Afgiftekantoor: MassPost Hypercentrum Antwerpen X P 508033
WWW.
66
suara tijdschrift met een missie
Driemaandelijks tijdschrift » Jaargang 17 nummer 66 » december 2016 / januari / februari 2017
Licht » SPIEGEL VOOR GODS LICHT » KWETSBAARHEID EN SOLIDARITEIT » KERST IN DONKERE TIJDEN
.be
© ALEXANDRA LANDE
editoriaal
De kracht van kaarsen Nu het ’s avonds vroeger donker is, komen de kaarsjes weer uit de kast om het binnen gezellig te maken. Als iemand voor een belangrijke uitdaging staat, branden we een kaarsje voor hem of haar. Als we collectief geschokt zijn door bijvoorbeeld geweld, komen we samen rond brandende kaarsjes. Ja, kaarsen hebben iets magisch. En toch zijn we ons ook bewust van hun kwetsbaarheid. We moeten hun vlammetje beschermen tegen de wind, opdat het licht niet zou doven. Voorzichtig vouwen we onze handen rond het vlammetje, waardoor we tegelijk een warme gloed voelen. En toch kunnen we de kwetsbaarheid nooit volledig buitensluiten: willen we te beschermend zijn, dan krijgt het vlammetje onvoldoende zuurstof en zal het doven. Ofwel branden we onze handen. Het is zoeken naar een evenwicht: beschermen maar niet verstikken, rekening houden met maar niet uitwissen. Daarover hebben we het ook op bladzijden 7 en 8.
inhoud suara 66 “Sterke solidariteit houdt ons geloof overeind en brengt hoop en liefde in donkere tijden.” » Lees het artikel op bladzijde 5. “God en Christus zijn de kaars waaraan wij ons voeden. Christenen zijn spiegels die dat licht reflecteren.” » Lees het artikel op bladzijde 6. “We zijn allemaal mensen en alleen al daarom verdienen we elkaars solidariteit.” » Lees het artikel op bladzijde 7.
OOK IN DIT NUMMER Je missie ontdekken Project | Materniteit in Nigeria Nigeria in schermerlicht Bijbel | Kerstmis Terugblik Column
» 3 » 4 » 9 » 10 » 11 » 11
Als je vanavond thuis de kaarsjes aansteekt, denk dan even aan iemand die wat licht en warmte kan gebruiken. En laat hem of haar dat even weten. Want het is vaak zo donker in het leven, ook al geven we dat niet graag toe. Net om die gratuite verbondenheid gaat het ook bij Kerstmis.
© _IBANE_
christen zijn vandaag
© GPE/SARAH BEECHING
Je missie ontdekken Als christen hebben we allemaal een missie, namelijk getuigenis afleggen van Gods liefde voor alle mensen. We vullen deze missie elk op een eigen manier in, veraf of dichtbij. Mijn roeping bleek te liggen in Rwanda, waar ik me nog steeds inzet als lekenmissionaris.
de werf in Rwanda starten. En plots, uit het niets, antwoord ik volmondig “ja”. Net als de apostelen. De dramatische ontwikkelingen in Rwanda in april 1994 vertragen ons vertrek, maar in juli 1995 krijgen we groen licht. Het volk dat een jaar eerder zo had afgezien, ontvangt ons nu met open armen.
Lekenmissionaris »» THÉRÈSE WATRIPONT
Mijn verhaal begint tijdens een eucharistieviering in februari 1994. Het evangelie vertelt over de roeping van de apostelen. Terwijl de oude priester langzaam naar zijn stoel wandelt, laat ik het evangelie bezinken.
“Zou ik alles kunnen achterlaten als iemand mij roept?”
Absoluut vertrouwen
Wat een mooie tekst en wat een prachtig antwoord van Jezus’ leerlingen: ze besluiten Hem meteen te volgen, zonder zich te veel vragen te stellen of zich te willen verschuilen achter een “ja, maar…”. Ik bewonder hen om dit absolute vertrouwen. En ik vraag me af of ik ook alles achter zou kunnen laten als iemand mij roept.Nooit had ik gedacht dat ik het antwoord op mijn vraag zo snel zou kennen.
Meteen zet ik me onvermoeibaar in. Tot 2011 werk ik in het jongerencentrum van Gatenga, net buiten Kigali. We zetten ons in voor weeskinderen en straatkinderen. Wij zijn nu hun familie. We werken en lachen samen, we delen goede en minder goede momenten. Het beste moment was misschien in 2001, toen ik officieel het statuut van lekenmissionaris kreeg.
Mijn missie Kort na de viering belt Pater Victor me op om te vragen of ik thuis ben. Hij heeft me iets te vragen. Ik heb geen idee waarover het gaat, maar zeg hem dat hij zeker welkom is. Tijdens zijn bezoek vraagt hij of ik me wil aansluiten bij de jongeren van het Don Bosco-centrum in Hornu. Ze zullen een vier-
Tussen de Rwandese kinderen en jongeren heb ik mijn missie ontdekt, mijn manier om te getuigen van Gods liefde. Mijn missie en passie liggen in jongeren leren lezen en schrijven, Franse lessen, culturele activiteiten, Sterzingen met onze jongeren … Het is mijn missie om deze jongeren een toekomstperspectief te bieden. •
»3
project
Solidariteit van bij het prille levensbegin Straks vieren we Kerstmis, de geboorte van Jezus. Van een bewogen zwangerschap en geboorte gesproken. In verschillende landen verlopen veel zwangerschappen en bevallingen problematisch, soms met dramatische gevolgen. Zo ook in Aagba in het zuidwesten van Nigeria. Daarom steunt de lokale kerkgemeenschap er een materniteit.
Bij ons is het tegenwoordig vanzelfsprekend dat je je tijdens je zwangerschap laat opvolgen en met de nodige begeleiding bevalt. In traditionele Afrikaanse dorpen zoals het Nigeriaanse Aagba, is dat niet het geval.
Afstand
Enerzijds is (medische) hulp vaak niet verkrijgbaar in de nabije omgeving. Om een verpleger, gynaecoloog of vroedvrouw te raadplegen moet je uren afleggen over hobbelige wegen. Als je al een auto hebt. Voor de vrouwen van Aagba is er ondertussen gelukkig de SintAntoniusmaterniteit, zodat hun zwangerschap en bevalling in een veilig kader kunnen plaatsvinden.Zo kan men hopelijk het hoofd bieden aan de moeder- en kindersterfte.
Mentaliteit
Anderzijds, en daar wringt soms nog het schoentje, moeten deze vrouwen overtuigd raken van het belang van medische opvolging. Daarom zet de Sint-Antoniusmaterniteit ook in op sensibilisering en vorming.
»» CATHERINE DE RYCK
Solidariteit
De Sint-Antoniusmaterniteit heeft sinds het begin kunnen rekenen op steun van de (lokale) kerkgemeenschap. Vandaag lanceert ze opnieuw een vraag tot solidariteit. In concreto heeft de materniteit jouw steun nodig om medicatie en ander medisch materiaal aan te kopen. Daarvoor volstaat € 41 per vrouw. •
Catherine De Ryck is Nederlandstalige communicatieverantwoordelijke bij Missio-België. 5Vaak moeten vrouwen uren reizen over hobbelige wegen om medische hulp te krijgen.
© MICHEL COPPIN
GEEF HET LEVEN EEN KANS Steun zwangere vrouwen in Aagba. Slechts 41 euro volstaat om één vrouw en haar omgeving te helpen. Stort je bijdrage op de rekening van Missio vzw:
IBAN BE19 0000 0421 1012 • BIC BPOTBEB1 (mededeling ‘201 Materniteit’) of op www.missio.be Omdat wij pastorale projecten steunen, mogen wij van de overheid geen fiscale attesten afleveren.
Laat je solidariteit voortleven We denken liever niet aan de dag dat we er niet meer zijn. Toch is het zinvol om dat wel te doen. Bijvoorbeeld om je solidariteit niet te laten stoppen bij je dood. Door Missio op te nemen in je testament, kun je een deel van je erfenis aan Missio schenken en zo christenen wereldwijd blijven steunen. Wat je Missio nalaat, kies je volledig zelf. Dat kan roerend of onroerend goed zijn. Interesse? Vraag raad aan je notaris of neem vrijblijvend contact op met Michel Coppin, directeur van Missio-België, op 02 679 06 37 of via legaten@missio.be. 4»
suara 66
missio achter de schermen
Geloof, hoop en liefde in het duister Missio mag op de inzet van heel wat vrijwilligers rekenen. Sommigen onder hen zijn al heel lang een vaste waarde, zoals broeder Roger Malfait (° 1933). Elke dag is hij aanwezig. Hij zorgt onder andere voor ‘Missio-Gebed’, onze uitgave voor spirituele solidariteit wereldwijd. Roger verdeelt zijn tijd over Missio en het Lutgardiscollege van de Broeders Maristen in Oudergem. Want zijn band met de Maristen gaat ver terug. »» ROBERT VASTMANS
Broeder Roger is al tachtig jaar verbonden met de Maristen, sinds zijn ouders hem in 1936 in Wervik inschreven in de kleuterschool van de broeders. In 1945 wist Roger al dat hij zelf Marist wilde worden. Een keuze die definitief werd met het afleggen van zijn geloften in 1951. Dan begon zijn missionaire verhaal pas echt. Dat verhaal begint in de Democratische Republiek Congo. Wanneer vertrok je? “Op 5 september 1957 werden we in Melsbroek verwacht. We vlogen naar drie mooie missiejaren, voor er een ontzettend bewogen periode begon. Vanaf 1960 volgden immers drie revoluties kort na elkaar.”
Later vertrok je naar Rwanda. Was het daar rustiger? “Jammer genoeg niet voor lang. Nadat het vliegtuig van president Habyarimana werd neergehaald, was ik van kortbij getuige van de genocide die daarop volgde.”
Wat doet dat met een mens? “Nooit heb ik de hoop opgegeven. Ik heb altijd mijn optimisme en gedrevenheid behouden. In die extreme situaties zie je immers veel samenhorigheid. Enerzijds tussen de broeders onderling, anderzijds ook met de loka-
le bevolking. Beide partijen hielpen elkaar overleven. Die sterke solidariteit hield ons geloof overeind en bracht hoop en liefde in donkere tijden.” Leeft dat vandaag in je verder? “Zo’n verbondenheid sterft nooit. In 2005 nog kwamen een honderdtal mensen van heinde en verre naar Oudergem om een broeder die in Rwanda overleed, te herdenken. Ook de bevolking van Nyangezi stond hierbij stil. Een teken van erkentelijkheid voor de steun van de broeders. Dat blijkt ook uit het feit dat heel wat broederscholen nu deel uitmaken van universiteiten. Ik blik dan ook dankbaar terug op mijn bewogen leven in de D.R. Congo en Rwanda.” •
Angst en dood
Waaruit bestond je taak toen? “In Nyangezi gaf ik les aan kinderen op de vlucht. De omstandigheden waren duister. Overal liepen soldaten. ’s Nachts reden vaak jeeps rond met gedoofde lichten. Regelmatig ging een broeder met een tiental leerlingen op zoek naar gesneuvelde soldaten of politiemensen. Die confrontatie met de angst en de dood van medemensen zorgde voor één van de donkerste periodes uit mijn leven.”
5Broeder Roger met Oegandese vluchtelingenkinderen in Ruhengeri in het Musanzedistrict in het noorden van Rwanda, begin jaren 1980.
»5
opinie
Wees licht voor de wereld
Als christenen licht voor de wereld (Matteüs 5,13-16) moeten zijn, heeft dit grote gevolgen. Jezus spreekt niet over de eigen groep, over geloofsgenoten, maar over de hele wereld. Christenen moeten dus ook licht zijn voor andersgelovigen, zoals moslims. In mijn thuisland Nigeria, in jouw thuisland België, in de hele wereld! »» FELIX FEMI AJAKAYE
Als christen moet je God met je hele hart volgen. Zowel in woord als in daad moet je getuigenis afleggen van God die Liefde is, in al je relaties. God zegt zijn onvoorwaardelijke liefde immers toe aan alle mensen.
Als christenen het licht voor de wereld moeten zijn, is dat geen oproep om zelf kaars te worden. God en Christus zijn immers de kaars waaraan wij ons voeden. Christenen zijn eerder spiegels: zij reflecteren Gods licht voor alle mensen.
Begrip en respect
Christenen worden daarom opgeroepen om in relatie te staan met anderen. Dit is een absolute win-winsituatie. Niet alleen zullen anderen jouw leven verrijken, je zult ook jezelf beter begrijpen.
Zo werk je aan wederzijds begrip en respect. In een multireligieuze samenleving is dat erg belangrijk. Daarom leren onze seminaristen in Nigeria bijvoorbeeld veel over de islam en de traditionele Afrikaanse religies: ze zullen er later dagelijks mee te maken hebben.
Samen vieren
Een laagdrempelige manier om kennis te maken met elkaar is samen vieren. In Nigeria, vooral in het zuidwesten waar minder religieuze conflicten woeden, is het heel normaal dat moslims samen met christenen vieren en omgekeerd. Moslims die een kerkelijk huwelijk of een uitvaart bijwonen, is normaal. Zelf woonde ik meerdere uitvaartdiensten in een moskee bij. Eén keer werd mij op de islamitische begraafplaats zelfs gevraagd voor te gaan in het gebed. Voor mij zijn deze dingen niet enkel mogelijk, ze zijn broodnodig. Bruggen bouwen levert ons meer op dan muren rondom ons optrekken.
“Christenen moeten mee scheppen met God, niet mee vernielen met de duivel.”
Spanning
Mijn vreedzame visie op het samenleven en samenwerken met anderen staat natuurlijk soms onder spanning. Wanneer sommigen religie misbruiken om geweld te rechtvaardigen bijvoorbeeld. Bedenk dan, telkens opnieuw, dat christenen geroepen zijn om medescheppers te zijn met God en niet om samen met de duivel alles te verwoesten. Bedenk dan dat kwaad nooit met ander kwaad beantwoord mag worden. In plaats daarvan moeten we ons verenigen, want daaruit putten we kracht. •
God en Christus zijn de lichtbron waaraan wij ons voeden.
6»
suara 66
© JUN ACULLADOR
Felix Femi Ajakaye is bisschop van Ekiti in het zuidwesten van Nigeria.
extra bijlage
terugblik op de missiemaand
Oktober is voor de katholieke kerk Missiemaand, dus de campagnemaand bij uitstek voor Missio. Daarom organiseerden we heel wat activiteiten. We blikken daarop graag, samen met jou, tevreden terug in deze extra bijlage.
Missio in alle kleuren Op 1 oktober vond de elfde editie van de ‘Missio in alle kleuren’-dag plaats in de Aarschotse binnenstad. Zo’n tweeduizend vormelingen uit het vicariaat VlaamsBrabant & Mechelen en hun begeleiders zetten het catechesejaar zo goed in. Als thema kozen IJD, CCV en Missio voor ‘Op het ritme van je hart’. Een knipoog naar het Jaar van de Barmhartigheid en het hart als motor van het lichaam. De dag werd gevuld met spetterende shows en boeiende workshops. Ook de Nigeriaanse gasten van Missio (zie verderop) waren aanwezig. En dat ging niet onopgemerkt voorbij.
Dit hadden de deelnemers zelf te zeggen:
“He t doe t deugd dat zoveel (jonge) me nse n we rke n aan de ker k van vandaag!”
“De Missio-gasten illustreren het mission aire karakter van deze dag op bijzondere wijze.”
rd “De Nigeriaanse bis sch op we er kst on tvange n als een roc zonder ste rallures.”
“He t is fijn om zo het catechese jaar te beginnen. Ik ben blij dat ik hie r dee l van uit ma ak te.”
Nigeriaanse gasten in België, Van 17 september tot 5 oktober was de Nigeriaanse bisschop Felix Femi Ajakaye op uitnodiging van Missio in België. Hij bracht in elke Vlaamse provincie een getuigenis over de Nigeriaanse kerk en barmhartigheid. Enkele sfeerbeelden en kerngedachten willen we je niet onthouden.
5 In Oostkamp wist bisschop Felix klein en groot te boeien. Michel Coppin, directeur van Missio-belgië, ondersteunde hem met een discours over barmhartigheid.
5 Hoge gast in Herzele. Bisschop Luc Van Looy vierde zijn 75e verjaardag tijdens de getuigenisavond met bisschop Felix. Bisschop Van Looy reisde recent zelf nog naar Nigeria. Beide bisschoppen hadden dus heel wat gespreksstof. Missio wenst bisschop Van Looy veel vreugde bij de verlenging van zijn bisschopsambt.
“Ik kwam naar België om jullie meer te vertelle n over Nigeria en jullie de Nigeria anse kerk te leren kennen . Dat werkt ook omgeke erd. Ik heb hier zoveel geleerd! België leert van Nigeria en vice versa. We zijn zeker niet hetzelfde, maar wel evenwa ardig.”
5 Felix Van Meerbergen, deken van Diest, zorgde voor een hartelijk onthaal.
“De kerk is als een voetbalploeg. Je moet als team spelen. We moeten samenwerken in plaats van ons te gedragen als individuele supersterren.”
e je niet allee n. “G elove n en leven do de n met andere n. Je be nt al tijd verbon ers zijn we verantAls broe ders en zust r. En zoals Paulus woordelijk voor elk aa l ledematen van zegt, zijn we allemaa at mijn broer of he tzelfde lichaam: w arom ook mij.” zus raakt, raakt da
en België in Nigeria Van 1 oktober tot 12 oktober verwelkomden we zuster Veronica en zuster Elizabeth. Deze Nigeriaanse zusters draaien mee in projecten van de lokale Nigeriaanse kerkgemeenschap. Als geen ander weten zij dus hoe deze kerk zich het lot van de meest kwetsbaren aantrekt.
“Mensen onderschatten zichzelf vaak. Je kunt meer dan je denkt. Het gaat erom te ontdek ken welk talent God je heeft gegeven . Want dat heeft Hij zeker gedaan .”
“Je moet gelukkig zijn met jezelf en jezelf graag zien. Pas dan kun je echt klaarstaan voor anderen .”
“Het geloof verbind t ons met elkaar, zonder elkaar fysiek te kennen . Een wereldw ijd web van verbondenheid.”
grijke “Ee n warm gezin me t be lan it oru vo je levenswaarde n he lpt t. in he t leven . Koester da deren He t is de basis wa arop kin .” en uw bo mogen verder
Missio nodigt niet enkel Nigeriaanse gasten uit naar België. Onze directeur, Michel Coppin, trok zelf op inleefreis naar Nigeria. En daar blijkt zijn thuishaven toch dichterbij dan gedacht. Plots zag hij immers een bestelwagen van de Bricovestiging in Diest rijden op de Nigeriaanse wegen. Gaat men nu niet erg ver met thuisleveringen?
3 Tijdens de getuigenisavond met bisschop Felix in Diest bracht Missio dit ludieke verhaal aan Pieter Van Nerum, zaakvoerder van de Bricovestiging in Diest, en aan Erwin Jennes, schepen van Lokale Economie van de Stad Diest.
Nadenken over missie vandaag Eén van onze kerntaken is op creatieve wijze gestalte geven aan de missionaire dimensie van de kerk. Dat doen we op verschillende manieren.
3 Op 11 oktober deden we dat bijvoorbeeld met Cirine Kabbara en Mouldy Ouargli, leerlingen van het Lutgardiscollege in Oudergem. Zij deden een dag vrijwilligerswerk bij Missio. We brachten hen in gesprek met zuster Veronica en zuster Elizabeth uit Nigeria (zie eerder) en dachten met hen na wat ‘missie’ vandaag betekent. Als afsluiter van de dag verkochten ze pralines ten voordele van Missio.
Wat zij daar zelf van vonden?
“Het is leuk om hier een deel van te mogen zijn en te weten dat jouw kleine inzet een klein verschil kan maken . Wanne er je anderen kan gelukkig kan maken, maakt dit ook jezelf gelukkig.”
Op 12 oktober trokken we naar de Zusters van de Christelijke Scholen in Malle. Ook met hen dachten we na over de betekenis van missie vandaag. Met heel wat losse gedachten brachten we een gesprek op gang. Ja, missie is vandaag nog steeds zinvol en brandend actueel! Iedereen vindt een ander aspect belangrijk, maar steeds komen we uit op een prachtige wereldwijde verbondenheid.
Wil je reageren op onze gedachtewolk over missie vandaag? Denk je er graag zelf over na? Wil je ons uitnodigen om samen de denkoefening te maken? Neem dan gerust contact op: vlaanderen@missio.be of 02 679 06 34.
Wil je altijd op de hoogte blijven van onze activiteiten? Houd dan zeker onze website in de gaten of schrijf je er in voor onze maandelijkse elektronische nieuwsbrief. Zo ben je steeds helemaal mee! WWW. .be www. .be
© FOTO’S: MICHEL COPPIN, MARLEEN DESCHAGHT EN MISSIO
kerk vormen wereldwijd
“Als mensen zich met elkaar verbonden voelen, beseffen ze dat ze elkaar nodig hebben.”
© ALEXMERWIN13
Omdat we allen verbonden zijn Rond Kerstmis heeft iedereen de mond vol van samenzijn en verbondenheid. Plots ontmoeten we elkaar weer, komen we samen en delen we met anderen. In het diepste duister ontluikt zo een lichtpuntje. Klein als een kerstekind, maar groots als wereldwijde verbondenheid. En daaruit ontstaat solidariteit. Al is dat niet altijd vanzelfsprekend. Daarover spraken we met Ellen Van Stichel, postdoctoraal medewerker aan de Faculteit Theologie en Religiewetenschappen van de KU Leuven.
Kan die gemeenschappelijke factor een bron van solidariteit zijn? En hoe dan? Daarnaast vinden we elkaar op allerlei andere vlakken. In gedeelde waarden en normen of in de gedeelde strijd tegen onrecht bijvoorbeeld. Dat is vandaag erg belangrijk voor solidariteit.”
Persoonlijk contact »» CATHERINE DE RYCK
De globalisering maakt ons bewust van onze verbondenheid. Niet enkel op gebied van ecologie of economie. Het gaat dieper dan dat: ons lot is verbonden met het lot van anderen, ons welzijn is
verbonden met het welzijn van anderen. Dat zien we ook in de wereldkerk: als kinderen van dezelfde Vader vormen we één wereldwijde gemeenschap, samengebracht door het doopsel.
Waarom is die verbondenheid zo belangrijk? “Als mensen zich met elkaar verbonden voelen, beseffen ze dat ze elkaar nodig hebben. We delen onze kwetsbaarheid.
“We stellen ons pas solidair op als we ons echt geraakt voelen door iets of iemand. Het onmiddellijke, persoonlijke contact is belangrijk. Dat leidt tot wat we ‘warme solidariteit’ noemen. Dat is anders dan indirecte,‘koude solidariteit’ die van bovenaf verplicht wordt. 4
»7
kerk vormen wereldwijd Een voorbeeld daarvan is onze verzorgingsstaat met bijhorende belastingen. Het verzet daartegen wordt groter, terwijl de persoonlijke ‘warme solidariteit’ bloeit. Maar we hebben beide vormen echt nodig.”
Anderzijds opent de globalisering deuren en floreren onze persoonlijke contacten. Iedereen kent, minstens via-via, iemand met een ongeneeslijke ziekte, een mooi project in Congo …: daar teert de ‘warme solidariteit’ op.
Eigenbelang “God kiest zelf om kwetsbaar te worden.”
Heb je een verklaring voor de daling van indirecte solidariteit en de stijging van de persoonlijke solidariteit? “Enerzijds werd de indirecte solidariteit in ons land te ondoorzichtig en anoniem. Ze heeft te maken met instellingen en structuren, waarvan mensen het belang niet altijd (kunnen) zien. We verwachten ook steeds vaker een wederdienst. We willen wel solidair zijn met de werkloze, de gepensioneerde of de arme, maar wat gaat hij of zij terugdoen? Heeft hij of zij al een duit in het zakje gedaan of zal hij of zij dat minstens binnenkort doen? Die twee bewegingen zijn nefast voor de ‘koude solidariteit’. Het is dan ook een grote uitdaging om mensen hier weer warm voor te maken.
Laten we ons makkelijk raken door anderen? “Enerzijds hangt dat natuurlijk van mens tot mens af. Anderzijds laten we ons inderdaad steeds moeilijker raken door anderen. Paus Franciscus sprak afgelopen zomer van een “globalisering van de onverschilligheid”: we staan onvoldoende stil bij wat rondom ons gebeurt, of we verschuilen ons te makkelijk achter bepaalde ideeën om een situatie niet te moeten aanpakken. We doen dat veelal uit eigenbelang, hoe bot dat ook klinkt. We willen onze luxesituatie niet opgeven, omdat we bang zijn dat we dan kwetsbaar worden en te veel verliezen. Dat we daardoor niet solidair zijn en dus een ander in de kou laten staan, is een duistere schaduwzijde.” Kun je dat verduidelijken met een voorbeeld? “De huidige vluchtelingencrisis is een mooi voorbeeld van hoe ons besef van kwetsbaarheid onze solidariteit kan blokkeren. Sommige (Europese) landen werden zich plots bewust van hun kwetsbaarheid en bouwden letterlijk en figuurlijk een muur rond zich heen. Die muur is
5 Met een muur bescherm je jezelf, maar wordt de kwetsbaarheid van de ander groter.
© MIKAEL DAMKIER
de ultieme vorm van (zelf)bescherming. Onze kwetsbaarheid werd kleiner. Maar beseffen we dat de kwetsbaarheid van de mensen aan de andere kant, van de vluchtelingen, zo alleen groter wordt? Dat wij in een luxepositie verkeren en hen tegelijk de kans ontnemen in een betere positie te komen?”
Over God en mens
“Je kwetsbaarheid gebruiken, of zelfs misbruiken, om je niet solidair op te stellen geeft je dus heel wat macht. We maken ons daar allemaal wel eens schuldig aan. Pas als je dat beseft, kun je net in de kwetsbaarheid een uitnodiging tot solidariteit vinden. Voor christenen kan de menswording van God daarbij helpen. God koos heel bewust om kwetsbaar te worden: als Hij kwetsbaarheid zo hoog aanschreef,
Een halve eeuw na het einde van de kolonisering lijkt er nog niet veel veranderd op de wereld: een rijk Noorden en een arm Zuiden. Dat het welvarende Noorden iets moet doen om het zoekende Zuiden te helpen lijkt vanzelfsprekend. Maar moeten we iets doen of mogen we iets doen? Is het een kwestie van liefdadigheid of van rechtvaardigheid? Hoe interpreteert de kerk in haar katholieke sociale denken ideeën als christelijke naastenliefde, liefdadigheid en rechtvaardigheid? En wat zegt dat over onze kijk op ontwikkelingssamenwerking?
Je leest het in het nieuwste boek van Ellen Van Stichel: Uit liefde voor rechtvaardigheid. Katholiek sociaal denken over globale plichten.
Uitgeverij Pelckmans biedt je tot eind januari 5 euro korting op dit boek. Bestel het boek op www.pelckmanspro.be/boeken.html met vermelding van de kortingscode ‘MISSIO’. Je korting wordt meteen verrekend.
8»
suara 66
moeten wij er niet van weglopen maar er een positieve kracht aan geven. In zijn menswording deed God afstand van zijn macht en van zijn luxepositie. Daar zit voor ons de uitnodiging: anderen vinden in onze kwetsbaarheid en samen opkomen tegen onrecht en onderdrukking. Zoals God het ons doorheen Jezus heeft voorgedaan. En daar roept de kerkelijke leer ons toe op.” Hoe leidt dit dan tot solidariteit? “We zijn allemaal even kwetsbaar, dus hebben we allemaal hulp nodig. We zijn allemaal mensen en alleen al daarom verdienen we elkaars solidariteit. En toch mogen we vragen dat een ander bijdraagt, eens hij of zij in staat is een volwaardig leven te leiden. Dat is absoluut geen vraag om een wederdienst. Die vraag komt eenvoudigweg vanuit de overtuiging dat de wereld beter wordt als ieder zijn of haar steentje bijdraagt. Het mag echter geen voorwaarde zijn om aan de solidariteit te beginnen.” Wat is de belangrijkste boodschap die je nog wil meegeven? “Ik roep iedereen op om zijn of haar kwetsbaarheid te omarmen. En om in te zien dat we allemaal even kwetsbaar én even verrijkend zijn. Ieder van ons kan een mooie bijdrage leveren aan de samenleving. Je kwetsbaarheid omarmen en solidair zijn, betekent dat je ruimte laat voor het onverwachte in het leven, zowel persoonlijk als maatschappelijk. Laten we onze controledrang opgeven en iedereen een kans geven.” •
Wat ooit begon als een politieke strijd, groeide uit tot extremistische religieuze terreur. Moslimterroristen vinden in deze regio, waar moslims in de meerderheid zijn, immers makkelijk slachtoffers om te brainwashen en in te zetten. Het gebrek aan veiligheid maakt het hen extra makkelijk. Bovendien is heel wat geld om Boko Haram te bestrijden door corruptie in de zak van politici verdwenen en niet in de versterking van het Nigeriaanse leger.
Ademhalen
5 Enkele van de meer dan twee miljoen Nigerianen op de vlucht.
© EC/ECHO/ANOUK DELAFORTRIE
achtergrond
Einde van de tunnel
Nigeria in het schemerlicht Nigeria is een jaar lang het campagneland van Missio-België. Dit groot land biedt heel wat diversiteit, ook op religieus gebied. Waar in andere regio’s christenen en moslims samenleven en samenwerken, leek dit in het noordoosten van Nigeria lang ondenkbaar. Ondertussen zijn de extremisten van Boko Haram veruit verdreven, maar betekent dat ook licht aan het einde van de tunnel? »» GEORGE ARUNA
Sinds 2002 drukt deze extremistische beweging haar duistere stempel op het noordoosten van Nigeria, een regio waar de spanningen tussen christenen en moslims al hoog oplopen sinds de jaren 1950.
Godsdienstvrijheid
Nochtans werd bij de hervorming van de grondwet in 1999 nogmaals bena-
“Voor meer dan vierduizend vermoorde slachtoffers komt alle hulp te laat.”
In oktober 2016 bereikt ons het goede nieuws dat het Nigeriaanse leger de belangrijkste steden heroverd heeft op Boko Haram. De terreurbeweging heeft zich teruggetrokken in het Sambisabos, de bevolking durft eindelijk voorzichtig ademhalen. Al zal hun adem ongetwijfeld snel weer stokken. Volledige dorpen en velden zijn immers verwoest.
drukt dat Nigeria een seculier land is, met seculiere wetten en godsdienstvrijheid. Dit lijkt echter conflicten tussen verschillende religieuze groepen – en zelfs binnen dezelfde religie – niet te kunnen stoppen.
In dat opzicht is de strijd geenszins gestreden en is er nog geen licht aan het einde van de tunnel voor de bevolking. Voor meer dan vierduizend vermoorde slachtoffers komt sowieso alle hulp te laat. Hun dood blijft voor altijd een duistere herinnering. Meer dan twee miljoen mensen zijn op de vlucht binnen Nigeria of in buurland Kameroen: zij vragen zich af wanneer ze veilig naar huis kunnen, wat ze daar zullen aantreffen. Wie nog thuis is, moet beginnen aan de heropbouw.
Solidariteit
Gelukkig kunnen al deze mensen rekenen op heel wat steun. Wereldwijde solidariteit zorgt ervoor dat de bevolking van het noordoosten van Nigeria niet meer in het pikkedonker zit, maar al wel in het schemerlicht. Hopelijk mag snel het licht aan het einde van de tunnel voluit schijnen. • George Aruna is priester en directeur van Missio in Nigeria.
Brainwashen
De islamistische terreur in het noordoosten van Nigeria is historisch gegroeid.
»9
bijbel
Schitteren met Kerstmis Er is al zoveel geschreven over de betekenis van Kerstmis. Wat kun je daar nog over zeggen dat nog niet gezegd is geweest? Wat kun je nog toevoegen aan de vele werken over ‘Kerst in donkere tijden’? Zoals zo vaak gaf het dagelijkse leven me het antwoord. »» DORIEN VELTENS
Drie jaar geleden kreeg ik van mijn man zeven poppetjes: Maria met dikke buik, Maria zonder dikke buik, Jozef, Kindje Jezus, een ezel, een os en een herder. Samen maken ze onze kerststal.
de nog slechter dan de echte: geen herberg, maar ook geen stal. Tot nu! Gisteren gingen we naar de winkel om een stalletje te kopen.
kochten ook nog enkele poppetjes: de engel Gabriël, de Drie Wijzen, enkele schaapjes en een herderinnetje.
Dakloos
Uitbreiding
Een stenen stalletje met een houten dakgebinte en daarop kleine dakpannetjes. Het ideale stalletje voor onze Heilige Familie. De verkoopster raadde ons aan om bij het stalletje ook een lampje te kopen. Perfect! We
Thuisgekomen wilde ik onze aanwinst onmiddellijk uitpakken en etaleren. “Nog veel te vroeg”, zei mijn man, “het is nog lang geen Kerstmis”. “Enkele ventjes kunnen er al in”, zei ik enthousiast. Ik zette de herder en het herderinnetje – want wat is een
Nu ja, kerststal is veel gezegd, want een stalletje hebben we niet. Al drie jaar moet Maria bevallen op onze dressoir, tussen de televisie en de bonzai. Onze Maria heeft het zodoen-
Licht
herder zonder herderin? – achter in de stal en de schaapjes vooraan. Ik was zo gelukkig als een kind op 6 december. “En het lampje?”, vroeg mijn man. Het lampje! Hoe kon ik dat nu vergeten? Snel knutselde ik het in elkaar en plaatste het via het dak in de stal. Het licht ging aan. Prachtig!
“Het licht van Kerstmis laat ons zien hoe anderen schitteren.”
Met het lichtje aan ontdekte ik plots de rode blos op de wangen van het herderinnetje en de glimlach op het gezicht van de herder. Ik had het nog niet eerder gezien. Glunderend staan ze daar. Precies alsof ze weten wat er komen zal, wat er te gebeuren staat. Of misschien stralen ze gewoon van geluk; geluk om elkaar, om de schaapjes, om hun stal. Het lampje doet hen schitteren of beter: het lampje laat mij zien hoe zij schitteren.
Mogen schitteren
© DORIEN VELTENS
Kerstmis doet ons schitteren, onze blos en onze lach oplichten. Kerstmis: geen moeten maar mogen, geen willen maar kunnen; gelukkig zijn met onze stal, onze familie, onze job, om het Kindje dat komen zal. •
Dorien Veltens is doctor in de Theologie. 10 »
suara 66
TERUGBLIK © DA
N IË L V ERDO N
CK
Op 18 september reikten we het label voor missionaire gemeenschappen uit aan de Sint-Martinusparochie van Loppem.
© MI SS IO
5 oktober was ber tot en met k bladzijde 6) em pt se 17 n Va (zie oo Femi Ajakaye sio. Hier ontmoette bisschop Felix is M tnodiging van in België op ui onze aartsbisschop. hij © MI SS IO
column Een recente enquête wees uit dat heel wat Belgen in angst leven en onze tijden duister inschatten. De media brengen ons de laatste tijd dan ook weinig goed nieuws. Enerzijds zijn er berichten over mensen die zich belangeloos inzetten voor anderen, maar anderzijds zijn er veel sombere berichten. Geweld veraf en dichtbij, de schrijnende situatie van vluchtelingen, natuurrampen, de vergrijzing van onze maatschappij en de kwetsbaarheid van oudere mensen … Bovendien is de herfst dan toch aangekomen in België en staat de winter bijna voor de deur. Ook de natuur wordt stil en duister. Al deze elementen wegen door op het gemoed van sommige mensen. Hoe ga je als gelovige om met deze donkere realiteit? Ik zou zeggen: als een realist die niet wegvlucht van wat het leven soms zo donker maakt. Er is lijden en armoede, er zijn conflicten en mensen met een ongeneeslijke ziekte, maar daar kunnen we samen aan werken. We moeten ons hier helemaal niet bij neerleggen! Laten we ons in plaats daarvan uitgenodigd voelen om licht te brengen in onze samenleving. Christenen vinden daarvoor inspiratie in de lichtbron van Jezus en zijn Vader. Jezus van Nazareth bracht een getuigenis in woord en daad. Hij bracht licht voor zijn eerste volgelingen en doet dat nog steeds voor wie Hem vandaag volgt. In de kerstliturgie vieren we straks dat God zelf onder ons geboren werd om licht voor onze aarde te zijn. Kerstmis als feest van het licht voor christenen en andersgelovigen. We worden uitgenodigd dit licht ook in ons leven op te nemen en het uit te stralen. Als sprankeltje van hoop in duistere tijden. Want vroeger was de kerstliturgie deel van de paasliturgie, hét feest van de hoop. Het kleine vlammetje van Kerstmis steekt dus alvast het grote vuur van Pasen aan!
Directeur van Missio-België
We wensen alle Sterzangers een succesvolle, geestrijke tocht. Dat de Blijde Boodschap hen mag sturen en hun solidariteit mag aanwakkeren! Op 1 oktober ging de ‘Missio in alle kleuren’-dag door in Aarschot. Bijna 2000 vormelingen waren erbij. Bisschop Felix uit Nigeria (zie ook bladzijde 6) was een graag geziene gast.
Alle medewerkers van Missio wensen je alvast een zalig kerstfeest en een voorspoedig nieuw jaar!
» 11
colofon Hoofdredactie: Kenny Frederickx Eindredactie: Catherine De Ryck Werkten mee aan dit nummer: Felix Femi Ajakaye, George Aruna, Michel Coppin, Roger Malfait, Ellen Van Stichel, Robert Vastmans, Dorien Veltens, Thérèse Watripont Foto’s: _iBaNe_, Jun Acullador, alexmerwin13, Michel Coppin, EC/ECHO/Anouk Delafortrie, Geinz, GPE/Sarah Beeching, jagoda/Shutterstock, Alexandra Lande, Missio, Dorien Veltens, Daniël Verdonck Lay-out en drukwerk: Halewijn nv Verantwoordelijke uitgever: Michel Coppin, Vorstlaan 199, 1160 Brussel
Info en contact Vorstlaan 199, 1160 Brussel 02 679 06 30 info@missio.be www.missio.be Adreswijziging of uitschrijving suara@missio.be
Reacties en suggesties pub@missio.be Vormingswerk Missio-Vlaanderen vlaanderen@missio.be 02 679 06 34
Suara is het Indonesische woord voor ‘stem’. Suara wil de stem zijn van de wereldkerk. Suara brengt je levensechte verhalen, dromen en verlangens van christenen wereldwijd. Zo wil Suara ook een stem geven aan Gods aanwezigheid in deze wereld. www. .be WWW. .be