Auschwitz Bulletin, 1976, nr. 02 Februari

nederlands auschwitz comité

Secr: E. Furth, Diemerkade 43, Diemen, tel. 020-905310 Bankrek.: AMRO Bank, bijk. Van Baerlestr., Amsterdam-Z. Gemeente Giro N5500 N.A.C. - Postgiro nr. 293087 Redaktie: E. Tas, Amsteldijk 23, Amsterdam-Z, tel. 795761 Administratie: telefoon 020—184159

OUD ZEER, NIEUWE HOOP Kotalla en de zijnen 'Op zoek naar joods Amsterdam' heette de film en haast elk van ons zal er een stuk van zijn leven en leed in hebben ontmoet. Of het nu de Auschwitz- of de Februariherdenking is of er midden tussenin, we voelen het zelf en we stuiten er steeds weer op. Wij leven met ons verlies, met onze ervaringen en onze zorgen. En juist in januari en februari draven er steeds gedienstige ijveraars op om zout in blijvend open wonden te strooien.

De welbekende godvruchtige heer Wilm dreigde ditmaal met harde en zelfs economische actie om de drie van Breda los te krijgen.

Merkwaardig genoeg blijkt er overeenstemming met de wensen van dc regering in Bonn, die volgens enkele berichten ook minister van der Stoel ermee aan boord kwam. Wilms bemoeiingen kloppen zowaar ook met de onlangs door een oud-SSers-tijdschrift gepubliceerde verzoek van een andere naziclub om 'algemene amnestie voor de handelingen die voor 8 mei 1945 zijn begaan'. Dit zou inhouden dat niet alleen alle rechtsvervolging tegen oorlogsmisdadigers wordt gestaakt, dus algehele amnestie, maar ook vrijlating van alle gevangenen buiten de BRD, dus ook in Breda.

Alles uiteraard op grond van menselijkheid. De Nationalzeitung deed er nog een schepje bovenop: de drie zouden op vermoedens zijn gestraft!

Men ziet, prof. Diepenhorst, die de drie overeenkomstig een 'verantwoord rechtsbestel' naar de Heimat wil sturen, is in goed gezelschap. Niet in dat van de landsadvocaat mr. Drooglever Fortuyn, die in hoger beroep de stelling van de hand wees als zou

voortzetting van Kotalla's levenslang een onrechtmatige daad zijn. Verre van dien. 'Het zou strijdig zijn met de diepste rechtsgevoelens als de Drie toch zouden worden vrijgelaten', concludeerde mr. Drooglever Fortuyn, 'en het zou schande toebrengen aan de slachtoffers.'

Velen zouden diep geschokt zijn in hun rechtsgevoel. Wij voegen hieraan toe: velen zouden met reden ongerust zijn wegens zulk een ondersteuning van nog altijd aanwezig en zelfs toenemend militaristisch en revanchitisch streven bij onze buren.

Nazirecht en huidig onrecht.

Neem de redactie van het Westduitse juristenblad, de 'Neue juristische Wochenschau'. Daarin zit een zekere heer Fritz Merdsche. Dezelfde die in bezet Dijon en Orléans de Sicherheitspolitzei heeft geleid. En die in beide steden ter dood is veroordeeld, o.m. omdat hij in januari 1943 via Drancy 67 joden naar Auschwitz heeft gedirigeerd. Een uitleveringsverdrag is getekend maar wacht nog steeds op uitvoering . . . tot wanneer?

De heer H. A. Asbach, die 3165 moorden op zijn geweten heeft en het 10 jaar later tot vice-minister-president van Sleeswijk-Holstein heeft gebracht, mag rustig van zijn pensioen genieten: in Kiel is men van zijn schuld niet 'zeker'.

Wel wat anders gaat het met nietnazi's. Een half miljoen fiches is gemaakt voor het antecedentenonderzoek om zg. radicalen te vangen. Dat zijn officiële cijfers: het kunnen er anderhalf maal zoveel zijn. Tegen

Februariherdenking op 25 februari trekken wij weer langs de Dokwerker ter ere van de grote staking die 35 jaar geleden plaats vond.

Wij verzamelen ons op het Waterlooplein ; vandaar vertrekt om 5 uur het défilé en ook wij zullen dan onze bloemen aan de voet van Mari Andriessens beeld leggen.

Wij roepen iedereen op om met buren, vrienden en bekenden, met kinderen en kleinkinderen de machtige verzetsdaad te komen gedenken, even eensgezind als destijds.

N.A.C. 5800 mensen zou 'iets' gevonden zijn, 460 personen zijn buiten hun werk gezet of gehouden. Dit is een gevolg van de zeer kwalijke wet tegen zogeheten radicalen, als links beschouwde mensen. Die wet noemt men het Berufsverbot.

Oude nazi's en nieuwe NPD-ers zijn nog nooit door dit Berufsverbot of anderszins lastig gevallen. Door die heksenjacht op (altijd min of meer linkse) zg. radicalen wordt men behalve uit ambten en andere banen of baantjes ook uitgesloten van stages, b.v. bij onderwijs en rechterlijke macht, dus ook in zijn opleiding gehinderd voor als er eens betere tijden zouden aanbreken. Zelfs zijn er al jongelui wegens deelneming aan een plechtigheid ter ere van verzetsstrijders tegen Hitier uit hun partij gezet . . . en dat was dan de SPD! Een andere SPD-er mocht van zijn partijgenoot-minister geen ambtenaar worden, omdat hij acht jaar geleden

Burgemeester Samkalden en Wethouder Verhey leggen een krans bij de urn met as uit Auschwitz.

ONZE HERDENKING De 31ste Auschwitz-herdenking zal voor menigeen een ontuitwisbare herinnering blijven. Omdat velen naar zo een reünie, het onder elkaar zijn, hebben uitgekeken. Omdat de regering was vertegenwoordigd in de persoon van minister Van Doorn en voor het gemeentebestuur van Amsterdam burgemeester Samkalden en loco-burgemeester Verhey de korte plechtigheid bij de urn bijwoonden.

In het RAI-restaurant bracht de welbekende zanger Willy Caron met naast zich G. Franken het populaire ijzeren repertoire tussen de tafels waar de honderden bezoekers gezellig omheen zaten. Meer dan ooit waren het oud-kampgenoten, die elkaar vaak na jaren terugvonden. Geen beroepswoordkunst nu, maar een voordracht van haar eigen gedichten door Ida Vos. En telkens als muzikale achtergrond het trio Swaab-Alberts-Perron.

Enige honderden mensen waren al samengestroomd op de N. Oosterbegraafplaats waar onze redactrice Eva Tas wees op de zin van deze daad op deze dag en deze plaats en op het onfrisse gejammer ten gunste van de drie van Breda dat er (ook per tv) weer eens aan was voorafgegaan.

Burgemeester Samkalden en wethouder Verhey legden hierop namens het gemeentebestuur een krans bij het eenvoudige gedenkteken, de urn met as uit Auschwitz. Het N.A.C. en vele anderen volgden.

Herdenken kan in velerlei vorm. Het is dit keer op een andere manier gebeurd van vroeger, teleurstellend voor sommigen, tot voldoening van de meesten. Rabbijn Ralbagh bestempelde het helpen van anderen als inhoud en doel van ons herdenken.

De vice-voorzitter Annie Fels-Kupferschmidt, die met een woord van hart tot hart de middag in het RAI-restaurant opende, had een lange rij vrienden en bevriende instanties te begroeten: na lands- en stadsbestuurders het 2e Kamerlid Wolff (zij las een telegram van diens collega Voogd voor), de Stichting 40-45, de Uitkeringsraad, Pelita, de Liberaal Joodse Gemeente, de Anne Frankstichting, het Centraal Orgaan Slachtoffers Verzet en Vervolging, Verenigd Verzet, Expogé en N.F.R., een groot aantal kamporganisaties en groeperingen uit het verzet en velen, velen meer. Wij zagen gelukkig ook de heer P. Versteeg en Wim Verhagen, van ziekte herstelde vrienden, in ons midden.

Zij die nog wat wilden blijven konden aan het diner deelnemen en daarvan hebben ongeveer 170 mensen van gebruik gemaakt. Zij hebben genoten van een uitstekende maaltijd en van zang en conférence van de velen bovendien uit het kamp bekende Bob Scholte die werd bijgestaan door de jonge pianist Johnny van Eyk. Mogen wij allen die op welke manier ook een of meer steentjes tot de herdenking hebben bijgedragen hier nog eens heel hartelijk bedanken? De meesten wensen geen dank, zij verdienen die alleen maar.

N.A.C.

Er kunnen nog exemplaren van ons herdenkingsnummer worden aangevraagd bij de administratie.

Begeleiding en solidariteit Ons comité is uitgenodigd om op 10 maart bij een werk- en adviescollege van CRM te Rijswijk te komen spreken over onze inzichten inzake sociale en mogelijk ook medische begeleiding.

Wij hebben het er herhaaldelijk over gehad dat die er moet wezen. Enige leden van ons comité doen op dit gebied wel het een en ander, maar met 1500 gulden per jaar als subsidie van CRM kun je alleen een hond uitlaten. Men heeft wel respect voor ons, maar het moet geen geld kosten.

Laat ik u iets vertellen van mijn eigen ervaring uit de tijd — enige maanden na mijn terugkeer uit Auschwitz enz. toen ik voor de Stichting mensen bezocht, meestal weduwen. Eerst voor informatie, later als geldbezorger en voor gezinsverzorging. Dat was echt. geen sinecure. Vaak ontredderde weduwen met vaak lieve, maar even ontredderde kinderen. De oorlogsomstandigheden hadden het voor deze vrouwen van verzetsmannen zeer moeilijk gemaakt. Er ontbrak van alles in deze gezinnen, die het zich niet konden veroorloven er op uit te trekken en voedsel en andere zaken te organiseren. Vader en dikwijls ook moeder waren in het verzet en hun actieradius was erg klein. Oppassen was de boodschap. Waakzaamheid was de sleutel tot leven.

Reeds in de oorlog werden ondersteunings-comité's gevormd, zg. sol-