nederlands auschwitz comité
28 J A N U A R I 1968:
11de Jaargang no. 11/12 - november-december
s e c r . : v o l k e r a k s t r a a t 1 0 h s , amsterdam-z., postgiro
H e t blijkt o o k uit het p r o g r a m m a : Liesbeth List z a l de Mauthausencyclus v a n T h e o d o r a k i s v o o r ons ten gehore brengen en d a t verbindt de
Liesbeth List z w a r t e j a r e n met het heden, nu er weer fascistische terreur w o e d t in G r i e k e n l a n d , o o k tegen de Griekse componist. I n d a t heden vernemen w i j o o k dat er per m a a n d meer b o m m e n worden gegooid o p een klein gebied dan t i j dens de tweede wereldoorlog o p heel E u r o p a en d a t gebeurt dan in V i e t n a m d o o r een m a c h t i g land, toen een
1967
293087
bankrek.: AMRO, bijk. van b a e r l e s t r a a t , amsterdam-z. red.: amsteldijk 23, amsterdam-z.
WIJ M O E T E N H e t w o r d t alweer tijd o m ons bezig te houden met de A u s c h w i t z - h e r d e n k i n g . O n s c o m i t é h e e f t de eerste v o o r bereidingen reeds g e t r o f f e n . U weet het al en h e b t het stellig al in u w omgeving v e r t e l d . A l s ieder j a a r rijst bij onszelf en anderen de v r a a g : w a a r o m ? E n telkens weer en telkens meer is het a n t w o o r d : o m d a t het moet. D a t spreekt uit de onmiddellijke bereidheid v a n de medewerkenden, v a n het ons zo v e r t r o u w d e K u n s t m a a n d o r k e s t , zijn directeur J a n H u c k r i e d e en zijn dirigent A n t o n K e r s j e s , v a n een v a n onze grote p o diumsolisten, v a n een jonge en al v e r m a a r d e zangeres.
AUSCHWITZ-HERDENKING
WINNEN!
v a n de bondgenoten tegen het f a s cisme. T e l k e n s laait de strijd weer o p in het M i d d e n - O o s t e n en men zit d a a r niet alleen letterlijk o p k o k e n d e olie. E e n v o n k , d a t weten w i j , w a a i t vlug. H e t duidelijkste a n t w o o r d op de v r a a g w a a r o m wij met meer m a n k r a c h t dan ooit A u s c h w i t z moeten herdenken krijgen wij misschien het dichtst bij huis. H i e r werden wij al enige maanden geleden verrast met het laconieke b e r i c h t d a t de B o n d s regering, die ons om nooit opgehelderde redenen als onze beschermer w o r d t voorgehouden, een zekere generaal S c h n e z h a d aanbevolen als o p perbevelhebber M i d d e n - E u r o p a v o o r de N A V O , d.i. als de hoogste c h e f v a n N e d e r l a n d s e jongens. Schnez was natuurlijk een Wehrmachtsdienstk l o p p e r geweest — wie verbaast zich daarover? Zijn voormalige chef noemde hem een 1 5 0 % nazi, m a a r een kniesoor die d a a r o p let. T r o u wens, na von Kielmansegg, die je niet eens gewoon nazi m o c h t noemen . . . zegt u nou zelf. M a a r juist die zo goed tegen de n a a m v a n zijn verleden beschutte von K . m o e t onze regering aan het peinzen hebben gezet. Z i j stuurde een v a n h a a r organen o p onderzoek u i t ; tenslotte k a n een regering iets aan de weet k o m e n , al weten wij in dit geval nog steeds niet w a t precies. H o e dit zij, de 1 5 0 e r ,trok zich terug'. H i j wil al niet eens meer. E n hij werd v o o r zijn zelfverloochening b e l o o n d met een nog hogere b a a n dan de N A V O hem zou bieden. D a a r had hij nog een A m e r i k a a n s e baas gehad. N u is hij de alleropperste van de B u n d e s w e h r geworden en w i e k a n hem w a t m a k e n ? Geen Amsterdamse studenten in elk geval en mochten die medestanders in W e s t - D u i t s l a n d hebben (en die hebben zij gelukkig) dan hoopt men hen tijdig mores te leren, N o t s t a n d m o r e s als het k a n , o f gewoon met de nog niet eens groene politie. K i j k , dat is allemaal niet mooi, m a a r het is nog niet alles. D e welbekende F r a n k f u r t e r A l l g e meine Zeitung (let w e l : niet de S o l -
d a t e n d i t o ) is een ,hypocritisch deel v a n de Nederlandse o p e n b a r e m e ning' verwijten k o m e n m a k e n . D e ,puriteinen' in ons land zouden geen ,nationaal-socialistische misdaden v a n politieke vergissingen v a n j a r e n her kunnen onderscheiden'. Inderdaad: het is allang tijd om te leven met en te dienen onder H i t i e r s generaals, en zeker onder zijn kapiteins. Z u l k een uitlating t o o n t ons weer w a t ons te doen staat. W i j moeten v e r zamelen blazen, opnieuw ouderen die dreigen te vergeten en jongeren die het nog weinig hebben gehoord a a n wijzen w a t A u s c h w i t z , w a t het f a s cisme is, herhalen w a t oorlog b e t e k e n t . Z o u het t o e v a l zijn, w a n n e e r een zekere E r i c h K e r n , n i e m a n d a n ders dan de v o o r m a l i g e ,Gaupresseamtsleiter' K e r n m a y r , in het n e o naziblad Deutsche Wochenzeitung lesjes uitdeelt aan de A m e r i k a a n s e regering? „ D e A m e r i k a n e n hadden v a n de eerste a f aan de oorlog met alle middelen v a n hun gigantisch m a t e rieel o v e r w i c h t moeten voeren en Noord-Vietnam moeten neerslaan. D a t hadden zij met een t o t a l e oorlog b e r e i k t . . . D e A m e r i k a n e n hadden v a n de eerste dag a f aan moeten inzien dat zij de vijand met dolk en h a n d g r a n a a t moeten neerslaan . . . E r bestaat geen andere mogelijkheid om m e t partisanen k o r t e metten t e m a ken." D e kring is gesloten. D e n a z i - e x p e r t s in het moorden en schreeuwen w i l len n a een k w a r t eeuw de bedrijvers v a n de vuile oorlog v a n hun rijke ervaring laten p r o f i t e r e n . ,Als zij de oorlog hadden gewonnen . . . ' v e r z u c h t t e K u r t T u c h o l s k y ten aanzien v a n zijn landgenoten na de eerste w e reldoorlog. H i j liet er onmiddellijk o p v o l g e n : ,Gelukkig w o n n e n zij hem niet.' D e nazi's hebben de tweede w e r e l d oorlog gelukkig o o k niet gewonnen. Zij hebben wel onmetelijk k w a a d ged a a n . D a t k w a a d is niet m e t w o r t e l en t a k verdwenen en er zijn nieuwe woekeringen. A a n ons de t a a k o p 2 8 j a n u a r i met velen A u s c h w i t z te herdenken en te w a a r s c h u w e n v o o r o o k nu loerend gevaar. D a t is een gevecht d a t wij moeten w i n n e n . E. T.
Medisch beraad over kampgevolgen Steeds weer moeten wij
terugkomen
op het ontstellende feit d a t er in ons land nooit o f
te n i m m e r een speci-
fieke regeling
is g e t r o f f e n
voor
de
overlevende s l a c h t o f f e r s v a n de v e r nietigingskampen. N i e t v o o r hen, die sinds hun terugkeer ziek w a r e n
en
bleven, noch v o o r hen die l a t e r te lijden kregen v a n hun k a m p v e r b l i j f in hun lichamelijke
en
geestelijke
toe-
stand. T o c h is inmiddels over de late k a m p gevolgen hoe langer meer o n d e r z o e k verricht en steeds meer a a n het licht gekomen. In augustus w a s een symposium a a n deze kwestie gewijd in het k a d e r v a n het V i l d e Internationale congres v o o r P s y c h o - t h e r a p i e , te W i e s b a d e n . „ T w e e en t w i n t i g j a a r geleden gingen de k a m p e n v o o r de n a z i - s l a c h t o f f e r s open", verklaarde prof. H . Winnik uit J e r u s a l e m d a a r in zijn openingsw o o r d , „ m a a r het lot v a n de o v e r levenden, v o o r a l hun lichamelijkpsychische gezondheidstoestand geeft nog geen aanleiding t o t een w e t e n schappelijk-theoretische beschouwing, dit is nog steeds een bij uitstek b e langrijke dringende kwestie gebleven." E e n ander bekend deskundige, p r o f . von B a e y e r uit H e i d e l b e r g , legde er de n a d r u k op d a t het a a n t a l gevallen v a n late k a m p g e v o l g e n nog veel g r o ter is dan men o o k n a de reeds gedane onderzoekingen zou veronderstellen. H i j betreurde het d a t er in de Bondsrepubliek geen volledig o v e r zicht is g e m a a k t v a n het lot der o v e r levenden. I n N e d e r l a n d o n t b r e e k t er aan zulk een o v e r z i c h t nog veel meer, alleen al o m d a t zij die niet in a a n m e r k i n g k o m e n v o o r de b e m o e i i n gen v a n de S t i c h t i n g ' 4 0 — ' 4 5 n e r gens zijn geregistreerd en o o k hun levensloop in medisch o p z i c h t , met die v a n lotgenoten, nergens te b o e k staat. E v e n a l s zijn collega's wees p r o f . von B a e y e r erop d a t v a a k pas na j a r e n lichamelijke en geestelijke z i e k t e v e r schijnselen optreden. M e n dient het causale v e r b a n d tussen de late g e v o l gen en de n a z i v e r v o l g i n g minder te zoeken in lichamelijk letsel, b . v . door ondervoeding o f mishandelingen, dan wel in de z w a r e psychische druk w a a r a a n de gevangenen w a r e n b l o o t gesteld. P a s na jaren k w a m e n s y m p t o m e n aan het licht zoals depressies, n a c h t merries, verandering v a n de persoonlijkheid in sociaal beperkende zin,
argwaan, wantrouwen, prikkelbaarheid, een angstsyndroom, een streven n a a r isolement en meer z w a r e storingen in het c o n t a c t met anderen. P r o f . E l t i n g e r uit O s l o wees erop d a t nu o o k somatisch hersenletsel k a n worden geconstateerd in gevallen w a a r t o t n u t o e „ s l e c h t s " sprake w a s v a n psychisch letsel. D e huidige gezondheidstoestand v a n de overlevenden is volgens p r o f . E l t i n g e r niet a l leen aan het soort k a m p , emigratie o f vervolging te wijten. W i e in 1 9 4 5 t h u i s k w a m en allerwegen om zijn v a derlandse houding w e r d geëerd, z o als in de v o o r m a l i g e bezette gebieden gebeurde, bezit o o k nu een b e tere lichamelijk-geestelijke gezondheid. W i e evenwel zijn v e r w a c h t i n gen v a n een v e r a n d e r d persoonlijk en m a a t s c h a p p e l i j k leven d o o r de w e r kelijkheid v a n na 1 9 4 5 zag b e d r o gen, kreeg nog na de d o o r g e m a a k t e stress o f druk in de k a m p e n een nieuwe stress e r b o v e n o p . P r o f . C h o d o f f uit W a s h i n g t o n wees erop d a t de belevenissen uit de tijd na de oorlog v a a k belangrijker zijn geworden dan het somatische letsel in de c o n c e n t r a t i e k a m p e n . D e gegronde angst v o o r een nieuwe oorlog en andere verontrustende politieke gebeurtenissen veroorzaakten terstond een herleving v a n de eigen k a m p e r v a r i n g e n . W i j herinneren aan een soortgelijke o p m e r k i n g v a n d r . E . de W i n d o p een reünie van artsen uit A u s c h w i t z in het A n n e F r a n k huis, in mei 1 9 6 6 . P r o f . E l t i n g e r vulde hierbij aan: zelfs het bericht d a t een veroordeelde k a m p m o o r d e n a a r b . v . om dieet te houden is vrijgelaten, k a n bij een overlevende v a n die terreur de gehele revalidatie weer doen instorten en hem z w a a r ziek m a k e n . M a a r o o k schijnbaar nietig onbegrip uit de maatschappelijke omgeving k a n een nieuw t r a u m a teweegbrengen, b . v . de naspeuringen in v e r b a n d met een uitkering wegens o n d e r v o n den nadelige lichamelijke gevolgen.
sen — red.) is een p e r m a n e n t e b e dreiging v o o r de p a t i ë n t , j a zelfs nog ergers: het o p w e k k e n v a n een nieuw t r a u m a , w a n t de overlevende w o r d t weer eens o p n i e u w schuldig verklaard. O m g e k e e r d k a n een schadeloosstelling alleen al v o o r het psychisch l e t sel m e t zijn veelsoortige latere g e v o l gen de weg n a a r r e v a l i d a t i e e f f e n e n . M e n ziet hoe het s t a n d p u n t v a n het Nederlandse Auschwitz Comité, dat het verzekeren v a n een pensioen a a n de z w a a r s t g e t r o f f e n n a z i - s l a c h t o f fers z o w e l o p medische, sociale h u m a n i t a i r e en algemene gronden n o o d zakelijk is, hier v a n geheel o b j e c t i e ve, medische zijde w o r d t bevestigd. H e t v a l t trouwens o p d a t in deze discussie v a n medici de grootste b e tekenis w e r d toegekend a a n f a c t o r e n uit de o m g e v i n g . V a a k d r u k k e n de moeilijkheden die vervolgden o n d e r vinden om behandelingskosten v e r goed te krijgen v i a allerlei instanties etc. z w a a r o p hun t o e s t a n d . I n het bijzonder t r a d a a n het licht hoe zeer de vrees v o o r oorlog en h e r leving v a n het fascisme de g e z o n d heid en het weerstandsvermogen v a n de n a z i - s l a c h t o f f e r s b e ï n v l o e d t . D e Noorse hoogleraar Eltinger heeft tenslotte een beroep gedaan o p zijn Duitse
collega's-medici
helpen
de
instelling
om
mee
tegenover
te de
overlevenden uit de tijd der v e r v o l ging te verbeteren. „ W i j m o e t e n hun weer materiële en geestelijke
veilig-
heid g e v e n " , zo besloot hij.
NIEUWE START „Kan
ik weer de starter zijn
de H e r d e n k i n g ? " ,
E e n eenmaal verkregen uitkering o f pensioen is vrijwel altijd de g r o n d slag v a n iemands bestaan.
Y.
M e n mag echter niet vergeten, aldus dr. K i n d uit Z w i t s e r l a n d , dat hierbij niet eens de materiële zekerheid v o o r de voormalige v e r v o l g d e het belangrijkste is. H e t pensioen is een o n d e r deel v a n de psychische beveiliging, o m d a t d a a r m e e een deel v a n de schuld der m a a t s c h a p p i j w o r d t ingelost. O n t t r e k k i n g o f herziening v a n het pensioen (zoals in W e s t - D u i t s land nogal eens gebeurt met de regering onwelgevallige oud-verzetsmen-
witz!"
voor
schreef de t r o u w e
R . uit N e w - Y o r k bij de ons t o e -
gezonden $ 1 0 . — . „ I k h e r h a a l zoals steeds . . . nooit, n o o i t meer A u s c h -
D i e dollars men toen
en deze w o o r d e n
ons
oktober
kwa-
(november-
n u m m e r ) juist ter perse w a s . W i j hebben er niets aan toe te v o e gen; alleen d i t :
Het gironummer van het Nederlands Auschwitz comité is 29 30 87.
v r o u w v a n de grond. W e wisten niet w i e het was, w e wisten alleen d a t laten liggen v o o r h a a r de dood b e t e k e n d e . W e probeerden h a a r overeind te houden door h a a r k l e m te zetten tussen de m u u r en onze l i c h a m e n . H o e lang w e d a t vol hielden weten w e niet.
Vught, 30 september 1967 O m d a t 2 5 j a a r geleden de eerste gevangenen in k a m p
Vught
aankwa-
men, zijn we deze dag hier bij e l k a a r . H e t is, zoals altijd bij dit soort gelegenheden, een dag v a n blij h e r k e n nen en een dag v a n schrijnend h e r denken. H e r k e n n e n in het stations k o f f i e h u i s . H e r d e n k e n o p de fusilladeplaats. W a a r v a n d a a g de tonen v a n de L a s t P o s t w e e r k l i n k e n , k l i n k e n ons o p nieuw de salvo's in de oren als 2 3 j a a r geleden. V o o r sommigen v a n ons zal deze dag o o k nog betekenen een c o n f r o n t a t i e met de „ b u n k e r " , m e t cel 1 1 5 , w a a r in, op 15 j a n u a r i 1 9 4 4 , 7 4 v a n de 91 v r o u w e n , die zich solidair v e r k l a a r den m e t één hunner k a m p g e n o t e n , met brute k r a c h t werden samengeperst. D e resterende 17 v r o u w e n gingen in de cel ernaast.
RECTIFICATIE
V a n d a a g , bijna 2 4 j a a r later, staan w e samen o p de drempel v a n de cel, w a a r zich in 12 bange donkere uren het b u n k e r d r a m a o n t w i k k e l d e , d a t 11 o n z e r het leven k o s t t e en één o n zer v o o r het leven k r a n k z i n n i g m a a k te. W e zien een schone frisse cel, 7 t e gels breed, 12 tegels lang. Als j e viel was j e verloren. D i e n a c h t hebben w e samen de lange strijd gestreden om o p de voeten te blijven. V o e t e n die ongeveer op de plaats stonden w a a r nu de vaas met h e r f s t asters staat. W e hebben de hele n a c h t over e l k a a r g e w a a k t . G e z o r g d d a t w e niet o p de grond terecht k w a m e n . W e sliepen om de beurt onze h a l f b e wusteloze slaap o p eikaars schouders t o t de w a k e n d e niet meer k o n , dan moest j e w a k k e r w o r d e n . Ergens in die n a c h t visten w e een
A d r e s s e n
Onjuiste maand en nummer-aanduiding. B l a d N o . 11 n o v e m b e r moet zijn: No. 10 — oktober. O n j u i s t g i r o n u m m e r in laatst v e r schenen b l a d : 2 0 . 3 0 . 8 7 moet zijn: N.A.C. 29.30.87. H e t huidige n u m m e r , 1 1 - 1 2 , is het laatste v a n 1 9 6 7 .
Gelukwens Geen v e r j a a r d a g e n memoreren is een goede gewoonte, m a a r o o k een om zo nu en dan te b r e k e n . W i j doen d a t hier nu om d r . V i c t o r E . v a n Vriesland a c h t e r a f , die 7 5 j a a r w e r d acht e r a f nog v a n h a r t e geluk en nog vele actieve j a r e n te w e n sen. D e t r o u w e lezers v a n ons b l a d k e n n e n dr. v a n V r i e s l a n d als een anti-fascist die de puntjes precies o p de i pleegt te zetten. Hij heeft het Nederlands A u s c h w i t z C o m i t é al menigm a a l met r a a d en d a a d terzijde gestaan. W i j herinneren d a a r graag en d a n k b a a r aan. N.A.C.
Z e n d ons namen en adressen v a n diegene, die interesse v o o r ons b l a d h e b ben, o o k in het b u i t e n l a n d . O n s m a a n d b l a d w o r d t hun, zonder verplichting, gratis toegezonden.
O f ze l a t e r weer k r a c h t genoeg h a d om o p eigen benen te staan o f d a t ze, toen de druk v a n onze uitgeputte l i c h a m e n z w a k k e r w e r d , opnieuw gevallen is, w e weten het niet. H o e verder de n a c h t voortschreed h o e dichter de mist w a a r i n w e v o o r ons leven vochten. E r k w a m o o k meer ruimte, niet v o o r de voeten, m a a r j e tastende h a n d v o n d niet altijd een a a n r a k i n g s p u n t meer. W e staan o p de drempel v a n frisse, droge cel.
D e z w a r t e draperie tegen de muur w a a r toen het c o n d e n s w a t e r langs stroomde, de schoongeschrobde tegels o p de v l o e r . M a a r v o o r o n z e ogen is d a a r w e e r het beeld zoals het was, toen 's o c h tends om een uur o f 7 het licht a a n gingE e n grauwe ellende, c o n f r o n t a t i e met dood en k r a n k z i n n i g h e i d . T. W.
N u in deze dagen alom a a n d a c h t w o r d t besteed aan de viering v a n de O k t o b e r r e v o l u t i e k o m e n deze beelden mij weer helder v o o r de geest en denk ik aan hun moedige strijd tegen de grootste vijand der mensheid — het fascisme. November 1967.
O N Z E BEVRIJDERS D i e morgen v a n de tweede mei 1 9 4 5 stonden w e aangetreden v o o r het appèl in het „ N e b e n l a g e r N e u s t a d t G l e v e " . M a a r het was een v r e e m d appèl, w a n t onze anders o zo ijverige b e w a k e r s schenen niet met hun h o o f d bij de arbeid te zijn. Z e groepten d r u k p r a t e n d en n a a r de h o r i z o n t wijzend bijeen. Plotseling w e r d het appèl afgelast en werden wij o n z e b a r a k k e n ingedreven. W i e k a n onze vreugde beschrijven, toen wij v a n u i t de kleine raampjes der b a r a k k e n z a gen hoe de „Germaanse helden" eensklaps het k a m p uitholden en ons eindelijk alleen lieten. V r i j . . . wij w a r e n v r i j . W i e nog l o pen k o n liep het k a m p uit en o p de weg gekomen zagen wij de eerste Russische tanks voorbijrijden, met b o v e n o p luid z w a a i e n d e S o w j e t - s o l daten. Z i j w a r e n het v o o r wie onze k w e l geesten op de v l u c h t w a r e n geslagen.
deze
A. T. K.
Gouden tanden laten zien? I n 1 9 4 3 , w e r k t e ' E i c h m a n n in S a l o niki, w a t 6 0 . 0 0 0 J o o d s e inwoners het leven kostte. P a s in 1 9 6 6 w e r d er onderhandeld over ,Wiedergutmachung'. D e Westduitse a m b t e n a r e n willen elke rechthebbende laten b e wijzen, w a t hij bezat en w a a r het t e recht w a s gekomen, alsof de S S k w i tanties heeft afgegeven. Slechts 1 3 0 0 aanspraken op schadeloosstelling werden tenslotte erkend, m a a r zeer laag getaxeerd. B o n n beweerde v a a k niet te weten, wie de r e c h t m a t i g e erfgenamen zijn en kreeg ten a n t w o o r d : ,Moeten wij de gouden t a n den v a n de doden laten zien? . . . W i j weten v a a k niet wie iets e r f t , de Griekse staat de stad S a l o n i k i , de J o o d s e gemeente? W i j weten alleen d a t één geen recht o p de erfenis h e e f t : de B o n d s r e p u b l i e k . '
Adverteert in ons blad
MOEILIJKHEDEN O p het ogenblik hebben wij met g r o te moeilijkheden in ons c o m i t é te m a k e n die een goede financiële o n t plooiing, zoals wij die ieder j a a r gew e n d zijn, ernstig benadeelden; z i e k ten v a n een a a n t a l belangrijke m e d e werkers, zoals o.a. v o o r z i t t e r en r e dactrice, b e k n o t t e n onze activiteiten. W i j hopen en v e r w a c h t e n , dat u ons niet in de steek l a a t . H e l p een h a n d j e w a a r dit mogelijk is. H e l p echter v o o r a l met geld. O n s gironummer is u bekend:
Vreemd Ter
wille
het
rapport
van
150%
de smeer van
. . .
de
nazi-generaal
gemaakt niet
Wat
een
Den
Haag.
Duitsers Erger in
in
Je moet
de
nog
tenslotte bozer
. . . de
het
Mussert
zou
aantal
pijnlijk daarop
voor-
N.S.B.-ers
en
colla-
die
hun
straf
hebben
uitgezeten. of
onze
schien
maar
wachten familieleden
toch
nog
Auschwitz
uit
zullen
komen.
is vreselijk
Professor?
vindt
penningmeester.
u
Onmenselijk! J. S.
pag.
1 2
+ 40 cm
Auschwitz
moet
januari
zal
eenkomst geleden
in het
het feit werd
Nederlandse zullen pianist
ook
in 1968
in januari
ons
worden.
RAI-Congrescentrum worden
Als
herdacht
steeds
En op
in een grote dat
Auschwitz
23
28
kunstenaars
Daniël
van aan
Wayenberg o.l.v.
Anton
verschillende de herdenking
jaar
zal
tezamen
Kersjes
het
met
geaardheid verlenen. het
pianoconcert
Grieg
uitvoeren.
25 —
„
ƒ
4 5 -
Vs
„
ƒ
9 0 -
V
2
„
ƒ 130—
V,
„
ƒ 2 5 0 -
E e n j a a r c o n t r a c t — er verschijnen p e r j a a r 11 nummers — k o s t 1 0 m a a l de prijs v a n een enkele plaatsing. Zegt het v o o r t ! V o o r verdere inlichtingen en het o p geven v a n advertenties w e n d e men zich t o t het secretariaat.
1968
Liesbeth
Mauthausen-cyclus
List
van
treedt
voor
ons op met
de
Theodorakis.
bij-
bevrijd.
hun medewerking
maandorkest
herdacht
herdenkingsnummer.
ƒ
V.
AUSCHWITZ-HERDENKING verschijnt
2
M a a t a f w i j k i n g e n in v e r b a n d m e t het gebruik v a n u w eigen cliché, stypes o f matrijs zullen n a a r verhouding t o t b o v e n s t a a n d e prijzen w o r d e n b e r e kend.
Onvoorziene omstandigheden maakten opnieuw een wijziging nodig in de adressen van secretariaat van het Ned. Auschwitz Comité en van de redactie van ons blad. Men wordt verzocht alle brieven en drukwerken, zowel bestemd voor het comité, als voor ons blad te zenden aan NED. AUSCHWITZ COMITÉ Volkerakstraat 10 hs. Amsterdam (10) Telefoon: 20 - 42 92 17.
mis-
eindelijk
thuis
Levenslang niet,
toch
Stibbe,
V
ATTENTIE SECRETARIAAT EN REDACTIE
zijn
borateurs
vermoorde
/.
worden
komende
En wij
N.A.C. Amsterdam 29.30.87. V r a a g een bijdragelijst aan.
mag
openbaar Het
een
maken.
documentatie
Anton
vertoond. voor
gepubliceerd.
fijngevoeligheid niet
over
niet
oorlogsdocumen-
worden
nog
film
Schnez,
door
tatie,
zal
gewezen
E v e n a l s v o r i g e j a r e n z a l het j a n u a r i n u m m e r v a n ons b l a d in een veelv o u d v a n de o m v a n g en de o p l a a g en met vele advertenties verschijnen. H e b t u u w a d v e r t e n t i e al opgegev e n ? E n k e n t u o n z e tarieven? Z o w e l v o o r u als v o o r u w relaties, die geïntereseerd zijn, laten wij die tarieven hier volgen. E r w o r d t b e rekend v o o r :
De Kunstvan
Heden
en verleden
bonden.
Verzekert
zondere
gebeurtenis.
alles
inbegrepen.
af en zend men.
hierlangs
Tel.
hem
zijn zo op de herdenkingsavond u nu reeds Bestelt
Vult
plaatsen
voor
nu al uw plaatsen
u onderstaande
aan mevr.
020 - 5 88
van
E. Furth,
strook
verdeze a f
in, knip
Diemerkade
bij3,50,
43,
die Die-
42.
afknippen
O n d e r g e t e k e n d e , v e r z o e k t t o e z e n d i n g van plaatsen a ƒ 3,50 ( b e l a s t i n g i n b e g r e p e n ) voor A U S C H W I T Z H E R D E N K I N G op 28 januari 1968, des avonds 8 uur, in het R A I - C o n g r e s c e n t r u m , Europaplein, A m s t e r d a m - Z . Adres Woonplaats Handtekening H e t bedrag zal w o r d e n GEGIREERD of w o r d e n o v e r g e m a a k t AMSTERDAM.
Wij verzoeken georganiseerd.
u beleefd,
doch dringend
van deze strook
op
AMRO-BANK,
gebruik
LET OP: Voor 1968 s l e c h t s 1 h e r d e n k i n g . ALLEEN TE A M S T E R D A M OP 28-1-1968, R A I - C O N G R E S C E N T R U M .
te maken.
bijkantoor
Zoveel
v
mogelijk
BAERLESTRAAT
wordt
vervoer