nederlands auschwitz comité
s e c r voorlopig v. W a l b e e c k s t r . 9 h s , amsterdam-w., p o s t g . 293087 bankrek.: AMRO nr 106540 bijk.: van b a e r l e s t r a a t , amsterdam-z. red • amsteldijk 23, amsterdam-z.
BIJ DE ONTHULLING H e t m o n u m e n t staat er. H e t I n t e r n a tionale M o n u m e n t te A u s c h w i t z is, ook met medewerking van de N e d e r landse regering, t o t stand gekomen op het terrein van het v o o r m a l i g e B i r kenau. „ M e n kan n o o i t genoeg o v e r A u s c h w i t z s p r e k e n " , schreef O d e t t e E l i n a , de secretaresse v a n het I n t e r n a t i o n a l e P a t r o n a g e - C o m i t é eens. H e t m o n u m e n t dat voor altijd zal spreken is, als u dit leest, onder het oog en v o o r het o o r van de gehele
wereld op 16 april ingewijd. E r w a ren tal van gezagsdragers onder de 2 0 0 . 0 0 0 aanwezigen en duizenden gevangenen en nabestaanden, ook uit N e d e r l a n d , evenals onze ambassadeur in P o l e n . H e t is een groots m o m e n t in de geschiedenis, in ons leven, in het bijzonder van ons, die zoveel tijd, zorg en moeite besteden aan het levend houden van de herinnering, aan w a a r schuwen v o o r herhaling v a n de r a m p die A u s c h w i t z heet.
Wij moeten leven met de wetenschap dat er een Auschwitz is geweest. Wij moeten leven met de wil dat er nooit meer een Auschwitz zal komen.
Stille tocht op 3 mei De stille tocht ter herdenking van de doden van 1940-45 vindt dit jaar plaats op 3 mei. Verzamelen: 18 uur 15 op de Nassaukade bij de Bosboom Toussaintstraat. Vertrek: 18 uur 30. Aankomst op de Dam ong. 19 uur 45. Wij roepen allen op deel te nemen aan de tocht en aan de twee minuten stilte bij het Nationaal Monument, waar het N.A.C. bloemen zal neerleggen.
A u s c h w i t z is het t o p p u n t o f men w i l het dieptepunt v a n het n a z i d o m . D i t Duitse fascisme h a d al een geschiedenis toen R u d o l f Hoess, de eerste c o m m a n d a n t , in A u s c h w i t z a a n k w a m — op 5 mei 1 9 4 0 , precies vijf j a a r (en niet m e e r ! ) v o o r onze bevrijdingsdag. M a a r langer dan het derde rijk duurde de voorgeschiedenis van het m o n u m e n t dat nu is o n t h u l d . H e t begon met een wet van 2 juli 1 9 4 7 , w a a r b i j het terrein van het v o o r m a l i g e conc e n t r a t i e k a m p O s w i e n c i m m e t alles w a t erop staat v o o r altijd w o r d t b e w a a r d als m o n u m e n t v a n het m a r t e laarschap van de Poolse n a t i e en v a n andere naties. Z o zijn alle plaatsen w a a r vergast en gemoord w e r d geheel gebleven in de staat w a a r i n zij v e r keerden o p 2 7 j a n u a r i 1 9 4 5 . T i e n j a a r geleden richtte het i n m i d dels door organisaties in 19 landen gevormde I n t e r n a t i o n a l e A u s c h w i t z C o m i t é een o p r o e p t o t 's w e r e l d beeldhouwers en architecten om een m o n u m e n t te o n t w e r p e n dat zowel het lijden van de slachtoffers als de strijd en de internationale solidariteit v a n de gevangenen moest u i t d r u k k e n . E r k w a m a n t w o o r d van 6 8 5 kunstenaars, niet alleen uit alle b e t r o k k e n , d.w.z. bezette en o o r l o g v o e r e n d e landen en uit Israël, m a a r o o k uit A r gentinië en Brazilië, Z w e d e n en F i n land, uit Australië en N i e u w - Z e e l a n d . D e inzendingen werden in april 1 9 5 8 beoordeeld door een i n t e r n a t i o n a l e jury onder voorzitterschap van H e n r y M o o r e . O o k de N e d e r l a n d e r J . B . B a k e m a m a a k t e er deel van uit. vervolg
op pag
2.