วั ง เ ท ว ะ เ ว ส ม์
Devavesm Palace
สมเด็ จ พระเจ้ า บรมวงศ์ เ ธอ กรมพระยาเทวะวงศ์ ว โรปการ
สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ ทรงมีพระนามเดิมว ่า พระองค์เจ้าเทวัญอไุทยวงษ ประสูติในพระบรมมหาราชวัง เมื่อวันเสาร์ที่ ๒๗ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๔๐๑ เป็นพ ระเจ้าลูกยาเธอพระองค์ที่ ๒ ในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว และสมเด็จพระปิยมาวดี ศรีพัชรินทรมาตา (เจ้าคุณจอมมารดาเปี่ยม) พระองค์ทรงมีเจ้าพเี่จ้าน้องร่วมพระชนนีเดียวกัน ๕ พระองค์ ตามลำดับด ังนี้ ๑. พระเจ้าบ รมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าอุณากรรณอนันตนรไชย ๒. สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าเทวัญอ ุไทยวงษ กรมพระยาเทวะวงศ์ว โรปการ ๓. สมเด็จพ ระนางเจ้าสุนันทากุมารีรัตน์ พระบรมราชเทวี ๔. สมเด็จพระศรีสวรินทิรา บรมราชเทวี พระพันวัสสาอัยยิกาเจ้า ๕. สมเด็จพระศรีพัชรินทรา บรมราชินีนาถ ๖. สมเด็จพระเจ้าบ รมวงศ์เธอ พระองค์เจ้าสวัสด ิโสภณ กรมพระสวัสดิวัฒนวิศิษฎ์ สมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการทรงเป็นบุคคลสำคัญพ ระองค์หนึ่งในประวัติศาสตร์ไทย ทรงรับราชการในตำแหน่งสำคัญสนองพระมหากรุณาธิคุณพระเจ้าอยู่หัวถ ึงสองรัชกาล เริ่มตั้งแต่ทรงรับราชการใกล้ชิดใต้ฝ่าละอองธุลีพระบาทรัชกาลที่ ๕ เสมือน “พระกร” ของพระองค์ และทรงเป็นกำลังหลักในการบริหารราชการแผ่นดินในรัชกาลที่ ๖ ทรงอยู่ในตำแหน่งเสนาบดีกระทรวงการต่างประเทศสืบเนื่องมายาวนานถึง ๓๘ ปี ทรงได้รับพระสมัญญาว่า “พระบิดาแห่งการต่างประเทศของไทย”
The former name of H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn was Prince Devan Udayawongse. He was born in the Grand Palace on Saturday, 27 November 1858 and was the second son of King Mongkut (Rama IV) and Somdetch Phra Piyamavadi Sri Bajarindra Mata (Chao Khun Chom Manda Piam). He had ffi ifi ve brothers and sisters born of the same mother in the following orders (he came in second between the fiffiirst and second names listed below) : 1. His Royal Highness Prince Unakarn Ananda Narajaya 2. His Royal Highness Prince Devan Udayawongse, Prince Devawongse Varopakarn 3. Her Majesty Queen Sunanda Kumariratana 4. Her Majesty Queen Sri Savarindira the Queen Grandmother 5. Her Majesty Queen Sri Bajarindra 6. His Royal Highness Prince Svasti Sobhon, Prince Svasti Vatanavisishtha H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn is an important personage in the history of Thailand, having served offfiicfi ially in a vital position in the reign of two kings. He started his government service under King Chulalongkorn and immediately earned complete trust of the King, being His Majesty’s “Hand” in executing national affairs. Later, in the reign of King Vajiravudh, H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn continued to be the pillar of strength in the administration of the nation. For 38 years he had served as foreign minister with a distinguished record, thereby earning the well-deserved title of “The Father of Thai Foreign Affairs”.
ป ร ะ วั ติ วั ง เ ท ว ะ เ ว ส ม์ History of Devavesm Palace
วังเทวะเวสม์ สัญลักษณ์แห่งคุณความดีของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ ที่ได้ทรงปฏิบัติรับราชการ สนองเบื้องพระยุคลบาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทั้งสองรัชกาลมาตลอดระยะเวลา ๔๙ ปี A symbol of greatness and good deeds done by H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn in the course of his national services, having served honestly and ably under two kings of the Ratanakosin (Bangkok) for a total of 49 years.
พระบาทสมเด็จพ ระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว ได้ท รงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างวังเทวะเวสม์ข ึ้นพระราชทานแก่สมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์ว โรปการ เพื่อเป็นที่ประทับในยามมีพระชันษาแล้ว สมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการได้เสด็จขึ้นวังเทวะเวสม์ ในปี พ.ศ. ๒๔๖๑ มีการทำบุญขึ้นวัง พร้อมกับทรงบำเพ็ญพระกุศลฉลองพระชันษาครบ ๖๐ ปี และอายุหม่อมใหญ่ เทวกุล ณ กรุงเทพ ครบ ๖๐ ปีบริบูรณ์ วังเทวะเวสม์ประกอบด้วยอาคาร ๘ หลัง โดยตำหนักใหญ่ที่ประทับอ อกแบบ และก่อสร้างโดยนายเอ็ดเวิร์ด ฮีลีย์ สถาปนิกชาวอังกฤษ ภายใต้ช ื่อบริษัท สยามอาร์คิเทกต์ ส่วนอาคารหลังอื่นๆ รวมทั้งเรือนแพริมน้ำ ออกแบบและก่อสร้างโดยนายเอมิลโย โจวันนี อูเจนโย กอลโล วิศวกรชาวอิตาลี
His Majesty King Vajiravudh built Devavesm Palace as a gift for H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn to be used as his residence during his advanced years. H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn moved into Devavesm Palace in 1918 and held a housewarming rite in time for the 60th birthday anniversary celebrations for himself and his wife, Mom Yai Devakula. Devavesm Palace consists of a group of 8 buildings. The stately mansion was designed and built by an English architect, Mr. Edward Healey, Siam Architect Company. The other buildings were designed and built by an Italian engineer, Emilio Geiovanni Gollo.
ศึกษาคุณค่างานอนุรักษ์สถาปัตยกรรมหนึ่งในสยาม เรียนรู้พระประวัตบิ ุคคลสำคัญของชาติ An Appreciation of the Conservation of One of Siam’s Past Architectural Monuments A Museum Exhibiting the Life and Works of One of the Nation’s High Personages
นิทรรศการถาวร ๒ ห้อง ในตำหนักใหญ่ วังเทวะเวสม์
เพื่อเทิดพระเกียรติ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ ผู้ทรงมีคุณูปการต่อป ระเทศไทย และเนื่องในวาระของการเฉลิมฉลองในพิธเีปิดตำหนักใหญ่ วังเทวะเวสม์ โดยธนาคารแห่งประเทศไทยร่วมกับกรมศิลปากรได้ทำการศึกษาประวัติศาสตร์ ตลอดจนงานอนุรักษ์อาคารตำหนักใหญ่จนแล้วเสร็จ ในโอกาสนี้ ธนาคารแห่งประเทศไทยจึงได้จัดนิทรรศการถาวรขึ้น ๒ ห้อง ภายในตำหนักใหญ่ วังเทวะเวสม์ ได้แก่ ห้องเทพสถิตย์สถาพร และห้องบุราณสถานบูรณะ เพื่อเป็นแหล่งเรียนรู้ประวัติศาสตร์ของบุคคลสำคัญของชาติและเรียนรู้งานด้านการอนุรักษ์ สถาปัตยกรรมอาคารโบราณสถานที่ปรากฏอยู่ภายในบริเวณธนาคารแห่งประเทศไทย เพื่ออนุรักษ์งานศิลปสถาปัตยกรรมที่ทรงคุณค่าแห่งนี้ไว้เป็นมรดกของชาติสืบไป In honour of H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn who made great contributions of monumental proportions to Thailand past, and on the occasion of the celebration of the reopening and inauguration of Tamnak Yai, Devavesm Palace, as a result of the Bank of Thailand undertaking in conjunction with the fiFine Arts Department, a historical profiffiiling and preservation of Tamnak Yai to its original glory, the Bank of Thailand is holding a permanent exhibition in two rooms of Tamnak Yai, Devavesm Palace, namely, Thepsathitsathaphorn Room and Buransathanburana Room. The exhibition will display the life history of one of the nation’s famous names as well as the Bank of Thailand’s efforts at the architectural conservation of heritage sites situated on its premises. The Bank of Thailand intends to preserve the exquisite arts and architecture which are of authentic value to be a worthy legacy of the nation, fully deserving of the appreciation of future generations.
ห้ อ ง เ ท พ ส ถิ ต ย์ ส ถ า พ ร
(ห้องจัดแสดงพระประวัติสมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ)
Thepsathitsathaphorn Room (Exhibiting the Life Story of His Royal Highness Prince Devawongse Varopakarn)
โซน ๑ : เทวะวงศ์สดุดี - เทวธรรมกถา...ธรรมะประจำพระองค์ข องสมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ - คำถวายสัตย์ป ฏิญาณ ณ วัดพระศรีรัตนศาสดาราม เพื่อแสดงความจงรักภักดีต่อ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว - ลำดับราชสกุล “เทวกุล” โซน ๒ : พระชาติภ ูมิ ขัตติยกุมารในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอ ยู่หัว โซน ๓ : เสนาบดีคู่ราชบัลลังก์ ทรงปฏิบัติพระกรณียกิจในราชการตลอดพระชนม์ชีพด้วยความจงรักภักดี โซน ๔ : สื่อมัลติมีเดีย “พระประวัติ พระกรณียกิจ พระอัจฉริยภาพ และสิ่งพิมพ์เล่าเรื่อง” โซน ๕ : วีดิทัศน์พระประวัติ “สามแผ่นดิน สามฐานันดร” โซน ๖ : พระฉายาลักษณ์ ท ี่เคยตั้งหน้าพระโกศ ณ ตำหนักใหญ่ วังเทวะเวสม์ โซน ๗ : หุ่นจำลองประกอบภาพเคลื่อนไหวเรื่อง “วิกฤตการณ์ ร.ศ.๑๑๒ กับบทบาททางการทูตของ สมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์วโรปการ” ด้วยความสุขุมค ัมภีรภาพ และพระวิริยะอุตสาหะ เพื่อให้สยามรอดพ้นวิกฤตการณ์ครั้งนั้น โซน ๘ : ตู้จัดแสดงอนุสรณ์แห่งสมเด็จฯ กรมพระยาเทวะวงศ์ว โรปการ Zone 1 : Devawongse Citation - Devadharmakatha, or the life motto of H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn - Oath of allegiance taken at the Temple of the Emerald Buddha to swear loyalty and allegiance to His Majesty King Chulalongkorn - The Genealogy of the Royal Family Name of “Devakula” Zone 2 : Birth Zone 3 : Throne-bearer Minister Zone 4 : Multimedia presentation, “His Biography, Works, Genius, and Publications” Zone 5 : Video Presentation of his biography, “Three Reigns, Three Ranks” Zone 6 : The photograph put up before his funeral casket at Tamnak Yai, Devavesm Palace Zone 7 : Puppetry accompanied by moving images to illustrate “The 1893 Crisis and H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn’s Diplomatic Coups” Zone 8 : Exhibits showcase on H.R.H. Prince Devawongse Varopakarn’s recollections
ห้ อ ง บุ ร า ณ ส ถ า น บู ร ณ ะ
(ห้องจัดแสดงการอนุรักษ์อาคารโบราณสถานของธนาคารแห่งประเทศไทย)
Buransathanburana Room (Exhibiting the Bank of Thailand’s Conservation Works Aimed at Heritage Sites on Its Estate)
โซน ๑ : บทนำ “งานอนุรักษ์อาคารโบราณของธนาคารแห่งประเทศไทย” โซน ๒ : สถาปัตยกรรมสองวัง สองยุคสมัย โซน ๓ : ความหมายและแนวคิดของการอนุรักษ์อาคารโบราณ - ขั้นตอนการอนุรักษ์ - การสำรวจขุดค้นทางโบราณคดี โซน ๔ : การปฏิบัติงานอนุรักษ์อาคารโบราณ - ปัญหาของอาคารโบราณ - วิธีการซ่อมแซมและบูรณะ ได้แก่ หลังคา โครงสร้าง พื้น เพดาน ผนัง ลายประดับ สี ประตู-หน้าต่าง และงานระบบ โซน ๕ : พัฒนาการทางกายภาพของพื้นที่ธนาคารแห่งประเทศไทย - ก่อนสร้างวังบางขุนพรหม - เมื่อสร้างวังบางขุนพรหม - เมื่อสร้างวังเทวะเวสม์ โซน ๖ : เกียรติประวัติด้านการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมของธนาคารแห่งประเทศไทย โซน ๗ : สื่อมัลติมีเดีย “สถาปัตยกรรมและการอนุรักษ์สถาปัตยกรรมของธนาคารแห่งประเทศไทย” Zone 1 : Introduction, “The Bank of Thailand and the Preservation of Heritage Sites” Zone 2 : Architectural splendours of two palaces belonging to two distinct styles Zone 3 : Meaning and concept on the preservation of heritage sites - Steps of preservation - Archaeological survey and excavation Zone 4 : Operational stage of the restoration of the heritage sites - Problems of the Heritage sites - Methods used in repairing and renovating of : roofs, building structure, fflloors, ceilings, walls, motifs, doors, windows and system control Zone 5 : Physical development of the grounds of the Bank of Thailand - Before the construction of Bangkhunprom Palace - After the construction of Bangkhunprom Palace - After the construction of Devavesm Palace Zone 6 : Honours conferred on the Bank of Thailand in recognition of its conservation works Zone 7 : Multimedia presentation, “Architectural Histories of the Two Palaces and Details on the Restoration of 4 Heritage Buildings”