B-Magazine NR15 2019

winter - € 5,95 - jaargang 6 - nummer

15

33 PAG.

MAGAZINE

HUIZEN MET EEN VERHAAL

Vol op het orgel Varen, varen… saampies het avontuur tegemoet Bloemendaalse bruggen Kleur in je interieur Shop & win!

116 pagina’s bloemendaal AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

Droomhuizen

VERDIENEN TOPMAKELAARS Christie’s International Real Estate | R365 verkocht vorig jaar 138 woningen in Nederland boven € 1.000.000. Dat maakt ons absoluut marktleider in het topsegment, met 8 kantoren in Nederland en 1.350 wereldwijd in 47 landen verkopen wij uw huis niet alleen regionaal en landelijk, maar juist ook internationaal.

27% van de kopers in het topsegment komt uit het buitenland, een doelgroep die nauwelijks via Funda of lokale makelaars wordt bereikt maar natuurlijk wél via Christie’s International Real Estate.

Verdient uw huis internationale aandacht en wilt u het allerbeste resultaat? Wij zijn u graag van dienst.

Grenslaan 4 in Aerdenhout - € 2.095.000,- k.k.

ONLY DEALING WITH THE BEST • Hoofdkantoor • Amsterdam • Rotterdam • Gooi en Vechtstreek

020 2610 430 020 6717 272 010 2250 822 035 3035 625

info@R365.nl amsterdam@R365.nl rotterdam@R365.nl gooi-vechtstreek@R365.nl

• Aerdenhout • Gorssel • Utrecht • Limburg

r365.nl | christiesrealestate.com

023 5245 250 0575 492 722 030 692 0714 0475 407 044

aerdenhout@R365.nl gorssel@R365.nl utrecht@R365.nl limburg@R365.nl

fotografie: Hilde de Wolf

van de redactie

Luister

eens

In de supermarkt haalt Michael McDonald met gemak de hoge noten in ‘What a fool believes’. Niet proberen mee te zingen, nee, zelfs niet zachtjes neuriën, want het klinkt voor geen meter, ook al lanceert het liedje je een paar decennia terug in de tijd. Toen we naar de disco gingen (‘pfff mam, dat heet een club’) en je in de trein nog mocht roken.

Ieder mens heeft zijn of haar geschiedenis, met zonovergoten jeugd-herinneringen en valpartijen, zowel lichamelijk als mentaal, waar je butsen van opliep. Huizen hebben ook een historie en iedere generatie bewoners voegt daar een bladzijde aan toe. Sommigen van ons zijn gezegend met een avontuurlijke ziel. Zij maken meer mee dan jij en ik in drie mensenlevens aan zouden kunnen. Jacqueline Terpstra en haar Amerikaanse geliefde John Burnett zeilden de oceanen over, om onderweg ontvoerd en beschoten te worden. Spoileralert: ze landden veilig in good old Bloemendaal. We nemen ook een kijkje op een Bloemendaalse begraafplaats. Want als uiteindelijk aan alles een einde komt, kan een graf veel vertellen over wie je was en waar je vandaan kwam.

Twee gastcolumnisten in deze B., ‘Bloemendaler van het Jaar’ Ronald Timmermans en burgemeester Elbert Roest, hebben allebei iets met historie.

Ze vinden dat we verhalen moeten blijven vertellen, als kwetsbaar erfgoed en onze culturele identiteit ons lief zijn. Stilstaan bij het verleden leert dat vroeger niet alles beter was. Bepaalde tradities, gebouwen, muziekstukken en waarden zijn de moeite waard om over te dragen aan degenen die na ons komen, andere kunnen we beter achter ons laten of aanpassen aan deze tijd.

Met de feestmaand in zicht – en dan hopelijk extra tijd voor leuke dingen – kijken we naar wat er de komende tijd te doen is in theaters en musea. Foodstyliste Marjolijn Zweerts de Jong geeft een eigentijdse draai aan oud-Hollandse groenten (wie durft: een toetje met witlof ?). We werpen LED-licht op je interieur en… ach, kijk en lees het zelf in deze boordevolle, winterse B. Mimi Sugarman, Maaike Brouwer en Ellen Meijer

Volg en like ons b.bloemendaal b-bloemendaal.nl b-magazine.nl

winter 2019

3

WWW.WIJNHUISBODDE.NL Bodde_Logo_PMS4515_sponsorbord_wit_optie.pdf

1

31-08-17

18:10

J. BOUCHON RESERVA

SAUVIGNON BLANC - VALLE DEL MAULE 2018 Dit is een heerlijke sauvignon blanc! Helder en bleekgeel van kleur. Je ruikt een licht stuivende wijn met grapefruit en tropisch fruit. Je proeft een frisse wijn die lekker een klein beetje mineralig is. Je drinkt de wijn bijvoorbeeld bij een rauwe visschotel.

VAN €9,95 per fles VOOR €8,95 per fles

Coverfoto: G.J. Dukker, Collectie Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, objectnummer 293.673 Stoops Bad, Overveen

99 in elk nummer van B. 17 7 pagina’s kunst en cultuur 55 De club: vrienden van de filatelie 89 Ik verhuis: binnen en buiten samen

Bij 5+1 wordt de prijs € 8,30* U KUNT OOK ONLINE BESTELLEN We bezorgen GRATIS in de regio: Gemeente Bloemendaal , Haarlem en Heemstede

84

30

J. BOUCHON RESERVA

CABERNET SAUVIGNON VALLE DEL MAULE 2018 Veel wijnen van de cabernet sauvignon doen wat ‘vlezig’ aan. Niet deze van Bouchon!

De kleur is donkerrood. Je ruikt bessen, komijn en tabak.

Je proeft een fruitige wijn met een klein beetje het vanille van eikenhout en zachte tannines.

* De actie loopt tot en met 30 november 2019

Zwarteweg 30 | Bennebroek info@wijnhuisbodde.nl www.wijnhuisbodde.nl 023-5846227

LOSSE NUMMERS NABESTELLEN

Je kunt B. nummer 15 nabestellen voor € 5,95 + € 3,95 verzendkosten. Ook eerdere uitgaven van B. zijn nog verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt.

Mail naar info@bee-media.nl o.v.v. nabestellen en vermeld je naam, adres en de uitgave(n) die je wilt ontvangen.

inhoud

en ook

70

26 30 84 96 100

BloemendaalSamen: sociaal voor ons allemaal Avontuurlijk leven op zee Culinair: Hollandse groenten, maar dan anders Een lichtplan voor je huis Hoe kies je kleur in je interieur?

100 33 PAG.

IN DIT NUMMER 51 57

55

thema: historie

37 Bruggen van Bloemendaal 43 Gastcolumn van burgemeester Elbert Roest 46 Eigentijds wonen in een oud huis 57 Nieuwe toekomst voor voormalig Provinciaal Ziekenhuis 69 Gastcolumn: blijf verhalen vertellen 70 Jaap Stork: bijna 50 jaar organist 77 Historische verenigingen waken over erfgoed 83 Memorabele graven

46

Volg en like ons

b.bloemendaal of kijk op b-bloemendaal.nl

columns 29 75 91

Eelco van Ravenswaaij Roos Panis Madelon Heering

shopping 9

105 112 114

Hebbes! Leuke dingen voor thuis, om cadeau te geven of om te winnen Agenda Medewerkers Adressen en colofon winter 2019

5

Op weg naar de

fotografie: Hans Warnars

winter...

6

winter 2019

natuur

winter 2019

7

Bijzondere vogels spotten Ă la TravelEssence Natuurlijk: Nieuw-Zeeland heeft bijzondere

kleren aan weliswaar, maar daarom niet minder

vogels die u nergens anders ter wereld

puur natuur. Nieuw-Zeeland met echte Nieuw-

tegen komt. Op Kapiti Island ziet u ze

Zeelanders, net als wij. Wij komen er immers

allemaal. Maar als u een ontmoeting wilt

vandaan en weten u precies die plaatsen te

hebben met een stel ĂŠcht heel bijzondere

laten zien die u bij niemand anders te zien krijgt.

vogels, dan moet u ons nodig bellen.

Daarom maken deze exclusieve ontmoetingen een onmisbaar onderdeel uit van de rondreis die

Wij brengen u in contact met de oorspron-

we voor u, en vooral met u, organiseren. Daarbij

kelijke bewoners van Nieuw-Zeeland: de Maori.

regelen we kleinschalige accommodaties voor u

Zij zijn al sinds mensenheugenis de bewakers van

en een uitgekiend, rustig reisschema met eigen

natuurschatten als deze. Niet alleen Kapiti Island,

vervoer, zodat u optimaal kunt genieten.

maar ook Kaikoura met haar vele walvissen of het Te Urewera regenwoud bijvoorbeeld. Met tochten, rond-leidingen en verhalen laten de Maori graag die bijzondere kant van Nieuw-Zeeland zien. Met

Onze lokale kennis maakt het verschil.

Daarom waarderen onze klanten ons met een 9.3 www.travelessence.nl | 030 760 7323

hebbes!

1

2

3

C 4

ADEAU 1 Glimmende racewagens en een tent om in te verstoppen. Meer hebben ze niet nodig voor urenlang vermaak.

Goed Speel Goed, Bloemendaal, tent € 54,95, auto’s vanaf € 35

2. Versgebrande noten en zuidvruchten. Heerlijk als weggevertje bij een borrel, als je ze niet al zelf hebt opgegeten…

Chocq-in, Bloemendaal, € 2,50 per zakje, 3 voor € 6,50

Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

5

3. De ‘Fine Cotton’ collectie van 1915watches combineert een duurzame eikenhouten polsband met een wijzerplaat van geweven katoen. Een stoer, industrieel sieraad. Ontdek de hele collectie!

1915watches.com, € 119 4. Al eens een poging gedaan je autobiografie op papier te zetten, maar ontbrak het aan structuur?

Met dit boek vol tips en voorbeelden lukt het.

‘Je levensverhaal schrijven, zo doe je dat’ van

Brenda van Es.

Bij je lokale boekhandel en via bol.com, € 21,95 5. Aultmore 8 Year Old Blended Scotch Whisky van James Eadie. Je ruikt het zoet van geel fruit en caramel; hier lopen echte fijnproevers warm voor.

Wijnhuis Bodde, Bennebroek € 45,95 B-lezers betalen € 39,95

winter 2019

9

Zorg regelen voor je ouders?

Er is meer mogelijk dan je denkt.

Alles over wonen en zorg op IkWoonLeefZorg.nl

1

2

hebbes!

W

3

ONEN

Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

3. No.76 Courage des Bois: weldadige roomspray, geurstokjes en -kaarsen met sandelhout, amber en patchoeli.

Er zijn ook heerlijke hand & body producten in dezelfde geurtoon.

Judy Beauty Boutique, Heemstede, vanaf € 22

4

1 Vaas ‘Inktpot’ van Urban Nature Culture. Handgemaakt keramiek uit Beiroet, geïnspireerd op het vredesideaal: liever schrijven dan schieten.

Conceptstore NYHAVN, Haarlem, € 19,95

4. Kussen ‘Paradise’ in jade-grey fleurt je bank of stoel met unikleur helemaal op. Gemaakt van 100% katoen velours.

Plukietsmoois.nl, € 33,50

2. Multicolor lamp, wijnkoeler en bluetooth speaker inéén van Nikki.Amsterdam. Elegant, slim design voor op tafel.

Verkrijgbaar in s/m/l.

Wijnhandel Van Zoolingen, Overveen, vanaf € 169

5. Y-stoel van Hans Wegner – iconisch Scandinavisch design in lichtvoetige, organische vormen. De replica’s zijn in verschillende uitvoeringen verkrijgbaar.

Dominidesign.com, € 132

5

winter 2019

11

Verhuizen is voor veel mensen een grote stap.

Opruimen is ook zo’n lastige klus.

Waar te beginnen en hoe te regelen?

ZIJ DOEN ’T kan u hierbij helpen.

Bel of mail ons voor een vrijblijvende afspraak.

06 53 61 18 97 of info@zijdoent.nl

Saskia Goeman Borgesius | Wendela Korteweg

VERTROUWD

www.zijdoent.nl

DISCREET

BNR8_ZIJDOEN'T ADV 182 X 135 MM.indd 1

OP MAAT 30-05-17 09:35

Florien Bausch uitvaartbegeleider in Kennemerland 06 28 157 217 florien@bausch-schultz.nl dag en nacht bereikbaar

In alle rust regelen we het afscheid: wij luisteren, en denken mee, bieden mogelijkheden en structuur, begeleiden en organiseren.

Alles met veel tijd en aandacht.

Samen maken we er een mooie, gedenkwaardige dag van.

Meer informatie of uw wensen alvast doornemen? Dat kan in een persoonlijk gesprek, vrijblijvend.

Ernestine Schultz van Haegen en Florien Bausch

t h c a m De verleden van het Tineke Verhoeven (1950) studeerde Franse taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam en was jarenlang hoofdredacteur van tijdschriften bij uitgeverij VNU/Sanoma.

Een schrift met aantekeningen van haar moeder motiveert Verhoeven na haar moeders overlijden tot een zoektocht naar haar eigen verhaal. Lien Verhoeven-Timmermans (1917) haalt er herinneringen op aan haar jeugd in een groot katholiek gezin, aan het trauma van een ongewenste zwangerschap in oorlogstijd, en aan haar huwelijk ‘uit wanhoop’. Door haar moeders verhaal opnieuw te vertellen vanuit een persoonlijk perspectief, komt Verhoeven tot nieuwe inzichten. Macht van het Verleden is non-fictie, maar het leest als een roman.

D e m acht v an het v er l eden

HAAR MOEDERS VERHAAL

hebbes!

3x

De macht van het verleden

FAMILIEHISTORIE

Tineke Verhoeven schreef het levensverhaal van haar moeder – over hoe ze na een ongewenste zwangerschap in oorlogstijd uit wanhoop een (ongelukkig) huwelijk aangaat, met de verkeerde man. Wat doet dát met een gezin... een ontroerende familiegeschiedenis en indringend tijdsbeeld van toen naar nu.

W ‘Sober, ontroerend, waardig. Erg goed dat ze zich als schrijver niet achter de coulissen laat verdrijven, dat maakt het verhaal authentiek. Alle betrokkenen worden integer neergezet, niet oordelend.’ –Frans Berkelmans

TI N EK E V ERH OEV EN

ISBN 978-94-6345-362-2

H e t b e w oge n l eve nsve rhaal van L i e n V e rh oe v e n - Ti m m e rm ans ( 1 91 7-2005 )

TI N EK E l van ) erhaa 5 v 0 s 0 n 2 e v (1917 en le s g n o a w m e mer Het b n-Tim hoeve r e V Lien 9

789463

VERHO EVEN

T IN E K E

453622

VERHO

VERHOEVEN

INNEN

EVEN

max van aersc hot stad sbou wmeester haar lem stad en r egio 2 008 – 2 018

u itgev erij de z w a l u w

Deze publicatie blikt daarop terug aan de hand van dertien interviews met mensen met wie Van Aerschot heeft samengewerkt: politici, bestuurders, projectontwikkelaars, historici en architecten.

Verder bevat deze publicatie de documentatie van een tiental visies en adviezen die in de periode 2008-2018 door hem opgesteld en begeleid zijn. Ze geven blijk van wat de regionale inbedding voor de stadsontwikkeling betekent en van een visionaire blik die vijftig jaar vooruit durft te denken.

max van aersc hot • stad sbou wmeester haar lem stad en r egio

Van 2008 tot 2018 vervulde Max van Aerschot de functie van stadsbouwmeester.

In de tien jaar van zijn aanstelling heeft hij talloze ideeën geopperd, plannen gemaakt, visies ontwikkeld, bijgedragen aan discussies en debat, voorlichting gegeven, expertmeetings georganiseerd, ateliers opgezet en zoals het een onafhankelijk adviseur betaamd gevraagd en ongevraagd bijgedragen aan beleidsontwikkelingen en de bestuurlijke uitvoering daarvan.

2x

isbn 978-90-77794-18-0 u itgev erij de z w a l u w

STAD + LAND

Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

2x

In ‘Stadsbouwmeester Haarlem Stad en Regio’ lees je interviews over de bijdrage van voormalig stadsbouwmeester Max van Aerschot aan de (ruimtelijke) kwaliteit van deze regio, inclusief tekeningen en ontwerpadviezen. (stadsbouwmeesterhaarlem.nl)

BUITENPLAATSEN

Amsterdamse kooplieden lieten tussen de 17e en 20ste eeuw in de buitengebieden lustoorden bouwen, met weelderige tuinen eromheen. Zestig daarvan, ook hier in de buurt, staan in ‘De Amsterdamse buitenplaatsen’. Lees over rijkdom, verval, intriges en oorlogen. (kantoorverschoor.nl)

Mail & win

Wil je kans maken op een van deze lezersaanbiedingen?

Mail vóór 15 december je naam, telefoonnummer en woonplaats naar info@bee-media.nl o.v.v. de aanbieding van je keuze. Eind december ontvangen de winnaars bericht.

winter 2019

13

DMC Makelaars is naast verkoop en aankoop ook specialist op het gebied van nieuwbouw

VILLA WESTERHOUT, WESTERHOUTPARK 1A, 1B, 1C, HAARLEM DREEF 24 T/M 30, HAARLEM

3 Ruime appartementen 16 appartementen

met ieder

parkeerplaatsen 2 parkeerplaatsen

enlift lift en

VOOR MEER INFORMATIE, WWW.DREEF-24-30.NL VOOR MEER INFORMATIE, KIJKKIJK OP OP WWW.VILLAWESTERHOUT.COM

KANTOOR OVERVEEN Bloemendaalseweg KANTOOR OVERVEEN 245 2051 GC Overveen 023 - 541 00 41 Bloemendaalseweg 245

2051 GC Overveen 023 - 541 00 41

KANTOOR HAARLEM Kleverparkweg 24 WWW.DMCMAKELAARS.NL 2023 CE Haarlem 023 - 551 70 07

WWW.DMC.MAKELAARS.NL

KANTOOR VIJFHOEK Korte Lakenstraat 21 HAARLEM KANTOOR 2011 ZD Haarlem 023 - 752Kleverparkweg 06 99 24

2023 CE Haarlem 023 - 551 70 07

hebbes!

1x Xxx

OPGERUIMD!

Organiseren zit Ilse Meijer in het bloed. Ze helpt je graag je huis en werkplek op orde te brengen, zodat je rust ervaart en er meer tijd overblijft voor leuke dingen. B-lezers maken kans op 1 uur gratis opruimen bij het reserveren van een organize-sessie van 3 uur (een korting van € 55 (ilseorganiseert.nl).

W

INNEN

3x

Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

IN BLOEI

Hoe maak je je tuin bij- en vlindervriendelijk? Wanneer begin je met zaaien om volgend seizoen borders vol bloemenpracht te krijgen? Dat en meer vind je in ‘Twaalf maanden bloemen plukken in eigen tuin’ van Anneke van de Werff, ‘bloemenbaas’ bij het Landje van de Boer (te bestellen via 12mndbloemenplukken@ gmail.com - € 24,95).

Mail & win

Wil je kans maken op een van deze lezersaanbiedingen?

Mail vóór 15 december je naam, telefoonnummer en woonplaats naar info@bee-media.nl o.v.v. de aanbieding van je keuze. Eind december ontvangen de winnaars bericht.

winter 2019

15

advertorial

HYPOTHEKEN:

er is meer mogelijk

dan je

denkt

BRENGT ALLERLEI EMOTIES NAAR BOVEN. OP ZO’N MOMENT VINDEN VEEL MENSEN EEN HYPOTHEEK EIGENLIJK BIJZAAK, WEET BAS WASSENBERG, OPRICHTER EN EIGENAAR VAN BÈTA FINANCIËLE DIENSTEN. Er valt veel te kiezen op het gebied van hypotheken: het aantal geldverstrekkers is groot en ze bieden uiteenlopende producten aan. “Wanneer je een huis koopt, ga je een langdurige financiële verplichting aan, dus is het belangrijk om goede keuzes te maken,” vindt Bas Wassenberg. “Als eerste bespreken we daarom met klanten in welke fase van hun leven zij zich bevinden: staan ze aan het begin van hun carrière, hebben ze studerende kinderen of komt het pensioen in zicht?

Die vragen bepalen mede wanneer je meer of minder geld nodig hebt.”

Samen op zoek Naast inzicht in je persoonlijke situatie is het belangrijk dat je enig begrip hebt van fiscaliteit en de financieringsmarkt wanneer je een hypotheek 16

winter 2019

wilt afsluiten, aldus Bas. “Wij geven onze klanten daarom uitleg over de spelregels, de acceptatienormen en de mogelijkheden van de banken. Daarna zoeken we samen de best passende oplossing.” Vaak zijn er meer mogelijkheden dan mensen denken. Zo kunnen verbouwingen nog steeds, helemaal of gedeeltelijk, worden meegefinancierd. Ook voor gepensioneerden is meer mogelijk dan zij wellicht verwachten.

Bèta Financiële Diensten bestaat inmiddels tien jaar. Bas richtte het bureau op – midden in de kredietcrisis – omdat hij zijn persoonlijke visie op financiële dienstverlening inhoud wilde geven: transparantie,

duidelijke afspraken en onafhankelijkheid staan bij hem hoog in het vaandel. Daarom werkte Bas vanaf dag één zonder provisie. “Het eerste oriënterende gesprek vindt plaats op mijn kosten. Daarna spreek ik een vast bedrag af, zodat klanten precies weten waar ze aan toe zijn.”

Oplossingen Bas vindt niets leuker dan oplossingen bedenken voor ingewikkelde vraagstukken van klanten. Banken hanteren almaar strengere regels en kennen steeds meer beperkingen bij het verstrekken van een hypotheek. “Zodra een financieringsaanvraag afwijkt van een standaardsituatie, krijg je te horen: computer says ‘no’. Daar heeft een klant natuurlijk niets aan. Ik blijf net zo lang puzzelen tot we een oplossing hebben gevonden. Daarbij helpt het dat financiële instellingen ons goed kennen. We hebben veel vertrouwen weten op te bouwen tijdens onze jarenlange samenwerking.” Ook opdrachtgevers blijken vertrouwen te stellen in Bèta Financiële Diensten: zeventig tot tachtig procent van de klanten bestaat uit mensen die terugkomen, hun kinderen, vrienden en bekenden. “Daar zijn we stiekem wel trots op.”

fotografie: Mick de Jong

HET KOPEN VAN EEN WONING IS SPANNEND EN

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling fotografie: Xxxxxx |

IN EN OM BLOEMENDAAL VALT VAN ALLES TE BELEVEN AAN CULTUUR. IN B. LEES JE WAT ER KOMEN GAAT. THEATERS EN MUSEA GEVEN OOK EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN. OM DE VOORPRET ALVAST TE VERGROTEN...

KUNST & CULTUUR Kiezelsteentjes van Klein Duimpje De jongste zoon van een arm houthakkersgezin strooide kiezels om niet te verdwalen. Zijn kiezelsteentjes zijn te vergelijken met de verhalen die stadsmusea vertellen en met de objecten die daarbij horen. Tezamen helpen ze ons houvast te vinden in onze eigen geschiedenis, om te voorkomen dat we met z’n allen de weg kwijtraken. Hoe moeten we anders weten wie we zijn, waar we vandaan komen en waar we naartoe willen? Zonder verleden geen toekomst.

De vergelijking met de hoofdpersoon uit het sprookje is trouwens niet van mij, maar van een collega-directeur. Ik vind het een mooi beeld. Het laat precies zien wat wij in het museum doen. Steeds opnieuw bewandelen we een van de vele ‘paden’ uit de geschiedenis van Zuid-Kennemerland. We bestuderen de verhalen van toen, proberen ze in hun volle context te bevatten en zetten ze dan tegenover het heden. Je gaat het verleden immers pas echt begrijpen als je het ziet in relatie tot het nu. Gelukkig voor ons is de geschiedenis van ZuidKennemerland een rijke, met een bijna onuitputtelijke schat aan verhalen.

We duiken overigens niet altijd heel ver het verleden in. Zo hebben we het afgelopen jaar aandacht besteed aan de Bloemendaalse schilder Simon de Heer en belichten we deze winter Schalkwijk. Het is een tentoonstelling over de zeer recente geschiedenis van een Haarlemse wijk die ruimte moest bieden aan de naoorlogse geboortegolf; in alle haast gebouwd en op dit moment ook weer volop in de steigers. Aan Schalkwijk hangt een verleden dat mij persoonlijk zeer verrast heeft. Ik ben het gebied beter gaan begrijpen en snap ook waarom de bewoners ervan zo trots zijn op hun ‘dorp’. Het is opnieuw een expositie waaraan we de inwoners zelf – jong en oud – laten meedoen, het gaat tenslotte over hen en hun voorgangers.

Museum Haarlem is zonder twijfel een familiemuseum. Want niet alleen voor volwassenen is het essentieel te weten waarom hun omgeving eruitziet zoals zij eruitziet, voor kinderen is het misschien nog wel belangrijker. En hoe spannend is het als de geschiedenis die je op school leert zich bij jou om de hoek heeft afgespeeld? Hoe beter je je eigen omgeving kent, hoe veiliger en meer betrokken je je voelt bij de plek waar je woont. Dat is wat geschiedenis met mensen doet.

Laura van der Wijden, directeur Museum Haarlem

>> winter 2019

17

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling

KLASSIEK

‘DE WEG NAAR DE VRIJHEID’

Liefhebbers van klassieke muziek kunnen hun hart ophalen met een nieuwe serie veelzijdige concerten bij Muzenforum, maandelijks te beluisteren in het gemeentehuis in Overveen.

In november treedt het Berlage Saxophone Quartet op met schrijver Jan Brokken. Muziek en verhalen versterken elkaar in hun programma ‘De weg naar de vrijheid’. De

saxofoon is een relatief jong instrument, waarvoor weinig muziek is geschreven. Deze getalenteerde musici maken zelf bewerkingen van oudere componisten, onder wie Sjostakovitsj.

Donker en mysterieus Isabelle van Keulen geeft in december een recital in Bloemendaal.

Zij behoort tot de toonaangevende violisten van deze tijd en het grote publiek kent haar ook als jurylid in het televisieprogramma ‘Maestro’.

Samen met pianist Aleksandr Madzar speelt ze onder meer een sonate van Prokofjev, een donker en mysterieus stuk. “Er is een passage die volgens de componist klinkt ‘als wind die over de begraafplaats waait’,” vertelt programmeur Cathelijne Noorland. “Ik daag het publiek uit die passage te herkennen.”

Virtuoze blokfluit Waarschijnlijk is geen ander instru-

Geschiedenis van ons allemaal

Schalkwijk Belicht 60 JAAR IN BEWEGING

Fotografie: Marisa Beretta

18

winter 2019

Groot Heiligland 47 www.museumhaarlem.nl

ment zo verguisd, toch koos Lucie Horsch bewust voor de blokfluit.

Met haar virtuoze spel veegt zij alle vooroordelen van tafel. Ondanks haar leeftijd (20) is ze nu al een wereldartieste; in 2017 won ze een Edison.

Onbekend werk Vier solisten van het Concertgebouworkest richtten samen het Alma Quartet op. In februari spelen zij werken van Debussy en Schubert en van de Tsjechische componist Erwin Schulhoff. Cathelijne: “Ik vind het leuk als musici erin slagen ook minder bekend werk voor het voetlicht te brengen.”

Voor data en kaartverkoop: muzenforum.nl

Deze winter is in Museum Haarlem een expositie te zien over Schalkwijk.

Bij mensen die daar niet wonen heeft het gebied een wat mindere reputatie. De Schalkwijkers zijn evenwel supertrots op hun ruim opgezette, groene en multiculturele ‘dorp’. In de tentoonstelling komen ze zelf aan het woord. Als bezoeker kun je na afloop aangeven of je beeld over Schalkwijk is veranderd door wat je hebt gezien en gehoord.

maal Haarlemmers’, oftewel 1.000 jaar geschiedenis over de stad en de regio. “Alle grote maatschappelijke thema’s vertellen we vanuit Haarlems perspectief,” aldus museumdirecteur Laura van der Wijden. “Als het op school bijvoorbeeld over de Tweede Wereldoorlog gaat, zien kinderen hier de impact daarvan op de stad en omgeving. Het is geschiedenis van om de hoek, over gewone mensen en lokale bedrijven, zoals Droste, Simon Levelt, Figée en Joh. Enschede. Je gaat je eigen buurt beter begrijpen als je weet wat er allemaal is gebeurd.”

Haarlems perspectief Vanaf medio 2020 begint op de bovenverdieping van het museum de semipermanente tentoonstelling ‘Alle-

‘Schalkwijk belicht’ tot 9 maart 2020, ‘Allemaal Haarlemmers’, gepland voor medio 2020, Museum Haarlem.

BIJDRAGEN 10 okt 2019 09 mrt 2020

Lucie Horsch

Draag je de geschiedenis van Kennemerland een warm hart toe?

Via een obligatielening kun je bijdragen aan de tentoonstelling ‘Allemaal Haarlemmers’. (museumhaarlem.nl)

foto Isabelle van Keulen: Nikolaj Lund

Isabelle van Keulen

kunst & cultuur

Gedreven, benaderbaar, iemand die vragen durft te stellen. Het zijn typeringen over Bloemendaler Max van Aerschot.

isbn 978-90-77794-18-0

ma x va n a ersc ho t st adsb ou w m eest er haarl em st ad en reg i o 2 0 0 8 – 2 0 18

Deze publicatie blikt daarop terug aan de hand van dertien interviews met mensen met wie Van Aerschot heeft samengewerkt: politici, bestuurders, projectontwikkelaars, historici en architecten.

Verder bevat deze publicatie de documentatie van een tiental visies en adviezen die in de periode 2008-2018 door hem opgesteld en begeleid zijn. Ze geven blijk van wat de regionale inbedding voor de stadsontwikkeling betekent en van een visionaire blik die vijftig jaar vooruit durft te denken.

u it ge v e rij de zwa lu w

Van 2008 tot 2018 vervulde Max van Aerschot de functie van stadsbouwmeester.

In de tien jaar van zijn aanstelling heeft hij talloze ideeën geopperd, plannen gemaakt, visies ontwikkeld, bijgedragen aan discussies en debat, voorlichting gegeven, expertmeetings georganiseerd, ateliers opgezet en zoals het een onafhankelijk adviseur betaamd gevraagd en ongevraagd bijgedragen aan beleidsontwikkelingen en de bestuurlijke uitvoering daarvan.

ma x va n a ersc ho t • st adsb ou w m eest er haarl em st ad en reg i o

ANDERS DENKEN OVER RUIMTE

fotografie: Saskia Koning

u i tg e v e r i j d e z w a l u w

Ze staan in Stadsbouwmeester Haarlem Stad en Regio, 20082018, een boek dat is uitgegeven als ‘afscheidscadeau’ nadat Max deze rol tien jaar vervulde. Uit interviews met onder meer politici en architecten komt hij naar voren als een onafhankelijke denker. Hij adviseerde, gevraagd en ongevraagd, over fundamentele vragen als: hoe houden we Haarlem en omstreken leefbaar en bereikbaar?

Vergezicht Een stadsbouwmeester richt zich op de toekomst, op vijftig jaar later.

Dat gaat over gebouwen, maar ook over infrastructuur, landschap,

industrie en openbare ruimte.

Max: “De kunst is vervolgens om te bedenken hoe je morgen de eerste

wil Max inspireren: “We kunnen de ruimte die we hebben veel mooier en nuttiger maken. Mijn doel is dat burgers en bestuurders daarover nadenken.

Bloemendaal maakt deel uit van de Metropool Regio Amsterdam en daar vloeien (ontwerp)opgaven uit voort, zoals het herijken van de Westelijke Randweg en de aanleg van een lightrail tussen Amsterdam, Bloemendaal en Zandvoort, in plaats van de gedateerde, lawaaiige treinverbinding. Ook de openbare ruimte vraagt aandacht – en dan

CULTUUR stap kunt zetten om die horizon te bereiken. De spanning tussen dat vergezicht en het hier en nu is voor de meeste mensen te groot. Zeker in deze tijd, waarin we gewend zijn snel resultaat te zien. Ook bij de overheid zie ik weinig geduld voor langetermijnvisies.” Met het boek

niet alleen voor parkeermogelijkheden, maar vooral voor de kwaliteit van lanen, pleinen en straten.”

Op stadsbouwmeesterhaarlem.nl lees je meer, kijk ook op pag. 13 voor onze lezersaanbieding en maak kans op het boek.

RIMPELS EN LITTEKENS Komend seizoen exposeert de Zocherlounge werk van twee fotografen en een kunstschilder. Zij geven hun persoonlijke visie op schoonheid, vrouwelijkheid en emotie. In november kun je er een bijzonder pianoconcert beluisteren.

Fotografe Elizabeth Alderliesten ziet haar foto’s als “poëtische en vrije beeldrijmen, die verhalen op gang mogen brengen in de fantasie van de kijker.” Zij richt zich op het spanningsveld tussen gezien willen worden en als een kameleon opgaan in de omgeving. Die spanning benadert zij vanuit het vrouwelijke perspectief.

De fotoserie ‘Blueprint’ van Jet van Gaal gaat over mensen met littekens en huidaandoeningen en vooral over zelfliefde en acceptatie.

“Schoonheid is een gezicht waar-

aan je ziet dat het geleefd heeft,” vindt zij. “Rimpels laten zie dat je gelachen hebt, littekens vertellen over de tegenslagen die je hebben gevormd.”

Kunstschilder Rob Vernimmen heeft zijn eigen, figuratief-abstracte stijl ontwikkeld. Een belangrijk thema in zijn werk is dat van het individu dat in de drukte van de samenleving steeds anoniemer en eenzamer wordt. Echt contact raakt verloren.

In zijn kleurrijke werk wil Rob diepe emoties voelbaar maken.

Klassiek componist en jazzpianist Maarten Regtien speelt vrije improvisaties van de Amerikaanse jazzpianist Keith Jarrett. Geen optreden is hetzelfde – Maarten probeert niet alleen de luisteraar, maar ook zichzelf te verrassen.

Voor data en tijden: zocherlounge.nl

>> winter 2019

19

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling is het een uitdaging om in korte tijd een show te maken. Laura: “Daarom heet het een revue; dat mag een beetje ongepolijst. Tegelijkertijd wordt het een feel good-voorstelling, want dat past bij kerst.” Laura is onder de indruk van de gedrevenheid van de jonge makers: “Dan komen we bij elkaar voor de liedjes en hebben ze er gewoon al tien gemaakt. Die gretigheid ontroert.”

Met een heleboel mensen in een zaal zitten en lachen of geraakt worden door wat op het toneel gebeurt. Dat is wat theater met je doet, aldus Laura: “Gezamenlijk

KERST OP DE BÜHNE Hoor ze zingen, die engelen. Of vallen, liever gezegd. Eind december staat in de Stadsschouwburg Haarlem een revue op de planken van zes jonge theatermakers. Dat wordt dansen, zingen en lachen om kerstgewoonten anno nu.

Veel mensen gaan er rond de feestdagen samen op uit, bijvoorbeeld naar het theater. Programmeur Laura Marcus van Stadsschouwburg & Philharmonie Haarlem stelt elk jaar een breed palet aan voorstellingen samen, “omdat kerstgevoel voor iedereen wat anders betekent.

In onze programmering voor december miste ik een show voor de

AARTSENGELEN

Ze zijn met z’n zessen. Het is grotendeels de groep die meedeed aan de Scrooge-voorstelling ‘Loes en Marlie’ met Brigitte Kaandorp.

“Toen we de vraag kregen een kerstrevue te maken, begonnen we meteen met brainstormen,” vertelt Emma van Muiswinkel. “De insteek was een verzameling losse acts die we aan elkaar zouden praten.

“Al gauw bedachten we dat een verhaallijn leuker was en kwamen we op engelen die terugkeren naar de aarde.”

De groep speelt aartsengelen die zijn vermomd in het lijf van mensen. Emma heeft de rol van Ariël: “Het wordt een vrolijke

20

winter 2019

hele familie. Zo ontstond bij mij en onze vorige directeur Jaap Lampe het idee voor een kerstrevue.”

Gretig talent Laura had nog een wens: jong talent een podium geven. Ze benaderde een groepje oud-studenten van de Kleinkunstacademie.

Iedereen reageerde enthousiast, al

show over hoe mensen vandaag de dag kerst vieren.” Samen met Bart Sietsema schreef ze nieuwe teksten bij bestaande kerstliedjes, waaronder het galmende ‘All I want for Christmas’ van Maria Carey. Emma: “Iedereen kent het en dat is precies de bedoeling.

Zo’n liedje blijft lekker hangen.”

Voor theatermakers van eind twintig, begin dertig is een eigen voorstelling in de Stadsschouwburg een buitenkans.

“Meestal staan we op kleine podia of we hebben een bescheiden rol in een grote productie,” aldus Emma. “Dat we het vertrouwen krijgen om dit te doen voelt als een cadeau.”

‘Jong talent een podium geven’ beleven brengt iets teweeg. Je merkt het aan de gesprekken in de foyer na afloop. Mensen zijn vol van wat ze net hebben meegemaakt: ‘Zag je dat?’ ‘Wat vond je van…?’ Het blijft iedere keer bijzonder.”

De Grote Kerstrevue, 24, 26, 27, 28 en 29 december in de Stadsschouwburg Haarlem, kaarten: theater-haarlem.nl

fotografie: Bibi Veth

‘DE GROTE KERSTREVUE’

kunst & cultuur

HALLELUJAH! Na het optreden tijdens de Koorbiënnale van afgelopen zomer kreeg het Holland Baroque & London Community Gospel Choir lovende reacties in de landelijke pers. Het koor zingt behalve liederen van Händel ook het meer ingetogen ‘Suzanne’ van Leonard Cohen. Heb je deze voorstelling in juli gemist? Grijp dan je kans om ‘Hallelujah!’ alsnog te horen, op 3 december in de Philharmonie.

MUZIEK, sfeer & meer

Laat maar komen, die donkere, koude decemberavonden.

Want in het theater is van alles te beleven in de feestmaand.

Van ingetogen tot uitbundig, er zit voor ieders kerstgevoel iets bij.

Familie Meezing Kerstconcert Wat is leuker dan met de hele familie, jong en oud, te genieten van het kerstverhaal in een nieuw jasje en van klassieke liedjes als ‘Feliz Navidad’ en ‘Midden in de winternacht’? Dat wordt samen zingen met een zaal vol mede-liefhebbers.

Op dinsdagmiddag 24 december vertelt Raymonde de Kuyper, bekend van o.a. de kerstvoorstelling ‘Loes en Marlie’ en de CenterParcs-reclame ‘Echt even samen’, het kerstverhaal. Hetty Kleinloog schreef daar een nieuwe versie van en Gerrie Hondius maakt er live zandtekeningen bij. Een familiekoor zingt samen met Mylou Frencken bijpassende liederen – meezingen toegestaan – met muzikale omlijsting door een combo onder leiding van Jaap Stork. Over hem lees je meer op pag. 70 in deze B.

A real Irish Christmas Weer eens heel wat anders dan een Hollands kerstfeest is Christmas op z’n Iers. Dat gaat zo: je neemt een duik in ijskoud water, daarna warm je op onder de kerstboom met een flink glas whiskey in de hand en vervolgens geniet je van een flinke portie traditionele Ierse muziek en dans. Voor dat laatste ga je op 18 december naar ‘Celtic Cold’ in de Philharmonie. Twaalf dansers en een band geven zo’n hartverwarmend dans- en muziekfeest dat je de kou, en al je andere dagelijkse beslommeringen, compleet vergeet.

Informatie en kaarten voor alle decembervoorstellingen in de Stadsschouwburg en Philharmonie Haarlem: theater-haarlem.nl/feestmaand.

>>

winter 2019

21

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling

IN CONCERT Deze winter kun je zowel naar jonge, klassieke muziektalenten als het werk van befaamde popartiesten luisteren in De Oude Kerk in Heemstede. Op 7 december spelen de drie winnaars van de Young Pianist Foundation-Junior Competition. Pianisten Philip Karmanov, Jure Jurakic en Alexander Jansen staan

aan het begin van hun carrière, maar hebben nu al bewezen bij de absolute top te horen. In hetzelfde concert treden ook winnaars op van het Prinses Christina Concours.

Dit is je kans om aanstormend talent in de buurt live te horen.

Tijdloze hits Het duo Joost Botman en Niels van der Gulik neemt je op 18 januari mee langs de ups en downs in de muzikale levensloop van Simon & Garfunkel. Na hun megasuccessen in de jaren ’60 en ’70 gingen Paul Simon en Art Garfunkel met ruzie

Katie Yao Morgan

met uptempo songs als ‘Cecilia’ en het hartverscheurende ‘Bridge over Troubled Water’.

THEATER Joost Botman en Niels van der Gulik

uit elkaar. Pas in 1981 stonden ze weer samen op het podium voor een reünieconcert in Central Park, New York – waarmee ze opnieuw wereldwijd de hitlijsten haalden.

Het wordt een feest van herkenning

Winnaars van de YPF-Junior Competition en van het Prinses Christina Concours. ‘Sound of Silence, the story of Simon & Garfunkel’. Informatie en kaarten: podiaheemstede.nl.

‘The Beauty Queen’ of Leenane is een bijzondere theatervoorstelling over een getroebleerde moeder/dochter verhouding – vol herkenbare situaties, zwarte humor, sferische muziek en hoop dat alles nog anders kan.

Te zien in de Toneelschuur van 9 t/m 16 november 2019, gevolgd door een landelijke toernee. Voor kaartverkoop: toneelschuur.nl/queen 22

winter 2019

De veertigjarige Maureen (gespeeld door Keja Klaasje Kwestro) woont nog thuis, in het armoedige dorp Leenane, waar ze slooft voor haar moeder Mag (Jacqueline Blom).

Deze wil vooral niet dat Maureen een eigen leven gaat leiden, laat staan dat ze een man vindt. Maar dan ontmoet Maureen op een feest mooiboy Pato. Moeder Mag zet alle middelen in, geoorloofd en niet-geoorloofd, om haar dochter niet kwijt te raken.

‘The Beauty Queen of Leenane’ werd in 1996 geschreven door de Engels-Ierse schrijver Martin McDo-

nagh en won destijds vier Tony Awards. McDonagh is tegenwoordig is bekend als succesvol filmmaker, scenarioschrijver en regisseur van o.a. ‘Three Billboards Outside Ebbing, Missouri’. Hij won twee Oscars en vier Golden Globe Awards. Toneelschuur Producties brengt het stuk onder regie van Maren E. Bjørseth. Zij wordt genoemd in alle rijtjes van veelbelovende theatermakers. Met haar afstudeervoorstelling ‘Een Poppenhuis’ bij Theaterschool Amsterdam won ze de Ton Lutz- prijs voor best afstuderende theaterregisseur.

Over deze voorstelling zegt Maren: “Het is misschien een cliché, maar sinds ik zelf moeder ben, is bij mij een nieuwe fascinatie voor de moeder/dochter-relatie ontstaan.

Nergens vind je een relatie en verbondenheid die zo ontzettend mooi, pijnlijk, ontroerend, maar ook keihard kan zijn.”

fotografie: Annaleen Louwes & Esther Noyons

MOEDER VS. DOCHTER

kunst & cultuur

WEERSVOORSPELLING: KOU EN REGEN. HOOG TIJD OM MET EEN LEKKER BOEK IN DE HOEK VAN DE

Arno Koek is eigenaar van Boekhandel Blokker in Heemstede.

Hij en zijn collega’s geven je tips voor de beste boeken die net uit zijn.

BOEKEN

BANK TE KRUIPEN. EEN DAMPENDE KOP THEE ERBIJ OF EEN GLAS WIJN – NIETS MEER AAN DOEN. Ocean Vuong OP AARDE SCHITTEREN WE EVEN In zijn romandebuut schrijft dichter Ocean Vuong aan zijn moeder hoe het was om als Vietnamese immigrant en homo op te groeien in Amerika.

Zijn moeder zal het verhaal nooit lezen, omdat ze op haar tiende van school moest en daardoor analfabeet bleef. Vuongs grootmoeder kreeg een kind van een Amerikaanse soldaat. Dat was voor de Vietnamese autoriteiten reden haar, met dochter en tweejarige kleinzoon, de grens over te zetten. Uiteindelijk zijn ze welkom in de VS, maar daar blijkt het leven genadeloos. Vuongs moeder knoopt met slechtbetaald, ziekmakend werk de eindjes aan elkaar, hijzelf wordt gepest en geslagen. Ondanks het geweld getuigt de schrijver van mededogen met zijn moeder.

Annet: “Een bijzonder en spraakmakend debuut: literatuur en poëzie inéén. Om ademloos te lezen en veel over na te praten!”

Oek de Jong ZWARTE SCHUUR Was hij maar nooit met Matty naar die boerenschuur gegaan. Maar dat deed Maris Coppoolse wel en de middag eindigde met een misdaad die hij 45 jaar geheimhield. Totdat hij, gelauwerd kunstschilder, een overzichtstentoonstelling krijgt in het Amsterdamse Stedelijk Museum. Een tijdschrift rakelt het verhaal uit zijn tienertijd op en ineens staat alles in het leven van deze onversneden machoman op losse schroeven.

Zal zijn huwelijk, dat toch al onder spanning staat, deze schok overleven?

Nino Haratischwili DE KAT EN DE GENERAAL Hij, een Russische oligarch, maakte fortuin met de verkoop van staatsbedrijven. Ze noemen hem ‘de generaal’. Zij, de kat, is een Georgische actrice en de enige die hem kan helpen schoon schip te maken met zijn duistere verleden.

Het verhaal springt heen en weer tussen het Berlijn van 2016, waar de oligarch met zijn dochter een nieuwe toekomst wil opbouwen, en de Eerste Tsjetsjeense Oorlog in 1990, toen hij zijn misdaad beging.

Nino Haratischwili schreef ook ‘Het Achtste Leven (voor Brilka)’.

Andrea: “In een ongekend mooie stijl en simpele, heldere zinnen heeft Oek de Jong een geweldige roman geschreven. De haarscherpe afbeelding en treffende psychologische diepgang van de personages maken dit boek één groot leesgenot.”

Noortje: “Op een prachtige manier laat Haratischwili zien wat oorlog en conflicten doen met een mens; hoe moeilijk het is om het leven daarna weer op te pakken. Opnieuw weet de auteur de personages in het boek prachtig te verbinden met de geschiedenis van een land.

Indrukwekkend!”

NOG MEER BOEKEN

Na een grootscheepse verbouwing is Boekhandel Blokker terug op de vertrouwde locatie aan de Binnenweg. Met nog veel meer meters boeken voor nog meer leesplezier.

winter 2019

23

Andrew Morten, de en zijn

man

missie

DUURZAAM REIZEN MET TRAVELESSENCE

OVER TRAVELESSENCE TravelEssence is dĂŠ specialist in maatwerkreizen naar AustraliĂŤ en Nieuw-Zeeland. Wij beschikken over een eigen netwerk van meer dan 1.500 kleinschalige accommodaties, die allemaal worden gerund door lokale mensen. Wij hebben hen persoonlijk geselecteerd; zij voldoen aan de hoogste eisen wat betreft gastvrijheid, lokale expertise en duurzame zorg voor mens en milieu.

TravelEssence is in 2006 opgericht door Nieuw-Zeelander Andrew Morten en inmiddels uitgegroeid tot marktleider in Europa, met vestigingen in Duitsland en Nederland. Het hoofdkantoor is gevestigd in Zeist.

Meer informatie? www.travelessence.nl/beterreizen

24

winter 2019

advertorial

Hoe komt iemand erbij om een reisorganisatie te beginnen? Andrew Morten, oprichter van TravelEssence, zag al op jonge leeftijd de mogelijkheden van zijn geboorteland Nieuw-Zeeland.

Op zoek naar de mooiste accommodaties doorkruiste Andrew het land. Hij zocht kleinschalige locaties, midden in de natuur. En, misschien wel het allerbelangrijkste, plaatsen waar gasten enthousiast en vriendelijk worden onthaald, door mensen die het land kennen en hun gasten een unieke ervaring willen bezorgen.

Al snel ontdekte hij dat ‘persoonlijk’ een sleutelwoord zou zijn voor reizen met TravelEssence, zowel voor de klant als voor de eigenaren van de accommodaties, met wie hij ging samenwerken.

Elke vakantie moest bijzonder zijn, want iedere reiziger is anders. Andrew spitste zijn zoektocht toe op accommodaties die iets extra’s kunnen leveren, een belevenis die de doorsnee toerist zelf niet weet te vinden. Zoals een wandelroute off the beaten track, een afgelegen plek om zeldzame vogels te spotten of een privé boottocht naar een verlaten eiland. En,

niet te vergeten, een ontmoeting met de Maori, de oorspronkelijke bewoners van Nieuw-Zeeland.

ruimschoots vooruit. “Zorgen over geld zijn niet nodig; hun focus ligt op het gasten naar de zin maken.”

Succesformule De eerste klanten van TravelEssence zaten uren bij hem aan de keukentafel om hun wensen voor een reis naar Nieuw-Zeeland te bespreken. Na terugkomst ging Andrew bij ze langs om hun ervaringen te horen. Ze vertelden dat ze meteen al bij de eerste accommodatie dachten het hoogtepunt van hun reis te beleven, zo fantastisch vonden ze het daar. Maar wat bleek? Elke stop die ze maakten was minstens zo bijzonder.

Hun vakantie bleek een aaneenschakeling te zijn van aangename verrassingen. Andrew kon zijn geluk niet op. Het vakantieconcept dat hij had bedacht kon weleens een succesformule blijken.

Duurzaam Andrew deed een MBA in microtoerisme en duurzaamheid, omdat hij het belangrijk vindt zijn reizen zo duurzaam mogelijk te organiseren.

“Duurzaam toerisme gaat over meer dan verantwoord reizen alleen. We willen dat onze vakanties een zo laag mogelijke negatieve impact hebben op het milieu.

Tegelijkertijd willen we een zo groot mogelijke positieve impact bereiken voor onze klanten. Vliegreizen dragen zo’n twee procent bij aan de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen. Dat lijkt weinig, toch willen we dit compenseren, zowel voor onze eigen reizen als voor die van onze klanten. Dat kost vijftien euro per persoon per vliegreis. Wil een klant dat niet betalen, dan nemen wij die kosten voor onze rekening.”

Onvergetelijke ervaringen Langzaam maar zeker verplaatsten de gesprekken met klanten zich van de keukentafel naar een heus kantoor in hartje Utrecht. De zoektocht naar de beste accommodaties ging en gaat intussen gewoon door. “Als we onze klanten elke keer opnieuw onvergetelijke ervaringen willen bezorgen, moeten we ervoor zorgen dat de eigenaren van de accommodaties ook van ons gaan houden,” realiseerde Andrew zich. “Hoe liever onze partners in Nieuw-Zeeland met ons willen samenwerken, hoe meer ze hun best doen om het onze klanten naar de zin te maken.” Daarom betaalt TravelEssence de accommodatiehouders

De accommodaties waarmee TravelEssence samenwerkt zijn gericht op leven met en van de natuur, zoals boerderijen met een bed & breakfast erbij. Vaak liggen ze op sprookjesachtige locaties, midden in het groen. De eigenaren zijn in de meeste gevallen mensen die het beste willen halen uit de natuur en zich inzetten voor het behoud daarvan. Bij alle lokale accommodaties plaatst TravelEssence laadpalen om elektrisch rijden te stimuleren. “In de toekomst zien we liefst dat al onze klanten op vakantie in elektrische auto’s rijden.”

winter 2019

25

Hoe kunnen we elkaar vaker

ontmoeten?

Ideeën gevraagd

EEN GOED PLAN VOOR EEN ACTIVITEIT DIE BLOEMENDALERS BIJ ELKAAR BRENGT IS GOUD WAARD. DAT WIL ZEGGEN, DAAR KUN JE MOGELIJK SUBSIDIE VOOR KRIJGEN VIA BLOEMENDAALSAMEN. HET PLATFORM HEEFT EEN NIEUWE WEBSITE MET EEN SNELLE SUBSIDIECHECK. EN ER IS ELK JAAR HONDERDDUIZEND EURO BESCHIKBAAR VOOR INITIATIEVEN VAN INWONERS. Koffieochtenden, een straatfeest, lezingen, een wandeling voor ouderen. Er zijn allerlei manieren om mensen in een buurt of wijk met elkaar in contact te brengen. Als zo’n activiteit geld kost, draagt de gemeente mogelijk een steentje bij.

Iedere Bloemendaler met een creatief, verbindend idee kan een subsidieaanvraag indienen.

Mensen bij elkaar brengen In 2015 lanceerde Jur Botter, destijds wethouder in Bloemendaal, BloemendaalSamen om burgerinitiatieven in de gemeente te stimuleren. De verbindende werking van gezamenlijke sociale activiteiten vormt de kern van het platform en daarbij dient subsidie als steun voor inwoners om iets te ondernemen. “We zijn blij dat de Adviesraad van BloemendaalSamen de aanvragen beoordeelt en subsidies toekent,” vertelt Ellen Severijnse, beleidsmedewerker Sociaal Domein bij de gemeente: “Wel zijn er uitvoeringsregels en we hebben regelmatig overleg. Vanuit de gemeente vinden we het vooral belangrijk mensen samen te brengen. Want als je elkaar kent, kun je elkaar helpen.”

Het te ontvangen bedrag varieert van driehonderd euro, bijvoorbeeld voor een straatfeest, tot maximaal vijfduizend euro voor een grootschalig evenement, zoals de ijsbaan in Bennebroek (zie kader). Voorop staat dat vrijwilligers de activiteit organiseren en dat deze de sociale samenhang bevordert.

Subsidie beschikbaar Vijf vrijwilligers, één voor elke dorpskern, vormen samen de Adviesraad. Zij staan onder leiding van een onafhanke26

winter 2019

in de buurt

tekst: Marjo Kuilman | fotografie: Cor van Iperen (jaarmarkt) en Bennebroek Winter Wonderland

Jaarmarkt

Buurtborrel

roek Benneb

inter

Wonderland

IJsbaan

BENNEBROEK WINTER WONDERLAND

Jonge initiatiefnemers van een straatfeest.

lijke voorzitter, Ellen Verschuur. “We zijn begonnen vanuit het niets,” vertelt ze. “Het moest vooral makkelijk zijn, zonder al te veel formaliteiten, om het geld te kunnen ontvangen. Dat vonden we nog best lastig,” zegt ze terugblikkend. Uiteindelijk werd voor de huidige opzet gekozen, waarbij de gemeente subsidie verstrekt en de toekenning bij de Adviesraad ligt.

Vervolgens kwamen er wel aanvragen binnen, maar de pot ging niet leeg. De Adviesraad wilde daarom graag een nieuwe, interactieve en uitnodigende website om meer mensen te bereiken.

Ellen: “Het is zonde als er geld beschikbaar is en inwoners dat niet gebruiken.

De subsidie is een goed instrument om eenzaamheid te bestrijden en om te zorgen dat mensen meer om elkaar geven.

We vinden het belangrijk dat inwoners niet langs elkaar heen leven, maar weten wat er speelt in de buurt. De buurt vorm je immers met elkaar.”

Sneller aanvragen De lancering van de nieuwe website (bloemendaalsamen.nl) vond begin september plaats tijdens de jaarmarkt

in Bloemendaal-dorp. Nu die live is, kan iedere inwoner van de gemeente eenvoudig online een subsidiecheck doen voor een activiteit en meteen een aanvraag indienen. Als je geen financiële bijdrage nodig hebt, maar vooral bekendheid wilt geven aan een evenement waar inwoners elkaar kunnen ontmoeten, kun je een aankondiging op de website plaatsen.

Ook hulp vragen, bijvoorbeeld in de vorm van kennis of inzet van vrijwilligers, kan via de website.

Omgekeerd kunnen vrijwilligers en kennisdragers zich aanmelden voor activiteiten.

Vrijwilligers centraal De belangrijkste reden om een aanvraag af te wijzen, is wanneer de activiteit een commercieel karakter heeft. “We gaan geen yogalessen subsidiëren,” legt Ellen uit. “Maar als iemand een yogaochtend wil organiseren in de buurt, kan hij of zij zeker een aanvraag indienen. Het vrijwillige aspect is daarbij essentieel.

Een muziekochtend, een wandeling, een breimiddag, je kunt het zo gek niet bedenken. Als het maar mensen bij elkaar brengt.”

Een ijsbaan in het hart van het dorp, dat was het idee van een paar enthousiaste Bennebroekers.

Ze maakten een plan, richtten een stichting op en realiseerden – samen met dertig vrijwilligers – Bennebroek Winter Wonderland. Voor dit evenement vroegen ze subsidie aan bij BloemendaalSamen. De Adviesraad kende het maximale bedrag toe voor het plan. En zo ontstond met de ijsbaan een gezellige ontmoetingsplek voor alle leeftijden. Veel kinderen maakten voor het eerst hun rondjes op de gladde ijzers.

Komend winterseizoen volgt een tweede editie. Er zijn diverse evenementen gepland, zoals een middag voor de bewoners van de Hartekamp en een curlingwedstrijd; de wisseltrofee staat al klaar. “Wij willen dat mensen elkaar kunnen ontmoeten in de donkerste periode van het jaar, wanneer velen zich eenzaam voelen,” verklaart Jeannette Eesmann, voorzitter van de stichting. “Vorig jaar kwamen behalve inwoners van Bennebroek ook mensen uit de wijde omgeving om te genieten van de vrolijke sfeer, de gezellige horeca en de winterse pret.”

winter 2019

27

�Niet eerder haalde ik zoveel voldoening uit een uurtje sporten�

Het hele jaar door sporten op de mooiste plekken in de natuur onder professionele begeleiding!

De trainingen zijn voor ieder niveau en de onderlinge sfeer in de groep is positief en geeft energie.

Nieuwsgierig geworden?

Kijk op www.gezondoud.nl of bel 06-17962699

20493_1 NVD Adv 1/2 pag B_Magazine 03.indd 1

09-10-19 16:05

column

fotografie: Hilde de Wolf

Purpose en de

publieke zaak

Eelco van Ravenswaaij heeft een adviesbureau op het gebied van communicatie & lobby. Hij is voorzitter van het Oranjecomité in zijn woonplaats en secretaris van de oudste en mooiste voetbalclub in Nederland, de Koninklijke HFC. Met vrouw en twee zonen woont hij bewust anders in Aerdenhout.

Bij gesprekken met bedrijven valt het woord purpose nog weleens.

Purpose appelleert aan het spelen van een tastbare, betekenisvolle rol. Het is dus meer dan zomaar een doel of oogmerk. Purpose moet het bestaan van de organisatie zin geven: wat wil zij echt voor mens en maatschappij betekenen?

Daarbij wordt vaak het voorbeeld aangehaald van dat grote Engels-Nederlandse concern met het cosmeticamerk voor de vollere vrouw. Dat voorbeeld is wat mij betreft een wolf in schaapskleren, want ieder bedrijf wil wel cosmetica verkopen aan de vollere vrouw, daar zijn er namelijk best veel van – net als van vollere mannen overigens. Er zit weinig purpose aan, het draait vooral om geld verdienen met een mooi excuus.

Vertalen we purpose door naar Bloemendaal als gemeenschap en organisatie, dan zien we verschillende verschijningsvormen van deze ambitie. Aan de buitenkant een uiterst geslaagde gemeenschap, trots op alle schoonheid en voorrechten.

Bloeiende sportclubs, Oranjecomités, aangeharkte plantsoenen, buurt- en straatbarbecues met gemeentesubsidie – we betalen genoeg belasting – en een fris blozende bevolking, van fiets tot SUV en cabrio. De mensen die het gevoel van purpose moeten uitdragen voor het gemeenschappelijk belang zitten echter totaal klem. Dit zijn de mensen die ons als Bloemendalers vertegenwoordigen in de lokale democratie van de gemeenteraad.

Betekenisvolle purpose voor ons bestuur zou een fluitje van een cent moeten zijn in de Bloemendaalse gemeenschap, maar loopgraven rond eigen agenda’s en belangen tonen een ander beeld. Op de gemeentelijke website zijn alle raadsvergaderingen van minuut tot minuut te volgen en terug te zien. Het zullen geen veelbekeken beelden zijn, want haat, hysterie, rancune en frustratie prevaleren bij het samenkomen van onze vertegenwoordigers. Wie de moeite neemt de weinig verheffende beelden te bekijken, beseft dat ook de acteurs op weinig kijkcijfers rekenen, want iedere poging tot beschaving is bij het betreden van de vergaderzaal achtergelaten. Het schoolexperiment ‘de Raad in de klas’ laat de beelden wijselijk niet zien.

Destructieve krachten, met vooral het eigenbelang voor ogen, zullen het bestuur nog verder verlammen, de zelfstandige gemeente doen opheffen en haar in de armen drijven van onze buurgemeenten. We worden dan allen Zandvoorters of Heemstedenaren – Haarlem heeft al genoeg sores. Een waar spookbeeld voor een gemeenschap vol redelijke, hoogopgeleide en welvarende mensen en een drama natuurlijk voor de huizenprijzen. De geschiedenisboeken zullen vertellen wie purpose en eigenbelang niet van elkaar konden scheiden. Tot die tijd zien wij de deconfiture van de lokale democratie in ’s lands mooiste gemeente, waar redelijkheid en vertrouwen al jaren geleden bij het oud vuil zijn gezet. Niet iets om trots op te zijn. winter 2019

29

tekst: Peter de Bie | fotografie: privéarchief

T

Twee zielen, één avontuurlijke geest

ropische verrassingen WONEN OP EEN PARADIJSELIJK EILAND, ZEILEN LANGS GEVAARLIJKE ZEEROUTES EN GEKIDNAPT WORDEN DOOR PIRATEN: DAT EN MEER MAAKTEN JACQUELINE TERPSTRA EN HAAR MAN JOHN BURNETT MEE. VANUIT HET VREDIGE BLOEMENDAAL KIJKEN ZE TERUG OP HUN VEELBEWOGEN BESTAAN.

30

winter 2019

globetrotters

>> winter 2019

31

John in Irak voor de Verenigde Naties.

Een vis voor het avondmaal.

Jacqueline en John in Londen.

Het resort in Langkawi.

Jacqueline en John gaan aan boord van de Unicorn.

John (midden) adviseert president Jimmy Carter (VS) over energiekwesties tijdens de oorlog tussen Iran en Irak.

32

winter 2019

globetrotters

houdt geen stand. Nadat haar kinderen het huis uit zijn gegaan om te studeren besluit de inmiddels 38-jarige Jacqueline opnieuw te vertrekken. Via Griekenland en Thailand belandt ze op Langkawi, een tropisch eiland met witte stranden en palmbomen in de Straat van Malakka, op de grens tussen Thailand en Maleisië.

Jonge avonturier in Tahiti.

Als tienjarige liep de Bloemendaalse Jacqueline Terpstra eens weg van huis.

Bij de Dirk Bakkerlaan werd ze al bang, maar toch was ze vastbesloten een schip te vinden om naar ‘verre landen’ te gaan. De reis stopte ’s avonds in Haarlem-Noord, toen ze door de politie werd gevonden en thuisgebracht. Dat het avontuur haar in het bloed zat was toen al duidelijk.

Tropisch eiland Op haar achttiende vertrekt Jacqueline alsnog uit Bloemendaal. “Ik was nooit een mens voor de schoolbanken, ik wilde weg.” Ze gaat als au-pair naar Zwitserland en werkt daarna een paar jaar in Engeland. Tijdens een bezoek aan Nederland wordt ze verliefd op een Haarlemmer. Het stel trouwt en krijgt twee kinderen, maar het huwelijk

Junglebar Op Langkawi gaat ze werken in een bed & breakfast. Jacqueline: “Destijds, eind jaren tachtig, bestond die plek uit niet meer dan een verzameling hutjes rond een vijver waarin je je eigen vis kon vangen. Toerisme was op dit paradijselijke eiland nog nauwelijks ontwikkeld.

We wilden meer toeristen trekken, dus creëerde ik een ‘Junglebar’ waar toeristen voortaan een drankje konden nuttigen; ik was de enige vrouw op het eiland met een drankvergunning.” Voor de plaatselijke bevolking blijft alcoholgebruik absoluut taboe. De islamitische wetten zijn streng en de boetes bij overtreding hoog. “Maar als het hoofd van de religieuze politie je vriend werd, zag het leven er een stuk zonniger uit. Dan werd je op tijd gebeld voordat er controle kwam – er is nooit een boete opgelegd.”

Jacqueline heeft vrienden bij KLM, die ze uitnodigt naar ‘haar’ eiland te komen. Al snel wordt het tropische resort een geliefde bestemming voor vliegend personeel. Op weg naar Manila of Den Pasar hebben bemanningen drie dagen vrij in de Maleisische hoofdstad Kuala Lumpur. Het crewhotel staat bekend als saai en met een binnenlandse vlucht zijn ze binnen een uur op Langkawi. “Onze buffetten, feestjes en excursies waren zo populair, dat er zelfs over ons werd geschreven in het personeelsblad van het cabinepersoneel,” zegt Jacqueline. Ze heeft het artikel altijd bewaard.

Goede kameraad Wanneer op een dag de spreekwoordelijke prins op het witte paard komt aanzetten, is het feest compleet. Hij heet John Burnett en hij arriveert per zeilboot. Met zijn jacht de ‘Unicorn’ zeilt John dan al twaalf jaar de wereld over. Hij maakt zich snel populair bij de gasten van Jacqueline. Binnen de kortste keren helpt hij in de Junglebar en speciaal voor KLMcrews bedenkt hij een tropische cocktail.

‘Ik heb de boel verkocht en daar gingen we. Nog nooit had ik langere tijd op een zeilboot doorgebracht’ Ook neemt hij gasten mee op zeilexcursies. Jacqueline en hij worden niet halsoverkop verliefd. John: “Dat groeide.

Jacqueline was een goede kameraad met een avontuurlijke geest. Gaandeweg werden we onafscheidelijk.”

Piraten aan boord Voordat John op Langkawi aankwam, werd hij door piraten overvallen in de buurt van Singapore. “Ik zeilde alleen en was beneden in het ruim, toen ik een klap hoorde. Opeens klonken voetstappen op het dek. Ik greep naar mijn machete en rende naar boven. Dat mes heb ik snel neergelegd toen ik drie mannen zag. Eentje met een AK47 en de andere twee met M14 geweren. Ik zei dat ik geen geld had, wat de waarheid was en nodigde ze uit in de kajuit. Een van die jongens schreeuwde en sloeg me met de kolf van zijn geweer bewusteloos. Nadat ik bijkwam, gingen we naar beneden.

De piraten bleken een vader en zijn twee zonen te zijn. Ik haalde een foto van mijn twee zoons tevoorschijn en ondanks mijn hoofdpijn kwam het tot een vriendschappelijk gesprek. Tot hun verrassing sprak ik Bahasa Indonesia, dat hielp. De buit was uiteindelijk een slof Marlboro en weg waren ze. De vader gaf nog keurig een hand.”

>>

winter 2019

33

JUNGLEBAR RECEPT VOOR DE KLM-BLAUWE COCKTAIL 1 shot Bacardi ½ shot Triple sec ½ shot fresh lime juice ½ shot Sugar syrup ½ shot Blue Curacao ½ shot Soda Lime cordial ½ shot = 15 ml

JOHN S. BURNETT SCHREEF TWEE BOEKEN OVER ZIJN ERVARINGEN: ‘Dangerous Waters’ (Nederlandse vertaling: ‘Terreur op Zee’). Dit verontrustende boek gaat over moderne piraterij en de keiharde criminele terreur die de internationale handelsvaart bedreigt. John voer mee langs de gevaarlijkste zeeroutes en doet verslag uit de eerste hand van de bedreigingen.

‘Where Soldiers Fear to Tread’ (Nederlandse vertaling: ‘Tussen clans en krijgsheren – hulpverleners in de vuurlinie’). John doet verslag van zijn krankzinnige ervaringen in Somalië.

Daar ondervond hij aan den lijve hoe hulpverleners zich vaak zonder bescherming van buitenaf staande moeten houden. Het boek is een aanklacht tegen de onverantwoorde wijze waarop hulpverleners op pad worden gestuurd.

34

winter 2019

Jongste journalist Net als Jacqueline heeft de Amerikaanse John al sinds zijn vroegste jeugd een sterke hang naar avontuur. Op zijn zeventiende monstert hij aan op een vrachtschip. Het werk is zwaar, maar de zee verleidt hem; hij noemt het “my marriage to the sea.” Hij komt aan in Antwerpen, lift naar Parijs, slaapt daar onder bruggen met pieds-noirs (Franse Algerijnen, red.) en verkoopt kranten. Later wordt hij kapitein op een vissersboot in Alaska en werkt hij op boorplatforms. Eenmaal terug in Amerika – na vele avonturen – wordt John bij United Press International de jongste journalist met een accreditatie voor het Witte Huis. Hij assisteert Congresleden, verslaat de rassenrellen in de jaren zestig en wordt daar door de politie in elkaar geslagen. Hij publiceert artikelen op de opiniepagina’s van de New York Times en wordt de belangrijkste schrijver van een populaire Amerikaanse soapserie. Op zijn veertigste besluit hij een zeilboot te kopen, die hij eigenhandig verbouwt om terug te keren naar zijn oude liefde: de zee. Zijn ‘Unicorn’ voert hem uiteindelijk naar Langkawi.

Na een jaar of twee op het eiland vraagt John of Jacqueline met hem de wereld over wil varen. “This is a nice place, but it’s time to move on,” vindt hij. Waarom niet, denkt ze. “Ik heb de boel verkocht en daar gingen we. Nog nooit had ik langere tijd op een zeilboot doorgebracht. Het was doodeng, maar ik vertrouwde John volkomen. Hij zou de zeilzaken boven dek doen, ik was de chef benedendeks.” Voor John is het een hele verandering dat hij niet langer alleen zeilt. “Ik was nu ook verantwoordelijk voor Jacqueline. Tot mijn verrassing paste ze zich goed aan.”

Kogels door de zeilen Hun maidentrip wordt een ‘leuk’ tochtje.

Jacqueline herinnert zich de gevaarlijke route – de enige van Azië naar Europa – via Sri Lanka, de Malediven en de Rode Zee: “We landden in Jemen tijdens de burgeroorlog. Toen we weer weg wilden, werden we beschoten. Een Frans schip dat achter ons voer kreeg letterlijk de kogels door de zeilen. Voor de kust van Eritrea moesten we schuilen voor een zandstorm. Ik vergeet nooit hoe de zee groen kleurde en de hemel rood en geel van het Saharazand. We droegen duikbrillen om onze ogen te beschermen.

Goed kunnen kijken was belangrijk, want overal waren gevaarlijke riffen.”

Het lukt ze een kreek te bereiken voor beschutting. Maar het gevaar is nog niet geweken, want even later hoort Jacqueline een motorboot. Uit de stofwolk doemt een gevaarte op met gemaskerde mannen aan boord; Kalasjnikovs (machinegeweren, red.) in de aanslag. “We verstonden geen woord van wat ze zeiden en ze namen John mee. Het laatste wat hij vanuit hun boot riep was, dat als hij niet over een paar uur terug was, ik internationale hulp moest inroepen. Ik was ervan overtuigd dat hij gekidnapt was. Daar zat ik. Doodsbang. Wat moest ik? Ik kon niet eens de boot besturen. Nog altijd voel ik mijn hart sneller kloppen als ik eraan terugdenk. Net toen ik via de radio een oproep wilde doen, hoorde ik de boot terugkomen. Ik was zo in shock, dat ik compleet bevroor.”

Aandoenlijk Wat er precies is gebeurd? John: “Ze riepen van alles, maar ik verstond geen woord.” Aan het einde van de kreek blijkt een dorp te liggen. Op het strand ziet hij bijna alleen vrouwen en kinderen.

De meeste kinderen missen één of beide benen. Het dorp is volledig verwoest en omringd door mijnenvelden. In de burgeroorlog zijn veel mannen gesneuveld.

“De ouderen van het dorp wisten niet wie we waren en of we een bedreiging vormden. Ze namen me mee het enige gebouw in dat nog overeind stond en ik moest aan een tafel gaan zitten. Uit een la haalde de commandant een immigratieformulier dat hij me vol trots overhandigde. Hij vroeg me het te ondertekenen, omdat ik de eerste buitenlander was die daar kwam na de oorlog. Ik vond het aandoenlijk. Na alle spanning en adrenaline werd ik tot tranen toe bewogen.

Ze behandelden me met alle egards en brachten me netjes terug naar de boot.

Daarna vervolgden we onze reis naar de Middellandse Zee.” Gruwelijkheden Na een jaar in Europa te hebben doorgebracht zeilen de twee opnieuw door het Suezkanaal, richting Afrika deze keer.

“Omdat we houden van dat continent en de mensen daar,” aldus Jacqueline.

Als John er voor de derde keer malaria krijgt en in het ziekenhuis belandt, is het

globetrotters

Kerstmis aan boord van de Unicorn.

Britse oud-militairen beschieten piraten in Nigeria.

Piraten geven zich over.

‘Ik was ervan overtuigd dat hij gekidnapt was.

Daar zat ik. Doodsbang.

Wat moest ik? Ik kon niet eens de boot besturen’

voor Jacqueline genoeg geweest. Ze wil terug naar Nederland. John is nog niet in staat zijn leven als avonturier op te geven: “Nederland was de laatste plaats waar ik heen wilde. Voor mij was het een emotionele slag dat Jacqueline er genoeg van had. Uit een soort protest meldde ik me aan als relief worker voor het Wereld Voedselprogramma van de Verenigde Naties. Ze zochten mensen met maritieme ervaring, om voedsel te brengen naar het binnenland van Somalië, dat was getroffen door overstromingen. Niets had me voorbereid op het geweld, de terreur en de gruwelijkheden die ik daar heb meegemaakt. Als hulpverleners kregen we geen enkele bescherming van VNmilitairen; we werden wel goed betaald.”

Op zee had ik nooit angst gekend, maar in Somalië was ik echt bang. Naderhand heb ik alles van me afgeschreven.”

Schepen die verdwijnen…

Na deze ingrijpende ervaringen keert John terug naar Jacqueline. Hij besluit zich te verdiepen in het fenomeen piraterij, doet uitgebreid onderzoek en schrijft er een boek over. Vanwege zijn expertise benadert een maritieme veiligheidsorganisatie hem om te adviseren bij de aanpak van piraterij. Het paar verhuist naar Londen. John ontwikkelt daar antipiraterijplannen, waaronder een kaart die de gevaarlijke gebieden aangeeft, compleet met instructies die een bemanning moet volgen bij een aanval door piraten. Toch verdwijnen er nog altijd schepen, met bemanning en al. Als een rederij weigert losgeld te betalen, worden de zeelieden omgebracht of het schip verdwijnt in het niets.

Sprookjesdorp CNN, BBC, KRO, SBS en andere omroepen nodigen John vaak uit om zijn expertvisie op het hedendaagse piratendom te geven. Maar hij is klaar met alle avonturen. Eind 2018 heeft het paar zich definitief in Bloemendaal gevestigd. Na vijfentwintig jaar vol avonturen zijn ze kortgeleden getrouwd en John schrijft zijn memoires. Een groter contrast met hun leven op zee is nauwelijks voorstelbaar; nu is hij wel toe aan het rustige Nederland: “This is our last resort. Bloemendaal is a fairy-tale town.”

De mensen in dit dorp aan de rand van de duinen realiseren zich niet hoe gelukkig ze zijn, vindt hij. winter 2019

35

advertentie

De kracht van De Villa rijke historie herbergt moderne topzorg

Bloemendaal – De tijd vliegt… alweer ruim 22 jaar vormt het majestueuze witte landhuis aan de Kennemerweg de perfecte woonplek voor ouderen. Voor levensgenieters op leeftijd, is er wel gekscherend gezegd - en eigenlijk is dat goed omschreven.

Naast de inmiddels vermaarde professionele, individuele zorg draait het immers in de Villa van Fleurâge Residences vanaf het begin heel sterk om respect voor

elkaar, en het behoud van de persoonlijke leefstijl en autonomie. Binnen die visie kiezen de bewoners bewust voor de rijke historie van het pand, waarin elegantie en warmte de toon zetten. En waar ‘Salon des Amis’ een genoeglijke plaats biedt aan culturele en muzikale activiteiten.

MODERNE ZORG Door binnen de sfeervolle historie alle aandacht te geven aan moderne topzorg, ontstond het zorgwonen waarmee de Villa haar vermaardheid verwierf. Dat betekent méér dan alleen hooggekwalificeerd personeel: het draait net zo goed om inzet en aandacht, om het werkelijk ‘zien’ van de bewoners en hun wensen voorop plaatsen. Immers: ook de visie van de Villa is door de jaren heen steeds vaker

gevolgd, simpelweg omdat deze echt resultaten geeft waar een mens gelukkig van wordt. Om gezondheid vast te houden is er weinig beter dan het behoud van autonomie en eigen leefstijl.

TIJDELIJKE ZORG VERDIENT DEZELFDE AANDACHT Bij veel activiteiten in de Villa zijn gasten van harte welkom. Net als er regelmatig wordt gelogeerd, om heerlijk verzorgd te herstellen na een ziekenhuisopname, of de mantelzorg wat rust te gunnen.

Dankzij de 24/7 zorggarantie, de oprechte aandacht en de bekroonde hoge kwaliteitsnormen komt iedereen op adem in de groene, elegante sfeer van de monumentale villa.

Wilt u eens kijken, of meegenieten bij een van onze dagactiviteiten? Neemt u dan contact op via www.fleurage-residences. nl of 023-5252208. U bent van harte welkom.

tekst: Maaike Brouwer | fotografie: Joris Funcke

NAAR DE OVER KANT

verbinding

Sommige bruggen zijn heel gewoon, maar hebben een bijzonder verhaal, sommige zijn gewoon bijzonder, sommige zijn monumentaal, en sommige hebben een historie met een mooi verhaal. Sommige zijn exclusief voor wandelaars of dieren of de trein. Maar allemaal verbinden ze ‘hier’ met de overkant. >>

winter 2019

37

Prins Berhardbrug (1936)

De betonnen verkeersbrug over de spoorbaan van Haarlem naar Zandvoort werd gebouwd om de bereikbaarheid van de Gemeentewerf en de afdeling Publieke Werken aan de Brouwerskolkweg in Overveen te verbeteren. Negen dagen nadat de verloving van prinses Juliana met Bernhard bekend was gemaakt, vond op 17 september 1936 de opening van de brug plaats. De naam was een eerbetoon aan de toekomstige prins. Op 12 december 1937 werd een kalkstenen reliĂŤf geplaatst, dat een feestelijke optocht met vlaggen laat zien. De kunstenaar was de Haarlemse beeldhouwer Johan M. Veldheer (1892-1987).

De brug is een gemeentelijk monument.

38

winter 2019

verbinding

Bruggen in Elswout

Landgoed Elswout telt maar liefst achttien bruggen, allemaal rijksmonumenten. Ze zijn verschillend van vorm, constructie, kleur en materiaal, en werden gebouwd in de tweede helft van de negentiende eeuw, in opdracht van de toenmalige eigenaar Jacob Boreel.

Bij de aanleg van het landgoed, in de zeventiende eeuw, was de inrichting strak: rechte vakken, doorkruist met diagonale vakken. In de tijd van Boreel ging alles op de schop en werd Elswout ingericht volgens de Engelse landschapsstijl. Daarin pasten ‘kunstwerken’ zoals bruggen en bruggetjes.

winter 2019

39

Trambrug (1932)

Via deze (oorspronkelijk houten) brug over de Bennebroekervaart reed de elektrische Blauwe Tram (1932-1949) tussen Haarlem en Leiden, ook wel de ‘Bollentram’ genoemd. Na 1949 raakte de brug in verval; in 2014 werd ze omgesmeed tot eerbetoon aan de Blauwe Tram.

Verrotte houten leuningen werden vervangen door stalen brugleuningen met daarin het logo van de toenmalige vervoersmaatschappij NZH. In het brugdek zijn vier rails verwerkt die verwijzen naar de vier sporen van de Blauwe Tram. De trambrug is een gemeentelijk monument en tegenwoordig een voetgangersbrug.

Hospesbrug (1932)

De brug aan de Korte Zijlweg over de Brouwersvaart in Overveen is gebouwd in de stijl van de Amsterdamse School. De landhoofden zijn versierd met betonnen geschulpte ornamenten in de vorm van watergolfjes.

Centenbrug (1834)

Jonkheer Willem Philip Barnaart van ‘Huis te Vogelenzang’ liet een brug bouwen over de Leidsevaart bij de Zwarteweg in Bennebroek.

Tot die tijd was een veerdienst in gebruik. Om de kosten voor het onderhoud terug te verdienen moesten passanten één cent tol betalen, vandaar de naam Centenbrug.

40

winter 2019

verbinding

Natuurbrug Zeepoort (2017)

Het ecoduct over de Zeeweg in Overveen maakt deel uit van het Natuurnetwerk Nederland. Het ontwerp past op een natuurlijke manier in het landschap. Vanwege de vorm heeft het de bijnaam ‘de meeuw’ gekregen. Het ecoduct is alleen toegankelijk voor dieren. Zeepoort is een van drie ecoducten die de Waterleidingduinen en Nationaal Park ZuidKennemerland verbinden tot één natuurgebied.

winter 2019

41

verbinding

Spoorbrug over de Zanderijvaart (1882) Vanaf 1850 vonden in Middenduin zandafgravingen plaats om de Haarlemse grachten te dempen en de bodem achter de duinen geschikt te maken voor bloembollenteelt. Om het verkochte zand af te voeren werd de Zanderijvaart gegraven. In diezelfde tijd werd de spoorbaan Haarlem-Zandvoort aangelegd. Willem Borski, eigenaar van het duingebied, en Eduard J.J. Kuinders, initiatiefnemer van de spoorlijn, sloten een weddenschap. Wie met de aanleg als laatste aankwam bij de plek waar de brug over de Zanderijvaart moest komen, zou de brug betalen. Borski won met enkele meters, maar beide partijen smokkelden. Daardoor is de vaart bij de spoorbrug smal en de bocht in het spoor te scherp. Tot op de dag van vandaag maakt de trein hier een knerpend geluid.

42

winter 2019

gastcolumn

Wordt het

historisch

erfgoed van Bloemendaal bedreigd?

Elbert Roest is historicus en burgemeester van Bloemendaal.

Bloemendaal is bezig met het ontwikkelen van een omgevingsvisie.

Deze moet lang, tot pakweg 2040, houdbaar zijn. In die visie staat de vraag centraal: wat is onze identiteit en hoe behouden we die voor de toekomst? Eind dit jaar organiseert de gemeente een aantal werkateliers waaruit eerste antwoorden naar voren moeten komen. Daarvoor nodigen we ook inwoners uit de verschillende dorpen uit. Mensen geven immers zelf betekenis aan hun directe leefomgeving.

Als historicus verbind ik identiteit vanzelfsprekend mede aan waardevol erfgoed.

Denk bijvoorbeeld aan het Pauwkerkje in Bennebroek, Huis te Vogelenzang, buitenplaats Elswout en de Algemene Begraafplaats in Bloemendaal. De kracht van historie zit in het verhaal dat je over bijzondere plekken vertelt. Wie wil weten wat er in deze omgeving allemaal te zien is: google eens op ‘erfgoedkaart Bloemendaal’ of kijk onder ‘Monumenten’ op de website van Ons Bloemendaal.

Wat een rijkdom.

Zo’n schat aan erfgoed vraagt om rentmeesterschap, als we het voor de toekomst zeker willen stellen. Daar is kennis en aandacht voor nodig. Lang niet iedereen kan dat opbrengen, dat zie ik als een risico. Deze zomer las ik het boek ‘Grand Hotel Europa’ van Ilja Pfeijffer. Hij schetst een schrikbeeld voor gemeenten als de onze, met een bijzondere eigen identiteit en historische waarden. Is Bloemendaal, net als Venetië, een gemakkelijke prooi voor investeerders? Voor ondernemers die vastgoed kopen om uit te nutten voor toeristische doeleinden? Airbnb levert forse inkomsten op en welke toerist wil nu niet zijn intrek nemen in een van onze dorpen – op steenworp afstand van het strand? Snelle verdienmodellen kunnen gaan prevaleren boven respectvol gebruik, kijk maar naar wat er in Amsterdam gebeurt.

Onze gemeentelijke erfgoedadviseur is optimistischer dan Pfeijffer. Zijn nuchtere visie luidt dat erfgoed zijn waarde behoudt en waardeverhogend werkt voor de omgeving. Investeerders zijn doorgaans zuinig op hun panden, meent hij. Een woonhuis kun je gewoon onderhouden, monument of niet. Onze monumentencommissie heeft een heldere kijk op het behoud van historische kwaliteit, daarom is het belangrijk dat de gemeente die vastlegt in haar omgevingsvisie.

Als het goed is, heeft iedereen die erfgoed bezit en/of beheert hetzelfde belang: het zo ongeschonden mogelijk doorgeven aan volgende generaties. En als het toch aangepast moet worden, dan op een manier die de bestaande kwaliteit versterkt.

Op de lange(re) termijn levert dat immaterieel, maar ook materieel, het meeste op. De kunst is samen de vinger aan de pols te houden, met een gedeelde visie als basis en vanuit onze gezamenlijke betrokkenheid. Natuurlijk kijkt stichting Ons Bloemendaal scherp mee over de schouders van initiatiefnemers en de gemeente.

Terecht, ons eeuwenoude cultuurlandschap is het meer dan waard. winter 2019

43

advertorial

De Nieuwe Lente

Claudia Mario (orthomoleculair & natuurgeneeskundig therapeut) en Saskia Beukman (haptonoom & traumatherapeut) startten in 2017 De Nieuwe Lente – centrum voor vitaliteit en gezondheid – om samenwerking en verbinding tussen verschillende therapeuten en disciplines mogelijk te maken.

44

winter 2019

De Nieuwe Lente is inmiddels een vertrouwd adres voor mensen die zich (weer) vitaal en gezond willen voelen. In een ontspannen omgeving, midden in het centrum van Heemstede, bieden zelfstandige en gekwalificeerde therapeuten een grote diversiteit aan behandelingen. Ook kun je verschillende vormen van yogaen bewegingslessen volgen. De persoonlijke aandacht en de open, warme sfeer zorgen dat onze cliënten zich veilig en gehoord voelen.

fotografie: Pepijn Vanthoor en Ewoud Pahud (duoportret en achtergrond)

CENTRUM VOOR VITALITEIT & GEZONDHEID

Mariska Meulman

“Baby’s en jonge kinderen kunnen je niet vertellen waardoor ze niet lekker in hun vel zitten. Ze uiten dat bijvoorbeeld via langdurig huilen, onrust, buikpijn of problematisch gedrag.

Osteopathie is een veilige behandelmethode die het lichaam op een zachte manier laat ontspannen. De balans tussen de verschillende weefsels in het lichaam wordt zo hersteld.”

Mariska Meulman Osteopathie 06-21 46 32 94 hallo@mariskameulman.nl

Martine de Ruiter

“Spanning kan leiden tot problemen als hoofdpijn, rug- en nekklachten en slapeloosheid. Een ontspanningsmassage maakt spieren, pezen en gewrichten soepeler en stimuleert het afvoeren van afvalstoffen. Ik masseer met aandacht, zorg en respectvol contact. Daarbij werk ik met de bodyCushion, een hulpmiddel voor extra ligcomfort. Je wilt bijna niet meer van de tafel af…”

Martine de Ruiter Sport- en wellnessmassage 06-55 34 77 07 martine@denieuwelente-heemstede.nl

David Blakmoor

Tom de Jong

“Pijn kan hardnekkig zijn. ‘Daar moet je maar mee leren leven’, krijgen mensen soms te horen.

Lichamelijke klachten kunnen ontstaan wanneer de samenhang tussen bewegende weefsels – bloedvaten, spieren, gewrichten, zenuwbanen e.d. – wordt verstoord. Met manuele technieken bevorder ik de onderlinge beweeglijkheid, zodat het lichaam zich kan herstellen.“ Osteopathie De Jong 06-46 62 49 69 info@osteopathiedejong.nl

Mariel Houweling

“Heb je te hoge verwachtingen van jezelf of moeite met ‘nee’ zeggen?

Wil je effectiever functioneren? Ik help je graag om rust te krijgen en inzicht in wat je belemmert om het anders te doen. Ook met klachten als pijn, overprikkeling, vermoeidheid, slapeloosheid en burn-out kun je bij mij terecht. Ik ben empathisch en soms confronterend, maar wel met humor.”

Heemcoaching 06-27 55 51 32 mariel@heemcoaching.nl

Eva de Jong

“Als fysiotherapeut werk ik bewust zonder tijdsdruk, zodat ik patiënten mijn volle aandacht kan geven.

Gezondheid is meer dan de afwezigheid van ziekte. Ik stem daarom de behandeling af op de klachten, maar kijk ook hoe iemands algehele gezondheid kan verbeteren. Ook wil ik patiënten leren bewuster om te gaan met hun aandoening.”

“Met lichte aanrakingen van mijn handen behandel ik cliënten met uiteenlopende lichamelijke klachten.

Jin Shin Jyutsu werkt op drie niveaus: fysiek, mentaal en emotioneel. Na regelmatige behandelingen merken cliënten dat zij makkelijker kunnen loslaten, waardoor ze meer rust ervaren, zich beter kunnen concentreren en meer in hun kracht komen.”

David Blakmoor Fysiotherapie & Sport 06-30 82 66 09 davidblakmoorfs@gmail.com

Jin Shin Jyutsu 06-55 82 14 58 eva@evajsj.com

Raadhuisstraat 56a 2101 HH Heemstede 023 - 7370 511 www.denieuwelente-heemstede.nl info@denieuwelente-heemstede.nl winter 2019

45

(t)huis

met een verhaal Eigentijds wonen in een oud pand

Wat doet het met je als je woont op een historische plek? In een pand dat is gebouwd in een tijd toen huizen nog namen kregen? Of dat eerst een heel andere functie had? Deze dorpsgenoten gaven aan zo’n bijzondere woning hun eigen draai.

46

winter 2019

tekst: Tineke Verhoeven | fotografie: Gerlinde de Haas

binnenkijken

Bloemendaal

Villa Castagnola CHRIS VAN WIJNGAARDEN (43), DO FLOHIL (41), ISABEL (15), JULIA (12) EN PIPPA (8).

Hij loopt me vanuit het oude koetshuis tegemoet, de tuin in, die recht tegenover het hockeyveld ligt. Chris is sinds drie jaar de trotse eigenaar van Villa Castagnola, ooit Villa Franca, gebouwd in 1871 en 1920. De kleine Pippa komt er vrolijk bij staan als Chris, fiscalist, vertelt wat dit huis voor hem bijzonder maakt. “Ik viel op de statige uitstraling,” legt hij uit, “een eclectische bouwstijl met een Italiaans design; die houten balken boven de ramen zie je

ook in de Toscane. Iconisch zo op de hoek. Ja, en dan de locatie, dat uitzicht, die ruimte om je heen... Dit huis heeft een van de mooiste uitzichten van Bloemendaal.”

De royaal bemeten woonkamer, die een eeuw geleden nog dienst deed als danszaal, kijkt uit op het Kopje van Bloemendaal. “Zo mooi hoe dat verkleurt nu het herfst is, en met dat strijklicht...” De verbouwing van zes maanden heeft onder meer voor elke dochter een eigen kamer opgeleverd. Op zolder kreeg Isabel een romantische slaapkamer mét douche. Haar huiswerk doet ze in de torenkamer met aan twee kanten een weids uitzicht over duinen, velden en de weg naar Santpoort. “De ambiance is geweldig,” zegt Chris, “die grootse opzet... de nisjes, overal gekke hoekjes en plekjes. En het is een centraal punt, hè. De meisjes hockeyen alle drie, we hebben hier veel aanloop.” Tegen zijn jongste: “Wat is jouw favoriete plek?” Pippa zegt ernstig: “De tuin”.

>>

winter 2019

47

Bennebroek

Villa Bosch en Duinzicht TEUN ANDERS (63) WOONT MET MONIQUE VAN LAAKE (57).

Een hal als uit een sprookje: open tot aan het dak en met glas-inloodramen in de muren langs de bordestrap. Het heeft iets van een Marokkaanse riad: alle kamers op de verdieping en het atelier komen erop uit. De voormalige burgemeesterswoning uit 1903 – “Prins Bernhard heeft hier nog gelogeerd, en Juliaantje!” – is een huis met allure. “Veel oude details,” beaamt Teun, kunstenaar, 48

winter 2019

“heel mooi te combineren met moderne meubels.” Hij wijst overal de nog oorspronkelijke elementen aan, een ‘gehouten’ woonkamer met open haard en houtgesneden ombouw, het parket, schuifluiken voor in de winter, gegoten glas op de en suite-deuren: “Dat geeft een prachtig lichteffect. En de kamers zijn intiem, een prettig formaat. Het leek me eerst niets voor mij, maar toen ik het huis van binnen zag was ik meteen verkocht,” vertelt hij over zijn huizenjacht van 24 jaar terug, toen zijn woonwerktraject Harmelen-Amsterdam steeds drukker werd. “Ik viel op het licht, de ruimte.” “En ik,” zegt Monique, artfotografe, “ben er dertien jaar geleden bijgekomen. Het is een heerlijke plek. We werken samen in het atelier op zolder. Dat gaat goed als hij eerst wat opruimt.”

Oude details, moderne meubels en overal kunst: schilderijen, beelden, fotocollages, maskers – Teuns fascinatie. De huidige bewoners hebben hun eigen accent aan de historie toegevoegd.

binnenkijken

Overveen

Stoops Bad FEIJA DOORNENBAL (34), SIMON SINTENIE (38), KATO (3) EN SUUS (1).

“Een gelukstreffer,” zegt Feija, terwijl ze met baby Suus op haar arm aan de eettafel zit. “We woonden hiervoor in Haarlem-Noord, in een oud huisje, heel landelijk. We waren dus niet op zoek. Maar ja, ik ben Funda-verslaafd. En meteen toen ik dit zag, wist ik: dit kom je nooit meer tegen!” Ze kijkt om zich heen: “Het monumentale... het is uniek. Dit huis heeft geen standaard indeling. Toen we erin kwamen was het één grote ruimte, dus we konden het helemaal zelf inrichten. We vielen op die ruimte, maar ook op de plek, dichter bij de stad,

je loopt zo overal heen. En dan een historisch gebouw met een verhaal – dat hier ooit mensen in bad zijn gegaan. Kijk (ze wijst naar buiten), daar was een zwembad; boven waren de kleedhokjes. Die fietsenstalling daar is nog de oude fietsenstalling van het zwembad, ook een monument.” Een indrukwekkend verbouwingsboek laat zien dat Feija en Simon het huis in z’n huidige vorm niet op een presenteerblaadje kregen aangereikt. “We wonen er nu vijf jaar, waarvan we het eerste jaar aan een stuk door bezig zijn geweest, en met een ladder naar boven gingen...”

De twee deden bijna alles zelf, naast hun werk als communicatie-adviseur (Feija) en meubelmaker (Simon). “Nieuwbouw is niks voor ons,” vertelt Simon tijdens de rondleiding door hun, inderdaad, verrassend ingedeelde huis. “We willen spelen met elementen, houden van oude details.” Hij zwijgt, kijkt rond en straalt. winter 2019

49

Vogelenzang

Voormalig café BAS LODEWEEGS (46), INGEBORG BALS (41), WILLIAM (8) EN EMMELIE (6).

“Wat ik heel graag níet wilde, was een standaardhuis.” Bas, docent HTS in Delft, gaat er goed voor zitten. “We woonden in Hilversum en ik zocht iets anders, een raar huis en dan het liefst vrijstaand. De keuze was: Australië, Zuid-Frankrijk of het mooiste plekje van Nederland. Ingeborg houdt erg van de zee en ik kom uit Heemstede. We keken in deze buurt, ik zag dit pand, hoorde de vogeltjes fluiten en die rust...” Een half jaar later kwam het 50

winter 2019

te koop. Een van de oudste huizen van Vogelenzang. “Het was vroeger een café, rond 1900 stond op de hoek een dorpspomp en hier,” hij wijst naar het midden van de grote eetkeuken, “stond een oude toog, beschimmeld, die hebben we weggehaald.

Deze ruimte, ook café,” hij wijst schuin naar achteren, “is onze zitkamer. De zon gaat van links naar rechts en je overziet het hele huis plus de tuin, mooi hè?” De verbouwing duurde een half jaar, op zolder kwamen verkoolde balken te voorschijn, het werd een enorme klus waar Bas en zijn vrouw niet echt op hadden gerekend. “Het hele dak moest vernieuwd, maar toen was het geld op en weg aannemer. We gingen zelf verder, als het regende viel het water zo naar binnen, vreselijk, waar waren we aan begonnen?

Maar,” vervolgt Bas met een tevreden lach, “we hadden al snel contact met buren en heel erg het gevoel dat we hier thuis waren.

De school, de Coöp, het buurtfeest, op straat zeg ik iedereen gedag! Dat was niet zo in Hilversum. Hier willen we blijven.”

binnenkijken

Aerdenhout

De Grauwe Olifant WIENEKE SCHOUWENBURG (76) WOONT MET TECKEL MAX. Aan een van de oudste paadjes van Aerdenhout, de van Haemstedelaan, ligt heel romantisch in het bos, omgeven door een enorme tuin, een voormalige boerderij uit 1639, het huis waar de familie Schouwenburg-de Jong al ruim veertig jaar woont. “Heel vroeger zaten hier werknemers van Elswout,” vertelt Wieneke, “en daarvoor een koekbakker. Vandaar dat uithangbord van ‘De Grauwe Olifant’; de olifant was het beeldmerk van bakkers. Toen Robert en ik trouwden in ’78 zijn we niet op huwelijksreis gegaan, dit was voor ons vakantie.”

Er kraait een haan als we op z’n dorps achterom door een kleine besloten keuken naar de sfeervolle woonkamer lopen, die aan alle kanten de oude ambiance ademt: balken plafond, stenen plavuizen, houten lambrizering, een schuin luik naar de kelder. Voor de deur staat een waterput. “En vakantie is het voor mij nog steeds.”

Wieneke knikt naar buiten, een terrein van veertien hectare. Zo’n lap grond en nergens buren, dat alleen al zorgt voor een historische beleving: “Ik hoef nooit weg, er is zoveel te doen. Ik ben happy hier. Kom, dan laat ik je wat zien.” Onderweg naar een verre hoek van het terrein wijst ze naar rechts. “Achter dat duin woonde mijn schoonmoeder, op ‘De Woestenij’. Het is nu net verkocht.” We passeren een paar bijenkasten en komen aan bij een clubhuis met het opschrift ‘Manpadridders’. “Elke zaterdag boogschieten, met een vaste club,” lacht ze. “Dat vond Robert ook zo belangrijk, dat je anderen kunt laten meegenieten.” winter 2019

51

advertorial

In het lommerrijke Duin en Daal, op loopafstand van het Bloemendaalse Bos, staat de karakteristieke Villa Rodesteijn.

Onlangs werd het monumentale pand uit 1901 getransformeerd tot zes stijlvolle appartementen.

MONUMENTAAL WONEN

VILLA RODESTEIJN Jugendstil Op de hoek van de Mollaan en de Potgieterweg werd in 1901 een imposante, rechthoekige villa van oranjerode baksteen gebouwd. Het ontwerp was van architect Johannes Wolbers (1858-1932), die bekendheid verwierf met zijn hoogst oorspronkelijke ontwerpen. Villa Rodesteijn toont een Nederlandse variant op de Jugendstil, met invloeden van verschillende andere bouwstijlen. Het huis was van alle gemakken voorzien, zoals centrale verwarming, een wijnkelder en een biljartkamer. Opmerkelijk voor die tijd was de inpandige ‘automobiele bergplaats’. Het hekwerk – met dezelfde kleur steen en dezelfde golvende buiging als in de gevel – maakt deel uit van het ontwerp.

52

winter 2019

fotografie: SooMedia

In het begin van de zeventiende eeuw verschenen in Bloemendaal en omgeving tientallen blekerijen. Zo ook in de wijk Duin en Daal. Vele werden een eeuw later omgevormd tot buitenplaatsen. Toen Bloemendaal zich aan het eind van de negentiende eeuw ontwikkelde tot forensenplaats verrezen hier de voor Bloemendaal kenmerkende villaparken.

Vanwege de grote landschappelijke, cultuurhistorische en architectonische waarde werd Duin en Daal aan het begin van deze eeuw aangewezen als beschermd dorpsgezicht.

De kwaliteit van het ontwerp, de zorgvuldige detaillering, waaronder het ingenieuze lijnenspel en de unieke toegepaste vormentaal verleenden de villa een kleine eeuw later de status van gemeentelijk monument. Bij het ontwikkelen van de appartementen zijn de monumentale waarden zoveel mogelijk gerespecteerd. De nieuwe bewoners kunnen straks genieten van moderne luxe en comfort in een monumentale sfeer.

Voor meer informatie of bezichtiging: DMC makelaars - 023-541 0041 overveen@dmcmakelaars.nl Cobraspen Groep - 023-541 1145 info@cobraspen.nl winter 2019

53

ADV CARWASH 89,5 x 273 .indd 1

21-09-18 17:33

Flexwerken tegen een vaste lage prijs.

Geen strippenkaarten of beperkte service, maar gewoon ĂĄlles om je volledig te verdiepen in je klanten en je werk. Snelle wifi, printen, scannen, kopiĂŤren, koffie, thee en vergaderruimte zijn allemaal inclusief.

Of je nu zelfstandig bent of dat je een fijne plek voor thuiswerkdagen zoekt, De Verdieping in Sparrenheuvel biedt een werkplek waar je je thuis voelt.

Ervaar het zelf.

Kom op vrijdag gratis proefzitten!

Meld je eenvoudig aan via: www.deverdieping-bloemendaal.nl

Slechts v 175,- per maand, inclusief faciliteiten en servicekosten, excl. BTW. Bloemendaalseweg 139, Bloemendaal. Contact: Harm Swen 06 - 53 145 488

de club

tekst: Els Mannaerts | fotografie: Hans Warnars

Meer dan

zegeltjes plakken In het China van Mao was postzegels verzamelen een levensgevaarlijke bezigheid. De filatelistische vereniging ‘Op Hoop van Zegels’ opereert in rustiger vaarwater.

Clubs zijn er in de Bloemendaalse dorpen in alle soorten en maten. Kom jij geregeld met buurtgenoten/vrienden bij elkaar om samen te koken, lezen, sporten, beleggen, handwerken of wat dan ook? Laat het weten via info@bee-media.nl.

Ooit telde Op Hoop van Zegels meer dan duizend leden. Toen e-mail de post verdrong, nam de interesse voor filatelie af. Toch heeft de 108 jaar oude vereniging in Haarlem en omgeving nog steeds zo’n 250 leden, onder wie 34 Bloemendalers, die maandelijks bijeenkomen. Overvener Ton Dietz is secretaris: “In mijn tijd als directeur van het Afrika-studiecentrum in Leiden ontdekte ik dat Afrikaanse postzegels een prachtig beeld geven van een nationale identiteit. Datzelfde geldt voor de poststukken van Zuid-Kennemerland.

We hebben in de vereniging de focus meer gelegd op poststukken als informatiebron van de geschiedenis. Dat slaat aan.”

De club legt ook vast hoe Zuid-Kennemerland en haar bewoners zijn afgebeeld op postzegels. Het stadhuis, de Haarlemmerhout, Frans Hals, Yvonne van Gennip: ze staan er allemaal op. Ton: “In die zin geven postzegels een mooi beeld van de streek. Haarlem kende lang stadspostdiensten, al vanaf 1969, toen dat nog illegaal was. In de hippietijd had je zelfs de zelfverklaarde Republiek Rozenprieel, die eigen postzegels uitgaf. Inmiddels hebben wij over veel onderwerpen uit Haarlem, Bloemendaal en omgeving een schat aan informatie op onze website staan. Als je bijvoorbeeld een spreekbeurt wilt houden over de wereldberoemde jamboree van 1937, die in Vogelenzang werd gehouden, kunnen wij je helpen aan talloze kaarten, ansichten en ander documentatiemateriaal.”

Veiling Eens per maand komen de leden bij elkaar in buurthuis ‘de Schakel’ in Haarlem-Noord, waar een veiling plaatsvindt van postzegels en poststukken.

“Kinderen van overleden verzamelaars weten vaak niet wat ze met de stukken aanmoeten,” vertelt Ton. “Kostbare spullen laten we veilen via een internationaal veilinghuis in Amstelveen, in het belang van de nalatenschap. Maar kleinere partijen veilen we zelf, en daar zitten vaak leuke dingen tussen.” Verder doet de vereniging actief aan rondzending: postzegelboekjes circuleren tussen verschillende leden, die daar uit kunnen halen wat van hun gading is.

De gemiddelde leeftijd van de leden is hoog, maar de nieuwe koers – van verzamelen naar geschiedschrijving – oogst nieuwe belangstelling. Hoe gaat het intussen in China? Ton: “Juist omdat het vroeger verboden was, zijn de Chinezen nu dol op postzegels. Ze kopen over de hele wereld verzamelingen op.”

Op de website van de vereniging lees je meer over de postgeschiedenis van Bloemendaal (ohvz.nl). winter 2019

55

BEGRAAFPLAATS & CREMATORIUM WESTERVELD

DIENSTVERLENING VAN NU IN EEN DECOR VAN TOEN Prachtige natuur, weelderig groen en rust in een glooiend duinlandschap. Monumentale gedenktekens van historische figuren staan gebroederlijk naast moderne monumenten in allerlei vormen en kleuren. Een gedenkpark? Jazeker, maar ook een inspirerende plek om tot bezinning te komen.

Duin en Kruidbergerweg 2-6 1985 HG Driehuis P Postbus 45 1970 AA IJmuiden T 0255 - 514843 E info@bc-westerveld.nl www.bc-westerveld.nl Facebook “f � Logo

Wandelend door het park voel je rust, stilte. Ver weg van de hectiek van alledag ervaar je de schoonheid van de natuur met achter elk monument een eigen verhaal. Monumenten die doen denken aan vervlogen tijden of juist uitnodigen tot eigentijdse invalshoeken. Herdenken, gedenken, een wandeling in alle rust; Westerveld biedt een prachtig decor.

Westerveld heeft ongekende mogelijkheden en heeft de meest moderne dienstverlening. Persoonlijke wensen, op welke manier dan ook, staan altijd voorop.

Wij nodigen u uit te komen kijken om te ervaren. Een gesprek of rondleiding kan ook altijd, bel of mail ons gerust. www.bc-westerveld.nl

CMYK / .ai

erfgoed

tekst: Maaike Brouwer | fotografie: Noord-Hollands Archief (Provinciaal Ziekenhuis) en C. van Bloemendaal

NIEUW LEVEN VOOR CARRÉ VAN BLOEMEN DAAL >> winter 2019

57

TOEN...

58

winter 2019

erfgoed

Wanneer straks de bouwhekken en -borden verdwijnen, zal het hoofdgebouw van het voormalige Provinciaal Ziekenhuis weer in al zijn monumentale glorie zichtbaar zijn.

Waar eens vele honderden psychiatrische patiënten woonden en werkten, hadden vleermuizen en vandalen twintig jaar lang vrij spel. Het unieke ziekenhuiscomplex, in de negentiende eeuw opgezet volgens de modernste internationale maatstaven, moest na de sluiting behouden blijven, dat vond vrijwel iedereen. Hoe, daarover waren de meningen ernstig verdeeld. De herontwikkeling van het gezichtsbepalende hoofdgebouw liet lang op zich wachten. Uiteindelijk kwam er een plan dat brede instemming kreeg, zodat het slopen, bouwen en restaureren kon beginnen.

Bloemendaal is een prachtige woonlocatie rijker.

Buitenplaats en blekerij In de zeventiende eeuw was het binnenduinrandgebied van het huidige Bloemendaal al in trek bij Amsterdammers. Koopman Nanning Florisz. Cloeck (1567-1624) bezat er een buitenplaats met blekerijen. Tussen de bleekvelden liet hij een zomerverblijf bouwen, dat hij ‘Cloeckendael’ noemde. Twee generaties later kocht een andere Amsterdamse koopman, Willem van Gennep, het buiten. Hij vergrootte het bezit door grondaankopen en veranderde de naam in ‘Meer en Berg’, naar het meertje achter de duinen.

Krankzinnigenwet 1841 Op 29 mei 1841 werd de eerste Nederlandse krankzinnigenwet van kracht. Tot die tijd kregen psychiatrische patiënten nauwelijks behandeling; ze leefden onder mensonterende omstandigheden in zogenoemde dolhuizen. De wet was vooral bedoeld

>> winter 2019

59

Architect J.D. Zocher (1791-1870) kreeg opdracht om het hoofdgebouw en het omliggende park te ontwerpen

Patiënten polijsten platen granito (1930)

Collectie Pest- en Dolhuis Haarlem

om de maatschappij te beschermen tegen de ‘gevaren van krankzinnigen’.

Daarvoor moesten geneeskundige gestichten worden opgericht – bij voorkeur ver van de bewoonde wereld – met aparte afdelingen voor mannen en vrouwen, ingedeeld naar maatschappelijke klasse. ‘Razenden en onzindelijken’ konden tijdelijk worden afgezonderd – in wat wij tegenwoordig isoleercellen noemen. De behandeling was erop gericht patiënten te genezen door hun onrust tegen te gaan met arbeid, ontspanning en onderwijs. Discipline, regelmaat en beweging in de open lucht vergrootten de kans op genezing.

Provinciaal gesticht ‘Meerenberg’ De provincies kregen de verantwoordelijkheid voor opvang en behandeling van krankzinnigen. Noord-Holland ging voortvarend te werk en stichtte het eerste geneeskundige gesticht in Nederland. De provincie achtte Hofstede Meer en Berg in Bloemendaal hiervoor een geschikte locatie, vanwege de rust en de gezonde lucht. Op 27 juni 1844 kocht Statenlid jonkheer Jan Pieter Teding van Berkhout de hofstede met dertig hectare grond om tegenstanders voor te zijn en grondspeculatie tegen te gaan. Vier dagen later verkocht hij het

60

winter 2019

bezit door aan de provincie. Architect J.D. Zocher (1791-1870) kreeg opdracht om het hoofdgebouw en het omliggende park te ontwerpen. De bouw, die begon in juli 1846, kostte 460.000 gulden. In latere jaren werd het ziekenhuiscomplex voortdurend uitgebreid. In 1849 ging het provinciaal gesticht ‘Meer en Berg’ open, aanvankelijk voor 250 patiënten.

Eind negentiende eeuw was dat aantal opgelopen naar zo’n 1.300. Gedurende 150 jaar zouden hier psychiatrische patiënten wonen en werken, vaak tot hun overlijden.

Sluiting Omdat de naam van het gesticht een negatieve klank had gekregen (‘Die is rijp voor Meerenberg’), werd deze in 1918 veranderd in ‘Provinciaal Ziekenhuis nabij Santpoort’. Naar verluidt wilde Bloemendaal niet geassocieerd worden met een ‘gekkenhuis’. De psychiatrie maakte grote ontwikkelingen door. Er kwamen nieuwe behandelmethoden en de visie op zorg veranderde. Zo kwam er vanaf de jaren vijftig van de vorige eeuw steeds meer medicatie beschikbaar. In de jaren zestig en zeventig groeide de kritiek op het langdurig opsluiten en isoleren van patiënten. Er werd gepleit voor meer privacy en vrijheid voor de patiënten in

erfgoed Transport van stenen (1931)

Aanleg van een dam (1954)

Bedverpleging (1920)

HERINNERINGEN VAN EEN ZUSTER Frieda Joosten (92) was pas twintig toen ze in 1949 ging werken als verpleegster in het Provinciaal Ziekenhuis Santpoort. Ze kwam terecht op de gesloten vrouwenafdeling. “Die was het zwaarst,” weet ze nog. “Patiënten waren moeilijk en soms ook gevaarlijk, want ze wisten niet wat ze deden. Ik kreeg vaak klappen.

Als iemand lelijk deed, moest je haar stevig beetpakken, met de handen op de rug geklemd.” Ze doet het voor en ondanks haar hoge leeftijd zijn haar handen verrassend sterk. Frieda kon goed omgaan met dergelijke situaties, sommige andere meisjes raakten er overspannen van, vertelt ze. Haar moeder zat ook in een psychiatrische inrichting, dus Frieda was daarmee vertrouwd. Ze koos voor de verpleging, omdat ze dan intern woonde.

Ze had verder namelijk niemand. “Ik vond het leuk, je had je eigen kamer en een gezamenlijke huiskamer.”

Onnozele dingen De verpleegsters moesten de patiënten bezighouden met ‘onnozele dingen’, liefst in de buitenlucht. Zo moesten ze bijvoorbeeld stukken hout verplaatsen, zonder enig doel.

Frieda: “Dat hadden ze toch niet in de gaten.” Of de vrouwen zaten in een zaal ‘zogenaamd’ iets te naaien of in elkaar te zetten. “Ze konden niet veel. Sommigen lagen alleen op bed. Zoals een vrouw die altijd haar kleding verscheurde, zodat we haar op het laatst niets meer gaven. Ze lag daar de hele dag in haar nakie. Elke ochtend moesten we haar met zijn vijven in bad doen. Die vrouw zal ik nooit vergeten.” Frieda werkte tot 1950 in het Provinciaal Ziekenhuis.

Ze denkt er met plezier aan terug, “ook al gebeurden er genoeg minder leuke dingen.” Glimlachend besluit ze: “Ik heb het allemaal overleefd.”

>>

winter 2019

61

open, kleinschalige behandelcentra. In 1991 besloot de Provincie PZ Santpoort te privatiseren; drie jaar later sloot het ziekenhuis alsnog; de patiënten verhuisden naar kleine centra in Amsterdam. In 2002 vertrok de laatste groep.

Plannen en protesten In 1999 verkocht de provincie Noord-Holland het PZ-terrein zonder voorwaarden aan projectontwikkelaar Park Brederode, die er 450 woningen wilde bouwen. Al snel kwamen omwonenden en belangenorganisaties hiertegen in het geweer. Zij verweten de provincie voorbij te gaan aan de culturele, natuurhistorische en architectonische waarden van het terrein. Een grote groep betrokken inwoners richtte de ‘Vereniging Behoud Meer en Berg’ (de Vereniging) op die zich, samen met natuur- en cultureel erfgoedorganisaties, inzette voor een verantwoorde herontwikkeling van het PZ-terrein. Er volgden jaren van bezwaarschriften en zienswijzen, inspraakprocedures, rechtszaken en beroepsprocedures, tot aan de Raad van State. Dankzij hun inspanningen kregen het carré en een aantal andere gebouwen op het PZ-terrein in 2005 de status van rijksmonument.

Nieuw plan Projectontwikkelaar Park Brederode mocht uiteindelijk 310 vrijstaande villa’s

Centrale hal

De weverij

foto Cees Boer

Mede dankzij Vereniging Behoud Meer en Berg kreeg het PZ-terrein in 2005 de status van rijksmonument

Protest tegen de isoleercel (1986)

advertentie

NIEUW BINNEN! Waanzinnig mooie SUNWAY® vouwgordijnen collectie

exclusief & stijlvol design Bloemendaalseweg 48-b 2061 CL Bloemendaal Telefoon 023 5264 286 Mobiel 06 5147 2650 info@oesterholt.nl

www.oesterholt.nl

erfgoed

Naaiwerk (1930)

bouwen in het park. De eerste paal werd geslagen in januari 2008. De herontwikkeling van het hoofdgebouw hoefde pas te gebeuren nadat de villa’s klaar zouden zijn.

Het monumentale gebouw raakte zo steeds verder in verval. In oktober 2009 verwierp de Raad van State alle bezwaren van de Vereniging, zodat niets de herontwikkeling in de weg stond. Toen brak echter de kredietcrisis uit en gebeurde er lange tijd niets. Totdat in mei 2015 projectontwikkelaar Carré van Bloemendaal (tegenwoordig C. van Bloemendaal, de naam Carré is beschermd, red.) het vervallen hoofdgebouw kocht van Park Brederode. De nieuwe eigenaar ontwikkelde binnen een jaar een volledig nieuw plan voor de restauratie en herontwikkeling van het monumentale complex. De Vereniging en andere belangenorganisaties zagen geen aanleiding meer om bezwaar te maken. In 2017 begonnen eindelijk de werkzaamheden om het zestienduizend vierkante meter grote Carré te restaureren en te verbouwen. Afgelopen zomer namen de eerste bewoners er hun intrek. Naar verwachting is het project in de loop van 2020 af.

ZIELZORG IN DE ZOCHERKERK Geestelijke begeleiding van psychiatrische patiënten werd in de negentiende eeuw beschouwd als heilzaam onderdeel van de behandeling.

Vanwege de sterke verzuiling in de samenleving moest elke geloofsrichting een eigen godshuis hebben. Het ziekenhuis zelf beschikte over een rooms-katholieke kapel en ook was een ruimte ingericht als synagoge.

De inwoners van Bloemendaal zagen liever geen patiënten in de Dorpskerk, dus werd in 1852 op het terrein van het ziekenhuiscomplex een Nederlands Hervormde kerk gebouwd, naar een ontwerp van de Haarlemse architect J.D. Zocher.

Sinds 1994 doet het gebouw niet langer dienst als kerk. In 2012 hebben Ben van der Sluis en Judith Goosen het gekocht en het grondig laten restaureren en verbouwen, met behoud van de monumentale waarde. De kerk heeft een gedeelde woon- en culturele bestemming.

>>

winter 2019

63

VRAAG EEN BROCHURE AAN OF KOM LANGS!

Advertorial

V

illa Duinstaete biedt een luxe, veilige en sociale woonomgeving met gast vrije ser vice en deskundige 24-uurszorg op maat.

Wisseltentoonstellingen in de gang Kunst verzamelen is zijn passie.

De heer Spoorenberg is dan ook verheugd dat hij alle medewerking krijgt om ook de gangen van Villa Duinstaete te gebruiken voor zijn verzameling. Daarbij houdt hij natuurlijk wel rekening met de wensen van andere bewoners. “Ik weet inmiddels heel aardig wat mensen hier mooi vinden.” Het liefst praat hij over zijn verzameling eigentijdse kunst. Het interview begint wat hem betreft dus meteen op die gang, waar de wanden geheel zijn bekleed met tekeningen en gouaches, meest van Nederlandse kunstenaars. Zijn passie.

Het leven in Villa Duinstaete is erop gericht u het thuisgevoel te bezorgen. Behouden wat waardevol is en uitkijken naar dat wat komt. Uw leven leiden zoals u gewend bent in de geborgenheid van onze villa.

“Ik ben in afwachting van het gereedkomen van een appartement in het Carré van Bloemendaal dat op een steenworp afstand van Villa Duinstaete ligt.”

De heer Spoorenberg - bewoner Villa Duinstaete - Bloemendaal Lees het interview op onze website.

Villa Duinstaete • Zocherlaan 94 • 2061 DK Bloemendaal • T 023 - 303 31 00 • E info@zorggroepdelaren.nl • www.zorggroepdelaren.nl

erfgoed

... NU Het vernieuwde binnenterrein van het Carré.

Behouden met realiteitszin Werken aan zo’n groot en beeldbepalend monument als het Provinciaal Ziekenhuis is een project van de buitencategorie, dat je als ontwikkelaar maar een enkele keer in je professionele leven meemaakt, denkt Jaap Jan Smit.

Toen ontwikkelaar C. van Bloemendaal in 2015 het enorme complex kocht, verkeerde het in erbarmelijke staat.

Jaap Jan Smit, die nauw is betrokken bij de herontwikkeling, vertelt hoe erg het was: “Vloeren en dakbalken waren doorgerot, zink en koper was gestolen en delen van het gebouw stonden op instorten.”

Ensemblewaarde De ontwikkelaars spraken uitvoerig met belangengroepen en omwonenden. Met de Rijksdienst Cultureel Erfgoed (RCE) en de gemeente groeide een uitstekende samenwerking. Iedereen wilde zoveel mogelijk behouden, maar, zegt Jaap Jan: “Ons doel was de ensemblewaarde van het complex te behouden binnen een haalbaar businessmodel. Om dit project kans van slagen te geven moesten stokpaardjes uit het verleden worden losgelaten en wilden we vooral

>>

winter 2019

65

WONEN OP HET MOOISTE PLEKJE VAN NEDERLAND Op de eerste dag van de zomervakantie verhuisden Klaas en Elske Boersma eindelijk met hun kinderen Feike (8) en Gijsje (6) naar hun woning in het Carré van Bloemendaal. Ze zijn de eerste bewoners van dit volledig gerestaureerde en vernieuwde monumentale gebouw.

Klaas en Elske Boersma leefden met hun kinderen tijdelijk op een camping, terwijl ze in het centrum van Rotterdam bouwden aan een groepswoonproject.

De kinderen genoten van het leven in de vrije natuur en wilden niet meer terug naar de stad. Elske besloot alternatieven te onderzoeken en vond op Funda een aansprekend historisch bouwproject in Bloemendaal. Tijdens de eerste rondwandeling door het bouwvallige voormalige ziekenhuis werd zoon Feike helemaal blij: “Ik wil het hier wel knuffelen.” Het verlangen van de kinderen naar het buitenleven gaf de doorslag.

Zoveel mogelijk zelf “We vroegen ons af of we het ons konden veroorloven te gaan wonen op het mooiste plekje van Nederland,” vertelt Klaas. Maar ze waagden de stap. Ze verkochten hun huis, zochten werk in Noord-Holland en huurden een huis in Haarlem. Op 8 maart van dit jaar kregen de Boersma’s de sleutel van hun volledig casco opgeleverde nieuwe huis. Maandenlang werkten ze keihard aan de afbouw; om kosten te besparen deden ze zoveel mogelijk zelf. Elske: “Muren zetten, elektriciteit aanleggen, we hadden het nog nooit gedaan. Maar met hulp van YouTube is iedereen handig.” Het helpt ook dat Klaas ooit bouwkunde studeerde. Ze lieten natuurlijk wel alles controleren door vakmensen. Inmiddels is het huis voor ongeveer drie kwart klaar.

Hergebruik Op het bouwterrein vond Klaas oude eikenhouten plafondbalken die de aannemer had afgekeurd. “Ik schuur ze mooi glad en we maken er een eettafel van, boekenplanken en vensterbanken. Ook zo dragen we bij aan het behoud van het monument. Hergebruik is goedgebruik, toch?” Na ruim vier jaar te hebben geleefd als ‘vagebonden’ in tijdelijke huisvesting en bouwprojecten, voelt het gezin zich helemaal gelukkig in het huis aan de Zocherlaan. Elske: “We wonen hier midden in de natuur, tussen herten, egels en konijnen. ’s Nachts vliegen uilen krijsend om de schoorsteen, waar vind je dat?”

66

winter 2019

kijken wat wel mogelijk was. Architect Heiko Hulsker heeft daar een bepalende rol in gespeeld. Zo hebben we de structuur van lange brede gangen doorbroken en het gebouw gesplitst in verticale herenhuizen. De iconische schoorsteen hebben we gerestaureerd, want die bepaalt mede de identiteit van de omgeving. We wilden de structuur van het gebouw en de aanpassing zo simpel mogelijk houden en het gebouw casco opleveren aan de bewoners zodat zij zelf invulling kunnen geven aan hun woning.”

Openbaar park De buitenruimte blijft behouden als openbaar park, met een natuurlijke af-

erfgoed

Gespecialiseerd in scheidingen.

Begrijpelijke taal en een praktische aanpak.

Amy Scheerder - Lamme Advocaat & Mediator

scheiding rond de woningen. Het leven van de bewoners speelt zich af aan de binnenkant van het carré, waar zij hun ingang en de tuin hebben. In het midden is een parkeerterrein aangelegd, omzoomd door bomen.

Als verwijzing naar de oude gebouwstructuur en de destijds aanwezige gangen worden in het verlengde van de noord-zuid zichtlijn spectaculaire rechthoekige waterbakken aangelegd van cortenstaal. Jaap Jan: “Ons werk zit er binnenkort op, dan is het aan de nieuwe bewoners om hun droomhuis vorm te geven. Ik weet zeker dat ze trots zullen zijn op het resultaat. Een aantal woningen zullen we zeker terugzien in de woonmagazines.”

‘We wilden vooral kijken wat wel mogelijk was’

Lamme Familierecht & Mediation Kennemerplein 20 2011 MJ Haarlem 023-3690256 06-24639909 info@lammefamilierecht.nl www.lammefamilierecht.nl

Als woningverkoper of woningkoper wilt u alleen het allerbeste.

Dat betekent een makelaarskantoor dat beschikt over vakkennis, voldoende marketingmiddelen, een uitgebreid netwerk, integriteit, ruime ervaring en gedreven en professionele medewerkers. U bent op zoek naar een makelaar van Heule Makelaardij: sinds 1977 actief en onderscheidend op het gebied van exclusief onroerend goed.

VOOR EXCLUSIEF WONEN AMSTERDAM | AMSTELVEEN | AERDENHOUT | HAARLEM | HEEMSTEDE

MR. H. ENSCHEDÉWEG 12

AERDENHOUT

Villa Holsterduyne omringt haar bewoners met charme en een unieke sfeer. Als het ideale familiehuis bestaat, dan zou dit het zomaar kunnen zijn! De villa is letterlijk een hoog en veilig nest, waar de bewoners - met hun kinderen - dagelijks kunnen genieten van de ongekende luxe van volledige privacy, rust en stilte. En dat alles in een elegante, stijlvolle ambiance die kenmerkend is voor landhuizen van dit type uit het begin van de twintigste eeuw.

• Woonoppervlakte woonhuis 443 m2, paviljoen 53 m2 en gastenverblijf 34 m2 • Gelegen op eigen grond op een prachtig perceel van 8.953 m2 • Vraagprijs € 4.375.000,- k.k.

Marc Heule

Maarten Govers

Mr. Jeel Heule

ZWALUWENWEG 2

AERDENHOUT

Dit fraaie landhuis, ontworpen in de kenmerkende Gooische landhuisstijl, straalt klasse uit en een passie voor het buitenleven. Het ligt ook nog eens aan een van de mooiste lanen van Aerdenhout, met de achtertuin grenzend aan beschermd natuurgebied Het Naaldenveld. Het landhuis is liefdevol en uiterst zorgzaam bewoond. Het geheel oogt dan ook als een plaatje en verkeert in topconditie • • • •

Gelegen op eigen grond op een prachtig perceel van 6.277 m2 Woonoppervlakte 350 m2 (bruto 623 m2) Inhoud 834 m3 (bruto 1.772 m3) Vraagprijs € 4.150.000,- k.k.

Jerry Wijnen

Aimée van Kordelaar

Junior Boerman

VESTIGING HAARLEM | FREDERIKSPARK 1 | HAARLEM | T +31 023  737 04 68 | HAARLEMHEULEMAKELAARS.NL VESTIGING AMSTERDAM | DE LAIRESSESTRAAT 16 | AMSTERDAMZUID | T +31 020 676 66 33 | INFOHEULEMAKELAARS.NL KIJK OP HEULEMAKELAARS.NL VOOR ONS COMPLETE AANBOD

gastcolumn

fotografie: Maybelline La Porte

Kwetsbaar

land schap De tijd dat historische gebouwen achteloos werden gesloopt ligt achter ons. Dat was in de jaren zeventig anders. Toen ging het ene na het andere beeldbepalende object tegen de vlakte, waaronder ‘Kareol’ (een landhuis in Aerdenhout, red.) en twee panden in Bloemendaal op de plek waar tegenwoordig garage De Vlas staat. Vanwege die ongebreidelde slooplust richtte een groep burgers Ons Bloemendaal op, voor behoud van monumenten.

Ronald Timmermans is Bloemendaler van het jaar 2019. Hij was vormgever van het satirische televisieprogramma ‘Jiskefet’, schreef boeken over koken en jagen, en was medeinitiatiefnemer van stichting Ons Bloemendaal.

Hoewel cultureel erfgoed tegenwoordig meer aandacht krijgt, blijft waakzaamheid geboden. Al is het maar omdat nieuwkomers lang niet allemaal affiniteit hebben met de geschiedenis van hun woonomgeving. En omdat er altijd partijen zijn met plannen. Zo wil Hockeyclub Bloemendaal uitbreiden. Geweldig, ook ik kijk graag een goede wedstrijd. Toch vind ik het terecht dat de Raad van State lichtmasten rond de velden afwees. Want je hebt het over beschermd natuurgebied, terwijl een paar kilometer verderop een stadion staat waar niks mee gebeurt. Geen mens wil naar Haarlem-Noord natuurlijk, zolang de politieke en publieke wil ontbreken om iets van die plek te maken.

De gevarieerdheid van het landschap hier is uniek. Lees het boek ‘Nobel streven’ van Frits van Oostrom over ridder Jan van Brederode en je ziet door je oogharen Huis te Bloemendaal liggen, omringd door moeras. Verhalen vertellen, dat moeten we blijven doen om mensen bewust te maken van de cultuurhistorische waarde van Bloemendaal. Neem het voormalige politiebureau in Overveen. Een bijzonder gebouw van architect Van Kempen dat dienstdoet als supermarkt. Zo zijn er talloze verhalen. Over openluchttheater Caprera, dat werd aangelegd om de bevolking na de Tweede Wereldoorlog vertier te brengen. Zwarte bladzijden ook, laten we die niet wegstoppen, over uitbuiting en armoede. Dood en verderf zijn van alle tijden. Door verhalen in hun historische context te plaatsen ontdekken we hoe mensen in andere tijden dachten – en kunnen we ons eigen kompas bepalen.

De druk van tegengestelde belangen blijft evenwel enorm. Hoe verklaar je anders dat op de rand van Nationaal Park Zuid-Kennemerland een racecircuit ligt? In de discussie over wie er het eerst was heeft het landschap toch echt de oudste rechten. Alleen kan het zijn stem niet verheffen. Daar heeft de gemeente een verantwoordelijkheid in. Belangengroepen en actieve burgers doen ook hun best, maar hun invloed is beperkt. En toch, we moeten het blijven proberen; onvrede is een goede drijfveer.

Omdat we met zo veel mensen op een klein oppervlak wonen, is herbezinning nodig. Waarom zijn hier zo veel hockeyclubs? De oorsprong ligt in de verzuiling, maar die is verleden tijd. De souplesse om hierover na te denken ontbreekt: mensen zitten op hun eigen eiland en willen winnen. Juist in gemeenten waar veel kapitaalkrachtigen wonen, lopen botsingen tussen belangen vaak gruwelijk uit de hand. En dan verliest iedereen. Als Bloemendaal onafhankelijk wil blijven, moeten we ons niet laten uitspelen door onderlinge twisten, want dan slokt een buurgemeente ons op. winter 2019

69

Loop op een doordeweekse ochtend richting de Adventskerk in Aerdenhout en de gedragen klanken van orgelspel zweven je bijna zeker tegemoet. Hier oefent pianist/ organist Jaap Stork (70) bijna dagelijks zijn concertrepertoire voor de zondagdienst en andere optredens.

70

winter 2019

muziek

JAAP STORK LAAT ZIJN ORGEL BRULLEN... én fluisteren tekst: Jenny Westra | fotografie: Saskia Koning

Als jonge knul kwam Jaap Stork ooit ‘via de achterdeur’ binnen bij de Adventskerk, maar hij bleek een blijvertje.

Onlangs werd het zestigjarig bestaan van de kerk gevierd en Jaap is al bijna vijftig jaar de vaste organist van deze gemeente. Nog altijd speelt hij er de sterren van de hemel. “De gemeenteleden zijn bijna familie geworden.”

Goudhaantje “Je bent fan van (kerk)orgelmuziek of niet,” beseft hij. “Vaak zit daar niks tussenin.” Als vijftienjarige glipte hij een keer naar binnen in de Grote Sint Bavokerk in Haarlem. “Toen ik de klanken van het Müller-orgel hoorde, was ik onmiddellijk verliefd. Een orgel is als een compleet orkest: het kan brullen én fluisteren... Toen ik nog piano en orgel studeerde aan het Sweelinck Conservatorium in Amsterdam, kon Gerard Kremer – mijn voorganger in de Adventskerk – vanwege een verzwakte gezondheid niet meer spelen. Ik mocht hem die zondagochtend in 1969 vervangen. Voor een keertje, dacht ik, maar ik ben nooit meer weggegaan. En daarmee was ik een echt goudhaantje,” lacht Jaap, “omdat ik nog tijdens mijn studie al mijn ‘eigen’ orgel had om op te studeren.”

Een ‘atypische organist’ noemt hij zichzelf, omdat hij naast orgel ook piano speelt. “En daar zijn er niet veel van,” benadrukt hij. “Het zijn twee verschillende werelden, want zowel hun toucher (aanraken in het Frans, red.) als de klankwerelden van deze instrumenten verschillen enorm. Bij mijn weten ben ik een van de weinige concertgevers in Nederland die in één concert beide bespelen. Afgelopen juni speelde ik in de koepelkathedraal. Ik begon op het grote Willibrordorgel, liep naar beneden om de Steinway-vleugel te bespelen en ging daarna weer terug naar het orgel.”

Grenzeloos musiceren In de loop der jaren heeft Jaap grenzeloos gemusiceerd en op allerlei fronten muzikale uitstapjes gemaakt. Van musicals voor de Koninklijke HFC tot cd-opnamen met jazzpianist Rob van Bavel en trompettist Boni Rietveld. Al op de middelbare school begeleidde hij grootheden – en intussen ook goede vrienden – als Boudewijn de Groot (die bij hem op het Coornhert Lyceum zat) en de cabaretiers Erik van Muiswinkel en Diederik van Vleuten. “Ik ga niet met ze op tournee, dan zou ik de balans met andere concerten verstoren, maar ik begeleid ze wel incidenteel. Boudewijn raadpleegt me weleens als hij nieuwe, muzikale invallen heeft.” In de tvdocumentaire ‘Kom nader’, die in 2015 verscheen ter gelegenheid van Boudewijns zeventigste verjaardag, komen veel

>>

winter 2019

71

muziek

muziek

WIL JE JAAP LIVE BELUISTEREN? Zondag 10 november 14.30 uur, Sociëteit De Vereeniging, Haarlem.

Zondag 17 november 15.00 uur, Oude Kerk, Heemstede.

Zondag 1 maart 2020 12.00 uur, Philharmonie Haarlem, ‘De Salon van Jaap Stork’ (tijdens de 48 uur van Beethoven/Sjostakovitsj).

Een ‘atypische organist’ noemt hij zichzelf, omdat hij naast orgel ook piano speelt

van zijn intimi aan het woord. In die documentaire zie je Boudewijn en Jaap muzikaal samenwerken in de Adventskerk en speelt Jaap ook Boudewijns hit ‘Testament’ in de stijl van Mozart. “Zo laat ik zien dat je lichte muziek ‘klassiek’ kunt maken.”

Muzikale vertellingen Behalve in de Adventskerk valt Jaap in wisselende kringen te beluisteren, bijvoorbeeld tijdens zinderende Zandvoortse jazz-sessies en de fameuze Oranjeconcerten, al sinds 1986 een Bloemendaalse traditie.

Ook bewerkt hij orgelwerken voor piano, en andersom. Verder leeft Jaap zich in de Philharmonie graag uit tijdens muzikale vertellingen over het leven van componisten als Gustav Mahler en Arnold Schönberg. In de jaarlijkse serie ‘De 48 uur van…’ vertelt hij meeslepend over de ontembaar gegroeide symfonie, de emancipatie van de ‘valse’ noot, strandwandelingen en ‘dissonante’ echtgenotes. “Héérlijk om te doen,” verzucht Jaap. Stoppen met spelen? Hij moet er niet aan denken. “Muziek is mijn leven. En die liefde probeer ik tijdens de pianolessen door te geven aan mijn oudste kleindochter.” advertentie

Ilse Organiseert Professional Organizer

Kijk op pag. 15 en maak kans op een uur gratis opruimen.

‘Rust in huis brengt rust in het hoofd’

Zou u ook zo graag minder spullen in huis willen? Orde scheppen? En daardoor rust en ruimte creëren?

En lukt dit steeds maar niet zelf? Een professional organizer/opruimcoach kan daarbij helpen!

Kijk eens op www.ilseorganiseert.nl en neem contact met mij op, zodat we snel samen aan de slag kunnen.

www.ilseorganiseert.nl Grebberstraat 27 . 2021 ZA Haarlem . info@ilseorganiseert.nl . www.ilseorganiseert.nl

BRONKHORST M.02 | 5 x 3 METER | VANAF 13.500

Garden escape Laat het jachtige dagelijkse leven achter u en ontspan in uw eigen tuinkamer.

Lekker lang buiten blijven zitten, beschut tegen de wind en regen en van alle gemakken voorzien. Kies voor ambachtelijke kwaliteit van Bronkhorst. Kijk op bronkhorstbuitenleven.nl of bel 0577 - 75 09 44 voor een afspraak.

Bronkhorst-M-02-BMAGAZINE-182x135.indd 1

17-09-19 13:25

Landgoed Marquette

In ons Kasteel vind je Restaurant het Chateau met een mooie Franse keuken en een zeer uitgebreide wijnkaart.

Open van 11.00 tot 23.00 uur

HET CHATEAU R E S TA U R A N T

Centraal tussen steden als Alkmaar, Amsterdam en Haarlem en op fietsafstand van het strand.

• trainingen • conferenties • feesten & partijen • rouwen & trouwen

CHATEAU MARQUETTE ‘ T H U YS T E H E E M S K E RC K

Wil je er even helemaal tussen uit en genieten van de natuur en de stad?

Kom dan naar Hotel Marquette in Heemskerk, gelegen op Landgoed Marquette.

MARQUETTE HOTEL

ADRES | Marquettelaan 34 | 1968 JT Heemskerk TELEFOON | +31 (0)251 25 70 25 WEBSITE | www.hotel-marquette.com E-MAIL | info@hotel-marquette.com

column

fotografie: Hilde de Wolf

Don’t know much about

history Roos Panis werkt bij de bibliotheek, is al bijna 38 jaar verliefd op Max én houdt met heel haar hart van zoon Fabian (32) en zijn vriendin Nynke. Zij kan niet zonder positiviteit, lopen in de bergen, melancholische boeken, moderne muziek, mooie kleren, sprankelende wijn en tweedehands spullen die nog niemand heeft ontdekt.

1969. Woodstock, Armstrong en de love-in van Yoko en John. Geschiedenisles op de middelbare school. Ik droom er nog regelmatig over. Meneer Van Wijnhoven was een geweldige leraar: lange baard, type Kabouterbeweging, matchende boswachterskleding in diverse groentinten, pijp in de mond (ook in de klas!), zacht ambitieus en mild anarchistisch. Een leraar die je omarmt, zeker als je bent zoals ik: roodhartig en bevlogen waar het (on)rechtvaardigheid betreft. In de huidige tijd zouden bepaalde populaire – lees populistische – partijen de leerlingen aansporen hem aan te geven vanwege zijn ‘linkse hobby’s’. Zo’n leraar dus.

Alleen, ik begreep weinig van zijn lessen, zag de logica en de verbanden niet. En hoe ijverig en geconcentreerd ik alles ook opschreef in mijn schrift, het kwam niet binnen. Ik dacht nog dat het lag aan de dingen die ik niet had genoteerd tijdens de les, maar zelfs met het schrift van mijn beste vriendin Monique erbij – zij schreef supersnel en maakte megaveel aantekeningen – tilde de geschiedenisstof mij niet naar een hoger niveau.

Datzelfde jaar, Griekse les op diezelfde middelbare school. Ik droom er nooit over. Meneer Paulussen, een geboren leraar, diametraal het tegenovergestelde van meneer Van Wijnhoven, het schrikbeeld voor veel leerlingen. Kortgeknipt militaristisch kapsel, met consumptie pratend – wat zeg ik, schreeuwend! Hij brieste als een hengst als hij weer eens zei dat meisjes dom waren en op de kookschool thuishoorden (als wij meisjes een fout in een of andere vertaling maakten). Ik zat vooraan en kreeg niet alleen zijn speekselspray over me heen, maar had ook full view op zijn Jaeger onderbroek die als een vuilwitte vlag onder zijn opgetrokken pantalon wimpelde. Paulussen was robuust, rechtlijnig en redelijk (!) reactionair.

Ik genoot van zijn lessen, zoog elk detail van wat hij vertelde op als een dorstige spons. De logica van de taal paste me als een handschoen. Nu nog zitten zijn lessen in mijn hersens genesteld. Als Prometheus op de berg was ik geboeid door de mythische verhalen die hij met groot elan voordroeg. Theater dus! Ik heb mijn multomap Grieks bewaard en toen mijn zoon als gymnasiast deze zag, zei hij enigszins misprijzend: ‘Ma, je was dus gewoon een echte nerd, hè!’

Ik had graag klassieke talen willen studeren. Het werd me door iedereen sterk afgeraden: geen toekomst, dode talen, weinig banen etc. Ik gehoorzaamde, ben Frans gaan studeren en later theaterwetenschappen. Ik heb er nooit een passende baan in gevonden en er niet veel meer dan een stuiver mee verdiend. In de bibliotheek omring ik me met boeken, verhalen en mensen, inmiddels al meer dan 25 jaar. Het maakt me blij, ik geniet van elk moment, maar alsjeblieft vraag me niet te veel over historische romans en boeken over geschiedenis. winter 2019

75

advertorial

Op zijn dagelijkse route naar de supermarkt in Bloemendaal zag Michel Degeling geregeld huizen te koop staan. Het viel hem op dat de ‘TE KOOP’-borden van DMC makelaars steeds snel weer verdwenen.

Toen hij dit jaar zijn appartement wilde verkopen, besloot hij daarom hen in te schakelen.

VERFRISSENDE ERVARING

Toch verkopen Michel vond het rustpunt dat hij zocht. Hij geniet elke dag van de stilte en ook van de luxe die het complex biedt, zoals de health club met sauna en fitnessruimte. Een jaar geleden trok zijn partner Gilbert Siahaija bij hem in. “Michel vond het appartement toch te groot en had het net te koop gezet.

Ik vond de rust hier in Bloemendaal wel aangenaam, al miste ik de drukte van de stad.” Helaas diende zich geen koper aan. Desondanks kochten ze een 76

winter 2019

nieuwbouwappartement in Amsterdam, de stad waar een groot deel van hun werkende en sociale leven zich afspeelt.

Afgelopen voorjaar zetten ze het appartement opnieuw te koop, dit keer via DMC makelaars.

“Al snel hadden we een afspraak met Christine (Boreel, red.),” vertelt Michel.

“Na eerdere ervaringen vond ik ons contact verfrissend. Ze vroeg goed door en adviseerde ons om flink op te ruimen. ‘Niet iedereen heeft de verbeeldingskracht om jullie spullen eruit te denken en te vullen met hun eigen dingen,’ zei ze. Ons interieur stond inderdaad nogal vol, dus dat was een nuttige tip. Wat ik ook handig vond, was dat ze werken met een online dossier, waarin we alle documenten konden uploaden. Ik werk dagelijks met digitale processen, dus dat spreekt mij aan.”

Verwachtingen overtroffen “Ik vond de communicatie superfijn en ze stemden de bezichtigingen steeds netjes met ons af,” vertelt Gilbert. Het appartement werd binnen een week

verkocht. “We waren zó blij!” Volgens Michel is dat te danken aan de manier waarop Christine het appartement presenteerde: enthousiast en kordaat.

“Met haar flair en zakelijk gevoel weet ze goed aan te sluiten bij de doelgroep.

Als programmamanager faciliteer ik verandering in de verkooporganisatie van KPN voor de zakelijke markt.

Daarom waardeer ik des te meer de manier waarop dit verkoopproces is verlopen. Christine en haar collega’s hebben onze verwachtingen overtroffen en een professionele indruk achtergelaten.”

U bent van harte welkom!

DMC Overveen 023 - 541 0041 DMC Haarlem 023 - 551 7007 dmcmakelaars.nl

fotografie: Huub van ’t Pad Bosch

Twaalf jaar geleden verhuisde Michel Degeling, naar eigen zeggen een echte ‘Haarlemse mug’, naar Bloemendaal.

Hij had een drukke baan en zocht een rustige woonplek in de omgeving van Haarlem. Hij viel op een appartement in het voormalige PEN-gebouw in Bloemendaal. “Ik werd op slag verliefd op de hoge plafonds, de grote ramen met hun prachtige lichtinval en de grandeur van het jarendertig-gebouw. Hoe gaaf is het dat fabrieken, scholen en bedrijfspanden met een bijzondere architectuur een nieuwe bestemming krijgen.”

behoud

tekst: CĂŠcile Cense | fotografie: Elisabeth Beelaerts

CUL TU REEL ERF GOED BESCHERMEN & BEHOUDEN

Drie Bloemendaalse historische organisaties zorgen er met kennis van zaken, politieke handigheid en steun van burgers voor dat ons historisch en cultureel erfgoed behouden blijft.

>> winter 2019

77

Stichting Ons Bloemendaal

Monumentenlijst uitbreiden

Stichting Ons Bloemendaal is in 1977 opgericht uit protest tegen de sloop van enkele zeventiendeeeuwse pandjes aan het Kerkplein in Bloemendaal. De sloop ging door, maar de stichting blijft zich inzetten voor behoud van het bijzondere karakter van onze vijf dorpskernen.

“Waarom vinden we Bloemendaal zo mooi?” vraagt bestuurslid Elsbeth van Olffen zich hardop af. Volgens haar is dat vanwege de combinatie van landgoederen, de vele huizen van rond 1900 en al het groen. Mede-bestuurslid Rosemarij Schotte: “Sloop je in een straat als de Noorder Stationsweg in Bloemendaal nog een paar panden en vervang je ze door nieuwbouw, dan verliest zo’n straat zijn karakter. Dat zou eeuwig zonde zijn.” Ons Bloemendaal wil de belangstelling en waardering voor cultuurhistorisch erfgoed en de natuur bevorderen. Elsbeth: “Daarvoor organiseren we excursies en lezingen en verzamelen we oude documenten, zoals de prachtige ansichtkaarten van begin 1900, die je kunt bekijken op onze website. Daarnaast geven we een informatief blad uit.”

Netwerk van deskundigen Ons Bloemendaal is vaak partij in het participatieproces voor een bouw- of ontwikkelingsproject. Elsbeth: “Vanuit onze doelstelling zijn wij belanghebbende in tal van projecten. Men waardeert onze inbreng 78

winter 2019

en ons netwerk van deskundigen. Soms houden we iets tegen. Zo vonden we de nieuwbouw aan de Vijverweg te hoog. Die paste niet, zo tussen twee monumenten in.

De nieuwbouwplannen zijn aangepast.”

Ons Bloemendaal spreekt regelmatig met de wethouder die verantwoordelijk is voor omgevingsbeleid en monumenten, en bezoekt ook jaarlijks alle politieke partijen.

“Toch is het niet gemakkelijk om informatie te krijgen over nieuwe plannen,” vertelt Rosemarij. “De gemeente opereert vrij gesloten. We volgen alle berichtgeving nauwlettend en onze elfhonderd donateurs melden weleens wat. Vaak zijn dat mensen die iets signaleren, maar zelf geen belanghebbende zijn in een zaak. Wij zijn dat in veel gevallen wel en kunnen dan in actie komen.”

Welwillend of rigide De stichting buigt zich over vragen als ‘wat moet een monument worden?’ en ‘wat doe je met landgoederen?’ “De gemeente zit hier soms rigide in,” vindt Elsbeth. “Die vindt bijvoorbeeld dat een landgoed niet gesplitst mag worden. Wij zijn welwillender. Vind maar een particulier die zo’n groot landgoed wil bewonen en kan onderhouden! Landhuizen staan daardoor vaak lang leeg, waardoor ze verloederen. Kijk naar Landgoed Duinlust: appartementen zijn daar waarschijnlijk de beste oplossing om het enorme pand

Elsbeth van Olffen en Rosemarij Schotte

te bewonen. Het staat al jaren leeg, een particulier wil niet zoveel betalen om in een openbaar park te wonen.”

In principe mag een eigenaar altijd slopen, tenzij het een monument betreft. “Daarom willen wij de monumentenlijst uitbreiden en vragen we de gemeente ‘karakteristieke panden’ te benoemen, legt Rosemarij uit.

“Die worden dan beter beschermd, met eisen die sloop onaantrekkelijk maken.”

Elsbeth: “Wij zijn niet tegen moderne bouw, maar wat je vandaag bouwt zou zo mooi en goed moeten zijn, dat je het over vijftig jaar wilt beschermen. Hoewel veel mensen de naoorlogse bouw minder waarderen, zetten wij ons ook in voor behoud van karakteristieke jarenvijftigpanden.”

Openbare ruimte Ons Bloemendaal vraagt ook aandacht voor de openbare ruimte. “Die zien we achteruitgaan. Kijk maar naar die lelijke elektriciteitshuisjes, de overvloed aan verkeersborden en bestrating op plekken waar voorheen groen was. Waarom heeft de publieke ruimte in onze rijke gemeente overal het laagste onderhoudsniveau?” vraagt Elsbeth zich af. Via een prijsvraag in haar blad vroeg Ons Bloemendaal om ideeën voor de inrichting van de openbare ruimte. Met de beste ideeën stapte ze naar de gemeente. Die gaat ermee aan de slag, te beginnen bij het Stationspleintje in Bloemendaal.

behoud

Stichting Oorlogs Historie Bloemendaal

Nooit vergeten Al zijn hele leven is Robert Verrijk gefascineerd door de Tweede Wereldoorlog. Zijn interesse werd gewekt door Joodse, Duitse en Nederlandse familie en vrienden, die hun oorlogsherinneringen deelden. Robert maakte radioprogramma’s over de oorlog en organiseerde tentoonstellingen in de Zandwaaier. In 2012 richtte hij de Stichting Oorlogs Historie Bloemendaal (SOHB) op.

Robert Verrijk

De stichting wil kennis verzamelen en beschikbaar stellen over Bloemendaal in de periode 1940-1949. “Daarbij richten we ons nadrukkelijk op de jeugd, onder andere met het project ‘adopteer een monument’,” aldus Robert Verrijk.

Bloemendaalse scholen volgen speciale lesprogramma’s en organiseren om beurten de 4 mei-herdenking bij het monument achter de Dorpskerk. Bennebroek heeft een eigen scholenprogramma. De stichting werkt projectmatig, waarbij ze per project samenwerking zoekt met andere partijen. “Voor het boek over de Stormschool kregen we bijvoorbeeld financiële steun van Stichting Bloemendaal Initiatief en de gemeente.”

Erepeloton In het bestuur van SOHB zijn het Erepeloton Binnenlandse Strijdkrachten, de Eerebegraafplaats en de werkgroep historische legervoertuigen vertegenwoordigd.

“Dat geeft ons toegang tot materialen, zoals legeruniformen en tanks, waarmee we een viering of herdenking cachet kunnen geven. Daarmee maken we altijd grote indruk.”

SOHB bestudeert de oorlog in al zijn facetten. Veel gebeurtenissen zijn goed gedocumenteerd, zoals de Sinterklaasrazzia van 6 december 1944. “Haarlem, Heemstede en Bloemendaal werden

omsingeld en dertienhonderd mensen zijn toen opgepakt,” vertelt Robert. Ook over de oorlog in de duinen, de executies die daar plaatsvonden en de Stormschool is veel informatie beschikbaar. De Stormschool, voorloper van de tegenwoordige commando’s, was tussen 1945 en 1949 in Bloemendaal gestationeerd op landgoed Wildhoef. Wekelijks paradeerden de militairen door de winkelstraat.

Veteranencafé De stichting organiseert tal van activiteiten, zoals het maandelijkse veteranencafé, waar ook familieleden en andere geïnteresseerden welkom zijn. Elk jaar wordt met de ‘klaproosactie’ geld opgehaald voor onderhoud van geallieerde graven en in juni 2020 vindt de vierde ‘Stormschool Memorial March’ plaats, door veteranen van de commando’s. Ze leggen dan een parcours af door de duinen, stoppen bij de Eerebegraafplaats om een krans te leggen op het graf van Hannie Schaft en worden op het gemeentehuis ontvangen door de burgemeester.

Tijdens de Duitse bezetting was het in Bloemendaal redelijk toeven. De narigheid begon pas echt in oktober 1944, toen gas en stroom werden afgesloten.

Robert: “Wat mij fascineert is hoe mensen omgaan met de ellende van oorlog.”

>> winter 2019

79

villa bouw & villa verbouw

Wonen in stijl – Pauluslaan 41 te Noordwijk Deze vrijstaande villa in aanbouw, ontworpen met oog voor detail en hoogwaardige materialen, is een voorbeeld van hoe duurzaam modern comfort kan zijn. Een droom die uitkomt op landgoed Sancta Maria in Noordwijk aan Zee.

€ 1.600.000 - V.O.N. 343m2 woonoppervlak - 1.553 m² perceeloppervlak NIEUWE VILLA IN HISTORISCHE OMGEVING.

Meranti kozijnen, dakbedekking van Belgisch natuurleisteen.

Vloerverwarming, optimale isolatie en warmtepomp.

Interesse in dit project? Neem dan contact op met de makelaar Engel & Volkers - 023 201 0202

www.aerdenhoutvillabouw.nl Aerdenhoutsduinweg 1 2111 AN Aerdenhout 06 507 15 890 info@aerdenhoutvillabouw.nl www.aerdenhoutvillabouw.nl

behoud

Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek

Heerlijkheden

Heemstede en Bennebroek zijn al eeuwenlang verbonden. In 1947 richtten enkele inwoners van beide dorpen de Historische Vereniging Heemstede-Bennebroek op, omdat hun historisch erfgoed ook in de naoorlogse periode respect verdiende.

Tot 1653 behoorde Bennebroek tot de ambachtsheerlijkheid Heemstede. Toen Adriaan Pauw, heer van Heemstede, overleed, werd zijn bezit verdeeld onder zijn twee zoons. Zo ontstonden de heerlijkheden Bennebroek en Heemstede. Sinds 2009 maakt Bennebroek deel uit van de gemeente Bloemendaal. Oud-voorzitter Jaap Verschoor weet nog dat de vereniging zich indertijd niet bemoeide met dit besluit. “Nu zouden wij waarschijnlijk de historische band hebben aangegrepen om te pleiten voor een samengaan met Heemstede.”

Veelzijdig karakter “De dorpen Heemstede en Benneboek laten een veelzijdig karakter zien op een klein oppervlak,” vindt Ronald Huigen. Hij is sinds kort voorzitter van de vereniging.

Ronald Huigen en Jaap Verschoor

Sommige delen zijn dorps, andere – vooral in Heemstede – meer stads. Bijzonder zijn de tuindorpwijken uit de jaren twintig en dertig, het vele groen en natuurlijk de buitenplaatsen.

Dat veelzijdige karakter wil de vereniging behouden en versterken. “Zo mocht van ons de komst van nieuwbouwwijk Slottuin, bij de entree van Heemstede, niet ten koste gaan van de kleinschalige, dorpse uitstraling van die plek,” vertelt Jaap. “Een massief ogend appartementencomplex paste daar niet.

Samen met het buurtcomité konden we het plan ombuigen naar een gebouw met een vriendelijker aanzicht.”

De vereniging schuwt de politieke lading niet.

“Elke vier jaar stellen we, voorafgaand aan de gemeenteraadsverkiezingen, ons beleidsplan op. Zo trachten we cultureel erfgoed, karakterbehoud en monumenten(zorg) optimaal op de politieke agenda te krijgen,” aldus Jaap. “Onze ruim 1.250 leden hebben daar recht op.”

Woningbouw is zo’n politiek thema. Ronald: “Gemeenten staan onder grote druk om meer woningen te bouwen. Wij willen het veelzijdige karakter van onze dorpen behouden, maar we zetten niet snel de hakken in het zand.

Liever zijn we een constructieve gesprekpartner en dat wordt gewaardeerd.” Het bestuur spreekt wethouders en politieke partijen van beide gemeenten aan en legt haar adviezen en bezwaren vast in een zienswijze. Zoals in het geval van het nieuwbouwplan op de zuidstrook van De Hartekamp, tegen Bennebroek aan. “We begrijpen dat daar woningen komen, maar je kunt wel proberen

tegelijkertijd de cultuurhistorische waarde van de buitenplaats te versterken door het aantal nieuwe woningen beperkt te houden.”

Gouden kans Een belangrijke doelstelling van de vereniging is behoud en herstel van buitenplaatsen, zoals ‘Huis te Manpad’ en de voormalige buitenplaats ‘Bosbeek-Groenendaal’, het bekende wandelbos. “Er ligt een gouden kans om de cultuurhistorische elementen in dit bos beter zichtbaar te maken,” vertelt Jaap. Dankzij een schenking van particulieren wordt daar een nieuwe belvedère gebouwd; de oude is in de jaren zestig afgebroken. Ronald: “Op ons voorstel is een prijsvraag uitgeschreven onder een brede groep ontwerpers. Onze vereniging zal de inzendingen mee-beoordelen.” Ook religieus erfgoed staat hoog op de agenda. “Veel kerkelijke gebouwen komen leeg en hebben een nieuwe bestemming nodig. Wij denken mee over de mogelijkheden.”

Om monumenten beter zichtbaar te maken wil de vereniging schildjes met een QR-code aan de gevels bevestigen die toegang geven tot informatie op de website. Zelf wil de vereniging ook zichtbaar zijn. Ze presenteert zich daarom op lokale bijeenkomsten en met een eigen rubriek in het lokale weekblad.

Daarnaast geeft ze het tijdschrift Heerlijkheden uit en, met enige regelmaat, een boek. Ronald: “Verder organiseren we tentoonstellingen en schuiven we aan in het raadhuis. We willen op het netvlies zitten van alle inwoners van Bennebroek en Heemstede, want alleen met hun steun kunnen we beide dorpen nog aantrekkelijker maken.” winter 2019

81

KIES JE VOOR BEGRAVEN OF CREMEREN?

AFSCHEID NEMEN IN HUISELIJKE SFEER. Het afscheidshuis aan de Bergweg 60 in Bloemendaal heeft een sfeervolle en huiselijke uitstraling die nabestaanden in een moeilijke tijd toch een gevoel van warmte zal geven. Niet iedereen vindt het prettig om de overledene thuis op te baren, of heeft daar ruimte voor.

Het Afscheidshuis biedt hierin een oplossing.

De familie kan eigen spulletjes neerzetten en krijgt ook de sleutel van het huis. Zo kunnen de nabestaanden bij hun dierbare zijn wanneer ze dat willen. Het Afscheidshuis stelt nabestaanden in de gelegenheid op intieme, respectvolle en persoonlijke wijze afscheid te nemen van een overleden dierbare.

U kunt vrijblijvend het afscheidshuis aan Bergweg 60 te Bloemendaal komen bekijken. Om er zeker van te zijn dat er voldoende tijd voor u is, willen we u vragen om hiervoor een afspraak te maken.

Bergweg 60 Bloemendaal 06.46223155 info@afscheidshuisbloemendaal.nl www. afscheidshuisbloemendaal.nl

Bloemendaalsestraatweg 49 2082 GB Santpoort-Zuid +31 6 5202 1776 info@yvonnereichrath.nl www.yvonnereichrath.nl yvonnereichrath.nl

B15 ADV YR 89,5 x 135.indd 1

CHECK ONZE NIEUWE SITE

Veel mensen laten die keuze over aan hun naasten.

Toch is het belangrijk daar ook zelf over na te denken, zodat uw nabestaanden weten wat u zou willen.

11-10-19 14:19

identiteit

Hier ligt…

Op de begraafplaats aan de Bergweg in Bloemendaal zijn elf graven geselecteerd die de gemeente om hun cultureelhistorische waarde wil behouden. Het zijn de laatste rustplaatsen van mensen die veel voor de omgeving, of het land, hebben betekend. tekst: Ellen Meijer | fotografie: Willy Slingerland

In katholieke kringen is het de tijd van Allerheiligen en Allerzielen. In landen met een sterke funeraire cultuur, zoals Spanje en Italië, bezoeken families op 2 november de graven van hun dierbaren.

Ze branden kaarsen, eten samen, vertellen elkaar verhalen. In Nederland organiseren sommige begraafplaatsen die dag een lichtjestocht of stiltewandeling om doden te herdenken. Op de Bergweg is er lichtjesavond op de vrijdag in de week van de kortste dag, dit jaar is dat vrijdag 20 december.

Landschapsarchitect De belangstelling voor de culturele waarde van begraafplaatsen groeit. Ook de gemeente Bloemendaal wilde weten welke graven belangrijk zijn om te behouden.

Daarnaar heeft Rens Buursen vanuit zijn studie Geschiedenis onderzoek gedaan.

De vraag is relevant, omdat bij een particulier graf na twintig jaar de grafrechten aflopen. Verlengen mag, maar naarmate de sterfdatum langer geleden is, neemt de kans toe dat de familie afstand doet van het graf. Rens: “Gaat het bijvoorbeeld om een premier of toonaangevende kunstenaar, dan maakt zo’n graf deel uit van de lokale culturele identiteit.”

Van stichting Ons Bloemendaal kreeg Rens een lijst met geselecteerde graven.

Hij maakte zelf een ronde (ook over de

begraafplaats in Bennebroek) met de erfgoedadviseur van de gemeente en deed aanvullend bureauonderzoek. Daaruit blijkt dat er geen graven zijn met uitzonderlijke architectonische waarde. Bij de geselecteerde elf is het doorslaggevende criterium de betekenis van de overledene.

Rens noemt als voorbeeld Leonard Springer: “Zijn grafsteen valt niet bijzonder op, maar Springer was een belangrijke landschapsarchitect in deze omgeving.”

Zo is een aantal jaren geleden na een inzamelingsactie het graf van piloot en verzetsstrijder Pierre Ruys de Perez opgeknapt.”

Om verhalen over de overledenen te vinden, speurde Rens in de kaartenbakken van de begraafplaats en het gemeentearchief. “Veel materiaal is gedigitaliseerd,” vertelt hij. “Maar op de originele kaarten staat veel informatie die niet in het systeem is gezet. Verder ben ik in het Noord-Hollands en Nationaal Archief geweest, en sprak ik mensen van allerlei organisaties, zoals de stichting Oorlogshistorie Bloemendaal. Er zijn zelfs stukken uit Ede opgestuurd over een kapitein die daar met een legervoertuig op een mijn reed en hier later is herbegraven.” Anders dan op de Amsterdamse Westerbegraafplaats liggen in Bloemendaal geen grote beroemdheden. Toch zijn er volgens Rens bijzondere verhalen te vertellen: “Bijvoorbeeld over de twee Britse vliegeniers die op het strand zijn aangespoeld. Onderzoek naar graven leert je veel over de omgeving en de mensen die er leven.”

Kaartenbakken Bijna alle elf graven zijn nog in beheer bij de familie of een stichting. Pas als zij afstand doen, neemt de gemeente het onderhoud over. Daaronder valt bijvoorbeeld het periodiek schoonmaken van de steen. Rens: “Voor een ingrijpende renovatie zijn aanvullende fondsen nodig.

Rens Buursen

winter 2019

83

Winterse taferelen In de koude – en tegenwoordig steeds nattere – wintermaanden heeft een mens behoefte aan warmte. Haal je hart op aan deze kleurrijke gerechten met oerHollandse groenten uit het seizoen. Wat van dichtbij komt, is lekkerrr.

Receptuur en fotografie: Marjolijn Zweerts de Jong - alle receptuur is voor 4 personen.

84

winter 2019

culinair

Warme gekaramelliseerde witlof met appel en vanille-ijs als dessert

>> winter 2019

85

Hartige tarte tatin van rode ui 86

winter 2019

culinair

Frisse risotto van rode bietjes

>> winter 2019

87

culinair VOORGERECHT

HOOFDGERECHT

Tarte tatin van rode ui met pickles van winterpeen ingrediënten 4 plakjes roomboterbladerdeeg 2 grote, rode uien 50 gr roomboter + extra om vormpjes in te vetten 50 gr suiker 1 winterpeen 3 el azijn paar blaadjes salie Bakvormpjes van ca ø 10 cm bereiden Verwarm de oven voor op 180°C. Ontdooi de bladerdeegplakjes en snij de rode ui in ringen. Smelt in een pannetje met dikke bodem zachtjes de boter en doe de suiker erbij. Laat zonder te roeren koken tot een karamelkleurige massa.

Beleg de ingevette bakvormpjes met de uienringen en giet de karamel eroverheen. Bedek met een plakje bladerdeeg en stop de randen in.

Zet de vormpjes 20 min in de oven.

Maak de pickles terwijl de tarte tatins in de oven staan. Schaaf met een kaasschaaf of dunschiller lange linten van de winterpeen. Laat deze marineren in de azijn.

Leg een bord op de warme tarte tatins en keer om. Verwijder de vormpjes. Garneer met rolletjes van de winterpeen-pickle en de salieblaadjes.

Risotto van rode bietjes met Hollandse schapenkaas en thijm ingrediënten ca 300 gram risottorijst (Arborio of Carnaroli) 300 gr verse rode bietjes (ongeschild) 1 grote, witte ui 2 l groentebouillon 2 el olijfolie 100 gr zachte Hollandse schapenkaas (of geitenkaas) paar takjes tijm Aluminiumfolie bereiden Verwarm de oven voor op 220 °C. Pof de bietjes in de aluminiumfolie (grote bieten hebben ca 2 uur nodig, kleine ca 1 uur). Laat ze afkoelen, verwijder de schil, en maak er een puree van in de blender.

Breng de groentebouillon aan de kook. Snipper ondertussen de ui en fruit deze glazig in olijfolie in een pan met dikke bodem. Blus af met witte wijn.

Doe de risottorijst in de pan en voeg 1 grote soeplepel bouillon toe. Roer totdat de vloeistof is opgenomen en voeg weer een lepel bouillon toe.

Blijf dit herhalen totdat de rijst smeuïg is, dit duurt ca 25 min. Roer om de paar minuten en houd tussendoor de deksel op de pan. Proef de rijst; hij moet beetgaar zijn, maar de advertentie

VIA PALAZZINO VIA PALAZZINO ABOUT ABOUT ... ... IINTERIORS NTE R IO RS

Your home is your castle INTERIEURADVIES

SASKIAWIBAUT@VIAPALAZZINO.COM - WWW.VIAPALAZZINO.COM

risotto moet wel nog ‘uitlopen’. Voeg de bietenpuree toe en de helft van de kaas. Doe er op smaak zout en peper bij.

Schep de felroze risotto in mooie kommen en garneer met stukjes schapenkaas en blaadjes tijm.

Serveer zo warm mogelijk.

DESSERT

Gekaramelliseerde witlof met appel en vanille-ijs ingrediënten 2 mooie stronken witlof 2 rode, zoete appels handje aalbessen 100 gr boter 100 gr suiker snufje kaneel vanille-ijs Meloenbolletjeslepel bereiden Dit gerecht is op z’n lekkerst als je het direct serveert. Steek bolletjes uit de ongeschilde appels. Smelt 2/3e van de boter en gaar daarin de bolletjes tot ze zacht zijn (ca 5 min). Voeg 2/3e van de suiker toe, laat even opnemen en haal de pan van het vuur. Bak de 8 mooiste bladeren van de witlof in de rest van de boter en suiker goudbruin.

Serveer de appelbolletjes in de nog warme witlofbladeren met een bolletje vanille-ijs erbij. Garneer met de aalbessen en kaneel.

tekst: Maike Gerritsen| fotografie: Bart Reitsma (portret) en Michael van Oosten - m.m.v. Aerdenhout & Omstreken Makelaars

ik verhuis

Dorine Krantz-van der Hoeven en Willem Jan van der Hoeven.

NATUUR NAAR BINNEN NA EEN LANG VERBLIJF IN ZUID-AFRIKA VIELEN WILLEM JAN VAN DER HOEVEN EN DORINE KRANTZ-VAN DER HOEVEN IN 2011 VOOR EEN AUTHENTIEK JARENDERTIGHUISJE IN AERDENHOUT. EEN RIGOUREUZE VERBOUWING VOLGDE, MET ALS RESULTAAT EEN WONING DIE SAMENSMELT MET DE GROENE OMGEVING. EN DIE NU KLAAR IS VOOR NIEUWE BEWONERS.

T

Tijdens de bezichtiging destijds moesten ze er wel even doorheen kijken, vertelt Willem Jan: “Het was een snoezig dobbelsteentje, maar met heel wat voeten in de aarde. Zo waren er twintig erfgenamen, omdat de vorige bewoner geen kinderen had.” Toch besloten hij en zijn vrouw ervoor te

gaan. Ze maakten verbouwplannen waarin de hele benedenverdieping op de schop ging. “We hadden veel aan onze ervaringen in Zuid-Afrika,” vult Dorine aan. “Daar zie je meer van die grote, open puien.” Er werd een ruime L-vorm aan het huisje gebouwd, omlijst door een met staal omklede glaswand.

Met de zon mee Ze waren helemaal weg van de omgeving. Willem Jan: “De natuur is geen dag hetzelfde. Daarom wilden we buiten ook naar binnen brengen.”

Lezen, koken, eten: het gebeurt allemaal met uitzicht op de eeuwenoude bomen rondom de tuin.

Inkijk is er niet, dus ieder heeft zo zijn of haar eigen favoriete plekjes. Willem Jan: ‘s Ochtends begint met buiten koffie drinken, in de middag verkas ik naar de ligstoel en daarna doen we een drankje bij de open haard. Eigenlijk draai je hier de hele dag met de zon mee.”

Opportunistisch zoeken Aan dit huis heeft ze veel fijne familieherinneringen, vertelt Dorine, “mede dankzij de open verbinding tussen de keuken en het woongedeelte, waardoor je altijd met elkaar in contact bent.”

Op een volgende plek zouden ze de keuken dus weer bij de living trekken. Wat zoeken ze eigenlijk?

“Er zijn zo veel opties,” aldus Willem Jan. “Onze oudste zoon is inmiddels op kamers. Een nieuw huis hoeft dan ook niet groot te zijn, misschien gaan we zelfs kleiner wonen.” Het stel oriënteert zich binnen twee cirkels: een voor de hond (park of natuur om de hoek) en een rond de middelbare school van hun jongste zoon, in Haarlem. Ze nemen alle tijd. “Ik noem het een opportunistische zoektocht,” zegt Willem Jan. “We stappen alleen over wanneer we de mogelijkheid krijgen weer zoiets leuks neer te zetten.”

winter 2019

89

adverteren

ZICHTBAAR IN B.MAGAZINE?

zesde jaar valt B.Magazine drie keer per jaar gratis op de mat bij alle 10.000 huishoudens in de vijf Bloemendaalse dorpen. Met een oplage van 15.000 en een bereik van circa 45.000 lezers is B.Magazine het perfecte medium om je product, Voor het

dienst of activiteit onder de aandacht te brengen van alle Bloemendalers. Neem contact met ons op, dan doen we je graag een aantrekkelijk voorstel. info@bee-media.nl

AF € 51.900

jaargang 1 - nummer 2 - winter 2014 - €3,95

JAGUAR F-TYPE COUPÉ

Teun de Nooijer & Wietske de Ruiter over toptalent

LeerTooske kennen Buitenplaats Plantage een culinaire oase

JETSKE MIJNSSEN ontroert met opera

RUUD NEDERVEEN over zijn rollen als burgemeester

OU?

.V.

KIMMAN HAARLEM B.V.

Amsterdam ww.kimman.nl

Schipholweg 5 – 2034 LS Haarlem Tel: +31 (0) 23 533 9069 – www.kimman.nl

/max gecombineerd verbruik: 4.9-12.7 l/100km. CO2 uitstoot resp. 129-297 g/km. Vanafprijs XF 2.2D 120 kW rijklaar maken. Zie voor kosten en voorwaarden www.jaguar.nl. Lease vanaf € 978 o.b.v. Full Operational btw en brandstof. Jaguar Financial Services. Wijzigingen voorbehouden.

De zakenvrouwen van de Zwarteweg

Coen Kymmell: geluk onder de motorkap 68 pagina’s bloemendaalse inspiratie

voor alle rs van inwone daal Bloemen

84 pagina’s bloemendaalse inspiratie COVER A3 POSTER.indd 1

NIEUW LEVEN VOOR LEYDUIN

voor rs van inwone daal Bloemen

MAX FOUNDATION JUBILEERT: IN 10 JAAR 1 MILJOEN MENSEN GEHOLPEN LOKAAL LEESVOER VOOR WIE ALLES AL HEEFT ROELF KAMPINGA ZIET OVERAL KANSEN

84 pagina’s bloemendaalse inspiratie CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 27-05-14 13:21

‘Overveen is best normaal’

zine b.Maga is een

autje cade alle

92 pagina’s bloemendaalse inspiratie

CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

Brigitte Kaandorp:

Jim en Belinda wie kent ze niet?

DE BENNEBROEKSE FEESTWEEK KOMT ER WEER AAN Personal coaches verklaren hun vak

NIEUW autje cade

HERMAN VAN BOLHUIS en BRUNO GIEBELS: ‘3D-printing verandert alles’

CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

28-04-14 13:26

Dieuwertje Blok wars van keurig

zine b.Maga is een

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 11-11-14 08:42

B.MAGAZINE NR3-cover.indd 1

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

jaargang 2 - nummer 4 - winter 2015/2016 - €3,95

Jaargang 2 - nummer 4 - winter 2015/2016 - €3,95

130 jaar Kimman

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver jaargang 2 - nummer 3 - zomer 2015 - €3,95

Jaargang 2 - nummer 3 - zomer 2015 - €3,95

Jaargang 1 - nummer 1 - zomer 2014 - €3,95

2 MEI IMMAN.

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver jaargang 1 - nummer 1 - zomer 2014 - €3,95

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

et 8-trapsautomaat en tijdelijk systeem en Bluetooth telefoon/audio

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

R PRICE OF A CAR.

B.MAGAZINE NR4-cover 1

herfst 2017 - €5,95 - jaargang 4 - nummer

22-10-15 17:07

05-05-15 17:11

9

lente 2018 - €5,95 - jaargang 5 - nummer

10

zomer 2018 - € 5,95 - jaargang 5 - nummer

11

winter | voorjaar 2019 - € 5,95 - jaargang 6 - nummer

13

34 PAG.

themaT FEES

EEN FILMCREW BIJ JE THUIS

116 pagina’s bloemendaal 10-10-17 11:36

B.MAGAZINE NR 11-cover.indd 116-118

16?

90

winter 2019

B.Magazine is een uitgave van Bee-Media.

Je kunt ons team inschakelen voor redactionele en commerciële producties, zoals jubileumuitgaven, themabladen, branding, websites en/of bedrijfsspecials.

Eerlijk over duurzaam EEN SLIM HUIS GEEFT ENERGIE 50 jaar Freek op de planken

Bloemendaalseweg 123b Bloemendaal | 023 - 541 09 00 | bloemendaal@puurmakelaars.nl

PUURMAKELAARS.NL

116 pagina’s bloemendaal

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 08-02-18 22:10

STA JIJ STRAKS OOK IN B. NUMMER

Bee-Media

AMSTERDAM | BLOEMENDAAL | BUSSUM | HAARLEM | HEEMSTEDE

116 pagina’s bloemendaal

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

Hallo voorjaar!

BLOEMEN EN BEESTJES IN JE TUIN

puurmakelaars.nl/duurzaam

24

Alles verkocht en op zeilreis

116 pagina’s bloemendaal B.MAGAZINE NR 10-cover.indd 116-118

ORa’s SPpa gin

PLUKKEN EN HARKEN IN DE MOESTUIN

Op de koffie bij de nieuwe burgemeester

B.MAGAZINE NR 9-cover.indd 116-1

A THEM T

B.Magazine - jaargang 6 - nummer 13 - winter | voorjaar 2019 - € 5,95

Zelfgemaakte feesttaart is de lekkerste

De kunst van het lijsten maken Verkiezingen: wat houdt burgers bezig?

Leren leiden

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

SPRINTJE TREKKEN MET DE ROLSTOEL

...ÓF JE WOONT OP NUMMER 5

PROEF DE VERRUKKELIJKSTE SOEPEN uit Delicious

B.Magazine - jaargang 5 - nummer 11 - zomer 2018 - € 5,95

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

B.Magazine - jaargang 5 - nummer 10 - lente 2018 - €5,95

Sporthelden

En dan ben je 5

Alles voor de sport(man)

Altijd goede energie.

gina’s 30 pa

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

28 pa

B.Magazine - Jaargang 4 - nummer 9 - herfst 2017 - €5,95

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

themSa WIJ gina’s

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 08-06-18 13:13

PUUR9004 Advertentie Bloemendaal - DUURZAAM_230x297.indd 1

31-01-19 12:04

column

fotografie: Hilde de Wolf

Onder nemers hart Ik wist niet hoe snel ik het in mijn agenda moest zetten: op 9 oktober een hoorcollege inbreken voor Overveners. Door een echte inbreker.

Omdat er in ons dorp zoveel kraken worden gezet.

Madelon Heering is een van de drie oprichters en oudhoofdredacteur van B.Magazine.

Zij werkt als manager communicatie voor een semioverheidsorganisatie en steekt daarnaast – met genoegen – veel energie in haar taken als hoofdsloof van het samengestelde gezin dat ze met haar achterbuurman stichtte. Zij geniet van het leven in Overveen.

Hoe zal dat gaan? Ik verheug me op de smeuïge voorbeelden. Vertelt hij dan ook hoe het zo is gekomen? Het is doodjammer dat uw favoriete periodiek zo’n lange doorlooptijd heeft (ik weet uit ervaring dat dit echt niet anders kan), anders kon ik u nu trakteren op mijn verslag. Maar u zult het moeten doen met mijn fantasie.

En die is ongeveer zo: na een succesvolle carrière op het boevenpad zijn de jaren gaan tellen voor Sjaak. Vroeger, lang voordat zijn cokebehoefte de pan uitrees, heette hij nog gewoon Jacques. Hij deed het aardig op het Kennemer, rookte regelmatig een stickie en voorzag ook zijn vriendjes royaal in hun behoefte. Echt mis ging het pas toen hij ging studeren in Amsterdam en werd ingelijfd door hét cokedispuut. Veel vriendjes van vroeger – vvv’tjes noemen we die tegenwoordig – verheugden zich enorm in Jacques’ handelstalent.

De groei van zijn klantenkring hield gelijke tred met zijn eigen consumptie. Jacques werd Sjaak en met zijn naam verloor hij het overzicht. Langzamerhand keerden klanten en vrienden zich van hem af. Zijn schuldeisers achtervolgden hem tot in zijn dromen. Alleen de coke hield hem nog gaande.

Hadden zijn roots in IJmuiden gelegen, dan was zijn verhaal hier vast gestrand.

Maar de wieg van onze Sjaak stond in Overveen; hij wist als geen ander wat er schuilging achter de voortuinen van dit brave eengezinsdorp. Hij kende alle achterommetjes, lamme raamboompjes en sleutelbedekkende bloempotten. Hij wist precies wie zijn ladder niet wegzette, wie de achterdeur openliet en zijn fiets niet op slot deed.

Zijn handelsgeest herleefde. Het tafelzilver, de Macbooks en de fietsen waren in Amsterdam niet aan te slepen. Gelukkig ging de trein ’s zomers vier keer per uur.

Sjaaks eenmanszaak floreerde. Steeds vaker bezocht hij zijn ouders; het dorp bejubelde zijn zorgzaamheid. Ook toen zij er niet meer waren bleef hij komen, maar dan anoniem. Op straat kende niemand hem meer.

Het ging mis toen zijn knieën het begaven. Sjaak werd te oud voor het vak. En weer was zijn oude dorp zijn redding. ‘Oud-inbreker gezocht’, las hij - nog net niet op Indeed (een vacature-website, red.). Dat deed zijn ondernemershart sneller kloppen.

Woensdagavond 9 oktober kon u komen horen hoe hij ooit uw spullen ontvreemdde. Hij krijgt er nog voor betaald ook. Driemaal raden door wie. winter 2019

91

1 advertorial

e

LUSTRUM

VOOR ECHTE GASTHEER

Voor Mike van Zoolingen zijn de afgelopen jaren omgevlógen. Hij kan bijna niet geloven dat zijn wijnhandel al vijf jaar bestaat. De jonge ondernemer (hij is net dertig) is inmiddels een vertrouwd gezicht in de Overveense winkelstraat.

Veel gebeurd Hoe kijkt Mike terug op die eerste vijf jaar? “Zowel zakelijk als privé is er veel gebeurd: mijn relatie ging uit en in het begin had ik weleens moeite om voldoende voorraad in te kopen.

Mijn vader (die een wijnhandel heeft in Aalsmeer, red.) vulde dan mijn schappen met zijn voorraad. Ik heb toen wel gemerkt hoe belangrijk het is dat er goede mensen om je heen staan.” Mike vond zijn grote liefde, werd vader en trouwde. Ook zakelijk gaat het voorspoedig. “Ik begon met zo’n tweehonderd wijnen, dat zijn er nu meer dan vijfhonderd. Mijn vader hoeft niet meer bij te springen.”

92

winter 2019

Als goed gastheer luistert Mike naar zijn klanten. Af en toe organiseert hij na sluitingstijd een proefles met een leverancier. “Ik vind het leuk om klanten te laten meeproeven en -denken.”

Met een knipoog: “Dan weten ze meteen dat hun favoriete wijn hier te koop is. Sommige wijnen liggen hier zelfs speciaal voor één klant.” Voor liefhebbers van gedistilleerd heeft Mike een collectie exclusieve whisky’s en jenevers in huis.

Ontmoetingsplek Welke ambities hij heeft voor de toekomst? “Ik zou dolgraag dit pand kopen,” zegt Mike direct. “Dan kan ik een kelder bouwen voor exclusieve en bewaarwijnen, mogelijk ook voor klanten. Een langgekoesterde droom is mijn eigen wijnbar, liefst hier in de winkelstraat. Een ontmoetingsplek waar bijvoorbeeld ouders met kinderen gezellig een wijntje komen drinken met een hapje erbij.” Verder wil hij graag activiteiten organiseren met collega-winkeliers.

“Dat is goed voor de sfeer, maar het kost veel tijd. Ik denk bijvoorbeeld aan een barbecue van de slager, een ladiesnight in de kledingwinkel, een proeverij met bonbons. Allemaal mooi te combineren met wijn.”

fotografie: Brian Lisman en Dionne ten Dam

Hij was nog maar een broekie van vierentwintig toen hij de stap waagde om een wijnhandel over te nemen in Overveen, een dorp waar hij niemand kende. Zouden mensen hem, een buitenstaander, wel accepteren? Inmiddels heeft Mike van Zoolingen een vaste klantenkring opgebouwd, die hij onlangs uitnodigde voor een wijnproeverij bij het Wapen van Kennemerland, om het vijfjarig bestaan van zijn winkel te vieren. Van de tweehonderdveertig gasten kent hij de meesten bij hun voornaam. Dat zegt genoeg.

advertorial

portretfotografie: Hilde de Wolf | fotografie bulb: Gerlinde de Haas

Werken in BulbSpaces

IN SPI RE REND

NIETS IS TE GEK EN (BIJNA) ALLES KAN IN DIT ENORME GEBOUW, DAT MET LIEFDE VOOR HISTORIE WERD GETRANSFORMEERD VAN BOLLENSCHUUR TOT BROEDPLAATS VOOR CREATIEVE ONDERNEMERS EN BEDRIJVEN.

>> winter 2019

93

‘Je hebt maar één kans’ Karel de Graaff, Justus Slaakweg en Hugo Jurcka

In retail is de klantbeleving heilig.

Retailers volgen trends op de voet om aansluiting te houden met de doelgroep. Daarom worden winkels regelmatig aangepast of verbouwd.

Een jaar geleden splitste een deel van een groot bureau – gespecialiseerd in bouw, industrie en retailprojecten – zich af. De retailtak ging zelfstandig verder na een management buy-out.

Het eerste wat oud-werknemers en kersverse ondernemers Karel de Graaff, Hugo Jurcka en Justus Slaakweg nodig hadden was een naam voor hun nieuwe bedrijf. Het werd ‘NewArmstrong’.

Wil je een man op de maan?

Deze naam lijkt zo sterk op die van de beroemde astronaut – de eerste man op de maan – dat kan geen toeval zijn. Dat is het ook niet. Google ‘NewArmstrong’ en je vindt direct verwijzingen naar Neil Armstrong. Hoe zit dat? Justus: “We zochten een naam die aansluit bij wat we doen. Als je een man op de maan zet, moet de hele operatie kloppen, van het eerste ontwerp tot het laatste detail van de uitvoering. Je hebt maar één kans om het goed te doen. In ons werk geldt dat ook. Wij zeggen daarom altijd: ‘Als je een man op de maan wilt, moet je ons bellen’.” De reacties uit de markt zijn positief, merkt hij. “In een jaar tijd zijn we gegroeid van 24 naar 42 medewerkers.”

NewArmstrong rekent grote winkelketens en merken als Albert Heijn, Etos,

94

winter 2019

Perry Sport, Sligro en de Heineken Experience tot zijn klanten. Hun concepten worden vertaald naar de winkelformules. Justus: “Onze ontwerpers geven de ideeën gestalte, engineers onderzoeken de technische en bouwkundige mogelijkheden en de commerciële mensen zorgen voor productpresentatie en de schapindeling. Wij coördineren het hele project, vanaf de eerste tekening totdat de winkel opengaat en de kassa draait.” De voorbereiding van een verbouwing moet goed zijn, de uitvoering kent een harde deadline. Uitlopen kan niet, want de vrachtwagens met verkoopwaar staan dan al klaar.

Wars van lelijke dingen Het bedrijf werkt sinds vijf jaar vanuit BulbSpaces. “Klanten verwachten bij ons geen saai kantoorgebouw, dus dit karaktervolle, monumentale pand past goed bij ons. Overal herken je de hand van Erik (Paulus, de eigenaar, red.),” vindt Justus. “Hij is wars van lelijke dingen en zorgt dat zijn huurders in een inspirerende ruimte zitten. De hal waarin we werkten wordt verbouwd en we hebben samen met Erik het ontwerp gemaakt. Hij helpt ons een prachtige plek voor onze onderneming te maken.”

Klassiek wordt urban Een jaar geleden kreeg Leonie Kao opdracht het traditionele Belgische schoenenbedrijf Dubois een eigentijdse inslag te geven. Vanuit BulbSpaces vertegenwoordigt zij het bedrijf in Nederland.

De showroom van Dubois kijkt uit op het groen. Het prachtige buitengebied rond BulbSpaces past goed bij het schoenenbedrijf, dat zich van oudsher richt op lifestylemerken voor het buitenleven.

Hele generaties zijn opgegroeid met de rubberlaarzen van Aigle en de sportieve bootschoenen van Sebago. Het Belgische familiebedrijf vertegenwoordigt beide merken al decennialang in de Benelux en is er groot door geworden.

Nieuwe generatie Aigle is hét merk voor paardrijden, vissen, jagen en werken in de tuin of op het land.

De laarzen van natuurrubber zijn handgemaakt, evenals de schoenen van Sebago; hun Docksides zijn de meest geïmiteerde bootschoenen. Aanvankelijk werden de merken vooral verkocht in speciaalzaken.

Maar de markt verandert en Dubois wil mee-veranderen. In 2018 werd marketeer Leonie Kao aangenomen om in Nederland een nieuwe, jongere generatie klanten aan te spreken. Zij werkte eerder voor hippe merken als Calvin Klein en Tommy Hilfiger. De klassieke merken krijgen een moderne lading, maar, zegt Leonie, “we houden vast aan kwaliteit waar het gaat om productie en de herkomst van materialen. Aan de trend van onverantwoord goedkope productie doen we niet mee, want ook jonge mensen hebben iets over

voor een mooi, eerlijk product waar je lang mee doet. Je koopt bij ons geen schoenen voor één seizoen; we zijn geen trendsetter.

Onze kracht zit in onze ‘heritage’.”

Om aan te sluiten bij een jongere doelgroep krijgen de klassieke lifestylemerken een meer ‘urban street look’ – een jonge modestijl die op straat is ontstaan en die modeontwerpers hebben opgepakt. Als verkooppunten kiest Dubois winkels die vernieuwing zoeken. Sebago werkt wereldwijd samen met excentrieke winkels, waarvoor het bedrijf per winkel speciale schoenen ontwerpt die in een beperkte oplage worden geproduceerd. Leonie: “Influencers pikken dit op en creëren een buzz op Instagram en andere social media. Jongeren vinden het klassieke merk weer ‘cool’ en ‘old school’.”

Inspirerende ruimte Het bedrijf koos BulbSpaces als locatie voor de Nederlandse showroom. Leonie snapt waarom: “Amsterdam ligt voor de hand, maar is veel te druk. Hier kunnen onze klanten tenminste parkeren. En ze vinden de ruimte inspirerend. Wat mij het meest aanspreekt is de combinatie van bedrijven en de persoonlijkheden van de huurders. Iedereen helpt elkaar. En er is kruisbestuiving mogelijk met de andere modebedrijven hier.” winter 2019

95

LICHT tekst: Ellen Meijer | fotografie: DE JUUL en haar leveranciers

IN HET

HOOFD Oh ja, de lampen nog. Bij het inrichten van een huis is verlichting vaak een sluitpost, terwijl licht grote invloed heeft op hoe je een ruimte ervaart. Alle reden dus om na te denken over sfeer en functionaliteit, vóórdat je de salontafel neerzet. Alleen, waar begin je?

Behang uitkiezen, een bank kopen, dat zijn de leuke kanten van je interieur een nieuwe look geven. Een mens kan zich aardig verliezen in rondneuzen op Pinterest naar sfeerplaatjes. Maar als je op die bank lekker wilt kunnen lezen én televisiekijken, en het schilderij dat je van je oma erfde een blikvanger moet worden, is ook praktisch denkwerk nodig over verlichting. Hoe creëer je geleidelijke overgangen tussen lichtere en donkere delen in een ruimte? Waar komt de eettafel en hoe groot wordt het blad?

Zeker bij nieuwbouw of een ingrijpende renovatie vraagt een lichtplan heel wat tekenen en uitlijnen.

Toch komt verlichting vaak op de laatste plaats, merkt interieurarchitect Juliëtte van der Hulst van DE JUUL Interieurarchitectuur uit Aerdenhout: “Meestal is het: help! Verder dan een leeslamp, schemerlamp en plafonnière gaan de plannen over het algemeen niet. Dat snap ik wel, want er is zo veel te kiezen.” Het liefst denkt ze vanaf de bouw96

winter 2019

wonen

tekening mee over de lichtpunten. In huizen met betonnen plafonds raadt ze dat ook beslist aan: “In oudere woningen bestaan plafonds uit verschillende lagen – balken, rachels, tengels, gipsplaten, stucwerk. Daartussen kun je schuiven met leidingen en nieuwe lichtpunten creëren. In een nieuwbouwhuis zitten de leidingen in een gegoten plafond. Daar krijg je achteraf nooit meer een buis of draad doorheen. Dan worden het opzetgootjes of je moet een heel plafond verlagen als je inbouwspots wilt.”

Lichtplan Na haar studie Interieur & Architectonische vormgeving volgde Juliëtte een opleiding over verlichting en lichtontwerp bij de Lighting Design Academy.

Daardoor kan ze zowel over de esthetische als de praktische en technische kant van verlichting meepraten. Bij het maken van een lichtplan voor een woning begint ze met onderscheid tussen drie types licht: “Basislicht doe je aan zodra je je huis binnenkomt. Dat wil je misschien kunnen dimmen, zodat het ook kan bijdragen aan de sfeer. Functioneel licht, bijvoorbeeld in de keuken of badkamer, is voor praktisch gebruik en met decoratief licht breng je sfeer aan.”

In een nieuwbouwhuis vormt de basisverlichting het startpunt. Bij een verbouwing of renovatie van een bestaande woning gaat er meestal van alles op de schop, wat de mogelijkheid biedt om de verlichting volledig te wijzigen (tenzij er betonnen plafonds zijn). Gaat het alleen om de restyling van een interieur, dan zijn de centraaldoos – het vaste lichtpunt in het midden van het plafond – en de schakelaars leidend. Juliëtte: “Sommige lampen krijgen automatisch een plek en dan blijven er vaak donkere hoeken over.

Of bepaalde delen van het interieur zijn onderbelicht, zoals het zitgedeelte wanneer de leeslamp uit staat.” Een lichtplan heeft ook een technische component: zo moet duidelijk zijn welke elementen van de verlichting met elkaar op welke schakelaar of dimmer functioneren. Als je bedenkt dat een gemiddeld huishouden tegenwoordig 35 lichtpunten telt, is dat wel even puzzelen.

Peerloos Omdat werk en privé tegenwoordig vaker door elkaar lopen, wordt in veel huizen aan de eettafel gewerkt. Dan heb

Interieurarchitect Juliëtte van der Hulst

>> winter 2019

97

Buitengewone momenten beleeft u in een omgeving waar alles klopt. Met vormen die eenvoudig en helder zijn.

bulthaup Haarlem: uw design keuken, op maat gemaakt door de meest vooruitstrevende bulthaup partner.

U bent van harte uitgenodigd om een bezoek te brengen aan onze showroom.

MRA Concept Zijlsingel 20, 2013 DN Haarlem Tel. 023 583 65 53 info@bulthauphaarlem.nl www.haarlem.bulthaup.nl

wonen

je een lamp nodig die zowel functioneel als sfeervol licht kan geven; dat betekent dimmen. Spots zijn al een tijdje populair.

Juliëtte is fan van dit type verlichting: “Als je bij nieuwbouw of een verbouwing de kans hebt nieuwe lichtpunten te kiezen, kun je via spots, en ook met wandverlichting, het licht geleidelijk over de ruimte verspreiden. Dat oogt prettiger dan één lichtbron die vanuit een vaste plek schijnt, want dan krijg je lichte en donkere plekken.”

kun je een kleur kiezen waarin groen prachtig tot zijn recht komt. Aan de andere kant is de hele nacht fel licht rondom een woning storend voor de buren en voor de natuur. Ik zou een timer of verklikkende sensor aanraden, zodat je niet meer verlicht dan nodig is. Want hoe weldadig licht ook kan zijn, een mens heeft ook behoefte aan donker.”

De keuze aan LED-armaturen, waarbij de lichtbron in de lamp zit, is gigantisch.

Omdat er geen peertje in hoeft, zijn de mogelijkheden voor het ontwerp ook ongekend. Daarom vindt Juliëtte het zo jammer dat veel mensen kiezen voor retrofit-LED, dat zijn LED-lampen die in een bestaand armatuur passen: “Dan heb je dus alsnog een peertje.” Een trend die ze liever vandaag dan morgen ziet verdwijnen is de industriële look. “Door de kale peertjes en transparante armaturen kijk je recht in het licht, dat doet al gauw zeer aan je ogen.” Is een lamp met geïntegreerde LED niet kwetsbaarder dan eentje met een peer? De kans dat een LED-armatuur stuk gaat is vele malen kleiner dan bij een traditionele lamp, legt Juliëtte uit: “Een LED-lamp wordt niet warm en gaat daardoor lang mee.

De driver die het licht aanstuurt warmt wel op en dat kastje kan stuk gaan. Bij spots zit de driver daarom extern, zodat je die kunt vervangen. Een retrofit LEDlamp heeft de driver in het peertje, dat beperkt de levensduur.”

WAAR LET JE OP BIJ LED?

Contrast Een lamp als smaakmaker, ook daar kijkt Juliëtte naar in een lichtplan: “Als je van een stoer interieur houdt, kun je bijvoorbeeld een armatuur met betonnen voet en metalen frame kiezen. Spreekt de klassieke Engelse stijl je meer aan, dan laat je bijvoorbeeld een Paisley-motief uit de gordijnstof terugkomen in de kap van een schemerlamp. Een lamp kan een contrasterend stijlelement zijn of juist een harmonieus deel van een groter geheel.”

Dan nog even over de buitenverlichting: die heb je toch vooral voor de veiligheid?

Juliëtte: “Ja, en om planten uit te lichten, hoewel sommigen daar een beetje in doorschieten. Natuurlijk is het mooi om je huis en tuin te laten zien en met LED

Tip van Juliëtte: “De aanduiding ‘warm wit’ op een verpakking zegt niks. Kijk bij het kopen niet naar wattage, maar naar de onderstaande drie aanduidingen. Staan die niet op een verpakking, dan heb je eigenlijk geen idee wat je koopt en krijg je misschien veel koeler licht dan je wilt.” Een goede LED-lamp kost al snel 25 euro.

Kelvin (K): het zonlicht in Midden-Europa is 6500 Kelvin (in Scandinavië lager, in Zuid-Europa hoger). Voor sfeerverlichting kun je 2700K, of dimbare kleur 1800 tot 2850K, aanhouden. 3000K of hoger gebruik je in huis alleen boven het aanrechtblad of in een werkruimte. De genoemde waarden zijn standaardwaarden voor LED-lampen.

Lumen of Lm van lichtstroom/ hoeveelheid licht: 700-800 Lm staat gelijk aan een gloeilamp van 60 Watt. Dit licht gebruik je boven de eettafel (of je zorgt dat verschillende peertjes tezamen 700-800 Lm bevatten). 200-300 Lm staat gelijk aan 25 Watt, wat gebruikelijk is voor een schemerlamp. Met 1.300 Lm (oftewel 100 Watt) kun je de hele woonkamer verlichten in een plafonnière.

Colour Rendering Index (CRI) of kleurweergaveindex: de maximaal haalbare waarde is 100 CRI, de meeste LED-lampen halen 80 of 90, wat ruim voldoende is.

Een LED-lamp of -armatuur is niet standaard dimbaar: ook iets om te checken voordat je koopt. winter 2019

99

Van poeder-roze tot

zijdezacht

velours Het kiezen van gordijnen, behang of verf kan behoorlijk ingewikkeld zijn. Voor je het weet, raak je verstrikt in een woud van kleuren, materialen en dessins.

Wat als die fluwelen, rozerode gordijnen die zo prachtig stonden in dat woonblad, je kamer op een bonbondoos doen lijken? tekst: Eva Lunshof | fotografie: Saskia Koning (portret)

100 winter 2019

“Vaak hebben mensen geen idee waar te beginnen,” vertelt Mathilde van Oosterom, interieurdesigner en eigenaar van Studio MW interieur in Overveen. “De keuze aan kleur en materiaal is overweldigend. Ik ga altijd eerst bij iemand langs en stel dan veel vragen. Wordt in de eetkamer ook huiswerk gemaakt? Is de keuken de centrale ontmoetingsplek? Ik wil graag zien hoe de lichtinval is, wat voor meubels er staan en hoe mensen gebruik maken van een ruimte. Ook de gezinsfase is belangrijk.

Een dure bank met besmettelijke, kwetsbare stof zou ik niet snel adviseren aan een gezin met jonge kinderen.

Hoewel er overigens steeds meer keuze is in meubelstoffen die je makkelijk met een doekje schoonmaakt.”

Kleurkeuzestress Alleen al bij een kleurkeuze kan de paniek aardig toeslaan. Ga je voor diepblauw op de muur of wordt het een veilige wit-tint? Rood, bordeaux en roodbruin staan doorgaans voor warmte en knusheid. Is dat dan de juiste keuze als je je eetkamer gezellig wilt maken? Als je er vooral gaat eten en borrelen wel, zegt Mathilde.

“Maar als de eettafel tevens bureau is om aan te werken, stel ik voor ook naar opgewekte, inspirerende kleuren te kijken, zoals oranje of turquoise.” Het gebruik van een ruimte is dus bepalend voor een kleuradvies. Dat geldt ook voor de ligging. Ruimtes op het noorden of oosten vangen weinig zonlicht; die geef je het liefst warme kleuren. Voor een kamer op het zuiden kun je gerust koude kleurtonen, zoals groen, paars en blauw, gebruiken. Kleuren kunnen ook hét verschil maken als het gaat om ruimtebeleving. Mathilde: “Een kamer hoger laten lijken? Kies dan een lichtere tint voor het plafond dan de muren en vermijd horizontale lijnen of patronen. Wil je een smalle kamer breder laten lijken? Ga voor lichte wanden en een donkere kleur op de kopse

Met dank aan: Elitis, Pierre Frey en Designers Guild

interieur

kanten. En een kleine kamer maak je optisch groter met lichte kleuren die het licht weerkaatsen en een nog lichtere tint voor het plafond.”

Trendy of klassiek?

Hoe weet je nou of jouw keuze trendy is of blijvend? Niemand zit te wachten op een behang met een druk hip dessin waar je na een jaar helemaal tureluurs van wordt. Mathilde probeert haar klanten altijd een spiegel voor te houden om ze te behoeden voor al te wilde beslissingen.

“Bij twijfel kun je beter kiezen voor een unikleur gordijn of rustig behang. Voor het contrast pak je dan uit met een gek gestoffeerd stoeltje of opvallende woonaccessoires.” Om geïnformeerd te blijven bezoekt ze jaarlijks onder andere de ‘Salone del Mobile’ in Milaan en ‘Maison & Objet’ in Parijs. En houdt ze alle vakbladen bij. “Mijn eigen huis is overwegend elegant klassiek ingericht met eclectische details, passend bij de leeftijd van het huis uit 1904. Dat neemt niet weg dat mijn adviezen daar vaak volledig van afwijken. Ik sluit zo dicht mogelijk aan bij iemands persoonlijke smaak en sfeer.”

Volgens Mathilde blijft roze voorlopig populair. Behalve poeder-roze winnen ook de wat zwaardere tinten terrein, zoals zandroze, oudroze, terra-roze en bruinroze. Ook natuurtinten zijn evergreens. Verder ziet ze veel botanische tinten, zoals olijfgroen, mosgroen, legergroen, emerald en het groen-blauwige teal. Volle kleuren als wijnrood, donkerpaars en donkerbruin

Interieurdesigner Mathilde van Oosterom

>> winter 2019 101

Bloemendaalseweg 255 - 2051 GD Overveen - 023-525 9066 info@studio-mw.nl - www.studio-mw.nl

Gun uzelf de luxe om te wonen en werken in de ruimte van uw dromen

Een interieur is persoonlijk. Daarom ontwerp ik ieder interieur in de stijl en smaak van de klant. Samen bekijken we wat bij u past en wat uw wensen zijn. Op basis daarvan maak ik het ontwerp voor de indeling en voor de maatwerkmeubels, maak ik het licht- en elektraplan en doe ik de bouwbgeleiding. Vakkundig en toegewijd, zodat u geniet van het traject en van het resultaat: een sfeervol interieur dat zit als gegoten.

www.dejuul.nl

info@dejuul.nl 06 413 66 599

Oscar Mendliklaan 9 2111 AS Aerdenhout

interieur

‘Van een saaie muur maak je een eyecatcher door te kiezen voor een uitgesproken motief’

TIPS VAN MATHILDE ➊ Laat je gordijnen voeren.

➋

➌

Daardoor vallen ze mooier. Ze hebben een isolerende werking en gaan langer mee, omdat de voering de gordijnen beschermt tegen het zonlicht.

Behang met kleine prints geeft een subtiel effect en is makkelijker te combineren met de rest van je interieur. Grotere prints leveren een meer dramatisch effect en doen het beter in een grotere ruimte.

Als je een kleur verf hebt gekozen, koop dan eerst een klein potje en schilder dat op een groot stuk karton, waardoor je de kleur beter kunt beoordelen.

komt ze tegen. Mathilde: “De superstrakke en spierwitte interieurs van een paar jaar geleden doen intussen gedateerd aan. Mensen zoeken duidelijk meer warmte en gezelligheid in huis.”

Materialen, materialen…

Dan is er nog de materiaalkeuze. Velours blijft gewild. Vroeger zag je de stof vooral in geel, groen en oudroze; tegenwoordig heb je volop keuze in kleur. Ook in kwaliteit is er veel veranderd. Ouderwets velours plet snel; je ziet er, als je eroverheen strijkt, elke beweging in. Tegenwoordig kun je velours krijgen van synthetische vezels, dat niet plet en toch niet glimt. Ook naar natuurlijke materialen blijft de vraag groot. Er zijn wel twintig soorten linnen, aldus Mathilde. “Ik vertel er wel altijd bij dat linnen kan verkleuren, in tegenstelling tot een stof met synthetische vezels. Voor een linnen gordijn op het zuiden is een lichte kleur daarom beter dan een donkere.” De laatste tijd zijn ‘inbetweens’ gewild – net iets zwaarder dan vitrage maar lichter dan overgordijnen. Je kunt er wel door naar buiten kijken, maar niet naar binnen en ze laten licht door.

Veelzijdig behang Behalve met gordijnen kun je met behang een sfeer neerzetten. Van een saaie muur maak je een eyecatcher door te kiezen voor een uitgesproken motief. Er is tegenwoordig behang met een zijde-, linnen- of velourslook in uiteenlopende kleuren en dessins. Toch kleven er nog steeds vooroordelen aan behang. Mathilde: “Er kwam een klant in mijn studio met een duidelijke mening. ‘Echt iets uit grootmoeders tijd’, was haar stellige overtuiging. Inmiddels is er geen kamer meer in haar huis zonder behang. Zelf aanbrengen van behang raad ik af. Laat dat aan een professional over, want het is een vak apart. Dat geldt trouwens ook voor het inmeten van gordijnen.”

Quick wins Volgens Mathilde moeten gordijnen minstens tien jaar mee kunnen. “Ze doen immers een behoorlijke aanslag op je interieurbudget. Je kunt je gordijnen ook een tweede leven geven. Zo had ik laatst een klant met prachtige gordijnen, van vijftien jaar oud, die ze op een andere plek in haar huis wilde ophangen. Helaas waren ze daarvoor net te kort. Door er een afwijkende rand onder te zetten kregen de gordijnen een compleet nieuwe look.” Maar wat als je budget niet toereikend is voor een kostbare aanschaf, zoals gordijnen? “Je interieur een opfrisbeurt geven hoeft niet kostbaar te zijn. Met een andere indeling, nieuwe kussens, een spannend gestoffeerd poefje, kleurige kaarsen of een mooie, grote vaas sorteer je al effect.” winter 2019 103

LIEFTING LEGAL

€ 99,50 2U R 4 PEU RS.

FRIENDS & FAMILY SKIPAS Vanaf 1 oktober 2019 is SnowPlanet

SNOWWORLD AMSTERDAM SNOWWORLD.COM/AMSTERDAM

AMSTERDAM

Heuvelweg 6-8 / 1981 LV Velsen-Zuid / 0255 - 545 848

RESULTAAT IN RECHT Huurrecht Ontslagrecht Burenrecht

LIEFTING LEGAL ADVOCATUUR Ad Liefting Bloemendaalseweg 139 2061 CH Bloemendaal 023 - 5281819 info@lieftinglegal.nl www.lieftinglegal.nl

wat is er allemaal te doen?

kunst & cultuur

9 t/m 16 november 20.15 uur THE BEAUTY QUEEN OF LEENANE (zie ook pag. 22) Toneelschuur Producties

1e donderdag vd maand

12.00 uur LUNCH & FILM Welzijn Bloemendaal, locatie Noord

2e maandag van de maand 14.00 uur FILM IN VOGELENZANG Welzijn Bloemendaal Ontmoetingsruimte

laatste donderdag vd maand

12.00 uur BUURTTUINLUNCH & FILM IN BENNEBROEK Welzijn Bloemendaal, locatie Zuid

t/m 9 maart 2020

EXPOSITIE SCHALKWIJK BELICHT (zie ook pag. 18) Museum Haarlem

2 november t/m 15 december

FOTO-EXPOSITIE JET VAN GAAL EN ELIZABETH ALDERLIESTEN (zie ook pag. 19) Zocherlounge

1 november

20.15 uur HAENEN BRENGT VREUGDE - TRY OUT Podia Heemstede Theater de Luifel

2 november

Adressen van alle locaties vind je op pagina 114.

20.15 uur MARIA & NATHALIA MILSTEIN, REINIER DEMEIJER Podia Heemstede Theater de Luifel

3 november

15.00 uur LISA FRANKEN, PIANO EN CELLO Stichting Vrienden van de Dorpskerk Dorpskerk

8 november

20.15 uur MARTIJN KONING TRY OUT Podia Heemstede Theater de Luifel

AGENDA DEEL JE AGENDA

Wil je een activiteit aanmelden?

Mail naar info@bee-media.nl Kijk voor nog meer uitgaanstips op b-bloemendaal.nl/agenda

10 november

14.30 uur CONCERT JAAP STORK (zie ook pag. 70) Sociëteit de Vereeniging 15.00 uur HORTUS-KRING ‘DE POËTISCHE TUIN’ Landje van de Boer 16.00 uur CONCERT MAARTEN REGTIEN, PIANO (zie ook pag. 19) Zocherlounge

16 november

17.30 uur HUBERTUSMIS - Jachthoornblazers Panneland Dorpskerk Santpoort 20.15 uur KATINKA POLDERMAN Podia Heemstede Theater de Luifel

17 november

15.00 uur CONCERT JAAP STORK (zie ook pag. 70) Oude Kerk >> winter 2019 105

kunst & cultuur 22 november

20.15 uur VICTOR LUIS VAN ES Podia Heemstede Theater de Luifel

8 december

20.15 uur DAAN BOOM Podia Heemstede Theater de Luifel

11 december

23 november

20.15 uur SPIJKERS, THEATRAAL CONCERT Podia Heemstede Theater de Luifel

24 november

11.00 uur BERLAGE SAXOPHONE QUARTET EN JAN BROKKEN (zie ook pag. 18) Muzenforum Gemeentehuis

24 november

13.30 uur ‘METAMORPHOSEN’ VAN OVIDIUS Vertelschuur

14.00 uur LEZING OVER BILDERDIJK DOOR GEORGE BERENSCHOT Buurtvereniging Overveen

12 december

19.00 uur MEEZING KERKSTCONCERT EN KERSTVERHAAL Stichting Vrienden van de Dorpskerk Dorpskerk

13 december

20.15 uur PRAŽÁK QUARTET Podia Heemstede Oude Kerk

14 december

14.00 uur BILDERDIJKWANDELING Buurtvereniging Overveen

28 november

14 december

20.00 uur TRIO KLARINET, ALTVIOOL EN PIANO Stichting Vrienden van de Kapel Centrum de Kapel

20.15 uur ANGELA GROOTHUIZEN Podia Heemstede Theater de Luifel

29 november 20.15 uur MATROESJKA Podia Heemstede Theater de Luifel

15 december

1 december

15.00 uur THE PUNCKE’S DELIGHT, LYRA VIOLA Stichting Vrienden van de Dorpskerk Dorpskerk

6 december 20.00 uur &

8 december

15.00 uur LA DONNA IDEALE, OPERA The Fat Lady Lichtfabriek

106

winter 2019

11.00 uur ISABELLE VAN KEULEN EN ALEKSANDR MADZAR (zie ook pag. 18) Muzenforum Gemeentehuis

20 december

20.00 uur KERSTCONCERT Oratoriumkoor Bennebroek Trefpunt

20 december

20.15 uur RENÉE VAN BAVEL ZINGT REPERTOIRE VAN HERMAN VAN VEEN Podia Heemstede Theater de Luifel

wat watisiser erallemaal allemaal te te doen?

kunst & cultuur 22 december

15.00 uur ‘MIDDEN IN DE WINTERNACHT’, OCTOPUS ZINGT ONS HET KOMEND LICHT TEVOORSCHIJN, MET TUSSEN DOOR VERHALEN Vertelschuur

24, 26, 27 en 28 december 20.15 uur &

29 december

15.30 uur DE GROTE KERSTREVUE (zie ook pag. 20) Theater Haarlem Stadsschouwburg

19 januari

15.00 uur NIEUWJAARSOPTREDEN BIGBAND Kunst na Arbeid Bennebroek Dorpshuis Vogelenzang

24 januari

20.15 uur ROUÉ VERVEER/KEES VAN AMSTEL, TRY OUT Podia Heemstede Theater de Luifel

AGENDA 25 januari

20.00 uur HENRY PURCELL’S ‘DIDO EN AENEAS’; MET OM 19.30 UUR EEN INLEIDING Haarlem Voices Doopsgezinde kerk

31 december

15.00 uur OLIEBOLLENBLAZEN Jachthoornblazers Panneland Boshut ‘t Panneland

26 januari

EXPOSITIE SCHILDERIJEN VAN ROB VERNIMMEN (zie ook pag. 19) Zocherlounge

4 januari

11.00 uur LUCIE HORSCH EN ALEXANDRA NEPOMNYASCHAYA (zie ook pag. 18) Muzenforum Gemeentehuis

20.15 AMSTERDAM WIND QUINTET Podia Heemstede Theater de Luifel

12 januari

Adressen van alle locaties vind je op pagina 114.

15.00 uur LLEWELLYN SANCHEZ-WERNER, PIANO Stichting Vrienden van de Dorpskerk Dorpskerk

18 januari

20.15 uur SOUND OF SILENCE, THE STORY OF SIMON & GARFUNKEL Podia Heemstede Theater de Luifel

20.00 uur HENRY PURCELL’S ‘DIDO EN AENEAS’; MET OM 19.30 UUR EEN INLEIDING Haarlem Voices Oude Kerk

31 januari

20.15 uur SANNE WALLIS DE VRIES Podia Heemstede Theater de Luifel

1 februari

20.15 BROTHERS AND SISTERS, ZANG EN PIANO Podia Heemstede Oude Kerk

>> winter 2019 107

kunst & cultuur 9 februari

GLUREN BIJ DE BUREN, MUZIEK IN DIV. HUISKAMERS alle dorpen

1 maart

12.00 uur DE SALON VAN JAAP STORK - DE 48 UUR VAN BEETHOVEN EN SJOSTAKOVITSJ (zie ook pag 70) Philharmonie

15 maart

15.00 uur NEDERLANDSE BACHVERENIGING Stichting Vrienden van de Dorpskerk

9 februari

15.00 uur VOLKMANN TRIO, PIANO, VIOOL EN CELLO Stichting Vrienden van de Dorpskerk

14 februari

20.15 uur FRED DELFGAAUW, KING LEAR Podia Heemstede Theater de Luifel

natuur

15 februari

elke zaterdag

20.15 uur JOCHEM NOOYEN, ILLUSIESHOW Podia Heemstede Theater de Luifel

10:00 uur NORDIC WALKING IN DE DUINEN Welzijn Bloemendaal Boshut ‘t Panneland

20 februari

1 en 22 november

20.00 uur CONCERT Centrum De Kapel

21 februari

20.15 DO Podia Heemstede Theater de Luifel

19.00 uur SCHEMEREXCURSIE NPZK, ingang Koevlak

2 november

7.00 uur Fotosafari Wisenten NPZK, ingang Koevlak

2 november 23 februari

11.00 uur ALMA QUARTET (zie ook pag. 18) Muzenforum Gemeentehuis

10.00 uur LANDELIJKE NATUURWERKDAG NPZK, ingang Koevlak

9 november

10.00 uur VERWIJDEREN VAN DUINVREEMDE PLANTENSOORTEN NPZK, ingang Koevlak

10 november 29 februari

20.15 ANTON GOUDSMIT MET TRIO GO!PONY Podia Heemstede Oude Kerk

108

winter 2019

10.30 uur MET DE HERDER EN DE KENNEMER SCHAAPSKUDDE OP STAP NPZK, ingang Koevlak

wat watisiser er allemaal allemaal te doen?

natuur

21 december

9.30 uur HANDEN UIT DE MOUWEN IN HET BENNEBROEKERBOS IVN Glipperdreef, ingang bos

10 november

14.00 uur ONTDEK BUITENPLAATS ELSWOUT Elswoutslaan 14, Overveen

12 november

20.00 uur VOLLEMAANWANDELING NPZK, ingang Koevlak

17 november

10.30 uur EEN RONDJE OOSTERPLAS MET IVN-GIDS NPZK, ingang Bergweg 7.45 uur STILTEWANDELING (EVENTUEEL MET BIOLOGISCH ONTBIJT) NPZK, ingang Koevlak

7 december

12.00 uur BOMEN DOOR HET OOG VAN DE KUNSTENAAR NPZK, ingang Santpoort-Noord

Adressen van alle locaties vind je op pagina 114.

8 december

AGENDA DEEL JE AGENDA

Wil je een activiteit aanmelden?

Mail naar info@bee-media.nl Kijk voor nog meer uitgaanstips op b-bloemendaal.nl/agenda

11 januari

10.00 uur DENNENZAAILINGEN VERWIJDEREN NPZK, ingang Koevlak

13.00 uur WINTER IN HOLLANDS DUIN, WANDELING MET GIDS DOOR DE AMSTERDAMSE WATERLEIDINGDUINEN IVN Ingang Oase

17 januari

11 december

10.00 uur Dennenzaailingen verwijderen NPZK, ingang Koevlak

10.30 uur MET DE HERDER EN DE KENNEMER SCHAAPSKUDDE OP STAP NPZK, ingang Koevlak

12 december

20.00 uur VOLLEMAANWANDELING NPZK, ingang Koevlak

9.00 uur ZAGEN EN ANDERE KLUSSEN OP ALVERNA IVN Boekenroodeweg 9 (ingang klooster), Aerdenhout

8 februari

>>

Foutloze scriptie?

Woorden van Jansen helpt je hierbij.

woorDen van jansen

14 december

10.00 uur DENNENZAAILINGEN VERWIJDEREN NPZK, ingang Koevlak

VISITEKAARTJES CHRISTIEN.indd 3

Christien jansen Bos en Duinplein 2 2061 vs Bloemendaal 06 26 198 175 christien @ woordenvanjansen.nl woordenvanjansen.nl rek.nr. nL07aBna0 568235746 kvk 60380128

16-05-14 08:34

winter 2019 109

kids & jongeren elke maandag en dinsdag

15.00-17.30 uur CREATIEVE EN SPORTIEVE ACTIVITEITEN GROEP 6-8 Welzijn Bloemendaal The Spot

elke dinsdag en vrijdag

19:00 uur MUZIEK LUISTEREN & CHILLEN (12-18 jaar) Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk, Dorpshuis Vogelenzang

elke woensdag

14.00-16.30 uur CREATIEVE EN SPORTIEVE ACTIVITEITEN GROEP 5-8 Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk, Dorpshuis Vogelenzang

elke vrijdag

15.00-17.00 uur CREATIEVE EN SPORTIEVE ACTIVITEITEN GROEP 5-8 Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk, Dorpshuis Vogelenzang

29 december

14.00 uur (0+) - 15.00 uur (1,5 -2,5 jaar) 16.00 uur (2,5 t/m 6 jaar) TRIO KRUL, KLASSIEKE MUZIEK VOOR DE ALLERJONGSTEN Podia Heemstede Theater de Luifel

26 januari

11.00 en 14.30 uur ALICE IN WONDERLAND (4+) Podia Heemstede Theater de Luifel

educatief & sociaal elke dinsdag

elke vrijdag

19.00-20.30 MUZIEK LUISTEREN & CHILLEN GROEP 8 Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk, Dorpshuis Vogelenzang

2 en 16 november

16.00 uur DONKER IN DE DUINEN (10+) NPZK - Santpoort-Noord

20 november

11.00 en 14.30 uur MENEER MONSTER, OVER EEN KLEINE MOL DIE WIL WETEN WIE ER OP ZIJN KOP HEEFT GEPOEPT (3+) Podia Heemstede Theater de Luifel

110

winter 2019

10:30 uur SOCIETEIT AERDENHOUT - LEZINGEN, FILMS OF MUZIEK Welzijn Bloemendaal - Sociëteit Aerdenhout

1e vrijdag van de maand

20:30 uur LEZING OVER THEMA’S ALS ZORG, POLITIEK, KUNST, RELIGIE, ECONOMIE, NATUUR Trefpuntcafé

laatste vrijdag van de maand 18:00 uur WERELDSE MAALTIJD, BEREID DOOR STATUSHOUDERS Welzijn Bloemendaal Dorpshuis Vogelenzang

elke maandag

12.30-16.00 uur ODENSEHUIS - VOOR MENSEN MET GEHEUGENKLACHTEN EN HUN NAASTEN Welzijn Bloemendaal Buurtvereniging Overveen

wat is er allemaal te doen?

educatief & sociaal

22 november

18.30 uur POMPOENKOOKLES MET MARLIES Landje van de Boer

elke 1e en 3e donderdag van de maand 9.30 uur MAHJONG Buurtvereniging Overveen

elke dinsdag

19.15 uur BRIDGE Buurtvereniging Overveen

t/m 30 augustus 2020

woe-vrij-zon 13.00-17.00 uur DE VERBORGEN VOGELTUIN, ONTDEK DE GEHEIMEN VAN VOGELS, INSECTEN EN ANDERE DIEREN IN DE TUIN, (4+) Museum Pieter Vermeulen

4 november

10.30 uur DIGITAAL NALATEN - PRESENTATIE DOOR PIET-HEIN BUUR Buurtvereniging Overveen

12 december

10.00 uur BENNEBROEK DOOR DE EEUWEN HEEN - LEZING DOOR MARTIN BUNNIK Welzijn Bloemendaal, locatie Zuid

AGENDA DEEL JE AGENDA

Wil je een activiteit aanmelden?

Mail naar info@bee-media.nl Kijk voor nog meer uitgaanstips op b-bloemendaal.nl/agenda advertentie

13 november

14.00 uur ‘TE GEK OM LOS TE LOPEN’, LEZING OVER HET PROVINCIAAL ZIEKENHUIS SANTPOORT-ZUID, DOOR GEORGE BERENSCHOT (zie ook pag. 57) Buurtvereniging Overveen

14 november

10.00 uur DAMHERTEN IN DE AMSTERDAMSE WATERLEIDINGDUINEN - LEZING DOOR HUUB ADANK Welzijn Bloemendaal, locatie Zuid

Adressen van alle locaties vind je op pagina 114.

16 november

13.00 uur REPAIR CAFÉ Duurzaam Overveen - Buurtvereniging Overveen 14.00 uur ‘TE GEK OM LOS TE LOPEN’ WANDELING Buurtvereniging Overveen

21 november

20.00 uur DE ONTDEKKERS VAN DE HEMEL, OVER DE GESCHIEDENIS VAN DE NEDERLANDSE STERREN-KUNDE - LEZING DOOR DR. DAVID BANEKE Sterrenwacht Copernicus

d aan e 1 m aTis gr erk T onbep Ten spor

e 2m6a,a5n0d per

squash alle groepslessen fiTness V.i.p. ruimTe

7 dagen e per week ,95 fiTn 9 1 e gehele dag! ana ss V

f

Tel: 023-5275241 www.squashhaarlem.nl

winter 2019 111

Mignon van Schaik Sales

mignon@bee-media.nl 06 - 24 53 03 50

Mick de Jong Fotografie

mickdejong.photos 06 - 19 20 48 82

Willy Slingerland Fotografie

willyslingerland.nl willy.slingerland@wxs.nl

Marjolijn Zweerts de Jong Fotografie marjolijn_schuyt@hotmail.com blog: facebook/Van Lijn

Cécile Cense Tekst

ccense@me.com

Nienke Beintema Tekst

info@nienkebeintema.nl nienkebeintema.nl 06 - 14 41 17 41

Ewout Pahud de Mortanges Fotografie

ewout_pahud@hotmail.com 06 - 52 31 46 62

Gerlinde de Haas Fotografie gerlinde.de.haas@gmail.com

gerlindedehaas.com 06 - 40 80 86 47

WIE?

Joris Funcke, Overveen, Design Thinking-coach, Business Innovator en fotograaf.

WAT?

De fotoserie van historische bruggen in Bloemendaal.

WAAROM was dit de moeite waard?

“Ik fotografeer al heel lang voor mezelf en merk dat ik het uitdagend vind om foto’s te maken in opdracht.”

Alexandra Beerens-Feith Sales en online

alexandra@bee-media.nl 06 - 53 55 83 89

“Je kunt bij mij terecht voor in-company training en coaching op het gebied van Design Thinking en voor innovatieve strategieën voor je organisatie.

Daarnaast vind ik het leuk creatieve foto’s te maken, zomaar op straat, van architectuur en dus in opdracht.”

HOE kun je hem bereiken?

joris@c-sharp.nl c-sharp.nl 06 – 54 93 85 50

112

winter 2019

Jenny Westra Tekst jennywestra@wrpteksten.nl

fotografie: Gerlinde de Haas

WAARVOOR kun je Joris vragen?

aan dit nummer werkten mee

Hilde de Wolf Fotografie

hildedewolf.nl deschoolfotograag.nl 06 - 48 18 30 36

Bart Reitsma Fotografie info@studio78.nl studio78.nl 06 - 53 23 66 36

WIE?

Elisabeth Beelaerts Fotografie

Maike Gerritsen Tekst

elisabeth@inbloeifotografie.nl maikegerritsen.nl inbloeifotografie.nl info@maikegerritsen.nl 06 - 24 22 92 94 06 - 13 16 91 94

Tineke Verhoeven, journalist, schrijver, bladenmaker.

“Na 35 jaar als hoofdredacteur bij Sanoma – dat is vooral managen – ben ik gaan schrijven: een boek over mijn moeder en paardrijreportages voor verschillende bladen.”

WAT?

“Voor B. schreef ik de reportage ‘Eigentijds wonen in een historisch pand’.”

WAAROM was dit de moeite waard?

Saskia Koning Fotografie

Hans Warnars Fotografie

Peter de Bie Tekst jpkdebie@gmail.com

Els Mannaerts Tekst

saskia.koning@quicknet.nl saskiakoning.nl 06 - 47 65 68 06

hanswarnars.nl info@hanswarnars.nl 06 - 55 72 76 74

elsmannaerts@gmail.com 06 - 53 71 09 06

“Ik heb altijd bij tijdschriften gewerkt, dat zit in mijn bloed. Nu ik me als Amsterdammer steeds meer ga thuisvoelen in deze omgeving, is schrijven voor B. een natuurlijke manier om in contact te komen met mensen.

En ik houd van huizen, ze intrigeren me. Een huis zegt veel over z’n bewoners. Zelf woonde ik in mijn volwassen leven op acht verschillende adressen, mijn vorige huis was een historisch pand in Bloemendaal.”

HOE kun je haar bereiken?

tineke.verhoeven@ziggo.nl 06 - 51 22 38 81

Marjo Kuilman Tekst

m.j.kuilman@xs4all.nl 06 - 54 60 34 38

Eva Lunshof Tekst

lunshofcommunicatie@ gmail.com winter 2019 113

Adressen 100 Jaar na Vandaag info@100jaarnavandaag.com 100jaarnavandaag.com 12 maanden bloemen plukken 12mndbloemenplukken@gmail.com Overveen anneke@landjevandeboer.nl 1915watches Meer den Duin 299 Lisse 1915watches.com Adventskerk Leeuwerikenlaan 7 Aerdenhout Aerdenhout & Omstreken Makelaars Bentveldsweg 116 Aerdenhout aerdenhoutenomstreken.nl Aerdenhout Villabouw & Bouwmanagement Gezina van der Molenlaan 2 Aerdenhout aerdenhoutvillabouw.nl Bausch & Schultz Uitvaarten Klein Heiligland 74 rood Haarlem bausch-schultz.nl Begraafplaats & crematorium Westerveld Duin en Kruidbergerweg 2-6 Driehuis bc-westerveld.nl Beta Financiële Diensten Zijlweg 61 Haarlem betafd.nl BLOEMendaal Bloemen Bloemendaalseweg 16 Bloemendaal bloemendaalbloemen.nl Boekhandel Blokker Binnenweg 138 Heemstede boekhandelblokker.nl Boshut ‘t Panneland Vogelenzangseduinweg 4 Vogelenzang www.t-panneland.nl Bronkhorst Buitenleven Elspeterweg 65 Uddel bronkhorstbuitenleven.nl BulbSpaces Leidsevaartweg 1 Heemstede bulbspaces.nl Bulthaup Haarlem Zijlsingel 20 Haarlem haarlem.bulthaup.nl Buurtvereniging Overveen /Tinholt Vrijburglaan 17 Overveen bvo-tinholt.nl Carwash Heemstede Nijverheidsweg 10 Heemstede carwashheemstede.nl Centrum De Kapel Potgieterweg 4 Bloemendaal dekapel-bloemendaal.nl Chocq-in Bloemendaal Bloemendaalseweg 67 Bloemendaal Cobraspen Vastgoed Ontwikkeling Elswoutslaan 20 Overveen cobraspen.nl Conceptstore NYHAVN Koningstraat 15 Haarlem conceptstore-nyhavn.com David Blakmoor Fysiotherapie & Sport Raadhuisstraat 56a Heemstede davidblakmoorfysiosport.nl DE JUUL Interieurarchitectuur Oscar Mendliklaan 9 Aerdenhout dejuul.nl De Nieuwe Lente Raadhuisstraat 56a Heemstede denieuwelente-heemstede.nl De Oase Vogelenzangseweg Vogelenzang De Oude Kerk Wilhelminaplein Heemstede podiaheemstede.nl De Verdieping Bloemendaalseweg 139 Bloemendaal deverdieping.nl De Vertelschuur Krullenlaan 3 Bloemendaal devertelschuur.nl DMC Makelaars Bloemendaalseweg 245 B Overveen dmcmakelaars.nl Dominidesign Furniture Limited Glipperweg 94 Heemstede hella@dominidesign.com Doopsgezinde kerk Frankestraat 24 Haarlem haarlemvoices.nl Dorpshuis Henk Lensenlaan 2a Vogelenzang Dorpskerk Kerkplein 1 Bloemendaal kerkpleinbloemendaal.nl Dubois Leidsevaartweg 1 Heemstede dubois.be Filatelistische Vereniging Op Hoop van Zegels Haarlem ohvz.nl Fleurâge Residences Kennemerweg 24-32 Bloemendaal fleurage-residences.nl Gemeente Bloemendaal Bloemendaalseweg 158 Overveen bloemendaal.nl Gemeentehuis Bloemendaal Bloemendaalseweg 158 Overveen bloemendaal.nl Gezond OUD info@gezondoud.nl gezondoud.nl Goed Speel Goed Bloemendaalseweg 29 Bloemendaal goedspeelgoed.nl Heemcoaching Raadhuisstraat 56a Heemstede heemcoaching.nl Het Afscheidshuis Bergweg 60 Bloemendaal afscheidshuisbloemendaal.nl Heule Makelaardij Frederikspark 1 Haarlem heulemakelaars.nl Historische vereniging Heemstede-Bennebroek hv-hb.nl Ilse Organiseert Grebberstraat 27 Haarlem ilseorganiseert.nl IVN ivn.nl/afdeling/zuid-kennemerland.nl Jin Shin Jyutsu Raadhuisstraat 56a Heemstede evajsj.nl Judy Beauty Boutique Jan van Goyenstraat 35 Heemstede judyartofmakeup.nl Kantoor Verschoor Boekmakers Heemstede kantoorverschoor.nl Lamme Familierecht & Mediation Kennemerplein 20 Haarlem lammefamilierecht.nl Landje van de Boer Bloemendaalseweg 183 Overveen landjevandeboer.nl Lichtfabriek Minckelersweg 2 Haarlem lichtfabriek.nl Mariska Meulman Osteopathie Raadhuisstraat 56a Heemstede mariskameulman.nl Marquette Hotel & Chateau Marquettelaan 34 Heemskerk hotel-marquette.com Martine de Ruiter sport- en wellnessmassage Raadhuisstraat 56a Heemstede dativus.nl Museum Haarlem Groot Heiligland 47 Haarlem museumhaarlem.nl Museum Pieter Vermeulen Driehuizerkerkweg 34d Driehuis pietervandermeulenmuseum.nl Muzenforum Hoge Duin en Daalseweg 16 Bloemendaal muzenforum.nl NewArmstrong Leidsevaartweg 1 Heemstede newarmstrong.nl Nobilis Schipholpoort 46 Haarlem nobilis.nl NPKZ ingang Koevlak Zeeweg 12 Overveen np-zuidkennemerland.nl NPKZ ingang Middenduin Duinlustweg Overveen np-zuidkennemerland.nl NPZK ingang Bleek en Berg Bergweg Bloemendaal np-zuidkennemerland.nl NPZK ingang Santpoort-Noord Duin en Kruidbergerweg 18 Santpoort np-zuidkennemerland.nl NVD Beveiligingen Delftlaan 325 Haarlem nvd.nl Oesterholt Interieur Bloemendaalseweg 48 B Bloemendaal oesterholt.nl Ontmoetingsruimte Kerkweg 1 Vogelenzang Osteopathie De Jong Raadhuisstraat 56a Heemstede osteopathiedejong.nl Personal Gym Overveen Bloemendaalseweg 234b Overveen gymoverveen.nl Pluk iets moois Sumatrastraat 11 Haarlem plukietsmoois.nl Podia Heemstede Herenweg 36 Heemstede podiaheemstede.nl Puur Makelaars Bloemendaalseweg 123 B Bloemendaal puurmakelaars.nl Rabobank Haarlem en Omstreken Dreef 40 Haarlem rabobank.nl Repaircafé Overveen Vrijburglaan 17 Overveen duurzaamoverveen.nl SnowWorld Amsterdam Heuvelweg 608 Velsen-Zuid snowworld.com Sociëteit Aerdenhout Oscar Mendliklaan 3 Aerdenhout welzijnbloemendaal.nl Sociëteit Vereeniging Zijlweg 1 Haarlem societeitvereeniging.nl Squash Haarlem Kleverlaan 204 Haarlem squashhaarlem.nl Stadsschouwburg & Philharmonie Lange Begijnestraat 11 Haarlem theater-haarlem.nl Sterrenwacht Copernicus Tetterodeweg 27 Overveen sterrenwachtcopernicus.nl Stichting Ons Bloemendaal onsbloemendaal.nl Stichting Oorlogshistorie Bloemendaal oorlogsarchief.bloemendaal.nl Stichting Winter Wonderland Geitenwei, Bennebroekerlaan Bennebroek bennebroekwinterwonderland.nl Studio MW Interieur Bloemendaalseweg 255 Overveen studio-mw.nl The Fat Lady Bloemendaal thefatlady.nl The Spot jongerenruimte Kerklaan 6 Bennebroek Theater de Luifel Herenweg 96 Heemstede podiaheemstede.nl Toneelschuur (Producties) Lange Begijnestraat 9 Haarlem toneelschuur.nl Travel Essence 2e Dorpsstraat 54 Zeist travelessence.nl Trefpuntcafé Akonietenplein 1 Bennebroek pkntrefpunt.nl Uitvaartzorg Jessica IJzer Bloemendaalseweg 245 B Overveen uitvaartzorgijzer.nl Via Palazzino interieuradvies Bloemendaal viapalazzino.com Welzijn Bloemendaal, locatie Noord Bloemendaalseweg 125 Bloemendaal welzijnbloemendaal.nl Welzijn Bloemendaal, locatie Zuid Kerklaan 6 Bennebroek welzijnbloemendaal.nl Wijnhandel & Slijterij Van Zoolingen Bloemendaalseweg 261 Overveen wijnhandelvanzoolingen.nl Wijnhuis Bodde Zwarteweg 30 Bennebroek wijnhuisbodde.nl Woorden van Jansen Bos- en Duinplein 2 Bloemendaal woordenvanjansen.nl Yvonne Reichrath uitvaartverzorging Bloemendaalsestraatweg 48 Santpoort-Zuid yvonnereichrath.nl Zij doen ‘t Bloemendaalseweg 96 Bloemendaal zijdoent.nl Zocherlounge Zocherlaan 1 Bloemendaal zocherlounge.nl Zorggroep De Laren, locatie Villa Duinstaete Zocherlaan 94 Bloemendaal zorggroepdelaren.nl

114

winter 2019

Colofon

B. is een uitgave van Bee-Media Platanenlaan 77 2061 TS Bloemendaal 06 -- 55 19 84 27 info@bee-media.nl bee-media.nl

Hoofd- en eindredactie Maaike Brouwer maaike@bee-media.nl Ellen Meijer ellen@bee-media.nl

Art-direction & vormgeving Mimi Sugarman mimi@bee-media.nl

Acquisitie & agenda

Alexandra Beerens-Feith alexandra@bee-media.nl

Acquisitie

Mignon van Schaik mignon@bee-media.nl

Aan dit nummer werkten mee

Elisabeth Beelaerts, Nienke Beintema, Peter de Bie, Cécile Cense, Joris Funcke, Maike Gerritsen, Gerlinde de Haas, Madelon Heering, Mick de Jong, Saskia Koning, Marjo Kuilman, Eva Lunshof, Els Mannaerts, Ewout de Pahud de Mortanges, Roos Panis, Eelco van Ravenswaaij, Bart Reitsma, Willy Slingerland, Tineke Verhoeven, Hans Warnars, Jenny Westra, Hilde de Wolf en Marjolijn Zweerts de Jong

Oplage 15.000

exemplaren

Drukwerk

Balmedia bv

Distributie

B. wordt gratis bezorgd bij alle huishoudens in de gemeente Bloemendaal. Je vindt B. ook in Bloemendaalse wachtkamers en bibliotheken, en in theaters en winkels in Haarlem en Heemstede.

Volg en like ons

, b.bloemendaal of kijk op b-bloemendaal.nl en b-magazine.nl Oprichters: Marjan Gielen, Madelon Heering en Mimi Sugarman ©2019 Bee-Media - Alle rechten voorbehouden. Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is niet toegestaan, tenzij hiervoor uitdrukkelijk schriftelijke toestemming is verleend door de uitgever.

Te koop nieuwbouwprojecten in gemeente Bloemendaal e.o.

NIEUW BOEKENROODE: Modern ouder worden tussen stad en duinen te Aerdenhout. Verkoop reeds gestart. Verschillende type woningen nog beschikbaar. Luxe 2-laags woningen met volledig woonprogramma op de begane grond en ruime terrassen georiënteerd op het zuiden. Prijzen vanaf € 947.910,v.o.n., woonoppervlakte vanaf 162 m2 t/m 282 m2.

HERENDAEL: 6 luxe woningen in Centrum Bloemendaal gelegen aan de Dr. Dirk Bakkerlaan.

Verkoop reeds gestart. Nog 1 woning beschikbaar. Gasloos en volledig duurzaam, € 875.000,- v.o.n. Woonoppervlakte 157 m2.

Prognose start sloop 4e kwartaal 2019.

BLEKERSDUIN: Uniek wonen tussen stad en duin.

14 luxe geschakelde twee onder een kap villa’s en twee vrijstaande villa’s te Santpoort-Zuid gemeente Velsen. Verkoop reeds gestart. Enkele woningen nog beschikbaar prijzen vanaf € 935.000,v.o.n. woonoppervlakte 189 m2, tuin zuid, eigen garage. Bouw reeds gestart.

Wij staan voor u klaar Voor meer informatie kunt u ons bereiken op:

PUUR* NIEUWBOUW Bloemendaalseweg 121 a Bloemendaal 023 - 541 0905 nieuwbouw@puurmakelaars.nl

Ralf

Cisca

KWEEKDUIN: 13 luxe nieuwbouw appartementen verdeeld over 2 villa’s gelegen aan de Bloemendaalseweg te Overveen, prijzen vanaf € 875.000 v.o.n., woonoppervlakte vanaf 115 m2 - 240 m2. Prognose start verkoop 4e kwartaal 2019.

Frederik

C. VAN BLOEMENDAAL: Nog 1 beschikbaar: Penthouse, zeer bijzonder appartement verdeeld over drie verdiepingen verbonden met een eigen interne lift, zeer luxe verbouwd zowel intern als extern. GO oppervlakte van ca. 325m2. Tuin ca. 15 meter diep op het zuid/westen. Wordt momenteel afgebouwd. Hogere prijsklasse..

Laurens

AMSTERDAM | BLOEMENDAAL | BUSSUM | HAARLEM | HEEMSTEDE PUUR* Nieuwbouw | Bloemendaalseweg 121 a | Bloemendaal | 023 - 541 0905 nieuwbouw@puurmakelaars.nl

PUURMAKELAARS.NL

Niet bang voor originele details.

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

Foto genomen in prachtige C. van Bloemendaal. PUUR * makelaars is de makelaar van dit met veel succes herontwikkelde project.

Heeft u interesse in een van onze projecten kijk dan op: puurmakelaars.nl

AMSTERDAM | BLOEM ENDAAL | BUSSUM | HAARLEM | HEEMSTEDE Bloemendaalseweg 123b Bloemendaal | 023 - 541 0900 | bloemendaal@puurmakelaars.nl

PUURMAKEL A ARS.NL