Auschwitz Bulletin, 1972, nr. 02 Februari

nederlands Q11

l-| ^

T » T - |

4r

rjf

1 9 e

^

secr.: victorieplein 32', amsterdam-z., postgiro 293087 bankrek.: AMRO, bijk. van baerlestraat, amsterdam-z. gem.giro N5500 N.A.C. red.: amsteldijk 23, amsterdam-z.

comité

VERDER D e kalender kan willekeurig, maar ook zinvol zijn. D e tijdrekening trouwens ook. W i j z e l f en een wijde kring om ons heen hadden het gevoel dat wij Auschwitz moesten herdenken, alsof het gisteren gesloten was en omdat het niet vandaag en niet morgen meer open mag. En helaas is dat geen loze kreet.

Geen maand na onze stemmingsvolle bijeenkomst roepen wij u, als ieder jaar, weer op. W i j zien het niet als een gril van de kalender dat wij eerst de massamoord en dan het massaverzet tegen het fascisme gedenken. Beide malen is het waarschuwen om wakker en actief te blijven, omdat het nodig is. D e meesten van onze lezers voelen nog aan den lijve wat de nazi-vervolging betekent, ook de jongeren onder ons. Nog steeds bestaan er sporen van het oude kwaad, nog steeds lopen er meer nazi-misdadigers vrij rond dan er ooit h e b b e n geboet, nog steeds o f allang weer zien wij neo-nazi's en neofascisten te keer gaan en telkens blijken er averechtse reacties op verdachte symptomen. W i j denken dan aan het justitiedebat in de K a m e r , waar enige sprekers zowaar voor de zoveelste maal de drie erbij moesten slepen, gesteund door een regerings-adviseur en oud-lid van de Hoge Raad. W i e had dertig jaar geleden gedacht dat wij vandaag Mein K a m p f nog eens als een letterlijk dodelijk en dus onpubliceerbaar pamflet moeten afwijzen? N i e m a n d , zomin als dat iemand die D e n Haag blank wil houden geen rassendiscriminatie in de zin van het verdrag van Washington bedrijft.

W i j herdenken dus allerminst alleen het verleden, wanneer wij in het Tropeninstituut Szymon Goldberg en Anneke Goudsmit, Enny de Leeuwe en het Collegium Musicum J u d a i c u m beluisteren, wij zijn bezig met ons huidig leven en met de toekomst van onze kinderen. Daar zijn wij ook mee bezig,

jaargang, nr. 2, februari 1975

VECHTEN

In januari en altijd door zijn onze gedachten bij de doden die wij niet h e b b e n kunnen behouden. In februari als wij straks voor de dokwerker staan.

weten wij dat wij het gevecht moeten voortzetten dat niet alleen meer in 1945 tot bevrijding heeft geleid. Al zijn alle gevaren nooit bezworen.

NAAR DE DOKWERKER Op dinsdag 25 februari wordt voor de 30ste maal de grote staking van 1941 tegen de jodenvervolging van de bezetter herdacht. O m 17 uur begint het défilé langs de Dokwerker op het Jonas Daniël Meyerplein, Amsterdam.

Het Nederlands Auschwitz Comité zal daar uiteraard aanwezig zijn en roept ieder op mee te gaan en zich aan te sluiten bij de stoet, die te vinden zal zijn op het Waterlooplein.

Zegt het voort, neemt uw kinderen en uw vrienden mee.

Tot de 25 ste!

N.A.C.

Een vriend is niet, die u aan 't hart wil sluiten in uw geluksuur en zich niet genoeg doen kan, maar die de balling bij zich binnen roept en dan de deur toeslaat tegen de wolven buiten.

J. H. Leopold Verz. werk I, Brusse/Van Oorschot Op verzoek overgenomen uit het januari-nummer van dit blad.

O U D ZEER, N I E U W Zij krijgen er nooit genoeg van. Alsof er in het gehele domein van justitie geen zwak plekje meer te vinden en geen karweitje meer op te knappen is: de drie lagen weer op het parlementaire tapijt. Alsof de K a m e r begin ' 7 2 niet duidelijk heeft gesproken, na de volksactie, de hoorzitting en de nationale demonstratie bij de Februari-herdenking. D i e Kameruitspraak werd even weggewuifd door mr. Langemeyer, die als oud-procureur-generaal bij de Hoge

Raad waarachtig wel beter mocht weten.

Mr. Langemeyer, na zijn pensionering nog regeringsadviseur, houdt zich ook verder van den d o m m e ; jullie kunnen de drie gerust vrijlaten, raadt hij Van Agt. Als de slachtoffers drukte maken, dan ligt dat aan hun omgeving, laat die ze liever kalmeren! Zou deze dienaar des rechts echt zo slecht de weg weten b.v. naar het Centrum ' 4 5 , dat hij nooit heeft gehoord hoe elke aanloop om de drie weer in circulatie te brengen

Februari-comité 1975 roept op Uit de oproep tot deelneming aan het jaarlijkse défilé van het Februari-comité n e m e n wij het volgende over: Het défilé op 2 5 februari a.s. vindt plaats op het m o m e n t dat het dertig jaar geledeti is dat de tweede wereldoorlog werd beëindigd, doordat de geallieerden van de anti-Hitler-coalitie, eerst Nazi-Duitsland en daarna het agressieve J a p a n de nederlaag toebrachten.

O p 5 mei 1 9 4 5 herwon ons land, ten koste van zware offers tijdens de bezetting gebracht, zijn nationale soevereiniteit.

Sindsdien is het besef van voortdurende waakzaamheid tegen de oorlog en tegen de aanstichters daarvan, tegen nieuw fascisme en révanchisme, waar • het ook de kop opsteekt, diep in ons volk verankerd.

Het optreden van talloze mensen in de na-oorlogse tijd heeft dat bewezen.

N u echter, na dertig jaar, worden we geconfronteerd met nieuwe ontwikkelingen en verschijnselen, die de mensen m e t grote zorg vervullen.

Voor het eerst sinds 1 9 4 5 vonden er oorlogshandelingen plaats in Europa, tussen twee staten die beide aangesloten zijn bij de N A V O , en werd de zelfstandigheid van Cyprus als klein en neutraal land aangetast.

Bij talrijke Nederlanders h e b b e n de gebeurtenissen op Cyprus, de blijvende oorlogstoestand in het Midden-Oosten en ontwikkelingen elders in de wereld, zoals de betrokkenheid van de Verenigde Staten en zekere kringen in WestDuitsland en Italië bij de omverwerping van het wettige bewind in Chili, diepe indruk gemaakt.

Onverminderde waakzaamheid blijft geboden tegen inwilliging van de nieuwe eisen vanuit de Bondsrepubliek tot vrijlating van de Drie van Breda, die

aan de toegenomen revanchistische geest een nieuwe stimulans zou geven.

D e geest van het nationale verzet uit de bezettingstijd moet de inspiratiebron zijn voor waakzaamheid en strijdvaardigheid. Vanuit diezelfde geest is het nodig als een duurzame ereplicht op te komen voor verbetering en onbureaucratische toepassing van de wettelijke voorzieningen voor invalide deelnemers aan het verzet ' 4 0 - ' 4 5 alsmede van noodlijdende oorlogsslachtoffers.

D e Februaristaking-1941 zal ons volk blijven inspireren tot verdediging en bescherming van eigen zaak en tot solidariteit met allen die strijden voor vrijheid, recht en vrede.

Voor vrede en veiligheid in de wereld, voor het vreedzaam met elkaar leven van de staten en voor de bescherming van de onafhankelijkheid van de kleine landen.

Tegen de inmenging in afzonderlijke landen door oorlogsstokers en multinationals en hun op expansie gerichte drijven; voor het doven van ontstane oorlogshaarden in de wereld.

Voor vermindering van de bewapeningsuitgaven, verwijdering van atoomwapens van ons grondgebied en het afzien van atoomtaken voor de Nederlandse krijgsmacht als stap op weg naar ontwapening.

Tegen elk toegeven aan Duitse eisen tot vrijlating van de Drie van Breda en tegen aanwakkering van het révanchisme in de Bondsrepubliek.

Voor stopzetting van steun aan fascistische regiems in het buitenland.

Voor democratie en tegen elke aantasting van de democratische grondrechten van ons volk.

ONRECHT

op de slachtoffers inwerkt? Raadpleegt hij nooit een collega? (Zie Handelsblad-NRC van 12 februari).

N u weten wij allen dat de mensenliefde en het rechtsgevoel dat bij uitstek het drietal geldt directe import uit het Rijnachterland is. Maar daarom behoeven, woordvoerders in D e n Haag zich daar niet voor te lenen. Minister Van A g t heeft verklaard dat de regering de eerder overeengekomen procedure zal volgen. D i t wil zeggen: de K a m e r heeft zich uitgesproken tegen collectieve gratie. Daar blijft het b i j . D e minister zou geen der drie afzonderlijk vrijlaten zonder voorafgaand overleg met het Centraal Orgaan Voormalig Verzet en Slachtoffers, waarvan ook het Nederlands Auschwitz C o m i t é deel uitmaakt.

Ons standpunt is b e k e n d : laten zitten.

MEIN K A M P F Onverkort verbod van Mein K a m p f wegens zijn rassistische en fascistische inhoud verlangde het N . A . C . eind januari in een telegram aan minister Van Agt en staatssecretaris Meijer. D e reden: in Rotterdam moest de uitgever van de herdruk van Mein K a m p f terechtstaan. Maar juist het tegen discriminatie van ras etc. gerichte artikel uit het W e t b o e k van strafrecht ontbrak in de aanklacht. Het dreigde een ruzietje om auteursrechten (!) te worden m e t de man bij bij wie vorig jaar de voorraad van de N.S.B.-vertaling van Mein K a m p f in beslag is genomen. Mr. Van Agt zegde toe dat dit wetsartikel, dus het verbod van propaganda voor rassenwaan, voortaan inzake Mein K a m p f zal worden gehanteerd. Dit in antwoord op vragen van het Tweede Kamerlid J o o p W o l f f . Uiteraard is in alle kringen van verzet en vervolgden door de nalatigheid van de Rotterdamse officier van justitie grote beroering gewekt. W i j vinden dat heruitgave, dus nieuwe verbreiding van het program van volkerenmoord waarvan wij dagelijks de weerslag ondervinden met recht en menselijkheid spot en een extra trap na zou zijn voor ons en daarmee hoogst grievend voor het Nederlandse volk. Daarom is het betreffende wetsartikel (op grond van het verdrag van Washington) ook in het wetboek o p g e n o m e n .

Door deze wet wordt iedere rassistische uiting, al o f niet in geschrifte, getroffen. Het rassistische karakter moet dan natuurlijk door het openbaar ministerie worden aangetoond. Voor Mein K a m p f behoeft dat niet meer te gebeuren: de bewijzen van het nazi-

Lees

verder

pagina

4

HEEFT HET ZIN NA 30 JAAR? Samenvatting van de toespraak mr. Anneke M. Goudsmit bij 30ste Auschwitz-herdenking

van de

Heeft het zin na 30 jaar een Auschwitzherdenking te organiseren?

J a , om twee redenen.

Als betrekkelijk buitenstaander — ik heb niet in een kamp gezeten — wil ik proberen die twee redenen onder woorden te brengen.

In de eerste plaats kan ik mij voorstellen dat het voor u een rustpunt is één dag van het jaar 'onder elkaar' te zijn; een dag waarin u zich over uw ervaringen kunt laten gaan als u dat wilt, waarin u ervaringen van toen en nu k u n t uitwisselen, waarop u thuis bent.

Maar dat is de minst belangrijke reden.

D e andere is een signaalfunctie.

Een bijeenkomst als deze heeft nut om 'de anderen' te waarschuwen waakzaam te blijven; te zorgen dat zoiets verschrikkelijks niet nog eens gebeurt.

Er zijn twee redeneringen mogelijk op grond waarvan m e n tot de conclusie komt dat het organiseren van een herdenking als deze niet meer nuttig is.

D e ene is, dat het n u , na 30 jaar, beter is 'dat alles' te vergeten. Natuurlijk bestaan er nog concentratiekampen, oorlogen, b o m b a r d e m e n t e n e n z . , maar de concentratiekampen van het Nazisme vormden z o ' n uitwas, dat het uitgesloten is dat dat nog eens kan voorkomen.

Door er aldoor over te blijven praten, te blijven denken, te blijven herinneren, wordt niets bereikt; integendeel, haaten wraakgevoelens worden gestimuleerd, hetgeen ongewenst is.

D e andere redenering is in zekere zin het omgekeerde.

Aanhangers daarvan zeggen, dat de maatschappij, ook onze Nederlandse maatschappij, ook slecht is; dat ook n u ,

in Nederland en zeker in andere delen van de wereld zulke wantoestanden bestaan, dat het onjuist is om Naziwantoestanden als uniek te beschouwen ; dat het dus onjuist en zelfs slecht is om alleen over de gevolgen van het Nazi-regime te praten, als niet tegelijkertijd onze — sommigen zeggen d a n : kapitalistische — maatschappij wordt veroordeeld.

Enigszins terzijde: beide redeneringen kunnen leiden tot het standpunt, dat de drie oorlogsmisdadigers nu maar moeten worden vrijgelaten.

D e eerste redenering op grond van d e : 'het is beter te vergeten-theorie'; m . a . w . door die mensen hier in de gevangenis te houden wordt 'het vergeten' b e l e t ; kunstmatig wordt zo de herinnering in stand gehouden, hetgeen juist voor de groep van slachtoffers zelf, slecht is.

D e andere redenering kan leiden tot de stelling, dat de oorlogsmisdadigers weliswaar vreselijke misdaden h e b b e n begaan, maar toch in het systeem functioneerden; zij zijn ook slachtoffers van het systeem; zij zijn, gegeven de omstandigheden, niet (zoveel) slechter a f dan u o f i k ; het is dus onbillijk hen, als symbolen, vast te houden.

Zowel het één als het ander is onjuist; naar mijn mening zijn de drie geen symbolen, zij boeten voor hun eigen gepleegde misdaden. Bovendien gaat het niet om 'kunstmatig in stand h o u d e n ' van haat- en wraakgevoelens.

Te vaak vergeten voorstanders van vrijlating dat het bij tegenstanders niet gaat om een niet willen vergeten, maar een niet kunnen vergeten.

Als vertegenwoordiger van u heb ik in de Tweede K a m e r het standpunt ingenomen dat, zolang het goede Nederlanders reëel benadeelt, reëel schaadt, die daar ook niets aan kunnen doen, die als volstrekt onschuldig slachtoffer in die emotionele situatie zijn terechtgekomen, van vrijlating geen sprake

kan zijn. Ook al heb ik die functie van volksvertegenwoordiger niet meer, mijn standpunt blijft hetzelfde; ik hoop ook het standpunt van de volksvertegenwoordiging.

Ik had het over de twee redeneringen die ertoe leiden dat het organiseren van een herdenkingsbijeenkomst niet nuttig meer is.

Met beide redeneringen ben ik het niet eens.

D e 'vergeet'-redenering is onjuist en gevaarlijk.

Hoewel wij in Nederland op dit m o m e n t gelukkig leven in een samenleving waar concentratiekampen inderdaad ondenkbaar zijn, moeten wij toch steeds waakzaam blijven dat de democratie, de rechtsorde niet wordt aangetast. Daarom is het goed als er één per jaar bezinning over de mogelijke gevaren en de mogelijke gevolgen plaats vindt.

D e andere theorie is ook onjuist en nog gevaarlijker!

Overdrijving schaadt ook hier.

In ons politieke systeem heeft iedereen het recht het niet eens te zijn met de ander; h e m te bestrijden en te trachten een meerderheid voor het eigen standpunt te winnen.

Maar als men bij elke daad van de (politieke) tegenstander de ander voor fascist uitscheldt, als men b.v. bij elk optreden van de politie 'fascisme' roept, als m e n de ontruiming van D e n nendal met de deportatie van het 'Apeldoornse Bos' vergelijkt, als m e n in de Nieuwmarktbuurt verzen van Van Randwijk gebruikt, dan tast m e n zijn eigen geloofwaardiheid aan. Als vijanden van het fascisme bij elke tegenstander 'fascist' roepen, dan gelooft niemand ze meer als het een keer waar zou zijn.

Als er eens een m o m e n t zou komen dat de Nederlandse rechtsorde, onze vrijheidsrechten, ons democratisch stelsel zou worden aangetast, zouden de politici in staat moeten zijn, ongeacht hun politieke afkomst, op te treden. D e eerste groep (de 'vergeters') zou moeten beseffen, dat ook in Nederland waakzaamheid, oplettendheid, nodig is, en de tweede groep (de overdrijvers), dat als zij eens echt gevaar zouden signaleren, zij nog geloofwaardig voor anderen moeten zijn.

Een bijeenkomst als deze, uw bestaan, kan ertoe bijdragen dat wij ons dat allemaal weer eens realiseren; dat wij ons realiseren hoe bevoorrecht wij zijn dat wij hier bijeen zijn, dat waakzaamheid mogelijk is voor als er iets zou gebeur e n ; maar dat wij op dit m o m e n t in Nederland bepaald geen zorg behoeven te h e b b e n dat er meer dan waakzaamheid nodig is.

Op de Nieuwe

Oosterbegraafplaats

Mr. A . M. G o u d s m i t

Terugblik Onze herdenking m e t de bloemlegging bij de urn, de middagbijeenkomst in het Instituut voor de Tropen en de vriendenmaaltijd in het Alpha-hotel is weer voorbij en, mogen wij zeggen, ten volle geslaagd. D e opkomst was groot, zowel van betrokkenen en belangstellenden als van vele officiële instanties, van wie wij hier alleen staatssecretaris Meijer van CRM (niet vrouw en dochter), de Kamerléden J . W o l f f en N . Salomons en de Amsterdamse wethouders Van der Velde en Riethof n o e m e n . Verheugd zijn wij natuurlijk m e t de aanwezigheid van het Centraal Orgaan en van afgevaardigden van de hele scala van verzetsorganisaties en kampcomités.

Bijzonder goed was de Stichting ' 4 0 - ' 4 5 vertegenwoordigd, m e t zoveel anderen door mevrouw A . Fels in haar openingswoord begroet.

W i j willen allen die mede namens anderen o f alleen voor zichzelf gekomen zijn nog eens hartelijk danken voor hun belangstelling en vaak hulp.

W a t dit laatste betreft — de kunstenaars die h u n onvervangbaar en onschatbaar aandeel aan de 30ste herdenking h e b b e n geleverd: zij traden geheel uit eigen aandrift en vol overgave op en vragen geen dank, wij weten h e t . Laten zij dan van ons aannemen dat zij voor alle aanwezigen een onvergetelijke stempel op deze middag h e b b e n gedrukt. Bijzonder zinvol komt het ons voor dat op ons podium een Szymon Goldberg en een Enny de Leeuwe, die de ouderen onder ons al voor de oorlog hebben bewonderd, en de jonge mensen van het Collegium Musicum J u daicum m e t hun geestdriftige voorganger en voorzanger C h a i m Storosum en de spreekster Anneke Goudsmit elkaar h e b b e n gevonden.

Dit keer droeg ook de beeldende kunst aan de herdenkingsbijeenkomst b i j : de beide drieluiken van de heer M. B u e n o de Mesquita waren in de hall in letterlijke zin op hun plaats. Z o werd het ook door de bezoekers ervaren.

Van ouds sieren tekeningen ons herdenkingsblad; dat van 1975 heeft wel een heel eigen en onmisbaar stempel gekregen door de omslagtekening van Paul Citroen en diens portret van onze violist. En dit brengt ons op de januarikrant, die zeer goed blijkt te zijn ontvangen. D e schrijvers en dichteressen, de vertalers, uitgevers, de adverteerders en typografen en allen die door hun grotere en kleinere giften de uitgave mogelijk maakten, hun allen geldt onze diepe erkentelijkheid. Vatten wij het alles samen in de woorden van onze trouwe vriendin die kort voor ons samenzijn ons uit New Y o r k telefonisch succes wenste m e t de woorden: 'dertig gulden voor het comité, voor elk jaar één en nooit meer Auschwitz en andere kampen en dat alle volken in eenheid en vrede zullen kunnen leven.'

Vervolg

van pagina

2

'Steeds veelvuldiger borrelen er fascistische neigingen op in sommige kringen van de Nederlandse gemeenschap. H e t duistere plan o m over te gaan tot herdruk van het boek 'Mein K a m p f ' geschreven door de rassist en fascist Adolf Hitier, waaraan rassenwaan ten grondslag ligt, is een van de tekenen aan de w a n d . ' Zo staat het te lezen in een verklaring van een groot aantal Surinaamse, Antilliaanse en Nederlandse organisaties.

'Met diepe verontwaardiging en zeer grote bezorgheid h e b b e n alle Surinamers, Antillianen en progressieve N e derlanders kennis genomen van het ont-

slag van rechtsvervolging van de rassist J . Glimmerveen door het gerechtshof in D e n Haag. Terwijl de Surinamers en Antillianen in heel Nederland grof beledigd worden door Glimmerveen en zijn club, die op grote schaal openlijk rassisme en geweld predikt tegen de Surinamers en Antillianen, n e e m t de rechterlijke macht hem in bescherm i n g , ' zo luidt de verklaring verder.

Tijdens de campagne voor de raadsverkiezingen van 1974 werden wij door Haagse lezers attent gemaakt op de schunnige manifesten die de dusgenaamde 'Volksunie' in D e n Haag verspeldde. W i j h e b b e n daar toen stelling tegen g e n o m e n ; de schandelijk beledigde Surinaamse en Antilliaanse groepen dienden een aanklacht in. Een Haagse rechter heeft nu gemeend deze Glimmerveen niet wegens rassisme te moeten vervolgen, omdat 'Surinamers en Antillianen' op nationaliteiten en niet op rassen wijst. Alsof het 'ras' op grond waarvan joden, zigeuners en wie al niet door de nazi's werden verdelgd geen fictie is. D e rassentheorie van Mein K a m p f is evenzeer een fictie, maar uitvloeisels ervan, discriminatie, vervolging, uitroeiing zijn er niet minder reëel o m .

Waartoe rassistisch gebral de geesten rijp kan maken h e b b e n wij hardhandig geleerd. Daarom heeft de Nederlandse wetgever het aanzetten tot haat op grond van ras, godsdienst o f levensovertuiging opgenomen in het W e t b o e k van strafrecht. Ieder mens, ook een rechter, kan begrijpen wat ermee bedoeld is. D e procureur-generaal bij het Haagse gerechtshof heeft dan ook cassatie aangetekend tegen het ontslag van rechtsvervolging.

Rassenhetze is strafbaar gesteld; dat mag geen wassen neus worden.

Verzetsstrijders herdachten Auschwitz

NEDERLANDERS ERBIJ

rassisme zijn de miljoenen doden en wijzelf.

In de pers zijn hier en daar enkele stemmen opgegaan van lieden die het vrij recente artikel 137e blijkbaar niet kennen en zich zorgen zitten te maken over de persvrijheid.

De persvrijheid is inzake hernieuwde verspreiding van Hitiers oeuvre evenmin in het geding als de vrijheid van vereniging en vergadering door het verbod de N . S . B . weer op te richten. Het tegendeel is het geval. D e kracht van de Nederlandse democratie wordt bevestigd door het feit zij het fascistische gezwel heeft afgestoten door hier geen nazipartij meer toe te laten.

Hetzelfde geldt voor het wetsartikel dat propaganda voor rassisme en andere fascistische vuilifheid verbiedt. W i j h e b b e n deze ervaring duur betaald, zoals de vervolgden en verzetsmensen kunnen getuigen.

HAAGSE HETZER H O O R T GESTRAFT

Dat Auschwitz dertig jaar geleden werd bevrijd h e b b e n antifascistische en gettostrijders te T e l Aviv op en na 29 januari herdacht m e t een conferentie over joods verzet. T o t de deelnemers uit Europa behoorde de voorzitter van het N . A . C , J . Slagter, die een kort overzicht gaf van de werkzaamheden van ons comité, in het bijzonder van onze acties tegen vrijlating van de drie van Breda en ten bate van materiële voorzieningen voor de slachtoffers. Er werd ruime aandacht besteed aan verzet door joden tijdens de tweede wereldoorlog tegen de nazi's, weinig aan huidige taken voor oudverzetsstrijders.

W i j wensen Israël met zijn honderdduizenden nazislachtoffers toe dat er op zeer korte termijn een politieke oplossing wordt gevonden voor de conflicten die daar aan alle kanten opschieten en waarbij aan alle bevolkingsgroepen in dat gevoelige gebied recht wordt gedaan.

Uitbreiding van de W . U . V . tot Nederlanders, die elders genaturaliseerd zijn, is door staatssecretaris Meijer aan de orde gesteld. D e uitbreiding zou in juli 1975 zijn beslag krijgen.

Er bestaat misverstand over toepassing van de W . U . V . bij de zigeuners. Willen zij o f h u n vrienden ons wat ervaringen melden?

N.A.C.

Herdenkingsnummer In ons herdenkingsnummer 1975 zijn enkele woorden weggevallen.

Onder de gedichten 'Klasgenoten 1 9 4 2 ' en 'Aardrijkskunde' vuile m e n aan de naam van de dichteres: Ida Vos. Onder het artikel ' M e t een bult op je r u g ' : Interview opgetekend door E . T . ; onder de kop 'Dertig jaar Auschwitz': Ter discussie.

N.A.C.