SLOVENIË nodigt u uit!

SLOVENIĂ‹

nodigt u uit!

MatjaĹž Grm, Adria Mobil: In Nederland wordt 30 procent verkoopgroei gepland.

4-7

#TrustedByChampions

Kampioen DTM 2014 / Marco Wittmann

AKRAPOVIČ, UW KEUZE VOOR OP HET CIRCUIT EN OP DE WEG! 25 LET LOGOTIP / z horizontalnim Akrapovič Logotipom #2

Als het op racen aankomt worden alleen de beste materialen gebruikt, wordt er alleen samengewerkt met de beste partners en worden alleen de snelste coureurs geselecteerd! Kortom, er worden géén concessies gedaan om het ultieme doel te bereiken.

De uitlaatsystemen van Akrapovič hanteren exact dezelfde standaarden wat betreft prestaties, duurzaamheid, innovatief design en het onmiskenbare Akrapovič-geluid.

Akrapovič high-performance uitlaatsystemen, bewezen op het circuit.

www.akrapovic.com | Akrapovič d.d., Malo Hudo 8a, 1295 Ivančna Gorica, Slowenien

Republiek Slovenië Hoofdstad: Ljubljana Bevolking: 2 miljoen 2 Oppervlakte: 20.273 km Lengte van de kustlijn: 46 kilometer

Valuta: euro Lid van: EU, NATO, OESO

Nederland en Slovenië versterken economische samenwerking

N

aar Nederland exporteerden Sloveense bedrijven vorig jaar voor meer dan 430 miljoen euro goederen, uit Nederland importeerden zij bijna twee keer zoveel.

In vergelijking met 2014 is de buitenlandse handel tussen Nederland en Slovenië met 5,6 procent toegenomen. De Sloveense import uit Nederland is vorig jaar gegroeid met 3,6 procent, aanzienlijk beter, voor 9,5 procent, groeide de export van Sloveense bedrijven.

Tussen Sloveense exportmarkten staat Nederland op de 15e plaats.

De belangrijkste buitenlandse handelspartners van Slovenië waren vorig jaar Duitsland, Italië en Oostenrijk. Sloveense bedrijven exporteerden vorig jaar voor bijna vijf miljard euro goederen naar Duitsland, wat twee vijfde van de gehele Sloveense export is. De waarde van de Sloveense export naar Italië bedroeg vorig jaar bijna 2,7 miljard euro, de export naar Oostenrijk oversteeg iets meer dan 2 miljard euro. Gezamenlijk exporteerden Sloveense bedrijven vorig jaar voor bijna 24 miljard euro goederen, als we daar nog de dienstensector bij rekenen, dan is de totale export meer dan 30 miljard euro waard, een record.

Iets meer dan 65.000 bedrijven hadden

SLOVENIË

nodigt u uit!

Juni 2016 Op de voorpagina: Matjaž Grm, Adria Mobil Foto: Jure Makovec

De drijfkracht achter de Sloveense economie zijn de exporteurs, die de laatste acht jaar hun aandeel vergrootten.

Redacteur: Sabina Petrov Technisch redacteur: Maša Marolt Fotobewerking: Sandi Baumkirher Vertaling: PSD, d. o. o. (www.psd.si)

vorig jaar een gezamenlijke omzet van 81,7 miljard euro, wat vier procent meer is dan het jaar daarvoor. Sloveense bedrijven hebben vorig jaar beter gepresteerd dan het jaar daarvoor. Op vrijwel alle fronten ging het beter en de toegevoegde waarde per werknemer werd verhoogd. De EDITDA groeide met zes procent in verhouding tot het jaar daarvoor.

De drijfkracht van de Sloveense economie zijn de exporteurs, die de laatste acht jaar hun aandeel vergrootten. Bedroeg het aandeel export in 2008 nog 28 procent van de gehele Sloveense economie, is dit aandeel tot vorig jaar al gegroeid naar 37 procent.

Van de 65.000 bedrijven die vorig jaar actief waren in Slovenië verkreeg bijna een derde zijn omzet op buitenlandse markten.

Tussen deze bedrijven was ook Pivovarna Laško Union, de grootste Nederlandse investering in Slovenië. Bierbrouwerreus Heineken nam vorig jaar oktober een aandeel in de grootste Sloveense bierbrouwer. En dit nadat voor ongeveer 53,43 procent van de aandelen een bedrag van 120 miljoen euro betaald was aan de eigenaars van het consortium. Bierbrouwer Laško Union verwacht dit jaar 2,3 miljoen hectoliter bier en non-alcoholische dranken te gaan verkopen.

Sabina Petrov

Project Manager: Monika Klinar; Telefon: +386 (1) 30 91 480 E-Mail: monika.klinar@finance.si

Uitgever: Časnik Finance, d. o. o., Bleiweisova cesta 30, 1000 Ljubljana, Slovenië

Marketing: Telefon: +386 (1) 30 91 590 E-Mail: oglasi@finance.si

Directeur en hoofdredacteur: Peter Frankl

Uitgave: 20.300

Izv zniki.si Slovenië nodigt u uit! 3

INTERVIEW met Matjaž Grm, algemeen directeur verkoop en marketing van de Sloveense producent van recreatievoertuigen Adria Mobil

In Nederland is er ook dit jaar weer 30 procent groei met de verkoop van Adria Mobil

M

et de verkoop van caravans, kampeerwagens en recreatievans genereerde Adria Mobil in Nederland vorig jaar zes procent van zijn inkomsten. In totaal heeft het bedrijf uit Novo Mesto, met recreatievoertuigen in meer dan 30 markten, vorig jaar 11.000 caravans, kampeerwagens en recreatievans verkocht en dat is 6,3 procent van de Europese markt.

De belangrijkste markten van Adria Mobil, dat in 2015 zijn 50-jarige bestaan vierde, zijn Scandinavië, Duitsland en Frankrijk. Hier genereerde het bedrijf in het laatste jaar twee derde van zijn verkoop. De belangrijkste markten van het bedrijf zijn onder andere Groot-Brittannië, Nederland, Denemarken, Spanje, Italië en Zwitserland.

Naast de ontwikkeling en levering van innovatieve producten, ontworpen volgens de behoeften en wensen van de consument, een sterk distributienetwerk met 450 verkooppunten en een uitgebreide marketingmix is ook een van de belangrijkste concurrentievoordelen de fabriek aan de rand van Novo Mesto. Zoals ze zeggen in het bedrijf, is het de meest efficiënte en meest moderne fabriek voor vrijetijdsvoertuigen in Europa. Het werkproces is ontworpen door een bekend Japans systeem dat World Class Manufacturing heet.

De Adria Mobil-groep met 780 mensen in dienst, genereerde vorig jaar 303 miljoen euro omzet en 15,5 miljoen euro nettowinst en dat is 22 procent meer dan in 2014.

Over de behaalde resultaten, de plannen voor de toekomst, de productontwikkeling en het belang van de Nederlandse markt, spraken we met Matjaz Grm, algemeen directeur verkoop en marketing bij Adria Mobil.

Meneer Grm, de verkoop van Adria Mobil Groep steeg vorig jaar met meer dan een vijfde. Hoe ziet die verkoop eruit in de individuele markten?

In onze belangrijkste markten varieerde de verkoop vorig jaar vrij gelijkmatig. In de Scandina4 Slovenië nodigt u uit!

vische markt genereerden we een recordomzet - iets meer dan 60 miljoen euro – en de groei van vorig jaar is net iets boven het groepsgemiddelde. Vooral in Zweden met een verkooppercentage van 24 procent. De Duitse markt, die onze op één na belangrijkste markt is, en 21 procent deelt van de verkoop, is gegroeid met 14 procent, de Franse markt die 20 procent deelt in de verkoopwinst is gegroeid met 28 procent. Er werd bovengemiddelde groei gerealiseerd in het Verenigd Koninkrijk waar de verkoop steeg met 30 procent en ook in Nederland waar de omzet steeg met bijna 30 procent. De omzet groeide ook in onze kleinere markten, zoals Spanje, Italië en Denemarken - allemaal met meer dan 50 procent.

Wat zijn uw plannen voor 2016?

Dit jaar zijn we een verkoopstijging met 12 percent van plan. Onze opdrachten zijn in de eerste vijf maanden met 28 procent overschreden in vergelijking met de opdrachten in dezelfde periode van vorig jaar en we verwachten dus aan het einde van het jaar dat de totale score hoger is dan gepland.

Jullie verkopen jullie producten in 30 landen. Hoe belangrijk is jullie verkoop in Nederland?

In Nederland, waar we sinds 2013 ons eigen bedrijf Adria Benelux BV hebben, genereerden we vorig jaar zes procent van de omzet voor de hele groep.

Hoe lang bent u met het huidige aanbod al in Nederland?

Het merk Adria is al zijn hele geschiedenis actief bezig op de Nederlandse markt en dat al meer dan 45 jaar.

Voordat we ons eigen bedrijf hadden opgericht in 2013, hadden we twee decennia lang gewerkt met distributeurs en een familiebedrijf met de naam Flandern. Toen dit bedrijf naar eigen wens zijn activiteiten stopzette, namen we het bedrijf over.

We behielden de samenwerking met alle 33 dealers met wie de distributeur al samenwerkte. Daarvan werkten er 27 in Nederland, en zes in België.

Gezien de omvang van de orders in het eerste deel van dit jaar, schatten we dat ook dit jaar de verkoopgroei in Nederland hetzelfde zal zijn.

Zo verwachten we het officiële jaarplan te gaan herzien van Adria Benelux BV, omdat we dit jaar ongeveer 24 miljoen euro omzet gaan genereren. Dat is 60 procent omzet in Nederland, ofwel 14,4 miljoen euro en de rest genereren we in België.

Maar de Nederlandse markt is erg spannend.

Vroeger was het de grootste caravanmarkt in Europa. Op het hoogtepunt in 2005/2006, werden er 22.000 stuks per jaar verkocht in Neder-

land maar nu is dat gedaald naar een derde en dat zijn zevenduizend stuks per jaar.

Wat is de samenstelling van de omzet in Nederland? Hoeveel van die 6000 eenheden zijn caravans en hoeveel campers?

Ongeveer duizend eenheden zijn campers en recreatievans en de rest zijn caravans. In de markt van de campers is Adria Mobil nummer één in Nederland. Ons marktaandeel bedraagt 14 procent.

En bij de caravans?

Bij de caravans is ons marktaandeel momenteel 5 procent.

Tussen de 20 en 30 procent van de oplossingen in de nieuwe Avivo-caravan zijn op basis van feedback van de Nederlandse markt, zegt Matjaž Grm, algemeen directeur verkoop en marketing van de Sloveense producent van recreatievoertuigen Adria Mobil.

Jure Makovec

U heeft gezegd dat de Nederlandse afzetmarkt vorig jaar steeg met bijna 30 procent. Hoeveel groei verwacht u dit jaar?

Slovenië nodigt u uit! 5

In welke prijsklasse verkoopt u de meeste producten?

Wat doet Adria om consumenten te overtuigen? Zowel in Nederland maar ook in andere markten?

Op de Nederlandse markt zijn we aanwezig met ons volledig productportfolio en in alle prijsklassen. De meeste caravans verkopen we in de prijsklasse tussen 15.000 en 20.000 euro.

Hoe ziet het merk Adria de uiteindelijke koper of de consument?

Consumenten in Nederland zijn traditioneel en aan traditionele merken gebonden. Een klant binden die jaren achtereen een bepaald merk koopt en die klant jouw richting op krijgen, dat is niet eenvoudig.

Klanten zijn zich niet bewust van jou en als ze dat wel zijn, denken ze aan het merk Adria van 20 jaar geleden. In zowel het eerste als het tweede geval veranderen we dat met communicatie, met name in de digitale media, met het informeren aan journalisten die we uitnodigen om naar onze evenementen te komen, we presenteren ons op beurzen, we zijn aanwezig op verkooppunten...

Wanneer klanten ons product leren kennen zijn ze positief verrast, omdat het zo goed is. In het bijzonder zijn diegene verrast die nog het oude Adria voor ogen hebben, het Adria van 20 jaar geleden. Op deze manier krijgen we kopers langzaam naar onze site.

Jure Makovec

Gezien de omvang van de orders in het eerste deel van dit jaar, schatten we dat ook dit jaar in Nederland de verkoop met 30 procent zal stijgen, zegt MatjaĹž Grm, algemeen directeur verkoop en marketing van de Sloveense producent van recreatievoertuigen Adria Mobil.

6 SloveniĂŤ nodigt u uit!

Als je naar het profiel van ons merk kijkt, hoe het wordt ervaren door de consumenten en hoe zij tegen de concurrentie aankijken, herkent de consument in de eerste plaats bij ons merk de kwaliteit.

Kwaliteit en betrouwbaarheid zijn een criterium dat een groot aantal van de klanten overtuigt. Een andere onderscheidende waarde waardoor Adria zijn klanten overtuigt, is het ontwerp van de producten. Dit wordt steeds belangrijker.

De consumenten vinden het interieurontwerp gewoon belangrijk. Dit criterium is jaar na jaar steeds belangrijker aan het worden en consumenten beoordelen dit criterium hoger dan gemiddeld in de branche, maar we naderen langzaam het hoogste niveau.

Bovendien begrijpen wij bij Adria Mobil goed hoe belangrijk de inrichting van de ruimte is en daarom zijn we in staat om de consument goed van dienst te zijn. In het slaapgedeelte, het zitgedeelte, het gebruik van de keuken, in de cabine en het gebruik van de badkamer en ga zo maar door.

Historisch gezien wordt Adria altijd gezien als een merk dat de consument waar voor zijn geld biedt en dat is een eigenschap die we tot aan vandaag de dag behouden.

Dit is voor het bedrijf een steeds grotere uitdaging, omdat een Adria met al zijn apparatuur en ontwerp natuurlijk ook een zekere investering vereist, en eigenlijk behoren we dus tot de A-merken. De prijzen van onze kampeerwagens variĂŤren bijvoorbeeld tussen de 50 en 60 duizend euro in het middenprijsklassesegment - waar we de sterkste in zijn in veel van onze markten - en tussen de 80 en 100 duizend euro in het hogeremiddenklassesegment van campers. In Nederland moet je boven op deze prijzen ook rekening houden met een speciale luxebelasting op kampeerwagens.

Welke nieuwe producten zijn in opkomst?

Hoe houdt u rekening met de ontwikkeling als het om de behoeften van de klant gaat?

Productontwikkeling is een complex proces dat we zoveel mogelijk proberen te vereenvoudigen.

Nieuwe producten worden geproduceerd op basis van ons vijfjarenplan voor productontwikkeling.

Bij de ontwikkeling zijn ook de distributeurs en retailers nauw betrokken die in de eerste plaats de kennis hebben van de behoeften uit de markt.

Op deze manier betrekken we altijd in de discussie de ontwikkeling van projecten en producten voor het nieuwe seizoen, die dan nog conceptueel zijn.

Dergelijke discussies zijn heel open, soms ook een beetje moeilijk, omdat de we verschillende interesses en verschillende meningen samen moeten brengen en tegelijkertijd het concept moeten volgen en ook de richting van de ontwikkeling.

Bij het ontwikkelen van producten houden we

Welke nieuwe producten voor het seizoen 2017, die u heeft voorgesteld aan het publiek vorige maand, zijn gebaseerd op voorstellen en ervaringen van de Nederlandse consumenten?

Vele. In de nieuwe trailer Avivo is tussen 20 en Het merk Adria is al zijn 30 procent van de oplossingen gebaseerd op hele geschiedenis actief feedback uit de Nederlandse markt. Om de caravan op de Nederlandse markt zoveel mogelijk te ontwerpen volgens de eisen en en dat is al meer dan 45 vragen van de consument hebben we een speciale jaar, zegt Matjaž Grm, focusgroep van dealers in Nederland, die onder algemeen directeur verandere kijken naar het design, de technische koop en marketing van de Sloveense producent oplossingen, het gebruik van materialen, van recreatievoertuigen kleurgebruik en andere details. Dit alles met Adria Mobil. als doel om een product te ontwikkelen dat de consumenten willen hebben.

Op de beurzen kunnen de consumenten veel producten zien. Wanneer ze besluiten om verder te kijken, beslissen ze binnen drie seconden of wat ze zien leuk vinden of niet. Als ze in deze drie seconden besluiten dat ze het leuk vinden, gaan ze de caravan in om hem meer in detail te bekijken.

Daarom moeten we een dusdanig product maken, dat 70 procent van de mensen mooi vinden, en het product mag niet al te veel afleidende elementen hebben. Het ontwerp moet mooi zijn, maar tegelijkertijd ook origineel. Dit is ons geheim en daarin zijn we geslaagd en onze concurrenten niet.

Hoe beschrijft u de hoofdlijnen van het nieuwe aanbod van Adria Mobil voor het seizoen 2017?

Zoals ik al vermeldde, gaan we de markt op met de nieuwe innovatieve en stijlvolle Aviva-caravans die onder meer gekenmerkt worden door een lichte constructie en een meer dan redelijke prijs.

Klanten zullen in staat zijn om te kiezen tussen negen verschillende versies, die plaats bieden aan maximaal zeven personen.

In het nieuwe camperprogramma zit een compleet nieuwe serie geïntegreerde Soniccampers, die beschikbaar is in 12 verschillende

Jure Makovec

natuurlijk ook rekening met wat de consumenten denken. Bij de ontwikkeling van caravans luisteren we vooral goed naar de Nederlandse consumenten omdat ze als gevolg van de jarenlange traditie en de ontwikkeling in de markt zoveel kennis hebben over de details en daar is zoveel kennis die je nergens anders vindt. Dit is de reden waarom we in Nederland een systeem hebben opgericht van aanhoudende verbetering, waarbij ons team systematisch toezicht houdt op de meningen en suggesties van consumenten. Deze worden opnieuw bekeken door iemand op een hoger niveau. Oplossingen die we verwerken in onze producten op basis van het advies van de Nederlandse consumenten worden ook goed geaccepteerd door consumenten in andere markten.

versies met een nieuwe, meer geïntegreerd exclusieve Adria-led-verlichting en verchroomde lamellen, waardoor het voertuig meer een autolook heeft. Het biedt meer luxe en comfort met een uniek interieur in een combinatie van hout, aluminium en leer.

In het seizoen 2017 presenteerden we ook een compleet nieuw model in het segment recreatievans. Namelijk de multi-purpose-van, de Multi-Purpose Camper Active. Deze is gebaseerd op de Renault Trafic en we bieden hem aan in zes buitenkleuren en één interieurdesign. Er kunnen tot zes personen in vervoerd worden en er kunnen vier passagiers in slapen. Hij heeft een geïntegreerde pop-upslaapkamer en keuken, en gebruikers kunnen kiezen uit drie verschillende EURO6-motoren.

In dit seizoen hebben we nog de invoering van nog een innovatie: namelijk onze nieuwe Citroënpartner voor de levering van het basisvoertuig Jumper en zij zullen zij aan zij staan met onze huidige partners voor basisvoertuigen. Dit zijn de Fiat Ducato en de Renault Master. Allemaal met sterke en effectieve EURO6-motoren, die perfect geïntegreerd zijn in de Adria-caravans.

Hoe komt het dat u om uw innovaties te presenteren voor het seizoen 2017 de media uitnodigt uit 11 landen in Planica, waar de wedstrijden in schansspringen elk jaar traditioneel beëindigd wordt met de wereldbeker schansspringen?

Planica Nordic Centre biedt unieke faciliteiten en decor voor dergelijke presentaties, de schans zelf is een kunstwerk, dat ook erkend wordt op nationaal niveau. Het Nordic Centre is dit jaar de winnaar van de Plečnik-prijs. (De prijs is genoemd naar de beroemde Sloveense architect Joze Plečnik, die een onuitwisbare stempel zette op de drie Europese hoofdsteden, Wenen, Praag en Ljubljana).

Planica is een speciale plaats voor de Sloveense natie. Daarnaast trekken dit jaar de resultaten van het Sloveense springers, met wereldkampioen Peter Prevc als leider, een parallel met onze prestaties in de wereldwijde concurrentie in onze industrie.

Welke media was er prominent aanwezig op uw evenement in Planica?

Onder de speciale media die over recreatievoertuigen voor de vrije tijd schrijven, waren onder andere Caravaning, Promobil, Camping, Cars & carvans en Reisemobil International uit Duitsland, Le Monde du Camper Camping Car Magazine en Camping Car Le Site uit Frankrijk, Plein Air Vita en Camper, Camper Life News Camp en Caravan e Camper uit Italië, Caravanum uit Zweden, Camping-Revue uit Zwitserland en KCK (Kampeer & Caravan Kampioen) Caravannen, Kampeerauto, Topcamper, ACSI, Kampeerwereld en Kampeertoerist uit Nederland.

Sabina Petrov Slovenië nodigt u uit! 7

DE INVESTERING VAN HEINEKEN IN SLOVENIË

Thinkstock

Pivovarno Laško Union lonkt naar een mooie toekomst

B

rouwerijreus Heineken heeft vorig jaar april in de strijd om de overname van Pivovarno Laško Union, de grootste brouwerij van het twee miljoen inwoners tellende Slovenië, een beter bod uitgebracht dan de drie andere partijen, de financiële fondsen CVC Capital, KKR en Mid Europe Partners.

Formeel sinds vorig jaar oktober bij Heineken

De formele overname door de Nederlandse onderneming van de groep Pivovarno Laško, die behalve de twee brouwerijen ook bestaat uit de producent van alcoholische en nonalcoholische dranken Vital Mestinje en een paar dochterondernemingen, vond plaats op 15 oktober vorig jaar.

Dat wil zeggen, nadat voor ongeveer 53,43 procent van de aandelen een bedrag van 120 8 Slovenië nodigt u uit!

miljoen euro betaald was aan de eigenaars van het consortium. Tegelijkertijd heeft Heineken 141 miljoen euro naar Pivovarno Laško overgemaakt om schulden te betalen, terwijl 44 miljoen euro bedoeld is voor Pivovarna Union. Na het overnamebod hebben ook nog andere aandeelhouders van de groep Pivovarna Laško hun aandelen verkocht aan Heineken, zodat het bedrijf nu honderd procent eigenaar is van de grootste Sloveense brouwer.

Gezamelijke reis zonder schulden naar de bank

Het feit dat de groep Pivovarna Laško nu onder de vleugels van de nieuwe eigenaar schuldenloos naar de bank kan gaan, was de belangrijkste mededeling op de persconferentie die vorig jaar werd gegeven door Dušan Zorko, CEO van de groep Pivovarna Laško en Stefan Orlowski, de CEO van Heineken Europe.

De investering van Heineken in Slovenië heeft een lange traditie.

Laško-bier vierde vorig jaar zijn 190-jarige bestaan, bij Union vierde men het jaar daarvoor het 150-jarig bestaan van dat merk.

erfgoed en sterke merknamen die beide een aanvulling zijn voor het portfolio van Heineken van meer dan 250 merknamen in de wereld”, zei Orlowski. En hij herinnerde aan een gemaakte belofte: “we behouden beide productielijnen en merknamen Laško en Union”.

Beide Sloveense bierbrouwers hebben een lange traditie. Laško-bier vierde vorig jaar zijn 190-jarige bestaan, bij Union vierde men het jaar daarvoor het 150-jarig bestaan van het merk.

“De groep Pivovarna Laško heeft een belangrijke eigenaar gekregen die dezelfde waarden met Laško deelt zoals een goede merknaam, geschiedenis, traditie, zorg voor de omgeving, zorg voor ontwikkeling en al het andere”, zei Dušan Zorko, aan wie de Nederlandse brouwer de leiding heeft toevertrouwd voor de toekomst.

En dat betekent een nieuw begin voor de groep Pivovarna Laško, een nieuwe dag, meent hij, want onder de vleugels van het grote Heineken kunnen we sneller uitbreiden dan nu.

Voor Heineken was de dag dat het eigenaar werd van 53,43 procent van Pivovarna Laško een belangrijke mijlpaal. “Laško, Union en Heineken verbinden gezamelijke waarden en daarom denk ik dat de overname een natuurlijk proces is”, benadrukte Stefan Orlowski, de CEO van Heineken Europe op de persconferentie.

Eenduidig onder Pivovarna Laško Union

De grootste Nederlandse investering in Slovenië werkt sinds 1 juli eenduidig onder de naam Pivovarna Laško Union.

Vorig jaar sloot de groep af met iets hogere inkomsten, terwijl de winst een beetje kromp.

De inkomsten werden in verhouding tot het jaar 2014 met circa drie miljoen euro vergroot naar iets meer dan 173 miljoen euro. De genormaliseerde winst voor betaling van rente, belasting, afschrijving en waardevermindering (EBITDA) was 300.000 euro lager, op een totaal van 33,6 miljoen euro, en de winst na belasting was verminderd met 500.000 euro tot een totale winst van 12 miljoen euro. Met een schone winst van bijna 10 miljoen euro heeft de groep Pivovarna Laško in 2014 bijna 18 miljoen verlies geleden.

Een kans om van elkaar te leren

Met de overname ziet Orlowski ook een kans om van elkaar te leren. “Samen bouwen we een aan sterke en duurzame onderneming”, zei hij en gaf aan dat Heineken zich verheugt op deze kans om samen te werken met de brouwerijen Laško en Union.

“Beide brouwerijen zijn marktleiders op de Sloveense markt, ze hebben een geweldig

staven

buizen

profielen

films

platen

ringen

Impol, Partizanska 38, 2310 Slovenska Bistrica, Slovenie, +386 2 845 31 00, www.impol.com

gekleurde linten

Aleš Beno

Dit jaar verwacht Pivovarna Laško Union om 2,3 miljoen hectoliter bier, non-alcoholische dranken en water te verkopen. Hiervan 70 procent op de Sloveense markt, het overige deel in het buitenland. Het assortiment van Heineken en andere producten zijn in deze hoeveelheid inbegrepen.

De onderneming verwacht dit jaar om van de 150 miljoen euro omzet een genormaliseerde

De nieuwe eigenaar Heineken zal beide productielocaties in stand houden, wat heel belangrijk is voor de ontwikkeling van de brouwerijen in Slovenië.

Terug naar oorspronkelijke activiteiten

Dit jaar verwacht Pivovarna Laško Union om 2,3 miljoen hectoliter bier en non-alcoholische dranken te gaan verkopen.

10 Slovenië nodigt u uit!

EBIT te halen van 19,1 miljoen euro, qua genormaliseerde EBITDA verwacht men 29 miljoen euro. Voor investeringen reserveert men 8,8 miljoen euro. Het merendeel hiervan is bestemd voor het vernieuwen van technisch materiaal, gedeeltelijk ook voor IT- en marktontwikkeling.

“De nieuwe eigenaar, een strateeg, heeft grote veranderingen aangebracht in de bedrijfsvoering van Pivovarna Laško en Pivovarna Union”, antwoordt men vanuit de afdeling Corporate Relations op de vraag of er belangrijke veranderingen zijn en of die veranderingen effect hebben sinds vorig jaar oktober, toen Heineken de bedrijfsvoering overnam.

En men voegt daaraan toe: “Het gaat om de basisactiviteit en alle veranderingen zijn gericht op dat doel. De belangrijktste verandering is het feit dat we teruggaan naar onze basisactiviteit: de productie van bier met de nadruk op de merken.

We hebben drie pijlers: Laško, Union en Heineken. De nieuwe eigenaar zal beide productielocaties in stand houden, wat heel belangrijk is voor de ontwikkeling van de brouwerijen in Slovenië, want Heineken is een traditionele brouwerij en de brouwers hebben het bier in hun hart. Het juridisch samensmelten van beide brouwerijen verhoogt de efficientie in de toekomst en is een van de laatste stappen in het proces van herstructurering. Die volgt nadat we vorig jaar de financieële herstructurering volbracht hebben.”

Sabina Petrov

T: +386 3 7462 750 F: +386 3 7462 770 E-Mail: info@alpos.si

Alpos alu – ein Synonym für hohe ALPOS ALU d.o.o. ist der europäische Alpos ALU B.V. is een Europese fabrikant Qualität von Aluminiumleitern Hersteller vom Aluminium-Leitern van aluminium ladders en dozen met 40 undervaring!

Alu-Boxen mit dem 40 Jahren jaar Erfahrungen!

Das Unternehmen Alpos alu ist ein slowenischer Hersteller von Aluminiumleitern mit langer Tradition. Seine Produkte sind hochwertig und wurden vom TÜV SÜD München in Einklang mit den europäischen Normen EN 131/GS und EN 1004 zertifiziert.

Alle producten worden vervaardigd met de hoogsteInkwaliteit en voldoen aan de Europese normen Das Programm von Alpos umfasst verschiedene Arten von den nächsten Jahren möchte Alpos seinen Marktanteil (EN 131, EN 14183) en zijn gecertificeerd door TÜV SÜD Deutschland.

Aluminiumleitern: auf dem deutschen Markt um 17 Prozent vergrößern. Neben

• Hausleitern vom Typ ACCESS Leitern möchte das Unternehmen auch mit besonderen Alle Produkte sind von höchster Qualität undden entsprechenden europäischen Normen • technische Leitern für den Hausgebrauch vom Typ RATIO Aluminiumprodukten, die für spezielle Zwecke verwendet Het assortiment bestaat uit: We zijn trots op onze troeven: 131,Leitern EN 14183) hergestellt undvom von Deutschland zertifiziert.

•(EN technische für den gewerblichen Gebrauch TypTÜV SÜD werden, den Markt erobern.

Die Produktionskapazitäten und EXPERT Ladders Expert (professioneel programma)

Korte levertijden die Ausrüstung des Unternehmens ermöglichen nämlich die • Arbeitsbühnen, Ladders Ratio

Hoge flexibiliteit die(hobbyprogramma) auch als Leitern verwendet werden können Herstellung von verschiedenen Produkten.

Produktionsprogramm umfaßt:

Huishoudladders (toegang) Universele Leitern (Profiprogramm) deutsche Expert Markt ist sehr wichtig Der opvouwbare ladders Alpos alu verkauft seine Produkte in ganz Europa und auf anderen

Leitern Ratio (Hobbyprogramm) Weltmärkten.

Werksteigers Der deutsche Markt ist wegen seiner Größe für

Haushaltsleitern (Access) Alpos von besonderer Wichtigkeit.

Alpos Umsatz in Deutschland Aluminium dozen

Wir sind stolz auf unsere Vorteile:

Afstemming op de klantbehoeften Hoge Kurze Lieferzeiten Hohe Qualität ist die Konstante

kwaliteitsnormen gecertificeerd met ISO „Wir können mit Stolz behaupten, dass wir in unserer

Hohe Flexibilität 9001 langjährigen Geschichte der Produktion von Leitern eine

Anpassungsfähigkeit an die aufrechterhalten, Bedürfnisse konstante hohe Qualität unserer Produkte Hoge betrouwbaarheid

steigt von Jahr zu Jahr.

Das Ziel des Unternehmens ist, den dieder uns von der Prüfstelle TÜV SÜD München bestätigt wird.

Universale Gelenkleitern Kunden Umsatz in Deutschland zu erhöhen. Auf dem deutschen Markt Deutschland liegt nahe an Slowenien, deswegen können Arbeitsbühnen Hohe durch ISO verkauft Alpos die größten Mengen seiner Aluminiumleitern wir unserenQualitätsstandards Kunden kurze Lieferzeiten,auch große Flexibilität Onze bedrijfsfilosofie is de afstemming op de behoeften vanLogistikkosten de klant engewährleisten,“ het voldoen aan een für den Hausgebrauch sowie technische dreiteilige und optimale sagt Damjana

Alu-Boxen 9001 Zertifizierung bestätigt hoge kwaliteitsstandaard.

Mehrzweckleitern, welche die Verbraucher von Zeit zu Zeit Kozlevčar, die Generaldirektoriin des Unternehmens Hohe verwenden und die praktisch für jeden Haushalt bestimmt sind.

Alpos alu. Zuverlässigkeit

Die Philosophie des Unternehmens ist auf die Anpassung an die Kundenbedürfnisse und die höchsten Qualitätsstandarderfüllung.

DE TOPBEDRIJVEN IN SLOVENIË

Vorig jaar toonden Sloveense bedrijven veel betere resultaten

Aleš Beno

I

ets meer dan 65.000 bedrijven in Slovenië, die tot eind maart hun jaarverslag uitbrachten, hadden vorig jaar 81,7 miljard euro omzet geboekt en dat is vier procent meer dan het jaar ervoor.

Van dit bedrag maakten Sloveense bedrijven meer dan 30 miljard euro van de omzet op de buitenlandse markten en dat is acht procent meer dan het jaar ervoor.

Meer personeel en meer winst

“Sloveense bedrijven lieten vorig jaar een significante verbetering zien van hun prestaties in vergelijking met het voorgaande jaar. Ze hadden ongeveer 20.000 medewerkers meer dan in het jaar ervoor(in totaal 445.000)en vijf procent meer dan het jaar 12 Slovenië nodigt u uit!

daarvoor. Ze hebben ook vrijwel alle indicatoren verbeterd en er is ook een hogere toegevoegde waarde per werknemer.

Het EBITDA van de bedrijven is in het afgelopen jaar gestegen met zes procent,” zei, tijdens de presentatie van de resultaten van het afgelopen jaar van Sloveense bedrijven, Marjan Širaj van agentschap AJPES. Deze verbetering van de prestaties wordt sterk beïnvloed door micro-ondernemingen maar de resultaten zijn ook verbeterd bij middelgrote ondernemingen, terwijl de grote ondernemingen een verslechtering lieten zien, legde hij uit.

Uit de gegevens van het agentschap AJPES blijkt dat 64 procent van alle bedrijven het afgelopen jaar winstgevend heeft

Vorig jaar toonden Sloveense bedrijven een aanzienlijke verbetering van de presws in vergelijking met het voorgaande jaar. De verbeteringen zijn te zien op bijna alle fronten en er is ook een toename van werknemers te zien.

In vergelijking met het voorgaande jaar steeg het EBITDA met zes procent.

gedraaid. Bedrijven rapporteren een stijging met 13 procent van hun nettowinst in vergelijking met twee jaar geleden. De Sloveense economie registreerde vorig jaar 2,1 miljard euro nettowinst (of het verschil tussen de totale winst en verlies van alle bedrijven samen)en dat is 81 procent meer dan twee jaar geleden.

Degene die exporteren zijn de motor van de economie

De motor van de Sloveense economie zijn exporteurs die de laatste acht jaar hun bijdrage aan de economie verhoogden. Terwijl in 2008 het aandeel van de export van de hele economie 28 procent bedroeg, bereikte de omzet vorig jaar 37 procent.

De Sloveense economie genereerde op

buitenlandse markten vorig jaar iets meer dan 30 miljard euro aan inkomsten. Van de 65.000 bedrijven, die vorig jaar in SloveniĂŤ actief waren, maakte een derde van die ondernemingen hun omzet in het buitenland.

En hoe ging het vorig jaar met de grootste Sloveense bedrijven? Ondanks de hogere omzet en winst zijn de bedrijven die vorig jaar voor ten minste 30 miljoen euro verkochten nog steeds terughoudend als het om nieuwe werkgelegenheid gaat, terwijl de meest succesvolle bedrijven voortdurend op zoek zijn naar nieuwe krachten.

Tegelijkertijd blijven bedrijven gewoon bezig om hun schulden snel af te lossen. De toegevoegde waarde van een werknemer is ruim boven het Sloveense gemiddelde, bij de beste bedrijven zelfs voor bijna honderd procent.

SloveniĂŤ nodigt u uit! 13

Succesvolste bedrijven in Slovenië van afgelopen jaar Bedrijf 1.

GH HOLDING

2.

LTH CASTINGS

3.

Branche

Omzetgroei in twee jaar tijd (in %)

Verkoopopbrengst (in miljoen EUR)

EBIT-marge (in %)

Aantal werknemers

Constructie

23,0

91,8

18,5

16

Metaalindustrie

18,1

205,6

13,1

1.452

STRABAG

Constructie

23,9

64,5

10,8

122

4.

SI.MOBIL

Telecommunicatie

-6,7

173,9

32,4

397

4.

TAB

Metaalindustrie

17,4

206,1

9,3

561

6.

COMTRADE

7.

FILC

8.

LUKA KOPER

9.

ICT

23,1

47,2

15,1

418

Textielindustrie

9,6

66,7

23,2

235

Havens

12,4

173,3

22,4

853

FOTONA

Laserapparatuur

18,5

33,6

19,6

224

10.

LEK

Farmaceutischeindustrie

8,7

849,4

10,5

3.243

11.

STEKLARNA ROGAŠKA

Glasindustrie

24,7

48,6

13,5

795

Papierindustrie

2,3

149,9

15,3

375

Telecommunicatie

14,9

78,0

24,3

276

12.

KOLIČEVO KARTON

13.

TELEMACH

14.

FRUTAROM ETOL

15.

GKN DRIVELINE SLOVENIJA

Chemische industrie

5,8

54,7

16,4

215

Auto-industrie

11,4

68,9

10,8

370

16.

INOTHERM

Metaalindustrie

6,8

48,5

23,8

231

17.

TITUS

18.

DANFOSS TRATA

Chemische industrie

14,5

69,7

9,5

405

Metaalindustrie

3,1

97,5

15,4

383

18.

STEKLARNA HRASTNIK

Glasindustrie

20.

HELLA SATURNUS SLOVENIJA

Auto-industrie

12,7

52,2

14,7

581

20,2

337,9

3,3

1.491

21.

NOVEM CAR INTERIOR DESIGN

Auto-industrie

37,4

63,1

7,9

447

22.

JUTEKS

Textielindustrie

13,4

39,2

16,1

129

23.

24.

SŽ - ŽGP

Spoorwegen

-4,0

80,9

10,3

315

PORSCHE SLOVENIJA

Detailhandel

15,2

392,7

3,0

99

25.

TKK

26.

KOLEKTOR SIKOM

Chemische industrie

8,7

52,1

9,5

192

Auto-industrie

1,2

128,0

14,4

721

26.

AERODROM LJUBLJANA

Logistiek

7,4

34,8

26,3

397

28.

PALFINGER

29.

DOMEL

30.

STARKOM

Logistiek

10,1

83,4

5,9

448

Elektroindustrie

14,0

100,1

7,5

740

Auto-industrie

8,3

52,6

10,9

234

Bron: Gvin, AJPES, jaarrapport, eigen berekeningen

De grootste is weer het farmaceutisch bedrijf Krka

Aan de top van de lijst van grootste Sloveense bedrijven, gepubliceerd in de bijlage van de Sloveense zakenkrant Finance, zien we voor het zevende achtereenvolgende jaar op rij, het farmaceutisch bedrijf Krka uit Novo Mesto. De top 30 die op de lijst staan van de grootste en meest succesvolle bedrijven in Slovenië zijn gepubliceerd in de tabel. Bij het rangschikken van de grootste bedrijven hielden de analisten van Finance rekening met de volgende indica14 Slovenië nodigt u uit!

ties: omzet, nettowinst, bedrijfsresultaat voor afschrijving en amortisatie (EBITDA), aandelen, activa en aantal werknemers. Bij het samenstellen van een lijst met de meest succesvolle bedrijven, ging men uit van de volgende indicaties: een jaarlijkse groei van de omzet en het EBITDA voor de jaren 2015 en 2014 (het kijken naar de groei in het afgelopen jaar woog voor 70 procent mee), rendement op activa, het kapitaal, de werkelijke winst ten opzichte van de omzet (EBIT-marge),toegevoegde waarde per werknemer en classificatie op bedrijfsgrootte.

Aleš Beno

Krka is het grootste bedrijf in Slovenië sinds 2010, toen het de retailer Mercator van de eerste plaats stootte en Krka heeft ook de grootste winst. Vorig jaar bleef Krka net onder de grens van 146,3 miljoen euro.

Maar het bedrijf Novo Mesto had vorig jaar niet, net als in voorgaande jaren, het grootste bedrijfsresultaat voor afschrijving en amortisatie. In het afgelopen jaar, voornamelijk als gevolg van de ongunstige omstandigheden in Rusland, daalde het EBITDA met een vijfde tot 263,6 miljoen Euro.

De op één na grootste nettowinst van 115,9 miljoen euro in Slovenië was vorig jaar ook voor rekening van een farmaceutisch bedrijf. Namelijk het bedrijf Lek dat onderdeel is van Sandoz en in handen is van het Zwitserse bedrijf Novartis. Lek dankt zijn

Aan de top van best presterende bedrijven in Slovenië zien we twee bouwbedrijven.

Op de eerste plaats staat GH Holding waar de omzet vorig jaar steeg met 17 procent en op de derde plaats zien we het Oostenrijkse Strabag en diens omzet steeg vorig jaar met 29 procent.

grote groei aan de omzet, de winst en het aantal werknemers, klom drie plaatsen in de lijst van de grootste bedrijven en won brons.

Het Sloveense deel van de Sandoz-groep zag de inkomsten van vorig jaar groeien met 11,6 procent, het EBITDA groeide met 20 procent en de activa met 9 procent.

De meest succesvolle aannemer van vorig jaar

Aan de top van de lijst van de beste bedrijven in Slovenië staan twee aannemers. Op de eerste plaats staat de GH Holding en op de derde plaats het Oostenrijkse Strabag.

Afgelopen jaar was een goed jaar voor veel aannemers, omdat ze projecten afmaakten van door Europa gefinancierde projecten.

Dat is ook de reden dat er vorig jaar weer

Aan de top van de ranglijst van grootste bedrijven in Slovenië zien we voor het zevende achtereenvolgende jaar de farmaceut Krka. Het bedrijf uit Novo Mesto had in het afgelopen jaar de hoogste nettowinst van alle ondernemingen namelijk 146,3 miljoen Euro.

Irena Herak

Grootste bedrijven in Slovenië van vorig jaar Bedrijf

Branche

Verkoopopbrengst (in miljoen EUR)

EBITDA (in miljoen EUR)

Aantal werknemers

1.

KRKA

Farmaceutische industrie

1.086,5

236,6

4.588

2.

DARS

Snelwegen

360,9

269,4

1.200

3.

LEK

Farmaceutische-industrie

849,4

149,4

3.243

4.

MERCATOR

Detailhandel

1.403,5

91,3

9.271

5.

PETROL

Detailhandel

3.063,5

97,3

2.430

6.

TELEKOM SLOVENIJE

Telecommunicatie

634,1

170,6

2.625

7.

HSE

Energie

1.303,1

53,4

138

8.

GORENJE

Huishoudelijke apparaten

683,4

39,4

4.110

Auto-industrie

1.027,3

83,2

2.051

Postdiensten

212,9

22,8

5.900

Telecommunicatie

173,9

84,1

397

9.

REVOZ

10.

POŠTA SLOVENIJE

11.

SI.MOBIL

12.

LUKA KOPER

13.

GEN-I

Haven

173,3

67,1

853

Energie

1.777,1

7,7

178

14.

LTH CASTINGS

Metaalindustrie

205,6

39,2

1.452

15.

ELES

Energie

148,7

41,1

526

16.

NEK

Energie

174,5

56,7

647

17.

OMV SLOVENIJA

18.

ACRONI

19.

ELEKTRO LJUBLJANA

20.

HELLA SATURNUS SLOVENIJA

21.

DEM

Detailhandel

598,9

28,3

72

Staal industrie

380,5

36,6

1.124

Energie

88,0

41,9

836

Auto-industrie

337,9

37,6

1.491

Energie

64,7

27,7

265

22.

GEN

Energie

168,4

14,6

49

23.

ELEKTRO MARIBOR

Energie

62,7

31,2

831

24.

UNIOR

Metaalindustrie

159,8

17,6

2.074

25.

MAHLE LETRIKA

Auto-industrie

180,7

16,9

1.423

26.

CIMOS

Auto-industrie

384,8

10,7

1.993

27.

TEŠ

Energie

158,8

12,4

405

28.

IMPOL

Metaalindustrie

586,8

26,6

18

29.

KOLIČEVO KARTON

Papier industrie

149,9

31,7

375

30.

TAB

Metaalindustrie

206,1

24,4

561

Bron: Gvin, AJPES, jaarrapport, eigen berekeningen

winst was voor de bouwsector. Maar we verwachten een afkoelperiode, omdat dit jaar de Europese kraan meer zal worden dicht gedraaid. De prognose is dat de omzet dit jaar zal dalen met de helft. Bij de GH Holding steeg de omzet vorig jaar met 17 procent en bij Strabag steeg hij met 29 procent.

Net zoals vorig jaar staat ook dit jaar LTH Castings uit Škofja Loka weer op de tweede plaats van de meest succesvolle Sloveense bedrijven. Het bedrijf dat tijdens het dieptepunt van de crisis overgenomen werd door managers zag afgelopen jaar een 16 Slovenië nodigt u uit!

omzetstijging van 18 procent en het EBITDA steeg met maar liefst 29 procent. Ze staan ook aan de top dankzij een rendement van 32 percent op het gemiddeld eigen vermogen.

De accufabrikant TAB uit Mežica is traditioneel ook een van de beste bedrijven die ditmaal op de vijfde plaats was geëindigd.

Net zoals LTH Castings heeft TAB 27 procent rendement op het eigen vermogen. TAB verwacht dit jaar met zeven procent een iets lagere omzet dan vorig jaar.

Jure Ugovšek, Jurij Šimac

D

e belangrijkste reden dat Ljubljana op 1 januari van dit jaar de titel kreeg van de Europese Commissie, de titel van Europese Groene Hoofdstad 2016, was omdat het comité van deskundigen oordeelde dat Ljubljana de stad is die op het gebied van duurzame ontwikkeling de veranderingen maakte in de goede richting en in een zo kort mogelijke tijd, zei loco-burgemeester Tjaša Ficko van de gemeente Ljubljana en tevens leider van het project van de Europese Groene Hoofdstad.

De commissie die de keuze maakte, bracht ook naar voren dat Ljubljana erg bekwaam is om de natuurlijke hulpbronnen te behouden zoals groene ruimtes, schoon drinkwater en biodiversiteit en tegerlijktijd in staat is om gebieden die nog niet voldoende ‘groen’ zijn, groener te maken.

Een groep van 12 onafhankelijke milieudeskun-

Europese Groene Hoofdstad sinds 2010 2016 Ljubljana, Slovenië 2015 Bristol, Verenigd Koninkrijk 2014 Kopenhagen, Denemarken 2013 Nantes, Frankrijk 2012 Vitoria-Gasteiz, Spanje 2011 Hamburg, Duitsland 2010 Stockholm, Zweden

Dragica Wedam

De Europese Groene Hoofdstad Ljubljana is de ster aan de Europese hemel

Meer dan twee vijfde van Ljubljana is begroeid met bomen.

digen beoordeelt in het selectieproces jaarlijks de nominaties van de steden op 12 punten. Dit zijn: klimaatverandering, mitigatie en adaptatie, lokaal vervoer, groene stedelijke gebieden met hun integratie van duurzaam landgebruik, natuur en biodiversiteit, de kwaliteit van de lokale luchtkwaliteit, kwaliteit van geluidsmilieu, afvalbeheer, waterverbruik, afvalwaterzuivering, eco - inovatie en duurzame werkgelegenheid, energie-efficiëntie en geïntegreerd milieubeheer.

De titel van Europese Groene Hoofdstad gaat naar de stad die aan hoge milieunormen voldoet, hoge eisen stelt voor verdere verbetering van het milieu en duurzame ontwikkeling en kan dienen als een voorbeeld voor andere steden.

In de race voor de titel zijn tot nu toe meer dan 100 steden

Het project ‘Groene Hoofdstad van Europa in de Europese Unie’ loopt al sinds 2008, de eerste stad die de titel droeg in 2010 was het Zweedse Stockholm.

Ljubljana is de zevende Groene Hoofdstad van Europa en tegerlijktijd de eerste in dit gedeelte van Europa. In januari was er een persconferentie van de gemeente Ljubljana, die net in het begin van het jaar plaats vond waarin de Sloveense hoofdstad de titel draagt van Europese Groene Hoofdstad en waar burgemeester Zoran Jankovič zei: “Ljubljana is de ster aan de Europese hemel.” En hij herinnerde eraan dat Ljubljana zijn duurzame Visie Ljubljana 2025 al in 2006 had, toen de prijs van Europese Groene Hoofdstad nog niet eens bestond.

Voor de titel van Europese Groene Hoofdstad Slovenië nodigt u uit! 17

Oppervlakte van de gemeente Ljubljana: 275 vierkante kilometer Bevolking: 287.218 BBP per hoofd van de centrale Sloveense regio: € 24.845 Bevolkingsdichtheid: 1044 inwoners per vierkante kilometer Aantal overnachtingen van toeristen vorig jaar: 1.190.000

In het stadcentrum van Ljubljana, waar ooit bussen en auto’s rond reden, hebben vandaag de dag de fietsers en voetgangers het voor het zeggen.

waren er vanaf het begin van de selectie meer dan honderd steden die meededen en waarvan er 30 op de shortlist kwamen. Ljubljana is erin geslaagd om de titel van Europese Groene Hoofdstad te winnen in een derde poging.

In 2014, toen Ljubljana de flatterende titel kreeg van de Europese Commissie, zaten in de laatste selectie ook de genomineerde steden Essen in Duitsland, Nijmegen in Nederland, Oslo in Noorwegen en Umeå in Zweden.

In 2017 zal het Duitse Essen de titel van Europese Groene Hoofdstad dragen. In juni zullen vertegenwoordigers van de Europese Commissie in Ljubljana uit alle finalisten diegene selecteren die de titel gaat dragen van Europese Groene Hoofdstad 2018.

Veranderingen ten goede

In Ljubljana’s stadscentrum, waar eerst bussen en auto’s rond reden, hebben vandaag de dag fietsers en voetgangers het voor het zeggen.

542

220

7,5

vierkante meter van de stad is openbare groene ruimte, per hoofd van de bevolking.

kilometer van fietsroutes zijn aangelegd in de stad.

keer per dag gemiddeld gebruikt men een fiets in het Bicikelj-systeem.

18 Slovenië nodigt u uit!

Irena Herak

Identiteitskaart Ljubljana

Tomassereda

Groen Ljubljana is een stad om van te genieten Zoals opgemerkt door de directeur van Ljubljana Toerisme Petra Stušek, hebben de groene en duurzame veranderingen Ljubljana veranderd in een stad om van te genieten.

“Wij stedelingen zijn snel gewend geraakt aan de veranderingen ten goede en hebben die dan ook aangenomen maar de bezoekers prijzen dagelijks de ordelijkheid van onze hoofdstad, een ontspannen sfeer en gevarieerd aanbod. Het bloeiende toerisme heeft ook baat gehad aan de sluiting in het stadscentrum voor gemotoriseerd verkeer.

In tien jaar tijd is het aantal overnachtingen in Ljubljana meer dan verdubbeld, tot meer dan 1,19 miljoen. In de internationale markt is Ljubljana herkenbaar als een opwindende Europese stad met een toeristische bestemming voor actieve, romantische en zakelijke bijeenkomsten gedurende het hele jaar,” zei de gesprekspartner.

De groene ervaringen in Ljubljana zijn beschikbaar voor bezoekers en zijn beschreven door de Toeristenbond van Ljubljana op een speciale site van de portal ‘Visit Ljubljana’ (http://www.visitljubljana.com); de site is beschikbaar in het Sloveens, Engels, Duits, Italiaans en Frans. Ze hebben ook inhoud over het onderwerp duurzaam toerisme op een speciale website Groen Ljubljana (http://www.zelenaljubljana.si).

“We hebben ook een gratis folder gepubliceerd met de titel -Een Gids van Groen Ljubljana- die wijst op interessante ‘groene’ punten in Ljubljana en groen gekleurde rondleidingen door de stad. De nieuwe rondleidingen met gidsen zullen de bezoekers behalve de hoogtepunten, ook de groene plekken van de stad laten zien en zo verkennen deze met de fiets de omgeving van Ljubljana. Ze kunnen de stad ook vanuit een ander perspectief bekijken met een SUP of een kajak, of er doorheen (met uitzondering van het historische centrum van de stad) met de Segway. Dit jaar zullen we de bezoekers ook een cirkelvormig leerpad bieden over de bijenteelt, omdat de bijenteelt sinds mensenheugenis een traditioneel deel van de Sloveense cultuur en traditie is, maar we ontwikkelen in de centrale regio ook dagexcursies met een groen tintje”.

Dit zijn enkele van de activiteiten die verband houden met de titel Ljubljana Europese Groene Hoofdstad 2016, beschrijft de directeur van Toerisme Ljubljana Petra Stušek.

De afstanden tussen de oevers zijn verminderd door het bouwen of het renoveren van in totaal negen bruggen over de Ljubljanica.

De oevers van de rivier de Ljubljanica zijn veranderd in kwalitatieve openbare plekken voor burgers en bezoekers, de afstanden tussen de oevers zijn verminderd door het bouwen of renoveren van in totaal negen bruggen over de Ljubljanica.

Ljubljana kan trots zijn op zichzelf met 542 vierkante meter van openbare groene ruimte per hoofd van de bevolking. Nieuw in de stad zijn 80 hectare aangelegde openbare groene ruimte en van onderontwikkelde stadgedeeltes worden groene zones ontwikkeld, dat zijn enkele voorbeelden om het nog beter te maken, zeggen ze in de gemeente Ljubljana.

“Ik verwacht dat Ljubljana dit jaar verder zijn positie in Europa zal versterken als een groene, veilige, schone en gezellige stad met een hoge kwaliteit aan levensstandaard. Als eerste en voorlopig de enige Groene Hoofdstad van heel het centrale en zuidoostelijke deel van Europa, zullen we actief de boodschap van het project uitdragen tussen steden en goede ervaringen delen en uitwisselen. Ik geloof dat de behoefte voor groene en duurzame ontwikkeling onder ons leeft, zowel bij de medewerkers van de gemeente Ljubljana als bij de bevolking. Ik wens dat deze titel die we hebben gekregen, ons nog meer zal verbinden in onze gezamenlijke inspanning om Ljubljana nog mooier te maken en ook in de toekomst”, zegt loco-burgemeester Tjaša Ficko van de gemeente Ljubljana en tevens leider van het project van de Europese Groene Hoofdstad.

Sabina Petrov Slovenië nodigt u uit! 19

Kim Van Dam

Verliefd op Slovenië

Doe als de locals en slenter over de enorme markt.

20 Slovenië nodigt u uit!

Tijdens een wandeling door het centrum kun je niet om architect Jože Plečnik heen. Hij was onder meer verantwoordelijk voor de drie bruggen (Tromostovje) en de Schoenmakersbrug, de Universiteits- en de nationale bibliotheek en de vismarkthallen.

Bij die hallen begint ook de dagelijkse markt.

Een heerlijke manier om Ljubljana te zien, per boot over de rivier.

Kim Van Dam

S

lovenië, een land half zo groot als Nederland met slechts 2 miljoen inwoners. Dat betekent volop ruimte voor natuur. Maar er zijn ook gezellige steden zoals de hoofdstad Ljubljana, dit jaar Green Capital of Europe.

Met meer dan 1000 gratis openluchtevenementen per jaar verveel je je hier geen moment.

Als Wenen en Praag een kind hadden dan zou het Ljubljana heten, aldus de Slovenen. De stad is inderdaad een plaatje. Bovendien is een groot deel van de binnenstad autovrij, dat loopt of fietst wel zo relaxt.

De rivier de Ljubljanica met daarlangs pastelkleurige huizen en talloze restaurants met terrassen scheidt de stad in tweeën. Langs het water slenteren is heerlijk maar met een boot het water op is nog fijner. Om het net even iets actiever en spannender te maken boek ik een lesje stand-up paddling. Met een kano erop uit kan overigens ook.

De Slovenen doen er boodschappen maar spreken ook af met vrienden voor een koffie of lunch.

Iedere vrijdag van voorjaar tot najaar is er het open kitchen festival waarbij restaurateurs hapjes aanbieden voor enkele euro’s. Officieel is het festival om acht uur ’s avonds afgelopen maar op mooie avonden wil dat wel eens uitlopen. Want ja, de Slovenen hechten veel waarde aan goed eten. Al snel heb ik enkele favoriete restaurants.

TaBar voor creatieve tapas op een beschut pleintje in de schaduw van een enorme boom.

Restaurant AS, voor culinaire momenten met een goed glas wijn. Zelfs het restaurant in een van de grootste toeristische trekpleisters, het kasteel dat hoog boven de stad uittorent, heeft een excellent restaurant, Gostilna na gradu, waar enkele topkoks uit de stad het menu bepalen.

Op bezoek bij de herders

Ljubljana is al een groene oase, maar op goed een halfuur rijden van de stad zit je helemaal middenin de natuur. Velika planina was ooit een florerend skiresort tot de Slovenen zich onafhankelijk verklaarden van Joegoslavië. Toen stortte de markt in. Gelukkig is de kabelbaan er nog en die brengt me vlot naar 1460 meter. Vandaar wandel ik over glooiende weides naar de vlakte waarop ongeveer 120 bajte, traditionele herdershutten, staan. Van half juni tot begin september grazen er koeien en klinkt er de tropinar, de koeienbel. Wat een sprookjesachtige plek.

Bij het restaurant Zeleni Rob ontmoet ik Andre, een mooie, oude man gehuld in traditionele herders outfit. Met bijna elegante houten klompen, een hoed, een wandelstok en de kenmerkende pwajš, een ‘regenjas’ gemaakt van de bast van een lindeboom. Als ik hem vraag wat hij wil drinken, bestelt hij een cockta, de Sloveense variant op Coca Cola. Het drankje is begin jaren ’50 ontstaan en is gemaakt van 11 soorten kruiden.

Het lekkerst met een schijfje citroen.

Drie x Doen in Ljubljana Op vakantie of een incentive, dankzij deze toertjes leer je Ljubljana op een andere manier kennen.

Fietstour Het centrum van Ljubljana is prima te voet te verkennen maar wie meer wil zien, kan beter de fiets pakken. Watermelon Ljubljana by bike organiseert korte en langere fietstochten in en om de stad. Je fiets langs de groene rivieroevers, rijdt een rondje door het Tivoli-park en maakt kennis met Metelkova, een alternatieve, creatieve wijk met veel muurschilderingen en andere kunstuitingen.

Meer informatie: www.ljubljanabybike.com Foodtour Ljubljana is een food-walhalla. Maar als toerist-in-de-stad is het wellicht niet altijd eenvoudig de beste adresjes te vinden. Boek dan een foodtour waarbij Iva je meeneemt naar enkele bijzondere adressen met overal een kleine proeverij. Geniet van homemade limonade en biologische geitenkaas, soep, wat snackjes, een biertje of wijntje en toe heel speciale koffie en taart.

Meer info: www.ljubljananjam.si Boottour Een rivier biedt vaak een rustpuntje in de stad. Barka Ljubljana heeft de enige houten rondvaartboot in de rivier. Je vaart eerst over de Ljubljanica de stad uit naar de groene buitenwijken waar vele inwoners van de stad in de zomer druk zijn met watersporten of picknicken langs de oevers. Daarna vaar het schip de stad in tot de Drakenbrug met op iedere hoek een venijnige, groene draak. Op verzoek worden er drankjes en hapjes geserveerd.

Meer info: www.barka-ljubljanica.si Een lokaal gebrouwen biertje en enkele snacks, je proeft ze tijdens de foodtour.

Fietsen naar de waterval

Iets noordelijker ligt de Logarska-vallei, een glaciale vallei in het hart van de Kamnik-Savinja Alpen. Tussen de door het ijs gebeeldhouwde bergen ligt een bijna maagdelijke vallei met weilanden vol bloemen. Er zijn enkele boerderijen waar soms gegeten en soms ook geslapen kan worden zoals bij Lenar. Dat is goed wakker worden met een ontbijt met huisgemaakte jams en lekkere boerenkaas. De vallei is autoluw. Bij de parkeerplaats aan het begin kun je een fiets of e-bike huren voor een heerlijke fietstocht naar de 90 meter hoge Rinka waterval helemaal aan het eind van de vallei. Daar zit op een bijna onmogelijke locatie ook een barretje met een terras. Een soort adelaarsnest. Wat een unieke plek voor koffie of een drankje.

Kim Van Dam

Slovenië nodigt u uit! 21

Straatkunst in de creatieve wijk Metelkova.

Kim Van Dam

De makkelijke manier naar boven, met de kabelbaan naar Velika Planina.

De boulevard richting de vuurtoren is een aaneenschakeling met eetgelegenheden maar volgens ingewijden ligt het beste restaurant in buurstad Portoroz. En zo beland ik op het terras aan zee van RiziBizi. Al bij het voorgerecht van zeebaarscarpaccio met truffel weet ik dat het goed zit.

Uitzicht op het Tartiniplein in Piran.

Kim van Dam

Kim Van Dam

Net op het punt waar Italië stopt en Kroatië begint ligt een klein strookje kust, slechts 46 kilometer lang en behorend tot Slovenië. Een van de juweeltjes op dit pukkeltje op de landkaart is Piran. Het zou zo voor Italiaans kunnen doorgaan dankzij huizen met pastelkleurige façades en pleinen vol terrassen. Logisch, na 500 jaar Venetiaanse overheersing. Een kleine klim naar de St. Joriskerk biedt een mooi uitkijkje over het stadje met de rode dakpannen en de (vissers)haven. Meanderend naar beneden passeer je het St. Franciscus-klooster, zomers het decor voor klassieke concerten vanwege de uitzonderlijke akoestiek.

Kloppend hart van het stadje is het Tartini-plein met de glanzende marmeren betegeling. Hier geniet je van een glas rode Teran wijn of een witte Malvasia met uitzicht op het standbeeld van violist Guiseppe Tartini. De goede man zag het levenslicht in Piran maar werkte voornamelijk in Padua.

Desondanks zijn er een plein, een hotel, een café en zelfs een chocolaatje naar hem vernoemd.

Kim Van Dam

Mediterrane momentjes

22 Slovenië nodigt u uit!

Vakantie in comfortabele tenten wordt steeds meer populair

G

lamping of luxekamperen vindt steeds meer zijn weg in Slovenië. Voor toeristen die bekend zijn met glamping en dit waarderen, is Slovenië een zeer aantrekkelijke bestemming, omdat ze hier volop ongerepte natuur en rust vinden. En dat is tegenwoordig niet meer zo vanzelfsprekend.

Daarnaast biedt de ongerepte natuur de bezoekers de mogelijkheden van wandelen, vissen en tal van sportieve activiteiten, inclusief adrenalinesporten.

Voor een comfortabel verblijf in de natuur kunnen toeristen in Slovenië bijvoorbeeld kiezen voor Bled, voor kamperen op camping Korita in de nabijheid van de adembenemende Alpen, voor de smaragdgroene rivier de Soča of voor Herbal Glamping Resort Ljubno in Ljubno pri Savinji. Evenals in Terme Ptuj, waar ze grote wijnvaten veranderen om in te verblijven of in Terme Čatež, waar ze verschillende thematische dorpen hebben. Daar kunnen de gasten verblijven in tipi’s, huifkarren of op water drijvende woningen.

Bled biedt vier soorten van accommodatie aan Glamping Garden Village Bled biedt de gasten vier soorten van accommodatie aan: boomhutten, comfortabele tenten, tenten op palen en luxe appartementen.

Onder de boomhutten kunnen bezoekers in een meer genieten van een knajping en een

reflexvoetmassage. Opwarmen kan in de Finse sauna, geplaatst tussen de bomen boven een beek. Gasten kunnen zich vermaken in een natuurlijke zwemvijver met een overlooprand, wat een gevoel geeft van oneindigheid, terwijl de jongsten kunnen genieten in een apart zwembad. Bij het strand is ook een beek met een natuurlijke watervalmassage.

Voor gasten van Garden Village Bled is er ook een visvijver. De zelf gevangen vis kan men zelf bereiden of laten bereiden in het restaurant. In de tuin kunnen de gasten zelf kruiden plukken en die verwerken in hun schotels. Naast de eigen kwekerijen, een kleine winkel en een restaurant waar een beek doorheen stroomt, is er ook een zithoek met open haard. Garden Village Bled biedt ook het huren van oldtimer-VW-kevers aan, met elektrische motor, waar bezoekers mee op excursies kunnen gaan in de omgeving van Bled. De uitzonderlijke locatie maakt wandelen, joggen rond het meer, raften, kajakken, paardrijden en golf mogelijk. Maar er zijn ook veel mogelijkheden voor avontuurlijke sporten zoals ravijnsport, zomerrodelen, ballonvaart en sportvliegen.

In lijn met de rijke wijntraditie heeft Terme Ptuj grote wijnvaten veranderd om in te verblijven.

Een comfortabele vakantiebestemming bij de smaragdgroene rivier de Soča

Camping Korita ob Soči, gelegen in het rivierlandschap van de Soča en in het dorp Soča, biedt met Eco Camping ook houten glampinghuisjes aan, die op mooie plekken in de natuur Slovenië nodigt u uit! 23

Terme Ptuj

Glamping in Slovenië

Alles over kruiden in Herbal Glamping Resort Ljubno

In de ongerepte natuur van de vallei van de Boven-Savinja in Ljubno ob Savinji is afgelopen

Een succes in Slovenië zijn de thematische dorpen, zoals bijvoorbeeld de piratenbaai in Terme Čatež.

In Herbal Glamping Resort Ljubno heeft de gast alle comfort die hij anders ook in het prachtige hotel heeft, maar nu heeft hij al die luxe in de ongerepte natuur.

Van Piratenbaai tot Wijndorp

Een succes in Slovenië zijn thematische dorpen,

Jost Gantar

Arhiv Terme Čatež

staan. De huisjes worden toegevoegd aan het aanbod van bungalows, ecotenten met luifels en stacaravans.

Vlak naast de camping is een toeristenboerderij waar de gasten ontbijt en diner kunnen krijgen. In goede harmonie met de buren en de lokale sportverenigingen, kunnen ze de mensen alles aanbieden op één plek. Omdat de camping midden in de natuur ligt zijn er veel mogelijkheden om te wandelen of om aan watersport te doen, maar ze organiseren voor de gasten ook paragliding, zorbing en adrenaline-afdalingen met een staalkabel. Het is een camping gericht op de bewustwording onder de bezoekers van het belang en behoud van het milieu en om een actieve vakantie te bieden.

najaar het Herbal Glamping Resort Ljubno tot leven gekomen en dat betekent kamperen op een luxueuze manier, waar de gasten van alle comfort genieten die zij anders ook in het hotel zouden hebben gehad, maar nu kan dat allemaal direct in de ongerepte natuur.

Het resort is speciaal ontworpen met de plaatsing van luxe accommodatie mogelijkheden en is in een ongerepte natuurlijke omgeving geplaatst, wat zorgt voor een uniek en fraai geheel.

Natuur en plantaardige ideeën, harmonie met de natuur en het gebruik van natuurlijke middelen in de omgeving zijn de aandachtspunten van het rijke wellnessaanbod. Dit aanbod omvat onder meer kruidenleer en het aanbieden van volledig natuurlijke cosmetische producten, ontworpen volgens de strengste milieunormen.

Gasten kunnen leren hoe ze kruiden kunnen laten groeien. Bijvoorbeeld over het droogproces, over het gebruik van afzonderlijke plantendelen voor thee en likeuren, over de productie van etherische oliën en over de ontwikkeling van producten voor de persoonlijke verzorging.

Zoals natuurlijke zeep, waar gasten naar wens hun favoriete kruiden aan toe kunnen voegen.

De Savinja-vallei, en in het bijzonder de Boven-Savinja-vallei, biedt volop de mogelijkheden voor rondleidingen, dagtochtjes, actief bezig zijn of voor ontspannen excursies. Veel gasten bezoeken bijna altijd de nabijgelegen Logarska dolina. Omdat de buitenlandse toeristen de afstanden in Slovenië erg kort vinden, zien ze meestal ook de bezienswaardigheden in Ljubljana, of bezoeken ze andere grote steden zoals Maribor en Celje, of maken ze een uitstapje naar de grotten van Postojna of brengen ze een bezoek aan de kust.

Garden Village Bled

zoals het Indianendorp, het Wilde Westen en de Piratenbaai. In Terme Čatež kan je verblijven in tipi’s, huifkarren of drijvende woningen op het water. De 20 drijvende woningen in de Piratenbaai zijn geschikt voor maximaal honderd piraten, belust op vakantie-avonturen. Ook veel Indianen kunnen van hun vakantie genieten in één van de 25 tipi’s.

Terme Ptuj biedt in hun Wijndorp een bijzondere ervaring aan met het overnachten, in de openlucht, in grote wijnvaten die van alle gemakken zijn voorzien zoals van een hotelkamer.

In overeenstemming met de rijke wijntraditie

Glamping Garden Village Bled biedt de gasten vier soorten van accommodatie aan: boomhutten, comfortabele tenten, tenten op palen en luxe appartementen.

van Ptuj hebben ze wijnvaten verwerkt in de accommodatie voor een originele toeristenervaring.

In de wijndorpen zijn er ook evenementen in verband met de plaatselijke wijnbouw en de Romeinse tradities. Deze oudste Sloveense stad is ook een prima startpunt voor fietstochten door de omgeving. Het fietsweekendprogramma is zo samengesteld dat naast het ronddraaien van de pedalen je ook kunt relaxen in de Ptuj-spa of de attracties van de stad kunt bezoeken.

Sabina Petrov, Mateja Bertoncelj,

3

1

4

2

5

7

6

1 Pipistrel I Panthera, het eerste serie geproduceerde vierzits-vliegtuig met een modulaire keuze van de aandrijving (zuiger, elektrisch of hybride) in de wereld I www.pipistrel.si; 2 Talking Friends I Talking Tom app. I www.outfit7.com; 3 Lumar I Lumar Black Line Pure S I www.lumar.si; 4 Elan I Amphibio ski’s I www.elan.si; 5 Akrapovič I Akrapovič evolutie lijn (Titanium) voor de Ducati 1199 Panigale I www.akrapovic.com; 6 Gorenje I Oven-interface I www.gorenje.com; 7 Adria Mobil I Matrix Supreme camper I www.adria-mobil.com

Maak de verbinding met de Sloveense ‘Business Excellence’ Slovenië heeft een verrassend groot aantal internationaal gerenommeerde merken zoals Gorenje, producent van huishoudelijke apparaten, camper producent Adria Mobil, ski fabrikant Elan en namen als skiër Tina Maze, filosoof Slavoj Žižek, componist en muzikant Slavko Avsenik en zijn Oberkrainer ensemble etc. Sommige van ‘s werelds bekende producten zoals de 35 mm dia frame, de parfum verstuiver, alpine carving ski’s, het eerste hybride jacht en de best verkopende Talking Friends smart phone applicatie zijn gemaakt in Slovenië.

Slovenië is een traditionele, export gedreven, economie. Het Sloveense onderwijssysteem voldoet aan de hoogste normen en brengt hoog gekwalificeerd en divers personeel voort. Geavanceerde technologische oplossingen, voortdurende investeringen in R&D, de hoogste kwaliteit productieprocessen, levendige innovatie en wijdverspreid ecologisch bewustzijn in de meest groene Europese natuurlijke omgevingen, zijn stevig geïntegreerd in de ontwikkeling en productie strategieën van een steeds breder scala aan ambitieuze, toekomstgerichte Sloveense bedrijven.

Contacteer ons: SPIRIT Slovenië. Publiek agentschap voor ondernemen, internationalisatie, buitenlandse investeringen en technologie.

Verovškova ulica 60, SI-1000 Ljubljana, Slovenia T: +386 1 5891 870 E: invest@spiritslovenia.si, slopartner@spiritslovenia.si

Als u op zoek bent naar een leverancier of van plan bent om uw exportactiviteiten te verplaatsen of en nieuw bedrijf op te zetten kan het kiezen voor Slovenië de beste beslissing zijn die u ooit gemaakt heeft. Slovenië biedt een ondersteunende omgeving voor opkomende bedrijven op zoek naar internationale groei door technisch onderlegde medewerkers en een pro-business infrastructuur. De aantrekkingskracht van Slovenië is niet de goedkope arbeidskracht maar de reputatie van zijn technologie en innovatie-gedreven industrieën.

Waarom zou u uw bedrijf niet laten groeien door gebruik te maken van het Sloveens zakelijk potentieel en te profiteren van onze diensten die op maat gemaakt zijn om aan de behoeften van uw bedrijf te voldoen?

Al onze diensten zijn gratis en omvatten: • specifieke zakelijk informatie over sectoren, wetgeving, belastingen en stimulansen, • databanken met investeringsprojecten en industrieterreinen, • informatie over Sloveense leveranciers, • organisatie van fact-finding missies, • contacten met het bedrijfsleven en lokale overheden, en • begeleiding en advies bij praktische zaken. www.sloveniapartner.eu

2

2 1

4

www.investslovenia.org

Slovenië tijdsbeproefde eigenschappen maken het een toplocatie voor ‘greenfield’ productie, regionale hoofdkantoren, distributie en logistieke centra of R & D-faciliteiten.

Wij bieden ondersteuning aan buitenlandse investeerders die van de sterke punten van het land willen profiteren. Met ons nazorg programma blijven we met bedrijven werken om ervoor te zorgen dat uw investering een succes is en blijft.

Gefinancierd door het Ministerie van de Republiek Slovenië voor Economische Ontwikkeling en Technologie.

1

Foto’s: 1 Ljubljana, ©Dunja Wedam, www.slovenia.info, 2 © port of Koper, 3 Bled; © Franci Ferjan; www.slovenia.info, 4 ©Krka - R & D-centra in farmaceutische bedrijven

3

FREEDOM TO EXPRESS YOURSELF. DE NIEUWE SONIC.

HARMONIE. LUXE. FUNCTIONALITEIT. PERSOONLIJK. A NEW STYLE OF CAMPING FROM ADRIA.

PLAY. STAY. EVERYDAY. NIEUW: ACTIVE

DE NIEUWE AVIVA

ADRIA BENELUX B.V. Buitendijks 9 3356 LX Papendrecht The Netherlands

Vakantie inspiratie sinds 1965. www.adriabenelux.com