Çağdaş 1985 sayı / issue: 15 by Mine Sanat Galerisi

“Çağdaş1985” Mine Sanat Galerisi’nin Sanat Postasıdır, Para İle Satılmaz / “Contemporary1985” The Free Of Charge Art Mag azine Published By Mine Art Gallery | SAYI / ISSUE: 15 | Temmuz / Jul y 2014

DEVRiM

ERBiL iSTANBUL’DAN BODRUM’A:

MAVi --------------

FROM iSTANBUL

TO BODRUM:

BLUE

26 TEMMUZ / JULY - 24 AĞUSTOS / AUGUST 2014 AÇILIŞ / OPENING: 26 TEMMUZ / JULY 2014, 18.30 M İ N E A R T G A L L E R Y B O D R U M

Teşvikiye, Prof. Dr. Müfide Küley Sok. No: 1/1 D: 5 Nişantaşı / İstanbul Yalıkavak, Palmarina No: D105 Merkez Mah. Çökertme Cad. Bodrum / Muğla T&F: +90 (212) 232 38 13 | M: +90 (536) 553 50 66 | info@minesanat.com w w w. m i n e s a n a t . c o m | b l o g . m i n e s a n a t . c o m | p o s t h o c . m i n e s a n a t . c o m facebook.com/MineSanat1985 | twitter.com/MineSanat | youtube.com/minesanat

Bodrum Anadolu’nun, mavi penceresi 1960’lı yıllardan beri Bodrum’a gider gelirim; çoğunlukla da sergi açma nedeniyle. Doğrusu bu defa da Mine Sanat Galerisi’nde ki sergim için Bodrum’da olacağım. Mine hanım ve Nur bey kırk yıllık dostlarım, sanata olan tutku ve saygılarını hiç ödün vermeden sürdüren ender sanat gönüllüleri... Bu sergimde hiçbir yerde görülmeyen çok yeni çalışmalarımdan bir seçki sunuyorum sizlere. Sergide buluşmak üzere... Selam ve sevgilerle

Bodrum is the blue window of Anatolia, I have visited Bodrum since 1960s; to hold an exhibition for most of the time.I will be in Bodrum for my exhibition in Mine Art Gallery for this time. Mine and Nur are my very old friends. They are art volunteers who continue their passion and respect to art without any compromise… I am presenting you a selection of my very new works that have not seen anywhere yet. Hope to see you in the exhibition… My best sincere regards

DEVRİM ERBİL

Sahibi / Owner: Mine Sanat Galerisi Genel Yayın Yönetmeni / Editor-in-Chief : Mine Gülener, Nur Gülener Yazı İşleri Müdürü / Managing Editor: Serkan Gülener Tasarım / Design: Mine Gülener, Ufuk Ülker

Çeviri / Translate: Irmak Aydoğdu Katkıda Bulunanlar / Contributors: H. Avni Öztopçu, Yusuf Taktak Baskı / Print: Focus Basım, Seyrantepe Mah. Yıldız Sok. No:7 Kat:3 Kağıthane/İstanbul Yönetim Yeri / Place of Management: Teşvikiye, Prof. Dr. Müfide Küley Sok. No:1/1

İstanbul’un Renkleri / Colors of İstanbul, 2014, tuval üzerine karışık teknik / mixed media on canvas, 130x180cm

DEVRİM ERBİL İLE SANAT ÜZERİNE INTERVIEW WITH DEVRİM ERBİL ABOUT ART

Başak Topkaya - basaktopkaya@gmail.com

Sanat ve sanatçı kavramları üzerine konuşabilir miyiz? Primitif çağda sanat, sanatla yaşamın birleştiği ama adına sanat denmeyen ama her zaman sanatın varlığına işaret eden bir olgu. Sanat daima dinle, sarayla, gücü kendinde tutanın sanatı nasıl kullandığıyla, derebeylik, Rönesans, bütün tarihsel süreç ile iç içedir. Bu yüzden sanat primitif dönemde başkadır, iş bölümünün olduğu toplumlarda başkadır, Rönesans’ ta başkadır, Aydınlanma çağında başkadır, 19.yy da başka, 20.yy da başkaydı şimdi bambaşka… Sanat hiçbir zaman bir yerde durmuş değildir çünkü yaşam sürdüğü sürece, toplumlar yaşam biçimini çeşitlendirdiği sürece, ayrı inançlarda olduğu sürece o da kendini yenileyen, toplumun düşüncesini, inançlarını bir adım önden takip eder gibi, birtakım örneklerle gelecek yaşamla ilgili örnekler verir.

Bir satranç oyunu düşünelim; karşı taraf bir hamle yapacağı zaman siz de bir hamle yapacaksınız, sanatçının rolü burada başlar. Her yeni bir gün yeni bir hamlenin başlangıcıdır. Sanatçı kendi tavrıyla belki insanlığın tavrını, daha yeniyi, daha ileriyi, daha farklı olanı araştırmakla, yenilik yapmakla yükümlü insan gibidir. O yüzden sanat hiçbir zaman aynı yerde durmamıştır. Toplumla beraber sürekli değişen ama biraz onun önünde giden onun yeni duyarlıklar, yeni düşünce sistemleri, farklı bakışlar getiren yeniliğin, yaratıcılığın, özgürlüğün hatta giderek bence barışın, insanlık için kurtuluş olan gerçekleşmesi için çaba gösteren insanların başında olan bir kişidir sanatçı. Toplumların birlikte yaşaması, mutlu olması, iyiyi, güzeli, doğruyu araması, yaratıcı olması, özgür düşünceye ulaşması ve barış adına yapılmış bütün eylemlerin tümü sanat ve bu ey-

Can we talk about the concept of art and artist? At primitive age, art was a fact that art and life was merged but it was not called art pointed always the existence of art. Art has been always together with religion, palace, how the one having the power used art, feudalism, Renaissance, the whole historical process. Because of that, art has been different in primitive age, in societies where there has been division of labor, in Renaissance, in the Enlightenment, in the nineteenth century, in the twentieth century and now it is totally different… art has been never come to a halt, because as long as life continues, as long as societies diversify life style, as long as societies have different beliefs, it renews itself, it gives examples about future life like following ahead society’s thought and beliefs. Let’s think about a chess game;

you will make a move when the other party makes a move, the artist’s role begins here. Every new day is the beginning of a new move. The artist is like a human being who is responsible for searching the manner of humanity, the newer, the farther, the more different and innovating with his/her manner. So, the art has never stayed at the same place. The artist is the person leading others in terms of changing continuously ahead of the society, bringing new tenderness, new thought systems, different perspectives, aiming for realizing innovation, creativeness, freedom, even peace for the salvation of humanity. Art is the whole of actions made for the sake of societies living together, being happy, looking for good, beautiful, right, being creative, achieving free thought, and peace. The person who makes these actions is 3

Doğasal Soyutlama / Natural Abstraction, 2013 tuval üzerine karışık teknik / mixed media on canvas, 140x140cm

lemleri yapan insanın adı da sanatçıdır. Sanat hiçbir zaman insanlık için tehlikeli olmamıştır. Ama bilim insanlık için tehlikeli olmuştur. Birçok bilim adamının ya da sanatçının söylediği bir şey vardır; benim hocam Bedri Rahmi Eyüboğlu da bunu başka bir şekilde söylerdi: Uygarlık bir kuş gibidir, iki kanadı vardır; biri bilim öbürü sanattır. Bu kanatlardan biri güdük kalırsa uygarlık kuşu havalanamaz. Einstein da bilim ve sanatın iki ayrı uç gibi görür ama insanlığın uygarlığı için gereklidir. Ama bilim insanlara zarar vermiştir; top, tüfek, atom bombasını yapmıştır, insanların hayrına kullanıldığı gibi aleyhine de kullanılmıştır. Sanatın hiçbir yönü insanlar için yok edici, zararlı, olumsuz olmamıştır. Çünkü sanat her dönemde farklı düşünceyi temsil etse bile onlardan bile insanlığın gelişmesi adına paylar çıkarılabilir. Günümüz genç sanatçılarıyla ilgili neler düşünüyorsunuz? Ben gençliğe her zaman inandım, her zaman da inanıyorum. Sadece şunu söyleyebilirim, bana bunu sorduklarında hep genç sanatçıların uluslar arası platforma görünememelerini, yurt dışına açılamamalarını söylerdim. Bugün genç sanatçı görünmeye başladı, buradaki sanat etkinliklerinin artarak uluslararası bir boyuta ulaşmasını sağladı. Mesela Contemporary beş günde 70.000 kişi geziyor, hatta Türk basınında değil ama yabancı basında Newyork’ la yarışacak bir duruma geldiği söyleniyor. Daha pek değil, çünkü Newyork’ta müzeleri, galerileri gördükçe bunun 4

daha olamayacağını hissediyorsunuz. Anadolu’da yaşayan insanın çok özel bir durumu var, nasıl ki fiziksel özellikler genlerle geçiyor, yetenekler de geçiyor, kültürel birikimler neden geçmesin? Anadolu çok özel bir coğrafya; Frig, Lidya, Urartu, Bizans, Roma, Yunan, Osmanlı etkisi ile bir kültürler yumağını oluşturuyor. Böyle bir coğrafya hiçbir yerde yok ve uygarlıklar birbirlerini etkiliyorlar, birbirlerini besleyip etkilemeleri yeni bir uygarlığın çıkışını doğuruyor. Bu yüzden Anadolu insanında bu uygarlıkların birleşmesine ben Anadolu Uygarlıkları demem, Anadolu Uygarlığı derim. İnsanların fiziksel özelliklerinin birbirlerine geçtiğini biliyoruz, kültürel birikimlerin de geçtiğine inanıyorum. Anadolu’da yaşayan insanın çok özel bir durumu var bu nedenle. Türk gencinin hamurunda bu kültürel birikim var. Dünya sanatıyla ilgili neler düşünüyorsunuz? Çin’de son gittiğimde 798 adlı bir semte gittim, bir sanayi bölgesiymiş şimdi kültürel bir alan ilan etmişler. Müzeler, galeriler, heykeller, resimler, enstelasyonlar… Paris geçen yüz yılın başından 50’lere kadar sanatın merkeziydi, sonra bazı Avrupa çevreleri öne çıkmaya başladı, Münih, Köln, Frankfurt, Madrid. Ama bunların hepsi bir merkez olamadılar, Amerika’ ya kaydı Newyork oldu. Belki gelecekte Avrupa için sanatın merkezi olabilecek bir kent olarak Berlin’i gösterebilirim, çok özel bir şekilde imar ediliyor, vergi toplanıyor, eskiler yenileştiriliyor… Çok hoş bir sanat

İstanbul, Derin Mavi / İstanbul, Deep Blue, 2013 tuval üzerine yağlıboya / oil on canvas, 140x140cm

called artist. Art has been never dangerous for humanity. But science has been dangerous for humanity. There is something that has been said by many scientists and artists; my master Bedri Rahmi Eyüboğlu was saying that in different words: Civilization is like a bird, it has two wings, one is science, the other is art. If one of them stays incomplete, the civilization bird can not fly. Einstein sees also science and art as two separate poles, but both of them are required for civilization. But science has damaged people; it made guns, atom bomb, it has been used both for the good and the bad of people. On the other hand, none of art’s aspects has been destructive, harmfull and negative for people. Although art has presented different thoughts in every period, it has been able to produce something for the development of humanity. What do you think about today’s young artists? I have always believed to the youth and I always believe. When this has been asked to me, I has always talked about that young artists are not seen in international platforms and expand abroad. But they have started to be seen, art events in Turkey have been increased and become international. For example, 70.000 people coming to Contemporary in five days, it is said in foreign press that it has become competitive with New York. But I think that it has not been yet, when I see museums, galleries in New York. The people living in Anatolia

have a very special case. Just as physical characteristics transfer with genes, so the abilities, why does not cultural accumulation? Anatolia is a very special geography; it constitutes a harmony of cultures with the effect of Phrygia, Lydia, Urartu, Byzantine, Roman, Greek, Ottoman. There is no geography such that in anywhere and civilizations affect and nurture one another; it creates the emergence of a new civilization. Therefore, I call the combination of these civilizations in Anatolian people as Anatolian Civilization, not Anatolian Civilizations. We know that physical characteristics transfer from one person to another; I believe that cultural accumulations also transfer. For this reason, people living in Anatolia have a very special case. Turkish young people have this cultural accumulation. What do you think about world art? Last time when I travelled to China, I went to a neighborhood called 798, it was an industrial zone, but now it is a cultural zone. There are museums, galleries, statues, paintings, installations. From the beginning of last century to 1950s, Paris has been the center of art, then some European cities such as Munich, Cologne, Frankfurt, Madrid has begun to become prominent. But none of them became a center, it moved to USA, New York has become the center. Berlin can be the art center of Europe in the future, it is reconstructed in a very special way, tax is collected, it is renovated… It is the making of being a very nice art city. But

İstanbul, Kırmızılar İçinde / İstanbul, In Red, 2014, tuval üzerine karışık teknik / mixed media on canvas, 150x150cm

şehri olma yolunda. Ama İstanbul da öyle, belki onlarla yarışacak daha henüz değil ama bu genç sanatçıların kendilerini kabul ettirmeleriyle olacak. Rakamlara bakarsak benim edindiğim bilgilere göre; Newyork’ta 200000 ressam var, Paris’ te 80000 vergiye kayıtlı ressam var, Sovyet Rusya’da sanatçılar birliğinin 35000 üyesi var, Azerbaycan’ da sanatçılar derneğinin 10000 üyesi olduğu söyleniyor. Çin’ de ise 800000’i Çinli 200000’i başka ülkelerden olmak üzere sanatçı var. Gültekin Elibal’ın yaptığı araştırmaya göre Türkiye de ise bu rakam 2500 idi. Devletin yöneticileri sanattan alamazsa, tek yönlü bakarsa

bu müzeler de tek yönlü olur, Anadolu’nun bir kültürler yumağı içinde ele alan bir müze neden yok? Kurmuş olduğunuz Balıkesir Çağdaş Sanatlar Müzesi’ni anlatabilir misiniz? 2000 yılında açıldı, belediyenin yönettiği bir müze bu. İlk, orta ve lise öğrenimimi Balıkesir’de yaptım. Balıkesir’le kentle kültürel bağımı koparmadım. Eğitim aldıktan sonra orada konferanslar verdim, sanatı daima oraya taşıdım, gayret gösterdim ve gazetelerde yazılar yazdım. Orada beni tanıyan okul arkadaşlarım bana çok yardımcı oldular ve bir müze açtılar, her gittiğimde gurur duyuyorum. Oraya büyük bir vitray yap-

Istanbul is also like that, maybe it will compete, but not yet, this will realize with young artists make themselves accepted. If we look at numbers, according the data I get; there are 200.000 paintes in New York, 80.000 taxpayer painters in Paris, there are 35.000 members of artist union in Russia. It is said that there are 10.000 members of artists’ association in Azerbaijan, there are 800.000 Chines, 200.000 foreigner artists in China. On the other hand, according to the research of Gültekin Elibal, there are 2.500 artists in Turkey. When statesmen do not understand art and look from just

one perspective, museums reflect just one perspective. Why isn’t there any museum containing the cultural harmony of Anatolia? Can you talk about Balıkesir Contemporary Art Museum that you have founded? The museum was opened in 2000 and the municipality manages it. I have completed my primary and high school education in Balıkesir. I did not break my cultural connection with the city. I gave lectures there after my education, I have carried out art there, I have made effort and I have written in newspapers. My schoolmates helped me a lot and they opened a museum, I pride every time I 5

Soyutlama, Mavi / Abstraction, Blue, 2014, tuval üzerine karşık teknik / mixed media on canvas, 120x120cm

tım, gece içi ışıklandığı zaman pırıl pırıl 30m2 lik bir vitrayı görüyor bütün kent. Bu müzede sadece benim eserlerim yok, 200’ü aşkın yapılan bağış var, bu da Balıkesir için büyük bir şans tabi ki. Sanat atölyeleri de var bu müzede, ilgilenen insanlara yönelik. İstanbul’da açılacak olan Devrim Erbil Müzesi’ni anlatır mısınız? Müzeyi Ekim ayında açmayı planlıyoruz, iki binadan oluşacak, birisi sadece benim eserlerimi içerecek, diğer binada da sanat çalışmaları yapılacak, ben daha çok yetenekli insanlara fırsat vermek istiyorum, yetenekli çocuklar, gençler, sanat eğitimi alamamış insanlara ça6

lışma ortamı sağlamak ve onları ben seçmek istiyorum, sanatı göstermek istiyorum. Etkinlikler, konferanslar olacak. Sadece benim eserlerimden oluşacak bu müzede çocukluğumda yaptığım, benim için çok özel olan işleri de kapsayacak, benden sonra da eserlerim dağılmasın, korunsun istiyorum ve bir de vakıf kuruyorum bunun için. Son olarak neler söylemek istiyorsunuz? Sanat insanlık için bir umuttur. Genç sanatçılarımıza iyi eğitim, dünyaya açılabilme şansı ondan da önemlisi sanatıyla yaşayabilme şansına sahip olabilirlerse neler yaratacaklarını hep beraber göreceğiz, ben göremem ama sizler göreceksiniz.

go there. I made a big stained glass for the museum; the whole city sees this 30 m2 sparkling stained glass when inside of the museum is lightened at night. There are more than 200 granted works besides my works at the museum. This is big chance for Balıkesir. There are also art workshops for interested people. Can you talk about Devrim Erbil Museum that will be opened in Istanbul? We are planning to open the museum in October. It will consist of two buildings, one will involve my works, and in the other one art works will be made. I want to give more opportunity to talented young people, I want to

provide work environment for talented children, young people, people who couldn’t take art training. I want to select them and show them art. There will be events and conferences. There will be works that I made in my childhood and which are very special for me. I want my works to be protected and I am establishing a foundation for that aim. As we are ending our interview, what are you final comments? Art is a hope for humanity. If young artists have the chance of good training, globalizing, living with their arts, we will see together what they can create, I won’t be able to see, but you will.

İstanbul Şiirsel Gri / İstanbul Poetic Gray, 2014, tuval üzerine karışık teknik / mixed media on canvas, 180x100cm

Devrim Erbil 1937`de Uşak`ta doğdu. 1955`de İstanbul Devlet Güzel Sanatlar Akademisi Resim Böl ü m ü ` n e g i r d i . G a l e r i d e H a l i l D i k m e n ` i n , a t ö l ye d e Bedri Rahmi Eyüboğlu`nun öğrencisi oldu. 1959`da “Soyutçu 7`ler” grubunu kurdu. İstanbul Güzel San a t l a r A k a d e m i s i Yü k s e k R e s i m B ö l ü m ü ` n ü b i t i r d i . 1 9 6 2 ` d e A k a d e m i ` ye a s i s t a n o l d u . B e d r i R a h m i E y ü b o ğ l u , C e m a l To l l u v e C e v a t D e r e l i A t ö l ye l e r i n d e g ö r e v a l d ı . 1 9 6 3 ` t e T ü l ay T u r a , A l t a n G u r m a n , A d n a n Ç o k e r v e S a r k i s ` l e “ M av i G r u p ” u k u r d u . 1 9 6 5 ` d e İspanya Hükümeti`nin verdiği sanat bursunu kazanarak gittiği Madrit ve Barcelona`da başladığı mesl e k a r a ş t ı r m a v e i n c e l e m e l e r i n e Pa r i s v e L o n d r a ` d a d e v a m e t t i . 1 9 6 9 ` d a T ü r k i ye Ç a ğ d a ş R e s s a m l a r Derneği başkanlığı görevinde bulundu. 1970 yılınd a İ . D . G. S A k a d e m i s i ` n d e n d o ç e n t l i k ü nv a n ı a l d ı . 1 9 7 5 ` d e G ö r s e l S a n a t ç ı l a r D e r n e ğ i B a ş k a n l ı ğ ı ya p t ı . 1979`da İstanbul Resim Heykel Müzesi Müdürlüğü`ne atandı; üçbuçuk yıl süreyle bu görevde bulund u . 1 9 8 1 y ı l ı n d a İ . D. G. S A k a d e m i s i ` n d e P r o fö s ö r l ü ğe yükseldi. 1985`de Mimar Sinan Üniversitesi, G ü z e l S a n a t l a r Fa k ü l t e s i R e s i m B ö l ü m ü B a ş kanlığı, 1988`de Yıldız Üniversitesi Güzel Sanatlar Bölümü Başkanlığı, 1990 yılında Mimar Sinan Üniversitesi Güzel S a n a t l a r F a k ü l t e s i D e k a n Ya r d ı m c ı l ı ğı görevine getirildi. 1991`de Devl e t S a n a t ç ı s ı Ü nv a n ı i l e o n u r l a n d ı r ı l m ı ş t ı r. D e v r i m E r b i l y u r t d ı ş ı n d a pekçok karma sergi açtı. Türk Sanatını tanıtan sergilerin komiserliğini y a p t ı . ( İ s k e n d e r i ye, B e l g r a d , S o f ya , K u v e y t ) S a n a t ü z e r i n e k o n fe r a n s l a r v e r d i , y a z ı l a r yay ı n l a n d ı . S a n a t ç ı nın eserleri İstanbul-Ankara-İzmir Resim ve Heykel Müzelerinde, Bükr e ş M o d e r n S a n a t l a r M ü z e s i n d e, Banja Luka Umnetnicka Galerija`da Ben and Abby Grey F o u n d a t i o n Ko l e k s i yonu`nda, Ankara M i l l i Kü t ü p h a n e Ko l e k s i yo n u ` n da, yurtiçi ve yurtdışında resmi kurumlarda ve özel koleksiyonlarda b u l u n maktad ı r.

Devrim Erbil was born in Uşak in 1937. He was enrolled in the painting department of the State Academy of Fine Arts in İstanbul in 1955. He studied first in the academy`s Gallery section under Halil Dikmen and later in the studio of Bedri Rahmi Eyüboğlu. In 1959 he founded the Soyutçu 7`ler (“Seven abstractionists”) group. After graduating from the academy`s painting department he joined academy (in 1962) as a teaching assistant, undertaking duties in the studios of Bedri Rahmi Eyüboğlu, Cemal Tollu and Cevat Dereli. In 1963 he founded the Mavi (“Blue”) group in association with Tülay Tura, Altan Gürman, Adnan Çoker and Sarkis. In 1965 Mr. Erbil was awarded and art scholarship by the Spanish government and began studying in Madrid and Barcelona. He continued his studies in Paris and London. In 1968 he was elected “young artist of the year” in Turkey. In 1969 Mr Erbil became president of the Turkish Association of Contemporary Artists. He became an associate professor at the academy in 1970. In 1975 he served as president of the Association of Visual Artists. Mr Erbil was appointed director of the İstanbul Museum of Painting and Sculpture in 1979, a position that he occupied for three and a half years. In 1981 he became a full professor at the academy and in 1985, chairman of the Department of Painting of Mimar Sinan University. 1988 and to that of assistant dean of the Faculty of Fine Arts of Mimar Sinan University in 1990. He was awarded the title “State Artist” in 1991. Mr Erbil`s works have been shown frequently in joint exhibitions in Turkey and abroad. His works have also been displayed in exhibitions of Turkish art conducted in other countries and has served as commissioner for such shows held in Alexendria, Belgrade, Sofia and Kuwait. He has delivered lectures and published articles on the subject of art. Works by the artist have been selected for inclusion in the collection of the state museums of painting and sculpture in Ankara, İstanbul and İzmir. Works by him are also at the Museum of Modern Art in Bucharest, at the Banja Luka Umjetnicka Gallery, in Ben and Abby Grey Foundation Collection, the Ankara National Library Collection, and in a number of public and private collections in Turkey and abroad.