Sekretny składnik Bożego Narodzenia

Od kilku lat jesteśmy świadkami dynamicznych zmian podejścia do wydarzenia. istorii, która miała być przyniesiona dokonujących się w szeroko rozumianej kulturze kuli- do olski z Armenii przez mnicha Grzegorza Makarego, który, jak narnej. Dotyczy to zarówno roli piekarza, masarza, ku- twierdzą niektórzy, wiedzę o piernikach przyniósł około roku. charza, jak i funkcjonowania rzemieślniczej piekarni, masarni czy hoć dziś w tradycyjnych rodzinach zaczyna się go przyrządzać restauracji i jedzenia nie tylko świątecznego, ale też tego codzien- już w trzecim tygodniu listopada, a cała otoczka z tym związana nego. roces estetyzacji pożywienia stał się symptomatyczny dla sprawia, że nie mówimy o zwykłej czynności wypieku, a uroczynaszych czasów. Wolfgang Welsch w swej pracy „ stetyka poza stym rozpoczęciu świątecznych przygotowań, co w większości estetyką o nową postać estetyki” zdefiniował pojęcie estetyzacji, domów jest wyzwaniem, to jednak dawne lata traktowały piertwierdząc, że „oznacza ono , że coś, nik znacznie poważniej, bo w dawnej co jest nieestetyczne, czynimy czymś zeczypospolitej funkcjonował zwyestetycznym czy pojmujemy jako coś ...w dawnej Rzeczypospolitej czaj zarabiania żytniego ciasta pierestetycznego”, co można ująć słowa- nikowego w dniu urodzin dziewczynki, mi, że mówimy o procesie nadawania wkładano je następnie do glinianego wartości rzeczom, które w swej natu- garnka i odkładano w najchłodniejrze sporadycznie uznaje się za este- sze miejsce piwnicy, by dochodziło tyczne i warte jakichkolwiek działań. na dzień zamążpójścia. może zostać zapamiętany jako Nazwa piernik wiąże się ze staropolrok, który poczynił wielkie szkody dla skim słowem „pierny”, które oznacza estetyzacji żywności. Zniechęceni cią- coś pieprznego. ojawienie się tego głym poczuciem zagrożenia nie dbamy korzennego ciasta uważa się za doo to, by posiłki były piękne. Jemy wie- wód głębokiego związku kilku miast le śmieciowego jedzenia, nie dbamy dawnej zeczypospolitej ze Związkiem o celebrowanie posiłków, koncentrując anzeatyckim. Było symbolem szesię raczej na tym, by mieć pełną spi- rokich kontaktów uropy ółnocnej żarnię, tak na wszelki wypadek. Święta ze światem, co uznawano za znamię Bożego Narodzenia są dobrym mo- luksusu, bo przecież koszt importu komentem, by porzucić złe zwyczaje. rzennych przypraw i bakalii sprawiał, Niezależnie od tego, czy spędzimy je że piernik był czymś ekskluzywnym, w dwie, może trzy osoby, stosując się pojawiającym się na najbogatszych do nawoływań rządzących, czy mimo stołach. Składniki niezbędne do wywszystko zdecydujemy się na rodzin- pieku pierników czy miodowników, ny zjazd, zróbmy wszystko, by każdy które pojawiły się najwcześniej, odtradycyjny dla naszej rodziny element najdujemy w spisach komór zamków stołu świątecznego był dopracowany polskich i krzyżackich. Nota bene, to w najdrobniejszym szczególe. ieszmy się nie tylko samym ta- właśnie zakony walczące o chrześcijaństwo i udające się na krulerzem pięknie uformowanych pierogów, nie tylko perfekcyjnie cjaty mogły być źródłem współczesnej formy piernika przynieszarym karpiem, ale również wysiłkiem, który włożyliśmy w każde sionej z wypraw krzyżowych. z dań. rzecież zrobiliśmy to dlatego, że święta to czas specjalny. Nie poddaliśmy się presji wirusa i nie spędzimy świąt w skarpetach, rozciągniętym dresie i za dużym swetrze. Nie chodzi przy NIE ZAWSZE NA SŁODKO tym o to, by walczyć na liczbę dań z goszczącą u nas ciocią, o ciekawe, początkowo polska kuchnia nie wiązała piernika z częa o to, że danie zostało wykonane z pietyzmem i znajomością ścią deserową posiłku. Wręcz przeciwnie. Wypiekane z piernika sztuki. Bez względu na to, czy będzie to sernik, makowiec, czy małe chlebki pełne aromatu cynamonu, imbiru, goździków, karbożenarodzeniowy król piernik. damonu, gałki muszkatołowej, anyżu czy pieprzu, które wzbogacano dodatkiem sporej porcji miodu, ścierano na proszek, który PRZEDE WSZYSTKIM dodawano do marynat do mięs, na jego bazie wykonywano także klasyczny polski sos do mięsa. W efekcie kuchnię staropolską PIERNIK często postrzega się jako kuchnię bardzo intensywnych smaków i kontrastów. W internetowych źródłach brakuje danych z wieku hoć nie jest to może najlepiej udokumentowana, to jednak kuch- lub , a to nie pozwala dokładnie potwierdzić daty i okolicznia kraju nad Wisłą ma wielowiekowe tradycje. W czasach iastów ności pojawienia się piernika na terenach obecnej olski. Można historycy nie szukają ciast i deserów, to jednak wśród najstarszych jednak powiedzieć, że w świetle przekazów historycznych w najzapisków mówiących o potrawach dziś postrzeganych jako desery wcześniejszym okresie pierniki były wytwarzane przez aptekarzy piernik ma chyba najdłuższą, a przynajmniej jedną z najdłuższych i medyków dworskich, którzy posiadali doświadczenie w pracy historii. istorii związanych nie tylko ze świętami Bożego Naro- z mało znanymi ingrediencjami. Dowodem na tę tezę może być dzenia, ale ważnymi uroczystościami, bo przecież z racji zawar- to, że najstarszy przepis na pierniki toruńskie znalazł się na piśmie tości orientalnych korzennych przypraw dowodził szczególnego w roku w dziele „ ompendium medicum auctum”. MistrzBranzy.pl

Tradycja wypieku pierników związana jest z wieloma europejskimi dowodem estetyzacji potrawy. Możliwość zdefiniowania tego, co miastami, choć najpopularniejsze do dziś są pierniki norymber- widzimy. Wykonanie wedle wzorca jak po jej mamie i babci. Nic skie. To za piernikarzami z tego miasta powstawały manufaktu- dodać, a może ująć tendencję do stosowania sztucznych dodatry w innych miejscach. Niewiele z nich było na tyle doskonałe, ków. Miód jest doskonałym konserwantem. że zyskało prawo określania się mianem wypiekanych na wzór olejną osobą, która zwróciła moją uwagę, była Aleksandra Grzenorymberski. Tak było w przypadku Gdańska i Torunia, które już nia uchta, która przypomniała mi pierniki figuralne, a wśród w wieku słynęły ze swoich pierników na tyle, że Norymber- nich takie o wyższych ambicjach estetycznych. Jedną z najcenga przyjęła te wzorce do stosowania. Znacznego upowszechnie- niejszych foremek z jej kolekcji po babci jest gwiazdor jadący nia pierników w olsce doczekaliśmy na koniu. Motyw często spotykany się w połowie wieku. Tak jak na aszubach. Motyw, który w dow czasach wcześniejszych pierniki bie drukarek D czy ludzi, takich jak dowodziły dobrobytu, a co za tym Monika orzeniewska produkująca idzie odpowiedniego statusu spo- foremki ze stali nierdzewnej, można łecznego. Ukuło się nawet powiedze- odtworzyć, by zastąpić nim śmiertelnie „ to nie pija gorzałki i od niej nie nudne foremki z hurtowni. Smak umyka, ten nie godzien słodkiego piernika z jej rodzinnego domu, bo kosztować piernika”. udało mi się i w Wigilię roku piernik. lasyczny, według przepisu przejętego po swoim mistrzu. dostałem przesyłkę z gwiazdorem, dostałem przesyłkę z gwiazdorem, BOCHEN determinuje dodatek potażu wskazany w przepisie w miejsce proszku do Z MIODEM pieczenia lub sody. Spopielony wę giel drzewny zawierający spulchnia iernik robiony na modłę polską, jące odpowiedniki amoniaku, zwany a nie niemiecką początkowo zwany potażem, od średniowiecza pozwabył miodownikiem, bo rzeczywiście lał wypiekać pierniki miękkie, prze lał wypiekać pierniki miękkie, przez reguły był wielkim bochnem chleba znaczone do jedzenia. Bez potażu żytniego robionym na miodzie z nie- wypiekano pierniki figuralne, które oszczędnie dodanymi przyprawami wykonywano, odciskając w cieście korzennymi. Wykonany w tej słod- kunsztownie wykonane obrazy zapikiej wersji często bywał darowany, sane na deseczkach. Te były twarde, podczas gdy te bardziej wytrawne ale pełniły głównie funkcję ozdobną. podawano gościom w formie zaką- harakterystyczny dla Gdańska jest sek do wódek lub miodu pitnego. piernik wypiekany w formie tak zwa ch sekretem było to, że mogły doj- nego bruku gdańskiego, czyli niererzewać przez wiele lat w piwnicach. W związku z tym te „starsze” gularnych kawałków piernikowego ciasta ciętych na skos podobnie były prawdziwymi dziełami smaków i aromatów. o ciekawe, ciasto do kopytek, a następnie powleczonych czekoladą. Jest to forma przygotowywano raz w roku, ale na bieżące potrzeby użytkowano najczęściej występująca w tej lokalizacji, choć książki kucharskie to wyrobione rok wcześniej. z połowy wieku i początku wieku przewidują wypiek nie IDEALNA RECEPTURA sta piernikowego, które po lukrowaniu jest cięte na nieregularne kształty. Brukowce w wersji gdańskiej znajdziemy w piekarniach to jak kto, ale piekarze i cukiernicy wiedzą, jak zrobić dobry idzińskich i ellowskiego w Gdańsku. w postaci kilkucentymetrowych wałków, a cienkich warstw ciaNie trzeba podawać przykładów przepisów, bo każdy ma swoje ulubione. Warto jednak przypomnieć, zwrócić uwagę, szczególnie ÒRZECHË DO ÙCECHË młodych na ciekawostki związane z tym, co z ciasta piernikowego zrobić można. arolina Mierzejewska z gospodarstwa agroturyI KRAMONCZI stycznego ma Babcia w hmielnie na aszubach swój pier- iekawostką nieznaną w innych regionach mogą być też rzech nik nazwała leniuchem. Zarabia ciasto na mące żytniej, smalcu do cech , czyli orzechy do uciechy robione dla dzieci z ciasta i przyprawach korzennych wiele tygodni przed świętami i odstawia żytniego doprawianego jak na piernik, ale z dodatkiem dużej ilości je w kamiennym garnku w chłodne miejsce na leniwe wyrasta- tartej marchewki. iekawy sposób na zastąpienie niedostępnego nie. óźniej stosuje zasadę „less is better” i zamiast fikuśnych kiedyś powszechnie cukru. Wypiekane w formie kulek zbliżonych form pokazywanych w kolorowych czasopismach wypieka suro- wielkością do orzechów, do dziś podawane są w okresie świąteczwy, ascetyczny piernik, który dzieli na blaty o grubości do cm, nym na kaszubskich stołach. Gdyby któryś z piekarzy z aszub które przekłada powidłami z owoców śliw rosnących w ogrodzie je zrobił, cieszyłyby się wielkim popytem. Są popularne do dziś. przy jej domu. ałości dopełnia warstwa białego, naturalnego lu- Ozdobą kaszubskiej choinki danki są kramonczi, czyli obrzędowe kru, nie żadnej sztucznej polewy. rostota będąca swego rodzaju obwarzanki wypiekane z ciasta żytniego piernikowego. Wieszane Mistrz Branży

na choince nie wytrzymywały zbyt długo. Dość szybko były podgryzane. Z aszubami wiąże się też zwyczaj może występować też w innych częściach kraju kiedyś objętych zaborem pruskim stawiania na świątecznym stole protoplasty współczesnych prezentów. Bunter teller, talerz słodkości, talerz kolorów zawierał wiele łakoci suszone owoce, czasami również egzotyczne, orzechy dla uciechy, brukowce i co ważne, popularną kiedyś, a wracającą za sprawą sklepów pewnej sieci dyskontów kostkę domino składającą się po części z ciasta piernikowego.

DOMINO – WSZYSTKO, CO DOBRE

ostka domino to pyszność nad pysznościami. wintesencja tego, co dobre. Warstwy sezonowanego, lekko wilgotnego ciasta piernikowego przełożone królewieckim marcepanem i powidłami lub lekko zżelowaną konfiturą o smaku zależnym od upodobań cukiernika czy gustu odbiorcy. ałość starannie pokrywa ganache. Niespodzianka. Sięgając po taką kostkę, możesz pomyśleć zwykłe ciasto, zwykły piernik w czekoladzie. Nigdy nie wiesz, jakie nadzienie znajdziesz w środku. Nasuwają się słowa orresta Gumpa „Życie jest jak pudełko czekoladek, nigdy nie wiesz, na co trafisz”. A po pierwszym kęsie, przy którym pęka czekoladowa bariera, pęka i niebo, i daje się słyszeć śpiew anielski. hwalmy ana za to, że na ziemskie padoły zesłał składniki kostki domino. hwalmy ana za to, że na ziemskich padołach są cukiernicy, którzy mają tak pewną rękę, by przygotować kilkumilimetrowe warstwy ciasta piernikowego, by je równiutko obłożyć lekko zżelowaną konfiturą lub powidłami, by na takiej warstwie położyć kolejną równą warstwę ze szlachetnego marcepanu, a nie podróbek z pestek moreli. tak raz po razie warstwa. W tym miejscu warto oczywiście przypomnieć słowa, które kiedyś usłyszałem w kręgach duchownych bliskich prymasowi Glempowi Obżarstwo z opilstwem to grzech, oddzielnie nie są grzechem . Jedzmy kostkę domino w poczuciu bezgrzeszności. Mało kto wie, ale nasi zachodni sąsiedzi kilka lat temu ustalili grudnia dniem święta tego cukierniczego specjału. „

Z okazji zbliżających się Świąt Bożego Narodzenia i Nowego Roku wszelkiej pomyślności i sukcesów życzy APC- BACK EUROP POLSKA