หน่วยที่ 3
การขึ้นรูปบรรจุภัณฑ์จากธรรมชาติ
ผู้สอน : อ.เยาวนาถ นรินทร์สรศักดิ์
ปัจจุบันวิถีชีวิตของผู้คน เปลี่ยนไป สิ่งที่เคยเป็นของใช้ ในชีวิตประจําวันของคนไทยจึง สูญหาย วัตถุดิบจาก ธรรมชาติที่เคยใช้กันอยู่ทั่วไป เริ่มหายากเช่น ใบตอง ใบบัว แต่มีวัตถุดิบที่เป็นผลิตผลของ เทคโนโลยีสมัยใหม่มาแทนที่ ทําให้การใช้วัตถุดิบตาม ธรรมชาติสูญไป โดยเฉพาะ ความรู้เกี่ยวกับการ “ห่อ กลัด มัด เย็บ“ ซึ่งเป็นความรู้ ที่คนไทยในอดีตใช้ในชีวิต ประจําวันมาแต่โบราณ
รูปแบบบรรจุภัณฑ์พื้นบ้านไทย
ห่อ เป็นกรรมวิธีในการเก็บรักษา และพัน หรือหุ้มสิ่งของ อาหาร เพื่อแปรรูปให้เป็น อาหารสุก เช่น การห่อขนมต่างๆด้วย ใบตอง ใบบัว ใบตองตึง เพื่อเก็บรักษา หรือนําอาหารนั้นไปนึ่ง หรือต้มให้สุก กรรมวิธีการห่อที่ง่ายที่สุดคือใช้ใบ ตองห่ออาหาร เช่นห่อหมก ห่อขนมต่างๆ โดยนําใบตองมาฉีก หรือตัดให้เป็นแผ่นตาม
ขนาดที่ต้องการ แล้วจีบหัวท้ายเข้าหากัน ใช้ใบตองที่ฉีกเป็นริ้วประมาณ 1 – 2 นิ้ว เรียกว่า เตี่ยว คาดแล้ว กลัด ด้วย ไม้กลัด ซึ่งเป็นไม้เล็กกว่าก้านไม้ขีด ตัดหัวท้ายเป็น ปากฉลาม มักใช้ไม้ไผ่เหลาให้กลมแล้วตัด หัวท้ายให้แหลม หรือใช้ก้านมะพร้าวที่เลาะ ใบออกแล้วมาตัดสั้นๆประมาณ 1 นิ้ว การ ตัดจะต้องตัดทแยงให้แหลม เพื่อให้กลัด ใบตองหรือกลัดใบไม้ให้สะดวก
ห่อ : แหนม ห่อใบตองมัดด้วยตอกไม้ไผ่
ห่อ-กลัด : ขนมสอดใส้ ห่อด้วยใบตองกลัด
ห่อ : ขนมต้ม ห่อด้วยใบตอง (ตลาด
(เพิงข้างทาง อ.แม่เจดีย์ จ.เชียงราย)
ด้วยทางมะพร้าว (ตลาดวโรรส อ.เมือง
สามชุกร้อยปี จ.สุพรรณบุรี)
จ.เชียงใหม่)