nederlands auschwitz comité
14de jaargang, nr. 2, febr. 1970 secr.:
victorieplein
bankrek.:
AMRO,
gem giro
N 5500
red • amsteldijk
32\
amsterdam-z.,
bijk. van
postgiro
baerlestraat,
293087
amsterdam-z.
N.A.C. 23,
amsterdam-z.
jeugd en februaristaking H e t j a a r t a l 1 9 4 1 is v o o r mij een a b stract begrip, zoals ieder j a a r t a l v o o r mijn geboorte d a t is, en dat geldt v a n zelfsprekend v o o r de hele b e v o l k i n g s groep onder de dertig. E n t o c h h e e f t de datum 25 februari 1 9 4 1 v o o r een belangrijk deel v a n die groep v a n j o n geren een bijzondere betekenis, iets w a t bijvoorbeeld duidelijk b l i j k t uit de grote belangstelling v a n de jeugd v o o r de F e b r u a r i - h e r d e n k i n g . E n dat is v e r k l a a r b a a r . D e F e b r u a r i s t a k i n g immers leeft in onze tijd niet als een stuk geschiedenis, w a a r we onze hoed plechtig v o o r a f nemen, m a a r integendeel als een bewijs v a n een strijdbare en moedige houding, een houding w a a r de jeugd zich mee v e r w a n t voelt. D a a r o m betekent de F e b r u a r i s t a k i n g - h e r d e n k i n g ó ó k v o o r de jeugd een soort v a n solidair-verklaring met een anti-fascistische en vooruitstrevende houding die o o k in o n z e dagen voortleeft. U i t kringen die niet erg gediend zijn v a n een opstandige houding, en die d a a r o m o o k liever dit lichtende v o o r beeld uit het nabije verleden willen vergeten, w o r d t v a a k de o p v a t t i n g gepropageerd dat dit „terugkijken n a a r het v e r l e d e n " , zoals hun o p v a t ting v a n een herdenking is, nutteloos zou zijn, en een v o o r n a a m argument daarbij is, d a t de jeugd die het niet heeft m e e g e m a a k t er tóch niets v a n a f zou weten, en zich er niet v o o r zou interesseren. M a a r het tegendeel is w a a r . D e huidige jeugd is opgegroeid in de tijd v a n onderdrukking v a n k o l o n i a l e vrijheidsoorlogen, v a n Indonesië t o t aan V i e t n a m ; zij ziet om zich heen het fascisme weer de k o p opsteken, in vele landen en in vele v o r m e n ; zij ziet hoe de v o l k s w i l w o r d t v e r t r a p t in G r i e k e n l a n d en I n donesië, hoe de gekleurde bevolking v a n A m e r i k a en Zuid A f r i k a w o r d t o n d e r d r u k t ; zij e r v a a r t ook in k a n toren en bedrijven, op scholen en op universiteiten, hoe h a a r eigen rechten w o r d e n b e k n o t d o o r het m a a t s c h a p pijsysteem. H e t spreekt v a n z e l f dat een jeugd die dit alles e r v a a r t zich interesseert in politek, sterker zelfs dan d a t waarschijnlijk o o i t het geval is geweest; en het is logisch d a t die belangstelling gepaard g a a t met de o n o n t b e e r l ü k e belangstelling v o o r het jongste verleden.
In dit jongste verleden nu is juist de 25ste februari v a n het j a a r 1 9 4 1 een datum die de jeugd aanspreekt, die als het w a r e symbolisch is v o o r het b e t r e f f e n d e tijdperk, m a a r die ó ó k symbolisch is v o o r een houding in het heden. T o e n immers toonde een m a s sale beweging in A m s t e r d a m de solidariteit aan met de geterroriseerde joden en het protest tegen het fascistische regime, en met n a m e tegen de poging een collaborateurs-regering te v o r m e n . D i e houding van mensen die het waagden de genadeloze bezetter uit te dagen op een m a n i e r die ongekend was en is gebleven in heel E u r o p a , is de houding die de huidige jeugd nu juist zo aanspreekt. W a n n e e r de jeugd dan o o k de F e b r u a r i s t a k i n g herdenkt, dan geeft zij er blijk v a n méér te begrijpen v a n de gebeurtenissen dan de hooggehoede heren die z o meewarig beweren dat de jeugd er niets v a n a f weet. V o o r h a a r immers is het niet in de eerste plaats een terugkijken n a a r het v e r leden. N e e , zij k i j k t n a a r de t o e k o m s t en n a a r het heden en wéét d a a r o m dat zij in het verleden d a t zij herd e n k t een voorbeeld k a n en m o e t v i n den. D a t het protesteren tegen f a s cisme en reactie, tegen rassenpolitiek en uitbuiting, w a a r o o k ter wereld, en het strijden v o o r eigen rechten in de bedrijven en op onderwijsinstellingen, een handelen is in de geest van de F e b r u a r i s t a k i n g . D a a r o m staat de herdenking v a n de F e b r u a r i s t a k i n g ó ó k v o o r de jeugd midden in o n z e tijd. D a a r o m zal die jeugd o p 2 5 februari weer defileren bij de d o k w e r k e r , als een uiting v a n de critische, anti-fascistische en v o o r uitstrevende geest die onder het v o l k leeft. Tom Boekman
J. M. Werkers:
regeling aanpassen! D o o r m a a t s c h a p p e l i j k werksters v a n J . M . W . , die zich hebben bezig gehouden met de uitvoering v a n de v e r ruimde rijksgroepsregeling v o o r de vervolgden is een P r o t e s t a c t i e O o r logsslachtoffers opgericht. In een open brief aan de N e d e r l a n d s e o v e r heid verklaren de 2 3 o n d e r t e k e n a a r s (ters): „ W i j weigeren v a n u i t ons beroep z o wel als vanuit ons persoonlijk v e r antwoordelijkheidsgevoel nog langer te pogen de vervolgden a a n te passen aan deze regeling. W i j willen ons naast hen opstellen en met hen strijden v o o r een voorziening aangepast aan hun specifieke noden. W i j eisen en v e r w a c h t e n d a t de o v e r heid en het N e d e r l a n d s e v o l k zich eindelijk bewust w o r d t v a n h a a r v e r antwoordelijkheid en plicht jegens het welzijn v a n de v e r v o l g d e n . " H e t spreekt v a n z e l f d a t het N e d e r lands A u s c h w i t z C o m i t é deze p r o testactie v a n ganser h a r t e ondersteunt en de open brief onderschrijft.
„ E e n gedenkwaardige a v o n d " n o e m t M a x W u l f o w i c z , een v a n o n z e B e l g i sche
vrienden
herdenking,
in
zijn
„een
schouwspel,
brief
de overlevenden
„De
februaristaking vergeet
ik
is
een
het
voorbeeld",
zei
nooit. van
onze kinderen. O o k wij denken er z o o v e r , o o k u. O p w o e n s d a g 25 f e b r u a r i o m vijf u u r 's m i d d a g s v i n d t jaarlijkse werker. witz
défilé p l a a t s langs de Ook
het
Nederlands
Comité
zal
daar
een
het dok-
Ausch-
bloemen-
hulde brengen. Tevens nodigt het
ie-
waar-
dig, op wier schouders de p l i c h t rust te zorgen d a t dat
de
mensen
van
A u s c h w i t z , T r e b l i n k a o f S o b i b o r niet vergeten
raken.
25 februari naar de dokwerker! Dat
onze
indrukwekkend
nazigeweld
blijven
eren,
juist
in
dit
Z e g t h e t u w f a m i l i e en v r i e n d e n ,
uw
herdenkingsjaar. b u r e n en h u n Laat
niemand
kinderen. op
het
Waterlooplein
ontbreken! Tentoonstelling 25
„de
en 2 6 f e b r . v a n
d e r uit t e k o m e n g e t u i g e n d a t w i j d e
Mozeshuis
heldhaftige d a a d v a n verzet tegen het
kerk,
naast
Februaristaking": 1 0 - 2 2 u u r in
Mozes
Waterlooplein.
en
Toegang
het
Aaronvrij.