WONINGMARKT
Onbetaalbaar Shenzhen zet in op de huurmarkt China lanceert in twaalf steden proefprojecten om woonruimte toegankelijk te houden Sjoerd den Daas Shenzhen Het gebouw in de wijk Buji, in het noordoosten van Shenzhen, staat nog in de stijgers. Bouwvakkers slaan de laatste hand aan een serie winkels en horeca. De eerste huurappartementen zijn al opgeleverd. ‘Deze twee woontorens zijn in september opengegaan, in totaal moeten dat er straks negen zijn’, vertelt projectmanager Yan Kaixiang van Vanke, een vastgoedbedrijf met een beurswaarde van omgerekend € 42 mrd. Hij toont een van de nieuwste projecten: studio’s, sommige met een vloeroppervlak niet groter dan 18 m². ‘De keuken wordt gedeeld en is echt een ontmoetingsplaats. Net zoals deze plek’, zegt Yan terwijl hij naar loungebanken wijst. De gemeenschappelijke ruimte is voorzien van een projector, bijbehorend lcd-scherm en een voetbaltafel. ‘Er wonen nu zo’n vierhonderd mensen, een aantal dat moet oplopen tot drieduizend als ook de andere torens klaar zijn.’ Vanke, dat groot werd dankzij China’s vastgoedboom, richt zich met projecten zoals deze op de slachtoffers van diezelfde steile rit omhoog. ‘Vooral op de groep van 18 tot 35 jaar’, zegt Chen Xiaowei. Hij is operationeel directeur bij Shenzhen Vanke Boyun, een dochterbedrijf. Chen is verantwoordelijk voor de ont-
wikkeling van instapwoningen, een project dat al naar 27 Chinese steden is uitgebreid. ‘De locals in steden als Shenzhen hebben wel geld’, zegt Chen. ‘Als zij het niet hebben, hebben hun ouders het wel. De groep waar wij op mikken met dit project heeft dat niet.’ 99% van de huurders komt dan ook van buiten de stad, schat hij. Nergens in China stegen de huizenprijzen de afgelopen jaren zo hard als in Shenzhen. Sinds 2014 liggen de koopprijzen ruim 73% hoger. Lonen zijn daar ver bij achtergebleven. In 2016 moesten 27 jaarsalarissen worden neergeteld voor een woning, in 2014 waren dat er nog achttien, becijferde de denktank Gavekal Dragonomics. Net als in Peking en Shanghai zijn huizen daarmee zeker voor nieuwkomers onbetaalbaar geworden. Dat is terug te zien in de cijfers: waar gemiddeld genomen zo’n 20% van de Chinese stedelingen een woning huurt, ligt dat cijfer in Shenzhen op 80%, meldt vastgoedintermediair Lianjia. In artikel 153, afgelopen zomer gepubliceerd door het ministerie van woonhuisvesting, werd Shenzhen aangewezen als een van de twaalf steden waar proeven worden gedaan die de beschikbaarheid van huurwoningen verder moeten bevorderen. Zo worden plekken aangewezen die een specifieke huurbestemming krijgen,
pagina 7, 11-12-2017 © Het Financieele Dagblad
In Shenzhen wordt bouwgrond aangewezen voor woningen die een specifieke huurbestemming krijgen. FOTO: REUTERS
in Shenzhen zeker 20% van de beschikbare bouwgrond. Verder worden vastgoedontwikkelaars door de overheid gestimuleerd huurappartementen te ontwikkelen door ze de grond ver onder de marktprijs te verkopen. Dat geeft Vanke en andere vastgoedpartijen wind in de rug. Liuxiandong, even verderop in Shenzhen, is een van de plekken waar ze hopen te profiteren van nabije magneten: bedrijven zoals
internetconglomeraat Tencent of dronemaker DJI die veel goed opgeleide werknemers nodig hebben. ‘Wil je de stad van de toekomst zijn, dan moet je ze wel kunnen huisvesten’, zegt Brechtje Spreeuwers van MLA+, het Rotterdamse architectenbureau dat het project van vijfduizend mini-appartementen uittekende in opdracht van Vanke. ‘Waar het voorheen vooral om cijfers en doelstellingen ging, is nu veel
meer aandacht voor groen en andere zaken die de leefbaarheid in een stad kunnen verbeteren.’ Op het regionale hoofdkantoor van Vanke in Shenzhen wordt al voorzichtig gedacht over de volgende stap. China is niet het enige land in de regio dat kampt met overbevolking en grondschaarste. ‘We zijn bezig met pilots in Hongkong, waar de situatie op de huizenmarkt vergelijkbaar is met die in Shenzhen’, zegt Chen.