B-magazine nr 12 - 2018

herfst | winter 2018 - € 5,95 - jaargang 5 - nummer

12

36 PAG.

Design thinking is hip WILDBEHEERDER

Het kijken van kunst(enaars) OH ZO GEZELLIG IN DE BUURTBUS

Broodje eten met Bruce Springsteen

116 pagina’s bloemendaal AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

VAN HUIS

naar

THUIS

DMC

DMC

KANTOOR OVERVEEN

KANTOOR HAARLEM

Bloemendaalseweg 245 2051 GC Overveen 023-5410041

WWW.DMCMAKELAARS.NL

Kleverparkweg 24 2023 CE Haarlem 023-5517007

fotografie: Elisabeth Beelaerts (In Bloei Fotografie) met dank aan restaurant Fleurie

van de redactie

Vormkunst Waar je ook kijkt, alles om je heen heeft een vorm. Van je kleding tot je huis en je auto, over het ontwerp ervan is nagedacht – iemand heeft er een gevoel of een boodschap in gelegd. Steve Jobs vond design een grappig woord. Hij zei: ‘Sommigen denken dat design betekent hoe iets eruitziet. Maar eigenlijk, als je dieper graaft, is het hoe het echt werkt.’ Intrigerend om te kunnen uitvinden hoe iets werkt of in elkaar zit en daarover na te denken.

de club...

Nieuwe rubriek:

In de Bloemendaalse dorpen stikt het van de activiteiten en de clubjes. We doen van alles samen: wandelen, kaarten, wijn proeven, boeken bespreken, handwerken, beleggen, jeu-de-boules spelen, golfen, filosoferen, koken, tuinieren, fotograferen, schilderen, voetballen en ongetwijfeld nog veel meer. In B. laten we mensen graag vertellen over wat hen bezighoudt. Vind je het leuk om iets te vertellen over jouw club? Laat het ons weten; stuur een mailtje naar info@bee-media.nl.

Misschien staat jouw club dan wel in de volgende B.

Volg en like ons b.bloemendaal of kijk op www.b-bloemendaal.nl

In de Bloemendaalse dorpen wonen creatieve mensen van allerlei pluimage die verrassende objecten en/of producten maken. We hebben er een aantal opgedoken, dus nu kan iedereen naar hun werk kijken en er iets van vinden. Sommige dingen zijn ontworpen als slimmigheid, andere puur voor ‘de mooi’… en dan: wat is mooi?

Wat jou aanspreekt is volgens je buurman misschien spuuglelijk.

Kunst schuurt soms en dat kan precies de bedoeling zijn. Kun je als aanschouwer voelen of begrijpen wat een kunstenaar wilde vertellen? Kijk en oordeel zelf.

Beleggen in kunst wint aan populariteit. In deze B. lees je waar je op moet letten. Ook ‘collectible design’ wordt aangeschaft als investering, vertelt een interior designer. We mochten binnenkijken in BulbSpaces, een voormalige bollenschuur waar creatieve bedrijven huizen.

Onze kunst & cultuur-pagina’s zijn dit keer bijzonder goed gevuld.

En er is komende winter weer van alles te doen buiten de deur, zoals je kunt zien in de agenda. Geen zin om de kou in te gaan?

Kruip lekker op de bank met een boek van Bloemendaalse bodem.

We hebben er een aantal voor je geselecteerd, die je nog kunt winnen ook.

Veel kijk-, denk- en leesplezier!

Mimi Sugarman, Maaike Brouwer en Ellen Meijer herfst | winter 2018

3

41 coverfotografie: Willy Slingerland Schilderij Western Blues uit de serie Sweet Child in Time van Barbara van der Kruk

9

thema: design 35 41 42 48 58 61 64 70

4 ontwerpers met hun ‘troetelkind’ Gastcolumn over collectible design Bloemendaal kan nog groener en blauwer 7 kunstenaars: ode aan de verbeelding Beleggen in kunst – slim idee?

Design thinking: iedereen kan het Een buitenmens als architect Creatieve bedrijven in een monumentale bollenschuur

48

42

64 ABONNEE/VRIEND WORDEN VAN B.

Woon je buiten de gemeente Bloemendaal en wil je toch B. in de bus?

Voor slechts € 15, - per jaar ontvang je drie nummers vol boeiende lokale artikelen en mooie fotografie. Mail naar info@bee-media.nl o.v.v. ‘abonnement’, je naam en het adres waarop je B. wilt ontvangen.

LOSSE NUMMERS NABESTELLEN

Je kunt B. nummer 12 nabestellen voor € 5,95 + € 3,95 verzendkosten.

Ook eerdere uitgaven van B. zijn nog verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt. Mail naar info@bee-media.nl o.v.v. nabestellen en vermeld je naam, adres en de uitgave(n) die je wilt ontvangen.

4

herfst | winter 2018

waar vind je wat?

58

in elk nummer van B. 15 87 93

10 pagina’s kunst en cultuur Carrièreswitch: kunstenaar wordt ondernemer Ik verhuis: afscheid van de strandgangers

36 PAG.

IN DIT NUMMER 80

70 28 80 88 94 98 111

35

Helemaal geen haast in de buurtbus Rocksterren op de gevoelige plaat De nieuwe wethouders stellen zich voor Aanlooppoes vindt een nieuw baasje Jachthoorn in het wild Wat was het lekker warm bij het Bloemendaal Open

Volg en like ons

b.bloemendaal of kijk op www.b-bloemendaal.nl

columns 27 69 78

Madelon Heering Roos Panis Ad van Nieuwpoort

shopping 9

101 112 114

Hebbes!: leuke dingen voor thuis, om te lezen of om cadeau te geven

Agenda Medewerkers Adressen en colofon herfst | winter 2018

5

fotografie: Saskia Koning

Ambstdesign

6

herfst | winter 2018

Deze fraaie zilveren burgemeestersketting werd in 1908 gemaakt door de Haarlemse zilversmid Elias Voet jr., telg uit een 17e-eeuwse familie van zilversmeden. Opdrachtgever was jhr. Anthonij Bas Backer, die van 1907 tot 1931 burgemeester was en de ketting zelf betaalde. Toen Bas Backer aftrad nam hij zijn ketting mee. De gemeente heeft die toen van hem overgenomen. De voorzijde bestaat uit (duin)bloempjes, aan de achterzijde hangen acht schildjes van de voormalige burgemeesters sinds 1931.

Volgens de traditie wordt een schildje pas toegevoegd bij het vertrek van een burgemeester (interimmers tellen niet mee). In 1941 werd NSB’er Jan Zigeler burgemeester. Hij kreeg een onbekende keten omgehangen, naar verluidt werd de originele verstopt. Toen zijn voorganger jhr. Co den Tex in 1945 opnieuw aantrad droeg, deze natuurlijk weer de echte keten. De medaille draagt aan een kant het wapen van de gemeente Bloemendaal en aan de andere kant het wapen van het Koninklijk Huis. Bij het uitreiken van Koninklijke onderscheidingen hangt dit laatste aan de voorkant. De ketting gaat elk jaar naar de zilversmid voor een onderhoud- en poetsbeurt. herfst | winter 2018

7

VOOR EXCLUSIEF WONEN AMSTERDAM | AMSTELVEEN | AERDENHOUT | HAARLEM | HEEMSTEDE

Als woningverkoper of woningkoper wilt u alleen het allerbeste. Dat betekent een makelaarskantoor dat beschikt over vakkennis, voldoende marketingmiddelen, een uitgebreid netwerk, integriteit, ruime ervaring en

gedreven en professionele medewerkers. U bent op zoek naar een makelaar van Heule Makelaardij: sinds 1977 actief en onderscheidend op het gebied van exclusief onroerend goed.

VESTIGING HAARLEM | FREDERIKSPARK 1 | HAARLEM | T +31 023  737 04 68 | HAARLEMHEULEMAKELAARS.NL VESTIGING AMSTERDAM | DE LAIRESSESTRAAT 16 | AMSTERDAMZUID | T +31 020 676 66 33 | INFOHEULEMAKELAARS.NL KIJK OP HEULEMAKELAARS.NL VOOR ONS COMPLETE AANBOD

hebbes!

fotografie: Saskia Koning

BE MY BABY

Dit is je kans: een echte Diana Ross of andere celebrity aan je muur van Kees de Jong, de dorpsgenoot die haar voor de lens had (lees meer op pagina 80).

Foto op doek of ander materiaal, vanaf € 195 B-lezers krijgen 10% korting code O3Q4AP5FKXJ1 www.unforgotten.photos

THUIS Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

Diffuge

Comfi

Veel licht en sfeer in je interieur, zonder inkijk.

Brandvertragende vitrage Juno € 39,95 p/m, lengte 300 cm in diverse kleuren.

Oesterholt Interieur, Bloemendaal

Laat maar komen die regen en wind. In een warme outfit is het heerlijk (buiten) spelen.

Panterslof € 54,95, schoen met oranje veter van Munich € 89,95, beige Clarks desert boot vanaf € 69,95, babyromper Snoozebaby € 13,95, t-shirt Topitm € 32,95 sweater met capuchon van Sevenoneseven € 49,95 Fitz all Kitz, Bloemendaal

Ménage à deux

Stijlvol zitten met z’n tweeën.

Glaasje wijn erbij – niks meer aan doen.

‘Hommage à Thonet’ gezwart beuken met naturel webbing € 655 afmeting 120 x 45 x 75 cm DPRTMNT, Haarlem herfst | winter 2018

9

KOM NAAR HÄSTENS STORE HAARLEM. En ontdek de perfecte, natuurlijke slaap.

BE AWAKE FOR THE FIRST TIME IN YOUR LIFE HAS T E N S . COM

Hästens Store Haarlem Zijlstraat 96a, 2011 TR Haarlem Tel. 023 - 20 21 245

hebbes!

fotografie: Saskia Koning

Lift it Cadeau voor jezelf: een verstevigende dagcrème die de aanmaak van collageen stimuleert.

Doctor Babor Collagen Booster Cream € 95,50 www.blitzcosmetics.nl (bij aankoop via de webshop krijg je 10% korting tot 31 december 2018, code: skincare)

Knibbel, knabbel

CADEAU

Snoezige snuitjes en kleurige blaadjes.

Bijna te schattig om van te snoepen…

Chocolade egels (gevuld) € 1,25 p.st. blaadjes en eikel € 3,60 per 100 gram Chocq-In, Bloemendaal

Zen

Als het buiten koud is, creëer je binnen je eigen groene oase.

Planten: Strelitzia nicolai vanaf € 42,50 Bladbegonia vanaf € 4,95, Ficus microcarpa Moclame vanaf € 19,95 Phlebodium Blue Star vanaf € 6,95 planttafel 55cm en 85cm vanaf € 89 Tuincentrum Primavera, Overveen

Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

Verlicht

Dit lampenkapje oogt als een golf die bruisend uitrolt. Het is gemaakt van plastic dat aanspoelde op het Bloemendaalse strand.

Wandlampje (limited edition) € 79 B-lezers betalen € 69 www.juttersgeluk.nl

Parmantig Alsof ze wegwandelen uit een 17e-eeuws stilleven.

Sierlijke vogels voor op je haard of vensterbank.

Struisvogel € 79,90 kiwivogel € 49,90 toilettasje € 11,90 Inz & Ouds, Kleverpark, Haarlem

herfst | winter 2018

11

fotografie: Saskia Koning

DE POES MET DE WITTE VLEUGELS EN DE MAN Edo Douma, uitgeverij Brave New Books, € 19,95 Door de ogen van een sensitieve poes op leeftijd leer je haar baasje kennen.

Lees meer over de schrijver en dit waargebeurde verhaal op pagina 94.

HET KOFFERTJE VAN MIJN MOEDER Martje Saveur, uitgeverij Schaep14, € 17,50 Pas jaren na de dood van haar moeder opent Martje Saveur het schildpadleren reiskoffertje vol brieven en andere papieren uit Nederlands-Indië. Aan de hand daarvan, en van reizen in de voetsporen van haar ouders, vertelt ze haar aangrijpende familieverhaal.

LEESVOER Dit is hét seizoen om in je luie stoel, met een glas wijn of kop thee erbij, helemaal op te gaan in een verhaal.

Deze boeken verschenen in de afgelopen twaalf maanden – allemaal geschreven door Bloemendaalse auteurs.

DANSEN MET DILEMMA’S Allard Everts en Steven Olthof, www.dansenmetdilemmas.nl, € 34,50 Een keuze voor het een betekent dat je iets anders laat. Maar moet het altijd of-of zijn? Deze auteurs, beiden gepokt en gemazeld in organisatieadvies, denken van niet en hebben daar een denkmodel bij ontwikkeld dat uitgaat van win-win.

12

herfst | winter 2018

LINKEDIN SALES NAVIGATOR Perry van Beek, Wiley & Sons, € 24,99 LinkedIn is veel meer dan alleen een online kaartenbak. Je kunt er als ondernemer of zzp’er je netwerk mee vergroten en gericht nieuwe prospects vinden. LinkedIn-expert van het eerste uur Perry van Beek vertelt je er alles over, in het Engels.

hebbes!

lezersaanbieding

VOOR EEUWIG VRIJ

B.MAGAZINE MAG

Hildebrand de Boer, uitgeverij Schaep14, € 15 De Eerebegraafplaats is een plek om stil te staan bij de offers die mensen tijdens WO II brachten voor de vrijheid. Hildebrand de Boer schreef gedichten voor de jaarlijkse herdenkingen en maakte er sfeerbeelden van de begraafplaats bij.

VAN ALLE TITELS TWEE BOEKEN WEGGEVEN. DAAR ZIT ER VAST EEN BIJ DIE JE WILT LEZEN.

MEVROUW UW KIND WORDT NOOIT MEER BETER Marjolein Colenbrander, Xander Uitgevers, € 19,99 Merken dat er iets ernstigs is met je kind en niet het gevoel hebben dat je serieus wordt genomen. Een nachtmerrie voor ouders. Marjolein Colenbrander maakte het mee en schreef er een boek over.

Reageer vóór 9 december 2018

NU OF NOOIT

Esther Kollmann en Annette Wichmann, www.oudmetglimlach.nl, € 24,95 Ouder worden we allemaal, althans dat hoop je.

Maar op alles wat daarbij hoort – rimpels, grijze haren, hangende borsten – zit niemand te wachten.

Dit boek laat met een realistische kijk én met humor zien dat je als veertiger of vijftiger ook gelukkig kunt zijn.

Meer winkelinformatie vind je op pagina 114.

Ad van Nieuwpoort, Skandalon, € 15 Vanuit het bijbelboek Ester legt predikant Ad van Nieuwpoort verbanden naar onze tijd: voor wie buig je? Wanneer durf je je gevoel te volgen en op te staan tegen wat je belemmert, of tegen de heersende moraal? Een steun in de rug voor wie zich machteloos voelt.

OMG - OUD MET EEN GLIMLACH

DOE MEE EN WIN!

WIL JE KANS MAKEN OP EEN GRATIS BOEK?

Stuur een mail naar info@bee-media.nl of een privébericht via b.bloemendaal.

Vermeld daarin je naam, woonplaats, telefoonnummer en het boek van je keuze. We verloten de boeken onder de inzenders, de winnaars ontvangen in december bericht. herfst | winter 2018

13

Al

30 jaar

een ver trouwd gezicht in de regio

In 1987 was het uitgangspunt onze passie te combineren met een professionele, persoonlijk gerichte werkwijze. Daarom zijn wij anno 2018 uitgegroeid tot een toonaangevende en spraakmakende makelaarsorganisatie.

Met mooie nieuwbouwprojecten en onontdekte parels in ons portfolio - en vanaf dit jaar zelfs een nieuw JRS kantoor midden in het centrum van Haarlem - durven wij onszelf met recht

3 0 j a a r j o n g te noemen.

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling fotografie: Xxxxxx |

IN EN OM BLOEMENDAAL VALT VAN ALLES TE BELEVEN AAN CULTUUR. IN B. LEES JE WAT ER KOMEN GAAT. THEATERS EN MUSEA GEVEN OOK EEN KIJKJE ACHTER DE SCHERMEN. OM DE VOORPRET VAST TE VERGROTEN...

KUNST & CULTUUR Eindelijk weer investeren

Zo’n dertig jaar geleden zat ik op de Bos en Duinschool in Bloemendaal. De dag begon en eindigde met het zingen van een godsdienstig liedje en bidden.

Schoolhoofd Istvan Koning was een begenadigd liedjesmaker, componist, schrijver, pianist. Van hem kreeg elke klas elke week een uur zingen aan de vleugel. We zongen alles: musicalliedjes voor klas 6, het zelfgeschreven Bloemendaalse Volkslied, gospel, Schubert, Beethoven, kerstliedjes. Op hoogtijdagen, bijvoorbeeld rond Kerst, zongen we in de Wildhoef – het kerstspel was een sensatie. Ik weet zeker dat alle kinderen die in die periode op de Bos en Duinschool zaten warme herinneringen bewaren aan deze muzikale en muzische omgeving.

Vandaag de dag is het eerder uitzondering dan regel dat er elke dag wordt gezongen in de klas, laat staan dat leerlingen wekelijks muziekles krijgen. Verschrikkelijk jammer. Muziek stimuleert de creativiteit, vergroot het doorzettingsvermogen en bevordert de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Het blijkt zelfs dat muziekonderwijs de overige schoolprestaties positief beïnvloedt. Wie deze materie interessant vindt, kan het werk lezen van Erik Scherder, hoogleraar klinische neuropsychologie. Het belang van muziek en goed muziekonderwijs wordt gelukkig steeds meer onderkend, inmiddels zijn er zelfs subsidiestromen vanuit het Rijk om muziekonderwijs op basisscholen op te zetten.

Na jaren van afbraak eindelijk weer een positieve tendens. Muziekonderwijs is broodnodig om toekomstige generaties te laten opgroeien tot creatieve, weldenkende en slimme mensen.

Muziekles geven is een vak apart. Daarom vind ik het prachtig dat steeds meer basisscholen investeren in een vakleerkracht muziek. Zij kunnen groepsleerkrachten over drempelvrees heen helpen, bijvoorbeeld door ze te laten kennismaken met de courante lesmethodes.

Goed muziekonderwijs op school is een must, goed buitenschools muziekonderwijs is minstens zo belangrijk. Wanneer een kind gegrepen is door muziek, moet het een plek hebben waar het zich verder kan ontwikkelen. Bij voorkeur een muziekschool; een plek waar ruimte is voor samenspel en verbreding buiten het eigen instrument. In deze gemeente heeft zowel het buitenschools als binnenschools muziekonderwijs altijd hoog op het prioriteitenlijstje gestaan. Dit is een teken van visie en een investering in ons aller toekomst.

Maar laten we bij alle nut en noodzaak één ding niet vergeten: we maken vooral muziek omdat het zo geweldig leuk is.

Dieuwertje Welschen, directeur Gemeentelijke Muziekschool Jaap Prinsen, Bloemendaal

>> herfst | winter 2018

15

geïnspireerd muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling Cora Verhoog

POP-UP GALERIE Yvonne Piller

Pop-up Galerie in Bloemendaal-dorp

KUNST ALS OPLOSSING Deze zomer opende kunstkring Fiore een expositieruimte in de voormalige winkel van Blokker in Bloemendaal. Inmiddels zijn er al heel wat bezoekers geweest, om te kijken… en te kopen.

Drie dagen per week is Pop-up Galerie Bloemendaal geopend.

Meer dan vijftien Bloemendaalse kunstenaars – allen lid van kunstkring Fiore – en ook gastexposanten presenteren er onder meer schilderijen, keramiek, beelden, sieraden, foto’s en textiel. Elke maand is er ander werk te zien, zodat het de moeite loont vaker te gaan kijken.

Hilde Foks

FIORE

Onverwachte buitenkans De voorzitter van Fiore, beeldend kunstenaar Floor de Bruyn Kops, was al maanden op zoek naar een betaalbare expositieruimte voor de kunstkring, toen zich aan het begin van de zomer een onverwachte buitenkans voordeed. De eigenaar van de voormalige winkel van Blokker, midden in de Bloemendaalse winkelstraat, was bereid het pand gratis beschikbaar te stellen. “Een geweldig aanbod. We kunnen in principe blijven tot eind december, tenzij het pand natuurlijk eerder wordt verhuurd. Voor de eigenaar is het een mooie manier om leegstand op te lossen; voor ons als kunstenaars is het een kans ons werk aan een breed publiek te laten zien.” De pop-up galerie biedt ook mogelijkheden voor het houden van lezingen, workshops en andere culturele activiteiten.

Behoefte aan gemeenschapsplek “Een plek als deze missen we in Bloemendaal, er is geen enkele permanente tentoonstellingsruimte

Kunstkring Fiore werd in 2005 opgericht om de onderlinge contacten tussen Bloemendaalse professionele kunstenaars te versterken en samen tentoonstellingen te organiseren. Op dit moment telt de vereniging ongeveer vijfentwintig leden. Oud-burgemeester Liesbeth Snoeck-Muller is Fiore’s beschermvrouwe.

16

herfst | winter 2018

meer. Dat is toch eigenlijk onbestaanbaar in een gemeente zo groot als de onze,” vindt Floor. “De wethouder van cultuur (Susanne de Roy van Zuidewijn, red.) vertelde tijdens de opening van de galerie dat Bloemendaal een heel hoog percentage eenzame ouderen kent.

Mensen hebben behoefte aan een gemeenschapsplek, waar je elkaar kunt ontmoeten, waar ruimte is voor culturele activiteiten en waar cultuurminnend Bloemendaal met elkaar van gedachten kan wisselen.

Ik zou zeggen: gemeente, doe er wat aan!”

Pop-up Galerie Bloemendaal is open op donderdag, vrijdag en zaterdag van 11.00-18.00 uur.

Floor de Bruyn-Kops

kunst & cultuur

EEN LEVEN IN SCHILDERIJEN

Tulpenveld met duinen te Bloemendaal

Simon de Heer vereeuwigde vooraanstaande Bloemendalers op doek. Veel portretten, maar ook de bekende duinlandschappen, zijn te zien in Museum Haarlem.

Rijk gedecoreerd behang, een boeket dat past bij een stilleven, een bril van de kunstenaar en zijn lidmaatschapskaart van ‘Kunst zij ons doel’. Aan de wand een zelfportret van de jonge Simon de Heer (18851970). Het is alsof hij zijn publiek persoonlijk welkom heet.

Thuis in het atelier In het midden van de eerste zaal staan een schilderskist, palet en penselen uitgestald, allemaal veelvuldig gebruikt. Hier hangen Simons doeken van bollenvelden en landschappen, maar ook een serie naakten die nog niet eerder te zien was in het openbaar. Een tijdlijn schetst de levensloop van de kunstschilder. Foto’s en portretten van familieleden geven een indruk van het dorpsleven in de twintigste eeuw.

Als je doorloopt naar de achterste zaal, valt de Biedermeier bank op.

“Die is uit 1920 en lijkt sterk op de bank die in het atelier stond,” vertelt Esther Jansen. “Ik wilde een sfeer creëren geïnspireerd op het huis van Simon en zijn vrouw Derkje.” Esther

Gravin Van Heerdt tot Eversberg

Meisje met rood haar

EXPOSITIE is zowel de achterkleindochter van de schilder als voorzitter van de stichting die zijn werk beheert. Samen met conservator Pina Cardia van Museum Haarlem richtte ze de tentoonstelling in. Ze bemachtigde ook vintage vitrage en Pina ontwierp een behang in stijl.

Ode aan een vriend Het museum toont 57 schilderijen uit het oeuvre van Simon de Heer. Voor de expositie liet Esther er diverse schoonmaken en (opnieuw) inlijsten.

Je ziet een keur aan lokale notabelen, onder wie gravin Van Heerdt tot Eversberg, voorvechtster van het vrouwenkiesrecht – een oudere dame met een indringende blik. Naast haar natuurbeschermer Jac. P. Thijsse.

Onder zijn portret staat een boeket met bloemen en takken uit Thijsse’s Hof. De beheerder van de heemtuin zet geregeld een nieuw boeket neer, vertelt Esther: “Als ode aan een goede vriend van Simon.”

Tijdens de rondgang langs de schilderijen loopt museumdirecteur Laura van der Wijden langs. Zij vertelt dat bezoekers enthousiast reageren: “Mensen zijn onder de indruk, met name van de portretten en de styling van de expositie. Ze worden er oprecht vrolijk van.”

De tentoonstelling ‘Simon de Heer, Schilderachtig Bloemendaal’ is te zien t/m 24 februari 2019. www.museumhaarlem.nl

Esther Jansen en kunsthandelaar Willem de Winter.

Zangeres Sandra van Nieuwland (l) en Esther Jansen bij een portret van Simons vrouw Derkje Brink.

TERUGBLIK OPENING

Kunsthandelaar Willem de Winter, bekend van het tv-programma Tussen kunst en kitsch, opende in juli de expositie. De redactie van B.Magazine was er bij. Art-director Mimi Sugarman: “Sandra van Nieuwland zong een prachtig lied over de liefde tussen de schilder en zijn muze. Dat had ze voor deze gelegenheid gecomponeerd en Esther had er een harparrangement bij gemaakt. Het klonk heel mooi samen.” Je kunt het filmpje zien op de website van de stichting. (www.simondeheer.nl)

herfst | winter 2018

17

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling

KAMERMUZIEK ONTDEKKEN? De musici die de komende maanden optreden bij Muzenforum zijn afkomstig uit Frankrijk, Griekenland en Engeland. Je kunt ze lekker dicht bij huis beluisteren, in het gemeentehuis van Bloemendaal.

Muzikale soulmates Het duo Noé Inui (viool) en Vassilis Varvareros (piano) brengt op zondag 16 december een speciaal programma rond Goethe en Schubert,

zegt eigenlijk alles over hun meesterschap, weet programmeur Cathelijne Noorland. “Dat is zo’n beetje de heilige graal voor strijkkwartetten.” Ze spelen onder meer een van de langzaamste stukken ooit geschreven: Langsamer Satz van Anton Webern.

samen met actrice Chiara Tissen.

Zij laten muziek en literatuur samensmelten. “Ik vind het mooi als kunstvormen in elkaar grijpen,” vindt Cathelijne. “Bovendien is dit een bijzonder duo. Ze hebben ooit samen gespeeld en voelden daarbij zo’n klik, dat ze elkaar weer hebben opgezocht. Ze zijn muzikale soulmates, dat ervaar je als luisteraar.”

MUZIEK

Wereldberoemd Het wereldberoemde Brodsky Quartet staat op alle grote podia en toch komen ze graag op 27 januari 2019 opnieuw naar Overveen.

Ze spelen deze keer werken van Sjostakovitsj, Beethoven en Mendelssohn. “Strijkkwartetten zijn de ultieme vorm van kamermuziek, de musici hebben echt een verbintenis met het kaliber van een huwelijk. Wil je kamermuziek ontdekken of je (klein) kinderen ermee kennis laten maken, dan is dit een mooie gelegenheid.”

Voor kaartverkoop zie www.muzenforum.nl

Quator Arod

18

herfst | winter 2018

DE TONEEL SCHUUR BESTAAT 50 JAAR Eind jaren zestig zetten jonge theatermakers de Nederlandse toneelwereld op zijn kop.

Alles moest anders, minder elitair en minder burgerlijk. In Aktiegroep Toneelschuur legden zij de basis voor avantgardistische theatervernieuwing.

In Haarlem zochten jongeren letterlijk een schuur om het ouderwetse amateurtoneel op te schudden en nieuwe dingen uit te proberen. In november 1968 werd de Toneelschuur opgericht.

Frans Lommerse, die in januari 2019 afscheid neemt als directeur, was er praktisch vanaf het begin bij. Onder zijn leiding groeide het theater uit tot wat het nog steeds is: een toonaangevend podium voor vernieuwing.

Impuls In juni 1981 stond de Toneelschuur in het teken van het project Wat gebeurde er met Majakovski. Een soort totaaltheater van amateurs en professionals. “Je mag doen wat

foto: Toneelschuur

Op zondag 25 november speelt Quator Arod, een Frans strijkkwartet. Dat deze jonge mannen het ARD Muziek Concours in München hebben gewonnen

lezersaanbieding je wilt, als het maar niet is wat je gewend bent,” luidde de opdracht die Frans hen meegaf. Het project gaf een krachtige impuls aan de eerder in gang gezette veranderingen. De Toneelschuur werd een professioneel theater en er ontstonden tal van nieuwe toneelgroepjes. Zij vonden hier een opstap naar de grotere podia.

Nieuwe talenten Ook Toneelgroep Producties kwam rechtstreeks voort uit het Majakovski-project. Talentvolle

startende theatermakers krijgen hier de kans zich te ontwikkelen, nieuwe interpretaties te bedenken voor bestaand repertoire en bij te dragen aan maatschappelijk relevant theater. Het is het grootste en oudste productiehuis van Nederland.

Toneelschuur Haarlem organiseert dit seizoen elke maand speciale activiteiten rond de theater-, dansen filmprogrammering. Ze trappen het feestelijke jaar af met de jubileumproductie Kras van Paul Knieriem.

THEATER Meer informatie en kaarten: kijk op www.toneelschuur.nl

EEN GERAFFINEERD FAMILIEDRAMA

B.MAGAZINE MAG 3 X 2 VRIJKAARTEN WEGGEVEN VOOR DE VOORSTELLING KRAS IN DE TONEELSCHUUR IN NOVEMBER EN DECEMBER.

DOE MEE EN WIN!

fotografie: Annaleen Louwes

In november neemt regisseur Paul Knieriem op spectaculaire wijze afscheid bij Toneelschuur Producties met de Nederlandse toneelklassieker Kras (1988), geschreven door Judith Herzberg.

Kras is een familiedrama over Ina, een gescheiden vrouw van tegen de zeventig, en haar kinderen.

Nachtenlang wordt het grachtenpand waar Ina woont overhoopgehaald door een insluiper. Wonderlijk genoeg wordt er niets vermist. Is er wel sprake van een inbraak?

In ieder geval krijgt Ina nu elke dag haar kinderen te zien: de ongetrouwde dochter Do die altijd voor iedereen klaarstaat en dat wil weten ook; de zoons William en Theo die huwelijksproblemen hebben en de jongste zoon Manfred die zich druk maakt over het milieu en wat alles kost. Over hun moeder maken zij zich geen echte zorgen, daarvoor zijn ze te zeer vervuld van hun eigen problemen.

Pijnlijk herkenbaar Paul Knieriem heeft gekozen voor een groot ensemblestuk, met een cast van acht acteurs. Ina wordt gespeeld door Malou Gorter, die het stuk al op de toneelschool speelde. Judith Herzberg is een geliefde en veel bekroonde dichter en toneelschrijver.

Met alledaagse taal weet ze een ongekend poëtische wereld op te roepen, die zowel geestig herkenbaar als zeer pijnlijk is. In november ontvangt zij de Prijs der Nederlandse Letteren 2018.

WIN 3X2 KAARTEN

Wil je kans maken op vrijkaarten voor de toneelklassieker Kras?

Voor de voorstelling op

10-13-14-16-17 november: reageer vóór 9 november

Voor de voorstelling op 26-27-28-29 december reageer vóór 9 december

Stuur een mail naar info@bee-media.nl of een privébericht via b.bloemendaal.

Vermeld daarin je naam, woonplaats, telefoonnummer en je voorkeursdatum.

We verloten de vrijkaarten onder de inzenders, de winnaars ontvangen bericht.

herfst | winter 2018

19

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling

MUZIEK, DE CREATIEVE MOTOR Op veel scholen is muziekles de kers op de taart, een extraatje. Erik van Deuren ziet het als het gist in het deeg – een klein, doch onmisbaar ingrediënt. Hij ontwikkelde een muziekeducatieprogramma dat kinderen helpt ontdekken wie ze zijn en wat ze kunnen.

Wat hebben muziekles en 21ste-eeuwse vaardigheden met elkaar te maken? Veel, als je bedenkt dat muziek creativiteit stimuleert en musiceren met anderen bevorderlijk is voor het vermogen om samen te werken. Wanneer Erik van Deuren conservatoriumstudenten de uitdrukkingsmogelijkheden van muzikale frases in bijvoorbeeld een

sonate wil bijbrengen, legt hij het effect van het verschil in klankkleur en dynamiek zo uit: “Stel, je vraagt mijn advies over een kwestie van levensbelang. Als ik antwoord: ‘IK zou het niet doen’, dan schep ik afstand, beslis zelf maar. Zeg ik: ‘Ik zou het NIET doen’, dan wil ik dolgraag dat je mijn raad opvolgt, omdat ik me betrokken voel.”

Dat verschil hoort een mens niet bewust, legt hij uit: “Maar je registreert het wel en zo schat je in wie je tegenover je hebt. Iemand met een goed getraind muzikaal gehoor kan dat razendsnel. Via muziekles scherp je dus ook sociale vaardigheden aan.”

Ritmekaarten Erik is basklarinettist en hoofdvakdocent aan de conservatoria van Amsterdam en Den Haag. Hij was ook directeur van Holland Symfonia, het door de overheid wegbezuinigde Haarlemse ballet- en symfonieorkest. Om te voorkomen dat de opgebouwde kennis verloren zou gaan, besloot hij die op jonge generaties over te dragen.

20

herfst | winter 2018

Zo ontstond ‘Hallo Muziek’, een muziekeducatieprogramma voor het basisonderwijs. In landen waar cultuuronderwijs hoog staat aangeschreven, zoals Finland, Engeland en Hongarije, verzamelde hij kennis over hoe je jonge kinderen muziekvaardigheden aanleert.

Er ligt een stapel ritmekaarten op tafel. Op die voor de allerkleinsten staat een rijtje grote en kleine schapen – taa-titi-toom. Na een tijdje kunnen ze klanksymbolen begrijpen en leren ze spelenderwijs de basis van het notensysteem. Erik: “Hoe jonger je begint, hoe sneller het gaat. Peuters pikken in een paar maanden meer op dan ik als geoefend musicus.”

Instrumenten proberen Hallo Muziek start in de kleuterklas met zingen, expressie, ritme-taal en improviseren. De kinderen krijgen elke week les van een speciaal getrainde muziekvakdocent, veelal een orkestmusicus. In de bovenbouw komt het bespelen van instrumenten erbij. Ieder kind probeert om het half jaar een ander type instrument uit.

Twee keer per jaar is er een presentatie. Niet om te bewijzen hoe goed leerlingen al viool of trompet

kunst & cultuur die op school matig presteerde.

Zijn ouders runnen een snackbar en hebben niets met muziek. De muziekdocent gaf hem een klarinet en hij deed enthousiast mee, ook al ging het niet denderend. Vanwege die toewijding vroeg de docent hem voor de talentklas na school.

Daar kwam een celliste langs en zij liet Alex haar instrument even vasthouden. Zonder één woord ging hij exact zoals zij achter de cello zitten en wist hij intuïtief hoe je een strijkstok vasthoudt. Erik: “De celliste belde mij om te vragen

4 zingen er meerstemmig. Vanaf groep 5 kunnen ze zelf een liedje maken en op muziek zetten. Erik is er trots op. Tegelijkertijd benadrukt hij dat een kleine overwinning voor een kind minstens zo veel kan betekenen. Pasgeleden maakte hij op De Ark een ontroerend moment mee: “In een van de groepen zat een jongetje dat het thuis moeilijk had. De muziekdocent had hem gevraagd zijn drumstel mee te nemen voor de presentatie. Tussen de zangstukjes van de groep door had hij een paar solo’s. Je zag hem

MUZIEK kunnen spelen, maar om te laten zien hoe ver de groep is. Erik: “Dan zie je kinderen sprongen vooruit maken. Wie eerst veilig achteraf wil blijven, durft een jaar later misschien vooraan te staan. Een ander kind zet zichzelf meteen op de voorgrond. Met die verschillen in ontwikkeling en persoonlijkheid moet je rekening houden. Een verlegen kind geef je niet tegen zijn zin een solo. Het proces is veel belangrijker dan het resultaat.”

Motorisch begaafd Erik vertelt over Alex. Hij kwam vier jaar geleden in aanraking met Hallo Muziek – een stille elfjarige

Erik van Deuren

of ze hem mocht lesgeven. Binnen acht maanden speelde hij Bachsonates. Lang verhaal kort, Alex zit inmiddels op het gymnasium.

Onlangs trad hij op in de Kleine Zaal van het Concertgebouw, de rij stond tot om de hoek.”

Niet ieder kind is gezegend met de motorische begaafdheid van Alex.

Hij had bovendien het geluk dat zijn tweede instrument een cello was. Doet er niet toe, meent Erik: “Via het programma komt talent naar boven en dat is geweldig, maar Hallo Muziek is vóór alles bedoeld om bij alle kinderen creativiteit te stimuleren. Via muziekles ontdekken ze onderscheidende eigenschappen bij zichzelf. Het maakt uit of je melodisch, harmonieus of ritmisch ingesteld bent. De een is een kei in verhalen vertellen, een ander heeft rekenkundige aanleg. Kinderen die niet uitblinken in rekenen of taal, maar wel een bepaalde gevoeligheid of bewustzijn hebben, kunnen via muziek hun zelfvertrouwen versterken. Daar heb je je hele leven wat aan.”

Even de held Door het land heen werken inmiddels 54 scholen met Hallo Muziek, waaronder de Aloysiusschool in Overveen. De Haarlemse basisschool De Ark was een van de eerste en daar zijn ze al ver met het programma. Leerlingen van groep

Voor meer informatie: www.hallomuziek.nl

groeien, hij was even de held.”

Vanaf 2020 zijn basisscholen verplicht muziekonderwijs te geven.

Dan kun je wachten tot de overheid het gaat regelen, maar, zegt Erik: “In mijn ervaring ben je dan jaren verder. Scholen en ouders kunnen het ook zelf organiseren.”

Boekhandel Blokker.qxp_Opmaak 1 02-10-18 20:10 Pagina 1

Van Gogh Museum Editions

? weten r e e M ar Ga na el and Boekh r Blokke

Vincent’s schetsboeken en meer…

Intekenprijs ¤ 4.950 » Na 15 november 2018 ¤ 5.750

De vier enige overgebleven schetsboeken van Vincent van Gogh, in het bezit van het Van Gogh Museum, zullen vanwege hun kwetsbaarheid niet meer in het openbaar getoond worden.

Om het publiek toch toegang te verschaffen tot deze unieke schetsboeken, drie cahiers, enkele losse schetsen en een brief, uit de periode 1884-1890, worden ze eenmalig als facsimile’s in een gelimiteerde oplage van 1000 exemplaren uitgegeven.

Bij het vervaardigen van deze facsimile’s zijn gerenommeerde Nederlandse bedrijven en ambachtslieden betrokken om een ultiem resultaat te kunnen behalen.

De facsimile’s worden geleverd in een kubus van walnotenhout, elk in een aparte met vilt beklede lade, die aan vier zijden tegelijk geopend kan worden. Op de kubus ligt een speciale uitgave over het werk en de periode waarin deze schetsboeken gemaakt zijn.

Tevens zit aan de onderzijde van de kubus een wissellijst, van eveneens walnotenhout, geschoven voor de losse schetsen.

Laat deze unieke kans om uw eigen museum in huis te halen niet voorbijgaan!

Schrijf nu in: www.boekhandelblokker.nl Contactpersoon: Arno Koek (023) 528 24 72 info@boekhandelblokker.nl Boekhandelsavond Op woensdag 12 december is er om 20.00 uur een lezing over dit unieke project bij Boekhandel Blokker, Binnenweg 138, Heemstede. Aanmelden via (023) 528 24 72

Walnoten kubus: 35 µ 35 µ 35 cm | Stalen onderstel: 52,5 µ 35 µ 35 cm | © Gerrit Schreurs Fotografie

kunst & cultuur

MEDITATIEVE SCHILDERKUNST UIT CHINA

Werken van Zhou le Sheng

De Zocherlounge biedt komende maanden een afwisselend programma van exposities en muziek.

Marijke Hennevelt was al van jongs af gefascineerd door de Chinese en Japanse schilderkunst.

Zij leerde Sumi-e penseelschilderen van Meester Zhou le Sheng. Samen exposeren zij in de Zocherlounge van 9 november tot en met 16 december.

Sumi-e De internationaal bekende penseelkunstenaar Zhou le Sheng is meester in de traditionele Chinese

EXPOSITIE schilder- en tekentechnieken. Hij studeerde aan de kunstacademies van Shanghai, Tokio en Den Haag.

Zhou beoefent Sumi-e, een 2000 jaar oude kunstvorm die in China is ontstaan en zijn oorsprong vindt in het Zenboeddhisme. Westerse kunstenaars als Paul Gauguin en Henri de Toulouse-Lautrec lieten zich hierdoor inspireren. Sumi-e betekent inktafbeelding; er wordt geschilderd op rijstpapier of zijdedoek. Het is een meditatieve vorm van schilderen, waarbij het onderbewuste van de kunstenaar en zijn gevoelswaarde ten aanzien van het te schilderen onderwerp een belangrijke rol spelen. Op verzoek demonstreert Zhou hoe hij schildert op rijstpapier.

Finissage Huib van den Broek schilderde kleurrijke portretten van Ghanese mensen. Zijn expositie ABIBIMAN EFFE is op 4 november voor het laatst te bewonderen.

Concerten Jazzpianist Maarten Regtien geeft een recital op 28 oktober en het jaar eindigt met zangduo Anita en Ed in (Kerst)concert op 15 december. Beide concerten beginnen om 16.00 uur.

Sumi-e: zaterdag en zondag 13.00-17.00 uur en op afspraak Finissage: 4 november 15.00 uur Informatie en aanmelden: info@zocherlounge.nl

PUUR BEELD Layla Wijswuller fotografeert met geduld, oog voor lichtval en gevoel voor compositie. Ze wil een zo natuurgetrouw mogelijk beeld vastleggen.

Vandaar de titel van haar tentoonstelling: PURE. De beelden zijn betoverend, je kunt je nauwelijks voorstellen dat ze niet zijn gefotoshopt.

Als freelance fotografe gaat Layla

dagelijks op pad, voornamelijk in en rond Bloemendaal. Ze kent de omgeving waar ze al meer dan veertig jaar woont als geen ander.

Haar favoriete plek is het strand.

Fototentoonstelling PURE is te zien op 17 en 18 november van 11.00-15.00 uur in Pepijn’s Kitchen in Haarlem (toegang gratis). Van de opbrengst van verkocht werk schenkt Layla een deel aan Stichting de Noordzee. www.laylawijsmuller.nl herfst | winter 2018

23

muziek - theater - literatuur - festival - toneel - dans - tentoonstelling

(PIEP)JONG TALENT EN EEN OUDE VREK In de kerstvakantie brengt de Stadsschouwburg Haarlem een nieuwe uitvoering van Scrooge op de planken. De vierde editie wordt een wervelende voorstelling vol zang, dans, poppenspel en speciale acts. Ook bijzonder: er doen 33 kinderen uit de buurt aan mee.

Voor meer informatie en kaarten: www.theater-haarlem.nl

‘De geesten van gister, dat zijn wij, woeaaah!’ En weg sprint het groepje, het podium af. Het geïmproviseerde podium welteverstaan; we zijn in de repetitieruimte van de Haarlemse Stadsschouwburg. Hier werkt de kindercast van Scrooge aan scènes van een familievoorstelling over de welbekende gierigaard uit het boek van Charles Dickens. Drie groepen van elf kinderen, de jongste is pas zeven, staan eind december om beurten op het toneel. Ze treden dan samen op met hoofdrolspelers Bert Bunschoten en Wigbolt Kruijver van Toneelgroep Het Volk. In het najaar oefenen ze elke woensdag en zaterdag tot ze ieder detail uit de voorstelling kunnen dromen. Het meerstemmig zingen gaat nu nog niet helemaal perfect, maar gedreven zijn ze. Je voelt de energie door de zaal stromen – of stuiteren liever gezegd.

Christopher kreeg op zijn rol in de musical van de basisschool veel positieve reacties. Zijn moeder moedigde hem aan mee te doen met Scrooge, hij hoefde niet zo nodig. Tot hij de musical Hamilton zag en alsnog geïnspireerd raakte.

“Ik was nerveus tijdens de audities, want na groep 8 had ik nooit meer geacteerd. Kennelijk vonden ze me goed genoeg.” Hij wil best verder met acteren, maar als dat niet gebeurt, is het ook goed.

Over optreden voor een groot publiek maakt Scrooge hij zich geen zorgen: komt er “Met al dat felle licht weer aan op je zie je de zaal nauwelijks.”

Podiumervaring Voor haar rol in Scrooge is de Bloemendaalse Pleun Nijhuis (12) gestopt met tennis en dans. Sporten valt moeilijk te combineren met repeteren nu ze ook in de brugklas zit. Naar zangles gaat ze nog wel.

Medespeler Christopher Hatton (15) uit Haarlem blijft trainen voor voetbal.

Alleen de zaterdagcompetitie slaat hij

24

herfst | winter 2018

over. Ze waren allebei verrast dat ze door de audities kwamen – met 250 aanmeldingen. Pleun: “Sommigen waren zó goed, ik dacht: dat lukt mij nooit. Die goeien werden inderdaad gekozen, ik gelukkig ook.” Ze weet zeker dat ze actrice wil worden.

Podiumervaring is dan alvast mooi meegenomen.

Talent De jeugdcast oefent onder de hoede van regisseur Javier López Piñón. Kinderen kunnen onbevangen zijn, is zijn ervaring, maar ook vrij star. “Daarom moet je concreet aangeven wat je van ze vraagt en denken in stappen.

Een volwassen acteur kun je dingen laten uitproberen, kinderen hebben behoefte aan duidelijkheid.” Hij was positief verrast over de audities; iedereen had zich tot in de puntjes voorbereid. Bij de groep die is geselecteerd ziet hij veel ambitie: “De kinderen werken keihard en zijn bereid offers te brengen. In die zin doen ze niet onder voor profs.

We hebben bijvoorbeeld strenge regels over telefoongebruik, maar tot nu toe is er nog geen onvertogen woord gevallen.”

kunst & cultuur Tijdens de audities keek Javier onder andere naar de uitstraling van de kinderen. Jezelf durven laten zien op een podium is niet iedereen gegeven.

Hij vindt het belangrijk dat een acteur kan omgaan met een aanwijzing: “Je komt er niet met alleen talent.

Kunnen samenwerken is minstens zo belangrijk. Voor een familievoorstelling zijn te veel ego’s funest.”

Regisseur Javier López Piñón voor de groep.

THEATER Jeugdworkshops geven is voor de schouwburg ook een manier om publiek voor de toekomst te genereren.

Wie al op jonge leeftijd de magie van het theater ontdekt, gaat als volwassene eerder naar een voorstelling. Jaap: “Daar komt bij dat er enorm is bezuinigd op kunston-

100

derwijs in de klas. Dat gemis willen we compenseren.” Scrooge wordt dit jaar weer totaal anders dan de vorige edities. “Je komt straks ogen te kort,” voorspelt hij. “En het leuke is dat de theatermakers dit keer allemaal (voormalige) Haarlemmers zijn.”

JAAR

Theaterworkshops In aanloop naar de audities organiseerde de Stadsschouwburg afgelopen voorjaar op zeventien Haarlemse scholen theaterworkshops. Deze dienden een dubbel doel: talent scouten voor Scrooge en kinderen in aanraking brengen met theater. Dat laatste is niet vanzelfsprekend, weet schouwburgdirecteur Jaap Lampe: “Bij sommige kinderen ontbreken thuis de financiële mogelijkheden om voorstellingen te bezoeken, bij anderen hebben ouders geen aandacht voor cultuur.” Aan de workshops deden 1.500 leerlingen mee. Zes van hen haalden de cast van Scrooge.

De andere jeugdacteurs zijn geselecteerd via de openbare audities.

24/7

19425_1 NVD Corporate adv 185x130 mm 01.indd 1

02-08-18 09:02

CULINAIR GENIETEN? enrich your home

In de afgelopen 25 jaar heb ik mijzelf ontwikkeld in de wereld van de gastronomie tot een Bourgondische fijnproever. Met een grote passie voor koken stond ik als klein jongetje naast mijn moeder in de keuken.

Daar waar mijn moeder mij de basis van het koken heeft bijgebracht heb ik door opleiding en werkervaring bijgeleerd op het gebied van

wijn, spijs en

gastvrijheid. Ik ben gebruik kortingscode BEE2018 voor 10% korting op www.onshus.nl

Bas van de Sande, Scroppino Club.

Zowel voor zakelijke evenementen als in de privé sfeer leveren wij culinaire invulling als

“Houdt u van lekkere wijn?

Weet u een goede whisky te waarderen?

Trakteert u uzelf of uw vrienden graag op een bijzondere jenever of gin?

Ik nodig u van harte uit in mijn winkel om kennis te maken met mijn aanbod.

Heb ik niet wat u vraagt? Dan ga ik voor u op zoek.

Vanaf 1 doos bezorg ik uw bestelling gratis thuis in Overveen en Bloemendaal.”

Mike van Zoolingen

zintuiglijk visitekaartje. Van aangeklede borrel tot feestavond en van walking dinner tot diner op servies. Alleen met een cocktailbar of als foodleverancier maar ook als full service cateraar.

Culinaire groet, Bas

WWW.SCROPPINOCLUB.NL . 06 181 22 570

Bloemendaalseweg 261 - Overveen info@wijnhandelvanzoolingen.nl 023.52 52 290

column

fotografie: Hilde de Wolf

Maffia praktijken Ik breng het weekend door met vriendinnen van vroeger. We hebben elkaar lang niet gezien. Een van ons woont in Nieuw-Zeeland, de ander heeft een indrukwekkende carrière als cardioloog en ik schipper me drie slagen in de rondte met kids, man, huis en baan. Op de terugweg constateer ik dat deze ‘vriendschappen voor het leven’, in de studententijd gesmeed, inderdaad blijvend zijn. Tijd en afstand doen daar niets aan af, je gaat gewoon verder waar je gebleven bent. Intens dierbaar.

Dat blijkt ook als we rond het overzeese bezoek een paar andere etentjes plannen, in diverse constellaties. Oude patronen manifesteren zich weer.

Waar je vroeger samen gierde om datingperikelen, doe je dat nu over de ongemakken van de menopauze. Geen geheimen en geen schaamte.

Daarvoor ken je elkaar te goed.

Madelon Heering is een van de drie oprichters en oud-hoofdredacteur van B.Magazine. Zij werkt als manager communicatie voor een semi-overheidsorganisatie en steekt daarnaast – met genoegen – veel energie in haar taken als hoofdsloof van het samengestelde gezin dat ze met haar achterbuurman stichtte. Zij geniet van het leven in Overveen.

Dit heb ik toch echt te danken aan mijn ontgroening. Die overigens niet fysiek, maar wel mentaal en bovenal lang en vermoeiend was. Alle protesten en attesten ten spijt, ben ik ervan overtuigd dat ontgroenen zinvol kan zijn.

Zet een groep onder druk en je kweekt pijlsnel resistente saamhorigheid.

Elke legereenheid zal dat beamen. Ik vind het fijn dat nu ook ons derde kind deze beproeving ondergaat. “Het is te doen,” zegt ze. “We trekken elkaar er doorheen.”

Haar grootmoeder en ik concluderen tevreden dat dit kind het begrijpt.

Hier wordt een jaarband gesmeed die een leven lang dienst kan doen. Hier klinkt de belofte van onverwoestbare vriendschappen. Natuurlijk zijn er ook andere manieren om die te vinden, maar de snelkookpan waarin zij zit heeft al generaties lang zijn effectiviteit bewezen. Ik durf te stellen dat er meer mensen mét snelkookpan ‘groepjes voor het leven’ vonden, dan zonder. Waarmee ik wederom nadrukkelijk niet beweer dat het niet anders kan, het is dan alleen moeilijker, tijdrovender en vaak minder effectief.

Laat duizenden jongeren tegelijkertijd dezelfde zware behandeling ondergaan en natuurlijk gaat er dan weleens iets mis. Niets nieuws, we zien het overal waar drommen mensen samenkomen. Vanzelfsprekend moeten we excessen zien te beperken. Maar ik stoor mij aan de toenemende ongenuanceerdheid en onwetendheid waarmee de anti-ontgroeningsmaffia een bewezen systeem veroordeelt. De felheid waarmee dat gebeurt doet jaloezie vermoeden.

Als je ervoor kiest geen deel uit te maken van een bepaald netwerk, moet je later niet piepen dat dit netwerk zo sterk is dat je er niet tussenkomt.

Leef en laat leven. Het is je goed recht om niet bij een bepaald clubje te willen horen, maar daarom hoef je het nog niet te bestrijden. Studenten veroorzaken tijdens hun inwijdingsrituelen misschien wat overlast, maar deze verbleekt bij de schade die bijvoorbeeld voortvloeit uit de voetballerij en die de belastingbetalende burger een godsvermogen kost.

Moeten we voetbal dan ook maar verbieden? Nee, want het is niet redelijk om hele volksstammen hun lolletje te ontzeggen omdat een enkeling zich niet weet te gedragen. Dat zou de anti-ontgroeningsmaffia ook moeten kunnen bedenken, maar daar is zij te vooringenomen voor.

herfst | winter 2018

27

Slow IN DE BUURTBUS

reizen door

je eigen dorp

28

herfst | winter 2018

op pad

tekst: Peter de Bie | fotografie: Teun Baarspul

Zes dagen per week rijdt lijn 481 ieder uur van Santpoort-Noord naar Overveen, en terug. Het lijkt een gewoon Connexxion-busje, maar achter het stuur zit steevast een vrijwilliger. B. ging mee om te kijken wie er zoal instapt.

Ooit was er lijn 81, die liep van Zandvoort naar Haarlem en voor een deel van de route door Bloemendaal. Bij gebrek aan reizigers werd deze busverbinding in 2011 opgeheven. Niet rendabel meer. Zonder dat iemand dit zo formuleerde, heerste de gedachte dat in een rijke gemeente als Bloemendaal iedereen wel een auto had of over eentje kon beschikken. Kortom, geen mens zou de bus missen. Niets bleek minder waar.

Een eerste poging om weer een buslijn te starten strandde, maar toen de

gemeente zich achter het initiatief voor een buurtbus schaarde, was het op 1 oktober 2013 zover: Bloemendaal had weer een buslijn. De bus is geleverd en wordt onderhouden door Connexxion.

De provincie Noord-Holland betaalt de kosten, op voorwaarde dat minimaal vierhonderd mensen per maand gebruik maken van de service. Daar komen ze makkelijk aan.

Beter dan lopen Wie zijn eigenlijk de passagiers van lijn 481? Hoog tijd voor een proef op de som. Als chauffeurs van de dag melden

zich buurtbusbestuursleden Ed Prins en José Groot. De lijn wordt momenteel gerund met 36 chauffeurs, die ieder drie uur per dienst volmaken. Een medische keuring en rijbewijs BE zijn voldoende om je als chauffeur te kwalificeren. En natuurlijk moet je een beetje met mensen kunnen omgaan. Zoals in elke bus hangt er een bordje met de overbekende tekst ‘Niet spreken met de bestuurder’, maar daar trekt niemand zich iets van aan. De meeste chauffeurs vinden het juist gezellig, een praatje. Wat soms leidt tot persoonlijke ontboezemingen. Kan allemaal, mits het niet druk is.

>>

herfst | winter 2018

29

30

Er staat ‘Niet spreken met de bestuurder’, maar daar trekt niemand zich iets van aan

vandaag is het in de bus nog een graad of vijf warmer dan de dertig graden buiten.

Tien minuten later stapt de volgende passagier in. Mevrouw is vaste klant. Alle chauffeurs kennen haar. “Wat een drukte!

Meestal is het leger,” zegt ze. Ze schiet in de lach als ze hoort over de reportage. “Ik ben net geopereerd. Zeker als ik boodschappen bij me heb, ga ik met de bus. Ben er harstikke blij mee.” José helpt haar herinneren aan het uitchecken. “72 centjes, wie doet me wat?” Met een brede

Het is nog zomervakantie en daardoor veel rustiger dan anders. Na bijna een half uur hebben we nog geen passagier gezien en begint deze reportage een wat wankel fundament te krijgen. Gelukkig, in Santpoort komt een man hevig zwaaiend aangehold. De chauffeur stopt – de eerste klant is binnen. ‘Gaat u naar station Haarlem? Nee…. Waar gaat u wel naar toe?

Oh, dat is ook goed.’ Hij vindt het allang best dat hij niet hoeft te lopen. Als er maar ergens een trein stopt, komt hij er wel. De man vertelt over zijn werk. Voor zijn baas brengt hij auto’s naar klanten. Als hij die heeft afgeleverd, moet hij zelf zijn weg

zwaai neemt de dame afscheid. Die 72 cent geldt voor senioren, andere reizigers betalen maximaal 2,30 euro per rit.

herfst | winter 2018

terug vinden. Mooi werk is het. En deze reportage maakt hem wereldberoemd in heel Bloemendaal. Door zijn verhaal realiseer je je wat een merkwaardige gemeente Bloemendaal is: op dit kleine oppervlak zijn er maar liefst vier treinstations.

Plaspauze “Wat is dat voor piepje?” vraagt Ed aan José, die op dat moment achter het stuur zit. “Dat ie een servicebeurt moet hebben,” antwoordt ze. Ed werpt een blik op het dashboard: “Dat is al een tijdje zo. Kunnen ze misschien ook eens naar de airco kijken.” Geen overbodige luxe,

Halverwege de route gaan we even de gemeentegrens over. Halte Delftplein, bij het Spaarne Gasthuis Haarlem Noord.

Normaal gesproken heeft de chauffeur hier vier minuten voor een plaspauze en een kop koffie. Maar we liggen achter op schema, dus deze keer niks van dat al.

Dat is nog eens andere koek dan het conflict waarover landelijk wordt gesteggeld en waarvoor professionele buschauffeurs in staking gingen. De meeste vrijwilli-

op pad gers van de buurtbus zijn pensionado’s en niet zo heetgebakerd, hoewel ook zij natuurlijk af en toe een plaspauze nodig hebben. Daar kwam een keer een klacht over. Een chauffeur die alleen reed, redde de pauzeplek niet. Hij stopte de bus en ging de bosjes in voor een sanitaire stop.

“De klacht was dat we een potloodventer op de bus hadden,” vertelt Ed, die intussen het stuur heeft overgenomen. Vlak bij het eindpunt stapt weer een passagier in. Haar man is opgenomen in woon-

dan gaan ze allemaal maar lopen. Het gebeurt geregeld dat groepen studenten vanaf een station met de bus naar de hogeschool willen. De chauffeur vraagt dan wie er tentamen heeft. Die studenten mogen mee, totdat de bus vol is, de rest heeft pech. Ed: “Die extra vraag komt vaak zo onverwacht dat je daar een buurtbus niet op kunt instellen.”

Een bus rijden is gewoon leuk, vinden zowel José als Ed. “Ook de andere vrijwilligers willen zo lang mogelijk

Voor de leefbaarheid Sinds kort kun je in de buurtbus alleen nog betalen met een OV-chipkaart of pinpas. Wie zonder pas instapt mag toch mee, de buurtbus hoeft geen winst te maken. “Het gaat erom dat dorpen leefbaar blijven,” meent José. “Je ziet dat mensen afhankelijk zijn van zo’n buurtbus. Dat is precies de reden waarom wij dit doen. En nieuwe chauffeurs zijn altijd welkom. Als het je wat lijkt om ook te rijden, meld je dan aan.”

zorgcentrum ‘De Blinkert’, zij bezoekt hem vier à vijf keer in de week. Als deze bus niet reed, zou ze niet weten hoe ze daar moest komen. Ze heeft in haar kennissenkring niemand met een auto en de suggestie van een medepassagier dat het woonzorgcentrum misschien wel vervoer kan regelen verwijst ze onmiddellijk naar het rijk der fabelen.

doorgaan,” weet hij. “Ze balen als ze een tijdje niet worden ingezet.” Het verkeer in Bloemendaal levert weinig gedoe op. De meeste hinder hebben de chauffeurs van ouders met kinderen die overal pal voor de deur willen parkeren en dan liefst nog een kletsje maken, zonder rekening te houden met andere verkeersdeelnemers.

José: “We merken ook dat het economisch weer goed gaat. Overal wordt verbouwd en werklieden parkeren hun wagens soms zo plompverloren midden op straat dat wij er echt niet langs kunnen. Het vraagt wel wat sociale vaardigheden om dat soepel op te lossen.”

Uiteindelijk arriveren we volgens de dienstregeling drie minuten te laat bij de halte van station Overveen. Twee nieuwe klanten stappen in, de volgende chauffeur neemt het stuur over.

Pas na zo’n ritje besef je hoe kalm het allemaal is verlopen en hoeveel je onderweg van de verschillende dorpen te zien krijgt. Dat komt doordat je, behalve een klein stukje Kennemerweg, op de hele route niet harder dan dertig kilometer per uur mag rijden. Een snelheidsgrens waar de buurtbus zich als een van de weinige weggebruikers aan houdt.

Rijden met hindernissen De buurtbus is geschikt voor acht personen. Meer mag niet vanwege de verzekering. Een groepje van vier jongeren wil instappen. Ze zijn met twee te veel,

herfst | winter 2018

31

KENMERKEN

MODERN OUDER WORDEN TUSSEN STAD EN DUINEN

16 PRACHTIGE VILLA’S MET ROYALE BUITENRUIMTE

Wonen in luxe op één van de mooiste locaties van Aerdenhout, tussen stad en duinen in: hier kunt u wonen in een veilige omgeving die ingericht is om modern ouder te worden.

VOORZIEN VAN MASTER BEDROOM OP BEGANE GROND INTRODUCTIE VAN EEN UNIEK (ZORG)CONCEPT: MYLIVY ZELFSTANDIG WONEN IN EEN BESCHERMDE OMGEVING VELE EXTRA’S EN ONBEGRENSDE MOGELIJKHEDEN PRIJZEN VANAF € 600.000,- TOT € 1.525.000,- V.O.N.

Op het aangelegde terrein worden 16 unieke villa’s gerealiseerd, variërend in grootte tot ongeveer 260 m2. Ze zijn voorzien van een grootse entree en een lichte woonkamer, die toegang geeft tot de master bedroom op de begane grond. Er zijn mogelijkheden om een tweede slaapkamer en badkamer op de begane grond of op de eerste verdieping te realiseren.

De villa’s beschikken over plafonds van maar liefst 5 meter hoog. Daarnaast hebben een aantal woningen een extra ruime en zonnige patio of beschikken over andere unieke eigenschappen.

U hoeft zich geen zorgen te maken over het onderhoud van de tuin of uw woning: alles wordt voor u geregeld.

De villa’s van Nieuw Boekenroode worden ingericht met de laatste technologische ontwikkelingen op het gebied van modern ouder worden. Zo worden ze onder meer voorzien van een videodeurbel en een alarmknop en zijn de woningen uit te breiden met vele extra voorzieningen. Bovendien zal in Nieuw Boekenroode het MyLivy-concept geïntroduceerd worden. MyLivy is een combinatie van een echte hostess en slimme technologie, die uw leven op een eenvoudige en laagdrempelige manier comfortabeler maakt.

Deze technologie wordt geïntegreerd op een iPad in uw woning, zodat u eenvoudig allerlei dagelijkse zaken kunt regelen. Heeft u een afspraak nodig bij de fysiotherapeut, wilt u graag een theatervoorstelling bijwonen of uw agenda bijhouden? MyLivy helpt u 24 uur per dag, 7 dagen per week. Zo blijft u zelfstandig wonen en kunt u genieten van de dingen die er echt toe doen.

PUUR makelaars | nieuwbouw@puurmakelaars.nl | 023 54 10 905 | www.nieuwboekenroode.nl

DESIGN BY STRUMPHLER MAKELAARS

MAKE LAARS

Oscar Mendliklaan 9

2111 AS Aerdenhout

023 - 524 34 24

info@strumphlermakelaars.nl

www.strumphlermakelaars.nl

dutch

tekst: Maaike Brouwer | fotografie: Mick de Jong

SM ART DES IGN (ERS)

DESIGN IS IN DE EERSTE PLAATS EEN WERKWOORD; HET STAAT VOOR EEN DOORDACHT PROCES VAN ZOEKEN NAAR SLIMME OPLOSSINGEN VOOR VRAAGSTUKKEN. SMART DESIGNERS DENKEN DAARBIJ PER DEFINITIE VANUIT DE BEHOEFTEN EN WENSEN VAN GEBRUIKERS. TIJDENS HET ONTWERPPROCES STAAN INTUÏTIEF GEBRUIK EN FUNCTIONALITEIT VOOROP, MAAR NATUURLIJK ZIJN KWALITEIT EN ESTHETIEK OOK VAN BELANG.

herfst | winter 2018

35

WAYTOPLAY WIE?

SYBREN JELLES IS GRAFISCH EN INDUSTRIEEL ONTWERPER. HIJ GELOOFT IN DE CREATIVITEIT EN VERBEELDINGSKRACHT VAN KINDEREN.

WAT?

EEN FLEXIBELE AUTOBAAN VAN RUBBEREN PUZZELSTUKKEN, WAARMEE KINDEREN STEEDS NIEUWE WEGEN KUNNEN MAKEN, OOK BUITEN IN ZAND OF SNEEUW. DE BAANDELEN ZIJN GEMAAKT VAN VEILIG EN DUURZAAM RUBBER.

WAAROM?

SYBREN WILDE VOOR ZIJN ZOON JOEP SPEELGOED BEDENKEN, WAARVAN DE UITKOMST NIET VOORAF VASTSTAAT. ALS KINDEREN ZELF INVLOED HEBBEN OP HOE HUN SPEL VERLOOPT, PRIKKELT DAT HUN FANTASIE.

36

herfst | winter 2018

dutch

SLIDE-TO-ADAPT WIE?

MARK GOMBAULT IS AFGESTUDEERD AAN DE DESIGN ACADEMIE IN EINDHOVEN. HIJ HAALT INSPIRATIE UIT VAKMANSCHAP EN FIJN HANDWERK EN HEEFT BIJZONDERE BELANGSTELLING VOOR NIEUWE TECHNIEKEN EN WETENSCHAP.

WAT?

EEN FLEXIBELE KAST VAN LOSSE MODULES DIE JE NAAR BEHOEFTE EN SMAAK KUNT SAMENVOEGEN, VRIJSTAAND OF TEGEN DE MUUR. DE MODULES PASSEN IN ELKAAR, WAARDOOR ZE MAKKELIJK TE VERVOEREN ZIJN EN GEEN HOUT WORDT VERSPILD.

WAAROM?

MARK IS IN ZIJN LEVEN VAAK VERHUISD EN LIEP STEEDS TEGEN HET PROBLEEM AAN VAN MEUBELS DIE NIET IN DE NIEUWE RUIMTE PASTEN. DIT ONTWERP BIEDT EEN DUURZAMER ALTERNATIEF VOOR NIEUW MEUBILAIR.

herfst | winter 2018

37

DE COMPAAN WIE?

JOOST HERMANNS IS DE BEDENKER VAN DE COMPAAN. VAN DIRECTEUR VAN EEN TELECOMBEDRIJF WERD HIJ EEN ONDERNEMER DIE NIEUWE IDEEËN OP DE MARKT BRENGT.

WAT?

DE COMPAAN IS EEN TABLET VOOR OUDEREN DIE NIET MET EEN GEWONE COMPUTER OVERWEG KUNNEN. HIERMEE KUNNEN ZIJ OP EEN EENVOUDIGE MANIER FOTO’S EN FILMPJES ONTVANGEN, EEN BERICHT VERSTUREN EN BEELDBELLEN.

WAAROM?

JOOST BEDACHT DE COMPAAN VOOR ZIJN 90JARIGE OUDTANTE DIE GRAAG EEN IPAD WILDE. TOEN DEZE ONGEBRUIKT ONDER EEN STAPEL KRANTEN EINDIGDE, KWAM HIJ OP HET IDEE VAN EEN ‘OMA-PROOF’ TABLET.

38

herfst | winter 2018

dutch

FIREFLIES POWERTROLLEY WIE?

CARISSA SORKO EN JESSICA ROOZEN ZIJN DE OPRICHTERS VAN HET DESIGNBEDRIJF FIREFLIES. ZIJ STREVEN NAAR HET PRODUCEREN VAN FUNCTIONELE, VERNIEUWENDE EN TIJDLOZE PRODUCTEN.

WAT?

EEN HANDGEMAAKTE, SLIMME ALL PURPOSE TAS. DE ROTATIE VAN DE WIELTJES WEKT ENERGIE OP, WAARMEE JE MOBIELE APPARATUUR KUNT OPLADEN EN DIE ZORGT VOOR LICHT IN JE TAS. DE POWERTROLLEY IS EEN MIX VAN STIJL, INNOVATIEVE TECHNOLOGIE EN DUURZAAMHEID.

WAAROM?

CARISSA EN JESSICA REIZEN VEEL EN HADDEN MOEITE EEN STIJLVOLLE EN FUNCTIONELE TROLLEYTAS TE VINDEN DIE PASTE BIJ HUN FASHION LOOK EN TEGELIJKERTIJD AAN HUN ZAKELIJKE GEBRUIKSBEHOEFTE VOLDEED. VANUIT DEZE BEHOEFTE HEBBEN ZIJ DE TAS ONTWIKKELD.

herfst | winter 2018

39

advertentie BeBloemendaalHR.pdf

1

24-09-18

10:35

Afscheidshuis BLOEMENDAAL

C

M

Y

CM

MY

CY

CMY

K

Afscheid nemen is misschien wel het moeilijkste dat een mens in zijn leven moet doen.

Het Afscheidshuis Bloemendaal aan de Bergweg 60 biedt een sfeervolle accommodatie voor opbaring in de periode tussen het overlijden en de crematie of begrafenis.

Via de uitvaartverzorger maar ook rechtstreeks is contact met ons op te nemen: 06 46223155

Flexwerken tegen een vaste lage prijs.

Geen strippenkaarten of beperkte service, maar gewoon ĂĄlles om je volledig te verdiepen in je klanten en je werk. Snelle wifi, printen, scannen, kopiĂŤren, koffie, thee en vergaderruimte zijn allemaal inclusief.

Of je nu zelfstandig bent of dat je een fijne plek voor thuiswerkdagen zoekt, De Verdieping in Sparrenheuvel biedt een werkplek waar je je thuis voelt.

Ervaar het zelf.

Kom op vrijdag gratis proefzitten!

Meld je eenvoudig aan via: www.deverdieping-bloemendaal.nl

Slechts v 175,- per maand, inclusief faciliteiten en servicekosten, excl. BTW. Bloemendaalseweg 139, Bloemendaal. Contact: Harm Swen 06 - 53 145 488

gastcolumn

fotografie: Philippe Vogelenzang

Het nieuwe antiek

Sascha Faase is interior designer/decorator bij Framework Studio in Amsterdam, een bureau dat geregeld de (internationale) bladen haalt met spraakmakende interieurs. Sascha woont met haar man Martijn en zoons Dante en Tammes in Bloemendaal.

In een markt die vol is van dezelfde ontwerpen, en heel veel kopieën, vind ik vooral inspiratie bij ontwerpers die het raakvlak opzoeken tussen kunst en design. In interieurontwerpen zoek ik meestal naar een subtiele artistieke lijn.

Dat uit zich bijvoorbeeld in materiaalgebruik, in hoe we dingen laten maken, in details, vormen en kleuren, en in de wandafwerking. Maar ook in de keuzes voor meubelstukken. Uit welke tijd komen ze, zijn ze oud of nieuw, tot welke stroming behoren ze? Voor opdrachtgevers ben ik voortdurend op zoek naar bijzondere en unieke objecten of meubelstukken. Je hebt een getraind oog nodig om de juiste combinaties te maken, want uiteindelijk moet het geheel ook aanvoelen als ‘van nu’.

Een term die de laatste jaren sterk in opkomst is, is ‘collectible design’.

De markt hiervoor groeit snel en het succes schuilt waarschijnlijk mede in het feit dat het de plaats heeft ingenomen van antiek. Enerzijds moet je bij collectible design denken aan de top(vintage)stukken uit de twintigste eeuw van de hand van erkende, voorname ontwerpers.

Het zijn stukken met een sterke herkomst die vaak redelijk zeldzaam en gewild zijn en dus kostbaar. In elk project pas ik nieuwe meubels en lampen toe, maar die aanvullen met een aantal vintagestukken geeft een interieur een belangrijke extra laag. Er ontstaat zo een context waarin je kunst en interior design met elkaar verbindt.

Onder collectible design vallen ook moderne, eigentijdse stukken.

Deze markt laat zich iets moeilijker afbakenen, maar het gaat altijd om excellent design, materiaalgebruik en originaliteit. Ontwerpers van over de hele wereld (en niet in de minste plaats van de Design Academy Eindhoven!) brengen topstukken uit. Zij worden vertegenwoordigd door designgaleries in bijvoorbeeld New York, Milaan, Londen en Parijs. Jaarlijkse shows als ‘Design Miami’ stellen deze ontwerpen centraal, maar inmiddels zijn ze ook te bewonderen op de Tefaf, de jaarlijkse kunst- en antiekbeurs in Maastricht.

Voor een recent project hebben we een tafel gekozen van de Italiaanse architect-ontwerper Vincenzo de Cotiis. Het meubel is gemaakt van marmer, hars en brons – je kunt er natuurlijk aan zitten, maar je kunt de tafel evengoed zien als kunstobject en daarmee als een investering.

Zelf zit ik morgenvroeg in de trein naar Parijs. Daar ga ik onder andere de Carpenters Workshop Gallery bezoeken, waar werk te zien is van David/Nicolas, ontwerpers uit Libanon, supermooi werk. herfst | winter 2018

41

PLEIDOOI VOOR

grenzeloosheid

42

herfst | winter 2018

visie

tekst: Ellen Meijer | fotografie: Saskia Koning

hun kleding, hun eten, tot alledaagse gebruiksvoorwerpen aan toe. Bij de meeste Nederlanders hoef je daar niet mee aan te komen, ervaart Max: “Hier staat ontwerpen dikwijls gelijk aan luxe, iets voor erbij als je geld over hebt.

Waar je in Italië vrijwel automatisch respect oogst als architect, ontmoet ik hier eerder weerzin. Mensen vinden mijn vak elitair – ‘doe toch gewoon, joh’.”

Op een snikhete zomermorgen staat de voordeur van het architectenbureau wijd open. Vanuit het souterrain komt een lange gestalte kijken wie er is binnengelopen. Een hoofd vol krullen, kraagloos overhemd met auberginekleurige kreeften, gestreepte satijnen pantalon, sneakers. Gaandeweg het gesprek blijkt hoe treffend deze outfit architect Max van Aerschot karakteriseert: eigenzinnig en scherp. Maar eerst krijgt het bezoek een rondleiding door het monumentale pand in de Haarlemse binnenstad. Begane grond en souterrain vormen de werkruimtes. Maquettes, architectuurboeken en kasten vol kokers zetten hier de toon. De bovenste twee etages zijn verbouwd tot appartementen. Ze kijken uit op de voormalige Janskerk. Zeker in het felle zonlicht doet het uitzicht denken aan Toscane.

Elitair Ah Italië, van dat land gaat het architectenhart sneller kloppen. In zuidelijke regionen ontwerpen mensen niet alleen hun huizen en steden, maar ook

Nederland heeft een traditie van ingenieurs. Max: “Dat iets goed functioneert én er mooi uit kan zien, is nooit vanzelfsprekend.” Vóór de oorlog gingen techniek, industrialisatie en ontwerp hand in hand en dat leverde ontwerpen op waarmee Nederlandse architecten wereldwijd beroemd werden. Na de bevrijding schoof de focus richting productie en dat is volgens Max nog steeds zo. In zijn beginjaren als architect irriteerde hem dat mateloos: “Daarom heb ik weinig geacquireerd. Ik maakte wat ik zelf belangrijk vond en als het iemand aansprak kreeg ik de opdracht, anders niet. Dat klinkt arrogant, maar voor mijn bureau werkte het.”

Strategie en ontwerp In 2007 vroegen de Haarlemse wethouders hem als stadsarchitect. Daarmee zou hij in een rijke traditie treden: Haarlem benoemt al eeuwen stadsbouwmeesters. Te beginnen met Lieven de Key in 1593, ontwerper van onder meer de Vleeshal. Door grote publieke gebouwen neer te zetten probeerden deze stadsbouwmeesters de stad een plek in de wereld te geven. De rol van stadsarchitect leek Max te beperkt. Hij wilde zich niet alleen met gebouwen of projecten bezighouden, maar met de strategische ontwikkeling van de stad.

“Dat vonden de wethouders interessant.

Ik zou de ruimte krijgen om te kijken wat Haarlem nodig heeft en daar maximaal ontwerp bij in te zetten.” In 2008 startte hij met zo’n veertig gemeentemedewerkers de afdeling ‘Stedenbouw en ontwerp’. En zo belandde hij in de voor hem onbekende wereld van ambtelijke afdelingen en politieke gesternten.

Flessen tegen de scheepswand Gevraagd worden als stadsbouwmeester en dat tien jaar blijven vond hij eervol, laat dat gezegd zijn. Tegelijkertijd moest hij als onafhankelijke adviseur zijn positie bevechten: “Dat vraagt een hoge mate van politieke sensitiviteit en een groot incasseringsvermogen, los van creatieve talenten. Ik denk dat weinig mensen dat allemaal in zich verenigen.

Ik in ieder geval niet. Aan recepties heb ik een bloedhekel, maar als je succesvol wilt zijn, moet je overal je gezicht laten zien. In ontwerpen en in communiceren met opdrachtgevers ben ik denk ik redelijk goed. Voor communiceren met de politiek was ik misschien te onstuimig.”

Het voelde vaak alsof hij op zee was: “Daar voer een containerschip, met op het dek het college en de gemeenteraad.

Daaronder, in het ruim, het ambtenarenapparaat. De eerste jaren mocht ik aan boord, op het dek en in het ruim.

De laatste jaren moest ik soms naast het schip varen, in een speedbootje.

Dan riep ik naar boven: ‘Hé, ik heb een advies!’ Of ik probeerde flessen met adviezen door een patrijspoort te mikken, maar dikwijls sloegen ze stuk tegen de scheepswand. Soms gaf ik gas en schoot ik vooruit, met als gevolg dat ik het moederschip weleens helemaal kwijt was.”

>>

herfst | winter 2018

43

NOEN

‘Bloemendaal-dorp is een dead end… en dat is juist een kwaliteit’

Loopbaancoaching

Voor zin in je werk Behoefte aan een heldere blik op je carrière? Ik help in kaart te brengen wat het best bij je past in leven en werk.

Interesse? Kom eens kennismaken.

www.noencoaching.nl 06 - 48 54 13 59 noencoaching@gmail.com

Overal beton Max bracht in 2009 zeven adviezen uit. Drie daarvan gingen over openbare ruimte. Hij zag allerlei beleid over gebouwen en ontwikkelingen in delen van de stad, maar een visie op het grotere geheel ontbrak. Terwijl naar zijn overtuiging de openbare ruimte iedereen beïnvloedt die er gebruik van maakt. Dat kun je ervaren door op de fiets te stappen. Max: “Rijd eens van het Kopje van Bloemendaal naar het Spaarne Gasthuis in Schalkwijk en vraag je onderweg af: is dit een logische route? Wat is de kwaliteit van de ruimte om me heen? Misschien ontdek je dat je je op sommige stukken onveilig voelt en op andere prettig, of erger je je aan de vele stoplichten. De plek waar je bent doet iets met je, zelfs als je er niet bewust over nadenkt.”

Hem valt op dat op veel plekken in de openbare ruimte beton en klinkers de boventoon voeren en hij verbaast zich erover dat de roep om verduurzamen zich grotendeels beperkt tot het isoleren van woningen. “Niemand vraagt: waar en hoe kunnen we meer water en groen aanleggen?” Gemeenten vergroenen volgens hem nauwelijks omdat daarvoor het geld ontbreekt. “Althans dat lijkt zo,” aldus Max, “want naar beheer en onderhoud gaan megabudgetten. Het probleem komt voort uit hokjesdenken: er is een wethouder voor vastgoed, eentje voor financiën, voor ruimtelijke ordening. Aparte zuilen met eigen beleidsadviseurs en budgetten, en een eigen politieke kleur. Zolang gemeenten verticaal georganiseerd blijven, krijg je nooit integrale oplossingen.”

Ontwerp voor de regio Denken in grenzen is Max vreemd. In zijn rol als stadsbouwmeester vestigde hij veelvuldig de aandacht op overgangen tussen gebieden. Die krijgen in zijn ogen te weinig aandacht, terwijl ze bijdragen aan

Sharon Klein gecertificeerd loopbaancoach

verbetering van de omgeving. Als voorbeeld noemt hij de Westelijke Randweg: “Een naar ding, bedacht om mensen en goederen te transporteren. Mijn pleidooi is al jaren om dat gebied te ontwerpen, zodat we de kwaliteit van de stad en regio versterken.” Als het aan hem ligt, komt er een stadsbouwmeester voor de Metropoolregio Amsterdam (MRA). Die zou ook een ontwerpvisie kunnen ontwikkelen op de lightrail, waar al jaren over wordt gedebatteerd. Max: “Tot nu toe gebeurt er niets omdat gemeenten, provincie en Rijk naar elkaar wijzen. Een stadsbouwmeester MRA kan het voortouw nemen.

Kleinere gemeenten, zoals Bloemendaal en Zandvoort, kunnen daarbij aanhaken en zo de kwaliteit van de openbare ruimte verbeteren, zonder dat ze zelf een enorme investering moeten doen.”

Een groot hek met coniferen Het stadsbouwmeesterschap heeft hem kritischer gemaakt op lokale overheden.

Waar begin vorige eeuw de Nederlandse overheid een reputatie had in sociale woningbouw, moet tegenwoordig de markt het maar oplossen. “Neem dan op z’n minst je verantwoordelijkheid voor het publieke domein,” stelt hij. “Als ik daar wethouders in Bloemendaal over sprak, zeiden ze: we hebben alles keurig voor elkaar. Keurig aangeharkt ja, maar waar blijft het ontwerp?” De openbare ruimte verbeteren begint volgens hem met de kernwaarde van een gebied erkennen.

Die van Bloemendaal noemt hij ‘leeg en groen’: “Bij Bloemendaal denk je aan landgoederen en villa’s met tuinen. Aan prachtige parken en bossen. Daar moet je van afblijven. Zijn er sociale woningen nodig? Plan ze in bebouwd gebied door te verdichten en te transformeren. Zoek leegstaande scholen of kloosters en zet er verdiepingen op. Alles beter dan de ruimte die er is volproppen.”

In algemene zin constateert hij in deze contreien een behoefte aan isolement.

visie

Inwoners trekken hoge hagen op om te voorkomen dat voorbijgangers de tuin in kijken. Over het streven naar privacy heeft Max geen oordeel: “Het is de tijdgeest.” Over de invulling is hij minder te spreken: “Huiseigenaren, zelfs de allerrijksten, willen veel voor weinig.

Ze kiezen uit een catalogus een groot, betaalbaar hek en zetten er coniferen naast. Slechts een enkeling investeert in een mooie erfgrens die iets toevoegt aan het straatbeeld. En dus moet de gemeente de verplichting voelen om alles tussen die hagen en hekken in goed evenwicht in stand te houden. Die ruimte is immers van ons allemaal. Dat betekent bosrijke lanen en een goede verhouding tussen harde en zachte structuren. Er zijn ook in Bloemendaal behoorlijk wat plekken – ik heb een hele collectie plaatjes – waarvan je je kunt afvragen: waarom is het hier zo versteend? De goede verhoudingen en het intelligente ontwerp ontbreken. Er wordt al gauw gewezen naar de plekken waar het goed voor elkaar is. Natuurlijk heeft Bloemendaal al een hoge kwaliteit aan openbare ruimte, maar juist bij de overgangen naar andere gebieden zit nog veel slordigs.”

Autoluwe winkelstraat Het liefst vertelt Max aan de hand van plattegronden. Vanuit helikopterperspectief kan hij makkelijker laten zien wat er in een gebied ontbreekt. Hij reikt naar de wand en pakt er een kaart uit. “Kijk, dit is Haarlem in 1754. Met de hand gemaakt op gevoel, maar het klopt onvoorstelbaar goed. Leg er een digitale kaart overheen en je ziet hoe nauwkeurig de tekenaar was.”

Hoewel hij de digitale kaarten van het Kadaster prijst, creëert een computerscherm in zijn beleving afstand. Kijken wordt vluchtiger, waardoor er minder aandacht is voor het verhaal achter een kaart. En dus houdt hij het op met de hand getekende stadsplattegronden.

Sterker nog, hij is van plan er zelf een te maken van Haarlem. Niet eentje van het heden, want dan legt hij het af tegen alle moderne technieken. Nee, tekenen op de manier zoals ze dat eeuwen geleden deden, maar dan de stad zoals ze er over vijftig jaar uit kan zien: “Om bij te dragen aan visievorming.”

Gebrek aan keuze, daar gaat het vaak mis, zoals wat Max betreft in de win-

kelstraat van Bloemendaal-dorp. “Het gebied tussen grofweg Albert Heijn en café ‘t Hemeltje kun je met een slim ontwerp veel groener maken, terwijl je bovendien meer parkeerplaatsen creërt.

autoluw maken de dood in de pot is. In de binnenstad van Haarlem is het ook gelukt en daar wordt nog steeds succesvol samengewerkt, met meer ruimte voor fietsers en voetgangers.”

‘Niemand vraagt: waar en hoe kunnen we meer water en groen aanleggen?’

Als je daarvoor kiest, krijg je meer ruimtelijke kwaliteit. Bovendien ontstaat de optie om minder parkeerplaatsen in de winkelstraat te houden en ook daar meer groen en misschien wel terrasjes aan te leggen. Dat vraagt lef en het lijkt lastig, maar met goede afspraken vooraf over laden en lossen voor winkeliers en bereikbaarheid voor mindervaliden kun je ver komen.” Anders dan Overveen, waar in de winkelstraat meer doorgang zit, noemt hij Bloemendaal-dorp een dead end. “Helemaal niet erg, dat is juist een kwaliteit. Als je het hek om de Dorpskerk weghaalt en je maakt er een mooi plein van, komen mensen daar graag. En ga me niet vertellen dat

Kast opruimen Een besluit nemen vraagt fermheid, stelt hij: “Mensen mopperen als er iets verandert en daar hikken bestuurders tegenaan. Als je vandaag de dag een kerk zou willen bouwen van zestig meter hoog middenin de stad? Gaat no way lukken. Niet omdat het niet zou kunnen, maar vanwege krampachtigheid. We zijn slecht in staat de openbare ruimte goed te benutten. Vergelijk het met een kast opruimen. In de loop van de jaren zijn er spullen bijgekomen en die verdringen het servies. Eens in de zoveel tijd moet je opnieuw rangschikken om overal bij te kunnen en de mooie dingen tot hun recht te laten komen.” herfst | winter 2018

45

advertorial

De Nieuwe Lente

CENTRUM VOOR VITALITEIT & GEZONDHEID

‘CLIËNTEN VINDEN BIJ ONS EEN VEILIGE OMGEVING WAARIN HUN VRAGEN EN KLACHTEN OVER GEZONDHEID SERIEUS WORDEN GENOMEN. DE THERAPEUTEN WERKEN SAMEN IN EEN PROFESSIONELE, NIETBIEDT OOK YOGALESSEN. WE ORGANISEREN REGELMATIG LEZINGEN EN WORKSHOPS OP HET GEBIED VAN WELZIJN EN GEZONDHEID.’ Oprichters Claudia Mario (orthomoleculair & natuurgeneeskundig therapeut) en Saskia Beukman (haptonoom & traumatherapeut) 46

herfst | winter 2018

fotografie: Ewout Pahud de Mortanges

KLINISCHE OMGEVING. ONS CENTRUM

Roeland Krijnen

Hannah Lassche

“Waarom wachten tot je klachten erger worden? Wereldwijd maken miljoenen mensen gebruik van acupunctuur. Ik heb mensen behandeld met uiteenlopende condities – van topfitte mariniers tot voorzichtige bejaarden, van mensen met (chronische) pijnklachten tot terminale kankerpatiënten, van kinderen tot topatleten. Op basis van mijn jarenlange ervaring kan ik zeggen: acupunctuur werkt!”

“Als psycholoog combineer ik heldere analyses met een sterk empathische gevoeligheid. Humor, diepgang en vertrouwen zijn belangrijke pijlers in mijn begeleiding. Je kunt bij mij terecht voor alles wat – in de breedste zin – met liefde en relaties te maken heeft, zoals relatietherapie en seksuologie, vraagstukken rond zwangerschap en moederschap en voor persoonlijke ontwikkeling.”

Acuclinic 06 - 8308 2766 info@acuclinic.nl

Praktijk Roots 06 - 1433 2619 hannah.lassche@gmail.com

Renée van Alten

Lita Dash

“Soms is de balans in je lichaam verstoord, bijvoorbeeld door een trauma, ziekte, stress of emotionele gebeurtenissen. Ergens in het bindweefsel, dat als een elastisch web alle onderdelen van je lichaam verbindt, ontstaat een ‘opstopping’. Met zachte aanrakingen en subtiele bewegingen behandel ik het bindweefsel, waardoor je lichaam de balans zelf kan herstellen.”

“Ayurveda betekent ‘kennis van het leven’. Het is een door de Wereldgezondheidsorganisatie erkende traditionele (meer dan 5.000 jaar oude), wetenschappelijke en holistische geneeskunde, die de oorzaak van ziekte aanpakt. Als zesde generatie ayurvedisch arts ben ik al vanaf jonge leeftijd met ayurveda verbonden; ik heb geleerd hoe ayurveda en de westerse geneeskunde elkaar aanvullen.”

Craniosacraal therapeut 06 -1267 8584 renee@craniosacraalheemstede.nl

Ayurvedisch specialist (B.A.M.S.) 06 - 1139 7334 / 070 - 262 9884 info@srisiayurveda.nl

Lieke Sleper “Als kind was ik verlegen en faalangstig. Mede hierdoor vind ik het belangrijk dat kinderen met plezier en zelfvertrouwen naar school kunnen gaan. Ieder kind is uniek, in mijn praktijk leer ik individuele kinderen om steviger in hun schoenen te staan en vertrouwen te krijgen in zichzelf en hun persoonlijke leerstijl. Daarbij maak ik gebruik van beeld-denken en ‘Rots & Water’ -training.”

L-plus beelddenken Rots & Water-training 06 - 2416 7980 lieke@L-plus.nl

Raadhuisstraat 56a 2101 HH Heemstede 023 - 7370 511 www.denieuwelente-heemstede.nl info@denieuwelente-heemstede.nl herfst | winter 2018

47

DE SCHEP PENDE MENS KIJKEN, KIJKEN… EN VERBEELDEN. DE INNERLIJKE

DRANG VAN KUNSTENAARS OM HUN WERELD TE VISUALISEREN BRENGT OBJECTEN VOORT OM OVER NA TE DENKEN, VAN ALLES BIJ TE VOELEN EN MET ANDEREN OVER TE PRATEN. KUNST BELEVEN IS ALTIJD PERSOONLIJK, TOCH ZITTEN ER VAAK UNIVERSELE WAARDEN IN. ZEVEN LOKALE KUNSTENAARS VERTELLEN OVER WAT ZE BEWEEGT. 48

herfst | winter 2018

Kijk voor contactinformatie in de adressenlijst op pagina 114.

tekst: Jenny Westra & Ellen Meijer | fotografie: Willy Slingerland

Elenia, 45 x 33 cm

cultuurmakers

Albertine De Nerée-Hennemann beeldhouwen “Begin dit jaar was ik bij een kunstenaar in Florence om beter te leren boetseren.

De sculptuur is een oefenobject. Elenia, een Italiaans meisje, zat model. Eerdere portretten keken allemaal rechtuit. Elenia heeft haar hoofd gedraaid, die houding wilde ik uitproberen.

Van huis uit ben ik restaurator van schilderijlijsten en sculpturen. Je hebt dan altijd kunst van anderen onder handen.

Wat jij doet mag eigenlijk niet gezien worden. Ik werkte in toonaangevende musea in Londen – in de kelder of op zolder. Op een gegeven moment begon het te knagen. Ik wilde zelf aan de slag.

Sinds een jaar ben ik fulltime aan het beeldhouwen. Ik volg momenteel de tweejarige opleiding Figura en neem ook al opdrachten aan. Figuratieve kunst spreekt me het meest aan en in het bijzonder het menselijk lichaam.

Je kunt het op talloze manieren laten zien. Sommige kunstenaars doen dat koud, bijna technisch. Ik probeer juist de kwetsbaarheid te verbeelden – in brons, een zwaar, solide materiaal.”

herfst | winter 2018

49

Anton Brand, aquarel en olieverf “Herken je de Oosterplas? Beneden, langs het water lopend, kijk je zo tussen de bomen door. Het licht kan er prachtig zijn, bij een beetje mistig weer en een vervagende verte.

Zo figuratief als mijn aquarellen zijn, zo abstract werk ik met olieverf. In olieverf gaat alles bedachtzamer.

Vaak schets ik eerst de compositie, bijvoorbeeld op basis van een krantenfoto. Later veranderen dingen nog, het schilderij gaat dan zogezegd met me op de loop.

Inspiratie haal ik uit landschappen waar ik tijdens vakanties kom. Dan maak ik ter plekke vrij snel een aquarel en naderhand thuis soms een grotere versie. Een bui in aantocht, zeker boven een rivier, vind ik spannender dan strakblauwe luchten. Tot het begint te plenzen. Paniek! Ik leg razendsnel de aquarel op z’n kop en probeer te voorkomen dat ‘ie het gras raakt. De wind kan ook een lastpost zijn. Buiten schilderen wordt weleens een gevecht tegen de elementen.”

Wandelen bij de Oosterplas, 34 x 52 cm

50

herfst | winter 2018

cultuurmakers

Cherries on the Table (verkocht), 40 x 50 cm, olie op doek

Lydia van der Meer, schilderen en fotograferen “Je zou me een schilderend fotograaf kunnen noemen. Professioneel fotograferen doe ik al dertig jaar, met schilderen begon ik zes jaar geleden, uit nieuwsgierigheid. Ik heb altijd wel veel getekend.

Als fotograaf maak ik veelal portretten. Heel wat anders dan een stilleven schilderen. De overeenkomst zit in observeren. Schilderen dwingt om nog aandachtiger te kijken naar diepte, naar licht. Met licht creëer je op een plat vlak een driedimensionaal beeld. Daar ligt nog een verbinding met fotografie.

Sinds een tijdje ruim ik bewust tijd in voor schilderen. Via online galeries verkoop ik ook. In New York en Nieuw-Zeeland hangen doeken, het leuke van internet is dat de belangstelling overal vandaan kan komen. Mijn onderwerpen zijn tot nu toe vooral portretten en stillevens. Daarin schuilt voor mij de schoonheid van het alledaagse. Door het moment stil te zetten, zoals bij deze kom kersen, vestig je er de aandacht op.”

>>

herfst | winter 2018

51

Nummer III uit de serie Sweet Child in Time, formaat 100 x 90 cm

Barbara van der Kruk, schilderijen en art direction “Het jongetje in het matrozenpak komt uit mijn nieuwste serie. De schilderijen verbinden Oost en West, maar zeggen ook iets over de binnenwereld van het kind door tijd en ruimte heen. Aan de hand van fotografie en schilderen verbeeld ik dat.

De portretten zijn gebaseerd op foto’s uit eind negentiende eeuw. Je ziet een Nederlands kind met exotische motieven in de achtergrond. Ze contrasteren met de blik van het narrige jochie dat te lang stil moest zitten. Hiermee wil ik laten zien dat de geest van kinderen vrij is. Je weet niet wat ze denken, in hun ogen spiegel je je eigen gedachten.

Schilderen en mijn werk als freelance art director vullen elkaar aan. Beide hebben te maken met de wereld visueel weergeven zoals jij haar ziet. Dat kan in een schilderij, maar ook in een concept voor een project. Meestal duurt het even voor ik aan een nieuwe serie begin. Vervolgens ben ik maandenlang niet te stoppen.”

52

herfst | winter 2018

cultuurmakers

Joy Spring 100 x 50 x 37 cm

Menno Veenendaal, beeldhouwer, jazz-drummer, muziekprogrammeur “Het boeit mij mateloos om het karakter van een persoon te verbeelden in een portret. Ik maak figuratief werk in brons van bekende en minder bekende Nederlanders. Als mensen naar mijn beelden kijken, zie ik dat als ‘emotionele ontmoetingen’. Een beeld van Harry Mulisch is voor mij een persoonsbeschrijving. In Harry’s kop moet je dus zijn denken kunnen terugzien. Ik vraag me altijd af hoe ik verbinding maak. Wat maakt iemand tot wie hij is? Wat raakt de toeschouwer van het beeld?

Het liefst wil ik de mensen die ik portretteer eerst zelf zien, voelen, vóór ik aan de slag ga. Als ze al overleden zijn, lees ik me enorm in. Wat me echt ontroert? Als mijn opdrachtgever in tranen is als ik mijn beeld aflever. Joy Spring maakte ik als positieve tegenhanger van alle ellende waar je dagelijks over hoort in de media.”

>> herfst | winter 2018

53

advertorial

Schoonheid zit in harmonie Steeds meer mensen laten ‘iets’ aan hun uiterlijk doen.

Meestal om de natuur een handje te helpen, soms vanuit de behoefte om aan een ideaalbeeld te voldoen. In hoeverre is schoonheid maakbaar en waar trek je als plastisch chirurg de grens?

Steeds meer jonge dames Hoewel de meeste cliënten een weloverwogen keuze maken en de ingreep echt voor zichzelf laten doen, ziet Felicia ook mensen met onrealistisch hoge verwachtingen in haar spreekkamer. “Ik voel me daar niet comfortabel bij.

Dan vraag ik me af of er meer aan de hand is, op het mentale vlak. Ook de druk van sociale media speelt een rol. Ik kan niet alle problemen met een mes oplossen, dus ik verwijs geregeld mensen naar een personal coach.” Felicia ziet een groeiende groep jonge dames met soms extreme wensen. Vooral lipfillers zijn gewild. “Ze komen met foto’s van internet en laten zich inspireren door vloggers en beroemdheden. Het lijkt wel alsof je er niet bij hoort zonder grote lippen. Vaak wordt onterecht erg makkelijk over zo’n behandeling gedacht.”

Elke operatie brengt risico’s met zich mee. Als er geen medische noodzaak is, moet je daar goed van doordrongen zijn, zegt Felicia. “Ik leg altijd zorgvuldig de voor- en nadelen van de ingreep uit, zodat de cliënt een weloverwogen keuze kan maken. Ik merk dat hoe jonger de cliënten zijn, hoe minder ze over risico’s en complicaties willen horen.” Verzoeken voor overdreven en extreme ingrepen stellen haar voor een dilemma: “Als ik het niet doe, gaan ze naar een ander. Ik probeer juist deze cliënten te begeleiden en vraag ze na drie maanden terug te komen, om ze bedenktijd te geven. Aan dit vak zitten zeker psychologische kanten.”

In balans met je lichaam Tijdens de intake vraagt Felicia altijd naar de beweegredenen en de verwachting van een cliënt. “We bespreken in hoeverre de ingreep werkelijk de kwaliteit van leven kan verbeteren. Ik streef naar zo min mogelijk opvallende chirurgie. Het mooiste is het als anderen niet zien dat je ‘iets’ hebt laten doen.

Zoals bij een ooglidcorrectie, die je uitstraling jonger en frisser maakt. Bij vrouwen zonder borstgroei is een borstvergroting een dankbare ingreep; net als een verkleining bij iemand met te grote borsten. Het gaat erom dat je je (weer) in balans voelt met je lichaam,” aldus Felicia. Perfectie bestaat niet, harmonie in de verhoudingen bepaalt je schoonheid, vindt zij. “Bij de intake verbergen veel vrouwen zich achter sjaaltjes en wijde kleding. Als ik ze na de behandeling terugzie lopen ze rechtop, vol zelfvertrouwen en vooral met een andere glans in hun ogen. Dat vind ik heel bijzonder om te zien.”

fotografie: Dingena Mol

‘Het gaat erom dat je je weer in balans voelt met je lichaam’

Dagelijks tonen sociale media ons beelden van zelfverzekerde, gelukkige mensen in een perfecte wereld. Op Instagram delen mensen hun mooiste (bewerkte) foto’s met de rest van de wereld. Er ontstaat een irreëel idee van hoe we eruit zouden ‘moeten’ zien. “Daar is plastische chirurgie niet voor bedoeld,” vindt Felicia Smits, plastisch chirurg bij Velthuis kliniek in Amsterdam en Haarlem. Verzoeken voor behandelingen die ze niet realistisch vindt wijst ze dan ook af.

cultuurmakers

Waterlandertje, formaat 1,5 x 2,5 cm

Hilde Foks, textielvormgever “In mijn werk gebruik ik textiele technieken en ‘textiel’ kun je breed zien. Prikkeldraad, wilgentenen, glasbuisjes, draad, het materiaal maakt niet echt uit. Alles draait om de boodschap die een object uiteindelijk overbrengt. Wat mij daarbij drijft is een fascinatie voor zuivere constructies met daarin een bepaalde gelaagdheid. Soms maak ik draagbaar werk, zoals een sieraad, en neemt de eigenaar het mee de wereld in. Soms wordt het een autonoom stuk. Kwetsbaarheid en vergankelijkheid spelen de laatste jaren een belangrijke rol in mijn werk. Het ‘Waterlandertje’ dat je op de foto ziet (een hanger met koord, red.), is vervaardigd uit glas en nylon. Het vloeide voort uit werk dat ik maakte voor het provinciehuis in Haarlem rond het thema watermanagement. Het is opgebouwd als C60, een moleculaire vorm van pure koolstof, die met zijn vorm en vlakken lijkt op een moderne voetbal. Voor mij werkt het maken van een waterlandertje meditatief: het geeft het rust in deze hectische wereld.”

>>

herfst | winter 2018

55

advertorial

‘ER VALT ZO VEEL TE ONTDEKKEN’

Geschiedenis was haar favoriete vak, maar ze wilde niet voor de klas staan.

Tijdens een beroepskeuzedag zag Tine Aerts een vakschool voor het reisbureau.

“Ik dacht: als ik goed ga verdienen, maak ik mijn geld op aan reizen. Dan kan ik beter in de reiswereld gaan werken.” In het pre-digitale tijdperk moest ze nog elk ticket handmatig boeken. De meeste lol had ze in zelf op pad gaan. Ze woonde jarenlang in Griekenland en werkte daar als lokale gids en reisleidster voor Hotelplan: “Dat was een van de betere reisorganisaties.”

Terug in Haarlem ging ze bij een kleine culturele reisorganisatie aan de slag.

Daar kon ze haar interesse voor kunst en cultuur uitleven. “We reisden met groepen naar Wenen, naar voormalige Sovjetlanden, Iran. Voor de bootreizen verkende ik vooraf wat er te doen was en organiseerde ik bijvoorbeeld ook een theater- of concertbezoek.”

OP REIS MET KORTING

Apollon Travel biedt georganiseerde cultuurreizen aan naar bijzondere bestemmingen. Ook voor een reis op maat of persoonlijk reisadvies kun je bij Tine Aerts terecht. Lezers van B.Magazine krijgen € 50 korting per persoon voor een reis die ze vóór 15 januari 2019 boeken bij of via Apollon Travel. Gebruik de code ‘B-reis 2018’. www.apollontravel.nl

56

herfst | winter 2018

Cultuurreizen Sinds een jaar is Tine zelfstandig reisprofessional. Met Apollon Travel organiseert ze cultuurreizen naar plekken waar het massatoerisme aan voorbij gaat.

Ze hoort vaak dat mensen bang zijn om naar bepaalde landen te reizen door negatieve berichten in de media. “Die angst is begrijpelijk,” vindt ze, “maar vaak onterecht. Rio de Janeiro staat bekend als gevaarlijk. Toch kun je er prima heen, zolang je weet wat je doet.

Dat geldt ook voor Iran. Reisorganisaties gaan niet naar landen waar oorlog of rampspoed heersen. Lokale agenten kunnen dat goed inschatten. India wordt momenteel bijvoorbeeld afgeraden voor

alleenreizende vrouwen. Sowieso moet je als reiziger alert zijn – zakkenrollers heb je overal en bepaalde gebieden kun je beter mijden.”

Inspirerende ontmoetingen Voor mensen die andere culturen willen ontdekken, maar niet op eigen houtje, organiseert Tine groepsreizen. Zoals naar Krakau en Lviv, cultuursteden in Polen respectievelijk Oekraïne.

Als reisbegeleider gaat er dan een specialist mee die alles weet van de bestemming, bijvoorbeeld een (kunst) historicus of archeoloog. Tine maakt ook programma’s op maat. Onlangs organiseerde ze voor de verjaardag van een grootouder een reis naar Oezbekistan met kinderen en kleinkinderen.

Het plezier van bijzondere plekken zien en inspirerende mensen ontmoeten, deelt ze graag. Zelf kan Tine onmogelijk een favoriete bestemming aanwijzen. Griekenland, bakermat van onze beschaving, ligt haar na aan het hart.

Brazilië ook, vanwege de mensen, de muziek, de architectuur. In Rusland en de voormalige Sovjetlanden bezocht ze de prachtigste kunstmusea. “Er is zo veel moois te beleven buiten de gebaande paden.”

portretfotografie: Saskia Koning

Als geboren en getogen Haarlemse voelt Tine Aerts zich geworteld in deze omgeving.

Toch is ze allesbehalve honkvast; ze trekt de hele wereld over. Van de liefde voor reizen en andere culturen heeft ze haar beroep gemaakt.

cultuurmakers

Uit de serie Luchtschaduwen, nummer 15, 180 x 115 cm

Erna Anema, fotografie en meer “Als schilder ben ik gefascineerd door veranderingen in, of spelingen van, het licht. Het verschijnen en verdwijnen van licht, waardoor vormgrenzen zichtbaar of juist onzichtbaar worden. Dit verschijnsel verbeeld ik in grote olieverfschilderijen waarin ik grenzen onderzoek. Daar waar kleuren onderling meer verschillen dan overeenkomen ontstaat een grens. Op groot formaat schilder ik met een strikte choreografie kleurlaag over kleurlaag in uiterst dunne transparante lagen en zo zoek ik steeds naar nieuwe vormen om de speling van het licht te vangen. Tijdens verre reizen raakte ik gefascineerd door rotsen, ijs, water, wolken, hemel en aarde en die inspireren me allemaal. Omdat ik heel geconcentreerd werk, kan ik snel en strak schilderen.

Als ik heel langzaam schilder zie je veel meer ‘ademhalinkjes’. Aan mijn verfhandschrift vallen dus de beslissingen af te lezen die ik nam om mijn onderwerp zichtbaar te maken. Maar wat ik ook maak, de kijker moet ‘ertussen kunnen komen’ met zijn eigen verbeelding.”

herfst | winter 2018

57

tekst: Maaike Brouwer

Beleggen in kunst

KOOP WAT JE MOOI VINDT Bijna iedereen heeft wel een schilderij of ander kunstwerk in huis: zelf aangekocht of geĂŤrfd, van een bekende of onbekende kunstenaar. Kunst aanschaffen doet men doorgaans om het interieur te verfraaien.

Sommige mensen kopen kunst echter (ook) als belegging. Hoe doe je dat en waar moet je op letten?

58

herfst | winter 2018

K

kunstbezit

K

Kunst is op tal van plaatsen te koop: in galeries, op veilingen, via kunsthandelaren en de laatste jaren ook steeds meer op internet. Je kunt schilderijen en andere kunstvoorwerpen ook lenen of leasen. Tegenwoordig is kunst toegankelijk voor ieders portemonnee, maar dat is niet altijd zo geweest. Eeuwenlang was kunst voorbehouden aan de kerk, rijke machthebbers en welgestelde kooplieden. Vanaf de negentiende eeuw kwam kunst meer binnen het bereik van ‘gewone mensen’ en in de afgelopen decennia heeft de kunsthandel een enorme vlucht genomen. Wereldwijd zetten kunstveilingen tientallen miljarden euro’s om; de helft van de verkochte werken gaat voor minder dan duizend euro onder de hamer, daarnaast worden jaar na jaar recordbedragen betaald voor beroemde meesters – oude en moderne.

Index De internationale kunstmarkt heeft zich ontwikkeld tot een economische factor van enige betekenis. Die groeiende belangstelling voor investeren in kunst is terecht, vindt Thierry Ehrmann, oprichter en ceo van Artprice. Dit bedrijf is marktleider in kunstdata en verzamelt al twintig jaar gegevens van alle transacties van kunstveilingen wereldwijd. Ehrmann heeft – op basis van de transacties van kunstveilingen wereldwijd – een index ontwikkeld voor de kunsthandel (vergelijkbaar met een aandelenindex).

Deze index laat een omzetstijging zien van 360 procent in de afgelopen achttien jaar, met een gemiddeld jaarlijks rendement van 8,9 procent.

“Kunst is een extreem concurrerende financiële investering op de lange termijn,” aldus Ehrmann in het rapport van Artprice ‘The Art Market in 2017’.

Salvator mundi van Leonardo da Vinci werd in 2017 in New York geveild voor het recordbedrag van 382 miljoen euro.

Beleggen in kunst is zeker zinvol, vindt ook kunstmakelaar John Robben uit Zandvoort.

“Mits het om kunst gaat van naam en goede kwaliteit.” Zelf verzamelt hij al zijn hele leven, zijn woning is volledig ingericht met kunstwerken en design objecten. “Als je geld ‘over’ hebt, investeer dan in kunst; zoek iets wat je mooi vindt en dat in je interieur past,” adviseert John. “Geld is onzichtbaar en van kunst kun je genieten. Bovendien betaal je voor kunst in je huis geen vermogensbelasting.” Hij adviseert

en koopt en verkoopt kunst, onder meer voor vermogende particulieren, vaak mensen die niet in de gelegenheid zijn dat zelf te doen; ze gaan niet naar veilingen en blijven liever op de achtergrond. Discretie speelt een grote rol in dit vak. “In mijn werk beschik ik over een internationaal netwerk van aardige collega’s, kunsthandelaren en deskundigen die mij kunnen adviseren en helpen het juiste kunstwerk voor mijn klant te vinden. Ik zoek niet alleen naar wat klanten mooi vinden, maar kijk altijd naar het eventuele rendement, ook als een klant daar niet om vraagt.”

Volg je eigen smaak Bloemendaler Jan Hein Heerkens Thijssen werkt al meer dan vijftig jaar in de kunsthandel.

Hij heeft wel een paar adviezen voor mensen die in kunst willen investeren. “Je kunt het beste klein beginnen. Oriënteer je op de markt en ontdek wat je mooi vindt. Ga naar musea en kijkdagen van veilingen om te zien wat je aanspreekt. Koop de veilingcatalogus, daar staat waardevolle informatie in. En kijk eens rond op artprice.com om te zien wat de markt doet.”

En komt het tot een aankoop, laat je dan goed adviseren door een deskundige, raadt hij aan, maar volg vooral je eigen smaak.

Waarde Wat bepaalt eigenlijk de waarde van een kunstwerk? Jan Hein benoemt drie belangrijke factoren: de kwaliteit van het werk, de bekendheid van de kunstenaar en de wet van vraag en aanbod: hoe gewilder het object, hoe hoger de prijs. Hoewel kunst, net als aandelen, snel in waarde kan stijgen of dalen, blijft de waarde van bepaalde stukken altijd wel stabiel, weet hij. “Schilderijen uit de negentiende eeuw zijn tegenwoordig zeer waardevast, net als bijvoorbeeld werk van realisten als Carel Willink. Of het betaalbaar is, is vers twee.”

Vermogensmanager Willem Kloppenburg van Rabobank Haarlem en Omstreken adviseert niet actief om te beleggen in kunst. “Het is niet onze expertise, maar ik sta er positief tegenover.

Ik wijs klanten wel op de risico’s en raad hen aan zich goed te laten adviseren.” De lage rente is voor zijn klanten geen reden om meer te investeren in kunst. Willem ziet wel een verschuiving naar vastgoed. “Kunst kopen mijn klanten primair voor het plezier.” Zelf kochten Willem en zijn vrouw tien jaar geleden een schilderij in een galerietje in de Jordaan. “Omdat we het leuk vonden, ik heb er geen verstand van.” Na een taxatie voor de inboedelverzekering blijkt het werk tien keer zo veel waard te zijn geworden. “Een mazzeltje.” herfst | winter 2018

59

Hé, 'huizensiteHé, 'huizensiteomspitter'! omspitter'!

Ook voor jou is er een hypotheek met wel 10 pluspunten Financieel gezond wonen vraagt om een hypotheek die je kunt betalen. Nu én straks.

Ook voor jou is er een hypotheek met wel 10 pluspunten

Daarom kijken we samen met jou naar een passende hypotheek. En zo zijn er nog 9 Financieel gezond wonen vraagt om een hypotheek die je kunt betalen. Nu én straks. pluspunten. Dus waar wacht je nog op?

Daarom kijken we samen met jou naar een passende hypotheek. En zo zijn er nog 9

Ontdek ze op Rabobank.nl/10pluspunten pluspunten. Dus waar wacht je nog op?

Ontdek ze op Rabobank.nl/10pluspunten

doordacht

tekst: Ria de Wit | fotografie: Ewout Pahud de Mortanges

Denken als een ontwerper Design thinking is hip. De Nederlandse vertaling zou kunnen zijn: ontwerpend denken, of: denken als een ontwerper. Sinds een jaar of tien werken steeds meer bedrijven en organisaties met de uitgangspunten van design thinking. Wat is het eigenlijk? B. vroeg het aan Joris Funcke uit Overveen. >> herfst | winter 2018

61

DE VIJF STAPPEN VAN DESIGN THINKING 1. H eb empathie. Doorgrond de mensen voor wie je aan de slag gaat. Bijvoorbeeld met diepte-interviews.

2. Definieer het probleem. Redeneer daarbij vanuit de doelgroep waarvoor je werkt.

3. Bedenk ideeĂŤn. Gebruik je creativiteit en kies uiteindelijk de oplossing die het beste bij je doelgroep past.

4. Maak een prototype. Dit is een testversie van de uiteindelijke oplossing.

5. Test de oplossing in de praktijk. Betrek de doelgroep actief bij deze tests.

62

herfst | winter 2018

D

Design thinking draait om mensen. Maar ook om creativiteit en uitproberen. Het is een manier om ervoor te zorgen dat een bedrijf een product maakt dat écht van nut is voor de klant.

Of dat een organisatie een dienst levert waar de doelgroep écht iets aan heeft. Het is ook heel geschikt voor het vinden van oplossingen voor ingewikkelde organisatorische problemen. Hoe werkt dat dan? Ontwerper Joris Funcke: “Een bedrijf dat design thinking toepast, denkt vanuit de klant – en niet vanuit het product. IKEA is er een ster in, design thinking maakt deel uit van het DNA van het bedrijf. De Zweedse meubelgigant weet tot in detail wat de klant wil. Ze doen zelfs onderzoek naar hoe mensen ’s morgens opstaan – over de hele wereld. Uit die kennis halen ze inspiratie voor het bedenken van nieuwe producten. Heel slim.”

Iedereen kan het Design thinking bestaat uit vijf stappen (zie kader) die iedereen kan toepassen. Het begint met empathie voor de doelgroep waarvoor je werkt. Joris: “Verdiep je in je doelgroep en doe dat grondig. Dus liever een goed gesprek met vier personen dan een enquête onder duizend mensen.” In de volgende stap – het probleem of de vraag benoemen – staat weer de doelgroep centraal. Stap drie is het bedenken van oplossingen, zo veel en zo creatief mogelijk. Daaruit ontstaat een prototype, een probeersel, dat in de praktijk wordt getest. Net zolang tot de allerbeste oplossing is ontstaan. Deze doordachte aanpak zou veel start-ups kunnen behoeden voor een snel faillissement, denkt Joris. “Uit onderzoek blijkt dat 42 procent van de nieuwe bedrijven failliet gaat omdat er geen behoefte is aan het product dat ze hebben bedacht. Bij 17 procent is de bruikbaarheid van het product niet in orde.

Meer dan de helft heeft dus niet goed naar de doelgroep gekeken.”

Joris Funcke startte in 1990 een ontwerpbureau in Haarlem en deed een MBA design management in Londen. Hij doceert design thinking aan Avans Hogeschool in Den Bosch. Joris is getrouwd met Maaike en woont in Overveen.

Hesje in het ziekenhuis Ook bij het aanpakken van organisatorische problemen kan design thinking een rol spelen.

De werkwijze kan zelfs leiden tot verrassende oplossingen, die ook nog eens veel goedkoper uitpakken dan ‘traditionele’ maatregelen. Joris noemt een voorbeeld uit Schotland, waar een ziekenhuis te kampen had met fouten bij het toedienen van medicijnen. “De directie zocht de oplossing in een duur softwaresysteem, maar studenten van een Schotse universiteit gingen aan de slag met design thinking. Ze verdiepten zich in de medewerkers die de medicijnen

doordacht

uitdeelden en wat bleek: zij werden tijdens hun werk vaak gestoord door patiënten of bezoekers en konden zich daardoor niet goed concentreren.” Brainstormend en testend in de praktijk kwam de ultieme oplossing uit de bus rollen: gekleurde hesjes voor de medicijnverstrekkers met de tekst: ‘Stoor mij niet; ik deel medicijnen uit. Stel uw vraag aan mijn collega’s’. Joris: “Een stuk goedkoper dan dat dure softwaresysteem, en heel effectief.”

Betere wereld Als iedereen het kan en het ook nog eens tot slimme oplossingen leidt, waarom wordt design thinking dan nog niet overal toegepast? Joris denkt dat schroom in de weg kan zitten. “Vragen stellen is niet altijd makkelijk.” Ook kan er sprake zijn van overschatting. “Mensen denken dat ze de oplossing zelf wel kunnen of moeten bedenken.” Of er is gebrek aan tijd. “Voor de stappen van design thinking moet je de tijd nemen. En

‘Liever een goed gesprek met vier personen dan een enquête onder duizend mensen’ ja, tijd kost geld. Maar wat is de waarde van een snelle oplossing die uiteindelijk niet werkt?”

Ook maatschappelijke organisaties en overheden kunnen werken met design thinking. Het zal niet overal makkelijk zijn, maar als deze creatieve manier van werken doorsijpelt in de samenleving, komt er meer aandacht voor de mens, denkt Joris. En daar plukt uiteindelijk iedereen de vruchten van. “Producten en diensten worden meer empathisch. Met behulp van design thinking kun je reiken naar een betere wereld.” herfst | winter 2018

63

Bloemendaal,

MEET JOSEPH

Trappenhuis in Canton, Ohio

64

herfst | winter 2018

buurtgenoten

tekst: Ellen Meijer | fotografie: Peninsula Architects | portretfotografie: Elisabeth Beelaerts (In Bloei Fotografie)

ZOALS JAAP VAN ZWEDEN DE OCEAAN OVERSTAK OM IN NEW YORK ORKESTLEIDER TE WORDEN, ZO LEGDE DE AMERIKAAN JOSEPH MATAVA DE OMGEKEERDE ROUTE AF. BEGIN DIT JAAR VERHUISDE DE ARCHITECT MET ZIJN GEZIN VANUIT HUDSON, OHIO NAAR BLOEMENDAAL.

straat en een bibliotheek in het centrum.

Joseph vindt het hier drukker: “Mensen leven dichter op elkaar.” In Hudson leefde Bernardine een beetje als een Nederlandse. Lachend: “Ik was een van de weinigen die overal naartoe fietste.”

Landhuis in Hudson, Ohio

Good old Bloemendaal is het voor Joseph’s vrouw Bernardine van Kessel; zij komt hier vandaan. Bernardine was de drijvende kracht achter de grote oversteek. Omdat ze onder andere de contacten miste: “Joseph’s familie woonde ver weg. Dan moet je het voor je sociale leven hebben van vrienden. Maar Amerikanen zijn nogal verhuislustig en ze trekken gerust naar vijf staten verderop. De afgelopen jaren hebben we zo vaak afscheid moeten nemen van mensen die ons dierbaar waren. Het knaagde, en dat werd sterker naarmate de jaren verstreken. Daarbij wilden wij onze kinderen Nederland en Europa laten beleven.”

Gesetteld Hun leven in Hudson leek overigens in veel opzichten op dat in Bloemendaal.

Het was er net zo dorps, met een winkel-

Nadat het jarenlang bleef bij praten over (r)emigreren, zegde Bernardine haar baan op om in Nederland een nieuwe vestiging voor een Amerikaans bedrijf op te zetten.

En toen ging het razendsnel, omdat de internationale school waar de oudste jongens, een tweeling van 16, naar toe zouden gaan, meldde dat ze meteen moesten komen. Ze vertrok met die twee hals over kop naar Nederland. Joseph kwam er met de jongste twee en alle spullen achteraan.

Pas sinds een paar weken heeft ze het gevoel dat ze een beetje zijn gesetteld. Ze gebaart om zich heen: “En dan hebben we nog niet eens iets aan de muren.”

anders. Op zijn elfde begon hij zijn eerste onderneming: jakobsschelpen oogsten.

Van de opbrengsten bekostigde hij zijn opleiding. Het buitenleven heeft voor een belangrijk deel zijn stijl als ontwerper bepaald. Tijdens zijn studie werkte Joseph bij een landschapsarchitect. Daar bleef hij na het behalen van zijn bul nog vijf jaar. Hoewel hij inmiddels architect was, trokken gebouwen hem niet bijzonder: “Het ontwerpen van de groene ruimte en

>>

Boomhutten bouwen Sinds de verhuizing leeft Joseph letterlijk in twee werelden; hij werkt de helft van de tijd in Noord-Amerika. Zijn bedrijf, Peninsula Architects, ligt vlak bij hun oude woonplaats, midden in Cuyahoga Valley Nationaal Park. Wat hij zo fijn vindt aan Bloemendaal is de ligging aan de kust. Deze omgeving doet hem denken aan de staat Maine, waar zijn ouderlijk huis aan het strand stond. “Het liefst fiets ik met Bernardine en de jongens naar zee. Zeker in stressvolle tijden, zoals tijdens de verhuizing, is dat een heerlijke manier om te ontspannen.”

Als kind was Joseph altijd buiten, het strand fungeerde als speeltuin. Boomhutten bouwen, vuurtje stoken, hij deed niet

Interieur in Hudson, Ohio

herfst | winter 2018

65

‘Mensen die op bezoek kwamen zeiden steevast: “Your house looks só European”’

Interieur in Hunting Valley, Ohio

66

herfst | winter 2018

buurtgenoten

beplantingsplannen uitstippelen vond ik veel interessanter.” Toen hij zijn eigen architectenbureau startte, vielen alsnog alle puzzelstukjes op hun plek: “Ik ontdekte dat ik mijn liefde voor de natuur kon combineren met het ontwerpen van gebouwen door buiten en binnen te verbinden. Daarom zoek ik in elk ontwerp transparantie.”

Eén met de omgeving In Joseph’s visie staat een gebouw nooit op zich. Het vormt een geheel met de omgeving en bij een goed ontwerp past dat als een handschoen. Zijn holistische kijk op architectuur slaat aan. Hij mag dan niet zo bekend zijn als Jaap van Zweden, in Amerika behoren de happy few – kaliber Hollywoodster (geen namen, natuurlijk) – tot zijn klantenkring. Sinds kort zit hij geregeld voor een project op de Bahama’s. Ook in Canada en op het eiland Nantucket, waar welvarende New Yorkers hun vakanties doorbrengen, heeft hij opdrachtgevers.

In Nederland deed hij opdrachten in onder andere Haarlem, en hij was ook al actief met ontwerpen in Frankrijk.

Een gebouw laten harmoniëren met zijn omgeving, daar hebben ze in Amerika plek genoeg voor. Hoe moet dat in Nederland, met al die krappe kavels? Joseph: “Meters doen er niet toe, het gaat erom dat je de connectie maakt tussen binnen en buiten. Dat doe je met materialen, met oriëntatie, met vorm. Een gebouw moet het gevoel geven dat het in het landschap is gegroeid, in plaats van er inbreuk op te maken. In Bloemendaal is dat op veel plekken gelukt, kijk maar eens om je heen naar de overgangen tussen daken van huizen en de omringende bomen.” Holistisch betekent niet dat hij per definitie met natuurlijke materialen werkt. In een stedelijke omgeving kan de context net zo goed steen zijn.

Uitgesproken persoonlijkheden Context is ook cultuur. Nederlanders staan erom bekend dat ze de gordijnen openlaten, waar in andere landen de luiken naar de straatkant dicht blijven.

Dat vindt Joseph het fascinerende aan ontwerpen in Nederland: “Ik zie het als een voordeel dat ik van elders kom.

Daardoor kijk ik met een frisse blik naar wat mensen hier belangrijk vinden.” In de huizen die ze voor hun eigen gezin verbouwden, zat onmiskenbaar a Dutch

touch: veel licht en openslaande deuren.

Bernardine: “Brede vensterbanken, ook zo typisch Nederlands. Mensen die op bezoek kwamen zeiden steevast: ‘Your house looks só European’.”

Een huis bouwen of renoveren voor particuliere opdrachtgevers vraagt veel van een ontwerper. Er zijn altijd beperkingen, toch wil iedere klant in de basis hetzelfde: een plek om je thuis te voelen, die past bij wie je bent. Joseph: “In Amerika hebben veel mensen een uitgesproken persoonlijkheid, dat is hier misschien anders.” Hij is gewend om opdrachten van begin tot einde te begeleiden, ook de uitvoering, terwijl in Nederland architecten soms niet meer dan alleen de tekeningen maken.

Thuis is…

Op de vraag of hij op twee plekken blijft werken weet Joseph het antwoord nog niet. “Zowel daar als hier heb ik uitdagende projecten. Daarom wil ik voorlopig niet kiezen.” Thuis is voor hem waar hij met zijn gezin is, “in Bloemendaal dus.” In Nederland werkt hij nauw samen met de Haarlemse architect Joeri van Ommeren. “Hij kent de regels en spreekt de taal. Ik kan moeilijk verlangen

dat een welstandscommissie in het Engels gaat vergaderen.”

In Amerika heeft Joseph een netwerk van ambachtslieden. Mensen die alles weten van glas, staal, steen of hout. Met hen akkert hij tot in het kleinste detail zijn ontwerpen door. “De meesten ken ik al twintig jaar of langer. Als je op elkaar kunt vertrouwen en elkaars vakmanschap respecteert, gebeuren er mooie dingen.”

Zijn doel is om ook hier zijn netwerk uit te breiden.

Kampeerweekend Toen ze in de tuin van hun Bloemendaalse huis stonden, zei Joseph: ‘Ik krijg een Bicknell-gevoel.’ Dat was de naam van de laan waar ze in Hudson woonden. Daar hadden ze veel ruimte rondom het huis en ook hier loopt naast de garage een ruime strook grond. Ze willen de oprijlaan bij de tuin trekken en rondom het huis terrassen aanleggen. Plannen genoeg, maar eerst is het tijd om te relaxen. Direct na het interview vertrekt Joseph met de jongste kinderen naar Groningen voor een kampeerweekend. Dat wordt fikkie stoken en koken boven het kampvuur. Eens een scout, altijd een scout.

Huis met brug in Akron, Ohio

herfst | winter 2018

67

VRAAG EEN BROCHURE AAN OF KOM LANGS!

advertorial

De raampartijen in haar woonkamer reiken van vloer tot plafond en kijken uit over een lieflijk paadje door Park Brederode. Ze geniet van de prachtige omgeving van Villa Duinstaete. En als hondenliefhebber vooral van de honden die uitgelaten worden: “Je leert hun karakters kennen als je ze iedere dag ziet!”.

Lees verder onder Villa Duinstaete op www.zorggroepdelaren.nl Mevrouw Seinen - bewoonster Villa Duinstaete - Bloemendaal 68

herfst | winter 2018

column

fotografie: Hilde de Wolf

SMUK Ik hou van scharrelen, van sprokkelen. Ik ben voortdurend op zoek, houd mijn ogen en oren altijd wagenwijd open. Ik wil graag vinden. Mooie dingen, lieve woordjes, aardige mensen, bizarre situaties. Maar het meest hou ik nog van mooie kleren, en het sprokkelen, scharrelen en vinden ervan.

Roos Panis werkt bij de bibliotheek, is al bijna 36 jaar verliefd op Max én houdt met heel haar hart van zoon Fabian (30). Zij kan niet zonder positiviteit, lopen in de bergen, melancholische boeken, moderne muziek, mooie kleren, sprankelende wijn en tweedehands spullen die nog niemand heeft ontdekt.

Als kleuter had ik nog niet zo veel in te brengen. Ik kreeg hetzelfde aan als mijn oudere zus: kleding die vrijwel altijd met de hand gemaakt werd door onze tante B(etsy), die veelvuldig klaagde over haar ‘opgezette maag’. Iets waar wij als familie nog steeds – knipoog, knipoog – last van hebben na een iets te copieuze maaltijd! De tienerleeftijd naderend, wist ik echter exact wat ik wilde dragen.

Pop-art kousen, een broekpak in felle kleuren, hotpants – waarmee ik van school gestuurd werd, tot grote verbazing van mijn vader – schoenen die matchten bij mijn outfit en kleine, zoete sieraden. Ik kan me herinneren dat ik mijn ouders tot wanhoop dreef als ze nét de verkeerde broek hadden gekocht voor Sinterklaas.

Mijn garderobe en ik zijn nog steeds dikke maatjes, kleren maken mij. We hebben een onlosmakelijk verbond. In mijn hoofd creëer ik voortdurend combinaties op kleur en seizoen van wat ik wil aantrekken of van waar ik naar op zoek ben. Net als mijn meubels is minstens driekwart van mijn kleding pre-owned, tweedehands dus. Mijn moeder begrijpt mij niet: “Hêdde nou alweer van die afgedragen kleren aan?

Gij hebt toch geld genoeg om nieuwe spullen te kopen?” Ik begrijp haar wel. Zij is van de armoe en de wederopbouw, ik van de overvloed en de ontspulling. En dan probeer ik haar uit te leggen waarom ik dit doe. Ik zeg dat er zo veel moois gemaakt is, zo veel fraais dat er gewoon al is en waar het milieu minder onvriendelijk van wordt.

Vaak koop ik ontworpen kleding – gek woord eigenlijk, ont-werpen – maar dat is niet noodzakelijk. Het is de kunst om zo te scharrelen dat je steeds dichter bij je felbegeerde object komt. Die ene jas die voor jou gemaakt lijkt, dat koraalroze kettinkje dat zo mooi bij je jurk past.

Het contact dat ik heb met de verkopers is vaak zo bijzonder, dat er een soort virtuele vriendschappen uit ontstaan. Zo mail ik al jaren met Daantje. We hebben elkaar nooit gezien en ook besloten dit zo te laten. Stel je voor dat we elkaar tegenvallen in ‘t echt! En ik speel ook al jarenlang Wordfeud (ja, ook ik!) met Zizi, van wie ik dat koralen kettinkje heb gekocht. Zizi weet hoe het met me gaat, stuurt soms een vakantiefoto en deelt haar zorgen met mij. Ook haar heb ik nog nooit gezien. Zo scharrel ik wat af in mijn leven en vind ik niet alleen mooie stoeltjes en kekke jurkjes, maar ook schitterende, liefdevolle vriendinnen voor het leven. herfst | winter 2018

69

geĂŻnspireerd

70

herfst | winter 2018

tekst: Eva Lunshof & Maaike Brouwer | fotografie: Gerlinde de Haas

binnenkijken

BOLLEN SCHUUR als creatieve broedplaats

ONDERNEMER ERIK PAULUS GAF ZIJN LEVEN IN DE GROTE STAD OP OM OP DE GRENS VAN HEEMSTEDE EN VOGELENZANG EEN NIEUW AVONTUUR TE STARTEN. HIJ TRANSFORMEERDE EEN VERVALLEN MONUMENT IN EEN UNIEKE WERKPLEK VOOR MENSEN EN BEDRIJFJES MET CREATIEVE IDEEËN.

herfst | winter 2018

71

D

De symmetrie van het enorme gebouw aan de Leidsevaart – opgetrokken in bruine baksteen in de stijl van de Amsterdamse School – fascineerde hem al toen hij er als kind langsfietste, op weg naar school. Erik Paulus kocht deze voormalige bollenschuur begin jaren negentig. In eerste instantie gebruikte hij het gebouw voor opslag en kleine productieactiviteiten. Drie jaar geleden besloot hij het een nieuwe bestemming te geven en bedacht hij het concept ‘BulbSpaces’.

Stadse cultuur Erik had nooit gedacht te zullen terugkeren naar de plek waar hij was opgegroeid. “We woonden in Amsterdam en ik hou van het leven in de stad, van de energie, de galerieën, de architectuur, de dyna-

72

herfst | winter 2018

miek en de reuring. Tegelijkertijd zag ik het als een uitdaging om een stukje stad mee te nemen naar dit prachtige rijksmonument tussen de bollenvelden. Een beetje ‘stadse’ cultuur, creativiteit en dynamiek op een plek die zich daar in mijn ogen uitstekend voor leent.”

Erik wilde een fijne werkplek met volop ruimte om creativiteit en inspiratie te laten stromen, voor zichzelf en anderen. “Een broedplaats voor nieuwe ideeën, een plek om te experimenteren en te creëren, zeven dagen per week. Er is geen marktonderzoek aan te pas gekomen, ik ben gewoon begonnen.” Na een flinke verbouwing namen hij en zijn vrouw Mieke, samen met hun Italiaanse jachthonden Koos, Tos en Sil, zelf hun intrek in de oude directievleugel op de eerste verdieping, met uitzicht op de bollenvelden.

Gigantische ruimte Bij binnenkomst valt meteen de receptie op met een muur van felgroen mos, in een ruime hal met figuratieve kunst. Maar de grote ‘workspace’, in de rechtervleugel, maakt pas echt indruk. Niet alleen door de gigantische ruimte, waardoor je je een beetje klein voelt, ook door de inrichting en indeling ervan. Grijstinten voeren de boventoon, afgewisseld met groen, kunst en design. In de open ruimte zitten mensen alleen of in groepjes te werken, te overleggen of te bellen. En hoewel er veel bedrijvigheid

>>

binnenkijken

‘Een plek om te experimenteren en te creëren, zeven dagen per week’ herfst | winter 2018

73

‘Komt iemand met het idee een container te plaatsen? Prima, als daar behoefte aan is’ 74

herfst | winter 2018

binnenkijken

DE BULB is, heerst er een serene, aangename rust. Bijzonder is de zogenoemde spiegelkamer. Om de spreekkamer annex bibliotheek niet té aanwezig te laten zijn, werd er een grote ‘doos’ omheen geplaatst, die door de spiegelwanden wegvalt in de ruimte. Ook de ronde glazen kamer, gemaakt van oude raam- en deurkozijnen, is verrassend. Net als het amfitheatertje van allerlei soorten stoelen.

Community Sfeer en huiselijkheid vindt Erik belangrijk: “Honden zijn welkom en er is een keuken met een eettafel voor algemeen gebruik. Iedereen krijgt een standaard bureau, stoel en kast. Bewust, om te voorkomen dat het een allegaartje wordt.” Er werken achttien bedrijven in het pand, bij elkaar zo’n honderd mensen: creatieven, zoals lichtontwerpers, architecten, fotografen en een receptenschrijver, maar ook een advocaat en ict’ers. Iedereen denkt mee over de werkruimte: de lichtjongens over het licht, de stoelenontwerpers over het zitmeubelair en het verfbedrijf over de kleuren.

“Daardoor is BulbSpaces geen verzameling ondernemers, het is een community. Er kan hier veel. Komt iemand met het idee een container te plaatsen?

Prima, als daar behoefte aan is. Ik vind het leuk dat iedereen hier trots is op zijn of haar werk.”

In de werkkamer van Erik, op de eerste verdieping, wordt je oog meteen getrokken naar de talrijke

Vanaf 1850 kwam rond Haarlem de eerste serieuze bloembollenteelt op. Ook enkele eigenaren van buitenplaatsen hielden zich hiermee bezig. Anne J.E. baron van Ittersum (1845-1922) uit Bennebroek was eigenaar van landgoed Kroesbeek, aan de Leidsevaart in Heemstede. Een groot deel van zijn land lag op Vogelenzangs grondgebied, aan de rand van landgoed Woestduin. Rond 1840 was hier zand afgegraven voor de aanleg van de spoorlijn HaarlemLeiden; het terrein bleek geschikt voor de bollenteelt. In 1885 richtte hij de Maatschappij voor Bloembollencultuur op. Zijn buurman, bloembollenexporteur jonkheer August Eduard Barnaart (1835-1900), werd mededirecteur. Het bedrijf was een van de eerste bedrijven die bloembollen exporteerden naar Amerika.

Failliet De ongewoon grote kwekerij verschafte in een tijd van schrijnende werkloosheid veel werk aan Vogelenzangers.

Van Ittersum was te aardig voor de zakenwereld en hield arbeiders langer in dienst dan verantwoord. In 1899 ging het bedrijf failliet. Drie jaar later volgde een doorstart onder de naam The General Bulb Company. Uit Amerika kwamen spitmachines en er werd geëxperimenteerd met plantmachines, voor die tijd zeer ongebruikelijk in de bollenteelt. De investeringen bleken te zwaar en in 1920 ging het bedrijf opnieuw kopje onder.

Bouw Weer maakte het bedrijf een doorstart. In 1924 gaf de NV Hollandse Cultuurmaatschappij opdracht tot het bouwen van een ‘bollenschuur’, die in de volksmond al snel De Bulb

herfst | winter 2018

75

‘Ruimte is rijkdom, dat merk ik elke keer als ik door dit pand loop’

76

herfst | winter 2018

binnenkijken

kunstwerken en foto’s. Een glazen tafel van acht bij vijf meter is Eriks bureau. “Mijn lievelingsplek. Omdat de vloer ook deels van glas is, met de lichtkoepel in het dak er precies boven, stroomt het daglicht dwars door mijn bureaublad naar de eettafel op de begane grond.”

Ruimte is rijkdom Onlangs werd op het dak 1.600 vierkante meter aan zonnepanelen geplaatst. En Erik heeft nog meer plannen. “We denken na over ‘powernap rooms’. Daar is behoefte aan, want er worden heel wat uren achter beeldschermen doorgebracht.”

De ruimte leent zich trouwens ook voor allerlei andere activiteiten. Het pand is gebruikt voor modeshoots en er zijn al feesten, exposities en concerten geweest. Eriks volgende grote project is de linkervleugel van het gebouw, daar wil hij een werkplaats realiseren. “Ruimte is rijkdom, dat merk ik elke keer als ik door dit pand loop, dan stroomt mijn hoofd over van de ideeën en wil ik aan de gang met een nieuw project. Kom over een paar jaar nog maar eens terug!”

werd genoemd. Baron van Ittersum was tijdens zijn zakenreizen naar Amerika onder de indruk geraakt van het werk van de Amerikaanse architect Frank Lloyd Wright. Ook Berlage, de architect van de Amsterdamse School, bewonderde diens werk. De Bulb werd een fusie van Amsterdamse School en de Wrightiaanse stijl. Architect Jouke Zietsma bracht de soberheid en de fijne detaillering van Berlage en de symmetrie met lange horizontale lijnen en overstekende elementen van Lloyd Wright op harmonieuze wijze bij elkaar. In het imposante gebouw werden bollen gedroogd, ingepakt en klaargemaakt voor export over de hele wereld.

Onderduikers De hoge bouwkosten en de economische crisis leidden in 1930 tot het derde faillissement. Vier jaar later werd het gebouw overgenomen door de Hollands-Zweedse Zaadmaatschappij. Tijdens de oorlogsjaren vonden vele (joodse) onderduikers hier een veilig onderkomen. Onder het pand bevindt zich een netwerk van kruipruimtes. Zweden was neutraal in de oorlog, zodat de Duitse bezetters het bedrijf ongemoeid lieten. Enkele jaren geleden kreeg de huidige eigenaar spontaan bezoek van een joodse mevrouw, die vertelde over haar onderduiktijd in De Bulb.

Nieuw leven Begin jaren tachtig verhuisde de zaadmaatschappij naar Lelystad en werd De Bulb verkocht aan een projectontwikkelaar. Lange tijd stond het pand leeg, het raakte zwaar verwaarloosd. In 1998 kreeg het de status van Rijksmonument.

herfst | winter 2018

77

fotografie: Hilde de Wolf

Een stadsmens in een dorp

Ad van Nieuwpoort is de predikant van Bloemendaal en Overveen. Hij is auteur van diverse boeken en vaste commentator bij het Radio-1-programma Nieuws & Co. Ad woont met zijn grote liefde Mirjam en zijn dochter Trui in Overveen.

Wat doet een stadsmens in een dorp? In onze buurt duiken voortdurend Amsterdammers op die hun (boven)huis daar hebben verruild voor een gezinswoning hier. Om allerlei redenen ontvluchten ze de stad. Driehoog wonen met kleine kinderen is niet echt handig en ook financieel-economisch zijn er meer mogelijkheden om hier een groter huis te kopen. De gemiddelde Chinees legt tegenwoordig al snel acht ton neer voor een paar vierkante meter in Amsterdam-Zuid. Het kan ook zijn dat parkeerproblemen en de toenemende drukte in de stad mensen opbreken.

Maar wat gebeurt er als een stadsmens ineens op een ochtend in Overveen wakker wordt? Ik weet nog goed dat wij de eerste ochtend bezig waren verhuisdozen uit te pakken. De bel ging, ons buurmeisje stond op de stoep met een welkomstcadeautje. Of onze dochter wilde komen spelen. Dat hadden wij in Amsterdam nog niet meegemaakt: onze Trui kon gewoon voetballen op straat. De eerste maandagochtend had ik een afspraak op de Grote Markt in Haarlem. Mijn gevoel voor afstanden was nog volkomen absent, dus ik had me voorbereid op een fietstocht van een half uur, tot ik binnen zeven minuten in hartje Haarlem bleek te staan.

Een echte Amsterdammer vindt alles buiten de Ring onmetelijk ver weg.

Als ik ergens verschijn in Amsterdam, word ik bewonderend toegesproken dat ik helemaal uit Bloemendaal (Overveen is onbekend) ben gekomen.

Terwijl ik er vanaf huis even lang over doe om in Amsterdam te komen als destijds vanuit Zuid naar het centrum. Veel Amsterdammers missen de stad in de begintijd van hun dorpsleven. Als ik de eerste jaren met mijn vouwfiets op station Overveen op de trein naar Amsterdam stond te wachten, kwam ik geregeld een bevriende dorpsgenoot tegen die dan standaard aan mij vroeg: ‘Ook even grootstedelijk ademhalen?’ Ik moest bekennen dat dit vaak wel het geval was. Maar na een paar jaar werd het minder. Heerlijk om even in de stad te zijn, het culturele leven te genieten.

Maar ook zo fijn om weer ’s avonds laat op dat Overveense stationnetje te komen en de zeelucht en de bossen te ruiken.

Maar wat gaat het snel als je een tijdje niet in de stad bent geweest. Als ik nu door Amsterdam fiets, betrap ik mezelf erop dat ik omkijk naar een man die in een bikinibroekje op skates voorbijraast. Nog bedenkelijker is het dat kleurrijke medeburgers me veel meer opvallen dan vroeger. Wat wonen we toch in een wit reservaat, denk ik dan. Ben ik een provinciaal geworden die als een toerist aan het rondkijken is? Ik durf het nog niet toe te geven.

Wat zou het verschil kunnen zijn tussen een dorps- en een stadsmens?

Bij het nadenken hierover word ik geholpen door de Amerikaanse arbeidssocioloog Richard Sennett. Hij heeft veel geschreven over de

78

herfst | winter 2018

column Praktijk voor psychotherapie

invloed van het verregaande kapitalisme op de manier van denken en leven in de laatste decennia. Sennett heeft het over de ‘flexmensen’. Dat zijn mensen die voortdurend de wereld rondreizen, nooit ergens langer werken dan hoogstens drie jaar en zich vooral nergens willen binden. Ik ben veel van dit soort flexmensen tegengekomen in mijn werk op de Zuidas.

Flexmensen zijn continu bezig met de volgende stappen in hun carrière en de daarmee gepaard gaande woon- en flexwerkplekken. Het is beste is nog niet goed genoeg. De flexmens wil een topmens worden. Materiële welstand staat voor hem gelijk aan geluk en vrijheid, hij denkt en leeft global. Niet de loyaliteit aan medeburgers of de werkgever is beslissend, alles draait om de vraag: wat helpt mij verder?

Psychologische behandeling

In Sennets visie is de flexmens vaak eenzaam en bang om te mislukken, wat hij zich niet kan veroorloven. Ik geef het voor beter, toch kan deze reflectie helpen iets dichter bij de stadsmens te komen. Onmogelijk generaliserend natuurlijk, maar voor een stadsmens zijn ontmoetingen vaak vluchtiger en daardoor misschien ook op een bepaalde manier intenser. Je weet beiden: dit zou de enige keer kunnen zijn dat wij elkaar spreken. Dus moeten we er nu alles uit halen.

De flexmens hecht zich minder dan een dorpeling aan zijn leefomgeving. Hij eet en slaapt wel ergens, maar wil zich niet binden. Dat dwingt een stadsmens ertoe open minded te zijn, anders overleeft hij (sociaal) niet. In plaats van bang voor het onbekende is hij nieuwsgierig naar wat zich aandient. Dat verklaart naar mijn idee waarom links-liberalen in Amsterdam de boventoon voeren in het politieke spectrum.

Sennett ziet ten opzichte van die flexmens een tegenbeweging opkomen. Juist door dat ‘globale’ leven is de behoefte aan verbinding groter geworden. Ook als mensen kinderen krijgen verlangen ze ernaar te leven op de plek waar ze wonen. Een verlangen naar menselijke maat, en die vind je bij uitstek in een dorp. Hier weet je bij een ontmoeting dat het niet de laatste keer zal zijn. Je komt de ander zeker weer tegen en dat beïnvloedt de kwaliteit van het gesprek. De ontmoeting kan zich verdiepen. Keerzijde is wel dat je wat makkelijker bepaalde zaken uit de weg kunt gaan; we zien elkaar immers toch wel weer. Bovendien blijven heikele onderwerpen soms eerder rusten, want een conflict is buitengewoon lastig als je elkaar later weer tegenkomt en nodig hebt. In die zin ligt oppervlakkigheid op de loer.

bij angst, depressie, stressklachten of seksuele problematiek

Praktijk voor psychotherapie Praktijk voor psychotherapie

Flyer.indd 1

Ben ik een provinciaal geworden die als een toerist rondkijkt?

Psychologische Psychologische behandeling behandeling bij angst, depressie, stressklachten of seksuele bij seksuele problematiek, problematiek angst, depressie, trauma en stressklachten.

Het leven in een dorp als het onze heeft ook nog een ander ‘gevaar’ in zich. Namelijk dat het er zo fijn wonen is. Terwijl een stad nog regelmatig uitnodigt om te verhuizen, kan de beweging in een dorp zomaar tot stilstand komen. En dan doet zich mogelijk het bekende arrivé-gevoel voor: ik ben waar ik wezen wil en houd alles graag zoals het is. Dat arrivé-gevoel doet iets met je geest. Je wordt conservatiever, in gedrag en in denken. Het vreemde is al snel bedreigend want je wilt graag behouden wat je hebt. Hier schuilt naar mijn idee een van de oorzaken van de vele conflicten in deze gemeente. In het begin kon ik het me nauwelijks voorstellen: hoe kan het dat mensen ruzie maken op de mooiste plek van de wereld? Het lijkt een contradictie, dat is het niet. Maar hoe heerlijk is het tegelijk om te wonen waar je leeft met de mensen die je dierbaar zijn. In een dorp kun je je verbinden met de mensen om je heen bij de hockeyclub, in de kerk, op school en in zovele grotere en kleine verbanden die de onderlinge cohesie bevorderen. Juist in een tijd waarin het globale de boventoon voert, is het dorpsleven dan ook een verademing. Onze grootste uitdaging blijft echter: blijf openstaan, laat je verrassen en verbind je!

Deze column is een verkorte versie van de bijdrage die Ad schreef voor de glossy ‘Mauricia’ die verscheen ter gelegenheid van het 80-jarig bestaan van de Mauricialaan in Overveen.

Flyer.indd 1

Flyer.indd 1

Jolien Spoelstra GZ-psycholoog/seksuoloog NVVS Verbindingsweg 43 2061 EJ Bloemendaal 06-17 067 499 info@moveformotion.nl www.moveformotion.nl

herfst | winter 2018

tekst: Martine Goossens | fotografie: Hilde de Wolf

NIEUW LEVEN VOOR EEN VERGETEN FOTOARCHIEF

M

AL SNUFFELEND OP ZOLDER BIJ ZIJN OUDERS VOND MICK DE JONG VERHUISDOZEN MET DUIZENDEN NEGATIEVEN. EEN SCHATKIST VOL FOTO’S VAN WERELDBEROEMDE ARTIESTEN DIE ZIJN VADER KEES IN ZIJN JONGERE JAREN ALS FOTOGRAAF MAAKTE. EEN AANTAL IS AFGEDRUKT OP PLATENHOEZEN, DE MEESTE ZIJN NOG NOOIT GEPUBLICEERD. DAAR BRENGT MICK VERANDERING IN.

Muzikale grootheden als Bruce Springsteen en Diana Ross sieren de muren van zijn woning in Aerdenhout.

De 77-jarige Kees de Jong vertelt vol vuur over de wereldsterren die hij in zijn werkende leven heeft ontmoet: Michael Jackson, Paul Simon, Julio Iglesias, George Michael, Mick Jagger, Mariah Carey, Jennifer Lopez, Beyoncé. De lijst lijkt onuitputtelijk. Met velen van hen beleefde hij bijzondere momenten, waarover hij van de hak op de tak verslag doet: “Ik speelde potjes tennis met Tony Bennett, ging bootje varen met Stevie Wonder door de grachten van Amsterdam, ontving Gloria Estefan en haar zoontje Nayib bij ons thuis in Aerdenhout, reed door de stad in mijn deux-chevauxtje met Leonard Bernstein, dineerde met prinses Stéphanie van Monaco en was op tournee met de ruige,

80

herfst | winter 2018

>>

muziekhistorie

Kees en Mick de Jong

herfst | winter 2018

81

advertentie

muziekhistorie

maar vreselijk aardige Herman Brood.”

Hij kan er een boek over schrijven, misschien komt dat ooit nog. Tot die tijd doen we het met de duizenden foto’s, die een fraai en niet eerder vertoond inkijkje geven in de wereld van muziek, glamour en rock&roll.

een impressie van de geschiedenis van de muziekwereld en het leven van idolen.

Mick: “Als ik zie welk fototoestel mijn vader toen had en dat vergelijk met wat mijn moderne camera allemaal kan… Ik zeg het niet vaak tegen hem, maar ik vind zijn werk ontzettend knap gemaakt.”

Gevangen momenten Zoon Mick – zelf ook fotograaf – noemt het monnikenwerk. Al die negatieven uitpluizen, oppoetsen, digitaliseren en verzamelen op zijn website, zodat anderen ze kunnen zien en kopen (zie pagina 9, red.).

Micks noeste arbeid loont de moeite, want het resultaat vindt hij verbluffend mooi: “De kwaliteit zit in de hoogwaardige wijze waarop de analoge beelden digitaal worden gemaakt, en vooral ook in de foto’s zelf. Vaak zijn het schijnbaar terloopse kiekjes van soms best intieme situaties. Bruce Springsteen die net voordat hij zijn gitaar pakt om het podium op te gaan zijn nagels nog even knipt. Dat vind ik zo’n mooi gevangen moment.”

Nederlands jazzlabel Kees komt uit een gezin met drie kinderen. Kort voor het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog waren zijn ouders met hun twee zoons verhuisd vanuit Sumatra naar Overveen, waar Kees is geboren. Na de middelbare school begint hij aan de fotovakschool, maar een jaar later stapt hij over naar de hotelschool in Den Haag. Daarna vaart hij de wereld rond als hofmeester op passagiersschip ‘Willem Ruys’ voor de Koninklijke Rotterdamse Lloyd. Van zijn eerst verdiende centen koopt hij een Minox-miniatuurcamera.

Ook de diversiteit van de collectie is bijzonder, meent Mick. Er zijn jazzmuzikanten bij, popartiesten, Hollandse bandjes. Alles bij elkaar geven de foto’s

Natuurlijk fotografeert hij alle steden die hij bezoekt, maar zijn belangstelling gaat vooral uit naar het in beeld brengen van mode en vrouwen. Eenmaal terug aan wal – halverwege de jaren zestig – komt Kees in contact met muziekproducent en impresario John J. Vis, die bij Artone

Records in Haarlem werkt. Dit bedrijf wordt gerund door de gebroeders Slinger, jazzliefhebbers uit Bloemendaal en Aerdenhout. Hun familie is rijk geworden in de oliehandel. Casper en Willem dromen van een Nederlands label voor Amerikaanse jazzmuziek en reizen op advies van vader Slinger naar de Verenigde Staten. Daar verwerven ze in hoog tempo de distributierechten van enkele grote Amerikaanse artiesten, zoals The Supremes, Frank Sinatra en Ray Charles.

Burgers eten met Bruce In 1961 slaagt Artone erin distributeur te worden van de bekende Amerikaanse platenmaatschappij CBS Records. Eerder waren die rechten in handen van Philips.

CBS – een van de oudste platenlabels ter wereld – verwerft faam in de jaren vijftig door het contracteren van de meest succesvolle en invloedrijke zangers uit die tijd, zoals Frankie Laine en Tony Bennett.

Vanaf dat moment gaat het hard: vooraanstaande wereldsterren brengen hun muziek uit via CBS en komen via Artone Records ook in Nederland op de markt.

Artone groeit dan ook in rap tempo. Het bedrijf vestigt zich korte tijd aan de Parklaan 97 in Haarlem en koopt daarna het

‘Met Bruce Springsteen at ik hamburgers in een straatje ergens achter de Dam’ >> herfst | winter 2018

83

u bent van harte welkom!

Blijf bewegen, blijf gezond Jong, oud, fit of minder fit. Voor iedereen heeft Fysiotherapie van Ham een passende behandeling. Chronische klachten, een sportblessure of revalidatie na operatie. In onze fysiotherapiepraktijk in Aerdenhout gaat Fred Deijkers graag samen met u aan de slag.

Bentveldsweg 116, Aerdenhout T 023 - 526 39 22 www.fysiovanham.nl

adv Van Ham 89,5x135 c.indd 1

25/09/2018 21:44

Verhuizen is voor veel mensen een grote stap.

Opruimen is ook zo’n lastige klus.

Waar te beginnen en hoe te regelen?

ZIJ DOEN ’T kan u hierbij helpen.

Bel of mail ons voor een vrijblijvende afspraak.

06 53 61 18 97 of info@zijdoent.nl

Saskia Goeman Borgesius | Wendela Korteweg

VERTROUWD BNR8_ZIJDOEN'T ADV 182 X 135 MM.indd 1

www.zijdoent.nl

DISCREET

OP MAAT 30-05-17 09:35

muziekhistorie

voormalig hotel Funckler aan de Kruisstraat (waar nu Albert Heijn is gevestigd), dat wordt omgebouwd tot kantoorpand.

Kees de Jong treedt in dienst als fotograaf.

Op kantoor werkt ook Aranka, als secretaresse. Zij is inmiddels al bijna vijftig jaar zijn vrouw.

Kees begint met foto’s voor lp-hoezen van Nederlandse artiesten, maar krijgt al snel grote, internationale sterren voor zijn lens. Hij gaat ook mee op tournee om reportages te maken van concerten.

Later wordt hij verantwoordelijk voor ‘artist relations’, waardoor hij voor de artiesten het eerste aanspreekpunt wordt in Nederland. Hij vergezelt ze op hun tours in binnen- en buitenland en voorziet ze van alles wat ze nodig hebben. Zo belandt hij vaak in de meest vreemde situaties: “Met dierenvriend Michael Jackson ging ik naar Rotterdam om aapjes te kijken in Diergaarde Blijdorp. Ook regelde ik voor hem een spelcomputer en Walt Disneyfilms voor op zijn hotelkamer. Met Alice Cooper en Céline Dion golfde ik in Las Vegas.

Met Bruce Springsteen at ik hamburgers in een straatje ergens achter de Dam, terwijl de kreeften en champagne Jackson Five

na zijn concert in de Rai gewoon voor hem klaarstonden. Geweldig toch, zelfs de grootste rocksterren zijn ook maar gewone mensen.”

Kracht in de eenvoud Dat Kees zo dicht bij al die artiesten kon komen verklaart hij door het feit dat wereldsterren destijds hun eigen promotie regelden. In zijn ervaring was er weinig arrogantie. Hij wil niet beweren dat hij met iedereen bevriend is geraakt, toch ontstond vaak een bijzondere band. Daarin probeerde hij altijd de juiste mix te vinden tussen nabijheid creëren en afstand houden. Mick vindt dat je die balans terugziet in de foto’s: “Vooral de portretten stralen ontspanning uit, een echtheid die niets te maken heeft met ontwerp of compositie.” Kees heeft zelf eigenlijk geen idee hoe hij dat deed: “Ik heb niet echt een visie op fotografie. Veel van deze mensen hebben zoveel persoonlijkheid, energie en authenticiteit, als je die weet te pakken is het al snel goed.” Precies die kracht van de eenvoud wil Mick niet verloren laten gaan: “Met mijn werk blaas ik die beelden van toen nieuw leven in. Dat vind ik een mooie gedachte.”

Herman Brood

‘Geweldig toch, zelfs rocksterren zijn ook maar gewone mensen’

Bruce Springsteen

herfst | winter 2018

85

advertorial

Wat zegt de wereld over ons?

Inzicht in online media

Natuurlijk kijken ze ook naar wat er in de markt gebeurt, maar de rijkdom aan online informatie wordt nauwelijks benut. Terwijl je de buitenwereld nodig hebt om te kunnen inspelen op veranderingen die voor de toekomst van jouw bedrijf belangrijk zijn.”

Influencers volgen Multinationals als Coca-Cola en BMW hebben software die automatisch alles volgt wat voor het bedrijf relevant is op het gebied van veranderende wetgeving, trends, wetenschappelijke rapporten enzovoort, overal ter wereld. Ook kleinere organisaties moeten hun blik naar buiten richten om te overleven: weten wie de influencers van het moment zijn en welke thema’s in hun sector aandacht krijgen. Een gemeente die in contact wil blijven met burgers moet weten wat er in de wijken leeft.

Externe data hebben een grote voorspellende waarde. Daardoor kunnen ze organisaties helpen bij het bepalen van hun strategie: wat doen onze concurrenten? Die externe data zijn er. Mart: “Het gaat erom dat je uit de enorme brei dingen haalt die voor jou belangrijk zijn.”

ARTIKELEN GENOEMD. DIE GINGEN VOORAL OVER HOCKEY. ZOWEL DE NOS ALS AD EN RTL NIEUWS PLAATSTEN BERICHTEN. Terugbladeren in de agenda leert dat in april de Euro Hockey League plaatsvond. Logisch dus, al die mediaaandacht. Hockey.nl en de IJmuider Courant publiceren het vaakst over

Meer weten over Media Insights? Neem dan contact op met Metis Media: telefoon 085 - 060 12 48, e-mail info@metismedia.nl. www.metismedia.nl

86

herfst | winter 2018

Bloemendaal. Dat, en meer, blijkt uit een ‘Media APK’ over de gemeente.

Inspelen op trends Internet stort doorlopend een duizelingwekkende hoeveelheid informatie over ons uit. Per dag komen er 500 miljoen tweets bij, 350 miljoen foto’s, 100 miljoen blogposts en meer dan 400.000 uren video op YouTube. Gek genoeg laten bedrijven zich vooral leiden door hun interne data, zegt Mart Voorsluis, eigenaar van contentmarketingbedrijf Metis Media: “Ze houden bij wie hun producten kopen, welke producten hard gaan en baseren daar hun jaarplannen op.

Een eenmalige Media APK laat zien wat anderen over het bedrijf publiceren. Wie continu wil volgen wat online over relevante thema’s verschijnt, krijgt dagelijks een overzicht in de mail. Mart is ervan overtuigd dat online informatie de besluitvorming in bedrijven drastisch gaat veranderen: “Met interne data kijk je naar het verleden. Externe data zeggen veel meer over de toekomst. Het is een beweging van ‘wat jij aan het doen bent’ naar ‘wat je sector doet’.”

fotografie: Koen Suyk

OP 2 APRIL WERD BLOEMENDAAL IN 81 ONLINE

Vooruitkijken “We hebben al een knipselkrant,” hoort hij vaak. “Maar zelf alle online media volgen is onmogelijk, laat staan realtime. Metis Media heeft met ‘Media Insights’ een tool die relevante informatie over jouw markt levert. Je kunt ook verdiepende analyses maken op specifieke thema’s.

Voor een branchevereniging kan dat bijvoorbeeld het thema ‘hygiëne in de voedselproductie’ zijn. Dan wordt duidelijk welke instituten en journalisten zich daarop richten, en vanuit welke invalshoek.”

tekst: Nienke Beintema | fotografie: Gerlinde de Haas

carrièreswitch

Kunstzinnige ondernemer Ze was kunstenares, maar begon vorig jaar haar eigen kinderopvang. Een heel ander ondernemerschap, vol papierwerk en verplichtingen. Toch vindt Frouwine de Graaff het bij haar passen.

Oud “Ik heb de kunstacademie gedaan. Mijn ouders wilden dat ik leraar werd, maar dat leek me niets. Ik werd meegesleept door het kunstenaarsmilieu. Zo vrij en ongeordend. Na een jaar lerarenopleiding maakte ik de overstap naar de autonome kunstopleiding. Die verflucht, die sfeer, het was een heerlijke tijd. Al snel na mijn examen kreeg ik een opdracht van de gemeente Groningen en daaruit vloeide ander werk voort.

Soms vielen er gaten. Ik had het geluk dat ik in opdracht portretten kon schilderen. En destijds was er altijd het vangnet van de subsidies. Met mijn geliefde verhuisde ik naar Haarlem. Daar was het zonder netwerk moeilijker om opdrachten te vinden. Daarom ging ik alsnog lesgeven, ook veel aan kinderen. Tekenen, schilderen, een beetje muziek, theater en dans. De samenwerking met andere disciplines leverde veel goeds op. Na tien jaar wilde ik terug naar het kunstenaarschap. Lesgeven kost veel energie. Ik moest weer terug naar de bron; de verf in. Ik ging weer op zoek naar opdrachten. Dat lukte steeds beter en ik had er baantjes bij. Ik begon Italiaanse landschappen te schilderen – het leven was goed. In 2015 vond er een soort aardbeving plaats in mijn huwelijk. Een zware tijd, maar ik vind het nooit erg om vanuit niets opnieuw te beginnen. Ik ging werken in de naschoolse opvang, op een leuke plek, waar mijn kunstenaarschap werd gewaardeerd.”

Nieuw “Dertig jaar zzp-en in de kunst geeft een zekere eigenwijsheid die zich niet zomaar laat plooien. Dat veroorzaakte wrijving op den duur. Dus ik bedacht dat ik beter mijn eigen opvang kon bouwen: kleinschalig en persoonlijk. Vorig voor-jaar ben ik begonnen met Monteverdi. Ik kwam meteen het pand van mijn dromen tegen, in Overveen. Een prachtig huis met een hoog plafond en grote ramen. In de zomer heb ik ouders en kinderen uitgenodigd. Toen ging het hard. Mijn eerste teamlid ontmoette ik bij toeval voor de deur. We raakten aan de praat, ze bleek bevoegd en enthousiast...

Alle kunsten komen bij ons voorbij en we hebben een fijne samenwerking met de muziekschool. Ik wil kinderen met veel kunsten in aanraking brengen, maar niets hoeft. Monteverdi is nog niet rendabel, maar de belangstelling is overweldigend.

Ik doe iets waar ik in geloof. Er is veel papierwerk: stukken overleggen aan de gemeente en de GGD, administratie, protocollen schrijven. En mijn telefoon moet altijd aan staan.

Er valt van alles te regelen. Toch ligt dit me, want er komt veel verzinwerk bij kijken. En ik beleef veel plezier aan het clubgevoel. Samen met anderen iets opbouwen, betrokken zijn bij ‘onze’ kinderen, overleggen met ouders. En eindeloos spelen, natuurlijk.

Af en toe ga ik er even uit. Een week zingen in het buitenland of gewoon naar Middenduin. Zo heb ik alles wat ik nodig heb.”

Frouwine de Graaff (1966) woont in Overveen, “prinsheerlijk op de duinrand”, met haar jongste zoon. In haar vrije tijd wandelt ze graag in de duinen.

herfst | winter 2018

87

De mensen, de plannen DRIE WETHOUDERS IN VIJF DORPEN

88

herfst | winter 2018

kennismaken

tekst: Els Mannaerts | fotografie: Hilde de Wolf

NA DE GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN VAN DIT VOORJAAR

N

KREEG BLOEMENDAAL EEN NIEUW BESTUUR. B. SPRAK MET DE WETHOUDERS VAN DE DRIEPARTIJENCOALITIE. WIE ZIJN ZE EN WAT GAAN ZE DE KOMENDE JAREN DOEN?

Namens de grootste partij, de VVD, nam Nico Heijink het initiatief om een nieuw college te vormen. Het werden twee wethouders ‘van buiten’: Henk Wijkhuisen (D66) en Susanne de Roy van Zuidewijn (CDA). Omdat ook veel raadsleden nieuw zijn, ligt er een forse taak om de samenwerking gestalte te geven. Mede daardoor duurde het even voor het collegeprogramma klaar was. De uitkomst is een behoorlijke ambitie op het terrein van de energietransitie en zorg en welzijn, en veel aandacht voor de inbreng van inwoners en ondernemers.

V.l.n.r.

Henk Wijkhuisen, Elbert Roest (burgemeester), Susanne de Roy van Zuidewijn en Nico Heijink.

Financiën Al die plannen kosten geld. Nico: “We willen stapsgewijs meer ruimte creëren in de begroting voor onder andere onderwijshuisvesting en riolering. Dat doen we bijvoorbeeld door het verkopen van gemeentewoningen en van onze Enecoaandelen. Mogelijk is het daarna nodig om met de raad te bespreken welke algemene voorzieningen voor inwoners goedkoper kunnen. Op die manier kunnen we noodzakelijke investeringen doen en de gemeenteschuld op een acceptabel niveau houden.” Een en ander betekent dat de OZB vanaf 2019 omhooggaat. Met hoeveel procent? Dat kan

Nico nog niet zeggen: “Overigens is de OZB nu relatief laag.”

In zijn portefeuille Economische zaken wil hij de balans bewaken tussen natuur aan de ene kant en recreatie en toerisme aan de andere kant. Een zorgvuldige indeling van het strand moet ervoor zorgen dat zowel wandelaars als sporters, gezinnen en feestgangers zich er prettig voelen. “Op het amusementsgedeelte van het strand brengen we meer rust en veiligheid,” aldus Nico. De Kop van de Zeeweg in Bloemendaal aan Zee wordt opnieuw ingericht om die plek meer uitstraling te geven. “En we gaan in 2019 nu echt het functioneren van de winkelstraat van Bloemendaal-dorp onderzoeken en ervoor zorgen dat die veilig en gebruiksvriendelijk blijft voor ondernemers en bezoekers.”

Energie Nederland moet in de komende 32 jaar van het gas af. Dat is een veelomvattend traject, legt Henk uit. Hij heeft de energietransitie in portefeuille. “We starten met een warmtekaart voor de gebouwde omgeving: een overzicht van warmtevraag en -aanbod.” Op het gebied van verduurzaming heeft het college de nodige plannen. “We gaan bijvoorbeeld openbare gebouwen verduurzamen, veel meer dan nu circulair inkopen, het betegelen van tuinen ontmoedigen en hergebruik van sportmaterialen wordt een criterium voor subsidie aan sportverenigingen. Om maar een paar maatregelen te noemen. Dit onderwerp is me op het lijf geschreven.”

Verkeer en vervoer Henk is trots op de wegen en paden die onze gemeente doorkruisen. “Zo mooi vind je ze in

>>

herfst | winter 2018

89

BANKCARRIÈRE Nico Heijink (69) treedt opnieuw aan als wethouder en als eerste locoburgemeester. Hij is onder meer verantwoordelijk voor financiën. “Ik was mijn hele werkende leven bij een bank in dienst en heb dat altijd als een uitdaging ervaren. Je bent immers betrokken bij alle relevante momenten in het particuliere of zakelijk leven van mensen. Dat maakt mijn portefeuille de leukste, want alle plannen en wensen hebben een financiële component. De interessantste discussies ontstaan wanneer de financiële polsstok eigenlijk te kort is. Dan moet je de diepte in om verantwoorde beslissingen te kunnen nemen.”

Dienstverlening en burgerzaken horen ook in Nico’s portefeuille, evenals vergunningen, toezicht en strandzaken en afvalinzameling.”

‘Ook de verkeersveiligheid van een aantal doorgaande wegen blijft een aandachtspunt van dit college’

het Gooi toch niet?”, glimt hij. Geen wonder dat er druk gefietst wordt in Bloemendaal. Door de opkomst van de elektrische fiets neemt ook de behoefte toe aan regionale fietsroutes, goed onderhouden fietspaden en nog meer en betere stallingen. Daarom werkt Bloemendaal actief mee aan de fietsprogramma’s van de regio Amsterdam en de provincie. Henk: “Ook de verkeersveiligheid van een aantal doorgaande wegen blijft een aandachtspunt van dit college om het aantal ongevallen te verminderen.”

Pijnpunten op verkeersgebied zijn de Duinpolderweg en de Formule 1-races die het circuit in Zandvoort wellicht wil organiseren. De Duinpolderweg is bedoeld om de Bollenstreek en de Haarlemmermeer beter bereikbaar te maken. De kwestie sleept al vijftien jaar. “We delen de kritiek van de gemeenteraad op een deel van de gekozen oplossing,” aldus Henk. “Die weg heeft nadelige

BIJNA BLOEMENDALER Henk Wijkhuisen (58)

werd bijna in Bloemendaal geboren. “Mijn moeder kreeg weeën op het toenmalige kampeerterrein Het Liguster in de Kennemerduinen.” Hij woont ook bijna in de gemeente: zijn huis staat in Driehuis, een paar honderd meter voorbij de gemeentegrens. In 1978 werd Henk ingeloot voor de studie medicijnen, maar hij zakte voor zijn eindexamen. “Toen ik een jaar later wél slaagde, werd ik uitgeloot.” Na omzwervingen via de verpleegkunde en een studie politicologie had hij verschillende functies, altijd met ‘natuur’ en ‘openbaar bestuur’ als kern. Het zal dan ook niet verbazen dat deze wethouder het fysieke domein beheert: mobiliteit, verkeer, energie, duurzaamheid, natuur en groenvoorziening. Ook zaken als monumenten en speelvoorzieningen staan op zijn werklijst. “Alles komt samen in deze portefeuille: ik ben verliefd op Bloemendaal, op de natuur en op monumenten. En op mijn vrouw en tweelingdochters, trouwens.”

90

herfst | winter 2018

kennismaken

BREDE BELANGSTELLING Susanne de Roy van Zuidewijn (49) woont in Amsterdam-Zuid, maar kwam als kind al vaak en graag in Bloemendaal.

“Mijn woonplaats was bij de zoektocht naar een wethouder gelukkig van ondergeschikt belang.” Susanne studeerde rechten en kunstgeschiedenis.

Haar brede belangstelling sluit aan bij haar portefeuille. Ze gaat zich als wethouder inzetten voor onderwijs, sport, cultuur, jeugdzorg, welzijn, ouderen en volksgezondheid. Verder is ze actief binnen tal van andere organisaties met een sociale dan wel culturele missie. Bijvoorbeeld als bestuurslid bij Het Scheepvaartmuseum, lid van de tuchtcommissie van de Amsterdamse hockeyclub waar haar kinderen sporten, lid van de ledenraad van Rabobank Amsterdam en voorzitter van een klachtencommissie.

Susanne werkt parttime voor Bloemendaal. Ze is moeder van vijf kinderen.

gevolgen voor onze inwoners, met name voor mensen in Bennebroek en Vogelenzang. We gaan er alles aan doen om de gevolgen van dergelijke ingrepen in het landschap te beperken.”

Schoolgebouwen Voor de komende jaren staan grootscheepse verbouw- en nieuwbouwplannen op het programma voor de scholen in de gemeente. Susanne, die dit onderwerp in haar portefeuille heeft, vertelt: “Bloemendaal heeft relatief veel scholen, die een goede naam hebben vanwege de kwaliteit van het onderwijs. Maar sommige gebouwen zijn verouderd en hebben (ingrijpende) aanpassingen nodig.

Ook om ze duurzamer te maken volgens de nieuwe klimaatafspraken.”

Rookvrije generatie De gemeente omarmt het landelijk initiatief voor de Rookvrije Generatie. Susanne laat weten trots te zijn op de hockeyclubs die al uit eigen beweging maatregelen hebben genomen om te voorkomen dat jongeren gaan roken. De komende periode ontvangen alle sportclubs en scholen, maar ook andere organisaties die veel in aanraking komen met jongeren, een gezamenlijke oproep van de gemeente en GGD om roken in hun omgeving actief te ontmoedigen. De gemeente ondersteunt bij de uitvoering van plannen.

Kwetsbare ouderen Bloemendaal heeft een bovengemiddeld aantal inwoners boven de 65 jaar dat aangeeft eenzaam te zijn (43 procent). Susanne was verrast door dit cijfer: “We gaan ons inzetten om het te verlagen door eenzaamheid vroeg te signaleren en te zorgen voor voldoende aanbod van activiteiten die bijdragen aan sociale contacten.” Dat geldt wat haar betreft ook voor dementerenden. De wethouder wil samen met Welzijn Bloemendaal de mogelijkheid onderzoeken om voor mensen met

Een bovengemiddeld aantal inwoners boven de 65 jaar geeft aan eenzaam te zijn (43 procent)

beginnende dementie en hun mantelzorgers een sociëteit of zogenoemd Odensehuis, naar Deens voorbeeld, op te zetten. Dat wordt een inloophuis waar iedereen uit de buurt welkom is en zelf een bijdrage kan leveren. Susanne: “Op allerlei manieren willen we eraan bijdragen dat Bloemendalers op een waardige manier oud worden in hun eigen omgeving.”

En verder… … heeft het College zich natuurlijk gebogen over onderwerpen als veiligheid, participatie van inwoners, de invoering van de Omgevingswet en wonen. Wie meer wil lezen over het Collegeakkoord, kan terecht op www.bloemendaal.nl. herfst | winter 2018

91

advertorial

BSO SPORTFEVER SLAAT DRIE VLIEGEN IN ÉÉN KLAP. KINDEREN SPELEN NA SCHOOLTIJD LEKKER BUITEN, ZE ZITTEN MINDER ACHTER EEN SCHERM

Merlijn de Gruijter, directeur Particulieren en Private Banking van Rabobank Haarlem en Omstreken en Jeroen van Hoesel, directeur Sportfever.

EN LEEGSTAANDE SPORTACCOMMODATIES ZIJN VOLOP IN GEBRUIK. ‘ONZE OPLOSSING IS IDEAAL.’

LEKKER NAAR BUITEN!

92

herfst | winter 2018

En als het kind daar klaar voor is, geven wij de ouders een passend sportadvies, op basis van talent en voorkeur.”

Leegstand In september opende BSO Sportfever drie nieuwe locaties. Daarmee komt het totaal op zes. Hoofdvestiging De Kickies (inclusief peuteropvang) is naast het voetbalstadion in Haarlem-Noord. De andere locaties zijn gevestigd in gebouwen van sportverenigingen in Santpoort-Zuid, Heemstede, Haarlem Centrum en Zuidwest, Spaarnwoude en Zandvoort. “Doordeweeks staan veel sportaccommodaties tot een uur of zes leeg, terwijl wij de faciliteiten goed kunnen gebruiken,” zegt Van Hoesel, die in oktober de Haarlem Business Award won in de categorie klein MKB. “Onze oplossing is ideaal. De sportverenigingen zijn blij, de ouders tevreden en de kinderen enthousiast.

Dat merken we niet alleen aan onze groei in

de afgelopen jaren, maar ook aan het feit dat kinderen graag tot eind van groep 8 bij ons blijven. Zeker in de schoolvakanties hebben we voor de oudere kinderen een aantrekkelijk aanbod, zoals surfen en bootcamp.”

Trainingspak Omdat de meeste kinderen in hun schoolkleding naar de BSO komen, maar echt lekkerder kunnen bewegen in sportkleren, besloot Rabobank Haarlem en Omstreken Sportfever te steunen door het sponsoren van trainingspakken. Van Hoesel: “De Rabobank is breed maatschappelijk betrokken en deelt onze visie op gezond en duurzaam leven.

We zoeken in steeds meer activiteiten de samenwerking op.” Werkt uw basisschool nog niet samen met de BSO? Geen nood.

Sportfever organiseert ook sportieve kinderfeestjes en dans- en sportkampen in de schoolvakanties. Die zijn toegankelijk voor iedereen. www.sportfever.nl

tekst: Annette Prins | fotografie: Judith Cappon

Elk kind een half uur per dag sporten?

Maak daar maar een uur van. Met gemak!

Bewegen is prioriteit nummer een bij buitenschoolse opvang (BSO) Sportfever, liefst in de frisse lucht. Het moet wel erg slecht weer zijn willen de ruim 400 kinderen die de kinderopvangorganisatie ophaalt bij 45 basisscholen in de regio niet een uur (of langer) naar buiten gaan. Zonder discussies over gamen of schermtijd, want de BSO heeft simpelweg geen computers. Wel een enthousiaste sportleraar op elke groep en een breed bewegingsaanbod. Multisporten is namelijk prioriteit nummer twee. “Wij laten de kinderen spelenderwijs kennismaken met heel veel verschillende sporten,” vertelt directeur Jeroen van Hoesel, “vaak in samenwerking met sportverenigingen.

Denk aan rugby, paardrijden, golf, tennis of cricket, maar ook aan frisbeeën en speedminton. Kinderen kunnen ook via ons hun zwemdiploma halen of skilessen volgen.

tekst: Marjo Kuilman | fotografie: Bart Reitsma (portret) - m.m.v. DMC De Makelaars Combinatie

ik verhuis

Christ Gulickx (75) was personeelsfunctionaris bij Fortis.

Marianne Gulicks-Samson (72) was docent informatica en verpleegkundige. Ze houden van reizen, kamperen en fietsen.

VROLIJK UITGEDOSTE STRANDGANGERS LANGS JE HUIS OP DE WARMSTE DAG VAN DEZE ZOMER VERHUISDEN CHRIST EN MARIANNE GULICKX NAAR EEN APPARTEMENT IN AERDENHOUT. MET WEEMOED NAMEN ZE NA 35 JAAR AFSCHEID VAN ‘DE HAVEN’ AAN DE

V

MILITAIRENWEG IN OVERVEEN.

Vanaf het moment dat ze het huis aan de Militairenweg zagen, waren ze er weg van, vertelt Marianne. “Het had een prachtige tuin met rondom kersenbomen en een bijzondere sfeer.

Maar ja, we vonden het te duur.” Dus bleven ze in Haarlem, totdat Christ een jaar later vernam dat het huis nog te koop stond. ‘Weet je wat, we doen gewoon een idioot bod’, zeiden ze tegen elkaar. En zo koch-

ten ze het alsnog, na wat onderhandelen, én voor een aantrekkelijke prijs. De serre die ze eraan lieten bouwen, werd de fijnste plek. Christ las er graag de krant en Marianne kon er genieten van het uitzicht op haar tuin.

Iedere maand een auto in de tuin Ze bewaren goede herinneringen aan het huis. De nichtjes vierden er hun feesten en Marianne kookte er heel

wat viergangendiners. Van de verkeersdrukte van en naar het strand hadden ze weinig last. “Iedereen is altijd zo vrolijk uitgedost, ik vond het enig!”, zegt Marianne lachend. Regelmatig stond er een strandganger aan de deur met een lekke band. Ook kunnen ze meepraten over automobilisten die, na een paar biertjes aan het strand, op de Militairenweg uit de bocht vlogen. Christ: “Voordat de middenberm was aangelegd, hadden we bijna iedere maand een auto in de tuin.”

Binnen tien dagen verkocht Vijf jaar geleden begonnen ze aan verhuizen te denken. Tuinieren werd zwaarder en de woning was toe aan een opknapbeurt. Ze namen een optie op een appartement op het voormalige Marinehospitaalterrein. Maar de problemen rond dit project en gebrek aan belangstelling voor hun huis zetten toen een streep door de rekening. Dit jaar ging het snel: binnen tien dagen hadden ze een koper. Na drie keer opruimen (een keer voor, tijdens en nog een keer na de verhuizing) vraagt Marianne zich af of ze nog wel kerstdiners gaat maken voor vijftien personen. En of ze nog een kast vol glazen nodig heeft. “Het geeft rust dat het niet meer hoeft. We beginnen aan een nieuwe fase in een vertrouwde omgeving. Misschien had ik vijf jaar geleden nog spijt gehad, maar nu weet ik het zeker – het is goed.”

herfst | winter 2018

93

tekst: Cécile Cense | fotografie: Gel van den Berg | illustratie: Henny Deckers

ODE AAN DE KAT ZO KAN HET OOK: EEN POES DIE EEN OUDERE MAN UITKIEST OM HAAR IN HAAR LAATSTE LEVENSFASE TE VERZORGEN. DIE OUDERE MAN IS ACTEUR EDO DOUMA. HIJ GAAT DOOR EEN MOEILIJKE

H

TIJD, DIERENARTSKOSTEN KOMEN TOTAAL ONGELEGEN, MAAR ZIJ MAAKT ZIJN BESTAAN DRAAGLIJKER. EN INSPIREERDE HEM TOT HET SCHRIJVEN VAN EEN BOEK.

94

herfst | winter 2018

Het verhaal is grotendeels geschreven vanuit het perspectief van de poes. Edo Douma kwam op het idee door een serie foto’s, die hij van het dier had gemaakt. “Toen ik ze op een rijtje legde, dacht ik: daar zit een verhaal in. Poes Simone was een oude dame, heel sensitief en gereserveerd naar andere katten en mensen. Met haar heldere blik straalde ze levenswijsheid uit. Ze heeft mij drie maanden in de gaten gehouden vanuit allerlei schuilplaatsen, voor ze naar me toe kwam.

Ik voelde me uitverkoren. Ze deed me denken aan een kitten die ik had als kind. Door mijn toedoen ging dit jonkie dood en daar heb ik me verschrikkelijk naar over gevoeld. Het voelde nu alsof de dode kitten was teruggekeerd in de gedaante van de oude aanlooppoes. Ik kreeg een kans het goed te maken. De cirkel was rond.”

Safari Edo is een groot kattenliefhebber. Als vrijwilliger bij Dierentehuis Kennemerland in Zandvoort geniet hij van alle verschillende kattenkarakters die hij daar tegenkomt. “Misschien komt het doordat katten zulke autonome wezens zijn, maar wel dicht bij je blijven.

Hun zintuigen en balans zijn superieur aan die van de mens, ze zien en horen alles. Wat voor ons een blokje om is, is voor hen een heuse safari. Ik bewonder schrijvers als Reve, Hermans, Campert, Wolkers

poeslief

FRAGMENT 1

FRAGMENT 2

De eerste keer dat ik de man echt ontmoette was laat op een avond, midden juli. De zomer was binnen een paar dagen van aangenaam warm in klamme hitte overgegaan. Een krakend losbarstend onweer was het onvermijdelijke slotakkoord. Voor die eerste werkelijke ontmoeting woonde de man al een paar maanden in het huurhuisje niet ver van ons vandaan. De verhuizing had hij zelf gedaan. Drie dagen achtereen reed hij af en aan en laadde spullen uit een kleine stationwagen. Iedere keer observeerde ik hem vanuit wisselend verborgen positie. Ik zag hoe hij verhuisdozen naar binnen droeg. Hij deed dat alle dagen alleen. Op de laatste dag kwam hij zelfs met een sleets bankstel aanrijden, dat voor een gedeelte voorbij de openstaande achterklep van de auto stak. En als allerlaatste liet hij een met spanbanden vastgezette boekenkast voorzichtig van de dakdragers schuin naar beneden glijden tot twee poten de klinkers raakten. De routine waarmee hij dat deed verraadde iemand die vaak verhuisd moest zijn.

De wat gezette man zette de kast recht, strekte zijn rug en ik hoorde hem zeggen: ‘Zo en nu het hondje’.

Ik schrok me wezenloos.

Wij katten merken het onmiddellijk als er een nieuw voorwerp in huis is binnengebracht. Een lege kartonnen doos bijvoorbeeld, wordt direct door ons geïnspecteerd, zowel van buiten als van binnen. Een in de gang achtergelaten boodschappentas van bezoek wordt nauwkeurig besnuffeld. Er zijn zelfs katers die dan even tegen zo’n tas aan spritzen, maar persoonlijk gaat mij dat wat te ver.

Wat echter vreemd is in het huisje van E. is niet dat er dingen bijkomen, maar dat er regelmatig huisraad verdwijnt.

Een voorbeeld: E. brengt een kist met gereedschap naar beneden, neemt er een foto van, doet dan iets met het toetsenbord op het bureau en niet veel later hoor ik ping-geluidjes bij het scherm. Nog dezelfde dag of een paar dagen later komen er dan mensen op bezoek die ik niet ken. De betreffende kist met gereedschap wordt even bekeken, daarna volgt er wat heen en weer gepraat tussen E. en die mensen. Meestal hoor ik dan, net als bij de andere te koop aangeboden voorwerpen, het woord: verkocht! Vervolgens ontvangt E. wat bankbiljetten en nemen de onbekende mensen het voorwerp, in dit geval de kist met gereedschap mee. Deze bezoekjes duren bijna nooit langer dan vijf minuten. Na het vertrek van de kopers wappert E. met de ontvangen bankbiljetten en zegt dan steevast: ‘Zo Simone, we kunnen weer een week eten.’

Zo begint het boek De poes met witte vleugels en de man

en Midas Dekkers, die allemaal schreven over de kat. Katten hebben iets raadselachtigs en ondoorgrondelijks, dat prikkelt de schrijversfantasie.”

Verlies Met zijn boek en een theatervertelling geeft Edo erkenning aan het verdriet om de dood van een huisdier. Het valt hem op dat mensen dit verlies vaak bagatelliseren wanneer ze erover vertellen, alsof het verdriet er niet mag zijn. “Maar het is volkomen legitiem, een huisdier maakt deel uit van je gezin. Als

het moment van laten inslapen daar is, eindigt daarmee een deel van jouw leven. Ik laat graag een tegengeluid horen op recente negatieve krantenartikelen, met als strekking: katten zorgen voor overlast, vangen te veel vogels en moeten dus aan de lijn. Dat kun je een kat niet aandoen, je gaat automobilisten ook niet verbieden auto te rijden omdat ze dieren doodrijden. Deze artikelen gaan voorbij aan hoeveel katten voor mensen betekenen, het zijn belangrijke huisvriendjes.

Zeker voor mensen die het samenleven met andere mensen maar lastig vinden, zoals ik.”

Acteur en schrijver Edo Douma (71) woont in een Bloemendaals hofje. Hij speelde bij diverse theatergezelschappen en is regelmatig te zien in televisieseries en commercials. Deze maand verschijnt zijn eerste boek: De poes met witte vleugels en de man. Douma maakt hiervan ook een theatervertelling in twee versies, een voor in theaters en een die overal kan worden uitgevoerd, bijvoorbeeld bij dierenopvanghuizen of bij mensen thuis. herfst | winter 2018

95

advertorial

en te onderzoeken wat hun huis nodig heeft. Ook bij monumentale woningen is verduurzamen mogelijk, met behoud van originele elementen en het traditionele karakter van het huis. Marijke: “Het gaat erom dat je investeringen in de goede volgorde doet. Wij werken volgens het principe van de trias energetica.” (zie afbeelding, red.). Dat begint bij energiebesparing door goede isolatie. Vervolgens kijk je hoe je duurzame energiebronnen kunt inzetten, zoals zonne-energie.

Ten slotte probeer je het gebruik van fossiele brandstoffen zoveel mogelijk te beperken, bijvoorbeeld door gebruik van restwarmte en het plaatsen van een warmtepomp.

STAP VOOR STAP AAN DE SLAG Er komt veel kijken bij het energiezuinig(er) maken van je huis. Waar moet je beginnen? En hoe vind je bedrijven met verstand van zaken?

Wie zijn huis wil verduurzamen, krijgt al snel te maken met verschillende bedrijven, zoals aannemers, installateurs, adviseurs en architecten. Om het proces voor huiseigenaren gemakkelijker en inzichtelijker te maken, is de Stichting Huizenaanpak opgericht. Specialisten uit verschillende vakgebieden delen in

wat elke huiseigenaar kan doen ter verdergaande verbetering van het comfort in huis en het terugdringen van het verbruik van fossiele energie

96

herfst | winter 2018

dit samenwerkingsverband hun kennis en kunde. Een aantal van hen richt zich specifiek op het verduurzamen van (monumentale) villa’s en landhuizen.

Vanwege de traditionele bouwwijze en rijke detaillering verdienen deze woningen bijzondere aandacht en een aanpak op maat.

Logisch op elkaar volgende stappen Architecten Eric Bloemen en Marijke Gantvoort zijn het eerste aanspreekpunt van de Huizenpak in Bloemendaal en omgeving. Zij gaan bij de bewoners op bezoek om hun wensen te inventariseren

zuinig met energie

stroom en warmte uit hernieuwbare bronnen

ventileren en warmte terugwinnen uit lucht en water

zorgvuldig en passend isoleren en kieren dichten

De trias energetica is een driestappenstrategie voor energiebesparende maatregelen.

Prioriteiten vaststellen De architecten onderzoeken samen met huiseigenaren wat hun wensen zijn, welk onderhoud nodig is en wat effectief is in duurzaamheid. Ze stellen die vragen over het hele pand, van dak tot gevel, beglazing en installaties. Elk onderdeel krijgt een prioriteit van 1 tot en met 3 aan mogelijke ingrepen. Zo ontstaat een lijst die helder maakt waar je het beste mee kunt beginnen. Eric: “We kijken altijd naar de samenhang van de verschillende elementen en helpen zo de eigenaren om de juiste afweging te maken.”

Meer informatie over de Huizenaanpak vindt u op www.huizenaanpak.nl/villas.

fotografie: Ewout Pahud de Mortanges

Verduurzamen van villa’s is maatwerk

Het verduurzamen van een woning is een veelomvattend en dus ook kostbaar traject. Eric legt uit dat fasering goed mogelijk is: “Je kunt een plan in één verbouwing uitvoeren, maar ook verdelen over tien jaar.

We werken met een no-regret plan.

Dat is een stappenplan waarbij elke stap de voorbereiding vormt op de volgende. Onze deskundigheid waarborgt dat je nooit spijt zult hebben van eerdere stappen.”

Met hulp van de Huizenaanpak wordt elke stap doorgerekend. De opdrachtgever weet wat een ingreep kost, hoeveel energie hij bespaart en hoe lang de terugverdientijd duurt. “Mensen ervaren al snel dat investeren nut heeft,” vertelt Marijke.

“Het wooncomfort neemt toe en het energieverbruik daalt aantoonbaar.

Dan krijg je vanzelf zin in de volgende stap.”

adverteren | versterking

OOK ZICHTBAAR IN B.MAGAZINE? vijfde jaar valt B.Magazine drie keer per jaar gratis op de mat bij alle 10.000 huishoudens in de vijf Bloemendaalse dorpen. Met een bereik van circa 40.000 lezers is B.Magazine het perfecte medium om je product, dienst of Voor het

activiteit onder de aandacht te brengen van alle Bloemendalers. Neem contact met ons op, dan doen we je graag een aantrekkelijk voorstel. info@bee-media.nl

GUAR XF VANAF € 51.900

Teun de Nooijer & Wietske de Ruiter over toptalent

LeerTooske kennen Buitenplaats Plantage een culinaire oase

JETSKE MIJNSSEN ontroert met opera

RUUD NEDERVEEN over zijn rollen als burgemeester KIMMAN HAARLEM B.V.

bergweg 74 – 1101 AV Amsterdam 1 (0) 20 696 4949 – www.kimman.nl

Schipholweg 5 – 2034 LS Haarlem Tel: +31 (0) 23 533 9069 – www.kimman.nl

dig zolang de voorraad strekt. Min./max gecombineerd verbruik: 4.9-12.7 l/100km. CO2 uitstoot resp. 129-297 g/km. Vanafprijs XF 2.2D 120 kW s incl. BPM en BTW en excl. kosten rijklaar maken. Zie voor kosten en voorwaarden www.jaguar.nl. Lease vanaf € 978 o.b.v. Full Operational maanden, 20.000 km p.j. excl. 21% btw en brandstof. Jaguar Financial Services. Wijzigingen voorbehouden.

Coen Kymmell: geluk onder de motorkap 68 pagina’s bloemendaalse inspiratie

84 pagina’s bloemendaalse inspiratie COVER A3 POSTER.indd 1

NIEUW LEVEN VOOR LEYDUIN

voor rs van inwone daal Bloemen

MAX FOUNDATION JUBILEERT: IN 10 JAAR 1 MILJOEN MENSEN GEHOLPEN LOKAAL LEESVOER VOOR WIE ALLES AL HEEFT ROELF KAMPINGA ZIET OVERAL KANSEN

84 pagina’s bloemendaalse inspiratie CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 27-05-14 13:21

‘Overveen is best normaal’

zine b.Maga is een

autje cade alle

92 pagina’s bloemendaalse inspiratie

CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

Brigitte Kaandorp:

Jim en Belinda wie kent ze niet?

DE BENNEBROEKSE FEESTWEEK KOMT ER WEER AAN Personal coaches verklaren hun vak

voor alle rs van inwone daal Bloemen

HERMAN VAN BOLHUIS en BRUNO GIEBELS: ‘3D-printing verandert alles’

CREATIVITEIT, ONDERNEMERSCHAP, SPORTIVITEIT, ONTSPANNING EN ANDERE OPMERKELIJKE INITIATIEVEN

28-04-14 13:26

Dieuwertje Blok wars van keurig

zine b.Maga is een

W deau Utje NcaIE

De zakenvrouwen van de Zwarteweg

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 11-11-14 08:42

B.MAGAZINE NR3-cover.indd 1

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

jaargang 2 - nummer 4 - winter 2015/2016 - €3,95

Jaargang 2 - nummer 4 - winter 2015/2016 - €3,95

JAGUAR F-TYPE COUPÉ

AN AMSTERDAM B.V.

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver jaargang 2 - nummer 3 - zomer 2015 - €3,95

Jaargang 2 - nummer 3 - zomer 2015 - €3,95

130 jaar Kimman

W ALIVE ARE YOU?

MSLAG.indd 1 aguarXF-Ftype 210x297.indd 1

jaargang 1 - nummer 2 - winter 2014 - €3,95

Jaargang 1 - nummer 1 - zomer 2014 - €3,95

ANAF 22 MEI VE BIJ KIMMAN.

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver jaargang 1 - nummer 1 - zomer 2014 - €3,95

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

r XF 2.2D standaard met 8-trapsautomaat en tijdelijk n bekleding, navigatiesysteem en Bluetooth telefoon/audio ming zonder meerprijs.

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

b. is de Bloemendaalse kruisbestuiver

JAGUAR OR THE PRICE OF A CAR.

B.MAGAZINE NR4-cover 1

herfst 2017 - €5,95 - jaargang 4 - nummer

9

lente 2018 - €5,95 - jaargang 5 - nummer

10

EEN FILMCREW BIJ JE THUIS

Zelfgemaakte feesttaart is de lekkerste

ORa’s SPpa gin 24

Alles verkocht en op zeilreis

116 pagina’s bloemendaal

116 pagina’s bloemendaal

116 pagina’s bloemendaal

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG B.MAGAZINE NR 10-cover.indd 116-118

A THEM T

PLUKKEN EN HARKEN IN DE MOESTUIN

Op de koffie bij de nieuwe burgemeester

B.MAGAZINE NR 9-cover.indd 116-1

B.Magazine - jaargang 5 - nummer 11 - zomer 2018 - € 5,95

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

B.Magazine - jaargang 5 - nummer 10 - lente 2018 - €5,95

SPRINTJE TREKKEN MET DE ROLSTOEL

De kunst van het lijsten maken Verkiezingen: wat houdt burgers bezig?

Leren leiden

STA JIJ STRAKS OOK IN B. NUMMER 13?

Sporthelden

...ÓF JE WOONT OP NUMMER 5

PROEF DE VERRUKKELIJKSTE SOEPEN uit Delicious

11

gina’s 30 pa

En dan ben je 5

Alles voor de sport(man)

zomer 2018 - € 5,95 - jaargang 5 - nummer

themaT FEES Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

28 pa

B.Magazine - Jaargang 4 - nummer 9 - herfst 2017 - €5,95

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

themSa WIJ gina’s

22-10-15 17:07

05-05-15 17:11

10-10-17 11:36

B.MAGAZINE NR 11-cover.indd 116-118

AERDENHOUT | BENNEBROEK | BLOEMENDAAL | OVERVEEN | VOGELENZANG 08-02-18 22:10

08-06-18 13:13

KOM JIJ HET TEAM VAN B.MAGAZINE VERSTERKEN? Op de medewerkerspagina (pag. 112) zie je dat B. wordt gemaakt door enthousiaste professionals. Zij dragen op freelancebasis bij.

Spreekt het je aan om met ons mee te werken?

- Ben jij een professionele tekstschrijver of fotograaf?

- Of heb je een commercieel hart en is sales echt jouw ‘ding’?

Woon en/of werk je in de gemeente Bloemendaal? Dan maken we graag kennis.

Mail je cv of portfolio naar info@bee-media.nl. We nemen dan contact met je op.

Bee-Media B.Magazine is een uitgave van Bee-Media. Je kunt Bee-Media inschakelen voor redactionele en commerciële producties, zoals jubileumuitgaven, themabladen of bedrijfsspecials.

herfst | winter 2018

97

Tip van Sjoerd: wie zijn tuin onaantrekkelijk wil maken voor herten, plant geen rozen, tulpen of violen, maar liever narcissen en rododendrons.

Hoeder in het groen 98

herfst | winter 2018

tekst: Els Mannaerts | fotografie: Willy Slingerland

natuurvriend

Na 34 jaar trouwe dienst bij een grote bank moest Sjoerd Joustra het veld ruimen.

Die opdracht nam hij letterlijk: hij werd wildbeheerder van de duinen en de velden.

Kun je hem buiten niet vinden? Kom dan luisteren wanneer hij op de jachthoorn blaast.

Na een grote reorganisatie bleef Sjoerd Joustra (66) nog een jaar bij de bank, tot hij in de armen van het UWV belandde.

Toen moest hij sollicitatiebrieven leren schrijven, “waar ik er als personeelsadviseur zo’n 2.000 per jaar van had gezien.

Ik besloot me om te scholen tot faunabeheerder, want ik hield altijd al van de natuur.” Op 18-jarige leeftijd was Sjoerd na een auto-ongeluk een tijdje uit de running. Hij wandelde toen veel en kwam op het Kraansvlak een boswachter tegen: “We raakten aan de praat en voor ik het wist ging ik met hem mee. Ik ben toen ook met jagen begonnen, eerst als drijver, later heb ik mijn jachtdiploma gehaald.”

Grof wild Om zich te certificeren als wildbeheerder volgde Sjoerd een driejarige cursus.

Zo kon hij zich verder bekwamen in het beheer van grof wild: edelherten, damherten, wilde zwijnen, moeflons, de grote jongens. “Je leert hoe je het gedrag van dieren kunt beïnvloeden,” vertelt hij.

“Hoe je bepaalde plekken onaantrekkelijk kunt maken, zodat dieren daar wegblijven. Bij wegen bijvoorbeeld.” Tijdens

een stage bij Staatsbosbeheer op de Hoge Veluwe bracht hij het geleerde in praktijk.

Daarnaast nam hij tien jaar geleden als lid van het valwildteam in deze regio de taak op zich om aangereden dieren uit de Kennemerduinen en de Waterleidingduinen uit hun lijden te verlossen en te ruimen.

“Allemaal liefdewerk oud papier, maar het liep de spuigaten uit. Ik had maanden met meer dan veertig aanrijdingen. Ooit was ik op Tweede Kerstdag al vijf keer in actie gekomen en werd ik, tussen het voor- en hoofdgerecht, gebeld voor nummer zes.

Terreinbeheerders – zoals Staatsbosbeheer en PWN – wilden destijds hun boswachters niet inzetten voor ruimingen.

Ik heb toen met de wethouder afgesproken dat ik een vergoeding zou ontvangen per incident. Ik had immers geen werk en maakte toch kosten.”

Hangjongeren Tegenwoordig doen de boswachters van de terreinbeheerders wel ruimingen en is het aantal aanrijdingen drastisch afgenomen. De eerdere overbevolking in de duinen dwong reeën, en ook damherten, om hun voedsel in woonwijken te zoeken.

Sinds er afschot van damherten plaatsvindt en er een hek om de Waterleidingduinen staat, is die noodzaak afgenomen.

De meeste verkeersslachtoffers zijn trouwens mannetjes, weet Sjoerd: “In de bronsttijd worden de jonge herten door de hindes verstoten. Zij schoppen het jonge volk de wijde wereld in en sommige dieren zoeken aansluiting bij oudere herten – ‘zwervers’, oftewel de hangjongeren onder de damherten. Die struinen alle kanten op. Overigens zie ik de laatste jaren ook weleens vrouwtjes die hun leefgebied verlaten: damherten emanciperen blijkbaar.” Gewonde dieren zijn soms lastig te vinden. Gelukkig krijgt Sjoerd hulp van zijn hond Purdey, die zelfs een spoor van 28 uur oud nog kan oppikken.

Eerbetoon Vanouds gebruikten jagers een hoorn om met elkaar te communiceren. Zo gaven ze boodschappen aan elkaar door, bijvoorbeeld ‘linkerflank vooruit’ of ‘hondenroep’. Na elke jacht wordt een tableau gelegd: het geschoten wild wordt soort bij soort met het hart naar de hemel uitgestald. Daarna blazen de jagers met de jachthoorn een eerbetoon aan de dieren; elke soort heeft zijn eigen melodie. Ook Sjoerd bezit zo’n hoorn: ongepoetst, want een blikkerend instrument kan je aanwezigheid verraden. Elke woensdagavond komt hij om acht uur met andere jachthoornblazers samen in ’t Panneland. Het is best een moeilijk instrument, vindt hij, “want de jachthoorn heeft geen ventiel, je moet alles met je lippen doen. Met zes tonen maak je de melodieën, maar sommige blazers kunnen octaveren – een octaaf hoger spelen dan in de muziek staat.”

Het gezelschap heeft verschillende hoorns: van een grote Parforcehoorn tot een kleinere Fürst-Plesshoorn. Zo maken de blazers de muziek meerstemmig.

Sjoerd: “We begonnen met spelen voor de lol, buiten, bij een vuurkorf.

Inmiddels komt er zo veel publiek op af dat ‘t Panneland die avond gewoon open is.”

Jachthoornblazersvereniging ‘Panneland’ speelt op feesten en partijen, zoals bij wilddiners. De muziek volgt dan het menu: de blazers spelen de melodie die hoort bij het beest dat op het bord ligt.

Soms komen de dames en heren samen om de laatste eer te bewijzen aan een medejager of natuurliefhebber. Sjoerd: “De jachthoorn heeft een melancholische klank die in de grote aula van Westerveld prachtig tot zijn recht komt.

We spelen regelmatig op een uitvaart.

Mensen worden er emotioneel van.” herfst | winter 2018

99

advertorial

DMC De Makelaars Combinatie

VAN HUIS NAAR THUIS

Christine ziet een behoefte aan verandering in onze maatschappij: een hang naar verbondenheid en minder ‘ieder voor zich’. Ze deelt deze waarneming met haar DMCcompagnons van De Makelaars Combinatie: Dike Jager RMT (Overveen) en Roger van der Wal RMT (Haarlem). “Bij DMC staat de kracht van verbinding met mensen centraal.”

Duurzame relaties Verandering en verbinding zijn kernwoorden van deze tijd. Volgens Christine worden ze te pas en te onpas

DE MAKELAARS COMBINATIE. Afgekort DMC. Wat ons betreft de juiste match van betrokken, bevlogen en betrouwbare mensen; dienstverlening waarin de cliënt op de eerste plaats staat.”

DMC Overveen bevindt zich op een wereldplek, in het centrum van onze regio.

Precies op het punt waar alle wegen naar de omliggende gemeenten vertrekken en samenkomen: de rotonde in Overveen.

Je kunt het niet missen.” DMC Makelaars, Bloemendaalseweg 245 in Overveen.

DMC Haarlem is gevestigd aan de Kleverparkweg 24.

100 herfst | winter 2018

gebruikt. “Mensen zien een groeiende economie, een florerende huizenmarkt, maar merken daar op persoonlijk vlak vaak weinig van. De verwachting leeft dat social media mensen verbinden met elkaar, maar die geven in realiteit slechts oppervlakkige contactmomenten. Als je echt iets ten goede wilt veranderen, zul je structureel de verbinding met mensen moeten aangaan. Dat geeft duurzame relaties voor de lange termijn. Iets waar ik oprecht van overtuigd ben en waar ik persoonlijk goed bij gedij.” Het is dan ook niet verwonderlijk dat Christine met regelmaat als makelaar actief is voor verschillende generaties uit een en dezelfde familie. “Mensen trekken dan toch jaren met je mee op, dat is voor mij altijd een groot compliment.”

DMC-team “Met ons enthousiaste DMC-team werken we intensief samen vanuit onze kantoren in Overveen en Haarlem.

We delen een essentiële drive: oprechte aandacht voor onze cliënten. Voor hun persoonlijke situatie, wensen en dromen. Het gaat tenslotte over wonen.

Thuiskomen op de goede plek, in de voor jou juiste sfeer. Dat zijn toch belangrijke aspecten in ieders leven.

Het is altijd een geweldige uitdaging om ons zo goed mogelijk in te leven in de ‘woon’-zoektocht van onze cliënten.

Met als eindresultaat de juiste match: Van Huis naar Thuis! Goed luisteren en vertrouwen opbouwen. Dat is iets wat je niet kan afdwingen, respect moet je verdienen door echt te doen wat je belooft. Iets waar we ons al jaren voor inzetten. Met Bloemendaal en omgeving als werkgebied en het venster vanuit ‘de Amsterdamse markt’, het staat bij ons allemaal goed op de kaart.”

U bent van harte welkom!

DMC Overveen 023 - 541 0041 of DMC Haarlem 023 - 551 7007

fotografie: Karen Steenwinkel (Christine), Martijn Vonck Fotografie (groepsfoto)

De huizenmarkt in Bloemendaal en omgeving draait op volle toeren. Zo ook de kantoren van DMC in Overveen en Haarlem. De zomer is weer voorbij en de vraag naar huizen wordt nauwelijks bijgebeend door het aanbod.

Christine Boreel-van der Wal RMT weet er alles van. Als geboren en getogen Bloemendaalse, maar vooral als een van de toonaangevende makelaars in onze omgeving.

wat is er allemaal te doen?

kunst & cultuur 1e donderdag vd maand

12:00 uur LUNCH & FILM IN BLOEMENDAAL Welzijn Bloemendaal locatie Noord

2e maandag van de maand 14:00 uur FILM KIJKEN Welzijn Bloemendaal Ontmoetingsruimte

laatste donderdag van de maand 12:00 uur BUURTTUINLUNCH EN FILM Welzijn Bloemendaal locatie Zuid

9 november t/m 16 december

13:00-17.00 uur SUMI-E PENSEELKUNST DOOR MARIJKE HENNEVELT EN ZHOU LE SHENG Zocherlounge (zie ook pagina 23)

t/m 7 januari 2019

SIMON DE HEER ‘SCHILDERACHTIG BLOEMENDAAL’ Stichting Simon de Heer Museum Haarlem (zie ook pagina 17)

26-oktober

20:00 uur JOACHIM EIJLANDER (CELLO) EN ANASTASIA SAFONOVA (PIANO) ‘‘t Mosterdzaadje

27-oktober

20:15 uur HELENA VAN HEEL & SPINOZA STRIJKKWARTET Les nuits d’été (met lezing vooraf) Podia Heemstede Oude Kerk

AGENDA DEEL JE AGENDA Mis je iets of wil je een activiteit aanmelden? Mail naar info@bee-media.nl Kijk voor nog meer data op www.b-bloemendaal.nl/agenda

28-oktober

11:00 uur ATLANTIC TRIO MET BARITON MAARTEN KONINGSBERGER Muzenforum Gemeentehuis 16:00 uur CONCERT JAZZPIANIST MAARTEN REGTIEN Zocherlounge

2 november

20:15 uur RONALD SNIJDERS Groot Succes 2 (try-out) Podia Heemstede Theater De Luifel

t/m 31 december

do t/m zat 11.00-18.00 uur POP-UP GALERIE BLOEMENDAAL Kunstkring Fiore (zie ook pagina 16) november do t/m zat 11.00-18.00 uur SIERADEN COLLECTIEF ALICE BRASSER - SCHILDERIJEN EN TEKENINGEN FRANS JANSSEN - SCHILDER december do t/m zat 11.00-18.00 uur MAARTJE BLANS - GEMENGDE TECHNIEKEN KATE VAN HARREVELD SCHILDERIJEN EN FOTOGRAFIE

3-november

21:30 uur FAEM - FOR ALL EXTRAORDINARY MUSIC Café ‘t Hemeltje

4-november

15:00 uur VAN DE MAN DIE ZICHZELF WEGGAF EN ANDERE VERTELLINGEN DOOR MIA VERBEELEN De Vertelschuur

>>

herfst | winter 2018 101

Blitz, voor huidverbetering op het hoogste niveau…

H

et is alweer negen jaar geleden dat Blitz haar deuren

huid vocht vasthoudt. De fibroblasten produceren collageen,

opende in het centrum van Heemstede. Wat toen

wat zorgt voor de stevigheid van de huid. Kortom: dit is

begon als luxe wellness is inmiddels uitgegroeid tot

een unieke anti-aging behandeling voor het gezicht, die de

één van de grootste en beste wellness- en huidverbeterings-

huid weer gladder en strakker maakt. Onze huidspecialisten

instituten

vaste

hebben ruim twintig jaar ervaring met deze techniek, het

klantenkring van bekende en onbekende Nederlanders

van

Nederland.

Met

een

groeiende

is dan ook niet voor niets onze nummer één van de meest

is Blitz inmiddels een begrip in Heemstede en omstreken.

toonaangevende en resultaatgerichte behandelingen. Een must have behandeling voor iedere vrouw vanaf veertig jaar!

Huidanalyse De huidexperts van Blitz skincare voeren specialistische en

Blitz online

resultaatgerichte behandelingen uit. Zij bezitten veel kennis

Naast alle huidverbeterende behandelingen kunt u bij Blitz

over de huid en beheersen veel specialisaties. Vooraf starten

ook terecht voor zeer luxe, uitgebreide facials, wellness en een

zij met een uitgebreide huidanalyse via de huidcomputer. Zo

uitgebreid assortiment aan niche parfums. Al deze exclusieve

worden ook onzichtbare, en dus toekomstige huidproblemen

parfums en tal van cosmeticaproducten kunt u 24 uur per

zichtbaar. Samen met de cliënt stellen zij een behandelplan

dag bestellen in onze online shop via www.blitzcosmetics.nl

op om het gewenste resultaat te bereiken.

Naast merken als Escentric Molecules, Juliette has a gun en Dr. Brandt treft u ook alle skincare-producten van Babor in de

Huidspecialisten

online shop aan.

Onze huidprofessionals staan bekend om hun kennis en kunde met betrekking tot needling behandelingen, skin

Bent u benieuwd wat de huidspecialistes van Blitz voor uw

resurfacing en bindweefselmassage therapie. Huidproblemen

huid kunnen betekenen? Maak dan een afspraak voor een

als roodheid, pigmentatie, rimpelvorming, verslapping,

vrijblijvend consult via www.blitzskincare.nl

littekens en een grove huidstructuur worden behandeld met behulp van de nieuwste technieken en apparatuur.

Bindweefselmassage Wat wordt

is

bindweefselmassage-therapie? omschreven

als

‘fitness

voor

Deze

techniek

het

gezicht’.

De opperhuid wordt gepasseerd - vandaar ook wel de naam Passage Massage - er wordt echt gewerkt op het onderliggende bindweefsel. Zo zorgen de massagegrepen ervoor dat verklevingen los komen en het lichaam afvalstoffen kan afvoeren. Dit stimuleert de doorbloeding van de huid. Het heeft tevens een gunstig effect op de mastcellen en fibroblasten. De mastcellen maken hyaluronzuur aan, wat ervoor zorgt dat de

wat is er allemaal geïnspireerd te doen?

fotografie: Xxxxxx |

kunst & cultuur

25-november 11.00 uur QUATUOR AROD KWARTET Muzenforum Gemeentehuis (zie pagina 18)

4-november

15:00 uur PIANORECITAL DENIS LINNIK ‘t Mosterdzaadje 15:00 uur FINISSAGE EXPOSITIE ABIBIMAN EFFE VAN HUIB VAN DEN BROEK Zocherlounge

8 november

20:00 uur Comedy Inc presenterrt Open Mic Circus Hakim

9-november

20:00 uur A SONG JOURNEY - ‘LOVE AND LOSS’, AMERIKA IN BEELD EN GELUID ‘t Mosterdzaadje

16-november

AGENDA 25-november

15:00 uur ENSEMBLE RUMORUM - MIDDELEEUWSE MUZIEK Vrienden van de Dorpskerk Dorpskerk

20:00 uur IERSE FOLK, AMERICANA, BALKAN-LIEDJES EN SMEUÏGE VERHALEN ‘t Mosterdzaadje

15:00 uur PIANORECITAL ELINE BERMAN - NOCTURNES VAN CHOPIN, PETRARCA-SONNETTEN VAN LISZT ‘t Mosterdzaadje

18-november

29-november

15:00 uur STRIJKKWARTET MET STELLA ZAKE (VIOOL) ‘t Mosterdzaadje 17:30 uur HAARLEMSE BLUES CLUB PRESENTEERT JOHN PRIMER & USA BAND Circus Hakim

22-november

10:00 uur ANTIEK EN CURIOSA LAAT JE ERFSTUK TAXEREN Welzijn Bloemendaal locatie Noord

23-november

20:00 uur DUO START - ANAMARIA STAMP (PIANO), TEODORA DUCARIU (FLUIT) ‘t Mosterdzaadje

20:00 uur CONCERT Welzijn Bloemendaal Podium De Kapel

2-december

15:00 uur FOLKBAND CALIXIHR ‘t Mosterdzaadje

7-december 20:00 uur DUO CALEIDOSCOPE KATJA PITELINO (FLUIT), REIKO TSUKI (FLUIT) ‘t Mosterdzaadje

>> herfst | winter 2018 103

kunst & cultuur 9-december

15:00 uur CAMUS TRIO (PIANO, VIOOL, CELLO) ‘t Mosterdzaadje

14-december

20:00 uur CONTRABAS JAMES OESI - BACH, BERIO EN RABBATH ‘t Mosterdzaadje

15-december

16:00 uur ZANGDUO ANITA EN ED IN (KERST)CONCERT Zocherlounge 20:15 uur SPINVIS In Werkelijkheid Podia Heemstede Theater de Luifel

31-december

15:00 uur OLIEBOLLENBLAZEN JACHTHOORNBLAZERS PANNELAND Boshut ‘t Panneland

13-januari

15:00 uur ENSEMBLE ORIONIS (VIOOL, ALTVIOOL, PIANO, CELLO) - pianokwartetten van Brahms en Mozart Vrienden van de Dorpskerk - Dorpskerk

AGENDA DEEL JE AGENDA Mis je iets of wil je een activiteit aanmelden? Mail naar info@bee-media.nl Kijk voor nog meer data op www.b-bloemendaal.nl/agenda

18-januari 16-december

11.00 uur NOÉ INUI (VIOOL) EN VASSILIS VARVARESOS (PIANO) Muzenforum - Gemeentehuis (zie ook pagina 18) 15:00 uur VAN VIS TOT MAAN - MUSICA DEL CUORE De Vertelschuur

20:15 uur JORIS LINSSEN & CARAMBA - RAAK! Podia Heemstede Theater de Luifel

24-januari

20:00 uur CONCERT Welzijn Bloemendaal Podium De Kapel

27-januari

11.00 uur BRODSKY KWARTET Muzenforum Gemeentehuis (zie pagina 18)

21-december

20:00 uur LA CAPPELLACCIA - KERSTLIEDEREN UIT ALLE WINDSTREKEN ‘t Mosterdzaadje

23-december

15:00 uur JIDDISCHE LIEDEREN - NIKI JACOBS (ZANG), PIETER JAN CRAMER (ACCORDEON) ‘t Mosterdzaadje

26-december

15:00 uur PIANORECITAL NADEZDA FILIPPOVA TSJAIKOVSKY E.A. ‘t Mosterdzaadje 104 herfst | winter 2018

10-februari

15:00 uur PIANORECITAL ERWIN ROMMERT WEERSTRA RAVEL, BACH EN LISZT Vrienden van de Dorpskerk Dorpskerk

wat is er allemaal te doen?

kunst & cultuur

11-november

14:00 uur HET VERHAAL VAN ELSWOUT NPKZ Landgoed Elswout

21-februari

20:00 uur CONCERT Welzijn Bloemendaal Podium De Kapel

3-maart

14:30 uur VOORJAARSCONCERT ORATORIUMKOOR BENNEBROEK MET HET PROMENADE ORKEST Philharmonie

AGENDA 18-november

10:30 uur RONDJE OOSTERPLAS IVN - NPKZ ingang Bleek en Berg

in de natuur elke zaterdag

09:30 uur NATUURWANDELEN IVN - NPKZ ingang Koevlak

23-november

10:00 uur NORDIC WALKING IN DE WATERLEIDINGDUINEN Welzijn Bloemendaal Boshut ‘t Panneland

24-november

elke 1e en 3e maandag

10:00 uur WANDELEN IN DE WATERLEIDINGDUINEN Welzijn Bloemendaal Boshut ‘t Panneland

27-oktober

18:30/19:30/20:30 uur LICHTJESTOCHT NACHT VAN DE NACHT NPZK ingang Koevlak

28-oktober

08:00 uur BELEVINGSEXCURSIE OP ‘DAG VAN DE STILTE’ IVN - NPKZ ingang Bleek en Berg 10:00 uur WANDEL MEE VOOR DE ORANG-OETAN OP BORNEO NPZK ingang Koevlak

19:00 uur VOLLEMAANWANDELING NPZK ingang Koevlak 09:30 uur WERKDAG IN HERFSTACHTIG MIDDENDUIN IVN - Kraantje Lek

2-december

13:00 uur WINTER IN HOLLANDS DUIN WINTERWANDELING IVN - Waterleidingduinen, ingang Oase

9-december

14:00 tot 16:00 uur WORKSHOP KRUIDENSIROPEN MAKEN en toepassen herfstige, verwarmende kruiden die ons kunnen helpen bij herfstige kwaaltjes.

Landje van de Boer

26-december

13:00 uur KERSTWANDELING IVN - Waterleidingduinen ingang Oase

>>

herfst | winter 2018 105

BINNENKORT IN DE OUDE KERK O.A.: ZATERDAG 27 OKTOBER

HELENA VAN HEEL & SPINOZA STRIJKKWARTET Les nuits d’été (met lezing vooraf) OUDE KERK • aanvang 20:15 uur • entree € 19,50 ZONDAG 4 NOVEMBER

WINNAARS PRINSES CHRISTINA CONCOURS Jong talent OUDE KERK • aanvang 15:00 uur • entree € 17,50 ZATERDAG 10 NOVEMBER

IRIS HOND Bewogen (theaterconcert) OUDE KERK • aanvang 20:15 uur • entree € 19,50 ZATERDAG 24 NOVEMBER

NIEUW AMSTERDAMS KLARINET KWARTET West Side Story OUDE KERK • aanvang 15:00 uur • entree € 25,00 ZONDAG 2 DECEMBER

FRANK BONARIUS & MARIANA IZMAN De ontwikkeling van de piano in vogelvlucht OUDE KERK • aanvang 15:00 uur • entree € 17,50 ZATERDAG 8 DECEMBER

MATHILDE SANTING MAARTEN VAN DER GRINTEN E.A. Happy Holidays (Kerstconcert) OUDE KERK • aanvang 20:15 uur • entree € 19,50 VRIJDAG 14 DECEMBER

PIANODUO SCHOLTES & JANSSENS Piano à quatre mains op het hoogste niveau: Satie, Rachmaninov, Stravinski.

OUDE KERK • aanvang 20:15 uur • entree € 19,50 VRIJDAG 28 DECEMBER

QUARTETTO DI CREMONA Vier Stradivarius-instrumenten met werken van Mozart en Beethoven OUDE KERK • aanvang 20:15 uur • entree € 19,50 DONDERDAG 3 JANUARI - JEUGDVOOSTELLING

DIVIDIVI3 Als heksen heksen…. (4+) OUDE KERK • aanvang 11:00 uur • entree € 10,00

Theater de Luifel: Herenweg 96 • Oude Kerk: Wilhelminaplein KAARTVERKOOP: podiaheemstede.nl of 023 - 548 38 38

kids & jongeren elke dinsdag en vrijdag

15:00-17:30 uur CREATIEVE EN SPORTIEVE ACTIVITEITEN GROEP 6-8 Welzijn Bloemendaal Jongerenruimte The Spot

AGENDA elke dinsdag en vrijdag

19:00 uur MUZIEK LUISTEREN & CHILLEN 12-18 JAAR Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk Vogelenzang

elke woensdag

15:00-17:00 uur CREATIEVE EN SPORTIEVE ACTIVITEITEN GROEP 5-8 Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk Vogelenzang 15:00 uur VOORLEESUURTJE Bibliotheek Bloemendaal

elke vrijdag

15:00 uur en 19:00 uur JEUGDHONK VOGELENZANG Welzijn Bloemendaal Dorpshuis 19:00-21:30 uur MUZIEK LUISTEREN & CHILLEN 12-18 JAAR Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk Vogelenzang

elke vrijdag

19:00-20:30 uur MUZIEK LUISTEREN & CHILLEN GROEP 8 Welzijn Bloemendaal Jeugdhonk Vogelenzang

wat is er allemaal te doen?

kids & jongeren elke vrijdag

19:30-22:30 uur MUZIEK LUISTEREN & CHILLEN 12 JAAR EN OUDER Welzijn Bloemendaal Jongerenruimte The Spot

t/m 24 februari 2019

woe-vrij-zo 13:00-17:00 uur DE AFVALEXPERIENCE VANAF 4 JAAR Museum Pieter Vermeulen

28 november

14.00 tot 16.00 uur ‘LEKKERS VOOR ZOETE KINDJES’ Kruidnoten en speculaas bakken - Leer wat kruidnagel, gember, venkel en anijs kunnen betekenen voor jouw gezondheid en die van je kind.

Baklustige kids ook van harte welkom! Je gaat met lekkers en recepten naar huis.

Landje van de Boer

AGENDA senioren

7-november

elke woensdag

15:00 uur AAN DE SLAG MET ROBOT-RUPS CO Bibliotheek Zuid-Kennemerland locatie Bloemendaal

10:30-12.00 uur WANDELGROEP OUDEREN SportSupport Bergweg, Bloemendaal

18-november INTOCHT VAN SINTERKLAAS Dorpshuis Vogelenzang

1e vrijdag van de maand 18:00 uur WERELDSE MAALTIJD bereid door statushouders Welzijn Bloemendaal Dorpshuis

om de vrijdag (even weken) 10:00 uur WALKING FOOTBALL voor oude en nieuwe voetballiefhebbers SportSupport - V.V.Vogelenzang

19-december

16:00 uur SPROOKJESWANDELING St. Zandvoortse 4-daagse Kerkplein, Zandvoort

25-november

STAGE BIJ DE SINT - HAKIM Circus Hakim

16-december

MINI DRIIBBELSHOW - TERRA Circus Hakim

3-januari

11:00 uur DIVIDIVI3 - ALS HEKSEN HEKSEN…. (4+) Podia Heemstede Oude kerk

>>

herfst | winter 2018 107

wat is er allemaal te doen?

educatief & sociaal elke dinsdag

10:30 uur SOCIËTEIT AERDENHOUT met lezingen, muziek e.a.

Welzijn Bloemendaal De Nieuwe Kring

AGENDA elke vrijdagavond

Caya Cama Ecuador geeft kinderen toekomst Dit zijn Pacha (12) en Sarita (7) uit het dorp Ayllu Llakta in Ecuador. Zij gaan naar school dankzij de steun van de stichting Caya Cama Ecuador. Hun inheemse ouders verdienen zelf te weinig om de opleidingskosten te kunnen betalen. Een van initiatiefnemers van de stichting is Ria de Wit uit Overveen. “De stichting bestaat sinds 2010”, vertelt ze. “Dankzij ons volgen bijna alle kinderen in het dorp een opleiding, Sarita is een van de jongsten.”

Dit jaar vierde de stichting een groot succes: de 29-jarige Toa studeerde af als huisarts. “Ze werkt nu in arme, inheemse dorpen, in dienst van de overheid. Zonder geld uit Nederland was dit nooit mogelijk geweest.” De stichting draait geheel op vrijwilligers, zegt Ria. “We hopen te kunnen doorgaan tot de jongste kinderen hun opleiding hebben afgerond.

Onderwijs is namelijk de beste manier om uit de armoede te komen - dat is onze stellige overtuiging.

Nieuwe donateurs zijn dan ook van harte welkom.”

Meer weten? Of donateur worden?

Kijk op www.cayacama.nl.

20:00 uur KIJKEN NAAR DE STERREN Sterrenwacht Copernicus

3-november

13:00 uur REPAIR CAFÉ Duurzaam Overveen Buurtvereniging Overveen

8-november

10:00 uur LEZING BODY TALK Welzijn Bloemendaal locatie Zuid

14-november

14:00 uur LEZING ZEVENTIG JAAR WEDEROPBOUWDAG door George Berenschot Buurtvereniging Overveen

15-november

20:00 uur LEZING WAARNEMINGSHORIZON, DE NIEUWE GRENS VAN HET HEELAL door Prof.dr. John Heise Sterrenwacht Copernicus

16-november

15:00 uur VRIJWILLIGERSFEEST BLOEMENDAAL Gemeente Bloemendaal - Gemeentehuis

educatief & sociaal 13-december

10:00 uur LEZING HET KOFFERTJE VAN MIJN MOEDER Welzijn Bloemendaal locatie Noord 10:00 uur LEZING BENNEBROEK IN DE 20STE EEUW Welzijn Bloemendaal locatie Zuid

15-december

13:00 uur REPAIR CAFÉ Duurzaam Overveen Buurtvereniging Overveen

20-december

20:00 uur DE STER VAN BETHLEHEM - lezing door prof. Henny Lamers Sterrenwacht Copernicus

10-januari

10:00 uur LEZING LUCHTVAARTPIONIER JAN BACH Welzijn Bloemendaal locatie Zuid

ADV CARWASH 89,5 x 273 .indd 1

21-09-18 17:3

31-januari

10:00 uur LEZING LUCHTVAARTPIONIER JAN BACH Welzijn Bloemendaal locatie Noord

28-februari

20:00 uur LEZING TECHNOLOGISCHE INNOVATIE EN DE IMPACT OP ONS DAGELIJKS LEVEN Welzijn Bloemendaal locatie Noord

DEEL JE AGENDA Mis je iets of wil je een activiteit aanmelden? Mail naar info@bee-media.nl - Kijk voor nog meer data op www.b-bloemendaal.nl/agenda

Dag en nacht bereikbaar 023 - 5 272 272 / 06 - 83 595 938 www.uitvaartzorgijzer.nl Bloemendaalseweg 245b 2051 GC Overveen Indien u wilt, kunt u uw wensen van tevoren met ons bespreken.

Ongeacht uw verzekering, kunnen en mogen wij de uitvaart voor u regelen.

Voor een afscheid met liefde en respect

J

Ons familiebedrijf viert dit jaar zijn 225-jarig bestaan. Sinds 25 jaar mogen wij het predicaat Hofleverancier voeren, dat staat voor kwaliteit, soliditeit en continuïteit.

UB

ILEUM

225 JAAR

1793 - Bouw- en Schildersbedrijf Rijnierse - 2018 BNR10 REINIERSE ADV 182 X 135 MM.indd 1

05-02-18 18:01

exclusief & stijlvol design Oesterholt Interieur kenmerkt zich door exclusiviteit en kwaliteit. Zowel wat materialen als dessins en design betreft: mooi vallende gordijnstoffen, rijke tapijten, luxe en chique vloeren en geraffineerde zonweringen. Alles en iedereen in onze speciaalzaak werkt samen, zodat u zich kunt omgeven met precies díe stijlvolle of juist knusse aankleding die u wenst.

Uw persoonlijke stijl staat bij ons altijd centraal.

En die mag best nét even anders dan anders zijn.

Bloemendaalseweg 48-b 2061 CL Bloemendaal Telefoon 023 5264 286 Mobiel 06 5147 2650 info@oesterholt.nl

www.oesterholt.nl

fotografie: Bart Reitsma

bloemendaal open 2018 bloemendaal open

Op een snikhete dag begin juli konden golfliefhebbers hun hart ophalen tijdens het Bloemendaal Open.Teams van ondernemers speelden voor

de eer en het goede doel. Dit jaar was dat One Million Hockey Legs, een project in India om kinderen die opgroeien in armoede het plezier

van hockey te laten beleven en bij te dragen de ontwikkeling van de kinderen en de sport.

herfst | winter 2018 111

fotografie: Gerlinde de Haas

AAN DIT NUMMER WERKTEN MEE Ewout Pahud-de Mortanges Fotografie

ewout_pahud@hotmail.com 06 - 52 31 46 62

Nienke Beintema Tekst info@nienkebeintema.nl nienkebeintema.nl 06 - 14 41 17 41

Martine Goossens Tekst martinegoosens@hotmail.nl 06 - 13 80 88 36

Bart Reitsma Fotografie info@studio78.nl studio78.nl 06 - 53 23 66 36

Gerlinde de Haas Fotografie gerlinde.de.haas@gmail.com gerlindedehaas.com 06 - 40 80 86 47

Pauline HĂśhner-Regout Marketing & sales

Ria de Wit Tekst ria@zegge-en-schrijve.nl zegge-en-schrijve.nl 06 - 24 74 42 41

CĂŠcile Cense Tekst ccense@me.com

Teun Baarspul Fotografie teunbaarspul@hotmail.com

Willy Slingerland Fotografie willyslingerland.nl willy.slingerland@wxs.nl

Eva Lunshof Tekst lunshofcommunicatie@ gmail.com

Jenny Westra Tekst jennywestra@wrpteksten.nl

Hilde de Wolf Fotografie hildedewolf.nl deschoolfotograag.nl

pauline@bee-media.nl 06 - 34 89 05 91

112 herfst | winter 2018

medewerkers

Saskia Koning Fotografie saskia.koning@quicknet.nl saskiakoning.nl 06 - 47 65 68 06

Elisabeth Beelaerts Fotografie elisabeth@inbloeifotografie.nl inbloeifotografie.nl 06 - 24 22 92 94

Peter de Bie Tekst jpkdebie@gmail.com

Els Mannaerts Tekst elsmannaerts@gmail.com 06 - 53 71 09 06

WIE? Communicatieadviseur en tekstschrijver

Marjo Kuilman uit Overveen

WAT? De tekst voor ‘Ik verhuis’ WAAROM was dit de moeite waard?

“Wat is het leuk om nieuwe bewoners te ontmoeten en hun huis te zien. Achter iedere deur in Bloemendaal schuilt een verhaal. Bijzonder om dat te ontdekken en zo natuurgetrouw mogelijk te delen met de lezers van B.Magazine.”

WAARVOOR kun je Marjo vragen?

“Ik schrijf teksten voor websites, nieuwsbrieven en magazines, speeches en liedjes voor feesten. Ook kun je me vragen voor een Engelse vertaling of het corrigeren en redigeren van scripties en werkstukken.”

HOE kun je haar bereiken?

m.j.kuilman@xs4all.nl 06 - 54 60 34 38

WIE? Mick de Jong, fotograaf uit Bennebroek WAT? Fotografie van smartdesign(ers) en samen met

zijn vader aan het woord in het artikel over het vergeten fotoarchief.

WAAROM was dit de moeite waard?

Het blijft zo leuk om steeds bij verschillende bedrijven of op onbekende plekken te komen. En het is toch altijd weer afwachten of je een klik hebt met degene die je fotografeert.

WAARVOOR kun je Mick vragen?

Onder andere voor sfeerreportages tijdens (bedrijfs) evenementen, zakelijke en portretfotografie.

HOE kun je hem bereiken?

www.mickdejong.photos info@unforgotten.photos 06 - 19 20 48 82

herfst | winter 2018 113

adressen Adventskerk Schulpweg 29 . Aerdenhout Albertine de Nerée-Henneman Instagram: albertinehennemannsculptures . adeneree10@gmail.com Anton Brand www.antonbrand.nl Apollon Travel Pleiadenstraat 42 . Haarlem . www.apollontravel.nl Barbara van der Kruk barbaravanderkruk.exto.nl Bibliotheek Bennebroek Bennebroekerlaan 3 . Bennebroek . www.bibliotheekzuidkennemerland.nl Bibliotheek Bloemendaal Korte Kleverlaan . Bloemendaal . www.bibliotheekzuidkennemerland.nl Blitz Wellness Raadhuisstraat 19-21 . Heemstede . www.blitzwellness.nl BLOEMendaal Bloemen Bloemendaalseweg 16 . Bloemendaal . www.bloemendaalbloemen.nl Bloemendaal OPEN www.bloemendaalopen.nl Boekhandel Blokker Binnenweg 138 . Heemstede . www.boekhandelblokker.nl Boshut ‘t Panneland Vogelenzangseduinweg 4 . Vogelenzang . www.t-panneland.nl Bouw- en Schildersbedrijf Rijnierse Zijlweg 13 . Overveen . www.rijnierse.nl Brave New Books home.bravenewbooks.nl BulbSpaces Leidsevaartweg 1 . Heemstede . www.bulbspaces.com Buurtvereniging Overveen Vrijburglaan 17 . Overveen . www.bvo-tinholt.nl Café ‘t Hemeltje Bloemendaalseweg 102 . Bloemendaal . www.hemeltje.nl Carwash Heemstede Nijverheidsweg 10 . Heemstede . www.carwashheemstede.nl Casa Carmeli Bekslaan 9 . Vogelenzang . www.carmeldcj.nl Caya Cama www.cayacama.nl Chocq-in Bloemendaal Bloemendaalseweg 67 . Bloemendaal Circus Hakim Korte Verspronckweg 7-9 . Haarlem . www.circushakim.com Claudia Mario orthomoleculair en natuurgeneeskundig therapeut Raadhuisstraat 56a . Heemstede . www.claudiamario.nl Dansen met dilemma’s (uitgeverij) www.dansenmetdilemma’s.nl De Nieuwe Lente Raadhuisstraat 56a . Heemstede . www.denieuwelente-heemstede.nl De Verdieping Bloemendaalseweg 139 . Bloemendaal . www.deverdieping.nl De Vertelschuur Krullenlaan 3 . Bloemendaal . www.devertelschuur.nl De Voghelsanck Teylingerweg 89 . Vogelenzang DMC Makelaars Bloemendaalseweg 245 B . Overveen . www.dmcmakelaars.nl Dorpskerk Kerkplein 1 . Bloemendaal . www.kerkpleinbloemendaal.nl DPRTMNT Gedempte Oudegracht 79 . Haarlem . www.dprtmnt.nl Erna Anema ernaanema.nl Fitz all Kitz Bloemendaalseweg 32 . Bloemendaal . Carinathoma12@hotmail.com Fleurâge Residences Kennemerweg 24-32 . Bloemendaal . www.fleurage-residences.nl FUNCKE Paul Krugerstraat 41. Haarlem . www.funcke.nl Fysiotherapie Van Ham Prinsen Bolwerk 5 . Haarlem . www.fysiovanham.nl Gemeente Bloemendaal Bloemendaalseweg 158 . Overveen . www.bloemendaal.nl Gemeentehuis Bloemendaal Bloemendaalseweg 158 . Overveen . www.bloemendaal.nl Hallo Muziek Korte Zijlstraat 22 . Haarlem . info@hallomuziek.nl . www.hallomuziek.nl Hannah Lassche psycholoog Raadhuisstraat 56a . Heemstede Hästens Store Zijlstraat 96 A . Haarlem . www.hastenshaarlem.nl Heule Makelaardij Frederikspark 1 . Haarlem . www.heulemakelaars.nl Hilde Foks www.hildefoks.nl Huis te Bennebroek Binnenweg 6 . Bennebroek Huizenaanpak huizenaanpak.nl/villas Inz & Ouds Kleverparkweg 4 . Haarlem . www.inz-ouds.nl JRS Makelaars Bloemendaalseweg 139 . Bloemendaal . www.jrsmakelaars.nl Juttersgeluk Tetterodeweg 27 A . Overveen . www.juttersgeluk.nl Landgoed Elswout Elswoutlaan 12a . Overveen Layla Wijsmuller Aerdenhout . laylawijsmuller.nl Lieke Sleper beelddenk en rots&water training Raadhuisstraat 56a . Heemstede . www.L-plus.nl Lita Dash ayurveda Raadhuisstraat 56a . Heemstede . www.srisriayurveda.nl Lydia van der Meer www.lydiavandermeer.kunstinzicht.nl Menno Veenendaal www.mennoveenendaal.nl Metis Media De Parelvisserslaan 1 . Amstelveen . www.metismedia.nl Unforgotten photos www.unforgotten.photos Max van Aerschot Jansstraat 53 . Haarlem . maxvanaerschot.nl Middenduin Duinlustweg 2 . Overveen Monuta Jonker en Rengers Bergweg 60 . Bloemendaal Move for motion Verbindingsweg 43 . Bloemendaal . www.moveformotion.nl Museum Haarlem Groot Heiligland 47 . Haarlem . www.museumhaarlem.nl Museum Pieter Vermeulen Driehuizerkerkweg 34d . Driehuis . www.pietervandermeulenmuseum.nl Muzenforum Hoge Duin en Daalseweg 16 . Bloemendaal . www.muzenforum.nl NPZK bezoekerscentrum & Duincafé De Kennemerduinen Zeeweg 12 . Overveen . www.np-zuidkennemerland.nl Nobilis Schipholpoort 46 . Haarlem . www.nobilis.nl Noen Coaching www.noencoaching.nl NPKZ ingang Koevlak Zeeweg 12 . Overveen . www.np-zuidkennemerland.nl NPKZ ingang Middenduin Duinlustweg . Overveen . www.np-zuidkennemerland.nl NPZK ingang Bleek en Berg Bergweg . Bloemendaal . www.np-zuidkennemerland.nl NVD Beveiligingen Delftlaan 325 . Haarlem . www.nvd.nl Oesterholt Interieur Bloemendaalseweg 48 B . Bloemendaal . www.oesterholt.nl OMG Oud met glimlach (uitgeverij) www.oudmetglimlach.nl Onshus Vreugdenhilstraat 6a . Nijkerkerveen . www.onshus.nl Ontmoetingsruimte Kerkweg 1 . Vogelenzang Oude Kerk Wilhelminaplein . Heemstede . www.podiaheemstede.nl Peninsula Architects Johan Verhulstweg 14 . Bloemendaal . www.pa-architects.com Pepijn’s Kitchen Donkere Spaarne 28 zw . Haarlem Podia Heemstede Herenweg 96, Heemstede . www.podiaheemstede.nl Pop-up Galerie Bloemendaal Bloemendaalseweg 46 . Bloemendaal . www.kunstkringfiore.nl Primavera Tuincentrum Korte Verspronckweg 5 . Overveen . www.tuincentrumprimavera.nl Puur Makelaars Bloemendaalseweg 123 B . Bloemendaal . www.puurmakelaars.nl Rabobank Haarlem en Omstreken Dreef 40 . Haarlem . www.rabobank.nl Renée van Alten craniosacraal therapeut Raadhuisstraat 56a . Heemstede . www.craniosacraalheemstede.nl Repaircafé Overveen www.duurzaamoverveen.nl Roeland Krijnen acupuncturist Raadhuisstraat 56a . Heemstede . www.acuclinic.nl Saskia Beukman haptonoom Raadhuisstraat 56a . Heemstede Scroppino Club Bloemendaal . www.scroppinoclub.nl Sportfever Haarlem . www.sportfever.nl SportSupport Generaal Spoorlaan 2a . Haarlem . www.sportsupport.nl Stadsschouwburg & Philharmonie Lange Begijnestraat 11 . Haarlem . www.theater-haarlem.nl Sterrenwacht Copernicus Tetterodeweg 27 . Overveen . www.sterrenwachtcopernicus.nl Stichting Huizenaanpak Villa’s . www.huizenaanpak.nl/villas Stichting Simon de Heer info@estherjansen.nl . Haarlem . www.simondeheer.nl Strumphler Makelaars Oscar Mendliklaan 9 . Aerdenhout . www.strumphlermakelaars.nl ‘t Mosterdzaadje Kerkweg 29 . Santpoort-Noord . www.mosterdzaadje.nl The Investment Company Hendrik Figeeweg 117 . Haarlem . yourtic.nl Theater de Luifel Herenweg 96 . Heemstede . www.podiaheemstede.nl Uitgeverij Schaep14 www.schaep14.nl Uitgeverij Skandalon www.skandalon.nl Toneelschuur (Producties) Lange Begijnestraat 9 . Haarlem . www.toneelschuur.nl Uitvaartzorg Jessica IJzer Bloemendaalseweg 245 B . Overveen . www.uitvaartzorgijzer.nl V.V.Vogelenzang Henk Lensenlaan 2 . Vogelenzang Velthuis kliniek Haarlem Fonteinlaan 5 . Haarlem . www.velthuiskliniek.nl Welzijn Bloemendaal, locatie Noord Bloemendaalseweg 125 . Bloemendaal . www.welzijnbloemendaal.nl Welzijn Bloemendaal, locatie Zuid Kerklaan 6 . Bennebroek . www.welzijnbloemendaal.nl Wijnhandel & Slijterij Van Zoolingen Bloemendaalseweg 261 . Overveen . www.wijnhandelvanzoolingen.nl Xander Uitgevers www.xanderuitgevers.nl Zij doen ‘t Bloemendaalseweg 96 . Bloemendaal . www.zijdoent.nl Zocherlounge Zocherlaan 1 . Bloemendaal . www.zocherlounge.nl Zorggroep De Laren, locatie Villa Duinstaete Zocherlaan 94 . Bloemendaal . www.zorggroepdelaren.nl

114 herfst | winter 2018

COLOFON B. is een uitgave van

Bee-Media

Platanenlaan 77 2061 TS Bloemendaal 06 -- 55 19 84 27 info@bee-media.nl www.bee-media.nl

Hoofd- en eindredactie Maaike Brouwer maaike@bee-media.nl Ellen Meijer ellen@bee-media.nl

Art-direction | vormgeving Mimi Sugarman mimi@bee-media.nl

Marketing & Acquisitie Pauline Höhner-Regout pauline@bee-media.nl

Aan dit nummer werkten mee

Teun Baarspul, Elisabeth Beelaerts, Peter de Bie, Nienke Beintema, Cécile Cense, Martine Goosens, Gerlinde de Haas, Madelon Heering, Mick de Jong, Saskia Koning, Marjo Kuilman, Eva Lunshof, Els Mannaerts, Ad van Nieuwpoort, Ewout Pahud de Mortanges, Roos Panis, Bart Reitsma, Willy Slingerland, Jenny Westra, Ria de Wit en Hilde de Wolf

Oplage

12.000 exemplaren

Drukwerk

Balmedia bv

Distributie

B. wordt gratis bezorgd bij alle huishoudens in de gemeente Bloemendaal. Je vindt B. ook in Bloemendaalse wachtkamers en bibliotheken, en in theaters en winkels in Haarlem.

Bee-Media werkt als mediapartner samen met Bloemendaal Open en Haarlem105.

Volg en like ons

, b.bloemendaal of kijk op www.b-bloemendaal.nl

Oprichters: Marjan Gielen, Madelon Heering en Mimi Sugarman ©2018 Bee-Media - Alle rechten voorbehouden. Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is niet toegestaan, tenzij hiervoor uitdrukkelijk schriftelijke toestemming is verleend door de uitgever.

Iets meer ruimte nodig?

Jaargang 4 - nummer 7 - voorjaar 2017 - €5,95

AMSTERDAM | BLOEMENDAAL | BUSSUM | HAARLEM | HEEMSTEDE Bloemendaalseweg 123b Bloemendaal | 023 - 541 0900 | bloemendaal@puurmakelaars.nl

PUURMAKELAARS.NL