανοποιεί την αντιπολιτική στάση που έχει υιοθετήσει ένα σημαντικό τμήμα της κοινής γνώμης, το οποίο καταδικάζει συλλήβδην το πολιτικό σύστημα στη συνείδησή του. Δεν αποτελεί, όμως, τη λυδία λίθο για τη ριζική αναμόρφωση του χρεοκοπημένου πολιτικού συστήματος της μεταπολίτευσης. Η πάταξη του «μαύρου» πολιτικού χρήματος, η κατάργηση της προνομιακής μεταχείρισης που επιφυλάσσει στους υπουργούς ο νόμος περί ευθύνης υπουργών, η ορθή χρήση του θεσμού της βουλευτικής ασυλίας, θα αμβλύνουν σταδιακά τη δυσμενή εικόνα του πολιτικού προσωπικού. Για να αντιμετωπιστεί ριζικά, όμως, το αίσθημα προδοσίας που αισθάνεται ο Ελληνας πολίτης έναντι των πολιτικών, χρειάζονται και άλλου είδους παρεμβάσεις. Η ενίσχυση της δυνατότητας του πολίτη να αποφασίζει μέσω δημοψηφισμάτων, η βελτίωση της εσωκομματικής λειτουργίας των κομμάτων που θα επιτρέ-

πει στους πολίτες να «σπάσουν» τα κομματικά στεγανά, αποτελούν κυρίαρχα ζητούμενα. Σήμερα, καθώς το πολιτικό σύστημα υφίσταται μια καθολική κριτική, χρειάζονται τολμηρές πρωτοβουλίες που θα ενισχύσουν την αυτονομία της πολιτικής από εξωθεσμικές πιέσεις, κυρίως μέσω της δημιουργίας πραγματικής ώσμωσης μεταξύ πολιτικής και κοινωνίας. Ιδίως σε μια μεταβατική περίοδο, κατά την οποία η χώρα βρίσκεται σε κρίση, χρειάζεται στιβαρή και υπεύθυνη πολιτική ηγεσία που θα οδηγήσει στην έξοδο από τη σημερινή συγκυρία.

Ô© ©É ß ©É Ò © á © â ©

Ì{¡ÌÝ¡¶Ì« ®¸Ì³¡ Ì Ì Ö ¡©¨É à ¨Õ Ño

ον τελευταίο καιρό όλο και πληθαίνουν οι φωνές περί της μείωσης των βουλευτών του ελληνικού Κοινοβουλίου από 300 σε 200. Αυτό, βέβαια, μετά την πρόταση του προέδρου της ΝΔ, Αντώνη Σαμαρά, ο οποίος κατά το παρελθόν είχε ξανακάνει την ίδια πρόταση, τότε, όμως, ως πρόεδρος της Πολιτικής Ανοιξης. Ωστόσο, το ζητούμενο είναι τι θα αποκομίσει η ελληνική κοινωνία από μία τέτοια αλλαγή. Σύμφωνα με στοιχεία, ο αριθμός των βουλευτών μπορεί να θεωρηθεί υψηλός σε σχέση με τον πληθυσμό της χώρας, μιας και για κάθε περίπου 36.000 Ελληνες αντιστοιχεί ένας βουλευτής, όταν η ίδια αντιστοιχία στη Γερμανία είναι ένας βουλευτής για 113.000 πολίτες, και στη Μεγάλη Βρετανία ένας για περίπου 92.000 κατοίκους. Αλλά η πρόταση αυτή θα δημιουργούσε ανίσχυρες κυβερνήσεις, οι οποίες ενδεχομένως να σύρονταν πίσω από εσωκομματικές ισορροπίες, αγνοώντας το εθνικό συμφέρον, ενώ εμπεριέχει και μία λογική αποκοπής της πολυφωνίας, και δημιουργεί την αίσθηση ότι ο περιορισμός αυτός καταλήγει στα

χέρια του εκάστοτε αρχηγού των κομμάτων της Βουλής ως ένα εργαλείο πλήρους διαχείρισης και πλήρους ελέγχου της κοινοβουλευτικής του ομάδας. Και από την άλλη, η μείωση από μόνη της και εξ ορισμού περιορίζει την αντιπροσωπευτικότητα, ενώ παράλληλα μια τέτοια Βουλή με 200 βουλευτές δεν θα μπορούσε να ανταποκριθεί πλήρως στα ελεγκτικά της καθήκοντα. Μια τέτοια μείωση από κάποιους ίσως θεωρείτο ως «τιμωρία» στο πολιτικό προσωπικό της χώρας που ευθύνεται για την κατάσταση, στην οποία έχει περιέλθει η Ελλάδα τον τελευταίο καιρό. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτή η αλλαγή ίσως να πρέπει να συζητηθεί τελευταία από τους 300, αφού προέχει μία σειρά από άλλες αλλαγές, οι οποίες αφορούν στα του «οίκου» τους, όπως, για παράδειγμα, η άρση της βουλευτικής ασυλίας ή η μείωση της βουλευτικής αποζημίωσης ή ακόμα και ο περιορισμός -κατά πολύ αυτή τη φορά- των μισθών των ίδιων, αλλά και των συνεργατών τους. Σίγουρα, λοιπόν, μία τέτοια αλλαγή και σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα μέτρα, θα βοηθούσε στο δημοσιονομικό συμμάζεμα της χώρας μας, αλλά ακόμα πιο σίγουρα θα άνοιγε ένα φαύλο κύκλο ενός προβλήματος στο ήδη λαβωμένο –από το εσωτερικό του- πολιτικό σύστημα.

Ô© ©Ê á ©Ö Òp © á © p â

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

28 - 5 - 10

³ À À¢ ¡

Ö ¡©Òà ¨ÔÑz

ξι μήνες μετά την εκλογή του από την πανστρατιά των 800.000 Νεοδημοκρατών (και άλλων) πολιτών, μπορούμε πλέον με ασφάλεια να διαγνώσουμε πως ο κ. Σαμαράς και η ΝΔ όχι μόνο δεν αποτελούν μέρος της λύσης του ελληνικού πολιτικού προβλήματος, αλλά αντιθέτως εκφράζουν ορισμένες από τις πιο επιζήμιες εκφάνσεις του. Η στάση του κ. Σαμαρά στο ελληνικό κοινοβούλιο, στην πρόσφατη ψηφοφορία για την ενεργοποίηση του «μηχανισμού στήριξης» Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ), δεν αποτελεί απλώς έναν ακόμα σταθμό στην πορεία διάψευσης των προσδοκιών, που με συνέπεια ακολουθεί από την ημέρα της εκλογής του. Με την απόφαση αυτή, ο Σαμαράς και η ΝΔ «στρογγυλοκάθονται» στο «στρατόπεδο» των υποστηρικτών του “ancien régime”, δίπλα στη συνδικαλιστικήπολιτική νομενκλατούρα, τη μαφιοκρατία της παραοικονομίας και τα άλλα «λουλούδια» των κερδισμένων της μεταπολίτευσης. Ας δούμε λεπτομερέστερα τι δηλώνει η στάση του Σαμαρά και της ΝΔ στην πρόσφατη ψηφοφορία:

1. Δηλώνει πως ο Σαμαράς και η ΝΔ επιλέγουν την πολιτική ανευθυνότητα: η ανάληψη κάθε πολιτικής στάσης είναι πάντα μια πρόταση με «οικουμενικό» χαρακτήρα, μια πρόταση για εφαρμογή της από τους άλλους, επί τω προκειμένω από την ελληνική κυβέρνηση, τους επικεφαλής κρατών και κυβερνήσεων της ΕΕ, τα διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ, το διευθυντήριο του ΔΝΤ. 2. Δηλώνει πως ο Σαμαράς και η ΝΔ ψεύδονται συνειδητά, και μάλιστα για ένα ζήτημα εθνικής σημα-

σίας: το χειρότερο είναι πως ο Σαμαράς άσκησε κριτική στο «μηχανισμό στήριξης» από λαϊκιστικές θέσεις, υιοθετώντας εν πολλοίς την επιχειρηματολογία των «Ηρακλέων» του μεταπολιτευτικού συστήματος. 3. Δηλώνει πως ο Σαμαράς και η ΝΔ αποκόπτονται από τον κορμό των δεξιών και κεντροδεξιών κομμάτων της Ευρώπης και συμβάλλουν έτσι στη διεθνή απομόνωση συνολικά της χώρας μας. Θυμίζουμε πως η θέση κατά του «μηχανισμού στήριξης» υιοθετήθηκε, ενώ πολλά από τα «αδελφά» χριστιανοδημοκρατικά κόμματα του «ευρωπαϊκού λαϊκού κόμματος» (ΕΛΚ) έπαιζαν στην κυριολεξία το πολιτικό τους μέλλον «κορώνα-γράμματα», τασσόμενα υπέρ της οικονομικής ενίσχυσης της Ελλάδας από τις χώρες τους, στο πλαίσιο του «μηχανισμού στήριξης». 4. Δηλώνει πως ο Σαμαράς προσωπικά όχι απλώς συνεχίζει, αλλά και κλιμακώνει την ιδεολογική και πολιτική εξάρτηση της ΝΔ από τους «εργολάβους» της καταστροφής της χώρας, τους ιεροφάντες του λαϊκισμού, ήτοι το ΚΚΕ και τις «παραφυάδες» του (ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΜΕ κλπ.). Οι ελιγμοί του Σαμαρά στη συζήτηση για το «μηχανισμό στήριξης» αποτελούν όνειδος για τον αστικό κόσμο της κεντροδεξιάς: μόλις η Παπαρήγα αρνήθηκε να παρευρεθεί στο «συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών», ο Σαμαράς έσπευσε να μιμηθεί το παράδειγμά της! 5. Δηλώνει πως ο Σαμαράς και η ΝΔ κινδυνεύουν να παγιδευτούν στη γραμμή «όχι στο ΔΝΤ», που δεν μπορεί παρά να έχει, αν την πάρει κανείς στα σοβαρά, μια και μόνη πολιτική απόληξη: την πτώχευση και την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη (ίσως και από την ΕΕ). Σημειώνω απλώς πως κάτι τέτοιο θα σημαίνει υποτίμηση της αξίας του ελληνικού νομίσματος της τάξης του 40% τουλάχιστον· πανάκριβο χρήμα (με επιτόκια της τάξης του 20%),

με ό,τι αυτό σημαίνει για τη δυνατότητα εκατομμυρίων δανειστών να αποπληρώσουν τα χρέη τους, αλλά και την περιλάλητη «ρευστότητα» της «πραγματικής οικονομίας» (διάβαζε: του εμποράκου)· «θανατηφόρο» πλήγμα κατά του εγχωρίου τραπεζικού συστήματος· βαρύ κλυδωνισμό του ευρώ, με υπαιτιότητα της Ελλάδας. 6. Δηλώνει, τέλο,ς η καταψήφιση του «μηχανισμού στήριξης» στο κοινοβούλιο από τη ΝΔ και το Σαμαρά, πως η «νέα» Νέα Δημοκρατία εξακολουθεί να μη συναισθάνεται την παραμικρή ενοχή για τα κυβερνητικά της πεπραγμένα και αρνείται πεισματικά να κοιτάξει τον εαυτό της στον καθρέφτη. Τριάντα και πλέον χρόνια μετά την τελευταία της μεγάλη επιτυχία (την ένταξη της Ελλάδας ως 10ο μέλος στην ΕΟΚ), η ΝΔ έχει να επιδείξει δύο κυβερνητικές θητείες: την πρώτη (1990-1993) την απαρνείται πλέον και η ίδια, οπότε εμάς δεν μας πέφτει λόγος. Οσο για τη δεύτερη (2004-2009) καταγράφεται στη συλλογική μνήμη ως... ρεσιτάλ σπατάλης, κακοδιαχείρισης, πελατειασμού, σκανδάλων και απύθμενης, ανεπανάληπτης ανευθυνότητας. Πρόκειται για μια παράταξη που η αναζωογόνησή της είναι απαραίτητη, προκειμένου να αποκατασταθούν οι ισορροπίες σε ολόκληρο το πολιτικό μας σύστημα. Αλλά ο Σαμαράς αποφάσισε αλλιώς. Η τακτική του κ. Σαμαρά πιθανόν να τον οδηγεί σε εκλογική νίκη... Αλλά πρόκειται για μια νίκη που υπ’ αυτούς τους όρους δεν θα είναι πολύ σημαντικότερη από την αντίστοιχη του Γουλιμή, εν έτει 1895... Η πολιτική Σαμαρά κινδυνεύει να αφήσει την ελληνική πολιτική σκηνή χωρίς κεντροδεξιό αστικό κόμμα εξουσίας

Ô©Óá ©ÕÒ{ © á © { ¡ â © © à © ¡©VVV OONK FQ©

28 - 5 - 10

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

lÀ ½¸ ±¸ À¨¤¢ ¢ Ó¢« £¤¢ ¤Ðpp ¦¢© Ö ¡©ÕÑ ¨ ¢ Ñ

άτι το οποίο πέρασε απαρατήρητο, είναι ότι ο Αναπτυξιακός Νόμος θα είναι έτοιμος τον Σεπτέμβριο και πως θα ισχύσει από το 2011. Το γιατί συμβαίνει αυτό είναι απορίας άξιο. Μόνο οι υπεύθυνοι το γνωρίζουν. Η ουσία, όμως, είναι πως η χώρα βυθίζεται όλο και περισσότερο στην ύφεση και οι υπεύθυνοι κάθονται και κοιτάζουν, στην καλύτερη περίπτωση αμήχανα, στην χειρότερη απαθώς. Είναι αδιανόητο το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης να έχει μεταβληθεί σε ένα αναιμικό... «παρατηρητήριο τιμών». Κατ’ αρχάς, θα πρέπει να ξεκινήσουν αμέσως συναντήσεις σε καθημερινή βάση με όλους τους συναρμόδιους υπουργούς. Δεν χρειάζονται ειδικά υπουργικά συμβούλια και άλλα όργανα. Οπως αποδείχθηκε περίτρανα, αντί για δημιουργικές συζητήσεις, απλώς ο ένας κατηγορεί τον άλλον. Τι μπορούν να κάνουν; Πολλά.

Ö © ß © á j Πρώτον, πρέπει να πιεστούν οι τράπεζες με οποιονδήποτε τρόπο να ανοίξουν τις στρόφιγγες και να ξεκινήσουν και πάλι οι χρηματοδοτήσεις. Ο μηχανισμός στήριξής τους είναι ήδη δρομολογημένος, οπότε αν κάτι πάει στραβά, τα ρίσκα που αναλαμβάνουν σε αυτήν τη δύσκολη εποχή, έχουν ένα δίχτυ ασφαλείας. Στην κατάσταση που βρισκόμαστε, η προστασία της χώρας σαφώς είναι πολύ πιο επείγουσα από την προστασία των μετόχων τους. Πώς μπορούν να βγουν από την αδράνεια; Αφενός επιμηκύνοντας τη διάρκεια αποπληρωμής των δανείων και αφετέρου ενεργοποιώντας άμεσα τα τμήματα επιχειρηματικού κεφαλαίου που διαθέτουν. Δεύτερον, πρέπει να σταματήσει η κοροϊδία με τις τιμές. Δεν είναι δικαιολογία πως ανεβαίνουν από τους φόρους. Πρέπει τα αρμόδια υπουργεία αμέσως να συζητήσουν με τους παραγωγικούς φορείς, και εάν οι τελευταίοι δεν είναι διατεθειμένοι να συμφωνήσουν, η ίδια η πολιτεία να προχωρήσει μόνη της. Eχει και τα μέσα και τη δύναμη. Είτε πρόκειται για μεσάζοντες τροφίμων, είτε για φαρμακοβιομήχανους, είτε για αισχροκερδείς εμπόρους πάσης φύσεως, Ελληνες ή ξένους, που δραστηριοποιούνται στη χώρα και την απομυζούν με υπερτιμολογήσεις. Ειδικά για τους ξένους, ας τους καταγγείλει απευθείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ονομαστικά. Η πολιτεία ξέρει ποιοι είναι και πώς είναι στημένοι οι μηχανισμοί τους. Αυτήν τη στιγμή που μισθωτοί και συνταξιούχοι βλέπουν τα εισοδήματά τους να περικόπτονται, πρέπει επιτέλους να στηριχθεί πάση θυσία η αγοραστική τους δύναμη. Τρίτον, να απελευθερωθούν τα επαγγέλματα -και κυρίως οι μεταφορές- αμέσως. Το κόστος μεταφοράς ήταν η μόνιμη επωδός και δικαιολογία για τις αυξήσεις των τιμών. Αυτό το παραμύθι πρέπει να τελειώνει, επιτέλους. Τέταρτον, να αξιοποιηθεί άμεσα το εθνικό κεφάλαιο που λέγεται γεωργία. Βιομηχανική χώρα δεν ήμασταν και δεν πρόκειται να γίνουμε ποτέ. Αφή-

σαμε τη γεωργία μας να βαλτώσει. Η ενεργοποίηση προς αυτήν την κατεύθυνση πρέπει να είναι άμεση και αποτελεσματική. Πέμπτον, τουρισμός. Πρόκειται για το δεύτερο εθνικό μας κεφάλαιο μετά τη ναυτιλία. Δυστυχώς πληρώνει τώρα -και επίσης όλη η χώρα μαζί- την ανοργανωσιά και τη νοοτροπία της «αρπαχτής» που καλλιεργήθηκε επί δεκαετίες. Και εδώ οφείλει η πολιτεία να παρέμβει άμεσα και αποτελεσματικά.

Ï¡ Ò©c ¡ Ò i Το άμεσα και αποτελεσματικά, ακούγεται σαν ένα γενικό και αόριστο ευχολόγιο. Στην πράξη όμως δεν είναι. Οπως στρώθηκαν όλα τα υπουργεία στη δουλειά για να ετοιμάσουν το πρόγραμμα σταθεροποίησης μέσα σε ένα μήνα, υπό τη «δαμόκλειο σπάθη» του τριμερούς διευθυντηρίου, έτσι πρέπει να στρωθούν και μέσα σε ένα μήνα να ετοιμάσουν ρηξικέλευθες τομές, ώστε να χαραχτεί μία εθνική στρατηγική, όσον αφορά στην ανταγωνιστικότητα. Η κυρία Κατσέλη περίμενε οκτώ μήνες για να συναντηθεί με την κυρία Μπατζελή. Μισή ντροπή δική της και μισή της κυρίας Μπατζελή. Επειδή όμως δεν είναι ώρα για ντροπές, αφού κάθε στιγμή είναι πολύτιμη, η μόνη αποδοτική λύση είναι ένα ωρολόγιο πρόγραμμα, γιατί σε τελική ανάλυση έτσι δουλεύει το σύστημα, είτε μιλάμε για μαθητές της πρώτης δημοτικού είτε για επιτελεία πολυεθνικών με ΑΕΠ μεγαλύτερο από αυτό της χώρας μας. Κάθε βδομάδα, ως τα τέλη Ιουλίου, η κυρία Κατσέλη να βλέπει για μία ωρίτσα κάθε αρμόδιο υπουργό. Τη Δευτέρα τον κ. Ρέππα για τα βυτιοφόρα. Την Τρίτη τον κ. Γερουλάνο για τον τουρισμό, την Τετάρτη, την κυρία Μπατζελή για τα τρόφιμα, και την Πέμπτη την κυρία Μπιρμπίλη για τα ενεργειακά κόστη και όλοι μαζί ας βλέπουν τον κύριο Πάγκαλο κάθε Παρασκευή να του λένε τι έκαναν όλη τη βδομάδα. Και ο κύριος Πάγκαλος ας βλέπει τον πρωθυπουργό μια ωρίτσα κάθε Σάββατο να του εξηγεί τα πεπραγμένα. Και εάν αυτό ακούγεται δύσκολο, δεν είναι καθόλου. Γιατί από κάτω τους έχουν στρατιές συμβούλων, διευθυντών και υπαλλήλων που μπορούν άνετα να ξενυχτήσουν για ένα μήνα, να τελειώνουν με τις εκκρεμότητες κι ας μην πάρουν υπερωρίες.

ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

28- 5 - 10

t À$ $AYSÀ Àj

Ö ¡©× ß ¨Õ z à

ις τελευταίες ημέρες, η λέξη «ντόμινο» άλλαξε περιεχόμενο αναφορικά με την Ελλάδα. Ετσι, από το ντόμινο χρέους που απειλούσε να «καταβροχθίσει» τα αδύναμα μέλη της ευρωζώνης, βρεθήκαμε να μιλάμε για ένα ντόμινο «δημοσιονομικής περιστολής», η οποία ξεπέρασε τα όρια της ζώνης του ευρώ και έφτασε μέχρι και τους υπόλοιπους εταίρους που δεν συμμετέχουν στο κοινό νόμισμα. Με λίγα λόγια, φτάσαμε σε μία νέα D-Day (όπου “D”, βάζουμε πλέον το χρέος -“debt”). Εμπρός, λοιπόν, στο δρόμο που χάραξαν οι Ελληνες! Το παράδειγμα της χώρας μας, η οποία δεσμεύτηκε να «μαζευτεί» δημοσιονομικά κατά 30 δισ. ευρώ μέχρι το 2013, ακολούθησαν και οι υπόλοιπες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου. Η Πορτογαλία υιοθέτησε ένα πρόγραμμα λιτότητας που θα μειώσει το δημοσιονομικό της έλλειμμα από το 9,4% το 2009 σε 7,3% φέτος και 4,6% το 2011, η Ισπανία θα περικόψει το δικό της έλλειμμα κατά 15 δισ., ώστε να το φτάσει στο 9,3% φέτος, ενώ και η κυβέρνηση του κ. Berlusconi ανακοίνωσε την περασμένη Τετάρτη ένα διετές πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής ύψους 25 δισ. ευρώ, ώστε μέχρι το 2012 το έλλειμμα να κινηθεί εντός των ορίων που προβλέπει το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης, στο 2,7%. Από κοντά… «σιγοντάρουν» η αυστηρή Γερμανία, η Γαλλία, η πολύπαθη Ιρλανδία, ενώ υπάρχει κίνηση και εκτός ευρωζώνης: η Δανία θα μειώσει σε ορίζοντα τριετίας το έλλειμμα από 5,5% σε 3% (δημοσιονομική προσαρμογή ύψους 3,22 δισ. ευρώ) και η

Οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θυμήθηκαν κάπως όψιμα το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης

φερόμαστε, ασφαλώς, στη Γερμανία, η οποία σε συνεργασία με τη Γαλλία πίεσε και κατάφερε την ελαστικοποίηση των όρων του Συμφώνου το 2005 (αφού αμφότερες υπερέβαιναν από το 2003 το όριο του 3% στο έλλειμμά τους), αναφορικά με την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση μη τήρησής του.

Ö ©cp á i© © á νεοφώτιστη κυβέρνηση της Βρετανίας ανακοίνωσε περικοπή δαπανών 7,2 δισ. ευρώ φέτος.

Ö © äp © { ß Ολες αυτές οι πρωτοβουλίες καταδεικνύουν πως οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις θυμήθηκαν το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης. Κάπως όψιμα πάντως. Από την υιοθέτηση του κοινού νομίσματος, έχουν καταγραφεί πολλές περιπτώσεις παράβασης του Συμφώνου, και μάλιστα όχι εν καιρώ ύφεσης, οπότε και θα δικαιολογούνταν κάποια ελαστικότητα. Από τη χρονιά υιοθέτησης του ευρώ μέχρι σήμερα, έχουν καταγραφεί 69 περιπτώσεις υπέρβασης του δημόσιου χρέους (όριο 60% του ΑΕΠ) και 45 περιπτώσεις υπέρβασης του δημοσιονομικού ελλείμματος. Τον τίτλο του «σεσημασμένου» παραβάτη απέκτησε -και έπειτα από διαδοχικές «απογραφές» ένθεν κακείθεν- η Ελλάδα, ενώ ιδιαίτερα «ατίθαση» αποδείχτηκε και η Ιταλία, υπερβαίνοντας 6 φορές το έλλειμμα και 11 φορές (όλες τις χρονιές δηλαδή) το χρέος. Μην ξεχνάμε ότι αυτή η παραβατική συμπεριφορά καλλιεργήθηκε από αυτούς που πιέζουν τώρα για αυστηρή δημοσιονομική προσαρμογή. Ανα-

Τώρα, όμως, ήρθε η ώρα του λογαριασμού. Και είναι μία ώρα… δύσκολη, μιας και το φάσμα της ύφεσης δεν έχει εγκαταλείψει ακόμα τη «γηραιά ήπειρο». Πολλοί οικονομολόγοι, όπως ο Αμερικανός Nouriel Roubini, φοβούνται πως η Ευρώπη αντιμετωπίζει τον κίνδυνο μιας διπλής (“double dip”) ύφεσης. Σε αυτό το σημείο, ενώ το κράτος καλείται, από τη μία μεριά, να στηρίξει την οικονομική δραστηριότητα, είναι υποχρεωμένο, από την άλλη, να περιορίσει σημαντικά τα δημόσια οικονομικά του. Οι ισορροπίες είναι πολύ λεπτές και θα χρειαστεί η ανάληψη μέτρων σε πολλαπλά επίπεδα, ώστε να διατηρηθούν. Το ΔΝΤ έδωσε ένα πρώτο χαρακτηριστικό σήμα τη Δευτέρα, όταν, σχολιάζοντας την κατάσταση στην Ισπανία, επεσήμανε τον κίνδυνο στασιμότητας εξαιτίας της αλληλεπίδρασης ανάμεσα στη δημοσιονομική προσαρμογή και τη μείωση της ιδιωτικής κατανάλωσης. Κατόπιν τούτου, το ΔΝΤ παρότρυνε την Ισπανία να αναλάβει «επείγουσα και αποφασιστική δράση» στο μέτωπο της ανταγωνιστικότητας και της ανάπτυξης, ιδιαίτερα στην αγορά εργασίας και στη σταθεροποίηση του τραπεζικού τομέα. Το να κλείσει κανείς τη βρύση δεν αρκεί, θα πρέπει να φτιάξει και τους σωλήνες…

28 - 5 - 10

ΟΙΚΟΝOMΙΑ

lÀ ¸ ¸ ®À ¸À À ¬À ³ Ö ¡©× ß ¨Õ áz

Σε περιόδους έντονων υφεσιακών πιέσεων, όπως η τρέχουσα, ιδιαίτερης σημασίας για τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών, αλλά και για τη συνέχιση της οικονομικής δυνατότητας, είναι η ικανότητα των πρώτων να ανταποκριθούν στις δανειακές τους υποχρεώσεις ή -στη χειρότερη περίπτωση- να είναι σε θέση να διευθετήσουν αυτές (γραμμάτια, δάνεια, επιταγές, πιστωτικές κάρτες, κά.). Μεγαλύτερης σημασίας, όμως, για την εύρυθμη λειτουργία του διεθνούς χρηματοπιστωτικού και οικονομικού συστήματος είναι η ικανότητα των κρατών να πληρώσουν ή να αναχρηματοδοτήσουν το δημόσιο χρέος τους, ο όγκος του οποίου και το υψηλό κόστος αναχρηματοδότησης αυτού το έχουν καταστήσει ως βασικό συστατικό κρίσης των οικονομιών της ΕΕ. Σ’ αυτόν τον κύκλο ευρωπαϊκών χωρών με μεγάλο και «επικίνδυνο» δημόσιο χρέος, εξέχουσα θέση, όπως φάνηκε και από την τελευταία κρίση δανεισμού, έχει η Ελλάδα, με χρέος που φτάνει σε πρωτοφανή επίπεδα (σύμφωνα με τα αισιόδοξα σενάρια) για το μέγεθος, αλλά και τη δυναμική της οικονομίας. Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΔΝΤ, το αισιόδοξο σενάριο εκτιμά ότι το ελληνικό δημόσιο χρέος θα ανέλθει το 2013 στο 149% του ΑΕΠ, ενώ το δυσμενές σενάριο προβλέπει πως το δημόσιο χρέος της χώρας θα ξεπεράσει το 170% σε λίγα χρόνια. Για να έχουμε, ωστόσο, μία ευκρινέστερη εικόνα για τα χαρακτηριστικά και τη δυναμική του ελληνικού δημόσιου χρέους, θα ήταν καλό να σταθούμε σε πέντε ενδιαφέρουσες παρατηρήσεις. Ö Η μέση σταθμική διάρκεια των τίτλων του ελληνικού Δημοσίου (δηλαδή τα έτη για τα οποία οι αγορές δανείζουν το ελληνικό Δημόσιο), το ύψος της οποίας εκφράζει την εμπιστοσύνη των δανειστών στο ελληνικό κράτος αναφορικά με την ικανότητα αυτού να αποπληρώσει το χρέος και τις εκτιμηθείσες προοπτικές της ελληνικής οικονομίας, βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα της προενταξιακής περιόδου της χώρας στην ΟΝΕ. Συγκεκριμένα, ενώ το 2007, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, η μέση σταθμική διάρκεια των τίτλων του ελληνικού χρέους είχε φτάσει τα 13 έτη, το 2010 διαμορφώνεται στα 5,4 έτη, που είναι χαμηλότερο από τα 6 έτη του 1999. Το μέσο σταθμικό κόστος δανεισμού του ελληÖ

νικού Δημοσίου (δηλαδή το ύψος των επωμιζόμενων επιτοκίων), το οποίο μειώνεται καθώς αυξάνεται η εμπιστοσύνη των δανειστών στην εγχώρια οικονομία, τείνει να βρεθεί -και αυτό- σε επίπεδα υψηλότερα της προενταξιακής περιόδου της χώρας στην ΟΝΕ. Ειδικότερα, ενώ το 2005 το μέσο

σταθμικό κόστος, σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, είχε περιοριστεί στο 3,1%, το 2010 αναμένεται να ξεπεράσει το 6%, ενώ το 2000 είχε ανέλθει στο 6,2%. Ο Ö

όγκος του χρέους της γενικής κυβέρνησης κατά την τρέχουσα περίοδο (σε απόλυτους όρους) είναι σχεδόν κατά 200 δισ. ευρώ μεγαλύτερος του αντίστοιχου χρέους της προενταξιακής περιόδου της χώρας στην ΟΝΕ, καθώς το 2010 το δημόσιο χρέος εκτιμάται να φτάσει τα 310 δισ. ευρώ, ενώ το 1998 είχε ανέλθει στα 111 δισ. ευρώ. Το 45% περίπου του δημόσιου χρέους (περίπου Ö 140 δισ. ευρώ ομόλογα) ή το 126% του χρέους της προενταξιακής περιόδου της χώρας στην ΟΝΕ αναμένεται, σύμφωνα με τα στοιχεία του Οργανισμού Διαχείρισης Δημοσίου Χρέους, να λήξει ως το 2015. Το δημόσιο χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ εκτιÖ μάται (αισιόδοξα) να αυξηθεί μέσα σε μία τετραε-

τία (2008-2012) κατά 50%, από 99% του ΑΕΠ σε 149% του ΑΕΠ, εκτίναξη που είναι μακράν η μεγαλύτερη και πιο έντονη τα τελευταία 35 χρόνια. Οι παρατηρήσεις αυτές, επί της ουσίας, δημιουργούν μία ιδιαίτερα δυσμενή εικόνα για την πορεία του ελληνικού δημόσιου χρέους, αλλά και τις αλληλοτροφοδοτούμενες επιπτώσεις του τόσο στη διόγκωση αυτού καθαυτού, όσο και στη σταθερότητα και ανάταξη της πραγματικής οικονομίας. Συνεπώς, αυτή η κατατονική εικόνα του ελληνικού χρέους απαιτεί πρωτοβουλίες και πρακτικές, ίσως αρκετά γενναίες και «διαρθρωτικές», για τη διευθέτηση του ζητήματος και την αποτροπή της καταστροφικής διόγκωσής του, η οποία ενδέχεται να μην είναι και τόσο μεγάλη, καθώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του ΙΟΒΕ, το δημόσιο χρέος εκτιμάται να ανέλθει στο 136,8% του ΑΕΠ το 2013. Οπως και να έχει, το βάρος είναι τεράστιο για μία οικονομία όπως αυτή της Ελλάδας.

ΕΥΡΩΠΗ

28- 5 - 10

»¸À ±½½¸ ¸À À ±¸ Ö ¡©Õ Þo ¨× o à

κολουθώντας μια παράδοση εκατοντάδων ετών, η βασίλισσα Ελισάβετ έφτασε με κάθε μεγαλοπρέπεια στο Κοινοβούλιο και για μία ακόμη φορά στη μακρόχρονη θητεία της ανέγνωσε το «Λόγο του Θρόνου», δηλαδή τις προγραμματικές δηλώσεις της νέας της κυβέρνησης. Αυτό, όμως, που διέφερε, ήταν πως για πρώτη φορά, εδώ και δεκαετίες, οι προγραμματικές δηλώσεις θέτουν ως πρωταρχικό στόχο τη μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος, και μάλιστα αυτός ο στόχος συνοδεύεται και από συγκεκριμένα μέτρα. Με πρωτόγνωρη ταχύτητα για μια νέα κυβέρνηση, η Συμμαχία Συντηρητικών - Φιλελεύθερων Δημοκρατών, ακολουθώντας τις ευρωπαϊκές τάσεις, ανακοίνωσε ένα αναλυτικό πρόγραμμα περικοπών των δημόσιων δαπανών, ύψους 6,25 δισ. λιρών. Οι περικοπές αυτές είναι το φυσικό επακόλουθο της πολιτικής που ακολούθησε το Εργατικό Κόμμα τα προηγούμενα 13 χρόνια. Μια πολιτική που εκτόξευσε το έλλειμμα στο… «ελληνικό» 12%, ενώ οι κρατικές δαπάνες έφτασαν μέσα σε 10 χρόνια από το 37% στο... 53% του ΑΕΠ. Από το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και μετά, καμιά ευρωπαϊκή χώρα δεν αύξησε τόσο πολύ τις κρατικές της δαπάνες σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα.

É Ò © ß Και μπορεί το Εργατικό Κόμμα και ο αντιπολιτευόμενος Τύπος να καταγγέλλουν την... αναλγησία και τις «δρακόντειες περικοπές» που θα εφαρμόσει η νέα κυβέρνηση, όμως η πραγματικότητα είναι πως ακόμη και με αυτά τα μέτρα το χρέος και οι δημόσιες δαπάνες θα συνεχίσουν να αυξάνονται, απλώς με πιο αργούς ρυθμούς. Μπορεί το ποσό των 6,25 δισ. να φαίνεται τεράστιο, όμως δεν αντιπροσωπεύει πα-

Ο κρατισμός και η ιδέα πως οι αυξημένες δημόσιες δαπάνες σημαίνουν αυτόματα και καλύτερες υπηρεσίες, δεν έχουν ακόμη ηττηθεί σε ιδεολογικό επίπεδο ρά το 1% των ετήσιων κρατικών δαπανών, ή αλλιώς όσα ξοδεύει το τεράστιο πια βρετανικό κράτος μέσα σε μόλις δύο εβδομάδες. Βέβαια, ο νέος υπουργός Οικονομικών, Τζορτζ Οσμπορν, έκανε σαφές πως αυτές οι περικοπές έχουν περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα και πως είναι μόνο το πρώτο βήμα σε ένα μακρύ και ανηφορικό δρόμο. Υπάρχουν, όμως, τομείς, όπως η διεθνής βοήθεια, ο προϋπολογισμός του υπουργείου Αμυνας και το Εθνικό Σύστημα Υγείας, όπου οι δαπάνες αυξάνονται. Σε κάποιες άλλες περιπτώσεις, οι εξαγγελθείσες περικοπές δεν είναι ακριβώς... περικοπές. Οπως επισημαίνει ο Gerald Warner στην “Daily Telegraph”, ενώ η κυβέρνηση κάνει λόγο για μείωση του προϋπολογισμού στην ανώτατη εκπαίδευση κατά 200 εκατ. λίρες και μείωση του αριθμού των φοιτητών κατά 10.000, στην πραγματικότητα οι... περιβόητες περικοπές δεν είναι μείωση στις τωρινές δαπάνες, αλλά περιορισμός των αυξήσεων που έχουν σχεδιαστεί για το μέλλον. Πιο συγκεκριμένα, πριν από δύο μήνες, η τότε κυβέρνηση των Εργατικών ανακοίνωσε πως θα δώσει στα πανεπιστήμια επιπλέον 270 εκατ. λίρες για το ακαδημαϊκό έτος 2010-2011, με την πρόθεση να δημιουργηθούν 20.000 νέες θέσεις για φοιτητές. Η νέα κυβέρνηση απλώς περιορίζει την αύξηση των δαπανών σε 70 εκατ., αντί για 270, και τις νέες φοιτητικές θέσεις σε 10.000 αντί για 20.000, και αυτή την πολιτική τη βαφτίζει... «πε-

ρικοπές»! Σε μια χώρα που έχει ήδη πολλά πανεπιστήμια και πολλούς φοιτητές (τελικά δεν εφαρμόζει μόνον η Ελλάδα το περίφημο «κάθε πόλη και το ΑΕΙ της, κάθε χωριό και το ΤΕΙ του»), ακόμη και μια κυβέρνηση αποφασισμένη να κάνει τις μεγαλύτερες περικοπές στη μεταπολεμική ιστορία, δεν φαίνεται ικανή να αμφισβητήσει το... δημοκρατικό δικαίωμα κάθε νέου, ανεξαρτήτως προσόντων, να αποκτήσει τον... επίζηλο τίτλο του ακαδημαϊκού πολίτη (με έξοδα των φορολογουμένων, βεβαίως).

Ô© pâ © © âp ©c{ i Και εδώ βρίσκεται το πρόβλημα. Μπορεί στη Βρετανία ο Γκόρντον Μπράουν να έχει αποχωρήσει, μπορεί στην Ελλάδα το μεταπολιτευτικό μοντέλο να έχει χρεοκοπήσει, αλλά παρόλα αυτά ο κρατισμός και η ιδέα πως οι αυξημένες δημόσιες δαπάνες σημαίνουν αυτόματα και καλύτερες υπηρεσίες δεν έχει ακόμη ηττηθεί σε ιδεολογικό επίπεδο. Οι περικοπές των δαπανών παρουσιάζονται από τις περισσότερες κυβερνήσεις απλώς ως αναγκαίο κακό, ως κάτι προσωρινό, προτού ξαναγυρίσουμε πάλι, με μεγαλύτερο ενθουσιασμό ίσως, στο ίδιο, κρατικίστικο μοντέλο που μας έφτασε στη σημερινή κατάσταση. Οι κάτοικοι της Ευρώπης, εθισμένοι σε δεκαετίες μεγάλου κράτους και γενναιόδωρων κοινωνικών προγραμμάτων, ακόμη περιμένουν τους πολιτικούς εκείνους που θα υποστηρίξουν σε ηθικό επίπεδο την ανάγκη μείωσης των κρατικών δαπανών, που θα εξηγήσουν πως το «Μεγάλο Κράτος» φέρνει λιγότερη δικαιοσύνη και ελευθερία και θα βρουν τρόπους, ώστε η εξουσία να μεταφερθεί από το κράτος στην κοινωνία. Χωρίς την εμπέδωση μιας τέτοιας νοοτροπίας, όσα μέτρα και να ψηφιστούν, οι κρατικές δαπάνες θα συνεχίζουν να αυξάνονται, το χρέος θα γίνεται όλο και μεγαλύτερο, και η άλλοτε πλούσια Ευρώπη θα μπει οριστικά στο δρόμο της παρακμής.

28 - 5 - 10

ΚΟΣΜΟΣ

mr À ³ À½ À À± ¸

Κοσμοναύτης

Η εκλογή Κιλιτσντάρογλου, ωστόσο, δεν είναι τυχαία. Οχι μόνο γιατί μέσα στο κόμμα του θεωρείται πολέμιος της διαφθοράς, και στο παρελθόν είχε οδηγήσει σε παραίτηση δύο αντιπροέδρους του Ερντογάν. Ούτε γιατί είναι δημοφιλής, και στις δημοτικές εκλογές του 2009, στις οποίες ήταν υποψήφιος στην Κωνσταντινούπολη, αύξησε τα ποσοστά του CHP κατά 10% σε σχέση με το 2004. Πέρα από τα παραπάνω, ο 62χρονος Κεμάλ κατάγεται από την Ανατολία -προπύργιο του AKP- έχει εν μέρει κουρδική καταγωγή και είναι αλεβίτης στο θρήσκευμα, άρα μπορεί εν δυνάμει να «ενώσει» πολιτικά ανομοιογενείς ομάδες ψηφοφόρων. Πρόσφατη δημοσκόπηση, άλλωστε, εκτιμούσε πως η ανέλιξή του στην ηγεσία θα βελτίωνε την πρόθεση ψήφου του CHP κατά 4,6%. Ο Ταγίπ Ερντογάν πρόλαβε να χαρακτηρίσει το νεοεκλεγέντα αντίπαλό του «τενεκέ βαμμένο χρυσό» και υποστηρίζει ότι ο θόρυβος γύρω από την εκλογή του είναι προϊόν υποστήριξης μερίδας των Μέσων, τα οποία ελέγχονται από το «Ντογάν», το μεγαλύτερο συγκρότημα Τύπου της Τουρκίας. Ωστόσο, από τη στιγμή που οι πολιτικές εξελίξεις δείχνουν ότι προετοιμάζεται η τελική «μάχη» μεταξύ «κεμαλικών» και «νεοοθωμανιστών», αναρωτιέται κανείς γιατί ο κ. Ερντογάν θεωρεί «επιλήψιμη» τη συγκεκριμένη υποστήριξη προς τον κ. Κιλιτσντάρογλου.

Î o ã N¨ Ñ¨ á o ¨È ¨× ã

ο απόγευμα της 14ης Μαΐου ο Ταγίπ Ερντογάν υπέγραφε στην Αθήνα 21 Μνημόνια Συνεργασίας στο πλαίσιο της αρχής των «μηδενικών προβλημάτων με τους γείτονες». Τρεις ημέρες αργότερα, υπέγραψε τη συμφωνία μεταξύ Τουρκίας, Βραζιλίας και Ιράν, με στόχο την επίλυση του πυρηνικού ζητήματος της Τεχεράνης. Οι παραπάνω διπλωματικές κινήσεις ενισχύουν σημαντικά τον περιφερειακό και τον παγκόσμιο ρόλο της γείτονος. Ωστόσο, ο Τούρκος πρωθυπουργός, λόγω των εσωτερικών πολιτικών εξελίξεων, δεν μπορούσε να χαρεί τις παραπάνω επιτυχίες. Την ώρα που ο Ερντογάν προσγειωνόταν στην Αθήνα, το αντίπαλο Λαϊκό Ρεπουμπλικανικό Κόμμα (CHP) προσέφυγε στο Συνταγματικό Δικαστήριο, προκειμένου να κηρυχθεί αντισυνταγματική η μεταρρύθμιση που κατέθεσε η κυβέρνηση και να ματαιωθεί το απαιτούμενο, για την έγκριση των αλλαγών, δημοψήφισμα. Την προηγούμενη ημέρα, μάλιστα, η Ανώτατη Εκλογική Επιτροπή της Τουρκίας είχε μεταφέρει, «όχι τυχαία» υποστηρίζουν κάποιοι, τη διεξαγωγή του εν λόγω δημοψηφίσματος από τα μέσα Ιουλίου στις 12 Σεπτεμβρίου, ημέρα «επετείου» του πραξικοπήματος του Εβρέν. Αν τελικά η απόφαση του Συνταγματικού Δικαστηρίου, η οποία αναμένεται μέχρι το Σεπτέμβριο, δικαιώσει το CHP, τότε το δημοψήφισμα παραπέμπεται στις... καλένδες, και οι εκλογές θα αποτελούν μονόδρομο, προκειμένου το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP) και ο Ταγίπ Ερντογάν να προωθήσουν τις μεταρρυθμίσεις, που στοχεύουν να περιορίσουν τις αρμοδιότητες ανώτερων στρατιωτικών και δικαστών. Η προσφυγή στις κάλπες, κανονικά, δεν θα έπρεπε να προβληματίζει τον Τούρκο πρωθυπουργό. Δύο φορές «κοντραρίστηκε» με το Λαϊκό Ρεμπουμπλικανικό Κόμμα και κέρδισε με διαφορά 15% και 25%. Ωστόσο, αντίπαλος του κ. Ερντογάν στις επόμενες εκλογές δεν θα είναι ο… συνήθης ύποπτος Ντενίζ Μπαϊκάλ, αλλά ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, ο οποίος εξελέγη το προηγούμενο Σάββατο στην ηγεσία του CHP. Ο νέος ηγέτης ήρθε σαν αστραπή. Αρχικά, όλα έδειχναν πως ουδείς θα κατέθετε υποψηφιότητα για τη θέση του προέδρου, η οποία «ορφάνεψε» μετά το «ροζ» σκάνδαλο στο οποίο ενεπλάκη ο πρώην, πλέον, πρόεδρος. Στενοί συνεργάτες του Μπαϊκάλ, μάλιστα, ανέμεναν… μετ’ επιτάσεως την παραπάνω εξέλιξη, προκειμένου το συνέδριο του CHP να απευθύνει κάλεσμα, και ο παραιτηθείς πρόεδρος να αναλάβει εκ νέου την ηγεσία. Στα μισά της προηγούμενης εβδομάδας, όμως, ο Κιλιτσντάρογλου, γνωστός και ως Τούρκος Γκάντι, υποστηριζόμενος και από τον Οντέρ Σαβ, γενικό γραμματέα του κόμματος, δήλωσε υποψήφιος, συγκεντρώνοντας τελικά στο συνέδριο 1.246 υπογραφές από συνολικά 1.250 αντιπροσώπους, καταγράφοντας νέο ρεκόρ στην ιστορία της παράταξης που ίδρυσε ο Κεμάλ Ατατούρκ.

28 - 5 - 10

COVER

· ¸ À¢ r¡À À¼s» Ò ¡ © © Óá ©Ï p{Ò © ©Ê á ©É â{ ¡

Το πρωθυπουργικό διάγγελμα της 23ης Απριλίου, για την προσφυγή της χώρας μας στο μηχανισμό στήριξης του ΔΝΤ, της ΕΕ και της ΕΚΤ, έφερε την Ελλάδα αντιμέτωπη με τα πιο σκληρά οικονομικά μέτρα από την εποχή της μεταπολίτευσης. Το ελληνικό επαγγελματικό ποδόσφαιρο, ωστόσο, είχε «συναντηθεί» πολύ νωρίτερα με το ΔΝΤ, όταν, στις 29 Μαρτίου του 2010, ο γενικός γραμματέας Αθλητισμού, Πάνος Μπιτσαξής, «απαντώντας» για λογαριασμό της πολιτείας στη συνεχιζόμενη βία στα γήπεδα και την ατιμωρησία των ταραξιών, ανακοίνωνε ότι, με εξαίρεση την εθνική ομάδα, η «στρόφιγγα» του κρατικού κορβανά προς το επαγγελματικό ποδόσφαιρο κλείνει, μέχρι να ληφθούν μέτρα από τους αρμόδιους φορείς. Από την πλευρά του, ο πρόεδρος της ΟΠΑΠ ΑΕ, Χάρης Σταματόπουλος, τόνισε ότι η βία στα γήπεδα «απαξιώνει ένα προϊόν, το οποίο προσφέρεται μέσω της ΟΠΑΠ ΑΕ στον ελληνικό λαό» και προανήγγειλε διακοπή των επιχορηγήσεων από τον ΟΠΑΠ, καθώς και διεκδίκηση των ήδη καταβληθέντων ποσών μέσω της δικαστικής οδού. Οι ανακοινώσεις αυτές ήρθαν σε μια περίοδο, κατά την οποία αποκαλύπτεται πως το χρέος των ΠΑΕ προς την πολιτεία ανέρχεται περίπου στα 244 εκατ. ευρώ. Στις ΠΑΕ αυτές συμπεριλαμβάνονται οι ομάδες της Σούπερ Λίγκας και της Β' και Γ' Εθνικής. Ωστόσο, τον περασμένο Μάρτη, το ΣΔΟΕ έκανε «ντου» σε όλες τις ΠΑΕ της Σούπερ Λίγκας, σε μια κίνηση που -αν μη τι άλλο- φανερώνει πως πλέον η πολιτεία δεν χαρίζει σε κανέναν, αφού δεν της έχει μείνει... σάλιο. Ετσι, κατά τον έλεγχο ανοίχτηκαν λογαριασμοί προέδρων, προπονητών, ακόμα και ποδοσφαιριστών, προκειμένου όποιος μέχρι τώρα ξέφευγε από τη φορολογία, να μην έχει τη δυνατότητα να συνεχίσει να το κάνει. Τα αποτελέσματα έδειξαν πως όλες οι ΠΑΕ της Σούπερ Λίγκας, πλην της Καβάλας και του Λεβαδειακού, χρωστούν, γεγονός που αυτόματα θα επιφέρει ακόμα πιο πολλά χρέη από τα πρόστιμα.

COVER

28 - 5 - 10

Τα νέα οικονομικά μέτρα υποχρεώνουν τις ΠΑΕ σε επαναδιαπραγμάτευση συμφωνιών που θεωρούσαν δεδομένες

ς άμεση συνέπεια, η «σκυτάλη» των αντιδράσεων πέρασε στα εμπλεκόμενα τηλεοπτικά κανάλια, τα οποία, βιώνοντας την απαξίωση του προϊόντος το οποίο προβάλλουν, απειλούν να καταγγείλουν την τριετή «χρυσοφόρα» σύμβαση που υπέγραψαν πέρυσι με τη Σούπερ Λίγκα. ΣΚΑΪ και NovaForthnet ήταν τα δύο κανάλια που υπέγραψαν την εν λόγω σύμβαση με τη Σούπερ Λίγκα, η οποία από το 2009 έως το 2012 θα έκανε πλουσιότερες κατά περίπου 125.000.000.000 ευρώ τις 14 ομάδες Α’ Εθνικής (με εξαίρεση τον Ολυμπιακό και την Ξάνθη, που έμειναν στην ΕΡΤ), οι οποίες συμμετέχουν στην κεντρική διαχείριση. Ο ΣΚΑΪ πληρώνει ετησίως στη Σούπερ Λίγκα το ποσό των 6.650.000 ευρώ για τη μετάδοση ενός αγώνα κάθε Σάββατο και τα στιγμιότυπα της αγωνιστικής και η NovaForthnet 35 εκατ. ευρώ για έξι παιχνίδια κάθε αγωνιστική. Και εκεί που όλα έμοιαζαν… ρόδινα, όχι μόνο «ξέσπασε» η οικονομική κρίση, αλλά και η βία έκανε την απειλητική επανεμφάνισή της στα ελληνικά γήπεδα, δίνοντας «άλλοθι» στην πολιτεία να προχωρήσει σε αλλαγές -ούτως ή άλλως- αναπόφευκτες, καθώς η γενική γραμμή είναι «περικοπές παντού». Με δεδομένη τη μείωση της διαφημιστικής «πίτας» και την πρόθεση του ΟΠΑΠ να προχωρήσει σε περιστολή των εξόδων του, τα τηλεοπτικά κανάλια επιχειρούν πλέον να περιορίσουν τις απώλειες, απαιτώντας τη βελτίωση της ποιότητας του προϊόντος που μεταδίδουν. Τη σεζόν 2009-2010 το χορηγικό και διαφημιστικό «πακέτο» του ΟΠΑΠ προς τους τηλεοπτικούς και ραδιοφωνικούς σταθμούς για τη μετάδοση ποδοσφαιρικών αγώνων ανήλθε στα 20 εκατ. ευρώ. Το συγκεκριμένο ποσό καταλήγει σε μεγάλο βαθμό στις ομάδες μέσω των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, γεγονός που σημαίνει ότι η άμεση και έμμεση χορηγία του ΟΠΑΠ προς το επαγγελματικό ποδόσφαιρο υπερβαίνει ετησίως τα 60 εκατ. ευρώ. Πρόθεση του ΟΠΑΠ είναι να περιορίσει τουλάχιστον κατά 5 εκατ. ευρώ τις χορηγίες για τις ποδοσφαιρικές μεταδόσεις, κάτι που υποχρεώνει τα κανάλια να επαναδιαπραγματευτούν τις συμβάσεις με τη Σούπερ Λίγκα. Η διοργανώτρια Αρχή καλείται, λοιπόν, να επαναδιαπραγματευτεί το «πακέτο» των τηλεοπτικών δικαιωμάτων σε σαφώς χαμηλότερη τιμή, στερώντας από τις ομάδες άλλο ένα σημαντικό κονδύλι του προϋπολογισμού τους, σε μια περίοδο που η διοικητική και οικονομική αστάθεια -ακόμα και στις μεγάλες ΠΑΕ της Αθήνας- είναι κάτι παραπάνω από ορατή…

à © © © ß å Χαρακτηριστικό παράδειγμα ο Παναθηναϊκός. Η φετινή σεζόν ήταν αναμφισβήτητα η πιο επι-

κανείς πόσο σημαντικά αυξάνονται τα έξοδα της ΠΑΕ τη νέα σεζόν, αρκεί να γνωρίζει πως μόνο για τα συμβόλαια του ήδη υπάρχοντος ρόστερ, θα πρέπει να πληρώσει στην εφορία επιπλέον 4 εκατ. ευρώ.

cÉ¡ Ò i© © á å ημένη των τυχημένη «πράσινων» άσινων» τα τελευταία έξι χρόνια, αφού κατάφεραν άφεραν να επαναλάβουν ναλάβουν τον άθλο ο του 2004 και να κατακτήσουν το νταμπλ. μπλ. Ωστόσο, τις τελευταίες ταίες μέρες όλοι γίναμε με μάρτυρες ενός «εμφύλιου λιου πολέμου», ο οποίος ξέσπασε με αφορμή τα οικονομικά ονομικά της ομάδας. Μέσα σε λίγες μέρες, το πολυμετοχικό ικό σχήμα, το οποίο οδήγησε τους «πράσινους» στην κορυφή, διαλύθηκε. Ο μεγαλομέτοχος της ομάδας, κ. Γ. Βαρδινογιάννης έδωσε σε εντολή στη λογιστική εταιρεία Delloitte loitte να κάνει έλεγχο και πριν καλά-καλά καλά τα αποτελέσματα δουν το φως της δημοσιότητας, βγήκαν τα «μαχαίρια». Πάντα ντα με πρόσχημα το τι θεωρεί ο καθένας καλό λό για την ομάδα, ο πρόεδρος Νίκος Πατέρας ας παραιτήθηκε, ενώ οι κ. Γιαννακόπουλοι,, Βαρδινογιάννης και Βγενόπουλος ξεκίνησαν ν έναν άνευ προηγουμένου «πόλεμο» ανακοινώσεων, σεων, προκειμένου να καταστήσουν σαφές πωςς «κόπτονται» για το «τριφύλλι» και μόνο. Η αγάπη πη των εν λόγω επιχειρηματιών για την ομάδα δα τους σίγουρα δεν αμφισβητείται από κανέναν. αν. Αυτό όμως που δεν έχει γίνει σαφές μέσα από τις ανακοινώσεις, είναι το οικονομικό όβλημα που καλείται να αντιμετωπίσει ο νταπρόβλημα μπλούχος λούχος Ελλάδας, καθώς η έρευνα έδειξε έλλειμμα μμα 78 εκατ. ευρώ. δια η ΠΑΕ βέβαια, θέλοντας να διαψεύσει τα Η ίδια ραπάνω, σε ανακοίνωσή της τονίζει ότι το απαραπάνω, τέρω ποσό δεν ανταποκρίνεται στην πραγμανωτέρω τικότητα, ότητα, αλλά «αγγίζει» μόλις τα 5 εκατ. ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, ο Παναθηναϊκός καλείται σε μία από τις πιο επιτυχημένες σεζόν της ιστορίαςς του, να ξαναγυρίσει... σελίδα, να μειώσει το μπάτζετ του, ενώ έχει προκριθεί απευθείας στους υς «χρυσοφόρους» ομίλους του Champions League gue και να διαπραγματευτεί εκ νέου οικομικές συμφωνίες, τις οποίες μέχρι τώρα θενομικές ούσε δεδομένες. Αλλωστε, για να καταλάβει ωρούσε

Σε χειρότερη ίσως θέση βρίσκεται ο Ολυμπιακός. Η ομάδα που τα τελευταία 13 χρόνια είχε μονοπωλήσει τους εγχώριους τίτλους, βιώνει την οικονομική κρίση από το περσινό καλοκαίρι. Φέτος, μάλιστα, είναι η πρώτη φορά που οι φίλαθλοι του Ολυμπιακού άκουσαν τον πρόεδρο των μεγάλων επιτυχιών, Σωκράτη Κόκκαλη, να απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα σε όποιον επιθυμεί να αγοράσει την ΠΑΕ, αφού ο ίδιος δεν μπορεί, όπως είπε, να πληρώνει άλλο για τον πειραϊκό σύλλογο. Σημειώστε εδώ,

28 - 5 - 10

COVER

Με αφορμή τη βία στα γήπεδα, η πολιτεία έκλεισε τη «στρόφιγγα» του κρατικού κορβανά προς το επαγγελματικό ποδόσφαιρο πως ο Ολυμπιακός είναι η μοναδική ομάδα εκ των τριών «μεγάλων» της Αθήνας που έχει την πολυτέλεια να έχει δικό του γήπεδο και να εκμεταλλεύεται εμπορικά τους χώρους του και μάλιστα το κάνει τα τελευταία έξι χρόνια, την ώρα που Παναθηναϊκός και ΑΕΚ ακόμα «πολεμούν» να βγάλουν τις άδειες. Θα σκεφτεί κανείς: πώς έφτασε σε τέτοιο σημείο η ομάδα του Πειραιά, με τόσες συμμετοχές τα τελευταία χρόνια σε ομίλους του Champions League, με δύο πορείες τα τελευταία τρία χρόνια στους «16» της διοργάνωσης -πράγμα που σημαίνει αυξημένα έσοδακαι, προπάντων, με τα εγχώρια τηλεοπτικά της έσοδα να είναι σχεδόν τα διπλάσια; Μια λογική εξήγηση είναι κακή διαχείριση των χρημάτων, ωστόσο παραμένει γεγονός πως, αντί ο Ολυμπιακός να είναι βήματα μπροστά από τους αντιπάλους του στο οικονομικό σκέλος, βρίσκεται στην ίδια -αν όχι σε χειρότερη- κατάσταση με τους υπόλοιπους.

Í©Ò ©c á i Το κακό με την ΑΕΚ δεν ξεκινά στην εποχή του ΔΝΤ. Εχει αρχίσει από το 1997, όταν ο τότε πρόεδρός της, Μιχάλης Τροχανάς, αποφάσισε να μεταβιβάσει το πλειοψηφικό πακέτο της ΠΑΕ στη βρετανική πολυεθνική εταιρεία ENIC. Από τότε μέχρι σήμερα, η «Ενωση» δεν έχει καταφέρει να ορθοποδήσει οικονομικά. Αντίθετα, παρά τις προσπάθειες των εκάστοτε προέδρων ώστε η ομάδα να βελτιώσει τα έσοδά της και να μειώσει τα έξοδά της, το πρόβλημα ολοένα και γιγαντώνεται. Κομβικό ρόλο έπαιξε η κίνηση του Γιάννη Γρανίτσα να γκρεμίσει το γήπεδο της Νέας Φιλαδέλφειας, χωρίς να έχει άδεια ανέγερσης νέου. Ετσι, η ΑΕΚ μέχρι σήμερα καλείται να ξεχρεώνει παλιά της χρέη και να πληρώνει ενοίκιο στο ΟΑΚΑ (κάτι που κάνει και ο Παναθηναϊκός), προκειμένου να έχει ποδοσφαιρική στέγη. Ωστόσο, φέτος τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, αφού, πριν καν τελειώσει το πρωτάθλημα, ο πρόεδρός της, Σταύρος Αδαμίδης, προανήγγειλε περικοπές στο μπάτζετ, προκειμένου να μη «φαλιρίσει» ο σύλλογος, προκαλώντας για μια ακόμη φορά την αντίδραση των οπαδών. Το μεγάλο ερώτημα, πλέον, είναι πού θα βρεθούν λεφτά για μεταγραφές και πώς θα καλυφθούν οι «μαύρες τρύπες», με όσους καλούνται να δώσουν απαντήσεις να μην είναι και οι πλέον αισιόδοξοι.

Ö © ß © © ¡ ä © â Μέσα σε αυτό το σκηνικό και ενώ οι ομάδες της Σούπερ Λίγκας θα κληθούν σύντομα να αντιμετωπίσουν και τις συνέπειες της οικονομικής κρίσης στις πωλήσεις των εισιτηρίων διαρκείας, με το νέο φορολογικό νομοσχέδιο

πάει… περίπατο και η αυτοτελής φορολόγηση των αμοιβών που εισπράττουν οι αθλητές από την υπογραφή συμβολαίων. Υπενθυμίζεται ότι το ισχύον καθεστώς προβλέπει την αυτοτελή φορολόγηση των αμοιβών των επαγγελματιών ποδοσφαιριστών με ποσοστό 20%, ενώ το νέο φορολογικό νομοσχέδιο προβλέπει την υπαγωγή τους στις γενικές διατάξεις φορολόγησης, με συντελεστή μέχρι 45%. Ανεπηρέαστα θα παραμείνουν τα χρηματικά ποσά που καταβάλλονται σε αθλητές εθνικών ομάδων όλων των αθλημάτων, ως επιβράβευση από το Δημόσιο για τις επιδόσεις τους σε διεθνείς αγώνες, ατομικά ή ομαδικά. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι, εάν μια ΠΑΕ θέλει να κρατήσει το μπάτζετ της τουλάχιστον στα περσινά επίπεδα, θα πρέπει να υπολογίζει περί το 30% παραπάνω από τα περσινά, είτε σε έσοδα (δύσκολοι καιροί για «πρίγκιπες») είτε σε ζημιές (άγνωστο ποιός θα τις καλύψει). Ενα συμβόλαιο 2.000.000.000 ευρώ πχ. διαμορφωνόταν πέρυσι, μαζί με την εφορία, στα 2.200.000 ευρώ, ενώ με τα τωρινά δεδομένα «εκτινάσσεται» στα 2.800.000 ευρώ! Υπό το πρίσμα αυτών των εξελίξεων, οι καιροί επιβάλλουν στις ομάδες να επανεξετάσουν τη στρατηγική τους. Μια λύση θα μπορούσε να είναι η εφαρμογή ενός «μορατόριουμ» ανάμεσα στις ηγεσίες των ισχυρότερων οικονομικά ΠΑΕ, προκειμένου να μην «χτυπηθούν» μεταξύ τους, «εκτοξεύοντας» τα συμβόλαια των αθλητών σε δυσθεώρητα ύψη. Πώς όμως θα γίνει αυτό, όταν οι ομάδες μας (και δη, οι τρεις θεωρητικά κορυφαίες -Ολυμπιακός, Παναθηναϊκός, ΑΕΚ) δεν γνωρίζουν ακόμα τι ξημερώνει στα διοικητικά τους; Συμπερασματικά, η νέα ποδοσφαιρική σεζόν που θα ξεκινήσει στα τέλη Αυγούστου, θα βρει όλες τις ομάδες ακόμα πιο «σφιχτές». Τα σενάρια που έχουν ήδη αρχίσει να κυκλοφορούν, κάνουν λόγο ακόμη και για συγχωνεύσεις ομάδων, οπότε ό,τι και αν ακούσετε τους επόμενους μήνες για τις ΠΑΕ, δεν θα πρέπει να σας φανεί «εξωγήινο»... Η Ελλάδα έχει μπει σε μια νέα οικονομική εποχή και το ποδόσφαιρό της δεν θα μπορούσε να μην ακολουθήσει τις εξελίξεις...

COVER

28 - 5 - 10

t½r À À ± Το ποδόσφαιρο στον καιρό της κρίσης «τρεμοπαίζει» ανάμεσα στο να γίνει «ο άρτος και το θέαμα» ενός προβληματισμένου λαού και στο να υποβαθμιστεί εντελώς μακριά απ' τις (χρηματικές) πλάτες της πολιτείας και τις ανέσεις της ιδιωτικής πρωτοβουλίας. Θα το αφήσουμε να... τρεμοπαίζει, πιστεύοντας ότι ο διοικητικός του εφιάλτης των τριών μεγάλων αθηναϊκών ΠΑΕ, είναι μια συνθήκη παράλληλη της κρίσης και όχι αποτέλεσμά της. Τα διοικητικά προβλήματα των ομάδων είναι στα πρωτοσέλιδα. Οι ενδιαφερόμενοι προκαλούν και υφίστανται εντάσεις, διαφωνίες, γκρίνιες και αναδιατυπώνουν την ταυτότητα του ελληνικού ποδοσφαίρου με έξτρα κακή διάθεση. Ò © © É © p ¡ Ò

Παναθηναϊκός, έξι χρόνια μετά το τελευταίο του πρωτάθλημα και κυρίως δεκατέσσερα χρόνια μετά την τελευταία φορά που ένιωσε πραγματικά ισχυρός, βρίσκεται σε μια κατάσταση που μπορεί να περιγραφεί μόνο με τις εξής τρεις λέξεις: μια χαρούμενη ατμόσφαιρα. Η αύρα της φιέστας του νταμπλ έχει χαθεί και μάλιστα μοιάζει να είναι τόσο μακριά ήδη, όσο και σχεδόν αναίτια. Ο Παναθηναϊκός αποδεικνύεται δυσκίνητος στη διαχείριση της επιτυχίας του και το μόνο πραγματικά ευχάριστο που συμβαίνει αυτήν τη στιγμή είναι ότι ο Σισέ πήγε τελικά στο Μουντιάλ, κάτι δηλαδή έξω απ’ την ομάδα. Ο πολυμετοχικός Παναθηναϊκός έκανε χρήση της παροιμίας «όπου λαλούν πολλά κοκόρια», μετατρέποντας τους ύμνους των θριάμβων σε ένα αφόρητο βουητό. Οι ρόλοι της εξουσίας που μεταφράζονται σε ποσοστά μετοχών και επικοινωνιακό κύρος έχουν αρχίσει να είναι ρευστοί. Με άλλα λόγια οι προοπτικές αυξάνονται, οι ανάγκες και οι απαιτήσεις το ίδιο, και αυτά μόνο κακά μαντάτα μπορεί να είναι όταν έχουμε να κάνουμε με περισσότερους από έναν ισχυρούς άντρες. Προκύπτει μια κατάσταση ψυχολογικής αρρυθμίας και κακοκεφιάς, οι μεταγραφές των «τριών Σισέ» έγιναν «ο Σκόκο» και τώρα έγιναν «βλέπουμε». Η θέση του Αντωνίου ξαφνικά είναι επισφαλής, ακόμα και ο Νίκος Νιόπλιας δεν μπορεί να είναι απόλυτα σίγουρος για την παραμονή του. Ο σχεδιασμός της νέας σεζόν φεύγει απ’ το προσκήνιο και άλλο ένα καλοκαίρι προετοιμασίας γίνεται με... στραβές συνθήκες. Η ευκαιρία ο Παναθηναϊκός να γίνει πα-

νίσχυρος, πατώντας στην αδυναμία του αντιπάλου του, μάλλον χάνεται. Ο κύριος Πατέρας, ο οποίος έχει το αρχικό “ok” απ’ τον κόσμο, δεν προτίθεται να συνεχίσει στην προεδρία μετά τη μη στήριξή του, ο κύριος Βαρδινογιάννης, ο οποίος αποτελεί σχεδόν εξ ορισμού το «κόκκινο πανί», δήλωσε με εκνευρισμό ότι πουλάει τις μετοχές του αν υπάρξει ενδιαφερόμενος, ο κύριος Βγενόπουλος παίζει ποικίλους ρυθμιστικούς ρόλους και οι οικογένεια των Γιαννακόπουλων παρακολουθεί με μια σειρά δηλώσεων, άλλοτε επιθετικά κι άλλοτε περισσότερο σχολιαστικά. Ολα αυτά αποδυναμώνουν την ισχύ της ομάδας και το περίφημο έλλειμμα των πέντε εκατομμυρίων είναι ακόμα ανοιχτό. Δεν είναι, άλλωστε, καιροί για μεγάλα ανοίγματα. Η επόμενη χρονιά δεν θα είναι η εμφατική επιβεβαίωση της δημιουργούμενης δυναστείας. Καμία λύση πλέον (ούτε η με το ζόρι προεδρία του κυρίου Γιαννακόπουλου) δεν μπορεί να είναι... αντίδοτο στη δηλητηριασμένη εικόνα της ενότητας. Οι κόντρες των προηγούμενων ετών τελικά, τα συλλαλητήρια, τα συνθήματα, οι γκρίνιες, ήταν έκφραση ενός αυτοκαταστροφικού συλλόγου και όχι αποτελέσματα της κακής εικόνας μέσα στο γήπεδο.

Ð¨d Æ ÑÇ j¨ ÆÉ ¨ Æ ¨¹ Ñw ÆË Εν τω μεταξύ, στον Ολυμπιακό αντιμετωπίζουν τη φετινή ήττα ως καταστροφή. Με τον πλέον παραδοσιακό

28 - 5 - 10

COVER

Ì¨Ì®©«®®Ý©« Ì«± ²¨Ì¯ ¥©Ì§ ¯¥¤®

ελληνικό τρόπο δηλαδή, της υπερβολής, του εγωκεντρισμού και της έλλειψης ψυχραιμίας. Ο μεγαλύτερος οπαδός του Ολυμπιακού όλα αυτά τα χρόνια υπήρξε ο πρόεδρός του. Ο φυσικός ηγέτης της ομάδας, το «Α» και το «Ω» ενός συνόλου, που για δεκατρία χρόνια κυριαρχούσε απόλυτα. Το μοναδικό χαμένο πρωτάθλημα του 2004 προκλήθηκε από έναν Παναθηναϊκό που το κατέκτησε περισσότερο συμπτωματικά, δεν τρόμαξε κανέναν και δεν είχε συνέχεια. Τότε μάλιστα, ο Ολυμπιακός έπαιξε κατευθείαν σε όμιλο του Τσάμπιονς Λιγκ χάρη στην πολύ καλύτερη κατάταξη των ελληνικών ομάδων στη σχετική λίστα της UEFA. Στην πραγματικότητα, ο Ολυμπιακός είναι πρώτη δύναμη στην Ελλάδα απ’ τη μέρα που ανέλαβε ο Σωκράτης Κόκκαλης. Η πρώτη φορά που απώλεσε αυτή την αίσθηση της κυριαρχίας ήταν μετά τα μέσα της φετινής χρονιάς. Ούτε το 2004, ούτε τις χρονιές που Παναθηναϊκός και ΑΕΚ μπορεί να είχαν αγωνιστικά καλύτερες ομάδες, ούτε στο πρωτάθλημα που πήρε στα χαρτιά, ούτε όταν αποκλείστηκε απ' την Ανόρθωση, ούτε όταν έφαγε πέντε γκολ απ’ τη Ρόζενμποργκ στο Τροντχάιμ. Ποτέ. Μόνο τώρα. Και ήθελα να ’ξερα, αν ο Παναθηναϊκός είχε καταρρεύσει μετά την ήττα απ' την Καβάλα, αν παρασυρόταν απ’ το άγχος και ο Ολυμπιακός κατακτούσε τελικά το πρωτάθλημα, θα έβγαινε ποτέ ο κύριος Κόκκαλης να δηλώσει ότι κουράστηκε; Θα ήταν τόσο επιτακτική ανάγκη η είσοδος νέων επενδυτών; Θα υπήρχε αυτή η αίσθηση διάλυσης και απαξίωσης; Οχι. Γιατί στην περίπτωση που ο Ολυμπιακός είχε πάρει το πρωτάθλημα, θα είχε εξασφαλισμένα έσοδα απ’ το Τσάμπιονς Λιγκ και η χρονιά θα μπορούσε να βγει με δυο τρεις καλούτσικες μεταγραφές και καλλιέργεια του γνωστού κλίματος ανωτερότητας που πέτυχε τόσο πολύ αυτά τα χρόνια. Ο Ολυμπιακός όμως, αν δεν βρεθεί κάποιος επιθετικός επενδυτής να ρίξει παράλογα χρήματα, είναι αναγκασμένος να δράσει διαφορετικά. Η σημερινή του διοίκηση δεν μπορεί να υποστηρίξει επικοινωνιακά ένα μοντέλο πιο στεγνό, λιγότερο ηρωικό, περισσότερο μαζεμένο σε μια πολιτική μείωσης της ιμπεριαλιστικής του τάσης. Η σημερινή διοίκηση κουράστηκε να σκεφτεί τρόπους λειτουργίας μιας ΠΑΕ που φλερτάρει με την προοπτική να μην είναι πρώτη, κουράστηκε να ακούσει την γκρίνια του κόσμου, κουράστηκε να δημιουργήσει ένα υγιές σωματείο που να αντεπε-

ξέρχεται στα κακές στιγμές με αξιοπρέπεια και όχι με μιζέρια, οργή και κατάθλιψη.

» ¨ wÆ ÑÇ ¨ÑÆ Ç ¨ ÆÉ ¨ ¨ ²µ Η δε ΑΕΚ, μοντέλο διοικητικών αδιεξόδων σε παγκόσμιο επίπεδο, αγγίζει τα πρότυπα κομμουνιστικής παράταξης σε μη κομουνιστική χώρα το 1990. Απ’ τον κύριο Τροχανά και την ΕNIC μέχρι το άρθρο 44 και τον Ντέμη Νικολαΐδη και τη σημερινή κατάσταση, η ιστορία του ρεπορτάζ της ΑΕΚ είναι ένα «ποτ πουρί» αποτυχημένων μοντέλων διοίκησης: αποτυχημένων ως προς το βασικό του σκοπό, που δεν μπορεί να είναι άλλος απ’ τη δημιουργία μιας ομάδας άμεσα ανταγωνιστικής που να μπορέσει να κατακτήσει το πρωτάθλημα για πρώτη φορά έπειτα από δεκαέξι χρόνια. Οχι να φτάσει μια... ανάσα. Να το κατακτήσει κανονικά. Αυτό όμως στην παρούσα φάση θα γίνει ή τυχαία ή δεν θα γίνει καθόλου. Δεν μπορεί ο κόσμος να εισβάλει στα επίσημα και να κυνηγάει τον κύριο Αδαμίδη (πρόεδρο ολίγων ημερών τότε) επειδή είπε «ο Σκόκο πωλείται και εντός συνόρων, γιατί η ομάδα χρειάζεται χρήματα». Δεν μπορεί ο Μπάγεβιτς να διχάζει ακόμα τους ΑΕΚτζήδες επειδή πριν από δεκατρία χρόνια είχε πάει στον Ολυμπιακό. Δεν μπορεί να θεωρείται μέτριος προπονητής, επειδή σ’ αυτό το κλίμα παρακμής δεν έχει κάνει... θαύματα. Δεν μπορεί να μην υπάρχει κανένας ισχυρός άνθρωπος στη διοίκησή της, ώστε η ομάδα να μπορεί έστω και ψυχολογικά να βγει από το κλίμα της αστάθειας και της ανασφάλειας. Το ότι τα ταμεία της ομάδας είναι άδεια, είναι αλήθεια. Το ότι δεν μπορεί η ΑΕΚ να αγοράσει το δικό της Σισέ και πρέπει να στηρίζει τον Μπλάνκο, είναι απόλυτα λογικό. Το ότι ο Κυργιάκος λογικά πουλήθηκε σ’ αυτά τα χρήματα στη Λίβερπουλ είναι πάλι λογικό κι ας είχε για «μπακ απ» μόνο τον Ζεράλντο. Αλλά σ’ όλη αυτήν τη σειρά των ετών, πραγματικά η ΑΕΚ έφτασε κοντά στο πρωτάθλημα και το έχασε γι’ αυτό ακριβώς. Επειδή το λίγο χειρότερο ρόστερ της που πάλευε για την υπέρβαση, συνοδευόταν απ’ την αίσθηση της διοικητικής αναρχίας. Είναι πολύ δύσκολο για έναν παίκτη να δίνει τον καλύτερο εαυτό του μέσα στο γήπεδο και να μην ξέρει αν θα πληρωθεί, από ποιον θα πληρωθεί, πότε θα πληρωθεί, να μην ξέρει αν η ομάδα θα υποβιβαστεί λόγω χρεών ή αν χάσει εντελώς τη δυναμική της, πουλώντας τους καλύτερους παίκτες της. Ο γρίφος της ΑΕΚ είναι άλυτος. Με τον απαράμιλλο τρόπο της η ομάδα όμως, τερματίζοντας τέταρτη στο πρωτάθλημα και δεύτερη στα πλέι οφ, χωρίς δηλαδή τίτλους ή φοβερές προοπτικές, με τα γνωστά της διχαστικά θέματα να κρατούν μια χαρά, βρήκε τον τρόπο αυτή τη στιγμή να είναι περισσότερη χαρούμενη απ’ τους δυο αντιπάλους της. Αν δεν υπήρχε ο ΠΑΟΚ θα ήταν η πιο ευτυχισμένη ΠΑΕ της χώρας. Αυτό είναι το ελληνικό ποδόσφαιρο: παράλογο, δυσλειτουργικό, με προβλήματα τύπου Λερναίας Υδρας, με την αρχή απ’ το κουβάρι των καλών προθέσεων να είναι μάλλον... κομμένη.

28 - 5

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

á Ê¶¬´ ß Êp°Ê±©¸½¹ ¡ ä Αν χαρακτηρίζουμε την Αθήνα μεγαλούπολη, πώς θα μπορούσαμε να περιγράψουμε τη Νέα Υόρκη; Κι όμως… σε ένα σημείο κοντά στους ουρανοξύστες του Μανχάταν, κάπου ανάμεσα στα αγχωτικά μποτιλιαρίσματα της 5ης Λεωφόρου, στα βιαστικά βήματα των αμέτρητων ανθρώπων στα πλατιά πεζοδρόμια, στη διαδρομή μεταξύ ενός καταστήματος με παπούτσια Manolo Blahnik και ενός μαγαζιού με λαχταριστά ντόνατς, θα συναντήσουμε τέσσερις γυναίκες που καταφέρνουν να είναι κολλητές φίλες σε μία πόλη, όπου οι ρυθμοί της καθημερινότητας είναι απλώς ισοπεδωτικοί. Η Κάρι, η Σαμάνθα, η Μιράντα και η Σάρλοτ δεν ήταν απλώς οι βασικές ηρωίδες της πολύ επιτυχημένης τηλεοπτικής σειράς “Sex and the City” που μεταφέρθηκε και στον κινηματογράφο -μάλιστα, χθες είχαμε και την άφιξη του σίκουελ της πρώτης ταινίας. Είναι τέσσερις χαρακτήρες, με τους οποίους ταυτίστηκαν εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο και απέκτησαν φανατικό κοινό, ανάμεσα στο οποίο ανήκουν και αρκετοί άνδρες που ίσως διστάζουν να το ομολογήσουν. Γιατί το σημαντικό σε αυτό το σίριαλ που κάνει καριέρα και στη μεγάλη οθόνη είναι το κενό που ήλθε να καλύψει στις άδειες, πολλές φορές, ζωές των ανθρώπων μιας μεγαλούπολης. Ö ¡©~ Ñ ¨Ï Ñ

πορεί οι εποχές να άλλαξαν. Ο χαρακτηρισμός «ασθενές φύλο», που ήταν η «ταμπέλα» των γυναικών για αιώνες, σήμερα ηχεί τουλάχιστον χιουμοριστικά στα αυτιά μας, αφού σε πολλές περιπτώσεις εκείνες είναι που έχουν το «πάνω χέρι» σε διάφορες εκφάνσεις της καθημερινότητας. Το “Sex and the City” φρόντισε να το αποτυπώσει αυτό σε μία τηλεοπτική σειρά, στην οποία η γυναίκα παρουσιάζεται δυναμική, διεκδικήτρια στον έρωτα, κάποιες φορές ακόμα και με τραχύ τρόπο, αλλά χωρίς να κρύβει τις ευαισθησίες και τους προβληματισμούς της, ακόμα και τα λάθη της. Στην αιώνια μάχη των φύλων κανένας δεν δικαιούται τον τίτλο του ιδανικού, και ένας άνδρας με μία γυναίκα οφείλουν να συνυπάρχουν και όχι να αναμετρώνται. Δεν είναι πόλεμος, άλλωστε, είναι σχέση. Η Σαμάνθα, εκπροσωπώντας τον τύπο της σεξουαλικά απελευθερωμένης γυναίκας που δεν διστάζει να γίνει ακόμα και κυνική στο σεξ, αφού θεωρεί ως αυτοσκοπό την ερωτική της ικανοποίηση, μπροστά στην οποία τίποτα δεν μπορεί να σταθεί στο δρόμο της, διαδραματίζει ουσιαστικά το ρόλο της απενοχοποίησης της ικανοποίησης των σεξουαλικών αναγκών μιας γυναίκας. Ηταν μοιραίο, λοιπόν, ο τύπος της να προσελκύσει πολλούς ανομολόγητους κρυφούς πόθους, κάνοντάς

την ιδιαίτερα δημοφιλή. Γιατί η Σαμάνθα μπορεί να είναι ίσως και προκλητική πολλές φορές, όμως κανείς δεν μπορεί να της καταλογίσει ότι δεν είναι ειλικρινής. Και η ειλικρίνεια δεν είναι μόνο το μεγαλύτερο «ελάττωμα», όπως ισχυρίζονται κάποιοι μιλώντας για τον εαυτό τους, αλλά χρειάζεται πραγματικά πολύ κουράγιο πολλές φορές να την έχεις. Η Κάρι είναι η βασική πρωταγωνίστρια, η οποία ουσιαστικά είναι και εκείνη που έχει το ρόλο της αφηγήτριας. Δύο πράγματα έχει μάθει στη ζωή της: να έχει την ανεξαρτησία της και να λατρεύει κάθε γωνιά της Νέας Υόρκης. Η κυνική της παρέας είναι η Μιράντα, που θέλει να κάνει μεγάλη καριέρα στη δικηγορία και να έχει και μία καλή ερωτική ζωή, χωρίς όμως όλες αυτές τις χαριτωμένες εκφράσεις έρωτα που συνηθίζουν μεταξύ τους τα ζευγάρια, ενώ για την ίδια είναι αρκετά γλυκανάλατες. Οσο για την Σάρλοτ; Eίναι η επιτομή αυτού που λέμε «κορίτσι από σπίτι» ή «η χαρά κάθε υποψήφιας πεθεράς». Είναι όμορφη, έχει τρόπους (το savoir vivre πρέπει να το είχε στη σχολική της τσάντα δίπλα στο αναγνωστικό), διαθέτει κουλτούρα (κάτι που δικαιολογείται και από την επαγγελματική της ενασχόληση με μία γκαλερί έργων τέχνης), είναι πολύ ερωτική κατά βάθος, αλλά φροντίζει να μην το δείχνει σε δημόσιο χώρο. Αυτές οι τέσσερις φίλες, λοιπόν, είναι οι υπεύθυνες για το “Sex and the City” που μας κρατά πολ-

λά βράδια ξάγρυπνους (σε άλλες περιπτώσεις οικειοθελώς και σε άλλες αναγκαστικά, λόγω της επιμονής της συντρόφου να το παρακολουθεί ανελλιπώς σε όλες τις επαναλήψεις του). Αυτές οι τέσσερις ηρωίδες είναι εκείνες που έχουν καταφέρει να μας πείσουν ότι μπορεί να υπάρξει μία στενή φιλία σε μία απρόσωπη μεγαλούπολη.

Ò ©¡{Ò © © © ¡ © á ¡ Τις περισσότερες φορές οι φιλίες ταιριάζουν περισσότερο στους αδέσμευτους, και αυτό το λέμε από την άποψη πως, όταν δεν έχεις οικογενειακές υποχρεώσεις, μπορείς να διαθέτεις αρκετό χρόνο σε φίλους, να μοιράζεσαι πράγματα μαζί τους. Οταν, όμως, γίνεις σύζυγος, τότε αλλάζουν οι προτεραιότητες. Είναι άραγε δυνατό να έχεις την ίδια φιλία με κάποια πρόσωπα, όπως και πριν παντρευτείς; Ή σε κάποια άλλη περίπτωση, έχουμε αναρωτηθεί αν οι φίλοι μας διεκδικούν πράγματι πρωταγωνιστικό ρόλο στις επιλογές μας. Στη δεύτερη ταινία “Sex and the City”, η Σαμάνθα δίνει τη δική της απάντηση στο ερώτημα, και μάλιστα σε δύο περιπτώσεις. Οταν ένας σεΐχης την προσκαλεί στο Αμπου Ντάμπι, εκείνη του διευκρινίζει ότι η μόνη περίπτωση να πραγματοποιήσει ένα τόσο μακρινό ταξίδι είναι, εάν την συνοδεύσουν οι τρεις στενές της φίλες. Αλλά και όταν ένας γοητευτικός άνδρας εμφανίζεται μπροστά της (και οι μυημένοι στη σειρά καταλαβαίνουν τι σημαίνει

5 - 10

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

αυτό για την Σαμάνθα), εκείνη κανονίζει το ραντεβού της για την επομένη, γιατί εκείνο το συγκεκριμένο βράδυ ανήκει σε εκείνη και τις φίλες της. Η Σάρλοτ πάλι -για χάρη της φιλίας- παραμερίζει τις έντονες ανησυχίες της για το τι θα μπορούσε να συμβεί μεταξύ του άνδρα της ζωής της και της νεαρής -και με πλούσια προσόντα- νταντάς και αποφασίζει να ακολουθήσει τα άλλα κορίτσια στο ταξίδι. Η Κάρι και η Μιράντα ενθουσιάζονται με την ιδέα της χλιδής που προϊδεάζει ένα τέτοιο ταξίδι, αλλά περισσότερο με την αίσθηση του να περάσουν κάποιες ημέρες όλες μαζί. Και ίσως μία ατάκα της Σαμάνθας συνοψίζει τα πάντα σε αυτό το κεφάλαιο: «Κάναμε μια συμφωνία παλιότερα. Οι άνδρες, τα παιδιά δεν μετρούν. Είμαστε αδελφές-ψυχές». Η φιλία δεν είναι κάτι που τελειώνει με ένα γάμο ή την απόκτηση οικογένειας. Απλώς αναπροσαρμόζονται τα πράγματα. Πρέπει να μοιράζεις το χρόνο σου πιο δημιουργικά και σίγουρα πιο σοφά. Ομως, σε καμία περίπτωση δεν μπορείς να παραμερίζεις τους ανθρώπους, με τους οποίους γέλασες, ονειρεύτηκες, σχεδίασες, απέτυχες, τσακώθηκες, αισθάνθηκες πράγματα.

Ö © âp ©b2DW©@MC©SGD©"HSXh Η επιτυχία των τεσσάρων κυριών από τη Νέα Υόρκη είναι ότι κατάφεραν να περάσουν αρχικά στο τηλεοπτικό και αργότερα στο κινηματογραφικό

οκοινό όχι απλώς ως κάποιοι χαρακτήρες που υπον, δύονται τέσσερις διαφορετικούς τύπους γυναικών, ιμεταξύ των οποίων πάντα υπάρχει ένας συνδετιοκός κρίκος, αλλά ως τέσσερις φίλες που το προσκαλούσαν στην παρέα τους, του επέτρεπαν να αοκούει τα μυστικά τους, του άφηναν πάντα μία (νούητή) κενή θέση δίπλα τους, και το μόνο που ζητούαι σαν από αυτό ήταν να τις καταλάβει. Να μην είναι ιφοβερά επικριτικό με τα σφάλματά τους, να μοιοράζεται τα συναισθήματά τους και να τις συντροτα φεύει (ευτυχώς για τους άνδρες, νοητά πάντα) στα ια ψώνια τους (σίγουρα η πιο αγαπημένη συνήθεια των γυναικών). Στις ΗΠΑ, τη χώρα της υπερβολής, η κάθε κινηματογραφική πρεμιέρα του “Sex and the City” σημαίνει παράλληλα και ένα ξεχωριστό event για πολλές γυναίκες, που φροντίζουν να δώσουν μία ατμόσφαιρα πάρτι σε αυτή τους την έξοδο. Ενοικίαση ενός ακριβού αυτοκινήτου, δείπνο σε ένα καλό εστιατόριο και ίσως κάποιες άλλες εκδηλώσεις που μπορεί να φαντάζουν εξαιρετικά ματαιόδοξες και σίγουρα ανακόλουθες με την παγκόσμια οικονομική κρίση, αλλά πέρα από την επιφάνεια, αποδεικνύουν πόσο σημαντική είναι αυτή η «συνάντηση» για κάποιες γυναίκες. Σίγουρα πολλοί είναι εκείνοι που αντιτείνουν ότι η σειρά προβάλλει την εικόνα μιας κοινωνίας βυθισμένης στην υπερκατανάλωση, τις συνέπειες της οποίας πληρώνουμε σήμερα. Ομως, πίσω από ένα συλλεκτικό ζευγάρι

παπούτσια και ένα ακριβό ρούχο, υπάρχει κάτι που είναι ανεκτίμητο: το συναίσθημα. Αυτό που κατά βάθος αναζητούμε όλοι, γυναίκες και άνδρες. Θα ξεχάσει άραγε κανείς την ανδρική τηλεοπτική παρέα του «Πενήντα-πενήντα»; Η προσέγγιση μπορεί να είναι διαφορετική, το ζητούμενο όμως παραμένει πάντα το ίδιο. Η ανάγκη του ανθρώπου να μοιράζεται συναισθήματα με φίλους. Και η παρέα των τεσσάρων κυριών μπορούσε να μιλά ακομπλεξάριστα για θέματα που ίσως μέχρι τότε φαίνονταν ταμπού, όπως το σεξ. Δεν συστήθηκαν ποτέ ως ιδανικές και δεν δίστασαν να καυτηριάσουν τα λάθη τους. Πάνω από όλα, όμως, έδιναν την εικόνα μίας δυνατής παρέας που έμενε ενωμένη τελικά στις αλλαγές που μοιραία μας επιφυλάσσει η ζωή. Γι’ αυτό και τις αγαπήσαμε…

28 - 5 - 10

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

lÀ ½®À À ½ ±¸ À À ®À ± ¸

Αν η επιστήμη χρειάζεται μύθους και «χρυσές» στιγμές, για να καλλιεργήσει επικοινωνιακά την εικόνα της, ο Κρέιγκ Βέντερ (Craig Venter) είναι ο ιδανικός άνθρωπος να δημιουργήσει κάτι τέτοιο. Ο Βέντερ είναι ένας θεαματικός επιστήμονας: ήταν πρωτοπόρος στην καταγραφή του ανθρώπινου γονιδιώματος το 2000 και ήταν ο πρώτος που αποτύπωσε το πλήρες γονιδίωμα ενός πραγματικού ανθρώπου (το δικό του). Μη δεχόμενος να εργαστεί μέσα στην αργόσυρτη διαδικασία του Human Genome Project (HGP) που καθοδηγούσε παγκόσμια το εγχείρημα, ο Βέντερ έφτασε στο στόχο του τότε πριν από το HGP, χρησιμοποιώντας ιδιωτικούς πόρους -και το έκανε φτηνότερα και γρηγορότερα από τον παγκόσμιο οργανισμό!

Ö ¡©, Ñ ¨ Ñ

ριν από λίγες ημέρες ο Βέντερ μαζί με τον Χάμιλτον Σμιθ, κάτοχο του νόμπελ Ιατρικής του 1978, και τους συνεργάτες του, κατόρθωσαν κάτι ακόμα εντυπωσιακότερο: μετέτρεψαν ανόργανη ύλη σε ζωντανή. Ή, τέλος πάντων, αυτό ήταν το τελικό αποτέλεσμα. Η ερευνητική ομάδα συνέθεσε από στοιχειώδη βιολογικά μόρια το DNA ενός βακτηριδίου, το οποίο και τοποθέτησε μέσα σε ένα άλλο. Το κύτταρο-λήπτης αναπαράχθηκε. Ο Βέντερ και η ομάδα του είχαν δημιουργήσει ζωή από ανόργανη ύλη, ως σύγχρονοι αλχημιστές και μάγοι. Ηταν ένα μιντιακά ιδανικό γεγονός και ο Βέντερ το «πούλησε» με ιδανικούς μιντιακούς όρους: δημιούργησε, είπε, «το πρώτο αυτοαναπαραγόμενο είδος στον πλανήτη, ο πατέρας του οποίου ήταν υπολογιστής». Στην πραγματικότητα, αυτό που έκανε ο Βέντερ δεν ήταν ακριβώς να συνθέσει ζωή. Ο Βέντερ αντέγραψε το DNA ενός βακτηριδίου που υπάρχει στη φύση, και το τοποθέτησε σε ένα άλλο βακτηρίδιο. Το DNA αυτό λειτούργησε ως «εγκέφαλος» στο νέο του κύτταρο, αλλά, βέβαια, πάνω στην προϋπάρχουσα βιοχημεία του βακτηριδίου-αποδέκτη. Δηλαδή, συντέθηκε εκ του μηδενός μια ήδη υπάρχουσα μορφή ζωής, της οποίας ο γενετικός κώδικας ήταν δεδομένος. Πολλοί συνάδελφοί του επιχειρούν να περιστείλουν τον ενθουσιασμό, υπενθυμίζοντας πως ήδη το 2002 ένας άλλος επιστήμονας είχε παραγάγει τον πρώτο συνθετικό ιό: το 2002, ο Γερμανός Εκαρντ Βίμερ είχε συνθέσει το DNA του ιού της πολιομυελίτιδας στο εργαστήριο, δημιουργώντας έτσι εκ του μηδενός ένα

δραστικό παθογόνο ιό. Βέβαια, η κλίμακα ήταν διαφορετική. Η αλυσίδα του DNA του μυκοπλάσματος (του οργανισμού που παρήγαγε ο Βέντερ) είναι 1.000 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη του ιού της πολιομυελίτιδας. Αλλοι γενετιστές σημειώνουν, επίσης, πως η είδηση δεν ήταν και τόσο αιφνιδιαστική: το 2008 ο Βέντερ και η ομάδα του είχαν ανακοινώσει τη σύνθεση του DNA του μυκοπλάσματος στο εργαστήριο, αλλά δεν είχαν κατορθώσει να το τοποθετήσουν μέσα σε ένα άλλο βακτηρίδιο που να το χρησιμοποιήσουν, ώστε να αναπαραχθεί, και έτσι δεν ήταν σαφές αν είχαν φτιάξει ένα βιολογικά ενεργό μόριο. Τα δύο τελευταία χρόνια ήταν γνωστό πως δούλευαν, για να πετύχουν το τελευταίο αυτό βήμα της διαδικασίας. Οπως και να έχει, όμως, η κλίμακα του επιτεύγματος, η τεχνική του δυσκολία, το συμβολικό -αλλά και επικοινωνιακό- του φορτίο, είναι τέτοια που καθιστούν το γεγονός ορόσημο στις βιοεπιστήμες. Είναι σαφές πως, αν και δεν είναι παρά ένα ακόμα επεισόδιο στη ραγδαία εξέλιξη της γενετικής μηχανικής, μπορούμε να πούμε πως σηματοδοτεί μια επερχόμενη επανάσταση. Μια επανάσταση που θέτει μία ευρεία σειρά ζητημάτων πρακτικών και μη.

ÎMSDQMDS© © á Κατ' αρχάς, όπως σχολιάζει το περιοδικό Economist, φαίνεται πως ανοίγεται μπροστά μας μια εποχή εκδημοκρατισμένης καινοτομίας στις βιοεπιστήμες, ανάλογη με εκείνη που γνώρισε η πληροφορική. Αλλά αν στην πληροφορική οι συναφείς κίνδυνοι είχαν τη μορφή υπολογιστικών ιών και κινδύνων ασφάλειας συστημάτων, η εκδημοκρατισμένη γενετική τεχνο-

28 - 5 - 10

λογία μπορεί (κάποτε) να παραγάγει νέους πραγματικούς και θανατηφόρους ιούς, να δημιουργήσει πολλαπλά προβλήματα ζωής και θανάτου. Και όχι μόνο σε επίπεδο «βιοχάκερ» ή καταστροφικών ατυχημάτων βιοσχεδιασμού, αλλά και σε επίπεδο κρατικών, παρακρατικών και εγκληματικών οργανισμών. Ηδη η σύνθεση του σχεδόν εξαλειφθέντα ιού της πολιομυελίτιδας το 2002 υπέδειξε πως οιοδήποτε οργανωμένο εργαστήριο με πρόσβαση στο διαδίκτυο και υπολογιστική ισχύ που εύκολα αγοράζεται με μερικές εκατοντάδες ευρώ πλέον, είναι σε θέση να παραγάγει εξαιρετικά επικίνδυνους μικροοργανισμούς. Το Economist θεωρεί πως η μόνη εφικτή λύση είναι οι ανοιχτές διαδικασίες, η γνώση του τι κυκλοφορεί, προκειμένου να μπορεί να αντιμετωπιστεί από «αντιβιοχάκερ», από κοινότητες βιοπειραματιστών, μαζί με κάποιες ρυθμιστικές παρεμβάσεις. Αξίζει, όμως, να σημειωθεί πως κάθε αντίδραση αυτής της μορφής θα γίνεται σε πεπερασμένο χρόνο. Ο,τι και να γίνει, αν όντως φτάσει να εκδημοκρατιστεί στα επίπεδα της πληροφορικής και η γενετική μηχανική (κάτι που πάντως είναι λιγότερο αναπόδραστο από ό,τι εικάζει το Economist) και η γενετική καινοτομία, οι κίνδυνοι μπορεί να είναι εν δυνάμει θανάσιμοι και καταστροφικοί, σε πρωτόγνωρο επίπεδο.

p © Ò© àp Μια δεύτερη ανησυχία έχει να κάνει με τις πατέντες στο χώρο της βιολογίας και της γενετικής. Ο Βρετανός νομπελίστας γενετιστής, Leo Sulston, α-

ΕΠΙΣΤΗΜΗ

πό τους επιφανέστερους υποστηρικτές της «ανοιχτής επιστήμης» και εχθρός της ιδιοποίησης μέσω του παγκόσμιου συστήματος πνευματικής ιδιοκτησίας γενικών τεχνικών και φυσικών επιστημονικών και πειραματικών δεδομένων, ισχυρίζεται πως ο Βέντερ μέσω του ινστιτούτου του, που ήταν εκείνο που χρηματοδότησε τις έρευνες για τη συνθετική ζωή, έχει καταθέσει αιτήσεις για τεχνικές και μεθόδους βιοτεχνολογίας τόσο γενικές που, αν επικυρωθούν, «θα έθεταν τη γενετική μηχανική υπό τον έλεγχο του ινστιτούτου J. Craig Venter». Ο Sulston είχε «ξανακοντραριστεί» με τον Βέντερ σχετικά με την επιστημονική πνευματική ιδιοκτησία, όταν πέτυχε να διατεθεί δημόσια και ελεύθερα το ανθρώπινο γονιδίωμα και τα αποτελέσματα των σχετικών ερευνών. Ομως, η ανάπτυξη της γενετικής τεχνολογίας μέσω ιδιωτικών ιδρυμάτων και εταιρειών ενέχει τον κίνδυνο της κατάπνιξης της ερευνητικής δημιουργικότητας μέσω ισχυρότατων πατεντών και τη διεύρυνση της «ιδιόκτητης» πληροφορίας προς ζημία πιθανώς των ασθενών και της βιολογικής και ιατρικής έρευνας. Ετσι, είναι αναμενόμενο να ανοίξει, ενώπιον των εκτεταμένων τεχνικών καινοτομιών της ομάδας του Βέντερ, ξανά η συζήτηση για τα όρια της πνευματικής ιδιοκτησίας και του πληροφοριακού απορρήτου στην επιστήμη, και ειδικά στις βιοεπιστήμες, που έχουν σχέση με την ανθρώπινη υγεία. Επιπρόσθετα, τίθεται πάλι έμπρακτα το φιλοσοφικό ερώτημα της ζωής, καθώς καταρρέουν τα όρια μεταξύ έμψυχου και άψυχου και ο άνθρωπος είναι έτοιμος στο επόμενο βήμα να διαδραματίσει ρό-

λο «Θεού-δημιουργού» και να σχεδιάσει πρωτότυπες μορφές ζωής που δεν υπάρχουν στη φύση και που δεν είναι προϊόντα της εξελικτικής διαδικασίας. Πρόκειται για ένα θρίαμβο της υλιστικής κοσμοθεώρησης (υπό την αίρεση μιας καταστροφικής Νέμεσις που θα τιμωρήσει την «ανθρώπινη ύβρι», σπέρνοντας την ανεξέλεγκτη καταστροφή, βεβαίως). Οι αντιδράσεις από τις Εκκλησίες και τους ανθρώπους των θρησκειών αναμένονται σφοδρές. Ηδη η Καθολική Εκκλησία, έσπευσε να τοποθετηθεί -αμήχανα κάπως- αναφέροντας πως το πρώτο συνθετικό κύτταρο θα μπορούσε να είναι μια θετική εξέλιξη, αν χρησιμοποιηθεί σωστά, αλλά προειδοποίησε τους επιστήμονες πως μόνον ο Θεός μπορεί να δημιουργήσει ζωή: «Είναι σπουδαία επιστημονική ανακάλυψη. Τώρα θα πρέπει να κατανοήσουμε πώς θα εφαρμοστεί στο μέλλον», δήλωσε ο επικεφαλής του τμήματος βιοηθικής του Βατικανού… Ενώ ένας κορυφαίος Ιταλός καρδινάλιος επέσειε τους κινδύνους που υποκρύπτει η ανακάλυψη: «Το να παριστάνουμε το Θεό και να πιθηκίζουμε τη δύναμη δημιουργίας Του, είναι τεράστιο ρίσκο και μπορεί να βυθίσει τους ανθρώπους στη βαρβαρότητα». Αν και η εκκλησιαστική συζήτηση θα γίνεται όλο και πιο θορυβώδης και θα συγκεντρώνει τους προβολείς της δημοσιότητας, τα πραγματικά πρακτικά και ηθικά ζητήματα που αρχίζουν να τίθενται και τα οποία αναδεικνύει η δημιουργία του «συνθετικού κυττάρου» από την ομάδα ερευνητών του Craig Venter, θα απασχολήσουν την ανθρωπότητα για πολλές ακόμα δεκαετίες, με αυξανόμενη ένταση…

ΘΕΜΑ

28 - 5 - 10

m¸ À À² À ¸À©r À ½¹jÊÁ¦»´Ê½¹ÂÊ µ¬¸ Ö ¡© Óá ¡©Ï p{Ò

ίγουρα το όνειρο κάθε ανθρώπου που ξεκινά το ποδόσφαιρο σε επαγγελματικό επίπεδο, δεν είναι άλλο από τη συμμετοχή στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Κάθε ποδοσφαιριστής, που μεγαλώνει σε χώρες οι οποίες παραδοσιακά συμμετείχαν σε αυτό, ονειρεύεται την ώρα που θα είναι κι αυτός στο χορτάρι και θα διεκδικεί το τρόπαιο του Μουντιάλ. Μία από αυτές τις χώρες, είναι η Αργεντινή… Λαός κατ’ εξοχήν ερωτευμένος με το ποδόσφαιρο, που ζει και… αναπνέει στους ρυθμούς της μπάλας, οι Αργεντίνοι έχουν την τάση να αγαπούν όσο τίποτα την εθνική τους ομάδα και πολλές φορές να βλέπουν κάποιους ποδοσφαιριστές τους σαν πρωθυπουργούς ή βασιλιάδες… Ωστόσο, κάποιον τον βλέπουν ακόμα και τώρα σαν το Θεό τους! Δεν είναι τυχαίο, πως μία από τις πιο κλισέ εκφράσεις της ιστορίας του Παγκοσμίου Κυπέλλου, είναι «το χέρι του Θεού». Το 1986, ο μικρός «μάγος» -ως τότε- Ντιέγκο Αρμάντο Μαραντόνα, στον ημιτελικό του Μουντιάλ ανάμεσα στην Αγγλία και την Αργεντινή, πέτυχε το γκολ που έχει συζητηθεί πιο πολύ από κάθε άλλο στον κόσμο, επειδή είχε χρησιμοποιήσει το χέρι του απέναντι στον Πίτερ Σίλτον. Οι Αγγλοι φίλαθλοι ακόμα και τώρα στο όνομα Μαραντόνα παθαίνουν… αμόκ από το μίσος, ενώ οι Αργεντίνοι -και όχι μόνοέχουν μετατρέψει το ίνδαλμά τους σε απόλυτο Θεό!

¹¨d{ Ê j¨ É k Στο φετινό Μουντιάλ, η παρουσία του Ντιέγκο θα είναι σίγουρα τόσο έντονη, όσο και οι προηγούμενες. Είτε στεφθεί από επιτυχία όπως το 1986, όταν γύρισε τελικά με το τρόπαιο στη χώρα του, είτε όπως το 1994, όταν επέστρεψε μόνος του έπειτα από τον αποκλεισμό του για τη χρήση απαγορευμένων ουσιών, ο Μαραντόνα θα δώσει το παρών στη Νότιο Αφρική και ένα ολόκληρο έθνος ήδη έχει ξεκινήσει και αναπολεί τις στιγμές δόξας που γνώρισε 24 χρόνια πριν. Η αλήθεια είναι πως η προσωπικότητα του ανθρώπου αυτού είναι πολύ έντονη στο παγκόσμιο στερέωμα. Τόσο ως αθλητής όσο και στην προσωπική του ζωή, ο Ντιέγκο έχει εκτεθεί αρκετά με τις ικανότητες και τις πράξεις του. Θεωρείται από πολλούς ως ο καλύτερος ποδοσφαιριστής που πέρασε ποτέ από τα γήπεδα και από άλλους τόσους ως το παράδειγμα αποφυγής της νεολαίας, για τα… κιλά κοκαΐνης που έχει καταναλώσει στο παρελθόν. Ωστόσο στο παρόν, ο ίδιος δείχνει να μη μετανιώνει για τίποτα και έτοιμος όσο ποτέ να μοιράσει αποδείξεις στους αμφισβητίες του, αν και τα πρώτα δείγματα της προπονητικής του καριέρας δεν ήταν και τόσο ενθαρρυντικά για τον ίδιο, αφού η Αργεντινή έπειτα από πολλά χρόνια «καρδιοχτύπησε» για να περάσει από τα προκριματικά, πετυχαίνοντάς το τελικά στον τελευταίο αγώνα. Συνέπεια αυτού ήταν να δεχτεί την κριτική του Τύπου και να ξεσπάσει αργότερα, προτρέποντας όσους μιλούσαν

Ο άνθρωπος που το 1986 οδήγησε την Αργεντινή στην κατάκτηση του Παγκοσμίου Κυπέλλου ως ποδοσφαιριστής, καλείται, 24 χρόνια μετά, να γυρίσει με το ίδιο τρόπαιο στη χώρα του, από το πόστο του προπονητή για αποκλεισμό να πάνε να τον πεοθηλάσουν... Ως προπονητής, ο Μαραντόνα ίσως να μην έχει τις κατάλληλες γνώσεις. Οτι ξέρει από ποδόσφαιρο, δεν αμφισβητείται από κανέναν. Ομως, όταν μιλάμε για τους παίκτες της εθνικής του ομάδας, μιλάμε για ποδοσφαιριστές παγκόσμιας κλάσης, οι οποίοι προπονούνται από ανάλογους κόουτς. Το κατά πόσο ο άνθρωπος που σχεδόν όλοι οι διεθνείς Αργεντίνοι έχουν ως πρότυπό τους μπορεί προσφέρει κάποιες παραπάνω γνώσεις για το αντικείμενο, θα

φανεί στην πορεία. Το σίγουρο είναι πως ο Ντιέγκο -αν μη τι άλλο- έχει όραμα και ξέρει να το μεταφέρει σε όλους. Ηδη, η ψυχολογική προετοιμασία του Μέσι έχει ξεκινήσει πριν καν η Αργεντινή εξασφαλίσει το εισιτήριο και ολοκληρώνεται τώρα με δηλώσεις του τύπου «αυτός είναι καλύτερος από μένα και πρέπει να οδηγήσει την Αργεντινή στην κορυφή». Βέβαια, σε κάθε ευκαιρία επευφημεί κάθε καλή απόδοση των παικτών του, δείχνοντας πως ο ίδιος προσπαθεί να δώσει στην ομάδα κάτι που της λείπει πολλά χρόνια τώρα και ονομάζεται ψυχολογία νικητή. Σε λιγότερο από 20 μέρες, ο «Θεός» θα ξεκινήσει το ταξίδι του για την κορυφή, με κάποια εκατομμύρια πιστούς του να έχουν εναποθέσει όλες τους τις ελπίδες για «λύτρωση» πάνω του. Ακόμα και οι δημοσιογράφοι της Αργεντινής, με τους οποίους είναι σε ρήξη, σίγουρα θα κάνουν την προσευχή τους, ώστε ο Θεός να αποφασίσει αν θα βγει ο ήλιος, ή αν θα ρίξει βροντές κι αστραπές στη χώρα του tango…

28 - 5 - 10

ΘΕΜΑ

©Ì¥²¥ ¶Ì¥¤° Ì ¬ À- ³ ©

Γκόραν, τι ζητούσες στο Οσλο συ, ένας Βαλκάνιος; Ö ¡© Ò ©Ð Ò

εν γίνεται... Κάτι πρέπει να έχει αλλάξει τα τελευταία χρόνια και ξαφνικά ο διαγωνισμός τραγουδιού της Eurovision από «πανηγυράκι» -ή από ένα «τηλεοπτικό σόου με αρκετό κιτς», όπως έχει κατά καιρούς χαρακτηριστεί από κάποιους- έχει αποκτήσει μία άλλη αίγλη. Πώς αλλιώς να εξηγήσει κάποιος τη συμμετοχή καταξιωμένων διεθνώς καλλιτεχνών σε ένα διαγωνισμό-σόου, όπου ένας γαλήνιος κιθαρωδός μπορεί να γλιστρήσει από τα πούπουλα που έχουν πέσει στη σκηνή από την προηγούμενη τραγουδίστρια και μετά το χαλαρό και μελωδικό ρυθμό του βιολιού να έρθουν τα τύμπανα να δοκιμάσουν τα όρια της αντοχής σου στα ντεσιμπέλ; Ο διαγωνισμός της Eurovision έχει φανατικούς φίλους, τους αποκαλούμενους Eurofans και αφοσιωμένους «πολέμιους». Η διαχωριστική γραμμή που υπάρχει μεταξύ των δύο «στρατοπέδων» ήταν σαφής, τουλάχιστον μέχρι πρόσφατα. Ομως ποιος θα μπορούσε να διανοηθεί πριν από δέκα χρόνια, ας πούμε, ότι ο διάσημος συνθέτης και θεατρικός παραγωγός Αντριου Λόιντ Βέμπερ, που έχει βάλει την υπογραφή του σε μιούζικαλ όπως «Το φάντασμα της Οπερας» και σε τραγούδια όπως τα “Don’t cry for me Argentina” από την «Εβίτα» και “Memory” από το “Cats”, θα έμπαινε στη διαδικασία της συμμετοχής στο διαγωνισμό της Eurovision αναλαμβάνοντας τη σύνθεση του τραγουδιού που εκπροσώπησε τη Βρετανία στην περσινή διοργάνωση; Αυτό έδειχνε το διακαή πόθο της Βρετανίας να κερδίσει ένα διαγωνισμό, για τον οποίο έχει διατυπωθεί έντονη ρητορική για «πολιτικές ή τοπικές συμμαχίες» που αντικατοπτρίζονται στο στάδιο της ψηφοφορίας. Η Βρετανία βέβαια θέλει και μία νίκη (μετά την τελευταία, το 1997) έτσι, για την «τιμή των όπλων», καθώς τα τελευταία χρόνια δεν τα πήγαινε τόσο καλά στην τελική κατάταξη, αν και εί-

Ô© p ¡ à © © à © ¡pp à ©Ðá © Ò © { p ¢âp © ©Ï ß å

ναι μία από τις χώρες του Big Four, που μαζί με τη Γαλλία, τη Γερμανία και την Ισπανία πηγαίνουν απευθείας στον τελικό εξαιτίας του γεγονότος ότι είναι οι μεγαλύτεροι οικονομικοί υποστηρικτές στην EBU (Ευρωπαϊκή Ραδιοτηλεοπτική Ενωση). Τελικά το “It’s my time” τερμάτισε πέμπτο.

cË © á ©Ê Ò i Αυτή τη χρονιά στη Eurovision συμμετέχει ο Γκόραν Μπρέγκοβιτς -ιδιαίτερα γνωστός για τη μουσική ταινιών, όπως «Ο καιρός των Τσιγγάνων», “Arizona Dream”, “Underground”- έχοντας συνθέσει το τραγούδι της σερβικής συμμετοχής. Το τραγούδι λέγεται «Εδώ είναι Βαλκάνια» και η μουσική, ιδιαίτερα στο ρεφρέν, σε παραπέμπει στον ήχο του Μπρέγκοβιτς. Η εμφάνιση πάλι της σερβικής αποστολής, καθόλου. Ο νεαρός ερμηνευτής Μίλαν Στάνκοβιτς είναι σίγουρα ένα από τα πολυσυζητημένα πρόσωπα της φετινής

διοργάνωσης, λόγω του εκκεντρικού στιλ του. Το τραγούδι πέρασε από την πρώτη δοκιμασία του ημιτελικού, εξασφαλίζοντας το εισιτήριο για τον αυριανό τελικό. Ομως τι έκανε τον Μπρέγκοβιτς να ασχοληθεί τόσο ενεργά με τη Eurovision; Οταν, το 2008, το Βελιγράδι φιλοξένησε το διαγωνισμό, ο γνωστός συνθέτης είχε κάνει την εμφάνισή του δίνοντας ουσιαστικά την «ψήφο» εμπιστοσύνης του στο θεσμό. Τώρα προχώρησε ακόμα περισσότερο. Μετά την απευθείας ανάθεση στον ίδιο να γράψει το τραγούδι της Σερβίας, ο Μπρέγκοβιτς συνέθεσε τρία τραγούδια που τα ερμήνευσαν τραγουδιστές της επιλογής του και οι Σέρβοι επέλεξαν τελικά αυτό που είδαμε στον ημιτελικό και θα δούμε και αύριο. Επομένως, η εμπλοκή του Γκόραν Μπρέγκοβιτς με το φετινό διαγωνισμό ήταν κάθε άλλο παρά διεκπεραιωτική. Τελικά τι είναι η Eurovision; Είναι ένα πανηγύρι, ένα σόου ή μία πρόκληση; Και η πολυπόθητη, όπως αποδεικνύεται, νίκη είναι τόσο σημαντική πια για κάθε χώρα, ακόμα και αν στο παρελθόν έχει βρεθεί στο βάθρο του νικητή; Ή μήπως άλλαξαν τα πράγματα; Και από τον «Καιρό των τσιγγάνων» έχουμε βρεθεί στον «καιρό της οικονομικής κρίσης», κάτι που αναγκαία περικόπτει το πολυδάπανο γυαλιστερό «περιτύλιγμα» και μία νέα εποχή γεννιέται, όπου τον πρώτο λόγο έχει η μουσική; Λέτε του χρόνου να δούμε και άλλα μεγάλα ονόματα να «ρισκάρουν» στη Eurovision, ελπίζοντας τουλάχιστον στη βαθμολογία των επιτροπών, που, όσο να ’ναι, δείχνουν μία μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους καταξιωμένους διεθνώς καλλιτέχνες; Δεν ξέρουμε τι από αυτά συμβαίνει. Αυτό που μάλλον είναι σίγουρο είναι πως η όποια νίκη είναι δέλεαρ για όλους... Το χρήμα πολλοί εμίσησαν (έτσι λένε, εγώ πάντως δεν έχω γνωρίσει κανέναν), τη δόξα ουδείς. Για... να ανασυνταχθούν τα δύο «στρατόπεδα» της Eurovision και να ξανακάνουν μία καταμέτρηση δυνάμεων! Μπορεί να υπάρξουν και εκπλήξεις, πού ξέρεις;

28 - 5 - 10

ΕΞΟΔΟΣ

Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφίας και Κόκκαλη, τηλ. 210-72.82.333. Εισιτήριο από 30 έως και 80 ευρώ.

CôF?NNW

Ενα από τα μεγαλύτερα ονόματα της μουσικής σκηνής, ο καλλιτέχνης που έχει σαρώσει τα βραβεία Grammy, θα δώσει μία και μοναδική συναυλία στο Μέγαρο Μουσικής τη Δευτέρα. Ο λόγος για τον Bobby McFerrin, τον ανανεωτή και αυτοσχεδιαστή της φωνητικής μουσικής. Η έκταση της φωνής του αγγίζει τις τέσσερις οκτάβες. Τα λόγια είναι περιττά. Don’t worry, be happy! Το χρειαζόμαστε, άλλωστε...

Èôn Ûô ß ô Ü

Δημοτικός Κινηματογράφος «Μίμης Φωτόπουλος», Αγ. Κωνσταντίνου 42, τηλ. 210-6198890.

Ýôn

ô Ú ô Ú Ο καιρός ζέστανε και ο Δημοτικός Κινηματογράφος Αμαρουσίου «Μίμης Φωτόπουλος» ανοίγει αυτή την Παρασκευή ανανεωμένος και μάλιστα με χαμηλό εισιτήριο. Φέτος, οι σινεφίλ θα έχουν την ευκαιρία να δει ταινίες πρώτης προβολής, ενώ την πρώτη ημέρα, ο επισκέπτης μπορεί να παρακολουθήσει δωρεάν την ταινία κινουμένων σχεδίων «Πώς να εκπαιδεύσετε το δράκο σας», σε σκηνοθεσία Ντιν ΝτεΜπλουά και Κρις Σάντερς.

Ë Ý ô

ô Ý n Ο Monsieur Minimal, ο νέος μουσικός από τα Γιαννιτσά, που τραγούδια του ακούγονται σε Αμερική, Καναδά και χώρες της Ευρώπης, παρουσιάζει τη νέα του δισκογραφική δουλειά που ακούει στο λαχταριστό όνομα «Πάστα Φλώρα». Στο τελευταίο του άλμπουμ, ο Minimal χρησιμοποιεί για πρώτη φορά ελληνικό στίχο, ενώ στις μεγάλες εκπλήξεις της νέας δουλειάς του συγκαταλέγεται η συμμετοχή της Δήμητρας Γαλάνη στο τραγούδι «Μια Ζωή». Η παρουσίαση θα γίνει το Σάββατο στις 14.00 στη Fnac.

Η «Λιβ» είναι η ιστορία μιας απώλειας, αλλά και μιας μεγάλης ανακάλυψης: αυτής του μεγάλου ταξιδιού που είναι ο κόσμος. Η μικρή λιβελούλα θα ξεκινήσει ένα ταξίδι, αναζητώντας τη μαμά της, μα και αλήθειες της ίδιας της ζωής... Ενα τρυφερό παραμύθι είναι η «Λιβ» (εκδ. Ταξιδευτής) της Εφης Πυρπάσου, σε εικονογράφηση Νεκτάριου Ντεληγιώργη. Η συγγραφέας θα βρεθεί το Σάββατο, στις 12.30, στο Μικρό Κοραή για να διηγηθεί το παραμύθι, αλλά και για να ζωγραφίσει μαζί με τα παιδιά.

Fnac, Μητροπόλεως και Αιόλου, Μοναστηράκι, τηλ. 210-3731100.

Μικρός Κοραής, Παπάγου 7 και Αριστοφάνους, Χαλάνδρι, τηλ. 210-6890321.

Ë Ûô nÛ Μανώλης Μητσιάς, Μελίνα Ασλανίδου, Ελένη Δήμου, Σταμάτης Κόκοτας, Πέγκυ Ζήνα, είναι κάποιοι μόνο από τους ερμηνευτές που θα ενώσουν τις φωνές τους τη Δευτέρα, στο Καλλιμάρμαρο, συμμετέχοντας στη συναυλία-αφιέρωμα στο έργο του Γιάννη Σπανού «Μια συναυλία για τα παιδιά - Μουσική Διαδρομή μιας Ζωής». Σημαντικό μέρος των εσόδων θα διατεθούν για τις ανάγκες του συλλόγου «Ελπίδα». Καλλιμάρμαρο, λεωφ. Β. Κωνσταντίνου. Είσοδος: 25 ευρώ.

Ý y ô ô Ü Η ιστορία του αρμενικού Τύπου στην Ελλάδα, από το 1890 μέχρι και σήμερα, ξεδιπλώνεται μέσα από μια πρωτότυπη, δίγλωσση έκδοση (ελληνική και αρμενική) που μόλις κυκλοφόρησε. Πρόκειται για το βιβλίο «Ο αρμενικός Τύπος στην Ελλάδα» του Σαρκίς Αγαπατιάν, το οποίο μάλιστα συνοδεύεται από πλούσιο έγχρωμο φωτογραφικό υλικό. Η παρουσίαση του τόμου θα πραγματοποιηθεί τη Δευτέρα, στις 19.30, στο Πνευματικό Κέντρο Κωνσταντινουπολιτών, παρουσία του συγγραφέα και των Φίλιου Στάγκου, Γιώργου Ρωμαίου. Πνευματικό Κέντρο Κωνσταντινουπολιτών, Σούτσου 46 (πλησίον Μετρό Αμπελοκήπων), τηλ. 210-7640250.

28 - 5 - 10

ΕΞΟΔΟΣ

Ë{ pß ©ÒÑ ¨~ ã Θέατρο Βράχων «Μελίνα Μερκούρη», Βύρωνας, τηλ. 210-7626438. Εισιτήριο: 40 (προπώληση) και 45 ευρώ (ταμείο).

Ä Ü ô Ü

Δυνατοί, ρυθμικοί, πολιτικοποιημένοι, οι Thievery Corporation έρχονται το Σάββατο στην πόλη, ανοίγοντας την αυλαία του φετινού συναυλιακού καλοκαιριού. Στο πλαίσιο της θερινής περιοδείας τους, κάνουν στάση στο Θέατρο Βράχων, με σκοπό να παρουσιάσουν ένα show που περιλαμβάνει τα best of κομμάτια τους και πολλές ακόμα εκπλήξεις. Απολαύστε τους!

ßy ô Μια εγκατάσταση-performance με χαρακτήρα «δημόσιου έργου» είναι το «Προς εγκατάστασιν...», σε σκηνοθεσία Γιάννη Τσορτέκη, που φιλοξενείται σήμερα και το Σάββατο στο Θέατρο του Νέου Κόσμου. Η παράσταση είναι βασισμένη στον «Ανθρωπο με ποδήλατο», του εικαστικού Βλάση Κανιάρη. Ο ξεριζωμός, η προσφυγιά, η μετανάστευση, η απόγνωση, αλλά και η ελπίδα ορίζουν τον άνθρωπο-μάρτυρα που υπομένει, προσμένοντας στη σιωπή τη λύτρωσή του.

Θέατρο του Νέου Κόσμου, Αντισθένους 7 και Θαρύπου, τηλ. 210-9212900.

Ñ Ü ô ô Ý

Θέατρο Πέτρας, Νταμάρι Πετρούπολης, τηλ. 210-5065456. Είσοδος: 20 ευρώ.

Το νέο βιβλίο του Λέανδρου Πολενάκη «Ιστορίες από το χαμένο βιβλίο: ένα μυθιστόρημα για το χρόνο» μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Ενεκεν. Το βιβλίο αποτελεί ένα ταξίδι στο χρόνο, την ιστορία και τη λογοτεχνία. Η παρουσίασή του θα γίνει τη Δευτέρα, στον κατάλληλο με το θέμα του χώρο, στο υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης «Κάρολος Κουν».

Ý ô ô y Û

Με τη συναυλία του Θανάση Παπακωνσταντίνου θα σημάνει τη Δευτέρα η έναρξη του φετινού Φεστιβάλ Πέτρας. Ο γνωστός τραγουδοποιός θα παρουσιάσει, σ’ ένα πρόγραμμα πάνω από δυόμισι ώρες, τραγούδια από τον καινούργιο του δίσκο, που κυκλοφορεί με τίτλο «Ο ελάχιστος εαυτός», όπου γι’ άλλη μια φορά, πρωτόγονα κι... απονήρευτα, προσπαθεί να προσεγγίσει το συλλογικό ασυνείδητο.

Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», Πεσμαζόγλου 5, τηλ. 210-3222760.

Μέγαρο Μουσικής, Βασ. Σοφία και Κόκκαλη, τηλ. 210-7282333. Εισιτήριο από 40 έως και 100 ευρώ.

Ê n Ú ô n Ü Κάποτε είχαν με τον Κισλόφσκι από κοινού την ιδέα να πουν την ιστορία μιας ζωής, μέσα από ένα κονσέρτο που θα δινόταν στην Ακρόπολη της Αθήνας. Ο Κισλόφσκι θα ήταν ο σκηνοθέτης και ο Πράισνερ ο συνθέτης... Αλλά η ίδια η ζωή έγραψε ένα τέλος διαφορετικό, αφού ο Κισλόφσκι πέθανε το Μάρτιο του 1996 και ο Πράισνερ ήρθε έντεκα χρόνια μετά στο κατάμεστο Ηρώδειο. Ετσι θα έρθει και την Κυριακή στο Μέγαρο Μουσικής, έχοντας μαζί του καλούς φίλους, μα και τις μουσικές από τις ταινίες του Κισλόφσκι στις... αποσκευές του.

Æy Û

ôÚ Το συγκρότημα-αποκάλυψη του συμφωνικού metal, με «σήμα κατατεθέν» την κοκκινομάλλα «Σειρήνα» που ακούει στο όνομα Simone Simons, θα εμφανιστεί το Σάββατο στο Fuzz για μια μοναδική συναυλία. Κάτι οι φωνητικές δυνατότητες, κάτι η κιθαριστική επέλαση των Jansen και Delahaye, τα ντραμς-«πολυβόλο» του Weesenbeek και το μπάσο-«οδοστρωτήρας» του Huts, η... υπερταχεία που λέγεται Epica δεν μπορεί να μη σε παρασύρει στο διάβα της... Fuzz, Πατριάρχου Ιωακείμ 1, Ταύρος, τηλ. 698-5555081. Είσοδος: 30 ευρώ.

28 - 5 - 10

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Ö © ÓÒ © ä

±À m À

ννιά εβδομάδες (31 Μαΐου-31 Ιουλίου), 29 ομάδες, 200 άτομα, 58 παραστάσεις, φιλικό εισιτήριο (5 ευρώ)... Ολα αυτά, στο πλαίσιo του θεατρικού φεστιβάλ Off-off Athens που διοργανώνεται για τρίτη χρονιά στο φουαγέ του θεάτρου «Επί Κολωνώ». Ο τίτλος του φεστιβάλ -χωρίς να είναι δηλωτικός- παραπέμπει στη φιλοσοφία του. Το Off-off υποδηλώνει όχι μόνο το φυσικό τόπο διεξαγωγής του, δηλαδή σε ένα off-off theater, όπως η σκηνή του φουαγέ, αλλά και τον «καλλιτεχνικό τόπο» -τον εκτός της καθιερωμένης θεατρικής πραγματικότητας- στον οποίο ανθίζει ο πειραματισμός και η δημιουργικότητα νέων ομάδων. Τι γίνεται, λοιπόν, μέσα στο καλοκαίρι στο φουαγέ του «Επί Κολωνώ»; Με επαγγελματικές, κατά κύριο λόγο, προδιαγραφές, νέοι καλλιτέχνες, μεταξύ 25 και 30 ετών, επιλέγουν έργα, τα σκηνοθετούν και τα παρουσιάζουν. Κάποιοι από αυτούς δε, εμφανίζονται για πρώτη φορά ενώπιον του κοινού. Η ιδέα του φεστιβάλ ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια κατά τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν. Η κα Δάφνη Λαρούνη, που μαζί με άλλα μέλη της ομάδας ΝΑΜΑ, είναι υπεύθυνη του Off-off Athens, θυμάται: «Πριν από τέσσερα χρόνια, κατά τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν είχαμε κάνει ένα event που λεγόταν ‘ο χώρος ως όχημα για τη θεατρική τέχνη’. Είχαν έρθει διάφορες νέες ομάδες, που είχαν δείξει τις δουλειές τους στο φουαγέ. Αυτό ήταν μέσα στη σεζόν, οπότε ήμασταν πολύ περιορισμένοι. Μπορούσαμε να το κάνουμε μόνο μεταμεσονύκτια Παρασκευοσάββατα. Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα».

cÊàp i© á ©{ p ä Το έντονο ενδιαφέρον που έδειξαν οι ομάδες, αλλά και η επιθυμία των διοργανωτών να δώσουν «βήμα» χωρίς περιορισμούς, παρέχοντας «στέγη» και δωρεάν εξοπλισμό σε νέους ανθρώπους, «γέννησε» ουσιαστικά το φεστιβάλ. Η κα Λαρούνη μάλιστα προσθέτει: «Σκεφτήκαμε να εκμεταλλευτούμε τους καλοκαιρινούς μήνες που το θέατρο είναι άδειο. Για να μπορέσουμε να βοηθήσουμε περισσότερες ομάδες, είπαμε να κάνουμε ένα φεστιβάλ το καλοκαίρι. Είδαμε ότι πολλές ομάδες είχαν ενδιαφερθεί, ότι υπήρχαν πολλά παιδιά που δεν είχαν στέγη, και μας άρεσε η ιδέα του να μην πρέπει να κρίνουμε τις ομάδες που συμμετέχουν. Τα πιο πολλά φεστιβάλ βλέπουν μια δουλειά που έχει ήδη ανέβει και επιλέγουν τις καλύτερες δουλειές, αλλά αυτό σημαίνει ότι πάρα πολλά παιδιά μένουν απ' έ-

ξω, γιατί δεν έχουν κάποια δουλειά να δείξουν. Είναι η πρώτη φορά που θέλουν να πουν κάτι και δεν μπορούν ν’ αντεπεξέλθουν οικονομικά, και τελικά, αν τους δώσεις βήμα, βγαίνουν καταπληκτικά πράγματα. Το ότι μπορείς να προσφέρεις το χώρο, χωρίς να επιβαρυνθεί η ομάδα και χωρίς να πρέπει ν’ αποδείξει την αξία της, χωρίς να πρέπει να σου δείξει κάποια προηγούμενη δουλειά, είναι πολύ θετικό... Γι’ αυτό, άλλωστε, λέμε πως το φεστιβάλ έχει μορφή show case. Κάποιες ομάδες μάλιστα δεν έχουν έργο, το γράφουν κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας ή το παρουσιάζουν σε μορφή devise». Φέτος, συμμετέχουν 29 ομάδες και η καθεμιά θα έχει την ευκαιρία να παρουσιάσει τη δουλειά της σε δύο συνεχείς ημέρες. Τα έργα που προτείνουν, εκτείνονται σ’ ένα ευρύ φάσμα: «πειραγμένα» κλασικά κείμενα, κοινωνικά, σάτιρα, κωμωδία, κάποια μάλιστα γραμμένα από τις ίδιες τις ομάδες. Οι θεματικές, επίσης, ποικίλλουν. Σχέσεις, έρωτας, ρατσισμός, οικονομική κρίση, κρίση αξιών... ιδωμένα με σαρκασμό, προβληματισμό ή και μ’ αισιοδοξία.

c ß i© â © á Η κα Λαρούνη, ωστόσο, παρατηρεί πως φέτος οι παραστάσεις είναι πιο σοβαρές: «Μάλλον σχετίζεται με την εποχή. Παρατηρώ πως είναι λιγότερες οι σατιρικές και οι κωμικές παραστάσεις. Οι περισσότερες είναι πιο ‘βαριές’, καθώς μιλούν για την απομόνωση, για την αποξένωση... Πιο παλιά υπήρχαν και χαρούμενα έργα. Φαντάζομαι πως οι ομάδες έχουν επηρεαστεί από την κατάσταση που επικρατεί στην Ελλάδα». Σ’ εργαστήρι νέων ιδεών αλλά και επαγγελματικών ευκαιριών μετατρέπεται, λοιπόν, για δύο μήνες το «Επί Κολωνώ». Οι ομάδες δείχνουν τις δουλειές τους, ενώ ανάμεσα στο κοινό υπάρχουν και άνθρωποι του θεάτρου (παραγωγοί, ιδιοκτήτες θεατρικών σκηνών, σκηνοθέτες). «Πολλές παραστάσεις που έχουν φιλοξενηθεί στο πλαίσιο του φεστιβάλ, έχουν συνεχίσει και έχουν παιχτεί στο δικό μας, μα και σε άλλα θέατρα κατά τη διάρκεια της χειμερινής σεζόν», εξηγεί η κα Λαρούνη. Το φεστιβάλ, ωστόσο, έχει διττό ρόλο. Από τη μία, δίνει ευκαιρίες στους εκκολαπτόμενους καλλιτέχνες -κάτι που πραγματικά σπανίζει στις μέρες μας- και από την άλλη, προσφέρει στο κοινό ό,τι πιο φρέσκο κυκλοφορεί αυτή τη στιγμή. Καθετί καινούργιο, σίγουρα ενέχει και κάποιο ρίσκο. Σίγουρα κάποιες παραστάσεις θα αξίζουν περισσότερο από άλλες. Μήπως, όμως, κάτι αντίστοιχο δεν συμβαίνει ακόμη και με τις καθαρά «εμπορικές» παραγωγές;

28 - 5 - 10

Μ Å Û

INFO ÜGJ9FÄ×J=?GNA;Ä Äv § Ä £¥¨¦ ¥¨©¨ ¦¨²ÄÄ \x « ±¢¥ bÄ Ä j ½ ¬ À Ài À· «r

»¸À ¸ ¬ ¸À À± À Àn¸¬ À À À¶ r ÀÀ À² À¸ À ± ¸ À À·¸ ¸³ ¸ À Àt À À» Ài µ ÀÀ Às¸À ¸ À À ¸ rÀ À À» ¸ ¸ r À À° À¸ ¸ ÀÀ n ® ± Ài ± Àn À À·® ¸À r

Γράφει η©Éà ¨Ó o z ã

Ëá © Ò © © â

yà« Ü« á Ü« Ü«LO «ç « Ü«ß Ü« Ü à

Καθισμένη στο Γκάζι μέρες πριν, βλέποντας τα τρένα να περνούν με συχνότητα, κι εκείνο το «μ’ ένα τρένο γρήγορο την αγάπη μου έχασα...» δεν έφευγε στιγμή απ’ το μυαλό μου. Και «την καρδιά που πλήγωσε κι άλλον υπακούει...». Ο Μπρέγκοβιτς είχε πει στην Αλκηστις Πρωτοψάλτη -όταν με τη Νικολακοπούλου τον αναζήτησα- «θέλω αίμα στη φωνή...». Κι εκείνη... ματώνει. Η Ανθούλα Αλιφραγκή, στις δεύτερες, τη βαστά «στου καημού την άβυσσο» και «χρυσό πουκάμισο» τα χάλκινα στο λαιμό της. Ηταν τέτοια εποχή, πριν από 19 χρόνια, που η Πρωτοψάλτη ζητούσε το... ουράνιο βενζινάδικο -όχι λόγω οικονομικής κρίσης- αλλά για εκείνα «τα χατίρια που μου τ’ άργησες πολύ...», φορτίο βαρύ για «τον καιρό των Τσιγγάνων». Εδώ τα θέματα της ταινίας με τα λόγια της Νικολακοπούλου, σε μία περίοδο σκληρής δοκιμασίας για τη χώρα του Μπρέγκοβιτς, που σφραγίζεται και μέσα από τις μελωδίες του. Το ράγισμά της στους στίχους. «Τις νύχτες μπαίνεις στ’ όνειρά μου, λες κι ήρθες σε δικό σου κήπο...» και το αίμα ματώνει τους πάντες πάνω στο «κι αν μ’ αγαπάει κανείς...». Σαντούρια, κανονάκια, καημός, σεβντάς και «χιλιάδες άγγελοι με τ’ άσπρα, κλωνάρια λησμονιάς μοιράζουν...». Το αίμα στη φωνή δεν σταματάει πουθενά... Ορκο κάνω. Κι εκείνη μαζί μου... «αν ξωπίσω σου βρεθώ... ναι, όρκο κάνω - γης νεκρής - όμως να διψώ σε θέλω...». Ούτε κι εγώ. Ξημερώνει η πούλια, το Θεό παρακαλώ μα «δεν μου φέρνει ’κείνον που αγαπώ... μέρα σαν κι αυτή στ’ Αϊ-Γιωργιού τ’ αυτί...». Η βαλκάνια ψυχή με δυναμώνει σαν βράχο. «Τον κατήφορο θα πάρω και θα βγω... την καρδιά την κάνω ζάρια κι όλα τα πουλώ...» γελά η Αλκηστις, φωνάζει τις κραυγές της και τα «έλα» της, μα «δεν σου κάνουν τα λουλούδια... ούτε οι άνθρωποι που λιώνουν...». Σαν και μένα. «Και έφτασε η ζωή στη μέση, δυο ζωές να μου συνδέσει...». Και ζωή και θάνατο που παραδέχτηκα. Κι άλλο δεν φοβάμαι πια. Ούτε τα βήματα που ακούω κάθε βράδυ στην πόρτα. Ούτε τις νύχτες που δεν μας «δένουν» πια μαζί. Ούτε ποια να σε νανουρίζει. Μόνο τα φιλιά σου. Κι απ’ τα δικά μου που τίποτα δεν θέλεις. «Μόνο αυτά με καίνε ακόμα, που τώρα σ’ άλλα χείλια θα ’ναι...». Να θυμάμαι δεν έχω ξεχάσει. Ναι, όρκο κάνω.

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

Αυτός που κολλάει απο πίσω σου στο Μετρό λέγεται Τhe boy. «Μοναδικό μου κίνητρο, κάθε φορά που κάνω ένα δίσκο, είναι να ρίξω μια απαλή συντροφική... τσεκουριά στις πλάτες των ακροατών…», δηλώνει ο Τhe boy/Αλέξανδρος Βούλγαρης. Oι Mary And The Boy δεν υπάρχουν πλέον και μετά το “Please make me dance”, το «Κουστουμάκι» σε φέρνει σε μια υπέροχη αμηχανία και όπως ο ίδιος περιέγραψε σου ρίχνει μια... τσεκουριά στην πλάτη. Μελωδίες απέριττες, αναδεικνύοντας το περιεχόμενο των στίχων. Ενα δείγμα εδώ: www.myspace.com/theboystapes. Αν πετύχεις τον πολυπράγμονα Boy ΚατεχάκηΠανόρμου, ζήτα του να χορέψετε. Εκεί ελπίζει να καταλήξει.

Ë{á ©â ©{ ß Σε μία από τις σπάνιες τηλεοπτικές του εμφανίσεις, ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας ερμηνεύει το νέο του τραγούδι -έντεκα χρόνια μετά την τελευταία προσωπική δισκογραφική του δουλειά, επιστρέφει με ένα διπλό live album τον ερχόμενο Σεπτέμβριο. Είναι το πρώτο δισκογραφικό live της πολύχρονης πορείας του.

Óß © ä © © © àp © {á ¡ Για τη Δήμητρα Παπίου έγραψε ο Σταμάτης Κραουνάκης, η Λίνα Νικολακοπούλου, ο Κώστας Μπαλταζάνης, ο Κώστας Λειβαδάς, ο Λαυρέντης Μαχαιρίτσας, ο Μαρίνος Καρβελάς, η Δάφνη Αλεξανδρή, ο Γιώργος Καλογερόπουλος και η Λίνα Δημοπούλου. O δίσκος που μόλις κυκλοφόρησε τιτλοφορείται «Εμαθε η καρδιά».

Òp ©â{ ¡© ß ©{Òp Στην πόλη αυτή / όλοι γνωστοί / στα θέατρα στα κέντρα. Στίχος απ’ το τραγούδι του Σταμάτη Κραουνάκη, που ανήκει στην Αθήνα. Και σε μένα. Που κάθε φορά το ακούω και βολτάρω ακίνητη. Από τα παρελκόμενα / τη χάσαμε τη σέντρα... αλλά στου «Φλόκα» για καφέ με το Χατζιδάκι, τον Γκάτσο, τη Μελίνα… τα φιλιά πανόραμα. «Θέλω ενσταντανέ...».

28 - 5 - 10

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

%HKLR© ©©©

«Της είπα να έρθει να δούμε ταινία. Τι λες να πάρω;». Ενα από τα μεγαλύτερα άλυτα ερωτήματα της ζωής. Το μυστήριο του σύμπαντος! Το 24o πρόβλημα του Χίλμπερτ. Ερώτημα που συναντάται σαφώς πιο πολύ σε ανδρικές παρέες, το «τι ταινία να πάρω;» αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους προβληματισμούς των ανδρών που αναμετρώνται με το... τέρας του εντυπωσιασμού. Η απάντησή του διόλου εύκολη και αυτό γιατί έχει πολλές παραμέτρους: από το χαρακτήρα και το στιλ του «θύματος», μέχρι τις βαθύτερες επιδιώξεις της προβολής. Ετσι δημιουργείται ένας κυκεώνας ερωτημάτων, που όλα οδηγούν σε διαφορετικές προτιμήσεις. Αν, λοιπόν, για εσάς το προαναφερθέν ερώτημα δεν είναι ένας ευχάριστος «πονοκέφαλος» αλλά μια κακή... σπαζοκεφαλιά, μπορείτε να συμβουλευτείτε τον παρακάτω οδηγό και να βρείτε την ταινία που ταιριάζει στην περίσταση, αλλά, πάνω απ’ όλα, στις προσδοκίες της βραδιάς.

cÔ©Ê Ò i © © © ¡ ¡ Ò Αν η κοπέλα των ονείρων σας είναι πολυδιαβασμένη και σινεφίλ -κουλτουρογκόμενα κοινώς- στόχος σας είναι να την εντυπωσιάσετε μέσα από την επιλογή της ταινίας σας και τις γνώσεις σας. Τι κάνετε, λοιπόν; Πηγαίνετε στο βίντεο κλαμπ και νοικιάζετε ό,τι πιο «βα-ρύ» υπάρχει. Ολα τα ειςς «-ίνι» θεωρούνται το.... μπον φιλέ της κάθε σι-νεφίλ. Παζολίνι, Φελίνι,, Ροσελίνι. Σωστό; Λάθος! Εδώ συνήθως χάνουν οι πιο πολλοί, αφού δεν λαμβάνουν υπ’ όψιν τους ένα σημαντικό πράγμα που εμπεριέχεται στο DNA της σινεφίλ: η σινεφίλ τα έχει δει όλα αυτά πολύ πριν γεννηθεί και στη συζήτηση που θα ακολουθήσει (αγαπημένο στοιχείο των σινεφίλ) θα χάσετε πολλούς πόντους, μιας και δεν θα τα ξέρετε καλύτερα από την ίδια. Ετσι θα καταλάβει ότι διαλέξατε την ταινία μόνο για εντυπωσιασμό και ότι ίσως την βλέπετε πρώτη φορά (για όνομα του Θεού!!!). Τι κάνετε λοιπόν; Νοικιάζετε μια περιπέτεια και όλοι πάνε... κουβά. «Ο Βράχος» (The Rock) του Michael Bay. Ταινία που σίγουρα δεν έχει δει και με εξαιρετικό καστ. Προφανώς πριν από την προβολή θα της εξηγήσετε πόσο δεν σας αρέσουν οι ταινίες που ξεφεύγουν από τα όρια του ψυχολογικού κάτι (τις οποίες θα τονίσετε ότι έχετε δει όλες), αλλά πόσο πολύ αναγνωρίζετε αυτήν την ταινία ως μία από τις καλύτερες στο είδος της. Ερμηνείες, σκηνές, πληροφορίες, καθώς και το στιλ του καθοδηγητή σε νέους κινηματογραφικούς δρόμους, τα αφήνουμε πάνω σας. Η σινεφίλ θα μείνει απλώς εντυπωσιασμένη από την εναλλακτική ματιά σας.

cÔ©Ë ¡ â i © © ©c p{ pß i Αν το κορίτσι του παραδείσου έχει ήδη εντυπωσιαστεί από την απόδοσή σας σε προηγούμενες συναντήσεις και έχετε ανταλλάξει πολλά μηνύματα στο κινητό και στο chat (κοινώς, αν είναι ήδη «ψημένη»), τότε δεν χρειάζεται να χάνετε το χρόνο σας «πονοκεφαλιάζοντας» με την επιλογή της ταινίας. Και αυτό γιατί η ταινία δεν παίζει ρόλο. Και οι δύο ξέρετε πώς θα καταλήξει η βραδιά και ότι δεν θα δείτε την ταινία μετά το πρώτο πεντάλεπτο. Οπότε γιατί να το κουράζουμε; Μέχρι εδώ καλά. Τώρα συνήθως γίνεται ένα μεγάλο λάθος. Το μεγαλύτερο ποσοστό τέτοιων περιπτώσεων προτιμάει κάποια αισθηματική κομεντί για να ταυτιστεί το ζευγάρι με το κεντρικό πρωταγωνιστικό δίδυμο. Αλλά όχι, εσείς θα σταθείτε στο ύψος των περιστάσεων και θα πάρετε να δείτε τον «Ελαφοκυνηγό» (The deer hunter) του Michael Cimino. Οσοι πόνταραν εκεί, ποτέ δεν έχασαν. Τα πέντε πρώτα λεπτά (τίτλοι αρχής και πλάνα από ανεξήγητο εργοστάσιο) θα είναι αρκετά για να περάσετε το χέρι πάνω στους ώμους της (ξέρετε, το γνωστό κόλπο «νύσταξα, τεντώνομαι, κοίτα που βρέθηκε το άτιμο το χέρι μου») και να γείρει το κεφάλι προς το μέρος σας, διερωτώμενη πότε θα γίνει κάτι αξιόλογο στα 5 αυτά λεπτά. Η ταινία δεν προσφέρει αυτό το αξιόλογο, οπότε τώρα είναι η στιγμή σας.

28 - 5 - 10

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

©© Ò©CD@KR

Ö ¡©È Þ ¨× ¡ß

Äy ß ô ô Ü ô Ýn ôÄ ô Ý ô Üô ô Û ô ô ô ô Ûô ô ôÝ ô ô Ü ô ôÚ ô ô ô ô ô Ü ô ô y n Ü ô ô Í n ô ô Íy ô ôy ß ô Ý ô yÝô Üôy ôy Úy

)

Äy ß ô ô n Ü ô ô Ü ô ô y Í ô Ý ô ô ô Í ô y ô ô Ý ô ôn ô ô Ü ô ß ô yÝô ô Ú ô ôy Í ô Ü ô ôb Ýh ô Ú ô Ý ô ô ô Ú ô Íô ô Í ô

)

Äy ß ô ô Ú ô Ü ôÏ ôÝ ô ô Ü ô Ú ô Íô ô Ý ô Í ô ôy Üy ôy ô n Û ô ôÚ ô ônÍ ô ô ô Ý ô Íô Í ô ôy nÚ ô ô Ü ô ô ô ô ô Û ô ô ny Üô ô ô y y Ü ô ß

)

Äy ß ô Ü ôn ô ôËy ô ô} ôy Ü ô Ý ô ß

)

nÛ ô nÚ ô Ü ô yÝô Ü ô nyôy Íô Ü ô ôy Íô yÝô n Ü ôË ô Üô ô Ü ô ô y Û

)

nÛ ô ô Ú ô Íô ô Ý ô ô ô ny Ü ô ô Ü ô ÍôyÍ ô nÛônÝ ô ô ôÛ ôÛô ôby hô ô Ý ôÆ ô ô Í ôn ô Ýôy ô Ún ô by Ü h ôy ôyÍ ô y Í ô ô Ü

c Ò © ©Óßp i © © © ¡ p à

Ö ©b U@S@Qh© © ©p ä

Α το αντικείΑν μενο του πόθου μ σ σας είναι ρομανντική, τότε καλύττερα να μην πάρ ρετε τίποτα που θ θα προξενήσει δ δάκρυα. Δηλαδ δή μακριά από τταινίες με θανάτους τους, χωρισμού χωρισμούς, χαμένες πατρίδες. Οχι ότι δεν θα την χαρεί, αλλά δεν είναι ο στόχος σας αυτή να κλαίει και εσείς να την παρηγορείτε. Εκεί θα πρέπει να κερδίσετε το παιχνίδι από το είδος της ταινίας. Οπότε τι κάνετε; Νοικιάζετε μια παιδική ταινία και γίνεστε αυτόματα ο «αγκαλίτσας» που πάντα έψαχνε. Το «Ψάχνοντας το Νέμο» (Finding Nemo), των Andrew Stanton και Lee Unkrich, είναι μια πρώτης τάξεως ταινία για τέτοια περίπτωση. Ψαράκια που παιχνιδίζουν, γαλάζιες θάλασσες με κοχυλάκια, χαρούμενες περιπέτειες. Τα έχει όλα. Το μόνο κακό είναι πως σίγουρα θα χρειαστεί να δείτε όλη την ταινία, μέχρι να βεβαιωθείτε πως όλοι θα ζήσουν καλά, για να καταφέρετε στην τελική να ζήσετε και εσείς καλύτερα στο τέλος της βραδιάς. Και θυμηθείτε: στη συναισθηματική, δεν έχει καμία σημασία το αν έχει δει την ταινία. Θα την ξαναδεί άνετα με την ίδια όρεξη.

Αν η εκλεκτή της καρδιάς σας είναι ολίγον τι μεγαλύτερη από εσάς, ένα μόνο λάθος πρέπει να αποφύγετε και όλα θα πάνε καλά. Κατ’ αρχάς, η μεγαλύτερη ξέρει σίγουρα καλύτερα τι μπορεί να ακολουθήσει κατά τη διάρκεια της βραδιάς, οπότε δεν χρειάζονται άγχος και βιαστικές κινήσεις. Αποφύγετε πάση θυσία τον «Ελαφοκυνηγό», γιατί ως μεγαλύτερη σίγουρα θα έχει «δει» ήδη την ταινία. Τι προτιμάτε; άτε; Κάτι μοντέρνο, φρέσκο και σύγχρονης εποχής. ς. Ο λόγος είναι πάρα πολύ απλός: κάτι που εσείς θεωρείται ως καλό, παλιό, κλασικό μπορεί να ξυπνήσει παιδικές μνήμες στην ηλικιωμένη κυρία υρία ικία σας. Μιας και δεν θα ξέρετε σίγουρα την ηλικία της κοπέλας, καλό θα είναι να αποφύγετε τις γκάφες του τύπου «πήρα να δούμε κάτι κλασικό που βγήκε πολύ πριν γεννηθώ, αλλά έχω ακούσει ει από τον μπαμπά μου...» και την ξενερώσετε. Ετσι, νοικιάζετε κάτι που να έχετε προλάβει και οι δύο ίναι στο σινεμά. Το “Avatar” του James Cameron είναι αιρό μια σίγουρη λύση, μιας και πριν από λίγο καιρό ιτήπαιζόταν στις αίθουσες. Επίσης, με τόσα εισιτήρια που έκοψε είναι πιθανό να την έχει δει, οπότε ένας μπελάς λιγότερος για το βράδυ.

)

ô ôy Üy ô Í ô ô"4"ôÛô ô Û ôn ô y Í ô ôn ôy y Û ô ô y Ü ôÄ Í ô ô Ü ô

ô Ûô ß §

28 - 5 - 10

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

´Ê »º½°À Ê Æ Ç ¨ Ë Æ Ê½³ÀÊ½¦Á¸³À ες γενιές γεννιούνται πολύ πιο ευαισθητοποιημένες πάνω σε αυτό το ζήτημα.

'© àp ©Ð { ä ¡©p Ò © © Òp{ ©É {Ò

Με τη Δήμητρα σπουδάζουμε στην ίδια δραματική σχολή. Την παρατηρώ συχνά στη σχολή και μου κάνει εντύπωση το γεγονός ότι -όσο κουρασμένη και αν είναι από τις πολύωρες πρόβες και τα μαθήματα- πάντα είναι χαμογελαστή. Ενα ζωντανό χαμόγελο που συνοδεύεται μ’ έναν ενδιαφέρον δυναμισμό... Δείχνει ότι δεν θα διστάσει στα εμπόδια που θα προκύψουν και αποδεικνύει ότι είναι έτοιμη ν’ αντιμετωπίσει τη ζωή μέσα από το επάγγελμα της επιλογής της. Η αρχή της πορείας είναι δημιουργική: η ταινία που έπαιξε πήγε Κάννες, ετοιμάζει να συμμετάσχει σε δύο παραστάσεις και συνεργάζεται με τη δραστήρια ομάδα σύγχρονου χορού «Αερίτες»... Το περίμενες, όταν φτιάχνατε την ταινία “Sea happens” για το “48 hour film project go green”, ότι θα έβγαινε πρώτη και θα προβαλλόταν στις Κάννες; Τι θεωρείς ότι έκανε την ταινία να ξεχωρίσει; Φυσικά και δεν το περιμέναμε, αλλά καταλαβαίναμε ότι είχαμε κάνει μια καλή δουλειά. Νομίζω πως ήταν ένας συνδυασμός ωραίας ιδέας και εκτέλεσής της. Η ταινία είχε production value, όλοι ήταν άνθρωποι που έχουν δουλέψει στο χώρο. Αλλά για μένα, το βασικό είναι ότι ήμασταν άνθρωποι που συνεννοηθήκαμε, που δουλέψαμε αρμονικά και βγάλαμε ένα καλό αποτέλεσμα. Πώς βίωσες την εμπειρία στις Κάννες; Η διοργάνωση; Τα σχόλια για την ταινία σας; Συναισθήματα όταν είδες την ταινία να προβάλλεται; Βασικά, καταλαβαίνεις γιατί αυτή η πόλη είναι το κινηματογραφικό κέντρο του κόσμου. Ζει και... αναπνέει στους ρυθμούς του φεστιβάλ. Παρόλα αυτά είναι ένα φεστιβάλ που αφορά περισσότερο σε παραγωγούς, σκηνοθέτες και ηθοποιούς. Είναι πολύ δύσκολο να βρεις πάσο ή πρόσκληση για να δεις μια ταινία. Αυτό που είναι εκπληκτικό είναι ότι συναντάς ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Αποστολές από τη Βραζιλία, την Τουρκία, την Ταϊβάν. Η ταινία προβλήθηκε στο Short Film Corner. Τα σχόλια ήταν

Είσαι μέλος της ομάδας σύγχρονου χορού «Αερίτες». Τι ετοιμάζετε; Είναι μια παράσταση που πρωτοπαίχτηκε στη Μπιενάλε των Σκοπίων το Σεπτέμβριο και το χειμώνα εγκαινίασε το Θέατρο του Ιδρύματος «Μιχάλης Κακογιάννης». Στην “dόπα” (dopamines of post athenians) ασχολούμαστε με την «εθνικοχορευτική» μας ταυτότητα. Πρασπαθήσαμε να δημιουργήσουμε μια νέα κινητική γλώσσα, που έχει καταβολές τόσο από τον πεντοζάλη όσο και από το hip-hop. Εξάλλου ο μετα-Αθηναίος έχει προσλαμβάνουσες από την παράδοση (πχ. πανηγύρια και έθιμα), που μπορεί να μην του είναι απόλυτα συνειδητές αλλά με κάποιον τρόπο τις φέρνει στο DNA του. Μ’ αυτό το χορευτικό DNA ασχολούμαστε. Με το κατά πόσο υπάρχει και, αν ναι, με ποιον τρόπο εκφράζεται.

πολύ θετικά, πρωτότυπη ιδέα, δοσμένη με χιούμορ. Στους υπολογιστές του φεστιβάλ η ταινία είχε 1.000 views μέσα στο πρώτο πενθήμερο! Ηταν σχεδόν συγκινητικό να βλέπεις στις Κάννες, ένα ταινιάκι που ξεκίνησες με τους φίλους για πλάκα, ένα απόγευμα, σε κάποιο σπίτι στο Γκάζι. Το θέμα του “48 hour film project” είναι το περιβάλλον. Η ταινία σας σχετίζεται με την προστασία της θάλασσας. Οι νέοι άνθρωποι είναι ευαισθητοποιημένοι σε θέματα περιβάλλοντος; Το σεβόμαστε ή απλώς προσποιούμαστε ότι το σεβόμαστε; Σίγουρα, σε σύγκριση με άλλες χώρες είμαστε πολύ πίσω. Δεν χρησιμοποιούμε εναλλακτικές πηγές ενέργειας, δεν έχουμε ακόμα πλήρη γνώση του ζητήματος. Πάντως, σε σχέση με το παρελθόν, έχουν αλλάξει πολλά πράγματα κι αυτό είναι κάτι. Δεν πετάμε πλέον τις γόπες από το αυτοκίνητο -εικόνα που παλιά την έβλεπες συνέχεια- και σχεδόν σε κάθε γειτονιά υπάρχει κάδος ανακύκλωσης. Σίγουρα οι νέ-

Ξέρω ότι βρίσκεσαι σε... πυρετό προβών, αφού ετοιμάζεσαι για δύο παραστάσεις μέσα στον Ιούνιο, στο πλαίσιο τους έτους εφαρμογής της δραματικής σχολής «ΕΜΠΡΟΣ θέατρο εργαστήριον». Τι εφόδια κερδίζεις μέσα από αυτές τις δύο παραστάσεις; Η δουλειά μας φέτος, στο τελευταίο έτος σπουδών, είναι μια δουλειά συνόλου και όχι αποσπασματική. Κι αυτό δίνει άλλη δυναμική στον τρόπο δουλειάς. Μαθαίνεις να σκέφτεσαι το σύνολο και όχι μόνο το κομμάτι σου. Εμείς φτιάχνουμε τα σκηνικά, τα κοστούμια , τη μουσική, το πρόγραμμα. Και όλη αυτή η διαδικασία γίνεται με τη στήριξη της σχολής και των καθηγητών μας, γεγονός που μας δίνει πολύ καλή βάση για τη συνέχειά μας έξω από τη σχολή. Ολη αυτή η διαδικασία είναι ιδιαίτερα χρήσιμη για τη μετέπειτα πορεία μας.

´NFO © Í© àp © ¡pp ß © © { Ò © cÉ{ i © © á á © Ò © Ðâ ¡© © cÉ{ i© c{ p Ò ¡ i© © ß © c á i© ¡© ØÒ © á © ©cÖá © ¡i© ©Ï á ©É © © © © ©Î ¡ á ¡© © ©cÉ ß i© ¡© ¡© á ¡ © © á

á © ¡© Ø à ¡© ß ¡ © {â© © Î ¡ á ¡© © ß © É © Í{ á ¡© © á¢ © © á © b2D@© G@OODMRh© © pÒ © bÔG© LX© CNFh © © á © ÐÒ ¡© É Ò © © á © p{ á © © © á © © 8NT3TAD BNL © Ëá © â © Ò ¡© © { Ò © bCâ{ h© {â© © pÒ © ä© cÉ á i © © á © á © É{ß ©{ ¡© ©{ ¡ á© © ©Î ¡ á ¡© © â p © ä ¡©Ø ä© ©Ðß ©Ð ¡ à © © © ©Î ¡ á ¡© © ß © Ò ©Ø ä© ¡© àp ¡©É á

28 - 5 - 10

ΤΑΣΕΙΣ

Video Art: Amarildo Topalis, Φωτογραφία: Alexandrakis George

σημαίνει συναισθήματα. «Δεν μου αρέσει κάποιο χρώμα απόλυτα, ίσως ο συνδυασμός μαύρο-άσπρο που βέβαια δεν είναι καν χρώματα. Η ζωγραφική έτυχε να με εκφράζει και να λειτουργεί μέσα μου ίσως και σαν ‘ψυχοθεραπεία’». Οι πίνακες του Pollock και του Andy Warhol ξεχωρίζουν για εκείνη, γιατί «αυτοί οι καλλιτέχνες πειραματίστηκαν στην τέχνη τους», τονίζει. Στην ερώτηση «Τι χρώμα θα ήταν ο πόνος, ο έρωτας και η αγάπη;»

φαντάζεται ότι θα έχουν όλα τα βασικά χρώματα, δεδομένου του πόσο έντονες είναι αυτές οι έννοιες και τα συναισθήματα που προκαλούν... Δεν βιοπορίζεται από τη ζωγραφική... «άλλωστε, δεν το έχω προσπαθήσει ακόμα», τελειώνει η Βασιλική. Πού θα βρω τη Βασιλική: facebook page: vasilikiMp, e-mail: valiampo@hotmail.com

Η αθέατη τέχνη της πόλης

ελειώντας το ΤΕΕ Πληροφορικής, παρακουλούθησε μαθήματα ζωγραφικής και πήρε μέρος σε εκθέσεις της πόλης της. Αργότερα θα τελειώσει εικονογράφος-σκιτσογράφος και θα ασχοληθεί λίγο με τη φωτογραφία, που τη θαυμάζει. Η ζωγραφική όμως είναι αυτό που θα την κερδίσει... «Οταν ζωγραφίζω εκφράζομαι, και όταν ολοκληρώνω αυτό που ζωγραφίζω... νιώθω βαθιά ικανοποίηση». Χρώμα για την ίδια

Της Βίκυς Οικονομοπούλου

H Βασιλική Μπογδάνη γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη και μόλις πριν από τρις μέρες έκλεισε τα είκοσι τρία. Ζει στον Πειραιά τους τελευταίους 10 μήνες. Το πρώτο πράγμα που σκέφτεται στην αρχή της ημέρας είναι... το τελευταίο της προηγούμενης. Οι γεύσεις είναι πάντα κάτι διαφορετικό σε κάθε δοκιμή τους για εκείνη... «ανάλογα με το τι θέλω να γευτώ», λέει η ίδια. Αγαπά τους Μassive Attack, το “On the Road” των Portishead -που θαυμάζει πολύ- καθώς και το "The Truth” απο Handsome Boy. Λυπάται όταν βλέπει άτομα εκνευρισμένα δίχως λόγο και «ανθρώπους με αρνητικότητα και λυπάμαι επίσης διότι επηρεάζομαι έτσι κι εγώ», συμπληρώνει. Τη χαροποιεί όταν η ενέργεια των άλλων αντανακλάται σε εκείνη και χαίρομαι όταν γνωρίζει άτομα με αυτό το στοιχείο στο χαρακτήρα τους. Αγαπημένο μέρος της στην Αθήνα είναι η Πλάκα και της αρέσει να πίνει το ποτό της στο Γκάζι.

Οσοι νέοι καλλιτέχνες ενδιαφέρονται να μας «συστήσουν» τη δουλειά τους, ας επικοινωνήσουν με ένα email στο vasecgr2@yahoo.gr γράφοντας λίγα λόγια για εκείνους και τις δημιουργίες τους.

Η ικανοποίηση της ζωγραφικής

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

28 - 5 - 10

¸ ¸ ½ À

αι ενώ η χώρα αγκομαχά και πέφτει για ύπνο σκεπτόμενη πώς θα τα βγάλει πέρα την επόμενη μέρα, έχουμε ήδη μπει στο καλοκαιράκι, που εκτός από διακοπές για τους μουσικόφιλους σημαίνει συναυλίες! Για άλλη μια φορά το συναυλιακό μενού είναι πάρα πολύ πλούσιο και δεν θα αφήσει κανέναν παραπονεμένο, όποια κι αν είναι η μουσική που του αρέσει. Ειδικά φέτος, έχουμε αρκετούς καλλιτέχνες και συγκροτήματα που εμφανίζονται για πρώτη φορά στη χώρα μας. Τόσο καινούργιους όσο και παλιότερους, που δεν είχαν την ευκαιρία να μας ξαναεπισκεφτούν στο παρελθόν, δίνοντας μιαν «απάντηση» σε πολλούς που παραπονιούνται ότι κάθε χρόνο βλέπουμε τους ίδιους και τους ίδιους. φέτο ος, για πρώΕτσι λοιπόν φέτος, απολαύ ύτη φορά, θα απολαύσουμε τη super star, αν και μό 22 χρόμόλις ν R ν, hianna, νων, Rhianna, του κατά κατ ατά ά πολύ τους μεγα γ λύ λ τερο ους σε σ ημεγαλύτερους λικί κία κα καιι χρ ρόν όνια ια κ καλικία χρόνια ριέρ ρι έρας ας Aerosmith, Aeros osmith, τον τον ριέρας B lllly Idol Bi I ol Id o στη η συναυλίασυναυ α λί λ αBilly έκπληξ έκ ηξη η της τ ς χρ τη χρον ονιά άς, τουςς έκπληξη χρονιάς, ξεση ηκωτικο κ ύς B lack c E yed ye ξεσηκωτικούς Black Eyed Pea και αι τους του ουςς πά π νττα πρ ροκ οκλητι-Peas πάντα προκλητιύ Rammstein. Ram ammste t in n. κούς Απ πό την τη άλλη, άλλη άλ λη, αυ αυτο οί πο ου μας μα θυμήθυμή θυ ήΑπό αυτοί που θηκα θη κ ν κα και επ πισ στρ τρέφου ο ν εί ίναι ο Bob Bob θηκαν επιστρέφουν είναι D la Dy l n, οι οι Bad Ba Religion, Reli Re l gi gion o , o “Killer” “Kil “K i le er” r JJerry erry Dylan, Le Le Lewi w s, οιι Je eth thro T u l, ο ul ρ σσότ ό ερ ροι Lee Lewis, Jethro Tull, οιι περι περισσότεροι το ου Sonisphere Sonisp So phere e Fes estival,, οι Cran anbe berr rries, οι του Festival, Cranberries, Straang St n lers, οι T h everry Co hi C rpor rp oration, n οιι Fa F itth Stranglers, Thievery Corporation, Faith Morre και και αρκετοί αρκεετο τοί άλλοι. ι Επίσης, Επί πίσης, από από ελελλNo More ληνι νική κ ς σκηνής σκ κην η ήςς το εν νδι διαφ α έρ ρον εεπικεντρώπικεντ πι ν ρώ ρώ-ληνικής ενδιαφέρον νετα νε ται, ι για για διαφο φ ρετι τικο ούς λόγ όγους, ς, σ τ υς Χ το άνεται, διαφορετικούς λόγους, στους Χάη και και Πάνο Πάν νο Κατσιμίχα, Κατσιμ Κα ιμίχ χα, στο στο τ super sup per starr Ντέμη Ντέμ Ντ μη ρη Ρο ούσ ύσσο ο, που που ξεκινά ξεκιινά ξε ν α πό ττην ην Ελλ λάδ άδα τη την πα αΡούσσο, από Ελλάδα πα-

γκόσμια περιοδεία του, προσφέροντας τα έσοδα της συναυλίας στο ελληνικό κράτος, και την πολυσυζητημένη, ολόφρεσκη Μόνικα. Το κύριο χαρακτηριστικό των καλοκαιρινών συναυλιών είναι οι ανοιχτοί χώροι, οι οποίοι έχουν τη δική τους γοητεία, καθώς φέρνουν το κοινό πιο κοντά στη φύση, ενώ λόγω εποχής δημιουργούν μια ξεχωριστή ατμόσφαιρα. Οι συναυλιακοί χώροι, λοιπόν, που πρόκειται να επισκεφτούμε φέτος θα είναι το «εξωτικό» Terra Vibe Park στη Μαλακάσα, με τις περισσότερες συναυλίες να γίνονται εκεί, το μαγευτικό θέατρο του Λυκαβηττού, που προσθέτει τη δική του μαγεία στις καλοκαιρινές συναυλιακές νύχτες, η Τεχνόπολις στο Γκάζι, το Θέατρο Βράχων στο Βύρωνα και τα γήπεδα «Καραϊσκάκη» και «Απόστολος Νικολαΐδης» των δύο «αιωνίων», που θα φιλοξενήσουν -όπως κάθε χρόνο- μουσικές εκδηλώσεις.

1NBJ© á j Οσο για τα μουσικά είδη που θα απολαύσουν οι φίλοι της μουσικής, θα λέγαμε ότι υπάρχει μια μεγάλη ποικιλία με το rock, ωστόσο, σε όλες τιςς μο τι μορφ μορφές ρφές ές του να κατέχει για άλλη μια α φορά φορ φ ορά ά τη

«μερίδα του λέοντος». Από τον Bob Dylan μέχρι τους “Big 4” του αμερικανικού thrash metal και τους punks Bad Religion, όλα τα είδη θα παρελάσουν από τη χώρα μας φέτος. Ο αγαπημένος, άλλοτε ανατρεπτικός και επαναστατικός, Bob Dylan, ανοίγει την αυλαία στο Terra Vibe στις 29 Μαΐου, επιστρέφοντας στην Ελλάδα έπειτα από 17 ολόκληρα χρόνια. Μία εξίσου σπουδαία προσωπικότητα του rock’n’roll, ο Jerry Lee Lewis, παίζει και πάλι μπροστά στο αθηναϊκό κοινό, ύστερα από 20 χρόνια, στις 23 Ιουλίου στο Λυκαβηττό, ενώ λίγο νωρίτερα, οι Jethro Tull μαγεύουν το Terra Vibe στις 19. Ανεβάζουμε μία... ταχύτητα με Billy Idol στους ρυθμούς των “Rebel Yell”, “Black Wedding” και “Cradle Of Love”, που θα αντηχήσουν στο γήπεδο της Λεωφόρου, με τους καλοδιατηρημένους κοιλιακούς του να αστράφτουν… Μαζί του και οι αισθητικά, αλλά και μουσικά, παράταιροι Straang ngllers, σε μια ακόμα Stranglers, εμφάνιση επί ελληνικού εμφάνιση εδάφους, στις 18 Ιουνίου. Δύο μέρες αργότεεμρα, οι Aerosmith εμή εδ ήπ εδο ο φανίζονται στο γγήπεδο ανά άβο βοντ ντας ας Καραϊσκάκη ανάβοντας μια α συναυλία συν υ αυυλίία που πο τα... αίματα, σε μια να χάσει χάσ ι κανείς, χάσε κ νείς κα ίς, ενώ εννώ δεν πρέπει να ρά άστ σ ιο mosh h pi it αν αναμ α έννετ ε αι ένα τερά τεράστιο pit αναμένεται σχη σχημα ματι τ στεί ε στη στη Μ αλακκάσ αλ άσα, στις στιςς να σχηματιστεί Μαλακάσα, 4 Ιουνίου, Ιου ο νί νίου ο , μεε την «ανίερη «αννίεερη η συμμασυμ σ υ μα μα24 α των ων Metallica, Mettallliica M ca, Slayer, S ayer, Megadeth, Sl Meega gade deth,, χία» Anth t raax, x που ο μοιράζονται μοι οιρά ράζο ζοντ νται την τ ίδια α σκηνή, σκκην ηνή, ή, Anthrax, εκτι τ νά νάσσ σ ον οντα τ ς τη ην αδ αδρενα ναλίνη νη σ τα ύ ψ ! Εψη εκτινάσσοντας την αδρεναλίνη στα ύψη! ξίίσουυ δυ δυνα αμική προμηνύεται προμηνύ νύεται κκαι α η εεμφάνιση αι μφάν μφ άνιση ξίσου δυναμική Γερμ Γε ρ αν α ώνν Rammstein, Ram a ms m tein in, στον στον ίδιο στ ίδι δ ο χώρο χώ ώρο ρ στις στι τς τωνν Γερμανών 2 Ιουνίου, Ιουυνί νίουυ, με τα τα εντυπωσιακά εντυπω ωσιιακ α ά σκηνικά σκην ηνικά ά και το 27 α επαν αν ανάλ ά ηπτο ο show. sho how. Τέλος, Τέλ έλος ος, rock rock χαρακτήρα χαρ αρακ ακτή ήρα ανεπανάληπτο έχε χει κα καιι το Ejekt Eje jekt k (13 θα έχει Ιουλλίου) Ιο υ), το μοναδιμον ο αδ διΙουλίου), κλειστό τ καλ α οκαικό κλειστό καλοκαιν φεστιβάλ, φεσ στιβά βάλ, μ ρινό μεε το ους Faith Fai aith t No More Mo ore τους ν επιστρέφουν επι π σττρέ ρέφο φουν υ σ να σεε λιγό ότε τ ρο ο από ό χρόνο χρόνο και και τους του ο ς Bad Baad γότερο

28 - 5 - 10

Í à©p ¡ à Tο «ζέσταμα» για τους φίλους της ηλεκτρονικής μουσικής ξεκινάει δυνατά με τους καινούργιους αγαπημένους του ελληνικού κοινού, τους Thievery Corporation, στο Θέατρο Βράχων στις 29 Μαΐου, ενώ για τους πιο παλιούς ακολουθεί ο μάστερ της ηλεκτρονικής μουσικής, Jean Michelle Jarre, ο οποίος επιστρέφει την 1η Ιουνίου στο γήπεδο Τάε Κβον Ντο, στο Φάληρο, ενθουσιάζοντας με τη μουσική του, αλλά και με το εντυπωσιακό light show που τη συνοδεύει. Πολύ σημαντικό συναυλιακό γεγονός παγκοσμίως είναι το Sync Festival, που φέτος διεξάγεται στην Τεχνόπολη στο Γκάζι, στις 4 και 5 Ιουνίου, φιλοξενώντας πάνω από 30 καλλιτέχνες και συγκροτήματα στις 5(!) σκηνές του, καθώς και πολλές ακόμα εκδηλώσεις, workshops και events που θα «τρέχουν» παράλληλα. Highlights οι Get Well Soon, ο θρυλικός Iggy Pop, η Peaches, οι Hot Chip, o Γάλλος guru της ηλεκτρονικής μουσικής Laurent Garnier, οι περίφημοι Fuck Buttons, ο Γάλλος dJ, Busy p, των Daft Punk, οι Νεοϋορκέζοι A Place To Burry Strangers και ο dJ Krush. Επίσης, στον ίδιο χώρο υποδεχόμαστε το πρώτο Nova Sound Festival στις 26 Ιουνίου, με επικεφαλής την breakbeat-drum&bassflamenco-pop-club-ίστικη κολεκτίβα των Noise Of Human Art.

/NO ©I@YY© j© ©Ï p á Για τους πιο… έντεχνους, σημαντική είναι η εμφάνιση της Καναδής πιανίστριας και ερμηνεύτριας Diana Krall, στις 4 Ιουλίου στο Terra Vibe, αλλά και η «θεατράλε» ατμόσφαιρα του βασιλιά του μπαρόκ pop, Rufus Wainwright, που θα... ξεδιπλώσει στο θέατρο Λυκαβηττού, στις 5 Ιουνίου, ένα κομμάτι από τον παράξενο μικρό κόσμο του που έχει χώρο για όλα: rock, pop, jazz, opera, καμπαρέ ακούσματα, ιστορίες και συναισθήματα, αλήθειες και ψέματα, χωρίς ταμπέλες και χωρίς όρια. Η Μόνικα, Μό ένα έν α απ από πό τα τ πιο π ποο-

λυσυζητημένα πρόσωπα στην εγχώρια σκηνή τα τελευταία δύο χρόνια, δεν θα μπορούσε να λείπει από τη φετινή καλοκαιρινή συναυλιακή ατζέντα. Ανηφορίζοντας το Λυκαβηττό, το βράδυ της 16ης Ιουνίου, το κοινό θα έρθει πιο κοντά στους Beatles, το Χατζιδάκι, την ορχηστρική pop των 60’s και την pop των 90’s, το folk, μέχρι και το ανεξάρτητο rock των 90’s-00’s που αποτελούν τις επιρροές της, κάποιες από τις οποίες είναι σίγουρα κοινές με ένα ζωντανό θρύλο, τον Ντέμη Ρούσσο, που θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο στις 25 Ιουνίου, ξεκινώντας από την Ελλάδα την παγκόσμια περιοδεία του. Μια μέρα αργότερα οι Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας επανασυνδέονται, ταξιδεύοντας το κοινό που σίγουρα θα συρρεύσει στη Μαλακάσα στα 25 χρόνια της σπουδαίας καριέρας τους. Επιστρέφοντας στο Λυκαβηττό, οι λατρεμένοι και απολύτως ραδιοφωνικοί Pink Martini ξανάρχονται για να ομορφύνουν το βράδυ της 8ης Ιουλίου, έξι χρόνια μετά το Νο 1 στην Ελλάδα άλμπουμ τους “Hang On Little Tomato”…

4MCDQ©LX©TLAQDKK@j Αλλο ένα πολύ σημαντικό συναυλιακό γεγονός είναι η πολυαναμενόμενη εμφάνιση της μόλις 22χρονης Rihanna, στο γήπεδο Καραϊσκάκη, την 1η Ιουνίου. Η μοντέρνα «βασίλισσα» του r’n’b, που πρόσφατα ισοφάρισε τη Beyonce στα περισσότερα hit-singles μέσα σε μια δεκαετία, αναμένεται να ξεσηκώσει τους οπαδούς της σε ένα «καυτό» show. Από την άλλη, σε πιο ήπιους τόνους ο ανατρεπτικός και επεισοδιακός -κάποτε- Elvis Costello, δοκιμάζει και πάλι την ευρηματικότητά του, συνοδευόμενος από τους masters των ακουστικών εγχόρδων, Sugarcanes, στο Terra Vibe, στις 3 Ιουλίου. Στον ίδιο χώρο, το Rockwave Festival ανοίγει την αυλαία του στις 7 Ιουλίου και συνεχίζεται το διήμερο 10 και 11, χωρίς rock, αλλά με τους Black Eyed Peas (και αυτοί για πρώτη φορά), Faithless και Κωνσταντίνο Βήτα την πρώτη μέρα, Fatboy Slim, Ting Things και dJ Shadow τη δεύτερη και Massive Attack την τρίτη. Τέλος, oι C Cr a beerriess επ an εεπανενωμένοι α εννωμ αν ωμέν έ οι ο εεπιστρέφουν, πιιστρέ ρέφο ουνν, έπ πειτα α Cranberries έπειτα α απ ό μια α δεκαετία, δεκαετ ε ία ία, στ σ η χώ χώρα ρα μας μ ς, στις ι 14 4 Ιουαπό στη μας, λίου υ, στο στ Θέ Θέατρο Βράχων, Βράχω χ ν, ν σεε μια μ α greatest μι g eate gr testt hits hit is λίου, περι ριοδ οδεί εία… α… περιοδεία…

É ¡ â© â pp

Religion να κλείνουν 17 χρόνια από την τελευταία φορά που τους ξαναείδαμε στα μέρη μας.

ΨΥΧΑΓΩΓΙΑ

29 Μαΐου - Bob Dylan Terra Vibe - 39/45/50/75 ευρώ 29 Μαΐου - Thievery Corporation Θέατρο Βράχων - 40/45 ευρώ 1 Ιουνίου - Jean Michelle Jarre Τάε Κβον Ντο - 55/80/120 ευρώ 1 Ιουνίου - Rihanna - Γήπεδο Καραϊσκάκη - 70/80/100/250 ευρώ 4-5 Ιουνίου - Sync Festival - Τεχνόπολις, Γκάζι - 38/45 ευρώ 5 Ιουνίου - Rufus Wainright - Λυκαβηττός - 20/35/45/55 ευρώ 16 Ιουνίου - Μόνικα - Λυκαβηττός 18 Ιουνίου - Billy Idol, Stranglers - Στάδιο «Απόστολος Νικολαΐδης» - 38 ευρώ 20 Ιουνίου - Aerosmith - Γήπεδο Καραισκάκη 50/60/70/80/120 ευρώ 24 Ιουνίου - Sonisphere Festival Terra Vibe - 85/95/150 ευρώ 25 Ιουνίου - Ντέμης Ρούσσος - Ηρώδειο - 15/20/30/40/50 ευρώ 26 Ιουνίου - Χάρης και Πάνος Κατσιμίχας - Terra Vibe - 11/13/15 ευρώ 26 Ιουνίου - Nova Sound Festival 20/25 ευρώ 28 Ιουνίου - Rammstein - Terra Vibe 55/75 ευρώ 3 Ιουλίου - Elvis Costello & Sugarcanes - Terra Vibe 30/45/50/55/95 ευρώ 4 Ιουλίου - Diana Krall - Terra Vibe 45/59/68/89/120 ευρώ 7 Ιουλίου - Rockwave Festival -Terra Vibe - 49/60/95 ευρώ 8 Ιουλίου - Pink Martini - Λυκαβηττός - 40/45 ευρώ 10 - 11 Ιουλίου - Rockwave Festival Terra Vibe - 39/45/60/75 ευρώ 13 Ιουλίου - Eject Festival - Στάδιο Ξιφασκίας Ολυμπιακά Ακίνητα - 50/55 ευρώ 19 Ιουλίου - Jethro Tull - Terra Vibe 28/35/40/48/95 ευρώ 23 Ιουλίου - Jerry Lee Lewis - Λυκαβηττός - 35/55 ευρώ

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ

28 - 5 - 10

Ηλιάνα Τσαπατσάρη είναι μία ιδιάζουσα περίπτωση νέας ερμηνεύτριας-δημιουργού. Βέρα Αθηναία, που οι ρίζες της φτάνουν μέχρι την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, κατοικεί 342 βήματα από τη θάλασσα. Φέτος εμφανιζόταν με τον Π. Μουζουράκη, το Σ. Γραμμένο και το Μ. Στρατή, ενώ δημιούργησε τους “ΜΑΖΙtous Ensemble”, παρέα με τη Ν. Μηνδρινού. Εκτός από υπέροχη παρουσία και φωνή, δηλώνει μαγείρισσα, βιβλιοφάγος και, με λίγη προσπάθεια, ίσως γίνει και αρχιτέκτονας με τη «βούλα». Το πιο καλό της σχέδιο για το μέλλον είναι ότι... δεν έχει σχέδιο, και θέλει απλώς να μεταδίδει αγάπη στον περίγυρό της.

Ηλιάνα, πες μας λίγα πράγματα για σένα. Είμαι Αθηναία και είμαι καλά, αν και οι ρίζες μου φτάνουν από τη Μάνη μέχρι την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Μου αρέσει να μετακινούμαι με Μέσα Μαζικής Μεταφοράς και ποδήλατο, ενώ στον ελεύθερο χρόνο μου μαγειρεύω. Πώς προέκυψε η ενασχόλησή σου με το τραγούδι; Η αρχή έγινε μέσω... Βόλου! Εκανα μουσική πολλά χρόνια βέβαια, πιάνο κλπ. Κάποια στιγμή πέρασα στην Αρχιτεκτονική στο Βόλο, και η μουσική μπήκε σε δεύτερη μοίρα -ευτυχώς όχι για πολύ. Αναζητώντας οικονομική ανεξαρτησία, είδα μία αγγελία «Ζητείται τραγουδίστρια για ροκ σχήμα» και έτσι ξεκίνησα σε γνωστό μπαρ της πόλης. Μάλιστα, μόλις είχα φύγει τρέχοντας από ένα μαγαζί «ύποπτου τύπου» που υποτίθεται ότι έψαχνε... σερβιτόρες! Ποια ήταν η σχέση σου με το τραγούδι και πώς αυτή εξελίχθηκε; Η οικογένειά μου από μικρή με έβαζε να τραγουδήσω στις οικογενειακές συναθροίσεις παίζοντας και πιάνο, αντί να… πλένω τα πιάτα. Στο Βόλο ξεκίνησα με αγγλικό στίχο και τελικά νομίζω ότι αυτό μου «βγαίνει» πιο εύκολα. Βέβαια, δεν μπορώ να αδικώ τα ελληνικά τραγούδια, γιατί πολλά από τα τραγούδια μου έχουν ελληνικό στίχο. Τα ακούσματά σου; Τα πάντα, κυρίως πράγματα που μελετάω. Δεν θα βάλω ελληνικά να ακούσω σπίτι εύκολα, αλλά θα βγω να ακούσω σίγουρα σε παραστάσεις που γίνονται. Στην εξαιρετική περίπτωση που θα βαρεθώ τα πάντα, τότε θα βάλω ραδιόφωνο!!! Δεν ακούω οτιδήποτε μου φαίνεται προσποιητό. Και πώς το καταλαβαίνεις το προσποιητό; Αυτό που απλώς το κάνεις για να δείξεις ό,τι δεν είσαι ή να δείξεις κάτι που θέλεις να είσαι. Βλέπεις μπάντες που προσπαθούν να λύσουν το πρόβλημα του πλανήτη, αλλά δεν τους βγαίνει. Θα προτιμούσα να πουν απλώς «σ’ αγαπώ», αν τους βγαίνει καλύτερα σε τελική ανάλυση. Απλώς λέω ότι καθένας πρέπει να κάνει αυτό που αισθάνεται, για να δείχνει «αυθεντικός». Ας περάσουμε σε σένα ξανά. Σε ποιο επίπεδο βρίσκεται ο προσωπικός σου δίσκος; Εχω υλικό, το δουλεύω, αλλά τελευταία περνάω ένα στάδιο άρνησης προς αυτό, φτάνω στο σημείο να λέω ότι θα το «πετάξω» τελείως και θα το ξαναγράψω, αλλά μάλλον θα το δουλέψω μέχρι να βγει αυτό που θέλω (σσ. η Ηλιάνα γράφει στί-

χους και μουσική). Μπορεί τελικά να είναι θέμα ενορχήστρωσης. Πέρα από τη μουσική, έχεις μία εμφανή θεατρικότητα στη σκηνή. Δεν το έχω δουλέψει ποτέ, να σου πω την αλήθεια. Παλαιότερα έφτιαχνα μπλουζάκι «Δεν έχω σκηνική παρουσία», γιατί με κορόιδευαν καθώς τραγουδούσα με τα χέρια στις τσέπες. Προσπαθώ να καταλαβαίνω τι λέει ένα τραγούδι και προσπαθώ να το «μεταφράζω». Δεν το κάνω επίτηδες, αλλά πηγάζει από τη δική μου ερμηνεία του τραγουδιού. Δράττομαι της θεατρικότητας για να ρωτήσω για το project των “ΜΑΖΙtοus Ensemble”. Είναι ένα σχήμα που δημιουργήσαμε παρέα με τη Ν. Μηνδρινού. Παίζουμε κομμάτια από soundtracks ταινιών. Το όνομά μας προέκυψε από το ότι πάντα εγώ και η Νατάσσα ήμασταν αυτό που λένε στις αφίσες συναυλιών «ο τάδε, ο δείνα και μαζί τους η Η. Τσαπατσάρη». Μας συνοδεύουν οι μουσικοί Μιχάλης Καλκάνης, Ευριπίδης Ζεμενίδης, Νίκος Σάλτας και Νίκος Χριστόπουλος, που και αυτοί ήταν πάντα -κατά κάποιον τρόπο- στην ίδια θέση με εμάς, αν και έχουν ο καθένας τον προσωπικό του δίσκο. Αρα συνδέεται κάπως με τη θεατρικότητα, γιατί πρέπει να μπεις μέσα στην ταινία; Καλώς ή κακώς, όταν παίζεις διασκευές δεν πρέπει να μπεις στην παγίδα να παίξεις τα κομμάτια ακριβώς. Πρέπει να περάσει από επεξεργασία, άρα δεν χρειάζεται να βγει το κλίμα της ταινίας αλλά η προσωπική σου ερμηνεία μέσα από το κομμάτι ή την ταινία. Η σχέση σου με το βιβλίο, και λόγω καλοκαιριού; Είμαι «βιβλιοφάγος» και ως εκ τούτου διαβάζω όλο το χρόνο, με προτίμηση στο δοκίμιο και τη φιλοσοφία, Μου αρέσει επίσης να γράφω, κυρίως πεζά. Δεν έχω καμία αξίωση να τα εκδώσω, απλώς τα έχω στο αρχείο μου να υπάρχουν. Τα σχέδιά σου για το καλοκαίρι και οι στόχοι σου για το μέλλον; Δεν ξέρω και δεν αγχώνομαι. Εχω την ανάγκη να κάνω κάτι, που δεν ξέρω ακόμη τι είναι. Χρειάζομαι χρόνο για να βρω τελικά τι είναι! Οσο για τους μελλοντικούς μου στόχους, ποτέ δεν είχα συγκεκριιμένους. Θέλω το μυαλό μου γερό και την καρδιά μου ανοιχτή (και το αντίστροφο) και αυτό μου αρκεί. Θα ήθελα να μπορώ να συνεχίσω να είμαι καλός άνθρωπος, να αγαπώ και να σέβομαι, επικοινωνώντας αυτή τη στάση ζωής και στους γύρω μου.

28 - 5 - 10

ΕΠΙΛΟΓΕΣ

À ³ À± À À¶¸ ± À·¸ ¸ ¸ ± Ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η κορυφαία φωνή της ελληνικής ροκ μουσικής, συμπληρώνει φέτος 37 χρόνια στη δισκογραφία, έχοντας στο ενεργητικό του 30 δίσκους (25 προσωπικούς και 5 live) και πολυάριθμες συμμετοχές σε δίσκους άλλων δημιουργών και τραγουδιστών. Στη νέα του δουλειά που τιτλοφορείται «Το παιχνίδι παίζεται», για δεύτερη συνεχή φορά υπογράφει ο ίδιος τις συνθέσεις όλων των τραγουδιών, με εξαίρεση δύο διασκευές ξένων κομματιών, αυτή τη φορά σε στίχους του Οδυσσέα Ιωάννου. Περιέχει συνολικά δέκα τραγούδια. Οι συνθέσεις είναι γενικά καλές καθώς και οι στίχοι, οι οποίοι όμως δεν μπορούν να συγκριθούν με εκείνους της προ δεκαετίας «Θάλασσα στη σκάλα», οι οποίοι ήταν πιο σύνθετοι. Υπάρχουν όπως πάντα δυναμικά κομμάτια, εκφραστικές μπαλάντες -και όχι μόνο. Ιδιαίτερα θέλω να σταθώ στις δύο διασκευές, στο συγκλονιστικό «Μαμά» -το “La mamma” του Charles Aznavour, που είναι αδύνατο να μη σε συγκινήσει ακούγοντάς το- και στο «Το πάρτι αρχίζει», -το “Arrivano gli uomini” του Adriano Celentano- που όπως και στο πρωτότυπο, υπάρχει παιδική χορωδία αποτελούμενη εδώ από την κόρη του Βασίλη και τις φίλες της. Εκπληξη αποτελεί η συμμετοχή του Δημήτρη Μητροπάνου, σε ένα ντουέτο με το Βασίλη στο ζεϊμπέκικο «Σαν ναυαγός».

Αυτό που πάντα μου κάνει πρώτα από όλα εντύπωση είναι το μεγαλείο της φωνής του και η μεγάλη ερμηνευτική του γκάμα (προσέξτε τις απίστευτες φωνές του στο «Καρουσέλ»). Το «Μη με αλλάξεις» το έγραψε για την Τζένη Χατζοπούλου, η οποία το ερμήνευσε πρώτη πριν από δύο χρόνια στο δίσκο της «Κατακόκκινα» σε παραγωγή δική του και εδώ το ακούμε διασκευασμένο από τον ίδιο, με μια μικρή προσθήκη στίχων στο ρεφρέν. Τις ενορχηστρώσεις υπογράφει ο επί σειρά ετών συνεργάτης του Ανδρέας Αποστόλου, ο οποίος έχει και την ευθύνη του ήχου. Αξίζει να αναφερθεί η συμμετοχή του σημαντικού μπασίστα Γιώργου Ζηκογιάννη, με τον οποίο είχε να συνεργαστεί από την εποχή της «Διαίρεσης» το 1984. Η παραγωγή είναι του Βασίλη Παπακωνσταντίνου, ενώ και αυτός ο δίσκος κυκλοφορεί από τη LYRA. Ενας δίσκος με αρκετές καλές στιγμές, που ελπίζω να ακούσουμε στις επερχόμενες συναυλίες του, μιας και έχει παρατηρηθεί ότι τα τελευταία χρόνια πολλά σημαντικά τραγούδια των τελευταίων δίσκων του δυστυχώς δεν τα υποστηρίζει, όπως τα «Μπολέρο» και «Μη νυχτωθείς» από τον προηγούμενο, «Σόφη» και «Κάτι μένει» από τα «Βατόμουρα», «Καίω τ’ όνομά μου» και «Απόγευμα της Κυριακής» από τη «Μετωπική» και τόσα άλλα. © p â{ ¡

À À ¸ r ¸ À¢t À ¸ Àm ± ¡ Η θεατρική ομάδα Gestous, μετά την περσινή της παράσταση “Touch in the morning”, πειραματίζεται φέτος στο θέατρο «Σημείο», με μια παράσταση βασισμένη στο πρώτο βιβλίο του Νίκου Καζαντζάκη «Οφις και Κρίνο». Πρόκειται για την ερωτική ιστορία ενός ζωγράφου, την οποία ο ίδιος αφηγείται. Ο ήρωας βιώνει μια εσωτερική πάλη και βρίσκεται ανάμεσα στην αναζήτηση του απόλυτου έρωτα και τη γοητεία του θανάτου. Ο Μάνος Χασάπης, με τη φρέσκια και πρωτότυπη σκηνοθετική ματιά του, ξεδιπλώνει με μοναδικό τρόπο το διπλό χαρακτήρα του ήρωα, καθώς η αγνότητα του πάθους του και η ψυχική και διανοητική νοσηρότητά του, καταλήγουν σε μια αέναη πάλη μεταξύ του έρωτα και του θανάτου. Μια αδυσώπητη μάχη χωρίς ηττημένο και νικητή. Ενα παιχνίδι ψευδαισθήσεων με λόγο εξομολογητικό, που αγγίζει τα όρια του παραληρήματος... Εξαιρετικές οι ερμηνείες των τριών πρωταγωνιστών που προσεγγίζουν τους ρόλους εύστοχα, χωρίς υπερβολές, υποβάλλοντας το θεατή. Τα σκηνικά επιτείνουν την υποβλητική ατμόσφαιρα έχοντας μάλιστα εικαστικό ενδιαφέρον, ενώ ιδιαίτερα προσεγμένα είναι τα κοστούμια, αλλά και ο φωτισμός, ο οποίος δίνει μια αίσθηση μαγείας. Τέλος, ευρηματικοί είναι οι διάλογοι που προστέθηκαν από την ταινία του Μπέργκμαν «Εβδομη σφραγίδα», οι στίχοι από το τραγούδι του Cave “Where the wild roses grow”, τα ποιήματα του Αγγελου Εβαν, καθώς και τα κείμενα που έγραψαν τα μέλη της ομάδας. Ολα «έδεναν» μεταξύ τους, εξυπηρετώντας ένα σκοπό. Εν ολίγοις, πρόκειται για μια πειραματική παράσταση, με φρέσκια ματιά και σεβασμό προς το θεατή. © â{ ¡

Sex and the City 2

28 - 5 - 10

ΣΙΝΕΜΑ

Του Γιάννη Μανάλη

Aισθηματική κομεντί

Iταλικό «άρωμα» γυναίκας 3ο φεστιβάλ ιταλικού κινηματογράφου

Σκηνοθεσία: Μάικλ Πάτρικ Κινγκ. Πρωταγωνιστούν: Σάρα Τζέσικα Πάρκερ, Κριστίν Ντέιβις, Σίνθια Νίξον, Κιμ Κατράλ, Κρις Νοθ. Δύο χρόνια μετά την πρώτη τους κινηματογραφική συνάντηση, οι τέσσερις πρωταγωνίστριες του “Sex and the City”, επιστρέφουν στη μεγάλη οθόνη. Τι καινούργιο επιφυλάσσει η ζωή για την Κάρι, τη Σάρλοτ, τη Μιράντα και τη Σαμάνθα; Η ζωή των τεσσάρων γυναικών είναι όπως ακριβώς την ήθελαν, αλλά μιας και μιλάμε για το “Sex and the City”, τους επιφυλάσσει μερικές εκπλήξεις ακόμα... Αυτή τη φορά, οι τέσσερις φίλες θα ζήσουν μια απίθανη, ηλιοκαμένη περιπέτεια μακριά από τη Νέα Υόρκη, σε μια από τις πιο πολυτελείς, εξωτικές και γεμάτες ζωή και χρώμα, γωνιές του πλανήτη. Σε έναν τόπο όπου το πάρτι δεν τελειώνει ποτέ και που σε κάθε στροφή σε περιμένει κάτι μυστηριώδες και απρόσμενο να εξερευνήσεις. Μια απόδραση που έρχεται τη στιγμή που οι τέσσερις φίλες προσπαθούν να διαχειριστούν τους παραδοσιακούς ρόλους του

γάμου, της μητρότητας και όχι μόνο... Η Σάρα Τζέσικα Πάρκερ, που δεν πρωταγωνιστεί μόνο ως η Κάρι Μπράντσο αλλά εκτελεί και χρέη παραγωγού, λέει: «Είναι ιδιαίτερα συγκινητικό να είσαι μέρος ενός πράγματος, με το οποίο έχει ταυτιστεί τόσος πολύς κόσμος, κάτι για το οποίο τρέφουν ιδιαίτερη αγάπη, το παρακολουθούσαν σε εβδομαδιαία βάση από το σπίτι τους και αργότερα στον κινηματογράφο». Μιλώντας για τις ηρωίδες, ο Μάικλ Πάτρικ Κινγκ αναφέρει: «Αυτές οι γυναίκες δεν ήταν ποτέ -ούτε και θα γίνουν- συμβατικοί χαρακτήρες. Η Μιράντα ήταν ανύπαντρη μητέρα, προτού παντρευτεί, και πλέον είναι η κεφαλή του σπιτιού. Η Σάρλοτ ασπάστηκε τον ιουδαϊσμό, υιοθέτησε μια κόρη ασιατικής καταγωγής και γέννησε ένα ακόμη κορίτσι. Η Σαμάνθα πειραματίστηκε με σχέσεις, για να αποφασίσει πως προτιμά να μείνει μόνη. Και η Κάρι έχει κάνει τα πάντα για να δουλέψει τη σχέση της με τον ‘Μπιγκ’, παράλληλα με τα συγγραφικά της καθήκοντα».

Από τις 27 Μαΐου έως τις 2 Ιουνίου η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η πρεσβεία της Ιταλίας στην Αθήνα συνδιοργανώνουν, στο θερινό κινηματογράφο «Λαΐς», το 3ο φεστιβάλ ιταλικού κινηματογράφου, που φέτος εστιάζει στις Ιταλίδες δημιουργούς. Αν η Ιταλία είναι γνωστή, κυρίως, για τους άνδρες σκηνοθέτες και τις γυναίκες ηθοποιούς-σταρ, η άνοδος μιας νέας γενιάς γυναικών σκηνοθέτιδων, όπως οι αδελφές Κριστίνα και Φραντσέσκα Κομεντσίνι, η Φραντσέσκα Αρκιμπούτζι, η Αντονιέτα Ντε Λίλο και η Ρομπέρτα Τόρε, που στις ταινίες τους αναπαριστούν μορφές σύγχρονης κωμωδίας, δράματος και μελοδράματος, αποδεικνύει το αντίθετο. «Βλέπω τον εαυτό μου σαν τη δισέγγονη του νεο-ρεαλισμού, την εγγονή της commedia all’ italiana, και την κόρη των 70’s», σημειώνει χαρακτηριστικά η Φραντσέσκα Αρκιμπούτζι. Η επιλογή των ταινιών κινείται σε δύο άξονες: • Περιλαμβάνει καταρχήν επτά ταινίες παραγωγής 2000-2009, που προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μεταξύ των οποίων τρεις ταινίες της Κριστίνα Κομεντσίνι, δύο ταινίες της Φραντσέσκα Κομεντσίνι, μία ταινία της Φραντσέσκα Αρκιμπούτζι και μια ταινία της νεότερης Σουζάνα Νικιαρέλι. • Το πρόγραμμα συμπληρώνεται με μια σύντομη ανασκόπηση σε ταινίες Ιταλίδων δημιουργών, που έχουν προβληθεί στην Ελλάδα τα τελευταία χρόνια, σε συνεργασία με την εταιρεία διανομής PCV, ξεκινώντας από την ταινία «Ο άντρας που αγαπά» (2008), της Μαρίας Σόλε Τονιάτσι, εκπροσώπου της νεότερης γενιάς, με τη Μόνικα Μπελούτσι σε έναν απρόσμενο ρόλο. Την παλαιότερη γενιά, εκπροσωπούν η «κυρία του ιταλικού κινηματογράφου», Λίνα Βερτμίλερ, με την τολμηρή για την εποχή κωμωδία της γύρω από την πάλη των δύο φύλων «Η κυρία και ο ναύτης» (1974), αλλά και τη δημοφιλή «Ιστορία έρωτα και αναρχίας» (1973), και η Λιλιάνα Καβάνι με το σπάνιο «Πέρα από το καλό και το κακό» (1977), δεύτερο μέρος της γερμανικής τριλογίας της δημιουργού μετά το «Θυρωρό της νύχτας», με αφορμή τη ζωή του Φρειδερίκου Νίτσε.

28 - 5 - 10

ΣΙΝΕΜΑ

Tριχωτή επίθεση Κωμωδία Σκηνοθεσία: Ρότζερ Καμπλ. Πρωταγωνιστούν: Μπρουκ Σιλντς, Μπρένταν Φρέιζερ. Ενας κτηματομεσίτης μετακομίζει από το Σικάγο στο Ορεγκον, μιας και πρέπει να επιβλέψει το χτίσιμο ενός οικισμού. Οταν όμως το τελευταίο του project απειλεί τα σπίτια των ζώων του τοπικού δάσους, τα ίδια τα ζώα αναζητούν εκδίκηση, μετατρέποντας ένα δρόμο υπό κατασκευή σε «πεδίο μάχης» επικών διαστάσεων. Η μάχη της φύσης ενάντια στον άνθρωπο μόλις άρχισε… Η αφορμή για την ταινία ήταν ένα ξέσπασμα καταστροφικών πυρκαγιών στη νότια Καλιφόρνια το 2004. Οι σεναριογράφοι Μάικλ Καρνς και Τζος Γκίλμπερτ άρχισαν να αναρωτιούνται τι θα συνέβαινε αν τα ζώα, των οποίων οι κατοικίες είχαν καταστρα-

φεί, αποφάσιζαν να εκδικηθούν τους ανθρώπους που τους ρήμαξαν. Καθώς το ζεύγος των σεναριογράφων σχεδίαζε την ιστορία, άρχισε να εξελίσσεται σε μια κωμωδία εκδίκησης, με θέμα έναν κτηματομεσίτη που «τα βάζει» με το... λάθος δάσος! «Πάντοτε σκεφτόμασταν την πιθανότητα, τα ζώα να κυνηγούν τους ανθρώπους που τους έχουν βλάψει», δηλώνει ο Καρνς. Ο παραγωγός Κιθ Γκόλντμπεργκ έδειξε ενδιαφέρον για το περιβαλλοντικό μήνυμα της ταινίας. «Η ιδέα των ζώων που επιτίθενται σε έναν κτηματομεσίτη για να σώσουν τα σπίτια τους ήταν πολύ ενδιαφέρουσα για ταινία. Εχουμε δει κάτι ανάλογο σε ταινίες τρόμου, είναι όμως η πρώτη φορά που το βλέπουμε σε κωμωδία».

Δέκα μικροί νέγροι

Ενα τρελό, τρελό τζακούζι

Παραγωγής 1965, σε επανέκδοση Σκηνοθεσία: Τζορτζ Πόλοκ. Πρωταγωνιστούν: Χιου Ο’Μπράιαν, Σίρλεϊ Ιτον, Λίο Γκεν, Στάνλεϊ Χόλογουεϊ. Ενας πλούσιος οικοδεσπότης προσκαλεί δέκα ανθρώπους, διαφορετικής κοινωνικής προέλευσης, στο σπίτι του, το οποίο βρίσκεται απομονωμένο στην κορυφή ενός βουνού. Ο καθένας από αυτούς κρύβει μια σκοτεινή πλευρά στο παρελθόν του, καθώς έχει συμβάλει με τον τρόπο του στο θάνατο ενός αθώου ανθρώπου. Ο μυστηριώδης οικοδεσπότης την ανακαλύπτει και ακολουθώντας με εμμονή τα λόγια του παιδικού τραγουδιού «δέκα μικροί νέγροι», αρχίζει να τους εξουδετερώνει έναν-έναν. Ο δολοφόνος βρίσκεται ανάμεσα στους οκτώ -άγνωστους μεταξύ τους- καλεσμένους και τους δύο υπηρέτες. Ποιος είναι όμως; Η ταινία είναι βασισμένη στη γνωστή νουβέλα της Αγκαθα Κρίστι.

Σκηνοθεσία: Στιβ Πινκ. Πρωταγωνιστούν: Τζον Κιούζακ, Ρομπ Κόρντρι, Κρεγκ Ρόμπινσον. Πρόκειται για μία ταινία που γυρίζει το χρόνο στα 80’s. Τον Ανταμ τον εγκατέλειψε η κοπέλα του, ο Λου είναι party animal που δεν βρίσκει party, η σύζυγος του Νικ ελέγχει την κάθε του κίνηση, ενώ ο Τζέικομπ έχει εμμονή με ηλεκτρονικά παιχνίδια και δεν βγαίνει ποτέ από το υπόγειό του. Υστερα από μια τρελή βραδιά ατελείωτου αλκοόλ στο τζακούζι ενός σαλέ, οι τέσσερις φίλοι ξυπνούν στο έτος 1986. Αυτή είναι η ευκαιρία τους να αλλάξουν το μέλλον… Η δεκαετία των 80’s ήταν μια εποχή ιλιγγιωδών αλλαγών και παγκόσμιας ανάπτυξης. Η πολιτική ορθότητα στη ζωή (και στον κινηματογράφο) ήταν στα «σπάργανα». Ο καθένας έπρεπε να έχει στην κατοχή του το τηλέφωνο-«τούβλο» και το Nintendo. Στη μόδα, είδαμε μια... έκρηξη από φωτεινά χρώματα, τζιν και αλογοουρά στο πλάι του κεφαλιού. Στον κόσμο της μουσικής γεννήθηκε το MTV, το οποίο αποτέλεσε εναρκτήριο λάκτισμα για την καριέρα καλλιτεχνών όπως ο Μάικλ Τζάκσον και η Μαντόνα, ενώ έκανε διάσημα αρκετά ροκ συγκροτήματα με μακριά φουσκωτά μαλλιά. «Η ταινία αναβιώνει πλήρως την εποχή αυτή», αναφέρει ο Τζον Κιούζακ.

Μυστηρίου

Κωμωδία

28 - 5 - 10

ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟ

Του Αντώνη Κόλλια

Ζωγραφίστε το και… κερδίστε το!

ν θέλετε να κερδίσετε ένα από τα πιο σύγχρονα αυτοκίνητα πόλης, το νέο Ka της Ford, απλώς και μόνο… ζωγραφίζοντας πάνω του, τότε η Ford Motor Ελλάδος σας δίνει αυτή τη δυνατότητα με τη διοργάνωση ενός πρωτότυπου διαγωνισμού, με στόχο την ανάδειξη της καλλιτεχνικής δημιουργικότητας. Κι αν δεν είστε ο πρώτος τυχερός, μην απελπίζεστε. Οι επόμενοι 10 που θα προκριθούν από την 3μελή κριτική επιτροπή θα κερδίσουν από ένα iPod Shuffle 4GB. Ο διαγωνισμός μόλις άρχισε και -μέχρι τις 30 Ιουνίου- μπαίνοντας στο www. godesignit.gr, κάθε ενδιαφερόμενος μπορεί να υποβάλλει την πρότασή του για την αισθητική άποψη του αμαξώματος του Ka. Οι συμμετέχοντες στο διαγωνισμό χρησιμοποιούν ως βάση και μοναδικό περιορισμό το περίγραμμα του αυτοκινήτου και στη συνέχεια απελευθερώνουν τη φαντασία τους, δημιουργώντας ένα Ka σύμφωνα με τα σχεδιαστικά τους πρότυπα. Την απαραίτητη μακέτα, που είναι και δελτίο συμμετοχής, την παίρνετε είτε μπαίνοντας στο www. godesignit.gr, απ’ όπου μπορείτε να κατεβάσετε την ειδική μακέτα και μετά να ανεβάσετε το τελικό έργο σας, είτε μέσα στο πακέτο “Don't Panic”, που διανέμεται δωρεάν σε κεντρικά σημεία της Αθήνας, είτε χρησιμοποιώντας κάποιο από τα φέιγ-βολάν, που διανέμονται σε επιλεγμένα μπαρ και γκαλερί στο Κέντρο της Αθήνας. Ολες οι προτάσεις μπορούν να υποβληθούν είτε ταχυδρομικά με προπληρωμένα τέλη, είτε να ανέβουν ηλεκτρονικά στο www.godesignit.gr. Ειδικά όσοι κατοικούν ή βρεθούν στην Αθήνα, μπορούν να ρίξουν το σχέδιό τους σε μία από τις ειδικές κάλπες που έχουν τοποθετηθεί σε ορισμένα μπαρ, γκαλερί και άλλα συναφή καταστήματα της Αθήνας: Bios, K44, 6 D.o.g.s., Vakalo, AKTO, TA, Μικρό Πολυτεχνείο, Booze, Bartessera, POP, Spraystore, 4mypeople, Asimi925.

Η VW αγόρασε την Italdesign του Τζουτζάρο Ενας από τους σημαντικότερους -παγκόσμιασχεδιαστικούς οίκους αυτοκινήτου, ο ιταλικός Italdesign των Τζορτζέτο Τζουτζάρο και Αλντο Μαντοβάνι, αγοράστηκε από τη VW, με τους δύο Ιταλούς να κρατούν -τιμής ένεκεν- το 10% των μετοχών. Και καθώς οι σχεδιαστές θα αφοσιωθούν στη σχεδίαση των νέων μοντέλων του γερμανικού ομίλου, είναι πολύ πιθανό ότι τα αυτοκίνητά τους θα χάσουν την ξεχωριστή φινέτσα τους. Αυτό, άλλωστε, έγινε και με το πέρασμα στο δυναμικό των σχεδιαστών της VW του Βάλτερ ντε Σίλβα, ο οποίος μετά το καταπληκτικό Alfa Romeo 156, δεν έφερε τίποτα το καινούργιο, ούτε στη Seat ούτε στην Audi. Να θυμίσουμε ότι ο Τζουτζάρο, πέρα από τα εντυπωσιακά ιταλικά κουπέ, έχει σχεδιάσει το Alfasud κουπέ Sprint, τη 2η γενιά Suzuki Swift, το Fiat Punto, το πρώτο Seat Ibiza, VW Golf και Passat, το Maserati Quattroporte κά.

BMW, Toyota και Honda στο παγκόσμιο Top 100

το παγκόσμιο Top 100 για τις πιο σημαντικές οικονομικά αλλά και δημοφιλείς μάρκες, βάσει των στοιχείων που επεξεργάστηκε ο ερευνητικός οίκος Μίλγουορντ Μπράουν, στις τέσσερις πρώτες θέσεις βρέθηκαν οι μεγάλοι της πληροφορικής, Google, IBM, Apple και Microsoft. Βλέπετε, η ζωή μας κυβερνιέται από τον… κυβερνοχώρο! Ακολούθησαν οι «συνήθεις ύποπτοι» της διατροφής και της καθημερινής μας ζωής εν γένει (αναψυκτικά, φαστ φουντ, τσιγάρα, κινητή τηλεφωνία, διεθνείς μεταφορές και τράπεζες). Από το χώρο του αυτοκινήτου, τις πρώτες μάρκες τις βρίσκουμε μόλις στην 25η και 26η θέση και είναι η BMW και η Toyota. Σημαντικό είναι ότι σε σχέση με το περυσινό Top 100 της ίδιας εταιρείας, η Toyota έχασε φέτος 27%, προφανώς μετά τη δημοσιότητα που πήρε το θέμα των ανακλήσεων των αυτοκινήτων της. Μετά τις δύο αυτές μάρκες, ακολούθησε η Honda (46η ), η Mercedes (53η), η Porsche (65η) και η Nissan (86η). Τα αποτελέσματα του Top 100 (επεξεργασία οικονομικών δεδομένων και ερωτήματα σε 1 εκατ. πολίτες) φαίνονται κάπως περίεργα και δυσεξήγητα, αλλά, όπως ξέρετε, όλες οι εταιρείες ερευνών έχουν τους κανόνες τους και τον τρόπο που φτιάχνουν τα ερωτήματά τους. Ετσι, πχ., οι δύο μάρκες που πάνε μαζί στο μυαλό του κοινού, δηλαδή η BMW και Mercedes, εδώ βρίσκονται να απέχουν... έτη φωτός μεταξύ τους. Το ίδιο και με τους τέσσερις πρώτους. Ενώ, λοιπόν, είναι οι «βασιλιάδες» της πληροφορικής, μια άλλη εταιρεία συναφέστατη με το αντικείμενό τους, η Intel, βρίσκεται μόλις 48η. Οπως και να ’ναι, αυτά είναι τα αποτελέσματα.

28 - 5 - 10

ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΙ

m¸ ¸ r À ¸ À ®

c4IPS Απόσταση - πρόσβαση: με αεροπλάνο από το «Ελευθέριος Βενιζέλος», με πλοίο από Πειραιά και Ραφήνα για το Καρλόβασι, με ferry-boat ή high speed.

Αλλα

αξιοθέατα: Ναός Της Ηρας Ευπαλίνειο Ορυγμα, Κατα,ρράχτες στο Ποτάμι, Σπήλαιο Πυθαγόρα.

Παραλίες:

Papa Beach (Ηραίον), Κοκκάρι (Κοκκάρι), Τσαμαδού, Ποτάμι, Μεγάλο και Μικρό Σεϊτάνι, Σαμιοπούλα.

Διαμονή:

Πολλές είναι οι συγκινήσεις που επιφυλάσσει το νησί. Στο Κοκκάρι θα απολαύσετε την εντυπωσιακή παραλία νας ιδανικός προορισμός για ολόκληρο το καλο- με τα καταγάλανα νερά, αλλά και την εντυπωσιακή βλάκαίρι, αλλά και για την αρχή του, που μπορεί να στηση που οδηγεί μέσα από τα «Αηδόνια», ένα σημείο μην ενδείκνυται και τόσο για μια βουτιά στη θά- που έχει πάρει το όνομά του από το κελάρισμα των νελασσα, αφού ο καιρός μπορεί να μην έχει… κατα- ρών που περνούν κάτω από τα πανύψηλα δέντρα, χεισταλάξει ακόμα, είναι η Σάμος. Ακροβολισμένη στα ανα- μώνα-καλοκαίρι, μέχρι τους Μανωλάτες, ένα πανέμορτολικά του Αιγαίου, μια... ανάσα από τα παράλια της Μι- φο, γραφικό χωριό σε υψόμετρο, με τα πάντα φρεσκοκράς Ασίας, είναι το κοντινότερο ελληνικό νησί στη γειτο- ασβεστωμένα δρομάκια και τα παραδοσιακά σπίτια που νική Τουρκία. Ως απόσταση από την Αθήνα μπορεί να... μοιάζουν σαν να έχουν ξεπηδήσει από καρτ-ποστάλ. Στο τρομάζει, ιδιαίτερα με το πλοίο, όμως σίΚαρλόβασι, των πέντε οικισμών, συνδυγουρα αποζημιώνει τον επισκέπτη που έάζεται το παλιό με το καινούργιο, με τα χει στην ευχέρειά του πολλές επιλογές και διατηρητέα αλλά και τα μοντέρνα κτίρια πολλά αξιοθέατα για να απολαύσει. να συγκεντρώνουν σημαντική εμπορική Η ιστορία και η παράδοση της Σάμου είκίνηση. Η παρουσία, άλλωστε, των φοιναι από τις πλέον σημαντικές της χώρας Ï ô n Ü ô Ü ô ônÚ ô τητών δεν περνάει ποτέ απαρατήρητη. μας, με σπουδαία προσφορά στις επιστή- n ô ôÛ ô Ü ô ô ô Ú ô Στο Μαραθόκαμπο, το βουνό και η θάμες και τα γράμματα, με τις προσωπικότη- Ü ô ô y ô yÝô ô nÚ ô λασσα συμπράττουν με τρόπο μαγικό, ε ô ô Ú ô ô ô ß ôy ô τες και τις ιδιοφυίες του Πυθαγόρα και του Íy ôn Ýô Üô ô ô Íô νώ οι γραφικές κατοικίες, τα εκκλησάκια Αρίσταρχου να ξεχωρίζουν. Το νησί κα- ô ô y i και φυσικά οι παραλίες «κλέβουν την πατοικήθηκε από τους Ιωνες, ένα από τα τέσράσταση». σερα αρχαία ελληνικά φύλα, και λόγω θέΤέλος, η πρωτεύουσα του νησιού, το Βασης ανέπτυξε έντονη εμπορική δραστηριότητα, βιοτεχνία θύ, ένας από τους καλύτερα διατηρημένους παραδοσιακαι ήταν ένα από τα κέντρα του ιωνικού πολιτισμού. Η με- κούς οικισμούς του νησιού, χαρακτηρίζεται από την ιδιαίγάλη της ακμή μαρτυρείται μέχρι σήμερα από το Ευπαλί- τερη αρχιτεκτονική των παλαιών μονοκάμαρων δομοσκένειο όρυγμα, το αρχαίο υδραγωγείο, που αποτελεί ένα α- παστων κατοικιών. πό τα σημαντικότερα τεχνικά έργα της αρχαιότητας, και το Πολλά είναι και τα δελεαστικά εδέσματα που μπορεί να ναό της Ηρας. Ομως, από την ιστορία της δεν έλειψαν οι γευτεί ο επισκέπτης στη Σάμο. Ξεκινώντας από τα θαλασκατακτητές με τους Ρωμαίους, τους Βυζαντινούς, τους Ενε- σινά, με έμφαση στην καπνιστή ρέγκα και το γαύρο φιλέτούς και τους Τούρκους να διαδέχονται ο ένας τον άλλον, το στη σχάρα με κρεμμυδάκια, πιπεριά και ντομάτα, η σαεπιφέροντας καταστροφές και οδηγώντας στην ερήμωσή μιώτικη κουζίνα έχει να επιδείξει και μια αξιοζήλευτη ποιτης. Σε αυτό ακριβώς το γεγονός οφείλεται και η εντυπω- κιλία από κολοκυθοκεφτέδες, ρεβυθοκεφτέδες, ντοματοκεσιακή της βλάστηση που της χάρισε τις ονομασίες Μελάμ- φτέδες, πίτες και βέβαια το «βετούλι», για τους αμετανόηφυλλος, Φυλλάς, Δρυούσα και Κυπαρισσία, ενώ θεωρείται τους κρεατοφάγους. Φυσικά, ονομαστό είναι το σαμιώτικο το πιο κατάφυτο και γόνιμο νησί του Αιγαίου, καθώς και κρασί και οι ποικιλίες του, που έχουν ξεπεράσει προ πολένα από τα πιο πράσινα της χώρας. λού τα ελληνικά σύνορα.

Βαθύ: ξενοδοχείο “Samos” (τηλ.: 2273028377-8). Καρλόβασι: ξενοδοχείο “Samaina Inn” (τηλ.: 22730-30400-5). Κοκκάρι: ξενοδοχείο “Arion” (τηλ.: 22730-92006). Πυθαγόρειο: ξενοδοχείο “Proteas Bay” (τηλ.: 22730-62144-6).

Φαγητό:

Βουρλιώτες: ταβέρνα “Blue Chairs”. Μανωλάτες: μεζεδοπωλείο «Δέσποινα». Πυθαγόρειο: εστιατόριο «Δολυχί». Κοκκάρι: ταβέρνα «Μαρίνα».

cÀ°r½

â© Ò © ¡ ©Ð Ò

28 - 5 - 10

¯©²³¨Ý®¬ §©®

Ò © ©Ï Ñ ¨ Ñ

ΕΠΙΣΤΗΜΗ/ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑ

¸É¸³µ¸·¸o³µ¨Éµ¨»¼¸¿É ¼²¿É« ¹¶¯³«¿É¼¾·É¯³®¹· Πριν από τρία χρόνια συντάχθηκε, για λογαριασμό του υπουργείου Οικονομικών της Βρετανίας, η «Εκθεση Stern για το Κλίμα», στην οποία υπολογιζόταν το κόστος της παγκόσμιας κλιματικής αλλαγής και της αντιμετώπισής της, με οικονομικούς όρους. Σε αυτήν υπολογιζόταν πως το κόστος της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής θα ανερχόταν στο 1-2% του ακαθάριστου παγκοσμίου προϊόντος, αλλά τα οφέλη της προσπάθειας θα ανέρχονταν σε 5 με 20 φορές το κόστος αυτό. Ο ΟΗΕ έχει ζητήσει τη σύνταξη αντίστοιχης έκθεσης για τη βιοποικιλότητα και τα οικοσυστήματα. Η έκθεση αυτή εκτιμάται από τις ανακοινώσεις της επιτροπής που την έχει αναλάβει, πως θα εκτιμά το οικονομικό κόστος της απώλειας των ειδών σε πολλαπλάσιο εκείνου της κλιματικής αλλαγής. Μόνο το κόστος της απώλειας δασών ανά τον κόσμο ανέρχεται σύμφωνα με την έκθεση, 2 με 5 τρισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Η έκθεση θα «τιμολογεί» και πολλά άλλα πράγματα που θεωρούνται «δωρεάν» στο υπάρχον οικονομικό σύστημα: πχ. το κόστος του καθαρού νερού, της παράλιας προστασίας, της απώλειας τουριστικού ενδιαφέροντος των υποβαθμισμένων περιοχών κοκ. Αλλά τα οφέλη της προστασίας της βιοποικιλότητας και των οικοσυστημάτων θα είναι τεράστια. Η εφημερίδα “Guardian” αναφέρει πως η λειτουργία και η οργάνωση ενός ολοκληρωμένου δικτύου προστατευομένων περιοχών θα κοστίζει 45 δισ. δολάρια ετησίως, αλλά τα οφέλη της διατήρησης της βιοποικιλότητας μέσα στις ζώνες αυτές θα έφταναν ίσως τα 4 με 5 τρισ. τον χρόνο! Η έκθεση με τίτλο “The Economics of Ecosystems and Biodiversity” αναμένεται να ολοκληρωθεί αυτό το καλοκαίρι, αλλά ήδη τα πρώτα της συμπεράσματα έχουν δημοσιοποιηθεί. Οι προτάσεις της επιτροπής θα απαιτούν μια συνολική αναπροσαρμογή της ανθρώπινης οικονομικής δραστηριότητας και αναμένεται φυσικά να προκαλέσουν σφοδρές αντιδράσεις.

É ¸¶ª É ¸¶ªÉµ«¶ª¼¯º²É ®¦¶¾»²É¼¸ÁÉo¦·« «Νομίζω πως οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της καταστροφής αυτής είναι πιθανό να ήταν πολύ, πολύ περιορισμένες… Είναι δύσκολο να πει κανείς και θα βάλουμε μπροστά, ως τμήμα των ενεργειών μας μετά το ατύχημα, μια λεπτομερή έκθεση περιβαλλοντικών επιπτώσεων, αλλά όσα βλέπουμε προς το παρόν δείχνουν πως οι συνολικές περιβαλλοντικές επιπτώσεις θα αποδειχθούν πολύ, πολύ περιορισμένες»Tony Hayward 18/5/10: διευθύνων σύμβουλος της BP, μιλώντας για τις επιπτώσεις της καταστροφικής διαρροής πετρελαίου από την πλατφόρμα άντλησης πετρελαίου Deepwater Horizon της εταιρείας του. Σε τρεις ημέρες, ύστερα από μια περιοδεία στις πληγείσες περιοχές, αναγκάστηκε να πάρει τα λόγια του πίσω…

c µ¸¼¯³·³ Â¯³i É¨ ¸ÁÉ·«É ·«³ É »¼¸É®³ »¼²o« Το όριο της «επίδρασης» του Ηλίου, ορίζεται ως το σημείο όπου φτάνει ο Ηλιακός Ανεμος, τα ενεργητικά δηλαδή σωματίδια που εκπέμπονται λόγω της δραστηριότητας του Ηλιου μας, και ονομάζεται Ηλιόπαυση. Στο σύνορο αυτό ο ηλιακός άνεμος τερματίζεται «πέφτοντας» πάνω στο διαστρικό υλικό που περιβάλλει το ηλιακό μας σύστημα. Τα διαστημόπλοια Voyager όμως, γνωστά από τις εντυπωσιακές φωτογραφίες του Κρόνου και του Δία, μεταξύ άλλων, που έστειλαν στη Γη τη δεκαετία του 1980, μας έμαθαν κάτι για το κρουστικό κύμα της ηλιόπαυσης: δεν είναι συμμετρικό, μοιάζει σαν κάτι να το ωθεί προς τη μία πλευρά. Το αίνιγμα επιτάθηκε από τις εικόνες του διαστημικού οχήματος IBEX, το οποίο διάκρινε την ύπαρξη μιας λωρίδας σω-

ματιδίων, αμέσως μετά το κρουστικό κύμα της παύσης. Κάτι συνέβαινε πέρα από τα όρια της λεγόμενης «ηλιόσφαιρας», αλλά δεν γνώριζε κανένας τι. Μια πρόσφατη εργασία Πολωνών και Αμερικανών επιστημόνων που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Astrophysical Journal, στις αρχές Μαΐου, προσφέρει μια εξήγηση για το φαινόμενο. Η ηλιόσφαιρα είναι στη διαδικασία «σύγκρουσης» με ένα θερμό νέφος αερίων -υπόλειμμα μιας έκρηξης ενός υπερκαινοφανούς αστεριού (σουπερνόβα) από το οποίο περνά το ηλιακό μας σύστημα. Σε 100 χρόνια θα βρίσκεται εξ ολοκλήρου μέσα στο νέφος! Αυτό δεν θα έχει καμία επίπτωση για εμάς εδώ στη Γη, μπορεί όμως να κάνει τα διαστημικά ταξίδια πιο επικίνδυνα, μια και θα αυξηθεί η διάχυτη ακτινοβολία στο διαπλανητικό μας χώρο, με αποτέλεσμα οι μελλοντικοί αστροναύτες να χρειάζονται περισσότερα μέτρα ασφαλείας…

l½ 29 Μαΐου 1919: η μέτρηση που επιβεβαιώνει τη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας του Αϊνστάιν. Λίγα χρόνια μετά τη διατύπωση της Γενικής Θεωρίας της Σχετικότητας από τον Αλβέρτο Αϊνστάιν, ο Sir Arthur Eddington και οι συνεργάτες του έβαλαν μπροστά να τη δοκιμάσουν εμπειρικά. Η ευκαιρία δόθηκε από μια ολική έκλειψη Ηλίου που θα ήταν ορατή στο νότιο ημισφαίριο της Γης εκείνη την ημέρα. Δύο αποστολές της Βασιλικής Εταιρείας Επιστημών της Βρετανίας, η μία στη Βραζιλία και η άλλη στο Sao Tome, ένα νησί στη δυτική πλευρά της Αφρικής, ξεκίνησαν με αυτόν το σκοπό. Η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας προέβλεπε πως το φως των αστεριών, καθώς περνούσε μέσα από το βαρυτικό πεδίο του Ηλίου, θα υπόκειτο διπλάσια εκτροπή από την ευθεία διαδρομή του, από ό,τι θα περίμενε κανείς, με βάση τη Νευτώνεια περιγραφή. Οι ακτίνες του φωτός των αστεριών θα «λύγιζαν» περισσότερο από ό,τι περίμενε κανείς αν ίσχυε η Γενική Θεωρία της Σχετικότητας, καθώς θα «έγλειφαν» την επιφάνεια του Ηλίου. Οι παρατηρήσεις αυτές πρόσφεραν την πρώτη πανηγυρική επιβεβαίωση της θεωρίας του Αϊνστάιν, και έφτασαν στα πρωτοσέλιδα των μεγαλύτερων εφημερίδων του κόσμου. Ο ίδιος ο Αϊνστάιν, όταν ρωτήθηκε από το βοηθό του τι θα έκανε αν οι παρατηρήσεις του Eddington διέψευδαν τη θεωρία του, είχε απαντήσει με το περίφημο: «Τότε θα λυπόμουν τον καλό Θεό. Η θεωρία είναι σωστή».

28 - 5 - 10

ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΑΡΜΑ

t À ¸ ½

«δικτατορία» της ομορφιάς στη Φύση; Οσο και αν ακούγεται παράδοξο, στα μάτια της επιστήμης όλα τα είδη του ζωικού βασιλείου δεν είναι ίσα! Το διάβασα σε ένα επιστημονικό άρθρο του κυριακάτικου “Observer” και δεν το πίστευα. Ναι, ακόμα, λοιπόν, και οι επιστήμονες είναι, όπως φαίνεται, απλοί άνθρωποι που τρέφουν ιδιαίτερες συμπάθειες προς τα πιο όμορφα ζώα. Σύμφωνα, λοιπόν, με αυτήν τη νέα έρευνα, η επιστημονική κοινότητα εμφανίζεται προκατειλημμένη απέναντι στα λιγότερο ευειδή ζώα, όπως ας πούμε προς τα συμπαθέστατα (κατά τα άλλα) manatees, ένα είδος θαλάσσιας αγελάδας που ζει κυρίως στη Φλόριντα, στην Κεντρική Αμερική και τη Δυτική Αφρική. Γι’ αυτό το φιλήσυχο και χορτοφάγο είδος, που η Φύση δεν προίκισε με ιδιαίτερη ομορφιά και το οποίο θυμίζει μεγάλη φώκια και θαλάσσιο ελέφαντα, από το 1994 έχουν δημοσιευτεί μόνο 14 έρευνες. Αντιθέτως, για τις μαγκούστες ή ερπηστίδες (Herpestidae), εκείνα τα μικρόσωμα θηλαστικά σαρκοφάγα που μοιάζουν με νυφίτσες, έγιναν 100 έρευνες και γυρίστηκαν πολλά ντοκιμαντέρ. Ανάλογες διακρίσεις παρατηρούνται και προς άλλα είδη, με αποτέλεσμα τα πιο δημοφιλή, όπως οι λεοπαρδάλεις, τα πάντα, οι χιμπατζήδες και τα λιοντάρια, να προστατεύονται περισσότερο από άλλα. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι το σήμα κατατεθέν της φιλοζωικής οργάνωσης WWF είναι το πανέμορφο πάντα, το ασπρόμαυρο αρκουδάκι της Κίνας, του οποίου η χαριτωμένη εμφάνιση σου δημιουργεί την επιθυμία να το αγκαλιάσεις και να το ζουλήξεις σαν να επρόκειτο για λούτρινο παιχνιδάκι. Τα μεγάλα θηλαστικά χαίρουν της εκτίμησης των επιστημόνων έως και 500 φορές περισσότερο από ό,τι τα αμφίβια. Για τους χιμπατζήδες έχουν δημοσιευτεί 1.855 έρευνες, για τις λεοπαρδάλεις 1.241, ενώ από τα πλέον «χαρισματικά» και άξια παρατήρησης, σύμφωνα πάντα με τους επιστήμονες, είναι οι ελέφαντες και οι γορίλες. Οι ειδικοί ισχυρίζονται πως αυτό συμβαίνει μάλλον λόγω τους ιδιαίτερου ενδιαφέροντος που παρουσιάζουν ορισμένα είδη, αν και συμφω-

Ö ¡¨Ò ß ¨Î Ñ

νούν τελικώς ότι πρέπει να επανεξεταστούν τα κριτήρια με τα οποία γίνονται οι επιλογές των επιστημόνων, αφού πολλά σπάνια ζώα, τα οποία θα μπορούσαν να έχουν σωθεί, παραμελήθηκαν προς χάρη άλλων. Δηλαδή, τι λένε οι επιστήμονες σε μία αράχνη που τείνει να εξαφανιστεί; «Sorry, αλλά δεν είστε αρκετά κουκλίτσα ώστε ν’ ασχοληθούμε μαζί σας, οπότε ας σας φάει η μαρμάγκα»; Εκτός όμως από τις συμπάθειες των ειδικών υπάρχει πάντα και η κοινή γνώμη, που, ως γνωστόν, δεν είναι πάντα σωστή. Ας μην ξεχνάμε τις προσπάθειες που κάνουν τόσα χρόνια οι οικολογικές οργανώσεις να πείσουν τον κόσμο ότι οι καρχαρίες κινδυνεύουν με εξαφάνιση σε πολλά σημεία του πλανήτη, και αυτό εξ' αιτίας της πεποίθησης που υπάρχει ότι πρόκειται για επικίνδυνους θηρευτές, που έχουν σκοπό να μην αφήσουν σε ησυχία λουόμενο για λουόμενο. Οι περισσότεροι άνθρωποι εξακολουθούν λοιπόν να πιστεύουν για τους καρχαρίες πως «όσο λιγότεροι τόσο καλύτερα», μία αντιμετώπιση άδικη, εσφαλμένη και επικίνδυνη, αφού, όπως έχει αποδειχθεί η εξαφάνιση ή η δραματική μείωση του πληθυσμού ενός είδους συνεπάγεται την αλλαγή της φυσικής ισορροπίας, με ολέθρια αποτελέσματα τόσο για το περιβάλλον όσο και για τον άνθρωπο. Και καλά οι καρχαρίες που έχουν κακή φήμη, αλλά τα δελφίνια, αυτά τα πανέμορφα και ευφυέστατα πλάσματα, γιατί εξακολουθούν να αποτελούν στόχο σε διάφορες κοινωνίες; Γορίλες, τίγρεις, λεοπαρδάλεις και τόσα άλλα «χαρισματικά» ζώα δεν έγιναν ταριχευμένα διακοσμητικά στα σαλόνια των ανθρώπων; Οι ειδικοί, πάντως, επισημαίνουν ότι οι όμορφοι «σταρ» του ζωικού βασιλείου χρησιμοποιούνται ως «κράχτες», με σκοπό να ευαισθητοποιηθεί η κοινή γνώμη για την προστασία οικοσυστημάτων και βιότοπων, στα οποία ζουν όχι μόνο αυτά αλλά και πολλά άλλα, πλην... ασχημούλικα, ζώα. Οπως δηλαδή λέει και ο λαός «κοντά στο βασιλικό ποτίζεται και η γλάστρα». Φαντάζεστε, πάντως, τις οικολογικές οργανώσεις να επιστράτευαν στις καμπάνιες τους την αείμνηστη Γεωργία Βασιλειάδου αντί της Κλόντιας Σίφερ; Θα βλέπαμε τα ζώα να εξαφανίζονται… γελώντας!

ΒΙΒΛΙΟ

28 - 5 - 10

n ¸À¸ © À ³ ¸ ...Την ίδια ώρα, τρία δωμάτια παρακάτω, η Αντρη ήταν ενθουσιασμένη καθώς σε λίγες ώρες θα βρισκόταν στο Βαραδέρο, για το οποίο τόσα πολλά είχε ακούσει. Στο κρεβάτι της επάνω είχε τοποθετήσει ανοιχτή τη μεγάλη βαλίτσα της, την οποία είχε σχεδόν ετοιμάσει για τον τελευταίο σταθμό του ταξιδιού της στην Κούβα. Ονειρευόταν τον εαυτό της να περνάει όλη την ημέρα σε μία υπέροχη παραλία, να κάνει βουτιές στα κρυστάλλινα νερά της Καραϊβικής και ηλιοθεραπεία κάτω από το ζεστό ήλιο. Ενα δροσιστικό κοκτέιλ στο χέρι, σε μεγάλο κατά προτίμηση ποτήρι με μία φέτα λεμόνι στο χείλος του και δύο χρωματιστά καλαμάκια με μία χάρτινη χρωματιστή ομπρελίτσα, ένα μεγάλο ψάθινο καπέλο στο κεφάλι, ένα ζευγάρι γυαλιά και έτοιμο το απόλυτο styling για εξωτική παραλία, όπως το είχε στο μυαλό της η Αντρη. Επειδή μάλιστα δεν μπορούσε να περιμένει, είχε αρχίσει να προβάρει το μαγιό της στο μεγάλο καθρέφτη που είχε στο δωμάτιό της, εφαρμόζοντας παράλληλα και τις χορευτικές κινήσεις που είχε ξεσηκώσει από την παραμονή της στην Αβάνα. Ενα βήμα μπρος, κούνημα της μέσης, δύο βήματα πίσω και ξανά. Κάτι δεν της πολυάρεσε όμως στην όλη εμφάνισή της στον καθρέφτη. Ισως να έπρεπε να φορέσει πάνω από το μαύρο μαγιό της και το πορτοκαλί παρεό της, για να κρύβει τα εμφανή σημάδια κυτταρίτιδας που την απασχολούσαν. Μα, φυσικά, τώρα ήταν καλύτερη. Πολύ καλύτερη! Βρισκόταν μάλιστα σε τέτοια κέφια, που ξεκίνησε και να τραγουδά: «Παραλύω, νιώθω σαν να πηγαίνω πρώτη μέρα στο σχολείο, Αύγουστος... και το θερμόμετρο να δείχνει μείον δύο». Εκείνη τη στιγμή, ο νους της πήγε στον καιρό. Αραγε, είχε καλή μέρα έξω ή ήταν μια συννεφιασμένη Κυριακή; Με totally καλοκαιρινό look, η Αντρη βγήκε με λαχτάρα στο μπαλκόνι για να την καλημερίσει ένας λαμπερός ήλιος και να της φτιάξει ακόμα περισσότερο τη διάθεση. Την ώρα, ωστόσο, που είχε μπει μέσα και έκλεινε τη βαριά μπαλκονόπορτα άκουσε ένα μεγάλο θόρυβο, που στην κυριολεξία της έκοψε τη χολή. Παρατάει τα πάντα όπως ήταν και τρέχει να δει τι συμβαίνει. Ανοίγει την πόρτα του δωματίου της και βλέπει στην άκρη του διαδρόμου ένα αναποδογυρισμένο τρόλεϊ με πιάτα ριγμένα στο πάτωμα και μια γυναίκα από πάνω που προσπαθούσε να σηκωθεί. Τρέχει γρήγορα και πάει να βοηθήσει την υπάλληλο, που όπως θα ανακάλυπτε αργότερα είχε σκοντάψει σε μία πτυχή του χαλιού και έπεσε πάνω στο τρόλεϊ που μετέφερε άδεια πιάτα από τα δωμάτια και τα πήγαινε στην κουζίνα. Απόσπασμα από το μυθιστόρημα «Βαλίτσες και Φύγαμε» (εκδ. Λιβάνη). Η πένα του συναδέλφου Γιάννη Μανάλη και του «συνοδοιπόρου» του, Χάρη Παπαδόπουλου, «γέννησε» ένα βιβλίο με τάσεις φυγής από την ανιαρή πραγματικότητα, που έχει σκοπό να μας ταξιδέψει σε ένα δικό του σύμπαν, όπου «κατοικούν» το χιούμορ, η φιλία, τα όνειρα και, φυσικά, ο έρωτας! Το μυθιστόρημα βρίσκεται από χθες στις προθήκες των βιβλιοπωλείων.

Ò © © Ø á © Ò

28 - 5 - 10

Κηφισιά δεν είναι η αδυναμία μου. Ενα... αλαζονικό χωριουδάκι, με ολίγου υπερτιμολογημένο πράσινο και χιλιόμετρα από βιτρίνες. Από την εποχή που έπαψα να συγκαταλέγομαι στους teenagers και το bowling δεν είναι πια hot, στην Κηφισιά βρίσκομαι μόνο για δύο λόγους: τον Βάρσο για μπριοσάκια, γεμιστά κρουασάν, μαρμελάδα φραγκοστάφυλο και κυδωνόπαστο -το ωραιότερο συνοδευτικό για μια πικάντικη γραβιέρα- και τον Αντώνη που, με το κοκορέτσι του, την κατσικομακαρονάδα, τις συγκλονιστικές σαλάτες και την παλαιωμένη ρακή, με υποχρέωσε να αναθεωρήσω τις απόψεις μου για το είδος «οικογενειακή ταβέρνα». Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος η Κηφισιά ήταν άδεια και τα περίπτερα δεν είχαν κάρτες για ελεγχόμενη στάθμευση. Παρατήσαμε το αυτοκίνητο όπως όπως και βγήκαμε στη μουντζούρικη λιακάδα. Στην Κυριαζή, μια βιτρίνα με κοσμήματα αναρτημένη στον πλαϊνό τοίχο πολυκατοικίας κι ένα χέρι αντί τόξου μας οδήγησαν στον ακάλυπτο ενός συγκροτήματος κατοικιών. Το Estudio είναι γκαλερί. Το catch όμως είναι τα κοσμήματα και τα μικροαντικείμενα που φιλοξενεί. Τα κεραμικά της Ελένης Κανελλοπούλου, γενναιόδωρα και floral, είναι ό,τι πρέπει για τραπεζάκια έξω, αλλά και για γλαστράκια με αρωματικά. Και τα δερμάτινα περιβραχιόνια ζωγραφισμένα με στίγματα είναι υπέροχα chic με λευκές πουκαμίσες, για σουλάτσο στα νησιά. Στην Ανδρο, που δεν έχω πατήσει ακόμα φέτος το πόδι μου. Στην Ανερούσσα, από το μπαλκόνι, το Λαύριο διαγράφεται σαν σκιά κι ένα πολεμικό πλοίο αραγμένο λίγα μέτρα από την ακτή φωτίζει το βράδυ. Με τα πόδια ως το Μπατσί θέλεις δέκα λεπτά μετά το μπάνιο, αργά το απόγευμα, στην έρημη παραλία. Κι ένα καραβοτσακισμένο νοικιάρικο τζιπ σε πάει ως το Βόρι ή την Πλάκα -αναλόγως μποφόρ. Και στις Σπέτσες, στους Αγίους Αναργύρους, με τα πιο ωραία νερά του Σαρωνικού και τα θαλάσσια ταξί να αποβιβάζουν κόσμο με μαγιό και καπελαδούρες, για βουτιές και φαγητό στο μοναδικό self service μαγαζί κάτω από τ’ αρμυρίκια. Για όσο κρατάει ακόμα ο Μάιος, η Αθήνα είναι το νησί μου. Στη Συλλαβή, στο Παγκράτι, τα τραπεζάκια στον πεζόδρομο της Τιμοθέου γεμίζουν αργά το βράδυ. Καφέ, μπαρ, βιβλιοπωλείο, στέκι μουσικών. Υψώνω τη μαργαρίτα μου που τραμπαλίζεται επικίνδυνα κι αναζητώ ό,τι καινούργιο αστυνομικό κυκλοφορεί. Το «κλειδί» για την ευτυχία είναι ο συνδυασμός της άμεσης απόλαυσης με την προσμονή. Η Συλλαβή έχει το συνδυασμό που... ξεκλειδώνει την καρδιά μου. Κι επιπλέον, μπρουσκέτες με λαδοκούλουρο για όταν... ξεκλειδώνεται η όρεξη.

ΓΥΝΑΙΚΑ + ΠΟΛΗ

Πίσω στην κουζίνα, το στοίχημα είναι ταπεινό αλλά ουσιώδες: ο τέλειος πατατοκεφτές. Ζω με έναν άνθρωπο που πιστεύει ακράδαντα ότι η πεμπτουσία της μαγειρικής τέχνης κρίνεται στην πατάτα. Εχουμε και λέμε. Οι καλύτερες είναι από τη Νάξο. Σπάνιες και πολύτιμες -τόσο που δεν ξέρω αν πρέπει να αποκαλύψω τις πηγές μου. Οταν δεν βρίσκω -πολλές φορές- προτιμώ τις κυπριακές. Οι πατατοκεφτέδες φαίνονται εύκολη «μπίζνα». Κακώς. Τις πιο πολλές φορές καταλήγουν κάτι λαδοπιωμένοι λασποκεφτέδες. Το έχω πάθει και ξέρω. Τα υλικά είναι απλά: ένα κιλό πατάτες, εκατό περίπου γραμμάρια τριμμένο ξερό ανθότυρο, τρία αυγά, αλάτι, πιπέρι, μυρωδικά κατά βούληση, καλό λάδι και αλεύρι για το τηγάνισμα. Για να βγουν όμως οι πατατοκεφτέδες τραγανοί και αφράτοι, οι πατάτες πρέπει πρώτα να βράσουν ξεφλουδισμένες. Δεύτερον να σουρώσουν καλά και να πολτοποιηθούν στο χέρι (προς Θεού, όχι στο blender) όσο είναι ζεματιστές. Αν υποψιάζεστε ότι έχουν τραβήξει πολύ νερό, βάλ’ τε τον πουρέ στη στεγνή ζεματιστή κατσαρόλα και ανακατέψτε μέχρι να εξατμιστεί. Προσθέτετε τα υπόλοιπα υλικά -εγώ θα βάλω μέντα απ’ το μπαλκόνι μου- αλευρώνετε, τηγανίζετε λίγους κάθε φορά, σε πολύ υψηλή φωτιά. Μόνο, σας παρακαλώ, αποφύγετε τα τεράστια, αεροδυναμικά τηγάνια. Για το κεφτεδάκι, το μικρό, βαθύ και «φτενό» τηγάνι είναι θησαυρός. Μαζί με ντολμαδάκια Zenith BIO -η αποκάλυψη στο ράφι του super market- κι έναν ντάκο, ακόμα και το ντέρμπι των «αιωνίων» πάει... κάτω πιο εύκολα. Οσο τα αγόρια θα τρελαίνονται, μια τσάρκα στο www. strawberrynet.com, το πιο αξιόπιστο ηλεκτρονικό πολυκατάστημα καλλυντικών, θα με σώσει. Καταργημένα αρώματα και καλλυντικά περιορισμένης διανομής στη μισή τιμή, από τους πάγκους των ελληνικών καταστημάτων. Αγνοήστε τις πανταχού παρούσες φίρμες -πλην εξαιρέσεων, δεν θα βρείτε διαφορές- και «τσακίστε» σαμπουάν Philip B και μάσκες μαλλιών Macadamia Νatural Oil, πολύ φτηνότερα από ό,τι θα τα βρείτε ακόμα και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες. Ειδικά τα τελευταία, αποτελούν την καλύτερη ασπίδα προστασίας του τριχωτού για το καλοκαίρι. Και για όνειρα γλυκά, οι fans της κωμωδίας και του βρετανικού στιλ θα ανακαλύψετε στον P.G. Wodehouse, το λογοτεχνικό ανάλογο μιας μέρας σε spa. Ο μεγαλύτερος Αγγλος κωμικός συγγραφέας του 20ού αιώνα, έγινε διάσημος για τα έργα του με ήρωα τον αμίμητο μπάτλερ Jeeves, ειδικό στην επίλυση οικογενειακών και αισθηματικών προβλημάτων. Στα ελληνικά κυκλοφορούν δύο από τα πονήματά του, «Κεραυνός εν αιθρία» από τις εκδόσεις Ποταμός και «Κλέφτης για μια νύχτα» από τις εκδόσεις Αστάρτη. Για θαρραλέες αγγλομαθείς, ο Ελευθερουδάκης στην Πανεπιστημίου στοκάρει όλη τη συλλογή.

28 - 5 - 10

ΜΙΚΤΗ ΖΩΝΗ

Αυστηρώς κατάλληλο

ούρο αναμμένο η Μαριάννα Ντούβλη, στην πρόσφατη τσόντα της. Λίγο πιο εκεί να πάει ο τόνος και μας πιάνει ο νόμος περί Τύπου. Αλλά μιας και δεν μπορώ να ξεφύγω από την... «Ντουβλιάδα» των ημερών, θα αναφερθώ στις παρατηρήσεις φίλου ρέκτη των αισθησιακών ταινιών. Ο άνθρωπος, λοιπόν, αυτός που περνάει τον καιρό του εμπρός σε μια οθόνη (τηλεοπτική, υπολογιστή, κινητού τηλεφώνου, δεν έχει σημασία), κατέχει όλα τα μυστικά του πορνό. Και μ’ έβαλε κι εμένα στο «κόλπο», για λίγο έστω μιας και ο χρόνος του (καταλαβαινόμαστε...) είναι πολύτιμος. Δεν θα σας πρήξω τώρα με τεχνικές λεπτομέρειες, μιας και ούτε ο χώρος ούτε το οικογενειακό περιβάλλον της “Metropolis Weekend” μας το επιτρέπουν. Εκείνο που θέλω να επισημάνω είναι η παρουσία στο πλευρό (και όχι μόνο!) της Μαριάννας Ντούβλη, όχι ενός αλλά δύο νταβραντισμένων αρσενικών. «Ο Δημήτρης κι ο Ζαφείρης είναι που δίνουν ‘χρώμα’ σε όλες τις παραγωγές της Sirina Productions» μου δήλωσε ο ρέκτης, προσθέτοντας ότι ο ένας απ’ τους δύο (κι αυτό μου το διευκρίνισε, αλλά το λησμόνησα) είναι Βρετανός υπήκοος, κυπριακής καταγωγής. Και κάπως έτσι εξηγούνται οι αγγλικές εκφράσεις που συχνά-πυκνά κάνουν την εμφάνισή τους κατά τη διάρκεια της δράσης, ελαφραίνοντας την ατμόσφαιρα. Την ατμόσφαιρα και μόνο βεβαίως, γιατί η πρωταγωνίστρια δεν ελαφραίνει με τίποτε! Κατά τ’ άλλα ο «μίνι πόλεμος» της Μαριάννας Ντούβλη με την Τζούλια Αλεξανδράτου συνεχίστηκε και στη φετινή έκθεση “Athens Erotica”, όπου οι δύο μεγάλες πρωταγωνίστριες του ερωτικού σινεμά αγνόησαν επιδεικτικά η μία την άλλη. Και καλά η Τζούλια, που επέλεξε να εμφανιστεί με σχετικώς άσεμνη -πλην νορμάλ, για το χώρο και τους επισκέπτες τουπεριβολή. Πώς να αγνοήσει όμως κανείς τη Μαριάννα, που έσκασε... μύτη με κατάλευκο φόρεμα-«τούρτα», από αυτά που φοράνε συνήθως οι δεσποινίδες για να ανέβουν τα σκαλιά της εκκλησίας; Επρόκειτο, υποθέτω, περί νύξεως προς τον εν διαστάσει σύζυγό της, ότι το διαζύγιο θα του κοστίσει μάλλον ακριβά. “Cough it up, guvnor! ”, που θα έλεγε και ο Δημήτρης με άψογη κόκνεϊ προφορά. Ή μήπως επρόκειτο περί του Ζαφείρη;

«Χ»

Ζώδια • Ενας Ιχθύς δεν θα δίσταζε ούτε στιγμή να θυσιάσει προσωπικές ανάγκες και επιθυμίες, προκειμένου να κρατήσει το σύντροφό του ικανοποιημένο. • Ο Αιγόκερως είναι ο τελευταίος που θα αποχωρήσει από μια σχέση, ακόμα κι αν αυτή πνέει τα λοίσθια. • Οι Σκορπιοί αγαπούν βαθιά και χωρίς προκαταλήψεις. • Επειτα από μια ερωτική απιστία, δύσκολα ο Υδροχόος θα σε δεχτεί πίσω με ανοιχτές αγκάλες. • Οι Παρθένοι ανησυχούν πολύ για τη γνώμη των άλλων. • Στην πραγματικότητα, η καρδιά ενός Λέοντα κρύβει απεριόριστη αγάπη. • Ο Τοξότης προσπαθεί να αναλάβει πολλά πράγματα ταυτόχρονα μέσα στον

ÏÕÎÔ

ÖÉ×ÕÔ

Î ×ÐÔÎ

Ανατροπές, δημιουργικότητα, χάος, αναπάντεχα γεγονότα, ολική αναδιαμόρφωση, φιλοσοφίας ζωής, πνευματική διαύγεια. Ο πλανήτης Ουρανός έχει εγκατασταθεί ήδη στο ζώδιό σου, όπου και θα παραμείνει για 7 ολόκληρα χρόνια. Στο άμεσο χρονικό διάστημα (έως 14/08) οι ριζικής φύσεως επερχόμενες αλλαγές θα αρχίσουν να περνάνε μπροστά απ τα μάτια σου σαν διαφημιστικά τρέιλερ κινηματογραφικών ταινιών στην ενότητα «Προσεχώς».

Η εβδομάδα επιφυλάσσει αναπάντεχα γυρίσματα της τύχης και απαιτεί σημαντικά αποθέματα ουσιαστικής ψυχραιμίας. Βρίσκεσαι ήδη υπό καθεστώς επαναπροσδιορισμού των «θέλω» σου, συμπαρασύροντας και ως «αθώα θύματα» στη διαδρομή όλους όσοι δεν συμβαδίζουν με τις ανάγκες σου. Από τη μάχη θα βγεις πιο δυνατός σε ηθικό και υλικό επίπεδο, με την Πανσέληνο στον Τοξότη να ευνοεί τα οικονομικά σου.

Ουρανός, Ερμής, Δίας, σε ρόλους τυχερής νεράιδας του παραμυθιού, πλέκουν ερωτικό γαϊτανάκι γύρω από το άτομό σου. Συναισθηματικές επαφές μπαίνουν στο «μικροσκόπιο», οι φίλοι αποδεικνύονται σανίδα σωτηρίας και η επιθυμία σου να φλερτάρεις, να ζήσεις, να ερωτευτείς δυνατά, είτε αυτό αφορά στον τωρινό σύντροφό σου, είτε σε μια καινούργια γνωριμία, είναι πιο έντονη από ποτέ. Κυρίως, όμως, χρειάζεσαι μια αγκαλιά.

Ì× Ô

ÏÔÕ ÎÔ

ÖÔ ÔÖÍ

Η Πανσέληνος στο φιλικό σου Τοξότη σε συνδυασμό με την είσοδο του Ουρανού στον Κριό δημιουργούν έντονο το αίσθημα της υπερδιέγερσης. Προσοχή απαιτείται, προτού επιδοθείς ταυτόχρονα σε υπερβολικά πολλές δραστηριότητες, και η κόπωση σού χτυπήσει απειλητικά την... πόρτα. Επίσπευσε τη διεκπεραίωση οικονομικών συναλλαγών, πριν ο Ποσειδώνας γυρίσει σε ανάδρομη πορεία (από 31/05).

Αν και ζώδιο του πάθους, συχνά κρύβεσαι στο καβούκι σου, σαν φοβισμένο παιδάκι που αναζητά τη μαμά του. Αρκεί κάποιος να σε χειριστεί σωστά και να βρει το λεγόμενο «κουμπί» σου, ώστε να ξυπνήσει εκ νέου τον παθιασμένο σου εαυτό. Αυτή την εβδομάδα, Αρης στο Λέοντα και Αφροδίτη στον Καρκίνο συνωμοτούν ακριβώς προς αυτή την κατεύθυνση με στόχο την καρδιά σου, ξυπνώντας καλά κρυμμένες επιθυμίες.

Η έλευση του Ουρανού στο φλογερό ζώδιο του Κριού πυροδοτεί αλλεπάλληλες εκρήξεις στην ερωτική σου διάθεση. Εντονα πάθη, ερωτικές φαντασιώσεις, διαθέσεις για ασύστολο φλερτ, όλα στο προσκήνιο. Το καλύτερο που έχεις να κάνεις; Ντύσου επιμελώς ατημέλητα, επιστράτευσε το πηγαίο χιούμορ σου, και κυρίως χρησιμοποίησε το πιο λαμπερό χαμόγελο που διαθέτεις. Η κατάληξη, αν και άγνωστης διάρκειας, δεν θα σε απογοητεύσει.

28 - 5 - 10

ΜΙΚΤΗ ΖΩΝΗ

Starstruck City

Ò © © Ñ ¨Î ß

και αλήθειες

Εκ-κεντρικές ιστορίες

έμπτη βράδυ, με διάθεση σε σημείο οριακό. Το διευρυμένο 8ωρο πλήρους ασυνεννοησίας στην... πολυεθνική του σατανά, διεκόπη βάναυσα από το ταραγμένο τηλεφώνημα του Τ., που ζητούσε σχεδόν επιτακτικά τη βοήθειά μου. O T., παιδικός μου φίλος, βίωσε τα πρώτα ερωτικά σκιρτήματα στο πρόσωπο της συμμαθήτριάς μας, Μαιρούλας, για να διαπιστώσει μερικά χρόνια αργότερα ότι τελικά αρέσκεται σε πιο.... μουσάτες παρουσίες.

ενθουσιασμό του και αποτυγχάνει στα περισσότερα. • Συχνά οι Ταύροι αργούν χαρακτηριστικά να συνειδητοποιήσουν τα συναισθήματά του και να αφεθούν σε μια σχέση. • Οταν ένας Δίδυμος βρίσκεται σε καλή διάθεση, κακομαθαίνει τον ερωτικό παρτενέρ του με φροντίδα και μικρές πολυτέλειες. • Μια Κριός ενδόμυχα πάντα αναζητά τον πρίγκιπα πάνω στο άσπρο άλογο. • Ο Ζυγός ζορίζεται περισσότερο εκτός σχέσης. • Οι Καρκίνοι πληγώνονται πολύ εύκολα και απαιτούν προσεκτική διαχείριση συναισθημάτων.

ÏÉÕÏÎÓÔ

Ë Ó

ÉÕ ËÓÔ

Η έλευση του Ουρανού στον Κριό επηρεάζει άμεσα την παρορμητική φύση σου. Παράλληλα με Αιγόκερους, Κριούς και Ζυγούς, θα αισθανθείς με τη μορφή ενός αναπάντεχου ηλεκτροσόκ τις μεταβολές που σου επιφυλάσσει η μοίρα. Επαγγελματικός τομέας, προσωπικές σχέσεις, καθημερινές επαφές, όλα αλλάζουν μέσα στις επόμενες εβδομάδες κι εσύ ακολουθείς κατά πόδας. Μην θορυβηθείς, ό,τι συμβαίνει είναι για το καλό σου.

Η προχθεσινή Πανσέληνος στον Τοξότη χάρισε τονωτικές ενέσεις στην ήδη διευρυμένη εφευρετικότητά σου, με τη διάθεση για δημιουργία, αποδοτική σκέψη και αναγνωρισιμότητα να «χτυπάει κόκκινο». Παράλληλα, η μετακόμιση του Ουρανού από τον όγδοο στον ένατο οίκο σου (γνώση), ενισχύει αισθητά το κομμάτι των χρημάτων, και ίσως για πρώτη φορά μετά το 2003 να δεις, με γυμνό μάτι, ορατά τα σημάδια καλυτέρευσης στον οικονομικό σου προϋπολογισμό.

Το σύμπαν εξακολουθεί να φέρεται σκληρά απέναντί σου, δείχνοντας τα... δόντια του με κάθε δυνατή αφορμή. Τα προβλήματα, αργά αλλά σταθερά, εξομαλύνονται και η μετακίνηση σε λιγότερο νεφελώδη κλίματα θα πραγματοποιηθεί από αρχές Ιουνίου, με τον Αρη να μετακομίζει στην Παρθένο για πρώτη φορά ύστερα από δύο ολόκληρα χρόνια. Καλύτερες ημέρες έπονται.

ÉÎ ÔÏËÕ

× ÕÔØÔÔ

ÎØ ËÎ

Ο κυβερνήτης σου Κρόνος επιτέλους περνάει σε ορθόδρομη πορεία (από 30/05) και όλοι οι προσωπικοί στόχοι επιδέχονται πολύτιμη ώθηση. Οι αλλεπάλληλες δυσκολίες που συναντάς στην καθημερινότητά σου και φάνηκαν να αγγίζουν κορύφωση τον τελευταίο μήνα, οφείλονται κατά κύριο λόγο στον πλανήτη των ευθυνών που πραγματοποιεί τα τελευταία του καίρια χτυπήματα, προτού επιστρέψει ξανά ορθόδρομος.

Επιβεβλημένες αλλαγές στον ορίζοντα. Ο πλανήτης που καθορίζει το «είναι» σου, ο Ουρανός, εγκαθίσταται στον αγαπημένο σου Κριό και υπερτονώνει πνευματικά χαρίσματα και εξωτερικά στοιχεία. Τους επόμενους μήνες, εάν το χειριστείς σωστά, η θετική συμπαντική συγκυρία θα παραμείνει ισχυρή στο πλευρό σου. Εαν κάποιος άνθρωπος του στενού σου περιβάλλοντος σε έχει υποτιμήσει, ίσως μέχρι το τέλος του καλοκαιριού να αλλάξει γνώμη.

Εάν τρέχουν κάποια σημαντικά projects αυτή την περίοδο, φρόντισε να ολοκληρωθούν πριν από τις 31/05, γιατί ο κυβερνήτης σου Ποσειδώνας γυρνάει σε ανάδρομη πορεία, επιφέροντας χρονικά εμπόδια και καθυστερήσεις. Ισως λάβεις απρόσμενη βοήθεια από το φιλικό περιβάλλον, ιδιαίτερα μετά τις 30/05, όταν ο Κρόνος γίνεται ορθόδρομος. Παράλληλα, η Αφροδίτη στο ζώδιο του Καρκίνου ενισχύει το ερωτικό προφίλ σου.

Κανονίσαμε συνάντηση στο Seasons του Αμαρουσίου για να μάθω τα καθέκαστα. Δυστυχώς, παρά τις απέλπιδες προσπάθειες, ο Τ. δεν κατόρθωσε να αποκρύψει τις διαφορετικές σεξουαλικές του προτιμήσεις από την αεικίνητη -αν και με «πατημένα» τα 60 έτη- μάνα του, που ονειρευόταν να τον δει καλοπαντρεμένο και με δυο κουτσούβελα. Η πικρή, κατά μέτωπο «συνάντηση» για την κυρία Τασία με την αλήθεια, ξεκίνησε πάνω από ένα καλάθι με άπλυτα. Ψαχουλεύοντας ανυποψίαστη τις τσέπες του .Lak παντελονιού του Τ., η άμοιρη μάνα σάστισε μπροστά στη διαφημιστική κάρτα νυχτερινού μαγαζιού, που απεικόνιζε έναν ημίγυμνο, δίχως ίχνος τρίχας, άντρα, σε όλο του το μπρατσωμένο μεγαλείο! Πανικόβλητη και με φόβους ανείπωτους να συνθλίβουν σαν μέγγενη το μυαλό της, η δαιμόνια κυρία Τασία κατέβηκε με το Μετρό μέχρι το Γκάζι. Η σιδερόπορτα του επίμαχου μπαρ ερμητικά κλειστή. Στο αθόρυβο στενό, μοναδική πηγή ζωντανής δραστηριότητας ένα ψιλικατζίδικο παλαιάς αισθητικής. Ανήσυχη η κυρία Τασία διέσχισε την είσοδο. Στο ταμείο ο υπερήλικος ιδιοκτήτης κάπνιζε βαριεστημένα. «Καλημέρα σας. Βρήκα αυτήν την κάρτα στο παντελόνι του παιδιού μου. Μπορείτε σας παρακαλώ να μου πείτε τι είδους μαγαζί είναι αυτό»; «Εχετε γιο ή κόρη»; «Γιο...». «Κυρία μου, καλύτερα να καθίσετε...». Την οδυνηρή διαπίστωση ακολούθησε ο ομηρικός καβγάς μεταξύ μάνας και γιου, με παράλληλα ξεσπάσματα της πρώτης σε λυγμούς, συνοδευόμενα από αγωνιώδεις ρητορικές ερωτήσεις τύπου «πες μου πού έκανα λάθος». Συμβούλευσα το φίλο μου να δείξει κατανόηση, μέχρι τουλάχιστον η μάνα-ματζουράνα να συμφιλιωθεί με τη νέα πραγματικότητα. Δύο μέρες αργότερα, απαντώ στην κλήση του Τ. «Ελα, όλα ok, η μάνα μου έχει αρχίσει να με αποδέχεται. Βέβαια, σήμερα μου ζήτησε να της φτιάξω τα μαλλιά. Φοβάμαι πως κάτι έχει καταλάβει λάθος». Ο Γκόλντεν Χολ-ίστας

Γνωρίζατε ότι:

• Σε «Ακρως οικογενειακό» κλίμα έγινε η πρεμιέρα της μουσικής παράστασης «Θα τραγουδήσω για σένα» στο Θέατρο «Κιβωτός», αφού τον ερμηνευτή Γιάννη Μπέζο, που τραγούδησε Γιώργο Ζαμπέτα, τίμησαν τα πολύ κοντινά του πρόσωπα: η σύζυγός του, Ναταλία Τσαλίκη, ο αγαπημένος του φίλος, Σταμάτης Φασουλής, αλλά και απλοί, μη επώνυμοι, φίλοι του. • Λίγο έλειψε να χαθεί ο έλεγχος στο talent show του “Greek Idol”. Αιτία ήταν οι διαξιφισμοί ανάμεσα στη Ρούλα Κορομηλά και τα μέλη της κριτικής επιτροπής. Η αρχή έγινε, όταν ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα ψηφοφορίας μέσω internet, σύμφωνα με τα οποία οι τηλεθεατές πείθονται, αλλά και επηρεάζονται περισσότερο από τις κριτικές των Κοντόπουλου και Κωστόπουλου, αναδεικνύοντάς τους έτσι σε καλύτερους κριτές σε σύγκριση με το δίδυμο Καπετανίδη-Θεοδωράκη. Ο Κώστας Καπετανίδης αντέδρασε, αρχικά, αμήχανα, αλλά σύντομα πέρασε στην επίθεση, κατηγορώντας τη Ρούλα Κορομηλά πως ευνοεί τον Πέτρο Κωστόπουλο, επειδή είναι εκδότης και μπορεί να της εξασφαλίσει εξώφυλλα και συνεντεύξεις στα περιοδικά του. Η δημοφιλής παρουσιάστρια αντέδρασε, τονίζοντας πως ούτε συνεντεύξεις δίνει ούτε εξώφυλλα χρειάζεται! Γνωρίζαμε πως το show προοριζόταν για την ανάδειξη ταλέντων, αλλά δεν είχαμε καταλάβει πως τα ταλέντα αυτά θα ήταν τελικά τα μέλη της κριτικής επιτροπής! • Μπράβο στο Γ. Αλκαίο και τους Friends του, που με το «σπαθί» τους κέρδισαν το εισιτήριο για τον τελικό! Αναμένουμε το Σάββατο και την πρωτιά!

ÁÅ֋¼¾±ÉßÂÄ ¾ÆÈÄ

• Δύο ηθοποιοί διεκδικούν για την ερχόμενη σεζόν το θεατρικό έργο του Ερικ Εμανουέλ Σμιτ που έχει τον τίτλο «Οσκαρ»: η Αννα Φόνσου και ο Δημήτρης Γιώτης. Τελικά, αυτό το Οσκαρ ποιος θα το πάρει; • «Κλαφτό» το πάνε στο show του ANT1 “Dancing with the stars”. Μετά τα δάκρυα της Ευγενίας Μανωλίδου για την αποχώρηση του ηθοποιού Δημήτρη Βλάχου από την εκπομπή, ήρθε άμεση η απάντηση από την Ματθίλδη Μαγγίρα, καθώς στη διαδικασία της αποχώρησης του Σάββα Πούμπουρα λίγο έλειψε να… πλημμυρίσει η σκηνή από τα δάκρυά της! Πολύ σοβαρά φαίνεται να έχουν πάρει το ρόλο τους οι δύο κυρίες, που επιστρατεύουν και νέα... όπλα (εκτός από τις χορευτικές τους φιγούρες) στον «πόλεμο» που έχει ξεσπάσει ανάμεσά τους.

28 - 5 - 10

MIKTH ΖΩΝΗ

Kαλημέρα! Σιγά σιγά έρχεται το καλοκαιράκι, κάτι που το καταλαβαίνουμε και από τις υψηλές θερμοκρασίες των ημερών. Τώρα όμως πρέπει να επικεντρωθούμε στη Eurovision, στέλνοντας στο Οσλο όλη τη θετική ενέργειά μας στο Γιώργο Αλκαίο και τους Friends, που διαγωνίζονται αύριο στον τελικό. Και αυτό όχι για τίποτα άλλο, αλλά επειδή οι άνθρωποι προσπάθησαν αθόρυβα όλο αυτό το διάστημα να κάνουν όσο μπορούσαν καλύτερα τη δουλειά τους. Πάντως εγώ, επειδή είμαι και προνοητικός, έχω πρόταση για το τραγούδι που πρέπει να στείλουμε στην επόμενη Eurovision. Αφενός θα έχει ελληνικό στίχο, αφετέρου θα το καταλαβαίνουν οι περισσότεροι. Πώς; Σκέφτηκα να συνθέσουμε ένα κομμάτι, που θα έχει όλο ιατρικούς όρους και θα το παρουσιάζει ένας ντυμένος γιατρός, ενώ το μπαλέτο θα αποτελείται από καλλίγραμμες κοπέλες ντυμένες νοσοκόμες, που θα φέρνουν βόλτα τη σκηνή. Εντάξει, θέλει λίγο δούλεμα ακόμα, αλλά μη μου πείτε πως δεν είναι υπέροχη ιδέα. Να θυμάστε ότι την είπα πρώτος. Αντε να δούμε τι θα γίνει αύριο βράδυ… Στην υπηρεσία της Αυτού Showbiz

Οταν λέω εγώ πως όταν σου πηγαίνουν πολύ καλά τα επαγγελματικά, τα προσωπικά έχουν ένα προβληματάκι -για να το πω κομψά- δίκιο έχω. Καλά, μην το… δέσετε και κόμπο και αρχίσετε να «ψάχνεστε» μόλις πήρατε την προαγωγή σας. Πάντως η συμπαθέστατη Sandra Bullock μια χαρά τα πηγαίνει από βραβεία. Πριν καλά-καλά ευχαριστηθεί το φετινό της Οσκαρ για το “Τhe Blind Side”, έγινε το σούσουρο με την εξωσυζυγική σχέση του άνδρα της με το μοντέλο με τα τατουάζ. Αποφάσισε να χωρίσει η Sandra και τώρα μαθαίνουμε από το MTV ότι θα τη βραβεύσει στα προσεχή κινηματογραφικά βραβεία του, που θα απονεμηθούν στις 6 Ιουνίου στο Λος Αντζελες. Θα της δώσουν το βραβείο ΜΤV Generation, σε αναγνώριση της καλλιτεχνικής της πορείας τις δύο τελευταίες δεκαετίες και της εμβέλειας που έχει στο νεανικό κοινό του μουσικού καναλιού. Οπως, μάλιστα, λέγεται, η γλυκιά ηθοποιός θα παραλάβει αυτοπροσώπως το βραβείο της και όλοι περιμένουν τη στιγμή που θα κάνει την πρώτη δημόσια εμφάνισή της μετά το χωρισμό. Και για την ιστορία, να πούμε ότι είναι η πρώτη φορά που το συγκεκριμένο βραβείο παίρνει μία γυναίκα.

28 - 5 - 10

MIKTH ΖΩΝΗ

Για σκεφτείτε: είναι κάποιος Αμερικανός στρατιώτης που υπηρετεί χιλιάδες μίλια μακριά από την πατρίδα του -και συγκεκριμένα στη Μέση Ανατολή. Στο τέλος, λοιπόν, μίας ζεστής και κοπιαστικής ημέρας θέλει να ξαποστάσει, να αναπολήσει τα μέρη του και τους ανθρώπους του και να ηρεμήσει, όμως είναι δύσκολη η ξενιτιά -ειδικά αν είσαι στο στρατό. Ποιο πρόσωπο θα ήθελαν να δουν, λοιπόν, οι στρατιώτες να τους επισκέπτεται, για να τους εξυψώσει το ηθικό; Ποιο; Ποιο; Την Paris Hilton! Μη φανταστείτε ότι το ζήτησαν οι άνθρωποι, απλώς έχει αναληφθεί μία πρωτοβουλία στην Αμερική για να δωρίσουν σε κάθε Αμερικανό στρατιώτη που υπηρετεί στη Μέση Ανατολή μία συσκευή MP3, «φορτωμένο» με τραγούδια που θα έχουν διαθέσει διάσημοι καλλιτέχνες. Πού κολλάει, θα μου πείτε τώρα, η Paris Hilton; Μα προσφέρθηκε η κοπέλα να γίνει πρέσβειρα του όλου σκοπού και μάλιστα έδωσε ήδη το έναυσμα με ένα πάρτι (α, όλα κι όλα! Ο καθένας στο είδος του…) που έγινε την Τε-

Τι το ήθελες κι εσύ το σούσι, Μάη μήνα, που είσαι και «περιοδεύων»; Ολόκληρο tour είχες να κάνεις, αγαπητέ μου Jake Gyllenhaal, για την προώθηση της ταινίας “Prince of Persia: the sands of time” (που κάνει απόψε πρεμιέρα στις ΗΠΑ), κι εσύ πήγες κι έφαγες… αμφίβολο σούσι; Γιατί δεν εμπιστεύτηκες το ένστικτό σου, που σου το έλεγε να μην το φας γιατί θα αρρωστήσεις; Είναι μετά να απορείς γιατί σου ήλθε «συστημένη» η δηλητηρίαση; Εδώ σου λένε ότι αν πάθεις δηλητηρίαση από ψημένο ψάρι μπορεί να είναι επικίνδυνη, σκέψου να την πάθεις και από σπαρταριστό, που λέει ο λόγος. Φαίνεται όμως πως σε τράβηξε το φύκι, το περίτεχνο. Τις επόμενες δύο μέρες γύρευαν τον πρίγκιπα της Περσίας, πουθενά ο κινηματογραφικός γαλαζοαίματος. Δύο μέρες ήταν νοκ-άουτ. Ευτυχώς, ήταν περαστικό.

τάρτη στη Νέα Υόρκη και ήταν σε ναυτικό φόντο, καθότι χόρεψε παρέα με περισσότερους από 100 ναύτες που ήταν καλεσμένοι. Βλέπετε αυτή την εβδομάδα στην Αμερική διεξάγεται το παραδοσιακό Fleet Week, εβδομάδα που τα πολεμικά σκάφη αγκυροβολούν σε διάφορες μεγάλες πόλεις και τα στρατευμένα νιάτα βλέπουν τα αξιοθέατα. Τώρα αν πας στη Νέα Υόρκη, δεν είναι αξιοθέατο και η Πάρις Χίλτον; Αλίμονο! Η ίδια βέβαια διευκρινίζει ότι το σημαντικό είναι πως το όλο πρόγραμμα με τα MP3 δεν έχει να κάνει με το αν είναι κάποιος υπέρ ή κατά της παραμονής των στρατιωτών στη Μέση Ανατολή. Ανέφερε μάλιστα στο Fox News ότι δεν θέλει να κάνει κάποια πολιτική δήλωση (άσ’ το καλύτερα, έχουμε ακούσει πολλές), αλλά να στείλει μήνυμα αγάπης και ελπίδας σε όσους είναι στην πρώτη γραμμή και μάλιστα ελπίζει να επισκεφτεί τους στρατιώτες να τους δώσει τα MP3 αυτοπροσώπως. Αντε πάλι, σας έφεξε…

Tις προάλλες απέσπασε το βραβείο γυναικείας ερμηνείας στο κινηματογραφικό φεστιβάλ των Καννών για την ταινία “Copie Conforme”, ενώ μεταξύ των διακρίσεων που έχει πάρει στην καριέρα της είναι και το Οσκαρ β’ γυναικείου ρόλου για τον «Αγγλο ασθενή». Η Juliette Binoche έχει κλείσει πλέον τα 46 της χρόνια, ωστόσο φαίνεται πως τα έχει «βρει» με τον εαυτό της και δείχνει να μην την απασχολεί το πέρασμα του χρόνου. Αλλωστε έχει αξιολογήσει τα πράγματα και πρώτη προτεραιότητα δίνει στις υποκριτικές της ικανότητες. Και είναι πεπεισμένη ότι ακόμα και μία αισθητική επέμβαση ρουτίνας, όπως έχουν γίνει πλέον οι ενέσεις Μπότοξ, θα της περιόριζε την εκφραστι-

κότητα που απαιτεί ένας ρόλος. Είναι λοιπόν αποφασισμένη να μεγαλώσει όμορφα, επειδή, εξάλλου, θεωρεί πως το να πολεμάς τη διαδικασία του γήρατος απλώς δεν έχει αποτέλεσμα. Αυτό, βέβαια, δεν σημαίνει πως δεν κατανοεί την εύλογη ανησυχία, το φόβο που νιώθουν οι γυναίκες ηθοποιοί, καθώς βλέπουν να ξεθωριάζουν σιγά σιγά τα νιάτα. Οπως αναφέρει η γνωστή Γαλλίδα ηθοποιός: «Πραγματικά, είναι εύκολο να σκεφτείς πως δεν θα εργαστώ ξανά αν χάσω την ομορφιά μου. Το θέμα, όμως, είναι ότι ποτέ δεν ένιωσα όμορφη. Είναι δύσκολο να παίζεις έχοντας κάνει Μπότοξ, επειδή δεν υπάρχει κίνηση (στο σημείο αυτό), επομένως όχι, ποτέ δεν θα μπω στον πειρασμό να το κάνω».

Καλά, σου έκανε ένα μαλλί! Εδώ ταιριάζει το επόμενο θεματάκι, που έχει να κάνει με τα πιο δημοφιλή κουρέματα όλων των εποχών μεταξύ των Βρετανίδων. Αγαπητοί κομμωτές, αγαπητές κομμώτριες, αφήστε το ψαλίδι για λίγο και ακούστε, για σας δουλεύω εγώ. Λοιπόν, ποια έρχεται πρώτη στις προτιμήσεις; Η «δική» μας Jennifer Aniston, παρακαλώ, που ως Rachel Green στη διάσημη τηλεοπτική σειρά «Φιλαράκια» διέπρεψε, αφού περισσότερες από 11 εκατομμύρια γυναίκες δοκίμασαν το συγκεκριμένο λουκ. Είδατε πέραση; Και πάω κατευθείαν στη δεύτερη θέση, που θα ικανοποιήσει τους λάτρεις της πιo κοντής και σγουρής εκδοχής σε μαλλί όπως το είχε η Meg Ryan, ενώ η τρίτη επιλογή είναι το πιο ίσιο της Danii Minogue. Η έρευνα έγινε από εταιρεία προϊόντων καλλωπισμού. Με τις υγείες σας!

ΘΕΑ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ

28 - 5 - 10

Ö ¡© Ñ ¨È à

ελτίωση της ποιότητας ζωής, επιλογή ανάγκης ή μέσο χαλάρωσης και εκγύμνασης; Σαφής αιτιολόγηση απέναντι στην ολοένα και αυξανόμενη χρήση του ποδηλάτου εντός των αστικών τειχών δεν υπάρχει. Μετακινούμενος (σπάνια πλέον) με αμάξι από και προς τη δουλειά μου, παρατηρώ καθημερινά δεκάδες συμπολίτες μου, νεαρής κυρίως ηλικίας, να χρησιμοποιούν το ποδήλατο σε κεντρικούς δρόμους της πόλης, αποδέκτες επαναλαμβανομένων κορναρισμάτων από εκνευρισμένους οδηγούς διερχόμενων αυτοκινήτων, συχνά και με κίνδυνο της σωματικής τους ακεραιότητας. Σε κάθε περίπτωση, πάντως, το τελευταίο διάστημα το ποδήλατο έχει αρχίσει να μπαίνει στη ζωή μας και ως μία μορφή εκτόνωσης από την καθημερινότητα και το στρες. Ωστόσο, η σύγκριση με άλλες ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις παραμένει συντριπτική. Σε πρόσφατο ταξίδι στο Παρίσι, μαζί με την παρέα μου διανύσαμε ανενόχλητοι μια απόσταση περίπου 20 χιλιομέτρων με ενοικιαζόμενα ποδήλατα, εν μέσω ηλιόλουστου καιρού, πραγματική απόλαυση. Τα παραδείγματα εκ του εξωτερικού είναι πολλά. Κάτοικοι και επισκέπτες της Βαρκελώνης διαθέτουν πρόσβαση σε δίκτυο εκατοντάδων χιλιομέτρων, με προστασία για τους ποδηλάτες, ξεκάθαρες διαγραμμίσεις, νοητές ευθείες και όχι κυκλικές διαδρομές που δεν οδηγούν πουθενά, καθώς και την ουσιαστική συμβολή της δημοτικής αστυνομίας. Το 2006 εγκαινιάστηκε το ευφυές πρόγραμμα κοινόχρηστων ποδηλατων Bicing, παρόμοιο με το Velib στο Παρίσι. Οι ενδιαφερόμενοι γίνονται μέλη με μια απλή διαδικασία, που επιτρέπει με α-

μελητέο κόστος τη χρήση χιλιάδων ποδηλάτων σε διάφορα σημεία της πόλης. Οταν ο επιβάτης φτάσει στον προορισμό του, τα αφήνει σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, όπου μπορούν να χρησιμοποιηθούν εκ νέου και από άλλους. Στο πρώτο εξάμηνο λειτουργίας του προγράμματος, 80.000 άτομα δήλωσαν συμμετοχή μέσω ίντερνετ, πραγματοποιώντας 1.000.000 διαδρομες. Αντίστοιχα στο Παρίσι, όπου το πρόγραμμα είναι άκρως δημοφιλές, ο ενδιαφερόμενος επιλέγει μεταξύ 20 χιλιάδων διαθέσιμων ποδηλάτων, από 1.450 σταθμούς! Σε ό,τι αφορά στην εγχώρια κατάσταση, δυστυχώς η Αθήνα παραμένει, σχεδόν σε απόλυτο βαθμό, εχθρική απέναντι σε ενεργούς και υποψήφιους χρήστες ποδηλάτου. Το 2008 ανακοινώθηκε από την τότε κυβέρνηση η δημιουργία δύο ποδηλατοδρόμων συνολικού μήκους 22 χιλιόμετρων, με χρονοδιάγραμμα υλοποίησης τα 2 χρόνια. Ο πρώτος ποδηλατόδρομος θα είχε μήκος περίπου 13 χλμ. και θα συνέδεε δύο πάρκα, της Σχολής Χωροφυλακής στη λεωφόρο Μεσογείων και των Ιλισίων, μέσω του Μητροπολιτικού Πάρκου Γουδή, της Πολυτεχνειούπολης και της Πανεπιστημιούπολης. Το μήκος του δεύτερου ποδηλατόδρομου, που υπολογίστηκε σε 8,4 χλμ., θα είχε ακτίνα από το Παναθηναϊκό Στάδιο έως τον Ορμο Φαλήρου, ακολουθώντας πεζόδρομους και δρόμους ήπιας κυκλοφορίας, και συγκεκριμένα τη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, το Θησείο, τον Ταύρο και την Καλλιθέα, διερχόμενο από σταθμούς του ΗΣΑΠ και αρχαιολογικούς χώρους, για να διασταυρώνεται στο τέρμα του Φαληρικού Ορμου με το μελλοντικό παραλιακό ποδηλατοδρόμο μεταξύ Τουρκολίμανου και Βάρκιζας. Δύο χρόνια αργότερα ο κεντρικός άξονας Κηφισιά

- Φάληρο βρίσκεται ακόμη στα... χαρτιά, ενώ η ενιαία παραλιακή διαδρομή από το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας ως τη Βάρκιζα θεωρείται όνειρο απατηλό. Σχετικά με τον ποδηλατόδρομο στο Γουδή, προτείνεται η επέκτασή του σε δύο άξονες, μέχρι το σταθμό του Μετρό Κατεχάκη αλλά και την Πανεπιστημιούπολη στου Ζωγράφου, που καλύπτεται ανεπαρκώς από τα μέσα μεταφοράς και καθημερινά «καταπατάται» από εκατοντάδες αυτοκίνητα σπουδαστών και εργαζόμενων. Προβλήματα και ελλείψεις, όμως, κυριαρχούν και στους ελάχιστους υπαρκτούς ποδηλατόδρομους της μητροπολιτικής πρωτεύουσας. Στα Βριλήσσια, επί της οδού Π. Μπακογιάννη, ο εξαιρετικός πλην όμως μοναδικός στην ευρύτερη περιοχή ποδηλατόδρομος, είναι αποκομμένος τόσο από το εμπορικό κέντρο της πόλης όσο και από κεντρικούς άξονες, ενώ εξυπηρετεί πολύ συγκεκριμένες και περιορισμένες διαδρομές. Αντίστοιχα, στην οδό Ολύμπου στο Χαλάνδρι, ο διαθέσιμος για τους ποδηλάτες δρόμος χρησιμοποιείται καθημερινά από δεκάδες οδηγούς αυτοκινήτων που δεν διστάζουν να παρκάρουν εκεί, επιβαρύνοντας την ήδη δύσκολη κατάσταση. Τέλος στο Ψυχικό, επί της οδού Αγίου Δημήτριου, ποδηλάτες και πεζοί έρχονται αντιμέτωποι εφόσον αναγκάζονται να χρησιμοποιήσουν από κοινού ένα δρόμο περιορισμένης χωρητικότητας. Τρόποι βελτίωσης; Συντονισμός αρμόδιων φορέων, καλύτερη αστυνόμευση, πεζοδρόμηση δρόμων σε ικανοποιητικό μήκος, προσεκτικός σχεδιασμός, αστικά διόδια, επέκταση του δικτύου μέσων μαζικής μεταφοράς. Φυσικά, υπάρχει πάντα και η πιθανότητα μετακόμισης σε άλλη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα με ουσιαστικές υποδομές και σεβασμό προς τον πολίτη...