museabrugge.be
MUSEA
BRUGGE
1
DRAWINGS FROM THE HEART – THIERRY DELVA PERSDOSSIER
TENTOONSTELLING DRAWINGS FROM THE HEART – THIERRY DELVA KORT Thierry Delva is een conceptuele kunstenaar van Vlaamse origine die in 1975 naar Canada uitweek. Hij werd in 2005 na een hartinfarct opgenomen in het ziekenhuis van Halifax. Aangesloten op de medische apparatuur begon hij zich te interesseren voor de elektrocardiograaf die de activiteit van zijn hart in een ecg weergaf. Delva besefte dat al zijn percepties door medische apparatuur werden geregistreerd en objectief weergegeven. Hij vroeg zich af hoe zijn hart zou reageren als hij zich in een kunstwerk zou inleven en hoe dat in een ecg zou worden weergegeven. Die vraag werd het uitgangspunt van het project ‘Drawings from the Heart’: het zijn tekeningen die door de reacties van zijn hart tot stand zijn gekomen. De eerste stappen voor dit project werden twee jaar geleden gezet. Thierry Delva kwam
2
in 2014 naar het Sint-Janshospitaal. Hij wilde er vastleggen hoe zijn hart op de werken van Hans Memling reageerde. Aangesloten op een mobiele cardiograaf leefde hij zich helemaal in de kunstwerken in. Ondertussen registreerde de apparatuur de reacties van zijn hart. Om vergissingen uit te sluiten had hij de plaatsen op zijn lichaam waar de artsen destijds elektroden hadden aangebracht, door tatoeages laten markeren. Alles gebeurde in het bijzijn van de bezoekers en de performance werd door zijn medewerker Jose Huedo en fotograaf Kristiaan Dekeijser opgenomen. Delva toonde de resultaten in 2015 in de Dalhousie Art Gallery in Halifax en nu voor het eerst in België. Het tentoongestelde werk kwam mede tot stand dankzij ruimhartige ondersteuning van Arts Nova Scotia.
MEER INFO Het Sint-Janshospitaal zette zichzelf dit jaar alweer op de kaart met een grote internationale tentoonstelling: ‘De heksen van Bruegel’. De tentoonstelling had alles mee om het publiek aan te spreken: een aantrekkelijk onderwerp voor jong en oud, een verrassend uitgangspunt en een adembenemende scenografie. Met bruiklenen uit Belgische collecties en de belangrijkste musea in Europa werd een boeiend verhaal verteld van bijgeloof en toverkunsten, vrouwenhaat en barbaarse rechtspraktijken en hoe de uitbeelding van de heks voor eens en altijd door Pieter Bruegel werd bepaald. De tentoonstelling werd een succesverhaal en lokte bijna 49.000 bezoekers naar het museum.
Een sterk jaar sterk afsluiten
Het Sint-Janshospitaal wil het jaar ook sterk afronden. Dat doen we met een kleinschalige tentoonstelling van de Canadese conceptuele kunstenaar van Vlaamse origine Thierry Delva (°1955). Hij werd in Deinze geboren en emigreerde als twintiger naar Canada, waar hij een Masters of Fine Arts degree behaalde. Nu doceert hij beeldhouwkunst in Halifax. Zijn beeldhouwwerken worden geregeld tentoongesteld in belangrijke musea en galerijen in Canada en de Verenigde Staten.
Thierry Delva als beeldhouwer
Delva is in de eerste plaats beeldhouwer. Hij tast in een intellectualistisch spel de relatie tussen inhoud en verpakking af. Zelf spreekt hij van ‘a longstanding interest in physical, conceptual and implied content, by using ordinary containers’. Delva gaat uit van gewone dozen en kisten waarin iets verpakt was: bloemen, boeken, huishoudtoestellen…Hij maakt van de verpakking een kopie op ware grootte in steen of gebruikt ze als moule en maakt er een afgietsel in plaaster van: zo wordt de verpakking de inhoud en die ontleent haar vorm aan de verpakking. Vervolgens toont hij het kunstwerk op een sokkel. De meer recente werken zijn gevoeliger. Delva gebruikt koelkasten als surrogaat voor een steenblok. Ze verwijzen naar de mens en evoceren het samenzijn van een verliefd koppel. ‘The Kiss’ uit 2005 is een hedendaagse
versie van ‘De kus’ van Constantin Brancusi uit 1910. Delva werkt met twee koelkasten zonder deuren. De twee staan dicht tegen elkaar aangedrukt als in een omhelzing en werken afwisselend op elkaars lichaamstemperatuur in. Als ze in ideale klimatologische omstandigheden worden tentoongesteld vertonen ze een interactie van vochtige damp en toenemende condensatie die uiteindelijk tot een soort hoogtepunt komt waarbij zweet in druppeltjes langs hun gezicht loopt.
Drawings from the Heart
‘Drawings from the Heart’ is een project met grafisch werk waarmee Thierry Delva zich deze winter aan het Brugse publiek zal voorstellen. In 2005 werd de kunstenaar na een hartinfarct in het ziekenhuis van Halifax opgenomen. Aangesloten op de medische apparatuur begon Delva zich te interesseren voor de elektrocardiograaf die de curve van zijn hartslag in een elektrocardiogram (ecg) weergaf. Hij realiseerde zich dat zijn impulsen, percepties en reacties op allerlei prikkels door klinische apparatuur werden geregistreerd en weergegeven, wat ze een wetenschappelijke objectiviteit verleende. Delva vroeg zich af hoe zijn hart zou reageren en hoe de apparatuur zijn percepties zou registreren als hij zich intens op bepaalde onderwerpen concentreerde. Eenmaal hersteld ging hij zelf met hartapparatuur aan de slag. In een vroeg stadium, toen hij zich in een reeks portretfoto’s verdiepte, bleek dat de hartfilmpjes, afhankelijk van zijn betrokkenheid met de man of vrouw op de foto, sterk van elkaar verschilden. Delva wilde vervolgens weten hoe zijn hart zou reageren als hij zich intens in een kunstwerk zou inleven en welke tekeningen dat zou opleveren. Die vraag werd het uitgangspunt van het project in het Sint-Janshospitaal. ‘Drawings from the Heart’ moet dus letterlijk worden begrepen: Delva toont tekeningen die door de impulsen van zijn hart tot stand zijn gekomen.
Artist in residence in 2014
Thierry Delva kwam in 2014 het antwoord in Brugge zoeken; ik had het genoegen hem een week in het Sint-Janshospitaal te mogen begeleiden. De locatie voor dit project was geen toevallige keuze. Het museum heeft ook
3
een medisch verleden en… zes meesterwerken van de 15de-eeuwse paneelkunstenaar Hans Memling in de vaste opstelling. Delva wilde vastleggen hoe zijn hart op de werken van Memling reageerde. Het project is tegelijk een hommage aan de werken van de Vlaamse Primitieven die in zijn geboortestreek tot stand kwamen. Aangesloten op een mobiele cardiograaf concentreerde hij zich op de Memlingpanelen alsof hij een middeleeuwse kopiist was. Ondertussen registreerde de apparatuur de reacties van zijn hart. Om vergissingen uit te sluiten had hij de plaatsen op zijn lichaam waar de artsen destijds elektroden hadden aangebracht, door tatoeages laten markeren. De performance vond plaats in het bijzijn van de bezoekers tijdens de openingsuren van het museum. De performance werd door zijn medewerker Jose Huedo opgenomen, fotograaf Kristiaan Dekeijser tekende voor schitterende opnames in de museumzalen waar het allemaal gebeurde. Zo werd het creatieproces artistiek 4
gedocumenteerd. Met het Sint-Janshospitaal werd afgesproken dat hij de tekeningen die zijn hart van Memlings meesterwerken had gemaakt, in Brugge tentoon zou stellen. Delva toonde ze in het najaar van 2015 in de Dalhousie Art Gallery in Halifax en nu sluit hij 2016 af in het Sint-Janshospitaal. Het tentoongestelde werk kwam mede tot stand dankzij ruimhartige ondersteuning van Arts Nova Scotia.
Ook Céline Dion?
Het lijkt erop dat de idee achter het project van Delva de weg naar het hart van een superster vond. De Canadese zangeres Céline Dion liet onlangs weten dat ze een tattoo wil van de hartcurve van haar onlangs overleden man, René Angélil, om zo hun liefde voor altijd bij zich te dragen… Mieke Parez, adjunct-conservator SintJanshospitaal
THIERRY DELVA ARTIST STATEMENT My interest in physical, conceptual and implied content, by way of using ordinary containers as referents in my work, is longstanding. A row of life size carved stone boxes, like their real life referents, are the right size to contain what they imply to contain, e.g. a sleeping bag, a flashlight, a dozen beer etc. In turn, when considered as blocks of stones, they are the right dimensions to contain the carvings of what the respective boxes promise they contain. The choice of subjects ranges from the ordinary (e.g. 50 lbs. of Ardox nails) to the romantic (e.g. 12 long stem roses) to the profound (e.g. the Jerusalem Bible). The carvings tend to make reference to containment. A row of plaster casts of the insides of an array of boxes that once contained electronic equipment is content itself. They are shaped by the packing materials (now acting as moulds) that once protected those items. The pieces rest on top of MDF plinths that have the corresponding dimensions to the respective original packing boxes. Although totally specific in their subject matters, these casts ironically tend to allow for broader readings. For example, a CD stereo can as easily evoke the music of Rachmaninoff as it can to that of Stompin’ Tom Connors or Plants and Animals. A computer can equally make reference to an email from a loved one as it can to that of ‘the boss’. The more recent refrigerator and wall works in many ways have ‘the container’ and ‘the contained’ merge and may even ‘up’ the emotional coefficient. As examples: In the refrigerator works, the fridge has become the surrogate for ‘the sculptural block’. And in these cases they clearly make reference to, the human figure’. The ‘Kiss’ recalls the block-likeness of at least one of Constantin Brancusi’s sculptures by the same title. In my case, the two implied figures continuously affect each other’s temperature in a kind of “I’m warming up... I’m cooling you down... but let me warm up...” back and forth (e)motion. At the right time, this is followed by a kind of climax where one or the other ‘comes’ on. In a space where the temperature and humidity are ideal for the piece, condensation builds up and like sweat will trickle down from the ‘freezer heads’. ‘David & Goliath (Uncut)’ and ‘Drawings from the Heart’ literally rely on my heart to render either parts or all of the pieces. In the case of ‘Everything I’ve Seen Between...’ the work ironically relies on ‘the Artist’s Eyes’. The fact that these ‘renderings’ are produced directly through the use of clinical equipment results in a certain objectivity. The context in which the works are placed however, I believe, is what provides the, earlier mentioned, upping of ‘emotional coefficient’. Always to be continued...
5
TOESPRAAK DOOR BURGEMEESTER RENAAT LANDUYT Dit voorjaar zette het Sint-Janshospitaal zichzelf weer op de kaart met een grote internationale tentoonstelling: ‘De heksen van Bruegel’ die – ondanks de kortstondige afname van toeristisch bezoek aan Brugge na de aanslagen in Brussel, bijna 50.000 belangstellenden trok. Het museum wil het jaar uiteraard ook sterk afronden, als aanzet daartoe vanaf vandaag met een kleinschalige tentoonstelling van de Belgisch-Canadese conceptuele kunstenaar Thierry Delva (°1955). De kunstenaar is hier aanwezig en heet ik uiteraard van harte terug welkom in onze stad. Hij werd in Deinze geboren en emigreerde als twintiger naar Canada, waar hij een Masters of Fine Arts degree behaalde en nu doceert hij beeldhouwkunst in Halifax. Zijn sculpturen worden geregeld tentoongesteld in belangrijke musea en galerijen in Canada en de Verenigde Staten. In Brugge zijn het niet zijn sculpturen, maar zijn tekeningen die het onderwerp zijn. Tekeningen bovendien die een sterke verbondenheid hebben met onze stad en in het bijzonder de collectie van het Sint Hanshospitaal.
6
‘Drawings from the Heart’ is een project met grafisch werk dat ontstond na 2005, toen Thierry Delva na een hartinfarct in het ziekenhuis van Halifax werd opgenomen. Aangesloten op de medische apparatuur begon hij zich te interesseren voor de elektrocardiograaf die de curve van zijn hartslag in een elektrocardiogram (ecg) weergaf. Hij realiseerde zich dat zijn impulsen, percepties en reacties op allerlei prikkels door klinische apparatuur werden geregistreerd en weergegeven, wat ze een wetenschappelijke objectiviteit verleende. Delva vroeg zich af hoe zijn hart zou reageren en hoe de apparatuur zijn percepties zou registreren als hij zich intens op bepaalde onderwerpen concentreerde. Eenmaal hersteld ging hij zelf met hartapparatuur aan de slag. In een vroeg stadium, toen hij zich in een reeks portretfoto’s verdiepte, bleek dat de hartfilmpjes, afhankelijk van zijn betrokkenheid met de man of vrouw op de foto, sterk van elkaar verschilden. Delva wilde vervolgens weten hoe zijn hart zou reageren als hij zich intens in een kunstwerk zou inleven en welke tekeningen dat zou opleveren. Die vraag werd het uitgangspunt van het project in het Sint-Janshospitaal. ‘Drawings from the Heart’ moet dus letterlijk worden begrepen: Delva toont tekeningen die door de impulsen van zijn hart tot stand zijn gekomen tijdens het kijken naar de schilderijen van Hans Memling. Dat laatste deed hij in 2014, als ‘artist in residence’ bij Musea Brugge. Het medische verleden van het Sint Janshospitaal en de schoonheid van Memlings zes prachtige schilderijen daar maakte die plek tot een logische keuze. Het project is tegelijk een hommage aan de werken van de Vlaamse Primitieven die in zijn geboortestreek tot stand kwamen. Aangesloten op een mobiele cardiograaf concentreerde hij zich op de Memlingpanelen alsof hij een middeleeuwse kopiist was. Ondertussen registreerde de apparatuur de reacties van zijn hart. Om vergissingen uit te sluiten had hij de plaatsen op zijn lichaam waar de artsen destijds elektroden hadden aangebracht, door tatoeages laten markeren. Het lijkt er trouwens op alsof dat idee ook zijn weg heeft gevonden naar het hart van een andere Canadese ster: zangeres Céline Dion liet onlangs weten dat ze een tattoo wil zetten van de hartcurve van haar onlangs overleden man, René Angélil, om zo hun liefde voor altijd bij zich te dragen … Thierry Delva’s Brugse performance in 2014 vond plaats in het bijzijn van de bezoekers tijdens de openingsuren van het museum en werd op video en met foto’s gedocumenteerd. Zo werd het creatieproces artistiek goed vastgelegd. Met het Sint-Janshospitaal werd afgesproken dat hij de tekeningen die zijn hart van Memlings meesterwerken had gemaakt, in Brugge tentoon zou stellen. Delva toonde ze in het najaar van 2015 in de Dalhousie Art Gallery in Halifax, Canada, en nu dus bij ons in Brugge. De tekeningen die zijn hart voorbracht zullen tot in het voorjaar van 2017 te zien zijn, maar als burgemeester van deze mooie stad kan ik me voorstellen dat zijn hart zelf ook daarna in Brugge zal blijven. Ik wens de kunstenaar veel geluk, Musea Brugge een goede ontvangst en u allen een inspirerend bezoek toe. De expositie verklaar ik bij deze voor geopend.
AFBEELDINGEN IN HR Afbeeldingen kunnen enkel voor promotionele doeleinden ten gunste van dit project gedownload worden op volgende link: http://www.flickr.com/photos/museabrugge/sets/. Gelieve de correcte credits te vermelden
Thierry Delva, Drawings from the Heart: Reproductions, 2014-15. Painting: Hans Memling, St John Altarpiece, 1479, St. John’s Hospital Museum, Bruges, Belgium. Photo: Kristiaan Dekeijser © Steve Farmer, NSCAD Canada
Thierry Delva, Drawings from the Heart: Reproductions, 2014. Painting: Hans Memling, Diptych of Maarten van Nieuwenhove, 1487. Photo: Kristiaan Dekeijser © Steve Farmer, NSCAD Canada
7
© Steve Farmer, NSCAD Canada
PRAKTISCHE INFO TENTOONSTELLING Titel: Drawings from the Heart – Thierry Delva Locatie: Sint-Janshospitaal, Mariastraat 38, 8000 Brugge Data: van 10 november 2016 t/m 22 januari 2017 Openingsuren: van dinsdag tot zondag van 9.30 tot 17 uur. Tickets: € 8 (26-64 j.) | € 6 (>65 j. & 12-25 j.) [incl. permanente collectie] gratis voor kinderen t/m 11 jaar en inwoners van Brugge Meer info: www.museabrugge.be
MEER INFO Afspraak kan geregeld worden via sarah.bauwens@brugge.be of t +32 50 44 87 08. Persbezoek expo mogelijk op afspraak cf rubriek pers onder www.museabrugge.be. De persmap kan ook online geraadpleegd worden en teksten kunnen overgenomen worden via www.museabrugge.be, rubriek ‘pers’.
VERZOEK Wij verzamelen alle mogelijke recensies betreffende onze musea en evenementen. Daarom vragen wij u een kopie van het door u gepubliceerde artikel, of een cd met de desbetreffende uitzending, op te sturen naar Sarah Bauwens, hoofd pers & communicatie Musea Brugge, Dijver 12, 8000 Brugge. U kunt de bestanden ook digitaal bezorgen (ftp of url doorgeven) t.a.v. sarah.bauwens@brugge.be Met dank voor uw medewerking en belangstelling.
d anken hun b ijzon dere b e gun s ti ger s
9