nederlands auschwitz comité
13de jaargang, nr. 9, s e p t e m b e r 1969
secr.:
victorieplein
32', amsterdam-z.,
bankrek.: AMRO, bijk. van b a e r l e s t r a a t ,
postgiro
293087
amsterdam-z.
g e m . giro N 5500 N.A.C. red.
amsteldijk 23, amsterdam-z
Houdt de 3 in Breda! w i t z C o m i t é drukt dit uit in zijn zinspreuk „ N o o i t meer A u s c h w i t z ! " , m a a r het is tegelijk de stilzwijgende o p d r a c h t v o o r elke overheid en b u r ger. H e t vrijlaten, d.w.z. opnieuw loslaten v a n de massamoordenaars, de terugkeer v a n een Lages speelt de oude, nieuwe en verborgen nazi's in de k a a r t .
O p gezette o f ongezette tijden w o r d t in N e d e r l a n d de bel der b a r m h a r t i g heid geluid. N i e t v o o r de slachtoffers v a n de naziterreur — v o o r hoevelen hunner k w a m de geringe verlichting van hun lot te l a a t ? N e e n , die bel luidt v o o r hun beulen. D e hoogstgeplaatste S D - e r v a n D e n H a a g , H a r s t e r , l o o p t alweer vrij r o n d , met stille t r o m , d a t is w a a r . D e beruchtste, Lages, na een schandelijke comedie v a n zg. s t r a f o n d e r breking, vol o f f i c i ë l e menselijkheid en zelfrespect is w e e r daheim. G e e n N e d e r l a n d s ziekenhuis was v o o r dit z.g. stervende onmens goed genoeg. M e n houde deze Lages, die doodzieke, uitgebluste stumper v a n a n n o 1 9 6 6 even in de gaten. H i j is een gezond, geacht en goedgehonoreerd S p a t h e i m k e h r e r geworden en k a n b . v . zijn oude S S - v r i e n d e n organiseren, zoals zijn bloedsbroeder L a m merding, de beul v a n O r a d o u r . H e t zal dan o o k niemand v e r b a z e n dat het N e d e r l a n d s A u s c h w i t z C o m i t é een opnieuw beproefde vrijlating v a n de andere drie v a n B r e d a even v e r werpelijk a c h t als de destijds tegen alle toezeggingen in verleende tweede gratie v o o r Lages. M e n vergete n.l. n i e t : de drie uit B r e da zijn geen „ g e w o n e " t o t levenslang, m a a r drie ter dood v e r o o r d e e l den, die al tot veler ontstemming en geheel onnodig zijn gegratieerd. Zij werden d o o r de bijzondere rechtspleging v e r o o r d e e l d : de d o o d s t r a f bestaat niet in ons s t r a f r e c h t . H u n misd a a d bestond o o k niet en was zelfs ondenkbaar.
D i t is v e r r e v a n een fantasie. D e N P D met een openlijk n a z i - p r o g r a m en dito aanhang w o r d t verdedigd t o t in de k a b i n e t t e n van D u i t s e ministers. Zouden N e d e r l a n d s e instanties deze elementen in de k a a r t moeten spelen? H e t is al erg genoeg dat dit is gebeurd. N u is men in D e n H a a g , n a a r wij mogen aannemen, toch wel gewaarschuwd. Met menselijkheid heeft zulk een gedienstigheid niets te m a k e n , w e l met politiek, n.l. steun aan een zeer k w a l i j k e z a a k . N o g m e r k w a a r d i g e r w o r d t , gezien met de ogen v a n de s l a c h t o f f e r s , de houding der b a r m h a r t i g e n . Zijn zij ooit v o o r de slachtoffers opgekomen? N u is er ten langen leste een regeling in het uitzicht gesteld. E r is geschreven en gesproken over de 2 0 en meer vellen en invulformulieren, een o n o v e r k o m e l i j k e r o m p s l o m p v o o r vele v a n o n z e al z o z w a a r gedupeerde mensen. M e d e w e r k e r s v a n het N . A . C . zijn dag in dag uit in de w e e r om p r a k t i s c h e hulp te bieden. N o g nooit, m a a r dan o o k nooit, h e e f t men v a n de teerhartigen, die het leed van de m o o r d e n a a r s niet langer kunnen a a n zien, o o k m a a r de geringste hulp o f aanbieding d a a r t o e gekregen bij dat moeizame werk.
D e behandeling van dit vier- en nu drietal, d a t n a a r morele m a a t s t a f helemaal niet meer in leven is, heeft niets te m a k e n met die v a n andere gestraften. Zij zitten alleen om p r a k tische redenen m e t de laatsten in één gebouw, dat overigens door een zev e n t a l v a n hun kornuiten op eigen houtje en met succes is verlaten. Geen straf, o o k de d o o d s t r a f niet, en evenmin levenslang, k a n uitwissen w a t Aus der F ü n t e n , Fischer en K o t a l l a hebben gedaan. Iedere overlevende, getuige, rechter, regering o f wetgever heeft tot p l i c h t herhaling v a n de nazimisdaad te voorkomen. H e t Nederlands Ausch-
W e l worden m o d e w o o r d e n op ons toegepast. N o e m d e de Deutsche N a t i o n a l - und Soldatenzeitung ons drie j a a r geleden nog „unmenschlich", v o o r Nederlandse zielszorgers zijn wij nu alleen m a a r ongenuanceerd. N u , wij zien z o n d e r nuances hoe de slachtoffers v a n de zo lekker opgek n a p t e Lages de een na de ander sterven, nog v o o r de kleine hun toegedachte materiële "verruiming hun enige verlichting heeft kunnen schenken. W a n t de uitvoering v a n een b e sluit d a t tien m a a n d e n geleden is g e nomen kost tijd, heel veel tijd. T a l l o z e n zullen de 25ste v e r j a a r d a g v a n hun bevrijding niet beleven. A n -
De 25ste Het herdenkingsjaar zal men 1970 noemen, h e t is al gedaan in de t r o o n r e d e . Geopend zal dit j a a r worden m e t de
25ste Auschwitz-herdenking, die centraal zal plaats v i n d e n o p zondagavond 25 januari in de grote zaal van het C o n c e r t g e b o u w te A m s t e r d a m .
Naar v a s t e en s c h o n e traditie zal het A m s t e r d a m s Filharmonisch O r k e s t — het Kunstmaandorkest — optreden m e t d e violist Theo Olof, die ook al niet voor het e e r s t aan e e n Auschwitz-herdenking d e e l n e e m t . De zanger e s Christine Kunne zal zich laten horen in v e r z e t s l i e d e r e n . Dit zijn de e e r s t e g e g e v e n s die wij al kunnen bekendmaken. Vijf en twintig j a a r zal het g e l e d e n zijn d a t Auschwitz m e t N e b e n l a g e r en kort daarop dat alle andere kampen bevrijd en bekend werden. Pas 25 j a a r is het geleden dat de g r o o t s t e misdaad uit de g e s c h i e d e n i s werd ges t a a k t en aan het licht kwam. Een kwart e e u w b e s t a a t de w e r e l d na Auschwitz en het is nog lang g e e n wereld waarin een Auschwitz onmoge» lijk is. Maar wel is e e n g e n e r a t i e opg e g r o e i d , die, ontzet en v a s t b e s l o t e n , tegelijk nuchterder en eigengereider optreedt dan de vorige. Op d e 2 5 s t e januari zullen wij gedenken wie wij verloren. Wij zullen o n s e e n ogenblik bezinnen voor wij v e r d e r gaan. De oude nazi-duivel is niet dood; hij duikt dan hier, dan daar op in nieuw e , onheilspellende g e d a a n t e n . Voor de overlevenden, de n a b e s t a a n den, de m e e l e v e n d e n , de b e l a n g s t e l lenden en verontrusten en voor wie nog niet op de h o o g t e zijn: voor hen allen is de herdenking b e s t e m d , tot hen allen wordt het woord gericht. Houdt d e avond vrij en b r e n g t uw omgeving op de h o o g t e . U kunt nu al schriftelijk plaatsen b e s t e l l e n bij mevr. Furth, Diemorkade 4 3 , Diemen, t e l . 020—58842.
De
toegangsprijs
bedraagt
ƒ3,—.
deren zullen o o k die dag onder de hun zo goed bekende druk d o o r m a k e n . Zij kunnen intussen vernemen v a n het nieuwe nazi-optreden over o n z e Oostgrens. Degenen die zich bij uitstek met de geestelijke verzorging bezig houden hebben d a a r niet zoveel erg in. Zij zien de oude ( m a a r nog lang niet a f tandse) moordenaars, de lichtende voorbeelden voor de nieuwe n a z i (doorlezen op pag. 4)