Voor u gelezen

Door Ina Verrept

14-18 Oorlog in Beeld | Brugge in Oorlog: de boeken Naar aanleiding van de tentoonstelling ’14-18 Oorlog in Beeld | Brugge in Oorlog’ verschijnen drie publicaties bij uitgeverij Hannibal/Kannibaal. Twee daarvan handelen over het fotografieluik, met in één boek de historische beelden en in een tweede het hedendaagse werk van de tien Magnum-fotografen. Tekst bij het fotografieverhaal wordt verzorgd door David Van Reybrouck. Sophie De Schaepdrijver schrijft bij het historische luik het boek Bolwerk Brugge: bezette stad in 14-18. Voortbouwend op een rijk patrimonium van boeken en studies over Brugge en de Eerste Wereldoorlog van onder meer Jos De Smet, Luc Schepens, Patrick Verbeke en Valentin Degrande wil dit boek een iets verschoven perspectief bieden. Het beoogt, Brugge-in-oorlogstijd in de context van de oorlog te plaatsen: de ervaringen van de Bruggelingen naast de plannen van de Duitse zeemacht, het lot van het Marinegebiet naast dat van heel bezet België, de verwachtingen van de bevolking tegen de achtergrond van “oorlogsculturen” in heel Europa. Dit boek biedt hiertoe slechts een aanzet; het nodigt uit tot verder onderzoek. De bronnen hiervoor raken in de jongste jaren steeds beter ontsloten; en ook de vragen die wij de documenten stellen, zijn van generatie tot generatie nooit helemaal dezelfde.

De Groote Oorlog 1914-‘18 Dit boek is niet te verwarren met het Brugse project maar wel uitgegeven door dezelfde uitgever. 175 beelden uit de collectie van het In Flanders Fields Museum in Ieper werden geselecteerd door fotograaf Stephan Vanfleteren. Ruim de helft komt uit persoonlijke albums van soldaten, eigen werk dat ze maakten met hun pocketcamera’s of foto’s die ze hadden gekregen van collega’s en vrienden. Anderzijds is er een deel beelden dat gemaakt werd door persfotografen, met als duidelijke bestemming de openbaarheid. De keuze van de foto’s in de publicatie is niet objectief en als dusdanig niet representatief voor de collectie van het museum. De beelden werden thematisch ingedeeld volgens de vier natuurelementen: aarde, water, vuur en lucht. Er is een woord vooraf door Piet Chielens, coördinator van het In Flanders Fields Museum, en ook de mooie Lijssenthoek-triptiek die Erwin Mortier schreef voor het bezoekerscentrum van Lijssenthoek Military Cemetery is opgenomen.

1 1 Duitse soldaten marcheren de stad binnen langs de Smedenpoort, 1916 (c) Stadsarchief www.beeldbankbrugge.be

2 Anonymous / Dirk Braeckman // schwarzschild

Anonymus // Dirk Braeckman Schwarzschild In 2013 verscheen dit boek bij Pandora in samenwerking met Ronny van de Velde. Het begeleidde de tentoonstelling ‘La guerre vue par George Grosz – Otto Dix –Dirk Braeckman’ in het Museum Félicien Rops en in het Maison de la Culture in Namen. Het werk van fotograaf Braeckman was daarna nog te zien in het Gentse S.M.A.K. Braeckman kreeg in de jaren ’80 een doosje met negatieven van een vriend, die het op een rommelmarkt had gevonden. Het bleken opnames van de Eerste Wereldoorlog te zijn. Hij selecteerde er een aantal, en ging er in zijn typische picturale stijl mee aan de slag. De opnames zijn het werk van een anonieme fotograaf, documentair, met een enkele uitzondering op dit documentaire karakter. Het anonieme karakter van zowel de fotograaf als van de negatieven (zonder titels of namen), fascineerde Braeckman maar veroorzaakte ook lange tijd een zekere schroom om zijn afdrukken te tonen. Braeckman brengt het werk uiteindelijk naar buiten als een hommage aan de onbekende fotograaf. Met de naam ‘Schwarzschild’ verwijst hij naar het falen van de technische fotografische logica zoals dat rond 1900 werd beschreven door Karl Schwarzschild. Het boek bevat teksten van Xavier Cannone, directeur van het Musée de la Photographie in Charleroi, die Dirk Braeckman interviewde naar aanleiding van dit project.

Museumbulletin is een driemaandelijks tijdschrift van Musea Brugge, uitgegeven door vzw Vrienden van de Stedelijke Musea Brugge

Verantwoordelijke uitgever: Bertil van Outryve d’Ydewalle, p/a Dijver 12, 8000 Brugge

Coördinatie: Sibylla Goegebuer

Eindredactie: Aleid Hemeryck en Geert Souvereyns

Redactie: Till-Holger Borchert, Rudy De Nolf, Hubert De Witte, Sibylla Goegebuer, Aleid Hemeryck, Willy Le Loup, Manfred Sellink, Geert Souvereyns museumbulletin.redactie@brugge.be

Druk: De Windroos, Beernem

BIJZONDERE BEGUNSTIGERS

Musea Brugge Dijver 12, 8000 Brugge T 050 44 87 43 F 050 44 87 78 www.museabrugge.be musea@brugge.be