Auschwitz Bulletin, 1971, nr. 03/04/05 Maart, April, Mei

nederlands auschwitz comité

14 j a a r g a n g

secr.:

victorieplein

nr. 3/5

m a a r t / april I mei

3 2 ' , amsterdam-z.,

bankrek.: AMRO, bijk. van b a e r l e s t r a a t ,

postgiro

1971

293087

amsterdam-z.

gem.giro N 5500 N.A.C. red.: amsteldijk 2 3 , amsterdam-z.

MET DE BEVRIJDERS ook in 1971 O p n i e u w n a d e r t 4 mei en leggen we bloemen o p de D a m . O p n i e u w w o r d t het 5 mei, 2 6 j a a r na , , d e " dag. V a n ons v e r w a c h t n i e m a n d , na w e l k e stille o f luide w e n k ook, dat wij die dagen ongemerkt laten passeren.

M a a r dit j a a r w o r d t iedereen met zijn neus gedrukt op bevrijding en oorlog, op oorlogsmisdaad en straf. D e lange, lange lijst v a n nazi-misdadigers die terechtstaan, net zijn losgelaten o f gestorven en de nog veel langere van al die S t u r m b a n n - en R o t t e n f ü h r e r die altijd zijn vrijgebleven, nu al 2 6 j a a r lang, w o r d t overschaduwd door één n a a m . E e n uit velen w e l i s w a a r .

D i e ene is C a l l e y , die terechtstond en veroordeeld is tot levenslang. N e t als Lages. N e t als S t a n g l , hoor ik u zeggen, de k a m p c h e f die „ g e m a k s h a l v e " werd beschuldigd van „maar" 4 0 0 . 0 0 0 m o o r d e n ; het waren er, ieder weet het, heel veel meer.

N u , een wereldstad met honderdduizenden mensen was M y L a i niet. Z u l ke steden w a r e n in het hele p r e - A m e rikaanse V i e t n a m niet te vinden.

M a a r wel heeft luitenant C a l l e y na een grondige opleiding en op een k o r te aanwijzing al w a t bewoog (en niet bewoog) in een oerwoudgehucht v o o r altijd stilgelegd. Misschien in m a a r één. M a a r zeker met duizenden v a n zijns gelijken. D u i z e n d e n M y Lais, meermalen honderdduizenden doden. N u is het v o o r al die dorpskinderen en -ouders in V i e t n a m , noord en zuid, in C a m b o d j a en L a o s , eens in hutten en nu in de grond onder o n t b l a d e r d e b o m e n , niet zo heel erg belangrijk o f mitrailleurkogels gelijkvloers o f f r a g m e n t a t i e b o m m e n uit een B - 5 2 hun dood b r a c h t e n . H e t k a n de o n t s n a p t e o f v e r m i n k t e nabestaanden niet zo heel veel schelen o f de m o o r d e n a a r C a l l e y o f M e d i n a heet.

O f J o h n s o n . O f N i x o n . O f allebei en W e s t m o r e l a n d erbij. W a n t C a l l e y is een oorlogsmisdadiger, net als een Lages o f een K o t a l l a . H i j had de kans te m o o r d e n en hij m o o r d d e . E n al die tijd was W e s t m o r e l a n d boven hem verantwoordelijk en droeg N i x o n v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d v o o r de A m e r i kaanse politiek, v o o r de vuile o o r -

log, de b o m m e n w e r p e r s en de g r o n d troepen met hun generaals, hun luitenants en soldaten.

V e l e n v a n onze lezers zal dit alles wel bekend v o o r k o m e n . Zij hebben dc beulen en salisten m a a n d e n of jaren v o o r zich gezien en na hun terugkeer lazen zij in 1 9 4 6 in de k r a n t over Neurenberg, w a a r G o e r i n g en SeyssI n q u a r d t , Hess en Speer terchtstonden. S l a a n wij v a n d a a g de k r a n t o p , dan lezen wij d a t niet alleen en eindelijk S t a n g l v a n T r e b l i n k a en S o b i b o r is veroordeeld, m a a r hoe o o k in W e s t Berlijn E i c h m a n n s t r a w a n t e n vrijuit gaan, hoe enkele A u s c h w i t z - b e u l e n na lang w a c h t e n in F r a n k f u r t een rechter vinden. W i j weten dat M e n gele nog steeds hoge bescherming geniet, dat H o r s t S c h u m a n n , k a m p a r t s v a n A u s c h w i t z , terechtond wegens „ G n a d e n t o d " en niet wegens zijn misdaden in A u s c h w i t z . K r i j g t de m o o r d e n a a r van 1 5 . 0 0 0 geestezieken last v a n zijn maag? W e g p r o c e s !

In H a m b u r g heeft het gerecht o v e r i gens een zg. euthanasie-proces zolang gerekt t o t de muizen met de bewijsstukken k o r t e metten hadden gem a a k t . E n e H a h n was S D - c h e f in W a r s c h a u , toen v a n d a a r 3 5 0 . 0 0 0 j o den n a a r T r e b l i n k a zijn versleept, m a a r zijn z a a k is na tien j a a r „ o n d e r z o e k " nog steeds niet rond . . . V e r s in het geheugen ligt de dood v a n S S generaal L a m m e r d i n g , wegens uitmoorden v a n O r a d o u r en massam o o r d in T u l l e ter dood veroordeeld, m a a r bij verstek: hij heeft zich nooit hoeven v e r a n t w o o r d e n .

Eveneens in F r a n k r i j k veroordeeld is dr. K u r t P a u l W e r n e L i s c h k a , die al in 1 9 3 8 aan het h o o f d stond v a n het „ J u d e n r e f e r a t " v a n het Reichssicherh e i t s h a u p t a m t in Berlijn en als S S Obersturmbannführer van 1943 vicec o m m a n d a n t v a n de S D in Parijs w a s . M a a r in K e u l e n w e r d eind m a a r t niet hij gearresteerd, m a a r de Franse journaliste K l a r s f e l d wegens een poging L i s c h k a te ontvoeren . . .

W a t wil men, nu SS-ers als N i t t n e r o o k v a n d a a g nog officieren v a n de B u n d e s w e h r mogen opleiden!

L a m m e r d i n g en L i s c h k a , Lages en de

Stille tocht 4 mei Z o a l s elk j a a r roept het N e d e r lands A u s c h w i t z C o m i t é ieder op om op 4 mei 's avonds in stilte door A m s t e r d a m n a a r de D a m te t r e k k e n . W i j zullen d a a r bloemen leggen op het N a tionaal M o n u m e n t , ter herdenking van onze doden.

W i j verzamelen ons op de N a s saukade, hoek B o s b o o m T o u s saintstraat, w a a r de stoet om 1 8 . 3 0 uur v e r t r e k t .

V o o r 2 0 uur is men dan op de D a m en neemt daar de twee minuten stilte in a c h t .

N.A.C.

overigen hebben de dood v a n zeer velen op hun geweten. Zij zijn de dans ontsprongen, hun bazen evenwel niet. D i e w a r e n de beklaagden v a n Neurenberg.

H u n slachtoffers hebben tot v a n d a a g toe heel w a t m e e g e m a a k t , m a a r a f gestompt zijn zij niet, integendeel. Zij zien duidelijk w a t er aan de h a n d is.

W i j schreven al eerder over de m o rele luchtvervuiling, de vergiftiging v a n het levensmilieu, alsof iets v a n het gif v a n A u s c h w i t z om ons heen is blijven hangen. O o k nu matigen machtigen zich aan te beslissen wie het recht heeft om te blijven leven, althans om het te proberen. D e bev o l k i n g v a n Z u i d o o s t - A z i ë mist v o l gens sommige kringen in en om W a s h i n g t o n d a t recht. W i j , de e n k e len die de op ons gerichte uitroeiingsgolf overleefden, k o m e n natuurlijk op v o o r de onzen, leest u er dit b l a d m a a r verder op na. W i j blijven a a n wijzen w a t er gebeurd is, w a t gebeuren k a n . E n o o k w a t nu gebeurt.

N i x o n vertroetelt de veroordeelde C a l l e y : v o o r ons is d a t niet m a a r een gemengd bericht. D e 1 0 0 . 0 0 0 dollar die C a l l e y v o o r zijn heldenzang krijgt betekent een h a n d e l t j e met de doden, met de s l a c h t o f f e r s , met ons.

D a t bericht k o m t te rechter tijd. H e t Vervolg

op pagina

4

Bereid tot verzet D e tweede wereldoorlog is onherroepelijk „geschiedenis" geworden. D a a r veranderen (heel late) uitkeringen, onze v o o r t l e v e n d e herinneringen noch het vinden v a n vergeten zeemijnen o f zelfs massagraven iets gaan. D e doden zijn geteld o f althans geschat, de K Z - g e v a n g e n e n staan op fiches. E r is genoeg over de oorlog geschreven om de gevechten op alle f r o n t e n te kunnen volgen, de B e k a n n t m a c h u n gen in alle bezette gebieden na te slaan.

D e wandaden v a n de indringers, het lijden en sterven v a n de mensen — ze werden al bijgezet in de bibliotheken. L e v e n d blijft de o p s t a n d : in cn . eigen land de f e b r u a r i s t a k i n g . E l k j a a r verschijnen er meer mensen en v o o r a l meer jonge mensen op 25 f e bruari. In het v e r l o o p v a n de hele oorlog en ook v o o r ons nu spreekt het sterkst, nog elke dag, de gettoopstand. D e laatste resten v a n de in enkele straten v a n W a r s c h a u ramengeperste joodse b e v o l k i n g stonden tijdens het Paasfeest v a n 1 9 4 3 op tegen de v e r d r u k k e r s . H o e gering in a a n t a l ook — n a a r verhouding veel jonge mensen, die de Duitsers het langst lieten w e r k e n — het w a r e n toch mensen v a n allerlei slag. D e eerste t a a k van de opstandelingen was dan o o k eenheid te smeden onder de ber

H e t N . A . C . protesteerde op 2 9 m a a r t in een telegram aan m i nister V e r i n g a tegen de k o m s t van een Oostenrijkse regeringsdelegatie waarin voormalige nazi's aanwezig zouden zijn en eiste onderzoek en opheldering.

BRUIN

BEZOEK

„ O b e r s t u r m f ü h r e r w a r e n er in de oorlog bij duizenden in ons l a n d " , verzekerde het Oostenrijkse p a r l e mentslid P e t e r o p S c h i p h o l , w a a r hij op weg n a a r minister V e r i n g a met een (onderwijs)delegatie aankwam.

H e l a a s , hij h e e f t gelijk. D e vraag is w a t er nu met ze gebeurt. O f b v . de heer P e t e r t o t i n z i c h t is gekomen en hier niet eigenlijk een zwijgende bed e v a a r t n a a r de schim v a n SeyssI n q u a r d t k o m t houden. E n hoe staat het dan wel met de twee artsen en vijf andere Oostenrijkers tegen wie al j a r e n l a n g een r e c h t z a a k l o o p t wegens misdaden in A u s c h w i t z ? E n hoe m a ken hun 35 collega's-Auschwitz„ w e r k e r s " het, die niet eens zijn a a n geklaagd . . . R i j s t niet o o k de v r a a g

legerden. Tegelijk moest men wapens zien te halen, een gevaarlijk en v a a k k o s t b a a r a v o n t u u r . D e illegale ' J o o d se Strijdgroepen' w a r e n volgens het h o o f d v a n het officiële J o o d s e raad begin '43 al de baas in het getto. D e S S , die hier wel de lucht v a n h a d , kon het niet geloven. Zij probeerden in j a n u a r i het getto leeg te halen, m a a r werden meteen beschoten. Die eerste botsingen had een sterk moreel e f f e c t . Z o kon men nu 'aan de andere k a n t ' w a t meer, hoewel nog altijd veel te weinig wapens verkrijgen.

G e n e r a a l S t r o o p probeerde op 19 april met 2 0 0 0 man uitgelezen n a z i troepen het getto klein te krijgen, in drie dagen, n a a r hij hoopte. T w e e in b r a n d geschoten tanks waren nog m a a r een begin. „ W a t wij hebben ondernomen is v a n groot b e l a n g , " schreef de g e t t o - c o m m a n d a n t , A n i e lewicz na twee dagen. H i m m l e r moet dat o o k hebben g e v o n d e n ; hij zette S t r o o p scherp op zijn nummer en nu begonnen de b r a n d e n .

O p 1 mei schreef Goebbels in zijn dagboek, dat men moest letten op de „uiterst verbitterde gevechten tussen onze politiestrijdkrachten en de W e h r m a c h t zelf ener- en de opstandige joden anderzijds. D e joden zijn erin geslaagd v a n het getto een soort vesting te m a k e n . . . H e t joodse o p -

perbevel publiceert zelfs dagelijks communiqués. D i e grap zal niet lang duren. M a a r men ziet w a t de joden vermogen als zij gewapend z i j n . " P a s drie w e k e n later kon Goebbels aantekenen, d a t het verzet „niet langer gevaarlijk en feitelijk g e b r o k e n " was.

In de opstand w e r k t e n de vrijheidsstrijders binnen en buiten „de m u u r " samen; geregeld c o n t a c t had de j o o d se organisatie met de linkse p a r t i s a nen. B i n n e n het getto vonden joodse nationalisten o f zionisten en v o o r standers v a n een socialistisch P o l e n , communisten, socialisten en religieus gezinden e l k a a r . H u n eensgezindheid is met hun w a a r d i g h e i d , moed en v e r zetsgeest de n a l a t e n s c h a p v a n de gettostrijders, die men t e k o r t doet door hun w e k e n l a n g e militaire actie een w a n h o o p s d a a d te noemen. Zij hebben meer dan hun deel genomen aan de strijd op leven en dood v a n de verenigde v o l k e n tegen het fascisme.

W i j mogen dat nooit vergeten, al schijnt het d a a r w a a r zij leefden, v o c h t e n en stierven al te v a a k v e r geten te w o r d e n . „Wees bereid tot v e r z e t ! " stond er boven een P o o l s artikel dat in het J i d d i s c h v e r t a a l d in het W a r s c h a u s e getto werd verspreid.

D a t t e k e n t de opstand v a n 1 9 4 3 .

n a a r de chefs van de a c t i e - R e i n h a r d t , die dodenfabrieken v a n S o b i b o r , T r e b l i n k a en B e l z e c bestierden en v r i j wel allen Oostenrijkers waren? H o e k o m t het dat een groot aantal bedrijvers v a n „ E i n s a t z " , d.i. het ter p l a a t se uitmoorden van joden in O o s t E u r o p a , niet alleen vrij, m a a r in p o l i t i e - u n i f o r m in O o s t e n r i j k r o n d l o pen?

slag bij de politie de G e s t a p o - en „Einsatz"-helden dienstjaren kost, w a n t die mogen zij nu rustig meetellen v o o r hun salaris. E n stellig o o k v o o r hun welverdiend pensioen!

In elk g e v a l : ons bespare m e n v e r d e re bruine a f g e z a n t e n „aus W i e n " !

H o e w e l v a n tientallen Oostenrijkers vaststaat dat zij b e t r o k k e n waren op de m o o r d in de stad M i n s k op 1 5 . 0 0 0 j o d e n uit W e n e n , is er niets tegen hen o n d e r n o m e n . H e t staat trouwens te bezien o f dit veel verschil m a a k t .

V a n 8 7 3 personen tegen wie een v o o r o n d e r z o e k gaande is zit er w e l geteld één gevangen.

O n d e r deze omstandigheden is het te begrijpen dat particulieren een deel van het speurwerk op zich nemen dat door politie en pustitie diende te worden v e r r i c h t . Minister G r a t z , o o k één v a n de Weense bezoekers, moge dan niet k u n n e n helpen dat hij een elite-nazischool a f l i e p , hij zal toch wel weten w a a r o m hij niet de loslopende m o o r d e n a a r s , m a a r Wiesenthal, die ze opspoort, v o o r fascist uitm a a k t e . Misschien is hij bang d a t o n t -

HIROHITO

H i t i e r en Mussolini zijn d o o d ; alleen in oude documentaires zien w e ze nog grijnzen, in k l a n k b e e l d e n alleen horen w e hun gebrul. D e huidige staatshoofden v a n de toenmalige as behoren t o t een andere wereld dan fasci o f S A . S a r a g a t , de Italiaanse president, was een verzetsman, de Bondspresident H e i n e m a n n is niet bezoedeld geweest met n a z i - v u i l . Alleen in J a p a n , de derde v a n het z w a r t bruine t r i o , is de m a c h t in de hoogste regionen n o o i t gewisseld. D a a r is het H i r o h i t o , n a c h wie v o r .

N u is keizer H i r o h i t o o o k zonder „goddelijke v o o r r e c h t e n " nog niet de geknipte eregast v o o r Nederland.

W a n t in zijn n a a m zijn de misdaden v a n het J a p a n s e fascisme bedreven.

D a t is genoeg.

Rechts/

Links! in de maat

In een verkiezingsstrijd wil een ieder bewijzen hoe goed hij is en hoe slecht zijn tegenstanders eigenlijk zijn. D e verkiezingen plegen de mens te b e 誰 n vloeden. Als dan de m o t i e - V o o g d hier tussen v a l t beginnen onmiddellijk de v o o r - en tegenstanders zich te groeperen en n a a r argumenten te zoeken die m o e t e n bewijzen dat zij het met de joodse oorlogsslachtoffers toch oh zo goed v o o r hebben.

D a t is nu geschied door onze v e r langens midden in de politiek te plaatsen. J e zou zeggen dat ons p r o bleem een dubbele dimensie heeft gekregen door ons k a b i n e t even aan het wankelen te brengen. W a t de strijders tegen alle mogelijk knelpunten niet t o t stand hebben kunnen brengen is met de pensioen-motie bijna gelukt.

H e t is mede d a a r d o o r d a t radio, t v en de gehele pers groot o p g e m a a k t e artikelen b r a c h t e n . D a t niemand zich a f v r o e g hoe wij er nu precies over dachten geeft duidelijk weer dat wij slechts gebruikte slachtoffers zijn en niet wezenlijk meespeelden. Zelfs ons telegram na de stemming over de motie w e r d v e r m i n k t overgebracht en in vele gevallen helemaal niet. W i j zouden ons b e p a a l d hebben tot w a a r dering v o o r de nieuwe verruiming en de wens n a a r een pensioen behouden.

W i j eisten echter v a n de regering uitvoering v a n de t o t t w e e m a a l toe a a n v a a r d e m o t i e - V o o g d om tot een pensioenregeling te k o m e n .

W i j hebben de discussies in de 2e K a m e r met belangstelling gevolgd.

W i j w a r e n d a a r aanwezig. D e sprekers de heren V o o g d en W o l f f en m e v r . D e t t m e y e r hebben onze gevoelens en verlangens uitstekend aan de K a m e r k e n b a a r g e m a a k t .

D e staatssecretaris m r . H . v . d. P o e l heeft in de V o l k s k r a n t v a n 3 0 m a a r t j l . zijn o p v a t t i n g en die v a n de regering nog eens e x t r a toegelicht, w a a r bij hij n a a r onze smaak toch teveel de k o o l en de geit wilde sparen.

W i j blijven bij onze mening dat de vernieuwde R . O . 3 in het algemeen een grote verbetering is, w a a r d o o r velen die t o t nu toe uitgesloten w a ren nu v a n deze regeling zullen k u n nen p r o f i t e r e n . O n z e wens om t o t pensioening te komen blijft o n v e r k o r t bestaan hoewel wij daaraan toevoegen dat deze pensionering wezenlijk zal moeten verschillen v a n de bestaande verruimde regeling, daar wij er anders o p achteruit zouden kunnen gaan.

O n z e o o r s p r o n k e l i j k e eis was pensioen in de eerste plaats v o o r onze oudkampgenoten. D r . E . A. Cohen h e e f t in een a r t i k e l in het H a n d e l s -

b l a d v a n 13 m a a r t j l . op uitstekende wijze b e n a d r u k t dat deze m a n n e n en v r o u w e n (in het bijzonder de v r o u wen uit de experimentenblokken) ernstig zijn beschadigd en dat dit a l leen erger k a n worden. Zij moeten n a a r onze mening v o o r r a n g hebben, o o k al zijn veel v a n deze v r o u w e n gehuwd.

V a n de cijfers die de staatssecretaris stelt v a n een t o t a a l v a n 2 0 0 0 gevallen, w a a r o n d e r 2 9 0 oud-gevangenen, 2 4 0 nabestaanden en 1 2 7 0 v o o r m a l i ge onderduikers behoeven wij niet k a p o t te zijn. V r e e m d is het dat als je de vakmensen moet geloven het om vele duizenden gaat. D a t het a a n t a l stijgen zal is o n m i s k e n b a a r w a a r , m a a r n a a r onze mening zeker niet schrikbarend. H e t gegoochel met cijfers geeft weer dat men o f geen juiste cijfers heeft o f geen duidelijke cijfers wilt geven. W i j dachten dat de administraties v a n J O K O S , C A D S U , O o r l o g s d o c u m e n t a t i e en het R o d e K r u i s wel degelijk exacte cijfers k u n nen geven. W a a r o m dan dat gegoochel met cijfers?

ENORME

ACHTERSTAND

S p r e e k t men met ambtenaren die belast zijn met de uitvoering v a n de R . O . 3 en gelet op de ontevredenheid v a n hen die moeten w a c h t e n , dan v a l t te beluisteren dat er niet uit te k o m e n is. W i j stikken in het w e r k .

E e n groot t e k o r t aan v a k k u n d i g personeel is d a a r wel de o o r z a a k v a n .

D e vernieuwde regeling heeft het inderdaar nodig g e m a a k t bijna al de bestaande gevallen opnieuw te bekijken en zo nodig te verhogen. D e nieuwe gevallen zullen d a a r d o o r in v e r d r u k k i n g komen en de kans dat deze e x t r a lang zullen gaan duren is zeker niet uitgesloten.

D e grootste drempel in het w a c h t proces is zeker het medische t e a m , aldus onze i n f o r m a t i e .

H e t is inderdaad v a a k moeilijk om na meer dan 25 j a a r het causaal v e r b a n d vast te stellen. In de meeste gevallen k a n de omgekeerde bewijslast uitkomst brengen. W i j hebben de stellige indruk dat de oudjes van 7 0 en daarboven, de dokters enigszins z w a a r op de m a a g liggen. W i j hebben al eens eerder geschreven dat het doktersteam nodig m o e t worden uitgebreid al is het m a a r v o o r k o r t e tijd, d a a r de verzadigingsgraad spoedig bereikt zal zijn. E r m o e t overal sneller gewerkt worden door toevoeging op k o r t e termijn v a n de nodige v a k kundige arbeidskrachten. O n z e m e n sen moeten te lang w a c h t e n en zij worden d a a r zeker niet jonger door.

BERAAD OVER R.0. III B e r a a d over de nieuwe regelingen v o o r de vervolgden ( R . O .

I I I ) houden wij op zondag 2 5 april, 's middags om 2 uur in het A n n e F r a n k h u i s , P r i n s e n gracht 2 6 3 , A m s t e r d a m . Ieder is d a a r natuurlijk hartelijk w e l k o m om zijn o f h a a r mening te zeggen, raad te vragen of v a n gedachten te wisselen, onder elkaar en met hoogst deskundige adviseurs.

Iedereen heeft hier toegang. Als u familie of bekenden hebt die zich v o o r de rijksgroepsregeling interesseren en ons b l a d nog niet lezen, brengt hen dan gerust mee. Zegt het v o o r t !

T o t ziens op 2 5 april.

N.A.C.

Zigeunergezin H e t leed v a n de vervolgden is nog steeds niet geleden. D a t o n d e r v o n d het grote gezin S t e i n b a c h , een zigeunerfamilie, die bestaat doordat het e c h t p a a r A u s c h w i t z en andere n a z i k a m p e n heeft o v e r l e e f d . D e z e m e n sen moesten hun huisje verlaten en werden in het Limburgse Schaesberg geen vaste woning w a a r d gevonden.

H e t N . A . C . richtte zich op 17 m a a r t t o t de P r o v i n c i a l e S t a t e n v a n L i m burg met het v e r z o e k het A u s c h w i t z s l a c h t o f f e r S t e i n b a c h alsnog een passende woning te bezorgen.

D i t is, dan zij uitgebreide m e d e w e r king v a n pers, radio en t v gelukkig gebeurd. E e n z a a k met licht en schaduw.

SCHANDE B i j z o n d e r o n g u r e W i l d - W e s t m a n i e r e n blijken o o k in N e d e r l a n d i n g a n g te v i n d e n , g e z i e n d e b o m a a n s l a g v a n 15 a p r i l o p d e S o w j e t h a n d e l s m i s s i e in A m s t e r d a m . H e t is t e h o p e n d a t d e z e w a n d a a d enig g e z o n d v e r s t a n d z a l doen herleven.

D a d e l i j k na het verwerpen v a n de herziene m o t i e - V o o g d op 2 4 m a a r t z o n d het N . A . C . het volgende telegram aan staatssecretaris m r . H . J . v a n de P o e l : Met waardering verruiming Rijksgroepsregeling Oorlogsslachtoffersvervolgde (R.O. III) blijft onze wens: pensioen.

Wij verzoeken de satatssecretaris de tweemaal aangenomen motie-Voogd voor speciale pensioenregeling joodse en zigeuneroorlogsslachtoffers uit te voeren.

OUD WORDEN MET G E V O L G E N V e l e j a r e n hebben wij gewezen op de drempelvrees die bij onze mensen aanwezig was en er nog gedeeltelijk is. D a t geldt in het bijzonder de ouderen onder ons. V a n a f 1 9 3 0 begon in ons land een leger v a n w e r k l o z e n te groeien d a t o p het dieptepunt v a n de crisis de 4 0 0 . 0 0 0 overschreed. D e ervaringen, ook al w a s je toen niet werkloos, waren erg slecht. W i j ouderen herinneren ons dat nog heden ten dage. H e t is dus niet onbegrijpelijk dat velen onder ons de weg n a a r de Rijksgroepsregeling niet wilden b e t r e den.

G e l u k k i g , d a n k zij onze v o o r l i c h t i n g en het goede w e r k v a n de sociale werksters en werkers is daarin v e r andering gekomen.

H i e r zij v o o r de goede orde gezegd, dat dit buiten A m s t e r d a m nog alles behalve goed d r a a i t . N u is in de nieuwe regeling opgenomen, dat v o o r 7 0 - j a r i g e n en ouderen de omgekeerde bewijslast niet geldt. Dat vinden

wij absoluut onjuist.

T e n eerste o m d a t de desbetreffende reeds j a r e n lang m e t k l a c h t e n loopt en ten tweede dat, ongeacht w e l k e k w a a l zo een oudere o o k m a g hebben, hij o n v o o r w a a r d e l i j k als oorlogss l a c h t o f f e r moet w o r d e n erkend, als dit a a n t o o n b a a r is.

Eén geval. E e n m a n en een v r o u w in de k r a c h t i g e leeftijd v a n ± 4 0 j a a r gingen onderduiken m e t 2 kinderen, familie en vreemden. T w e e en een h a l f j a a r op één k a m e r met 13 personen en slapen onder de grond.

M a n en v r o u w zijn a f g e w e z e n .

P.S. I n een telefoongesprek heeft de heer Versteegh v a n C . R . M . mij v e r z e k e r d d a t het niet de bedoeling is een streng beleid te voeren t . a . v . de 7 0 - j a r i g e n en ouder, m a a r juist alle soepelheid te betrachten. W i j w a c h t e n a f .

J . S.

BLOEMENPALEIS

ANSÈN Telefoon 2 2 5 0 7 6

(Anemoon)

HET REGENT BEZWAARSCHRIFTEN H e t z a l v o o r i e d e r e e n duidelijk zijn d a t e r m e n s e n zijn die v a n ons leed g e b r u i k p r o b e ren te m a k e n d o o r o n r e c h t v a a r d i g t e p r o f i teren v a n de Rijksgroepsregeling. D a a r o n d e r zijn z w a r t e h a n d e l a r e n , o u d - n a z i ' s en g r o t e of kleine leugenaars. D e z e w o r d e n g r o t e n deels n a i n f o r m a t i e al d i r e c t e r u i t g e g o o i d .

T o c h is d i t , n a o n z e i n f o r m a t i e s , niet w a a r o m het g a a t . M e n z i t h e t m e e s t m e t d e z g . g e m e n g d g e h u w d e n , o n d e r d u i k e r s en o u d e n van dagen. In de meeste gevallen betreft het afwijzingen op grond v a n medische r a p p o r ten en g e m e n g d g e h u w d e n die z g . niet z o u den b e h o e v e n te w o r d e n g e d e p o r t e e r d en dus g e e n r e c h t e n k u n n e n d o e n g e l d e n . E r zijn i n d e r d a a d g e m e n g d g e h u w d e n g e w e e s t die l e t t e r l i j k g e e n enkel p r o b l e e m h a d d e n . E c h ter, n a a r o n z mening, h a d de o v e r g r o t e meerderheid dat wel. D e antisemitische p r o p a g a n d a v a n uit D u i t s l a n d v a n a f 1 9 3 3 en o v e r g e n o m e n door de landverraderlijke N S B h e e f t in v e l e g e v a l l e n d e z e g e m e n g d e h u w e lijken o n t w r i c h t . , , M o e d e r zijn wij j o d e n ? " o f „ V a d e r zijn w i j geen j o d e n ? " zijn v r a g e n v a n k i n d e r e n uit dit s o o r t g e z i n n e n die r e g e l m a t i g k l o n k e n en die e r de o n r u s t d e d e n t o e n e m e n . D e m a n z o w e l als d e v r o u w k e k e n e l k a a r a n d e r s a a n dan onder normale omstandigheden.

N a a s t de s p a n n i n g e n v a n h e t w e g h a l e n v a n h u n f a m i l i e l e d e n b l e e f d e a n g s t , en niet o n g e r e c h t v a a r d i g d , d a t o o k zij t . z . t . z o u d e n w o r d e n w e g g e h a a l d . D e j o o d s e m a n die een z a a k h a d w e r d e r u i t g e w e r k t o f k r e e g een „ V e r w a l t e r " met alle gevolgen v a n dien.

Wij hebben begrip voor de beoordeling z o w e l d o o r de a d v i e s - c o m m i s s i e als d o o r de m e d i s c h e c o m m i s s i e die e c h t niet o v e r een n a c h t ijs g a a n .

Vervolg van pagina 1 dwingt ons een k w a r t eeuw terug te denken, ons te bezinnen op het proces v a n N e u r e n b e r g , toen de misdaden tegen de mensheid werden omschreven en geboet. W i j w a r e n toen b e vrijd v a n het fascisme onder het vaandel o o k van de sterren en strepen. O p dezelfde gronden w a a r o m wij oproepen de stille t o c h t op 4 mei mee te m a k e n en 5 mei als b e v r i j dingsdag in ere te houden moeten wij het voorbeeld v a n de A m e r i k a a n s e regering afwijzen. V o o r onze b e v r i j dingsdag v e r k l a r e n wij ons solidair met de mensen in I n d o - C h i n a , die tegenover verpletterend en slinks geweld standhouden en zich weren, met hun s l a c h t o f f e r s en hun nageslacht. M a a r o o k m e t A m e r i k a n e n als T e l f o r d T a y l o r , destijds o p e n b a a r a a n k l a g e r in N e u r e n b e r g , die v e r k l a a r t dat zijn regering zich niet houdt aan de beginselen die zij zelf in 1 9 4 6 hielp opleggen.

BRUIDSBOEKETTEN

Zoals wij ons steeds hebben gekeerd

GRAFWERK

tegen Lages, zijn kornuiten, vrienden,

BLOEMSTUKKEN Senny Waterman Sarphatistraat 127 hoek Roetersstraat Z o n - en f e e s t d a g e n g e o p e n d v a n 9 . 3 0 t o t 4 u.

beschermers

en troosters, z o

voelen

wij ons één met C a l l e y ' s slachtoffers.

E n met zijn landgenoten, die hoe v e r schillend o o k in kleur en inzicht, in 1971

geen o n d e r d r u k k e r s , m a a r z o -

als in 1 9 4 5 bevrijders willen zijn.

D e g e v a l l e n blijven e c h t e r v o o r d e m e e s t e n van genoemde commissieleden theorie. D e e n o r m e h o e v e e l h e i d w e r k sluit f o u t e n m a k e n niet u i t . N a d e a f w i j z i n g k o m t d a n h e t b e zwaarschrift. H i e r ontbreekt naar onze men i n g h e t m e e s t e . D e c o m m i s s i e s die deze gev a l l e n m o e t e n b e h a n d e l e n zijn v a a k t o t a a l v r e e m d in d e w e r e l d v a n m o g e l i j k h e d e n t o t b e o o r d e l i n g . Z i j zijn, en k u n n e n d a t o o k v a a k niet zijn, n i e t o b j e c t i e f n o c h t e r z a k e k u n d i g . Zij k i e z e n d e w e g v a n d e m i n s t e w e e r s t a n d en a a n v a a r d e n bijna in a l l e g e vallen de beoordeling v a n A r n h e m . D e v a a k stuntelige verdediging v a n de m e n s die v o o r h e n s t a a t , r e c h t v a a r d i g t h u n besluit.

D a t n o o p t o n s h i e r o p w a t d i e p e r in t e g a a n .

H e t o o r l o g s s l a c h t o f f e r o f hij die m e e n t d a t te zijn, k o m t v o o r een c o l l e g e v a n h e r e n a c h t e r g r o e n e t a f e l s , die h e m v r i e n d e l i j k d o c h p l e c h t i g a a n h o r e n en d a n is h e t v a a k g e d a a n . H i j is s t o m o f s t u n t e l t . D e s i t u a t i e v e r a n d e r t n i e t als hij h e t h o g e r o p z o e k t . V a n een o n a f h a n k e l i j k e b e o o r d e l i n g k o m t niets t e r e c h t m e t h e t d o s s i e r v a n A r n h e m in d e handen. O n s verlangen, d a t wij al eerder h e b b e n g e p u b l i c e e r d , is h e t b e n o e m e n v a n een b e z w a r e n - c o m m i s s i e die d e g e v a l l e n kan b e o o r d e l e n a a n de h a n d v a n h u n e r v a r i n g .

H e t z e n d e n v a n i e m a n d n a a r een w i l l e keurige psychiater heeft nog minder zin. H e t is t o c h een a l g e m e e n e r k e n d e z a a k , d a t h e t a a n t a l d o k t o r e n die p o s t - k a m p s y d r o o m en late gevolgen v a n doorstane spanningen tijdens d e o o r l o g s j a r e n kunnen beoordelen, m a a r heel d u n g e z a a i d is. L e e s h i e r o v e r h e t stuk v a n dr. E . A. C o h e n , H a n d e l s b l a d 1 3 - 3 jl. O p de o u d e n v a n d a g e n k o m e n w i j in een ander artikel terug.

J . S.

BUITENLANDSE VRIENDEN Z o a l s wij a l e e r d e r b e r i c h t t e n , s p e c i a a l in ons j a n u a r i - n u m m e r , is d e n i e u w e r e g e l i n g a a n v a a r d e n k u n n e n o o k Nederlandse oorlosgsslachtoffers in h e t b u i t e n l a n d v o o r u i t k e r i n g in a a n m e r k i n g k o m e n . U m o e t a a n minstens twee dingen a a n d a c h t besteden: a. u w n a t i o n a l i t e i t m o e t Nederlands zijn; ba u moet kostwinner ( o f nabestaande v a n een k o s t w i n n e r ) zijn en niet meer in staat geheel o f g e d e e l t e l i j k in u w o n d e r h o u d te voorzien.

Vanzelfsprekend moet u oorlogsslachtoffer zijn in d e z i n v a n de w e t .

Inmiddels w o r d e n de ambassades o p de hoogte gebracht. V r a a g aldaar inlichtingen.

W i j v a n o n z e k a n t z u l l e n u o p de h o o g t e houden.

Zij, en h i e r b e t r e f t h e t in h e t b i j z o n d e r de in B e l g i ë w o o n a c h t i g e N e d e r l a n d s e o o r l o g s s l a c h t o f f e r s e n / o f n a b e s t a a n d e n , k u n n e n nu van deze nieuwe verruiming gebruik maken.

D e d e p o r t a t i e en h e t o n d e r d u i k e n b e h o e v e n n u n i e t m e e r in N e d e r l a n d t e zijn g e s c h i e d .

E i n d e l i j k s u c c e s v o o r d o o r z e t s t e r s als m e v r .

Ch. v. Buren—Hamburg.

BIJDRAGE-LIJSTEN 71 -f SUBSIDIE V a n d e g e m e e n t e A m s t e r d a m m o c h t e n wij ƒ 8 0 0 , — subsidie o n t v a n g e n als b i j d r a g e v o o r ons H e r d e n k i n g s c o n c e r t 1 9 7 1 .

H e t t o t a a l v a n o n t v a n g e n b i j d r a g e n v i a lijsten is ƒ 3 . 0 5 0 , 5 8 .

I. S T I B B E ,

penningm.