Militaire Courant editie december 2023

VLIEGER ‘TORCH’

Veteraan Raymond van der Wee:

‘Tijdens de missie heb ik mij op weinig momenten echt onveilig gevoeld. Op de compound zit je in een soort oase. Ook tijdens het transport kreeg ik maar weinig mee van wat er vooraan gebeurde want ik reed met mijn viertonner altijd midden in het konvooi. Toch waren er momenten dat we van dichtbij geconfronteerd werden met de gevolgen van het geweld.’

KORT NIEUWS REDACTIONEEL

Boeiende verhalen!

Zo op de valreep van het nieuwe jaar komt de Militaire Courant nog een keer uit! We hebben ons best gedaan er weer een mooie editie van te maken.

We gingen op bezoek in Eindhoven bij ‘Torch’, sinds zijn 21e vlieger bij de Luchtmacht, eerst met helikopters, daarna het C130 Hercules vrachtvliegtuig. We gingen ook naar Nijmegen om met oud-commandant der strijdkrachten Peter van Uhm een gesprek te hebben over leiderschap, naar aanleiding van zijn boek Notities van een generaal. Met Renaldo Ishaak gaan we diep in op de ondersteuning die hij, met companen, biedt aan veteranen die kampen met mentale problemen – en hij vertelt heel openhartig wat hem daartoe aanzette.

Een gesprek van een heel andere inslag is dat met Marlin van Hal, die leiding geeft aan de Triangular Group. Dit bedrijf traint militairen en civilisten, en is recent vooral bekend geworden dankzij het programma Kamp van Koningsbrugge.

We hebben een boeiend verhaal van Raymond van der Wee, die zijn liefde voor de DAF viertonner na zijn diensttijd in daden omzette, en nu een eigen viertonner rijdt, die hij inzet tijdens veteranen-events.

Heel bijzonder is toch wel ons gesprek met Allan van der Ree: die mailde ons met de vraag of wij eens aandacht konden besteden aan zijn museum. Maar natuurlijk, wanneer kunnen we langskomen? Nou, dat museum staat dus op… Curaçao! Via een Zoommeeting hadden we een leuk gesprek en schetsen we een beeld van een museum dat een zowel in Nederland als op Curaçao vergeten stukje Tweede Wereldoorlog belicht.

Columnist Marc Bentinck neemt ons mee in zijn visie op de recente strubbelingen in het Midden-Oosten, en geeft een scherpe analyse van wat er aan de hand is, en waar de oplossing gezocht moet worden.

Gaaf is onze factsheet van deze keer, waar we een landingsvaartuig in beeld brengen dat verrassende diensten uitvoert voor de marine.

En voor wie werkt bij Defensie, of daar een baan bij ambieert: lees ook eens goed wat de nieuwe CAO voor je inhoudt!

Antal Giesbers

Hoofdredacteur Militaire Courant

Koninklijke Marine escorteert Russische

schepen

De Koninklijke Marine heeft onlangs een Russisch vlootverband geëscorteerd op de Noordzee. Dat gebeurde met het luchtverdedigings- en commandofregat Zr.Ms. De Ruyter en een NH90-maritieme

gevechtshelikopter. Het ging om de Stoiky, een fregat van de Sterequshichy-klasse, een onderzeeboot van de Kilo IIklasse en een begeleidende sleper genaamd Sergey Balk. De Russische schepen zijn waarschijnlijk onderweg naar de Middellandse Zee. Het drietal voer de zogeheten Nederlandse Exclusieve Economische Zone binnen via het noorden. Na de passage namen andere NAVO-partners de escorte over.

Apaches na upgrade

terug in Nederland

De eerste twee gemoderniseerde Apaches AH64E (Echo) zijn na een flinke upgrade in de Verenigde Staten terug in Nederland. De gevechtshelikopters kwamen rond het middaguur met een militair C-17 transportvliegtuig aan op Vliegbasis Woensdrecht. Na deze Apaches komen er tot medio 2025 nog 18 exemplaren terug. De Apache Echo is sinds 1997 veelvuldig wereldwijd ingezet, en na tussentijds noodzakelijk onder-

houd en upgrades, was nu een grote modernisering noodzakelijk opdat de Apache operationeel relevant blijft. De ‘Echo’ beschikt onder meer over nieuwe radarsystemen, sensoren, en radio- en navigatiesystemen. Andere snufjes zijn moderne composieten rotorbladen en een verhoogd motorvermogen.

Op Logistiek Centrum Woensdrecht worden de Apaches in vliegbare conditie gebracht. Na een aantal testvluchten vliegen de Apaches over een aantal maanden naar het Defensie Helikopter Commando op Vliegbasis Gilze-Rijen.

Thuisfront in de watten gelegd

S chmink voor de kinderen, een beautycorner voor de (jong) volwassenen en een optreden van zanger Wolter Kroes: de Thuisfrontcontactdag We@Home had ook dit jaar weer voor ieder wat wils. Twee keer per jaar wordt het thuisfront van uitgezonden militairen en leden van de Nationale Politie in de watten gelegd. Locatie was afgelopen weekend evenementencomplex Hart van

Holland in Nijkerk. De allerjongsten konden langs bij de kerstman en zijn elfen. Wie daar minder trek in had, kon losgaan in de Technozone. Die was volledig in winterstijl ingericht. Met zo’n 700 bezoekers was de contactdag goed bezocht. Plaatsvervangend Commandant der Strijdkrachten (P-CDS) viceadmiraal Boudewijn Boots was blij dat de Thuisfrontdag ook nu weer veel aanmeldingen had. “Dat laat duidelijk de steun van het thuisfront aan de uitgezonden militairen en leden van de Nationale Politie zien.”

Inhoud

C130-vlieger ‘Torch’: ‘Wij zijn in direct contact met de mensen die hulp nodig hebben’

Squadron 366 vliegt met het C130 Hercules vrachtvliegtuig. En soms betekent dat inderdaad lekker rustig van A naar B vliegen. Maar vaak is het werk veel diverser, en kan het een grote impact op je hebben, zegt majoor Torch: ‘Mensen denken bij Defensie gauw aan: schietend voorwaarts en oorlog voeren, maar onze grootste inzet zijn humanitaire operaties.’

Torch is vlieger op een C-130 Hercules transportvliegtuig van het 336 squadron, met als basis Eindhoven. Zijn call sign is Torch “omdat ik vroeger nogal eens wat in de fik stak, zelfs mijzelf”, lacht hij.

Torch is voor het squadron verantwoordelijk voor de lange- en kortetermijn-planning. En daarbij dus ook nog actief vlieger.

‘Mijn passie voor vliegen begon met modelbouw’, vertelt hij. ‘Toen ik zestien was, nam mijn vader, die zweefvlieger was, mij mee naar een opleiding tot privé-vlieger in Breda. Toen ik daarvoor slaagde was ik met 17 jaar de jongste vlieger in Nederland. Na school vond ik die hobby toch wel zo leuk dat ik me aanmeldde bij de luchtmacht, maar de psycholoog vond mij aan de jonge kant. Dus ging ik bij de KLM in opleiding voor verkeersvlieger. Eenmaal 21 wilde de luchtmacht me graag hebben en heb ik daar voor gekozen.’

In welk vliegtuig ben je begonnen?

‘Nou, voor de F16 was ik met 1,92 meter te lang, dus ben ik helikopters gaan vliegen. Ik vloog met de Alouette en daarna met de Cougar bij 300 squadron in Gilze Rijen. Maar tien jaar geleden vertelde de staatsecretaris dat over driem maanden de Cougar wegbezuinigd zou worden. Tja, wat dan? Ik wilde geen staffunctie, dus ben ik overgeschakeld op de Hercules, dat men zag als een vliegtuig ‘voor oudere mensen’.

Dat was toen ook zo, maar we zijn bij veel meer acties betrokken en vinden ook jongere vliegers het zeer uitdagend werk.

‘Torch’

‘Tussendoor heb ik ook allerlei staffuncties verricht bij het NASOC, het National Air and Space Operations Centre en het European Air Transport Command. Met 59 jaar ben ik nu een van de laatste Mohikanen die nog steeds operationeel rondvliegt.’

Hoe is dat, een Hercules vliegen? ‘De C-130 Hercules is een oud vliegtuig dat redelijk gemoderniseerd is, geënt op tactisch opereren. Wij kunnen met dit vliegtuig veel meer dan ander transport-

‘Nou, voor de F16 was ik met 1,92 meter te lang, dus ben ik helikopters gaan vliegen.’

vliegtuigen, zoals op het strand landen, of onverharde banen: wij komen op plekken waar ander vliegtuigen niet zo makkelijk komen.

‘Dat komt omdat we voor het formaat vliegtuig vier sterke motoren hebben, propellers die door een jet-motor worden aangedreven en 50.000 pond vracht meenemen.

Jet-motoren zijn wat gevoeliger voor vervuiling, maar omdat de motoren extra hoog boven de grond hangen, kun je landen op terrein dat heel stoffig is, of met hoog gras.

‘Aan de ene kant vliegen wij gewoon vrachten van A naar B, net als airlines: op grote hoogte en via internationale luchtvaartroutes.

Maar je kunt ook heel laag vliegen, parachutisten droppen of het Container Delivery System gebruiken. Dat doen we bij inzet heel dicht bij vijandelijke eenheden of gebied waar het niet zo veilig is. Daar is ons vliegtuig voor uitgerust: we hebben chaff en flares tegen vijandelijke raketten, plus elektronische middelen om de vijand te kunnen storen.’

En als je echt aangevallen wordt?

‘Je schakelt dan wel een knopje om. Bij instandhoudingsvluchten, waar je mensen bevoorraadt die in strijdgebied gelegerd zijn, dan land je meestal ’s avonds laat, met de lampen uit en je night vision goggles op. Het normale glijpad voor een landing is 3 graden, maar wij maken daar dan 8-10 graden van. Met de motoren bijna stationair glijden we dan stil en in het donker naar beneden.

‘Maar zoals ik zei: je voelt je als

Het C130 Hercules vrachtvliegtuig in actie.

vlieger in een Hercules redelijk veilig, we hebben een kevlar beveiliging rondom de cockpit, en zelfs als motoren uitvallen, kunnen we doorvliegen. We kunnen zelfs puur op de jet-motoren nog doorgaan. Dus het is een vrij stevig vliegtuig dat niet zomaar uit de lucht te halen is.’

Hoe gevarieerd is jullie inzet?

‘Soms is het rustig van A naar B vliegen, zoals naar Jordanië of Bagdad. Maar we werden ook pasgeleden ingezet in Soedan, waar een burgeroorlog woedt en waar we Nederlandse paspoorthouders weg moesten halen. Kijk, dat doet de KLM niet, wij kunnen wat meer hebben. Maar je kunt je wel voorstellen dat je dan terdege voorbereid bent. Want je weet wel hoe het vliegveld eruitziet, maar wat zijn de omstandigheden? Gaat de vijand op je schieten? We bekijken welke mogelijkheden de vijand

‘Het is een vrij stevig vliegtuig dat niet zomaar uit de lucht te halen is.’

heeft om ons aan te vallen. En maken we zelf en met de staf de afweging of het het waard is om daar een crew en een C130 voor in te zetten.’

Vlieg je met een vast team?

‘Ons basisteam bestaat uit minimaal vier mensen: twee vliegers, een flight engineer en een loadmaster met, afhankelijk van de hoeveelheid te vervoeren mensen of cargo, nog een loadmaster. Gaan we ver weg, en blijven we ergens overnachten, dan gaat er nog een team van vier technische mensen mee. En als we aan de grond staan, dan zijn we heel

kwetsbaar, dus dan gaat er meestal een security team mee die ons en het vliegtuig beveiligt. Meestal zijn er ook commando’s, mariniers of een eenheid van de luchtmobiele brigade aan boord die de missie verder op de grond uitwerken. Want als je civilisten ophaalt, dan kunnen die niet zomaar naar het vliegtuig rennen en instappen: het aircraft security team moet ze opvangen en aan boord krijgen. Dat gebeurt in heel verschillende scenario’s, van oorlog en burgeroorlog tot een aardbeving. Toen we in Turkije gingen helpen, werden onze vliegtuigen in feite een grote ambulance, met achterin zo’n 15 mensen medisch personeel. ‘Het mooie is dat, al zijn de omstandigheden soms verschrikkelijk, je wel direct in contact komt met de mensen die hulp nodig hebben. Mensen denken bij Defensie gauw aan: schietend voorwaarts en oorlog voeren, maar

onze grootste inzet zijn dit soort humanitaire operaties.’

Welke missie heeft op jou de grootste indruk gemaakt?

‘Dat is toen we de stoffelijke overschotten van de slachtoffers van de MH17-ramp van Charkov in Oekraïne moesten terugvliegen naar Eindhoven om ze daar met de familie te herenigen. Dat waren twee, drie vluchten per week. Echt indrukwekkend, want je hebt te maken met 1500 mensen in rouw, en de overweldiging van dat verdriet komt echt wel bij je binnen. De eerste keer was de koning erbij, daarna was er altijd wel een hoogwaardigheidsbekleder van de overheid of van uit het buitenland erbij.’

Jouw leven klinkt heel avontuurlijk. Maar zou je het ook anderen aanraden?

‘Jazeker! En ik moet zeggen: ik

‘Je ontmoet mensen van de koning tot iemand die gewond is geraakt.’

heb hem echt niet gepusht, maar mijn zoon werd wel aangevuurd door mijn verhalen, dus die zit nou bij de luchtmobiele brigade. Het klinkt allemaal cliché, maar je werkt in een echt team: je bent er voor elkaar, want je moet als team gezamenlijk een opdracht uitvoeren die niet makkelijk is. Dat kan alleen als je met elkaar kunt opschieten, goed samen getraind hebt en van elkaar op aan kunt. Als iemand in ons team iets verkeerd doet, dan kan ons dat allemaal het leven kosten.

‘Ik vind het ook mooi dat je zoveel verschillende mensen ontmoet, je komt in aanraking met de cultu-

ren van de wereld, en je ontmoet mensen van de koning tot iemand die bij een natuurramp gewond is geraakt. Soms is het emotioneel, daar moet je mee om kunnen gaan. Je kunt wel een stoere piloot zijn, maar je merkt wel dat dit soort dingen impact hebben. Vaak een positieve impact, maar Defensie heeft veel stappen gemaakt om je te ondersteunen mocht je iets traumatisch meemaken.

We zijn er niet alleen om te schieten. Wij dragen zorg voor veiligheid, in de eerste plaats voor Nederland, maar uiteindelijk voor de hele wereld. Dat is onze belangrijkste taak. Mensen beseffen vaak niet wat Defensie doet voor de BV Nederland.

Ik durf wel te zeggen dat de avonturen, de opleiding, de opdrachten en de uitzending, en vooral de saamhorigheid veel intenser zijn dan bij welke andere werkgever dan ook!’

BOSNIË EN HERZEGOVINA

(EUFOR ALTHEA)

De European Force (EUFOR Althea) zet zich in voor de politieke en sociale stabiliteit in Bosnië en Herzegovina. Nederland draagt bij met een infanteriecompagnie van 150 mariniers om de veiligheid te waarborgen en de capaciteit van de strijdkrachten daar te verbeteren. De Nederlandse mariniers maken deel uit van een bataljon van ongeveer 500 militairen uit verschillende landen. Het bataljon kan vanuit Camp Butmir in Sarajevo ingezet worden in heel Bosnië en Herzegovina.

MALI (EUTM EN MINUSMA)

De Europese Unie is in Mali aanwezig met de trainingsmissie EUTM.

Nederland draagt met maximaal 6 militairen bij aan de EU-trainingsmissie in Mali (EUTM Mali). Die traint Malinese strijdkrachten en adviseert om de zogeheten G5-troepenmacht operationeel te maken. Deze G5 bestaat uit Mali, Burkina Faso, Mauritanië, Niger, Tsjaad. Ook levert Nederland maximaal 15 functionarissen voor de civiele missies van de EU in de Sahel (EUCAP Sahel). Die zijn gericht op versterking van de binnenlandse veiligheidssectoren in Mali en Niger. Voor de VN-missie Minusma draagt Nederland bij met maximaal 10 functionarissen van politie en Koninklijke Marechaussee, en 2 tot 3 militaire stafofficieren.

LITOUWEN (eFP)

Defensie levert een bijdrage aan de versterkte militaire aanwezigheid van de NAVO in Litouwen, de zogeheten enhanced Forward Presence. Het gaat om 270 militairen voor een multinationale battlegroup. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt, staat onder Duitse leiding en is gestationeerd in Rukla. Het is een van de ‘geruststellende maatregelen’ voor de Oost-Europese bondgenoten.

KOSOVO (EULEX)

EULEX is een missie van de Europese Unie. De missie bevordert de stabiliteit in Kosovo, door het bestuurlijk apparaat, politie, justitie en douane te ondersteunen. In totaal maken 2.000 mensen uit verschillende EU-landen deel uit van deze missie. Nederland heeft ongeveer 15 militairen voor EULEX in Kosovo, het merendeel marechaussees. De Nederlandse bijdrage bestaat ook nog uit personeel van de politie en uit specialisten van de ministeries van Buitenlandse Zaken en Justitie en Veiligheid.

Terwijl u dit leest, zetten militairen zich in verschillende delen van de wereld in voor vrede en veiligheid. Op korte termijn ten behoeve van de lokale bevolking, maar op lange termijn draagt globale stabiliteit ook bij aan veiligheid in Nederland.

Afrika (GPOI)

In Togo dragen 4 Nederlandse militairen bij aan de Amerikaans geleide trainingsmissie Global Peace Operations Initiative (GPOI). Het programma vergroot de capaciteiten van 25 Afrikaanse landen door instructie en training. Zodat deze in Afrika vredesmissies kunnen uitvoeren (met een mandaat van de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie).

OOSTFLANK NAVO: eFP en AP

Defensie levert een bijdrage aan de versterkte militaire aanwezigheid van de NAVO in Roemenië, de zogeheten enhanced Forward Presence. Het gaat om 120 militairen voor een multinationale battlegroup. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt staat onder Franse leiding en is gestationeerd in Cincu. Het gaat om 270 militairen voor een multinationale battlegroup. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt staat onder Duitse leiding en is gestationeerd in Rukla. Nederland bewaakt met gevechtsvliegtuigen het luchtruim van de oostflank van het NAVO-gebied. Ze doet dat afwisselend met 16 andere NAVO-bondgenoten onder de naam Air Policing (AP).

NEDERLANDSE MISSIES

LIBANON,

SYRIË EN ISRAËL (UNTSO)

De United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO) observeert de afgesproken bestandslijnen tussen Libanon, Syrië en Israël. UNTSO opereert in hetzelfde gebied als UNDOF (United Nations Disengagement Observer Force). En in ZuidLibanon in het zelfde gebied als UNIFIL (United Nations International Force In Lebanon). Nederland levert 12 militairen aan deze missie.

IRAK (CBMI)

Nederland helpt met adviseurs lokale strijdkrachten mee om de slagkracht van terreurorganisatie ISIS te breken.

ISRAËL (USSC)

Nederland draagt met 5 militairen bij aan de missie United States Security Coordinator (USSC) in Jeruzalem en Ramallah. USSC richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. De missie verbetert het functioneren van de veiligheidsdiensten en de Presidentiële Garde van de Palestijnse Autoriteit en probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat.

STRAAT VAN HORMUZ (EMASOH)

Met enkele stafofficieren draagt Nederland bij aan de missie EMASOH (Europeanled Maritime Awareness in the Strait of Hormuz).

Nederland neemt deel aan EMASOH voor het internationale recht op vrije doorvaart en doortocht door de Straat van Hormuz. Met deelname aan EMASOH bevordert Nederland de internationale rechtsorde.

BAHREIN (CMF)

Bij Combined Maritime Forces (CMF) werken marines uit 34 verschillende landen samen. CMF heeft een hoofdkwartier in Bahrein. Het opereert met 4 Coalition Task Forces in de Perzische Golf, Golf van Oman, Arabische Zee, Golf van Aden, Rode Zee en West-Indische Oceaan. De doelen: het bestrijden terrorisme en bewaken veiligheid op zee (CTF150); het bestrijden van piraterij (CTF 151); het bewaken van de veiligheid in de Perzische Golf (CTF 152); en het versterken van de maritieme veiligheid (CFT 153).

SOMALIË (VPD)

Marineschepen vergroten de veiligheid langs de scheepvaartroutes door de Golf van Aden en de Hoorn van Afrika bij Somalië. Zij verstoren en ontmoedigen hiermee zeerovers. Het aantal gekaapte schepen is sinds 2012 sterk gedaald. Bestrijding van piraterij blijft nodig. Defensie stuurt in sommige gevallen militaire beveiligingsteams mee op Nederlandse zeetransporten.

De DAF YA 4442 is een symbool voor generaties veteranen

De DAF YA 4442 viertonner loopt als een rode draad door het leven van Raymond van der Wee. Het was liefde op het eerste gezicht in de opleiding voor dienstplichtigen. ‘Ik kon lezen en schrijven met dat ding.’

Ruim 30 jaar later heeft hij zijn eigen UN- viertonner, richtte een stichting op, en schreef er een boek over.

Naam Raymond van der Wee Missies UNPROFOR 1993-1994, 1 (NL/BE) VN Transportbataljon, Joegoslavië

Via een omweg belandde Raymond in mei 1993 bij Defensie. ‘Na het behalen van mijn gymnasiumdiploma ben ik biologie gaan studeren in Wageningen. In die jaren zat ik bij wijze van spreken meer in het café dan in de schoolbanken met als gevolg dat ik de studie moest verlaten zonder propedeuse. Kort daarop lag er een brief van de ministerie van Defensie op de mat: “je moet je dienstplicht nog vervullen”. Bij de keuring had ik al aangegeven dat ik wel een VN-dienst wilde draaien. Ik had geen zin om twaalf maanden schoenen te poetsen. In

augustus 1993 vertrok ik met het 1 (NL/BE) VN Transportbataljon naar het voormalige Joegoslavië. ‘Tijdens de missie heb ik mij op weinig momenten echt onveilig gevoeld. Op de compound zit je in een soort oase. Ook tijdens het transport kreeg ik maar weinig mee van wat er vooraan gebeurde want ik reed met mijn viertonner altijd midden in het konvooi. Toch waren er momenten dat we van dichtbij geconfronteerd werden met de gevolgen van het geweld. Eind oktober 1993 werd een peloton van het Transportbataljon zwaar onder vuur genomen vanuit een hinderlaag. Negen jongens raakten gewond, waarvan enkelen zwaargewond. We hebben toen een aantal weken

stilgelegen omdat onze veiligheid niet meer gegarandeerd kon worden. Dat was wel een reality check. We waren er dan wel niet om te vechten, er kon je altijd iets overkomen.’

Hvala, hvala

‘Dat frustreerde enorm, want ondanks het gevaar wil je doorgaan met je werk. Je bent er niet om uit je neus te peuteren. Er is hulp nodig. We vervoerden vaak meel, maar in de winter ook brandhout, kacheltjes en dekens. Met de viertonners kwamen we in de kleinste dorpjes, die soms al maanden geen noodhulp hadden gehad. In een van die dorpjes kwam er een oud vrouwtje naar me toe en pakte mijn hand vast.

Eerst dacht ik “wat moet dat mens van me?”. Vervolgens zei ze met waterige ogen “Hvala, Hvala”, wat dank je wel betekent in het Kroatisch. Dat blijft me voor altijd bij.’

Eigen viertonner

Zijn eerste ontmoeting met de viertonner herinnert Raymond zich nog goed. ‘Een paar maanden voor ik op moest komen had ik mijn B-rijbewijs gehaald en kreeg in de opleiding meteen een viertonner onder mijn kont. Dan voel je je meteen een hele Piet. Tijdens mijn missie heb ik enorm veel respect voor dat voertuig gekregen. Het heeft me nooit in de steek gelaten. Ik kon lezen en schrijven met dat ding.

‘Na de missie heb ik altijd in mijn achterhoofd gehouden om zelf een viertonner aan te schaffen. Vanaf 2000 ben ik actief op zoek gegaan via de veilingdienst van de Dienst Domeinen. Na een aantal keren te zijn overboden, was het in 2015 eindelijk raak. Ondanks dat ik het voertuig niet van tevoren had kunnen bekijken, bleek het gelukkig in een redelijk goede staat te zijn. Zelfs na jaren stilstand kreeg ik de motor nog diezelfde dag aan de praat. Een jaar later heb ik hem zelf wit gespoten en een witte huif laten namaken. Ik had nog nooit gespoten, dus na een aantal jaar begon de verf alweer los te laten. Een professionele spuitbeurt loopt echter al snel in de papieren.’

Stichting

Sinds een jaar of tien is Raymond actief bezig met zijn veteranenstatus. ‘In 2017 bestond het Trans-

‘Het was gewoon mijn hobby. Daar hoef ik niet voor betaald te worden.’

portbataljon 25 jaar. Ik heb toen geholpen met het organiseren van de reünie en het regelen van voertuigen, waaronder mijn eigen UN-viertonner. In die tijd wilden steeds meer veteranen mij geld schenken voor het onderhoud. Ik voelde me daar best ongemakkelijk bij, want het was gewoon mijn hobby. Daar hoef ik niet voor betaald te worden. Ik heb toen de Stichting UN-viertonner in het leven geroepen, zodat ik op een transparante manier donaties kan ontvangen en met de viertonner veteranenbijeenkomsten kan bezoeken. Uiteindelijk heeft dit geresulteerd in de publicatie van een boek over de viertonner. Met

de donaties, de opbrengsten van het boek en wat eigen geld heb ik een professionele spuitbeurt kunnen financieren. Toen was de cirkel rond.’

Verbindingsmiddel

De VN-viertonner van Raymond vormt een belangrijk verbindingsmiddel voor de veteranenvereniging Veteranen 1 (NL/BE) VN Transportbataljon. ‘Bij reünies van de vereniging probeer ik zo veel mogelijk veteranen de gelegenheid te geven om een rondje te rijden. Maar ook heb ik met de viertonner twee keer een uitvaart ondersteund. De laatste keer was van een maat van mij, die ook lid was van het Transportbataljon. Ik heb toen de kist naar het crematorium gereden, met zijn zoon naast me. Op zo’n moment komen de kernwaardes van de vereniging terug in mijn viertonner: Verbinden, Herdenken en Zorgen.

Tijdens de Nederlandse Veteranendag 2014 liep ik voor het eerst mee in het defilé met het detachement van de vereniging. Er werd mij op het hart gedrukt om in het midden van het detachement te gaan lopen. Mocht het te veel worden, dan heb je altijd je maten aan beide zijden. In eerste instantie dacht ik: “hoezo te veel?”. Maar het was zó indrukwekkend. Hordes mensen die voor je klappen, de koning die je groet. Toen we terugkeerden op het Malieveld moest ik er echt van bijkomen. Als ik er nu over spreek, word ik weer emotioneel.’

Meer lezen? www.veteranendag.nl

WERKEN BIJ DEFENSIE

Nieuwe CAO

maakt

Defensiewerk aantrekkelijker

Defensie heeft een groot personeelstekort, en doet er alles aan om het werken in het leger aantrekkelijker te maken. goed dus om te weten dat in de nieuwe CAO een aantal dingen is aangescherpt ten gunste van zowel Defensiemedewerkers als burgerpersoneel…

In een sterk veranderende wereld, waarin de instabiliteit en onveiligheid toenemen, is de krijgsmacht voor Nederland van groot belang. Deze onzekere veiligheidsvooruitzichten maken dat Defensie sterker moet worden en zich daarom wil blijven profileren als een aantrekkelijk werkgever. Daarnaast laten de ontwikkelingen in de wereld ook de economie niet onberoerd.

In de onderhandelingen over een nieuwe CAO hebben de sociale partners zich dan ook gericht op het meest urgente onderwerp: inkomensontwikkeling

Hvoor al het Defensiepersoneel, waarbij extra aandacht wordt besteed aan de positie van burgerpersoneel en de positie van Defensiepersoneel in buitenland. Daarnaast hebben sociale partners maatregelen getroffen om voorzieningen en aanspraken beter te laten aansluiten op het

Ook het burgerpersoneel krijgt in 2024 een loonsverhoging van 7%.

et akkoord heeft een looptijd van 1 januari 2024 tot en met 31 december 2024.

Defensiepersoneel dat tussen 1 januari 2023 en 1 januari 2024 uit dienst is getreden of met pensioen is gegaan, ontvangt de eenmalige uitkering naar rato van de periode dat zij in 2023 in daadwerkelijke dienst waren dan wel vanuit wachtgeld-, UKW- en FLO- uitkering met pensioen zijn gegaan. Reservisten die tussen 1 januari 2023 en 1 januari 2024, met aanspraak op

hedendaagse militaire optreden. De vakbonden binnen het Sectoroverleg Defensie (SOD) hebben onlangs een baanbrekend onderhandelaarsakkoord bereikt voor een nieuwe cao Defensie. Defensiemedewerkers krijgen per 1 januari 2024 een loonsverhoging van 7%. Ook krijgt iedereen die op 1 januari 2024 in dienst is een eenmalige uitkering van € 1.500 bruto. Verder worden de schalen 1 t/m 6 aangepast voor snellere salarisgroei en er komen extra treden bij de schalen 8 t/m 16 en twee extra treden bij schaal 9. Tot slot stijgt ook de reiskostenvergoeding naar 21 cent per kilometer en voor dienstreizen naar 22 cent. Dat zijn Defensie en de vakbonden vrijdag 3 november overeengekomen.

Burgers

Er zijn speciale maatregelen genomen om de beloning van burgermedewerkers aanzienlijk te verhogen. Zoals een verhoging van de inkomenstoeslag die permanent onderdeel wordt van het maandsalaris. Ook het burgerpersoneel krijgt een loonsverhoging van 7%, naast een extra uitkering van €1.500 bruto. Verder zijn er verbeterde arbeidsvoorwaarden die de positie van burgermedewerkers versterken. De nieuwe afspraken doen meer recht aan de werkzaamheden van het burgerpersoneel en sluiten meer aan op de beloningspositie in de wereld om ons heen. Deze afspraken komen net op tijd voor het aflopen van het huidige akkoord.

De vakbonden leggen nu eerst het nieuwe arbeidsvoorwaardenpakket voor aan hun leden. Als de leden ermee instemmen, dan is het pakket op 12 december definitief. Defensiemedewerkers die lid zijn van een vakbond, kunnen een stem uitbrengen.

bezoldiging, in daadwerkelijke dienst zijn opgeroepen ontvangen de uitkering naar rato van de gewerkte uren.

Het genoemde bedrag geldt bij een aanstelling van 38 uur per week. Medewerkers met een aanstellingsvorm van minder dan 38 uur ontvangen een uitkering naar rato van de deeltijdfactor.

Voor mensen met meerdere aanstellingsvormen en/of uitkeringen geldt dat zij maximaal € 1500 bruto per persoon ontvangen.

Wachtcommandant DBBO

Defensie biedt een grote verscheidenheid aan functies. Deze keer in de schijnwerpers: de werkzaam heden van een wachtcommandant bij de Defensie Bewaking en Beveiligingsorganisatie (DBBO).

Wie Patrick van der Meijs

Wat Wachtcommandant bij

DBBO

Waar Vliegbasis Gilze-Rijen

De DBBO valt niet direct onder een van de vier krijgsmachtonderdelen, maar onder het Defensie Ondersteuningscommando (DOSCO). DOSCO verricht ondersteunende taken voor heel Defensie en zorgt voor bijvoorbeeld oefenterreinen, onderwijs, gezondheidszorg en personeelsdiensten, maar ook de beveiliging. De DBBO bestaat uit 1700 medewerkers en beschermt diverse locaties in Nederland én het Caribisch gebied.

Wat houdt deze organisatie in?

‘Het primaire proces van de DBBO is het verzorgen van de fysieke beveiliging van de te beschermen belangen (TBB) van de defensieonderdelen binnen het Koninkrijk der Nederlanden en het Caribisch gebied. Denk aan de helikopters, gevechtsvliegtuigen of wapenkamers. Dit doet de DBBO, door een combinatie van gewapende interventie, patrouillegang en toegangscontrole met gemotiveerde, vakkundige en gekwalificeerde burger- en militaire medewerkers. De DBBO is een bewapende organisatie van Defensie die 24/7 aan het werk is.’

Taken

‘Ik ben wachtcommandant van een groep met twaalf collega’s, die beveiligers en hondengeleiders zijn. Zelf ben ik verantwoordelijk voor de wachtdienst en tijdens deze wachtdienst coördineer ik de toegangscontrole, interventie (het reageren op alarmeringen) en de patrouilles. Hierbij moet je denken aan het maken van roosters, waarin staat wat elk uur van de wachtdienst gedaan wordt. Hiervoor deel ik de mensen van mijn groep in. Wie gaat op welk tijdstip de toegangscontrole doen

en wie gaat wanneer op patrouille in de verschillende gebieden op de vliegbasis?

‘Daarnaast is een van mijn taken het afhandelen van alarmeringen die wij binnenkrijgen via ons bewakingssysteem. Ik haal de gebouwen van het alarm en aan het einde van de dag zet ik ze weer op het alarm als ze afgesloten worden. Ook maak ik dienstroosters, en de sleutels van de verschillende gebouwen worden bij mij opgehaald. Daarnaast zijn wij dienstverlenend. Het komt dus ook regelmatig voor dat we personen moeten begeleiden of deuren moeten openen voor onze defensiecollega’s.’

Opleiding

‘Ik was zeventien toen mijn opleiding bij de Koninklijke Luchtmacht begon. Ik had mezelf aangemeld om bij de Grondverdediging te komen, oftewel Luchtmachtbewaking. Dit was in Woensdrecht bij de Koninklijke Militaire School Luchtmacht. Mijn opleiding duurde zes maanden en daarna kon ik op vliegbasis GilzeRijen beginnen.

‘In 2018 liep mijn contract af en kon ik direct overstappen als burgerambtenaar bij de DBBO. De DBBO is in 2013 opgericht en sinds die tijd bewaakt deze organisatie alle defensiecomplexen in binnenen buitenland. Van 2018 tot halverwege 2019 was ik bewaker bij de DBBO en daarna ben ik wachtcommandant geworden.

‘De DBBO heeft een eigen opleidingscentrum. Als je nieuw bent, krijg je een opleiding van zes weken. Hierin doe je wapenkennis op en train je je schietvaardigheid, leer je EHBO, zelfverdediging (les met de wapenstok en handboeien) en rechts- en wetskennis. Hierdoor weten we wat onze bevoegdheden zijn met betrekking tot iemand aanhouden of het gebruiken van geweld. Alle praktijk- en theorielessen worden herhaald in

trainingen, dat gebeurt acht keer per jaar.’

Bijzondere baan

‘Het bijzondere is dat we als enige beveiligingsbedrijf bewapend rondlopen. Elke dag is anders! We weten bij de aanvang van de dienst niet wat er die dag gaat gebeuren. Mijn functie is leuk omdat je altijd bezig bent met mensen: van het inwerken van nieuwe collega’s tot het aansturen van collega’s. Ik heb een positieve werkinstelling, wat ik uitstraal naar mijn team. Al achttien jaar heb ik ervaring in deze organisatie, dus ik heb veel kennis en ik weet waar ik over praat. Ik ben zeer geordend, duidelijk en goed georganiseerd.

‘Het meest bijzondere wat ik in mijn jarenlange ervaring op vliegbasis Gilze-Rijen bij de beveiliging heb meegemaakt, is de MH17ramp. Het onderzoek hiernaar heeft op de vliegbasis plaatsgevonden. Op de dag dat de wrakstukken van de MH17 op de basis binnen werden gebracht had ik dienst. Er moest een speciaal, extra groot schuifhek voor opengemaakt worden om de vrachtwagens met de wrakstukken op de basis te kunnen krijgen. De schade van de inslag van de raket was zeer duidelijk te zien op de wrakstukken. Dit maakte erg veel indruk op mij. Daarnaast was de hele weg richting de basis afgesloten, het stond er vol met journalisten en camera’s. Dit was heftig om te zien!

‘Wij hebben de gehele periode dat de MH17 werd gereconstrueerd de beveiliging verzorgd. Toen het vliegtuig geheel gereconstrueerd was hebben wij dit ook gezien. Het zien van het vliegtuig in deze staat maakte heel veel indruk.’

‘Mijn functie’ is mede mogelijk gemaakt door Noventas verzekeringen.

Wachtcommandant Patrick van der Meijs

LCU-landingsvaartuig

Het Landing Craft Utility (LCU) Mark II is het grootste landingsvaartuig van de marine. Het is vooral bestemd voor het vervoer van (zwaar) materieel vanaf de amfibische transportschepen naar een strand en terug. Het kan ook personeel vervoeren.

Met de komst van het amfibisch transportschip Rotterdam in 1998 ontstond de behoefte aan de huidige landingsvaartuigen. Tot 2005 was de Mark I in gebruik. In 2005 en 2006 zijn deze vaartuigen gemoderniseerd tot de Mark II, mede door ze met 9 meter te verlengen. De LCU’s kunnen hierdoor 20 ton meer meevoeren, maar ook is de diepgang verminderd. Hierdoor kunnen ze verder op het strand landen. De Rotterdam kan 2 LCU- en 3 LCVP-landingsvaartuigen in zijn interne dok meevoeren. De Johan de Witt 2 LCU’s en 4 LCVP’s.

Roll-on-roll-off

De LCU is gebaseerd op het ROROprincipe (roll-on-roll-off). Dat betekent dat een voertuig het vaartuig aan de ene kant oprijdt en er aan de andere kant af kan rijden. Het staat dus altijd met de neus de goed kant op.

De LCU-vaartuigen worden vanaf 2023 gemoderniseerd en krijgen dan een midlife update. Na de modernisering hebben de LCU’s nieuwe apparatuur en extra functionaliteiten. Ook wordt het aantal

personeel uitgebreid. De modernisering duurt naar verwachting zo’n 3 jaar.

SPECIFICATIES

gewicht 255 ton belading 65 ton maximaal gewicht op de klep 65 ton capaciteit 3 trucks, 2 pantservoertuigen, 1 beach armoured recovery vehicle, of 130 volledig bepakte mariniers bemanning 5 lengte 36,30 meter breedte 6,85 meter hoogte 8,5 meter

diepgang achter 1,4 meter diepgang voor 0,85 meter bewapening 2 x Browning M2-zwaar machinegeweer aantal 5 in gebruik bij Koninklijke Marine, Korps Mariniers

De rubriek ‘Factsheet’ is mede mogelijk gemaakt door Noventas verzekeringen.‘Factsheet’

KNAK:

‘Praat er over, je bent niet alleen’

Robin Imthorn en Renaldo Ishaak zijn het gezicht van KNAK, een initiatief dat onder meer militairen wil helpen bij mentale problemen. Beiden ondervonden die problemen aan den lijve, en zetten hun ervaring nu in om hun collega’s bij te staan. “Iedereen heeft wel eens een knak-moment. Dan ben je niet gebroken, maar je kunt wel hulp gebruiken.”

Renaldo Ishaak: die achternaam nam hij aan zodra hij daar de kans toe kreeg: hij wilde niet langer geassocieerd worden met zijn biologische vader.

‘Mijn vader had coffeeshops, en ik stond daar als klein kind soms zakjes met drugs te vullen. Dit bracht ook situaties met zich mee waar ik vaak achterom moest kijken. Gaandeweg werd mijn contact met hem steeds minder en uiteindelijk verdween hij naar Venezuela. Mijn moeder kreeg na de scheiding een nieuwe vriend, helaas was hij zeer gewelddadig; ik moest vaak tussenbeide komen om haar en mijn jongere broertje te beschermen. Dat heeft ook mijn carrière bepaald: ik ben eigenlijk mijn hele leven een hulpverlener gebleven.’

Ishaak wilde als kleine jongen al bij de politie, maar dat liep toch een beetje anders.

‘Ik was zestien toen ik me bij een voorlichting meldde, ik was te jong en er was geen vergrijzing, dus ik moest maar weer komen solliciteren als ik 20-21 was. Tja, wat ga je dan doen? Een jongen op school vertelde over een nieuwe opleiding Vrede en Veiligheid. Ik ben deze opleiding gaan volgen en leerde zo de Marechaussee kennen, voor mij een ideale combinatie tussen het zijn van militair en het Politiewerk. Op 23 juni 2003 startte ik met de opleiding in Apeldoorn en werd medio juni 2004 geplaatst bij de Algemene Politiedienst op Schiphol. Voor mij was het cirkeltje toen rond, want daar doe je toch politiewerk.’

Hoe beviel dat werk? En wanneer begon je te merken dat er ook een donkere kant aan zat?

‘Ik weet nog heel goed dat ik de

eerste keer iemand moest reanimeren. Ik kwam net van de opleiding en wist exact wat ik moest doen, mijn collega wist het even niet meer. Als er wat groots gebeurde, dan was Renaldo is erbij. Zoals bij de aanslag tijdens Koninginnedag, die me uiteindelijk nekte. Na 7-8 jaar bij de politiedienst ging ik naar de Integrale Beroepsvaardigheid Trainingen als instructeur. De scheuren in mijn leven werden zichtbaar toen ik een 6 weekse training volgde waarbij de focus lag op trainen onder stress. De coach en de psychologen zagen toen bepaalde gedragingen waarop ze concludeerden: het gaat niet goed met Renaldo.’

Merkte je dat zelf ook?

‘Nee, ik had ‘t zelf niet door. Mijn toenmalige vriendin zei op een bepaald moment: ‘Ik wil de Renaldo van 5 jaar geleden terug.’ Ze zei ook dat ik mezelf altijd op de laatste plaats zette. Dat maakte ook duidelijk dat ik iedereen kon beschermen behalve mijzelf. Toen kwam de diagnose Post Traumatisch Stress Stoornis (PTSS), en viel ik in een diep gat: alle onverwerkte trauma’s kregen een duistere kant Het heeft lang geduurd voordat ik daar weer uit was.’

Hoe is KNAK ontstaan?

‘Ik kreeg veel aandacht voor het boek dat ik schreef, First Responder, met name op social media kwamen honderden lotgenoten met mij in contact om hun verhaal te delen. In die periode werd ik gevraagd om mee te werken aan een filmpje waarin wij zeggen dat je niet alleen bent. Hier leerde ik Robin Imthorn kennen, hij ging 5 dagen achter elkaar, 5 marathons hardlopen om aandacht te vragen voor mentale gezondheid Hij, ik

en combat fotograaf Hille Hillinga kwamen met het idee om een platform te starten waarin we aandacht geven voor mentale ongezondheid. Dit omdat wij veel bezig waren met het bespreekbaar maken van deze problematiek op onze eigen socials. Daar is KNAK uitgekomen, vanuit de gedachte dat iedereen wel eens een knakmomentje heeft.

‘We hadden het over een Instagram-pagina, en op een zaterdagochtend heb ik die gewoon gemaakt, ik belde ze op: “We zijn live, dit zijn de inloggegevens, let’s go!”

‘In het begin vonden een aantal mensen binnen de Defensiestaf het lastig wat wij deden, het leek wel alsof de vuile was werd buiten gehangen. Maar als snel zagen zij hoe wij kwetsbare verhalen gingen delen en het absoluut niet de negatieve lading zou hebben. Al snel zaten wij aan tafel met de minister en de staatssecretaris van Defensie. Hier kwamen mooie gesprekken uit.

‘De staatssecretaris heeft KNAK toen in de Defensienota laten zetten, met de opdracht: “maak er iets moois van”. Op 21 november 2021 ging de Instagram-pagina de lucht in, op blue monday, 16 januari 2022, gingen we officieel live middels een officieel bericht van de commandant der strijdkrachten’

‘Onze opdracht is het creëren van een platform. Omdat wij makkelijk te benaderen zijn via social media praten we vooral met jonge militairen. We hebben inmiddels meer dan 1500 mensen gesproken met mentale klachten. Dat is soms echt wel aanpoten. KNAK is een fulltime-job, Wij zijn druk bezig om dit platform te borgen binnen de organisatie, zijn veelvuldig

‘Mensen met mentale klachten hebben die niet alleen tijdens werktijden.’

aanwezig bij events of organiseren deze events maar ook hebben wij dagelijks contact met mensen met mentale klachten en hun thuisfront. Deze gesprekken zijn vaak in de avond of de weekenden, want dan komen vaak de demonen naar boven en niet tijdens het werk, als je bijvoorbeeld jouw uniform aan heb.’

Er zijn allerlei professionele instanties voor mentale gezondheid. Wat maakt jullie platform anders?

‘Wij zijn geen professionals maar ervaringsdeskundigen. Veel mensen benaderen ons omdat zij het gevoel hebben dat wij luisteren, geen oordeel hebben en vooral herkennen op bepaalde emoties / gevoelens. Dat is ook onze kracht, verbinden op het gevoel. Wij weten uit ervaring: je wilt niet terug naar die trau-

matische herinneringen. Het gaat erom dat iemand zich slecht voelt of machteloos, de controle kwijt is, verdrietig of boos is. We hebben vijftien ambassadeurs die ervaring hebben met verschillende problematiek, zoals burn-out, schuldgevoel, gokproblematiek, cocaïnegebruik. Wij helpen mensen zoals zij geholpen wilden worden.’

Heb je het gevoel dat KNAK een succes is?

‘Ja, zeker. Als je ziet hoe ongelooflijk veel wij per dag benaderd worden, hoe vaak we worden gevraagd om lezingen te geven, hoeveel aandacht er is in de media. En ik heb nog nooit een lezing gegeven waarbij er geen mensen emotioneel werden de klas uitliepen of naderhand contact zochten om hun verhaal te delen. Men is zich bewust van de problematiek, men kent KNAK, het speelt en leeft. Er is in twee jaar tijd zoveel gebeurd, de prachtigste dingen. Dat betekent dat we echt iets goeds doen, en daar ben ik hartstikke trots op.

‘We zijn nu in gesprek met politie, brandweer en de ambulancediensten, om te kijken of we daar

ACTUEEL

ook de verbinding mee kunnen maken. We willen naar één landingspagina van waaruit je dan doorgeloodst wordt naar alle informatie van de dienst waar je bij hoort. We focussen ons ook op educatie en preventie. Wat we bijvoorbeeld veel doen is het geven van een lezing en vervolgens nemen de professionals de les over en gaan zij met de klas aan de slag met bijvoorbeeld een mentale kracht training.

‘Ook willen we ons platform verbinden met alle professionals. Het zou ideaal zijn als iemand met mentale problemen alleen maar naar KNAK hoeft te gaan. Daar kan hij zijn verhaal kwijt, maar wordt hij ook doorverwezen naar alle hulp die hij nodig heeft.’

Wanneer is KNAK echt geslaagd?

‘Als platformen als KNAK kunnen stoppen. Als het zo normaal wordt dat je, als je bijvoorbeeld ruzie met je partner hebt gehad, op het werk even een momentje op de achtergrond kunt vragen. Als je dat durft, dan kun je die volgende stap ook zetten.’

Meer weten? www.knakmoment.nl

Renaldo Ishaak

Robin Imthorn

De commandant als opdrachtgever

Hi Marlin, Triangular Group is in 2014 gestart. Sindsdien is er veel gebeurd. Kun je daar wat over vertellen?

‘Ja, het is heel hard gegaan. Bij Triangular Group Academy werken 450 mensen die opleidingen verzorgen voor Defensie, politie en andere organisaties in het veiligheidsdomein. Maar we zijn in 2014 gestart als Triangular Group Intelligence (TGI) een inlichtingenbedrijf. Dat bestaat nog steeds en is actief voor bedrijven en overheidsorganisaties, voor bedrijven en overheidsorganisaties. We doen onder andere onderzoeken naar de risico’s op ondermijning zoals drugshandel in bijvoorbeeld zeehavens. Maar ook market entry support voor organisaties in uitdagende regio’s zoals bijvoorbeeld het ondersteunen van een groot internationaal bedrijf in Oekraïne het afgelopen jaar. Dat doen we zowel nationaal als internationaal.

‘We hebben ook Het Triangular Group Leadership Centre (TGLC), waaronder we trainingen en coaching verzorgen. Dat groeit heel hard, mede dankzij bekendheid via het tv-programma Kamp van Koningsbrugge. Zij richten zich op teambuilding en leiderschapsontwikkeling, vooral voor grote bedrijven. Maar we gaan wel uit van onze eigen visie, daar doen we geen concessies in.’

Waarom leidt Defensie eigenlijk niet zelf zijn mensen op? Je wilt toch dat militairen militairen opleiden?

Militairen die door burgers worden opgeleid: dat klinkt bijzonder, maar is inmiddels heel gewoon in de Nederlandse Krijgsmacht. De Militaire Courant ging op bezoek bij Marlin van Hal van Triangular Group (TGA), de organisatie die de opleidingen verzorgt. Kamp van Koningsbrugge

‘Nee, je wilt een zo sterk mogelijke krijgsmacht. En dat iedere belastingeuro zo goed mogelijk wordt besteed en, zo veel mogelijk veiligheid oplevert. Er zit heel veel waarde in de opleidingen die mili-

tairen in de loop der jaren hebben gevolgd, en daar komen nog de vele oefeningen en vaak ook uitzendingen bij. Daar is heel veel in geïnvesteerd. Er is geen werkgever die zoveel investeert in zijn medewerkers als defensie.

‘Maar op enig moment komt een militair in een levensfase waarin hij geen militair meer kan of wil zijn. Ze willen niet meer op oefening of ergens ver weg van huis geplaatst worden – of wat voor reden dan ook die ze hebben om de krijgsmacht te verlaten. Als zo’n militair weggaat, dan is ook meteen al zijn waarde weg. En dat is zonde. Dus je moet een manier vinden om die ‘restwaarde’ eruit te halen. Voor Defensie zelf is dat heel lastig, want dat is een hele grote organisatie. TGA is echter heel flexibel: wij kunnen die ervaren militairen helpen om toch nog een bijdrage te leveren aan het opleiden van personeel voor Defensie. En die militair hoeft zich dan alleen maar te richten op bijvoorbeeld de taak van instructeur, – niet op al die andere dingen die bij het beroep van militair horen,

zoals oefeningen en uitzendingen. Kortom, dit is heel efficiënt! Onze mensen zijn gewoon veel goedkoper om in te zetten.’

Jullie mogen ook schietopleidingen verzorgen. Best bijzonder. Hoe is dat dan georganiseerd?

‘Onze instructeurs zijn hybride. Ze zijn allemaal reservist, ze hebben een veiligheidsonderzoek gehad. Ze hebben hierdoor ook een militaire rechtspositie en mogen dus met wapens werken. Mijn collega’s die voor Defensie werken, hebben ook een unieke positie in de krijgsmacht: de commandant is niet hun leidinggevende, maar onze opdrachtgever.’

‘Toen we jullie benaderden, vroegen we of we Ray Klaasens konden spreken, want dat is een bekende naam dankzij het televisieprogramma Kamp van Koningsbrugge.

Is die bekendheid nu een zegen of een vloek voor TGA?

‘Het programma is heel informatief voor mensen die de krijgsmacht nog niet kennen. Hierdoor

is er meer draagvlak voor Defensie gekomen, want we geven echt een kijkje in de keuken. Mensen zien dat heel veel vooroordelen niet klopten. Het programma geeft daarnaast en mooie balans tussen de harde en de zachte kant van het beroep. We horen ook van militairen dat als ze thuis met hun partner voor de tv zitten, het programma ook helpt om meer inzicht te geven in het werk wat ze doen. Daarnaast vinden mijn collega’s het ook heel leuk om aan het programma bij te dragen: het is heel hard werken, maar het is ook een soort teambuilding! Tot slot heeft het ook geholpen met de naamsbekendheid van ons bedrijf.’

Triangular Group, waar komt die naam vandaan?

‘Dat is ooit bedacht door onze oprichters Ray Klaassens en Onno van Boven. Triangular betekent ‘driehoekig’, en de driehoek is de meest krachtige geometrische figuur: het maak niet uit van welke kant je er druk op uitoefent, het blijft staan. Het is een ook term uit de scheepvaart om vanuit verschillende perspectieven te kijken naar de navigatie. Ook dat is natuurlijk

heel toepasselijk voor ons bedrijf.’

Hoe ben jijzelf eigenlijk bij TGA terecht gekomen?

‘Het had weinig gescheeld of ik was ook bij Defensie gaan werken. Ik was al ingeschreven voor een officiersopleiding op de Koninklijke Militaire Academie. Maar ik had een topsportcarrière en die heb ik voorrang gegeven. Ik zat in de nationale selectie van de atletiek, reisde de hele wereld over, ik richtte mij vooral op de 5 kilometer. Op mijn top was ik zesde van Europa, en ik heb met een team waarin ook Olympisch kampioen Sifan Hassan zat een bronzen medaille gehaald op een Europees kampioenschap.

‘Maar al vrij snel was ik het leven als topsporter zat: ik wilde er alles voor doen, maar niks voor laten. Dus toen heb ik er een baantje bij gezocht, als afleiding. Ik ging werken op de receptie van een grote fitnessketen. Maar na een maand mocht ik de verkoop gaan doen, twee jaar later was ik verantwoordelijk voor de marketing en uiteindelijk verving ik de directeur toen hij langdurig ziek werd en het bedrijf verliet. Heel

IN BEDRIJF

veel geleerd, enorme groei, grote problemen ook. Superinteressante achtbaan.

‘Na 9,5 jaar werd het bedrijf verkocht. Toen ben ik lijstjes gaan maken: waar ben ik goed in en wat wil ik? Ondernemerschap, zingeving, dat vond ik belangrijk. En iets met Defensie of politie. Ik heb toen heel veel bedrijven in dit domein aangeschreven en mijn brief met bedrijfsplan kwam ook bij Ray en Onno terecht. En er was meteen een klik! Het was heel ontspannen, heel echt en authentiek. Goed luisteren, geen show opvoeren. Het voelde heel goed, hier wilde ik werken!’

Je bent in 2019 begonnen bij TGA. Er is in die vier jaar heel veel gebeurd, lijkt me.

‘Ja, bizar, echt een roller-coaster. TGA was benaderd door Defensie om in het kader van de adaptieve krijgsmacht mee te werken aan nieuwe manieren om het personeelsbeleid in te vullen. Dit zorgde uiteindelijk voor een aanvraag om acht instructeurs te leveren voor DOSCO/het DGOTC (Defensie Gezondheids Opleidings en Training Centrum). Die acht instruc-

POOLSE STRIJDERS OVER DE HONDSRUG

‘Poolse strijders over de Hondsrug’ is een eerbetoon aan de dappere mannen en vrouwen die hun leven waagden in de strijd tegen de onderdrukkers Het onthult de intense strijd, de ontberingen en de triomfen van de Poolse soldaten terwijl ze vechten voor vrijheid en gerechtigheid in een verwoest Europa.

9789023259930 | 160 pagina's | Verkoopprijs €25,00

Helmen Vol Verhalen

‘Helmen Vol Verhalen’ is een landelijk project waarin veteranen worden gekoppeld aan kunstenaars, die het persoonlijke missieverhaal van de veteraan vertalen in een kunstwerk waarin de ‘helm’ als metafoor voor het militaire beroep is verwerkt. In het boek ‘Helmen Vol Verhalen’ worden de verhalen van de veteranen opgenomen en ook het verhaal van de kunstenaar achter het werk Het vertelt waarom en hoe het kunstwerk tot stand is gekomen.

9789023259954| 372 pagina's | Verkoopprijs €25,00

‘We horen ook van militairen dat ze thuis met hun partner voor de tv zitten.’

teurs zijn aan de slag gegaan en al snel volgden er meer aanvragen. Triangular Group was eigenlijk een inlichtingenbedrijf, maar met een goed netwerk en ondernemerschap hebben we die uitdaging gewoon opgepakt. Dat was geen kwestie van strategie of zo, het was hard werken en het waarmaken. Net in die fase kwam ik langs met mijn plan en zijn we gaan praten.

‘Ik ben gestart op het gebied van business development, nieuwe klanten werven. Maar ik was ook actief op het gebied van marketing, strategie en organisatie. Bij dat laatste, een organisatie begeleiden bij groei, ligt vooral mijn kracht. Door omstandigheden kreeg ik er onverwacht ook nog de operationele leiding bij. Tja, en toen Ben ik algemeen directeur geworden. Die rol, daar ben ik langzaam ingegroeid.’

TGA groeit hard nu. Zijn jullie nu op zoek naar mensen?

‘Ja, Er zitten echt heel veel mooie opdrachten aan te komen dus ik zou morgen honderd mensen aan kunnen nemen. Daarbij is het wel belangrijk dat we geen actief dienende militairen werven. Ze moeten minimaal een jaar weg zijn bij Defensie. Dat zijn ook de sollicitanten die we vooral krijgen: veteranen die de dienst al een tijdje uit zijn.’

We hadden het al even over de ‘adaptieve krijgsmacht’. Maar wat versta jij daar nu eigenlijk onder?

‘Het gaat erom dat alles wat we te bieden hebben vanuit heel het land ingezet wordt om een zo sterk mogelijke defensie te realiseren, om te beschermen wat ons dierbaar is. Dat zit in veel dingen, bijvoorbeeld de infrastructuur, samenwerking met grote bedrijven en alle mensen in Nederland. Dit zorgt ervoor dat je echt weer-

baar bent. Defensie onderneemt daar hele goede stappen in, er is echt een transformatie gaande. Bij een adaptieve krijgsmacht gaat het er ook om dat je dit organiseert vóórdat je in een grootschalig conflict terechtkomt. Neem logistiek: dat is een heel belangrijk onderdeel, waarbij samenwerking met transportbedrijven cruciaal is. Dus moet je daar nu al afspraken overmaken, zodat je voorbereid bent.’

Je zei eerder dat je werk met betekenis zocht. Heb je dat bij TGA gevonden?

‘Ja. En ik merk aan mijzelf en

mijn collega’s dat ze graag een steentje bijdragen aan de “essentiële” veiligheid van Nederland. Dat als puntje bij paaltje komt – wat hopelijk nooit gaat gebeuren – we alles gedaan hebben om onszelf voor te bereiden. Ik ben er trots op dat wij daar als TGA een bijdrage aan leveren door de opleidingen die we verzorgen. Want als je naar de afgelopen duizend jaar kijkt, dan denkt iedere generatie die in vrede opgroeit dat de oorlog achter hen ligt.’

Marlin van Hal

Dit is onze tijd om te werken aan de radarsystemen van de toekomst

‘Als je kijkt naar de wereld van vandaag, dan is er een steeds grotere variëteit aan dreigingen,’ aldus Matijs Heiligers, senior scientist bij de afdeling Radartechnologie van TNO. ‘Van hypersonische doelen die met meer dan vijf keer de g eluidssnelheid op je afkomen tot hele kleine onbemande bootjes dichtbij Dat vraagt om radarsystemen die adaptief zijn en snel kunnen schakelen ’

Slimmere radarsystemen

Samen met zijn collega’s doet Matijs onderzoek naar vernieuwende radarsystemen. Deze zullen beter afgestemd zijn op de ontwikkelingen in het wereldtoneel en bovendien gebruikmaken van de nieuwste technologische innovaties ‘In de toekomst zullen er geen losse radarsystemen zijn, maar een geïntegreerd geheel van radar suites Meerdere radars zullen verbonden zijn met elkaar en zo bijdragen aan het zo goed mogelijk waarnemen van de omgeving ’

Bij de nieuwe radarsystemen gaat het niet alleen om samenwerken en het uitwisselen van informatie, ook zullen de systemen zich beter kunnen aanpassen. ‘Bij TNO onderzoeken we hoe radars steeds adaptiever kunne n worden. Hierdoor wordt het voor de tegenstander bijvoorbeeld lastiger om te voorspellen wanneer en wat de volgende radaruitzending zal zijn Een groot voordeel daarbij is dat het moeilijker wordt om de radar te misleiden met jamming, waarbij gebruikgemaakt wordt van de eerder uitgezonden radarsignalen Tijdens dit soort onderzoeken werken we vaak in NAVO verband samen met internationale onderzoeksinstitu ten en grote industriële partners.’

‘Een belangrijke taak die we hebben bij TNO als onafhankelijk onderzoeksorganisatie, is het geven van advies aan Defensie en civiele partijen Zo adviseren we bijvoorbeeld bij de aanschaf van nieuwe systemen, aan welke eisen er voldaan moet worden en na aanschaf doen we ook vaak de testen van de systemen’ Benieuwd naar wat TNO nog meer doet?

Technisch vernuft

Sinds zijn studie Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft, is Matijs gefascineerd door radars en al het technische vernuft dat daarbij komt kijken ‘Radarsystemen zijn naar mijn idee de meest complexe systemen die er zijn Ze moeten objecten kunnen detecter en op een paar duizend kilometer, maar ook van dichtbij Er zitten antennes in die zomaar tien meter groot kunnen zijn, maar ook chips van een paar millimeter met daarin transistoren van kleiner dan een micrometer. Het mooie van TNO is dat we alle kennis in huis hebben om echt een stempel te drukken op de ontwikkeling van radarsystemen: in principe kunnen we namelijk alles van een radarsysteem zelf maken Daarbij staan de mensen binnen TNO echt aan de top binnen hun vakgebied Samenwerken met de allerbeste experts helpt mij enorm bij mijn werk en het onderzoek ’

'Samenwerken met de allerbeste experts helpt mij enorm bij mijn werk en het onderzoek'.

Over TNO

naar

Battle Station Blaauw:

Museum van de Tweede Wereldoorlog… op Curaçao!

Midden tussen de huizen van resort Blaauwbaai op Curaçao ligt een museum dat is gewijd aan de Tweede Wereldoorlog. Het is het geesteskind van Allan van der Ree, die al decennialang het eiland afstruinde en er artefacten uit die tijd tegenkwam. Maar toen hij de overwoekerde bunkers aan de Blaauwbaai ontdekte, werd een zwervende collectie vondsten opeens de basis voor een museum: Battle Station Blaauw.

Van der Ree stamt van een Groningse militair, die op Curaçao bleef hangen en er een gezin stichtte. “Omdat mijn vader algemeen directeur was van het gevangeniswezen op Curaçao, vonden ze dat ik maar politie-agent moest worden, maar dat zag ik niet zitten. Ik ging werken op het vliegveld, en sprak daar een passagier die mij vroeg of ik zijn beveiligingsbedrijf wilde

runnen. Ik heb dat bewakersbedrijf, met allemaal oude nachtwakers van zestig tot zeventig jaar oud, enorm verjongd. Ik volgde een securitytraining bij Wells Fargo in Miami, Florida U.S.A. en introduceerde de eerste gepantserde auto’s op Curaçao voor waarde transport. We hebben nooit een incident gehad, maar de verzekering wilde toch dat we dat gewapend deden.’

Heb je zelf in dienst gezeten?

‘Nee, maar ik mocht wel in Nederland een officiersopleiding volgen, omdat de Antillen toen een eigen defensieapparaat wilden opstarten, de z.g. Antilliaanse Verdedigings Garde. Dat ging niet door, en toen belde een vriend mij dat hij een plantage op Curaçao had gekocht om er een luxueus resort van te maken. Omdat daar veel van zijn bouwmaterialen werden ont-

Allan van der Ree

Speciale verzekeringen voor jou als militair

Speciaal Family & Friends programma

Als militair kun je optimaal gebruik maken van het voordeel dat Noventas op het gebied van verzekeringen biedt. Noventas is de ideale partner voor jouw schadeverzekeringen; militair, privé, beroep, bedrijf of als vereniging.

Verzekeringen Defensie

Het militaire beroep kent bijzondere risico’s. Noventas kent als verzekeringsspecialist de militaire beroepsrisico’s en heeft hierop een uitgebreid pakket verzekeringen afgestemd. Het Defensie Aanvullings Plan (DAP) en Defensie Ongevallen Plan (DOP) dekken deze beroepsrisico’s af. PTSS en oorlogsrisico zijn in het DOP zelfs meeverzekerd. Zonder poespas via Noventas te regelen. Als Defensiemedewerker krijg je bij Noventas bovendien KORTING op al jouw privé schadeverzekeringen.

Verzekeringen Privé

De schadeverzekeringen die Noventas aanbiedt zijn voor zowel militair­ als burgerpersoneel en hun gezin als ook voor veteranen en reservisten en hun gezin. Dus ook voor jou privé. Bovenop de collectiviteitskorting ontvang je ook nog een pakketkorting Ook een eventuele zorgverzekering kun je gemakkelijk via Noventas regelen.

Winnaar VVP Advies Award (nichemarkt)

Noventas is partner van Onbekende Helden

Ook voor veteranen en reservisten

Waarom Noventas

• Persoonlijk onafhankelijk maatwerkadvies

• Pakketkorting op privéverzekeringen

• Geen abonnementskosten

• 24/7 bereikbaar

• Ook dekking bij missies en bergingsopdracht

• Uniek in Nederland: Ongevallenverzekering met PTSS ­ dekking

• Gratis uitzendcertificaat

• Snelle schadeafhandeling

• Gratis juridische adviesdesk

• Extra korting voor Veteranen

Vrijblijvende offerte?

• Bel +31(0)880 300 100 of

• Stuur een kopie van je polis naar: info@noventas.nl of

• Vul het formulier in op noventas.nl/particulier/ verzekeringscheck/ of

• Scan de QR code

VERZEKERINGEN

www.noventas.nl 0880 300 100

Postbus 200 5660 AE Geldrop

vreemd, en hij wilde weten hoe hij die “gated community” kon beschermen tegen illegale aanwezigheid en verlies, vroeg hij mij om een beveiligingsplan te maken.

‘Ik kende de Plantage Blaauw – genoemd naar eigenaar Anno Blaauw uit 1701 – goed, en ik wist dat dit geen eenvoudige klus was. In Amerika is een “gated community” klein en overzichtelijk, hier ging het om 226 hectare bosgebied. Ik schreef een rapport, maar besefte niet dat hij wilde dat ikzelf die beveiliging zou gaan doen. Dat is uiteindelijk erg goed gegaan, en er staat nu een prachtig resort.’

Hoe ontstond daar uiteindelijk een museum over de Tweede Wereldoorlog?

‘Bij mijn verkenningen op het terrein, dat daarvoor door het Amerikaanse leger was gebruikt, ontdekte ik betonnen objecten, onder andere cirkelvormige, met metalen ringen en rails, en bunkers met soms dichtgelaste stalen deuren en vloeren voor houten barakken. Allemaal overwoekerd, en ik had eerst geen idee wat ‘t allemaal was. Maar de laatste Amerikaanse commandant van het gebied zond me heel veel informatie en foto’s toe. Toen werd duidelijk dat het ging om een artilleriecomplex van de Amerikaanse 252e Coastal Artillery uit die tijd. Die Amerikaanse eenheid had samen met U.S. ARMY Engineers de bunkers gebouwd. Ze leefden eerst in tenten – en niet geloven, maar drie van die tenten heb ik teruggevonden in het magazijn van de plantage-eigenaar, die er geen interesse in had. Toen we ze opzetten, stonken ze verschrikkelijk, maar er waren bezoekers, veteranen, die die geur herkenden.

‘De Amerikanen kwamen vooral om de raffinaderij te beschermen. Ze keken eerst of het achttiendeeeuwse fort in het nabijgelegen St. Michiel geschikt was, maar besloten uiteindelijk om aan de Blaauwbaai de stellingen te bouwen: 27 meter boven de zeespiegel, zodat ze de haven van Willemstad én de haven van Bullenbaai konden beschermen. Dat kamp noemden ze Camp Blaubaai.’

Waren er geen Nederlandse troepen op het eiland gevestigd?

‘Jazeker. De Nederlanders hadden al ruim voor de Amerikanen drie kustbatterijen, met soms hele grote 192mm-kanonnen, waarvan de restanten nog steeds elders in het landschap zichtbaar zijn, maar helaas niet beschermd worden.’

Wat voor voorwerpen vond je?

‘Oude banden en velgen, zelfs de carrosserieën van drie jeeps, waarvan er een gerestaureerd wordt. Daarnaast flessen, lepels, vorken, messen, zonnebrillen en pijpen. Er hebben zes Marmon-Herrington tanks op Curaçao rondgereden. Daarvan heb ik vier wielen teruggevonden, en die gaan we presenteren tegen het silhouet van die tank.

‘Het leuke is: ik hoorde achteraf dat een van de tankcommandanten mijn oude buurman was! Ik krijg intussen ook schenkingen van mensen die het museum bezoeken, waardoor langzaam maar zeker een museum over de Curaçaose geschiedenis van de Tweede Wereldoorlog ontstond. De objecten lagen midden in het ontwikkelingsgebied van het resort, dus we begonnen delen ervan te beschermen, zoals een van die cirkels met nabijgelegen bunkers: allemaal bedoeld voor 155mm kanonnen. Overigens heeft de Nederlandse Explosieven Opruimingsdienst daar goed werk verricht om alles veilig te maken. Ik werd beheerder van het de intussen beschermde Tweede Wereldoorlogmonumenten want ik had er het meeste inzicht in. ‘Op 6 januari 2020 werd het WWII Museum Curaçao officieel geopend. Het museum is gevestigd op de plek waar ooit de barak voor de douches en de latrines gehuisvest waren. We hebben die nog teruggevonden, tot en met de douchekoppen en bronzen kranen. Dat is allemaal gerestaureerd. Het gebouw zelf hebben we aan de hand van foto’s exact nagebouwd – met veel oud bouwmateriaal, want we gebruikten zelfs oude balken met teksten zoals ‘US Army Engineers’ erop. Buiten hebben we dan nog een van de vier circelvormige betonnen kanonstellingen en enkele munitiebunkers.’

‘Ik hoorde achteraf dat een van de tankcommandanten mijn oude buurman was!’

Ben je tevreden met wat hebt?

‘Ik heb het gevoel dat we net begonnen zijn. Ik heb nog wel een wensenlijst. Zo wil ik een Duitse torpedo tentoonstellen. Want die heeft hier de meeste slachtoffers gemaakt. Ik heb ooit in Den Helder gevraagd of we die van hen mochten lenen, maar dat kon niet. Ze zeiden wel dat wanneer ze er weer een vinden, ze me op de hoogte stellen.

‘Ik heb ooit een Duitse helm aangeboden gekregen – heel verleidelijk, maar er zijn geen Duitsers op het eiland geweest. Alleen mogelijk een zieke Duitse militair, die door een lokale dokter behandeld moet zijn geweest. Diens dochter kwam me ooit nog een authentiek Duits ridderkruis brengen, een adelaarsinsigne, die op de mouw had gezeten, en knopen van de Kriegsmarine.

‘Soms krijgen we twee bezoekers per dag, soms ook veertig. Er komen Amerikanen, maar meestal zijn het toch Nederlanders. We zijn nu ook ‘s zondags open, zodat mensen die door de week werken makkelijk een afspraak kunnen maken voor zichzelf of hun ouders. Maar iedereen komt wel op afspraak.

‘Ik ben heel tevreden, zelfs superblij met wat we gedaan hebben. De bevolking van Curaçao had eigenlijk geen idee van de Tweede Wereldoorlog; wij hebben de geschiedenis tastbaar gemaakt. Daarvoor ben ik zelfs geridderd. Komend jaar denk ik dat we een hele hoop van onze wensen kunnen realiseren. Ik zie vaak dat mensen in vitrines dingen tegenkomen waar zij herinneringen aan hebben. Soms is dat ontroerend en soms moet ik weglopen van het lachen. Er zitten hele leuke verhalen tussen, die ik, samen met al mijn historisch onderzoek, mogelijk in een boek ga verwerken…’

First Responder: de mens achter het uniform

Renaldo Ishaak was als eerste ter plekke na de aanslag op Koninginnedag. Hij betaalde hiervoor een hoge prijs.

€ 20,95

Verkrijgbaar bij uw lokale boekhandel of via www.uitgeverijkompas.nl

Het nieuwe boek van oud-militair Sander Aarts

In het heetst van de strijd leerde hij welke zeven eigenschappen het verschil maken wanneer het er écht op aankomt.

Leiderschap is geen aangeboren talent; het is een keuze om de regie over je leven te pakken door in de eerste plaats jezelf te gaan leiden.

Nu in de (online) boekhandel en als e-book

Israël en het Westen

Wie herinnert zich nog de Suez-crisis? In 1956 viel Israël Egypte en de Gazastrook binnen. Eén week later en in nauwe afstemming met Israël bezetten Britse en Franse troepen het Suezkanaal, in reactie op de naasting door Egypte van de BritsFranse Suez Canal Company. De militair succesvolle tripartite-interventie moest evenwel snel worden teruggedraaid onder loodzware politieke en financiele druk van de VS op het VK, Frankrijk en Israël. Het feit dat zij vantevoren niet waren geïnformeerd over de militaire interventie én de dreiging van de SovjetUnie om West-Europa nucleair te bestoken, was voor de Amerikanen voldoende reden om drie van hun nauwste bondgenoten hardhandig tot de orde te roepen. Het Amerikaanse optreden maakte een einde aan de post-imperiale aanvechtingen van het VK en Frankrijk. De daarmee veroorzaakte breuk liet het transatlantisch bondgenootschap een tijdlang getraumatiseerd achter. Fast forward naar oktober 2023: strijders van het terroristische Hamas vallen vanuit de Gazastrook Israël binnen en slachten daar binnen enkele uren circa 1200 Israëlische en andere burgers af. Zijn recht op zelfverdediging uitoefenend, voert Israël vervolgens vernietigende lucht- en grondaanvallen uit op de Gazastrook, gericht op algehele uitschakeling van Hamas – met duizenden burgerslachtoffers als gevolg. Dat laatste maakt weer een mondiale golf van publieke verontwaardiging over het Israëlisch optreden los, zich vertalend in felle pro-Palestijnse demonstraties – uiteraard in de Arabische wereld, maar óók in het Westen. Surfend op de internationale sympathie voor de Palestijnen, pogen Hamas/Iran met enig succes de opvatting salonfähig te maken dat de Joodse staat een illegale Fremdkörper in het Midden-Oosten is. Hun onmiddellijke winst is het bevriezen van de door de VS bevorderde toenadering tussen Israël en gematigde Arabische landen (Abraham-akkoorden).

Een zichzelf verdedigend Israël moet zien niet in de valstrik terecht te komen die Hamas en Iran gelegd hebben. Terrorisme als methode valt immers niet weg te bombarderen. Met elke nieuwe geweldscyclus kan Israël de slag om de makkelijk manipuleerbare wereldopinie verder verspelen.

Omdat Hamas nog altijd operationeel is, zal Israël het verdere militaire slagen willen toebrengen. Tegelijkertijd zal Israël zich wel moéten openstellen voor een definitief staakt-het-vuren en de daaropvolgende diplomatieke dynamiek - ingeluid door opeenvolgende uitruilen van Israëlische gijzelaars en

Palestijnse gevangenen in het kader van steeds hernieuwde gevechtspauzes. Alleen door mee te werken aan een politieke oplossing kan Israël het internationaal isolement voorkomen dat het nu riskeert met zijn aanhoudend ruwe omgang met het humanitaire oorlogsrecht, gevoegd bij zijn destructief optreden op de Westelijke Jordaanoever. Voor het Westen staat hier veel op het spel. Ook al staat die al geruime tijd onder druk, de traditionele verbondenheid tussen Israël en het Westen blijft sterk en mag niet het kind zijn dat met het badwater wordt weggegooid. Daarnaast blijft Israël geostrategisch fungeren als onmisbaar Amerikaans/Westelijk bruggenhoofd in een voor het Westen cruciale regio. Een regio waar tegenwoordig vooral Iran, via Hamas en Hezbollah en met opportunistische steun van Rusland, datzelfde ‘Satanische’ Westen bestookt. Daarom moet Amerikaanse militaire ondersteuning van Israël óók neigbourhood bully Iran en zijn proxies helpen afschrikken. Het laten opstomen van Amerikaanse vliegdekschepen in de oostelijke Middellandse Zee (Hezbollah) en in de Perzische Golf (Iran) lijkt de dreiging van een driefronten-oorlog (Gaza, Zuid-Libanon, Westelijke Jordaanoever) tot dusver te beteugelen. Instandhouding van zijn strategisch partnerschap met de VS/Westen zal van de Israëlische politiek vergen dat zij zich herbezint op de soort samenleving die Israël wil zijn. Immers, voor het Westen wordt een door een mix van vergeldingsdrang en Joods-fundamentalisme gedreven Israël van strategische partner eerder een liability. Het Westen, de VS voorop, kan niet toestaan door Israëlische existentiële obsessies te worden meegesleept in een bredere, regionale oorlog met alle onvoorspelbare gevolgen van dien. Evenals tijdens de Suez-crisis destijds, moeten de VS hier een exclusieve bondgenoot in het gareel houden/brengen teneinde horizontale en/of verticale escalatie van het conflict te voorkomen. Tot dusver lijkt dit te lukken, mede dankzij het kundig opgebouwde krediet van president Biden bij de Israëliërs. Israël wordt toegestaan Hamas genoegzaam te decimeren, waarna het onder druk van zijn Amerikaanse protector en met inschakeling van de Europeanen en gematigde Arabische landen naar de onderhandelingstafel zal worden geloodst. Daar zal alles op alles moeten worden gezet om op de puinhopen van Gaza en onder dwingend internationaal toezicht een houdbare IsraëlischPalestijnse vrede te stichten.

MARC BENTINCK

Marc Bentinck is oud-diplomaat. Tussen 1983 en 2010 diende hij in de multilaterale veiligheidsdiplomatie, op welk terrein hij tegenwoordig gastcolleges en -seminars geeft, in combinatie met internationale onderzoeksopdrachten.

Oud-generaal Peter van Uhm: ‘Besef dat je kwetsbaar bent en weet waar je zwaktes liggen’

Notities van een generaal is het tweede boek van oud-commandant der strijdkrachten Peter van Uhm, dat hij maakte samen met Sander Koenen. In dit boek geeft hij aan de hand van een aantal stellingen (hij noemt ze ‘kreten’) inzicht in hoe hij aankijkt tegen leiderschap, en ook menselijk fatsoen.

‘Na het eerste boek, Ik koos het wapen, had ik niet het idee dat we nog een tweede moesten maken. Maar toen ik, na mijn defensietijd, lezingen gaf in het bedrijfsleven, zag ik daar allemaal dingen die ik zelf bedacht had, en die resoneerden: de zaal begon het op te schrijven, mensen vroegen me daarna: hoe kan dat bij mij werken?

‘Een voorbeeld: ik geef soms lezingen waar achter de bazen niemand zit; er blijven een paar rijen leeg. Dan vraag ik: ‘Wat is de grootste valkuil van een organisatie?’ En als ze dan even hebben nagedacht, dan zeg ik: ‘het ego van de baas’. En dan zie je de helft van de mensen non-verbaal ja-knikken. Ik besefte dat al die dingen die ik uit mijn duim gezogen had, een veel grotere reikwijdte hadden.

‘Dus ik begon dat op te schrijven, en toen heb ik het aan mijn coauteur Sander Koenen voorgelegd. Die zei meteen: ‘dat herken ik wel’. Een heleboel van deze kreten zijn herkenbaar, en als je ze aan ze meegeeft en je vertelt er het verhaal bij, dan kunnen ze er ook iets mee. Zo is het boek tot stand gekomen.’

Je boek is open en laagdrempelig, en je probeert heel redelijk en communicatief te zijn, en iedereen in zijn waarde te laten. Maar in de anekdotes soms zoek je vaak de grenzen op, de confrontatie, en je zet soms mensen voor het blok. Herken je dat bij jezelf?

‘Ja. Managers motiveren, leiders ook, maar die inspireren vooral. Dan heb je soms hard op inhoud maar zacht op de persoon. Als iemand een fout maakt, dan kan

ik daar verrekte duidelijk in zijn, maar ik val iemand nooit publiekelijk af. Ik heb ze wel eens een keer achter de kast getrokken: ‘vriend, wat ben je nou aan ‘t doen?’, maar altijd met de intentie om die mensen beter te maken. Ik ben er echter ook een fan van dat mensen kritisch zijn. Maar zeg het, want dan kun je het gesprek aangaan.’

Soms heb je de grenzen overschreden. Zoals toen in Libanon een soldaat, tegen alle regels in, op een paar irritante militieleden schoot. Hoe kijk je daar op terug?

‘Dat was een goede korporaal, een fantastische knul die daar in zijn eentje met een paar soldaten de tent moest runnen. Maar ja, hij had wel de regels overtreden.

Ik was toen 27 maar ik kon wel nagaan wat er allemaal met die jongen kon gebeuren. Dus ik dacht: ik geef ‘m gewoon een straf. Daarmee sneed ik mijn baas de pas af, want je kunt niet twee keer voor iets gestraft worden, dus die was toen niet blij met mij. Ik deed dat soort dingen naar beste eer en geweten, al dacht ik later wel eens: ‘was dat nou wel echt nodig?’

Een van je ‘kreten’ is: ‘een goed leider blijft altijd rustig’. Je verwijst naar oud-premier De Jong die als onderzeebootcommandant het goede voorbeeld gaf.

‘Het is simpel: emoties horen bij mensen, die mag je laten zien. Sterker nog: je moet ermee leren omgaan. Maar ze mogen niet je besluiten bepalen. Als het spannend wordt en jij blijft rustig, dan blijft de hele tent rustig. Maar ga jij als een dolle sprinten, dan rent iedereen als een kip zonder kop door de tent. Minister-president De Jong was toen een heel klein fragiel mannetje, maar van zijn verhaal was ik diep onder de indruk.’

Een interessante vind ik ook: ‘toon je zwakte, dat kan je kracht zijn.’

‘Als je je emoties niet kwijt kunt, dan gaat dat je beoordelingsvermogen beïnvloeden. Ik kende een commandant die op een missie al in het eerste uur een soldaat verloor. Ik belde hem op en vroeg hoe het met hem ging. Maar hij praatte alleen over zijn taken. Hij had zijn emoties opgesloten, en dat vind ik dus gevaarlijk. Ik ben naar ‘m toegegaan, en binnen 5 minuten zat hij te huilen. Dat was goed.

‘Je moet beseffen dat je kwetsbaar bent en weten waar je zwaktes liggen. Die probeer je dan binnen je organisatie af te dekken. Ik heb, nadat mijn zoon Dennis in Afghanistan was gesneuveld, best wel nagedacht: beïnvloedt dit mijn beslissingen? Dus ik heb mensen bij me geroepen die een dossier kregen van welke besluiten ik ging nemen en waarom. Zij konden na twee dagen zeggen of zij het daarmee eens waren. Dat was een extra zekering om mijn eigen potentiële zwakte af te dekken. Helaas zie ik dat veel CEO’s vinden dat ze alles moeten weten. Onzin: als je het niet weet, moet je dat gewoon zeggen. Daag je mensen uit om mee te denken, dan komen ze altijd met ideeën.’

Je zoon Dennis komt een aantal keren terug in je boek over leiderschap. Hoe kijk je naar hem als leider?

‘Dat onze zoon een goed soldaat was, daar was ik niet bang

‘Het ergste dat je kan overkomen is het besef dat je er niet alles aan gedaan hebt’

voor. Maar ik wist niet of hij een goed leider zou zijn. Maar toen hij gesneuveld was, vertelden en schreven een aantal van zijn jongens mij. En ze vertelden hetzelfde verhaal. Dennis kwam eens bij mij toen hij wist dat zijn eenheid naar Afghanistan zou gaan, en hij dacht niet dat hij zijn jongens op tijd klaar kon stomen. Ik zei hem toen: ‘Dennis, jij hebt hiervoor gekozen, ga ervoor. Het ergste dat je kan overkomen is het besef dat je er niet alles aan gedaan hebt’. Dus hij heeft ze van hot naar her genomen, actie –evalueren – overnieuw. Ze hebben

hem vervloekt. Maar toen ze een schietoefening met scherp moesten doen, bleek zijn clubje er het beste uit te komen. Toen wist hij dat ze op niveau waren. Hij is bij zijn manschappen gaan zitten, heeft ze verteld hoe goed het was gegaan – en toen vroeg hij: ‘hoe is ‘t met je moeder, die was toch ziek?’ ‘Hé, moet jouw vriendin binnenkort niet op HBO-examen?’ Dat was zijn manier om te zeggen: ‘nou hebben we tijd voor andere dingen’. Dat begrepen ze en vanaf dat moment gingen ze voor hun leider door het vuur. Toen ik die verhalen hoorde en las wist ik: ‘dat heeft hij goed gedaan’.’

Je draagt het boek op aan je kleindochter Nina.

‘Nina staat voor de hele jeugd. Ze is twee, maar ik hoop dat ze het later met plezier leest. Het was ook mijn manier om aan te geven: dit boek is voor iedereen.’

Peter van Uhm

VACATURE

ENGINEER ILS

THE ROLE: As an Engineer ILS, you will be responsible for projects related to the ILS scope and services for the naval vessels of Damen Naval. You will work on the project related to ILS. With the aim of increasing the availability and operational readiness against the lowest cost over the entire life cycle of the ships.More info?

More info? http://Career.damen.com

ABOUT US: Damen Naval offers you a career that is challenging, exciting and fun in equal measure. The Naval division of the family-owned Damen Shipyards Group is established in Vlissingen and in Schiedam. With over 1.000 professionals and a rich tradition of naval shipbuilding, with its original roots stemming back more than 150 years. For more than 50 years Damen Naval is the dedicated shipbuilder for the Royal Netherlands Navy.

zij die ons beschermenErkenning en waardering voor Nederlandse veteranen

Ik neem een abonnement op de Militaire Courant:

€ 16,– voor vier nummers

NAAM M/V

STRAAT

POSTCODE PLAATS

LAND

E-MAIL

TELEFOON

IBAN NUMMER

BETALING AUTOMATISCHE INCASSO PER FACTUUR (+ 2,50 ADMINISTRATIEKOSTEN)

GEBOORTEDATUM

HANDTEKENING

Stuur deze bon naar: Virtùmedia, Huis ter Heideweg 13, 3705 MA Zeist

Ervaar de unieke geschiedenis van de vliegbasis Deelen (vlakbij Arnhem) van de oprichting tot heden

In het museum is er bijzondere aandacht voor de opbouw van de vliegbasis in de bezettingstijd, het verloop van de luchtoorlog in de jaren 1940-1945 en voor het militaire gebruik tijdens en na de oorlog.

• Foto’s en tekeningen van de bouw van de ’Fliegerhorst’ voor de Duitse luchtmacht

• Wrakstukken van Duitse, Amerikaanse en Engelse oorlogsvliegtuigen

• Vliegerkleding en andere uniformstukken

• Een replica van de ‘vliegende bom’ V-1

• Restanten van de Canadese oorlogsdump uit 1945

• Plattegrond en foto’s van het na-oorlogse gebruik van de vliegbasis door de Koninklijke Luchtmacht

Museum Deelen, Delenseweg 20, 6877 AE Deelen

• Openingstijden: zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur, voor groepen op afspraak

• Entree volwassenenen € 7,50 en kinderen € 5,00 • Donateurs gratis • museumdeelen.nl

Musea die de Militaire Courant verspreiden

ECHOS Home in Harskamp, Rotterdam, Havelte, Den Helder, Schaarsbergen, Ermelo, Oirschot

Amersfoort

Museum Nederlandse

Cavalerie

Amsterdam

Verzetsmuseum Plantage

Arnhem

Museum Bronbeek

Beek

Oorlogsmuseum

Eyewitness

Best

Museum Bevrijdende

Vleugels

Buren

Marechausseemuseum

Deelen

Museum Vliegbasis Deelen

Den Helder

Marinemuseum

Doorn

Museum Huis Doorn

Dordrecht

Museum 1940 – 1945

Driebergen-Rijsenburg

Museum Militaire Traditie

Groesbeek

Vrijheidsmuseum

Hooge Mierde

Museum De Bewogen

Jaren ’39-‘50

Huisduinen

Fort Kijkduin

IJmuiden

Bunker Museum

Kornwerderzand

Kazemattenmuseum

Leeuwarden

Fries Museum

Lekkerkerk

Museum De Vrijheid

Naarden

Nederlands

Vestingmuseum

Nieuwdorp

Bevrijdingsmuseum

Zeeland

Nijverdal

Memory Vrijheidsmuseum

Noordwijk

Museum Engelandvaarders

Ommen

Nationaal Tinnen Figuren

Museum

Oosterbeek

Airbornemuseum

Hartenstein

Overloon

Oorlogsmuseum Overloon

Rotterdam

Mariniersmuseum

Soesterberg

Nationaal Militair Museum

Vught

Geniemuseum

Zundert

Legerdump Zundert

Kijk voor een compleet overzicht op www.militairecourant.nl.

Prijsvraag

Bij deze prijsvraag verloten we een exemplaar van Notities van een generaal van Peter van Uhm, geschreven door Sander Koenen.

Notities van een generaal bevat inspirerende levenslessen voor je carrière en het persoonlijke leven, van Nederlands bekendste militair.

Op 17-jarige leeftijd koos Peter van Uhm voor een carrière bij de krijgsmacht. Veertig jaar later zwaaide hij af als Nederlands hoogste militair en baas van ruim zestigduizend mensen. Al die tijd droeg hij een notitieboekje bij zich, waarin hij waardevolle inzichten en ervaringen noteerde. In dit boek deelt Van Uhm zijn persoonlijke inzichten en lessen in leiderschap. Lessen die bruikbaar zijn binnen de krijgsmacht, maar zeker ook daarbuiten. Over vertrouwen en omgaan met kritiek. Over moed, schuld en verantwoordelijkheid. En over hoe ook jij leiding kunt geven, al is het maar aan je eigen gedrag. Wil je kans maken op een exem-

Winnaar prijsvraag

PETER VAN UHM SANDER KOENEN, NOTITIES VAN EEN GENERAAL, VEERTIG LESSEN OVER LEVEN EN LEIDERSCHAP, UITGEVERIJ ATLAS CONTACT, 216 PAGINA’S (€ 20,-)

plaar? Lees dan het artikel en beantwoord dan de volgende vraag:

In welk land overschreed de jonge Peter van Uhm de grenzen?

Stuur uw antwoord, onder vermelding van ‘Prijsvraag Militaire Courant’ naar info@militaire courant.nl. Vergeet niet uw naam en adresgegevens te vermelden.

I n de oktober-editie was de prijsvraag, naar aanleiding van het boek Als vrede je missie is van Mineke de Vries: ‘Na hoeveel jaar kreeg de vader van Mineke de Vries eindelijk erkenning in de vorm van een erepenning?’ Het antwoord: dat was na vijftig jaar .

Onder de inzenders van het juiste antwoord is een exemplaar van Als vrede je missie is van Mineke de Vries verloot. De winnaar is Arwin Dubbeldam uit Amersfoort . Van harte gefeliciteerd!

COLOFON

Contact

Militaire Courant

Virtùmedia

Huis ter Heideweg 13 3705 MA Zeist info@militairecourant.nl

Redactie

redactie@militairecourant.nl

Abonnementen

4 nummers voor € 16,–Vul de bon in of meld je aan via www.militairecourant.nl

Overige vragen? abo@militairecourant.nl

Advertenties verkoop@militairecourant.nl

Online www.militairecourant.nl Twitter @militairecourant Facebook @militairecourant www.instagram.com/militairecourant www.issuu.com/militairecourant

Oplage 20.000

Volgende nummer

De volgende Militaire Courant verschijnt in maart 2024.

Hoofdredacteur Antal Giesbers

Redactiemedewerkers

Mirjam Mulder, Marc Bentinck, Niels Roelen en Ruben ten Have

Vormgeving Titus Vegter

Uitgever Jan Louwers

De Militaire Courant informeert een breed publiek over militaire onderwerpen. De inhoud wordt verzorgd door een onafhankelijke redactie.

De Militaire Courant is mede mogelijk gemaakt door Noventas Verzekeringen

FIJNE DAGEN VOOR JOU

ONS JULLIE VAN

Het Nationaal Comité Veteranendag wenst alle veteranen, hun thuisfront en onze relaties prettige kerstdagen, een gezellige jaarwisseling en een goede start van 2024. Op naar de 20e Nederlandse Veteranendag op 29 juni 2024.

Drs. Jaap Smit, voorzitter

Nationaal Comité Veteranendag