't Bieteutje - 2023-03

NATUURPUNT BigJump

Natuurpunt Markvallei

Natuurpuntvzw iseenverenigingvoornatuurbehouden landschapszorginVlaanderen.Metmeerdan130.000 aangeslotengezinnenen6.000vrijwilligemedewerkersis Natuurpuntdebelangrijksteverenigingvoor natuurbehoudenlandschapszorginVlaanderen.

Tothaarkerntakenrekentdeverenigingnatuurbehoud en–beheer,landschapszorg,beleidswerking, natuurbeleving,natuurstudie,vormingeneducatie.

Natuurpuntbeheertmeerdan26.000hectareVlaamse natuurin500verschillendenatuurgebieden.De vrijwilligersnemenhetinitiatief:zezorgenvooraankoop, beheerenopenstellingvannatuurgebieden.Daarbij wordenzebijgestaandoorprofessioneleploegen.

NatuurpuntMarkvallei isdeafdelingvanNatuurpuntin degemeentenRijkevorsel,HoogstratenenBaarle-Hertog. Zijwerktmethaarvrijwilligersgroepvanuit BezoekerscentrumDeKlapeksterinWortelKolonie.Hier ontvangtdeafdelingzoveelmogelijkmensendie geïnteresseerdzijnindenatuur.

NatuurpuntMarkvalleiisdaarnaasteenvereniging.We makenveelpleziersamen.Weorganiserencursussen, lezingen,wandelingen,uitstapjes,buitenlandseexcursies, ...Eniedereeniswelkom!

Lidworden?Schrijf38eurooveroprekeningBE17230 004423321metvermelding‘nieuwlidNatuurpunt Markvallei’.Alslidontvangtuautomatischhetnationaal contactblad‘Natuur.blad’en‘tBieteutje.Jegeniet

Giften

daarnaastvantalvanvoordelen.

Anderegeïnteresseerdenkunneneenjaarabonnementop ‘tBieteutjenemendooroverschrijvingvan8euroop rekeningIBANBE73860112673360vanNatuurpunt Markvalleivzw.

NatuurpuntMarkvalleiiseenechte vrijwilligersorganisatie.Vanonzemeerdan1200leden zijner250opéénofanderewijzeactief.Hetzijnookde leden/vrijwilligersdieinhoudgevenaanonzewerking. Zijwerkendaarvoorsameninwerkgroepenzoals:de gidsenwerkgroep,dewerkgroepvoorhetbeheervanonze natuurgebieden,voorstudie,voordefinanciënvande afdeling,hetbeheervanDeKlapeksterofonze fotowerkgroep.

Maandelijkskomenvertegenwoordigersvande vrijwilligersbijelkaaromdebelangrijksteafdelingszaken metelkaartebespreken.Wiljezelfookeenhandje helpen?Datkandoortehelpeninonzenatuurgebieden, inhetbezoekerscentrum,viastudie-ofgidsenwerkingof opallerleianderemanieren.Kijkoponzewebsitevoor meerinfo.

Contactgegevens:

BCValleivanhetMerkske-DeKlapekster Kolonie41,2323Wortel info@natuurpuntmarkvallei.be 033830208 www.natuurpuntmarkvallei.be

GiftenvoordeaankoopvannatuurgebiedenzijnwelkomoprekeningBE562930 21207588metvermeldingvandenaamenhetnummervanhetprojectdatjewenst testeunen.

Giftenvanaf40eurozijnfiscaalaftrekbaar!

DenRooy:7807-DeHalscheBeemden:7108

Inhoud

•Voorwoord

•KortNieuws

•ChryptoChris

•Slakkeninhetmoer

•NatuurpuntMarkvalleiVZW

•WerkgroepBeheer

•BigJump2023

•Zelfoogstboerderij

•Voorbijemaanden

•MijnheldJan

•Weetjesovervogels

•Gespot

•Activiteiten

•Demonstratiezeisen

•Cursussen2023

BestevriendenvanNatuurpuntMarkvallei,

EnkelewekengeledenwerdikdoortweeleerlingenvanhetSpijker gecontacteerdofzeenkelevragenmochtenstellenrondhet klimaat.Hetkaderdeineenschoolopdrachtwaarbijzeeen maatschappelijkprobleemmoestenkiezendatheninteresseerde. Hetwerdeenboeiendgesprekwaarinikhenuitlegdedatde huidigeklimaatwijzigingonzegrotebezorgdheidis,vooralde invloedervannaarbiodiversiteittoe.Weproberenons natuurbeheerdaaropintestellenmaarvooralookbeleidsmakers tebewegenomzosnelmogelijkmaatregelentenemenomde klimaatshifttestoppen.Wedoenditdoorgebruiktemakenvan onsaantal.Eenoproepvaneenverenigingwaarvanmeerdan 133.000gezinnenachterdoelstellingenstaanvoorhetbehouden versterkenvanonzelokalenatuur,kanjenietzomaarnaastje neerleggen.

Ophunvraagwatzezelfkunnendoenisdanookhetlogische antwoordomzichteverenigenomhunbezorgdhedennaarde toekomstkenbaartemakenaanpolitici.Lidwordenvan Natuurpuntlijktmedaneenlogischestap.Maar,dezetweetieners hebbenvolgendjaarookstemrecht.Kiezenvooreenlokalepartij dienatuurbehoudenklimaatbeleidinhunprogrammaopneemt,is danookeennuttigestem.

Tijdensditgesprek,werdikgeconfronteerdmethet“shifting baselinesyndrome”.Dezetweebijna-volwassenen,hebbennooit meegemaaktdatdevoorruitvaneenautotijdenseenritjeinde zomervolgeplaktzatmetdodeinsecten!Hunreferentiekadervan biodiversiteitaaninsecteniseenlegevoorruit …

Ennetnuwildehoogstegezagvoerdervanditlanddepauzeknop indrukkenvoordeEuropeseNatuurherstelwet.Wieiserbangvan “biodiversiteit”?Hetlijktalsofwelevenineentijd waariner tolerantieisontstaanvoorachteruitgangvan natuur.

Denatuurherstelwetgeefteenstemaande natuurengeefthaarrust,ruimteentijd.Dan komtdenatuurnaaronstoe,wantzijis veerkrachtig.Kijknaarhetvoorbeeldvan dewolfinLimburg.

Voorons,mensen,isheteenlesin nederigheid.

Opdecover:

Smalljump2022-voorzitteren ondervoorzittervoorproperwater

BartRoyens Voorzitter

Kort nieuws

Proper(der)Veussel,ookdankzijons OnderdeRijkevorselsezon hebbenwezaterdag3juni opnieuw30kmzwerfvuil geraapt!

Onzevrijwilligershebben opmerkelijkminder zwerfvuilgevonden. Zoudenwemogenspreken vaneen(lichte)trend?We mogendromen,toch.

Nogeensbedanktaande velevrijwilligers!

ErvaarhetlandschapvanHoogstraten

FotowerkgroepNatuurpuntMarkvalleigroepeertleden diezichbezighoudenmetnatuurfotografie(enfilm).Deze keerlietdewerkgroeptijdensdehelemaandjunihun werkzienaanhetbrederepubliekdoordeexpo“Ervaar hetlandschapvanHoogstraten”indeexpogangvan LokaalDienstencentrumHoogstraten.

wandelingvanuiteenandercafé,engaanzeopzoeknaar denatuuropwandelafstand.

•3september:caféDenBud,MeerselDreef.GidsDrej Oomen

•8oktober,Paddenstoelenwandeling.VanuitDe PosthoorninMeerleGidsStevenBogaert. SNUITactiviteit!

•5november:OudHoogstraeten,metMarcel Verschueren

•3december:CaféinHollandWandelingGidsCarlo vanBoxel.

•7JanuariNieuwjaarswandelingvanuitDeKlapekster inWortelKolonie

•4Februari2024:CaféSchuttershofZondereigen.Gids DominiekBeerens

•3maart2024:CaféAandeWaterkant.SintJozef RijkevorselGidsErikVervoort

•7April2024:CaféPapenbos,Rijkevorsel.GidsTimvan Nyen”

Ziekeslechtvalk

Dewerkmannendiezichdagelijksopdestellingrondde kerkvanHoogstratenbegevenzijnnatuurlijkwelal gewendaandeslechtvalken.Maarop25meivondenze hetwelraardateenjongeslechtvalkgewoonopdestelling bleefzittenenzelfsnietwegvloog.

Alsfotograafbeleefjeonzenatuurandersendeze belevingbiedenwejeaanviatentoonstellingenen publicaties.BinnenNatuurpuntMarkvalleileverenzij beeldmateriaaldathetbrederepubliekaanspreektom kennistemakenmetonzenatuurenditalsbijdrageaan folders,onsafdelingstijdschrift’tBieteutje,infopanelen, onzewebsite

TussenGrasenGlas

DenatuurgidsenvanNatuurpunt Markvalleihoudennietenkelvanonze natuur,maarookvangezelligheid. Daaromnodigenzijvanafseptember iedereenuitophunmaandelijkse gegidstewandeling:‘Tussengrasen glas’.

NietdatzijuitgekekenzijnopdeKlapekster,maarze willenheteensovereenandereboeggooien.Elke1e zondagvandemaandom14.00vertrektereengegidste

Gelukkighaddenzedan sneldoordater waarschijnlijkietsmis wasmethetbeestje.Ze hebbenhemdanlaten ophalendoorhet vogelopvangcentrum vanKapellen.Daar bleekdatdeslechtvalk eenlonginfectie 'capillaria'had,watook vaakvoorkomtbij duiven.Gelukkigwas hetdusnietde vogelgriepwaarvoor eerstgevreesdwas.Doorhemoptenemen,konhijterug opkrachtenkomenenishijteruggeplaatstgewordenop 15juni.

Helpdeinsecteninkaartbrengen

Inhetvoorwoordvanonzevoorzitterkonjeallezenover devervlogentijdenvanzomerserittenwaarbijde voorruitvandewagenvolhingmetinsecten.Natuurpunt wilnatuurlijknietdatjeinsectengaatverzamelendoorze opjevoorruittekleven,maarweldatwezedigitaalgaan verzamelenomeenzomerseinsectenkaarttemaken.

Hetleefgebiedvaninsectenverdwijntzienderogen.Door steedsmeerbebouwingengrootschaligelandbouwblijft eralmaarmindernatuurover.Bovendienzijninsecten heelgevoeligvoorvervuilingenpesticiden.Vooralinde

Tussengras englas

landbouwwordenzemetgrotemiddelenbestreden.In biologischelandbouwkrijgeninsectenmeerkansen.Ook onsveranderendeklimaatzorgtvooreendalingin insecten.Zozorgenuitgedroogdeplantenineenhete zomerervoordatinsectenverdwijnenofandereoorden opzoeken.

Iedereenwordtopgeroepenommeetedoenop www.insectenzomer.beHelpdeinsecteninVlaanderen inkaartbrengen.Datgaatmakkelijkmetde fotoherkenningsappObsIdentify.Enhetkanoveral:inje tuin,inhetbosofindestad.Elkinsecttelt.ObsIdentify verteltjewelkekever,bijofvlinderjehebtgespotenjij helptdewetenschapeenstapjevooruit.Nietmeppen, welappen!

Deinsectenzomerloopt van1junitot31 augustus.Elketwee wekenzoomenweinop eenanderegroep insecten.Schrijfjeinen jeontvangtachtkeer toptipsvanonze experten:debeste zoektips,mooiste natuurgebiedenenleuksteweetjes.

Zokrijgjeookderesultatenvanonzeactie'Nietmeppen, welappen'.Hoeveelkevers,vlindersenjufferswerdenal gevangen?Welkestraffesoortenwerdengespot? AllemaalsamenhelpenwedeinsecteninVlaanderenin kaartbrengen.

Enmogenwenatuurlijknietdevleermuizenvergeten: bijvalavondkomenzevrolijkfladderendnaarbuitenen doenzichdehelenachttegoedaanmuggenenandere insecten.Eenmooibruggetjenaareenheleleuke activiteit:deNachtvandeVleermuis-ziebijde activiteitenvoormeerinfo!

ChryptoChris

ChrisDeRoover,vrijwilligervanregioMechelsRivierengebied maaktinzijnvrijetijdgraagpuzzels.Depuzzelsdiehijvoor hunledentijdschriftgemaaktheeft,wilhijgraagdelenmet andereafdelingen,ietswaarinwijnatuurlijkwel geïnteresseerdzijn.

Hierondervindenjulliezijnnieuwsteopgave.Alsjede cryptischeomschrijvingengevondenhebt,danvindjemetde eersteletterseennatuurelement.

Alsjehulpnodighebt,kanjeoppag.21onderaanalvastenkele hulplettersvindendiejevakjesmetdecijferskanplaatsen. Devolledigeoplossingstaatoppag.25,maarniettesnelgaan kijken...Veelsucces!

Nogmeerspeelplezier?www.cryptochris.be

A.snavelstrijden

B.metMajaleven(enkijken)

C.schrokkerigroofdier

D.leesvoervoorkippen

E.zoutwatervis

F.dorstlessertje

G.inwendigebloemen,dikendun

H.onbruikbaarvoordetaxidermist

I.paarritueelvandekolibrie

J.laagbegaafdepastoor

K.productvaneenagressievekoe

L.K1000(Fr.)

M.Laatopwegnaar...elageengft-afvalachter!

N.familievandesabeltandtijgerendedegenkrab

Slakken Inhetmoer

Sindsbegin2020isregelmatiggezochtnaarland-enwaterslakkeninhetMoer.Leomaakte eenmooiesamenvattingvanwaterzoalallemaalgevondenwerd.Enhetwastochmeerdan datjezozoudenken.

HetMoerisgelegeninhetnoordenvandegemeenteMerksplasenvormthetnatuurlijkbrongebiedvandeNoordermark. Hetheefteenoppervlaktevan80hawaarvan60haeigendomisvanhetAgentschapNatuurenBos.

Nattebroekbossenmetzwarteelzen,wilgeneneenondergroeimetdiversezeggesoortenmaken eengrootdeeluitvanhetgebied.Ookkruidenrijkegraslandenmetallerleimoerasvegetatievindt menhierterug.Eentientaljaargeledenzijntijdensderuilverkaveling5poelenaangelegd,en werdenenkelelandbouwpercelenaandebuitenzijdevanHetMoerafgegravendieinde winterperiodegedeeltelijkonderwaterstaan.Moeraskartelbladisweleenvandeblikvangersop dezepercelenmaarspijtigisookdeinvasievewatercrassuladieweelderiggroeitopde drooggevallenoeversvandepoelendeweilandeningeslopen.IngansHetMoerkanmensporen vankwelwaarnemen.DeMoerloop,waarlangseenwandelpadaangelegdis,snijdthetgebiedvan noordnaarzuidintwee.Hierlangsgroeiteenruigtevegetatiemeto.a.grotebrandnetel, reuzenbalsemienenriet.

Landslakkenwerdengeïnventariseerddoorindestrooisellaagstalente nemenopverschillendepercelenwaarbijgeletwerdopdrogeennatteomstandighedenterplaatse. Opmeerdereplekkenronddeaangeduidezwartestippenopdekaartwerdeenkleinmonster genomen(metmeestalminderdan5literinzijntotaliteit),verzamelduitdebovenstehumuslaag totenkelecmindevastegrond.

WaterslakkenwerdenbemonsterdmeteenfijnmazigschepnetindeNoordermarknaastHetMoer, indeMoerloopenindepoelen.Opdeweilandenwerdeenbodemmonstergenomenop verschillendeplaatsenindrooggevallengrachtenengreppels(blauwestippen).

Allemonsterswerdenthuisgewassen,gedroogdenopverschillendefractiestotop1mmuitgezeefd. Hetresidukleinerdan3mmwerdondereenbinoculairuitgezocht.

Landslakken

Zevenentwintigsoortenwerdenherkendwaaronderoptweeplaatsendeweinigwaargenomengestreepte korfslak,Vertigosubstriatamet9en4exemplaren.DezewordtbinnenBelgiëalszeerzeldzaamop www.waarnemingen.beaangegevenmetslechts4locaties.Zewerdgevondenin2percelenaanliggend broekboscentraalgelegeninHetMoer,gescheidendoordeMoerloop(wittestippen).Langsdebovenlopen indeMarkvalleiisdezesoortnogop4andereplaatsenwaargenomen:Papenvoortinbroekbostussen moeraszegge,BolkseBeekinmoeraszeggeonderpopulieren,Elsakkertegenvalhoutinboslangsde StrijbeeksebeekeninhetKerkemoertussenafvallangskoterijen.Eensoortwaarweduszuinigopmoeten zijn.

Links:vindplaats (wittestippen)van degestreepte korfslakinhet gearceerdeperceel enhetdriehoekig bebostgedeelte ernaast.Rechts,het biotoopwaarzeis gevonden.

WaargenomensoortenlandslakkeninHetMoer:

1Plompedwergslak10Tandlozekorfslak19Donkereglimslak

2Slankedwergslak11Dikkekorfslak20Grofgestreepteglimslak

3Barnsteenslak12Gestreeptekorfslak21Kelder-glansslak

4Langwerpigebarnsteenslak13Dwerg-korfslak22Lookglansslak

5Slankebarnsteenslak14Dwergpuntje23Bruineblinkslak

6Glanzendeagaathoren15Aardschijfje24Ammonshorentje

7Geribdejachthorenslak16Grotekristalslak25Doorschijnendeglasslak

8Schevejachthorenslak17Kleinekristalslak26Haarslak

9Stekelslakje18Moeras-tolslak27Zwartgerandetuinslak

Waterslakken

Twintigsoortenwerdengedetermineerdwaarbijdeslaapslak,Aplexahypnorum,misschienwelde zeldzaamstewaterslakvanhetMoeris.Zewerdineengreppelopéénvandeweilandenaangetroffen.Deze slakheeftzichaangepastinwaterendieregelmatigdroogvallen.Deslaapslakzet,vanafmeitothalfaugustus, gelatineuzeeikapselsopvastsubstraatafdiededroogteoverleven.Zekomennoginhetnajaaruitbijdeeerste natteperiodewanneererterugwaterindegrachtstaat,enoverwinterenalskleinslakje.Inhetvoorjaarbij eenwatertemperatuurvan+7°Cwordendeslakjesop2maandenvolgroeidengeslachtsrijp.Kleineslakjesdie tochvooreenlangeredrogeperiodezijnuitgekomenzoudendezekunnenoverleven.

DeAmerikaanseschijfhoren,Gyraulusparvus,eerderaangenomenalsdegladdeschijfhoren,Gyraulus laevis,indeValleivanhetMerkske,isopveelplaatsenindeMarkvalleiingeburgerd,zowelinpoelenals inwaterlopen.In2008isdezeslakvoorheteerstinNederlandwaargenomenenmomenteelop verschillendeplaatsenoverhetganselandgevonden.Eenexoot,afkomstiguitNoord-Amerikadie waarschijnlijkongewilddooraquariumliefhebbersindenatuuristerechtgekomenenzichsneluitbreidt. Dezesoortisnognietgemeldopwww.waarnemingen.be!

InEuropawordtdesoortgevondeninpermanenteentijdelijkestilstaandewaterenmeteenmodderige bodemenveelonderwatervegetatie.LegehuisjesvansommigeGyraulussoortenlijkensterkopelkaaren zijnnietgemakkelijkopnaamtebrengendoorhunkleineafmetingen,diemeestalvanonvolgroeide dierenzijn.Dezeslakisnochtansgemakkelijktedeterminerendooreenlevenddierteobserveren.Zezijn teherkennenaandegrijzestreepdielangsdoordetentakelsloopt(opdefoto'swaartenemen).Bijandere Gyraulussoortenisdezeafwezig.

WaargenomensoortenwaterslakkeninHetMoer:

1Plattepluimdrager8Posthorenslak15Glanzendeschijfhoren

2Vijverpluimdrager9Smurfslak16Gewonehoornschaal

3Leverbotslak10Gewoneschijfhoren17MoerasHoornschaal

4Moeraspoelslak11Riempje18Doffeerwtenmossel

5Ovalepoelslak12Witteschijfhoren19Stompeerwtenmossel

6Puntigeblaashoren13Amerikaanseschijfhoren20Scheveerwtenmossel

7Slaapslak14Vlakkeschijfhorenerwtenmosselsp.

Naaktslakken

Erwerdnietspecifieknaarnaaktslakkengezocht.Dewaarnemingenbetreffenslakkendieindegrondstalenzatenofterloops gevondenwerden.

1Tijgerslak3Rodewegslak5Egelwegslak

2Gevlekteakkerslak4Bruine/Oranjebruinewegslak

Massalesterftedoordedroogte

Indeheteendrogezomervan2022washetgrootstedeelvanHetMoeruitgedroogd.Zoookhetgrote afgegravengraslandinhetzuidenvanhetgebiedtegenWidar.Alvanafdeeerstedrogeperiodeindelente konmeniniedereopgedroogdeplasofgreppellegeslakkenhuisjeswaarnemenvano.a.volgroeide moeraspoelslakken,Stagnicolaspec.enzeergroteleverbotslakken,Galbatruncatula.

Eindjuliwashetwaterindelaatsteondiepegeulengeheelopgedroogdwaardooreenmassaslakken omkwamen.Vooralpuntigeblaashorens,Physellaacutaenovalepoelslakken,Radixbalthicawerden gevonden(fotolinks).Omeeninschattingtemakenvanhetaantalslakken(ookdieverborgenzaten onderdeafgestorvenvegetatie)enwelkesoortenerleveninzulkedrassigeweilandenwerdenop

massiefeikenkwaliteitsvloeren

verschillendebreedtesendiktes

plaatsingdoorvakmensenmogelijk

voordoe-het-zelversuitgebreideleginstructie scherpeprijzen

rechtstreeksvanzagerijnaarparticulier.

27/7/2022indetweelaatstedrooggevallengeulenvanongeveer2mbreeden 50mlang,op4willekeurigeplaatsen(tweepergeul)monstersgenomenvan 25cmop25cmtotopdevastebodem.Op1470stuksstoptedeteller:733ovale poelslakken,438puntigeblaashorens,118erwtenmosselsp.,Euglesa/ Odhneripisidium/Pisidiumspec.86gewoneschijfhorens,Planorbisplanorbis 45glanzendeschijfhorens,Segmentinanitida27traktorwieltjes,Gyraulus crista18vijver-pluimdragers,Valvatapiscinalis3moeraspoelslakkenen2 leverbotslakken.Demeesteonvolgroeid.Datzijnzowat5.880slakkenen mosselspervierkantemeter,eneentotaalvan1.176.000slakkenopdezetwee stroken(200vierkantemeter),wateenfractieisvandetotaleoppervlaktevan hetgrasland.Datdemoeraspoelslakzichnietthuisvoeltophetondiepewater iswelduidelijk,alhoewelerindelentemeerderevolgroeidedierenophet weilandaandegrachtlagen.Ditgeldtnietvoordeleverbotslak,dezesoort overleeftdrogeperiodesdoorzichdieperintegraven,waarzehaarhuisjeafsluit,wathetkleineaantalwaarnemingen rechtvaardigt.Bijeeninventarisatienaarslakkendodendevliegenbeginoktober,toenerterugzeerveelwaterophetgrasland stond(fotorechts)werdeneenaantalslakkenwaaronderdemoeras-tolslak,Euconulusalderi,dedonkereglimslak, Zonitoidesnitidusendedikkekorfslak,VertigoantivertigomaarookdeLeverbotslak(!)metmeerdereexemplarenuitde vegetatiegesleept.

Ookdecentralegrachtophetweilandlagvolmetdodeslakken(ziefoto).Dezewarenopmerkelijkgroter.Op eenopenplaatsje(vanongeveer30cmop70cm)lagener1090:760puntigeblaashorens,159ovale poelslakken,30posthoornslakken,Planorbariuscorneus,2moeraspoelslakken,11leverbotslakken,9vlakke schijfhorens,Hippeutiscomplanatus,2glanzendeschijfhorens,11gewoneschijfhorens,5Amerikaanse schijfhoren,84schijfhorensp.,Planorbidaeindet.26erwtenmosselsp.en1smurfslak,Ferrissiafragilis.

Op31augustuswerdeenlaatstemonstergenomenuitéénvandegeulenenindecentralegracht,waardeslakkenhuisjesna hetuitzoekenineenaquariumgedroptwerden.Wonderlijkdatertocheentientalpuntigeblaashorensdezeextreme weersomstandighedenoverleefdhad.

In2020,werdelkepoelindevalleivanhetMerkske(langsBelgischekant)gefotografeerdengeïnventariseerd.Deresultaten zijnopgetekendzoalshieronder.

Puntigeblaashoren

Ovalepoelslak

Posthoornslak

Smurfslak

GewoneschijfhorenAmerikaanseschijfhorenGlanzende schijfhoren

TraktorwieltjeMoerashoornschaal

Uitde3poelengelegenopditperceelzijnalleslakkendieeringevondenwerdenookophetgraslandaangetroffen,behalve desmurfslak,demoerashoornschaalendeAmerikaanseschijfhoren.Deerwtenmosseltjesendevlakkeschijfhorenlevenin degrachtenwaarvandezelaatsteooknietophetgraslandgevondenis.

Ditonderzoekgeefteenideehoemassaaleriederjaarteruglegenichesingenomenwordenindrassigegraslandendieinde zomerdroogvallenenwateenpositieveinvloedditheeftophetplaatselijkbiotoop.Slakkenverwerkenafgestorven plantenresten.Insectenzoalskeversenvliegenkomenafophunkadaversomerzichinvoortteplanten.Ditkomttengoede aanvogelszoalswatersnippen,kievitenengraspiepers.Zezoekennaardelarvenmaarhalenookkalkuitdeslakkenhuisjes dienodigisvooraanmaakvanhuneieren.Eennieuwegeneratieslakkenheeftopnieuwdiekalknodigvoordeopbouwhun huisjes.

Uiteindelijkzullendeslakkenhuisjesvolledigafbrekenenzaldekalkdiezeachterlatenindebodemterechtkomenwatde vegetatietengoedekomt.Zoisdekringlooprond.

Tekstenfoto’s:LeoDufraing

LeysIJzerwerkenisuwpartnervoorkwalitatievemetaalbewerking:deuren,ramen,oranjeriëen, trappen,poorten,hekwerken,kleinschaligeconstructie-elementenenallerhandeexclusiefmaatwerk instaalenanderemetalenzoalsRVS,aluminium,cortenstaal.

Westaangarantvooreenplanma�gewerkvoorbereiding,servicevandebovensteplankenwerken uitsluitendmetdegelijkematerialenomeencorrectgeassembleerdeindproductteleveren.

Weschakelengraagonzeexper�seinomuadviesteverlenenbijdeontwikkelingvanuwproject.

LeysIJzerwerkenstaatvoor:vakmanschap,meerdan20jaarervaringenbetrouwbaarheid.

Veilingstraat25–2320Hoogstraten

Tel/fax+3233368877 |GSMED+32497680974|GSMTOM+32477985971

www.leysijzerwerken.be |info@leysijzerwerken.be | tom@leysijzerwerken.be

Enkelopafspraak

Compacte,multifunctioneletransport-

GebroedersGeensnv Hinnenboomstraat5 2320Hoogstraten

www.knikmops.be

machinesenknikladersvollediggemaakt inHoogstraten.

NatuurpuntMarkvalleiVZW

Watbetekentdatvoorjoualslid?

NatuurpuntMarkvalleiiseenafdelingvanNatuurpuntin Vlaanderen.Datwetenjulliewel.Maarwetenjullieookdat NatuurpuntMarkvalleieenofficiële“verenigingzonder winstoogmerk”ofteweleenVZWis?Enwatbetekentdat danvoorjoualslid?

InmaartvanditjaarheeftdevzwNatuurpuntMarkvallei nieuwestatuteneneeninternreglementgekregen.Dat waseenbesluitvandeAlgemeneVergadering.Gelijkmaar watjuridischebegrippenindezetweezinnen.Stopnuniet metlezen,deredactieheeftmijgevraagdopeen eenvoudigewijzeuitteleggenwatdatvoorjoualslid betekent.

Jekanzeggendatdestatutenalshetware“degrondwet” zijnvandevereniging.Zebeschrijvenderechtenen plichtenvandeledenenvanhetbestuur,zegevenin hoofdlijnenweerhoedeverenigingisgeorganiseerd. Enkelevoorbeelden:Waarstaatdeverenigingvoor,wat zijndedoelstellingen.Wiekanlidkanwordenvande verenigingenwatzijndevoorwaarden.Uitwelke personenbestaathetbestuur,wiekandaarvanlidworden enwatzijndebevoegdhedenvandatbestuur.

Voorjoualslidisookbelangrijktewetendatindestatuten isopgenomendatjijalsliddedoelstellingenvande verenigingNPMarkvalleizoalsdezevermeldwordeninde statutenonderschrijft.Datisweleenbelangrijke voorwaardeomlidtezijnenteblijven.

Hetbestuurgeeftleidingaandevereniging,maarisniet hetallerhoogsteorgaan.DatisdeAlgemenevergadering.

DezeAlgemenevergaderingbestaatuitalleledenvande vereniging,dusookjijbentdaarvanlidenkanaanwezig zijnindevergadering.DeAlgemeneVergaderingkomt minstenséénkeerperjaarbijeen.Meestalindemaand maart.JekrijgtdaarvooreenuitnodigingviahetBieteutje enonzeNieuwsflits.

TijdensdeAlgemenevergaderingwordtvanalles besproken.Zohoorjewaterhetafgelopenjaargebeurdis (hetjaarverslag),watdeplannenzijnvoorhetnieuwejaar, hoehetstaatmetdefinanciën(dejaarrekening)enworden (nieuwe)bestuursledenvoorgedragenofherbenoemd. Komgerusteenvolgendekeereensluisterenerisookaltijd eenleukequizofeenandereactiviteit.

InmaartisdoordeAlgemeneVergaderingookeen“Intern reglement”goedgekeurd.Watisdatnaastdestatuten?De statutengeldenvoorjoualslidmaarookvoorandere mensenenorganisatiesbuitenNatuurpuntMarkvalleimet wieonzeverenigingcontactheeftofafsprakenmeemaakt.

HetInternreglementregeltonderwerpendieook belangrijkzijnmaardiemeervaninterne“huishoudelijke aard”zijnendoorgaansnietofminderbelangrijkzijnvoor derden.Daaromgeldenhiervoornietdewettelijkeeisen alsvoorstatutengelden.Vanzelfsprekendmageenintern reglementnietinstrijdzijnmetwaterindestatutenstaat. Zowordtergeregeldhoedebestuursledenworden verkozendoordeAlgemeneVergaderingenwathuntaken binnenhetbestuurzijn.Maarookdatereretitelsverleend kunnenworden,zoalsinmaartdetitelvanerevoorzitter aanDrejOomen.

Totzoverwatoveronzestatutenenhetinternreglement. Benjehierinverdergeïnteresseerd?Jevindtbeide documentenoponzewebsiteonderhttps:// www.natuurpuntmarkvallei.be/over-ons/

Hebjenogvragenoverditartikelofnahetlezenvande statutenofhetinternreglementdankanjealtijdcontact metmijopnemenvia: secretaris@natuurpuntmarkvallei.be

tekst:PeterSmittenaar

Tentoonstelling glurenenkurenindeMarkvallei

Vanafjuli2023zalerinhetbezoekerscentrumeenoverzichthangenvanfoto’smet rariteiten(glurenenkuren)figureninhetwerkingsgebiedvanonzevereniging.Zoals altijdkandezegratisbezochtwordentijdensdeopeningsurenvanDeKlapekster.

Voordetentoonstellingvanafbeginoktoberishetthema‘bomenenstruikeninhet werkingsgebiedvanNPMarkvallei’.Dedeadlineis20september,foto’stezendennaar wimverschraegen@hotmail.com

WerkgroepBeheer Samenvoormeernatuur!

Devrijwilligersvanhetbeheerteamstaaninvoorhet beheervanallenatuurgebiedendieeigendomzijnvanof inbeheerzijnvanNatuurpuntMarkvallei.Inmiddelsis datongeveer130ha.Datiszekergeengeringe oppervlakte,endevariatieindegebiedenisgroot.Zo beheertNatuurpuntMarkvalleiheide,bossenen beemden.

Nadenkenovermeerenbeterenatuur.

DemissievanNatuurpuntisdebeschermingenhet versterkenvandenatuurinonzeregio.Hetbeheerteam doetditdoornatuuraantekopenenbeheerwerkenuitte voeren.

Eenaantalledenvanhetbeheerteamkomtdaarom regelmatigsamenomdeaanpaktebesprekenomde vooropgesteldedoelentehalen.Datdoenzein samenspraakmetdeverantwoordelijkevanhet beheerteam(StijnLeestmans)endeconsulentplanning vanNatuurpuntBeheer(FrederikNaedts).

Elketweemaandenkomthetbeheerteamsamenomde uitgevoerdewerkenteevaluerenenomdenieuwe planningoptemaken.Elkekeerishetweerspannendom tevernemenofdeaankoperweereenslagheeftkunnen slaanendaardooreennieuweuitdagingwacht!

Handenuitdemouwenvoormeerenbeterenatuur.

Anderenfocussenmeerophetterreinwerk.Elke maandagvoormiddagwerkteenenthousiastegroepinde natuurgebieden.Sporadischgebeurthetopandere momenten.Maaienenafvoerenvanmaaiselvande beemden,exotenbestrijding,hakhoutbeheervande houtkanten,onderhoudvanwandelwegen,plaggenopde heide,aanplantingenvanhoutkantenenbomen.Metveel enthousiasmeenhumorgaanzeertegenaan.

Dewerkgroepbeheerkaniedereengebruiken,eriswerk genoeg.Zowelhetbeheerteamalsdevrijwilligersop maandagwerkenineenpositievesfeer.Tijdensde beheerwerkenbenjebuiteneninbeweging,ietsdatook jementalegezondheidzekertengoedekomt!

Enbovenaliserhetresultaat.Jezietdekwaliteitvande natuurgebiedenalshetwaretoenemen.Deerkenning voorhetvelewerkisgroot.Dewandelaarszijnvollof overdemooienatuurenoverdemooiuitgezetteen onderhoudenwandelingen.

Dus,hebjijzinommeedehandenuitdemouwente steken?Ofdenkjegraagmeoverhetbeheerendeaanpak omdedoelentehalen?GeefeenseintjeaanCarlovan Boxel(beheer@natuurpuntmarkvallei.be).

BigJumpindeMark Aandachtvoordewaterkwaliteit

Zondag9juliomklokslag15uur, nodigenVerenigingMarkdalenNatuurpuntMarkvalleiiedereenuitomindeMarkte komenspringenterhoogtevannatuurgebied“DeAschputten”inMeer(Hoogstraten,België).Netalsduizendenburgers overheelEuropavragenzeopdezemanieraandachtvoordewaterkwaliteitinlokalewaterlopenenditjaarookvoorde problematiekvanplastic.

Metditinitiatiefwordteenoudetraditieteruginere hersteld.“Omdathetnodigis!”,verteltBartRoyens (voorzitterNatuurpuntMarkvallei).“Wezijnbezorgdover dekwaliteitvanonzewaterwegen.”Daarisalleredentoe. MomenteelvoldoetgeenenkelewaterloopinBelgiëaande EuropeseKaderrichtlijnWater(zieverderop),dievereist datalonzewaterlopenin2027in‘goedestaat’verkeren.

EnookinNederlandiserhetbesefdat2027voorheelveel rivierentevroegkomt.Datisbetreurenswaardig.Want watervangoedekwaliteitisonontbeerlijk.Zuiver oppervlaktewaterligtaandebasisvanonsdrinkwateren kwalitatiefgoedwaterisnietalleenvooronsmensen belangrijk,maarvooralhetlevenoponzeplaneet.“Hetis ookdebasisvoorgezondvoedsel.”

“”MetdeBigJumplatenweziendatwealsburgerswakker liggenvandekwaliteitvanonzerivieren”,zegtHein Hilhorst(secretarisVerenigingMarkdal).“Datdefocusvan deBigJumpditjaarookopdevervuilingmetplasticligtis eentoevalligheiddieperfectaansluitbijdeactualiteit. Onlangsontstondbestwelwatdeiningrondhetnieuws vandevondstvan“nurdles”indeMarkinBreda.Aleen jaarlangwordenermaandelijksduizendenplastic bolletjesgevonden.Dezezogenaamde“nurdles”komenin devoedselketenterechtenzijnschadelijkvoorde gezondheidvanmensendier. HoedebolletjesindeMark komen,isnogeenvraagteken.”

DeVerenigingMarkdalenNatuurpuntMarkvalleihebben sindskortdekrachtengebundeldomdatzijzichgrote zorgenmakenoveronsverborgen“grenskapitaal”:het grondwater.“Waterisdéverbindendefactorinhet stroomgebiedvandeMarkenvanonschatbarewaarde vooronsenonzenakomelingen.Daarmoetenwegewoon heelzuinigmeeomspringen.Endaarvragenwemetdeze deelnameaandeBigJumpaandachtvoor.Duswenodigen iedereenuitommetonsmeetedoen.”,besluitBartRoyens.

MetdefietsnaardeBigJump

WatisdeEuropesekaderrichtlijnwater?

Op23oktober2000werddeEuropeseKaderrichtlijnWater (EKW)doorhetEuropeesParlementaangenomen.Deze Europesewaterwetmoestervoorzorgendatonzerivieren, stromenenanderewateroppervlaktentegen2015een goedeecologischetoestandbereikten.Wemogentrotszijn opdevooruitgangsinds2000,maardedoelstellingisnog nietbereikt.DemeesteEuropeselidstatenmoestenhun vertragingverantwoordenenkregenuitsteltotuiterlijk 2027.Landbouw,industrie,overhedenenhuishoudens moetendusextrainspanningenleverenopdatallerivieren zichopnieuwineengoedeecologischetoestandbevinden. DeBigJumpbrengtdit,sinds2005,jaarlijksonderde aandachtenherinnertiedereenaandenakendedeadlines enhetbelangvanpropernatuurlijkwater.

Praktischeinformatie

DeBigJumpisop zondag9juli,15.00u –aandeMarknabij natuurgebiedDeAschputten/BoskantweginMeer (Hoogstraten).Vanaf13.00uurisiedereenwelkom.

Contact:BartRoyens,voorzitterNatuurpuntMarkvallei–info@natuurpuntmarkvallei.be–+32490119423

NaastdeBigJumpzorgendeorganisatorenvooranimatie,eendrankjeeneen hapje.Omhetgrensoverschrijdendkaraktervandeactiviteitluisterbijtezetten vertrekkenfietserszowelvanuitNederland(aandekerkvanBredaofNieuw Ginneken)alsinBelgië.VanuitBelgiëstartmenaandekerkinHoogstratenom13 uur.Erwordtaaneengezapigtempogefietstomtekunnengenietenvanhet prachtigelandschaplangsdeMark.

Zelfoogstboerderij KempischeHoeve

Naeenmooiefietstochtvanuit Hoogstratennaarde BergenstraatinMeer,rijdik mijzelfcompleetvastinde wegenwerkendiedeCSA boerderijvanLeenPeetersen haarmanaantweekanten blokkeren.Dewerkmannen zijnzovriendelijkommijte latenpasserendusikploegmet defietsaandehanddoorhet stofenhetzandtotikaande wegkomwaarLeenmijop staattewachten.Ikvergeet gelukkigdirectdeellendeals ikhartelijkontvangenwordop “hetkleineperceel”.

Hetkleineperceelisvergelijkbaar meteenuitdekluitengewassen

'Ikgebruikmijneigenzadennogniet terug',zegtLeen,'datisecht specialistenwerk,daarhebikdetijd nognietvoor,maarerzijnwel collega’sdiedatdoen.

Ikzaaieendeelrechtstreeksinde vollegrondeneendeelplantgoed koopikaanbijdebiokweker.Hetis voorlopiggemakkelijker,danhoefik nietoptekweken,daarbeniknog nietzosterkin.Indetoekomstzalik welvoorkwekenvanzaad,maardat kannunogniet;ermoetvanhet beginvoldoendeproductstaanvoor deledenomteoogsten.Ikkanniet alleenmaareenverhaalvertellen,de mensenmoetenerook daadwerkelijkietsvoor terugkrijgen’.

CommunitySupported Agriculture

moestuin,hetveldjewaardeeerste teeltenvanLeenstaan.

Mijnoogvaltdirectopeenblokmet grotebloemenvaneensoortdieik nognooiteerdergezienheb,watis dat?

‘Datisnuprecieswaarhetmijom gaat’,zegtLeen,‘datzijnspruitenvan vorigewinterdiehelemaal doorgeschotenzijn,zozienmensen devolledigecyclusvaneenplant:van zaadjetotvolgroeideplant,totbloem enterugalszaadje.'

WantwatisnueigenlijkeenCSA boerderij?Eenzelfoogstboerderij, datkennendemeestenvanonsalwel vanhorenzeggenofheelmisschien weluiteigenervaring.

Ikciteeruitdewebsitevande KempischeHoeve(eenmooiewebsite trouwens:https:// www.kempischehoeve.be/)

CSAisCommunitySupported Agricultureofwellandbouw gedragendoordegemeenschap.

Jewordtalsdeelnemerbetrokkenbij dewerkingvanhetlandbouwbedrijf enkiestvooreenecologische landbouwdiezorgdraagtvoor bodem,milieu,onzeeigen gezondheidmaarookdievanonze kinderen.

Dooreenoogstaandeeltenemenisde boerverzekerdvanzijninkomenen dedeelnemerwordtmede-eigenaar vandeoogst.Doordatdeboerkiest voordiversiteitophetveldiser steedsvoldoendevoorelke

deelnemer.Omdatjebijdraagtinde werkinghebjeookinspraak.Dit vergteentransparantenopen bedrijfsbeheer.Daardoorvoeljeje verbondenmetjevoeding,metde manierwaaropdiegeteeldwordten metdeboerdiealsprofessionalde motorisinhetverhaal.

Zaadvast,watbetekentdat?

Leenverteltverder:‘Mijnzadenzijn allemaalbiologischenikprobeerook zaadvasttezaaien.Ikprobeerzoveel mogelijkzaadvasteplantentekopen, datgaatnognietvoor100%maardat isweleentoekomstdroomdieik ontzettendbelangrijkvind.’

Hetmeestezaad-enplantgoeddatje kooptzijnhybriderassen,die ontstaandoorinteeltenkruisen, waardoordepositieve eigenschappen,bvresistentietegen ziektesenuniformiteitvanrassen vastgehoudenworden.Hetzaadgoed datboerenvanhybridengebruiken

levertzeerproductieveplantenop, maardiezijnvaakverzwakt,precies sterkgenoegoméénoogstvanteeten.

Zaadvastbetekentdatbepaalde eigenschappenvastliggeninhetras. Zaadvastegroentenhebbeneen hogerevoedingswaarde,beteresmaak endragenoptimaalbijaande biodiversiteitoponzeaarde.

BiologischDynamisch

‘Wijproberenzoveelmogelijk biologischdynamischtewerken.Het verschilisdatjemeernaarhetgeheel kijkt;nietalleennaardeplantmaar hethelebiotoop.Dynamischishet verlengdevanbiologisch:debasisvan debiodynamischelandbouwwordt gevormddoordebodemendiezoveel mogelijkversterkendoorgebruikvan dierlijkemest,compost, vruchtwisseling.Ditzorgtvooreen natuurlijkeengezondebodemeneen rijkbodemleven.’

Leeneniklopenintussennaarhet nieuweveld,datiseenheelstukgroter endaardoorminderidyllisch natuurlijk.

‘Hetisdebedoelingdathierlangsde randeneenaanplantkomtvanhagen enbloemen,verteltLeen,datis belangrijkvoordebiodiversiteit.Mijn burenboerenallemaalgangbaar, maarzehoudenwelrekeningmetmij, doorniettedichtbijmijnperceelte spuiten.’

Eencomposthoopclubje

Wewandelennaarhetbladblok.Leen verteltverder:‘Ikhebeenéén-opzeven-rotatie.Heteerstejaarkolen,en dan,nazevenjaarkomendekolenpas terug.Eenvandezevenishet bladblok,hetblokvande

bladgewassen,datishetblokwaarhet meesteopstaat,datwisseltheelsnel vangewas.Daarisdusaltijdwelietste oogsten.

Erstaatnogrodebiet,sla,spinazie, selder,peterselie,kervel

Erzitookeenblokrusttussen,wantje vraagtheelveelvanjeveld,jehaalter veelaf,maarjegeeftweinigterug, alleenwatcompostenmest.

Wehebbenmeteenpaarvriendinnen eencompostclubje:opiedersbedrijf zijnwesameneencomposthoopgaan opzetten.Zogaanweonseigen composthebben,maarhetzalnooit genoegzijnvoorheelhetveld.Hetzou ideaalzijnalsjeineensysteemzit waarookdiereninzittennatuurlijk, wantikhebookdierlijkemestnodig, maardieismeestalgangbaar,dusvan eenveldwaaropgespotenisenwaar hetdiervaneet.Mijnmestmoetvan eenbioboerkomendievastemest heeft,maardatbestaatbijnaniet.

Bestrijding?Niksdaarvan!

Tegenonkruidmagjesowiesoniets gebruikenindebio-teelt:jekunt alleenschoffelen.Voorziektesen plagenzijnwelbiologische bestrijdingsmiddelen,maardie gebruikikniet.Datiseenbewuste keuze:jemoetdaareenlicentievoor hebben,maardiebenikbewustniet gaanhalen.Ikdoenietsaan bestrijding;ikdenkdatdenatuur zichzelfwelinstandhoudt.Meteen systeemalsdithebjevijftigsoorten teelten:alshetenemislukt,hebjewel ietsandersdatlukt.

Iklegnettenoverdeplantenter bescherming,ennatuurlijkzaaienwe bloemendieweerinsectenaantrekken diehelpenindebestrijdingvanziektes enplagen.Hetlaatstebedvanmijn veldisvoorbloemenvoorzien.Langs dehelezijkantstaanzonnebloemen, zodatalsertochbestrijdingisvande burendiezonnebloemendatwat opvangen.Alsjebinneneenpaarjaar terugkomtzalhethierveelmooierzijn metbloemenenstruiken,datmoet allemaalnoggroeien!

10%kor�ng

opallewandelschoenenvanLowaenRegattaenopdewandelkousenvanBridgedale opvertoonvanuwlidkaartvannatuurpunt.

aanbestrijdingwildoen:ikbener zekervandatjedieproductentoch binnenkrijgt.Zekernuikeenkindje heb,besefikhoebelangrijkgezonde enveiligevoedingis.

Zorgvoordegrond ‘Ikwerknoghalftijdsinde gehandicaptenzorg’,verteltLeen. ‘Zorgenlandbouwpassengewoonbij elkaar,voormijishetzologischomze tecombineren.Oponzeboerderij willenweooitzorgaanbieden,nuheb ikdaarnoggeentijdvoor.Jemoetook goedwetenwatjedoetvoorjeiemand kuntaansturen.Ermoetenooitook dierenophetbedrijfkomen,datis mijndroom.

Hetiszofijnomtezien:jesteektietsin degrondenhetgroeitvanzelf:alsboer draagikalleendezorgvoordegrond; dieplantenkunnenhetverder allemaalzelf.

zorg:ikzorgvoormijnveld.Ikdenk datwedaarheenmoeten:dezorgvoor uwgrond,vooruwveld,vooruw leefwereld.Datiswatwijalsboeren ookmoetendoen.

Iksnapookweldatjedaareen inkomenuitmoethalen wij verkopenrechtstreeksaan consumenten,ikmoetnietvechtenom mijnprijs,ikbepaalzelfmijnprijs.De conventioneleboerkomtmetzijn productbijdeveilingofde groothandelendiebepalendeprijs, niethijzelf.Ookindebioisdatnogzo.

Hoewerktdatdanindepraktijk? Deelnemershebbeneen oogstabonnementwaarmeeze jaarrondgroentenmogenkomen oogstenvoorhethelegezin.

Wekelijkskrijgjeeenmailmetde informatiewatjenukanoogsten,vaak ookmeteenrecept.Endankunje, eensjehierbent,ophetbordkomen zienwateroogstklaaris.Erligt materiaalklaaromtesnijdenente verzamelenenjeoogstwatjenodig hebt.

Dewittebordjesbijdeblokkenduiden aandatjedaarkuntoogsten,veelal staaterookeenbordjebijmetuitleg hoejemoetoogsten.

Allesstaatperblok:hetkolenblok,het peulenblok,hetaardappelenblok.Je leertsnelwatwaarstaat.

'Ikvraagmijaf:alsvegetariërengrote groente-eter,gaikgenoeggroentes hebbenjaarrondmetalleendeze zelfpluk?'

‘Datisweldebedoeling,absoluut’,zegt Leen.Quagroentenzoujeechttoe moetenkomen,andershebikeenfout

gemaakt.Wijetenzelfallesjaarrond.

Wehebbenbonen,aardappelen, kolen,dusveelwintergroentenook. Eendeelbewaarik,ikhebnunog patattenvanvorigjaarhetisde bedoelingomjaarrondaardappelen, wortelenenpreitehebben.

Debewaarproductenhouikbijinde stalofhetblijftindegrondzitten.Een deelkanonderstro,bvkolen.Het vriestnietmeerzoharddusjekunt gemakkelijkeenheeldeelindegrond bewaren.

Hierstaandenieuwepatatten:drie soorten.Jeproeftechtverschil.De omavanmijnmandieheeftze gegetenenzezei:‘Diesmakennaarde patattenvanvroeger’.

Datiswatikwil!Hetmoetlekkeren gezondzijn.Hetgrotevoordeelvan eenzelfoogstisbovendiendathet kraakversis,datvindjenergens anders.

Wezijnnunogklein:15volwassenen en8kinderen,ikstreefnaar100leden, maarikweetook:wezittenhierineen boerengat,hetiseeneindrijdenvoor veelmensen,maarwezijnwelde enigenhierindestreek.

Naastdezelfplukiserinhetseizoen ooklosseverkoopophetkleineveldje. HouhiervoordeFacebookpaginainde gaten.Jebentvanhartewelkomophet veldvandeKempischehoeveter hoogtevannummer25.Meestalis Leenzelfnietaanwezig,maarde bordjeswijzendeweg.Jebetaaltter plaatsecashofperoverschrijving.

Wezijnwelheelblijmetditinitiatief, boerinLeen.Veelsucces!

Auteur:LydiaBottenburg

Adres:KempischeHoeve,Bergenstraat25, 2321Meer

www.kempischehoeve.be

Ikvinddatikhetzelfdedoealsinde

Devoorbijemaandeninbeeld

wandelen,natuurbeheer,genieten,...

OPROEP

Leukefoto’svanactiviteiteninonzeafdelingmogen doorgestuurdwordennaar verschraegen.wim@telenet.be.

Foto’sverschijnenopzowelonzesitealsopde facebookpaginavanNatuurpuntMarkvallei.En misschienookindezeoverzichtsrubriek!

VoorledenvanNatuurpunt:

-10%opmonturen

-10%opglazen

-10%opzonnebrillen

MijnheldJan VoorjulliegelezenopFacebook

Fotovaneenfotoennietzomaaréén

.Dezekomtrechtuitdedonkere kamervanmijnvader(LudoVan Beeck)indejaren’80enhangttot mijngrotevreugdein“DeSchelftvan Jan”,debeleefexpotererevan ornitholoogJanSpannenburg,nogtot juniinhetbezoekerscentrumvan NatuurpuntMarkvallei.

boede,dikkepest,dikkedan,dikke mark,dikkelofbofbof,alewiejo, alewajo,alewiejowajowoef!"

Magischetijden!Ikhebhethem stiekemweleensnagedaan,maar wellichthaaldeikdebofendelofietste vaakdoorelkaarwaardoormijnwitte papiertjesinhetwateraltijd sneuveldentotdikkeprut.

Jan Spannenburg wistechter vande magische krachtenvan mijnvaderen namhem vaakmeeom vogelste kijken.

Jankoesteriknogaltijdalséénvan demooisteavonturenuitmijn jeugd.

Mijnkleine-meisjes-kamerhingvol metpostersendia’svanvogelsdie Janvanzijnwerkvoormij meebracht.

Mijngelukkonnietop,toenikdie onvergetelijkeherinneringen afgelopenweekendin“DeSchelft vanJan”mochtherbeleven!Het kindinmijwerderinstantvrolijk van!

Ikbendanookgeheelinthemaeen natuurbiertjegaanschenkenophet terrasvanDeKlapekster,exactzoals Janhetmijgeleerdheeft:meerzon danwolken!

Voorwiehetnognietwist,mijnvader wasindertijdeentovenaar.Hijkon opwittepapiertjesineenbakjewater échtevogelstoveren.Diehinghijdan alsdruipendehemdjesopeen wasdraadindekamer.

Datwaswerkelijkfenomenaal!

Vanophetzeteltjeindehoekvande kamermochtikalskleinmeisje toekijken,opvoorwaardedatikniet bangwasinhetdonkerenhemhielp bijhetformulerenvande toverspreukindejuistevolgorde:

"alewiejoalewaajo alewiejowajo woef,dikkelof,dikkebof,dikke

Janwasheel slim.Hijwist waarspeciale vogels verstoppertje speeldenenvroegmijnvaderomkrak dezelfdevogelsinhetmysterieuze bakjewatertetoveren.Ikweeteralles van,wantikwaserveelalbij.

Wittejeep

Ophetachterbankjevandewittejeep vanJanleerdeikopdekooptoe lambada-dansen,wantJankoosnaar goedegewoontedetoeristischeroute overdehobbeligezandpaadjes.De kermiswasnietsinvergelijkingmetde jeepvanJan!Eenfeestvooralwieniet metdevoetenaandegrondkon!

Dezebelevenissenmetmijnvaderen

Alhebikdankbaarvande wolkencinemagenotentussende pimpelmeesjesinhetgroen.Ikheb erminstens8geteld,Jan!Ende buizerdvlooghoog

Tekst:MarliesVanBeeck

Wedachtendathetgeenslechtidee wasomdeherinneringenvan Marliesmetjullietedelen.

LudoVanBeeck(detovenaar!)was éénvandepioniersvanonze verenigingenisdemakervande fotovanJanSpannenburg,de ornitholooguitdeNoorderkempen dieverschillendenatuurliefhebbers wistteinspireren.Trouwens,de SchelftvanJanisnogaltijdopen.

SpeciaalvoorMarlies!

Weetjesovervogels Deel5:voortplanting(2)

Tekst:JefLeestmans-gebaseerdophetartikelVogelfysiologievanGeertCreylmanenJefBrandt

IndezereeksvanartikelsgaatJefonsmeenemenindewonderewereldvandevogels.Hijzalhetwetenschappelijkartikelover vogelfysiologiehiervoorwataanpassennaareenietsvlotteretekstzodatiedereenkanmeegenietenenwatkenniskanopdoen. Vogelszijnoveraltezien,maardikwijlswetenweerechtnietveeloverzoalshoezingenze,hoevliegenzeofdromenvogels, waaromvallenzenietvaneentakalszeslapen.Ineenpaarafleveringengaanweopdezevragenin.Inditnieuweartikelzoomen wewatdieperinopdevoortplantingvanvogels.Defoto’svanvogelsterillustratiezijnvandehandvanJefLeestmans.

Fysiologievandevoortplanting

Nestbouw

Materialen:dekeuzeissomsgebaseerd opdekleurofdealdannietvermeende sterktevanhetmateriaal,zovindtmen dikwijlsplastiekindenesten.Gebruik vanoudenestendoenvooralvogelsdie groteenzwarenestenbouwen,zoals roofvogels,ooievaars,e.d.,kleinere vogelsdoenditmeestalnietenbouwen telkensnieuwenesten.

Goudhaantjesgebruikenspinragomde stevigheidteverbeteren.Deelasticiteit vanspinraghoudthetneststevigeren bindthetsoepeleraandetakken.Demate vanhoeverdokenhetnestis,iséénvan debepalendefactorenvoorhet verenkleedvandemoeder. Boerenzwaluwenselecterenactiefwitte

veertjesvoordebinnenbekledingvan hunnesten,vermoedelijkvooreen beterethermoregulatie.

Haviken,wespendievene.a.brengen voortdurendgroenetakkennaarhet nestzelfsalzijndejongenalvrijgroot vermoedelijkalsbacterieel bestrijdingsmiddelwantdoorderesten vanhetvoedsel,zoalsvleesen kadavers,zijnhunnestenzeer onhygiënisch.

Sommigevogelsoortenwetenookhun broedterritoriaaantepassen,zozijner vankleinekarekietreedsenkele gevallenbekendvannestenin koolzaadveldenwatextrabescherming biedttegenkoekoekenkraaiachtige

predatoren.

Waaromleggenvogelseieren?

Eierenvanvogelsbehorentotéénvande meestmerkwaardigestructureninde natuur:enerzijdsmoetendeeischalen beschermingbiedenaandeinhoud,dus steviggenoegzijn,maarmoetenze voldoendeporositeithebbenopdathet embryokanademen(O2opnameenCO2 afgiftetoelaten)gedurendezijn ontwikkelingenmoetenzetoch voldoendefragielzijnofditwordenopdat hetkuikendeeischaalkanopenbreken tijdenshetuitkippen.

Vermitsdemeestevogelsvliegenendus moetenbesparenopgewichtenvolume komthethennogalgoeduitdatzezich tijdigvandieeilastkunnenontdoen,maar anderzijdszoumen,integenstellingtotde ontwikkelingvanzoogdierenfoeti,het risicoopminderebescherminggedurende defoetaleontwikkelingalseennadeel kunnenbeschouwen.Hetvoordeelbij vliegendevogelsvangewichtsbesparingis deuniekeseizoensgebondenontwikkeling vandegeslachtsorganen(bijkwartelskan datzowelvoorde ♀ alsde ♂ organentot 250xeenverschilingewichtgeventussen winterenbroedseizoen.

Maareriseenanderehypotheseoverde vraagwaaromvogelseierenleggenener geenofzeldeneenfoetaleontwikkeling gebeurtinhetlichaamvanhet ♀:vogels hebbeneenhogelichaamstemperatuur, gemiddeldrondde40°C,terwijlde gemiddeldeidealebroedtemperatuurbij

vogelstussende36ende38°ligt,dus hunlichaamstemperatuurzounadelig zijnvoordeontwikkelingvandefoeti.

Hetwarmhoudenvaneieren gedurendedefoetaleontwikkeling wordtgeholpendoordebroedvlek, voorzienvanwarmtesensorenen bloedvatenomdetemperatuurte regelen.

Bijgoudhaantjesbroedtenkelhet wijfjezeweegt5genbroedtsomsop 10eierendiedoorhaarkleinelichaam moeilijkoptemperatuurkunnen gehoudenworden,maarzeheefteen specialetechniek:hetwijfjepompt meerbloeddoorhaarpotenomextra broedwarmtetegenererenenze peddeltregelmatigmethaarpotenom dewarmteteverdelenendeeierente draaien,ditisnethet tegenovergesteldevanhet mechanismedatwarmteverliesviade potenvoorkomt.

Fysiologievanhetei:grootte, vorm,kleureninhoud

Dekuikensvansteltloperszijn nestvlieders,huneierenzijndanook grootmeteenrelatieflange incubatietijdbveenkievitseiis11% vanhetlichaamsgewichtvanhet wijfje.

Eiproductieisdanookweleenzeer zwareinspanning:eenpimpelmees meteenlichaamsgewicht(l.g.)vanca. 10gramlegteeneivan1gensomstot

24eierenperseizoen,het goudhaantje:10eitjesvan0.7gelk, maardegrauweganslegt‘slechts’ eierenaaneentotaalvan1/3tot1/2de vanhaarl.g.

Hetaantaleierenpersoortenper individukansterkvariëren,bijslecht weer(weiniginsecten)zalbv.de boerenzwaluwmindereierenleggen. Somsvindtmennestenmetzeerveel eierenbvpimpelmezenmet18eieren, meerdanwaarschijnlijkhebben meerderewijfjes–ennietenkel pimpelmezen-huneiinhetzelfdenest gedeponeerd,dezevormvanbroedparasitismevindtmenookbij patrijzennestenmetdanzelfseieren vanfazanten.

Watbepaaltdevormvanhetei?

Erzijn3vormen:asymmetrisch(een kantpuntvormig,deanderemeer rond),elliptisch(symmetrischlangs delengteas)eneenhaastvolledige bolvorm.Verschillendehypotheses werdenaangehaaldmeestalm.b.t.het verhinderendateierenuithetnest vallen.

Zeekoetenhebbeneenzeer uitgesproken,bijnaextreem asymmetrische,puntigevormen vermitszeindichtekoloniesbroeden oprotsrichels(tot20parenperm2) werdveronderstelddatdevormvan deeierenzogeëvolueerdisomte vermijdendatzezoudenwegrollen.

Menobserveerdeechterdatdoorde hogeconcentratiesvanzeekoetenin koloniesoprotsrichels,dusmet beperktenestplaatsen,erzeerveel mestligtendatditnadeligzouzijn voordeeieren,wantteveelmestopde eischaalzouhetembryokunnendoen stikken.Nublijktdatdepuntigetop vanheteia.h.w.ondersteundligtdoor eenophopingvandemestwaardoor heteienigszinsgekanteldligtmetde bollekantnaarboven,zodanigdatdit deelopdiemanierproperblijften passagevanzuurstofopdieplaatsniet gehinderdwordtdoormest.Eieren vanalken,dienietinzo’ndichte koloniesbroedenenmindermetmest incontactkomen,hebbeneenminder puntigevormenhuneischalen hebbenminderporiënnodigdandeze vanzeekoeten.

Maarhetmeestopmerkelijkeiswel daterstatistischeendirecterelatie vastgesteldistussendevormvanhet eiendevliegkunstvandesoort.Hoe betereensoortkanvliegen(o.m. zangvogels,slechtvalk )destemeer asymmetrischheteiis.Eenmeer bolvormigeiisdanweermeer karakteristiekvoorminderefficiënte langeafstandsvliegerszoalsuilen.Die relatietussenasymmetrischevormen vliegkunstisnietergduidelijkmaar hetzoukunnentemakenhebbenmet debetergestroomlijndevormdieeen asymmetrischeibiedttijdenszijn laatsteontwikkelingindebuikvanhet moederlichaam.

Waaromleggensommigevogels gekleurdeengetekendeeieren?

Belangrijkeopmerking:vogelszien meerkleurendanwij,o.m.inhetUV spectrum,eierenzijndikwijlsvoor henmeergekleurddandathetvoor onslijkt.

Kleurentekeningzijnbelangrijkter individueleherkenning(zeekoet)of terbeschermingtegenzonnestralen (UVstralen)ofalscamouflageomte vermijdendatdeeierenteopvallend zoudenzijnofalsbeschermingtegen broedparasieten.Witteeierenkomen dikwijlsvoorbijsoortendiehun eiereninholenleggen(ijsvogel, bijeneter,spechten,uilen .).

Dekleurvandeeischaalwordtniet beïnvloeddoordevoeding,terwijlde intensiteitvanheteigeelwelbepaald

wordtdoordehoeveelheidcarotenen (provitamineA)indevoeding.

Koekoekenalsnestparasietenbijbv. kleinekarekietleggeneeneidatwel ietsgroterisdandatvandegastheer maarwelzeergoedovereenkomtqua kleurentekeningmethetgastheer-ei.

Zoalsbijmeeuwenbiedtdeschutkleur vaneierenbeschermingtegen predatiemaarsommigevogelsleggen opvallendgekleurdeeierenineen ‘open’nestdatmogelijkspredatiebevorderendzoukunnenwerken: merelsbv.kennengeen broedparasietenendekleurvanhun eierenisblauwwatmoeilijkeen schutkleurkangenoemdworden. Overditfenomeenbestaanerenkele hypotheses:(1)dechantage hypothese:heldergekleurdeeieren dwingende ♂♂ zichtebemoeienmet dezorgvoorhetnageslacht;(2)de

kleurendeintensiteitvandekleur vanheteiisevenredigmetde kwaliteitvanhet ♀:kloptvoorde bontevliegenvanger,hoeintenserde (blauwe)kleurvanhetei,hoemeer hulphet ♂ geeft;(3)zonnewarmteen beschermingtegenUVstralen: donkereeierenvangenmeer zonnewarmteopdanwitte (struisvogelsleggenwitteeierendie hetlichtweerkaatsen,dieeierenzijn welopvallendmaarstruisvogels kunnenzichgoedverdedigentegen predatoren).(Birkhead2016).

Watisdestructuurvaneeneien hoeontwikkelthetzichinhet lichaam?

Paswanneerdedooiersvoldoende ontwikkeldzijnkomenzelosvande eierstokenbegintdefertilisatieen daaltheteilangsdeeierleideraf.Op dedooieriseenkleinvlekjemerkbaar

datdefeitelijkeeicelomvat.Voorde bevruchtingkomtermeerdan1 spermatozoïdeaantepas,éénper eicelvoordebevruchtingmaar anderespermatozoïdengeven substantiesafdiedeontwikkelingvan hetembryodoenstarten.Wanneerhet eibevruchtiskandit,bijeenkippenei althans,tezienzijnaaneenklein ringetjeopdedooier(Anon,2009).

Tijdensdeafdalingwordtdedooier omgevendoorhetalbumine(=hetwit vanei)ditgebeurtdoorwateropname. Hetalbuminebevatalhetwaterdat hetembryonodigheefttijdenszijn ontwikkeling.Ditisintegenstellingtot reptieleneierendieweinigalbumine bevattenomdathuneierenvocht kunnenopnemenuitdeomgeving doorhunleerachtigeeischaal. Vogeleierenkunnenditnietdoorde hardekalkstructuurvandeeischaal endoordebroed-activiteitvande ouderdieren.

Indebaarmoedergebeurtdevorming vandehardeeischaal,maardevorm vanheteiwordtnietzozeerbepaald doordehardeeischaalmaarweldoor eenzakjedatdealbuminelaag omgeeft.Nadevormingvande eischaalscheidenspecialecelleninde uterusdekleurpigmentenaf.

Deeileggebeurtdoorgaans24uurna defertilisatieendevormingvanhet ei,bijkippenzitdepuntigekanthet meestgerichtnaardeuitgangmaar eenuurvoordeeilegdraaitheteien komteerstmetdestompekantnaar buiten,ditisnietnoodzakelijkzobij alleanderevogelso.m.bijde waadvogelsishetdepuntigekantdie eerstverschijnttijdensdeeileg.

Oplossingvandecryptopuzzel

Paapje,E-10put-TomVoet

Weidebeekjuffer,HalscheBeemden-GuyAdams

Blauwborst,Merkske-DrejOomen

Reeën,CastelréscheHeide-TomVoet

MiddelsteBonteSpecht,WortelKolonie-TomVoet

BontDikkopje,WortelKolonie-WimVerschraegen

Oranjetipje-JanVanBavel

Vuurwants,stadsnatuur-AdDekkers

Geelgors,Merkske-DrejOomen

WIETWIJFELTOF€100GENOEG ISVOOREENWEEKIBIZA,START MISSCHIENBETERMETSPAREN

Twijfelenisnormaalenhetisookgoed. Wanttwijfelzorgtvoorverandering. Enzonderveranderingisergeenvooruitgang.

ZetjetwijfelsomindadenmetING.

MeerinfobijjeING-kantoorinHoogstratenofinBeerseenoping.be/sparen

DevoorwaardenvantoepassingopdedienstenvanING(algemeneenbijzonderevoorwaarden,reglementen,essentiëleinformatievoordespaarder,productfiches,tarievenenalle anderebijkomendeinformatie)zijnbeschikbaarindeING-kantoren,opwww.ing.beoftelefonischophetnummer024646004•INGBelgiëNV•Bank/Kredietgever•Marnixlaan24, B-1000Brussel•RPRBrussel•BTW:BE0403.200.393•BIC:BBRUBEBB•IBAN:BE45310915602789•www.ing.be•Neemcontactopmetonsviaing.be/contact•Verzekeringsmakelaar ingeschrevenbijdeFSMAonderhetnummer0403.200.393•Verantwoordelijkeuitgever:SaliSalieski•Sint-Michielswarande60,B-1000Brussel•2023.721759

DeAksterisdé natuurbelevingswinkelvanhet vogelrevalidatiecentrumZundert.

Gelegeninhetnatuureducatiecentrumishetdeplek waaruallerleiartikelenkuntkopenomdenatuur dichterbijhuistehalen.

DeAksterisdéwinkelvoordeechte natuurlijkliefhebber.Nietalleeninformatieve boekenenvoordeskundigadviesbentu bijonsaanhetjuisteadres.Ookhebben weleukedecoratievecadeauartikelen ombijvoorbeelddedierenindetuineen handjetehelpen.Daarnaastheefthet centrumeeneigenwerkplaatswaaronze vrijwilligersdiversesoortennestkasten maken.Wemakenoakasten voorde kleinerevogelsalsmezen,boomkruiperen roodborst,maarookvoordebosuil,torenvalk, kerkuilofsteenuil.Onzewinkelmedewerkers kunnenuadviserenbijhetmakenvaneenkeuze.

DeopbrengstenvanDeAksterkomendirectten goedeaanonscentrum.

Overweegtu deaanschaf vaneen verrekijkeren wiltu goedadvies? Maakdaneen afspraakmeteen van deverrekijker-specialisten vanonze winkel.Zijadviserenubijuwaankoop enbiedenuverschillendeoptieszodat ugoedkuntvergelijken.Weverkopen merkenalsSwarovskiOptik,Bynolyt, Bushnellen Vortex. Een afspraak kuntumakenvia076-5974165ofvia deakster@vrczundert.nl.

Activiteiten

Hierondereenoverzichtvanonzeactiviteitenvoordekomendemaanden.Kijksteedsop www.natuurpuntmarkvallei.bevoordemeestactueleinformatie.

09-07-2023BigJumpindeMark

FietspadMark

13.00u

Gratis

Zondag9juliomklokslag15uur,nodigenVerenigingMarkdalenNatuurpuntMarkvalleiiedereenuit omindeMarktekomenspringenterhoogtevannatuurgebied“DeAschputten”inMeer.Netals duizendenburgersoverheelEuropavragenzeopdezemanieraandachtvoordewaterkwaliteitin lokalewaterlopenenditjaarookvoordeproblematiekvanplastic.Vanaf13utot17uwordter animatievoorzien.Om13ukanjeookverzamelenaandekerkvanHoogstratenomgezamenlijknaar deMarktefietsen.

16-07,20-08en17-09 Koloniewandeling

BCValleivanhetMerkske

10.00u

Gratis

ElkederdezondagvandemaandorganiseertNatuurpuntMarkvalleieengratisgegidstewandelingin WortelKolonie.Opdezemanierwildenatuurvereniginggeïnteresseerdenkennislatenmakenmetde rijkegeschiedenisvanhetbeschermdelandschapenmetdehiervolopaanwezigenatuur.Een natuurgidsvanNatuurpuntMarkvalleistaatklaaromeengroepmeeopsleeptouwtenemen.LETOP! NormaalstartdewandelingaanBezoekerscentrumValleivanhetMerkske,DeKlapekster,om14u. Tijdensdelente-enzomermaandenom10uaanhetbezoekerscentrum!

25-08-2023Nachtvandevleermuis

PetanqueclubMarkdal

AschputtenMeer

21.00u

Gratis

NatuurpuntMarkvalleineemtop25augustusdeelaandeEuropeseNachtvandeVleermuis. EengidsverwelkomtjebijpetanqueclubMarkdalbijnatuurgebiedAschputten.Startendoen wemeteenpresentatieoverhetduisterelevenvanonzevleermuizen.Wanneerhetdonker genoegis,gaanweopspeurtochtmetbatdetectorenwarmtecamera.Laatjemetjegezinof vriendengidsendoorhunhabitatenontdekhetbelangvandezeongevaarlijke,maar bedreigdediergroep.

27-08-2023Foto-excursie:OudeBuisseHeide

KuipMinderhout

6.30u

Gratis

DefotowerkgroepvanNatuurpuntMarkvalleiorganiseertregelmatigexcursiesopzondagnaar bijzondereplaatsen.Defoto-uitstappenzijntelkensbedoeldomdedeelnemersdekanstebiedenvan mekaarteleren.Deledenvandefotowerkgroepzoekeninhetnatuurgebiednaarmooiefoto-objecten enproberendezeopeenzogoedenzomooimogelijkemanierinbeeldtebrengen.Uiteraardbrengje bestjefototoestelmee,maardeelnemenisiniedergevalgratis.Dezekeerwerpenweeenbliknaarde OudeBuisseHeidebijonzenoorderburen.

02-09-2023Trapenstap

BCValleivanhetMerkske DeKlapekster

9.00u

Gratis

NatuurpuntMarkvalleiorganiseertopnieuween"TrapenStap".Hetisdebedoelingdatwemeteen groepmensen,geboeiddoordenatuur,eenverkenningstochtmakeninonzeregio.Hetreisdoelis evenonbekendalshetbelangrijkis.Hetgaateromdatwemetopenblikproberenzoveelmogelijk natuurwaartenemen.Degroepverplaatstzichmetdefietsenzalopverschillendeplaatsen(even onbekendalsdebestemming)halthoudenomerdenatuurtebestuderen.Weeindigenrondhet middaguurenkerentegendanterugnaardevertrekplaats.

03-09-2023Tussengrasenglas:Meersel-Dreef

DenBud Meersel-Dreef

14.00u

Gratis

NatuurpuntMarkvalleiorganiseerteenreekswandelingenmethetthema"Tussengrasenglas". Maandelijksvertrekteenwandelingvanuiteenhorecazaaklangseennatuurgebiedindebuurtendit onderleidingvaneennatuurgidsvandevereniging.Bedoelingvandezewandelingenisde deelnemersopeenaangenamemanierkennistelatenmakenmeteennatuurgebiedendenatuurin hunomgeving.Enwatiseraangenamerdaneengeheelvrijblijvendeafsluiteropeenterrasje?De kick-offstaatalvastgeprogrammeerdop3septemberinMeersel-Dreef.Bethere!

15-09-2023Foto-café:Insecten

BCValleivanhetMerkske DeKlapekster

20.00u

Gratis

Tijdensdefotocafésligtdefocusnietalleenopdefotografie,maarookopgezelligheid.Iedereenis welkom.Jebrengtenkeldoorjezelfgenomenfoto’smee.Dieworden,onderhetnuttigenvaneen drankje,onderelkaarbesproken.Opdiemanierleerjeveelbijoversluitertijden, diafragmaopeningen,brandpuntafstanden,composities Hetthemaisdezekeerzijninsecten.Vijf foto’soverditthemaenvijfanderenatuurfoto’smogenwordendoorgestuurdnaar verschraegen.wim@telenet.beofmeegebrachtopeenstick.

16-09-2023Bushcraftforkids:Broodjebak

BCValleivanhetMerkske DeKlapekster

13.00u

Leden: €10

Niet-leden: €12

NahetsuccesvanvorigjaarorganiserendeenthousiastenatuurgidsenvanNatuurpunt Markvalleiwederomeenbushcraftforkids!Verdeeldingroepjestrekkenwedenatuurinop zoeknaarkruidenenmaterialenomonseigenstebroodjetebakkenbovenhetvuurdatwe aanmakenaandevijvervanZouterovernaastdelandlopersboerderij.Dezekeerisde activiteitnietgratis.ZoalssteedsontvangjealslidvanNatuurpuntMarkvalleieenkorting.

Demonstratiezeisen indekolonie

DezeisgroepvanNatuurpuntMarkvallei organiseertinsamenwerkingmethetAgentschap NatuurenBosop1oktobereendemonstratiezeisen inWortelKolonie.Ookbenieuwdnaarditlevend erfgoed?Zekerkomenkijken, … enmisschienwel evenmeedoen?Hetbegintom09.30uur,finale verwachtronddenoen(12.00uur)enanimatietot svrures(16.00uur).

BinnendewerkingvanNatuurpuntMarkvalleiiseen groepzeisersactief.Zemakendeeluitvande beheerwerkgroep.Zefocussendaarbijvooralopde meestkwetsbare,natteenmoeilijkmetmachineste maaienpercelen.

Tegelijkertijdhoudenzeeenstukerfgoedinere,want maaienmeteenzeislijktietsdatallangachteronsligt. DimitriVanPeltenBartRoyenslagenaandebasisvan deoprichtingvan"DeVettigeZeis".

Dimitri:"Hetiseengroepdiedezeoudemethodevan maaienterugnieuwleveninroept.Wezijnnumeteen dozijnzeisersdiehethelemaaltepakkenhebben.Inde eersteplaatsbelevenweerveelplezieraan.Zeisenlijkt zwaar,maaralsjedejuistetechniekonderkniehebt, valthetechtwelmee."

Bart:"Zeiseniseennatuurvriendelijkemaniervan maaien.Debodemwordtnietsamengedruktdoor zwaremachinesendaardoortreedterookveelminder verstoringvandebodemop.Maaienmetdezeisis daaromeenheelgoedemanieromaannatuurbeheerte doen."

"Erisbinnendezeisgroepheelwatkennisaanwezig. KeesStrybosheeftnaasteengigantischecollectiezeisen engereedschappenookbijzonderveelervaringinde verschillendetechnieken.Datkomtdegroepgoedvan pas."

"Mensendiezinhebbenomhetookeensteproberenof omgewoondesfeerteproeven,gevenwenudekans omkennistemakenopeenheusevenementindevorm vaneenzeistornooi,.“Wenoemenhetbewustgeen kampioenschap,zoalsinPolenofinVlierbeek.Dat schriktmensenaf!”zegtDominiqueVanHuffel,de huidigetrekkervan“DeVettigeZeis”,“Hetismeereen Vlaamsekermis,metdenodigerandanimatie:een muziekje,hooipikkelsbouwen,strekelofwetstok werpen,eenhapjeeneendrankje.”Verderzaler natuurlijkeenwedstrijdgehoudenworden,Watdat allemaalbetekent?Doemeeofkomalleszinskijkenop 1oktober2023inWortelkolonie,vlakbijdeKlapekster. ’tIsgratis!Voorhettornooidienjeweleveninte schrijven.

Foto’s:DominiqueVanHuffel

Cursus roofvogels

Roofvogelssprekentotonzeverbeeldingmethunsnelleduikvluchten,prachtige verenkledenensomsimposanteverschijning.Maar waarkanjezezien?Hoeherkenjezeinhetvelden hoehoujezeuitelkaar?Hoekunnenweze beschermen?Vanbeginnelingtotkenner: vrijwelelkevogelliefhebbervoeltzich aangetrokkentotroofvogels.

Tijdensdezecursusleerjeenormveelbijoverdezebijzonderesoort.Webehandelen deecologievanroofvogels,derelatiesdiezehebbenmethunomgeving,trekenlichaamsbouw.Ookdebedreigingen komenaanbod.Dehoofdbrokisdeterminatie.Wijlerenjestapvoorstaphoejehierbijtewerkzoumoetengaanen wanneerjewelkesoortwaarmagverwachten.Daarbijwordtuitgebreidaandachtbesteedaandebelangrijkste determinatiekenmerken.OndermeervogelkennerBastiaandeKetelaerezaldezecursusbegeleiden.Decursusbestaat uit4theoretischelesseneneenexcursie.Inschrijvenviawww.natuurpuntmarkvallei.be.

Theorie

•Maandag13novemberom19.30u

•Maandag20novemberom19.30u

•Dinsdag12decemberom19.30u

•Dinsdag9januari2024om19.30u

Excursie

Zaterdag13januari2024naarhetLandvanSaeftinghe Kostprijs

Sociaaltarief: €25,-

Leden: €45,-

Niet-leden: €83,-