Een familieportret van Navez

een familieportret van navez in het groeningemuseum

Vrienden van Musea Brugge zijn reeds goed vertrouwd met de geïdealiseerde portretten van de Brugse kunstenaar Kinsoen die een internationale carrière uitbouwde als hof- en societyportrettist. Nu kunnen zijn flatterende portretten in het Groeningemuseum ook vergeleken worden met het werk van Navez, ongetwijfeld de beste 19de-eeuwse portretschilder van België. Door LAURENCE VAN KERKHOVEN

de nieuwe aanwinst van navez Hoewel François-Joseph Navez (Charleroi, 1787 - Brussel, 1869) zo'n 350 portretten gerealiseerd heeft, zijn er van hem slechts enkele groepsportretten bekend. Eén daarvan heeft de Stad Brugge kunnen aankopen ter versterking van de neoclassicistische collectie. Het betreft een bijzonder kleurrijk portret van Théodore Joseph Jonet en zijn twee dochters, poserend voor een heuvellandschap met ruime hemelpartij. Het doek is onderaan links gesigneerd en gedateerd 'F.J. NAVEZ / 1832'. Waarschijnlijk heeft Jonet - die in 1832 reeds weduwnaar was - dit groepsportret laten schilderen net vóór het huwelijk van zijn oudste dochter Juliette met de geneesheer Joseph Emile Lequime op 5 juli 1832. Op het schilderij draagt Juliette reeds een verlovingsring. Ze poseert samen met haar jongere zus Emilie in een prachtig blauw zijden japon met brede pofmouwen. Beide dochters hebben redelijk gesofisticeerde kapsels en rijke juwelen met parelsnoeren en lange oorbellen. De fijn gedifferentieerde gelaatstrekken van de drie familieleden met een vleugje melancholie bij de vader, de gedurfde kleurencombinaties en de haast perfect weergegeven kostbare stoffen maken van dit virtuoos geschilderd portret onmiskenbaar een meesterwerk.

wie was mijnheer jonet? Théodore Joseph Jonet was een Belgisch jurist, magistraat en politicus. Hij werd op 8 februari 1782 geboren in Sart-Dame-Avelines, een plaats in het zuiden van de provincie Waals

tengewoon begaafde schilder. Ook Théodore Joseph Jonet klopte meermaals bij hem aan voor het maken van enkele portretten. Dit gebeurde reeds in 1808, toen Navez voor Jonet een (voorlopig niet teruggevonden) portrettekening realiseerde. Twee jaar later maakte Navez voor hem opnieuw een portret, ditmaal in olieverf geschilderd. Alain Jacobs identificeerde dit tot nu toe verloren gewaand werk met een schilderij in de collectie van het Louvre. De man op dit doek lijkt inderdaad sterk op de 50-jarige Jonet in Brugge's recentste aanwinst. Dit laatste groepsportret is alleszins een van de mooiste in het oeuvre van Navez. Het vormt een prachtige tegenhanger voor de portretten van de Brugse neoclassicistische kunstenaars in de collectie van het Groeningemuseum.

François-Joseph Navez, Portret van Théodore Joseph Jonet en zijn twee dochters, 1832, olieverf op doek, 145,2 x 119,7 cm Brugge, Groeningemuseum © Lukas – Art in Flanders vzw Foto Dominique Provost / Musea Brugge

Brabant. In 1807 behaalde hij op 25-jarige leeftijd aan de Universiteit van Brussel het diploma van licentiaat in de rechten. Langzaam maar zeker klom hij hoger op de sociale ladder. Van raadgever sedert 2 oktober 1830 evolueerde hij 10 jaar later tot president van het Hof van Beroep in Brussel; deze functie zou hij blijven uitoefenen tot 23 april 1859. Als liberaal politicus zetelde hij in de Kamer van Volksvertegenwoordigers van het arrondissement Nijvel (in de periode 1831 - 1833 en 1841 - 1848). Tussen 1836 en 1847 was hij als professor publiek recht ook actief aan de 'Université libre de Bruxelles'. Hij publiceerde verschillende brochures over rechterlijke kwesties en in 1837 een boekje met als titel Éléments de droit public. Op 25 maart 1862 overleed hij op 80-jarige leeftijd in Brussel.

navez, een veelgevraagd portrettist Navez - die na een eerste opleiding aan de Brusselse academie in Parijs had verder gestudeerd bij Jacques-Louis David - werd bij zijn terugkeer naar Brussel tegen wil en dank steeds vaker gevraagd als portretschilder. Zo kreeg hij veel opdrachten van de burgerij die bezweek voor het gedegen vakmanschap van deze buiBibliografie Over Théodore Joseph Jonet: Le Parlement belge 1831-1894. Données biographiques, uitg. o.l.v. J.-L. De Paepe en C. Raindorf - Gérard, Brussel: Koninklijke Academie van België, 1996, p. 365 L'Université de Bruxelles 1834-1884: notice historique faite à la demande du conseil d'administration, geschreven door L. Vanderkindere, Brussel: Weissenbruch, 1884, p.174 Over het schilderij: Alain Jacobs, 'Les tableaux du peintre Belge François-Joseph Navez (1787-1869) au Louvre', in: Revue du Louvre, 4-1998, pp. 46-58