Militaire Courant editie maart 2024

KORT NIEUWS REDACTIONEEL

De tijd is nu

Voor ieder van ons komt de militaire wereld dichterbij. Dat is te wijten aan wat heel mooi ‘de geopolitieke situatie’ wordt genoemd: het feit dat door het oorlogsgeweld aan de grens van Europa en in het Midden-Oosten, plus de niet altijd erg sympathieke houding van enkele wereldleiders jegens ons en onze bondgenoten we ons meer bewust zijn van de dreiging van een oorlog dan in vele jaren ervoor. Dat vindt u terug in deze editie van de Militaire Courant: zowel vanuit de maatschappij als vanuit actief dienden militairen én veteraneninstanties bekijken we hoe we onze eigen wereld veilig kunnen houden, wat daarvoor nodig is, en wat daartoe gedaan wordt.

Lees over de 105 Brugcompagnie, dat bij Maastricht hielp bij een noodtoestand, maar ook betrokken bij een grootscheepse NAVO-oefening, of overste Roel die niet alleen de vliegtuigen onder zijn hoede, maar ook de BV Nederland beschermt. Lees de verhalen van het Veteraneninstituut en het Vfonds, die vanuit een focus op veteranen een actieve bijdrage leveren aan een gezonde(re) maatschappij. Maar lees ook de lessen van veteraan Dayrohn Wiesken.

We kijken naar de toekomst, met een verhaal over de dreigingen in het MiddenOosten en met de haarscherpe visie van onze columnist Marc Bentinck. En wat gaan robotica en virtual reality voor onze troepen betekenen?

Maar we besteden ook aandacht aan de lessen die we kunnen leren uit het verleden. En daarbij staat dit jaar natuurlijk Market Garden centraal, de luchtlandingsoperatie die in 1944 een snel einde aan de oorlog moest maken.

Het is goed te zien dat de rol van de militair, mede dankzij deze bewustwording, ook steeds beter gewaardeerd wordt – en Defensie hoopt ook, dat een nieuwe generatie opstaat die niet alleen bereid is, maar ook er enthousiast over is, om het groen (of blauwe, of witte, etc.) uniform aan te trekken. Wie zich geroepen voelt: no time like the present!

Antal Giesbers

Hoofdredacteur Militaire Courant

MIVD onthult

Chinese spionage

D e Militaire Inlichtingen- en Veiligheidsdienst (MIVD) heeft Chinese cyberspionage in Nederland blootgelegd. De dienst ontdekte geavanceerde Chinese malware die dit mogelijk maakt. China gebruikt dit type malware voor spionage op computernetwerken. De MIVD trof de malware vorig jaar bij de krijgsmacht aan op een losstaand computernetwerk. Dit werd gebruikt voor ongerubriceerde Research

and Development (R&D). Doordat dit systeem op zichzelf stond, leidde dit niet tot schade aan het netwerk van Defensie. “De MIVD kiest er voor het eerst voor om een technisch rapport over de werkwijze van Chinese hackers openbaar te maken. Het is belangrijk om dergelijke spionageactiviteiten van China te attribueren”, aldus minister Kajsa Ollongren van Defensie. “Zo verhogen we de internationale weerbaarheid tegen dit soort cyberspionage.” De MIVD houdt een Chinese staatsactor verantwoordelijk voor de spionage.

Onderzoek geheime

Defensie-organisatie

H et Nederlands Instituut voor Militaire Historie (NIMH) gaat een historisch onderzoek uitvoeren naar de geheime Stay Behindorganisatie van Defensie. De leden daarvan hadden tot 1992 de taak om bij een vijandelijke invasie van Nederland verzetsactiviteiten uit te voeren. Nabestaanden krijgen door het onderzoek meer duidelijkheid over hun werkzaamheden van Stay Behind-medewerkers. De leden van Stay Behind hebben tot op de dag van vandaag een strikte geheimhoudingsplicht.

Hun werk bracht veel spanningen met zich mee, ook voor familieleden. De kinderen en kleinkinderen van oud-medewerkers hebben zich verenigd in het Werkverband Stay Behind. Zij willen meer informatie over de rol van hun (groot)ouders. Het historisch onderzoek naar de Stay Behind-organisatie duurt drie jaar. De NIMH-onderzoekers krijgen toegang tot archieven met geheime informatie. Ook nemen ze interviews af met betrokkenen. Mensen die aanwijzingen hebben dat hun familieleden betrokken waren bij Stay Behind-organisatie, mogen tijdens de duur van het onderzoek contact opnemen met de onderzoekers. Inhoud

Nieuwe nominaties

Witte Anjer

De Witte Anjer wordt ieder jaar door het Nationaal Comité Veteranendag uitgereikt aan een persoon die een bijzondere rol speelt in het leven van veteranen. En u heeft inspraak in aan wie de Witte Anjer dit jaar wordt uitgereikt. Tot 31 maart 2024 kunnen namelijk nominaties worden ingediend voor de

Witte Anjer Prijs 2024 via  www. veteranendag.nl/de-witte-anjer/ witte-anjer-prijs-2024/. Na de sluiting van de publieksronde op 31 maart 2024 worden alle ingediende nominaties beoordeeld door een zorgvuldig gekozen jury onder leiding van mw. drs. Angelien Eijsink (bestuurslid bij het Nationaal Comité Veteranendag). De prijs zelf wordt op 13 juni uitgereikt door de voorzitter van het Nationaal Comité Veteranendag, drs Jaap Smit.

20 jaar g

Het Nationaal Comité Veteranendag wenst alle veteranen, hun thuisfront en onze relaties prettige kerstdagen, een gezellige jaarwisseling en een goede start van 2024. Op naar de 20e Nederlandse Veteranendag op 29 juni 2024.

Drs. Jaap Smit, voorzitter

Nationaal Comité Veteranendag

105 Brugcompagnie: ‘We weten

altijd wel een oplossing te vinden’

105 Brugcompagnie zorgt ervoor dat legereenheden snel waterwegen over kunnen steken. Zij kunnen bruggen bouwen of een veer uitbrengen. De eenheid is gelegerd op het Engelense Gat in Den Bosch.

105 Brugcompagnie kwam eind vorig jaar in het nieuws doordat het werd ingeschakeld bij een nijpende situatie aan de Maas in Limburg. En binnenkort leggen ze een brug bij Olst…

Majoor Dennis Lourens is de commandant van 105 Brugcompagnie. Hij ging na het VWO oorspronkelijk naar de KMA om vlieger te worden.

‘Toen dat niet doorging, wilde ik naar de genie, maar ik had geen bouwkundige achtergrond. Ik diende in eerste instantie in twee functies als pelotonscommandant infanterie bij de Luchtmobiele

Brigade; toen bleek er een tekort aan genisten, dus ik mocht met de cadetten mee civiele techniek studeren en kwam ik alsnog bij de genie. In 2014 ben ik als pelotonscommandant aangesteld bij de 105 Brugcompagnie. Dat is de enige compagnie met pontonbruggen. Daarmee kunnen wij river crossing-operaties ondersteunen. Na diverse functies binnen de genie

ben ik sinds 1 januari 2024 weer terug bij 105 Brugcompagnie als compagniecommandant. ‘Ze noemen genisten wel de aannemers van Defensie, maar begrijp me goed, bij 105 Brugcompagnie geldt: je bent in eerste instantie militair, daarna ben je genist, daarna pontonnier, en daarna pas heb je een constructietaak. Als we met onze pontons meegaan

met een rivercrossing operatie, zijn we ook verantwoordelijk voor onze eigen nabij beveiliging. Dus dan draag je een scherfvest, helm en wapen. Maar als we een kampement bouwen, dan wordt de beveiliging door de infanterie geregeld zodat wij ons kunnen focussen op onze constructietaak maar onze wapens en scherfvesten liggen binnen handbereik zodat we in geval van nood mee kunnen vechten.’

De 105 Brugcompagnie werd begin dit jaar bij Maastricht ingezet toen, vanwege een damdoorbraak, het hoogwater teruggedrongen moest worden. Ook had een losgeslagen woonboot de brug over de Maas zwaar beschadigd. ‘Wij moesten de aannemer met al zijn zware machines naar de overkant van de rivier krijgen, zodat er

een nooddam aangelegd kon worden vanaf twee zijden. We bleven ook na het uitbrengen van het veer nog aanwezig om in noodgevallen mensen weer terug te kunnen halen todat Rijkswaterstaat die taak over kon nemen. Daarnaast moesten Chinook-helikopters van de luchtmacht grote netten met stenen in de Maas storten om het gat in de bestaande dam te dichten. De hijskraan van 105 Brugcompagnie assisteerde hierbij het team van de luchtmacht op de grond om de netladingen van de vrachtwagens in het open veld klaar te leggen om aangehaakt te worden door de helikopters. Dat zijn mooie opdrachten, waar je ziet welke bijdrage we ook aan de maatschappij leveren.’

Olst: een mooie uitdaging ‘Binnenkort hebben we een mooie

uitdaging op het programma staan: op 10 april gaan we bij Olst een brug leggen in het kader van de grote NAVO-operatie Steadfast Defender. De 13e brigade van de landmacht neemt dan deel aan deze grootscheepse oefening, waar het voor een groot deel gaat om het snel verplaatsen van grote landmachteenheden over een lange afstand: van Nederland, via Duitsland en Polen naar Litouwen. De oefening gaat eigenlijk van start doordat wij op 10 april de pontonbrug bij Olst leggen. Daarbij wordt eerst een bruggenhoofd aan de overkant van de rivier gecreëerd. Dan checkt ons duikpeloton of de plek onderwater vrij van hindernissen is. Vervolgens zal het ondersteuningspeloton met graafmachines, bulldozers en onze mattenlegger de weg naar het water geschikt maken en de veer-

stoep verbeteren. Dan brengen we eerst een veer uit met twee vlotten die zorgt ervoor dat de oversteek op gang komt. Als de situatie onder controle is, leggen we een brug door de vlotten aan elkaar te koppelen. 105 Brugcompagnie kan ook gebruik maken van vaste oeverbruggen: elke genist kan die met de hand bouwen, maar wij hebben een set die sneller met onze machines te bouwen is. De aanleg van dit type meer permanente “lines of communications”brug doen we pas als de situatie onder controle is. Meestal laten we dat echter aan civiele partijen over.’

Werken naar een eindresultaat

‘Het bijzondere aan ons werk is dat je een zichtbaar eindresultaat hebt. Als infanterist ga je oefenen en dat is het; bij de genie bouw je

‘Bij de genie bouw je iets, er is een eindresultaat waar je naar toewerkt’

iets, er is een eindresultaat waar je naar toewerkt: een brug, een kampement, een verdedigingslinie. En hoe moeilijk het ook is: we weten altijd wel een oplossing te vinden. Ik vind het mooi hoe men bij Defensie samenwerkt, dat zie je niet in het burgerleven. Naast bruggen leggen hebben we bij 105 Brugcompagnie ook constructietaken zoals het bouwen van kampen. Dat leidt tot een mooie afwisseling: de ene keer bouw je een kampement, de week erna sta je gecamoufleerd aan de waterkant

om in een rivercrossing operatie de infanterie over te zetten.’

‘Een genist verzint altijd een list’

Tweede luitenant Nynke Hofstra is pelotonscommandant bij de 105 Brugcompagnie. ‘Na mijn VWO en een jaar studie Bouwkunde wilde ik graag bij Defensie werken in een leidinggevende rol. Ik solliciteerde als officier bouwtechniek bij de genie, en na vijf jaar opleiding ben ik begonnen in deze functie. Ik werk graag samen met mensen: het mooie aan PC zijn daarbij is: je stuurt ze aan en zet samen je schouders eronder. Ik neem de opdracht aan, kleed de randvoorwaarden in en maak de planning en personeelsverdeling. Ik probeer vooral gebruik te maken van de specialisten in mijn peloton.

‘Ik vind dat er best veel regelmaat

Speciale verzekeringen voor jou als militair

Speciaal Family & Friends programma

Als militair kun je optimaal gebruik maken van het voordeel dat Noventas op het gebied van verzekeringen biedt. Noventas is de ideale partner voor jouw schadeverzekeringen; militair, privé, beroep, bedrijf of als vereniging.

Verzekeringen Defensie

Het militaire beroep kent bijzondere risico’s. Noventas kent als verzekeringsspecialist de militaire beroepsrisico’s en heeft hierop een uitgebreid pakket verzekeringen afgestemd. Het Defensie Aanvullings Plan (DAP) en Defensie Ongevallen Plan (DOP) dekken deze beroepsrisico’s af. PTSS en oorlogsrisico zijn in het DOP zelfs meeverzekerd. Zonder poespas via Noventas te regelen. Als Defensiemedewerker krijg je bij Noventas bovendien KORTING op al jouw privé schadeverzekeringen.

Verzekeringen Privé

De schadeverzekeringen die Noventas aanbiedt zijn voor zowel militair­ als burgerpersoneel en hun gezin als ook voor veteranen en reservisten en hun gezin. Dus ook voor jou privé. Bovenop de collectiviteitskorting ontvang je ook nog een pakketkorting Ook een eventuele zorgverzekering kun je gemakkelijk via Noventas regelen.

Winnaar VVP Advies Award (nichemarkt)

Noventas is partner van Onbekende Helden

Ook voor veteranen en reservisten

Waarom Noventas

• Persoonlijk onafhankelijk maatwerkadvies

• Pakketkorting op privéverzekeringen

• Geen abonnementskosten

• 24/7 bereikbaar

• Ook dekking bij missies en bergingsopdracht

• Uniek in Nederland: Ongevallenverzekering met PTSS ­ dekking

• Gratis uitzendcertificaat

• Snelle schadeafhandeling

• Gratis juridische adviesdesk

• Extra korting voor Veteranen

Vrijblijvende offerte?

• Bel +31(0)880 300 100 of

• Stuur een kopie van je polis naar: info@noventas.nl of

• Vul het formulier in op noventas.nl/particulier/ verzekeringscheck/ of

• Scan de QR code

VERZEKERINGEN

www.noventas.nl 0880 300 100

Postbus 200 5660 AE Geldrop

zit in ons werk: je hebt ruim van te voren een jaarplan waar alle oefenweken in vastgelegd zijn. Je weet misschien pas een paar dagen van te voren wat en waar, maar ik weet wanneer ik weg ben en terugkom. Daartussen hebben we op de kazerne onze vaste werktijden, met vast drie keer in de week onze sportmomenten.’

‘Een opdracht als die aan de Maas is wel onverwacht, dat klopt. Het viel midden in het kerstverlof, maar iedereen zei meteen ja toen ze gevraagd werden midden in de nacht om de volgende dag naar de kazerne te komen. Dat is ook wel een highlight hoor, waar ik veel motivatie uit haal. Want als wij een steentje aan de maatschappij kunnen bijdragen met iets waar wij goed in zijn, dan geeft dat wel een boost.

‘Op 10 april leggen wij een brug

‘Wij zijn een kleine eenheid: één compagnie op één kazerne’

bij Olst. Elke opdracht is weer anders, want het terrein dicteert wat je doet. Elke rivier is uniek: de hellingshoek van de kade, hoe hoog het water staat, hoe snel het stroomt. En je moet ook kijken waar je mee te maken hebt in de directe omgeving van de rivier, waar wij onze verzamelgebieden moeten betrekken. Maar alles wat ik nodig heb om mijn opdracht uit te voeren, is een oogmerk, tijdstip en een coördinaat; de rest haal ik uit de kennis en kunde van mijn specialisten in het peloton.’

Heb je het gevoel dat mensen goed weten wat jullie precies doen?

‘Wij zijn een kleine eenheid: één compagnie op één kazerne. Weinig mensen weten wat wij doen. Bruggen leggen voor andere eenheden is wel de kern van ons werk, maar we leggen ook elk jaar bij Cuijk een pontonbrug voor de Vierdaagse, en we bouwen het kampement voor onze wandelaars. We doen ook constructie. Velen weten niet eens van ons bestaan, en wat wij doen. Maar binnen de Landmacht geldt: een genist verzint altijd een list. De jongens in mijn peloton zijn creatief en oplossingsgericht, en weten bijna alles wel op te lossen. Die mentaliteit zit er goed in. Ikzelf zit hier graag, en zie mezelf nog niet op een staffunctie zitten. Ik wil het liefst zo lang mogelijk dicht bij de jongens op de werkvloer blijven.’

In april 1942, enkele maanden na de brutale aanval van de Japanse Keizerlijke Luchtmacht op Pearl Harbor, is de stemming onder de Japanse piloten nog steeds opperbest. In Lae, Nieuw-Guinea, voeren Daisuke en Kenji hun opdrachten uit met het puikje van de Japanse luchtmacht. Maar er breken moeilijkere tijden aan...

7 september 1944: de eerste parachutist in Wijchen

80 jaar Market Garden: ambitieus plan met dramatische afloop

In de zomer van 1944, na het succes van de invasie in Normandië, trok de Duitse Wehrmacht zich in een recordtempo terug en leek de oorlog in Europa op zijn einde te lopen. Maar langs de Duitse grens werden nog harde gevechten verwacht. Er werd een ambitieus plan bedacht om snel het Duitse moederland in te kunnen trekken: operatie Market Garden. Dat is dit jaar tachtig jaar geleden.

Market Garden had ten doel om de Nederlandse rivieren over te steken en dan snel het Duitse industriële Ruhrgebied in te trekken. Zo konden de Duitse verdedigingslinies worden omzeild en werd de Duitse oorlogseconomie de genadeslag toegebracht. Market Garden bestond uit twee delen: ‘Market’ omvatte de verovering van negen bruggen door Britse, Amerikaanse en ook Poolse luchtlandingstroepen; ‘Garden’ was de taak van het Britse 30e Korps, dat met manschappen, voertuigen en materieel via die bruggen de weg

brug, over het Maas-Scheldekanaal net bezuiden de Nederlandse grens. Intussen landden de Amerikaanse 82nd en 101st Airborne Divisions bij de bruggen van Eindhoven, Veghel, Grave en Nijmegen, terwijl de Britse 1st Airborne Division de brug bij Arnhem voor zijn rekening nam. Als het 30e Korps snel zou doorstoten langs de veroverde bruggen, kon het binnen enkele dagen in Arnhem zijn, maar dat plan ging op drie fronten fout. Zo wist het 30e Korps Eindhoven niet soepel te veroveren. De Amerikanen slaagden er niet meteen in om de Waalbrug bij Nijmegen te veroveren, en de Britten kregen alleen de noordzijde van de Rijnbrug in Arnhem in handen. De Duitse weerstand bleek vele malen groter dan verwacht, onder meer omdat sterke pantsertroepen juist in de streek waren aangekomen om te herstellen.

Pas twee dagen later zat het de geallieerden eindelijk mee: nadat Eindhoven eindelijk was bevrijd, trok het 30e Korps de bruggen bij Son, Veghel en Grave over en bereikte de colonne Nijmegen.

Maar pas de dag erna wisten Amerikaanse parachutisten via bootjes over de Waal de Nijmeegse brug te veroveren. Intussen werd de lange aanvoerroute vanaf de Belgische grens continu aangevallen, en veroverden de Duitsers de Rijnbrug. Op 25 september besloten de Britse parachutisten zich terug te trekken over de Rijn, waar inmiddels gelande Poolse troepen de aftocht dekten.

van de Belgische grens naar Arnhem moest veroveren. Op papier was het een gedurfd maar haalbaar plan, maar de praktijk bleek al snel anders.

Op 17 september 1944 veroverden het Britse 30e Korps de eerste

Op papier was het een gedurfd maar haalbaar plan, de praktijk bleek al snel anders

Bijna alle bruggen waren veroverd, en de operatie vormde de basis voor de bevrijding van zuidelijk Nederland, maar zonder die brug bij Arnhem kon het 30e Korps Duitsland niet binnentrekken. Intussen was de helft van Nederland bevrijd, maar de andere helft voelde de wraak van de Duitsers, wat uiteindelijk leidde tot de Hongerwinter. Toch bleek de Nederlandse bevolking van meet af aan dankbaar voor de inzet van de geallieerden en wordt de operatie, ondanks dat hij uiteindelijk mislukte, nog elk jaar herdacht, en worden de veteranen op handen gedragen.

Nederlands Veteraneninstituut: ‘Er komt steeds meer erkenning en waardering voor onze veteranen’

Generaal Paul Hoefsloot is directeur van het Nederlands Veteraneninstituut. We spraken met hem voor de Militaire Courant podcast. Een samenvatting van het gesprek is nu hier te lezen.

Generaal Hoefsloot, waar houdt het Nederlands Veteraneninstituut zich mee bezig?

‘Er zijn in Nederland ongeveer honderdduizend veteranen, van jong tot oud’, begint Hoefsloot. ‘Iemand die op zijn achttiende op een missie was, telt al als veteraan. Maar er zijn bijvoorbeeld ook nog Indiëveteranen. De eerste taak van het Nederlands Veteraneninstituut is het bevorderen van erkenning en waardering voor veteranen vanuit de maatschappij. Daarnaast doen we wetenschappelijk en historisch onderzoek naar hoe het met veteranen gaat en wat we daarvan kunnen leren, en we documenteren de verhalen van veteranen. De derde pijler is zorg voor veteranen. Dat gaat van een luisterend oor en nuldelijnsondersteuning tot gespecialiseerde zorg.’

Leidt de actualiteit tot meer telefoontjes?

‘Bepaalde gebeurtenissen en beelden uit het nieuws hebben wel dat effect ja. Het brengt vaak emoties met zich mee: “Nu gebeurt het weer. Hebben we dan niks geleerd?” Soms is het geven van aandacht dan voldoende: samen een kopje koffie drinken, even terugkijken en weer vooruitkijken. Vanwege Oekraïne is het wel enorm dichtbij gekomen. Oekraine laat zien hoe kwetsbaar vrede en veiligheid zijn.’

‘Door de fusie zijn zes partijen bij elkaar gevoegd: de toenmalige Stichting het Veteraneninstituut, Stichting De Basis voor maatschappelijk werk, de afdeling zorgcoördinatie van ABP/APG, de stichting Nederlandse Veteranendag, de coördinatie van de nuldelijnsondersteuning van het Veteranen Platform, en het programmabureau van het Landelijk Zorgsysteem voor Veteranen. Een fusie in coronatijd, je kunt wel nagaan wat dat betekent. Maar ik was onder de indruk van alle mensen die bij de fusie betrokken waren, ze hebben echt een passie voor hun werk en de veteranen.’

Waar ligt jullie hoofdtaak?

‘Als organisatie zetten we ons in voor het vergroten van de kennis, participatie en erkenning en waardering van veteranen. Dit doen we door Veteranen op veel laagdrempelige manieren de mogelijkheid te bieden om hun verhalen te delen. Bijvoorbeeld door lokale veteranendagen en de Nederlandse Veteranendag te ondersteunen en het programma “Veteraan in de klas” waarbij

veteranen hun verhaal vertellen in klassen. Daarnaast kunnen Veteranen met al hun vragen terecht bij het Veteranenloket.’

Er bestaat een hardnekkig beeld dat veel veteranen last hebben van hun ervaringen, wat zich uit in bijvoorbeeld het Post Traumatische Stress Syndroom (PTSS)…

‘Dat komt omdat vooral veteranen met dat soort problemen veel aandacht krijgen in de media. Maar met 90 procent van alle veteranen gaat het goed. Een kleine 10 procent klopt aan bij het veteranenloket voor een hulpvraag, vijf procent daarvan heeft hulp van een maatschappelijk werker nodig en slechts twee procent heeft echt hulp van de tweede- en derdelijnszorg nodig. Dit zijn gemiddelden, per missie verschilt dit uiteraard wel. Gemiddeld genomen gaat het hartstikke goed met onze veteranen, maar een klein deel heeft zorg nodig. Die proberen we zo goed mogelijk te ondersteunen. En ik denk dat we dat in Nederland heel goed doen.’

Die jonge veteranen, vraagt dat om een andere aanpak?

‘Zeker. De groep relatief oude veteranen vindt het fijn om bij elkaar te komen, met een biertje en eventueel een blauwe hap, maar de jongere groep is bezig met een eerste baan of is een gezin aan het stichten. Dus die mensen hebben andere behoeften. We willen met die groep in contact komen om te kijken wat zij dan wèl nodig hebben. We hebben een meerjarenplan gemaakt, daarin is dat een item. Via de jongere veteranen die we kennen en die een breed netwerk hebben proberen we

met deze doelgroep in contact te komen. Zo hopen we te laten zien wat we ze kunnen bieden. En als ze niks nodig hebben, dan is dat ook goed hè, het hóeft niet. Maar we zijn er ook voor hen!’

Geeft de overheid zelf de veteraan voldoende erkenning?

‘Als veteraan krijg je je veteranenpas en je veteranenspeldje. Dat is een blijk van erkenning en waardering. En dat kan voor jou als veteraan een speciaal moment zijn. Maar ik kan me ook voorstellen dat je, als je bezig bent een gezin te stichten, je het speldje netjes in de kast legt en doorgaat met de dingen die je moet doen. Ik was daar na mijn eerste uitzending in 1999 ook niet mee bezig. Ik kreeg m’n medailles en ging gewoon door met werken.’

Een belangrijke manier om de erkenning van veteranen zichtbaar te maken is de jaarlijkse landelijke Veteranendag op het Malieveld in Den Haag. Wat is jullie rol daarin?

‘De Nederlandse Veteranendag wordt georganiseerd door het Nationaal Comité Veteranendag. Wij als Nederlands Veteraneninstituut ondersteunen op organisatorisch vlak. Tijdens de Nederlandse Veteranendag op het Malieveld in Den Haag toont de maatschappij haar erkenning en waardering aan veteranen. Dit is een prachtig evenement. Overigens, naast het nationale evenement groeit het aan lokale initiatieven. Goed om te zien dat lokale overheden de veteranen ook omarmen.’

Kunt u iets vertellen over “Veteraan in de klas?”

‘Het Nationaal Comité Veteranendag was jaren terug de initiatiefnemer van “Veteraan voor de Klas” waarbij veteranen hun verhaal konden vertellen. We bieden dit aan vanaf de hoogste klassen van de lagere school tot aan de universiteit. Soms verzorgen we ook lessen waarbij dilemma’s worden voorgelegd. Een veteraan legt een situatie voor, ondersteund met beelden, met de vraag: wat zou jij doen in deze situatie? Het confronteert je met de gevolgen van je beslissing, en laat zien hoe lastig het soms is om besluit te nemen.

‘We willen investeren in het begeleiden van veteranen die het burgerbedrijf ingaan’

Maar ook: een militair moet onder druk en meestal in een split second zijn besluit nemen, terwijl je in de klas nog even met je buurman kunt overleggen.’

Is het op bestaande gebeurtenissen gebaseerd?

‘Een situatie die we schetsen – en die is echt gebeurd in de omgeving van Srebrenica – is dat je op patrouille bent met een moslimtolk, en Servische militairen houden je aan. En dan het dilemma: jullie mogen door, maar dan moet je wel die tolk inleveren. Wat ga je doen? Gelukkig zei de commandant destijds: “die tolk werkt bij mij en blijft bij mij”. Want hij wist wat er ging gebeuren als hij die tolk achterliet. Maar het had ook slecht met zijn patrouille af kunnen lopen. Dat leert je nadenken over de consequenties van je besluit.

‘Een speciaal team staat daarbij garant voor de kwaliteit van die lessen – iedereen die les geeft, wordt goed getraind.’

Wordt dit veel ingezet?

‘Het loopt storm! Volgens mij hebben wij het afgelopen jaar ongeveer 50.000 leerlingen bereikt, en het wordt steeds beter bekend bij scholen. Ook defensie wil hiermee aan de slag.

‘We willen daarnaast samen met defensie investeren in het begeleiden van militairen en veteranen die het burgerbedrijf ingaan. Dat geldt ook voor veteranen waar misschien een krasje op zit, die het liefst naast andere veteranen willen werken. En er zijn bedrijven die heel graag veteranen willen hebben. Oud-militairen zijn erg gewild bij bedrijven, maar we moeten even zorgen dat ze op goede plek terechtkomen.’

Er worden allerlei veteraneninitiatieven buiten jullie om georganiseerd. Hoe gaan jullie hier mee om?

‘Ik ben heel blij met initiatieven die ontstaan in de maatschappij. Zo zijn er initiatieven voor vrouwelijke veteranen, stichtingen om gezinnen bij elkaar te brengen. En laagdrempelige initiatieven, zoals groepen die samen gaan vissen, of die bij Waterloo opgravingen gaan doen. Dan gaat het niet alleen om die activiteit, maar vooral ook om het gesprek met elkaar, het delen van ervaringen. Ik denk dat dat goed is. Maar als het om zorg gaat, dan kun je het Veteranenloket bellen, dat is ingericht op professionele hulp. Wat wij in tweede- en derdelijns hulp aanbieden, zijn gecertificeerde therapieën waar we ook achter staan. Experimenteren met therapieën, daar ben ik minder voorstander van. Ik zou zeggen: als je last hebt van een trauma, bewandel dan de gebaande weg.’

De vraag blijft: hoe is het gesteld met de erkenning?

‘Ik vind dat dat best goed gaat. We krijgen uit onderzoek terug dat de erkenning en waardering toeneemt. Dat is deels denk ik dankzij alle initiatieven die er de afgelopen jaren zijn genomen, maar ook de missies, zoals in Afghanistan, en wat er nu in de wereld gebeurt, maakt dat veteranen beter gewaardeerd worden. Aan de andere kant zullen wij nooit een Amerika worden, waar mensen knippen en buigen als ze horen dat je veteraan bent. Dat past niet bij de Nederlandse cultuur. Plus: als je in de VS financiële problemen hebt, dan moet je terugvallen op particuliere initiatieven (“Charity”). In Nederland is dat vanuit de overheid geregeld.’

Wil je het gesprek met generaal Hoefsloot helemaal beluisteren? Ga dan naar de Militaire Courant podcast.

Ben je veteraan en wil je in contact komen met het Veteranenloket? Bel dan 088 334 00 00 of stuur een e-mail naar info@veteranenloket.nl.

BOSNIË EN HERZEGOVINA

(EUFOR ALTHEA)

De European Force (EUFOR Althea) zet zich in voor de politieke en sociale stabiliteit in Bosnië en Herzegovina. Nederland draagt bij met een infanteriecompagnie van 150 mariniers om de veiligheid te waarborgen en de capaciteit van de strijdkrachten daar te verbeteren. De Nederlandse mariniers maken deel uit van een bataljon van ongeveer 500 militairen uit verschillende landen. Het bataljon kan vanuit Camp Butmir in Sarajevo ingezet worden in heel Bosnië en Herzegovina.

MALI (EUTM EN MINUSMA)

De Europese Unie is in Mali aanwezig met de trainingsmissie EUTM.

Nederland draagt met maximaal 6 militairen bij aan de EU-trainingsmissie in Mali (EUTM Mali). Die traint Malinese strijdkrachten en adviseert om de zogeheten G5-troepenmacht operationeel te maken. Deze G5 bestaat uit Mali, Burkina Faso, Mauritanië, Niger, Tsjaad. Ook levert Nederland maximaal 15 functionarissen voor de civiele missies van de EU in de Sahel (EUCAP Sahel). Die zijn gericht op versterking van de binnenlandse veiligheidssectoren in Mali en Niger. Voor de VN-missie Minusma draagt Nederland bij met maximaal 10 functionarissen van politie en Koninklijke Marechaussee, en 2 tot 3 militaire stafofficieren.

LITOUWEN (eFP)

Defensie levert een bijdrage aan de versterkte militaire aanwezigheid van de NAVO in Litouwen, de zogeheten enhanced Forward Presence. Het gaat om 270 militairen voor een multinationale battlegroup. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt, staat onder Duitse leiding en is gestationeerd in Rukla. Het is een van de ‘geruststellende maatregelen’ voor de Oost-Europese bondgenoten.

Terwijl u dit leest, zetten militairen zich in verschillende delen van de wereld in voor vrede en veiligheid. Op korte termijn ten behoeve van de lokale bevolking, maar op lange termijn draagt globale stabiliteit ook bij aan veiligheid in Nederland.

Afrika (GPOI)

In Togo dragen 4 Nederlandse militairen bij aan de Amerikaans geleide trainingsmissie Global Peace Operations Initiative (GPOI). Het programma vergroot de capaciteiten van 25 Afrikaanse landen door instructie en training. Zodat deze in Afrika vredesmissies kunnen uitvoeren (met een mandaat van de Verenigde Naties en de Afrikaanse Unie).

OOSTFLANK NAVO: eFP en AP

Defensie levert een bijdrage aan de versterkte militaire aanwezigheid van de NAVO in Roemenië, de zogeheten enhanced Forward Presence. Het gaat om 120 militairen voor een multinationale battlegroup. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt staat onder Franse leiding en is gestationeerd in Cincu. Het gaat om 270 militairen voor een multinationale battlegroup. Het bataljon waarvan Nederland deel uitmaakt staat onder Duitse leiding en is gestationeerd in Rukla. Nederland bewaakt met gevechtsvliegtuigen het luchtruim van de oostflank van het NAVO-gebied. Ze doet dat afwisselend met 16 andere NAVO-bondgenoten onder de naam Air Policing (AP).

NEDERLANDSE MISSIES

LIBANON,

SYRIË EN ISRAËL (UNTSO)

De United Nations Truce Supervision Organization (UNTSO) observeert de afgesproken bestandslijnen tussen Libanon, Syrië en Israël. UNTSO opereert in hetzelfde gebied als UNDOF (United Nations Disengagement Observer Force). En in ZuidLibanon in het zelfde gebied als UNIFIL (United Nations International Force In Lebanon). Nederland levert 12 militairen aan deze missie.

IRAK (CBMI)

Nederland helpt met adviseurs lokale strijdkrachten mee om de slagkracht van terreurorganisatie ISIS te breken. Nederland zet adviseurs bij lokale strijdkrachten in om de terreurorganisatie ISIS te bestrijden.

ISRAËL (USSC)

Nederland draagt met 5 militairen bij aan de missie United States Security Coordinator (USSC) in Jeruzalem en Ramallah. USSC richt zich op het professionaliseren van de Palestijnse veiligheidssector. De missie verbetert het functioneren van de veiligheidsdiensten en de Presidentiële Garde van de Palestijnse Autoriteit en probeert bij te dragen aan de levensvatbaarheid van een stabiele Palestijnse staat.

STRAAT VAN HORMUZ (EMASOH)

Met enkele stafofficieren draagt Nederland bij aan de missie EMASOH (Europeanled Maritime Awareness in the Strait of Hormuz).

Nederland neemt deel aan EMASOH voor het internationale recht op vrije doorvaart en doortocht door de Straat van Hormuz. Met deelname aan EMASOH bevordert Nederland de internationale rechtsorde.

BAHREIN (CMF)

Bij Combined Maritime Forces (CMF) werken marines uit 34 verschillende landen samen. CMF heeft een hoofdkwartier in Bahrein. Het opereert met 4 Coalition Task Forces in de Perzische Golf, Golf van Oman, Arabische Zee, Golf van Aden, Rode Zee en West-Indische Oceaan. De doelen: het bestrijden terrorisme en bewaken veiligheid op zee (CTF150); het bestrijden van piraterij (CTF 151); het bewaken van de veiligheid in de Perzische Golf (CTF 152); en het versterken van de maritieme veiligheid (CFT 153).

SOMALIË (VPD)

Marineschepen vergroten de veiligheid langs de scheepvaartroutes door de Golf van Aden en de Hoorn van Afrika bij Somalië. Zij verstoren en ontmoedigen hiermee zeerovers. Het aantal gekaapte schepen is sinds 2012 sterk gedaald. Bestrijding van piraterij blijft nodig. Defensie stuurt in sommige gevallen militaire beveiligingsteams mee op Nederlandse zeetransporten.

Force Protection: ‘Wij zijn de vinger in de dijk’

Roel werkt bij de Luchtvaarttroepen, maar heeft een heel specifieke taak, die Force Protection heet: de bescherming van vliegtuigen van de Luchtmacht. ‘Alleen als dat ding vliegt, heb ik er niets mee te maken.’

‘Ik was al vanaf mijn jeugd altijd buiten te vinden, en dat was ook bepalend voor mijn loopbaan. Ik studeerde op advies van mijn decaan wel Bestuurskunde, maar eigenlijk vond ik alleen het vak criminologie boeiend. Ik wilde een baan waar ik meer buiten kon zijn, fysiek actief en in contact met mensen – met af en toe wat bureauwerk, en een onderzoekskant. Ik meldde me bij de politie-academie, maar daar kwam ik uiteindelijk niet door de selectie heen. Nu had ik ook wel een band met defensie: van mijn moederskant waren er velen bij de marine, mijn opa was marinier geweest. Op mijn 26e besloot ik me bij de KMA aan te melden, en begon als infanterist: lekker met een rugzak op door het terrein banjeren. Ik kwam echter in aanraking met een paar cadetten van de Luchtmacht, en toen ik merkte dat die organisatie veel minder hiërarchisch was, dacht ik: “dit is het, daar moet ik zitten!” Dus op mijn 28e begon ik bij de Luchtmacht. ‘Ik ben nu overste, hoofd sectie Force Protection en vakoudste Luchtvaartroepen. Maritieme helikopters zijn ook van ons. Alles wat vliegt. De kleine drones daargelaten, maar verder: onze verantwoordelijkheid. Alleen wanneer ze vliegen, heb ik er niets mee te maken. Onze taak is echter niet zozeer bewaken, maar hoe je beveiligt. Het clichébeeld is dat wij met een geweer op de rug bij de poort staan of langs het hek lopen, maar ons werk is zoveel meer dan dat. Ik ben verantwoordelijk voor alle beschermende maatregelen, zowel proactief als reactief,

‘Een incident op zijn tijd geeft richting aan het beleid’

zodat wij hier veilig ons werk kunnen doen. Ik denk na over beschermende middelen, onze camouflagepakken en schoenen, chemische beschermingsmiddelen, de keuze van wapens en welke munitie: het gaat heel breed, want ik heb ook te maken met de brandweer, en ik ben contactpersoon voor het kenniscentrum van chemische beschermingsmiddelen.

‘Door de geopolitieke situatie heb ik het wel een stuk drukker dan mijn voorgangers. Ik ben ook bezig met een plan voor de toekomst. Maar als de dreiging toeneemt, dan investeert Defensie eerst in offensief staal, dan komt de logistiek en pas daarna denkt men eraan dat dat ook nog beveiligd moet worden. Dat is best een struggle. Dat zien we overigens overal. De tijd van missies is ingewisseld voor denken over grootschalige conflicten. Dat vraagt meer ondersteuning en voorraden. Mentaal is het ook zwaarder. Ik vind dit werk echt leuk om te doen, maar nu de dreiging toeneemt, terwijl onze mogelijkheden beperkt blijven, dan is dat soms heel stressvol.’

Ik zeg wel eens: een incident op zijn tijd geeft richting aan het beleid. Pas als er bijna iets misgaat, beseffen mensen hoe belangrijk ons werk is. Ik zie ons als de vinger in dijk: niemand weet waar we de wereld voor behoeden, totdat het misgaat. Het komt toch vrij regelmatig voor dat we dingen hebben ondervangen. En er zijn echt wel momenten geweest dat de luchtvaarttroepers niet alleen de Luchtmacht maar zelfs de Nederlandse samenleving hebben behoed voor vervelende dingen.’

‘Mijn functie’ is mede mogelijk gemaakt door Noventas verzekeringen.

Senseglove Nova

De Senseglove Nova is misschien wel het meest innovatieve snufje van Defensie. Middels een test wil Defensie kijken of het in de toekomst met de bril en de handschoenen van Senseglove nieuwe cadetten kan opleiden.

Met de Senseglove Nova komt de cadet in een virtuele werkelijkheid, een VR. In deze VR kan de cadet sleutelen aan bijvoorbeeld een satellietontvanger of pantserwielvoertuigen, waarvan er slechts weinigen zijn. Wanneer de VR-bril wordt opgezet en de handschoenen aangetrokken worden, kan de cadet alles zien, horen en voelen. Op de bril zijn namelijk vier camera’s aangebracht waardoor de cadet zich in de VR kan bewegen. Wanneer de cadet met een wijsvinger op een knopje drukt, voelt de cadet deze knop door de handschoenen ook alleen op zijn wijsvinger. Wanneer hij een boormachine gebruikt, dan voelt dit dankzij de vibraties van de handschoenen ook alsof hij een echte boormachine gebruikt. De cadet kan zich volledig vrij bewegen omdat de bril volledig draadloos is en op een batterij werkt. Met de Senseglove Nova hoopt de Landmacht cadetten beter op de realiteit voor te bereiden. Het

project wordt groopts aangepakt: in 2035 moet zo ongeveer vijftig procent van de opleiding gebruik maken van VR.

SPECIFICATIES

Gewicht 320 gram per handschoen

Delen twee (alleen handschoenen)

Kracht per vinger 20 Newton, equivalent aan ongeveer 2 kilogram

Kracht op handpalm 4,3 G

Batterij 3450mAh Lithium-Ion batterij

Batterijduur 3 uur

Land van oorsprong Nederland

Grootte Small, Medium, Large

In gebruik bij Koninklijke Landmacht (test)

De rubriek ‘Factsheet’ is mede mogelijk gemaakt door Noventas verzekeringen.‘Factsheet’

Senseglove Nova

Toekomstige uitdagingen in het Midden-Oosten

Door het oplaaien van het geweld in het Midden-Oosten na de brute aanval van 7 oktober 2023 door Hamas op Israël zijn Nederland en Europa met nog een grote strategische uitdaging geconfronteerd. Door zijn ligging aan onze buitengrenzen en als vitale leverancier van olie en vloeibaar aardgas – een rol die na de Russische aanval op Oekraïne nog belangrijker is geworden – is stabiliteit in deze regio voor ons van levensbelang. We kunnen het ons simpelweg niet veroorloven deze dreiging te verwaarlozen.

FREDERIK MERTENS

Deze dreiging vraagt om handelen op korte en lange termijn. Eerst en vooral is het belangrijk om de VS te helpen verdere escalatie te voorkomen. Tegelijkertijd zullen we als Nederland en Europa onze zeestrijdkrachten voldoende moeten versterken om een leidende rol te kunnen spelen in het beveiligen van de zeeroutes rond Europa. Ook drukken de aanvallen van de Houthi-rebellen ons nog eens hard met onze neus op het feit dat ook onze schepen voldoende luchtafweerraketten moeten hebben om zich te kunnen verdedigen.

Het voorkomen van verdere escalatie De eerste prioriteit moet liggen bij het voorkomen van verdere escalatie. Het nachtmerrie-scenario is een oorlog tussen Iran en de VS –mogelijk met deelname van Israël. Op zijn minst zou zo’n oorlog de hele Perzische Golf lamleggen, op zijn ergst is zelfs nucleaire escalatie niet ondenkbaar. De gevolgen voor Nederland en Europa zouden dramatisch zijn. Bij een grote oorlog in het Midden-Oosten zijn een hernieuwde energiecrisis en bijgaande inflatie onvermijdelijk. Ook moeten we in dat geval met vluchtelingen, aanslagen en de daardoor resulterende maatschappelijke polarisatie rekening

houden.

Praktisch gezien gaat het er nu vooral om de VS te steunen tegen de Houthi-rebellen met het openhouden van de Rode Zee. Dit betekent oorlogsschepen, want alleen door de schade, verliezen van en doden op vrachtschepen zo veel mogelijk te beperken kan de Biden-regering de roep om directe actie tegen Iran voldoende weerstaan. Dit wordt een verhaal van lange adem. Er is geen direct uitzicht op een einde van de IsraëlGaza oorlog en de Houthi-rebellen zullen zich niet makkelijk laten afschrikken. Daarom moeten we ook in beproefde oplossingen zoals het konvooieren van schepen gaan denken. De economische inefficiëntie hiervan weegt met gemak op tegen het omvaren rond Kaap de Goede Hoop en het zal oorlogsschepen beter in staat stellen vrachtschepen te beveiligen.

Het beveiligen van de zeeroutes rond Europa

De roep om schepen en de hoofdrol van de VS tonen ook jammerlijk aan hoe zwak de Europese zeestrijdkrachten zijn. In een regio die naast de deur ligt en die voor Europa economisch veel belangrijker is dan voor de VS – zij kunnen zonder olie en gas uit het MiddenOosten – kunnen wij nauwelijks een Europese vuist maken en zijn we volledig van de VS afhankelijk

om de handelsroutes te beveiligen. Europa moet maritiem op zijn eigen benen kunnen staan. De VS concentreren hun strijdkrachten alsmaar meer tegen het Chinese gevaar in de Stille Oceaan en dreigen zelf zo politiek instabiel te worden dat dit hun functioneren in de weg staat. Of we over drie of zeven jaar opnieuw op zulke uitgebreide Amerikaanse steun kunnen rekenen is maar de vraag. Dan moeten we het zelf kunnen

De VS concentreren hun strijdkrachten alsmaar meer tegen het Chinese gevaar in de Stille Oceaan

doen. Zo kunnen we niet alleen onszelf beter beveiligen, maar kunnen we ook meer invloed uitoefenen in naburige regio’s. En niet minder belangrijk: zo zijn we een veel sterkere bondgenoot voor de VS, waardoor we ook in Washington meer gewicht in de schaal kunnen leggen.

Het opbouwen van het raketarsenaal en productiecapaciteit in Europa

De Houthi-aanvallen tonen ook aan hoe belangrijk het is voldoende militaire productiecapaciteit te hebben en specifiek hoe vitaal luchtafweerraketten zijn. Het beperkte beschikbare arsenaal was een van de redenen waarom voor aanvallen op Houthi-doelen in Jemen gekozen is – met alle risico’s op escalatie van dien. Dat dit al het geval

is bij een beperkt conflict met een vierderangs actor is extreem zorgwekkend.

Daarom moeten we onze eigen Europese raketproductie versterken. Alleen zo kunnen we er zeker van zijn dat we voldoende wapens hebben en dat die wapens voor ons beschikbaar zullen zijn in een oorlog. Het model om gezamenlijk Patriot-raketten te produceren, is een geschikte blauwdruk om mee verder te werken.

Conclusie

De crisis in het Midden-Oosten is na de Russische inval in Oekraïne van 2022 een nieuwe wake-up call voor Europa. De wereld is in korte tijd angstaanjagend veel gevaarlijker geworden en Europa zal mee moeten bewegen of zichzelf veroordelen tot irrelevantie op zijn

best, en slachtoffer en buit op zijn ergst. Dit is een nare boodschap om te brengen, maar het is onze plicht niet om de onaangename waarheid heen te draaien. Gelukkig is het nog niet te laat. We kunnen als we nu gezamenlijk de hand aan de ploeg slaan een sterker en krachtiger Europa waarmaken waarmee we onze vrijheid en voorspoed kunnen beveiligen. Nederland heeft hier belang bij en draagt als middelgrote natie verantwoordelijkheid. Dit kost veel geld en kan en zal vermoedelijk ook grotere offers vragen. Maar alleen zo kunnen we stabiliteit, veiligheid en vrijheid verzekeren.

Filmcrew en marine werken nauw samen

Invasie: ‘Er is nog nooit zo’n actiefilm gemaakt!’

Na series als Mocro Maffia, Het Gouden Uur en Hoogvliegers hebben producent Errol Nayci en regisseur Bobby Boermans nu de actiefilm Invasie gemaakt. In die film worden Curaçao en Aruba aangevallen door een dictatoriaal buurland. Wanneer het conflict in snel tempo escaleert, moeten drie jonge mariniers het verschil zien te maken. Wij praatten met producent Errol Nayci en majoor Erwin Piwek, die het filmteam ondersteunde.

Nayci is al van jongs af aan filmgek, zegt hij: ‘Als mijn moeder en zus weer eens gingen winkelen, dan stalden ze mij in de bioscoop en werd ik bevangen door de magie van cinema. Maar toen ik 12-13 jaar oud was, besefte ik dat je die films ook kon máken. Ik ben opgegroeid in de buurt van de vliegbasis Soesterberg en vond het machtig mooi om die vliegtuigen te zien. Na de Nederlandse Filmacademie ben ik als producent aan de slag gegaan. Ik heb eerder met regisseur Bobby Boermans de serie Hoogvliegers gemaakt, in samenwerking met de Luchtmacht. Dat was zo”n geweldige ervaring dat we erna ook met de andere krijgsmachtdelen verhalen wilden vertellen.

Tijdens onze research stuitten we op een krantenbericht uit 2014 over een diplomatiek conflict tussen Nederland en Venezuela. Daaruit ontstond het idee: wat als we daardoor in een soort Falklandachtige situatie zouden belanden?

Een actiefilm als deze kun je eigenlijk niet zonder de medewerking van Defensie maken. Want het genre van actiethriller staat of valt met geloofwaardigheid.

Bobby Boermans heeft bewezen dat hij een beeldtaal kan spreken die aantrekkelijk is voor jongeren. Maar de assets: de film Invasie is echt tot stand gekomen in samenwerking met Defensie, na persoonlijk akkoord van de toenmalige minister.’

Projectteam

Vanuit de marine was luitenantkolonel Eric Piwek verantwoordelijk voor de teams die de filmcrew

ondersteunden. Piwek werd op zijn 23e pelotonscommandant, steeg in de rangen en werd uitgezonden naar Irak, Afghanistan en Mali. In 2022, toen de film op Curaçao, Aruba en Saba opgenomen werd, was hij hoofd van het Maritiem Hoofdkwartier in het Caribisch gebied.

‘We hebben voor elk eiland een support team opgezet, waarboven een overkoepelend projectteam stond waarvan ik de projectleider was. Daarvoor heb ik wel wat extra meters moeten maken. We moesten het filmteam zo goed als mogelijk helpen met voorzieningen, advies, materieel en lokale bemiddeling, zònder dat dat ten koste ging van onze eigen gereedstelling en operationele taken. We konden natuurlijk niet het stationsschip van zijn counterdrugsoperaties halen voor een filmopname, maar we maakten gebruik van lacunes en synergie. Dus als er toch een schip met spullen naar Aruba ging, dan namen

we de spullen van het filmteam mee.

Ons projectteam van circa zeven mensen nam met de filmcrew de planning door: wanneer zijn de draaidagen en waar, welke eenheden zijn erbij betrokken, welk materieel is er nodig? We leverden onder andere een schip, mariniers, snelle kleine interceptievaartuigen en een onderzeeboot. Met dat projectteam zijn alle draaidagen op Curaçao ondersteund. Daarnaast was er een apart team op Aruba waar de opnames op de kazerne Savaneta werden gemaakt. Tot slot is een klein deel van het projectteam naar Saba gegaan voor opnames op Mount Scenery. Het was wel wat harder lopen voor ons, maar zeker de moeite waard en ook een hele leuke ervaring.’

Op schema

Hoe verliep die samenwerking met de filmwereld?

‘Het verliep gestructureerd, iedere dag werd goed afgestemd. De filmploeg sliep op Curaçao en Aruba bij ons op de kazerne, en paste zich aan aan het ritme van het gedisciplineerde militaire leven, maar zij wisten dat ook te waarderen. De opnameleider zei later: “Het is ons nog nooit eerder gelukt om alle opnames op schema af te hebben.” We stonden ook stand-by voor militair advies. De acteurs hadden in Nederland al een basistraining van collega”s gehad, maar zij bleven heel leergierig, en wilden continu weten hoe zij iets het beste volgens onze skills en drills in beeld konden brengen. En ze wilden ook weten

hoe wij met elkaar praten – want dat is anders dan hoe burgers met elkaar praten.’

Belang

‘Er is nog nooit eerder een speelfilm van deze omvang, op deze manier in Caribisch Nederland gemaakt’, zegt Nayci. ‘Dat alleen al – en de enorme diversiteit in de cast. Ik denk dat Invasie ook voor internationaal publiek interessant zou kunnen zijn. Het vijandige buurland moest fictief zijn maar dat staat de geloofwaardigheid niet in de weg, want het hele verhaal is pure fictie. Verder heeft de Marine ons volledige redactionele onafhankelijkheid gegund. We maken ook geen politieke film of een documentaire: het is een actiefilm. We werken samen om het allemaal zo realistisch mogelijk te maken. Dankzij de Marine kunnen we actiescenes maken met assets waar we anders nooit toegang toe zouden hebben, zoals schepen, locaties en manschappen. Een vereiste van de Marine was wel om het gebruik van hun assets en manschappen binnen hun bestaande oefenpatronen in te passen.’

Ook de Marine had een belang om aan de film mee te werken, zegt Piwek: ‘Het geeft ons de kans om burgers een kijkje in onze keuken te bieden – meer concreet: hoe de Marine opereert in het Caribisch gebied. Dat helpt met ons imago

‘Ik weet wel dat Hoogvliegers heeft geleid tot aantoonbaar meer aanmeldingen’

en onze bekendheid. We hopen dat jonge mensen dit zien en enthousiast worden over het werk dat wij doen.’

Ander publiek

‘Nederlanders doen soms schamper over Defensie’, zegt Nayci. ‘Als er een straaljager overvliegt, dan gaan we bellen om te klagen. Dat vond en vind ik volkomen onterecht. Ik heb Defensie ook leren kennen als een ontzettend mooi bedrijf met toegewijde mensen. Maar ik heb ook gezien hoe moeilijk het is om dat allemaal draaiende te houden, en Defensie komt duizenden mensen tekort. Defensie heeft echt wel door dat er inmiddels andere manieren zijn om die doelgroep te bereiken. Zij krijgen via deze film toegang tot een publiek dat ze anders niet zo makkelijk kunnen bereiken. Ik weet wel dat Hoogvliegers heeft geleid tot aantoonbaar meer aanmeldingen. Voor mijzelf en Bobby is het belangrijk dat Defensie happy is met het eindresultaat.

Want ik wil dit soort samenwerkingen voortzetten, juist ook voor het jonge publiek waar we dit voor maken. Ik wil dat als ze de bioscoop uitgaan niet alleen denken: “wat een toffe film was dat”, maar ook: “daar zou ik meer over willen weten”. De eerste reacties op de trailer zijn goed, het trendt op social media. En distributiemaatschappij StudioCanal heeft al een aantal internationale verkoopdeals kunnen sluiten.’

Highlights

Een highlight is ongetwijfeld het vuurgevecht op de marinierskazerne Savaneta. Het team op Aruba heeft er veel energie ingestoken om dat zo waarheidsgetrouw mogelijk te maken. En er zijn denk ik ook mooie scenes op Saba, van parachutistensprongen tot de afdaling van de Tafelberg. Wat ik mooi vind dat een filmteam, dat is samengesteld uit allemaal zelfstandige mensen, zo bij elkaar komt en enthousiast samensmelt tot een team. Ik ben heel benieuwd naar het resultaat. Wat ik in de trailer heb gezien, ziet er al erg goed uit. En ik figureer nog als Amerikaanse veiligheidsagent. Maar mijn kinderen denken echt niet dat ik nou bij de film zit, hoor!

Invasie is in de Nederlandse bioscopen te zien vanaf donderdag 11 april.

Nederlands Veteraneninstituut

huiskamer voor alle veteranen

Het Nederlands Veteraneninstituut (NLVi) is er voor alle 100.800 veteranen in Nederland. Van de jongste veteraan die misschien nog maar 18 jaar is en nog lange tijd bij Defensie zal werken, tot de oudste generatie die al heel lang niet meer in actieve dienst is.

Thuisbasis in Doorn

Ons pand ligt in de bossen van Doorn en onze deuren staan open voor alle veteranen en hun thuisfront. Wij bieden dienstverlening aan op diverse vlakken, variërend van activiteiten die bijdragen aan erkenning en waardering tot het bieden van (mentale) begeleiding en ondersteuning.

Veteranenloket

Veteranen en hun thuisfront kunnen met een hulpvraag terecht bij het Veteranenloket van het NLVi. Het loket is er voor vragen op het gebied van psychische en lichamelijke klachten, materiële zaken (zoals pensioenen, uitkeringen, geneeskundige voorzieningen), hulp bij schulden of begeleiding naar nieuw werk.

Onderzoek en kennisverspreiding

Het NLVi heeft een Expertisecentrum waar onderzoek plaatsvindt. Hierdoor leren we de veteranenpopulatie steeds beter kennen. Met de kennis uit onze onderzoeken maken we het verschil door de erkenning, waardering en zorg voor veteranen zo goed mogelijk af te stemmen op hun ervaringen en behoeften.

Veteranen vertellen

Het NLVi helpt oorlogs­ en uitzendervaringen zichtbaar te maken in de maatschappij door verhalen van veteranen en hun thuisfront te verspreiden. Dat gebeurt onder andere via Checkpoint magazine, onze website, de interviewcollectie met bijna 1.700 verhalen op www.veteranenvertellen.nl en een educatief programma voor leerlingen en studenten. Het delen van verhalen draagt bij aan de maatschappelijke erkenning en waardering van veteranen.

Meer informatie

Algemeen

088 334 00 50 info@nlveteraneninstituut.nl Veteranenloket

088 334 00 00 info@veteranenloket.nl www.nlveteraneninstituut.nl

Voordeel voor veteranen

De Veteranenpas en het draaginsigne veteranen zijn tekens van erkenning en waardering. Ze worden verstrekt via het Veteranenloket. Houders van de pas krijgen gratis ons magazine Checkpoint, treinkaartjes om veteranenevenementen te bezoeken en andere voordelen.

VETERANENVERHALEN

‘No hard feelings, ik had hetzelfde gedaan’

Dayrohn Wiesken werd in 2008 uitgezonden naar Afghanistan. Ondanks eerdere missies maakt deze nog altijd de meeste indruk op Dayrohn én op iedereen die hij erover vertelt. De kras die hij in Afghanistan opliep toen hij een kameraad uit een kogelregen sleepte en vier collega’s verloor, blijkt al jaren een motivatie om de stem te zijn van zijn gevallen kameraden.

Op 12 januari 2008 is Dayrohn samen met zijn Afghaanse collega’s bezig aan een vijfdaagse missie om een gebied vrij te maken van de Taliban. Ze nemen een zogenoemd ‘strong hold’ in, in een Afghaans huis. Wanneer Dayrohn samen met een Nederlandse collega, Marc van der Kuilen, op het dak staat om wacht te lopen, gaat het mis. ‘Mijn kameraad wordt geraakt. De kogels vliegen hem om de oren, maar de knop gaat om. We staan bekend om onze kameraadschap, dus ik sleep hem daar weg. Dat doet een militair, daar zijn we op getraind, onze mindset zegt: “We doen alles samen”. Misschien ga ik ook wel dood, maar ik twijfel niet, ik zou ook willen dat ik geholpen word.’

Marc overleeft het maar twee andere militairen niet. Later blijkt

dat de kogels afkomstig waren van Nederlandse militairen. Dayrohn wil niet dat zijn verloren kameraden vergeten worden: ‘Ik wil de stem van mijn verloren kameraden laten klinken.’ Uit die wens ontstaat zijn ambitie om veteranenverhalen in de maatschappij neer te leggen.

‘Ik voel me veteraan op Veteranendag. Op die dag wordt geaccepteerd dat wij emotie mogen tonen. Dat is ónze dag, maar de rest van het jaar voel ik me geen veteraan. Als ik moet huilen in de trein,

word ik gefilmd en niet getroost. Ik vraag niet om medelijden, maar om begrip. Op Veteranendag steunen we elkaar, maar daarbuiten sta je er alleen voor.’

Dayrohn weet vanwege zijn

PTSS ook dat het Malieveld, waar de Veteranendag plaatsvindt, een overprikkelende plek kan zijn. ‘Toch stimuleer ik veteranen die daar last van hebben om te komen. In mijn eigen ervaring was het ondanks de prikkels een gevoel van thuiskomen. Ik wil dat doorgeven en heb zo met twee onbekende veteranen afgesproken dat ze met me meegaan dit jaar. We moeten trots zijn. En tegelijkertijd hebben we het begrip van de maatschappij nodig om over deze drempel te gaan. Hoe meer veteranen, hoe meer vreugd.’

De kers op de taart was toen Dayrohn in 2015 als ceremoniemeester in de Ridderzaal op de foto ging met koning WillemAlexander. ‘Het was een bijzonder moment in mijn leven. Ik kom uit armoede, een criminele omgeving en dan sta je opeens naast de koning voor een foto. Ik ben daar super trots op.’

www.veteranendag.nl

BSS Holland: ‘De transitie van bemand naar onbemand is heel actueel’

We zien het begin van een transformatie in de manier waarop er oorlog gevoerd wordt als gevolg van de introductie van robotica, AI en drones. Dat is precies waar BSS Holland zich in specialiseert en tevens een rol als deskundige vervult. Wij spraken met oprichter en directeur Robert Breedveld: ‘De rol van robotica ontwikkelt zich aan het front.’

BSS werd in 2008 opgericht en focust zich op het leveren van geïntegreerde diensten en netwerken voor robotica in de lucht, op zee en op het land. Het doel is dat hiermee sneller, veiliger en effectiever beslissingen genomen kunnen worden die een tactisch voordeel opleveren voor “de man in het veld” Want daar draait het allemaal om.

Breedveld komt zelf uit de defensiewereld. ‘Ik heb een affiniteit met technologie’, zegt hij, ‘maar ik besloot na mijn middelbare school niet aan de TU Delft te studeren maar die mentale uitdaging te combineren met een fysieke. Ik ging bij de mariniers, waar ik actief werd bij de speciale eenheden en uiteindelijk commandant werd van de kikvorsmaneenheid. Het was een fantastisch vak, maar na 15 jaar besloot ik te vertrekken en als zelfstandig ondernemer mijn kennis en ervaring toe te passen.

Uiteindelijk hebben we ons volledig gericht op robotica, want de transitie van bemand naar onbemand is in de markt heel actueel. We begonnen met de verkoop van robots en drones, maar die opereren niet op zich: je werkt met data die je wilt opslaan, delen en verrijken. Daarvoor heb je een netwerk nodig waarmee je je “battle management” in beeld kunt brengen, zodat je uiteindelijk betere beslissingen kunt nemen. Wij waren de eersten in de markt die zo naar een breed portfolio keken, en we kregen uiteindelijk van Defensie de opdracht om een digitale catalogus samen te stellen van alles wat met drones te maken heeft. Inmiddels wordt dat in een

bijna bol.com-achtige omgeving gezet wat bijdraagt aan een snellere en efficiëntere manier van werken.

Dat heeft een enorme boost gegeven om verder te verdiepen én te verbreden in die technologie. Want je helpt de klant niet puur met het verkopen van een drone: je denkt mee in hoe ze dit echt kunnen integreren, koppelen aan een bestaand netwerk, radio”s en battle management systemen.’

Wensen uit de praktijk ‘We maken zelf niks, maar zijn wel steeds meer bezig met het ontwikkelen van totaaloplossingen

‘Als militair kan ik natuurlijk goed met onze klanten meepraten’

Robert Breedveld

die helemaal klaar zijn om door Defensie ingezet te worden, op basis van de producten die we leveren. Als ex-militair kan ik natuurlijk goed met onze klanten meepraten, want ik weet hoe het werkt. Soms is dat een nadeel, want dan denkt men: die Breedveld komt uit een bepaalde hoek. Belangrijk is dat het ons niet om de verkoop gaat, maar om het meedenken: welke effecten probeer je te bereiken, en hoe kun je deze middelen daarvoor inzetten. Daar komen wensen uit de praktijk uit: wat kan bijdragen aan de missie? Op basis daarvan adviseren wij de juiste technologie, waarbij de klant het eerst kan uitproberen en dan pas overgaat tot aankoop.

Omdat we een van de weinigen zijn die in deze niche opereren, fungeren we ook snel als kenniscentrum. Daarom worden we regelmatig bij experimenten van Defensie betrokken.’

Concept development

Hebben mensen een goed idee van wat ze met die nieuwe technieken kunnen? ‘Niet echt. We zagen de drone voorheen feitelijk als een verrekijker in de lucht, maar we weten dankzij de oorlog in Oekraïne dat ze zoveel meer kunnen. De gebruikers moeten zich er op tactisch en strategisch niveau van bewust worden wat je ermee kunt doen en wat voor toegevoegde waarde het heeft, en hoe het het besluitvormingsproces en de effectiviteit beïnvloedt, dat moest helemaal geleerd worden. Het gaat erom robotica te integreren in de bestaande manier van werken: de fysieke integratie op een soldaat,

‘De hoeveelheid systemen die momenteel gebruikt worden is extreem’

in een voertuig of in het hoofdkwartier en ervoor zorgen dat de data op de juiste plek gebruikt kan worden. We proberen daar erg in mee te denken, zodat zowel de mensen die ermee werken als de commandanten zich ervan bewust zijn wat dit betekent. En dan niet alleen de mogelijkheden, maar ook: hoe moet je je tegen deze technologie beschermen en welke middelen kun je daarvoor gebruiken? Want je vijand maakt ook gebruik van dit soort middelen.’

Is de oorlog in Oekraïne voor jullie

niet feitelijk een test case voor deze nieuwe technieken?

‘Ja, het is absoluut concept development aan het front. Dat is wat de Oekraïners continu doen: leren, uitproberen en dan aan het front testen met de nieuwe technologie, waarmee je mogelijkheden biedt in een strijd van twee gelijkwaardige opponenten die in een patstelling zitten. En dat je daar een rol in speelt, en in feite leert van de probleemsituatie van een ander, is moreel best lastig.’

Veel impact van artificial intelligence ‘De hoeveelheid systemen die momenteel gebruikt worden is extreem. Het is dus belangrijk dat je de oplossingen niet per product of doelstelling bedenkt, maar dat je standaarden ontwikkelt voor vliegende, varende én rijdende remote controlled systemen, die je moet aansturen met

IN BEDRIJF

gestandaardiseerde software, hardware en radio’s. Als je standaardiseert heb je minder training nodig, wordt het makkelijker en herkenbaarder – en dat gaat dan ook in de kosten schelen. En de protocollen waarmee die systemen met elkaar praten zijn al erg vergelijkbaar: er zijn al protocollen waarmee je vliegende, varende en rijdende systemen op dezelfde manier kunt aansturen.

Artificial Intelligence zal ook veel impact hebben op de technologische ontwikkelingen. Er wordt echt wel mee geëxperimenteerd, maar bij Defensie en Politie is de menselijke aanwezigheid nog erg belangrijk. Het blijft uitdagend, we doen er steeds meer mee en die technologie wordt ook steeds geavanceerder. Daarom blijven we trouwens ook altijd op zoek naar goedgekwalificeerd personeel om die uitdagingen aan te kunnen.’

Dit is onze tijd om te werken aan de radarsystemen van de toekomst

‘Als je kijkt naar de wereld van vandaag, dan is er een steeds grotere variëteit aan dreigingen,’ aldus Matijs Heiligers, senior scientist bij de afdeling Radartechnologie van TNO. ‘Van hypersonische doelen die met meer dan vijf keer de g eluidssnelheid op je afkomen tot hele kleine onbemande bootjes dichtbij Dat vraagt om radarsystemen die adaptief zijn en snel kunnen schakelen ’

Slimmere radarsystemen

Samen met zijn collega’s doet Matijs onderzoek naar vernieuwende radarsystemen. Deze zullen beter afgestemd zijn op de ontwikkelingen in het wereldtoneel en bovendien gebruikmaken van de nieuwste technologische innovaties ‘In de toekomst zullen er geen losse radarsystemen zijn, maar een geïntegreerd geheel van radar suites Meerdere radars zullen verbonden zijn met elkaar en zo bijdragen aan het zo goed mogelijk waarnemen van de omgeving ’

Bij de nieuwe radarsystemen gaat het niet alleen om samenwerken en het uitwisselen van informatie, ook zullen de systemen zich beter kunnen aanpassen. ‘Bij TNO onderzoeken we hoe radars steeds adaptiever kunne n worden. Hierdoor wordt het voor de tegenstander bijvoorbeeld lastiger om te voorspellen wanneer en wat de volgende radaruitzending zal zijn Een groot voordeel daarbij is dat het moeilijker wordt om de radar te misleiden met jamming, waarbij gebruikgemaakt wordt van de eerder uitgezonden radarsignalen Tijdens dit soort onderzoeken werken we vaak in NAVO verband samen met internationale onderzoeksinstitu ten en grote industriële partners.’

‘Een belangrijke taak die we hebben bij TNO als onafhankelijk onderzoeksorganisatie, is het geven van advies aan Defensie en civiele partijen Zo adviseren we bijvoorbeeld bij de aanschaf van nieuwe systemen, aan welke eisen er voldaan moet worden en na aanschaf doen we ook vaak de testen van de systemen’ Benieuwd naar wat TNO nog meer doet?

Technisch vernuft

Sinds zijn studie Lucht- en Ruimtevaarttechniek aan de TU Delft, is Matijs gefascineerd door radars en al het technische vernuft dat daarbij komt kijken ‘Radarsystemen zijn naar mijn idee de meest complexe systemen die er zijn Ze moeten objecten kunnen detecter en op een paar duizend kilometer, maar ook van dichtbij Er zitten antennes in die zomaar tien meter groot kunnen zijn, maar ook chips van een paar millimeter met daarin transistoren van kleiner dan een micrometer. Het mooie van TNO is dat we alle kennis in huis hebben om echt een stempel te drukken op de ontwikkeling van radarsystemen: in principe kunnen we namelijk alles van een radarsysteem zelf maken Daarbij staan de mensen binnen TNO echt aan de top binnen hun vakgebied Samenwerken met de allerbeste experts helpt mij enorm bij mijn werk en het onderzoek ’

'Samenwerken met de allerbeste experts helpt mij enorm bij mijn werk en het onderzoek'.

Over TNO

naar

COLUMN

‘Strategisch’ noch ‘autonoom’

Het is 6 november 2024. Na tot apparent winner van de Amerikaanse presidentsverkiezing te zijn verklaard, heeft Republikeinse president-elect Donald Trump zijn transition team dadelijk opdracht gegeven de controle over de federale regeringsorganen en -fondsen van de uitgaande Democratische president Joe Biden over te nemen. Het afgelopen anderhalf jaar heeft een inmiddels meer ervaren, maar vooral geradicaliseerde, Trump veel tijd besteed aan het rekruteren van een nieuwe, dit keer geheel aan hem toegewijde groep naaste adviseurs. Deze moeten sleutelposten binnen het federale regeringsapparaat naadloos zien over te nemen van hun Democratische voorgangers. Zodoende wil Trump op 20 januari 2025 een vliegende start kunnen maken met het ‘uitmesten van Washington D.C.’ – inclusief de door hem beoogde wraakoefening op al diegenen die ‘tegen hem een heksenjacht voerden’. Intussen verkeren de Democraten in shock: zij bereiden zich voor op een ontmanteling van de Amerikaanse democratie zoals wij die kennen – te beginnen met de rechtsstaat en de ambtenarij – en op de willekeur, chaos en verdere politieke polarisatie die daarvoor in de plaats zullen komen.

Niet minder in shock verkeren ook de Europeanen. Maandenlang verdrongen zij het perspectief van een Democratische nederlaag – óók omdat zij tegen Trumps kandidatuur natuurlijk niets konden uitrichten. Nu moeten zij zich schrap zien te zetten. Zij weten dat, daar waar zij tijdens Trumps eerste presidentschap al met weinig consideratie werden behandeld, zij nu nadrukkelijk zullen figureren op Trumps lange ‘afrekenlijst’. Niet uitgesloten wordt dat Trump zijn afzwering van het multilateralisme – America First – kracht zal willen bijzetten door de VS uit de NAVO terug te trekken en de EU systematisch te ondermijnen. Of het daadwerkelijk tot een Amerikaans vertrek uit de NAVO komt hangt af van het Amerikaanse Congres, dat akkoord zal moeten gaan met zo’n uitzinnige stap. Maar ook zonder zo’n akkoord kan Trump de bondgenootschappelijke afschrikking feitelijk al slopen, door zich af te zetten tegen de plechtige verbintenis tot onderlinge bijstand en door de veiligheid van de Europese NAVO-leden voortaan af te laten hangen van het ‘beschermingsgeld’ dat zij nationaal bereid zijn aan de VS te betalen. En door óók de overkoepelende, rules-based internationale liberale orde af te vallen, treft Trump de Europeanen opnieuw. Zíj zijn het vooral, méér dan grootmacht Amerika, die deze legitimerende orde nodig hebben om internationaal

invloed te kunnen blijven uitoefenen. Hoe zal Europa zich kunnen handhaven in een multipolaire wereld die niet noodzakelijkerwijs Europa-vriendelijker is geworden? De Brusselse EU-bureaucratie die Europa als diplomatieke en veiligheidsactor internationaal zou moeten profileren, opereert onverminderd moeizaam. In het mondiale Zuiden stuit Europa op de nodige weerstanden van landen die niet (langer) onder de indruk zijn van westelijk ‘gemoraliseer’ – China en Rusland profiteren. Aan Europa’s oostgrens voeren de Oekraïners een bloedige overlevingsstrijd tegen Rusland waarbij niets minder dan de Europese veiligheidsordepost 1989 op het spel staat. Europa staat Oekraïne met te weinig wapens en munitie bij, terwijl recent Oekraïens terreinverlies pijnlijk samenvalt met het tegenhouden door de Republikeinen van nog altijd onmisbare Amerikaanse materieelleveranties – een voorproef van hetgeen de Europeanen te wachten staat onder een teruggekeerde Trump? In het MiddenOosten staat Europa aan de zijlijn. In de Afrikaanse Sahel werd een lange Franse/ Europese aanwezigheid binnen luttele maanden met Russische steun opgerold. Vanuit deze regio dreigt massamigratie naar Europa op gang te komen, veelal gefaciliteerd door nieuwe, antiwesterse militaire regimes in Mali, Burkina Faso en Niger. En: zijn de Europeanen nog in staat en bereid, al dan niet in NAVO-kader, tot territoriale verdediging – kunnen zij een Russische aanval in het Balticum wel afschrikken of afslaan? De al langer bestaande zorgen hierover krijgen eindelijk publieke aandacht, maar leiden nog geenszins tot noodzakelijke grootschalige mobilisering van mensen, geld en middelen. Brusselse pogingen om wegbezuinigde Europese defensie-industrieën nieuw leven in te blazen zullen weinig effect sorteren zolang de urgente, nationale wederopbouw van Europa’s krijgsmachten uitblijft en de Europese economieën en samenlevingen niet oorlogsbestendiger worden gemaakt. Wanneer brengt onze landmacht minimaal weer een volwaardig legerkorps in het veld??

Het is 6 november 2024 en de veel gehoorde roep om ‘Europese strategische autonomie’ lijkt opeens behoorlijk dystopisch uit te pakken. In plaats van een strategische mindset mentale afhankelijkheid, in plaats van autonomie verlatingsangst: dát vooruitzicht wordt de Europeanen vanaf januari a.s. onbarmhartig opgedrongen door hun welwillende transatlantische steun en toeverlaat van weleer.

MARC BENTINCK

Marc Bentinck is oud-diplomaat. Tussen 1983 en 2010 diende hij in de multilaterale veiligheidsdiplomatie, op welk terrein hij tegenwoordig gastcolleges en -seminars geeft, in combinatie met internationale onderzoeksopdrachten.

Bevrijdende Vleugels, op de route van Market Garden

In de bossen tussen Son en Best, vlak bij het Joe Mann monument, is Bevrijdende Vleugels gevestigd. Het is de eerste stap op onze weg langs oorlogs- en bevrijdingsmusea, in het voetspoor van operatie Market Garden (september 1944). Bevrijdende Vleugels blijkt vooral een persoonlijk museum, dat ervaringen vooropstelt.

Op een voormalig militair terrein werd 28 jaar geleden een militaire collectie gehuisvest, die kwam overwaaien uit Veghel: Bevrijdende Vleugels, in oorsprong de privécollectie van Jan Driessen.

Bevrijdende Vleugels vertelt het heftige verhaal van – onder meer – de bevrijding van Zuid-Nederland aan het einde van de Tweede Wereldoorlog. Bijzonder is dat Bevrijdende Vleugels ook nog eens precies in het gebied ligt waar op

17 september 1944 de luchtlandingen plaatsvonden. Bevrijdende Vleugels heeft een bijzondere collectie inclusief rupsvoertuigen, vliegtuigen, diorama”s, foto”s en wapentuig dat daadwerkelijk is gebruikt tijdens Operatie Market Garden. In de verschillende hallen worden de bezetting, de onderdrukking en de uiteindelijke bevrijding uitvoerig belicht.

‘Tijdens de veertigjarige herdenking van Operatie Market Garden, in 1984, organiseerde Jan Driessen

een tijdelijke tentoonstelling van zijn privécollectie militaria uit – vooral – de Tweede Wereldoorlog’, vertelt directeur Mark van Pelt. ‘Die tentoonstelling bleek zo succesvol dat zijn collectie in een museum in Veghel werd ondergebracht. Omdat de collectie in de loop der jaren steeds verder werd uitgebreid, kwam Driessen op den duur ruimte tekort. Staatsecretaris van defensie Meiling gaf hem 1996 de gelegenheid de collectie op een voormalig mobilisatiecomplex

in Best ter vestigen. Een jaar later werd Bevrijdende Vleugels heropend op de nieuwe locatie, in aanwezigheid van Prins Bernhard.’ Van Pelt is sinds acht jaar de directeur van het museum; hij nam het stokje over van zijn vader Roland, die collectie en locatie in 2009 van Driessen overnam. Er vond toen ook een grote renovatie plaats. ‘Mijn vader is nog wel bij het museum betrokken, maar aan de zijlijn’, zegt Van Pelt. ‘Ikzelf had eerst geen bijzondere affiniteit met militaire historie, maar ik zag wel, vanuit mijn achtergrond in communicatie en marketing, dat het een update nodig had. Het was zichtbaar een privécollectie, met weinig focus. Zo hadden we een collectie Russische voertuigen, en was er een hal voor materieel over de luchtoorlog. Ik vond dat we ons moesten focussen, dat je één goed verhaal moest vertellen waarmee je indruk maakt – en die focus lag, gezien wat er hier in de directe omgeving heeft plaatsgevonden, voor de hand: dat was operatie Market Garden.’

Bijzondere verhalen

Onder zijn leiding werd bijna alles onder die noemer geordend, en werd afscheid genomen van materieel dat daar weinig of niets mee van doen had.

‘We benaderen Market Garden heel breed’, zegt Van Pelt. ‘Zo laten we niet alleen een collectie zien van materieel dat ook echt tijdens Market Garden ingezet is, maar we vertellen ook de verhalen van de operatie. Het zijn de verhalen die er juist zo’n persoonlijke beleving van maken.’

Hij wijst erop dat de collectie sowieso een opfrisser nodig had: ‘Het museum waar ik binnenstapte had nog handgeschilderde bordjes, de hangers waren in een bruine kleur geverfd, en de beschrijvingen bij de objecten was ellenlang. Dat hebben we meteen aangepakt, met meer aandacht voor de beleving van de objecten in plaats van een gedetailleerd verhaal. Je loopt ook niet meer rond langs hekken en muurtjes waar je niets langs mag, nee, je staat er midden in.’

Leuk uitje voor de hele familie Een ander aspect van Bevrijdende Vleugels is de nadruk die er ligt op allerlei activiteiten en evenementen, zegt Van Pelt. ‘Het gaat van kinderfeestjes en teambuilding met de Expeditie Airborne tot rondritten langs locaties en schoolexcursies. Bevrijdende Vleugels is bedoeld voor iedereen, en dus organiseren we allerlei activiteiten en events die voor een breed

Bevrijdende Vleugels: agenda 2024

24 MAART

Kids special: Super Survival

Een echte survivalbaas leert je alle trucs over onder andere camouflage, een noodbivak bouwen en zelf een vuurtje maken! Hoe vind jij de weg terug in een bos of gebied wat je niet kent? Op deze dag leer jij ook  kompas lezen.

21 APRIL

WO2 Modelbouwdag Verdeeld over vier han-

gars laten zowel zelfstandige bouwers als modelbouwclubs hun bijzondere werken zien. Van grootformaat RC tanks tot diorama’s tot vliegtuigen en boten, je vind het deze dag allemaal. Deze dag voor en door modelbouwfans staat in het teken van WW2.

4 EN 5 MEI

Buitengewoon Bevrijd

Loop door verschillende scenes en herbeleef de geschiedenis op

‘Het zijn de verhalen die er juist zo’n persoonlijke beleving van maken.’

publiek toegankelijk zijn. In mijn optiek moet ook oma denken: “dat is een leuk uitje voor de familie”, snap je? Die activiteiten zijn heel populair en die voeren we deels uit in samenwerking met andere partijen die op ons terrein gevestigd zijn.’

Airborne experience

Beleven: dat is het kernwoord voor Bevrijdende Vleugels. ‘Dat is ook de reden dat we al heel snel het woord “museum” hebben laten vallen’, zegt Van Pelt. ‘Bij een museum heb je toch een beetje een “statische” associatie, met de nadruk op kijken, lezen en horen. Hier gaan we voor de ervaring: je beleeft het mee en kunt je afvragen: hoe zou ik in die omstandigheden reageren?

Sinds een jaar noemen we het zelfs de airborne experience van Brabant: dit is zo indrukwekkend, dat mag je best een experience noemen. Het is meer dan kijken en luisteren, het is beleven.’

unieke wijze. Tijdens de looproute kom je door verschillende base camps en militaire posten. Kom oog in oog te staan met echte paratroopers, bezoek het veldhospitaal en duik de loopgraven in.

30 JUNI

Wings & Wheels

Bevrijdende Vleugels opent de poorten van het park voor de prachtigste en meeste bijzondere klassiekers en WW2 voertuigen.

Ben jij helemaal gek van oude auto”s en WW2 voertuigen? kom dan zeker een bezoek brengen!

14 EN 15 SEPTEMBER Remember September Ieder jaar weer een uniek evenement voor jong & oud. Dit jaar met een nog breder programma en, wegens succes, een nog grotere militariamarkt.

Meer weten? Ga naar: bevrijdendevleugels.nl

Vfonds:

‘Wij

maken de beste ideeën van andere organisaties mogelijk’

Vfonds heeft een nieuwe directeur. Van een organisatie die lootjes verkocht om geld voor de zorg voor veteranen binnen te halen, is Vfonds uitgegroeid tot een financier van heel diverse activiteiten die bijdragen aan vrijheid, democratie en de erkenning en waardering van veteranen.

Marieke van Schijndel is sinds november 2023 directeur van Vfonds. Daarvoor was ze veertien jaar directeur van Museum Catharijneconvent in Utrecht. ‘Recht tegenover mijn ouderlijk huis in Heeswijk staat een vrijheidsmonument voor OperMarket Garden, dus ik ben me er tijdens mijn jeugd elke dag bewust van geweest dat die dappere jonge Amerikanen – en elders Britten en Polen – naar beneden kwamen om voor onze vrijheid te vechten.’

Van Schijndel noemt haar rol bij het Vfonds ‘een logische stap, want in deze functie komen eerdere ervaringen en interesses samen: ‘ik was adjunct-directeur van het Mondriaan Fonds en heb jaren lang projecten gefinancierd, en als directeur van Museum Catharijneconvent heb ik niet alleen heel veel fondsaanvragen gedaan en ging het altijd over religieuze vrijheid. Het is een rijke nieuwe wereld waar ik bij Vfonds in terecht

ben gekomen, met veel gedreven mensen die hun werk doen ten dienste van vrijheid en democratie. We werken met overtuiging aan de publieke waardering en erkenning van veteranen. Zij zijn immers opgestaan voor onze vrijheid. Die focus op veteranen komt omdat Vfonds na de Tweede Wereldoorlog is ontstaan dankzij verzetsstrijder en veteraan Bib van Lanschot. Hij ging langs

Nieuwe huisstijl, nieuwe uitstraling

Het was tijd voor een nieuwe uitstraling en logo.

‘Onze missie is, vanuit lessen uit oorlog en gewelddadig conflict, bijdragen aan een vreedzame samenleving en een democratische rechtstaat. In de oude logo refereerden we alleen aan vrede,

en niet aan vrijheid en democratie. Onze nieuwe huisstijl past meer bij onze missie.. We willen Nederland in beweging brengen voor vrijheid en democratie. Die beweging zie je terug in onze nieuwe visuele identiteit.’

De naam Vfonds behouden we, want die

de deur met luciferdoosjes om geld op te halen om veteranen te ondersteunen. Uit het verkopen van lootjes is uiteindelijk de BankGiroloterij voortgekomen – dat heet nu de VriendenLoterij. Vfonds wordt nog steeds gefinancierd uit loterijopbrengsten, waaronder de Postcode Loterij.’

Omdat de zorg voor veteranen grotendeels is overgenomen door Defensie, is het werkveld van Vfonds in de loop der tijd breder geworden, zegt Van Schijndel: ‘We ondersteunen allerlei activiteiten ter bevordering van vrijheid, vrede en democratie. Daarbij zijn wij in het bijzonder geïnteresseerd in projecten die de koppeling maken met nu. We kiezen altijd voor de nuance, de meerstemmigheid, historische feiten en context. Het is heel eenvoudig om tegenover elkaar te staan, maar veel interessanter om met elkaar in gesprek te gaan.

Het is zelfs voor mij persoonlijk een motivatie geweest om

V is heel krachtig: het verwijst naar victory aan het eind van de Tweede Wereldoorlog, maar staat ook voor veteranen, vrijheid en en natuurlijk vrede. Daarnaast is het kleurenpalet uitgebreid: voorheen voerden we alleen rood, wit en blauw. We hebben daar

nu andere kleuren aan toegevoegd. Met de nieuwe uitstraling willen we een jongere doelgroep aanspreken.

Mieke van Schijndel

‘We hadden voorheen toch te maken met een vrij zware organisatie’

hier directeur te worden. Want ik ben opgegroeid rond de val van de Berlijnse Muur. En we dachten allemaal: nu wordt de wereld democratisch. Helaas is dat niet zo.

We ondersteunen uiteraard ook activiteiten van veteranen, zoals bijeenkomsten en reünies, gericht op regio”s, leeftijdscategorieën of bepaalde uitzendingen. Want samenkomen en delen is belangrijk. In het kader van tachtig jaar bevrijding werken we nu ook samen met de provincie Zeeland.

Dat lustrumjaar start in september, met de herdenking van operatie Market Garden. Ook Noord-Brabant viert de bevrijding groots, en andere provincies zullen dat ook doen.’

Wijzigingen in organisatie

Vrij recent is ook de structuur van Vfonds veranderd: strakker, sneller en meer transparant. We hadden voorheen toch te maken met een vrij zware organisatie, met een Raad van Toezicht én een driekoppige Raad van Bestuur. Dat is nu vereenvoudigd tot een Raad van Toezicht, ik als directeur/ bestuurder en dan de organisatie die het werk doet. Nu willen we ook de aanvraagprocedures vereenvoudigen. We gaan nog meer vanuit vertrouwen financieren. Het beleidsplan 2021-2025 is en blijft ons uitgangspunt, waarbij we gezien de huidige geopolitieke

situatie ook veel actuele projecten financieren.

‘Niet alleen Vfonds bestaat uit mensen die allen gedreven zijn, je ziet dat ook zoveel bij de projecten die we ondersteunen. Neem het Veteranen Search Team, dat de politie helpt met het vinden van vermiste personen. Dat zijn 2.600 mensen verenigd rond dit onderwerp. Het is een voorrecht om met dat soort organisaties te werken.’

Heeft het Vfonds voldoende bekendheid in onze maatschappij?

‘Wel bij de organisaties die ons nodig hebben, en daar gaat het om: wij zijn echt een intermediaire organisatie die de beste ideeën van andere organisaties mogelijk maakt, die organisaties aan elkaar verbindt en ze kan wijzen op een andere, vergelijkbaar initiatief.’

www.uitgeverijkompas.nl

THE ROLE: For this interim role Damen Naval is looking for a Technical Author/ Engineer Integrated Logistics Support (ILS) who can start on a temporary basis. As a Technical Author/ Engineer Integrated Logistics Support (ILS), you will be responsible for projects related to the ILS scope and services for the naval vessels of Damen Naval. More info?

More info? http://Career.damen.com

ABOUT US: Damen Naval offers you a career that is challenging, exciting and fun in equal measure. The Naval division of the family-owned Damen Shipyards Group is established in Vlissingen and in Schiedam. With over 1.000 professionals and a rich tradition of naval shipbuilding, with its original roots stemming back more than 150 years. For more than 50 years Damen Naval is the dedicated shipbuilder for the Royal Netherlands Navy.

The Walking Soldier

In het boek The Walking Soldier maken Emiel, Danny en voor een gedeelte Govert een wandelreis dwars door Madagaskar. Een reis van 700 kilometer van de oostkust naar de westkust.

Het boek The Walking Soldier is op 13 januari 2024 uitgekomen en is geschreven door Emiel Garstenveld. Het boek gaat over de tocht van Emiel, zijn goede vriend Danny en de Youtuber Govert Sweep en hun voorbereiding en reis dwars door Madagaskar. Van westkust naar oostkust, van oceaan tot oceaan. Een tocht van ruim 700 kilometer. Volgens Emiel Garstenveld begint het verhaal van The Walking Soldier bij een wandeltocht vanaf de Pegasusbrug in Normandië naar de John Frostbrug in Arnhem. Dit is nog de makkelijkste. Ook vertelt hij over zijn wandelingen langs de Birmaspoorweg in Myanmar en Thailand en zijn wandeling door Zambia.

Terwijl de voorbereiding in Malta redelijk soepel verloopt zonder grote problemen. In Noorwegen lopen Danny en Emiel tegen een probleem aan: Emiels enkel klapt dubbel waar hij de gehele reis door Madagaskar last van zal hebben. Ook wanneer Emiel, Danny en Govert in de hoofdstad van Madagaskar, Antananarivo, aankomen is er een tegenslag. De tas van Danny zat niet in het vliegtuig waardoor het drietal drie dagen in

Antananarivo vastzit.

Na een tocht van twee weken waarin het drietal vooral bekeken wordt als kermisattractie, nemen Emiel en Danny afscheid van Govert, die alleen het eerste deel zou meelopen. Het tweede deel van de reis zou veel gevaarlijker zou zijn dan het eerste. In dit deel wordt het tweetal onder schot gehouden door dorpsbewoners die hen later verzorgen en zelfs escorteren, een slechte gids en tot overmaat van ramp bijna verraden worden door hun drager. Een tocht van uitersten waarin ook het uiterste van de mannen wordt gevraagd.

Wanneer je het boek leest voel je de passie, het vuur en de emotie die Emiel beleeft en ook in zijn boek legt. Je voelt met alles met hem mee, alsof je eigen voeten pijn doen van het lopen. Hierdoor wordt het een meeslepend verhaal waarin er altijd actie is. Je gaat bijna fysiek voor hem juichen, ook

De lezer wordt meegenomen in een verhaal van uitersten.

als je geen wandelfanaat bent. Emiel maakt veel verwijzingen naar de skills die hij heeft geleerd bij defensie. Zoals wanneer hij Danny introduceert. Wanneer hij dit iets minder vaak en opvallend zou doen, zou dit veel beter bij het boek passen.

Het boek is er een van uitersten en vooral van tegenslagen. Een boek waarin passie en emoties worden geuit en je deze ook kunt voelen. Maar na zo veel tegenslagen valt een ding wel te concluderen: die plaquette op de poort van de Generaal Spoor kazerne in Ermelo had gelijk. Wat sterk is uit innerlijke overtuiging, faalt nooit.

Schoonheid uit ellendige omstandigheden

Dat gebeurt niet vaak: de bespreking van een dichtbundel in de Militaire Courant. Maar soms is daar aanleiding toe. Die aanleiding is de achtergrond van de dichtbundel van Michiel J. Ris, Broersgedicht. Want gaat over de juxtapositie tussen twee broers: de een dichter, de ander marinier.

Gelukkig zij

Het lijkt alsof er geen grotere tegenstelling mogelijk is. Het beeld althans dat wij hebben van een dichter en een militair lijkt diametraal tegenovergesteld te zijn. maar het is wel de realiteit van Michiel J. Ris, die als jonge dichter zijn broer naar ‘de oorlog’ ziet gaan, en erover schrijft wat dat voor impact heeft op hem en de mensen om hem heen. Hij heeft het niet alleen over de emotionele impact, maar ook de effecten die het heeft op zijn kijk op het leven en zijn dichterschap.

In deze bundel onderzoekt Ris de relatie tussen hem en zijn broer, die uitgezonden is. De ik-persoon in de gedichten zoekt naar zingeving en liefde, maar wordt geconfronteerd met homofobie en ziet de voortekenen van een leven in eindeloze sleur. Maar hoe moet hij tegelijkertijd omgaan met de onzekerheid over zijn broer, de berichtgeving over de oorlog en de rol van zijn broer in een oorlogssituatie? Ris kiest uiteindelijk voor de broederliefde, die hij in deze bundel vormgeeft én veiligstelt in zijn gedichten.

Stilistisch haakt Ris erg aan bij de klassieken: hij refereert veel aan de antieke poëzie, en gebruikt Oudgriekse dichtvormen en motieven. Niet alleen ontmoet daarmee het moderne het klassieke, maar het maakt zijn gedichten ook heel leesbaar. Dat zal een dichter niet altijd als een compliment opvatten, maar gezien de materie is dat wel de juiste keus geweest. Want de omstandigheden waarin de gedichten tot stand kwamen, zijn zeker geen dagelijkse praktijk voor iedereen.

Laten we duidelijk zijn: dit medium behandelt militaire zaken, niet literaire, en dus benaderen we een dichtbundel juist

ook vanwege merites die buiten het literaire liggen. En Ris geeft in zijn gedichten een buitengewoon goed en vooral ook caleidoscopisch beeld van waar het thuisfront mee te kampen heeft als een dierbare uitgezonden wordt. In die zin doet Ris iets wat met het puur vertellen van een verhalen, of het delen van een ervaring, niet kan: hij schept schoonheid uit soms ellendige omstandigheden, en heft die boven de ervaring uit – als een offerande aan de klassieke goden. En ook dat is heel waardevol.

De omstandigheden waarin de gedichten tot stand kwamen, zijn geen dagelijkse praktijk

De moed om te leiden

Sander Aarts is bekend als instructeur in de populaire serie Special Forces VIPS, maar diende daarvoor zestien jaar lang bij de Special Forces, en werd benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau met zwaarden. Na zijn eervol ontslag in 2017 startte hij de Unbreakable Academy op. Na twee eerdere boeken verschijnt nu De moed om te leiden, waarin Aarts zeven lessen en inzichten over leiderschap bundelt.

‘Mijn boeken lopen synchroon met mijn eigen ontwikkeling’:, zegt Aarts. ‘Ik begon in Niet te breken met schrijven over mijn opleiding bij Defensie, mijn missies en wat ik daarvan geleerd heb. Ik schreef over leiderschap en teamontwikkeling, maar ook dat ik met mijzelf geconfronteerd werd en hoe ik daarmee aan de slag ben gegaan. Toen kwam Missie Mindset, waarin ik dieper inging op de dingen die ik heb geleerd bij Defensie, maar ook het leven nadat ik uit dienst was getreden en mijn eigen bedrijf begon. Nu ben ik meer gaan inzoomen op wat leiderschap voor mijzelf betekent. Ik merkte namelijk dat leiderschap bij mij een ander beeld oproept dan men gewend is.’

‘Ik heb zeven thema’s geïdentificeerd om over leiderschap te Ik kwam mooie dingen tegen, maar ook minder mooie: de heftigheid, de PTSS, de waakzaamheid en de operaties waar je last van kunt hebben. Ik heb ook moeten leren omgaan met soms verschrikkelijke dingen uit het verleden die bij me bovenkwamen, maar die ik niet

teveel had gedeeld met mijn gezin. Toen ik dat wel deed, had dat wel impact. Ik moest opeens tegen mijn vrouw zeggen: ik ben niet eerlijk geweest over wat er toen is gebeurd. Daar moest ik mee dealen, en mijn gezin ook. Maar ik wist dat als ik dat niet deed en het bleef wegstoppen, dan gaat het mis. Ik hoop dat, door erover te schrijven, ik mensen kan helpen het niet weg te stoppen. Gelukkig krijg ik terug dat mensen zich erin herkennen, en dat het hen helpt. ‘Maar leiderschap kent ook zachtere kanten. Zo kan ik ook over leiderschap en liefde schrijven. Ik weet namelijk: ik heb gewoon fijne mensen om me heen nodig. Dat geldt ook voor mijn bedrijf: ik wil samen iets creëren, dat we het samen laten groeien. De mensen die dicht bij mij staan, zijn de mensen die mij inspireren. Dat zijn soms mensen die in lastige omstandigheden toch sterk blijken te zijn, zoals mijn broer. De boeken van collega’s inspireren me minder: die hebben meestal toch al dezelfde kijk op het leven als ik. Ik zie wel vaak op social media figuren die rigoureus laten zien hoe je succesvol kunt leven. Razend populair, maar ik denk:

‘Ik hoop niet dat ik in mijn boek het beeld neerzet dat het bij mij altijd rust en kalmte is’

die geven je het gevoel dat je niet goed genoeg bent, zodat je bang wordt dat het bij jou mislukt. Dus zeg ik in het boek: maak kleine stappen. Ik hoop niet dat ik in mijn boek het beeld neerzet dat het bij mij altijd rust en kalmte is. Integendeel: er is afgelopen jaar veel gebeurd.

‘Leiderschap is vaak onbewust: veel mensen die leiding denken te geven, worden onbewust geleid door shit uit het leven. En achter een gezamenlijk doel zit vaak de agenda van enkele mensen. Maar leiderschap moet puur zijn: geen egostrijd, geen verborgen agenda’s. Het gaat er dus om dat je mensen dichter bij zichzelf en hun gevoel brengt. Daartoe heb je openheid nodig, zelfacceptatie. Geef het een naam: liefde, compassie – of leiderschap.’

Keuze uit vijf verschillende omslagen!

(0345) 61 01 55 www.gbs.nl

Deze uitdeelbijbel in de Statenvertaling is gratis aan te vragen via jhaalboom@gbs.nl

Formaat: 9 x 13 cm. Geplastificeerde soepele kaft

-voor zij die ons beschermenErkenning en waardering voor Nederlandse veteranen

Samenwerken met de Militaire Courant !

Tips of suggesties voor de redactie?

Stuur een bericht naar redactie@militairecourant.nl

Wil je adverteren en/of samenwerken?

Stuur een bericht naar info@militairecourant.nl

Wil je militair nieuws via de mail ontvangen?

Geef je op voor de nieuwsbrief via www.militairecourant.nl

Ik neem een abonnement op de Militaire Courant:

€ 16,– voor vier nummers

NAAM M/V

STRAAT

POSTCODE PLAATS

LAND

E-MAIL

TELEFOON

IBAN NUMMER

BETALING AUTOMATISCHE INCASSO PER FACTUUR (+ 2,50 ADMINISTRATIEKOSTEN)

GEBOORTEDATUM

HANDTEKENING

Stuur deze bon naar: Virtùmedia, Huis ter Heideweg 13, 3705 MA Zeist

VACATURES

Veel bedrijven en organisaties onderschrijven de Ongekende Krachten van veteranen zetten zich actief in voor de specifieke veteraan en willen graag een Veteraan als collega opnemen in hun bedrijf Deze bedrijven melden hun vacatures aan bij Stichting Onbekende Helden Wij plaatsen de vacatures op onze site Veteranen worden van harte uitgenodigd hierop te solliciteren

WORKSHOPS

Onbekende Helden helpt veteranen om hun stap naar buiten zo goed mogelijk te laten verlopen Hiervoor bieden we, in samenwerking met gespecialiseerde coaches verschillende workshops en trainingen aan Deze zijn op het gebied van zelfontwikkeling in relatie tot de arbeidsmarkt mindfulness en bijvoorbeeld solliciteren Voor alle workshops geldt dat de veteraan handvaten krijgt waarmee hij/zij direct aan de gang kan Ook individuele begeleiding behoort tot de mogelijkheden

VETERANENPAS-VOORDEEL

Meer dan 550 organisaties uiten hun erkenning en waardering voor veteranen door voordeel en/of kortingen te bieden

Onbekende Helden heeft de anbi-status en wordt gerund door vrijwilligers. Uw donatie is van harte welkom. Uw donatie is van harte welkom

ONBEKENDEHELDEN

Ervaar de unieke geschiedenis van de vliegbasis Deelen (vlakbij Arnhem) van de oprichting tot heden

In het museum is er bijzondere aandacht voor de opbouw van de vliegbasis in de bezettingstijd, het verloop van de luchtoorlog in de jaren 1940-1945 en voor het militaire gebruik tijdens en na de oorlog.

• Foto’s en tekeningen van de bouw van de ’Fliegerhorst’ voor de Duitse luchtmacht

• Wrakstukken van Duitse, Amerikaanse en Engelse oorlogsvliegtuigen

• Vliegerkleding en andere uniformstukken

• Een replica van de ‘vliegende bom’ V-1

• Restanten van de Canadese oorlogsdump uit 1945

• Plattegrond en foto’s van het na-oorlogse gebruik van de vliegbasis door de Koninklijke Luchtmacht Museum Deelen, Delenseweg 20, 6877 AE Deelen

• Openingstijden: zaterdag en zondag van 11.00 tot 17.00 uur, voor groepen op afspraak

• Entree volwassenenen € 7,50 en kinderen € 5,00

• Donateurs gratis • museumdeelen.nl

Musea die de Militaire Courant verspreiden

ECHOS Home in Harskamp, Rotterdam, Havelte, Den Helder, Schaarsbergen, Ermelo, Oirschot

Amersfoort

Museum Nederlandse

Cavalerie

Amsterdam

Verzetsmuseum Plantage

Arnhem

Museum Bronbeek

Beek

Oorlogsmuseum

Eyewitness

Best

Museum Bevrijdende

Vleugels

Buren

Marechausseemuseum

Deelen

Museum Vliegbasis Deelen

Den Helder

Marinemuseum

Doorn

Museum Huis Doorn

Dordrecht

Museum 1940 – 1945

Driebergen-Rijsenburg

Museum Militaire Traditie

Groesbeek

Vrijheidsmuseum

Hooge Mierde

Museum De Bewogen

Jaren ’39-‘50

Huisduinen

Fort Kijkduin

IJmuiden

Bunker Museum

Kornwerderzand

Kazemattenmuseum

Leeuwarden

Fries Museum

Lekkerkerk

Museum De Vrijheid

Naarden

Nederlands

Vestingmuseum

Nieuwdorp

Bevrijdingsmuseum

Zeeland

Nijverdal

Memory Vrijheidsmuseum

Noordwijk

Museum Engelandvaarders

Ommen

Nationaal Tinnen Figuren

Museum

Oosterbeek

Airbornemuseum

Hartenstein

Overloon

Oorlogsmuseum Overloon

Rotterdam

Mariniersmuseum

Soesterberg

Nationaal Militair Museum

Vught

Geniemuseum

Zundert

Legerdump Zundert

Kijk voor een compleet overzicht op www.militairecourant.nl.

Prijsvraag

Bij deze prijsvraag verloten we een exemplaar van De moed om te leiden van Sander Aarts.

Sander Aarts is bekend als instructeur in de populaire serie Special Forces VIPS, maar diende daarvoor zestien jaar lang bij de Special Forces, en werd benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassau met zwaarden. Na zijn eervol ontslag in 2017 startte hij de Unbreakable Academy op. Na twee eerdere boeken verschijnt nu De moed om te leiden, waarin Aarts zeven lessen en inzichten over leiderschap bundelt. Wil je kans maken op een exemplaar? Lees dan het artikel en beantwoord dan de volgende vraag:

Aan wie moest Sander Aarts bekennen dat hij niet eerlijk was geweest?

Winnaar prijsvraag

Stuur uw antwoord, onder vermelding van ‘Prijsvraag Militaire Courant’ naar info@militaire courant.nl. Vergeet niet uw naam en adresgegevens te vermelden.

In de oktober-editie was de prijsvraag, naar aanleiding van het boek Notities van een generaal: ‘In welk land overschreed de jonge

Peter van Uhm de grenzen?’

Het antwoord: Dat was in Libanon

Onder de inzenders van het juiste antwoord is een exemplaar van Notities van een generaal van Peter van Uhm verloot.

De winnaar is Petra van Essen uit Kalmthout (België). Van harte gefeliciteerd!

COLOFON

Contact

Militaire Courant

Virtùmedia

Huis ter Heideweg 13 3705 MA Zeist info@militairecourant.nl

Redactie

redactie@militairecourant.nl

Abonnementen

4 nummers voor € 16,–Vul de bon in of meld je aan via www.militairecourant.nl

Overige vragen? abo@militairecourant.nl

Advertenties

verkoop@militairecourant.nl

Online www.militairecourant.nl

Twitter @militairecourant

Facebook @militairecourant www.instagram.com/militairecourant www.issuu.com/militairecourant

Oplage 20.000

Volgende nummer

De volgende Militaire Courant verschijnt in juni 2024.

Hoofdredacteur Antal Giesbers

Redactiemedewerkers

Marc Bentinck, Niels Roelen, Ruben ten Have en Aron Verjans

Vormgeving Titus Vegter

Uitgever Jan Louwers

De Militaire Courant informeert een breed publiek over militaire onderwerpen. De inhoud wordt verzorgd door een onafhankelijke redactie.

De Militaire Courant is mede mogelijk gemaakt door Noventas Verzekeringen

SANDER AARTS, DE MOED OM TE LEIDEN , UITGEVERIJ BOEKERIJ, 288 PAGINA’S (€ 22,99)