chunglạithìbánhcuốncó nguồngốcởmiềnBắcViệtNamvàkhông cóthờigianrađờicụthểnào. Dọc theo chiều dài đất nước, mỗi vùng lại có một loại bánh cuốn với dáng hình, hươngvịthậmchílàtêngọikhácnhau.Nếu đihếtViệtNamvànóivềsựnổidanhthìcó thểkểđếnbánhcuốnThanhTrì,bánhcuốn Phủ Lý, bánh cuốn Cao Bằng, bánh mướt NghệAnhaybánhướtởHuế,ĐàLạt…Tuy nhiênnhìndọc,nhìnngangcũngkhônghề thấybánhcuốnHảiDươngởđâu?Nhưngở HảiDương,aicũngkiêuhãnhvềmónbánh cuốncủanơimìnhsinhra. Điều này được chứng mình vô cùng đơn giản ở cái cách người Hải Dương nói về món ăn này. Chị Hạnh (Ninh Giang) chia sẻ:"Trongkýứccủatôihaynhiềuđứatrẻở Hải Dương khác mỗi lần nhà bận không nấucơmthìbốmẹsẽnóirằng:“Trưanay, nhà mình ăn bánh cuốn nhé!”, thì rất vui mừngvìđượcđổibữa,khôngphảiăncơm. Rồiđếnkhilớnlên,khôngcònsốngởHải Dươngnữa.Nhưngcứcódịpvềquêtôilại mua đến gần chục cân bánh cuốn lên Hà Nộivừađểgiađìnhăn,vừađemđibiếugọi làmộtchútquàđặctrưng".
bánh cuốn phát triển mạnh, với nhiều gia đình sinh sống bằng nghề bánh cuốn đến mức nơi này được người dân địa phương gọilà"Xómbánhcuốn".Nơiđâyngàyxưa gọilàxómHànGiang,xãBìnhHàn,thịxã Hải Dương. Sau này thì thuộc phố Tiền Phong, phường Quang Trung, thành phố HảiDương.
lạiđặttênlàxómbánhcuốn.Nhànàocũng bán, cũng đề biển với thương hiệu của gia đình,đượcđặtsansátnhau.Nhưngcómột điều kì lạ rằng, thường khi cùng bán một mặthàng,ngườitasẽhaycạnhtranhnhau, nhưngởđây,họlạiluônvuivẻvớinhau,cứ mỗikhivãnkháchlàlạichạysangnhànhau đểbuônchuyện.Chínhcáitìnhlàngnghĩa xóm,sựrômrảcủaconngõdàihơn100m đãlàmnênthươnghiệubánhcuốnnơiđây.
BánhcuốnluônlàlựachọncủangườiHải Dươngkhicầnlàmquàphươngxa MộtvídụvuikháclàngườiHảiDươngcó1 “combo" gọi là quà Hải Dương, dùng để biếukháchquýmỗikhivềHảiDươnghoặc chonhữngaichuẩnbịđinơikhác.Combo này gồm có: bánh đậu xanh, bánh đa hoặc bánhgaivàvàicânbánhcuốntrángtay. Không chỉ là một món quà sáng mà bánh cuốncònđượcngườiHảiDươngchọnlàm bữa ăn chính, bữa ăn xế... nói chung là ăn được cả ngày. Chỉ cần bạn đi một vài con phố chính ở thành phố như Phạm Hồng Thái,BắcSơn...bạnsẽbắtgặpcả5-6nhà bánbánhcuốncảngày.
Vàđiềunàycàngđượcchứngminhhơnkhi mớiđâySởVănHóa,ThểThaovàDuLịch Hải Dương đã đăng ký 4 món trở thành thương hiệu quốc gia trong đó có bánh cuốn,khiếnchongườiHảiDươngtựhàovà vôcùnghưởngứng. BánhcuốnmàngườiHảiDươngvôcùngtự hào.
Tronglòngthànhphố,cómộtnơinghềlàm
này có tới chục gia đình làm bánh cuốn.
Khói bay nghi ngút, cùng với tiếng người bán,ngườimuarômrảlàmchoconxómtrở nênnhộnnhịphơncảvàosángsớmđặcbiệt đônghơnvàodịpcuốituần.
Xóm bánh cuốn nằm trong tuổi thơ của nhiều người Hải Dương, từ bé mỗi khi đi qua đây là mùi bánh, những bếp than lúc nàocũngcólửađỏ,ngườingồitrángbánh thoănthoắtsẽluônkhiếnngườitanhớmãi.
Tuy nhiên, hiện nay hầu hết các gia đình chuyểnsangnồilàmbếpđiệnchonhanhvà antoànnhưngcáimùihươnghấpdẫn,đặc trưngđóthìvẫncònnguyênvẹn.
Hầu hết các gia đình đều kinh doanh theo môhìnhgiađình,từđờinàytruyềnchođời sau,cứnhưthếmàcógiađìnhđếnnayđã kinh doanh được 40, 50 năm. Và có lẽ để tồntạilâunhưvậymàkhônglàmthêmbất cứ công việc gì khác, thì cũng đủ để hiểu được nhu cầu ăn bánh cuốn ở Hải Dương nhiềunhưnào.
Bắt gặp khung cảnh hai vợ chồng ngồi tráng bánh cuốn, chúng tôi đi vào hỏi thì được biết gia đình đã bán bánh cuốn được 40 năm rồi, cô Nghị cho biết: “Bánh cuốn Tiến Nghị đã có từ thời mẹ chồng, về đây làmdâunêncôcũngđượcdạyluônvàhai vợchồngcứlàmchođếntậnbâygiờ.Bây giờ đến đời con cô thì cô cũng truyền cho màlàmnghề”.
Chỉ cần bước vào xóm thôi là bạn sẽ thấy đượcrõnguyênnhântạisaoởđâyngườita
Khi được hỏi về một ngày bán được bao nhiêu cân bánh, cô cho biết: “Tùy từng ngày,thườngthìcuốituầnsẽđônghơnbán được cả tạ bánh cuốn, tính ra thì khoảng 30kggạo”.Đâykhôngchỉlàcâutrảlờicủa mỗicửahàngbánhcuốncủacôNghịmàlà ởrấtnhiềunhàkháccũngcócâutrảlờivới năngsuấtbántầmđó. Bánh cuốn ở đây đông khách là vì họ làm mọi thứ rất tỉ mỉ. Ví dụ như nước chấm
chẳnghạn,đâylàmộtphầnlàmnênthương hiệu bánh cuốn Hải Dương khiến nhiều người nhớ đến. Cô Nghị chia sẻ: “Nước mắmphảilàCátHảixịnvàthậtmặn.Nhiều kháchcũngthắcmắctạisaovềnhàphamà khôngngon,bởiítnhànàodùngnướcmắm mặn như thế. Riêng nước mắm bánh cuốn phảithậtmặn,phảidùngđườngvàng.Nếu khi pha thì phải dùng nước thật sôi thì nó mớidậymùiđược”.Rồingaycảnhữngthứ đínhkèmbánhcuốnnhưchảmỡ,hànhphi thìhọcũngđềutựlàmhết.Hàngngày,xóm bắtđầuthứcdậytừ4hsángvàkếtthúcvào 7h tối. Cứ sáng thì xay gạo, tráng bánh. Trưathìxaythịtlàmchả,phihành.Tốilại ngâm gạo để cho ngày hôm sau. Họ chậm rãi,thongthảlàmtừngviệcmộtgiốngnhư đó chính là cách họ tận hưởng cuộc sống vậy. Vàmột
cảxómbánhcuốn
nhưvậymàchỉbánlẻchứkhông đổ buôn, chỉ bán cho khách mang về, bởi: “Tráng 1 tiếng được có 6-7 kg thôi, tráng chỉ
bán lẻ cho khách ăn và khách phươngxamuavềthôi.Cảxómnàykhông bán buôn, rao buôn thì sức bỏ ra thì nhiều lắm”,côNghịchobiết.
Tròchuyệnmộthồithìchúngtôipháthiện rathùnghàngcóđóngtođùngtrướccửahỏi rathìlàđólà50kgbánhcuốnchuẩnbịđược xuấtraHànQuốc,cứđềuđặnmộttuầnmột lần là sẽ đóng hàng và có người lấy mang đi.Đếnđâythìnhiềungườithắcmắcrằng khôngbiếtthìsẽđượcbảoquảnnhưnào,cô Nghịchiasẻ:“Bánhcuốnnhưnàychỉbánh tráng không quẹt mỗi dầu thôi nên sẽ để được2,3ngày.