in je tussenjaar
Eén vierkante meter wildernis
Wandelroutes van hier tot daar
Vrijdenkers
84 pagina’s bloemendaal
fotografie: Hilde de Wolfmet dank aan The Spot
Vrij, vakantie, vrijheid: een mooi thema voor de zomer, vonden we. Terwijl we dit schrijven hangen overal in de Bloemendaalse dorpen vlaggen met schooltassen te wapperen. Al die geslaagde jonge mensen hebben de vrijheid te kiezen hoe ze hun toekomst willen invullen: studeren, werken of liever eerst een tussenjaar. We spraken enkele jongeren die kozen voor het laatste. Eerst werken, geld verdienen voor een reis of talencursus, de wereld ontdekken... dan verder leren.
Om nieuwe dingen te ontdekken hoef je niet altijd af te reizen naar verre oorden, want ook dichtbij huis valt veel te zien en te doen. In ZuidKennemerland is een wandelnetwerk aangelegd met wel 150 nieuwe routes die naar bekende én onbekende plekken voeren. B. ging alvast voor je op pad met een boswachter. Ook brachten we een bezoekje aan het Landje van de Boer, waar ze onderzochten wat er gebeurt als je de natuur haar gang laat gaan. Er blijkt een onverwachte diversiteit aan soorten op te bloeien.
zijn. Over dat dilemma gingen we in gesprek met een dominee en een vrijmetselaar. Ze vertellen, vanuit hun eigen perspectief, hoe rituelen en symbolen ons kunnen helpen vorm te geven aan die vrijheid.
De vakantie komt er aan, eindelijk tijd in je drukke leven om eens heerlijk in een boek te duiken (bekijk vooral de leestips van Arno Koek en zijn collega’s), je te laten inspireren door een interessante tentoonstelling of je te ontspannen bij een theatervoorstelling. In deze B. vind je heel wat ideeën. De lokale theaters besteden dit seizoen ook veel aandacht aan de jongste jeugd. Want, jong geleerd…
b.bloemendaal
b-magazine.nl
bee-media.nl
We verdiepten ons in de wereld van het vrijwilligerswerk. En wat blijkt? Mensen die zich in hun vrije tijd inzetten voor een maatschappelijk doel, sportvereniging of culturele instelling voelen zich gelukkiger. Ze leren nieuwe dingen, vergroten hun netwerk en horen ergens bij. Dat is een behoefte die we allemaal kennen. Tegelijkertijd willen we ook vrij
Je hebt het natuurlijk gemerkt: B.Magazine ploft niet meer vanzelf op je deurmat. Tekort aan bezorgers. Jammer, maar natuurlijk zorgen we ervoor dat B. dichtbij huis beschikbaar blijft. We leggen grote stapels neer op allerlei plekken bij jou in de buurt. Neem gerust een paar exemplaren mee, bijvoorbeeld voor je buren of die kennis die slecht ter been is. Heb je meteen een gezellig praatje. Op b-magazine.nl/locaties vind je een lijst van alle adressen. Tip: noteer alvast de verschijningsdatum van B.27: vanaf 10 november.
Maar eerst wensen we je veel leesplezier met dit nummer en een mooie zomer!
Ellen Meijer, Maaike Brouwer en Mimi Sugarman
Kijk op pag. 6 en lees meer over onze nieuwe verspreiding
Coverfotografie: Willy Slingerland
LOSSE NUMMERS NABESTELLEN
Je kunt B.Magazine nummer 26 nabestellen voor € 7,95 + € 4,60 verzendkosten. Ook eerdere uitgaven van B. zijn nog verkrijgbaar, zolang de voorraad strekt. Mail naar info@bee-media.nl o.v.v. nabestellen en vermeld je naam, adres en de uitgave(n) die je wilt ontvangen.
SCAN MIJ
Volg en like ons b.bloemendaal b-magazine.nl bee-media.nl
Een tussenjaar om jezelf en de wereld te ontdekken
Wilde natuur in de tuin
Vrijzinnige denkers over zingeving
Vrijwilligerswerk; je inzetten voor een ander
150 km wandelnetwerk in Kennemerland
De woontoekomst voor Bloemendaal
Waterschaarste: houd ‘m dicht, die kraan
Bloemendaal Leeft, een nieuw initiatief
Zeg het met bloemen, in de kunst
Binnenkijker: Voormalig boekwinkeltje is familiehuis
Je hebt vast gemerkt dat personeel moeilijk te vinden is. Dat probleem raakt nu ook B.Magazine. De partner die ons blad drie keer per jaar huis-aan-huis verspreidde stopt ermee.
Haal voortaan je gratis exemplaar bij jou in de buurt.
In elk van de vijf Bloemendaalse dorpen kun je B.Magazine gratis ophalen. Neem er gerust ook een paar mee voor je buren. Vind je het leuk om B. in je eigen straat te verspreiden? Stuur dan een mail naar info@bee-media.nl en we laten je weten waar een stapel voor je klaarligt.
Neem mee en deel uit Zoals je al gewend bent, is B. ook te vinden in winkels, de horeca, wachtkamers, bij cultuurinstellingen en bij onze adverteerders. Op veel plekken leggen we voortaan extra bladen neer, zodat er genoeg zijn voor al onze lezers.
Waar ligt B.?
Scan de QR-code en zie waar je in jouw dorp of buurt B.Magazine kunt ophalen of kijk op b-magazine.nl/locaties
SCAN MIJ VOOR DE LOCATIES.
Wil je B.Magazine thuis blijven ontvangen? Neem een abonnement voor € 25,- per jaar en je krijgt het blad via de post toegestuurd. Stuur een mail naar info@bee-media.nl, o.v.v. abonnement B.Magazine
1 Milieuvriendelijke verf gebruiken in je slaapkamer: wel zo gezond. Foresta neutraliseert bacteriën en schimmels, is kleurvast en toch makkelijk schoon te houden.
Verf ‘Foresta’, € 99,95 (4 l), € 224,95 (10 l), Fixative gel € 19,95 (voor 4 l verf), Autentico, Bloemendaal, autentico-paint.nl
2 Waar let je het meest op bij het uitkiezen van eetkamerstoelen? Hoe ze staan, hoe ze zitten, hoe ze bij de tafel passen? Deze maak je helemaal naar je zin, omdat je verschillende onderdelen kunt combineren. Stoel ‘Facet’, kleur ‘Funky Fudge’ met onderstel ‘Slide’ in mat wit, € 259 Home Made By Haarlem/Heemstede homemadeby.nl
3 Zoals ze in de zuidelijke landen doen: aan een lange tafel met de hele familie buiten eten. Gelukkig hoeft niemand stoelen mee te nemen. Deze van aluminium zijn ultralicht én stapelbaar, zodat je ze makkelijk kunt opslaan. Stoel uit de collectie ‘Studie’ van Fermob, € 598 verkrijgbaar in 22 kleuren, Dacks, Amsterdam, dacks.nl
4 Het voelt zo lekker zomers om de hele dag op slippers te lopen. Kies wel een stel met ergonomische zool om hielklachten te voorkomen. Ze zijn er in diverse kleuren.
Slippers ‘FitFlop’, € 50, Kaptein luxe schoenen en lederwaren, Heemstede, kapteinshop.nl
“Gemiddeld komen mensen zes tot tien jaar te laat bij ons voor een gehoortest,” is de ervaring van Rogier van der Kruis, audicien bij Oorwerk Audiciens in Bloemendaal. “Dat is jammer, want je gehoor wordt lui bij gehoorverlies en gaat dan sneller achteruit. Minder goed kunnen horen gaat vaak zo geleidelijk dat je het pas merkt wanneer je partner of vrienden je erop attent maken. Sommige mensen denken zelfs dat het goed is zo lang mogelijk te wachten met een hoortoestel, om je gehoor te trainen. Zo werkt het niet, gehoorzenuwen zijn geen spieren.”
Ben je benieuwd hoe goed je gehoor is, dan is een afspraak bij Oorwerk snel gemaakt. De intake is gratis. Rogier: “We vinden het belangrijk de tijd te nemen om te luisteren naar de wensen en vragen van de klant. Daarna doen we een gehoortest en geven we een vrijblijvend advies.” Desgewenst krijg je meteen –ook vrijblijvend – een hoortoestel mee om een paar weken uit te proberen. “Je hoeft dus niet wekenlang te wachten, maar kunt dezelfde dag al het verschil horen en de werking van een hoortoestel ervaren.”
Iedereen is anders: wat voor de één een goede oplossing is, hoeft dat voor een ander niet te zijn. “Daarom vinden we een persoonlijke benadering zo belangrijk,” aldus Rogier. “We zoeken voor iedere klant een oplossing op maat.” Met een keuze uit topmerken in verschillende prijsklassen wil Oorwerk al haar klanten het beste bieden.
Kun je steeds moeilijker gesprekken in gezelschap volgen? Hoor je de bel of de telefoon soms niet? En moet je steeds vaker vragen ‘wat zeg je’? Mogelijk heb je last van gehoorverlies. Dan is het belangrijk je gehoor te laten testen.
Innovatieve technologie
De technologische ontwikkelingen van hoortoestellen gaan snel. “Dat maakt mijn werk extra leuk,” vindt Rogier. “Daardoor kunnen we klanten steeds meer bieden. Veel mensen hebben bijvoorbeeld last van tinnitus (oorsuizen). In bepaalde gevallen kunnen we dankzij specifieke technologie hun klachten verminderen.” Ook de hoortoestellen van Widex zijn een mooi voorbeeld van innovatie. “Qua techniek is dat een absoluut topmerk. We werken er sinds een jaar mee en klanten zijn er zeer tevreden over. Via kunstmatige intelligentie past dit hoortoestel automatisch de geluidsinstellingen aan bij de situatie waarin de gebruiker zich bevindt, op basis van diens voorkeuren. Die mogelijkheid is echt uniek.”
Nazorg
De service van Oorwerk gaat verder dan advies en verkoop. “Nazorg vinden we net zo belangrijk. We bouwen persoonlijke relaties op met onze klanten, zij kunnen altijd bij ons terecht met vragen en als ze aanpassingen wensen. Dat werkt wel zo prettig.”
Oorwerk Bloemendaal
Bloemendaalseweg 6 023 - 527 9900
bloemendaal@oorwerk.nl oorwerk.nl
Hoe goed is jouw gehoor?
Verkrijgbaar bij: Henri Bloem’s Wijnkoperij
Kleverlaan 11 2061 TB Bloemendaal
Het SchouwSpel - Woonstation
Leidsevaart 36 2114 AD Vogelenzang
Sinds kort heeft Bloemendaal een eigen, vrolijke wimpel met het gemeentewapen: drie hartvormige meerbladen en vijf verticale groene banen, die de vijf dorpen symboliseren.
Aan menige vlaggenmast in de Bloemendaalse dorpen wappert de Nederlandse driekleur, maar wie erop let ziet ook heel wat ‘kale’ masten in tuinen staan. Daar kan de nieuwe wimpel kleur brengen. Tot nu toe is deze alleen nog te bewonderen bij de ambtswoning van burgemeester Elbert Roest, die hem zelf prachtig vindt. “Ik zou het leuk vinden als hij binnenkort overal in de dorpen rondzwiert. De wimpel is stijlvol en straalt de trots uit van onze mooie gemeente.”
De traditie van familiewapens dateert uit de middeleeuwen. Het wapen van Bloemendaal is afgeleid van het wapenschild van het adellijke geslacht Tetrode uit het tegenwoordige Overveen. Deze familie voerde een zwart schild met drie zilveren of witte meerbladen (ook wel plompenbladen genoemd). In het tegenwoordige gemeentewapen zijn de kleuren omgewisseld en vijf verticale groene banen toegevoegd, die de vijf dorpen symboliseren: Aerdenhout, Bennebroek, Bloemendaal, Overveen en Vogelenzang. De Hoge Raad van Adel, die overheidsorganisaties adviseert over te voeren vlaggen, heeft de nieuwe wimpel officieel goedgekeurd.
Je vindt bij ons eenvoudig en snel een nieuwe look. Een tafel, een bank, een vloer. Of een heel nieuw interieur! Home Made By helpt je bij elke stap. Tot aan de volledige inrichting van je thuis. Zonder gedoe en zonder dat het veel tijd kost. Kom naar één van onze winkels óf schuif letterlijk aan bij ons aan tafel voor een Design Date®
Scan de QR-code om een afspraak te maken of ga naar www.homemadeby.nl
Zomerstop in de cultuur? Nee hoor:
musea, theaters en filmhuizen bieden van alles voor vermaak en inspiratie.
Kijk ook in de agenda achter in deze B.
pag.19
Onlangs vierden we het twintigjarig bestaan van de ‘nieuwe’ Schuur. In het Schuurcafé mocht ik een nieuw ontwerp onthullen van de man die aan de wieg heeft gestaan van ons prachtige pand en voor mij de persoon met de jongste geest van Haarlem is: Joost Swarte. Hij maakte een illustratie die speels onze vier elementen verbeeldt –dans, toneel, woordkunst en film.
Toen mijn voorgangers destijds op de zolder van de oude schietvereniging aan de Smedestraat begonnen, kon niemand zich voorstellen wat voor instituut de Schuur vandaag de dag zou zijn: een toonaangevend podium, het best bezochte cultuurhuis van Haarlem en een plek waar nieuwe stemmen een platform vinden. De research en development van de kunsten, oftewel de wortels aan de cultuurboom van Haarlem, zoals oud-directeur Frans Lommerse het zo mooi verwoordde. Met kennis van het culturele veld en een gezonde dosis lef blijft de Schuur nieuwe wegen bewandelen. We hebben grote plannen, die aansluiten bij de ontwikkelingen in de stad en trouw blijven aan onze essentie van de afgelopen vijftig jaar: een plek waar veelal onbekende, maar belangrijke makers –
pioniers, zo je wilt – een breed publiek vinden.
Joop Mulder, de oprichter van Oerol, leerde mij: je dromen moeten je een beetje bang maken, anders zijn ze niet groot genoeg. Als directeur mocht ik acht jaar meebouwen aan dit magische festival van locatiekunsten op Terschelling. Een luchtfoto van een Oerol-project hangt boven mijn bureau als dagelijkse herinnering aan Joops woorden. Je ziet een immense, transparante bubbel in een bos, waar de stam en kruin van een boom dwars doorheen priemen. In de bubbel krioelen allemaal mensen: muzikanten, dansers en publiek. Dit megaproject vergde drie jaar voorbereiding en inspireerde vriend en vijand door grenzeloze verbeeldingskracht om het onmogelijke mogelijk te maken. De foto is mijn ijkpunt voor reflectie en vooruitkijken. Waar staan we nu en waar willen we naartoe?
In september start ons nieuwe theaterseizoen en opent de Schuur een schatkist vol kunstvormen, met theater, dans, film, woordkunst en alles daartussenin. Het programma biedt betoverende, urgente voorstellingen, met veelbelovende premières en gloednieuwe toneelproducties. We zijn nog steeds een dynamisch (t)huis voor alle generaties, waarbij het publiek dicht bij de actie zit en zich even onderdeel kan wanen van een nieuwe wereld.
Ik roep alle lezers van B.Magazine op om van de bank af te komen, een dierbare te bellen die je al tijden niet hebt gezien en samen naar een concert, film of theatervoorstelling te gaan die buiten je comfortzone ligt. Laat je verrassen door het perspectief van anderen, zodat je eigen wereld een beetje groter wordt.
Marelie van Rongen is directeur van de Schuur
ELKE RUIMTE – IN HUIS OF OP KANTOOR – EEN BIJZONDERE UITSTRALING
Beeldend kunstenaar Annelies Willinck maakt fotoschilderijen, waarbij ze zich laat inspireren door de rijkdom aan kleuren en vormen van het kleine, ogenschijnlijk gewone in de natuur. Ze maakt macrofoto’s van bloemen langs het fietspad, die ze vervolgens bewerkt met acrylverf. Het werk van Annelies kenmerkt zich door een intuïtief lijnenspel. Haar exclusieve werk wordt geproduceerd op het door jou gewenste formaat en materiaal.
Voor bezichting en informatie over verkoop of verhuur kijk op: willinck-art.com.
Of neem contact op met
Annelies’ agent Frans Steenkist: 06 - 2840 1053
info@willinck-art.com
portetfotografie: Saskia Koning
Ruim anderhalve eeuw na de afschaffing van de slavernij besteden veel musea aandacht aan dat donkere verleden van Nederland. Maar hoe vertel je over slavernij aan jonge kinderen? Verwey Museum
Haarlem doet dat aan de hand van een bekroond kinderboek.
Kofi en Afi zijn in slavernij geboren op een suikerrietplantage. Op een dag horen ze dat er een meneer komt die hun vader wil kopen. Om bij elkaar te kunnen blijven, willen ze met hun ouders naar het oerwoud. Daar wonen de marrons: mensen die ook hun eigenaar zijn ontvlucht en in vrijheid leven. Onderweg maken Kofi en Afi allerlei avonturen mee. Zo komen ze een slang tegen en varen ze op een grote krokodil – Bigi Kayman heet hij – door de jungle.
‘Op de rug van Bigi Kayman’ is geschreven door Henna Goudzand Nahar, met tekeningen van Hedy Tjin. Beide makers zijn van Surinaamse afkomst. Met het kinderboek wonnen zij in 2022 respectievelijk de Bronzen Griffel en Zilveren Penseel. Hun bekroonde verhaal vormt de basis voor de kindertentoonstelling in Verwey Museum Haarlem.
Via grote panelen en vloerstickers volgen kinderen het kleurrijke verhaal over Kofi en Afi. Ze zien bijvoorbeeld de grote verschillen in kleding tussen rijke mensen en mensen die tot slaaf waren gemaakt. Na afloop kunnen ze een kleurplaat inkleuren of een collage maken. De tentoonstelling is de dag voor Keti Koti begonnen. Op 1 juli wordt in Suriname en Nederland de afschaffing van de slavernij gevierd.
Jong publiek
“Als familiemuseum richten we ons vaker op een jong publiek,” zegt museumdirecteur Laura van der Wijden. “Het bijzondere aan deze tentoonstelling is dat we een ingewikkeld en zwaar thema uitleggen aan jonge kinderen. Dan heb je het over groep 3 tot en met 5, oftewel zes- tot negenjarigen. Van leerkrachten horen we geregeld dat ze het moeilijk vinden om over slavernij te vertellen op het niveau van die leeftijd en ik vermoed dat dat ook voor veel ouders geldt. In het boek gebeurt dat op een aansprekende manier, die je tegelijk aan het denken zet over wat het met je doet als je vrijheid je is afgenomen.”
A. Zoek de verschillen tussen de groep links en rechts. Kijk naar hun kleding en naar alles wat ze bij zich hebben. Welke verschillen zie je tussen de twee groepen? Noem de drie verschillen.
B. Wie zijn de tot slaafgemaakten en wie horen bij de slavenmeester?
Tentoonstelling ‘Op de rug van Bigi Kayman’, Verwey Museum Haarlem, 30 juni t/m 27 augustus, tickets verweymuseumhaarlem.nl (kinderen tot 12 jaar gratis)
Een aanrader is de ‘Groene Voeten wandeling’, een meditatie-achtige wandeling die je in je eentje loopt. In de familie-audiowandeling ‘Woud Hout’ (kinderen 7+) vertelt een meisje over het dagboek dat ze op zolder heeft gevonden. Het is van haar opa. Hij heeft tijdens de oorlog avonturen beleefd in het park en ook de bouw van Caprera meegemaakt. Je kunt de wandeling elke dag lopen tussen 10:00 en 16:00 uur, dan is de kassa open.
Bij de start van het seizoen zat het weer al mee en met een beetje geluk blijft dat zo bij de komende concerten en voorstellingen in Openluchttheater Caprera. Want op het podium en in het wandelpark valt deze zomer van alles te zien en te beluisteren.
Caprera viert haar jubileum met een extra feestelijk programma. Eén onderdeel daarvan is ‘De Taxi Salon’, een serie voorstellingen gebaseerd op lokale verhalen. Theatermakers Gerbrand Bos en Hanna Timmers zijn het hele jaar op pad om mensen met bijzondere verhalen te ontmoeten. Van hun bijdragen worden vijf voorstellingen gemaakt. De grande finale is in september, tijdens de jubileummaand.
Directeur Lode van Piggelen blikt terug op de Taxi Salon-editie van juni, met als thema natuur: “We merkten dat er een vibe van herkenning door het publiek ging. Het was een thuisfeestje, met liedjes die iedereen vrijwel meteen kon meezingen. Bij sommige verhalen was het muisstil en een jongetje vertelde aandoenlijk hoe hij het vindt om hier te wonen. Het werd een aanstekelijke mix tussen lachen, buurtgenoten ontmoeten en interesse voor de geschiedenis en natuur van deze omgeving.”
Zoals ieder jaar programmeert Caprera voor een breed publiek. Voor de kleintjes is er op 22 en 23 juli peuter-
festival ‘2TurvenHoog’ in de duinen, dat Caprera samen met de Schuur organiseert. Op zondag kunnen ouders met kinderen naar de ‘Familie Zomer Zondagen’, met elke keer na de voorstelling een workshop voor het hele gezin.
Tim Knols eerste ‘Walk On’ vorig jaar was een groot succes. En dus neemt de singer-songwriter op 13 augustus zijn publiek opnieuw mee voor een combinatie van wandelen en muziek luisteren. Dit keer treedt hij zelf op bij de start en gaan bezoekers daarna het park in. Onderweg zijn er kleine optredens van andere artiesten.
Op 16 augustus gaat het Jong Metropole terug naar de tijd van de welbekende crooners. In ‘Let the good times roll’ spelen ze nummers van onder anderen Frank Sinatra, Nat King Cole en Dean Martin. Natuurlijk komen ook grote namen uit de popmuziek naar Caprera, zoals Typhoon, Digi Dex en Ilse de Lange. De filmavonden, inclusief live optreden, staan dit jaar eind augustus gepland, op 1 september gevolgd door het feestelijke Rossini Operagala.
Al op jonge leeftijd beleven kinderen plezier aan theater. Daarom biedt de Schuur voorstellingen en films
speciaal voor nul tot twintig jaar. ‘Zo bijzonder om te zien hoe kleintjes helemaal opgaan in een verhaal’, zegt jeugdprogrammeur Kirsten
Bootsma.
Als je op jonge leeftijd in aanraking komt met kunsten, heb je daar je hele leven iets aan. Kirsten Bootsma, jeugdprogrammeur bij de Schuur, is ervan overtuigd: “Onderzoeken bevestigen dat het de creativiteit stimuleert. Kunst helpt kinderen hun gedachten en gevoelens uit te drukken.” Zelfs baby’s?
“Jazeker. Vanaf een maand of zes gaan kinderen de wereld verkennen. Ze kijken om zich heen en stoppen elk voorwerp in hun mond. Bij die zintuiglijke ontdekkingstocht kun je aansluiten met kleuren, muziek en beweging.”
Met of zonder ouders
Voor kinderen van nul tot zes jaar organiseert de Schuur samen met PHIL Haarlem en 2+ Producties ieder jaar op tweede Paasdag ‘2TurvenHoog’, een festival met dans, performances en theater. In juli is er ook een buiteneditie in de duinen, in samenwerking met Openluchttheater Caprera (zie het artikel hiernaast). Voor het festival worden voorstellingen uit binnen- en buitenland geselecteerd: “Uit België komt veel mooi theater voor kinderen onder de vier. In Nederland is dat in opkomst en het festival biedt makers zowel een podium als een ontwikkelplek.”
Voor de lagere schoolleeftijd is het aanbod voor jongere groepen het grootst. Voorstellingen voor 9+ zijn er veel minder. Kirsten: “Wat er gemaakt wordt is kwalitatief goed, maar we hebben beperkte keuze en ook de timing luistert nauw. Voor de hoogste groepen programmeren we bewust op weekendavonden en in schoolvakanties doordeweeks. Dan kunnen kinderen
’s avonds naar het theater, met of zonder hun (groot)ouders.”
Nieuwe theaterseizoen
Op 17 september organiseert de Schuur bij de start van het cultuurseizoen een dag vol jeugdvoorstellingen en -films. Er staat dan een omgebouwde vuilniswagen bij het gebouw. In ‘De Volle Vuilkar’ kun je horen en zien wat er allemaal wordt weggegooid in de wereld. Voorwerpen vertellen over het leven dat ze hebben geleid voordat ze bij het vuil belandden. Kirsten: “Het gaat over je bewust worden van het milieu en over hoe je zelf denkt over samenleven met anderen. Echt iets voor 7+, de leeftijd waarop kinderen daarmee bezig zijn. De voorstelling is trouwens net zo goed een aanrader voor volwassenen.”
Voor tieners start het seizoen in oktober. Kirsten: “Jongeren zijn moeilijk voor het theater te porren. We zorgen dat ze in ieder geval via school naar een voorstelling gaan en met de bibliotheek werken we samen om vmbo-leerlingen aan het lezen te krijgen via het maken van filmpjes. Verder hebben we een groep Schuurjongeren die theater promoten bij leeftijdsgenoten en zelf evenementen organiseren en acts bedenken. We hopen natuurlijk dat wie als kind ‘betoverd’ is geraakt in het theater daar op volwassen leeftijd ook weer komt.”
Informatie over de jeugdprogrammering van de Schuur en tickets via schuur.nl
‘PINK de Thierry - leven in kunst’, Frans Hals Museum, locatie HAL, 7 juli t/m 29 oktober, tickets franshalsmuseum.nl
Deze zomer is er voor het eerst een overzichtstentoonstelling van PINK de Thierry. In het Frans Hals Museum zie je hoe zij al in de jaren tachtig vragen stelde over de consumptiemaatschappij en het ‘ideale gezin’. Die thema’s zijn nog altijd actueel.
Performancekunstenaar PINK de Thierry, pseudoniem van Helena Scheerder, had een bijzondere band met Haarlem. Ze werd in de stad geboren en voerde er verschillende projecten uit. Zoals ‘At Home’, een performance waarin ze met haar gezin dertig dagen in een nagebouwd droomhuisje midden op de Grote Markt woonde. Zo zette ze haar publiek aan het denken over hoe het ideale gezinsleven eruit ziet of kan zien, en over wanneer je iets echt of geënsceneerd noemt. Ook met het Frans Hals Museum was de band innig. Het museum kocht al vroeg werk van PINK en in 1989 sliep en dineerde ze er met haar gezin voor een van haar kunstprojecten.
De wens om een tentoonstelling te wijden aan PINK de Thierry was er al lang. Allereerst om haar werk de welverdiende aandacht te geven, maar ook door de thema’s, vertelt conservator hedendaagse kunst Manique Hendricks: “Ruim veertig jaar geleden keek PINK al naar de grenzen tussen privé en openbaar: wat houd je voor jezelf en wat mag de hele wereld van je
zien? In het tijdperk van sociale media is dat heel actueel. PINK’s werken zijn vrolijk en kleurrijk, maar ze houden je ook een spiegel voor.”
Zwerfkei
In de tentoonstelling zijn foto’s en video’s van performances te zien. Het museum toont ook delen van installaties, bijvoorbeeld de meer dan manshoge Legobomen uit ‘Et in Arcadia Ego Sum’, waarin PINK haar perfecte plaatje van het paradijs verbeeldde. Voor de performance ‘Standing Stone’ liep ze – met man, kind en een enorme zwerfkei die in een vrachtwagen meereed – van haar atelier in Amsterdam via het Frans Hals Museum naar Zandvoort. In de tentoonstelling staan bezoekers oog in oog met dit reisgezelschap als levensgrote fotoprint. Begin dit jaar overleed de kunstenaar. Met de tentoonstelling brengt het museum een ode aan haar. Manique: “Helaas gebeurt dat nu postuum, maar PINK’s werk leeft voort. We nodigen je uit met de blik van vandaag naar haar kunst te kijken en na te denken over waar voor jou de grens ligt tussen ideaal en echt.”
Frankrijk blijft voor Nederlanders verreweg de meest geliefde vakantiebestemming. Veel mensen hebben er een tweede huis. Het land heeft dan ook veel te bieden: prachtige natuur, heerlijk eten en drinken, ontelbare bezienswaardigheden, pittoreske dorpjes en een aangenaam klimaat. Kon je die heerlijke Franse sfeer maar meenemen!
Als de geschiedenis anders was gelopen, maakte ons land nu deel uit van Frankrijk. Tussen 1806 en 1810 was de Franse Lodewijk Napoleon namelijk koning van Holland. Paviljoen Welgelegen – het tegenwoordige provinciehuis – was zijn paleis. Kennemerland speelde een belangrijke rol in de Franse tijd; in welgestelde kringen werd dan ook voornamelijk Frans gesproken. Tot ver in de twintigste eeuw was het ook de voertaal in de diplomatieke wereld.
Tegenwoordig spreken nog maar weinig Nederlanders redelijk Frans. Une baguette, du fromage en du vin lukt nog wel. Hoe leuk zou het zijn om jezelf tijdens je vakantie in Frankrijk goed verstaanbaar te kunnen maken? En om als huiseigenaar te kunnen praten met je buren, de tuinman of de loodgieter? Dat helpt je zeker om te integreren in de lokale gemeenschap.
Eigentijds Frans leren
“Zodra Fransen merken dat je hun taal spreekt, gaan er deuren voor je open,” weet Christine van Meer-Waller als geen ander. Ze gaf ruim 41 jaar Frans en filosofie op het Kennemer Lyceum in Overveen. Generaties Bloemendalers hebben van haar Frans geleerd. Sinds 2021 is ze présidente van de Alliance
Française Kennemerland en zet ze zich opnieuw in voor het verspreiden van de Franse taal en cultuur. “Je kunt bij ons taalcursussen volgen van hoge kwaliteit op alle niveaus. We slagen erin jonge, goed opgeleide docenten aan te trekken, grotendeels francophones, die je eigentijds Frans leren. En met onze culturele activiteiten dompelen we je verder onder in Franse sferen.”
Christine nam het initiatief om culturele ateliers op te zetten. “Ik vind het belangrijk dat mensen kunnen kennismaken met de rijke Franse literatuur, muziek, films en cuisine. We organiseren bijvoorbeeld Atelier Chansons, met livemuziek (zie filmpje). We vertalen teksten van mooie liedjes en zingen ze mee, zo leuk!” Om mee te doen hoef je trouwens geen Frans te spreken, verzekert ze.
Een taal leren is meer dan vocabulaire en grammaire. Christine: “Sociaal contact en gezelligheid zijn net zo belangrijk. Cursisten blijven vaak lang bij ons, met dezelfde gezellige groepjes.” Wie meedoet aan een cursus is automatisch lid van de Cercle d’Amis en kan met korting alle culturele activiteiten bezoeken, ook van de Alliance Française in andere plaatsen, zelfs in het buitenland. Liefhebbers van de Franse taal- en cultuur die geen cursus volgen kunnen ook ami(e) worden.
Op 1 september start het nieuwe cursusseizoen. Kijk voor informatie op alliance-francaise.nl/kennemerland.
Filmpje
Bekijk hier een Atelier Chansons om alvast in de stemming te komen.
Tijdens de zomermaanden
kun je gratis meedoen aan de verschillende stiltemeditaties
Wie weet ken je het al: Stadsklooster Haarlem. Geen gebouw, maar een organisatie die zich inzet om zingevende activiteiten op prachtige plekken in en rond Haarlem te organiseren.
Denk aan stiltemeditaties en mantrazingen in kerken, schrijven in bibliotheken, natuurfotografie in Caprera en loopmeditatie bij Thijsse’s Hof. Zingeving in een modern jasje dus, maar daarom niet minder diepzinnig. Vanaf half september start Stadsklooster Haarlem met deze langlopende programma’s:
Schrijven met het jaar Een jaar lang ga je met een kleine groep verschillende schrijfvormen uitproberen en ‘verdiepend’ schrijven. Het is een manier om elke maand een bezinningsmoment voor jezelf te creëren dat samenvalt met de tijd van het jaar. Al schrijvende ga je voelen wat er speelt in je leven en waar je staat.
Toneelspelen is bij uitstek een manier om naar binnen te keren, te zien wie je bent en hoe je reageert op situaties. De cursus ‘Speel je vrij’ biedt ruimte voor reflectie en voor alles wat je voelt. Eerst even proeven? Op 1 oktober kun je meedoen aan een introductieworkshop.
Nadenken over alledaagse dingen, zoals over nadenken zelf, kan bijzonder zingevend zijn. Hoe doe je dat? Je kunt mee-filosoferen, zonder oordeel, in een kleine, veilige setting én op een bijzondere locatie.
Kijk voor het volledige programma op stadskloosterhaarlem.nl
De oude bomen op het terrein rond het voormalig Provinciaal Ziekenhuis in Bloemendaal staan daar al zo’n 150 jaar. In die periode is de kijk op de psychiatrie ingrijpend veranderd, net als de relatie tussen mens en natuur.
Een kunstproject in en om de Zocherlounge belicht beide thema’s door de monumentale bomen op te voeren als personages – als wezens die dicht bij ons staan, maar waar we nog weinig over weten. Ook in de psychiatrie zijn de ideeën over de helende kracht van de natuur gaandeweg losgelaten. De mens is steeds meer gericht geraakt op zichzelf, in plaats van op het grotere geheel. Kunstenaar Daan Zuijderwijk en
theatermaker Heleen van Doremalen zoeken via een expositie, sculptuur en theatervoorstellingen met bomen in de hoofdrol naar herstel van de relatie.
Ze noemen hun project ‘Memento Arbore’ (gedenk de bomen). In hun visie kunnen mensen zich (weer) verbonden voelen met elkaar en de wereld door zichzelf te beschouwen als onderdeel van de natuur, in plaats van daarboven verheven.
Naast een bijdrage vanuit BloemendaalSamen is voor het kunstproject aanvullende financiering nodig. Ben van der Sluis, eigenaar van de Zocherlounge, is hiervoor een crowdfundingactie gestart. Wil je meer weten en bijdragen? Mail dan naar Ben via info@zocherlounge.nl.
‘Memento Arbore’ vindt plaats in drie weekenden: 29 september t/m 1 oktober, 6 t/m 8 oktober en 13 t/m 15 oktober 2023. Informatie en tickets: zocherlounge.nl
24 september:
Cello Octet Amsterdam
29 oktober: Apollo Ensemble
Informatie en tickets: muzenforum.nl
In september gaat een nieuwe serie kamerconcerten van Muzenforum van start. Volgens programmeur Tobias Borsboom lopen cello en zang komend muziekseizoen als een rode draad door het programma.
Het nieuwe seizoen begint meteen al indrukwekkend, met maar liefst acht celli op het podium. In september komt namelijk het Cello Octet Amsterdam naar Overveen, het enige vaste ensemble ter wereld in deze samenstelling. Hiervoor is weinig origineel repertoire beschikbaar. De cellisten spelen eigentijdse stukken die speciaal voor hen zijn geschreven, onder andere door Arvo Pärt. Hij geldt als een van de belangrijkste hedendaagse componisten. Tobias: “Arvo’s toegankelijke en emotionele muziektaal spreekt veel mensen aan.”
Het was even passen en meten om te kijken of het podium van het gemeen-
tehuis groot genoeg is voor het Apollo Ensemble, dat bestaat uit vijftien musici. Gelukkig is het antwoord ‘ja’, dus in oktober treden ze op volle sterkte aan. Deze musici spelen op historische instrumenten om zo dicht mogelijk bij de klankwereld van de oude meesters te komen. Onder de titel ‘Daphne & Apollo’ spelen ze werken van Händel en Vivaldi. Ze eindigen met de cantate van Händel over Apollo die verliefd wordt op Daphne. Zij wil ontsnappen aan zijn ongewenste attenties en wordt door haar vader veranderd in een laurierboom, symbool van overwinning. Daphne staat in deze uitvoering centraal.
Kalle
Het eerste deel van zijn trilogie (die trouwens een vierluik wordt) heet ‘Phoenix’, naar het stoomschip dat in 1847 verging. In deel twee volgt Bert Wagendorp het leven van de inmiddels jongvolwassen Abel Sikkink en zijn beste vriend Kalle. Ze doen verslag van de Amerikaanse burgeroorlog, Abel als journalist en Kalle als fotograaf. Hoewel deze personages fictief zijn, kom je in het boek mensen tegen die echt in die tijd leefden, zoals James Gordon Bennett, hoofdredacteur van de New York Herald.
Gelezen door Arno: “In dit tweede deel van de memoires van Abel Sikkink schrijft Bert Wagendorp indringend over de Amerikaanse burgeroorlog rond 1860 en de afslachting van native Americans. Terwijl de zoektocht naar zijn broertje verdergaat, bevindt Abel zich in hoge kringen en is hij aanwezig in het theater wanneer president Lincoln wordt neergeschoten. Hij ontmoet ook zijn geliefde Sandra en de onvoorwaardelijke vriendschap met Kalle blijft intact. Genieten tot de laatste pagina, met een heerlijke cliffhanger.”
De familie van Shelley Read woont al generaties in Elk Mountains, Colorado. Zelf kent ze de bergstreek ook goed en dat lees je in hoe ze de natuur beschrijft in haar debuutroman. Hoofdpersoon Victoria Nash verloor al jong haar moeder. Sindsdien doet ze wat haar broer, vader en oom haar opdragen in de perzikboomgaard en op de boerderij. Tot ze als zeventienjarige Will ontmoet. Hij voelt zich, net als zij, één met de natuur. Maar Will heeft een Indiaanse achtergrond, waardoor hij nooit geaccepteerd zal worden. Victoria moet drastische keuzes maken die haar leven voorgoed veranderen.
Zonder boete
Na haar succesvolle eerste boek over Hazel Kramer (‘Zonder schuld’), stort Dana Smit haar personage in een nieuw avontuur. Dit keer wordt de profiler gevraagd de verdwijning van politicus Richard Hall op te lossen. De politieke partij wil per se de politie erbuiten houden en vertelt Hazel lang niet alles wat ze moet weten. Ze gaat zelf op onderzoek uit en stuit op terroristen met grootste plannen. Lukt het haar Londen tegen deze dreiging te beschermen?
Dana Smit (1989) is geboren in Haarlem, maar woont in Londen. Ze studeerde criminologie en forensische psychologie, en werkte als detective bij de Londense politie.
Gelezen door Sander: “Een thriller met vaart waarin je meer over de achtergrond van Hazel Kramer ontdekt. Dat geeft het spannende verhaal een extra dimensie. Door de afwisseling tussen hoofdstukken over de zaak in het nu en herinneringen uit het verleden blijf je lezen.”
Gelezen door Noor en Andrea: “Shelley Read schreef een indrukwekkende roman die zich afspeelt in de ruige natuur van Colorado, waarin de jonge Victoria voor grote uitdagingen komt te staan. Een prachtig verhaal over het belang van familiebanden, moed, veerkracht en het vinden van een thuis.”
Bij Boekhandel Blokker komen vaak schrijvers vertellen over hun werk en hun boek signeren. Kijk op boekhandelblokker.nl voor de agenda.
Respijtzorg via Nobilis:
Nederland telt vijf miljoen mantelzorgers. Zij zorgen voor een naaste die langdurig ziek is, een beperking heeft of hulpbehoevend is. Mantelzorg is geen keuze, het overkomt je. Soms kun je er niet zomaar mee stoppen en is ondersteuning welkom.
Nobilis is een particuliere thuiszorgorganisatie die respijtzorg biedt aan mantelzorgers. Je draagt al dan niet tijdelijk de zorg over aan een van onze medewerkers, zodat je zelf op adem kunt komen en bijvoorbeeld met vakantie kunt. Respijtzorg kan eenmalig zijn of voor een bepaalde periode, van een paar uurtjes tot dag en nacht. Onze medewerkers bieden betrokken en persoonlijke zorg op de manier zoals jouw naaste dat prettig vindt.
Vormen van respijtzorg
• Ondersteuning
Een medewerker ondersteunt je naaste op momenten dat het nodig is, overdag, ’s avonds of ’s nachts. Als mantelzorger kun je met een gerust hart naar werk of school, boodschappen doen of voor je gezin zorgen.
• Gezelschapszorg
Bij (dreigende) eenzaamheid biedt gezelschapszorg uitkomst. Dan komt er iemand langs om iets gezelligs te doen, thuis of buitenshuis. Zoals wandelen, een spelletje doen, samen sporten, uitwaaien op het strand, uit eten gaan of een museum bezoeken.
• Koken
We kunnen verse, gezonde maaltijden koken voor je naaste. Samen eten is gezellig en bevordert de eetlust.
• Zorg-au pair
Als je naaste 24-uurs zorg nodig heeft, kan een zorg-au pair in huis logeren en alles doen wat nodig is: van persoonlijke verzorging en licht huishoudelijk werk tot koken en sociale activiteiten. De zorg-au pair heeft aandacht voor de veiligheid, hygiëne en leefomgeving van je naaste.
Je leven in balans
Wanneer Nobilis je mantelzorgtaken tijdelijk overneemt, krijg je meer tijd en ruimte voor werk, studie, gezin, ontspanning en een sociaal leven. Op die manier kun je je mantelzorgtaken met meer plezier en energie vervullen, en blijft je eigen leven beter in balans.
In bepaalde gevallen wordt respijtzorg vergoed door de gemeente via de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Maakt de zorgvrager gebruik van de Wmo of de Wet langdurige zorg (Wlz), dan kan respijtzorg worden ingekocht vanuit het persoonsgeboden budget (pgb). We informeren je graag over de mogelijkheden.
NOBILIS
Leidsevaart 590
2014 HT Haarlem
023 - 5100 333
info@nobilis.nl nobilis.nl
Madelon Heering uit Overveen werkte jarenlang in de marketing, communicatie en journalistiek. Sinds 2022 is ze manager parternerships bij de Bloemendaalse Max Foundation. Volgens haar de mooiste stichting van het land, die al ruim drie miljoen mensen een beter leven heeft gegeven.
Even – heel even maar – gonsde het in de pers: het taal- en rekenniveau van jongeren keldert. We stevenen af op een generatie van ongeletterden die zelfs de gebruiksaanwijzing van hun gloednieuwe fatbike, Birò of Van Moof niet kunnen lezen.
Het nieuws ging zoals het kwam. Opeens las je er niets meer over. ‘Boeien’, hoor je de future ongeletterden denken, ‘lezen is nergens voor nodig, ik kijk wel een filmpje’. Laten we eerlijk zijn: nieuws kun je dit inderdaad niet noemen. Mijn zoon – 24 inmiddels – werd al op de basisschool door de intern begeleider ontmoedigd om te lezen. Toen ik destijds lezen aandroeg als oplossing voor zijn abominabele schrijfvaardigheid, knauwde de betreffende dame in sappig Westfries: ‘Lese heb geen sin; ik las vroeger heel veel en maak nog steeds fouten’. Ook de klassenjuf deed een duit in het zakje: ‘Hij heb ze best toch gedaan? Als hij maar gelukkig is’. Mismoedig droop ik af. En toen moest de biologiedocente op de middelbare school nog komen. ‘Kaudbloedige dieren’, schreef zij op het bord. ‘Een dyslect kan nog wel een goede docent zijn’, pareerden de collega’s bij wie ik mijn frustratie uitte.
We zijn inmiddels jaren verder en het is er niet beter op geworden. De basisscholieren van toen krijgen tegenwoordig les in het Engels. Hadden ze eerst leerkrachten die hun moerstaal niet beheersten, nu krijgen ze les van hogeschoolen universitair docenten die niet verder komen dan LOI-Engels.
Hun medestudenten (veertig procent van de populatie, las ik) komen uit landen als Bulgarije, Italië, India, Brazilië en Korea. De lamme helpt de blinde en ze studeren allemaal ver onder hun potentieel af. Voor de andere-landers betekent dat per saldo waarschijnlijk toch nog winst, omdat zelfs in steenkolenengels het niveau van het Nederlandse onderwijs hoger ligt dan in hun thuisland.
‘Do you want a bag?’ vroeg de kassajongen en dat moest ik maar normaal vinden. Het meisje bij de klantenservice ging nog een stapje verder: ‘English please’, anders zou ze me niet helpen. Dochterlief ergert zich dood als bezoekers van het museum waar zij werkt voetstoots veronderstellen dat ze Duits spreekt, maar dat ze wordt geacht Engels te spreken vindt ze doodnormaal. En ondertussen maakt ze besluiten, neemt ze actie, pauzeert ze voor vijf minuten, heeft ze brandnieuwe schoenen en is het ding aan het eind van de dag dat ze taal niet belangrijk vindt.
En daarin staat ze niet alleen, want haar generatiegenoten denken er precies zo over. Gelukkig lost het taalprobleem zich vanzelf op: met een fijne tinnitus veroorzakende bas uit de earpods zoeken ze recept, gebruiksaanwijzing of montage-instructie gewoon op YouTube. Weg met het geschreven woord, terug naar de hiërogliefen! En zo is de cirkel van onze aanwezigheid op aarde zo vlak voor ons massale uitsterven weer rond. Heeft de homo resurrectus over duizend jaar wat leuke (digi-)prentjes om zijn hoofd over te breken.
Dat we in een prachtig wandelgebied wonen wist je natuurlijk allang. Dit jaar zijn 150 nieuwe wandelroutes geopend in Zuid-Kennemerland. Je kunt dus op avontuur in je eigen ‘achtertuin’. Dat maakt wandelen dicht bij huis nog leuker.
Download de gratis app
Wandelnetwerk
Noord-Holland
Wandelnetwerk Noord-Holland omvat meer dan duizend gemarkeerde wandelroutes en verbindt bestaande en nieuwe routes met elkaar. Afgelopen maart zijn daar in Zuid-Kennemerland 150 nieuwe wandelroutes met een totale lengte van 486 kilometer aan toegevoegd. Het mooie is dat alle routes op dezelfde manier zijn gemarkeerd. Zo vind je als wandelaar gemakkelijk je weg.
Hoe werkt het?
Op de website wandelnetwerknoordholland.nl kies je een bestaande (thema)route of je stelt er zelf een samen. In Zuid-Kennemerland zijn 48 startpunten met informatiepanelen, van waaruit verschillende routes beginnen. Die punten zijn goed bereikbaar en je kunt er je auto of fiets parkeren. Elke route heeft een eigen kleur. Om een themaroute te lopen volg je de genummerde keuzepunten. Zo kom je langs (cultuur)historische, culinaire en andere bijzondere plekken.
Handige app
Nog handiger is het om de gelijknamige app te downloaden en een route te kiezen of zelf te maken. Die sla je op in je persoonlijke routeoverzicht. Zo heb je de routebeschrijving en -kaart steeds bij de hand. Met de gpsfunctie weet je altijd waar je bent en kun je niet verdwalen. Ook leuk: in de app kun je je wandelervaringen delen en foto’s van mooie plekjes uploaden. Of je laten inspireren door andere wandelaars.
Verrassende routes
Een aantal themaroutes loopt door de gemeente Bloemendaal. Zoals de ‘Koppen en kuilenroute’ door Nationaal Park Zuid-Kennemerland, die voert over heuvels en door dalen, langs smalle zandpaadjes. Of de ‘Duinlustroute’ tussen Santpoort-Zuid en Bloemendaal en de ‘Trambaanroute’ langs het traject van de vroegere trambaan tussen Haarlem en Leiden, door het vogelrijke Bennebroekerbos. Gewoon om de hoek valt meer te ontdekken dan je misschien denkt.
mailbox: of ik voor B. met de boswachter en fotograaf op stap wilde om buitenplaats Leyduin te verkennen. Nou, gráág.
Dat Leyduin prachtig is, wist ik sinds ik er als puberette vanuit Bennebroek dwars doorheen fietste richting Zandvoort, maar daar bleef het wel bij. Nu ga ik Leyduin te voet ontdekken via een route van Wandelnetwerk Noord-Holland. Ze zijn je vast niet ontgaan: de k(l)eurige paaltjes en tekens op lantarenpalen die ineens overal zijn opgedoken. Met daarnaast op strategische plekken – zoals bij de treinstations en toegangsplekken naar de duinen – grote kaarten met daarop de nummers in het desbetreffende gebied en kant-en-klaarwandelingen. (Tip: loop vooral eens de 7,5 km-wandeling zwarte Konink-route die start bij Duin & Kruidberg). Uiteraard maakt ook Leyduin deel uit van dit wandelnetwerk, waardoor je hier, naast de vier al bestaande wandelingen, ook je eigen route kunt uitzetten.
Op de afgesproken plaats en tijd meld ik me bij boswachter Jeroen Engelhart van Landschap Noord-Holland. In de verte zie ik wat fietsers, in mijn oren klinkt een concert van vogelgezang en verder heerst hier een weldadige rust. Omdat er niet heel veel tijd is, zullen we de rode paaltjesroute lopen van nog geen vier kilometer. Die leidt mooi wel langs de highlights van de 110 hectare grote buitenplaats. Wie langer wil wandelen, knoopt eenvoudig de bestaande wandelingen aan elkaar of stippelt zelf via de Wandelnetwerk-app een route uit.
Normaliter start de wandeling bij de parkeerplaats Kakelye aan de Manpadslaan, maar wij starten ’m bij het koetshuis. Het paadje door het hoge gras leidt
heuvelopwaarts en plotsklaps staan we in een wonderschoon beukenbos waar een stroompje uitmondt in de aangelegde cascade. Voor de betekenis – waterval – is wel veel fantasie nodig, maar de plek die ruwweg twee eeuwen geleden in opdracht van de toenmalige bewoner van het buiten, jonkheer Jacob van Lennep, werd gebouwd, is er niet minder mooi om. Jeroen: “Het was Van Lennep opgevallen dat hij zich op Leyduin veel fitter voelde en hij legde de link met het frisse drinkwater, afkomstig uit de Oranjekom. Onder zijn leiding werd een waterleidingsysteem aangelegd. Wat kon, omdat de familie Van Lennep ook het gebied van de tegenwoordige Amsterdamse Waterleidingduinen bezat – maar liefst 3800 hectare. Het water werd in tonnen over de Leidsevaart naar de Haarlemmerpoort in Amsterdam vervoerd, waar het voor een cent per ton werd verkocht.”
Vanaf de cascade lopen we door naar de belvédère die vlakbij ligt. Een nondescript gebouwtje, maar dat uitzicht! In de tijd dat de freule hier nog met haar koetsje omhoog werd gebracht om thee te drinken, kon zij zowel de Haarlemmermeer als de zee zien, aldus Jeroen. In de zee van groen die ons omringt horen we het bekende geklop van een specht. Jeroen: “Op Leyduin vind je uilen, reeën, boommarters, eekhoorns, bunzingen, egels, hermelijnen, vossen, padden, kikkers, watersalamanders, boomvalken en sinds kort ooievaars. Nadat een virus een groot deel van de eekhoorns heeft gedood, is er nog maar één eekhoornpopulatie van zo’n zeven paartjes over. Als daar geen nieuw bloed bij komt, zal die uiteindelijk uitsterven. Om de eekhoorns uit dit gebied in contact te brengen met soortgenoten uit de Waterleidingduinen, is een groot touw over de Vogelenzangseweg van Leyduin naar de Oase gespannen, zodat de dieren veilig bij elkaar kunnen komen.” Het touw is nog niet ontdekt, daarvoor hangt het er nog te kort. In andere gebieden werkt deze oplossing prima, dus Jeroen heeft er alle vertrouwen in dat dit goed zal uitpakken.
>>
Schuilplaats
We vervolgen onze weg door prachtige beuken- en eikenlanen, waar de echo’s uit de achttiende en negentiende eeuw na-ijlen. Een heerlijke plek om in alle rust rond te wandelen en om voor of na de wandeling bij de gasterij een kop koffie of thee of een lunch te nemen. Al wandelend door het prachtige bos dat voor zo’n negentig procent uit beukenbomen bestaat, zien we hier en daar een boom waarvan alleen de stam nog overeind staat. Jeroen: “Als een boom ziek is, kijken we eerst of die veilig kan blijven staan. Zo ja, dan is dat vaak een mooie schuilplaats voor vleermuizen –een holte met een doorsnee van dertig centimeter kan makkelijk veertig vleermuizen herbergen, en het is een plek waar volop insecten en vervolgens vogels op af komen.”
Geluksvogels
Wat nog meer opvalt als we onze weg vervolgen, zijn de prachtige koningsvarens die welig tieren in de minder bosrijke delen. En die volgens fotograaf Anita in het najaar, in hun herfstkleur, misschien nog wel mooier van kleur zijn dan nu. Terwijl we ze bewonderen, wijst Jeroen naar een hulststruik waarvan de verse knoppen zijn weggegeten. Reeën eten die graag en zorgen er op die manier voor dat de hulststruiken laag blijven. Wanneer we langs een paar naaldbomen komen, wijst de boswachter omhoog en vertelt hij dat de den die we met kerst in huis halen er zo uit gaat zien als je die in de natuur laat groeien en bloeien.
“De takken vormen de basis voor nesten van roofvogels. Die zijn geen sterren in het maken van een nest en dankzij deze horizontale takken kiepert zo’n nest niet naar beneden.” Er zijn op de buitenplaats regelmatig nesten te vinden van de buizerd, torenvalk en havik. Prachtig natuurlijk, wel jammer dat die laatste ook graag eekhoorns vangt en eet.
We laten het bos achter ons en daar, omringd door bomen, ligt een mooie waterplas. “De Spiegel- of de Paardenvijver,” aldus Jeroen. “Rond 1900 werd hier een renbaan aangelegd en handig: hieruit konden de paarden drinken. Dat was ook het moment waarop de Spiegelvijver de naam Paardenvijver kreeg.”
Overigens werd de renbaan alweer snel opgeheven, omdat de gemeente Bloemendaal het gokken op zondag verbood.
Ooievaarsnest
Zodra we weer richting onze startplek lopen, komen we vanzelf langs de gratis parkeerplaats aan de Leidsevaart, vlak bij moestuin Leyduin: een collectief waar je een aandeel in kunt kopen, waarna je wekelijks mag komen oogsten. Toevallig kijk ik omhoog en zie ik een ooievaar aan komen zeilen. Het prachtige exemplaar landt op het nest, waarna een enthousiast geklepper volgt. Volgens Jeroen zijn de eieren nog niet uitgebroed en hij meldt dat een boommarter de kuikens uit het ooievaarsnest bij Elswout heeft geroofd. Doet hem dat iets, wil ik weten? Hij denkt even na, en zegt dan: “Dat is nou eenmaal de natuur.” En zo is het. Wij zijn hier, in de gemeente Bloemendaal, maar geluksvogels dat we daar zo rijk mee bedeeld zijn.
Volg Jeroen op insta: @jeroen_engelhart
Elke gemeente is verplicht een plan voor huisvesting te hebben.
Met de huidige woningnood staat daar vanuit Den Haag een grote schijnwerper op. De woonvisie van de gemeente
Bloemendaal is begin juni goedgekeurd door de gemeenteraad: er komen meer woningen bij, met extra aandacht voor sociale huur en het middensegment.
De gemeenteraad is akkoord met de woonvisie. En nu?
Attiya Gamri: “De komende tijd vertalen we de woonvisie naar een verordening met afspraken voor iedereen die in de gemeente wil bouwen. Dat kunnen projectontwikkelaars of woningbouwcorporaties zijn, maar ook een bedrijf dat boven een kantoor etages wil bouwen als woningen of een particulier die op een stuk grond huizen gaat bouwen.”
Wat zijn de belangrijkste veranderingen?
“Anders dan in eerdere visies benoemen we concrete locaties en aantallen woningen, en ook het minimale aantal vierkante meters voor bepaalde typen woningen. Verder kiezen we voor aanpassing van het splitsingsbeleid. Onze inwoners krijgen daardoor meer mogelijkheden woningen te splitsen voor extra wooneenheden. Begin 2024 komt duidelijkheid over de voorwaarden.”
Wat merken de mensen die wachten op een woning hiervan?
“Nu nog niets. We moeten realistisch zijn: ik hoop dat het lukt binnen drie
tot vijf jaar de locaties zo ver te hebben dat er gebouwd kan worden. In totaal komen er ongeveer 150 sociale huurwoningen bij, maar omdat er veel papieren procedurewerk te doen is, kan ik niet anders dan geduld vragen.”
Welke groepen inwoners krijgen wat jou betreft de meeste aandacht?
“Ouderen in een groot huis die kleiner willen wonen. De komende maanden stel ik een wooncoach aan die mensen hiervoor gaat bezoeken. Andere groepen zijn jongeren en mensen met een klein budget. Ik hoop dat we meer jongeren in onze gemeente kunnen houden. We hebben al een project aan de Tetterodeweg dat volledig jongerenhuisvesting wordt. Verder moeten alle toekomstige projecten minimaal 33 procent sociale huurwoningen en 40 procent woningen in het middensegment bevatten. Dan kunnen meer jongeren zelfstandig wonen en jonge gezinnen doorstromen naar een gezinswoning. De woningmarkt zit op slot. Dat mensen twaalf jaar op een woning moeten wachten vind ik onacceptabel. Bij deze roep ik dan ook iedereen op die een kerk of kantoor geschikt wil maken voor bewoning aan de bel te trekken bij de gemeente.”
4 vragen aan Attiya Gamri, wethouder voor o.a. sociaal domein en wonen‘Er is veel meer doorstroom nodig’
Je bent jong, klaar met de middelbare school en je weet nog niet wat je wilt. Tijdens een tussenjaar kun je daar uitgebreid over nadenken. Geen druk van een studie of vaste baan, maar alle ruimte om jezelf en misschien ook meer van de wereld te ontdekken. Deze jongens en meiden doen dat op hun eigen manier.
Na veertien jaar school vindt Binck Portanger (18) het wel even tijd voor een tussenlanding: ‘Ik ben niet de grootste fan van vroeg opstaan en veel doen.’
Na zijn eindexamen tweetalig vwo gaat hij de hele zomer met de handjes werken, in plaats van met het hoofd: in een strandtent en in een restaurant in de stad. “En dan in september met een vriend op roadtrip door Europa. We hebben de route al uitgestippeld: via Duitsland en door Oostenrijk naar Italië, tot aan Rome en dan terug via Frankrijk en België.” Overnachtingen regelen de mannen via Airbnb en booking.com.
“We zijn niet zo van het kamperen. Een appartement is het leukst. Ja, dat is wat duurder, maar we mogen de auto van mijn moeder lenen, dus dat scheelt in de kosten.”
Na terugkeer moet er weer geld verdiend worden en gaat Binck een paar maanden aan de slag in de horeca. “Aan het einde van mijn tussenjaar wil ik een talencursus gaan doen in een warm land, Spanje bijvoorbeeld. Een paar weken geleden heb ik een vriend opgezocht die dat in Valencia doet, dat lijkt me leuk. Valencia is niet al te groot, wel een stad met een goeie sfeer. Een talencursus is altijd nuttig, fijn ook voor mijn ouders. Die vonden het niet zo’n goed plan als ik een jaar gewoon niks zou doen. Ik denk dat ik na mijn tussenjaar werktuigbouwkunde ga studeren aan de TU Delft. Op school vond ik wis- en natuurkunde de enige leuke vakken, werktuigbouwkunde is een combinatie van die twee. Als kind speelde ik eeuwig met Lego, dat bouwen zat er al vroeg in. Maar ik heb nog een jaar om op die ene definitieve keuze te broeden. Ik ga ook zeker andere open dagen bezoeken, dus al met al wordt het best een nuttig jaar.”
Cleo Daalder (17) gaat na haar eindexamen vwo bepaald niet op haar lauweren rusten. Ze stroopt de mouwen op voor een jaartje keihard werken en leren. Ondertussen doet ze mee aan de selectie voor de Hogere Hotelschool.
“Sinds eind juni ben ik voor een half jaar fulltime aan de slag in ’t Hemeltje. Daar werk ik al sinds oktober. Ik wilde iets in de horeca, fietste langs en dacht: kan mij het schelen, ik stuur gewoon een mail of ze iemand nodig hebben. En ja hoor, ik kon meteen beginnen.” Ze vindt werken leuk en gezellig, en ze gaat natuurlijk bakken geld verdienen. “Na de kerst ga ik drie maanden een taalcursus Spaans volgen. Mijn ouders betalen een deel, maar ik draag zelf bij. De rest van het geld gaat naar een spaarrekening, zodat ik een buffertje heb als ik ga studeren. Niet dat ik bang ben om op straat te belanden, hoor, maar het is een lekker gevoel om wat geld achter de hand te hebben.”
Spaans leren heeft voordelen als je naar de Hotelschool wilt. “Je kunt het daar als keuzevak volgen. Maar ik wilde de taal al leren voordat ik überhaupt ooit in Spanje was geweest of aan deze opleiding dacht. Ik vond het zo cool klinken, dat wilde ik ook kunnen spreken. Ik heb voor Valencia gekozen omdat het een knusse stad is. Mijn kamer en school liggen vijf minuten lopen bij elkaar vandaan, midden in het centrum. Ik kom in een huis met elf anderen, dan kun je meteen nieuwe vrienden maken.”
Na Valencia wil Cleo nog drie maanden in de Spaanse horeca werken. “Misschien op Ibiza, al heb ik dat nog niet vastgelegd. Stel, ik ontmoet leuke mensen in Valencia en we maken plannen om ergens anders in Spanje te gaan werken, dan is daar ruimte voor.”
Alleen nog even slagen (het interview was begin juni, red.). “Mijn ouders gaan lachen als ik zak. Ik doe altijd precies genoeg, loop nooit een stapje harder. Dus als ik zak, is het mijn eigen schuld. Een beetje spannend vind ik het wel, nét genoeg doen is toch riskant. En ja, ik zou natuurlijk wel balen.” En bij ’t Hemeltje balen ze dan waarschijnlijk ook, want dan moet ze toch ook wat tijd besteden aan school.
Tijn Andela (17) hoopt in alle opzichten op een mooie zomer. Sinds zijn havo-examen is hij aan de slag in een strandtent.
“Gelukkig kan ik daar tot het einde van het jaar werken, de strandtent blijft ook ’s winters staan.” Het geld dat hij verdient wordt besteed aan een mooie reis met zijn beste vriend. “We willen naar Australië. Mijn nicht zit daar, maar het is wel duur. Dus we denken ook aan andere landen, bijvoorbeeld Vietnam of misschien wel Zuid-Amerika. Zolang het maar lekker ver weg is. Mooie dingen zien, geen heuveltjes in Nederland.” Tijn is op zoek naar spanning, naar een cultuurshock. “In Europa heb je ook andere landen, maar geen andere culturen. Tenminste, dat denk ik. Interrailen door Europa is ook populair, maar veel mensen gaan dan toch alleen de feest-hotspots af en dat kan altijd nog. Ik wil proeven hoe het is om helemaal op jezelf te zijn, ook financieel. En proeven van de vrijheid van het interbellum tussen school en studie.” Tijn heeft zijn tussenjaar niet nodig om zich te bezinnen op de toekomst, zijn keuze staat al vast: hbo verpleegkunde in Utrecht. Hij denkt zo’n vijf- tot zesduizend euro nodig te hebben voor zijn reis. “Dat krijg ik wel voor elkaar, hoor. Veel werken, weinig uitgeven. Dat laatste is trouwens wel een dingetje, hahaha.”
Madelief Sjoerdsma (18) zit er middenin, in dat tussenjaar. Vorig jaar deed ze eindexamen havo en momenteel is ze veel in strand- en andere horecatenten te vinden. Niet als gast, als medewerker.
“Ik werkte altijd al veel en nu nog meer. Daarmee verdien ik geld om lekker veel op vakantie te gaan.” Ze was al in Barcelona, Rome en op Gran Canaria. Een Interrail-trip van een maand staat nog op de agenda. “Effe lekker een jaartje geen verplichtingen, want tijdens je studie en je baan ga je die nog iedere dag hebben.” Heeft ze dan nu geen verplichtingen tijdens haar werk? “Jawel, maar ik ben floormanager, dan heb je geen baas boven je, dat geeft veel vrijheid.” Tijdens werk en vakantie heeft Madelief ook nagedacht over haar toekomst. “Ik wist niet goed wat ik wilde, maar inmiddels heb ik me opgegeven voor een studie creative business. Een heel brede, mediagerichte opleiding, waarbij je kennismaakt met redactie, journalistiek en contentcreatie. Ik dacht eerst aan event management, maar dat vond ik te specifiek. Dan ben je alleen maar bezig met feestjes organiseren. Niet dat ik vies ben van een feestje, trouwens.” Binnenkort eerst nog de Interrail-vakantie. “Twee weken met een vriendin, twee weken alleen. Best spannend, want je weet niet wat er allemaal rondloopt buiten Nederland, maar ook leuk. Je hoeft niet steeds rekening met een ander te houden en je ervaart hoe het is om alles zelf te regelen.” Dat kan mooi van pas komen als ze straks de deur uitgaat. “Ik ga in Amsterdam studeren en het eerste half jaar blijf ik thuis. Daarna wil ik heel graag in Utrecht wonen, lekker op mezelf.”
Wat gebeurt er als je de natuur helemaal d’r gang laat gaan? Het Landje van de Boer in Overveen deed mee aan
het project ‘De Wilde Tuin’, een initiatief van de Tilburgse universiteit en NRC. Op een stukje lastige grond blijkt ook zonder ingrijpen verrassend veel te groeien.
In het land van de gladgeschoren heggen en gemanicuurde gazons is een kleine revolutie gaande. Tijdens de Chelsea Flower Show in Londen afgelopen mei, de jaarlijkse tuinmodeshow van de Britse Royal Horticultural Society, zagen bezoekers planten die ze tot dan toe alleen kenden als ongewenste indringers, oftewel onkruid. In een aantal prestigieuze tuinen stonden bramen, paardenbloemen, klaprozen en duizendknoop. Een teken dat rewilding voet aan de grond begint te krijgen.
Klimaatprobleem in het klein Ook in Nederland is aandacht voor verwildering. Zo startte de Universiteit van Tilburg samen met NRC in 2021 het project ‘De Wilde Tuin’. Daarbij vroegen ze het publiek een jaar lang één vierkante meter in de tuin volledig vrij te laten. Een intrigerende oproep, vond Marijke Apeldoorn. Zij geeft al tien jaar tekenles bij het Landje van de Boer: “Ik was nieuwsgierig naar wat er spontaan zou groeien. Het onderzoek was mede bedoeld om mensen anders naar hun tuin te laten kijken. Deelnemers werd gevraagd te rapporteren over wat er in hun tuin gebeurde, maar ook over de reacties van buren en hun eigen mening over het resultaat.”
Marijke bakende met stenen een vierkante meter af in een stukje ‘probleemgrond’ op het Landje. Na een zware regenbui verzamelt zich daar al het water dat van de weg naar beneden
stroomt en het loopt moeilijk weg. Wanneer het uiteindelijk is verdampt, droogt de grond uit, omdat de zon er de hele dag op staat. “Ziehier het klimaatprobleem van Nederland in het
Van pionier tot eik Elke maand inventariseerde Marijke,
Zoals je leeft, wil je herinnerd worden door de mensen die van je houden. Een laatste vaarwel dat past bij wie jij bent, helpt naasten het verdriet te dragen.
Een persoonlijk en liefdevol afscheid.
samen met Judith van Genderen, wat er binnen het vrije vierkant gebeurde. Judith – in haar werkende leven ecoloog – is sinds haar pensionering in 2022 vrijwilliger bij het Landje en inmiddels ecologisch adviseur in het bestuur. Ondanks de lastige bodemomstandigheden begonnen op het wilde stukje pioniersoorten te groeien, zoals knopkruid, stinkende gouwe en vogelmuur. Judith: “Daarna zagen we een opvolging die bij de seizoenen hoort. In het voorjaar bijvoorbeeld de vroegeling en in de zomer veel eenjarig spul. Er waaide ook zaad vanuit de moestuin binnen, waardoor hier en daar spinazie de kop op stak. In de winter stierf het meeste af en kwamen er kansen voor volgende generaties. Dit jaar zien we veel heermoes en ook meer variëteit in soorten. Ik was verrast door de glanzende ooievaarsbek, totdat we ontdekten dat die even verderop in de tuin staat. Je kunt dus jaar na jaar wat anders verwachten. In theorie zou je na allerlei tussenfases eindigen met eiken en beuken die honderden jaren oud kunnen worden. Een vierkante meter is daarvoor veel te klein, met een hectare zou het kunnen.”
de mens. Zo willen we op het Landje bij alles wat we doen rekening houden met wat hier leeft.”
+31 6 5202 1776
info@yvonnereichrath.nl
www.yvonnereichrath.nl
yvonnereichrath.nl
Yvonne Reichrath
WERKGEBIED
Mijn werkgebied omvat de gemeenten Bloemendaal, Velsen, Haarlem en Amsterdam. Voor uitvaarten in Den Haag en omgeving.
Een andere manier om meer met de natuur mee te tuinieren is minder vaak en later in het seizoen gras maaien. Dat zorgt er bijvoorbeeld voor dat insecten, en daarmee ook vogels, makkelijker voedsel vinden. Veel gemeenten, ook Bloemendaal, roepen hun inwoners daarom op het gras in hun tuin langer te laten doorgroeien met de slogan ‘Maai mei niet’. Het effect is goed te zien in de boomgaard op het Landje. Judith wijst op de verschillende hoogtes in gras: “Op plekken waar niet of later is gemaaid zie je verschillende grassoorten bloeien. Kijk, er vliegen vlinders rond de bloemen. In feite doen we met deze aanpak grote grazers na. Die vreten een stuk kaal maar laten andere delen staan, waardoor je variatie in hoogtes krijgt. In de hoge delen kunnen insecten en dieren zich verstoppen en nestelen, terwijl de gemaaide delen toegankelijk blijven voor
Papavers in de moestuin Rapporteren aan de universiteit kwam er niet van, maar Marijke voerde wel alle gevraagde proefjes uit. Om de waterdoorlatendheid te toetsen groef ze een kuiltje, deed er water in en timede hoelang het duurde voordat het wegliep. Voor een vruchtbaarheidstest zaaide ze waterkers zowel op een watje als op de grond van het vrije vierkant. “De grond blijkt behoorlijk vruchtbaar, dus als je daar passende planten bij zoekt, kunnen die er goed gedijen.”
Judith vult aan: “Pas als je er een border van wilt maken zonder naar de omstandigheden van die plek te kijken, wordt het moeilijk er iets te laten groeien.”
Het grootste deel van het Landje heeft een functie als moes- of siertuin. Die worden bewerkt, maar met zo min mogelijk ingrijpen. Spitten in de moestuin gebeurt bijvoorbeeld niet. Judith legt uit waarom: “Grondlagen omkeren verstoort het bodemleven, waardoor de grond verarmt. We schoffelen wel om oogstplanten ruimte te geven, maar laten de grond en andere gewassen verder met rust. De papavers die in de moestuin groeien blijven gewoon staan. Ze zien er mooi uit en zitten de andere gewassen niet in de weg.”
Meer inspiratie
- De film ‘Onder het maaiveld’ laat zien wat er allemaal in de bodem leeft (onderhetmaaiveld.nl).
- Op landjevandeboer.nl vind je bij de blogs een verslag over de wilde vierkante meter.
- Op nrc.nl staan onder ‘De Wilde Tuin’ verschillende artikelen over het project.
Mollengangen
De mol die in de boomgaard wroette heeft, zonder het te weten, genade gekregen. Hij werd niet gedood, maar mocht zijn gangen graven. “Als je geen strak gazon hoeft, is dat helemaal niet erg,” meent Judith. “In het voorjaar was het dier druk, waarschijnlijk op zoek naar een soortgenoot om mee te paren. Inmiddels zien we geen nieuwe molshopen meer. Als hij er nog zit, eet hij misschien de diertjes op die wij niet willen in de tuin, want mollen zijn insecteneters. We proberen trouwens meer dingen uit om zonder bestrijden gewassen te beschermen. Onze aardappels werden alsmaar aangetast door veenmollen, grote insecten die ondergronds graven en daarbij ook aan planten, wortels en knollen knagen. We laten de aardappelplanten nu in bakken groeien, daar doen ze het ook prima.”
Het project De Wilde Tuin liep in maart van dit jaar af. De vierkante meter op het Landje blijft vooralsnog vrij, totdat de grond een andere bestemming krijgt. Marijke: “Hier kunnen we laten zien dat de natuur meer vrij laten niet betekent dat je een jungle vol bramen en brandnetels krijgt. Je hoeft ook niet je hele tuin om te gooien, je kunt een stukje vrij laten of een bepaalde periode niks doen. De natuur vult het dan vanzelf in.”
We realiseren ons niet altijd hoe gelukkig we eigenlijk mogen zijn met de ongekende hoeveelheid producten die Nederland vanuit de hele wereld importeert. Onze avocado’s komen uit Zuid-Amerika, omdat ze in Nederland niet genoeg zonuren zouden krijgen. De schitterende, marmer-dooraderde stukken vlees die vanuit Australië en Nieuw-Zeeland worden ingevlogen maken iedere BBQ perfect. En wat dacht je van de overvloed aan gefermenteerd druivensap, waarmee de schappen van onze winkel vol liggen en dat vanuit alle delen van de wereld in Bloemendaal terechtkomt.
Zomers fruitig
Dankzij die enorme variatie heb je voor een zomerse wijn keuze uit tal van smaken en evenzoveel wijnstreken. Zoals de frisse Pinot Grigio uit de Alto Adige. Ik ben ervan overtuigd dat die op heel wat terrassen de gezelligheid vergroot. Een zomerse picknick kan ik me nauwelijks voorstellen zonder die bom van tropisch fruit in de pittige Sauvignon Blanc van Marlborough uit Nieuw-Zeeland. En wat zou een zomer zijn zonder een fruitige rosé uit de Provence of een powerhouse van een malbec uit Chili of Argentinië? Ja, we houden van de zomer. We dromen van warme dagen waarop je zorgeloos en trui-loos de deur uit kunt. En van zwoele avonden waaraan geen einde lijkt te komen. Buiten genieten van een goed glas wijn en het heerlijke gevoel van vrijheid: dat is het goede leven.
Zomeravonden zijn perfect voor een BBQ, compleet met smakelijke side dishes en zoete desserts. Om dat boho-achtige gevoel te versterken, deel ik met plezier het allerbeste recept voor een lekkere Amerikaanse burgersaus. Dat geeft je een kickstart de zomer in.
Recept voor Amerikaanse burgersaus
100 g ketchup, 100 g mayonaise, 20 g Franse mosterd, 100 g komkommer ‘pickle relish’, (zie bijgaand recept)
Recept komkommer pickle relish
200 g fijngesneden komkommer, 90 g fijngehakte ui
1/2 tl zout, 30 g suiker, 70 ml natuurazijn
1/2 tl maiszetmeel + 1/2 tl water
Snijd de ingrediënten voor de relish zeer fijn. Meng de ui en komkommer met het zout. Laat 1-3 uur uitlekken in een vergiet of zeef. Pers er daarna op een stuk keukenpapier zo veel mogelijk vocht uit. Verwarm de suiker en azijn in een steelpan tot de suiker is opgelost. Laat inkoken tot de helft. Voeg het ui/komkommermengsel toe en kook nog 2 minuten door, terwijl je blijft roeren. Meng het maïsmeel met het water en voeg toe. Kook nog 1 minuut door. Laat het mengsel in een kom zonder deksel 1 uur afkoelen in de koelkast. Meng tot slot alle ingrediënten. Het resultaat: een heerlijke Amerikaanse burgersaus. Geniet ervan!
Campbell Riemens is een professionele, in Frankrijk opgeleide chef-kok. Ze werd geboren in Los Angeles en bracht haar jeugd door in de wijngaard van haar familie. Voor haar opleiding vertrok ze naar Parijs, een stad waar ze van ging houden. Ze ontmoette er ook, hoe toevallig, de liefde van haar leven. Het stel verhuisde naar Bloemendaal, waar ze alweer een aantal jaren wonen. Campbell is moeder van vier kinderen en samen met haar man Ivo Riemens, eigenaar van Wijnkoperij Henri Bloem in Bloemendaal. Je kunt al haar heerlijke recepten en geestige artikelen vinden op bootsforbreakfast.com
Als mens willen we graag een betekenisvol leven leiden, waarin we deel uitmaken van een groter geheel en ons verbonden voelen met anderen. Eeuwenlang
vormden traditionele levensbeschouwingen de belangrijkste bron van antwoorden op onze levensvragen. Zij legden strenge wetten en leefregels op. Deze staan al sinds de Verlichting ter discussie, maar nooit eerder hadden we zoveel vrijheid van denken en geloven als in onze tijd. B. sprak met een dominee en een vrijmetselaar over traditie, zingeving en vrijheid van denken.
Jessa van der Vaart is sinds anderhalf jaar dominee van de Dorpskerk in Bloemendaal. Ze groeide op in een niet-kerkelijk kunstenaarsgezin in West-Friesland en kreeg een ruimdenkende opvoeding. “Daar ben ik heel blij mee, want die heeft me veel gebracht: een gevoel van vrijheid en een ruime blik. Mijn ouders hadden een brede interesse in de samenleving en leerden me bijvoorbeeld dat je mensen niet in een hokje moet stoppen.” Pas als jongvolwassene maakte Jessa voor het eerst kennis met de kerk.
in. Op mijn vierentwintigste deed ik belijdenis en liet ik me dopen.”
Tradities en dogma’s
Omdat ze van taal en lezen hield, ging Jessa Nederlands studeren, maar de studie bevredigde haar behoefte aan diepgang niet. Ze stapte over naar theologie. “Een interessante, veelomvattende cultuurwetenschappelijke studie. Ik had geen duidelijk idee over het geloof, maar de Bijbel was een verrassing voor me. Al snel werd ik gegrepen door de verhalen, die ik helemaal niet kende. Daardoor kon ik ze onbevangen lezen, zonder dogmatische bril. Het zijn fenomenale verhalen over mens-zijn en omgaan met elkaar. Ze bleken ook zeer concreet en corrigeerden mijn godsbeeld van macht en het hoge, abstracte.” Studiegenoten vroegen Jessa mee te gaan naar de kerk. “De eerste keer had ik het gevoel dat ik een vreemde wereld binnenstapte. Ik had geen idee wat er gebeurde en het zingen vond ik eerlijk gezegd nogal intimiderend, terwijl het een lichte, vrijzinnige kerk was. Daarna ging ik vaker en groeide ik er langzaam
De kerk is een instituut met eeuwenoude tradities en dogma’s. Al eeuwenlang denken mensen na over de betekenis van de Bijbel en hebben ze dogma’s – geloofswaarheden – geformuleerd. Hoe staat Jessa daarin? “De protestantse kerk is enorm divers en varieert qua stromingen van GroenLinks tot SGP. Voor mij gaat het om Gods liefde voor de mensen, die zie ik als de rode draad in de Bijbel: een onvoorwaardelijk ‘ja’ – je bent goed zoals je bent en je mag er zijn. Daarbij past geen (ver)oordelen. Dogma’s kunnen wel behulpzaam zijn, omdat het pogingen zijn een rode draad te vinden in de diversiteit aan teksten en verhalen in de Bijbel. Dat is iets anders dan een absolute waarheid. Het gaat er juist om vragen te stellen, met elkaar in gesprek te gaan en de tekst tot leven te brengen. De Bijbel is een moeilijk boek, dat vraagt om een kritische blik en het loslaten van je eigen oordelen. Het dwingt je zelf na te denken. Er staan overigens ook teksten in waarvan ik niet weet wat ik ermee aan moet, zoals die waarin veel geweld voorkomt. Soms is dat uitlegbaar als een
strijd tegen het kwaad, maar ik kan er niet altijd een zinvolle interpretatie aan geven.”
Rituelen maken deel uit van de kerkelijke traditie. “Ik ben ze steeds meer gaan begrijpen en waarderen,” vertelt Jessa. “Zo markeert naar de kerk gaan op zondag de bijzonderheid van die dag: dat je de vrijheid hebt ermee te doen wat jij wilt.” Ze vindt het onbegrijpelijk dat sommige mensen er een dwangbuis van maken waarin niets mag. “Een prachtig ritueel vind ik de doop, waarbij een kind wordt opgenomen in de wereldwijde gemeenschap. Want er is meer dan je eigen leven en familie. Je maakt deel uit van een groter verband op deze wereld en van een spirituele dimensie.”
Zin en betekenis
Sinds de Verlichting en de ontwikkeling van de wetenschap werden de wereld en de natuur ontdaan van mythen. Onbegrijpelijke fenomenen kregen een wetenschappelijke verklaring. Daarmee ging ook de geloofwaardigheid van de schepping in zeven dagen van tafel.
Jessa: “Tijdens mijn studie maakte ik kennis met de wetenschappelijke en kritische blik op de Bijbel en ontdekte ik de symboliek van de verhalen. Een mooi
voorbeeld is het verhaal van Jezus die in de woestijn, sloeg de aanvankelijke
over het water loopt. Dat kan natuurlijk niet. Het gaat om waar dat water voor staat: dreiging, angst, dood. Jezus kon die overwinnen omdat hij vertrouwen had in God en in het leven. Daarmee bied je mensen een perspectief. De verhalen moet je wat mij betreft dan ook niet letterlijk nemen, ze worden pas interessant als je zoekt naar de symboliek, naar de achterliggende betekenis. Ze gaan over perspectief, over hoe je in het leven staat. Dan worden ze relevant en geven ze zin en betekenis. De verhalen inspireren me, ze scherpen mijn blik en laten zien waar het werkelijk om gaat in het leven. Ze bieden ook een focus op wat nodig is om staande te blijven. De verhalen staan niet op zichzelf, maar in relatie tot mensen, tot mijn gemeente. In mijn gesprekken met mensen kunnen ze vertrouwen geven en inzicht bieden in moeilijke situaties.”
Vrijheid
Elk mens verlangt naar vrijheid, denkt Jessa. “Die hebben we nodig om onszelf te zijn of te worden. Maar ik denk ook dat we bang zijn voor de onzekerheid die vrijheid met zich meebrengt. Toen Mozes zijn volk had bevrijd van de slavernij in Egypte en ze aankwamen
juichstemming al snel om in klagen en zeuren. Vrijheid kan dus ook een last zijn. Het is moeilijk er vorm aan te geven, je vervalt al snel in dwang. Rituelen geven structuur en vorm aan de oneindige zee van tijd. De rituelen in de kerk volgen de circulariteit van het leven en het ritme van het jaar. Dat geeft houvast.”
‘De verhalen inspireren me, ze scherpen mijn blik’
‘Een vrijmetselaar zoekt wat verbindt en probeert weg te nemen wat verdeelt’
Paul Marselje is al zo’n veertig jaar vrijmetselaar en lid van de vrijmetselaarsloge Kennemerland. In zijn jonge jaren genoot hij lokale bekendheid als singer-songwriter en een vriend van zijn broer had hem uitgenodigd zijn liedjes te laten horen bij diens loge. “Na afloop werd er nagepraat over mijn teksten, die gaan over wezenlijke dingen in het leven. Dat gesprek had zoveel diepgang dat ik meer wilde weten van deze club. Een van de broeders (zo spreken vrijmetselaars elkaar aan, red.) zei tegen me: ‘Eigenlijk ben je al vrijmetselaar’. Ik besloot daadwerkelijk vrijmetselaar te worden en heb daar nooit een dag spijt van gehad,” aldus Paul. Sinds 2010 is hij lid van het hoofdbestuur van de Orde van Vrijmetselaren van het Grootoosten der Nederlanden, zoals de vereniging officieel heet, en geeft hij geregeld lezingen en voorlichting over de vrijmetselarij.
De wetenschappelijke revolutie in de zeventiende eeuw bracht een andere manier van denken op gang. In de samenleving ontstonden verlichte ideeën over tolerantie, vrijheid en gelijkheid. Paul: “Mensen wilden loskomen van de kerkelijke instituties. Nieuwe kennis leidde tot afstand nemen van dogma’s.” Niet verrassend dus, vindt hij, dat het leden van de Royal Society waren, de Britse academie van wetenschappen, die tot de oprichters behoorden van de vrijmetselarij. Vrijmetselaars zijn vrijdenkers, die ieder hun eigen zoektocht volgen naar waarheid. De organisatie is niet religieus, wel spiritueel. “Ieder lid erkent een hoger beginsel, een moreel-ethisch kader
waaraan je jezelf kunt toetsen. Hoe je dat noemt maakt niet uit, dat kan de natuur zijn, een God, je geweten of iets anders.” Vrijmetselaars kennen geen absolute waarheid. Daarom zien aanhangers van totalitaire systemen, zoals fascisme en communisme, hen als een bedreiging. In 1941 werd de vrijmetselarij door Hitler verboden en vervolgd als ‘volksvijandige organisatie’. Paul vertelt dat vrijmetselaars tijdens de Koude Oorlog in de anonimiteit wilden blijven. “Ze voelden de dreiging van het rode gevaar. Dat verklaart deels de geheimzinnigheid die het genootschap lange tijd omgaf.” Tegenwoordig houden loges geregeld open huis om het publiek te vertellen wat vrijmetselarij inhoudt.
Zingevingsmethode
Paul: “De vrijmetselarij is een zingevingsmethode waarbinnen de leden in broederschap dingen delen en, door aan zichzelf te werken, bijdragen aan een betere wereld in een geest van tolerantie. Een vrijmetselaar zoekt wat verbindt en probeert weg te nemen wat verdeelt.” Inzicht in je leven begint bij kennis van jezelf, wisten ook de oude Grieken. Boven de tempel van het Orakel van Delphi stond de tekst ‘Ken U Zelve’. Dat is nog altijd het centrale uitgangspunt voor vrijmetselaars. Ze komen wekelijks bij elkaar in hun logegebouw en luisteren naar een lezing – ‘bouwstuk’ in vrijmetselaarstaal – over een cultureel, maatschappelijk, filosofisch of wetenschappelijk onderwerp (niet over politiek of religie).
“De nabespreking is nog belangrijker dan het bouwstuk zelf. We gaan dan in dialoog – niet in discussie – over de inhoud van het bouwstuk. Vragen als ‘wat is de zin van mijn bestaan?’ en ‘hoe word ik een beter mens?’ spelen daar altijd doorheen. Het betekent dat je je kwetsbaar moet kunnen en durven opstellen. Soms komen mensen tot mooie en persoonlijke ontboezemingen, daarom zijn de beslotenheid en een sfeer van vertrouwen belangrijk. Ik vind het heerlijk om tijdens deze bijeenkomsten in harmonie van gedachten te wisselen over zaken die me als mens raken. Daar leer ik van.”
“Bij onze zoektocht naar zingeving worden we gesteund door traditionele rituelen en symbolen,” vertelt Paul. “Deze zijn onderdeel van een doorlopend verhaal. Eerst word je ingewijd tot leerling, daarna bevorderd tot gezel en ten slotte verheven tot meester. Dat traject duurt in de regel twee jaar. Bij elke transitie hoort een ritueel en een deel van het verhaal. Dat zit knap in elkaar en het probeert je op verrassende momenten te vertellen hoe je je moet verhouden tot jezelf en anderen. Pas als meester overzie je het geheel. De inhoud van het verhaal is gericht op transitie naar de nieuwe mens en het bouwen aan een nieuwe wereld, gebaseerd op een niet-godsdienstige rite.”
Bouwsteen
In hun traditie maken vrijmetselaars gebruik van de symbolen van het bouwgilde. “Je leert je jezelf zien als een ruwe steen, waar je net zo lang aan hakt en slijpt tot er een zuivere kubus uit naar voren komt. Die staat symbool voor het betere in jezelf, dat er altijd al was, maar wat jij en anderen niet konden zien. Door jouw bouwsteen samen te voegen met die van anderen ontstaat het gebouw van een betere wereld.” De bekendste symbolen zijn de passer en winkelhaak, die je altijd terugziet in beeldmerken van loges en op logegebouwen. Leden zijn volkomen vrij de symbolen naar eigen inzicht te interpreteren. Zelf vindt Paul de winkelhaak aansprekend. “Hij staat voor de rechte verhouding waarin ik moet staan tegenover mijn medemensen. Ik probeer een integer mens te zijn en te doen wat ik verplicht ben bij te dragen aan wat een ander nodig heeft.”
Meer informatie vind je via logekennemerland.nl en vrijmets@gmail.com.
B.Magazine verschijnt drie keer per jaar gratis voor de 44.022 inwoners van de vijf Bloemendaalse dorpen, Heemstede, Santpoort, delen van Haarlem (Ramplaankwartier, Kleverpark) en Bentveld en bij theaters en musea in de omgeving. Met een lezersbereik van ruim 50.000 en een groeiende online community voor lezers en lokale ondernemers is B.Magazine het ideale medium om je product, dienst of activiteit onder de aandacht te brengen. We doen je graag een aantrekkelijk voorstel. info@bee-media.nl
B.MAGAZINE is een uitgave van Bee-Media. Bee-Media bedenkt creatieve concepten en produceert communicatiemiddelen met een aansprekend verhaal. We zijn een klein, flexibel bureau met een groot professioneel netwerk.
Je kunt ons team inschakelen voor redactionele en commerciële producties, zoals jubileumuitgaven, themabladen, branding, websites en/of bedrijfsspecials.
De zomer is hét seizoen om te genieten van buiten zijn. Met alles wat bloeit oogt de tuin op z’n mooist, maar dat vraagt ook onderhoud. Hoe kun je dat zo duurzaam en slim mogelijk aanpakken? Onze hoveniers hebben jarenlange ervaring met het ontwerpen en aanleggen van tuinen. De laatste jaren specialiseren we ons steeds meer in jaarrond tuinonderhoud. Daarbij gebruiken we de nieuwste technieken, zoals automatische beregening, (ondergrondse) opslag van regenwater en maairobots.
Ook over organische meststoffen vertellen we je graag meer. Bel voor een vrijblijvende afspraak over de mogelijkheden van tuinonderhoud. Dan hoef je voortaan niet meer zelf aan de slag voor een prachtige, duurzame tuin!
023 - 547 80 37 info@vdweiden.nl
Mensen die vrijwilligerswerk doen voelen zich vaker gelukkig dan mensen die dat niet doen, blijkt uit onderzoek. Hoe
dat komt is minder bekend. Misschien wil iemand die zich gelukkig voelt vaker iets voor anderen doen? Of geeft je inzetten voor een vereniging, goed doel of de maatschappij
juist een goed gevoel?
Je staat er meestal niet zo bij stil, maar veel activiteiten die we vanzelfsprekend vinden zouden niet mogelijk zijn zonder de inzet van vrijwilligers. Evenementen als de Avondvierdaagse, sporttoernooien en Open Monumentendagen worden georganiseerd door onbetaalde enthousiastelingen. Sportclubs, culturele instellingen, goede doelen en maatschappelijke organisaties draaien grotendeels of zelfs volledig op vrijwilligers.
“Ze vormen het hart van onze organisatie,” stelt Johan van Buren, directeur van Welzijn Bloemendaal. “Betaalde medewerkers zetten activiteiten op, met name voor kwetsbare doelgroepen. De uitvoering is echter bijna volledig in handen van onze vrijwilligers, zonder hen lukt het niet.”
Omdenken
‘Vrijwilligers zijn het cement van onze samenleving’ wordt vaak gezegd. Anke Dorenbos onderstreept dat. “Zij maken de gemeenschap een stukje mooier.” Als projectcoördinator bij VWC-BUUV brengt Anke vraag en aanbod bij elkaar
Al honderd jaar zijn de vrijwilligers van de Reddingsbrigade Bloemendaal de steun en toeverlaat van iedereen die op het strand van Bloemendaal komt om te genieten van zon, zee en zand. Ze helpen waar dat nodig is, verlenen eerste hulp en brengen verdwaalde kinderen terug. Ze rukken uit om vermiste zeilers te zoeken of surfers te redden uit zee. Deze vrijwilligers zijn dag en nacht bereikbaar. Het hele jaar door. Voorzitter Ruud Cloeck: “Bij een oproep laten ze alles uit hun handen vallen en komen ze meteen. Altijd. Dat vinden ze vanzelfsprekend, daar hebben we ze voor opgeleid.”
van vrijwilligerswerk en burenhulp in Haarlem en de gemeente Bloemendaal. Ze ziet dat het aantal vrijwilligers de laatste jaren daalt. “Mensen hebben minder te besteden en doen vaker betaald werk. Daarom moeten organisaties op zoek gaan naar nieuwe doelgroepen, zoals jongeren en studenten,” vindt ze. “Het is belangrijk dat ze leren omdenken: verdeel het werk in deeltaken, wees flexibel en denk bijvoorbeeld aan duo-functies. Veel mensen willen wel vrijwilligerswerk doen, maar zich niet vastleggen op vaste dagen en tijden.”
Je krijgt er veel voor terug
De meeste mensen doen vrijwilligerswerk omdat ze het fijn vinden iets voor een ander te betekenen, omdat ze zich betrokken voelen bij hun vereniging of hun kennis en vaardigheden willen inzetten voor anderen. Ze krijgen er veel voor terug: waardering, gezelligheid, nieuwe contacten en soms ook vriendschappen. Als vrijwilliger leer je nieuwe dingen en doe je werkervaring op. Dat laatste is bijvoorbeeld van belang voor mensen die re-integreren. Meedoen, deel uitmaken van een groter geheel en van betekenis zijn voor anderen geeft een sterker gevoel van eigenwaarde. Uit onderzoek van het CBS* blijkt dat mensen die vrijwilligerswerk doen gemiddeld genomen minder last hebben van depressie en stress. Ze zijn meer tevreden over hun leven.
Maarten Hoejenbos
(71) uit Aerdenhout zet zich al decennialang in als vrijwilliger, de afgelopen tien jaar is hij ook actief bij Welzijn Bloemendaal.
Toen Maarten op zijn vierenvijftigste met leeftijdsontslag ging als arts bij de Koninklijke Marine, begon hij een nieuwe carrière, als vrijwilliger. “Ik was natuurlijk veel te jong om niets te doen. Daarom sloot ik me aan bij Artsen zonder Grenzen. Daar verleen ik psychosociale zorg aan medewerkers. Zij opereren vaak in gevaarlijke situaties die kunnen leiden tot posttraumatisch stress syndroom en andere mentale problemen. Mijn vorige missie was afgelopen november, naar Zuid-Soedan.” Daarnaast is Maarten nog altijd actief bij enkele andere (inter)nationale maatschappelijke organisaties.
Flexibel
Langzamerhand heeft Maarten zijn focus verplaatst naar het lokale. Hij zet zich onder meer in voor de Adventskerk in Aerdenhout en Welzijn Bloemendaal. “Ik ben graag flexibel, dus ze kunnen me oproepen als vliegende kiep als chauffeur op de bus en bij de klussendienst. Dan ga ik op pad met een grote tas vol spullen. Soms moet ik voor een reparatie improviseren met wat ik bij me heb, dat vind ik leuk. Het is echt dankbaar werk.” Maarten was ook betrokken bij de Zomerschool voor statushouders. “Jongeren moesten de taal blijven oefenen en we wilden ze wegwijs maken in Nederland. Ook maakten we typisch Nederlandse uitstapjes, zoals een fietstocht naar het strand. Sommigen hadden nog nooit de zee gezien.”
Zingeving
“Sinds mijn pensionering heb ik alle vrijheid om mijn leven zelf in te vullen. Ik moet niets, maar kies ervoor mijn tijd – naast mijn gezin – te besteden aan vrijwilligerswerk. Zingeving vind ik belangrijk, de waardering die ik krijg maakt het voor mij de moeite waard.”
Patricia is gek op reizen en vindt het leuk de wereld te ontdekken. Ook had ze altijd al een passie voor het heelal. “Er is zo veel meer dan de aarde, dat fascineert me.” Op internet had ze prachtige telescoopfoto’s gezien van objecten in de ruimte. “Die wilde ik ook leren maken. Zo kwam ik in contact met de astro-fotografiegroep bij de sterrenwacht en besloot ik vrijwilliger te worden.” Inmiddels zit Patricia ook in het bestuur en is ze zelf verantwoordelijk voor het aansturen en inplannen van de vrijwilligers. Hoe doet ze dat naast haar fulltime baan? “Tussen mijn reizen door ben ik vaak drie tot vijf dagen vrij, dan heb ik tijd.”
Oneindig
Veel mensen uit de buurt zijn nog nooit in de sterrenwacht geweest. “Als ze hier voor het eerst komen, zijn ze verrast door wat er te zien is. Bij helder weer kunnen ze door de telescoop kijken die boven staat. Ik leg dan uit hoe die werkt. Ze kunnen dan bijvoorbeeld de maan of Jupiter van dichterbij bekijken. Op dat moment beseffen mensen vaak pas echt hoe oneindig groot het heelal is, dat maakt indruk.”
Praktisch
Als kind wilde Patricia graag sterrenkunde studeren. “Een technische studie, waar veel rekenwerk aan te pas komt. Uiteindelijk ben ik liever praktisch bezig, door mensen te vertellen over het heelal en de sterren. Hun enthousiasme en de gezellige sfeer in ons team maken dat ik dit werk met veel plezier doe.”
De Haarlemse Patricia Bouwens (40) werkt als stewardess. Tussen haar vluchten door is ze vrijwilliger bij Sterrenwacht Copernicus in Overveen.
Beau Lefferts (18) uit Haarlem studeert aan het CIOS en is sinds haar veertiende vrijwilliger bij de Bloemendaalse Reddingsbrigade.
Als kind kwam Beau al graag op het strand. “Dan ging ik met mijn opa muntjes zoeken.” Haar eerste kennismaking met de reddingsbrigade was tijdens een reddingsactie. “Mijn vriendin en ik werden tijdens het surfen uit zee gehaald, omdat er een grote golf werd verwacht.” Ze had een leuk gesprek met de vrijwilligers en was meteen verkocht. “Mijn vader reageerde enthousiast toen ik vertelde dat ik bij de reddingsbrigade wilde, zelf is hij bij de vrijwillige brandweer. Hij kende iemand bij de reddingsbrigade, regelde een rondleiding en na afloop heb ik me aangemeld.”
Actie en adrenaline
Wat haar aansprak? “De actie, de adrenaline, het idee om mensen te redden vond ik supervet. We oefenen elke week en krijgen een opleiding. Ik begon als veertienjarig ‘guppie’ met lessen reddend zwemmen. Daarna ga je steeds een stapje verder. Je krijgt ook theorie, bijvoorbeeld over de gevaren bij verschillende windrichtingen, noordse windgaten en kwallen.” Dit jaar is Beau begonnen met de opleiding tot lifeguard. “Je leert hoe te reageren in noodsituaties en hoe je moet reanimeren. Bij drenkelingen gaat dat anders, omdat mensen dan water in hun longen hebben. Met het diploma ben je inzetbaar bij reddingsacties.”
Tweede familie
Als vrijwilliger heeft Beau een weekend per maand dienst, maar eigenlijk is ze er bijna elk weekend. “We gaan bijvoorbeeld op looppatrouille om te kijken of alles goed gaat. Naast onze dienst doen we allerlei leuke dingen, zoals varen, de boot schoonmaken of surfen. Ik heb hier een grote vriendengroep opgebouwd, we vinden dezelfde dingen leuk. Voor mij voelt het als een tweede familie.”
Droogte, hittestress, overstromingen, drinkwatertekort. Die woorden kom je steeds vaker tegen in het nieuws. Ze hebben alles te maken het klimaat. En hoe tegenstrijdig ze misschien lijken, ze laten juist zien hoe in de natuur alles met alles samenhangt. Daarom is het belangrijk dat overheden, bedrijven en burgers meehelpen de gevolgen van klimaatverandering te beperken door bewuster om te gaan met water.
m.m.v. gemeente Bloemendaal
Nederland is het land van wateringenieurs, deltawerken en de Afsluitdijk. Een kwart van het land ligt onder de zeespiegel en water was altijd overvloedig aanwezig. Sterker nog, onze voorvaders hebben er eeuwenlang met man en macht tegen gevochten. Ook de afgelopen decennia stond waterbeheer nog in het teken van zo snel mogelijk afvoeren, mede om de grond begaanbaar te houden voor boeren. En dat terwijl natuurgebieden al sinds de jaren vijftig lijden onder toenemende droogte.
Verzilting en vervuiling
De tijden zijn veranderd en dat is steeds nadrukkelijker merkbaar. Door klimaatverandering zijn de zomers droger en heter, neerslag valt vaker in grote hoeveelheden tegelijk. Begin april riep het RIVM op tot snelle actie om drinkwatertekorten te voorkomen. Sommige drinkwaterbedrijven hebben namelijk nu al te weinig reserves. Nederland moet water langer vasthouden en grotere voorraden aanleggen voor droge periodes. Dat kan bijvoorbeeld door meer water in de duinen of in bekkens op te slaan. Een andere mogelijkheid is alternatieve waterbronnen ontwikkelen, zoals drinkwater maken uit brak of zout water.
PWN, de waterleverancier in deze regio, vergroot haar productiecapaciteit structureel om aan de vraag te kunnen blijven voldoen. Het bedrijf kijkt daarvoor onder andere naar nieuwe drinkwaterbronnen, bijvoorbeeld in Overveen, de Haarlemmermeer en het Gooi. Er is overigens niet alleen geregeld te weinig water, de kwaliteit ervan laat ook te wensen over. PWN maakt het grootste deel van ons drinkwater uit IJsselmeerwater. Dat water verzilt door klimaatverandering en er zitten steeds meer vervuilende stoffen in, zoals fosfaten, kunstmest en landbouwgif.
Verborgen verbruik
Hoewel er dus minder schoon water is, blijft de vraag stijgen door bevolkingstoename en economische groei. Een gemiddelde Nederlander gebruikt 128 tot 130 liter water per dag. Bijvoorbeeld voor douchen, koken, kleding wassen en de wc doorspoelen. In Bloemendaal zal dat niet lager zijn, vermoedt wethouder Henk Wijkhuisen:
“Tot nu toe zijn we eraan gewend dat er altijd goedkoop en schoon drinkwater uit de kraan komt. Maar drinkwater is een schaars goed aan het worden. Daarom moeten we er zuiniger mee omgaan.”
Een groot deel van het waterverbruik is trouwens niet direct zichtbaar. Het zit ‘verborgen’ in de productie van alledaagse spullen en voedsel. Zonder hier een kraan open te draaien maakt iedere Nederlander 1,5 miljoen liter water per jaar op, oftewel dertienduizend badkuipen vol. Het grootste deel gaat naar de landbouw. Het telen van bijvoorbeeld katoen, suikerriet, koffiebonen, graan en avocado’s vraagt enorme hoeveelheden water. Om een idee te geven: een ons rundvlees kost 1.550 liter, een reep pure chocolade 2.400 en een glas melk 200. Mogen we dan geen kleren meer
Meer weten?
kopen of koffie drinken? “Het gaat om bewustwording,” zegt de wethouder: “Niet in elk gebied heerst schaarste, maar als drinkwaterbedrijven steeds vaker water kunstmatig moeten onttrekken aan rivieren en diepere grondlagen tast dat de voorraden aan die nodig zijn als het langere tijd niet of nauwelijks regent. Daar hebben we allemaal last van, een goede reden om stil te staan bij wat je doet. Is het bijvoorbeeld nodig om je tuin elke dag te sproeien? Misschien zijn andere planten beter bestand tegen een droger klimaat.”
Bewust kiezen
De gemeente wil inwoners stimuleren zuiniger te zijn met water. Zo maakte de gemeenteraad begin 2023 de tarieven van de rioolheffing progressief. Wie veel drinkwater gebruikt, gaat meer betalen. Verder stemde het college in met een subsidieregeling voor groene daken. Die zorgen voor verkoeling in de zomer, dragen bij aan biodiversiteit en ze houden regenwater langer vast bij hoosbuien. Eind 2023 staat het invoeren van een hemelwaterverordening op de planning. Haarlem heeft die al. Bij nieuwe en te vernieuwen bouwwerken wordt het dan verplicht regenwater afgekoppeld van het riool op te vangen. Bij heftige regenbuien stroomt zo veel minder water direct het riool in.
Burgers hebben weinig invloed op grote klimaatprocessen, erkent Henk: “Toch kun je ook als individu minder water verbruiken door bewust te kiezen. Het grootste verschil maak je door minder vlees te eten, maar dat bepaalt ieder voor zich. Je kunt er ook op andere manieren aan bijdragen dat we meer en schoner water hebben, zoals kort douchen en tegels uit je tuin halen, zodat regenwater makkelijker in de grond wordt opgenomen. Alle kleine beetjes helpen.”
• In het digitale waterloket van de gemeente vind je informatie over waterbeheer in Bloemendaal en bespaartips (bloemendaal.nl/waterloket).
• Op bloemendaalzetstappen.nl/groendak staat meer informatie over de subsidieregeling voor groene daken.
• Lees op pwn.nl/de-uitdagingen-van-pwn hoe PWN de drinkwaterproductie vergroot en een klimaatbuffer inzet om de waterkwaliteit te bewaken.
‘Samen kunnen we leuke dingen organiseren voor het dorp’
Zijn droom werd werkelijkheid. Op 2 juli konden vierhonderd Bloemendalers samen met hun familie, vrienden en buren genieten van een perfect verzorgd driegangendiner, mooie wijnen en frisse drankjes. Ze zaten inderdaad aan lange, witgedekte tafels in de tuin van de Dorpskerk en op het Kerkplein. De gezamenlijke Bloemendaalse horecaondernemers en hun brigades traden op als gastheer/vrouw, Openluchttheater Caprera had live muziek verzorgd.
Ivo Riemens, eigenaar van Wijnhuis Henri Bloem, liep al langer rond met het idee dat er wel wat meer reuring zou mogen komen in Bloemendaal. Hij deelde dat met Judith Tielen van Café ’t Hemeltje en met Jappie van der Heide, die als adviseur bij ING en vrijwilliger bij de hockeyclub half Bloemendaal kent. “We zijn met ons idee van een Bloemendaalse Zomeravond langsgegaan bij alle horecaondernemers uit het dorp,” vertelt Ivo. “Zij reageerden zonder uitzondering heel
enthousiast.” Judith vult aan: “Als horecaondernemers hebben we elkaar zo beter leren kennen. Dat is goed voor de onderlinge sfeer. Samen staan we sterker en kunnen we leuke dingen organiseren voor het dorp.”
Toen het idee van een Bloemendaalse Zomeravond concreter werd, besloten Ivo, Judith en Jappie het professioneel aan te pakken en een stichting op te richten: Bloemendaal Leeft. Het doel van de stichting is Bloemendaal-dorp bruisender te maken en de dorpsgemeenschap te verbinden met culinaire en muzikale evenementen. “We zijn bewust klein begonnen,” aldus Ivo, “maar we zijn ook al aan het brainstormen over een vervolg op deze eerste Zomeravond. Uiteindelijk willen we toewerken naar een weekend-event. Daar komt nogal wat bij kijken, vooral op het gebied van regelgeving en vergunningen.” “Het werd tijd voor iets nieuws,” stelt Judith vast, “voor iets dat groot genoeg is om bruisend te zijn en klein genoeg om intiem te voelen.”
Er was eens een wijnhandelaar in Bloemendaal. Hij had een visioen van een zwoele zomeravond met lange gedekte tafels en heerlijk eten en drinken, waar iedereen die dat wilde kon aanschuiven, om met elkaar te genieten van dat moment.
Je kunt het een cliché-thema noemen, een platgetreden pad in een toch al ontgonnen landschap. Maar iedereen die de tijd neemt om stil te staan bij hoe een knop zich ontvouwt, die geniet van volle of juist tere kleuren en ook schoonheid ziet in vergankelijkheid, zal beamen: logisch dat kunstenaars nooit uitgekeken raken op bloemen (en kunstliefhebbers ook niet).
tekst: Ellen Meijer
Kees Verwey Bloemstilleven met witte kom, jaartal onbekend Olieverf op doek
Kees Verwey Witte rozen in kruikje, 1972 Olieverf op doek
Evi Vingerling Zonder titel, 2020 Silica gouache op linnen
Kees Verwey Zelfportret, 1977 olieverf op doek
Kees Verwey kreeg grote bekendheid met zijn olieverfschilderijen en aquarellen van bloemen. Het Verwey Museum Haarlem heeft er heel wat in bezit. Komend half jaar kun je een selectie zien van Verweys bloemstillevens, met daarnaast werk van hedendaagse kunstenaars die zich ook richten op bloemen en planten.
Een van die hedendaagse kunstenaars is de Aerdenhoutse Evi Vingerling (1979). Kleuren en vormen in haar directe omgeving zijn voor haar inspiratiebronnen. Dat kan een bloem zijn of de boom naast haar huis, en ook het ‘grotere geheel’, bijvoorbeeld de opkomende zon die de lucht een paarsige gloed geeft. Het gevoel deel te zijn van alles wat er is, relativeert voor haar de dagelijkse problemen in een mensenleven.
Lees online meer
De tentoonstelling ‘BLOEM’ is te zien van 8 juli 2023 t/m 7 januari 2024 in Verwey Museum Haarlem.
Persoonlijke & respectvolle aanpak
Slimme ondernemers maken gebruiken van een Virtueel Assistant (VA). Terwijl jij je focust op de groei van jouw onderneming kan ik als professionele VA diverse office support activiteiten verzorgen.
Daarnaast help ik particulieren graag om meer overzicht, structuur & rust te krijgen. Is het lastig om grip te krijgen op de huidige financiële situatie? Stapelt je administratie zich op? Staat de zolder vol met spullen die nodig uitgezocht mogen worden? Neem snel contact op met iBeGreat!
Jouw winst:
❯❯ Een opgeruimde administratie
❯❯ Inkomsten & uitgaven in kaart gebracht
info@ibegreat.nl ibegreat.nl
❯❯ Overstap naar goedkopere leveranciers geregeld
❯❯ Spullen zijn effectief geordend
❯❯ Inzicht in fysieke nalatenschap
❯❯ Gecreëerde rust & ruimte geeft extra tijd om te genieten van het leven!
fotografie: Natasja Noordervliet
Bas Wassenberg woont in Bloemendaal en is zelfstandig hypotheekadviseur. Zijn bedrijf
Bèta Financiële Diensten bestaat twaalf jaar. Hij informeert de lezers van B.Magazine over ontwikkelingen in zijn vakgebied.
Ziek worden. De overheid biedt geen financieel vangnet, behalve de bijstand. Daar wil je echt niet in terechtkomen. De hoogte van een bijstandsuitkering bedraagt zeventig procent van het minimumloon. Voordat je dit ontvangt moet je wel eerst je vermogen opmaken, inclusief de overwaarde van je eigen woning.
Ondernemers schatten het risico op arbeidsongeschiktheid vaak niet goed in. Ze staan er niet bij stil dat het ze kan overkomen of ze denken: ‘Ik ben gezond en sterk, mij overkomt dat niet.’ Voor hen heb ik een paar schokkende feiten. Momenteel zijn in Nederland 796.000 mensen geheel of gedeeltelijk arbeidsongeschikt. Een op de vier werknemers raakt tijdens het werkende leven langer dan twee jaar arbeidsongeschikt. En jaarlijks handelt het UWV meer dan 60.000 nieuwe aanvragen af voor een arbeidsongeschiktheidsuitkering in het kader van de Wet Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA).
Een ondernemer die ziek wordt heeft direct een financieel probleem. Daarom is in het pensioenakkoord afgesproken dat ondernemers per 1 januari 2027 verplicht worden een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) af te sluiten. De precieze invulling wordt momenteel nader uitgewerkt, maar de eerste contouren zijn al zichtbaar. Mijn eerste conclusie: te duur, te lage uitkering en niet op maat.
Te duur, omdat verzekeraars iedereen moeten accepteren, ongeacht leeftijd en medische achtergrond. Gezonde en jonge ondernemers hebben dan elders al een voordelige AOV afgesloten. Te lage uitkering, omdat deze waarschijnlijk gelijk is aan de bijstand. Niet op maat, omdat de wachttijd (de periode tussen de eerste ziektedag en de van de AOV-uitkering) voor iedereen gelijk is: een jaar.
Mijn advies aan ondernemers is daarom: wacht niet op de overheid en informeer zelf tijdig naar een AOV. Kies daarbij altijd voor een beroepsdekking, verzeker maximaal tachtig procent van je gemiddelde inkomen van de afgelopen drie jaar en kies voor een wachttijd van negentig dagen (tenzij je grotere buffers hebt). En de jaarlijkse premie? Die zou zomaar eens mee kunnen vallen. En het belangrijkste: blijf gezond!
Colette Dike en Jochem Gratama
het charmante ’t Boekendaaltje in Bloemendaal tot een warm en licht gezinshuis. In het voormalige boekwinkeltje wonen ze met hun drie kinderen en werken ze met veel plezier.
Decennialang was ‘t Boekendaaltje een begrip voor liefhebbers van tweedehands boeken. Verzamelaars kwamen van heinde en verre voor de bijzondere collectie van Fransje de Ruig. Toen Fransje in 2017 stopte, besloten Colette Dike (37) en Jochem Gratama (39) het pand, dat deels monument is, te kopen. “We waren al een tijdje op zoek naar een andere woning. Maar het moest iets heel bijzonders zijn, wilde ik de Amsterdamse Herengracht verlaten,” vertelt Colette. “Toen ‘t Boekendaaltje op Funda verscheen, dacht ik meteen dat dit hét moest zijn. Een vriendin woonde naast de boekwinkel, dus ik wist al dat het een ontzettend gezellig plekje was. Bovendien ben ik opgegroeid in Bloemendaal en was ik weleens in de winkel van Fransje geweest. Vooral de kinderboeken herinner ik me goed. Toen Fransje de deuren sloot, heeft ze al haar boeken weggegeven.”
Een grote verbouwing volgde, met de hulp van Colettes oom. Hij is architect en heeft het project begeleid.
Ook Linda Pijper, een oud-collega van Colette die haar eigen ontwerpstudio heeft, stond het stel bij. “Dit was ons eerste koophuis. We hadden nog nooit verbouwd en vonden het allemaal best spannend. Bovendien was ik hoogzwanger van Olivia en twijfelde ik over alles,” zegt Colette. ‘Linda, met wie ik eerder samenwerkte bij VT Wonen, heeft ons enorm geholpen bij het maken van keuzes. Ze ontwierp ook de lange smalle eettafel die soms van plaats wisselt met het bankje aan de andere kant van het kookeiland.”
Colette en Jochem lieten de oorspronkelijke vloer tot op het zand uitgraven. Daar kwam een gevlinderde betonvloer met vloerverwarming voor terug. De oude keuken van Fransje werd omgebouwd tot zitkamer met een wijnkelder erachter en de plek waar voorheen boekenstellingen stonden, veranderde in een grote woonkeuken. “Een verrassing waren de scheepsbalken die tevoorschijn kwamen achter het systeemplafond,” vertelt Colette. “Het plafond bleek ineens drie meter hoog. We waren eerst van plan de balken kaal te schuren, maar door alle verflagen was dat onbegonnen werk. Voordat dit een boekwinkel werd, was het namelijk een schildersloods en de schilders hadden de gewoonte alle verfresten op de balken te smeren. Aan de buitenmuur, de ‘laddergang’, hingen vroeger de ladders.”
De open trap naar de tussenverdieping met werkplek en een paar treden hoger een tweede zithoek, geven het huis een speels karakter. De ronde ramen bovenin vormen een contrast met de vierkante ramen op de begane grond. Het huis heeft aan de voorkant een privé
‘De scheepsbalken die tevoorschijn kwamen achter het systeemplafond waren een verrassing’
binnenplaats en achter een paradijselijke tuin. Colette: “Via een smalle deur die we het ‘prinsessendeurtje’ noemen, kom je bij de buitenkeuken en kruidentuin. Ik voel me er als Alice in Wonderland – in een besloten wereld, weg van alle drukte.” Via een trap kom je in de hoger gelegen achtertuin met gras, omzoomd door bomen, aan de voet van het eerste duin van Bloemendaal. “In de zomer is het een groene oase,” aldus Colette. “Ik ben nog steeds verliefd op dit verborgen plekje, vrijstaand en toch midden in het dorp.”
Voorleesplek
De woonstijl van Colette en Jochem laat zich beschrijven als een mix van kunst, design en tweedehands vondsten. Linda bedacht de wandlampen tegenover het kookeiland, de eetkamerstoelen waren Colettes idee; die had ze ooit in een hotel gezien. De grote leren fauteuil in de zithoek achter de keuken is de favoriete voorleesplek van Mae (8), Olivia (6) en George (1). “De opa’s lezen er geregeld spannende verhalen voor.”
De tweedehands lijsten hingen al leeg aan de muur toen Colette en Jochem in Canada woonden. “We krijgen vaak de vraag waarom ze leeg blijven. Ik vind het juist decoratief,” lacht Colette. Erfstukken geven het interieur een persoonlijk tintje. De open haard in de woonkamer
stond ooit in Elham (Kent, Engeland), de Engelse woonplaats van Colettes grootouders. De schilderijen aan de muur zijn onder andere van Gerrit David Gratama, de overgrootvader van Jochem. Hij was schrijver, schilder en de eerste directeur van het Frans Hals Museum. Even bijzonder is het schilderij dat vroeger in de directiekamer van de KNSM hing. Colette “Mijn opa werkte daar en mijn moeder vond het op een kunstveiling.” Ook de zelfgebouwde Lego-auto, in elkaar gezet tijdens coronatijd, is een kunstwerk op zich.
Avocadorecepten
Colette kookt elke avond uitgebreid, “ook al kan dat soms een uitdaging zijn met een eenjarige die rondkruipt en zijn zusjes die rondjes rijden op hun zebra op wieltjes of in hun speelgoedauto.”
De open haard geeft warmte en gezelligheid; er zit altijd wel een vriendin aan de bar. Dat de keuken niet zou misstaan bij een professionele kok is ideaal voor Colettes werk. Ze maakt kookboeken, bedenkt recepten en doet zelf de styling en foodfotografie, onder andere voor haar eigen online foodplatform @fooddeco. Avocadorestaurants over de hele wereld serveren recepten van haar. Colette: “Mijn kookboeken maak ik vaak samen met mijn moeder. Zij heeft een goed taalgevoel en schrijft de teksten. Het liefst werk ik met avocado’s, daar kun je zo veelzijdig mee koken, zowel warm als koud. Bovendien is avocado gezond, decoratief én fotogeniek.”
Op de stalen poort bij de binnenplaats staat nog altijd met sierlijke letters de naam ‘t Boekendaaltje. Colette: “Af en toe komen er mensen aankloppen met een tas vol boeken, omdat ze denken dat Fransje hier nog zit. Bijzonder toch, dat ik op de plek waar duizenden boeken van eigenaar wisselden zelf kookboeken maak.”
‘Ik
Foresta heeft fotokatalytische eigenschappen: een nieuwe revolutionaire uitvinding, waarbij onder invloed van zonlicht en nano-technologie in de lucht aanwezige micro-organismen onschadelijk worden gemaakt.
Bloemendaalseweg 23 2061 CA Bloemendaal
Elise van der Elst 06.2992 9109 bloemendaal@autentico-paint.com
Stel je eens voor...
Uitgerust wakker worden in een handgemaakt bed van organisch katoen, biologische bamboe, agave, grenenhout en pocketveren. Zweedse ambacht en design. Gemaakt met respect voor onze planeet en voor een prijs die je niet verwacht.
Slapen met een goed gevoel
Ecolife Brandstore Heemstede
Binnenweg 46 | 2101 JL Heemstede | 023 - 82 00 971 ecolifeheemstede.nl
LUCHTZUIVERENDE EN ONTSMETTENDE VERF
Alle Ecolife bedden zijn verkrijgbaar in 75 kleuruitvoeringen.
ALLEMAAL HAARLEMMERS, BELEEF 1000 JAAR GESCHIEDENIS VAN DE STAD
t/m 27 augustus
OP DE RUG VAN BIGI KAYMAN, KINDERTENTOONSTELLING OVER SLAVERNIJ (zie ook pag. 13)
Verwey Museum Haarlem
t/m 10 september
THÉ TJONG-KHING 90 JAAR JONG
Verwey Museum Haarlem
t/m 1 oktober
THE WORLD AND ITS PEOPLE Teylers Museum
t/m 29 oktober
PINK DE THIERRY - LEVEN IN KUNST (zie ook pag. 16)
Frans Hals Museum locatie HAL
t/m 31 december
HET FENOMEEN HALS
Frans Hals Museum locatie HOF
t/m 7 januari 2024
BLOEMSTILLEVENS, VERWEY EN HEDENDAAGSE COLLEGA’S (zie ook pag. 62)
Verwey Museum Haarlem
vanaf 23 september
BLIK OP HAARLEM: TOEN NU STRAKS ABC Architectuurcentrum
7 juli
10:00-11:45 uur
SCHRIJFMEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
Thijsse’s Hof
Mail ons via info@ bee-media.nl met een overzicht en beeldmateriaal.
9 juli
15:00 uur
DE TAXISALON #3 - OP Z’N MOOIST (zie ook pag. 14)
Caprera
9 juli
19:00-20:00 uur
ZOMERAVONDMUZIEK MET ACTEUR EN ARTIEST JIM DE GROOT
Stadsklooster Haarlem
Grote of Sint Bavokerk
10 juli
09:00-11:00 uur
LABYRINTLOOP VAN HET LABYRINT VAN CHARTRES OP DE STILTEMEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
Grote of Sint Bavokerk
14 juli
20:30 uur
SMARTLAPPEN KARAOKE FEATURING ANGELA GROOTHUIZEN EN LUCAS HAMMING
Caprera
29 juli
20:00 uur
GEDICHTEN MET ERIK OP ZATERDAG
DEEL JE LIEVELINGSGEDICHT
Landje van de Boer
30 juli
20:30 uur
TYPHOON Caprera
13 augustus
14:30 uur
WALK ON MET TIM KNOL (zie ook pag. 14) Caprera
16 augustus
20:30 uur
JONG METROPOLE: LET THE GOOD TIMES ROLL
Caprera
17 augustus
20:30 uur
ANDRE MANUEL
Caprera
1 september
20:00-23:00 uur
OPENING SEIZOEN MET EXPOSITIE OVER NICOLAAS COPERNICUS Sterrenwacht Copernicus
1 september
20:30 uur
NEDERLANDS KAMERORKEST: ROSSINI OPERAGALA Caprera
2 september
13:00-16:00 uur
OPENING SEIZOEN MET EXPOSITIE OVER NICOLAAS COPERNICUS Sterrenwacht Copernicus
9 september
15:30 & 20:30 uur
FROUKJE Caprera
9 en 10 september OPEN MONUMENTENDAG LEVEND ERFGOED
14 september
21:00 uur
RINUS GERRITSEN - ICONIC ALBUMS: MOONTAN Caprera
14 en 15 september
20:00 uur
DE DAPPERE SOLDAAT
Toneelschuur Producties
Schuur
16 september
16:30 & 20:30 uur
ILSE DE LANGE
Caprera
20:30 uur
DE JAREN - HET NATIONALE THEATER
Schuur
20 t/m 22 september
20:30 uur
GESCHIEDENIS VAN GEWELD
Toneelschuur Producties
Schuur
20 en 23 september
20:00 uur
HET DEBUUT MET NIEUW THEATERTALENT
Schuur
22 september
20:15 uur
MARIA KRAAIJKAMP EN SJAMKE DE VOOGD (CABARET)
Podia Heemstde
Theater de Luifel
22 september
21:00 uur
ERNST JANSZ - DYLAN VOLGENS DYLAN
Caprera
12 september
20:00-21:30 uur
ZINGEN EN STILTE - LIEDEREN UIT DE TAIZÉ- EN IONATRADITIE
Stadsklooster Haarlem
Waalse kerk
23 september
15:30 uur
BLANKS Caprera
23 september
20:15 uur
YANG YANG CAI (PIANO)
Podia Heemstde
De Oude Kerk
24 september
11:00 uur
CELLO OCTET AMSTERDAM (zie ook pag. 19)
Muzenforum
28 september
20:00 uur
EUHM… IN VIJF BEDRIJVEN Schuur
28 t/m 30 september
20:30 uur
DE BANANENGENERATIE Schuur
28 en 29 september
DE TAXISALON #4 PAKT
UIT: VIERING 75 JAAR
OPENLUCHTTHEATER
(zie ook pag. 14)
Caprera
29 september
20:15 uur
DE BLAUWE VINKJES (CABARET)
Podia Heemstde
Theater de Luifel
29 september t/m 1 oktober
MEMENTO ARBORE, NATUURTHEATERVOORSTELLINGEN EN EXPOSITIE
(zie ook pag. 19)
Zocherlounge
30 september
20:15 uur
LUCIE HORSCH (BLOKFLUIT)
Podia Heemstde
De Oude Kerk
4 en 5 oktober
20:00 uur
THIS IS NOT A DANCE
Schuur
DEEL JE AGENDA
wat is er allemaal te doen? agenda
6 oktober
20:15 uur
NIELS VAN DER GULIK & FRANK KOOIJMAN: THE STORY OF SIMON & GARFUNKEL
Podia Heemstde
Theater de Luifel
6 en 7 oktober
20:00 uur
MI ALMA - WEST-AFRIKAANSE DANS Schuur
6 t/m 8 oktober
MEMENTO ARBORE, NATUURTHEATERVOORSTELLINGEN EN EXPOSITIE
(zie ook pag. 19)
Zocherlounge
7 oktober
16:00 uur
BOKBIERFESTIVAL - JACHTHOORNBLAZERSGROEP PANNELAND
Boshut ‘t Panneland
20:15 uur
DIEDERIK VAN VLEUTEN (CABARET)
Podia Heemstde
Theater de Luifel
20:30 uur
10 YEAR ANNIVERSARY Schuur
5 oktober
19:30 uur
SO FAR SO GOOD, THEATER EN DANS OVER FRAMING Schuur
11 t/m 14 oktober
20:30 uur
75 B.Magazine
13 oktober
20:15 uur
KEES VAN AMSTEL (CABARET)
Podia Heemstde
Theater de Luifel
13 t/m 15 oktober
MEMENTO ARBORE, NATUURTHEATERVOORSTELLINGEN EN EXPOSITIE (zie ook pag. 19) Zocherlounge
14 oktober
20:15 uur
CAREL KRAAYENHOF VIERT DE TANGO
Podia Heemstde
De Oude Kerk
14 t/m 21 oktober
20:00 uur
ORLANDO
Toneelschuur Producties Schuur
17 oktober
20:00-21:30 uur
ZINGEN EN STILTE - LIEDEREN UIT DE TAIZÉ- EN IONATRADITIE
Stadsklooster Haarlem
Waalse kerk
18 oktober
20:30 uur
REMLA (DANSCONCERT) Schuur
19 oktober
19:30 uur
HUSH (DANS EN POPMUZIEK) Schuur
UW HUIS MEER THUIS
20 oktober
20:15 uur
RYAN PANDAY (CABARET)
Podia Heemstde
Theater de Luifel
20 en 21 oktober
20:30 uur
LANDSCAPE WITH FIGURE, DANS
Schuur
24 t/m 26 oktober
20:00 uur
BAMBIE 2197 - OM EN NABIJ PLANEET MOEBIUS
Schuur
27 en 28 oktober
20:00 uur
LIEVE VRIENDEN, FAMILIE EN GENODIGDEN
Schuur
27 oktober
20:30 uur
BREATHE (DANS)
Schuur
28 oktober
20:15 uur
DELTA PIANOTRIO MET AB NIEUWDORP
Podia Heemstde
De Oude Kerk
29 oktober
11:00 uur
APOLLO ENSEMBLE MET MUZIEK VAN HÄNDEL EN VIVALDI (zie ook pag. 19) Muzenforum
2 november
19:30 uur
DON’T WANNA TOUCH (DANSSHOW)
Schuur
3 november
20:30 uur
THE BALANCING ACT (DANS) Schuur
Mail ons via info@ bee-media.nl met een overzicht en beeldmateriaal.
4 t/m 11 november
20:00 uur
SUPERPOSITION
Toneelschuurproducties Schuur
8 november
20:30 uur
DANSCLICK 25 Schuur
10 en 11 november
20:30 uur
BOYS WON’T BE BOYS
Schuur
t/m 23 september
woe en zon 13:00-17:00 uur
THEMATENTOONSTELLING KRIEBELBEESTJES, 3-9 JAAR Pieter Vermeulenmuseum
1e donderdag van de maand
14:00-17:00 uur
SPREEKUUR VRIJWILLIGERSCENTRUM
VWC-BUUV
Bibliotheek Bloemendaal
iedere zaterdag
09:30-11:00
CHAN (ZEN) MEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
Shaolin Centrum Haarlem
elke dinsdag
10:00-11:30 uur
TAALSOOS IN BLOEMENDAAL, OM JE NEDERLANDS
TE OEFENEN
Biblioteek Zuid-Kennemerland
Bloemendaal elke woensdag
09:00-09:30
STILTEMEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
De Kapel
12 juli
19:00-21:00 uur
STILSTAAN OP HET LANDJE
Landje van de Boer
5 september hele dag
JAARMARKT BLOEMENDAAL
Bloemendaalseweg
9 september
13:00-16:00 uur
REPAIR CAFÉ OVERVEEN
Duurzaam Overveen
Gebouw Tinholt
12, 19 en 26 september
20:00-22:00 uur
DRIE FILOSOFISCHE
GESPREKKEN OVER GROEI
(zie ook pag. 18)
Stadsklooster Haarlem
zie website voor locatie
15 en 29 september en 13 oktober
10:00-12:00 uur
SCHRIJFMEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
Doopsgezinde kerk Frankestraat
16 september
10:00-12:00 uur
WORKSHOP BOSTUIN MET SYLVIA
Landje van de Boer
16 september 10:00-13:00 uur
REPAIR CAFÉ VOGELENZANG
Dorpshuis Vogelenzang
18 september 09:00-11:00 uur
LABYRINTLOOP VAN HET LABYRINT VAN CHARTRES OP DE STILTEMEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
Grote of Sint Bavokerk
24 september
17:00-20:00 uur
21 september 19:30-21:30
START JAARSCHIJFGROEP
SCHRIJVEN MET HET JAAR
(zie ook pag. 18)
Stadsklooster Haarlem
Hof20
WORKSHOP APPELCIDER MAKEN
Landje van de Boer
27 september
08:20-09:20 uur
STILTELEZEN - EEN HEERLIJK BEGIN VAN JE OCHTEND
Stadsklooster Haarlem
Athenaeum Boekhandel
28 september
19:30-21:00 uur
MOONLIGHT MANTRA
AVOND: SAMEN MANTRA’S UIT VERSCHILLENDE TRADITIES EN TALEN ZINGEN IN DE KERK
Stadsklooster Haarlem
Nieuwe Kerk
1 oktober zie website
INTRODUCTIE WORKSHOP
TONEELSPELEN
‘SPEEL JE VRIJ’
(zie ook pag. 18)
Stadsklooster Haarlem
Rosenstock-Huessy Huis
3,10 en 17 oktober
20:00-21:30 uur
LEXIO DIVINA, VISIO DIVINA EN CONTEMPLATIO, MEDITATIE
Stadsklooster Haarlem
Consistorie Grote of Sint Bavokerk
Adressen van alle locaties vind je op pagina 82.
4 oktober
14:00 uur
ROOF EN VERRAAD TIJDENS DE OORLOG, LEZING DOOR JAN DE ROOS EN JAN-JAAP VAN DEN BERG
Buurtvereniging Overveen
Gebouw Tinholt
7 oktober
FIETSEXCURSIE DOOR HET OORLOGSVERLEDEN IN HET NATIONAAL PARK ZUID-KENNEMERLAND
Ons Bloemendaal
8 oktober
09:00-11:30 uur
DE VIER SEIZOENEN IN BEELD: START 4-DELIGE REEKS
NATUURFOTOGRAFIE MET JAAP
KROON
Stadsklooster Haarlem
Caprera Wandelpark
Mail ons via info@ bee-media.nl met een overzicht en beeldmateriaal.
25 oktober
08:20-09:20 uur
STILTELEZEN - EEN HEERLIJK BEGIN VAN JE OCHTEND
Stadsklooster Haarlem
Athenaeum Boekhandel
13:30-15:30 uur
KLOOSTERWANDELING
Stadsklooster Haarlem
Oude Groenmarkt 7
11 oktober
14:00 uur
PER NZH-TRAM NAAR DE BOLLEN! LEZING DOOR
WIM BEUKENKAMP
Buurtvereniging Overveen
Gebouw Tinholt
12 oktober
20:00-22:00 uur
DENK HET ZELF - START 5-DELIGE FILOSOFIEREEKS
(zie ook pag. 18)
Stadsklooster Haarlem
Bibliotheek van de Doopsgezinde kerk
15 oktober
17:00-20:00 uur
WORKSHOP APPELCIDER MAKEN
Landje van de Boer
18 oktober
14:00 uur
DE TUINEN VAN LICHT, LEZING DOOR ELS LAUNSPACH
Buurtvereniging Overveen
Gebouw Tinholt
21 oktober
13:00-16:00 uur
REPAIR CAFÉ OVERVEEN
Duurzaam Overveen
Gebouw Tinholt
28 oktober
10:00-13:00 uur
REPAIR CAFÉ VOGELENZANG
Dorpshuis Vogelenzang
30 oktober
09:30-11.30 uur
SPEEL JE VRIJ - START 5-DELIGE TONEELCURSUS (zie ook pag. 18)
Stadsklooster Haarlem
Rosenstock-Huessy Huis
30 oktober
19:30-21:00 uur
MOONLIGHT MANTRA AVOND: SAMEN MANTRA’S UIT VERSCHILLENDE TRADITIES EN TALEN ZINGEN IN DE KERK
Stadsklooster Haarlem
9 juli
11:00 & 13:00 uur
RAAR 4+ Caprera
16 juli
11:00 & 13:00 uur
CIRCUS FEEST 4+
Caprera/Schuur Caprera
Definitief ontharen
Laat die lastige ongewenste haartjes met laser verwijderen.
Cryolipolyse
Verlies snel centimeters door plaatselijk vet te bevriezen.
Huidverjonging
Laat lijntjes en rimpels verminderen en voel je jonger.
Wij geven eerlijk advies en stellen een behandeling op maat voor je samen.
Maak nu een afspraak, zodat je er deze zomer stralend uitziet.
wat is er allemaal te doen?
22 en 23 juli
div. tijden, zie website
TWEE TURVEN HOOG IN DE DUINEN
(zie ook pag. 15)
WEG WAAI WIND 2+
EXPO-OH 4+
STREEP WIEL ROL 2+
VOELBARE WERELD 3+
WIJWOLF 1+
ZUCHT 1+
Caprera/Schuur
Caprera
6 augustus
11:00 & 13:00 uur
ANANSI DE SPIN 4+
Caprera en Schuur
Caprera
3 september
10:30 & 14:00 uur
BUITEN THEATERDAG 1+
Caprera en Schuur Caprera
10 september
11:00 & 13:00 uur
BONTE HOND: SING CITY 6+
Caprera en Schuur
Caprera
24 september
15:00 uur
IK… EH IK 6+ Schuur
8 oktober
15:00 uur
EERLIJK IS EERLIJK ALS HET WARE 6+ Schuur
22 oktober
15:00 uur
DE GEHEIME CLUB 6+ Schuur
24 en 25 oktober
15:00 uur
RAPPE EN DE ROTS 4+ Schuur
De Laserspecialist Santpoort
Hoofdstraat 172
2071 EM Santpoort-noord
023-3033507
info@delaserspecialistsantpoort.nl
www.delaserspecialistsantpoort.nl
Adressen van alle locaties vind je op pagina 82.
fotografi e: Gerlinde de Haas
Christien Jansen Tekst woordenvanjansen.nl info@woordenvanjansen.nl 06 - 2619 8175
Saskia Koning Fotografie saskia.koning@quicknet.nl saskiakoning.nl 06 - 4765 6806
Bart Reitsma Fotografie info@studio78.nl studio78.nl 06 - 5323 6636
Willy Slingerland Fotografie willyslingerland.nl willy.slingerland@wxs.nl
Hilde de Wolf Fotografie hildedewolf.nl 06 - 4818 3036
Anita v.d.
van
Fotografie anitavanderkrol.com acvanderkrol@quicknet.nl 06 - 5570 3552
Tekst elsmannaerts@gmail.com 06 - 5371 0906
Gerlinde de Haas Fotografie gerlinde.de.haas@gmail.com gerlindedehaas.com 06 - 4080 8647
Ben je een kei in het verkopen van advertenties en heb je een groot netwerk in en om de Bloemendaalse dorpen? Lijkt het je leuk om mee te werken aan de producties van B.Magazine? Stuur dan een e-mail naar info@bee-media.nl.
WIE? Virtueel assistent, organizer en netwerker Nicolette Snabilie uit Vogelenzang
WAT? Sales voor B.Magazine (sinds 1 juni). “Ik verzorg het relatiemanagement met bedrijven en organisaties in de regio en op landelijk niveau.”
WAAROM is dit de moeite waard? “Het is boeiend om verbindingen te leggen tussen de redactionele inhoud, adverteerders en de lezers van het blad. Netwerken geeft me energie! Heel fijn om servicegericht te kunnen ondernemen voor B.Magazine.”
WAAR kun je Nicolette voor inschakelen? “Voor ondernemers verzorg ik op afstand B2B en B2C klantcontact inclusief het opvolgen van klachten. Particulieren maak ik blij met het op orde brengen van hun administratie, besparen en het effectief opruimen van hun huis.”
HOE kun je haar bereiken? nicolette@bee-media.nl | 06 - 1547 9339
Boekhandel Blokker Binnenweg 138 Heemstede boekhandelblokker.nl
Boshut ‘t Panneland Vogelenzangseduinweg 4 Vogelenzang t-panneland.nl
Buurtvereniging Overveen, gebouw Tinholt Vrijburglaan 17 Overveen bvo-tinholt.nl
CopyNet Print & Sign Generaal Cronjéstraat 39 Haarlem copynet.nl
Dacks Amsterdam Pedro de Medinalaan 89-91 Amsterdam dacks.nl
De Kapel Potgieterweg 4 Bloemendaal dekapel-bloemendaal.nl
De Laser Specialist Santpoort Hoofdstraat 172 Santpoort-N delaserspecialistsantpoort.nl
De Oude Kerk Wilhelminaplein Heemstede podiaheemstede.nl
De Verdieping - Hofstede Sparrenheuvel Bloemendaalseweg 139 Bloemendaal deverdieping.nl
DMC Makelaars Bloemendaalseweg 245 B Overveen dmcmakelaars.nl
Doopsgezinde Kerk Frankestraat 24 Haarlem
Dorpshuis Vogelenzang Henk Lensenlaan 2a Vogelenzang
Ecolife Store Heemstede Binnenweg 46 Heemstede ecolifebedden.nl
Frans Hals Museum, locatie Hal Grote Markt 16 Haarlem franshalsmuseum.nl
Frans Hals Museum, locatie Hof Groot Heiligland 62 Haarlem franshalsmuseum.nl
Gemeente/Gemeentehuis Bloemendaal Bloemendaalseweg 158 Overveen bloemendaal.nl
Grote of St. Bavokerk Grote Markt 22 Haarlem bavo.nl
Henri Bloem’s Wijnkoperij Bloemendaal Kleverlaan 11-13 Bloemendaal henribloem.nl/ henri-bloem-bloemendaal
Het SchouwSpel/Woonstation Leidsevaart 36 Vogelenzang schouwspel.nl
Hof20 Begijnhof 20 Haarlem hof20.nl
HomeMadeBy Brandstore Jan van Krimpenweg 7N Haarlem homemadeby.nl
Hoveniersbedrijf Van der Weiden Spaarneweg 16F Cruquius vdweiden.nl
iBeGreat Vogelenzangseweg 41 Vogelenzang ibegreat.nl
Kaptein luxe schoenen & lederwaren Raadhuisstraat 99 Heemstede kapteinlederwaren.nl
Landje van de Boer Bloemendaalseweg 183 Overveen landjevandeboer.nl
Landschap Noord-Holland landschapnoordholland.nl
Luzac Haarlem Zijlweg 148 A Haarlem luzac.nl
Muzenforum Hoge Duin en Daalseweg 16 Bloemendaal muzenforum.nl
Nieuwe Kerk Nieuwe Kerksplein 36 Haarlem
Nobilis Leidsevaart 590 Haarlem nobilis.nl
NVD Beveiligingsgroep Delftlaan 325 Haarlem nvd.nl
Ons Bloemendaal Paviljoenslaantje 13 Bloemendaal onsbloemendaal.nl
Oorwerk Audiciens Bloemendaal Bloemendaalseweg 6 Bloemendaal oorwerk.nl
Openluchttheater Caprera Hoge Duin en Daalseweg 2 Bloemendaal openluchttheaterbloemendaal.nl
Pieter Vermeulen Museum Driehuizerkerkweg 34d Driehuis pietervermeulenmuseum.nl
Podia Heemstede Herenweg 36 Heemstede podiaheemstede.nl
PUUR Makelaars Bloemendaalseweg 123 B Bloemendaal puurmakelaars.nl
Recreatie Noord-Holland Genieweg 46 Velsen-Zuid recreatienoordholland.nl
Reddingsbrigade Bloemendaal Zeeweg 78 Overveen reddingsbrigade-bloemendaal.nl
Repair Café Overveen Vrijburglaan 17 Overveen duurzaamoverveen.nl
Rosenstock-Huessy Huis Hagestraat 3 Haarlem rosenstock-huessyhuis.nl
Schuur Lange Begijnestraat 9 Haarlem schuur.nl
Shaolin Centrum Haarlem Paul Krugerkade 45 Haarlem shaolincentrumhaarlem.nl
Stadsklooster Haarlem Oude Groenmarkt 7 Haarlem stadskloosterhaarlem.nl
Sterrenwacht Copernicus Tetterodeweg 27 Overveen sterrenwachtcopernicus.nl
Strumphler Makelaars Oscar Mendliklaan 9 Aerdenhout strumphlermakelaars.nl
Teylers Museum Spaarne 16 Haarlem teylersmuseum.nl
Theater de Luifel Herenweg 96 Heemstede podiaheemstede.nl
Thijsse’s Hof Mollaan 4 Bloemendaal
Tieke Design Leidsevaart 36 Vogelenzang tieke.design.nl
Tuinwoning info@tuinwoning.nl tuinwoning.nl
Uitvaartzorg Jessica IJzer Bloemendaalseweg 139 Bloemendaal uitvaartzorgijzer.nl
Verweij Museum Haarlem Groot Heiligland 47 Haarlem museumhaarlem.nl
Vrijmetselaarsloge Kennemerland Ripperdastraat 13 Haarlem logekennemerland.nl
VWC-BUUV Haarlem Raaks 36 Haarlem vwc-haarlem.nl
Waalse Kerk Begijnhof 28 Haarlem
Wandelnetwerk Noord-Holland wandelnetwerknoordholland.nl
Welzijn Bloemendaal, locatie Noord Bloemendaalseweg 125 Bloemendaal welzijnbloemendaal.nl
Wijnhandel & Slijterij Van Zoolingen Bloemendaalseweg 261 Overveen wijnhandelvanzoolingen.nl
Willinck Art willinck@hotmail.com willinck-art.com
Yvonne Reichrath Uitvaartverzorging info@yvonnereichrath.nl yvonnereichrath.nl
Zocherlounge Zocherlaan 1 Bloemendaal zocherlounge.nl
B.Magazine is een uitgave van Bee-Media Platanenlaan 77 2061 TS Bloemendaal info@bee-media.nl bee-media.nl
Hoofd- en eindredactie Maaike Brouwer maaike@bee-media.nl
Ellen Meijer ellen@bee-media.nl
Art-direction & vormgeving Mimi Sugarman mimi@bee-media.nl
Sales Nicolette Snabilie nicolette@bee-media.nl
Aan dit nummer werkten mee Gerlinde de Haas, Madelon Heering, Christien Jansen, Saskia Koning, Anita van der Krol, Eva Lunshof, Els Mannaerts, Bart Reitsma, Willy Slingerland, Bas Wassenberg en Hilde de Wolf
Drukwerk Balmedia bv
Distributie B.Magazine wordt 3 keer per jaar verspreid in de 5 Bloemendaalse dorpen en in aangrenzende wijken in Santpoort, Bentveld, Haarlem en Heemstede. Het blad ligt ook bij adverteerders, musea, theaters, winkels, horeca en wachtkamers.
Volg en like ons b.bloemendaal b-magazine.nl bee-media.nl
Oprichters: Marjan Gielen, Madelon Heering en Mimi Sugarman
©2023 Bee-Media - Alle rechten voorbehouden. Gehele of gedeeltelijke overname, plaatsing op sites, verveelvoudiging op welke andere wijze dan ook en/of commercieel gebruik van deze informatie is niet toegestaan, tenzij hiervoor uitdrukkelijk schriftelijke toestemming is verleend door de uitgever.
Thuis is dé plek waar iedereen zich veilig wil voelen. Waar je tijd met je gezin deelt en je dierbare spullen zijn opgeborgen.
Wij staan al ruim 110 jaar voor een veilig thuis, ook als je er even niet bent of voor langere tijd in het buitenland verblijft.
Meer weten? Krijg vrijblijvend advies en geniet 24/7 van het comfortabele gevoel van een veilig thuis.
Samen werken aan een veilige woon-, werk- en leefomgeving
