22issue_BULLETIN

ΦΙΛΟ Ι

co nnect • care • su ppo rt I p aro s

ΟΥ ΑΡ ΙΠ

ΟΥ και ΑΝΤ ΑΡ Π

THE BULLETIN ΦΙΛΟΙ ΤΗΣ ΠΑΡΟΥ KAI ΤΗΣ ΑΝΤΙΠΑΡΟΥ FRIENDS OF PAROS AND ANTIPAROS

2021 EDITION

• SAVING THE ANCIENT QUARRIES/ ΣΩΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΑΡΧΑΙΑ ΛΑΤΟΜΕΙΑ • PAROS AIRPORT / ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΠΑΡΟΥ • ARE SEAPLANES THE SOLUTION? / ΕΙΝΑΙ ΤΑ ΥΔΡΟΠΛΑΝΑ Η ΛΥΣΗ?

• BIG ISSUES WITH WASTE MANAGEMENT/ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ • DIGITAL NOMADS / ΨΗΦΙΑΚΟΙ ΝΟΜΑΔΕΣ • PARIAN GASTRONOMY / ΠΑΡΙΑΝΗ ΓΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ

AMIS DE PAROS ET D’ANTIPAROS

22

1

FRIENDS OF PAROS AND ANTIPAROS BULETTIN

Founding Members Vlassis Sfyroeras Georges Vlandas Stelios Christopoulos Costas Passos Georges Papageorgiou Georges Papanicolaou Monique Mailloux Ilias Papadimitrakopoulos Sotiris Marinopoulos Katerina Theocharidou Fotis Tsounakis Honorary Chairman:

Vlassis Sfyroeras Honorary member:

Maria Tripolitsiotou - Tsounaki

Board of Directors of the «Friends of Paros and Antiparos» Georges Vlandas

President of the «Friends of Paros and Antiparos» Association, Editor of the Bulletin newspaper

Nicolas Stephanou Vice-Président

Marousso Boura Vice President in charge of General Affairs

Tassos Zacharas

Secretary of the «Friends of Paros and Antiparos» Association

Zoe Siakantari Treasurer

Dimitris Triantafillou In charge of General Affairs

Anna Kagani

In charge of General Affairs

Elli Sfyroera Member

Françoise Kron Member

Georges Papanicolaou In charge of relations with Paros medical associations as well as with the press

Georges Pittas

In charge of the «Cycladic Gastronomy» dossier

Anna Polykandrioti Member

Michalis Kaliampetsos

ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΠΑΝΔΗΜΙΑ Η πανδημία συνέχισε να επηρεάζει την ζωή μας. Ορισμένες από τις δραστηριότητες που σχεδιάσαμε πέρυσι αναβλήθηκαν και πάλι (βλ. σελίδα 4). Ταυτόχρονα, οι σχέσεις μεταξύ των μελών του συλλόγου μας έγιναν πιο τακτικές από τον Σεπτέμβριο του 2020 χάρη στις νέες μορφές επικοινωνίας. Έτσι, το συχνά διευρυμένο Διοικητικό Συμβούλιο των Φίλων της Πάρου και της Αντιπάρου συνέρχεται κάθε μήνα. Οι τοποθετήσεις μας σε διάφορα θέματα, που αναπτύχθηκαν από κοινού, διανεμήθηκαν μέσω email και δημοσιεύθηκαν στον ιστότοπό μας και στα κοινωνικά δίκτυα, ακόμη και στον τοπικό γραπτό τύπο. Σχεδόν όλα τα θέματα που συζητήθηκαν στο νησί καλύφθηκαν, όπως : • Η επέκταση του αεροδρομίου της Πάρου και ο αντίκτυπό της, κάτι που συχνά δεν γίνεται εύκολο κατανοητό, στη βιώσιμη ανάπτυξη του νησιού και για την οποία τροφοδοτήσαμε την δημόσια συζήτηση.

• Η αναζήτηση νέων δυνατοτήτων αεροπορικής συγκοινωνίας, όπως αυτή με υδροπλάνα, ως εν μέρει για εναλλακτικές διαδρομές σε σχέση με εκείνες ενός διεθνούς αερολιμένα.

• Τρόποι βελτίωσης της κινητικότητας στο νησί.

• Διαχείριση απορριμμάτων που πρέπει να βελτιωθεί, τόσο για λόγους ενίσχυσης του ποιοτικού τουρισμού, όσο φυσικά και του περιβάλλοντος.

• Η μεγάλης κλίμακας εγκατάσταση νέων ανεμογεννητριών, για οποία διατηρούμε ισχυρές επιφυλάξεις όσον αφορά τις διαστάσεις, την χωροθέτηση και τον αριθμό τους, αλλά πάντα υπέρ των εναλλακτικών τρόπων παραγωγής ενέργειας που θα σέβεται τον κυκλαδική κλίμακα και χαρακτήρα του νησιού.

• Η αναβάθμιση του όρμου του Δεσποτικού ως καταφυγίου για σκάφη κ.λπ. Ίσως η πιο σημαντική εκδήλωση ήταν το εργαστήριο-σεμινάριο που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2021 για το μέλλον των Αρχαίων λατομείων μαρμάρου και που ακολούθησε το συνέδριο που οργανώσαμε το φθινόπωρο του 2019 για να επισημάνουμε τη σημασία αυτών των λατομείων μαρμάρου, όχι μόνο για την Πάρο αλλά και για τη διεθνή κληρονομιά. Το εργαστήριο τον περασμένο Μάρτιο διερεύνησε πώς θα μπορούσε να γίνει πράξη η δημιουργία ενός αρχαιολογικού πάρκου. Επιπλέον, με αυτό το BULLETIN ξεκινάμε τη συζήτηση για την επέκταση του τουρισμού καθόλη τη διάρκεια του έτους χάρη σε μια νέα κατηγορία τηλεργαζομένων που κατοικούν στο νησί πέραν των καλοκαιρινής περιόδου. Σε αυτή την κατηγορία των τηλεργαζομένων εντάσσεται επίσης σε μια νέα κοινωνική κατηγορία που αποτελείται από συνταξιούχους, που συχνά αποτελούνται από πρώην περιστασιακούς επισκέπτες, οι οποίοι επίσης επεκτείνουν την παρουσία τους εκτός του καλοκαιριού. Η άφιξη αυτών των νέων κατοίκων πρέπει να συνοδεύεται από πολιτιστικές και οικονομικές δραστηριότητες, συγκοινωνίες, στέγαση, διαχείριση αποβλήτων και απορριμμάτων, ποιοτική παροχή υπηρεσιών υγείας, γρήγορες τηλεπικοινωνίες κ.λπ. Οι νέοι αυτοί κάτοικοι αντιπροσωπεύουν μία μεγάλη τύχη για τα νησιά μας και θα αναζωογονήσει τη συζήτηση σχετικά με το είδος της ανάπτυξης που είναι επιθυμητή για την Πάρο και την Αντίπαρο. Οι επιλογές θα πρέπει να αφορούν το είδος των βιοτεχνικών και εμπορικών δραστηριοτήτων, την δημιουργία ενός κόμβου επιβατών που θα συνδέεται με άλλα νησιά μέσω της Πάρου, και όλα αυτά με γνώμονα την βιώσιμη ανάπτυξη που θα σέβεται τον κυκλαδικό χαρακτήρα του νησιού, με έμφαση στην πολιτιστική κληρονομιά και διατήρηση του φυσικού και γεωργικού του τοπίου. Οι Φίλοι της Πάρου και της Αντιπάρου επιθυμούν να συνεισφέρουν σε αυτήν την δημόσια συζήτηση, την οποία και θεωρούν απαραίτητη. Γιώργος Βλαντάς Πρόεδρος ΦτΠΑ

Τάσος Ζαχαράς Γραμματέας

Μαρουσώ Μπούρα Νικόλας Στεφάνου Αντιπρόεδρος Αντιπρόεδρος

info //

Member

Γιώργος Βλαντάς τηλ. +32 475 75 31 00, +30 698 4495543 Georges Vlandas tel. +32 475 75 31 00, +30 698 4495543

Member

Φωτογραφία εξωφύλλου: Λεύκες Μάρτιος 2021, Μαιρίνα Ματθαιοπούλου Cover photo: Lefkes March 2021, Merina Matthaiopoulou

Athina Perantinou Sotiris Koutsiaftis In charge of General Affairs

Merina Matthaiopoulou In charge of the «Friends of Paros» communication and Bulletin newspaper

BULLETIN NEWSPAPER Editor: Georges Vlandas Editorial Board:

Merina Matthaiopoulou • Elli Sfyroera Art Direction: MΜΚ design team Photos: 2

editorial //

Merina Matthaiopoulou, Sotiris Koutsiaftis Benjamin Massello, Peter Rolland, Camille Villanueva, François Jean.

www.friendsofparos.com follow us on facebook.com/friendsofparos

join the FoPaA:

Send your e-mail to the Secretary of FoPaA at info@friendsofparos.com and your joining fee of €50 (concessions €20) to Alpha Bank, IBAN: GR84 0140 6250 6250 0210 1091 262 / BIC CRBAGRAA To donate for specific actions, please use this Alpha Bank account: ΙΒΑΝ: GR81 0140 6250 6250 0200 2002 615

AFTER THE PANDEMIC

LA PANDÉMIE ET APRÉS

The pandemic continued to affect our lives. Some of the activities we planned last year were postponed again (see page 4). At the same time, the relations between the members of our association became more regular from September 2020 thanks to the new forms of communication. Thus, the often enlarged Board of Directors of the Friends of Paros and Antiparos meets every month.

Our posts on various topics, developed jointly, were distributed via email and published on our website and social networks, even in the local print media. Almost all the topics discussed on the island were covered, such as: • The expansion of Paros airport and its impact, something that is often not easy to understand, on the sustainable development of the island and for which we fueled the public debate.

• The search for new air transport possibilities, such as hydroplanes, partly for alternative routes to those of an international airport.

• Ways to improve mobility on the island.

• Waste management that needs to be improved, both for reasons of enhancing quality tourism and, of course, the environment.

• The large-scale installation of new wind turbines, for which we have strong reservations about their dimensions, location and number, but always in favor of alternative ways of generating energy that will respect the Cycladic scale and character of the island.

• The upgrade of the Despotiko bay as a shelter for boats etc.

La poursuite de la pandémie a continué de bouleverser nos existences. Une partie des activités prévues par nous l’an passé ont été encore une fois différées (cf. page 4). En même temps, la vie de notre association est devenue plus régulière depuis septembre 2020 grâce aux nouvelles formes de communication. Ainsi le Conseil d’administration, souvent élargi, des Amis de Paros et Antiparos s’est réuni tous les mois.

Des prises de position régulières sur des sujets variés, élaborées en commun, ont été diffusées par email et publiées sur notre site et les réseaux sociaux, voire la presse locale écrite. Presque tous les sujets discutés sur l’île ont été abordées : • la construction d’une extension et modernisation de l’aéroport de Paros et son impact, souvent mal cerné, sur le développement durable de l’île et au sujet duquel nous avons nourri le débat public; • l’exploration des nouvelles voies de communication aériennes, comme celle des hydravions, comme voies en partie alternatives à celle d’un aéroport international ; • les moyens d’améliorer la mobilité sur l’île ; • la gestion des déchets qui doit être améliorée à la fois pour assurer un tourisme de qualité mais aussi pour des questions environementales; - l’installation à grande échelle des nouvelles éoliennes qui doit être questionnée dans ses dimensions, ses lieux d’implantation et leur nombre, au nom d’une alternative énergétique qui soit respectueuse du caractère cycladique de l’ile ; • la revalorisation de la baie de Despotiko comme lieu refuge pour les bateaux etc.

Mais l’évènement le plus marquant fut peut-être l’atelier organisé en mars 2021 sur le futur des antiques carrières de marbre. Cet atelier faisait suite au colloque organisée par nous à l’automne 2019 pour souligner toute l’importance de ces carrières de marbre, non seulement pour Paros mais aussi pour le patrimoine international. L’atelier du mois de mars dernier a exploré la façon dont pouvait être mise en œuvre concrètement une action visant à la constitution d’un parc archéologique.

Par ailleurs, avec ce journal nous lançons le débat d’une prolongation du tourisme tout au long de l’années grâce à une nouvelle catégorie de télétravailleurs résidant sur l’ile en dehors des périodes estivales. A ces télétravailleurs se joignent aussi une nouvelle catégorie sociale faite des retraités, souvent constituée d’anciens visiteurs occasionnels, qui prolongent leur présence également en dehors de périodes estivales. La venue de ces nouveaux résidents doit être accompagnée en terme d’activités culturelles et artisanales, de transport, d’habitat, de gestion des déchets, d’installation d’équipements sanitaires, d’équipements de communication etc.

La chance que peuvent représenter pour nos îles ces nouveaux habitants relancera le débat sur le type de développement souhaitable pour Paros et Antiparos. Des choix devront être faits entre un développement d’activités à caractère industriel, commerciales, de plaque tournante de passagers rejoignant d’autres îles via Paros et un développement soutenable, respectueux du caractère cycladique de l’île, à forte connotation culturelle, préservant le paysage naturel et agricole.

Les Amis de Paros et Antiparos souhaitent contribuer modestement à ce débat public, qui leur paraît nécessaire.

Perhaps the most important event was the workshop held in March 2021 on the future of Ancient marble quarries and followed by the conference we organized in the fall of 2019 to highlight the importance of these marble quarries, not only for Paros but and for international heritage. The workshop last March explored how the creation of an archeological park could be put into practice.

In addition, with this BULLETIN we start the discussion for the expansion of tourism throughout the year thanks to a new category of teleworkers who live on the island beyond the summer season. This category of teleworkers also includes a new social category consisting of retirees, often made up of former casual visitors, who are also expanding their presence beyond the summer. The arrival of these new residents must be accompanied by cultural and economic activities, transportation, housing, waste management, quality health services, faster telecommunications, etc.

These new residents represent a great opportunity for our islands and will revive the debate about the kind of development that is desirable for Paros and Antiparos. The choices should concern the type of commercial and industrial activities, the creation of a passenger hub that will be connected to other islands through Paros, and all that with a view to sustainable development that will respect the Cycladic character of the island, with emphasis on cultural heritage and conservation of its natural and agricultural landscape.

Georges Vlandas Tassos Zacharas Maria Boura FoPΑ President Secretary Vice President Nicolas Stephanou Vice President

Georges Vlandas Tassos Zacharas Maria Boura Président des AdP Secrétaire Vice-président Nicolas Stephanou Vice-président

Remerciements : Notre périodique paraît en deux ou trois langues grâce à l'aide bénévole pour la traduction de ce numéro de Georges Spyrou, Tassos Zacharas, Haris Martinos, Nicolas Stephanou, Dimitris Triantafillou, Ilia Daifa, Merina Matthaiopoulou, Lilly Gallis. Ευχαριστίες: Το περιοδικό που έχετε στα χέρια σας εμφανίζεται, ως συνήθως, σε τρεις γλώσσες χάρη στην εθελοντική εργασία των: Γιώργου Σπύρου, Τάσου Ζαχαρά, Χάρη Μαρτίνου, Νικόλα Στεφάνου, Δημήτρη Τριανταφύλλου, Ίλια Νταϊφά, Μαιρίνα Ματθαιοπούλου, Λίλλυ Γαλλή. Τους ευχαριστούμε όλους.

3

SAVE THE DATE//

NEWS // Summer - Winter 2020-2021

Δραστηριότητες 2021-2021 • Διοργάνωση τεχνικής συνάντησης για τη

διαχείριση των αποβλήτων,

•Συνέχιση της δράσης μας σχετικά με τα Αρχαία Λατομεία μαρμάρου • Διοργάνωση εργαστηρίου υγείας στην Πάρο και την Αντίπαρο με τη συμμετοχή εκπροσώπων του ιδιωτικού και δημόσιου συστήματος υγείας, • Διοργάνωση θεατρικών εργαστηρίων του Πέτρου Σεβαστίκογλου

11/07/2020

• Διοργάνωση παρουσίασης από τον Michel Volkovitch των βιβλίων στα γαλλικά του Ilya Papadimitrakopoulos,

Board of Directors of the «Friends of Paros» meeting

• Οργάνωση της δημοπρασίας, που συσχετίζεται με έναν νέο πολιτιστικό φορέα στο νησί • Διοργάνωση της ετήσιας τελετής διάκρισης προς τιμήν του Rémy Le Fur κλπ., • Σύνταξη ενός κειμένου σχετικά με τη δημιουργία και τα χαρακτηριστικά τουριστικών συγκροτημάτων μεγάλης κλίμακας.

• Δημοσίευση δύο Bulletin • Λανσάρισμα μιας συλλογής βιβλίων για την Πάρο και την Αντίπαρο Όλες αυτές οι δραστηριότητες μπορούν φυσικά να αναβληθούν λόγω της έντασης της πανδημίας, αλλά θα προσπαθήσουμε να πετύχουμε τους στόχους μας. Αλλά όλες αυτές οι δραστηριότητες απαιτούν την υποστήριξη των μελών μας. Υπενθυμίζεται ότι για τον Σύλλογό μας το οικονομικό έτος ξεκινά τον Σεπτέμβριο του 2020 και λήγει στα τέλη Αυγούστου 2021.

22/07/2020 Visit to Athanasiadou gallery, Marpissa

Activités 2020-2021 Pour la suite de l’année 2020/2021 sont prévues les activités suivantes : • Tenue d’un séminaire sur la gestion des déchets, • Poursuite de notre action relative aux anciennes carrières de marbre

13/08/2020 GENERAL ASSEMBLY RAMNOS CAFE LEFKES

• Tenue d’un atelier sur la santé à Paros et Antiparos réunissant des représentants du système privé et public de santé,

Γενική Συνέλευση των Φίλων της Πάρου General Assembly of the Friends of Paros Assemblée générale des Amis de Paros

• Organisation d’un séminaire de présentation par Michel Volkovitch des livres en français d’Ilya Papadimitrakopoulos, • Organisation de la vente aux enchères, en relation avec un nouvel acteur culturel sur l’île •Tenue de notre cérémonie annuelle en l’honneur de Rémy Le Fur etc., • Rédaction d’un papier de réflexion sur l’implantation de complexes touristiques de grande envergure.

• Parution du 2 Bulletin • Lancement d’une collection de livres sur Paros et Antiparos L’ensemble de ces activités peuvent bien entendu être remises en cause par la poursuite, voire l’accentuation de la pandémie, mais nous allons essayer de garder le cap. L’ensemble de ces activités nécessite le soutien de nos membres. Pour rappel, notre année budgétaire commence en septembre 2020 et finit fin août 2021.

4

photo by mmk design team

• Tenue des ateliers théâtraux de Petros Sevastikoglou

ONLINE MEETINGS

TUESDAY 16/3/2021 The future of the ancient quarries of Paros: We all can contribute!

Online Information Meeting about the ancient quarries of Paros on Tuesday 16 March 2021, 18:45 - 20:15 via Zoom.

14/03/2021 A Discussion around the Paros airport extension

14/02/21 A Plan de Mobilité Urbaine Durable (PMUD, en Grec “SVAK”) pour PARIKIA

14 AVRIL 2021 L'Abécédaire de la gastronomie grecque Présentation du livre de Yorgos Pitas Les Amis de Paros et d’ Antiparos avec la communauté hellénique de Belgique présentent le 14 avril 2021, 12h 45 le dernier livre de Yorgos Pittas

“L’ abécédaire de la gastronomie hellénique” info: 0032475753100

paru récemment à Athènes et disponible chez Périple.

Le lien: https://u4unity.webex.com/meet/jps

5

6

ANCIENT QUARRIES OF PAROS

SAVING THE ANCIENT QUARRIES FROM NEGLECT Marathi’s ancient quarries, a potential world heritage site, are slowly decaying, most probably from the neighbouring quarrying activities as well, and their restoration is not progressing for decades.

Following the workshop organized in November 2019 about the quarries’ future, the FoPA have been active, aiming at protecting and reviving the ancient quarries of Paros, mobilizing and supporting all relevant bodies.

You can find articles around this issue at https://friendsofparos.com/.

“The protection and promotion of the ancient quarries of Paros – Lessons from relevant experiences ”

photo by Sotiris Koutsiaftis

The results of the online information meeting Tuesday 16 March 2021

On Tuesday March 16th, the “Friends of Paros and Antiparos” organised an online information meeting on “The protection and promotion of the ancient quarries of Paros and the relevant experiences from other parts of Greece” with the participation of the Director of Antiquities of Cyclades Mr Dimitris Athanassoulis, Mayor of Paros Mr. Markos Kovaios and the Head of Province of Paros-Antiparos, Mr. Costas Bizas, and with high level speakers. The meeting was coordinated by the Head of the Department of Prehistoric and Classical Antiquities and Museums – Cyclades Ephorate, Mrs Zozi Papadopoulou.

The issue of protection and promotion of the ancient marble quarries has engaged public authorities, residents and visitors of our island for a number of years. The efforts for the protection and promotion of the ancient quarries are following on from the workshop co-organised by FoPA in November 2019 in Parikia, with actions regarding the ownership status of the archaeological site, and studies on the stability of ancient underground galleries which may also be affected by the activities of the adjacent modern quarries, and their digital mapping.

The purpose of the meeting was to gather information and learn from the experience and advice of organisations that have successfully handled the creation and operation of relevant initiatives so as to move more decisively towards the final destination: the creation of an archaeological and cultural park at the archaeological site in Marathi that will contribute to the valorisation of the ancient quarries and the sustainable development of Paros.

The Technological and Cultural Park of Lavrio is the culmination of decades of effort by the National Technical University of Athens (which owns it and manages it through a public limited company) to create a park in the area of the ​​ famous ancient silver mines that houses new technologies in historic industrial redundant buildings. The Vice President and Executive Director of Lavrio TCP, Professor Dimitris Kaliampakos, presented in detail the process of the creation of Lavrio TCP. Based on this experience he suggested that the ancient quarries of Paros should: become a key element of the identity of the local community of Paros; the Municipality should be directly involved, according high priority to this goal; an overall promotion plan should be formulated; a critical mass of residents–local stakeholders–experts should be created that will support it.

The future of the ancient quarries of Paros We all can contribute!

Οn Tuesday 16/3/2021 the “Friends of Paros and Antiparos” organised an online information meeting on the “Protection and promotion of the ancient quarries of Paros: Learning from relevant experiences”. This event allowed all of us to draw information and advice from the experiences presented by the speakers and the discussion that followed. You can find the presentations and the recording of the event at our website.

A key message from the meeting is that the involvement of the local community is a prerequisite for the success of any effort to protect and promote ancient marble quarries. That is why the FoPA are launching an effort, in close collaboration with other associations, to find ways and to secure the means to save this unique monument and to promote it through the creation of an archaeological and cultural park in Marathi.

We would like to know your opinion on how to proceed and whether you could contribute voluntarily in this endeavour.

Please take 3 minutes to complete a short questionnaire at our website.

Sauver les anciennes carrières del’abandon Les carrières antiques de Marathi, un site potentiel du patrimoine mondial, se désintègrent lentement, très probablement à cause aussi des activités d’exploitation minière voisines, et leur restauration ne progresse pas depuis des décennies. la suite de l’atelier organisé en novembre 2019 sur l’avenir des carrières, les AdPA ont été actifs, visant à protéger et à raviver les anciennes carrières de Paros, en mobilisant et en soutenant tous les organismes concernés.

Vous pouvez trouver quelques articles autour de ce problème a https://friendsofparos.com/.

7

8

ΔΙΑΣΩΣΗ ΤΩΝ ΑΡΧΑΙΩΝ ΛΑΤΟΜΕΙΩΝ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΗ Τα αρχαία λατομεία στο Μαράθι, μια πιθανή τοποθεσία παγκόσμιας κληρονομιάς, αποσυνθέτονται αργά, το ποιο πιθανό και από τις γειτονικές λατομικές δραστηριότητες, και η αποκατάστασή τους δεν προχωρά εδώ και δεκαετίες. Έπειτα από την ημερίδα που οργάνωσαν τον Νοέμβριο του 2019 για το μέλλον των λατομείων, οι ΦτΠΑ δραστηριοποιούνται με στόχο την προστασία και αξιοποίηση των αρχαίων λατομείων της Πάρου, κινητοποιώντας και υποστηρίζοντας όλους τους σχετικούς φορείς. Μπορείτε να βρείτε άρθρα σχετικά με αυτό το ζήτημα στο https://friendsofparos.com/.

Το μέλλον των αρχαίων λατομείων της Πάρου Όλοι μπορούμε να συμβάλουμε! Την Τρίτη 16/3/2021 «Φίλοι της Πάρου και Αντιπάρου» οργάνωσαν μία διαδικτυακή ενημερωτική συνάντηση με θέμα «Η ανάδειξη των αρχαίων λατομείων της Πάρου και οι σχετικές εμπειρίες από τον ελληνικό χώρο» που επέτρεψε σε όλους μας να αντλήσουμε πληροφορίες και συμβουλές από τις εμπειρίες που παρουσίασαν οι ομιλητές και τη συζήτηση που ακολούθησε. Θα βρείτε τις παρουσιάσεις των ομιλητών και τη βιντεοσκόπηση της συνάντησης στο site μας. Ένα κύριο μήνυμα από τη συνάντηση είναι ότι η συμμετοχή της τοπικής κοινωνίας είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχία της οποιασδήποτε προσπάθειας για την προστασία και ανάδειξη των αρχαίων λατομείων μαρμάρου. Γι αυτό οι ΦτΠΑ ξεκινούν μια προσπάθεια, σε στενή συνεργασία με άλλους συλλόγους, για να βρούμε τον τρόπο και να εξασφαλίσουμε τα μέσα για να σώσουμε το μοναδικό αυτό μνημείο και να το αναδείξουμε μέσα από τη δημιουργία ενός αρχαιολογικού και πολιτιστικού πάρκου στο Μαράθι. Θέλουμε τη γνώμη σας για το πως να προχωρήσουμε και για το αν θα μπορούσατε εθελοντικά να συμβάλετε. Σας παρακαλούμε να αφιερώσετε 3’ για να συμπληρώσετε ένα μικρό ερωτηματολόγιο στο site μας.

Η ανάδειξη των αρχαίων λατομείων της Πάρου και οι σχετικές εμπειρίες από τον ελληνικό χώρο Διαδικτυακή Ενημερωτική Συνάντηση Τρίτη 16 Μαρτίου2021στις 18:45 μέσω Zoom

Τα αρχαία λατομεία μαρμάρου της Πάρου αποτελούν μοναδικό μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς σε διεθνές επίπεδο. Το θέμα της προστασίας και ανάδειξής τους απασχολεί τους φορείς, τους κατοίκους και τους επισκέπτες του νησιού μας εδώ και χρόνια. Το Νοέμβριο του 2019, με πρωτοβουλία και συνδιοργάνωση των «Φίλων της Πάρου και Αντιπάρου» πραγματοποιήθηκε στην Πάρο μία ημερίδα που έδωσε μια νέα ώθηση στις διεργασίες για την αποκατάσταση του χώρου, αλλά και την ανάδειξη των αρχαίων λατομείων. Με τη συγκρότηση μίας Συντονιστικής Επιτροπής από το Δημοτικό Συμβούλιο Πάρου το 2020, μερικές σχετικές δράσεις προχωρούν, έστω και με αργούς ρυθμούς, στην περίοδο της πανδημίας. Όμως είναι απαραίτητο όλοι μας να επιτείνουμε τις προσπάθειες, και να διαμορφώσουμε ένα κοινό όραμα, το οποίο θα ασπασθεί η κοινωνία της Πάρου σαν τον τελικό προορισμό, όπως την δημιουργία ενός αρχαιολογικού και πολιτιστικού πάρκου στον αρχαιολογικό χώρο στο Μαράθι και, απώτερα, την επίσημη διεθνή αναγνώριση με την ένταξη στα μνημεία Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

photo by Sotiris Koutsiaftis

Αναμφισβήτητα απαιτούνται πολλά και συστηματικά βήματα για να ολοκληρωθεί και ευοδωθεί αυτή η προσπάθεια. Σε αυτή την πορεία είναι απαραίτητο να αντλήσουμε πληροφορίες και συμβουλές από την εμπειρία φορέων που έχουν χειριστεί με επιτυχία τη δημιουργία και λειτουργία σχετικών πρωτοβουλιών, όπως το Σωματείο ‘ΔΙΑΖΩΜΑ’ (αρχαία θέατρα, πολιτιστικές διαδρομές και αρχαιολογικά πάρκα), το Πολιτιστικό Ίδρυμα Ομίλου Πειραιώς (Δίκτυο μουσείων, Μουσείο μαρμαροτεχνίας Τήνου) και το Τεχνολογικό και Πολιτιστικό Πάρκο Λαυρίου. Με αυτόν τον σκοπό, οι Φίλοι της Πάρου και Αντιπάρου οργανώνουν μία διαδικτυακή ενημερωτική συνάντηση την Τρίτη 16 Μαρτίου, με τη συμμετοχή του Δήμου Πάρου και της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, και με ομιλητές τους: Σταύρο Μπένο, Πρόεδρο Σωματείου ‘ΔΙΑΖΩΜΑ’, π. Υπουργό Πολιτισμού Ευδόκιμο Φρέγκογλου, Υπεύθυνο Προγραμμάτων και Πολυμεσικών Εφαρμογών Δημήτρη Καλιαμπάκο, Καθηγητή ΕΜΠ, Αντιπρόεδρο και Εκτελεστικό Διευθυντή του ΤΠΠ Λαυρίου Χριστόδουλο Ρίγγα, Προϊστάμενο Υπηρεσίας Ερευνητικών και Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων ΠΙΟΠ 9

ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ ΠΑΡΟΥ

Επέκταση του Αεροδρομίου Η επέκταση του αεροδρομίου θα επηρεάσει σημαντικά το νησί, το περιβάλλον, την οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και τη φυσιογνωμία του. Μερικοί πιστεύουν ότι ο αντίκτυπος θα είναι αρνητικός, ενώ άλλοι πιστεύουν ότι θα είναι θετικός στις επιχειρήσεις τους. Αυτό που είναι σίγουρο είναι η έλλειψη διαφάνειας και διαβούλευσης με την κοινωνία των πολιτών.

PAROS AIRPORT

Στόχος των ΦτΠΑ είναι να φέρουν αυτό το σημαντικό ζήτημα στη δημόσια συζήτηση. Μπορείτε να βρείτε στο site μας μερικά πρόσφατα άρθρα σχετικά με αυτό το ζήτημα.

Ανακοίνωση των ΦτΠΑ για το Αεροδρόμιο: συνέχεια στις δηλώσεις του Δημάρχου κ. Μ. Κωβαίου και του επικεφαλής της αντιπολίτευσης κ. Κ. Ροκονίδα Οι Φίλοι της Πάρου και Αντιπάρου ευχαριστούν τη «Φωνή της Πάρου» που τους επέτρεψε να διευκρινίσουν τη θέση τους, ύστερα από τα σχόλια που είχαν δημοσιευθεί στην προηγούμενη έκδοση, σχετικά με το σχέδιο επέκτασης του αεροδρομίου της Πάρου. Καταρχάς σας συγχαίρουμε που ξεκινήσατε την πληροφόρηση και τον διάλογο για την επέκταση του αεροδρομίου, με τις ουσιαστικές τοποθετήσεις του Δημάρχου κυρίου Μάρκου Κωβαίου και του επικεφαλής της Λαϊκής Συσπείρωσης Πάρου κυρίου

10

Κώστα Ροκονίδα, επειδή το νησί μας και οι κάτοικοί του χρειάζονται πλήρη ενημέρωση για τις συζητήσεις τους σχετικά με τέτοια σημαντικά ζητήματα. Επιθυμούμε να συμμετάσχουμε σ’ αυτή τη συζήτηση από την ταπεινή μας θέση ως κοινωνία πολιτών, για να εκφράσουμε κάποιες αμφιβολίες που τρέφουν τα μέλη μας, αφού αυτός είναι ο ρόλος μας, όμως με πλήρη συνείδηση του ότι η τελική απόφαση δεν μας ανήκει. Η απόφαση αυτή ανήκει προπάντων στους πολίτες του νησιού, σε όλη την ποικιλομορφία τους, και στους πολιτικούς μας εκπροσώπους. Παρ’ όλ’ αυτά θα θέλαμε να επωφεληθούμε από τις συζητήσεις αυτές για να ενημερώσουμε καλύτερα τους αναγνώστες σας για το ποιοι είμαστε και για τις απόψεις μας επί του θέματος αυτού. Ο σύλλογός μας ιδρύθηκε ήδη προ 20ετίας από γυναίκες και άνδρες που προέρχονται από την Πάρο αλλά κι από άλλα μέρη. Είμαστε δεμένοι με τα νησιά αυτά, τον πολιτισμό τους και τους κατοίκους τους – πως θα μπορούσε κανείς να στηρίξει την Πάρο και την Αντίπαρο χωρίς τους κατοίκους τους; – υπερασπιζόμενοι την αειφόρο και αλληλέγγυα ανάπτυξη και τη διατήρηση του κυκλαδικού τους χαρακτήρα. Παραμένουμε πιστοί στην ιδέα ότι η προσφορά και η συνεργασία μας ήταν και είναι χρήσιμες για τις τοπικές κοινωνίες. Οι Φίλοι της Πάρου και Αντιπάρου δεν είμαστε ξένοι προς την κοινωνία των νησιών. Εδώ και 20 χρόνια διατηρούμε εξαιρετικές σχέσεις με όλους τους υπευθύνους της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και πιο πρόσφατα με τον Δήμαρχο Μάρκο Κωβαίο, από τη στιγμή που εκλέχτηκε. Για εμάς είναι ζήτημα αρχής: ο σύλ-

λογός μας δεν θα μπορούσε να είναι χρήσιμος αν ερχόταν σε αντιπαράθεση με τις δημοτικές και περιφερειακές αρχές που εξέλεξαν οι κάτοικοι, είτε έχουν τον πρώτο λόγο είτε βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Ο κύριος Μάρκος Κωβαίος, όπως και όλοι οι προκάτοχοί του, αναγνώρισε άλλωστε δημόσια, επανειλημμένα και ακόμη και πολύ πρόσφατα, τη συμβολή μας στη ζωή της Πάρου και τη σημασία των δράσεων που συχνά αναλάβαμε μαζί με τις αρχές και τους συλλόγους των νησιών μας. Εξαρχής άλλωστε συνάψαμε τις καλύτερες σχέσεις με τους συλλόγους αυτούς που μας στήριξαν, και γι’ αυτό τους ευχαριστούμε θερμά. Ας έρθουμε τώρα στο ζήτημα που μας απασχολεί εδώ, δηλ. στο σχέδιο επέκτασης του αεροδρομίου. Η προγραμματιζόμενη επέκταση θα έχει, το πιθανότερο, μεγάλες επιπτώσεις στο νησί, το περιβάλλον του, την οικονομική και κοινωνική του ανάπτυξη, τη φυσιογνωμία του. Η σημασία του απαιτεί την ευρύτερη δυνατή ενημέρωση. Η θέση μας, ύστερα από διεξοδική συζήτηση στο διοικητικό μας συμβούλιο, είναι δημόσια και αναρτημένη στον ιστότοπό μας και στα κοινωνικά δίκτυα. Αναγνωρίζουμε το ενδιαφέρον του σχεδίου κι ότι μεγάλο μέρος του τοπικού πληθυσμού το υποστηρίζει, στηρίζοντας πολλές ελπίδες του σ’ αυτό, ύστερα από μια μακρά περίοδο στερήσεων και ταλαιπωρίας (από το 2008), θέλουμε όμως να βεβαιωθούμε ότι έχουν ληφθεί επαρκώς υπόψη οι ενδεχόμενες αρνητικές επιπτώσεις από την επέκταση αυτή ή, καλύτερα, ότι έχουν προβλεφθεί συγκεκριμένες δράσεις για να απαλυνθούν ή να διορθωθούν οι επιπτώσεις αυτές. Το θεμελιώδες ερώτημα που θέ-

σαμε παραμένει αναπάντητο: πρέπει οι αντισταθμιστικές αυτές ενέργειες, τα συνοδευτικά μέτρα να προηγηθούν της επεκτάσεως του αεροδρομίου ή μπορούν να γίνουν και ταυτόχρονα με την επέκταση ή ακόμη και να την ακολουθήσουν εκ των υστέρων? Ανησυχούμε επίσης για το ενδεχόμενο μιας ανάπτυξης που δεν θα είναι αειφόρος και δεν θα απέβαινε οπωσδήποτε σε όφελος προπάντων των κατοίκων της Πάρου. Οι αμφιβολίες μας θα μπορούσαν να διαλυθούν αν είχαμε τις αναγκαίες πληροφορίες για να απαντήσουμε στα ερωτήματά μας αυτά. Προς το παρόν δεν λάβαμε συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά, αλλά σημειώσαμε απλά τις κατηγορηματικές διαβεβαιώσεις που δόθηκαν συναφώς από τους κυρίους υπευθύνους των νησιών, καθώς και τη στήριξή τους για το σχέδιο, είτε κρατούν τα ηνία είτε βρίσκονται στην αντιπολίτευση. Και μια λέξη ακόμη: οι συζητήσεις που διεξάγονται ελεύθερα στον ιστότοπό μας –σύμφωνα με τον δημοκρατικό πολιτισμό του συλλόγου μας- δεν εκφράζουν κατ’ ανάγκη την άποψη του συλλόγου μας. Οι συζητήσεις αυτές εκφράζουν μόνο όσους συμμετέχουν σ’ αυτές. Οι θέσεις του συλλόγου μας διατυπώνονται στις αποφάσεις του διοικητικού μας συμβουλίου και εκφράζονται αποκλειστικά μέσω του προέδρου μας και του γενικού μας γραμματέα. Γιώργος Βλαντάς Πρόεδρος των Φίλων της Πάρου και Αντιπάρου

11

PAROS AIRPORT Airport’s extension The airport’s extension will significantly impact the island, its environment, its economic and social development, and its physiognomy. Some believe that the impact will be negative, whilst others believe that it will be positive to their businesses.

What’s certain is the lack of transparency and consultation with civil society.

The FoPA aim to bring this important issue to the public debate.

You can find below recent articles around this issue.

Communication from the FoPA concerning the new airport following statements by the Mayor of Paros, Mr Koveos and the leader of the opposition K. Rokonidas The Friends of Paros and Antiparos, thank “Foni tis Parou” for allowing them to clarify their position, following the comments published in a previous edition, on Paros airport’s development project.

First, we congratulate you on having initiated information and a debate about this new airport, with the substantial contributions of the mayor Marco Koveos and the opposition leader Kostas Rokonidas, because our island and its inhabitants need to feed discussions on important topics with full information. We want to participate in this discussion within the civil society, modestly, from our place, to express the interrogations shared by our members. That’s our role, and we are fully aware that the final decision does not belong to us. This decision belongs above all to the citizens of the island in their diversity and their political representatives. We also want to take advantage of this discussion to inform your readers more about who we are.

Our association has existed for 20 years and was founded by women and men from Paros and elsewhere. We care about these islands, their culture and their people – can we support Paros and Antiparos without their people? – by defending a sustainable development, in solidarity, and by preserving their Cycladic character. We remain committed to the idea that our cooperation and collaboration were and are useful to their societies.

The Friends of Paros and Antiparos are not a foreign body in the society of these two islands. For 20 years, we have maintained excellent relations with all the local authorities’ heads and more recently with Marcos Koveos, upon his election. For us, this is a position of principle: our association could not be useful if we politically opposed the elected authorities, both at the municipal and regional level, whether in majority or opposition, that the inhabitants chose themselves.

Mr Markos Koveos, like all his predecessors, has moreover publicly recognized, on several occasions and even very 12

recently, the importance of our contribution to the l ife of Paros and the significance of the actions carried out often in partnership with the authorities and associations of our islands. We also maintain, and from the start, the best relations with the associations that supported us, for which we thank them very much.

Let us now come to what concerns us here, the project of the extension of the airport of Paros. This project will probably significantly impact the island, its environment, economic and social development, and its physiognomy. Its importance requires the sharing of complete information. Following a debate within our coordinating body, our position is public, available on our website and social networks.

While recognizing the interest of this project, as well as the support of a substantial part of the local population, even the hopes that it arouses, in particular at the end of a long period – since 2008 – of deprivation and suffering, we want to make sure that any negative effects induced by this extension have been taken into account, better still, that concrete actions are planned to mitigate if not correct the effects. However, one question remains, which we have not resolved: should these corrective actions, these accompanying measures be carried out upstream, at the same time or downstream of the expansion of the airport?

We are also concerned about the possibility of unsustainable development which, moreover, may not necessarily benefit the people of Paros in the first place. Our questions could have been dispelled if we had the necessary information to shed light on them. For the moment we have not obtained any. Still, we have been able to note the strong assurances given on this subject by the island’s leading officials, even their support for the project, whether in business or in the official opposition.

A final word, the free discussions on our site – this is part of our associative culture – does not necessarily express the point of view of our association. They are only binding on those who express them. Our association’s position is expressed solely based on the decisions taken by our board of directors, through the voice of its president or its secretary-general.

Yorgos Vlandas President of the Friends of Paro and Antiparos

AEROPORT DE PAROS Extension de l’aéroport L’extension de l’aéroport aura un impact significatif sur l’île, son environnement, son développement économique et social et sa physionomie. Certains pensent que l’impact sera négatif, tandis que d’autres pensent qu’il sera positif pour leurs entreprises. Ce qui est certain, est le manque de transparence et de consultation avec la société civile.

Les AdPA visent à porter cette question importante au débat public. Vous pouvez trouver ci-dessous quelques articles récents autour de ce problème.

Communication des Amis de Paros et Antiparos concernant le nouvel aéroport suite aux déclarations du Maire de Paros M. Koveos et du chef de l’opposition K. Rokonidas Les Amis de Paros, et d’ Antiparos, remercient « Foni tis Parou » de leur avoir permis de préciser leur position, suite aux commentaires publiés dans une précédente édition, au sujet du projet de développement de l’aéroport de Paros.

Pour commencer, nous vous félicitons d’avoir initié une information et un débat au sujet de ce nouvel aéroport, avec les contributions substantielles du maire Marco Koveos et du chef de l’opposition Kostas Rokonidas, car notre île et ses habitants ont besoin de nourrir les discussions sur les sujets d’importance avec des informations complètes. Nous voulons participer à cette discussion au sein de la société civile, modestement, depuis notre place, pour exprimer les interrogations partagées par nos membres, c’est notre rôle, et nous sommes pleinement conscients que la décision finale ne nous appartient pas. Cette décision appartient avant tout aux citoyens de l’île dans leur diversité et à leurs représentants politiques. Nous voulons aussi profiter de cette discussions pour informer davantage vos lecteurs sur ce que nous sommes.

Notre association existe depuis 20 ans et elle a été fondée par des femmes et des hommes venant de Paros et d’ailleurs.

Nous sommes attachés à ces îles, à leur culture et à leurs habitants – peut-on d’ailleurs soutenir Paros et Antiparos sans leurs habitants ? – en défendant un développement durable, solidaire, et en préservant leur caractère cycladique. Nous demeurons attachés à l’idée que notre coopération, notre collaboration étaient et sont utiles à leurs sociétés.

Les Amis de Paros et AntiParos ne sont pas un corps étranger à la société de ces deux îles. Depuis 20 ans nous avons entretenu d’excellentes relations avec tous les responsables des collectivités territoriales et encore récemment avec Marcos Koveos, dès son élection. Pour nous c’est une position de principe : notre association ne pourrait être utile si elle s’opposait politiquement aux autorités élues tant au niveau

municipales et départementales que les habitants se sont choisies, qu’elles soient aux affaires ou dans l’opposition.

Monsieur Markos Koveos, comme tous ses prédécesseurs, a d’ailleurs reconnu publiquement, à plusieurs reprises et encore très récemment, l’importance de notre contribution à la vie de Paros et l’importance des actions conduites souvent en partenariat avec les autorités et associations de nos îles.

Nous entretenons d’ailleurs aussi, et dès le début, les meilleurs relations avec le monde associatif qui nous a soutenu, ce dont nous le remercions bien vivement.

Venons-en maintenant à ce qui nous occupe ici, le projet de l’extension de l’aéroport de Paros. Ce projet aura probablement un grand impact sur l’île, son environnement, son développement économique et social, sa physionomie.

Son importance requiert le partage des informations les plus complètes. Notre prise de position, suite à un débat au sein de notre organe d’animation, est publique, disponible sur notre web site et les réseaux sociaux. Tout en reconnaissant l’intérêt de ce projet, ainsi que l’adhésion d’une partie substantielle de la population locale, voire l’espoir qu’il suscite, notamment à l’issue d’une longue période – depuis 2008 – de privation et de souffrances, nous voulons nous assurer que les éventuels effets négatifs induits par cette extension ont bien été pris en compte, mieux encore, que des actions concrètes sont prévues pour en atténuer sinon corriger les effets. Une interrogation subsiste cependant, que nous n’avons pas tranchée: ces actions correctrices, ces mesures d’accompagnement devraient-elles s’effectuer en amont, en même temps ou en aval de l’agrandissement de l’aéroport ?

Nous sommes aussi inquiets de l’éventualité d’un développement non durable qui, de surcroît, n’irait pas forcement profiter en premier lieu aux habitants de Paros.

Nos interrogations auraient pu se dissiper si nous disposions des informations nécessaires pour les éclairer. Pour l’instant nous n’en avons pas obtenu, mais nous avons pu noter les assurances fortes données à ce sujet par les principaux responsables de l’île, voire leur adhésion au projet, qu’ils soient aux affaires ou dans l’opposition officielle.

Un dernier mot, les discussions libres qui se déroulent sur notre site – c’est notre culture associative – n’expriment pas forcément le point de vue de notre association. Ils n’engagent que ceux qui les expriment. La position de notre association s’exprime uniquement sur base des décisions prises par notre conseil d’administration, par la voix de son président ou de son secrétaire général.

Georges Vlandas Président des Amis de Paro et d’Antiparos

13

HYDROPLANES

Μέσα στις πολλές απόψεις που ακούγονται υπέρ και κατά της επέκτασης του αεροδρομίου της Πάρου, με μια μερίδα να θεωρεί την επέκταση αυτή προϋπόθεση για την καλύτερη εξυπηρέτηση των μεταφορών του νησιού και μια άλλη να θεωρεί ότι οδηγεί αναπόφευκτα σε αλόγιστη «ανάπτυξη» και καταστροφή του, σαν ‘μάνα’ εξ ουρανού ανακοινώθηκε το σχέδιο ανάπτυξης δικτύου μεταφορών με υδροπλάνα και 30 υδατοδρόμια στο Νότιο Αιγαίο και 150 σε ολόκληρη τη χώρα. Δεν έχουμε καμιά απολύτως σχέση με τα επιχειρηματικά συμφέροντα που συνδέονται με το σχέδιο αυτό, όμως νομίζουμε ότι αξίζει τον κόπο να εξεταστεί σοβαρά η εφαρμογή της ιδέας αυτής στην Πάρο/Αντίπαρο, ώστε να διαλυθεί σωστά το δίλημμα του αεροδρομίου με πρωτότυπο τρόπο και “out of the box”. Αξίζει να υπενθυμίσουμε σχετικά ότι στις απαρχές τις ελληνικής αεροπλοΐας κατά τον Μεσοπόλεμο τα υδροπλάνα χρησιμοποιούνταν ευρύτερα για τη μετάβαση από τον όρμο του Φαλήρου προς υπήνεμα λιμάνια της χώρας.

14

ΜΗΠΩΣ ΤΑ ΥΔΡΟΠΛΑΝΑ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΗ? Τα υδροπλάνα (είτε πρόκειται για τα κλασσικά με τους μεγάλους πλωτήρες είτε πρόκειται για «ιπτάμενα» σκάφη ή αμφίβια) θα είναι σε θέση να εξυπηρετήσουν τις μεταφορές από την ηπειρωτική χώρα προς τα νησιά και την Πάρο, ικανοποιώντας έτσι το πάγιο αίτημα των κατοίκων για εύκολη και γρήγορη πρόσβαση, είτε πρόκειται για ανάγκες υγείας ή εκπαίδευσης είτε πρόκειται για συμμετοχή σε οικογενειακές συναντήσεις ή πολιτιστικές εκδηλώσεις. Το γεγονός ότι υπάρχει ήδη κάποια αεροπορική σύνδεση με την Αθήνα ή τη Θεσσαλονίκη δεν αποτελεί εμπόδιο, αφού η ύπαρξη της εναλλακτικής του υδροπλάνου θα εισήγε ένα στοιχείο ανταγωνισμού, σπάζοντας το υφιστάμενο αεροπορικό μονοπώλιο. Τα υδροπλάνα θα μπορούσαν μάλιστα να εξυπηρετήσουν αμεσότερα και περιοχές όπου κατοικούν παραδοσιακά πολλοί νησιώτες, όπως ο Πειραιάς (ή η Ραφήνα), χωρίς να απαιτείται η λήψη επιπλέον συγκοινωνιακού μέσου (λεωφορείο) για να μεταβούν στις κατοικίες τους, όπως τώρα από τα Σπάτα. Επιπλέον, τα υδροπλάνα θα μπορούσαν να εξυπηρετήσουν και τη σύνδεση των νησιών μεταξύ τους, συμπληρωματικά με τα πλοία ή τα καϊκια που δεν επαρκούν για να ικανοποιήσουν όλη την τουριστική ζήτηση στο αρχιπέλαγος του Αιγαίου και των Κυκλάδων ειδικότερα (εκτός του ότι μπορεί κανείς να αμφιβάλει και για την ασφάλεια ορισμένων από αυτά). Ετσι, με τον κατάλληλο σχεδιασμό, η Πάρος θα αναδεικνυόταν ευκολότερα ως κόμβος για την επίσκεψη κι άλλων νησιών του Αιγαίου. Η αναγκαία γι’ αυτό υποδομή είναι εκ πρώτης όψεως υποτυπώδης, αφού αρκεί η διαμόρφωση ενός μώλου για την αποβίβαση σε κάποιον ασφαλή όρμο του νησιού που θα πρέπει να υποδειχθεί κατόπιν σχετικής μελέτης των εναλλακτικών, ώστε να μην καταστραφεί κάποια από τις όμορφες παραλίες του νησιού. Εξάλλου, τα υδροπλάνα, λόγω του μεγέθους τους, δεν μπορούν να μεταφέρουν μεγάλους αριθμούς τουριστών, όπως οι πτήσεις «τσάρτερ», που απειλούν να επιβαρύνουν τις εύθραυστες υποδομές του νησιού και τις απαραίτητες υπηρεσίες κοινής ωφελείας που παρέχει (ύδρευση, συλλογή απορριμμάτων, καθαρισμό λυμάτων, οδικές μεταφορές με δημόσια ή ιδιωτικά μέσα, χώρους στάθμευσης) ή συνδυάζονται με τη δημιουργία μεγάλων εσωστρεφών ξενοδοχείων για τουρίστες all inclusive. Λόγω του μεγέθους των υδροπλάνων, η επιβάρυνση του περιβάλλοντος, τόσο από πλευράς ατμοσφαιρικής ρύπανσης όσο και ηχορρύπανσης είναι ελάχιστη, σε σχέση με τις εκπομπές που εκλύουν τα αεροπλάνα και τον θόρυβο που παράγουν κατά την προσγείωση/απογείωσή τους. Με ένα σταθερό προγραμματισμό των δρομολογίων τους αυτά δεν θα διακόπτονταν κατά τη χειμερινή περίοδο, αφού το σχετικά μικρό μέγεθός τους συνεπάγεται καταρχήν μεγα-

λύτερη ευελιξία με μικρότερο κόστος απ’ ό,τι ένα μεγάλο αεροσκάφος. Τα υδροπλάνα θα αναιρούσαν μάλιστα το γεωγραφικό κατακερματισμό του αρχιπελάγους, επιτρέποντας την επικοινωνία μεταξύ των νησιών, που τον χειμώνα είναι πολύ περιορισμένη ελλείψει αερομεταφορών και επαρκών θαλασσίων μεταφορών μεταξύ των νησιών. Ακόμη και οι ιδιωτικές ή οι ιατρικές επισκέψεις μεταξύ των νησιών θα ήταν ευκολότερες, έτσι ώστε να μη χρειάζεται κανείς να φθάσει οπωσδήποτε στην Αθήνα για κάποιο ιατρικό λόγο. Αρκεί βέβαια τα μοντέλα που θα επιλεγούν (και υφίστανται) να αντέχουν και σε κάποιο μικρό κυματισμό, που μπορεί να εμφανιστεί έστω και σε προστατευμένο όρμο αναλόγως της κατευθύνσεως του αέρα, και να μπορούν βέβαια και να συντηρηθούν όπως πρέπει στην Ελλάδα. Είναι όμως αναμφισβήτητο ότι, με την εύρεση του κατάλληλου όρμου για προσθαλάσσωση, αποφεύγονται τα έργα ενός αεροδρομίου με αεροδιάδρομο και άλλα κτίρια ή χώρους στάθμευσης που σαφώς επιβαρύνουν το ήδη επιβαρυμένο περιβάλλον ενός νησιού μικρού ή μεσαίου μεγέθους. Συμπεραίνοντας, η σύνδεση με υδροπλάνα, που εφαρμόζεται με επιτυχία όχι μόνο στις λίμνες του Καναδά αλλά και στα νησιά της Καραϊβικής ή στα αρχιπελάγη του Ειρηνικού ίσως αποτελεί πράγματι την καλύτερη λύση για την αποκατάσταση της εδαφικής συνοχής του ελληνικού αρχιπελάγους τόσο στο εσωτερικό του όσο και με την ηπειρωτική χώρα, αφού θα εξυπηρετήσει τους κατοίκους και τους επισκέπτες τους όλο τον χρόνο χωρίς να επιβαρύνει υπέρμετρα το περιβάλλον και με ελάχιστο κόστος υποδομών. Αξίζει λοιπόν να την εξετάσουμε με ανοιχτό μυαλό. Ο υδροπλάνος

15

ARE SEAPLANES THE SOLUTION? Among the many points of view that are heard for and against the expansion of Paros airport, several people see this expansion as a condition for a better offer of transport serving the island and others consider that it leads inevitably to a reckless kind of "development" and to the destruction of the Cycladic character of the island. The recent plan to create a network of hydroports and 30 seaplane water landing strips in the southern Aegean Sea and 150 across the country has been heralded as a godsend. We have absolutely nothing to do with the commercial interests associated with this project, but we believe that it is worth seriously considering the implementation of this idea in Paros / Antiparos, in order to resolve the dilemma about the airport in an innovative, original and “out of the box” way. It should be mentioned in this regard that at the beginning of Greek aviation around the early thirties, seaplanes were widely used for transport from Faliro Bay - Athens to the calm water of ports all over the country.

16

Seaplanes (whether they are the classic ones with large floats, or whether they are amphibian aircraft) will be able to serve transport from the mainland to the islands and Paros, thus satisfying the constant demand of the inhabitants for ease and speed of access, whether for health or educational needs or to attend family reunions or cultural events. The fact that there is already an air connection from Paros to Athens or Thessaloniki is not an obstacle, as the existence of the alternative to the seaplane would introduce an element of competition, breaking the existing air monopoly. The seaplanes could even serve more directly areas where many islanders traditionally live, such as Piraeus (or Rafina), without the need to take an additional means of transport (bus) to reach them, as now from Spata. In addition, seaplanes could serve as the link between the islands between them, in addition to ferries and other smaller boats which are not sufficient to meet all the tourist demand of the Aegean archipelago and the Cyclades in particular (and that for some of these boats one can express some doubts as for the safety). Thus, with proper planning, Paros would emerge more easily as a hub for visiting other Aegean islands (island hopping). The infrastructure needed for this is at first glance quite basic, as the formation of a jetty to land in a safe bay on the island is enough, which should be identified after a relevant study of the alternatives, so as not to destroy any of the beautiful beaches on the island.

In addition, seaplanes, due to their size, cannot carry a large number of tourists, like charter flights, which threaten to weigh heavily on the island's often insufficient infrastructure in high season and the necessary services that it provides (water supply, garbage collection, wastewater treatment), road transport by public or private means, car parks) or, even worse, they promote the creation of large hotels for “all inclusive” tourists. Due to the size of seaplanes, the burden on the environment, both in terms of air pollution and noise pollution, is minimal, compared to the emissions emitted by jets and the noise occurred during their landing / take-off. With a coherent programming of their routes, they would not be interrupted during the

winter, because their relatively small size implies in principle greater flexibility at a lower cost than a large aircraft. The seaplanes would even cancel out the geographical fragmentation of the archipelago, allowing communication between the islands, which in winter is very limited due to the lack of air transport and an adequate sea supply between the islands. Even private or medical visits between the islands would be easier, so that one does not have to arrive in Athens for medical reasons. Of course, it is enough that the models of the aircraft that will be selected (and which already exist) can cope with some small turbulences, which can appear even in a protected bay depending on the direction of the air, and of course can be properly maintained in Greece.

However, it is undeniable that finding a landing site avoids the construction (and maintenance) of airport runways and other buildings or parking lots that clearly add to the already crowded environment of a small or medium-sized island. In conclusion, the connection with seaplanes, which is successfully applied not only in the lakes of Canada, but also in the Caribbean islands or in the archipelagos of the Pacific, is perhaps the best solution for the restoration of territorial cohesion of the Greek archipelago both inter-inlands and with the mainland, as it will serve its inhabitants and visitors all year round without overloading the environment and with minimal infrastructure costs.

It is therefore worth considering this alternative with an open mind.

Your devoted hydroplaner

LES HYDRAVIONS SONT - ILS LA SOLUTION? Parmi les nombreux points de vue qui se font entendre pour et contre l'expansion de l'aéroport de Paros, plusieurs personnes considérent cette expansion comme une condition pour un meilleure offre des transports desservant l'île et d’autres considérent qu'elle conduit inévitablement à un type de «développement» imprudent et à la destruction du caractère cycladique de l’île. Le récent plan de créer un réseau d’hydroports et 30 pistes d’amerrissage pour hydravions dans le sud de la mer Égée et 150 dans tout le pays a été annoncé comme un cadeau du ciel. Nous n'avons absolument rien à voir avec les intérêts commerciaux associés à ce projet, mais nous pensons qu'il vaille la peine d'envisager sérieusement la mise en œuvre de cette idée à Paros / Antiparos, afin de résoudre pour le mieux le dilemme de l'aéroport d’une manière innovante, originale et «out of the box ». Il convient de mentionner à cet égard qu'au début de l'aviation grecque pendant l'entre-deux-guerres, les hydravions étaient largement utilisés pour le transport au départ de la baie de Faliro – Athènes vers aux ports aux eaux calmes du pays.

Les hydravions (qu'ils soient les classiques avec les grands flotteurs, ou qu'ils soient des aéronefs amphibiens) pourront desservir les transports du continent vers les îles et Paros, satisfaisant ainsi la demande constante des habitants pour une facilité et rapidité l'accès, que ce soit pour des besoins de santé ou d'éducation ou pour assister à des réunions de famille ou à des événements culturels. Le fait qu'il existe déjà une liaison aérienne de Paros avec Athènes ou Thessalonique n'est pas un obstacle, car l'existence de l'alternative à l'hydravion introduirait un élément de concurrence, brisant le monopole aérien existant. Les hydravions pourraient même desservir plus directement des zones où vivent traditionnellement de nombreux insulaires, comme le Pirée (ou Rafina), sans qu'il soit nécessaire de prendre un moyen de transport supplémentaire (bus) pour se rendre chez eux, comme maintenant depuis Spata. De plus, les hydravions pourraient servir la liaison des îles entre elles, en plus des ferries et autres bateaux plus petits qui ne suffisent pas à répondre à toute la demande touristique de l'archipel égéen et des Cyclades en particulier (et que pour certains de ces bateaux on peut émettre quelques doutes quant à la sécurité). Ainsi, avec une planification appropriée, Paros émergerait plus facilement comme une plaque tournante pour visiter d'autres îles de la mer Égée (island hopping).

L'infrastructure nécessaire pour cela est à première vue assez basique, car la formation d'une jetée pour amerrir dans une baie sûre de l'île suffit, ce qui devrait être identifié après une étude pertinente des alternatives, afin de ne détruire aucune des belles plages de l'île.

De plus, les hydravions, en raison de leur taille, ne peuvent pas transporter un grand nombre de touristes, comme les vols «charters», qui menacent de peser lourd sur les infrastructures souvent insuffisantes en haute saison de l'île et les services nécessaires qu'elle fournit (approvisionnement en eau, collecte des ordures, traitement des eaux usées), transports routiers par moyens publics ou privés, parkings) ou, pire encore, ils favorisent la création de grands hôtels pour les touristes du « all inclusive ». En raison de la taille des hydravions, la charge sur l'en-

vironnement, à la fois en termes de pollution de l'air et de pollution sonore, est minime, par rapport aux émissions émises par les avions-jets et au bruit qu'ils produisent lors de leur atterrissage / décollage. Avec une programmation cohérente de leurs itinéraires, ils ne seraient pas interrompus pendant l'hiver, car leur taille relativement petite implique par principe une plus grande flexibilité à moindre coût qu'un gros avion. Les hydravions annuleraient même la fragmentation géographique de l'archipel, permettant la communication entre les îles, qui en hiver est très limitée en raison du manque de transport aérien et d'une offre par voie maritime adéquate entre les îles. Même les visites privées ou médicales entre les îles seraient plus faciles, de sorte que l'on ne soit pas obligé d'arriver à Athènes pour des raisons médicales. Bien sûr, il suffit que les modèles des aéronefs qui seront sélectionnés (et qui existent déjà) peuvent faire face à quelques petites turbulences, qui peuvent apparaître même dans une baie protégée en fonction de la direction de l'air, et bien sûr peuvent être correctement entretenues en Grèce.

Il est cependant indéniable que trouver un site pour l'amerrissage évite la construction (et l’entretien) de pistes d'aéroport et autres bâtiments ou parkings qui alourdissent clairement l'environnement déjà encombré d'une île de petite ou moyenne taille. En conclusion, la connexion avec les hydravions, qui est appliquée avec succès non seulement dans les lacs du Canada, mais aussi dans les îles des Caraïbes ou dans les archipels du Pacifique, est peut-être la meilleure solution pour la restauration de la cohésion territoriale de l'archipel grec à la fois au niveau des connexions inter-îles qu’avec le continent, car il servira ses habitants et ses visiteurs toute l'année sans surcharger l'environnement et avec des coûts d'infrastructure bien inférieurs.

Cela vaut donc la peine d’examiner cette alternative avec un esprit ouvert.

Votre hydroplaneur bien dévoué 17

ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΜΕ ΤΗΝ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΑΠΟΡΡΙΜΑΤΩΝ

WASTE MANAGEMENTS

Τώρα τελευταία, μια κακή συνήθεια φαίνεται να εδραιώνεται στους κατοίκους, μόνιμους και προσωρινούς, της Πάρου: όποιος έχει παλιά έπιπλα, στρώματα, ηλεκτρικές και παντός είδους συσκευές, αλλά και ότι μπορεί να φανταστεί ο νους του ανθρώπου, τα βγάζει από τα σπίτια ή, τις αποθήκες του και τα «πετάει» συνήθως δίπλα στους κάδους σκουπιδιών του Δήμου, σε δημόσια θέα, αλλά και σε ρέματα και όπου τελικά τον βολεύει!Το θέαμα είναι αποκρουστικό και δεν συνάδει με πολιτισμένη κοινωνία, ούτε με νησί που προσποιείται ότι στοχεύει τον ποιοτικό τουρισμό. Τέτοιες συνήθειες πρέπει να «κόβονται μαχαίρι», πριν γίνουν «χούγια», γιατί όπως λέει η λαϊκή παροιμία, «πρώτα βγαίνει η ψυχή και μετά το χούϊ»! Και όλα αυτά παρά το γεγονός ότι ο Δήμος και για την διαλογή έχει μεριμνήσει και, για την αποκομιδή μεγάλων αντικειμένων με σύσταση και λειτουργία ειδικής υπηρεσίας αποκομιδής μεγάλων αντικειμένων, που μ’ ένα απλό τηλεφώνημα (στο 22840 24059) κινητοποιείται κι έρχεται στο σπίτι κάθε ενδιαφερόμενου, απανταχού της Πάρου…Οι Φίλοι της Πάρου & Αντιπάρου, θεωρούν το θέμα της αποκομιδής και διαχείρισης των αποβλήτων εξαιρετικά σημαντικό για το νησί, συνυφασμένο με την προστασία του περιβάλλοντος, της δημόσιας υγείας, αλλά και της ποιότητας ζωής του τόπου! Για την επίλυση των προβλημάτων αυτών οι Φίλοι της Πάρου & Αντιπάρου θα επιδιώξουν συνάντηση με τον Δήμαρχο, κ Κωβαίο, για την εξεύρεση λύσεων αλλά και για την ανάγκη εκπόνησης καμπάνιας σε ελληνικά και αγγλικά, με στόχο την ευαισθητοποίηση τόσο των κατοίκων όσο και των επισκεπτών.

18

BIG ISSUES WITH WASTE MANAGEMENT Lately, a bad habit seems to be taken by the inhabitants of Paros, both permanent and temporary: anyone who has old furniture, mattresses, electrical and all kinds of appliances, but also anything that the human mind can imagine, carries them out of the houses or the warehouses and “throws” them next to the municipality’s garbage bins, in public view, but also in stream beds and wherever it suits!The spectacle is repulsive and is not consistent with a civilized community, nor with an island that pretends to target qualitative tourism. Such habits should be broken before they become an ingrained behaviour, because as the popular saying states: “First leaves the soul of a person and then his quirks”! All this even though the Municipality operates a special service to collect large items, which comes to the house of any interested person everywhere in Paros, with a simple phone call (22840 24059)…The Friends of Paros & Antiparos consider that the issue of garbage collection and waste management is extremely important for the island, for environmental, public health and quality of life concerns! To solve these problems, the Friends of Paros & Antiparos will request a meeting with Mayor Kovaios, to find solutions and prepare a campaign in Greek and English, aiming to raise awareness of both residents and visitors.

19

ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ

WINDTURBINES

ΔΗΛΩΣΗ ΤΩΝ ΦΤΠ&Α Την 1η Ιουλίου, συζητήθηκε στο Συμβούλιο της Επικρατείας η εγκατάσταση ανεμογεννητριών (Α/Γ) στην Πάρο. Η απόφαση αναμένεται μετά, τουλάχιστον, ένα εξάμηνο. Οι Φίλοι της Πάρου και της Αντιπάρου είναι βέβαια υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) και αυτό διότι προέχει η καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής και των επιπτώσεων της στις οποίες τα νησιά είναι ιδιαίτερα ευάλωτα.

τοπικές και περιφερειακές Αρχές, στη ματαίωση των σχεδίων εγκατάστασης αιολικών πάρκων τέτοιου μεγέθους στο νησί !

Ωστόσο θεωρούν ότι το σχέδιο εγκατάστασης στο νησί δύο πάρκων φαραωνικών διαστάσεων, μάλιστα χωρίς καμία ουσιαστική διαβούλευση με την κοινωνία, δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό ως έχει.

Γι αυτό και προτάσσουν μία ψύχραιμη και θετική αντιμετώπιση της εγκατάστασης ΑΠΕ στο νησί που θα είναι προς το συμφέρον της τοπικής κοινωνίας, θα στοχεύει στην εξοικονόμηση ενέργειας, καθώς και στην ισορροπία της τοπικής παραγωγής και κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Η ενεργειακή αυτή πολιτική θα πρέπει ταυτόχρονα να κινητοποιεί ευρωπαϊκούς, εθνικούς, περιφερειακούς, δημοτικούς και φυσικά ιδιωτικούς πόρους που θα αποσκοπούν σε μία αποκεντρωμένη παραγωγή ενέργειας και με το μέγιστο δυνατόν χαμηλό περιβαντολογικό αποτύπωμα, με την βοήθεια του αέρα και του ήλιου. Επιπλέον θα πρέπει να ενθαρρυνθούν καινοτόμοι τρόποι συμμετοχικής συγχρηματοδότησης, (πολίτες και τοπική αυτοδιοίκηση, επιχειρήσεις και συνεταιρισμοί) καθώς και η έρευνα για ανάπτυξη άλλων πηγών.

Και αυτό διότι το θηριώδες μέγεθός τους δεν συνάδει με την κυκλαδική κλίμακα που είναι ο πυρήνας της ποιότητας ζωής και της τουριστικής οικονομίας του νησιού. Επιπλέον, οι βοηθητικοί δρόμοι που θα χρειαστεί να διανοιχτούν προκειμένου να μεταφερθούν και να συναρμολογηθούν επί τόπου οι Α/Γ θα επηρεάσουν αρνητικά την χλωρίδα και πανίδα του νησιού και τις περιοχές Νατούρα. Οι Φίλοι της Πάρου και της Αντιπάρου επιθυμούν να συμβάλουν, μαζί με άλλους συλλόγους, αλλά και με τις

20

Ταυτόχρονα υποστηρίζουν κάθε πρωτοβουλία που στοχεύει στην εγκατάσταση ΑΠΕ μικρομεσαίου μεγέθους που θα είναι ποιο κοντά στη τυπολογία των παλαιών ανεμόμυλων που χαρακτηρίζουν τα νησιά μας με τόσο πλούσιο αιολικό δυναμικό τους.

WINDTURBINES DECLARATION OF THE FOP&A On July 1, the installation of wind turbines (WT) in Paros was discussed at the Council of State. The decision is expected after at least six months. The Friends of Paros and Antiparos are of course in favour of renewable energy sources (RES) because the fight against climate change and its effects, on which islands are particularly vulnerable, is paramount.

However, they believe that the plan to install two parks of pharaonic dimensions on the island, actually without any substantial consultation with the community, should not be accepted as it is.

This is because their gigantic size is not in line with the Cycladic scale which is the core of the quality of life and the tourist economy of the island. In addition, the auxiliary roads that will need to be opened to transport and assemble the WT will negatively affect the flora and fauna of the island and the Natura areas.

same time, they support any initiative aimed at the installation of small and medium-sized RES that will be as close as possible to the typology of the old windmills that characterize our islands with such a rich wind potential.

That is why they propose a positive approach to the installation of RES on the island, which will be in the interest of the local community, will aim at energy savings, as well as a balanced local production and consumption of electricity. At the same time, this energy policy should mobilize European, national, regional, municipal, and of course private resources for a decentralized energy production, with the lowest possible environmental footprint, with the help of air and sun. In addition, innovative ways of participatory co-financing (citizens and local government, businesses, and cooperatives) should be encouraged, as well as research into the development of other sources.

The Friends of Paros and Antiparos wish to contribute, together with other associations, but also with the local and regional authorities, to the cancellation of the plans for the installation of wind farms of this size on the island! At the 21

22

CASE STUDY

ΕΝΑ ΚΑΤΑΦΥΓΙΟ ΓΙΑ ΤΑ ΞΥΛΙΝΑ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΑ ΚΑΪΚΙΑ

Της Δάφνης Ρήγα

Αυτή η διπλωματική εργασία ασχολήθηκε με την ανάδειξη του κόλπου του Δεσποτικού στις Κυκλάδες και είχε ως στόχο την προώθηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του τοπίου μέσω της αρχιτεκτονικής, θίγοντας ταυτόχρονα ένα σύγχρονο πολιτισμικό ζήτημα που χαρακτηρίζει την ευρύτερη περιοχή, αυτό της καταστροφής και εξαφάνισης των ξύλινων παραδοσιακών καϊκιών.

Η έρευνα έχει δύο στόχους: Πρώτον, να μελετήσει τους τρόπους με τους οποίους θα ήταν εφικτή η αναζωογόνηση ενός σχετικά απομακρυσμένου τόπου της νησιωτικής υπαίθρου. Δεύτερον, να διερευνήσει ποια μέσα και πρακτικές σχεδιασμού μπορούν να συμβάλουν στην διατήρηση των τοπικών στοιχείων πολιτισμικής κληρονομιάς. Η σχέση μεταξύ των ερωτημάτων αυτών είναι άρρηκτη, καθώς και τα δύο εμπεριέχουν την συνδιαλλαγή μεταξύ τόπου και τοπίου.

Το ερευνητικό μέρος της εργασίας βασίστηκε σε μια ανάλυση της έννοιας του τοπίου, ξεκινώντας από την ευρύτερη κλίμακα του Αιγαίου και καταλήγοντας στον κόλπο του Δεσποτικού· το εύρος της κλίμακας επιτρέπει την εις βάθος κατανόηση της περιοχής, προκειμένου να οριστεί η κατάλληλη σχεδιαστική πρόταση που να απαντά στους στόχους της έρευνας με αποτελεσματικό τρόπο. Η ερευνητική μεθοδολογία έλαβε υπόψιν τα γεωγραφικά και πολιτισμικά χαρακτηριστικά του Ελληνικού αρχιπελάγους, εξετάζοντας τους συσχετισμούς μεταξύ νησιωτικής γης, θάλασσας και ανθρώπων. Ταυτόχρονα, μελετώντας την φύση της παραδοσιακής ναυπηγικής τέχνης και της κατασκευής ξύλινων καϊκιών, τόσο στην θεωρία όσο και στην πράξη, αναδύθηκαν οι δύο πιο σημαντικές παράμετροι της εργασίας προκειμένου να τεθούν υπό συζήτηση. Η πρώτη αφορά την αναγκαιότητα

νέων εργαλείων για την διατήρηση της τοπικής κληρονομιάς, μέσω σύγχρονων πρακτικών, όπως αυτή του εναλλακτικού και θεματικού τουρισμού. Η δεύτερη παράμετρος αφορά στους τρόπους διάδοσης της τοπικής κληρονομιάς.

Έχοντας κατά νου αυτές τις παραμέτρους, το σχεδιαστικό σκέλος της εργασίας προτείνει ως καταλληλότερη αρχιτεκτονική παρέμβαση την δημιουργία ενός Εκπαιδευτικού Κέντρου Ναυτικής Παράδοσης. Αποτελώντας ένα κτιριακό σύμπλεγμα που εκτείνεται στον κόλπο του Δεσποτικού, το Κέντρο απαρτίζεται από δύο στοιχεία: έναν εκθεσιακό χώρο - βιβλιοθήκη που επικεντρώνεται στην ναυτική και ναυπηγική παράδοση, και ένα ναυπηγικό εργαστήρι, όπου οι επισκέπτες θα μπορούν να εφαρμόσουν τις νεοαποκτηθείσες γνώσεις τους. Τα δύο αυτά κτιριακά στοιχεία τοποθετούνται αντίστοιχα στη νησίδα Τσιμηντήρι και στο Δεσποτικό, τονίζοντας έτσι την ουσιαστική σημασία του καϊκιού ως μηχανισμού “γεφύρωσης”. Ο απώτερος στόχος της εργασίας αυτής ήταν να αποτελέσει έμπνευση για την δημιουργία ενός ευρύτερου προγράμματος εναλλακτικού τουρισμού στην κλίμακα του Αιγαίου, το οποίο θα αποσκοπεί στην ενεργή ενημέρωση του κοινού ως προς όλες τις εκφάνσεις της πολιτιστικής κληρονομιάς του θαλάσσιου τοπίου και των ανθρώπων του.

About Η Δάφνη Ρήγα είναι υποψήφια διδάκτωρ στο τμήμα του Urban Planning, Design and Policy στο Πολυτεχνείο του Μιλάνου. Στον ελεύθερο της χρόνο φωτογραφίζει τοπία αρχιτεκτονικού και φυσικού ενδιαφέροντος και γράφει τις παρατηρήσεις της στην προσωπική της σελίδα: www.dafniriga.com 23

A Refuge for Boats

by Dafni Riga

The subject of this thesis concerns the revalorisation of the bay of Despotiko in Greece, in terms both of landscape and architecture, while at the same time tackling a contemporary cultural issue characterising the area, that of the destruction and extinction of traditional boats.

T he purpose of this project was to address two objectives at the same time: how to revitalize a relatively re-

the need for communicating it in a contemporary and inclusive way, under the aegis of thematic tourism.

With these specifications in mind, the promote rural space and how to help preserve elements of gramme that appeared to be most suitable for the site heritage through the means of design. The relationship is an Educational Centre for Seafaring Tradition, formed between the two is indissoluble, since they are both incorby two design components: an exhibition area and library porated in a landscape with distinct characteristics. concerning traditional seafaring and boatbuilding; and a

In order to define the kind of design solution that boatbuilding workshop where visitors can put into pracresponds to the objectives in an effective way, the re- tice their newly-acquired knowledge. The two composearch followed a methodology of analysis of the land- nents are inserted in seperate islands in order to mark scape from a wider scale up to the site itself. The meth- the programme’s importance along the bay and in parallel odology takes into account the geographical and cultur- emphasize the boat’s essence of a ‘bridging’ mechanism. al characteristics of the Greek archipelago, thus examin- While this project is attached to a specific geographical ing the relations between insular land and sea, as well as point of the Aegean Sea, a recommendation for further the ones between the latter and humans. Understanding analysis of the subject would involve a study for a widthe purpose and nature of traditional boatbuilding both in er programme spanning the Greek archipelago, aiming to theory and practice, lead to the definition of the most im- actively inform and educate the public about all the asportant parameters to be addressed through the project: pects of cultural heritage related to the seascape and its the need for new tools of preserving local heritage and people.

About Dafni Riga is a PhD researcher in Urban Planning, Design and Policy at the Politecnico di Milano. She spends her free time taking photographs and writing about architectural and rural landscapes on her personal website: www.dafniriga. com 24

25

François JEAN ...de la lumière de Paros

PHOTO ALBUM

29.08.2020 5h58 a.m. A very famous boat in old Naoussa port ( 2,02 Mo)

26

21.10.2020 18H57 Naoussa, Agios Dimitrios beach ( 2, 68 Mo)

27

28.08.20 13h24 in the bay of Parikia (1,44 Mo)

11.09.2020 Small fish and marble from Paros in Logaras beach ( 1, 63 Mo)

28

28.06.2020 4 : 03 a.m.Naoussa, near Venetian Castle

29

ΨΗΦΙΑΚΟΙ ΝΟΜΑΔΕΣ Από τον Ιανουάριο του 2021, η Ελλάδα μπαίνει δυναμικά στην μάχη διεκδίκησης των «ψηφιακών νομάδων» και η κυβέρνηση ψήφισε νόμο με τον οποίο δίνεται έκπτωση 50% στον φόρο εισοδήματος για αυτούς που θα εγκατατασταθούν στην χώρα μέσα στο έτος.

Προβλήματα και λύσεις

Η φοροαπαλλαγή θα έχει διάρκεια επτά ετών και έχει δύο απαραίτητες προϋποθέσεις:

Επίσης, η Ελλάδα μπορεί να διακηρύσσει ότι έχει ανοίξει την αγκαλιά της για να υποδεχθεί τους ψηφιακούς νομάδες, αλλά η γραφειοκρατία για να αποκτήσει ένας ξένος ΑΦΜ και κυρίως ΑΜΚΑ είναι δαιδαλώδης και πολλές φορές αποκαρδιωτική.

• ο εργαζόμενος να μην έχει υπάρξει στο παρελθόν φορολογικός κάτοικος της Ελλάδας

Ποιοι είναι είναι οι ψηφιακοί νομάδες;

Οι περισσότεροι, παρότι απέκτησαν άμεσα ΑΦΜ, χρειάστηκαν τέσσερις μήνες για να μπορέσουν να ασκήσουν την επαγγελματική τους ιδιότητα και να αποκτήσουν ΑΜΚΑ.

Ψηφιακοί νομάδες ονομάζονται όσοι μπορούν να εργάζονται απομακρυσμένα, από οποιοδήποτε μέρος του κόσμου. Μπορεί να είναι υπάλληλοι κάποιας εταιρείας ή αυτοαπασχολούμενοι.

Όσοι θέλουν να μετακινηθούν στην Ελλάδα, πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να έχουν δική τους ασφάλεια για να μπορέσουν να κάνουν χρήση του

Σύμφωνα με την εταιρεία ερευνών και συμβουλευτικής σε εργασιακά θέματα MBO partners, 4,8 εκατομμύρια ανεξάρτητοι εργαζόμενοι σήμερα περιγράφονται ως «ψηφιακοί νομάδες». Οι περισσότεροι απασχολούνται σε «δημιουργικά» επαγγέλματα (μόδα, τέχνες, σχεδιασμός ιστοσελίδων, συγγραφείς, γραφίστες κλπ), αλλά χώροι όπως η πληροφορική και το μάρκετινγκ μετέχουν όλο και περισσότερο.

συστήματος υγείας. Πρέπει να έχουν ένα λογιστή, μάλλον στην πατρίδα τους, γιατί δε μεταφέρουν όλη την δραστηριότητά τους στην Ελλάδα, αλλά έρχονται για μία συγκεκριμένη χρονική περίοδο.

• να μην έχει αφαιρέσει αντίστοιχη θέση εργασίας από την Ελλάδα

Η ειδική ιστοσελίδα Nomad List, εκτιμά ότι οι ψηφιακοί νομάδες θα φτάσουν το ένα δισεκατομμύριο έως το 2035. Οι ψηφιακοί νομάδες στην Ελλάδα Στην Ελλάδα, οι πρώτοι ψηφιακοί νομάδες εμφανίστηκαν πριν από περίπου τρία χρόνια, όχι μόνο στην Αθήνα αλλά και σε αρκετά νησιά. Ο ακριβής αριθμός τους δεν είναι εύκολο να προσδιοριστεί καθώς μετακινούνται συνεχώς. Ωστόσο, η κοινότητά τους μεγαλώνει και σε αυτό συνέβαλε καθοριστικά η πανδημία του κορονοϊού. Η Ελλάδα σε σχέση με άλλες χώρες της Μεσογείου, είναι στις πρώτες επιλογές.

NEWS

Σύμφωνα με αυτούς που την επιλέγουν, το κάνουν με γνώμονα τον τρόπο ζωής, την φιλοξενία, το φαγητό,το κόστος ζωής αλλά κυρίους τους ανθρώπους. Το κόστος ζωής στην Ελλάδα δεν απέχει πολύ από το αντίστοιχο άλλων μεσογειακών χωρών, αλλά οι άνθρωποι, η φιλοξενία και το φαγητό, είναι πολύ καλύτερα. Ειδικά στα νησιά έχεις την αίσθηση ότι ανήκεις σε μία τοπική κοινότητα και ο τόπος έχει πολλά ανεξερεύνητα μέρη, δεν είναι μόνο ένας τουριστικός προορισμός.

30

Η ζωή του ψηφιακού νομά ακούγεται συναρπαστική, αλλά αντιμετωπίζει διάφορες προκλήσεις. Για παράδειγμα οι άδειες διαμονής (για όσους δεν κατάγονται από την Ε.Ε.), η υγειονομική περίθαλψη, οι φορολογικές δηλώσεις.

Ψηφιακοί νομάδες στην Πάρο Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα του Δήμου κύριο Χρήστο Λεμονή , «η Πάρος είναι ένας τουριστικός προορισμός με πάρα πολλές κατοικίες διαθέσιμες για ενοικίαση. Είναι, όμως, και αστική περιοχή, με πληθώρα καταλανωτικών αγαθών, πολλές δραστηριότητες, φύση, αθλητικούς χώρους. Έχει πολύ καλή ακτοπλοϊκή σύνδεση με την πρωτεύουσα και με το νέο διεθνές αεροδρόμιο θα έχει απευθείας πτήσεις με το εξωτερικό. Το νησί διαθέτει ένα πολύ καλά οργανωμένο πρωτοβάθμιο κέντρο υγείας και πολλά διαγνωστικά κέντρα καθώς και ανεξάρτητους γιατρούς όλων των ειδικοτήτων. Διαθέτει ένα αρκετά καλό οδικό δίκτυο και ήπια μορφολογία, το κλήμα είναι ήπιο και ξηρό. Οι θάλασσες εκπληκτικές και η φύση κατάλληλη για κάθε είδους δραστηριότητες. Η τοπική γαστρονομία και τα τοπικά προϊόντα θα ικανοποιήσουν και τον πιο απαιτητικό». «Για εμάς αποτελεί μία σημαντική δράση» συνέχισε, «στα σχέδιά μας είναι να δημιουργήσουμε γραφείο υποδοχής για την στήριξή τους». _ Μαιρίνα Ματθαιοπούλου

Μέλος του Δ.Σ. του Συλλόγου «Φίλοι της Πάρου & της Αντιπάρου»

DIGITAL NOMADS Since January 2021, Greece has aggressively started to pursue attracting "digital nomads" with the government having passed a law offering a 50% discount on income tax for those settling in the country within the year.

This tax reduction will last for seven years and is under two necessary conditions both of which must apply. The individual: • must not have been a tax resident of Greece in the past • must not have removed a similar job from Greece Digital Nomads: who are they?

Digital nomads are employees or self-employed individuals who can work remotely, from any place in the world.

According to MBO, a research agency specializing in employment and consulting services, a workforce of 4.8 million people working independently are considered "digital nomads" today. Most engage in "creative" professions (fashion, arts, web design, writers, graphic designers, etc.), but domains such as information technology and marketing are also becoming more involved.

The specialised website ‘Nomad List’ estimates that digital nomads will have reached a billion by 2035.

Digital Nomads in Greece The first digital nomads in Greece, both in Athens and on several islands, appeared about three years ago.

It is not easy to determine their exact number as they are constantly moving; however, they are definitely growing in number, aided to a significant degree by the coronavirus pandemic.

Compared to other Mediterranean countries, Greece seems to be the first choice.

According to those who select the country, the way of life, hospitality, food, cost of living but mainly the people are their criteria. Even though the cost of living in Greece is not really far from that of other Mediterranean countries, it is true that the people, hospitality and food are probably better. Especially on the islands one gets the feeling of belonging to a local community. In addition, there are many things to explore on the islands; they are so much more than a tourist destination.

Challenges and solutions Even though the life of a digital nomad sounds exciting, there are certain challenges, too: residence permits (for those not coming from an EU country), health care, tax returns. In addition, although the government has opened its arms to welcome digital nomads, bureaucracy renders obtaining a VAT number or Social Security number a challenge.

Most digital nomads did obtain their VAT number pretty soon but it still took them up to four months to be able to practice their professional and obtain a Social Security number.

It could be better for those willing to move to Greece to have their own private health insurance and to hire an accountant, probably from their homeland, since they will be moving to Greece for only a specific period of time and not permanently.

Digital Nomads in Paros Paros Municipality’s General Secretary, Mr. Christos Lemonis, says: “Paros is a tourist destination hence offers quite a few rentals. However, it is also an urban area, offering an abundance of consumer goods, many activities, wonderful nature, sports facilities. It has a very good ferry connection with the Greek capital city and a renovated airport that will be upgraded to accept direct regular flights from abroad in the near future. The island also features a well-organized primary care health center and many private health centers and independent doctors of all specialties. Paros has a pretty good road network and mild topography. The weather is mild and dry, the beaches are amazing and the island’s nature is suitable for all kinds of activities. Lastly, the local gastronomy and products will satisfy even the most demanding connoisseurs.

Digital Nomads are very significant to us. It is in our plans to create a dedicated office to help them settle in and support them". _

Merina Matthaiopoulou Member of the Board of Directors of the «Friends of Paros and Antiparos»

31

Key words answered by Lena Athanasopoulou Καλλιτέχνες της νέας γενιάς που εμπνεύστηκαν από το τοπίο της Πάρου απαντούν στις ερωτήσεις-κλειδιά της ιστορικού τέχνης και επιμελήτριας Μαρίνας Αθανασιάδου. Καθημερινότητα Η αναζήτηση αυτής της πολύτιμης σιωπής, το κυνήγι του ‘άχρονου’ χρόνου, που θα οριστεί αυστηρά από τους δείκτες του ρολογιού, θα μου υπογραμμίσει το τέλος και εγώ με δίψα ερημίτη, θα αρπάξω την αρχή και θα βουτήξω στη δουλειά μου και στα αγαπημένα μου αναγνώσματα. Έτσι θα ισορροπήσει η ζυγαριά, θα αποδεχθώ τους ήχους της πόλης μέχρι την επόμενη μέρα που θα «ξανά διψάσω» και θα κουβαλήσω τρέχοντας όλο το νερό του κόσμου σε ένα πουγκί. Έμπνευση Έμπνευση για μένα είναι μια χρονική στιγμή στην οποία στέκομαι μέσα στη σιωπή, για να αφουγκραστώ προσωπικά, κοινωνικά, πολιτικά συμβάντα και να στοχαστώ πάνω σε αυτά. Η συλλογή των συμβάντων αυτών, γίνεται μέσω της επικαιρότητας και το πως παρουσιάζεται αυτή στις εφημερίδες, της λογοτεχνίας, μιας έκθεσης, μιας ταινίας, μιας βόλτας, ενός ονείρου, ενός ήχου, μιας συζήτησης. Αγαπημένο έργο ή καλλιτεχνικό γεγονός Το έργο Interior του Richard Hamilton. Τέχνη, τι σημαίνει για σένα Ο «τόπος» αυτός που τα πάντα επιτρέπονται. Αγαπημένη προσωπική στιγμή Οι αγκαλιές του γιού μου Ερμή.

INTERVIEW

Σημαντικό επαγγελματικό γεγονός Η πρόσκληση του Νιγηριανού επιμελητή Folakunle Oshun να εκπροσωπήσω την Ελλάδα στη Μπιενάλε του Λάγος της Νιγηρίας το 2017, σε επιμέλεια της ιστορικού τέχνης/ επιμελήτριας Μαρίνας Αθανασιάδου. Αγαπημένο μέρος στην Πάρο Το υπέροχο κάστρο της Παροικιάς και η παραλία του Λογαρά. Η παρατήρηση των χρωμάτων πριν σβηστούν από το σκοτάδι υπήρξε η έμπνευση για το έργο που παρουσίασα το 2019 στο vernissage της Athanasiadou Gallery στο Λογαρά. Αγαπημένο μέρος στον κόσμο Η Tate Modern στο Λονδίνο. Αγαπημένο μότο Η ευτυχία είναι επιλογή.

32

Artists of the new generation, inspired by the landscape of Paros, answer the key questions by the art historian and curator Marina Athanasiadou.

Everyday life

Favorite personal moment

The search for this precious silence, the hunt of timeless time that will be determined strictly by the clock hands, will underline the end and I, with a hermit thirst, will grab the start and dive into my work and into my favorite readings. This will balance the scale, I will accept the sounds of the city until the next day when I will be "thirsty again" and I will carry all the water of the world in a pouch.

Sharing hugs with my son Hermes.

Important professional event The invitation of the Nigerian curator Folakunle Oshun to represent Greece at the Lagos Nigeria Biennale in 2017, curated by art historian / curator Marina Athanasiadou.

Favorite place in Paros

Inspiration Inspiration is a moment in time in which I stand in silence, listen personal, social, political events and meditate on them. The collection of these events is done through current events and how it is presented in newspapers, literature, exhibitions, films, walks, dreams, sounds, discussions.

The magnificent castle of Parikia and the beach of Logaras. Observing the colors before they went out of the darkness was the inspiration of the art work I presented in 2019 at the vernissage of the Athanasiadou Gallery in Logaras.

Favorite place in the world Tate Modern in London.

Favorite art piece or event Interior of Richard Hamilton.

Favorite motto Happiness is a choice.

What does art mean to you This “place” where everything is allowed.

Translated by Evaggelos Balaouras

33

ΤΟ ΨΑΡΙ ΤΟΥ ΘΕΟΥ Ο μπακαλιάρος είναι το πιο φημισμένο ψάρι στον κόσμο. Οι Πορτογάλοι τον αποκαλούν «πιστό φίλο», οι Βάσκοι «ψάρι του βουνού» και οι Κρητικοί «φτωχογιάννη». Οι κάτοικοι της Μεσογείου τον λατρεύουν και τον απολαμβάνουν συχνά. Παστωμένος με αλάτι, έχει τη δυνατότητα να συντηρηθεί για μήνες και να φτάσει στις πιο απομακρυσμένες περιοχές, από τα χιονισμένα ορεινά χωριά, μέχρι τις πεδιάδες και τις ακτές της Ελλάδας, διατηρώντας τη θαυμάσια γεύση και τη διατροφική του αξία. Όταν ξαρμυριστεί, μας προσφέρει μεγάλη ποικιλία γευστικών εμπειριών και μια θαυμάσια χορταστική τροφή. Φαίνεται παράξενο, πώς, αυτό το παστό ψάρι, κατάφερε να κατακτήσει και τους νησιώτες. Αλλά δεν είναι, γιατί κατά τη διάρκεια του χειμώνα ήταν διαθέσιμο ανά πάσα στιγμή, ακόμα και όταν οι θάλασσες ήταν αγριεμένες και τα καΐκια έμεναν δεμένα. Εξάλλου η ηλεκτροδότηση στα περισσότερα νησιά έγινε μετά τη δεκαετία του 50, οπότε δεν υπήρχαν ψυγεία για τη διατήρηση των φρέσκων ψαριών. Όταν τα φρέσκα ψάρια είναι δύσκολο να ταξιδέψουν προς τις ιχθυόσκαλες ο παστός μπακαλιάρος φτάνει εύκολα από άκρη σε άκρη της γης. Εδώ στη Νάουσα της Πάρου οι ψαράδες, το χάραμα, κατέφθαναν στους καφενέδες του λιμανιού να πιούνε τον καφέ τους, να αλλάξουνε μια δυο κουβέντες και να ανοιχθούν στις θάλασσες για τη ψαριά τους. Όταν ο καιρός ήταν κακός και ο απόπλους αδύνατος, τότε έφευγαν γρήγορα-γρήγορα για τα εμπορικά, να προλάβουν να προμηθευθούν, πριν τελειώσει, το «ψάρι του θεού» για τη χόρταση της οικογένειας.

Mαιρίνα Ματθαιοπούλου

Mπακαλιάρος στην κατσαρόλα

GASTRONOMY

Ξαρμύρισμα Για καλό ξαρμύρισμα υπολογίστε 24 ώρες περίπου. Είναι αρκετές αυτά τα άψυχα αλατισμένα φύλλα να ξαναζωντανέψουν. Αρχικά τον κόβετε σε μικρότερα κομμάτια και αφαιρείτε το δέρμα. Ξεπλένετε τα κομμάτια με άφθονο κρύο νερό και τα τοποθετείτε μέσα σε ένα μπολ γεμάτο με κρύο νερό. Αλλάζετε το νερό κάθε 3-4 ώρες. Αν ο καιρός είναι ζεστός, μετά από 12 ώρες καλό θα είναι να συνεχίσετε το ξαρμύρισμα μέσα στο ψυγείο.

34

Υλικά 1 φιλέτο μπακαλιάρου σε κομμάτια 4 μέτριες πατάτες 1 μεγάλο κρεμμύδι 1 μέτρια ντομάτα 4 κλωνάρια μαϊντανό Μισό φλυτζάνι ελαιόλαδο Χυμός μισού λεμονιού Αλάτι και πιπέρι Νερό ζεστό

Εκτέλεση Κόβουμε τα κρεμμύδια σε φέτες ενός εκατοστού, τις πατάτες και τη ντομάτα σε φέτες δυο εκατοστών. Σε φαρδιά και χαμηλή κατσαρόλα ρίχνουμε λίγο ελαιόλαδο. Στρώνουμε το κρεμμύδι και από πάνω στρώνουμε τις πατάτες. Αν θέλουμε περισσότερες πατάτες προσθέτουμε άλλη μια αραιή στρώση. Αν ο μπακαλιάρος έχει ξαρμυρίσει εντελώς, αλατίζουμε τις πατάτες ελαφρώς. Στρώνουμε από πάνω τα κομμάτια του ψαριού και από πάνω τη ντομάτα. Πάνω από την ντομάτα αφήνουμε ελεύθερα τα κλωνάρια του μαϊντανού. Τέλος, ρίχνουμε νερό μέχρι να σκεπάσει τις πατάτες και λίγο πιπέρι. Σκεπάζουμε την κατσαρόλα και βράζουμε για 25 λεπτά σε μέτρια φωτιά, κουνώντας την, κυκλικά από τα χερούλια όταν χρειαστεί. Ελέγχουμε αν έχουν σωθεί τα υγρά και αν χρειάζεται προσθέτουμε ζεστό νερό. Προσθέτουμε το ελαιόλαδο, το χυμό του λεμονιού και κουνάμε την κατσαρόλα καλά, κυκλικά από τα χερούλια. Ξανασκεπάζουμε και μαγειρεύουμε για 10 λεπτά σε δυνατή φωτιά μέχρι να δέσει η σάλτσα. Κατεβάζουμε την κατσαρόλα από τη φωτιά. Αφήνουμε να σταθεί 10 λεπτά και σερβίρουμε.

THE “FISH OF THE GODS” Cod is among the most popular fish in the world.

The Portuguese call him a "Loyal friend", the Basques a "Mountain fish" and the Cretans a "Poor man". The inhabitants of the Mediterranean adore and enjoy it often.

Salted, it can be preserved for months and reach the most remote areas, from the snowy mountain villages to the plains and coasts of Greece, maintaining its wonderful taste and nutritional value. (Nowadays it is also available deep-frozen simplifying its handling and cooking).

Cod offers us a wide variety of delicious experiences and a wonderful nutritious food.

The salted cod managed to conquer the islanders as well; this is readily understood as during the winter storms, it was readily available, even when the seas were rough, and the fishing boats were confined to port.

After all, most of the islands were fully electrified only after the 1950s, and up to then, there were no refrigerators to store the fresh fish.

When fresh fish was less available in the fish markets, salted cod was available almost everywhere.

Here in Naoussa in Paros at dawn, the fishermen arrived at the cafes of the port to drink their coffee, to exchange a couple of conversations and to sail to the seas. When the weather was bad and sea fishing was impossible, then they left quickly for the shops, to buy, before it become unavailable, the "fish of the gods" to feed their family. Μerina Matthaiopoulou

Recipe: Cod in the pot “Undressing” the Cod If you start with salted cod, it is necessary to remove the salt. First cut the fish into smaller pieces and remove the skin.

For effective removal of the salt, put the salted cod in fresh clean water and wait about 24 hours. In this way, the salted fish will look like fresh fish again.

Rinse the pieces with plenty of cold water and place them in a bowl filled with cold water.

Change the water every 3-4 hours. If the weather is hot, after 12 hours, it will be advisable to continue the operation in the refrigerator.

You can also use fresh or frozen cod fillets in order to skip the above procedure.

Ingredients: 1 cod fillet in pieces (500 gr) 4 medium potatoes 1 large onion 1 medium tomato 4 sprigs of parsley Half a cup of olive oil Juice of half a lemon Salt and pepper Hot water

Cooking: Cut the onions into one-centimeter slices, the potatoes and the tomato into two-centimeter slices.

Pour a little olive oil in a wide and low saucepan.

Spread the onion and top with the potatoes.

If we want more potatoes, add another thin layer.

If the salt of the cod is completely removed, lightly salt the potatoes.

Spread the pieces of fish on top and then add the tomatos on top of the fish.

Add fresh parsley generously on top of the tomatoes.

Finally, add water until it covers the potatoes and a little pepper.

Cover the pot and cook for 25 minutes over medium heat, shaking it, circularly from the handles, when needed.

Check if the liquids have evaporated and if necessary, add hot water.

Add the olive oil, the lemon juice and shake the pot well, circularly from the handles.

Cover again and cook for 10 minutes on high heat until the sauce sets.

Remove the pot from the heat. Let stand 10 minutes and serve.

35

// supporters

Ευχαριστούμε πολύ τους υποστηρικτές της έκδοσης / Many thanks to our supporters

Naousa FOUNDATION

ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚOΣ ΣYΛΛΟΓΟΣ ΑΡΧΙΛΟΧΟΣ

Restaurant de Fred Chesneau,

Parikia, Paros

Naousa, Paros

George Glaros • Naousa, Paros

lefkes village

Stavros Niflis photography

Ταντάνης Ανάργυρος Νάουσα Εµπόριο Ειδών ∆ώρων

PAROS

Restaurant de Henri Guibert Parikia, Paros

Parikia – Paros 84 400 T. +30 2284 026078

Alexandra Skaltsogianni

Νάουσα

White Pebbles Studio

Μικρό Χωριό Little Village

Paros Performance & Event Venue

Naoussa Kampos Paros

36

• Αρσένης Λουκής παραγωγός αγροτικών • Mediteraneo Restaurant, Νάουσα • Yπαπαντή Ρούσου • Μουσ/κός Σύλλογος Νάουσας • Mατζουράνα Restaurant, Νάουσα

• • • • • • •

Νίκος Σαρρής, εκπαιδευτικός PORT CAFE PAROS, Παροικιά Atlantide Restaurant Brussels Swiss Home Hotel, Νάουσα Στέλιος Γκίκας, κεραμίστας Κάργας Souvlaki Shop Naoussa Καλλιτεχνικό Καφενείο στον Πρόδρομο

• Βιβλιοπωλείον της Εστίας • Κατάστημα Ρούχων Αθηνά, Παροικιά • Akti Resort & Spiros Restaurant | Νάουσα Τ.Κ. 84401 Πάρος • NTOLKAS GROUP ΕΠΙΠΛΑ • Αria Villa Paros