Suara 65: Omarm het verschil by MIssio

Afgiftekantoor: MassPost Hypercentrum Antwerpen X P 508033

WWW.

suara tijdschrift met een missie

Driemaandelijks tijdschrift » Jaargang 17 nummer 65 » september / oktober / november 2016

Omarm het verschil

» WERELDJONGERENDAGEN » BLIK OP NIGERIA » WIE IS MIJN NAASTE? .be

editoriaal

Laat ons doen Waarom zijn mensen zo bang van verschillen? Waarom denken mensen bij het zien van iets of iemand anders meteen aan bedreiging en gevaar? Om het actueel te maken: waarom krijgen zoveel mensen de daver op het lijf bij het zien van een boerkini op het Franse of Vlaamse strand? Ik weet het, velen verzetten zich ertegen omdat ze ervan uit gaan dat elke vrouw die een boerkini draagt, daartoe gedwongen wordt. Heeft iemand dat al eens aan de vrouwen in kwestie gevraagd? En zelfs al ga je daarvan uit, dan is dat niet oké. Dan ga jij vrouwen iets opleggen, net omdat zij iets doen dat hen werd opgelegd: het is verboden een boerkini te dragen, omdat het verboden is er geen te dragen. Dat je die zin zo moeilijk kon lezen, geeft al aan dat de logica ver zoek is. Kunnen we in plaats daarvan niet gewoon ieders vrijheid respecteren? Dan heb ik het zowel over vrijheid van godsdienst als van kledingkeuze. Want wat je draagt op het strand, moet nog niet eens per se met godsdienst te maken hebben. Ik ben zelf niet gezegend met een bikinilijf, dus op het strand draag ik ook kledij. Waarom zou ik dat wel mogen en een moslima naast mij niet? Omdat zij van ‘foute origine’ is? Omdat zij zich misschien nog iets meer bedekt dan ik? Lijkt me niet eerlijk. Laat ons doen. En laat ook die vrouw van 60+ doen, die denkt dat ze nog het lichaam van een twintigjarige deerne heeft. Want de generaties voor ons hebben volgens mij gestreden om te mogen kiezen wat ze dragen (op het strand) en niet om verplicht te worden zich zo bloot mogelijk te kleden. Daarom mijn oproep: kijk eens naar de vrouwen op deze cover van Suara. En volg hun voorbeeld. Omarm elkaar. Omarm het verschil.

2»

suara 65

inhoud suara 65 “Wat een gevoel om met zo veel jongeren samen te vieren! Ik voelde me verbonden met de hele wereld.” » Lees het artikel op bladzijde 3. “Het hoofddoel van vluchtelingen is veiligheid en zekerheid vinden voor zichzelf en hun gezin.” » Lees het artikel op bladzijde 6. “Je moet vluchtelingen een dagtaak en zelfstandigheid geven. Maar vooral hun isolement en wanhoop doorbreken.” » Lees het artikel op bladzijde 9.

OOK IN DIT NUMMER Project Colloquium Omnes Gentes Solidariteit in de kijker Kerk vormen in Nigeria Bijbel | Wie is mijn naaste? Terugblik Column

» 4 » 5 » 5 » 7 » 10 » 11 » 11

christen zijn vandaag

Kippenvel tussen drie miljoen jongeren Van 26 tot 31 juli gingen de Wereldjongerendagen door in Krakau. En ik was erbij. Een jaar lang werkte ik als stafmedewerker bij IJD (Jongerenpastoraal Vlaanderen) aan de praktische voorbereiding, maar toch was ik onvoldoende voorbereid op zoveel feestvreugde en enthousiasme. Je kunt je niet voorbereiden op je geloof vieren met drie miljoen jongeren van over de hele wereld! Nu alles is bezonken, is het tijd voor een terugblik.

Drie miljoen

»» SOFIE GRYMONPREZ

Deze avond en ochtend vatten de bijzonderheid van de Wereldjongerendagen samen. De sfeer, kaarsjes, vriendschappen; samen opstaan en uitkijken naar de paus … Het lijkt nog steeds een droom. Begeesterd door het vuur van de Wereldjongerendagen keerden we op 1 augustus terug naar België. Met enerzijds spijt in het hart, maar anderzijds vooral met veel dankbaarheid namen we van iedereen afscheid. We beloofden alvast dat we elkaar binnen drie jaar terugzien in Panama, voor de volgende Wereldjongerendagen. Ik kan niet wachten! •

Met zo’n 350 Vlamingen kwamen we in Krakau samen. Na de eerste ontmoetingen met onze campinggenoten wisten we al dat we een fantastische week voor de boeg hadden.

Echt Belg

Op 26 juli ontmoetten we alle Belgen in een kerk in Krakau. Eens iedereen het chaotische openbaar vervoer getrotseerd had, volgde een warme voormiddag. Eerst was er een prachtige viering met Belgische bisschoppen, gevolgd door een samenkomst op het kerkplein. Naar hartenlust werd “Tous ensemble” gescandeerd en de Belgische driekleur was goed vertegenwoordigd. We voelden ons echt Belg.

Kippenvel

Maar natuurlijk sloten we ons niet op in onze Belgische cocon. Krakau liep immers vol uitgelaten jongeren die openstonden voor nieuwe ontmoetingen. We maakten vrienden aan een razendsnel tempo, het aantal nationaliteiten konden we al snel niet meer bijhouden. Dat gevoel werd enkel groter op de officiële openingsviering in Krakau. Wat een gevoel om met zo veel jongeren samen te vieren! Ik voelde me verbonden met de hele wereld. Verbondenheid en emotie lagen dicht bij elkaar. Zo ook tijdens de toespraak van de paus op donderdag en de uitbeelding van de Kruisweg op vrijdag. Echt kippenvelmomenten!

Op zaterdag 30 juli voelden we het einde van de Wereldjongerendagen jammer genoeg al naderen. Het campinghoofdstuk werd afgesloten. We trokken naar Campus Misericordiae: een gigantisch grasveld waar we met drie miljoen jongeren samen een avondwake hielden, overnachtten en op zondag de slotviering met paus Franciscus bijwoonden.

Droom

Sofie Grymonprez is stafmedewerker bij IJD Brugge.

»3

project

Levenswaarden op school In Nigeria, ons campagneland voor dit jaar, werkt de kerk elke dag aan de toekomst. Met verschillende projecten geeft de lokale kerkgemeenschap gestalte aan barmhartigheid. Daar hoort ook werken met kinderen bij. Zij zullen later immers moeten timmeren aan een beter land, een betere wereld. De toekomst van de wereld zit vandaag in de klas! Of zou dat toch moeten… »» CATHERINE DE RYCK De zusters van Sint-Michael de Aartsengel richtten bijvoorbeeld een lagere school op in Kota-Ekiti. Dit is een klein stadje in het zuidwesten van Nigeria met zo’n zesduizend inwoners.

Zo arm...

De lokale bevolking is arm. Ze probeert te overleven van kleinschalige landbouw en handel, maar erg veel vruchten werpt dat niet af. Onderwijs is daardoor geen prioriteit. Kinderen worden al gauw ingezet om mee brood op de plank te brengen.

vaak voorkomen. Jonge, zwangere meisjes gaan natuurlijk ook niet makkelijk naar school.

Mentaliteitsverandering

De school van de zusters van Sint-Michael de Aartsengel heeft daarom een nut voor het hele stadje. De school biedt niet enkel klassiek onderwijs aan de kinderen, maar ze brengt hen ook belangrijke (levens)waarden bij. Zo werken de zusters aan een mentaliteitsverandering, zodat binnenkort wél alle kinderen naar school willen en kunnen.

Nieuwe lokalen

Hun aanpak werpt vruchten af, want de school barst uit haar voegen. Op dit moment kan de school zeshonderd leerlingen aan. Zes nieuwe lokalen werden al gebouwd, zodat nog meer kinderen naar de school kunnen komen, maar die moeten nog uitgerust worden. En daarvoor rekenen de zusters op jouw steun. •

Catherine De Ryck is Nederlandstalige communicatieverantwoordelijke bij Missio-België.

...en zo jong

Misschien worden deze kinderen zo gedwongen te snel volwassen te worden. Dat leidt tot een tweede problematiek: de bevolking van Kota-Ekiti is erg jong, onder andere omdat tienerzwangerschappen

HELP DE ZUSTERS VAN SINT-MICHAEL DE AARTSENGEL Help je mee de nieuwe leslokalen uit te rusten, zodat alle kinderen van Kota-Ekiti naar school kunnen? Stort je bijdrage op de rekening van Missio vzw:

IBAN BE19 0000 0421 1012 • BIC BPOTBEB1 (mededeling ‘201 Missiezondag’) of op www.missio.be Omdat wij pastorale projecten steunen, mogen wij van de overheid geen fiscale attesten afleveren.

Laat je solidariteit voortleven We denken liever niet aan de dag dat we er niet meer zijn. Toch is het zinvol om dat wel te doen. Bijvoorbeeld om je solidariteit niet te laten stoppen bij je dood. Door Missio op te nemen in je testament, kun je een deel van je erfenis aan Missio schenken en zo christenen wereldwijd blijven steunen. Wat je Missio nalaat, kies je volledig zelf. Dat kan roerend of onroerend goed zijn. Interesse? Vraag raad aan je notaris of neem vrijblijvend contact op met Michel Coppin, directeur van Missio-België, op 02 679 06 37 of via legaten@missio.be. 4»

suara 65

missio achter de schermen

Uitnodiging: Colloquium Omnes Gentes Van 14 tot en met 16 november gaat het colloquium Omnes Gentes door in Leuven. Dit colloquium wordt georganiseerd door de theologische faculteiten van de KUL en de UCL, Lumen Vitae, het Netwerk Rechtvaardigheid en Vrede en natuurlijk Missio. Dit jaar staan we stil bij de vijftigste verjaardag van Populorum Progessio. Vijftig jaar geleden probeerde de kerk met Populorum Progessio zicht te krijgen op de moderne ontwikkeling. Het gaat daarbij niet enkel om economische vooruitgang, maar om de ontwikkeling van de hele mens.

Vier thema’s

Daarom bekijken we dit document tijdens het colloquium vanuit vier

verschillende hoeken. Ten eerste vanuit een economisch perspectief. Ten tweede onderzoeken we de impact van de klimaatverandering op ontwikkeling. Ten derde gaan we na of gender een rol speelt bij de ontwikkeling van elke mens. Ten slotte stellen we de vraag naar de rol van religie, zowel op gebied van ontwikkeling als op het gebied van bevrijding.

Internationaal en actief

Omnes Gentes is een interdisciplinair en internationaal colloquium. De sprekers komen niet alleen uit België of Nederland, maar ook uit de Filippijnen, Colombia, Bolivia, de Verenigde Staten … Bovendien wisselt Omnes Gentes lezingen af met interactieve workshops. •

Het volledige programma vind je op www.missio.be. Daar kun je ook (verplicht) inschrijven. Toch nog vragen? Contacteer ons op omnesgentes@missio.be of 02 679 06 30.

Solidariteit in de kijker Missio biedt je drie producten aan om te (ver)kopen ten voordele van onze projecten in Nigeria. Wie een verkoopsactie wil organiseren, verwijzen we graag naar http://missio.koalect.com. Op deze pagina vind je alles wat je nodig hebt: je kunt er materiaal bestellen, verdelen over medeverkopers en je actie in enkele klikken kenbaar maken!

Licht voor de wereld

(S)maak het verschil

Een kruis voor solidariteit

Missionaire kaarsen, het bestaat! Een grote voor op het altaar, een kleinere om thuis licht en sfeer te brengen. Zo kunnen we samen gestalte geven aan Jezus’ oproep om licht voor de wereld te zijn. Want ons missionaire vuur dooft nooit.

Ook dit jaar zijn er weer (h)eerlijke Missio-pralines. Elk doosje bevat tien pralines in een diverse mix van witte chocolade, zwarte chocolade en melkchocolade. Ideaal om zelf te snoepen, om cadeau te doen of om te verkopen als laagdrempelige manier om geld in te zamelen voor Missio.

€ 9 per grote kaars € 4 per kleine kaars

€ 5 per doosje

Een prachtig, handgemaakt kruisje uit Bethlehem, naar ons land gebracht door pelgrims: dat is het verhaal van de kruisjes die Missio je aanbiedt. Ideaal als klein cadeautje of voor communicanten en vormelingen!

€ 3 per kruisje

»5

opinie

Waar de vlucht eindigt en de toekomst begint Eind 2014 waren er volgens het UNHCR, de vluchtelingenorganisatie van de Verenigde Naties, zo’n 59,5 miljoen mensen op de vlucht. Ongeveer twee derden van deze mensen zijn op de vlucht in eigen land, slechts één derde is vluchteling in een ander land. Conflicten in allerlei landen zorgen zo voor de ernstigste humanitaire crisis sinds de Tweede Wereldoorlog. Ook in België voelen we deze vluchtelingencrisis. Maar wat moeten wij daarmee? »» DOMINIQUE BALLEGEER

De berichten over vluchtelingen die ons bereiken, zijn vaak zeer selectief. De opvang door België of andere Europese landen wordt benadrukt, de verhalen over angst voor het onbekende nemen de bovenhand.

“We hebben het veel te weinig over wat mensen op de vlucht eigenlijk willen.”

Veiligheid

Angst

We vullen onze kranten en journaals makkelijk met verdachtmakingen, incidenten in een zwembad of angst omdat een tuin grenst aan een asielcentrum. Beleidsmakers gooien olie op

Maar onrecht en verontwaardiging over wat gebeurt, zijn geen populaire thema’s. Laat staan de (toekomstige) kansen en rechten van deze vluchtelingen in onze samenleving.

het vuur: burgemeesters die vrezen dat de inkomsten uit toerisme drastisch zullen dalen, gouverneurs die wijzen op de gevaren van “een tweede Calais” …

En dan hebben we het nog niet gehad over wat deze mensen op de vlucht willen: met vallen en opstaan hun weg vinden in onze samenleving. In een veilige samenleving. Hun hoofddoel is immers veiligheid en zekerheid vin-

den voor zichzelf en hun gezin: onderwijs voor de kinderen, een baan voor zichzelf, kwaliteitsvolle huisvesting, toegang tot gezondheidszorg …

Lot aantrekken

Die zoektocht verloopt niet zonder slag of stoot. Gelukkig springen organisaties en vrijwillig(st)ers in de bres. Zij zijn bereid te luisteren, mensen te onthalen, steun te bieden en mee de weg te zoeken in de doolhof van officiële instanties en papieren. Gelukkig trekken veel mensen zich het lot van deze mensen op de vlucht wél nog aan. Zo eindigt misschien eindelijk hun vlucht en mag hopelijk de toekomst beginnen. •

Dominique Ballegeer is priester, voorzitter van vzw Jakoeboe (onthaalgroep met en voor vluchtelingen) en lid van Pro Migrantibus in het bisdom Brugge.

Reageren? In deze zeventiende jaargang van Suara publiceren we in elk nummer een opinie rond een actueel thema. Heb je een suggestie? Wil je een bepaald thema aankaarten? Of reageer je graag op een gepubliceerde opinie? Laat het ons weten:

6»

suara 65

Missio vzw, Suara - Opinie, Vorstlaan 199, 1160 Brussel suara@missio.be

kerk vormen in nigeria

Hoe religie verdeelt en verenigt Nigeria, het campagneland van Missio dit jaar, staat voor grote uitdagingen. Verschillende etnische groepen en religies leven samen in één groot land. In welke mate leven ze echt samen, in plaats van naast elkaar? Wat kan 182 miljoen mensen verbinden? En hoe gaan christenen daarmee om? Missio sprak met Augustine Nwaekwe, een Nigeriaanse Anglicaanse priester van de Anglicaanse Sint-Pieterskapel in Brugge. »» ELLY MATTHEUS EN CATHERINE DE RYCK

De spanningen in Nigeria lopen soms hoog op. In het westen horen we vooral over religieuze spanningen tussen christenen en moslims. Iedereen kent de vreselijke verhalen over de daden van de extremistische groepering Boko Haram en de gevolgen van de gewapende strijd ertegen.

Hoe moeten we dit conflict begrijpen? “Dit conflict woedt het sterkst in het noorden van Nigeria. Enerzijds gaat het volgens mij om een echt religieus conflict. In verschillende noordelijke regio’s drongen extremistische moslims de islamitische shariawetgeving op. Die strookt niet altijd

“Kinderen en jongeren moeten op de schoolbanken leren over andere godsdiensten.”

met de wetten van het seculiere Nigeria of met christelijke waarden en normen. De extremistische groepering Boko Haram gooit extra olie op het vuur door te pleiten voor een islamitisch kalifaat. Anderzijds komen religieuze conflicten voort uit socio-economische of politieke twistpunten. Sommige politici stellen zich niet neutraal genoeg op. Zij vertegenwoordigen niet enkel hun politieke partij en kiezers, maar ook hun eigen religie. Nochtans moet de overheid zich neutraal opstellen tegenover religieuze instanties. Nigeria is immers nog steeds een seculiere staat.” 4

»7

kerk vormen in nigeria Wat is volgens jou nodig om de spanningen te verminderen? “De overheid moet inzetten op projecten om bruggen te bouwen tussen mensen, etnische groepen en religies. Er is bijvoorbeeld al een programma om pas afgestudeerden een jaar stage te laten lopen binnen een andere etnische groep dan hun eigen groep. Maar kinderen en jongeren moeten op de schoolbanken ook meer leren over andere godsdiensten. Ze moeten de ander met zijn of haar geloof en waarden leren kennen. Gelukkig zijn er al ‘eenheidsscholen’, waar studenten met een verschillende etnische en religieuze achtergrond elkaar ontmoeten en samen studeren. Daar worden vriendschappen gesmeed die een voorbeeld zijn voor het hele land.”

“Nigeria is een seculier land. Politici moeten zich neutraal opstellen.”

Wat verwacht je verder nog van de Nigeriaanse overheid? “De overheid heeft nog een lange weg te gaan. Ze moet werk maken van mensenrechten en godsdienstvrijheid. Het zou ook goed zijn dat de overheid competente agentschappen aanstelt voor de selectie en vorming van religieuze leiders en het toekennen van ruimtes voor samenkomst en gebed. Enkel wanneer deze zaken gecoördineerd en

opgevolgd worden door onafhankelijke mensen, is misbruik te vermijden. Het helpt alvast dat bijvoorbeeld presidentskandidaten een running mate van een andere godsdienst hebben.” In Nigeria zijn veel verschillende christelijke denominaties. Vinden zij elkaar? “De Christian Association of Nigeria brengt alle christelijke gemeenschappen samen. Toch slagen christelijke leiders er niet altijd in een gemeenschappelijk standpunt in te nemen en met één stem te spreken. De christelijke vereniging verliest zich ook te makkelijk in politiek, waardoor er te weinig wordt ingezet op het aanhalen van de banden tussen de verschillende christelijke gemeenschappen.” Genoeg over spanningen. Is er niets dat de Nigerianen verenigt? “Vreemd genoeg is hetgene wat de Nigerianen het meest verdeelt, ook datgene wat hen zou kunnen verenigen: godsdienst. Het Nigeriaanse volk is een erg godsdienstig volk. Zowel christenen als moslims geloven in God, Allah, en net dat zou hen moeten samenbrengen. Gelukkig zijn er zaken die het volk nu al verenigen. Voetbal speelt daarbij een niet te onderschatten rol. De Nigeriaanse nationale ploeg heeft spelers uit verschillende etnische groepen en godsdiensten. De overheid en andere organisaties moeten meer inzetten op sport om mensen met verschillende achtergrond te verenigen.” Wat is jouw droom voor Nigeria? “Nigeria is tot grote dingen in staat als zijn volk even patriottistisch als religieus wordt. Daarmee bedoel ik dat de Nigerianen zich niet langer blind-

staren op wat hen verdeelt, maar samen werken aan nationale eenheid en vrede. Het is in hun eigen voordeel. Als het conflict blijft duren en aanwakkert, zal straks niemand nog in rust zijn of haar godsdienst kunnen beleven. Dan kan niemand nog veilig naar een moskee of kerk trekken.”

“Godsdienst verdeelt de Nigerianen het meest. Het zou hen nochtans moeten samenbrengen.”

Je leeft en werkt al een hele tijd in België. Wat steek je op van de Belgen? “Ook België bestaat uit heel wat verschillende groepen en gemeenschappen. De taalgrens deelt het land in twee. En toch bekampen de verschillende groepen elkaar niet met geweld. Het Belgische volk probeert samen te werken, ondanks taalverschillen of politieke verschillen. Heel wat landen, waaronder Nigeria, kunnen van de Belgen leren om niet vast te houden aan verschillen, maar te werken aan eenheid.” Kan België ook iets leren van Nigeria? “België is in zekere zin nog steeds een christelijk land, ook al hangen velen een ander of geen geloof aan. Ik hoop dat dat zo mag blijven. Belgische christenen kunnen van hun Nigeriaanse broers en zussen leren weer een levendige gemeenschap te vormen. Maar dan wel met de oecumenische openheid die België tekent!” •

8»

suara 65

5 Het is belangrijk dat (vluchtelingen)kinderen overdag naar school gaan.

achtergrond

Van vluchteling naar gastgezin Samen met de Brusselse vzw Convivial zetten heel wat parochies in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zich in voor de opvang van vluchtelingen. Ze beantwoorden zo de oproep van paus Franciscus. Heel wat parochianen tonen zich bereid om vluchtelingen op te nemen of te ondersteunen. Onder hen ook Diane Ingabere, die ooit zelf vluchteling was. »» ARMELLE GRIFFON

Diane vluchtte voor de genocides en de oorlogen in Rwanda en Kivu, in het zuiden van de Democratische Republiek Congo. Na jarenlange omzwervingen, kwam ze in 1999 als 18-jarige in België terecht. Hoe werd je onthaald? “Toen we in België aankwamen, was de Balkancrisis volop aan de gang. Die bracht een vluchtelingenstroom met zich mee, waardoor opvangcentra

“Vluchtelingen hebben meer draagkracht dan jij durft vermoeden.”

mensen in een appartement leven. Later konden we ook rekenen op officiële instanties en organisaties als Convivial. Dankzij die hulp konden we een nieuw leven opbouwen. Voor mij begon dat met weer naar school gaan.”

uit hun voegen barstten. Wij konden gelukkig bij een kennis terecht, ook al moesten we dan wekenlang met tien

Waarop moeten we letten bij het opvangen van vluchtelingen? “Natuurlijk is de situatie van elke vluchteling anders. Ieder heeft iets anders nodig. Maar drie zaken zijn fundamen-

teel. Ten eerste moet je vluchtelingen de kans geven een dagbezigheid te hebben. Voor de kinderen is dat school, voor de volwassenen vorming, vrijwilligerswerk of een betaalde baan. Ten tweede moet je hen helpen zelfstandig leven in hun nieuwe thuisland. Dat betekent de taal leren, openbaar vervoer leren gebruiken en zo verder. Het derde en meest belangrijke is dat je hun isolement en wanhoop moet doorbreken.” Vandaag vang je zelf vluchtelingen uit het Midden-Oosten op. Wat valt je daarbij op? “Dat ze precies dezelfde gevoelens hebben als ik destijds: enerzijds de opluchting om eindelijk veilig te zijn, maar anderzijds al die vragen waarmee je zit. Hoe ga ik hier overleven, een leven opbouwen? Tot wie moet ik mij richten?” Hoe benader jij vluchtelingen? “Met een luisterend oor, maar op hun tempo. Ik roer niet zelf in hun verleden en het parcours dat ze hebben afgelegd, maar laat hen tot bij mij komen als ze er klaar voor zijn. Anderzijds probeer ik niet té beschermend op te treden. Als je weet welke weg ze hebben afgelegd, besef je dat hun draagkracht groter is dan jij durft te vermoeden. En het belangrijkste is misschien nog geduld. Ze komen uit zo’n andere wereld en moeten nog zo veel leren over onze manier van leven!” •

»9

bijbel

Wie is mijn naaste?

“Wie is mijn naaste?” Wie een beetje vertrouwd is met de Bijbel, denkt hierbij meteen aan de prediking van Jezus. Hij geeft geen moeilijke definitie, maar vertelt het sprekende verhaal van de ‘barmhartige Samaritaan’. Hij keert de vraag zelfs om: van ‘wie is mijn naaste’ naar ‘ben jij een naaste?’ In zijn verhaal is de ‘naaste’ iemand die zich het lot van medemensen aantrekt, wie dat ook zijn en in welke toestand zij zich ook bevinden. Maar waarop baseert Jezus zich eigenlijk? »» BÉNÉDICTE LEMMELIJN

Jezus’ prediking komt niet uit de lucht vallen. Hij baseert zich op de Schrift, die wij vandaag kennen als het Oude Testament.

God met ons

Hierin vinden we, in een hele reeks boeken, het getuigenis van het geloof

“Het besef dat God groter is dan ons menselijk hart, doet verder kijken dan de eigen gemeenschap.”

in een God die met mensen meegaat en om hen geeft. Daardoor wordt God zelf het voorbeeld van de levenswijze die de Israëlieten nastreefden. De mensen, wie of wat ze ook zijn, laten Hem niet koud. Tegen die achtergrond, vinden we ook over de omgang met ‘de naaste’ heel wat terug in het Oude Testament.

Eigen volk

Enerzijds lijkt het Oude Israël zich terug te plooien op zichzelf. Dat is begrijpelijk in de toenmalige context van het Oude Nabije Oosten, waarin grootmachten als Egypte, Assyrië en Babylon de scepter zwaaiden en beurtelings Israël inpalmden. Israël wilde in die context de eigen gemeenschap beschermen: ‘de naaste’ was daarin vooreerst ‘de andere Israëliet’.

Weerloos en kwetsbaar

Anderzijds doorbreekt het Oude Testament deze beperking. Het besef dat God groter is dan ons menselijk hart en dat Hij barmhartig is jegens ieder mens, wordt de inspiratie om verder te kijken dan de eigen gemeenschap. Vanuit deze bredere gerichtheid wordt ‘de naaste’ getekend in de mens die weerloos en kwetsbaar is. Drie categorieën krijgen daarbij bijzondere aandacht: weduwen, wezen en vreemdelingen.

Mensen van goede wil

In de patriarchale samenleving van toen, zonder sociale zekerheid, vielen weduwen en wezen buiten elk maatschappelijk kader. Vreemdelingen, ver weg van huis en thuis, waren evenzeer aangewezen op mensen van goede wil. Het Oude Testament wakkert deze goodwill aan: net deze mensen moeten opgenomen worden in de gemeenschap, als gast in huis worden onthaald en behandeld worden als eigen familie of volk. Deze opgave is niet makkelijk, noch toen noch nu. Maar het is een niet te miskennen Bijbelse oproep, die vandaag even luid klinkt als toen. •

Bénédicte Lemmelijn is professor Oude Testament en vicedecaan Internationalisering aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven. Ze is gehuwd met Hans Ausloos en moeder van drie tieners.

3 Een oudtestamentisch voorbeeld: de gastvrijheid van Abraham.

10 »

suara 65

S IO

Op 21 augustus ging het jaarlijkse ontm oetings- en zendingsfeest van het bisdom Brugge door in Waregem. Dat bestond uit een missionaire viering en een receptie met warme ontmoetingen. Ook Missio was van de partij. © MI SS IO

en vrijwillio-medewerkers het nieuwe si is M en am kw en Op 26 augustus t ene werkjaar af te sluiten van Michel he um le om bi ju en t m he sa k rs ge n oo en. We vierde priester is. goed in te zett eur van Missio die 25 jaar ct re Coppin, di © MI SS IO

column Mensen vergelijken zich (onbewust) voortdurend met anderen. Ik geef twee voorbeelden. Het eerste voorbeeld speelt zich of voor een doopviering. De aanwezige kinderen gingen op zoek naar leeftijdsgenoten. Eerst was het voorzichtig aftasten, maar van zodra de kinderen voelden dat ze op gelijke golflengte zaten, begonnen ze meteen te ravotten. Het tweede voorbeeld speelt zich af tijdens mijn bezoek aan een broussedorp in West-Afrika. Volgens het oude stamhoofd was ik de eerste blanke om het dorp te bezoeken. De kinderen waren dan ook erg nieuwsgierig en wilden me aanraken, voelen of mijn huid hetzelfde aanvoelde als hun donkere huid. Pas toen ze aanvoelden dat we zoveel gelijk hadden, groeide hun vertrouwen. In hun vergelijking gaan mensen dus op zoek naar gelijkenissen én verschillen. De ene keer gaat er een aantrekkingskracht uit van de onderlinge verschillen en vind je in de ander wat in jou ontbreekt. Ik denk daarbij aan koppels die elkaar aanvullen. De andere keer zorgen verschillen voor afstoting en wantrouwen. De Verenigde Staten kampen bijvoorbeeld al jarenlang met wantrouwen tussen de bevolking van Afrikaanse origine en de veeleer blanke politie. Dit wantrouwen kostte aan beide zijdes al te veel levens. Verschillen en gelijkenissen horen ook bij onze samenleving, die multicultureel en multireligieus is. Kinderen die leren omgaan met leeftijdsgenoten van andere origine hebben minder problemen met verscheidenheid. Oudere mensen of mensen met weinig zelfvertrouwen zijn al wat argwanender. Hen moeten we helpen. Want net mooie contacten met andere culturen en religies kunnen bruggen bouwen en weerstanden oplossen. Dat was ook het levenswerk van Jezus. Waar zieken, mensen met een beperking, zondaars, vreemdelingen … voor velen een bedreiging waren, sloot Hij ze in zijn hart. Met hen wou Hij het Rijk Gods opstarten, want zij zijn Gods kinderen. Die houding van Jezus moeten wij vandaag verderzetten. Ze moet ons omvormen tot mensen van goede wil, die vertrouwen schenken aan anderen, ondanks hun verscheidenheid.

Directeur van Missio-België Missio kreeg bezoek van bisschop Susaimanickam, van het bisdom Sivagangai in Tamilnadu, in het zuiden van India. Hij bracht nieuws uit zijn vele projecten en vroeg daarvoor steun aan Missio. Op de foto, van links naar rechts : Robert Vastmans, projectcoördinator van Missio, Miche l Coppin, directeur van Missio, bisschop Susaimanicka m en Promildon Lobo, vrijwilliger bij Missio.

WWW.

.be

» 11

colofon Hoofdredactie: Kenny Frederickx Eindredactie: Catherine De Ryck Werkten mee aan dit nummer: Dominique Ballegeer, Michel Coppin, Armelle Griffon, Sofie Grymonprez, Diane Ingabere, Bénédicte Lemmelijn, Elly Mattheus, Augustine Nwaekwe Foto’s: Heinrich Böll Stiftung, DFID, Mark Fischer, Geinz, IFPRI, Lawrence OP, Missio, Natalia Sheinkin, Koen Van den Bossche / IJD vzw, Ververidis Vasilis / Shutterstock.com Lay-out en drukwerk: Halewijn nv Verantwoordelijke uitgever: Michel Coppin, Vorstlaan 199, 1160 Brussel

Info en contact Vorstlaan 199, 1160 Brussel 02 679 06 30 info@missio.be www.missio.be Adreswijziging of uitschrijving suara@missio.be

Reacties en suggesties pub@missio.be Vormingswerk Missio-Vlaanderen vlaanderen@missio.be 02 679 06 34

Suara is het Indonesische woord voor ‘stem’. Suara wil de stem zijn van de wereldkerk. Suara brengt je levensechte verhalen, dromen en verlangens van christenen wereldwijd. Zo wil Suara ook een stem geven aan Gods aanwezigheid in deze wereld. www. .be WWW. .be